You are on page 1of 82

1

rpEm

rpEm

yef;yGifhca&
ESifh tjcm;0wKrsm;

yef;yGifhca&
yxrtBudr?f 2006 ckEpS f arv? tkyaf & 1000
tzHk;yef;csD rkwfokef
rsuEf mS zH;k cGijhf yKcsut
f rSwf 5005670605 ESihf pmrlciG jhf yKcsut
f rSwf
5004430604 wdYk t& OD;ausmfO;D (03990) yg&rDpmay? trSwf 230?
29 vrf;? yef;bJwef;NrdKUe,f? &efukefu xkwfa0 rsufESmzHk;ESifh
twGif;pmom;udk OD;atmifxuf(08003) atmifyg&rD yHkESdyfwdkuf?
trSwf 127? tcef; 3? 52 vrf;? ykZGefawmifNrdKYe,f? &efukefu
yHEk ydS o
f nf/
wefzdk; 900 usyf
yg&rDpmay
230? 29 vrf;? yef;bJwef;NrdKUe,f? &efukef(zkef; 253246)
2^4? urmat;apwDawmfrck Of ;D apmif;wef;? &efuek f
295? aps;taSYvrf;? xm;0,f
E-mail paramibk@myanmar.com.mm

rpEm

rmwdum
1/ yef;yGichf a&

2/ zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

103

3/ opfyifpu
kd o
f rl sm;

133

4/ tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

145

yef;yGifhca&

]]ud,
k t
hf vkyu
f rdwL ul;ay;zdYkyaJ emf? pum;a&mif; pum;0,f pyfpyf
pkpak wGukd vufczH Ykv
d nf; r[kwb
f ;l ? jyefajymaezdYkvnf; r[kwf bl;}}
qdik yf ikd f iS t
f efwn
D Kd u toHjywfjywfEiS hf ajymonf/ pkpEk ,
G f
onf rdwL ul;pufMum;xJwiG f vdyjf y;D nyo
f mG ;aompuLudk cyfacsmh
acsmah v; jyefqx
JG w
k af e&if; bmrSjyefrajymbJ tomNird af evdu
k o
f nf/
tHwn
D Kd u ]]ESi;f qDarT;}}tm; &nf,
G jf yD;ajymaerSe;f oloo
d nf/
]]ESi;f qDarT;}}
awmfawmfvo
S nfeh mrnfav;jzpfonf/ xdek mrnfvv
S aS v;
udk ydik q
f ikd o
f o
l nf vrf;xdyu
f sLSiq
f &mtdrrf S tdraf zmfaumifrav;
jzpfavonf/ usLSiq
f &mtdrw
f iG f tdraf zmfaumifrav;rsm; rMumcP
vJwwfaomfvnf; oluawmh ajcmufvavmufMumaejyD jzpfonf/
toufu q,fah jcmufEpS af usmaf ejy[
D ak jymaomfvnf; rde;f uav;yDyD

rpEm

xbD0wfxm;onfukd wpfcgrQrawGY&? usLSiq


f &muawmf qifxm;
aom tusy aG ,mif;a,mif;ESihf 'l;avmufxd n
S af om oMueF f abmif;
bD um;um;wdYkaMumifh Munf&h onfrmS tcsKd ;rajyvSay/ olwYkt
d rd u
f
bk&m;yef;td;k vJaom&ufEiS hf uHvQif opmyef;? *Ermyef;? arrdUyef;
ponfrsm;udk rEdik rf eif;yefvmwwfao;onf/ wpfcgwpf&v
H nf;
olY qHyif wdpk pd u
d kd ESpzf ufcjJG y;D yg;wGif yg;uGuf uGux
f m;wwfjyef&m
oli,fawmfyk Ef iS w
hf al ewwfjyefavonf/ yHpk u
H tcsKd ;rajyHo
k mru
pum;ajymawmhvnf; tqifajyonf r[kw/f tHwn
D Kd ruduv
f Qif
vnf; rudupf &myifjzpfonf/ olqikd u
f akd &mufvmjyD; yxrOD;qH;k
tacgufwiG yf if pkE,
G u
f akd r;vdu
k yf u
kH ]]aeygOD; tpfru? 'Dqikd u
f
olaX;vm; tvkyo
f rm;vm; [if}}...wJ/h
pkE,
G u
f olYukd wtHw
h MovSr;f Munf&h if; ]]b,fvrkd sm; ar;
vdu
k w
f mygvdr[
hf ,f}}[k pOf;pm;rqH;k ao;cif ]]Munf&h wm olaX;eJY
awmh rwlygbl;? uRerf vdt
k vkyo
f rm;yJjzpfrmS yg/ wpfv b,favmuf
&vJ[if . .tpfr}}[k qufajymonf/ olYpum;udk puwnf;u
Mum;aeaom tefwn
D Kd u ]]pkpEk ,
G ?f reufu tyfomG ;wmawG ul;jy;D jyD
vm;/ cPae vm,lawmhr,faemf...'Dpmtkyt
f xlMuD;uvnf; tp
tqH;k ul;&OD;rSmr[kwv
f m;/ oGuo
f u
G af v;vkyaf vuG,}f } [k0ifajym
onf/ rsuEf mS udv
k nf; rodrom wif;xm;onf/
'Dvq
kd jkd yefawmhvnf; ESi;f qDarT;qdo
k nfh xdak umifrav;u
olYukd rudurf eS ;f odwwfom;yif/ bmrSqufrajymawmhbJ jidrjf idrf
ukwu
f w
k f uav; jzpfomG ;onf/ tefwn
D Kd twGi;f cef;odYk vSn0hf if
oGm;aomtcgusawmhrS tomav;apmif;Munf&h if; ]]tpfr&JUolaX;u

pdwf ykww
f ,faemf}} [kajymjzpfatmif ajymvdu
k af vonft
h wGuf pkE,
G f
wpfO;D wnf;usw
d jf yD; yH;cJ&h onf/
]]emrnfar;vdu
k af wmh ]]ESi;f qDarT;}}wJ?h ay;rSay;wwfyav
awmf/ olrYv
kd Yt
kd em;a&mufvm&if MuufoeG jf zLeHYa&m MuufoeG ef eD YaH &m
ig;ydeYaH &m pHak ewmyJ/ tajymtqd?k trlt,musawmhvnf; cyfikd ;f dik ;f
uav;? tvdu
k u
f ef;qd;k uvnf; rod}}
tefwn
D Kdu qufvufjy;D axmremyaeonf/ usLSiq
f &m
Mu;D onf tefwn
D Kd \azmufonfjzpfonf/ olYtrd u
f ar;cGe;f pmGuf
awG? rSwpf k pmGuaf wGukd ESp&f ufwpfcg oH;k &ufwpfcg? wpfcgw&H
vnf; wpf&ufwnf; ESpcf g? wyHw
k yifMuD; ul;cdik ;f wwfavonf/
ESi;f qDarT;\ ]]raeYnu uRerf &JUolaX;eJYoal X;uawmf &efjzpfMuw,f
odvm;? olaX;&JU tust
w
d x
f rJ mS vufuikd yf 0k gvSvaS v; awGUvdYak v/
olaX;uawmfu jywif;aygufuae vTiyhf pfvu
kd w
f m/ uRerf wdwf
wdwu
f av; aumuf,x
l m;w,f-t[d? vufuikd yf 0k gav;u arT;tD
aewmyJ}} [laomtajymrsKd ;udk pdw0f ifpm;vSygvsuEf iS hf rMum;csif
[efaqmifaewwfonf/ awmfMumae olrsm;pum; ud,
k phf um;jzpfjy;D
azmufonfysurf mS pd;k &draf omaMumifh jzpfavonf/
pkpEk ,
G u
f awmh *s*D sjD rnfaeaompufMu;D udk zGiv
hf u
kd f pmGuf
awG jzefYxnfv
h u
kd f jyefyw
d v
f u
kd ?f cvkwaf wGEydS v
f u
kd ?f pmGuaf wG pD
xyfvu
kd ?f njd y;D jzwfvu
kd f csKypf ufEiS cfh sKyv
f u
kd pf onf...ponfrsm;udk
pufyk w
f pfyk v
f kd vkyu
f ikd v
f nfywf&if; ji;D aiGYae&oljzpfonf/ t&nf
r& tzwfr&? pum;zsi;f ? pum;wif;rsm;[k owfrw
S &f rnf jzpfaomf
vnf; pkE,
G t
f wGuaf wmh tysi;f ajyvSonf/ xdYkjyif tarmvnf;

rpEm

ajyonf/ tb,fah Mumifq


h akd omf olYpum;a&,mOfwiG f arsmaeaom
tcdu
k t
f wHh tar\rsuv
f ;kH wdru
f kd cG&J rnfu
h pd u
kd vnf;aumif;?
q,fwef;ausmif;om; armifav;twGuf usLSiv
f c ay;&awmhrnf
udk vnf;aumif;? tdrf iS Of ;D av;Mu;D u tdrcf ef;c wd;k jy;D awmif;aeonf
udk vnf;aumif; arharhaysmufaysmufjzpfomG ;wwfavonf/ rdr\
d
vufb
dS 0rS acwcPaSmifajy;cGi&hf ESi;f qDarT; rvmvQiyf if rod
rom arQmrf w
d wfavonf/
]]a[m...ajym&if;qd&k if; vmygjyDawmf}}
pmGuw
f pfxyfMuD; udik jf yD; vrf;ul;vmaom ESi;f qDarT;udk
awGYawmh tefwn
D Kd u rMunfrvifEiS hf ajymonf/ olYajcaxmuf\
ESpq
f avmufadS om cHzk ed yfMuD;udk pD;xm;onft
h wGuf olqikd x
f J 0if
vmawmh ]]*avmuf? *vyf? uavmuf *vyf}} [laom wl&,
d moH
av;yg wGv
J Quf ygvmonf/
]]a&mh. . . tpfr ajcmufppkH aD emf}}
]]ppfawmif;eJYyv
J m;}}
]]r[kwb
f ;l 'Dwpfcg Edik if jH cm;puLeJY aumif;aumif;av;ul;
ay;ygvdYk rSmvdu
k w
f ,f/ olaX;u rsuEf mS vdu
k w
f ,f tpfr&JU? 'gu
olYrw
d af qGawGukd ay;zdYkw}hJ }
]]tefwn
D Kd ruduw
f m tJ't
D ajymrsKd ;awGaygh}}[k pkE,
G u
f
awG;rdonf/ Edik if jH cm;puLeJYu;l ay;yg[kqv
kd Qif jy;D aomfvnf; olu
olEiS hf rqdik af om aemufqufwrJG w
S cf suaf wG xifjrifcsuaf wGukd tjrJ
ajymwwfonf/
]]a[mawmh . . . 0ufeH ;kd }}

tefwn
D Kd rsuaf pmif;cJawmhrnf[k pkE,
G x
f ifrad omfvnf;
tefwn
D Kd u rsuaf pmif;cJ&efowdr&Edik ?f ESmacgif;udk IUH yGUHI yGvyk &f if;
tvefYwMum; xatmfonf/
]]tusKd ;enf; . . . ukerf sm;ukejf yDvm;rodb;l }}
aemufaz;cef;odYk uaomuarsm vSr;f 0ifomG ;aom tefwn
D Kd
\ ausmjyifukd vSr;f Munf&h if; ESi;f qDarT;u cpfueJ&,fonf/ ]]uRerf
udk wpfcsed v
f ;kH rsuaf pmif;Mu;D cJ cJaewmav ... tckawmh olY[if;td;k Mu;D
wl;oGm;jyD ...[D ...[d}} [k 0rf;omtm;&ajymonf/
]]ol rsuaf pmif;cJwmom ajymae .. eifuvnf; t&rf;pum;
rsm;wm/ ud,
k [
hf mud,
k v
f nf; owd&OD;}}
]][dpk um;ajym 'Dpum;ajymeJYqakd wmh yifyef;wm oufom
w,f tpfr&JU}}
tefwn
D Kd u ol\[if;td;k udk tzH;k qGzJ iG v
hf u
kd yf &kH onf/ wl;
wl; cg;cg; teHYu axmif;xvmonf/
]]tpfr em;jiD;vnf; tckvuket
f xdygyJaemf... vuke&f if
uRerf xGuaf wmhrmS }}
]][,f .. t[kw}f }
pkE,
G f pdwrf aumif;jzpfomG ;onf/ 'Dav;ig;ajcmufvtwGi;f
cPcPawGYae&awmhvnf; oHa,mZOfjzpfaeonf/
]]uRerf &JUtpfr0rf;uGw
J pfa,mufu e,fpyfrmS xrif;qdik f
zGiw
hf mav/ tm;MuD;a&mif;aumif;w,fw/hJ tJ'g uRerf udk vSr;f ac:
aew,f}}
]]ta0;MuD;aygh[,f}}

rpEm

]]tpfruajymw,f ajrMuD;u qufaewmyJw/hJ 'Davmuf


awmif vrf;opfMu;D awGjzL;aeajzmifah ewm/ b,fae&mrSra0;bl;wJ}h }
ESi;f qDarT;u olYtpfr\pum;udk tvGwu
f sux
f m;ovdk
waoGrwdr;f jyefajymonf/
]][du
k s&if eifbmvkyrf mS vJ}}
]]xrif;qdik rf mS ul&rSmaygh/ tpfru txnfqikd v
f nf; xGuf
OD;r,fajymw,f tultnDawG trsm;MuD;vdw
k ,fw}hJ }
]]eifwYkd b,favmuf&rSmrdYkv}J }
]]aep&dwf pm;p&dwrf ygbl; wpfv av;aomif;wJ}h }
]][,f ... wu,f}}
]]aewm pm;wm tpfrwdYkeYJ twlae twlpm; wJ/h uRerf u
awmh tukepf x
k m;rSm}}
pkE,
G f awGawGai;ai;jzpfomG ;onf/ ,ckrw
d L qdik rf mS vkyf
onfu wpfvvQif wpfaomif;ESiEhf pS af xmif&onf/ odYyk gaomfvnf;
ud,
k *hf sKdiahf v; ud,
k q
f v
JG m&jy;D vrf;p&dwu
f vnf; toGm;tjyef wpf&m
ukeo
f nf/ wGuMf unfv
h u
kd v
f Qif bmrQuseo
f nfr[kw/f plygrwfuuf
awGrmS ta&mif;pma&;r vkyw
f murS ydjk y;D &OD;rnf xifonf/ odYak omf
vnf; tjyef rd;k csKyaf wmh taru rBudKujf yefay/ 'Dqikd rf mS u nae
av;em&Dcv
JG Qif jyef &jyjD zpfonf/ nydik ;f vmonfrsm;udk tefwn
D Kd \
om;ESpaf ,mufu wpfa,mufwpfvn
S phf w
D m0ef,Ml uonf/
]]aemufjy;D u;d pm;&ifu;d pm;ovdk vcvnf; wd;k ay;OD;rSmwJ}h }
]]'gayr,fh a0;vdu
k w
f m[,f}}
]]tpfr&,f uRerf u usKd ux
f u
kd qdak wmh ydjk yD;awmhawmif

a0;ao;/ 'gayr,fh ydu


k q
f v
H ckd si&f ifawmh pGeYfpm;&rSmaygh tpfr&JU/
tJ'D uRerf &JUtpfr0rf;uGq
J &kd ifvnf; t&ifwek ;f u d;k d;k tt&,f/
uRerf vdyk J &efuek rf mS tvkyv
f yk &f if; tdraf xmifusjy;D tJ'rD mS oGm;vkyf
wm/ tckawmh t&iftrd af xmifeYJujJG yD; aemuftrd af xmifawmif us
aejyD/ aTvufaumufawG wcRicf Rief YJ? qGJ ud;wkww
f w
k Mf uD; qGv
J Ykd
t&rf; MuD;yGm;aejyD}}
pkE,
G u
f tarhem;rS ykveJ m;uyfuav;udk jrifa,mifonf/
xdk ykveJ m;uyfuav;onf taz0,fay;cJjh cif;jzpf tar\ tjrwf
Ed;k qH;k ypn;f jzpfovdk olwYkt
d rd rf mS Sad om wpfcw
k nf;aom aTxnf
ypn;f jzpfavonf/ pkE,
G \
f em;wGiyf efxm;aomem;uyfuav;u
aT&nfprd f jzpfonf/ qGJ u;d wdYk vufaumufwYu
kd akd wmh uk,
d Ef iS hf rqdik f
aom ypn;f rsm;[k pkE,
G \
f pdwx
f w
J iG f tvdv
k o
kd wfrw
S jf y;D jzpfonf/
odYkaomf aTvufaumuf wcRicf RiEf iS hf qGJ ud;wkww
f w
k Mf uD;[k Mum;
vdu
k &f awmh avmbwnf; [laom avajyavnif;u pkE,
G \
f &if
xJoYkd wd;k 0ifwu
kd cf wfvmonf/
]]uRerf rSm jzpfaewJah &m*gu tawmfMuD;aejyD tpfr&JU}}
]][if ... bma&m*gvJ}}
rsuv
f ;kH rsuq
f efjyL;oGm;aompkE,
G u
f Mkdunf&h if; ESi;f qDarT;u
&,fjyefonf/
]]ydu
k q
f v
H ckd siw
f ahJ &m*gav}}
]]t,f...}}
]][kww
f ,f ydu
k q
f aH wGrS trsm;MuD;udk vdck siw
f m tazwdYk
tarwdYkuv
kd nf; ay;csi/f armifErS awGuv
kd nf; ay;csi?f aemufjyD;

10

rpEm

tdrt
f rd;k vnf; rd;k csi?f Murf;cif;aygufvnf; zmcsi?f tdro
f mwGi;f vnf;
wl;csi?f a&wGi;f ysuv
f nf; q,fcsi?f zdeyfopfvnf; vdck si}f }
]]awmfygawmh [,f}}
ESi;f qDarT;u rsuv
f ;kH av; pif;arS;um qufvufjy;D pdwu
f ;l
,Ofonf/ aemufjyD;awmh 'Dvt
kd usa bmif;bDMuD;awGukd tukev
f ;kH
vTijhf ypfvu
kd jf yD;rS puyfvv
S ?S tusv
v
S ?S 0rf;qufuav;awG0wf?
oeyfcg; arT;arT; udif udiaf v; vdr;f tJ'v
D kd tJ'v
D kd ...}}
]]0ufeH ;kd ig;q,fom;awmhuek yf gjy[
D ,f? a&tawmfrsm;rsm;
xnfch w
hJ myJ[m b,ftcsed u
f cef;jy;D wl;jcpfomG ;vJ rodawmhygbl;/
igqdw
k hJ iguvnf; aSUa&muf&ifaemufarhy}J }
tefwn
D Kd u pdwyf suv
f ufysuEf iS hf xdik if ckd siaf ygufaeyH&k
onf/ pkE,
G u
f rf;ay;aompmGurf sm;udyk if cgwdik ;f vdv
k rS ;f r,lawmhbJ
]]eif[
h meif wGujf yD; awmif;vdu
k pf rf;yg[,f}} [kajymonf/
tefwn
D Kd tjyifcef;a&mufvmawmh ESi;f qDarT;\ yg;pyf ydwf
oGm;onf/ pmGurf sm;udk a&wGujf y;D pkE,
G af wmif;aomydu
k q
f u
H kd jird jf ird f
oufouf xkwaf y;onf/
]]pkE,
G &f ,f [db
k ufvrf;av;ul;jy;D bJOig;vH;k avmuf 0,f
ay;ygvm;[,f/ zd;k cGm;wdYkjyefvm&if y[yfx;kd vmMuwm/ bJOtcsOf
[if;av; csux
f m;OD;rS? H;k ywDo;D av;ig;ajcmufawmifeh YJ iwfo;D pdr;f ?
rqvmyg 0,fcahJ emf}}
tefwn
D Kd u nD;nD;ajymajymESihf pkE,
G u
f kd ig;&mwefwpfu
G f
ay;jyD; aps;vTwo
f nf/ 'Dawmhvnf; pkE,
G Ef iS Ehf iS ;f qDarT; pum;awG
qufajymjzpfMuonf/

11

]]tpfra&m vdu
k rf vm;[if}}
]]b,fuv
kd }J }
]]uRerf eJYtwlwl xrif; oGm;a&mif;Mu&atmifav}}
]]a0;vGe;f w,f [}}
]]tpfruvJ? jrefrmjynfeUJ a&a&m ajra&m qufaewm/
bma0;vdYkv?J uRerf awmh oH;k av;ESpaf vmuf ud;ud;pm;pm; vkyjf yD;
t&if; tES;D av; pkr,f/ t&if;tES;D &&if xrif;qdik af v; zGichf siw
f ,f
tpfr&JU/ um;*dwef m;rSm qd&k if a&mif;vdYkawmif ravmufb;l / uRerf
vnf; tukecf suw
f wfw,f/ b,favmufyifyef;yifyef;? yifyef;prf;
ygap/ uRerf vH;k 0raMumufb;l / ud,
k yf ikd q
f ikd af v;qd&k if vkyv
f Y&kd orQ
ud,
k zhf Ykcd sn;f yJ}}
vrf;udk twljzwfu;l vmpOf ESi;f qDarT;u ol\0goem
twdik ;f u&m;a&vTwf ajymjyefonf/ olu xrif;qdik f oefYoefYjyefYjyefY
av;udk tdyrf uf pdwu
f ;l xJwiG f jrifa,mifae[efadS vonf/ pkE,
G f
vnf; rdwL ul;pufuav;wpfv;kH avmufukd awG;xifjrifa,mifae
rdonfrmS MumvSjyD jzpfavonf/ ta[mif;uav; wywf&pfuav;
yif jzpfapOD;awmh tvkyu
f awmh jzpfonfyif/ tdraf SUwGif csxm;vQif
tefwn
D Kd vykd if csu&f if; ywf&if; avQm&f if;zGw&f if;ESihf rD;zdak csmif p&dwf
uav; umrdEikd o
f nf/
ol rdwL ul;pufukd pGv
J ef;vdu
k yf u
kH pdwyf supf &myif aumif;
vSonf/ wpfcgwke;f u tdyrf ufxw
J iG f 0wfjzLpifMu,fEiS hf bd;k awmf
wpfyg;udk awGYonf/ bd;k awmfu olYukd ]]bmvdck siv
f }J } [k ar;awmh
]]wywf&pf rdwL ul;pufuav; wpfv;kH avmuf vdck siyf gw,f tbd;k }}

12

rpEm

[k jyefajzrdonf/ tdy&f mu Ed;k vmawmh ode;f oH;k &mr*FvmpHw


k q
JG u
k kd
rawmif;rdbJ rdwL ul;pufuykd if wywf&pfuav;rS awmif;rdaom
ud,
k u
hf ,
kd u
f kd pdwq
f ;kd pdwyf surf o
d nf/ wu,fr&aomqkuykd if ESajrm
jcif; MuD;pGmESihf ESajrmaerdao;avonf/
]][drk mS vkyv
f Ykd ydu
k q
f aH jyvnf&if tdru
f kd oH;k av;v wpfcg
avmuf jyefvY&kd wmyJ/ vufaqmifawG wayGYwydu
k 0f ,fjy;D awmhav}}
]]at;[,f...tJ'v
D o
kd m wu,fq&kd if aysmpf &mMuD;}}
[kwo
f nf? vufaqmifawGyu
kd jf y;D tdrjf yefvmum vdo
k rQ
aiGukd jznfq
h nf;ay;Edik af omb0/ xdb
k 0onf rnfrQcsKd jred jf y;D MunfE;l
zG,f aumif;vdu
k rf nfenf;/ awG;Munfh EkH iS yhf if aysmv
f monf/
]aemf...oGm;Mu&atmifaemf...tpfr}}
]]ta0;MuD;MuD;oGm;&rSm igaMumufw,f[}hJ }
]]t[D; uRerf vnf; enf;enf; aMumufwmyJ? 'gaMumifh
ESpaf ,muf twlomG ;&atmifvYkd}}
]]Munfah o;wmaygh[,f}}
pkE,
G u
f awGawGa0a0 jzpfaeonf/ olYtoufu ESpq
f ,f
ausmjf yD jzpfonf/ q,fwef;awmh ratmifao;/ 'DEpS af jzvQif av;cg
Sjd yD jzpfonf/ armifav;ESiyhf if twef;wlaejy/D 'DEpS u
f ek v
f Qif armifav;
xufyif twef; i,fomG ;awmhrnf xifonf/ armifav;u awmf
onf/ pmvnf; ud;pm;onf/ armifav;udak wmh ynmtjynft
h 0
ay;csio
f nf/
aps;xdyaf &mufawmh olwYv
kd rf;cGv
J u
kd Mf uonf/ ESi;f qDarT;u
awmh *avmuf*vyfEiS t
hf oHjrnfaeaom cHzk ed yfMuD;udpk ;D &if; quf

13

xGuo
f mG ;onf/ oGm;cgeD;rSm ]]oGm;Mu&atmifyg tpfr&m}} [k xyfajym
oGm;ao;onf/
pkE,
G o
f nf aps;xJoYkd cyfpu
kd pf u
kd 0f ifvm&if; tarhukd jrif
a,mifaeonf/ tarhrsupf w
d rd u
f kd cG&J cgeD;jyD jzpfonf/ 'gu rdwL
ul;pufxuf ydjk y;D ta&;Mu;D onf/ taruawmh ]]'Davmufta0;Mu;D
roGm;ygeJYvm; orD;&,f}} [k ajymrnfjzpfonf/ ]]tarpdwrf csygbl;}}
[k wm;rnfvnf; jzpfonf/ 'Dawmhvnf; olu ESi;f qDarT;\tpfr
ajymovdk ]]'Davmufawmif vrf;Mu;D awG ajzmifah ejzL;aewm? a&a&m
ajra&m qufaewmyg tar&JU/ wpfwikd ;f wnf; wpfjynfwnf;[mudk
b,fae&mrS ra0;ygbl;}}[k jyefajym&vdrrhf nfxifonf/
]]bJOb,favmufvJ [if}}
]]ckepfq,f}}
]][if...wpfv;kH udk ckepfq,fawmifjzpfomG ;jyv
D m; ta':Mu;D
&,f? aps;wufvu
kd w
f maemf}}
]]at;...ig,l&wJjh cu
H u
kd aps;wufa&mif;aewm? igwufwm
r[kwyf gbl; ighwrl &,f? ydv
k nf; rjrwfygbl;}}
pkE,
G u
f bJOaG;&if; ol\wpfvwmvkyt
f m;cESihf bJO
b,fEpS v
f ;kH 0,f &Edik rf nfenf;[k pdww
f u
G Ef iS hf wGucf suaf erdav
onf/

ig;q,fom;pD oH;k OD;avmuf qGo


J mG ;MujyDqakd wmh aps;ckaH y:wGif
vIyv
f yI f G G jzpfaeaom ig;vnf; tawmftwef enf;oGm;onf/

14

rpEm

]]at;rGe}f }
ta':0wkw\
f toHu tcsuaf y;aomtoH jzpfonf/
csuq
f v
kd Qif em;cGuu
f rD;awmufjy;D jzpfaom at;rGeu
f vnf; ]][kwf
uJ}h }[k ajymvdu
k af omtoHurS aemufusao;onf/ vluawmh
qdik af emufzufwiG f csxm;aom pnfyikd ;f jywfqo
D Ykd a&mufomG ;jyD jzpf
onf/
pnfyikd ;f jywfxw
J iG f wd;k a0SYaeaom ig;clrsm;u rnf;rnf;
vIyaf eonf/ at;rGeu
f vHck snw
f w
kd kd jyif0wfum pnfyikd ;f ab;wGif
arSmufxm;aom qefcgcH;k udk vSr;f jyD; qG,
J v
l u
kd o
f nf/
]]uJ...raumif;olxyd f aumif;olxyd f a[h}}
bm&,fawmhr[kw?f ig;awGukd owf&wdik ;f at;rGeu
f xdo
k Ykd
a&Gwaf vho
dS nf/ tm;vH;k aoMu&rSmqdak yr,fv
h nf; qefcgxJ t&if
ygvmaom taumifu t&ifao&rnfuawmh used ;f aoonf
r[kwyf gvm;/
]]td;k ygqlwhJ yJc;l ig;clMu;D awGav/ tcsOq
f jD yefcsurf vm;?
aMumfEyS u
f av;pm;rvm;/ pif;aumuav;vkyrf vm;/ ESpaf xmifh Spf
&mwnf;/ ykpeG af wG aps;aygvdYk 'DaeYwpf&ufwnf; aps;csay;wmaemf/
ESpaf xmifh pS &f mwnf;? 0,fjyD; odr;f xm; wefw,f}}
ta':0wkwu
f wjAjJ AaJ tmf&if; acsmif;qd;k aeonf/ olYtoH
MuD;uvnf; armif;uGMJ uD;vdk tufoyH gaeonf/
olwYakd wGao&awmhrnfukd odrsm;odavovm;rod/ qefcg
xJrS ig;clrsm;onf aMumuftm;vefYtm;ESiw
hf zswzf swcf ek af eMuonf/
at;rGeu
f opfom;wkwu
f v
kd rS ;f qGu
J m OD;acgif;rsm;udck sed f ,
G jf y;D wcGyf

15

cGyf du
k v
f u
kd o
f nf/ pkyHv;kH axG;aeawmh tcsKd Ytaumifrsm;u csuf
aumif; rxd/ 'gvnf; wenf;aumif;onf/ tm;vH;k pif;pif;aoae
vQif 0,fou
l uu
d o
f nf r[kw/f olrsm;owfaevQio
f m [ifueJ
[,fueJ rsuEf mS vTcJ siaf omfvnf; olwY0kd ,fawmh owfjy;D cgp taMum
qGaJ eaomtaumifurkd S vufnKd ;xd;k wwfMuavonf/
aps;ckeaf y:odYk qefcgudk oGecf svu
kd af wmh aoG;&J&o
J &H &J J ig;cl
rnf;rnf;rsm;u uRr;f xd;k arSmufcek u
f somG ;onf/ vH;k 0rxdao;aom
taumifrsm;udak wmh vufqaumif;aumif;ESihf wpfaumifcsi;f vSr;f
du
k v
f u
kd &f onf/ cGyu
f eJ cGyu
f eJMum;ae&aom OD;acgif;uGaJ MuoH
onf at;rGef vlreS ;f odumpuwnf;u xm0pOfMum;aecJ&h aom
toH jzpfavonf/
at;rGeo
f nf i,fi,fuwnf;u ig;pdr;f wef;wGif aysmcf &hJ ol
jzpfonf/ ol\tazESit
hf aronf b,fwek ;f u bma&m*gESihf b,fvkd
qH;k yg;oGm;Muonfuykd if olrod/ oli,fpOfuwnf;u ta':ESihf
aecJ&h onfuo
kd m rSwrf o
d nf/ ta':[k qdak omfvnf; OD;av;ESirhf S
pyfjyD;awmf&aom ta':jzpfonf/ ta':u EIwv
f QmMurf;jyD; tqJ
oefaomfvnf; pdwo
f abmxm;rqd;k vS/ at;rGet
f ay:wGiv
f nf;
wGeYfweG Yfww
kd rkd Sad y/
OD;av;u olaX;tdrw
f iG u
f m;armif;jy;D ta':uawmh aps;xJ
wGif ig;a&mif;onf/ 'Dawmhvnf; olu ta':haemufrS waumufaumuf
vdu
k &f onf/ ta':u ig;a&mif;vQif olu ig;du
k ?f ta':u awmif;
Mu;D Guv
f Qif olu awmif;tao;av;Guu
f m ta':\vufpaJG usmf
jzpfc&hJ onf/ ta':u uav;awG arG;vmawmhvnf; ol\armif0rf;

16

rpEm

uGaJ v;rsm;udk cg;wpfciG f xde;f ausmif;&if; ig;wef;xJwiG yf if w0J0J


vnfae&oljzpfonf/ ig;naD wmwGif Mu;D jyif;&olrYkd ig;neD YrH &vQiyf if
xrif;rjred cf siaf wmhay/
OD;av;u ol\om;t&if;ESpaf ,mufukd ausmif; pjyD;xm;
awmh at;rGeu
f kd tm;emoem;[efo
dS nf/ ]]ighwrl udv
k nf; OD;av;
pmwwfatmif oifay;ygOD;r,fumG }} [kajymSmonf/ olcsyD ;kd jy;D xde;f
ausmif;vm&aom armifav;ESpaf ,mufu ausmif;aejy;D pmzwfwwf
vmawmh at;rGev
f nf; pmwwfcsio
f nfrmS wydik ;f aoaeonf/ oif
ay;rnf[v
k nf;ajymonf/ odYak omf oifay;onfph cef;udak wmh a&muf
rvmcJo
h nfrmS OD;aESmuf aoG;aMumjywfum kww
f &uf qH;k yg;oGm;
onftxdyif/
]]eifOh ;D av; rSad yr,fh tm;ri,fygeJY[,f igwdYkom;trd
wpfawG 'Dvykd J vkyu
f ikd pf m;Muwmaygh}}
ta':u tm;ay;Smonf/ at;rGeu
f vnf; q,fo
h ;kH ESpjf ynfh
jy;D jyrD Ykd avmufavmufvm;vm; tultnD&aejyjD zpfonf/ ta':ESihf
ol ig;twla&mif;um xrif;av;eyfreS af eygvsuEf iS hf jird jf ird rf aeEdik f
onfuawmh ta':jzpfonf/ [kwo
f nf/ at;rGef xdo
k Ykyd if ajymcsif
onf/ OD;av; qH;k jyD; oH;k ESpyf if rjynfw
h wfao;/ ta': aemuf
a,musmf ; ,lonf/
]]olu qdu
k u
f m;eif;w,fqakd yr,fh ud,
k q
hf u
kd u
f m; ud,
k f
eif;wm/ tHek maMu; ay;p&mrvdak wmh ud,
k v
f yk o
f rQ ud,
k zhf YkdyaJ v/
t&if tdraf xmifeYv
J nf; om;orD;ruseaf wmh vlvw
G yf aJ ygh/ aemufjy;D
awmh ajymSmygw,f/ eifo
h m;orD;[m ighom;orD;yJayghw?hJ igwdYkrmS

17

taxmuftul tm;ud;k &mrSrSw


d m}}
ta':u olYa,musmf ;Mu;D udk MuzH efjy;D trTe;f wifmS onf/
at;rGeu
f awmh idak eaomarmifav;ESpaf ,mufuzkd ufjy;D olyga&mjy;D
rsu&f nfus&avonf/
rnfoYkdyifqakd p ta':\ a,musmf ;topfonf olwYkd\
tdrOf ;D cef;odYk trduo
f m; a&mufvmcJah vonf/ tapmydik ;f uawmh
ta':hukd aiGawGbmawGtyfjy;D [kwrf vdv
k ykd if? armifav;ESpaf ,muf
yif tust
opf vG,t
f w
d t
f opfuav;rsm;& aysmf iT w
f uf<uvm
Muonf/ jy;D cJah omESpu
f awmh ta':hcrsm avjzwfjy;D ud,
k w
f pfjcrf;
aooGm;onf/ zdzpd ;D pD;ukvQif 'Dxufaumif;csiv
f Qif aumif;vmEdik f
rnf jzpfaomfvnf; at;rGew
f Ykd rukEikd cf ahJ cs/ pum;ajymEdik af omfvnf;
ajcwpfzuf vufwpfzuf aumif;pGm rvIyEf ikd af wmhacs/ xdt
k csed u
f p
at;rGew
f Ykv
d nf; uHq;kd rd;k arSmifusc&hJ avonf/
]]at;rGe}f }
wpfzufqikd rf S *syefru ig;z,fjcpf jcpfae&if;rS vSr;f ac:
onf/
]]raeYwek ;f u eifwYkt
d rd rf mS qlnyH u
G af ewmyJ &efjzpfMuwm
vm;}}
]][kww
f ,f}}
at;rGeu
f vufxrJ S opfom;wkwu
f kd aps;cHak y: tomcs
vdu
k o
f nf/ wkw\
f xdyyf ikd ;f wGif aoG;p aoG;eawG ayusaH eonf/
'Dww
k Ef iS hf [dv
k Ml u;D \OD;acgif;udk vufqaumif;aumif;ESihf du
k cf v
JG u
kd f
&vQi[
f k awG;jyD; oufjyif;csro
d nf/

18

rpEm

]]bmjzpfvYkv
d }J }
*syefru ar;onf/ at;rGeaf jzorQukd taotcsmrSwo
f m;
um tydt
k rdak v;awGvnf; tenf;i,fxyfaqmif;jyD; wpfaps;vH;k
wpf&yfuu
G v
f ;kH odYk jyefYatmifjzefYa0ay;rnfjzpfonf/ 'guawmh ol\
0goemrdYk wm;r&? at;rGeu
f vnf; rwm;csiyf g/ ajymcsiw
f mrS
t&rf;udk ajymcsiaf eoljzpfonf/
]]xH;k pHtwdik ;f yJaygh *syefr&,f nus&ifr;l wmaygh/ rl;jy;D awmh
vnf; &rf;wmaygh/ tckawmh yg;pyfwifruyJ vufygvmw,f/
raeYwek ;f u ausmaf usmu
hf kd t&uf0,fcikd ;f w,f/ aemufjy;D MumvdYq
k jkdy;D
qlvu
kd f qJvu
kd w
f m/ uRerf udv
k nf; 0uftal csmif;aMumfcikd ;f w,f/
rD;aoG;rD;zdk jyefarT;ae&wm r*syefr&JU/ b,frmS csucf si;f &yghrvJ/ tJ'g
Mum&aumif;vm;qdjk y;D qJjyefa&m ]]tpdr;f ,lchJ 'Dtwdik ;f pm;r,f? 0uf
tlacsmif;vnf; pm;r,f? vlom;vnf; pm;r,f}} wJ.h ../ tdy,
f mxJu
ta':u olYem;udk zif'Gwq
f o
JG mG ;jy;D trJajcmufuav; oGm;ay;awmh
vnf; wGe;f ypfvu
kd w
f m ta':udk yufvufvefvaJ &m...}}
]]tJawmh...eifwYkd 0dik ;f rcsMubl;vm;}}
*syefru ajrmufay;onf/
]]cs csiw
f mayghawmf}}
at;rGeu
f EIwcf rf;udu
k x
f m;onf/ olYuv
kd nf; t&ufc;kd a0
aom rsuv
f ;kH Mu;D rsm;ESihf odr;f u;H Munfah ewwfonfrmS Mumjy/D t0if
txGuf wnfw
h nfw
h ;kd vQiv
f nf; aSmif vGwyf gvsuEf iS hf raSmifbJ
tom;csi;f yGww
f u
kd v
f u
kd f vufarmif;vSr;f udik v
f u
kd Ef iS hf rxdwxd
vnf; vkyw
f wfao;onf/ 'gawGukd ol b,foYltm; ajymjy&rnf

19

enf;/
*syefru ig;z,faumifjzLjzLudk taumifvu
kd af &aq;jyD;
pOf;wDw;kH ay: wifvu
kd o
f nf/ ig;udk b,fvufEiS zhf u
d m nmzufvuf
ESihf udik x
f m;aom "m;OD;cReyf g;yg;av;udk Adu
k o
f m;xJoYkd Syu
f eJ xd;k oGi;f
um ab;wdu
k cf cJG svu
kd o
f nf/ wpfaeYwek ;f u olYyg;udk rxdwxd
vSr;f ykwu
f m ]]aumifrav;? igu eift
h om;pm;csiv
f Ykd [dak rsmuftrkd
Mu;D udk ,lxm;wmaemf}}[k ajymvdu
k o
f nfukd jyefawG;rdawmh at;rGe\
f
acgif;xJwiG f qla0vmonf/ xd"k m;OD;cRejf ym;jym;av;ESihf [dv
k Ml u;D \
Adu
k u
f kd ab;wdu
k f yS x
f ;kd jy;D ig;z,fco
JG vdck cJG svu
kd &f vQi.f .. awG;Munfh kH
ESiyhf if t&omSv
d o
S nf/
]]olYtar vJomG ;awmh tMu;D aumifausmaf usmu
f rcHEikd b
f ;l /
cifAsm;Mu;D uReaf wmft
h arudk rxdeYJ 0ifatmfw,f/ 'Dawmh rif;tarudk
vnf; xdr,f? rif;udv
k nf; du
k rf ,fqjkd y;D em;&if;tkyx
f nfv
h u
kd w
f m
acGueJygyJ r*syefr&,f}}
]]aMomf...'gaMumif.h ..'Davmufqn
l aH ewmud;k }}
*syefru ajymp&mowif;tcsut
f vufrsm;udk tjynft
h pHk
rSwo
f m;aeonf/ odYak omf rjynfph EkH ikd af Mumif; at;rGeo
f o
d nf/ ta':
\ a,musmf ;Mu;D u ]]rif;tpfrudv
k nf; ,lr,f}} [kquf ajymao;
onfukd csex
f m;aomaMumifjh zpfonf? xdrk Qtxd ajymjy&rnfuakd wmh
olu
S o
f nf/
]]wifah wmifw
h ifw
h ,f &nf;pm;av;wpfa,mufavmuf&dS if
vnf; ,lvu
kd &f &if aumif;yg&JU}}
at;rGeu
f awmifah wmifw
h wawG;rdonf/ olEiS ehf ;D pyfonf

20

rpEm

rsm;u aps;xJwiG f xrf;yd;k aeMuaom aps;ulvu


D av;rsm;om jzpf
onf/ olwYkdukd oGm;,lvYkduawmh qif;&JwiG ;f xJrS wd;k rxGuEf ikd b
f J
epfonfxufom epfomG ;rnfukd at;rGef odonf/
]]at;rGe}f }
ta':0wkwu
f csed cf iG x
f rJ S ig;rsm;udk yvyfpwpfqefcgxJ
oGex
f nfv
h u
kd o
f nf/ aoonfh ig;u ao? wGeYfonfh ig;u wGeYf?
ckeo
f nfh ig;u ckeEf iS hf wvIyv
f yI jf zpfaeMuonf/
]]acgif;cGcH mG jyD; Adu
k af zmufay;ygwJ}h }
]][kw}f }
at;rGeu
f pOf;wDw;kH ESihf "m;udk vSr;f qGo
J nf/ ckeaf eonfh
taumifukd OD;pGmaumuf,jl yD; "m;aESmifEh iS x
hf v
k u
kd o
f nf/
tckawmh olYcrsm aps;uRejf zpfae&jyDjzpfonf/ [kq
d ikd u
f
tul vdv
k Qif vSr;f ac:vdu
k ?f 'Dqikd u
f tulvv
kd Qiv
f nf; vSr;f ac:vdu
k ?f
ESp&f mrsKd ; oH;k &mrsKd ;ay;vdu
k Mf uESiq
hf akd wmh wpfaeYwpfaeY ajcmuf&m
ckepf&mavmufawmh &wwfonf/ aps;uGcJ geD;vQiaf wmh &wwforQ
av;awG 0,f wufow
k f u
kd jf yefum tdru
f srS csu&f onf/ olwYu
kd
jzpfovdk jcpfcsuf pm;vQif &aomfvnf; ta':ha,musmf ;aMumifh cufvS
onf/ olu [if;aumif;rS pm;csio
f l jzpfonf/ ydu
k q
f aH y;onf[k
qdak omfvnf; wu,fh wu,f olay;aomaiGonf [if;zd;k yif
ravmufcsi/f
]][J.h ..eift
h a':a&m aeaumif;&JUvm;}}
aps;0,fol twefi,fyg;oGm;awmh ta':0wkwu
f trSwf
w& ar;onf/ ta':ESihf a':0wkwu
f wnfMh uonf r[kw/f ta':

21

aps;xGuw
f ek ;f u olwYkEd pS Of ;D cPcP &efjzpfMuonf/ apmif;Mu csw
d f
Mu? qJMu? qdMk uonf/ tckawmh at;rGeu
f kd yifwikd o
f ;kH jy;D aiGtrsm;qH;k
ay;aeolrmS a':0wkwjf zpfaeonf/
]]ajcwpfzuf vufwpfzufrS rvIyEf ikd w
f m/ b,faumif;Edik f
yghrvJ ta':&,f}}
]]tJ'u
D usew
f ihJ g;clEpS af umif,o
l mG ;av...eift
h a':udk aMumf
ay;vdu
k .f ..}}
]]ta':u pm;rSm r[kwb
f ;l / olUa,musmf ;MuD; rsKd zYkd qdYkzYkd
csex
f m;rSm}}
at;rGeu
f cyfaqmifah qmifh ajymonf/ ta':om xdk
a,musmf ;MuD;udk r,lcv
hJ Qi?f ,lcrhJ v
d Qiv
f nf; ,ckumG ypfvu
kd v
f Qif
rnfrQaumif;avrnfenf;/
]]ta':...ig;clrSad wmhb;l vm;}}
]]tJ'D ESpaf umifyJ 'gawmif a&mif;jy;D om; eifu b,favmuf
rsm;rsm;vdck siv
f Ykv
d }J }
]]awmfygjy?D ig;clrS&d ifvnf; ig;Muif;0,fcw
hJ /hJ rSad wmhb;l
vdYkyJ ajymvdu
k rf ,f? [db
k ufqikd rf mS ig;Muif;Sw
d ,f}}
oMueF af bmif;bDum;um;ESiahf umifrav;u wpfzufqikd o
f Ykd
ul;oGm;jyD; ig;Muif;0,faeonf/
]]0,fov
l nf; yg;aeygjy/D eifapmapmjyefcsi&f ifjyefvu
kd af v
...eif...aps;jyefrcS su&f rSmr[kwv
f m;}}
pdwv
f v
kd uf&ESihf oabmaumif;aeaom a':0wkwu
f ig;cl
ESpaf umiftjyif ig;&mwefwpfu
G yf g xyfay;onft
h wGuf at;rGef

