RAMATIS

Kun la partopreno de la spirito

ATANAGILDO
LA MISIO DE ESPERANTO
Verko de
RAMATIS
pere de la Spirita mediumo
HERILIO MAES
!"""
1
La apitroj estas parto de la verko "La Postvivado de la
Spirito". La atoro estas la Spirito Ramatis pere de la brazila
mediumo Hercilio Maes en la jaro 1!". #stas la unua paso de la
#ldonejo "$on%ecimento" celante la disvasti&ado de Spirita
'oktrino tra la mondo pere de #speranto. La verko estas tre
konata en la portu&ala lin&vo.
La #ldonanto.
(
O#RAS DE RAMATIS $
1. ) vida no planeta Marte Herc*lio M+es 1!! Ramatis ,reitas -astos
(. Mensa&ens do astral Herc*lio M+es 1!. Ramatis $on%ecimento
/. ) vida alem da sepultura Herc*lio M+es 1!0 Ramatis $on%ecimento
1. ) sobreviv2ncia do #sp*rito Herc*lio M+es 1!" Ramatis $on%ecimento
!. ,isiolo&ia da alma Herc*lio M+es 1! Ramatis $on%ecimento
.. Mediunismo Herc*lio M+es 1.3 Ramatis $on%ecimento
0. Mediunidade de cura Herc*lio M+es 1./ Ramatis $on%ecimento
". 4 sublime pere&rino Herc*lio M+es 1.1 Ramatis $on%ecimento
. #lucida56es do al7m Herc*lio M+es 1.1 Ramatis $on%ecimento
13. ) miss+o do espiritismo Herc*lio M+es 1.0 Ramatis $on%ecimento
11. Ma&ia da reden5+o Herc*lio M+es 1.0 Ramatis $on%ecimento
1(. ) vida %umana e o esp*rito imortal Herc*lio M+es 103 Ramatis $on%ecimento
1/. 4 evan&el%o a luz do cosmo Herc*lio M+es 101 Ramatis $on%ecimento
11. Sob a luz do espiritismo Herc*lio M+es 1 Ramatis $on%ecimento
1!. Mensa&ens do &rande cora5+o )merica Paoliello Mar8ues 1.( Ramatis $on%ecimento
1.. -rasil9 terra de promiss+o )merica Paoliello Mar8ues 10/ Ramatis ,reitas -astos
10. :esus e a :erusal7m renovada )merica Paoliello Mar8ues 1"3 Ramatis ,reitas -astos
1". #van&el%o9 psicolo&ia9 io&a )merica Paoliello Mar8ues 1"! Ramatis etc ,reitas -astos
1. ;ia&em em torno do #u )merica Paoliello Mar8ues (33. Ramatis Holus
Publica56es
(3. Momentos de re<le=+o vol 1 Maria Mar&arida Li&uori 13 Ramatis ,reitas -astos
(1. Momentos de re<le=+o vol ( Maria Mar&arida Li&uori 1/ Ramatis ,reitas -astos
((. Momentos de re<le=+o vol / Maria Mar&arida Li&uori 1! Ramatis ,reitas -astos
(/. 4 %omem e o planeta terra Maria Mar&arida Li&uori 1 Ramatis $on%ecimento
(1. 4 despertar da consci2ncia Maria Mar&arida Li&uori (333 Ramatis $on%ecimento
(!. :ornada de Luz Maria Mar&arida Li&uori (331 Ramatis ,reitas -astos
(.. #m busca da Luz >nterior Maria Mar&arida Li&uori (331 Ramatis $on%ecimento
(0. ?otas de Luz -eatriz -er&amo1. Ramatis S7rie #lucida56es
(". )s <lores do oriente Marcio ?odin%o (333 Ramatis $on%ecimento
(. 4 @niverso Humano Marcio ?odin%o (331 Ramatis Holus
/3. Res&ate nos @mbrais Marcio ?odin%o (33. Ramatis >nternet
/1. Aravessia para a ;ida Marcio ?odin%o (330 Ramatis >nternet
/(. 4 )stro >ntruso Hur A%an 'e S%id%a (33 Ramatis >nternet
//. $%ama $r*stica Borberto Pei=oto (333 Ramatis $on%ecimento
/1. Samad%i Borberto Pei=oto (33( Ramatis $on%ecimento
/!. #volu5+o no Planeta )zul Borberto Pei=oto (33/ Ramatis $on%ecimento
/.. :ardim 4ri=Cs Borberto Pei=oto (331 Ramatis $on%ecimento
/0. ;ozes de )ruanda Borberto Pei=oto (33! Ramatis $on%ecimento
/". ) miss+o da umbanda Borberto Pei=oto (33. Ramatis $on%ecimento
/. @mbanda P7 no c%+o Borberto Pei=oto (33" Ramatis $on%ecimento
/
13. 'iCrio MediDnico Borberto Pei=oto (33 Ramatis $on%ecimento
11. Medinunidade e SacerdEcio Borberto Pei=oto (313 Ramatis $on%ecimento
1(. 4 Ariun<o do Mestre Borberto Pei=oto (311 Ramatis $on%ecimento
1/. )os P7s do Preto ;el%o Borberto Pei=oto (31( Ramatis $on%ecimento
11. Reza ,orte Borberto Pei=oto (31/ Ramatis $on%ecimento
1
Pa%o& Lumo ka' Amo

RAMATIS
!

RAMATIS
'um unu el siaj reenkarniFoj9 R)M)AGS vivis en Hindoinio en la 13Ha jarcento.
>nstruisto kaj sacerdoto en multaj inicaj sanktejoj de Hindujo9 li estis konata kiel
R)M)HAIS a SJ)M> SR> R)M)HAIS kaj insti&is la unui&on de la <ilozo<iaj skoloj
de 4riento kaj 4kcidento. #l tio naskiFis la K,rataro de la Lruco kaj Arian&uloM9 kies adeptoj
sekvas la instruojn de :esuo9 kiel anka la laborojn de )ntuljo9 Hermeso9 -ud%o9 Lon<uceo9
Lazio kaj aliaj &randaj disvasti&antoj de la plej altaj idealoj kaj etikHmoralaj konceptoj.
>nter la verkoj inspiritaj de R)M)A>S9 kun la partopreno de la spirito )A)B)?>L'49
aperis en 1!"Ha la KPretervivado de la SpiritoM9 danke al la mediumeco de la brazilano
Herc*lio Maes. La kvin apitroj de tiu libro dediitaj al #sperantoN estas nun eldonitaj en la
>nternacia Lin&vo.
.
PRI LA A(TORO

'um unu el siaj reenkarniFoj9 R)M)A>S vivis en Hindoinio en la OHa
jarcento. >nstruisto kaj sacerdoto en multaj inicaj sanktejoj de Hindujo9 li estis konata kiel
R)M)HAIS SJ)M> SR> R)M)HAIS kaj insti&is la unui&on de la <ilozo<iaj skoloj de
4riento kaj 4kcidento. #l tio naskiFis la ",rataro de la Lruco kaj Arian&ulo"9 kies adeptoj
sekvas la instruojn de :esuo9 kiel anka la laborojn de )ntuljo9 Hermeso9 -ud%o9 Lon<uceo9
Lazi kaj aliaj &randaj disvasti&antoj de la plej altaj idealoj kaj etikHmoralaj konceptoj.
>nter la verkoj inspiritaj de R)M)A>S9 kun la partopreno de la spirito
)A)B)?>L'49 aperis en 1!"Ha la "Pretervivado de la Spirito"9 danke al la mediumeco de la
brazilano Hercilio Maes.
La kvin apitroj de tiu libro dediitaj al #speranto9 estas nun eldonitaj en la >nternacia
Lin&vo.
0
INDE)O
La misio de esperanto anta*parolo +
Esperanto,akademio ka' -ia modela or.ani/ado$ 0
La misio de esperanto sur la tero !1
2klari.o' de Ramatis pri la temo pritraktita de Atana.ildo3
La mantro' ka' la lin.4o esperanto 1"
La spirito de esperanto 15
Esperanto ka' spiritismo 56
7amen8o9 ka' esperanto 51
"
LA MISIO DE ESPERANTO
ANTA(PAROLO$
4ni scias9 ke en -razilo la spiritisma movado <orte kaj delon&e subtenas la
disvasti&on de #speranto.
;i certe jam demandis vin kelk<oje9 kialP
:en nova kaj meditenda versio de la %istorio de #speranto9 Fia deveno kaj misio en la
mondo9 la rolo de Qamen%o< kaj la estonteco de la lin&vo.
"LR#'> )R B# LR#'>" jen la dilemo de la modema pra&mata %omoS
Sed iu vera esperantisto sentas intuicie9 ke #speranto ne %avas nur radikojn en la
materia mondo9 ke Fia disvasti&ado ne sekvas racian lo&ikon9 ke la persekutoj kaj skismoj ne
sukcesis morti&i Fin. Tu eble pro ia supernatura mistera intervenoP
Lial la semoj de #speranto estas tiel dise Uetitaj sur la AeronP Tu veras la
onidiro9 ke esperantisto naskiFas jam simpatia al la >nternacia Lin&voP Lie li subite akiris
tiun simpationP Liel estos la sopirata <ina venko de #sperantoP
)l iuj i demandoj klere respondas la atoro9 donante certecon kaj konsolon al niaj
o<te "lacaj batalantoj"9 ke la "bela sonFo de %omaro por eterna benV e<ektiviFos S"
-raziljo9 aprilo (333
Licio de )lmeida $astro

ESPERANTO,AKADEMIO
KA: ;IA MODELA ORGANI7ADO$
Demando: Pere de kelkaj medi umaj verkoj ni est is informitaj ke
ekzistas en la transmondo institucioj speciale dediilaj al la studado de Esperanto
kaj ia disvastigado sur la Tero, kies organizado kaj taskoj estas pli kompleksaj ol tiuj
de la edukaj institucioj de nia materia mondo. u tiuj informoj, verdire, temas
nur pri ladindaj klopodoj de la spiritoj por instigi nin al lernado de Esperanto
por transformi in en internacian idiomon!
Atana.ildoW Sendube la studpro&ramo en nia medio estas pli &rava kaj
kompleksa ol kion vi ima&as. )nstata naskiFi el "subitaj ideoj" a "&eniaj inspiroj"
neatendite aperintaj en la %oma cerbo9 Fi obeas sciencajn &vidliniojn9 kiel okazas kun la
inventoj kaj surteraj malkovroj9 kiuj estas <rukto de lon&dara kaj %eroa sindedio de la
spiritoj en nevideblaj mondoj.
Demando: u ekzistas en via metropolo institucioj lernejoj por la studado
de Esperanto!
Atana.ildoW #n iuj &randaj spiritaj komunumoj9 kiuj astrale irkaas la
e<ajn landojn de la Aero9 ekzistas studrondoj de #speranto9 ar verdure temas pri lin&vo9
kiu devas interesi iujn popolojn de la ter&lobo.
#n la metropolo de la ?randa Loro ekzistas #speranto)kademio9 mirinda institucio9 kiu sin
dedias al la studado kaj disvasti&o de la nobla kaj <rata internacia lin&vo. La spiritoj9 kiuj
atenti&is vin pri la &raveco de la lin&vo #speranto9 meritas vian maksimuman respekton9 ar
ili klopodas por ke vi akiru la plej mirindan kaj dian rimedon por la kompreno kaj <ratiFo inter
la %omoj9 perc de la parolo.
Demando: "a revelaci o pri la ekzi st o de Esperanto#kademio en la
metropolo de la $randa %oro vekas nian intereson ar pere cle mediumaj
komunika&oj, ni nur eksciis pri la ekzisto de simplaj lernejoj en la spaco, kie oni
studas Esperanton. u ni povas koni detale la organizadon de la #kademio de vi
citita!
Atana.ildo< Aemas pri avan&arda institucio pri studo kaj disvasti&o de tiu
lin&vo9 ar Fi plenumas la bezonojn de la Xatantoj de #speranto9 enkaniFintaj kaj
elkamiFintaj spiritoj. Yi administras kompletan kurson de #speranto9 kun iuj detaloj pri Fia
%istorio ek de Fia malproksima ori&ino9 samtempe antavidante iujn estontajn
rezultojn de la natura pro&reso de la lin&vo9 konservante senesan inspiran kontakton kun la
surteraj esperantistoj.
La titolo ")kademio" kiun oni donis9 apena utilas por relie<i&i la &radon de
Fia respondeco en la %ierarkio de la esperantistoj laborantaj. La spirito de Qamen%o< mem
%avis la oportunecon orienti Fin9 anta ol enkarniFi en Pollando. Lrome9 dum aliaj vivoj li
kolektis inter la rasoj %ebreaj kaj &rekaj de la pasinteco la necesan materialon por kunmeti la
13
menciitan idiomon. La #sperantoH)kademio de nia metropolo estas institucio e<ike ekipita
por atin&i kompletan sukceson en la dissemado sur la Aeron de la nobla internacia lin&vo.
Yi etendas sian bon<aran in<luon ne nur super kelkaj elstaraj esperantistoj
enkamiFintaj en -razilo9 sed anka super aliaj9 kiuj anka laboras lau inspiro de la postulatoj
de la bon<arantoj de spiritismo9 en de<initaj &co&ra<iaj zonoj sub la jurisdikcio de nia astrala
metropolo.
Demando: u vi povus priskri'i al ni la astrofizikan situon cle la Esperanto(
#kademio en la metropolo de la $randa %oro!
Atana.ildo< Yi situas en la okcidenta parto de nia metropolo9 kie troviFas la plej
&rava &nipo de konstruaUoj9 kiuj konsisti&as la universitatan komplekson. TiHlasta kuni&as la
plej avan&ardajn instituciojn de scienca9 arta kaj <ilozo<ia peda&o&io kaj de spirita moralo9
kiuj o<ertas valorajn lecionojn kaj di<inas utilajn kaj prudentajn &vidliniojn por siaj protektitoj9
kiuj devas renaskiFi sur la Aero cele al plenumo de &ravaj misioj. La spiritoj aliFintaj al tiaj
institucioj klopodas atin&i la plej altan psikan per<ektecon kaj asimili maksimumajn
konojn en akordo kun sia mensa kompreno. Preska iam ili estas kandidatoj al enkarnFo
en -razilo akceptante la taskon ampleksi&i la spiritajn konojn sur la Aero. Pro tio kelkaj el ili
akceptas la noblan mision diskoni&i
#speranton inter viaj samlandanoj. La spiritoj9 kiuj alvenas iHt ien el aliaj rasoj a
astralaj komunumoj9 dezirante enkamiFi en la &eo&ra<ia re&iono de -razilo
superri&ardata de la metropolo de la ?randa Loro9 bezonas staFon pri mensa
per<ektiFo kaj psikolo&ia adaptiFo en iHtiuj edukaj institucioj de la universitata komplekso. Aio
estas necesa kaj postulata por pli bona rezulto kaj plej baldaa inte&riFo kaj a<ineco de
la elkamiFintaj elmi&rintoj kun la brazilaj moroj kaj la novaj kutimoj al kiuj ili devos
adaptiFi en la <izika mondo. Aemas pri rimedo kiu9 krom io9 %elpas ilin venki la neeviteblan
spiritan sadadon tre komunan ankora en kelkaj animoj9 kiuj subite XanFas siajn malnovajn
jarmilajn kutimojn9 la kondiojn en aliaj &eo&ra<iaj klimatoj kaj la %omajn morojn de pasintaj
vivoj.

Demando: u vi bonvolu doni al ni pli klaran ideon pri la neces o de
ps i kol ogi a adapt i o, por l a s pi r i t oj , ki uj reenkarnias en fizika medio
malsama al tiu pri kiu ili alkutimiis en antaaj vivoj?
Atana.ildo< Sendube estas tre &randa la di<erenco de adaptiFo al surtera
vivo inter spirito de orientano9 mistika kaj introspekta9 kaj eropano a amerikano9 dinamika
kaj objektiva9 preska iam en zor&o pri sia "ekonomia sendependeco" en la provizora mondo
de la karno.
#kzistas &randaj psikaj kontrastoj kaj kondii&oj rezultantaj de ant aaj enkar ni Foj 9
ki uj povas pr ovoki spi r i t an nekon<ormecon en animo tro sentema9 kiam Fi
reenkamiFas en medio kontraa al siaj karaktero kaj kutimaj emocioj. Aiam naskiFas
en la animo situacioj de sen<rukta mizantropeco kaj sadado9 kiuj a&renas kaj
subpremas9 laeble provokante ekstreman melankolion.
Demando: u estus por vi ficile priskri'i al ni pli detale la Esperanto(
#kademion precipe koncerne ian eksteran firmon a la stilon, kiun oni elektis en
akordo kun ia internacia finkcio!
11
Atana.ildoW La konstruaUo de la #sperantoH)kademio konservas en siaj
linioj la &rekan stilon9 kiu rememori&as la arkitekturan &uston de la jarcento de
Periklo sub la ma&ia inspiro de ,idio. Yia interno mirinde adaptiFas al la edukaj
bezonoj de la spiritoj9 kiuj tie studas #speranton jam multe anta ol naskiFi en -razilo.
Aemas pri institucio ta&a por doni la plej avan&ardajn lin&vajn instruojn pri la netrala
idiomo intemacia. Yia eduka rolo etendiFas preter la plej avan&ardaj edukaj
klopodoj de la nuna jarcento9 preti&ante esperantistojn por la brazila teritorio9 kiuj
tie naskiFas jam re&itaj de plej pura kaj sankta idealo por la a<ero.
4bservant e l a #sperant oH)kademion de l a supro de promontoro9 &i
aspektas kiel pitoreska kaj &i&anta marHstelo etendante sep branojn a sep
rektan&ulajn <in&rojn9 kies ekstremoj estas per<ekte rondaj kiel pintoj de %omaj
<in&roj. Ri&ardante la konstruaUon9 &i rememori&is al mi la <ormon de &rande&a mano
kun sep <in&roj kiu9 etendita sur &randa sur<aco de smeralda &reso plena je diantoj9
violoj9 verbenoj kaj azaleoj9 <ormis soran oazon irkaitan de allo&aj boskoj. Tirka tiuHi
&i&anta konstruaUo9 la bedoj estas plenaj de <loroj irkaante Fian tutan bazon en <ormo de
koloritaj zonoj9 kiuj elsendas lumajn kaj polikromiajn re<lektojn kiel manpleno da juvelH
Xtonoj banitaj per plej pura matena roso. La centro de la konstruaUo similas al
&rande&a vertebra kolumno9 ar tie leviFas dika kaj larFa turo9 irka ducent <utojn alta9
tajlita en tre delikata kaj lumineska astrala substanco kaj emerFanta el milda poluseco
kaj blanka lumo9 kiu kelk<oje akiras tre klarHdelikatan nuancon lazurHlila. #l tiu &rande&a
ronda turo9 kiu verdire <ormas la arkitekturan akson de la tuta konstruaUo9 eliras sep aloj
1!3 <utojn altaj9 simetrie separitaj la iuj <lankoj9 kiel radiusoj de tiu akso. #n la konverFa
punkto de la sep aloj de la konstmaUo9 staras majesta kupolo palkremkolora kun re<lektoj
topazaj9 kiu aspektas kiel vasta lampXirmilo a lumHXirmilo9 la surtera <ormo.
Tiuj sep aloj de la konstruaUo estas inter si separitaj per vastaj <unel<ormaj Fardenoj9
kies plejmulto da <loroj estas nekonata sur la Aero. >li elvokas la <i&urojn de pokaloj9
kalikoj a tasoj el tre pura kristalo9 penetritaj per lumoj kaj koloroj9 kiuj XanFiFas en siaj
nuancoj kaj <loraj relie<oj kon<orme la observan&ulon kaj en akordo kun la murmuro
produktita de la brizo. Multaj <loraj &nipoj kreskas interplektitaj en <ormo de veluraj
kaj travideblaj kordonoj9 superante la nivelon de la vastaj <enestroj de la triaj etaFoj
de la aloj. Poste ili kliniFas en <i&uro de bele&aj kandelin&oj el dia<anaj <ili&ranoj
spiral<ormaj.
TuHtiuj subtenas mirindajn <lorHbukedojn kompareblajn al manpleno de pendantaj
diantoj teksitaj per <adenoj de plej <ascina koralo.
La aloj de la #sperantoH)kademio staras inter belaj tlor bedoj9 meze de tre delikataj
velurHtapiXoj9 verdHnuancaj kaj punktitaj de <loroj el koloroj rubena9 sa<ira kaj
topaza9 kiuj dekoracias la mirindan pejzaUon.
>li emerFas super la plej altaj arbaretoj kaj artisme plektiFas al la centra turo9 kiu
superri&ardas la buntHkoloran panoramon9 relie<i&ante sian imponan kupolon super la
smeraldHverdo de la irkaantaj boskoj. #n la supro de la larFaj kaj lumaj <enestroj9
mal<ermitaj en la alabastraj muroj9 la plej altaj arboj pendi&as ravajn <lorH&rapolojn.
>li memori&as la rarajn parazitojn kaj orkideojn de la brazilaj arbaroj9 al kiuj
kelkaj estas similaj al la buntaj specioj9 kiuj ornamas la <lorajn ipeojn de la Aero.
Pro la brizo9 tiuj par<umitaj <lorHbukedoj <la&ras9 pelante la balzamajn aer H
kurentojn al la interno de la konstruaUo9 kiu pleni&as per la aromo kaj re<reXi&a
mildeco de la astrala ze<iro.
La studHsalonoj kaj la kon<erencejoj <ariFas penetritaj per koloroj ielblua kaj
rozlila9 kiuj devenas de la <luideca vibrado de la medio kaj dole akordas sub la amema kiso
de la astrala lumo. Aemas pri koloroj nepriskribeblaj sub kies in<luo mi restis
ekstreme kortuXita9 dum mia animo mer&i&is en plej teneran atmos<eron de paco kaj
1(
spirita amemo. )nta iHtiu mirinda konstruaUo de la #sperantoH)kademio9 kies e<aj
trajtoj estis inspiritaj de la %elena beleco9 mi ne povis eviti la elvokon de karmemora
?rekujo9 kiu por mi estis unu el la plej armaj scenejoj de spirita lernado9 multe pli <rue
ankora ol la "descendo" de la ne<or&esebla Bazoreo al la mallumoj de planedo Aero.
Rememorante la mirindan klopodon de la &rekaj <ilozo<oj H inter kiuj vivis anka
Qamen%o<9 esplorante la dian %armonion inter la penso kaj parolHsonoro H mi malkovris en
la majestaj konturoj de la #sperantoH)kademio de nia metropolo9 <clian dari&on de tiu
pasinteco ankora tiom si&ni<a por mia spirito.
Aion9 kion la &rekoj ne %avis tempon reali&i en tiu epoko tiel malproksima9 la
teknikistoj9 la mentoroj kaj la studemuloj de #speranto sukcesis konkreti&i por la
evoluo de la <rata internacia lin&vo.
Demando: %ial la arkitektura aspekto de #kademio estis inspirita de
la greka stilo kaj ne de 'razilaj konstruajoj, kio estus pli simpatia al la 'razila anaro de
la $randa %oro!
Atana.ildo< La plimulto de la spiritoj de nia komunumo lon&e vivis en
#&iptujo9 Hindujo kaj ?rekujo kaj nur unu du<oje ili reenkarniFis en -raziloN pro tio
ili ankora estas sentemaj al la in<luo de tiuj landoj. #n sia psika karaktero la
loFantoj de nia metropolo estas pli &rekaj ol brazilaj. Pro tio en niaj konstruaUoj ankora
re&as la <undamentaj linioj de la &reka arkitekturo9 mal&ra ke la metropolo estas plejparte
loFata de spiritoj elkarni&intaj en -razilo kaj de kelkaj posteuloj de popoloj9 kiuj
elmi&ris al iHtiu teritorio de via &lobo. :en la motivo9 kial cn la #sperantoH)kademio9
kiel anka en la Palaco de lV)rtoj de la metropolo9 re&as la noblaj linioj de la mirinda
arkitekturo de la %elena civilizacio9 en kies scenejo moviFis la &randiozaj kaj impresaj
<i&uroj de Sokrato9 Platono9 Pita&oro9 )polonio de Aiano9 )naksa&oro9 )ristotelo kaj aliaj.
La astrala panoramo de nia t rankvi la metropolo kun Fi aj emoci aj rememoroj de
l a pat ruj o de ,i di o kaj Peri kl o9 per<ekt e %armonias kun la karaktero de Fiaj
enlo&antoj9 kiuj ankora vibras anta la rememoroj de ?rekujoS
La spirito ne posedas naciecon9 sed mal&ra tio ne povas nc senti pre<eron a
simpation por la pejzaUoj en kiuj plej lon&e restadis dum la spirita lernado kaj
<ormis la plej vivaj n konturojn de sia senmorta konscienco.
Demando: u ne est as devi ga ununura st i l o en l a konstruado de
aliaj Esperanto(#kademioj, kiu e'le efektiviu en aliaj astralaj kolonioj!
# u tiuj konstnia&oj nur o'eas la arkitckturan guston kaj )a psikologian
karaktcron de siaj fondintoj*! En i(lasta kazo, u la tipo de arkitekturo ne kontrastas
kun la internacia sento, kiun Esperanto posedas!
Atana.ildo< Liel mi jam diris al vi9 la diversaj spiritaj kolonioj9 kiuj
irkaas la Aeron9 estis <onditaj cn la apo&eo de la civilizacioj ina9 &reka9 %indua9 e&ipta
kaj araba. Pro tio ili ankora konservas sian malnovan "psikan <undamenton"9 kiu
miksas ilian artisman karakteron kaj la arkitekturan spiriton de iliaj antikvaj rasoj9 e
kiam ili renovi&as sian restadon en la Aransmondo. Lelkaj publikaj administrantoj de la
Aero reali&as konstruaUojn la arkitekturaj stiloj9 kiuj memori&as aliajn rasojn kaj scenejojn
malsamajn al tiu de ilia patrujo9 u neP Aemas pri pre<cro9 preska iam diktita de ilia psiko
ankora kondiita de la rememoroj pri malnovaj konstruaUoj de lV pasinteco. Aio
okazas al la spiritoj de antikvaj babilonanoj kaj e&iptoj9 kiuj enkarniFinte inter la
nordHamerika popolo9 sin dedias al monumenta kaj <araona arkitekturo9 kiun ili
1/
multe aprecis en la pasinteco. La&rade kiel evoluas kaj or&anizi&as la modestaj
inst it ucioj pri studado de #speranto en la astral o9 Fiaj konstruaUoj stari&as
interkonsente kun la arkitektura stilo aparte ta&a al la &usto kaj temperamento de la
plimulto de la spiritoj lo&antaj en la sama komunumo kaj ne la ia speciala modelo. #n
nia aktuala evolua stadio9 ni estas ankora tre malproksimaj al vivo pure spirita9 ar tre
limi&ita estas nia liberi&o de la moroj al kiuj ni tiel alkutimiFis en la spuroj de jam
travivitaj jarmiloj. Aial la konstruaUoj de la centroj9 studHrondoj 9 lernejoj 9
departementoj kaj akademioj de #speranto dissemitaj tra la astralaj kolonioj9
kvankam direktitaj al sama celo9 di<erenci&as pri la arkitektura stilo9 elektita en akordo kun
la psika karaktero de iliaj enloFantoj kondiita de la pasinteco. #n la diversaj spiritaj
komunumoj9 kiuj irkaas la Aeron9 ekzistas #speranto)kademioj konstruitaj la stiloj
araba9 ina9 e&ipta9 &reka9 %indua kaj e babilonia9 persa kaj kaldea9 kiel anka &i&antaj
konstruaUoj rektHliniaj kaj tre modernaj9 <ortike tajlitaj en la luma substanco de astralo. TiH
lastaj respe&ulas la stilon de la epoko en kiu vi vivas kaj oni povus di<ini ilin kiel
esperantistaj n instituciojn plej <unkciajn en la AransmondoS
Demando: Krom la arkitektura stilo de la EsperantoAkademio de
4ia metropolo& =u 4i po4us priskri>i al ni alia'n aspekto'n de -ia ekstera 9ormo?
Atana.ildo< 4ni notas en la konstruaUo la inspiron de la &enia arkitekto9
kiu kapablis ne nur stampi en Fin la severan stilon9 la masivon kaj la &rekan
arkitekturan stnikturon9 sed %armonie akordi &in kun la linioj dinamikaj9 delikataj
kaj <or&litaj de la modernaj konstruaUoj. )l la majesta konstruaUo kondukas lon&a kaj larFa
avenuo9 kiu ekiras de la metropola centro kaj <iniFas ekzakte anta la &randa
portalo de la )kademio. Yi aspektas kiel vasta kurejo el topazHkolora porcelano9
kies re<lektoj %elH<lavaj brile&as inter la densaj bedoj de luma silkHverda ve&etalaro.
iHtiuj bordas la avenuon <ormante arman vivantan kadron de mildaj karminaj
nuancoj. La &rande&a portalo de la konstruaUo kondukas al vasta Xtupar placeto el koloro
lazurHcindra vitreca9 irkaita de a&rabla Xtuparo skulptita en tono rozHlila9 kiu <ormas
allo&an kadron kicl bazo de luksa monumento. Sur vasta XtuparHplaceto9 kiu plej
aspektas kiel mirinda polurita salono inter verdaj <rondoj9 stariFas sep sveltaj kolonoj9
skulptitaj per <risoj el barelie<o9 subtenantaj la &i&antan te&menton <aritan el ununura
peco.
