İŞ ETÜDÜ

VE
ERGONOMİ

UYGUNLUK DİKKAT
TASARIMSAL(ANLAMSAL) UYGUNLUK

Günlük hayatta karşılaştığımız işaretler anlamsal nitelikler taşırlar.Tuvaletlerdeki kadın-erkek

simgeleri, trafik lambaları, sigara içilmez anlamına gelen şekil, trafik levhaları vb. Örnek
gösterilebilir.

MEKANSAL UYGUNLUK

Kullandığımız her türlü eşyanın tasarlanmasında rahatlık faktörü göz önüne alınmalıdır.Bir
takım ergonomi kriterlerine uyulması gerekir.
• Asansördeki düğmeler
• Deniz taşıtlarının kontrolü,
• Otomobillerde direksiyonun sağ veya solda olması(Ülkelere göre değişir)
• Okullarda tek kişilik sandalyelerin tasarlanması(sol ve sağ elini kullananlar için)
• Buzdolabı kapağının açılma yönü(soldan sağa veya sağdan sola)
• Q veya F klavye kullanımı
• Ağırlık ölçme cihazı(baskül)
• Şehirler arası otobüs seferlerinde çalışan şoförlerin koltuk dizaynı(yaylı sistemin olup
olmaması)
• Saat (Üzerinde rakamlar veya düz çizgiler olan saatler)
• Çamaşır, bulaşık vb. ev aletlerinin düğmelerinin tasarımı
• Evlerde bulunan ve ışıkları yakmamızı sağlayan düğmelerin tasarımı

Örnek olarak verilebilir.

HAREKET UYGUNLUĞU

Amacımız;

• Verimi arttırmak
• Karmaşıklığı ortadan kaldırmak
• Zorlanmayı azaltmak
• Algılamayı kolaylaştırmak olmalıdır.

Örnekler : Anadolu’dan gelen cahil bir insanın umumi tuvalete girerken işaretleri göz önüne
almaması ve bu işaretlerin ona hiç birşey ifade etmemesi,dolayısıyla algılama zorluğu
çekmesi, fırınların tasarlanmasında muslukların fırına yerleşim durumu, çalışma koşulları ağır
olan bir imalat atölyesinde çalışan işçinin daha rahat çalışmasını sağlamak, montaj işi yapan
bir çalışanın masa üzerinde parçayı hareket ettirirken, yatay sürüklemek yerine belli bir açıyla
kendisine doğru çekme veya itme hareketi yapması...

ETKİ-TEPKİ UYGUNLUĞU

Etki tepki uygunluğu iki ana başlıkta incelenir.

1. Sözel Faaliyet
2. Eylemsel Faaliyet
D : Duyarak (Girdi)
K : Konuşarak (Çıktı)
G : Görerek (Girdi)
Y : Yaparak (Çıktı)

Ders çalışmak

Matematik çalışmak

Eylemsel olarak değerlendirirsek

80 Duyarak/Konuşarak : 20
70
60
50
Eylem sel Görerek/Konuşarak : 30
Faaliyet
40
30 Sözel Duyarak/Yaparak : 55
Faaliyet
20
10 Görerek/Yaparak : 70
0
D/K G/K D/Y G/Y

Matematikte çalışma tarzı, anlama açısından çok önemlidir.Duyarak ve konuşarak

çalışıldığında verim oldukça düşüktür.Çünkü matematik yazma ve uygulama ağırlıklı bir
iştir.Yukarıdaki grafikte de bu durum açıkça görülmektedir.

Sözel Olarak Değerlendirirsek

Verim, sözel olarak matematik çalışmada oldukça düşüktür.

DİKKAT

Seçici

4 tip dikkat vardır Odaklanmış

Bölünmüş

Sürekli

Örnekler :

Seçici Dikkat : Doktor kendisine gelen hastasının röntgen ve tahlil sonuçlarına

bakar.Herhangibir sorun veya anormallik var mı yok mu diye bakar.Yıllık bilançonun
düzenlenmesi ve muhtemelen yapılmış hataların düzeltilmesi.

Odaklanmış Dikkat : Problem çözerken aynı zamanda yüksek sesle müzik dinlemek.(Öğrenci
problem çözmeye odaklanmıştır)
Bölünmüş Dikkat : Bir işi yaparken aynı zamanda başka bir işin yapılması olarak
tanımlanabilir. Araba kullanırken telefonla konuşmak, telefonla konuşurken yazı yazmak...

Sürekli Dikkat : Sürekli dikkatte insan sürekli stres halindedir.En verimsiz dikkat türü
“SÜREKLİ DİKKAT” tir. Hava alanında radarı kontrol eden kontrol amiri, fabrikada gece
vardiyasında çalışan güvenlik memuru, bankada çalışan güvenlik görevlisi, acilde çalışan
sağlık görevlileri...

NOT : 1 dakikada konuşma kapasitemiz 150 kelimedir.Beynimizin dakikada algıladığı kelime

sayısı 750 dir.Arada büyük fark vardır.Bu arada beynimiz başka şeyler düşünür.

GençBİLİM.Com Bu Çalışmanın Size Faydalı Olmasını Umar Okul ve İş

Yaşamınızda Başarılar Diler…
Sorularınız İçin science@gencbilim.com Adresine e-mail Atabilirsiniz …