CHÖÔNG 3 :

XAÙC ÑÒNH SAÛN

LÖÔÏNG CAÂN
BAÈNG QUOÁC GIA

1
Muïc tieâu cuûa
chöông
Hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa chæ
tieâu saûn löôïng caân baèng quoác
gia .
Tìm hieåu caùc nhaân toá cuûa
toång caàu AD
Bieát caùch tính saûn löôïng caân
baèng quoác gia .
Xaùc ñònh saûn löôïng caân baèng
khi AD thay ñoåi.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 2

Caùc vaán ñeà chính
cuûa chöông
1. Xaùc ñònh toång caàu
AD
2. Xaùc ñònh saûn löôïng
caân baèng quoác gia.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 3

Taøi lieäu tham
khaûo
Taøi lieäu chính :
Traàn Ng Ngoïc Anh Thö
vaø Phan Nöõ Thanh Thuûy,
Kinh Teá Vó Moâ, chöông 3

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 4

Taøi lieäu tham
khaûo
Caùc taøi lieäu khaùc:
 David Begg vaø N.D., Kinh teá hoïc, taäp
hai, chöông 22.
 Paul Samuelson, Kinh teá hoïc, taäp moät,
phaàn hai, 7 vaø 8.
 Döông Taán Dieäp, Kinh teá hoïc vó moâ ,
chöông 3 vaø chöông 4 .
 Traàn Vaên Huøng vaø caùc ñoàng
nghieäp, Kinh teá hoïc vó moâ – Ñaïi cöông
vaø naâng cao, chöông 3 vaø chöông 4,. . .

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 5

 Lyù do nghieân cöùu
chöông
 Yt> YE : AS > AD  dö thöøa haøng
hoaù  P giaûm, döï tröõ taêng
ngoaøi döï kieán  Y giaûm .
Yt < YE : AS < AD  khan hieám  P
taêng, döï tröõ giaûm so vôùi döï
kieán  Y taêng.
Keát luaän : Yt coù xu höôùng töï
ñieàu chænh veà YE
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 6
I. XAÙC ÑÒNH AD

1. Caùc nhaân toá cuûa

AD

2. Xaùc ñònh AD

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 7

I.1. Caùc nhaân toá
cuûa AD

AD = C + I + G + X
–M

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 8

1.1 Chi tieâu tieâu
duøng C
Laø löôïng chi tieâu cuûa
caùc hoä gia ñình ñeå mua
saém nhöõng tö lieäu sinh
hoaït haèng ngaøy trong
giôùi haïn cuûa thu nhaäp
khaû duïng (Yd) coù
ñöôïc.
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 9
 Nhắc lại , ta đã có:
   Yd = PI –Td
⇒ Yd = (NI – Pr*, Quỹ AS+Tr)  - Td
⇒ Yd= (NNI –Ti) - Pr*, Quỹ AS+Tr  - Td
⇒ Yd= (GNI – De)- Ti - Pr*, Quỹ AS+Tr  - Td
⇒ Yd= GDP+NIA -De - Ti - Pr*, Quỹ AS+Tr  - Td
⇒ Yd= Y+NIA -De - Ti - Pr*, Quỹ AS+Tr  - Td
Gỉa định: NIA, De, Pr*, Quỹ AS : là không đáng kể

=>Yd = Y –(Ti+Td) +Tr  
⇒ Yd = Y -      Tx      + Tr 
(Tx : Tax, thuế, Tx =Ti+Td)
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 10
Chi tieâu tieâu duøng
C
Ta coù: C = f(Yd +), vôùi Yd:
 Khi neàn kinh teá coù chính phuû can
thieäp:
Yd = Y – Tx + Tr = Y – (Tx- Tr)
Yd = Y – T ( Với T = Tx- Tr)
 Khi chính phuû khoâng can thieäp
vaøo luoàng chu chuyeån kinh teá:
Yd = Y