TiHlasta estas &rande&a slabo cl rozHkolora vitro kristala kaj tre klara9 kie sunHlumo
evidenti&as iuj n internaj n kaj <ascinantajn relie<ojn9 kies nekredebla <ili&rano
miri&us la plej &enian surteran oraUistonS La brodaUoj re<lektiFas sur la polurita pavimo el
milda cindra koloro9 kiu trans<ormiFas en <ascinantan spe&ulon re<lektante siajn relie<ojn kaj
la kolorojn de la &i&anta supra verando. Liam la brizo movas la astralajn <luidojn9 kiuj
penetras en la medion9 multobliFas la lilaj re<lektoj kaj la nuancoj rozaj kaj salmH
koloraj. >li akordas kun la delikataj tonoj lazurHielaj9 kiuj plej aspektas kiel polvo dc
blankeco irizita de la suno kaj Xvebanta irka la alabastraj kolonoj. La portalo majcsta9
sed sen la troi&oj de senutila pompo9 situas en la centro dc la alabastra <asado kaj9 pli
antae9 paralele viciFas la sep kolonoj9 kiuj subtenas la mirindan slabon el roza
kristalo9 kiu kovras la <rontan arcon. Super la portalo9 kiun dare envolvas bunta
areolo9 staras lalon&e <ili&rana <riso el arabeskoj kaj <ajnaj &irlandoj la du sa<iraj
nuancoj9 %ela kaj mal%ela. Pli malsupre9 sur la &randioza <asado de la portalo9
troviFas la esperantista blazono de la )kademio de la Metropolo de la ?randa Loro.
Aemas pri belaspekta kruco tajlita en la plej bela lazuro9 kiun mi iam vidis. #n la
kuniFo de la du brakoj staras &randa rozHkolora koro kun terH&lobo en la centro9 kies
oceanoj estas smeraldHkoloraj kaj la kontinentoj %elHverdaj kontraste kun la mal%elH
11
verdo de la terHrelie<oj. La tuto de iHtiu allo&a blazono elstariFas sur <ono de luma
aro9 kiu mildc evidenti&as la konturojn de la ielHlazura kruco polarizante Fin per arFenta
tono kaj elradiante dolajn rebrilojn kontra la alabastra koloro de la akademiaj muroj. Sur
la ekvatoro de iHtiu ter&lobo staras %elHviola zono enkadri&ita en du arFentaj <risoj. Sur la
zono9 per senmakulaj blankaj literoj altrelie<aj9 oni le&as la <razon tiel konatan de la
surteraj esperantistojW "#speranto estas la #van&elio de la lin&voj". Pli poste mi
trovis aliajn similajn <razojn en la studejoj kaj laborHsalonoj de la )kademio9 interkiuj mi
notis precipe jenan maksimonW "#speranto estas la parolsim<onio de la Spirito9 pere de la %oma
instrumentalo".
La sveltaj kolonoj estas travideblaj kaj pinte maldikaj9 sed larFaj je la bazo. lli
staras sur sep kusenoj el marmora astrala substanco. Tiuj estas lume trapenetritaj kaj
evidenti&as siajn &raciajn volutojn kaj internajn relie<ojn. TiHtiuj lante supreniras Fis
kiam la <rondoj povas maldensiFi sur la sulkoj de <ajnaj brodaUoj9 kitij <ormas
kapricajn baledojn produktitajn de la spiraloj irka la supraj kapiteloj.
TiHtiuj alabastraj kolonoj <ariFas tre vivaj anka dumta&e kun la volutoj kaj
<ili&ranoj interne suprenirantaj en <ormo de topazaj kordonoj kun <olioj rozHlilaj9
elvokante la armajn orkideojn kaj la ravajn ve&etalajn parazitojn de la brazilaj
arbaroj.
'anke al tekniko9 kies klari&o ne eblas9 la tuta esperantista konstruaUo estas dare
mer&ita en dclikata aro de smeralda lumo9 kiu XuldiFas al ener&idona koncentrado irka
Fia %elkrema kupolo. TiHtiu estas bone&a kaptilo de sunHlumo9 kiun Fi kanali&as internen
de la centra turo sub <ormo de balzamaj emanaUoj kaj de tie radias kaj distribuas al
Fiaj sep aloj. Same kiel okazas dumnokte kun la volbo de la metropola templo9 la
kupolo de la )kademio similas al vaste&a kaj luma lampXirmilo9 kiu ornamas la
okcidentan re&ionon kiel allo&a <onto de polarizita lumo. AiuHi lumo <andiFas kun la
luma aro de la najbaraj konstruaUoj9 mirinde kontribuante por doni ielan %elecon
al <lorplena universitata kvartalo. La #speranto)kademio memori&as la <i&uron
de majesta palaco materii&ita per la ma&io de potenca orienta &eniulo9 kiu scipovis
kuni&i9 en Fia konstruado9 la amemon de sanktulo kaj la &enion de saFulo.
Demando: u la studoj kaj la edukaj la'oroj plenumitaj en la Esperanto(
#kademio de la metropolo de la $randa %oro estas su' la respondeco de departementoj
similaj al surtera pedagogia mekanismo! # u ili konsistas el rimedoj pure
mensaj, nur je inspira plano, lasante al la teranoj la elan taskon de lernado!
Atana.ildo< La #sperantoH)kademio de nia metropolo dividiFas en
diversaj departementoj destinitaj al laboroj kaj speciali&itaj studoj9 kunli&e kun aliaj
esperantistaj institucioj kaj asocioj ekzistantaj en la e<aj komunumoj dc elkarniFintaj
spiritoj apartenantaj al aliaj rasoj9 anka interesitaj pri la studado de #speranto. #n la
multaspektaj astralaj laboroj celantaj la surteran disvasti&on de la lin&vo #speranto
kunvenas miloj da teknikistoj9 <ilozo<oj9 sciencistoj kaj %istoriistoj9 kiuj9 post
konvena preparado9 renaskiFos en la diversaj surteraj rasoj9 sindone a&ante por >a
pro&reso de la nobla internacia lin&vo.
#nkarniFintoj kaj elkarniFintoj aktive laboras por la sukceso de la
internacieco de la lin&vo9 jen akcelante la disvasti&on de la parola mekanismo9 jen
partoprenante en <rataj movadoj de elstara spiriteco9 kiuj <acili&u la kristanan renoviFon de
la surtera civitano. ;erdire la "misio #speranto" ankora ne <iniFis ar9 paralele al
pro&reso mensa9 arta9 scienca kaj reli&ia de la surtera %omo9 aperos anka novaj
nuancoj de parola beleco9 kiujn nur la esperantista idiomo kapablos traduki pere de la
altaj inspiroj de siaj sideraj mentoroj.
1!
Demando: %ia esta la interna aspekto de i ( t i u Esperanto#kademio!
#tanagildo: La interno de iuj <akoj situantaj en la vastaj aloj kunli&itaj al
la centra kolono de la konstmaUo9 estas komplete dia<ana. La astrala lumo9 milda kaj
balzama9 transiras de unu ambro al la alia kaj el tiu miksaUo naskiFas la plej bclaj koloritaj
tonoj.
Lon<orme al la naturo de la mensaj kaj emociaj emanaUoj de la estaUoj tie eestantaj en
a&ordo kun la plenumataj laboroj9 la medio9 luma kaj kolorplena9 modi<iFas kaj
in<luiFas vibre. Lvankam dare persistas ununura lumHnuanco a aparta koloro kiel
brila <ono de la )kademia medio9 en iu alo oni povas distin&i kolorHtonon malsaman
kaj konvenan al Fia e<a <unkcio. Aemas pri nuanco9 kiu elstaras super la luma kaj
kolorplena konstanta <ono de la tuta institucio. anka la centra turo de la konstruaUo
posedas la eksterordinaran kapablon absorbi iujn kolorHnuancojn9 kiuj devenas de la
<lankaj apartamentoj9 kaj poste <andi ilin en unusolan lumHkvanton el bele&a
sidera koloro9 kies allo&on ne eblas priskribi per la limi&ita %oma esprimHmaniero.
TiHtiu mirinda <enomeno devenas de procedo9 kiun la teknikistoj de nia metropolo
uzas por kuni&i la vibrajn kampoj n de i uj medi oj de st udo kaj l aboro. Aiel i l i
trans<ormiFas en unusolan vibran modelon kiel nura amema kaj ener&iHdona amplekso9 kiu
kuni&os la mensajn kaj emociajn aspirojn de iuj esperantistaj laboristoj. TiHtiu
<andiFo de koloroj kaj psika sinteno de la animoj9 kiuj tie studas kaj laboras9 konsisti&as la
"lokan aron"9 tio estas la <undamenta "psika temo"9 kiu distin&as la <unkcion kaj
edukan karakteron de la #sperantoH)kademio inter la aliaj akademiaj institucioj
apartenantaj al la universitata kvartalo de la metropolo de la ?randa Loro. Post
kelka tempo mi povis pli bone kompreni i tiun mirindan <andiFon de koloroj kaj pensoj de
la laboremaj elkarniFintaj esperantistoj. Yi okazas kunli&e kun la tuta majesta medio de la
)kademio9 ar Fi si&ni<as anka valoran psikan provon kapablan ame penetri&i la
aron mem per la sublima inter<ratiFa mesaFo de #speranto.
Demando: u vi povus pli klare ekspliki al ni kiamaniere la koloroj akordias
kun la la'oroj realigitaj en iu salono cle la #kademio!
Atana.ildo< Mi konscias9 ke mi ne sukcesus kompreni&i al vi detale iHtiun
temon9 ar en nia metropolo la tekniko pri a&ado kaj pritrakto de la astrala substanco9 kiu
irkaas nin9 ne %avas analo&ion kun la a&ado en la kampoj de arto9 scienco arkitekturo de la
materia mondo.
TiHtie ni a&adas je la "ori&ino" de la <enomenoj9 kiujn nur poste vi konas kiel
"e<ikoj" de "kazo" ankora ne konata de viaj plej kompetentaj sciencistoj. La
<enomenolo&io de niaj a&oj precipe dependas de la astrala lumo9 kiu penetras en
iujn a<erojn kaj estaUojn de nia medio. Yi <luas el la intimeco mem de la substanco kaj
pro tio ni povas Fin manipuli sen produkti ombrojn a mis<ormiFojn. #n nia
metropolo la lumo estas la e<a elemento9 kiun ni manipulas por plenumi la bezonojn de
nia vivo kaj la rilatojn kun la medio. La samo okazas kun la <enomeno de la
koloro ar9 dum ni laboras kun elemento9 kiun ni konsideras la "spiriton" mem de la
koloro9 surtere la %omoj traktas la kolorHsubstancon a materialon9 kiu prezentiFas
letar&ia en sia ekstera aspekto9 ar &uste tie esas Fia inicpureco. llum la koloro
estas statika kaj inerta por la %omaj sensoj9 Fi9 anta la sentemo de nia perispirito9
montriFas en sia tre viva ori&ina pureco9 en kora vivHspirito9 kiu el<luas tra la plej densaj
ombroj de la materiaj <ormoj. La allo&a sento9 per kiu la sideraj teknikistoj aplikis la
1.
astralan koloron en la konstruaUoj kaj institucioj de nia metropolo9 ne baziFas
ekskluzive sur la kontrastoj pli malpli densHkoloraj a apena en la kombinado de allo&aj
tonoj9 kiel oni <aras sur la Aero. La nepriskribebla <ascino de nia koloro devenas
de intima kaj ener&iHdona akcelado9 kiu produktas la kuni&on de du a pliaj koloroj. Per
tiu unuiFo ili kreas novan "spiritan temon"9 kiu povas e<ike kaj a&rable in<lui en la
intimecon de iuj a<eroj kaj estaUoj en la irkao. #l tiu procedo9 kiu en la materia
mondo rezulti&us apena XanFon de koloro9 iHtie produktiFas mirindaj9 bon<araj modi<oj9
kiuj liveras <eliajn vibradojn en la psiko de Fiaj enloFantoj.
Te ni9 oni pro<itas la koloron en Fia propra <rekvenco9 kiu rekte in<luas nian psikan
kampon9 anstata %avi nur dekoracian e<ikon ekskluzive dependan de la <izika vidH
kapablo. Por via pli bona kompreno mi dirus9 ke la <enomeno okazas kiel se surtera
blindulo sinsekve enirus diversajn koloritajn lokojn kaj poste klari&us kun sekureco
iujn emociojn kaj Fojojn perccptitajn nur per la psikaj vibradoj tie ekzistantaj. Per iHtiu
ekzemplo estos por vi pli <acile kompreni kiel si&ni<e kaj spirite &rava estas la kolorHaranFo
en iu salono de la #sperantoH)kademio9 el kies procedo ori&inas di<initaj psikaj
kondioj9 kiuj <ariFas pli kon<ormaj al la unuopaj studoj.
Demando: +i ,atus kompreni ankora pli 'one vian klarigon pri la
karakterizoj de la koloroj, kiuj influas la Esperanto(#kademion. u vi povus kontentigi
nin!
Atana.ildo< $erte. Lon<orme al la naturo de la laboro9 studo a esploro
reali&itaj en iu salono de la #speranto)kademio9 restadas en Fi la necesa a pre<erata
koloro9 kiu plej estas a<ina kaj konsisti&as la emocian a ener&iHdonan etoson de la
medio. #n via mondo mem9 vi opinias9 ke la ruFo estas ekscita9 la verdo a<abla9 la
%elHlazuro sedativa kaj la violHkoloro melankolia9 u neP TiHtiu edi<a distribuado de lumo kaj
koloro kapablas veki en la laboristoj meditojn kaj spiritHstatojn9 kiuj plej akordiFas
kun la ekzakta karaktero de la plenumataj taskoj kaj edukaj celoj. Tiuj laboroj kaj
esperantistaj problemoj9 plenumitaj kaj solvitaj en tiuj salonoj9 devos esti ekzamenitaj kaj
aprobitaj de la akademia administracio9 kiu situas en la centra turo de la konstruaUo.
Aie konverFas la tuta atmos<ero de la sep aloj9 kie troviFas la studHsalonoj9 kiu poste
<andi&os en unusolan tonon a nuancon en akordo kun la spirita naturo kaj la misio de la
#sperantoH)kademio.
Sed mi ripetasW la mekanismo9 kiu in<luas la kolorojn kaj intervenas en la
psikon de la loFantoj de nia metropolo9 devenas de la lumo9 kiu estas la <undamenta
ener&io de la supera vivo9 la kies inspiro iuj a<eroj kaj estaUoj vivas kaj renoviFas. Liam
ni atin&as pli altan spiritan nivelon ni komprenas9 kc en iu ajn senco kaj mani<estiFa
plano9 la Lumo esta vere la e<a motivo de vivoS
;erdire9 'io esta lumo9 kiel diris apostolo :o%ano. Su<ias tion aserti kaj ni
kontentiFos scii9 ke la lumo9 en sia &randioza povo de spirita alemio9 si&ni<as la misteran
plasmon de 'io mem.
Demando: @u vi povus priskri'i al ni la specifan funkcion de iu el tiuj
departementoj de studo kaj la'oro ekzistantaj en la Esperanto(#kademio!
Atana.ildoW Mi ne povas prezenti al vi traktadon absolute detalan pri la
temo9 ar mi estas ankora modesta lemanto esperantista9 sin preparanta por la venonta
reenkarniFo. Mi ne par t opr enas kompl e t e l a l a bor oj n de l a a ka de mi a j
departementoj9 sed nur de Fia propa&anda <ako.
10
Aamen mi povas doni al vi ideon pri Fiaj e<aj <unkcioj9 kon<orme al via komprenH
kapablo9 raportante la or&anizadon de Fiaj departementoj9 kiuj estas jenajW
I H Hi st ori a 'epart ement oW Aemas pri l a akademi a departemento9 kiu tre
zor&e okupiFas pri la studado de iuj dialektoj kaj primitivaj lin&voj parolataj ek de
Lemurio kaj )tlantido9 inkluzive de la sanktaj idiomoj de la sacerdotaj klasoj de iuj
tempoj9 precipe em<azante sanskriton9 kiu &randparte pretervivis. Yi sin dediis aparte al
la ekzameno de la arjaj trunkoHlin&voj kaj lon&e pristudadis la latinon kun la celo kontroli la
ekzaktan naturon de Fiaj idiomaj radikoj kaj selekti l a <undament aj n t emoj n pl ej
t a&aj n por pl i <i rmi &i l a neXanFeblajn bazojn de la lin&vo #speranto. Pere de
siaj instruantoj9 iHtiu departemento inspiris Qamen%o< por ke li <ar sian &enian elekton
sur raciaj bazoj latinaj.
'anke al sia persista kaj %istoria laboro en la studado de temoj kaj vortoj9 kiuj
asociiFis por evidenti&i la psikolo&ion de l a rasoj 9 i Ht i u esperant i st a <ako povi s
mul t e %el pi l a "psiko<izikan" departementon9 kiu respondecas pri la psika dozado
de #speranto en iuj popoloj simpatiaj al la internacia lin&vo. #speranto9 kiel netrala
idiomo destinita servi la tutan %omaron9 bezoni s psi kan sel ekt an aron9 ankora
ne kompreneblan por viaj sensoj9 sed kapabla internacie adapti Fin al iuj popoloj
kreante simpatiajn emanaUojn kun la psika karaktero de iu %oma raso9 kiu akceptas
#speranton kiel sian duan lin&von.
Lel k<oj e9 t raduki st oU de unu > i n&vo al al i a9 t i el miskomprenas9 ke ili
XanFas la intiman ideon de kelkaj vortoj9 ar ili ne povas asimili la ekzaktan penson de la
atoro9 kiu estas komprenebla nur pere de la psika karaktero komuna al iu raso. #kzistas
kazoj en kiuj la samaj eksklamacioj9 kiuj esprimas Fojon e kelkaj popoloj9 en aliaj
landoj nur ta&as por interpreti psikajn statojn de timo a maltrankviloS
Pro tio necesas kunlaboro inter la %istoria kaj la psiko<izika departementoj de
#speranto por ne per<orti la rasajn tradiciojn kiam oni uzas la intemacian lin&von.
PrezentiFis la neceso %armonii&i la <unkcion de la #sperantoHvortoj kun la psika
karaktero de iuj popoloj por eviti la miskomprenojn komunajn al kel kaj i di omoj 9
ki am l a s ama vor t o povas s i &ni anta&onismajn ideojn en la kulturo de alia popolo.
II , ,onetisma 'epartamentoW Yi estas la <ako9 kiu plej multe zor&as la sonoron de
#speranto9 ar Fi precipe sindediis al la studado de la spiraj akordoj kaj iliaj interrilatoj
kun la vokordoj9 kiuj respondecas pri la natura mekanismo de la %oma <onetismo.
TiHtiu departemento transprenis la plej inteli&entajn decidojn kaj plenkompletajn
eksperimentojn por eviti9 ke la prononco de #speranto de&eneru en e<iko a malbona
kutimo pure nazala9 a <ariFu tro seka kaj sensenta a eble &uturala.
Multe anta ol Qamen%o< verkis #speranton sur la ter&lobo9 la teknikistoj de iHtiu
<onetisma departemento jam pristudis la prononcon de la e<aj surteraj popoloj kaj rasoj
ekzamenante literon post litero9 vorton post vorto kaj <razon post <razo kun la celo koni
iujn pozitivajn e<ikojn kaj modi<ojn9 kiuj estontece okazos pere de la kombinado de
vortoj artikulaciitaj en la lin&vo #speranto. Yis %odia9 ili pristudas la probablajn e<ikojn
kiuj9 en la tria jarmilo9 okazos en la voHkordoj de la popoloj kaj rasoj pretervivintaj la
proksiman spiritan selektadon de la "tempoj <ino"9 kiam #speranto estos lin&vo sankciita
de la %omaro. La eksperimentoj kaj esploroj de tiuj &eniaj teknikistoj temis precipe
pri la "larin&a akro"9 tio estas la centro de eteraj <ortoj9 situanta <ronte al la <izika &orFo9
tre proksime al "<arin&a plekso" Znerva[9 je alteco de ses milimetroj supre de la
konata "etera duopo"9 kiu li&as la perispiriton al la <izika korpo dum la enkarniFo de la
1"
spirito. La larin&a akro kiun vi jam devus koni kaj l a %i nduoj nomas "vis%udd%a"9
estas la etera centro respondeca pri la voaj aktivecoj kaj anka pri la <unkcioj de la
"tiroida timuso". Yi estas tiel &rava kaj valora por la %oma voo9 ke dum la puberiFo9 Fi
re&uli&as la voon de &ejunuloj inter la in<anHaFo kaj la plenkreska. Yi estas tre aktiva kaj
brilanta en la &randaj kantistoj9 <amaj poetinoj kaj oratoroj tre konataj pro ilia elokvento.
Yia <unkcio estas tre &rava por la sukceso kaj interkomunikado de #speranto. Yia
koloro estas %elHlazura kun nuanco milde lila9 kio donas al Fi delikatan violHtonon9 sed Fia
Fenerala aspekto9 kiam en bona <unkcia stato9 rememoras la nuancon de bela lunH
radio kuXanta sur marV trankvila. Pli mal<rue9 je mia surprizo9 mi povis konstati9
ke tiu akro konsistas el dekses "radioj" a "petaloj"9 kiuj9 la saFa koincido9 per<ekte
interli&iFas kaj akordas kun la dekses <undamentaj "r e&ul oj "de l a i nt er naci a
mekani s mo de #s per ant o9 evidenti&ante la plej kuriozan kaj pro<etan inteirilaton
voan9 idioman kaj <onetikan.
La spertaj surteraj klarHvidantoj povos kon<irmi al vi9 ke la larin&a akro
intensiFas kaj reduktiFas en sia <undamenta %el lazura koloro9 kiel anka modi<iFas la
&randeco kaj lumeco sub la in<luo de la potencialo kaj parola kvalito de la %omo. Aemas
pri unu el la akroj9 kiuj tre multe in<luas la ceterajn <ortocentrojn kaj la nervajn
pleksojn de la %oma or&anismo.
,akte9 la materii&o de ideoj pere de <onetismo estas <enomeno9 kiu
koncentras iujn eteroHma&netismajn <ortojn de la perispirito a&ante en vi&la a&ordo
kun la aliaj eteraj centroj9 kiuj re&uli&as la or&anajn taskojn. Yia <unkcio kaj kolorH
aspekto rapide modi<iFas kon<orme al la sonoreco9 akreco a intenseco per kiuj estas
prononcitaj la vortoj de la %omo. #kzistas verdire speciala aranFo por Fia <unkciado H
jam su<ie konata kaj di<inita de kelkaj jo&anoj kaj lertaj okultistoj H por produkti
<unkciajn modi<ojn kon<orme al la idiomo kaj psikolo&io de iu surtera raso.
Mi %avis la eblecon observi interesan eksperimenton en la <onetisma departemento de la
#sperantoH)kademio9 kiu pnivis9 ke la obskuraj dialektoj kaj la kon<uzaj Uar&onoj de
primitivaj vilaFanoj reduktas la diametron de la larin&a akro al dimensio de monero
prezentante malpuran aspekton lazurHindi&an sen su<ia lumeco kaj Xajne sen rotacio.
>ntertempe9 danke al mirinda projekciHaparato sur vitra kaj travidebla ekrano9 mi povis
apreci diversajn tre belajn e<ektojn produktitajn en la larin&a akro de <amaj surteraj kantistoj9
kiam en luksa latina teatro ili kantis operHpecojn de "Bonna" de -ellini.
La e<ekt o est i s surpri za ki am l a soprano at i n&i s l a klimakson de >a lon&a
ario "$asta 'iva"9 ar Xia larin&a akro9 re&ulanta la voan rc&ionon9 atin&is diametron de
irka (3 centimetroj. Yi dissendis brilon el plej <ascina kaj nepriskribebla lila koloro
enkadrita en areolo de intensa arFenta lumeco9 kiel kolibrio senmova en la aero subtenata
nur per la rapidHmovo de siaj <lu&iloj. La penso de la kantistino <luis tra la voHkordoj de
Xia larin&o en la plej dia kaj per<ekta vibra komunikebleco de Xia spirito. 'um alia
eksperimento pli kolektiva9 mi estis ravita de arma melodia bildo kiu prezentiFis9
kiam la teknikistoj <okusi&is la sccnejon de alia teatro en >talujo9 kie oni prezentis la
"$avalleria Rusticana" ekzakte en la momento kiam la oro ludis la sccnon anta la
preFejo kantante respekteme kaj trankvilc la ravan mclodion de "Re&ina $oeli"9 kiu
vibri&is la medion cn rcli&ia ckstazo. La larin&a akro de iu kantisto9 membro de la
majesta oro kiu antaas al la <ama ">ntermezzo" de la "Rusticana"9 aspektis kiel brile&a
s<ero dissendanta lumojn lilajn kaj %elHlazurajn provizitajn per la mensaj e<luvoj
adaptitaj al la plej altaj vibradoj de la muzika ideo de iHtiu momento. Aio kompreni&is al
mi la ekstreman zor&on9 kiun la <onetisma departemento esperantista dediis al la
esploro de la <enomenoj de iHtiu larin&a centro. Aiu zor&o koncemis la <izikajn e<ektojn9
kiujn la #sperantoHprononco provokas en la diversaj tipoj de %omaj rasoj9 kiel
anka la sintenon de tiu centro anta la intenseco kaj <lueco konsilindaj por la tonH
1
mezuro kaj sonoreco de la netrala lin&vo.
Te<a celo de la sideraj teknikistoj estis %armonii&i la inican prononcon de #speranto
kun la eteraj kaj cirkulantaj kurentoj de la perispirito9 kiuj9 inter la okultistoj9 estas tre
konataj la la nomo de "Aat\as". Bur kiam la perispirito9 pro la %oma evoluo9 akiris sian
eteroH<unkcian ekvilibron9 Fia larin&a akro <ariFis ta&a por kontroli kaj stimuli la
voajn kombinadojn proprajn de la esperantista parolHmaniero. Aiam la Tielo sendis al la
Aero la spiriton9 kies nomo estos poste Lazaro Ludoviko Qamen%o<9 kun la speciala
misio materii&i9 per la %oma voo9 la idiomon jam preparitan en la Aransmondo.
III H 'epart ement o de vort a konsi st oW Yi pri zor&as ekskluzive la
speci<an aplikadon de la dekses <undamentaj re&uloj de #speranto9 konceme Fiajn
di<inojn kaj <inaUojn kaj anka la karakteron aktivan kaj pasivan de la verboj de la %omaj
vooj kaj iun ajn aldonon de novaj atonomaj vortoj. Yia a&ado aparte limi&as al la rekta
studo de la leksikolo&ia kaj sintaksa konsisto de la idiomo9 disciplinante Fian
per<ektan <luon kaj ko%eron dum la parola uzado en la <izika mondo.
IV H Psiko<izika 'epartementoW Aemas pri or&ano aparte respondeca pri la
per<ekta adaptiFo de la "<undamenta ideo"de #speranto9 tio estas la psika orientado de la
idiomo kaj Fia e<iko en la <izika or&anizado de la %omo. Yi estas esence kontrol H
departemento de la lin&va ekzercado en la materia mondo9 ar &i prezentas su&estojn9
determinas darajn klopodojn kaj inspiras la enkami&intajn esperantistajn adeptojn por
ke la idiomo estu iam preta por plenumi la <ilolo&iajn kaj evoluajn necesojn de la %omaro.
Yi transprenis la severan teknikan respondecon adapti la <izikajn
artikulaciojn de #speranto al vizaFa modelo de la "selektita" %omo de la tria jarmilo9
kiu estos la pro<etita civitano rezultanta el la proksima spirita selektado9 "dekstre" de
Lristo. Aiu civitano devos %avi&i al si la rajton de idiomo severa kaj %annonia9 kies
artikulacio ne sti&matizu la serenecon de lia vizaFo9 nek provoku troi&ajn penojn kaj
cirkajn &rimacojn9 kiel ankora okazas en kelkaj dialektoj kaj surteraj de&eneritaj >in&voj.
Sendube estas <acile rimarki9 ke an&oroj9 nekontentecoj9 su<eroj9 <rustracioj kaj malvirtoj
multe perturbas la %armonion de la %oma vizaFo kaj stampas Fin per sulkoj kaj cikatroj9
kiuj estas la sti&matoj produktitaj de malsaneca menso.
La kolerHeksplodoj ne nur kon&estas la okulojn kaj tremi&as la lipojn9 sed
%elpas por ke la plej bela <izionomio <ariFu malamika sub la in<luo de a&resemaj
pensoj. )li<lanke9 kiam la spiritaj kvalitoj superre&as la animalajn pasiojn9
mirindaj sereneco kaj beleco penetras la %oman vizaFonS #kzistas enorma
di<erenco en la sera<a <izionomio de ,rancisko de )sizo9 la mistika vizaFo de :esuo kaj la
trankvila mieno de -ud%o9 se komparitaj kun la kon&esta kaj malsaneca <izionomio
de Lali&ulo9 la diboa vizaFo de Mesalina9 la burleska de Bero a la brutala mieno de
YinFisH]ano. :en la kialo9 ar esperantista departemento9 kiu respondecas pri la psikaj
kaj <izikaj rilatoj de la internacia idiomo9 specialiFis por doni al #speranto
artikulacion je minimuma peno kaj sen perturbi la a<ablecon de la <izionomia %oma
esprimo. Aio estis tre necesa konsiderante9 ke temas pri lin&vo je supera spirita ordo9
esence elektebla por la animoj sindonantaj al la inter<ratiFo de iuj popoloj.
