Vllazria

1
Fraia Yinar (janar) 2011
Fratia
Yinar (janar)
2011
DIRECTOR: ROBERT OLLAKU;
REDACTOR-EF: JANI GUSHO
,
"FRA I DI MUM I DI-UN TAT ,
NOI ARML'I DI ETA TOAT"!
E
X
E
M
P
L
A
R

G
R
A
T
U
IT
VLLAZRI A
Anlu a 15- ea di la editarea
Viti i 15-t i botimit
Nr. 1
(179)
CU SPRIJINUL GUVERNULUI ROMNIEI
- DEPARTAMENTUL PENTRU ROMNII DE PRETUTINDENI-
CONFERINA IV A SUATIEI
ARMLI DIT ALBANIA
Divjaka - 15 di Yinar 2011-
KONFERENCA E IV E
SHOQATS ARUMUNT E
SHQIPRIS
Divjak -15 janar 2011-
L
a data 15 di Yinar, anu 2011, la Divjaka dizvolt lucrulu Conferina a IV Naional
a Suatiei. Dup statutlu a suatiei Conferina fei analiza a lucrulu di la Conferia
a III, obiectivili ti yinitorlu, fei bunurli ti statutlu a lei i aligerili nli ti conductorii ca:
Consilu Gineral, Presidenia i, aist dit soni, aleapsi presidntu, vice presideni i secretaru
gineral. Conferina u disclisi vicepresidentu ali Suati, d-ul Koi Janku. El i cu calitatea a
domnului casiei li ghinui delegaii i l-ur lucru ambar a Conferiniei. Tutai salut -pi
numa a primarului ali Divjaki, d-ul Irakli Gorreja...
-Continuedze pagina 2-
RAPORTU
CONFERINA IV
SUATA ARMLI DIT ALBANIA
Vinim la aist conferin ali Suati
Armli dit Albania ta s-fiem unu bilanu
a lucrului di la Coferina a treila, i s-inu
la 14 di Mailu 2005 Tirana, pn az. Di
alant parti, dupu statutu, abrobat la Prota
Conferin i bunuit parial la a dau-la i a
trei-la conferin, fa s-fiem algerili nli ti
conductori n scarr naional...
PAGINA 2, 4 i 6
M
15 janar 2011 n Divjak u zhvillua Konferenca e IV kombtare e shoqats Arumunt
e Shqipris. N baz t statutit t ksaj shoqate, konferenca bri analizn e puns
dhe prcaktoi detyrat afat-gjata, bri prmirsime t nevojshme n statutin e saj si dhe zgjodhi
organet drejtuese, kshillin e prgjithshm, kryesin si dhe kjo e fundit zgjodhi kryetarin, nnk-
ryetart dhe sekretarin e prgjithshm. Konferencn e hapi nnkryetari i shoqats zoti Koi
Janku. Ai, edhe me cilsin edhe t zotit t shtpis, i uroi mirseardhjen t gjith delegatve
dhe punim t mbar konferencs. Gjithashtu i prshndeti edhe n emr t kryetarit t Bashkis
zotit Irakli Gorreja...
-Vijon n faqen 3-
RAPORT
N KONFERENCN E IV T
SHOQATS ARUMUNT E
SHQIPRIS
T nderuar pjesmarrs!
Vijm n kt konferenc t Shoqats
Arumunt e Shqipris pr t br nj
bilanc t puns q nga konferenca e tret,
q u mbajt m 14 maj 2005 n Tiran, e
deri m sot. Nga ana tjetr, mbshtetur n
statutin e shoqats miratuar q n konfer-
encn e par dhe prmirsuar pjesrisht n
konferencn e dyt e t tret, do t bjm
zgjedhjet e reja pr organet drejtuese t
shoqats n shkall kombtare. ...
FAQE 3 dhe 5
PR REGJISTRIMIN E
POPULLSIS
Pikat n t cilat u ndal na
shpjegimin e tij zoti
Robert ollaku - FAQE 6
STATUTI
FAQE 7
LIMBA A NOAST GJUHA JON
Limba a noast Gjuha jon
Ct bun, Sa e mira
Ct muat Sa e bukur
Ct lior Sa e leht
So i fra Shok e vllezr
Nu v- amna Mos u vononi
Tu, muleri i brba T gjith, gra e burra
Limba a noast Gjuhn ton
S-u nva Ta msoni
S-anvm Ta msojm
S-u grim Ta asim
S-u scrim Ta shkruajm
-nii unor Dhe asnjher
S-nu agrim T mos e harrojm
So i fra Shok dhe vllezr
Pit num Npr dasma
Cnd s-vi aduna Kur t mblidheni
Featli cnd s-li mrta Vajzat kur ti martoni
Ficiorli cend s-li sura Djemt kur ti martoni
Gioclu i cntcu Vallen dhe kngn
Armneti s-li cnta Arumanisht ti kndoni
Muleri i barba Burra dhe gra
ili a vot T vegjlit tuaj
Di tu srmni Q n djep
Cnd li ligna Kur i tundni
Cntcu rmneti Kngn arumanisht
S-lu cnta Tu kndoni
Ma -cnd s-li trca Edhe kur ti koni
Limba a noast Gjuhn ton
S-lu amva Tu msoni
JOSIF BARE
Eara dhascal dit Dirza - Feric,
care tut bana nu s-acrum ta
s-nea yiyi identitatea a
armilor. Aist poema s-reit dit
ciurii dit Divjaka la Conferina
e IV. U editim i ca smnu ti omaju
ti autorlu, care ninti di doi ai
s-par dit ban.
Ish msues arumun nga Dirza
e Fierit, i cili tr jetn luftoi
q t mbahej gjall identiteti i
arumunve. Kjo vjersh u recitua
nga fmijt e shkolls s Divjaks
n Konferencn e IV. E botojm
edhe si homazh pr autorin, i cili
para dy vjetsh u nda nga jeta
Executarea a Imnului
Ficiurii ali Sculii ti limba armeasc
Divjaka
Vllazria Fraia 2
Yinar (janar) 2011
CONFERINA A
IV A SUATIEI
ARMLI DIT
ALBANIA
Divjaka -15 di
Yinar 2011-
RAPORTU
CONFERINA IV
SUATA ARMLI DIT ALBANIA
Tiisi partiipan!
Vinim la aist conferin ali Suati
Armli dit Albania ta s-fiem unu bilanu
a lucrului di la Coferina a treila, i s-inu
la 14 di Mailu 2005 Tirana, pn az. Di
alant parti, dupu statutu, abrobat la Prota
Conferin i bunuit parial la a dau-la i a
trei-la conferin, fa s-fiem algerili nli ti
conductori n scarr naional.
Accentum di tu ahurita c conferina
s-ni dup i s-feir conferinili pi scarr
filialili i sunt aleapt nli presidenii a
lor. Bgmu oar c pit filialili sunt aleapti
mul membri tiniri, i ar studiat tu Romnii.
Ai ar undzit la Tirana, Durrs, Elbasan,
Curceaua, Pogradec i alti. Aist easti un
lucru bunu, i caft su duem ma dininti, i
ai, puin ct puin, suata s-treaca la brru
nouu, care da garani i etnia a noast
s-veagl (psteradz) identitatea n
continuri.
TI LUCRULI FAPTI LA PERIODA
CARE REPORTM
1.
Atenia prinipal a Presideniei ar
fut cilistisirili ta s-asigurm statusu di
minoritate ti armli tu Albani. Ti aist
avem luat aciuni, cum tu planu naionalu,
ai i internaionalu. Poati s-raportm c
easti agiumt i s-him partner la tuti relaili
cu instituionili ofiali, i amvleasc
ndrepturi a omului i a minoritilor tu
Albanii, cu fondaiunilor, cu suatili i
grupuri i s-ocup cu ndrepturi a omului
i a minoritilor i reprezentii a insti-
tuionilor internai-onali i ar vinint Alba-
nia, ti monitorri aprarea a ndrepturilor a
omului i a minoritilor.
La perioda, ti care zburm, n Albania ar
undzit multi evenimenti. Aisti ar lgtur
cu cftarea mod concret a obligailor ta
s-imn integrarea n Europ ti Albania.
