Beng Copy 11,200 chhut a ni A chhnga thu awmte Thl a Ti na Tel th n @ Zing | awng\ai inkhawm Kum 50-na - Upa RK.Hmangaia 3 @ Rev.C. Ro\huama Lalpa hnenah a chawl ta 8 @ Ka hlawhfa rawih ve kha - Lal Thanpui 13 @ Hei hi Lalpa tih a ni, kan mit hmuhah a mak - Rev.Dr.RL. Hnuni 16 @ Sermon Thuhriltu hnena thurawn -Upa R. Hrangkima 25 Editorial - 2 Tunhnai Khawvel - 6 SUNNATE - 28 Upa B. Kawlvela Upa K. Vansiama Upa Thanghrima Upa R.Vanlalliana Nun @ I nun vawng \ha la, Lalpan i thih hunah a vawng \ha ang che. - DL.Moody @ Dam chhung nun hi a tawiin a chiang si lova; a \ha thei ang berin i hmang ang u. - Samuel J ohnson @ Mi vannei tan nun hi a tawi a, mi vanduai tan a rei. - Appolonoius @ I nun Pathian kawltir la, i hman thiamaia tamin a hmang ang che. - Dl.Moody Kohhran Beng 2 Editorial: Milim Thuchah Lemziak thiamMichael Angelo khan vawi khat chu Davida limhi lian fahran maiin a chher pek a. Mi hrang hrang hian an rawn en sup sup a. Intifing deuh thenkhat chuan belhchhah tur emaw, thurawn pek tur emaw hi an nei deuh zel a. Chung zingah chuan Florence khuaa mi Gonfaloniere Soderini kha en turin a lo kal ve a. A han en vang vang a, A \ha kher mai; amaherawhchu a hnar hi a lian deuh hlek a nih hi. Tlemin han ti te deuh la, sawisel bo ni mai tur, a ti a. A ni dawn tak e ti chungin Michael Angelo chu a milim siamhnar siam\ha tur ( ni awmtak chuan) a lawn chho ta a, ft.12 laia sang hi a ni nghe nghe a. A chhoh pah chuan vaivut tl>mhi a humtel (ru) a. Tichuan, a milimsiamhnar chu a din hliah sauh sauh a. A milimsiamhnar pawh chu chher ta chuang lovin, tuboh chuan a chhuri koh koh a, a vaivut ken chhoh chu a tithla chemchema. Tichuan a lo chhuk leh ta a. A sawiseltu Soderini chu eng nge a an tih a zawt leh a. Soderini chuan a en vang vang a, Ti hi chuan sawisel bo a ni ta e a ti a. A hma ang chiah tho kha a la ni reng si a ! He milimchunga thil thleng a\ang hian eng nge zir tur kan neih tak le? 1. A \ha zawk induhsakna avanga insawiselna hi chu mihring famkimlo tu pawh mai hian kan \hatpui vek, a hlu lutuk. 2. Mi dangte kutchhuak ngaihsan thiamhi mihring famkim nihna a ni a, Mi thiltih tawngpawng sawisel chin hi a \ha lo. 3. Mi dangte nun leh thiltih kan sawisel dawn anih chuan awmze neiin, a \ha zawk beiseina nen i sawisel \hin ang u. Bible chuan Sawisel suh u, chutichuan sawiselin in awm lo vang a ti tawp. August 2014 3 Mizorama ZING | AWNG| AI INKHAWM in\an dan - Upa RK. Hmangaiha Lunglawn Kohhran chuan Zing Tawngtai Inkhawm a neih tirh atangin kumin hi a kum Sawmngana (1964-2014) Golden Jubilee a lo ni ta hial a. Kohhran committee-in August 3, 1964 a zing \awng\ai inkhawm neih kan rel kha, Mizorama Zing | awng\ai inkhawm bul \anna niin kan hria a, a hriat reng nan he thu hi kan han ziak a ni. Kum sawmnga chhung chhum lo chat lova zing leh zan \awng\ai hun kan hmang thei hi Pathian vang a ni chiang a. Chhim leh hmara Kohhran tam takin zing \awng\ai phei chu an lo hmang ta nghe nghe a, a lawmawm em em a ni. Kan Kohhran hotuten a bul in\an dante pawh hi kan kohhran unau dangten an hriat theih nan chanchinbu eng emaw talah chuan tar chhuah ve ni sela an tih avangin ka han ziak a ni. Mahni kohhran bil intar lanna ni lovin, kan Zoram puma Pathian inpuanna leh hnathawh ropuizia tarlanna ni zawk se, tih hi Lunglawn Kohhran duh dan chu a ni e. April ni 13-17, 1964 (Thawhtan-Zirtawp) chhung khan World Vision Interna- tional chuan All India Pastor Conference Gwahati-ah a buatsaih a. Hetah hian Pastor- te chauh ni lovin, Kohhrana inhmang mipa leh hmeichhiate pawh tel theih a ni a. Kan kohhran atangin mi pali Upa Sapkunga (R.I .P), Tv. Vanlalliana (Dec. 24, 1968 a Vaseitlanga Krista tana Martar ta), Pro. Pastor H. Lalliana (tuna Lunglei Venglai Upa) leh Tv. H. Rokhama (May 29, 1968 a Rampawn Missionary tura tirhchhuah) te an zu tel ve a. He Confe- rence-ah hian World Vision President, Dr. Bob Pierce leh Vice President Dr. Paul Rees te pawh an lo kal a. Tin, Kohhran thawh-lawm sawma pakua pe thin Millionaire, Dr. Richard C. Halverson te, India Pastor S. Sahu te, South Korea Pastor, Dr. Samuel Kohhran Beng 4 Moffat te pawh an lo kal a, thusawitu ropui tak takte an ni hlawm. South Korea Pastor Dr. Samuel Moffat-an an kohhran a nuna, a harh a, Missionary tam tak an tirh chhuah theihna chhan ber chu tuk tin zing dar 4:30-a khawpui daia \awng- \aina tlanga mi tam tak an \awng\ai mup mup thin vang nia a hriat a han sawi chuan Tv. Vanlalliana thinlung a khawih nasa em em a. Zorama tih ve ngei tumna thinlung a nei lian hle a. April 17, 1964 chawhnuah Conference chu a \iak ta a. Mahni khaw lam panin an haw ta sung sung a. Lunglawn atanga kalte pawh April 25, 1964 Inrinni chhunah khua an lo thleng ta a. Chumi zan chuan Tv. Vanlalliana chuan report pekna leh thuchah sawina hun a chang a. A thusawi a tuiin a ap hle mai. Inkhawm b^nah Upa Sapkunga inah inpawlhona kan nei a, kan hlim hle mai. A tuk Pathianni zingah P/P H. Lallianan thuchah a sawi ve leh a, a ni pawh a tui hle mai. Zanah Tv. H. Rokhaman hun a chang ve leh a, a ni pawh a tui hle mai. Ani hi Assembly-in B.D zir tura a lo thlan tawh a ni nghe nghe a. Tv. Vanlalliana rilru-a thi thei lo chu South K orea Kohhran \awng\ai inkhawm neih dan anga zinga \awng\aina neih kha a ni a. Tlangval thenkhat sawmin \awng\aina an nei thin a. Zanah pawh hun awlah Biak inah \awng\aina an hmang thin a ni. Tunlai angin Biak in hi kalh a ni lem lova, a duh tan chuan fianrial \awng\ai nan hman a ni thin reng a. He an inpekna leh tih tak zeta Pathian an pawlna hian, Kohhranah nghawng a nei chho zel a. Kohhran pawhin kohhran puma hman dan a lo ngaihtuah ta a. Kohhran Committee Dt. 3.8.1964 chuan hetiang hian zing leh zan \awng\ai thu chu a ngaihtuah ta a. Tunlai hian kan kohhran chu Pathian khawngaihna avangin kan lo hlim deuh va, tuk tin leh zan tin | awng\ai I nkhawm neiin a duh apiang an kal khawm thi n a, a l awmawm >m >m a ni . Hetiang | awngtai inkhawm August 2014 5 (zing leh zan) hi nei zel ila, amaherawhchu, thusawi leh thil dang engmah fawm tel lovin \awng\aina ngawt tak tak atan hman nise, tih remtih a ni. A vawngtu tur ruat l^wk z>l a ni ang a, chumi lo ruattu atan Upa Sapkunga leh Pu Tuaha an ni ang. Tun hmaa lo relbawltu deuhte relpuitu tur an ni ang, tiin. Heta \ang hian Kohhran committee-in umzuiin zing leh zan \awng\ai inkhawm chu tun thleng hian neih a ni ta zel a ni. Kan Kohhran chuan \awng\ai inkhawm hi thlarau lam malsawmna dawnna - a bik takin Camping, Chanchin | ha hrila zin chhuah leh mission rawngbawlna hlawhtlin nana infuih kawngahte kan hlawkpui hlein kan hria a, tun thleng hian kan thlah phal tawh lo a ni. Tichuan, kan kohhran chuan Pathian khawngaihna avangin zing leh zan \awng\ai hi August 3,1964 atangin vawiin thleng hian chhum lo chat lovin kan lo hmang ta a. Kumin (August 3, 2014) Pathianni hi a kumsawmngana Golden J ubillee a ni a, Pathian hnena lawmthu sawi inkhawm pawh neih a ni. He thu chhiartute chu, Pathian malsawmna in dawn theih nan, \hahnemngai taka Kohhran \awng\ai inkhawm nei zel turin kan fuih che u a; keini Lalpa hriatpuitua awmte hi kan awm hle hle tur a ni lo va, Amah pawh hi kan awm hle hletir hlek tur a ni lo a ni (Isaia 