STUDIMI BIBLIK I SHKOLLS S SABATIT PR T RRITUR

Krishti dhe Ligji i Tij

nga Keith Burton

Prill Maj Qershor 2014

PRMBAJTJA

1. Ligji n kohn e Krishtit 2. Krishti dhe ligji i Moisiut 3. Krishti dhe tradita fetare 4. Krishti dhe ligji n Shrbesn n Mal 5. Krishti dhe Sabati 6. Vdekja e Krishtit dhe ligji 7. Krishti dhe prmbushja e ligjit 8. Ligji i Perndis dhe ligji i Krishtit 9. Krishti dhe ligji i Ungjillit 10. Krishti, ligji dhe beslidhjet 11. Apostujt dhe ligji 12. Kisha e Krishtit dhe ligji 13. Mbretria e Krishtit dhe ligji

Mars 29Prill 4 Prill 511 Prill 1218 Prill 1925 Prill 26Maj 2 Maj 39 Maj 1016 Maj 1723 Maj 2430 Maj 31Qershor 6 Qershor 713 Qershor 1420 Qershor 2127

Ligji dhe dashuria Q n fillim t betejs s madhe n qiell, Satani ka patur qllim t hedh posht ligjin e PerndisEllen G. White, Beteja e madhe midis Zotit dhe Satanit, fq. 582. Pse? Sepse ligji, si themeli i qeverisjes s Perndis, shpreh integritetin moral t kozmosit; dhe t hedhsh posht kt ligj do t ishte njsoj si t shkatrroje rregullin moral t vet krijimit. Mendoni pr kt! Nse nuk ekzistonte asnj perndi dhe asnj jet, universi do t ishte amoral. Nuk po them imoral, n kuptimin e moraleve t kqija, por amoral n kuptimin e t mos pasurit moral, sepse asgj n tt tilla si shkmbinjt e pajet npr kozmosin pa perndinuk mund t shfaqte cilsi t moralit. Megjithat, Perndia ekziston dhe njerzit gjithashtu dhe, ne jemi krijuar si qenie t moralshme me kapacitetin pr t dhn dhe pr t marr dashuri. N mnyr q kjo dashuri t ekzistoj duhet q edhe liria, liria morale t ekzistoj, sepse dashuria sht nj koncept moral, i cili nuk mund t lind nga nj univers amoral (si ai i supozuar me shkmbinj dhe hapsira boshe). Moral do t thot aftsia pr t zgjedhur t drejtn ndaj t gabuars, t mirn ndaj t keqes. E vetmja mnyr q universi t jet i moralshm, t lejoj potencialin pr t mirn dhe t keqen, pr t drejtn dhe t gabuarn, sht q t ket nj ligj, q prkufizon t mirn dhe t gabuarn. Dhe, pa dyshim q universi e ka nj ligj t till! far t themi, pra? Se ligji sht mkat? Ashtu mos qoft! Mkatin un nuk do ta kisha njohur, vese me an t ligjit; sepse un nuk do ta kisha njohur lakmin, po t mos thoshte ligji: Mos lakmo! (Rom. 7:7). A sht mkat t kesh flok t kuq? Dhe, pse jo? Sepse ligji i Perndis nuk ndalon t kesh flok t kuq. Nse do t na ndalonte, ashtu si ligji ndalon lakmin, ather flokt e kuq do t ishin mkat. Por nuk mund t ket mkat, nse nuk ka ligj hyjnor pr ta kufizuar at.

Morali pa ligjin sht i pamundur, ashtu si sht mendimi pa mendjen. Universi yn ka moral, sepse Perndia krijoi qenie t lira, q japin llogari tek ligji i Tij. Nse nuk do t kishte ligj kundr lakmis, nuk do t kishte mkat lakmie; nse do t kishte ligj kundr flokve t kuq, nuk do t kishte mkat pr to pavarsisht sesa lakmitar flok-kuq mund t popullonin kozmosin. Perndia krijoi njerzit si krijesa t afta pr t dashur. Megjithat, dashuria nuk mund t ekzistoj pa lirin, lirin morale. Gjithashtu, liria morale nuk mund t ekzistoj pa ligjin, ligjin moral. Dashuria ngrihet mbi lirin dhe liria ngrihet mbi ligjin. Prandaj, thelbi i qeverisjes s Perndis, themeli i ksaj qeverisjeje nj qeverisje me dashuri duhet t jet ligji i Tij. Kjo sht arsyeja pse Ellen G. White shkroi pr dshirn e Satanit pr t hedhur posht ligjin e Perndis. Sulmi kundr ligjit sht sulm kundr karakterit t Krishtit dhe kundr rregullit moral t vet krijimit. Prandaj tema pr tremujorin sht Krishti dhe ligji i Tij. Ne do t studiojm ligjin, veanrisht arsyen pse kaq shum t krishter duke keqkuptuar lidhjen midis ligjit dhe hirit kan rn n kurthin e mohimit t vlefshmris s Dhjet Urdhrimeve. N kt mnyr ata kan ndihmuar pa dashur prpjekjet pr t hedhur posht ligjin e Perndis. Por, Bibla sht e qart: Sepse kjo sht dashuria e Perndis: q ne t zbatojm urdhrimet e tij (1 Gjoni 5:3). Lidhja midis Perndis son t dashur dhe respektimit t urdhrimeve t Tij sht m e fort nga sa kujtojm. Ne mund ta duam Perndin, sepse jetojm n nj univers ku dashuria mund t ekzistoj dhe ajo ekziston, sepse universi sht i moralshm. Ky moral bazohet, t paktn pr ne si qenie t krijuara, tek ligji moral i Perndis subjekt, t cilin do shqyrtojm.

Keith Augustus Burton sht profesor feje n universitetin e Oakwood, ku ai shrben gjithashtu si nj koordinator n Qendrn e Marrdhnieve Adventiste Myslimane. Tema e tij e doktorats,

marr n universitetin e Northwestern, prqendrohet tek roli i ligjit n letrat e Palit drejtuar romakve.

MSIMI 1

*Mars 29Prill 4

Ligjet n kohn e Krishtit

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Luka 2:15, Hebrenjve 10:28, Ligji i Prtrir 17:26, Levitiku 1:19, Luka 14:16, Jakobi 2:812.

Vargu prmendsh: N fakt kur johebrenjt, q skan ligjin, nga natyra bjn punt e ligjit, ata, megjithse skan ligjin, jan ligj pr vetveten. (Romakve 2:14).

N shum shoqri, ligje t ndryshme funksionojn n t njjtn koh. Ekzistojn ligjet e prgjithshme, q gjejn zbatim tek kushdo, dhe, njkohsisht, ligje lokale, q mbizotrojn n nj komunitet, por jo n t tjer. N kohn e Dhiats s Re, kur nj person prdorte fjaln e zakonshme ligj (nomos n greqisht, lex n latinisht dhe Torah n gjuhn hebraike), ai ose ajo mund ti referohej nj ose m shum ligjeve. Shpeshher i vetmi tregues, q sugjeronte se cili ligj po diskutohej, ishte konteksti i

bashkbisedimit. Kshtu, ndrsa studiojm gjat ktij tremujori, ne duhet t kemi gjithmon parasysh kontekstin pr t kuptuar m mir se cili ligj po diskutohet. Msimi i ksaj jave hulumton ligjet e ndryshme, q ekzistonin n komunitet gjat kohs s Krishtit dhe kishs s par. Ne do ti studiojm kto ligje t ndryshme, por vetm n kontekstin e ndihms q ato mund t na japin pr t hedhur themelin pr t studiuar ligjin, q do t jet fokusi yn pr kt tremujor ligji moral i Perndis, Dhjet Urdhrimet.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 5 Prill.

E DIEL

Mars 30

Ligji romak

Lexoni Luka 2:15. far msimi marrim nga mnyra sesi kta dy ndjeks besnik t Perndis ndrvepruan me mjedisin e tyre politik? _____________________________________________ Q n kohn e krijimit t republiks, romakt e kuptuan sesa t rndsishme ishin ligjet e shkruara pr qeverisjen e shoqris. N fakt, sistemi i ligjeve kushtetuese i ngritur nga romakt mbetet themeli i sistemeve ligjore, q gjenden n shoqrit e sotme demokratike. N pjesn m t madhe, Roma lejoi q mbretrit vasale t ruanin zakonet e tyre, por t gjith duhet ti bindeshin ligjeve t perandoris dhe t senatit. Pa dyshim q kjo vlente dhe pr Jozefin dhe Marin.

Ligji romak kishte t bnte me rregullin n shoqri. Dhe si i till, ligji jo vetm trajtonte shtjet e qeverisjes, por rregullonte edhe sjelljet brenda vendit. Krahas prcaktimit t procedurave pr t zgjedhur njerzit n postet publike, ligji romak trajtonte gjithashtu gjra t tilla si tradhtia bashkshortore dhe marrdhniet midis zotris dhe skllavit. Shum nga rregullat shoqrore ishin t ngjashme me ato q gjenden n Dhiatn e Vjetr dhe me ato t shoqrive t tjera. T gjitha prpjekjet pr t kuptuar kulturn n t ciln u shkruan librat e Dhiats s Re duhet t marrin parasysh faktin se Perandoria Romake formonte kuadrin politik t bots gjat kohs kur Jezusi dhe kisha e par jetoi. Shum gjra q ndodhin n Dhiatn e Re, q nga vdekja e Jezusit deri tek burgosja e Palit, kan m shum kuptim kur ne msojm gjithmon e m shum pr ambientin e kohs s tyre. Pa dyshim q nuk ka nevoj t jemi studiues t historis Romake pr t kuptuar se far na duhet pr tu shptuar. Megjithat, kur kemi mundsi pr t prfituar, njohuria historike mund t na ndihmoj. Pavarsisht providencs/largpamjes hyjnore pr shtatznin e Maris dhe dorn e Perndis n t, kta dy njerz duhet ti bindeshin ligjit t vendit i cili krkonte q ata t largoheshin nga shtpit e tyre megjithse Maria ishte drejt fundit t shtatznis s saj. A nuk do t kishte qen m e thjesht t qndroje n shtpi, duke marr parasysh rrethanat e pazakonta? far na mson veprimi i tyre pr mnyrn sesi duhet t sillemi kundrejt ligjit civil? (Mendoni sa e thjesht do t kishte qen pr ta q ta justifikonin mosbindjen e tyre).

E HN

Mars 31

Ligji i Moisiut: civil

Megjithse hebrenjt ishin nn sundimin romak n kohn e Jezusit, atyre iu ishte dhn autoritet pr disa shtje, t cilat ishin unike pr traditat dhe fen e tyre (lexoni Veprat 18:15). Trupi legjislativ i prgjegjshm pr administrimin e ligjit hebre quhej Sinedr. Sinedri, i quajtur shpeshher edhe kshill (Gjoni 11:47, Veprat5:27), prbhej nga 71 burra t przgjedhur ndrmjet priftrinjve, pleqve dhe msuesve dhe kryesohej nga kryeprifti. Ky kshill shrbente si nj lloj Gjykate e Lart, e cila merrej me zakonet, traditat dhe ligjet e hebrenjve. Ligji i shoqris ifute ngrihej mbi kodet civile, q paraqiten tek pes librat e Moisiut. Duke qen se Moisiu ishte shkruesi i pes librave t par biblik, ligjet jan quajtur ligjet e Moisiut. Kur Perndia i dha n fillim Moisiut ligjet, Ai pati si vizion nj shtet, ku Ai do t ishte koka dhe njerzit do t zbatonin mandatin e Tij ligjor. N kohn e Jezusit, hebrenjt ishin nn ligjin romak. Megjithat, qeveria romake i lejonte ata t prdornin ligjin e Moisiut, n mnyr q t zgjidhnin shtjet, q lidheshin me zakonet e tyre. N kt drejtim, puna e Sinedrit kishte rndsi t madhe. Dhiata e Re sjell disa shembuj t zbatimit t ligjit t Moisiut, apo e nnkupton at n shtjet qytetare: pritej ende q, burra hebrenj t paguanin taksn e tempullit prej gjysm shekeli (Mat. 17:2427, Eksodi 30:13); divorcet zgjidheshin ende nga udhzimet e prcaktuara nga Moisiu (Mat. 19:7, Ligji i Prtrir 24:14); njerzit ndiqnin ende ligjin levitik t martess, sipas t cilit nj e ve duhet t martohej me vllain e burrit t saj (Mat. 22:24, Ligji i Prtrir 25:5); djemt rrethpriteshin n ditn e tet (Gjoni 7:23, Lev. 12:3); dhe tradhtart dnoheshin me vdekje me gur (Gjoni 8:5; Ligji i Prtrir 22:23, 24). Lexoni Mateu 26:5961, Hebrenjve 10:28, dhe Ligjin e Prtrir 17:26. parim i rndsishm gjendet ktu? far na thot pr konceptet biblike t drejtsis dhe ndershmris?

______________________________________________________________________________

Lexoni dika nga legjislacioni civil, q gjendet tek librat e par t Bibls. Disa nga ato ligje duken t uditshm apo jo? (Lexoni, pr shembull Ligjin e Prtrir 21). Duke patur parasysh se kush sht Autori i ktyre ligjeve, far duhet t na thon ato pr besimin q duhet t kemi tek Perndia pr do gj, veanrisht pr gjrat q nuk i kuptojm plotsisht?

E MARTE

Prill 1

Ligji i Moisiut: ceremonial

Lexoni Levitiku 1:19, 2:1416, 5:1113. Kujt i drejtohen kto ligje? Cili ishte qllimi i tyre? far t vrtete t rndsishme duhet t msonin ato? __________________________________

Krahas ligjeve civile, n Izraelin e vjetr kishte edhe ligje, q quheshin ceremoniale. Ligji ceremonial prqendrohej tek shenjtorja dhe shrbesat e saj, t cilat ishin hartuar pr ti msuar fmijve t Izraelit planin e shptimit dhe pr ti drejtuar ata tek Mesia q do t vinte. N tekstin pr sot prmendet dy her q, nprmjet ktyre shrbesave, shlyerja/vajosja do t bhet. N mnyrn e tyre, kto ligje konsideroheshin si mini-profeci t Krishtit dhe t shrbess s Tij pr shlyerjen e mkateve t popullit t Tij.

Ligji ceremonial u dha nga Krishti. Edhe pasi nuk kishte m nevoj q t mbahej, ky ligj u prezantua nga Pali prpara hebrenjve me vlern dhe pozitn e vrtet q kishte n planin e shptimit, si dhe lidhja e tij me shrbesn e Krishtit. Apostulli i madh e cilsoi kt ligj si t lavdishm dhe n prputhje me Hartuesin e tij hyjnor. Shrbesa solemne e shenjtores simbolizonte t vrtetat e madhrishme, q do t zbuloheshin prgjat brezave t ardhshm. Kshtu, koh pas kohe n errsir dhe apostazi, besimi do t mbahej gjall n zemrat e njerzve, derisa t vinte koha e adventit t Mesias s premtuarEllen G. White, Patriarchs and Prophets, fq. 367. Megjithse i dhn nga Jezusi, sistemi ceremonial duhet t funksiononte si simbol, hije e realitetit t ardhshm ardhjes s Jezusit, vdekjes s Tij dhe shrbess s Tij krye-priftrore. Kur Ai t prmbushte shrbesn e Tij n tok, ky sistem i vjetr s bashku me sakrificat, ritualet dhe festat nuk ishte m i nevojshm (lexoni Hebr. 9:912). Pavarsisht se ne nuk e zbatojm sot ligjin ceremonial, duke e studiuar at mund t fitojm m shum njohuri pr planin e shptimit. Aspekt kryesor n shrbesn e shenjtores ishte sakrifica e kafshve, e cila simbolizonte vdekjen e Jezusit. Mendoni se far do t thot q shptimi yn mund t ndodh vetm nprmjet vdekjes s Tij n vendin ton. far duhet t na thot kjo pr koston e lart t mkatit?

E MRKUR

Prill 2

Ligji i rabive

Krahas ligjeve t Moisiut, hebrenjt n kohn e Jezusit ishin familjar edhe me ligjet e rabive (msuesve). Rabit ishin dega skolastike e Farisenjve dhe ata morn prsipr prgjegjsin pr vazhdimsin e ligjit t Moisiut dhe ruajtjen e rndsis s tij n popull. Rabit numruan 613 ligje n pes librat e Moisiut (ku 39 i prkitnin Sabatit). Ata i prdorn kto ligje si baz pr legjislacionin e tyre. Ata i shtuan kto ligje t shkruara me ligje jo t shkruara, t cilat ishin interpretime t rabive drejtues. Ligji jo i shkruar njihet si halakah, q do t thot t ecsh. Rabit ndjenin se, sikur njerzit t zbatonin me prpikmri halakoth e tyre t shumta (shumsi i halakah), ata do t ecnin npr rrugn e duhur pr zbatimin e 613 ligjeve madhore. Megjithse u nisn si ligje t pashkruara, halakoth e rabive u prmblodhn dhe u regjistruan n formn e nj libri. Disa nga kto interpretime mbijetuan q nga koha e Jezusit n formn e komenteve t njohura si Midrash, ndrsa t tjera n formn e nj koleksioni formal t quajtur Mishnah. Shum hebrenj fetar prgjat kohrave dhe madje edhe sot, prpiqen t zbatojn me fanatizm kto ligje.

Lexoni Luka 14:16 dhe Gjoni 9. Megjithse Jezusi u akuzua pr shkelje t Sabatit me shrimet e Tij t mrekullueshme, ku mund t gjeni n Dhiatn e Vjetr q t shrosh n ditn e Sabatit nuk sht mkat? Si na ndihmon prgjigjja pr t kuptuar m mir disa nga shtjet me t cilat u prball Jezusi? Akoma m e rndsishme, far msimesh mund t marrim nga kto incidente, t cilat na ndihmojn pr t mos kryer t njjtat gabime gjat prpjekjeve tona pr t ecur me besnikri ?

____________________________________________________________________________

Megjithse, nga kndvshtrimi yn nuk sht e leht q ne sot t prqeshim shum nga ligjet jo t shkruara, veanrisht kur ato u prdorn kundr Jezusit, gabime ekzistojn m shum tek qndrimi i krerve, sesa tek vet ligjet. Pavarsisht se shpeshher halakoth respektoheshin me shum fanatizm, duke u br barr pr njerzit, ato duhet t ishin shum shpirtrore. N kt mnyr, ato do t injektonin nj element shpirtror n veprimet m t zakonshme, duke i dhn atyre domethnie shpirtrore.

Si mund t msojm ti japim detyrave m t zakonshme domethnie fetare?

E ENJTE

Prill 3

Ligji moral

Sado shum q ndikonin ligji romak, ligji i Moisiut dhe ai i rabive jett e hebrenjve, t cilt jetonin n Izraelin e shekullit t par, shum njerz q ndiqnin fen e Izraelit jetonin jasht Palestins dhe jasht kufijve t Perandoris Romake. Kshtu q, shum nga kto ligje nuk patn ndonj rol t madh n jett e tyre. Nga ana tjetr, kushdo q shpallte t ishte nj ndjeks i Perndis s Izraelit duhet t zbatonte me rigorozitet Dhjet Urdhrimet. Dhjet Urdhrimet i siguronin Izraelit kuadrin moral pr ta ruajtur at. Metafora q Bibla prdor pr t shprehur kt marrdhnie sht beslidhja. Megjithse metafora buron nga sfera e ligjit ndrkombtar, sht e gabuar ta kuptosh beslidhjen thjesht si nj prmbledhje e detyrimeve t Izraelit ndaj Perndis. . . . Bindja e Izraelit ndaj urdhrimeve nuk ishte thjesht nj shtje

nnshtrimi ndaj vullnetit hyjnor sesa m shum nj prgjigje ndaj dashurisLeslie J. Hoppe, Ten Commandments, Eerdmans Dictionary of the Bible (Grand Rapids, Mich.: Eerdmans, 2000), fq. 1,285. Dhjet Urdhrimet tejkalonin do sistem t ligjit q njihnin hebrenjt n shekullin e par. Madje edhe Farisenjt, q kishin memorizuar me prpikmri 613 ligjet e Moisiut, e pranonin rndsin e Dhjet Urdhrimeve. Kapitulli i Mishnah, q titullohej Tamid (5:1) prmban nj urdhrim t rabive pr ti recituar prdit Dhjet Urdhrimet. Besohej q t gjitha urdhrimet e tjera prfshiheshin n Dhjet Urdhrimet. N fakt, filozofi ifut Philo, i cili ishte nj bashkkohs i Jezusit, shkroi nj libr t tr pr rndsin thelbsore q kishin Dhjet Urdhrimet n krahasim me ligjet e tjera biblike.

Lexoni Mateu 19:1619, Romakt 13:810 dhe Jakobi 2:812. far na thon kto vargje pr rolin q luajtn Dhjet Urdhrimet n jett e atyre, q ndoqn Krishtin?

______________________________________________________________________________

Si vllezrit e tyre ifut, shkruesit e frymzuar t Dhiats s Re kuptuan qllimin e Dhjet Urdhrimeve pr popullin e Perndis. Megjithse disa nga msimet e ktij tremujori do t diskutojn pr mnyrn sesi Krishti ndrveproi me sistemet ligjore t ditve t Tij. Theksi kryesor do t jet tek marrdhnia e Tij me Dhjet Urdhrimett cilat njihen si ligji moral.

E PREMTE

Prill 4

Pr m tepr studim: Lexoni gjithashtu Ellen G. White, Oath Taking, fq. 201204, Testimonies for the Church, vll. 1. Nse Adami nuk do t kishte shkelur ligjin e Perndis, ligji ceremonial nuk do t ishte ngritur. Ungjilli i lajmit t mir iu dha n fillim Adamit n deklaratn q iu b atij, ku thuhej se fara e gruas do t shtypte kokn e gjarprit. Pastaj iu pasua t gjitha brezave Noeut, Abrahamit dhe Moisiut. Njohja e ligjit t Perndis dhe e planit t shptimit iu komunikua Adamit dhe Evs nga Vet Krishti. Ata e ruajtn me kujdes kt msim t rndsishm dhe ia transmetuan at goj m goj, fmijve t tyre dhe fmijve t fmijve. N kt mnyr u ruajt ligji i PerndisEllen G. White, Selected Messages, libri 1, fq. 230.

Pyetje pr diskutim:

Koh prpara se Moisiu t shkruante ligjet mbi t cilat do t qeverisej Izraeli, egjiptiant dhe babilonasit kishin sisteme t ligjeve shoqrore, t cilat, n disa raste, kishin prmbajtje t ngjashme me ligjet e Perndis. Madje edhe shoqrit ateiste kan ligje pr t mbrojtur njerzit dhe pronn. Ligji, shpeshher, bazohet mbi koncepte morale; domethn, ligji duhet ti inkurajoj njerzit q ti qndrojn larg disa lloj t kqijash dhe t bjn disa lloj t mirash. Pra, nga ku e marrin shoqrit sensin pr t mirn e t keqen? Si e ndikon koncepti i t mirs dhe i s keqes shtjen e ekzistencs s Perndis? Me fjal t tjera, nse nuk ka Perndi, nga vijn konceptet e t mirs dhe t keqes? Cili do t ishte vendi tjetr, nga i cili do t vinin ato, nse nuk do t kishte Perndi?

Ne shpeshher e prdorim konceptin e ligjit n mnyra t ndryshme. Ne flasim pr ligjin e gravitetit, pr ligjin e lvizjeve. Ne flasim pr ligjin ndrkombtar. Ne flasim pr ligjin e toks. Ne flasim pr ligjin e taksave. far kan t prbashkt t gjitha kto ligje? Ku dallojn? Cila sht pasoja m e mundshme e shkeljes s ktyre ligjeve? Cilat jan prftimet e respektimit t tyre? Si ju ndihmojn parimet e ligjeve pr t kuptuar m mir qllimin e Dhjet Urdhrimeve, ndrsa kto lidhen me jetn e besimtarve? N grupin e studimit rikthejuni msimit t dits s mrkur dhe diskutoni sesi ne, si kish, duhet t tregohemi t kujdesshm q t mos bjm t njjtat gabime si disa nga krert fetar, q shtuan barrn e ligjeve pa asnj arsye. Pse kryerja e ktij gabimi sht m e leht nga sa mendojm, pavarsisht qllimit t mir q mund t kemi?

MSIMI 2

*Prill 511

Jezusi dhe ligji i Moisiut

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Luka 2:2124; Eksodi 13:2, 12; Luka 2:4152; Mateu 17:2427; Gjoni 8:111; Ligji i Prtrir. 22:23, 24.

Vargu prmendsh: Sepse, n qoft se ju do ti kishit besuar Moisiut, do t m besonit edhe mua, sepse ai ka shkruar pr mua (Gjoni 5:46).

Shum t krishter jan rritur me historit rreth marrdhnies s ashtuquajtur negative t Jezusit me besimin hebre, nj ide e gabuar, q vetm ka ushqyer anti-semitizmin prgjat shekujve. Jezusi foli kundr abuzimeve me besimin, kjo sht e vrtet, por jo kundr vet besimit. N fund t fundit, Ai ishte themeluesi i tij. N t vrtet, tregimet e ungjillit pr jetn dhe shrbesn e Tij tregojn se Jezusi ishte nj hebre besnik, i prfshir plotsisht n kulturn hebraike q nga momenti i lindjes deri n javn e fundit t jets s Tij n mish njerzor. Si do hebre tjetr besnik n shekullin e par, Jezusi ishte subjekt i ligjit t Moisiut. I rritur n nj shtpi me prindr hebrenj, Ai e vlersoi plotsisht trashgimin e Tij t pasur toksore, e cila i kishte rrnjt n ofertn hyjnore. Ai e dinte se vet Perndia e kishte frymzuar Moisiun pr t shkruar kto ligje, me qllim krijimin e nj shoqrie q t reflektonte vullnetin e Tij dhe t shrbente si fener pr kombet. Ai mbshtetej me besim tek letrat e ligjit. Nga rrethprerja deri te vizita e Tij n tempull dhe tek qndrimi i Tij ndaj taksave, Jezusi i mbeti besnik sistemit, q Ai e dinte se prgjat kohs do t prmbushej prmes vdekjes dhe shrbess s Tij n qiell. Kt jav do t studiojm ligjet, q zbatoi vet Jezusi.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 12 Prill.

E DIEL

Prill 6

Rrethprerja dhe dedikimi (Luka 2:2124)

Perndia e vulosi marrveshjen e Tij me Abrahamin, duke thn se ai do t ishte babai i nj shumice kombesh (Zan. 17:4). Kur Perndia e bri kt marrveshje, Abrahami nntdhjet e nnt vje vetm prej pak kohsh ishte br baba me Ismaelin dhe akoma nuk kishte par lindjen e djalit t tij t premtuar, Isakut. Megjithat, ai u urdhrua t rrethpritej s bashku me t gjith antart meshkuj t shtpis s tij dhe u udhzua t sigurohej se do mashkull i lindur nga ajo dit t rrethpritej do dit t tet (Zan. 17:912). Kaq e rndsishme ishte kjo shenj sa q ajo kryhej edhe kur dita e tet binte Sabat (Lev. 12:3, Gjoni 7:22). Kjo e vrtet na ndihmon t kuptojm m mir ditt e para t jets s Jezusit. Ungjilli tregon se Jozefi dhe Maria u zgjodhn t jen prindrit toksor t Jezusit, pr shkak edhe t devotshmris s tyre t thell. Jozefi prshkruhet si nj njeri i drejt (Mat. 1:19), dhe Maria thuhet se kishte gjetur hir para Perndis (Luka 1:30). Kur Jezusi ishte tet ditsh, prindrit e Tij bn t njjtn ceremoni emri dhe rrethprerjeje, si edhe nj numr i pallogaritshm meshkujsh hebrenj n t shkuarn. Imagjinoni, Biri i panjoll i Perndis, tani n form njerzore, prjeton ritualin, q Ai vet kishte krijuar shum shekuj m par! Lexoni Luka 2:2124 nn dritn e Eksodi 13:2, 12 dhe Levitiku 12:18. far na msojn kto tekste m tepr pr Jozefin dhe Marian? far mund t msojm pr veten ton, nga shembulli i tyre? _________________________________________________________________________ Bibla sht e qart se Maria ishte virgjresh, kur ajo u zgjodh t ishte e ma e Jezusit (Luka 1:27); kshtu, Jezusi ishte fmija i par q eli barkun e saj. Sipas Eksodi 13, do i parlindur midis Izraelitve (qoft kafsh apo njeri) duhet ti dedikohet Perndis. Ligji prcakton n Levitiku 12:25 se, pas lindjes s nj fmije mashkull, gruaja ishte e papastr pr dyzet dit

(tetdhjet pr nj fmij femr). N fund t ksaj periudhe, nga ajo pritej t shkonte tek nj prift dhe t ofronte nj sakrific. Si hebrenj fanatik, Maria dhe Jozefi prmbushn me prpikmri detyrimet e ligjit t Moisiut dhe, n kt mnyr, garantuan se Biri i Perndis mbante shenjn e beslidhjes.

E HN

Prill 7

Festat hebraike (Gjoni 5:1)

Pas ktyre ngjarjeve ishte nj fest e Judenjve dhe Jezusi u ngjit n Jeruzalem (Gjoni 5:1). Periudha e par e festivalit t madh n kalendarin vjetor hebre sht Festa shtat ditore e Buks s Ndorme, e cila fillonte me Pashkn. Festivali prkujton lirimin e Izraelitve nga skllavria Egjiptiane, kur engjjt e vdekjes kaluan shtpit e atyre q vendosn gjak n portat e tyre. N ungjill regjistrohen tre raste kur Jezusi feston Pashkn (Luka 2:4143, Gjoni 2:1323, Mat. 26:1720). Pesdhjet dit pas Pashkve vjen Festa e Javve, q shpesh quhet sipas emrit t saj grek, Rrshaja. Megjithse Shkrimet e Shenjta nuk na japin nj arsye pr Rrshajat, rabint besonin se ato prkujtonin dhnien e ligjit t Perndis, Moisiut. Nuk ka asnj regjistrin n Shkrimet e Shenjta, t Jezusit q feston Rrshajat. Megjithat, para largimit t Tij, Ai i kshilloi dishepujt t prisnin n Jeruzalem pr pagzimin nga Fryma e Shenjt (Veprat 1:4, 5). N t vrtet, kjo ngjarje ndodhi gjat Dits s Rrshajs (Veprat 2:14).