Ea ta s-hib parti a tutilor instituionilor
ti aprarea a ndrepturilor omului. La
aistu caduru sunti intesificati adunrili
(adamusirili) cu grupuri di interes. Ai
poati s-raportm c avem fut parti la tuti
masilili i adunrili la Ministerulu ti Lucru
di Nafoar Albaniei, la adunrili fapti dit
grupuri i apar ndrepturili a omului i
aeali organizati di la Consilulu Europian.
Tu tuti aisti adunrili avem cftat i noi
s-him considerat Minoritate Naional,
indipendent c ari discui ti patria mam.
Noi him autohto, ama avem i harahter-
istici, i sunt precizati di Consilulu i
Uninonea Europian, ta s avem statusu
Minoritate Naional.
Tu aistu procesu ar avut multi
dificulti, ama noi nii un oar nu him
astrapt. Cftarea a noast u avem fapt n
mod public, prit interviuri la televiziuni, prit
declaraili di press i la tuti comunicrili
ofiiali cu personaliti a statului albanez.
li avem scriat al Presidentu Republiclei,
al Presidentu Parlamentului, al Primu-
ministru, i al Ministru ti Lucru di Afara.
Vahia him singur noi i u avem sculat boea
ahnt nsus i aist u avem fapt c statusu
i cftm poati s-n da un yinitoru cama
sigur ti identitatea a noast.
Merit la tuti lucruli fapti ari
Preidenia, -ma ahoria domli Vangjel
Shundi, Robert ollaku i Jani Gusho.
2.
Continuarea cu formi diversi a lucrului
ti vilgarea i nvarea a limbiei. Aist
u avem considerat ca prioritate, ce
cum u tiem tu, fr limb nu poati s-ni
identificm. Avem fapt multi activiti
i ar prezentat mare ananghia i ari
nvarea a limbiei, ma ahoria cu scriari i
alidieri. Cu tut ae vremu s-spunem c ti
aist arrmni multu lucru ti fieari, ce
easti obligaia nai mari, ma i cu cama
dificulti.
Aduem aminti aoa c sculia ti limba
armn, disclis Divjaka dit anlu 1998, iu
ma zburm tu aist Conferin, cu tut i
n da un exemplu (yrnec) multu bunu, ar
arrmas singur. Nii un filial nu u ar lucrat
cu preucuparea vrut i aist experien i
s-avea disclis cursi cu programi simpli ti
ndoi mei, ti ndoi ai ta s-nvea limba. Ma
ahoriha s-aveam fapt aist ti ficiurii i ti
tinrili, ma poati -di vrsta ma mari.
Multu ori avem organizat aduari
i seminri Dvjaka, avem vidzut cum
funxioneda sculia. Aist u ar fapt
Presidnia, ama i avem vidzt experiena
ar arrmas ni dus pn la filialili, ma aho-
ria aclo iu ar avut ma multu ocazi ce ar
avut armai pi territor compact i la sculili
statali ar grupuri ti cilime, cu cai poati s-
era organizeat nvarea a limbiei dau-trei
sh tu stmn. Exemplu al Koci Janko
s-hib un iniitare ti tu, ti lucru ma bun
cu nvarea a limbii armneasc.
3.
Lucrlu cu editrili i ma ahoria cu re-
vista Fraia. Poati s-dzem ca n general
avem fapt un lucru ct cu calitate ahtn
i profesional. Alidzem revista Fraia.
Cu tut dificultili finaniari noi avem
putut s-u scutem revista cafi mesu. Cum
ave vidzt tu la revista avem smnat c
u avem tipusit cu sum sprijiniul a Guver-
nului Romn. Aist va s-dzc c ti revista
ar dat agiutari finaniari. Agitarea u avem
amintat dup progectili i-l avem prgatit
tu chirou, ai ni ar cftat. Ghini ma vremu
s-accentum disclis c aisti trei-patru ai
continedza di la pagina 1
....Tu ahurita lucruli a Conferiiei li
yiurtsi Preftul a Biserciei Armn dit
Curceaua, At Dhimitraq Veriga. Dup
aist s-cnt Imnu Armn Dimndarea
prntiasc.
Raportu pi numa a presideniei u inu
Presidentu D-ul Vangjel Shundi.
Ti msurili i ctiga i s-caft dur
nregistrarea a poporului, iu ninti oar di la
etnia a noast va s-declareadz cu vrearea
a cafiunu apartanina etnic. Ai poati i
s-ni identificm cum him n realitate, inu
un cuvend d-ul Robert ollaku, Secretar
Gineral a Suatiei.
Ti niscnti bunurili a statutului, care
va s-intr n vigor ununu dup i s-lia
aprobarea ali Conferenii, zbura vice presi-
dentu a Suatiei d-ul Koi Janku. Ns adusi
ninga un oar tu atenia a partiipanilor
experiana a sculiei ti limba armn dit
Divjaka i anaghia i filialili s-lucredz ma
multu ti inerea a limbiei i nvarea a lei,
ma ahorina dit cilimeli i tinri.
n continuri avu discui di la Jsif
Rrudha di la Divjaka, Pano Bakalli
presidentu a filialului dit Saranda, Niko Ziu
- presidentu a filialului dit Elbasan, Dhimi-
traq Lii - presidentu a filialului dit Prmet,
Papu Veriga- preftu a Biserciei Armn dit
Curceaua, , Marenglen Panda- dit la fulialu
dit Fearca, , Ilia Gjoka i al.
Conferina avu un salutri cu program
di cnti i reitri pi limba armn di la
elevi a Sculiei ti limba armn dit Divjaka.
n continuri s-abrobar bunurili
propusi ti statutu i s-tricu la alegerili a
conductori.
La Consiulu Gineral s-aleapsr 43 di
ini. Tu aistu Consil sunt tu presideni i
secretari dit filiali i s-alepsr mult tinrii,
i ar fapt studi universitri tu Romnia.
Are un reperzentari di la tut territoru iu
bneadz armi i ar sculat filialili a lor.
Consilu gineral aleapsi presidenia
cu 11 di ini. Videm c easti fapt un
rionovri a presidenii, iu 6 membri sunt
tinr, ic partea ma mare i doi di n
sunt vicepresin. Di la presidenia i eara
s-aleapsr ma 4 ini.
n mod ma analitic cafiun poati
s-citeasc i s-vead cadurli, editati tu aistu
numur speial, dedicat ma ti Conferina.
J. Gusho
CONFERINA
NAIONAL
-continuedze pagina 4-
CONFERINA A IV A SUATIEI
N plan t par Arqile Ciko dhe Ziso Musha- Fier
Vllazria
3
Fraia Yinar (janar) 2011
KONFERENCA E
IV E SHOQATS
ARUMUNT E
SHQIPRIS
Divjak -15
janar 2011-
RAPORT
N KONFERENCN E IV T
SHOQATS ARUMUNT E
SHQIPRIS
T nderuar pjesmarrs!
Vijm n kt konferenc t Shoqats
Arumunt e Shqipris pr t br nj
bilanc t puns q nga konferenca e tret,
q u mbajt m 14 maj 2005 n Tiran, e
deri m sot. Nga ana tjetr, mbshtetur n
statutin e shoqats miratuar q n konfer-
encn e par dhe prmirsuar pjesrisht n
konferencn e dyt e t tret, do t bjm
zgjedhjet e reja pr organet drejtuese t
shoqats n shkall kombtare.
Theksojm q n fillim se konferenca
zhvillohet pasi jan br konferencat e fili-
aleve dhe jan zgjedhur edhe aty kryesit
e reja. Vrejm se n prbrjen e tyre ka
mjaft prmirsime duke sjell n kryesit
tyre t rinj, q kan mbaruar studimet n
Rumani dhe q do ta ojn m prpara
punn e shoqats. Kshtu ka ndodhur n
Tiran, Durrs, Elbasan, Kor, Pogradec
etj. Kjo sht nj pun e mir, q duhet
uar m prpara n mnyr q dora dors
t kaloj shoqata te brezi m i ri, e cila kri-
jon garanci q etnia jon t ruaj identitetin
e saj n vazhdimsi.
DISA DREJTIME T PUNS S BR
GJAT PERIUDHS RAPORTUESE
1.
