Professional Documents
Culture Documents
คนปากับมนุษย
กาลครั้งหนึ่งนานมาแลว คนปา(เหมือนคนในปจจุบันแตมีขนเยอะกวา)ออก ลาเหยื่อ ตอนนั้นเปนฤดูหนาว
บังเอิญมีฝนตก คนปาลา เหยื่อมาถึงกระทอมของมนุษยที่นอนเฝาสวนอยู คนปาตั้งใจจะเอามนุษยไปกิน มนุษยที่นอน
เฝาสวนอยูเลยกอไฟไวปองกันความหนาว คนปา มีขนเยอะเต็มตัว เปยกน้ําเลยไปผิงไฟ ขนก็แหง จากนั้นคนปาจึงไป
หลอกลอมนุษยออกมาจากกระทอม มนุษยไมรูจะทํายังไงก็เลยฉวยคบไฟ มาตอนที่คนปาเผลอ แลวจุดที่ขนของคนปา
คนปาจึงวิ่งลงน้ําไป
มนุษยจึงถือวาไฟเปนสิ่งจําเปนในการดํารงชีวิต ทั้งหุงหาอาหารและชวย
ปองกันภัยไดดวย
ความเปนมาของมนุษย
ชายคนหนึ่งชื่อเหวนเชียงกอล็อก เขาคิดวาผีฟาเปนคนโหดรายมาก เขาจึงทําพิธีดักผีฟาโดยเอาของสกปรก
ที่สุดคือเลือดสุนัขมาทาไวที่พื้นดิน แลวเขาก็ลอใหผีฟาลงมา เมื่อผีฟาลงเขาก็เอาโซมัดกับเสาบาน เขาคิดวาจะเอาผี
ฟามาหมักดองแตวาไมมีเกลือจึงเดินทางไปซื้อเกลือแลวสั่งลูกๆไววาอยาเอาอาหารใหผีฟากิน แตลืมสั่งวาหามเอาน้ํา
ใหกิน เมื่อเหวนเชียงกอล็อกออกไปผีฟาจึงออนวอนขอกินน้ํากับลูก ๆ ของเหวนเชียงกอล็อก พอผีฟากินน้ําเขาไป น้ํา
นั้นเปนน้ําไมสะอาดผีฟาจึงบวนน้ําออกมากลายเปนฟาแลบ พอขอกินน้ําสะอาดก็กลายเปนฟาผา จากนั้นก็กระโดดหลุด
ออกจากโซ ฟนของผีฟาก็หลุดออกมา2ซี่ กลายเปนตนน้ําเตางอกออกมา เมื่อเหวนเชียงกอล็อก กลับมาบานไมเห็นผี
ฟา เขาก็ทองมนตอุดทะเลไวทําใหผีฟาไปไมได เมื่อเขาตามผีฟามาทันทั้งสองก็ตอสูกันจนเหวนเชียงกอล็อกตายบน
ตนสน
สองพี่นองกังวลวาเมื่อไมมีมนุษยแลวจะดํารงเผาพันธุตอไปไดอยางไร เขาเลยตัดสินใจเสี่ยงทายโดยการปลูก
ไมไผคนละฟากเขา แตไมไผทั้งสองกอก็โยงปลายไมเขามาหากัน กอไฟอยูคนละที่ควันไฟก็ลอยมาหากัน ทั้งสองจึง
ตองมีเพศสัมพันธกันเอง หลังจากนั้นนองสาวทองไดสี่เดือนก็ออกมากลายเปนฟกเขียว ทั้งสองจึงตัดแบงฟกออกเปน
สิบสองชิ้นแลวไปหวานไวขางลางดอยนอยกวาบนดอย แตสามีนั้นจําผิดเลยไปหวานสลับที่กันกลายเปนหวานขางลาง
ดอยมากกวาบนดอย
ชายขี้เกียจ
ชายคนหนึ่งเปนคนขี้เกียจ เขาถางปาไดนิดเดียว ปลูกขาวไมพอกินทุกป วันหนึ่งพระเจามาบอกวามีกอไผกอ
หนึ่งใหไปถางกอไผนั้นออก แลวปลูกขาวตรงนั้น พอปลูกขาวไปไดไมนานเทาไร ยายของพระเจาก็มาเพิ่มจํานวนขาว
