1.

Refleksi Pengajaran dan Pembelajaran Lalu

Sewaktu saya mengajar matapelajaran Sains di kelas 3 Adil, saya rasa sungguh
tidak berpuashati dengan tahap kefahaman mereka terhadap tajuk The Process Of
nhalation and !"halation# iaitu salah satu sab$tajuk di bawah topik %espiration#& ni
kerana pelajar tidak dapat membe'akan proses inhalation (menarik nafas) dan
e"halation (menghembus nafas) serta perubahan yang berlaku kepada struktur
respirasi manusia bagi kedua$dua proses tersebut& Saya merasakan perlu membuat
sesuatu untuk memudahkan pemahaman pelajar&
*erdasarkan pemerhatian saya, didapati pelajar$pelajar ini gagal untuk
memahami dan membayangkan keadaan peparu dan rongga toraks semasa inhalation
(menarik nafas) dan e"halation (menghembus nafas)& Ada juga di antara mereka yang
keliru dan tidak dapat membe'akan antara proses inhalation (menarik nafas) dan
e"halation (menghembus nafas)& +alaupun tajuk ini hanya satu tajuk yang kecil,
tetapi ia merupakan tajuk yang penting& ni akan menyebabkan mereka gagal
menjawab soalan peperiksaan P,% dengan baik jika soalan daripada tajuk ini
dikeluarkan dalam soalan P,% nanti&
Saya berasa tidak puas hati dan rasa terpanggil untuk mengubah keadaan ini&
Saya membuat ujian pra untuk mengenal pasti kumpulan sasaran& Saya perlu
membuat sesuatu pembaharuan untuk meningkatkan kefahaman mereka terhadap
tajuk ini selain menjadikan sesi pengajaran dan pembelajaran bagi atjuk ini lebih
berkesan dan menyeronokkan& Saya perlu mencari kaedah yang boleh membantu
mereka& Setelah meneliti semula tajuk ini, saya telah menemui satu kaedah yang saya
rasakan dapat membantu mereka untuk memahami tajuk ini dengan lebih mudah dan
menyeronokkan& a juga boleh dipraktikan pada bila$bila masa termasuklah semasa
ujian atau peperiksaan sedang berlangsung&
KAJIAN TINDAKAN Page 1
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
2. Fokus Kajian
-ajian ini meninjau permasalahan pelajar$pelajar Tingkatan 3 Adil yang sukar
untuk memahami tajuk The Process Of nhalation and !"halation#& Permasalahan ini
dipilih berdasarkan pemerhatian guru Sains terhadap kelas berkenaan& Pelajar$pelajar
sukar memahami tajuk ini walaupun ia hanyalah satu sab$tajuk yang ringkas& ni
kerana mereka keliru dan tidak dapat membe'akan keadaan peparu dan rongga toraks
semasa proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation (menghembus nafas)&
,ereka juga tidak dapat membuat bayangan minda bagi proses$proses tersebut&
.engan membantu pelajar$pelajar melalui -aedah Segitiga /ari ini, saya yakin
pelajar$pelajar sasaran ini boleh menguasai tajuk The Process Of nhalation and
!"halation# dengan lebih baik& 0al ini seterusnya diharapkan akan dapat membantu
mereka menjawab dengan baik dalam -ertas Sains P,%&
Saya yakin jika saya dapat mempelbagai dan meningkatkan kaedah
Pengajaran dan Pembelajaran, kefahaman pelajar Tingkatan 3 Adil terhadap tajuk
The Process Of nhalation and !"halation# yang rendah ini akan dapat diperbaiki&
KAJIAN TINDAKAN Page 2
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
3. Objektif Kajian
i. Objektif Umum
Secara amnya, objektif kajian tindakan ini adalah untuk meningkatkan
penguasaan tajuk The Process Of nhalation and !"halation# pelajar&
ii. Objektif Khusus
Secara khususnya, melalui kajian ini pelajar dapat 1
,enguasai tajuk The Process Of nhalation and !"halation# dengan
lebih baik&
,embantu pelajar semasa menjawab soalan ujian atau peperiksaan&
,enambahkan keyakinan diri yang tinggi&