Vmendja kryesore e kryesis s sho-
qats ka qen prqendruar n prpjekjet
pr t siguruar statusin e minoritetit pr
arumunt n vendin ton. Pr kt jan
ndrmarr shum veprime dhe aksione,
si n planin kombtar por edhe n at
ndrkombtar. Mund t themi se sht ar-
ritur q t sigurohet parternitet i shoqats
son n t gjitha marrdhniet me institu-
cionet zyrtare q mbulojn t drejtat e
njeriut dhe mbrojtjen e minoriteteve n
vendin ton, me fondacione, shoqata e
grupe q merren me t drejtat e njeriut
dhe minoritetet si dhe me prfaqsit e
institucioneve ndrkombtare q vin n
vendin ton pr monitorimin mbrojtjes s
t drejtave t njeriut dhe minoriteteve.
N periudhn n t ciln po rapor-
tojm, n vendin ton ndodhn shum
ndryshime, sepse u shtruan n mnyr
m konkrete detyrat pr tu integruar n
Evrop dhe pr tu br pjes e t gjitha or-
ganizmave ndrkombtare pr mbrojtjen
e t drejtave t njeriut. N kt kuadr
jan intensifikuar takimet me grupet e
interesit, prfshir edhe shoqatn ton.
Kshtu mund t raportojm se kemi qen
pjes e t gjitha tryezave dhe takimeve
n Ministrin e Punve t jashtme, nga
grupet q mbrojn t drejtat e njeriut dhe
nga Kshilli i Evrops. Kemi mbrojtur
iden q ne t konsiderohemi minoritet
kombtar, pavarsisht se ka diskutime
pr vendi mm. Ne jemi autokton, por
kemi ato karakteristika q prcakton
Kshilli i Evrops dhe Bashkimi Evropian
pr t merituar prcaktimin si Minoritet
kombtar.
N kt proces ka pasur edhe vsh-
tirsi e pengesa por ne asnjher nuk
kemi hequr dor dhe kt e kemi br
publikisht, npr intervistat e dhna n
televizione t ndryshm, n deklarata pr
shtyp dhe n komunikimet zyrtare t bra
pr drejtuesit e shtetit shqiptar, prfshi
edhe Presidentin, Kryetaren e Kuvendit,
Kryeministrin dhe Ministrin e Punve t
Jashtme. Ndoshta kemi qen t vetmit q e
kemi ngritur zrin aq lart dhe kt e kemi
br me bindjen se ky status mund ti jap
nj t ardhme m t sigurt pr identitetin
ton. Puna n kt drejtim duhet t vazh-
doj, pasi ende nuk sht marr plotsisht
n konsiderat krkesa jon. Merit pr
kto prpjekje ka kryesia e shoqats me
zotin Vangjel Shundi, Robert ollaku dhe
Jani Gusho.
2.
Vazhdimi i puns n forma t ndry-
shme pr ruajtjen dhe msimin e gjuhs.
Kjo sht konsideruar si nj prioritet, pasi
pa gjuhn nuk mund t kemi mundsin e
identifikimit si etni m vete. Jan t shumta
veprimtarit q kan br prezent domo-
sdoshmrin e msimit t gjuhs, sidomos
me shkrim e lexim. Por duhet ta pranojm
q n fillim se ktu mbetet shum pr tu
br, sepse sht edhe detyra m e vsh-
tir.
Dua t prmend ktu q n krye t
hers se shkolla e Divjaks, megjithse ka
qen e sht nj shembull shum i mir,
q nga viti 1998, ende ka mbetur e vetme.
Asnj nga filialet e shoqats nuk e kan
marr me preokupim kt prvoj dhe
t hapnin qoft edhe kurse me programe
t reduktuara disa mujore e disavjeare,
pr t msuar gjuhn, sidomos nga t rinj
dhe fmij, por pse jo edhe nga mosha m
t mdha. Shum her kemi br takime
ktu n Divjak, kemi organizuar edhe
seminare apo kemi par edhe mnyrn si
funksionon kjo shkoll. Kjo ka qen merit
e Kryesis s Shoqats, por ka mbetur pa
u uar deri n fund nga filialet, sidomos
n disa rrethe e vende ku mundsit
kan qen m t mdha, sepse ka pasur
popullsi kompakte dhe grupe fmijsh
npr shkolla shtetrore, me t cilt mund
t organizohej msimi i gjuhs dy-tre or
n jav. Shembulli i Zotit Koi Janko duhet
t jet nxits pr t gjith lidhur me punn
pr gjuhn
3.
Puna me botimet dhe veanrisht
me gazetn Fraia. Ka qen pun e
- vijon nga faqe 1-
...Ai ftoi kryesin q t drejtoj punimet e
konferencs. N kt konferenc morn pjes
delegat nga t gjitha filiale e rretheve.
Fillimisht punimet e konferencs i bekoi
prifti i Kishs Arumune t Kors At Dhimitraq
Veriga. M pas u ekzekutua himni Dimndarea
prntiasc (Porosia prindrore)
Raportin n emr t kryesis e mbajti
Kryetari, zoti Vangjel Shundi.
Pr masat q duhen marr dhe kujdesi q
duhet treguar lidhur me regjistrimin e popull-
sis, ku pr her t par etnia jon do t dek-
laroj lirshm prkatsin dhe secili do t ket
mundsi t identifikohet ai q sht n realitet,
foli posarisht zoti Robert ollaku, Sekretar i
Prgjithshm i Shoqats.
Pr disa ndryshime n statutin e shoqats,
t cilat do t ken fuqi veprues menjher pas
miratimit n kt konferenc, foli nnkryetari i
shoqats zoti Koi Janku. Ai solli edhe nj her
prvojn pr mbajtjen e shkolls s gjuhs aru-
mune n Divjak dhe trhoqi vmendjen pr
punn q duhet br n t gjitha filialet q t
mbahet e msohet gjuha, sidomos nga fmijt
dhe t rinjt.
N vazhdim diskutuan Josif Rrudha nga
filiali i Divjaks ,Pano Bakalli - kryetar i fili-
alit t Sarands, Niko Ziu - kryetar i filialit t
Elbasanit, Dhimitraq Lii - kryetar i filialit t
Prmetit, Papu Veriga- prifti i kishs arumune
t Kors, Marenglen Panda - nga filiali i Fierit,
Ilia Gjoka etj.
Konferenca u prshndet me nj program
me kng dhe recitime n gjuhn arumune
nga nj grup nxnsish t shkolls s gjuhs
arumune t Divjaks. N vazhdim u miratuan
propozimet pr prmirsimet e statutit dhe u
kalua n zgjedhjen organeve drejtuese.
N kshillin e prgjithshm u zgjodhn 43
vet. N prbrjen e tij u prfshin kryetart
dhe sekretart e filialeve si dhe u zgjodhn
mjaft t rinj, q kan prfunduar studimet uni-
versitare n Rumani dhe ka nj prfaqsim nga
t gjitha vendbanimet arumune dhe q kan
filialet e tyre.
Kshilli i prgjithshm zgjodhi kryesin
t prbr nga 11 vet. Bie n sy nj prtritje
trsore e kryesis, ku 6 antar, pra pjesa m
e madhe jan nga t rinjt dhe dy prej t cilve
nnkryetar. Nga ish kryesia u rizgjodhn vetm
4 vet.
M hollsisht do t njiheni n kt numr
special t gazets, ku pasqyrohen materialet
dhe fotografit vetm nga kjo Konferenc.
J. Gusho
KONFERINCA
KOMBTARE
- vijon faqe 5 -
KONFERENCA E IV E SHOQATS
N plan t par: Koo Kallainxhi - Kor dhe Fredi Bushi - Divjaka
Vllazria Fraia 4
Yinar (janar) 2011
dit soni, cum ti Fraia ai -di sculia i
grdinia din Divjaka agiutarea finaniara
nu fu dup progjectili aprobati. Nu u tiem
ce?
Revista Fraia ar avut totna proble-
matica a lei, dup rubrici concreti, oglidn-
dalui activitili i problemili a noasti ca
arm tu Albani. n gineral artculi i tuti
materielili li avem scriati pi dau limbi,
armneati i albanez. Ti aist ar dat
agiutari mul arma ama vremu s-alidzem
lucru i ar fapt domnul Jani Gusho, ca
Redactor-ef, Andon Kristo, Valentin Mus-
taka, Koi Janku, Albert Mati, Elton Janko i
alt ca corresponden a revistilei.