22

rpEm

aysmo
f mG ;onf/ / *syefrvnf; ig;z,f;kd awG ay;vdu
k o
f nf/ ig;z,f;kd
ESihf ig;clacgif;udk tcsKd &nfxu
G af tmifywfjyD; rkeYf[if;cg;[if;&nf
av; csuaf y;vQif ausmaf usmw
f Yn
kd t
D pfuo
kd mru ta':vnf; uu
d f
onfrYkd at;rGeu
f tdru
f kd cyfow
k o
f w
k jf yefvmcJo
h nf/
]]bm 0,fvmvJ}}
oMuFeaf bmif;bDEiS ahf umifrav;u olYuv
kd rS ;f ar;onf/
b,ftrd rf mS aerSe;f rodaomfvnf; aps;xJrmS cPcPawGYaeusrYkd
rsurf eS ;f wef;rdjyD;jzpfavonf/
]]r0,f&ygbl;? 'Dvykd 0J ikd ;f ay;vdu
k Mf uwm? ta':t&ifu 'D
aps;xJrmS t&ifuwnf;u ig;a&mif;wmav/ tckraS eraumif;vdYk
ra&mif;Edik af wmhwm}}
at;rGeu
f Snf n
S af 0;a0; Si;f jyvdu
k o
f nf/
]]ightarvnf; 'Dvykd ?J tom;awG0gjy;D cPcPzsm;w,f/
tazuawmh awmifay:rSm 0g;ckww
f ,f}}
]]eifrh mS taza&mtara&mSw
d ,faygh}}
]]tif;...}}
]][D aumif;wmaygh[m}}
]]'gayr,fh twlrS rae&wmyJ? igu i,fi,fuwnf;u
olrsm; tdraf wGrmS tvkyv
f yk &f wm/ tckvnf; ta0;MuD;rSm oGm;jyD;
tvkyv
f yk rf vdYk}}
]]bm tvkyv
f }J }
]]aps;awmha&mif;&rSmyJ txnfvm; xrif;vm;awmh rodb;l }}
aps;xdyaf &mufawmh at;rGeEf iS ahf umifrav; vrf;cGv
J u
kd Mf u

23

onf/ at;rGet
f rd jf yefa&mufawmh ta':uxrif;Murf;cJudk ig;yd&nf
qrf;jy;D pm;ESiahf ejyD jzpfonf/ at;rGeu
f ig;clav;udk uref;uwef;
aMumfay;rnfvyk af wmh xifxm;onft
h wdik ;f ]]xm;vdu
k yf gawmh[,f
... naeusrS olYuakd uR;vdu
k }f }[kajymavonf/
]]ta':uom apwemydak e? tJ'v
D Ml uD;u aumif;wm
r[kwb
f ;l aemf? uRerf udv
k nf; xduyg;&duyg;eJY}}
at;rGeu
f aoG;wd;k prf;umajymMunfah wmh ta':hrsuEf mS xm;
u wnfjyD; wif;oGm;onf/ at;rGeu
f kd cyfprd ;f pdr;f Munfu
h m ]]nD;u
vnf; tdajE& &aerSayghath}} [kajymavonf/ at;rGef bmudrk Q quf
rajymcsif awmh/
ta':\a,musmf ;Mu;D uvnf; raeYwek ;f u qJvm;qdv
k m;?
wGe;f vm;xd;k vm; vkyx
f m;rdaomaMumifv
h m;awmh rod/ av;ig;&uf
avmuf tdrjf yefrvmay/ oltrd jf yefrvmonfukd at;rGew
f Yakd rmifEpS rf
oH;k a,mufu usw
d jf yD; 0rf;omaeMuaomfvnf; ta':hcrsmrSmawmh
rsuEf mS raumif;Sm/ olYa,musmf ; trl;orm;? tzd;k rwef trsKd;rrSeMf u;D
udk warQmw
f nf; arQmaf evdu
k o
f nfrmS vnfyif;yif twefi,f Snf
xGuv
f monf[k xifro
d nf/ acgif;&if;tdrrf S bMuD;xGe;f ZHuawmh
tajctaerSeu
f kd em;vnfonf/ ]]'Dtaumif bmMuaH evJrS rodwm/
wpfcck ak wmhMuaH erSmyJ? vmawmhvmOD;rSm? eifwYkad rmifEpS rf awGvnf;
owdrvGwaf peJY}} [kajymonf/
bMu;D xGe;f ZHajymonfrmS rSev
f aS Mumif; wpfywfavmufae
awmh vufawGYo&d onf/ ausmaf usmw
f Ykn
d t
D pfuv
kd nf; ausmif;oGm;
wke;f ta':uvnf; aeYvnfxrif;pm;jyD; wa&;warm jyefvnf

rpEm
24
tdyaf ysmo
f mG ;wke;f ta':ha,musmf ;a&mufvmonf/ at;rGeu
f tdrf
aemufaz;wGif yef;uef aq;aepOf cRwef if;jy;D 0ifa&mufvmjcif; jzpf
onf/ xdak emuf at;rGeu
f kd aemufzufrS aejyD; odr;f zufonf/
]]a[m'DrmS ta':a&...bMu;D xGe;f ZHa&...Mu;D a':oef;a& vkyf
MuygOD;}}
at;rGeu
f tvefYwMum; atmfonf/ olu at;rGe\
f yg;pyf
udk twif;ydwo
f nf/ at;rGeu
f ke;f &if;uef&if; ,ufuef,ufuefEiS hf
vufwpfzufu rD;zdak b;rS iHjym&nfyv
k if;udk vSr;f jy;D prf;vdu
k rf o
d nf/
'Dawmhvnf; iHjym&nfyv
k if;udk wif;wif;qkyu
f ikd jf y;D vufjyef du
k cf s
vdu
k o
f nf/ olu vufEiS q
hf ;D cHvu
kd
f acgif;udrk xdaomfvnf; ykvif;
uGu
J m olYvufwiG f SomG ;onf/ iHjym&nfawGvnf; zdwpf Ofum TpJ kd
oGm;onf/
at;rGeu
f ykvif;zifjywfuu
kd ikd u
f m olYukd csucf si;f vSnjhf y;D
&ifqikd v
f u
kd o
f nf/ olYrsuEf mS wnfw
h nfu
h kd ykvif;jywfEiS hf aqmifx
h ;kd &ef
ud;pm;&if; jzwfueJawGYvu
kd af om ikwu
f snaf yGYuykd g b,fbuf
vufu vSr;f jyD;qG,
J v
l u
kd o
f nf/ usm;rav;vdk rmefzjD yD; twif;
aSUwd;k vmaomat;rGeu
f kd olu aMumufvefYwMum;Munf&h if; trl;ajy
oGm;yH&k onf/ aemufqw
k f aemufqw
k Ef iS ahf emufjyefqw
k &f if; ]]rat;
jrifah &...eifw
h rl ighuo
kd wfaejyD}} [k atmfonf/
olwYt
kd rd u
f vnf; rD;zdjk y;D vQif tdraf SUcef;rdYk aemufqw
k pf &m
ae&mu bmrQrS/d tdraf SUcef;usO;f usO;f av;jy;D vQif avSum;xpfom
Sad wmhonfrYkd at;rGeu
f kd ausmrcdik ;f &Jaom ta':ha,musmf ;u avSum;
rS aemufjyefusomG ;onf/ a'gopdwaf wG rTex
f al eaom at;rGeu
f yg

25

olYaemuf xyfcsyv
f u
kd jf yD; tdraf y:rS 0ke;f ueJ ckecf sonf/
]]tr,fav; vmMuygOD; u,fMuygOD; t&yfuwdYka&...
u,fMuygOD;? uRerf a,musmf ;udk at;rGeo
f wfaeygjyD}}
i,foyH gatmif atmfvu
kd af omta':\ toHukd Mum;&
onf/ ta': atmfvu
kd o
f nfrmS olYa,musmf ;MuD;twGuo
f mru
at;rGeyf g uHaumif;zdYk jzpfomG ;avonf/ ta':\toHukd rMum;rdvYkd
uawmh xdv
k Ml uD;\acgif;udk ikwu
f snaf yGUESiyhf ,fy,fe,fe,f xk
axmif;xkjyD; vlowfrI usL;vGerf ad wmhrnfjzpfonf/
at;rGev
f n
S Mhfunfv
h u
kd af wmh tdy,
f mxJrS 'Gwq
f jJGy;D xvm
aom ta':u tdr0f a&mufaejyjD zpfonf/ at;rGeu
f kd vufnKd; aiguf
aigufx;kd um a'gowMuD;ESiahf tmf[pfaeonf/
]][J.h ..aumifr xGuo
f mG ;/ ightrd af y:u tckqif;oGm;}}
at;rGeo
f nf olYuEkd iS cf saeaomta':tm; awGawGa0a0
Munf&h if; &ifxw
J iG f cg;cg;oD;oD; emusiv
f monf/ at;rGeaf cw
rQ idik o
f mG ;pOf ta':ha,musmf ;Mu;D u ajray:rS vl;vJxum aemufqw
k f
aemufqw
k Ef iS hf qkwo
f mG ;jy;D vGwaf vmufaomae&ma&mufawmh wcsKd ;
wnf; vSnahf jy;oGm;onf/
]]udrk if;Ekid .f ..td.k ..udrk if;Edik f b,fomG ;rvdYkv}J }
ta':u olYa,musmf ;udk wausmaf usmaf tmfac:onf/ [du
k
vSnrhf Munfah wmh at;rGeb
f ufvn
S u
hf m ]]eifb,fvv
kd yk v
f u
kd w
f mvJ
rat;at;rGe&f UJ ? aus;Zl;Sirf &JU}} [katmfonf/
]]awmuf...}}
at;rGeu
f olUvufxrJ S ykvif;jywfEiS ihf kwu
f snaf yGYukd ajr

26

rpEm

MuD;ay:odYk wtm;vTaJ ygufvu


kd o
f nf/ xdak emuf csmueJ vSnu
hf m
xGuv
f mcJo
h nf/ cg;onf;emusiaf MuuGrJ u
I ol\oHa,mZOfMu;D udk
awmufueJaeatmif jzwfcsvu
kd o
f nf/ ausmaf usmEf iS ahf ZmfaZmfukd jrif
a,mifrad wmh &ifxrJ mS rcs?d ausmif;jyefvmvQif ]]tpfra&m}}[k SmMu
awmhrnf/ odYkaomf bmwwfEikd rf nfenf;/ olwYko
d nf tart&if;ESihf
om;t&if;rsm; jzpfMuonf/
]]ae&pfcMhJ uawmh armifav;wdYka&}} at;rGepf w
d x
f rJ aS jym&if;
a0usvmaomrsu&f nfrsm;udk vufEpS zf ufEiS yhf w
G o
f w
k v
f u
kd o
f nf/
aeylusu
J sw
J iG f ajcOD;wnf&h mavQmufomG ;ae&if; at;rGeo
f nf
]]ig bmvky&f rvJ}} [k olYu,
kd o
f l txyfxyfjyefar;aerdonf/ odYk
aomfvnf; tajzrSad cs/ aemufawmh rEav;rS ta':0rf;uGu
J kd owd
&onf/ aumuf;kd rQiu
f av;yif jzpfapawmh? xdak umuf;kd rQiu
f av;
udyk if qG&J awmhrnf/ ta':hqo
D Ykd oGm;csio
f nf/ odYkaomf b,fvkd
oGm;&rnfenf;/
olYwpfu,
kd v
f ;kH vnf; pkwjf ywfnpfywfaeonf/ qHyifawG
zGm&&m usu
J m iHjym&nfapmfvnf; eHapmfaeonf/ aemufq;kH awmh
ta':0wkwu
f kd owd&onf/
]]eif...bmvkyrf vJ}}
ta':0wkwu
f ar;onf/
]]rEav;rSm OD;av;&JUtpfr0rf;uGw
J pfa,mufw
dS ,f/ uRerf
eJYqkd Mu;D a':wpf0rf;uGaJ wmfwmaygh/ tysKd Mu;D yJ...uRerf i,fi,fwek ;f
u &efuek f vmzl;w,f/ oleYJvmaezdYkvnf; ac:zl;w,f/ olYqD vdu
k f
oGm;r,f}}

27

]]rEav;rUd u tus,Mf u;D [J.h ..eifu olYub


kd ,fvv
kd yk jf y;D
SmrSmvJ}}
]]olu aq;HMk uD;rSm vlemapmifv
h yk w
f mav/ a':jrvdYk ar;
vdu
k &f if vlwikd ;f odw,fw}hJ }
]]uJ...tJ'aD &mufawmh eifbmvkyrf vJ}}
ta':0wkwu
f pd;k &draf eSmonf/ at;rGeu
f ,
kd w
f ikd v
f nf;
ajymr,fo
h majymae&aomfvnf; rEav;a&mufjy;D rS a':jrudk SmrawGY
vQif bmqufvyk &f rnfenf;/ pOf;yif rpOf;pm;&J/ ta':0wkwu
f rsm;
]]igeJY vmaevSnahf v}}[k ajymrvm;[k arQmv
f ifah erdaomfvnf; olY
tdru
f sO;f usO;f rSm olYro
d m;pktjynfrh Ykd ajymcsiv
f Qiaf wmif ajymEdik t
f m;
rSo
d nfuakd wmh odjyD;om;yif/
]]tJ'aD &mufawmhvnf; olYvykd J vlemapmif&h ifapmifh rapmif&h
&ifvnf; wHrsupf nf;vSn;f trIu
d o
f rd ;f ? wpfcck ak wmh vky&f rSmaygh
ta': 0wkw&f ,f? uRerf &JUw0rf;wcg;awmh uRerf Smpm;vdYk&rSmyg}}
at;rGeu
f tm;wif;jyD; ajymonf/
]]eift
h a':udk mS rawGY&if b,fvv
kd yk rf vJ}}
]]td.k ..aq;HMk u;D a&muf&if vlwikd ;f odygw,fqrkd S awGYrmS yg/
r*syefr uvJ}}
odYkEiS yhf if at;rGeo
f nf &efuek b
f w
l mMu;D odYka&mufc&hJ onf/
a':0wkwEf iS w
hf uG ig;onfrsm;u olYtwGuv
f rf;p&dwu
f kd pkjyD;ay;
vdu
k Mf uonf/
teDa&mif&xm;MuD; wGx
J ;kd vmawmh &xm;ay:udk aMumuf
aMumufEiS w
hf ufc&hJ onf/ olYae&mwGio
f l ukwcf scd sad v; xdik &f if; at;

28

rpEm

rGeo
f nf rsupf o
d il ,fjzpfaeonf/ xdak emufawmh pdwx
f w
J iG f wwf
orQ bk&m;pmawG Gw&f if; rsupf u
d rkd w
dS x
f m;vdu
k o
f nf/
]][,f...eifb,fomG ;rvdYkv}J }
olYyck ;kH udk wpfpw
kH pfO;D uykw
f EIwq
f ufonf/ rsupf u
d kd zGihf
Munfv
h u
kd af wmh aumifrav;wpfa,mufu olYu&kd ,fjyaeonfukd
awGY&onf/ acwpOf;pm;jyD;rS aps;xJoYkdvmwdik ;f oMuFeaf bmif;bD
um;um;MuD; 0wfvmwwfaom pkww
f w
k jf ywfwwf aumifrav;
jzpfonfukd rSwrf v
d u
kd f onf/ tckawmh tusy ef;a&mif? xbDyef;a&mif
tyGiphf w
d pf w
d af v;ESihf acgif;wGiv
f nf; yef;a&mifuvpfav; nyu
f m
vSwywav; jzpfaeonf/
]]ig rEav;oGm;rvdYk}}
]][if...wpfa,mufxv
J m;}}
]]at;...wpfa,mufxyJ .J ..eifa&m b,fv}J }
at;rGeu
f aqGrsKd ;t&if;tcsmawGY&ovdk 0rf;omtm;& jzpf
oGm;onf/ tm;awGwufomG ;onf/
]]wpfa,mufwnf; bmoGm;vkyrf vdYkv[
J if? 'DrmS Munfh 'D
tpfrudak &m eifow
d ,fr[kwv
f m;? rdwL ul;qdik u
f av? olu igeJY
twl vdu
k v
f mwm? [drk mS tvkyv
f yk Mf urvdYkav/ 'gu igh&UJ tpfr
0rf;uG?J tpfru igwdYu
k kd vmac:wm/ [ku
d sawmh txnfa&mif;wJo
h l
u a&mif;? xrif;a&mif;wJo
h u
l a&mif;? vkyMf u&rSmwJ/h eifa&m...
rEav;rSm bmvkyrf vdYkv?J igwdYkeYJ twlvu
kd cf rhJ vm;[if/ e,fpyfrmS
aps;a&mif;Mu&atmifav/ tckawmh olrsm;qDrmS vky?f t&if;tES;D av;
&wmawmhvnf; [D..[D ud,
k yf ikd t
f vkyv
f yk &f rSmaygh? eifa&m [drk mS

29

bmvkyrf mS vJ... igwdYkeYJ twlvu


kd cf rhJ vm;...[if}}
aumifrav;u ol\xH;k pHtwdik ;f pum;udk a&yufr0if
atmif ajymaeonf/ rdwL ul;qdik rf t
S pfrav;udv
k nf; at;rGejf rifz;l
aeom;yif/ aumifrav;\ tpfr0rf;uGu
J awmh csr;f omyH&k onf/
acwfvnf; qefonf/ &,f'rD w
d t
f us yGyt
G t
d ad ysmah ysmah v;udk 0wf
xm;&m Munf
h aumif;vSonf/ qHyifukd tndKa&mifq;kd jy;D aumuf
xm;aomfvnf; jzefYrcsbJ aemufzufwiG f cyfG aG v;pkum pnf;xm;
onf/ tppfvm; twkvm;awmh at;rGerf od? olYem;wGiyf efxm;aom
ausmufprd ;f em;uyfEiS hf avmuufo;D ? vufpyG w
f YkdrmS qifwjl zpfav
onf/ aemufjyD; aTvufaumufawG qif0h wfxm;&m olYvuf vIyf
vdu
k w
f ikd ;f aTEiS ahf Tcsi;f xdcwfou
H cRiu
f eJcRiu
f eJjrnfomG ;onf/
at;rGe\
f em;xJwiG af wmh xdck Ricf Rio
f aH v;u om,mvSonf/ olu
at;rGeu
f kd tuJcwfovdk vSr;f Munfu
h m azmfaGpmG yH;jyonf/ olY
vufxw
J iG f udik x
f m;aom tmvl;aMumfxyk u
f kd ]]a&mh...nDrav; pm;
OD;}}[k qdu
k m vSr;f ay;onf/
&xm;Mu;D u jird u
hf eJ ,dr;f um pwifjy;D xGucf mG vmonf/
*sed ;f *sed ;f *sKw*f sKwjf rnfoEH iS t
hf wl at;rGe\
f &ifcek o
f o
H nfvnf; pnf;
csuf ususEiS hf wjznf;jznf;jrefvmonf/
b0pmrsuEf mS topfonf olYuakd pmif
h udaejyD.../

awmifawG acsmufawGuv
kd nf; ausmcf jhJ y?D jrpfawGacsmif;awGuv
kd nf;
jzwfcjhJ yD/ um;uav;uawmh w&dy&f yd af jy;aeqJyifjzpfonf/

30

rpEm

at;rGeEf iS Ehf iS ;f qDarT;u wpfa,mufuw


kd pfa,mufru
DS m tdyf
aysmf aeMuonf/ pkpEk ,
G u
f awmh &dyu
f eJ&yd u
f eJusecf ahJ om xif;I;yif
rsm;udk ai;armMunf&h if; tarhukd owd&aeonf/ taru olxu
G v
f m
onfukd vH;k 0oabmrwlay/ ]]aiGb,favmuf&w,fajymajym? tarh
&JU rsupf u
d ,
G &f m? em;uG,&f mudk a&mufomG ;rSm taroabmrwlb;l
orD;}} [laom pum;udk twGiaf jymcJo
h nf/ orD; 'Dwpfacgufawmh
vdu
k o
f mG ;Munfrh ,f tar&,f? oH;k av;vaevdYkrS tqifrajy&if jyef
vmrSmaygh? orD; ud,
k u
hf ,
kd u
f kd apmifah SmufEikd yf gw,f/ tarpdwcf syg}}
[k a&;cJah om olYpmuav;udak wmh naeapmif;jyD; oljyefrvmaom
tcgrS tarzwfrrd nfjzpfonf/ ]]orD;udk cGiv
hf w
T yf gtar&,f...'Dvrkd S
xGi;f azmufjy;D rxGu&f if ru;d pm;&if 'H&k if;b0uae wufEikd rf mS r[kwf
vdYk pGeYfpm;&wmyg...}} pkE,
G pf w
d x
f rJ S ajymaerdonf/
]]nDrav;u tdrv
f rG ;f aejyDvm;}}
tpfrMuD;u um;aSYcef;rS iJMh unfjh yD; ar;onf/
]]vGr;f wmaygh tpfrMu;D &,f...uRerf u tdref Yw
J pfcgrS cGzJ ;l wm
r[kwb
f ;l ...}}
]]b0qdw
k m 'Dvykd aJ ygh [,f}}
tpfrMu;D u yifprd ;f oD;wpfxyk v
f rS ;f ay;onf/ yg;yg;vS;D jy;D
aq;oMum;? ikwo
f ;D rIeYfrsm;ESiehf ,fxm;aom yifprd ;f oD;xkwrf sm;udk
pkE,
G f uu
d o
f nf/ csKd csKd csOcf sOf zefzef pyfpyft&omonf tdyif u
kd af jy
jyD; rsuv
f ;kH us,o
f mG ;apwwfonf/
]]rd;k csKycf geD;rS a&mufrmS yJ}}
]]a0;w,faemf}}

31

&moDOwku ajrjyefYwek ;f uESihf rwlawmhbJ pdrjhf yD;at;vm


onf/ pkpEk ,
G u
f taEG;tusa v;wpfxnfygaomfvnf; ESi;f qDarT;ESihf
at;rGeu
f ygrvmMu/
]]t&ifwek ;f u 'Dvrf;awGrmS tckvkd at;at;csr;f csr;f vGwf
vGwf vyfvyfomG ;vdYk&wmr[kwb
f ;l / e,fajruvnf; Murf;? vrf;
awGuvnf; Murf;w,fav? tckawmh e,fajru at;csr;f vmjyD;
vrf;awGuvnf; ajzmifah e jzL;aejyq
D akd wmh oGm;&vm&? a&mif;&0,f&
wm odyaf umif;vmw,f}}
tpfrMuD;u Si;f jyonf/
]]nDrav;wdYkvkd tvkyv
f mvkyw
f o
hJ al wG ukeaf &mif;uke0f ,f
vkyw
f o
hJ al wGvnf; trsm;MuD;yJ}}
]]uRerf wdYk xrif;a&mif;&rSmvm; tpfrMuD;}}
pkE,
G u
f ar;awmh tpfrMu;D u acwjird o
f mG ;avonf/ tck
Ed;k vmaom ESi;f qDarT;u ]]uRerf tukecf suw
f wfw,f? jrefrmxrif;
[if;awGaygh? ,d;k ',m;pmawG wkwpf mawGuakd wmh tpfrMu;D oifay;
aemf}} [k 0ifajymonf/
]]tJ'gudk ajymrvdYkaygh}}
tpfrMuD;u cyfw;kd wd;k ajymonf/
]]tpfrvnf; xrif;a&mif;wm tydit
f qdik af wG t&rf;rsm;
vmawmh t&ifwek ;f uavmuf a&mif;vdYrk aumif;awmhb;l / ESi;f qDav;
u pdwt
f m;xufoefaevGe;f vdYkom ac:vm&wm}}
]][if...tpfrajymawmh t&rf;a&mif;aumif;w,fq}kd }
]][kww
f ,f? a&mif;aumif;wmawmh aumif;ygw,f? 'gay

32

rpEm

r,fh wpfaeYwek ;f u rD;avmifwm qdik w


f pfjcrf;ygoGm;vdYkw}hJ }
]]a[m...awmf}}
tpfrMuD;\rsuEf mS u cyfnKd ;nKd ;jzpfomG ;onf/
]]vrf;rSm em;Ny;D nDrav;wdYk xrif;pm;aewke;f u tpfrMu;D
a,musmf ;qDukd w,fvzD ek ;f qufw,fav tJ'w
D ek ;f urS od&wm}}
[kwo
f nf? t&omtajymif;tvJav;rdYk olwYkdwpfawG
acgif; razmfEikd af tmif pm;aumif;aecdu
k f tpfrMu;D w,fvzD ek ;f quf
onf/ olwYkd xrif;pm;aeaomae&mESihf tpfrMu;D w,fvzD ek ;f qufae
aom ae&m ra0;vSojzifh pum;ajymoHukd tukev
f ;kH Mum;&onf/
odYkaomf wpfv;kH rQ em;rvnf/ tpfrMu;D ajymaeonfrmS jrefrmpum;
r[kwaf omaMumifh jzpfonf/ ESi;f qDarT;uawmh ]]tpfrMu;D u 'Dbuf
a&mufaewm q,fEpS af usmaf ejyq
D akd wmh 'Dbufu pum;awG tukef
wwfw,f[}} [kajymonf/
]]nDrav;wdYko&d if tvum;ae&if; pdwrf aumif;jzpfaeMu
rSm pd;k vdYrk ajymwm/ tpfrMu;D qdik u
f csucf si;f jyefziG Ehf ikd Of ;D rSm r[kwb
f ;l }}
]][if...'gqd.k ..uRerf wdYk}}
olwYko
d ;kH OD;vH;k pdwaf wGyo
l mG ;Muonf/
tpfrMu;D u qdik rf zGiEhf ikd af wmhb;l qdak wmh olwYkad wG bmvkyf
Mu&rnfenf;/ aemufjyD; pkE,
G \
f pdwx
f w
J iG f wpfcsuf xifu
h eJ jzpf
oGm;onf/ tpfrMu;D u olYa,musmf ;ESiphf um;ajymwm jrefrmvdk rajym
bl;vm;? olY a,musmf ;onf jrefrmvdk rwwfonfo
h v
l m;? qdik Mf uD;
wpfjcrf;vH;k rD;avmifomG ;wmudk tpfrMu;D u tdajEr ysuaf eEdik o
f vm;/
]]ypn;f ocFg& vlocFg&yJav? tpfr 'Da&mufwek ;f u vuf

33

csn;f yJ a&mufvmwm/ ypn;f qdw


k m qH;k I;H wwfwmyJ[m/ u;d pm;jy;D
Sm&ifvnf; ud,
k q
hf jD yefa&mufvmwmyJ? tpfruawmh odyjf yD; wG,f
wm pHrk uf raeygbl;}}
olYuv
kd rS ;f Munfah eaom pkE,
G u
f kd tpfrMu;D u cyfat;at;
vSr;f ajymonf/ pkE,
G \
f oHo,onfvnf; twefi,fajyaysmufomG ;
onf/
]]'DrmS tvkyaf wGu aygygw,f nDrav;wdYk [db
k ufurf;
ul;jy;D tvkyv
f yk &f ifvnf; &wmyJ/ tJ'rD mS u ydjk y;D awmhawmif &ao;
w,f/ tpfrMuD; qufo,
G af y;rSmyg...bmrSpw
d rf ylygeJY}}
]][db
k ufurf;qdw
k m bmvJ[if tpfrMuD;}}
at;rGeu
f ar;onf/ olu &efuek \
f [db
k ufqv
kd Qif arSmf
bD? wdu
k Mf u;D avmufuykd if a&mufz;l olr[kw/f rEav;udk Mum;zl;aomf
vnf; vm;I;d ? rlq,f? erf;crf;? usKid ;f wH?k wmcsv
D w
d ?f rJaqmuf
qdw
k mawGukd tckrMS um;zl;jcif;jzpfonf/
]][db
k ufEikd if aH v...}}
]]aMomf...}}
acgif;av;wjidrjhf idrEhf iS hf ]]aMomf}} [kom ajymvdu
k Mf uaomf
vnf; [db
k ufEikd if ?H 'DbufEikd if [
H al omtawG;awG olwYk\
d acgif;xJ
wGif rSad y/ tvkyv
f yk w
f myJ[m b,frmS vkyv
f yk f twlwal ygh[al om
tawG;udo
k m olwYkdawG;wwfMuonf/ tu,f wpfzufEikd if \
H
ydik ef ufxo
J Ykd a&mufomG ;vQif trdEikd if \
H t&dyt
f m0goatmufrS uif;
vGwo
f mG ;jyq
D o
kd nfuv
kd nf; olwYrkd pOf;pm;wwf/ rpd;k &drw
f wfMuay/
tpfrMu;D ajymonft
h wdik ;f yifjzpfonf/ arSmif&yD sK;d rSyif a&muf

34

rpEm

Muawmhonf/ olwYakd wGvnf; c&D;yef;um EH;k aejyjD zpfonf/ tpfrMu;D


u olwYku
d kd a&qdyu
f w
kd ef;ac:vmjyD; pufavSp;D um jrpfu;l Mu&jyef
onf/
]]'Dacsmif;uav;u ul;vdu
k &f if [db
k ufEikd if H a&mufomG ;wm
yJ/ [db
k ufu vlawGvnf; 'DbufrmS trsm;MuD;? 'Dbufu vlawG
vnf; [db
k ufrmS trsm;Mu;D ? 'Dvykd J ul;vl;vkyu
f ikd af eMu&wm/ tpfr
Mu;D vnf; 'Duakd &mufpwke;f u [db
k ufeY'J b
D ufu;l ae&wmyJ/ vky&f if;
udik &f if; ud;pm;&if;eJY tqifajyvm&wm}}
tpfrMuD;u tajymaumif;onf/
]]nDrav;wdYkawGYwt
hJ wdik ;f 'DbufrmS u pwd;k qdik af wG pm;
aomufqikd af wG? [dw
k ,fawG trsm;Mu;D &,f/ tvkyt
f udik af wGvnf;
aygw,f/ nDrav;wdYkukd eufjzefus&if tvkyf iS af wGqrD mS tyfay;
vdrrhf ,f}}
]]bm tvkyf iS af wGv.J ..[if}}
]]trsm;tm;jzifah wmh tpm;taomufqikd af wG? tvSuek q
f ikd f
awG? tusq
ikd af wG txnfqikd af wGaygh}}
]]'Dvq
kd kd uRerf wdYk twlwrl vky&f bl;vm; [if}}
at;rGeu
f pd;k &drw
f Mu;D ar;onf/ olu ig;awGuo
kd m owf&J
jzwf&jJ cif;jzpfonf/ olYu,
kd o
f l pmrwwfb;l [laom tiHYpk w
d u
f Sad e
awmh vlawmudak wmh &J&rJ wd;k &J? vlawGukd olaMumufonf/
]]'guawmh tvkyf iS u
f oH;k a,muf&ifvnf; oH;k a,muf
ac:&if ac:rSmyg/ olwYv
kd m&if vSvyS y? y;H y;H csKd csKd av;ae? rsuEf mS av;
awGukd Tif iT cf sKd csKd xm; [kwv
f m;}}

35

tpfrMuD;u oifonf/ pkE,


G f acgif;jidro
hf nf/ rnfonfh
tvkyf iS o
f nf rTirf jy nKd ;vsaeaomtvkyo
f rm;udk vkcd siyf grnf
enf;/ 'gudak wmh olwYkdem;vnfygonf/
]]tpfrMuD;&JUtodtrd u
f usO;f w,f/ vGwv
f w
G v
f yfvyf
rSb
d ;l / nDrav;wdYk aumif;aumif;tdy&f atmif wnf;cdck ef;rSm aecJh
Mu/ tpfrMuD; reufusawmh apmapmvmcJrh ,f}}
tpfrMu;D u olwYo
kd ;kH a,mufukd wnf;cdck ef;wpfco
k Ykd vdu
k yf Ykd
onf/ acgufqaJG Mumfo;kH xkyv
f nf; 0,fay;cJo
h nf/
olwYkdtyd cf ef;xJa&mufawmh q,fem&Dausmaf eayjyD/ ESpf
a,muftyd f ckwifwpfv;kH wnf;omSad omfvnf; olwYo
kd ;kH a,muf twl
tdyv
f Ykd&onf/ ckwifab;wGif rSew
f ifckH o
dS nf/
]]rSeMf uD;u tMuD;MuD;yJawmh}}
at;rGeu
f ud,
k v
f ;kH ay:rSeaf SYwiG f olYu,
dk o
f l aSYMunfv
h u
kd f
aemufMunfv
h u
kd ?f b,fvn
S Mhfunfv
h u
kd f nmvSnMhfunfv
h u
kd Ef iS hf tljrL;
aeonf/
ESi;f qDarT;uawmh arGY&mtxlMu;D ay:wGif vl;vSrd &hf if; ]]yg&m
&m ...&m; &mbH?k yg&m&m&m; &mbH}k } [katmfaeonf/ arGU,maMumfjimxJ
rS tdjEm ausmZf iftrlt,mrsKd ; vkyaf ejcif;jzpfavonf/ rsuEf mS vH;k vH;k
EIwcf rf;jynfjh ynf?h rsuv
f ;kH 0dik ;f 0dik ;f av;ESiahf jymifpyfpyfvyk jf yaeaom ESi;f
qDarT;onf uav;av;wpfa,mufvkd csppf &maumif;aeonf/
]]ESi;f qDarT;&,f...eifuawmh aysmaf ewmyJ}}
pkpEk ,
G u
f ajymonf/
]][if...tpfra&m raysmb
f ;l vm;/ tck uRerf wdYk Edik if jH cm;

36

rpEm

a&mufaeMuwmav}}
olajymonfh Edik if jH cm;udk w&m;0ifa&mufadS ejcif;r[kwb
f J
pufavSEiS hf cd;k 0ifc&hJ jcif;jzpfonfukd ESi;f qDarT; em;rvnfay/ olrsm;
wdik ;f jynf olrsm;Edik if ?H olrsm;\Oya'atmufoYkd w&m;r0ifc;kd 0Sujf y;D
a&mufadS e&jcif;onf rnfrQrsuEf mS i,fjy;D rnfrQtE&m,fMu;D aMumif;
udv
k nf; olroday/ eufjzefreufusvQif tpfrMu;D a&mufvmrnf/
ukew
f u
kd Mf u;D awG yef;jcMH u;D awGqo
D Ykd vSvyS y ausmah usmah rmharmhav;
avQmufjyD; vnf& ywf&OD;rnf[v
k nf; arQmv
f ifah eonf/
]]iguawmh enf;enf;aMumufaew,f}}
]]bmudv
k }J }
]]jrefrmpum;ajymwJv
h v
l nf; wpfa,mufrrS awGYb;l }}
]]Srd mS yg ruHao;vdYkjzpfrmS aygh}}
at;rGeEf iS hf ESi;f qDarT;u cyfayghaygh0ifajzonf/ ]]uRerf wdYk
oH;k a,mufxrJ mS tpfru touftMuD;qH;k ? aemufjyD;awmhvnf;
taMumufwwfq;kH [k ajymum waomaom&,faeMuonf/
]]vlqw
kd m toufMuD;vmav aMumufwwfavyJqw
kd m
eifwYkd rMum;zl;bl;vm;}}
c&D;a0;Mu;D udk wyifwyef;vmcJ&h ojzifh wke;f ueJ tdyaf ysmf
oGm;rnfxifaomfvnf; pkpEk ,
G f tdyrf aysmaf cs/ olwYko
d ;kH a,mufxrJ mS
olu touftMu;D qH;k rdYk wu,fyif taMumufwwfq;kH jzpfjy;D awmif
awG; ajrmufawG; awG;aerdavovm;/
&moDOwkat;ojzifh *Gr;f apmifxMl u;D udk twljzefYcu
H m yl;yl;
uyfuyf tdyaf e&onfrmS aEG;vSonf/ odYak omf tvnfwiG t
f yd af om

37

ESi;f qDarT;u toufo


jH yif;vSonf/ [dw
k pfzufrS at;rGeu
f vnf;
rjidrv
f ?S tHomG ;udv
k nf; wusu
D sD usw
d af eao;onf/
]]tpfrMuD; emrnfu b,foyl gvdr}hf }
tdyaf ysmv
f q
k q
J w
J iG f pkpEk ,
G u
f jzwfueJawG;vdu
k rf o
d nf/
ESi;f qDarT;\tpfrrdYk ESi;f qDarT;ac:ovdk tpfrMuD;[lom vdu
k jf yD;
ac:cJMh ujcif; jzpfonf/ olYtrnfu b,fvakd c:oenf;/ olaewmu
b,fae&mrSmenf;/
]]ESi;f qD arT;}}
pkE,
G u
f wd;k wd;k ac:onf/ ESi;f qDarT;u wkww
f w
k yf if rvIy/f
]][J.h ..ESi;f qD arT;...ESi;f qD arT; vdYkq}kd }
]]tif...}}
]][J.h ..eifE;kd jyDvm;}}
]]bmvJ...rd;k vif;jyDvm;}}
]]eif.h ..tpfrMuD;emrnfu b,fvakd c:vJ}}
]]emrnfvm;...}}
ESi;f qDarT;u 0g;ueJ oef;um tdycf sirf ;l wl;ESiahf i;aeonf/
]]tif;...olYemrnfu b,fvakd c:vJvYkdq}kd }
]]t&ifwek ;f uawmh rvSusiyf }J }
]]tcka&m...}}
]]tckawmh emrnfajymif;xm;w,f vSvyS y acwfqefqef
jzpfrmS aygh}}
]]bmwJv
h .J ..}}
]]wpfcgajymwmodvu
kd w
f myJ...'gayr,fh rSwrf xm;rdygbl;}}

rpEm

38

]]aeawmha&m? eif olYvyd pf m odvm;}}


]][m b,ford mS vJ}}
ESi;f qDarT;u 0ke;f ueJ jyefypfvv
JS u
kd o
f nf/
]]eifeh YJtpfrt&if;vm;....}}
]]b,f...[kw&f rSmvJ}}
]]b,fEpS 0f rf;uGo
J vJ [if}}
]]q,f0rf;avmufurJG mS aygh...wpfmG xJaezl;vdYk 0rf;uGt
J pfr
vdYk ajymwm}}
ESi;f qDarT; jyeftyd af ysmo
f mG ;onf/
pkpEk ,
G u
f awmh awmfawmfEiS hf tdyrf aysmaf wmhacs/ aemuf
wpfaeY tpfrMu;D a&mufrvmvQif olwYb
kd mvky&f rnfenf;/ tpfrMu;D
ud,
k pf m; kyf iS x
f u
J vdk vlMuD;awGa&mufvmjyD;...bk&m;...bk&m; /

aemufwpfaeYreufapmapm tpfrMuD;a&mufvmawmh olwYkd Ed;k yif


rEd;k ao;acs/ wHcg;acgufawmhrS Ed;k vmjy;D vl;vJxMu&onf/ ESi;f qD
arT;ESihf at;rGeu
f tdyaf &;0um vef;qef;wuf<uaeaomfvnf; pkpk
EG,f uawmh EH;k aeonf/ raeYnu tpd;k &draf wGyu
kd m tdy
f raysmEf ikd f
atmif jzpfaeonfuv
kd nf; tpfrMuD;jyefoo
d mG ;rSm tm;emaeonf/
]][,f...tdyv
f u
kd Mf uwm renf;udk Ed;I ,l&w,f}}
tpfrMuD;u &,f&,farmarmajymonf/ raeYwek ;f uvdk
xbDEiS hf r[kwaf wmhbJ puyfaemufu0JG wfxm;onf/ ndKajyajy

39

qHyifaumufaumufrsm;onf olYycH;k ay:wGif 0Jaeonf/


]]tpfra,musmf ;ygvmw,f/ tusv
jJ yD; qif;cJMh uaygh/
tpfruawmh atmufu {nfch ef;uyJ apmifah eawmhr,f}}
tpfrMuD;u olwYkdtwGuf tusE pS pf pkH aD y;onf/ ]]olwYkdqD
a&mufawmhvnf; olwYkv
d 0kd wfrS tqifajyrSmaygh[,f}}[k ajymoGm;
onf/ puyf ab;uGw
J pfxnfpED iS *hf g0efwpfxnfpjD zpfonf/ *g0efrsm;
rSm avab;xnfrsm;ESihf wlaomfvnf; tqiftaoG;av;rsm; vS
onf/ cg;ae&mwGif cg;pnf;u;d av;rsm;ygojzifh tusO;f tus,u
f kd
pdww
f ikd ;f us csed
f &onf/
oMueF af bmif;bDyyG MG u;D ESio
hf mjrifawGY&avhadS om ESi;f qDarT;
onf tjyma&miftpuftajymufav;rsm; ygaom *g0efum;um;av;
ESihf waoG;warG; jzpfaeonf/ at;rGeu
f tndKa&mifpuyfab;uGJ
0wfum pkpEk ,
G u
f awmh teufa&mifabmif;bDMuyfwpfxnfuk d aumuf
0wfvu
kd o
f nf/ abmif;bDom;u qGo
J m;jzpf ud,
k v
f ;kH tvS ay:vGif
vGe;f aeojzifh tay:zufrS wifyg;zH;k aomtusu
dk 0wfvu
kd af omtcg
rS pdwv
f o
kH mG ;onf/
]]igwdYktm;vH;k vSw,fawmh}}
ESi;f qDarT;u 0rf;omtm;&a&Gwaf eonf/ cg;ao;jy;D &ifcsD
aom tysKd piftvSu odoad y:vGiaf eonf/ pkE,
G w
f iG f ygvmaom
awmifMuD;armufr,foeyfcg;ESihf u&ifywf(z)bl;udk tm;vH;k twl
vdr;f Muonf/ EIwcf rf;eDq;kd Muonf/
olwYkad tmufqif;vmawmh tpfrMuD;u vSr;f Munf&h if; yH;
MunfomG ;onf/

40

rpEm
]]eifwYkdawG 'DavmufvrS eS ;f tckrS ydo
k v
d mw,f}}
]]vSw,f...vSw,f}}
tpfrMuD;\a,musmf ;uvnf; acgif;wndrn
hf rd Ehf iS hf yH;csKd

aeonf/
]]tck tpfrMu;D &JU todtrd u
f o
kd mG ;r,f/ tJ'rD mS nDrav;wdY&k UJ
tvkyt
f wGuu
f ,
kd pf m;vS,af wGuakd wGY&rSmaygh...}}
ukew
f u
kd af wG? yef;jcaH wG? upm;uGi;f awGukd oGm;rsm; oGm;&
avrvm;[k arQmv
f ifrh ad omfvnf; b,fuek w
f u
kd u
f rkd S ra&mufcahJ y/
wdu
k cf ef;usO;f usO;f wpfco
k Ykdom a&mufvmjyD; tdrf iS v
f ifr,m;ESihf
tpfrMuD;wdYk vifr,m; pum;awG tjyeftvSeaf &yufr0ifatmif
ajymvdu
k Mf u &,fvu
kd Mf uESihf pkE,
G w
f Yv
kd nf; wpfv;kH rQ em;rvnfacs/
xdak emuf vlwpfa,muf a&mufvmonf/ vufarmif;ESpzf ufv;kH wGif
wkwf e*g;yHk aq;rifaMumif xd;k xm;jy;D EIwcf rf;arT;ppESijhf zpfonf/
cyfuw
k u
f w
k x
f ikd af eaom pkE,
G w
f Yu
kd kd vSnMhfunfjh y;D aeaumif;vm;}}[k
toHcyf00J EJ iS Ehf w
I q
f ufonf/
cPaeawmh tpfrMuD;u ajymonf/
]]'Du olaX;tdraf wGu tdraf zmfawGawmhvckd siaf ew,fw.hJ .'g
ayr,fh ighnrD awGu tdraf zmfvyk rf ,fo
h al wGrrS [kww
f maemf}}
tpfrMuD;u acgif;av;cgum ajymawmh olwYkdwpfO;D ESihf
wpfO;D wdik yf ifovdk vSr;f Munfrh Md uonf/ xdt
k vkyaf wmh rvkycf si/f
]]ESi;f qDav;awmifrS 'Dxufaumif;wmvkycf siv
f Ykd pGeYfpeG Yf
pm;pm; vdu
k v
f mwmr[kwv
f m; tpfrMuD;odwmayghu,
G }f }
tpfrMu;D u aq;rifaMumifEiS hf olwYked m;rvnfaom pum;

41

awGukd tjyeftvSeaf jymjyefonf/ tpfrMuD;a,musmf ;a&m tdrf iS f


vifr,m;a&m? wpfa,mufwpfaygufEiS hf 0ifjyD;ajymMu? jiif;MuESihf
qlnaH eonf/ rsuEf mS i,fav;awGEiS hf pdwn
f pfaeMuaom olwYkd oH;k OD;
udk tpfrMu;D u ]]pdwrf npfeY?J wpfcrk [kww
f pfcak wmh tqifajyrSmyg/
tpfrMuD; vkyaf y;yghr,f}} [k rsuEf mS csKd csKd av;ESihf vSn
hf ? vSn
hf
tm;ay;wwfonf/ em&D0ufavmufMum ajymqdjk yD;awmh ]]enf;enf;a0;wJh NrdKUu txnfqikd rf mS &r,fvYkad wmh ajym
w,f nDrav;a&}} [k ajymavonf/
]]a0;w,f? [kwv
f m;}}
]]'Duaeum;pD;oGm;&r,f/ tJ'rD mS awmh wpfEpS af vmuf vkyf
&ifukd tom;wifav;ig;ode;f avmufprk w
d ,f nDrav;&JU? enf;enf;
a0;wJh ae&mqdak wmh ydu
k q
f yH &kd wmaygh/ olwYku
d jrefrmtvkyo
f rm;
qd&k if odyf uu
d w
f mwJ/h ajymvdYkqv
kd Ykv
d nf; emcHw,f/ vSvnf; vS
w,fr[kwv
f m;/ aemufjy;D tpfrMu;D wdYkjrefrmawGu tvkyf u;d pm;
w,fav}}
tpfrMu;D \rsuEf mS u csKdaeonf/ tdrf iS v
f ifr,m;uvnf;
y;H aeonf/
]]'Davmufta0;MuD;udak wmh xyfjyD;roGm;csiaf wmhygbl;/
aemufjy;D olrsm;Edik if MH u;D rSm}}
pkpEk ,
G u
f acgif;,rf;onf/ at;rGeEf iS Ehf iS ;f qDarT;uawmh
rsuEf mS i,fav;awGEiS jhf zpfaeMuonf/ olwYku
d awmh 'Davmufta0;
MuD; vmcJjh yD;rS vSnrhf jyefcsi/f
]]tpfrMuD;ajymawmh 'DbufrmS tvkyaf ygw,fq}kd }

