AYAT DASAR

AYAT DASAR
JUGA DISEBUT SEBAGAI AYAT INTI, IAITU AYAT YANG MENJADI SUMBER KEPADA PEMBENTUKAN AYAT- AYAT YANG LAIN SEPERTI AYAT TUNGGAL DAN AYAT MAJMUK. DALAM BAHASA MELAYU, POLA ATAU STRUKTUR BINAAN AYAT DASAR MEMPUNYAI BENTUK YANG TETAP IAITU MEMPUNYAI EMPAT POLA.

EMPAT POLA DALAM AYAT DASAR

Pola
Pola 1 (FN+FN) Pola 2 (FN+FK) Pola 3 (FN+FA) Pola 4 (FN+FS)

Subjek
Frasa Nama Frasa Nama Frasa Nama Frasa Nama

Predikat
Frasa Nama Frasa Kerja Frasa Adjektif Frasa Sendi Nama

 PEMBAHAGIAN AYAT DASAR KEPADA EMPAT POLA INI ADALAH BERDASARKAN UNSUR-UNSUR YANG TERDAPAT DALAM KONSTITUEN SUBJEK DAN KONSTITUEN PREDIKAT AYAT AYAT ITU. KONSTITUEN SUBJEK PADA UMUMNYA DIISI OLEH FRASA NAMA, MANAKALA KONSTITUEN PREDIKAT BOLEH DIISI OLEH EMPAT JENIS UNSUR SAMA ADA FRASA NAMA, FRASA KERJA, FRASA ADJEKTIF ATAU FRASA SENDI NAMA.

POLA

SUBJEK (FN)
Ali Budak itu SUBJEK (FN) Penonton Burung itu SUBJEK (FN) Rumah itu Bapanya SUBJEK (FN) Kertas soalan Ibu bapanya

PREDIKAT (FN)
doktor. adik saya. PREDIKAT (FK) bertepuk tangan. membuat sarang. PREDIKAT (FA) besar. selalu sibuk. PREDIKAT (FS) di dalam almari di Negeri Sembilan

(FN + FN)
POLA

(FN + FK)
POLA

(FN + FA)
POLA

(FN + FS)

 AYAT DASAR MEMPUNYAI KEDUDUKAN POLA YANG TETAP, IAITU SUBJEK MENDAHULUI PREDIKAT. KONSTITUEN SUBJEK DAN PREDIKAT BOLEH TERDIRI DARIPADA SATU, DUA ATAU BEBERAPA PERKATAAN. HAL INI BOLEH BERLAKU ASALKAN BINAAN TERSEBUT MASIH BERBENTUK FRASA.

AYAT TUNGGAL

Ayat yang mengandungi satu klausa sahaja Mempunyai satu konstituen subjek dan satu konstituen predikat. Menyamai binaan ayat dasar.

Contoh ayat.
subjek predikat

Ayah Ali
Dia Pelumba lari itu

Peguam
Membaca akhbar itu Sangat letih

Tidak semua ayat tunggal terdiri daripada subjek yang diikuti predikat. Ada susunan yang berbeza,iaitu predikat ( seluruh atau sebahagian ) mendahului subjek seperti dalam ayat songsang ( aktif dan pasif )

Contohnya :
Dia ke Melaka pagi tadi. Ke Melaka dia pagi tadi. Buku itu di atas meja. Di atas meja buku itu. Anak itu dikucupnya. Dikucupnya anak itu.

 Perbezaan ayat tunggal dengan ayat dasar ialah semua ayat dasar terdiri daripada ayat penyata tetapi ayat-ayat tunggal boleh terdiri daripada pelbagai jenis ayat seperti ayat tanya,ayat seruan,ayat perintah dan sebagainya.