KUNTUR MAMANIN URUPA Jichhrunakanx utar challaax kunayman kastaw utji.

Taqi ukanakax markanakan, ayllunakan sarwipar utas wakichtatarakiwa. Jacha markanakanx yaqha kast amtasipxi, ayllunakanx mayj wakichtatarakiwa. Utar challaatakix, martes anata urunw utaninakax kuntur mamanir waqaychaatakix wakichtapxi. Jacha markanakanx, wali willjtatw utanakar waqaychaatakix quxuquxunak tuqurtayapxi. Ujkaruxa, uta pusi kuchunakaru, anqaru, patxanakaruw kunayman khuchut laphinakampi, panqaranakampi, xaxu umanakampiw warjtapxi. Ukampirusa, kuna wulsitanak phusantasas uta iramanakar chhitkattapxarakiwa. tuktayaatakixa, uta pirqanakarux kunayman wali, jan wali umanakampirakiw chhixsuyapxi. Ukham utar waqaycha tuktayasaxa, utar challirinakax suma manqanakrakw phaytasipxi. Uka manqa tuktayasaxa, kuna muxsa, xaxu umanakw umxatapxaraki. Ayllunakanxa, chikrutakiw waktayapxi, challirin manqanakapas uka pachatakix wakichtatarakiwa. Chikr purinpanxa, nayraqatax utaruw waqaychapxi, panqaranakampi (pantipanti, qantuta, qila), xaxu umitanakampi (alkula, chicha). Panqaranakampix uta khiyanakaru, uta patanakaruw willtapxi, xaxu umampist uta thiyanakarurakiw challtapxi. Ujkarux, challirinakax manqampix sisantapxarakiwa. Kuntur mamanix m jaqirjam waqaychtaarakiwa. kixay jupaw iktayistu, juparakiw kuna jalluts, thayats jirkaqtarakchistuxa, jan uka kuntur mamankasp ujkax kamachkaraksna. Ukhampanxa, janiw askkiti pirqanakar kuna xaxu umanakamp warkataaxa, jan ukasti uta puspach khiyanakarukiw challtaaspa. Kunalaykutixa, utar warkatktan ujkax jaqi masisarus ajanut warkatksna ukhamarakispawa. Wali askispaw suma kuchirtwinakw istayaaxa. Janipuniw kuntur mamanisatx armasikaspati!

1. Aru qhanancha QUXUQUXU. s. Cohetillo y petardo || Taqi phunchwinakanw apnaqapxi|| Jaqinakarux sustjarakispawa. TUQURAYAA. lr. Hacer estallar || CHHIXSUYAA. lr. XAXU UMA. s. t. SISANTAA. lr.