ให แมจํานวนขาวนอยก็เปลี่ยนเปนจํานวนมาก ๆ เขาก็เก็บเกี่ยว รุงขึ้นยายแกของพระเจาก็มาเพิ่มจํานวนใหอีก ชายขี้
เกียจก็ไปเก็บเกี่ยวจนเขาขี้เกียจจะเกี่ยวแลว คืนนั้นเขาไปแอบดูในไร เห็นหญิงแกคนหนึ่งมาแตงขาวเปนรวงออกมา
ชายขี้เกียจเลยขับไลหญิงแกคนนั้นใหออกไปจากไรของเขา ยายแกเลยจากไป เขาตาม ไมทันเลยใชสุนัขตามไปกัด
ยายแก ยายแกหนีทุรนทุรายจนเสมหะหลนลงพื้น ยายหันกลับตอวาชายขี้เกียจวา เมื่อไมตองการแลว ทําไม ไมบอกวา
พอแลว ขับไลคนแกแบบนี้ตอไปถาไมขยันก็จะไดกินแตน้ําลายที่บวนออกไป ถาไมมีปญญาแมแตน้ําลายก็จะไมไดกิน
ตํานานคูปรับไกกับคน
หิ่งหอยกับตั๊กแตนไปชวยกันทําไรจนใกลพลบค่ํา หิ่งหอยบอกใหตั๊กแตนกลับบานกอนเพราะใกลมืดแลว
ตั๊กแตนวาเขามีขายาว กระโดดเดี๋ยวเดียวก็ถึงบานแลว เขาบอกใหหิ่งหอยกลับไปกอน แตหิ่งหอยเถียงวาเขามีไฟไม
กลัวความมืด ตั๊กแตนจึงกระโดดกลับบาน แตมืดเสียกอนทําใหหาทางกลับไมเจอ เลยไปขอนอนกับนกกระจอก
นกกระจอกบอกวานอนไมได เขามีลูกเล็ก ๆ ตั๊กแตนบอกวาเขาจะ ไมทําเรื่องเดือดรอนใหนกกระจอกเลย นกกระจอกจึง
ตกลงใหตั๊กแตนนอนดวย
นิทานเมี่ยน
วันรุงขึ้นกระเพาะคอของลูกนกระจอกเลื่อนมาอยูขางหลัง นกกระจอกจึงตอวาตั๊กแตนที่ไมทําตามสัญญา
ตั๊กแตนเถียงวาเขาไมไดตั้งใจ จะถีบลูกนก เพียงแตเพราะเขาตกใจเสียงเกงรอง นกตามไปเกง เกงบอกวาเพราะไมลม
ทับใสเขาจึงรองเสียงดัง เมื่อไปถามตนไม ตนไม บอกวาเขาก็ไมอยากลมแตปลวกมากินเขา พอไปถามปลวก ปลวก
บอกวาเพราะไกไลจิกเขา เขาจึงตองยายไปอยูบนตนไม เมื่อไปถามไก ไกบอกวาเพราะเจาของไมใหอาหารกิน ไกจึง
ตองไปกินปลวก พอไปถามเจาของไกวาทําไมไมใหอาหารไก เขาตอบวาเขาขี้เกียจ ไกไดยิน จึงโกรธที่คนขี้เกียจเลี้ยง
เขา ไกจึงแกแคนคนเวลาที่ไกขึ้นบานคน ไกจะขี้ใสบานคนทุกที สวนคนเมื่อเห็นไกขี้ใสก็จะยิงไกทุกที
นานแปะกอง(งู)
ชายคนหนึ่งไปถางไร ลูกสาวเปนคนถาง พอเปนคนลมตนไม เขาบนลูกสาววาทํางานไมทัน แลวพอเฒาก็
ประกาศวาถาใครสามารถชวยลมตนไมไดจะยกลูกสาวให ชาวบานไดยินเสียงตนไมลมมาดูเห็นงูใหญตัวหนึ่งมาพัน
ตนไมจนลม พอเฒาบอกลูกสาวใหเรียกงูกลับบานแตไมมีใครยอมเรียก ลูกสาวคนเล็กจึงเรียกงูกลับบาน พี่สาวสองคน
ไมยอมไปอยูกับงู นองสาวคนเล็กจึงตองยอมไป พอไปถึงลําหวย งูบอกวาถากลัวใหรออยูตรงนี้เดี๋ยวเขาจะออกมา