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 11

Chi tieâu tieâu duøng
C
Quy luật cơ bản về chi tiêu tiêu dùng của HGĐ:
 Caùc hoä gia ñình seõ duøng thu
nhaäp khaû duïng ñeå tieâu duøng
vaø tieát kieäm: Yd = C + S
 Khi Yd tăng, cả tiêu dùng C và tiết kiệm S 
cùng tăng.
        Nhưng  tiết  kiệm  S  tăng  nhanh  nhất,  và  tiêu 
dùng C tăng chậm nhất , và ngược lại.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 12

Chi tieâu tieâu duøng
C
Haøm C theo Yd:
C = f(Yd+)  C=C0+ Cm.Yd
C0 : chi tieâu töï ñònh cuûa caùc
hoä gia ñình , là khỏan chi tiêu của HGĐ 
khi không có thu nhập . Co > 0.
Cm(hay MPC): khuynh höôùng
tieâu duøng bieân cuûa hoä gia
ñình.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 13

Chi tieâu tieâu duøng
C
Cm(hay MPC): khuynh
höôùng tieâu duøng bieân
cuûa hoä gia ñình.
Là đại lượng phản ảnh lượng thay 
đổi của  chi tiêu tiêu dùng khi thu 
nhập khả dụng thay đổi chỉ 1 đơn vị
 0 < Cm < 1
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 14
 Ví dụ:
Yd C S
1200 1100 100
1800 1500 300
->∆ Yd=600 ∆ C=400 ∆ S=200
∆ Yd=1 ∆ C=Cm? ∆ S=?

Cm = ∆ C / ∆ Yd

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 15

Chi tieâu tieâu duøng
C
Vì 0 < Cm < 1, neân ñoà
thòChaøm C:
C = C0 + Cm . Yd

C0

0 Yd

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 16

  TIEÁT KIEÄM S
Tieát kieäm cuûa hoä gia ñình laø
phaàn cheânh leäch giöõa thu nhaäp
khaû duïng Yd vaø chi tieâu tieâu
duøng C:

S = Yd – C
S = Yd – (Co + Cm Yd)
-> S = - Co + (1 – Cm) Yd
-> S = So + Sm Yd

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 17

 TIEÁT KIEÄM S
Tieát kieäm cuõng laø moät haøm ñoàng
bieán vôùi thu nhaäp khaû duïng Yd:
S = f (Yd+)  S = S0 + Sm. Yd

- S0: nhu caàu tieát kieäm töï ñònh cuûa

caùc hoä gia ñình, S0 = - C0 (làm giảm tiết kiệm quá
khứ hay tiết kiệm tương lai)

- Sm (MPS): (Sm = 1 – Cm) khuynh höôùng

tieát kieäm bieân, laø ñaïi löôïng phaûn
aûnh löôïng thay ñoåi cuûa tieát kieäm khi
thu nhaäp khaû duïng thay ñoåi 1 ñôn vò.
Töông töï, ta coù: 0 < Sm < 1.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 18

 Ví dụ:
Yd C S
1200 1100 100
1800 1500 300
->∆ Yd=600 ∆ C=400 ∆ S=200
∆ Yd=1 ∆ C=Cm? ∆ S=Sm?

Sm = ∆ S / ∆ Yd

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 19

 S

S=S0+SmYd

Yd
S0

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 20

I.2.CHI TIEÂU ÑAÀU
TÖ I
Laø khoaûn chi cuûa doanh nghieäp
ñeå mua nhöõng saûn phaåm ñaàu
tö, döï tröõ toàn kho, ñaàu tö cho
nguoàn nhaân löïc.

Laø khoaûn chi xaây döïng nhaø

môùi cuûa hoä gia ñình.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 21

 CHI TIEÂU ÑAÀU TÖ I
 Coù raát nhieàu nhaân toá aûnh
höôûng laøm thay ñoåi chi tieâu ñaàu
tö tö nhaân I, nhö:
- laõi suaát i: i taêng  I giaûm.
- Lôïi nhuaän kyø voïng Pre : Pre
taêng  I taêng.
- Saûn löôïng (thu nhaäp) Y: Y taêng
 I taêng.
-......
 Có nhiều quan điểm khác nhau về hàm đầu tư

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 22

CHI TIEÂU ÑAÀU TÖ I
Haøm I theo Keynes: laø haøm haèng,
vì I laø bieán ngoaïi sinh, I = I0.
I

I = Io

–0
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 23
 CHI TIEÂU ÑAÀU TÖ I
 Haøm I theo Y: I = f(Y+) = I +Im.Y 0
Io : chi tiêu đầu tư tự định
Im : chi tiêu biên, là đại lượng phản ảnh 
lượng thay đổi của đầu tư khi thu nhập thay 
đổi chỉ 1 đơn vị.  
( Im = ∆ I / ∆ Y, 0 < Im < 1) .