N sezonin e fundit festiv n kalendarin hebre ishin Festa e Kasolleve (Tabernakullit) dhe Dita e Shlyerjes (Yom Kippur). Dita e Shlyerjes prfaqson ditn n t ciln mkati u pastrua nga kampet dhe njerzit ishin nj me Perndin. Festa e Kasolleve prkujton kohn kur izraelitve iu duhej t jetonin n tenda n mes t shkrettirs. Prve festave t ligjeve t Moisiut, hebrenjt kan dy festivale t tjera, q prkujtojn ndrhyrjen historike t Perndis. I pari sht Purim, i cili shnon lirimin e njerzve hebrenj nga genocidi, kur Esteri iu shfaq mbretit Persian. E dyta sht Hanukah, e njohur gjithashtu si festa e Kushtimit (Gjoni 10:22), e cila kremton fitoren e Makabeans mbi Grekt n 164 P.K. Padyshim, festat biblike jan kryer shum koh m par, t paktn prsa koh t krishtert kan qen t prfshir. T gjitha kto festa u prmbushn n Jezus. Megjithat, ne mund t msojm shum, duke i studiuar ato dhe mesazhet q ato prmbajn, sepse t gjitha festat na msojn rreth hirit shptimtar t Perndis dhe fuqis s Tij liruese.

Megjithse, ne nuk i festojm m kto festa, far gjrash mund t bjm q t na ndihmojn t kuptojm realitetin e Perndis, at q Ai ka br pr ne dhe at q Ai krkon prej nesh?

E MARTE

Prill 8

Jezusi n tempull

Dhiata e Re nuk na thot shum pr fmijrin e Jezusit. Megjithat, nj tregim, i cili na hedh drit n t sht Luka 2:4152, historia e Jezusit dhe vizita e prindrve t Tij n Jeruzalem gjat fests s Pashks. Lexojini kto vargje dhe m pas prgjigjjuni pyetjeve t mposhtme: Si na ndihmon kjo histori t ilustrojm karakterin e vendosur t hebrenjve dhe t tregojm se sa qendror ishte besimi n t gjith at q ndodhi? _______________________________________ Sa i rndsishm sht fakti q kjo histori ndodhi gjat Pashkve?_________________________ Pr sa dit me radh ishin prindrit e Jezusit t pazot pr ta gjetur At? far ju kujton kjo?

______________________________________________________________________________

Megjithse Jezusi ishte nj fmij i bindur, prgjigjja e Tij ndaj prindrve ngjante pothuajse si nj qortim. far shtje t rndsishme prmban prgjigjja e Tij? far na mson kjo, pr gjrat q duhet t jen prioritare n jett tona? ____________________________________________

Lexoni Luka 2:51. far do t thot, q Ai ishte subjekt pr ta? Si na ndihmon ky varg t kuptojm edhe m shum prkujdesjen e mrekullueshme t Perndis pr shptimin ton? far na mson ky varg pr nevojn pr nnshtrim n kohn dhe vendin e duhur?

E MRKUR

Prill 9

Taksat (Mateu 17:2427)

Si vinte n dukje edhe msimi i javs s kaluar, ligji i Moisiut i kishte t dyja, edhe komponentt qytetar edhe ata ceremonial. Aspekti ceremonial nnkupton se tempulli ishte n qendr t jets fetare hebraike. N fakt, n shekullin e par, ndoshta tempulli ishte e vetmja struktur e mbetur, q i jepte hebrenjve ndjesin e identitetit kombtar. Tempulli, q qndronte n Jeruzalem, ishte n rinovim gjat shrbess s Jezusit. Herodi i Madh kishte filluar projektin madhshtor rreth vitit 20 P.K dhe ky projekt nuk do t prfundonte plotsisht deri n vitin 66 P.K. Duke ditur sesa serioz ishin shum nga hebrenjt rreth besimit t tyre, Romakt i lejuan ata t mblidhnin taksat e tyre pr t mbuluar kostot, q lidheshin me mirmbajtjen e tempullit. do mashkull hebre mbi t 20-at duhet t paguante taksn gjysmmonedhe pavarsisht statusit t tij ekonomik (Eksodi 30:13, 38:26). Lexoni Mateu 17:2427. far nnkupton Jezusi kur thot: Pr t mos i skandalizuar ata? far parimi gjejm ktu, t cilin duhet ta zbatojm edhe n jett tona?

______________________________________________________________________________

Mesa duket mbledhsit e taksave t tempullit udhtonin prgjat provincs pr t garantuar se do mashkull i prmbushte detyrimet e tij ligjore. Prgjigjja fillestare e Pjetrit ndaj mbledhsve t taksave, t jep prshtypjen se Jezusi vazhdimisht i paguante ato (Mat. 17:24, 25). Megjithat, si Biri i Perndis, Jezusi duket se v n pikpyetje prshtatshmrin e pagess s takss pr mirmbajtjen e shtpis s Atit t Tij. Nse Jezusi do t kishte paguar harain pa protest, Ai do t kishte pranuar praktikisht drejtsin e ksaj krkese [q Ai ishte i detyruar ta paguante at] dhe prandaj, do t kishte

mohuar hyjnin e Tij. Por, ndrsa Ai shihte dika t mir n pranimin e krkess, Ai mohoi pretendimin mbi t cilin ajo bazohej. N garantimin pr pagesat e harait, Ai dha prova pr karakterin e Tij hyjnor. U manifestua se Ai ishte nj me Perndin dhe, n kt mnyr, nuk ishte nn hara, si nj subjekt i thjesht i mbretrisEllen G. White, The Desire of Ages, fq. 434. Pavarsisht ksaj, Jezusi zgjodhi t respektonte autoritetet dhe drejtoi Pjetrin t merrte taksn nga goja e peshkut t par, q ai do t kapte. Monedha n gojn e peshkut ishte e mjaftueshme pr t paguar taksn edhe pr Jezusin edhe pr Pjetrin. Jezusi e pagoi taksn e tempulli t Tij edhe pse e dinte se shum shpejt struktura e tij madhshtore do t shkatrrohej (Mat. 24:1, 2). far na thot kjo pr obligimet q kemi pr t qen besnik n ofertat dhe t dhjetat, pavarsisht probleme q besojm se ekzistojn?

E ENJTE

Prill 10

Prforcimet ligjore (Mateu 5:1720)

Si kemi par, Jezusi ishte nj qytetar besnik, q prmbushte prgjegjsit e Tij si nj mashkull hebre, edhe ather kur jeta e Tij ishte n rrezik (lexoni, pr shembull, Gjoni 7:1, 25, 26; 10:31). N fakt, Jezusi e bn t qart q nuk ishte qllimi i tij t shfuqizonte ligjin apo profett (Mat. 5:1720). Ather, si duhet ta kuptojm Gjoni 8:111 dhe Mateu 19:19 nn dritn e Ligji i Prtrir 22:23, 24 dhe 24:14? far po ndodh ktu?

______________________________________________________________________________

Disa nga farisenjt gjithmon prpiqeshin t tregonin se Jezusi ishte nj shkels i ligjit (lexoni, pr shembull Gjoni 8:6). Kur ata e prezantuan At me gruan, e cila kishte kryer tradhti bashkshortore, e pyetn: n ligj Moisiu na ka urdhruar t vriten me gur gra t tilla, por ti thua? sht interesante se Jezusi nuk i prgjigjet drejtprsdrejti ksaj pyetjeje. N fakt Ai e konfirmon ligjin e Moisiut me prgjigjen e Tij, Kush nga ju sht pa mkat, le ta hedh i pari gurin kundr saj! (Gjoni 8:7). Ai nuk thot se ajo nuk duhet t goditet me gur; Ai thjesht i detyron kta burra t shohin shkeljet, q ata vet i bjn ligjit. Madje edhe lirimi i gruas sht n harmoni me ligjin e Moisiut, sepse nuk kishte m asnj q t akuzonte gruan dhe nevojiteshin t paktn dy dshmitar pr t ushtruar drejtsin (Ligji i Prtrir 17:6). N incidentin pr divorcin dhe ri-martesn, Jezusi duket sikur kundrshton ligjin e Moisiut, duke kmbngulur se fillimisht nuk kishte baza pr divorc (Mat. 19:46). Kur farisenjt i tregojn urdhrimin e Moisiut n Ligjin e Prtrir 24:14, Jezusi e vendos gjithka n perspektiv. Asgjkund Moisiu nuk urdhron se divorci duhet t ndodh. Megjithat, pr shkak t kokfortsis s njerzve, Moisiu lejoi divorcin (Mat. 19:8). Prandaj, ne shohim se, edhe kur Jezusi kritikon ligjin e Moisiut, Ai nuk e vendos at mnjan. Jezusi ishte nj hebre besnik n t gjitha mnyrat, mbshtets i ligjeve t Moisiut.

Si mund t msojm t balancojm drejtsin dhe hirin pr ata q, si ne, bien n mkat? Nse do t gabojm, ashtu si qeniet e rna n mkat bjn n mnyr t pashmangshme, n ciln an sht m mir t gabojm dhe prse?

E PREMTE

Prill 11

Pr m tepr studim: Pr m shum informacion n lidhje me studimin e ksaj jave, lexoni Ellen G. White, At the Feast of Tabernacles, fq. 447454; Among Snares, fq. 455462, tek The Desire of Ages. Tri her n vit hebrenjve iu krkohej t mblidheshin n Jeruzalem pr qllime besimi. I mbshtjell nga ret, Udhheqsi i padukshm i Izraelit i ka dhn udhzimet n lidhje m kto takime. Prgjat robris s Izraelitve, ata nuk mund t respektoheshin; por kur njerzit u vendosn n tokn e tyre, respektimi i ktyre prkujtimoreve filloi. Perndia kishte projektuar q n kta prvjetor njerzit ta kujtonin AtEllen G. White, The Desire of Ages, fq. 447. Ishte e natyrshme pr prindrit e Jezusit q ta shihnin At si fmijn e tyre. Ai ishte prdit me ta, jeta e Tij n shum aspekte ishte e ngjashme me at t fmijve t tjer dhe ishte e vshtir pr ta q t kuptonin se Ai ishte Biri i Perndis. Ata rrezikonin t mos vlersonin bekimet e garantuara n pranin e Shpenguesit t bots. Pikllimi i ndarjes prej Tij si dhe qortimi miqsor q mbartnin fjalt e Tij, ishin menduar ti impresiononin ata me shenjtrin e t vrtets s tyreEllen G. White, The Desire of Ages, fq. 81.

Pyetje pr diskutim:

Diskutoni m gjat pr t vrtetn e pabesueshme se, megjithse Jezusi i krijoi kto ligje, kur Ai erdhi n tok, Ai e vendosi veten nn to. far na thot kjo rreth karakterit t Perndis? Prpiquni t vendosni veten n pozicionin e Jozefit dhe Maris. Nuk sht udi q ata nuk e kuptonin plotsisht at q Jezusi ishte? A nuk ka shum gjra rreth Jezusit, t cilat as ne nuk i

kuptojm plotsisht? Si mund t msojm ti besojm dhe ti bindemi Atij, pavarsisht gjrave q nuk i kuptojm? far do ti thonit nj t krishteri, i cili argumenton se ne duhet ti festojm festat fetare? (Ndihm: Ne mund ta fillojm prgjigjen, duke pyetur, Si mendoni ti festoni ato, duke marr parasysh q t gjitha festat fetare jan t prqendruara te tempulli, i cili sht shkatrruar koh m par dhe te derdhja e gjakut, i cili ka ndaluar?).

MSIMI 3

*Prill 1218

Krishti dhe traditat fetare

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Mat. 23:17, Mat. 15:16, Isa. 29:13, Mat. 5:1720, Rom. 10:3.

Vargu prmendsh: Ky popull po m afrohet me goj dhe m nderon me buzt; por zemra e tyre rri larg meje. Dhe m kot m nderojn, duke i msuar doktrina, q jan urdhrime nga njerzit (Mateu 15:8, 9).

John Wesley, themeluesi i Kishs Metodiste, sugjeroi se teologjia e njeriut ndikohet nga katr faktor: besimi, arsyeja, Shkrimet dhe tradita. Nga ana tjetr, Ai nuk mendonte se t gjith kta

faktor kishin t njjtn rndsi. Ai pranonte se Bibla ishte themelore, por kuptonte gjithashtu se besimi individual, aftsia pr t arsyetuar dhe traditat fetare ndikonin mnyrn sipas s cils interpretohej Bibla. Nse Wesley do t jetonte sot, ai do t ishte shokuar, kur t zbulonte se shum teolog modern t tradits wesley-iane (dhe t shum traditave t tjera) vlersojn arsyen, traditn dhe opinionin personal mbi msimet e Shkrimeve. Msimi i ksaj jave hulumton traditat fetare, mbi t cilat skribt dhe farisenjt mbshtesnin msimet e tyre. Rabit, t cilt shkruan fillimisht kto tradita, i respektonin shum Shkrimet. Ata nuk kishin pr qllim q kto tradita t ngriheshin n statusin e Fjals s Perndis. Megjithat, disa nga dishepujt e tyre fanatik e ngatrruan metodn me mesazhin dhe, duke br kshtu e zhvendosn fokusin nga zbulesa e shkruar e Perndis tek tradita njerzore.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 19 Prill.

E DIEL

Prill 13

Katedra e Moisiut

Ndrsa skribt dhe farisenjt duken si dy grupe t ndar, q thjesht qlluan t prziheshin s bashku, skribt ishin m shum nj nngrup i farisenjve (lexoni Veprat 23:9). Farisenjt u bn nj grup i dallueshm gjat kohs s Perandoris Greke. Ata besohen t jen mbetja e nj sekti t virtytshm ifut, t njohur si Hasidim. Kta ndihmuan n revoltn e Makabins kundr Greqis.

Emri farise rrjedh nga fjala paras n gjuhn hebraike, q do t thot t ndash. N nj koh kur shum nga ifutt ishin ndikuar ndjeshm nga kulturat pagane, farisenjt e konsideruan si detyrn e tyre q, do ifut t msonte ligjin. Pr t prmbushur kt detyr, ata ngritn pozicionin e rabive, q, fjal pr fjal, do t thot i madhi im apo msuesi im. Duke thn q Skribt dhe farisenjt ulen mbi katedrn e Moisiut, Jezusi e pranon pozitn e tyre si msues t popullit (Mat. 23:2, 3). Tek e fundit, ata kishin marr prsipr prgjegjsin q njerzit t udhzoheshin sipas mnyrs s ligjit. Lexoni Mateu 23:17. Nga kto vargje, cili ishte nj nga problemet m t mdha q Jezusi kishte me farisenjt? _________________________________________________________________

Shumica e referencave pr skribt dhe farisenjt n Ungjij jan negative. Dhe, duke marr parasysh lidhjet q shum, (por jo t gjith) patn me vdekjen e Jezusit dhe persekutimin e ndjeksve t Tij, ky negativitet sht mse i merituar. Antar t ktyre grupeve duket sikur vrviteshin npr qoshe dhe fshiheshin pas pemve n pritje q njerzit t bnin gabime, n mnyr q ata t zbatonin ligjin kundr tyre. Ky prfytyrim i farisenjve sht kaq i shpesht n Shkrime, saq kjo fjal shpesh prdoret si sinonim pr legalist. Ndrsa studiojm m nga afr kt tekst, shohim se problemi i madh i Jezusit me farisenjt nuk ishte pr faktin q ata donin q t tjert t mbanin ligjin e Moisiut, sesa pr faktin q ata vet nuk e mbanin at. Ata ishin hipokrit thonin nj gj dhe bnin nj tjetr dhe, madje kur bnin gjn e duhur e bnin pr arsye t gabuara. Lexoni prsri at q Jezusi thot pr skribt dhe farisenjt. Si mund t sigurohemi q t mos bhemi fajtor pr t njjtat qndrime?

E HN

Prill 14

Urdhrimet njerzore

Megjithse, skribt dhe farisnjt uleshin n fronin e Moisiut, burimi i autoritetit t tyre pr udhzim shpirtror ishte prtej Dhiats s Vjetr. Ligji q prdornin farisenjt prbhet nga interpretimet biblike t kryetarve t rabive. Kto interpretime nuk kishin pr qllim t zvendsonin Shkrimet, por ti plotsonin ato. N fillim, ato qarkulluan gojarisht dhe m pas skribt filluan ti mblidhnin kto interpretime n libra. Publikimi i par zyrtar i ligjit rabinik doli rreth fundit t shekullit t dyt pas Krishtit, kur Rabi Yehuda Ha-Nasi (Juda Princi) publikoi Mishnah-un. Ligjet e shkruara n Mishnah reflektonin interpretimet e rabive gjat katr shekujve. Ndr rabit, q kontribuan n kto interpretime ishin edhe rabi, q jetuan n kohn e Jezusit; ndr m t shquarit ishin Hillel dhe Shammai. Ishte gjithashtu dhe Gamalieli, nipi i Hillel-it dhe msuesi i Palit. Lexoni Mateu 15:16. Cila sht shtja konfliktuese ktu? Cilin gabim po prpiqet Jezusi t korrigjoj? ____________________________________________________________________

N msimin e par ne msuam se ligjet e rabive quheshin halakah, q do t thoshte t ecsh. Rabit ndjenin se, nse nj person do t ecte sipas ligjeve t vogla, ata, rrjedhimisht, do t mund t mbanin t mdhat. Megjithat, diku prgjat rrugs, ligjet e vogla filluan t merrnin status t rndsishm dhe, pas njfar kohe ishte e vshtir t dalloje midis tradits dhe biblikes.

Nuk duket sikur Jezusi ka problem q farisenjt kan rregullat e tyre. Por, Ai ka nj problem me ngritjen e ktyre rregullave n statusin e doktrins. Asnj njeri nuk ka autoritetin pr t krijuar kufizime fetare dhe pr ti ngritur ato n t njjtin nivel me mandatin hyjnor. Por, kjo nuk do t thot se grupe besimtarsh jan t ndaluar pr t krijuar rregulla, q i ndihmojn t qeverisin sjelljen e bashksis. Udhzimet praktike mund ti ndihmojn shum njerzit pr t zbatuar ligjin. Megjithat, udhzimet nuk duhet t lejohen kurr t marrin vendin e vet ligjit. Si Adventist t Dits s Shtat, far rregullash, traditash dhe zakonesh kemi q na ndihmojn pr ti qndruar m besnik dhe m t bindur ligjit? Shkruajini ato dhe diskutoni n grupin e studimit pr rolin q ato luajn n jetn e bashksis s besimit.

E MARTE

Prill 15

Traditat e pleqve

Ashtu sikurse studiuam, disa nga rabit i vun shum rndsi rregullave dhe traditave t krijuara pr t ndihmuar respektimin e ligjit t Moisiut dhe, ata dshmuan pr t br dallimin midis tyre. Pas pak kohe, fjalt e rabive fituan nj status qendror; njerzit mendonin se ato ishin po aq autoritare sa edhe Shkrimet. Me shum mundsi, kur rabit shkruan fillimisht komentet e tyre, ata nuk kishin asnj qllim pr ti shtuar faqet e Shkrimeve. Megjithat, dishepujt e tyre t prkushtuar ndoshta e konsideruan si detyrn e tyre pr ti ndar kto interpretime unike me popullatn e gjer.

Lexoni prsri Mateu 15:1, 2. Tek cili tekst i pes librave t par t Moisiut bazohet tradita? Cila sht domethnia e prgjigjes suaj? Lexoni gjithashtu Marku 7:3, 4 dhe Mateu 15:11.

_____________________________________________________________________________

dokush e gjen t vshtir t gjej nj varg biblik q urdhron Duhet t lani duart, prpara se t hani. Megjithat nj urdhr i till mund t mos kishte surprizuar skribt dhe Farisenjt, pasi ata e bn t qart, kur u prballn me Jezusin, se nuk po shkelej ligji i Moisiut, por tradita e pleqve. Intensiteti me t cilin ata e bn pyetjen bn t dukej ashtu, sepse pr farisenjt, kjo ishte nj shkelje fetare e rnd. Profesionistt e shndetit dhe prindrit me shum mundsi do t gjenin arsye higjiene dhe psikologjike pr fiksimin e dukshm t farisenjve me larjen e duarve. Megjithat, studiuesit besojn se kjo shtje lidhet shum me papastrtin ceremoniale. Mesa duket, farisenjt ishin t shqetsuar se njerzit, duke vazhduar me punt e tyre t prditshme do t preknin gjra t papastra. Rrjedhimisht, nse ata do t hanin pa lar duart, ata do ta ndotnin veten n sensin ceremonial nprmjet ushqimit. Duke marr parasysh kt fakt q ata ngritn akuzat kundr dishepujve t Jezusit, ne mund t konkludojm se Vet Jezusi nuk po shkelte traditn e mirnjohur (Marku 7:3). Megjithat, Ai ishte shum i ndrgjegjshm se farisenjt po zmadhonin gjrat e vogla. Lexoni Isaia 29:13. Cilat parime t rndsishme biblike zbulohen ktu? Pse sht e rndsishme pr ne q ti kujtojm?

E MRKUR

Prill 16

Urdhrimet e njerzve

Zvendsimi i urdhrimeve t Perndis me urdhrimet e njerzve nuk ka ndaluar. Madje edhe midis t krishterve gjenden organizime dhe zakone, q nuk kan ndonj themel m t mir sesa tradita e etrve. Njerzit jan ngjitur pas traditave t tyre, kan nderuar zakonet e tyre dhe kan ushqyer urrejtje kundr atyre q prpiqen ti tregojn se jan gabim. . . . N vend t autoritetit t t ashtuquajturve etr, Perndia na krkon q t pranojm fjaln e Atit t prjetshm, Zotit t qiellit dhe toksEllen G. White, The Desire of Ages, fq. 398. Lexoni Mateu 15:36, por n kontekstin e Eksodit 20:12, Ligjit t Prtrir 5:16, Mateut 19:19 dhe Efesianve 6:2. Cilat ishin dy akuzat serioze q i bri Jezusi farisenjve?

____________________________________________________________________________

Kur farisenjt u prballn me Jezusin pr incidentin e larjes s duarve, ata pritnin q Ai ti prgjigjej drejtprdrejt akuzave t tyre. Megjithat, n stilin e Tij unik, Jezusi ua ktheu atyre me nj pyetje, q lidhet me thelbin e shtjes. Jezusi donte q ata t kuptonin se problemi nuk ishte tek larja e duarve, dhnia e t dhjets, por tek ngritja e standardit njerzor mbi standardin hyjnor. Farisenjt mund t jepnin nj shpjegim logjik pr qndrimin e tyre ndaj larjes s duarve. Me shum mundsi, ata mendonin se po kanalizonin burimet e tyre pr tek kauza e Perndis jo tek etrit e tyre, dhe kjo ishte nj shprehje e dashuris s tyre t pakrahasuar pr Perndin.

Megjithse farisenjt mund t ken pasur arsye logjike pr veprimet e tyre, Perndia nuk pret q njerzit ta duan At sipas kushteve t tyre. Ishte gj e mir q ata ishin t shqetsuar pr disiplinn dhe jetn e shenjt, por ky shqetsim nuk duhet t eklipsonte vullnetin e Perndis. Farisenjt duhet t mbanin parasysh se 613 ligjet e Moisiut ishin n harmoni dhe nuk ishin kontradiktore. Asnj nga ligjet nuk zvendsonte tjetrin. Megjithat, kmbngulja e tyre pr t ndjekur traditn e pleqve uzurponte Fjaln e Perndis (Mat. 15:6), t paktn pr aq sa ata shqetsoheshin. Pa dyshim q, duke e konsideruar veten si mbrojts t ligjit, ata duhet t jen tronditur, madje skandalizuar nga akuza se po e shkelnin n fakt at, dhe po e bnin t mos kishte asnj efekt nprmjet traditave, t cilat i mendonin si ndihm pr njerzit pr t zbatuar ligjin m mir.

E ENJTE

Prill 17

Drejtsi e tepruar (Mateu 5:20)

Lexoni Mateu 5:1720. N kontekstin e msimit t ksaj jave, cilat jan disa nga mnyrat sipas t cilave mund t kuptohet paralajmrimi i Jezusit tek Mateu 5:20? Lexoni gjithashtu Rom. 10:3.

_____________________________________________________________________________

Nse lexohet i veuar Mateu 5:20 mund t interpretohet si nj ftes pr t tejkaluar farisenjt; domethn, t bsh far ata bjn, por m shum.

Por, kt po thot Jezusi n fakt? Fatmirsisht, prgjigjen e ksaj pyetjeje e kemi afr. Msimi i djeshm tregoi se nuk ishte e pazakont pr skribt dhe farisenjt q t ngrinin ligjet e traditave mbi ligjin e Perndis. N fakt, Jezusi duhet ti thoshte atyre se veprimet e tyre po uzurponin Fjaln e pastr t Perndis. Msimi i dits s hn prmend gjithashtu se, megjithse skribt dhe farisenjt mund t kishin qllim t mir n msimet e tyre, shum prej tyre jetonin jet hipokrite.

Duke pasur kt informacion nuk sht e vshtir t kuptosh ndjesin e vrtet pas deklarats s Jezusit. Ai shum mir mund ti ishte referuar asaj pr t ciln kishte paralajmruar edhe m par: Ai, pra, q do t shkel nj nga kto urdhrime m t vogla, dhe do tu ket msuar kshtu njerzve, do t quhet m i vogli n mbretrin e qiejve (Mat. 5:19). Farisenjt ishin kaq t prqendruar tek ligjet me origjin njerzore, sa ata thyenin hapur ligjin e Perndis. Drejtsia e tyre ishte bazuar mbi prpjekjet e tyre dhe si e till ishte e gabuar. Isaia kishte deklaruar koh m par se drejtsia njerzore nuk sht gj tjetr prvese rrob e ndotur (Isa. 64:6).

Lloji i drejtsis q Jezusi nxit sht ai lloj q fillon nga zemra. N incidentin e larjes s duarve, Jezusi e tregoi gabimin e farisenjve nprmjet citimit t Isaias 29:13: Me qen se ky popull m afrohet mua vetm me gojn dhe m nderon me buzt e tij, ndrsa zemra e tij m rri larg . Drejtsia q Perndia krkon, shkon prtej veprimeve t dukshme. Jezusi bn thirrje pr drejtsi, q shkon prtej asaj q farisenjt kujtonin se kishin. Drejtsia q ka rndsi nuk merret duke kontrolluar do z t lists s detyrave; ajo mund t fitohet vetm nprmjet besimit n Jezus Krishtin dhe, duke shpallur drejtsin e Tij pr veten ton. Ajo sht nj drejtsi, q vjen nga dorzimi i plot i vetes dhe nga t kuptuarit e thell t nevojs q ne kemi pr Jezusin si Zvendsuesin dhe Shembullin ton.

Lexoni Romakt 10:3. Si na ndihmon kjo pr t par se far sht drejtsia e vrtet?

E PREMTE

Prill 18

Pr m tepr studim: Pr m shum informacion pr temn e ksaj jave, lexoni Ellen G. White, Tradition, fq. 395398, Woes on the Pharisees, fq. 610620, in The Desire of Ages. Lexoni gjithashtu Mateu 23. T gjith ata q pranojn autoritetin njerzor, zakonet e kishs dhe traditat e etrve, ti kushtojn vmendje paralajmrimit t thn n fjalt e Krishtit, M kot m adhurojn, duke msuar si doktrina urdhrimet e njerzve Ellen G. White, The Desire of Ages, fq. 398.

Pyetje pr diskutim:

Cilat jan disa nga traditat q ne si Adventist t Dits s Shtat ndjekim? Pse sht e rndsishme q ti pranojm si t tilla? Pse jan traditat e rndsishme dhe rol luajn ato n jetn e bashksis son? Cilat kan domethnie universale dhe cilat bazohen n faktor lokal dhe kulturor? Besimtart kan lejuar, madje shpeshher, armikun t punoj nprmjet tyre, pikrisht n at koh kur ata duhet t ishin plotsisht t prqendruar tek Perndia dhe prparimi i puns s Tij. N mnyr t paqllimt, ata jan larguar nga rruga e drejtsis. Duke patur nj shpirt kritik e t zellshm pr t gjetur gabime, krenarin dhe fanatizmin e farisenjve, ata mrzitn Frymn e

Perndis dhe vonuan shum veprn e lajmtarve t PerndisEllen G. White, Testimonies for the Church, vll. 9, fq. 125. Si mundet njeriu n mnyr t paqllimshme t largohet nga rruga e drejtsis? hapa mund t ndrmarr nj person pr t mos ngecur n gjurmt e vetdrejtsis? Reflektoni mbi organizimin e shrbess s adhurimit hyjnor n kishn tuaj. Pse ndjek kisha juaj at radh? Cili sht kuptimi i do pjese n lutjen liturgjike (pr shembull, krkesa pr Frymn, adhurimi, lutja pastoriale e t tjera)? far msimesh mund t merrni nga shrbesa e kishs, q ju ndihmojn pr t kuptuar sesa shum tradita sht grshetuar me besimin tuaj? N t njjtn koh, ne duhet t pyesim: vetm sepse sht tradit dhe vetm aq, a sht e keqe?

MSIMI 4

*Prill 1925

Jezusi dhe ligji n predikimin n Mal

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Mateu 5:1720, Luka 16:16, Mateu 5:2132, Rom. 7:24, Mateu 5:3337, 5:3848.