Ama ma cu prgatirea a revistiei nu va
s-dzc c avem tut aea i s-caft. S-caft
lucru ma mult di ct filialili i aist revist
s-da pi u a cafi fumeli armn la zona
iu s-tindi activitatea a lor. Avem constatat i
la nisc arasti n-are ctig di la filialili ta
su lia revista tu chirou i s-u rspndeasc
ct ma largu.
A trei-lu an i ma editm calendar pi
dau limbi, care u avem considerat i ca
un editari ilustrat cu culor, ti activitili
a Suatiei i ti oamli mri di la etnia a
noast.
Un loc ahoria ar acat i Websit
(Pogradec) i andridzerea a iconostasului
la biserica Smtu Sutir, cu ndupurrarea
finaiar di la eurodeputatu cu origina ar-
mn Gigi Becali i realizuat di la mastru
armn Ziso Musha ar fapt nuclu sntos
ti rinaterea a tradiilor a noasti religiozi.
Vremi s-evidentm lucru niacrumat al At
Dhimitraq Veriga, i, pasu dupu pasu ma
ndreadzi ue bisearic armn, dup tradi-
ili ortodoxi, ama i cu niscti particulri-
ti i ar avut etnia a noast l srbtorili.
5.
Tu ncliderea a tliui raportu na ma-
sur i niscanti activiti cum li avem
hrgius fonduri asigurat di la Suata.
Fonduri li avem asigurat ma multu di la
contribui i ar dat cu vrerea a lor prini
a tinirilor i luat bursi ti sudi priuniversitr
i universitri tu Rumnia. Poati s-dziem
ca Romnia dur aisci ai ar continuat s-da
bursi ti tinrili armi. Un parti ti finana
sunta di la cuotili i di la sponsrzri dat
di la bisnesme armni.
Poati s-musrm ndau hrguri fapti
di la casa a suatiei
- Spensili ti editari Fraia, ti mei i
n-am primit agiutri di la Guvernu romn;
- Spensili i avem fapt cafi an ti srb-
tori Dzuu Naional a Armlor;
- Srbtoarea a aniversariu a dzaiei
ai i s-disclisi sculia ti limba armn la
Divjaka. Tutai Divjaka anu i tricu s-orga-
niz activitatea ti ahurhierea a anu scular
(2010-2011) iu avem promovat cartea ti
limba armn cu autor Ianco Ballamai;
- Spensili parial ti adamusia cu presi-
dentu Bsescu;
- Spensili di cartea Nikolla Zoraqi, bana
i opera a lui, cu autor Kastriot Zoraqi,
includ i promoverea;
- Spensili di cartea Prin labirini a
istoriei a armnilor (Volun doi), cu autor
Valentin Mustaka, includ i promverea;
- Spensili di calendar pi limba
armneasac i albanez anlu 2009, 2010
i 2011. Calendaru i u avem n-tru mn ti
aist anu easti sposorizat parial di la D-ul
Kristaq Panteqi.
- Spensili ti ansamblu armn di Cvalia
i s-dusi la festivalu Constana;
- Spensili parial ti Congresu a
Armlor;
- Spensili ti promovarea a cartliei
cu spuneari ti Moscopulea cu autor Niko
Simaku;
- Spensili ti reperzentani tu dau an-
damusi organizat la Ginevra di la OUN ti
minoriti;
- Spensili ti prgaterea a materialilor
cu arastea di activiti diversi;
- Spensili ti inchira ti burolu la Tirana
i alti.

OBLIGAIE TI YINITORULU
1.
Ari multu lucru ti fieari, i etnia a
noast s-amint ndrepturili a lei, ai ca cafi
minoritet naional tu Albani. Aist cafti lu-
cru niacruamt cu tutie medzili democratici
i putem s-agingem i instituionili ofiiali
s-na da aistu status. Va s-ni referem la
documentili internaionali, care avem
obligaia s-li cunutem, ai cum sunta pi
limba inglizeti, cum li au aprobat Consilu
Europian i bunuereli fapti. Tu aist cali
cftrili va s-hib cama argumentati. Tu
aist cali lucru ma mari s-fac tinri, i sunt
juristi i cnoasc limbili i s-ufiliseasc la
CE.
(pagina de interenet), care easti mai tu
ahurita. S-caft i aist pagini s-hiba tu
dispoziia a tinirilor armni, ca un mod di
comunicri i nvari ti armi a suatiei.
Tinirulu Ilia Gjoka ma fai un lucru cu pa-
sion, ama s-caft di ns i s-astrag colabo-
ratori cu scopu i s-yin pi aist pagini ma
mul tiniri.
4. Activiti concreti ar fut alt lucru a
presideniei suatiei.
- Prota vrem s-aduem a minti c cafi
anu avem srbtorit Dzua a Armilor la
23 di Mai. Easti important c la aist sb-
totri ar avut i referati ic cumtesi ti isto-
ria i ti oamli alep cu contribut mari di la
etnia a noast. Au referat oamli di tin ca
profesori i speialiti ti folclor, di muzic i
i cunosc tradii ti etnia a noast.
- Preidenia s-angaj cu un lucru ex-
traordinar ti organizarea Congresului In-
ternaional Armi la Unionea Europian,
i s-disfuur la 16-19 di Brumar anlu 2009,
Tirana. Avum angrcari mari, fcndalui
posibl i chestiunea armn cu Rezoluia
aprob la Congresu, si s-fac un chestiuni
internaional i si potriv boilor i caft
s-devin etnia a noast di aea i noi him cu
adearihina.
- Tutai la Chiriaru, anlu trcut (2010)
s-fei i un adunari largu a armilor dit
Albania cu Presidentu Romniei, D-ul Tr-
ian Bsescu. i asit evenimet mari cft
preocupri i organizri bun, care u con-
frunt presidenia a filiaulului dit Tirana.
- Activitatea avem avut -ti prumuve-
rea a crilor.
La organizarea e activitilor lucru
cu mare preocupri ar fapt d-ul Robert
ollaku.
- Activiti importanti eara i aeali cu
harahter religioz. Averea a dau-li biseri
armni, la Curceaua i Pogradec, i u fac
liturghia pi limba a noasta, easti di multu
simasii. Aclo s-dui la pistimeli zboru al
Dumnidzeului pi limba a noast, lucru mari
i ti inerea i nveaarea limbiei. Ripararea
a biserclei Smtu Gherghi la Lunca
-continuedze din pagina 2-
-continuedze pagina 6-
CONFERINA A IV A SUATIEI
Prfaqsues nga Tirana dhe Kuova
N rreshtin e par: (nga e majta) Florian Vrahohiti, Kristaq Panteqi, Elton Janko
N rreshtin e dyt: Ledio ollaku, Elvis Toi
Vllazria
5
Fraia Yinar (janar) 2011
kualifikuar dhe profesionale, sidomos me
gazetn Fraia. Me nj sforco t madhe
financiare kemi mundur t vazhdojm
botimin e saj n do muaj. Megjithse
kemi vn n do numr se sht botuar
nn prkujdesjen e qeveris rumune, pra
q nnkupton mbshtetje financiare sipas
projekteve t prgatitura me koh e ashtu
si e krkojn rregullat, prsri duhet ta
themi hapur kto dy-tre vitet e fundit, si
pr gazetn edhe pr shkolln e Divjaks
mbshtetja financiare ka qen n nj mas
fare minimale.
Gazeta ka pasur gjithnj e nj prob-
lematik m konkrete si dhe raport m
t drejt pr midis atyre t shkruara n
gjuhn arumune dhe shqip. Pr kt ka
punuar n mnyr sistematike zoti Jani
Gusho, me detyrn e kryeredaktorit t
gazets, por edhe Valentin Mustaka, An-
don Kristo, Albert Mati, Elton Janko etj me
cilsin e korrespodentve shum aktiv
t gazets.
Por kjo nuk mjafton. Duhej t bhej nj
pun m e madhe nga filialet q kjo gazet
t trokas n do familje arumune n zonn
ku shtrihet filiali. Nga konstatimet q
kemi, del se n disa raste nuk ka interesim
nga filiale pr ta trhequr n koh gazetn
dhe pastaj pr ta organizuar shprndarjen
e saj sa m gjersisht.
I treti vit q po botojm kalendarin n
dy gjuh, t cilin e kemi konsideruar edhe
si nj botim t ilustruar e me ngjyra, pr
veprimtarit e shoqats si dhe pr figura
t shquara nga etnia jon.