42

rpEm

]]a0;awmh a0;wmaygh nDr&,f? 'gayr,fh wpfEpS af evdYk


wpfoed ;f ESpo
f ed ;f pkrrd ,ft
h pm; av;ig;ajcmufoed ;f pkrad wmh ydrk aumif;
bl;vm;? tpfrMuD;u aumif;apcsiv
f Ykdajymwmyg/ ydu
k q
f v
H ckd siv
f Ykd
vmvkyMf uwmyJ[m enf;enf;a0;wmeJY rsm;rsm;a0;wmyJ uGmwm/
ud,
k t
hf rd ef YJa0;wmawmh a0;aejyyD J r[kwv
f m;/ ydu
k q
f yH &kd wJah e&mrSm
vkyaf wmh yd&k wmaygh/ ydjk yD;awmhvnf; pkrw
d maygh...}}
ydu
k q
f o
H MH um;awmh pkE,
G v
f nf;idik o
f mG ;onf/ at;rGeEf iS hf
ESi;f qDarT;uvnf; tomvufuw
k af eMuonf/
]]wcsKd UawGrsm; tJ'rD mS tdraf xmifawGbmawGusjy;D uav;
awG bmawG&vdYk Mu;D yGm;aeMuwm/ jrefrmjynfawmif rjyefcsiMf uawmh
bl;}}
tpfrMuD;\ a,musmf ;u w[m;[m; &,fum ]]'Du
a,musmf ; aumif;w,faemf/ tm;MuD;opmSw
d ,f}}[k 0ifajymonf/
aq;rifaMumifEiS hf vluvnf; &,faeonf/
]]tpfr&,f uRerf wdYk ta0;MuD;vmcJMh ujyDy[
J m aemufxyf
enf;enf; xyfa0;awmha&m bmjzpfao;vJ? uRerf uawmh ESpEf pS ?f
oH;k ESpaf vmuf usw
d rf w
dS v
f yk jf yD; t&if;tES;D &rSjyefr,f}}
ESi;f qDarT;u wD;wd;k ajymaeonf/ at;rGeu
f awmh ]]uRerf wdYk
twlwo
l mG ;&rSm r[kwv
f m;[if}} [lom pd;k &drw
f MuD;ESihf xyfcg
xyfcg ar;aeavonf/
]]eifwYkdut
kd wlwal c:oGm;rSmyg}}
aq;rifaMumifu ajymonf/
]][du
k sawmha&m twlwal e&rSmvm;...[if}}

43

olwYku
d pd;k &drw
f Mu;D jzpfaeMuavonf/ 'Do;kH a,muf ruGJ
csi?f wpfa,mufuw
kd pfa,muf tjyeftvSet
f m;ud;k aeMuonf/
]]tvkyv
f yk af wmha&m twlwv
l yk &f rSmvm;}}
]]'guawmh nDrav;&,f ud,
k u
f b,foal X;eJYtqifajyjy;D
bmtvkyv
f yk jf zpfr,fqw
kd m [du
k sro
S &d rSmr[kwv
f m; twlwal e&&if
vnf; ae&r,f? wjcm;pDae&&ifvnf; ae&r,f/ uHaouHrawmh
ajymvdYk r&bl;aygh/ 'gayr,fh bmyJajymajym tJ'rD mS jrefrm rde;f uav;
awG trsm;MuD;Syd gw,f/ nDrav;wdYkxuf t&ifa&mufaewJo
h al wG
tdraf xmifawG twnfwuseYJ om;orD;awG bmawG&aewJo
h al wG
awmif Sad eMuwmyJ}}
tpfrMu;D u Si;f jyonf/ olwYku
d tdru
f kd pma&;csio
f nf[k
qdak wmh tpfrMuD;u taMumif;pHu
k kd at;at;aq;aq; a&;Mu? ol
ud,
k w
f ikd f pmwdu
k o
f mG ; rSwyf w
kH ifjy;D xnfah y;vdu
k rf nf[k ajymonf/
pkE,
G u
f tarESiahf rmifav;qD? ESi;f qDarT;u Gmu rdom;pkq?D at;
rGeu
f vnf; ta':0wkwEf iS hf *syefrqD(pkE,
G u
f awmh at;rGef ajym
onfukd vdu
k af &;ay;onf)odYk toD;oD;a&;Mujy;D pmtdww
f iG f vdypf m
taotcsm a&;um tpfrMuD;vufxJ tyfvu
kd Mf uonf/
]]uJ...olu jrefrmpum; awmfawmfav;ajymEdik yf gw,f/ nDr
av;wdYu
k kd taotcsm vdu
k yf Yjkd y;D tvky&f wJt
h xdun
l v
D rd rhf ,f/ pdwcf s
vufcsvu
kd o
f mG ;}}
tpfrMuD;u olwYkdukd yef;oD;ig;vH;k pD0,fay;vdu
k o
f nf/
wkwyf rJ ek Yw
f pfxyk pf v
D nf; ay;vdu
k o
f nf/ *Gr;f uyftusE iS hf abmif;bD
wpfppkH v
D nf; 0,fay;vdu
k o
f nf/

44

rpEm

]]'gMuD;awG0wf&atmif ajrmuf0if;kd pGe;f udk oGm;&rSmrdYkvm;


rodb;l }} [k pkE,
G u
f awG;&if;y;H vdu
k rf ad o;onf/ olwYku
d kd ]]vdrv
f rd f
rmrm aeMuaemf}}[k ajymjy;D um;Mu;D qDoYkv
d u
kd yf Yku
d m vufjyusecf hJ
onf/
]]Edik if jH cm;qdw
k m 'Dvt
kd pfr&}}
ESpx
f yfbwf(pf)um;MuD;u tdypf ifEiS q
hf akd wmh oufaomifh
oufom Sv
d o
S nf/ ESi;f qDarT;u tdypf ifay:rSmtdy&f if; yef;oD;udu
k cf g
auseyf aeonf/
at;rGeu
f awmh yef;oD;arT;arT;udk tomIu
d ef rf;&if; ausmf
ausmEf iS ahf ZmfaZmfukd owd&onf/ armifav;awGu yef;oD; pm;zl;csif
vdu
k w
f m tpfr&m}} [kajymzl;onf/ oltrd jf yefvQif yef;oD;awG0,fomG ;
OD;rnf/ armifav; ESpaf ,mufukd t0auR;rnf/ ta':0wkww
f Ykd
*syefrwdYkuv
kd nf; auR;rnf/ ta':huakd &m...tif;...ta':huv
kd nf;
auR;yg rnfav/
pkE,
G u
f awmh jrefrmjynfbufu&kd nfreS ;f um vuftyk cf sD uef
awmhonf/ tppt&m&mtqifajyEdik yf gap[k qkawmif;onf/
odYkaomf olwYkrd odwmawG trsm;Mu;D Sad eonfukd olwYkrd od
Muay/
aq;rifaMumifu tpfrMu;D wdYv
k ifr,m;udk aiGawG trsm;Mu;D
ay;vdu
k o
f nfukd olwYkdrod/
tpfrMu;D wdYv
k ifr,m;u olwYt
kd m; tcsKd owft,Ho
k iG ;f um
a&mif;pm;vdu
k jf yD[q
k o
kd nfuv
kd nf; olwYkrd od/
ky&f nfacsmarmaom tysKd pifav;rsm;jzpf aps;aumif;

45

aumif; &vdu
k o
f nfuv
kd nf; olwYkdrod/
tpfrMu;D \vufxo
J Ykad y;cJah ompmrsm; trdu
I yf ;kH xJ a&muf
oGm;jyDqo
kd nfuv
kd nf; olwYkrd odMuay/

ESi;f rIaH wG wzGm;zGm;usjy;D tHYq


k ikd ;f nKd YridI ;f aeaom aeYwpfaeYwiG f olwYu
kd kd
o,faqmifvmaom aemufyiG u
hf m;MuD;onf olwYkt
d vkyv
f yk &f rnfh
GmxJoYkd wtdt0d ifa&mufvmonf/ d;k wHusu
J sJ n
S f n
S u
f ikd ;f udik ;f
tyifMu;D rsm;ay:wGif ESi;f rsm;cJjy;D azG;azG;vIyaf eonf/ tcsKd U tudik ;f
rsm;ay:wGif ESi;f zwf ESi;f cJrsm; wG&J Gu
J sae&m 0g*Gr;f awG uyfxm;wm
ESihf wlaeonf/
tpfrMuD;u odyrf a0;ygbl;[k ajymvdu
k af omfvnf; olwYkd
vmcJ&h onfrmS av;nESio
hf ;kH &ufjdS yjD zpfonf/ um;pD;vdu
k ?f &xm;pD;
vdu
k Ef iS hf tqifq
h ifah jymif;umpD;cJ&h jy;D &moDOwkuvnf; wjznf;jznf;
at;onfxuf at;vmonf/ tpfrMu;D ay;vdu
k af om *Gr;f uyftus
MuD;awG 0wfxm;ygvsuEf iS hf csr;f jyD;wkeaf eonf/ a&mufE;kd a&mufE;kd
ESihf b,fuo
kd mG ; b,fawmha&mufrnfukd rod&aom c&D;SnMf u;D udk
oGm;ae& vla&m pdwyf g yifyef;jyD; EGr;f e,faeMuonf/
aq;rifaMumifuvnf; ar;orQ ajzonf r[kwaf cs/ ajz
csiaf omtcgrS ajzjyD; olrajzcsiv
f Qif rMum;ovdk vkyaf ewwfav
onf/ vlrsKd ; rwl bmompum;jcm;em;aomvlrsm;Mum;xJwiG f ydu
k q
f H
vnf; wpfjym; wpfcsyrf S rSad omolwYo
kd nf aq;rifaMumif OD;aqmif

46

rpEm

ac:&m aemufoYkd waumufaumufvu


kd cf MhJu&onfrt
S y bmrSrvkyf
wwf/
]]tpfrMu;D ajymovdk ydjk y;D a0;awmh ydjk y;D ydu
k q
f &H r,f xifyg
&JU[m}}
olwYkw
d pfa,mufEiS w
hf pfa,muf tjyeftvSef tm;ay;ae&
aomfvnf; pdw"f mwfuawmh wjznf;jznf; usvmonf/ at;rGeu
f
awmh tpfrMuD;ud&k nfreS ;f um ]]Adik ;f wmrMuD;}} [k a&Gwu
f m rMum
cP arwmydYkaewwfavonf/ ]]'Davmufawmifa0;wm 'Davmuf
awmif at;wmudk od&ufom;eJY igwdYkukd bmvdYknmvTww
f mvJ}} [k
raMureyfajymaeonf/ pkpEk ,
G u
f awmh ]]a0;vGe;f vdYk tvkyo
f rm;
Sm;yg;wJah e&mjzpfrmS yg}} [k tm;wif;xm;onf/ tpfrMu;D ajymovdk
jrefrmtvkyo
f rm;rsm;onf ud;pm;onf emcHv,
G o
f nf r[kwyf g
vm;/
]]a&mufawmhr,f}}
aq;rifaMumifu ajymawmh olwYkd acgif;axmifMunfMh u
onf/ tkwef cD EJ iS ahf qmufxm;aomfvnf; oufu,fvv
kd kd jrufyif
Snrf sm; rd;k xm;aom ajrpdu
k t
f rd yf yk ak v;rsm;onf wzGm;zGm; usae
aom ESi;f rIerf sm;atmufwiG f jidro
f ufpmG 0yfpif;aeMuonf/ tcsKd U
tdref &H rH sm;onf bdvyfajr udik x
f m;aomfvnf; tcsKd Utdref &H rH sm;udk
um; TYHEiS rhf x
H m;onf/
]]bk&m;a&...uRerf wdYktvkyv
f yk &f r,fh Edik if jH cm;qdw
k m 'gyJ
vm; [if...}}
ESi;f qDarT;u wtHw
h Mo a&Gwo
f nf/ ol\tdyrf ufurm

47

xJrS Edik if jH cm;[lonfrmS taqmufttHt


k jrifMh u;D rsm; jzpfonf/ vSy
arT;ysUH jyD; acwfrq
D ef;opfonf/ "mwfavSum;awG qif;vdu
k f wuf
vdu
k f pufavSum;awG jrifv
h u
kd ef rd v
hf u
kd Ef iS ?hf oefYjyefYarT;uid af eaom
vlrsm;onfvnf; ysm;yef;cwfvyI f mS ;aeonf/ tckawmh..../
eH&u
H kd TUH ESio
hf d;k udik x
f m;aom tdrw
f pftrd af SUwGif um;udk
xd;k &yfvu
kd jf y;D aq;rifaMumifu qif;oGm;onf/ tdrx
f rJ S xGuv
f m
ol tbd;k Mu;D wpfa,mufEiS hf zufvw
JS uif; EIwq
f ufum us,u
f s,f
avmifavmif pum;ajymaeonf/ tbd;k Mu;D u um;em;a&mufvmjy;D
olwYku
d kd uke;f Munfo
h nf/ aq;rifaMumifu w[m;[m;&,f&if;
]][J.h .qif;Muav}}[k cyfaigufaigufajymavonf/ [dt
k rd u
f 'Dtrd u
f
enf;enf;csi;f xGuv
f maom vlrsm;onf um;em;odYk 0dik ;f tHv
k monf/
rsupf d rsuEf mS ysuaf eaom pkE,
G w
f Yko
d ;kH OD;udk txufqefatmufjyef
taotcsmMunf&h if; pum;awG uRwu
f Rwn
f aH tmif ajymaeMuonf/
]]uRerf wdYku 'DrmS bmtvkyv
f yk &f rSmvJ}}
pkE,
G u
f aq;rifaMumifuMkdunfu
h m cyfrmrmar;vdu
k o
f nf/
odYkaomf olYtoHu wke,
f ifacsmufuyfaeaMumif; oloo
d nf/
]]awmif,m}}
]][if}}
]]olwYkdawGu eifwYkd&UJ tvkyf iS af wGy}J }
rsuaf ygufusO;f usO;f ESihf a,musmf ;oH;k OD;udk nTejf yonf/
*Gr;f uyftus cyfErG ;f EGr;f awG 0wfxm;aomolwYkdukd Munf&h onfrmS
tvkyf iS o
f al X;ESiv
hf ;kH 0rwl tvkyMf urf;orm;rsm;ESio
hf m wlonf/
]]eifwYkd olwYkdtrd rf mS ae&r,f awmif,mulvyk &f r,f}}

48

rpEm
]]uRerf wdYku aps;a&mif;ay;zdYkvmwmav/ aps;a&mif;&r,f

qd.k ..}}
]]'DrmS aps;qdik rf Sb
d ;l }}
aq;rifaMumifu cyfjywfjywf ajymonf/ cPaeawmh
um;ay:wufum jyefxu
G o
f mG ;avonf/
]]awmif,m awmif,m qdw
k m bmvky&f rSmvJ}}
pkE,
G u
f tajy;tvTm; pOf;pm;onf/ awmif,mqdak wmh
*sKH awG ajymif;awG ajryJawGpu
kd &f rSmvm;/ aumufpu
kd &f rSmvm;? pyg;
EIw&f rSmvm;? jrufyifawG Si;f &rSmvm;? toD;tESaH wGc;l &rSmvm;/
]]tpfr...}}
ESi;f qDarT;\toHu ido
k yH gaeonf/
]]uRerf wdYk bmvkyMf urvJ xGuaf jy;Murvm;}}
pkE,
G rf ajzwwf/ at;rGeu
f v
kd rS ;f Munfv
h u
kd af wmh rsu&f nf
okwf aeonfuakd wGY&onf/
]]'Dtcsed u
f sraS wmh eifwYkb
d mrSvyk v
f Ykrd &awmhb;l }}
jrefrmpum; yDyo
D oMum;vdu
k &f olwYkad cgif;awG csmueJ
vnfomG ;onf/ pkE,
G x
f uf tenf;i,fMuD;[efadS om rde;f uav;
wpfa,mufukd awGY&onf/ 0wfpm;xm;yHt
k & [dzk ufEikd if u
H [dzk uf
vlrsKd ;[kyif xif&onf/ odYkaomf taotcsmMunfah wmh tom;
tenf;i,f ndKaeonf/
]]ighemrnfu vif;vif;...ajrmufOuvmrSm aewm/ eifwYkd
vdyk J a&mufvmwm oH;k ESpf adS ejyD? tckawmh olwYkdpum;vnf; ajym
wwfaejyD}}

yef;yGichf a&

49

vif;vif;u olwYkdukd tm;ay;ovdk yH;&,fjyonf/


]]'Dtxda&mufvmjy;D rS eifwYkx
d u
G af jy;vdYkvnf; rvG,b
f ;l /
jrefrmjynfeYJvnf; a0;vSjyD/ igvnf; xGuaf jy;rvdYk pOf;pm;wmyJ/
'gayr,fh ckxd rajy;Edik af o;bl;}}
vif;vif;udk olwY\
kd tvkyf iS q
f akd omolrsm;u wpfpw
kH pfck
vSr;f ajymMuonf/ vif;vif;u oufjyif;csonf/
]]olwYu
kd ajymaew,f/ eifwYu
kd kd olwY0kd ,fxm;vdu
k jf yq
D w
kd m
eifwYko
d &d UJ vm;...wJ}h }
]]bmajymw,f? igwkYu
d kd b,fou
l a&mif;vdYk olwYu
kd 0,f&
wmvJ}}
]]eifwYrkd b
d awGuakd y;zdYk ydu
k q
f aH wG olwYakd y;vdu
k jf y;D om;wJ/h
'DrmS igajymr,f? eifwYkdukd e,fpyftxdb,foal c:vmvJ/ tJ'D ac:
vmwJo
h u
l tJ'yD u
kd q
f u
H ,
kd o
l mG ;rSmyJ/ tJ'o
D u
l eifwYku
d kd a&mif;vdu
k f
wmyJ}}
]]jydwm rMuD;...o&JrMuD;...Adik ;f wmrMuD;}}
at;rGeu
f jypfjypfEpS Ef pS q
f o
J nf/ xdak emuf [D;cs ido
k nf/
pkE,
G u
f awmh acgif;xJwiG f csmcsmvnfomG ;onf/ bk&m;...bk&m;
olwYu
kd kd a&mif;pm;vdu
k o
f nfw/hJ MuufawG? iSuaf wG? 0ufawG wd&pmef
awGukd a&mif;ovdk vlawGukd vlpifppfawGukd a&mif;pm;vdu
k w
f ?hJ ud,
k hf
jrefrm trsKd;om;csi;f vkyv
f nf; vky&f ufveG ;f onf? vdrv
f nf; vdr&f uf
vGe;f onf/
]]ig...ig...wdYk...bmvky&f rvJ}}
vif;vif;u ajym&rSm tm;emae[efEiS hf olwYu
kd kd ai;Munfah e

50

rpEm

onf/
]]olwYk.d ..tJ...olwYkad wGu eifwYku
d kd olwYk&d UJ rde;f rvkyzf Ykd 0,f
vdu
k w
f mav? igajymwm...tJ...igajymwmem;vnfw,fr[kwv
f m;/
eifwYkd... tJ...eifwYkdawGu olwYkd&UJ rde;f rawGjzpf...}}
]]bm...}}
ESi;f qDarT;u wtm;atmfonf/ olYvufxw
J iG f qGx
J m;aom
a>ra&cGt
H w
d u
f av;udv
k w
T cf svu
kd jf yD; wSed x
f ;kd xGuaf jy;onf/
]]ol...tJ'v
D v
kd yk &f if tdu
k cf &H vdrrhf ,f}}
vif;vif;u pkE,
G u
f kd vSr;f ajymonf/
]]igvnf; olwYx
kd u
J wpfa,mufa,mufu,
kd &l w,f? olwYkd
u uav; vdck siw
f ,f/ uav;arG;ay;jyD;&if jyefyYkday;r,fvYkdawmh
ajymwmyJ/ igu ckxu
d av;r&vdYk? igha,murMu;D vnf; pdwq
f ;kd ae
jyD/ igvnf; tcGio
hf m&if ud,
k w
hf ikd ;f jynfukd ud,
k jf yefcsiw
f myJ...'gyJ
igeJY eifeYJ pum; MumMum ajymae&if olwYkdudurf mS r[kwb
f ;l }}
vif;vif;u aSmifxu
G o
f mG ;onf/
pkE,
G \
f acgif;xJrmS csmcsmvnfaeovdk rsuv
f ;kH awGvnf;
jyma0aeonf/ taruajymcJo
h nf? ]]tarh rsupf u
d ,
G &f m em;uG,&f m
rSm tar pdwrf csygbl; orD;&,f}}wJ/h olu ]]orD;ud,
k o
f rD; apmifh
aSmufEikd yf gw,f tar&JU}}[k txifMu;D wpfco
JG m;ESijhf yefajymcJo
h nf/
tck 'kua &mufawmh rnf/ olYu,
kd o
f l b,fvakd pmifah Smuf&rnfenf;/
tar...tarorD;udk ru,fEikd b
f ;l vm;/
olYycH;k udk wjzwfjzwfyw
k v
f u
kd af wmh pkE,
G w
f ek o
f mG ;onf/
rsuEf mS 0dik ;f 0dik ;f ESiv
hf Ml u;D u olYukd cyfy;H y;H Munfah eonf/ ]]oGm;MupdYk}}

51

[laom oabmESihf vufjyonf/


tar&,f...orD;udk ru,fEikd af wmhb;l vm;...../

olYu,
kd o
f l owdarhomG ;wmvm;/ tdyaf ysmo
f mG ;wmvm;udyk if tao
tcsm rod/ cdu
k cf u
kd w
f ek af tmifcsr;f at;aeaomtodEiS t
hf wl at;rGef
vefYE;kd vmonf/ olYwpfu,
kd v
f ;kH vnf; emusiu
f u
kd cf u
J m rl;a0ae
onf/ bmudrk v
S nf; rjrif&? ol\todPfawG xHx
k ikd ;f um odpw
d f
awG aysmufaeovdk jzpfaeonf/ olYu,
kd o
f l b,fae&ma&mufjyD;
bmjzpfaeoenf; taotcsm pOf;pm;r&ay/
tarSmifxu
k kd todrphJ mG pl;pdu
k Mf unfah e&if; olYtem;wGif
uyfvsuf Mum;ae&aom toufo
jH yif;jyif;Mu;D wpfcu
k kd owdxm;rd
onf/ xdak emuf ol\&ifywfay:wGif uefYvefYjzwfvsuf wifxm;
aom vufMuD;wpfzufukd prf;rdonf/ at;rGeu
f xdv
k ufMuD;udk
aMumufvefYwMum;ESihf wGe;f csvu
kd jf y;D wpfzufukd vSrd x
hf u
G v
f u
kd o
f nf/
]]bk&m;...bk&m;...ig...ig}}
at;rGeu
f eH&aH xmifw
h iG f uyf&if; tvH;k pHu
k kd csucf si;f owd&
oGm;onf/ rsuv
f ;kH tdrw
f iG f rsu&f nfawG csucf si;f jynfu
h m zid f zid pf ;D
usvmonf/ ta':ha,musmf ;Mu;D udk ykvif;zifjywfEiS hf ikwu
f snaf yGU
udik u
f m ckcEH ikd cf ahJ omolonf tckawmh vlrsKd ;jcm;udk tI;H ay;cJ&h jyD
jzpfonf/
]]tpfrpkE,
G ef YEJ iS ;f qDarT;a&m b,fvjkdzpfuek Mf urvJrodb;l /

52

rpEm

ighvykd J aerSmyJ}}
olwYkd 'Duakd &mufvmonfrmS wpf&ufwnf;om Sad o;
aMumif; awG;&if; at;rGeo
f nf wdww
f w
d u
f av;usw
d jf y;D Iu
d af eonf/
reufwek ;f u a&mufa&mufcsi;f aoG;l;aoG;wef;ESihf xGuaf jy;aom
ESi;f qDarT;udk owd&onf/ wkww
f w
k cf ikd cf ikd v
f Ml u;D ESpOf ;D u twif;jyefjy;D
qGaJ c:vmonf/ ESi;f qDarT;u olwYkv
d ufuu
kd ek ;f udu
k af wmh b,fjyef
nmjyef yg;csc&H jyD; acGueJ vJomG ;onf/ xdak emuf Murf;wrf;pGm qGJ
ac:oGm;onf/
ESi;f qDarT;\tjzpfukd jrifvu
dk &f awmh tpfrpkE,
G af &m? at;rGef
yg xGuaf jy; vGwEf ikd af cs rSo
d nfukd csucf si;f oabmaygufomG ;
onf/ uvef uqefvyk v
f Qiv
f nf; wpfa,mufEiS t
hf rsm;rdYk tom;em
Ho
k mSrd nf[k qdo
k nfukd em;vnfomG ;jy;D OD;acgif;idu
k pf u
kd u
f somG ;Mu
onf/
at;rGef vdu
k v
f m&aom tdrw
f iG f tbd;k MuD; tbGm;MuD;
ESpaf ,mufukd OD;pGmawGY&onf/ rsuEf mS xm;qd;k aomfvnf; du
k af rmif;
ykwaf rmif; vkyrf nfh [efawmhrS/d olwYkd\om;u toufo;kH q,f
ausmcf efYjdS yD; tenf;i,f oGm;acgavonf/ at;rGeo
f nf jidrjf idrf
ukwu
f w
k af v; xdik &f if; ighukd b,fou
l ,lrmS vJ/ tbd;k MuD;vm;?
olYom;vm; [k aMumufaMumuf vefYvefYEiS hf pOf;pm;um rsu&f nfus
aeonf/ tbGm;Mu;D u at;rGe\
f aSUwGif vmxdik u
f m pum;awGajym
onf/ tbd;k Mu;D udv
k nf; jyonf/ olYom;udv
k nf; jyonf/ at;rGeu
f kd
vufnKd;xd;k um ydu
k q
f w
H pfu
G f xkwjf y;D ykwjf yonf/ at;rGef wpfv;kH
rQ em;rvnfacs/ aemufq;kH awmh tbGm;MuD;u at;rGeu
f kd pum;

53

ajym&ef rud;pm;awmhbJ t0wfwpfxyk f csay;um avQmcf ikd ;f onf/


pnfyikd ;f jywfxu
J a&rsm;onf rcJao;aomfvnf; tay:,H
tvTm wif;um pdrphf rd ahf t;aeonf/ at;rGeo
f nf xHu
k siaf t;pufae
aom vufacsmif;rsm;ESihf t0wfxyk u
f kd jznfonf/ a,musmf ;tusr sm;
ESihf rde;f r abmif;bDyyG MG u;D rsm;yg a&mxnfx
h m;onfukd awGY&onf/
ud,
k jhfynf ud,
k hf mG rSmum; a,musmf ;tuso
wfowf? rde;f rxbD owf
owf avQmaf eusrYkd at;rGeu
f rde;f rabmif;bDMu;D ESpx
f nfukd cG,
J jl y;D
ab;wGif yHv
k u
kd o
f nf/ tbGm;Mu;D u uGu
d u
dG u
G EG iS hf atmf[pf&if; ol
ay;xm;aom ZvHx
k w
J iG f tukef aygif;xnf&h ef vuf[efajc[efEiS hf
jyonf/ olajymonft
h wdik ;f tukef a&mxnfv
h u
kd af wmhrS tay:buf
rS qyfjymrIeYf jzL;ay;onf/ xdak emuf vuftm;udo
k ;kH jy;D ememyGwaf vQmf
&ef trlt,mESijhf yonf/
at;rGe\
f wpfoufEiS w
hf pfu,
kd f 'DavmufwpfcgrQ rcsr;f zl;
ojzifh a&udik jf yD; t0wfavQmaf e&awmh vufawG usOu
f m wHv
k m
onf/ odYkaomf wpfaeYv;kH wpfnvH;k raerem; t0wfawGcsn;f yJ
avQmaf e&vQif aumif;rnf[k jyif;xefpmG awmifw
h aerdonf/ at;rGef
aMumufaeonf/ na&mufvmrnfukd aMumufaeonf/
]]wcsKd UawGrsm; tJ'rD mS tdraf xmifusjy;D uav;awG bmawG
&vdYk Mu;D yGm;aeMuwm jrefrmjynfawmif rjyefcsiMf uawmhb;l }}[k y;H y;H
av; ajymvdu
k af om tpfrMu;D \toHcsKd csKd ukd owd&onf/ xdpk Ofu
tpfrMu;D wdYkvifr,m;a&m tdrf iS v
f ifr,m;a&m aq;rifaMumifa&m?
w0g;0g; &,faeMuonf/
]]olwYakd wGaygif;jy;D vdrMf uwm pm;MuwmaerSmyJ/ aeESiOhf ;D ..

54

rpEm

aeESiOhf ;D aygh/ eifwYkdawG xrif;00pm;xm;[J.h ..}}


at;rGeu
f pdwx
f rJ MS urd ;f &if; armif;&if; t0wfawGukd emem
yGwo
f nf/ olavQmzf w
G af eonfukd apmifMh unft
h uJcwfaeaom
tbGm;Mu;D u ab;bufuaejy;D trsKd ;rsKd ;ajymaeonf/ ]]a&xnfv
h u
kd f
OD;}} ]]emem yGwaf vQm}f } ]]qyfjympifatmif ESp}f } ]]a&awGvnf; odyrf oH;k eJY
OD;}} ]]'Da&uke&f if eifyJ cwf&rSm}}ponf ponfrsm; jzpfvrd rhf nfuakd wmh
awG;Munf
h &onf/ at;rGeu
f vnf; pdwx
f rJ aS ejyD; ]][J.h ..[mrMuD;?
odyq
f rJ aeeJY? igtjrJ 'Dvkd cHaer,frxifeYJ wpfaeYaeYus&if eifu
h kd
ig;cl ig;&HUawGxo
k vdk jyefxyk pfvu
kd rf mS odvm;}} [kjyefajymaeonf/
t0wfavQmjf y;D awmh xifonft
h wdik ;f a&cwf&onf/ tdrf iS f
om;tzESpaf ,mufuawmh 0ifvu
kd x
f u
G v
f u
kd Ef iS hf us,af vmifpmG
pum;ajymaeonf/ rsuv
f mT csxm;aomfvnf; rsuEf mS xm;wif;ae
aom at;rGeu
f kd tuJcwfaeonf/ rnfrQyif [efaqmifum wif;rm
xm;onf jzpfap at;rGeo
f nf tcsed u
f kd qGrJ xm;Edik cf ahJ y/ waGUaGU
ukev
f eG o
f mG ;aeaomtcsed o
f nf aeYtcsed u
f kd wjznf;jznf;ausmjf zwfjy;D
at;rGef aMumufaeaom ntcsed u
f kd a&mufvmavawmhonf/
]]Munfyh gOD; ta':0wkw&f ,f...r*syefr&,f uRerf wdYkav..
[d;k ...ta0;Mu;D uae wyifwyef;eJY cufcufccJ v
J mcJ&h wmav/ a&muf
vnf; a&mufa&m olwYkdr,m;awGjzpfa&m}}
at;rGeo
f nf pdwv
f w
G v
f yfvw
G Ef iS hf wtdtd u
dI if v
kd u
kd o
f nf/
tckawmh olonf ]]udo
k acg}}\r,m; jzpfomG ;acsjyD/ ]]tar&,f?
uRerf tjzpfukd ru,fawmhb;l vm;}}[k wpfoufv;kH wpfcgrQ rwzl;
aom wrvGerf S tarudk w&if; toHxu
G af tmif idck svu
kd o
f nf/

55

ol\ido
k aH Mumifh Ed;k oGm;[efadS om ol\ topfpufpuf
a,musmf ;Bu;D u arGU,mudk jzef;ueJ du
k u
f m a'gowMu;D aigufief;
aeonf/ olYpum;udk at;rGef wpfv;kH rQ em;rvnfaomfvnf;
]]tvum; idrk aeeJY? em;nnf;w,f}}[k ajymaeaMumif;udu
k m; oabm
aygufonf/ xdYkaMumifh eH&b
H ufoYkd yd
k wd;k uyfjy;D toHrxGuaf p&ef
yg;pyfukd vuf0g;ESit
hf yk x
f m;onf/ olYtem;odYk wd;k uyfvmavOD;
rvm;[k pd;k aMumufpw
d Ef iS hf &ifawG wqwfqwfcek af eaomfvnf;
tpm0um tdycf sipf w
d u
f aJ eaom olaumif;om;Bu;D u wcl;cl;a[muf
um jyef vnf tdyaf ysmo
f mG ;onf/
]]'Dvekd YJyJ ighb0qH;k &awmhrmS vm;}}
at;rGeu
f EIwcf rf;udak ygufvrk wwfuu
kd u
f m tarSmifxu
k kd
pdu
k Mf unfah eonf/
]]'Dvekd YJawmh tqH;k rcHEikd b
f ;l }}
olYu,
kd o
f l wd;k wd;k av;jyefajym&if; tm;wif;vdu
k o
f nf/
tarSmifru
kd q
f ;kH tcsed w
f Yo
kd nf tvGeMf umwwfygonf/ odYak omf tvGef
Mumaom tcsed rf sm;onfvnf; ukeq
f ;kH &rnfyifjzpfonf/ xdt
k csed u
f kd
olapmif&h rnf/

ESi;f cJawGukd Si;f xm;ojzifh wpfcif;vH;k pdr;f aeonf/ pyvifvnf;


r[kw/f MuufoeG rf w
d v
f nf;r[kw/f odYkaomfvnf; xdt
k rdwrf sm;ESihf
qifqifwo
l nfh trdwrf sm;u wpfawmifavmufn
S af vrvm;rod/

56

rpEm

ESi;f qDarT;u tcif;xJwiG f ikww


f w
k x
f ikd &f if; xdt
k rdwrf sm;udk t&if;em;
rSuyfcg vS;D jzwf&onf/ xdt
k rdwrf sm;rSxu
G af omteHYu MuufoeG ef YH
ESihf qifum teHYjyif;onf/ wcsed v
f ;kH uyfjy;D ae&awmh acgif;xJwiG f
rl;vmonf/
]]eif ydu
k q
f aH wG vdck siv
f u
kd w
f mav...xrif;qdik af v; zGihf
csiv
f u
kd w
f mav... t&if;tES;D av; vdck siv
f u
kd w
f mav...olrsm;Edik if H
udk txifMu;D vdu
k w
f mav...pGeYpf eG Ypf m;pm;oGm;jy;D tvkyv
f yk &f if odyjf y;D
yifyifyef;yef; rvky&f bJeYJ pkrad qmif;rdjzpfrmS vdYk xifvu
kd &f wmav...
[if...ESi;f qDarT; tckawmh eifawGYjyDr[kwv
f m;/ rd;k vif;uaerd;k csKy?f
toufrxGuf kH wr,f vkyaf e&wmav...[wf...[wf...[m;...eifrh mS
&vdu
k w
f yhJ u
kd q
f .H .. &vdu
k w
f hJ t&if;tES;D ....xG.D ..}}
wjcm;vlrsm;ESiphf um;rajym&awmh ESi;f qDarT;onf ,mcif;
xJwiG f xdik u
f m olYu,
kd o
f jl yefjy;D wwGww
f w
G Ef iS ahf jymaeonf/ wpfcg
w&Hvnf; ud,
k [
hf mud,
k jf yefajzvdu
k Ef iS x
hf ifwikd ;f usaJ ewwfonf/
bmyJajymajym ud,
k t
hf oHu,
kd jf yefMum;ae&vQif twefi,ftm;So
d nf/
tenf;i,fawmh pdwo
f ufomonf/
]]tckawmh...eif...wdik ;f wyg;om;? axmhusKd ;r,m;jzpfjyD}}
ol\a,musmf ;u toufav;q,fcefYjdS yD; ajcaxmuf
wpfzuf tenf;i,f odraf eonf/ vrf;avQmufvQif twefi,f
axmheif; jzpfcsio
f nf/ ajcroefvm;awmh rod/ vufuawmh
tifrwef jrefonf/ xpfueJqv
kd Qif vufu ygjy;D om;rdYk ESi;f qDarT;crsm
vnf; tawmfukd emjyD;jyD jzpfonf/ oluvnf; olyifjzpfonf/
vlreS ;f od uwnf;u olrsm;tdrw
f iG f aecJ&h aomfvnf; tvdu
k f uef;qd;k

57

u odyo
f o
d nf r[kw/f tckawmh &ifxJ tonf;xJu emusn;f cHjyif;
vGe;f awmh ydjk yD;ayuyfuyf? cHwefwefjzpfaeonf/ tiftm;csi;f rsm;
wlvQif olao ud,
k af o zufjyD; owfypfcsipf w
d yf if aygufaeol
jzpfonf/
olYa,musmf ;jzpfvmolu ajcaxmufoyd rf oefawmh ,m
cif;xJ rqif;ay/ olwYt
kd rd af SUwGif qHyifny af om ukvm;xdik w
f pfv;kH
So
d nf/ qHv
k nfu vSnv
hf u
kd v
f Qif wuRu
D RjD rnfaeojzifh qHyifny o
f l
a&mufaevm;? a&mufraebl;vm;qdw
k mudk tdraf SUcef;udyk if xGuf
Munf&h ef rvdak cs/ wpfmG vH;k Sd o
dS rQ uav; vlMu;D rSeo
f rQ olYqu
D kd
om a&mufvmwwf qHv
k nfvn
S o
hf H wuRu
D RED iS hf pufuyfaMu;oH
wcsycf syu
f kd wpfcsed v
f ;kH Mum;ae&wwfonf/ xdYkaMumifh olY0ifaiGu
enf;rnfr[kw[
f k cefYreS ;f Edik o
f nf/
]]tif;av...'gaMumifv
h nf; olu ighu0kd ,fEikd w
f maygh/ 'gay
r,fh ighwefz;kd uvnf; wpfyaJ jcmufjym;rsm; jzpfaeovm; rod}}
ESi;f qDarT;u oufjyif;csonf/
]]ighukd a&mif;vdYk &wJh ydu
k q
f eH YJ [dAk ikd ;f wmrMuD;u aTvuf
aumufawG xyf0,fO;D rSmaygh...jyw
d m rMu;D aocsi;f qd;k eJYaojy;D i&Jjynf
wef; a&mufr,fh aumifrMuD;...}}
ESi;f qDarT;u pdwf v
dS ufdS qJ&if; trdwaf wGukd t&if;rS
uyfrvS;D jzpfbJ tyifvu
kd f qG
J qG
J EIwaf erdonf/ av; ig; ajcmuf
yif Ekwjf y;D cgrS owd&um ajrMu;D xJoYkd uref;uwef; jyefx;kd xnf&h
onf/
olYa,musmf ;u olu,
kd w
f ikd f ,mxJ rqif;aomfvnf; ESi;f qD

58

rpEm

arT;udak wmh ,mxJqif;cdik ;f onf/ reufig;em&Dx;kd vQif ,morm;awG


tm;vH;k ,mcif;xJa&mufaeMujyDqakd wmh av;em&DcaJG vmuf xum
qefywf wpfyef;uefaomufjy;D tajy;tvTm;vm&onf/ 'Da&mufjyD
qdv
k Qiaf wmh eHeufpmpm;csed rf a&mufrcsi;f rem;raevkyaf ya&mhyif.../
]]ESi;f qDarT;}}
]][,f...}}
ESi;f qDarT;u 0rf;omtm;&vSnMhfunfv
h u
kd af wmh tpfrpkE,
G f
udk awGY&onf/ pkE,
G u
f q,f&ufavmuftwGi;f wGiyf if odod om
om ydeu
f s oGm;onf/ tat;'Pfuv
kd nf; ESi;f qDarT;wdYkavmufyif
cHEikd [
f ef rS/d yg;jyif ESpzf ufv;kH tom;awGywfum eD&MJ urf;Saeonf/
EIwcf rf;ESpv
f mT vnf; acsmufaoGYjy;D tufuu
JG m temawG jzpfaeav
onf/
]]eiftqifajy&JUvm;}}
]]b,fvakd jymvdu
k w
f mvJ tpfr&,f? b,fvv
kd yk jf y;D tqif
ajyrSmvJ}}
]]tvdu
k o
f ifyh J aevdu
k yf gawmh[,f...awmfMumae t&rf;
tdu
k cf H ae&rSmpd;k vdYkyg/ tckcsucf si;f vnf; vGwv
f rf;rSrSw
d m...}}
]]tckcsucf si;f rS&d if...aemufawmha&m}}
ESi;f qDarT;u pkE,
G u
f kd tm;ud;k wMuD;Munfah eonf/ pkE,
G f
u ]]igwdYkawG b,fvv
kd yk &f if b,fvv
kd w
G o
f mG ;rSmaygh}} [k ajymvdrhf
rnf[v
k nf; arQmv
f ifah eonf/ odYkaomf vGwv
f rf;udk arQmrf eS ;f
rjrifao;aom pkE,
G u
f oufjyif;udk rodromcs&if; ]]eif odyyf ifyef;
vm;}} [k rqDrqdik f ar;onf/

59

]]yifyef;wmuawmh xm;vdu
k yf gawmhtpfr&,f? 'gayr,fh
uRerf ...uRerf ...tJ'v
D Ml uD;udk r,lcsib
f ;l }}
ESi;f qDarT;u csucf si;f idck svu
kd o
f nf/ AD'G ,
D t
kd iSm;qdik u
f
atmifoef;0if;u ol e,fpyfrmS tvkyo
f mG ;vkyrf nfqakd wmh ]]bmvdYk
oGm; rSmvJ[m? 'DrmS yJaeygvm;? igvkyaf uR;rSmaygh}} [k povdk aemuf
ovdk ajymonf/ odYkaomfvnf; twnfajymaeaMumif; olYrsuv
f ;kH
rsm;udk Munfv
h Qio
f o
d nf/ ESi;f qDarT;u rsuaf pmif;cJjyD; ]]qefywfyJ
aomufae&rSmqd&k ifawmh raomufEikd b
f ;l a[h}}[k ajymcJah o;onf/
atmifoef;0if;ud,
k rl v
d Qif qefywfaomuf&onf qdak pOD;? qm;
uav; ysm;uav;ESihf av;av; yifyifawmh Srd nf xifonf/ tck
ESi;f qDarT; aeYpOfaomufae&aom qefywfEiS hf tom;rygaom aygufpD
ao;ao;av;rsm;u ayghw
T f w
T Ef iS rhf Ykd olYyg;pyfxw
J iG f bmt&omrS
rS/d
]]igwdYk uRerf ,m;awG jzpfaejyDav}}
]]uRef r,m;}}
]][kww
f ,f...aeYcif;usawmh uRew
f pfa,mufvkd tvkyaf wG
rem;raevky?f nusawmh olwYekd Yt
J wltyd .f ..uJ...'gyJ[m igoGm;r,f}}
pkE,
G u
f idrk suEf mS av;ESihf &,fjyum vSnx
hf u
G o
f mG ;onf/
ol\ ausmay:wGif tdwMf u;D wpftw
d u
f kd vG,x
f m;onf/ ajrMoZm
tdwMf u;D jzpfvrd rhf nfxifonf/ wu,fw
h u,fu ,Hv
k ,
G cf MhJuaom
olwYkd\ trSm;om jzpfonf/ aiGeYHay; aiGEiS hf rQm;ac:awmh olwYkd
onf tpmaemufukd waumufaumufvu
kd &f if; axmifacsmufxyJ w
d rf d
aom <uufuav;rsm;ESihf wlaeonf/ 'gayr,fh wpfzufrS pOf;pm;

