You are on page 1of 104

pHjyKxkdufaomESvHk;om;

t&SifOwrmeE
bmoE&aqu "rmp&d,, B.A(Indo-Aryan)
bmoE&aqur[m"rmp&d,
[M.A,(Indo-Aryan) Part-I]
(Diploma in Buddha-dhamma[BDA])

jzefYcsda&;
t&Siaf crdEm pm&
&Sprf suEf mS y&d,wpd moifwu
kd f
o&ufNrdKU/ zkef; - 068-21115

omoema&;OD;pD;Xme
TefMum;a&;rSL; OD;0if;Edkif \
cG i f h j yKcsuf j zif h
trSwf 147? 51-vrf;
ykZGefawmifNrdKUe,f? &efukefNrdKU
pG,fawmfyHkESdyfwdkuf (07053) wGif
yH k E S d y f x k w f a 0onf /
rsufESmzHk;okyfazmf ESifh
pmrsufESmjyifqifzGJUpnf;rI
Smile uGefysLwm
yH k E S d y f j cif ;
yxrtBudrf? 2010 ckESpf? Zefe0g&Dv/
tk y f a &
500

aus;Zl;rSwfwrf;
e

pmtkyx
f rJ S tcsKUd aomaqmif;yg;rsm;udk *kPjf yK
pmapmifrsm;ESifh ausmif;ESpfywfvnf r*Zif;wdkYwGif
wjcm;aom uavmifemrnfjzifh xnhfzl;ygonf/
ud,
k w
f ikd u
f pmtkyt
f jzpfxw
k af 0&ef r&nf&,
G cf aJh omf
vnf; uhHaumfNrdKifausmif;q&mawmf OD;auvmo
(armfvNrdKif)\ pdwfa&mukd,fyg wkdufwGef;tm;ay;rI
aMumifh pmtkyftjzpfodkY a&muf&SdchJygonf/
pma&;oltm; Ak'wuodkvfBuD;rsm;wGif y&d,wd
pmayrsm;ESihf acwfynmpmayrsm;ukd csr;f csr;f omom
oif,El idk zf &Ydk ef ypn;f av;yg; axmufyv
hH LS 'gef;Muaom
'um^'umrtm;vkH;ESifh aus;Zl;teE&SdMuukefaom
rdb?q&morm; tm;vkH;wkdYtm; aus;Zl;txl;wif&Sd
ygonf/
txl;tm;jzifh a&wGif;BuD;&Gmausmif;q&mawmf
OD;awZmeEEiS hf a&wGi;f Bu;D aus;&Gm 'um^ 'umrrsm;?
omoemhatmifajra&TwaJ usmif;q&mawmfrsm;(&efuek )f
ESihf 'um^'umrrsm; pma&;ol\ &[ef;'um^'umr
rsm;jzpfMuaom OD;Ge+Yf a':axG;&D rdom;pk (o&ufNrKd U)
wkdYtm; aus;Zl; txl;yif wif&Sdygonf/
t&S iO
f wrmeE
uttamananda@gmail.com

3-9-2009

t&SifOwrmeE
rauG;wdkif;? rif;vSNrdKUe,f? a&wGif;BuD;tkyfpk?
a&wGif;BuD;aus;&Gmae crnf;awmf OD;atmifwif+
r,fawmf a':odef;[efwkdYrS 1344-ck? e,kefvjynhf
ausmf 7-&uf? we*FaEGaeYwiG f zGm;jrifonf/ rwifaX;?
armifatmifo0l if;? rwifr;dk cdik f arG;csi;f oH;k a,mufwiG f
'kwd,ajrmufjzpfonf/
toufu;kd ESpt
f &G,w
f iG f &GmOD;ausmif;q&mawmf
udk OyZm,fjyK &SifomraPtjzpfodkY 0ifa&mufcJh
onf/ rlvOyZm,fq&mrsm;rSm OD;0PmvuFm&? OD;
ynmaZmw? &SpfrsufESmpmoifwdkuf y"meem,u
q&mawmf OD;awZ0EwdkY jzpfonf/
toufESpfq,ft&G,fwGif o&ufNrdKU? aps;&yf
uGuf? yef;yJvrf;ae OD;GefY+a':axG;&D rdom;pkwdkY\
yp,mEk*[
udck ,
H u
l m rkv
&D mG ausmif;q&mawmfukd
OyZm,fjyKvQu?f &Sprf suEf mS pmoifwu
kd f y"meem,u

q&mawmf OD;awZ0E\ teD;uyfoifjyrIjzifh jrifjh rwf


aom&[ef;tjzpfodkY a&mufcJhonf/
a&wGif;BuD;&Gmausmif;? &SpfrsufESmpmoifwdkuf?
&efukefNrdKU aps;ukef;pmoifwdkuf? yJcl;NrdKU Mucwf0dkif;
pmoifwdkuf? c&rf;NrdKU udkif;ukef;ygVdwuodkvfpmoif
wdu
k ?f ykord Nf rKd U atmifajrbko
H mpmoifwu
kd ?f &efuek -f
Ak'wuodkvf? oDw*l urmYAk'wuodkvf (Yangon,
campus)wdkYwGif tajccHy&d,wdpmayrsm;ESifh txuf
wef;pmayrsm;? acwfopfbmoE&pmayrsm;udk oif,l
cJhonf/
tbd"rmoH;k qih?f tpd;k & rli,fvwfBu;D pmar;yGJ
rsm;udk atmifjrifcJhonf/ oDw*lurmY Ak'wuodkvf
(Yangon,campus)rS BDE ESifh BDI 'Dyvdkrmwef;rsm;udk
*kPfxl;rsm;jzifhatmifjrif&&SdcJhonf/ &efukef-Ak'wu
odv
k rf S P.A.B.E Dipoma, P.S.E Diploma ESihf B.A (IndoAryan) bmoE&aqu "rmp&d,bGJUwdkYudk wef;pOf
*kPx
f ;l rsm;jzifh atmifjrif&&Scd o
hJ nf/ bmoE&aqu
"rmp&d, B.A, Indo-Aryan bGJUtwGuf Researching
For the Birth Place [laom acgif;pOfjzihf rif;vSNrKd Ue,f
taMumif;udk t*Fvyd b
f momjzifh wifoiG ;f cJo
h nf/ ,ck
tcgwGif M.A(Indo-Aryan), Part-I bmoE&aqu
r[m"rmp&d,wef;wGif qufvuf wufa&muf
oifMum;vQuf&Sdonf/

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

pHjyKxkdufaomESvkH;om; (1)
temxydPfola|;[k qdkvkdufvQif Ak'bmom
tm;vk;H wk\
Yd tawG;yk&H yd w
f iG f ESajrmwGew
Yf dk 0efwrdk rI &Sd
tifrwef &ufa&mwwfaom vlwpfa,muf\ ykyH ef;
oPmefudk xif;ueJaeatmif jrifNyD;om;jzpfonf/
rSefygonf/ aumif;owif;rsm;jzifh jynfheufaeaom
olb
Y 0 olt
Y aMumif;ukd acwftqufquf arhypfzUdk &m
cJ,Of;vSonf/ aus;Zl;w&m;udk wefzkd;xm;wwf
odwwfaom Ak'bmomwdkY tzkdYum; ydkyifcJ,Of;
vSayonf/
pma&;olonf vlrSef;odwwfump t&G,frSmyif
temxydPo
f al |;qdak omemrnfukd aumif;pGm &if;ES;D chJ

t&SifOwrmeE

onf/ toufig;ESpaf vmuf t&G,u


f pNy;D OD;acgif;rSm
,m;emrsm;ayguf c h J a om pma&;ol Y d k tarBuD ; u
ighajr;u temxydPo
f al |;yJ[k csppf Ek;d ac:a0:ch&J m?
xkt
d emxydPo
f al |; qdak omvlonf ighvt
kd ema&m*g
azmazmoD;oD;aygufwwfoljzpfvdrfhrnf[k vGJrSm;pGm
rSwfxifcJhzl;onf/
tarBuD;onf pmayukdaumif;pGm roifMum;chJ&
aomfvnf; temxydPo
f al |;uho
J aYkd om wjcm;wjcm;
aom Ak'pmayvm xif&Sm;aomyk*Kdvfawmfawmf
rsm;rsm;udk aumif;pGmodaechJonf/ avmuBuD;ukd
ausmckdif;oGm;chJNyD jzpfaom tarBuD;onf wkwfukdjy
ajcmufvkduf? bk&m;a[m Zmwf? edygwfrsm;udkajym
acsmhvkdufeJY temrsm; aysmufuif;atmif dk;&maq;
enf;rsKd;pkHjzifh ukoay;chJ&m pma&;oltwGufawmh
txl;ukq&m0efrBuD;wpfa,mufyif/
okdYjzifh ukd,fwkdifAk'pmayrsm;ukd avhvmcGifh
&vmaomtcg i,fi,fuykjH yiftjzpf rSwx
f ifcaJh om
taMumif;rsm;ukd twdww
f pfcsed u
f trSew
f u,fjzpfcJh
zl;aMumif; odcGifh&chJonf/ q&morm;wdkY\ aus;Zl;
um;BuD;rm;aypG/
d

i,femrnf ok'w[k rdbawGu uifyGef;wyfchJ


aomfvnf; vlawGuawmh rac:chJMuyg/ xdkaMumifh

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

ol\emrnf&if;ukd olYkd,fwkdifyif arhvkeD;yg; jzpfae


onf/ aus;Zl;rodwwfukefaom om;orD;wkdU\
pGeyYf ,fjcif;ukd cHMu&ukeaf om oem;p&mrdbrsm; olx
Y H
ukd a&mufvmMuonf/ touft&G,fBuD;&ifh ukd,fh
0rf;ukd,frausmif;EkdifMuolrsm;vnf; olYxHukd a&muf
vmMuonf/ c&D;oGm;&if; &dumjywfvmMuolrsm;u
vnf; olu
Y o
dk wd&Muonf/ taMumif;trsK;d rsK;d aMumifh
'kua&muf olxHa&mufvmMuolrsm;ukd rnfonfh
tcgrQ pdwfrysufapchJyg/ auseyftm;&aom rsufESm
rsm;jzifh ]temxyd@du temxyd@du}vkdY EIwfu
wzGzG a&&GwfvQuf jyefvmMuaom xkduhJokdYaomol
rsm;ukd aeYpOfESifhtrQ ol\tdrfa&SUrSm awGUae&onf/
temxyd@du[lonf cdkukd;&mrhJolwdkY\ ukd;uG,f
tm;xm;&m[k t"dyg ,f&ygonf/ jrefrmvlrsK;d rsm;tzkYd
rl temxydPf[laom ygVdoufa0g[m&ukd ydk
ESpfNcdKufMuonf/
urmOD;umvrSpwifum vlom;wko
Yd nf ud;k uG,f
rI trsKd;rsKd;ukd &SmazGvmchJMuonf/ ,ckxufxdwkdif
vnf; &SmazGaeMuqJjzpfonf/ aemifukdvnf; quf
vuf&SmazG aeMuOD;rnfom/ taMumif;um; rjynhf0
Ekdifaom tvkdqErsm;aMumifhjzpfonf/ temxydPf
ola|;vnf; &SmazGaeqJ jzpfonf/ olonf okH;rukef
Ekid af om ypn;f OpmawG ydik q
f ikd Nf y;D jzpfygvQuf rnfonfh

10

t&SifOwrmeE

t&mawGudk &SmazGaeygoenf; tb,fah Mumifh r&yf


rem;&SmazGae&ygoenf; ol\ tqHk;pGefjzpfaom
&nfrSef;csufu tb,fodkYygenf;
d

wpfaeY.....a&mif;cs&ef ukeyf pn;f rsm;ESit


hf wl
ol\a,mufzawmf(armifvnfESrvnf awmfpyfol)
&Sd&m &mZN*dK[fNrdKUudk ukefa&mif;ukef0,f xGufoGm;
onf/ rdrdt&yfrSm aps;usaeaom ukefypnf;udk
wjcm;t&yfrmS cyfjrwfjrwfav;eJY a&mif;csNy;D ? xdt
k &yf
rSm aps;oufomaomypnf;udk rdrdae&yfrSm aps;
aumif;aumif;jzifh jyefvnf tefcsjcif;onf ukef
onfwkdY\ vkyfkd;vkyfpOfrsm;rS wpfckyif jzpfonf/
d

temxydPfola|;onf aemufvdkufaemufyg
ta>ct&Hrsm;? ukefypnf;rsm;ESifhtwl &mZN*dK[fNrdKUodkY
xGucf mG vm&m aemufxyftcsed t
f enf;i,fceft
Y wGi;f
NrdKUay:rSm ajccsrdayawmhrnf/ xHk;pHtwkdif; MudKwif
taMumif;Mum;NyD;om;jzpf ol\a,mufzawmf
tBuKd axmufwmeJY rMumcifrmS awGU&awmhrnf[k pdwf
xJrmS awG;xm;rdonf/ ok&Yd mwGif NrKd Utem;a&mufonf
txd olYukd vma&muf BudKqdkrnfh a,mufzawmf\
t&dyt
f a,mifurkd Q rawGU&aomtcg ol\tawG;rsm;
wufwufpifatmif vGJaeaMumif; odvm&onf/

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

11

olaY ,mufztdrrf mS wpfpw


Hk pfa,mufonf wckck
rsm; jzpfaeNyDvm;[k pdk;&drfpdwfESifhtwl okwfacswif
&awmhonf/ NcH0if;a&SUukd a&mufonfhwkdif rnfolrQ
olEiS hf olt
Y zGUJ ukd *krjyKrMd uao;acs/ tdr0f ikd ;f twGi;f
ukd vSr;f tuJcwf Munfv
h u
kd af wmh vlawGvyI v
f yI &f &G eG YJ
taMumif;wpfcck t
k wGuf tav;teufxm; vkyu
f ikd f
aeMuaMumif; odomvSonf/ bmawGjzpfaeNyDvJ [l
aom odcsifpdwfESifhtwl tdrfxJodkY tavmwBuD; 0if
vkdufonf/ okdYwdkifatmif olYa,mufz\ t&dyf
ta,mifudkrQ rawGUao;/ tcgwkdif; oltvmudk
0rf;omtm;& BudKwwfaom olYnDri,faum b,f
a&mufaeNyDvJ
wpfae&muae olx
Y u
H kd OD;wnfvmaeaom acR;
tvdrf;vdrf;Mum;uae a,mufz\rId&aom tNyHK;
rsufESmudk awGUvkduf&awmh pdwfxJat;oGm;&onf/
tjyeftvSef EIwfcGef;qufMu&if; tusKd;taMumif;
ar;rdonf/ bk&m;ESifh oHCmawmfawGudk reufjzefrSm
qGrf;qufuyfrnfhtaMumif; odvkduf&onf/ ol\
wpfoufrSm yxrqHk;Mum;vdkuf&aom bk&m;ESifh
oHCmtaMumif;ukd ta,mifa,miftrSm;rSm;eJY xyfrH
ar;vkdufrdonf/ wpfudk,fvHk;rSmvnf; MuufoD;zsef;
zsef; xoGm;&onf/
olonf bk&m;udk tvGet
f rif;awGUvdak omfvnf;

12

t&SifOwrmeE

a,mufz\wm;jrpfrIaMumifh pdwfudkcsKyfwnf;vdkuf
&onf/ [kwo
f m;yJ... awmifp,
G rf mS aeuG,af wmh
r,f/ w[kefnD;nD; a&mifjcnfrD;jzifh owavmu
tusKd;udk wpfaeYvkH;vkH; xrf;aqmifNyD;jzpf&um; aeY
opftwGuf wpfnwm arS;pufjcif;jzifh tm;opfarG;&
OD;rSmaygh/ 'Dtcsed [
f m bk&m;ESihf oHCmawmfwt
Ykd wGuf
vnf; used ;f puftem;,lzYkd toifah wmfq;kH jzpfvrd rhf nf
[k awG;vku
d rf o
d nf/ bmyJajymajym reufjzef tdru
f kd
bk&m;<uvmrSmqdak wmh aocsmayguf awGU&awmhrnf/
bk&m;taMumif; wpdrphf rd ahf wG;&if; wodro
hf rd jhf zpf
ae&onfrdkY nDrawmfvmac:onfh xrif;yJGudk 0ifvdk
pdwf r&Sad wmh? rdrv
d mvQif tdyaf eusjzpfaom tcef;
xJoYkd wef;wef;rwfrwf 0ifco
hJ nf/ nDrawmfay;vku
d f
aom vJ&ef t0wftpm;awGudk ab;em;csNyD; ukwif
ay:tom0ifvv
JS u
dk o
f nf/ pdwx
f rJ mS awmh bk&m;qdw
k hJ
toHudk Mum;NyD;uwnf;u 0rf;omrItvsOfonf
tqufrjywf pD;qif;vdkY aeonf/
yDwda&t,OfrSm epfarsmyg,if; ywf0ef;usifudk
owd xm;Munfrh v
d u
kd af wmh...tvd.k .. aetkPf
awmif usif;aeygayghvm;/ uokwfu,ufx&if;
tcef;jyifudk xGufvdkufawmh pl;&S&Syk&pfoHwdkYu ywf
0ef;usifudk owdxm;rdaponf/ aumif;uifudk armf
Munfhvkdufawmh nOfhOD;,Hom &Sdao;aMumif; odvdkuf

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

13

&onf/ bk&m;tmkaH Mumifh pdwaf wGMunfvifNy;D rdr\


d
cEmudk,fu ta&miftvif;awG xGufaewmudk
ya[VdqefpGmjzifhyif tdyfcef;qDodkY jyefvSnfhrdonf/
odkYjzifh oHk;Budrfajrmuf xvkdufrdcsdefrSmawmh
qEawGudk csKd;ESdrf&ef tiftm;r&Sd&um; ajcvSrf;wdkY
onf tvdkvdkyif bk&m;&Sif oDwif;oHk;&m oDw0e
awm&ausmif;qDudk OD;wnfrDSvQufom; jzpfaeawmh
onf/ odyfrMumcifumvrSm ta&SUavmu"mwfrS
a&mifjcnfO;D onf avmuBu;D udk EIwcf eG ;f qufNy;D om;
jzpfaeayvdrrhf nf/ tckawmh rdrcd Emud,
k u
f rBuKH pzl;
xGuaf y:aeaom tvif;a&mifukd tm;jyKumavQmuf
vSrf;cJh&m NrdKUkd;wHcg;txdawmif a&mufaeNyDyJ/
b,fow
l cH g;awGukd apmapmpD;pD; zGix
hf m;ovJqw
kd m
udk rawG;tm;bJ qufavQmufaeqJ NrdKUdk;tvGefwGif
wpfpHkwpfckudk cvkwfwdkufrdaMumif; owdjyKrdonf/
iHMYk unfv
h u
kd af wmh vlaotavmif;wpfcu
k dk awGUvku
d f
&Ny;D wpfu,
kd v
f ;Hk Muufo;D zse;f zse;f xum aMumufpw
d f
awG 0ifvmonf/ okomefwpfckukd jzwfoef;um
bk&m;&Sif oDwif;okH;&m awm&ausmif;av;udk oGm;&
rnfjzpfaMumif; raeYu a,mufzawmfajymchJwmudk
owd&vdu
k af wmh yd
k aMumufvmonf/ cEmud,
k u
f
tvif;a&mifawGvnf; b,fa&mufoGm;rSef;rod/
ywf0ef;usiw
f pfcv
k ;kH arSmifEiS hf rJr/J aemufjyefvn
S zhf Ydk

14

t&SifOwrmeE

pdwfu qHk;jzwfvkdufpOfrSmyif tarSmifxJu a&SUquf


oGm;yg[laom wdu
k w
f eG ;f oHwpfcu
k kd Mum;vdu
k &f awmh
tm;wufoGm;um a&SUudkqufNyD; vSrf;vkdufonf/
oHk;Budrfwdkif 0ifa&mufvmaom aMumufpdwfudk
tarSmifxu
J rdwaf qG\ tm;ay;oHaMumifh atmifjrif
pGm wGef;vSefEkdifchJonf/ tenf;i,f qufoGm;rdawmh
tkPfOD;\ ryD0dk;w0g;atmufrSm acgufwHkYacgufjyef
vrf;avQmufaeaom &[ef;wpfyg;toGiu
f kd awGUvdu
k f
&awmh bk&m;&Sirf sm; jzpfaervm; 'gayr,fh avmu
rSm bk&m;trnfcHyk*dKvfawG trsm;BuD;&SdaeMuwmyJ/
wu,fppfreS f aocsmwJh bk&m;qdw
k mudk igb,fvv
dk yk f
odEdkifrvJ
csucf si;f qdo
k vdk rdr\
d i,femrnfukd owd&vdu
k f
onf/ olYudk temxydPfola|;[kom vlawGodMu
awmhonf/ bk&m;ppfrSefygu rdrd\i,femrnfudk
aumif;pGmodvrd rhf nf[k pOf;pm;aepOfrmS yif Munfvif
aom toHawmfjzifh cspo
f m;ok'w igbk&m;xHukd vm
cJah vmh[k rdrt
d m; ac:oHukd Mum;vdu
k &f onf/ oHo,
awGudk y,fazsmuf tajy;uav; csOf;uyf&if;
vufcs? 'l;cs? wHawmifcs? ezl;ygcsum xdjcif;ig;yg;jzifh
,HkMunfpdwfcspGm kddkaoao &Sdcdk;uefawmhvdkYfonf/
tckawmh bk&m;? w&m;? oHCm &wemjrwfo;Hk yg;
tay:rSm oHo,[l jrLwpfpdrQyif r&Sdawmh/