62:7). Kohhran \awng\ai inkhawm in neih atanga Pathian malsawmna in dawnte in rawn puan chhuah theih phei chuan a lawmawm em em ang. (A ziaktu: Upa RK. Hmangaiha hi Lunglawn Kohhran upa min, mi thiam hmasa, vawiin thlenga Kohhran ban rinawm tak la ni zel a ni, dam zel rawh se) Kohhran Beng hi \ha i tih chuan mi dangte hriattir ve la; \ha i tih loh chuan keimahni min hrilh ta che. Kohhran Beng 6 TUN HNAI KHAWVEL BWA General Council- ah General Secterary Baptist World Alliance (BWA) chuan J uly 7-12, 2014 khan Turket rama Izmir khawpuiah General Council Meeting an nei a. Hetah hian General Secretary, Rev.H. Lianngaia a kal. Kumina Baptist Kohhran intawh- khawmna hmun hi Bible-a Smurna khua kha a ni. Kumin BWA thurel langsar zual zingah khawvela eirukna hluar lutuk a tlem deuh theih nana hmalak, Myanmar rama sakhaw zalenna a awmtheih nan leh tihduhdahna hluar lutuk sutkian dan kawng zawn, Ukraine ram buaina chinfel thuai a nih theih nana hmalak leh America rama raltlan te sawrkarin \ha taka a lo enkawl theih nana hmalak te a ni a. BWA President thar atan South Africa mi hang, kum 53 mi lek, Rev. Ngwedla Paul Msiza thlan a ni a, nakum 2015 a\angin charge a la ang. SCD-in Ruihhlo chhuak thar chungchang zirtirna nei Tun hnaia Mizorama ruihhlo \ha lo tak lo chhuak thar kheh- puam an tih mai Pseudo Ephridine leh Methte \halaiten hlauh nachang an hriat theihna turin BCM Social Concern Department chuan Lunglei khawpui chhung zirna in hrang hrangah a \hat lohzia inzirtirna, power point presen- tation hmangin a nei a, Social Concern Organiser, Rev. Lianchhunga Khiangte chu resourceperson niin a thawk rimhle. A Ni zawnin BCM Pensioner 2 ropuinaah Mizoram Baptist Kohhran hnuaia hun rei tak \hahnemngai taka an hun puma rawngbawltu pahnih, Rev.C. Ro\huama (70) leh Pi V. Lianhliri (73) te chuan Cancer natna avangin ropuina ramah min hawsan ta. Rev.C. Ro\huama(70) hi kum 38 zet Pastoral Ministry hnuaia thawkin Bialtu pastor anih bakah Missionary leh Headquarters-a hna hrang hrang thawkin kum2010 khan a hna a\anga pension-in J uly 6,2014 (Pathianni) tlai dar 3- August 2014 7 ah a thi a, a tuk J uly 7-ah Ramzotlang Biak inah ama puala inkhawmhnuhnung neiin Serkawn thlanmualah Koh- hranhoten kan thlah liam a ni. Amah ralna hi BCM Workers Condolence Scheme chuan July 22, 2014 khan a nei. Pi V. Lianhliri (73) hi Baptist Printing Press Department-ah kum 39 zet thawkin kum 2003 khan Foreman a nih laiin a pension a. J uly 7, 2014 tlai dar 6:30 khan Lalpa hnenah chawlin a tuk J uly 8 (Nilaini) khan Kohhranhoten Lunglei Zotlang thlanmualah kan thlahliam ta. Amah ralna hi BCM Workers Condolence Scheme chuan July 25, 2014 khan a nei. M| KP-in Intodelh Seminar an nei Mizoram| KP chuan kumina an rorel thu bawhzuiin July thla chhungin Hnahthial, Lawngtlai leh Aizawlah te I ntodelh Seminar an buatsaih. Heng Seminar an neihnaah hian M| KP hruaitute chu a huhova kalin Inrinni zan, Pathianni zing leh zan inkhawmhun pangngaia thupui sawi nan an hman bakah Inrinni leh Pathianni chawhnuah te Seminar programme an hmang \hin a ni. HATIM Result lawmawm MizoramUniversity-in tun hnaia result hrang hrang a tihchhuahah BCM College HATIM chu an che \ha hle a. B.Com-ah candi- date 23 an pass vek a, top ten- ah 4 an lang a. BCA-ah Candi- date 12 awmin an pass vek a, top ten-ah 5 an lang a. BSW-ah candidate 16 awmin an pass vek a, top ten an hauh fai vek bawk. Kohhran Beng hi Thu leh hla-a Kohhranho min phuarkhawmtu a ni Kohhran Bengah hian Thuziak turin sawm bik tu mah kan nei lo Kohhran Beng hian Baptist Kohhran chhungkaw tin thleng se kan ti Kohhran Beng 8 REV C. RO| HUAMA (1944-2014) Lalpa hnenah a chawl ta MizoramBaptist Kohhran hnuaia hun rei tak \hahnemngai taka a hun puma rawngbawltu, Rev.C. Ro\huama (70) chuan Cancer natna avangin July 6,2014 (Pathianni) tlai dar 3 khan ropuina ramah min hawsan ta. Rev.C. Ro\huama hi kum38 zet Pastoral Ministry hnuaia thawkin Bialtu pastor anih bakah Missionary leh Headquarters-a hna hrang hrang thawkin BCM President-ah pawh \umhnih lai lo \ang tawh a ni a. Kum2010 khan a hna a\anga pension-in July 6,2014 (Pathianni) tlai dar 3-ah a thi a, a tuk July 7- ah Ramzotlang Biak inah ama puala inkhawmhnuhnung neiin Serkawn thlanmualah Kohhranhoten kan thlah liama ni. Rev C. Rothuama hi May 10, 1944 ah a piang a, a pa chu Dingaihthanga Chawngthu (L) a ni a, a nu chu Thangkhumi (L) a ni. An unau hi pasarih an ni. Kum 1956 ah Primary a zova, 1957 ah Baptisma a chang a, 1959 ah ME a zo leh a, 1964 ah Lunglei Government High School atangin Matric a pass. Matric a pass hnu ah Buarpui High School ah zirtirtu hna a thawk a, 1966 ah S.Sabual ah ME School ah Headmaster hna a thawk a, heta a awm lai hian a nupui Hmingthanzauvi nen an innei. Rei tak chhung fa an nei lova, amaherawhchu Pathian malsawmna changin a hnuah fa panga (mipa 3 leh hmeichhia 2) an nei. An fate hi an puitling hle a, a upa ber BHSS lecturer, a naute 2 medical doctor an ni a. An fanu 1 pasal pastor a ni a, a naupang ber a la nula. Rawngbawlna lam: Kum 1968-72 chhung Eastern Theological College, Jorhat-ah L.Th a zir a, kum 1972 atangin Lungsen Bialah Probationary pastor a dah a ni a, 1974 Lawngtlai Bazara Assembly neih \umin, Rev.Dr.C.L Hmingan pastor puitling ni turin August 2014 9 LALPA, DAM CHHUNG HUN TUR MIN PEK HMANG ZOVIN I FA DUAT I HNENAH KA LO HAW E. KA NUNNA HMANGA I INPUANCHHUAHNA ZAWNG ZAWNG AVANGIN LAWMTHU KA HRILH A CHE. KA CHHUNGTE, KA RAWNGBAWLPUI TE LEH KOHHRANHOTE THLAMUANI N VENG LA, MALSAWM ZEL ANG CHE - Rev.C. Ro\huama (A diary ziak hnuhnung ber) Kohhran Beng 10 a nemnghet a ni. Lungsenah hian kum 1976 thleng awmin, kum1976-78 chhung Serampore-ah BD a zir leh a, 1978-1983 chhung Lawngtlai Bialtu a ni. Lawngtlai Bial hi la then darh a ni lova, a zau emem a, chhangchhiat lai ani bawk nen a indaih lo ve thin hle. Tui harsat lai phei chuan bial fanga a zinchhuah hmain a nupui leh fanaute an lo buai loh nan tui a chhek khawl sak vek a, a zinchhuah san thin a ni. A tawi zawngin hetiang hian a rawngbawl dan indawt tarlang mai ila: 1983 -1984 Buarpui bial 1984-1997Missionary (Tripura) 1997-2001 ES, Aizawl 2001-2004 Comn.Director 2004-2010 Chanmari Bial Hetia pastor hna a thawh chhung hian term hnih, 2004-2005 leh 2010-2011 chhung BCM President a ni a; April ni 1, 2010 atang khan BCM hnuaia a rawngbawlna hun chu a lo khar ve ta a ni. A pension hnu hian Serkawn, Ramzotlanga anmahni inah awm chhovin, tualchhung Kohhran, Bial leh ABC-ah te theih tawkin rawngbawlna a chhunzawm thin. Kum 2013 khan Ramzotlang Kohhran Chairman a ni a; tun kumkal lai mek, 2013-14 hian Serkawn Pastor Bial leh Lunglei North ABC ah te Chairman a ni bawk. Pastor hna a thawh bakah hian Bible Society rawngbawlna hi a ngaipawimawh em em a. Hun rei tak chhung Agartala Branch President a ni a, Lunglei Branch ah President a ni thin bawk. Lunglei North leh South Branch a lo din pawh khan Lunglei South Branch President hmasa ber a ni a, Lunglei North lama a awm hnuin a thih ni thlengin Lunglei North Branch- ah President a ni mek bawk. Hei bakah hian TLM rawng- bawlna hi a ngaipawimawh em em bawk a, a theih ang tawkin a inhmang ve thin. A damloh hma lawk, February