,engubah persepsi pelajar bahawa pengajaran dan pembelajaran
sains adalah mudah dan menyeronokkan&
KAJIAN TINDAKAN Page 3
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
4. Kumulan !asaran
Sasaran saya terdiri daripada 32 orang pelajar Tingkatan 3 Adil& 23 orang pelajar
lelaki dan 33 orang pelajar perempuan& %ealitinya, kelas ini dibe'akan mengikut tahap
pencapaiannya& Pelajar$pelajar ini dalam kalangan pelajar$pelajar baik dan sederhana&
". Pelaksanaan #indakan $ang %i&adangkan
".1 #injauan 'asalah
Saya akan menggunakan beberapa kaedah untuk mengumpulkan maklumat&
.alam pelaksanaan kajian ini, tinjauan masalah dibuat berdasarkan
pemerhatian, pemeriksaan buku latihan dan ujian pra&
Pemerhatian
Saya akan membuat pemerhatian ke atas tingkah laku pelajar$pelajar
semasa proses pengajaran dan pembelajaran berlangsung&
Pemeriksaan (uku Latihan
Semasa memeriksa latihan yang diberikan dalam kelas saya mendapati
pelajar sering terkeliru di antara proses inhalation (menarik nafas) dan
e"halation (menghembus nafas)& ,ereka juga tidak dapat memahami
konsep proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation (menghembus
nafas) dengan tepat&
Ujian Pra
4jian pra akan diberikan kepada kumpulan sasaran untuk mengesan
sejauh mana kefahaman dan tahap penguasaan mereka mengenai
kemahiran yang dikaji& 4jian pra ini mengandungi 5 soalan objektif
dan33 soalan subjektif yang perlu dijawab dalam masa 67 minit&
KAJIAN TINDAKAN Page 4
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR

".2 )nalisis #injauan 'asalah
5&2&3 Pemeriksaan *uku 8atihan
Semasa memeriksa latihan yang diberikan dalam kelas, didapati hanya
ada seorang pelajar sahaja yang mendapat markah penuh, iaitu 5
markah, 3 orang pelajar mendapat 6 markah, 35 orang mendapat 3
markah, 37 orang mendapat 2 markah manakala 3 orang mendapat 3
markah& (8ihat 8ampiran A )&
/adual 5&3 1 Analisis ,arkah 8atihan
,arkah *ilangan pelajar
5 3
6 3
3 35
2 37
3 3
7 7
/umlah 32
5&2&2 Pemerhatian
0asil daripada pemerhatian yang telah dilakukan terhadap jawapan
pelajar semasa latihan dalam kelas dan juga semasa perbincangan soalan
didapati pelajar masih sukar memahami proses inhalation (menarik nafas) dan
e"halation (menghembus nafas) & ni menyebabkan mereka mudah putus asa
dan tiada moti9asi dalaman&
5&2&3& 4jian Pra
Satu ujian pra telah dijalankan terhadap pelajar Tingkatan 3 Adil& 4jian
ini mengandungi 5 soalan objektif dan 33 soalan subjektif& Pelajar dikehendaki
menjawab soalan tersebut tanpa bantuan sesiapa sama ada guru atau rakan
sekelas dalam masa 67 minit& Seramai 6 orang pelajar tidak hadir semasa ujian
ini dijalankan& 0asilnya didapati tidak ada pelajar yang mendapat markah
KAJIAN TINDAKAN Page 5
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
penuh, iaitu 3: markah, hanya seorang pelajar sahaja yang mendapat 35
markah, seorang 36 markah, 6 orang 33 markah, 5 orang 32 markah, ; orang
33 markah, 3 orang 37 markah, 6 orang < markah, 2 orang : markah, seorang
= markah dan yang menyedihkan ada seorang pelajar yang mendapat 5 markah
sahaja& (%ujuk /adual 5&2)
/adual 5&2 1 Analisis ,arkah 4jian Pra
,arkah *ilangan pelajar
35 3
36 3
33 6
32 5
33 ;
37 3
< 6
: 2
= 3
; $
5 3
/4,8A0 2:
".3 #indakan $ang akan dijalankan
Selepas melihat markah ujian pra dan mendapati hasilnya begitu
mengecewakan& /usteru, saya telah mengajar pelajar$pelajar tersebut
menggunakan -aedah Segitiga /ari, iaitu satu kaedah yang menggunakan
