БНбД 42-01-04/2008 

МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГЫН НОРМ БА ДЇРЭМ

ХИЙН ХАНГАМЖ. (Нэмэлт єєрчлєлт)

GASIFICATION. (Update)

2008 оны … дугаар сарын …-ны

єдрєєс эхлэн мєрдєнє.

1. Хэрэглэх хїрээ хэсгийн “хэрэглэгчдийг хангах” гэсний дараа “авто

тээврийн хэрэгслийг шингэрүүлсэн шатдаг хийгээр цэнэглэх
станцыг” гэж нэмэх.
2. 8 дугаар бїлгийн “Автомашиныг Хийгээр цэнэглэх станц” гэсэн
гарчигийг “Авто тээврийн хэрэгслийг шингэрїїлсэн шатдаг хийгээр
цэнэглэх станц (АХЦС)” гэж єєрчлєх
3. 8 дугаар бїлгийн 8.121, 8.122, 8.123, 8.124, 8.125, 8.126, 8.127, 8.128
заалтыг дараах байдлаар єєрчлєх

8.121. АХЦС-ыг байгуулахдаа гадна талд нь хашаа хамгаалалт хийх боломжтой,

эргэн тойронд 10 м-ээс багагїй чєлєєтэй байхаар төлөвлөнө. Энэ
шаардлага нь АХЦС-ын єргєтгєл, шинэчлэл хийхэд хамаарахгїй.
АХЦС-ын талбай нь тээврийн хэрэгслийн орох, гарах зорчих хэсгээс
бусад хэсгээрээ салхи нэвтрэх боломжтой шатдаггїй материалаар хийсэн
хашаатай байна. Мєн тээврийн хэрэгслийн АХЦС-д орох, гарах зорчих
хэсгийг хатуу хучилттай байна.
8.122. АХЦС-д хий хадгалах сав, хий юїлэх хэрэгсэл, цэнэглэх тїгээгїїрїїд,
шингэрїїлсэн шатдаг хийн технологийн тоног тєхєєрємж, агааржуулалт
ба бусад тоноглол суурилуулахдаа MNS 5676:2006 стандартын
шаардлагыг баримталвал зохино.
8.123. Автоцистернээс шингэрїїлсэн шатдаг хийг АХЦС-ын саванд юїлэх
хэрэгсэл нь шингэн фазын хоолой нь  үл буцаах хавхлаг, уурын фазын
хоолой нь хурдны хавхлаг, илүүдэл даралтаас хамгаалах клапан болон
зориулалтын хаах-хамгаалах арматураар тоноглогдсон байх ёстой.
АХЦС-ын тоног төхөөрөмжүүд нь MNS 5676:2006 стандартад заасан
тоног төхөөрөмжүүдэд тавигдах техникийн шаардлагыг хангах ёстой.
8.124. АХЦС-ын савнуудын нийт багтаамж нь 50 м3-ээс илїїгїй, нэг савны дээд
багтаамж нь 25 м3-ээс ихгїй байвал зохино.
Хот суурин газар АХЦС-ын савнуудын нийт багтаамж 10 м3-ээс бага
тохиолдолд газар дээр ил, түүнээс илүү бол газар доор байрлуулвал
зохино.
Хөдөө орон нутагт АХЦС-ын савнуудын нийт багтаамж 20 м3-ээс бага
тохиолдолд газар дээр ил түүнээс илүү бол газар доор байрлуулвал
зохино.
8.125. АХЦС-д зориулсан барилга байгууламж, хадгалах сав, хий дамжуулах
хоолой, тоног тєхєєрємж болон хэмжилт-хяналтын багаж хэрэгслэл нь
хий цэнэглэх станц (хий цэнэглэх цэг)-ын тоног тєхєєрємжид тавигдах
шаардлагыг хангасан байвал зохино.

­3­
 БНбД 42-01-04/2008 
8.126. АХЦС-ын хий хадгалах савнаас АХЦС-д хамаарахгүй барилга
байгууламж хүртэлх хамгийн бага зайг 1-р хүснэгтээр, АХЦС-ын талбай
дахь барилга байгууламж хүртэлх хамгийн бага зайг 2-р хүснэгтэд заасны
дагуу сонгоно.
Хїснэгт 1
Хий хадгалах савнуудаас АХЦС-д үл
Нэг савны
Савны нийт хамаарах барилга байгууламж хүртэлх
№ хамгийн их
багтаамж, м3 хамгийн бага зай, м
багтаамж, м3
Ил сав Далд сав
1 5 -10 10 18 7,5
2 11-20 20 25* 15
3 21 - 50 25 -** 25
Тайлбар: *Хєдєє орон нутагт
** Ил сав байрлуулахыг хориглоно.
Хүснэгт 2