Resume9 estas tasko de iHtiu sektoro de la esperantista l aboro en l a spaco9 evi t i
l a ri di ndaj n &ri macoj n kaj l a <izionomiajn a&itiFojn en la uzado de #speranto. TiH
lastaj estas tre komunaj dum la artikulacioj de kelkaj dialektoj de popoloj nerozaj kaj
tro emociaj9 kies kon<uza parolHbruo9 kuniFinta al prodi&emo de &estoj kaj ridindaj
parolHesprimoj9 per<ekte kon&ruas kun iliaj barbaraj idiomoj.
(3
#n sama lando9 eksterordinare XanFiFas la parolHesprimo de Fiaj loFantojN ekzemple
en ,rancujo kaj >talujo estas tre &randa la di<erenco de muzikeco kaj delikateco de
parolHesprimo se vi komparas Fin al la Uar&onoj9 derivitaj de la samaj idiomoj9 parolataj de
simplaj kamparanoj. La estonta %omaro trovos en #speranto la idealan mekanismon
por parole interpreti siajn noblajn pensojn9 sen postuli <izionomiajn XanFojn a spirajn
penadojn malordajn kaj intermitajn. 'anke al <ori&o de la mal<acilaUoj propraj al
super<luaj &rupoj de konsonantoj9 kiuj ankora kauzas abomenajn parolajn
malakordojn en multaj surteraj lin&voj9 la esperantisto ne plirapidi&as nek akcelas la
mekanismon de sia lin&vo9 sed parolas per aparta sonoreco kaj esprima klareco.
#n la astrala psikoH<izika departemento de la )kademio9 en edi<a kunlaborado
kun la <onetisma departemento9 estis ekzamenitaj la plej mal<ortaj spiraj akordoj
kaj la minimumaj sonoj por atin&i la kunmetadon de la Fenerala prononco de la
idiomo. La teknikistoj kontrolis iujn precipajn sonorajn e<ektojn9 kiuj
produktiFas dum la pliHmalplia adaptado de la konsonantoj al la vokalaj &rupoj. >li
esploris anka iujn modi <oj n9 ki uj n di <i ni taj li teroj kaj sonoj kazas en la
produktado de %ormonoj de la sistemo de endokrinaj &landoj kaj en aliaj or&anaj
sistemoj. 4kaze de mia enkarniFo en #&iptujo kaj Hindujo9 mi jam lernis9 ke la <orta
mensa enkorpi&o de la prononco de izolitaj literoj9 a de vortoj saFe &rupi&itaj9 in<luas
la rapidecon de la san&a kurento kaj produktas anka delikatajn di<erencojn en la
temperaturo mem de la <izika korpo. La malnova scienco de "mantroj" a de la
ekzercado de ma&iaj vortoj9 tre populara inter la orientanoj9 estis komplete analizita
kaj diseri&ita en iHtiu psikoH<izika departemento de la )kademio. Aie oni
klopodis koni iujn vibrajn modi<ojn de la l i n&va sonoreco9 ki uj povus naski Fi en
l a kol oroj kaj ma&netismo de la %oma aro en kombinado kun la sistemo da "larin&aj
akroj " kaj Fiaj rilatoj kun la kromaj <unkcioj de la perispirito.
#stas tiel &rava la %armonio de la spiraj akordoj dum la elparolo de la tradiciaj
orientaj "mantroj"9 ke dum la trancoj e<ektivi&itaj de kelkaj %induaj <akiroj9 kia ajn
nekon<ormeco inter la spirHkontrolo kaj la pensHa&ado kaj elparolo de la mantroj9
su<ias por senlumi&i la konscian mensHkontrolon de la <akiroj9 kiun ili pretendas praktiki
de malproksime en stato de astrala libcri&o. La spira prokrasto dum la elparolo de
certaj vokalaj &rupoj de iu ajn kompleksa idiomo9 kreas toksan situacion a
intermitan karbonizadon. Sekve9 la oksi&ena mal<ruo9 kiu akumulas karbonH
dioksidon9 perturbas la san&ocirkuladon9 vualas kaj reduktas la <unkcion de la "larin&a
akro "kaj densi&as la ma&netismon de la perispirito. Aiam9 la spirito ne plu povas
per<ekte re&i sian <onetisman sistemon kaj Fia parolo %ezitas kaj oni povas e percepti
rapidajn <enomenojn de nerva balbutado.
La per<ekta konversacio postulas ekzaktan sinkronecon de la spiraj movoj kun la
<ormado de iu eldirita vorto9 kiel okazas kun la kantistoj.
>li bezonas eduki la voon kaj posedi tre bonan kontrolon de siaj pulmoj por konservi
per<ektan ckvilibron de la larin&a akro9 kiu atente troviFas inter la a&oj "pensi" kaj
"kanti". La <izionomiaj &rimacoj de multaj vilaFanoj estas produkto de la di < ekt a
at omat i s mo de i l i aj di al ekt oj ner e&ul aj kaj mal%armoniaj en la prononco9
tia&rade9 ke certaj aziaj vortoj kon&estas la <izionomion de siaj parolantoj.
Aiuj kiuj jam konas la terapetikan e<ikon de jo&a spirado en la %oma or&anismo9 plej
<acile komprenas la motivon de la ekstrema zor&o de la sideraj teknikistoj por atin&i la
a&ordon inter la psiko kaj la <izika or&ana kampo. Aio okazis multe anta ol Qamen%o<
materii&is #speranton sur la Aero9 al<rontante la sarkasmon de la aro&anta kaj
skeptika tiea civitano. Lvankam vi ladas la teknikan kaj sciencan %oman konkeron9
vi devas konsenti9 ke en la kampo de lin&vo la per<ekta parolo postulas anka ke Fi kuniFu
kun la rieco de la psika %armonio de parolanto9 kaj pri tio :esuo estis unu el la plej belaj
(1
ekzemploj.
La #sperantoHidiomo9 elektata kaj propra de la animoj posedantaj noblajn
<ratajn sentojn9 ne povas esti stran&a kaj mirakla donaco subite donita de la Tielo al via
senzor&a %omaro. Yi estis ideali&ita en la Aransmondo kaj poste modlita en la karma mondo
sub la rekta kontrolo de la okulta re&istaro de la Aero9 kiam la %omo montris sin
kapabla kompreni Fin racie kaj emocie. #k de multaj jarmiloj la diaj mentoroj de la
surtera vivo laboris por la e<ektivi&o de la bonvena evento de "%oma voo"9 kiam la plej
primitiva artikulacio de la animala voo ankora postulis akuratan antaplanon por sia
sukceso en la materio.
#stas evidente9 ke same kiel la preFo trankvili&as la kolektivan psikan
medion9 vortaro irita9 kruda kaj o<enda perturbas e la metabolon de la nervoj kaj de la
%epato kreante situaciojn de melankolio kaj a<liktiFo. Liel pruvo de la e<iko de la vortoj9
mi rimarkis9 ke la preFo anta la manFoj kreas ian vibran %armonion psikoH<izikan en la
medio9 sub <ormo de milda parolHterapio. Yi9 krom liveri la psikan serenecon kapablan
bremsi la mensan tumulton kaj konservi a&rablan emocian sintenon9 kvieti&as la
mekanismon kiu produktas la %epatajn sukojn kaj <acili&as la di&estajn procezojn.
:en la motivo9 pro kio la psikoH<izika departemento de la )kademio de nia
metropolo akurate esploris la e<ikon9 kiun di<initaj literoj produktas sur diversaj
&rupoj de vokaloj9 kiam ili subprcmas kaj perturbas la parolan ritmon kaj kuni&as
nekonvenajn sonojn. Tilastaj re<lektiFas poste en la etera duoblo kaj en la movado de la
larin&a akro provokante modi<on en la vitala <luido9 XanFon en la san&a kaj lim<a
rapideco kaj anka modi<on de la de<enda laboro de la &landoj supreHrenaj9 la akcelon
de la %epata veziko kaj ankora kelkajn aliajn <iziolo&iajn statojn ne antaviditajn kaj
ne konatajn de la komuna medicino. #kzistas &randa di<erenco de psika
akceptemo inter la krianta kaj kon<uza dialekto de neklera vilaFano kaj poemo
deklamita de eminenta poeto9 kiu elparolas %armonian kunmetaUon de vortoj kun serena
kaj kristala muzikeco. Laj verdire #speranto estas lin&vo9 kiu limi&as la parolHrapidon9
ar Fi ne tro akcelas vortojn postulante ilian <idelan alFusti&on al sia klara kaj a&rabla
prononco.
V H Llasika 'epartementoW TiHtiu esperantista sektoro a&adas precipc por la
estonteco kiam9 pro la evolua postulo de la mondo9 estos konvena la uzado de pli klasika
terminolo&io. Paralele9 iHtiu departemento a&adas por <acili&i la komprenon pere de
teknikaj9 sciencaj a artaj kodoj de la internacia lin&vo. >a aj n parol a modul ado
t a&a por est i enkonduki t a en #speranton9 estas temo de zor&a atento kaj studo
en iHtiu departemento. Yi estas respondeca por ke la eniro de iu ajn atonoma
vorto ne perturbu la lo&ikon9 la simplecon9 la %armonian mekanismon kaj la
internaciecon de la idiomo. Aemas pri pli a kontrol Hdepart ement o de l a tradicioj
kaj postulatoj esperantistaj kaj pro tio Fi respondecas pri la ori&ina kaj nedetruebla
<ideleco de la idiomo. Per senesa inspiro al la plej &ravaj esperantistaj membroj surtere
enkamiFintaj kaj per la instruoj dumnokte liveritaj9 kiam ili liberiFas de la <izika korpo9 la
respondeculoj de la klasika departemento &arantias la stabilecon de la lin&vo ne
nur o<iciali&ante justajn necesojn kiam oni enkondukas novajn vortojn9 sed anka
su&estante la <ori&on de tiuj9 kiuj aspektas malta&aj.
VI H 'epartemento de >nterXanFo kaj 'isvasti&oW Yi speciale interesiFas pri
iuj spiritoj enkarniFintaj en -razilo a elkarniFintaj sub la jurisdikcio de la metropolo
de la ?randa Loro9 kiuj montras intereson por la internacia lin&vo ellaborita de
((
Qamen%o<. Sed Fia laboro li&iFas anka9 en per<ekta %armonio kaj interXanFo9 al la a&ado de
iuj aliaj centroj9 departementoj kaj #sperantoH)kademioj apartenantaj al aliaj
kolonioj kaj metropoloj astralaj9 kiuj irkaas la surterajn landojn kaj interesiFas
pri #speranto. Tiuj departementoj dc ">nterXanFo kaj 'isvasti&o" de la astralaj
komunumoj irka la Aero9 posedas la kompletan liston de iuj spiritoj9 kiuj studas kaj
disvasti&as #speranton en la materia sur<aco. Yiaj membroj plenumas daran
observadon de iuj poetoj9 verkistoj9 lin&vistoj kaj instruistoj kiuj9 en la <izika
mondo9 esprimas ian ajn simpation por la lin&vo9 klopodante9 kiel eble plej bone9
in<lui kaj insti&i ilin de<initive praktiki #speranton. #stas iHtiu departemento9
respondeca pri la interXanFo kaj disvasti&o esperantista9 kiu plej multe interesiFas por
atin&i plinombri&on de adeptoj kun la celo ke la Plej )lta akcelu poste la telepatian
sukceson de la %omaro kio eblos nur post la sukceso de internacia lin&vo.
La nomoj de iuj disiploj kaj simpatiantoj esperantistaj nuntempe ekzistantaj sur la
Aero kun la intenco lerni la lin&von9 estas akurate notitaj de la spiritaj direktoroj
interesitaj pri iuj movadoj9 kiuj %elpas la disvasti&on de la netrala lin&vo. Laj Uuste
pere de iHtiuj departementoj distribuitaj en diversaj astralaj urboj9 la spiritoj interesitaj pri
la pro&reso de #speranto en la <izika mondo9 povas kandidatiFi al surtera reenkamiFo
kaj pro tio restas en dara kontakto kaj interkonsento kun la aliaj institucioj
respondecaj pri elkarniFo kaj enkarniFo sur la Aero. Lun la celo pli bone kaj e<ike
kontroli la "Mision #speranto"9 inter la enkarniFintoj9 ili kontaktas iujn spiritojn9
kiuj "descendas"en la karnon kaj %azarde Xatus akcepti ian taskon <avore al la
internacia lin&vo. La spiritoj de nia metropolo9 kandidatoj al baldaaj reenkamiFoj
sur la Aero9 kiuj Xatus tie kunlabori en la disvasti&o de #speranto9 devas staFi kaj <ari
rapidan kurson de #speranto en nia )kademio9 kun la celo renaskiFi en la <izika mondo
subjektive simpatiaj al la ideo de internacia lin&vo. 'o9 la departemento de interXanFo
kaj disvasti&o propa&as la #sperantoHlin&von inter la enkarniFintoj kaj elkarniFintoj9
kiel anka varbas laboremajn kaj kapablajn spiritojn9 kiuj deziras aliFi al la esperantistaj
<alan&oj sur la Aero.
VII H 'epartemento de observado kaj protektoW Yi estas la departemento de la
#sperantoH)kademio9 kiu posedas valoran skipon de spiritoj trejnitaj en la esperantista
idiomo kaj anka en la lukto kontra la kontrabandistoj de tenebro. Aemas pri
spiritoj instruitaj kun maksimuma e<iko por protekti iujn klopodojn kaj movadojn
rilate la disvasti&on kaj prezervadon de la <rata idiomo sur la ter&lobo. Aio koncernas la
dissendon de la esperantistaj ideoj de la spirita al la materia mondo kaj anka la <acili&on de
mediuma interXanFo inter la enkarniFintaj adeptoj.
La esperantistaj mentoroj klopodas por ke la elkarniFintoj diktu mediumajn
verkojn en #speranto pri iuj temoj9 kiuj donu al la surtera %omo pliboni&ojn
sciencajn9 artajn kaj precipe moralajn. La kompleta disvasti&o de la internacia
idiomo mal<ermos novajn panoramojn en la interXanFo kaj kompreno de la elkarniFintoj
mem9 kiuj pli <acile povos lemi la lin&von en la Spaco kaj li&iFi9 en pli vasta laboro9
kun iuj popoloj. TiHtiu estas unu el la motivoj9 kiuj plej pravi&as la ekziston de la
departemento de "4bservado kaj Protekto"9 ar Fia dorna tasko est as < or i &i 9 de l a
dokt ri na r ondo esper ant i st a9 i uj n elkarniFintajn a enkarniFintajn spiritojn9
kiuj eventuale pretendas ridindi&i9 mal<acili&i a detrui la disvasti&on kaj la sukceson
de #speranto. #vidente la tenebraj or&anizaUoj celas ba&ateli&i la noblajn intencojn
de #speranto9 utili&ante la rimedojn plej ruzajn kaj la misti<ikojn plej nepercepteblajnS
Be nur ili klopodas <alsi la bazojn de #speranto kaj bremsi Fian senesan
pro&reson9 kiel anka provas sub<osi la kuraFon de Fiaj entuziasmaj de<endantoj. Lelk<oje la
(/
tenebraj spiritoj inspiris la kunmeton de aliaj arte<aritaj idiomoj kaj su&estis la neta&econ
dc la lin&vaj kun<andiFoj9 kaj ili nur semas mokadon kaj celas estonte seniluzii&i pri la
de<initiva sukceso de #speranto. Sed la departemcnto de observado kaj protekto posedas
vastan reton de aliFintoj distribuita sur iuj zonoj li&itaj al la Aerknisto. Lelkaj membroj de
tiu departemento libervole submetiFas al la a&resemaj <luidoj de la re&ionoj kie situas
la or&anizaUoj de malbono9 kun la celo ekkoni kaj anticipe enketi pri la pro&ramo kaj la
intencoj de tiuj senskrupulaj malamikoj. Samtempe9 i tiu departemento aliFas al aliaj kun
sama celo9 kiuj apartenas al la ceteraj esperantistaj institucioj ekzistantaj en la )stralo9
el kies reciproka kunlaborado rezultas e<ika scrvo en skipo.
Mi komprenas9 ke vi prave miras pro miaj raportoj pri #speranto9 kio
anka okazus al mi9 se mi ankora estus enkarniFinta. Mi scias9 ke estas mal<acile kaj
e stran&e kredi9 ke la disvasti&o de netrala lin&vo sur la Aero H kio por multaj %avas
mal&ravan valoron H postulu tiajn zor&ojn kaj atenton9 krom laci&an pro&ramon9 kiu
ori&inis anta multaj jarcentoj.
Sed la e<a surtera miskompreno konsistas en konsideri la sukceson de #speranto kiel
ekskluzivan <rukton de la laboro de Qamen%o<. Be estas ja penseble9 ke unusola vivo povu
ampleksi la pasintecon9 la estontecon kaj iujn psikajn kaj mensajn detalojn de la
surtera %omaro9 cele al kunmeto de idiomo9 kiu estas kvintesenco de ekzakteco kaj de
lin&va pliboni&o9 per<ekte alFusti&ita al iuj psikolo&iaj eventoj. Aamen Qamen%o< estis
Fuste la lasta %oma <i&uro a&anta en la <izika mondo9 tuj post la jarcenta
eksperimentado de la &randa plano en la astrala s<ero9 kiam la %omaro proksimiFas al
sia pro<eta spirita selektado. Pro ti o9 %omoj ki el Qamen%o<9 Lardec kaj al iaj
mi si i st oj de kolektivaj spiritaj renovi&oj9 kvankam tre saFaj9 estis anka tre %umilaj. #n la
pro<undo de siaj animoj9 ili ankora rememoras esti simplaj instrumentoj por pli altaj
planoj9 ellaboritaj dum jarcentoj kaj en kiuj partoprenas miloj da aliaj kunlaborantoj.
Tiukaze9 la lukto inter bono kaj malbono en la medio de la astrala mondo estas e pli
intensa ol sur la Aero9 ar Fi okazas en la sino de libera ener&io9 kiu nekredeble rapide
respondas al iuj niaj intencoj kaj celoj. La diablaj kolektivoj9 kiuj loFas en la
mallumaj zonoj9 anka posedas sian pro&ramon de a&ado kaj disciplinita o<ensivo9
ar ili estas ruze direktitaj de tenebraj spiritoj. Be povante invadi kaj domini la
anFelajn zonojn9 ili <irme sindedias ekskluzive al re&ado de la mondo de la sensoj9 kiu
estas la Aero. Sekve ili venFas9 kontrastarante iujn projektojn kaj iniciatojn9 kiuj
celas liberi&i la surteran %omon de la katenoj de malsuperaj instinktoj. Laj #speranto9
internacia lin&vo de <rata alproksimiFo kaj alta psika nivelo9 estas do unu el la movadoj
su<ie celitaj de iHtiuj spiritoj ribelemaj al la -ono. >li kontrastaras la pro&reson
de lin&vo9 kiu ne nur akcelas la interXanFon kaj la spiritan kulturon inter la %omoj9 sed
anka %elpas la interXanFon kaj komprcnon inter la surteraj nacioj9 kiuj tiom militeme
ekcitiFas9 ar ili ne povas %armonii pere de siaj anta&onismaj idiomoj. Pro tio estas
lo&ika la ekzisto de "'epartemento de observado kaj protekto" en la #sperantoH
)kademio9 destinita nuli&i la kalumniajn kampanjojn kaj la sarkasmojn de la
detruantoj de la esperantista ideo. Pro tiu sama motivo9 la departemento bezonas
multenombran &rupon de kuraFaj kaj %eroaj animoj9 kiuj penetru Fis la plej
pro<undaj mallumaj zonoj kaj antavidu multajn ruzajn projektojn de tiuj spiritoj de
l^tenebro.
(1
LA MISIO DE ESPERANTO
SAR LA TERO
2Klari.o' de Ramatispri la temo pritraktita de Atana.ildo3
Kara frato Ramatis,
+i &us ricevis de via la'or(kolego #tanagildo la lastan apitron de lia verko
-"a Pretervivado de la .pirito-. %onsciaj, ke vi kunla'oris kun #tanagildo por ke
la citita verko akiru klarecon kaj atingu la antaviditan altan celon, ni ,atus, ke vi
persone manifestigu pri la lastaj apitroj de tiu verko, kiuj koncernas
Esperanton kaj kiujn ni jugas altvaloraj por la surtera /omaro, kiu interesigas
pri la kulturo kaj disvastigo de tiu lingvo. %onforme al tio, ni ,atus ke vi respondu al
kelkaj niaj demandoj por doni al la temo klarigon e pli detalan pri la celo de
Esperanto. @u vi povus kontentigi nin!
Ramatis< Mi iam plenumas la sanktan devon resti je via dispono por klari&i
temojn de &randa &raveco por la animo9 ar estas tempo9 por la tera civitano9 koni la
kialon de sia ekzisto kaj anka la &radon de sia spirita respondeco kun la vivo kreita de
'io. Pro tio demandu kaj mi kontenti&os vin pri tio9 kio estos &usta kaj konvena por pli
bona kompreno de viaj spiritoj.
Demando: %oncerne la informojn de frato #tanagildo pri la detalaj
antazorgoj kiujn la Transmondo adoptis e por kunmneto de surtera dialekto, u oni
povus aserti, ke pro tio sufie falas la estimo, kiun ni ,uldas al la filologoj, kiuj
studas la originon de la lingvoj! u la etimologio, ekzemple, ne reprezentas
gravan kaj kompletan studon de la vorto firitan de la teranoj!
Ramatis< #<ektive en via mondo la etimolo&io %avas la <unkcion pristudi
la ori&inon kaj la motivon de la ekzisto de iu vorto kaj Fia si&ni<oN sed evidente &i speci<e
rilatas al la materia karaktero de la vorto kaj Fia sono. Aamen la spiritaj teknikistoj precipe
zor&as la spiritan <undamenton de la vorto9 tio estas Fian radikan pro<undecon9 kie kaXiFas
la intima <orto de la vorto mem. Liam vi diras ";orto"9 "Lo&oso" a "Parolo"9 e<ektive
vi nomas la LeFon9 la Spiriton de >a kreitaUoj a la ori&inan ideon de la vivo9 kiu restas
kaXita en tiu eldiro. La biblia esprimo "La ;orto <ariFis karno kaj loFis inter la %omor
implicas la ideon9 ke la Spirito enkorpiFis en <ormo videbla por la %omaj sensoj.
#kestis pro tio la neceso reali&i en la Aransmondo studon9 kiu Xajnas nekomprenebla
por via intelekto de enkamiFintoj9 sed kiu estas pro<unde scienca9 rekte rilatas al la
"spirito" de iu vorto kaj etendiFas al la lin&vo en kiu &i partoprenas.
Demando: "a via spirita kompreno, kiel vi konsideras Esperanton en
(!
rilato al nia aktuala progreso morala, scienca kaj spirita!
Ramatis< Bur nun #speranto atin&as sian plej &ravan <azon kaj anka la
plej promesHplenan. Benia alia idiomo povos anstatai Fin kaj nenia estonta klopodo
povos superi Fian &enian mekanismon9 ar &i estis science ellaborita de animo tre sperta
en la lin&va kampo9 kiel estas la spirito de Lazaro Ludoviko Qamen%o<. Li iam estis
unu el la plej avan&ardaj lin&vistoj9 kiuj enkarniFis en via mondo kaj %avis la okazon staFi
en aliaj pli evoluintaj mondoj9 kie li studis la <undamentajn kaj de<initivajn bazojn por la
sukceso de universala idiomo sur la Aero. 'um antaaj enkamiFoj li vivis en lando
%ebrea9 en ?rekujo kaj en la Aibera valo de >talujo kun la celo9 iom post iom9 interli&i
la <undamcntajn elementojn kaj eltrovi la necesan terminolo&ion9 kiu pli poste utilus
por la de<initiva konkreti&o de #speranto. Pro la konsidero9 kiun Fuis #speranto <lanke
de la sciencistoj de la OOHa jarcento9 Fia pretervivado tra la tempo kaj la senesa aliFo
de novaj kaj entuziasmaj adeptoj al Fia mirinda kaj saFa mekanismo9 oni konstatis9 ke temas
pri nobla supera reali&o9 ar Fi jam venkis la teruran kolizion de la superevoluinta lo&iko
kaj racio de la atoma erao. Lrom rezisti al la plej senindul&aj modernaj postuloj
H kiuj jam detruis la plej solidaj n kaj jarcentajn tabuojn9 do&mojn kaj tradiciajn
kredojn H #speranto pro&resas kaj dissemiFas sur la ter&lobo etendante sian <ratan
vortaron al iuj popoloj kaj imponante pro la &randeco de siaj neXanFeblaj postulatojS
Demando: .inteze dirite, kial vi konsideras Esperanton kapa'la farigi
internacia lingvo komun(uza por iuj popoloj! %ia estas la motivo de gia forto kaj
rezisto antau la atakoj de malica kaj sarkasma kritiko, kiun firis kelkaj popoloj
interesitaj por ke ilia nacia lingvo farigu la definitiva internacia ve/iklo!
Ramatis< 4ni Xuldas la lin&van per<ektecon de #speranto precipe al la <akto9 ke Fin
reali&is cerbo tiel amika al lo&iko kaj scienco9 kiel estis la mirinda kaj saFa rezonado de
Lardec en la kodi&o de Spiritismo. Lelkaj renomaj sciencistoj de via mondo
jam a&noskas9 ke #speranto estas e<verko de lo&iko kaj simpleco9 kies si&ni<o9 en
la lin&va kampo9 estas tiel &rava kiel la malkovro de la atoma ener&io en la scienca
kampo. Yia reduktita &ramatiko9 sen la re&uloj9 kiuj tiom laci&as la menson
de la studanto9 i&as #speranton kvintesenco de racieco kaj monumento de lerteco kaj
inteli&ento9 kiu e pli&randiFas per Fia <onetika orto&ra<io kaj sintakso surprize simpla. Yi
posedas ion necesan por adaptiFi al la imperativoj de >a dinamika jarcento en kiu
vi vivas9 kie iuj %astas9 la tempo ne su<ias por la %oma kompreno kaj la pensoj
devas esti resumitaj en malmultaj vortoj. La studanto de #speranto ne devas laci&i
sian menson por rememori malnovajn kaj komplikajn &ramatikajn re&ulojn inter
labirinto de &ra<ikaj akcentadoj kaj orto&ra<iaj re<oimoj9 kiuj postulas &randan
zor&on por esprimi la penson sen riski kritikojn. Li renkontas en #speranto klaran kaj
re&ulan sistemon9 kiu i&as Fin mirinda kaj ma&ia multobli&ilo de vortoj9 la plej allo&a
simpleco. Yi estas unu el la plej avan&ardaj vortmekanismoj je dispono de la modema
%omo9 ar su<ias <unkcii&i la <acilajn kaj konatajn klavojn de Fiaj neXanFeblaj bazoj
por tuj atin&i9 simile al kio okazas en la modernaj kalkul maXinoj9 la deziratajn rezultatojn
sen cerbe laciFi.
Lvankam #speranto estas tiom simpla kaj <acila9 nur en la OOHa jarcento la
%omoj montriFis mense kaj cerbe dinamikaj por povi Fin artikulacii kaj kompreni
klare kaj sukcese9 konsiderante9 ke Fi ne nur estas idiomo inteli&ente prilaborita de
&enia %omo9 sed vere sintezo rezultanta el miljara pro&reso de la %oma parolHmaniero Fis
via nuna tempo.
(.
Demando: "igita al la idealo su'tenita de 0amen/of, u Esperanto vere
farios lingvo preferata de iuj popoloj kaj rasoj de la terglo'o, superante la naturajn
reagojn tre komunajn en la egocentraj rasoj!
Ramatis< Tu vi ne perceptis9 ke la laboro de la esperantistoj tre similas al la
laboro iniciatita de la apostoloj okaze de ilia o<erHmisio por la disvasti&o de la
#van&elio de :esuoP Plejparte ili estas %omoj ne pro<itemaj9 ar ili abne&acie laboras
kaj dedias siajn vivojn en la obstina kaj kuraFa klopodo prezenti la idealon de #speranto.
Lelkaj ne nur utili&as por tio sian valoran t empon9 ki el anka si an monon sen
pro<i t aj cel oj . La esperantistaj verkoj9 plej disvasti&itaj en via mondo9 naskiFis el donacoj
kaj individuaj klopodoj9 si&nitaj per o<eremo9 <orti&itaj per %eroa spirito kaj pura deziro
dissemadi netralan kaj <rati&an idiomonS
Pere de iHtiu nobla kaj sindona disvasti&o restas vivanta kaj aktuala la krista
revo pri konkordo9 espero kaj parola <ratiFo inter iuj %omojS
Rememorante la %eroan laboron de la unuaj kristanoj9 multaj el kiuj
reenkarnFis kiel novaj apostoloj de #speranto9 mi devas diri al vi9 ke iHtiu movado estas
imuna kontra ia ajn senkuraFiFo9 kastikeco9 malpro<ito a sino<ero. Yiaj
disvasti&antoj estas re&itaj per arda aspiro kaj obstina <ido9 kiu e<ektive kapablas
transloki&i montojn kaj terurajn obstaklojn por la kompleta sukceso de tiel meritH
plena verko. >liaj animoj9 trejnitaj en la pasinteco9 iam eestis kaj alkutimiFis al la aperoj
de la &randaj spiritaj reali&oj <avore al la %omaro9 %eroe sin o<erante por la &loro de
arto9 scienco9 reli&io kaj spirita moralo.
