BAB 4 JIRIM DAN BAHAN (MATTER AND SUBSTANCE)

4.1: Perubahan Keadaan Jr!

takrif wujud dlm keadaan
Perbe"aan an#ara $%a# &e&e'a() *e*ar dan +a$
S%a# Pe&e'a( Ce*ar ,a$
Bentuk Tetap Ikut bekas Ikut bekas
Isipadu Tetap Tetap Isipadu ikut bekas
Susunan zarah Rapat dan teratur Kurang padat Berjauhan
Pergerakan zarah Bergetar Bergerak bebas Bergerak secara
rawak
Daya tarikan antara
zarah
Sangat kuat Sederhana emah
Kandungan tenaga
kinetik
Rendah Sederhana Tinggi
Ketumpatan Tinggi Sederhana Rendah
Keb!lehmampatan Sukar dimampatkan Sukat dimampatkan "udah
dimampatkan
Perubahan -eadaan 'r!

1
JIRIM
Sebarang benda yang
mempunyai jisim dan
menempati ruang
Pepejal
#ecair
$as
TE.RI KINETIK JIRIM
% &irim terdiri drp zarah kecil ' diskrit
( )arah dlm jirim sentiasa bergerak
* bergetar secara rawak
+, Tenaga kinetik dlm zarah bergantung
kpd suhu jirim
Bukti yg meny!k!ng
Te!ri Kinetik &irim
-Resapan
-$erakan
Br!wn
pemejalwapan
pemejalwapan
peleburan pendidihan
pembekuan kondensasi
#!nt!h. I!din/ ais kering / naftalena
/./. S#u-#ur A#0!
Per-e!ban+an !0de( a#0!
M0de( A#0! Peneran+an M0de( A#0! Peneran+an
1. M0de( A#0!
J0hn Da(#0n
0t!m
berbentuk
sfera
0t!m tidak
b!leh dicipta
dan
dimusnahkan
0t!m bagi
unsur yang
sama adalah
serupa
/. M0de( A#0!
J.J Th0!&$0n
sfera bercas
p!sitif
elektr!n
0t!m
berbentuk
sfera
0t!m bercas
p!sitif
Dalam at!m
ada elektr!n1
elektr!n
bertaburan
1. M0de( A#0!
Ru#her%0rd
Dalam at!m/
elektr!n
meng!rbit
nukleus
2ukleus
mempunyai
zarah bercas
p!sitif
&isim at!m
tertumpu pada
nukleus
4. M0de( A#0!
Ne($ B0hr
3lektr!n
mengelilingi
nukleus pada
!rbit1!rbit
tertentu
yang
dinamakan
petala
2. M0de( A#0!
Chad3*-
3lektr!n
beredar
mengelilingi
nukleus dalam
!rbit tertentu
2ukleus terdiri
daripada
pr!t!n dan
neutr!n
&isim neutr!n
sama dengan
jisim pr!t!n
M0de( A#0! M0den
S%a# Pr0#0n E(e-#r0n Neu#r0n
#as P!sitif 2egatif 2eutr!n
&isim
relatif
% 44%44
%567
%
0t!m adalah neu#ra( kerana mempunyai
bilangan pr!t!n dan elektr!n yang sama
/.1. N0!b0r &r0#0n dan N0!b0r nu-(e0n
2
Nota: serap haba
Bebas haba
8
P
N
N0!b0r Pr0#0n
9Bilangan pr!t!n
dalam at!m:
N0!b0r Nu-(e0n
9&umlah bilangan
pr!t!n dan neutr!n:
I$0#0&
0t!m1at!m unsur yang mempunyai
bilangan pr!t!n yang sama tetapi
bilangan neutr!n yang berbeza
Sifat kimia sama
Sifat fizik berbeza
#!nt!h #1%(/#1%+/#1%6
;1%</71%=/71%5
/.4. PEN,E4ASAN UNSUR DA4AM JADUA4 BERKA4A
Un$ur d$u$un !en+-u# &er#a!bahan n0!b0r &r0#0n
Baris menegak disebut -u!&u(an
Baris mendatar disebut -a(a
0da 5 -a(a dan 6 -u!&u(an
2ama Kumpulan .
Kumpulan % . 40+a! a(-a(
Kumpulan II . 40+a! a(-a( bu!
Kumpulan >II . Ha(0+en
Kumpulan >III. ,a$ nadr
?nsur dalam kumpulan yang sama . $%a# -!a $a!a
Sifat unsur dari kiri ke kanan jadual.
Berubahan dari (0+a! $e&aruh (0+a! bu-an
(0+a!
I 7III
%
II III I> > >I >II
(
+