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

15

wqufwnf;rSmyif aemufwaeYtwGuf bk&m;ESifh


oHCmawmfrsm;udk qGr;f qufuyfciG hf &&Scd o
Jh nf/ xdu
k pd
twGuf Adrdom&rif;BuD;ESifh rdwfaqGola|;rsm;\
tultnDay;vdrk u
I kd awmif;yefNy;D y,fcsc&Jh onf/ rdrd
rSmygaom vltiftm;? ypnf;tiftm;jzifh odkif;0dkif;
vdu
k v
f Qif bk&m;ESihf oHCmawmfrsm;udk qGr;f qufuyf
&ef aumif;pGm vHkavmufygonf/
qGr;f tvSLyGt
J wGuf bk&m;xHrS tEkarm'emw&m;
emMum;Ny;D aemuf om0wdN rKd UodYk bk&m;ESihf oHCmawmf
rsm; <ua&mufyg&ef wqifw
h ufum yifah vQmufvu
kd f
onf/ rdrad e&yfu vlawGuv
kd nf; ppfreS af om &wem
oHk;yg;udk zl;awGUapcsifonf/ 0rf;omp&myif rdrd\
BudK;yrf;csuf t&mxifoGm;onf/ bk&m;&Sifu oHCm
awmfrsm;ESit
hf wl <urnf[k rdeMYf um;csuu
f kd &&Scd o
hJ nf/
a&mif;a&;0,fwmudpr sm;udk tvsit
f jref aqmif
&Guf tjyefc&D;twGuf jyifqif&onf/ vrfc&D;rSm
vnf; bk&m;ESio
hf C
H mawmfrsm; <uvmwJt
h cg em;em;
aeaeESifh ryifryef;<uEkdif&ef tvdkYiSm wpf,lZem
wpfausmif;us aqmufzUkd pDpOf&OD;rnf/ [kww
f ,fav
om0wdESifh &mZ N*dK[f 45-,lZemawmifrS a0;onf/
'DudptwGufawmh odyfjyem r&SdvS/ vrf;c&D;
wavQmufrSm olY\rdwfaqG ola|;rsm; &Sdonf/
olwGufqxm;onfhtwdkif; olYrdwfaqGrsm;u

16

t&SifOwrmeE

ausmif;aqmufukodkvfudk vdkvdkcsifcsifyif toD;oD;


wm0ef,Ml uonf/ qGr;f uGr;f twGuv
f nf; ryl&awmh/
ae&mtenf;cefYwdkYom ausmif;aqmufzdkY&eftwGuf
tojymyHhydk;cJh&onf/ rdwfaqGaumif;&&Sdjcif;onf
tusKd;tm;vkH;udk NyD;apEdkifw,fqdkwm vufawGUyif/
ol\t"duwm0efom usefawmhonf/
om0wdudka&mufa&mufcsif; tcgwdkif;vdk at;
at;aq;aq; tem;,lvdkYrjzpfao;/ ta&;xJrSm
uokwfu&uf jyefvm&whJtaMumif;udk pdk;&drfwBuD;
jzpfaeMuonfh ZeD;ESifh om;orD;wdkYudk &Sif;jyae&ao;
\/
d

vrf;wpfavQmufvHk; pOf;pm;vmcJhaom ausmif;


ajr ae&mtwGuf tckxw
d ikd f tajzr&ao;/ olyikd q
f ikd f
orQ ajrae&mtm;vkH;xJrSm wpfckudkrS pdwfwdkif;rus/
vrf;avQmufum pOf;pm;&if; NrdKUjyifudka&mufrSef;rod
a&mufvmcJo
h nf/ trSwrf xifyJ a0a0qmqm vSvS
yy jzpfaeaom O,smOfwpfckukdawGUvdkuf&onf/
NrKd UESio
hf yd v
f nf;ra0;? teD;Bu;D vnf;r[kw/f bk&m;&Sif
wdo
Yk nf qdwNf ird &f mt&yfukd ESpo
f ufaMumif; rdeMYf um;cJh
wmudk owd&vdkufrdonf/
oufBuD;&G,ftdkwdkYtwGufvnf; odyfra0;? trsKd;
orD;i,fwv
Ykd nf; tE&m,fuif;pGm bk&m;oGm; ausmif;

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

17

wuf jyKvkyfEkdifonf/ vlolav;yg;rS uif;qdwf&m


t&yfvnf;jzpfonf/ ae&mudak wmh tvGeu
f kd oabm
usonf/ cufwmu onfNcyH ikd &f iS f aZwrif;om;ESio
hf Yl
waZmif;ap;ESifh rsufacs;qdkovdkjzpfaeonf/ bmyJ
ajymajym ]]vdkvQifMuHq? enf;vrf;&}}qdkonf r[kwf
ygvm; &atmif0,fzdkY ol qHk;jzwfvkdufonf/
d

temxydPfola|;\ ajruGuf0,fa&; urf;vSrf;


csuu
f kd aZwrif;om;u rwifrusjzifh tajzay;vdu
k f
ykHuawmh ]]olYO,smOfudk ajruGuftjynfh a&T'*Fg;awG
cif;ay;vQifawmifrS ra&mif;Edkifyg}}whJ/ olvdk {&mr
ukeo
f nfBu;D wpfa,muftzdYk 'Dvpdk um;ajymvku
d jf cif;
uyif wpfenf;tm;jzifh aps;owfrSwfwmjzpfaMumif;
oabmaygufvo
fYkd nf/ trSeu
f awmh aZwrif;om;u
ola|;BuD;onf rnfonfhtaMumif;aMumifh[k twd
tus rajymEkid af omfvnf; rjzpfrae0,f,rl nfh tajc
taeudk awGUjrif& odkY qdkvdkufjcif;yg/
tajctaeu kH;awmfudka&mufonftxd jzpf&
onf/ aiGaMu;aMumifh t"dur[kwfyg/ txufwef;
vTmwdkY\ *kPfodumvGefqGJyGJwpfckrQom/ kH;awmf\
qkH;jzwfcsuft& ola|;BuD;u ypnf;wef;zdk; ay;acskH
aygh/ tvkyform;awGukd vSnf;toD;oD;jzifh ol\
b@mwkdufrS a&T'*Fg;awGudk o,fcdkif;vkdufonf/

18

t&SifOwrmeE

om0ww
d pfNrKd UvH;k rSmawmh ola|;Bu;D wk\
Yd wpfcgrS
rjzpfpzl; xl;jcm;aom ta&mif;t0,faMumifh tkwf
atmfaomif; eif;jzpfukefonf/ ajrBuD;ukd a&T'*Fg;cif;
NyD;0,faeaom aZwrif;om;\ O,smOfrSm vmMunfh
wJhvlawGeJY MuufysHrusatmif pnfum;vdkYaeonf/
wcsKUd uvnf; wD;wd;k wD;wd;k eJY ozef;yd;k xd;k aeMuonf/
bmudpa Mumifh 'Doal |;Bu;D u rwefwq ay;0,fae&
wmvJaygh/
bk&m;&SifeJU oHCmawmfrsm;twGuf ausmif;
aqmuf rvdkYqdkyJ/ vma&mufMunfhMuoltaygif;rSm
odcsipf w
d af wG yd
k wd;k vm&onf/ avmurSm bk&m;vdYk
trnfcyH *k K v
d af wG trsm;Bu;D yJ/ 'gayr,fh wpfcgrQ tck
wpfacgufvdk tm;wufoa&m rjzpfzl;aom tem
xydPo
f al |;Bu;D \ bk&m; qdak omyk*K v
d o
f nf b,fvkd
rsKd;vJ odcsifpdwfawG&JU aemufrSm tajzawGvnf;
ygvmonf/ ousomuD0if rif;rsKd;uae t&G,fi,f
i,fESifh awmxGufcJhaom od'wrif;om;qdkyJ/ csD;rGrf;
oHawGuvnf; ajymrqk;H aygif awmoH;k awmif jzpfae
onf/
[kwfawmh[kwfygonf/ wjcm;olawGvdk touf
t&G,fBuD;rS awmxGufchJwmr[kwf? pnf;pdrfOpm
ysufokOf;NyD; avmuwm0efawGudk xrf;aqmif&rSm
aMumufvdkYvnf; r[kwfay/ NyD;jynfhpHkaeaom vdkw&

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

19

b0uae avmuom;wd\
Yk o,fy;kd &Guaf qmifvakd om
aMumifh Bu;D us,cf rf;em;aom t&mtm;vH;k udk wHawG;
aygufyrm riJhruGuf pGefYypfcJhonf/
ola|;BuD;eJY tvkyform;awGuawmh 'DvlawGvkd
awmifawmiftt
D D rpOf;pm;Ekid /f aer0ifcif wefz;kd udk
tNyD;owfay;Edkifatmif vHk;yrf;aeMuonf/ aZw
rif;om;ESihf aemufvu
kd if ,fom;awGu ajrjyiftjynfh
wu,fcif;rcif; vdkufppfaeMuonf/ csKdifhcGufawG
a&tdik af wGygrusef jynfah tmif cif;cdik ;f vdYk tenf;i,f
tjiif;yGm;&ao;onf/ rwwfEidk /f qifaumifBu;D vku
d f
0ifaeNy;D tNr;D a&mufrS wpfaevdrYk jzpf/ olwYdk pdwcf sr;f
omatmif cif;ckdif;ay;vkdufonf/ aZwrif;om;u
awmh atmifEidk o
f w
l Ykd tjyKH ;eJY ola|;Bu;D \ rsuEf mS rJv
h m
rnfhtcsdefudk apmifhMunfhaeonf/
tHhMop&myif aumif;vSawmhonf/ vSnf;awG
wpfpD;NyD;wpfpD; a&T'*Fg;awGudk wdkufxkwfNyD; ay;ae&
wmawmifrS ola|;BuD;rsufESm wpfcsufrQnKd;roGm;/
aZwrif;om; tenf;i,f pOf;pm;vm&onf/ [kwf
w,fav olwv
Ydk kd pD;yGm;a&;orm;awGu tjrwfr&&if
bmrSrvkyfwJh vlpm;awG/ r&SdEGrf;yg;whJvlawG zkef;
awmif;,mpumawGudk ay;urf;w,fqdkwmawmif
emrnfBu;D csiv
f Ykd vkyw
f maerSm/ 'gqk&d if ola|;Bu;D &JU
tusKd;tjrwfu bmvJ
d

20

t&SifOwrmeE

ola|;Bu;D wkYd vlwpfou


kd Ef iS t
hf wl tNyKd iu
f scJ ahJ om
ol&ed af erif;Bu;D uawmh taemufbuf a*:,muRe;f
qD OD;wnfaeavNy/D rMumrDrmS yif olwv
Ydk yk if ef;vnf;
tqH;k owfayawmhrnf/ xdt
k csed rf mS yif aZwrifom;
xHrS tHhtm;oifhzG,f pum;wpfcGef;udk Mum;vkduf&
onf/ cif;zd&Yk m tenf;i,fuseaf eaom wHcg;rkcaf e&m
udk rcif;ygESifhawmh olvSLyg&apvdkY awmif;yefpum;
qdkvmonf/
ol\rSeu
f efaom BuKd ;pm;tm;xkwrf u
I rnforYkd Q
rqGaJ qmifcahJ omfvnf; bk&m;&Siu
f kd rawGUrjrifz;l ao;
aom aZwrif;om;vdk xif&Sm;ausmfMum;olwpfOD;udk
bk&m;&Sifudk MunfndKapEdkifaomaMumifh twdkif;rod
0rf;om&onf/ bmESajrmp&mvkdvJ/ olvSLcsifaewJh
ajruGufvyfav;udk MunfMunfjzLjzLyif cGifhjyKvdkuf
onf/ od&Yk mwGif aZw rif;om;\ ]]'gayr,f}h } qkad om
pum;qufu temxydPo
f al |;\ rsucf ;kH udk yifw
h if
vdkufouhJodkY jzpfoGm;onf/
awG;omMunfah yawmh t&yfuwdaYk & rkcOf ;D rSm olY
emrnfeJY ausmif;awmfBuD;\emrnfudk ,lyg&apwJh/
vmvmcsnfhao;/ qefEdkYqDwpfbl;vSLolu xrif;a&
acsmif;pD; armif;wD;vSLxm;olxuf r@myfwikd w
f ufjy
csiaf eonf/ romvufzufeYJ rsuEf mS yGichf sio
f [
l k ajym
vQif vGefthHrxifyg/ ydkxl;jcm;wmuawmh tem

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

21

xydPfola|;BuD;\ oabmxm;jynfh0rIyifjzpfonf/
olYtzdkYuawmh vkyfief;atmifjrifa&;? trsm; aumif;
pm;a&;onf t"dur[kwfygvm;/ xdkaMumifh aZw
rif;om;\ rwefw&murf;vSrf;csufudk tNyHK;rysuf
tEl;tGwfyif cGifhjyKvdkufonf/
bmyJajymajym ud,
k q
hf EEiS u
hf ,
kd f jynf0h MucJo
h nf
om/ aZwrif;om;vdkcsifaom*kPfukd temxydPf
ola|;Bu;D \ rGejf rwfaomESv;kH om;u jynf0h apcJo
h nf/
&SmrS&mS ;aom pdw"f mwfygvm;/ cdu
k ;kd &mrJo
h w
l \
Ykd tm;
udk;&momru *kPfjrihfcsifaom olwdkYtwGufvnf;
rSDckd&mjzpfEkdifonf/ temxydPfqdkaomemrnfudk
avmuu ynwfonfrSm rnfodkYvQif vGefEdkifygtHh
enf;/ wu,fyif udk;uG,f&mrJhol wkdY\tm;xm;&m
(temxyd@u
d )... emrnfev
YJ u
kd yf g aypG/ odjYk zifh
aZw0e... aZw0efausmif;vdkY jzpfvmcJh&onf/
rnfoyYkd ifjzpfapumrl temxydPo
f al |;udk aZw
0ef\ ausmif;'umBuD;qdkwm vla&mewfyg odonf/
avmuu tvkd&Sdonfjzpfap? r&Sdonfjzpfap rdrdESifh
xku
d w
f efaom *kPx
f ;l 0daooonf rvGrJ aoGa&muf
vmrnfomjzpf\/ *kPfaemufudk vluvdkuf&wm
aomuawGEiS ahf rm&onf/ vl\aemufuo
kd m *kPu
f
vdkufvmatmif temxydPfxkH;tm; ESvHk;rloifhyg
onf/ ppfrSefaom aomuuif;a0; aexdkifa&;udk

22

t&SifOwrmeE

vnf; taxmuftuljzpfapkHomru twy& usKd;


ESpf0udkvnf; NyD;apygonf/
ajruGuu
f pd N y;D awmh ausmif;aqmufz&Ykd m vdak o;
onf / bk & m;&S i f w pf y g;wnf ; twG u f o mru
oHCmawmf tm;vHk;twGufvnf; tqifajyatmif
t"duausmif; aqmifBuD;tjyif wpfyg;aeausmif;?
ESpfyg;aeausmif;ponf ausmif;aqmifi,fav;rsm;
tygt0if tpkvdkuf tzGJUvdkuftwGufvnf; aea&;
xdik af &; tqifajyatmifprD &H onf/ w&m;a[mr@yf?
qGrf;pm;Z&yf? {nfhcHr@yfESifh tjcm; vdktyf&m&m
em;aeaqmifi,fav;rsm;vnf; ygonf/
pBue v
f rf;rBu;D rsm;? vrf;i,fav;rsm;jzifh aomuf
a&? oH;k a&uefwu
Ykd kd aeYnra&G; tvG,w
f ul toH;k jyK
Ekid o
f nf/ aEG?rd;k ?aqmif; oH;k &moDv;kH pdr;f vef;pdak jyae
atmif opfo;D 0vH yef;refyifwjYkd zifh a0a0qmqm pdu
k f
ysK;d xm;onf/ tzufzufu Ny;D jynfph aHk tmifprD NH y;D umrS
bk&m;ESifh oHCmawmfrsm;udk <ua&mufyg&ef wref
awmfjzifh yifhavQmufcdkif;&onf/
d

olar;igar;eJY wpfpwpfp ar;zefrsm;vmawmhrS


b@mxde;f udak c:Ny;D ukeu
f sp&dwu
f kd ar;&awmhonf/
b,favmufuek u
f ek f olt
Y wGuaf wmh rIp&mr[kwyf g/
trsm;u awmif;qdkvGef;om wGufcsufcdkif;vkduf&

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

23

onf/ tpuwnf;u trsm;aumif;usKd;yGm;a&;om


olYtzdkYt"du jzpfonf/ wzufuMunfhvQif rdrd\
tvSL'gevkyyf u
kH kd enf;em,lapNy;D rdrw
d v
Ykd nf; pGr;f Ekid f
orQ ukodkvfaumif;rIawG vkyfEdkifpdrfhaomiSm jzpfyg
onf/
b@mxde;f \ tajzpum;aMumifh vlawGtzdYk yd
k
tHhMobeef;jzpf&onf/ MunfhygOD;/ ajruGufudk to
jymcif; 0,fpOfu 18-uka#? ausmif;taqmuftOD;
tygt0if a&wGif;?a&uefpaom taxGaxGtoHk;
p&dwu
f vnf; 18-uka#? pkpak ygif; 36-uka#......
oef;aygif; 380-ausmaf wmif ukeu
f sonfw/hJ vlawG
rSmvnf; temxydPo
f al |;Bu;D \ bk&m;udk zl;awGUcsif
pdwfawG wm;r& qD;rEkdif jzpfukefonf/ om0wd
ta&muf jrefjrefom yifyh gawmh[k toD;oD;qdv
k mMu
onf/
olYdk,fwdkifuvnf; bk&m;ESifh oHCmawmfrsm;udk
zl;awGUcsifvSNyD/ 'gaMumifhvnf; aeYrtm;? nrem;
tpp tqifajyatmif vHk;yrf;ae&onf/ wcgw&H
tdru
f akd wmif rjyefEikd /f tvkyx
f rJ mS yif tdru
f vmydw
Yk hJ
xrif;udk 0rf;at;atmif pm;NyD; tdyfaevkdufonf/
tvkyform;awGuvnf; acgif;aqmifaumif;\
wynfhaumif;rsm; yDoMuygayonf/ pnf;vHk;jcif;\
tiftm;uawmh vkyif ef;tm;vH;k eD;yg;udk arQmrf eS ;f xm;

24

t&SifOwrmeE

onfhumvxuf apmpD;pGm NyD;pD;jcif;yif/


ewfwzYdk ef a&ueftoifh Mumtoifq
h o
kd vdk ,aeY
eef;awmfnv
D mcHwufa&muf&ef&o
Sd nf/ &Sib
f &k iftm;
bk&m;&SifESifhoHCmawmfrsm;udk om0wdta&muf yifh
avQmufrnft
h pDtpOfukd tao;pdwo
f aH wmfO;D wif&
rnf/ &mZN*dK[fu jyefa&mufvQifa&mufjcif; rdrdjyef
a&mufaMumif; owif;ydpYk Of ppfreS af om &wemoH;k yg;
udk om0wdodkYyifhcJhaMumif;udkyg avQmufwifNyD;jzpf
onf/ tJ'Dwkef;u yaoe'D aumovrif;BuD;\
rdrdudk NyHK;NyD;MunfhaomtMunfhudk oabmaygufyg
onf/ rSeyf gonf/ rdro
d nf r&Sq
d if;&Jom;rsm;udk aeYpOf
ESit
hf rQ ay;urf;aeaomfvnf; wpfcgrQyif bmoma&;
vkyfief;udk ,ckuJhodkY ta&;w,l OD;pD;OD;aqmif rjyKcJh
zl;ay/
xdkaMumifhyif xl;xl;qef;qef; jzpfaeaomrdrdudk
NyHK;Munfhwmudk em;vnfxm;NyD;jzpfonf/ odkY&mwGif
vdt
k yfaom tultnDuakd wmif;yg[k MunfMunfjzLjzL
yif cGifhjyKcJhonf/ rdrduvnf; vdktyfygu awmif;yg
rnft
h aMumif; r,kwrf vGeaf vQmufxm;cJNh y;D ? rdrt
d pGr;f
&Sdo BudK;pm;Munfhyg&ap[k avQmufxm;um cGifhjyK
csuf,lcJhonf/
xdt
k csed u
f pNy;D txufwef;vTm todik ;f t0dik ;f udk
rdrd yifah vQmufcahJ om omuD0ifrif;om; od'w
b
&k m;

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

25

taMumif;udk tus,w
f 0ifh &Si;f jycJNh y;D jzpfonf/ rdru
d
vnf; ar;vmwJt
h cgwdik ;f rSm rarmEkid ?f ryrf;Edik f yk*Kd vf
ra&G; &Sif;jycJhonfom/ ,ckawmh txufatmuf
tvTmtoD;oD;rSm rawGUzl;Muao;aomfvnf; bk&m;
taMumif;ESihf &wemoH;k yg;taMumif;udk a&pkeaf &qef
odMuNyD;jzpfonf/ qif;oGm;vQif vrf;jzpfw,fqdkwm
'gyJjzpfayvdrfhrnf/
&Sib
f &k ifBu;D onf ckEpS Ef pS t
f &G,f orD;awmfork em
rif;orD;udk zGm;zufawmfig;&mESit
hf wl yef;eHo
Y mwku
Yd kd
vufu udik q
f v
JG Quf bk&m;ESio
hf C
H mawmfrsm;udk BuKd qkd
apcJhonf/ temxydPf ola|;BuD;onf rdrd\om;udk
vnf; tjcm;ola|;om;ig;&mudk OD;aqmifapvQuf
wHcGef? ukum;wdkYudk udk,fpDudk,fiS udkifaqmifap
vnf;aumif;? xdkYaemufrS orD;awmfrsm;jzpfonfh plV
okb'gESifh r[mokb'gwdkYudk tNcHt&H ola|;orD;
ig;&mwdkYESifhtwl a&jynfhtdk;rsm; &Gufum crf;crf;em;
em;jzifh bk&m;ESifhoHCmawmfrsm;udk BudKqdkapcJhonf/
xkdola|;orD;rsm;\aemufrS ola|;uawmf ykn
vuPa'0Dukd tNct
H &H ola|;uawmf ig;&mESit
hf wl
tjynfhygaom a&TcGuf?aiGcGufwdkYudk vufjzifhudkifqGJ
MuapNyD;? rdrdudk,fwkdifvnf; ola|;ig;&mwdkYESifhtwl
jrwfpGmbk&m;udk c&D;OD;BudKqdkum yifhaqmifavonf/
jrwfpmG bk&m;ESihf rsm;pGmaom&[ef;taygif;onf

26

t&SifOwrmeE

vrf;c&D;wavQmufrSmvnf; temxydPf ola|;BuD;


