Lo Diari 21 - HD

o diari
de lIEO MP L
Numer 21 - Prima de 2014
DUAS NOVLAS RUBRICAS!
Per encara mai de contengut
EVENIMENT
LOccitanada de Carbona torna
2 Lo diari de lIEO MP n21
A la prima tot que renaveish
En aqueth moment tan complxe per la len-
ga, aqueth numero de Lo Diari que pt
semblar un senhalt desper.
Lo Diari aqueste, que varresrva per la
prima un numer quarrepresenta, a de bo-
nas, laccion de lIEO en Meidia-Pirenus.
A la grana question, quei aqu lIEO en
Meidia-Pireneas ? Quei enveja darrespner,
que son associacions (de basa) e personas
qui hn : qui hn per loccitan, qui hn ent
parlar e qui hn dens la lenga. Vist atau, los
nivus superiors de lIEO que deven estar
vists coma los nivus facilitators de laccion
de la basa e arrepresentatius daquera basa.
Laccion de las nostas associacions que deven
estar encoratjadas, permor que sen vau la
pna. En efit, aquera accion quei tostemps
mes importanta (encara mes de 80 eveni-
ments a lagenda) e mes variadas. Que tca
tostemps mes de monde (960 aderents 2013).
Alavetz, ent hr-s larrebat vertadr
daquera accion lo noste jornau qua a evolu-
ar. Dara enl, que trobaratz duas navras
arrubricas. Ua arrubrica vita de las asso-
ciacions (ua associacion quevs prespausar
en occitan quauquarren arrepresentatiu de
ua de las suas activitats regularas) e ua arru-
brica rendut-compte (un aderent quens
presentar un article relatiu a un tribalh de
recrca o a la sua vision critica dun libe, dun
espectacle occitan o dun eveniment occitan).
Atau, aqueth cp, ent comenar dab aqueste
navth format, que poderatz gaudir de : la
recpta de las micas rotladas deu Cercle de
Somari La letra del director
nvas 3
edicions 7
eveniment 8
servici de lemplec 10
vita de las associacions 12
renduts-comptes 13
lenga 20
agenda 21
contactes 26
mdias 27
Lavercan-
tire, la segui-
da deu rendut-compte
deu collqui dAlbi per M. Ta-
yac e dun rendut-compte de F. Ber-
nissan sus eth denombrament deus locu-
tors de loccitan.
Sebastian Pugin
Cap-redactor : Sebastian Pugin
Maqueta : Ivanna Jeune
Fto de cubrta : Aldric Hagge
3 Lo diari de lIEO MP n21
nvas
Camins de guerra
A
quel que seri lo traductor del Nov-
el Testament, dels Salmes e de
lincomparabla bra sacerdotala me de Diu
dont antanben las versions occitanas de
Romeo e Julieta e dels Contes de la Vilha
Frana que non coneisson enqura dui cap
degal dins justessa dels mts e dels sons.
Mas avant descriure aquela lenga prestida
de lum, Juli Cubainas ft la Granda Gurra
e per ne prdre pas la memria ne consig-
nt sos sovenirs dins sos carnets de gurra.
Camins de gurra es lo nom daquela bra,
escleta, justa mirada sus la pena e lorror
daquelas annadas, justa paraula dun me
que tot donat a Diu nra a pas mens de carn
e dsses per sentir tot lo malcr e lo desan
duna umanitat que cujt se prdre de voler
safrontar totjorn mai.
De vertat Juli Cubainas da Sant Alari de
lAlbenca es un me coma totses amb una
paraula fra nrma : nos a volgut daissar sos
escriches que lIEO dlt plan simplament se
prepausa deditar per tal donar un bocin mai
de saba e de cr a las letras dc.
Ibos en Bigorre, Entre mutations
et mythes, un succs deus bths
L
o divs 31 de gr a Ibs ques teng a la
sala Comet la presentacion deu darrr
flme de Nosauts de Bigrra : Ibos en Big-
orre entre mutation et mythe .
Aquera permra projeccion quest un suc-
cs popular, entre 400 e 500 personas que
assistn ad aquera serada. Au programa :
la projeccion deu flme, un temps de debat
e questions, e per segur, un petit veire de
lamistat.
Ent realisar aqueste flm, Fabrici Bernissan
quest assisitit dun grope de pilotatge de
la memria de la comuna e de Jean Salles (lo
President deths Plantagulhas, organisator
de la Hesteyade de Bigrra).
Lo flme Ibos en Bigorre , comandat per
la comuna, quei basat sus un collectatge de
mes dua annada qui permetesc a Fabrice
Bernissan darreculher anecdtas, mites,
legendas e refexions ligadas a las muta-
cions deu villatge, e, a cps, de la societat.
Pendent quasi ua ra e lo mes sovent en
occitan, los actors, 36 abitants deu vilatge
quevocan listria deu vilatge, lo su pres-
ent e lo su avier
Lo flme quest unanimament apreciat e la
horrra deus abitants deu vilatge que sen
tornn satisfits.
Per prva, 200 DVD questn venuts tanlu
aquera serada de presentacion.
Se, vos tanben, e voletz crompar aqueste
flme, nesitetz pas a contactar Nosauts de
Bigrra.
DVD Ibos en Bigrre
15 , 55 minutas.
Sostitolatge : francs e occitan-gascon
Contacte: 05.62.93.04.65
Ieo65@wanadoo.fr
4 Lo diari de lIEO MP n21 4 Lo diari de lIEO MP n21
nvas
La prima occitana a La Baraca:
tornar lo printemps !
A
qu fa qualques annadas que lIEO 12
organiza de primas occitanas, a Rods,
Luc-La Primauba, Olemps, Santa Radegon-
da, Sebasac. Ongan : la Baraca del Fraisse
(Baraqueville), Manhac Moirass.
Pendent un mes, just abans la prima,
lobjectiu es de far grelhar las raices occita-
nas del pas. Coma ditz en francs lo per-
sonatge de Farrebique : Que tu es bte, a
revient toujours le printemps !
La prima de la lenga, aqus plan segur una
mesada danimacions (espectacles, musica,
lecturas, exposicions, escambis...). E benlu
mai quaqu : un ime, un esperit. Bufar sus
las brasas amagadas del recaliu, reviscolar
se i a besonh de reviscolar, prene conscin-
cia, far descobrir lenga e cultura occitanas.
Amassa.
Es a dire amb las comunas, amb las asso-
ciacions localas que vlon participar, amb
e aqus important los joves e los mens
joves, totas las generacions ensemble... En
partenariat amb la mission departamentala
de la cultura dAvairon.
Aital far la demostracion de la dignitat e de
la vitalitat de la lenga nstra e de la cultura
nstra, una cultura enrasigada e a lencp
plan modrna.
E, plan segur, tornar la prima...
nvas
Autras nvas
Animacions sul legendari carcinl
Del mes de febrir al mes de mai, lanimator
en lenga de lIEO dlt far 5 animacions dins
5 establiments de retirada de contes e racon-
tes sul legendari carcinl per acompanhar la
circulacion de la mstra facha pels servicis
etnologiques del Conselh General a-n aquel
sicut. Aqueles establiments son las EHPAD
de Gordon, Caurs, Gramat, Limonha e Prais-
sac e mai lo foguir ltjament da Biars.
Aquelas animacions son dubrtas a totes e
per ne conisser melhor las datas, podtz
telefonar a lanimator referent de cada es-
tructura.
Doccitan pel camin
dinterpretacion patrimoniala del
Pas dels Pirenus Catars
L
e Pas dels Pirenus Catars quobtenguc
fn de 2008, del Ministri de la Cultura
e de la Comunicacion, le labl Pas dart e
distria a per objectius mgers de fr con-
isher e de valorizar le sieu patrimni. Es atal
que, per ac fr descobrir o melhor conisher,
tant al monde de lendreit coma a aquelis
que si venon passejar, fusquc imaginat un
camin dinterpretacion patrimoniala.
Comenat en 2011, le projcte prenguc
forma dins ms de cent panls (almens un
per caduna de las 56 comunas del pas)
quassabentan sus tres tematicas principa-
las : le pasatge, lindustria e le catarisme.
Saquelis panls son escrits en francs,
sacompanhan dun resumit dins tres len-
gas : loccitan, lespanhl e langls. E es al
servici lingistic de lInstitut dEstudis Oc-
citans dArija, que fusquc fsada la ver-
sion en lenga nstra. Ja pensam quitament
se le txt occitan es botat suls panls amb las
lengas estrangiras... quac cal fr sapier.
Quarriba sovent que, fra de tota logica, se
parla del pas e de la sieu vida en ignorant
del tot la sieu lenga prumira !
Per ne sapier ms :
http://pyreneescathares.canalblog.com
http://patrimoine.midipyrenees.fr
http://www.an-patrimoine.org
nvas
E
s gratut e tot lo monde i pt participar.
Sufs de mandar la vstra participacion
abans lo 1r de setembre de 2014 en seguis-
sent los critris seguents :
- Los txtes devon sser escrits en occitan, o
bilingue occitan-francs. Lo lengadocian es
aconselhat.
- Los txtes se devon adrear a un lectorat
jove : de 3 a 16 ans, a la causida del participant.
- Lo format es liure : podtz escriure un ro-
man, un conte, de teatre, de posia, de nov-
las Lo tma es liure tanben.
- Lo txte deu far al mens 50 paginas A4 en
Times New Roman, 12, interlinha 1,5 e mar-
gas de 2,5 cm. Per la posia, lo minimum es
de 20 paginas. I a pas de maximum.
- Los txtes devon aver un ttol mas pas ss-
er signats.
Cada txte mandat deu sser una bra origi-
nala escrita pel participant e pas jamai publi-
cada ni mai difusada, quitament sus internet.
Podtz mandar mantunas participacions
saqu vos agrada.
En mai del vstre texte, vos cal mandar una
cpia de vstra carta didentitat e une fca
dentressenhas signada amb lo vstre nom,
adrea, numro e mail, data de naissena,
trabalh, una autobiografa corteta, lo nom-
bre de participacions mandadas amb lo t-
tol, lo nombre de paginas, latge ciblat e una
pichona descripcion de cada txte.
Pels menors, cal tanben mandar una autor-
izacion dels parents.
Tot aqu deu sser mandat abans lo
1er de setembre per mail a ladrea
concors.ieo46@gmail.com e per corrir en cinc
exemplaris a :
IEO MP
Ostal dOccitnia
11, carrira Malcosinat
31000 Tolosa
La jurada, compausada dun editor e de
personas acostumadas al mitan occitan e lit-
erari, causir los ganhants segon mantunes
critris :
- Originalitat del tma causit
- Narracion
- Respcte dels critris
- Estl de lautor
- Lenga
I aur tres prmis : lo primir ser la publi-
cacion de lbra per lIEO dlt, lo 2nd una
inscripcion a un cors o un talhir de causir
dins una seleccion e lo 3n qualques libres.
Mai dinformacions a venir sul site de lIEO
MP : www.ieomp.com
LIEO dlt organiza un concors
descritura joinessa!
edicions
L
IEO-Arija torna editar pel cinquen cp Los vrbs conjugats de Patrici Pojada. Ser
disponible a partir del mes dabril a 9 uros lexemplar. De comandar a IEO-Arija.
Espaci occitan
11, car. Enric Fabre
09100 Pmias
ieo09@ieo-oc.org
Los vrbs conjugats. Memento verbal de
loccitan
Quei ua sintsi doblaments engatjada de qui
mos auhreish uei dab eth seriosr e era compe-
tncia de qui lau se coneish Patrici POJADA,
subera morfologia verbau occitana.
Engatjada bth prumr, per amor quei eth desir
patriotic de veir a arrecaptar era lor autonomia
lingistica peths occitans, toti parans abarreja,
de qui a empent e portat aqueth estudi.
Ms engatjada tanben, per amor quaqueste arre-
hilh dera trra dArija, a on lengadocian, catalan
e gascon e frairejan demps tostemps, be sap que
non i pt aver cap dunitat vertadra quena di-
versitat.
Quen sia frairauments arregraciat !
Bernat ARROUS, professor doccitan
Aqus la cinquena edicion daquela aisina que voldrin sser Los vrbs conjugats. Memen-
to verbal de loccitan dempui la primira edicion, vint ans a. En mai dels paradigmas
complts dun centenat de vrbs e dels quadres de las variantas regionalas, de ntas donan
de precisions sus la conjugason de tal o tal vrb. Atal, lo memento se pt utilizar a dos
nivls: lo primir, en sapiejant suls quadres, per trobar una informacion rapida a partir
dels modls prepausats; lo segond en permetent de retrobar una forma mai locala e tan-
plan autentica de conjugason.
Patrici POJADA

