S KHC BIT C BN GIA HC THEO NIN CH

V HC THEO TN CH
ThS. Phm Xun Thu
1. t vn :
Cho n nay hnh thc o to theo tn ch c trin khai v p dng trong gn
50 trng trong c nc. Vo thi im ny vic dy v hc theo hnh thc o to tn
tn ch l gn nh bt buc i vi cc trng i hc v cao ng trn c nc theo
ngh quyt s 37/2004/QH11 kha XI, k hp th su ca Quc hi v gio dc v
Quy ch s 43/2007/Q-BGD&T ca B gio dc v o to v o to i hc v
cao ng h chnh quy theo h thng tn ch. Mc d vic hc theo hnh thc o to
tn ch Vit Nam c thc hin ln u tin trng i hc Bch khoa Tp.HCM
vo nm hc 1993-1994 v thc hin rng ri cc trng i hc v cao ng trong
c nc sau Quy ch 43 ca B Gio dc v o to vo nm 2007 nhng cho n nay
vic p dng hnh thc hc tp ny vn cn nhiu lung tng ti cc trng v nhiu
sinh vin vn cha tht s nm bt ngha ca n so vi hnh thc o to theo nin
ch dn n cha vn dng ht nhng u im m hnh thc hc theo tn ch mang li.
Ti Trng Cao ng kinh t i ngoi, hnh thc hc tp tn ch c p dng
u tin ti Khoa Ti chnh k ton t nm 2009 nhng vn c c mt s kh khn
trong qu trnh thc hin. Trong khun kh ni dung ca bi vit ny s c gng trnh
by s khc nhau gia hai hnh thc hc tp theo tn ch v hc theo nin ch nhm
gip cho sinh vin v ging vin nm bt nhanh nht v to c s cho vic p dng
hnh thc hc tp theo tn ch cho tt c cc khoa ti trng Cao ng kinh t i
ngoi trong thi gian sp ti.
2. Cc khi nim:
Trc ht cn phi nm r cc khi nim ca vic hc v o to theo hai hnh
thc nin ch v tn ch lm c s cho vic phn bit cc chng trnh v ni dung ca
hai hnh thc ny. Trong bi vit ch mong mun trnh by ngn gon nht cc khi
nim gia hai hnh thc gip phn bit nhng im khc bit c bn.
Hc theo nin ch: l hc theo n v l nm hc, mi chng trnh hc ca mt
ngnh hc c quy nh hc trong mt s nm nht nh. Sinh vin phi hon thnh
mt s lng kin thc n nh bt buc trong nm hc , cc khi kin thc hc
c b tr theo mt t l nht nh vi n v o l n v hc trnh. V d chng
trnh hc trnh i hc c cp bng c nhn thng thi gian tham gia hc tp
trong 4 nm, cp bng k s c trong 5 nm, cp bng bc s chng trnh trong 6
nm. Sinh vin hc ht thi gian quy nh nu khng b lu ban, dng tin hc tp
th c cp bng tt nghip i hc, c ra trng.
Hc theo tn ch: Tn ch hc tp l mt i lng o ton b thi gian bt buc
ca mt ngi hc bnh thng hc mt mn hc c th, bao gm (1) thi gian ln
lp; (2) thi gian trong phng th nghim, thc tp hoc cc phn vic khc c
quy nh thi kha biu; v (3) thi gian dnh cho c sch, nghin cu, gii quyt
vn , vit hoc chun b bi...;.
o to theo tn ch khng t chc theo nm hc m theo hc k. Mt nm hc c
th t chc o to t 2 n 3 hc k, mi chng trnh o to ca mt ngnh hc
nht nh khng tnh theo nm m tnh theo s tch ly kin thc ca sinh vin, sinh
vin tch ly s tn ch quy nh cho mt ngnh hc th c cp bng tt nghip
i hc, c ra trng.
Vi cc khi nim c bn trn, c th thy rng s khc nhau c bn gi hai hnh
thc hc tp tp trung cc ni dung sau: (1) Tn ch/ tiu ch hc tp; (2) Chng
trnh hc; (3) Phng php nh gi kt qu hc tp; (4) Phng php hc. Da vo
vic phn tch cc ni dung ny s gip sinh vin, ging vin thy r s khc bit nh
s c phng php hc tp v ging dy thch hp khi trin khai o to tn ch
ton trng trong nm hc ti.