หญิงสาวรออยูสักพักหนึ่งมีชายหนุมรูปงามออกมาบอกวาใหตามเขาไปบาน หญิงสาวปฎิเสธบอกวาไมไป พอสั่งใหมา
อยูกับงู เจางูก็บอกวาเขานี่แหละเปนงู หญิงสาวไมเชื่อ ชายหนุมจึงยกแขนใหดูวา เปนเกล็ดงู หญิงสาวจึงยอมตามไป
ดวย
ตอนเชาวันรุงขึ้นลูกชายออกมายังไมไดลางหนาแมนกก็จิกขี้ตาออกให แมตัวปลอมเห็นจึงโวยวายวานกจะทํา
อันตรายลูก ก็เลยฆานกไปกิน แตตัวเขาเองกินไมลงจึงเอาไปทิ้งที่หลังหองครัว จากนั้นซากนกก็กลายเปนตนไผ พอ
พี่สาวไปถายขางๆกอไผก็โดนหนามทิ่ม เขาโกรธก็เลยเอามีดไปฟนทิ้ง ยายคนหนึ่งเห็นเขาจะฟนไมจึงไปฟนบางแลวก็
ไดเจอเด็กคนหนึ่งโดยบังเอิญ จนลูกชายกลับไปเจอก็รับแมมาอยูดวยแตก็โนพี่สาวทํารายตลอด นองสาวทนไมไหวจึง
ใชน้ํารอยเทไวในอางน้ําแลวหลอกใหพี่สาวลงไปในน้ําจนตาย แลวตนเองก็ไดกลับมารักกับสามีเหมือนเดิม
ผีตนไทร
กาลครั้งหนึ่งชายคนหนึ่งเปนเพื่อนกับผีตนไทร วันหนึ่งผีไดจับนองสาวของชายคนนี้ไปทรมาน เขาจึงตามไปดู
วาผีเอานองสาวเขาไวที่ไหน แลวเขาก็ใชคาถาอาคมพรางรางกายไวเพื่อไปตัดตนไทรใหลมโดยใสหนากากไว
หนากากอันนี้จะไมมีใครเห็นคนใสจะเห็นเพียงแคหนากากลอยอยู ลูกนองผีตนไทรเขามาจะจับก็จับไมได ก็เลยสั่ง
ลูกนองใหอพยพไปอยูที่อื่น
วันรุงขึ้นชายคนนั้นก็แกลงไปหาถามไถทุกขสุขเหมือนเดิมเพื่อใหผีตนไทรตายใจแลวก็หลอกถามวาเสาบานถูก
ทําลายแลวจะทํายังไง ผีตนไทรก็บอกวาจะหนีไปตามสันเขา ชายคนนั้นก็ถามตอวาระหวางที่หนีจะแปลงรางเปนอะไร
ผีตนไทรตอบวาจะแปลงรางเปนนกกระตั้ว บินเปนฝูง เมื่อรูแลวชายคนนี้ก็เลยเอาตะขายไปดักไวที่สันเขา พอผีตนไทร
เดินทางไปก็เลยติดกับของชายคนนั้นทําใหลูกนองจํานวนมากของเขาตองตาย สวนที่เหลือก็บินกลับไปที่ตนไมอีก
เมื่อชายคนนั้นรูขาวก็ตามกลับมาที่ตนไทรแลวหลอกถามอีก ผีตนไทรก็บอกวาคราวนี้จะหนีไปทางแมน้ํา โดยจะ
แปลงรางเปนกบไป ชายคนนี้ก็ไปดัก ตมน้ํารอนรอไว พอเห็นกบกระโดดผานมาก็จับใสในหมอน้ํารอน ลูกนองของผีตน
ไทรตายหมดแตผีตนไทรกระโดดหลบไปอยูขางหลังตัวเดียว ผีตนไทรจึงมีชื่อเรียกวาผีสระอีกชื่อหนึ่ง
พอตากับลูกเขย
ลูกเขยบานหนึ่งเปนคนขี้โกหก ชอบไปหลอกคนอื่น พวกเขาพากันหลงเชื่อ พอตารูจึงหมั่นไสก็เลยทาทาย