Cinquena edicion
Institut dEstudis Occitans
LOS VRBS
CONJUGATS
Memento
verbal
de loccitan
Los vrbs conjugats, 5e edicion

eveniment
LOccitanada de
L
e Cercle Occitan de Carbona e
deu Volvestre organisa cada dus
ans le hestau de lOccitanada de Car-
bona. A loccasion daquera tresena
edicion t le 28 de junh de 2014, le
COCeVo ser sus lempont.
Lequipa de Michel Pez es a pre-
parar aquera jornada a lentorn de la
cultura e de la lenga Occitana.
Un programa que le COCeVo vau
hestiu e agradiu per totes les que
venguen participar a la hsta.
Le hestau se debaner coma tot cp
dins lairau agradiu deu centre socio-
culturel deu Bsc de Castra.
- Tanlu 9 oras les estagis e la passe-
jada botanica comenan.
- Danas : sala de la Gym Bsc
de Castra ambe Paulette Faucon
Claudine Labrande e Jean-Claude
Maurette. ! Portatz les cauons de -
ritmica- (10 )
- Musica : sala Laveran csta la co-
muna. (10 )
- Cants : sala Dupau csta la comuna,
dab Eric Fraj. (5 )
- Passejada botanica a broa de Garona
ont cadun pt intervnguer e partici-
par per un escambi sus las plantas :
coma se disin, en que servissin...
(Gratuit)
Se cau inscrver au COCeVo :
lagardemartine@hotmail.fr,
mgghirardo@orange.fr,
Michel.Peze@free.fr
Lensemble deus estagis servirn
ende animar laperitiu de fn de jor-
nada devath la hala deu centre vila.
Un aperitiu ofrt per le COCeVo !
A 11 oras e mieja un passa carrras
se har per la vila, les comerants son
sollicitats per apolidar las botigas a las
colors Occitanas, le COCeVo les ajuda
dab les drapets, camisets, afchas...
La presncia deus Gigants de la Ca-
landreta de Murth es esperada,
sern acompanhats deus musicaires
deu COMDT.
Un repaus plan meritat permeter de
reprnguer vam a lentorn dun re-
paish conviviau.
Le vrspe, tot es gratuit, les mainat-
ges aurn jcs tradicionaus gratuits a
lor portada.
Un debat : Quina plaa per la len-
ga occitana ? menat per Eric Fraj e
Jaume Albarde, ont cadun poir in-
tervnguer, pausar questions
Le CoceVo vos promet una jornada
rica de cultura Occitana
Programa

eveniment
E les contes per totes en seguida nos
menarn de cap lora de la demon-
stracion de las danas des mainatges.
Le monde se recamparn devath la
hala deu mielh de la vila end prngu-
er laperitiu animat. Le COCeVo vos
acuelher dab un vser de lamistat.
Ser locasion de vser tot que ses
hit aus estagis pendent la jornada.
Le sopar se har au Bsc de Castra
ende una pausa plan ganhada. In-
scripcion obligatria avants le 23 de
junh : 06 23 14 61 20
E api devs las 9 oras le grand bal
de la nit comenar, animat ambe
Castanhas e Vinovl e Folc e Pic ent
sacabar de cap a 3 oras. (10 )
Prtz-hit : disnar + sopar + bal deu
ser 35
Informacions : 05 61 97 35 04 o
05 61 87 08 27
Le CoceVo vos promet una jornada
rica de cultura Occitana e benlu las
camas canadas ? Aqu rai, man-
quetz pas lOccitanada de Carbona le
28 de junh de 2014 tre 9 oras !
Gisla Lafargue
Carbona torna !
I a dos ans, los gigants de
la Calandreta de Murth
avin danat jos la hala de
Carbona...