60

rpEm

Munfjh yefawmh awmfao;onf[k qd&k rnf/ uRerf ,m; ajymajym bm


ajymajym wpfO;D wpfa,mufwnf;udk owfowfrw
S rf w
S f aygif;oif;&
jcif;onf olwYo
kd nf cEmud,
k u
f kd &if;ES;D pm;&aomb0odYk a&mufomG ;
onfxuf trsm;Bu;D uHaumif;ao;onf/ xdu
k o
hJ Ykd vkypf m;cdik ;f rnfo
h l
vufxJ a&mufroGm;jcif;u awmfayao;onf/
]]tpfr...}}
ESi;f qDarT;u aemufzufrS cyfw;kd wd;k vSr;f ac:onf/
]]tpfr...olwYkdu bmjzpfvYkd uRerf wdYkukd ta0;MuD;uae
vSr;f ac:jy;D r,m;vkyw
f mvJ/ olwYked YJ trsKd ;wl rde;f rawG rSv
d Ykv
d m;}}
xdt
k awG;udk pkE,
G v
f nf; awG;cJzh ;l onf/ vif;vif;ESio
hf u
l
tdrcf si;f eD;onf/ xdYak Mumifh oGm;&if;vm&if; vky&f if;udik &f if; rMumcP
awGY onf/
]]vif;vif;u ajymw,f/ olwYakd wGu om;a,musmf ;av;udk
ydNk yD; wefz;kd xm;w,fw?hJ 'Dawmhvnf; tdraf xmifwikd ;f u a,musmf ;
av;udyk J OD;pm;ay;Ny;D arG;Muawmh rde;f ru enf;aew,fw/hJ trsKd ;wl
rde;f ru Sm;awmh ,lr,f qd&k if ydu
k q
f t
H rsm;MuD;ukerf mS wJ/h igwdYku
awmh aps;rMu;D bl;av/ aygaygavmavmeJY 0,fvY&kd w,f... aemufjy;D
... cdik ;f csiw
f ikd ;f vnf; cdik ;f vdYk &w,f r[kwv
f m;}}
]]aMomf...tJ'v
D w
kd v
hJ m;}}
]]at;...tJ'v
D ykd }J }
pkE,
G u
f aemufuv
kd n
S rhf Munfah wmhbJ wpdu
k pf u
kd Ef iS x
hf u
G f
oGm;onf/ ESi;f qDarT;uawmh wpfa,mufxJ raMureyfEiS hf qJ&if;
qd&k if; tyifawGukd qGEJ w
k rf jd yefonf/ xdak emuf xdt
k yifrsm;udk vufxJ

61

wGif pkuikd u
f m tpfrMu;D wdYv
k ifr,m;[k oabmxm;&if; ajrMu;D ay:odYk
vTu
J mvTu
J mESihf wtm;du
k yf pfvu
kd o
f nf/

ajray:wGiw
f ifaeaom ESi;f cJrsm;u qyfjymjrK yaf zG;azG;awGukd oGecf s
xm;onfEiS w
hf o
l nf/ tcsKd UESi;f cJrsm;u t&nfenf;enf;aysmv
f mawmh
atmufcH ajrMuD;ESihf a&mum TUH jzpfvmonf/
opfuikd ;f ajcmufawGukd pkjyD;pnf;xm;aomwHrsupf nf;MuD;
u tke;f wHrsupf nf;vdk nDnn
D mnmvSvyS y rSad cs/ jrefrmjynfwiG f
aygcsiw
f ikd ;f aygaom tke;f wHrsupf nf;rsm;onf rnfrQvu
JS si;f aumif;
onfukd tckraS wG;jyD; vGr;f rdonf/
]]tke;f oD;qefav;eJYxef;vsuaf v;eJY pm;csiv
f u
kd w
f m[,f}}
pkE,
G u
f aysmu
f mp ESi;f cJrsm;udk opfuikd ;f ajcmuf wHrsupf nf;
ESihf wSJ v
JS o
JS nf/ tke;f wHrsupf nf;ESiq
hf ufE,
G jf y;D tke;f oD;udk owd
&oGm;ojzifh tke;f oD;qefav;rsm;udk pm;csipf w
d af y:vmonf/ ,cifu
wefz;kd xm;&aumif;rSe;f rodbJ cyfayghayghpm;cJah vorQ jyefowd&jy;D
awmifah wmifw
h wpm;csiaf erdonfum; tcsed jf ynfyh if jzpfonf/ tar
csuw
f wfaom c&rf;csOo
f ;D ig;ydcsuEf iS hf rHv
k mcsOzf wf? wnif;oD;
qm;pdrw
f Yu
kd v
kd nf;aumif;? vufow
k pf ckH sOcf sOpf yfpyfEiS hf bl;oD;[if;cg;
csKd csKd av;udv
k nf;aumif;? pyvifav;xkxnfjh y;D qDusef a&usecf suf
wwfaom ig;&HU[if;udv
k nf;aumif;? MuufoeG ef OD awG? iSuaf ysmtl
awG aygavmarsmaeaom rkeYf[if;cg;udv
k nf;aumif;? oD;pHk csO&f nf

62

rpEm

udv
k nf;aumif;? csOaf ygifaMumfuv
kd nf;aumif;? ,kwpf t
G qH;k tusKd ;
taMupyg;vH;k awGrsm;aom qefMurf;xrif;rmrmudk vnf;aumif;
ol tukev
f rG ;f onf/
]]olwYkdyk f iS af wGxrJ mS Munfzh ;l wmuawmh [if;cGuaf wGrS
pHv
k Yk?d pm;csipf &mawGcsn;f yJ/ tck'D mG uvlawGuawmh *sKH qefywfeYJ
d;k d;k qefywf? tom;rygwJah ygufp?D 'guvGv
J Ykd 'Djh yif[mudk rpm;wwf
Mubl;vm;/ 'Dvkd qm;ryg ysm;ryg ayghayghw
T f w
T Mf u;D awGuykd J uu
d f
aeMuwmyJvm;/ igwdY&k UJ vQmuawmh arG;uwnf;u iHjym&nfwYkd ig;yd
wdYkukd pGaJ ewm}}
pkE,
G w
f Yu
kd o
kd mcdik ;f jy;D olwYu
kd rvkyb
f J aejcif;awmh r[kw/f
olwYu
kd ,
kd w
f ikd v
f nf; tvkyEf iS hf vufEiS hf rjywfMuay/ tpm; taomuf
wGiv
f nf; pkE,
G w
f Yu
kd o
kd m qefywfauR;jy;D olwYu
kd 'Dxuf aumif;wm
pm;aewmvnf; r[kwaf cs/ olwYu
kd ,
kd w
f ikd f xdq
k efywfEiS hf xdak ygufpD
udk rd;k wrf;pm;aeawmh pkE,
G v
f nf; bmrS rwwfEikd /f odYkaomf ud,
k hf
yg;pyfxrJ mS vnf; t&omrSv
d eG ;f awmh idck siv
f monf/ ckaecsed cf grSm
qefMurf;xrif;udk ikwo
f ;D rIeYfjzL;jy;D ig;yd&nfqrf;umpm;&vQiyf if
oH;k yef;uefavmufawmh tomuav;ukeaf tmif pm;Edik v
f rd rhf nfvm;
rod/
]]igwdYkawG t&ifb0wke;f u b,fvrkd aumif;rIawGurkd sm;
vkycf rhJ o
d vJrodb;l / uRejf zpfwmawmif taetpm;? bmompum;
rwlwq
hJ rD mS vmjyD; uRejf zpf&w,f/ wpfoufv;kH pm;vmwJx
h rif;udk
awmif rjrif&awmhb;l }}
&ifxw
J iG [
f mum qmavmifaeaomfvnf; toD;tGuaf wG

63

uv
H Qif uo
H vdk vS;D xnfx
h m;wwfaom qefywfjypfjypfMu;D udk vSn
hf
yif rMunfch si/f
raysmw
hf aysmEf iS ;f cJawGukd ajrmif;xJoYkv
d cJS svu
kd jf y;D aomtcg
ajrjyifay:wGif TUH awG wifuse&f pfonf/ pkE,
G o
f nf twefi,f arm
[du
k v
f mojzifh 0if;x&Hurkd u
DS m cPem;aeonf/ tdwx
f w
J iG f 0Sujf y;D
xnfx
h m;aom *si;f pdr;f wpfwufukd vufEiS phf rf;rdawmh tomxkw,
f l
um udu
k zf jhJ yD; 0g;pm;vdu
k o
f nf/ pyfmS ;Sm;ESihf t&omqd;k vSaomf
vnf; rsupf u
d kd pHrk w
dS u
f m twif;jzpfnp 0f g;jyD; ZGwrf w
dS
f rsKd csvu
kd f
onf/ pyfveG ;f ojzifh rsu&f nfrsm;yif xGuv
f monf/
]]pkE,
G .f ..eifbmawGpm;aewmvJ}}
vif;vif;u olUab;a&mufvmonf/ uspq
f jH r;D ESpzf ufukd
uspu
f m zJu;d eDEiS phf nf;xm;jy;D twefi,fopfaomt0wftpm;rsm;
udk 0wfxm;onf/ olYvufxw
J iG f oDwEH iS o
hf x
D m;aomrufref;oD;
qm;pdrrf sm;udak wGY&onf/ wcgw&H xdZk ;D oD;? rufref;oD;ponfrsm;
udk oDwEH iS x
hf ;kd jyD;a&mif;aomol wpfO;D p ESpOf ;D p tdraf SYrS jzwfomG ;
wwfonf/ pkE,
G v
f nf; pm;csipf w
d jf zpfro
d nf/ odYkaomf vufxw
J iG f
ydu
k q
f H wpfjym;rSrS
d ai;Ho
k mai;aecJ&h onf/
]]a&mh...eifzh Ykd}}
vif;vif;u oDww
H pfacsmif; vSr;f ay;onf/ pkE,
G u
f aus;
Zl;wifpmG vSr;f ,lonf/ olYvufxrJ *S si;f wufukd tust
w
d x
f o
J Ykd wdk
wao *kwpdu
k jf yefxnfo
h nf/
]]eif...*si;f pdr;f awG pm;aewmvm;...}}
]]tif;...}}

64

rpEm

]]eifah ,musmf ;od&if du


k v
f rd rhf ,f}}
]]olrodygbl;}}
*si;f pdr;f onf ylveG ;f pyfveG ;f ojzifh ud,
k 0f efrwnfapEdik f
[laom aS;pum;udMk um;zl; pkE,
G u
f ud;pm;jyD; usw
d cf grSw
d cf g
rsKd csaejcif;jzpfonf/ pkE,
G w
f Yikd ,fi,fwek ;f u vpOf"rwmaoG;xdeaf e
vQif taru *si;f ESix
hf ef;vsuu
f kd udjyD;wdu
k af vho
dS nf/ tckawmh
xef;vsuv
f nf; rS?d uv
d nf;ruEd ikd /f 'Dawmhvnf; Spd rk phJ *k si;f udyk if
tpdr;f vdu
k f udu
k zf jhJ yD; pm;ae&jcif;jzpfonf/ olYukd om;azmufaom
pufvkd oabmxm;onfuakd wmh enf;enf;rS onf;rcHEikd /f
]]eif...uav;rvdck sib
f ;l vm;}}
]]vH;k 0 rvdck sib
f ;l }}
pkE,
G u
f cg;oD;pGmajymonf/ rufref;oD;wpfv;kH udk wpf0uf
avmufygatmifuu
kd jf y;D cyfjrefjref0g;vdu
k o
f nf/ tenf;i,fzefaomf
vnf; yg;pyfxw
J iG f ylavmifpyfcg;aejcif;u twefi,foufomoGm;
onf/
]]ig tck[b
kd ufmG ujyefvmwm r*Fvmaqmifv
dS Ykd}}
vif;vif;u *si;f taMumif; qufrajymbJ pum;topf
ponf/ olu 'DbufEikd if \
H pum;vnf;wwf? taevnf; MumvmjyD
qdak wmh olYtrd u
f vnf; odyjf y;D csKycf s,af wmh[efrwl/ aiGpaMu;pav;
rsm;vnf; udik cf iG ahf y;yH&k onf/ oGm;um vmum oH;k um pGu
J m yvkyf
Edik o
f nf/
]]owdYkorD;u igwdYkqu
D yJ? Sr;f rav; vSvnf; vSw,f?
emrnfu eef;axG;wJ}h }

65

]]igwdYkvkd tvkyv
f mvkyw
f mvm;}}
]]igwdYkxuf qd;k w,f? olYta':0rf;uGu
J olYtareJYrwnfh
bl;av/ pD;yGm;ydijf zpfrmS aygh/ tJ'g arhaq;eJYtyk zf rf;jyD; 'DbufyYkdjyD;
a&mif;pm;vdu
k w
f m}}
]][,f...wu,fvm; [,f? tJ'v
D w
kd u,fyv
J yk &f ufowJh
vm;}}
pkE,
G u
f wtHw
h Moar;onf
]]ol owd&vmawmh 'Dbufa&mufaejyDw}hJ }
]]oem;ygw,f[,f igwkYduawmhxm;ygawmh/ ud,
k Mhf urm
ud,
k if ifjyD;vmrdwm/ tJ'aD umifrav; b,fol olYemrnfu...}}
]]eef;axG;wJh olujrefrmpum;awmif odyrf wwfb;l ? Sr;f
pum;yJ wwfwm/ 'Du pum;vnf; tawmfav;ajymEdik w
f ,f/ olY
tar pdwyf al erSmqdjk yD; idak eSmw,f}}
jrefrmjynfxrJ mS tpfrMuD;vdk vlpm;rsKd ;awG tom;xJu
avmufawG b,fEpS Of ;D rsm;Sad ernfenf;[k pOf;pm;rdawmh vufwYjkH yef
csipf w
d Ef iS hf pkE,
G \
f aoG;rsm; qlvmonf/
]]ql; e,f...}}
]]a[m...}}
tdrx
f rJ aS c:oHMum;&onf/ pkE,
G [
f al omtrnfonf olwYkd
yg;pyfxaJ &mufawmh ql;e,fjzpfomG ;&onfrmS MumayjyD/
]]eifah ,murMuD; ac:aejyD igoGm;awmhr,f}}
vif;vif;u ajymajymqdq
k Ekd iS hf cyfou
G o
f u
G x
f u
G o
f mG ;av
onf/ pkE,
G u
f opfuikd ;f ajcmufwrH supf nf;udv
k rS ;f qGu
J m jcx
H v
J rS ;f

66

rpEm

0ifco
hJ nf/ olu taetxdik v
f rd m awmh ESi;f qDarT;vdk tdu
k rf cH&
aomfvnf; rsuEf mS omawmh &onf r[kw/f
]]ql; e,f...}}
olYrmS a,murrde;f r rSad wmh a,mura,musmf ;MuD;om
So
d nf/ olu vif;vif;ESiphf um;MumMum&yfajymaeonfukd uu
d yf kH
r&? wzspaf wmufawmufajymaeonf/ tvkyu
f kd tvkyEf iS w
hf al tmif
vkyf &ef? tydpk um;awGrajym&ef tcsed yf kd zef;jyD; pyfpyfppk k rvky&f ef
ajymqdak ejcif;rsm; jzpfvrd rhf nfukd twGi;f pdwu
f odaeaomfvnf; pkE,
G f
u rodovdk bmrSem;rvnfovdak evdu
k o
f nf/
opfuikd ;f ajcmufwrH supf nf;udk aemufaz;eH&w
H iG f rSu
D m
axmifxm;vdu
k jf y;D tdraf b;odYv
k n
S
hf xGucf u
hJ m vSr;f xm;aomt0wf
rsm;udk kwo
f nf/ t0wfawGukd w
k &f if; tarhukd jyif;xefpmG owd&
wrf;waerdonf/ olxnfv
h u
kd af ompmud&k vQif tarpdwq
f ;kd vdrrhf nf
xifonf/ ]]olrsm;Edik if H olrsm;wdik ;f jynfxu
J kd w&m;0ifr[kwb
f J cd;k 0if
jy;D tvkyv
f yk &f avmufatmifawmh tarwdYkrqif;&Jao;ygbl; orD;
&,f...}} [kajymum idv
k rd rhf nfxifonf/
]]tar&,f...orD;wdYu
k wdww
f w
d cf ;kd 0ifvmjy;D 'DrmS vm uRecf H
aeMu&wmav/ uRejf zpfwmawmif rYdMu;D jyMu;D olaX;tdrrf mS r[kwf
ygbl;? awmrUd awmGmu v,form;? ,morm;&JU ajrpdu
k t
f rd u
f av;
rSm qif;qif;&J&aJ ejy;D uRerf ,m;jzpfae&wmav tar&JU... Edik if jH cm;rSm
qd&k if ydu
k q
f aH wGtrsm;Mu;D &rSmvdYkavmbaZmwdu
k cf w
hJ m... tckawmh
trsm;Mu;D &zdYk aeaeomom wpfjym;awmif rjrif&ygbl;...tar&,f}}
t0wfawGukd ayGYyu
kd &f if; pkE,
G o
f nf tarhukd zufxm;&av

67

ovm;[k rsupf rd w
dS jf y;D pdwu
f ;l aerdonf/ tcgwdik ;f tarhuzkd ufxm;
vQif awmifwMH u;D oeyfcg;eHYav; arT;wwfonf/ xdt
k eHYav;udk pdwf
ul;ESihf u
dI &f if; pkE,
G o
f nf &ifxrJ mS Iu
d if akd erdonf/
]]tarhpum;udk em;raxmifbJ Murmiifjy;D vmcJw
h hJ trdu
k rf ?
'kuv
v
S MS uD;a&mufaejyDtar...tara&m armifav;a&m pkE,
G u
f kd
ru,fEikd Mf uawmhb;l vm;...}}

rdcifwYkd ESv;kH om;onf rjrif&aomud;jriaf v;rsm;ESihf om;orD;rsm;


qDoYkd qufE,
G o
f ,
G w
f ef;xm;onfukd a':arouf ,HMk unfonf/
,ckvnf; ol\ESv;kH om;wpfae&mrSm tvdv
k o
kd ad eonf/ ol\
orD;av; pkE,
G f idak eonf/
[kwo
f nf? ol\orD;av;pkE,
G f pdwEf v
S ;kH nKd ;csKH ;aeonf/
'gudk rdcifwYkd\odjcif;jzifh olYtvdv
k o
kd ad eonf/
]]orD; orD;pkE,
G ?f orD;b,fa&mufaeovJ? bmjzpfae
ovJ}}
orD;onf pmav;wpfapmifukd acgif;tH;k atmufwiG f xm;cJh
um xGuo
f mG ;vdu
k o
f nfrmS ESpv
f ausm
f oH;k vxJoYkyd ifa&mufaejyD
jzpf onf/ pmxJwiG f ]]orD; tvkyt
f udik f tqifajywmeJY qufo,
G yf gh
r,f tar}}[k a&;oGm;aomfvnf; ,cktcsed t
f xdawmh pmvnf;rvm?
owif;vnf;rMum;? vlvnf;jyefa&mufrvmacs/
]]tpfruawmh vGeyf gw,ftar&m? tusKd ;taMumif;tqd;k
taumif;awmh pmav;wpfapmifwpfavavmufa&;vdu
k zf Yakd umif;yg

68

rpEm

w,f}}
om;i,f z;d a0u wzspaf wmufawmufEiS hf tm;rvdt
k m;r&
ajymaewwfonf/ a':aroufuawmh orD;udt
k jypfrwif&uf? orD;
onf rdom;pkukd tifrwefw,
G w
f maomoufnm aomorD;jzpfonf/
tom;vGwMf u;D awmh tquftoG,jf zwfxm;vdrrhf nfr[kw/f 'gudk
ol,MkH unfonf/ orD;wGif tqifrajyaomtaMumif; wpfpw
kH pfck
Sad evdrrhf nfrmS aocsmonf/
]]uReaf wmfwYkdawG rcsr;f omayr,fh t&rf;MuD;vnf; qif;
awmifh qif;&Jr[kwyf gbl; tar&m/ tpfru bmjzpfvYrkd sm; 'Davmuf
csr;f omcsiaf e&wmvJ}}
]]'Dvv
kd nf; r[kwyf gbl; om;&,f/ om;&JUtpfru ol0wfzYkd
olpm;zdYk olo;kH zdYk olzef;zdYkvckd siaf ewmrS r[kwb
f /J tareJYom;udk
rawmifrh w raMumifrh us xm;csiw
f mav;wpfcx
k yJ g...}}
taruawmh pkE,
G u
f kd tjrJem;vnfco
hJ nf/
tu,f olYorD;av;pkE,
G u
f kd avmbMu;D onf[k ajym&
vQif xdak vmbonf vlYavmuvlYmG wGif vlwef;aphu
kH av;aecsif
aom avmbomvQif jzpfygonf/ bk&m;pifrS ZDZ0gyef;eHYu oif;ysUH
vmonf/ orD;pkE,
G f pdu
k x
f m;aom ZDZ0gyifryS iG ahf omyef;rsm; jzpf
onf/ raeYwek ;f u azG;qGwaf eaomyef;av;rsm;onf tckawmh t0g
a&mifoef;um EGr;f aysmah ysmjh zpfaeonf/ EGr;f &dyEf rG ;f a,mifoef;aeaomf
vnf; oif;ysUH ysUH &eHYav;uawmh avxJwiG f 0Jaewke;f jzpfavonf/
0gEGr;f EGr;f yef;yGiahf v;xJwiG f orD;av;pkE,
G \
f rsuEf mS udk
jrifa,mifaeonf/ ]]orD;ud,
k o
f rD; apmifah SmufEikd yf gw,f}}[k &J&0J 0hH hH

69

ajymoGm;aomorD; wu,fapmifah SmufEikd yf gapvdYk tarqkawmif;


aew,f orD;&,f}} [k &ifxrJ t
S cgcgajymaerdonf/
]]tarawmh pdwyf w
l ,f om;&,f}}
zd;a0u olYtarudt
k wefMumatmifai;Munfah e&if; rsuf
&nfawG 0dik ;f vmonf/
]]uReaf wmfvnf; ylwmyJ tar&? tart&rf;ylvmrSmpd;k vdYk
om xkwrf ajymwm...}}
z;d a0\toHu ido
k yH gaeawmh a':arouf SKd uMf u;D wiif
idrk v
d u
kd af wmhonf/ zd;a0vnf; rsu&f nfusonf/ tpfrjzpfou
l kd
pm ra&;&aumif;vm;? rqufo,
G &f aumif;vm;ESihf rSe;f oef;jy;D tjypf
wifaerdaomfvnf; ol\twGi;f pdwrf aS ejy;D odaeonf/ tpfr tqif
ajyvdYu
k awmh rqufo,
G b
f aJ ernfr[kw[
f q
k o
kd nfukd odaeonf/
a':aroufu ol\em;rS ykveJ m;uyfuav;udk vufEiS hf
tomprf; cRw,
f v
l u
kd o
f nf/ yg;ESit
hf omuyfxm;awmh ykvv
J ;kH
av;\ at;jraomtawGYu ta&jym;udak zmufjy;D &ifxt
J xd 0ifomG ;
ovdk cHpm;&onf/ ]]cGiv
hf w
T yf gawmh tpfu?kd 'Dem;uyfav;udk uRerf
a&mif;&awmhr,f}} [k pdwx
f rJ S wD;wd;k awmif;yefaerdonf/
]]om; tareJYvu
kd rf ,f r[kwv
f m;}}
]]b,fuv
kd }J }
]]e,fpyfuakd v}}
]]tpfrudk oGm;SmrvdYkvm;}}
a':aroufu acgif;ndrjhf yonf/ om;u olYukd tuJcwf
ovdk Munfah eonf/ wwfEikd v
f Qiaf wmh tarhukd tyifyef;rcHapcsi?f

rpEm

70

]]uReaf wmfwpfa,mufxJ oGm;&ifa&m...}}


a':aroufu acgif;cgonf/
]]om;&JUtpfr aysmufaew,fom;? tarwdYkro
d m;pkEpS af e&m
uGaJ ew,f/ om;wpfa,mufxJ vdu
k o
f mG ;&if oH;k ae&muGo
J mG ;vdrhf
r,f}}
om;wpfa,mufxJ vdu
k o
f mG ;jy;D aysmufomG ;jyefvQif ol;l &
vdrrhf nf? z;d a0u olYrcd if\vufuw
kd if;wif;qkyv
f u
kd o
f nf/ [kwf
onf? olwYEkd pS af ,mufvufcsi;f jrjJ rw
J jJGy;D vdu
k Mf u&rnf/ rjrif&aom
u;d jri af v;rsm;\qGaJ c:&modYkvu
kd Mf urnf/
]]tarwdYk om;trdEpS af ,mufomG ;Mur,f? aemufjyD; oH;k
a,muftwljyefvmMur,faemf...om;}}
]][kwu
f t
hJ ar? uReaf wmfwYo
kd ;kH a,muftwljyefvmMur,f}}
z;d a0u olYu,
kd o
f l uwday;ovdk cyfw;kd wd;k ajymavonf/

*sKH yiftd;k rsm;udk rEdik rf eif;ydu


k u
f m acgufwYakH cgufjyefo,fae&ojzifh
eef;axG; arm[du
k v
f monf/ yg;pyfu[
kd um? [umESit
hf oufukd
renf;vkjyD;ae&onfrmS uke;f ay:odYkypfwifvu
kd af omig;ESiw
hf al e
vdrrhf nf[k olYu,
kd o
f jl yefawG;rdonf/
ESi;f cJawGt&nfaysmaf ejyDjzpfaomfvnf; &moDOwkuawmh
at;jraeqJyif/ odYkaomfvnf; eef;axG;\ezl;jyifwiG f acR;rsm;pdYkae
onf/ ao;EGUJ aom cEmud,
k af v;rSmvnf; ,dik af eonf/ rnfrQyif

71

,dik af eygap 'D*sKH ;kd awGuek rf yS J em;awmhr,f}} [kpOf;pm;jy;D useaf eorQ


udk ZGcJ wfjy;D &atmif o,fvu
kd o
f nf/ vSn;f ay:rSmukeo
f mG ;jyq
D akd wmh
rS vlu yd
k yef;[du
k jf yD; aysmu
h somG ;onf/
eef;axG;onf yd;k pmyifMuD;atmufwiG f ajcypfvufypf xdik f
csvu
kd &f if; toufujkd yif;jyif;Iu
d
f aeonf/ tarmu awmfawmf
ESirhf ajy/ rsupf u
d pkd rkH w
dS x
f m;vdu
k af wmh tarhujkd rifa,mifvmonf/
]]eef;xD;G }}
tzGm;vk\toHjzpfonf/
]]eifarmaevm;}}
eef;axG;u acgif;ndrjhf yonf/
]]aemufusawmhvnf; tusi&hf oGm;rSmyg}}
eef;axG;u bmrSjyefrajymbJ rsupf u
d kd jyefrw
dS x
f m;vdu
k f
onf/ rsuv
f ;kH tdrrf S vQjH y;D pD;usomG ;aomrsu&f nfrsm;udak wmh rwm;
Edik cf ahJ y/
]]tar}}
eef;axG;&ifxrJ aS ejy;D aMuuGw
J rf;wpGmac:rdonf/ avmu"H
w&m;\tvSnt
hf ajymif;tedrt
hf jrifo
h nf olYtwGuf MuD;rm;vSacs
onf/
]]tar uRerf bmjzpfaevJ tarod&UJ vm;/ wpfcgrS rawGUzl;
wJh vlMu;D udk ,l&w,f/ wpfcgrSrvkyzf ;l wJt
h vkyaf wGukd vky&f w,f/
aemufjyD; wpfoufv;kH wpfcgrStdu
k rf cH&zl;bJ tckawmh cPcP
tdu
k cf aH e&w,ftar&,f...}}
olu wpfO;D wnf;aomorD;jzpfjyD; tazESit
hf aru olYukd

72

rpEm

tonf;aygufrwwfcspo
f nf/ t&rf;vnf; tvdv
k u
kd o
f nf/ tar
wdYk tazwdYk tvdv
k u
kd v
f eG ;f olu twef;pmudk aumif;aumif;rwwf
cJjh cif; jzpfavonf/ eef;axG; ausmif;rwufbJ AG'D ,
D akd cGawG xdik Mf unfh
aevQiv
f nf; &,faewwfonf/ pmar;yGu
J sawmhvnf; wpfceG ;f rQ
tjypf rwif/ aemufq;kH olY[mol ausmif;xGuv
f mawmhvnf; bmrS
rajymacs/ orD;jzpfo\
l rsuEf mS av;Munfah evQif yH;aeaysmaf evQif
olwYkd aMueyfaeMuonfomjzpfonf/
tazESit
hf arwGif taru ydjk y;D xufjrufum vky&f nfuikd f
&nf So
d nf/ tarvkyaf om acgykw?f yJyw
k jf ym;rsm;ESihf rken
f if;csOf
onf jynfrodYkyif ydYkjy;D a&mif;&onf/ e,fpyfvrf;yGiv
hf mawmhvnf;
txnfrsm;udk acgufjyefo,fum rdUrSmjyefa&mif;onf/ eef;axG;wdYk
\ rdYwiG f tar\txnfqikd o
f nf tMuD;qH;k jzpfavonf/
eef;axG;q,fih g;ESpaf vmufjdSy;D tG,af v;a&mufvmawmh
tvSyef; yGiv
hf monf/ taru txnfqikd zf iG x
hf m; tqef;ay:orQ
udk 0wfEikd pf m;Edik o
f nft
h jyif EIwcf rf;eDeD yg;tdYkeeD ED iS hf rsuEf mS csKd csKd aysmh
aysmah v;aMumihf vlcspv
f cl ifrsm;vmonf/ eef;axG; acgykwq
f ikd x
f ikd f
vQif acgykwq
f ikd w
f iG v
f rl sm;jy;D txnfqikd x
f ikd v
f Qif txnfqikd w
f iG f
vlrsm;onf/ taruawmh eef;axG;udk t&dyw
f MunfMh unfEh iS hf Munf
h
r0/ ]]ighorD; tvSrav;}} [laompum;udv
k nf; twGiaf jymwwf
onf/
jyemu xdt
k vSryS ifpcJah vovm;awmhrod&ay/ tar
ESihf aqGrsKd ;&dyrf uif;ol 0rf;uGn
J rD wpfa,mufu tarhvykd if txnf
qdik u
f kd pifydiv
f u
kd zf iG o
hf nf/ taru bmrSrajym? ]]'Dtvkyu
f kd ig

73

wpfa,mufxJ vkyrf ,fvYkd uefxdu


k q
f x
JG m;wmrS r[kww
f myJ/ b,f
olrqdk vkyv
f Y&kd w,f}} [k cyfat;at;yifajymonf/ eef;axG;uawmh
vli,fpw
d Ef iS rhf Ykd rcHcsi/f xdYak Mumifv
h nf; ta':horD;awGEiS hf pum;rsm;
&onf/ pum;rsm;awmhvnf; vli,fwYx
kd ;kH pHtwdik ;f tEdik v
f u
k m Muuf
acgif;qdwrf cHajymMuonf/ wpfrdUvH;k rSm Sd o
dS rQumvom;awGu
eef;axG;zdYkqv
kd Qif pdw0f ifwpm;SMd uonfukd e*dx
k u
J rMunfrvif
jzpfaeaom tpfr0rf;uGrJ sm;udk ]]eifwYdkawG tukev
f ;kH udk ightaru
ay;vmwm auR;vmwm}} qdw
k mrsKd ; ajymrdonf/ [kww
f mrSew
f m
awGayr,fv
h nf; ajymoifah ompum; rajymoifah ompum;rsm; So
d nf
udk eef;axG;u rcsichf sed Ef ikd cf ahJ y/ xdpk um;rsm;aMumifv
h nf; e*dx
k u
J
rvd&k if;pGJ Sad om tpfrrsm;u temMuD; emcJMh uavonfukd vnf;
aumif; pdwx
f w
J iG f taw;trSwf MuD;pGm xm;cJMh uavonfukd
vnf;aumif; eef;axG; rodcahJ y/ cPwzwfom pdwq
f ;kd cJMh ujyD;
aemufyikd ;f tac:rysuf tajym rysuf qdak wmhvnf; pdwcf svufcsyif
aecJrh o
d nf/
wpfaeYawmh xdt
k a':wdYk tdraf SYrS jzwftoGm; jynfru
AD'G ,
D akd cGawG ygvmonf/ Munfch siv
f Qiv
f m,l[k vSr;f ajym eef;axG;
u r&nf,
G b
f J 0ifvmcJo
h nf/ cgwdik ;f vdyk if twGi;f cef;txd 0if
AD'G ,
D akd cGrsm;udak G;aepOf taemufbufrS arhaq;ESihf tkycf sonfukd
cHc&hJ onf/ ol rnfrQMumatmif owdarhomG ;avonfrod/ owd&
aomtcsed w
f iG f wpfzufEikd if o
H Ykad &mufaejy;D jzpfonf/ olYukd 'DmG txd
ac:aqmifvmolrmS vufwiG f e*g;yHak q;rifaMumifx;kd xm;aomolEiS hf
ol\rde;f rwdYk jzpfonf/ eef;axG;u olwYkdbmompum;udk aumif;

74

rpEm

aumif; em;vnfum jyefvnfajymwwfawmh Gma&mufvQif a,musmf ;


aumif;aumif; ay;pm;rnft
h aMumif;udk wpfvrf;vH;k acsmah csmah rmharmh
ESihf em;oGi;f ajzmif;zsvmMuonf/ aemufjy;D tpmxJwiG f bmaq;awG
xnfah uR;vnf;awmh rod/ eef;axG;crsm wpfvrf;vH;k tdyif u
kd af e
um wpfcgw&H xdik v
f Quyf if tdyaf ysmo
f mG ;wwfonf/
]]eifah ,musmf ;u aumif;ygw,f? olaumif;aumif;ajym&if
eifuvnf; aumif;aumif;jyefajymaygh}}
tbGm;vku acsmah rmhovdk ajymonf/
]]bmaumif;wmvJ uRerf udk aeYwikd ;f du
k af ewmvm;}}
]]igwdYkqrD mS acR;rqdw
k m tvkyt
f m;vH;k udk vky&f w,f/
a,murudk ypk&w,f/ a,musmf ;udk aumif;aumif;ajym&w,f/ ud,
k hf
a,mur ud,
k ahf ,musmf ;udk jyefveS rf ajym&bl;/ olwYakd jymwJph um;udk
aumif;aumif;em;axmif&w,f? dak o&w,f}}
tbGm;vkuawmh eef;axG;udk vdrm ,Ofaus;aomacR;rav;
jzpfapcsiyf &kH onf/ eef;axG;u tarhuo
kd wd&onf/ ol\tarom
qdv
k Qiaf wmh ]]orD; raysm&f ifjyefvmcJ?h tarauR;xm;Edik w
f ,f}} [laom
pum;udo
k majymrnf xifonf/
eef;axG;\a,murMu;D u cEmud,
k w
f pfjcrf; avjzwfxm;
tdy,
f mxJ vJaeoljzpfonf/ aeraumif;onfo
h q
l akd wmhvnf;
xH;k pH twdik ;f pdww
f o
kd nf/ wzspaf wmufawmufajymum bmudrk Q
pdww
f ikd ;f rus? eef;axG;u v,fxrJ qif;&aomfvnf; tdrrf u
I pd vkyf
um tbGm;MuD;udk ypk&onf/ tjrJwrf; qJqakd ewwfaom xdk ydef
acsmufacsmuf rde;f rMu;D udk eef;axG; Munf
h r&? wpfcgw&H ol bmajym

75

aeae rMum;csi[
f efaqmifaeonf/
'gwifruao;yg/ eef;axG;rSm tjcm;tjypfrsm; Syd gao;
onf/ olwYkcd ikd ;f orQrvkyjf cif;? auR;orQrpm;jcif;? xdYkjyif a,musmf ;
jzpfoEl iS hf twltyd &f ef jiif;qefjcif; ponfrsm; jzpfonf/ ol\
a,musmf ; jzpfou
l pOD;ydik ;f wGif toHcsKd csKd EiS hf ajymaomfvnf; cPae
vQif a'goawG axmif;axmif;xum a&iifaomum;wm,mu;d udk
vSr;f qGw
J wfonf/
olYu,
kd o
f v
l nf; xdrk Qacgif;rmonfukd eef;axG;u t&ifu
rodcahJ y/ olu xkavrmavawavrmvmav ig;z,fvkd vlpm;rsKd ;
jzpfonfukd tckrS olYu,
kd o
f o
l &d awmhonf/ ud,
k [
f efav;EGUJ EGUJ ? rsuf
ESmav; csKd aysmah ysmEh iS hf tay:,Hu El;nHah ysmah ysmif;[efadS omfvnf;
twGi;f pdwu
f raysmah cs/ tdu
k cf rH nfreS ;f odvsuEf iS hf axmfavmfuefY
vefYawG jyefvyk af ejrjJ zpfonf/ tm;csi;f rrQveG ;f om ZGwrf w
dS v
f u
kd f
&aomfvnf; qefYusi
f &orQawmh tjrJqefYusiaf ejrJjzpfonf/
eef;axG;onf olwYkd vdck sio
f vdk arQmv
f ifo
h vdk emcHu
kd sKd ;
aom acR;r r[kwb
f J ayuyfuyf *spu
f efuefacR;r jzpfae[ef Sad v
onf/ awmfkH wefkH rde;f rrsm;vdk OD;usKd ;roGm;onft
h wGuv
f nf;
a,mura&m a,musmf ;uyg a'gojzpfaeMu&avonf/
]]orD; 'Da&mufuwnf;u tqdrk qJrcH&wJah eY rSb
d ;l tar/
tdu
k cf &H wmvnf; cP? cPyJ...}}
eef;axG;u ol\vufarmif;rStSKd ;&mrsm;udk tomt,m
vufEiS yhf w
G af eonf/ zl;xaeaomtSKd ;&mrsm;onf acR;ESiahf wGUawmh
pyfypl yfavmifjzpfavonf/

76

rpEm

]]ighrmS za,mif;csuf w
dS ,f/ cPae&if,al y;r,f}}
tbGm;vku pdwrf aumif;ovdk ajymonf/ tbGm;vkEiS hf
ta':&efwYko
d nf eef;axG;\ tdref ;D em;csi;f rsm; jzpfonf/ tbGm;vk
\ om;u aoqH;k oGm;onfrmS MumjyD jzpfonf/ acR;rjzpfol ta':&ef
ESihf ajr;ruav;yg tbGm;vkEiS t
hf wl aexdik cf &hJ mrS ajr;ruav;rSm
q,fih g;ESpf tG,u
f srS qH;k yg;oGm;cJjh yefonf/ tckawmh a,murESihf
acR;rwdYkonf wpfO;D udw
k pfO;D rScD u
kd m twlaexdik v
f suf SMd uonf/
tbGm;vku tdrrf I udpv
yk jf y;D ta':&efu v,fx,
J mxJ qif;wwf
onf/ nusvQiaf wmh tjzLtrnf;wDAu
DG av;\aSYwiG f ESpaf ,muf
twlxikd u
f m kyjf rif Zmwfvrf;Munf&h if; tyef;ajzwwfMuonf/
]]tbGm;vk&,f...uRerf jyefcsiw
f ,f}}
eef;axG;u wd;k wd;k ajymonf/
]]uRerf tarawmh pdwyf v
l Ykd aorvm; rodb;l / pm;Edik rf mS
vnf; r[kwb
f ;l / tdyEf ikd rf mS vnf; r[kwb
f ;l / taru uRerf udk
odycf spw
f m odyf tvdv
k u
kd w
f m tckvkd a&yH;k ud;MuD;eJY du
k zf Ykd aeae
omom wpfoufv;kH vufzsm;eJYawmifxzd ;l wmr[kwb
f ;l }}
tbGm;vku olYupkd w
d rf aumif;ovdMk unfah eonf/
]]eifb,fvjkd yefrmS vJ? eifwYkw
d ikd ;f jynfeYJa0;vSjyD}}
]]vrf;avQmufjyefr,f}}
eef;axG;u acgif;rmpGmajymawmh tbGm;vku oabmus
ovdk wd;k wd;k av; &,favonf/
]]eifu ighajr;rav;vdyk J acgif;odyrf mw,f}}
]]tbGm;&JUajr;u uHaumif;ygw,f/ aooGm;ayr,fh aowJh

77

tcsed t
f xd tbGm;wdYkeUJ twlwal eoGm;&wm}}
eef;axG;u pum;emxd;k &if; ae&mrSx&yfonf/ a,mur
Mu;D em;odYk oGm;&OD;rnf/ olcikd ;f wmawGukd vkyaf y;&OD;rnf/ aemufaz;
acsmifwiG v
f nf; Si;f vif;odr;f qnf;jyD; aq;&aMum&OD;rnf/
]]a&mufwt
hJ &yfrmS aysmaf tmifaewwf&w,f/ igwdYkred ;f r
qdw
k m aep&mae&mudk aG;cGirhf Sb
d ;l / ud,
k &hf UJ uHMurmu csay;wJah e&m
rSm tqifajyatmifae&w,f}}
tbGm;vku olajymaeusq;kH rpum;rsm;udyk if xyfcgxyfcg
ajymwwfavonf/
tbGm;vk\acR;r ta':&efuawmh pum;enf;vSonf/
bmpum;udrk Q a0a0qmqm&,f&,farmarmajymavho
dS rl [kwaf cs/
vkypf &mtvkyrf sm;udk wdww
f w
d q
f w
d q
f w
d v
f yk jf y;D olrsm;ajymorQukd
om jird jf ird o
f ufoufem;axmifaeavho
dS jl zpfonf/ ]][m...'gawmh
aumif;wmaygh}} ]][if- 'Dvjkd zifrh aumif;ygbl;uG,}f } [laom a0zef
csurf sm;udv
k nf; wpfcgrQ ay;avhrSad y/ wpfcgwpf&H eef;axG;u
tarhtaMumif;awG ajymum rsu&f nfusvQiaf wmh yifo
h ufukd rod
rom Iu
d w
f wf onf/ xdak emuf eef;axG;udk rMunfb
h J rsuEf mS vTu
J m
ai;aewwfavonf/
wpfaeYnuawmh xH;k pHtwdik ;f eef;axG; tdu
k cf &H onf/
'Dawmhvnf; aemufwpfaeY aeYvnfcif; acwtm;aomtcsed w
f iG f
eef;axG;onf tdraf b;yd;k pmyifMu;D atmufoYkd xH;k pHtwdik ;f a&mufvm
onf/ yd;k pmyifMuD;\yifpnfukd ausmrS
D xdik &f if; us,jf yefYvaS om
aumif;uifjymMu;D udk armfMunfo
h nf/ vdyjf ymuav;vd?k iSuu
f av;vdk

78

rpEm

tawmifyaH v; aygufvm&if b,favmuf aumif;vdu


k rf vJ[k
jyif;jyif;xefxef awmifw
h aerdonf/ xdak emuf tazESit
hf arudk
wrf;wum xH;k pH twdik ;f wIu
d f u
dI if rkd ad vonf/
xdt
k csed w
f iG f ta':&efu olYab;odYk wdww
f w
d q
f w
d q
f w
d f
a&mufvmcJah vonf/
]]eef;xG;D }}
ta':&efuolYab;wGi0f ifxikd o
f nf/
]]eef;xG;D ...eifoyd pf w
d n
f pfaevm;}}
eef;axG;u acgif;ndro
hf nf/
]]eif...odyjf yefcsiaf evm;}}
eef;axG;u xyfjy;D acgif;ndro
hf nf/ rsu&f nfawG pGe;f xif;
aeaom eef;f axG;\rsuEf mS i,fEEk ak v;udpk u
kd Mf unf&h if; ta':&ef\
rsuEf mS onf twefi,fE;l nHv
h monf/ uefa&jyifvkd at;pufjird o
f uf
aewwfaomrsuv
f ;kH rsm;wGif aEG;axG;aomarwm\ t&dyt
f a,mif
u ysysav; vif;vmonf/
]]eifu
h akd wGYwikd ;f ...orD;udo
k wd&w,f}}
]]uRerf vnf; ta':huakd wGYwikd ;f tarhut
kd &rf;owd&w,f}}
eef;axG;u ido
k aH v;ESihf ajymonf/ olwYkEd pS Of ;D onf wpfO;D
udk wpfO;D jidro
f ufpmG ai;Munfah erdMuonf/ xdak emuf ta':&efu
wpfpkH wpfcu
k kd qH;k jzwfvu
kd o
f vdk acgif;udk qwfueJarmhvu
kd o
f nf/
]]igajymwmudak wmh b,forl rS odapeJY? tbGm;vkawmifrod
apeJY}}
eef;axG;u olYuakd rQmv
f ifw
h Mu;D Munf&h if; acgif;ndrjhfyonf/

79

]]eifwYu
kd kd 'Dac:vmwm[m raumif;wJv
h el nf;enf;av;u
ac:vmwmyg...igwdYktm;vH;k [m tJ'v
D rkd sKd ;vlawGcsn;f yJ r[kwb
f ;l }}
ta':&ef\toHrmaeonf/
]]'DrmS eef;xG;D ...eif...igwdYpk um;udak umif;aumif;wwfaewm
yJ}}
]][kwu
f }hJ }
]]'Dawmh eif&XJ meudo
k mG ;? eif[m jrefrmvlrsKd ;ygqdw
k m? a&mif;
pm;cH&jy;D 'Dtxda&mufvm&wmygqdw
k m taotcsmSi;f jyjy;D tul
tnD awmif;? tJ'g[m eifvw
G zf Ydkvrf;yJ}}
eef;axG;\acgif;xJwiG f vif;ueJjzpfjy;D &ifawG w'dw'f w
d f
ckev
f monf/ ol'v
D v
kd yk &f aumif;rSe;f rodc?hJ vH;k 0vnf; rpOf;pm;rdchJ
ay/
]]&JXmeu b,frmS vJ}}
]]rdYrmS ? eifmG xdyaf &muf&if um;pD;oGm;? cPae&ifa&muf
a&m...}}
eef;axG;u ae&mrS qwfueJ xonf/ olYwpfu,
kd v
f ;kH
wkeaf eonf/ &Jrsm;onf olYpum;udk ta&;vkyyf ghrvm;? ,Hak um,Hyk gh
rvm;/
]]uRerf aMumufw,f}}
]]eifaMumufr,fq&kd if rjyefcsief YJawmh}}
ta':&efu tSi;f qH;k pum;udak jymonf/ xdak emuf tdwx
f J
rS ydu
k q
f aH v;wpfu
G u
f q
kd x
JG w
k o
f nf/ olwYEkd ikd if o
H ;kH aiGwpfq,fwef
jzpfonf/

rpEm

80

]]a&mh...um;c ,lomG ;}}


eef;axG; wpfu,
kd v
f ;kH wkeu
f m rsu&f nfvnfvmonf/ ydu
k f
qHav;udk vSr;f ,l&if; ta':&efuv
kd uftyk cf sv
D u
kd o
f nf/ ]]aus;Zl;rarh
ygbl; ta':&,f}} [k &ifxrJ x
S yfcgxyfcgajymrdonf/
eef;axG;u tdrb
f ufut
kd omiJMh unfo
h nf/ olYa,murMu;D
tdyaf ysmaf eonf/ ol\a,musmf ;u v,fxrJ mS jzpfavonf/
]]uRerf oGm;r,f...}}
]]at;...oGm;awmh}}
ta':&ef\rsuEf mS wGif ty;H av;wpfcsuv
f pS u
f eJay:vm
jyD; jyefvnf at;pufrmcJomG ;onf/ xdak emuf csmueJvn
S u
hf m
jyefxu
G o
f mG ;onf/ vSn
hf yifrMunfah cs/
]]aus;Zl;wifygw,f...vlrsKd ;jcm; tar&,f}}
eef;axG;u tdrx
f o
J Yykd if jyefr0ifawmh? aiGwpfq,fukd wif;
wif;av;qkyu
f ikd u
f m tdrx
f rJ o
S w
k o
f w
k yf gatmif tajy;wpfyikd ;f ESihf
xGuv
f mcJo
h nf/
vGwaf jrmuf&m vrf;qDoYkd.../

wdu
k q
f ikd rf rI sm;onf uHw&m;aMumif[
h ak jym&vQif z;d a0wdYkro
d m;pk\
uHZmwmonf [d;k atmufq;kH rSjyefwufvmjy[
D k ajym&avrvm;rod
ay/
e,fpyfNrdKUodYktvm tiSm;plygkzu
f m;av;udk twlwl pD;rd