pergerakkan jari$jari yang ringkas untuk membantu pelajar memahami proses
inhalation (menarik nafas) dan e"halation (menghembus nafas)&
i& Sesi rawatan klinikal
Sesi rawatan akan dijalankan selama 3 minggu kepada 32 orang
pelajar sasaran di ,akmal Sains Tingkatan 3&
Antara akti9iti$akti9iti yang dijalankan ialah1
a) Akti9iti Pengajaran dan Pembelajaran
b) Akti9iti menggunakan -aedah Segitiga /ari
c) 8atihtubi
KAJIAN TINDAKAN Page 6
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
ii& *ahan$bahan yang akan digunakan1
a& 8>. dan laptop untuk paparan powerpoint
b& ?ota berasaskan -aedah Segitiga /ari
c& Soalan$soalan 4jian Pra dan Pos
d& Set soalan latihan rawatan klinikal
iii& nstrumen dan langkah$langkah pemerhatian
a& Senarai semak pencapaian indi9idu pelajar sasaran
b& ?ota berasaskan -aedah Segitiga /ari
c& @raf pencapaian indi9idu pelajar sasaran
d& Set Soalan$soalan latihan rawatan klinikal
".4 Pelaksanaan #indakan dan Pemerhatian * Penilaian
i. Pelaksanaan )kti+iti 1, Pengajaran dan Pembelajaran
.alam akti9iti Pengajaran dan Pembelajaran ini, pelajar$pelajar akan
diajar tajuk The Process Of nhalation and !"halation# dengan
dibantu tayangan slaid powerpoint& Pelajar perlu memberi tumpuan
sepenuhnya semasa guru mengajar kerana guru akan menerangkan
tajuk tersebut menggunakan Kaedah !egitiga -ari&
ii. Pelaksanaan )kti+iti 2 . Penggunaan Kaedah !egitiga -ari
Pelajar$pelajar melakukan gerak menggunakan jari mengikut
tunjuk ajar guru berasaskan -aedah Segitiga /ari &
Selepas itu guru menerangkan kepada pelajar setiap gerakkan jari
tersebut dan kaitannya dengan tajuk ini&
Seterusnya, pelajar$pelajar akan mengulangi perkara yang sama
sehingga mereka mahir dan faham setiap gerakkan jari tersebut&
KAJIAN TINDAKAN Page 7
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
Rajah 1/ 0ontoh 1ambar Kaedah !egitiga -ari

Rajah 1.1/ Keadaan asal
Langkah 1/
i& Pelajar menggunakan jari$jari tangan kanan dan kiri untuk membuat
bentuk segitiga&
ii& *entuk segitiga ini dibuat pada bahagian dada mereka untuk
menggambarkan keadaan rongga toraks&
iii& -edua$dua ibu jari mewakili otot diafragma
i9& /ari$jari yang lain mewakili sangkar rusuk&
9& %uang di tengah$tengah mewakili rongga toraks&
KAJIAN TINDAKAN Page 8
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
Rajah 1.2/ 2nhalation 3menarik nafas4
Langkah 2/
i& Apabila guru menyebut perkataan inhalation (menarik nafas), pelajar
perlu mengembangkan bentuk segitiga mereka dengan cara menarik ke
dua$dua ibu jari mereka ke bawah manakala jari$jari lain ditolak ke
atas&
ii& Pada masa tersebut guru akan menerangkan kaitan perbuatan tersebut
dengan keadaan rongga toraks, iaitu1
a& bu jari mewakili otot diafragma akan tertolak ke bawah
b& /ari$jari yang lain mewakili sangkar rusuk akan tertolak naik ke
atas
c& ni menyebabkan sai' dan isipadu rongga toraks bertambah,
manakala tekanan udara di dalam rongga toraks berkurangan
d& Seterusnya membolehkan proses inhalation (menarik nafas) boleh
berlaku kerana udara dari luar mudah ditolak masuk ke dalam
peparu&
KAJIAN TINDAKAN Page 9
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
Rajah 1.3/ 56halation 3menghembus nafas4
Langkah 3/
i& Apabila guru menyebut perkataan e"halation (menghembus nafas),
pelajar perlu menguncupkan bentuk segitiga mereka dengan cara
menolak ke dua$dua ibu jari mereka ke atas manakala jari$jari lain
ditekan ke dalam&
iii& Pada masa tersebut guru akan menerangkan kaitan perbuatan tersebut
