Professional Documents
Culture Documents
Ang pamilya ang itinuturing na pinakamahalagang bahagi sa lipunan. Ito ang pinanggagalingan ng emosyonal, pisikal, espiritwal at pinansyal na suporta ng lipunan. Ang modyul na ito ay naglalayong mabigyang-diin ang kahalagahan ng pamilya sa mga mag-aaral. Mahalagang mapag-aralan kung bakit ang pamilya ay mahalaga sa paghubog ng isang indibidwal. Ang modyul na ito ay naglalayong maipakita ito sa mga mag-aaral sa payak at masayang paraan. Ang isa pang paksang tatalakayin ng modyul na ito ay ang kahalagahan ng mga tungkulin na ginagampanan ng bawat miyembro ng pamilya. Bibigyang-diin nito kung paano nakatutulong ang bawat miyembro ng pamilya sa kabuuan. Bilang paglalagom, layunin ng modyul na ito na ipakita ang kahalagahan ng pamilya at ang mga tungkulin at responsibilidad ng bawat miyembro ng pamilya para sa kanyang pansariling kaunlaran. Ang modyul na ito ay nahahati sa dalawang aralin: Aralin 1 Ako at ang Aking pamilya Aralin 2 Ang mga Tungkulin ng mga Miyembro ng Pamilya Tatalakayin ng unang aralin ang kahulugan ng pamilya at ang kahalagahan ng pagiging miyembro o kasapi ng isang pamilya. Tatalakayin din nito ang kahalagahan ng mga espesyal na okasyon na nagibigay daan upang pagbuklurin ang pamilya. Ang ikalawang aralin ay nakasentro sa mga tungkulin at kahalagahan ng mga ito, na dapat gampanan ng bawat miyemro ng pamilya.
1
_______ 2. 5.
_______
_______ 3.
_______
_______ Ihambing ang iyong mga sagot sa Batayan sa Pagwawasto sa pahina 31.
3
_______
Ang ilang pamilya naman ay nagsisimula pa lamang, kung kayat wala pang anak.
Ang pamilya ay ang iyong kinabibilangan, gaano man kayo karami. Ang pamilya ay nariyan upang ikaw ay mahalin at kalingain.
Ito ang puno ng mangga. Dito nagsimula ang prutas. Ang puno ay matibay at malusog. Ang prutas ay matamis at malasa dahil ang puno ay matibay at malusog. Ngunit ano ang nagpapatibay sa puno? Ang araw, lupa, ulan at pataba o abono ang mga bagay na dahilan upang maging matibay at malusog ang puno. Ibinibigay ng mga ito ang sustansiyang kailangan ng puno. Dahil dito, ang prutas na nagmumula sa puno ay naging matamis at malasa. Paano mo ito maihahambing sa kahalagahan ng isang pamilya?
Ito si Pedro. Siya ay matalino at masayahing bata. Mahilig siyang maglaro ng basketbol. Ang paborito niyang asignatura ay agham. Marunong din siyang gumuhit. Mabait at magalang na bata si Pedro. Sa anong uri ng pamilya siya nabibilang? Sino ang nagturo sa kanya ng lahat ng ito? Ito ang pamilya ni Pedro. Ang ama niyang si Juan ay isang mabuting tao. Siya ay mapag-arugang ama. Si Rosa naman ang ina ni Pedro. Lagi niyang inaalagaan si Pedro. Ang mga magulang ni Pedro ang nagturo sa kanya ng tamang pag-uugali at kagandahang asal. Si Sita ang kapatid na babae ni Pedro. Siya ang kalaro ni Pedro. Masaya ang pamilyang ito. Ngunit, ano ang nagpapaligaya sa pamilyang ito? Pag-ibig sa isat-isa ang susi sa masayang pamilyang ito. Inaalagaan nila ang isat-isa. Nakikinig sila sa mga problema at pangarap ng bawat-isa. Sa harap ng mga suliranin sa buhay, nagdarasal sila nang sabay-sabay.
Si Pedro ay naging matalino at masayahing bata dahil sa pagmamahal at pagkalinga ng kanyang pamilya. Katulad ng matamis, malasa at masustansyang prutas na nanggaling sa isang matibay at malusog na puno, si Pedro ay pinalaki ng kanyang pamilya sa pagmamahal. Kung gayon, napakahalagang magkaroon ng isang masaya at mapagmahal na pamilya.