BudKwif pDrHcJhaomausmif;rsm; csrf;csrf;omom oD
wif;oH;k Ny;D wpfaeYwpf,Zl emEIe;f ESihf oufaomifo
h uf
omyif <uvmcJhMu&m av;q,fhig;&ufjynfhaomf
om0wdodkY acsmacsmarmarm qdkufa&mufMuav\/
c&D;OD;BudKaeMuaom ola|;BuD;trSL;jyKaom y&d
owfudk a&SUuxm; jrwfpGmbk&m;onf &[ef;
taygif;Nc&H v
H Quf twkr&Sad om bk&m;\toa&awmf
jzifh aZw0efausmif;awmfoYkd <uawmfral v\/ om0wd
\ naecif;onfum; r*Fvmtaygif;ESihf canmif;ae
avNyD/ vrf;c&D;tMum;yif okremrif;orD;av;udk
w&m;a[mMum;cJh&m ckESpfESpft&G,f rif;orD;av;ESifh
olr\tNcHt&Hrsm;? ola|;orD;wkdY\ ta>ct&Hrsm;?
ola|;uawmfrsm;ESihf ola|;Bu;D rsm; tm;vH;k ESpaf xmif
ta&twGuf&Sdaom vlpkonf aomwm yeft&d,m
rsm; jzpfMuavonf/ rdwfaqGaumif;udk aygif;oif;&
jcif;\ vufawGUtusKd;um; vGefpGmBuD;rm; vSacs
onf/
ola|;Bu;D onf bk&m;trSL;&Sad om oHCmawmfukd
aemufwpfaeUeHeuf qGrf;bkOf;ay;&ef rdrdtdrfodkY yifh
avQmufNy;D a0,sm0puo
k v
kd u
f v
kd nf; ud,
k w
f ikd yf if
wuf w uf < u<u yg0if v k y f a qmif o nf / ig...
aiGaMu; tukeu
f scH vSL'gef;wmyJ? a0,sm0ptvkyu
f kd

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

27

tjcm;olrsm; jyKvyk af yvdrrhf nf[k rrSw,


f al y/ vGepf mG
av;pm;xdkufaom pdwf"mwfyifjzpf\/
aemufwpfaeYeeH uf qGr;f bkO;f ay;Ny;D aomf jrwfpmG
bk&m;udk aZw0efausmif;wdEfYk iS hf ywfouf vSL'gef;&ef
enf;vrf;udk ar;avQmuf&m? jrwfpmG bk&m;u ]]a&muf
NyD; a&mufqJ a&mufvwHUaom t&yfav;rsufESm
&SdaeMuukefaom &[ef;oHCmudk &nfrSef;NyD;vSL&ef}}
rdefYMum;cJhonf/ temxydPfola|;BuD;onf jrwfpGm
bk&m; TefMum;onfhtwkdif; vSL'gef;um ausmif;
a&pufcs atmifyGJobifudk udk;vwdkifwdkif qif,if
usif;ycJhonf/
xdak &pufcsatmifyt
JG wGuv
f nf; 18-uka# (oef;
180) tukefuscH vSL'gef;pGefYBuJcJh\/ xdkaMumifh
aZw0efausmif;wdu
k \
f taxGaxGuek u
f sp&dwaf ygif;
rSm 54-uka# (oef;aygif; 540) jzpfonf/ rQ tukef
uscHvSL'gef;aom temxydPfola|;BuD;\ &nfrSef;
csuu
f m; Ak'j rwfpmG \ omoemawmfEiS hf ow0gwd\
Yk
tusKd;twGufqdkonfrSm xif&Sm;vSonf/
]ausmif;wpfcg} r[kw?f ]ausmif;'um} tppftrSef
jzpfaMumif;udk rsufESmBuD;&m [if;zwfyg r[kwfbJ
ud&k ifi,frpS &Sio
f m&dyw
k & m &Siaf rm*vmefwYkd wdik f
atmif vdktyf&m&mwdkYudk rqdkif;rwG jznfhqnf;ay;cJh
onf/ wpfaeYvQif oH;k Burd f ausmif;udo
k mG ;a&mufonf

28

t&SifOwrmeE

txd bk&m;ESifh oHCmawmfudk &if0,fom;uJhodkY jyKpk


vkyfauR;cJhonf/ ausmif;oGm;onfhtcgwdkif; vuf
csnf;oufouf b,fawmhrS oGm;avhr&Sd/ eHeufrSm
qefjyKwf aeYvnfrmS qGr;f naecsr;f wGif yef;eHo
Y m azsmf
&nfaq;ponfwdkYudk tNrJwrf;,laqmif oGm;avh&Sd
onf/
xdkuJhodkYaom ESvHk;om;ydkif&Sifonf vlaoaomf
vnf; emrnfrao? urmaMuaomfvnf; O'gef;raMu?
ordkif;rsufESm pmopfwkdif;rSm 0ifhxnfpGm&Sdaernfom
wnf;/ avmuaumif;usKd; trsm;aumif;usKd;udk
&GufaqmifolwdkYum; acwftqufqufwdkif;wGif
&Sdvnf;&SdaeNyD; vdkvnf;vdktyfonfom jzpfawmh\/
e

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

29

aus;Zl;wif&rSmu olwdkYygwJh...
ESpf0ufpmar;yGJ (First semester exam) ajzNy;D ump
NyD;cJhwJhaEG&moDu jzpfygonf/ uxduq&mawmf
OD;Emod&rD S {&m0wDwidk ;f odYk oifwef;c&D;pOfwpfcu
k kd
vdu
k yf gzk&Yd ef trde&Yf ydS gonf/ wGif rif;uGe;f wdy#d u
"& q&mawmfbk&m;BuD;\ ]]wm0efodolrSm wm0ef&Sd
onf? wm0ef&SdolrSm wm0efydonf}} [laomMo0g'
pum;udk trSwf&rdonf/
xdak Mumifh rdr\
d ud,
k af &;uk,
d w
f mudpr sm;udk cP
ab;z,fxm;um q&mawmfESifhtwl vkdufygzkdY&ef
jyifqif&ygawmhonf/ oifwef;&ufwkdumvrSm Ak'
bmom ,Ofaus;rIoifcef;pmESihf twlwo
JG if&ef oifh

30

t&SifOwrmeE

avsmfrnfh oifwef;okH;t*Fvdyfpmtkyfwpftkyf jyKpkzdkY


trdefY&Sdojzifh tcsdefrD jyifqif&jyefonf/
d

nae 5-em&DrmS oH;k xyfoabFmBu;D onf &efuek -f


Adv
k w
f axmifqyd u
f rf;uae pwifum bdu
k av;NrKd UodYk
OD;wnfxu
G cf mG avNy/D rdrt
d wGuaf wmh bdu
k av;NrKd UrSm
wwd,tBudrfajrmuf ajccscGifh&&Sdjcif;yif/ yxr
tBurd f c&D;oGm;[efvJG a&mufz;l krH Q 0ifwmomjzpfNy;D ?
'kw,
d acgufrmS em*pf\wGe;f ydrYk aI Mumifjh zpfonf/ a[m
.... tckwpgcgawmh taMumif;nDw
G
f ajccsciG hf
&onf[k qdkvkdu rSm;Ekdifrnfr[kwfay/
rSefygonf/ r[mNrdKif y&d,wdpmoifwdkuf q&m
awmfESifhtwl q&m?'um nDGwfpGmjzifh omoemjyK
aeMuaom ]rkd;ysH}rdom;pkwdkY\ ynmyg&rDjzpf ukodkvf
awmfudk jznf;qnf;ay;jcif;jzifh rdrt
d ygt0if ausmif;
olausmif;om;wd\
Yk aEG&moD ausmif;ydw&f ufumvudk
tusKd;&Sd&Sd tokH;csvdkufjcif; jzpfonf/
r[mNrdKif y&d,wdpmoifwdkuf q&mawmf\
omoemjyKpdwf"mwfESifh ]rdk;ysH}rdom;pkwdkY\ ypnf;
av;yg; axmufyHhvSL'gef;rIudk aygif;pyfvdkufawmh
aEG&moD Ak'? "rESifh t*Fvdyfpm txl;oifwef;BuD;
jzpfvmonf/ ausmif;olausmif;om;wdkY\ aEG&moD
ausmif;ydwf&ufumvudk &efukef Ak'wuodkvf\

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

31

omoemjyKvkyfief;wpfcktjzpfeJY ax&fq&mwdkY\ rGef


jrwfaomapwemu tusK;d &Sad tmif zefw;D ay;cJo
h nf/
'gonfyif taMumif;nDw
G jf cif; r[kwyf gavm...
bdu
k av;NrKd Uonfvnf; em*pfrek w
f ikd ;f \ ku
d cf wf
rI'Pfukd rcsrd qefcY &H aomae&mwpfck jzpfonf/ ynm
a&;xuf wpfaeYwm0rf;a&; awG;ylae&onfu
h mvrSm
]rdk;ysH} rdom;pkwdkY\ trsm;tusKd;aqmifvdkonfh
apwemw&m;udk txl;yifav;pm;rdonf/ q&mawmf
t&SiZf eumbd0o
H \ ]]Ak'j rwfpmG avmif;vsmwke;f u?
aemufqHk;txd yg&rD? vlewfrsm;pGm csrf;oma&;rdkY?
toufay;vkYd jznfch o
hJ nf? Ak'j rwfpmG omoemtwGuf
awmh? igyg toufqHk;aprnf? aemufrqkwfaygif
ckvadk wGUvd?Yk ukov
kd af &;rdYk BuKd ;pm;rnf}} [laom vuFm
twkdif; rdrdtrsKd;bmomomoemudk wm0efodolwkdY
udk,fpGrf;? PfpGrf;&Sdo apmifha&Smuf&rnfom/
rlvwef;tqifu
h ae bGUJ &Ny;D onftxd oifwef;
om;tm;vk;H aygif; ajcmuf&mausmf wufa&mufco
hJ nf/
oifwef;BuD; NyD;qHk;atmifjrifatmif OD;aqmifolESifh
q&mawG? oifwef;om;awG tm;ay;cs;D ajrm ufoal wG
wufnv
D ufnD rcdrk uyf us&mwm0efukd xrf;aqmif
MuaomaMumifh tcuftcJr&Scd aJh y/ ukov
kd af &;rdYk BuKd ;
pm;cJhMujcif;vnf;jzpfygonf/
jrwfAk'u ]]or*geH wayg okacg}}[k "ry' ygVd

32

t&SifOwrmeE

awmfrSm rdefYawmfrlzl;ygonf/ ]]Happy is the practice


of those in harmony=nDnDGwfGwf&SdolwkdY\ tusifh
onf csr;f om\}}wJ/h wpfenf;qd&k aomf ]nDw
G af om
olwdkY\vkyfief;onf csrf;om\}[l jzpfygonf/
ESp2f 500-ausmu
f jrwfA'k \
qH;k rcsuo
f nf acwf
tqufquf rSefcJhonfom/ aemifudkvnf; rSefaeOD;
rnfrmS ajrBu;D udv
k ufcwfonfuyif vGcJ siv
f OJG ;D rnf/
avmutusK;d udk a&S;INy;D t*wdw&m;av;yg; uif;ol
wd\
Yk jyKral qmif&u
G f ajymqdck suo
f nf rnfonft
h cgrQ
rrSm;,Gi;f Ekid af y/ todaemuf tusiyhf gu csr;f omrnf
omjzpfavonf/
wpftw
l q
kH if; armifErS t&if;yifjzpfapawmh rnD
Gwfjcif;aMumifh pD;yGm;OpmESifh jynfhpHkaeaomfvnf;
rdom;pktm;vH;k ESihf ywf0ef;usiyf g pdwq
f if;&Jjzpf&onf
udk rdrdudk,fawGUyif/ pmzwfolwdkYvnf; awGUzl;Muay
vdrrhf nf/ odYk rjzpf&avatmif Ak'b
momu vrf;jy
ay;aeonf/ a&mufatmif avQmufvSrf;&rnfu
rdrdwdkY\ wm0efomjzpf\/
aEG&moD Ak'" rEiS hf t*Fvyd pf m txl;oifwef;Bu;D
onf b0\tajccHvt
kd yfcsuf tawG;tac:aumif;
rsm; &&Sdatmifjznfhqnf;ay;aom t&mawGxJu
wpfck[kqdku rSm;tHhrxifyg/ odkYjzifh owfrSwfxm;
aomumvtwGif; oifwef;BuD;udk tcufcJrsm;pGm&Sd

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

33

aomfvnf; atmifjrifatmif aqmif&GufEkdifcJhonf/


nDGwfjcif;\aus;Zl;wnf;/
tcuftcJr&Sd atmifjrif&rnf r[kwfvm;[k
apm'u wufzG,f&Sd\/ em*pfrkefwdkif;aMumifh ukef;
aumufp&mr&Sdatmif aomuayGae&aomvlawGrSm
onfa'o0,f ylylaEG;EG; ESpfyifrjcm;ao;yg/ tcuf
tcJawG 'kuawGu pmzGJUyif ukefEkdifp&mr&Sd/ odkY&m
wGif ]]qE0awm uemrurH eodZw}d } ]]vkyv
f pkd w
d &f dS
u rjzpfEidk af omt&mr&S}d } yg/ rSeyf gonf/ t*Fvyd pf m
rSmawmh "A strong mind can move the mountain'' ]]pdwf
"mwfcikd rf mjcif;u awmifBu;D udak wmif a&TUEkid yf gowJ}h }/
nDw
G pf mG tm;xkwMf ujcif; jyif;jyaom qE&jdS cif;
wdu
Yk tcuftcJrsm;pGmudk ausmv
f mT ;Ekid cf NhJ y;D oifwef;
qif;atmifyu
JG kd atmifjrifpmG usi;f yEkid af vNy/D tcrf;
tem;rSmawmh r[mNrdKif y&d,wdpmoifwdkufrS oif
wef;jzpfajrmufa&; wm0efcHq&mawmfESifh &efukefAk'wuodkvf uxdu oifwef;rSL;;q&mawmfwdkYu
oifwef;Bu;D jzpfajrmuf atmifjrifatmif pdwaf &mud,
k f
yg tm;ay;axmufyHhMuaom ]rdk;ysH} rdom;pkESifh 'um?
'umrrsm; a0,sm0ptzGJU0ifrsm;tm;vkH;udk aus;Zl;
wifaMumif; oifwef;qif;Mo0g'xJwiG f xnfo
h iG ;f rdeYf
Mum;av\/
xdt
k cgwGif tusK;d awmfaqmif 'umwpfO;D rS tck

34

t&SifOwrmeE

vdk rjynfhrpHk jzpfaeaomae&mav;udk <ua&mufNyD;


oifwef;ydcYk say;aom q&mawmfwu
Ykd o
kd m wynfah wmf
wdkYu txl;wvnf aus;Zl;wifMu&rSmygbk&m;[k
avQmufMum;avawmh\/
rnfoyYkd ifjzpfap ,ufuef;onfw\
Ykd pum;ESiq
hf kd
twdkiftazmufnDawmh tqifvSonf/ omoemjyK
rax&fwt
Ydk qdEk iS t
hf nDajym&&if q&m?'umnDw
G v
f kdY
omoemjyKvk y f i ef ; wpf c k atmif j rif o nf [ k
qdk&rnfom jzpfonf/
jrwfpGmbk&m;onf aus;Zl;ESifhpyf &cJjcif; ESpf
a,mufudk t*FkwKd&f ]]ykAum&D= a&S;OD;pGm aus;Zl;jyK
wwfoEl iS ?hf uwnKwuwa0'D= olwpfyg;jyKz;l onfh
aus;Zl;udkodwwfxkwfazmfwwfol}} ESpfa,mufudk
&cJ\[k rdeaYf wmfrcl o
hJ nf/ aus;Zl;w&m;udk rodcv
hJ Qif
awmif odrYk [kwf aus;Zl;w&m;udk odaomfvnf; xkwf
azmfcGifh r&cJhvQifawmifrS aus;Zl;ruef;wwfzdkYum;
vGefpGmyif ta&;BuD;vSonf/
wcgu tuFk&rif;om;onf vSnf;om;ig;&mESifh
twl ukefa&mif;ukef0,foGm;&m olESifhtwl ykPm;
wpfa,mufvnf; vSn;f om;ig;&mESit
hf wlyif ukeu
f ;l
&ef vkdufygav\/ vrf;rSm; vdk&mc&D; ra&mufbJ
tpma&pmjywfum tBuD;tus,f 'kua&mufMuNyD;
pdrf;vef;a0qm om,mvSaom anmifyifBuD;wpfyif

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

35

udkawGUaomf 0ifa&mufcdkem;Muavonf/
xkad nmifyifukd apmifah &Smufaom wefc;kd Bu;D aom
ewfrif;onf ukefonfwkdYtm; oem; tpma&pm
vdktyf&may;um csrf;omapcJh\/ xdktjcif;t&mudk
awGUjrif&aom ukeo
f nfyP
k m ;u rdrw
d o
Ydk nf csr;f om
vkd ukeful;oef;wm jzpfaomaMumifh vdkw&ay;Ekdif
aom tqdyk gewfBu;D udk twif;t"r ac:aqmifomG ;
&ef ]]t&dyfaeae tcufcsKd;csKd;}} ,kwfrmaomtBuHudk
tuFk&rif;om;tm; wdkifyifav\/
tusKd;&SdrnfrSefu yifpnfudkjzwf ajrvSefum
tjrpfyg Ekw,
f &l rnfjzpfaMumif; eDwpd um;udk vufo;kH
jyKaeaom ykPm;tm; rif;om;u w&m;oabmudk
Tejf y trSe,
f x
l u
kd af omt&mudk qdak v\/ wpfn
wm tdyfpuf&NyD; pm;aomufzG,fxrif;ponfudk
ay;auR;aomtdr&f iS u
f kd pdwjf zihyf if rjypfrmS ;tyf/ rdrd
tm; tpm;tpmae&may;aom rnOf;qJwwf apmifh
pnf;wwfaom vuf&SdaomrdwfaqGonf rdwfaqG
jypfrmS ;olukd avmifuRr;f wwfonf/ aus;Zl;jyKz;l olukd
jypfrSm;wwfolrSm pdkaomvuf&Sdaom rdwfaqG\
tzsuftqD;udk cH&onfjzpf aumif;aom tmkH
ponfwdkYudk rawGUBuHK&ay/ odkY w&m;enf;vrf;jy
ajymqdak omtcgwGirf S ykPm ;vnf; Nird o
f mG ;avawmh
onf/

36

t&SifOwrmeE

trSerf mS aus;Zl;uef;olonf rdrt


d jypfukd rdrb
d m
om cH&jcif;omjzpfNyD; aus;Zl;jyKzl;oludk pkdaomvuf
&Sdol[k wifpm; ac:a0:jcif;jzpfygonf/ xdkaMumifh
a&S;ynm&Sw
d Ydk onf ]]pdak omvufukd rajcmufapESi}hf }[k
qdkqHk;rcJhMuonf/
xdkaMumifh t,kwftm;jzifh ajcckepfvSrf;rQ twl
avQmufz;l vQiyf if aus;Zl;w&m;&So
d nf[k qdx
k m;av
&m olawmfaumif;wkdY\ aus;Zl;udkodjrifwwfrIonf
avmuNidrf;csrfa&; BuD;yGm;a&;udk a&S;Iygonf/
aus;Zl;jyKolY jyef&vdkrIjzifhjyKonf r[kwfaomfvnf;
todPf&o
dS w
l u
Ykd jyefvnfum aus;Zl;twkt
YH vSnhf
jyKjcif;jzifh wpfO;D tusK;d udk wpfO;D uaqmifaom arwm
vTr;f NcKH aom urmBu;D udk wnfaqmufNy;D om;jzpfonf/
t&Sifom&dykw&mrax&fonf qGrf;wpfZGef;om
avmif;vSLzl;aom &m"ykPm;BuD;\ aus;Zl;w&m;udk
atmufarhtrSw&f zl;aMumif; bk&m;&Siu
f kd avQmufxm;
zl;onf/ xkdtcg bk&m;&Sifu om"kac: ]]olawmf
aumif;rsm;rSm olaY us;Zl;udo
k w
d wf xkwaf zmfwwfay
onf}} [k cs;D rGr;f awmfr\
l / odjYk zifh rdbq&morm;
rsm;ESihf aus;Zl; txl;&Szd ;l Muukeaf omolwt
Ykd m; wkejYf yef
zdkY&m tcGifhta&; ray;cJhao;vQifawmif ,if;wdkY\
aus;Zl;udk tpOftrSwf& atmufarhaeMujcif;jzifh
aus;Zl;qyf&m a&mufomjzpfavonf/
e

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

37

vdktyfwmonf ta&;tBuD;qHk;
t*Fvdyfpmoifwef;ausmif; (English language
school) wpfcr
k mS wufpOfwek ;f u jzpfygonf/ ausmif;
om;rsm; t*Fvdyfpmwdk;wufapzdkY a[majymyGJ (Presentation) ud k wpf v ES p f B ud r f jyKvk y f a eusvnf ;
jzpfonf/ t*Fvdyfvdkoufoufom a[majymwifjy
aqG;aEG;Mu&NyD; q&ma&G;ay;aom acgif;pOfwpfck
atmufrSm ausmif;om;tm;vHk; rdrdt,ltq tjrif
twdkif; wifjya[majymcGifh &Sdygonf/ xdkaemuf
ausmif;om;tcsif;csif; tjyeftvSef ar;cGef;rsm; ar;
Muum t,ltqjcif; zvS,fMuNrJjzpf\/
pma&;olonf rdrd\ausmif;ydwf&ufrsm;wGif

38

t&SifOwrmeE

t*Fvyd pf m oifwef;ausmif;rsm;odYk oGm;wufavh&NdS y;D


tcgtm;avsmfpGmvnf; tqdkyga[majymyGJrsm;udk 0if
a&mufa[majym aqG;aEG;avh &Syd gonf/ wpfaeY...
pma&;ol\ a[majymtNyD; ar;cGef;wpfck ar;vm
onf/ ]]avmurSm bmta&;BuD;qHk;vJ}}wJh/
tvGefaumif;aom ar;cGef;wpfckjzpfygonf/
tjyeftvSef ar;MuajzMu&m0,f pOf;pm;zdYk tcsed rf sm;
rsm;r&Ekdif/ wpfcsufrQpOf;NyD;aemuf csufcsif;yif
]]vdt
k yfwmonf ta&;tBu;D qH;k }}[k rdru
d ajzvdu
k yf g
onf/ xdktcgwGif rdrd\tajzudk rauseyfaom
if;ar;cGef;ar;oluyif ]]vHk;0rjzpfEkdifyg? avmurSm
vdktyfwmawGu trsm;BuD;&Sdonf}}[k txGefYwufyg
avawmhonf/
rSeyf gonf/ avmurSm vdt
k yfwmawGu tawm
rowfEidk af tmif rsm;jym;vS\/ od&Yk mwGif vltrsm;pku
]]vdkcsifwmeJY vdktyfwmudk}} a&maxG;aeMuonf/
ESpfckonf wlonf[k xif&ayr,fh t"dyg,fouf
a&mufrI rsm;pGmuGmygonf/ xdak Mumifyh if wu,fh vdk
tyfcsufudk odatmifrvkyfbJ vdkcsifwm jzpfcsifwm
awGaemufukd aumufaumufygatmifvu
kd &f if; tvdk
rjynfh0EkdifrIawGeJY avmurSm aomuyifv,f a0ae
Mu&olawGvnf; xkeJYa';yif/
vdkcsifwmu wpfjcm; vdktyfwmu wpfyg; jzpf