ลูกเขยวา “ ใคร ๆ ก็วา เอ็ง ขี้โกหกแลววันนี้ ลองมาโกหกฉันดูซิ ”“ ใคร ๆ ก็ชอบวาผมวาผมขี้โกหก พอแมผมรุมดาวา
ผม ถาพออยากใหผมโกหกพอชวยดู ตนทางใหหนอยสิ ” พอตาก็เลยปนขึ้นไปบนตนไม แลวบอกลูกเขยวา “ ถาพอแม
เอ็งมา ขาจะบอกเอ็งใหรู ” “ ผมยังไมทันโกหกเลย พอรีบปนขึ้นไปบนนั้นทําไม ” พอตาไมยอมแพบอกวา “ เขาบอกวา
นิทานเมี่ยน
นอกจากเอ็งจะโกหกเกงแลวยังขี้ขโมยอีกดวย ขามีแพะกับหานอยางละตัว เอ็งลองไปขโมยดูสิ ” "แพะกับหานอยู
ตรงไหนละ ” ลูกเขยถาม “ หานนะเราจับขังไวที่นอน สวนแพะจับขังไวที่ขางขอบเตียง ” ลูกเขยจึงวางแผนวาจะไป
ขโมยเอาแพะ กับหานที่แมยายจับไวในตอนกลางคืน พอตาหลับเพลินไมรูวาลูกเขยเขามาขโมยหาน เขาเอาเชือกที่ผูก
หานออกไปแลว เอามือแมยายมา วางไวแทน เอาสุนัขมาเฝาไวตรงประตูออกไปแลวเอาหมอสีดํามาวางไวแทนที่แลว
เอาไสแพะมาหอยที่ตูกับขาว แมยายสะดุงตื่นขึ้นมาดู พอตาก็เตรียมคอนไวทุบลูกเขย พอเหลือบเห็นไสแพะแขวนไวที่
ตูกับขาวก็ตกใจนึกวางู จึงทุบทําใหขาวของถวยชามแตกเสียหาย ทั้งสองคน ก็นึกแปลกใจวาทําไมสุนัขไมเหา พอจะตี
สุนัขใหตื่นก็ไปโดนหมอ หมอก็แตกอีก
พี่สะใภกับนองสามี
กาลครั้งหนึ่งมี พี่สะใภกับนองชายของสามีไมคอยถูกชะตากัน วันหนึ่งพี่สะใภไปเก็บลูก เปยวนาเปยว นองสามี
ก็ขอกินดวยแตพี่สาวไมให นองชายจึงไปเก็บเองแตพอสอยลงมากี่ลูก แมวปา ก็มาขโมยกินทุกที พอลูกที่สามหลนลง
มาเขาจะทํารายแมว แมวปาบอกวาอยาทํารายเราเลย เรามีผลประโยชนใหทาน เขาจึงไมทํารายแมวปาแตนํามันกลับ
บานแทน เมื่อกลับมาถึงบาน เขาก็ฝกแมวปารองเพลงแลวก็นําไปแสดงใหพอคาดูวแมวปาของตนรองเพลงได ตอนแรก
พอคาไมเชื่อจึงยอมพนันดวยวาถาแมวปารองเพลงไดจริงจะยอมยกเงินทองให แมวปาก็รองเพลงไดจริงๆ เขาจึงไดเงิน
ทองกลับบานมากมาย เมื่อมาถึงบานพี่สะใภเห็นวานองไดเงินมามากก็อยากใหสามีไปทําแบบนี้บาง นองชายก็ยอมให
พี่ชายยืมแมวไปแสดงได ฝายพี่ชายเมื่อไดแมวมา แตไมรูวิธี ฝกหัดแมว ขณะที่เดินทางไปแสดงที่หมูบานอื่น ตองขาม
แมน้ําไปแตเขาไมไดดูแลแมวปลอยใหมันเปยกน้ํา แมวจึงหนาวมาก เมื่อพี่ชายพาไปแสดงตอหนาพอคา แมวจึงไม
สามารถรองเพลงได
พอคาโกรธมากที่มาหลอกเขาจึงทํารายพี่ชายกลับไป พี่ชายโมโหจึงฆาแมวที่ไมรองเพลง
พี่สะใภเห็นเกิดความอิจฉาและอยากจะเลี้ยงหมูของตนใหตัวใหญบางจึงบอกนองชายวาขอยืมรางเลี้ยงหมูบาง