Ano ang mangyayari kung ang isang bata ay nanggaling sa isang magulong pamilya? Pagmasdan ang mga larawan at basahin ang sumusunod na mga sitwasyon.
Ang mga magulang ni Carla ay palaging nagaaway. Nag-aaway sila gabi-gabi. Malungkot si Carla, kaya nakalimutan niyang kumain.
Ang ama ni Boyet ay madalas maglasing kasama ng kanyang mga kaibigan. Nalulungkot si Boyet sapagkat walang panahon para sa kanya ang kanyang ama. Dahil dito, si Boyet ay hindi nag-aaral ng kanyang leksiyon at naglalaro na lamang buong araw.
Ngayon ay nakita mo na kung gaano kahalaga ang isang pamilya. Kung ang bata ay nagmula sa isang masayang pamilya, ang batang ito ay lalaking ligtas at responsable. Kailangan sa isang pamilya ang pagmamahal at pag-aalaala. Subalit kung ang bata ay lumaki sa isang magulong pamilya, maaaring makasama ito sa bata. Maaari siyang lumaking iresponsableng tao!
9
2. Siya ay laging nasa tabi ko. Siya ang nag-aalaga sa akin tuwing ako ay may sakit. Tinutulungan niya ako sa aking takdang-aralin. Siya ang aking _n_.
3. Si Ana ay nakadarama ng k_lu_gk_t_n at p_g-_is_ sapagkat ang mga magulang niya ay palaging abala sa ibang bagay. Ang ama niya ay palaging kasama ng kanyang barkada. Ang ina niya ay abala sa pagsusugal at walang panahon sa pag-aalaga sa kanya.
10
4. Sila ang nag-aalaga sa akin. Marami akong natutuhang kabutihang-asal mula sa kanila. Sila ang aking gabay. Sila ang aking mga _ag_l_ng.
5. Gusto ko ay lagi ko silang kasama. Sa kanila ko nadarama ang pagpapahalaga. Kasama ko silang naninirahan sa aming tahanan. Sila ang aking p_mi_y_.
Ihambing ang inyong sagot sa mga sagot sa Batayan sa Pagwawasto sa pahina 31.
11
12
Kung ganoon, bakit ka masaya? tanong ni Julie. Sasabihin ko sa iyo ang lahat, habang naglalakad tayo pauwi, sagot ni Ana. Alam mo, si itay ay laging abala sa trabaho. Nagpapakahirap siya sa trabaho upang mapaglaanan niya ng pagkain ang aming pamilya. Ginagawa niya ito dahil mahal niya kami. Kaarawan niya ngayon, at gusto namin siyang bigyan ng sorpresa mamayang gabi. Ito ang paraan namin ng pasasalamat sa kanya. Sa ganitong paraan, ay madarama niya ang pagmamahal namin sa kanya, ang dugtong pa ni Ana. Sa wakas ay naintindihan din ni Julie ang tunay na halaga ng okasyon. Ngunit marami pang gustong sabihin sa kanya si Ana. May isa pang dahilan kung bakit ako masaya, sambit ni Ana. Ano yon? tanong ni Julie. Uuwi si Ate Maan para dumalo sa kaarawan! nagagalak na wika ni Ana Bakit? Hindi ba ninyo siya kasama sa bahay? tanong ni Julie.
13
Si Ate Maan ay nag-aaral sa lungsod. Nakatira siya sa tiyahin ko. Ngunit dahil kaarawan ni Itay, uuwi siya para makasama kami, paliwanag ni Ana. Iyon pa pala ang isang mahalagang bagay! Ang mga espesyal na okasyon ang nagiging daan para mapalapit ang mga miyembro ng pamilya sa isat-isa, ang pagpapaliwanag ni Julie.
Nagustuhan ba ninyo ang kuwento? Ipinakita nito sa iyo ang kahalagahan ng mga okasyon buhay-pampamilya. Sa kwentong iyong nabasa, napakaraming dahilan kung bakit ipinagdiriwang ng pamilya ni Ana ang kaarawan ng kanilang ama. Maghahanda sila upang ipakita nila ang kanilang pagmamahal sa kanilang ama. Gusto rin nilang magpasalamat sa lahat ng kabutihang ipinakikita ng kanilang ama. Higit sa lahat, lalong magiging malapit ang pamilya sa isat-isa sa kanilang pagsasama-sama.