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

39

onf/ vlwpfa,mufonf wpfaeYwm pm;0wfaea&;


taxGaxGta&;twGuf wpfaxmifEiS ahf vmufiaS omf
vnf; wpfaomif;cefY vdkcsifonf/ wpfaxmifonf
ol\vdt
k yfcsuo
f mjzpfNy;D ? useaf omaiGonf ol\qE
ESihf pGr;f tm;tavsmuf vdck sirf o
I ufoufrQom jzpf\/
xdv
k t
kd yfcsuo
f nfvnf; vlawGtm;vH;k twGuf wo
rwfwnf; rjzpfEf idk yf g/ vltrsK;d rsK;d ESiq
hf EujJG ym;rI? ywf
0ef;usif jcm;em;rIwdkYaMumifh vdktyfcsufawGuvnf;
rwlnDEkdifMuay/
i,fpOfu Munfch zhJ ;l aom jrefrmhtoHu vTio
hf nfh
Zmwfvrf;wpfckudk trSwf&rdonf/ oabFmysuf
wpfpif;uae q&mwynfEh pS af ,muf touf&iS f vGwf
ajrmufvmNy;D vlorl ahJ om uGse;f Bu;D ay:odYk a&mufvm
\/ 0rf;a&;twGuf tke;f oD;tjyif bmrQr&S/d tke;f oD;
udpk m;? tke;f a&udak omufum u,fq,fa&;oabFmudk
apmifh&if; uGsef;ay:rSmwifusef&pfonfh awGUorQ Al;?
tcGH? txkyfawG vkdufaumufNyD; zGifhMunfhMuonf/
xdt
k xJrS a&TaiGrsm;vnf;& twdik ;f rod0rf;om
Muonf/ [kwyf gonf olwrYkd mS avmuvlwu
Ykd tqifh
twef;wpfcu
k kd owfrw
S af om tzd;k wef&wemrsm;udk
&aeMuonfudk;/ aysmfvdkufonfhjzpfjcif;/ pdwful;
tdyrf ufjzifh avxJ wdu
k t
f rd af qmufaeMuonf/ od&Yk m
wGif olwdkY\aysmf&TifrIu ydef;Mum&GufwGif a&rwif

40

t&SifOwrmeE

ouJhodkY cPrQomjzpf\/
vwfwavm jzpfay:aeaom jyemudk trSw&f
vmonf/ aeYpOfEiS t
hf rQ pm;aomufae&aom tke;f oD;
udk olwNYkd i;D aiGUvmonf/ b,ftcsed rf mS u,fq,frnfh
olESifh awGU&rnfqdkwmuvnf; raocsm/ olwdkY
twG u f OD ; pm;ay; eH y gwf w pf t csuf u tpm;
taomuf jzpfvmawmhonf/
waeYrmS q,f,&l &Sad aom aowmBu;D twGi;f u
a&TqGJBudK;awG taxG;vdkuf&onf/ tzdk;xdkufaom
&wemawGu&kd aysm&f iT jf rL;wl; xckeaf e&rnft
h pm;
olwdkYrSm tBuD;tus,f pdwf"mwfusoGm;onf/ olwdkY
vdw
k mu pm;p&m? a&TawGvw
kd mrS r[kwb
f /J 'Da&TawG
jzifh <um;p&meJY *kPfyumoejyKdifzdkY&m ouf&Sdvlom;
[lvnf; olwdkYq&mwynfhESpfa,mufom &Sdonf/
xdak Mumifh ]]'Da&TawGom acgufqaJG wGjzpfomG ;&if odyf
aumif;rSmyJ}}[k wrf;wrf;ww ajymMu\/ onfrmS
vdktyfcsufESifh vdkcsifrIudk aumif;pGmodvmjcif;\
oabmyifjzpfygonf/
jrwfpmG bk&m;onf "ry'ygVdawmf ]]Zd*pm y&rm
G f
a&m*g}} ]]Hunger is the greatest ailment= pmavmifrw
odyjf cif;onf tqd;k &Gm;qH;k a&m*gjzpfonf}}[k rdeaYf wmf
rlzl;ygonf/ ,if;\ aemufcHZmwfaMumif;uvnf;
rSwfom;zG,faumif;\/

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

41

waeYwGif om0wdNrdKUrS ,lZemoHk;q,fa0;aom


tmV0Drnfaom&Gmav;odYk jrwfpmG bk&m;onf aemuf
ygtjcH&H &[ef;wdkYESifhtwl<uav\/ &Gmom;taygif;
wdkYu bk&m;trSL;;&Sdaom oHCmawmfrsm;ukd qGrf;
ponfwYkd qufuyfNy;D aemuf w&m;emMum;&ef toifh
jyifMuavonf/
odkY&mwGif jrwfpGmbk&m;u cyfqdkif;qdkif;jzpfae
onf/ wpfpHkwpf&mudk apmifhqdkif;ae[efum; txif
t&Sm;ay:vGiaf e\/ w&m;emy&dowfvnf; a`Er &
vIyfvIyf&G&G jzpfaepOfrSmyif w&m;a[mr@yfqDudk
okwaf jcwifvmaeaom vlwpfa,mufukd awGU&awmh
onf/ xdaYk emufrS a&mufvmaom 'g,dumudk xrif;
auR;&ef tvSL&Siw
f t
Ykd m; rdeUf Mum;awmfro
l nfh jrwfpmG
bk&m;\toHuMkd um;&aom w&m;emy&dowfrmS tHMh o
wBuD; jzpfMu&onf/
tjyefvrf;c&D;rSmawmh txufygjzpf&yftwGuf
wtHhwMojzpfaeMuaom &[ef;awmfwdkY\ rSwfcsuf
csoHudk Mum;& jrwfpGmbk&m;u jyefvnfrdefYawmfrl
onfrSm ]]&[ef;wdkY.. rQa0;aom c&D;udk <uvm
jcif;\ t"dutaMumif;rSm xkdaemufusrSa&mufvm
aom 'g,dum\ w&m;xl;&&ef tusK;d twGujf zpf\/
wpfreufvHk; aysmufqHk;aeaomEGm;udk &SmazGae&NyD;?
&SmawGUvQifawGUcsif; w&m;emzdkY&ef a&mufvmonf/

42

t&SifOwrmeE

wpfreufv;kH bmrQrpm;&ao; qmavmifrw


G o
f yd rf I
'Pfudk jyif;xefpGmcHae&aomaMumifh ol\w&m;xl;
&rIudk xdkqmavmifrGwfodyfrIu taESmifht,Suf jzpf
Ekid o
f nf/ xdaYk Mumifh xrif;udak uR;apNy;D qmavmifrI
'Pfukd ajzazsmufNy;D rS w&m;awmfukd a[mMum;&jcif;
jzpfonf}}/
om"u jrwfpmG bk&m;onf trSew
f u,f vdk
tyfcsuu
f kd rSerf eS u
f efuef&mS azGNy;D a&G;xkwv
f u
kd jf cif;
tm;jzifh jyemtm;vHk;udkNidrf;apNyD;? atmifjrifrIudk
&,ljcif;jzpfygonf/ enf;jzifh ]]avmurSm vdktyf
wmawG trsm;tjym;&Sdonf}}[laom IyfaxG;aejcif;
udk vG,v
f ifw
h ul ajz&Si;f Ekid af yvdrrhf nfomjzpfygonf/
wu,fhvdktyfcsufawGu vufwurf;rSmyif &SdaeNyD;
vdck siaf omt&mawGjzifo
h m tNrv
J v
kd kd rjynfrh pHjk zpfae
wmudk &Sif;&Sif;vif;vif; odjrifvmrnfjzpfygonf/
jrwfA'k u
avmuBu;D \ ta&;Bu;D qH;k t&mum;
owdyifjzpfonf[k rdefYawmfrlzl;ygonf/ usefaom
t&mrsm;rSm vdrk yI rkd o
I abmrsm;&Sad omfvnf; owdum;
rnfhonfhtcgwGifrS ydkonf[l r&Sday/ vdkonfom
&Sdayonf/ pD;yGm;a&;? BuD;yGm;a&;? avmuta&;?
"rta&; bmyJvkyfvkyf owdonfom tcsKyf jzpf
aMumif; jrwfAk'tvkdus wifjyvkduf&ayonf/
e

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

43

&Gufa<u&JU*kPfodum
(odkY)
&ifvTmudk vSpfMunfh&m0,f
&efukefNrdKU\ {&d,mjyifyudk a&mufvmcJhw,f
qdv
k Qiyf if jrifuiG ;f awGu yd
k ted|mkH qefvmonf/
tedrhftjrifh rnDnmaom vrf;ray:0,f b,f,drf;
nmvl; tm;rvdk tm;r&[efjzifh ajy;vTm;ae&aom
um;av;ay:rSm pD;eif;vdkufyg&if; rdrdwdkY oli,fcsif;
oHk;a,mufvnf; tawG;ukd,fpDjzifh pum;p&Smr&bJ
a&SUwl&SLudkMunfhum um;av;ESifhtwl [efcsufnDnD
,drf;uvQuf vdkufygvmcJhonf/
vrf;ab; 0J,mwpfavQmufrSm vlBuD;?vli,fESifh
tbdk;tbGm;ygrusef t&G,fpHkaomvlawG arQmfvifh
csuf rsufvHk;awGeJY vrf;rBuD;wpfavQmufudk rrdSwf

44

t&SifOwrmeE

rokef MunfhaeMuonf/ ausmufom;eJY xkxm;aom


ESvHk;om;vnf;r[kwfovdk? olawmfjrwfwdkY\ ESvHk;
om;vdk pepfwus avhusix
hf m;vdYk t&mtm;vH;k tay:
rSm oifhwifhavQmufywfpGm ESvHk;vnf; roGif;wwf
aom rdrdwdkUESvHk;om;uawmh tBuD;tus,fvIyfcwf
oGm;&NyD/
avmuBuD;udk rsufvSnfhjyvdkufovdkyg/ 'Dxuf
tqifjh rifjh rifjh zpfatmif ukPm&SiAf 'k \
pum;ajc&m
udk vkduf&aomf ]]rNrJjcif;=tedp (Impermanence)?
qif;&Jjcif;='ku (Suffering)? tpd;k r&jcif;=tew (Notself)}}qdw
k hJ oabmw&m;awGukd vufeUJ udik Nf y;D rsupf d
a&SUrSm wrifwumcsjyvdkufovdkygyJ/ em*pfqdkaom
t&mu vlawG\ pnf;pdrfOpmawGudk twif;t"r
,laqmifoGm;avNyD/
vuf&adS wGuae vufrahJ wGjzpfcMhJ uNy;D ? ydik &f iS af wG
b0 raMumifhrMuaeMu&mu tpm;wpfvkwftwGuf
ylyefae&aom vufjzefcY o
H al wGb0udk a&mufomG ;Mu
&avNyD/ Ak'\ ured,mrtwdkif; ]]jA[mhjynfrSm
w0if;0if; 0ufpm;usif;rSm wIHUIHU}} qdkovdk rsm;pGm
aom vlwdkYrSm ezl;awGU'l;awGU BuHKMu&avNyDaum/
udk,fawGUrBuHK&olawGtzdkY txl;tqef;rQom
jzpfaomfvnf; ud,
k af wGUcHpm;&olwrYkd mS rl tl;tESr;f rQ
jzpfukefonf/ olwdkY\ vdktyfcsufu ork'&m 0rf;

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

45

wxGmtwGufom r[kwfawmh/ aomuuif;a0; ae


Ekdifa&;twGuf pdwf"mwfcGef;tm;awG? ]]a,medaom
reodum&= oifhwifhavQmufywfpGm ESvHk;oGif;rI
(Proper consideration)}}udk jzpfapaom w&m;"rawG
yif jzpfygonf/
Munfyh gOD;/ vrf;ab;rSm &yfvQuf awmif;aeMuol
awGxJrSm a,musfm;ysKd? rdef;rysKdawG ygonf/ olwdkY
rsufESmawGrSm r0Hhr&JjzpfrI &Suf&THUrIwdkYu txif;om;
ay:vGifaeonf/ atmufusKdUae&aom rsufESmwdkY\
aemufuG,frSm touf&SifusefaeMuaom rdb? nD
tpfudk armifESrwdkY\'kuonf tqrwefBuD;rm;ae
onfrSm ,HkrSm;p&m r&Sd/
]]BuKd urf &Suf iwfr&Su}f }[laom jrefrmpum;yHu
k kd
tm;vHk;&if;ESD;Muygonf/ 'Dt&G,fawGrSm t&Suf ydk
wwfMuaom vli,fv&l ,
G af wG/ rdrw
d t
Ykd wGuf r[kwf
cJhawmif rdb?nDtudk armifESrwdkYudk iJhnm&aom
aMumifh t&Suw
f &m;udk rsuu
f ,
G jf yKMu&Ny/D *kPo
f u
d m
qdw
k mudv
k nf; vufnK ;d xd;k um twif;t"r axG;tef
Mu&NyD/
'DvdkiJhnmwwfaompdwf"mwf vlom;qefaom
pdw"f mwfuakd wmh rcs;D usL;bJraeEkid yf g/ tjzpftysuf
awGxJu wpfckjzpfygonf/ bdkuav;NrdKUay:u
q,fwef;ausmif;olav;wpfa,muf/ rdom;pktwGuf

46

t&SifOwrmeE

qefa0&mt&yfukd oGm;Ny;D wef;pDygowJ/h tawmfMum


rSmawmh a0pk r&rSmudk ylyefaeMuaom vlxkBuD;\
jzpf&yfaMumifh vrf;ay:rSmjyefYusJaeaom qefawGudk
vltkyfBuD;\ ajcawGMum;uae idk,dkNyD; usKH;aeaom
aumifrav;udk rdbawGu acsmah rmhEpS o
f rd Nhf y;D tdru
f kd
jyefac:vm&onf/
olu
Y rkd b
d awGu xdo
k rYkd vkycf ikd ;f yg/ od&Yk mwGif olr
u rdbaus;Zl;udk qyfcsiv
f yYdk gwJ/h Ak'b
mom\ &ifciG f
rSm Bu;D jyif;cJ&h aom jrefrmvlrsK;d awGtzdYk tjyeftvSef
aus;Zl;w&m;\oabmudk ,aeYurmwGif vlom;csi;f
pmemaxmufxm;rI oabmw&m;udk ajymaeMuolawG
xuf tapmBuD;uwnf;u vufcHusifhoHk;cJhMuonf/
rnfodkYyifjzpfap tqdk;avmu"Hudk cg;cg;oD;oD;
cHvdkuf&aom vlawGrSmawmh wnfNidrfaeaom b0
pHtrd af v; usK;d ysuo
f mG ;&onf/ vlwpfa,muf\ *kPf
odum eJt
Y &Suu
f kd vwfwavmtajctaeu c0gcsap
cJo
h nf/ ESv;kH aoG;jzifh pGe;f xifcahJ om rsu&f nfwv
Ykd nf;
twm;tqD;r&Sd 'va[m pD;qif;cJhavNyD/
xdx
k rkd su&f nfawGukd odr;f qnf;ay;rnft
h &mum;
"rqadk omyk0grSwpfyg; tjcm;r&SEd idk af y/ aomurD;vQH
awGukd trSepf ifppf Nird ;f ay;Ekid af omt&mrSm "rwnf;
[laom a&at;rSwpfyg; b,ft&mursm; &Sad vOD;rSm
vJ/

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

47

rSef\/ vGefcJhaom ESpf 2500-ausmfu emrnf


ausmf {&mrola|;BuD;\ taMumif;udk Mum;zl;em;0
&SdMuayvdrfhrnf/ twGif;ususvnf; odaumif;vnf;
odMuayvdrrhf nf/ olum; temxydPq
f akd om ola|;
BuD;ygwnf;/ jrwfpGmbk&m;udk t&if;ESD;qHk;aom Oy
oumBu;D wpfO;D tjzpfomru tvSLtwef; tifrwef
&ufa&maom ola|;BuD;tjzpfyg xif&Sm;cJhonf/
od&Yk mwGif vlw\
Ykd pnf;pdrOf pmonf ]]a<uwpfvn
S hf
Muufwpfcek }f }twGi;f kwcf sn;f qdo
k vdk tajymif;tvJ
jzpfay:Ekdifonf/ ork'&mxufu a&yGufyrm cPrQ
om wnf&SdEkdifNyD; ysufpD;&aomoabmvnf;&Sd\/
csr;f vnf; csr;f om tvSLtwef;vnf; vufraES;
wwfaom temxydPfola|;BuD;twGuf uHqdk; rdk;
arSmifusaom aeYwpfaeY&SdcJhonfqdku tHhMop&m jzpf
oGm;avrnfvm;/ txl;taxG tHMh op&mawmh r[kwf
yg/ olvnf; vlxJu vlygyJ/ tb,frSmvQif qlMuHK
edrfhjrifh jzpfwwfaom avmu"Hw&m;udk vGefqefEkdif
ygrnfenf;/
qif;&JvGef;vdkY qefjyKwfaomuf&onfhtqifhxd
a&mufcJhonf/ ]]baj'myd ywd ygyH? ,m0 bN'H e
ypwd=aumif;rIudk jyKaomolyif jzpfapumrl aumif;
usK;d ray;ao;orQ umvywfv;kH raumif;usK;d udk awGU
BuKH &wwfao;\}}[k "ry'ygVdawmf jrwfpmG bk&m;&Sif

48

t&SifOwrmeE

rdefYawmfrlcJhzl;onf/ rSefavpG/ ajrBuD;udk vufjzifh


kdufwmuyif vGJcsifvGJOD;rnf/ tvSLa&ppf vufESifh
ruGm jyKavh&adS om ola|;Bu;D \ jrefqefvaS om b0
wpfqpfcsKd;onfvnf; odkYES,f cg;oD;vGef;aeyg
onf/
b,favmufMurf;wrf;aom avmu"Hw&m;udk
BuKHawGUap&umrl t&d,mr*fpcef; wufvSrfNyD;aom
aomwmyefoal |;Bu;D tzdYk rwkev
f yI af wmhyg/ wu,fh
tHhMop&mu w&m;ESvHk; usifhoHk;jcif;aMumifh &&Sdtyf
aom tusKd;w&m;awGyif jzpfygonf/
taumif;tqdk; 'GefwGJaeaom avmuBuD;0,f
taumif;awG &aepOfrSm aysmfwjyKH;jyKH; armfrqHk; jzpf
aecJhvQif rzdwfac:bJa&mufvmwwfaom uHMurm
qd;k atmuf0,f rsu&f nfajzrqnfEidk af tmif aomu
yifv,f a0Mu&ayvdrfhrnf/ xkdaMumifh b0rSm [ef
csufnDnD aewwfzdkYvdkonf/
tjzpfqdk;atmuf0,f em*pfrkefwdkif;'Pfudk
cHae&aomvlawGtwGuf cg;vSa&; 0rf;a&;oufouf
rQom vdktyfonfr[kwfay/ uGJtufaeaom ESvHk;
om;awGudk ukoay;zdkY&m w&m;a&at; tNrdKufaq;
wdkYvnf; vdktyfonfom/
vli,fv&l ,
G f odrYk [kwf vlom;wpf&yfv;kH twGuf
t&SufeJY *kPfodum qdkonfrSmvnf; rnfonfh

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

49

taMumif;aMumifhyJjzpfjzpf raumif;rIudk udk,f? EIwf?


pdww
f jYkd zifh a&SmifMuOfjcif;om jzpfygonf/ xdt
k &monf
yif ]]tworm yPd"d= To set oneself on the right
course = rdru
d ,
kd u
f kd aumif;pGmaqmufwnfEidk jf cif;}}\
ppfrSefaom *kPfodumjzpfygawmhonf/
xdk"ry'ygVdawmfrSmyif ]]ormyPd[dwH pdwH?
ao,saom eH wawmua&= aumif;aom pdwfxm;
onf xdo
k u
l kd txufwef;usojl zpfatmif jyKonf}}[k
qdkxm;ojzifh b0rSmtxufwef;us ol\tjzpfudk
tworm yPd"d &Sd? r&Sdu owfrSwfay;onfudk
aumif;pGm ESvHk;oGif;qifjcifMu&m\/
e

50

t&SifOwrmeE

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

51

pHjyKxdkufaom ESvHk;om; (2)


vlBuD;awGu tcsdefukdESajrmwojzifh tusKd;&Sd&Sd
toH;k csaecsed rf mS vli,fawGu tcsed u
f kd azmazmoDoD
tusKd;rJhpGm jzKef;wD;aeMuonf/ b0tajctaecsif;
rwl? tawG;tac:t,ltqcsif; rwlMuolawG\
Mum;u uGm[csufudk aphpyfay;zkdY&muvnf; xif
oavmuf rvG,u
f al y/ tckawmh tusO;f pcef;xJrmS
b0ae0ifcsdefudk apmifharQmfae&if; rdrd\twdwf pm
rsufESmudk jyefvnfoHk;oyfrdonf/
y@0awmifajcrSm pwifcifrifcJhaom rdwfaqG
wpfa,mufu rdr\
d b0udk tajymif;vJBu;D ajymif;vJ
apcJo
h nf/ xdrk w
d af qGaumif;jzpfaom jrwfpmG bk&m;\