81
onfh ZeD;armifEEHS pS Of ;D ESihf qHak wGU&jcif;onf olwYku
d aH umif;zdYkjzpfvm
onf/
vrf;wGif tarESihf pum;pyf ajymMuqdMk u&if; e,fpyfwiG f
tvkyv
f yk &f efxu
G o
f mG ;onfo
h rD;\aemufoYv
kd u
kd v
f mjcif;jzpfonf[k
odomG ;onf/
]]orD;qDu bmowif;rSvnf; r&? pmvnf; rvmqdak wmh
&ifxrJ mS rD;rdux
f m;ovdk ylw,f nDra&? 'gaMumifh ighorD;av;
wpfcck jk zpfaejyv
D m;qdjk y;D So
d rQav;a&mif;csjy;D vdu
k v
f mcJw
h myguG,}f }
]]ol'u
D v
kd mawmh b,foyl gvmao;vJ}}
]]'Djh yifred ;f uav;wpfa,mufvnf; ygw,fav... aemufjy;D
tJ'D rde;f uav;&JUtpfruawmh 'Da'ocHaygh? xrif;qdik zf iG w
hf ,f ajym
wmyJ/ olu xrif;qdik rf mS ? 'grSr[kwf txnfqidk rf mS ul&rSmyJw/hJ
aewm pm;wmtvGwf wpfvESpaf omif;&r,fajymw,f/ oGm;vkycf sif
w,f ajymawmh uRerf vnf; wm;ygw,f/ rsupf u
d ,
G &f m em;uG,&f m
udk roGm;ygeJYvY?kd 'gayr,fh ZGwx
f u
G o
f mG ;wmav...[dak &mufvYkd tqif
ajy&if qufo,
G yf ghr,fw.hJ ..tcko;kH vSjd yD? bmowif;rSr&bl;}}
taru ZwfpckH if;um &ifziG o
hf nf/ &moDOwku ajrjyefYEiS hf
rwl? wjznf;jznf;at;vmaomfvnf; tarh&ifxu
J tylurl yd
k yd
k
Mu;D vm[efo
dS nf/
]]tJ'aD 'ocHtrsKd ;orD;&JUemrnfuo
kd v
d m;}}
trsKd ;om;Mu;D u ar;onf/ z;d a0onf olwY\
kd earmferJEh ikd rf I
twGuf Surf sm;yif Surf o
d nf/ ol rajymESihf ol\tpfrpkpEk ,
G yf ifvQif
xdt
k rsKd ;orD;\trnfuo
kd &d UJ vm;rod/ ESi;f qDarT;&JUtpfrMu;D [laom

82

rpEm

emrfpm;udo
k moH;k ajymcJo
h nfukd olowd&onf/
]]emrnfawmhrodb;l ? 'gayr,fh wpfcgawmhjrifz;l w,f cifAs}}
wpfcgu ausmif;u q&m ul;cdik ;f vdu
k af omrSwpf pk mGurf sm;
udk rdwL ul;&efvrf;uo
H jzifh tpfrpkE,
G q
f o
D Yk0d ifczhJ ;l onf/ {nfo
h nf
vmojzifh vufzuf&nfqikd f cPvdu
k o
f mG ;onf[k tefwn
D Kd u qD;
ajymonf/ ]]b,furde;f rvJ rodb;l ? kyu
f awmh tawmifyeH YJ}}[k
rodromrJ&h if; qufajymao;onf/ ]]tawmifyeH YJ}} [laompum;\
qdv
k &kd if;rSm ysaH ewmyJ [l jzpfaMumif; zd;a0 em;vnfvu
kd o
f nf/
rodromrJv
h u
kd o
f nft
h wGuv
f nf; xdt
k rsKd ;orD;udk tefwn
D Kd ESpv
f kd
jcif; rSd [k qdo
k nfuykd g qufoabmaygufvu
kd &f onf/ vufzuf
&nfqikd o
f Ykd zd;a0vdu
k o
f mG ;awmh tpfrESit
hf wlxikd af eaom xdt
k rsKd ;
orD;udk jrifczhJ ;l onf/ tpfrpkE,
G u
f ]]'g ESi;f qDarT;&JU tpfrav}} [k
ajymcJo
h nf/
]]toufuawmh oH;k q,feYJav;q,fMum;avmuf Srd ,f
xifwmyJ? uReaf wmf odyrf rSe;f wwfb;l / enf;enf;0w,f? acwf
qefw,f? azmfaGw,f? qHyifuv
kd nf; tndKa&mif qd;k xm;w,f/
aemufjyD; aTvufaumufawG qifjh yD; 0wfxm;w,f}}
trsKd ;orD;ESihf trsKd ;om;wdYk wpfO;D udk wpfO;D qwfueJ vSr;f
Munfv
h u
kd Mf uonfukd z;d a0owdxm;vdu
k rf o
d nf/ bmjzpfvYykd gvdr/hf
]]aTvufaumufawG awmfawmfrsm;w,fav}}
]][kww
f ,f olvufvyI v
f u
kd &f if cRiu
f eJ cRiu
f eJ jrnfae
wm? em;axmifvYkdawmh taumif;om;}}
]]olYa,musmf ;a&m ygao;vm;}}

83

]]rawGYb;l cifAs? uReaf wmfawGYwek ;f uawmh olwpfa,muf


wnf;yJ/ oleYJtwl tpfrajymwJEh iS ;f qDarT;qdw
k ahJ umifrav;awmh yg
w,f}}
trsKd ;om;Mu;D u pdw0f ifwpm; ar;jy;D acgif;wndrn
hf rd hf vkyf
aeonf/ trsKd ;orD;\rsuv
f ;kH wGif pd;k &dr&f yd af wG ay:aeaomfvnf;
bmrSawmhrajymay/
]]pd;k &drpf &mrsm;Sad evdYkvm; nDr&,f}}
taru rsupf yd suyf suf rsuEf mS ysuyf suf jzpfvmonf/ tqH;k
pGet
f xd avQmufawG;um idck siaf ejyDjzpfonf/
uHMurm\wdu
k q
f ikd rf u
I kd 'kw,
d tMudrt
f MhH o&jyefonfu
vrf;wGif acw&yfem;Muwke;f jzpfonf/ vufzuf&nfqikd w
f iG f olwYkd
awG vufzuf&nfqif;aomufawmh xdak TvufaumufawGEiS hf trsKd ;
orD;udk awGYvu
kd jf cif; jzpfonf/
pOD;pGm awGYou
l zd;a0r[kw/f trsKd ;om;MuD; jzpfonf/
olu zd;a0\ykc;kH udk rodromvSr;f ykwu
f m...
]]'DrmS nDav; csucf si;f vSr;f rMunfeh YaJ emf...cPaerS rodrom
Munf?h [db
k uf0ikd ;f u trsKd ;orD;u ighnaD jymwJh trsKd ;orD;vm;}} [k
cyfw;kd wd;k ajymonf/ zd;a0u vSr;f Munfjh yD; acgif;ndwjf yawmh]]oGm;
EIwq
f ufygvm;uGm? olbmjyefajymvJ od&atmif}}[k av;eufaom
toHEiS hf ajymonf/
zd;a0uvnf; trlt,m aumif;ygonf/ trSww
f rJ[
h ef
ESihf olwYkd0ikd ;f em;u jzwfavQmufonf/ twefi,f ausmo
f mG ;jyD;rS
jyefvn
S Mhfunfu
h m ]][m...tpfrMu;D }} [k 0rf;omtm;& EIwq
f ufonf/

84

rpEm

]][m...tpfrBu;D ? uReaf wmhurkd rSwrf b


d ;l vm;/ tpfreJYtwl
vdu
k o
f mG ;wJh pkpEk ,
G &f UJ armifav;... uReaf wmfwYkd vjynf0h ef; vufzuf
&nfqikd rf mS qHzk ;l w,fav ...[d.k ..ESi;f qDarT;qdw
k hJ aumifrav;vnf;
ygw,f xifw,f...}}
olu tuJcwfaeolqakd wmh tpfrMu;D \rsuEf mS uGuu
f eJ
ysuo
f mG ;onfukd csucf si;f odvu
kd o
f nf/
]]tpfrqDu pmrvm owif;rMum;vdYk pdwyf jl y;D vdu
k v
f mwm
tpfrMuD;&JU ajymygOD;? uReaf wmhtpfru tpfrMuD;&JUxrif;qdik rf mS yJ
vkyaf ewmr[kwv
f m;? ol bmvdYkpmra&;wmvJ}}
tpfrMu;D ESihf wpf0ikd ;f wnf;xdik af eaom rde;f uav;ESpaf ,muf
u ]]tpfrMu;D &JUxrif;qdik rf mS b,fEpS af ,mufawmif ac:xm;vJ? uRerf
wdYktwGuaf &m ae&museaf o;&JUvm;[if}}[k td;k cHEiS hf &,f&,farm
arm vSr;f ar;Muonf/ tpfrMuD;uvnf; okyaf qmif aumif;yg
onf/ acwcPysuo
f mG ;aomrsuEf mS udk csucf si;f yif jyefjyD;zH;k uG,f
vdu
k o
f nf/ yH;csKd azmfaGaomrsuEf mS zH;k udk csucf si;f pGyv
f u
kd Ef ikd o
f nf/
]]aMomf...rSwrf jd y?D rSwrf jd y/D rxifwahJ e&mrSmawGYvYkd kww
f &uf
rrSwrf w
d m? pdwrf qd;k eJYaemf armifav;? pkpEk ,
G u
f xrif;qdik rf mS rvkyf
csib
f ;l wJ?h ola&m ESi;f qDarT;a&m [db
k ufurf;udk ul;jy;D tvkyf mS Mu
w,fav...}}
tpfrMuD;\toHu csKd EUJG aeonf/ oluom apwemawG
xm;ae&aomfvnf; pkpEk ,
G u
f awmh ol\apwemudk todtrSwf
ryygbl; qdak omyHpk EH iS hf rsuEf mS udk tvSrysuf akH v; rodrom rJx
h m;
onf/

85

]]'Duakd &mufvmjy;D &if 'Dvykd J armifav;&JU? [db


k ufurf;udyk J
oGm;csiMf uawmhwmu xH;k pHvjkd zpfaejy?D [db
k ufut
kd xifMu;D Muwm
av}}
]]'Dvq
kd kd uReaf wmft
h pfr}}
'Dwpfcg rsuEf mS ysu&f olu zd;a0 jzpfonf/
]]jyD;cJw
h v
hJ uawmif awGYrad o;w,f/ tJ'u
D tvSjyifqikd f
rSm 0ifvyk af ew,f ajymwmyJ/ vcvnf; aumif;w,fw/hJ armifav;
wdYk a&muf&if awGYygvdrrhf ,f/ pkE,
G u
f qHyifawGbmawGaumufjyD;
t&rf;vSaewm}}
]]tpfrvdypf modvm;/ uReaf wmfuv
kd u
kd yf YkEd ikd rf vm;}}
zd;a0u tpfrMuD;\ rsuEf mS udk wnfw
h nfph u
kd Mf unfu
h m
ar;onf/ r[kww
f muawmh r[kwrf eS ;f odomaeayjy/D olYtpfrpkE,
G f
onf b,fawmhrS qHyifaumufrnf r[kw/f ]]igu qHyif qd&k if
ajzmifah jzmifph if;pif;av;yJ uduw
f m? ighrmS om ydu
k q
f aH yg&if S&d if;pGJ
qHyifukd ajzmifo
h nfxufyJ ajzmifah tmifvyk rf ,f? b,fawmhrS raumuf
bl;}}[k cPcPajymcJo
h jl zpfavonf/
]]tJ'gawmh twdtusb,foyd ghrvJu,
G /f ud,
k q
hf rD mS rvkyf
csiv
f Ykd xGuo
f mG ;wJo
h u
l kd cPwzwfav;awGYwek ;f tao;pdwaf wG
awmh b,far;rdyghrvJ/ wcsKd Uusawmhvnf; tdru
f kd aiGawG bmawG
vSr;f rydYkcsiv
f Ykd ajc&mazsmufMuwmawGvnf; Sw
d ,fav}}
z;d a0\rsuEf mS wGif rouFmaomt&dyt
f a,mifawG ,Suf
oef;vmawmh tpfrMuD;\ azmfaGcsKd omrIawGrmS csucf si;f avsmu
h s
oGm;onf/

86

rpEm

wpfzuf0ikd ;f rS trsKd ;om;Mu;D u acsmif;[efYonf? tpfrBu;D


u ]]ighukd bmrQ vmrpGypf eJG YJ? eifrh mS bmoufaoSv
d Ykdv}J } [laom
rsuEf mS xm;rsKd ; jzpfvmonft
h wGuf pdwv
f u
kd rf mefyg rajymqd&k ef rod
rom rsu&f yd jf yum wm;qD;onf/
z;d a0\ESv;kH om;udk a'goESiahf omuwdYu
k wpfvn
S phf D zdnp f
ae touf& yif Muyfvmonf/ odYkaomfvnf; trsKd ;om;MuD;\
tvdu
k kd olvu
kd af vsmcJyh gonf/ w[if;[if;&,faeaom&,fou
H kd
Oayumyum vSnx
hf u
G Ef ikd cf o
hJ nf/ pdwx
f rJ mS awmh aocsmaeonf/
'Dred ;f rMuD;onf tpfrpkE,
G w
f Ykdtay:a&m olYtay:rSma&m d;k om;rI
rScd [
hJ k qdo
k nfuawmh aocsmaeonf/
]]uReaf wmfuawmh jynfoY&l w
J yfzYu
JG &Jtyk af usmyf ikd yf g/ uRef
awmfh ZeD;uawmh rdYe,ftrsKd ;orD;a&;&mtzGUJ 0ifyg}}
um;ay:jyefa&mufaomtcgrS trsKd ;om;Mu;D u olYu,
kd o
f l
rdwq
f ufpum;ajymonf/
]]tJ't
D rsKd ;orD;rSm bmxrif;qdik rf rS Syd gbl;? olYa,musmf ;
uawmh 'De,fom;yJ/ olwYkdvifr,m;&JUt"du tvkyu
f vlarSmifckd
ukeu
f ;l wmyJqw
kd m uReaf wmfwYkd owif;&xm;jyD;ygjyD...}}
]]trav;...tarhorD;}}
taru qdYkwufomG ;onf/ taromru e*dx
k u
J pdwx
f J
wGif xifjy;D om;jzpfaeaom z;d a0yif taotcsmodvu
kd &f awmh &ifxJ
qdYkMuyfomG ;onfrmS kww
f &uf touf
yifr&/
]]olYukd uReaf wmfwYkd apmifMh unfah eygw,f/ tckvnf;
atmifvb
H ufu rde;f uav; ESpaf ,mufukd ac:vmw,f qdw
k m

87

owif; &jyD;om;yg/ olYaemufuv


kd u
kd v
f m&if; 'Du tpfrwdYkeYJ awGU
jzpfwmyg}}
olwYkdEiS t
hf wl um;wpfp;D wnf; pD;rdaom Murmudk zd;a0
aus;Zl;wifro
d nf/ tqd;k taumif;? tusKd ;taMumif;udk jywfjywf
om;om; odciG &hf jcif;? b,fuae b,fvpkd pHpk rf;&rnf rodbJ
prf;w0g;0g; jzpfrae&jcif;wdYt
k wGuv
f nf; olwYZkd eD;armifEu
HS kd aus;Zl;
txyfxyfwifrjd yefonf/
]]oleYJygvmwJh rde;f uav;ESpaf ,mufuv
kd nf; ol 'DaeYnyJ
[db
k ufurf;ydYkrmS used ;f aow,f/ 'gaMumifh [db
k ufu &JwyfzYJGeYJyg
yl;aygif;jyD; olwYkv
d ifr,m;udk vufy;l vufMuyfzrf;zdYk tpDtpOfawG
qGx
J m;jyD;om;yg}}
tpfrpkE,
G w
f Ykd roGm;cifursm; zrf;rdr,fq&kd if b,favmuf
aumif;vdu
k rf vJ[pk Of;pm;&if; zd;a0 rsu&f nfusro
d nf/ tckawmh
tpfrpkpEk ,
G f b,fa&mufaernfenf;/ bmjzpfaernfenf;/ bmvkyaf e
rnfenf;/ zd;a0 awG;yif rMunf&h uf/
]]ta&;MuD;wmu olwYkdvifr,m;udk rdzYkdyg? tJ't
D om;xJ
u avmufukd ydik yf ikd Ef ikd Ef ikd rf jd yDq&kd if b,foal wG b,fa&mufomG ;vJ
tukef odvm&rSmyg/ wpfzufEikd if t
H pd;k &&JUtultnDuykd g,ljy;D tm;vH;k
udk jyefu,fxw
k Ef ikd rf ,fvYk,
d q
l ygw,f}}
]]tvif;a&mifav; ay:aeygjyD tpfr&,f...oef;aumiftcsed f
udk vGecf yhJ gjy/D tpfrwdYkom;trdvnf; 'DuyJ apmifMh uaygh? wnf;p&m
tcuftcJ Sv
d nf; uRerf wdYktrd f vdu
k cf ahJ v}}
rsu&f nfzid f zid u
f saeaomtaruawmh bmrSyifrajymEdik ?f

rpEm

88

tar 'Dbufurf;u apmifah er,f orD;&,f/ tarh&ifciG x


f J jrefjref
jyefvmcJyh gawmh[k &ifxrJ t
S xyfxyfajym&if; rsu&f nfow
k o
f nf/
]]olu 'Denf;eJY csr;f omaewm tpfr&JU/ olu rde;f uav;
wpfa,mufa&mif;jy;D &if aTvufaumufwpfuiG ;f 0,fwm jzpf&r,f/
olYvufxu
J aTvufaumuf ta&twGuu
f kd MunfNh yD; olyYkcd w
hJ hJ
rde;f uav; b,fEpS af ,mufjdS yv
D q
J w
kd m odEikd rf ,fvYkad wmif &,fp&m
ajymaeMu&w,f}}
olwYu
kd pdwo
f ufomatmif &,fp&majymjcif;jzpfaomfvnf;
zd;a0 r&,fEikd ?f vufo;D udk uspu
f spyf gatmif qkyx
f m;rdonf/
]]tckawmh oleYJwu,fwefwv
hJ ufaumufukd olwu,f
0wf&atmif tpfuw
kd Ykd tpfrwdYk wm0ef,al y;ygAsm}}
&Jtyk Of ;D ausmyf ikd u
f zd;a0udv
k rS ;f Munfu
h myH;onf/ zd;a0
bmudk qdv
k o
kd enf; oloo
d nf/
]]pdwcf snaD v;...tpfuw
kd Yk&d UJ wyfzYJrG mS olwYkt
d wGuf oHvuf
aumufawG trsm;MuD;}}
zd;a0u tarhyck ;kH udk wif;wif;zufvu
kd o
f nf/ olwYkd ESpf
a,muf twlvu
kd v
f mcJMh uonf/ xdak emuf oH;k a,muftwlwl jyefMu
rnf/ tpfrpkE,
G u
f kd ud,
k hf mG ud,
k ahf jr? ud,
k t
hf rd x
f u
J kd jyefac:vmMu
rnf/
]]tiftm;awGukd pkjy;D wif;jy;D ta&mufjyefcyhJ g tpfr...uRef
awmfwYkd apmifh udaew,f...}}

89

a&mufpwke;f uat;oavmuf tckawmhvnf; tat;awG avsmo


h mG ;
vdu
k o
f nfrmS twefi,fyif tdu
k cf sio
f nf/ ,cifu rcRww
f rf;
0wfae&aom *Gr;f uyftusa bmif;bDawGukd jyefvn
S
hf yif rMunfh
csiaf wmh/ at;rGeu
f jrefrmjynfryS gvmaom xbDrsm;udk 0wfawmh
a,murMu;D u ruu
d af y/ olwYv
kd rl sKd ;\aeYpOft0wftpm;ESirhf wlbJ
xl;jcm;uGjJ ym; aernfukd vdv
k m;[efrS/d at;rGet
f wGuf tusy yG EG iS hf
abmif;bDyyG G wpfxnf 0,fvmay;onf/ olYabmif;bDu aygifwiG f
yGaeaomfvnf; *GMum;u Muyfaeonf/ xdYkaMumifh 0wfjy;D rMumrDrmS
yif abmif;bD*MG um;u jyx
J u
G af vonf/ 'Dawmhvnf; xbDa[mif;
wpfxnfukd nyjf yD; abmif;bD*MG um;ae&mwGix
f yfy;kd um vufcsKyf
csKyx
f m;&avonf/ Munf&h onfrmS rvSry jzpfaeaomfvnf; vHv
k kH
cHcHawmh jzpfomG ;onf/
a&mufcgpu at;vGev
f eG ;f t0wfavQm&f rnfukd aMumuf
aeaomfvnf; tckawmh t0wfavQm&f onfukd uu
d af eonf/ &moD
Owku ylaEG;vmawmh a&pdraf e&onfrmS tyef;ajyonf/ t0wf
a[mif;awGukd pdraf jyeajyyGwaf vQmaf epOf pdwt
f awG;awGuvnf;
av[kepf ;D jyD; vGichf si&f mvGihf 0JviG ahf ewwfonf/
qyfjymry jf zLjzLrsm;xJwiG f OD;av;ESit
hf a':udv
k nf;aumif;?
armifuav;ESpOf ;D udv
k nf;aumif;? ta':0wkww
f Yku
d v
kd nf;aumif;
ta':\a,musmf ; trl;orm;Mu;D udv
k nf;aumif; tukejf rifa,mif
aerdwwfonf/
]]tpfrpkE,
G w
f Ykd ESi;f qDarT;wdYkuawmh tarawG aqGrsKd ;awG
Sad wmh olwYkad ysmufae&if aysmufaerSe;f odw,f/ Smvnf; SmMurSm

90

rpEm

yJ/ ighrmS om...}}


oluakd wmh aysmufyif aysmufaerSe;f b,forl S odrnf
r[kw/f *kpu
kd rf nfvnf; r[kwaf y/ &efuek rf mS ta':0wkww
f Ykd
r*syefrwdYk rEav;u ta':qD a&mufaeonf[k xifMurnf jzpfjy;D
rEav;rS ta':uvnf; at;rGeu
f kd &efuek if g;aps;xJrmS ig;a&mif;
aeonf[yk if xifaernf jzpfavonf/ jrefrmjynfrS a0;vHacgifzsm;vS
aomae&mwGif tckvakd &mufaevdrrhf nf[k rnfow
l pfO;D wpfa,muf
urQ xifvrd rhf nf r[kwaf cs/
]]'Da&mufrS ig;qdw
k t
hJ aumifukd jrifawmifrjrifz;l awmhb;l ?
tkyaf &;Munf&h awmhrvdk jzpfaejyD/ ig aps;a&mif;cJ&h wJah e&mav;?
aps;wef;av;udk vGr;f vdu
k w
f m/ ig;rsKd ;awGrS pHv
k Ykd? ig;cl ig;usn;f ?
ig; Muif;? ig;jrif;? ig;ywf? ig;ovJx;kd ? ig;Zifikd ;f ? ig;&HU? ig;z,f
...[m... ig;rsKd ;pHo
k vdk t&omvnf; pHv
k Y.kd ..ig;wpfrsKd ;eJYwpfrsKd ; t&om
u wlwmrS r[kww
f m...csKd yckH si;f vnf; wlrrS wlwm... tif;...ig;clukd
qDjyefav;csujf yD; &J,kd u
G Ef Ek ak v;rsm;tkyjf yD; pm;vdu
k &f &if...}}
]]tJ rH}k }
a,murMu;D \toHuMkdum;&onf/ at;rGe\
f pdwu
f ;l xJrS
ig;clqjD yef[if;av; azsmufueJ aysmufomG ;onf/
]]tJ...rH}k }
a,murMu;D u olt0wfavQmaf e&modYk a&;Mu;D okwjf ymESihf
a&mufvmonf/ rsuv
f ;kH jyL; rsuq
f efjyL;ESihf wpfO;D wnf; nHpcD wf
atmif ajymaeonf/ at;rGef wpfv;kH rQ em;rvnf.../
at;rGeu
f olYukd aMumifawmifawmif jyefMunfah eawmh

91

a,murMuD;onf at;rGev
f ufukd qGu
J ikd u
f m ZGwt
f wif; xcdik ;f
onf/ xdak emuf tdraf emufaz;rSywfum wpfzufjcHoYkd ul;onf/
wpfzuftrd rf S tbGm;Mu;D ESit
hf ajctwifawGajymMuonf/ a,mur
Mu;D u at;rGeu
f kd vufnKd;wxd;k xd;k ESihf wpfcck k ajymonf/ wpfzuftrd f
rS tbGm;Mu;D u acgif;cgonf/ olwYt
kd ajctwifawGjzpfaeMuonfukd
at;rGeu
f pdwf yI af xG;pGm Munfah eonf/ bmawGjzpfaeoenf;? pOf;
pm; r&.../
a,murMuD;u at;rGeu
f kd twefi,f arSmifaom axmifh
wpfae&mudk qGaJ c:oGm;jyD; pum;rajym&ef? jidrjf idraf v; xdik af e&ef?
vuf[efajc[efEiS hf ajymonf/ xdak emuf cyfow
k o
f w
k f jyefxu
G o
f mG ;
onf/ tdref ;D csi;f tbGm;MuD;uvnf; MunfvifykH r&? ukwaf csmif;
acsmif; xdik af eaom at;rGeu
f kd Munfv
h u
kd ?f wzspaf wmufawmuf
ajymvdu
k ?f aemufaz;aygufraS ejy;D tjyifukd Munfv
h u
kd Ef iS hf wpfpw
kH pfck
twGuf *Pmrjidrf jzpfaeyH&k avonf/
]]wpfcck ak wmhwpfcck yk ?J bmwpfcck rk eS ;f awmh rodb;l }}
at;rGeu
f olYu,
kd o
f l ajymonf/ tbGm;MuD; acsmif;Munfh
aeovdk oluvnf; olYtrd zf ufvu
kd jf y;D acsmif;Munfrh jd yefawmh tbGm;
Mu;D u jyefxikd af e&ef trlt,mjyonf/ ol\rD;zdak csmifxo
J Ykd at;rGef
a&mufaeonfukd vdv
k m;[ef rSad omfvnf; tjyifxu
G o
f mG ;rnfukd
vnf; pd;k &draf ejyefonf/
]]bmawGjzpfaewmvJ [}}
at;rGeu
f twefi,f aMumufUHG vmonf/ bmawGjzpfae
oenf;/ olEiS v
hf nf; rnfuo
hJ Ykd ywfoufaeoenf;/

92

rpEm

cPaeawmh olwYkdtrd zf ufrmS pum;ajymoHawG Mum;ae&


onf/ olMum;aeus ol\a,musmf ;ESihf a,murwdYk\ toHrsm;
r[kw/f vlprd ;f wdYktoHrsm;jzpfaeonf/ tbGm;Mu;D uvnf; tawmf
pdw0f ifpm;aeyH&k onf/ olYcEmud,
k Mf u;D udk uke;f jy;D udik ;f jy;D acsmif;Munfh
aevdu
k o
f nfrmS at;rGeu
f ykd if *krpdu
k Ef ikd af wmhay/ 'Dawmhvnf; at;
rGef crsm raeEdik ?f olYae&mwGif xdik rf aeEdik af wmhbJ tbGm;MuD;\
aemufrS uyfcg vdu
k
f acsmif;Munf&h if; bkrodbrodEiS hf &ifawG
wkeaf eonf/
'Da&mufuwnf;u oltaMumufq;kH udpw
pfck Sad eonf/
'guawmh tzd;k wefypn;f wpfcck k odYkr[kwf ydu
k q
f aH wG aysmufjS yD;
ol,o
l nf[k tpGypf cJG &H rnfujkd zpfonf/ olonf ol\wpfoufwm
vH;k ygPmwdygwmuHawGukd azmazmoDou
D sL;vGecf ahJ omfvnf; ol
wpfyg; ypn;f udak wmh tyfww
kd pfacsmif;yif r,lczhJ ;l acs/ ,lonf[k
tpGypf cJG &H rnfuv
kd nf; awG;jyD;aMumufaewwfavonf/
]][m}}
cPaeawmh aemufaz;aygufraS ejy;D vlav;OD;cefYxu
G v
f m
onf/ jcx
H w
J iG f [dMk unf'h MD unfEh iS Mhf unfah eonf/ bk&m;...bk&m;...xdk
olrsm;0wfxm;aom0wfpo
kH nf &J0wfprkH sm;xif&onf/
]]bk&m;...u,fyg...ighurkd sm; &JawGvmzrf;wmvm;/ igbmrS
rcd;k ygbl;qdw
k m b,fvakd jym&rvJ/ olwYkdpum;udv
k nf; igrajym
wwfb;l }}
at;rGeo
f nf olY&ifywfuo
kd l zdxm;onf/ tu,f olYukd
vmzrf;MuvQif olb,fv&kd ifqikd &f rnfenf;/ b,fvakd jzSi;f &rnf

93

enf;/
]]at; rGe.f ..}}
]][if...}}
at;rGev
f efYomG ;onf/ at;rGe.f ..wJ/h olYukd wpfpw
kH pfO;D u
atmfac:aeonf/ 'Dvkd yDyo
D o ac:olqv
kd Qif jrefrmyif jzpf&rnf/
'Du vlawG tac:t& olYtrnfonf ]]tJr}kH } jzpfonf/
]]at; rGe.f ..}}
]][if...vif; vif;}}
vif;vif;u aemufaz;u aumuf;kd yHek m;wGif ywf Sm&if;
atmfac:aeonf/ vif;vif;u &Jrsm;ESit
hf wl bmvmvkyw
f mvJ/
wpfenf;awmh tm;So
d mG ;onf/ vif;vif;Sv
d Qif olbmypn;f udrk S
rcd;k ygbl;[kqo
kd nfukd vif;vif;udk bmomjyefjy;D ajymcdik ;f &onf/
]]at; rGe.f ..eif&dS ifxu
G cf }hJ }
vif;vif;\toHu wuf<uaeonf/
]]eef;axG;u &Juo
kd mG ;wdik v
f Ykd tck &JMuD;awGvu
kd v
f mwm/
igwdYkukd vmac:w,f jrefrmjynfjyef&r,fw}hJ }
]]bk&m;a&...tJ'g....wu,fyv
J m;}}
at;rGeo
f nf Mum;vdu
k &f aompum;udk r,Hrk &JEiS hf ai;aMumif
aMumif jzpfomG ;onf/ &ifxrJ S ESv;kH om;onf 0ke;f ueJywfxu
G v
f m
jy;D vnfacsmif;0odYk ajy;wufvmoa,mifcpH m;&onf/ vnfacsmif;
MuyfMuyfuav;xJwiG f wpfaeaomESv;kH om;uvnf; jird jf ird af eonf
r[kw/f w'dw'f w
d Ef iS hf ckeaf e vnfacsmif;wpfcv
k ;kH qdYkjyD; Muyfae
onf/ bmtoHrS xGurf vmEdik /f

94

rpEm

]]at;rGef igwdYkjyef&awmhr,f}}
vif;vif;u atmfonf/
]]igwdYkjyef&awmhr,f}}
at;rGeu
f pdwx
f rJ S xyfqifh a&Gw&f if; rsuv
f ;kH tdrw
f iG f
rsu&f nfrsm; csucf si;f jynfv
h monf/ xdak emuf a&umwmusKd ;ovdk
tefusvmonf/
]]vif;...vif;}}
olu tus,Mf uD; atmfvu
kd af omfvnf; wd;k wd;k av;om
xGuv
f monf/ tarSmifru
kd q
f ;kH tcsed rf sm;onfvnf; ukeq
f ;kH csed f Syd g
onf/ xdt
k csed u
f kd olapmifah ecJo
h nf/
]]vif;...vif;...ig..'DrmS }}
'Dwpfcgawmh toHenf;enf; xGuv
f monf/ tbGm;MuD;
rwm;qD;Edik rf D at;rGeo
f nf vufEpS zf ufukd a0SY,rf;um wSed x
f ;kd
ajy;xGuv
f u
kd o
f nf/
wpfzuftrd \
f aemufaz;aygufraS jy;xGuv
f maom at;rGef
udk vif;vif;u 0rf;omtm;&udqo
kd nf/
]]eef;axG;udk aus;Zl;wif&r,fov
d m;/ olomG ;wdik v
f Ykd igwdYk
&JUtaMumif;awGukd 'Du &JMuD;awG odomG ;wm? aq;rifaMumifwYkd
vifr,m;udv
k nf; zrf;xm;jyDw.hJ ..}}
idv
k u
kd f &,fvu
kd jf zpfaeaom olwYkEd pS Of ;D udk Munfu
h m &Jom;
Mu;D awGu &,farmaeMuonf/ xdak emuf olwYkEd iS t
hf yg wpfcgwnf;
ac:aqmifomG ;onf/ rsupf rd suEf mS ysuaf eaom a,murMu;D udk vSr;f
Munf&h if; at;rGeu
f pdwx
f rJ S wD;wd;k ajymvdu
k rf o
d nf/

95

]]tJ'.D ..t0wfZvHMk u;D awmh ud,


k [
hf mud,
k yf J qufavQmv
f u
kd f
awmhaemf tarMuD;...uRerf awmh 0#fuRwo
f mG ;jyD...}}

eef;axG;[laom aumifrav;u ao;ao;oG,o


f ,
G f jzLjzLEGYJEYJaG v;
jzpfonf/ rsuEf mS csKd csKd aysmah ysmEh iS hf csppf zG,af umif;vSonf/
]]ighvykd J tm;vH;k vGwaf tmifvYkd}}
olYukd 0dik ;f jy;D aus;Zl;wifaeMuaom rde;f uav;rsm;udk olu
xdpk um;udck sn;f xyfcgwvJvJ jyefajymaeonf/ olYcrsm Armpum;
udk oGuo
f u
G v
f ufvuf rajymwwfacs/
]]olu &JXmerSm Si;f jyjy;D awmh &Jom;awGukd aq;rifaMumif
wdYktrd u
f kd jyay;wm/ tJ'rD mS vnf; a[m[du
k ESpaf ,mufa&mufaejy/D
olwYkd uHaumif;wmu igwdYv
k kd a,musmf ;r,l&ao;wmyJ/ eef;axG;u
Arm pum; aumif;aumif;rwwfawmh ighqu
D kd wpfcgvmw,f/ ol
u tm;vH;k udk vGwaf pcsiw
f ,f/ 'gayr,fh b,foal wG b,frmS Sad evJ
olrodb;l r[kwv
f m;/ iguawmh Mumjyq
D akd wmh 'DutaMumif;awG
tawmfox
d m;w,f/ 'geJY igodorQ jrefrmawGukd vdu
k af c:ay;wm/
pkE,
G ef YJ ESi;f qDarT;udak wmh ,mcif;rSm oGm;ac:vmwm}}[k vif;vif;u
Si;f jyonf/
&JXmea&mufryS if olwYkdvkd b0wlawG ta,mufEpS q
f ,f
avmuf Sad eonfukd od&awmhonf/ ESpaf ,mufu ud,
k 0f efEiS hf jzpf
onf/ rde;f uav;wpfa,mufuawmh rsuEf mS av;nKd ;aeonf/ tus

96

rpEm

&ifywfwiG v
f nf; EdYk&nfrsm; pGe;f xif;aeonf/
]]olYom;av;u ESpv
f om;yJ Sad o;wm/ xm;cJ&h w,fw}hJ }
jrefrmtcsi;f csi;f pum;rajym&wmMumjyjD zpfaom ESi;f qDarT;
u pum;awG wazmifazmifajymum vlwikd ;f taMumif;udv
k u
kd jf y;D pyfpk
aeonf/ xdak emuf oloo
d rQukd pkE,
G t
f m; csucf si;f owif;ydYkav
onf/
]]oluawmh igwdYkxuf ydq
k ;kd wmaygh}}
pkE,
G u
f awG;onf? olwYu
kd olwY\
kd tquftEG,t
f wGuf
om;azmufpuftjzpf toH;k ycJjh cif;omjzpfaomfvnf; xdo
k m;azmuf
pufu pufyk w
f pfcrk [kwb
f J ESv;kH om;Sad om vlom;wpfO;D jzpfae
onf/ om;orD;[laom oHa,mZOfu;d \wif;wif;MuyfMuyf&pfywf
csnaf ESmifjcif;cH&aomrdcifwYk\
d ESv;kH om;onf rnfrQxcd u
kd ef musif
jyD; aMuuG&J rnfukd pkE,
G u
f ,
kd cf si;f pmEdik yf gonf/
tqd;k xJrt
S aumif;[kyif ajym&avrvm; rod&ay/ olwYkd
oH;k a,mufv;kH wGif ud,
k 0f efygrvmjcif;u tawmfukd uHaumif;jcif;
jzpfavonf/ odYyk gaomfvnf; oH;k vausmaf usmf av;veD;yg;rufc&hJ
aom tdyrf ufq;kd Mu;D uawmh olwYu
kd kd b,ftcsed t
f xdajcmufveS Yaf eOD;
rnfenf;? rajymEdik af o;acs/
]]'Davmufawmif olrsm;wdik ;f jynfxrJ mS a0;a0;vHvH acgif
acgifzsm;zsm;xJrmS 'Dvb
kd 0a&mufjyD;rS jyefvw
G v
f mEdik w
f ,fqw
kd m
tawmfukd cJ,Of;wJu
h pd y ?J uHw&m;udk aus;Zl;wif&r,f? eef;axG;udk
vnf; aus;Zl;wif&r,f}}
pkE,
G u
f wpdrphf rd ahf wG;rdonf/

97

]]jrefrmjynfbufu yGpJ m;udv


k nf; jrefrmtpd;k &u rdxm;jyw
D hJ
...'gaMumifh 'Duv
kd rS ;f jyD;qufo,
G af ew,f/ igwdYkukd Smay;zdYkvnf;
tultnDawmif;aew,fvYkd olwYkd&t
J csi;f csi;f ajymaewm igMum;
w,f}}
vif;vif;u owif;ay;onf/
]]'Dvq
kd &kd if [dAk ikd ;f wmrMuD;udk rdxm;jyDaygh}}
ESi;f qDarT;ESihf at;rGeu
f oHydiaf jymonf/ olwYkEd pS af ,muf
u jrefrmjynfukd tckcsucf si;f yJ jyefa&mufomG ;&awmhrvdk tlawGjrL;ae
onf/
]]igwdYkjyefa&muf&if tJ'[
D mrMu;D vifr,m;awmh axmifxJ
a&mufaeavmufjyDxifw,f/ 'gayr,fh raMuao;bl;/ axmifxJ
vdu
k o
f mG ;jyD; yg;ESpcf supf aD vmuf csvu
kd cf siaf o;w,f}} [lvnf;
ajymaeao;onf/
olwYkdEiS phf mvQif e*dw
k nf;u ydjk idraf om pkE,
G u
f tckawmh
jidro
f nfxufyif ydjk yD;jidraf eonf/
]]igwdYkwpfawG tvkyaf wGvyk Mf ur,f ydu
k q
f aH wG pkMur,f
qdjk y;D wufwuf<u<ueJY xGuv
f mvdu
k Mf uwm y;H vdYak ysmv
f Yykd /J tJ'w
D ek ;f
uawmh tyifay:rSm vef;aewJh yef;yGiahf v;awGeYJwrl ,f xifyg&JU...
tckawmh...tckawmh...}}
pkE,
G f rsu&f nfow
k o
f nf/
]]orD;wdYkb0? EGr;f cJ&h jyD tar}}

98

rpEm

]]b,favmufyEJ rG ;f EGr;f ? uq
d ykd gw,forD;wdY&k ,f? trdajr&JU &ifciG [
f m
omwJv
h ef;wJh om;orD;awGtwGuo
f mr[kwb
f ;l / emwJh EGr;f wJh
om;orD;awGtwGuv
f nf; ae&mawG Syd gw,f}}
jrefrmjynfbufrS udqakd eol trsKd ;orD;tzGUJ 0if wpfO;D \
tm;ay;pum;udk pkE,
G w
f Ykd 'Dwpfouf arhEikd v
f rd rhf nfr[kwaf cs/
]]'gwdYkajy? 'gwdYkajr? wdYkyikd w
f ahJ jr}} [laompum;\t"dym ,f
udk tckryS if olwYkw
d pfawG aumif;pGm oabmaygufc&hJ onf/ rdryd ikd f
ajray:wGif rwfrwf&yf&if; OD;acgif;udak rmfxm;&aomt&omudk olwYkd
,cifu tav;xm;&aumif;rSe;f rodcahJ y/
olwpfyg;wdik ;f jynfwiG f av;vausmaf usmf ud,
k af &mpdwyf g
nKd ;EGr;f pGmaecJ&h ojzifh ud,
k ahf jrud,
k jhf ynfujkd yefa&mufawmh t&m&m
onf vSyaeonf/ avonfyifvQif ydjk yD;vYkdaumif;aeavonf/
pkE,
G v
f nf; tarESit
hf wl jyefjy;D tdycf iG &hf cJjh yD jzpfavonf/
awmifwMH uD;eHY ysUH ysUH oif;aom tarh&ifciG x
f o
J Ykd wd;k 0ifvu
kd jf yD;vQif
rufc&hJ aomtdyrf ufq;kd udk arhypfEikd af tmifud;pm;&onf/
]]tarwdYrk ed ;f rawG&UJ b0[m yef;yGiahf v;awGeYw
J w
l ,f orD;}}
taru ajymonf/
]]wcsKd Uyef;av;awGu vSw,f/ rarT;bl;? wcsKd Uusawmh
arT;w,f rvSb;l ? uHaumif;wJyh ef;av;awGusawmh arT;vnf;arT;jy;D
vSvnf; vSw,f/ rde;f rawG&UJ b0[m tJ'v
D ykd .J ..}}
tarhtoHat;at;u pkE,
G \
f ESv;kH om;udk yGww
f u
kd jf zwf
ausmu
f m [d;k ta0;Mu;D qDoYkd ysUH vGiyhf w
hJ ifxyfomG ;onf[k xifrw
S rf d
onf/

