KAJIAN KES 4

1.0 SUBJEK
Nama : Malik (bukan nama sebenar)
Jantina : Lelaki
Asal : Ayer Puteh, Selinsing, Perak.
Umur : 13 tahun
angsa : Melayu
Agama : !slam
ilangan a"ik# bera"ik : Anak tunggal
Peker$aan ba%a : Men$ual nasi lemak
&inggal bersama : Ayah "an ibu
Pen'a%aian aka"emik : Se"erhana
2.0 KES
Nama Kes
P(nteng Sek(lah
Perihal Kes
Masalah %(nteng sek(lah yang berlaku "i kalangan rema$a meru%akan masalah
utama "an kera% berlaku "i kalangan %ara %ela$ar sek(lah. Masalah tingkah laku ini b(leh
"i kateg(rikan sebagai tingkah laku "elikuen kerana ia tingkah laku yang menyalahi
n(rma masyarakat atau%un %eraturan "an un"ang#un"ang yang telah "iteta%kan. Menurut
)amus *e+an ,"isi )etiga (-..-), %(nteng "i"e/inisikan sebagai tingkah laku meni%u
atau%un "alam kata lain ialah melarikan "iri "ari%a"a tanggung$a+ab, tem%at bertugas
"an sebagainya. &ingkah laku %(nteng "i kalangan %ela$ar sek(lah b(leh "ilihat sebagai
tingkah laku melarikan "iri "ari sek(lah atau kelas yang b(leh "ikatakan melarikan "iri
"ari%a"a tanggung$a+ab sebagai se(rang %ela$ar. Sek(lah %ula "itakri/kan sebagai tem%at
untuk bela$ar, menga$ar atau%un tem%at untuk menerima "an memberi %ela$aran. 0leh itu
sek(lah "alam kata yang mu"ah ialah tem%at untuk menuntut ilmu bagi %ara %ela$ar.
Se'ara keseluruhannya %(nteng sek(lah "itakri/kan sebagai tingkah laku rema$a
atau g(l(ngan %ela$ar sek(lah yang melarikan "iri "ari%a"a tanggung$a+ab sek(lah yang
meru%akan tem%at mereka menuntut ilmu %engetahuan. !ni terg(l(ng sebagai tingkah
laku "elukien "i mana ianya melanggar %eraturan#%eraturan yang telah "iteta%kan (leh
%ihak sek(lah khususnya "an kementerian %en"i"ikan amnya.
Kajian Kes
Malik (bukan nama sebenar) meru%akan anak tunggal sebuah keluarga yang
se"erhana. !bu Malik men$ual nasi lemak "ibantu (leh ayahnya setia% %agi "i te%i $alan
raya ha"a%an rumahnya. Setia% %agi ayahnya akan men$ual nasi lemak "ibantu (leh
ibunya yang memasak nasi lemak "i rumah. Malik hi"u% "alam serba se"erhana. Namun
Malik "iberikan "an "ibekalkan ke%erluan yang 'uku% untuknya ke sek(lah. Malik %ergi
ke sek(lah "engan menaiki basikal. Malik a"alah %enghi"a% %enyakit asthma.
Namun Malik mem%unyai satu masalah "i mana Malik selalu %(nteng sek(lah
terutamanya a%abila hari tersebut a"a sub$ek Matematik. &ingkah laku ini memang telah
men$a"i kela1iman ke%a"a Malik se$ak "i bangku sek(lah ren"ah lagi. Malik memang
ti"ak akan mengha"irkan "iri setia% kali tiba +aktu sub$ek Matematik. )ea"aan ini
"is(k(ng lagi "engan tia"a tin"akan "ari%a"a ibu ba%a Malik sen"iri. !bu "an ayah ti"ak
kisah $ika Malik ti"ak ke sek(lah kerana %erkara ini telah "ila1imkan se$ak Malik "i
bangku sek(lah ren"ah.
Alasan Malik untuk ti"ak ke sek(lah a"alah kerana Malik ti"ak berminat "engan
sub$ek Matematik "an Malik ti"ak %ernah lulus a%abila men"u"uki u$ian Matematik se$ak
"ari sek(lah ren"ah. )ea"aan ini menyebabkan Malik berasa %utus asa "an mengangga%
Matematik itu susah "an sukar. *i sek(lah, Malik sering "imarahi (leh guru Matematik
kerana %(nteng sek(lah.