Vargu prmendsh: Mos mendoni se un erdha pr t shfuqizuar ligjin ose profett; un nuk erdha pr ti shfuqizuar, por pr ti plotsuar. Sepse n t vrtet ju them: Deri sa qielli dhe toka

t kalojn asnj jot a asnj pik e ligjit nuk do t kalojn, para se t plotsohet gjithka (Mateu 5:17, 18).

Kur shumica e njerzve mendon rreth Predikimit n mal, ata automatikisht mendojn pr fatlumt (Mat. 5:112). Megjithat, predikimi n mal faktikisht mbulon tre kapituj, q jan ndar n katr seksione. Fatlumt prfshijn vetm seksionin e par. N t dytin Jezusi krahason t krishtert me dritn dhe kripn (Mat. 5:1316). I treti, Mateu 5:1748, sht seksioni ku Jezusi na jep nj perspektiv t re dhe m t thell mbi ligjin. Dhe m pas vjen seksioni final dhe m i gjat, Mateu 6:17:23, n t cilin Jezusi na jep msime t qarta pr sjelljen e krishter. I gjith diskursi prfundon me shmblltyrn e ndrtuesve t zgjuar dhe t pamend (Mat. 7:24 27), shmblltyr, e cila thekson rndsin e bindjes ndaj asaj q Perndia na thrret t bjm. Kt jav ne do t hulumtojm seksionin e tret, Mateu 5:1748, (t cilin teologt e quajn antitezat, raste, n t cilat jan prezantuar kontraste t theksuara), pr t par se far na mson ai rreth ligjit.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 26 Prill.

E DIEL

Prill 20

Asnj jot a asnj pik

Lexoni prsri Mateu 5:17-20. N kto vargje sht shum interesante sesi Jezusi thekson me t madhe ligjin, ndrkoh, n t njjtn koh bn deklaratn rreth skribve dhe farisenjve, t cilt, gjithashtu e theksuan shum ligjin. far mesazhi t rndsishm na mson ky pasazh rreth bindjes s vrtet ndaj ligjit? ______________________________________________________ Jezusi e fillon kt seksion, duke theksuar se Ai nuk ka ardhur pr t shfuqizuar Ligjin ose profett (Mat. 5:17). Megjithse nuk i referohet asaj, shum e shohin kt si nj formul t t gjith Dhiats s Vjetr (lexoni gjithashtu Mat. 7:12, 11:13, 22:40, Luka 16:16, Veprat 13:15, 24:14, Rom. 3:21). Pavarsisht asaj q kundrshtart e Tij pretendonin, Jezusi nuk e sulmoi librin e vetm, i cili shpaloste vullnetin e Atit t Tij. Prkundrazi, qllimi i Tij ishte t prmbushte ligjin dhe profett dhe jo ti kundrshtonte ata. Fjala e prdorur pr prmbush (plero) fjal pr fjal do t thot t mbushsh ose t plotsosh. Ajo prmban kuptimin e t mbushurit deri n buz. Ka dy mnyra pr ta kuptuar plotsimin. E para sht ta kalosh theksin tek Jezusi si prmbushsi i Shkrimeve t Shenjta (pr shembull, Luka 24:2527, Gjoni 5:39). Megjithat, elsi pr ta kuptuar kt tekst fshihet n kontekstin e drejtprdrejt, q tregon se Jezusi nuk erdhi pr t shkatrruar Shkrimet e Shenjta, por pr t shpalosur thelbin e tyre t brendshm. Pasi kishte prcaktuar qllimin e Tij t prgjithshm, Jezusi e ndryshon theksin nga Dhiata e Vjetr n prgjithsi te ligji n veanti. Duke e ditur se njerzit nj dit do ta akuzonin At se kishte shfuqizuar ligjin, Ai paralajmroi se, prsa koh toka dhe qielli do t mbeteshin, ligji do t ekzistonte derisa gjithka t plotsohet (Mat. 5:18). Me kt deklarat, Jezusi konfirmon prjetsin e ligjit. N fakt, ligji sht kaq i rndsishm sa t gjith ata, q i shkelin rregullat e tij do t thirren m i vogli n mbretrin e qiejve. Kjo sht vetm nj mnyr pr t thn se ata po gabojn n at

q po bjn. Jezusi sqaron menjher se Ai nuk promovon drejtsin boshe t skribve dhe farisenjve, por prkundrazi promovon drejtsin e nj zemre, q e do Perndin dhe krkon t zbatoj vullnetin e Tij.

E HN

Prill 21

Vrasja (Mateu 5:2126)

Pasi Ai qartsoi qllimin e Tij pr t prkrahur ligjin, Jezusi filloi t shpjegonte drejtsin q tejkalon at t skribve dhe farisenjve. Ai fillon duke cituar urdhresn e gjasht (Eksodi 20:13) dhe, duke prmbledhur nga ligji i Moisiut, dnimin pr shkeljen (Eksodi 21:12, Lev. 24:17). Urdhrimi i gjasht nuk prfshin t gjitha rastet n t cilat nj njeri vret nj tjetr. N rastet e vrasjeve pa paramendim, nj njeri mund t fshihet n qytetin e strehimit dhe t fitoj azil t prkohshm (Eksodi 21:13, Num. 35:12). Megjithat, dikush q merr jetn e nj tjetri me paramendim do t marr gjykim t shpejt. N shpjegimin e Tij, Jezusi nuk prqendrohet n vet aktin, por n motivet dhe qllimet e atij q kryen veprn. Dikush mund t marr nj jet aksidentalisht, por njeriu q merr nj jet me qllim kalon prmes nj periudhe shqyrtimi. Mkati ka zn vend shum m par se personi t kryej veprn e tmerrshme. Shum vrass potencial ndalohen vetm nga mungesa e mundsive pr kryerjen e vrasjes.

Lexoni Mateu 5:22. far barazon Jezusi me vrasjen? Si e thekson 1 Gjoni 3:15 kt shtje? Cila sht shtja e vrtet q thekson Jezusi dhe far na thot kjo pr shtrirjen e vrtet t ligjit t Perndis? __________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Megjithse Bibla shpesh flet pr fuqin e fjalve, Jezusi ktu e thellon edhe m tepr kt mesazh. Shpeshher, qllimi i vetm i fjalve t ashpra ose i mallkimeve sht t zgjoj ndjenja negative tek viktima. Mesazhi i Jezusit sht i qart si kristali. Jo vetm ata q kan kryer nj krim jan fajtor pr vrasje, por edhe ata, t cilt i flasin fjal t ashpra t tjerve, madje edhe ata, t cilt strehojn mendime vrasse. Jezusi i kshillon kta t fundit t pajtohen me viktimat e tyre para se t vijn n altar (Mat. 5:2326).

Diskutoni m gjat pr implikimet e fjalve t Jezusit n tekstet e dits s sotme. Sa shum keni br n lidhje me kt? far ju thot ky standard i lart pr nevojn pr tu mbuluar nga drejtsia e Jezusit gjithmon?

E MARTE

Prill 22

Tradhtia (Mateu 5:2732)

Shembulli i radhs i Jezusit prfshin urdhrimet n lidhje me tradhtin bashkshortore. Ai s pari citon urdhresn e shtat, Ju nuk duhet t kryeni tradhti bashkshortore. N kontekstin e ligjit t Moisiut, tradhtia ndodh kur nj njeri i martuar prfshihej seksualisht me dik, q nuk ishte bashkshortja e tij. Ligji ishte shum i qart q t dy palt q ishin fajtor pr tradhtin bashkshortore duhet t vdisnin. Ashtu si edhe me urdhresn e gjasht, Jezusi jep implikimet kryesore t ksaj urdhrese t veant. Tradhtia bashkshortore fillon shum m par se t ndodh akti. N t njjtn mnyr, si vrasja, q fillon me qllimin pr ti shkaktuar dm t prhershm nj individi, ashtu edhe tradhtia bashkshortore fillon n momentin kur nj individ dshiron me epsh nj person tjetr, t martuar ose beqar, me t cilin ai ose ajo nuk sht i martuar.

Lexoni Mateu 5:29, 30. Sa fort e thekson Jezusi rrezikun e mkatit? Pasi lexojm kto tekste, lexoni Romakt 7:24. far t vrtetash t rndsishme gjenden ktu?

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

Edhe ktu, Jezusi gjen nj ila t menjhershm pr kto mkate. Zgjidhja nuk sht t ndjeksh mkatin, por t kesh nj konvertim t zemrs. Duke prdorur metafora t forta, Jezusi e kshillon njeriun problematik t bj at q sht e nevojshme, nse ai ose ajo dshiron t hyj n mbretri. Kjo mund t nnkuptoj se duhet ndrmarr nj rrug tjetr jete ose i duhet dhn fund nj miqsie, por fitimi i prjetshm sht shum m i rndsishm sesa pasioni momental.

Ashtu si pam m par, Moisiu e lejoi divorcin edhe pse ai e dinte se kjo nuk ishte pjes e planit fillestar t Perndis. Pasi iu drejtua burrave t martuar me sy bredharak dhe, pasi i kshilloi t kontrollojn impulset e tyre, Jezusi inkurajon besnikri martesore gjat gjith jets. Dorzimi ndaj vullnetit prfaqsohet nga rrnjosja e syrit ose prerja e dors. Shpeshher na duket se, pr tia dorzuar vullnetin Perndis duhet t pranojm t jetojm nj jet si dorcung ose i al. Por sht m mir thot Jezusi pr njeriun t jet dorcung, i plagosur, i gjymtuar, n qoft se n kt mnyr mund t hyj n jet. Ajo q ju mund ta shihni si fatkeqsi mund t jet dera pr prfitime m t mdhaEllen G. White, Thoughts From the Mount of Blessing, p. 61. far nnkuptimesh mund t ken kto fjal pr ju?

E MRKUR

Prill 23

Premtime, premtime . . . (Mateu 5:3337)

Dy antitezat e para (vrasja dhe tradhtia bashkshortore) bazohen n Dhjet Urdhrimet e Moisiut. Antitezat n lidhje me divorcin dhe ato n vijim jan marr nga seksione t tjera t ligjit t Moisiut, prfshir ato rreth betimit t rrem dhe n emr t Perndis.

Lexoni Levitiku 19:1113. far shtjesh specifike gjejm ktu? Lexoni gjithashtu Eksodi 20:7.

____________________________________________________________________________

Ligji i Moisiut, t cilin citon edhe Jezusi, sht i shnuar n seksionin e Levitikut, q dnon nj numr praktikash mashtruese. Edhe ktu dshmohet se shqetsimi i Jezusit lidhet me qllimin. dokush q bn nj premtim, t cilin nuk ka pr qllim ta prmbush, merr nj vendim t ndrgjegjshm pr t mkatuar. Megjithse urdhrimet kundr betimeve t rreme lidhen me premtimet q i bjm njri - tjetrit, urdhrimi i dyt lidhet me premtimet q i bjm Perndis.

Lexoni Ligji i Prtrir 23:2123. N cilat mnyra lidhen kto vargje me fjalt e Jezusit n Mateu 5:3337? Lexoni gjithashtu Veprat 5:111. _____________________________________

Ndryshe nga fajtort e betimit t rrem, ai, i cili i bn nj premtim financiar Perndis jo domosdoshmrisht ka pr synim t gnjej. Megjithat, Jezusi e njeh natyrn njerzore dhe na kshillon t mos bjm premtime, pr t cilat njeriu mund t pendohet m von. N vend q t bj premtime, t cilat mund t mos jen n dor t individit pr tu prmbushur, nj i krishter duhet t jet nj njeri me integritet/ndershmri po-ja e t cilit nnkupton po dhe jo-ja nnkupton jo.

Mendoni pr nj nga hert q ju keni br nj premtim, (nj njeriu ose Perndis) t cilin kishit synim ta mbanit, por q n fund nuk e mbajtt. Si mund t msoni t jeni t kujdesshm n lidhje me kt problem? far mund t thoni pr premtimet, q i keni br vetes dhe prej t cilave keni hequr dor?

E ENJTE

Prill 24

Sy pr sy dhe dhmb pr dhmb (Mateu 5:3848)

Duket se tema e prbashkt ktu (Mat. 5:3848) sht hakmarrja. Kjo tem e par lidhet me shum urdhrime t ligjit t Moisiut, q jan ndrtuar mbi parimin e shpagimit t krimit me t njjtin dnim, nj ide e quajtur lex talionis, nj term latin q nnkupton ligji i hakmarrjes.

Si mund t shohim n shum pasazhe (Eksodi 21:2225, Lev. 24:1721, Ligji i Prtrir 19:21), ligji bn thirrje q kundrvajtsit t vuajn t njjtn prvoj si edhe viktima e tyre. Nse viktima humb nj sy, nj dor, nj kmb ose jetn, kundrvajtsi duhet t vuaj t njjtn gj. Ky ligj i hakmarrjes ishte i zakonshm midis nj numri t konsiderueshm civilizimesh t lashta. Pse jo, derisa duket se shpalos nj parim t thjesht drejtsie?

sht shum e rndsishme q t kuptohet se ky parim shrben pr t kufizuar hakmarrjen, q do t thot, t ruhen njerzit nga marrja m shum nga nj shkelje e br ndaj tyre, sesa kan t drejtn legjitime. Prandaj, n shum mnyra, ky ligj ishte pr t siguruar se drejtsia nuk sht zvetnuar. Prandaj, n Mateu 5:3842, Jezusi nuk po sulmonte domosdoshmrisht legjitimitetin e ligjit, q krkonte dnimin e personit q kryente krimin. Prkundrazi, Jezusi u prqendrua te reagimi i t krishterve ndaj njerzve, q krkojn t prfitojn prej tyre. N vend q t krkojn mundsi pr hakmarrje, t krishtert duhet t krkojn t shpaguhen me mirsjellje, dika q ne mund ta

bjm vetm prmes hirit t Perndis, q vepron n ne. N kt apel, Jezusi na ka drejtuar drejt nj niveli m t thell n t kuptuarin ton, se far do t thot t jesh nj ndjeks i Perndis. Antiteza e fundit trajton qndrimet, q nxisin dashurin pr miqt dhe urrejtjen pr armiqt. Urdhrimi duaje fqinjin tnd gjendet n Levitiku 19:18. Nuk ka asnj tekst q qartazi bn thirrje pr urrejtje ndaj armiqve, madje edhe pavarsisht nga Ligji i Prtrir 23:36. N kontekstin e fjalve t Jezusit, hebrenjt ishin nn pushtimin e shtypsve romak dhe ishin qytetar t dors s dyt n tokn e tyre. Duke marr parasysh kt shtypje, ata me siguri e shihnin si t justifikuar urrejtjen ndaj armiqve, t cilt kishin koh q i shtypnin rnd ata. Jezusi i kishte treguar nj mnyr m t mir pr t jetuar, edhe n rrethana m pak se ideale.

Lexoni Mateu 5:44, 45. far na thot Jezusi ktu? M e rndsishme, n cilat mnyra mund ti zbatoni kto parime n jetn tuaj ndaj dikujt q ju ka br keq?

E PREMTE

Prill 25

Pr m tepr studim: Ellen G. White, The Sermon on the Mount, fq. 298314 tek The Desire of Ages. Jezusi i trajton urdhrimet n mnyr t pavarur dhe shpjegon thellsin dhe gjith prfshirjen e krkesave t tyre. Jezusi nuk heq asnj grimc nga forca e tyre, prkundrazi, Ai tregon sesa gjithprfshirse jan parimet e tyre dhe v n dukje gabimin fatal q hebrenjt bjn n shfaqjen e jashtme t bindjes s tyre. Ai deklaron se, prmes mendimit t keq ose pamjes epshore, ligji i Perndis sht shkelur. Ai, q bhet pal n padrejtsi po thyen ligjin dhe po degradon moralin e tij. Vrasja s pari ekziston n mendje. Ai q i le vend urrejtjes n zemrn e tij po vendos

kmbt n shtegun e vrasjes dhe ofertat e tij jan t neveritshme pr PerndinEllen G. White, The Desire of Ages, fq. 310.

Dashuria sht nj parim detyrues n ligjin e Perndis. N do antitez, Jezusi vlerson parimin e dashuris: dashuria e mban larg nj person nga strehimi i urrejtjes kundrejt motrs s tij; dashuria mban bashkshortin dhe bashkshorten t bashkuar; dashuria sfidon t krishtert t jen gjithmon t ndershm me t tjert dhe Perndin; dashuria bn t mundur q njeriu t reagoj me mirsi edhe kur sht subjekt padrejtsish dhe dashuria e fuqizon njeriun ta trajtoj armikun ashtu si ai vet do t kishte dashur.

Pyetje pr diskutim:

N msimin e ksaj jave, Jezusi tha Keni dgjuar gjithashtu se t lashtve u qe thn, dhe m pas tha, Por un po ju them, dhe m pas dha antitezat. Vini re se disa nga thniet e t lashtve ishin citime direkt nga Bibla ose marr nga msimet e Dhiats s Vjetr. Prandaj, problemi nuk ishte me referencat, por me mnyrn sesi ato ishin interpretuar. far msimi mund t marrim nga kjo pikpamje n lidhje me mnyrn e interpretimit t saj? Si mund t rrezikojm ti shohim gjrat shum n siprfaqe dhe t humbasim kuptimin e thelluar t tyre? Shum njerz bien n kurthin e interpretimit t teksteve t izoluara nga tekste t tjera. Nj tekst i till sht Mateu 5:48, ku ne na thuhet t jemi po aq perfekt sa edhe Ati yn n qiell. Si e tregon interpretimi i ktij teksti, n kontekstin e tij t menjhershm (Mat. 5:4348), rndsin e studimit t kujdesshm t Bibls? Si do ti prgjigjeshit nj njeriu, i cili pretendon se ky tekst

mson pr mkatshmrin? far mson ky tekst realisht dhe si e shpalos ky msim kuptimin e vrtet t t qenit nj ndjeks i Jezusit? Si ndihmojn tekstet q studiuam, veanrisht ato n lidhje me vrasjen dhe tradhtin, t tregojm sesa t gabuar jan ata, q pretendojn se ligji sht shfuqizuar pas Kryqit?

MSIMI 5

*Prill 26Maj 2

Krishti dhe Sabati

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Zan. 2:13, Hebr. 1:13, Veprat 13:14, Marku 2:2328, Gjoni 5:19, Isa. 65:17.

Vargu prmendsh: E shtuna sht br pr njeriun dhe jo njeriu pr t shtunn. Prandaj Biri i njeriut sht zot edhe i s shtuns (Marku 2:27, 28).

Shumica e bashksive t krishtera e konsiderojn t dieln si ditn e pushimit dhe t adhurimit, (pavarsisht faktit q shumica e t krishterve, q mbajn t dieln nuk pushojn). Mbajtja e s diels sht kaq e prhapur midis t krishterve modern, sa q shum besojn se ajo sht Sabati i krishter. Por nuk sht ky rasti. Prkundrazi, si vazhdimsi e besimit ifut, Krishterimi nuk hoqi dor nga t gjitha simbolet e fes s t parve, prfshir Sabatin e dits s shtat. Pr nj far kohe e vetmja Bibl, q t krishtert e par kishin pr ti udhhequr ishte Dhiata e Vjetr. Kuptohet

ather pse shtja e nj dite tjetr, alternative pr adhurim nuk u prezantua deri n shekullin e par, pasi Krishti u ngrit n qiell. Pr m tepr, vetm n shekullin e katrt, me vendimin e Kostandinit, mbajtja e s diels u b rregull n kishn dominuese. Fatkeqsisht, edhe pas Reforms Protestante, thuajse i gjith Krishterimi vazhdoi me mbajtjen e s diels, pavarsisht msimit biblik se dita e shtat sht Sabati i vrtet. Msimi i ksaj jave do t jet pr Krishtin dhe Sabatin.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 3 Maj.

E DIEL

Prill 27

Sabati ifut? (Eksodi 20:811)

Megjithse shum vet i referohen dits s shtat si Sabati ifut, Bibla tregon se Sabati daton shum shekuj prpara ifutve. Ai i ka rrnjt n vet Krijimin. Zanafilla 2:13 shpall se, pasi Perndia prmbushi veprn e Tij t Krijimit n gjasht dit, Ai pushoi ditn e shtat dhe m pas e bekoi ditn e shtat dhe e shenjtroi. Kjo tregon qart rndsin e madhe q mban Sabati n krijimin e Perndis. Krahas besimit, Sabati u shenjtrua. Me fjal t tjera, Perndia i dha disa nga karakteristikat e Tij ktij monumenti n koh. Krahasoni dy urdhrimet e Sabatit tek Eksodi 20:811 dhe Ligji i Prtrir 5:1215. N mnyra lidhen ato me teorin q Sabati nuk sht vetm pr ifutt? __________________________________________________________________

Dallimi m i madh midis dy urdhrimeve sht arsyeja pr mbajtjen e Sabatit. Tek Eksodi bhet nj referenc e drejtprdrejt e Zanafills 2:3, ndsa evidentohet fakti q Perndia i bri t dyja e bekoi dhe e shenjtroi ditn e Sabatit. Nga ana tjetr, Ligji i Prtrir 5:15 jep lirimin hyjnor t Izraelit nga skllavria egjiptiane si arsyen pr mbajtjen e Sabatit. N baz t tekstit t Ligjit t Prtrir, shum besojn se Sabati sht vetm pr ifutt. Megjithat, ky argument injoron plotsisht faktin q teksti i Eksodit i referohet Krijimit, si moment kur Perndia vendosi Sabatin pr gjith njerzimin. Pr m tepr, Ligji i Prtrir 5:15 i referohet lirimit nga Egjipti si simbol i shptimit q ne kemi n Krisht. Prandaj, Sabati sht simbol jo vetm i Krijimit, por dhe i Shpengimit; dy tema, t cilat jan t lidhura me njra-tjetrn n Bibl (Hebr. 1:13, Kol. 1:1320, Gjoni 1:114). Nisur nga fakti q Jezusi sht Krijuesi yn, Ai mund t jet edhe Shpenguesi yn. Dhe Sabati i dits s shtat sht simbol i t dyja ktyre veprave.

Kushdo mund t shpall se po pushon n Krisht. Sipas prvojs suaj, si ju ndihmon mbajtja e Sabatit pr t gjetur qetsi/paqe?

E HN

Prill 28

Nj koh pushimi dhe adhurimi (Luka 4:16)

Sipas Kolosianve 1:16 dhe Hebrenjve 1:2, Krishti para mishrimit ishte i prfshir drejtprdrejt n procesin e krijimit. Kto vargje shpallin se t gjitha gjrat e krijuara erdhn n ekzistenc nprmjet Tij. M pas, Pali shprehet se Krishti mori pjes n krijimin e gjrave t padukshme (Kol. 1:16, 17), tek t cilat prfshihet dhe Sabati. Megjithse Krishti ishte qendror n procesin e krijimit, kur Ai u mishrua, Ai e nnshtroi Veten ndaj urdhrimeve t Atit t Tij (Gjoni 15:10). Ashtu sikurse msimet e mparshme kan treguar, Jezusi ishte kundr disa traditave dhe prdori do mundsi pr t korrigjuar sjelljen fetare, q nuk i kishte rrnjt n vullnetin e Perndis. Nse Jezusi do t kishte pasur pr qllim anulimin e urdhrimit t Sabatit, Ai do t kishte pasur shum mundsi pr ta br at.

Shumica e vargjeve pr Sabatin, n Dhiatn e Vjetr, flasin pr Sabatin si nj dit pushimi. Interpretimi i pushimit n shum gjuh moderne mund t bj q disa vet t besojn se Sabati duhet t kalohet duke fjetur apo duke u relaksuar n prgjithsi. Ndrsa ne mund ti shijojm kto aktivitete n Sabat, kuptimi i vrtet i pushimit sht ndalesa, stopimi apo pauza. Sabati sht nj koh kur ne heqim dor nga rutina e puns dhe kalojm koh t veant me Krijuesin. N kohn e Krishtit, hebrenjt mbanin nj shrbes adhurimi hyjnore t prjavshme n Sabat (lexoni Luka 4:16). Ata q jetonin n Jerusalem merrnin pjes n lutje t veanta n tempull, ku adhurimi publik ishte ndryshe nga ditt e tjera t javs. ifutt, q jetonin n pjes t tjera t bots zhvilluan sinagogn si vend pr takimet shoqrore dhe pr adhurim. N Sabat, kur t paktn 10 meshkuj ishin t pranishm (nj minyan), nj adhurim hyjnor kryhej.

far na thon vargjet n vazhdim pr mbajtjen e Sabatit tek t krishtert e par? far na thot kjo pr ata, q thon se Sabati u ndryshua nga e shtuna n t diel pr nder t ringjalljes? Veprat 13:14, 42, 44; 16:13; 17:2; 18:4; Hebr. 4:9.

___________________________________________________________

Pr shkak t rrnjve t tyre ifute ishte shum e natyrshme pr t krishtert e par q t adhuronin n ditn e prshkruar n Dhiatn e Vjetr. Megjithat, rreth njzet vjet pas ngritjes s Jezusit n qiell, Pali e kishte pr zakon t shkonte n sinagog n Sabat (Veprat17:2). Pra, asnj evidenc biblike nuk tregon se t krishtert e par mbajtn t dieln n vend t Sabatit.

E MARTE

Prill 29

Nj koh pr tu shijuar (Marku 2:27, 28)

Shum vet, q shpallin se mbajn Sabatin, jo gjithmon kuptojn se do t thot t mbash Sabatin. Ashtu sikurse disa farisenj n kohn e Jezusit, njerzit sot mund ta ken burgosur Sabatin pas mureve t forta t rregullave dhe zakoneve, (ndrsa t tjer thuajse e kan br nj dit t zakonshme ashtu si ditt e tjera). Sabati duhet t jet nj gzim, jo nj barr, por mbetet nj dit e shenjt. Gjat kohs q Jezusi eci n kt bot, disa nga krert fetar e kishin rrethuar Sabatin me tridhjet e nnt urdhrime t tjera. Ata mendonin se, nse njerzit do t mund t mbanin kto

tridhjet e nnt ligje, ather Sabati do t mbahej n mnyr t prsosur. Si rezultat i brjes s ktyre ligjeve me qllimin e mir pr t mbajtur Sabatin, ai i cili u krijua pr t qen gzim u b nj zgjedh pr shum vet.

Lexoni me kujdes Marku 2:2328. Pse kputn dishepujt kallinjt? A tregohet n kt tekst nse Jezusi bri t njjtn gj me dishepujt? Cilat ligje biblike po shkeleshin, nse po shkeleshin? __________________________________________________________________

Ndrsa Jezusi dhe dishepujt e Tij t uritur po kalonin npr fush n nj Sabat, dishepujt vendosn q ta knaqnin urin, duke kputur kallinjt. Megjithse nuk ishte fusha e tyre, veprimet e tyre lejoheshin nn ligjin e Moisiut (lexoni Ligji i Prtrir 23:25), megjithse farisenjt e interpretonin at si shkelje t nj ligji tjetr t Moisiut, i cili ndalonte plugimin dhe korrjen n Sabat (lexoni Eksodi 34:21). Mesa duket, Jezusi nuk mori pjes n kt, megjithat Ai nuk la pa mbrojtur veprimet e dishepujve t Tij. Jezusi i kujtoi farisenjve se edhe Davidi dhe burrat e tij kishin ngrn nga buka e ndaluar e shenjtores, kur ishin t uritur. Tek Marku 2:27, 28, Jezusi tha se Sabati ishte krijuar pr prfitimin e njeriut dhe jo e kundrta. Me fjal t tjera, Sabati nuk ishte krijuar pr tu adhuruar, por pr t siguruar mundsi pr t adhuruar. Si nj dhurat e Perndis pr t gjith njerzimin, Sabati nuk ka pr qllim t shtyp, por pr t dhn liri dhe lirim. Ai sht me t vrtet nj mnyr pr t prjetuar pushimin dhe lirin ton n Krishtin.

Cilat jan disa nga gjrat q mund t bni n Sabat, t cilat nuk mund ti bni aq leht gjat ditve t tjera t javs? Mendoni gjat pr kt pyetje dhe silleni prgjigjen n grupin e diskutimit n Sabat.

E MRKUR

Prill 30

Koh pr shrim (Luka 13:16)

Kur Perndia krijoi botn, Ai shpalli se gjithka ishte shum mir (Zan. 1:31), dhe, pa dyshim e prsosur n do mnyr. Por, me prparimin e mkatit, krijimi u korruptua me t keqen nj ndikim q u pa kudo. Njerzit, megjithse t krijuar n imazhin e Perndis, u bn subjekt i smundjes, plakjes dhe vdekjes. Ne, shpeshher, themi se vdekja sht pjes e jets; n fakt vdekja sht mohimi i jets dhe jo pjes e saj. Vdekja nuk duhet t ishte dika q ne duhet ta prjetonim. Duke marr parasysh planin origjinal t Perndis pr njerzimin, nuk sht e uditshme q disa nga shrimet m t mrekullueshme t Jezusit ndodhn n Sabat.

Lexoni historit e shrimeve n Sabat tek Marku 3:16, Luka 13:1017, Gjoni 5:19, 9:114. far na msojn kto mrekulli pr qllimin e vrtet t Sabatit?