14
Tandaan Natin
Sa araling ito, natutuhan mo ang kahalagahan ng pamilya. Kahit na hindi pare-pareho ang paraan ng pagpapalaki, mahalaga ang pamilya sapagkat dito ay: nabibilang ang isang tao; nararamdaman ng isang tao ang pagmamahal at pagkalinga mula sa mga taong malapit sa kanya; at nahuhubog ang isang tao para maging masaya at responsable.
15
Napag-alaman mo rin ang kahalagahan ng mga espesyal na okasyon na ipinagdiriwang ng pamilya. Natutuhan mo rin na mahalaga ang isang okasyon dahil ito ang nagiging daan upang magbuklod muli ang isang pamilya. Ito rin ang nagbibigay ng pagkakataon para maipakita ng mga miyembro ng pamilya ang kanilang pagmamahal sa isat-isa.
17
Kami ang mga bata sa aming pamilya, Ako, ang kapatid kong lalaki at ang kapatid kong babae. Lagi naming tinitiyak na naibibigay namin Ang suporta at pagmamahal sa bawat isa! Tumutulong kami sa aming mga magulang sa mga gawaing-bahay Sinisiguro namin na lagi kaming nag-aaral. Sinusunod namin ang kanilang mga payo, Na igalang at mahalin ang lahat. Ang pamilya ko ay isang handog Mula sa Diyos. Binigyan niya kami ng mga tungkuling dapat isakatuparan Sa araw-araw na may pagmamahal. Naibigan mo ba ang tula? Ano ang iyong masasabi tungkol dito? Ito ay isang tula tungkol sa mga tungkulin ng mga miyembro ng pamilya. Alamin natin kung lubusan mong naunawaan ang tula. Sagutin ang sumusunod na mga tanong. 1. Ayon sa tula, ano ang mga tungkulin ng mga magulang sa pamilya. _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
18
2. Ano ang pinakadakilang handog o regalong matatanggap ng isang anak mula sa kanyang mga magulang? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 3. Ano ang nararapat gawin ng mga anak upang mapasaya nila ang kanilang mga magulang? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 4. Paano nakakatulad ng iyong pamilya ang pamilya sa tula? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ Ihambing ang iyong mga sagot sa Batayan sa Pagwawasto sa pahina 32. Kung ikaw ay may mga maling sagot, basahing muli ang tula.
19
20
Dapat turuan ng mga magulang ang kanilang mga anak na igalang at mahalin ang kapaligiran.
Dapat ding gampanan ng mga magulang ang kanilang katungkulan bilang ama at ina. Dapat nilang mahalin at bigyang-halaga ang isat isa.
Ang mga anak ay dapat mag-aral nang mabuti. Hindi nila dapat sayangin ang edukasyon na ibinibigay sa kanila.
Dapat ding tulungan ng mga anak ang kanilang mga magulang sa mga gawaing-bahay. Ito ay isang paraan ng pagpapakita ng paggalang at pagmamahal.
Dapat igalang ng mga anak ang kanilang mga magulang. Tungkulin nilang igalang, mahalin at sundin ang kanilang mga magulang.
21
b.
___ 2.
___ 5.
c.
d.
___ 3.
e.
1. _____
2. _____
3. _____
4. _____
5. _____
Tandaan Natin
Sa isang pamilya, may mga tungkuling dapat gampanan ang mga miyembro nito. Ang mga tungkuling ito ay mahalaga upang ang pamilya ay manatiling nagkakaisa. Ang mga sumusunod ay mga tungkulin ng mga magulang: Paglaanan ang kanilang mga anak ng pagkain, damit, gamot, at tirahan. Bigyan ang kanilang mga anak ng edukasyon. Dapat ipasok ng mga magulang ang kanilang mga anak sa paaralan. Turuan ang kanilang mga anak na igalang ang pamayanan at ang bansa. Turuan ang kanilang mga anak na igalang at mahalin ang kapaligiran. Gampanan ang kanilang mga tungkulin bilang mag-asawa sa pamamagitan ng pagmamahal at pagbibigayhalaga sa isat isa. Narito naman ang mga tungkulin ng mga anak: Mahalin, igalang, at sundin ang kanilang mga magulang. Mag-aral nang mabuti. Magpakita ng pagsunod at paggalang sa pmamagitan ng pagtulong sa mga magulang sa mga gawaing-bahay. Kung ang mga tungkulin ay hindi nagagampanan ng mga miyembro ng pamilya, di magiging masaya at maligaya ang pamilya.