3.0 ANALISIS KES SECARA TERITIKAL
Te!ri "an# $i%ilih
&e(ri 2ati(nal ,m(ti3e eha3i(r &hera%y (2,&)
Rasi!nal Te!ri $i%ilih
&e(ri ini "i%ilih a"alah kerana te(ri ini memberi %enekanan ke%a"a tiga as%ek
utama iaitu k(gniti/, em(si "an tingkah laku. &e(ri ini $uga memberi %enekanan ke%a"a
%emikiran, %enganalisaan, %enilaian, %erlakuan "an membuat ke%utusan. Pen"ekatan ini
$uga ber'(rak "i"akti/ atau menga$ar, mengarah "an mengutamakan ke%a"a %emikiran
"ari%a"a ke%er'ayaan yang ti"ak rasi(nal itu. &era%i ini yakin tentang ke+u$u"an sistem
ke%er'ayaan yang ti"ak rasi(nal "i "alam "iri setia% in"i3i"u. )e%er'ayaan yang ti"ak
rasi(nal itu %erlu "i'abar "an "i%erbetulkan su%aya "a%at me+u$u"kan sistem
ke%er'ayaan yang baik "an rasi(nal. *alam k(nteks ini, ia meru%akan satu sistem
%en"i"ikan semula yang menga$ar in"i3i"u untuk melihat sistem ke%er'ayaan yang
men$a"ikannya sengsara "an "igantikannya "engan satu set ke%er'ayaan yang memba+a
kese$ahteraan "an kebahagiaan %a"a "iri sese(rang in"i3i"u "an seterusnya ke%a"a (rang
yang signi/ikan "engannya.
&era%i ini telah memberikan %enekanan terha"a% i"ea#i"ea "an ke%er'ayaan yang
ti"ak rasi(nal "alam "iri in"i3i"u yang bermasalah. !anya "a%at "ikenal%asti sekiranya
in"i3i"u itu mem%unyai 'iri#'iri utama se%erti:
2asa malu yang teramat (Awfulizing)
&erlalu menuntut (Demandingness)
Meren"ah "iri yang teramat (Self-devaluation)
*aya t(leransi yang ren"ah
Lemah semangat
Mengalah "an menyalahkan (Deservingness & damnation)
4iri#'iri ini $elas "itun$ukkan "alam "iri Malik se%erti Malik mu"ah mengalah sebelum
men'uba untu mem%ela$ari sub$ek Matematik "an mengambil $alan mu"ah "engan
%(nteng sek(lah.
4(rey (1556) telah men$elaskan baha+a tera%i 2,& berlan"askan ke%a"a
an"aian baha+a manusia "ilahirkan "engan keu%ayaan untuk ber/ikiran se'ara rasi(nal
"an ti"ak rasi(nal. Manusia beru%aya untuk memelihara "irinya, bergembira, ber/ikir,
menter$emahkan "iri, sayang menyayangi, berk(munikasi "engan (rang lain,
berkembang "an mengiktira/ "iri sen"iri. Manusia $uga berke'en"erungan untuk
mer(sakkan "irinya, ti"ak mahu ber/ikir, suka menangguhkan membuat sesuatu,
mengulangi kesila%an, mem%er'ayai tahyul, ti"ak sabar, mementingkan kesem%urnaan
semata#mata, selalu menyalahkan "iri sen"iri, 'uba mengelakkan %engiktira/an "an
%ertumbuhan %(tensi. Semua /en(mena ini meyakinkan baha+a tera%i ini "a%at
membantu manusia untuk menerima kembali "iri mereka sen"iri setelah melakukan
kesila%an "an bela$ar untuk hi"u% lebih harm(nis.
Ba#aimana Kes Tim&'l Ber(asar)an Te!ri
Se%erti "i "alam ka$ian kes ini, Malik sering ber%utus asa "an ti"ak %ernah untuk
men'uba mem%erla$ari sub$ek Matematik. Malik mengambil $alan mu"ah "engan
mem(nteng sek(lah setia% kali a"a sub$ek Matematik. Malik berangga%an Matematik itu
susah "an sukar se$ak "i bangku sek(lah ren"ah lagi.