52

t&SifOwrmeE

aus;Zl;w&m;aMumifh ,ckuJhodkY jyif;xefpGm BuHKawGU


ae&aom avmu"Hw&m;udk MuHhMuHhcH &ifqdkifEkdifapcJh
onf/ rdwfaqGaumif;udk aygif;azmf&jcif;\ tusKd;
aus;Zl;um; vufiif;ypKyefrSmyif csrf;omokcudk &&Sd
apcJhNyD/
twdww
f pfcsed u
f avmu\t&Sio
f cif &Sib
f &k if
wpfyg;? tckawmh avmu\tpGefYy,fcH tusOf;om;
wpfa,muf/ wuf<um;<u<u jrifv
h eG ;f uvnf; avQm
us aemufqHk;&Sdacs[k qdkMuonf/ a&Ttdrfeef;0,f
MuiSef;cHum trwfaygif; &HNyD;ae&aom rif;pnf;pdrf
onf wu,fu
h o
kd rk'& ma&xufu a&yGuyf rm cPrQ
omqdkwm rSefavpGwum;/ b0ae0ifcsdef wjznf;
jznf; eD;uyfvmonfEiS t
Yf rQ aus;Zl;&Sijf rwfA'k \
*kPf
aus;Zl;wdkYudkom tzefzeftrSwf& yGm;rsm;aerdonf/
vltrsm;\ OD;xdyfyef;jzpfcJhol &Sifbk&ifwpfyg;\
b0ed*Hk;csKyf&mt&yfonf omrefvlwpfOD;\ tjzpf
xufyif qdk;&Gm;vSonf/ odkY&mwGif tpdk;r&aom
avmu\oabmudk aumif;rGepf mG em;vnfNy;D aomol
tzdkUrl tNidrf;csrf;BuD; Nidrf;csrf;cJhavNyD/ b0udk uefY
owfNy;D Zmwfvrf;wpfcef; &yfco
hJ nfqw
kd mudk odMuol
wdkYu om"ktBudrfBudrfac:MurSmyg/ rodMuolwdkYu
awmh rsuf&nfvnf&TJ idkyGJqifMuavOD;awmhrnf/
jynfhpHkvSygonfqdkaom olwkdYtwGuf b0\vdk

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

53

tyfcsuw
f pfck trSew
f u,fyif use&f adS eao;aMumif;
jrifvQuEf iS hf owdrjyKrMd uygacs/ xdt
k &mum; b0ed*;kH
aoqH;k jcif;om jzpfawmh\/ xdak oqH;k jcif;uomvQif
b0wpfck\ vpf[maeaom uGufvyfuav;udk
tNyD;wdkif jynfhpHkapcJhavonf r[kwfygvm;
d

eef;awmfnDvmcH0if&m vrf;rBuD;ay:rSm 0efBuD;


tzGJUESpfzGJY c&D;&ifqdkifawGUMuavNyD/ wpfzGJYuawmh
NyHK;NyHK;&Tif&Tif rId&wJhrsufESmawGeJY? tjcm;wpfzGJUrSmawmh
NydKawmhrnfhrdk;ES,f ndK;EGrf;aewJh romr,m rsufESm
awG/ wpfa,mufaumif;zdYk wpfa,mufu ysupf ;D ay;&
owJhvm;/ wpfa,mufNyHK;zdkY wpfa,mufu idk&w,f
qdkwmawG[m avmuOya'oawGyif jzpfaeav
ovm;/
bmawGyJ jzpfaejzpfae olwrYkd mS qH;k jzwfciG rhf S r&Sd
wm/ rif;ca,musfm; urf;em;opfyifqdkwm ydk
tajymif;tvJjrefwmudk olwo
Ykd o
d nf/ &ifxrJ mS bm&S&d dS
&Sifbkifu NyHK;qdk&if tylxkyfudk [efvkyf&onf/ &Sif
bk&if\ rsufESmnKd;aevQifvnf; olwdkYrSm wdk; rNyHK;
Ekdif/ wu,fawmh olwdkYu oufOD;pHydkif&Sifbk&if\
tpdwfydkif;awGrQom jzpfonf/ 'Dxufvnf; rydkyg/
tm;vHk; oabmwl a&ajrhocif &Sifbk&if\
&ifaoG;&wem zGm;jrifaMumif; r*Fvmowif;yg a&Tay

54

t&SifOwrmeE

vTmudk qufoiG ;f onf/ a&TayvTmudk zwfaeaom &Sif


bk&if\rsufESmonf vjynfh0ef;BuD;vdk tjypfuif;vS
ygbd/ k;d wGi;f csOq
f x
D ad tmif yDwad wGvrT ;f aeonfukd
vG,fvifhwulyif tuJcwfEkdifygonf/
udk,fcsif;pmpdwfawG wzGm;zGm;jzpfay:vmaom
&Sib
f &k ifonf rdr\
d teE*P
kd ;f 0if aus;Zl;&Sizf cifBu;D
udk owd&vmonf/ zcifBu;D onf rdr\
d &ifaoG;tay:
odyYk ifcsp&f mS avoavm odcsipf w
d af wGjzpfvmonf/
xdkaemufrSawmh rdcifBuD;\tajzpum;aMumifh 0rf;
enf;yufvuf jzpf&onf/
rdrdvlrSef;rodpOftcsdefu rdrdvufrSmayguf
aom temudik NkH y;D acsmo
h yd cf w
hJ ,fqykd gvm;/ om;i,f
Ek;d rSm pd;k vdYk &G&H mS zG,af oG;jynfawGuakd wmif raxG;&ufchJ
wJh zcifBu;D arwmudk wodro
hf rd jhf zifh cHpm;vm&onf/
rdr\
d vky&f yfrmS ;udk odjrifum csucf si;f yif tcsKyaf ESmif
uaevTwf&ef trdefYay; zcifBuD;udk tvTwfcdkif;
onf/
od&Yk mwGif tvmaumif;aomfvnf; tcgaESmif;cJh
avNy/D 'kw,
d ,ajrmuf qufuyfvmaom a&TayvTm
u crnf;awmfArd o
d m&rif;Bu;D ewf&mG pH uHawmfuek cf hJ
NyDwJh/ rdrdtm;udk;p&m a&TawmifBuD; NydKvJavNyD[k
aqmufwnf&mr& idak <u;rdonf/ vlru
kd w
f \
Ykd aemifw
um; aemifrSyif &wwfonf/

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

55

rSe\
f / a&S;jzpfa[mynm&Siw
f o
Ykd nf xdrk if; oaE
wnfpOfu rdcifa0a'[Drzd &k m;Bu;D rSm jzpfay:vmaom
rif;BuD;\ vufkH;aoG;udkaomufvdkaom csifcsif;
jzpfay:rIukd taMumif;jyKum zcifuo
kd wfrnfo
h m;[k
edrdwfzwfcJhMuonf/ xdkaMumifhyif ]]tZmwowK=
rarG;cifuyif zcif\ &efoljzpfESifhol}}[k emrnfwGif
avonf/
a'0'wfwnf;[laom ol,kwfrmudk q&mwif
rSm;avaMumifh rusL;vGeftyf rusL;vGefxdkufaom
tzowfuBH u;D udk usL;vGerf ad vNy/D rdrad ygif;oif;cJo
h l
u wu,fu
h kd ol,w
k rf m jzpfaeonf/ taygif;toif;
raumif;u ysufpD;&onfrSm trSefyifjzpfonf/
]]"wywd ayp wywd? ygyum&D Ob,w
wyw=d raumif;rIjyKoo
l nf b0vnf; ylyef&\/
wrvGeb
f 0vnf; ylyef&\/ ypKye f wrvGef ESpw
f ef
b0wdkYvnf; ylyef&\}}[k "ry'ygVdawmfrSm bk&m;
&Sif rdefYawmfrlzl;onf/ [kwfygonf/ tckawmh tZm
wowfrif;BuD;vnf; rdrdjyKcJhaom raumif;rIaMumifh
pm;r0if tdyrf aysmf jzpfae&Ny/D na&mufrmS udyk if pd;k &GUH
vdkYaeonf/
puf&maqmifcef; ajcrvSr;f 0H/h rsuv
f ;kH rdw
S f tdyzf Ykd
BudK;wmeJYwNyKdifeuf rdrdudkESdyfpufrnfh raumif;onfh
tqif;tmkaH wGuo
kd m jrifae&onf/ xdaYk Mumifh nvH;k

56

t&SifOwrmeE

ayguf nDvmcHawGac:? aqG;aEG;yGNJ y;D vdYk rd;k rvif;ao;


&ifvnf; rd;k pifpifvif;onfw
h ikd af tmif aomuajy&m
ajyaMumif; tvmyovmypum;awGajymMuonf/
aMomf... tdyfraysmfaomnwmonf wu,fyif
&SnfvGef;vSacsonfaum/
d

]]vdkvQifBuHq? enf;vrf;&}}qdkonfhtwdkif; ylyif


aomuawG uif;a0;atmif 0efBuD;?trwfBuD; toD;
oD;wdkY\ udk;uG,f&mq&m bk&m;qdkolwdkYxHvnf;
a&mufcNhJ y/D rdrad r;vd&k m taMumif;awGuv
kd nf; ar;Ny;D
avNyD/ &vmcJhaomtajztoD;oD;udkawmh b,fvdkrS
auseyfESpfoufrI r&SdEkdif/
pOf;pm;MunfhMuygukef/ avmu ynmudk oif
ukefaomolwdkYonf rsufarSmufrSmyif ynm\tusKd;
udk cHpm;Mu&onf/ tvm;wlyif &[ef;jyKjcif;aMumifh
vufiif;'d| awGUjrif&aom tusKd;w&m;udk odvdk
onf/ od&Yk mwGif rdro
d v
d w
kd mESihf &vmcJah omtajzawG
u wjcm;pDjzpfaeonf/
olw\
Ydk tajzawGuv
kd nf; Munfyh gOD;/ avmurSm
ukodkvf? tukodkvfqdkwmr&Sd/ rdbwYdkudk vkyfauR;
jyKpkjcif;? BuD;olwdkYtay: tkdtaojyKjcif;wdkYonf
bmrQ tusK;d r&S/d aemufb0qdw
k mvnf; r&Syd g/ odYk
rdrdtar;ESifh vHk;0oufqdkifjcif;r&Sdaom awmifudk

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

57

ar;ygvQuf ajrmufudkTefaom tajzawG? tusKd;rJh


taMumif;rJh t,ltqawGudkom Mum;ae&onf/
odkYum;rjzpfEkdif/ rdrdudk,fwdkifyif awmfwJh
wwfwJholawGudk &mxl;&mcHawGay;um csD;ajrmufcJh
onf/ xdkjyif BudK;pm;jcif;aMumifh csrf;omvmolawG?
Oya'udk azmufzsuaf omaMumifh tjypf'Pfc&H olawG
udk rsujf rifu,
kd af wGUjzpfonf/ avmurSm aMumif;usK;d
rJhNyD; bmwpfckrQ rjzpfEkdifwef&m/
pdwfxJ uoduatmufjzpfp&m aemufwpfcku
wpfjcm;wpfjcm;aom 0efBuD;? trwfBuD;awGvdk bm
aMumifh aq;q&mZD0uonf olq
Y &mbk&m;qDukd oGm;
a&mufawGUqHzk Ykd avmuGurf vkyo
f vJ/ olonf ous
omuDEG,fzGm; bk&m;qdkol\*kPfawGudk em;ESifhrqHh
Mum;ae&onf/ oGm;awGUvdkaomfvnf; r0Hhr&Jjzpfae
onf/ rdryd a,m*aMumifh ewf&mG vm;cJ&h aom zcrnf;
awmfonf ol\Oyoumt&if;/ rdrdu oGm;awGUvdk
aomfvnf; olu tawGUrS cHyghrvm;/
d

vjynfah eY...
rSefonf/ ]]qD;? ESif;? jrL? wdrf? ol&defrD;cdk;?
jypfrsKd;ig;0? uif;pifyonfh}} vjynfhaeYnjzpfygonf/
rdk;tukefaqmif;tul; ,moDOwktvGefyifom,m
aom wefaqmifrkef;vjynfhaeY\ ncsrf;umv/

58

t&SifOwrmeE

aumif;uif,HxufrSm trsKd;rsKd;tzHkzHk pHkvifvSaom


Mu,fwm&meuwrf sm; 0ef;&Hcum Nird ;f csr;f pGm pHy,fae
aom vrif;Bu;D udk Munf&h wm usuo
f a&&Sv
d u
kd yf gbd/
wpfcsdefwnf;rSmyif *kPftaygif;0ef;&H caeonfh
&Siaf wmfa*gwrudk zl;arQmv
f adk omqEawG wm;r& qD;
rEkdif jzpfvmonf/ onf;rcHEkdifonfhtqHk; tmap;
xnfhxm;onfhtvm; Nidrfcsufom; aumif;aeaom
q&mZD 0 uud k wrif w umyif ar;&awmh o nf /
q&mZD0u... oifhrSm udk;uG,ftm;xm; TefMum;
jyoay;aom q&morm;aumif; r&SdavNyDavm
q&mZD0uESib
hf &k m; tuRr;f w0if cspcf if&if;ED;S rI &Sw
d m
udk olaumif;aumif;odygonf/ &mZy&d,m,fqdkwm
'gyJav/
'Dwpfcg raeomolu ZD0uyif jzpfawmhonf/
&Sifbk&ifudk,fwdkifu 'Dvdk vdkvdkvm;vm; jzpfvmzdkY
olqE&SdcJhwmyJ/ tck bk&m;&Sifonf oHCmawmf1250 wdEYk iS t
hf wl rdrv
d LS 'gef;xm;aom tr0e(o&uf)
O,smOfrmS oDwif;oH;k aeonf/ nOf\
h yxr,mrfrQom
&Sdao; bk&m;&Sifudk csOf;uyfzdkY&mvnf; tcgaumif;
yifjzpfonf/
d

PfynmESihf jynfph o
kH w
l \
Ykd vky&f yfonf ESpo
f uf
zG,f&Sd\aypG[k tZmwowfrif;BuD;rSm pD;awmfqif

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

59

ay:uae ZD0u\pDrHyHkudk pOf;pm;&if; vdkufygvmcJh


onf/ pD;awmfqifukd &HNy;D awmh tvkyt
f auR; armif;r
ig;&mudk toD;oD;wifaqmifvmaom qifr,Ofom
ig;&m/ xdkYaemufwGifum; 0efBuD;? trwfBuD; rSL;rwf
Adv
k yf g rif;crf;rif;em; taqmifta,mifawG/ 'gawG
udk q&mZD0u pDpOfcJhwmyJ/
bk&m;&SiEf iS hf oHCmawmfrsm; oDwif;oH;k aeawmfrl
onfqdkaom O,smOfem;ta&muf pdwfxJrSm xifhueJ
jzpfoGm;onf/ axmifausmf&Sdaom oHCmawmfwdkY\
ESmacsoH? acsmif;[efYoHudkrQ rMum;&/ NidrfoufrIu
tjcm;wpfyg;t&yfrsm;ESirhf wl wrljcm;aeonf/ ZD0u
onf ighudk &efolwdkYxH zsm;a,mif;aoG;aqmif vSnfh
ywfac:aqmifavNyaD vm/ tedrt
hf jrifh rnDn
d maom
&ifukd xdr;f &if; oHo,rsuv
f ;kH wdjYk zifh ZD0uudk iJah pmif;
Munhfrdonf/
q&mZD0u csuq
f kd em;uGuu
f rD;awmufNy;D om;/
ynm&Sw
d rYkd nfonf ajy;Munfph &mrvd/k awG;Munfw
h meJY
yif odonf/ rif;BuD;u olYtay: oHo,0ifaewm/
'g[m raumif;rIudk jyKolwdkY\ jzpfavhjzpfx&SdwJh
obm0awG/ xdkaMumifh bk&m;&SifESifh oHCmawmfrsm;
wu,fyif&ydS gaMumif; avQmufxm;um a&SUqufomG ;zdYk
tm;ay;&onf/ tm;i,foludk tm;ay;&rSmaygh/
d

60

t&SifOwrmeE

t&SiftmeEmonf bk&m;&Sif\ rdefYawmfrlcsuf


aMumifh pnf;a0;&mt&yfudk <ua&mufzdkY&ef &[ef;
oHCmudk aqmfMo&onf/ rdeMYf um;csuu
f vnf; xl;jcm;
ygbd/ &[ef;oHCmrsm; bk&m;&SiEf iS t
hf wl tZmwowf
rif;BuD;\ tzl;tarQmfudk cH&r,fwJh/ wpfaeYaeYawmh
'Drif;BuD; bk&m;xHawmfudk rvGJraoGa&mufvmrnf
qdkwm BudKawmhcefYrSef;NyD;om;/
qifoGm;vQif vrf;jzpfonfqdkwJhpum; &SdNyD;om;
r[kwv
f m;/ tylonfrif;Bu;D [d[
k 'kd 'D D *dP
k ;f q&mBu;D
awGxH w&m;emoGm;wmudk qdik &f mqdik &f mwdu
Yk owif;
vTifhMuonf/ &mZN*dK[fNrdKUudk omuDEG,fzGm;bk&m;
a&mufvmNyD;uwnf;u rdrdwdkY\ [efaqmifrIawG
Al;ay:ovdk ay:um t&SufuGJMu&wJhwdwdawG/
rdrdwdkY\ &p&mr&Sdatmif usqif;aeaom *kPf
odum udt
k zwfqnfzYkd 'g[mtuGuyf /J 'Dawmh wd;k wd;k
wpfrsKd; us,fus,fwpfrsKd; olwdkYq&mawGqD bk&if
udk,fwdkif <uw,fqdkNyD; vlawG\ pdwfjyefvnfrI &
atmif vkyfaeMuonf/ olwdkYq&mawG\ t,ltq
w&m;awGukd rif;Bu;D rESpo
f ufwmudak wmh a,mifvYdk
yif r[Mu/
wpf&mG rajymif; olaumif;rjzpfqw
kd mudk vufuikd f
xm;onfhtvm; q&mrajymif; w&m;aumif;rawGU
qdo
k vdk jzpfaeaom tZmwowfrif;Bu;D onf oH;k vlY

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

61

xG w f x m; &S i f a wmf b k & m;uvG J wpf j cm;bk & m;


trnfcH *dkPf;q&mwdkYxH pHkatmifudka&mufcJhNyD/ xdk
t&[H*kPf&Sif bk&m;&Sifudk oGm;awGUzdkYudkawmh udk,fh
tawG;eJYudk,f vefYaeonf/ ol\Oyoum&if;jzpf
aom zcifBuD;udk rdrdu owfcJhrdwmyJ/
bmyJajymajym omoemawmf MunfnKdolawGeJY
&[ef;awmfwdkYuawmh 'Drif;BuD;onf wpfaeYaeYrSm
bk&m;xHudk rvGJraoGa&mufvmNyD; w&m;awmfudk
em,lrmS udk odaeonf/ rSe\
f / 'kut
rsK;d rsK;d aomuzkzH kH
BuHKawGU&olawG bk&m;&SifeJYawGNyD; Nidrf;at;aomb0
ydik &f iS rf sm; jzpfomG ;Muwm a&wGuv
f yYkd if rEkid Ef idk af wmh/
tckawmh xdw
k pfaeYaeYonf qdu
k q
f u
kd Nf rKd uNf rKd uf
BuD; a&mufvmcJhNyD/ temudk twwfod aq;vnf;
toif&h dS a&m*gudk aysmufuif;atmif ukEidk pf rG ;f vnf;
&Sdaom xif&Sm;ausmfMum;onfh ukPm&Sifaq;q&m
BuD; xif&Sm;&SdaewmudkodygvQuf aq;oGm;rukvQif
a0'em&Siftjypfom r[kwfygvm;/
d

bk&m;&Sief o
YJ C
H mawmfw\
Ykd a&SUarSmufukd tZmw
owfrif;BuD; a&mufvmcJhNyD/ jrifuGif;u wu,fhudk
b0ifat;p&m/ wnfNidrf;at;csrf;vSaom bk&m;&Sif
ESihf &[ef;awmfw\
Ykd toGit
f jyifu rdru
d kd ul;pufvm
ouJo
h Ykd cHpm;&onf/ csucf si;f qdo
k vdk &ifEpS o
f nf;csm

62

t&SifOwrmeE

om;vS&wem O',b'rif;om;i,fukd owd&rdonf/


om;awmfrif;om;i,fonf 'D&[ef;awmfrsm;vdk
Nird ;f at;aomb0udk ydik q
f ikd af vvQif b,favmufrsm;
aumif;vdrfhrnfvJ/ tpm;aomufaumif;awGUvQif
cspfcifolwdkYudk owd&wwfwm "rwmyif/ xdktwl
tyltyifrJh Nidrf;csrf;aeaom &[ef;awmfwdkY\b0udk
awGU&awmh om;i,fukd 'Dvjkd zpfapcsiaf om rdrq
d Eu
vGeftHhrxif/
wpfckawmh &Sdwmayghav/ rif;om;i,fonf
&[ef;wpfyg;om jzpfoGm;cJhrnfqdkvQif rdrdajc&mudk
eif;NyD; crnf;awmfxHu xD;eef;pnf;pdrfudk vkovdk
tjzpfrsKd; BuHKp&mr&SdEkdifawmhay/ odkY&mwGif zcif\
arwmum; wpfjym;om;rQ avQmhroGm;yg/ ighom;
O',b'onf &[ef;awmfwdkY Nidrf;csrf;ovdkrsKd;
Nidrf;csrf;ygap[kyif EIwfu &GwfqdkrdoGm;onf/
xdkYaemuf jrwfpGmbk&m;udk kdaopGm&Sdcdk;NyD; &[ef;
oHCmawmfwu
Ykd kd vuftyk cf su
D m ]]eD;? a0;? a&SU? aemuf?
jrifharmuf? avnm}}[laom tjypfajcmufyg; vGwf
uif;&m t&yf xdkifNyD; jrwfpGmbk&m;udk cGifhyefum
&[ef;jyKjcif;aMumifh vufiif;&&Sdtyfaom tusKd;
w&m;udk avQmufxm;ar;jref;avawmhonf/
jrwf p G m bk & m;onf tZmwowf r if ; BuD ; \
avQmufxm;ar;jref;csuEf iS yhf wfouf ]]omrnzv