#speranto devas konkreti&i la idealon de Qamen%o<9 ar tiuj9 kiuj %odia
disvasti&as Fin koste de %eroaUoj9 sino<eroj kaj malpro<itoj9 estas la samaj9 kiu pasintece
jam disvasti&is aliajn bon<arajn ideojn kaj atin&is la ideali&itan celon9 ar ion ili <aris
abne&acie <avore al -ono kaj <rata )mo.
Demando: 1uste pro la fakto, ke temas pri la'oro de la .paco, mirigas
nin la neceso de tiom da jarcentoj en la spirita mondo por ke i kontentige
konkretiu sur la Ter(surfaco. %ia estas la motivo por tio!
Ramatis< #stas pardoninde9 ke estante ankora en la materio9 vi ne povu
taksi la sciencan aspekton kaj la avan&ardan >aboron postulitajn por per<ekti&i kaj
disvasti&i intemacian lin&von inter la %omaj kontradiroj kaj interesoj tiom malsamaj en la
sino de e&ocentraj popoloj.
Aemas pri a<ero pli &rava ol simpla parolH<ormo por la %omaj rilatoj.
Yi estas misio reali&enda en la surtera medio9 ankora katenita al la
animalaj pasioj9 kiu ne kapablas komprcni la intiman esencon de #speranto9 kiu9 krom
idioma esprimo9 estas pro&resema9 spirita kaj <rata mesaFo adresita al iuj popoloj. Tar la
AerHloFanto kapablas percepti la eksterajn aspektojn de la materiaj <enomenoj nur per
kvin sensoj9 li ankora kredas9 ke la tuta %oma pro&reso estas simpla "verko de la
Baturo"9 tiel kiel la kreado de lin&vo devas esti nur <rukto de la pro&reso de la
enkarniFintoj. La vivo kaj Fia mirinda metamor<ozo9 si&ni<as por la %omo nur
disciplinitan produkton de "%azardo" a la rezulton de ma&ia tuXo de la "dia
providenco"9 kiu iam devas esti je dispono de la %omaj deziroj. La terloFantoj i&noras9
ke en la mondo ne videbla por la %omaj sensoj9 la komisiitoj de 'io sindone laboris
dum pluraj jarmiloj nur por tiam atin&i tre mal&randajn sukcesojn kaj poste
enkonduki ilin en la scenejon de la surteraj <ormoj. Liom da klopodoj kaj senesaj
laboroj estis necesaj en la pasintaj jarcentoj por krei <avoran medion kaj psikolo&ian
(0
momenton por Betono malkovri la &ravitan leFon9 post simpla <alo de pomo9 a por
Lolumbo9 povi kuraFe riski la serHesploron de landoj trans la mistera oceanoS Por multaj
enkarniFintoj io tio nur temas pri kelkaj spontaneaj interli&oj de eneroj science
klari&eblaj a pri simplaj naturaj koincidoj a %azardoj. La %omoj iam vidis <ali pomojn
iuta&eN aliaj iam <orveturis maren por ne&oci9 sen malkovri ion &ravan. Aamen
Betono kaj Lolumbo malkovris leFojn kaj landojn9 kiuj revoluciis la popolojn
kaj la ideojn de la Malnova Mondo. Same9 vi mal <aci l e povos taksi l a kvant on
da klopodoj 9 rezonadoj kaj eksperimentoj9 kiujn la astralaj lin&vaj teknikistoj uzis por
ke9 dum iHtiu jarcento de pli &randa mensa kompreno9 naskiFu en la cerbo de Lazaro
Ludoviko Qamen%o< la ideo kunmeti idiomon internacian kaj benitan kiel estas #speranto.
#vidente Xajnas al vi9 ke okazis ekscesa prokrasto en la astralaj mondoj por
plenumi la banalan taskon disvasti&i <ratan idiomon en la <izikan mondon9 kiu e tiel9
estas pre<erata nur de %oma malplimulto.
Aamen9 la normala <enomeno de &lano9 kiu trans<ormiFas en kverkon H kvankam
tio postulas centon da jaroj H dependis de multaj jarmiloj da inteli&enta eksperimentado9
kiujn la supozita kaj mirakla Baturo utili&is por trans<ormi Xtonon en ve&etalon.
Demando: u vi povus prezenti al ni pli o'jektivan ekzemplon de i(
tiu la'oro, kiun multaj /omoj atri'uas al la naturo, sed kiu realias pere de tiom
longdaraj kaj detalaj planadoj senese superrigardataj de la elkarniintaj spiritoj!
Ramatis< La %omoj ankora ne konas la laboron de <ormuloj kaj
planoj li&itaj al la %eroa disciplino kaj sidera saFeco de la spiritaj laboristoj9 kiuj
a&adas post la kulisoj de tiu <ama kaj mekanika Baturo9 konsiderata de kelkaj AerH
loFantoj kiel spontanee kreanta. #n io9 kion vi vidas9 pensas a sentas9 iam ekzistas
re&anta spirito9 senese kreanta9 kiel dia subtenanto de la eksteraj kaj XanFeblaj
<ormoj de la provizora mondo9 permesante9 ke iHtiu plenumu sian benitan taskon
model i &i l a <i &uroj n9 kiuj akti vi &os novaj n i ndividuaj n konsciencojn de la <iloj
de 'io. Aiel okazas ke9 malanta la sterkero9 kiu <ekundi&as rozon9 la monstreto9 kiu
<ariFos rava kolibrio9 la malbela embrio9 kiu trans<ormiFos en )polon a en pimpan
virinon9 iam a&adas spiritoj inteli&entaj9 respondecaj kaj pro&resHinsti&aj de la ekstera
vivo. #n la ventoHsusurado9 en la birdoHpepado a en la beboHbalbutado9 konstante
restadas la spirito9 vivi&ante kaj kunmetante tiujn mani<estiFojn en la materion. Pro
tio vi notas inteli&entan kaj krean sencon en iHtiu delikata Baturo.
TiHtie9 la semo Uetita en la sinon de la tero &ermas kaj kreskas9 liberi&ante la
arbon kaj vestante Fin per <olioj kaj <loroj &is la produktado de la dezirataj <ruktoj. Plue9
la birdoj teksas siajn nestojn9 demetas ovojn kaj el ili naskiFas idoj mal%elpataj <lu&i.
Sed ili strebas9 stumblas9 <iaskas kaj rekomencas siajn klopodojn sopirante transmoviFi
kaj poste leviFi <oren9 kvaza vivantaj <loroj en la spaco lazuraS
Aie9 sensi&ni<a akvoH<lueto &litas sur la seki&intan &rundon9 %umidi&as la sablon9
<osas la knidan Xtonon kaj disrompas la teron kreante vastan abismon9 kien Fi plonFas
sub <ormo de torenta )mazono. Aie9 in<ano materiiFas en la patrina ventro9 movi&as9
iras kvarpiede9 <alas kaj levi&as en manpleno da jarojN produktas la "'ian Lomedion"9
"'onkioton" a la "]oran Sim<onion" a e konstruas &i&antajn urbe&ojn9 lumi&as
la ter&lobon9 aerHveturas kaj konkeras la oceanojnS
,orlasinte la karnan veston9 li povas reFi kaj kortuXi la mondon en la <i&uroj de
LriXno9 -ud%o9 ,rancisko de )sizo a la sublima :esuoS
# en la simpla movo de la lipoj de in<ano9 kiu sopiras esprimi sian penson9
konkretiFas la rezulto de ideoj kaj planoj la&rade ellaboritaj dum la jarmilojS Laj por
tiu movo de lipoj estis necese9 ke iu unue pensu9 planu kaj a&u por materii&i Fin en la
("
scenejon de la <ormoj de lVprovizora mondo. >ma&u nun la jarmilajn paXojn kaj la
ekstremajn klopodojn9 kiujn la diaj komisiitoj de lon&e entreprenis por ke la surtera
%omaro povu &ui la sukceson de #speranto kaj uzi Fin kiel dian lin&van esprimon9
por senXanFe adapti&i al la plej diversaj psikolo&iaj klimatoj kaj al la plej malsamaj
ekipaUoj9 kiuj kreis la %omajn rasojn. Liom da laci&aj eksperimentoj9 sen<inaj
korektoj kaj spirita subteno okazis lalon&e de tiu tempo por ke la Spirito de #speranto
atin&u iHtiun ko%eran kaj nedetrueblan unuecon pretervivante en la medio de plej
%etero&enaj popoloj kaj rezistante al la natura tendenco de lin&va mis<ormiFoS
Ri&ardu ekzemple viajn manojn. Lion vi vidasP )pena du membrojn9 kiuj obeeme
servas vin kaj plenumas iujn postulojn de via volo al ili senditaj n de la cerbo. >li
atin&as artan virtuozecon9 kiam viaj <in&roj9 rapide movi&antaj sur pianoklavaro a
<irme tenante violonHaron9 mirakle trans<ormas la pl ej %et er o&enaj n sonoj n en
per < ekt aj n a&or doj n kaj ne<or&eseblajn melodiojnS Por la komuna %omo tiuj manoj
estas nur normala produkto de spontanea &enezo de la Baturo9 dum la antaju&ema sciencisto
eksplikas9 ke ili estas natura kaj jarmila konsekvenco de la evoluo9 ek de la protozooj &is la
%oma <ormio9 pere de la selekta kaj per<ekti&a laboro de animala specio. Malo<te
%omoj a&noskas la adaptiFemon de siaj manoj al tuja obeo de plej subtilaj postuloj
de la spirito9 aranFante siajn <in&rojn por la dezirata laboro9 kiel servistoj submetitaj
al ia ajn kaprico de enkarniFinta mensoS
TiHtiuj manoj9 je la simpla ideo9 ke ili povas servi por van&oH<rapi iun9
ektremas kiel koleraj birdoj9 sed anka <ari&as mildaj kiel kolomboj kaj ensorbas aman
<luidon9 kiam vi nur pensas beni iunS >li estas vivanta plilon&i&o de via personeco kaj
parolas lin&von kompreneblan por la akutaj animoj. >li lan&vore etendiFas kaj envolviFas9
tremas9 rea&as9 ripozas9 stariFas9 vibras kaj parolas en sia silenta kaj impresa lin&vo9
modlante ion9 kion via spirito pensas9 deziras kaj volas transdoniS
Sed kiom da jarmiloj estis necesaj por ke la mirindaj sideraj teknikistoj en la
pratempo povu plani kaj krei tiujn manojnS Liom da sideraj dcpartementoj laboris
sub la karesa ri&ardo de miloj da spiritoj li&itaj al la 'ia Menso9 nur por ke la terlo&anto
pro<itu nuntempe de la benoj de iHtiuj valoraj manojS Liel konsekvenco9 vi povas
taksi la mal<acilan &enezon de internacia lin&vo kiel #speranto9 kiu estis celo de plej
sindonaj zor&oj kaj klopodoj de la sidera plano por ke9 atin&inte la OOHan jarcenton9 vi
posedu la necesajn voHkordojn por sukcese artikulacii FinS 4ni aldonu ankora9 ke
#speranto9 krom sia <onetika simpleco9 estas idiomo9 kiu en%avas la inican mesaFon de
universala amo. Pro tio Fi devas intensi&i la %armonion de rilatoj kaj pacaj
komprenoj inter la terloFantoj same kiel la #van&elio9 per la spirita interna vojo9 kaj
anka plenumi 1a mision veki la spiritan %omon por la revelacio de lia anFela konscienco.
Same kiel estis necesaj multaj jarmiloj por ke ri&ida naFilo de <iXo atin&u la
admirindan esprimon de %omaj manoj9 estis anka necesa lon&a tempo por ke la unuaj
krioj artikulaciitaj de la kavernaj primatoj9 estu disvolvitaj kaj trans<ormitaj en la
mirindan parolHor&anon9 kiu nuntempe <leksiFas la la muzikeco kaj Fusteco de
#speranto. Sendube9 nur nun la tcrano prezentas en sia <onetisma aparato la ta&ajn
kondiojn por adaptiFi al la lin&vo #speranto9 kiu reprezentas unu el la plej avan&ardaj
<ilolo&iaj konkeroj celanta <ratecon kaj intemacian kompreniFon.
Lvankam #speranto estas simpla idiomo9 la terHloFanto ne povus lemi Fin subite9
sen antae kapabli <acile artikulacii siajn voajn kordojn lerte re&uli&ante ilin la sia
pulma spirado. #speranto estas la &enia kupolo de &randioza lin&va konstruaUo de
kompreno inter la tuta %omaro. Yia <undamento estis stari&ita anta nenombreblaj
jarmiloj9 kiam la tro&lodito %eroe strebis por artikulacii la unuan ori&inalan vorton
de surtera lin&vo. Qamen%o<9 elektita en la ielo por transpreni la &loran patrecon de
#speranto surtere9 estis la sublima artisto9 kiu materii&is per &ra<ikaj si&noj kaj parolH
(
sonoj9 i tiun noblan esperon pri kompleta kompreniFo inter la %omoj.
Demando: Plurfoje #tanagildo aludis la skipojn de teknikistoj, instruistoj
kaj studemuloj de la esperantistaj institucioj kaj akademioj en la #stralo. .e Esperanto
estas lingvo tiel simpla en sia parola mekanismo, kial gi postulas tioman zorgon en la
Transmondo!
Ramatis< # la plej rudimenta dialekto parolata en via materia mondo
meritis zor&an studadon kaj atenton <lanke de kompetentaj lin&vistoj de la spirita s<ero.
La %oma lin&vo ne estas simpla produkto de %azardaj cirkonstancoj9 sed rezulto de la
lin&vo de multaj psikaj temperamentoj9 kiuj anta la enkarniFo9 jam artikulaciis
Fin en la mensa kaj astrala plano kaj kiuj pli poste kaj la la oportuneco9 povis materii&i
Fin pere de karna larin&o. # la senesprima krio de animalo estas e<iko de la kolektiva
psikismo9 kiu direktas Fian specion kaj stimulas la eksperimentojn kaj <enomenojn9 kiuj rilatas
al la medio.
Demando: +ia insista petado tiurilate, dependas de la fakto ke, estante Esperanto
tielfacila kaj simpla, ni opiniis ke i devus esti ella'orita en la Transmondo sen multaj
teknikaj kaj finkciaj zorgoj.
u ni malpravas pri i(tiuj konsideroj!
Ramatis< Tu eble la #van&elio ne estas kodo de tiel simplaj kristanaj leFoj
ellaborita anta preska dumil jarojP Aamen9 kvankam vi jam vivas en la OOHa
jarcento9 la terano ankora sentas sin spirite nematura kaj nekapabla de<initive inte&riFi
en la postulatoj de iHtiu mesaFo tiel sublimaS Liom da jarmiloj jam <orpasis kaj kiom da
antauloj de :esuo jam trairis la Aeron preparante Fin por ke la %omo sukcesu asimili
la evan&eliajn maksimojn tiel bon<arajnS Pro tio ne ckzistas motivoj por ke vi
subtaksu la spirit an l aboron de la Aransmondo ril at e al #speranto9 nur ar &i estas
idiomo <acila kaj simpla. #vidente9 Fi ne posedas la malkoncizan kvanton da vortoj
kutimaj en la lin&voj de la plej pro&resemaj nacioj de via mondo9 ar verdire #speranto
estas portanto de pli bona parolHesprimo bazita sur miljaraj eksperimentoj. #1 tiu
konsidero naskiFis la &randa kvanto da studoj9 enketoj kaj esploroj9 kiuj aldoni&is al la
vasta laboro de esperantistaj spiritoj de iuj astralaj komunumoj irka la Aero.
,akte Fi ne temas pri simpla dialekto9 nek pri lin&vo propra de iu popolo a raso9
sed pri intemacia kaj netrala lin&vo alti&ita al kate&orio de parola doktrino kapabla
akceli la spiriton de kun<rati&o inter la surtera %omaro. La ideo de internacia lin&vo
ne aperis subite inter vi kiel natura rezultado de la evoluo de la surtera %omaro9
ar Fi estas tiel malnova kiel la %omo. Liel jam dirite9 kiam la primato ankora
eksperimentis siajn unuajn vortojn en <ormo de senHesprimaj krioj9 la mentoroj de la
ter&lobo jam pristudis en la Aransmondo la antaHpreparojn por netrala intemacia
lin&vo9 kiu povus e<ike kontenti&i meznombre la superan %omHtipon9 produkto de la
alveno de la sesa <ormiFanta patrinaHraso9 kaj la antalasta sur planedo Aero.
Demando: @u /azarde Esperanto povos transformigi en dialekton!
Ramatis< Aiel inter la sideraj mentoroj de la ter&lobo kiel anka inter la
surteraj enkarniFintoj9 iam restados netuXitaj la disciplino kaj la inica plano respondeca pri
la ri&ora plenumo de la <rataj kaj intemaciaj principoj de #speranto. Same kiel la
/3
rondoj sciencaj9 <ilozo<iaj kaj e reli&iaj or&anizas siajn kon&resojn kaj
intemaciajn movadojn por Xirmi kaj konservi si aj n <undament aj n post ul at oj n kaj
l a real i &oj n sub si a respondeco9 anka similaj kon&resoj9 cetere jam kutimaj inter la
esperantistoj9 estos dare or&anizitaj por ke la lin&vo restu imuna kontra ia ajn in<luo
a di<ekto rezultanta de dialektoj kaj %etero&enaj idiomoj. Sub la iela inspiro9 iam
renkonti&os saFaj %omoj9 spirite aliFintaj al la esperantistaj institucioj en la )stralo9 por
kontroli kaj konservi la neXanFeblajn bazojn9 kiuj devas &arantii la %omo&enecon de la
netrala intemacia lin&vo.
Demando: "a plej kompetentaj filologoj kutirnas diri, ke la lingvoj ne estas kaj
ne povas esti apartaj kapricaj krea&oj, sed frukto de la vivo mem de la popoloj,
reproduktante ilian psikologion kaj la kondiojn de la medio.
Ramatis< Se tiel estas9 #speranto plene kon<irmas tiun koncepton.
,akte9 se lin&vo devas kontenti&i la psikolo&ian karakteron kaj la intiman vivon
de la popoloj a rasoj kaj konsisti&i ilian parolan kaj orto&ra<ian mekanismon
kapablan interpreti ilian en%avon artan9 <ilozo<ian9 teknikan kaj moralan9 estas
evidente9 ke lin&vo9 kiu devas servi la tutan AerHplanedon9 postulas anka9 ke siaj e<aj
bazoj identiFu kaj a<inu kun la psikolo&io de la tuta %omaro. Bi ne konas alian vivantan a
mortintan lin&von9 kiu utilus por <idele interpreti la anksiecojn kaj la psikolo&ion de
iuj %omoj9 ar temus iukaze pri lin&vo ekskluziva de iu popolo a raso9 kiu9 kvankam pli
evoluinta9 ne ta&os por la aliaj9 ar estus esprimo de izolita psikolo&ia &rupo.
# se la %omaro adoptus9 kiel universalan ve%iklon de la vorto nacian lin&von9
prenitan de la plej evoluinta planeda raso9 ankora estus necese9 ke iuj popoloj
spontanee akceptu idiomon <remdan al sia patrujo9 obeeme lasante sin submeti al
eksterlanda parolHju&o9 kio estas ne cbla en via mondoS Lrome9 por ne vundi la
patriotajn di&nojn9 la dezirata netrala lin&vo devus esti konstruita per iom da vortoj
de iu popolo a de la diversaj ekzistantaj lin&voj9 por tiam <ariFi parolHmekanismo
adaptita al la intemacia &usto. Sed multaj jarcentoj estus necesaj por ke iHtiu duba kaj
%etero&ena "kuiraUo" trans<ormiFu en la revitan akordon por la tuta %omaro. #stos tre
mal<acila la sukceso de idiomo9 produkto de ekstrava&anca ideo miksi manplenon
da vortoj de iu popolo por <ormi "parolHkoktelon"9 kiu kontenti&u iujn rasajn bezonojn
kaj krome posedu tian <i l ol o&i an kemi aU on9 ki u evi t u prakt i ki i an aj n naci an
malrespekton por alia raso. Lonsiderante la batalemon de %omoj kaj nacioj9 kiuj kolizias
pro vantemo9 ambicio9 or&ojlo9 kaprico kaj stultaj naciismoj9 vi povas taksi kiom
mal<acile estus %armonii&i tiom da pensuloj kaj patriotoj9 tiel ekscite naciistaj kaj
neniam universalistaj9 por ke ili interkonsentu akcepti la ekskluzivan uzadon de
<remda idiomo9 nur ar Fi posedas iom da vortoj de ilia propra lin&vo. :en9 kial la
lin&vo #speranto est as l a pl ej pre<erat a kaj prakt i kat a de t i uj 9 ki uj j am
eksperimentas la unuaj n paXoj n survoj e al al tut monda kun<ratiFo kaj spirita
alproksimiFo. Yi a<inas precipe kun %omoj9 kiuj kvankam reli&iaj a ne9 estas
malinklinaj al izolaj rasismoj9 naciismoj kaj patriotismoj. La netrala karaktero de
#speranto kaj la manko en Fi de rasismaj kaj naciismaj principoj9 i&as Fin ne
o<enda por la patriotaj sentoj de la popoloj. ,akte9 Fi ne nur estas ori&inala internacia
lin&vo konsistanta el selektitaj vortoj de la e<aj plej &ravaj lin&voj9 sed Fi baziFas sur la
idiomaj radikoj9 el kiuj Fuste ori&inis iuj lin&voj de la mondo. La precipaj radikoj
de #speranto devenas de la %indoeropa trunko9 malavara nesto de iuj plej si&ni<aj
lin&voj9 kiuj tiel konsisti&as la idioman <onton a la primitivajn bazojn9 kiuj utilas al
#speranto.
/1
Demando: .ed Esperanto aspektas 'azita apena sur la latina lingvo, u ne!
Ramatis< Latino9 krom deveni de lin&voHtrunko komuna al arjaj idiomoj9
aperas kiel e<a rilatHve%iklo inter la kelta kaj la &reka en a<ineco kun la aktuala
civilizacio9 ar anka iHtiu ori&inas de la primitivaj blankaj popol&rupoj de )zio
kaj #ropo9 kiuj <ormis la %indoHFermanan a %indoHeropan <amilion. :en kial
Qamen%o< ricevis de la ielo la mision pli<irmi&i la internaciajn bazojn de #speranto sur
du trionoj da latinaj radikoj9 triono da Fermanaj kaj la resto sur aliaj jam a&noskitaj
lin&voj. Aiel anka la kleruloj9 idoj de tiuj arjanoj9 kiuj principe estis la posedantoj de
la nobla kaj sankta lin&vo sanskrita9 dari&os interesiFi pri #speranto kun la celo9 ke Fi
<ariFu la <rata internacia idiomo de la tria jarmilo9 sukcese identi&ante la saman
spiritan sopiron de la tuta %omaro.
Demando: u ne estus plej trafa la definitiva elekto de latino, kiel internacia
lingvo, konsiderante, ke i estas la plej ria fonto de la Esperanto(radikoj! u ne e la
katolikaj sacerdotoj uzas latinon kiel sian kutiman idiomon
komprene'lan anka kiam ili forlasas sian /ejmlandon! %ion vi diras al ni tiurilate!
Ramatis< La la sama pensHmaniero9 ni kredas ke ne estus pravi&ebla la uzo de
bovoHaro sur la as<altitaj Xoseoj de la OOa jarcento9 tio estas cn epoko kie re&as la
uzo de rapida atomobilo9 kiu pli bone kontenti&as la postulojn de transporto en la
&randurboj. $etere estas tre peni&a la lernado de latino kaj mal<acila la asimilado de Fia
komplika &ramatiko plenplena de re&uloj. Lvankam latino sukcesis kaj servis la
%omaron dum la pasinteco9 nuntempe Fiaj vortoj ne bone ta&as por esprimi la avan&ardajn9
dinamikajn kaj tute novajn ideojn9 kiuj Fermis en la OOHa jarcento kiel e<iko de la
scienca9 arta kaj <ilozo<ia pro&reso de via mondo. @zante pitoreskan esprimon9 ni
diros9 ke latina lin&vo bezonus esti "brosita"9 re<andita kaj plasti&ita por tiam <ariFi
<leksebla mekanismo9 rapida en la prononco kaj tre ekzakta en la skriba kaj parola
sinkroneco9 ar en sia ori&ina <ormo9 Fi prokrastus la interpretadon de la kreskanta
multobleco de pensoj dum la atoma erao. Sed supozante iHtiun re<ormon reali&ebla9
latino <ariFus stran&a9 de<ormita kaj verukH%ava9 postulante apartajn studojn kun la celo
determini la motivojn de la neoportunaj modi<oj en Fin enkondukitaj9 multaj el kiuj estus
e nekonvenaj por la lin&vo.
Por kunmeti universalan lin&von9 la lo&iko su&estas9 ke Fi estu e<onia9 simpla kaj
&ramatike <acila kun elektita kvanto da vortoj per<ekte internaciaj la prononco kaj
skribo. Sendube estas ankora #speranto la nura idiomo kapabla plenumi tiajn postulojn9
ar krom esti klara en sia vorta kunmetiFo9 <acile lemebla kaj simpla la prononco kaj
orto&ra<io9 Fi estas absolute netrala la sia idioma ori&ino.
Demando: %ial -2olapuk-, kiu atingis ian sukceson kiel artefarita
lingvo kun internacia karaktero, ne sufe prosperis malgra temis pri neutrala
idiomo!
Ramatis< Lvankam la abato Sc%le_er9 kreinto de ";olapuk" pretendis doni al Fi
universalan a internacian aspekton9 ne sukcesis pro la <akto9 ke li ne kapablis i&i Fin
idiomo <acila kaj komprenebla por iuj popoloj9 precipe por tiuj malpli kleraj.
";olapuk"9 krom ne o<eri Xancon de rapida lernado kiel #speranto9 ne posedis la
kvaliton de simpleco. Por certaj tipoj de rasoj kaj ilia parolHmaniero9 ";olapuk" estis
/(
mal<acile lernebla pro sia kompleksa vortaro de reduktitaj vortoj. Lontrae
#speranto9 simile al la #van&elio de :esuo9 doktrino de sento kaj universala aplikado9 estas
tre <acile lernebla9 ar9 estante limi&ita al siaj 1. re&uloj9 ne prezentas la problemon de
esceptoj nek de &ramatikaj malre&ulecoj. Aemas pri tre klara idiomo estonte uzata de
milionoj da %omoj kun rudimenta klereco9 por kiuj su<ios apena iom da saFo kaj
mensa kunlaboro.
Pro la <akto9 ke iu litero de #speranto ekzakte korespondas al unu sono kaj iH
lasta kon&ruas kun iu skribita litero9 tiu lin&vo evitas la kompleksan laboron eldoni
prononcHvortaron. Aion oni jam <aris por multaj lin&voj plej uzataj9 sed ili postulas9 ke
oni elparolu di<initajn &rupojn de silaboj en maniero tre malsama ol ties le&ado au skribado.
La radikoj9 kiuj konsisti&as la spinon de #speranto9 %avas internacian karakteron
kaj identiFas kun iuj e<aj lin&voj de la mondo.
Por la lernado de #speranto e ne necesas koni aliajn lin&vojn vivantajn au
mortintajn9 ar &i estas idiomo netrala9 emancipita kaj <leksebla. Yi estas idiomo ideala
por kontenti&i la parolajn postulojn de la moderna %omo kiu9 proporcie al
plimulti&o de siaj pensoj9 mal<acile povas traduki ilin per la kompleksaj surteraj
lin&voj kiuj9 mal&ra la kvanto de siaj vortoj9 ne posedas la mirindan kvaliton de la
parola sintezo de #speranto. Aiu lin&vo ludos &ravan rolon dum la venonta
jarmilo9 kiel baza lin&vo de iuj lernejoj kaj popoloj. #stonte Fi <ariFos de<initiva parolH
ve%iklo por la psika kaj emocia kompreno inter la %omoj9 kiel jam antavidite de
la ielo. Buntempe Fi si&ni<as la antaHpreparon de la vera lin&vo de la terloFanto kiu9
estonte9 la antauvido de la mondaj mentoroj9 <acile praktikos la telepatian interXanFon9
kiel kronon de iuj lin&vaj eksperimentadoj.
Demando: +i scias, ke cele al starigo de internacia idiomo, jam okazis aliaj
tiusencaj klopodoj, kiel anka jam frakasis aliaj similaj movadoj.
u Esperanto atingos la sukceson, kiun aliaj artefaritaj lingvoj kaj idiomaj
provoj ne atingis is nun! u povos i pretervivi la momentajn entuziasmojn kaj
fervorojn, superante anka la psikologiajn malfacila&ojn en sia disvastigo, evitante
tion, kio okazis kun aliaj provoj por adopti neutralajn lingvojn!
Ramatis< La esperantistaj mentoroj de la plej &ravaj astralaj komunumoj estas
intime li&itaj al la diversaj surteraj rasoj kaj kunlaboras kun la enkarniFintoj por la
enkonduko de la idiomo de la estonta terloFanto.