3. S khc bit c bn gia hai hnh thc hc tp:
Ni dung ca phn ny s tp trung vo vi so snh hai hnh thc hc tp theo nin
ch v hc theo tn ch da trn cc ni dung nu phn 2. S dng phng php
lp bng so snh c phn tch s nhm lm r khc bit gia hai hnh thc hc tp.
Nin ch Tn ch
3.1 Tn ch/tiu ch:
- Ngi dy hc l trung tm, ngi hc
xoay quanh qu o ca ngi dy;
Chng trnh hc, thi gian, tin v
ni dung thng c n nh sn,
sinh vin thng b ng;
Sinh vin tham gia vi vai tr b ng;
Sinh vin chp hnh tt cc lch hc,
lch thi, cc quy nh, quy ch ca nh
trng, tch cc hc tp v rn luyn
th s t kt qu tt;
Khuyn khch t hc nhng khng
phi l mt phn bt buc theo quy
nh;
- Ngi hc l trung tm ca qu trnh
o to;
Chng trnh hc linh hot hn, sinh
vin c th ch ng trong vic sp
thi gian, t ng k lch hc v s
mn hc cho mt k;
Sinh vin ch ng tham gia vo mi
trng cng tc dy - hc;
Sinh vin phi ch ng nghin cu
k, nm chc cc ti liu ca nh
trng, nm vng chng trnh o
to, cc hc phn phi hc trc, cc
hc phn hc song hnh, phn kin
thc gio dc i cng, phn kin
thc gio dc chuyn nghip
T hc l mt thnh phn hp php
trong c cu gi hc ca sinh vin;
3.2 Chng trnh hc:
- T chc theo nm hc;
- Mt nm hc c 2 hc k;
- Chng trnh hc c thit k theo
nm hc v t bin ng;
- Sinh vin phi hon thnh ni dung hc
c n nh theo nm hc;
- T chc theo hc k;
- Mt nm hc c th 2 hoc 3 hc k;
- Cu trc m un, thnh nhng hc
phn; lch trnh thc hin chnh xc;
- Sinh vin tch ly kin thc theo hc
phn, tch ly s tn ch theo hc k;
Nin ch Tn ch
- Sinh vin rt kh c xt hc trc
k hn d iu kin v nng lc tt;
- n v o lng khi lng hc tp ca
sinh vin l n v hc trnh (vht)
tng ng vi 15 tit hc l thuyt
trn lp, 30 gi thc hnh th
nghim;
- Mt tit hc c tnh bng 45 pht;
- Mi nm sinh vin cao ng, i hc
phi tch ly khong 50 (vht);
- Chng trnh i hc thc hin trong 4
nm tng ng vi 200 (vht);
chng trnh cao ng tng ng
150 (vht);
- Chng trnh hc trn lp di hn so
vi hc theo tn ch;
- Lin thng theo ngnh hc, chuyn
ngnh; kh lin thng ngnh khc,
trng khc;
- Khuyn khch t hc nhng khng bt
buc (v mt quy ch);
- Sinh vin phi hc theo tng nm v
c cng nhn theo tng nm theo
chng trnh quy nh.
- Cho php sinh vin ng k hc vt
s tn ch ca mt hc k nu c kh
nng;
- n v o lng khi lng hc tp l
tn ch (TC), 1 tn ch tng ng vi
15 tit ging l thuyt, 30 gi thc hnh
th nghim
- Mt tit hc c tnh bng 50 pht;
- Mi hc k sinh vin phi tch ly
tng ng 15 tn ch;
- Chng trnh i hc thc hin trong 4
nm tng ng 120 tn ch; chng
trnh cao ng tng ng 90 tn ch;
- Chng trnh hc trn lp c rt
ngn khong 1/3 so vi nin ch;
- D lin thng v chuyn i trng,
ngnh khc nhau t tn ch tch ly;
- Vic t hc ti nh l bt buc theo
chng trnh;
- Vic cng nhn nm hc sinh vin
theo:
SV mm I: tch ly di 30 TC;
SV nm II: t 30 n di 60 TC;
SV nm II: t 60 n di 90 TC;
SV nm II: t 90 n di 120 TC;
Nin ch Tn ch
3.3 Phng php nh gi kt qu hc tp:
- Kt qu c nh gi theo nm hc
vi s n v hc trnh c quy nh
sn;
- C t mn t chn;
- Hon thnh s n v hc trnh (D
i
) bt
buc cho tng ngnh hc: i hc
tng ng vi 200 (vht); chng
trnh cao ng tng ng 150 (vht);
- Thang im nh gi: 10;
- Cch nh gi tng mn (P
i
):
Theo thang im 10;
im khng t: < 5 im;
im t: 5 im;
- Cch dnh gi tng kt:
Theo k/nm hc:
im TB chung hc k/nm hc;
TBHK(TBNH)= (D
i
x P
i
)/D
i
[1];
Tnh c im khng t (P
i
<4);
S dng xp hng theo hc k, nm
hc, lin quan n vic tnh hc
bng, c hc tip, ngng hc
ci thin im;
im tng kt cc nm hc v cui kha:
- Kt qu hc tp c nh gi theo hc
k v theo s tn ch c tch ly;
- C nhiu mn t chn;
- Hon thnh s tn ch (C
i
) tch ly ti
thiu quy nh cho tng hc k (ti thiu
10 TC); SV i hc tch ly khong
120 TC v cao ng khong 90 TC;
- Thang im nh gi: 4;
- Cch nh gi tng mn (P
i
):
Quy i thang 4 t thang im 10: F
(di 4,0); D (4,0 - 5,4); C (5,5 - 6,9):
B (7,0 - 8,4); (8,5 - 10): Gii.