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

63

okwe =f &[ef;jyKjcif;aMumifh &&St


d yfaom tusK;d w&m;}}
udk tus,fw0ifh a[mMum;avonf/
w&m;ed*;kH tqH;k owfrmS awmh tZmwowfrif;Bu;D
onf bk&m;? w&m;? oHCm &wemjrwfo;kH yg;udk cdik Nf rJ
aomo'gjzifh ouf0if,MkH unfjcif;odYk a&mufavonf/
rdrdtm; Oyoumtjzpf rSwf,lyg&efESifh rod rvdrm
onfhtavQmuf usL;vGefrdaom xdkxdktjypfwdkYrS
onf;cHawmfrlyg&ef jrwfpGmbk&m;udk avQmufxm;
av\/
xdt
k cg jrwfpmG bk&m;u ]]tjypfut
kd jypf[k odjrif
NyD; tjypftm;avsmfpGm ukpm;um aemiftcg xyfrH
rvGefusL;rdatmif apmifhpnf;aomoltm; BuD;yGm;
zd&Yk momjzpf\}}[k rdeUf awmfral v\/ xdak emuf jrwfpmG
bk&m;udk cGifhyefum jyefcJhav\/
0efxkyfBuD;udk ypfcsNyD;onfhtvm; eef;awmfodkY
tjyef ajcvSrf;wdkYum; oGufvufvSonf/ ta&SU
avmu"mwfrS tkPfOD;a&mifjcnfawmif oef;av
NyDaum/ aus;iSufom&umwdkYvnf; reufcif;aw;udk
NidrhfNidrfhav; oDusL;MuavNyD/ avmuBuD;wpfckvHk;
Ek;d xvmNy;D tqH;k rowfEidk af om wm0ef0w&m;awGukd
xrf;aqmifzdkY jyif&if; aeYopfwpfaeYudk pMuavNyD/
rMumrDtawmwGif; a&mifjcnfwpfaxmif tvif;
aqmifonfh ol&ed af erif;Bu;D onf avmu\tusK;d udk

64

t&SifOwrmeE

o,fydk;&ef a&muf&Sdvmayawmhrnf/
toifhapmifhBudKaeaom rif;a&;rif;&m wkdif;a&;
jynf&mudpawGudk rif;wdkY\ usifhaqmifxdkufaom
usifh0wfawGESifhtnD vkyfaqmifawmhrnf[k qHk;jzwf
xm;[ef&Sdaom tZmwowfrif;BuD;\ aeYopfrsm;
onf touf0ifum opfvGifumvmayawmhrnf
wum;/ rSef\/ wpfrkd;csKyfNyD;aemuf wpfrdk;aomuf
a&mufvmrnfrSm rvGJ{uefjzpfawmhonfom/
d

tZmwowfrif;Bu;D jyefomG ;Ny;D aemuf rMumrDrmS


yif ]]rif;BuD;onf rdrdudk,fudk rdrd zsufqD;cJhNyD/
tu,fom rdr\
d zcifurkd owfcyhJ grl w&m;awmf\
tqkH; axmufwnf&mjzpfaom aomwmywdr*f
Pfudk &av&m\}}[k rdefYawmfrlav\/
odaYk pumrl tZmwowfrif;Bu;D onf &wemjrwf
oH;k yg;tay: MunfnK&d mum; ykxZk Ofjzpfow
l x
Ydk w
J iG f
tomvGefqHk; tjrwfqHk;jzpfavonf/ teE&d,uH
jzpfaom tzowfjcif;udk usL;vGefrdaomaMumifh i&J
uscH&rnfhab;u rvGwfEkdifaomfvnf; qif;&JrI
taygif; o&zlaqmif;aom t0Dpdi&JodkY rusbJ
avm[ukrDi&Jom uscH&ayonf/
vlowfrIudk usL;vGefrdolonf aopm;ao&ef
tjypf'Pfukd usc&H rnfjzpfaomfvnf; trSaD umif;&S
d

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

65

tenf;i,frQaom 'PfaiGudk aqmifum touf


csrf;om&m &ouJhodkYvnf;aumif;? xdkYtwl tzowf
uHBuD;udk usL;vGefrdaomfvnf; bk&m;omoemwnf;
[laom trSaD umif;ud&k jcif;aMumifh tZmwowfrif;
onfvnf; t0Dpdi&JodkYrus&bJ avm[ukrDi&Jom
uscH&ayawmhonf/
d

bk&m;omoemawmfukd MunfnKNd y;D jzpfaom tZm


wowfrif;BuD;onf bk&m;ESifhoHCmawmfrsm;tm;
qGrf;? ouFef;? ausmif;? aq; ypnf;av;yg;jzifh
yifyef;cufcJrIr&Sd&avatmif tpGrf;ukef axmufyHh
vSL'gef;av\/ bk&m;&Sif y&dedAmefpHNyD; oHk;vtMum
wGif aemiftem*wfomoemudk BuD;pGm tusKd;jyKrnfh
yxrtBudrf oHCmhtpnf;a0;BuD;udk &mZN*dK[f
usif;ycJhonf/
xdkoHCmhtpnf;a0;BuD; NyD;qHk;atmifjrifatmif
ypnf;av;yg; axmufyHhvSL'gef;jcif;jzifh tZmwowf
rif;Bu;D onf omoem'g,dumtjzpfukd xl;jcm;pGm cH,l
cJhonf/ wpfenf;qdk&aomf bk&m;&Sif\ tqHk;tr
omoemawmfudk "rpufjzifh wnfatmif BudK;pm;ae
aom oHCmawmfwu
Ykd kd tmPmpufjzifh taxmuftyHh
ay;cJhjcif;jzpfygonf/
,aeY ppfreS af om ax&0g' Ak'o
moemudk rl&if;

66

t&SifOwrmeE

twkdif; Mum;emusifhoHk;cGifh &&Sdaejcif;\ taMumif;


rsm;pGmawGxJurS tZmwowfrif;BuD;onfvnf;
taMumif;wpfyg; jzpfygonf/
d

raumif;aomrdwfaqGudk aygif;azmfcJh&aom
tZmwowfrif;onf tukodkvfuHwdkYwGif tBuD;qHk;
jzpfaom tmeE&d,uHig;yg;xJu tazudk owfrd
onfh ydwkCmwuuHudk vGefusL;rdcJhonf/ odkY&mwGif
]]acG;Nr;D aumuf usnaf wmufpyG }f } ]]wpfwufpm;vnf;
MuufoGefjzL? ESpfwufpm;vnf; MuufoGefjzL}}[laom
vl,kwfrmwdkY\vrf;pOfudk rvdkufcJhyg/
&Sif;ygOD;rnf/ ygVdawmf raumif;aomolwdkYESifh
ywfoufNyD; toHk;jyKaom pum;ESpfvHk;rSm AmvESifh
'kZe wdYk jzpfygonf/ xdw
k iG f todPfEek ,f i,f&,
G f
ol? todPfr&Sdol? taumif;tqdk; cGJjcm;rod
raumif ; rI v k y f o l u d k ]]Amv= Fool }}[k a c:onf /
ynmvnf;wwf todPfvnf;&SdNyD; ,kwfrmaom
ol? aumufusufaomoludk ]]'kZe=Cunning}}[k ac:
ygonf/
odkYqdkvQif rod raumif;rIudk usL;vGefaom
vlru
dk u
f kd jyKjyifvG,u
f El idk af omfvnf; todPf&NdS y;D
raumif;rIudk wrifwumusL;vGefaom aumufuspf
,kwfrmoludk jyKjyifzkdY&mrlum; cufcJaumif;cufcJay

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

67

vdrfhrnf/
rSef\/ avmu ]]ysuftpOf jyifcP}}[laom
pum;&Sd\/ xdkpum;onf vrf;vGJudk a&mufaeaomf
vnf; olawmfaumif;jzpfvkdol jyKjyifvkdolwdkYtwGuf
xda&mufaom vrf;Tecf suf jzpfygonf/ vl,w
k rf mwdYk
twGufrlum; jyuf&,fjyKp&moufoufom jzpfay
vdrfhrnf/
tqHk;pGefjzpfaom raumif;rIudk usL;vGefcJhol
jzpfaomfjim;vnf; rdrdudk,fwdkifuyif jyKjyifvdkpdwf&Sd
vrf;rSefudk TefMum;wwfol q&morm;aumif;udk
&SmazG csO;f uyfwwfaom tZmwowfrif;w&m;\
pdwf"mwfESifhESvHk;om;um; csD;usL;zG,ftwd jzpfawmh
onf/ xdkpdwf"mwfESifh ESvHk;om;uyif tem*wfwGif
0if<h um;pGm xif&mS ;vmrnfh 0dZ0D w
d m0Drnfaom yapu
Ak'grsKd;aphudk csrdvQufom; jzpfavNyD/
e

68

t&SifOwrmeE

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

69

qkHusdef;aeNyD
pmar;yGJrsm; ajzqdkNyD;aomaMumifh rdrd\arG;&yf
a'oudjk yefa&mufNy;D wpfnwmrQom tdypf uf&ao;
onf/ tkPq
f rG ;f pm;Ny;D aemuf bk&m;cef;udk oef&Y iS ;f
a&;vkyaf ecsed rf mS OD;Zif;... NrKd UuvlBuKH eYJ pmay;vku
d f
w,fb&k m;[kqu
kd m ,mcif;jyef'umwpfO;D qufuyf
vmaompmudk ,lNyD; zwfMunfhrdonf/
&[ef;'g,dumrBu;D tdrrf S ydv
Yk u
kd af ompmjzpfonf/
&efukefrSmusef&pfcJhaom oli,fcsif;awGu tpnf;
ta0; wufa&mufzdkY zkef;jzifh taMumif;Mum;jcif; jzpf
onf/ olwdkYtzGJU &efukefuae ppfudkif;udk xGufcGmNyD
jzpfaMumif; rdrdtpDtpOfjzifh vdkufvmcJhzkdY&ef rSmvdkuf

70

t&SifOwrmeE

jcif;jzpf\/ oli,fcsi;f jzpfol ausmif;xdik q


f &mawmf\
pDrHay;rIaMumifh oGm;a&;vma&;twGufawmh ylp&m
r&S/d
odkY&mwGif raeYu r,fawmfBuD;ESifhrdom;pkrsm;
avQmufxm;onfhpum;udk trSwf&NyD; rdrdtawG;ESifh
rdrd jyKH;rdonf/ taMumif;aMumif;awGaMumifh a&muf
jyefqo
kd vdk jzpfaeaomrdru
d kd OD;Zif;... 'Dwpfacguf
at;at;aq;aq;yJ r[kwfvm; tar;pum;udk
r,kwrf vGeyf if rdru
d vnf; wpfywfavmufawmh ae
jzpfrSmyg[k jyefajzvdkufonf/ tckawmh oGm;zdkY&m
taMumif; ay:vmNyDudk;/
d

odkYjzifh jrefrmjynfatmufydkif;wpfcGifom usif


vnfaeaomrdrdtzdkY txufydkif;udk ajcqefYzdkY &vm
aom tcGifhta&;udk vufvGwfcHvdrfhrnfr[kwfyg/
eHeufapmapmrSmyif rEav; ta0;ajy;um;0if;xJudk
a&mufaeonf/ ppfuikd ;f udk b,fvq
kd ufomG ;&rnfukd
rodaomaMumifh um;*dwaf wGa&SU a,mifee jzpfaepOf
]]t&Sifbk&m;... wynfhawmfudk rSwfrdygovm;
bk&m;}} [k ar;avQmufvmaom rdrEd iS hf touf&,
G w
f l
avmuf&Sdonfh 'umwpfa,mufudk vuftkyfcsDvQuf
awGUvdkuf&onf/
rdru
d vnf; a'opdr;f rSm tm;yg;w& EIwq
f ufae

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

71

aom'umudk rrSwfrdaMumif;ESifh tm;emrdygaMumif;


awmif;yefpum;qdkjzpfonf/ aemufawmhrS tqdkyg
'um\ avQmufxm;csufjzifh rdrdwdkYonf (Language
school)wpfckrSm oifwef; twlwuG wufvmwmudk
owd&awmhonf/ ]]aysmufaomol MumvQifarh}} qdk
ouJo
h Ykd arhawhawhjzpfaeaom oli,fcsi;f wpfa,muf
udk ta0;ajy;*dwrf LS ;tjzpfeYJ jyefawGUvdu
k &f onf/ ol\
tulnDjzifh ppfudkif;odkY &efukefrSvmaom tzGJUawGeJY
ra&S;raESmif;yif a&mufcJhonf/
]]'kwd,tBudrf tjynfjynfqdkif&m ax&0g'Ak'
wuodkvfrsm;nDvmcH oDw*l urmhAk'wuodkvf?
ppfudkif;? jrefrm}}[k a&;xm;aompmwef;udk zwf&if;
a&S;vlBu;D olrrsm; qH;k rcJah om ]]wpf&mG wpfusD aqmuf
yg}}qdkaom qHk;rpum;udk av;av;eufeuf owd&rd
onf/ pmwef;eJY tawG;ujzifh b,fvrdk yS if rqDrqdik /f
rdrdtwGufawmh ]]'DvdkBuD;us,fjrifhjrwfaom}}
tpnf;a0;BuD;udkwufa&mufzdkY&ef trSwfrxif wnf
aqmufrdaom wpf&GmwpfusDwdkY\ aus;Zl;aMumifh[k
qdk&rnfom/ wpfenf;qdkaomf rdwfaqGaumif;wdkY\
tusKd;vdkvm;rIaMumifhyif jzpfygonf/ bk&m;&Sifonf
rdwfaqGaumif;aMumifh tusKd;tm;vHk; NyD;EkdifaMumif;
udkvnf; aumovoH,kwf rdefYawmfrlzl;onf/
wcgaomf t&Sit
f meEmu rdwaf qGaumif;onf

72

t&SifOwrmeE

jrwfaomtusifhjzpfaom r*f\w0ufrQ ta&;yg


aMumif; avQmufxm;&mwGif jrwfpGmbk&m;u odkY
rajymzdkY&m ESpfBudrfwdkifwm;jrpf rdwfaumif; aqG
aumif;onf jA[p&d,\wpfckvHk;[k qdk&avmuf
atmif ta&;ygta&;BuD;aMumif; rdefYawmfrlcJhonf/
txufyg ]]'DvdkBuD;us,fjrifhjrwfaom}} pum;udk
jyefaumufygOD;rnf/ tpnf;ta0;qdkwm tpnf;
ta0;yJaygh/ bmawGrsm; BuD;us,fjrifhjrwfp&m&SdvJ
ponfjzifh apm'uwufzG,f &Sdygonf/ rSefygonf/
tpnf;ta0;awGxJu tpnf;ta0;wpfckrQom jzpf
aomfjim;vnf; ax&0g'Ak'w
uov
kd rf sm; nDvmcH
Bu;D uawmh &nf&,
G cf suaf wGeYJ vkyaf qmifcsuaf wGu
trsm;awGxJu xl;jcm;rIjzpfonf/
bufaygif;pHu
k todynm&Sif twwfynm&Sirf sm;
yg0ifonf/ EkdifiHaygif; ESpfq,fausmfu nDvmcH
ud,
k pf m;vS,af wmfrsm; wufa&mufMuonf/ *kP0kwd
0,0kwdESifh jynfhpHkawmfrlMuaom EkdifiHtoD;oD;u
oHCmawmfrsm; <ua&muf csD;jrifhawmfrlMuonf/
omoemawmf\ tajccHtkwfjrpfjzpfaom y&d,wd
ynma&;udk tajcjyKum vlraI &;? pD;yGm;a&;ESihf bmom
a&;acgif;aqmifw\
Ykd vlxb
k 0awGxu
J aeYpOftcef;
u@udk wifjyaqG;aEG;Muonf/
jrefrmEdkifiH\ acwftqufqufrSm aevyrm

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

73

xGef;awmufaeaom omoemawmfudk urmBuD;udk


rsuf0g;xifxif csjyouJhodkY jzpfonf/ onfuyif
o'gw&m;xufoefvSaom jrefrmvlrsKd;wdkY\ pkduf
obm0udk uGufuGufuGif;uGif; jrifaponf/
oHCmxkBuD;rm;? y&d,wdynma&;vnf; cdkifcdkif
rmrm&SNd y;D ? y#dywb
d ufrmS yg xl;cReaf eaom jrefrmEkid if H
onf urmwpfvTm; omoemjyK&mwGif tm;enf;
aeaom[muGufudk jznfhqnf;ay;zdkY&m tiftm;
tjynfh ,HMk unfcsut
f jynf&h adS eonfukd rD;armif;xd;k jy
ouJhodkY? q&m^'umnDGwfaeaom jrefrmEkdifiH\
tem*wfomoema&;rSmvnf; &ifat;zG,f&mtwd
jzpfygaMumif;jzifh avmuom;wd\
Yk aomurD;udk Nird ;f
owfzdkY BuD;pGmaom taxmuftyHhjzpfygaMumif;udk
oufaoaumif;jyaeonf/
rd o m;pk q ef v maom ur m BuD ; wG i f wpf O D ;
wpfa,mufwnf;? tzGJYtpnf;wpfckwnf;? wpfEkdifiH
wnf; &yfwnfzdkYqdkwm rjzpfEkdifawmhyg/ tpGrf;tp
r&SdcJh&ifvnf; avmutv,frSm cdkifrmwnfhrwfpGm
&yfwnfzdkYrjzpfEkdif/ nDGwfjcif;w&m;awGudkvnf;
vspfvsLIUraeoifhMuyg/
xdak Mumifh jyefu
Y saJ eaom tpGr;f tprsm;? tiftm;
pkrsm;udwnD
k wGwjf zpfatmifppk nf;avmuaumif;
usKd;awGudk vufqifhurf;um qufvuf o,fydk;zdkY?

74

t&SifOwrmeE

vlrsKd;? bmomra&G; udk,fpdwfESpfyg;csrf;omzdkY aqmif


&Gufaeaom tpnf;ta0BuD;\ &nf&G,fcsufawG
onf Bu;D vnf;Bu;D us,yf g\? jrifv
h nf; jrifjh rwfyg\/
d

oDw*l urmhAk'wuodkvf0if;BuD;xJudk a&muf


onfah eYrmS yif oDw*lq&mawmfu &efuek o
f w
D *lwu
odkvfausmif;cGJrS ausmif;om;rsm;jzpfaom rdrdwdkYtzGJU
udk ac:,lawGUqHu
k m Mo0g'pum;rsm;udk rdeMYf um;awmf
rlygonf/
,ckvdk EkdifiHwum ax&0g'Ak'wuodkvfrsm;
nDvmcHBu;D udk avhvmol(observer) tjzpf wufa&muf
cGi&hf Muaom ausmif;om;rsm;tzdYk tvGeyf ifuaH umif;
MuaMumif;udk tpcsDumrdefYMum; awmfrlNyD;? tem*wf
wpfcsdefrSm vlBuD;rsm; acgif;aqmifrsm;jzpfvmrnfh
ausmif;om;rsm;taejzifh EkdifiHwumynm&Sifrsm;xH
uae tawGUtBuHKaumif;rsm;ukd avhvmqnf;yl;&ef
ESifh oif,lvdkufemp&m erlemaumif;wdkYjzifh jynfhae
aom oDw*l\ &[ef;&Siv
f t
l usK;d jyKvyk if ef;rsm;? ynm
a&;qdik &f m enf;pepftzkzH ?kH zGUJ pnf;yHv
k yk if ef;tqifq
h ifh
rsm;udk pGr;f Ekid o
f pepfwus avhvmrSwo
f m;oif,zl Ykd
rdefYMum;awmfrlygonf/
xdak emuf q&mawmf\ TeMf um;csujf zifh tkycf sKyf
a&;|meESifh jyefMum;a&;|mersm;wGif rdrdwkdYtzGJUonf

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

75

tvsOf;oifhovdk xrf;aqmifum wpfzufuvnf;


tkypf t
k oD;oD;cGu
J musi;f yaeaom tpnf;a0;rsm;udk
rysufruGufwufa&mufMuygonf/
tpnf;a0;rsm; acwem;csdef ppfudkif;ESifh rEav;
w0dkuf Icif;rsm; vnfywfMunfhI&m (Sightseeing)
c&D;pOfrsm;wGiv
f nf; nDvmcHu,
kd pf m;vS,af wmfrsm;ESihf
twlvdkufygNyD; A[kokw taxGaxGwdkYudk &SmrSD;Muyg
onf / avmuBuD ; um; tawmrowf E k d i f a om
avhvmoif,lzG,fwdkYjzifh trSefyif jynhfaeonf/
d

oDw*lq&mawmfbk&m;BuD;xH vma&mufawGUqHk
*g&0jyKMuaom Edik if w
H umrS nDvmcHu,
kd pf m;vS,rf sm;
onf q&mawmf\ BuD;jrwfaompdwf"mwfESifh urm
tqifhrSDjzpfaom kyf0wKydkif;qdkif&m wdk;wufrIrsm;udk
tm;yg;w& csD;rGrf;Muavonf/
rSeyf gonf/ q&mawmfukd cs;D usL;zd&Yk mtwGuu
f m;
rsm;jym;vSaom *kPfyk'fwdkY &Sdaeonf/ odkYapumrl
rdrv
d t
kd nMwtwGuf q&mawmf\ jrifjh rwfaom*kPf
wku
Yd kd xkwaf zmfjyozd&Yk m rpGr;f om/ ]]vlru
kd cf s;D rGr;f *kPf
ndK;EGrf;}} qdkouJhodkY a&mifjcnfwpfaxmif tvif;
aqmifaom aerif;BuD;udk csDrGrf;vkdaomvlrdkufonf
rwefr&m yd;k pke;f MuL;ta&mifEiS hf EIid ;f ,SOrf o
d vdk rdr\
d
t&nftcsif; rjynfh0rIonf q&mawmf\*kPfudk