แตหมูของนางกลับตัวเล็กลงๆ พี่ชาย โกรธก็เลยเอารางหมูมาเผา นองชายตามไปเอามาไดคืนแตเศษไม ก็เลยเอามา
ทําหวี เมื่อหวีผม ผมก็ยาวเอาผมไปขายได พี่ชายยืมไปหวีแตผมกลับสั้นลง ๆ จนผมไมมี พี่ชายโกรธก็เลยเผาหวีอีก
แตเหลือซี่หนึ่ง นองชายเก็บทําคันเบ็ด พอไปถึงบึงน้ําเขาตกขึ้นมาก็ไดเงินไดทอง พี่ชายรูก็มาขอยืมอยางเคย พอเอา
ไปตกเบ็ดเขาก็ไดแตใบไมจึงโยนเบ็ดทิ้งลงไปในน้ํา นองชายไปตามหาเจอเบ็ด ตกอยูที่ขางลําน้ํา ลูกสาวพญานาคเห็น
ก็ถามวาทานมาทําอะไรแถวนี้ เขาตอบวามาตามหาเบ็ด เธอบอกวาพอของขากําลังบาดเจ็บ ไปชวยดูหนอยไดไหม ชาย
หนุมตอบวา เราไมสามารถลง ไปใตบาดาลได เธอบอกวา ไมเปนไร เราจะพาทานลงไปเอง แตทานตองหลับตา ถาได
ยินเสียงดังไมตองตกใจนะ ไมตองลืมตาดวย
มนุษยกับงู
กาลครั้งหนึ่ง งูกับมนุษยเปนเพื่อนกัน วันหนึ่งงูบอกวามนุษยตองทํางานเหน็ดเหนื่อย งูไมตองทํางาน จึง
นิทานเมี่ยน
แลกเปลี่ยนกัน ใหงูทํางาน และ มนุษยไมตองทํางาน เดิมทีมนุษยลอกคราบไดแตทํางานไมไหว แตเมื่อแลกกับงู งูไม
ตาย เมื่อลอกคราบก็เหมือนมีชีวิตใหม มนุษยเมื่อแลก รางกับงูแลวพอแกลอกคราบไมไดก็ตองตาย จึงเปนที่มาของการ
ฆางู เมื่อมนุษยเห็นงูจะทุบหัวมันใหแหลก สวนงูเมื่อเจอมนุษยก็จะกัดเชนกัน
โอโหยผูนาสงสาร
กาลครั้งหนึ่งมีพี่นองสามคนเปนลูกกําพรา ทั้งสามไดชวยกันทําหนาไมเพื่อไปลาสัตว นําเงินมาใชจายและเพื่อ
ไปสูขอภรรยา วันหนึ่ง ทั้งสามไปลาสัตวที่หนาผา เมื่อไดเนื้อมากําลังจะยางเนื้อก็มีผีเจาที่ชื่อโอโหยเขามาลักเนื้อไปกิน
หมด เมื่อไดเนื้อชิ้นใหมมา ทั้งสามชวยกันนั่งเฝา แลววางแผนลอใหโอโหยออกมา เมื่อเห็นโอโหยออกมาทั้งสามจะยิง
ปนใส โอโหยถามวา มาลาสัตวที่นี่ทําไม สามพี่นองตอบวามาลาเนื้อ เพราะ จะเก็บเงินไปสูขอผูหญิงมาแตงงาน โอ
โหยบอกวาตนเองมีลูกสาวสามคนถาอยากแตงงานตน จะยกลูกสาวใหหมดเลย ถาเขาใหสัญญาณให เดินตามเขาไปที่
บาน
ฮองเตกับผีฟา
กาลครั้งหนึ่งนานมาแลว ฮองเตไดปรึกษากับผีฟาวาฝนทิ้งชวงนานทําใหประชาชนเดือดรอน ทั้งสองจึงตกลง
กันวาจะทําใหฝนตกลงมาชวยหลอเลี้ยงพืชพันธุตางๆ ประชาชนจะไดมีน้ําอุปโภคบริโภค โดยจะใหฝนตกนอกวัง
มากกวาในวัง แตมีชายคนหนึ่งชื่อ กินกอเลาลง ไปทําผิดประเพณีทําใหฝนตกผิดที่ฝนกลับไปตกในวังมากกวานอกวัง