__________________________________________________________________

Secila nga mrekullit e shrimeve n Sabat sht spektakolare dhe shrben pr t treguar qllimin e vrtet t Sabatit. Prpara se Jezusi t shronte burrin me dorn e thar (Marku 3:16), Ai bri pyetjen retorike A sht e lejueshme ditn e s shtuns t bsh t mir apo t keqe, t shptosh nj jet apo ta vrassh? (Marku 3:4). Nse nj person ka mundsin pr t lehtsuar vuajtjen n ditn e lirimit, pse nuk duhet ta bj ai kt? N fakt, mrekullia me gruan e krrusur tregon qart qllimin lirues t Sabatit (Luka 13:1017). Kur u kritikua pr shrimet, Jezusi pyeti, A nuk duhej, pra, t zgjidhej nga kto pranga, ditn e shtun, kjo q sht bij e Abrahamit dhe q Satani e mbajti lidhur prej tetmbdhjet vjetsh? (Luka 13:16). Tema e lirimit sht e pranishme edhe n rrfimet e shrimit t burrit n pellgun e Betsaidas, i cili kishte qen i smur pr rreth tridhjet e tet vjet (Gjoni 5:19), t shrimit t burrit t lindur i verbr (Gjoni 9:114). N prgjigje ndaj akuzave t farisenjve, sipas t cilave Jezusi nuk mbante Sabatin pr shkak t mrekullive t shrimeve t Tij, Ai i kujton atyre, Im At vepron deri m tash, e edhe un veproj (Gjoni 5:17). Nse Perndia nuk do t lejonte shrimin, ather ai nuk do t kishte ndodhur. Kur bie fjala pr t lehtsuar vuajtjen njerzore, Perndia nuk pushon.

far duhet t msojm nga gabimet e ktyre krerve fetar, pr faktin q nocionet paragjykuese mund t na verbojn madje edhe ndaj t vrtetave m t dukshme?

E ENJTE

Maj 1

Nj krijim i ri

Sabati, jo vetm na kujton pr aftsin krijuese t Perndis, por ai na drejton tek premtimet e Tij pr restaurim. Me t vrtet, n do shrim n Sabat, premtimi i restaurimit t prjetshm prforcohej fuqishm. N mnyrn e vet unike, Sabati siguron nj kndvshtrim, q shkon pas n historin m t vjetr t toks dhe shtrihet drejt fatit t ardhshm t njeriut. Prsri, ne mund t themi se Sabati na drejton si tek Krijimi dhe tek Shpengimi. Perndia e krijoi edhe nj her kt bot. Pr shkak t mkatit, Krijimi i Tij u korruptua, por korruptimi nuk do zgjas prgjithmon. Nj element ky i planit t shptimit sht restaurimi jo vetm pr tokn, por, akoma m e rndsishme, pr njerzit. Qeniet e krijuara sipas shmblltyrs s Tij do t restaurohen sipas imazhit t Tij dhe do t jetojn n tokn e re. I njjti Perndi, i cili bri tokn e par, veprn e t cilit festojm do shtat dit, do ta krijoj tokn prsri. (Mendoni sesa e rndsishme sht t mbajm mend krijimin ton, sa jemi urdhruar ta bjm kt nj her n jav n nj mnyr t veant).

Lexoni vargjet n vazhdim. far mesazhi ka secili nga ato vargje, q mund t lidhet me kuptimin e Sabatit?

Isa. 65:17_________________________________________________

Isa. 66:22_________________________________________________

2 Pjet. 3:913______________________________________________

Zbul. 21:1__________________________________________________

2 Kor. 5:17________________________________________________

Gal. 6:15__________________________________________________

Zbul. 21:5__________________________________________________

Sabati shpall se, Ai, q krijoi t gjitha gjrat n qiell dhe tok dhe, nprmjet t Cilit gjrat funksionojn, sht kreu i kishs. Nprmjet fuqis s Tij ne pajtohemi me Perndin . . . Sabati sht nj shenj e fuqis s Krishtit pr t na shenjtruar. Dhe kjo i jepet t gjith atyre, q Krishti shenjtron. Si nj shenj e fuqis s Tij shenjtruese, Sabati i jepet t gjith atyre, q nprmjet Krishtit bhen pjes e Izraelit t PerndisEllen G. White, The Desire of Ages, fq. 288, 289.

far gjrash praktike mund t bni pr t lejuar fuqin e Perndis q tju shenjtroj? Domethn, far zgjedhjesh bni prdit, t cilat ndihmojn apo pengojn procesin e Tij krijues n ju?

E PREMTE

Maj 2

Pr m tepr studim: Q nga fillimi i betejs s madhe n qiell, ka qen qllimi i Satanit pr t hedhur posht ligjin e Perndis. Pikrisht pr t prmbushur kt, ai rebeloi kundr Krijuesit.

Megjithse ai u hodh posht nga qielli, Satani vazhdoi t njjtn luft n tok. Mashtrimi i njerzve dhe nxitja e tyre pr t shkelur ligjin e Perndis sht qllimi q ai ka ndjekur. Arritja e ktij qllimi, qoft duke hedhur posht t gjith ligjin, qoft duke mohuar pjes t tij, do t sillte t njjtin rezultat. Ai q hedh posht nj pik shfaq nnvlersim pr t gjith ligjin; ndikimi dhe shembulli i tij jan n ann e shkeljes dhe ai bhet fajtor n t gjitha pikat. Jakobi 2:10 Ellen G. White, Beteja e madhe midis Zotit dhe Satanit, fq. 582.

Pyetje pr diskutim:

Lexoni deklaratn e Ellen G. White tek studimi i s premtes, nj interpretim m i plot i citimit t prdorur n hyrjen e ktij tremujori. Si na ndihmon Sabati dhe ajo q i ka ndodhur Sabatit prgjat Krishterimit pr t kuptuar sulmin e Satanit kundr ligjit t Perndis? N vargjet n vazhdim (Marku 3:2, Luka 13:14, Gjoni 5:18, 9:16) Jezusi akuzohet se thyen Sabatin. Lexoni Eksodin 20:811 dhe vlersoni cilsit e ksaj akuze. far i thoni atyre q shpallin se kto pasazhe sigurojn prova q Jezusi e theu Sabatin? N grupin e studimit rikthejuni pyetjes s fundit t msimit t s marts. Domethn, cilat jan disa nga gjrat q Sabati ju mundson t bni gjat asaj dite, t cilat nuk jeni n gjendje ti bni gjat ditve t tjera t javs pr shkak t detyrimeve t prditshme? Analizoni eksperiencn tuaj t Sabatit. A sht Sabati pr ju nj dit lirimi, pushimi, lirie apo sht nj dit skllavrie, stresi dhe ankthi? Si mund t msoni t shijoni Sabatin, ta bni at nj gzim ashtu si na thuhet n kt varg: N rast se e prmban kmbn q t mos dhunosh t shtunn, n rast se nuk kryen punt e tua gjat dits sime t shenjt, n rast se e quan t shtunn

knaqsi, ditn e shenjt t Zotit, q meriton nder, n qoft se e nderon duke hequr dor nga udhtimet e tua, nga kryerja e punve t tua dhe nga t folurit pr problemet e tua (Isa. 58:13)?

MSIM 6

*Maj 39

Vdekja e Jezusit dhe ligji

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Rom. 7:16; 8:58; Rom. 7:713; Rom. 4:15; Veprat 13:38, 39; Gal. 3:10.

Vargu prmendsh: Kshtu, pra, vllezr t mi, edhe ju jeni t vdekur pr ligjin me an t trupit t Jezus Krishtit q t bashkoheni me nj tjetr, q u ringjall prej t vdekurit, q ti japim fryte Perndis (Romakve 7:4). Nj grua po e nget makinn prtej limitit t lejuar t shpejtsis. Papritur, ajo sheh n pasqyr q pas saj ndizen dritat e kuqe dhe blu t makins s policis dhe dgjon zhurmn familjare t sirens. Ajo hap krahun, merr antn e saj dhe nxjerr patentn. Punonjsi i policis afrohet, merr patentn dhe kthehet n makinn e tij. Ajo vret mendjen sesa e kripur do t jet gjoba (ajo e kishte tejkaluar shum limitin e shpejtsis). Gruaja shqetsohet sesi do t mund ta paguaj. Disa minuta m von, polici kthehet

dhe i thot, OK, zonjush, ajo q ne do t bjm, q ti t mos prballesh prsri me dnimin e ligjit, sht ta shkelim at. Ti nuk duhet t shqetsohesh m pr limitet e shpejtsis. Kjo histori nuk sht m absurde sesa teologjia q mson se pas vdekjes s Jezusit, ligji, Dhjet Urdhresat, u shfuqizuan. Kt jav ne do t shohim vdekjen e Jezusit dhe lidhjen e saj me ligjin.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 10 Maj.

E DIEL

Maj 4

T vdekur pr ligjin (Rom. 7:16)

Shqyrtoni me kujdes Romakt 7:16 dhe prmblidhni at q Pali thot ktu. Lexojeni at me kujdes, duke mbajtur parasysh pasazhe t tjera biblike n lidhje me ligjin.

__________________________________________________________________

Megjithse disa versione biblike gabimisht e prkthejn vargun e par n mnyr t till q t lexohet se ligji sht i detyrueshm deri n vdekje, nj interpretim fjal pr fjal sht, do person i gjall sht nn rregullat e ligjit. Theksi nuk sht mbi t vdekurin, por mbi at, q sht i gjall.

Shembulli mbi martesn tregon se do person i martuar, i cili ka nj marrdhnie intime me dik, q nuk sht gruaja ose burri prkats ka thyer ligjin dhe sht fajtor pr tradhti bashkshortore. Vetm nse burri ose gruaja nuk jeton m, ai ose ajo mund t hyj n nj marrdhnie me nj person tjetr pa shkelur ligjin. Gjithashtu, disa argumentojn se ky pasazh tregon vdekjen e ligjit; megjithat, n t vrtet ai vetm tregon vdekjen e personit pr ligjin prmes trupit t Jezusit (Rom. 7:4). Sipas Romakve 6:6, pjesa e personit q vdes sht uni i vjetr. Kur bashkohet me unin e vjetr, personi sht i dnuar nga ligji dhe i bllokuar n nj marrdhnie t mjerueshme (Rom. 7:911, 24). Pasi vdes uni i vjetr, personi sht i lir t hyj n nj marrdhenie me nj tjetr ringjallja e Jezusit (Rom. 7:4). Pali thot se, duke qen se ligji detyron do person t gjall, ligji i Perndis duhet t qeveris edhe bashkimin e ri. Megjithat, fakti q besimtari sht tashm i martuar me Jezusin nnkupton se ligji nuk sht m instrument dnimi; besimtari n Jezus sht i lir nga dnimi i ligjit, sepse ai sht i mbuluar nga drejtsia e Jezusit. Pali nuk deklaron se Dhjet Urdhresat, t cilat prcaktojn mkatin, jan shfuqizuar tashm; kjo do t ishte n kundrshtim me at q Bibla, shkrimet e saj prfshijn. Prkundrazi, ai flet pr nj marrdhnie t re q njeriu ka me ligjin prmes besimit n Jezus. Ligji vazhdon t jet detyrues; thjesht, pr besimtart n Jezus, ata, t cilt vdiqn pr vete dhe n mkat, ligji nuk i mban m n kthetrat e dnimit, sepse tani ata i prkasin dikujt tjetr, Jezusit.

E HN

Maj 5

Ligji i mkatit dhe i vdekjes (Rom. 8:18)

Pali i garanton t krishterve se Tani, pra, nuk ka asnj dnim pr ata, q jan n Krishtin Jezus. . . sepse ligji i Fryms i jets n Jezus Krishtin m liroi nga ligji i mkatit dhe i vdekjes (Rom. 8:1, 2). Nse i lexojm kto vargje t ndara nga konteksti i tyre i par, duket se Pali po i referohet dy ligjeve kontradiktore: ligjit t jets dhe ligjit t mkatit dhe vdekjes. Megjithat, dallimi nuk lidhet me ligjin, por me individt para dhe pas pranimit t Jezusit.

N cilat mnyra ilustron diskutimi i Palit n Romakt 7:713 rolin e ligjit? __________________________________________________________________

Funksioni i ligjit varet nga personi me t cilin ai lidhet. E njjta thik, pr shembull, mund t prdoret nga nj kirurg pr t shruar ose nga nj vrass pr t vrar. N t njjtn mnyr, nj hajdut, i cili shkel ligjin duke vjedhur antn e dikujt, qndron para ligjit ndryshe nga ai, t cilin ligji duhet ta mbroj (n kt rast, pronari i ants). Vet ligji mund t prshkruhet ndonjher si i shenjt, i drejt dhe i mir (Rom. 7:12), ose si ligji i mkatit dhe i vdekjes (Rom. 8:2). Megjithat, n t njjtn mnyr q hakmarrja ndshkuese e Perndis nuk e ndalon at nga t qenit nj Perndi dashurie, funksioni i ligjit si agjent i mkatit dhe i vdekjes nuk e bn at t mkatshm. Sipas Romakve 8:58, ligji sht nj instrument i mkatit dhe vdekjes pr ata, q e ojn mendjen n gjrat e mishit (Rom. 8:5). Kjo prshkruan njeriun, i cili sht ende i martuar me unin e vjetr dhe nuk ka asnj dshir t dukshme pr ta ndrprer marrdhnien dhe t

bashkohet me ringjalljen e Jezusit. Si rezultat i bashkimit t mkatshm, nj njeri e gjen veten n armiqsi me Perndin dhe ligjin e Tij, derisa ato jan n kahe t kundrta (Rom. 8:7). M pas Pali thekson se sht e pamundur pr mendjen e fiksuar n gjrat e mishit pr tju nnshtruar ligjit t Perndis ose edhe pr ta knaqur At (Rom. 8:7, 8). Kjo dukshm nuk sht nj referenc pr tek individi n vshtirsi i Romakve 7:1325, derisa ai i shrben ligjit t Perndis me mendje (Rom. 7:25). Pali me siguri i referohet atyre, q, pr shkak t paudhsis s tyre mbysin t vrtetn (Rom. 1:18). Pr shkak t ktyre rebelve kundr mbretrimit t Perndis, ligji bhet nj instrument mkati dhe vdekje (Rom. 2:12).

Si lidheni me ligjin kur ju e shkelni at?

E MARTE

Maj 6

Fuqia e ligjit

Sipas Romakve 4:15, 5:13, dhe 7:7, cili sht funksioni i ligjit? Gjithashtu, far thon vargjet n Romakt 7:811 pr efektin e ligjit mbi personin, i cili e shkel at? __________________________________________________________________

do instrument ka qllimin e tij. Ashtu si elsi prdoret pr t hapur dern ose thika pr t prer, ashtu edhe ligji prdoret pr t prcaktuar mkatin. Nse nuk do t kishte qen pr ligjin e Perndis, nuk do t kishte asnj metod absolute pr t ditur se cilat veprime ishin t

pranueshme dhe t papranueshme pr T. Edhe pse mkati nuk mund t ekzistoj pa ligjin, Pali e bn t qart se ligji nuk sht nj partner i vullnetshm i mkatit: Ajo gj, pra, q sht e mir u b vdekje pr mua? Ashtu mos qoft; por mkati, q t duket mkat, me an t s mirs m pruri vdekjen, q mkati t bhet edhe m tepr mkat nprmjet urdhrimit (Rom. 7:13).

N cilat mnyra na ndihmojn tekstet e msiprme t hedhim drit mbi 1 Korintasve 15:5458?

__________________________________________________________________

Nse lexohet e izoluar, 1 Korintasve 15:5458 duket se promovon nj aspekt negativ t ligjit t Perndis. Megjithat, mesazhi i Palit sht q ligji forcon mkatin vetm sepse ai e prcakton se far sht mkati. Dhe, padyshim, paga e mkatit sht vdekja (Rom. 6:23). Nse nuk do t kishte qen pr ligjin, nuk do t kishte vdekje, sepse do t ishte i pamundur prkufizimi i mkatit. N 1 Korintasve 15, qllimi i Palit nuk ishte t shkatrronte ligjin, por t tregonte sesi, prmes vdekjes dhe ringjalljes s Jezusit, t gjith ata, q besojn mund t prjetojn fitore mbi vdekjen; nj vdekje, e cila vjen pr shkak t shkeljes s ligjit.

Kur ka qen hera e fundit q dikush ka mkatuar kundr jush; me fjal t tjera, hera e fundit q dikush shkeli ligjin e Perndis, duke ju lnduar? Si na ndihmon nj eksperienc e till t kuptojm prse ideja, se ligji i Perndis sht shfuqizuar pas Kryqit, sht kaq e gabuar?

E MRKUR

Maj 7

Ligj i pafuqishm

Megjithse nga njra an, si pam, ligji e fuqizon mkatin, nga ana tjetr, ligji sht tmerrsisht i pafuqishm. Si mund t jet i njjti objekt i fuqishm dhe i pafuqishm n t njjtn koh? Edhe ktu, prsri, dallimi qndron jo te ligji, por tek personi. Pr at q zbulon se sht mkatar, ligji e detyron t pranoj se po vepron n kundrshtim me vullnetin e Perndis dhe si rrjedhoj, sht n rrugn e vdekjes. Me zbulimin e gjendjes s tij t mkat, mkatari mund t vendos t zbatoj ligjin fjal pr fjal. Megjithat, fakti se ai ka mkatuar tashm, e ka br at nj kandidat pr vdekjen.

Lexoni Veprat 13:38, 39, Romakve 8:3 dhe Galatasve 3:21. far na thon kto vargje pr ligjin dhe shptimin?

______________________________________________________________________________

Disa njerz besojn se zbatimi strikt i ligjit do t siguroj shptim, por ky nuk sht nj msim biblik. Ligji e prkufizon mkatin (Rom. 7:7); ai nuk e fal at (Gal. 2:21). Pr kt arsye, Pali v n dukje se, i njjti ligj, q fuqizon mkatin sht gjithashtu i dobt (Rom. 8:3). Ligji sht i aft ti dnoj mkatart pr mkatet, por nuk mund ta bj mkatarin t drejt. Nj pasqyr mund t na tregoj gabimet; por nuk mund ti riparoj ato. Ashtu si Ellen G. White ka shkruar: Ligji nuk mund ti shptoj ata q ka dnuar; ai nuk mund t shptoj humbsinThe Signs of the Times, November 10, 1890.

Kur ne studiojm plotsisht qllimin e ligjit, sht m e leht t kuptojm pse Jezusi u b sakrifica shlyese e racs njerzore. Vdekja e Jezusit formalisht i vendosi njerzit n nj marrdhnie t drejt me Perndin dhe me ligjin e Tij t shenjt, t drejt dhe t mir (Rom. 7:12). Dhe n t njjtn koh, vdekja e Tij na tregoi kotsin e shptimit nga mbajtja e ligjit. N fund t fundit, nse bindja ndaj ligjit mund t na shptonte, Jezusi nuk duhet t vdiste n vendin ton. Fakti se Ai e bri dika t till tregon se bindja ndaj ligjit nuk mund t na shptoj. Ne kemi nevoj pr dika m drastike.

Edhe pse neve na sht premtuar vazhdimisht fuqia pr bindjen ndaj ligjit t Perndis, pse nuk sht e mjaftueshme kjo bindje pr t na siguruar shptim? Nga njra an kjo prgjigje nuk duhet t jet e vshtir. Shihni veten dhe zbatimin q ju i bni ligjit. Nse shptimi juaj do t varej nga bindja juaj, sa shpres do t kishit?

E ENJTE

Maj 8

Mallkimi i ligjit (Gal. 3:1014)

far na thon vargjet n vijim pr natyrn njerzore? Si e shohim realitetin e ksaj t vrtete do dit? Psa. 51:5, Isa. 64:6 dhe Rom. 3:23.

__________________________________________________________________

Me prjashtim t Jezusit, t gjitha qeniet njerzore kan nj prjetim t prbashkt, sepse t gjith jan ndikuar nga mkati i Adamit. Rrjedhimisht, asnj njeri nuk mund t pretendoj se sht plotsisht i drejt. Ekzistojn disa njerz si Elia dhe Enoku, t cilt jetuan jashtzakonisht afr me Perndin, por asnj nuk ka qen i aft t jetoj plotsisht i ndershm. N t vrtet, me kt realitet n mendje Pali deklaron: Dhe t gjith ata, q themelohen mbi veprat e ligjit jan nn mallkim, sepse sht shkruar: I mallkuar sht kushdo, q nuk qndron n t gjitha ato, q shkruhen n librin e ligjit pr ti praktikuar (Gal. 3:10). E vrteta sht q ligji krkon konformitet/prshtatje t plot e total/e dhe kush e ka arritur kt gjithmon, prve Jezusit?

Si na ndihmon Romakt 6:23 t prcaktojm se far nnkupton mallkimi i ligjit? Lexoni gjithashtu Zan. 2:17 dhe Ezek. 18:4.

______________________________________________________________________________

dokush n gjendjen e tij natyrale sht nn mallkimin e ligjit. Duke qen se ligji nuk ka hapsira pr gabime, sht e pamundur pr nj njeri t korrigjoj mkatet e s kaluars. Rrjedhimisht, vdekja sht fati i individit. Jakobi pasqyron nj pamje edhe m t zymt kur na rikujton se shkelja e nj fushe t ligjit sht po aq e keqe sa shkelja e t gjith ligjit (Jakobi 2:10). Pagesa pr mkatin sht vdekja dhe vdekja nuk ka prmasa. Kur pranojm gjendjen e pafuqishme t atyre, q jan nn mallkim sht m e leht t vlersojm prmasat e dashuris s Perndis: Por Perndia e tregon dashurin e tij ndaj nesh n

at q, kur ende ishim mkatar, Krishti vdiq pr ne (Rom. 5:8). Prmes vdekjes s Tij, Krishti na shpengoi nga mallkimi i ligjit, sepse u b mallkim pr ne (Gal. 3:13).

Mendoni pr at q tha Pali: t gjith ata q themelohen mbi veprat e ligjit jan nn mallkim. Duke qen se ligji nuk mund t na shptoj, ne jemi t mallkuar me vdekje. Pranimi i ksaj t vrtete, si mund t na ndihmoj t vlersojm m mir at q na sht dhn n Jezus? N cilat mnyra mund ta tregojm mirnjohjen ton n jett tona? Lexoni 1 Gjoni 5:3.

E PREMTE

Maj 9

Pr m tepr studim: Ellen G. White, It Is Finished, fq. 758764, tek The Desire of Ages. Ligji krkon drejtsinj jet t drejt, nj karakter perfekt. Njeriu nuk mund t prmbush krkesat e ligjit t shenjt t Perndis. Por Jezusi, q erdhi n tok si burr, jetoi nj jet t shenjt dhe zhvilloi nj karakter t prsosur. Kt Ai e ofroi si nj dhurat pa pages pr ata, q ishin t gatshm ta merrnin at. Jeta e Tij n kmbim t jets s njerzve. Kshtu njerzit kan faljen e mkateve t tyre t mparshme, t kryera gjat kohs s durimit t Perndis. Pr m tepr, Jezusi i mbush njerzit me atributet e Perndis. Ai ndrton karakterin njerzor sipas shembullit t karakterit hyjnor, plhur e bukur e forcs dhe e bukuris shpirtrore. Prandaj, drejtsia e ligjit prmbushet me besimin n Jezus. Perndia mund t jet i drejt dhe shfajsues i atij q ka besimin e Jezusit. Rom. 3:26.Ellen G. White, The Desire of Ages, fq. 762. Vdekja e Jezusit tregon fuqishm vazhdimsin e ligjit t Perndis. Kur prindrit tan t par mkatuan, Perndia mund ta kishte shfuqizuar ligjin e Tij dhe mund t kishte larguar dnimet pr

shkeljet. Megjithat, kjo do t nnkuptonte nj ekzistenc t mjerueshme n nj shoqri pa ligje pr banort e toks. N vend t ksaj, Perndia zgjedh t drgoj Birin e Tij si nj Zvends pr ne. Ai mori dnimin pr mkatin si krkohej nga ligji, n vend t t gjith njerzve. Prmes vdekjes s Jezusit, e gjith raca qndron n nj marrdhnie t re me Perndin. Kjo do t thot se dokush, prmes besimit n Jezus, mund ti ket mkatet e falura dhe mund t qndroj i prsosur n syt e Perndis.

Pyetje pr diskutim:

Shum besime msojn se, n fund t jets s do njeriu, Perndia bn bilancin e veprave t mira kundr veprave t kqija para se t vendos nse personi do t shprblehet n prjetsi. far ka kaq t gabuar kjo mnyr arsyetimi? Jezusi, i Cili ishte i njjt me Perndin, vdiq pr mkatet tona. Nse ne mendojm se bindja ndaj ligjit mund ti shtoj ksaj, nga pikpamja e shptimit, far thot kjo rreth efikasitetit t sakrifics s Jezusit? Cilat jan disa arsye t tjera, prse ideja se ligji i Perndis sht shfuqizuar pas Kryqit sht e gabuar? Kur njerzit thon kt, far mendojn ata se sht shfuqizuar; me fjal t tjera, cilat urdhrime mendojn se jan shfuqizuar?

MSIMI 7

*Maj 1016

Krishti, fundi i ligjit

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Rom. 5:1221, 6:1523, 7:1325, 9:3010:4, Gal. 3:1924.

Vargu prmendsh: Sepse prfundimi i ligjit sht Krishti, pr shfajsimin e kujtdo q beson (Romakve 10:4).

Nj revist e mir-njohur kishte nj lajmrim sa nj faqe e tr me titullin: Arrini pavdekshmrin! (nuk po tallemi). N fakt dukej sikur po talleshin, pasi lajmrimi vazhdonte kshtu: Pr t zbuluar sesi mund t lini nj trashgimi pr bamirsi, q do t jepet si dhurat n emrin tuaj prgjithmon, na kontaktoni pr t marr broshurn ton falas! Shkrimtar, studiues, filozof dhe teolog prgjat mileniumit jan prballur me shtjen e vdekjes dhe far i bn ajo kuptimit t jets. Prandaj, lajmrimi ishte nj mnyr e zgjuar, megjithse e pasuksesshme pr t ndihmuar njerzit q t merreshin me vdekshmrin e tyre. N dallim, prgjat gjith Dhiats s Re, ne na tregohet se e vetmja mnyr pr t arritur pavdekshmrin sht besimi n Jezus dhe jo mbajtja e ligjit, megjithse ne duhet ta mbajm. Me t vrtet, bindja ndaj ligjit nuk sht n konflikt me hirin. Prkundrazi, mbajtja e ligjit vjen si rezultat i pranimit t hirit. Gjat ksaj jave ne do t shqyrtojm ligjin dhe hirin.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 17 Maj.

E DIEL

Maj 11

Kur mkati tepron (Rom. 5:1221)

Pavarsisht se evidenton mkatet tona, ligji sht i pafuqishm pr t na shptuar. Kjo pafuqi e tij na tregon nevojn pr Jezusin, si e vetmja zgjidhje pr mkatet tona.

Lexoni Romakt 5:1221. N mnyr zbulohet hiri i Perndis n kto vargje?

__________________________________________________________________

Vreni n kt pasazh lidhjen konstante midis mkatit dhe vdekjes. N mnyr t prsritur, ato duken n nj marrdhnie t njkohshme me njra tjetrn. Ndodh kshtu, pasi mkati, shkelja e ligjit t on n vdekje. Tani lexoni Romakt 5:20. Kur ligji ndrhyri mkati teproi, n kuptimin q ligji prkufizoi qart se far ishte mkati. Megjithat, n vend q t sillte rezultatin e natyrshm t mkatit, q sht vdekja, Pali thot: aty ku mkati sht i tepruar, hiri sht akoma m i teprt. Me fjal t

tjera, pavarsisht sesa i keq sht mkati, hiri i Perndis sht i mjaftueshm pr t mbuluar gjithka pr ata, q i bjn t tyret me an t besimit premtimet e Tij. T ndikuar nga versioni i prkthimit t mbretit Jakob tek 1 Gjoni 3:4 (mkat sht shkelja e ligjit), shum vet e kufizojn mkatin vetm tek shkelja e Dhjet Urdhrimeve. Por nj prkthim fjal pr fjal sht: mkati sht t mos paturit ligj. do gj q bie ndesh me parimet e Perndis sht mkat. Prandaj, megjithse Dhjet Urdhrimet nuk ishin dhn zyrtarisht ende kur Adami hngri frutin e ndaluar, ai shkeli nj nga urdhrimet e Perndis (Zan. 2:17). Rrjedhimisht ishte fajtor mkati. Me t vrtet, nprmjet mkatit t Adamit rodhi mallkimi i vdekjes n t gjith brezat e njerzimit (Rom. 5:12, 17, 21).

N dallim me pabesnikrin e Adamit, besnikria e Jezusit ndaj ligjeve t Perndis rezultoi n shpresn pr jetn e prjetshme. Megjithse i tunduar, Jezusi nuk iu dha asnjher mkatit (Hebr. 4:15). Ktu tek Romakt, Pali lvdon bindjen e drejt t Jezusit, e cila rezultoi n jetn e prjetshme (Rom. 5:1821) pr ata, q e pranojn at. Si Adami i dyt, Jezusi e mbajti plotsisht ligjin dhe theu mallkimin e vdekjes. Drejtsia e Tij mund t bhet tashm drejtsia e besimtarit. Nj person i dnuar me vdekje nga trashgimi i mkatit nga Adami i par, tashm, prqafon dhuratn e jets, duke pranuar drejtsin e T Dytit, Jezusit.

E HN

Maj 12

Ligji dhe hiri (Rom. 6:1523)

Nj nga konceptet m t vshtira pr tu kuptuar nga t krishtert sht vazhdimi i rndsis s ligjit pr personin e shptuar nga hiri. Nse besimtari merr drejtsin, duke pranuar mjaftueshmrin e jets dhe vdekjes s Jezusit, ather pse sht e nevojshme t zbatohet ligji? Kjo pyetje siguron nj mundsi tjetr pr t prsritur nj pik kye: ligji nuk kishte pr qllim t siguronte shptim; funksioni i tij (pas mkatit) ishte ta prkufizonte mkatin. Kryqi nuk e mohon nevojn e personit pr t zbatuar ligjin e Perndis. N mnyr t ngjashme, nj personi, q i sht falur gabimi i tejkalimit t shpejtsis nuk mund t vazhdoj ta shkel kt rregull.

Sipas Romakve 6:12, 1523, cilat jan pasojat e t jetuarit t nj jete hiri? Lexoni m me kujdes Rom. 6:12, 15, 17.