ni 23, chawlhni hmang pawh khan Thenhlumah rawngbawlna neiin an zuk kal a ni. Rev.C. Ro\huama hi pa in- vawng fel, thil chik, uluk taka thil ti thin a ni. BCM Constitution te hi a hre fu a, Committee a thil relna-ah pawh huaisen taka mahni August 2014 11 ngaihdan leh Pathian ram nena inmil nia a hriat chu sawi chhuak thin mi a ni. Pathian malsawmna a dawn pakhat chu mi hming hriat theihna hi a ni. Tripura a a awm lai pawhin thingtlang khua a mi hming hriat har tak takte pawh an hmingin a ko chat chat thei thin a. Communication Director-a a awmlaia kan pahniha kan zin dun pawhin kum 20 liam tawha Kohhran hruaitu pawh la ni lo te kha an hmingin a la ko thei vek \hin chu mak ka ti hle. Rawngbawlna kawngah hian Mision rawngbawlna hiana rilru a hneh ber a, a pension hnu pawh hian missionary a kal leh hi a chak thu a sawi fo a. A damloh hnuah pawh mission rawngbawlna lam hawi chanchin in amah a hneh a, a rawng-bawlpui thinte hmel, \awngkam leh \awng\ai hlain a mittui a titla fo thin. A natna leh hun hnuhnung: January 9-12, 2014 a Saisawm Sazai Baptist Association Silver Jubili, Gangarai, Tripuraah an kal a, Misionary retreat an hman pui nghal a. Tripura atanga a lo haw hian a pumlama sawisel deuh a, amah hi diabetes nei a nih vang leh pumpui ulcer te a sawi ve thin avangin a pangngai leh mai turah an ngai a, amah pawhin a sawi chhunzawmteh chiamlo. March thla tira Assembly neih khan rorelna te pawh a tel ve vek a, amahin a sawi leh dan chuan pum nuam lo deuh ulin hian a tel chhuak a ni. Chawlhni tlai Sacrament inkhawmleh a tawp zan inkhawmchu a tel peih ta lova, a mu ta deuh a. Lungleia investigation tih theih ang angte tiin, doctorten damdawi an chawhte a ei chho bawk a, \ha ve leh mai turin beisei a ni. A chak \ha mawh viau a, Mission PlatinumJubilee pawh kha a tel peih lova, March ni 22 (Inrinni) zanah erawh chanvo pek ve a nih avangin a tel ve hram a. Tl>min a taksa pawh \ha chho ve deuhin a lang a, April ni 1 a Ramzotlang Kohhran 10th anniversary lawmnaah pawh a la tel a, a tuk April ni 2 khan Helicopter in Aizawl pan pui a ni a, CT Scan leh FNAC test result ah chuan thin cancer niin a lang tih a ni. Chiang zawka investigation ti tur leh a tul anga treatment la nghal turin April ni 12, Inrinni khan Kolkatta pan pui a ni a. Apollo Hospitalah test Kohhran Beng 12 hrang hrang tih\hat leh vek a ni a, result pawh chiang takin an hrilh nghal vek a. Thin Cancer, advanced stage a nih tawh avangin, zai emaw transplant emaw a theih lohva, treatment option awmpahnih pawh doctor thiam hrang hrang rawn hnu ah awmze nei lo tur leh a ma tuarna ti zual thei a nih avangin damdawi ei chi, thla hnih course tur an pek nen, April 25, 2014 khan in an rawn thleng leh a ni. A mah pawh a harh \ha a, \hu chhuakin inlengte pawh a lo kawm peih zel. Hun eng emaw chhung damdawi a ei hnuah, May ni 3 khan a hmai leh nghawng velah a lo bawl tak vak avangin doctorte thurawn angin ni khat danah a ei a, a bawl pawh a reh chho ve leh a. Na emema sawi lova, a pum erawh a puar chho ve hret hret a, chaw pawh tlemazawng chu a ei ve thei zel. May ni 10 kha a kum 70 na a ni a, amah pawhin a ngai pawi- mawh a, cake te zaiin lawma ni. June ni 15 (Chawlhni) zan atang khan a kua a \ha lo va, kar khat zet a tlan a, a chauh phah hle. J une ni 24-ah a kaw\halo a reh a, amah a chau zual zel a, ni 27 atangin Oxygen pek a ni-a, a \awng peih meuh ta lo. Zawi zawiin a chau tial tial a, July ni 6 Sunday zingah a hrawk a hnawk emema, chhun dar 12 velah a hrawka tuihnang tlem hip chhuah a ni a, dar 2 velah a hniam deuh thut a, dar 3:00 pm ah Pathian hnenah a chawl ta a ni. A damlohnaah hian vuina emaw hrehawm tihna emaw a sawi ngai lova, Pathian rorelna hnuaia engkim hi thleng vek a ni tih a pawm thlapa, a vui reng reng lo a ni. Amah thlahna an in lama neih a nih hnuin Ramzotlang Biak inah inkhawmpui a ni a. Tualchhung Kohhranin ama puala inkhawm hnuhnung programme hi urhsun taka siamin Kohhran chairman Upa H. Zahminglianan inkhawm a kaihruai a, bialtu pastor, Rev.CL. Malsawman thuchah sawiin hotu chuanawm, zahawm taka chhungkua leh Kohhranho lo hruai \hintu, REV.C. RO| HUAMA (1944-2014) chu Kohhran mipui tam tak pungkhawmte chuan ui tak chungin kan thlah liam ta a ni. May his soul rest in peace. August 2014 13 KA HLAWHFA RAWIH VE KHA - Lal Thanpuia Baptist kohhran kalphungah hian Secretry te hi an pawimawh zual ta hle mai a, kohhran nawm leh nawm loh hi Secretary mawhphurhna lian tak pakhat a ni. Secretary te an thlarau mi viau chuan kohhran hi a nuam mai a, an thlarau l>m loh chuan kohhran hi a kal ngai chuan a kal buk buk reng a, khuangpui leh khuangt>nena zai erawh chu a har duh khawp mai. Ka thlarau mi vak lo a niang, mahse Pastor, Upa leh Rawngbawltute hi an thlarau mi viau chuan Secretary mai mai te chu min khuh bo hneh em mai. Voters ID siamdawn hian Secretary te kan pawimawh khawp mai. A bik takin, hnam dang leh foreigner te hian Baptisma certificate emaw Nauhlan Certifi-cate emaw an rawn dil thin a, Secretary thenkhat chuan mahni thua lo pechhuak ta mai pawh an awm thin. Hei hi thil \ha lo tak a ni. Ka hnena rawn dil thin te chu kohhran committee-ah ka thlen zel a, kohhran committee-in rem a ti a nih chuan Bialtu Pastor hnenah ka hl^n chhawng leh thin. Kohhran committee rem tihna tel lo chuan Secretary ten mahni thuin kohhran certificate te hi Re-issue hauh loh hi a himdam ber a ni. Hetiang thilah hian kohhran (pawl) \henkhat hian a dik lo tih hriat ngawih ngawih pawh hi pawl ram thil avang hian an lo pechhuak leh zauh thin a ni awm e. Mizote hi sport lamngaina tak mai kan ni a, a bik takin khawpui lian deuhah chuan Age Group hrang hrang inkhelhpui a tamhle. Kumfinfiahna hi YMA ten an tidik tak tak thei tawh lova, kohhran hi dik ber tura ngaiin kohhran hriatpuina an rawn dil ta fo mai. Hetiang thilah pawh hian kohhran hmingbua kan ziah luh thlap ang chiah hian an kum endikna hi ziahsak mai tur a ni. Kohhran berin kan tih dik tawh loh chuan tu nge tidik ang. Harsa ber ta nia lang chu sorkar hnathawk, kumdik lova inziak l<t te chungchang hi a ni. Pension a lo hun dawn hnaih emaw, thihna avang leh thawh \hat theih loh avangte pawhin Kohhran Beng 14 birth certificate siama lo ngai a, chumi atan chuan sorkar lamhian pian ni leh thla leh kumfinfiahna lehkha hi kohhran hnen atangin a ph<t tlat mai a, thil lawmawmtak a nih rualin a manganthlak takzet a ni. | henkhat chu kum 10 lai tein an lo inziak naupang si a, kohhran hmingbuah an kumdik tak ziah luh a ni a, an service bua an ziah anga lehkha pe chhuak turin an rawn dil thin. Kei chuan ka pe thei lo. Kohhran commi- ttee-ah ka thlen zel thin. Eng pawh nise, a chunga kan sawi thuak thuak atang khian Secretary ten mahni inthiamtaka kohhran committee-in rema tih chuan eng nge pawi ang tia thawven mai hi a dik ang em? Kohhran committee pawh chuan lo remti pawh nise, hnathawktu (department) lamten a dik lo tih an hriat reng si a nih avanga inphen nana kohhran an hmang ta hi a ang thei em? Kohhran hi min nuihzat ang em? Hetiang thila inkaihhruaina mumal tak hi BCM hian kan mamawh hlein ka hria. Vawi khat chu mistiri pakhat hian an harsat ve riau avang leh dam lohna avanga pawisa an