Lo Servici de lEmplec quei un projcte de lIEO ques fxa lobjectiu de
participar a lintegracion de loccitan dens leconomia en tot favorizar lencontre
de laufrta e de la demanda demplec en occitan.
Ent facilitar la visibilitat de las aufrtas demplec en occitan, lo Servici de
lEmplec que vos prepausa de centralizar e de difusar aqueras aufrtas.
Alavetz, se las vstas estructuras desiran recrutar un navth emplegat, nesitetz
pas a nos contactar ent hr passar las vstas aufrtas peu noste site.
Que trobaratz ai-devath la lista de las aufrtas demplec en Meidia-Pireneas
actuaument vegedera peu site www.emplec.com.
Contacte :
Servici de lEmplec
Ostal dOccitnia,
11 rue Malcousinat
31000 Toulouse
09-62-56-09-91 / 06-82-23-44-55
ieom-pireneus@ieo-oc.org
servici de lemplec
Mission
La persona recrutada aur la responsabilitat
duna classa.
Competncias requesidas
Bon relacional amb los mainatges, capacitats
daculh dels mainatges e dels parents. Co-
neissena del mestir de regent e dels pro-
gramas de leducacion nacionala. Bona mes-
tresa de la lenga occitana, parlada e escricha.
Nivu doccitan : Mestresa correnta
Descripcion complementria emplegaire
CDD
Debut del contracte : lo 12 de mai
Durada del contracte : fns al 7 de julhet de 2014
Nombre doras per setmana : mig-temps
Salari mensual : 750 brut
Nivl destudi desirat : Licncia
Experincia demandada : Debutant acceptat
Rods
Contacte :
ligaira.calandreta.mp@gmail.com
Mission
La persona recrutada aur la responsabilitat
duna classa de mairala
Competncias requesidas
Bon relacional amb los mainatges, capacitats
daculh dels mainatges e dels parents. Co-
neissena del mestir de regent e dels pro-
gramas de leducacion nacionala. Bona mes-
tresa de la lenga occitana, parlada e escricha.
Label niveau oc : Mestresa correnta
Descripcion complementria emplegaire
Tipe de contracte : CDD
Debut del contracte : 12 de mai de 2014 fns al 7
Nombre doras per setmana : temps plen
Salari mensual : 1500 brut
Nivl destudi desirat : Licncia
Experincia demandada : Debutants acceptats
Vila demplec : LUnion
Contacte :
ligaira.calandreta.mp@gmail.com
Regenta/Regent Regenta/Regent
servici de lemplec
Lo Marcat de lemplec 2013 en
Meidia-Pireneas
A
vant de liurar la sintsi de lanalisi de
lemplec occitan en 2013 en Meidia-Pi-
reneas, quavem a considerar e a presentar
los limites deu noste estudi.
De la ua part, maugrat que lo site
www.emplec.com e sia reconeishuts per
ua grana part deus emplegaires, totas las
auhrtas demplec en occitan nestn
pas postadas suu site. De lauta part, que i a
hras dadas qui sern interessantas de con-
isher e que lo Servici de lEmplec no pt
hornir : Quantas auhrtas demplec non-
pervedidas ? Quant de temps e cau ent
arrecrutar ? Quines tipes de demandaires
demplec ? Quantas creacions (e destruc-
cions) netas de pstes de tribalh ? etc.
Totun que podem botar en davant tendn-
cias importantas :
- Ua manca relativa de candidats per rap-
port au nivu de lauhrta demplec en occi-
tan, mes que tot sus pstes que demandan ua
mestresa courenta de loccitan e ua tecnicitat.
Aquera manca de candidats formats que
concerneish tanben lo sector stable de
lemplec occitan. Aquer ques pt con-
statar dab los pstes de regent(a)s de las
classas bilinges de lEducation Nationale.
Pstes de qualitat en trme de carrra pro-
fessionau e que nestn pas tots pervedits a
locasion deu concors deu CRDP especifc
de 2013. Quexisteish doncas ua necessitat
hrta de formacion en occitan e ua comuni-
cacion ligada a la formacion e a las possibili-
tats demplec.
- Un arrecors au CDI hra feble (15 %)
per raprt au marcat globau francs (32 %).
- Ua concentracion hra importanta
de lemplec occitan sus dus sectors
dactivitats (lensenhament e las asso-
ciacions de socialisacion de loccitan (tipe
ieo, cfpo, etc) quarrepresentan 95 % de las
creacions demplec occitan en 2012.
- Ua mestresa de la lenga quei requesida
per 83% deus pstes prepausats.
- Un arrecors au temps plen per 43% deus
cas, hra inferior ad aqueste deu marcat globau.
- Ua disparitat geografca hra hrta.
Meidia-Pireneas quarrepresenta exact-
ament ua creacion demplec de duas. En
Meidia-Pireneas, la disparitat entre depar-
taments quei hra importanta tanben :
lo raprt entre lArija e la Hauta-Garona
quei de 1 a 24.
- Un marcat de lemplec duau : en efit
lemplec occitan ques caracterisa per la
coabitacion dun ensemble demplecs stables
(en CDI e meslu remunerats de plan) dab
un ensemble demplecs precaris caracterisats
peu temps parciau e remuneracion au SMIC.
- Emplecs stables (13 %) : a lencp
contrat de CDI, a temps plen dab un sal-
ari de 1,5 a 2 SMIC. Que son emplecs de
lEducacion Nacionau en mger part.
- Emplec precaris : CDD sovent car-
acterisats per salaris prches deu SMIC e lo
temps parciau.
- Quauques auhrtas plan pagadas
ms pas que quauques oras per setmanas
e qui poden constitur un bon complement
dactivitat (8 % de las auhrtas).
Lo Servici de lEmplec
Institut dEstudis Occitans,
Toulouse, le 7 mars 2013.
la vita de las associacions
- Mesclar la sal e la farina dins una terrina.
- Far un potz dins la farina.
- I copar los uus, ajustar laiga de vida e
prestir en ajustant laiga pauc a pauc dusca
al moment o tota la farina ser incorporada.
- La pasta se deu destacar de pels dets e del
plat.
- Contunhar de prestir la pasta mija () ora
al mens, deu stre sopla.
- La cal daissar pausar al mens 2 oras, plega-
da dins un linge (o dins un plastic onchegut).
- Estirar la pasta a la man sus la taula ( cal
per aqu una taula pro bla : 1,8 m/1,2 m)
acatada duna toalha o dun vilh lenl sec
e enfarinat.
- Sus aquela pasta estirada que deu stre plan
fna, espalmar de graissa fonduda.
- Rotlar la pasta sus ela-meteissa dins lo
sens de la longor, copar aquel rotlu en tal-
hons dapraqu 20 centimtres e sarrar a
cada cap.
- Botar a cire dins lo bolhon que deu bulir.
- Lo bollhon es aprestat amb qualques le-
gums que podtz cambiar segon lo gost de
cadun : patanas (trufas), prres, caulets lo
salat (ventresca) e un talhon de cambajon.
e ara: bon apets!
La mica rotlada de la Bouyguejona
La pasta
Per uch personas
- 3 uus
- 1 culhir a caf daiga de
vida (aigardent)
- de laiga justa caudeta (1
a 2 veires)
- 1 pichon culhieron de sal
- 1 quil de farina
Ingredients
renduts-comptes
L
o denombrament deus locutors dua lenga
quei hra mes complx que qui sembla.
Aquera question quinterssa las nombrosas
lengas minoritrias que larc roman e compta.
Aqueras lengas que son estudiadas de faion
inegau e lo comput deus locutors ques resu-
meish a estimacions vagas.
Que nsavisam que los qui formuln
proposicions chifradas deu nombre de locu-
tors de loccitan an sovent emberogit la real-
itat. A titou dexemple, la basa de dadas deu
World atlas of language structures (WALS)
e leditor Ethnologue languages of the world
quindican que i aur 1 940 000 locutors en
includir lItalia, lEspanha e Mongue. Que
mesuram aquiu a quin punt aqueras dadas
e son luenh dster hidablas.
En permr, que conveng dessegurar-s deu
sens que dam au mot locutor . Quavem
prepausat ua categorisacion dens laquina dis-
tingueishem (natius e neo-lucotors) de la ua
part, e de lauta part, los non-locutors (hra
impregnats de la lenga o drin impregnats).
Dun punt de vista numeric, loccitan quei
en prta de locutors au mens desempuish
1914. Labandon progressiu de la transmis-
sion familiau que sei generalisat desem-
puish las vilas e dinc a las campanhas, los
vilatges, los bordalats e aquer dinc a la
dusau gurra mondiau.
En lespaci dua generacion, entre 1920
e 1940, tot un pble que renonci a la sua
lenga. En un sgle loccitan que pass de 9
milions de locutors a 100 000. Dens vint ans,
loccitan que deur comptar de cap a 30 000
locutors. Dens quaranta ans que sern a
pena 20 000. Aqueras estimacions chifradas
que son lo frut dun trabalh de terrenh miat
en Gasconha dempuish 2001 auprs deus
abitants. De mes en mes, lingistes coma M.
Glessgen o los experts de lUNESCO, que
sacordan sus lestat reau e extremament
preocupant de la lenga. Aqueste constat que
deu ster assumit per cadun.
Fabrice Bernissan
Nosauts de Bigrra
Universit de Paris Sorbonne
Quantes locutors e compte
loccitan en 2012?
Ent ster larrebat tostemps mes fdu de lactivitat de las associacions de
lInstitut dEstudis Occitans en Meidia-Pireneas, lo Diari que prepausa ua
navra arrubrica renduts-comptes. Aquera arrubrica que ser dedicada a la
difusion de comptes-renduts relatius a las activitats de recrcas deus nostes
aderents e de las nostas associacions e, tanben, a renduts-comptes de libes,
conferncias o desbat dinters per la nosta lenga.
Ent aquera permra, quevs prepausam lo rendut-compte dun article de
Fabrice Bernissan, titulat Combien de locuteurs compte loccitan en 2012?
pareishut a la Revue de Linguistique Romane de julhet-deceme 2012.
Que podetz consultar lintegralitat de larticle per internet au site de lIEO MP.
renduts-comptes
Collqui dAlbi : una politca
sociolingistca per loccitan
Politica lingistica o esquma de desvo-
lopament ? Es quaqu es trencat ? Politica
lingistica o esquma n2 ? Frgas ques-
tiona los presents.
Per J.P. Becvort, lesquma es estada una
avanada importanta, mas una politica
lingistica es quicm mai que que vesm.
G. Latrubessa confrma.
Donc second esquma de desvolopament
(represa de Frgas) ; tres nivls daccion son
a considerar, mas la refexion se deu far a
lescala del collectiu suls processs de re-
coneissena de la lenga occitana a un nivl
politic, al del de lesquma. De costuma,
una politica lingistica se defns a lescala
del nacional ; es que la region es prsta per
menar a son nivl una politica lingistica re-
gionala en labsncia del nacional ? I a tot lo
trabalh que se pt far amb la societat civila,
lo mitan associatiu, tanben amb las famil-
has, dins lesfra privada.
Quna frma de reconeissena vl Occit-
nia ? Qual es lo subjct, qun es lobjt de
la demanda ? Un depend de lautre : se lo
subjct, politic, es mal organizat o sofrs de
pauc de vitalitat, la lucha per la reconeissen-
a risca de balhar pas gaire de resultats ; una
collectivitat frtament assimilada es dins
una posicion frula per faire de demandas
culturalas e lingisticas ; la reconeissen-
a depend de condicions extrnas, coma
lEurpa o lo govrn so vl. La question es
coss afortir lo sentiment identitari occitan,
coss defnir los mecanismes intrnes que
permeton de formar un subjct politic, los
organes de representacion de lOccitnia,
qual parla al nom de lOccitnia ? Sags de
clarifcar lo rtle de cadun, de reconisser
los interlocutors. Dunes elements de re-
sponsa se trapan dins lenquista socio-lin-
guistica de 2012. Que volm far reconisser :
la lenga e la cultura, las personas que parlan
la lenga o anar pus lunh e far reconisser
una comunautat ? Al Canad, se parla mai
de comunautat, aic, sags mai de protegir
la lenga, dassegurar de dreits individuals a
parlar la lenga o a recebre una formacion .
Frgas cita aqu una frasa de Crestian La-
garda : Es que la sola volontat individuala
pt far reconisser son drech imprescrip-
tible de non discriminacion en rason de sa
lenga ? Pas segur ; per contra un collectiu es
mai susceptible di capitar ; aquel collectiu
es de fach, emai se lo mot es geinant dins sas
connotacions, una nacion culturala . Es
donc pus aisit de far reconisser de dreits
individuals se los individs sinscrivon dins
una collectivitat ; coma sii sociolg, sii
obligat de pensar lindivid dins sa societat
Albi 19 doctobre de 2013
2e partida
Pistas de refexion sus lavenidor
de lOccitnia: Eric Frgas

