ÑIEÀU HOØA BIEÅU HIEÄN GENE

W YÙ NGHÓA CUÛA ÑIEÀU HOØA BIEÅU HIEÄN GENE

ÔÛ PROKARYOTE

W CAÙC KIEÅU ÑIEÀU HOØA, VÍ DUÏ :

1. OPERON LAC
2. OPERON TRYPTOPHANE
3. OPERON ARABINOSE
4. ÑIEÀU HOØA BAÈNG NHAÂN TOÁ σ

1
ÑIEÀU HOØA BIEÅU HIEÄN GENE

2
ÑIEÀU HOØA DÖÔNG VAØ AÂM

3
TRÌNH TÖÏ & NHAÂN TOÁ TRONG ÑIEÀU
HOØA BIEÅU HIEÄN GENE

4
CAÁU TRUÙC OPERON LAC

5
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA OPERON LAC

6
 PROMOTER MAÏNH

PROMOTER OPERON LAC

7
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA OPERON LAC (tieáp)

8
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA OPERON LAC (tieáp)

9
 HOAÏT ÑOÄNG CUÛA OPERON LAC (tieáp)

CAP-cAMP laøm taêng söï gaén RNAP vaøo promoter, gia taêng söï
phieân maõ 50 laàn
10
OPERON TRYPTOPHAN

11
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA OPERON TRYPTOPHANE

Repressor laøm giaûm phieân maõ 70 laàn

12
CAÁU TRUÙC NGÖØNG PHIEÂN MAÕ
KHOÂNG COÙ TRYPTOPHANE

COÙ TRYPTOPHANE

13
Haøm löôïng tryptophane thaáp
Ribosome döøng ôû (1)
Hairpin (2) & (3)
Phieân maõ tieáp tuïc
Haøm löôïng tryptophane cao
Ribosome döøng giöõa (1) & (2)
(3) & (4) taïo hairpin
Attenuation xaûy ra, phieân maõ
ngöøng
Attenuation laøm giaûm phieân 14
maõ
10 laàn
MOÄT SOÁ OPERON ÑIEÀU HOØA THEO CÔ CHEÁ OPERON TRP

OPERON LEADER SEQUENCE

LENGTH
Trp 14 MKAIFVLKGWWRTS
PheA 16 MKHIPFFFAFFFTFP
His 16 MTRVQFKHHHHHHHPD
Thr 21 MKRISTTITTTITITTQNGAG
Leu 28 MSHIVRFTGLLLLNAFIVRGRPVGGIQH
Ileu 32 MTALLRVISLVVISVVVIIIPPCGAALGRGKA

15
CAÙC YEÁU TOÁ SIGMA (σ) ÔÛ E. COLI
YEÁU TOÁ PROMOTER TRÌNH TÖÏ BAÛO TOÀN
-35 -10
Sigma 70 Ña soá TTGACAT TATAAT
Sigma 32 Shock nhieät TCTCNCCCTTGAA CCCCATNTA
Sigma 28 Chuyeån ñoäng CTAAA CCGATAT
Sigma 38 Ñaùp öùng stress ? ?
vuøng -24 vuøng -12
Sigma 54 Chuyeån hoùa nitô CTGGNA TTGCA

16
 PHAÛN ÖÙNG VÔÙI SOÁC NHIEÄT ÔÛ E. COLI

W ÔÛ 50°C σ32 gaén chuyeân bieät vôùi promoter shock nhieät toång
ng hôïp 17
protein

W ÔÛ nhieät ñoä thaáp σ32 bò phaân huûy bôûi protease maøng (FtsH) 17
SÖÏ TAÏO BAØO TÖÛ ÔÛ BACILLUS SUBTILLIS

σA Æ gene giöõ nhaø

σE Æ gene taïo baøo töû teá baøo meï sôùm
σF Æ gene taïo baøo töû, baøo töû sôùm
σG Æ gene taïo baøo töû, baøo töû muoän
σH Æ gene taïo baøo töû sôùm 18
σK Æ gene taïo baøo töû, teá baøo meï muoän
PHAGE SPO1 XAÂM NHIEÃM
BACILLUS SUBTILIS
W Giai ñoaïn sôùm : Enzyme cuûa vi
khuaån nhaän bieát promoter cuûa
phage. Nhaân toá sigma (σ) do gene 28
cuûa phage maõ hoùa seõ thay theá nhaân
toá sigma cuûa vi khuaån

W Giai ñoïan trung gian : Phöùc hôïp

enzyme-gp28 seõ phieân maõ caùc gene
trung gian cuûa phage
Caùc gene trung gian 33 vaø 34 maõ
hoùa cho caùc nh6an toá sigma khaùc seõ
thay theá cho gp 28

W Giai ñoaïn muoän : Phöùc hôïp

enzyme-gp33/gp34 seõ phieân maõ caùc
gene muoän cuûa phage 19
 OPERON
ARABINOSE

20
 CAÂU HOÛI
1. Ñieàu hoøa bieåu hieän gene ôû prokaryote duøng ñeå laøm gì ?
2. Coù bao nhieâu kieåu ñieàu hoøa bieåu hieän gene chính ôû prokaryote ?
3. Khi coù lactose vaø glucose trong moâi tröôøng nuoâi E. coli thì ñieàu gì xaûy ra ôû
operon lac ?
4. Khi khoâng coù tryptophane trong moâi tröôøng thì ñieàu gì xaûy ra treân operon
tryptophane ?
5. Moâ taû hieän töôïng “giaûm bôùt” (attenuation) ôû operon histidine
6. Ñieàu hoøa baèng nhaân toá sigma coù öu theá gì ? Cho ví duï
7. Vì sao ñieàu hoøa bieåu hieän gene ôû prokaryote khaùc vôùi ôû eukaryote ?

21