mamawh avangin inhlawhna min rawn dil a. Hnathawh tur ka neih lai tak a ni bawk a, zing dar 9-a \an a tlai dar 5-a b^ng turin leh ka khawngaih ve emavangin Rs. 500/- hlawh turin ka lo remtihsak a, a lawmve khawp mai. Tichuan zing dar 9-a a in hman ngei turin thingpui sen hang ka lum peih diama, mahse a lo thleng lo. Dar 9:30 a ni a, a la rawn thleng chuang lo. Dar 9:45-ah chuan a rawn thleng a, thingpui hang in pahin a hmanruate chu a han tat hriamleh rih a, dar 10-ah chuan a thawk \an thei ta hram a. Tlai lama lo ni a, dar 4 a lo rik chuan b^n lama hnaih \an tih ka hmu a, dar 4:30 a lo nih chuan a b^ng ta a. A hlawh tur chu zing lama a lo kal tlaina leh a b^n hmana dar kar khat leh chanve hlawh Rs 93.75 chu cut sak ka tuma, a lungawi lo khawp mai. Mi khirh tak i nih hi, min ti a, kei pawh chuan khirh nih ka duh bik lova, ka cut sak ta bik lo. Sorkar hnathawkte hi inhlawhfa kan ni a, min ruaitu sorkar hian kan hna thawh hun bi tur fel takin min tuk sak a, nipui laiin dar 9-5 leh thlasik laiin dar 9:30-4 a ni awme. He kan inhlawh hun bi min tuksak hi dik taka kan hman hi sorkar hnathawkte chuan kan tih ngei ngei tur a ni a, hemi anga kan thawh hian hna thawk \ha kan ni lo. Min ruaituin kan thawh hun chhung atana min August 2014 15 (Mat. 25:1-13) tuksak a ni a, chumi remti chunga thawk kan ni. Chutiang bawkin office a thawk ve lo, zirna in leh institutuion hrang hrangah hun bi tuksak vek kan ni a, chu hun bi chu kan ngai pawimawh hle tur a ni. Kristian piangthar dik takte chuan hei hi kan ngai pawimawh hle tur niin ka hria. Mi tamtak chuan kohhran leh khawtlang thil pawimawh tih nan paper leh thil dangte hi office-a mi kan hmang fo thin. Kei pawhin ka lo hmang tawh thin. Hei pawh hi thil dik lo tak a ni tih ka hre chhuak tawh. Tualchhung kohhran hrang hrang te hi han enchik tak tak ila, kohhrana hruaitu pawimawh tak tak leh chanvo pawimawh tak tak chelhtute hi sorkar hnathawk lian tak tak leh lian lem lo te kan ni deuh vek mai. Kan sual vang ni hauh lovin nachang kan hriat loh vang leh pawi lo nia kan lo hriat thin avangin thlahdah takin sorkar hna hi kan lo thawk tawh thin a ni mai thei. Kei ngei pawh hi chutiang mi chu ka lo ni tawh thin. Amaherawhchu Pathian khawngaihna avanga harhna ka lo chan hnu hian ka hnathawh hi Lalpa min pek a ni tih leh khawngaihna avanga ka chan a ni tih ka hriat chhuah tak hnu hian ka \angkai emaw \angkai lo emaw ka hnaah hian ka rinawm ang a, hun bi hi dik takin hman ka tumang tih hi ka intiamve tlat a ni. Hotuten hna min pe lo pawh nise, hun bi ka hman dik hian sorkar hna ka thawk a ni tiin ka inngaihtuah lui tlat thin a, ka hlim thin khawp mai. Sorkar hnathawk zingah hian mahni hnaa rinawmtak leh hun bi hman dik tumtlat tamtak an awm tih ka hria. Harsatna awm ve fo chu hnathawhna hmuna hotu lu ber ten hunbi an ngaih pawimawh tlat loh chuan emaw tlai lama hotu laman b^n hma deuh avanga office enkawltu/vengtuten khar duh tih hriat fahrana bul vela an vei thur thur tawh chuan hunbi hman dik hi har tak chu a ni. Kohhran office ah pawh a ni ve tho mai thei. YMA leh pawl pawimawh ropui taka ka inhman avanga ka hna ka \hulh fo pawh hi tih loh tawp tur a lo ni. Eng pawh nise, ka mistiri rawih ang maia min ruaitu thu awih lova duh huna kal a, duh huna b^n leh mai mai hi keini ringtu piangthar dik tak tan chuan kan tih loh tawp tur niin ka ngai. (A ziaktu: Lal Thanpuia hi Hnahthial Electric veng Kohhran Secretary, thu ziak mi tak a ni) Kohhran Beng 16 Testimony: HEI HI LALPA TIH A NI (This is the Lords doing) - Rev. Dr. R.L.Hnuni Chhiartu zawngzawngte kan Lalpa Isua Krista hmingin chibai ka buk e. Nikumlamatang tawh khan ka rawngbawlna testimony hi ziak ka tum\hin a, a remchang hlei thei lova, tun hi a lo thleng ta hial a. Nikuma ziak nise chuang pha lo tur tamtak a tel phah ta a ni. Hei hi Lalpa tih a ni tih leh Intihsiakna \ha chu ka bei zo tawh a, ka tlansiakna kawng ka hlen tawh a, tih thu pahnih hi February-March, 2014, AICS Principal ka la nih lai si khan AICS-a ka rawngbawlna hun a tawp dawn tawh tih ka hriatin ziak turin ka rilruah a lang a. AICS-ah rawngbawl chhun- zawmzel beiseina ka neih deuh avang pawhin ka ziak mai lova. Amaherawhchu ka chhunzawm zel a remtak lohvah chuan AICS chhuahsan a lo ngai a, Septem- ber ni 28-ah min thlahna ropui tak college-in a buatsaih a, October ni 6, 2013-ah AICS chu ka chhuahsan ve ta a. Mualpui-ah Rajiv Gandhi Stadium panna kawngah Pathianin hmun min pekah chuan chhungkua kan inbengbel ve \an a. Chhuahsan mah ila rilru ngaihtuahna leh nun pumpuiah erawh chuan AICS hi a lo cham nghet hman hle a. Mizorama rawngbawl tura ka chhuahna chhan ber a ni a. Pathian hmaa vawi duai lo ka \ahpui, ka nau pai, vei, hrinchhuah leh enkawl chhoh a nih bakah Aizawla chhungkua kan inbenbel hmasak berna hmun a ni bawk a, AICS lo chu in (home) dang nei hian ka inhre thei lo va, khaw danga zin san ang lek hian ka inngai tlat reng thin. AICS hi ka lo neitu luat vang niin ka ring. Ka thuziak tumpawh ziak hman reng reng lovin tih tur \ulin min hmuak a, ziak ka tum chhung hian tum lawk loh deuhvin Kolkata-ah ka awmhman a. Hetah pawh chuan ka ziak thuai thei lova, a tawpah Pathian hruaiin ka han puitlin ve hram a ni. Ka rawngbawlna testimony leh report ni bawk chu August 2014 17 a tawi thei angin ka han ziak hrama ni. Kimchang zawk chu buin la chhuah tuma ni. Rawngbawl \anna: Hei hi Lalpa tih a ni B.D. ka zir chhuak phat kha Aizawl Theological College-ah Lecturer atan June 1979 atangin min dah nghal a. Kan ch^wmte hi rawih kan ba lo tih Synod dan a ni chungin leh mi dang an sawmngai loh laiin kei chu min han appoint nghal a, hei hi Lalpa tih a ni e. ATC-ah kum 2 ka thawk hman a. 1980-ah pasal ka nei a, kum tawp thlengin ka la thawk chhunzawm zel a, a tawpah ka bang a. Ka pasal Pastor nihna Thingsai Bialah thla li kan awma, chumi chhungin Cherhlun High School- ah min sawmna pawmin thla thum ka thawk a, hei pawh hi Lalpa tih a ni. Sawi tur tamtak a awm. Ka thawk a, mahse ka thawk rei hman lo. Eastern Theological College, Jorhat-ah Lecturer ni turin BCM chuan Pu Zauva an tir a, June 1981-ah kan kal a. Kan thlen hnuah lecturer hna kan dil chawp ang kan tih laiin kan beisei phak loh tak maiin, Inaugural program kan neih naah chuan Principal, Dr. J.H. Thumra chuan kan pahnihin lecturer atan min lo la fel diam tawh tih sawiin introduction leh min welcome naah a a han puang chu mak kan ti em em mai a. ETC-ah hian nupa thawh dun an phal lova, mahse \hiattu atan min hmang ta thung a. Kan sawi leh dil ngai miah lovin Pathianin min lo tih fel sak vek a. Hei hi Lalpa tih a ni, kan mithmuhah a mak a ni, tih hi khatih lai khan a lo dik daih tawh a ni. Kum1981 June atanga thawk \anin M.Th (1983-1985) leh D.Th (1990- 1994/95) zirin, chhuak leh lutin kum 18 chhung Mizoram pawnah (J orhat, Bangalore, (tum hnih-1883-1985, 1990- 1995, Melbourne, Australia) leh Bochum, Germany, keimah chauh) kan awm a. Kan fate pathumpawh Jorhat-a piang an ni a, kan chhungkaw nun leh ETC chu a inkungkaih nghet hle, kan fate pawhin an ngai hle thin. Eastern Theological College, kan awm chhungin Pathian khawngaihna avangin bul \antu nihna kan nei ve nual a. ETC Nursery, vawi tamtak