76

t&SifOwrmeE

csD;usL;&mra&mufrnfudk pdk;&GHUrdygonf/
d

wm0efrsm;tm;vyf q&mawmfudk 0wfjznfhae


pOf wpfcak omtcsed 0f ,f q&mawmfu ]]wdv
Yk yk af qmif
csufawGeJYywfoufvdkY aumif;w,faumif;w,fvdkY
EdkifiHwumuvmwJh{nfhonfawG trsKd;rsKd; csD;usL;Mu
wmudk Mum;Muw,fr[kwv
f m;}}[k tpnf;a0;&ufrsm;
twGif; tcsdefjynfheD;yg; ol\ab;rSm&Sdaeaom rdrd
wdkYudk ar;ygonf/ rSefygh.....Mum;ygw,fbk&m;[k
jyefavQmuf&if; qufvufrdefYMum;vmrnfhpum;ukd
em;pGihfaeMuonf/
]]at;uG... olwu
Ykd awmh aumif;w,f aumif;
w,feJY? 'DrSmawmh qHkusdef;aeNyD}}[kqdkum NyKH;aeaom
aMumifh rdrdwdkYuvnf; tvdkufoifhyifNyKH;vdkufMu\/
]]'geJ.Y .. qHu
k sed ;f aeNyq
D w
kd yhJ jkH yifukd Mum;zl;Muovm;}}
[k qufumrdeaYf wmhrS rMum;zl;ygaMumif; jyefavQmuf
rdMu\/ ]]at;...'gqdkvnf; em;axmifMuuGm}} [k
qkdum atmufygtwdkif; rdefYMum;av\/
wpfcgu vlwpfpkonf EGm;vSnf;udk,fpDjzifh 0g;
ckwfoGm;Muavonf/ tvdk&Sdaomawmudk a&mufMu
aomf vlwpfa,mufuo
kd mvQif vSn;f ? EGm;apmiht
f jzpf
csefum usefvlrsm;tm;vHk;u 0g;ckwfxGufMuav\/
xdkusef&pfaomtapmifhonf 0g;ckwform;rsm;tjyef

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

77

wGif toifhpm;aomufzkdY tcsuftjyKwfwm0efudkyg


,l&avonf/
xrif;csuf&if; teD;ywf0ef;usif [if;csufzdkY&m
twGuf &vd&k jim; &SmazGMunf&h m a0a0qmqm oD;ae
aom refusnf;yifwpfyifudk awGU&avvQif [if;csKd
wpfcu
G q
f u
kd tvGeyf ifvu
kd zf ufrnf[k pdwu
f ;l &um
refusnf;oD;rsm;udk cl;NyD;jyefvm\/
od&Yk mwGif jyemu refusn;f oD;axmif;&ef qHyk g
rvmjcif;yif/ aemufqHk;wGif tBuH&NyD; refusnf;oD;
rsm;udk yg;pyfjzifh 0g;um jyefaxG;xkwf tm;vHk;
pm;avmufatmif pDrHxm;vdkufonf/ ]]vdkvQifBuHq
enf;vrf;&}} r[kwfygvm;/
armarmyef;yef;eJY jyefa&mufvmMuaom 0g;ckwf
orm;wpfpkvnf; [maeom0rf;udk tm;yg;w& avG;
um jznfhMuavonf/ Adkufpmaewmu wpfaMumif;
[if;tpyft[yfwnfah ewmu wpfaMumif;wdaYk Mumifh
rcsD;usL;bJraeEdkifavmufatmifudk t&omawGUMu
av&m tvGeyf if vuf&majrmuf aumif;aMumif;udk
AvHk;AaxG; csD;rGrf;cef; zGifhMuavonf/
xdt
k cgwGirf S ab;uaexdik Mf unhaf eaom xrif;
csuform;u pum;ajymvdkY avwdkufrcHEdkifatmifyif
usdef;aeaomyg;pyfudk vufjzifhtkyfum ajymvdkufyHk
um; ]]olwu
Ykd awmh aumif;ae? 'DrmS jzifh qHu
k sed ;f aeNy}D }

78

t&SifOwrmeE

[l\/ yHkjyifqHk;aomtcgrS q&mawmf\ qdkvdk&if;udk


oabmaygufum rdrdwdkYvnf; ESpfESpfNcdKufNcdKuf NyKH;rd
Muonf/
rSefygonf/ 'Dtpnf;ta0;BuD; taumifxnf
ay:a&;ESifh atmifjrifatmifusif;yEkdifa&; paom
xkdxkdta&;wdkYtwGuf q&mawmfonf rdrd\um,?
PpGr;f tm;? ypn;f tiftm;? vltiftm;wdu
Yk kd atm
wdu
k Nf y;D oH;k cJ&h onf/ t&yf&yfaom todtwwfynm
&Sifrsm;? ypnf;av;yg; axmufyHhvSL'gef;Muukefaom
apwem&Siw
f t
Ykd m; aumif;pGmOD;aqmifNy;D yifyef;&usK;d ?
ukef&usKd;udk eyfapygonf/ bmyJajymajym ]]qifoGm;
vQif vrf;jzpfonf}} r[kwfygavm
e

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

79

rD;xGef;&Sm&rnfh'ku
w&m;tvkyfudk vkyfrSjzpfrnf[k odxm;aomf
vnf ; pmar;yG J r sm; ausmif ; yd w f & uf r sm;vnf ;
oifwef;wkjYd zifo
h m vH;k vnfcsmvnfvafYkd eaomaMumifh
bk&m;0wfwufwikd ;f q,fih g;rdepf em&D0ufcefrY Q w&m;
xdkifzl;onfrSvGJ w&m;tvkyfqdkwm[m rdrdESifh
rywfoufovkd jzpfaeonf/ wpfcgw&H arG;&yfZmwd
udk jyefa&mufpOf Oykof&ufrsm;ESifh wdkufqdkifojzifh
w&m;a[mtNyD;wGif oDwif;onfrsm;ESifhtwl em&D
jynfhatmif w&m;xdkifzl;onf/ xdkxufawmh rydkcJhyg/
oD;oefYw&m;pcef;0if&ef tBudrfBudrf BudK;pm;
cJhaomfvnf; taMumif;aMumif;awGaMumifh tx

80

t&SifOwrmeE

rajrmufcJhay/ ]]w&m;tm;xkwfw,fqkdwm opf


wpfyifatmuf 0g;wpfyifatmufudk oGm;NyD; wul;
wu tm;xkwrf rS [kw/f rdrw
d \
Ydk aeYpOfvyk if ef;aqmif
wmrsm;udk vkyaf qmif&if;uyif SLrSwyf mG ;rsm;Ekid o
f nf?
w&m;tm;xkwfEkdifonf}}[k qdkMuonf/ rdrdudk,fwdkif
yif odkYBudrfBudrf a[majymzl;ygonf/
uefu
Y u
G pf &mr&Syd g/ od&Yk mwGif rdrv
d o
dk mrefvl wpf
a,muftzdkY udk,fhpum;udk,fvdkufem&ef tawmfyif
cJ,Of;vS\/ ywf0ef;usiftmkHuvnf;rsm; rdrd\
acgif;yg;aom o'gw&m;aMumifhvnf; jzpfEdkifonf/
wu,fyh g&rD&iS rf sm;twGuu
f m; >cif;csurf &Sd rSeEf ikd yf g
onf/
umr*kPt
f mkw
H u
Ykd kd vdw
k ikd ;f &? wwdik ;f Ny;D Edik af om
a&ajrhocif jynfh&Sifrif;wdkYonf vufaumufrsm;
tcsif;csif; xdcdkufoH? opf&Gufrsm;ajcmufa&mfoGm;yHk?
OD;acgif;u qHjzLwpfacsmif;udk awGUjrif&&kH? opfoD;
a<uusyw
kH u
Ykd kd oHa0*,l w&m;ESv;kH oGi;f um eef;awmf
wGif;rSmyif udavom ukefcrf;um yapuAk'gt&Sif
jrwfBu;D rsm; jzpfomG ;aom om"uwdYk rsm;pGm&Syd gonf/
wpfcgw&Hawmh rdrdudk,fudk tm;ay;&ef BuD;BuD;
us,fus,f tawG;<u,frdonfvnf; &Sd\/ odkY&mwGif
pdwu
f ;l xufyNkd y;D xl;rvmcJ/h y&d,wpd may ydcYk s? oif,l
jcif;wkjYd zifh b0udEk pS jf rK yaf eaom yd#uwfo;kH ykaH qmif

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

81

r[moD0trnf&Sd oD[dkVfrSrax&fBuD;taMumif;udk
rSwfom;zl;onf/
xkdrax&fBuD;\wynfhrsm;onf t&d,mr*fpcef;
udk qH;k cef;wdik af tmif a&mufNy;D MuavNy/D rdrw
d Ykd aus;
Zl;&Sif q&mrax&fBuD;\ ykxkZOftqifhrQom &Sdao;
aomtjzpfudk aumif;pGmodMuaom wynfw
h t
Ydk xJu
wpfyg;aom&[ef;onf w&m;xl;&apvkad omapwem
jzifh taMumif;&Smum jyemar;\/
tcsed jf ynfh pmayydcYk s? oif,jl cif;wkjYd zifh rtm;vyf
yg[k trsK;d rsK;d taMumif;jyaeaom q&mrax&fBu;D udk
oHa0*jzpfay:vmatmif txufaumif;uifoYkd psmef
jzifh ysw
H ufum ]]aozkaYd wmif tcsed &f yghrvm;}}[k ar;
NyD; t&yfwpfyg;udk xGufcGmoGm;av\/
xdktcgrS wynfh&[ef;\ oabmtrSefukdodum
w&m;tm;xkwrf u
I kd pwifavonf/ od&Yk mwGif rdrv
d dk
ynmwwfNyD;olu w&m;xl;udk vG,fvG,fululyif
&vdrfhrnf[laom twdrmeoabmjzifh vTrf;rdk;rI
aMumifh w&m;xl;r&&SmbJ wpf0guRwfwdkif; idkyGJqif&
awmhonf/
odkY&mwGif ]]ikyfrdoJudkif wufEkdifzsm;a&muf}} qdk
ouJhodkY aemufqHk;rSm udavomuif;pif Nidrf;at;
aom w&m;ydkif&Sif jzpfoGm;&avonf/ rnfhodkYqdkap
y&d,wfESifhy#dywfonf cGJcGmvdkYum; r&paumif;ay/

82

t&SifOwrmeE

todESifh tusifhonf ydkufqH\acgif;ESifhyef;vdk wpfck


cRw,
f iG ;f u rjynfph o
kH uJo
h Ykd [efcsun
f pD mG aygif;pyf&
rnfomjzpf\/
d

&efukef oDw*lwuodkvfausmif;cGJwGif ausmif;


om;rsm;udk tar&duefpifwmrS rpuf*sufuD (Ms.
Jackie) ES i f h rp u f a y:vm (Ms.Paular) wk d Y o nf
wpfywfEpS Bf urd cf efY t*Fvyd pf mudk tcsed yf kd vmoifay;
onf/ wpfaeYwGif pmoif&if;uae pufpyfum wpf
&ufrSm w&m;xdkifwmudk b,fESpfem&Davmuf xdkifyg
ovJ[kar;ygonf/ 'Dar;cGef;udk b,folrsm;ajzvdrfh
rvJvdkY ausmif;om;rsm; tcsif;csif; apmifhMunhfae
onf/ b,folrS xGufrvmyg/
xdt
k cg a&SUwnfw
h nfw
h iG f &Sad eaomrdru
d kd OD;wnf
umar;awmhonf/ rdrduvnf; trSefwdkif; q,fhig;
rdepf em&D0ufcefYrQomxdkifygaMumif; 'gawmif tNrJ
wrf; r[kwfygaMumif; ajzvdkufonf/ rdrdtajzudk
Mum;vdu
k &f aom rpu*f suu
f rD mS tvGet
f MhH ooGm;av
onf/ &[ef;awmfrsm;taejzifh wpfaeYrmS tenf;qH;k
oHk;em&Dav;em&Davmuf w&m;xdkifvdrfhrnf[k olwdkY
xifxm;aMumif; jyefajymav\/
xkdaemuf bmaMumifhw&m;udk rxkdifjzpfovJ
qufumar;awmhrS taMumif;&if;tm; oifhavsmf

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

83

atmif jyefajzvdkuf&\/ Ak'\om;awmf &[ef;awmf


rsm;onf t"dutm;jzifh *E"l&ESifh 0dyem"l& [l
aom pmayudkoifMum;jcif;ESifh w&m;tm;xkwfjcif;
vkyfief;wdkYudk vkyf&ygaMumif;? i,f&G,fpOfrSm oif,l
jcif;vkyif ef;udk trsm;pku OD;pm;ay;vkyaf vh&adS Mumif;?
wcsKdUwavvnf; xdkvkyfief;ESpf&yfudk wpfNyKdifeuf
xrf;aqmifavh&SdaMumif; &Sif;jyvkduf&onf/
rSefygonf/ urmay:wGif vltrsm;pku Ak'
bmomudk txl;owdxm;rdaomtcsuw
f w
Ykd iG f w&m;
xdkifjcif;ESifh tbd"rmwdkYu xdyfqHk;uyg0ifayonf/
olwdkY todcsifqHk;jyemawGuvnf; if;wdkYyif jzpf
aeonf/ xdkaMumifh olwdkYodcsifaomtcsufawGudk
vnf; taMumif;wdkufqdkifvmygu tm;wufoa&m
ar;avh&Sdygonf/
tcsufuvnf; w&m;pcef;0if&ef taMumif;
wpf&yfjzpfvmcJhygonf/ tckawmh w&m;xdkifzdkY&m
tcGifhta&;um; qdkufqdkufNrdKufNrdKufyif a&mufvm
onf/ yJcl;-q,frdkifukef; "r'lwawm&&dyfom q&m
awmf\ tpDtpOfjzifh rdrdwdkYoli,fcsif;wpfpkvnf;
"r'lwawm&&dyfom w&m;pcef;udk a&mufcJhygonf/
"r'w
l awm&&dyo
f mq&mawmf a'gufwm t&Sif
ynd&onf &efuek o
f w
D *lwuov
kd f ausmif;cGw
J iG f
ausmif;om;rsm;udk 0dyembmom&yf (Meditation

84

t&SifOwrmeE

subject)udk

ygVd?jrefrm t*Fvdyfbmom oHk;vrf;oGm;


(Three ways method)wdjYk zifh oifMum;ay;aeonfq
h &m
jzpf\/ rdrw
d ynfah wGukd tod tusi?hf tqif; tcsi;f
wdkYyg jynfhpHkapvdkaom q&mawmf\arwmw&m;u
BuD;rm;vSonf/
&ufwu
kd mv cPrQomjzpfaomfvnf; q&mawmf
ESihf Oyoumwd\
Yk tpp t&m&m cs;D ajrm uf axmufyhH
rIjzifh pdwfat;csrf;ompGm w&m;tvkyfudk tmkHpdkuf
EkdifcJhonf/ wpfzufuvnf; vdktyf&m&m oifp&m
tzsmzsmwdkYudk oD;oefYtcsdef,lum rtm;vyfonfh
Mum;uae oifMum;ay;aom q&mawmfudk aus;Zl;
vnf;wif tm;emrIvnf; jzpf&onf/
d

pmoifcsed w
f pfc0k ,f w&m;xdik w
f mESiyhf wfouf
]]w&m;xdkifw,fqdkwm udk,fh'ku udk,f&SmwmyJ}}[k
jyK;H umrdeaYf v\/ xkaYd emuf q&mawmfu tjzpftysuf
wpfckjzifh &Sif;jyav\/ wpfcgaomf 'g,dumwpfOD;
onf rd;k ukwq
f &mawmfxo
H Ykd ouFe;f vSL&ef a&mufvm
&m q&mawmfu csucf si;f tuyfrcHao;bJ xd'k g,dum
udk w&m;xdkifcdkif;vdkufonf/
twefMumaomf xdk'g,dumrSm anmif;udkufrI
aMumifh vIyfvIyf&G&Gjzpfvm&m q&mawmfu w&m;
qufvufrxdkifapawmhbJ ]]uJ.... tck 'kuudk

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

85

awGUNyD r[kwfvm;? 'kuudk awGYrS csrf;omwJh edAmefudk


wu,fvckd siw
f m}}[k rdeaYf vonf/ Ny;D rS ]]'H ar yknH
edAm e ypa,m a[mwk= wnfah wmf\ aumif;rI
onf edAmefa&mufaMumif; taxmufyHhaumif; jzpfyg
apbk&m;}}[k wdkifay;vdkufavaom[l\/
rSefayonf/ ]]owdrrl *lrjrif? owdrlrS jrLjrif
onf}}qdkonfhtwdkif; tmkHig;yg; umr*kPf w&m;
wdkYjzifh aysmfyg;arhavQmhaeMuojzifh 'kuudk wu,f
rjrif? 'kurSef;rodMuay/ xdkaMumifh ]]w&m;xdkifw,f
qdw
k m cEmud,
k rf mS owduyfNy;D ud,
k 'hf u
k ud,
k &f mS wm
yJ}}[k rdefYMum;awmfrljcif;jzpfonf/
d

rnfoyYkd ifqakd p rdru


d awmh bk&m;&Siv
f ufxufu
xif&mS ;aomjzpf&yfwpfcu
k kd oabmusro
d nf/ xkjd zpf
pOfu rdrdvdk tnMwwpfa,muftzdkY tvGefaumif;
aomerlemjzpfayonf/ aMumif;usK;d pyf obm0ed,mr
f nf/
w&m; (Cause and effect)vnf; jzpfaumif;jzpfEikd o
tm;vHk;odMuNyD;jzpfaom plVyefrax&ftaMumif;yif
jzpfygonf/
o'gw&m;tjynfjh zifh omoemawmfukd 0ifa&muf
cJah omfvnf; Pfxikd ;f wmuawmh ESpaf ,muf r&Sad y/
aemufawmfoifay;aom *gxmwpfyk'fudk 0gwGif;
oHk;v usufrSwfaomfvnf; r&&Sm/ twdwfb0u

86

t&SifOwrmeE

Pfxikd ;f olukd ajymifavSmifw


I cf scahJ omaMumifh ,ck
vdk Pfxdkif;&jcif; jzpfonf/ oifcef;pm,lzG,f
aumif;vS\/ xdt
k aMumif;uyif omoemawmfBu;D udk
ausmcdkif;zdkY&m jzpfvmonf/
]]yda,[d 0dya ,ma*g 'kaum= cspcf ifEpS o
f uf&ol
wkEYd iS hf cGcJ mG &jcif;onfvnf; 'kuj zpf\}} [laom w&m;
awmfukd jrwfpmG bk&m;onf tapmqH;k a[mMum;awmf
rlco
hJ nf/ xd'k u
k u
kd plVyefrax&fonf vSvBS u;D cHpm;
ae&Ny/D olcspcf iftm;uk;d &aom aemifawmfEiS hf ol jrwf
Ek;d &aom bk&m;omoemawmfBu;D udk ausmcdik ;f &awmh
rnf/
Iyaf xG;ayGvv
D aS om vlb
Y 0Bu;D u vuf,yf ac:
aeoa,mif/ ywf0ef;usiu
f vnf; jrifjh rwfaom om
oemawmfonf ,kwef rd ahf om rdrEd iS rhf wefov
d Ydk avSmif
aeoa,mif/ twm;qD;rJh usvmaomrsuf&nfwdkY
onf aq;jzpfovm; ab;jzpfovm;qdw
k mudk b,fol
ajymEkdifygtHhenf;/ aocsmwmwpfckuawmh wm0ef
0w&m;wdkYaMumifh usOf;ajrmif;usyfwnf;vSaom vlY
b0BuD;wGif bk&m;ausmif;udk ajcOD;vSnfhzdkY&m tcGifh
ta&; tawmfudk enf;oGm;ayawmhrnf/
tawG;awGaemufu ajcvSrf;wdkYonf bk&m;&Sif
&Sd&mOD;wnfcJhonf/ ukPm&SifAk'onf olYtwGuf
ppfreS af om ud;k uG,&f mjzpfwm aumif;aumif;oabm

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

87

&Ny/D bk&m;&Siaf y;aom jzLpifaom t0wfyikd ;f av;udk


udkifum qdwfNidrf&mt&yfudka&G;NyD; bk&m;&Sif oifay;
onfhtwdkif; ]]&aZm [&PH}} [k tBudrfBudrf &Gwfqdk
&if; vufuvnf; t0wfydkif;av;udk yGwfacsaerd
onf/
jzLpifaom t0wfydkif;av;onf npfEGrf;oGm;&m
uaepNy;D ajymif;vJwwfaom rNro
J nfo
h abmw&m;
udk rSefuefpGm ESvHk;oGif;rdaom plVyefrax&fonf
udavomuif;pif Nird ;f at;aomb0ydik &f iS f jzpfomG ;&
avonf/
bk&m;&Sifonf twdwfb0wpfckwGif todPf
tvif;jzpfay:zl;aom plVyefrax&f\ PfrsKd;aph
aygufa&mufpnfyifrnfhtaMumif;udk aumif;pGm od
onf/ xdak Mumifyh if temESiahf q;udk wnfah tmifay;Ny;D
udavomtemwdkYudk tNyD;wdkif Nidrf;apcJhygonf/
twdwfb0wpfckwGif plVyefrax&favmif; jzpf
aom &Sifbk&ifonf wdkif;cef;vSnfhvnfpOf acR;okwf
&mrS npfErG ;f oGm;aom jzLpifonft
h 0wfukd owdxm;
rdNyD; ajymif;vJwwfaom rNrJaom oabmw&m;
tay: zswu
f eJtodPfjzpfco
hJ nf/ xdt
k odPf
uyif tckaemufqHk;b0wGif w&m;xl;&&ef BuD;rm;
aomtaMumif; jzpfvmonf/
tenf;qH;k awmh rdrw
d Ydk jyKral qmif&u
G cf ahJ om t&m

88

t&SifOwrmeE

rsm;onf a&ay:rSm tkyfa&;&mra&muf tusKd;rJh


rjzpfEdkif[laom todwpfckudk &cJhygonf/ aeYpOfvlrI
b0rSmyif vdktyfcsufawGjynfhaeovdk tqHk;rowf
Edik af om oHo&ma&,OfwpfaMumrSmvnf; vdt
k yfcsuf
awGonf tawmrowfEkdifatmif &SdaevdrfhrnfrvGJ/
xdt
k wGuf tjznfyh ifjzpfapawmh[o
k m qEjyKauseyf
vdkuf&ygawmhonf/
e

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

89

aqmif;iSufwdkY em;cdk&m
t*Fvyd pf moifwef;ausmif;wGif wufcphJ Ofwek ;f u
oifcJh&aom pmausmif;av;wpfckudk tawG;&rdNyD;
rqDrqdik f tawG;e,fcsUJ cJyh gonf/ pmaMumif;av;u
"Charity begins at home" qdkaom t*FvdyfpmaMumif;
av; wpfaMumif;jzpfonf/ ]]ay;urf;vSL'gef;wmudk
rdrdtdrfu pwifvkyfyg}}[l qdkvdkygonf/
tcsKdUaomvlawGonf rdrd\rdom;pk todkif;
t0dkif; polwkdYtay:wGif ESajrmwGefYwdkNyD; olpdrf;
wpf&HpmwdkYudk apwemydkavh&SdMuonf/ rdrd\aqGrsKd;
om;csif; taygif;toif;rsm;tay:wGif Adkvfuswwf
um tjcm;olrsm;udkrl w&m;vGefatmifyif oabm

