1.0 ISTILAH SEMANTIK 1.

1 Konsep semantik Bidang semantik merupakan bidang yang memberikan perhatian kepada aspek makna dalam bahasa. Dalam kajian semantik kita perlu memahami beberapa istilah penting terutama sekali istilah semantik dan makna. Apakah yang dimaksudkan dengan istilah semantik? Menurut Palmer (1992) istilah semantik merujuk kepada bidang kajian makna. !stilah ini merupakan istilah yang agak baharu dalam bidang linguistik. !stilah ini sebenarnya berasal daripada kata adjekti" bahasa #unani semantikos, yang bermaksud penting atau bererti. !stilah semantik mula$mula diperkenalkan %leh M.Breal daripada kata Peran&is semantique. 'ini istilah semantik digunakan untuk merujuk kepada kajian makna dalam bidang linguistik. 'ata semantik juga diertikan sebagain (ilmu tentang makna atau erti(. 'ini makna menjadi sebahagian daripada ilmu linguistik. Manakala makna pula se&ara umumnya memba)a erti *maksud+ atau *erti+. ,alau bagaimanapun kata makna b%leh diberikan berma&am$ma&am pengertian yang lain. Kamus Linguistik (199-) memasukkan dua entri bagi kata makna iaitu.

(i) /rti yang didukung %leh kata atau kumpulan kata atau (ii) Pemahaman sesuatu ujaran %leh pendengar atau pemahaman kata atau "rasa bertulis %leh pemba&a.

0gden dan 1i&hard (1923) pernah memberikan tidak kurang 13 pengertian bagi perkataan makna dalam buku mereka yang berjudul The Meaning of Meanings. Antara pengertian yang diberikan termasuk makna seperti *suatu si"at intrinsik k%n%tasi sesuatu kata suatu inti p%k%k suatu kemahuan+ dan *em%si yang ditimbulkan %leh

sesuatu+. 4adi berdasarkan pengertian %leh dua %rang "il%s%"i ini kita "ahami baha)a erti makna &ukup menarik tetapi rumit sekali untuk di"ahami maksud kata makna. 'esimpulannya ialah semantik merupakan sebahagian daripada linguisti& yang mengkaji bahasa se&ara teliti. 5emantik dapat dijelaskan sebagai sesuatu bidang yang mengkaji makna dan maksud sesuatu ujaran perkataan atau ayat dalam bahasa. 'ajian mengenai makna kata b%leh dilihat dalam aspek makna den%tasi dan k%n%tasi makna dalam k%nteks hubungan makna dengan kebudayaan perubahan makna dan bentuk$ bentuk makna daripada hubungan semantik 5egala kata dan ayat samada lisan mahupun tulisan dalam bahasa Melayu mempunyai pelbagai jenis erti atau maksud dapat dikateg%rikan kepada g%l%ngan seperti sin%nim (perkataan yang mempunyai makna yang sama) ant%nym (perkataan yang mempunyai makna yang berla)anan) hip%nim (perkataan yang maknanya sebahagian daripada makna perkataan lain) h%m%nym (perkataan yang mempunyai bentuk dan bunyi yang sama tetapi makna yang berbe6a) p%lisemi (perkataan yang mempunyai makna yang banyak) dan peribahasa (beberapa perkataan yang mempunyai satu makna).

1.2 Semantik dan Linguistik 'ita sudah jelas baha)a semantik adalah sebahagian daripada linguistik. 'ini semantik sudah b%leh diterima sebagai salah satu k%mp%nen penting dalam ilmu linguistik seperti bidang "%netik dan tatabahasa. Ahli$ahli bahasa meletakkan bidang semantik pada sebelah hujung manakala "%netik pula pada sebelah hujung yang lain dan tatabahasa atau nahu terletak di tengah$tengah deretan ini. Bidang semantik amat penting kerana kajian bahasa tidak akan menjadi sempurna jika tidak ada unsur makna. 5emantik menjadi amat penting dalam tatabahasa dan tanpanya kita mungkin dapat membina atau mela"a6kan ayat atau ujaran yang tepat dari segi rumusnya tetapi tidak tepat dari segi ilmu semantik. 7%nt%hnya kita tidak b%leh menerima ayat 8'erusi itu sedang menyampaikan u&apan di De)an 9emilang(