Lvankam oni entreprenas surtere ali aj n l adi ndaj n samspecajn klopodojn9
a> ili mankas la intima unueco per kiu la cielo si&elis #speranton kiel lin&von por
de<initiva uzado sur la Aero. # se tiuj provoj devas esti akceptitaj kiel ladindaj
projektoj de %oma inter<ratiFo9 oni devas konsideri ke9 kelk<oje9 ili nur respe&ulas
timidajn sintenojn de kelkaj %omaj &rupoj ankora ne kapablaj reali&i de<initivan
pro&ramon adresitan al la tuta %omaro.
La spiritaj atoritatoj respondecaj pri la apero de #speranto9 klari&as9 ke la
internaciaj idiomoj9 kies disvastiFo sur la Aero <rakasis9 reprezentas respektindajn
provHbalonojn konstruitajn de animoj di&naj kaj inspiritaj de ladindaj sentoj de <rateco.
Lompreneble ili sentis sin tuXitaj de la voo de la Tielo9 kiu senese laboras por la
unui&o de la %omaro9 kiu plej rapide spirite pro&resos9 kiam Fi sukcesos utili&i unusolan
lin&von.
Sendube9 ankora aperos aliaj klopodoj por kunmeti iun novan internacian
idiomon9 eble kiel <rukton de nekaXebla naciismo9 en kiu superre&u la vortoj
apartenantaj al la nacieco a simpatio de Fiaj atoroj9 e klopodante superi la lo&ikecon de la
#sperantoHradikoj. Tiam ekzistos adeptoj por novaj lin&voj a idiomaj provoj kun celo
//
intemacia. Aamen9 pro la kreskanta pro&reso kaj senesa disvasti&o de #speranto9
jam su<ie <avorata pro la <acileco o<erHdonita al e la plej simpla popolo lerni Fin en
kelkaj monatoj9 tiuj lin&vaj movadoj kristaliFos en <ormo de di al ekt oj 9 kvankam
kun vi dcbl aj i nt encoj de mtemacieco. >li povos kontenti&i kelkajn inicajn
&rupojn kaj anka altiri la simpation de kelkaj studemaj popoloj9 sed estos ankora
nesu<iaj por plenumi la mult<lankajn postulojn de iuj popoloj sur la Aero.
Demando: +i jam kontaktis kelkajn studemulojn, kiuj asertas esti la
lingvo atlanta la plej alta esprimo de estonta kompreno inter la surteraj popoloj,
konsiderante ian grandan spiritan gravecon, car i servis en multaj religiaj temploj de
pasinteco. 3ni informis nin, ke jam ekzistas pli ol 45.666 atlantaj vortoj
katalogitaj kaj tradukitaj por kontentigi la necesojn de estonta nova internacia
idiomo, kiu 'alda estos konata de la profana mondo. %ion vi dirus tiurilate!
Ramatis< Aion konsiderante9 sanskrito estus la idiomo plej ta&a9 ar krom
esti konata de pli ol (.!33 jaroj kaj ankora konservita en la sanktaj %induaj skriboj9
Fi venas de la azia brano de la arjaj lin&voj.
Aemas pri la antikva sankta lin&vo de la bramanoj9 kiu du mil jaroj anta
Lristo9 servis al la vedoj kaj de kiu devenis la ci&ana9 la palia9 la %industana kaj
multaj dialektoj kaj lin&voj ankora nuntempe parolataj.
Loncerne la atlantan lin&von9 memoru9 ke )tlantido situis trans la Herkulaj
kolonoj9 post la le&endaj "oraj porde&oj"9 el kies civilizacio ankora ekzistis restaUoj inter
la e&iptoj9 aztekoj9 inkaoj kaj en la atika re&iono. Lvankam la atlantida estis tre &rava
popolo en la pasinteco9 dum la lastaj tempoj dc sia ekzisto &i multe de&eneri&is sian
idiomon pro sia morala kaj kultura dekadenco. Sendube la lin&vo re<lektas la
moralan9 mensan kaj spiritan statojn de la kolektiva animo kaj pro tio Fi dekadencas
kiam la popoloj a la rasoj9 kiuj parolas Fin9 de&eneras.
Sekve9 la restari&o de atlanta lin&vo implikus la konju&adon de idiomaj valoroj9
kiuj jam dekadencis kaj eksmodiFis9 ar nekapablaj respe&uli la mensan kaj
psikolo&ian etoson de la modernaj popoloj.
La %omo de la OOHa jarcento bezonas pli kaj pli lin&von9 kiu povu interpreti
<idinde kaj vortHsinteze lian nuntempan pli rapidan pensHmanieron.
Aiu lin&vo devas esti iaspeca panorama parolHrimedo9 kiu &rupi&u &randan ideoH
kvanton per reduktitaj &ra<ikaj a sonoraj esprimoj.
La vortaro de la atlanta lin&vo9 kvankam pasintece servis al popolo kun certa
spirita kaj mensa pro&reso9 estas nesu<ia por plenumi la abundon da ideoj kaj kvalitoj
de la modernaj pensmanieroj. Liel kruda ekzemplo9 ima&u %omon9 kiu ri<tizas
aviadilon por <oto&ra<i la panoramon de iu re&iono9 pre<erante supren &rimpi
te&mentojn de domoj9 poHparte penadi kaj poste kunmeti la Feneralan bildon.
#speranto9 en la nuna jarcento9 estas kiel <lu&HmaXino je la servo de popola interXanFoW
rapida9 <leksebla kaj <acila. Aemas pri parolHmekanismo9 kiu sukcese kontenti&as la
mensan dinamikon de la moderna %omaro. Yi evitas al la %omo tro &randan nombron da
vortoj por re&istri iun ideon kaj <akton9 ar &i ampleksas multajn %etero&enajn pensojn per
inteli&entaj vortHXlosiloj.
Demando: u vi 'onvolu klarigi pli 'one temon!
Ramatis< #n la OOHa jarcento9 la pensoHrapideco de la %omaro multe
superas Fian kapablon utili&i iujn necesajn vortojn por esprimi iujn pensitajn
/1
ideojn. La sukceso de internacia idiomo ne dependas de la cbleco posedi speci<an kaj
ta&an vorton por esprimi iun ideon naskiFintan en la cerbo9 kio <akte &arantias la
sukceson de iu ajn intemacia lin&vo9 sed de la uzo de a<iksoj adaptitaj al la <undamentaj
radikoj de lin&vo simpla kaj <leksebla kiel #speranto9 kiu pli bone solvas la
kreskantan rapidecon de la pensado de la modema %omo.
Lon<orme al la simbolismo de la atoma jarcento9 #speranto estas e<ektive la
lin&vo9 kiu plej bone adaptiFas al la vivo de via %omaro.
Yiaj re&uloj kaj Fiaj radikoj <iksaj9 idiomaj kaj simplaj antaHanoncas anka la
spiritan simplecon de la estonta vivo de la terloFanto. Beniu alia lin&vo9 tiel precize kaj sen
de<ormiFoj9 povos plenumi la postulon de sama <onetika elparolo en iu ajn medio de la
%omaj rilatoj. La klara e<iko de Fiaj <inaUoj9 kiuj indikas u la vorto estas substantivo9
adjektivo a verbo en siaj tri tempoj9 i&as #speranton lin&vo ideala por kontenti&i la
ampleksajn rilatojn kaj psikolo&iajn postulojn dare kreskantajn sur la Aero. La
neevitebla proceso de telcpatia interkompreno H kiu estonte estos natura konsekvenco
de la %oma evoluo kaj de pli &randa a<ineco inter la %omoj H konsideras la Xparemon de
#sperantoHvortoj kiel veran preparan kurson.
Aiel 9 dum oni pret endas krei i nt ernaci aj n l i n&voj n superXarFitajn de vortoj9
mense elerpi&ajn pro la memori&o de tiom da terminoj9 la bazo de #speranto saFe
konsistas el irka mil vortoj <acilaj kaj adapteblaj al la multH<lanka moderna pens H
maniero. >li ne bezonas %elpon de <remdaj idiomoj kun posta sekvo dc super<l aU oj
a enkonduko de mal si mpat i aj ncolo&ismoj.
Lvankam9 por kont ent i &i l a t ekni kan a sci encan terminolo&ion9 oni
aldonu al #speranto novajn vortojn9 kiuj meritas sian anekson al la idiomo9 ili ne
Fenos Fian e<an <unkcion9 ar ili ne in<luos Fiajn bazojn kaj neXanFeblajn re&ulojn
absolute imunajn al vorta saturado.
$etere tio estus neHevitebla en iu ajn internacia idiomo9 kies komenca bazo jam
konsistus el pli ol 1(.333 vortoj9 survoje al sama saturado de la komplikaj >in&voj.
La nuntempe %oma tendenco estas la sintezo kaj sekve la malplii&o de eksterHtemaj
oratoraUoj por utili&i nur vortHXlosilojn <acile kompreneblajn pro la asociiFo de ideoj kaj
pro la telepatia adaptiFo iam pli kon<irmita de la parolHtradicio.
Demando: u vi povus doni al ni pli klaran imagon pri tiu limigo de
vortoj, kiu povas difini multajn ideojn kaj proceson de rapida telepatia adaptigo!
Ramatis< La komplikeco kaj dinamismo de la surtera vivo en la nuna OOHa
jarcento ebli&as al vi sperti dum kvin jaroj9 tion kion viaj prapatroj ne povis travivi
dum jarcento. Aio devi&as nin redukti kaj elimini de la %oma lin&vo ion9 kio estu
malpli &rava kaj <acile subkomprenebla utili&ante mallon&i&ojn kaj "vortHXlosilojn"9 kiuj
esprimu multajn ideojn sen limi&i a o<eri ilin en iaspeca buXa steno&ra<io. Lvankam
reduktinte la vortokvanton9 oni ne perdas la abundon de ideoj kiuj9 per tiu sistemo
<ari Fas resumi t aj en l a parolo kaj skribo. Li el banalan ekzemplon9 vi vidas
iumomente la disvasti&adon en via socio de la kutimo mallon&i&i la titolojn de
publikaj departementoj9 re&istaraj instancoj kaj komercHindustriaj entreprenoj9 jam
uzante nur unu si&lon a Xlosilon konsistantan el la e<aj literoj de kompanio a administra
<ako.
Aiuj mallon&i&oj ne nur evitas malXparon de vortoj kaj tempoHperdon en lon&aj
priskriboj9 sed evoluas la menson survoje al telepatio9 ar la ekzakta ideo de iu
esprimo estas kon<irmita de la asociiFo de aliaj suplementaj ideoj.
/!
Demando: .ed kian rilaton /avas telepatio kun tio!
Ramatis< Liam oni prononcas tiujn mallon&i&ojn a parolkonvenciojn okazas
telepatia vekiFo kaj tiam la ideoj rapide asocii&as sen neceso utili&i multajn vortojn
por esprimi kion oni deziras. 'i<initaj Uar&onaj vortoj9 kiuj poste o<icialiFis en la
vortaroj9 nur estas pitoreskaj kaj &ajaj interpretoj a e sintezaj rimedoj9 kiuj anstataas
lon&ajn kaj komplikajn esprimojn por kompleti&i kolekton da ideoj kiuj9 per unusola
ori&inala vorto9 povas di<ini la tutan intencon.
Demando: %i on ni povus kompreni per t i u mensa disvolvio survoje
al telepatio!
Ramatis< #vidente9 se iom post iom reduktiFas la kvanto da vortoj por esprimi
multajn pensojn9 tio dependas de la <akto9 ke la nuntempa %omo <acile kaj inteli&ente
komprenas9 pere de tiuj mallon&i&oj a sintezaj parolHXlosiloj9 tion9 kio antae postulis lon&an
transsendon parolan kaj skriban. Aion ni Xuldas al natura intuicia sentemo telepatia de la
%omaro atomHjarcenta9 kies mensa disvolviFo9 sub >a in<luo de metodoj dc la
moderna peda&o&io9 jam sukcese anstatais la malnovan proceson parkeri&i kaj
elerpe ripeti &randan vortoHkvanton.
Pro tio la %oma vortaro inklinas mal&randiFi la kvanto por &ajni la kvalito9 riiFante
per tiu bone<ika proceso9 kiu stari&as interesajn parolHkodojn. TiHlastaj pli bone
kontenti&as la senesan evoluan dinamismon de la moderna vivo anstata postuli9
por la pensoHtranssendo9 iam pli &randan vortokvanton9 kio kondukus la surteran
lin&von al neevitebla saturado kaj kon<uzo.
La disvolviFo de la %oma menso survoje al telepatio9 e<ektive pruviFas en
tiu limi&o de multHvorteco a de troa babilado9 ar la %omo jam perceptis9 ke la
kreanta menso pli bone evoluas en la silento de lVanimo.
,akte9 proporcie kiel reduktiFas la mensa tumulto9 tipa de a&oj koleraj kaj
nekontentaj de la komuna %omo9 redukti&as anka la vortoHkvanto9 kiun li bezonas por
sin esprimi kaj sekve li <ariFas malpli super<lua kaj pli ekzakta. Aiam9 anta ol paroli9 li
pripensos kaj meditos kaj nur prezentos sinteze la konkludojn9 mense ellaboritajn9
utili&ante minimuman kvanton da vortoj por esti komprenata.
Be estos por vi mal<acile konstati9 ke la malsuperaj rasoj a la popoloj karaktere
plej mal<ortaj9 estas la plej babilemaj kaj petolemaj en la parolo. # la virinoj9 kun
&randa parolHaktiveco9 kiam akiras pli sa&acan klerecon kaj psikolo&ian disvolvi&on9
limi&as la kutiman malXparemon de vortoj kaj <ari&as plej ekvilibraj en sia parolH
maniero. #n la kolektivaj domaoj kaj barakHurboj svarmas %omoj instinktaj9 senbridaj
kaj koleremaj9 kies krianta babilado kaj kutima disputemo pruvas kion ni Uus diris. #n la
tra&edioj de antikva teatro la &estadoj kaj tondraj krioj estis artaj <undamentoj dum
Fiaj aktoroj sin dediis al interXanFo de senbridaj vortoj.
>li troi&is siajn &rimacojn9 ar nur tiel ili povus kortuXi publikon ankora ne
maturan por spirita kompreno. Lontrae9 por la nuntempaj artistoj su<ias rapida brilo de
lVri&ardo a ne perceptebla <izionomia &esto por relie<i&i de ekstere la naturon de sia
interna penso.
Lelk<oje la simpla ri&ardo de %eroino de moderna teatro en%avas interpreton
de su<erHpoemo9 <acile komprenebla por la psika sa&aco de inteli&enta publiko OOH
jarcenta9 evitante la torenton da kverelemaj vortoj iam devi&aj por esprimi pli <ortajn
sentojn kaj pasiojn.
/.
Demando: Tio do signifas, ke ,paremo en la uzado de vortoj indikas
intelektan superecon, u ne!
Ramatis< Lonvenas9 ke vi ne alvenu al tro ekstremaj konkludoj9 ar se
tiel estus9 mutuloj <ariFus la plej saFaj en la mondo. Pro tio9 sen ke vi devu konkludi9 ke
iuj lakonaj %omoj estas intelekte superaj9 tamen ne <or&esu ke9 Fenerale9 saFuloj estas
vortHXparemaj.
Pro tio la jo&anoj kaj orientaj majstroj9 kiuj jam sukcesis re&i la <ormojn de la
materia mondo kaj kapablas vibradi kun la "Losma Lonscienco" de la Lreinto9 ar
ili jam venkis la "Majan" Z?randa >luzio[9 estas Xparemaj en sia parolo kaj ne %omoj
kriemaj a malavaraj pri vortoj.
>li estas avaraj tiel pri vortoj kiel pri &estoj9 ar ili vivas la periodaj votoj de
silento en kies stato de mensa sereneco ili vekas la potencajn internajn <ortojn de la
spirito9 por pli poste <ariFi sublimaj instruantoj de %omoj kaj &vidantoj de disiploj serantaj
la veron.
>li parolas per unusilabaj vortoj kaj estas pli bone komprenataj pere de klara kaj
esprimHplena ri&ardo. >li rememoras al ni :esuon9 kiu <ikse ri&ardis serene siajn
kontradirantojn kaj ekzekutistojn9 dume liaj plej sublimaj kaj eternaj instruoj
postlasitaj al la %omaro resumiFis je duonHdekduo da vortoj9 kiel la dia maksimo ")mu
la proksimulon kiel vin mem". Aiuj orientaj pro&resemaj mensoj9 per sia majesta
silento9 kon<irmas al ni ke9 la&rade kiel la spirito evoluas al superaj statoj9 &i
reduktas sian ekscesan esprimHmanieron9 ar adoptante "Fustan pensadon" sin dedias anka
al "Fusta paroladon".
La pripensado kaj meditado anta ol paroli9 su<ie ladataj per la malnova
proverbo "La silento estas oro"9 demonstras pro&reson9 ar ju pli la %omaro spirite
evoluas9 des pli Fi pensas kaj malpli parolas. La&rade kiel la %omo spirite per<ektiFas9
anka seninteresiFas pri la mondo de lV<ormoj kaj de Fiaj eksteraj rilatoj9 ar li vivas
pli intime kun la spirita esenco de la Lreinto.
Aiam lia lin&vo <ariFas iam pli resumita kaj sinteza por servi al la
interkompreno de personoj pli pripensemaj kaj introspektaj. Sendube do9 nur
#speranto kun sia kvalita vortaro modera9 sed pro<unde adaptebla en Fia uzado kaj
idioma mekanismo9 povos e<ektive kontenti&i tiun senesan psikolo&ian kaj evoluan
postulon de la surtera %omaro en la senco ke9 multobli&ante la pensojn9 oni devas
anka redukti la vortokvanton.
Demando: u eventuale Esperanto povos misformigi pro la enkonduko a
interpolado de aliaj /eterogenaj vortoj! %iam est os prakt i kat a de al i aj popol oj ,
u oni povos al doni maltagajn neologismojn al gia netrala kaj internacia parol (
maniero pro certaj kutimoj kaj karakterizaj 'ezonoj de tiuj popoloj kaj tiamaniere
farii gi plena de idiotismoj!
Ramatis< Aiuj detaloj9 jam antaviditaj en la Spaco9 estis celo de ri&oraj studoj
kaj akurataj eksperimentoj. )nalo&e9 u vi ne rimarkis9 ke praktikante Spiritismon9
&iaj simpatiantoj enkondukas multenombrajn super<luaUojn kontradirajn al &iaj
<undamentaj postulatoj9 kon<uzante la Lodi&on de Lardec kun aliaj spiritualismaj
movadojP Sed sendube9 mal&ra tiuj novaUoj la doktrino restas per<ekta en sia inica
naturo kaj inte&ra en siaj lo&ikaj bazoj stari&itaj per la supera sa&eco de )llan Lardec. Aio
memori&as la ekzemplon de <ilmne&ativo9 kiu dare konservas la realan bildon9 kiun
oni povas iumomente riveli9 se oni deziras kon<irmi Fian ekzaktecon.
Spi ri t i smo9 mal &r a l a dokt ri naj i nt erpol adoj kaj super<luaUoj per kiuj
/0
kelkaj pretendas malklari&i Fian inican purecon9 iam konservi&as inte&ra. Aio precipe
pro la <akto9 ke jam ekzistas sur la Aero spiritismaj or&anizaUoj9 kiuj dare prizor&as
la konservadon de Fiaj ori&inaj postulatoj9 puri&ante ilin je iuj mis<ormantaj
senko%erecoj.
Same #speranto <ariFos libera de idiomaj koruptoj kaj konservita en siaj
inicaj radikoj9 ar Fi9 ne nur dependas de normoj de<initivaj stari&itaj de la ielo9 sed
submetiFas anka al o<iciala surtera instanco9 la "@niversala #sperantoH)socio"
Z@#)[ respondeca pri Fia parola kaj skriba saneco.
Aemas pri or&anizaUo <ondita en la Aransmondo kaj poste konkreti&ita sur la Aero9 en
kiu partoprenas personoj tre spertaj en la praktikado de la <rata idiomo9 kiuj dum
pasintaj vivoj jam dediis sin al &ravaj lin&vaj laboroj. Sindonaj spiritoj <ervore
plenumas la noblajn taskojn de la internacia lin&vo kaj poste renaski Fas en
di versaj part oj de la Aero por di svasti &i #speranton kaj seni&i &in de iu ajn
super<luaUo. >li dare asistas kaj pro&resi&as &in por plej balda alproksimi&i %omojn9
kiuj parolas malsamajn lin&vojn9 sed sekvas saman destinon.
Demando: %ia estas la plej o'jektiva ideo, ke Esperanto povus rezisti iuj
superflua&oj, kiujn oni klopodas enkonduki en ian fundamentaj unuecon!
Ramatis< )ldonante di<initajn esencojn a ve&etalajn produktojn9 la
akvo trans<ormi&as en siropon9 vinon9 ka<on teon. Aamen su<ias science <iltri iHtiujn
likvaUojn por re%avi akvon en Fia ori&ina stato9 pruvante ke9 inter iuj tiuj produktoj9 Fi
estas elemento9 kiu konservas sian purecon. Sammaniere9 e se idiomaj miksaUoj a vortaj
super<luaUoj penetros #speranton9 neniu povos modi<i &ian inteman naturon kiu9 la iela
volo9 iam rezistos kontra iu aj n neolo&ismo a nekonvena interpolado.
Demando: .ur'aze de via prognozo, u ni povos certigi, ke neniam Esperanto
suferos pro iu ajn aldono en sia lingva konsisto, e se estonte kelkaj neantavide'laj
cirkonstancoj tion postulos!
Ramatis< Benian alian modi<on oni enkondukos en la inican purecon dc la
vertebra kolumno de #speranto. # se9 sub premo de ci rkonst ancoj 9 est os oport une
enkonduki vort on a konsilindan temon9 estas evidente9 ke tio devos esti unue
rajti&ita de la plej &rava esperantista instanco sur la Aero9 la nura kiu rajtas arbitracii a
orienti por ke oni ne perturbu la ori&inan %armonion de la lin&vo. #speranto ne
dependas de komunaj <aktoroj9 kiuj devi&as modi<ojn en la naciaj lin&voj9 kiuj evoluas
la provizoraj moroj9 tradicioj kaj eksperimentadoj. Pro tio ili postulas naciajn
<ilolo&ojn kiuj9 de tempo al tempo9 devas interveni por dikti novajn &ramatikajn
re&ulojn9 modi<ante la skribHmanieron a la akcentadon9 akceptante ncolo&ismojn kaj
Uar&onojn. TiHtiuj9 iom post iom9 penetras la popularan kaj e la o<icialan lin&von
interpretante la naciisman spiriton de di<inita popolo.
Pri #speranto9 tio ne okazos9 ar la spiritaj teknikistoj jam studis en la Spaco iujn
probablecojn de modi<oj a obstakloj9 kiuj povus aperi en la lin&vo pro >a psikolo&iaj
di<erencoj inter la %omoj.
$etere9 ne okazos en #speranto la samaj konsekvencoj komunaj al aliaj
idiomoj 9 ar &i komencas sian lin&van aplikadon Fuste e la sojlo de la pro<eta
spirita selektado9 kiu jam e<ektiviFas sur la Aero kaj poste kreos etoson eminente
simpatian al la sukceso de internacia lin&vo. La spiritoj9 kiuj enkamiFos sur la Aero
ek de la proksima jarmilo9 estos iuj simpatiaj al #speranto9 ar temas pri animoj
/"
ri&ore elektitaj "dekstre de Lristo"9 spirite maturaj kaj dediVitaj al iuj reali&oj cele al
inter<ratiFo de la popoloj kaj al la tutmonda bono. Sekve9 por ili la kvanto da esperantoH
vortoj estos pli ol su<ia por la sukceso de la mekanismo dc %omaj rilatoj9 precipe
konsiderante9 ke ili sentos sin insti&ataj al iam pli pozitiva uzado de telepatio9 kiu estonte
estos kapablo komuna al iuj terloFantoj.
Demando: u est ont e, l a i nst anco, ki u prot ekt as Esperanton sur la
Tero povos modifi ian strukturon, adaptante in al siaj vidpunktoj, u ne!
Ramatis< #speranto naskiFis emancipitaN la e<a instanco9 kiu protektas kaj
superri&ardas Fin sur la Aero ne estis stari&ita por liberi&i Fin de supozitaj denaskaj
di<ektoj9 sed precipe por eviti la super<luaUojn9 kiujn pro nescio9 oni enkondukus
eventuale en la lin&von. Be temas pri lin&vo la la &usto de %omaj kapricoj au
simpatioj9 sed &i aperis en via mondo kaj aktivas en la %omaro kiel jam emancipita
<ilolo&ia evan&elio kaj ne nur kiel ensemblo de vortoj konkurantaj kun la idioma
malXparemo jam ekzistanta inter la diversaj surteraj rasoj. Yi estas idiomo ko%era
kaj <undamente pro<unda9 destinita al sankta celo unui&i la %omojn per la parolo kaj
pro tio Fi meritas la plej altan respekton kaj reli&ian amemon de iuj estaUoj.
Demando: %ial vi diras -religia amemo- por Esperanto, kvaza vi dezirus
doni al i religian karakteron!
Ramatis< Aiel ni esprimas nin9 ar iu reli&ia a&ado precipe celas "reli&i" la
kreitaUojn al la superaj principoj. #speranto sendube re<lektas en sia vorta posedaUo la
plej sanajn inklinojn al reli&iemo9 ar9 krom sia naturo ekskluzive lin&va9 Fi estas
<ilolo&ia doktrino tiel racia9 ke Fiaj vortoj povas esti akceptitaj kiel etikaj principoj9
kiuj insti&as la %omojn al universala inter<ratiFo.
La principo pri )mo9 imanenta en iuj estaUoj9 identiFas anka en #speranto kiel
karesema kaj reli&ia vivopulsado9 ar Fia parolHmekanismo per<ekte adaptiFas al pensa
diverseco de miliardoj da %omoj9 kiuj nuntempe konsisti&as la surteran %omaron.
TiHtiu adaptiFo9 kiu en iu ajn &eo&ra<ia latitudo de la planedo okazas pere de
la sonora vibrado de unusola elparolo9 identi&as la saman <ratan diapazonon kaj
eliminas la emociajn barojn produktitajn de la di<erencoj de lin&voj naciaj. La saman
Fojon9 kiun komune sentas la %omoj en <remda lando kiam adas amikan kaj
<amilian vorton en sia patra idiomo9 donos #speranto9 kiu9 per sia netrala mekanismo
parola9 %armonii&as la plej kontraajn <izikajn <i&urojn kaj interpretas la pensojn de iuj
rasoj kaj popoloj. Bediskuteble9 Fi akcelas la spiritan kun<andiFon inter la
%omoj9 ar eliminas la reciprokan malkon<idon tre komunan inter <remduloj disi&itaj
per malsamaj idiomoj. Samtempe Fi plivivi&as la komunikeblecon kaj plii&as la
reciprokan Fojon. # se oni aldonos al #speranto novajn vortojn9 la la evoluaj %omaj
postuloj9 Fi ne su<eros mis<ormojn ar9 verdire9 Fi ne estas nova idiomo9 sed sendube
"idioma doktrino universala".
Demando: .upozante kelkajn modifojn en Esperanto, kiaj
ili estus!
Ramatis< Bi ne kredas je iuj ajn novaUoj a radikalaj modi<oj de #speranto.
Bi apena ima&as kelkajn elektojn de apartaj vortoj9 kiuj prezentu pli bonan
sonoran nuancon a alte<lu&an ritmon en poezio a scienca uzo ekskluziva de teknika
/
terminolo&io. Sed io tio estas a<eroj jam pristuditaj en la Spaco9 kiuj ne intervenos en la
bazan kaj Feneralan mekanismon de la idiomo9 kaj anka ne posedos la <orton por
modi<i Fiajn <undamentajn principojn jam sankciitajn de la komuna uzado.
Demando: %aj rilate al la prononco de Esperanto, povos okazi kelkaj
modifoj depende de la klimato alatitudo de iu popolo, kiu uzos la lingvon!
Ramatis< La rolo de #speranto ne estas drakone <ori&i la diversajn
idiomojn9 kiuj kontenti&as la necesojn de iu raso a popolo. #stonte9 danke al
iompostioma spirita per<ektiFo9 la %omoj <ali&os iujn naciismajn barojn kaj vivos en
distriktoj superri&ardataj de unusola re&istaro kaj pro tio ili utili&os ununuran
internacian lin&von9 kiel okazas en Marso kaj en aliaj pro&resintaj planedoj. Sendube la
destino de #speranto estas <ariFi en la estonteco lin&vo parolata de iuj popoloj sur la
Aero kaj pro tio neniu alia lin&vo povos superi Fin la ori&ino kaj disvast iFo. Yi j am
ri cevi s l a necesan sankci on por si a estonte kompleta sukceso9 kiel verdire
determinis la Sideraj Mentoroj de la Aero.
Yia prononco estas klara kaj doktrine akceptebla en iuj &eo&ra<iaj klimatoj
kaj por iuj psikolo&iaj karakteroj. 4ni aldonu9 ke Fia elparolo estas nek tro
mal<ermita9 nek tro <ermita kaj iHtiu "mezvojo" su<ie <acili&as la adaptiFon de iuj popoloj
kaj rasoj al tiu a&rabla mezHtono de la voo.
#speranto ankora <ariFos absoluta leFo inter iuj surteraj popoloj kaj de<initiva
normo en iuj mondoHpartoj . Yi rememoras la sanktan lin&von9 ekskluzivan de la
sacerdotoj9 kiuj praktikas Fin dum siaj reli&iaj ritoj9 en iuj landoj9 sen ke Fi mis<ormiFu kaj
estu ri<uzita.