*i "alam kes ini, Malik telah membina sebuah %emikiran yang ti"ak rasi(nal
baha+a "ia %asti ti"ak akan ber$aya menguasai "an mem%ela$ari sub$ek Matematik.
Malik $uga memberi alasan baha+a "ia ti"ak akan "a%at bela$ar Matematik kerana selalu
"imarahi (leh guru. *alam 2,&, manusia bermasalah a"alah bukan akibat "ari%a"a
sesuatu %erkara atau %eristi+a teta%i a"alah "isebabkan (leh %an"angan atau %emikiran
mereka sen"iri terha"a% sesuatu %eristi+a yang berlaku. agi 2,& $uga, sese(rang akan
mengha"a%i neur(sis atau %sik(sis bukan "isebabkan (leh sesuatu %eristi+a teta%i kerana
i"ea#i"ea "an ke%er'ayaan#ke%er'ayaan yang ti"ak rasi(nal, ti"ak realistik "an ti"ak
l(gik. !m%likasi "ari%a"a %emikiran yang karut "an s(ngsang ini akan menimbulkan
gangguan em(si "an tingkah laku yang bersi/at self defeating.
4(rey (1556) men$elaskan %rinsi% asas ke%a"a gangguan em(si a"alah sebahagian
besarnya akibat "ari%a"a hasil %emikiran ti"ak rasi(nal "an %emikiran kalah "iri. 7asil
"ari%a"a %emikiran ini menyebabkab sese(rang in"i3i"u itu suka menyatakan sesuatu
"engan %erkataan 8se%atutnya9, 8seharusnya9 "an 8semestinya9. Perkataan ini %ernah
"iulang (leh Malik a%abila "ia menyatakan :Saya mesti ti"ak ber$aya bela$ar Matematik
sebab Matematik susah. 4ikgu %un asyik nak marah saya $er;. !ni a"alah sebahagian ayat
yang "igunakan (leh Malik "an ini menun$ukkan Malik seakan mengaku kalah "engan
%emikirannya yang ti"ak rasi(nal.
*a+lama+ Tera%i
Matlamat &e(ri 2,& a"alah bertu$uan untuk menun$ukkan ke%a"a klien baha+a
3erbalisasi mereka meru%akan %un'a utama ter$a"inya gangguan#gangguan em(si "an
tingkah laku yang "ialami (leh klien.
2,& berusaha ke arah satu %erubahan /alsa/ah hi"u% "an iseal(gi ber%an"ukan
ke%a"a an"aian atau asumsi baha+a masalah em(si "an %erlakuan manusia a"alah
ber%un'a "ari%a"a /alsa/ah hi"u% manusia itu sen"iri. 0leh itu tu$uan asas 2,& ialah
bukan saha$a untuk mengha%uskan ge$ala atau masalah klien teta%i ke arah
men"(r(ngkan klien agar "a%at mengu$i se'ara kritis nilai#nilai "alam "irinya. Sekiranya
masalah yang "iha"a%i klien se%erti ketakutan atau kegagalan "alam sesuatu %erkara
maka sasaran tera%is bukan hanya untuk mengurangkan rasa ketakutan teta%i $uga untuk
menangani %erasaan kegagalan seterusnya. *alam maksu" yang lain tu$uan utama %r(ses
tera%utik 2,& ialah untuk membantu klien membebaskan "irinya "ari%a"a masalah#
masalah yang telah "inyatakan atau yang ti"ak "iluahkan ke%a"a tera%is.
Pr(ses tera%utik 2,& meru%akan suntikan %enyembuhan %emikiran yang ti"ak
rasi(nal ke%a"a %emikiran yang lebih rasi(nal. 2,& membuat an"aian baha+a manusia
meru%akan makhluk yang rasi(nal "an gangguan em(si a"alah "isebabkan (leh
%emikiran yang ti"ak rasi(nal yang +u$u" "alam hi"u% sese(rang yang telah "i%ela$ari
"ari%a"a ibu ba%a, rakan#rakan "an masyarakat amnya. Sese(rang in"i3i"u itu b(leh
mem%er(lehi kebahagiaan sekiranya ia mem%ela$ari 'ara ber/ikiran rasi(nal "an
membuang %emikiran yang ti"ak rasi(nal.