_________________________________________________________________

Hiri dhe ligji nuk jan t kundrt; ata nuk mohojn njri tjetrin. N fakt ata jan t lidhur fuqishm. Ligji, pr shkak se nuk na shpton dot, na tregon se prse kemi nevoj pr hir. Hiri nuk sht kundr ligjit, por kundr vdekjes. Problemi yn nuk sht vet ligji, por vdekja e prjetshme, q rezulton nga shkelja e tij. Pali i paralajmron t krishtert q t jen t kujdesshm ndaj prdorimit t dhurats s premtuar t hirit si nj justifikim pr t mkatuar (Rom. 6:12, 15). Duke qen se mkati prkufizohet nga ligji, kur Pali i thot t krishterve q t mos mkatojn, ai po i thot atyre: zbatoni ligjin, bindjuni urdhrimeve!

Pali nuk ka lartsuar kurr ligjin hyjnor. Ai ka treguar se n ligjin nuk ka fuqi pr t shptuar njeriun nga dnimi i mosbindjes. Ata q gabojn duhet t pendohen pr mkatet e tyre dhe duhet ta prulin veten prpara Perndis; zemrimin e t cilit kan provokuar, duke thyer ligjin e Tij. Ata duhet t ushtrojn besimin n gjakun e Krishtit si mnyra e vetme e faljesEllen G. White, The Acts of the Apostles, fq. 393.

Pse sht kaq e thjesht t ngecsh n logjikn e gabuar q thot se, pr shkak se ne nuk shptohemi nprmjet ligjit, nuk kemi pse ti bindemi atij?

E MARTE

Maj 13

Oh, njeri i mjer q jam! (Rom. 7:2125)

Lexoni Romakt 7:1325. Si duhet ti kuptojm kto vargje? A po flet Pali pr nj njeri t pakonvertuar apo sht kjo eksperienc e nj t konvertuari? far arsye jepni pas prgjigjes suaj?

______________________________________________________________________________

Nse jeni i pasigurt se kujt po i drejtohen kto vargje, nuk jeni vetm. Teologt kan luftuar m kt pyetje pr shekuj t tr. Personi i prshkruar ktu sht dikush, q gzohet n ligjin e Perndis (vshtir t jet nj jo besimtar), por q duket t jet skllavruar nga mkati, (q

tingllon e uditshme pasi t krishterve i sht premtuar fuqi mbi mkatin). Komentari biblik i Adventistve t Dits s Shtat, pasi merr n konsiderat argumentet nga t dyja ant, thot: Qllimi kryesor i Palit n kt pasazh duket t jet ai i evidentimit t marrdhnies q ekziston midis ligjit, ungjillit dhe personit, i cili sht ndrgjegjsuar pr luftrat kmbngulse kundr mkatit n prgatitje pr shptim. Mesazhi i Palit sht q, megjithse ligji mund t shrbej pr t prshpejtuar dhe amplifikuar/plotsuar luftn, vetm ungjilli i Jezus Krishtit mund t sjell fitore dhe shpengimThe SDA Bible Commentary, vll. 6, fq. 554.

Pavarsisht sesi i lexojm kto vargje, ne duhet t kujtojm gjithmon se personi, q lufton me mkatin sht n gjendje t ndrmarr zgjedhje t drejta. Nse nuk do t ishte kshtu, ather t gjitha premtimet e Palit (dhe t tjerat) pr fuqi mbi mkatin do t ishin t pakuptimta. Gjithashtu, si tregohet tek Mateu 5, mkati shpesh fillon para se veprimi t kryhet. Rrjedhimisht nj person shkel ligjin thjesht duke menduar dika t gabuar. Zakonisht ky realitet mund t jet nj burim ankthi. Megjithat, n kontekstin e Romakve 7 individi mund t jet i mjer, por jo pa shpres. Pr personin q jeton n Frym, ligji gjithmon i pranishm shrben si nj kujtes konstante q lirimi nga dnimi vjen nprmjet Jezusit (Rom. 7:248:2).

Lexoni prsri vargjet pr sot. N mnyra jan ato paralele me eksperiencn tuaj me Perndin? Pavarsisht betejave tuaja, si mund t prjetoni shpresn q Pali shpreh ktu?

E MRKUR

Maj 14

Qllimi i ligjit (Rom. 9:30-10:4)

Titulli i msimit t ksaj jave sht marr nga Romakt 10:4 Sepse prfundimi i ligjit sht Krishti. Shum vet, t cilt jan t pakushtzuar t mendojn negativisht pr ligjin, automatikisht e interpretojn tekstin kshtu Krishti e vjetrsoi ligjin. Por, nj interpretim i till bie ndesh me shum referenca n librin e Romakve dhe pjes t Dhiats s Re, q flasin pr rndsin e vazhduar t ligjit.

Lexoni Romakt 9:3010:4. Si e shpjegon Pali ktu faktin q shptimi sht nga besimi dhe jo nga ligji?

_________________________________________________________________

Ashtu si dhe pr pjesn tjetr t letrs pr Romakt, qllimi i Palit n kto vargje sht t tregoj burimin e vrtet t drejtsis. Ligji sht nj tregues i drejtsis, por ai sht i pafuqishm pr ti br njerzit e drejt. Prandaj, Pali portretizon nj paradoks: kombet (jo hebrenjt), t cilt as nuk prpiqen pr drejtsin, e kan at, ndrsa Izraeli, q prpiqet t zbatoj ligjin e drejt, nuk e ka drejtsin. Pali nuk po i prjashton ifutt nga drejtsia dhe as nuk po thot q do jo hebre sht i drejt. Ai po thot thjesht se ligji nuk i sjell drejtsin mkatarit, qoft ai hebre apo jo.

Shum ifut ishin t sinqert n dshirn e tyre pr t qen t drejt, por krkesa e tyre ishte e marr (Rom. 10:2). Ata ishin t zellshm pr ti shrbyer Perndis, por dshironin ta bnin kt sipas kushteve t tyre. Ata kishin marr nj objekt t zbuless s Perndis (ligjin) dhe e kishin ngatrruar me Burimin e shptimit. Pavarsisht sesa i mir sht ligji, ai nuk sht i mjaftueshm

pr t shptuar ndonj. N fakt, n vend q ta bj nj person t drejt, ligji evidenton gjendjen e mkat t njeriut dhe prforcon kshtu nevojn e tij pr drejtsi. Kjo sht arsyeja pse Pali e prshkruan Krishtin si prmbushja e ligjit. Ai nuk sht fundi i ligjit n kuptimin e anulimit t tij, por n kuptimin e prmbushjes s qllimit t ligjit; sht Ai, tek i cili t drejton ligji. Ligji e drejton personin tek Krishti; si nj mkatar i penduar ai shikon tek Krishti shptimin. Ligji i kujton t gjith t krishterve se Krishti sht drejtsia jon (Rom. 10:4).

Njerzit q e marrin ligjin seriozisht jan gjithmon nn rrezikun e legalizimit, e prpjekjes pr t arritur vet drejtsin e tyre. Ndrsa prpiqemi ti bindemi ligjit t Perndis, si mund t tregohemi t kujdesshm pr t mos ngecur n kt kurth kaq delikat?

E ENJTE

Maj 15

Msuesi kujdestar (Gal. 3:1924)

N prputhje me librin e Romakve, Pali tregohet i kujdesshm pr ti thn galatasve se qllimi i ligjit sht pr t prkufizuar mkatin dhe jo pr ti br njerzit e drejt (Gal. 3:19, 21).

Lexoni Galatasit 3:23, 24. far simbolike prdor Pali pr t prshkruar qllimin e ligjit? Si mendoni far kuptimi ka figura letrare?

_____________________________________________________________________________

N varsi t prkthimit, ligji tek vargu 24 prcaktohet si msuesi, mjeshtri, kujdestari dhe mbrojtsi ndr prcaktimet e tjera. Termi n greqisht i referohet nj skllavi t punsuar nga nj i pasur pr t qen msues pr birin e tij. Ishte prgjegjsia e msuesit q t sigurohej q djali t msonte vet-disiplinn. Megjithse nj skllav, msuesi kishte autoritetin pr t br gjithka q duhej, n mnyr q djali t ishte n rrugn e duhur, prfshir ktu dhe dnimin fizik. Kur djali arrinte pjekurin, msuesi nuk kishte m autoritet mbi t.

Nn dritn e shpjegimit t rolit t msuesit, si mendoni, cili sht qllimi i ligjit pr dik q ka marr shptimin n Krishtin?

______________________________________________________________________________

Megjithse msuesi nuk kishte m autoritet mbi djalin e rritur, pritej q msimet q djali kishte marr ta ndihmonin pr t ndrmarr vendime t pjekura. N ngjashmri, ndrsa i krishteri nuk sht m nn dnimin e ligjit, si nj person q ka arritur pjekurin, ai ose ajo pritet t qeveris veprimet e tij apo t saj n prputhje me parimet e ligjit. Krahas rolit si kujdestar, ligji vepronte gjithashtu si kujdestar, q mbronte besimtarin derisa t vinte besimi (Gal. 3:23). Ktu shohim prsri q Krishti sht prmbushja e qllimit t ligjit. Pali e tregon hapur kt pik, kur thot se ligji na solli tek Krishti, n mnyr q ne t shfajsohemi me an t besimit (vargu 24).

Lexoni me kujdes Galatasit 3:21. far thuhet ktu q duhet ti vr kapak do ideje q ne mund t shptohemi nga bindja e ligjit? Pse sht ky lajm kaq i mir? Sillni prgjigjet n grupin e studimit n Sabat.

E PREMTE

Maj 16

Pr m tepr studim: Ligji zbulon mkatin tek ne dhe na bn t ndiejm nevojn pr Krishtin. Kshtu ne strukemi tek Ai pr falje dhe paqe, duke treguar pendes ndaj Perndis dhe besim ndaj Zotit ton Jezus Krisht. . . . Ligji i dhjet urdhrimeve duhet t shihet si nga ana ndaluese, ashtu dhe nga ana mshiruese. Ndalimet e tij jan garanci e sigurt pr lumturi n bindje. Ligji i marr n Krishtin vepron n ne, duke na pastruar karakterin, q do t na sjell gzim n brezat e prjetshm. Pr t bindurin sht nj mur mbrojts. Ne dallojm n t mirsin e Perndis, i cili, duke i zbuluar njerzve parimet e palkundura t drejtsis, prpiqet ti mbroj ata nga t kqijat q prodhon shkelja e ligjit Ellen G. White, Select Messages, libri i par, fq. 234, 235.

Pyetje pr diskutim:

N grupin e studimit flisni pr shpresn e mrekullueshme q gjendet tek Galatasit 3:21. Si prezantohet ungjilli i hirit ktu? Pse duhet t konsiderohet ky varg si kundrhelmi absolut i legalizimit?

Jetesa e perndishme nuk sht opsionale/zgjedhje pr ata, q e quajn veten fmij t Perndis. Shum individ, me qllime t mira, ushtrojn presion q, ne kemi nevojn t arrijm prsosmrin nse duam t hyjm n mbretri. Fatkeqsisht, ata q e prqafojn kt doktrin jo vetm promovojn vet-mjaftueshmrin si elsin e shptimit, por injorojn realitetin e gjendjes s mkat t njerzimit. Njerzit duhet t jetojn me prirjet e trashguara t mkatit. Ata bombardohen vazhdimisht me tundime. Akoma m shqetsues sht dekurajimi q z ata, t cilt vazhdimisht shikojn veten dhe vlersojn sa mir po veprojn si barometr pr shptimin e tyre. Krahasuar me shenjtrin e Perndis dhe ligjin e Tij, kush nga ne mund t matet? Ather, si mund t tregohemi t kujdesshm q, ndrsa prpiqemi t jetojm jet t perndishme dhe besnike t mos ngecim n ndonj teologji q e vendos shpresn e shptimit ton n ndonj gj tjetr prvese drejtsis s Krishtit q na sht dhn? Cili sht qllimi i ligjit?

MSIMI 8

*Maj 1723

Ligji i Perndis dhe ligji i Jezusit

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Mateu 19:1622; Gjoni 13:34, 35; Gal. 6:15; Veprat 17:31; Gjoni 5:30.

Vargu prmendsh: Po t zbatoni urdhrimet e mia, do t qndroni n dashurin time, sikurse un i zbatova urdhrimet e Atit tim dhe qndroj n dashurin e tij (Gjoni 15:10).

N shumicn e kombeve ekziston nj hierarki ligjesh. N fillim jan ligjet, q vijn nga qeveria qendrore, t cilat jan t detyrueshme pr tu zbatuar nga t gjith njerzit q jetojn n nj shtet. M pas vijn ligjet nga niveli vendor, q lidhen me banort e territoreve t caktuara. N fund, ligjet lokale qeverisin qarqe t vogla. Megjithse, do divizioni brenda nj shteti i lejohet t bj ligje n prputhje me krkesat e zgjedhsve t tij, askush nuk mund ta hartoj nj ligj, q bie ndesh me ligjin kombtar. Dhe, megjithse, rrethanat mund t bjn q i njjti ligj t zbatohet n mnyra t ndryshme, zbatimi nuk mund t devijoj nga fryma e ligjit. Si Kreu Suprem i universit, Perndia Krijues ka krijuar ligje pr t gjitha krijesat e Tij. Kur Jezus Krishti vullnetarisht transformoi Veten e Tij n qenie njerzore, Ai ia dedikoi jetn bindjes ndaj Atit (Fil. 2:511) dhe Urdhresave t Tij. Prandaj, do gj q i msoi Jezusi njerzve, perspektiva q Ai i vendosi ligjit, madje edhe urdhresat e reja q dha, ishin gjithmon n harmoni t plot me ligjin e Perndis.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 24 Maj.

E DIEL

Maj 18

Ligji dhe profett

Disa besojn se Dhjet Urdhresat, t prcjella prmes Moisiut n Sinai, ishin vetm pr Izraelitt para Kryqit dhe nuk jan t detyrueshme n epokn e hirit t Dhiats s Re. Disa msojn se t krishtert jan t lir nga ligji i vjetr, por vetm ata q kan trashgimi hebraike, dhe jo t krishtert, duhet ti prmbahen ligjit. Ashtu si kemi par, megjithse Bibla na mson se veprat e ligjit nuk mund t shptojn asknd, asnj pasazh nuk i jep t drejtn njerzve t shkelin ligjin e Perndis. Nse ndonj do ta bnte kt, kjo do t ishte nj licenc pr mkatin dhe Bibla do ta kishte kundrshtuar veten n nj shtje t till kaq thelbsore. N kt kontekst, ne kujtojm se Perndia shpalosi termat e beslidhjes s tij me Izraelin n pllaka guri, q prmbanin ligjin. Megjithat, Bibla prmban shum urdhresa t tjera, q mbulojn detaje, t cilat nuk gjenden n dhjet urdhresat. Duke krkuar t kuptojn vullnetin e Perndis, rabint numruan 613 ligje t Shkrimeve t Shenjta, t cilat i ankoruan n Dhjet Urdhresat. Jezusi duket se shkon prtej rabinve, kur deklaron se Ai nuk kishte ardhur pr t shfuqizuar ligjin apo profett (Mat. 5:17). Ndrsa prmblidhet n Dhjet Urdhresat, ligji i Perndis prmban do urdhres hyjnore t thn direkt prmes profetve t Tij.

Krahasoni Mateu 19:1622 dhe 22:3440. far na thon kto vargje rreth Jezusit dhe Dhjet Urdhresave?

______________________________________________________________________________

Megjithse ka qindra urdhrime q Perndia ka shpalosur n Fjaln e Tij, Dhjet Urdhresat sigurojn parimet solide, t cilat mund ti aplikohen t gjitha ligjeve t tjera. Prandaj, Jezusi prmendi pes nga Dhjet Urdhresat kur i foli udhheqsit t ri dhe t pasur. Gjendet nj

prmbledhje edhe m e fuqishme e ligjit t Perndis n Ligji i Prtrir 6:5 dhe Levitiku 19:18, e cila sht dashuria ndaj Perndis dhe ndaj t tjerve. Jezusi deklaroi , Nga kto dy urdhrime varet i tr ligji dhe profett (Mat. 22:40). Prfundimisht, Jezusi dhe Ati i Tij jan t bashkuar n qllimin e tyre, ndrsa ata krkojn q krijesat e Perndis t duan, sepse ata i kan dashur dhe bindja ndaj ligjit sht thelbsore pr mnyrn sesi dashuria duhet t shprehet. far e tregon n jetn tuaj dashurin pr Perndin dhe fqinjin tuaj?

E HN

Maj 19

Urdhrimet e dashuris (Gjoni 15:10)

Shkrimet e Shenjta sigurojn nj numr t konsiderueshm shembujsh t besnikris s Jezusit ndaj ligjit. Pr shembull, edhe pse fjalt e Tij n Luka 2:49 nnkuptojn se Jezusi e kuptoi identitetin e Tij n nj mosh t re, kur nna e Tij toksore shprehu dhimbjen q ajo ndjeu si rezultat i largimit t Tij nga familja, Ai me modesti shoqroi prindrit e Tij n shtpi dhe iu bind atyre (Luka 2:51). N nj ngjarje tjetr, Jezusi refuzoi t prulej para Satanit kur u tundua n shkrettir, sepse adhurimi ishte i dedikuar vetm pr Perndin (Luka 4:8). Dhe ka prshkrime t ndryshme pr mbajtjen e Sabatit nga Ai (pr shembull, Luka 4:16). Pali shkruan se e gjith jeta e Jezusit bazohej te bindja ndaj vullnetit t Perndis (Fil. 2:511), dhe hebrenjt thon se, edhe pse i tunduar, Ai asnjher nuk mkatoi (Hebr. 4:15). Prandaj, Ai tha, ndrsa po ballafaqohej me ort e Tij t fundit , Un i zbatova urdhrimet e Atit tim dhe qndroj n dashurin e tij (Gjoni 15:10).

Lexoni Gjoni 13:34, 35. far nnkuptonte Jezusi kur tha se ky ishte nj urdhrim i ri?

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

Jezusi e kuptoi se ka nj lidhje midis mbajtjes s urdhrimeve dhe dashuris. Megjithse, ne nuk jemi t msuar t flasim rreth rregullave t dashuris, dikush mund t thot se, n nj kuptim t vrtet, Dhjet Urdhrimet jan kto rregulla. Ato na tregojn sesi Perndia dshiron t shprehi dashurin ton pr T dhe t tjert. Perndia sht dashuri (1 Gjoni 4:16) dhe kshtu, n prezantimin e urdhress s Tij tek dishepujt (Gjoni 13:34, 35), Jezusi thjesht po prforcon ligjin e dashuris, q fillon nga Ati i Tij (Gjoni 3:16). Megjithat, tani, m shum sesa t duam njri - tjetrin si veten ton, ne duhet t duam t tjert ashtu si na deshi Jezusi. N kohn kur kto fjal u than, dishepujt nuk mund ti kuptonin ato; por pasi kishin dshmuar vuajtjet e Jezusit, pas kryqzimit dhe ringjalljes s Tij dhe ngritjes n parajs, dhe, pasi Fryma e Shenjt kishte qndruar n ta n Rrshaja, ata kishin nj koncept m t qart t dashuris s Perndis dhe t natyrs s ksaj dashurie, q ata duhet t kishin pr njri - tjetrinEllen G. White, The Veprat of the Apostles, fq. 547.

Duke patur parasysh msimin e dits s sotme, lexoni 1 Gjoni 3:16. Si mund t kemi nj lloj t till dashurie n jett tona? Si mund t heqim dor nga vetja jon pr t qen t aft t shprehim nj dashuri t till?

E MARTE

Maj 20

T gjitha gjrat pr t gjith Lexojini me kujdes referencat q i bhen ligjit n 1 Korintasve 9:1923. far po thot Pali ktu? Pse theksohet kaq shum ligji?

______________________________________________________________________________

Dshira e Perndis sht q t gjith njerzit t pranojn dhuratn e jets s prjetshme dhe t bhen qytetar t mbretris s Tij. N 1 Korintasve 9, Pali shpalos metodn e Tij pr t trhequr njerzit n mbretrin e Perndis. Ai e kupton se ka barriera kulturore, q i pengojn njerzit t marrin vendimin pr ungjillizim. Pali dshiron ti prshtatet kulturs s grupit, t cilit po i dshmon, pr qllimin e vetm t shptimit t tyre. Prfundimisht, t gjith ata q bhen pjes e mbretris s Perndis do t jen subjekt i ligjit t tij. Rrjedhimisht, ata q i shrbejn Perndis duhet t jen n prputhje me vullnetin e Tij. Pali deklaron me t shpejt, se, megjithse ai prdor metoda inovative pr t arritur tek njerzit, ai sht gjithmon i kujdesshm t qndroj nn diktatin e ligjit t Perndis. Dshira pr t par njerz t shptuar nuk e lejon at t kompromentoj ligjin e Perndis, t cilit ai krkon q

njerzit ti shrbejn. Ai mund t prshtatet me ligjet kulturore, por vetm nse nuk ka konflikt me ligjin prfundimtar. Parimi q qeveris metodn e tij sht ligji i Krishtit (1 Kor. 9:21). Ne mund ta kuptojm referimin e Palit tek ligji i Jezusit si nj metod q Jezusi prdori. Ishte nj metod, q bazohet mbi dashurin pr t gjith njerzit dhe jo vetm pr nj numr t kufizuar. Pali nuk ka pr qllim q ligji i Jezusit t shihet si nj alternativ e ligjit t Perndis. Kta t dy veprojn n harmoni me njri - tjetrin. Ligji i dashuris s Jezusit prdoret pr ti prezantuar njerzve t shptuar nga hiri, ligjin e nj Perndie t dashur. N fakt, e gjith pjesa, n t ciln Pali haptazi shpjegon at q Ai dshiron t bj pr t shptuar t humburit, sht nj shembull i prsosur i dashuris vet-sakrifikuese, q sht shpallur n ligjin e Jezusit.

Sa t gatshm jeni ju t hiqni dor nga vetja juaj pr t shptuar t tjert n Jezus? Sa pjes nga vetja juaj keni mohuar pr t arritur t tjert? Sa e ndiqni ligjin e Jezusit n jett tuaja?

E MRKUR

Maj 21

Prmbushja e ligjit t Jezusit (Gal. 6:2)

Pavarsisht nse sht e shpalosur n dokumente t shkruara ose n natyr, ligji i Perndis zbulon vullnetin e Tij tek do njeri i aft pr t kuptuar (Rom. 1:20, 2:1216). Rrjedhimisht, asnj njeri nuk mund t pretendoj se sht injorant pr krkesat themelore t Perndis. Sepse t gjith mkatuan dhe u privuan nga lavdia e Perndis (Rom. 3:23) dhe si pasoj, t gjith jan t destinuar pr rrnim (Rom. 6:23, Ezek. 18:4). Megjithat, nuk kan humbur t gjitha:

mallkimi sht anuluar nga dhurata e jets s prjetshme, e cila sht br e mundur prmes jets, vdekjes dhe ringjalljes s Jezus Krishtit (Ef. 2:8). Sipas Palit, hiri duhet t fuqizoj besimtarin t jetoj nj jet t bindur (Rom. 6:15, Efes. 2:10, Titi 2:1114), megjithse, ashtu si t gjith e dim shum mir, ne nuk jemi gjithmon aq t bindur dhe besnik sa duhet. Sipas Galatasve 6:15, cila sht nj mnyr pr t manifestuar ligjin e Jezusit?

______________________________________________________________________________

sht e rndsishme t kujtojm se dokush mund t jet subjekt tundimi dhe mund t bjer n mkat n momente dobsie. Duke pasur kt parasysh, sht e pa-ndjeshme pr nj person t dnoj menjher nj vlla t krishter, i cili ka rn n mkat. Edhe Jezusi, i cili nuk ka mkatuar asnjher, dshironte t asistonte ata, t cilt kishin rrshqitur n mkat. Ashtu si Ellen G. White shkroi pr Jezusin Ai nuk e censuron dobsin njerzoreThe Desire of Ages, fq. 353. Pali kshillon t krishtert t ofrojn ndihm me qllim restaurimi (Gal. 6:1). Me fjal t tjera, personi, i cili ka mkatuar duhet t inkurajohet t jetoj edhe njher me normat e ligjit t Perndis. Ligji i Perndis udhhiqet nga mshira. Nse nuk do t kishte qen pr vdekjen e Tij sakrifikuese, nuk do t kishte asnj arsye pr t mbajtur ligjin e Perndis. Megjithat, pr shkak se Jezusi e ka br t mundur jetn e prjetshme, ka nj nxitje pr besimtart pr t mbajtur ligjin e Perndis pas periudhave t dobsis. Besimtart duhet ta prdorin ligjin e Jezusit si nj mjet pr t transportuar mkatarin e penduar n zonn e ligjit t Perndis.

Le t mendojm pr kohn kur e kemi katranosur dhe na sht dhn hir, megjithse nuk e meritonim at (n fund t fundit, nse e meritonim, ather nuk do t ishte m hir). Si mund t jemi t sigurt se e kujtojm hirin, q na sht dhn hern tjetr q dikujt do ti duhet t krkoj pak hir nga ne?

E ENJTE

Maj 22

Ligji dhe gjykimi (Gjoni 5:30)

Edhe pse ligji i Perndis sht nj ligj mshire, Perndia do e prdori at si nj standard gjykimi. Perndia vazhdon t siguroj mundsi pr mkatart pr tu penduar dhe pr ti zotuar Atij besnikri, por ora e shpalljes po vjen. Kush sht i padrejt, le t vazhdoj t jet i padrejt, kush sht i ndyr le t vazhdoj t jet i ndyr, kush sht i drejt le t vazhdoj t praktikoj drejtsin, dhe kush sht i shenjt le t vazhdoj t shenjtrohet (Zbu. 22:11). Ky lajmrim shrben si parathnie e gjykimit final.

N Zbulesa 14:7 engjlli i par shpall gjykimin e Perndis, megjithse nj numr tekstesh t tjera flet pr gjykimin e Jezusit (pr shembull, Veprat 17:31, 2 Tim. 4:1, 2 Kor. 5:10). Si na ndihmon Gjoni 5:30 t kuptojm rolin e Jezusit n gjykim?

_____________________________________________________________________________

Megjithse Jezusi e la mnjan natyrn e Tij hyjnore kur u b njeri (Fil. 2:511), Ai vazhdonte t kishte nj marrdhnie speciale me t Atin. Kur udhheqsit besimtar e akuzuan At pr blasfemi, Ai i informoi akuzuesit e Tij se Perndia i kishte dhn autoritet pr t prmbushur detyra specifike t shenjta (Gjoni 5:1930), nj nga t cilat ishte gjykimi. Fakti se Jezusit i ishte caktuar prgjegjsia e gjykimit tregon mshirn e Perndis. Pr shkak se Jezusi u b nj me racn njerzore, Ai mund t jet nj gjyqtar i paanshm. Duke marr parasysh afrsin e Tij me prvojn njerzore, Jezusi nuk do ta dnonte nj njeri padrejtsisht. N fakt, Jezusi sugjeron se dnimi nuk vjen nga Ai, por nga fakti se mkatari i pa-penduar dnon veten e tij, kur refuzon t dgjoj urdhrin e Perndis (Gjoni 12:48).

Shum njerz jan familjar me prmbajtjen e ligjit t Perndis, por nuk din sesi ta zbatojn at. Ligji nuk sht nj list e paracaktuar, q ne prdorim pr t par sesa afr jemi me mbretrin e Perndis; prkundrazi, sht nj instrument q shpreh disa parime t dashuris. Prmbushja e ligjit nuk do t thot se ne i bindemi atij pr t prfituar miratim personal, por ai i fton t gjith t krishtert t ndajn dashurin e Perndis me ata q kan nevoj pr t. Si standard pr gjykim, ligji shrben pr t matur nivelin e dashuris, q individi ka ndar me Perndin dhe njerzimin. Kur Jezusi do t drejtoj gjykimin prfundimtar, Ai do t prdori ligjin e pandryshueshm t dashuris s Perndis si standard pr gjykimin (Jakobi 2:12).

E PREMTE

Maj 23

Pr m tepr studim: Lexoni Ellen G. White, Church Discipline fq. 260264; Consider One Another, fq. 260266, in Testimonies for the Church, vll. 7. Mbani barrt e njri-tjetrit dhe kshtu do t prmbushni ligjin e Krishtit. Prsri, ktu, detyra jon sht paraqitur haptazi para nesh. Si mund ti ken parasysh kto urdhra frymzuese ndjeksit e deklaruar t Jezusit? Ne i njohim vetm pak zemrat tona dhe nuk jemi plotsisht t ndrgjegjshm pr nevojn ton pr mshirn e Perndis. Pr kt arsye, ne i gzohemi kaq pak dhembshuris q Jezusi ka manifestuar kundrejt nesh dhe, t ciln ne duhet ta shfaqim tek t tjert. Ne duhet t kujtojm q vllezrit tan jan t dobt, t vdekshm, t mkatshm, si edhe ne. Supozoni se nj nga vllezrit tuaj n besim, gjat nj periudhe dobsie, sht mundur nga tundimi dhe n kundrshti me sjelljen e tij t prgjithshme, ka kryer disa gabime; far qndrimi duhet mbajtur kundrejt tij? Ne kemi msuar nga historit biblike se njerz, t cilt Perndia i kishte prdorur pr t kryer vepra t mira dhe t mdha kan kryer mkate t rnda. Perndia nuk i kaloi kto raste pa i qortuar, por as nuk i hodhi posht shrbyesit e Tij. Kur u penduan, ai me dashamirsi i fali dhe shpaloi para tyre pranin e tij dhe veproi prmes tyre. Lejoni q njerzit e dobt t kuptojn sesa e madhe sht nevoja e tyre pr dhembshurin dhe durimin e Perndis dhe t vllezrve t tyre n besim. Msojini atyre t ruhen nga t gjykuarit dhe t dnuarit e t tjerveEllen G. White, The Signs of the Times, January 25, 1883.