I
I = Io+ImY

0 Y
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 24
 CHI TIEÂU ÑAÀU TÖ I
 Haøm I theo i: I = f(i-)= I0 + Imi.i
Imi : chi tiêu biên theo lãi suất, là đại lượng phản 
ảnh lượng thay đổi của đầu tư khi lãi suất thay đổi 
chỉ 1 đơn vị.  
 ( Im = ∆ I / ∆ i, Imi < 0)

I = I0 + Imi.i

I
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 25
I.3.Chi tieâu cuûa
chính phuû cho
haøng hoaù vaø dòch
vuï Laø
G löôïng chi tieâu cuûa
Chính phuû ñeå: chi tieâu
duøng thöôøng xuyeân vaø
chi ñaàu tö cuûa Chính
phuû.
Vaäy: G = Cg + Ig
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 26
I.3.Chi tieâu cuûa
chính phuû cho
haøng hoaù vaø dòch
vuï G G = Cg + Ig
Cg: chi tiêu dùng thường xuyên 
của chính phủ. Vd: chi lương cho 
công chức, chi lễ tân, chi VPP.
Ig: chi tiêu đầu tư của chính 
phủ. Vd: chi xây dựng cầu, sân 
bay, cảng,…
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 27
Chi tieâu cuûa chính
phuû cho haøng
hoaù vaø dòch vuï G
Haøm chi tieâu cuûa Chính phuû coù

daïng haøm haèng:
(vì các nhà  kinh  tế  sẽ  dễ  chủ  động  trong  việc  đề 
xuất chính sách)
G = G0
Ñeå thöïc hieän caùc khoaûn chi tieâu,
chính phuû söû duïng thueá roøng T .

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 28

 G

G=
Go
0 Y
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 29
  Thueá roøng T
Laø nguoàn thu cuûa ngân sách Chính
phuû (G).
Thueá roøng T laø phaàn coøn laïi
cuûa thueá (Tx :thuế) sau khi chính
phuû ñaõ chi chuyeån nhöôïng (Tr).
Ta coù : T = Tx – Tr

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 30

 Thueá roøng T
T = f (Y+)
 Vì khi Y taêng :
- löôïng thueá maø Chính phuû thu
ñöôïc cuõng seõ gia taêng.
- caùc khoaûn chi chuyeån nhöôïng
cuûa Chính phuû phuï thuoäc
phaàn lôùn vaøo quyeát ñònh
chuû quan cuûa Chính phuû.
 T = T0 + TmY
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 31
Thueá roøng T
T = To + TmY
Vôùi: To laø thueá roøng töï ñònh
Tm laø thueá roøng bieân, laø
ñaïi löôïng phaûn aûnh löôïng thay
ñoåi cuûa thueá roøng khi saûn
löôïng quoác gia thay ñoåi 1 ñôn vò
( 0 < Tm < 1).

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 32

Thueá roøng T
T
T= To + Tm Y

Y
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 33
I.4. Xuaát khaåu
roøng NX
Laø phaàn cheânh leäch giöõa giaù trò
xuaát khaåu vaø giaù trò nhaäp khaåu.
Vaäy : NX = X - M
 Xuaát khaåu X: löôïng chi tieâu cuûa
ngöôøi nöôùc ngoaøi ñeå mua haøng
hoaù vaø dòch vuï ñöôïc saûn xuaát
trong nöôùc.
 Nhaäp khaåu M: löôïng chi tieâu cuûa
ngöôøi trong nöôùc ñeå mua haøng
hoaù vaø dòch vuï saûn xuaát ôû nöôùc
ngoaøi.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 34