99

]]wcsKd Uyef;av;awGusawmh tyifay:rSm yGi&hf ayr,fh yGihf


w,fvnf; qdak &m? a<ua&mqdw
k hJ ca&yef;av;awGav}}
taru pkE,
G \
f qHE,
G pf av;rsm;udk ,k,pGm yGwo
f yfay;
aeonf/ tarh&ifciG x
f o
J Ykd ,ckvkd jyefvnfw;kd 0ifciG &hf jcif;onf pkE,
G f
\ b0twGuf Mu;D pGmaomqkvmbf jzpfavonf/ xdak emuf at;rGef
ESihf ESi;f qDarT;wdYu
k dk owd&onf/ ESi;f qDarT;\tjzpftysuu
f kd ol\rdb
rsm;u odyifrodvu
kd /f tpfrMuD;uvnf; pmrsm;udk azsmufzsuyf pf
vdu
k af wmh &efuek u
f tdrrf mS yif quf vkyaf eonf[k xifaeonf/
at;rGecf rsmrSmawmh aep&mtdryf if rSd mS ? tckawmh olwYkdonf
toufarG;rIoifwef;ausmif;wGif tcsKyt
f vkyo
f if&if; ae&pfcMhJ u
onf/ pkE,
G Ef iS hf taru olwYq
kd o
D Ykd rkeYaf v;yJav;oGm;ydYv
k Qif tm;us
aom rsuv
f ;kH av;rsm;ESiahf i;Munfu
h m rsu&f nf0w
J wfonf/
]]'gayr,fh ca&yGiahf v;awG[m ta<urdYk tEGr;f rdYk qdjk yD;
wefz;kd avQmrh oGm;bl; orD;? bmvdYv
k q
J akd wmh olu odyjf y;D arT;wmud;k }}
taru arT;wmud;k [k ajymumrS pl;pl;epfepfarT;aom yef;&eHY
udk u
dI v
f u
kd &f onf/ olwYko
d m;trdab;odYka&mufvmaom z;d a0u
]]a[h-tarhukd bmawG uyfcRaJ ewmvJ}} [kajym&if; ca&yef;oH;k uH;k udk
ajrm ufjyonf/ wpf&mzd;k oH;k uH;k qdv
k Y0kd ,fvmwm/ arT;w,faemf tar}}
[k qufajymonf/
ES;D ud;ESirhf oDbJ tyfcsnf ud;ESihf oDxm;ojzifh ca&yef;uH;k
av;rsm;rSm aysmah ysmt
h t
d ad v; jzpfaeonf/ taru vufEpS zf ufEiS hf
cH,v
l u
kd af wmh tarhvufxw
J iG f yef;awGEiS hf jynfv
h Qo
H mG ;onf/ taru
vufcyk Ef pS zf ufuakd jrmufum tomt,mIu
d ef rf;vdu
k o
f nf/

rpEm

100

]]arT;vdu
k w
f yhJ ef;eHYav;uG,?f &ifxx
J ad tmifukd pD;jy;D 0ifomG ;
ovdyk ?J 'DteHYav;[m a<uayr,fv
h nf; rys,b
f ;l ? EGr;f ayr,fv
h nf;
rys,b
f ;l / aemufq;kH wpfaeY ajcmufomG ;&ifawmif raysmufb;l }}
pkE,
G u
f tarhukd ai;Munf&h if; acgif;jidro
hf nf/
]]yef;av;wpfyiG &hf UJ wm0efrmS vSyzdYk vef;qef;zdYk qdw
k mawG
vdyk J arT;ysUH zdYk qdw
k muvnf; ta&;Mu;D w,fqw
kd m orD; oabmayguf
w,f r[kwv
f m;}}
pkE,
G u
f xyf acgif;jidro
hf nf/
xdak emuf ud,
k pf w
d Ef v
S ;kH jird ;f csr;f pGm tdyaf ysmo
f mG ;cJah vonf/
tjyifzufwiG f woif;oif;arT;ysUH aeaom ca&yef;&eHYrmS tdyrf ufxJ
txdatmifyif vdu
k jf yD; arT;ysUH udio
f if;aeavonf/

tckawmh at;rGeaf &m? ESi;f qDarT;yg pkE,


G w
f Ykdtrd o
f Ykd a&mufaeMujyD
jzpfonf/ taru olwYkEd pS Of ;D udk aEG;axG;pGm uq
d v
kd ufccH ahJ vonf/
tar tysKd b0uwnf;u csKycf ahJ om pif;um;ajceif;puf
a[mif;a[mif;uav;rSm wcsycf syEf iS hf eif;wdik ;f ajy;aejyD jzpfavonf/
olwYk\
d tyfcsKyq
f ikd af v;wGif tusn
y o
f n
l y ?f aumfuyfou
l yf? tyf
apmif;vdu
k o
f v
l u
kd Ef iS hf wufnv
D ufnD Sv
d o
S nf/ poH? aemufo?H
&,farmoHav;rsm;ESihf pnfpnfum;um;jzpfaewwfonf/
olwYkq
d ikd u
f kd tm;ay;oltawmfrsm;vmawmh pkE,
G u
f olwYkd
\ tyfcsKyq
f ikd af v;udk trnfay; qdik ;f bkww
f ifxm;onf/ atmufcH

101

tjymay:wGif pmvH;k jzLjzLav;ESihf a&;xm;aom qdik t


f rnfav;u
xif;xif; uGi;f uGi;f So
d nf/ tdraf SUrSjzwfjy;D ausmif;oGm;aom uav;
rsm;uvnf; atmfjyD; zwfomG ;avho
dS nf/
]]yef; yGihf c a& }} wJ.h .../
xdt
k rnfav;udk Mum;wdik ;f olwYkd oH;k OD;u tarhukd vSr;f
Munfrh Md uonf/ xdak emuf tm;rmeftjynfEh iS hf yH;rdMuavonf/
]]yef; c a&...a<uayr,f.h ...a0qJyg tar....}}
(trsK;d orD;rsm;\b0yH&k yd 0f wKrsm;-2 rS)

102

rpEm

103

zefcGufxJu a&wpf0uf

]]wwfrsm; wwfEikd &f ifav...}}


xdt
k awG;av;rsm;udk udk zd; tjrJawG;cJzh ;l onf/ i,fi,f
wke;f uawmh
]]wwfrsm;wwfEikd &f ifav-csKd csOaf wG udwrf ek YfawGeYJ tdrf
aqmufrmS }}
]]wwfrsm;wwfEikd &f ifav-t&rf;tdu
k Mf urf;wJh wDcs,f a':
pDpaD xG;udk ausmif;ajymif;ypfvu
kd rf mS }}
]]wwfrsm;wwfEikd &f ifav? tazeJYtarudk olaX;vdx
k m;rSm}}
ponfponfjzifh awG;avho
dS nf/ ud;k wef;ESpw
f ek ;f uawmh
]]wwfrsm;wwfEikd &f if atmf*ifwpfv;kH csucf si;f 0,fypfvu
kd f
rSm}} [k rMumcP awG;cJrh o
d nf/
]]wwfrsm;wwfEikd &f ifav - twef;xJrmS tjrw
J rf; yxr&

104

rpEm

aeatmif pmawmfwo
hJ jl zpfcsiv
f u
kd w
f m}} [lawmh wpfcgrQ rawG;cJh
zl;acs/ tb,faMumifq
h akd omf udk zd;onf ud,
k w
f ikd f pmodyrf awmf
aomfvnf; olYxuf pmawmforl sm;udk rIprd hf rjzpfz;l ovdk tm;vnf;
rusaomaMumifjh zpfonf/ olYtwGuaf wmh pmawmfcsiv
f Qif tvG,f
uav;yif jzpfonf/ pmawmfcsiv
f Qif OD;pGmyxr pmusu&f rnf jzpf
onf/ pmusu&f aomtvkyo
f nf udk z;d tysi;f qH;k tvkyx
f w
J iG f wpfck
tygt0if jzpfonf/ Pfaumif;olrYkd pm&vG,o
f nf/ olYu,
kd o
f l
pm&vG,rf eS ;f odaomaMumifv
h nf; yd
k ysi;f jcif; jzpfavrvm; rod?
usupf &mSad om pmrsm;udk aemufq;kH tcsed u
f yfjyD;rS &Hak vmufom
0w&m;aus usuaf vhadS omoljzpfonf/ ysi;f awmhvnf; ysi;f &djcif;\
&v'fukd olcpH m;&onf/ b,fwek ;f urS tawmfpm&if;r0ifczhJ ;l acs/
rawmfawmhvnf; odyrf nHah wmh twef;wifpmar;yGrJ sm;udk yGwu
f m
oDum uyf atmif&if; q,fwef;txd acsmacsmarmarm a&muf
vmonf/
]]q,fwef;[m odyt
f a&;Mu;D w,faemf? rif;&JUb0&JUaSUa&;
udk q,fwef;u qH;k jzwfrmS yJ}}
azazu wzGzaG jymonf? tazu Edik if jH cm;oabFm oH;k ESpcf efY
vdu
k zf ;l um;wpfp;D tzwfwifco
hJ nf/ xdu
k m;av;udk tazud,
k w
f ikd f
tiSm;armif;&if; wpfro
d m;pkv;kH \pm;0wfaea&;udk ajzSi;f ay;aeonf
jzpfonf/ olu,
kd w
f ikd f bGYrJ &zl;avawmh om;orD;oH;k OD;vH;k udk arQmv
f ifh
csuf MuD;MuD;xm;onf/ txl;ojzifh om;MuD;jzpfaom udk zd;udk ydjk yD;
arQmv
f ifo
h nf/ q,fwef;atmifvQif ppfwuov
kd f Adv
k af vmif; oif
wef; wufapcsiaf erSe;f udk z;d odonf/ xdYak Mumifh trSwaf umif;aumif;

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

105

av;ESihf atmifap&ef wpfcsed v


f ;kH wGe;f tm;ay;aejcif; jzpfavonf/
cufonfu tazu wGe;f av? olu ysi;f avjzpfaejcif;yif?
q,fwef;ta&;MuD;ygonfqrkd S olu pmxJwiG f cgwdik ;f avmufyif
pdw0f ifpm;r&/ tG,t
f ajymif;? aoG;tajymif;? pdwt
f ajymif;rdYk pdwf
0ifpm;rIuvnf; ajymif;onf/ toHuvnf; jymwmwm tufwuf
wufEiS hf jzpfvmonft
h wGuf cgwdik ;f vdk oDcsi;f atmfqv
kd Qiyf if ud,
k hf
toHukd em;0ifrcsKd csiaf wmh? nDrav;rpd;k u olpum;ajymvQif wpfcpf
cpf&,f&if; udk z;d Mu;D toHu Moawmawm? tufwufwufeYJ b,fvkd
MuD; jzpfaewmvJ}} [kajymwwfonf/ tazuawmh tJ'g a[mfrek ;f
ajymif;wm[k ajymonf/
a[mfrek ;f ajymif;wmvm;? pdwaf jymif;wmvm;? rsupf t
d jrif
ajymif;wmvm;? bmajymif;wmrSe;f awmhrod olYrsupf x
d w
J iG f jrifjrif
orQ aumifrav;rsm;onf vSaeMuonf/ pdwu
f ;l ,Ofp&mvnf;
aumif;aeMuonf/
]]'DtG,[
f m opfu
G v
f yI w
f mawmif &,fwwfwhJ tG,}f }
[k taruajymonf/ udk z;d uawmh r&,fcsiyf g? r&,fcsio
f nfh tjyif
vGr;f aeonf/ opfu
G v
f yI v
f nf; vGr;f onf/ avwdu
k v
f nf; vGr;f
onf/ rnfoYluv
kd rG ;f &rSe;f rod? vGr;f p&mvnf;rSyd gbJEiS hf vGr;f vGr;f
aqG;aqG;av; jzpfaeonf/
ocsmF wGu&f ? pmusu&f onfxuf tcsp0f wK tcspu
f Asm
av;rsm; zwf&onfukd ydjk y;D aysmaf rGYvmonf/ wpfa,mufwnf; jird f
jidraf v; ai;&if; uAsmwdk pmwdak v;rsm;a&;&if; rSad o;aomcspo
f ?l
ruG&J ao;aomcspo
f u
l kd udjyD;uGu
J m vGr;f ae&onfrmS t&omSv
d S

106

rpEm

onf/
]]wwfrsm;wwfEikd &f ifav - tJ'aD umifrav;&JUtcspOf ;D [m
igjzpfcsiv
f u
kd w
f m...}}
udk z;d yxrqH;k uu
d rf o
d nfu t*Fvyd pf musLSirf S aumifr
av;jzpfonf/ tusy ef;a&mifav;rsm;udk tvJv0J wfwwfjyD; yef;
a&mif zJpnf;u;d trsKd ;rsKd ;pnf;wwfaomaMumifh olYukd ud,
k [
hf mud,
k f
]]yifu}D }[k trnfay;xm;onf/ yifuu
D awmh olYukd zkwaf vonfh
ig;yd Sad vonfyif rxif? aemufawmh q,fvv
l mzke;f av; cg;wGif
csw
d x
f m;aom aumifav;wpfa,mufu usLSif vm udonfukd
awGY&avonf/ xdak umifav;udk vSr;f jrifvu
kd w
f ikd ;f awmufawmuf
yyav; jzpfomG ;aom yifu\
D rsuv
f ;kH av;rsm;udk ai;Munf&h if; udk z;d
\ tonf;vnf; vlrodorl od [ufwufucJG &hJ avonf/ tonf;
uGjJ yDqakd wmhvnf; ydjk yD;vGr;f vdYk aumif;oGm;avonf/
'kw,
d tMurd f uu
d rf jd yefonfuawmh vrf;xdyrf S aumifr
av; jzpfonf/ tom;ndKprd phf rd Ehf iS hf pHy,fwifrYJaS v;So
d nf/ aumifr
av; tdref m;wGif rkeYf[if;cg;qdik f
dS olu reufwikd ;f rkeYf[if;cg;
oGm;pm;&onf/ xdt
k csed w
f iG f aumifrav;u pmatmfusuaf ewwf
onf/
]]wwfrsm;wwfEikd &f if tdrcf si;f uyfjyD; aecsiv
f u
kd w
f m}} [k
olu awmifah wmifw
h w awG;rdjyefonf/ aumifrav;ESio
hf m tdrf
csi;f uyfvsuaf e&vQif toHus,Mf u;D ESihf wjyjJ yJ atmfusuo
f rQ pmawG
udk udk z;d wpfa,muf rusub
f EJ iS hf tvGw&f avmufaomaMumifh jzpf
onf/ 'Daumifrav;udak wmh olu ]]pHy,fwif}}[k trnfay;xm;

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

107

onf/
]]pmusuv
f nf;vm? tdyv
f nf;vm? ae&mwdik ;f rSm olYrsuEf mS }}
[k olu pmwdak v;pyfxm;awmh oli,fcsi;f ausmpf ;kd ydik u
f ]]rdu
k w
f ,f
uG}} [k cs;D usL;&if; ul;a&;oGm;onf/ olvnf; tawmf tm;wuf
oGm;onf/
]]csppf yH ,fwif armif&h ifciG f tjref0ifygawmh...}} [k a&;jyD;
um&efrqufwwfaomaMumifh qufra&;&ao;aom ol\uAsmudk
rl ol\nDawmfarmif Spw
f ef;ausmif;om; udw
k ;kd u ]]csppf yH ,fwif? armif&h ifciG ?f tjref0ifygawmh- ta[mhta[mh- aAsm}h } [k qufa&;xm;aomaMumifh tMu;D tus,f &efjzpf&
onf/ olu xd;k rnfMuw
d rf nfvyk af eawmh tazvnf;odomG ;onf/
]]igu ynmwwfbUJG &r[kwcf b
hJ ;l ? 'gayr,fh ighom;orD;
awGuakd wmh tenf;qH;k bGUJ wpfcpk aD wmh &ap&r,fvYkd igqH;k jzwfxm;
w,f/ rif;wdYt
k wGuf iguke;f ke;f jy;D Smaew,f/ ightwGuf iguGr;f ,m
av; wpf,m0g;zdYkawmif igacRwmw,f? at; - 'gayr,fh ay;aewJh
tcsed rf mS r,l&ifawmh rif;wm0efeYJ rif;yJ? tazu yifyef;MuD;pGmeJY
wupaD rmif;aewJt
h csed rf mS rif;u pmudk ud;ud;pm;pm; roifbJ
csppf yH ,fwif armif&h ifciG f tjref0ifapcsiaf e&ifawmh urf;em;rSm ulvD
oGm;xrf;ayawmh? rif;twGuf igSmay;aewJah iG[m ynmoifzY?kd r,m;
wl;zdYk r[kwb
f ;l }}
tazu cyfMurf;Murf;yif ajymonf? taruawmh udk zd;
\ qHyifuav;rsm;udk oyfwifum ]]'DtG,[
f m csp&f uu
d &f rdu
k &f
r,fh tG,rf [kwaf o;bl;? vdrm prf;ygom;&,f}} [k avaysmah v;

108

rpEm

ESihf ajymonf/
]]ESv;kH om;Sv
d Ykd csprf w
d mudk taru rdu
k w
f ,fvYkd ajymwm
vm; tar? 'Dvq
kd &kd if uReaf wmfx
h uf t&if rdu
k cf MhJ uwmu urmOD;
tpu tm'HeYJ{0yg}} [k udk zd;u pdwx
f rJ jS yefajym&if; rsu&f nfpYkdpYkd
0Jcsiaf eonf/
ol trSew
f u,fajymcsio
f nfu wpfrsK;d jzpfaomfvnf;
tazESihf tarudk tmcHonf jzpfrnf pd;k aomaMumifh tm'HEiS {hf 0udk
qGx
J nfv
h u
kd jf cif;jzpfonf/
odYkaomf qGx
J nfjh yD;umrS yd
k uAsmqefum *E0ifajrmuf
oGm;onf[k ,lqjyD; ud,
k phf um;udk ud,
k af wmfawmfoabmusomG ;
onf/
]]ighom;u tMuD;qH;k ? om;&JUatmufrmS nDav;eJYnrD av;
Sad o;w,f? ighom;u aSUuae ajzmifah jzmifo
h mG ;ygrS olwYakd wG ajzmifh
ajzmifv
h u
kd rf mS aygh om;&,f}} taru tcsKd caH v;ESihf qH;k ronf? ajym
r,fo
h m ajymaeaomfvnf; ti,fEpS af ,mufu olYxuf ydjk y;D vdrm
aeaMumif;udk tarpdwx
f u
J odaernf[k awG;rdawmh udk z;d \pdwx
f J
wGiv
f nf; tDvnfvnf cHpm;&onf/
tazESiw
hf w
l mvm;? tarESiw
hf w
l mvm;awmhrod udw
k ;kd a&m?
rpd;k a&m olYvykd if Pfaumif;Muonf/ olYvkd Pfaumif;jy;D olYvkd
pmusurf ysi;f awmh ESpaf ,mufv;kH pmawmfMuonf/ udw
k ;kd u Spw
f ef;
ausmif;om;yifjzpfaomfvnf; olYvkd Spw
f ef;ausmif;om;tcsi;f csi;f
udk pmjyefoifay;Edik o
f nf/ q,fwef;atmifvQif (Study Guide) vkyf
rnf/ tazhuu
kd jl y;D 0ifaiGmS ay;rnf[ak jymvGe;f udk z;d u em;ji;D ae

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

109

onf? yem,lveG ;f onf[


l vnf; ,lqjyD; tjrifuwfaerdonf/
nDrav;rpd;k uawmh twef;ydik q
f &mrrsm;\ tcspaf wmf
jzpfonf/ tdrrf mS vnf; tarhtonf;jzpfonf/ xrif;csu?f t0wf
avQm?f yef;uefaq; tarvkyo
f rQ oluv
l yk o
f nf/ tara&csKd ;aevQif
oeyfcg; ajy;aoG;wwfonf/ tdycf geD;vQif tazhuakd &m tarhuykd g
eif;ay;? ESyd af y;? taMumajzaq;awG vdr;f ay;aeus jzpfonf/ xdo
k Ykd
tvdu
k o
f v
d eG ;f tazu
]]acwfynmwwfuav;}}[k uspD ,fjy;D ac:wwfonf/ odYk
aomf xdyk nmwwfuav;u tarhqrD rS ek Yfz;kd udv
k nf; cREJ UJG jy;D awmif;
wwfjyef&m udk zd;u Munfrh &bJ tjrifuwfjyefonf/
]]csppf yH ,fwif? armif&h ifciG }f }vkyjf y;D uwnf;u tazu olY
udk rsuEf mS xm;wif;wif;ESiMhf unfw
h wfonf[k udk zd; cHpm;&onf/
ol\ rSwpf pk mtkyrf sm;udv
k nf; rMumcPvSeaf vSmjyD; ppfaq;wwf
onf/ 'Dawmhvnf; uAsmwd?k pmwdak v;rsm;udyk if vGwv
f w
G f vyfvyf
a&;cGihf rSad omb0udk pdwef m&jyefonf/ olYukd cyfwif;wif; Munfh
wwfaom taz\ rsuv
f ;kH rsm;u ti,faumif udw
k ;kd ESiu
hf sawmh
csKd jyD; aysmo
h mG ;wmudk owdxm;rdjyefawmh vH;k 0 rauseyf/ ty,fcH
vdv
k ?kd txD;usef vdv
k kd owfrw
S jf yD; ud,
k u
hf ,
kd u
f kd jyefoem;aerdjyef
onf/ 'Dawmhvnf; ydjk yD; vGr;f vGr;f aqG;aqG; jzpfvmonf/ b,foYl
udk vGr;f rSe;f rod vGr;f jy;D ? bmaMumifh ylaqG;rSe;f rod ylaqG;ae&onf
rdYk pmudk aumif;aumif; rusuEf ikd ?f usuo
f rQpmvnf; acgif;xJr0if?
0iforQpmvnf; cPav;ESijhf yefjyD;aysmufu,
G af eonf/ 'DvEkd iS yhf if
pHy,fwifav;udv
k nf; zGirhf ajymombJ rkeYf[if;cg; wpfaeY wpfcu
G f

110

rpEm

rSerf eS pf m;&if; pmar;yGMJ uD; ajz&rnft


h csed af &mufvmonf/ xifxm;
onft
h wdik ;f rajzEdik cf ahJ y/
]]wwfrsm;wwfEikd &f ifav? q,fwef;atmifpm&if;awG b,f
awmhrS rxGuaf tmif wm;xm;csiv
f u
kd w
f m}}
jyD;cJah om aEGwpfaEGv;kH udk zd;\acgif;xJwiG f xdt
k awG;u
om pd;k rd;k aeonf/ rkeYf[if;cg;pm;&wm twefi,fjiD;aiGUvmawmh
pHy,fwifuav;tay:udv
k nf; ,cifuavmuf rpGv
J rf;csiaf wmh
acs/ tdraf SUu wdu
k t
f ay:xyf nmbufcef;u av;wef; ausmif;
om;av;qDoYkd usLSiv
f mjyonfq
h &mrav;udk oabmusaerdjyef
onf/ q&mrav;u ydeyf ed o
f ,
G o
f ,
G f cg;ao;ao;av; jzpfonf/
cg;v,ftxd Snaf om yd;k om;vdk qHyifaysmah ysmah v;rsm;udk zJjym;
tndKa&mifav;ESihf pkjy;D pnf;xm;wwfonfrt
S y tjc,ftorSv
d /S
xdak EGwpfaEGv;kH olYpw
d af wG avaeonf/ rkeYf[if;cg;oGm;
pm;vdu
k ?f pHy,fwifav;udk arQmMf unfv
h u
kd ?f tdrrf mS ae&if; oDcsi;f qdk
vdu
k ?f q&mrav;udk ai;Munfv
h u
kd ?f atmifpm&if;xGurf mS aMumuf
vdu
k Ef iS hf tcsed af wG waGUaGUukev
f monf/
'DaeYawmh Mum;&jyD/
]]q,fwef; atmifpm&if;awGxu
G jf yD}} wJ/h
]]rsupf v
d nfvrf;rSm;jy;D atmifrsm;atmifomG ;rvm;rodb;l }}
[k r&Jw&J arQmv
f ifch sux
f m;rdaom ESpq
f ,f&mcdik Ef eI ;f avmufonf
ajrMuD;ay:odYk bke;f ceJbek ;f ceJ ywfusomG ;onf/
]]oGm;ygjyDumG }}
wpfoufEiS w
hf pfu,
kd f wpfcgrQpmar;yGrJ usz;l aomaMumifh

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

111

us;HI &jcif;onf rnfrQyal vmifcg;oufoenf; tckrv


S ufawGYo&d
onf/ urmavmuMuD;wpfcv
k ;kH tndKa&mifwrd w
f u
kd af wG vTr;f jyD;
tHYrk idI ;f ndKqikd ;f vmonf[k xifae&onf/ olrauseyf? bmudk rauseyf
rSe;f ? b,foYlukd rauseyfreS ;f awmh rod/ odYkaomf rauseyfrEI iS hf tm;
i,fpw
d ?f 0rf;enf;pdwaf wGomru a'gopdwaf wGyg qla0vmonf/
olarmfMunfah eaom atmifpm&if;pmGuMf u;D udk jzef;ceJ qGJ
jy;D qkwaf csypfvu
kd cf sio
f nf/ yg;pyfrv
S nf; dik ;f dik ;f pdik ;f pdik ;f ? EIwx
f u
G f
Murf;Murf;ESihf qJqakd tmf[pfypfvu
kd cf sio
f nf/
]]rif;aMumifh iguswmuG}} [k wpfpw
kH pfO;D udk vufnKd; aiguf
aigufx;kd um a'goacsmif;acsmif;vnf; xGuyf pfvu
kd cf sio
f nf/ odYk
aomf vufawGUwGirf l olYcekH yH gwfukd ausmv
f mT ;aom atmifpm&if;udk
armfMunf&h if; rvIyrf Suf &yfaerdonf/
]]a[; - oH;k vH;k uG}}
olYab;odYk wd;k a0SY0ifa&mufvmaom ausmif;om;wpfO;D u
0rf;omtm;& ckeo
f nf/ cke&f mrS jyeftus ol\ajcaxmufukd zdMuw
d f
jyD; wufeif;onf/
]]rif;uGm...aomuf&rf;csn;f yJ}}
olu aqmifjh y;D wGe;f ypfvu
kd af wmh xdak usmif;om; ,dik o
f mG ;
onf/ odYkaomf pdwq
f ;kd zdYk owd&[efrwl? ol\vufarmif;udk vSr;f
udik &f if; 0rf;omtm;&&,faeonf/ xdYkaemuf tvdu
k u
f rf;qd;k rod]]rif;a&m- 'Db,fEpS v
f ;kH vJ}}[k ar;vdu
k af csao;onf/ olu
wpfcsuq
f v
J u
kd jf yD; ol\vufukd aqmifh ek ;f vdu
k o
f nf/ xdYkaemuf
EIwcf rf;zduu
kd u
f m url;SL;xd;k vSnx
hf u
G cf o
hJ nf/

112

rpEm

wwfrsm;wwfEikd v
f Qif xdak usmif;om;udk ao'Pfay;ypf
vdu
k cf sio
f nf/
]]a[m}}
olEiS hf rsuEf mS csi;f qdik f avQmufvmaom pHy,fwifukd awGU&
onf/ rsuEf mS av;nKd ;jyD; rsu&f nf&pf0aJ eonf/ udk zd;\ &ifawG
wqwfqwfcek o
f mG ;onf/
]]'gqd&k if - olvJ - olv}J }
[k awG;&if; oltem; cyfow
k o
f w
k f avQmufomG ;rdpOf
]]orD;u 'Dav;ck rSe;f xm;wm arar&JU? tckawmh ESpcf yk J yg
w,f}} [k 0rf;enf;yef;enf;ajymaomtoHuMkd um;&onf? olYab;rS
ygvmaom olYtarMuD;u
]]ridyk geJYorD;&,f? *kPx
f ;l ESpcf v
k nf; renf;ygbl;}} [k acsmh
aeonf/
]]aovdu
k yf gvm;}}
udk z;d u ol\cspv
f pS mG aom pHy,fwifukd aumif;cs;D ay;&if;
csmceJ vSnv
hf u
kd o
f nf/ pGv
J rf;jidw,
G af eaom oHa,mZOfaESmifud;
uav;vnf; axmufceJjywfxu
G o
f mG ;onf/ atmifjrifygvsuEf iS hf
trlyakd eolawGukd rke;f onf/
]]udk zd;MuD;}}
udw
k ;kd u ajy;vmonf/
]]atmifw,fr[kwv
f m;}}
]]usw,f}}
udw
k ;kd \rsuEf mS av;u nKd ;usomG ;onf? olYukd ai;Munfh

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

113

&if; nnf;nLovdk ajymonf/


]]tazeJYtarawmh oem;ygw,f pdwn
f pfMu&awmhr,f}}
olu wpfcsuq
f rJ jd yefonf/
]]igu uswahJ umifu?G igu ydjk yD; pdwn
f pfwmaygh}}
olu atmfawmh udw
k ;kd uvnf; jyefatmfonf/
]]pdwrf npfcsi&f if e*du
k wnf;u ud;pm;ygvm;}} wJ/h
IUH aeaom udw
k ;kd \rsuEf mS udk Munf&h if; udk zd;u ydjk yD; pdwf
npfum xlxx
l ikd ;f xdik ;f rIid ;f rIid ;f a0a0jzpfomG ;onf/ udw
k ;kd u olYtay:
wGif enf;enf;rS ukPmoufyrkH &? ol\rsuEf mS xm;u
]]rif; tvum;aumif? rdbudak wmifroem;wJah umif? rnm
wJah umif tcsed af wGzef;cJw
h t
hJ aumif}}
[k toHww
d af jymae[efo
dS nf[k awG;&if; udk z;d \ &ifxJ
wGif csOpf w
k pf w
k f wl;wl;cg;cg;jzpfvmonf/
]]wwfrsm;wwfEikd v
f Qif olYukd bkuefuefMunfah eaom udw
k ;kd
udk t0wfzyG o
f vdu
k ikd jf yD; zGyyf pfvu
kd cf sio
f nf/
]]tazwdYk tarwdYk oem;zdYkaumif;w,fu}G }
]]at; oem;&if olwYkdtem;rSmxdik jf yD; wpfaeukeaf csmah e
[kwyf vm;}}
udk zd;u abmufqwfqwfajym&if; vSnx
hf u
G v
f monf/
tdru
f v
kd nf; rjyefcsiaf wmh? taztarESiv
hf nf; &ifrqdik cf siaf wmh?
oli,fcsi;f rsm;ESiv
hf nf; rawGUcsiaf wmh/
]]wpfcgwav pmar;yGu
J swm tjypfvm;uG? iguswo
hJ l ydk
awmifrS pdwn
f pf&ao;? rESpw
f ek ;f u &efrsKd ;atmifvnf; uswmyJ?

114

rpEm

xGe;f xGe;f rif;vnf; uswmyJ? olYtaru olYom;av;pdwn


f pfrmS pd;k
vdYk ydu
k q
f t
H xyfvu
kd af y;jyD; um&mtdak u oGm;qdck ikd ;f w,fw?hJ 'DEpS f
ratmifayr,fh aemufEpS af tmifrmS ayghom;&,fw?hJ [Ge;f uGmygh uGmygh
ighb0eJY rsm;awmh uGmygh}} [k awG;&if; udk z;d u olYu,
kd o
f o
l em;um
rsu&f nfusonf/
aps;bufoYkd a,mifayayESihf xGuv
f mpOf ausmpf ;kd ydik Ef iS hf awGU
onf/ olvnf; usonf[k ajymonf/ rsuEf mS raumif;aomfvnf;
&,fusu
J sv
J yk af eonf/ olwYEkd pS af ,mufaygif;rdawmh ajcOD;u t&uf
qdik b
f ufoYkd vSnchf sicf sijf zpfvmonf/
]]pdwn
f pfvYkd t&ufuakd omufw,f? t&ufaomufawmh
pdwyf n
kd pfw,f}}
ajc&if;tdru
f OD;av;OD;pd;k atmif t&ufr;l wdik ;f qdak eus
oDcsi;f u acgif;xJ tvdv
k akd &mufvmonf/
]][if; bmwJh taMumif;Smawmh acgif;rSmcsmcsmvnfwhJ
[uf [uf}}
xdak eYnu tawmfMuD;udk rd;k csKycf grS oltrd o
f Ykd jyefvmjzpf
onf/ vluvnf; ,dik x
f ;kd ,dik x
f ;kd ESihf ajcvSr;f rrSecf si?f tazu tdrf
wHcg;0wGif &yf&if; olYuakd rQmMf unfah eonf/
udk zd;onf tazhukd wpfoufv;kH aMumufc&hJ ol jzpfonf?
wpfcgwpf&rH v
S nf; jyefveS jf yD; cGe;f wHYkajymzl;ol r[kwaf cs/ odYkaomf
vnf; olYacgif;xJwiG af 0aeaom t&ufc;kd rsm;u olYut
kd awmfMu;D udk
ajymif;vGaJ pcJah vonf/ tcgwdik ;f aMumufaeus tazudyk if odyf
raMumufawmhacs/ udw
k ;kd tay:wGif csKd aysmjh yD; olYtay:usawmh

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

115

rmjyD; wif;onf[k ,lqxm;aom emMunf;pdwu


f acgif;jyLvmjyD;
xduyg; &duyg; ajymcsiaf eonf/
xdYkaMumifh vufEpS zf ufukd &ifwiG ,
f u
S jf yD;
]]crnf;awmf rif;bk&m;u om;awmfarmif tdraf SUrif;om;
pmar;yGu
J sawmfrv
l Ykd pdwn
f pfawmfryl govm; bk&m;}}
[k Zmwf[efygygESihf iHYkumajym&if; tdrx
f o
J Ykd odik ;f uGuef if;
um vSr;f 0ifvu
kd o
f nf/ tazuvnf; Zmwf[efygygjzifh ol\
em;&if;udk qD;jyD;tkyx
f nfv
h u
kd o
f nft
h wGuf olYcrsm zdeyfcRww
f iG f
acGueJ acgufceJ xd;k vJomG ;&onfuawmh Zmwf[efrygvSacs/
taru ]]tazMuD;? rvkyef YJ? rvkyef YJ}}
[k atmf[pfwm;qD;aeaomfvnf; tazuawmh acGvaJ e
aom olYukd ajcaxmufEiS v
hf rdS u
hf efaeao;onf/
udk zd;u ]]du
k yf g taz&JU? uefyg taz&JU? uReaf wmfu nHh
wJh taumifu;kd ? aSmw
f t
hJ aumifu;kd ? udw
k ;kd vdk om;vdrm av;rS r[kwf
wm? vlawmfav;rS r[kww
f m [dak umifrav; rpd;k vdv
k nf; uyfyg;
&yfyg;rS rvkyw
f wfwm}} [k jyefajym&if; Iu
d Mf uD;wiif ido
k nf/ xdk
aemuf tefonf/
oliakd wmh tarvnf; ido
k nf/ rpd;k vnf; ido
k nf/ tazu
eH&u
H kd vufo;D jzifh xd;k onf/ udw
k ;kd uawmh ol\ tefzwfrsm;udk
usKH ;&if; rsuEf mS MuD;ykyo
f ;kd aeonf/
csr;f ajro
h m,mpGmaecJ&h aom udk z;d wdYkro
d m;pkonf xdt
k csed f
u p wSed ;f Sed ;f ylaom tylr;D rsm;[yfc&hJ avonf/

116

rpEm

aemufwpfaeYeeH uf udk z;d tdy&f mrSE;kd awmh Spef m&Dx;kd aejyD jzpfonf/
acgif;awGvnf; wpftm;udu
k af eonf/ tdy&f mab;rS pm;yGw
J ifem&D
av;udk vSr;f Munf&h if;
]]tif; 'Dtcsed q
f &kd if taz xGuo
f mG ;avmufygjyD}}
[k awG;rdonf/ tdrrf mS taz Srd ae[laom tawG;u olY
udk twefi,f pdwo
f ufom&m&aponf/
wwfrsm;wwfEikd v
f Qif tazESihf b,fawmhrS rsuEf mS csi;f
rqdik af wmhbJ ta0;odYk xGuaf jy;vdu
k cf sio
f nf/
cPaeawmh tar\ajcoHuMkdum;&onf? taru tcef;0
rS uJMunf&h if;
]]Ed;k jyv
D m;}}
[k ar;onf/ olu tarhukd tm;ud;k pGm vSr;f Munf&h if;
]]acgif;udu
k w
f ,f tar}}
[k toHaysmah ysmEh iS ahf jymum rsu&f nf0v
J monf/
taru rsuaf rSmifuw
k &f if; ]]udu
k af &maygh[,f}} [k ajymjy;D
oufjyif;csonf/
]]rif;taz t&rf;pdwrf aumif;jzpfaew,f}}
]]uReaf wmfpmar;yGu
J svYkv
d m;}}
]]uswmxuf ydq
k ;kd wmu 'DtG,ef YJ t&ufawG aomufvm
wm}}
]]tara&m pdwq
f ;kd vm;}}
]]qd;k wmaygh}}
taru cyfjywfjywfajymonf/ jywif;aygufrS wd;k 0ifvm

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

117

aom aea&mifjcnfu tarhrsuEf mS ay:wnfw


h nfu
h saeonf/ tck
wavm tar yifyef;onf xifonf/ em;xif em;&if;awG usum
rsuu
f iG ;f ESpzf ufuvnf; odoo
d momndKaeonf/
]]pdwn
f pfveG ;f vdYkyg tar&m}}
]]tJ'gudk pdwq
f ;kd wmaygh}}
tarhtoHu rmaeonf/
]]vlYavmuxJa&mufjyD; vl&,fvYkd b0udk prdjyDq&kd if pdwf
npfp&mqdw
k mawGu tenf;ESit
hf rsm; Sv
d mMurSmyJ? tqifrajywm
awG tcuftcJawGvnf; awGYvmrSmyJ? tJ'v
D kd tqifrajywdik ;f pdwf
npf&wdik ;f tI;H ESiahf wGYwikd ;f t&ufqikd af jy;jyD; t&ufaomufae&if
wpfurmvH;k Sd o
dS rQval wG tukev
f ;kH t&uform;csn;f yJ jzpfuek rf mS
aygh? pdwn
f pfvYkdt&ufaomufw,fqw
kd hJ taMumif;jycsuu
f kd tar
trke;f qH;k yJ}}
olYukd csKdcsKdaysmah ysmo
h m qufqaH vhadS om taru wif;wif;
rmrm jzpfaeawmh udk z;d u wtHw
h MojzpfomG ;onf/ taru pum;udk
Snf n
S af jymavho
dS l r[kw?f pdwq
f ;kd avho
dS v
l nf; r[kw?f tckawmh
ol\taronf olYaMumifh pdwq
f ;kd um pum;Snf n
S af jymaejyD jzpf
onf/ udk zd;onf tar\aomursuEf mS a'gorsuv
f ;kH rsm;udk ai;
Munf&h if; pdwaf wG nKd ;csKH ;oGm;onf/
]]tar ighupkd w
d yf suo
f mG ;jyDvm; rodb;l }}
kwcf sn;f ay:vmaomtawG;u ol\ESv;kH om;udk pnf;csuf
rSerf eS f xkaeonf/ olYukd tar pdwyf suo
f mG ;rSmudak wmh ol t&rf;
aMumufonf? tarrSpw
d yf sujf yDqv
kd Qif olYwiG f tm;ud;k &mrS/d

118

rpEm

]]pmrud;pm;bJ avavayayaecJv
h Ykd pmar;yGu
J swmbmrS
rqef;bl;? ru;d pm;wke;f u ru;d pm;bJ usrpS w
d n
f pfaewm a,musmf ;
tvkyrf [kwb
f ;l ighom;&JU? ud,
k t
fh jypfu,
kd o
f v
d Ykd ud;pm;csipf w
d f dS
vmr,fq&kd if jyefud;pm;? 'gyJ nDawG nDrawGuv
kd nf; vSnjhf yD; &ef
vkypf &mrvdb
k ;l }}
taru tcsuu
f susajymonf? tarhpum;awG rSerf eS ;f od
aomfvnf; udk z;d csucf si;f acgif;ndwjf y;D 0efrcHcsi?f ol\xH;k pHtwdik ;f
]]ighurkd cspv
f Ykd? ighuEkd rdS cf siv
f Ykd}}
[k vS;D vTjJ y;D awG;csiaf eao;onf/ odYak omfvnf; olb,fvkd
awG;awG; taru olYuckd spcf ifMuifemaMumif;? b,fawmhrv
S nf; rESrd hf
cscahJ Mumif;udv
k nf; twGi;f pdwu
f trSet
f wdik ;f odaejyefonf/
udk z;d u ai;Munfah epOf taru pm;yGpJ eG ;f udk vufwpfzuf
ESiahf xmufum Adu
k u
f kd usev
f ufwpfzufEiS rhf odromtkyu
f ikd &f if;
wuRwu
f RwEf iS phf w
k o
f yfonf/
]]tar aeraumif;bl;vm;}}
]]tif; raumif;bl;}}
]]Adu
k ef mvdYkvm; tar}}
]]tif; 'Dem;u atmifo
h vdv
k ?kd emovdv
k ekd YjJ zpfaewmMumjy}D }
]]q&m0ef rjybl;vm;}}
]]rjyygbl;uG,}f }
taru oufjyif;csonf/ tarhrsuEf mS u vlrrmESiw
hf al e
aMumif; tckrS udk zd;owdxm;rdonf/ taronf wpftrd v
f ;kH \
use;f rma&;udk aMumifah MumifMh uMuESihf *kwpdu
k f v
dS aS omfvnf;

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

119

olYu,
kd o
f u
l awmh *krpdu
k cf ahJ y/
]]om; tazvnf; eH&u
H v
kd ufo;D eJYx;kd xm;wm vufMu;D udk
a,mifuikd ;f aewmyJ}}
udk z;d u tarhtMunfu
h v
kd u
JT m rsuv
f mT csxm;vdu
k o
f nf/
taru olYAu
kd rf mS emaeonfxuf tazhvufa,mifaeonfukd ydjk y;D
ylyifae[efo
dS nf/
]]taru 'DaeYawmh um;xGurf armif;apcsib
f ;l ? 'gayrJh
olu wpfaeYrarmif;&if wpfaeY0ifaiGavsmrh mS ayghw/hJ aemufjy;D 'DaeY
tdrrf mS igikww
f w
k f adS e&if ighom;MuD; taecufaeygOD;r,fw}hJ }
tarhpum;aMumifh udk z;d \rsuEf mS wpfjyifv;kH yledS ;f oGm;aomf
vnf; &ifxw
J iG f aEG;oGm;onf/ tazu oltaecufrnfukd pd;k &dro
f nfh
twGuf auseyfovdv
k ?kd tm;emovdv
k ?dk MunfE;l ovdv
k Ekd iS hf olYpw
d af wG
aysmu
h somG ;onf/
]]rdom;pkqw
kd m wpfa,muf&UJ *kPu
f wpfa,mufukd [yf
w,fu?G tazwdYt
k arwdYt
k wGuf ighom;orD;awG b,fawmhrS rsuEf mS
ri,fap&bl;? tJ'v
D ykd ?J om;wdYo
k rD;wdYt
k wGuv
f nf; taz*kP,
f cl sif
w,f}} [k rMumcPajymcJah om taz\pum;udk csucf si;f Mum;a,mif
vmonf/ tckawmh tazonf ol\taygif;toif;rsm;Mum;xJwiG f
]]udk zd;vm; ratmifygbl;Asm}}
[k ajymae&SmjyDxifonf/
]]taz xrif;pm;jyefvm&if bmvky&f rvJom;? ud,
k u
hf ,
kd u
f kd
odw,fr[kwv
f m;}}
tar\toHu rcsKd om raysmah ysmif;ao;aomfvnf; El;nHh

120

rpEm

aeonf/ udk zd;u tarhukd armfMunf&h if; olbmvky&f rnfenf;[k


pOf;pm;onf/ raeYwek ;f u olt&ufr;l vmHrk Qru tazhukd xduyg;
&duyg;ESihf rav;rcefYvyk cf o
hJ nf/ olbmvdYk 'Davmufawmif vky&f J
ajym&JomG ;oenf; ud,
k u
hf ,
kd u
f ykd if tHMh oaerdonf/
]]tazudk taotcsmuefawmhjyD; jyefawmif;yefvu
kd }f }
]][kwu
f }hJ }
udk z;d u &pf0v
J maomrsu&f nfrsm;udk rsuaf wmifwzsyzf syf
cwfum xde;f &if; acgif;ndwo
f nf/ [kwo
f nf tazhukd oluefawmh
jyD; awmif;yefrnf/
]]om;u tMuD;qH;k ighom; ajzmifah jzmifo
h mG ;rS ti,f ESpf
a,mufvnf; ajzmifah jzmifv
h u
kd rf mS aygh}}
taru ol\qHyifrsm;udk oyfwifum ajymaeuspum;udk
ajymonf? udk zd;u 'Dwpfcg pdwyf gvufyg acgif;ndwo
f nf/
]]om; 'DEpS Ef pS rf mS wu,fu
h kd ud;pm;awmhr,f taz}} [k
uwd ay;vdu
k v
f Qif taz\&ifxw
J iG f at;oGm;vdrrhf nfxifonf/
udk z;d tazhukd aMumufaMumufEiS ahf rQmaf erdaomfvnf; taz
u xrif;pm;jyefrvmcJah y/ tcgwdik ;f vnf; tdrEf iS t
hf vSr;f a0;aom
ae&ma&mufaeygu eHeufpmudk uo
H vdpk m;wwf taru ylyyl ifyif
rSv
d aS cs? odYkaomf
]]raeYwek ;f u pdwrf aumif;jzpfjy;D 'DaeYvnf; odyaf eraumif;
vdYkvm;rodb;l ? pdwx
f rJ mS rTib
f ;l av;av;vHvMH u;D }} [k cyfnKd ;nKd ;
ajymonf/
eHeuf xrif;pm;jyefrvmonfukd rylaomfvnf; tcgwdik ;f

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

121

jyefvmaeus ajcmufem&Dausmo
f nftxd jyefrvmawmh taru
]]om;wdYktaz aemufusvu
kd w
f muG,}f }
[k ajymonf/ udw
k ;kd ESirhf pd;k u tdraf SUxGujf yD; arQmaf eMu
aomfvnf; olu tdraf SUcef;axmifw
h iG f cyfuyk u
f yk x
f ikd &f if;
]]taz igeJY rsuEf mS csi;f rqdik cf siv
f Ykd jyefrvmao;wmrsm;
vm;}} [k awG;&if; 0rf;enf;aeonf? olu
]]om; aemifw&ygjyD taz}}
[k ajymvQif tazu
]]aemufrS aESmif;rSwwwfvYkd aemifwvdYkac:wm ighom;&JU?
ukeo
f mG ;wJt
h csed u
f kd om;jyefr&awmhb;l ? 'gayr,fh ud,
k u
hf ,
kd u
f kd jyif
zdYk tcsed af wG trsm;Mu;D Syd gao;w,f}} [k ajymavrvm; tm;ay;av
rvm;[k ra&r&mawG;aerdpOf olwYkdtrd af SYoYkd &J0wfpEkH iS hf vlEpS Of ;D
a&mufvmonf/
]]'Dtrd u
f OD;ausmaf t; tdryf gvm;cifAsm;}}
[k ar;oHuMkd um;&onf/
xdYkaemuf. . . xdYkaemuf/
xdYkaemufwiG af wmh taz um;csi;f wdu
k
f aq;Hak &mufae
aMumif; odvu
kd &f onf/
]]'Pf&mu jyif;awmh tdro
f m;awG tjrefvu
kd cf ahJ pcsiyf g
w,f cifAsm}}
[laom toHu a0;oGm;vdu
k f eD;oGm;vdu
k jf zifEh iS hf ol\
em;xJwiG f yJw
h ifxyfaeonf/
olwYkv
d u
kd o
f mG ;awmh owduif;rJah eaomtazudo
k m awGY&