(es un postulat) ; cal nuanar en ensagent de
defnir de quna collectivitat sags. Daqu se
pausa tota la construccion de la legitimitat :
una question que se deu pausar sul tarrenc,
dins lo concrt, dins lo long trme, al prp de
la populacion o dels partenaris, del govrn ;
balhi una citacion crsa per mostrar qum
pt sser pron optimist sus levolucion de la
legitimitat : sus un perid recent, dempui
qualquas annadas, es incontestable que
lopinion crsa a prigondament evoluit, las
idias ir avanadas e defendudas pels sols
nacionalistas an largament penetrat la soci-
etat insulria e fan sovent lobjct dun larg
consenss. ques estat bon en Crsa se
pt passar endacm mai.
Aqu segus una intervencion pron longa de
F. Lesgorga que balha son vejaire sus la situ-
acion lingistica e sus las amenaas actua-
las sus las ikastolas ; denncia lutilizacion
a carga de certans mots : comunautarisme,
balcanizacion, etnizacion, per los politics,
la premsa o lo sistma educatiu. Sags de
culpabilizar lo monde ; per el, lobjectiu
demra la basquizacion del pble basc. A
la fn de son intervencion, pausa lo cas de
lIrlanda, que sa lenga venguda ofciala es
pas utilizada per autant.
Per ne tornar a lesquma que ven, es que
es estat prevesit davalorar lobtension dels
resultats ?
Responsa de G. Latrubessa : lesquma tal
que es es perlongat duna annada, de tal bi-
ais desperar la mesa en plaa de lOPLO ; i a
ajut una primira avaloracion de mig par-
cors ; precisa, sus la question de las comu-
nautats, que laprcha de la Region es una
aprcha territoriala ; parla de lengas indig-
nas a considerar diferentament de las lengas
de limmigracion ; denncia una volontat de
tot emmesclar de la part de lestat que parla
de lengas de Frana ; trapa la denominacion
de lengas minorizadas de la carta europen-
ca mai confrma a son aprcha territoriala.
Constata que la lei francesa quempacha de
desvolopar de politicas comunautrias es
dun biais contornada per arribar a lobjectiu
recercat de 30 % de locutors en occitan,
ques un biais de comunautat de locutors
occitans.
Frgas torna sus la question de lavaloracion
dels resultats per insistir sus limportana
de la recrca, e de laccs a las donadas : Al
Canad, lAgncia Nacionala dEstatisticas
incluss lusatge de lensemble de las len-
gas e de lor utilizacion a lostal, al trabalh.
Aqu sembla plan mancar aic (levat una
excepcion en 1999). Aqu csta car mas es
indispensable per navigar pas a vista . En
Acadia, ses desvolopat un trabalh de recr-
ca seguit daccions dins lo domeni de la san-
tat ; aqu se pt far se i a los fnanaments
necessaris, lo demai segus.
Caldri tornar sus la question dels objectius
de la 1era esquma, far crisser lo nombre
de locutors, afortir la coesion sociala e la
personalitat regionala : es que cal gardar los
meteisses o najustar de novls ? Qunes pro-
cesss se cal donar per respondre a la ques-
tion ? Segur, los exprts pdon aver una
idia, melhor es danar veire la populacion.
Se balhar una vision collectiva abans de par-
lar dobjectius.
Es important denvisatjar la lenga dins son
contxte cultural : se transmet pas sola-
ment una lenga, tanben una cultura e una
memria. Se cal demandar coss se pt
far, a lencp cultura e lenga. Aqu una es-
renduts-comptes

casena de conscientizar los individs e los
aprenents a la situacion e a la problematica
lingistica. Sus aquel objectiu, se cal de-
mandar qun rtle pt jogar la familha (entre
generacions), coss se pt encoratjar aquela
transmission. Es un desfs que de dintrar
dins lesfra privada, es benlu pus accessi-
ble per los poders publics de crear despacis
de proximitat socializants, per la transmis-
sion e lo manten de la lenga. Partir de
fach aqu desss e anar mai lunh en apro-
fechant de lexperincia passada.
Cal renfortir los mecanismes de collabora-
cion entre los actors e apevar lo trabalh de
las associacions cap a la populacion ; cal
gardar lo ligam amb la populacion, saquel
ligam es encara a desvolopar, cal lor bal-
har lescomesa de sexprimir, despacis de
paraulas (ex : lo collqui de dui) tot en lor
faguent comprene que que dirn ser
pres en compte dins las discussions per
lelaboracion de lesquma.
(Mai quuna consultacion, una presa en
compte).
Coss trabalhar ensemble, favorisar lo trab-
alh de collaboracion amb las associacions,
trabalhar dins lo novl espaci inter-orga-
nizacional (pluralitat dassociacions), tot
aqu es un aprendissatge, o fogut per
nosautres, les estat per los organismes
francofnes Acadians ; las condicions que
favorizan lo trabalh inter-organizacional
son la fsena, la transparncia ; la dimen-
sion volontria obliga a un enquadrament
que si pas autoritari, o ierarquic. Cal aver
una aprcha mai fexibla, mai sopla, que
permete de responsabilizar tot lo monde,
per que cadun psque interiorizar ques
esperat del. Tot aqu demanda una divi-
sion del trabalh, de las responsabilitats, una
clarifcacion dels rtles e de las responsabili-
tats de cadun, una aprcha de gestion la mai
clara e mai precisa e rigorosa ; cal tanben una
dubrta a lautre : emai se se trabalha per
una causa comuna, fras realitats son vis-
cudas a lescala de cadun ; cal sser sensible
a las problematicas e als enjcs viscuts per
las autras associacions ; es daqu que se pt
establir lo dialg e lo trabalhar ensemble.
Los avantatges de la collaboracion son dins
lo partatge dexpertisas e dexperincias, ca-
dun amb son bagatge per lo profch dels
autres. I a un risc : a mai dunes, savana
mens vite mas mai segurament ; emai se
totes trabalhan pas dins la meteissa direcci-
on, cal assegurar una coesion, una coerncia
entre las diferentas activitats dun esquma.
renduts-comptes