 Xuaát khaåu X
 Xuaát khaåu khoâng coù moái quan
heä phuï thuoäc roõ raøng ñoái vôùi
saûn löôïng quoác gia.
 Haøm xuaát khaåu theo saûn löôïng
quoác gia laø haøm haèng:
X = X0

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 35

Xuaát khaåu X

0 Y

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 36

Nhaäp khaåu M
 Khisaûn löôïng quoác gia taêng, caàu ñoái vôùi
haøng nhaäp khaåu cuõng taêng.
 Haøm nhaäp khaåu theo saûn löôïng quoác gia:
M = f(Y+)  M = Mo + MmY
Vôùi : Mo laø nhu caàu nhaäp khaåu töï ñònh.
Mm laø khuynh höôùng nhaäp khaåu
bieân, 0 < Mm < 1 , Mm = ∆ M / ∆ Y

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 37

Nhaäp khaåu M

0
Y
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 38
I.2. XAÙC ÑÒNH AD
AD = C + I + G + X – M
Vôùi :
C = f (Yd+) = f (Y+, T-)
I = f (Y+, i-)
G = G0 T = f (Y+)
X = X0 M = f (Y+)

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 39

 I.2. Xaùc ñònh AD
AD= C + I + G + X – M
AD=(C0’+ I0+G0+X0–M0)+(Cm’+Im–Mm). Y
AD = AD0 + ADm . Y

Vôùi: AD0 = C0’+ I0+G0+X0–M0

AD0 : Chi tieâu töï ñònh cuûa toaøn xaõ hoäi
ADm = Cm’+Im–Mm
ADm: Chi tieâu bieân toaøn xaõ hoäi

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 40

I.2. Xaùc ñònh AD
AD

AD = C + I + G + X
–M

0 Y
Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 41
II. XAÙC ÑÒNH SAÛN
LÖÔÏNG CAÂN BAÈNG
QUOÁC GIA Ye
1. Xaùc ñònh Ye theo
phöông phaùp ñaïi soá
2. Xaùc ñònh Ye theo
phöông phaùp ñoà thò
3. Xaùc ñònh laïi Ye khi
toång caàu AD thay ñoåi

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 42

1.Xaùc ñònh Ye
theo
phöông
phaùp ñaïi soá
Ñieàu kieän caân baèng : AS = AD
Maø: AS = Y
AD = C + I + G + X – M
 Y = C + I + G + X – M (1)

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 43

 Ý nghĩa

Y = C + I + G + X – M (1)
Phương trình thể hiện: sản lượng
cân bằng Ye phải thỏa điều kiện
tổng cung bằng tổng cầu.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 44

Xaùc ñònh Ye theo
phöông
phaùp ñaïi soá
Ta laïi coù: Yd = Y - T
=> Y = Yd + T (*)
Thay (*) vaøo (1) ta coù :
Yd + T = C+I+G+X–M
Hay :Yd – C + T + M = I + G + X
=> S +T+M = I + G + X (2)

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 45

Xaùc ñònh Ye theo
phöông
phaùp ñaïi soá
 S +T+M = I+G+X (2)
(2) phaûn aûnh : ñeå caân baèng thò tröôøng
haøng hoaù vaø dòch vuï trong neàn kinh teá,
thì löôïng ruùt ra (hay roø ræ) khoûi neàn
kinh teá phaûi baèng löôïng bôm vaøo neàn
kinh teá.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 46

 2. Xaùc ñònh
Ye theo phöông
phaùp ñoà thò
AD
Ñöôøng 450
  E
AD =C + I + G + X
–M
 
  0 YE Y

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 47

khi
toång caàu AD thay
Coù nhieàu nguyeân nhaân laøm cho chi
ñoåi
tieâu töï ñònh AD thay ñoåi, nhö:
0

-   Laõi suaát giaûm seõ thuùc ñaåy caùc doanh

nghieäp gia taêng ñaàu tö.
-  Toå chöùc World Cup seõ laøm gia taêng
tieâu duøng cuûa daân chuùng vaø khaùch
nöôùc ngoaøi, gia tăng đầu tư tư nhân và đầu tư của 
chính phủ. . .