Pyetje pr diskutim:

Reflektoni pr paragrafin e msiprm t shkputur nga Signs of the Times. Pse sht kaq e rndsishme q ne ti dhurojm hir atyre, q bien n mkat?

Mendoni dhe prmendni disa nga karakteret e njohura biblike, t cilt ran n mkat dhe, megjithat, Perndia i fali dhe vazhdoi ti prdorte pr qllimet e Tij. far msimi t rndsishm mund t marrim nga kta shembuj? N cilat mnyra mund ta prforcojm disiplinn e kishs dhe n t njjtn koh t tregojm hir dhe mshir kundrejt atyre, t cilt kan rn n mkat? Pse duhet t mos i shohim kto dy koncepte, disiplinn dhe hirin, n kundrshtim me njra - tjetrn? MSIMI 9 *Maj 2430

Krishti, ligji dhe Ungjilli

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Romakve 7:712; Ligji i Prtrir 30:1520; Mateu 7:24 27; Veprat 10:34, 35; Gjoni 15:10; Efesiant 2:1.

Vargu prmendsh: Sepse Ligji u dha nprmjet Moisiut, por hiri dhe e vrteta erdhn nprmjet Jezus Krishtit (Gjoni 1:17).

Nj shekull prpara Krishtit, poeti romak Lucreci shkroi nj poem t famshme t quajtur Mbi natyrn e gjrave, e cila humbi n histori deri n Mesjet. Pavarsisht se shpeshher akuzohej se ishte atesit, Lucreci nuk e mohoi ekzistencn e perndive n poemn e tij. Ai thjesht argumentoi se, pr shkak t t qenit perndi, ata nuk kishin aspak interes n gjrat njerzore.

N dallim, Bibla argumenton se ekziston nj Perndi i vetm dhe Ai sht tejmase i interesuar pr far ndodh ktu. Dy shfaqjet e ktij kujdesi t dashur pr njerzimin gjenden n ligjin e Tij, (i cili na tregon se si duhet t jetojm) dhe n hirin e Tij (mnyra e Tij pr t na shptuar ne edhe pse kemi shkelur at ligj). Megjithse konsiderohen si n kundrshtim me njri tjetrin, ligji dhe hiri jan t lidhur n mnyr t pandashme. Mnyrat e tyre t veprimit mund t jen t ndryshme, por, s bashku, ata tregojn se drejtsia duhet t triumfoj mbi mkatin. Shfaqjet e ligjit t Perndis dhe t hirit t Tij sigurojn prova t fuqishme pr dashurin e Tij pr njerzimin dhe pr dshirn e Tij pr t na shptuar ne, n mbretrin e Tij t prjetshme.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 31 Maj.

E DIEL

Maj 25

Mkati dhe ligji

Lexoni Romakt 7:712. far po thot Pali ktu pr marrdhnien mkat dhe ligj? Pse do ti duhej atij ta bnte nj pyetje t till A sht mkat ligji?. ________________

___________________________________________________________________

Pali e lidh kaq ngusht ligjin dhe mkatin, sa bn pyetjen retorike A sht ligji mkat? Pa dyshim q prgjigjja sht jo. Prkundrazi, n fund t tekstit ai thot, Kshtu ligji sht i shenjt, dhe urdhrimi i shenjt, i drejt dhe i mir. Kshtu tregon prfundimin e argumentit t tij: domethn q ligji sht me t vrtet i shenjt dhe i mir dhe nuk ka si t jet mkat. Ajo q Pali thot ktu sht e ngjashme me marrdhnien midis kriminelit dhe krimit. Dika sht krim vetm nse ligji e prkufizon si t till. Ju mund t shkoni n burg n nj vend pr dika q nj vend tjetr e konsideron t ligjshme. Arsyeja: nj vend ka nj ligj, q e ndalon at veprim dhe tjetri nuk e ka. sht i njjti veprim, por me pasoja t ndryshme. far e bn dallimin? Ligji. Nj pik e rndsishme pr tu mbajtur mend sht fakti q vetm sepse sht ligj nuk do t thot q sht i mir. N Amerikn e viteve t para, nj ligj i krkonte njerzve q ti kthenin skllevrit e arratisur tek zotrinjt e tyre. Kshtu ishte ligji. Megjithat, nuk mund ta quash nj ligj t drejt. N rastin e ligjit t Perndis, ne dim se ai reflekton karakterin e Tij t dashur. Kshtu, fjalt e Palit q ligji sht i shenjt dhe i mir jan t drejta, duke marr parasysh se kush e krijoi ligjin.

far domethnie ka urdhrimi q Pali prdor tek Romakt 7:7 pr t vrtetuar argumentin e tij pr ligjin? Pse prdori ai pikrisht kt n vend t urdhrimeve t tjera t tilla si Ju nuk duhet t vidhni?

Ndoshta Pali prdori kt urdhrim specifik n vend t t tjerve, sepse nuk sht aq e qart q ai sht gabim. Shum njerz, brenda vetes, mund t mos e besojn se lakmia sht e gabuar. Vrasja, vjedhja po; praktikisht njeriut nuk i duhen Dhjet Urdhrimet pr ti ditur kto. Po

lakmia? Pikrisht pr kt, ky urdhrim sht nj shembull i prsosur pr t evidentuar faktin q ligji na tregon se far sht mkat. N t kundrt, mund t mos ta dinim q lakmia sht e gabuar.

E HN

Maj 26

Ligji dhe Izraeli (Ligji i Prtrir 30:1518)

Dhnia e ligjit Izraelit ishte nj veprim i veant. Pikrisht prpara se ti jepte ligjin Moisiut, Perndia i kujtoi njerzve t Tij se ata jan nj mbretri priftrinjsh dhe nj komb i shenjt (Eksodi 19:6). Midis gjith kombeve n faqen e toks, Izraeli u zgjodh nga Perndia pr t marr ligjin e Tij (Rom. 9:4). Ligji nuk kishte pr qllim t ishte nj barr pr popullin, por t ishte nj mjet nprmjet t cilit kombi i zgjedhur do ti tregonte bots kodin moral, q ishte n themel t qeverisjes s Perndis. Izraeli duhet t ishte bashkpuntor me Perndin n shrbesn e ungjillizimit universal. Dhe, ligji i Perndis duhet t ishte shenj identifikuese e zdhnsit t Perndis.

Sipas Ligjit t Prtrir 30:1520, cila sht marrdhnia midis ligjit dhe premtimeve t dhna Abrahamit, Isakut dhe Jakobit? Edhe m e rndsishme, si shrbejn kto parime pr ne sot nn Beslidhjen e Re? Lexoni Mat. 7:2427.

__________________________________________________________________

Perndia zgjodhi Izraelin q t ishte prfaqsues i Tij. Izraeli do t ishte populli, nprmjet t cilit, kombet e toks do t merrnin bekimet e premtuara Abrahamit, Isakut dhe Jakobit. Megjithat, bekimet nuk ishin aspak automatike. Si nj komb i zgjedhur, nga Izraeli pritej q t ecte n harmoni me vullnetin e Perndis. Moisiu e bri t qart se jeta dhe begatia do ti jepeshin popullit vetm nse ata ndiqnin urdhrimet, dekretet dhe udhzimet e Perndis (Ligji i Prtrir 30:15, 16).

Bazuar mbi historit e shumta t rebelimit, q regjistrohen n historin e Izraelit, ai, si komb, dshtoi pr t jetuar n prputhje me kushtet e beslidhjes. Megjithat, ne nuk duhet t harrojm se, sepse t gjith mkatuan dhe u privuan nga lavdia e Perndis (Rom. 3:23). Asnj komb n tok nuk ka prmbushur vullnetin e Perndis. Madje dhe n koht e fundit t historis, kombet, q shpallin t jen t krishter kan keqprezantuar kauzn e Perndis me luftnxitje, paragjykime dhe shtypje.

N eksperiencn tuaj, si lidhen bindja dhe besimi? Domethn, kur ju bindeni, far i ndodh besimit tuaj n dallim me, kur nuk bindeni? Si e forcon bindja besimin?

E MARTE

Maj 27

Ligji dhe kombet (Veprat 10:34, 35)

Lexoni Veprat 10:34, 35; 17:26, 27; Romakt 1:20 dhe 2:14. Cili sht msimi kryesor n kto vargje? ________________________________________________________

____________________________________________________________________

Pavarsisht gabimeve t Izraelit, Perndia nuk i la popujt e kombeve t tjera pa nj dshmi. Ata, q nuk kishin privilegjin t merrnin zbulesn e shkruar t Perndis, morn mesazhin hyjnor nprmjet faqeve t zbuless natyrore (Rom. 1:20). Libri i natyrs s Perndis prmban informacion t mjaftueshm pr ta drejtuar nj person tek Ai. Perndia ka ngulitur nj mas dshire shpirtrore n do qenie njerzore. Sipas Palit, ata, q ndiejn pranin e Fryms s Perndis do t prfshihen n nj krkim pr ta gjetur At (Veprat 17:27). Kaq shum njerz ndiejn nj boshllk n jett e tyre, sa q asgj n kt bot fama, pushteti, seksi nuk mund ta mbush plotsisht. Pikrisht ky ishte mesazhi themelor i librit t Predikuesit. Ky boshllk, kjo paknaqsi shpesh i on njerzit n krkim pr dika prtej, pr dika q tejkalon ekzistencn e prditshme. At trhiqen t zbulojn t vrtetn n dshirn pr t qetsuar dshirimet dhe boshllkun e shpirtrave t tyre. Qoft vullneti i Perndis i zbuluar n dokumente t shkruara apo n natyr, personi q e merr at sht prgjegjs t jetoj sipas ktij vullneti. E vrteta sht e vrtet, pavarsisht mekanizmit q e prhap at. Dhe, ata q e fshehin t vrtetn do t prjetojn zemrimin e Perndis (Rom. 1:18). Rrjedhimisht, edhe pse shum njerz mund t mos ta ken marr Bibln apo Dhjet Urdhrimet, Perndia i bn prgjegjs n prpjestim t drejt me masn e t vrtets, q atyre iu sht dhn. Prfundimisht, kushdo do t gjykohet dhe standardi i gjykimit do t jet ligji: qoft

ky ligji i Perndis i shkruar nprmjet profetit t Tij Moisi, apo pr ata q nuk din t lexojn, qoft ligji i ndrgjegjes s tyre, i cili sht zhvilluar, duke dgjuar zrin e Perndis n natyr.

far zhgnjimesh t mdha keni prjetuar, q ju kan ndihmuar pr t kuptuar sesa pa vler dhe t vakta jan gjrat e ksaj bote? Si mund t msoni nga kto zhgnjime se far vlen me t vrtet?

E MRKUR

Maj 28

Hiri dhe e vrteta (Gjoni 1:17)

Gjoni e prmblodhi historin e shptimit n nj varg t vetm: Sepse Ligji u dha nprmjet Moisiut, por hiri dhe e vrteta erdhn nprmjet Jezus Krishtit (Gjoni 1:17). Si rezultat i mkatit t Adamit, i gjith njerzimi u ndikua nga mallkimi i vdekjes. Mallkimi u amplifikua/prforcua nga fakti q asnj i lindur nga prindr njerzor, prve Jezusit, nuk ishte i pastr nga mkati. Prandaj, Perndia przgjodhi nj popull, t cilit i zbuloi ligjin e Tij. N kt mnyr, kta t przgjedhur do t ishin drita e kombeve. Perndia nuk ia dha ligjin Izraelit si nj mnyr pr shptim, por si nj kujtes e vazhduar pr nevojn q kishin pr drejtsi.

far na thot Filipiant 2:8, Gjoni 15:10 dhe Mateu 26:39 pr llojin e jets q jetoi Jezusi? ______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Kur ai nuk iu bind urdhrimit t dhn nga Perndisa, Adami i par e zhyti t tr botn n rrmuj dhe skllavri. Nga ana tjetr, nprmjet jets s Tij t bindur, Adami i Dyt, Jezusi, liroi botn nga zhinxhirt q Adami i par kishte sjell. Kur Jezusi eci n kt bot, Ai me dshir e nnshtroi vullnetin e Tij tek Ati i Tij dhe zgjodhi t mos mkatonte. N dallim me Adamin e par, i cili solli dnim dhe gnjeshtr n bot, Jezusi solli hir dhe t vrtet. Hiri dhe e vrteta nuk e zvendsuan ligjin. Prkundrazi, Jezusi tregoi vetm se ligji nuk ishte i mjaftueshm pr t siguruar shptim. E vrteta q Ai solli ndihmoi pr t kuptuar m mir hirin.

Sipas Romakve 6:23 dhe Efesianve 2:8, cila sht natyra e hirit, q e pati zanafilln tek Jezusi? Si siguroi Jezusi hir pr njerzit?

_____________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Fjala greke e prkthyer si hir (charis) mund t nnkuptoj dhe dhurat dhe lidhet me fjaln (chara) gzim. Dhurata q Jezusi i jep njerzimit sht jeta e prjetshme. Pr m tepr, hiri e shfaqi veten si prania banuese e Krishtit, q mundson individin pr t marr pjes n drejtsin q promovon ligji. Pali thot se, duke dnuar mkatin n mish, Jezusi bri t mundur q t prmbushet drejtsia e ligjit n ne (Rom. 8:4). Hiri nuk na liron nga dnimi i ligjit, por na mundson pr t mbajtur ligjin sipas mnyrs q thrritemi t bjm.

E ENJTE

Maj 29

Ligji dhe Ungjilli (Romakve 1:16, 17)

Pavarsisht sesa t mira jan jett tona, asnj nuk mund ti shptoj kujtess s vazhduar t mkatit. N mnyr t pashmangshme, lumturia ndrpritet nga smundje, vdekje dhe shkatrrime. N nivel personal, ndjenja e siguris shpirtrore sfidohet shpeshher nga kujtime t mkateve t mparshme dhe, akoma m keq, nga shtysat pr t mkatuar prsri.

Si e prshkruajn Romakt 6:23, 7:24 dhe Efesiant 2:1 ndikimin e mkatit?

_________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Nj person, i cili jeton n mkat, n padrejtsi sht thjesht nj trup pa jet, q ecn n pritje t dits kur fryma e fundit do t largohet nga trupi i tij. Kur Pali vlerson gjendjen e njeriut, ai brtet n dshprim Kush do t m liroj nga ky trup i vdekjes? (Rom. 7:24). Kjo sht nj klithm pr lirim nga padrejtsia. Pali kupton se lirimi vjen vetm nga Jezusi (Rom. 7:25).

Ky sht ungjilli. Lajmi i mir sht se ne, t cilt kemi ngecur n trupat e padrejtsis mund t mbulohemi me drejtsin e Krishtit. Ungjilli sht garancia q ne mund ti shptojm dnimit t ligjit, sepse ne tashm kemi drejtsin q ligji krkon (Rom. 8:1).

Kur Pali i shkroi t krishterve n Rom, historia e vdekjes s Jezusit po qarkullonte ende npr perandori. Ata q kishin dgjuar ishin plotsisht t ndrgjegjshm pr faktin q mnyra sesi Ai vdiq ishte skandaloze. Njerzit, t dashurit e t cilve ishin dnuar me vdekje n kryq, shpeshher jetonin nj jet turpi. Megjithat, Pali dhe shum t krishter t tjer kuptuan q vdekja e turpshme e Krishtit ishte ngjarja m e fuqishme n t gjith historin njerzore. Prandaj, Pali shpall Un nuk kam turp nga ungjilli, pasi ai sht fuqia e Perndis pr shptimin e kujtdo q beson (Rom. 1:16, prkthimi i autorit). Dhe zemra e ktij ungjilli sht premtimi i mrekullueshm q n fund vdekja nuk do t ket fjaln e fundit. Ata q u shptuan nga Jezusi do t jetojn prgjithmon n tokn e re.

Shum njerz besojn se jeta sht e pakuptimt, sepse fundi i saj sht vdekja. Kshtu q asgj q bjm nuk do t ket rndsi n afat t gjat. sht e vshtir t argumentosh me kt logjik apo jo? Nse gjithka q kemi br dhe, do person q kemi ndikuar do t humbas prgjithmon, kuptim do t kishte jeta?

E PREMTE

Maj 30

Pr m tepr studim: Read Ellen G. White, Preaching the Distinctive Truths, fq. 231, 232, tek Evangelism; The Faith That Works dheHow Faith Is Made Perfect, fq. 88, 89 tek The Faith I Live By.

Le t bhet i qart dhe i thjesht fakti q nuk sht e mundur t ndikohet nga merita e krijess qndrimi yn prpara Perndis apo dhurata e Perndis pr ne. T mund t blinin besimi dhe veprat - dhuratn e shptimit, ather Krijuesi do t ishte n borxh ndaj krijess. Ktu pra kemi mundsin q e pavrteta t pranohet si e vrtet. Nse ndonj njeri do t meritoj shptimin nprmjet ndonj gjje q ai mund t bj, ather ai sht n t njjtn pozit me katolikt pr tu vetndshkuar pr mkatet e tij. Ather, shptimi sht pjesrisht i detyruar t jepet dhe mund t fitohet si pag. N qoft se njeriu nuk mund t meritoj shptimin, nprmjet fardo vepre t mir, ather shptimi duhet t jet plotsisht nga hiri; i pranuar nga njeriu si nj mkatar, q ka marr dhe ka besuar n Jezus. Shptimi sht trsisht nj dhurat falas. Shfajsimi me an t besimit sht prtej betejs s madhe. Dhe kjo betej e madhe prfundon sapo shtja zgjidhet, duke evidentuar se meritat e njeriut t mkat, pavarsisht veprave t tij t mira nuk mund t sigurojn jetn e prjetshme pr tEllen G. White, Faith and Works, fq. 19, 20.

Pyetje pr diskutim:

Meditoni rreth citimit t Ellen G. White n studimin e s premtes. Mendoni gjat pr t vrtetat e mrekullueshme dhe shpresdhnse, q gjenden n kto fjal, madje edhe pr m t

keqin e mkatarve. Si mund t msojm ti shpallim kto premtime pr veten ton dhe t jetojm duke i besuar atyre? Megjithse Perndia ia dha ligjin e Tij Izraelit nprmjet Moisiut, Bibla sugjeron se Ai prdori edhe metoda t tjera pr t zbuluar vullnetin e Tij ndaj njerzve, q mund t mos kishin akses tek zbulesa e shkruar (pr shembull Rom. 1:20; 2:14; Veprat 17:26, 27). Nse Perndia i flet me t vrtet t gjith njerzve, cili sht qllimi i misionarve dhe ungjillizuesve? Gjoni 1:17 thot se hiri dhe e vrteta e patn zanafilln me Jezus Krishtin. Duke prdorur kt varg, shum njerz e vendosin ligjin n kundrshtim me hirin dhe t vrtetn. Pse sht kjo nj dikotomi/ndarje e rreme? N mnyr vepron ligji dhe hiri dhe e vrteta s bashku pr t zbuluar karakterin e Perndis ashtu si na tregohet nprmjet planit t shptimit? Shkrimtari rus Fjodor Dostojevski krijoi nj karakter, q donte ta studionte, pse njerzit nuk kryenin vetvrasje. Si nj ateist, ai nuk mund t kuptonte pse njerzit do t donin t jetonin jet t pakuptimta, t cilat shpeshher ishin plot me dhimbje. Diskutoni logjikn e ktij mendimi.

MSIMI 10

*Maj 31 Qershor 6

Jezusi, ligji dhe beslidhja

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Zan. 9:1217, 17:212, Gal. 3:1528, Ligji i Pr. 9:9, Hebr. 10:1118, Hebr. 9:1528.

Vargu prmendsh: Pr kt arsye ai sht ndrmjetsi i Beslidhjes s re q, me an t vdekjes q u b pr shprblimin e shkeljeve q u kryen gjat Beslidhjes s par, t thirrurit t marrin premtimin e trashgimis s amshuar (Hebrenjt 9:15).

Vendimi i patundur i Perndis pr t shptuar njerzimin sht shpallur prgjat shekujve prmes beslidhjeve. Megjithse Bibla flet pr beslidhjet n shums (Rom. 9:4, Gal. 4:24, Efes. 2:12), n t vrtet sht vetm beslidhja e hirit, n t ciln shptimi i sht dhn mkatarve, jo n baz t meritave t tyre, por n baz t meritave t Jezusit, t cilat i ofrohen atyre, q i pretendojn ato prmes besimit. Numri shums, beslidhjet, nnkupton se Perndia i ka shtuar fuqit e tij shptuese, duke e rishpallur beslidhjen n disa mnyra, pr t prmbushur nevojat e njerzve t Tij n koh dhe ambiente t ndryshme. Megjithat, mbetet gjithmon nj beslidhje beslidhja e prjetshme e hirit shptimtar t Perndis. Zemra e ksaj beslidhjeje sht dashuria e patundur dhe besnike, nj dashuri, t ciln Bibla her pas here e barazon me vet beslidhjen (lexoni Ligji i Prtrir 7:9, 1 Mbretrve 8:23, Dan. 9:4). Si pjes e ksaj beslidhjeje, Perndia thrret njerzit ti binden ligjit t Tij, jo si nj mjet pr shptim, por si nj fryt i tij. Ligji dhe hiri s bashku kan qen gjithmon thelbi i beslidhjes s prjetshme t Perndis.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 7 Qershor.

E DIEL

QERSHOR 1

Shenjat e beslidhjes (Zanafilla 9:1217)

Beslidhja mund t prkufizohet si nj marrveshje midis dy palve, bazuar mbi premtimet e bra nga njra pal ose nga t dyja. Ka dy metoda baz me an t t cilave mund t operoj nj beslidhje. N t parn, t dyja palt n beslidhje bien dakort me kushtet e marrdhnies dhe bjn premtime t ndrsjellta. Ky mund t ishte rasti i martess, shkrirjes midis bizneseve ose edhe mes blerjes s nj pasurie. N kategorin e dyt, njra pal fillon marrdhnien, duke prcaktuar edhe premtimet, edhe kushtet e panegociueshme dhe pala tjetr sht e ftuar t marr pjes n t. Shembujt prfshijn pagesat e taksave ose regjistrimin n nj institucion arsimor. N t dy kta shembuj, secila pal sht e lir t trhiqet nga beslidhja, por zakonisht ka pasoja. (Pr shembull, nj njeri, i cili dshton n pagesn e kredis pr shtpin e humbet at, ose nj qytetar, i cili refuzon t paguaj taksat ndiqet penalisht).

Beslidhja prgjithsisht vuloset me t paktn nj simbol. Pr shembull, nj person, i cili blen nj shtpi vendos disa nnshkrime n kontratn e kredis q ka me institucionin huadhns, i cili mban pronn n mirbesim si kolateral derisa e gjith shuma t jet shlyer. Ose njerzve t martuar i lshohet nj dokument martese nga shteti. Vet simboli nuk sht beslidhja, por sht nj tregues se personi ka detyrime n kuadr t saj.

Lexoni Zanafilla 9:1217 dhe 17:212. Cili sht dallimi midis simbolit dhe beslidhjes n kto raste? Gjithashtu, cilat jan ndryshimet midis ktyre dy beslidhjeve?

_________________________________________________________________

Tek Zanafilla 9:9, Perndia i premton krijimit t Tij, se Ai nuk do ta shkatrroj kurr m tokn me uj. Sa her q ylberi shfaqet n qiell, t gjith pritet t kujtojn premtimin e Perndis. E njjta gj ishte e vrtet me aktin e rrethprerjes, i cili duhet t kujtonte do hebre mashkull pr rolin e Perndis n bekimin e kombeve. Njra nga beslidhjet sht e lidhur me t gjith njerzimin, ndrsa tjetra specifikisht me kombin e Izraelit. Gjithashtu, n beslidhjen e br me njerzimin pas prmbytjes, njerzit nuk duhet t bnin asgj; premtimi ishte aty, pavarsisht veprave t tyre. Nuk ishte e njjta gj me t dytn, me beslidhjen e Izraelit; njerzit duhet t prmbushnin pjesn e tyre n kt marrveshje.

E HN

QERSHOR 2

Premtimet e beslidhjes

Beslidhjet bazohen n premtime. N fakt sht i mundur prdorimi i ndrsjellt i ktyre dy termave. Padyshim, kur lidhet nj beslidhje, pritet q njeriu, i cili premton (angazhohet) ka mundsin ta prmbush premtimin (angazhimin). Tek Dhiata e Vjetr, disa beslidhje ishin shtje lokale dhe t kufizuara (lexoni pr shembull Zan. 31:4354). Incidenti q ndodhi me Jakobin dhe Labanon tregon se beslidhjet mund t jen brenda dhe midis shoqrive. Monumenti i Mizpah shrbente si shenj e traktatit, i cili zbatohej vetm midis dy klaneve. Kur ata, mbi t cilt traktati kishte zbatim, vdiqn, kushtet e traktatit

ishin t pavlefshme. Ndryshe nga kjo beslidhje e br midis njerzve, beslidhja q Zoti lidhi me Noan dhe Abrahamin ka ndikime t prjetshme.

Si na ndihmon Galatasve 3:1528 t shpjegojm ndikimet e prgjithshme t beslidhjes s Abrahamit? ______________________________________________________

__________________________________________________________________

Prgjat Bibls, Perndia shpall disa beslidhje universale, n t cilat Ai bn premtime, q jan t vlefshme pr t gjith njerzimin. Duke pranuar se e gjith bota sht ndikuar nga Prmbytja, Perndia premtoi se nuk ta lejonte q krijimi i Tij t shkatrrohej nga uji prsri. N rastin e Abrahamit, Perndia pa nevojn e njerzimit pr drejtsi dhe kshtu, Ai premtoi se do t siguronte nj bekim pr t gjitha kombet prmes fars s Abrahamit (Zan. 22:18). Megjithse, Perndia e bri beslidhjen e Sinait me nj komb t caktuar, ajo kishte edhe rndsi universale. Perndia ishte shum i qart se do i huaj mund t bhej pjes e njerzve t zgjedhur t Tij (pr shembull, Eksodi 12:48, 49), dhe se Izraeli duhet t ishte drita ungjillizuese e bots (Eksodi 19:5, 6).

Si e kuptoni marrdhnien tuaj me beslidhjen e Perndis? far ju ka premtuar Perndia dhe far ju ka krkuar n kmbim pr kto premtime?

E MARTE

QERSHOR 3

Pllakat e beslidhjes

Megjithse nj beslidhje bazohet mbi premtimet, zakonisht ka kushte q duhen plotsuar para se premtimet t prmbushen. Beslidhja e Abrahamit prfshinte rrethprerjen e t gjith burrave, q kishin lindur nga Abrahami ose nga trashgimia e tij. Kur Perndia bri beslidhje me Izraelin, Ai personalisht i gdhendi krkesat e marrdhnies mbi pllakat prej guri (Ligji i Prtrir 9:811). Kto krkesa, t ruajtura n Dhjet Urdhrimet, do t themelonin bazat e beslidhjes s prjetshme t Perndis me njerzit.

Pr shkak se ato detajojn kushte t caktuara t beslidhjes, Dhjet Urdhrimet shpeshher jan quajtur edhe pllakat e beslidhjes (Ligji i Prtrir 9:9). Dhjet Urdhrimet nuk jan projektuar pr tu br penges dhe pr ta br m t vshtir jetn e atyre, q kan hyr n beslidhjen me Perndin; prkundrazi, si shprehje e dashuris s Perndis, urdhrimet jan dhn pr t mirn e atyre, q kan hyr n kt marrdhnie.

N cilat mnyra Jeremia 31:3134 dhe Hebrenjt 10:1118 mbshtesin natyrn e prjetshme t ligjit t Perndis n Beslidhjen e Re?

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Sipas Beslidhjes s Vjetr n Malin Sinai, izraelitt dhe ata, t cilt ju bashkuan komunitetit ishin t detyruar t tregonin besnikrin e tyre ndaj beslidhjes, duke mbajtur Dhjet Urdhrimet. Kur ata shkelnin nj urdhrim, nga ta pritej t ofronin nj kafsh si sakrific, nse dshironin ti faleshin mkatet. Sipas Beslidhjes s Re, njerzit e Perndis ishin prsri t detyruar t mbanin Dhjet Urdhrimet. Megjithat, kur mkatojn ata nuk duhet t ofrojn sakrifica, sepse Jezusi sht sakrifica e tyre e plot (Hebr. 9:1114). Beslidhja e Re sht shum m e mir sesa e vjetra, sepse tani, prmes besimit, ne krkojm premtimet e faljes, q na jan ofruar prmes sakrificave t Jezusit. Pr ne ka shpres vetm nse vijm tek Perndia sipas beslidhjes s Abrahamit, prmes beslidhjes s hirit me an t besimit n Jezus KrishtEllen G. White Comments, The SDA Bible Commentary, vll. 6, fq. 1077.

far do t thot t kesh ligjin e Perndis t shkruar n zemr? Si dallon kjo nga t kuptuarit e ligjit t Perndis vetm si nj kod bindjeje?

E MRKUR

QERSHOR 4

Beslidhja dhe ungjilli (Hebrenjve 9:1522)

Ka pasur pasoja t rnda pr shkelje t caktuara t beslidhjes biblike. Perndia paralajmroi Abrahamin, se do mashkull, i cili nuk do t rrethpritej do t largohej nga t zgjedhurit (Zan. 17:14), dhe nj mallkim i prsritur drejtohej kundrejt atyre, t cilt refuzonin t pajtoheshin me

kushtet e beslidhjes s Sinait (Ligji i Prtrir 27:1126). Prfundimisht, ata, t cilt do t dhunonin kushtet e beslidhjes do t ndshkoheshin me vdekje (Ezek. 18:4). E njjta gj sht e vrtet edhe pr Beslidhjen e Re: ata, t cilt refuzojn t mbajn ligjin e Perndis nuk do t ken qasje n jetn e prjetshme (Rom. 6:23).