Se cal mesfsar dun certan neo-corporat-
isme, cadun arriba amb sos inters que deu
defendre al prp del governament ; aqu se
pt curar un valat de cap a la populacion ; i
a un vertadir dangir. Tot aqu constitus
un quadre conceptual per una soscadissa
sus las estrategias e las accions collectivas
de tarrenc. ques recercat es lo creis de la
vitalitat, aic 30 % dels locutors ; lo cal sos-
car dins un ensemble de contxtes e es aqu
tot lo rtle que pt jogar lo mitan associa-
tiu. I a tanben lespaci public que deu jogar
un rtle. m vl tanben renfortir las iden-
titats : per ieu, lidentitat, emai se la nocion
es prcha de la vitalitat, demra quicm de
distinct e desseparat. Lo poder politic jga
tanben son rtle dins tot lo processs.
Torni a limportana de lorganizacion co-
munautria : qual es prta-paraula, coss se
prenon las decisions concerniguent lo des-
volopament de lOccitnia, quna governan-
a cal metre a lescala de la societat civila,
qunes mecanismes se devon metre en plaa
per prene las decisions ? Sri occitanista,
me pausarii aquestas questions per las an-
nadas a venir, questions politicas, lo pro-
jcte qum vl se donar : question mger.
Ai pogut participar ir als trabalhs de
lestructura en plaa en Migjorn-Pirenus,
lo Conselh de Desvolopament, lAmassada ;
cal tanben sustot pas desbrembar la popula-
cion, la refexion es bona pel Canad coma
per aic. La S.A.N.B. (lAcadia del Novl
Brunsvick) per exemple comprta dos fo-
rums, un de concertacion dels organismes
acadians e un dels ciutadans. Quand se
mena una activitat al nivl del forum dels
ciutadans, per principi, tota la populacion
es convidada. Cal aquel sser acadian : los
anglofnes, a mens dsser francofls, son
pas invitats ; cal sser engajats per lidia
acadiana. Lo monde pdon tanben exerar
un rtle de cap als organismes que los rep-
resentan, en siaguent membre o a travrs las
estructuras de membership quexistisson
dins aqueles organismes. Per ara la difcul-
tat es que, se lo forum de concertacion fon-
ciona frt plan, pren la mger part de las de-
cisions, lo forum dels ciutadans reusss pas
o a de difcultats per mobilizar lensemble
de la populacion, que balha un certan de-
sacrocatge dels organismes per raprt a la
populacion.
Conclusion. Rampli los punts seguents :
las activitats de transmission de la lenga,
de la memria e de la cultura que per-
meton dafortir la vitalitat e lidentitat,
limportncia de desvolopar los espacis de
proximitat socializanta, lo besonh de ren-
fortir lestatut de la lenga en li donant mai
de visibilitat al nivl del territri, de des-
volopar las capacitats danalisi de la vitali-
tat lingistica (es per ieu un uts de trabalh
important), de trabalhar amb los actors sus
la planifcacion. Pas doblidar de desvolo-
par una estrategia daccion politica (pas
necessariament al dintre de lesquma de
desvolopament), parli daccions politicas
menadas dins un contxte democratic (sii
pas brica sul tarrenc de las accions politi-
cas violentas) per bastir la legitimitat de las
demandas occitanas, per far reconisser lo
fach occitan e desvolopar daliganas amb
los autres grops regionals ; deuri i aver ide-
alament un mecanisme de concertacion per
desgatjar de posicions comunas sus la ques-
tion de las lengas regionalas.
Miqul Taiac
renduts-comptes
renduts-comptes
Q
uan accepti de prner la carga de pres-
ident de la seccion regionau de lI.E.O.
M.P. (en mai de lan passat), quavvi en cap
de miar quauques pretzhits coma aqueth
dobtier entau moviment occitan en M.P. un
pste au sen deu Cosselh Economic, Sociau
e Enviroamentau Regionau.
Los contacts de qui establim que nos per-
metn de pagerar la coneishena de qui an,
los servicis de lEstat, de la realitat deu com-
bat noste. Ms que nos ami tanben e, lhu,
sustot, ent lavier, ad aufcialisar la Coor-
dinacion Occitana de MP. Tad aquer,que
tornm aurganisar aquera estructura ent
questssie linterlocutor arrepresentatiu de
tot lo moviment a on lI.E.O. M.P. e teng ua
plaa essenciau, t no pas dder mger.
Davder obtengut un pste ena segonda
Crampa de la Region, la de las fras vivas
de MP, aprs tres assais mancats, que pt e
que deu ster espiat coma un escaiuda.
Ms aquer, ua escaiuda, coma en dautes
domnis petits fracs (lassocicion mancada
de Parlem, per exemple), que demoran deg-
uens lo camp deus mejans de qui emple-
gam. Ne son pas a mespresar ms ne deven
pas ster la mesura fnau, de la nosta accion.
Lo but noste que deur clarament ster los
arresultats de hit deguens lemplec de la
lenca. E las evaluacions de las politicas, eras
tanben, que deurn portar suus objectius
fnaus e pas sus las avanadas dens lemplec
deus mejans.
[Que h pensar a politicas en dautes dom-
nis coma lindustrialisacion, a on lEstat &
las administracin e sacontentan de pager-
ar ladequacion a objectius intermediaris en
tot escner la falhita globau deu dispositiu.]
Se volem avder un indicator seris, que
cau prner levolucion deu nombre de locu-
tors e de las diferentas practicas de la lenca
e ena lenca.
Que nsamia aquer a dever expausar
dautes constats : lo combat occitanista ques
trba complicat e, quat gausi dder, poirit
per intervencions o intrusions de monde,
de poders politics exteriors (Generalitat de
Catalonha), dassociacions de qui mesclan,
a voler, combat culturau e manbras poli-
ticianas.
No vu pas dder que lo combat occitanista
na pas ua dimension politica, o diferentas
orientacions politicas possiblas. Que voi
dder que no podem pas demorar deguens
la confusion entre ster ua associacion arre-
coneguda dutilitat publica e servir los in-
ters de un partit politic.
Tau coma, se volem sauvar las arreulas deu
fonccionament democratic, e de la legitimi-
tat, deguens lo moviment occitan en M.P.,
no podem acceptar que ua associacion de
perimtre localisat (Convergncia) agsquia
e manifstie ua volentat egemonica en de-
hra de las suas competncias territoriaus.
(E no parliem pas de las scientifcas !)
Shense comptar que, en ms daquer, dab
lempara de la Generaitat, aquera asso-
ciacion tolosana e pretn a ua arreconeishen-
a de competencia suu territri dOccitnia
tota.
Suu projct dOfci Public de la Lenga Oc-
citana (O.P.L.O) la seccion regionau quei
estada miada a prner pausicions de quis
demarcan completament daqueras de lIEO
Arraprt morau
renduts-comptes
federau. E dab jo, foradament, en permera
linha. A tau punt de quem cal engatjarm
ad ahrontar, au parat de lAG federau
dAush (mai de 2013), tot permer los ele-
guits dAquitnia e de Meidia Pireneas ms
tanben la tsta de lI.E.O. federau. Tots dus
quavvan hit ua presentacion, faussa de
cap en p, de lelaboracion, a disn demo-
cratica, deu projct.
Lo discors politic de qui nos est servit
ei estat, en un permer temps quavvan
agit en associar las seccions regionaus a
lelaboracion deu projct. Quei faus ! Push,
en un segond temps (junh e abr de 2013)
lIEO federau quassag de justifcar aquera
practica per difcultats intrnas. Ent, en
un tresau temps, afrmar que no cau, que
navem pas a demandar ad ster associats a
lelaboracion daqueth Ofci, en permor de
quei lahr deus politics . Aquer sus un
projct dOfci PUBLIC, at cau tornar brem-
bar ? Pensatz a de qui ser lo dialg so-
ciau dab principis parirs.
La pausicion de lIEO MP quei clara : que
cau un Ofci Public. C !
Ms se volem que fonccione de plan, seu vo-
lem en presa dab la realitat de qui ei agra-
diua o pas queu cau pensar, bastir e gov-
ernar dab lo moviment associatiu occitan. E
aqueste, quei un moviment militant ! E deg-
uens lo moviment occitan lI.E.O. de M.P.
quei am par lo ms bth deus efectius.
Queu cau arrespectus deu moviment as-
sociatiu.
E ne cau pas que sia centralisat e monopolista,
de hit coma de dret, se no volem pas que, a
laucasion de ua crisi, au permer clash o
trebuc dimportncia, tot arrsquie de trobars
per trra. Dab un teishut vueitat de tota carn e
capacitats darresponsa, se totas las decisions
e son presas per un organa burocratic de qui
despossedsquia los actors de terrenh.
Aqueth fonccionament, queu veiem pertot en
partits politics coma en sendicats. Eu volem
arrecopiar en noste combat t la lenca ? Que
ser lassegurana de descoratjar e hra viste
hr hger lo monde ! Encra un cp, espiatz
de quis passa en partits e en sendicats.
Se cau, en tot aquer, establir-nos ua linha
ent las nostas accions, que ser dassajar de
destriar los buts deus mejans. Ms, malaro-
sament, o de qui arriba, de qui naseja,
volentariament o pas, de qui at ahuma
tot, quei que quauques uns assajan de her-
nos prner lescaiuda de la loas enterpresas
(dinters partisan o partidari) per lo com-
bat dinters comun.
Que narribam a un moment a on va caler
destriar entre los de quis baten e de qui son
au servici de la lenca e deus sus parlants, e
los de qui prenen e meten lo combat per la
lenca au servici deus los ahrs.
Pir Lobra
President de lIEO MP
lenga
Trobar
A
l moment quescrivi aquestas linhas
(matinada del dissabte 21 de decem-
bre de 2013), sabi pas perqu fogut pas
possible, arser, de captar sus internt la
novla television occitana en compausant
ladrea octele.com. Mas, aqueste matin,
legissi sus lecran : Tornatz-nos trapar de
6h30 a 10h30 . De segur, aquela corta nta
explicativa sadrea a totes los espectators
potencials, de Lescar a Nia e de Vielha a
Clarmont-Ferrand. E doncas, quitament
sen Bearn se ditz Tornatz-nos trobar ,
lavertiment coma qu cal esperar encara
un pauc es redigit dins un occitan que deu
aver lambicion dsser lo mai general pos-
sible. Deu sser aqu quexplica lemplec
del vrbe trapar puslu que trobar.
Es vertat que trapar, ambe lo sens de tro-
bar , es lo mot que correspond a loccitan
del sud de lAvairon, de la meitat occidenta-
la de lErau e del nrd-st de lAude. (ALF,
mapa 1339.) Es un airal plan pichon. Mas,
es dins aquel occitan quescrvon dos escriv-
ans importants : Ives Roqueta e Joan Larzac.
E los que los an legits son benlu portats a
creire que trapar es lo mot vertadiirament
general en occitan lengadocian. Es pas lo
cas. Trapar es dexcellent occitan, mas es un
localisme lengadocian. Trobar es lo mot im-
mensament pus espandit, de Bordu a Gap
e de Vielha a Clarmont-Ferrand. Seri es-
tat un excellent occitan estandard de dire :
Tornatz-nos trobar de 6h30 a 10h30 .
Totes sm dacrdi que los mots de l occi-
tan estandard concidsson sovent ambe los
mots de loccitan lengadocian, tot simplament
per que lo domeni lengadocian es geograf-
c a m e n t
central en
Occitnia.
Dism la
sal en occi-
tan estan-
dard, non
pas que si
la frma majoritria (en gascon, provenal,
lemosin, auvernhat, se ditz la sau) mas per
ques la frma centrala. Ara, de segur,
quand los mots e los traches gramaticals de
loccitan estandard son causits a vista de
nas , es plan de bon comprner que se f-
gan derrors. Ne senhali una segonda : un
fum de gascons se fgran que dins un oc-
citan neutre e general se ditz Sap pas
de qu dire . Per Los Alibrt Es una frma
a defugir (Gramatica occitana, 1935, p. 72.)
Dins un occitan blos e natural se ditz : Sap
pas qu dire .
Trabalhar a codifcar loccitan estandard es
un dels prtzfaches pus nbles dun lingis-
ta occitanista. Per i trabalhar efcaament, i a
dos condicions : la primiira es dacceptar
lida que la causa es necessria per far vi-
ure la lenga ; la segonda es de partir de la
coneissena pus complta possibla de la di-
versitat lingistica en diacronia e en sincro-
nia. E solide quaquela diversitat es interes-
santa e respectabla.
Jacme Taupiac
La Piboleta, dissabte 21 de decembre de 2013.
agenda
Mar
Mar
Mstra
Centre Occitan Rcaguda
Club de las quilhas dOnet lo
Castl : Quilhas de 8
CCOA
05 63 46 21 43
centre-occitan-rochegude@orange.fr
www.centre-occitan-rochegude.org
25 de mar
Commemoracion
Organizacion de commemo-
racions divrsas pels 100 ans
de la mrt de Mistral dins
comunas divrsas ont trobam
plaas o carriras F. Mistral.
Son programadas pel moment
las vilas de Rods, Milhau, Es-
palion, Sebazac, La Primaube,
Agen d Avairon e Severac.
Avec le Grelh Roergas et
lEscloupeto
CCOR
05 65 68 18 75
contact@ccor.eu
www.ccor.eu
28 de mar
Velhada
20h30
Velhada poesias
CCOA
05 63 46 21 43
28 de mar
Prima occitana
18h30
Baracavila
Inauguracion de la prima, pre-
sentacion de lexposicion De
la natura de quauques bstias
amb la corala Au fl du temps
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
28 de mar
Prima occitana
20h30
Creacion musicau dels escol-
ans de lescla G. Brassens
jos la direccion dA. Cance.
Contes amb lY. Durand
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
Del 28/03 al 26/04
Prima occitana
Baracavila
Exposicion de la natura de
quauques bstias
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
29 de mar
Mija-jornada de danas tradi-
cionalas
Cercle occitan de Carmau
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
Abril
03 dabril
Balti
20h30
Bolegason (69 carrira
dAuque - 81100 Castras)
Balti dubrt a totes, amb
Coriandre, grop del Lengadc
Rosselhon. Aquestes 5 music-
aires son adptes del Balti Oc
& folk. Aital, vos prepausarn
una musica Tradactuelle Oc-
citana, confda sur las ribas de
la Mediterrana, per vos far
viatjar las aurelhas e per metre
de brasas jos los vstres ps.
Entrada gratuita, participacion
liura
Centre Occitan del Pas Castrs
05 63 72 40 61
azalais@wanadoo.fr
www.ieo-tarn.org
03 dabril
Conferncia
17h
Carmau
Ramon Ginouillac e Miqul
Tayac Escrivans del Calelh
CCOA
05 63 46 21 43
Del 03 al 06/04
Viatge en Catalonha
Reus e sa region
Descobrta de Catalonha :
cultura, lenga, istria, gastro-
nomia ; escambis oc-catalans
435 /p amb 30 personas
ADOC Tarn
05 63 53 30 41
06 19 93 45 23
adoc-tourisme-oc@orange.fr
4 dabril
Prima occitana
20h30
Creacion musicau dels escol-
ans de lescla G. Brassens
jos la direccion dA. Cance.
Concrt amb Brick a Drac
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
05 dabril
Conferncia Pas castrs,
lenvironnement racont par
les noms de lieux
14h30
Centre Nacional e Musu Joan
Jaurs (plaa Plisson - 81100
Castras)
Per fra personas, la lectura
dels panls de senhalizacion
dels lucs, de las cartas IGN
servisson de se localizar e
es tot. Pasmens, los lucs
foguron pas nomenats a
lazard, e la toponimia es un
miralh dels pasatges o de las
activitats umanas passadas,
agenda
mantengudas ou desaparegu-
das. E c, los noms an de sens !
Es daqu, que Pire Thouy
vendr nos parlar en francs.
Gratuit
05 63 72 40 61
azalais@wanadoo.fr
www.ieo-tarn.org
05 dabril
Estagi de danas
9h/12h
Centre de Lsers de Lambrt
(Camin del Saillnc - 81100
Castras)
Els Chartres nos far desco-
brir los fandangs e los congs
de Captieux. Estagi dubrt a
totes los nivls dels danaires.
8 /persona, 5 pels joves,
estudiants e caumaires, gratuit
pels participants del talhir de
danas del Centre Occitan del
Pas Castrs
05 63 72 40 61
azalais@wanadoo.fr
www.ieo-tarn.org
06 dabril
Quina occitana
Agen dAvairon
CCOR
05 65 68 18 75
contact@ccor.eu
www.ccor.eu
09 dabril
Rescontre de la Tuta dc
18h30
Ostal dOccitnia (Tolosa)
Presentacion del DVD Fecas e
Godilhs en presncia del real-
isator Pire Brun (Piget Prod.)
Gratuit
La Tuta dc - IEO 31
0561123053
latutadoc@ieo31.com
11 dabril
Prima occitana
20h30
Manhac
Teatre per loccitan camusard
theater del Collgi A. Camus,
Creacion musicala dels escol-
ans del Collgi A. Camus e
concrt dArnaud Cance.
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
11 dabril
TRIOC 46
18h30
Lo Grifol, 3, car. Perotty, Albi
Dna Chantal Celotto
Liure
ADOC Tarn
05 63 53 30 41
06 19 93 45 23
11 dabril
Conferncia
Mediatca de Vilafranca de
Rorgue
Presentacion del diccionari de
las exprimidas occitanas. Amb
Maurici Romieu.
IEO del Vilafrancat
05 65 29 93 11
12 dabril
Assemblada Generau de lIEO
MP
9h30
Espaci occitan de Pmias (11
carrira Henry Fabre)
IEO MP e IEO 09
12 dabril
Prima occitana
11h
Moirass
Presentacion de lexposicion
de la natura de quauques
bstias
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
12 dabril
Occitnia
21h
Albias
Balti
8
IEO 82
05 63 03 48 70
ieo82@ieo-oc.org
12 dabril
cionalas
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
12 dabril
Cant
Participacion deu grop de cant
a Barcelonne cherche son
Fabuleux Talent 2014
Alavetz
asso.alavetz@gmail.com
http://radiogasconha.fr/
arcueilh_alavetz.htm
12 dabril
Conferncia
17h
Pire Thouy : Lo monde de
lrt
CCOA
05 63 46 21 43
Del 12 al 24 dabril
Prima occitana
Moirass
Exposicion de la natura de
quauques bstias
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
16 dabril
Vesprada dc
14h00
Baracavila
Contes e cants en occitan e en
francs per P. Bony e Les Fais-
seliers
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
Lo 18 dabril
Encontre literari
20h30
Moirass
Encontre a lentorn de la
tematica del bestiari (en ligam
dab lexposicion)
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
18 dabril
Les Divendres de lEspaci occitan
18h30
Espaci occitan a Pmias
Conferncia sul blat e sas sim-
bolicas per Alan Vidal seguida
dun manja-dreit
Participacion liura
IEO 09
05 61 69 60 96
agenda
Mai
ieo09@ieo-oc.org
http://ieoarieja.wordpress.com
19 dabril
Trabol
21h
LOnor de Cs
Umorista
8
IEO 82
05 63 03 48 70
ieo82@ieo-oc.org
23 dabril
18h30
Gratuit
La Tuta dc - IEO 31
0561123053
latutadoc@ieo31.com
24 dabril
Jc de pista Pieton dins la vila
14h/16h
Centre Occitan del Pas Cas-
trs (6 carrira del Consolat -
81100 Castres)
Lo servici dels Esprts de Cas-
tras e los educators esportius
trnan organizar lo projcte de
correguda-descobrta dins Cas-
tras per far descobrir als escolans
de CE1 coss se desplaar dins la
vila, mas en respectant la senha-
lizacion. Aculh descolans pel
lor presentar ques loccitan
Reservat a las classas marcadas
al prp del servici dels Esprts
05 63 72 40 61
azalais@wanadoo.fr
www.ieo-tarn.org
26 dabril
Prima occitana
20h30
Moirass
Concrt-Balti amb Brick a Drac
IEO 12
05 65 68 18 75
www.ieo12.org
25 dabril
Teatre
20h30
Sala de la gara dEspalion
Jan de Trop
Una creacion del teatre de la
Rampa-Tio
Cercle Occitan de Rorgue-Naut
gerard.ferrand4@wanadoo.fr
26 dabril
Conferncia
15h
Montalban
Claude Sicre
Liure
IEO 82
05 63 03 48 70
ieo82@ieo-oc.org
27 dabril
Passejada
Sant Leon
Sortida a Sant Leon, Microp-
lis e tot lo del del Leveson
CCOA
05 63 46 21 43
30 dabril
Fsta dels uus
Matin a partir de 10h e repais
de migjorn
Deganhac
Tradicion locala de la quista
duus autres cps practicada
pels joves dins la nuit del 30
dabril al 1r de mai e sacabant
per una grssa moleta parte-
jada. Los mainatges fan la
quista duus dins los ostals
del borg, sacompanhant de
cants, de musicas, bruts divrs-
es... pui repais pres en comun.
Tarifa centre de lsers
Los Barjacaires, Centre de
lsers de Dgagnac, IEO
Abril-mai
Mstra
Claudi Daveine : Pichon
monde de lrt Estrena :
5/04/2014
CCOA
05 63 46 21 43
02 de mai
TRIOC 47
18h30
Lo Grifol, 3, car. Perotty, Albi
Dnas Salvetat, Poyer, Porfa-
Caplet
Liure
ADOC Tarn
05 63 53 30 41
06 19 93 45 23
03 de mai
Repais danant
Sala Franois Mitterrand a
Carmau
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
3 e 4 de mai
Estagi de borria
La Bastida de LAvesque
Amb Sarah Srec
Serada a lentorn de la Borria
(espectacle : A cop de p ),
Bal amb lo duo Artense , lo
3 al ser.
Manifestacion en collabora-
cion amb lassociacion del
Martinets del Lzert.
IEO del Vilafrancat
05 65 29 93 11
04 de mai
Voide jardin
Canhac-las-Minas
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
14 de mai
18h30
Presentacion del CD Pireneus
pel Duo Matta-Rouch
Gratuit
La Tuta dc - IEO 31
0561123053
latutadoc@ieo31.com
agenda
16 de mai
Amassada Generala
17h
Centre Occitan del Pas Cas-
trs (6 carrira del Consolat -
81100 Castres)
Aqueste grop de musicaires
besierencs pren de canons e
daires de danar dins lo rep-
ertri tradicional occitan. Vila,
acordeon, cants e ritmes se
mesclan per balhar un son dins
lesperit del balti popular.
05 63 72 40 61
azalais@wanadoo.fr
www.ieo-tarn.org
17 de mai
cionalas
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
17 de mai
Cant
Cinelux St-Juri
Canons occitanas : de la
Revolucion a Jaurs
CCOA
05 63 46 21 43
18 de mai
Passejada
10h
Sent Joan del Falgar
Passejada istorica e botanica
organizada pel Cercle Occitan
Prosper Estieu (repais tirat de
la saqueta a migjorn).
Cercle occitan de Pmias
(Prospr Estieu)
05 61 69 60 96
ostaloc09@club-internet.fr
21 de mai
18h30
Gratuit
La Tuta dc - IEO 31
0561123053
latutadoc@ieo31.com
23 de mai
Festival Occitan Escambis
Sent Seren (lt)
De 14h30 a 17h : recampament
escolar, 18h00 : obrtura del
festenal ambe Le coeur du
Vigan , 19h30 : manja-dreit
(reservacion obligatria), 21h :
concrts amb Castanha e vin
novl
Aquiloc (Sent Seret) en
partenariat dab lIEO dlt
06 73 62 64 63
http://aquiloc.jimdo.com
24 de mai
Sent Seren (lt)
10h : Contes de Carcin amb
C. Boscarel, dinnar tirat de
la saqueta, 14h30: lecturas-
dedicaas de F. Daval e S.
Hirondella, exposicion, 17h30 :
conferncia de P. Carbonne sus
F. Mistral, teatre, mercat arte-
sanal, animacions per carriras,
visita de la vila e repaisses sus
reservacions. Possibilitat de se
procurar una carta pass per
la durada del Festenal.
Aquiloc (sent Seret) en
06 73 62 64 63
24 de mai
Sent Miqul
Balti Tradicional
06 73 62 64 63
24 de mai
Estagi de danas
14h/17h
Centre de Lsers de Lambrt
(Camin del Saillnc - 81100
Castras)
Francesa Vieussens nos far
descobrir los sauts bar-
nais . Estagi dubrt a totes los
nivls dels danaires.
8 /persona, 5 pels joves,
estudiants e caumaires, gratuit
pels participants del talhir de
danas del Centre Occitan del
Pas Castrs
05 63 72 40 61
azalais@wanadoo.fr
www.ieo-tarn.org
24 de mai
Passejada
Mont de Lacauna
Passejada dins lo mont de
Lacauna, visita del musu de
la vilha Cauna
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
25 de mai
Sent Ceren
9h : Mercat artisanau, 10h : vis-
ita de la vila, 12h30 : aperotrad,
15h : Teatre a lauditorium :
Locasion del Casimir, 17h :
concrt de Nu Srres.
06 73 62 64 63
31 de mai
Conferncia
17h
Ramon Ginouillac e Miqul
Tayac De Rcaguda a Fred-
eric Mistral
CCOA
05 63 46 21 43
31 de mai
Serada afro carcinla amb
Felip Rigal
20h30
Sala de las fstas de Begos
Philippe Rigal (le griot quercy-
nois) cantar de cants occitans
suls ritmes africans pui se
debanar un concrt-bal pel
talhir de musica tradicionala
de la MJC.
Cercle occitan de Begos Cars
e Art en bulle
Mai-junh
Participacion a las jornadas
natura
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
agenda
Junh
04 de junh
18h30
Gratuit
La Tuta dc - IEO 31
0561123053
latutadoc@ieo31.com
06 de junh
TRIOC 48
18h30
Lo Grifol, 3, rue Perotty, Albi
Dna Caruana Clmence
Liure
ADOC Tarn
05 63 53 30 41
06 19 93 45 23
06 de junh
Les Divendres de lEspaci occitan
18h30
Conferncia sus Las colors
per Grard Wolf seguida dun
manja-dreit.
Participacion liura
IEO 09
05.61.69.60.96
ieo09@ieo-oc.org
07 de junh
Serada
Serada de sosteng ende Ala-
vetz : concrt de Boisson
divine (rock folk gascon), bal
avec tric (a confrmar)
empont obrt.
Alavetz
http://radiogasconha.fr/
arcueilh_alavetz.htm
12 de junh
Solenca del COC
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
14 de junh
cionalas
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
14 de junh
Presentacion
La janada dins la literatura
CCOA
05 63 46 21 43
14 de junh
40 ans de Janadas
Plaa Santa-Ceselha dAlbi
Lo mot janada es vengut amb
lo temps sinonim de fuc de
jia, de fsta.
Totas fstas a Albi, coma en-
dacm, ran lescasena dun
fuc sus la plaa publica.
CCOA
05 63 46 21 43
15 de junh
Participacion a las jornadas
del centenari de la mrt de
Jaurs
Sala Franois Mittrand
Animacion del pl Jaurs e
loccitan
06 15 21 35 21
cocsegala@gmail.com
20 de junh
Fsta de la musica tradicionala
20h repais, 21h30 musica e bal
Sala de las fstas e pati del
castl de Lavercantira
Repais seguit danimacions
musicalas e bal tradicional
amb Remy Geffroy, Es per
vos e le trio Timsahe
Reservacion obligatria pel repais
12 repais + serada
Los Barjacaires amb lo Comitat
de las Fstas de Rampoux-
Lavercantira
Marie-Jose VILARD
05.65.41.52.21
25 de junh
18h
Remesa dels certifcats als
estudiants de lIEO 31 amb
espectacle de Trabol
Gratuit
La Tuta dc - IEO 31
0561123053
latutadoc@ieo31.com
28 de junh
Fsta occitana dEstiu
Concors culinari : recptas
provenalas
Repais (grasilhadas), dictada
occitana dubrta a totes, espe-
ctacles amb los escolans de la
Calandreta del Pas de Pmias,
Cants amb Pascala Respaud,
danas amb Nicole Picard e
Michle Floch, remesa dels
prmis del concors culinari e
de la dictada.
Cercle occitan de Pmias
(Prospr Estieu)
05 61 69 60 96
ostaloc09@club-internet.fr
Junh, julhet e agost
Mstra
Mistral e lo Felibritge dins
Albigs
CCOA
05 63 46 21 43