Nj vend t veant ka zn edhe
Websit (faqe e internetit), e cila sht n
fillimet e saj, por q duhet t jet pron e t
rinjve arumun si mnyr komunikimi dhe
msimi pr arumunt dhe shoqatn. I riu
Ilia Gjoka po bn nj pun me pasion por
krkohet q t trheq edhe bashkpun-
tor me qllim q t trheqin sa m shum
t rinj.
4.
Organizimi i veprimtarive konkrete
kan qen tjetr drejtim i kryesis s
shoqats. N radh t par duam t sjellim
n vmendje se pr do vit kemi krem-
tuar Ditn e Arumunve, n kuadrin e
23 Majit. Rndsi ka pasur se n kt fest
jan kumtuar materiale pr historin dhe
figurat e shquara arumune.
Kryesia e shoqats son u angazhua
me nj pun t jashtzakonshme pr t or-
ganizuar Kongresin Ndrkombtar t
Arumunve, q u n nntor t vitit 2009,
n Tiran. Ishte nj ngarkes e madhe dhe
q u realizua me sukses t plot, duke br
t mundur q shtja arumune, edhe me
an t rezoluts q miratoi ky Kongres, t
ndrkombtarizohet dhe tu kundrvihet
edhe zrave q duan ta devijojn etnitetin
ton nga ajo q jemi realisht.
Po kshtu, n qershor t vitit t kaluar
(2010) u realizua edhe nj takim i gjer i
arumunve t ardhur nga gjith Shqipria
me presidentin e Rumanis Basesku. Edhe
kjo ishte nj ngarkes e madhe, q krkonte
preokupim dhe organizim t sa m t mir,
gj q u krye me shum prgjegjsi nn
drejtim e kryesis s shoqats n Tiran.
Veprimtari ka pasur edhe pr promovim
librash. N organizimin e ktyre veprim-
tarive kontribut t veant ka dhn zoti
Robert ollaku
Veprimtari t rndsishme kan qen
ato me karakter fetar. Pasja e dy kishave
arumune, n Kor dhe n Pogradec, q e
bjn m konkrete meshn n gjuhn ton,
e cila ve q transmeton fjaln e zotit n
gjuhn arumune bn m t mundur q t
mbahet e msohet edhe gjuha. Riparimi
i kishs s Shn Gjergjit n Llng dhe
prfundimi i ikonostasit t kishs s Shn
Sotirit, me mbshtetje e eurodeputetit
Gigi Becali dhe realizua
nga mjeshtri arumun
Ziso Musha, ka krijuar
nj brtham t shndosh
pr t ringjallur ritet tona
fetare. sht pr tu evi-
dentuar puna e palodhur
e At Dhimitraq Verigs, q
hap pas hapi po ndrton nj
kish t mirfillt arumune,
sipas tradits ortodokse,
por edhe me veorit e
pakta q ka etnia jon n
praktikn e riteve fetare.
5.
N mbyllje t ktij rap-
ortimi po numrojm disa
aktivitete dhe drejtimet
e shpenzimeve t fondeve
q ka siguruar Shoqata.
Fondet jan siguruar krye-
sisht nga kontributi q
kan dhn me dshirn e
tyre prindrit e t rinjve,
q kan shkuar me studime
para-universitare apo uni-
versitare n Rumani. Ktu
sht vendi t theksojm se
Rumania gjat ktyre viteve
ka vazhduar t jap bursa, madje duhet
thn se n dy vitet e fundit nuk sht
plotsuar plani i ardhur pr bursa studimi.
T ardhurat kan qen edhe nga kuotat, si
dhe m pak prej disa sponsorizimeve, q
kan dhn disa biznesmen arumun.
Mund t numrojm disa zra, ku
jan kryer shpenzime nga arka e sho-
qats.
- Prballimi i shpenzimeve pr botimin
e gazets Fraia pr numrin m t madh t
muajve te ksaj periudhe raportuese.
- T gjitha shpenzimet e bra n do vit
me rastin e kremtimit t 23 majit, Dits s
arumunve;
Kremtimi i 10 vjetorit t shkolls
s gjuhs arumune n Divjak si dhe
eljen e vitit t ri msimor n 2010-2011,
grshetuar edhe me promovimin e librit
pr msimin e gjuhs arumune, me autor
Ianco Ballamai;
- Nj pjes t shpenzimeve pr pritjen
e presidentita;
- Shpenzimet pr botimin e librit;
Nikolla Zoraqi, jeta dhe vepra e tij, me
autor Kastriot Zoraqi, prfshi edhe pro-
movimin e tij;
- Shpenzimet pr botimin e librit Npr
labirintet e historis s arumunve (Vl-
limi i dyt), me autor Valentin Mustaka,
prfshi dhe promovimin e tij;
- Botimin e tre kalendarve n gjuhn
arumune dhe shqip (2009, 2010, 2011), t
ilustruar, format A3. Kalendari q kemi n
dor pr kt vit sht br i mundur edhe
nga sponsorizimi pjesor i zotit Kristaq
Panteqi, nja nga veprimtart e palodhur n
aktivitetet q ka organizuar shoqata
- Drgimi i ansamblit arumun t Kava-
js n Festivalin e Konstancs;
- Nj pjes e shpenzimeve pr Kon-
gresin Ndrkombtar t Arumunve
- Promovim librash si ai me tregime
pr Voskopojn, me autor Niko Simaku;
- Nj pjes t shpenzimeve pr drgimin
e dy prfaqsuesve tan n Gjenev, n
dy takime t organizuara nga OKB-ja pr
minoritetet;
- Shpenzime pr prgatitjen e logove,
posterave dhe ftesave n raste festash;
- Shpenzime pr qiran e zyrs s
Shoqats etj.

DISA DETYRAT PR T ARDHMEN
1.
Mbetet shum pun pr t br ende q
etnia jon t fitoj t drejtat legjitime ashtu
si do minoritet kombtar n Shqipri.
Kjo krkon nj pun t pandalshme me
t gjitha mjete demokratike q t arrihet
t binden institucionet kompetente pr
t na i dhn kt status. Referenc do t
jen dokumentet ndrkombtare pr kt
qllim, t cilat duhet njohur n origjinal,
ashtu si i ka nxjerr kshilli i Evrops dhe
amendimet e herpashershme q u jan
br atyre, n mnyr q ne krkesn ta
kemi dinjitoze dhe t mbshtetur. Pr kt
detyr kan t rinjt me prgatitje juridike
dhe i njohin gjuht q prdoren zyrtarisht
n KE.
2.
Gjuha mbetet Thembra e Akilit, ajo
q do ta identifikoj etnin ton. Me t
gjitha mjetet duhet t vazhdohet pr ta
transmetuar kt gjuh brez pas brezi.
Pr kt duhet t jemi t gjith t bindur
e t mos pushojm s zbatuari ato rrug
t njohura pr mbajtjen e saj n familje, n
mjediset ku jetojm dhe punojm kur jemi
bashk, pa droje, me nxnsit n shkolla
duke ngritur kurse si dhe nprmjet shkol-
lave t mirfillta si kjo e Divjaks.
3.
T vazhdojm me botime n gjuhn
ton. T bjm t gjitha prpjekjet pr ta
mbajtur gazetn Fraia por jo vetm
kaq por edhe ta shprndajm dhe t in-
teresohemi si e si ajo t lexohet. U takon
t gjitha filialeve q t kontribuojn, qoft
financiarisht, por edhe me pasqyrimin e
punve, jets s arumunve dhe figurave
t shquara q kan ln gjurm n histori,
arsim, kultur, art dhe besimin fetar e n
fusha t tjera.
4.
Identifikimi yn bhet nprmjet
aktiviteteve. Por duam t theksojm q
kto veprimtari duhet t pasqyrohen n
median e shkruar dhe elektronike, sepse
ashtu ato bhen m dobiprurse.
5.
Fushata pr regjistrimin e popullsis
ku pr her t par ne do t deklarohemi
zyrtarisht arumun. Pr kt do t flasim
gjersisht zoti Robert ollaku, Sekretari i
Prgjithshm i Shoqats.
6.
Po kshtu jan br edhe disa ndry-
shime n statut t cilat do t paraqiten nga
zoti Koi Janku.