25
b. Pinaglalaanan niya ang kanyang mga anak ng mga pangunahing pangangailangan. k. Tinuturuan niya ang kanyang mga anak na igalang ang pamayanan at ang bansa 2. Alin sa sumusunod na mga tungkulin ang dapat gampanan ng isang anak bilang miyembro ng pamilya? a. Pakikipaglaro sa mga kaibigan araw-araw
b. Pagmamahal, pagsunod at paggalang sa mga magulang k. Pag-iyak sa lahat ng oras 3. Si Mang Berto ang ama nina Julian at Mina. Nagtatrabaho siya bilang mangingisda upang mapaglaanan niya ng pagkain ang kanyang pamilya at mapag-aral ang kanyang mga anak. Si Berto ay ___________ a. naglalaan ng mga pangunahing pangangailangan ng kanyang mga anak
b. nagtuturo sa kanyang mga anak ng pagmamahal at paggalang sa kapaligiran k. nagmamahal sa kanyang asawa Ihambing ang iyong mga sagot sa Batayan sa Pagwawasto sa pahina 34
26
Ibuod Natin
Mahalaga ang pamilya dahil sa: nabibilang dito ang isang tao; nakadarama ng pagmamahal at pagkalinga ang isang tao mula sa mga taong nagmamahal at nag-aalaga sa kanya at; nahuhubog ang bawat isa na lumaking masaya at responsableng tao. Ang mga espesyal na okasyon ay mahalaga sa isang pamilya dahil ang mga ito ay nagbibigkis at nagpapatibay sa samahan ng mga miyembro ng pamilya. Nagbibigay din ito ng pagkakataon sa mga miyembro ng pamilya na ipakita ang kanilang pagmamahal sa bawat isa. Sa isang pamilya, may mga tungkuling dapat gampanan ang bawat isa. Ang magulang ay dapat maglaan ng mga pangangailangan at ng edukasyon sa kanyang mga anak; magturo sa kanyang mga anak na igalang ang pamayanan, bansa, at kapaligiran; at tupdin ang kanilang tungkulin bilang mag-asawa sa pamamagitan ng pagmamahal sa isat isa. Ang mga tungkulin ng mga anak ay nakasentro sa pagmamahal, paggalang at pagsunod sa mga magulang. Tandaan na kapag ang mga tungkulin ay hindi nagampanan, ang resulta ay isang di-maligayang pamilya.
27
1. ____
2. ____
28
3. ____
4. ____
5. ____
Mano, po inay
6. ____
Kailangan mong pumasok sa paaralan upang matuto ka ng maraming bagay.
7. ____
29
8. ____
Pangkat B a. Bigyan ang mga anak ng mga pangunahing pangangailangan tulad ng pagkain, damit, gamot, at tirahan.
b. Bigyan ang mga anak ng edukasyon. Dapat ipasok ng mga magulang ang kanilang mga anak sa paaralan. k. Turuan ang kanilang mga anak na igalang ang pamayanan at ang bansa. d. Turuan ang kanilang mga anak na igalang at mahalin ang kapaligiran. e. Tuparin ang kanilang tungkulin bilang mag-asawa sa pamamagitan ng pagmamahal at pag-aalaga sa bawat isa.
g. Mahalin, igalang, at sundin ang kanilang mga magulang. h. Mag-aral na mabuti. i. Ipakita ang pagsunod at paggalang sa mga magulang sa mga gawaing-bahay sa pamamagitan ng pagtulong.
Ihambing ang iyong mga sagot sa Batayan sa Pagwawasto sa pahina 34 ng modyul na ito. Kung tama lahat ang sagot mo, binabati kita! Ikaw ay handang-handa na sa susunod na modyul. Kung ang iskor mo ay 8 o 9, magaling! Balik-aralan mo na lamang ang mahihirap na aralign tinalakay sa modyul na ito. Subalit, kung ang iskor mo ay 7 o mas mababa pa, kailangan mong pag-aralang uli ang modyul upang higit mo pang maunawaan ang mga araling tinalakay. Ngunit huwag kang mawawalan ng pag-asa! Tandaang sa pagsasanay nagiging ganap ang kaalaman.