Kohhran Beng 18 Faculty-in \an an tumtawh \hin mahse hlawhtling lo \hin chu a bul \anin theihtawp kan han chhuah a, tunah hian Pathian zarah Jorhat-a Nursery \ha ber pawl a ni. Post Graduate- M.Th Program: Rev, Dr. K.Thanzauvan Theology Department hawngin M.Th. bul a \an a, NE-ah chuan M.Th program neih hmasak berna college a ni. Tribal Studies Program bul a \an bawk. J ournal of Tribal Studies Series chhuah \an a ni a, tun thlengin an la chhunzawm zel. Women Studies Department 1997-ah Dean niin bul kan \an bawk a, tun thlengin Women Study Department hi tluang takin a kal zel a, lehkhabu pawh eng emaw zat chhuah tawh a ni. M.Th. Program Old Testament Department-ah hawn kan tum a, Department head nih angin a bul ka tum a, Senate pawhin phalna min pe vek tawh a. | an kan tumlai takin BCM-in min rawn sawm ta si a, ka chhuahsan ta a, tun thlengin an \an theih loh phah ta a ni. Pathianin heng hmalakna thar leh bul \an tur programpawimawh tak tak ETC-ah min pe a, a zavaiin vawiin thlengin hma a sawn zel a, Pathian khawngaihna leh awmpuina avangin kan bul \an apiang a hlawhtling a, Lalpa tih a ni e. Kan nau, kan kut chhuakte ngei ETC-ah professors an ni tawh a. | ha takin kan hmalakna an enkawlin an tungding zelin, hma an s^wn z>l a, kan lawm hle. AICS (BCM)-ah rawng ka bawl \an: BCM Assembly rorelna angin kum1999-ah AICS bul \an turin min rawn sawm a. ETC chhuahsan harsa ti tak chungin b^nna ka ziak chu submit thei lovin vawi thumka pawtthler a. Chhuah ka duh loh avanga Pathian hruaina dila \awng\aina ka hman nasat ber \um a ni hial awme. Ka faten chhuak lo turin min lo nawr reng bawk a. A tawp khawkah chuan BCM sawmna chu Pathian kohnaah ruatin b^nna theh lutin AICS din turin kan lo chhuak a. Ka Office kal \an ni hmasa berah chuan Office ruakah ka \hu a, ka \awng\ai a, Lalpan in a sak loh chuan a satute chuan an thawkrimthlawn a ni (Sam August 2014 19 127:1) tiin Pathian hnenah mahni leh hna thar hlan hmasakna ka nei phawt a. BCM Pastor- te leh Bial Secretary tinte hnenah chuan lehkhathawn ka buatsaih a, Sam 127:1 Lalpan in a sak loh chuan, a satute chuan an thawkrimthlawn a ni, tih thu tarlangin baptisma chang apiangin Rs. 100/- an thunna tur Envelope siamsa ka thun tel vek a. Theological College bul han \an chu thil harsa tak a ni. Chhung lam leh pawn lamah indona-Aizawla din remtih lohna, duh lohna leh dodalna leh zawhna a awm chuk mai. Sawiselna tamtak chu ngaihsak hman a ni lova, chh^n vek s>n a ni bawk lo. Indona chu Lalpa ta a ni, tiin Pathian kutah hl^nin kan han kal ve zel a. Kohhran tlawh, Awareness Program: Baptisma chang chinin thawhlawm Rs. 100/- an thawhna tur envelope an lo hmuh chu a \henin an hre thiam lo va, hrilhfiah a ngai a, ka beisei loh tak maiin Kohhran hrang hrang tlawhna hun remchang Pathianin min pe a lo ni. Kohhran hrang hrang kan tlawh phah a, hei hi Library tihhmasawn nan hma lak pahna remchang tak a lo ni nghal a. AICS hawn (inaugurate) a ni ta: Zonuamah Pu C.Thang- kima in September, 2000 a\angin kan luah \an a. AICS students batch hmasa berte chu October ni 17-ah an lo lut \an a, kan nupain kan lo welcome a. Zirlai lo thleng ka hmuh veleh chuan ka hnuk a ulh a, Lalpa, theological college chu kan \an ve tak tak dawn ta a ni maw, a va lawmawmem! tiin ka rilruin Pathian hnenah lawmthu ka sawi a. Chutih rual chuan Hei hi Lalpa tih a ni, kan mithmuhah a mak a ni, tih hi ka thinlungah a lo lut nghal a. Mak tih leh lawm avangin ka mittui a luang a. October ni 18, 2000-ah chuan kan in luah, Zonuamah chuan AICS hawnna ropui takin kan hmang a. BCM hruaitute leh kohhran memberte an kal \ha hle. Kum 15 chuang meuh mai BCM in theological college nei tura an lo sawiho tawh leh Centenary lawmnana din an tum chuan a tak rama thleng thei lo va. A tirah Mizoramah Kohhran Beng 20 Kristianna Centenary hriat reng nan tiin 1994 ah din tuma ni a, mahse a tlawlh a. Kumzabi thar (21st Century) project tiin rawt \hat leh a ni a, 1997 Assembly- ah a tla leh a, 1998 Assembly- ah rorel naah passed a ni leh a. A tawpah kum zabi thar (21st- century) hriat reng nan BCM Theological College, Acade- my of Integrated Christian Studies (AICS) chu a lo piang ta! Pathian hnenah lawmthu awm rawh se- hei hi Lalpa tih a ni. Sumawmsa engmah awm lovin bul kan \an a. BCM budget Rs. nuai 15 chauh kumtin min pek chuan thawh tam theih a ni lova, ramdangah fund raise kan ti pah reng a, Pathianin min pe zel a. April ni 6, 2000-ah ram kan lai \an a. Class nei pahin hostel leh quarters kan sa reng a, building kan la sa zo lo hle na a, November ni 4-ah Campus thar kan luah thla rawih a. Room kan sak zawh apiang kan luah zel a. Theihtawpin insak rualin a campus kan siamtel pah reng a, a hmu apiangte mak tihin a hma a sawn a. Tunah mak tak maiin campus nuamleh mawi tak leh building \ha tak tak kan suangtuah phak lohva \ha Pathianin min pe zel a, chuvangin Hei hi Lalpa tih a ni, kan mithmuhah a mak a ni, tih hi kan thupui pawimawh tak a ni ta zel a. AICS hi mittui nena bul \an a ni, sawiselna chi hrang hrang avanga hreh-awmna leh l^wm avanga Pathian hmaa thinlung bun chhuahna mittui tl^kna rah a ni e. | anpuina hrang hrang kan dawnte tun \umah ka tarlang seng lo. Pawn lamleh kohhran hrang hrang min \anpuitute chungah lawmthu ka sawi thin tawh a, ka sawi nawn leh a ni. Kan in sakte- Main building, Chapel, Choka, Dining Hall, Zuala Memorial Guest House, Mission building, Women Hostel-te hi kan tunlai \awng takin World Class/international Standard a tling a. Khawvel hmun dangah pawh awm se a chhuanawmthawkhat hlawmviau a ni. Kum12 lawmnan AICS Campus-ah ngei Serampore College Convoca-tion kan han thleng/host thei te kha thil mak tak a ni. Senate leh Board memberte pawhin tun thlengin AICS \ha leh nuaman tih zia min la hrilh mawlh August 2014 21 mawlh reng hlawma, khatiang kha khawiah mah an la tawn loh thu an sawi hial a, a lawmawmhle. Sawiselna leh elrelna hrang hrang leh rinhlehna karah AICS puitling leh mawi takin a lo ding chhuak a. Pathian khawngaihna leh a hruaina zarah leh BCM hruaitute min rin tawkna avangin AICS bul \antu atan min hmang a, Indona \ha chu Lalpan min do sakin min hnehsak a, tuna la awmte hian hei hi Lalpa tih a ni, kan mit hmuhah a mak a ni, tih hi tawng chhunzawmzel se ka duh hle. Faculty development lamah pawh theihtawpin \an kan la pah reng bawk a. Zir thei turte kan thawn zel a. Kum11 chhung chu keimah chauh doctorate degree nei ka ni reng a. Kum 2011-atangin D.Th an lo awm belh ve ta zel a, Principal atan pawha ruat theih tur D.Th. rual lo awm ta te hi kan dreamleh vision a thleng kim ta, kan nupain kan ti a ni. AICS hmanga Pathianin testimony hlu tak min pek chu Hei hi Lalpa tih a ni, kan mithmuhin a mak a ni, tih hi a ni. He kan thupui hi a sap \awngin This is the Lords Doing a ni a, Main Building hma lamah kal apiang hmuh theih turin kan ziak kalh a, a hmu apiangin Pathian thiltih hi hria se tih kan duh a ni. Intihsiakna \ha chu ka bei zo tawh a, ka tlansiakna kawng ka hlen tawh: He thu hi Paula sawi a ni, khawvelah a hun a hmang zo tawh, a tihtur a ti zo tawh. Chutiang bawkin Pathian khawngaihna zarah kan nupain Rev. Dr. Thanzauva nen AICS leh BCM-a rawngbawlna chungthuah he