dengan keadaan rongga toraks, iaitu1
a& bu jari mewakili otot diafragma akan tertolak ke atas dan
berbentuk kubah
b& /ari$jari yang lain mewakili sangkar rusuk akan terturun ke bawah
c& ni menyebabkan sai' dan isipadu rongga toraks berkurangan,
manakala tekanan udara di dalam rongga toraks meningkat
d& Seterusnya membolehkan proses e"halation (menghembus nafas)
boleh berlaku kerana udara dari dalam peparu mudah ditolak
keluar&
KAJIAN TINDAKAN Page 10
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
*erdasarkan kaedah tersebut, setiap pelajar hanya perlu menggunakan
jari pada kedua$dua belah tangan mereka untuk memahamkan proses
inhalation (menarik nafas) dan e"halation (menghembus nafas)&
.engan kaedah ini, pelajar tidak perlu menghafal keseluruhan proses
yang sukar dan mengelirukan, tetapi hanya berpandukan kepada
pergerakkan jari$jari mereka sahaja& Pada masa yang sama pelajar$
pelajar juga lebih seronok kerana ianya mudah dilakukan dan boleh
digunakan semasa menjawab soalan ujian mahupun peperiksaan&
iii. Pelaksanaan )kti+iti 3 . Latihtubi
Selepas tamat Pengajaran dan Pembelajaran bagi tajuk The Process
Of nhalation and !"halation#, guru akan memberikan soalan latihtubi
untuk menguji tahap kefahaman dan penguasaan pelajar setelah
menggunakan -aedah Segitiga /ari ini&
i+. Pelaksanaan )kti+iti 4 . Ujian Pos

@uru memberikan ujian pos untuk menilai sejauh manakah pelajar
dapat menguasai proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation
(menghembus nafas)&
i) *ahan$bahan yang akan digunakan1
a) 8>. dan laptop untuk paparan power point
b) Soalan ujian pos
ii) nstrumen dan langkah$langkah pemerhatian1
a) Senarai semak pencapaian indi9idu pelajar sasaran
b) Set soalan ujian pos
KAJIAN TINDAKAN Page 11
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
".4.1 Pemerhatian
Selepas pelaksanaan akti9iti ini saya telah memberikan pelajar ujian
pos yang mengandungi 5 soalan objektif dan 33 soalan subjektif&
Pelajar dikehendaki menjawab soalan tersebut tanpa bantuan sesiapa
sama ada guru atau rakan sekelas dalam masa 67 minit& Seramai 6
orang pelajar tidak hadir semasa ujian ini dijalankan& 0asilnya didapati
kebanyakan pelajar Tingkatan 3 Adil boleh menjawab soalan dengan
lebih baik berbandin ujian pra iaitu seorang pelajar yang mendapat 3;
markah, seorang 35 markah, 3 orang 36 markah, 5 orang 33 markah, ;
orang 32 markah, 5 orang 33 markah, 3 orang 37 markah, 2 orang <
markah, dan seorang : markah& (8ihat /adual 5&3)
/adual 5&3 1 Analisis *ilangan Pelajar ,engikut ,arkah Aang
.iperoleh 4ntuk 4jian Pos &
,arkah *ilangan pelajar
3; 3
35 3
36 3
33 5
32 ;
33 5
37 3
< 2
: 3
= $
; $
5 $
/4,8A0 2:
KAJIAN TINDAKAN Page 12
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
"." R5FL5K!2 K)-2)7
".".1. Refleksi Pengajaran dan Pembelajaran
Semasa proses pengajaran dan pembelajaran menggunakan -aedah Segitiga
/ari ini, saya dapati proses pengajaran dan pembelajaran berjalan dengan lebih lancar
kerana saya hanya perlu menggunakan pergerakkan jari yang ringkas untuk
menerangkan satu demi satu proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation
(menghembus nafas) sebelum melakukan akti9iti menjawab soalan& Suasana kelas
semasa proses pengajaran dan pembelajaran adalah lebih menyeronokkan kerana
pelajar lebih memberikan tumpuan dan mudah memahami apa yang guru sampaikan&
".".2. Refleksi Pelajar
Semasa penerangan proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation
(menghembus nafas) ini pelajar kelihatan seperti tertarik dengan -aedah -aedah
Segitiga /ari ini. Terdapat segelintir pelajar yang boleh menjawab proses inhalation
(menarik nafas) dan e"halation (menghembus nafas) ini walaupun saya belum
menerangkan kaedah tersebut& Pelajar juga kelihatan seronok kerana mereka boleh
memahami proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation (menghembus nafas) ini
yang diberikan dengan lebih mudah& Pelajar juga mengaku bahawa mereka lebih
mudah ingat langkah$langah yang diterangkan berbanding kaedah biasa sebelum ini&
-egembiraan terbayang di wajah mereka apabila saya mengembalikan kertas jawapan
ujian pos mereka kerana kesemua mereka mendapat markah yang lebih baik
berbanding ujian pra& 0al ini boleh dilihat pada /adual 5&6 yang menunjukkan
perbandingan markah antara 4jian Pra dan 4jian Pos & Terdapat peningkatan yang
ketara pada markah pelajar pada 4jian Pos berbanding 4jian Pra& Semasa 4jian Pra,
markah tertinggi yang pelajar peroleh ialah 35 markah berbanding 3; markah dalam
4jian Pos&
KAJIAN TINDAKAN Page 13
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
/adual 5&6 1 Perbandingan *ilangan Pelajar ,engikut ,arkah yang .iperoleh untuk
4jian Pra dan 4jian Pos 3
".".3. Refleksi 1uru
Saya merasa seronok kerana pelajar lebih mudah faham cara mengingat proses
inhalation (menarik nafas) dan e"halation (menghembus nafas) dengan menggunakan
-aedah Segitiga /ari& Saya juga mendapati lebih mudah meminta mereka menjawab
soalan berkaitan proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation (menghembus
nafas) berbanding sebelum ini& Sebelum ini saya sentiasa perlu menerangkan
bagaimana hendak mengingatkan proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation
(menghembus nafas) kerana pelajar sering keliru dan seterusnya melakukan kesilapan&
?amun demikian, melalui -aedah Segitiga /ari ini saya hanya perlu meminta
pelajar mengingati pergerakkan jari yang seterusnya meminta pelajar membuat latihan
mengikut kehendak soalan& Saya juga berasa lebih yakin dengan kemampuan pelajar
untuk menjawab soalan berkaitan proses inhalation (menarik nafas) dan e"halation
(menghembus nafas) seterusnya menguasai tajuk The Process of nhalation B
!"halation# bagi pelajar tingkatan 3 Adil mengikut -aedah Segitiga /ari&
KAJIAN TINDAKAN Page 14
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
,arkah *ilangan Pelajar
4jian Pra 4jian Pos
3; $ 3
35 3 3
36 3 3
33 6 5
32 5 ;
33 ; 5
37 3 3
< 6 2
: 2 3
= 3 $
; $ $
5 3 $
/umlah 2: 2:
8.9 0)%)71)7 U7#UK K)-2)7 !5#5RU!7:)
4ntuk kajian seterusnya saya mencadangkan agar satu kajian dijalankan
menggunakan -aedah Segitiga /ari terhadap pelajar Tingkatan 3 yang lemah untuk
meningkatkan kemahiran mereka menjawab soalan berkaitan proses inhalation
(menarik nafas) dan e"halation (menghembus nafas) dengan lebih baik&
(2(L2O1R)F2
,a'niyah ,d /aafar, *ahagian Perancangan .an Penyelidikan , ,anual -ajian Tindakan,
-uala 8umpur, *ahagian Perancangan dan Penyelidikan .asar Pendidikan, -ementerian
Pelajaran ,alaysia&
*uku Teks Sains Tingkatan 3, -ementerian pelajaran ,alaysia 2776, -uala 8umpur
-ementerian Pelajaran ,alaysia, 0uraian Sukatan Pelajaran Sains -*S,
Tingkatan 3, Pusat Perkembangan -urikulum, -uala 8umpur&
%ogayah Abdullah, /urnal -ajian Tindakan ?egeri /ohor 277; &
KAJIAN TINDAKAN Page 15
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR
8A,P%A?
KAJIAN TINDAKAN Page 16
MOHD RAFIZAL BIN SHAFIEE - SMK AIR TAWAR