K
to menduam t shtrojm n kt
konferenc duke qen t hapur
pr do vrejtje dhe sugjerim q puna t
prmirsohet n vazhdim. Diskutimet q
do t bhen ktu do t plotsojn m mir
tablon e puns s br dhe do mundemi
kshtu t prcaktojm m sakt detyrat
pr t ardhmen
N emr t Kryesis s Shoqats
Kryetari
Vangjel Shundi
-vijon nga faqe 3-
KONFERENCA E IV E SHOQATS
Prfaqsues nga Kavaja
Vllazria Fraia 6
Yinar (janar) 2011
2.
Limba armneasc easti Clcu al
Akil. Ea va s-u identific etnia a noast.
Cu tuti medzili s continum ta su triem
limba brr dupu brr. Ti aist s-him tu un
minti i s-nu s-curmm ta s-aplicm tuti
cliuri cnscuti ti ineri limba: tu fumeli,
su grim cnd him stog fr afirri la
medislu iu bnm i lucrm, cu cilimeli tu
sculi, sculndalui cursuri i pn ca sculia
di Divjaka.
3.
S-continum editurli pi limba a
noast. S-fiem tuti cilistisirili ta s-inem
revista Fraia, ma nu mai ahntu, ama i
s-arspndim i s-ni interesm cum di cum
i ea su citeasc ct m mul armi. Tuti
filialili s-da contibutu e lor finaniar, ama
i ta s-ogldim lucruli fapti,
parti ti bana a armilor -ti
oamli cu contrubut mari i
i ar alsat urmi tu istorii,
nvtur, cultur, art, pisti
i cmpuri alti.
4.
Identificarea a noast
poati si s-fac cu activiti.
Ama vremu s-accentum i
aisti activiti s-oglideadz
la media scriat i electronic,
ce ai va s-hiba cu ma multu
valoar.
5.
nregistrare a populaia,
iu prota oar va s-ni declarm
arm. Ti aist va s-zbursc
m largu d-ul Robert ollaku,
Secretar Gineral Suatiei.
6.
Tutai avem fapt niscnti
bunuri a statutului, care va li
spun d-ul Koi Janku.
***
Problemili ma nsus s-li
discutm tu aist Conferi,
stndalui disclis ti ido obi-
axuni i sugerri, ta s-bunuim
ma nclo lucruli. Discui i va
s-fac aoa va s-ump ma ghini
PR REGJISTRIMIN E
POPULLSIS
Pikat n t cilat u ndal na
shpjegimin e tij zoti
Robert ollaku
- Her e par q na jepet mundsia
t deklarojm etnin ton. Kjo sht m
shum rndsi pr ne dhe prbn detyrn
m kryesore, pr muajt e par t ktij viti
deri n prill, kur dot bhet regjistrimi.
- Kryesit e filialeve dhe sidomos
kryetart duhet t programojn se far
duhet t bjn pothuajse do jav.
- Mendoj se duhet t aktivizohen
sidomos t rinj q t bjn t qart se
far sht ky regjistrim. T shpjegohet
se deklarimi sht i lir dhe ska asnj
pasoj kushdo q do deklaroj etnin e
tij.
- Nga deklarimi do t dali numri
i arumunve n Shqipri dhe pr do
rreth, prkatsisht pr do filial. Nse
nuk do punojm ne ather do dali nj
numr jo real dhe q ka pasoja pr t
gjith shoqatn ton. Prfytyroni sikur
t dal nj numr fare i vogl, ather
me far argumenti do t dalim ne pr t
krkuar t drejtat tona si minoritet?
- Pr pyetsorin n qarkullim jan dy
variante:
Varianti q deklarimi do t bhet i
lir, pra nuk do t ket asnj prcaktim
por tek tjetr, t specifikohet. Aty t
sqarohen se specifikimi t vendoset aru-
mun dhe pr gjuhn arumanishte.
Varianti i dyt do t jet shnuar
Arumun, me nj katror. Aty duhet t
vihet shenja e duhur pr prkatsin
etnike gjithashtu edhe pr gjuhn.
Rndsi ka q ta kemi ne t qart
pastaj t sqarojm edhe t tjert. Ve
ktij shpjegimi do ta gjeni m gjer n
gazetn e muajit nntor dhe dhjetor 2010
e n vazhdimsi.
Shnim: shpjegimi u shoqrua me
formular t printuar.
ARQILE CIKO reprezentant dit Ferica, un
cunusctor excelent a limbiei armneasc,
care li durusi a Fraia un poem, i va
s-u editm la numru di yinitru.
-continuedze din pagina 4-
tablou a lucruli fapti i ai pati s-precizeadz
m saht borgili ti yinitorlu-
Pi numa a Preideniei
Presidentu
Vangjel Shundi
Divjak 15.01.2011
CONFERINA A IV A SUATIEI
Pano Bakalli- Saranda
Dhimitr Lii- Prmet
Duke diskutuar Niko Ziu - Elbasan. N plan t par: Marenglen Panda dhe Alfred Jorgaqi- Fier
Vllazria
7
Fraia Yinar (janar) 2011
Konferenca e katrt e Shoqats Armli dit
Albania (Arumunt e Shqipris), mbajtur me 15
janar 2011 n Divjak, vendosi miratimin e ktij
statuti t ri.
Neni 1.
EMRI DHE QELLIMI
Shoqata quhet Armli dit Albania (Aru-
munt e Shqipris) dhe sht nj organizat
shoqrore, jo fitimprurse, kulturore, e pavarur
nga ndikimet politike, prfaqsuese e minoriteti
etno-gjuhsor arumun n Shqipri.
Neni 2.
QENDRA E SHOQATES
Shoqata do t ket qendrn e saj n qytetin e
Tirans. Ajo shtrin aktivitetin e saj n t gjitha
rrethet e vendit, duke krijuar degt e saj n baz
rrethi, qyteti, komune ku ka mbi 10 antar.
Neni 3.
OBJEKTI I SHOQATES
Objekti i veprimtaris s shoqats sht:
1. T mbledh dhe organizoj n prbrje t
saj popullsin me origjin arumune nga babai,
nna ose nga njeri prej tyre.
2. T ri-zgjoj, kultivoj si dhe t ruaj gjuhn,
zakonet, traditat, kulturn, historin, folklorin
dhe fen e popullsis me origjin arumune brenda
territorit t Republiks s Shqipris.
3. Te synoj n lidhjen dhe bashkpunimin me
t gjitha shoqatat arumune n vende t tjera si dhe
me shoqata e organizata t tjera brenda dhe jasht
vendit.
4. T synoj n msimin e gjuhs arumune n
shkolln fillore n ato zona ku popullata arumune
sht e pranishme si dhe n ngritjen e kopshteve
pr fmijt arumun.
5. T prgatit dhe shprndaj botime,
informacione, libra n gjuhn arumune dhe pr
arumunt si dhe t ket gazetn e saj mujore me
emrin Fraia etj.
6. T zhvilloj veprimtarin e saj nisur nga
parimi: arumun me shtetsi shqiptare dhe t
etnis arumune.
7. T mbaj lidhje me Rumanin, e popul-
lin rumun, m t cilin ka m tepr afrsi origjine,
gjuhe, kulture e fetare
Neni 4. VULA E SHOQATES
Shoqata ka vuln e saj n form t rrumbul-
lakt me emrin e shoqats, n mes t saj ka nj
libr t hapur, nj pen dhe vitin 1991. Pr filialet,
vula sht e rrumbullakt me emrin e shoqats
dhe t filialit.
Neni 5.
PRANIMI DHE LARGIMI
Pranohet n shoqat si antar i saj vetm
ata shtetas shqiptar q kan origjin arumune
t prcaktuar n nenin 3/1 t ktij statuti dhe q
kan mbushur moshn 18 vje.
Ndalohet antarsimi n shoqat i personave
t tjer q nuk jan me origjin arumune.
do antar i saj sht i lir t largohet n do
koh nga shoqata, duke njoftuar kryesin e saj 15
dit m par me shkrim.
Neni 6.
TE DREJTAT DHE DETYRAT E ANTARIT
do antar i shoqats kryen detyrat q i
ngarkon Kryesia e Shoqats n shkall kombtar
dhe filiali.
do antar pajiset me librez antarsie.
Antari sht i detyruar t paguaj rregullisht
kuotat e antarsis prej 100 lek n muaj, tek
personi i ngarkuar pr kt qllim.
E drejta e antarsis n shoqat nuk mund t
tjetrsohet dhe as t trashgohet.