thu hi kan sawi ve thei ta a ni. Hetiang dinhmun puitlinga AICS kan chhuahsan thei hi kan lawmhle a, engkima min thawhsaktu Pathian hi kan lawmna ber a ni. Pathian chu mahni intum, amah ringtu leh beiseina nena theihtawpa thawktute tibeidawng ngai lotu Pathian a nihzia a lang a ni. Pathian hnenah chauh ropuina leh chawimawina awm sela. Pathian khawngaihna leh hliahkhuhna zara AI CS leh BCM tana kan intlansiakna te chu kan hlen chhuak ta, kan ti ve a ni. AICS chhuahsan mah ila, Pathianin hriatna, thiamna leh mihring sawi dana zirna sang ber Kohhran Beng 22 min pe a, hriselna \ha tak leh chakna \ha tak mai min pe bawk a. Hengte hi AICS din chhuah nan Pathianin a hmang a. Heng a thilthlawnpek ka dawn hi eng emaw ti kawng zawng tak chuan a hmang zel ngei ang tih ka ring tlat a, chu chu Pathian rawng bawl tura ka in pekna pawh a ni. | awng\aiin Pathian kan nghak a, AICS-ah ka zirtir chhunzawm a rem tak lohvah chuan a remchan dan ang zela Pathian rawngbawl chu kan tih theih awmchhun a ni a. Hlimtak leh phur takin BCM I TI Kohhranah lawiin rawng kan han bawl ve \an a. Mizoramleh India rampawn lamah zinna tur a lo awm\hin bawk nen, rin aiin kan buai a. ITI kohhran hruaitute leh memberten min lo dawngsawng \hain kan han lawi chu an lawm thiam hle a. An hruaitute leh memberte an fel a, thlarau lam kohhran nun a \ha a, a nuama, an inlungrual bawk nen, nuam kan ti hle a, kan awmna tur tak pawh niin kan hria. Kan School project tihhlawhtlin tumin rilru kan siam fel a, hlim takin kan in bengbel (settle) \an a. Sawmna a lo thleng: Indona \ha dang a ni thei em? Chhungkua kan la inremfel chiang kuang rih lo hle a, buai taka kan awm laiin November thla tawp lamah chuan telephone call ka dawng a. Culcatta Bible Seminary (CBS)-a thawk tura sawmna a ni, mahse chh^n ngaihna vak ka hre lo. December ni 7-ah ka nau hruaia Vellore lam kan pan laiin ECI Bishop leh CBS Board Chairman ten min rawn phone leh a. CBS-a thawk tura min sawmna bawk a ni. Professor atan min sawmah ka ngai a, \anpui ve tur emaw ni dawn chu le tiin, Pathian hnenah ka \awng\ai a. Hnarna tur chhan hrang hrang kan ngaihtuah bawk a. Vellore-a kan awm laiin email-a lehkhathawn ka hmuzui a, chutah chuan Principal tura sawmna a lo ni reng a. Hmun danga Principal nih chu ka rilru in ka huphurh a, mahse sawmna chu hnar chi a ni lo hle mai a, lawmthu an sawi nghal mai bawk si a. January 2014 thlaa zawma Principal charge la thuai thuai turin min duh a, Vellore atangin December ni 24-ah Aizawl kan August 2014 23 thleng a. Inbuatsaihna mumal pawh nei hman lovin New Year, January ni 1-ah Calcutta kan pan a, J anuary 2, 2014-ah chuan Calcultta Bible Seminary Principal charge chu ka la ta a. Theological college-ah Principal ka ni leh ang tih hi ka ngaihtuah ngai lo. Tu man an ngaihtuah bawkin ka ring lo. Professor ni tur chuan a mak lo ve. Chu bakah kohhran dang daih, kan hriat ngai vak loh ECI -in min sawm hi a mak hle a. ECI tan pawh an kohhran mi ni lo Principal atan an neih vawi khatna a ni. Minu (woman) Principal an neih vawi khatna a ni bawk. An kohhran history-a thil thleng danglam tak a ni ve. Kohhran mal college-ah hian mahni kohhran mi ni lo chu Principal atan an nei ngai lo. Kumin February khan Serampore-ah Board/Senate meet i ng/ Ser ampor e Convocation-ah kan kal a, AICS kha Principal anga ka tel tawpna turah ngaiin kan Senate meeting pawh ka bye bye diam a. Kan \hiante Principal dang leh Senate member \hiante pawhin Principal ka ni leh ta leh Senate meetinga ka han tel leh chu mak an ti hle. Senate of Serampore College history-ah pawh pension hnu Senate hnuaia Principala hman leh hi thil la thleng ngai lo a ni. Hei hi Lalpa tih a ni, kan mit hmuhah a mak a ni, tih hi keima mi mal nun ngeiah pawh a dik hle a ni. Mi \henkhatin chawl tawh se min ti an awm ang, mihringin chawl turin min duh tawh mah se Pathian hi a la duh tawk ve lo a ni. Pathian min neitu leh kotu chuan min la hmang zel duh a ni, chakna leh hriselna \ha tak min pe a, chawlh mai a rem lo a ni. Chuvangin he ka hna thar hi intihsiakna \ha dang Lalpa min pek leh chu a ni thei ang em? tiin ka zawt a. Suangtuah loh leh beisei lohna lamah Lalpan intlansiakna \ha dang bei turin min dah leh ta a ni e. CBS-a ka awmchhung rei loteah Lalpan a thiltih mak dang hmu leh turin min duh a ni ang tih ka ring tlat a. Lalpa chu mahni intumchawp Pathian a ni, kan inpekna (commitment) leh inpeih reng (availability)na hi a duh chu a ni. Calcutta Bible Seminary (CBS) hi Evangelical Church of Kohhran Beng 24 India (ECI) ta a ni. Kum1988- ah din niin kum 25-na nikum khan an lawm. Kuminah zirlai 104 kan nei a, B.D (Senate), Class XII leh BA passed leh M.Div (ATA) program a awm a, zirlai zingah North East an tam ber a, Women student pawh 32 kan nei. Mizo zirlai 10 nula pathum nen an awm bawk. Lecturer tam zawk chu North East mi (Naga) an ni a, a senior deuh deuh 5 hi chu ETC, Jorhat-a kan zirtir tawhte an ni a, ka mikhual lo hle. Ka hna danglamna: AICS-ah chuan engmah awm miah lo a\anga bul \anna (ground work), engkimthawh chhuah chawp ngai a ni a. CBS-ah erawh chuan campus leh building \ha tak awm tawh sa tih- hmasawnna a ni ber mai. Peng hrang hrangah develop na tur erawh a awm. Senate in provisional affiliation a pe tawh a, full affiliation turin hma kan la mek a. Faculty development lamhmalak a ngai a. Tin, M.Div hi ATA-ah zawm a ni a, re- accreditation tih mek a ni. Building thar dang pawh sak belh mek zel a ni. Chhung lam(internal dynamics) tun din a ngai a, tunah pawh hian kawng hrang hrangah Pathian hnathawh kan hmu mek tawh a ni. Lalpan engkimah min tihsak thin a, min tihsak leh zel ang tih kan beisei. Lalpa hnen atangin thil ropui tak beisei la, Lalpa tan thil ropui tak tih tum rawh tih hi ka motto a la ni reng. Ka kal tirh phat atangin Lalpa Zanriah Sacrament pawh ka tih turah an dah hmiah a, thla tin kan nei \hin. Tin, helaia awmtakah chuan hmun dangah D.Th candidate, D.Min leh BCS program-ah te zirtir tur leh tel turin min sawmve thin a, AICS- a awmai chuan academic peng dangah tel theihna remchang \ha tak a awm a, a hlimawm hle. Pathianin Indona / Intihsiakna \ha dang bei turin hma min chhawp sak lehnaah hian \ul leh mamawhte tihhlawhtlin a nih zel theih nan min lo \awng\aipui thin turin chhiartute ka chah a ni. (A ziaktu: Rev.Dr.RL.Hnuni hi hun rei tak AICS Principal, BCM in hmeichhia Minister atana nemngheh hmasak ber,tuna CBS Principal a ni.) August 2014 25 Sermon thuhriltu hnena thurawn - Upa R.Hrangkima Zirthiamna leh degree sawi tur pawh nei ve lo hian mithiam ho sawi ka hriat atang leh keima lo experience tawh atangin sermon/Thuhriltute infuih thar nan leh kan nun leh Pathian thu kan hril dan inenfiah na ka han ziak ve a ni. Thuhril/Sermon kan tih hi Latin tawng a ni a, sermon chu sakhaw chungchang Thurin sawi chhuak tihna a ni. Chuvangin politics emaw thu dang emaw miin a sermon vak mai, kan han ti ngawt mai hi chu a dik tawk lova, a lecture emaw address emaw tih turnizawk awm tak a ni. A awmzia leh a pawi mawhna hriain mi thiamte chuan kawng hrang hrangin an sawifiah a. Thuhril chu Pathian chhandamna chanchin \ha, mihringin mihring vek hnena a puan chhuah hi a ni. Pathianin