Te)ni) "an# $i#'na)an
Main Peranan
)lien akan menun$ukkan semula tingkah laku kebimbangan, kemarahan "an
kemurungan. )aunsel(r akan menerangkan bagaimana ianya ter$a"i. )emu"ian
%eranan akan "iambil alih (leh kaunsel(r %ula (re3erse r(le#%lay) sehingga klien
b(leh menerangkan sen"iri semula bagaimana %emikiran yang ti"ak rasi(nal itu
b(leh berlaku.
Malik sering merasakan "irinya ti"ak mam%u untuk mem%ela$ari sub$ek
Matemtik kerana Malik ti"ak berminat "engan sub$ek tersebut "an sering gagal
sub$ek berkenaan setia% kali u$ian. Selian itu Malik $uga memberi alasan baha+a
guru Matematik selalu memarahi "irinya. Saya menerangkan ke%a"a Malik
"engan melukiskan "iagram yang men$elaskan interaksi %elbagai k(m%(nen
"engan menggunakan k(nse% A4*,.
A(%eristi+a) B(ke%er'ayaan) C(akibat)
# Matematik susah # saya ti"ak akan ber$aya # saya rasa %utus
"alam Matematik asa
# saya rasa malas

$(men'abar halangan) E(kesan)
# a+ak %astikah a+ak akan gagal # saya mula se"ar
$ika a+ak berusaha< # saya rasa bersemangat
# sia%a kata Matematik susah<
# menga%a rakan yang lain b(leh< ,(%erasaan baru)
Setelah melukis "iagram ini bersama "engan Malik "an akan
menun$ukkan bagaimana %emikiran rasi(nal itu +u$u". *ari %emerhatian Malik,
"ia akan men$a+ab setia% %ers(alan yang saya a$ukan. *ari situ, Malik sen"iri
telah "a%at menerangkan semula %er$alanan %emikiran yang ti"ak rasi(nal itu
berubah ke%a"a %emikiran yang lebih rasi(nal.
!mageri 2asi(nal#,m(ti/
)lien akan membuat imaginasi ke%a"a sesuatu (erkara yang sangat buruk yang
b(leh berlaku ke atas "irinya se%erti membayangkan %erasaan kemurungan, ngeri,
ketakutan "an kemarahan. Sele%as itu klien akan berusaha untuk merasai
keke'e+aan, kese"ihan "an keham%aan se'ara te%at.
Se%erti "i "alam kes ini, saya 'uba memba+a Malik untuk ber/ikir $ika "ia
berterusan %(nteng sek(lah, hitung kerugian yang akan "itanggung a%abila a+ak
berusia =. tahun nanti. Sehari a+ak tak "atang sek(lah, bera%a sub$ek yang telah
a+ak k(rbankan< A%abila besar nanti a+ak ti"ak teringinkah memakai kereta
besar bersama "engan ka+an#ka+an a+ak yang lain< )e mana a+ak b(leh %ergi
tan%a kelulusan yang bagus< A"akah a+ak tak mahu mengubah kehi"u%an
keluarga a+ak sekarang<
4.0 TIN$AKAN KAUNSELR
Saya telah mener(ka Malik sebaik mungkin bagi mengenal%asti masalah sebenar
Malik yang menyebabkannya "ia %(nteng sek(lah. Masalah Malik ini ber%un'a "ari%a"a
%ersekitaran sek(lah "an sika%nya sen"iri. Selain itu akibat "ari%a"a %engukuhan yang
telah "iterima (leh keluarga menyebabkan Malik rasa ti"ak bersalah untuk %(nteng
sek(lah. Malik $uga sering ber%utus asa tan%a men'uba sesuatu "an ini Malik "iangga%
ti"ak mahu berusaha. Sika% ini seharusnya "ibuang "alam "iri Malik.
Se+aktu %ener(kaan saya telah menga%likasikan %elbagai kemahiran "alam
menggunakan teknik kerusi k(s(ng se%erti kemahiran s(alan terbuka "an s(alan tertutu%,
"(r(ngan minima, %ara/rasa, re/leksi, merumus, k(n/rantasi, menta/sir men"engar,
memim%in "an mem/(kus. )esemua kemahiran ini saya a%likasikan sebaik yang
mungkin bagi memahami "iri "an situasinya, mengenal%asti ke%erluannya termasuk
hara%an, 'ita#'ita serta matlamat hi"u%nya, membuat ran'angan untuk tin"akan "an
men$a"i in"i3i"u yang ber/ungsi "engan se%enuhnya.