im khng t: F;
im t: < D, C, B v A;
- Cch nh gi tng kt:
Theo hc k:
im TB chung hc k ;
TBCHK = (C
i
x P
i
)/C
i
[3];
Tnh c im khng t (P
i
= F=0);
S dng xp hng theo hc k, tnh
im hc bng trong k;
im tng kt theo s k:
Nin ch Tn ch
im trung bnh chung;
TBC = = (D
i
x P
i
)/D
i
[2]
im tng kt cc nm tnh c im
khng t; im tng kt cui kha
th tt c cc mn phi t.
c s dng xt hc tip, ngng
hc, xt cho thi tt nghip, xt tt
nghip;
- Phn hng, xp loi:
Theo hc k/nm hc (tnh [1]):
im di 4:Km Khng t
T 4 n cn 5:Yu khng t
T 5 n cn 6:Trung bnh;
T 6 n cn 7:Trung bnh kh
T 7 n cn 8:Kh
T 8 n cn 9:Gii
T 9 n 10: Xut sc
Tng kt chng trnh hc (tnh [2]):
Xp hng tng t nh trn;
- iu kin hc tip nm sau: t c
hai:
im trung bnh chung tch ly;
TBCTL = (D
i
x P
i
)/D
i
[4];
Khng tnh: im khng t v im
ca mn t chn vt qu s mn
quy nh ;
c s dng tnh im tng kt cc
k lin quan n vic c hc, c
ng k hc phn hay b ngng hc;
- Phn hng, xp loi :
Theo k hc (tnh [3]):
T 1,0 di 2,00: Yu
T 2,00 n 2,49: Trung bnh;
T 2,50 n 3,19: Kh:
T 3,20 n 3,5:: Gii:
T 3,60 n 4,00: Xut sc:
im tng kt theo s k (tnh [4]):
Xp hng tng t nh trn;
Gim mt mc nu tng lng ca
cc hc phn phi thi li vt qu
5% so vi tng s tn ch;
- iu kin hc tip: t cc yu cu
sau:
TBCHK< 2: ch c ng k 14 tn
Nin ch Tn ch
TBC ca nm hc t 5,00 tr ln;
V c khi lng cc hc phn b
im di 5 tnh t u kho hc
khng qu 25 n v hc trnh;
- Buc thi hc (Theo TBC [2]):
TBC ca nm hc di 3,50;
TBC tnh t u kho hc di 4,00
sau hai nm hc; di 4,50 sau 3 nm
hc v di 4,80 sau t 4 nm hc;
ch cho mi hc k;
V khng b buc thi hc theo iu
kin Buc thi hc;
- Buc thi hc (Theo [3] v [4]):
TBCHK < 0,80 vi hc k u ca
kha; < 1,00 i vi cc hc k tip
theo hoc < 1,10 i vi 2 hc k lin
tip;
TBCTL< 1,20 vi SV nm th nht;
di 1,40 i vi sinh vin nm th
hai; di 1,60 i vi sinh vin nm
th ba hoc di 1,80 i vi sinh
vin cc nm tip theo v cui kho;
3.4 Phng php hc tp:
- Sinh cn chp hnh tt cc quy nh
ra t u chng trnh, cc yu cu
ca trng, khoa, ging vin; tun th
ng c quy nh v ln lp v gi
ging;
- Tham kho ging vin ch nhim lp
ti cc bui hp lp hng thng. Tuy
nin, vai tr ch nhim thng khng
r nt;
- Sinh vin phi ch ng nghin cu k,
nm chc cc ti liu ca nh trng
nh quyn nin gim, s tay sinh vin,
nm vng chng trnh o to, cc
hc phn phi hc trc, cc hc phn
hc song hnh, phn kin thc gio dc
i cng, phn kin thc gio dc
chuyn nghip
- Sinh vin nn tham kho k cng cc
bui hng dn v quy nh, quy ch,
cch thc b tr cc mn hc cng nh
cn thng xuyn gp g c vn hc
Nin ch Tn ch
- Kh nng t hc chu nh hng trc
tip ca chng trnh, khoa v ging