90

t&SifOwrmeE

aumif;Muonf/ avmu qefYusifbuf rjzpfoifh


aomt&mawGjzpfonf/ teD;rSm&Sdaom vkyfoifhwm
awGxJu jzpfoifhwmudk rdrdwkdYpGrf;aom tcef;u@
uae xrf;aqmif&rnfom/ xdkaMumifh [efcsufnD
&rnfht&mESpfcktjzpf em;vnfrdygonf/
q|ro*Fg,emwifNyD;onfhaemuf aus;Zl;awmf
&Sif wdyd#u"& rif;uGef;q&mawmfBuD;u tem*wf
umvrSm Ak'tqHk;trawmfrsm; jyefYyGm;atmifvkyfzdkY
ta&BuD;aomae&mrS yg0ifvmrnfh omoemhwu
odkvfBuD;rsm;udk wnfaxmifay;cJhonf/ tcsKdUaom
tjrifusO;f ajrmif;olawGu ra&r&maom qifajcqif
vufwkdYjzifh tjypfajymMuonf/ odkY&mwGif ynm&SdwkdY
tawG;onf vlru
kd af wG ajy;Munfw
h mxuf rSeaf ewm
,aeYrsufjrif jzpfygonf/
aemufyikd ;f umvwGirf l Ak'w
uov
kd Bf u;D rsm;onf
pGr;f Edik af omolw\
Ykd pdwaf &mud,
k yf g cs;D jri afh xmufyrhH I
jzifh toD;oD;ay:vmcJhMuonf/ emrnfawGuGJ wnf
axmifolawG rwlMuapumrl ]]jynf;wGif;jynfy om
oemjyK&ef}}[laom &nf&G,fcsufum; wlnDMuay
onf/ yifv,fa&onf wpfOD;wpfa,mufwnf;
aomufvdkY rukefEdkifouJhodkY Ak'tqHk;trawmfudk vl
om;wd\
Yk ESv;Hk om;rSm rSerf eS u
f efuefeYJ jrefjrefqefqef
wnfatmifaqmifMuOf;&aom omoemjyKvyk if ef; qdk

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

91

onfrmS vnf; wpfa,mufwnf;rQjzifh Ny;D jynfph akH pzd&Yk m


vGepf mcJ,Of;vSayonf/ ]]wpfa,mufEiS ,
fh al omfr&?
trsm;ESihf,laomf&\}}[k qdkkd;&Sdonfr[kwfygvm;/
xkdxdkaom wuokdvfausmif;awmfBuD;rsm;onf
y&d,wdpmoifwdkufBuD;rsm;enf;wl rlrysufaom
toGifopfwkdYjzifh omoemjyKavmif;vsmwdkYudk ajr
awmifajrm ufay;&m O,smOfr;I Bu;D rsm;omjzpfygonf/
acwfESihfavsmfnDaom ynmawGudk oifMum;ay;&m
pnf;urf;enf;vrf;aumif;wdjYk zifh b0wpfqifh jri afh y;
aomae&mvnf;jzpfavonf/ pdefaumif; ausmuf
aumif;udk aoG;ay;&mXme rD;cJjymzH;k udk azmfxw
k af y;&m
XmeBuD;awGqdkuvnf; rrSm;Edkifay/ tvkyfwpfckudk
pwifoihfaomae&mu pwifjcif;vnf;jzpfygonf/
&nf&G,fcsufaumif; OD;wnfcsufaumif;wdkYjzifh
csDwufvmaomolwdkYonf pnf;urf;&SdzdkYeJY tcsif;csif;
tnrn jzpfzdkYum; vGefpGmyifta&;BuD;vS\/ EGm;uGJ
vQif usm;qGcJ &H rnfomwnf;/ pnf;urf;&Szd u
Ykd m; ajym
aezdkYawmif vdkrnfrxifay/ pnf;urf;onf vl\
wef;zdk;? pnf;urf;&SdrS wdk;wufrnfponfjzifh vlwdkif;
ajymaeMuonf/
jrwfAk'uvnf; 0denf;pnf;urf;rsm;udk vl&Sif
&[ef;wdkY toD;oD;vdkufemEdkifatmif a[mazmfTefjy
jcif;jzihf b0wefzkd;udk vSpf[jycJhonf/ &Sif&[ef;wdkY

92

t&SifOwrmeE

twGufrlum; pnf;urf;onf toufyifjzpfygonf/


enf;vrf;qdkonfrSmvnf; b0atmifjrifa&;paom
xdkxdkta&;udprsm; acsmarmvG,fulpGm vdk&mc&D;
a&mufa&;twGuf pefwusavhvmoif,&l rnft
h &m
omjzpf\/ yrmtm;jzifh udk&ifi,f &SifoHC&udw\
jzpfpOfudk erlem,lxdkufygonf/
omraPav;yifjzpfvifu
h pm; ckEpS Ef pS t
f &G,rf mS
yif tbdnmOfwef;cd;k ESijhf ynfph aH om &[EmjzpfcNhJ y;D xdk
&[Emjzpfonfah eYrmS yif odMum;rif;pHjref;&m a0Z,Em
eef;jymom'fudk udkifvIyf&efBudK;pm;zl;\/ vIyfr&bJ
]]rdcif\EdeYk aYH wmifrpifao;aom om;armif ud&k ifonf
tvGeyf ifcikd cf v
hH aS om a0Z,Emjymom'fukd vIy&f rf;zdYk
qdkwm tb,frSmjzpfEdkifrnfenf;}}[k ewforD;wdkY\
ajymifavSmifjyuf&,fjyKjcif;udck &H avonf/ xkad omcg
ud&k ifav;onf ]]igum; q&mYenf;udk tjynft
h pHk r&
cJ
h om avSmifajymifjcif;udck &H onf}}[k oabmayguf
um q&mYxHudkjyefcJh\/ ork'&mxJrSm oDwif;oHk;ae
aom q&mrax&f\ a&ay:wGif aygavmarQmae
aom EGm;acs;ajcmufOyrmrQjzifh odMumrif;\eef;awmf
w0dkufudk a&jyifjzpfatmif zefqif;um a0Z,Em
jymom'fBuD;udk oGufoGufcgatmif vIyf&rf;Edkifav
onf/ xdkaMumifh enf;pepfonf &[Emocif ax&f
t&Siw
f aYkd wmifrS vdt
k yfaeao;vQif omrefvw
l t
Ykd zdYk

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

93

um; qkdzG,f&mr&Sday/ jrwfpGmbk&m;u avmuvlwdkY


onf enf;vrf;aumif;udk nTejf yay;aom q&mpaom
trSt
D cdw
k rYdk S uif; raetyf[k rdeaYf wmfrzl ;l ygonf/
,aeY vlwdkY\aeYpOfb0rSm ynm&yfawGonf
ta&;BuD ; aom tcef ; u@u yg0if a eygonf /
e,fy,ftoD;oD;rSmvnf; tm;oGefcGefpdkuf ynmawG
udk oif,laeMuonf/ ]]r&Sdynm vlY&Gm? usrf;pm
eDwd wwfrodu? rsupf pd u
kH ef; vljzpfqef;rQ? aygufyef;
yrm rSwfwdkY&m\}}[k refvnfq&mawmfbk&m;BuD;u
qHk;rcJhonf/ ynmr&Sdolonf tqif;om&Sd tcsif;
r&Sad om aygufyef;ESiEhf idI ;f um ynm\wef;zd;k udk azmfjy
jcif;jzpfygonf/
xdrk Qwefz;dk Bu;D aom ynm&yfawGukd &SmazGqnf;yl;
&mwGifvnf; ]]ezl;pGef;ESifh? 'l;yGef;cHum? udk;uG,fyg
vnf;? q&mvGu
J ? i&Jtyg,f? tjrpfw,
G ?f 0#fE,
G &f n
S f
vsm;&m}}[k qkdbdouJhodkY tcsdefukefvlyrf; aiGvnf;
crf; rjzpfzYdk *kpu
kd &f rnft
h csujf zpfavonf/ rl&if;u
"rta&;wGuf qH;k raomuAsmjzpfaomfvnf; avmu
ta&;wGufvnf; txl;rSwfom;zG,faumif;ygonf/
ynma&;aMumifhyif avmuBuD;\e,fy,frSm
vnf; tqH;k rJu
h s,jf yefv
Y mcJo
h nf/ oif,pl &m avhvm
zG,f&mwdkYjzifh jynfhaeawmhonf/ e,fy,fwpfckwnf;
rSmyif tcsdefay;oifMum;&rnfh ynm&yfawGvnf;

94

t&SifOwrmeE

vufrv,fEdkifatmif&SdaeNyDjzpfonf/ xdkxdkavhvm
qnf;yl; oif,lp&mawGudk tcsdefwdkumvtwGif;rSm
jynfhjynfhpHkpkH&Edkifa&;onfrSvnf; vdktyfcsufwpf&yf
jzpfvmjyefonf/ oifMum;aekHoufoufrQjzifh b0
wpfckonf jynfhpHkoGm;vdrfhrnfr[kwfay/ trSefrSm
ynm&yfonf aeYpOfvlrIb0wGuf toHk;cs&ef Mum;cH
ypn;f wpfcrk Qomjzpfonf/ toH;k rcsao;o wefz;kd
um; wufvmrnfr[kw/f rSerf eS u
f efuef toH;k csvm
Edik w
f mESit
hf rQ pmo,y'jrm;ozG,f jzpfavonf/
urmOD;vlawGonf tarSmifudk aMumuf&GHUaom
aMumifh ol&,
d aerif;onf tvif;aqmifz&Ykd m ay:vm
onf/ wpfaeYwmukefqHk; na&mufjyefaomtcg
tarSmifxkudkaMumuf&if;pGJ&SdMuaom vlawGonf
tvif;a&mifay:apvdkaom qE&SdjyefaomaMumifh
pEmac:vrif; xGuaf y:cJ&h avNy/D b0tarSmifuckd iG ;f
tvif ; aqmif a y;zk d Y & mum; ynmay:vm&onf /
avmu\ vkdtyfcsufawGudk vdkufavsmnDaxGjzpf
atmif obm0uzefwD;ay;aejcif;omjzpfonf/ xdkY
twl pmoifausmif;rsm; wuodkvfrsm;onf vdktyf
csuaf wGxu
J wpfcu
k kd xdxad &mufa&mufjznfah y;zd&Yk m
avmue,fy,f "re,fy,f ESpfckvHk;rSm vdktyfaom
aMumifhom tvQKdtvQKd ay:aygufvm&onf/
xdkxdkausmif;^wuodkvfrsm;xJwGif &efukef-Ak'

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

95

wuov
kd v
f nf; wpfct
k ygt0ifjzpfonf/ rSeyf gonf/
t"dywd Aef;armfq&mawmf b'Ea'gufwmukrm&m
bd0o
H ? ygarmucsKyt
f jzpf q&mBu;D OD;jrihaf qG? tusK;d
awmfaqmifcsKyf a&Tn0gq&mawmfwdkY\ uRrf;usif
ydik Ef ikd af om pkwcf suaf tmuf0,f &efuek -f Ak'w
uov
kd f
vSyaomyef;csDum;wpfcsyfozG,f avmuyom'
jzpfapzdkY NidrfhNidrfhav;touf0ifvmcJhonf/ &ifhusuf
aoma`E? wnfNird af omajcvSr;f ? rSeu
f efcikd rf maom
yef;wdkif? jzLpifaomapwemwdkYjzifh ta&SUuRef;u
zefae0ef;Bu;D yrm avmukwaf vmuD ESpv
f aD umif;usK;d
zGifhzGifhNzdK;atmif iGm;iGm;pGifhpGihfBuD;ay:xGufcJhavNyD/
jynfwGif;jynfy omoemjyK avmif;vsmawGudk vSnf;
ae avSatmif; jrif;apmif;rusef urmtESHY omoem
jyefYzdkY uRrf;usifvdrm apwemygygjzifh arwmBuD;rm;
aom q&mawGu emoH;k emtjynfjh zifh oifMum;ayae
onf/
ajrmuf0ef;k;d pGe;f rSm usiv
f nfusupf m;avh&adS om
iSufponfwdkYonf aqmif;wGif;a&mufvwfaomf
tat;'Pfuu
kd muG,&f ef rdik af xmifcsaD 0;aomt&yfrS
oifhavsmf&mt&yfudk &SmazGNyD; a&mufvmavh&Sdonf/
aqmif;cdNk y;D aemuf aEGO;D aygufwiG f rdrw
d \
Ykd oufqikd f
&m XmetoD;oD;odjYk yefMf u\/ wd&pmefyifjzpfvifu
h pm;
b0ay;tajcaeESihf rdrw
d \
Ykd ywf0ef;usiu
f kd aumif;pG

96

t&SifOwrmeE

oabmaygufonf/
ae&yfa'orsK;d pHrk S omoemhtmZmenf omoemjyK
avmif;vsmwdkYonf &efukef-Ak'wuodkvfudk em;cdk
atmifa&mufvmMuonf/ Nird ;f csr;f aom trd&ifciG rf mS
csKdNrdefaomEkdY&nfudk aomufpdkYNyD;aomtcg a&ajrtESHY
ajcqefNY y;D ]]p&x bdua 0 pm&du}H }[laom jrwfA'k \

Mo0g'awmftwdkif; omoemjyKc&D;udk ,kHMunfcsuf


tjynfjh zifh c&D;qufMuayawmhrnf/ rSe\
f / &Snv
f sm;
aomc&D;twGuf vkaH vmufaom &dum awGukd aumif;
rGefpGmxkwf,lNyD;Muonfjzpfygonf/
vl&,fvjYdk zpfvm&m0,f vlpY nf;urf; vlw
Y m0efawG
udk rdrw
d pYkd rG ;f Edik o
f a&GU xrf;aqmif& usiahf qmif&rnf
om jzpfonf/ apwemrSeaf omfvnf; vkyaf qmifcsuf
rSm;aeaomrdru
d kd usK;d aMumif;jynTejf yay;vmvQif 0rf;
ajrmufpGmcH,lwwfatmiftm;xkwf&rnf/ rdrdudk,f
wdkifuvnf; wyg;olwkdY\ trSm;udkawGUjrif&mwGif
apwemaumif;jzifjh yKjyifay;wwfEikd &f rnf/ tcsi;f csi;f
tjyeftvSef tjypfajymaeMujcif;onf tjyKoabm
raqmifay/ nDGwfMujcif;jzifh avmu"r ESpfjzm
aomaumif;usKd; xda&mufpGmaqmif&GufEdkifrnf/ jzpf
atmifaaqmif&Guf&rnfht&mvnf; jzpfayonf/
q&maZm*sD\ ]]oifaooGm;aomf}} uAsmav;
onf vlwikd ;f twGuf t"dyg ,foufa&mufrI jynf0h vS

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

97

onf/ xdkuAsmrSm ]]vljynfavmu? vlYb0um;? tdk&


em&? ao&OD;rnf? rSeaf yonfwnf?h odw
Yk Ny;D um;? oif
aooGm;aomf? oifzmG ;aomajr? oifwaYkd jronf? tajc
wdk;jrifh? usefaumif;oifh\/ oif\rsKd;om;? pmpum;
vnf;? Bu;D yGm;wufjrif?h useaf umif;oif\
h / oifO;D cs?
trQa0&m? apwDomESifh? opmta&mif? Pfwef
aqmifvnf;? ajymifvsuf0if;v/ quf? usefapo
wnf;}} [k jzpfygonf/
a&S;yk*K v
d w
f \
Ydk pku
d yf sK;d cJah om OD;,smOfBu;D rS toD;
tyGiahf wG rdrw
d u
Ykd Nred Nf red Bf u;D pm;oH;k ae&onf/ ,aeY
rdrw
d u
Ykd pm;oH;k &Ho
k mpm;oH;k aeNy;D a&avmif;aygif;oif
um xyfrH rpdkufysKd;cJhvQif aemifvmaemufom;
rdrw
d rYdk sK;d qufopfawGMum;rSm rsuEf mS i,fp&mawG jzpf
vm&rnfrSm ajy;Munfhp&myifrvkd/ udk,fhtvSnfh
a&muf wm0efrJh&mra&mufoihfyg/ ,ck aemufvdkuf
aumif;jzpfatmif BuKd ;pm;aejcif;jzifh aemifwiG f acgif;
aqmifaumif;jzpfvmatmif usiafh qmifae&m a&muf
ygonf/
a&SUoGm;vnf;r[kwf aemufvu
dk v
f nf;rnf Mum;
aetacsmiform; vlYtrIdufrsm;rjzpfatmif owd
aqmifum vkyu
f ikd jf yKrMI u&rnfjzpfygonf/ odrYk [kwf
ygu a&omcdt
k acsmiform; vl*Y pG mrsm; uefv
Y efw
Y u
kd f
olrsm;om jzpfMurnfrvGJ/ a&S;vlBuD;wdkYu xdkuJhodkY

98

t&SifOwrmeE

aomvlawGudk ]]vlYyvdkif;}}[k uifyGef;wwfcJhMuonf/


a&S;u aus;vufaejynfow
l o
Ykd nf rdrw
d \
Ykd vkyf
cif;aqmifwm v,f,mvkyfief;cGifudk oGm;aomtcg
tdrftjyefwGif [if;oD;[if;&GufESifh axG&mav;yg;
xnfhzdkY&eftwGuf ab;eHwpfzufwpfcsufrSm BudK;wyf
xm;aom awmif;i,fu,
kd o
l mG ;avh&o
dS nf\/ tqdyk g
awmif;udk ]]yvdik ;f }}[kac:onf/ ycH;k rSm BuKd ;odik ;f vG,f
Ny;D ,laqmif&aomyvdik ;f onf cEmud,
k v
f yI &f mS ;wdik ;f
oluvnf;tNidrfrae a&SUaemufvGef;xdk;aeonf/
vlutvkyrf sm;vdYk Asmpdu
k af v awmif;uvnf; tNird f
raejzpfavonf/ a&SUrSmxm;vnf;r&? aemufudk
ydkYvnf;rae? ab;wGifxm;vnf; rNidrfaomt&m jzpf
\/ xdkaMumifh vlayghvloGrf; vlYaygufyef;tjzpfudk
a&Smif twy& usK;d ESp0f ukd o,fy;kd Edik af om vlt
Y zd;k
wef trsK;d rSerf sm;jzpfatmif rrSw
d rf oHk usK;d pm;oifMh u
ygonf/
e

pHjyKxdkufaomESvHk;om;

99

pmtkyf"r'getvSLSifrsm;
1/ OD;awZmeEtrSL;jyKaom 'um^'umrsm; a&wGi;f Bu;D &Gm?
rif;vSNrdKUe,f? rauG;wdkif;/
50000d^-/
2/ OD;Mumarmif+a':aomif; rdom;pk? y*Faus;&Gm? rif;vS
NrdKUe,f? rauG;wdkif;/
50000d^-/
3/ ra[rmNzdK;ausmf B.E(civil) jynfNrdKU/
50000d^-/
4/ OD;atmif&Sdef+a':yef;&if rdom;pk a&wGif;BuD;&Gm?
rif;vSNrdKUe,f? rauG;wdkif;/
20000d^-/
5/ OD;okZetrSL;jyKaom 'um^'umrrsm;
oufu,fajrmifaus;&Gm? uHrNrdKU/
10000d^-/
6/ &[ef;'g,dumrBuD; a':axG;&D rdom;pk
jynfolYaps;BuD;? o&ufNrdKU/
10000d^-/
7/ a':Munfav; rdom;pk
jynfolYaps;BuD;? o&ufNrdKU/
10000d^-/
8/ a':odef;at; rdom;pk
jynfolYaps;BuD;? o&ufNrdKU/
10000d^-/
9/ OD;xGef;Edkif+a':jzLjzL rdom;pk
jynfolYaps;BuD;? o&ufNrdKU/
10000d^/
10/ OD;atmifa&T+a':cifat; rdom;pk
jynfawmfat;&yfuGuf? 5-vrf;? o&ufNrdKU/ 10000d^/
11/ OD;xGef;vIdif+a':csKd rdom;pk
jynfawmfat;&yfuGuf?ESif;qDvrf;?o&ufNrdKU/10000d^/
12/ OD;wifBudKif+a':a&TMunfwdkYtm;trSL;xm;
udkjrifhwif+rEdkifEdkif&D rdom;pk a&Tjynfom? &efukef/
10000d^/

100 d t&SifOwrmeE
13/ OD;jrarmif+a':ydk; rdom;pk
Akdvfatmifausmfvrf;? o&ufNrdKU/
5000d/^
14/ OD;at;[ef+a':cdkif rdom;pk
jynfolYaps;BuD;? o&ufNrdKU/
5000d^/
15/ OD;aZmfrif;Edkif+a':cifa&T0g rdom;pk
(cv&-44) o&ufNrdKU/
5000d^/
16/ OD;vSjrifh+a':0dkif;wif rdom;pk
a&wGif;BuD;&Gm? rif;vSNrdKUe,f? rauG;wdkif;/ 5000d^/
17/ udkdSefjrifhatmif+rvGifrmxGef; rdom;pk
jynfawmfat;&yfuGuf? ikaT0gvrf;?o&ufNrdKU/5000d^/
18/ OD;at;jrifh+a':wifhwihf rdom;pk
o&ufNrdKU/
5000d^/
19/ 'k-&Jtkyf wifatmif+a':EGJUEGJU0if;
orD; 0if;olZmatmif rdom;pk? o&ufNrdKU/ 5000d^/
20/ armifatmifaZmf
anmifyifwJ&Gm? rifvSNrdKUe,f? rauG;wdkif;/ 5000d^/
21/ OD;jrodef;+a':tkH;Muif rdom;pk
y*F&Gm? rif;vSNrdKUe,f? rauG;wdkif;/
5000d^/
22/ OD;rsKd;ouf+a':oef;jrifh?
a&Tjynfom? &efukef/
5000d^/

You might also like