Saya $uga mem/(kuskan ke%a"a %ergerakan ba"annya atau n(n 3erbal klien.
k(munikasi n(n 3erbal meru%akan sistem k(munikasi se'ara menyeluruh yang
bergantung ke%a" alisan "an tan%a lisan. )(munikasi n(n 3erbal "a%at memberi lebih
banyak maklumat berban"ing "engan k(munikasi 3erbal "i mana %ergerakan ba"an
a"alah lebih tulen maklumatnya. Saya mem/(kuskan ke%a"a %ergerakan ba"an, akti3iti
tangan, kaki "an $uga ke"u"ukan ba"an. Saya akan bertanya ke%a"a "ia $ika "ia ti"ak
nam%ak selesa "an a%abila luahannya ti"ak selaras "engan %ergerakan yang
"ilakukannya. Melalui %emerhatian ini saya akan "a%at menilai se$auh mana luahan itu
telus "ari Malik sen"iri.
-.0 I*PLIKASI
Sele%as sebulan, Malik masih lagi ti"ak menun$ukkan a%a#a%a %erubahan. !ni
ter%ulang ke%a"a Malik kerana Malik seharusnya memikirkan masa "e%annya "an $angan
sentiasa berhara% sesuatu yang baik $ika ti"ak "isusuli "engan usaha. Saya ti"ak ber$aya
memba+a kese"aran ke%a"a Malik kerana %engukuhan keluarga yang kuat
mem%engaruhi 'ara Malik. !ni menyukarkan Malik untuk menerima sesuatu yang baru.
..0 RE,LEKSI
Ke)'a+an
&era%i 2,& lebih berkesan "an "a%at "iselesaikan "alam $angka +aktu yang
ti"ak lama. *engan menggunakan te(ri 2,&, saya akan men'abar "an mematahkan
sistem ke%er'ayaan ti"ak rasi(nal yang +u$u" "i "alam "iri klien. saya $uga ti"ak %erlu
ber$um%a "an berbin'ang "engan klien "alam $angka +aktu yang lama atau menunggu
klien sehingga 'elik akal mengenai masalahnya. Saya hanya %erlu mengetahui a%a 'ara
untuk membantu klien "an ti"ak %erlu untuk membuang masa yang lama sehingga klien
men"erita "an merana. Se+a$arnya klien yang "atang "a%at menikmati hi"u% yang
bahagia lebih a+al. *engan menggunakan te(ri 2,& saya merasakan ianya lebih
mu"ah, 'e%at "an lebih %raktikal "alam membantu klien.
7ubungan em(si "an %emikiran yang berkait ra%at "an ti"ak b(leh "i%isahkan.
Segala %emikiran "an ke%er'ayaan yang ti"ak rasi(nal itu ber%un'a "ari%a"a %r(ses "an
%engaruh bu"aya "an %embela$aran. Manusia $uga sangat suka mengamalkan %emikiran
yang ti"ak rasi(nal "engan menyebut#nyebut "an bertin"ak se'ara ti"ak rasi(nal. A"alah
men$a"i tanggungg$a+ab saya mengubah segala %emikiran "an %erasaan ini melalui
menyusun semula %erse%si "an %emikiran "engan menggunakan teknik#teknik tertentu
agar klien ti"ak mem%unyai /ikiran ti"ak rasi(nal.
Kelemahan
Pen"ekatan ini sangat "i"aktik iaitu bertu$uan untuk menga$ar "an memberi
'(nt(h tela"an yang baik. Pengamalan te(ri ini $uga sukar untuk "i%raktikkan ke%a"a
in"i3i"u yang sukar meninggalkan kelakuan atau tabiat mereka kerana su"ah biasa
"engan hi"u%nya. Penggunaan te(ri ini $uga lebih sesuai "igunakan ke%a"a (rang yang
betul#betul mahir. !anya kurang sesuai untuk "itera%kan ke%a"a klien yang terlalu ti"ak
/leksibel "an $uga kurang berkesan ke%a"a (rang yang min"anya ren"ah atau ti"ak
geliga.