6
@
<
=
3
Bilangan neutron = no. nukleon no. proton
1 2
10
18
8 KU!
" K#$#
$ogam %unsur
peralihan
$ogam logam halogen gas
#lkali alkali bumi adi
/.2. SI8AT BAHAN
0da Tiga jenis bahan . Bahan A#0!) Bahan I0n dan Bahan M0(e-u(
A#0! : "arah #da- ber*a$
I0n : A#0! ber*a$
M0(e-u( : #erdr (ebh dar&ada $a#u a#0!
S%a# BAHAN
A#0! I0n M0(e-u(
%, &enis zarah at!m i!n "!lekul
(, Keadaan bahan pada suhu
bilik
pepejal pepejal Pepejal/cecair dan
gas
+, Pergerakan zarah bergetar bergetar Pepejal1bergetar
#ecair1 bergerak
bebas
$as 1 bergerak
rawak
6, Daya tarikan antara zarah Daya tarikan
l!gam sangat
kuat
Daya
elektr!statik
Sangat kuat
Daya >an der
Aaals lemah
@, Takat lebur dan takat didih Tinggi Tinggi Rendah
<, Kek!nduksian elektrik
Pepejal
eburan
0kuesBlarutan berair
B!leh
B!leh
11111111
Tidak b!leh
B!leh
B!leh
Tidak b!leh
Tidak b!leh
Tidak b!leh
#!nt!h Semua jenis
l!gam
2atrium kl!rida
Plumbum
br!mida
2aftalena/
gluk!sa/ alk!h!l
/.9. 4.,AM DAN BUKAN 4.,AM
SI8AT 4.,AM BUKAN 4.,AM
%, Permukaan Berkilau Pudar
(, Kemuluran 9tarik jadi panjang: B!leh Tidak b!leh
+, Keb!lehtempaan9 b!leh bentuk: B!leh Tidak b!leh
6, Kekuatan regangan Tinggi Rendah
@, Kek!nduksian haba Baik emah
<, Kek!nduksian elektrik Baik emah
=, Ketumpatan Tinggi Rendah
5, Takat lebur dan takat didih Tinggi Rendah
C, Keadaan pada suhu bilik Pepejal kecuali
merkuri
Pepejal/ cecair/ gas
&
#da dua perkataan 'atu perkataan
4.5 PENU4ENAN BAHAN
Cr:*r bahan #u(en
Terdiri daripada sejenis zarah sahaja
Takat lebur dan takat didih yang tetap
Tidak mengandungi bendasing
Kehadran Benda$n+ .
Menn+-a#-an #a-a# ddh
Merendah-an #a-a# be-u; #a-a# (ebur
Pen<u(n+an
(
KAEDAH
Pen<u(n+an
"emisahkan satu cecair daripada.
9a: arutan yang mengandungi
bahan pelarut , #thD air laut
9b: campuran dua atau lebih jenis
cecair yang mempunyai takat
didih berbeza #th. Petr!leum
Pen+hab(uran
"emisahkan pepejal daripada
larutan tepunya,9arutan yang
ada kuantiti maksimum bahan
terlarut:
"engelakkan l!ncatan
berlaku
"enyejukkan dan
mengk!ndensasikan wap,,,,,,,,,,
kepada cecair ,,,,,,,,,
0liran air masuk dan keluar drp
k!ndenser liebig.
Sebab. "emastikan k!ndenser
liebig sentiasa sejuk
"elibatkan pr!ses.
Penddhan
-0nden$a$
A&(-a$:
%, "enyuling air laut
untuk mendapatkan
air tulen
(, Penyulingan petr!leum
untuk mendapat pecahan
petr!leum
+, "enyuling cecair udara
untuk mendapatkan gas
!ksigen dan gas nitr!gen
Kaedah Pen+hab(uran
8a-#0r <an+ !e!&en+aruh $a" hab(ur: Kadar &en<e'u-an (aru#an #e&u
Semakin &er(ahan kadar penyejukan larutan tepu/ $e!a-n be$ar $a"
hablur yang terbentuk
Cr:*r hab(ur:
Bentuk ge!metri yang sekata
Permukaan rata
Sisi lurus
Bucu yang tajam
A&(-a$ :
"emper!leh +ara! daripada ar (au#
"enghasilkan +u(a &u#h daripada ar #ebu
)