Lexoni Hebrenjt 9:1528. N cilat mnyra na shpaloset ungjilli n kto vargje?

_______________________________________________________________

_________________________________________________________________

Hebrenjt 9:1528 prsrit historin e ungjillit, ku Jezusi siguron premtimet pr besimtart. Vargu 15 nxjerr n pah se Jezusi shrben si ndrmjets i beslidhjes s re, i cili prmes vdekjes s Tij, i ofron jet t prjetshme atyre, t cilt n rast t kundrt do t prballeshin me shkatrrimin e prjetshm. N vargjet 16 dhe 17 disa versione t prkthimit t Bibls largohen nga diskutimi i beslidhjes dhe prezantojn termin testament, megjithse sht prdorur e njjta fjal greke. Kjo na risjell t gjith iden, q fshihet pas vdekjes s Jezusit pr ne. Kur shihet n kt kontekst, pasazhi rikujton besimtarin se pa Jezusin beslidhja krkon vdekjen e do mkatari. Megjithat, mkatari mund t mbulohet dhe t pastrohet prmes hijes s gjakut t Jezusit dhe, n kt mnyr t jet midis atyre, t cilt mezi presin ardhjen e Tij (Heb. 9:28).

Pastaj ne duhet t dim se vet drejtsia jon sht me t vrtet nj rrobe e ndotur dhe se gjaku i Krishtit vetm mund t na pastroj nga papastrtia e mkatit dhe t na riprtrij zemrat tonaEllen G. White, Steps to Christ, fq. 29.

Vet Perndia, n personin e Jezusit, mbajti mbi vete dnimin e mkateve tona pr t na kursyer ndshkimin, q meritojm. far na thot kjo pr karakterin e Perndis dhe prse mund t besojm n T, pavarsisht rrethanave tona?

E ENJTE

QERSHOR 5

Prfitimet e beslidhjes (Efesianve 2:6)

N shum raste njerzit mund t prjetojn premtimet e nj beslidhjeje, madje edhe para se t prmbushen t gjitha kushtet. Pr shembull, nj njeri, i cili blen nj shtpi ka mundsin t jetoj n t para se ta paguaj plotsisht. Ose nj qytetar shijon shrbimet publike t ofruara nga qeveria para se ai t filloj t paguaj taksa. Ata, t cilt hyjn n nj beslidhje me Perndin mund t fillojn t prjetojn prfitimet e beslidhjes para se premtimet t aktualizohet n t ardhmen. Mendoni, pr shembull, pr Dhjet Urdhrimet dhe sesa dhimbje dhe vuajtje do t shmangnin njerzit nse thjesht do ti ndiqnin ato. Kush nuk e ka prjetuar dhimbjen, q vjen nga dhunimi i tyre? Edhe m keq, vuajtja q vjen si pasoj e shkeljes s urdhrimeve nuk sht e kufizuar

vetm tek ata, t cilt dhunojn ligjin; shpeshher edhe t tjert, madje edhe njerzit m t afrt me mkatarin, vuajn.

Sipas ktyre teksteve, far prfitimesh mund t gjejm, madje edhe tani, duke qen n nj marrdhnie beslidhjeje me Jezusin?

2 Kor. 4:1618 ______________________________________________________

____________________________________________________________________

1 Gjoni 5:1113 ____________________________________________________

__________________________________________________________________

Fil. 1:6 ____________________________________________________________

___________________________________________________________________

Gjoni 5:24 __________________________________________________________

___________________________________________________________________

Jezusi prdor gjuh shum t fuqishme n Ungjillin sipas Gjonit kur thot, se ata, t cilt e kan pranuar At kan kaluar tashm nga vdekja n jet (Gjoni 5:24). Aq i sigurt sht besimtari n shptimin e tij, sa, megjithse i mbyllur n kt tok, ai mund t pretendoj t ulet n vendet qiellore me Jezus Krishtin (Efes. 2:6).

Nse dikush ju pyet far do t thot t rrish n vendet qiellore n Krishtin Jezus (si thon Efesiant 2:6)? si do ti prgjigjeshit?

E PREMTE

QERSHOR 6

Pr m tepr studim: Pr m tepr informacion rreth msimit t ksaj jave lexoni Ellen G. White, The Covenant of Grace, fq. 131137, tek Gods Amazing Grace.

E njjta beslidhje u riprtri me Abrahamin n premtimin, Dhe tr kombet e toks do t bekohen tek pasardhsit e tu, sepse ti iu binde zrit tim Zan. 22:18. Ky premtim na drejton tek Jezusi. Pra, Abrahami e kuptoi kt dhe besoi n Jezus pr faljen e mkateve. Ishte ky besim q iu numrua atij si drejtsi. Beslidhja me Abrahamin ruajti autoritetin e ligjit t Perndis. Beslidhja e Abrahamit u ratifikua nga gjaku i Jezusit dhe quhet beslidhja e dyt ose e re, sepse gjaku me an t t cilit ajo u vulos, u derdh pas gjakut t beslidhjes s par. . . . Beslidhja e hirit nuk sht nj e vrtet e re pasi ajo ekzistonte n mendjen e Perndis q nga prjetsia. Pr kt arsye ajo quhet beslidhja e prjetsis. . . .

Ka shpres pr ne vetm nse vijm tek Perndia prmes beslidhjes s Abrahamit, e cila sht beslidhja e hirit me an t besimit n Jezus KrishtinEllen G. White, The Faith I Live By, fq. 75.

Pyetje pr diskutim:

far sugjerojn Eksodi 31:16 dhe Isaia 56:46 rreth rndsis s Sabatit pr beslidhjen? Lexoni gjithashtu Ezekieli 20. Shpeshher mendohet se Beslidhja e Vjetr, ajo e vendosur me Abrahamin, ishte nj beslidhje veprash n kundrshtim me Beslidhjen e Re, e cila sht nj beslidhje hiri. Pse sht kjo ide e gabuar? far vargjesh mund t gjeni n Bibl, q vrtetojn se ajo ka qen gjithmon nj beslidhje hiri? Pse duhet t ket qn gjithmon nj beslidhje hiri dhe jo veprash? Megjithse Efesiant 1 nuk e prdor shprehjen beslidhje e prjetshme, n cilat mnyra na ndihmon kjo shprehje t kuptojm prse ajo sht quajtur kshtu? Perndia premtoi se Ai nuk ka pr ta shkatrruar m botn me prmbytje, nj premtim q simbolizohet nga ylberi. Nse, si sugjerojn disa njerz, prmbytja e Noas ishte vetm lokale, si e ndryshoi kjo premtimin e Perndis? Pse sht idea, se prmbytja nuk ishte globale, nj sulm i madh ndaj t vrtets biblike? (N fund t fundit, shikoni t gjitha prmbytjet lokale, q kan ndodhur q ather. Nse prmbytja e Noas do t ishte vetm lokale, far do ti bnin ato premtimit t beslidhjes s Perndis)?

MSIMI 11

*QERSHOR 713

Apostujt dhe ligji

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Rom. 3:31, 6:15, Veprat 10:914, Gjoni 15:111, Jakobi 2:126, Hebr. 3:719, Juda 57.

Vargu prmendsh: Kshtu ligji sht i shenjt, dhe urdhrimi i shenjt, i drejt dhe i mir (Romakve 7:12).

Me kaq shum evidenca/prova pr vlefshmrin e vazhduar t ligjit t Perndis, pse debatojn kaq shum t krishtert kundr tij? S pari, disa njerz (si e kemi par tashm) kan lexuar disa nga tekstet e Dhiats s Re, q dnojn kuptimin e gabuar t funksionit t ligjit dhe kujtojn se ky problem ka t bj me vet ligjin. Si rezultat, ata thon se Dhjet Urdhrimet nuk jan t detyrueshme pr ata q jan nn Beslidhjen e Re. S dyti, njerz t tjer jan shum t bindur se Sabati nuk sht i detyrueshm pr t krishtert sepse, n mbrojtje t pozicionit t tyre, thon se t gjitha urdhrimet jan kryqzuar bashk me Jezusin n kryq. S treti, disa argumentojn se nnt urdhrimet e tjera jan n funksion, prve t katrtit, t Sabatit t dits s shtat. Ky urdhrim sht zvendsuar nga e diela, e cila mbahet n nderim t ringjalljes s Jezusit.

Probleme t shumta ekzistojn me t gjitha kto kndvshtrime. Gjat ksaj jave ne do t shikojm qndrimin e apostujve t Krishtit n lidhje me ligjin, sepse, nse ligji do t ishte anulluar apo ndryshuar pas vdekjes s Krishtit, apostujt do t dinin dika me siguri.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 14 Qershor.

E DIEL

QERSHOR 8

Pali dhe ligji

Thuhet se Pali ishte themeluesi i vrtet i Krishterimit. Pa dyshim q kjo sht e gabuar. Megjithse Pali kontribuoi shum q ne t kuptonim teologjikisht doktrinn e krishter, nprmjet 13 librave, (nga 27 t Dhiats s Re), t gjitha msimet e shkrimeve t tij mund t gjenden dhe n vende t tjera t Shkrimeve. Arsyesja kryesore pse disa thon pr Palin se ngriti nj besim t ri sht, sepse kan keqkuptuar msimet e tij pr ligjin dhe hirin.

Lexoni vargjet n vazhdim: Rom. 3:28; 6:14; 7:4; dhe Gal. 3:24, 25. Nga nj shikim i par, pse mund t mendojm sikur kto vargje anullojn ligjin?

_____________________________________________________________

____________________________________________________________

Leximi i veuar i ktyre vargjeve t jep pa dyshim prshtypjen se ligji nuk sht m i rndsishm pr t krishtert. Megjithat, t gjitha kto vargje i prkasin nj konteksti m t gjer, t cilin duhet t kemi parasysh pr t kuptuar se far po prpiqet Pali t thot.

Analizoni pasazhet ku gjendet secila nga vargjet e msiprme, duke i vn shum rndsi Romakve 3:31, 6:15, 7:712 dhe Galatasve 3:21. Si na ndihmojn kto vargje, ashtu si edhe konteksti i tyre i gjer pr t kuptuar m mir pikn e Palit pr ligjin?

_____________________________________________________________

____________________________________________________________

Pr ata, q nuk e kuptojn konceptin e shfajsimit me an t besimit, Pali mund t duket sikur po bie n kontradikt me vetveten. N t njjtn fjali, ai shpall se i krishteri nuk sht nn ligjin, megjithat i njjti i krishter sht i detyruar t zbatoj ligjin. Problemi zgjidhet kur ne kujtojm se Perndia krkon drejtsi nga ata q thon se jan n marrdhnie me T. Standardi i drejtsis sht ligji i Tij. Megjithat, kur njerzit maten sipas ligjit t Tij, ata dshtojn dhe dnohen kshtu nga ligji. Nse ligji do t ishte mnyra e shptimit, ather asnj nuk do t kishte shpres pr jet t prjetshme. Shpresa e t krishterit nuk gjendet tek ligji, por tek Jezus Krishti, i cili jo vetm mbajti ligjin n mnyr t prsosur, por, nprmjet fuqis s mrekullueshme t Perndis, i lejon besimtart t ndajn me T drejtsin e Tij (Rom. 8:3, 4). Tani t krishtert mund ti shrbejn ligjit t Perndis me nj ndrgjegje t lir, sepse Krishti ka larguar dnimin e ligjit

(Rom. 7:258:2). Hiri q vjen nprmjet Krishtit nuk na liron nga ligji, por na thrret pr tju bindur.

E HN

QERSHOR 9

Pjetri dhe ligji (1 Pjetri 2:9)

Pjetri ishte nj nga apostujt m t afrt t Jezusit. Ndr t zgjedhurit e par, Pjetri ishte i pranishm n thuajse t gjitha ngjarjet e mdha t shrbess s Jezusit. Ishte ai, q n Cezare t Filipis, shpalli se Jezusi ishte Mesia; ishte Pjetri q ndoqi Shptimtarin e tij tek shtpia e Kajafs natn kur Jezusi u arrestua dhe u sprovua. Dhe n mngjes, kur Jezusi i ringjallur u shfaq pran detit tek dishepujt, ishte Pjetri q mori udhzime specifike n lidhje me shrbesn e Krishtit. Kur grupi i par i besimtarve u mblodhn s bashku n ditn e Rrshajave, Pjetri ishte folsi kryesor. Pa dyshim, nse ligji do t kishte ndryshuar n ndonj mnyr, Pjetri do ta kishte marr vesh.

far na thon Veprat 10:914 pr zbatimin rigoroz t ligjit t ifutve nga ana e Pjetrit dhe pas ngritjes s Jezusit n qiell? Nse Pjetri do t kishte kto mendime pr ligjet n lidhje me ushqimin, far mund t imagjinoni pr qndrimin q ai kishte pr vazhdimsin e Dhjet Urdhrimeve?

_____________________________________________________________

Pjetri e mori vizionin e tij shum vite pas ngritjes s Jezusit n qiell. Si rezultat i predikimit t dishepujve, me mijra ifut kishin pranuar Jezusin si Mesia. Nuk ka ndonj regjistrim biblik q t sugjeroj se prmbajtja e mesazhit t krishter kishte brenda udhzime pr t hedhur posht ligjin. N mnyr t fuqishme, incidenti tek Veprat 10 tregon se t krishtert e par identifikoheshin plotsisht me ifutt e asaj kohe.

Krahasoni 1 Pjetri 2:9 me Eksodi 19:6. Cili sht konteksti tek Eksodi 19:6?

________________________________________________________________

________________________________________________________________

Kur Pjetri iu referua audiencs s tij si priftri mbretrore, nj komb i shenjt, atyre do ti ket ardhur menjher n mendje historia e dhnies s ligjit n Sinai. Si trashgimtar t Izraelit, nga ata pritej ti bindeshin kushteve t beslidhjes, t cilat ishin zbuluar n ligjin e Perndis. Kshtu, menjher pasi i rikujtoi popullit statusin e tyre, Pjetri i krkon t jetojn jet t drejta (1 Pjet. 2:11, 12). Ai paralajmron gjtihashtu audiencn e tij pr msuesit e rrem, q promovojn nj ungjill pa ligjin (2 Pjet. 2:21, 3:2).

Ju kujtohet se keq u ngatrrua Pjetri dhe, megjithat, shikoni hirin q iu dha atij. Si mund t msojm (1) t japim at lloj hiri t tjerve dhe (2) t pranojm hirin pr veten ton edhe kur dshtojm?

E MARTE

QERSHOR 10

Gjoni dhe ligji

Gjoni sht i dyti pas Palit, prsa i prket numrit t librave t shkruar n Dhiatn e Re. Ky sht i njjti Gjon, i cili shkroi Ungjillin, tri letrat dhe librin e Zbuless. Ashtu si Pjetri, Ai ishte ndr dishepujt e par q zgjodhi Jezusi. Ai kishte nj marrdhnie t veant me Jezusin. Pr shkak t afrsis s tij me Jezusin, ai shpeshher quhet si Gjoni i dashur. Duke gjykuar nga fundi i Ungjillit t tij (Gjoni 21:25), Gjoni kishte shum informacion personal pr Jezusin. Pa dyshim personi, q ishte aq i afrt me Jezusin sa Gjoni do ta kishte ditur nse Jezusi kishte hequr dor nga ligji i Perndis.

Lexoni Gjoni 15:111 dhe 1 Gjoni 2:36. far na thon kto vargje s bashku pr mnyrn sesi duhet ti kosiderojm urdhrimet e Perndis?

___________________________________________________________________

Drejt fundit t jets s Tij toksore, Jezusi mund ti dshmonte dishepujve t Tij q Ai i kishte qen besnik urdhrimeve t Atit. Rrjedhimisht, Ai kishte qndruar n dashurin e Atit t Tij (Gjoni 15:10). Jezusi nuk i konsideronte urdhrimet si pengesa negative pr tu hedhur posht apo pr tu anashkaluar. Prkundrazi, Ai i konsideronte ato si udhzime pr nj marrdhnie

dashurie me T dhe me njerzit e tjer. Kur Gjoni, dishepulli i dashur, i kujton t krishtert pr detyrimin e tyre ndaj Perndis, ai prdor t njjtn gjuh dashurie dhe uniteti q ka Jezusi n Ungjill. N fakt, Gjoni e kuptoi q dashuria kishte qen gjithmon esenca e ligjit (pr shembull, 2 Gjoni 6). Nj person nuk mund t thot se po zbaton ligjin nse ai apo ajo nuk sht i prfshir n nj marrdhnie dashurie me Perndin dhe me njerzit e tjer. Ligji i Perndis krkon q ne t duam t afrmit ashtu si vetveten. Pra, do fuqi dhe veprim i mendjes duhet ti nnshtrohet ktij qllimit brit mir sa m shum . . . Sa e plqyeshme pr Dhnsin q njerzit t ruajn dhuratat mbretrore t shpirtit, n mnyr q ti tregojn me fuqi t tjerve! Ata jan lidhja ndrmjetsuese midis Perndis dhe njeriut dhe tregojn Frymn e Krishtit e atributet e qiellit. Fuqia e shenjtris, e par, por jo e mburrur, flet m fort se shrbesat m eficiente/t frytshme. Ajo flet pr Perndin dhe i ndrgjegjson ata m shum sesa mund ta bjn fjaltEllen G. White, Manuscript Releases, vll. 20, fq. 138.

Cila sht eksperienca juaj n lidhjen midis ligjit dhe dashuris? Domethn, n nj nivel praktik personal, si shprehet kjo dashuri nprmjet bindjes ndaj ligjit t Perndis?

E MRKUR

QERSHOR 11

Jakobi dhe ligji

A nuk jan ata q blasfemojn emrin e lavdishm q u thirr mbi ju? N qoft se ju m t vrtet e prmbushni ligjin mbretror sipas Shkrimit: Duaje t afrmin tnd si vetveten bni mir; por

n qoft se bni preferenca personale, ju kryeni mkat dhe dnoheni nga ligji si shkels (Jakobi 2:79).

Ka vetm nj libr n Dhiatn e Re q i prket Jakobit. Ndrsa autori nuk e specifikon se cili Jakob sht ai, pranohet gjersisht se letra sht shkruar nga Jakobi, vllai i Jezusit. Megjithse n fillim ai ishte dyshues pr Jezusin si Mesia (Gjoni 7:5), Jakobi zuri m pas nj pozit drejtuese n kishn e Dhiats s Re (Veprat 15:13, Gal. 1:19). Prsri, nse Jezusi do t kishte patur qllim pr t anuluar ligjin hyjnor, vet vllai i Tij do ta kishte ditur.

Lexoni Jakobi 2:126. Cili sht mesazhi kryesor i ktij kapitulli? Pse do ta prmblidhte Jakobi ligjin n vargjet 79, vetm pr t thn menjher m pas se at q tha pr t zbatuar t gjitha urdhrimet? Si na tregojn kto vargje lidhjen midis dashuris dhe zbatimit t ligjit t Perndis?

____________________________________________________________________

___________________________________________________________________

Duke keqkuptuar msimet e Palit pr ligjin, disa njerz argumentojn se Jakobi dhe Pali jan n pozita kundrshtuese me njri tjetrin prsa i prket rolit t ligjit. Pika kryesore e grindjes ka t bj me vendin q zn veprat n shptim. Pali thot se ne shptohemi nga hiri nprmjet besimit, pavarsisht veprave (Efes. 2:8, 9), ndrsa Jakobi thekson se besimi pa vepra sht i vdekur (Jakobi 2:26). Kto thnie nuk jan kundrshtuese; Jakobi thjesht po shpreh n mnyr m t fort at q Pali ka thn disa her se hiri nuk anulon ligjin. Ashtu si Pali tek Romakt

13:9, Jakobi kupton plotsisht se thelbi i ligjit t Perndis sht dashuria (Jakobi 2:8). Askush nuk mund t thot se zbaton urdhrimet e Perndis nse ajo apo ai nuk tregon n praktik vepra dashurie.

E ENJTE

QERSHOR 12

Juda dhe ligji

Juda, nj nga librat m t shkurtr n Dhiatn e Re, besohet se sht shkruar nga vllai tjetr i Jezusit. Ndrsa autori i referohet vetes si skllav i Jezus Krishtit, ai pranon se sht vllai i Jakobit. Duke qen se Mateu i jep emrat e Jakobit dhe Juds si emrat e dy prej katr vllezrve t Jezusit (Mat. 13:55), Juda (disa her i quajtur Judas) i ksaj letre t shkrurtr pranohet t jet vllai i Shptimtarit. Ashtu si dhe me shkruesit e tjer biblik q kemi studiuar, Juda do ta kishte ditur nse Jezusi do ta kishte ln mnjan ligjin. Megjithse Juda nuk i referohet as ligjit dhe as urdhrimeve, e gjith letra e tij ka t bj me besnikrin ndaj Perndis dhe pasojat e shkeljes s ligjit t Tij.

Lexoni Juda 4. far po thot ktu q ka rndsi pr diskutimin ton?

_____________________________________________________________________

Thjesht prmendja e hirit krkon ekzistencn e ligjit, sepse hiri nuk do t ishte i nevojshm po t mos kishte mkat (Rom. 5:186:15). Ajo q po thonin msuesit e rrem ishte kaq e keqe, sa Juda e barazon me mohimin e Vet Perndis.

Si na ndihmon Hebrenjt 3:719 pr t kuptuar m mir Judn 57? Si na tregojn kto dy tekste marrdhnien midis bindjes dhe besimit?

_____________________________________________________________________

___________________________________________________________________

N stilin e tij diplomatik, Juda i kujton audiencs s tij pr eksperiencn e izraelitve, t cilt ishin liruar nga zinxhirt egjiptian. Perndia kishte treguar fuqin e Tij dhe i kishte dhn atyre ligjin e Tij. Por, kur ata u bn t pabes, u prballn me pasoja t tmerrshme, q rodhn si pasoj e ndarjes s tyre me Perndin. Juda e bn t qart se njerzit mund t dshtojn dhe ata q dshtojn do t prballen me gjykimin. Juda sht po aq i qart sa dhe pjesa tjetr e Shkrimeve: t gjith q thon se kan besim duhet t jen t gatshm ta shfaqin besimin e tyre n jetn e bindur q do jetojn.

Lexoni librin e Juds. Midis t gjitha paralajmrimeve, far premtimi gjeni pr veten tuaj?

E PREMTE

QERSHOR 13

Pr m tepr studim: Read Ellen G. White, The Law in the Christian Age, Signs of the Times, Gusht 5, 1886.

Pse duhet t msonin apostujt pr pendes ndaj Perndis?Sepse, mkatari ka probleme me Atin. Ai ka shkelur ligjin; ai duhet t shoh mkatet e tij dhe t pendohet. Cili duhet t jet hapi pasues?T shikoj Jezusin, gjaku i t cilit sht i vetmi q mund ta pastroj nga t gjitha mkatet. Besimi n Krishtin sht i nevojshm, sepse nuk ka cilsi shptuese n ligjin. Ligji dnon, por nuk mund t fal shkelsin. Mkatari duhet t varet tek meritat e gjakut t Krishtit. Le t kapet ai pas fuqis sime, thot Shptimtari yn mshirplot, n mnyr q njeriu t bj paqe me mua dhe ai do t bj paqe me mua. Zoti yn deklaron se do t doj m shum ai, t cilit i sht faluar m shum; dhe vetm ai do t ndjej nevojn pr falje, i cili e shikon vetveten ashtu si sht, i korruptuar nga mkati dhe shkels i ligjit t shenjt t Perndis. Ai person q ka bindjen m t plot tek krkesat e ligjit, do t shoh korruptimin e vetvetes dhe do t ndjej q i sht falur me t vrtet shumEllen G. White, Signs of the Times, Gusht 5, 1886.

Pyetje pr diskutim:

Lexoni me kujdes pjesn nga Ellen G. White. Si na ndihmon ky fragment pr t kuptuar m mir msimet biblike t ktij tremujori? far do t thot q nj mkatar duhet t varet tek meritat e gjakut t Krishtit? Meditoni m shum pr paralajmrimin tek Juda 4. Nse njerzit shpallin pr vete hirin e Perndis, ata jan me siguri besimtar. Megjithat, Juda thot se ata po mohojn Perndin.

far pasojash serioze ka kjo pr ata, q thon se hiri i Perndis anulon ligjin? Kur njerzit thon se ligji ka mbaruar pun, nga far po prpiqen t shptojn? Si ndihmon mohimi i ligjit, qoft i nj prej urdhrimeve t Tij Satanin, ndrsa ai prpiqet t hedh posht ligjin e Perndis?

MSIMI 12

*QERSHOR 1420

Kisha e Jezusit dhe ligji

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Zan. 2:163:7, Zan. 6, Zan. 12, Ligji i Prt. 7:612, Gal. 3:6 16, Zbul. 12:17, 14:612.

Vargu prmendsh: Ktu sht qndrueshmria e shenjtorve; ktu jan ata, q zbatojn urdhrimet e Perndis dhe besimin e Jezusit (Zbulesa 14:12).

N nj gar - stafet, nj skuadr prbhet zakonisht nga 4 lojtar. Antart e skuadrs mund t ket konkuruar kundr njri - tjetrit her t tjera, por tani, si pjes e s njjts skuadr, ata duhet t msojn t mendojn si nj njeri i vetm. N gar, gjatsia e rrugs q duhet prshkruar sht ndar n pjes t barabarta midis pjesmarrsve. Nj antar i skuadrs mund t garoj n do koh t dhn si mbajts pishtari. Pishtari kalon me shpejtsi nga njri antar i skuadrs tek tjetri

derisa gara mbaron. N nj kuptim, pishtari sht i vetmi simbol i vazhdimsis midis antarve t skuadrs n stafet. Kisha e Perndis sht e ngjashme me skuadrn e msiprme. Duke filluar me Adamin n kopsht, pishtari sht kaluar prgjat fazave t ndryshme t historis s shptimit: nga Noeu tek Abrahami, tek Sinai, tek kisha e Dhiats s Re, tek kisha e reformuar dhe tani tek ata, t cilt shpallin mesazhet e tre ngjjve.

Simboli i vazhdimsis s kishs s Perndis sht ligji i Tij, i cili pas rnies n mkat, duhet shoqruar gjithmon me hirin shptimtar t Perndis. T dy s bashku jan thelbi i ungjillit.

Msimi i ksaj jave gjurmon vazhdimsin e ligjit (dhe hirit) n kishn e Perndis prgjat shekujve.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 21 Qershor.

E DIEL

QERSHOR 15

Nga Adami tek Noeu

N nj kuptim, ne mund t flasim pr kishn e Jezusit vetm pas periudhs s Dhiats s Re, kur besimtart dshmuan jetn, vdekjen dhe ringjalljen e Jezusit. Megjithat, ne mund ta shohim kishn e Jezusit n nj kontekst m t gjer. Termi grek pr kishn sht ekklesia. E huazuar

nga bota laike, ajo i referohet atyre, t cilt jan thirrur. N do brez Perndia ka thirrur njerz, q t reflektojn vullnetin e Tij prmes jetve besnike, besimit, dashuris dhe bindjes.

Lexoni Zanafilla 2:163:7. far sprove iu dha Adamit dhe Evs? Pse ishte i nevojshm nj test i till pr qeniet perfekte? ____________________________________________

___________________________________________________________________

Me qllim q t ishin t aft t dashuronin, Adami dhe Eva duhet t krijoheshin si agjent moralisht t lir. Ata duhet t kishin aftsin dhe lirin pr t vepruar gabim, edhe nse nuk kishin nj arsye t qensishme pr kt. Sprova e pems ishte nj test moral: n ciln mnyr do ta prdornin ata lirin morale t dhn nga Perndia? Ne e dim prgjigjen. N qendr t moralit sht ligji i Perndis, i cili prkufizon t mirn dhe t keqen (vini re se pema quhet pema e njohjes t s mirs dhe t s keqes). Cili sht qllimi i nj ligji, i cili ndalon gnjeshtrn, vjedhjen dhe vrasjen, nse kto qenie ishin t paafta t bnin gjra t tilla? Vet ligji do t ishte i pakuptimt n nj univers robotsh t aft pr t br vetm mir. Megjithat, kjo nuk sht mnyra q Perndia ka zgjedhur t na krijoj. Ai nuk do t mundte, nse do t donte qenie t afta pr ta dashur me t vrtet. Megjithat, pas Rnies n mkat, Adami dhe Eva duhet ta pasonin pishtarin tek gjenerata tjetr, ku rnia morale e njerzimit ishte e shpejt. Nga dy djemt e tyre, vetm Abeli zgjodhi t bashkohej me kishn e Perndis, ndrsa Kaini u pushtua nga fryma e lakmis, gnjeshtrs, vrasjes dhe mungess s respektit prindror. Gjrat shkuan keq e m keq derisa e keqja mbuloi t

mirn dhe n kohn e prmbytjes vetm Noeu dhe familja e tij mund t pretendonin me t vrtet se ishin antar t kishs s Jezusit.

Sa her prgjat 24 - orshit t fundit keni br ju zgjedhje morale, duke prdorur lirin q na sht dhn nga Edeni? Cilat ishin kto zgjedhje dhe sa ishin ato n harmoni me ligjin moral t Perndis?

E HN

QERSHOR 16

Nga Noeu tek Abrahami (Zanafilla 6:59)

Bota n t ciln Noeu lindi ishte m e keqe se do shoqri q ka ekzistuar ndonjher. Me njerz, t cilt jetonin t paktn njmij vjet, nuk ishte e vshtir t vije re se e keqja ishte rrnjosur aq thell n shoqri sa Perndia u pendua q kishte krijuar njeriun mbi tok!

Lexoni Zanafilla 6 dhe m pas prgjigjjuni pyetjeve n vijim:

Si duhet ta kuptojm iden se Perndia u pendua q kishte krijuar njeriun mbi tok? Pr cilat arsye kjo nuk do t thot se Perndia ishte i pandrgjegjshm pr at, q do t ndodhte? (Lexoni Ligji i Prtrir 31:1517).