Холбогдох барилга, байгууламжуудын хоорондын зай, м

¹ Барилга байгууламжийн нэрс

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 ШШХ хадгалах сав - 5 7,5 7,5 7.5 7,5 10 7,5
ШШХ хийг буулгах сорох, шахахад
зориулсан тоног тєхєєрємж бїхий
2 байгууламж, /насос, компрессор, - 5 7,5 7,5 5 5 10 7,5
буулгах тоноглол / технологийн
худаг
3 ШШХ-н тїгээгїїр 5 5 7,5 - 5 5 10 10
Далд байрлалтай шатахууны сав,
4 буулгах байгууламж, технологийн 7,5 7,5 7,5 * * * * 10
худаг
5 Шатахууны түгээгүүр 7,5 7,5 - * * * * 10
АХЦС-ын тусдаа орших
6 7.5 5 5 * * - 5 7,5
операторын байр, барилга
Їйлчилгээний байр /машин
7 7.5 5 5 * * - 5 7,5
угаалга, мини дэлгїїр/
1-7 мєрєнд заагдсанаас бусад
8 10 10 10 * * 5 5 10
барилга, байгууламж
Баллон хадгалах завсрын агуулах
9 7,5 7,5 10 10 10 7,5 7,5 10
/БЗХА/

Тайлбар: 1. АХЦС-ыг таримал мод болон бутлаг ургамал бїхий орчны дэргэд
байрлуулах їед тус орчинтой хиллэсэн хэсгийн гадаргууг галд тэсвэртэй
материалаар бїрэх буюу 5 метрээс багагїй єргєн галын зурвас байгуулсан байна.
2. Ой хээрийн тїймрийн бїсэд байрласан АХЦС-ын эргэн тойрны 100 метрийн зайд 10
метрээс багагїй єргєнтэй хагалсан зурвас байгуулсан байна. Энэ зурвасд багтсан
талбай нь АХЦС-ын эзэмшил газрын талбайд хамаарахгїй.
3. Модуль байдлаар  үйлдвэрлэгдсэн зөөврийн станцыг Хїснэгт 1-д заасан
шингэрүүлсэн хий хадгалах сав гэсэн ангилалд оруулж тооцно. Энэ тохиолдолд
түгээгүүр ба ШХ-н сав хоорондын зай хэмжээг тооцохгүй.
4.(*) “Шатахуун тїгээх станцын галын аюулгїйн норм” /БНбД 21-05-07/ норм дүрмээр
зохицуулагдана. (Боловсруулалтын явцад байгаа)
5. (-) Хоорондын зай нормчлохгїй.
6. Тємєр зам хїртэлх зайг “Тємєр замын тээврийн аюулгїй байдлын тухай” МУ-ын
хуулийн заалтаар зай хэмжээг авна.
7. АХЦС-д цахилгаан ба хийн гагнуур, оч їсрэх тоног тєхєєрємжийг автозасварын
газар хэрэглэхийг хориглоно.
8. АХЦС-д “Барилга, байгууламжийн гал унтраах автомат тєхєєрємж, дохиоллын
хэрэгсэл” /БНбД 21-04-05/-ийн дагуу гал унтраах автомат тєхєєрємж, дохиоллын
хэрэгслийг суурилуулна.

8.127. АХЦС-ыг шатахуун тїгээх станцад хамтдаа байрлуулах тохиолдолд

дараах шаардлагуудыг хангасан байвал зохино. Їїнд:

­4­
 БНбД 42-01-04/2008 
- АХЦС нь ШТС-тэй хамтдаа байх тохиолдолд шатахууны сав ба
түгээгүүр хүртэлх зай хэмжээг Хүснэгт 2-р сонгоно.
- Автоцистернээс ШШХ буулгах зогсоол нь шатахуун буулгах
талбайгаас тусдаа байвал зохино.
- ШШХ-н сав, хий ба шингэний шахуурга нь шатахууны ижил
зориулалт бүхий тоног төхөөрөмжөөс тусдаа бие даасан байна.
- Алдагдсан хий нь тухайн орчиндоо тунаж хуралдан їлдэх
магадлалтай газар ШШХ-н дамжуулах хоолойг суурилуулахдаа
холболтын хэсгийг гагнуураар холбоно. Гэхдээ холболтын хэсэгт
хий алдагдалтыг мэдрэх дохиоллын тєхєєрємж суурилуулсан
тохиолдолд дээрх заалт хамаарахгїй.

8.128. ШТС-тэй хамтдаа бус дангаараа орших АХЦС-дад хоногт 300 кг-аас дээш
шингэрүүлсэн шатдаг хийг цэнэглэх хүчин чадал бүхий баллон цэнэглэгч
төхөөрөмж сууриллуулахыг хориглоно.
4. Дараахь 8.128*, 8.128** заалтыг нэмэх
8.128*. АХЦС нь 1000 кг хүртэл хийг хадгалах хүчин чадалтай БХЗА /Баллон
Хадгалах Завсрын Агуулах/-тай байж болно. АХЦС дахь БХЗА-аас
АХЦС-н талбай дахь бусад барилга байгууламж хүртэлх зай хэмжээ нь
Хүснэгт 2-р зохицуулагдана.
8.128**. АХЦС-ын їйлчилгээний (тїгээгчийн болон бусад їйлчилгээний барилга)
барилга нь галд тэсвэршилтийн I, II зэргийн барилга байна.
АХЦС-ын барилгын халаалтын системийн дулааны эс їїсвэрийг хатуу
тїлшээр галлахыг хориглоно.

----0----0----0----

­5­