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 48

 Câu hỏi
Khi các nhân tố của AD (Vd: 
C, hay I, hay G, . . . ) thay đổi, 
AD thay đổi như thế nào? Sản 
lượng quốc gia  Y thay đổi 
như thế nào?

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 49

3a.Xaùc ñònh söï
thay ñoåi cuûa toång
caàu:
Neáu chæ C thay ñoåi: ∆ AD = ∆ C 0

Neáu chæ I thay ñoåi: ∆ AD0 = ∆ I

Neáu chæ G thay ñoåi: ∆ AD0 = ∆ G
Neáu chæ X thay ñoåi: ∆ AD0 = ∆ X
Neáu chæ M thay ñoåi: ∆ AD0 = - ∆ M
 ∆ AD0 = Σ ∆ AD0,i

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 50

Câu hỏi
 Nếu tổng cầu thay đổi trong phần tự 
định một lượng là ∆ AD0, sản
lượng thay đổi một lượng ∆ Y là 
bao nhiêu?
Nhà kinh tế học J.M.Keynes tìm ra 
quy luật số nhân để định lượng.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 51

3b. Soá nhaân
toång caàu k
 Khaùi nieäm:
Soá nhaân k laø heä soá phaûn aûnh
löôïng thay ñoåi cuûa saûn löôïng
caân baèng quoác gia (∆ Y) khi toång
caàu thay ñoåi phaàn chi tieâu töï
ñònh 1 löôïng ∆ AD0 baèng 1 ñôn vò.

k = ∆ Y/ ∆ AD0
=> ∆ Y = k∆ AD0

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 52

 Soá nhaân toång
caàu k∆ Y = k∆ AD 0
Vôùi:
∆ AD0 = Σ ∆ AD0,i
k = 1/ ( 1 – ADm)
Maø 0 < ADm < 1 neân k > 1
 ∆ Y > ∆ AD0 xeùt veà trò tuyeät ñoái, có  nghĩa: 
Nếu tổng cầu thay đổi, sẽ làm cho sản lượng thay đổi theo nhưng
lượng thay đổi của sản lượng Y lớn hơn lượng thay đổi của AD.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 53

Nghòch lyù cuûa
tieát kieäm
 Khi neàn kinh teá coù daáu
hieäu cuûa söï suy thoaùi:
- theo lyù thuyeát: Ye < Yp.
- treân thöïc teá: Y↓, U↑.
 Y↓, U↑  ↑S , coù nghóa ↓C
AD ↓  Y↓, U↑ : nghòch lyù
cuûa tieát kieäm

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 54

Nghòch lyù cuûa
tieát kieäm
Neáu ↑S cuûa daân chuùng laïi ñöôïc
ñöa vaøo ñaàu tö (I↑) vôùi moät
löôïng töông ñöông  AD khoâng
ñoåi  Y khoâng ñoåi.
 Hoaëc ↑S ñeå mua traùi phieáu ñaàu
tö cuûa chính phuû Ig↑ AD
khoâng ñoåi  Y khoâng ñoåi.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 55

CAÂU HOÛI OÂN TAÄP
CHÖÔNG 3
Caâu 1: Giaû söû coù caùc haøm :
C = 200 + 0,8 Yd I = 100 + 0,2Y
G = 260 T = 50 + 0,1 Y
X = 500 M = 30 + 0,23 Y
Coù 4 caâu hoûi nhoû.

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 56

CAÂU HOÛI OÂN TAÄP
CHÖÔNG 3
 Caâu 1: Chi tieâu ñaàu tö cuûa chính phuû laø
gì? Chi tieâu ñaàu tö tö nhaân laø gì?
 Caâu 2: Chi tieâu cuûa chính phuû cho haøng
hoaù vaø dòch vuï vaø chi chuyeån nhöôïng
cuûa chính phuû khaùc nhau nhö theá naøo?
 Caâu 3: Vì sao soá nhaân toång caàu k > 1.
Khi naøo k coù theå nhoû hôn 1?
 Caâu 4: Nghòch lyù cuûa tieát kieäm laø gì?
Tröôøng hôïp naøo thì khoâng coøn nghòch lyù
cuûa tieát kieäm?

Kinh Teá Vó Moâ PhD Thö Hoaøng 57