mihringte kaltlanga hna a thawhnaani. Thuhirl anun hlechuan kohhran a chak a, thuhril a nun loh chuan kohhran pawh achau mai thin. Heng thute hian Thuhril/Sermon pawimawh zia te a sawitu pawi- mawh ziate a lantir a, milemziak thiamtak chu a nungchang mawi lo hle mah se thil lemmawi takin aziak thei tho a, thuhriltu erawh chu chutiang chu ani ve lo. A nungchang a pawimawh tlat a ni. Thuhrilin a tum: Pathian thuhril/sermon in a tumber chu Pathian ngaihsak tur a mite buatsaih, mite hriatthiam theih tur zawnga chanchin tha puan, chanchin tha thu tak ring thei tur leh nunpui tur a mite hneh, bawhchhetu mihringte hnena beiseina thar siamsak a, ngaihtuahna, finna, zirtirna leh an phurna chawk thova anmahni duhna siak sakte hi a huam vek a ni. Mimal leh vantlang nun siamtha a, her danglam a, ram leh hnamin a mamawh ang zel pek hi, thuhrilin a tum chu a ni kan ti thei ang. Thuhrilin a tum te hi a ropuiin a pawimawh em ema, kan theihtawp a inbuatsaih chungin Pathian hnenah tawngtai a kan inhlan thar zel a pawimawh. Ch^wmna chaw \ha : Taksa hi chaw \hain a ti \ha a, chaw \ha lovin a ti chhiain a khawih pawi thin. Thlarau lam Kohhran Beng 26 chaw pawh chutiang tho chu a ni. Zirtirna dik lo leh hrisel lo chuan rilru leh taksa a ti chhia a, mimal, chhungkua leh kohhran, khawtlang, ram leh hnamin a chhiat phah thei. Ringtute hi Beram nen tehkhin kan ni a, Beramkan an lohna chu chaw \ha lo pawh tui ti taka kan ei duh hi a ni. Ei nuamleh tui apiang hi a \ha ber lo. Hnam fingho chuan ka a tui apiang ei mai lovin a \ha apiang ei an tum thin. Ngaih- mawh zawng leh sawi thiam zawng apiang hian mimal, chhungkua, kohhran a siam\ha lemlo. Chaw \ha chu Bible hi a ni a, rinna leh thiltih tehna dik lo thei lo a ni. Hnute tui a ni a, thlarau lamhnute engmah pawlh loh a ni. Pathian thu hian zirtir tumleh hawi lama nei a, Pathian thu tumanga sawi a \hain a him a, mahni duh dan leh ngaih dan hrilhfiah tur a ni lo. Hotute leh mi dang tlin lohna ringawt sawi te, kohhran zirtirna nen a inremlo leh danglamdeuh taka sawi tum te, inkhawm chawk hlimzawng ngawt zawnte hian mi a ti puitlinglin a ti sawt lo. Penticost ni a\anga vawiin thlengin kohhranin s^n lai leh hniamlai a nei thin a. Chaw \ha lo zingah hruaitu leh inkaihhhruaina dan leh rorel khawlte hmuh thiamlohna thua inchawmhi a pawi ber a, mi tam takin an chak loh phah a, kohhran kalphungin a d>l dul phah thin. Pawl danga chhuak emaw, ti \ha duh hauh lo emaw, lungawi lo tak \hahnemngai awm tak a lang si, a hring chhuak thin. Bible thu taka inchawmturin Pathian thu hriat tama \ulin a pawimawh. Bible dictionary leh inkhawmpui thurel dan te, sermon buatsaih dante, zir ngun a pawimawh. Sermon chi hrang hrang: Mi thiamte chuan sermon buatsaih dan leh pek chhuah dan an zirin sermon chi hrang hrang awmin an hria a, thurin behchhan a sermon (doctrinal sermon) te, kohhran chawmna leh humhalhna (pastoral sermon) te, ringtu nun leh m awhphurhna lam(ethical sermon) te, mimal chanchin chhui bingna (character sermon) te, tehkhin thil (allegorical sermon) te, thupui thlansa emaw chhiatni, \hatni leh hun bik (topical sermon) te an vuah a. Bible bung khat emaw chang eng emaw zat thlanga sermon chu (textual sermon) vuah a ni. Bible thu luh August 2014 27 chilh a, thu har hrilhfiahna dictionary leh chhui zauna commentary bute hmanga a ziaktu, a hun, a hmun, eng vanga ziak nge, tu tana ziak nge, tih hriat tuma sermon chu hrilhfiahna sermon vuah a ni. Bible lehlin hrang hrang ena khaikhin a pawimawh hle ang. Sermon buatsaih dan: Pathian thu Bible dik taka hmang turin uluk taka tawngtai chunga inbuatsaih a tul a, thuhriltu chu zawngchhuaktu/thil chhui thiam chanchin hria, hnu chhuithiamleh hmalamthlir thiam nih a ngai tih a ni. Bible-in eng nge a sawi, a zirtir, a tumtih ngun takin chhuta inzir a \ha. Mi tam tak erawh chuan mahni ngaih dan sawh ngheh nan Bible chang hrang hrang kan pawt lawr a, mahni duh dan zawng tihfiah nan kan kai kur a, thlasik puanpui angin inkhuh kan tumthin. Bible thu tak leh a thuchah diktak a hriltu/sawi chhuaktu nih a \ul. Kan thusawi chu miin an hriata an hmuh a, an zawm a, an nuna an hman \angkai theih nan Bible thu tak leh kohhran thurin kawngpui a zawh tur a ni. Ch^wmna chaw \ha kan pek leh p>k loh chu ram mipui leh vantlang nunah a lang chhuak thin. Kan ram leh hnam siam \haa kohhran nun kai harh thar leh turin thuhriltu zawng zawngte i inbuatsaih sauh sauh ang u. Mite thinlung leh an rilru tituiral a, vaw kehtu sermon chu a sawitu thinlung ti tuiral thei sermon chu a ni e. Thu i sawi dawnin thupha chawi suh, tui lui suh, i thusawi danah nangmah ni zel rawh. Vantlang zingah rei tak \awng\ai suh, i \awng\aiin tui lui suh, Pathian zah takin mipui aiawhtu angin \awng\\ai rawh. Pathian thuhril, sermon-in a kawhhmuh a tum chu Pathian ngaihsak tura mite buatsaih, mite hriatthiam theih tur zawnga Chanchin | ha puan, Chanchin | ha thutak ring thei tur leh nunpui tura mite hneh, bawhchhetu mihringte hnena beiseina thar siamsak hi niin a lang a, inbuatsaihna \ha tak nei turin sermon/thuhriltu zawng zawngte Pathianin min hruai zel rawh se. (A ziaktu; Upa R. Hrangkima hi Aizawl Electric veng Kohhran upa a ni) Kohhran Beng 28 UPA B.KAWLVELA (1935- 2013) Tarpho Upa B.Kawlvela hi Pu B.Airawnga (L) leh Pi Tlaukungi (L) fate 8 zinga 4-na niin February 4,1935 ah Aithur ah a piang a, 1942 ah Tarpho-ah pemin Pi Darchani nen 1955 ah an innei a, fanu 5 leh fapa 2 an nei. Kut hnathawka ei zawng a ni a, pa taima leh intodelh tak, tlawmngai, mahni invawng uluk tak, a hun taka thil ti thin, ins<m thei tak leh rinawm tak a ni. Hruaitu a nih laiin mi ten kutthlak duh hial khawpa a chunga an tih pawha aw ki pawh tisang ngai miah lo, zaidamtaka chhang thin a ni a, pawl sum leh bungrua a enkawlte him taka vawng thin, thingpuife thlak khat lek pawh tiral ngai lo a ni. A hun taka thil ti thin, committee leh thil tih tur reng rengah tlai ngai lo leh a kova chanvo awmtawh chu a theih ang tawka hlen chhuah tumtlat thin a ni. A nunah entawn tur a tamhle. A \hat lai hunah khawt- langah mi pawimawh tak a ni a, rambuai avanga khaw khawm kan niha khaw hmun kan luah leh hnuah VC kan neih theih hmain Village Chairman hna kum 4 a thawk a, chumi hnuah kum 9 VCP a nih leh, kum 6 VC member ah a tang bawk. YMA ah President leh V Presisent hna te thawkin pawl hrang hrangah Senior Adviser hnate a chelh thin. 1948-ah Rev. Thangmuran baptisma a chantir a, 1976-ah Rawngbawltuah lak niin 1986- ah Serchhip Kawnpuiah Rev. Thangseian kohhran Upa atan a ordained a ni. Kohhranah hna pawimawh tak tak a chelh nual tawh a, kohhran chairman kum 5 a thawk tawh a, a boral hian chairman elect a ni mek bawk. SS ah 1977 tangin zirtirtu hna a thawk \an a, hun rei tak thawkin Christian Education Depart- ment-in zirtirtu kum 25 thawk tawhte chawimawina certificate a pek thin pawh a la daih tawh nghe nghe a ni, SS ah treasurer hna kum 29 a thawk bawk. Pathian duh zawng tih hi Lalpa hnen thlenna vanramluhna a ni tih hi a nun kaihruaitu ber leh S U N N A T E August 2014 29 fuihtu a ni a. Chuvangin Matthaia 7:21 thu Lalpa, Lalpa mi tina zawng chu vanramah an lut lo vanga, ka Pa vana mi duh zawng titu erawh chu an lut ang