Neni 7.
ORGANIZIMI I SHOQATES
N veprimtarin e saj, Shoqata drejtohet nga
organet drejtuese q jan:
N shkall vendi:
1. Mbledhja e Prgjithshme (Konferenca
Kombtare)
2. Kshilli i prgjithshm
2. Kryesia e Shoqats
3. Kryetari, sekretari i prgjithshm, 3
nnkryetar dhe sekretar pr marrdhniet me
shoqatat simotra jasht vendit dhe publikun. Kta
veprojn si forum pr t drejtimin e operativ t
shoqats
N shkall dege:
1. Mbledhja e Prgjithshme
2. Kryesia e degs
Neni 8
KONFERENCA KOMBEARE
Konferenca Kombtare sht organi m i lart
i Shoqats, e cila thirret jo m pak se nj her n
4 vjet dhe mund t shtyhet n baz t nevojave t
Shoqats me vendim t aprovuar nga kryesia e
Shoqats.
Ajo mund t thirret dhe me vendim t Kryesis
s Shoqats edhe m shpesh se koha e prcaktuar
n paragrafin e msiprm t ktij neni.
T gjith delegatt e zgjedhur q marrin pjes
n Konferencn Kombtare, kan t drejt t
barabart vote.
Votimi ne Konferencn Kombtare sht i
lir, i fsheht ose i hapur sipas vendimit q merr
konferenca.
Vendimet e saj merren me shumic votash t
delegatve t pranishm n Konferenc.
Konferenca zhvillohet kur n t marrin pjes
jo m pak se dy t tretat e numrit t delegatve t
zgjedhur nga degt.
Konferenca Kombtare vendos pr:
- Ndryshime n statut
- Shprndarjen e shoqats
- Zgjedh kshillin e shoqats i prbr nga
43-47 veta
- Miratohen n parim ngritjen e forumeve,
komisioneve apo departamenteve dhe rekomandon
prgjegjsit e tyre, t cilt mund t zvendsohen
me vendim t shumics s antarve prkats:
Forumi rinor i intelektualve arumun
Forumi i gruas arumune
Komisioni i financs
Komisioni i arkivit, kultur dhe shkenc
Komisioni i marrdhnieve me jasht
Departamenti i projekteve
- Miraton programin e shoqats
Neni 9
KSHILLI I SHOQATS
Zgjedh kryesin e shoqats, kryetari dhe
sekretarin e prgjithshm
Mblidhet 2-3 her n vit kur jan t pranishm
jo m pak se 60 % e antarve
Vendos pr:
- Organizimin dhe drejtimin e Shoqats;
- Lidhjen e Shoqats me shoqata t tjera aru-
mune ose jo, jasht dhe brenda vendit;
- Pr aktivitetet q do t kryhen n shkall
vendi;
- Pr zbatimin e objektit t veprimtaris s
prcaktuar n kt statut;
Neni 9/1
KRYESIA E SHOQATES
Kryesia e shoqats prbhet nga 11 antar
Mbledhja e Kryesis s Shoqats zhvillohet
sipas nevojs por jom rrall se nj her n tre
muaj;
Mbledhja e Kryesis s Shoqats zhvillohet
kur jan t pranishm jo m pak se 60 % antarve
t saj;
Pr ndjekjen e punve t prditshme kryesia
ngarkon kryetarin, sekretarin e prgjithshm,
nnkryetart dhe sekretarin pr marrdhniet
me publikun.
Sipas problematiks marrin pjes edhe
kryetart e forumeve, komisioneve dhe departa-
menteve.
Neni 10
MBLEDHJA E PERGJITHSHME NE RANG
DEGE
Mbledhja e Prgjithshme e degs thirret jo m
pak se nj her n vit.
Ajo mund t thirret edhe m shpesh me
krkes t kryetarit t saj.
N mbledhjen e Prgjithshme, t gjith an-
tart kan t drejt t barabart vote.
Mbledhja zhvillohet kur jan t pranishm m
shum se gjysma e antarve.
Vendimet e saj merren me shumic votash t
antarve t pranishm, me votim t fsheht.
Miraton programin e degs.
Zgjedh nj her n katr vjet kryesin e saj.
Neni 11.
KRYESIA E DEGES SE SHOQATES
Kryesia e Degs s Shoqats prbhet nga tre
deri n pes vet: nj kryetar, nj nnkryetar, nj
sekretar dhe dy antar. Ajo i zhvillon mbledhjet e
saj nj her n dy muaj ose m shpesh me krkes
t kryetarit t saj.
Mbledhja e Kryesis s Degs zhvillohet kur
jan t pranishm me shum se gjysma e antarve
t saj.
Kryesia e Degs vendos pr:
- Organizimin dhe drejtimin e veprimtaris
s Degs
- Aktivitetet n shkall dege q do t kryhen
- Pranimin dhe largimin e antarve t Degs
- do detyr t ln nga Kryesia e Shoqats
dhe Mbledhja e Prgjithshme n rang dege.
Neni 12
BURIMET DHE MJETET MATERIALE
Burimet dhe mjetet materiale t Shoqats
jan kuotat q do t jap do antar i saj si dhe
sponsorizimet e ndihmat nga shoqata e individ t
tjer brenda dhe jasht vendit. Shoqata ka llogar-
in e saj bankare.
Neni 13.
SHPERNDARJA E DEGES DHE SHOQATES
Shprndarja e Shoqats bhet me vendim t
Konferencs Kombtare dhe pr degt e saj me
vendim t Mbledhjes s Prgjithshme t degve.
Shoqata ne rang vendi shprndahet:
-Kur numri i degve sht m pak se dy
- Kur vendos Konferenca Kombtare
- Kur e ka prmbushur ose nuk ka mundsi ta
prmbush qllimin pr t cilin sht krijuar
- Kur me vendim t gjykats kompetente
konstatohet se Shoqata sht larguar nga qllimi
i saj, i caktuar n kt statut, ose kur ka filluar t
kryej veprimtari t kundrligjshme.
Shoqata n rang dege shprndahet kur:
- Numri i antarve t degs sht m i vogl
se ai i prcaktuar n kt statut
- Me vendim t gjykats kompetente kon-
statohet se dega sht larguar nga qllimi i saj
i caktuar ose ka filluar t kryej veprimtari t
kundrligjshme.
Neni 14.
PERSONALITETI JURIDIK
Shoqata ose dega e saj fiton personalitetin
juridik pra fiton zotsin juridike pr t vepruar
duke marr prsipr t drejta dhe detyrime nga
momenti i regjistrimit pran organeve kompe-
tente.
Kur Shoqata ose dega shprbehet, behet
regjistrimi pran organeve ku sht br
regjistrimi si dhe ndiqen procedurat e likuidimit
sipas ligjit.
Neni 15.
TE TJERA
Shoqata sht e detyruar t zbatoj kt
statut dhe legjislacionin n fuqi t Republiks s
Shqipris.
Ky statut u prpilua n gjuhn shqipe, n katr
kopje me t drejt shumfishimi pr do deg t
saj t krijuar dhe q do t krijohet n t ardhmen.
Nj kopje e ktij statuti ruhet n dokumentet
baz t shoqats.
Miratuar n Konferencn e katrt Komb-
tare t Shoqats Armli dit Albania (Aru-
munt e Shqipris) dat 15.01.2011
P/Kryesin e Shoqats
Sekretari Kryetari
Robert OLLAKU Vangjel SHUNDI
KSHILLI I PRGJITHSHM
-I zgjedhur n Konferencn e katr t shoqats
Arumunt e Shqipris q u mbajt m 15 janar
2011 n Divjak, ku morn pjes delegat nga t
gjitha filialet e shoqats-
Albert Mati Lushnje
Andon Krri Kuov
Andon Kristo Elbasan
Ansi Shundi Tiran Rinia
Arben Xhorxhi Lushnje
Dhimitraq Lii Prmet
Dhimitraq Veriga Kor
Dhimo Gjoka Pogradec
Edmond Bushi Durrs
Elda Mustaka Durrs Rinia
Elton Janko Divjak Rinia
Elvis Toi Tiran Rinia
Florian Vrahohiti Durrs Rinia
Fredi Bushi Divjak
Ilia Gjoka Tiran Rinia
Jani Gusho Tiran
Josif Krruti Divjak
Jurgen Panteqi Tiran Rinia
Klodjan Seferi Tiran Rinia
Koi Janku Divjak
Koo Kallainxhi Kor Rinia
Kozma Mitraj Selenic
Kristaq Panteqi Tiran
Kristina Zonja Kuov
Lejdi ollaku Tiran Rinia
Lida Mustaka Vlora
Marenglen Panda Fier
Mihal Kokoneshi Kavaj
Mirela Veriga Kor Rinia
Mirela Ziu Fier Rinia
Nesti Zhaka Prmet
Niko Ziu Elbasan
Pali Bardhi Elbasan
Pandeli Vito Librazhd
Pandi Bello Kor
Pano Bakalli Sarand
Petraq Divjaka Pogradec
Petraq Jorgoni Durrs
Renato Ziu Librazhd Rinia
Robert ollaku Tiran
Todi Buli Kavaj
Vangjel Shundi Tiran
Ziso Musha Fier
Shnim n kshill do t kooptohen prfaqsues
nga filialet q mund t ngrihen n vazhdim.