ARIJA
Seccion departamentala
e
Cercle Occitan de Pmias
Prospr Estieu
Espaci occitan
11 carr. Henri Fabre
09100 Pmias
05-61-69-60-96
ieo09@ieo-oc.org
Cercle local de Foish
Foyer Lo Lagrange,
16 rue Nol-Pierre Vidal,
09000 Foix
cercleoccitanfoish@gmail.com
Cercle occitan deth Coserans
Bibliotca municipala,
Castl dels viscomtes del Co-
serans
09 200 Sent-Guiron
claudine.rivere-souilla@or-
ange.fr
biblio.jeune@ville-st.girons.fr
AVAIRON
e
Centre Cultural Occitan de
Rorgue
Ostal del patrimni
Place Foch
12000 Rodez
05-65-68-18-75
contact@ccor.eu
Cercle local dEspalion
gerard.ferrand4@wanadoo.fr
Cercle occitan del vilafrancat
jaconet.oc@wanadoo.fr
GARONA-NAUTA
Ostal dOccitnia,
11 rue Malcousinat,
31000 Toulouse
05-61-11-24-87
ieo31@ieo31.com
Cercle occitan de Carbona
Htel de Ville,
Placa Jules Ferry,
05-61-87-08-27
michel.pezeo456@orange.fr
Cercle local de Legavin
Ostau de la Sava al Toish :
96 avenue de Gascogne,
31490 Leguevin
05-61-86-70-20
ostausavatoch@orange.fr
Bolgatoish
(Tournefeuille)
jm.leclercq3@wanadoo.fr
GRS
09-54-10-11-41
ieodugers@gmail.com
Associacion Alavetz
(Preishac dAdor)
06-18-34-36-52
Carnaval Gascon
(LIsla de Baish)
carnavalgascon@orange.fr
LT
ieo46@ieo-oc.org
Los barjacaires
maxime.souriat@orange.fr
PIRENUS-NAUTS
Nosauts de Bigrra
Mairie,
65350 Bouilh-Preuilh
05-62-93-04-65
ieo65@ieo-oc.org
TARN
3 rue de la Torque,
81120 Ralmont
05-63-79-06-67
ieo81@ieo-oc.org
Centre Cultural Occitan
dAlbigs
28, carrira Rochegude,
81000 Albi
05-63-46-21-43
centre-occitan-rochegude@
orange.fr
Azalais,
6 rue du Consulat,
81100 Castres
05-63-72-40-61
azalais@wanadoo.fr
ADOC Tarn
Lo Grifol
3, Carrira Perrtin
81 000 ALBI
05-63-53-30-41
chaucos2@orange.fr
http://adoctarn.free.fr/
Cercle Occitan de Carmau
Maison de la citoyennet
26 avenue Bouloc Torcatis,
81400 Carmaux
cocsegala@gmail.com
TARN E GARONA
307 avenguda de Montech,
82000 Montauban
05-63-03-48-70
ieo82@ieo-oc.org
IEO FEDERAU
Ostal dOccitnia,
11 rue Malcousinat
31000 Toulouse
05-34-44-97-11
direccion@ieo-oc.org
IEO MIGJORN-
PIRENUS
Ostal dOccitnia,
11 rue Malcousinat
31000 Toulouse
09-62-56-09-91
06-82-23-44-55
contactes
Contactes de las seccions de lIEO MP