122

rpEm

onf/ tazonf vH;k 0owdjyefvnfrvmawmhbJ aemufwpfaeY


eHeuf apmapmwGif olwYkdtm;vH;k udk cGcJ mG oGm;cJah vonf/
]]om;? pmud;pm;awmhr,f taz}}
[laompum;udk tazhem;ESiq
hf wfqwfMum;&atmif rajym
Edik cf o
hJ jzifh udk zd;\ wpfoufwmvH;k ,lusKH ;r& jzpf&awmhrnf jzpf
onf/

aumif;uifrS wdrw
f u
kd jf zLjzLrsm;u tif;vsm;a&xJwiG f t&dyf xifae
onf/ cJv;kH av;udk ypfaygufvu
kd af wmh jird af eaomwdr&f yd rf sm;onf
y&rf;ywmESihf vIyf mS ;oGm;onf/ a&jyifatmufrS a&arSmyf if pdr;f nKd U
nKd Ursm;u wdrq
f yk w
f rd cf rJ sm;udk vufwH n
S Ef iS hf vSr;f jy;D qkyu
f ikd af wmh
rvdk ,dr;f cgaeonf/ a&xJwiG f a&arSmyf ifEiS w
hf rd &f yd rf sm;u a&maxG;
EG,,
f u
S af eonf/
]]a[m ...}}
udk zd; a&xJoYkd pdu
k Mf unfo
h nf/ vIyf mS ;aeaom wdr&f yd f
rsm;Mum;wGif taz\t&dyu
f kd awGY&onf/ taz\rsuEf mS u nKd ;ae
onf/ olYuv
kd nf; tm;rvdt
k m;r&ESihf Munfah eonf/
]]udk z;d rif;'DrmS bmvmvkyaf ewmvJ? rif;tarem;rSm oGm;
aeav}} [k ajymaeonf/ udk z;d u tazhukd awmif;yefovdk Munf&h if;u
acgif;cgonf/
]]tarhukd uReaf wmfrMunf&h ufb;l taz? tar a0'emcHae&
wmudk uReaf wmfrMunf&h ufb;l }}

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

123

aq;Hck w
k ifay:wGif yufvufuav;vJavsmif;&if; a0'em
cHpm;ae&aom tarhukd udk zd; rMunf&h uf? pkwo
f yfnnf;nLaom
toHuv
kd nf; rMum;&uf/
tazqH;k jy;D wpfvavmufaeawmh taraq;Hw
k if&onf/
om;tdraf b;wGif tvH;k wpfv;kH uyfaeonfq
kd cGpJ w
d u
f &k onf/
"mwfcMJG unfah wmh uifqm[kajymonf/ Adu
k x
f w
J iG v
f nf;
xdu
k ifqmqJvrf sm; ysUH ESYHaeonf[k ajymonf/ tqkyq
f o
D Ykdvnf;
OD;wnfomG ;aeao;onf[k od&onf/
*,ufvidI ;f uav;rsm; uso
J mG ;aomtcg a&jyifonf wjird hf
jidrhf jzpfaeonf/ ,dr;f aeaomwdrrf sm;u wjznf;jznf; jyefjidrv
f m
aomtcg wdr&f yd Mf um;wGijf zpfae&aomtaz\rsuEf mS onf rIejf yD;
aysmufu,
G o
f mG ;onf/
]]taruawmh cGpJ w
d u
f o
k jyD;jyDrYkd olYa&m*gudk aysmufawmh
r,fvYkd xifaew,f taz? uRr;f aejyDqw
kd mudk rodb;l }}
udk z;d u cJav;wpfv;kH xyfjy;D ypfcsvu
kd jf yefonf/ vIid ;f x
vmaom *,ufxw
J iG f tazhujkd yefjy;D awGY&jyefonf? tazu olYukd
]]pmu;d pm;&JUvm;}}
[k ar;onf/ udk zd;u acgif;cgonf/
]]uReaf wmf pmusuv
f Ykv
d nf; r&bl;taz? tdrrf mS pD;yGm;a&;
vnf; rajyvnfb;l ? tazhum;av;udv
k nf; jyefjy;D rjyifEikd v
f Ykd tI;H
cHjyD; a&mif;vdu
k &f w,f/ taruvnf; aeraumif;? toH;k ruswhJ
uReaf wmfuvnf; aiGrSmEdik af o;? 0ifaiGuvnf; rS?d So
d rQaiGav;
awGvnf; wwdwed YJuek w
f myJ? tarhtwGuf aq;zd;k udk tarhqJG ud;

124

rpEm

awG vufaumufawG a&mif;jyD; Sm&awmhr,f}}


udk z;d u pdwx
f rJ S ajymjyaerdonf/ ckewke;f u jzLazG; awmuf
yaeaom wdrq
f yk w
f rd cf MJ u;D rsm;onf avwdu
k &f mbufoYkd wvGiv
hf iG hf
ESihf vGiyhf g;oGm;onf/ rd;k &dyrf ;kd om;rsm;u w&dy&f yd Ef iS ahf jy;0ifvmjyD;
aumif;uifjyifonf kww
f &uf csucf si;f ndKridI ;f oGm;onf/
]]tJ'h g igwdYk&UJ b0vdyk ?J Munfvifawmufyae&muaejyD;
tHYkridI ;f oGm;wmav}}
udk zd;u aumif;uifus,u
f kd armhMunf&h if; &Da0tm;i,f
vmonf/ wdrrf nf;wdrn
f Kd rsm;onf olYtay:udk yjd y;D qif;vmawmh
ra,mif wtdted rd u
hf svmonf/ xdYkaemuf rd;k pufr;kd aygufrsm;onf
wazsmufazsmufEiS hf ckeq
f if;vmMuavonf/ a&pufa&aygufrsm;
us&mae&mwGif a&yGuaf v;rsm; xvmonf/ xdak &yGuu
f av;rsm;
us&J mrS pdwv
f mawmh rd;k onf;onf;GmaejyD jzpfonf/
a&xJwiG f a&pufaMumifjh zpfaom *,uf0ikd ;f av;rsm; csmcsm
vnfum qufaeonf/ a&xJrt
S az\rsuEf mS onfvnf; ay:ayguf
vmvdu
k f a0;0g;jy;D aysmufomG ;vdu
k Ef iS rhf Ykd renf;tm;pdu
k jf y;D Munfah e
&onf/
]]rd;k Gmjyq
D akd wmhvnf; So
d rQval wG jyefajy;ukeMf uawmhwm
yJ? tckryS J vliS ;f awmhw,f}}
ppf*smuif ta[mif;MuD; wpfxnf0wfxm;aom vlMuD;
wpfO;D u udk zd;\ab;wGif 0ifxikd o
f nf/
]]ighwv
l nf; OD;av;vdyk ?J rd;k a&uduw
f ,fxifw,faemf}}
udk zd;u tomapmif;Munfrh ad omfvnf; bmrSjyefrajymbJ

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

125

jird af evdu
k o
f nf/ cktcsed rf mS awmh olu tawG;udk tazmfyum wpfO;D
wnf;om aevdo
k nf/ rnfoEl iS rhf Qvnf; pum;rajymcsiaf y/
]]OD;av;wdYk i,fi,fwek ;f uawmh rd;k a&xJxu
G &f if taru
w,fjyD;qlwmud;k ? 'gaMumifh aSUwef;a&mufawmh rd;k Gmwdik ;f owd&
w,f? wpfcgwav ppfcs&D if; pcef;cs&if; rd;k a&xJrmS rd;k umcjH y;D ikwf
wkwx
f ikd jf yD; tdy&f wJt
h cgvnf; tdy&f wmyJav}}
udk zd;u pum;rajymcsiaf omfvnf; pum;ajymcsiaf e[ef
Sad om vlMuD;u rqDrqdik Ef iS o
hf YltaMumif;awGukd ajymjyaeonf/
]]wpfcgwav rd;k wpftm;onf;vdYk oufomrvm;vdYk opf
yifatmuf cdrk jd yef&ifvnf; yku
G q
f w
d af wG cgcsOaf wGusvmjyefa&m?
wpfcgwke;f uawmh cgcsOt
f kH txkyv
f u
kd af wmif ywfusvu
kd af o;
ta[; a[;}}
ol[mol ajymjyD; olY[mol &,faeaomfvnf; pdwn
f pfae
aom udk zd;rSm vdu
k
f yH;vdpk w
d yf if rSad cs/
]]aMomf olppfwu
kd zf ;l wmud;k }}
[kom cyfayghayghawG;&if; tomxoGm;&vQif aumif;rvm;
[k pOf;pm;vdu
k rf o
d nf/ 'Dae&mu xvQif tarhqo
D mG ;&awmhrnf
[k awG;rdawmh rxbJ qufxikd af erdjyefonf/
tarhem;wGif aeYa&mnyg apmifah eaom rpd;k vnf; ausmif;
ysuv
f jS yD jzpfonf/
]]udw
k ;kd uawmh tarhaTawG ukeo
f mG ;&if uReaf wmfwYkd bm
qufvyk Mf urvJ[if}} [k pd;k &dryf yl efpmG ar;onf/ tarhaTawG[k
om ajymae&aomfvnf; qGJ u;d ESpu
f ;kH ESihf vufaumufwpf&ef? ausmuf

126

rpEm

eD vufpyG Ef pS u
f iG ;f ? aTvufpyG w
f pfuiG ;f ? ywjrm;em;uyfwpf&efEiS hf
ykvJ em;uyfwpf&efomrdYk tarhtwGuf oH;k ae&aomaq;zd;k ESihf ,SOv
f Qif
bmrS odyrf jzpfavmufay/ rpd;k uawmh ol\qGJ u;d ESiv
hf ufaumuf
Syd gao;onf[k ajymSmonf/
]]ckae aumfzyD yl al v;wpfcu
G af vmufaomufvu
kd &f &if odyf
aumif;rSmyJaemf}}
vlMu;D u pum; pjyefonf/ tJ'h aD wmhrS udk z;d vnf; olY[mol
csr;f aeaMumif; owdxm;rdonf/
]]aumfzyD yl al v;awmh rSb
d ;l ? uHaumif;axmufrvdYk aumfzD
oMum;vH;k awmh Sw
d ,f armif? a&mh rif;wpfv;kH igwpfv;kH }}
vlMuD;u oMum;vH;k av;wpfck vSr;f ay;onf/ udk zd;u
rjiif;rqefvrS ;f ,ljy;D tcGaH v;cGmum yg;pyfxx
J nfv
h u
kd o
f nf/ csKd jr
jr cg;qdrq
hf rd ahf umfzt
D &omu vQmxJwiG f ysUH jyD; ESmacgif;xJtxd
arT;vmonf/ vlMuD;u olajymcsi&f mawGukd olY[mol qufajymae
jyefonf/
]]awmeufxu
J uRwaf wGu rdYay:Gmay:u uRwaf wGvkd
ajrMuD;ay:rSm wifaewm r[kwb
f ;l ? opfyifay:wufjyD; vlay:udk
ckecf ek cf swwfwm? wpfcw
k ek ;f u OD;av;&JU oli,fcsi;f wpfa,muf
iSuzf sm;eJYowdvpfomG ;vdYk xrf;pifeYJjyefjy;D o,fvmwm uRwaf wGu
wzwfzwfeYJ ckecf svu
kd w
f m ud,
k ahf y:rSma&m olYay:rSma&m uRwaf wG
csn;f yJ? vufrtm;awmh olYuRwv
f nf; rzwfEikd ?f ud,
k u
hf Rwv
f nf;
rzwfEikd ?f pcef;a&mufawmhrS zwfMu&w,f? olYu,
dk af y:rSm uRwf
aygif; wpf&mausmw
f ,f? xrf;pifwpfcv
k ;kH vnf; aoG;awGeYJ TeJ pf

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

127

vdYk pcef;u &JabmfawGu 'Pf&mMuD;MuD;&vmw,fvYkd xifomG ;Mu


wmwJ}h }
aoG;awGeYJ TeJ pfvY[
kd al ompum;udk Mum;&awmh udk z;d &ifxJ
wqwfqwfwek o
f mG ;onf/ aoG;oH&&J EJ iS o
hf wdarhaeaom tazhukd
owd&onf/
]]uReaf wmft
h azvnf; aoG;awGeYJ &JaewmyJ}}
olYukd pum;ajym&ef r&nf,
G yf gbJ udk z;d u tvdv
k akd jymrd
onf/
]]bmjzpfwmvJ}}
]]um;wdu
k w
f myg um;csi;f qdik w
f u
kd rf w
d m}}
]]bmjzpfomG ;vJ}}
]]aowmaygh aooGm;wmaygh}}
]]aMomf}}
vlMu;D u jird o
f mG ;onf/ olwYEkd pS Of ;D vH;k tif;vsm;uefa&jyif
odYk ai;Munfah eMuonf/ udk z;d u tazhujkd yefvnfjrifa,mifum xdk
vlMu;D u olwu
kd cf ahJ omwdu
k yf rJG sm;udk jyefvnfjrifa,mifaevdrrhf nf
xifonf/
]]tck tarvnf; aq;Hrk mS }}
]]bmjzpfwmvJ}}
]]uifqmwJ}h }
]]rif;wdYkvnf; aorif;eJYppfwu
kd af eMu&wmaygh}}
]]'gayr,fh I;H rSm aocsmaewJph pfyMJG uD;av}}
udk zd;u 0rf;enf;yrf;enf;ajym&if; rsu&f nfow
k o
f nf/

128

rpEm

]]tazqH;k uwnf;u uReaf wmfwYkd pD;yGm;ysuw


f myJ? um;
av;udk tI;H cHjy;D a&mif;jy;D tJ'yD u
kd q
f eH YJtarhukd aq;ukw,f/ 'DMum;
xJvnf; tJ'yD u
kd q
f eH YJyJ pm;&wmaygh? tJ'g ukecf geD;jy?D uke&f if tarh
qGJ u;d awG vufaumufawG a&mif;&r,f? tJ'guke&f if bmqufvyk f
&rvJ? uReaf wmfuvnf; rESpu
f q,fwef;usao;w,f? nDav;u
ud;k wef; nDrav;u ckepfwef;? rESpw
f ek ;f uom uReaf wmfph w
d af wG
ravbJ pmud;pm;cJ&h if q,fwef;atmifjyD;jyD? tckawmh}}
]]awmfygawmhumG ...}}
vlMuD;u udk zd;\ycH;k udyk w
k u
f m ESpo
f rd o
hf nf/
]]tJ'gaMumifrh YkdvYkd ud,
k u
hf ,
kd u
f kd uHq;kd vSjyDvYkd xifae&if
r[kwaf o;bl; ighw?l OD;av; rif;udk Munfah ewmMumjyD? t&rf;udk
pdwyf suf nKd ;EGr;f aeyHak ygufaevdYkvmjyD; pum;ajymwmyg}}
oJorJ rJ J Gmaeaomrd;k u wjznf;jznf; pJomG ;onf/ zGzJ JG
usaeao;aomfvnf; jyefjyD; Munfvifvmonf/ rd;k a&awG TeJ pfae
aom olwYkd ESpaf ,mufuawmh tif;vsm;a&jyifukd qufvufjy;D ai;
Munfah eMuonf/
]]rif;wdYkrmS tazaooGm;ayr,fh tarSw
d ,f? aeraumif;
wJh tarudk ukp&mydu
k q
f v
H nf; Sad o;w,f? a&mif;p&m aTwakd Tp
awGvnf; Sad o;w,f? aep&mtdrv
f nf; Sad o;w,fav? taumif;
zufu jrifwwfMunfw
h wf&if aumif;wmawGvnf; Syd gao;w,f
uGm}}
vlMuD;\toHu at;aq;wnfjidrv
f o
S nf/ olYpum;udk
em;axmif&if; udk z;d tHMh ooGm;onf/ olwpfcgrQ 'Dvkd rawG;cJzh ;l acs/

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

129

]]tazrSad wmhb;l ? 'kuy gyJumG vdYk awG;rdwt


hJ csed rf mS awmf
ao;wmayghumG tarSad o;w,fvYkd qdjk y;D awG;&ifvnf; &ao;w,f
r[kwv
f m;? a&wpf0ufyJ adS ewJh zefcu
G u
f kd Munf&h if wpfa,mufu
a&wpf0ufyJ adS wmhw,fvYkd pdwyf sun
f nf;nLayr,fh wpfjcm; wpf
a,mufuawmh [m a&wpf0ufawmif useaf eao;w,fvYkd awG;jy;D
0rf;omEdik w
f myJ r[kwv
f m;}}
udk z;d u tif;vsm;a&jyifuakd i;Munf&h if; rSio
f ufro
d vdk jzpf
aeonf/ a[m a&jyifwiG f tazht&dyu
f kd jrifa,mifrjd yefonf/ taz
u yH;aeonf? ]][kww
f maygh om;&,f}} [kajymaeonf/
]]'DrmS Munfph rf; ighw&l }}
vlMu;D u ol\abmif;bDpESpzf ufukd qGrJ jyonf/ ESpzf uf
vH;k ajctwkawG jzpfae udk zd;\&ifxw
J iG f vIu
d cf eJjzpfomG ;onf/
olYrmS ajcESpzf ufv;kH rSyd gvm;/
]]OD;av;udk roem;eJY ighw?l OD;av;rSm ajcESpzf ufrSad yr,fh
vufEpS zf ufadS o;w,f? 'DvufEpS zf uf[m tvkyaf wG trsm;Mu;D vkyf
Edik w
f ,fav}}
MuHch ikd o
f efprG ;f aom ol\ vufacsmif;rsm;onf rd;k GmjyD;p
aea&mifjcnfwiG f ta&mifwvufvuf awmufyaeonf[yk if udk z;d
xifvu
kd rf o
d nf/ xdv
k ufacsmif;rsm;jzifh ol\ ycH;k udk npu
f ikd v
f u
kd f
awmh rjrif&aomtiftm;rsm;u udk z;d \cEmud,
k x
f J pD;0ifomG ;onf/
]]aemufq;kH wpfaeY rif;wdYktar rSad wmhb;l qd&k ifawmif
rif;wdYk armifErS oH;k a,muf wpfpnf;wpfv;kH eJY cspcf spcf ifcif usecf MhJ u
r,f/ use;f use;f rmrmSMd uw,f? vGwv
f w
G v
f yfvyf vIyf mS ; vkyu
f ikd f

130

rpEm

p&m vufEpS zf ufu,


kd pf D w
dS ,f? 'Dajray:rSm rm;rm;rwfrwf&yfEikd w
f hJ
ajcESpzf ufvnf; ud,
k pf D SMd uw,fav}}
udk z;d \rsuv
f ;kH tpHo
k nf rsu&f nfawG &pf0aJ e&mrS wjznf;
jznf; ta&mifawmufyvmonf/ &ifxw
J iG f aEG;jyD; tcsr;f vnf;ajy
oGm;onf/
]]rif;taru aorif;eJY ppfcif;aewJt
h csed rf mS rif;u 'DrmS
xdik jf yD; bmvdYkai;aeovJ ighw&l ,f? rif;u olYtem;rSmyJ Sad eoifh
w,f r[kwv
f m;/ rEdik rf ,fph pf I;H r,fph pfayr,fv
h nf; tarhukd uljy;D
wdu
k af y;&r,f? &wwforQtcsed af v;rSm tarhukd pdwcf sr;f omatmif
a0'em oufomatmifvnf; vkyaf y;Edik w
f ,f? ukov
kd af wGvnf;
trsm;Mu;D qufay;Edik w
f ,f? tar taoajzmifo
h mG ;atmif uwdawG
vnf; ay;vdu
k Ef ikd w
f ,fav? rif;&JUtartwGuf rif;vkyaf y;Edik w
f m
awG trsm;MuD; Syd gw,f}}
]]aus;Zl;wifygw,f OD;av;}}
udk z;d u ae&mrS qwfceJxvdu
k o
f nf? olu tarhukd bmrS
rulnED ikd b
f J vufyu
kd Mf unfah e&onf[k ,lqxm;cJo
h nf/ xdv
k Ml u;D
uawmh olwwfEikd w
f mawG trsm;Mu;D wJ?h [kwo
f nf olwwfEikd w
f m
awG trsm;MuD; So
d nf? Su
d kd o
dS nf/
]]uReaf wmfomG ;awmhr,f}}
]]b,fuv
kd }J }
]]tarhqu
D }kd }
]]aumif;w,f}}
udk zd;u ol\vG,t
f w
d u
f av;udq
k ,
JG u
l m cyfou
G o
f u
G f

zefcu
G x
f u
J a&wpf0uf

131

avQmufvu
kd o
f nf/ taru olYukd arQmaf eavmufjyD jzpfonf/ tarh
udk csucf si;f vGr;f vmonf/ tarhab;udk tckcsucf si;f a&mufomG ;csif
onf/ t&ifv
kd cyfou
G o
f u
G af vQmufumrS zdeyfwpfzufu zwfceJ
jywfomG ;onf/
]][m 'Dzed yf}}
udk zd;u zdeyfukd pdww
f w
kd Ekd iS hf uefypfvu
kd rf nf vkyjf yD;rS
]][dw
k pfzufjywfayr,fh 'Dwpfzufu taumif;Mu;D yJ[mudk
[dw
k pfzufukd jyefcsKyv
f u
kd &f if wpf&efv;kH jyefp;D vdYk&ao;w,f}}
[k awG;rdjy;D uefcRwx
f m;aomwpfzufukd jyefaumufonf/
]]a&mh...a&mh 'DrmS OD;av;&JUtdwx
f rJ mS *Rw*f Rwt
f w
d w
f pfv;kH
ygw,f? zdeyfukd tJ'geJYxnf}h }
]]aus;Zl;wifygw,f OD;av;}}
udk z;d u aus;Zl;wifpmG vSr;f ,l&if; zdeyfEpS zf ufukd <uyf<uyf
tdwx
f J xnfo
h nf/ aq;Hu
k kd ajcAvmESihf a&awGpkd v
JT suf a&mufvm
aom olYujkd rifvQif taru bmrsm;ajymavrnfrod/
udk z;d u vlMu;D udEk w
I q
f ufum y;H jyonf? &ifxw
J iG f wpdrhf
pdrhf aus;Zl;wifaejy;D olEiS v
hf nf; &if;ES;D uRr;f 0ifomG ;ovdk cHpm;&onf/
]]jyefcsKyv
f u
kd &f if taumif;yJ OD;av;&JU? tMumMu;D pD;vdYk &OD;
rSm}}
]][kww
f mayghumG }}
vlMuD;u tyH;ESiahf xmufco
H nf? xdYkaemuf quf
]]tJ'v
D kd jyefaumif;oGm;r,fh zdeyfwpf&efukd tjynft
h pHk pD;jy;D
ajray:rSmrwfrwf&yfEikd w
f ahJ jcaxmufEpS zf ufuykd ikd q
f ikd x
f m;&wma&m?

132

rpEm

b,favmuf uHaumif;vJqw
kd m pOf;pm;rd&UJ vm;}} [k av;eufaom
toHEiS ahf jymonf/
udk zd;u MunfMunfvifvif yH;&if; zdeyfrygaom ol\
ajcaxmufrsm;udk iHYMk unfrh o
d nf/ xdYak emuf pwifjy;D vrf;avQmufonf/
vlMuD;u aemufbufrS vSr;f ajymonf/
]]zefcu
G x
f rJ mS a&wpf0ufawmifw
dS ,faemf}}
udk zd;u acgif;ndwo
f nf/
[kwo
f nf? zefcu
G x
f rJ mS a&wpf0ufawmif Sad eonf/
(jrefrmEdik if pH pfrx
I rf;a[mif;tzGUJ ESpyf wfvnfr*Zif; 2005 ckEpS )f

133

opfyifpdkufolrsm;

]]zd;k om;a& rmvumoD; pm;csiw


f ,fumG }}
zd;k om;wdYktrd o
f Ykd tvnfa&mufvmwdik ;f Adak tmif ajymavhdS
aom pum; jzpfonf/ xdYkaemuf wpfzufjcpH nf;d;k em;odYk oli,fcsi;f
ESpaf ,mufom; ra,mifrvnfEiS hf a&mufvmwwfjrJ jzpfonf/
wpfzufjcx
H w
J iG f oD;aeaom rmvumoD; jzLjzLyGyMG u;D rsm;udk vSr;f ai;
&if; ]]cd;k pm;csipf w
d af ygufvmjyaD emf}} [kajymum &,farmrdMu&onf/
,ckaeaom qdwjf ird &f yfuu
G x
f o
J Ykd zd;k om;wdYrk o
d m;pk ajymif;
vmonfrmS rMumvSao;ay/ olwYkd\tdraf b;wGif ajrydek nf;enf;
Sad omfvnf; o&ufyifEpS yf ifrv
S
JG bmyifrrS Sad y/ wpfzufjcx
H w
J iG f
um; o&uf? ydE?J MoZm? 'efYovGe?f 'nif;paomtyifMu;D rsm;tjyif
rmvumyif oH;k av;yifvnf; So
d nf/ >ywfcaJ eatmifvnf; oD;wwf
avonf/
jcHiS jf zpfaom tbd;k MuD;ESit
hf bGm;MuD;uawmh tawmfMuD;
udk Z&maxmif;aeMujyD jzpfavonf/ araru ]]ESpaf ,mufpvH;k

134

rpEm

Spq
f ,fausmjf yq
D ykd ?J om;orD;awGuvnf; ta0;a&mufaeMuw,f
wJ}h } [k olMum;cJo
h rQukd jyefajymzl;onf/ azazuawmh ]]'Dtouf
'DtG,q
f w
kd m om;&if; orD;&if;eJYaerS tqifajyrSmaygh}} [k ukPm
ruif; ajymwwfonf/ [kwaf wmhvnf; [kwo
f nf/ aqGrsKd ;eD;pyfxJ
rS tazmfac:xm;aom rde;f uav;wpfa,mufadS omfvnf; ajcqkyf
vufe,f ypkzYkd aeaeomom wausmaf usmaf c:aeonfukd Mum;yg
vsuEf iS yhf if rxl;bJaecsiaf ewwfonfukd jrifawGUae&awmh azaz
pdwaf umif;[ef rwlay/
tbGm;MuD;u uHcRe\
f umwGe;f xJu bGm;pGmvdk yHpk rH sKd ;
jzpfonf/ bGm;pGmvdyk if 00tdtMd uD; jzpfonf/ odYkaomf bGm;pGmvdk
oefoef rmrm tbGm;Mu;D r[kwb
f J olu ajcwpfzuf enf;enf;qm
aeonf/ xdYak Mumifh tbd;k Mu;D vdk jcx
H w
J iG f trIu
d af umufvu
kd ?f wHrsuf
pnf; vSn;f vdu
k f rvkyEf ikd b
f J tdraf SUo&ufyifatmufu uGyyf spw
f iG f
om xdik af ewwfavonf/ wpfcgwpf&v
H nf; "rpMumGwaf ewwf
onf/ odYkaomf olYcrsm Gw&f if; Gw&f if; arhum aSUa&mufvu
kd ?f
aemufa&mufvu
kd Ef iS rhf Ykd "rpMumwpfy'kd rf mS rqH;k Edik b
f J csmvnf csmvnf
jzpfaewwfavonf/
]]tdw
k mrsm; bmrSraumif;bl;? kyt
f w
kd mvnf; raumif;bl;?
pdwt
f w
kd mvnf; raumif;bl;? toHtw
kd mvnf; raumif;bl;}}
tbGm;pGm(zd;k om;u pdwx
f rJ aS c:jcif;jzpfonf)rdYv
k Ykd "r pMum
Gwaf evQif zd;k om;u xdo
k Ykdyif awG;rdwwfavonf/ vltw
kd Ykd\
toHonf tedrt
hf jrifh toHvidI ;f rnDbJ wkew
f ek cf gcgSw
d wfonfrYkd
em;axmif raumif;vSonfuawmh trSeyf if/

opfyifpu
kd o
f rl sm;

135

]]kyt
f &kd if ta&cGaH v;awG wGeYfvmr,f? vdyv
f mr,f/ toH
td&k if wkev
f mr,f? cgvmr,f/ pdwt
f &kd ifawmh awGvmr,f ai;vm
r,f/ arharhavsmah vsmjh zpfvmr,f}}
xdt
k bd;k ESihf tbGm;wdYkukd ai;Munf&h if; zd;k om;onf Z&m\
oabmudk rMumcP awG;rdwwfonf? qifjcifrw
d wfavonf/
tbGm;pGmu tbd;k xufi,fonf[k qdak omfvnf; olYxw
H iG f Z&m\
t&dyt
f a,mifrsm;u ydjk yD; vTr;f rd;k avonf/ tbd;k xufyif ydjk yD; arh
wwf avsmw
h wf[efwal vonf/ wpfcgwpfcg tbd;k u ]][J.h ..raT
vmprf;? eift
h bGm;u olxrif;pm;jy;D jyv
D m;wJh ar;aew,f}} [k pdwf
rSno
f EH iS hf atmfajymoHukd Mum;&wwfavonf/ xrif;pm;jy;D jyv
D m;?
rpm;&ao;bl;vm;yif ar;aeaomtbGm;pGm\taMumif;udk wpfpeG ;f
wpfp od&if; yH;&onf/
zd;k om;\tpfruawmh tbGm;pGmudk odyjf y;D rauseyfvaS y/
ol0wfxm;aom puyfaemufuu
JG kd rsuEf mS xm;ykyyf yk Ef iS hf Munfjh yD;
]]atmufzufu trsm;Mu;D cGv
J mjy;D rS tay:zufusrS 0wfraeygeJYawmh
at? a[mif;avmif;jzpfomG ;atmif awmufavQmufom cGv
J u
kd yf gawmh
vm;}} [k ajymaomaMumifjh zpfavonf/ rru ]]acwfukd em;rvnfwhJ
tbGm;MuD;? tef;wdwMf uD;}} ESihf yGpyd pG d ajymaeaomfvnf; xdpk uyf
aemufuMJGu;D udk cPcP r0wf&aJ wmhonfuawmh trSeyf if/ ud,
k u
f
ti,frYkd rajymomaomaMumifo
h m Munfah e&onf/ xdpk uyfMuD;udk
zd;k om;uvnf; enf;enf;rS ruduaf omaMumifh bGm;pGmudk pdwx
f rJ S
usw
d jf yD; aus;Zl;txyfxyf wifrad vonf/
odYkaomf zd;k om;0wfxm;aom tdwaf wG trsm;MuD;ygonfh

136

rpEm

abmif;bDuMkd unfu
h m wcpfcpf&,faomtcgwGiu
f m; tawmfyif
atmifo
h ufoufjzpfc&hJ onf/
tbd;k uawmh Snf n
S u
f ikd ;f udik ;f ESihf cg;vnf; tenf;i,f
uke;f avonf/ tbGm;vdk arhwwfavsmw
h wf owdvufvw
G Ef iS hf
xif&m ajymwwfjcif;rsm; vH;k 0rSad y/ tpOftjrJ owdEiS ,
hf OS af eaom
tbd;k \tMunfrh sm;u pl;SeufidI ;f aeqJjzpfavonf/ vufwpfzuf
roefbJ vdrzf ,fz,fjzpfaeaomfvnf; xdv
k ufukd ttm;rxm;bJ
aumif;aom vufwpfzufEiS hf ,SOw
f u
JG m usiv
f nfpmG toH;k ywwf
onf/ wpfcgwke;f u zd;k om;ESihf Adak tmifwYkd tbd;k qDrS rmvumoD;
awmif;zl;onf/ tbd;k u ]]cl;MuavuGm}} [k MunfjzLpGm cGiahf y;aomf
vnf; olwYkcd ;l aeonfukd t"dym ,fazmf&efcufcaJ om rsuv
f ;kH rsm;ESihf
ai;Munfah ecJo
h nf/ xdYkaemuf ]]ud,
k w
f ikd t
f yifyef;cHrpdu
k b
f eJ YJ toD;
awG tyGiahf wGukd cl;pm;cGi&hf w,fqw
kd m odyu
f aH umif;wm uav;wdYk
&JU/ 'gayr,fh ud,
k u
f aH umif;w,fqw
kd mudk odzYkd wefz;kd xm;wwfzYkd
awmh vdw
k ,faemf}} [kajymonf/
ol bmud&k nf,
G
f ajymrSe;f zd;k om; aumif;pGmem;rvnfay/
ol\rmvumoD;rsm;u yGvnf;yG csKd vnf;csKd rYkd pm;aumif;vSonf
uawmh wu,fyif/ odYkaomf olu rmvumoD;xufru ydrk
kd
&nf,
G af Mumif;udak wmh odovdv
k kd Sad eonf/ azazESihf pum;pyf
ar;Munfrh ad wmhrS azazu acgif;wndrn
hf rd Ehf iS hf yH;um ]]olajymwm
vGwv
f yfa&; qdw
k hJ opfyifukd ajymwm om;&JU? olu awmfveS af &;
&Jabmfa[mif;MuD; wJ}h } [k ajymonf/
]]awmfveS af &; &Jabmfa[mif;...}}

opfyifpu
kd o
f rl sm;

137

zd;k om;u wtHw


h Mo a&Gwrf o
d nf/ zd;k om;\toufu
q,fah jcmufEpS o
f mSad o;onfrYkd OcGx
H rJ aS ygufcgp Muufuav;vdk
todEek ,fvaS o;onf/ t*Fvyd u
f Reb
f 0? awmfveS af &;umv? *syef
wdYk tkypf ;kd cJah omoH;k ESp?f AH;k 'PfawGu w0ke;f 0ke;f cHc&hJ aom jrefrmjynf
ponfponfrsm;udk Mum;zl;Ho
k mSo
d nf/ xdt
k jzpftysurf sm;onf
olYtwGuaf wmh [d;k ta0;Mu;D udak &mufaeonf/ zufqpf*syefawGu
yg;du
k ?f a&aEG;avmif;? vufonf;cGcH mG cJo
h nfrsm;udk ararajymjyawmh
wtHw
h MoESihf ]]'Davmufawmifq;kd ovm;[if}} [k r,Hrk &Jjzpf&onf/
azazwdYk ararwdYo
k nfvnf; jrefrmjynfvw
G v
f yfa&;&tjy;D
uReb
f 0rSvw
G af omtcgrS arG;zGm;vmMuolrsm;jzpfonf/ tbd;k \
pum;ESiahf jym&vQif tbd;k wdYo
k nf tyifpu
kd o
f rl sm;jzpfonf/ tazESihf
tarwdYkonfum; toD;pm;olrsm;omjzpfonf/ odYkaomf olwYko
d nf
tyifpu
kd o
f rl sm;ESihf eD;eD;uyfuyfcdS zhJ ;l onft
h wGuf zd;k om;wdYEk iS hf EIid ;f pm
vQiu
f m; tyif\wefz;kd udk ydjk yD;odMu[efwal vonf/
zd;k om;onf tbd;k tbGm;ESihf aezl;olr[kw
f vltv
kd rl if;
rsm;udk ESpo
f ufvo
S nfr[kwaf cs/ vltw
kd Ykd\*kPo
f wif;uvnf;
arT;vSonfrYkd cyfUHG GUH jzpfaeonf/ vltw
kd Yko
d nf olwpfyg;em;axmif
csiaf om em;raxmifcsiaf om bmudrk QtrIrxm;? olwYkad jymcsi&f mudk
rqH;k Edik af tmif wAspaf wmufawmufajymwwfMuonf/ em;av;vm
MupjrrJ Ykd olwYku
d o
kd rH eS Ef iS ahf jymvQif rMum;wwf? rMum;rSe;f od atmf
ajymvQiv
f nf; ]]ighukd em;av;aew,fxifvYkv
d m;}} [k pdwq
f ;kd wwf
Muonf[k Mum;zl;xm;awmh pum;ajym&rnfuv
kd nf; cyfaMumuf
aMumuf jzpfaeonf/ odYkaomf xdak wmfveS af &;&Jabmfa[mif;MuD;[k

138

rpEm

qdak om tbd;k udu


k m; txifwMu;D Sv
d monfrYkd pum;av; bmav;
ajymcsio
f nf/
odYkaomf tbd;k u olY[mol cyfreS rf eS af eawmh zd;k om;u
ra&m&Jay/ wpfaeYwek ;f uawmh jcHpnf;d;k wpfzufraS ejyD; zd;k om;udk
]]a[h uav; cPvmygOD;}}[k vSr;f ac:onf/ olYvufxrJ mS rmvum
oD; jzLjzLyGyMG uD; ESpv
f ;kH udk vSr;f ay;jyD; ]'DaeY bmaeYvJ od&UJ vm;} [k
ar;onf/ zd;k om;u acgif;cgrnfyjy;D rS 'DaeYvw
G v
f yfa&;aeYrYkd ausmif;
ydwo
f nfukd owd&jyD; ]]vGw.f ..tJ...vGwv
f yfa&;aeYyg tbd;k }} [k
xpfxpfaighaigh ajz&onf/ tbd;k u olYukd cyfp;l pl;Munfu
h m ]]rif;
tazawG tarawGa&m rif;vdk odMu&JUvm;}} [k xyfqifah r;onf/
zd;k om;u bmajz&rSe;f rodbJ tMuyfu
kd af epOf . . . .
]]tif; . .odcsiv
f nf;odrmS yg/ 'gayr,fh ta&;rpdu
k ?f wefz;kd
rxm;wmawmh trSeyf ?J 'gaMumifrh Ykdvnf; tvHrxlMuwmaygh}}[k
ajymonf/
zd;k om;u tbd;k wdYk tdrzf ufvrS ;f Munfv
h u
kd af wmh 0g;vH;k wdik f
xdyzf sm;wGif wvlvv
l iG ahf eaom teDa&miftvHav;udk awGY&onf/
]]uReaf wmf tckxv
l u
kd rf ,fav tbd;k &JU? &ao;w,f r[kwf
vm;}}
]]at;...tckrS reufpS ef m&DyJ Sad o;wm? &ygao;w,f/
nae ajcmufem&Dausm&f ifawmh jyeford ;f aemf}}
azazhb'D u
kd kd awmfawmfarTjy;D SmaomtcgrS Edik if aH wmf tvH
udk awGYonf/ zd;k om;u 0g;vH;k wdik af v;\xdyw
f iG f Edik if aH wmftvHukd
csnu
f m tdraf SU0&HwmwGif pdu
k x
f v
l u
kd o
f nf/ a0hum 0Jum wdu
k cf wf

opfyifpu
kd o
f rl sm;

139

aeaom at;jrjraqmif;avwGif tvHawmfu wzswzf swv


f iG jhfrL;ae
onf/ jcpH nf;d;k wpfzufrS vSr;f arQmMf unfah eaomtbd;k u ESpf cu
d pf mG
y;H aeonf/
xdak eYupjyD; tbd;k ESihf zd;k om;wdYk tvGr;f oifch MhJ u&onf/
zd;k om; omru Adak tmifyg tbd;k wdYjk cu
H rmvumoD;rsm;udk uu
d o
f vdk
cl;pm;cGi&hf cJMh uonf/
tbd;k ESihf tvGr;f oifah omfvnf; tbGm;ESiahf wmh odyjf yD;
tqifajyvSonf r[kwaf y/ tbGm;u zd;k om;udak wGYwikd ;f ]]olu
b,fov
l J udzk ;kd csp}f } &JU[k ar;wwfonf/ tbd;k udk rsuaf pmif;xd;k &if;
]]vlaygif;wm Munfah ygif;aemf? ud,
k v
hf v
l m; rod? t*Fvyd v
f v
l m;
rod? *syefvv
l m; rod taygif;rSm;aeOD;r,f}} [lvnf; ajymwwf
onf/ bGm;pGm\pdwaf wGu tarharhtavsmah vsmah wGrYkd [dak &mufvu
kd f
'D a&mufvu
kd jf zpfaewwfonfukd zd;k om;em;vnfygonf/ wpfcgawmh
Adak tmifu aemufcsiaf jymifcsipf w
d Ef iS hf zd;k om;udk vufnKd;xd;k um ]]olu
*syefuifaywdik af v? udzk ;kd cspu
f kd zrf;rvdYk}} [kajymonf/ tbGm;onf
zd;k om;udk axGaxGMu;D Munfah e&mrS tHwpfcsuMf uw
d v
f u
kd jf y;D olYab;rS
axG;cHMu;D udak umufcg wpftm;vT
J aygufvu
kd o
f nf/ zd;k om; taSmif
aumif; uGaJ omacgif; rjzpfc&hJ jcif;jzpfonf/ axG;cHvo
JG mG ;awmh
tbGm;u rauseyf/ olYab;rS a&aEG;Murf;td;k awG? zefa&waumif;awG
udk vSr;f ,laepOf zd;k om;wdYkEpS af ,muf tvsit
f jref qkwcf mG cJMh u&
onf/
olwYkd\ tjzpfwYkdukd Mum;awmh tbd;k u oabmuspmG ESihf
w[m;[m;&,faeavonf/

rpEm

140

]]jrefvu
kd w
f hJ vuf tbd;k &m? olYu,
kd v
f ;kH 00tdtMd uD;eJY 'D
avmuf oGuv
f rd rfh ,fvYkd rxifaygif}}
Adak tmifu rsuv
f ;kH jyL; rsuq
f jH yL;ESiahf jymonf/
]]vufvnf; oGu?f pdwv
f nf; oGu?f owu
d vnf; t&rf;
aumif;w,f uav;wdYak &? 'gaMumifrh Yv
kd nf; tbd;k toufiS cf &hJ wm
yJ}}
tbd;k \rsuv
f ;kH rsm;onf ai;&D&jD zpfomG ;Muonf/ Mumawmh
vnf; MumvSayjy/D odYyk gaomfvnf; jyefpOf;pm;vdu
k w
f ikd ;f vwfqwf
qJ? aEG;axG;qJ? &ifcek q
f yJ ifjzpfonf/

aemufzufrS xyfcsyv
f u
kd v
f maom ajcoHrsm;aMumifh olY&ifawG w'dik ;f
'dik ;f ckeaf eonf/ b,fbufvufarmif;wGiv
f nf; aoG;awG pdr,
hf akd e
onf/ emusijf cif;? armyef;jcif;rsm;ESihf vJydcsiaf ejyDjzpfonf/
]]igvJvYkd rjzpfb;l ? ighukd rdvYkd rjzpfb;l }} [laom tawG;u
rcdik w
hf cdik Ef iS hf ,dik v
f cJ siaf eaom ajcaxmufrsm;udk oGuo
f u
G q
f aJG c:
aeonf/ olYukd rdomG ;vQif olox
d m;aom owif;rsm;twGuf olYukd
r&ru ar;Muawmhrnf/ rajymvQif ajymvmatmif enf;rsKd ;pHk oH;k Mu
awmhrnfvnf; jzpfonf/ ESyd pf ufMuawmhrnfjzpfonf/ zufqpfwYkd
\ vufxo
J Ykd toufiS v
f suf usa&muf&rnfh awmfveS af &;orm;
wpfO;D \ uHMurmonf awG;0Hph &myif rS/d
olYrsuv
f ;kH awG jyma0vkvw
k iG f jcHwpfjcHxJ 0ifajy;cJo
h nf/

opfyifpu
kd o
f rl sm;

141

jywif;aygufrw
S pfqifh tdrx
f cJ ek 0f ifvu
kd pf Of vefY atmfvu
kd af om
toHrsm;udk Mum;&onf/ olMunfv
h u
kd af wmh q,fausmo
f uf rde;f
uav; oH;k a,muf/ rsuEf mS av;rsm;u cyfqifqifrYkd nDtpfr wpfpk
jzpfrnf xifvu
kd af omfvnf; taotcsm rpOf;pm;tm;/
]]uReaf wmfu
h kd *syefawGvu
kd .f ..vdu
k zf rf;}}
olu pum;udk qH;k atmif rajymEdik ?f armvSjyrD Ykd vJyu
d sawmh
rvdk ,dik af eonf/ aumifrav;awG\aSYwiG f o&ufo;D pdr;f wpfyu
kH kd
awGY&onf/ cGv
J ufp o&ufo;D jcrf;rsm;udk awGYawmh &ifawG w'dik ;f 'dik ;f
ckeaf eonfMh um;xJraS ejy;D ]]o&ufo;D ukvm;w,fvyk zf Ykd cGaJ eMuwm
xifyg&JU}} [k awG;vdu
k rf ad o;onf/
]]vm...jref...jref...vm}}
olYukd aumifrav;wpfa,mufuqGjJ yD; bD'Mkd uD;wpfv;kH xJ
aqmifw
h eG ;f jyD; xnfv
h u
kd o
f nf/
]][if...'DrmS aoG;pufawG}}
]]olY'Pf&mu uswm...}}
]]'gqd&k if odawmhrmS yJ}}
]][m...rr...b,fvv
kd yk .f ..trav;...bk&m;? bk&m;}}
]]ar;raeeJY...a&mh 'D"m;udk jrefjref,.l ..vm...igwdYk&efjzpfr,f..
[if...aumifr eifu ighukd "m;eJYx;kd w,f [kwv
f m;...[if? eifaus;Zl;
uef;vSacsuvm;...[Jh eifqyH ifawG qGzJ v
G u
kd pf rf;}}
]]tdk .. bmaus;Zl;vJ? bmrS em;rvnfb;l }}
]][if .. [if...eifu
h kd igowfr,f}}
]]owfav..owfav? owf0o
hH wfMunfyh gvm;? 'Dua&m