sebagai ayat yang betul )alaupun ayat ini menepati aturan bahasa iaitu menurut susunan subjek dan predikat (5 : P) di dalamnya. ;al ini kerana maknanya adalah taksa. <egasnya maklumat semantik amat penting dalam linguistik. 1.3 Perta ian semantik dengan disip in i mu ain 1.3.1 Semantik dan Sejarah Berdasarkan sejarah linguistik pada mulanya istilah semantik digunakan untuk merujuk kepada perkembangan dan perubahan makna dalam bahasa. 5ebelum tahun 19=> kajian semantik telah memberi "%kus kepada aspek kajian tradisi%nal iaitu perubahan makna. <etapi selepas tahun 19=> perubahan telah berlaku dan semantik sudah mula melihat masalah deskripti" dan struktur dalam semantik (?llmann 1993). <ahun 19=1 merupakan detik bersejarah dalam sejarah semantik. ;al ini kerana pada tahun itu telah mun&ul tulisan 9usta" 5tren yang berjudul Meaning and Change of Meaning with Special Reference to English Language. Penerbitan tulisan ini telah memba)a trend baharu dalam bidang semantik. Menurut ?llmann (1993) kajian semantik selepas tahun 192> tidak lagi memberi perhatian terhadap perubahan makna dan sebab$sebabnya.

1.3.2 Hubungan semantik dengan sejarah 5i"at bahasa adalah sentiasa berkembang. Perkembangan bahasa merupakan sejarah bahasa. Makna sesuatu perkataan atau ayat mungkin kekal sehingga kini mungkin berubah menyempit meluas atau menghilang. 7%nt%hnya dapat dikaitkan dengan penggunaan peribahasa 8berat sama dipikul ringan sama dijinjing( dalam &erpen yang dipilih. Perkataan diselesaikan erat yang bermaksud sesuatu yang sukar diangkat telah dikembangkan maknanya kini kepada sesuatu masalah yang susah untuk

1.3.3 Hubungan semantik dengan psikologi Psik%l%gi bermaksud suatu kajian ilmu ji)a yang melihatkan hakikat dan gerak$geri ji)a. !ni memba)a erti baha)a setiap tingkah laku manusia mempunyai makna yang tertentu. Makna yang dimaksudkan adalah tentang kebermaknaan kata atau ujaran dalam bahasa. Peribahasa 8berat sama dipikul ringan sama dijinjing( merupakan pepatah %rang$%rang lama yang menunjukkan situasi di mana yang berat sama$sama dipikul supaya menjadi ringan manakala yang ringan sama$sama dijinjing. @amun bagi situasi kini peribahasa ini mengungkapkan si"at kerjasama dan saling t%l%ng$men%l%ng antara satu sama lain terutamanya perlakuan se&ara berkumpulan.

1.3.4 Hubungan semantik dengan linguistik Ainguistik ialah kajian tentang bahasa se&ara sainti"ik. Bahasa Melayu jelas mempunyai makna yang sedia ada dan penambahan makna melalui pr%ses akr%nim pengimbuhan penggandaan dan pemajmukan. 7%nt%hnya makna peribahasa 8berat sama dipikul ringan sama dijinjing( adalah penyatuan saling t%l%ng$men%l%ng dan bekerjasama. Mengikut makna %rang$%rang dahulu sebarang alat atau bahan yang berat memerlukan beberapa %rang untuk memikulnya. 5ebaliknya bagi yang ringan sama$sama menjinjing supaya sesuatu bahan atau alat &epat beralih tempat dan tidak memakan masa untuk perkara lain. 0leh itu digunakan di dalam &erpen ini. peribahasa ini amat bersesuaian

1.3.5 Hubungan semantik dengan falsafah Balsa"ah ialah pengetahuan yang mendalami sesuatu yang istime)a. Balsa"ah adalah isitime)a kerana seuatu "alsa"ah tidak dapat dihuraikan dengan pengetahuan biasa sebaliknya ia memerlukan ilmu pengetahuan dan kajian se&ara mendalam dan

terperin&i tentang hukum dan kaedah ber"ikir yang l%gika. 4usteru l%gika dalam disiplin ilmu "alsa"ah memerlukan pemikiran yang tepat untuk men&apai ketepatan dan keserasian makna dalam ilmu "alsa"ah tersebut. 'adang$kala sesuatu peribahasa itu menjadi "alsa"ah pada sese%rang indiCidu misalnya peribahasa 8berat sama dipikul ringan sama dijinjing(. Peribahasa ini memba)a maksud baik dan buruk sesuatu situasi atau masalah ditangani se&ara bersama. @amun "alsa"ah ini perlu di"ahami pendengar mahupun penutur "alsa"ah tersebut supaya ia bermakna apabila diujarkan.