2,& lebih menekankan ke%a"a %emikiran (k(gniti/) "an ti"ak ke%a"a %erasaan
"an em(si. Meman"angkan te(ri ini banyak menggunakan k(n/rantasi "an arahan, klien
akan men$a"i %asi/, hanya men"engar "an menunggu arahan "ari%a"a kaunsel(r saha$a.
Sekiranya se(rang kaunsel(r kurang inisiati/ "an ti"ak kreati/ "alam usaha untuk
menye"arkan klien terutamanya "engan menggunakan hu$ah "an 'abaran, ia
berkemungkinan menyinggung %erasaan klien "an akan mengganggu %r(ses %ener(kaan.
ukan mu"ah untuk menentukan sese(rang klien itu benar#benar bela$ar menyesuaikan
"iri "an tingkah laku serta %erasaan melalui kata "an bisikan "alaman "irinya sen"iri
melalui te(ri ini. )a"ang kala sukar bagi klien untuk menentukan a%akah "ia mengalami
keraguan, ketakutan "an 'emas. )ea"aan ini b(leh menyebabkan klien susah untuk
men$a"i rasi(nal.
/.0 CA$AN0AN
Saya men'a"angkan su%aya ilmu kaunseling ini "itera%kan ke%a"a semua %ela$ar
"an guru#guru "i sek(lah agar mereka semua "a%at memahami "iri sen"iri "an manusia
"i sekelilingnya "engan lebih baik. Selain itu agar +arga sek(lah "a%at mem%erbaiki
kelemahan "an mengasah lagi kekuatan "iri yang a"a. Melalui ilmu kaunseling $uga
mereka akan "a%at ilmu bagaimana untuk mengatasi masalah mereka sen"iri "engan
lebih baik "an ti"ak memu"aratkan in"i3i"u yang signi/ikan. !ni amat %enting sebagai
asas "alam men$alani kehi"u%an seharian.
Unit imbingan "an )aunseling %ula ber%eranan mengukuhkan lagi ilmu yang
a"a "engan menga"akan seminar, la+atan, bengkel, Latihan *alam )um%ulan (L*)),
sesi kel(m%(k, sesi in"i3i"u, kem, %r(gram "an 'eramah ke%a"a semua +arga sek(lah.
*engan itu semua akan men"a%at man/aat "an "a%at berk(ngsi ilmu kaunseling se'ara
bersama#sama "an menga%likasikannya "alam kehi"u%an seharian "engan lebih baik.
4a"angan ini "iutarakan kerana melalui %engalaman saya men$alani %raktikum
"an 2an'angan 0rientasi Sek(lah (20S) sebanyak "ua kali, ma$(riti +arga sek(lah ti"ak
tahu akan ke%entingan ilmu kaunseling "an $uga timbul salah /aham antara guru#guru
"engan guru %embimbing sek(lah. >uru#guru mengangga% guru %embimbing sek(lah
um%ama malaikat yang 8se%atutnya9 "a%at menyelesaikan masalah %ela$ar#%ela$ar "i
sek(lah. Untuk melahirkan sek(lah yang 'emerlang bukanlah bergantung semata#mata
ke%a"a guru %embimbing teta%i a"alah "i atas %eranan semua %ihak. Jika semua +arga
sek(lah men$alankan tanggung$a+an mereka "engan 'ekal "an amanah, %astinya sek(lah
'emerlang akan "a%at "ilahirkan "engan banyak. *engan itu, untuk men$ayakan "an
memanta%kan sesebuah sek(lah, bukanlah %erlu "iusahakan (leh guru %embimbing
sek(lah saha$a teta%i atas kese"aran semua %ihak.
1.0 PENUTUP
Sebagai %enutu%, saya merasakan kes se%erti ini b(leh "i atasi "engan baik melalui
tin"akan bi$ak kaunsel(r. )aunsel(r yang memainkan %eranannya "engan baik "an
menga%likasikan segala kemahirannya "engan baik akan "a%at men$alankan sebuah sesi
kaunseling yang baik "an ber$aya.
&an"atangan,
.............................................................
(NU2 L!?ANA !N&! M07AM,* J07AN)
(*-..-1.1.33.)