vin ging dy trn lp;
- Theo chng trnh quy nh khung c
sn ca trng, khoa, ca b mn t
u nm hc v chuyn ngnh hc;
- Thng phi hon thnh chng trnh
hc theo s nm quy nh, c th ko
di nhng rt kh rt ngn;
- Do s mn t chn t v thng theo
quy nh thun tin cho qun l ca
khoa, trng nn kh chn la mn hc
theo thc t ca nh tuyn dng;
- Sinh vin cng mt lp hc c chung
thi kha biu, c quy nh c
th.v.v.;
- T chc lp hc cht ch, sinh vin c
th vn dng vo s sp xp ca cn s
lp v thi gian hc, cch hc cc mn;
tp;
- T hc, t nghin cu, gim s nhi
nht kin thc ca ngi dy, pht huy
c tnh ch ng, sng to ca ngi
hc;
- T chn chng trnh hc theo khi
kin thc chung v kin thc chuyn
ngnh ca trng;
- C th hon thnh chng trnh bng
cch tch ly tn c cp bng ty
theo kh nng v ngun lc (thi lc,
ti lc, sc khe, v.v.) ca c nhn;
- C th la chn cc mn t chn theo
khuynh hng nh tuyn dng.
- Mi sinh vin u c thi kha biu
ring, khng theo mt quy lut no c
v.v
- T chc lp hc b ph v v sinh vin
hon ton ch ng trong cch hc
cng nh thi gian hc;
Kt lun
Qua phn tch s khc bit c bn gia hai hnh thc hc theo nin ch v hc theo
tn ch cho thy vic o to theo tn ch l xu hng bt buc, do hc tt theo
hnh thc tn ch, sinh vin cn m bo thc hin:
- Tham gia y cc bui hng dn v tp hun v hnh thc hc theo tn ch;
- Nghin cu k v nm chc cc ti liu ca nh trng nh quyn nin gim, s tay
sinh vin, nm vng chng trnh o to, cc hc phn phi hc trc, cc hc
phn hc song hnh, phn kin thc gio dc i cng, phn kin thc gio dc
chuyn nghip;
- Nghin cu k cc khc bit trong nh gi gia hc theo tn ch v hc theo nin
ch trnh ch quan dn n vic ngng hc;
- Xem vic hc l vic quan trng ca c nhn, cn ch ng trong vic theo di thi
kha biu cc hc phn, ch ng chn v thit k thi lng, s mn hc trong k
hc di s t vn v hng dn ca cc t vn vin hc tp;
- Trong o to theo tn ch, i vi sinh vin t hc l vn quan trng nht, sinh
vin phi t hc ngay trn lp, ln lp l lm vic thc s (ch khng phi i nghe
ging, d gi). Mun t hc trn lp c hiu qu sinh vin phi t c ti liu trc,
khng ch c gio trnh m phi c ti liu c lin quan, khng phi c c quyn
ti liu m ch c nhng vn trc tip lin quan n bi ging. Cc vn lin
quan u phi c nh du li, ghi chp li hoc c ch dn r rng khi cn lp
tc c th tra cu c ngay.
- Sinh vin hc trn lp phi chu kh ghi chp, hng hi pht biu, tch cc tm
hiu, phn khi khi c ging vin kim tra, vn g cha r phi hi ging vin
cho r, nu vn cha hiu th trao i li vi nhm hc tp (tho lun nhm). Tho
lun nhm l hnh thc rt quan trng, qua tho lun nhm sinh vin pht hin
nhng vn mnh cn thiu ht t b sung. Nhng vn nm bt c qua
tho lun nhm cng c khng nh.