လူ႕အချငးံအေရ့ ်မနးမာံကျနးရကး

BURMA NETWORK FOR HUMAN RIGHT

( ၆ှ) ႏြစးေ်မာကး ႏိုငးငဵတကာ လူ႕အချငးံအေရ့ေန႕

်မနးမာံ လူ႕အချငးံအေရ့ တို့တကးေရ့အတျကး ႏႈိ့ေဆားခ္ကး
စာအမြတး - ှ/ဿွွ၉။
ရကးစျဲ - ှွ. ှဿ. ဿွွ၉။
ရနးကုနးၿမိဳ႕၊ ်မနးမာႏုိငးငဵ။
်ပညးေထာငးစု ်မနးမာႏိုငးငဵသာ့အေပါငး့တို႕ ---
ှ။ စစးအစို့ရလကးေအာကး ်မနးမာႏိုငးငဵ်ပညးေထာငးစုသာ့အာ့လဵု့ ႏိုငးငဵသာ့အချငးံအေရ့မ္ာ့ ဆဵု့ရြဵဳ့ေနရဵုမြ္မက လူသာ့တေယာကးအေန
်ဖငးံ လူ႕ဂုဏးသိကၡာႏြငးံအညီရပိုငးချငးံရြိသညးံ အေ်ခခဵလူ႕အချငးံအေရ့မ္ာ့ကိုပငး ေ်ပာငးေ်ပာငးတငး့တငး့ခ္ိဳ့ေဖာကး်ခငး့ခဵေနၾကရသညး။
တိုငး့ရငး့သာ့လူမ္ိဳ့မ္ာ့အာ့ တဘကးသတးထို့စစးဆငး၊ ရျာမီ့ရြိဳ႕၊ တိုငး့ရငး့သူမ္ာ့အေပၚ အဓမၼျပဳက္ငးံ စသညးံ စိတးႏြလဵု့ႀကိမးမီ့အဵု့
စရာ်ဖစးရပးမ္ာ့ေအာကးတျငး တိုငး့ရငး့သာ့အချငးံအေရ့မ္ာ့ ဆဵု့ရြဵဳ့ပ္ကးစီ့ေနရသညး။ ထို႕အတူ နယးၿမိဳ႕မ္ာ့ႏြငးံ ေက့္လကးေဒသမ္ာ့တျငး
ေတာငးသူ လယးသမာ့မ္ာ့မြာလညး့ မတရာ့အႏိုငးက္ငးံမႈေပါငး့စဵုကို ေက္ာေကာံေအာငးခဵေနၾကရသညး။ ၿမိဳ႕ႀကီ့်ပႀကီ့မ္ာ့၌ပငး ကေလ့
စစးသာ့စုေဆာငး့်ခငး့၊ ဘာသာေရ့လုပးငနး့မ္ာ့ကို ဟနး႔တာ့ပိတးပငး်ခငး့၊ စာနယးဇငး့သမာ့မ္ာ့အာ့ တငး့တငးၾကပးၾကပး ခ္ဳပးကိုငး်ဖတး
ေတာကး်ခငး့၊ ႏိုငးငဵေရ့သာမက လူမႈေရ့ႏြငးံ လူ႕အချငးံအေရ့လႈပးရြာ့ေဆာငးရျကးသူမ္ာ့ကို ဥပေဒမဲံ မတရာ့ဖမး့ဆီ့ ေထာငးခ္်ခငး့၊
ေခ္ာငး့ရိုကး်ခငး့ စသညး်ဖငးံ အတငးံရဲစျာ ထငးရာစိုငး့ခဵေနၾကရသညး။ စစးတပးအတျငး့ႏြငးံ အစို့ရဌာနမ္ာ့ စကးရဵုအလုပးရဵုမ္ာ့တျငးလညး့
လကးေအာကးငယးသာ့ တပးမေတားသာ့မ္ာ့ ွနးထမး့မ္ာ့ႏြငးံ အလုပးသမာ့မ္ာ့မြာ လူ႕အချငးံအေရ့မ္ာ့ဆိတးသုဥး့ကာ အဆငးံဆငးံ
ဗိုလးက္ ခ္ယးလြယးခဵေနၾကရေတာံသညး။ ်ပညးသူ်ပညးသာ့မ္ာ့မြာ တရာ့ဥပေဒ၏ အကာအကျယးကို မရရြိၾကသညးံအ်ပငး အာဏာပိုငး
မ္ာ့၏ ဖိႏြိပးေရ့ကိရိယာအ်ဖစး ဥပေဒအာ့ လိုသလိုအသဵု့ခ္ကာ တဘကးသတး ႏြိပးကျပးေနသညးကို အကာအကျယးမဲံခဵေနၾကရသညး။
ဿ။ ကမာၻေက္ားေနေသာ လူ႕အချငးံအေရ့ခ္ိဳ့ေဖာကးခဵရမႈမ္ာ့ႏြငးံပတးသကး ၍ နအဖစစးအစို့ရအာ့ ႏိုငးငဵတကာအသိုငး့အွိုငး့က ်ပစးတငး
ရြဳတးခ္ေန်ခငး့မ္ာ့၊ ကုလသမဂၢလူ႔အချငးံအေရ့ကိုယးစာ့လြယးမ္ာ့ အႀကိမးႀကိမးလာေရာကးစဵုစမး့ၿပီ့၊ အခါခါထုတး်ပနးေသာ အစီရငးခဵစာ