mdias
www.ieomp.com
Lo site de lIEO MP
ieoarieja.wordpress.com
Lo site de lIEO 09
www.ieo12.org
Lo site de lIEO 12
www.ieo31.com
Lo site de lIEO 31
www.festivaloccitania.com
Lo site del festenal Occitnia
institut-estuds-occitan32.
jimdo.com
Lo site de lIEO 32
http://www.re-tramontana.org
Lo site de Tramontana
www.ieo-tarn.org
Lo site de lIEO 81
www.centre-occitan-
rochegude.org
Lo site del Centre Cultural Oc-
citan dAlbigs
www.ccor.eu
Lo site del Centre Cultural Oc-
citan del Rorgue
radiogasconha.fr/arcueilh_
alavetz.htm
Lo site dAlavetz, IEO Val
dAdor
www.ieo-oc.org
Lo site de lIEO
www.aprenemloccitan.free.fr
Lo Site dAprenem loccitan
www.emplec.com
Lo site deu servici de lemplec
www.occitan-oc.org
Lo site deu labl c per
loccitan
www.paginas-occitanas.com
Lo site de las Paginas Occitanas
Sites internet Emissions de rdio
IEO Arija
sus Radio Transparence
Foix ,
De cr e dc ,
cronicas quotidianas cortas,
difusadas tres cps per dia :
8h15, 12h00, 14h30.
Cercle occitan deth
Coserans
Radio Couserans,
le dimars de 18 a 19 oras :
Er votz dera montanha,
www.radiocouserans.com
IEO Avairon
RTR (Rdio Temps Rods),
107 FM cada dimars a 11h15;
15h15; 17h15 e 20h15
Lo dimars a 9h15 : La sabor
de la lenga : presentacion
dbras e dautors
www.radiotemps.com
de Rorgue
Participacion a las emissions
occitanas de Radio Totem :
Daic dail, cada dimenge a
8h00.
www.radio-totem.net
Cercle occitan deu
vilafrancat
Las passejadas occitanas de
CFM, cada dijaus e dimenge
(lhevat a lestiu).

