Praistorija

Definicija
Praistorija je period prolosti ljudskog roda, od
nastanka prvih ljudi do pojave prvih pisama.
Ovaj period deli se prema materijalu od kojeg su
izradjivana orudja i oruja i nainu njegove
obrade na:
Starije kameno doba (paleolit)
Srednje kameno doba (mezolit)
Mladje kameno doba (neolit)
Metalno doba, koje se deli na: bakarno doba,
bronzano doba i gvozdeno doba
Faze u razvoju oveka
Starost ljudskog roda procenjuje se na oko 3,5 miliona
godina, a prva ovekolika bia pojavila su se na prostoru
istone Afrike
Fazama u razvoju oveka bavi se paleontologija
Prelazni tip ovekolikog bia, izmedju oveka i majmuna
pripada grupi hominida
Najpoznatiji izumrli rod hominida pripada grupi
australopitekus (juni majmun)
Najpoznatiji fosil australopitekusa otkriven je 1974.god.,
otkrio ga je ameriki paleontolog Donald Johanson i
dobio je naziv Lusi, po u toj vreme popularnoj pesmi
Bitlsa Lucy in the Sky with Diamonds
Lusi
Pre oko 2.000.000 godina pojavljuje se prvi pravi
ovek (homo)
Ono to ga je inilo ovekom bila je vetina
pravljenja orudja
Zato su ga naunici nazvali Homo habilis (veti
ovek)
Koristio je vatru za grejanje, ali samo ako je
pronadje u prirodi
iveo je u hordama, u prirodnim sklonitima, ali
nije ulazio u peine
Pre oko 1.600.000 godina pronadjen je Homo
erectus (uspravni ovek)
On je pravio kvalitetnija orudja od prethodnika
Napustio je afriki kontinent i prebacio se u Aziju
i manjim delom Evropu
Najpoznatije podvrste homo erectusa su:
Javanski ovek (otkriven na ostrvu Javi,
Indonezija) i
Pekinki ovek (otkriven u blizini Pekinga)
Poseban tip praistorijskog oveka naziva se
neandertalac (po dolini reke Neander u
Nemakoj)
Pojavljuje se pre oko 120.000 godina
On je bio odlian lovac, iveo je u peinama
Prvi je sahranjivao mrtve uz odredjene
ceremonije, prvi je praistorijski ovek koji je
iveo u okviru porodice
Izumrli su pre oko 30.000 godina, ne zna se
zato, ostaci su se verovatno pomeali sa homo
sapiensom
Pre oko 300.000 godina pojavljuje se
Homo sapiens (razumni ovek)
Njegova osnovna karakteristika bila je
govor
Daljim razvojem, pre oko 35.000 godina
nastaje homo sapiens sapiens (veoma
razumni ovek), odnosno savremeni ovek
Najpoznatija podvrsta homo sapiens
sapiensa je kromanjonac (dobio je ime po
peini Kromanjon u Francuskoj
Kromanjonac
Paleolit
Ovo je najdui period u prolosti ljudskog roda,
trajao je od oko 3 miliona do oko 10.000 god.
p.n.e.
Obeleio ga je nastanak i razvoj hominida i
pojava prvih orudja i oruja
U ovom periodu ljudi su iveli u peinama
Ovladali su korienjem vatre
Hranili su se lovom i sakupljanjem plodova
U peinama su otkriveni crtei ivotinja, primeri
praistorijske umetnosti, najpoznatiji primeri su u
peinama Altamira u paniji i Lasko u
Francuskoj

Ljudi su u paleolitu iveli u zajednicama,
koje se zovu opori ili horde, najniim
oblicima drutvene organizacije
U hordama su se meali elementi
ivotinjskog i ljudskog, u hordi je ovek
sazrevao i socioloki i bioloki napredovao
prema ljudskom obliku
U potrazi za hranom i vodom ovek se
selio sa mesta na mesto i takav oblik
ivota zove se nomadski
Altamira
Mezolit
Srednje kameno doba, koje je poelo krajem ledenog
doba, oko 10.000 godina p.n.e. i zavrava se pojavom
zemljoradnje, odnosno poetkom mladjeg kamenog
doba
Kraj mezolita varira u zavisnosti od podruja, neolit
najranije poinje na prostoru Bliskog istoka
U ovom periodu ljudi i dalje ive u peinama, ali i ve
grade prva trajna naselja
Iz ovog perioda potie nalazite Lepenski vir
Arheoloka iskopavanja na prostoru Djerdapske klisure
organizovao je uveni srpski arheolog Dragoslav
Srejovi
Naselja na ovom prostoru izgradjena su izmedju 6.500 i
5.500.god. p.n.e.
Lepenski vir
Neolit
Mladje kameno doba, ija su glavna obeleja
poetak zemljoradnje i stoarstva, kao i pojava
stalnih naselja, ime umesto nomadskog naina
ljudi prelaze na sedelaki nain ivota
Ljudi su iveli u zemunicama i sojenicama
Za razliku od paleolita, drutvo se delilo po
krvnom srodstvu na: rodove, bratstva i plemena
Veruje se da je grad Jerihon, u Palestini,
najstarije naselje na zemlji i potie iz ovog
perioda
Jerihon
Najznaajnija nalazita na Balkanu iz ovog
perioda su: Starevo (kod Paneva) i Vina
(okolina Beograda)
uveni spomenici iz ovog perioda su megalitski
spomenici (monumentalne kamene gradjevine,
nainjene od ogromnih stena)
Najpoznatiji spomenik te vrste je Stounhend, ne
zna mu se tana namena, ali se pretpostavlja da
je sluio paganskim ritualima
Stounhend
Metalno doba
Ovaj period deli se na: bakarno doba, bronzano doba (legura bakra i
kalaja) i gvozdeno doba
U ovom periodu pojavljuju se trgovina i zanatstvo, trgovina se
obavljala razmenom proizvoda
Bakarno doba vezuje se za 3.milenijum p.n.e., orudja od bakra bila
su suvie krta i lako su se lomila
Zato su ljudi oko 2.200.god. p.n.e. bakar poeli da meaju sa
kalajem i tako nastaje bronza
Smatra se da gvozdeno doba poinje negde oko 1000.god. p.n.e, na
prostoru Bliskog istoka
Prvi narod koji je koristio gvodje bili su Hetiti na prostoru Male
Azije, koji su uspeno uvali tajnu proizvodnje gvodja, ve negde
od 1500.god. p.n.e.
U Evropi se gvodje prvo pojavljuje na grkim ostrvima otprilike u
12.veku p.n.e