ขางนอกขาดแคลนน้ําแตในวังน้ําทวมแตเขาก็ไมรูตัวกลาไปตอวาผีฟา และฮองเตวาทําใหฝนตกไมไดตามที่ประชาชน
ตองการ สวนทางฮองเตกับผีฟารูวากินกอเลาลงเปนสาเหตุที่ทําใหฝนไมตกตามตองการจึงสั่งประหารชีวิตเขาทันที แต
เขาไดออนวอนตอฮองเตวาอยาฆาเขาเลย เปนเวลาถึงสามวันสามคืนจนฮองเตเผลอหลับผงกหัว กินกอเลาลงนึกวา
ฮองเตอภัยโทษใหเขาแลวจึงขนเงินทองมากองไวที่หนาประตูวัง
ขณะเดียวกันมือสังหารของผีฟาลงมาที่บานของฮองเตวาจะไปสังหารกินกอเลาลงตอนเวลาเที่ยงของวันที5่
แตฮองเตไดรับสินบนของกินกอเลาลงแลววาจะไมประหารชีวิตเขาฮองเตจึงวางแผน จะใหมือสังหารกินขาวปลาอาหาร
ใหอิ่มหนําสําราญจนลืมเวลาสังหาร เมื่อไดเวลาสังหารแตมือสังหารกลับไมปฎิบัติหนาที่ ผีฟาจึงสงเสมียนลงมาดู เห็น
วามือสังหารกําลังกินเหลาเมามาย ผีฟาจึงสงตัวแทนลงมา กินกอเลาลงถูกมัดมือแลวเอาวิญญาณไปแลวถูกตัดหัว สวน
มือสังหารไดอํานาจของตัวแทนผีฟากลายเปนคนมีกําลังมากมายมหาศาลไปฆากิน กอเลาลงแลวนําหัวไปที่หนาบาน
ของฮองเตแฮองเตไมเชื่อวาเขาสามารถฆากินกอเลาลงไดจึงเดินออกมาดูที่รั้ว ตอนนั้นหัวของกินกอเลาลงถูกแขวนไว
บนรั้วเมื่อฮองเตเดินมาถึงจึงถุยเลือดในปากไปโดนฮองเต แลวตอวาฮองเตวาไมรักษาสัญญาเขาขนเงินทองมาให
แลวแตกลับมาฆาเขา ถาเขาตายก็ขอใหฮองเตตายตามไปดวย หลังจากนั้นฮองเตก็เสียชีวิตลง
ตองฟามลูกชายของฮองเตพยายามหาวิธีที่จะชวยพอใหฟนจึงเดินทางไปหาถางซิน เขาบอกวาใหไปหานางฟา
นิทานเมี่ยน
แลวถามวาใครที่พอจะชวยพอไดบาง นางฟาบอกวาใหไปหาไซอิ๋ว(ซานหินแจ) แตขณะนั้นซานหินแจถูกมัดไวที่หนา
ผาถาจะแกมัดจะตองเขียนอักษรจีนหนึ่งประโยคถาเขียนไดถูกตองจะแกมัดใหซานหินแจ เมื่อตองฟาม กับถางเซิน
ชวยปลอนซานหินแจออกมาไดสําเร็จจึงเดินทางออกไปตามหาหมอตอ เมื่อสามคนเดินทางไประหวางทางเจอหมูปาตัว
ใหญมาขวางทางไว ซานหินแจใชปญญาจับหมูปาได หมูปาจึงยอมเดินทางไปตามหาหมอดวยกัน เดินทางตอไปเจองู
ใหญขวางทางไวอีก มันพยายามจะกินคนที่เดินทางผานไปผานมา ซานหินแจจึงแปลงรางเขาไปในทองงู ทําใหงูยอม
เดินทางไปดวย เดินทางตอไปเจอแมงมุงยักษ มันจับทางเซินไป แตซานหินแจก็เปนแลงเขาไปในทองแมงมุมแลว
ทําลายทองของมันจนมันยอมไปตามหาหมอดวย