Cercle local de Carbona
sus Radio Galaxie ,
tota lactualitat institucionala e
tota lactualitat culturala cada
dissabte a 10h00, e redifusion
cada dimcres.
www.radiogalaxie31.com
Cercle local de Legavin
sus radio de la Save ,
Occitnia, emission mesadira,
difusada 4 cps per mes.
Associacion Alavetz
Rdio Gasconha,
Lassociacion Alavetz
quassegura lo foncionament
de la web-rdio.
www. radiogasconha.fr
IEO Grs
Rdio Pas
Participacion mensuau a las
devisadas, de las matiadas
de Rdio Pas,
de 7 oras a 10 oras deu matin,
www.radio-pais.com
dAlbigs
Participacion a las emissions
seguentas de Rdio Albi-
gs :
- Setmanc
a 8 h30 e lo repic a 15h30;
- Bal Occitan :
dimars a 10h30, e represa a
17h00, dijus 19h30, dissabte
20h00,
- Tr de Lenga :
diluns, dimcres, divendres
a 9h00,
e dimars, dijus, dissabte
a 14h00 oras, dimenge a 9
oras, 12h30, e 16 o30 ;
- Un cp parlron :
Los dimcres 10h30 e diven-
dres 19h30 ;
- Dans lair du Temps :
Los dimars 11h00, divendres
14h00, e dimenge 7h30.
www.radioalbiges@wanadoo.fr
D
im
c
re
s
9
d
A
b
ril - P
r
s
e
n
ta
tio
n
d
u
D
V
D

F
e
c
a
s
e

G
o
d
ilh
s
e
n
p
r
s
e
n
c
e
d
u
r
a
lis
a
te
u
r P
ie
rre
B
ru
n
D
im
c
re
s
1
4
d
e
M
a
i - P
r
s
e
n
ta
tio
n
d
u
C
D

P
ire
n
u
s
p
a
r le
D
u
o
M
a
tta
R
o
u
c
h
D
im
c
re
s
2
5
d
e
J
u
n
h
- R
e
m
is
e
d
e
s
c
e
rtif
c
a
ts
a
u
x

tu
d
ia
n
ts
d
e
lIE
O
3
1
s
u
iv
i d
u
n
s
p
e
c
ta
c
le
d
e
T
ra
b
o
l
D
e
d
o
b
lid
a
r p
a
s
ta
n
b
e
n
le
s
d
im
c
re
s
2
3
d
A
b
ril, 2
1

d
e
M
a
i e
4
d
e
J
u
n
h
!!!
0
5
6
1
1
2
3
0
5
3
L
O
S
R
E
N
C
O
N
T
R
E
S
D
E
L
A
T
U
T
A
D
C
2
m
e
t
r
im
e
s
t
r
e
2
0
1
4
w
w
w
.ie
o
3
1
.c
o
m
a
L
O
s
t
a
l d
O
c
c
it
n
ia
P
R
O
G
R
A
M
A

-

1
8
h
3
0

Lo Diari 21 - HD

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lo Diari 21 - HD

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

o diari

You might also like