tih hi a ngainain sermon-ah pawh vawi eng emaw zat a sawi nghe nghe a ni. Thisen sang nei a nih avangin vawi eng emaw zat chu enkawl ngaiin a awmve \hin a. Good Friday (29.3.2013) zanah peihsamlo tak chungin thu a sawi a, a thusawi hnuhnung ber a ni. Hemi zawh hian thisen sang leh thawhah avangin \henrual pawl peih loin a awm a, tichuan Cherhlun lamah a fapa hnenah in la chhoin a na hian ziaawmlama pan theih loh avangin Aizawl panpui a ni a, cancer natna enkawl damhleih theih tawh loh hial a lo neih avangin Cherhlun lamah haw pui a ni a, May 18, 2013 zanah chatuan rammin pansan ta a ni. A ruang hi a zan a zanin Tarpho ah lak a ni a, a tukah a in lama thlahna neih anih hnuin Biak inah inkhawmpui a ni a, Rev Vanlalzuia Bialtu Pastor in vuiin ropui taka vuiliama ni ta a ni. Upa Biakthansanga Secretary, Tarpho Kohhran UPA K. VANSIAMA (1926-2013) Trinity, Zobawk Upa K.Vansiama hi Pu Kamlala leh Pi Rothangpuii te inkarah April 5,1926 ah Belpui khuaah a piang a, unau mipa 4 leh hmeichhia 2 a nei. Kum1951 January 1 khan Upa Hrang- zingan dan puitlingin Pi C.Lalchhungi nen a inneih tir a, Pathian malsawmna changin fa 7 (fanu 4 leh fapa 3) a nei a, kut hnathawk a eizawng a ni. Kum 1938-ah Baptisma Tlawng luiah Rev.Chuauterhan a chantir a, kum 1942-ah Rawngbawltuah lak a ni a, Rawngbawltu a nih hian kum16 chauh a la ni. Pathian rawng- bawl hi nuam a tiin naupan tet atanga Kohhran bel tlat mi a ni. Kum1962 ah Upa ah thlan a ni a, Rev.Lalbuaian a nemnghet. Kohhranah nihna pawmawh tak tak a chelh reng thin a, Tualchhung Kohhranah Chairman, Secretary, Inneihtirtu Upa, Zaipawl Conductor leh Sunday School zirtirtu leh puipa kum55 chhung a thawk a. SS kum50 thawk chawimawina Kohhran Beng 30 Medal pawh a dawng a, Zobawk Pastor Bial atanga dawng hmasa ber a ni. Pastor Bial huap pawhin Bial Chairman term 5 leh Bial Secretary term5 ve ve a chelh a, ABC Executive Committee member a ni \hin bawk. Upa K.Vansiama hi Kohhran rawngbawlnaah hian a taimain tih mai mai a duh ngai lo. Eng kawng pawh ni sela, a \ha thei ang ber leh a theihna sang ber hmanga thawk thin mi a ni. Inkhawma ngainain damlohna a nei a nih loh chuan inkhawma pelh ngai lo. Committee a ngaipawi- mawhin rorel kaihhruai leh minute ziak a thiam em em a, a thu vuakthlak dante hian belhchian a dawlin, a pawmawmemema ni. Pathian ramtana tha tura a hriat chuan a lutuk deuh lo maw tihtur khawpa inphahhnuai thei leh thuneihna tihlan a hunah chuan paukhauh tak a ni thin. Mibote a veiin zaia rawngbawlnaah a tui em ema, Pathian fak nuamti mi a ni. Kohhran tan mi chhenfakawmleh tangkai tak a ni. Upa K.Vansiama hi mi hrisel tak a ni thin a. A kumte a lo tamin a lo chak lo ve hret hret zel a, Asthma natnain a tlakbuak a, kum 2013 kum chanve atangin a natna hian zual lam a pan a, tichuan December 1, 2013 khan duh taka a rawng a bawl thin Lalpa hnenah min hawn san ta a ni. Hemi ni hian Rev.R.Zopiangan thlahna thuchah a sawi a, kan Kohhran ban pawimawh tak mai chu ui tak chungin Kohhran ten kan thlahtliamta a ni. Upa Biakchungnunga Secretary, Trinity Kohhran, Zobawk UPA C.THANGHRIMA (1930-2014) Khawnglung, Bungtlang Upa C.Thanghrima hi Pu Patlaia leh Pi Suakngaii te fa 4 zinga a tlum ber niin J uly 15,1930-ah Tlangpan (Khawnglung) ah a piang a. An unau hi mipa 2 leh hmeichhia 2 an ni. Pachuau, Chuauhang hnam an ni. Kum1959-ah Pi Chuauluti nen Khawnglung Kohhran Biak inah Upa Khuangzikan a inneih tir a, fanu 1 leh fapa 2 an nei. Kum1959-ah Rev.Than- chhingan ringtu baptisma a August 2014 31 chantir a,1971-ah Rawngbawl- tua lak a ni a,1980-ah Upa atan thlan a ni a, Rawpui Kohhranah Rev.Dothangan a nemnghet a ni. Tualchhung Kohhran Chairman-ah kum 5 a \ang a, Mission Committee Chairman- ah kum 2, SS Superintendent kum 6 leh Secretary kum 4 chhung a thawk bawk. Hei lo pawh hi bial huap Committee hrang hrangah a tel \hin. SS-a kum 25 thawk tlingte chawi- mawina Certificate pawh kum 2009 khan a dawng a ni. Upa C.Thanghrima hi Ashtma (Thawhah) natnain a tlakbuak ve a. Hun eng emaw chen harsa tak chunga rawngbawlin a hun a hmang thin a. A hriselna a \hat loh bakah kum upa lama lo ni ve ta bawk nen October, 2010-ah Kohhran Upa pension-in active-a a rawng- bawlna chu a chawl ta a ni. Amah hi mi \awng tamlo, mi pawisawi hlau mi a ni a. Kohhran hnatlang te, Pathian biak inkhawmte leh committee te ngai pawimawhin a damphawt chuan a \hulh ngai lo. Khuangpu mi tak a ni a, Kohhran hlimlai leh Krismas- ah te tlaivara khuang vaw peih thin a ni. Ashtma natnain a kian san thei lova, zual lama pan zel a. A chenna inah hun rei tak a tu leh faten an enkawla an buaipui hnuah, February 25, 2014 dar.7:50PM khan ropuina ramah min kalsan ta a ni. A tuk, Feb.26 dar 11:00Am-ah a chenna inah thlahna neih a ni a. Chawhnu dar 1-ah Biak inah a vuina inkhawmneihpui a ni a. Bialtu Pastor, Rev.PC.Lalropuian thlamuanna thuchah urhsun takin a sawi a, ringtute kimna tur, chatuan hmuna intawk leh turin kan thlah liamta a ni. Upa C.C. Lalsanga Secretary Khawnglung, Bungtlang UPA R.VANLALLIANA (1937 - 2014) Peniel, Hnahthial Upa R.Vanlalliana hi Pu Bualsiama leh Pi Kapliani te inkarah kum1937 July ni 7 khan Rotlang East khuaah a piang a. Kum1950-ah Rev.Thangmura kut atangin ringtu baptisma a chang a, a tleirawl chhuah pawha Pathian ngaihsak tak niin, zirna Kohhran Beng 32 lamah pawh thiamthei tak a ni a, pawl thumexam-ah chhimbialah 7-na a ni nghe nghe a ni. Kum 1956 March ni 4-ah a piangthar a, a tlangval chhuah hian thlaraubo a vei em em a, khawthlang lamTuikuk, Takam ram lamah pawh mahni \hahnemngaihnain a kal chhuak nghe nghe a ni. Kum1961 January ni 4-ah a thih ni thlenga hmangaihtu leh a hmangaih ememPi K.Lalruali nen inneiin fanau malsawmna mipa 2 leh hmeichhia 3 an nei a. Rambuai vangin Hnahthialah sawikhawman ni a, Peniel Kohhranah kum1969 khan Rawngbawltuah lak a ni. Kohhranah chauh ni lovin khawtlangah pawh a inhmang nasa a, YMA lamah pawh nihna pawimawh tak tak a chelh thin a. ZBM Zaipawl dintute zingah leh BSI Zaipawl dintute zingah pawh a tel a. Kum1997 Hnahthial ABC Thiltlang Kohhranah Kohhran Upa atan Rev.Th. Darkhuman a nemnghet a, a Bible chang duh ber chu Johana 3:16 niin a hla duh ber pawh Pathianin misual a hmangaih tih hi a ni. Kohhranah chanvo pawimawh tak tak a chelh thin a, Sunday school zirtirtu leh Committee Treasurer, M&E chairman, KNP hruaitu, TKP Treasurer leh President hun rei tak chelhin, Kohhran Chairman hnate tualchhungah a thawk a, bialah pawh M&E, Sunday School leh Executive Committee member nihnate a lo chelh tawh a, Assembly-ah pawh \um nga lai a palai tawh a ni. Hun eng emaw chen a\ang khan taksa bawrhsawmnain a tlakbuak a, thisen s^ng leh natna dang tam tak a nei a. Damdawi inah vawi eng emaw zat a awm a, a theih hram chuan Pathian biak inkhawm a thulh duh ngai lova, April 20,2014 Pathian ni chu a inkhawmhnuhnung ber a lo ni reng mai. A tuk April 25, 2014-ah a rawng a bawlsak Lalpan a hnena chawl turin a hruai ta a. A tuk ni 26-ah a chenna inah amah hmangaihtute leh Kohhran hoten thlahna hun hmangin, a lawina Biak Inah bialtu Pastor Rev.K.Lalnun- sangan urhsun tak leh ui tak chungin a thlah liamta a ni. Upa F.Lalsangzuala Secretary Peniel Kohhran, Hnahthial