13
LA MANTRO:
KA: LA LINGVO ESPERANTO
ZLlari&oj de Ramatis[
Demando: )u spirita esta&o diris, ke Esperanto estas lingvo kies vortoj povas
transformii en -mantroj-, dum spertuloj pri tiu scienco asertas al ni, ke la
esperantista idiomo estas nur finetika sen ia ajn esotera efiko.
Ramatis< Sendube la "mantroj" tiel <amiliaraj al jo&anoj9 estas sanktaj
idiomaj elementoj9 kiuj9 pro la %armonio de silaboj a literoj H kiam elparolataj en sia
inica pureco H vekas en la psiko kaj en la <izika or&anismon de la %omo9
neordinaran ener&iismon kreante statojn de liberi&o kaj spirita e<orio. La mantraj
vortoj posedas &randan a&oHpovon en la kampo eter astrala. >li akcelas9 %armonii&as a
plivasti&as la <unkciojn de la "akroj" de la etera duoblaUo ar9 a&ante e la perispirita sur<aco
ili %elpas la akordi&on de la spirito kun la mani<estiFoj de la <izika vivo kaj <acili&as
la korektan e<ikon de la penso sur la cerba sistemo.
Be &ravas diri9 ke #speranto estas nur <onetika9 ar Fiaj vortoj estas anka
belsonaj kombinadoj de literoj9 kiuj sonas en pura kaj %armonia tono. Yi estas vibra
parolHensemblo9 kiu postulas noblan %oman inspiron kaj plej per<ektan adaptadon de
ideoj por reprodukti la inter<ratiFajn dezirojn de la %oma animo. Yi ne estas nur lin&vo de
momenta interpreto9 sed mesaFo de potenca spirita alproksimiFo inter la %omoj.
Aial Fi posedas en sia intimeco ekstcrordinaran esoteran <orton9 kiun vi
mal<acile renkontus en la idiomo plej komplcksa a en la plej severa reli&ia lin&vo.
4ni e ne povas alvoki la naturon de iu sankta lin&vo uzata de templanoj a inicitoj
por stari&i Fin super #speranton9 ar iHlasta ne limiFas interpreti la dezirojn de reli&iaj
&rupoj a de adeptoj de elektitaj spiritaj <ilozo<ioj9 sed turnas sin senkondie al la tuta
%omaro.
Demando: Tiuj, kiuj diris al ni, ke Esperanto ne posedas mantran forton,
asertas, ke tio dependas de la fakto ke temas pri idiomo tre supra&a.
RamatisW Tar lin&vo kaj skribo de la popoloj strikte rilatas al ilia kulturo kaj
spirita pro&reso9 ne &ravas scii u iu a alia lin&vo estas mantra pro sia esotera
pro<undeco a u Fi ne estas tia9 ar supraUa a nur <onetika. La )ztekoj posedis ordinarajn
vortojn9 kiuj estis eksterordinaraj mantroj9 e superaj al plej potencaj mantraj e<ikoj
de la nuntempa esotera scienco. Sed tio ne dependis de la <akto9 ke ilia lin&vo estis pli
esotera kaj malpli <onetika. La karaktero9 la <orto kaj la spirita tenereco de tiu popolo
konsisti&is la noblan <undamenton de Fiaj vortoj9 kiuj akiris potencon danke al
trejnado por atin&i superajn kvalitojn kaj al ama reli&iemo anta la Lreinto de la Mondoj.
#speranto9 kiel <ilolo&ia doktrino destinita reveli la pensojn kaj sentimentojn de
estonta %omaro vibranta je amsento kaj plena de spirita paco9 anka eni&os en la
idiomon la noblan mantran spiriton9 kiu troviFas kaXita sub Fia <onetika esprimo. 4ni ne
konstruas mantrojn la scienca malvarmo nek la esoteraj kapricoj de simplaj
vortHadaptiFoj9 kiuj poste veku kaXitajn a spiritajn e<ikojn9 ar ili povos ne a&ordi kun la
animo de tiuj vortoj. ;erdire estas la vortoj mem9 kiuj kon<irmiFas pro sia elstara uzado
11
kaj tiel kreas mantrojn9 ar trans<ormiFas en veraj parolHXlosiloj.
Aiam iHlastaj kunvokas eterajn ener&iojn a produktas protektantajn astralajn
<i&urojn asociante ideojn9 kiuj vekas psikajn <ortojn en Fiaj adeptoj kaj trans<ormas
la vortojn en potencajn mantrajn vekilojn. $u vi jam pripensis la &randiozan mantron
de la vorto "Lristo" penetrita de la memorinda sino<ero de :esuo el BazaretoP Liam vi
elparolos Fin dum pro<unda meditado9 u %azarde vi sentas9 ke via animo vibras en stato
de kosma atendo dum la Fojo kaj la espero kompleti&as vian spiritan FuonP La
kristanoj9 kiuj lasis sin masakri cn la romiaj cirkoj9 per la simpla eksklamacio ")ve
Lristo" allo&is <ortojn tiel potencajn9 ke multaj elkamiFis anestiziitaj de tiuspeca
ener&io.
#stante la lin&vo parolata kaj skribita e<a <aktoro9 kiu ebli&as al la %omoj
mani<estadi inter si la inteli&entan kulturon9 sciencon kaj idealon9 estas evidente9 ke ju
pli alta la pro&reso9 des pli &randa estas la koe<iciento de esoteraj <ortoj aperantaj en ilia
lin&vo.
#kzistas kaXita potenca <orto en la vorto9 kiu saFe elparolata povas konstrui
kiel anka detruiN ekzistas anka en la vorto ia muzikeco9 kiu pro&resive a&anta povas atin&i
la atoman intimecon de la materio kaj modi<i Fian internan ko%eron.
La naturo mem posedas sian lin&von9 kiu esprimiFas en diversaj sonoj pere de
la motivoj kaj <unkcioj de Fiaj re&noj9 kie iu a<ero9 estaUo a ve&etaUo9 povas esti
konsiderata kiel vivanta litero kaj <ormi diajn vortojnS Lio estas vivo se ne la ;orto de
'ioP
La %oma lin&vo devenas de ununura ori&ina lin&va esprimo9 kiu konsisti&as Fian
bazon a <undamenton. Pro tio iuj idiomoj alportas ne<ori&eblajn si&nojn9 ke ili devenas
de unusola trunko. La l i t eroj ne est i s %azardaj i nvent oj 9 nek produkt oj de
improvizaj kapricoj. >li naskiFis kiel necesaj simboloj por identi&i la internajn animHstatojn
kaj pro tio estas penetritaj de la spirito kaj ideoj el kiuj ili ori&inis.
:en do kio okazas kun #sperantoW Fi posedas la bazojn kaj la radikojn de la e<aj
mondaj lin&voj kaj plej pro<unde esploris9 en la inicaj <ontoj de tiuj idiomoj9 iliajn plej
evidentajn kaj ekzaktajn trajtojn por tiam konsisti&i la de<initivan parol mesaFon
kapablan interpreti iujn ideojn per unusola lin&vo.
Pro tio Fi posedas9 pli ol iu alia idiomo9 la ori&inan mantran <orton de la potenca
psiko9 kiu konstruis la lin&von de la terloFanto.
Tar en iu mantro la spirita interna nobleco produktas la plej al tan ma&i an
sekvencon9 estas evidente9 ke #speranto H universala idiomo kompilita de unu el la
plej saFaj kaj o<eremaj %omoj H estas anka la lin&vo plej ta&a por krei9 per siaj vortoj
kriteriaj9 klaraj9 ekzaktaj kaj <luaj9 unu el la plej belajn mantrajn idiomojn de la mondo. Tiu
el Fiaj vortoj ne nur posedas la <orton kaj emociemon de %omo9 popolo a nacio9 sed
anka interli&as9 al Fia "psiko<izika" vibrado9 la saman penson de la tuta %omaro kaj
allo&as la noblajn animojn de la superaj mondoj9 kiuj revas kaj a&as por la kun<ratiFo de
iuj %omoj. Liam #speranto estos a&noskita de la tuta %omaro9 iu el siaj vortoj estos
potenca mantro a&ordante en la sama psika vibrado la deziron kaj la penson de iu
ajn %omo.
Demando: @u la prononco de la vortoj povas difekti la psikajn rilatojn
kun la fizika korpo, kiel jam diris al ni kelkaj okultistoj!
RamatisW La menso estas iaspeca uzino9 kiu produktas ener&ion. Liam Fi
perdas la memre&adon a estas kaptita de <uriozo9 malamo9 kolero9 envio a Ualuzo9
elsendas di<initajn <askojn de ondoH<ortoj9 kiuj trapasas la "eteroHastralan" kampon de la
cerba zono de la perispirito malalti&ante la vibran normon de la mensa ener&io9 kiu troviFas
1(
tie libera. Aiam9 produktiFas <enomeno9 kiun tre bone vi povus di<ini kiel "mensH
astralan koa&uliFon"9 rememorante la kazon de ondo de malvarmo9 kiu a&ante ene de
akvovapora atmos<ero9 solidiFas en &utoH<ormo. Aiu <enomeno similas anka al elektra
kurento9 kiu trapasante salan solvaUon produktas tradician precipitaUon konstatitan en kemiH
<izikaj laboratorioj. Same9 la modi<itaj mensaj ondoj veneni&as anka la nevideblan
astralan atmos<eron irka la cerbo9 produktante substancojn je malalta vibrado9 kiuj
<ariFas nocaj kaj pro tio devas esti eliminitaj de la psika zono a de la ara kampo de la
%omo.
La %ipo<izo9 kiu dinamike re&as la endokrinan sistemon kaj plej in<luas la nervan
sistemon9 pro sia delikateco su<eras tiam plejparte la <orte&an kaj a&resan kolizion de la
perturbita menso. Aiu kolizio re<lektiFas en la aliaj or&anoj de la &landa reto kaj
provokas akcelon kaj precipitadon de neoportunaj %ormonoj en l a san&oHci rkul adon
kaj konsekvencan t oksadon de l a or&anismo.
La Baturo9 orientita per la dia saFo9 <orpelas eksteren la neoportunan XarFon tra la
ekskrementaj kanaloj de la korpo kiel renoj9 intestoj kaj %ato. Aiam o<te okazas9 ke personoj
per<ortaj9 koleraj9 ekscitaj9 pesimismaj a Ualuzaj9 preska iam estas viktimoj de
nespeci<aj aler&ioj9 urtikarioj9 ne<ritoj9 ekzemoj neroH%epataj9 ekestoj de disenterio
a %emoroidoj9 kiel <rukto de mens aj mal ekvi l i br oj kaj ps i kaj s enkont r ol oj . La
%ipokondriuloj9 ekzemple9 vivas en mal<elia cirklorezonoW kiam la %epato
malsaniFas9 modi<iFas ilia psikoHsinteno kaj kiam i tiu mal%armonias9 ili malsani&as la
%epaton.
#stas do evidente9 ke la koleremaj vortoj9 instrumento kiu interpretas la
malekvilibrajn emociojn a la mensajn per<ortojn9 devas produkti videblaj n or&anaj n
modi<oj n9 kiel e<aj clementoj de psika malekvilibro. Same9 mal%armoniaj vortoj nature
postulas apartajn klopodojn por esti prononcitaj dum aliaj asociiFas al malsanaj statoj kaj
malalti&as la spiritan kuraFon in<luante la korpon. Liam vi ladas proksimulon per
amaj pacaj vortoj9 ili vekas statojn de a<ekcio9 optimismo kaj espero9 kio ja ne okazas
se la csprimoj estis malamaj a rankoraj. La vortoj vekas ideoj n kaj produktas
malsamajn statojn kaj motivojn en la %omo. Bi ripetas al viW la vortoj estas
parolXlosiloj9 kiuj trans<ormas vin kiam vi askultas a elparolas ilin kaj tiam okazas
anka malsamaj konsekvencoj en la psiko kaj sekve en la <izika korpo.
Demando: u vi povus plue diri al ni kelkajn interesajn aferojn pri i(tiu
temo!
Ramatis< Botu9 ke la adado de dubesencaj a antipatiaj vortoj9 kun troa
a&lutino de konsonantoj9 kiuj mis<ormas la %armonian prononcon9 produktas
mala&rablajn sencacojn en la %oma menso kaj9 krom tio9 la lin&voj al ni nesimpatiaj9
ne nur malalti&as niajn psikajn kondiojn9 sed e incitas ninS Aiel kiel individuo latinHrasa
povas antipatii kun la idiomoj slava a araba kaj a&reniFi a laciFi nur je la penso adi ilin9
anka civitano slava a araba povas senti saman antipation por la latinaj in&voj
La lin&vo de iu ajn popolo estas re<lekso de Fiaj emocioj. Se ekzistas antipatio de iu
raso por alia9 tujtuje iliaj lin&voj anka <ariFas reciproke antipatiaj pro la psika leFo
sentema al iu ajn anta&onisma vibrado. #kzistas vilaFaj dialektoj9 kies vortoj tiel
interpuXiFas kaj inter<rotiFas per %etero&enaj sonoj9 ke elparolitaj de %omoj
alkutimiFintaj al pureco de kelkaj nobelaj idiomoj9 ili Xajnas kvaza maado de Xtonetoj
anstata <luado de vortojS Liel ni jam diris9 ekzistas vortoj9 kiujn9 se oni povus analizi
per modemaj laboratoriaj instrumentoj9 donus al vi la certecon9 ke di<initaj leksikolo&iaj
kombinadoj in<luas la temperaturon kaj la san&oHcirkuladon de la %oma korpoS
Tiuj al<abetaj literoj rea&as en apartaj zonoj de via korpo9 se elparolante vi povus
1/
mense askulti ilin. Bur pensante pri ili vi povus senti iliajn e<ikojn. #kzemple9
pensante > Fi eas en la supro de la kapo9 ar Fi estas la vertikala simbolo de la psika
unuiFo kun la "koronaria akro"N L9 mense sonas en la &orFo centro kaj rea&as en la
re&iono de la "larin&a akro"N H emas ventre resoni en la re&iono de abdomena
plekso9 kie situas la "liena akro" kaj la "&eneza"9 kiel litero9 kies <ormo rememoras la
subtenon en Fiaj stan&oj9 kun ekzakta reeo je alteco de la &randa simpatia nervo kie sin
apo&as la astrala korpo.
:en kial :esuo9 kiu krom sublima anFelo estis &enia sciencisto9 povis tiel
bonc utili&i sian miraklan povon sur la popolo9 uzante la parolon kiel potencan
&eneratoron de spiritaj ener&ioj kaj produktante la eksterordinarajn <enomenojn9 kiujn
la plebo konsideris sublimajn miraklojnS
Aamen ekzistas dara <oruzo de ener&ioj9 ek dc la penso Fis la parolo9 kiuj
reciproke in<luas sin kaj dependas de la kvanto kaj kvalito de la vortoj elparolitaj de
la %omoS #speranto9 kiel lin&vo destinita al supera biolo&ia %omHtipo9 estis celo de
plej postulemaj analizoj kaj observoj por ke9 en sia kvanta %oma aplikado9 Fi ne
malklari&u sian kvalitan spiritan esencon9 necesan por korespondi al la insti&oj de la
per<ekta %oma menso de la venonta jarmilo.
Demando: @u vi povus prezenti al ni ekzemplon kapa'lan doni ideon pli
klaran de la mensaj kaj psikaj dispozicioj kiuj, la aserto de la spiritoj, multe influas la
lingvan manifestion!
Ramatis< #kzistas per<ekta rilato inter la parolo kaj la penso9 same kiel
en la konsumo de ener&ioj inter la subjektiva intenco de a&o kaj la produkto de lin&vaj
<izikaj sonoj. La rasoj subpremitaj9 introspektaj kaj suspektemaj sin de<endas per siaj idiomoj
riaj je unusilabaj vortoj kaj limi&oj. La ruzeco9 sa&aceco a trompemo de certaj
nomadaj popoloj re<lektiFas en ilia propra parolHmaniero per parolHtumoj kaj stran&aj
demandoj pl enaj j e s o< i s moj . 'um popol o &aj a9 s enzor &a kaj komunikiFema
parolas klare kaj ne interesiFas pri ekstera kritiko9 aliaj rasoj pli trompemaj
ladire "parolas inter la dentoj". Are &randa estas ankora la psikolo&ia di<ereneo
inter la parolHmaniero de latino kaj slavo a inter zuluo kaj parizano. Tiu popolo9 pere
de sia lin&vo a dialekto kaj pli malplia konsumo de ma&netaj ener&ioj9 elmontras la
psikolo&ian staton de sia rea&o al la ekstera mondo kaj de sia intima spirita
kompreno.
La rasoj sobraj estas anka avaraj en la parolo9 dum la malXparemaj
interpuXiFas en sia ampleksa vortaro kaj laeiFas en troi&a artikulado.
Same ekzistas &rande&a di<ereneo de konsumo de vitala ener&io kaj mensa
klopodo inter la elparolo de vokalo konsonanto. #n la vokaloj nur su<ias la aerH
<luo tra la pulmoj por ke la sonoj eliru kaj XanFiFu kon<orme al simpla lipoHmovo. 'ume la
konsonantoj iam postulas pli vi&lajn movojn de la <onetisma aparato kon<orme al sia
elparolo pli &uturala9 nazala a miksaUo de amba.
Por elparoli la konsonantojn estas neeese vi&le mal<ermi la voHkordojn9 kiuj denove
<ermiFante9 produktas la karakterizajn kons onant aj n s onoj n. Sed r e&ul e t emas
evi dent e pr i mal%armonia sonHprodukto rezultanta pli de voa kon<likto ol de %armonia
simpleeo.
TiHlastan oni povas atin&i nur per elparolo de vokalo. Pro tio la konsonantoj9
per si mem9 ne si&ni<as eksteri&on de %oma lin&voN iHtiun oni atin&as nur per tra<a
unuiFo de konsonantoj kun vokaloj. La konsonantoj ne prezentas a&rablajn tonojn
sonoraj n kaj <lekseblaj n9 sed nur sekaj n bruoj n9 sonoj n su<okitajn kaj
tranitajn9 kiuj nur %armonias al a&rabla sonmesaFo9 kiam ili estas ta&e apo&itaj sur
11
la simpleeo kaj <lueco de vokaloj. Lrome oni devas konsideri la di<erencojn9 kiuj
ekzistas inter la diversaj konsonantoj.
Demando: +i ,atus ke vi montru al ni kelkajn diferencojn inter la unuopaj
konsonantoj por pli 'one apreci la vortojn de la lingvo Esperanto.
u e'le ni iom troigas la temon!
Ramatis< #kzistas pro<unda di<erenco de prononco9 kombinado9 spira
alFusti&o a &rada tono inter L kaj M. 'um L <ormiFas precipe en la &orFo9 la &uturala
seka tono9 vi povas sperti la elparolon tro nazalan de M9 a la an%elantan tonon de ,.
#stas do klare ke9 dum la lin&va proeeso de iu popolo9 pli &randa kvanto da
konsonantoj en la respektivaj &rupoj9 postulas anka pli a malpli da konsumo de vitalaj
ener&ioj9 variante la la proporeio de iu konsonanta &rupiFo kaj anka la la postulo de
<izionomiaj kaj lipaj movoj kaj <onetismaj karakterizoj.
#stas tioma la in<luo de la supereeo de konsonantoj9 ke dum latHvoa
parolado superHXarFita de konsonantoj9 e se <arita de eminenta oratoro9 ili provokas
nepereepteblajn movojn kaj leFerajn <izionomiajn tordiFojn en kelkaj askultantoj9 ar
ekzistas per<ekta li&o kaj rilato inter la %omaj orelo kaj lipoj. #kzistas personoj9 kiuj
nur povas askulti eertajn vortojn9 <razojn a melodiojn9 movante la lipojn9
kvaza devi&e reproduktante per ili la vi&lan impulson de la askultita vorto. Multaj
arlatanaj resani&istoj9 ma&iistoj a "miraklaj %omoj"9 kiuj per siaj vortoj utili&as tiun
sekreton9 stari&as paralizulojn9 malstreas ri&idajn muskolojn a trans<ormas senkuraFulon
en %eroon.
La lin&vo provokas sennombrajn ener&iajn movojn en la %oma or&anismo9
kvankam tion la ordinara %omo ne perceptas.
Aio pravi&as la specialan kaj apartan atenton9 kiun la sideraj majstroj dediis al
la <iziolo&ia kaj etera problemo de la #sperantoHprononco9 kiel anka al modi<oj
enkondukendaj por pli malpli &randa kuniFo de konsonantoj kombinitaj kun
vokaloj. Per nia spirita vidado9 ni notas e kiam la litero H mem9 tre multe aspiraciita
de &ermanoj 9 produktas di<erencajn ener&iajn modi<ojn se elparolita de %ispano9 kvaza
simile al ?S
Aio pruvas sendube9 ke por krei intemacian idiomon kiel #speranton9 la
sideraj membroj devis plipro<undi&i la studojn per ekstrema zor&o por kontroli ujn
<iziolo&iajn modi<ojn9 kiuj okazus en la <onetisma aparato de iuj popoloj en akordo kun la
prononco de literoj kaj vortoj esperantistaj9 sen ke i lastaj perdu sian ori&inan esprimH
karakteron. ;i ne povas taksi la jarmilan klopodon de la spiritaj teknikistoj por
konservi #speranton sendi<ektan kaj puran en Fia ori&ina trajto kaj parola sonoreco9
mal&ra la <akto9 ke &i estas parolata de la plej %etero&enaj temperamentoj kaj psikolo&iaj
kondioj de la mondo. TiHtiu estas unu el la plej &loraj reali&oj de la "Misio #speranto"
sur la AeroS
1!
LA SPIRITO DE ESPERANTO
2Klari.o' de Ramatis3
Demando: En unu el la antaaj apitroj, vi menciis la -.piriton de
Esperanto-, kiu devus atingi nedetrue'lan kaj ko/eran unuecon. u vi povus pli
'one klarigi temon!
Ramatis< Bi aludis la intiman esencon de #speranto a Fian inteman <aktoron9
konsekvenco de spirita direkta a&ado9 kiu de lon&a tempo disciplinas Fin. #n la
konkreti&o de #speranto inter<eris multaj elkamiFintaj animoj9 kiuj estas a&antaj en Fia
intimeco9 la metoda kaj %armonia plano9 por doni al la Aero internacian idiomon
lo&ikan kaj de<initivan.
#kzistis pro tio vera "spirita li&o"9 kiu donis al la lin&vo unuecon kaj evoluan
direkton9 tiel kiel la molekula ko%ero de via <izika korpo dependas de la re&ado de via
spirito.
Sub iHtiu spirita teamo staras volo a "re&a penso"9 kiu kunordi&as la <ratan parolH
celon de #speranto en la sino de la 'ia Menso9 konsiderante Fian &ravecon kiel
mesaFon de internacia kompreno inter la AerHloFantoj. #stante supera al iu aj n alia
surtera lin&vo9 ekzistas en la parolHinti meco de #speranto ia "psika <undamento"9
kiu kunordi&as Fian centran %armonion kaj Fian inteman armaturon kiel <ortikaj XtalHkolonoj
subtenantaj plej diversajn <ra&mentojn de arkitekturaj stiloj. AroviFas en #speranto
selektema kvalito simila al tio kio okazas en Homeopatio9 kiam certaj malsanuloj montriFas
tre evidente selektemaj por Fiaj in<initezimaj dozoj kaj tuj resaniFas. TiHtiu dispozicio de
esperantista selektemo estas la kialo9 pro kio Fiaj studantoj kaj interpretantoj estas tiuj9 kiuj
sin elektas por kulturi la lin&von9 kun la e<a motivo plejo<ta de psika simpatio kaj
neceso de ilia spirita evoluo. ;erdire9 la %omoj sindedias al nobla9 <rata kaj internacia
idiomo Fuste ar ili jam prezentas ian a<inecon kun Fia spirito de parola supereco
destinita al kun<ratiFo inter la popoloj.
Aiel kiel la muzika sentebleco de ra<initaj askultantoj insti&as ilin al
kulturado de la sonora kaj nobla stilo de la &randaj komponistoj9 anka la spirita
kvalito de #speranto postulas9 ke Fiaj studantoj jam eliminis de la animo krudecon
kaj e&oismon9 kiuj mal%elpis la <ratan repaciFon inter iuj estaUoj.
Demando: 2i intencas diri, ke ne 7iuj individuoj emas kulturadi
Esperanton pro manko de i(tiu -spirita selektemo- por la lingvo, u ne!
Ramatis< 4ni devas konsideri tion kiel &ravan psikolo&ian <aktoron9 ar
evidente %omo kruela9 <anatika kaj e&oista ne %armonias kun la <rata ju&o de #speranto9
kiu estas ve%iklo de internaciaj rilatoj kaj ne ekskluziva esprimo de patrujoj a de
izolitaj popoloj. Homoj sen inklino al solidareco kaj kun<ratiFo inter rasoj kaj popoloj
kaj kiuj restas li&itaj al naciismaj ekstremismoj9 ne malXparus sian tempon en la kulturo
de lin&vo netrala kaj internacia. #speranto9 lin&vo9 kiu distin&iFas per la esenco kaj
simpleco9 povas esti parolata klare kaj lo&ike en la plej pompaj temploj de luksa
reli&io9 kiel en la plej %umilaj spiritaj laboroj.
Yia parolHesprimo povas esti <acile uzata same inter nababoj9 kiel en la
kabano de malria kamparano. ?arantiata de la psika li&ilo kun la spirita superri&ardo de la
1.
ielo9 #speranto ne de&eneras kiam parolata en lokoj <orlasitaj9 nek <ariFas
bombasta sur la lipoj de kleruloj kaj potenculoj. Su<ias <rata karaktero por ke Fi tuj
<ariFu utila kaj valora inter %omoj animkoraj9 ar Fia intimeco &ardas ion similan al la
jarmila unueco de la #van&elio de :esuo.
Demando: u vi povus diri al ni ion pri simileco de Esperanto kun la
jarmila unueco de la Evangelio de 8esuo!
RamatisW La simileco inter la #van&elio kaj #speranto devenas de la
<akto9 ke anka #speranto estas parolHkodo preciza kaj e&ala por iuj %omoj.
Yia kvalito estas esence amHesprima9 ar selektema por personoj
bonkarakteraj9 kiuj simpatias kun movadoj universalaj. Yia mcsia mesaFo estas super la
or&ojlaj rasaj baroj kaj troi&aj patriotismoj. Aemas pri mirinda multiplikanto de inter<ratiFa
parolH<rekvenco inter iuj popoloj de la Aero9 kontribuante al mildi&o de rasismaj sentoj
pere de sama lin&va kompreno.
Plie9 oni malkovras ian similecon de #speranto kun la #van&clio de :esuo9
ar temas pri <rata lin&vo adresita al la %omaro9 sed simpla9 netrala9 <acile lernebla9
pura en la elparolo kaj ekzakta en la esprimo.
#n Fia intima esenco travidiFas iom de la su<ero9 %umileco kaj amemo de
Qamen%o<9 kiu penetris Fin per sia vera sankteco kaj <orti &i s Fi an spi ri tan unuecon.
Li am en vi a mondo konkretiFos la <elia revo de unu popolo kaj unu lin&vo9 vi
komprenos pli bone9 ke #speranto ne estas nur ve%iklo de parolkompreno inter %omoj
spirite evoluintaj9 sed vere <ilolo&ia doktrino de universala selekto.
TiHtiu kompreno ankora ne estas Fenerala9 ar la &usto kaj pre<ero por universala
lin&vo nur povas identi&i animojn inklinajn al <rata amo inter la %omoj9 ar tiranoj9
e&ocentruloj kaj diktatoroj H kaj multaj ekzistas en via mondo H nur respektas kaj
sindedias <anatike al naciismo de sia raso. Aial9 ili ri<uzas praktiki lin&von9 kiu devi&as al
<rata interkompreno ekster iliaj etmensaj interesoj kaj ekskluzivismo de patrujo kaj
raso9 a ekster ilia surtera parencaro.
Sendube por ili estas e peza tempoHperdo lerni lin&von9 kies precipa <unkcio
estas insti&i ilin <avore al aliuloj. Be estas <remda al vi9 ke totalismaj re&istaroj de la
Aero9 drakonaj diktatoroj kaj malamikoj de spirita emancipiFo9 malpermesis la uzon de
#speranto en siaj landoj9 kiel Hitlero en ?ermanujo kaj Stalino en Rusujo.
:en do la Spirito de #speranto kaj la e<aj aspektoj9 kiuj %armonii&as Fin kun la
naturo kaj doktrina karaktero de la #van&elio de :esuo9 ar Fia supera lin&voHesprimo
estas kiel klara <onto en la dezerto de %oma nekompreno9 kiu mildi&as la soi<on de
vojaFanto avida je <rata interXanFo.
Demando: %ial vi tiel emfazas la spiriton de Esperanto kiam ekzistas
multaj aliaj lingvoj, tre disvastiintaj sur la Tero, kiuj tamen ne meritas specialan
mencion viaflanke!