KRYESIA E SHOQATS
Zgjedhur n mbledhjen e par t Kshillit t
Prgjithshm i dal nga Konferenca e katrt e
shoqats, mbajtur m 15 janar 2011 n Divjak
Vangjel Shundi kryetar
Koi Janku zvendskryetar
Elvis Toi zvendskryetar
Koo Kallainxhi zvendskryetar
Robert ollaku sekretar i prgjithshm
Jani Gusho sekretar pr median dhe publikun
Elda Mustaka antare (gruaja)
Mirela Veriga antare (gruaja)
Ziso Musha antar
Dhitraq Lii antar
Renato Ziu antar
Sipas statutit t prmirsuar n kt
konferenca u krijuan edhe kto fo-
rume, komisione e departamente me
prgjegjsit prkats si m posht:
1. Forumi i Gruas - Elda Mustaka
2. Forumi intelektual i t rinjve arumun- Ansi Shundi
3. Komisioni i financs Dhimitr Lii
4. Komisioni arsim, kultur, shkenc -Robert ollaku
5. Komisioni i marrdhnieve institucionet
ndrkombtare pr minoritetet - Elvis Toi
6. Departamenti i projekteve -Ilia Gjoka
Personat prgjegjs n nj koh sa m t shkurtr
duhet t plotsojn numrin nga 3-5 veta nga special-
ist t fushs prkatse dhe t informojn kryesin
e shoqats.
Nxjerr nga proces verbali q u mbaj n Konfer-
enc
Sekretari i prgjithshm Kryetari
Robert OLLAKU Vangjel SHUNDI
Tiran 17.01.2011
STATUTI
SHOQATA KULTURORE ARMLI DIT ALBANIA
(ARUMUNT E SHQIPRIS)
Koi Janku paraqiti
prmirsimet e statutit, t cilat
u miratuan nga konferenca
KONFERENCA E IV E SHOQATS
Vllazria Fraia 8
Yinar (janar) 2011
Deklarat e plot u lexua n takimin e
organizuar nga INSTA-i n hotel Tirana
Internacional, m datn 19 nntor 2010,
me prfaqsues t shoqatave minoritare
lidhur me regjistrimin e popullsis dhe
banesave, q do t bhet n prill t vitit
t ardhshm.
N prfundim t takimit, nga Komiteti
Shtetror i Minoriteve u njoftuam se edhe
shoqatat e tjera do ti bashkngjiten
ksaj deklarate duke e quajtur si m t
pranueshme.
E RNDSISHME: secili ta shikoj me
vmendje pyetsorin, sidomos dy pyetjet
q jan vn edhe n kt faqe dhe pa
hezitim, ashtu si ja thot zemra dhe
shpirti,t shnoj n t prkatsin etnike
dhe gjuhn amtare. Kjo sht mundsia
dhe liria m e madhe q kemi pr tu
vetdeklarura vllah/arumun/. Ka rndsi
t shkruhet me kto germa, pa gabime
ortograke, sepse kshtu n rrug
kompjuterike do t japi nj numr ho-
mogjen dhe t mos dalin shifra t tjera
psh pr vlleh, arumun, q prfaqso-
jn shumsin apo rrmn etj.
Nj sqarim
Ne njeri - tjetrit i thrrasim rrmn ose
armn. Kjo fjal e transkriptuar n shqip
i prgjigjet arumun, sipas rregullave t
shkrimit dhe shqiptimit t gjuhs shqipe.
T sjellim nj shembull nga kombet e
tjera:
Anglezt e shkruajn pr vete Eng-
lish dhe e shqiptojn inglish. N gjuhn
shqipe shqiptohet anglez dhe anglisht.
Ose po ktu: England shkruhet, inglnd
lexohet dhe transkriptimi n gjuhn shqipe
sht Angli. I njjti fenomen ndodh edhe
me rumunt. Romnia dhe romn i asin
ata njri-tjetrit por transkriptimi n gjuhn
ton sht Rumania dhe rumun. Pra
transkriptimi n shqip bn q t ndryshoj
n shum raste emrtimi n krahasim me
at q etnit asin dhe emrtojn brenda
vetes. Nuk ka asgj shqetsuese sipas
rregullave t drejtshkrimit shqip.
Prfundimisht nuk ka pse t ngulim
kmb q ta shkruajm armn kur
transkriptimi n shqip sht arumun
dhe arumanisht. Kjo sht e shkruar
edhe n shum libra t studimeve shken-
PJES NGA D E K L A R A TA E
SHOQATS KULTURORE ARUMUNT
E SHQIPRIS PR REGJISTRIMIN E
POPULLSIS SIPAS PRBRJES ETNIKE
N FAQEN 5 T PYETSORIT
PR REGJISTRIMIN E POPULLSIS:
JAN EDHE KTO DY PYETJE ME Nr. 9 DHE Nr.11. NGA
DO ARUMUN/VLLAH SHT MIR T PLOTSOHET
ASHTU SI E KEMI PARAQITUR NE N KT FAQE
GAZETE. KJO DO T NDEROJ ETNIN TON MIDIS
ETNIVE T TJERA, Q BANOJN N SHQIPRI
...Secili individ, q do t pyetet pr
prkatsin etnike dhe gjuhn amtare
sht vet i ndrgjegjshm se si duhet
t deklarohet. Ky sht mendimi yn dhe
nuk imponojm asknd q t bashkohet
me ne, nse nuk sht dakord, si dhe ne
nuk mund t bashkohemi me t tjera sho-
qata, q kan nj mendim ndryshe nga
ky. sht n t drejtn e secilit q t mbaj
nj qndrim q e gjykon si m t drejt.
N rast se formulari do t modikohet,
n opsionin q i referohen prkatsis
etnike insistojm si prgjigje e pyetjes
ADRESA E REDAKSIS
Telefon x: 04 2234764; 04 2224213
Mobil: 0692318627; 0692868794 ;
0682642662
E-mail: ziarul_fratia@yahoo.it; faqe interneti:
www.fratia-al.com
Nr. 9 q t prmbaj arumun pr sa i
prket prkatsis etnike dhe n prgjigje
t pyetjes Nr. 11 arumanisht pr sa i
prket gjuhs amtare.
Shoqata Arumunt e Shqipris
krkon t jet pjes e vendimmarrjes n
lidhje me prfaqsimin e grupeve etnike
t Shqipris n Komisionin Qendror
t Regjistrimit dhe n grupet e puns
lokale.
Tiran, 3.11.2010
core dhe dokumente zyrtare pr etnin
ton, brenda dhe jasht vendit. Po kshtu
edhe fjalt Vllah apo vllahisht jan
sinonime. Ja pse sht rndsishme
ta shkruajm sipas transkriptimit, q t
mos ndodh nga llogaritja kompjuterike
t rezultojn disa emrtime, q, me t
drejt mund t numrohen si disa etni
t veanta, pasi llogaritja sht vetm
matematikore - sasiore, sepse emri i atij
q do t deklarohet pr do etni qoft,
edhe shqiptar, nuk do t guroj dhe nuk
do t jet objekt i ktij regjistrime dhe as i
institucionit t INSTAT-it.
KONFERENCA E IV E SHOQATS
Mirela Veriga- Kora
Nasi Hobdari - Tiran Florian Vrahohiti- Durrs Albert Mati - Lushnje
Prfaqsues nga Pogradeci dhe Elbasani