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

1. Ellen G. White shkroi se, prcaktimi djemt e Perndis dhe vajzat e njerzve i referohen djemve besimtar, q martoheshin me vajza jo besimtare. far msimi mund t marrim nga Zanafilla 6 pr bashkveprimin e kishs me botn? 2. far ishin disa nga gjrat q bn kta njerz, t cilat inatosn Perndin dhe si lidhen kto veprime me ligjin e Tij? 3. Vini re prshkrimin e Noeut n Zanafilla 6. far na thot ky tekst rreth tij, pr t na ndihmuar t kuptojm tipin e njeriut q ishte, veanrisht n nj bot aq t korruptuar? N t njjtn koh, pse i nevojitej Noeut hiri n syt e Perndis? far na thot kjo pr marrdhnien midis besimit dhe ligjit t Perndis edhe n at koh?

E MARTE

QERSHOR 17

Nga Abrahami tek Moisiu

Pas Prmbytjes ishte prgjegjsia e Noeut dhe e djemve t tij t ndanin vullnetin e Perndis me pasardhsit e tyre. Familja e Noeut e dinte se shkatrrimi global kishte ardhur n tok si pasoj e faktit se njerzit kishin refuzuar ti bindeshin ligjit t Perndis. Duke qen se ata kishin prjetuar hirin e Perndis, ata mund t ndihmonin n krijimin e nj gjenerate m besimtare. Pr

fat t keq, pak koh pasi ndodhi prmbytja, banort e toks u rebeluan prsri (Zan. 11:19). Shum prej tyre mohuan ekzistencn e Perndis dhe ia atribuan Prmbytjen shkaqeve natyrore. Disa t tjer besonin n ekzistencn e nj Qnieje Supreme dhe se ishte Ai, i cili kishte shkatrruar botn e para prmbytjes; dhe zemrat e tyre, si ajo e Kainit, lulzuan n rebelim kundr TijEllen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 119.

far na thot Zanafilla 12 dhe 15:16 pr mnyrn sesi ligji dhe hiri veprojn s bashku? __________________________________________________________

__________________________________________________________________

Perndia e quante Abrahamin, nj pasardhs t Shem-it dhe bri nj beslidhje bekimesh me t (Zan. 12:13). Bibla nuk jep asnj kriter pr thirrjen e Perndis ndaj Abrahamit. Ai nuk duket se ka t njjtin profil t drejt si edhe Noeu. N fakt, shum shpejt pas thirrjes ai tregoi se ishte frikacak dhe mashtrues (Zan. 12:1113), duke shkelur ligjin e Perndis. Sidoqoft, Abrahami ishte nj njeri me besim t vrtet dhe prmes hirit t Perndis besimi i tij iu numrua si drejtsi. Megjithse ai nuk ishte perfekt, ai dshironte t dgjonte zrin e Perndis, madje edhe nse kjo do ta detyronte t besonte Perndin pr gjra, q duken t pamundura nga pikpamja njerzore.

Abrahami nuk ishte i vetm midis atyre, q dshironin t dgjonin zrin e Perndis dhe ti bindeshin urdhrimeve t Tij. Faraoni, dy Abimelekt dhe Jozefi ishin shum t ndrgjegjshm se Perndia nuk e aprovonte tradhtin bashkshortore dhe gnjeshtrn. Abimeleku i dyt biles

edhe e qortoi Isakun se kishte ekspozuar njerzit e tij ndaj tundimit (Zan. 26:10). Megjithse Perndia e kishte zgjedhur Abrahamin pr nj detyr specifike, kishte shum njerz n kombe t ndryshme, t cilt e kishin frik At. N fakt, pasi Abrahami dhe ushtria e Tij kishin mundur Kedorlaomerin dhe koalicionin e tij, Abrahami u bekua nga Mbreti Melkisedek, q ishte prift i Shum t Lartit Perndi (Zan. 14:18). Kjo dshmon se kishte njohuri pr ekzistencn e Perndis n ato koh, edhe para veprs dhe shrbess s Moisiut.

E MRKUR

QERSHOR 18

Nga Moisiu tek Jezusi

Megjithse kodet e lashta ligjore, q gjenden n Egjipt dhe Mesopotami dshmojn pr nj njohuri t gjer mbi parimet dhe urdhrimet e gjendura n ligjin e Perndis, asnj nga to nuk sht e plot. N fakt, shum nga kto kode prmbajn ligje, q promovojn idhujtarin dhe praktika t tjera, t cilat Perndia m von i dnoi. Pra, Perndia zgjedh njerz pr t qen kujdestar t ligjit t Tij t vrtet. Kta njerz ishin kombi hebre, pasardhs t Abrahamit dhe trashgimtar t premtimit t beslidhjes, q iu b atij shum shekuj m par nj premtim, q do t gjente prmbushje prfundimtare vetm n Jezus.

Lexoni Ligji i Prtrir 7:612. Si e shpalos ky pasazh marrdhnien e ngusht midis ligjit dhe hirit? _______________________________________________________

___________________________________________________________________

Kur Perndia zgjodhi Izraelin pr t qen depozituesi i ligjit t Tij, Ai e dinte se ata ishin njerz jo perfekt. Sidoqoft, Ai i besoi atyre detyrn pr t ndar vullnetin e Tij me njerz t tjer, jo perfekt. Prcaktimi nj mbretri priftrinjsh dhe nj komb i shenjt (Eksodi 19:6) tregon se Izraeli duhet t ishte ndrmjetsi i Perndis pr t gjith botn. Ai ishte i zgjedhuri pr t sjell t vrtetn e vullnetit t Perndis tek kombet e orientuara. Dhe, pavarsisht gabimeve, dshtimeve dhe nganjher rebelimeve t plota t Izraelit, prsri Jezusi erdhi, jetoi, shrbeu dhe vdiq midis ktyre njerzve, duke prmbushur premtimin e beslidhjes q iu b Abrahamit shum shekuj m par.

Lexoni Galatasve 3:616. far shkruan Pali q na ndihmon t kuptojm m qart kuptimin e vrtet t premtimit t beslidhjes?

____________________________________________________________________

Megjithse, shum nga Izraelitt e lasht e kuptuan se njjsi i fjals pasardhje nnkuptonte se Izraeli ishte nj njsi e vetme, Pali ktu e prezanton vet Jezusin si prmbushsin prfundimtar t premtimit t beslidhjes. Pra, vet ungjilli, me theksin e tij t qart mbi ligjin dhe hirin, manifeston dhe shpall plotsisht beslidhjen.

Mendoni pr kohn e gjat, q ka kaluar nga koha kur Abrahami fillimisht mori premtimin e beslidhjes deri te koha e Jezusit. far na thot kjo pr nevojn pr durim, kur bhet fjal pr t besuar Perndin?

E ENJTE

QERSHOR 19

Nga Jezusi tek t mbeturit

Nga Edeni, kisha e Perndis ka qen gjithmon e mbushur me njerz t gabueshm. Institucioni, q supozohej t ishte dshmitari i drejtsis s Perndis, kishte vet nevoj pr t njjtn drejtsi. Ndrsa pishtari kaloi nga njra gjenerat tek tjetra, asnj vrapues nuk ishte i denj t kalonte vijn e finishit. Asnjri nga ata, q morn ligjin nuk ishte i aft t arrinte nivelin e tij t drejtsis. Njerzimi ishte i bllokuar n rrotn e shkatrrimit gjat krkimit pr miratimin e Perndis. Megjithat, kur u duk se nuk kishte m shpres, Perndia solli Birin e Tij pr t marr pishtarin. Si Adam i dyt, Jezusi erdhi n kt tok pa mkat dhe prmes prkushtimit konstant ndaj Atit t Tij arriti t ruante bindjen prgjat t gjith rrugs pr te Kryqi. Me ringjalljen e Tij, Jezusi kaloi vijn e finishit, sepse Ai theu zinxhirt e vdekjes. Tani, prmes fuqis s Fryms s Shenjt, Jezusi i ringjallur ndan drejtsin e Tij me t gjith besimtart. Ky mesazh, gjithnj n qendr t premtimit t beslidhjes, u kuptua m qart, pasi Jezusi prmbushi shrbesn e Tij toksore dhe kisha e Dhiats s Re filloi.

Pr fat t keq, kisha e krishter edhe pas gjith ksaj drite e tregoi veten koh pas kohe se ishte m pak besnike ndaj beslidhjes sesa ishte Izraeli i lasht dhe shmagiet e shumta shpejt e pushtuan t trn. Reformimi, q filloi n shekullin e gjashtmbdhjet, filloi ta prmbyste kt trend, por edhe ai u dobsua dhe shum doktrina e msime t rreme mbetn n botn e krishter, duke prfshir (si kemi par) pikpamjet e gabuara rreth rolit dhe qllimit t ligjit n jetn e t krishterve t Dhiats s Re. Perndia do t thrriste njerzit e mbetur pr t rivendosur shum nga t vrtetat e humbura.

Lexoni Zbulesa 12:17 dhe 14:612. Si na e shpalosin kto vargje ligjin dhe hirin n mesazhin paralajmrues prfundimtar t Perndis pr botn?

___________________________________________________________________

Si kemi par, mbajtja e urdhrimeve t Perndis sht mnyra e prcaktuar nga Ai pr t manifestuar dashurin e vrtet. Megjithat, n cilat mnyra, mund ti zbatojm urdhrimet n dukje, por t mos e shpalosim n t vrtet dashurin si duhet? Pse nuk i mbajm n t vrtet urdhrimet, nse nuk shfaqim dashuri?

E PREMTE

QERSHOR 20

Pr m tepr studim: Tre engjjt te Zbulesa 14 prfaqsojn njerzit, t cilt pranojn dritn e mesazhit t Perndis dhe ecin prpara si agjent t Tij pr t prhapur paralajmrimin n t

gjith botn. Jezusi i deklaroi ndjeksve t Tij: Ju jeni drita e bots. Mateu 5:14. do shpirti, q pranon Jezusin kryqi i thot: Dilni n mbar botn dhe i predikoni ungjillin do krijese Marku 16:15. Nuk duhet t lejojm q asnj gj t pengoj kt vepr. Kjo sht vepra m e rndsishme pr kt koh; kjo duhet t shtrihet sa m gjer, n prjetsi. Dashuria q Jezusi manifestoi pr shpirtrat e njerzve n sakrificn q bri pr shpengimin e tyre, do t nxis t gjith ndjeksit e TijEllen G. White, Testimonies for the Church, vll. 5, fq. 455, 456. Tema m e rndsishme sht mesazhi i engjllit t tret, q prfshin mesazhet e engjllit t par dhe t dyt. T gjith duhet ti kuptojn t vrtetat, q prmbajn kto mesazhe dhe ti manifestojn n jetn e tyre t prditshme, sepse kjo sht thelbsore pr shptimin. Ne duhet t studiojm me zell dhe me lutje, pr ti kuptuar kto t vrteta t mdha dhe aftsit tona pr t msuar dhe kuptuar do ti taksohen shum t lartitEllen G. White, Evangelism, fq. 196.

Pyetje pr diskutim:

Zbulesa 12:17 i prshkruan t mbeturit si ata, q mbajn urdhrimet e Perndis dhe ruajn dshmin e Jezusit. Duke marr parasysh q sot n bot ka me qindra kisha t tjera t krishtera q mbajn Sabatin, cili sht qllimi specifik i Adventistve t Dits s Shtat? far deklarojm dhe msojm ne ndryshe nga kishat e tjera, madje edhe ndryshe nga ato q mbajn Sabatin e dits s shtat? Lexoni Romakve 4:3, Galatasve 3:6 dhe Jakobi 2:23, t gjitha n kontekst. Si na ndihmojn kto vargje t kuptojm shptimin me an t besimit? Vini re se n mesazhin e engjllit t par, i cili fillon me ungjillin e prjetshm, ndodhet gjithashtu deklarata se ora e gjyqit t tij erdhi. Kshtu, ungjilli, ligji dhe gjykimi, t gjitha

shfaqen s bashku n mesazhet e tre engjjve. Si duhet ta kuptojm rolin e ligjit dhe t hirit n gjykim? Si prputhen kto t gjitha s bashku?

MSIMI 13

*QERSHOR 2127

Mbretria e Jezusit dhe ligji

E SHTUN PASDITE

Lexoni pr studimin e ksaj jave: Mat. 4:8, 9; Dan. 2:44; 1 Pjet. 2:11; 1 Kor. 6:911; Zbul. 22:14, 15; 1 Kor. 15:26.

Vargu prmendsh: Por kjo sht beslidhja, q do t vendos me shtpin e Izraelit mbas atyre ditve", thot Zoti: "Do ta shtie ligjin tim n mendjen e tyre dhe do ta shkruaj mbi zemrn e tyre, dhe un do t jem Zoti i tyre dhe ata do t jen populli im (Jeremia 31:33).

N 2011, Steve Jobs, themeluesi i Apple, humbi jetn. Ai ishte 56 vje. Vite m par, pas nj periudhe si i smur me kancer, Jobs e quajti vdekjen shpikjen m t mir t jets, sepse sipas tij, ajo na nxit t arrijm m t mirn e mundshme ktu n tok. Me fjal t tjera, duke qn se koha jon sht shum e limituar, ne duhet t prpiqemi t jemi sa m t suksesshm tani.

Megjithat, Jobs, e mori at mbrapsht. far e shtyu at t krkonte t arrinte m shum n kt bot, vdekja (ose t paktn, fakti q ajo sht e pashmangshme), duhet t ishte ajo q shfaqte kotsin e vendosjes s rrnjve t prhershme ktu, n kt tok, e cila sht gjithmon e cekt. Padyshim q Jobs arriti shum, por n krahasim me miliona vjett e prjetsis, far rndsie kan ato? N t vrtet, neve na sht premtuar se kjo tok dhe gjithka q ndodhet n t do t shkatrrohet dhe se, Perndia do t themeloj nj bot t re dhe t prjetshme, ku mkati dhe vdekja (t gjitha pasoj e shkeljes s ligjit t Perndis) nuk do t ekzistojn m.

N kt jav, ne do t studiojm shtjen e mbretris s prjetshme t Perndis dhe rolin e ligjit n lidhje me t.

*Studioni msimin e ksaj jave pr tu prgatitur pr Sabatin e dats 28 Qershor.

E DIEL

QERSHOR 22

Mbretria e Perndis

Kur Perndia krijoi qeniet e para njerzore, Ai i dha atyre pushtet mbi t gjith gjrat. Adami ishte sunduesi i bots. Megjithat, prmes dhunimit t ligjit t Perndis, ai e humbi t drejtn e Tij pr sundim toksor dhe pronsia kaloi te armiku, Satani. Kur prfaqsuesit e botve t tjera u

bashkuan para Perndis n kohn e patriarkve, ishte Satani q u shfaq si i deleguar nga toka (Jobi 1:6).

Lexoni Efesianve 2:2; 2 Korintasve 4:4; Mateu 4:8, 9. far na thon kto vargje pr fuqin e Satanit n kt tok?

_________________________________________________________________

Ajo q ndodhi gjat tundimit n shkrettir sht shum domethnse. Satani ofroi ti jepte Jezusit sundimin mbi mbretrit toksore, nse Jezusi do t prulej dhe do ta adhuronte at (Mat. 4:8, 9; lexoni edhe Luka 4:57). Jezusi erdhi pr ta rimarr tokn nga duart e Satanit, por Ai mund ta bnte kt vetm duke sakrifikuar jetn e Tij. Megjithat, sa tundues duhet t ket qen momenti kur Satani ishte aty, duke i ofruar botn Jezusit! Por, duke u prulur para Satanit, Ai do t kishte rn n t njjtin kurth si Adami dhe rrjedhimisht, do t kishte qen fajtor n dhunimin e ligjit t Atit t Tij. Nse Ai do t kishte vepruar n kt mnyr, plani i shptimit do t dshtonte dhe ne do t ishim t vdekur n mkatet tona. Padyshim, ne e dim se Jezusi qndroi i palkundur e fitimtar dhe n fitoren e Tij, ne kemi sigurin dhe premtimin ton, q sht jeta n mbretrin e prjetshme t Perndis, e prshkruar n Danieli 2, kur guri i prer nga dora e njeriut shkatrroi t gjitha mbretrit e ksaj bote. Dhe pastaj, m von, Perndia i qiellit do t nxjerr nj mbretri, q nuk do t shkatrrohet kurr; kjo mbretri nuk do ti lihet nj populli tjetr, por do t coptoj dhe do t asgjsoj tr kto mbretri, dhe do t ekzistoj prjet (Dan. 2:44).

T gjitha mbretrit e prshkruara n Danieli 2 bn gjithka q ishte parashikuar rreth tyre, prfshir edhe mosmarrveshjet e vazhdueshme n Europ, t simbolizuara nga hekuri dhe argjila n majn e kmbs s statujs. Pse duhet t na ndihmojn kto fakte t pabesueshme t kuptojm premtimin e mbretris s fundit, ajo q do t ekzistoj prjet?

E HN

QERSHOR 23

Qytetart e mbretris

N shum kombe, ata, t cilt zhvendosen nga shtete t huaja duhet t heqin dor nga besnikria ndaj vendit t tyre t lindjes, nse duan shtetsin e vendit t ri. Megjithat, shum vende lejojn dy-shtetsin; q do t thot, q ata mund ti jen besnik t dyja vendeve. Megjithat, nuk ka shtetsi t dyfisht n betejn e madhe. Ne jemi ose n njrn an ose n tjetrn. Mbretria e s keqes po lufton mbretrin e s drejts prej mijvjearsh dhe sht e pamundur pr nj njeri, q t jet besnik i t dyja anve n t njjtn koh. Ne duhet t zgjedhim mbretrin, e cila do t ket besnikrin ton.

Lexoni 1 Pjetri 2:11, Hebrenjve 11:13, Efesianve 2:12, Kolosianve 1:13, Ligji i Prtrir 30:19 dhe Mateu 6:24. far na thon kto vargje pr pamundsin e shtetsis s dyfisht n betejn e madhe midis Jezusit dhe Satanit? far roli luan mbajtja e ligjit pr t na ndihmuar t tregojm se n ciln an ne ndodhemi realisht? Lexoni Zbu. 14:12.

___________________________________________________________________

Nj her q njerzit kan marr vendimin pr t ndjekur Jezusin, ata kan zgjedhur ti kthejn kurrizin mbretris t s keqes. Ai ose ajo sht pjes e nj federate tjetr, t asaj t Mbretit Jezus Krisht dhe si rrjedhoj personi tani i bindet rregullave, ligjeve, urdhrimeve t Tij dhe jo t s keqes. Megjithat, bindja e ktij personi nuk sht e mirpritur universalisht padyshim jo nga satani, i cili mezi pret ti kthej kta njerz tek ai dhe, shpeshher nuk sht e mirpritur edhe nga njerzit e tjer, t cilt priren t dyshojn pr t huajin dhe shtegtarin midis tyre.

Pavarsisht ktyre pengesave, Perndia ka nj popull, q i sht besnik s pari Atij dhe jo princit t ksaj bote (Gjoni 12:31).

Shum shpesh t huajt n nj vend dallohen, sepse jan t ndryshm. A duhet ne, si Adventist t Dits s Shtat, si t huaj dhe shtegtar t shquhemi midis t tjerve? A dallohemi ne?

E MARTE

QERSHOR 24

Besimi dhe ligji

Tema kryesore n Shkrimet e Shenjta sht e thjesht: Perndia sht dashuri. Dashuria e Perndis tregohet m fuqishm n hirin e Tij. Me fuqin e Tij t pakufi, Ai me lehtsi mund t kishte zhdukur njerzimin nga faqja e dheut, por prkundrazi, Ai zgjedh t ushtroj durim dhe i

jep t gjithve nj mundsi pr t prjetuar plotsin e jets n mbretrin e Tij t prjetshme. Pr m tepr, dashuria e Tij sht shpalosur n mimin q Ai vet pagoi n Kryq.

Dashuria e Perndis sht e lidhur drejtprsdrejti me drejtsin e Tij. Duke i garantuar mundsi t panumrta njerzve pr t zgjedhur vet fatin e tyre, Perndia i dashuris nuk do ti detyronte t futeshin n mbretrin, q kan refuzuar. Kur t kqinjt qndrojn para fronit t Perndis n gjykim, ata dnohen nga vet dshmia e tyre. Askush, q qndron para fronit nuk mund t thot me sinqeritet q ai ishte i paditur rreth krkesave t Perndis. Prmes zbulimeve t shkruara apo natyrore, t gjith jan ekspozuar ndaj parimeve baz t ligjit t Perndis (Rom. 1:19, 20; 2:12 16).

Lexoni 1 Korintasve 6:9-11 dhe Zbulesa 22:14, 15. Kush futet n mbretrin e Perndis, kush dallohet dhe prse? far roli luan ligji i Perndis ktu? Gjithashtu, vini re dallimin e madh midis dy grupeve!

__________________________________________________________________

sht e mahnitshme q po t vendosni 1 Korintasve 6:11 s bashku me Zbulesa 22:14, konkluzioni jan t krishtert besnik, t cilt jan t justifikuar n emr t Mbretit Jezus Krisht; pra, ata jan t shfajsuar nprmjet besimit pa veprat e ligjit (Rom. 3:28); megjithat, ata e zbatojn edhe ligjin.

Nuk sht vendim arbitrar nga ana e Perndis, q prjashton t ligjt nga parajsa; ata jan t prjashtuar nga vet mosprputhshmria e tyre me kt marrdhnie. Lavdia e Perndis do t ishte pr ta nj zjarr konsumues. Ata do ta mirprisnin shkatrrimin, vetm t fshiheshin nga fytyra e Atij, i cili vdiq pr shpengimin e tyreEllen G. White, Steps to Christ, fq. 18. Si na ndihmojn kto fjal t kuptojm m mir temn e dhimbshme rreth fatit t t humburve?

E MRKUR

QERSHOR 25

Mbretria e prjetshme

Perndia krijoi nj bot t prsosur. Mkati hyri dhe kjo bot e prsosur u b tmerrsisht e gjymtuar. Historia e shpengimit na tregon se Jezusi hyri n historin njerzore q, midis gjrave t tjera, prsosshmria fillestare t rivendosej. T shpenguarit do t jetojn n nj bot t prsosur ku t sundoj dashuria. Si kemi par, dashuria mund t ekzistoj vetm n nj univers moral, vetm n nj univers me qenie morale dhe pr t qen moral ata duhet t jen t lir. Nga kjo lind pyetja: a mund t rishfaqet prsri mkati?

Si na ndihmon Danieli 7:27, Gjoni 3:16 dhe Zbulesa 21:4 ti prgjigjemi pyetjes rreth rishfaqjes s mkatit? Cila sht rndsia e termit i prjetshm? ___________________________________________________________________

Kur Perndia krijoi universin, kishte disa kushte, q i bashkngjiteshin stabilitetit t tij. Kjo sht m e dukshme n Zanafilla 2:17, ku Adami u paralajmrua se shkelja e urdhrimeve t shprehura nga Perndia do t sillte vdekjen. Prmendja e vdekjes tregon se koncepti i prjetsis nga perspektiva njerzore ishte i kushtzuar. Adami do t kishte prjetuar jetn e prjetshme vetm nse ai do t ishte besnik ndaj Perndis. Megjithat, n tokn e rikrijuar, vdekja nuk do t jet m nj realitet, q do t thot se ne do t jetojm prgjithmon - plotsimi i shum premtimeve t Shkrimeve t Shenjta. shtja nse do t ket rebelim sht e diskutueshme. Fakti sht q nuk do t ndodh.

Lexoni Jeremia 31:3134. far parimi shohim ktu q na ndihmon t kuptojm prse nuk do t ket mkat prsri?

__________________________________________________________________

Mbretria e Mesias do t prbhet nga njerz, t cilt jan besnik ndaj Perndis prgjat prvojs s tyre fetare. N kushtet e persekutimit dhe luftrave vetjake, ata zgjedhin rrugn e bindjes dhe tregojn vullnetin e tyre pr t jetuar jet n shrbimin hyjnor. Perndia premton ta gdhend ligjin e Tij n zemrat e tyre, n mnyr q njerzit ti kryejn n mnyr natyrore gjrat q e knaqin At. N mbretrin e Jezusit, mkati sht plotsisht i mposhtur dhe drejtsia mbretron.

E ENJTE

QERSHOR 26

Ligji n mbretri

Nga t gjitha pasojat e mkatit, vdekja ka qen m kmbngulsja. Mkati mund t tejkalohet, Satanit mund ti rezistohet, por vetm me dy prjashtime t njohura (Enoku, Elia) nga miliard njerz, kush i ka shptuar vdekjes s pashmangshme? Kur ajo vjen shkroi nj filozof i lasht, ne qeniet njerzore jetojm t gjith n nj qytet pa mure.

far mesazhi gjendet n Zbulesa 20:14 dhe 1 Korintasve 15:26?

___________________________________________________________________

Me fuqin q i atribuohet vdekjes, nuk sht udi q vetm pak para se Jezusi t themeloj mbretrin e Mesias n tok, Ai do t shfaros prfundimisht vdekjen. Nuk ka dyshim q vdekja sht e lidhur me mkatin, q do t thot se sht e lidhur edhe me ligjin e Perndis; sepse mkati sht shkelje e ktij t fundit. Rrjedhimisht, nuk mund t ket asnj mkat pa ligjin. Edhe pse mkati varet nga ligji, ky i fundit nuk varet nga mkati. Kjo do t thot se ligji mund t ekzistoj pa mkatin. N fakt, kshtu ndodhi n t gjitha kohrat derisa Luciferi u rebelua n qiell. Kur Satani u rebelua kundr ligjit t Zotit, mendimi se kishte nj ligj i erdhi engjjve pothuajse si nj zgjim nga dika q nuk e kishin menduar m par. N shrbesn e tyre, engjjt nuk jan shrbyes, por bij. Ekziston nj bashkim perfekt midis tyre dhe KrijuesitEllen G. White, Thoughts From the Mount of Blessing, fq. 109.

Me kt n mendje, mungesa e vdekjes dhe e mkatit n mbretrin e Perndis nuk krkon mungesn e ligjit. Po ashtu si ligji i gravitetit sht i nevojshm pr ndrveprimin harmonik midis elementve fizik t universit, ligji moral i Perndis sht i nevojshm pr t qeverisur ndrveprimin e drejt midis t shenjtve. Kur Perndia skalit ligjin e Tij n zemrat e t shpenguarve, qllimi i Tij i vetm sht t vulos vendimin e tyre pr t ecur n rrugn e drejtsis pr prjetsi. Rrjedhimisht, ligji i Tij bhet vet thelbi i mbretris s Perndis. Kshtu, ne i kemi t gjitha arsyet pr t besuar se parimet e ligjit moral t Perndis do t ekzistojn n mbretrin e prjetshme. Padyshim, q dallimi sht q kto parime nuk do t dhunohen atje, si jan shkelur ktu n tok.

Prpiquni t imagjinoni mjedisin e prsosur t parajss: nuk do t ket t rn, nuk do t ket asnj pr t na tunduar n mkat, nuk do t ket mkat dhe nuk do t ket vdekje. Tani pyesni veten: cilat gjra n jetn dhe karakterin tuaj nuk do t prshtateshin me nj ambient t till?

E PREMTE

QERSHOR 27

Pr m tepr studim: Ellen G. White, Without a Wedding Garment, fq. 307319, tek Christs Object Lesson. Satani pretendonte se ishte e pamundur pr njerzit t zbatonin urdhrimet e Perndis; dhe, vetm prmes fuqis s tyre, sht e vrtet se njerezit nuk mund ti binden atyre. Por, Jezusi erdhi n form njerzore dhe prmes bindjes s Tij t prsosur, Ai vrtetoi se njerzorja e kombinuar me t shenjtn mund ti bindet do urdhrimi t Perndis. . . .

Jeta e Jezusit n tok ishte nj shprehje e prsosur e ligjit t Perndis dhe, nse ata, t cilt pretendojn se jan bij t Perndis bhen t ngjashm me T n karakter, ather i binden urdhrimeve t Tij. M pas Perndia mund ti besoj atyre pjesmarrjen n familjen e qiellit. T veshur me rrobn e lavdishme t drejtsis s Jezusit, ata kan nj ftes n festn e Mbretit. Ata kan t drejt ti bashkohen turms s lar nga gjaku i JezusitEllen G. White, Christs Object Lessons, fq. 314, 315.

Pyetje pr diskutim:

Lexoni deklaratn e Ellen G. White n msimin e dits s premte. Si jan shpalosur hiri dhe ligji n t? Pse sht thelbsore q ne ti kuptojm gjithmon ato s bashku? far ndodh kur kto dy koncepte msohen t ndara nga njra-tjetra? Hyrja n msimin e ksaj jave flet pr t ndjerin Steve Jobs dhe deklaratn e tij se fantazma e vdekjes, vet vdekja jon, duhet t na drejtoj t prmbushim t gjitha ato, q mund t arrijm n tok. Edhe pse ka dika t vrtet n kt ide, n vetvete kjo nuk sht e mjaftueshme. Kjo asnjher nuk e zgjidh problemin e vdekjes dhe si ndikon vdekja n kuptimin e jets q e paraprin at. N fakt, pas vdekjes s Jobs, kopertina e revists The New Yorker prshkruante Shn Pjetrin me iPad n duar, duke krkuar pr Steve Jobs n kangjellat e art. Edhe pse mund t jet e lezetshme, far msimi mund t marrim nga fakti se ka shum mundsi, q t mos ket asnj iPad ose ndonj mjet tjetr nga ato q Steve Jobs ka krijuar, n parajs? Cilat jan gjrat q ekzistojn tashm n tok, q do t zgjasin prgjithmon? Cilat gjra nuk do t zgjasin pas shkatrrimit t toks? Pse sht thelbsore q t njohim dallimin midis tyre?