Ramatis< Aiel ni <aras9 ar #speranto anka elstariFas escepte super iuj
aliaj idiomoj9 kiuj estas iam rezulto de evoluo de iu tribo9 popolo a nacio. La
lin&vo esence nacia naskiFas de la moroj9 interesoj9 bezonoj kaj ideoj de iu aparta raso
a popolo. Lon<orme al modi<oj kaj evoluo de la a<eroj en la psikolo&io de iu raso9
per<ektiFas kaj vastiFas anka la vortara strukturo de patruja lin&vo. Aial la idiomo
evoluas per la iuta&a kontakto kaj la personaj rilatoj de la samaj individuoj restante
en >a kampo de iliaj propraj emocioj kaj konoj limi&itaj de la nacia a <amilia medio. >u
10
ajn el la nuntcmpaj e<aj lin&voj de via ter&lobo9 mal&ra viaj klopodoj por ke unu al ili
<ariFu internacia9 iam en%avos la si&non de nacieco kaj la antipatiojn de raso a popolo unu
kontra la alia. Pro tio &i <iaskos cn sia netrala tasko ar9 apartenante al popolo kun
propra psikolo&io9 Fi ne povas absolute servi la psikolo&ion de %omaro9 kiu devas esti
internacia. Yi estos iam izolita lin&vo kun ori&inaj naciaj di<ektoj9 nekapabla plenumi la
emocian &amon de aliaj popoloj el di<erencaj nacieco kaj moroj9 kiuj ri<uzus Fin kiel
<remdan parolHrimedon kontraan al siaj aspiroj9 sentoj kaj morala strukturo. La
lin&vo uzata de eskimoj9 kiu speci<e servas por interpreti ilian psikolo&ion9 iliajn
letar&iajn sentojn kaj la limi&itajn emociojn li&itajn al la <rosta klimato9 ne
povus elmontri la dinamismon9 la vi&lecon kaj la emocion de latina raso9 kies vivo
vibras sub%ate. Aiel9 lin&vo ekskluziva de ununura raso a lando9 e se plej
disvastiFinta kaj <amilia inter aliaj popoloj9 ne adaptiFas per<ekte al la karaktero de
iuj terloFantoj.
'ume #speranto posedas iHtiun subliman ko%eran spiriton9 kiun ni jam menciis9
ar temas pri lin&vo9 kiu naskiFis jam emancipita.
Praktikata en psikolo&ia klimato matura kaj eklektika9 Fi <ariFos ju pli valora9
des pli &randa estos sia disvastiFo inter la %omaj rasoj.
Yi estas doktrina ve%iklo kapabla restadi super iuj apartaj antipatioj kaj psikolo&ioj9
ar estante netrala al iuj popoloj9 Fi evidente ne povos esti di<ektita en sia inica
mekanismo. )nstata mal<orta idiomo disvolviFinta ekskluzive en la medio de iu surtera
popolo kaj su<erinta la kutimajn intervenojn kaj leksikolo&iajn adaptiFojn9 Fi estas
kunmetaUo de inicaj de<initivaj postulatoj9 &enie strukturitaj per la universaleco de la
supera spirita mondo kaj destinita al kolektiva uzado dum la estontaj jarmiloj.
#speranto ne evoluis de lVAero al Tielo9 sub <ormo de parolHkompleto konsiderita
kiel la plej bona kaj per<ekta en la iuta&a kontakto inter %omoj el diversaj rasoj kaj
kredoj9 sed Fi estis donaco de la Tielo pere de "spirita peranto"9 kiel estis Lazaro
Ludoviko Qamen%o<9 kies vivo di&na kaj kristana plene korespondis al la kon<ido
postulita de la Tielo.
Demando: Pere de tutmonda kongreso, u la popoloj povus elekti gravan
lingvon por sankcii in kiel nuran parol(rimedon de internacia kompreno!
Buntempe9 kelkaj &ravaj nacioj9 kiuj estras aliajn popolojn ekonomie9 kulture9
science kaj e politike9 klopodas intense disvasti&i sian lin&von kaj e simpli&as
Fin por pli bona kompreno en la komerco. Lion vi diras pri la konkuro de kelkaj
landoj9 postulante9 ke ilia lin&vo nacia <ariFu eksklziva ve%iklo de intemacia komprenoP
Ramatis< Be &ravas la elekto kaj la akcepto de lin&vo iom pli elstara kaj
disvastiFinta inter tiuj9 kiuj nuntempe re&as en via mondo9 estu Fi apartenanta al plej
potenca lando a plej in<lua la lin&va vidpunkto. Yi estos nur "provizora lin&vo" kiel
jam okazis plur<oje en la pasinteco.
Supozante9 ke la antikvaj <ilolo&oj %avus la saman ideon9 verXajne ili estus
elektintaj la idiomojn atlantan9 inan9 persan9 %ebrean9 kaldean9 lemurian a e&iptan9 ar ili
iuj vaste re&is en la mondo9 diversmaniere la la potenco kaj &loro de siaj popoloj.
La nacioj similas al la %omoj9 ar ili naskiFas9 kreskas9 maljuniFas kaj mortas kaj pro tio
neniu lin&vo esence nacia povos sen<ine pretervivi9 ar Fi ne povos plenumi la postulojn de
<utura pro&reso. # la landoj9 kiuj nuntempe plej elstaras kaj pro&resas9 estas nur
kolektivoj kondamnitaj ek de sia naskiFo. >li ne %avos la privile&ion pretervivadi trans la
limptempo di<inita de la sideraj leFoj9 kiel jam okazis kun la &randaj nacioj de
lVpasinteco.
Se vi dezi ras koni l a est ont econ de i H t i uj &ravaj komunumoj su<ias9 ke
1"
vi konsultu la %istorion ek de la ekzisto de Lemurio por tiam konstati9 ke iam ripetiFas la
samaj <aktoj9 kvankam XanFiFas la rolantoj kaj la scenejoj9 kiuj prezentiFas sub aliaj
estetikaj aspektoj. #ble vi ja ne dubas9 ke la malnova #ropo survojas al tombo de la
&loraj pasintaj civilizacioj9 ar Fi ne nur j am at i n&i s si an mat urecon9 sed j am sent as
si an proksiman pereon. >om post iom aliaj popoloj kaj nacioj H al kiuj vi ne donis
ankora merititan atenton kaj valoron H eliras el sia kolonia obeemo kaj letar&io por
konsisti&i la &randajn estontajn civilizaciojn.
Aemas pri Sidera LeFo9 justa kaj disciplini&a9 kiu senese a&anta9 re&as la
evoluan daron de la animo en la materio9 kvankam politikistoj9 estroj kaj tiranoj de
la mondo ankora ne volas a&noski9 ke siaj patrujoj anka devas perei sub la XarFo de la
sama renovi&a leFo de la tempoS
Pro la Larma LeFo9 la %ieraaj venkitoj devos superi la %odiaajn venkantojn.
La azianoj jam liberiFis de la kolonia ju&o de la re&antaj nacioj kaj emancipiFis por
maltrankvili&i la malnovan #uropon9 dum kreskas en la eropanoj la zor&o transpasi
la oceanojn kaj mi&ri al novaj landoj kaj estontaj &loroj de la Aero. Aion dirite9 vi
scios9 ke mal&ra la &loroj kaj pro&resoj de la tradiciaj popoloj kaj kvankam ilia
lin&vo jam estas konsiderata kiel parolHmonumento9 neniam Fi povos servi kiel
internacia ve%iklo. ,akte9 Fi ne posedas la absolutan kaj vir&an netralecon de
#speranto9 kiu ne estis konstruita spirito de unulanda naciismo9 sed jam naskiFis nepre
destinita al iuj popoloj.
Demando: @u oni povos supozi, ke moderna popolo tiamaniere
asimilus Esperanton, ke sukcesus transformi in en propran nacian lingvon, rezultante
el tio idiomo degenerita a kun multaj difektoj!
Ramatis< Tu vi jam pripensis kiel dolori&e kaj mal<acile estus por vi rezi&ni vian
propran nacian lin&von9 iom post iom estin&ante Fin <avore al alia lin&vo9 e se Fi
estus netralaP Pri nci pe est os t re mal <aci l e9 ke i u aj n popol o akcept u
#speranton kiel sian ekskluzivan nacian lin&von9 escepte se Fi atin&us sian spiritan
maturecon kaj <ratiFu komplete kun iuj aliaj popoloj. Lrome estas evidente ke9 e
se popolo tre spiritema adoptus la ekskluzivan uzadon de #speranto9 la Fia tuta inica
pureco de netrala idiomo9 devus iam submetiFi al la kontrolo de la e<a instanco
respondeca pri Fi sur la Aero9 kiu celas &ardi Fian inican inte&recon.
Laj se %azarde okazus ia ajn de&enerado de la lin&vo9 el tio rezultus la apero de esperantista
dialekto9 a<cro9 kiu iam povus e<ektiviFi.
Aamen9 sendube neniam oni povos konsideri Fin kiel #speranton en Fia
ori&ina pureco9 same kiel certaj reli&iaj sinkretismoj9 bazitaj sur la postulatoj de
Spiritismo kodi&ita de )llan Lardec9 anka ne povas titoli sin "Spiritismo"9 ar temas
nur pri derivaUoj9 kiuj jam rezi&nis Fian ori&inan purecon. La super<luaUoj9 malpurecoj a
derivaUoj9 kiuj %azarde aperus en #speranto9 neniel estin&os Fian ori&inan <onton9 kies o<iciala
lin&voHesprimo estas iam re&ita per la emancipita instanco esperantista kapabla
konservi Fin inte&ra en Fia parolHa&ado. #speranto povos transdoni ian kvanton da vortoj9
re&uloj inspiroj al aliaj idiomoj9 sed la dialektoj de Fi derivitaj ne estos idiomoj kun
o<iciala &arantio.
Tu %azarde vi nomas <ranca9 an&la a %ispana la Uar&onon kaj kon<uziFon de
re&uloj9 vortoj kaj lin&vaj di<ektoj9 kiun la nomadaj popoloj kreas per tiuj lin&voj9
la %etero&ena kaj kako<onia esprimoP
#speranto similas al pil&rimanto9 kiu trairante iujn limojn de rasoj kaj %omaj
antajuFoj9 celas netrale diskoni&i la morojn9 la Fojojn9 la ideojn kaj la konkerojn de
iuj popoloj.
1
Demando: Pro la fakto, ke Esperanto prezentos ian superregadon
de latinaj radikoj kompare al pli malgranda procenta&o de germanaj kaj alilingvaj,
u oni povus dedukti, ke i tiu pli granda proporcio de latina idiomo signifas vide'lan
maljustecon rilate al aliaj popoloj ne latin(devenaj!
u tiuj povus konsideri sin su'taksitaj kaj antipatii kun tia sinteno, ar vi
asertis, ke la popoloj estas kontraaj al idiomoj fremdaj al sia nacia vivo!
Ramatis< La esperantistaj institucioj situantaj en la e<aj astralaj komunumoj
irkan via mondo9 konkreti&is sian idioman laboron tiamaniere9 ke #speranto posedu la
spiritan inspiron de iuj popoloj sen veki ian ajn rasan antipation. Lonsiderante la
estontan dekadencon de la eropa in<luo kaj la konstantan mi&radon de eropanoj al
)meriko9 pli&randiFas la demo&ra<iaj re&ionoj kaj oni plimulte praktikas la radikojn
de lin&voj %ispana9 portu&ala kaj e kelkajn derivaUojn de la an&laN tio en komercaj9 sociaj
kaj artaj rilatoj9 kiel anka en la s<ero de la pensHmaniero pli emocia de la latin
lin&vo. Aiam9 senprokraste9 la <leksebleco9 la rieco de esprimo kaj la belsoneco de
la lin&voj latinidaj tre multe in<luos la aliajn landojn de la mondo9 kiuj9 iom post iom9
akceptos iliajn allo&ajn <undamentojn. :en la kialo de la &randa zor&o de Qamen%o<
pli<irmi&i #speranton surbaze de latinaj radikoj9 kiuj estonte <ariFos ponto9 li&ilo kaj
unui&a <ermento de la kontinentoj9 kiuj postvivos la katastro<on de la "<ino de
lVtempoj"9 kiam la elektitoj je la "dekstra <lanko" de Lristo estos anka tiuj9 kiuj jam
inklinas por la interXanFo pere dc la universala idiomo.
Demando: .ed u (tiu superregado de latinaj 'azoj povus deveni de
aparta simpatio de 0amen/of por la lingvo latina. %ion vi diras!
Ramatis< La plej evidenta pruvo de la nobleco kaj pureeo de la inteneoj de
Qamen%o<9 sen iaj ajn simpatioj a personaj pre<eroj9 konsistas en tio9 ke kvankam
superre&as en #speranto la latinaj radikoj9 la bazoj de slava lin&vo estas pli
reduktitaj9 mal&ra la <akto9 ke temas Fuste pri lia lin&vo.
Ti Ht i u l i a si nt eno9 i nspi ri t a de l a Ti el o9 est i s vera konsekrado de lia
laboro9 ar kiu de<inis en la lin&vo la re&ulojn kaj latinajn bazojn 9 nome "Qamen%o<"9 estis
slava kuracistoS
Li entute plenumis la mision9 kiun li akeeptis en la Spaeo9 kiam li ankora estis
elkamiFinta9 devonti&ante sin <ori&i el la idiomo la radikojn de sia propra lin&vo. Aiel li
akiris la kon<idon de la mondo pro sia nobla sinteno de rezi&no9 kiu dekomenee jam
protektis lin kontra la malieaj kritikoj de tiuj9 kiuj povus juFi lin partiano protektanta
sian idiomon. Liel ni jam diris antae9 malanta iuj a<eroj kaj %omaj a&oj9 iam ekzistas
<orto9 kiu eenzuras a stimulas la %omajn <arojn9 dekomenee donante al ili bonan a
malbonan senton9 sukeeson a <rustracion. Liam
nevidebla inspiro rilatas al spirito de rezi&no9 kiu deziras labori por alies bono9
kiel en la kazo de Qamen%o<9 tiam la sukeeso kaj la &loro de la laboro anka de<initive
<irmiFas.
Pro tio la subli ma aspekto de la misio de :esuo9 kiu kvankam %ebreH
ori&ina9 o<eris sian vivon dum korXira martiriFo9 por <avori iujn aliajn popolojn <remdajn al
sia patrujo. )nka Qamen%o< kapablis pro<iti iHtiun dian inspiron kaj rezi&ni la
lin&vajn bazojn de sia patrujo kodi&ante #speranton per la plimulto de latinaj
radikoj jam akeeptitaj de aliaj popoloj. La&rade kiel #speranto disvastiFos kaj la
%omoj ekkomprenos Fian intemaeian mekanismon kaj Fian latinan inican belecon9
anka kreskos la dankemo por la slava raso9 &lora lulilo de tiu mirinda %omo.
!3
La mondo jam ne kaXas sian admiron por la slava popolo en kies sino naskiFis tiu9
kiu elpensis la plej benitan parolmekanismon de kompreniFo inter la %omoj de bona volo.
Demando: u vi povus klarigi al ni kiaj faktoroj certigos la plenan
sukceson de Esperanto post la 9fino de la tempoj-kaj kiel ili estas kunordigitaj
tiucele!
Ramatis< Liel mi jam klari&is al vi en antaa verko9 la proksima
vertikali&o de la Aera akso provokos diversajn modi<ojn &eolo&iajn kaj
&eo&ra<iajn en la terkrusto9 kazante moviFon de la oeeanaj akvoj9 kiuj9 iom post
iom9 invados di<initajn marbordojn detruante tradieiajn plaFojn.
Samtempe9 emerFos el la marH<undo kelkaj ruinaUoj de malnovaj eivilizaeioj de
)tlantido kaj aliaj popoloj ne konataj e de via komuna %istorio.
TiHtiuj okazontaUoj ekzakte koincidos kun la erao de la ")pokalipsa -esto"9
simbolo de &randa %oma malordo9 kaj kun la pro<etita satana ribelo de mallumaj
spiritoj9 kiuj klopode&os detrui la edi<ajn inieiatojn de lV-ono. Aamen9 pro la ekseesa
su<erado kaj la perturbo9 kiu atakos la tutan %omaron9 la %omoj devos senkondie
unuiFi por pretervivi kaj elteni la sekvojn de la &randa katastro<o. Lrio9 pento kaj
konseieneHriproo <ariFos oraj inter la %omoj9 kiuj tiam su<eros la konsekveneojn de
tiu <izika XanFiFo de la mondo kaj de la %oma karaktero. La kun<rat i Fo kaj l a
amemo9 ki uj t i am naski Fos i nt er l a pretervivintoj <ori&os multajn naeiajn
limojn kaj disi&ajn reli&iajn sektojn <avorante la tiom deziratan spiritan kor H
inklinon kaj tiam <aeili&ante la psikolo&ian klimaton destinitan al konkreti&o de la
disvasti&o kaj plena sukeeso de #speranto inter iuj terHloFantoj.
#stas klare9 ke la <ma venko de #speranto postulas ankora multajn etapojn9 kiuj
malrapide stariFas9 sed sendepenle de tio kaj anta la tra&ikaj <injareentaj okazontaUoj9
nepre ekestos psikolo&ia etoso tre <avora por plej vasta diskoni&o de 9 kiuj
restos post la proksimaj kat ast r o< oj 9 kun< andi Fos en pl i vast an areon kaj t i el
koncent ri Fos pl i &randa nombro da %omoj en ununura %omo&ena bloko kun
malpli&ranla nombro da rasoj kaj idiomoj kaj tio donos okazon por pli intensa uzado de
netrala internacia lin&vo. Aiu alproksimiFo inter la civilizacioj pretervivantaj la "<inon
de la tempoj" a la pro<etan "<inan juFon"9 estin&os multajn dialektojn kaj
mal&randajn lin&vojn9 devi&ante ilin al <andiFo en ununuran lin&von kapablan plenumi la
rilatojn kaj la psikolo&ian sintenon de tiuj &rupoj kuniFintaj en la samaj dolori&aj
eventoj. Be necesas diri ke 9 ju pli estin&iFos en la mondo la kvanto da %etero&enaj
idiomaj9 des pli <aciliFos la kreado de simpatia atmos<ero por la disvasti&o kaj
kompleta sukceso de #speranto.
Tar anka la lin&voj naskiFas9 kreskas kaj mortas9 kun<andiFante kun la
plej &ravaj en la koncerna epoko9 reduktiFos anka la baroj stari&itaj de or&ojlaj
nacioj kaj evidente #speranto <ariFos la plej inteli&enta9 saFa kaj lo&ika rimedo por
pli bona interkompreno en la kampo de ideoj.
:en ar #speranto si&ni<as anka ian si&non de la tempoj9 ar Fia alveno okazas
Fuste e la sojlo de la eventoj antaliritaj de :esuo kaj de iuj bibliaj pro<etoj kaj kiujn9
%omoj sentemaj9 jam kapablas ekstersense percepti en via iuta&a vivo. Aemas pri lin&vo
destinita al supera raso pli kora kaj pli <remda al intelektaj komplikaUoj.
Yia en%avo estas pro<unde simila al la evan&elia mesaFo de :esuo9 ar Fi estas anka lin&vo
malsuprenirinta el la ielo9 invitante iujn rasojn esprimi siajn pensojn kaj sentimentojn
per la sama <rata parolo.
!1
ESPERANTO KA: SPIRITISMO
2Klari.o' de Ramatis3
Demando: +i rimarkis, ke Esperanto estas idiomo sufie simpatia, ar krom esti
akceptita de spiritistoj, in preferas anka kelkaj katolikaj sacerdotoj, adeptoj de
esoterismo, teozofoj kaj aliaj spiritualistoj.
Ramatis
$
<BBLa vojo de #speranto estas la sama de #van&elio9 ar amba
a<ina. Lau&rade kiel la %omo eva&eliziFas9 li anka universaliFas kaj tial bezonas lin&von9
kiu sukcese kaj <acile koresponlu al liaj pro&esemaj aspiroj por pli bona spirita
kompreno en la mondo. :en ki al #sperant o j am posedas kulturantojn el iuj rasoj9
kredoj9 reli&ioj kaj <ilozo<ioj9 kvankam ni devas em<azi9 ke tio okazas9 ar temas pri
personoj9 kiuj anka simpatias kaj sindedias al pliboni&o de la kin<ratiFo inter la %omaro.
Aiuj esperantistoj apartenantaj al diversaj kredoj kaj <ilozo<ioj9 sendube jam konsisti&as
<ra&menton de la mirinla <rata %omaro de la estonteco9 ar #speranto jam mezuras la
&radon de iliaj universalaj sentoj. La esperantistoj9 adeptoj a ne de iu ajn kredo a
apartenantaj al iu ajn raso9 jam distin&iFas per si&ni<a spirita titolo9 ar la la prava leFo
"similuloj altiras similuloj"9 <rataj %omoj certe estos inklinaj al adopto de
kun anka vibru kun iliaj <rataj idealoj.
Pro tio ili elektas #speranton kiel sian idcalan lin&von kaj praktikas Fin kiel rivelanton
de siaj revoj pri %oma kun<ratiFo.
Demando: %elkaj spritistaj kunfratoj certigas al ni, ke Esperant o
est as i di omo st ari gi t a kaj prot ekt i t a de l a Transmondo, ar i e'le faciligas la
parol(rilatojn interla elkarniinta /omaro de la astrala mondo.
+i opinias, ke ne necesas paroli =i(tiun lingvon en la .paco konsiderante la
telpatian kapa'lon de la elkarniintoj, u ne!
Ramatis< La telepatia komunikado estas natura <akto nur en la plej altaj
spiritaj s<eroj inter la elkarniFintoj9 kiuj jam atin&is la sukceson de bona disvol&iFo de
siaj mensaj kapabloj. Tu vi rimarkis9 ke en via mondo posedas la telepatian kapablon
nur tiuj9 kiuj disvolvis Fin per severa disciplino kaj obstina klopodoP Liel jam klari&is al
vi <rato )tana&ildo9 en la kolonioj al astralaj urboj plej proksimaj al la Aero9 estas tre
ordinara la parol interXanFo per la sama nacia lin&vo9 kiun la elkarniFintoj uzis kiam
ili ankora estis en la materio. ,akte9 tiuj spiritaj komunumoj &rupe koncentriFas
super la urboj a landoj de la AerH&lobo al kiuj ili plej bone a<inas pro la malnovaj kutimoj kaj
tradiciaj moroj.
'um la astralaj kolektivoj situantaj en la proksimeco de -razilo kaj
Portu&alujo uzas la portu&alan lin&von9 en aliaj &rupoj a<inaj al surteraj landoj9 oni
parolas ine9 arabe9 %indue9 &ermane9 slave a <rance.
Yiaj loFantoj ankora estas penetritaj de ia rasa spirito kaj pro tio liFiFas al la
astralaj kontinentoj la ori&ino eropa9 amerika9 azia a a<rika9 kiuj superri&ardas
iliajn movojn kaj spiritan pro&reson la la bazaj principoj de la patrinaHraso al kiu ili
apartenis sur la Aero.
Preska iuj spiritoj9 Uus alvenintaj el la AerHkrusto9 ne povas principe eviti la
!(
malnovan kutimon artikulacii la vorton a askulti Fin <izike elparolitan. Lvankam ili
eniras aliajn tre subtilajn vibrajn planojn9 ankora a&as kaj rea&as la la sama mensa
karaktero al kiu ili esis kondiitaj sur la Aero. La interkompreno ekskluzive
telepatia kaj kapabla eviti la parol mekanismon estas praktikata en la Aransmondo
nur de la elkamiFintoj9 kiuj jam posedas pozitivan kaj <ortan volon9 su<ie eksperimentitan
dum la vivo surtera. La miraklo estas ankora nekonata kondio en la LosmoN iu ajn
psika kapablo akirita surtere a en la spiritaj mondoj9 estas ankora produkto de
&randa memrealiFa klopodo kaj ne improviza privile&io. :en kial en la astralaj s<eroj
#speranto ne nur <acili&as la interXanFon inter la elkarniFintoj9 kiuj pro lemoHtaskoj vizitas
aliajn astralajn &rupojn el di<erencaj rasoj9 sed Fi estas la lin&vo9 kiu %elpas la psikon de
la reenkarniFontoj9 donante al ili parolHprincipojn9 kiuj insti&as ilin al universala
kun<ratiFo en la <izika mondo. La disvasti&o de #speranto inter spiritistoj notinde
%elpos la estontajn laborojn de mediuma komunikado9 kiam estaUoj el diversaj rasoj
povos mani<estiFi en iu ajn laborHsektoro ekster siaj surteraj patrujoj. LonpreniFante
pere de #speranto9 ili pli bone identiFos kaj tion ili ne sukcesas per<ekte atin&i9 kiam
devas rekte alFustiFi al la nacia lin&vo de la mediumo. La doktrinHinstruistoj kaj la
mediumoj9 kiuj scipovas #speranton9 sendube povos pli bone servi la interXanFon kun la
elkarniFintoj9 kies plimulto ankora estas mense sklava de la vorta artijulacio9 i&norante la
krean povon de la penso kiu9 post la elkarniFo9 povas eviti la povrajn rimedojn proprajn
de la materia mondo.
Demando: u estos iom neoportuna la zorgo de la spiritoj kunligi al siaj
doktrinaj klopodoj la disvastigon de Esperanto! Tio devus esti ekskluziva tasko de
specialistoj pri la temo, kiel aparta movado de .piritismo, u ne!
RamatisW Tiu institucio9 doktrino9 kredo a spirita movado9 kiu aspiras unui&i
kaj kun<rati&i la %omojn estas devi&ata disvasti&i #speranton.
#n mondo kic la vorto parolata a skribita estas ankora la e<a a&ento por interXanFo
de %omaj pensoj9 la aplikado de sama lin&vo <ariFas benita rimedo por plej baldaa emocia
<andiFo kaj psikolo&ia identeco inter la %omoj divilitaj en plej malproksima &eo&ra<iaj
latitudoj.
Spiritismo9 kiel doktrino universalisma9 estas dia <ermento por plivasti&i iujn
kun<rati&ajn iniciatojn. Aiel Fia tasko estas stimuli iujn %omajn klopodojn9 kiuj celas la
solidarecon kaj kompreniFon inter la %omoj. Lonsiderante9 ke la #van&elio de :esuo estas la
de<initiva spirita mesa&o por ke la %omo atin&u la ;ojon9 la ;eron kaj la ;ivon9 kaj #speranto
estas la parolmesaFo9 kiu plimulti&os inter la %omoj la oportunecon de evan&elizado9
Spiritismo povas <ariFi mirinda li&ilo inter amba9 ar Fia <unkcio esta renovi&i la spiriton kaj
<acili&i la Pacon inter la %omojS
Demandos u ni povas ekscii, u la spiritistoj estas la plej selekte afinaj al la
universala lingvo Esperanto!
Ramatis< Tiuj %omoj kiuj akceptas la <akton de la reenkarniFo9 kaj ne nur la
spiritistoj9 estas la plej selekte a<maj9 ar en la certeco9 ke la rasoj estas provizoraj kondioj
kaj la sama spirito povis aparteni al iuj rasoj en antaaj vivoj9 ili pli <acile simpatias al la
internacia lin&vo. Tar Spiritismo estas reenkarniFa doktrino kaj Fiaj adeptoj estas pli dediitaj
kaj objektivaj en sia a&ado <avore al klara spiritualismo9 ili tre multe a<inas al #speranto9
lin&vo por iuj %omoj el iuj klasoj. Aiel kiel %omo interesita pri sia spirita renoviFo turnas
siajn simpatiojn al la nobla kaj ama lin&vaUo de la #van&elio de :esuo9 kiu %armonii&as lin
!/
kun la plej altaj vibraj zonoj9 same la persono kun universalaj sentoj renkontas en #speranto la
ta&an mekanismon por sia nobla9 emocia entuziasmo. Tio en la vivo submetiFas al la konata
leFo de vibra responlo9 kiu disciplinas la impulsan ritmon de simpatio a antipatio9 kiu
mani<estiFas en la evoluaj vivrilatoj. La iHtiu neper<ortebla sidera leFo9 an la %omoj amas
sin per modela korHinklino de reciproka spirita nutrado9 a ili malamas sin sub la a&ado de la
propraj malboniFantaj ener&ioj. #kzistas %omoj9 kiuj ekskluzive Xatas lumon por doni
ekspansion al sia interna Fojo9 dum aliaj pre<eras tenebron kiel Xatatan medion por siaj
emocioj.
'um kolibrio pre<eras sunHlumon por satiFi je <iorpar<umo9 vesperto atendas
malluman nokton por reali&i siajn makabrajn bankedojn. Aiel okazas anka kun la %oma
lin&voW dum persono maldeca9 diboa kaj volupta Xatas vul&arajn esprimojn por montri sian
perversan internan pre<eron9 animoj edukitaj kaj spritemaj ne nur sentas abomenon pri
maldeca anekdoto9 malnobla babilado kaj senrespekta malico9 sed anka pre<eras la uzadon de
korekta kaj nobla lin&vo. 'ume ekzistas idiomoj similaj al <ili&ranoj de sonora arto9 kiuj lasas
en la aero senton de supera poezio9 aliaj nur prezentiFas sub <ormo de kruda Uar&ono9 tipa de
malsuperaj rasoj9 kies kon<uziFo de kunpuXiFantaj vortoj plej aspektas kiel Xtonetoj Uetitaj en
cementitajn kavernojnS
Pro tio #speranto9 kodi&ita por interpreti la %omajn pensojn en %armonio kun altnivela
universala ideo9 estas lin&vo elektita de la spiritistoj9 kiuj anka revas pri pli bona mondo.