30
Batayan sa Pagwawasto
A. Anu-ano na ang mga Alam Mo (pahina 3)
1. ( ) Ang larawang ito ay nagpapakita ng masayang pamilya, magulang na nagmamahal at tumutulong sa pag-aaral ng kanyang anak. 2. ( ) Ang larawang ito ay nagpapakita kung paanong ang nakakatandang kapatid na lalaki at ang kanyang nakakabatang kapatid na lalaki ay masayang naglalaro. 3. Ito ay hindi larawan ng isang masayang pamilya. Pinapalo ng magulang ang bata. Ang bata ay hindi masaya. 4. Ito ay hindi larawan ng isang masayang pamilya. Ang mga magulang ay nag-aaway sa harap ng kanilang mga anak. Ang pamilya ay hindi nagkakaisa at hindi nagmamahalan. 5. ( ) Ang larawang ito ay nagpapakita ng isang maligayang pamilya na magkakasamang nagsasaya sa isang parke.
31
Alamin Natin ang Iyong mga Natutuhan (pahina 16) 1. Ang pamilya ay mahalaga dahil dito nakabilang ang isang tao. Sa isang pamilya, ang tao ay nakadarama ng pagmamahal at pagkalinga mula sa mga miyembro nito. Mahalaga rin ito dahil ito ay tumutulong sa isang tao na lumaking masaya at responsable.
2. Oo, si Michael ay maaaring lumaking malungkot at mapag-isa dahil hindi niya nararamdaman ang kaligayahan at pagmamahal sa kanyang pamilya. 3. Ang Pasko ay mahalaga sa pamilya Santos dahil ito ang panahon upang ang bawat miyembro ng kanilang pamilya ay magkabuklud-buklod. Nakikita rin nila sa okasyong iyo ang pagmamahal an sa pamamagitan ng pagbibigay ng regalo sa bawat isa.
32
Subukin Natin Ito (pahina 22) 1. (e) Iginagalang at sinusunod ng bata ang kanyang ina sa pamamagitan ng pagtulong sa pagluluto ng pagkain. 2. (c) Tinuturuan ng mga magulang ang kanilang anak ng responsibilidad na maging mamamayan sa pamamagitan ng pagboto sa eleksiyon sa tamang panahon. Ito ay tanda ng paggalang sa pamayanan at sa bansa. 3. (a) Pinaglalaanan ng mga magulang ang kanilang anak ng edukasyon sa pamamagitan ng pagtuturo ng aralin. 4. (b) Tinuturuan ng mga magulang ang kanilang mga anak ng paggalang at pagmamahal sa kapaligiran sa pamamagitan ng paglilinis ng kapaligiran. 5. (d) Nagmamahalan ang mga magulang bilang mag-asawa sa pamamagitan ng magkasamang pamamasyal. Subukan Natin ito (pahina 24) 1. 2. 3. 4. 5. Dapat paglaanan ng mga magulang ng mga pangunahing pangangailangan ang kanilang mga anak. Tinutupad ng mga magulang ang tungkulin nila bilang mag-asawa. Sila ay nagmamahalan at kumakalinga sa isat isa. Ginagampanan ng bata ang kanyang tungkulin bilang isang masunuring bata. May paggalang at pagmamahal siya sa kanyang ina. Ipinakikita niya ito sa pagsagot ng opo sa kanyang ina. Hindi ginagampanan ng ama ang kanyang tungkulin. Nauupo siya kung itinataas ang watawat, hindi niya tinuturuan ang kanyang anak na igalang at mahalin ang bansa. Ginagampanan ng anak ang tungkulin bilang masunuring anak. Tinutulungan niya ang kanyang ama sa pagpapakain ng mga baboy.
33
Alamin Natin ang Iyong mga Natutuhan (pahina 26) 1. k 2. b 3. a Anu-ano ang mga Natutuhan Mo? (pahina 28-30) A. 1. 2. 3. 4. 5. B. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Hindi Oo Oo Hindi Oo h d k a g e f b
34