142

rpEm

cHaer,f xifovm;...}}
]]td.k ..rrwdYk awmfMuygawmh [D;..[D;..tr,fav; u,fyg..
rrwdYk owfaeMuygjyD}}
tjyifzufwiG f 0ke;f 'dik ;f usaJ eaomtoHrsm;udk Mum;ae&onf/
cPaeawmh w0ke;f 0ke;f wufvmaom ppfzed yforH sm;ESihf *syefvkd qJoH
qdo
k rH sm;udk Mum;&jyefonf/
]]rqGeJ YJ...owfr,f...'if;udk owfr,f ..rqGeJ YJ}}
]]vmav ..vmav... vmvdu
k pf rf;yg/ taoxd;k wm rao
vdYk atmfvYkd aumif;aew,f/ [kwv
f m;...aocsi&f ifvmcJph rf;yg...td.k ..
rqGMJ uprf;ygeJY owfprf;yg&ap..}}
]]u,fMuygOD; tpfuMkd uD;wdYk&,f? rrwdYkukd u,fygOD; ..
owfaeMuygjy?D u,fygOD; tr,fav; aoG;awG? aoG;awGtrsm;Mu;D }}
xdt
k oHrsm;u a0a00g;0g;ESihf eD;vmovdv
k kd a0;oGm;ovdk
vdk jzpfum bD'x
kd w
J iG v
f nf; rGe;f avSmifaeaomaMumifh ol owdvpf
oGm;onf/ rnfrQMumatmif owdvpfomG ;onfrod/ olowdjyef&
awmh bD't
kd jyif a&mufaejyD jzpfonf/ aumifrav;oH;k a,mufvnf;
tusa wG wGeYaf Muum qHyifawG zGmaeMuonf/ o&ufo;D cGjJ crf;rsm;
jyefYusaJ eaom Murf;ay:wGiv
f nf; aoG;awG ayyGaeonf/ eH&u
H kd
rSx
D ikd af eaom aumifrav;wpfa,mufuawmh aygifukd qefYwef;um
vufEiS hf tkyx
f m;onf/ ]]aoG;pufawGukd okwv
f Ykdvnf; b,fvrkd S
rrDEikd v
f Ykd MurH Md u&H m Muv
H u
kd w
f m tckrS emvdu
k w
f m}} [k wd;k wd;k azsmah zsmh
ajymonf/
xdYak emuf olYukd MuifempGm y;H jy&if; ]pdwrf yleYaJ wmhaemf? *syef

opfyifpu
kd o
f rl sm;

143

awG jyefomG ;jyD} [kajymavonf/

]]tJ'aD umifrav;u tem;rSmSad ewJh o&ufo;D cGaJ ewJh "m;ajrmifukd


aumufjy;D olYaygifol pdu
k cf svu
kd w
f mwJ/h xlxyl yl el YJ wpftm; pdu
k cf srd
vdu
k w
f ,fxifyg&JU/ aoG;awG 'va[mxGuw
f maygh/ tb&JU 'Pf&m
u xGuw
f hJ aoG;awGeYJ a&moGm;atmifwahJ v/ tJ'aD wmhrS nDtpfr
tcsi;f csi;f pum;rsm; &efjzpfjyD; "m;eJYx;kd wmvdYk [efaqmif&if; zuf
owfMuwmav/ tMu;D ESpaf ,mufu owf? ti,frav;u Mum;u
zseaf jz&if; u,fyg,lyg atmfayghav? oPmefvyk w
f m okyef YJ tawmf
wlw,f xifyg&JU? *syefu nDtpfrcsi;f csi;f cspcf spcf ifcifaezdYkawmif
w&m;a[moGm;ao;w,fwhJ . .}}
tbd;k \rsuv
f ;kH rsm;u ta&mifawmufyvmonf/ EIwcf rf;
rsm;u yH;vmonf/
]]tbd;k toufukd olu,fvu
kd w
f mav/ olYaygifuo
kd l "m;
eJY xd;k wJh aumifrav;aygh/ olx;kd vdu
k w
f mu taMumxdomG ;vm;
rodygbl;? renf; jyefu,
k &l w,f/ ppftwGi;f rdYk aq;0g;uvnf;
rpHv
k ifawmh ajcaxmufwpfzuf enf;enf;qmoGm;w,f}}
]]tJ'g ... tJ'g}}
]][kww
f ,fav? tJ'g rif;wdY&k UJ tbGm;aygh}} tbd;k u *kP,
f l
pGm ajymonf/
]]tcktcsed rf mS tdak e emae tarharh tavsmah vsmh jzpfayr,fh
tJ't
D bGm;Mu;D [m wpfcsed w
f ek ;f u EkysKd chJ wuf<ucJyh gw,f/ ud,
k v
hf l

144

rpEm

rsKd ;? ud,
k w
hf ikd ;f jynfukd toufaoG;eJY&if;jy;D cspcf yhJ gw,f/ olwifru
bl;? olYnrD awGuyg Edik if w
H m0efukd ausyeG cf MhJ uygw,fu,
G ?f vGwf
vyfa&;qdw
k hJ opfyifMuD; Sio
f efvmzdYk toufaoG;awG trsm;MuD;
&if;cJ&h w,fqw
kd m rif;wdYk tjrJowd&aezdYk vdw
k ,f}}
zd;k om;a&m Adak tmifyg jird af eMuonf/ bk&m;pifrS oajyyef;
ndKnKd av;rsm;udk ai;Munf&h if; Muufo;D av;awGyif Sed ;f Sed ;f jrjrx
vmMuonf/

tbGm;pGmuawmh rajymif;vJyg/ aemufwpfaeYwiG f zd;k om;udk jrifawmh


olar;aeustwdik ;f ]]olu b,fov
l }J } [k ar;jyefavonf/
zd;k om;onf ol\&ifxrJ pS w
d yf suo
f vd?k jiLplovd?k &,fcsif
ovdk cHpm;rIrsm; vH;k 0 rSad wmhonfudk xl;qef;pGm cHpm;&onf/ xdYk
aemuf av;av;pm;pm; ajzvdu
k o
f nf/
]]tbGm;wdYk 0dik ;f 0ef;jyD; pdu
k x
f m;wJt
h yifu toD;awGukd
tqifoifph m;aewJh olav tbGm;&JU/ aemifq&kd if tJ't
D yifMuD;udk
uReaf wmfvnf; a&avmif;ay;r,faemf}}
(b&PDr*Zif; 2005 Ed0k ifbm)

145

tkef;oD;xJu t&nfcsKdcsKd

0g0gwdYk\tdraf SUwGif tke;f yifysKd EpS yf if So


d nf/ poD;onfrmS rMum
ao;ojzifh tvGeo
f ;D tm;aumif;vSonf/ xdt
k ek ;f oD;rsm;onf tar
\ rD;zdak csmifp&dwu
f kd wpfzufwpfvrf;rS jznfq
h nf;ay;cJah vonf/
tke;f oD;wpfcgcsvQif taru 0g0gwdYk armifErS wpfawGtm; t&nf
aomuf wpfv;kH pD a0yHu
k say;um aomufciG ahf y;wwfjzpfojzifh tke;f oD;
csrnf&h ufukd arQmrf w
d wfMujrJ jzpfonf/
]]tke;f oD;xJu t&nfawGukd b,fov
l mjy;D xnfx
h m;wmvJ
[if}}
0g0g i,fi,fwek ;f u wtHw
h Mo ar;cJzh ;l onf/ tcGH txyf
xyftyk u
f m xlxv
J kH cv
H aS omtke;f oD;\twGi;f bufq;kH wGif csKd jrjr
t&nfawG tjynfh adS eonfukd xl;qef;tHMh oaerdonf/
]]orD;twGuf arar xnfah y;xm;wmaygh}}
]][if . . . wu,f}}

146

rpEm

]][kww
f ,f . . tJ't
D ek ;f oD;awG[m arar&JUarwma&awGy?J
orD;vdrm &if t&nfcsKd csKd av;awG xnfah y;r,f? qd;k &if rdu
k &f ifawmh
t&omrSw
d hJ t&nfawGuykd J xnfah y;rSmaemf odvm; orD;}}
araru y;H ppESihf ajymonf/ rrMu;D u &,farm&if; ]]rrMu;D
uawmh vdrm vdYk a&csKd csKd awGuykd J tjraJ omuf&w,f odvm; nDrav;}}
[k vSr;f ajymavonf/ rrMuD;onf 0g0g\ 'kw,
d rdcif jzpfonf/
0g0gomruyg? wmwmESit
hf ygav;wdYktwGuv
f nf; rrMuD;onf
'kw,
d rdcif jzpfc&hJ onfom/
nDtpfr[kqakd omfvnf; tarwltazuGJ nDtpfrrdYk rrMu;D
u 0g0gxuf 13 ESpef ;D yg;MuD;avonf/ xkYdaMumifv
h nf; 0g0g\
pdwx
f w
J iG f rrMu;D udk arar\orD;[k rxifbJ nDr[kom rSw,
f al e
rdwwfavonf/ rrMuD;uawmh olYu,
kd o
f l tar\tpfr[krsm;
xifaeovm; rajymwwfay/ ]]arar? o&ufo;D awG odyrf pm;eJYav?
tygav; 0rf;ysuaf eOD;r,f}} [l wpfrsKd ;? ]]arar? acgif;udu
k af e&if
a0 aps;oGm;ay;r,fav? ararem;aevdu
k af wmh}} [l wpfzkH ajymwwf
onfukd rMumcP Mum;&onf/ toufuom 16 ESpaf usmaf usmf
Sad o;aomfvnf; olu tar\tpfrae&m0ifum ylyyl ifyif jzpfae
wwfonf/
araruvnf; ]]wmwm ud,
k af wGyal ejyefjyD orD;a&}}? ]]'DaeY
awmh cyfv,
G v
f ,
G yf J awGUwJMh uufyJ aumuf0,fvmw,f orD;a&?
ywfaMumfav;yJ vkyv
f u
dk Mf u&atmif? c&rf;csOo
f ;D ig;ydcsuaf v;eJYqkd
awmfa&mayghaemf}}? ]]a0a0? orD;a&? tdraf SUajrmif;awG ydwaf ejyefjyD
uG,?f ajrmif;xd;k wJh OD;bxGe;f Mu;D udk ac:acsO;D rS xifw,faemf}} ponf

tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

147

ponfjzifh wdik w
f ikd yf ifyif tm;ud;k wMuD; Sv
d aS vonf/
araromru azazuyg ]]a0a0? 'DrmS OD;av;pd;k ypn;f
pm&if;awG rudu
k v
f Ykd ulwu
G af y;ygOD;? b,fem; rSm;aevJ rodb;l }}[k
ajymwwfonfukd rMumcP Mum;&wwfonf/ azazonf rrMuD;
\ yaxG;jzpfaomfvnf; 0g0g\pdwx
f w
J iG f tpfuMkdu;D [kom xifrw
S f
aerdwwfavonf/ azaz? arar? rrMuD;ESi0hf g0gwdYk ti,fo;kH OD;?
pkpak ygif; rdom;pkajcmufO;D onf odu
k o
f u
kd 0f ef;0ef; pnf;pnf;vH;k vH;k ESihf
aysmf iT zf ,
G af umif;cJo
h nfuawmh trSeyf ifjzpfonf/
]]arar aemuftrd af xmifyr,fqakd wmh rrMu;D ararhukd pdwf
rqd;k bl;vm;[if}}
0g0g MuD;jyD; tysKd ayguftG,af &mufawmh rrMuD;udk ar;
Munfch zhJ ;l onf/ rrMuD;u at;csr;f pGmyH;&if; ]]OD;av;pd;k u ararh&UJ
tcspOf ;D yJav? rrMuD;&JUtazudk taru cspcf w
hJ mrS r[kww
f myJ?
aemufjyD; tazu tarhxufvnf; trsm;MuD; toufMuD;w,f?
tarhukd cspaf yr,fh t&rf;csKyjf c,fw,f? 'gawGukd odxm;awmh rrMu;D
u i,fi,fav;uwnf;u ararhukd odyo
f em;wm? tarhukd aysmaf p
csiw
f ,f? taraysmrf ,fq&kd if auseyfwphJ w
d u
f tjynfyh ?J ud,
k t
hf arudk
ESajrmwmawmh ESajrmwmaygh? 'gayrJh aysmaf pcsiw
f phJ w
d u
f ydrk sm;w,f}}
[k ajzcJo
h nf/ olYtG,af v;ESihf rrQatmif tarhukd em;vnfciG v
hf w
T f
ay;Edik pf rG ;f Scd o
hJ jl zpfonf/
rrMuD;u aysmaf pcsiaf omfvnf; taru tdraf xmifa&;
uH raumif;acs/ 0g0g ajcmufEpS o
f rD;tG,w
f iG f tazu OD;aESmuf
aoG;aMumjywfum uG,v
f eG cf &hJ onf/ uav;wpfa,mufEiS hf rkq;kd r

148

rpEm

wpfcg jzpfc&hJ zl;aom taronf ,ckwpfcgwGiaf wmh aemufxyf


uav; oH;k a,mufw;kd um uav; av;a,mufyu
kd jf y;D 'kw,
d tMurd f
rkq;kd r jzpfc&hJ jyefavonf/
tazhtokb wke;f u 0g0gwdYak rmifErS wpfawGrmS id&k aumif;
rSe;f roday/ tdrw
f iG f rD;awG xdex
f ed v
f if;um vlawG wkwf w
k f
jzpfae aysmv
f Ykdawmif aeao;onf/ {nfo
h nfawGtwGuf csxm;
aom csKd csOaf wG EIu
d pf m;vdu
k ?f uGmaphawG cGmpm;vdu
k ?f azsm&f nfawG
aumufarmhvu
kd Ef iS hf xifwikd ;f MuJaewwfonf/
tazhtacgif; ajrcsawmh tvJvJ tydyd idak <u;aeaom
tarhtm; rrMu;D u ab;rSae wif;wif;zufum az;rxm;onfukd
0g0g rSwrf o
d nf/ opfom;acgif;ay:odYk ajrMuD;awG zdYkcsvu
kd af wmhrS
tazhukd ajrMu;D xJrmS ry yf pfvu
kd jf y[
D o
k u
d m 0g0gESiw
hf mwmu wtm;
atmfiMkd uonf/ aoqH;k jcif;[lonfrmS tpOfxm0& uGu
J mG jcif; jzpf
onfukd xdt
k csed rf pS 0g0g em;vnfc&hJ avonf/
tazu pD;yGm;a&;vkyif ef;awG rsm;aomfvnf; &if;ES;D ry Ef aHS iG
awG rsm;aomfvnf; ud,
k u
f d;k tonfa&m? wpfzufom;u vSnyhf wf
avmbwufonfa&m xdt
k aMumif;ESpcf ak Mumifh aiGaMu;tawmfrsm;rsm;
qH;k I;H jy;D aomtcgrS taronf aps;xJwiG t
f xnfqikd af v; wpfqikd u
f kd
twnfwus xdik jf zpfawmhonf/ rd;k vif;vQif taru txnfqikd o
f Ykd
oGm;ESijhf yD; touf 19 ESpf jdS yDjzpfaom rrMuD;u 0g0gwdYk armifErS
oH;k a,muf? tdraf zmfEpS af ,mufwYdEk iS u
hf secf o
hJ nf/
]]0g0ga& xawmh? wmwma& ... ausmif;csed ef ;D jy?D tygav;
Ed;k jyDvm;? rrMuD;udck sp&f UJ vm;? tm0g;ay;ygOD; om;&JU? tm0g; ...[m

tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

149

... arT;vnf; arT;bl;? ; apmfew


H ,f? ; awGaygufwhJ aumifuav;
vm;? rrMuD;cspw
f hJ armifuav;vm;? a[m ... EI;d vdu
k ?f EI;d vdu
k ?f
rr0g tdyyf yk Mf uD;vdYk EI;d vdu
k ?f Munfph rf;... rdwmu oluyg uav;eJY
a&mjyD; ao;awG aygufxm;w,f? tdk ...Munfyh gOD;? Tv
J Ykd}}
rrMuD;onf 0g0ghuq
kd x
JG v
l u
kd ?f wmwmhukd qGx
J v
l u
kd Ef iS hf
wpfa,mufxjl y;D aemufwpfa,mufxal epOf usew
f pfa,mufu jyef
tdyv
f u
kd Ef iS hf vH;k vH;k axG;axG;jzpfae&wwfonf/
]]uJ ... rxbl;vm;? xrSmvm;? igdu
k af wmhrmS aemf? acsmah e
vdYk qd;k aewmvm;? rjzL ... ightcef;xJuaywH ay;prf;? pm;yGaJ y:rSm
opfom;aywHw
dS ,f}}
xdo
k Yakd tmf[pfaomtcgrS 0g0gwdYu
k tdy&f mrS tvl;tvJx?
oGm;wdu
k ?f vJz,fjy;D rrMu;D auR;orQ pm;onf/ olwYkpd m;aecsed w
f iG f
rrMu;D uvnf; olYu,
kd o
f l vJz,fjyifqifum nDtpfroH;k OD; ausmif;
udk wufow
k f u
kd af jy;&onfu aeYpOfyif/ xdt
k csed w
f iG f tygav;udk
tdraf zmfav;ESpOf ;D ESit
hf rd w
f iG x
f m;cJ&h onf/ olwYt
kd rd rf x
S u
G v
f Qif tyg
av;u atmfijkd rJrYkd rrMuD;u pdwrf aumif;Smay/
]]rrMu;D rSm ydu
k q
f aH wGtrsm;Mu;D S&d if tarhukd qdik rf xdik cf ikd ;f
bl;? tygav;em;rSmyJ xm;r,f}} [k rMumcPajymwwfavonf/
0g0gwdYu
k kd pmoifay;&if;? tygav;ykcufuv
kd &JT if;? tdrrf u
I pd
awGukd pDpOf&if; pmusu&f aomfvnf; rrMuD;u pmawmfavonf/
q,fwef;udk *kPx
f ;l oH;k ckEiS ahf tmifavonf/ rrMu;D \oli,fcsi;f rsm;
u tdrw
f iG pf ak 0;&if; b,fwuov
kd u
f kd b,ftrSwef Yq
J v
kd Qif rDaMumif;
ajymaeqdak e wdik yf ifaeMuawmh rrMuD;u bmrQ 0ifrajymSmacs/

150

rpEm

]]eift
h rSwu
f aq;ausmif;rDw,f r[kwv
f m;}} [k ar;awmh
vnf; ]]ig q&m0ef rjzpfcsiaf wmhygbl;[m? tarhab;rSm igrSv
d Ykd
rjzpfb;l }} [kom wd;k wd;k av; ajymavonf/
]]a0a0 orD;? 'DavmuftrSwaf umif;aewm q&m0ef jzpf
atmif vky?f 'grSr[kwf tif*sief ,
D mrMuD; jzpfatmif vky?f tarhukd
pdwf ryleYJ? tygav;udv
k nf; aemufEpS q
f kd rluyd Ykv
d Ykd &jy?D 'DrmS u 'Dvkd
yJ vH;k vnf csmvnfeYJ wpf&ufjy;D wpf&uf ukeo
f mG ;rSmyJ}} [k taru
ajymonf/ rrMu;D u tarhuakd i;Munfu
h m ]]tJ'D vH;k vnfcsmvnfMu;D
udk pdwrf cswmaygh tar&m}} [k ajymavonf/ odYkaomf tar wdu
k f
wGe;f vGe;f awmh rrMu;D vnf; aq;wuov
kd o
f Ykd avQmufjzpfavonf/
0ifciG v
hf nf; &avonf/ odYkaomf rrMuD;u xdt
k cGit
hf a&;udk vuf
vTwf qH;k I;H cHchJ mS avonf/
taMumif;&if;uawmh 0g0gwdYk\b0xJrmS taronf kwf
w&uf aysmufu,
G o
f mG ;aomaMumifh jzpfavonf/
aTbq
kd yd cf b
HG ufoYkd txnfaumuf&efomG ;aom taronf
0g0gwdYkqo
D Ykd jyefa&mufrvmcJah wmhay/ rrMuD;uvnf; ararhqD
uwdu
k u
f du
k f vdu
k o
f mG ;awmh 0g0gcrsm tm;ri,fpzl; tm;awGi,f
um ikcd siaf ecJo
h nf/
]]rrjzL . . . rrMuD; b,fomG ;wmvJ}}
]]0g0gwdYktar aeraumif;vdYk vdu
k o
f mG ;wm}}
]]araru bmvdYk aeraumif;wmvJ}}
]]um;eJYum;csi;f wdu
k af wmh um;xJu vlawG aeraumif;
jzpfwmaygh}}

tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

151

]]b,fawmh jyefaumif;rSmvJ}}
]]rodygbl;[,f}}
]]b,fawmhjyefvmrSmvJ}}
]]rodygbl;qdrk S [,f? uJ 0g0g? oGm; . . . armifav;eJY
oGm;upm;? 'DrmS 0g0gpum;rsm;vdYk rrjzL rsupf x
d J ikwo
f ;D zwfawmif
0ifaejyD? ; . . . pyfvu
kd w
f m}}
rrjzLu eDusiaf eaomrsuv
f ;kH udk yGwaf eonf/ 0g0gu
xGucf &hJ aomfvnf; pdwx
f w
J iG f rausvnfv/S wmwmESiahf rmifav;
uawmh taqmh tupm; rysuv
f aS y/ touf ckepfEpS f ausmjf yD
jzpfaom 0g0guawmh olwYkdb0xJrS tazvnf; aysmufu,
G cf zhJ ;l
onfrYkd aojcif;w&m;udk pd;k GUH aMumufUHG aecJo
h nf/
wpfywfavmufaeawmh rrMuD; jyefvmonf/ 0g0g pd;k &drf
aeonft
h wdik ;f araruawmh jyefjyD; ygrvmcJah y/ tygav;u
]]arara&m... arara&m}} ESihf wpmpmar;awmh rrMuD;u
rsu&f nfprd 0hf &J if;
]]arar aeraumif;vdYk aq;Hw
k ifxm;&w,f om;i,f&UJ }}
[kajzonf/
]]arar aeaumif;ygapvdYq
k ak wmif;jy;D tygav;u vdrv
f rd f
rmrm aeaemf}} [k qufajymonf/
nusawmh ZmjcifaxmiftMu;D Mu;D udk jzefYaxmifum 0g0gwdYk
armifErS av;a,muf twlwt
l yd Mf u&onf/ 0g0g wpfa&;Ed;k vmawmh
rrMuD;xHrS Iu
d o
f aH v; Mum;&onf/
]]rrMuD; ... idak ewmvm;}}

152

rpEm

]]ridyk gbl;uG,}f }
rrMu;D u 0g0gudk wif;wif;zufum ido
k aH v;ESihf ajzonf/
]]arar aojyDvm;[if rrMuD;}}
0g0gu wd;k wd;k av;ar;awmh rrMu;D u jird af eonf/ twef
MumaomtcgrS oufjyif;av;Iu
d jf yD;
]]tJ'pD um;udk wmwmwdYkaSYrmS rajymeJYaemf? araru aq;Hk
wufae&wmyJ[m? aq;Hw
k ufw,fvYkdyaJ jym}} [kajymonf/
]]t[kwv
f m;[if rrMuD;}}
]]t[kwaf ygh? aemuf av;ig;&ufae&if tdrrf mS qGr;f auR;
r,f? bke;f Mu;D awGu araraeaumif;zdYk qkawmif;ay;vdrrhf ,f? tdrrf mS
vnf; rkeYfawG auR;r,f}}
]]'Dvq
kd kd arar raobl;aygh}}
]]rrMu;D wdYktwGuf araru b,fawmhrrS aobl;av? nDr
av;wdYkvnf; ararhqpD ma&;xm;Mu? rrMu;D txnfaumufomG ;&if
aq;Hu
k 0kd ifyYkday;r,fav? tJ'pD mawGukd zwfjyay;r,f}}
]]araru rzwfEikd v
f Ykdvm;}}
]]aeraumif;awmh pmvnf; rzwfEikd b
f ;l aygh 0g0g&,f? rr
MuD;u zwfjy&rSmaygh}}
rrMuD;u toHwrd w
f rd af v;ESihf ajym&if; jidro
f mG ;onf/
toufreS rf eS f u
m tdycf si[
f efaqmifaeonf/ rrMu;D wu,f tdyf
raysmaf o;rSe;f odaomfvnf; 0g0gvnf; pum; qufrajymjzpfawmh
ay/ arar aooGm;jyv
D v
kd ?kd wu,fyJ aq;Hrk mS Sad eovdv
k dk Za0Z0g
jzpfaecJah vonf/

tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

153

rrMuD;onf tarh\ ae&mudk csucf si;f tpm;0ifco


hJ nf/
tarhvykd if txnfaumufxu
G ?f tarhvykd if
]]pmud;pm;Muaemf? pmud;pm;Mu}}[k cPcP a&Gwaf e
wwfavonf/ ab;tdru
f tefwED w
k Y?kd tefw0D if;wdYu
k awmh rrMu;D
udk
]]uav;oH;k a,mufeYJ tysKd av;}}[k ac:avhMdS uonf/
tefwpD ef;url
]]tysKd av;udk uu
d w
f v
hJ yl sKd av;awG uawmh wyHw
k yifMu;D yJ?
'gayrJh uav;oH;k a,mufuakd wmh ruu
d Mf ubl;[J}h } [kajymum &,f
armaewwfavonf/
aemufwpfcg rrMu;D txnfaumufomG ;awmh 0g0gu ararh
qD pma&;ay;vdu
k o
f nf/
]]arar ...
aeraumif;ao;bl;vm; [if? bmjzpfvYkd tMumMuD; ae
raumif; jzpfaewmvJ? orD;wdYk ararhukd t&rf;owd&w,f/
tck orD;wdYak v;a,mufv;kH twlwt
l yd Mf uw,f? tygav;
u qd;k w,f arar? rrMuD;acgif;udck jG yD; ; awG yef;w,f? arar
jyefvm&if tygav;udk arareJYyJ jyefac:odyaf emf}}
wmwmuawmh ]]arar aeaumif;ygap}}[k GUJ GUJ apmif;apmif;
wpfaMumif;wnf; a&;ay;vdu
k o
f nf/ tygav;uyifvQif ararhqD
pma&;ygqdak wmh pmGujf zLay:wGif 0vH;k av;ig;vH;k udk rnDrnm a&;
ay;vdu
k af vonf/ rrMu;D u olwY\
kd pmav;awGukd pmtdwx
f x
J nfh
um taotcsm,lomG ;onf/

154

rpEm

rrMu;D jyefvmawmh tarhqu


D pmjyefygvmonf/ taru
olwYu
kd kd owd&aMumif;? aeaumif;vQif csucf si;f jyefvmrnfjzpfaMumif;?
pmud;pm;&rnfh taMumif;? rrMuD;\pum;udk em;axmif&rnfh
taMumif;rsm;udk a0a0qmqm pHpk v
kH ifvifa&;xm;onf/ olwYt
kd wGuf
rkeYaf wG? tusa wGvnf; ay;vdu
k af o;onf/ aMomf ..araru tke;f oD;
xJwiG f t&nfcsKd csKd awG xnfah y;xm;aMumif;? xdt
k &nfrsm;udk t&om
ysuf roGm;atmif vdrv
f rd rf mrm aeMu&rnfh taMumif;rsm;udv
k nf;
xnfah &;xm;ao;onf/
tdraf SUtke;f yifrS tke;f oD;csawmh rrMu;D u tarhvykd if olwYkd
tm; t&nfaomuftek ;f wpfv;kH pDay;onf/
toufpS Ef pS ef ;D yg;Sad ejyDrYkd tke;f oD;xJrS tke;f &nfonf olY
obm0tavsmuf olY[mol jynfv
h mjcif; jzpfonfukd 0g0g odcjhJ yD;
jzpfonf/ odYak omf tke;f oD;xJrS t&nfcsKd csKd ukd tar xnfah y;xm;jcif;
jzpfonf[v
k nf; wpfzufrS ,Hck siaf ejyefonf/ ,Hak erdjyefonf/ arar
onf olwYkad wG tke;f &nfaomufaeMuonfukd wpfae&m&mrS apmifh
Munfah evdrrhf nf[k tcdik t
f rm xifaerdygonf/ xdYak Mumifh olYtek ;f &nf
u tcsKd rav;bJ t&om ayghysuaf erSmudv
k nf; &ifawG ckeu
f m
pd;k &draf erdjyefavonf/
tygav;u tke;f &nfukd ydu
k u
f av;ESiphf yk u
f maomuf&if;
]][m; ... csKd w,f? wm; vdrm w,f? arh*sum;udk em;axmifw,f}} [k
0rf;omtm;& xatmfawmh tm;vH;k &,fcMhJ u&avonf/
rrMuD;uawmh txnfaumufomG ;&if; tarhaq;Ho
k Ykd 0if
aeqJyif jzpfonf/ 0g0gwdYk\ pmrsm;udk taotcsm ,lomG ;ovdk

tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

155

tar jyefay;vdu
k af om tarhpmav;udv
k nf; jyef,v
l mjrJ jzpfav
onf/ wpfO;D wpfa,mufcsi;f udk taotcsm qH;k rxm;aom tar
\ pmudk zwfjyjrJ jzpfavonf/ xdYkaMumifv
h nf; olwYkd armifErS
oH;k a,muf\ pdwx
f w
J iG f taronf tdrjf yefrvmaomfvnf; wpfae
&m&mwGif Sad eonf? olwYkw
d pfawGuv
kd nf; tjrw
J rf; apmifMh unfah e
onf[k xifrw
S ,
f MkH unfaecJMh u&avonf/
tygav; SpEf pS o
f m;avmufwek ;f uawmh twefi,fq;kd csif
onf/ rrMu;D \ydu
k q
f t
H w
d x
f rJ S q,fwefawG? ig;usyw
f efawG EIu
d f
um xdpk Ofu acwfpm;aeaom rJuwfjym;awG 0,fwwfonf/ wpfcg
wpf&v
H nf; a*:vDv;kH udk avmif;aMu;xyfjyD; du
k w
f wfvmonf/
wpfaeYusawmh yifustek ;f oD;rsm;udk rrMuD;u xH;k pHtwdik ;f wpf
a,muf wpfv;kH pD ay;onf/ xdYak emuf ausmif;tusa wG rD;ylwu
kd &f if;
rodrom apmifMh unfah eonf/ tygav;u olYtek ;f &nfuakd omuf&if;
rsuEf mS ysuo
f mG ;onfukd rodcsi[
f efaqmif&if;
]]csKd Mu&JUvm;[if}}
[k [efrysuf ar;onf/ tygav;u bmrQjyefrajymaomf
vnf; rsuEf mS av; i,faeonf/
aemufwpfacguf tarhaq;Ho
k mG ;rnfqakd wmh tygav;u
]]om;vdrm ygjyDarar? tke;f &nfcsKd csKd xnfah y;vdu
k yf g}}
[k a&;ay;vdu
k af vonf/ rrMu;D uawmh tyg\qHyifav;
rsm;udk xd;k zGum auseyfy;H av; y;H aeonf/ xdYkaemufyikd ;f wGif rrMu;D
\ydu
k q
f t
H w
d u
f kd pm;yGaJ y:wGif 'Dtwdik ;f wifxm;aomfvnf; tygav;
u rEIu
d af wmhay/

156

rpEm

0g0gvnf; ararhqu
D kd pmrSerf eS af &;cJo
h nf/ pma&;ysi;f aom
wmwmyif ararhqu
D akd wmh rysi;f r&d pma&;jy;D &ifziG w
hf wfavonf/
arar ...
'DaeY ocsmF vywfpmar;yGpJ pfw,farar? orD;udk rqleYaJ emf?
wGuw
f m vQr;f oGm;vdYk yd'k cf w
JG pfy'kd f rSm;oGm;w,f? trSwf 20 awmif
avsmjh yD; 80 yJ&awmhw,f/
80 vnf; rqd;k ygbl; arar&m? tke;f &nfcsKd csKd ay;ygaemf/
arar ...
ausmif;tjyef rd;k rdvYkd orD;zsm;w,f arar? rrMu;D u wpfn
vH;k rtdyb
f J orD;ab;rSm xdik af pmifw
h ,f? ezl;ay:rSm a&cJ0wfwifjy;D
bk&m;pmawG Gwaf y;w,f? tcsKd q;kH tke;f &nfukd rrMuD;twGuf ay;
vdu
k yf gaemf/
arar ...
rrMu;D u ajymw,f? 'DaeY araraq;Hw
k ufwm ig;ESpjf ynfh
wJah eYw?hJ orD;wdYkawG bke;f MuD;ausmif;udk qGr;f csKd iyhf Ykw
d ,f? bk&m;pif
Si;f jy;D bk&m;yef;awGa0aeatmif wifw,f? ararjrefjref aeaumif;
ygapvdYk qkawmif;Muw,f/
arar ...
rrMu;D u ajymw,f? orD; t&rf;vSvmw,fw?hJ arareJYwl

tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

157

w,fw?hJ ararhvkd i,fi,fav;eJY &nf;pm;rxm;eJYO;D wJ?h orD;tvSjyif


ayr,fh &nf;pm;rxm;ygbl; arar&m? pmud;pm;jyD; q&m0efrMuD;
jzpfatmif vkyrf mS yg? arar tke;f &nfcsKd csKd av; xnfah y;aemf/
arar ...
'DaeY orD; q,fwef;atmifw,f? rrMu;D vdyk J *kPx
f ;l oH;k ck
&w,f? rrMuD;u ajymw,f? orD;udk q&m0efrMuD;jzpfap&r,fw/hJ
arar&,f ... orD;av ararhukd t&rf;owd&wmyJ? arar
jrefjrefaeaumif;ygapvdYv
k nf; t&ifwek ;f vdk qkrawmif;csiaf wmhb;l ?
bmjzpfvYkv
d q
J akd wmh araru aeaumif;vmrSmr[kwb
f ;l ? jyefvmrSm
vnf; r[kwaf wmhb;l qdw
k mudk em;vnfaevdYkyaJ v? orD;wdYk&UJ tar
ae&mrSm rm;rm;rwfrwf&yfwnfay;cJw
h hJ rrMu;D &JUaus;Zl;awGu odyf
MuD;w,f arar? rrMuD;udk orD;cspw
f ,f? rrMuD;&JUaus;Zl;awGukd
orD; qyfcsiw
f ,f/
ararhqrD S jyefpmxJwiG af wmh ]]rrMu;D u aus;Zl;qyfccH siv
f Ykd
aus;Zl;ywmrSr[kww
f mbJ orD;&,f ... aus;Zl;pum;ajymjy;D aus;Zl;
qyfp&mrvdyk gbl;}} [ka&;xm;onf/
0g0gu pmzwfjyaeaom rrMu;D udk pdu
k af i;jy;D Munfah eawmh
rrMuD;u El;nHch sKd ompGm yH;jyavonf/
0g0gwdYk aus;Zl;qyfrmS udk rvdv
k m;aom rrMu;D onf aus;
Zl;qyfciG u
hf v
kd nf; ray;cJah cs/ 0g0g q&m0efrMuD; jzpfjyD; tvkyo
f if
qif;aomESp?f wmwm tif*sief ,
D mrMu;D jzpfaomESp?f tygav;vnf;

rpEm

158

jyifO;D vGif ppfwuov


kd rf S ausmif;qif;aomESprf mS yif rl;vdu
k w
f m[k
ajym&if; vJusum toufyg ygoGm;cJah vonf/ 0g0gwdYk armifErS
oH;k OD;vH;k wpfO;D a,mufrQyif rrMuD;\toufukd rrDvu
kd Mf uacs/
q&m0efu ESv;kH a&m*gaMumifh aoqH;k &onf[ak jymawmh 0g0ghcrsm
,lusKH ;r& jzpfc&hJ onf/ wpfoufywfv;kH tvkyu
f kd avmbwMuD;
vkyu
f m olwYkdarmifErS wpfawGtwGuf aiGawG usKH ;H;k jyD; Smaeaom
rrMu;D rSm ESv;kH a&m*g Sad erSe;f vnf; rod? ukvnf; rukvu
kd &f aom
aMumifh jzpfavonf/
rrMu;D \aowmudk Si;f awmh ararhqu
D kd olwYkad &;ay;xm;
aom pmrsm;udk wpfxyfMuD;awGY&onf/ pmawGukd aSUaemufpOfum
rkeYfaowmbl;cGEH pS v
f ;kH ESihf taotcsmxnfjh yD; odr;f xm;Smonfukd
awGY&awmh olwYakd rmifErS oH;k OD; rsu&f nfrqnfEikd /f tay:qH;k wGiaf wmh
ararhqaD &;xm;aom rrMuD;\pmudak wGY&onf/
arar ...
ararjrifapcsiw
f hJ q&m0efrMu;D b0udk orD;ra&mufcyhJ gbl;
arar? wdik ;f jynf&UJ wm0efuv
kd nf; wpfwyfwpftm; rxrf;aqmifc&hJ yg
bl;? 'gayrJh ararxm;&pfc&hJ wJh ararhom;? ararhorD;av;awGukd
q&m0ef? tif*sief ,
D meJY ppfAv
kd Mf u;D awGjzpfatmif orD;ypkysKd ;axmif
ay;Edik cf yhJ gw,f? arar auseyfyg? 0rf;omygaemf ... wJ}h }

tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

159

tckawmh 0g0gwdYt
k m;vH;k tdraf xmifu,
kd pf u
D sum &mxl;&mcH
om;orD;awG pHpk n
kH n
D ED iS hf om,matmifjrifaomvrf;udk avQmufvrS ;f
aeMu&jyjD zpfonf/
tdraf SUrStek ;f yifEpS yf ifuawmh yiftMkdu;D awG jzpfaejy;D oD;tm;
vnf; raumif;vSawmhay/ olwYkdrdUu aq;Hw
k iG yf if jyefjyD; wm0ef
xrf;aqmif&aom rYde,fq&m0efrMu;D a'gufwm0g0gu tke;f yiftkd
Mu;D ESpyf ifukd tjrwfwEd;k ESihf t&dyMf unfah ewwfonfuakd wmh vltrsm;
u odyjf yD; em;rvnfvaS cs/
'DaeYawmh &efuek rf S wmwma&m? rEav;rS tygav;a&m
wdu
k w
f u
kd q
f ikd q
f ikd f a&mufvm armifErS oH;k OD; qHo
k mG ;onf/ oH;k OD;
qHak wmhvnf; xH;k pHtwdik ;f rrMuD;udk owd&rdMuavonf/
]]a&mh ... tke;f &nfaomufMuOD;? raeYwek ;f uyJ tyifu cs
xm;wm? tyiftv
kd Ykd tvH;k awG ao;oGm;ayr,fh t&nfu csKd wek ;f ygyJ
[,f}}
0g0gu tke;f oD;wpfv;kH pD ay;onf/ tay:,H tcGu
H kd Syjf y;D
ckwx
f m;jy;D jzpfojzifh oHZeG ;f av;ESihf 0du
k jf y;D azmufvu
kd af wmh twGi;f
qH;k tvTmjzLjzLav;yg aygufomG ;onf/ tuGi;f vdu
k x
f u
G v
f maom
tke;f om; jzLjzLudk ESpo
f ufpmG 0g;&if tygav;u y;H ppESiahf jymonf/
]]'Dvkd tay:,HyS jf y;D ckwx
f m;wJh tke;f oD;xJu t&nfawGukd
aq;xd;k tyfMu;D Mu;D eJY pky,
f v
l Ykd &wmyJ aemf? aemufjy;D a&awG jyefx;kd
xnfv
h Ykdvnf; &wmyJ}}
]]ig ausmif;rSm &efjzpfjyD; aumifav;awGeYJ zufowfvmcJh
wke;f uvnf; tke;f &nfawG ayghysuyf suf jzpfz;l w,f? ighrmS jzifh igqd;k wm

160

rpEm

tarodomG ;jyDqjkd yD; aMumufvu


kd &f wm}}
wmwmu olYezl; olu
kd u
f m waomaom &,faeav
onf/
]]tif;av ... uReaf wmfvnf; enf;enf;qd;k r,f Muv
H u
kd w
f ikd ;f
tke;f &nfawGu rcsKd bJ a&jzpfomG ;wwfawmh vefYwmrS tawmfu
h v
kd efY
wm}}
wmwmESit
hf ygav;onf wpfa,mufuw
kd pfa,muf Munfh
um w[m;[m; &,faeMuonf/
0g0guawmh olwYkdukd &Da0pGmai;Munf&h if; rrMuD;udk jyif;
jyif; jyjy owd&jyD; vGr;f qGwv
f mrdonf/ rrMuD;\ rSew
f ifct
kH q
H JG
wGif tH0u
S u
f av;wpfck Sad Mumif;? xdt
k 0H u
S u
f av;xJwiG f yvwf
pwpf tdwu
f av;ESix
hf yk x
f m;aom aq;xd;k >yefMu;D Mu;D wpfcu
k kd awGUcJh
zl;aMumif;udu
k m; olwYkdtm; ajymjyraeawmhay/
]]tke;f oD;xJu t&nfawGukd b,fox
l nfx
h m;wmvJ[if
... arar}}
olwYked m;a&mufvmaom 0g0g\om;i,fav;u ar;awmh
olwYkdtm;vH;k jidro
f mG ;Muonf/ ckewke;f u &,faeaom wmwmu
vnf; olYvufxrJ S tke;f oD;udk w,kw,ydu
k u
f m ai;oGm;onf/
]]tke;f oD;xJu t&nfcsKd csKd awGuakd v OD;av;ygwdYk&UJ rrMu;D ?
om;wdYk&UJ MuD;MuD;a0 xnfah y;wmaygh}}
]]arar cPcPajymwJh MuD;MuD;a0vm;? [d"k mwfyx
kH u
J
Mu;D Mu;D a0vm;}}
om;i,fu eH&aH y:wGif csw
d x
f m;aom rrMuD;\"mwfyu
kH kd

tke;f oD;xJu t&nfcsKcd sKd

161

vufnKd ;av; xd;k jyonf/


]][kww
f ,f? tJ'g Mu;D Mu;D a0yJ? olu [d;k aumif;uifay:u
aejy;D OD;av;ygwdYk om;wdYu
k kd tjraJ pmifMh unfah ewm? aumif;&if vdrm
&if t&nfcsKd csKd awG xnfah y;jyD; qd;k &if rdu
k &f ifawmh t&omrSw
d hJ
a&awGuykd J xnfah y;vdrrhf ,f}}
tygav;u om;i,f\ycH;k udk MuifMuifememzuf&if; cdik rf m
av;eufpmG ajymonf/ ol\EIwcf rf;rsm;u yH;&,faeaomfvnf;
rsuv
f ;kH tdrw
f iG af wmh rsu&f nfMunfawG pdr0hf aJ eavonf/
]]tke;f &nfcsKd csKd awGukd t&om ysuo
f mG ;atmif rvkyrf ad peJY
aemf}}
]][kwu
f }hJ }
om;u acgif;ndwo
f nf/ "mwfyx
kH rJ S rrMu;D uawmh El;nHh
csKd ompGmyH;&if; olwYku
d kd vSr;f Munfah eavonf/
(trsK;d orD;a&;&mr*Zif; 2002 ckEpS f Zlvikd )f

rpEm

rpEm

162

rMumrDu xkwaf 0cJo


h nfh yg&rDpmtkyrf sm;
284/ OD;tkef;az
285/ omraPausmf
286/ a'gufwmrwif0if;
287/ a'gufwmrwif0if;

trsKd;orD;rsm;twGufOya'
oef;acgif,H"rtvif;rsm;
udk,f&nfudk,faoG;zGHUNzdK;jcif;
udk,fawGUeJYaESm
ajymcsifwJhtaMumif;uav;awG
vli,fwdkYtwGuftvif;wdkif

288/ omraPausmf
289/ Khin Myo Chit
13 Carat Diamond
290/ OD;aomfZif
0dok'dr*f
291/ cifapmwifh
b0t"dym,f
292/ omraPausmf
Ak'a[mMum;owdy|mefw&m;
293/ rm*"D(ompnf)
y&dwfBuD;ygVdawmfjrefrmjyef
294/ OD;armifarmifav;
yd#utESpfcsKyf oH,kwedum,f('k)
295/ a'gufwmrwif0if;
aejcif; aojcif;ESifh vGwfajrmufjcif;
296/ ausmfeEatmif
0dyemIenf;rsm;(y)
297/ omraPausmf
vSLrQa0
298/ xufacgif
oufwHa&mifpOf
299/ yef;'umudkwifjrifh
aoG;uajymaompum;rsm;
300/ ausmfeEatmif
0dyemIenf;rsm;('k)
301/ a'gufwmrwif0if; tawG;rSefuluGufrsm;
302/ xufacgif
qyfjymylazmif;uav;rsm;
303/ uxdu&[ef;
todPfzGifhaqmif;yg;rsm;(2)
304/ tSifukrm&(jrawmif) Ak'bmomrsufI
305/ a'gufwmcifarmif0if; tawG;opfudkzefwD;cJholrsm;
306/ omraPausmf
xifay:ausmfMum;Oygoumrsm;
307/ ausmfeEatmif
0dyemIenf;rsm;(w)

You might also like