#vidente ni aludas la "universalismajn" adeptojn de Spiritismo9 kiuj konsideras la Arian
Revelacion kiel dian renovi&an <ermenton a e kiel pliboni&antan teknikon9 sed neniam kiel
sektan doktrinon trans<ormitan en novan reli&ian verukon sur la korpo de Lristo9 kiu estas
universalaS
!1
7AMENHOC KA: ESPERANTO$
2Klari.o' de Ramatis3$
Demando: u la fakto, ke 0amen/ofnaskigis en "itovio kaj estis ido de la
/e'rea raso, /avas /azarde ligon kun plano rekte direktita el la .paco! u ni rajtas kredi,
ke 0amen/of estis vere antadestinita por plenumi la mision enkonduki Esperanton
sur la Teron!
Ramatis< Su<ias por vi iom pripensi por konstati9 ke la spirito de
Qamen%o< reenkarniFis sur la Aero ekzakte en la psikolo&ia klimato plej <avora al la
alveno de #speranto. #n la epoko de lia naskiFo9 meze de la O>OHa jarcento9 lia patrujo
estis scenejo de tioma kon<uziFo de idiomoj9 ke oni povus juFi tiun landon veran
praktikan eksperimenton de lin&va internacieco. Lrom multaj dialektoj parolataj en la
mal&randa Litovio9 ne nur superre&is tie kvar e<aj lin&voj inter si di<erencaj9 kiel anka
estis diversaj la reli&iaj kredoj de Fiaj enloFantoj. Pro la a&resema nekompreno e
inter la <amilioj9 ar iliaj plej intimaj membroj tiom diverFis rilate kredon kaj
parolon9 okazis sennombraj kon<liktoj9 kiuj incitis antikvajn malamojn kaj
kulminis en san&aj luktoj. Aemis pri eta stran&a mondo nutrita per celoj kontradiraj
kaj su<le kapricaj9 konsistanta el malmultaj %omoj9 kiuj malamis kaj batalis inter si9
pro la <akto9 ke ili ne su<ie alkon<ormiFis pere de ia komuna nacia lin&vo.
Lreskis suspekto kaj disvastiFis sarkasmo inter iuj9 ar se en sama lando9 kun
%omoj el sama raso kaj kompreniFantaj per sama idiomo9 oni ne povas eviti
kon<liktoj n kaj krimojn rezultantajn el malsama reli&ia kredo9 ima&u kio okazis
en Li tovi o en la epoko de la naskiFo de Ludoviko Lazaro Qamen%o<9 kiam tic
ekzistis kvar e<aj lin&voj9 kiuj nur servis por stari&i antipatiojn kaj malordojn inter
samlandanoj.
Aiu idioma kaj reli&ia kon<likto inter liaj samlandanoj9 vekis en la cerbon de
tiu malria kaj pro<unde <rata studento la idealon de internacia lin&vo kapabla
konsisti&i ameman ve%iklon de %oma kompreno inter iuj popoloj. Tar li estis
spirito su<ie evoluinta9 Qamen%o< ne pensis stari&i netralan idiomon nur por Litovio9
lia patrujo dividita per la lin&voj de judoj9 poloj9 rusoj kaj litovoj kaj ankora katenita al
siaj reli&iaj kontradiroj9 kiuj incitis obstinajn malamojn inter iuj.
Sed konscia9 ke sia patrujo tiom kontradira9 estis nur miniaturo de tiu
mondo en kiu li reenkarniFis9 pripensis ke9 se iuj %omoj povus interkompreniFi per
unu sama idiomo9 e se temus pri nova lin&vo9 ne estus mal<acila la alproksimiFo kaj
ama kun<ratiFo inter ili.
'anke al &randa persisto kaj sino<ero9 kune kun pureco de intenco kaj la
idealo9 kiu iam inspiris siajn a&ojn9 la juna studento Qamen%o< sukcesis kontenti&e
plenumi sur la Aero sian &randiozan mision.
Demando: u la gepatroj de 0amen/of anka realigon de tiu idealo!
Ramatis< La mentoroj de la "Misio #speranto" <acili&is al Qamen%o< la %ejman
medion kaj la necesan psikolo&ian in<luon de liaj &epatroj por ke la semo dormanta en lia
nobla koro9 povus konserviFi Fis la momento de la dia naskiFo. Marko Qamen%o<9 pat ro de
Ludovi ko Lazaro Qamen%o<9 t rovi Fi s sub rusa dependecoN li estis bone&a peda&o&o9
!!
%omo praktika9 kuraFa kaj %onesta en siaj pro<esiaj devoj. Lia vivo en Litovio estis
karakterizita per sinteno de bonekzempla civitano9 saFa9 utila kaj bon<ara por la
komunumo.
Lia edzino9 Rozalio So<er9 <ilino de %ebrea komercisto9 estis supera spirito en la
Spaco9 ar krom virino delikata kaj patrino karesema kun la unuenaskito Ludoviko9 Xi vere
kulturis en lia koro la burFonojn de alta spiritualeco9 kiuj poste re&is lin9 kiam li <ariFis
plenkreska. La si&ni<a celkonsciiFo kaj la kriterioj de altnivela spiritualeco9 vere
rimarkindaj en Qamen%o<9 vekiFis danke al la patra ri&oreco kaj la patrinaj doleco kaj
stimuloj. La kvar <ratoj kaj la tri <ratinoj de Ludoviko ne malXatis lin9 nek kazis al li
sentimentalajn kon<liktojn.
La <amilia vivo pasis en atmos<ero de astereco trudita de Marko Qamen%o< kaj
mildi&ita per la komprenema kaj delikata spirito de Rozalio So<er. 'um la karesema
Rozalio vekis la spiritajn lumojn en la koro de Ludoviko9 lia patro9 ener&ia9
praktika kaj orientita de la Spaco9 modeli&is lian karakteron kaj trudis al li la
disciplinon tiel necesan por ke lia idealismo pozitive kaj lo&ike <ruktu inter la
mal<acilaUoj propraj de la materia mondo. Ludoviko Qamen%o< posedis anka
tiun subliman "naturan saFon"9 kiu sur la Aero karakterizis la impresan <i&uron
de )llan Lardec okaze de la kodi&o de Spiritismo. Same kiel okazas kun
Spritismo9 tiu "natura saFo" Fis %odia estas nediskutebla &arantio por la doktrina
strukturo de #sper ant o9 ki e or do kaj l o&i ko kons i s t i &as Fi aj n <undamentajn
re&ulojn. #n tiu mal&randa aoso de idioma nekompreno kaj reli&ia malamikeco9 kiu
estis Litovio9 Ludoviko Lazaro Qamen%o< stari&is sian arsenalon de bonvolo9 disciplino
kaj ko%ero9 eltirante el vivanta modelo la necesan materialon por verki la
&randiozan lin&von9 kiu estonte estos de<initiva instnimento por la parolHrilatoj inter la
surteraj %omojS
Marko Qamen%o<9 la patro9 krom esti disciplinita %omo9 praktika kaj sperta
instruisto9 akceptis la pro<esion de &azetara cenzuristo9 dezirante tiel pro<iti siajn
notindajn konojn pri eksterlandaj lin&voj.
Aio tre multe akcelis lian disvolviFon por verki kaj eldoni plurajn didaktikajn
librojn pri &eo&ra<io en rusa lin&vo kaj anka <avoris la intelektan lertecon de lia
unuenaskito. Aio rezultis por la <ilo en &randa <acili&o por la saFa studado de la de<initivaj
bazoj de la estonta internacia lin&voS
Simile al kio okazis kun )llan Lardec9 kiam li kodi&is la Spiritismon9 Ludoviko
Lazaro Qamen%o< iam estis sub la kunordi&a superri&ardo de mentoroj kaj
elkarniFintaj teknikistoj de la Aransmondo9 kio insti&is lin al tiu inte&reco kaj %onesteco
de laboro9 kazo de la nobla baza strukturo de #speranto. ;erdire9 li estis &eniulo9
kiu superis e la plej mal<acilajn obstaklojn. Simpla observo de lia benita vivo
pruvas9 ke lia karaktero <irmiFis sur tri valoraj elementoj9 kiuj estis la plej utilaj al
lia verkoW Qamen%o< %eredis la inteli&enton kaj la ener&ion de la patro kaj la
koron kaj bonecon de la patrino. Lrome9 li de<initive stampis en sia animo la
impresojn de sia naskiFloko tiel <ormante Fustan kadron por sia esperantista verko9
kiu9 super io9 estas si&ni<a celo de spirituala naturo.
Demando: u 0amen/of montris frue sian tendencon por Esperanto, a io
estis produkto de posta maturigo, kiel okazas kelkfoje en la sfero de arto a scienco,
kiam prezentigas geniuloj, kiuj antae vivis en kompleta malklareco!
Ramatis< Li estis elektita de la Tielo por la misio9 ar lia vivo estis
senese dediita al iHtiu nobla idealo. #k de la junaFo9 li observis la mankon de
!.
kompreno inter poloj9 rusoj9 %ebreoj kaj &ermanoj9 kies malamikecoj kreis kelk<oje
murdajn kon<liktojn kaj postulis e intervenon de la atoritatoj por solvi la san&ajn
disputojnS Qamen%o< perceptis >a obstinan lukton de iu nacia &rupo klopodante
altrudi sian propran idiomon kicl o<icialan lin&von devi&an en la tuta re&iono. #l tiuj
klopodoj disperdi&aj kaj e&ocentraj pro<itis kaj Fuis personajn avantaFojn la plej lertaj
politikistoj9 kvankam ili <aris %onti&ajn koluziojn kun eksterlandaj interesoj malutilaj
al sia propra komunumo. La partia intereso de sovaFa naciismo9 kiun iu &nipo de<endis sen
konsideri alies malpro<iton kaj la nesolveblaj disputoj pro la diverseco de pluraj
idiomoj parolataj en la sama nacia &rupo9 pnivis al Qamen%o<9 ke la eble de<initiva
solvo nur povus esti la adopto de lin&vo netrala9 kapabla ne vundi la %onorHsentojn de
tiuj kontraaj popoloj.
Laj li <ine a&noskis9 ke la mondo mem estis alia Litovio je pli vastaj proporcioj
kie la nacioj kolizias kaj semas kon<uzon pro tiom malsamaj parolHkodoj.
Be restis al li dubo9 ke la de<initivaj solvoj en la s<ero de kulturo9 bonvolemo
kaj monda paco estos eblaj nur en la kadro de unusola lin&vo en reciproka kon<ido.
Sekve9 lia varma idealo akiris tiajn proporciojn9 ke9 dekomence Fi Xajnis al li absurda9
anta la neceso verki kaj disvasti&i idiomon je la servo de la tuta %omaro. Sed li ne
ambiciis krei netralan lin&von nacian kapablan plenumi nur la psikolo&iajn kaj
emociajn problemojn de la popolo de lia naskiFHlando. Lia revo plivastiFis pro la
deziro atin&i <ratan solvon por iuj %omoj. Pro tio li elmontris tre <ruc sian mesian inklinon
por tiu eksterordinara reali&o9 k
la estonta %omaro povos kompreni en Fia &randeco kaj merito 4ni devos
a&noski9 kun %umila respekto9 la misian vivon de Qamen%o<9 altruisme dediitan al la
alveno de #speramo ka
j
al <rata kompreno inter la surtera %omaro.
Demando: u 0amen/of, ek de la komenco de sia la'oro, jam skizis i(tiun
mirindan kvaliton de sintezo kaj simpleco de la internacia lingvo!
Ramatis< Qamen%o< unue pristudis la rimedojn por adapti lin&von simplan9
lo&ikan kaj sen la risko de&eneri9 sed su<ie <luan por servi al iuj klasoj9 kulturoj kaj
mal<acilecoj de %oma kompreno. Li pensis al la ebleco verki idiomon9 kiu povus
trans<ormiFi en ameman kaj saFan li&ilon ta&an por la plej ra<inita kulturo9 kiel
anka por la plej malriaj intelektoj9 kompreneblan por iuj %omoj kaj sociaj tavoloj.
Aiel li klopodis evi t i 9 ke est ont e l a bazoj de si a i di omo post ul u pezaj n
kompendiojn de super<lua vortaro9 kiel kutime okazas en la aliaj li n&voj ek de i li a
evol uo kaj apli kado. Por ne nur est is &rande&a zor&o la ebleco de posta pli&randi&o
kaj enkonduko de novaj vortoj al lia idiomo9 kiel anka la evoluo de estontaj
popoloj kaj iliaj neeviteblaj modi<oj9 devi&ante lin alFusti&i #speranton al iuj
neatenditaj surprizoj.
Sed liaj elstaraj mentoroj dare asistis lin kaj zor&is pri liaj edi<aj idealoj. Bokte9
kiam li <orlasis la <izikan korpon dum bon<ara dormo9 ili konsilis lin pri la plej saFaj
<arendaUoj. Pro tio en la disvolviFo de #speranto pludaras ia mirinda inica
sekureco t i el bone di sci pl i ni t a de Qamen%o<. Lvankam pli&randiFas la <ilolo&ia
bezono de la %omoj9 mirakle persistas la denaska kvalito de iHtiu <rata idiomo.
Bur la superri&ardo de la Tielo povis vere orienti la junan studenton tiel saFe
kunordi&i la idiomajn radikojn de #speranto9 kiuj ankora %odia konsisti&as la
nedetrueblan <undamenton9 kiel &arantion kontra iuj ajn modi<oj a stran&aUoj.
!0
Demando: %iaj estus la sugestoj, kiujn la spiritaj mentoroj donis al
0amen/of dum lia surtera vivo, por ke li povu tiel logike trafi la celon kunmeti
internacian lingvon! +i ,atus koni la unuajn decidojn, kiujn la .paco transprenis
tiusence.
Ramatis< Sendube Qamen%o< estis &enia spirito kapabla reali&i sur la Aero iun
ajn alian mision similan al tiu9 kiu koncernis la aperon de #speranto. Pro tio li sin
dediis <rue al la superaj celoj di<initaj de siaj spiritaj mentorojS #stante e&e
observema9 kvalito9 kiu e pliper<ektiFis sub la patra disciplino9 > i balda konstatis9 ke la
e<aj mal<acilaUoj por <rata parol kompreno inter la %omoj9 kuXis precipe en la uzado de
&rande&a vortaro dare kreskanta kaj iam pli elerpi&a.
Aiam9 dum la momentoj de liaj plej pro<undaj konsideroj9 la spiritaj mentoroj povis
inspiri al li la ideon pro<iti la a<iksojn kaj trans<ormi ilin en inicajn bazojn de netrala lin&vo9
pli <acile memori&eblajn9 kiuj <ariFos <iksaj elementoj kaj dezirata &arantio por la
kreado de aliaj nepre necesaj vortoj.
Su<ie klarvida pro la kono de multenombraj mal<acilaUoj en la <remdaj lin&voj9
kiujn li lernis kun sia patro9 Qamen%o< pene sindediis al la laboro9 perceptante la
ladindan kaj &enian proceson por kontenti&e redukti la vastan kvanton da komunaj
vortoj tro multe utili&itaj en iu idiomo. Pristudante la a<iksojn jam ekzistantajn en la
e<aj parolataj lin&voj9 li sukcesis tiam stari&i la "a<iksan sistemon"9 kiu estas unu el
la plej valoraj &loroj de #speranto9 submentante Fin al la disciplino de la dekses
<undamentaj re&uloj. Mult<oje9 dum siaj meditadoj9 li povis observi9 ke la an&la
lin&vo jam prezentas apartan <iksan sistemon pere de certaj <undamentaj re&uloj kaj tio
%elpis lin en la kunmeto de #speranto9 kio poste rezultis en ia simileco inter la re&uloj
de amba lin&voj.
Demando: um la plenumo de sia misio, u !amen"of dare renkontis
favoran sintenon por la sukceso de sia verko, tiom utila por la "omaro?
#i supozas, ke lia patro estis unu el liaj plej sindonaj kunlaborantoj, u ne?
Ramatis< Preska dudekjara9 Qamen%o< ricevis entuziasman aprobon de siaj
liceaj kole&oj prezentante sian projekton de %elpa lin&vo9 kiun li nomis "nobla
kazo"9 certi&ante9 ke temis pri lon&edara kaj valora pliboniFo por la %omaro.
Aamen9 simile al tio kio kutime okazas al la %omoj9 kiuj sin o<eras por la reali&o de pli
bona mondo9 anka li balda restis sola kun siaj entuziasmoj kaj noblaj ideoj. Li ne nur
su<eris la sarkasmojn kaj la konsekvencojn de alies skeptikecoj9 sed anka <ortan
kontrastaron de tiuj9 kiuj nutris nekon<eseblajn interesojn en la kon<uza kadro de sia patrujo.
Mult<oje li senkuraFiFis kaj nur la persista asisto de la Tielo9 kiu superri&ardis lian doman
mision9 malpermesis al li redukti siajn klopodojn kaj lasi sin deprimi anta la &randa
skeptikeco kaj %oma ironio. Preska la mondo devis rezi&ni pri iHtiu &randioza lin&va
pliboniFo9 kiu9 estonte9 <ariFos unu el la plej <ortaj li&iloj por la %oma inter<ratiFa revoS
Lrome9 dol ori&a <akt o devi&is l in perdi sian Foj an ent uzi asmon9 Fust e
ki am l i j am ant avi di s l a unuan esperantistan sukceson danke al sia <era volo.
La patro de Qamen%o< H kiu ankora trudis sian severan atoritaton al la <ilo H sub la
in<luo de aliaj peda&o&oj kaj <amiliaj amikoj kaj pro timo9 ke la juna dudekjara studento
malsaniFu pro troa laboro au mense perturbiFu kompromitante siajn kuracistajn
studojn9 postulis la de<initivan <orlason de la temerara projekto elpensi netralan
internacian lin&vonS La juna Ludoviko9 kvankam konsideris9 ke sia vera vivoHcelo
<undamente konsistis je tiu idealo9 revita ek de la in<anHaFo9 ankora<oje montriFis
obeema pro sia karaktero %onesta kaj %umila. Li akceptis la patran devi&on kaj
!"
<orlasis siajn notojn pri la netrala lin&vo9 kiuj restis kelkatempe <or&esitaj.
Demando: +i opiniis, ke la patro de 0amen/of, /omo de granda
kulturo, kompetenta pri la malfacilajoj de aliaj naciaj lingvoj, devus esti unu el la plej
entuziasmaj kunla'orantoj de la filo, konscia pri la grandeco, logiko kaj neceso de
internacia lingvo. @u ne devus esti tiel!
Ramatis< 4<te9 kio por vi si&ni<as mal%elpon a senrajtan intervenon de >Vdestino
por mal<acili&i altajn celojn kaj idealojn9 povas konsisti&i krean elementon a "sanktan
<ajron" de noblaj spiritaj reali&oj9 kiuj tiom %elpas la %omaron kaj <elii&as la
%omojn. 'um la juna Qamen%o<9 en la laboro por atin&i sian &randan idealon9 estis
rekuraFi&ita9 post siaj iuta&aj elreviFoj9 de la patrina doleco9 oni stimulis9 pere de lia
severa patro9 liajn intelektajn kapablojn kaj tiel alFustiFis la praktikaj kaj nepre necesaj
elementoj por <irmi&i la saFon kaj lo&ikon9 kiuj ankora estas la plej valoraj &arantioj por la
sukceso de #speranto.
>rinte Qamen%o< al Mosko la patra ordono por akceli siajn kuracistajn studojn9 la
destino volis9 ke post du jaroj li devis reveni al sia naskiFlando9 ar la <inancaj rimedoj ne
su<iis por vivtenadi sin en la rusa e<urbo. Sekve9 li devis dari&i siajn studojn en la
;arsovia @nivcrsitato.
Aiel9 en kontakto kun sia nacia kaj tbmilia medio9 li scntis sin denove kaptita de
intensa entuziasmo9 kiu vckis e pli impete la malnovan ideon krei la revitan lin&von9 kiu
<rate servu por la uzado de iuj popoloj sur la Aero. Aiam li konstatis9 kc tio sendube
reprezentis sian vivon9 siajn revojn plej purajn kaj sian idealon plej per<ektanS
>ntertempe9 la saFa a&ado kaj neklari&ebla decido de la elkamiFintaj spiritaj
mentoroj9 la patro de Qamen%o<9 timante la racian malckvilibron de la juna <ilo9 jam
detruis iujn liajn kajerojn9 manuskriptojn kaj notojn9 kiuj ankora povus %elpi lin en la
rekonstruo a restrukturi&o de la planita lin&vo.
Demando: +i ne povas imagi saa intervenon de la spiritaj mentoroj
en la verko de 0amen/of, is la decido inspiri al lia patro la detruon de notoj valoraj kej
nepre necesaj por la sukceso de la lingvo: u vi povus klarigi al ni kie trovigas la
logiko de tiu sinteno, kiu ,ajnas al ni tiel atra'ila!
Ramatis< Tar Ludoviko posedis tre bonan memoron9 la detruo de liaj
notkajeroj alportis al li avantaFon9 kiun nur poste oni povis taksi.
La patro detruis multajn super<luajn a<erojn9 kiuj9 poste reviziitaj9 nur kazus
mal<acilaUojn al la juna studento por <ori&i erarojn kaj eviti la tenton de senutila utili&o.
Lrome9 la neceso de Ludoviko mense rekonstrui la detruitajn verkojn9 <avoris la
aperon de novaj rezonadoj kaj plej &eniaj <ilolo&iaj malkovrojS 'anke al sia bona
memoro9 li sukcesis rekonstrui plej precize multajn elementojn esencajn por sia laboro9
ar kutime dum niaj rememori&oj9 ni identi&as la e<ajn temojn de la pasinteco9 dum la
super<luaUo restas <or&esita en la cerba meandro.
Aiam li de<initive sindonis al la <orto de sia mesia idealo. 'um pli ol ses jaroj
li izoliFis de la publiko kaj sindediis al intensa laboro kaj evitis e la plej necesajn
sociajn rilatojn9 la distraUojn a iujn ajn malXparojn de utilaj %oroj en eksteraj medioj.
La detruo de liaj kajeroj deturnis lian atenton de multaj detaloj kaj senutilaj elementoj9
kiuj tiel ne embarasis la laboron plenumitan dum la sekvaj ses jaroj.
Submet ante sin al l aci&a laboro t aksi l a distordoj n9 malutilojn a
de<ormojn9 kiujn la "teorio" de la lin&voj povus kazi kiam aplikata en la praktika vivo
!
de la mondo9 li korektis9 anstatais <ormulojn9 alFusti&is kaj provis vortojn9 komparante
ilin la iuj eblaj tonoj de la %oma voo.
Lonsiderante tiun %eroan sindedion9 la Aransmondo vibris pro Fojo.
#mociiFis la laboremaj kaj bon<araj instancoj9 kiuj senese inspiris la spiriton de
Ludoviko Lazaro Qamen%o< kaj oni <aris <ervorajn a&urojn por plej baldaa spirita
<elio sur la Aero9 danke al la benita donaco de internacia lin&vo. Multaj Fojaj mani<estacioj
okazis en la nukleoj9 departementoj kaj institucioj de #speranto situantaj en la )strala
mondo kaj irkaaj al via ter&lobo. 'anke al la persisto kaj &cnio de la juna Qamen%o<9
la %omo <ine posedis la dian parolHli&ilon de <rata kompreno9 <acili&ante la vojon por
la baldaa alveno de telepatio kiel anka por inte&riFi al la #van&elio de :esuo. Tar
#speranto estis tiel <orte kaj saFe strukturita9 Fia sukceso kaj inte&reco superis la antavidojn
mem de Fiaj mentoroj de la AransmondoS
Demando: Post la alveno de Esperanto, u 0amen/of ekskluzive sin
dediis al tiu sia celo tiel fervore revita!
Ramatis< Post la diplomiFo9 kiel (.Hj ara kuracisto9 Qamen%o<
komencis sian misian pro<esion9 necesan por sia vivtenado9 ar intertempe li edziFis
kun Llara Qilbcrnik. Lia bopatro <inancis la eldonon de lia unua &ramatiko
esperantista9 kun la dekses <undamentaj re&uloj de la lin&vo kaj kromc %elpa vortaro kun
irka mil vortoj9 la teksto de "Patro Bia" kaj kelkaj versoj.
TiHtiu %omo tiel nobla kuni&is al sia &enio &randaniman koron9 ar dum sia
kuracista pro<esio ne postulis monon de la <amilianoj de pacientoj9 kiuj mortis kaj anka
de tiuj9 kiujn li ne sukcesis kuraci a liberi&i de la su<ero. Lvankam li estis
eldonisto de siaj esperantistaj verkoj9 li iam rezi&nis siajn rajtojn asertante9 ke
"internacia lin&vo ne bezonas posedanton9 ar Fi estas komuna propraUo". ;ere temis pri
spirito je tre alta nivelo en la Spaco9 ar Qamen%o<9 dum antaaj vivoj kaj en la plenumo de
aliaj bon<araj taskoj en la kampo lin&va kaj <ilozo<ia9 jam estis lasinta en via
ter&lobo aliajn <askojn de lumoS
'anke al nobla &rado de rezi&no9 rekta karaktero kaj spirita kristaleco9
estis eble por la spiritaj mentoroj9 #speranton kiel <ratan idiomon9 ar e<ektive Fi en%avas
la amajn vibradojn de sia kreinto9 kiu estis spirito pura kaj esence tolerema. La
amo de Qamen%o< por la %omaro kaj lia abne&acio %elpi al siaj kalumniantoj9
penetri&is #speranton per psika vibrado de spirita mildeco9 tiel sentema en Fia
idioma esprimo9 ke la plimulto de la simpatiantoj estas allo&ita de iHtiu aro de bonkoreco9
kiu estis la e<a karakterizo de Fia &randa misiisto.
TiHtiu estas unu el la motivoj9 kial la superaj spiritoj dare transsendas al la Aero la
slo&anon9 ke "#speranto estas la #van&elio de la lin&voj". :a9 Ludoviko Lazaro
Qamen%o< ankora aldonis al sia &randioza lin&va verko siajn vibradojn de amemo9
%umileco kaj sindono9 rememorante la sublimajn instruojn9 kiuj inspiris la
#van&elion de :esuo.
:en la kialo de la malsukceso de aliaj idiomoj kaj similaj eksperimentoj9 inkluzive
de ";olapuk" de Sc%le_er9 ar krom Fia videbla arte<ariteco9 komplikaUoj kaj idiomaj
arbitraUoj9 mankis al Fi la simpleco kaj la "doto" de spirita simpatio9 kiu dare emanas
el la milda esprimHmaniero de #speranto.
Demando: u 0amen/of povis ui, ankora vivanta, la gloron kaj ojon
de sia verko tiel grava!
.3
Ramatis< La sindona doktoro Qamen%o< <inis sian vivon en la plej mirinda
modesteco kaj tiel &randa estis lia senkondia amo al la proksimulo9 ke li meritis la
popolan kromHnomon de LuracistoHProvidenco" kaj tiel li estis de<initive konsiderita
inter la %omoj de bona volo kaj bonaj sentoj.
Poste li mem tradukis multajn verkojn en #speranton9 inkluzive la Sanktan
-iblion9 #<i&enion9 Hamleton kaj aliajn.
Lomence de iHtiu jarcento #speranto atin&is la deziratan sukceson kaj la
sciencistoj mem tre mul te %elpis al Fia disvasti&o kiam ili a&noskis &in kiel
per<ektan kaj emancipitan lin&von por la interkompreno de iuj popoloj. ,rancujo9 kiu
jam estis la patrujo de )llan Lardec kaj lulilo de la modema civilizacio9
ankora<oje &lori&is la donacon de #speranto por la %omar o de l a Aer o9 ki am en 13!
aspi ci i s l a unuan esperantistan kon&reson en -oulo&neHsurHMer. Qamen%o<9 kiu
ankoran povis eesti tiun elstaran kunvenon9 travivis Fojajn ta&ojn kaj sentis sin
kompensita pro sia %eroa klopodo kaj o<ero pro<ite al la lin&vo. 'ume9 la <la&oj <lirtis en la
aero kaj la verdaj insi&noj esperantistaj9 simbolo de la espero por pli bona mondo9 montri&is
sur la brustoj kvaza anonco pri la alveno de la inter<ratiFo de 1a %oma paroloS
Qamen%o< <orlasis vian mondon en aprilo 110Ha9 vivinte !0 jarojn.
Li a eni ro en la Spacon okazi s tra senl i ma lumHvoj o balzamita de plej
dolaj par<umoj de la altaj ielHre&ionoj. Samtempe9 ravaj vooj kantis lian eternan
&loron9 kiel sublima %eroldo de la parolHmekanismo por la baldaa proksimiFo inter la
surteraj popolojS
Lia korpo ankora dormis serene en la erko te&ita per rozoj kaj simbolaj palmojN la
insi&noj de lVmondo ankora irkais lian lastan <izikan loFejon9 sed lia spirito jam
Fuis la eternan Fojon pro la <idela plenumo de la iela mandato.
La kama or&anismo nenio estis krom &lora instrumento alvokanta la parolH
manieron intemacian kaj kristanan de la mondo. Li povis verki9 en la sur<aco de la
densa materio9 la plej belan lin&van poemon de %oma kun<ratiFo9 kies klareco9 beleco
kaj mildeco meritas komparon9 la simbolo kaj virto9 kun la dola #van&elio de :esuo.
Lion :esuo instruas kaj rekomendas9 povos esti transsendita al la koro kaj cerbo de
iuj %omoj nur per la <lu&iloj de la parolHmildeco de la intemacia lin&vo9 ar sendube
"#speranto estas la #van&elio de la lin&voj".
.1