မ္ာ့မြာ မေရတျကးႏိုငးေတာံေပ။ သို႕ေသား နအဖစစးအစို့ရ၏ လူ႕အချငးံအေရ့ခ္ိဳ့ေဖာကးေနမႈမ္ာ့က ရပးတနး႔မသျာ့သညးံအ်ပငး ဖျဲ႕စညး့ပုဵ
အေ်ခခဵဥပေဒ(ဿွွ၈) ဆုိသညးံ နာဂစးဖျဲ႕စညး့ပဵု်ဖငးံ လူ႕အချငးံအေရ့မ္ာ့၊ ႏိုငးငဵသာ့အချငးံအေရ့မ္ာ့ကို တရာ့ွငး လိုငးစငးရ အမဲဖ္ကးရနး
တာစူလ္ကးရြိသညးကို ေတျ႕်မငးေနၾကရသညး။
၀။ လူ႔အချငးံအေရ့သာမက လူသာ့အ်ဖစး ရြငးသနးချငးံမ္ာ့ကုိပါ အႏၱရာယး်ပဳခဵေနရသညးမြာ နာဂစးမုနးတိုငး့ကာလ စစးအစို့ရ၏ တာွနးမဲံ
ပဵုမ္ာ့ႏြငးံ ဒီပဲရငး့လူသတးပျဲက အခိုငးအမာသကးေသထူလ္ကးရြိသညး။ ကုလသမဂၢမြလာကယးႏို့၊ စစးတပးအတျငး့မြ ်ပညးသူ႔ဘကးေတား
သာ့ကယးတငးရြငးဗိုလးခ္ဳပးႀ ကီ့မ္ာ့ ေပၚလာႏို့ေမြ္ားကို့ေစာငးံစာ့မႈမ္ာ့ႏြငးံအတူ ပါ့စပးမြမီ့ပျငးံမတတး ေတာငး့ဆိုေနရဵုမြ္်ဖငးံ လညး့ လူ႔အချငးံ
အေရ့ကိုအဖတးမဆယး ႏိုငးေၾကာငး့ ကၽျႏးုပးတို႔အာ့လဵု့ ေကာငး့ေကာငး့သေဘာေပါကးေနၾကၿပီ်ဖစးသညး။ တခုတညး့ေသာလုပးစရာကာ့
ညီညာထၾကျ ကိုယးံလမး့ကိုယးေဖာကး ကိုယးံစညး့ကိုယးကာၾကဘို႔ဘဲ်ဖစးသညး။ ႏျာ့တေကာငးလို ႏြငးတဵေအာကး နာခဵေနရေသာဘွ်ဖငးံ
အသကးရြငးေနရ်ခငး့ထကး၊ လူပီသစျာ ကိုယးံအချငးံအေရ့မ္ာ့ကို ခုခဵကာကျယးရငး့ ေသသျာ့ရ်ခငး့က ပို၍ပငး်မတးေသ့သညး။ ်ပာ့်ပာ့
ွပးၿငိမးခဵေန်ခငး့က ကၽျႏးုပးတို႔၏သာ့စဥးေ်မ့ဆကးအေပၚ တာွနးမဲံရာေရာကး၊ အနာဂတးအေပၚ သစၥာေဖာကးရာေရာကးသညး။ လူ႔အချငးံ
အေရ့ က္ဴ့လျနးေနမႈမ္ာ့အာ့ အာ့ေပ့အာ့ေ်မြာကး်ပဳရာလညး့ေရာကးသညး။
ေသခ္ာသညးကာ့ လူ႕အချငးံအေရ့ဆိုသညးမြာ ဆငး့ရဲခ္မး့သာ လူမ္ိဳ့ဘာသာမေရျ့ လူသာ့အာ့လဵု့အတျကး်ဖစးသညး။ လူစိတး
ေပ္ာကးေနေသာ လူ႕အရိုငး့အစိုငး့မ္ာ့က လူ႕အချငးံအေရ့မ္ာ့ကို မညးသို႔ပငး အမဲဖ္ကးသလိုဖ္ကးေနၾကေစကာမူ လူ႕ဂုဏးသိကၡာႏြငးံအ
ညီ လူပီသခ္ငးေသာသူမ္ာ့က လူ႕စိတးလူ႕မာနးအ်ပညးံထာ့ကာ မိမိတို႔၏ အချငးံအေရ့မ္ာ့ကို အထိပါ့မခဵသကဲံသို႔ တပါ့သူတို႔၏အချငးံ
အေရ့မ္ာ့ကို ေလ့စာ့တနးဘို့ထာ့ ကူညီကာကျယးေပ့ၾက်ခငး့်ဖငးံ လူ႕အချငးံအေရ့ထျနး့ကာ့ေသာ လူ႔ေဘာငးတရပးကို အခိုငးအမာ
တညးေဆာကးႏိုငးလိမးံမညး်ဖစးေၾကာငး့ ကၽျႏးုပးတို႔မြ ႏိႈ့ေဆားလိုကးသညး။
လူ႕အချငးံအေရ့ ်မနးမာံကျနးရကး
ရနးကုနးၿမိဳ႕ ၊ ်မနးမာႏိုငးငဵ ။
ဆကးသျယးရနး ။ ။ bnhr09@gmail.com , bnhr2009@gmail.com