O QVARTA
FECTIONE DEI.
‘ina fimplieitate.traofie-D, Thoin: adaliud attributum diui.
‘nUM-Ossphicesidinn; (cilicer perfedtonem dininam::. Becirca hoe tia induirit,Pcis
ind-an Deas feperledus. Secusidd quanta: perfedtione fit perfeus yan videli«
cetomnes perieétiones yaiucr(alitet ¢1 conueniant. “Eertio' an litcance perfer
Gionis,ve nulla creatura ci fimilis effe pote. '
Pritmun tractat. Dix. Thom. in 1, aetic. & refoluic Deum debere eff perfe@um,
Cutis intetfigeatiam fumic ex eo quod Deus eit principiim eiiciens . Vande di
ftiniguie de pritidipijs rerum permodum mare riv , vel per modum agentis ,qnod
pricipia Matevialia,quiaproceduae-de potentia ad acum {unc impcttecta, ideo
% que vrumausdque'in fui principioimperteétins elt, quash in fui confamatione ,
: oO Proptéred Philgfoshi-anciqui, uifolum coalideraetane principantn mareriale,
tdixeruoe primum principiuin nob effe parlesin . Principwm-autem per modum’ agentis debex elie perfet
«Gum.quia vaumguodgue agit in-quancunreft in au,8 penwumagens cum fit-vnineriatitiimum in agendo,
-debetiarine effe in’aetu,quia vaiuertalisimim.ergo debet elle‘pertectum, quia ficut potéria de ic eft imper-
feéta,ieu perfectibiilis,ira aus de fe eft perfettio . Deus aurézh someft principium ve mareria,fed ve agens,
Inatt fecendo oftendit Diu. Thom. Deum vniverfaliter babere omnes perfectiones, quia nulia illideett. Et
hoc probar daplici media (cilicet,quia Deus cft fupremum, & yniuerfalitfimum agens & fic omnjum effeceut,
petfedtiones deber continere,quia potelt illasdare . Secundo quia eft ipfum efle per ic iubfiitens,forme aue
tem fubliftenti in ipia ratione forme fine communicatione aliqua ad materiam vel {ubicGum conuenit om-
nisperfedtio fui generis. Dehis rationibus flatimn agemys..
Isartic, serio oltendit D, Thonénuflam cteararan’ i}em Deo nifi analogicé, quia fimilitado eft qua-
dam conuensentia,omnis autem conbeni (ecunduth aliquam quidditatem actualem ti: in aliqua forma,
jwando ergo contipgiraliqua conueniré ireadeny Rétitia, & incodem modo babendi torman:, ralia fant
fimilia,& equalia,fi babent earidem fornam,8 nob eo; modo (cnt ilia,fed in equalia . Sincn babenz ean-
dem formd-neque eundem modum tals finilisudo adhue crit magis remota , v. g.ineeragens equiaocum, &
efecum datur aliqua fimilitude,quiacanueniunt in” Syma generica» non ipecifica. Siantem agens ira fit
fapremum, quod noncontineatur in gengré,veDet -Aysfolum affimilabieur illi analogicé (cilicet inra-
tione entis ; & fic creaturaeft fimilis Deoision petfedre neque aqualiver,nec genericé .
~~ bet preexiftere incantacficente,rel eodem mo-
DISPYTATIOV, HE do fi fie caula vniuoca,vel lnperiori fi fit equiuoca,
fed Dens eft prima cantactiedtina omnium . Ergo
Demodo perfedions diuine. oportet ommium reram perfeétiones in eo eile
modo eminentiori. Maiorem probac D Th. quia,
— —— _— omnis effeGus debetcontineri, & pceexiftere in
ARTICVLVS L vircute fue cauiz effecting, fed praexiftere in vite
| tute caufenonett preexiltere imperfectiori modo,
Voriyn vétiones, Quibus probat D. Them, omnes perfediones quam ineffeu , in hoc enim diftingurtar caula
conuenire Deo fine efficaces? effcctiva A mareriali,, quod in caufa materiali res
| . exiftunt in potential, & imperfecto modo, vipoté
p7 ratio D. Thom. qua probat connenire in ptincipio reducibili ad accum ; in caufa vero ef
F” Deo,omnes perfe Giones {umitur ex ipla ra fectiua tanquam in principio perfecto, & in acts,
‘tone cauix prime efficientis, & proponitur in hac vepoté actiue. Quod fi etiam fitdeterminabile y
forma. Quidquid perfedionis eft in effedude- cin porentia ,hac erit inquaneum parcicipat a
ae : at
: uidDifp.V.
quid de xmaterialicate , (eu potentialicate , ergo
oportet, quodeffectus perfecto modo fint in caula,
eflecriua, & confequeaterin prima caula etficien~
xeomniam rerum ,debent omnium perfectiones
contineri,
Pro incelligentis huius rationis nota duo. Prinsuat *
quod S,Th,loquitur de caula principali , non in
fteumentali,heceaimsojum fe habet wninifteriali~
tex deferendo,vel applicddo vireatem principalis,
non antem vt vartus per fe primo acciua, Scica fe-
smen,y.g.on continet effectum perfectiori modo ,
‘quam fitin fe, quia: folom fe haber ve cauta inttra—
anentalis. Secandum cit,quod 8, Thom. non vale,
‘quod in omnibus caniis fiteffectus perfectiori mo~
do quam in fe pofitiué ted vel pofitiue , vel negati-
aé,namin caulis vninocis eft perfectiori modo ne~
gate, ideft non periectius in fe, quam in cau
fa5 in canlis aucé equinocis etid pofitiné quia can-
fa xquisoca maioris,& cxcellentioris vireutis eft.
Sed mftabis, Primd,nam effectus prout in canta
nibilelitneque haber efle. Ergoprout ic non po-
tetkdici perfectior, vel eque perfectus, quam in te,
icd aulla eft comparatio, veporé entis ad nihil, vel
cit compacatio, eft cius , quod.eft virrualitet ad
id,quod elt formalicer, & ficnon f@ habebunt can~
fa,& effectus vniuocus lecundim eandem racioné,
Ref Quod quando effectas comparacur ad. cau
,comparatur vt exiftens,6eproduccus ,& tune
perfectio, quam in fe haber formaliter , vel ade-
quacurcanigcffecciue, hi tic vaiuocns, vel elt infe~
Fior illa fi fitequiuocus,& lic omnis perfectio efic~
-eius debet prenaberi in cauta, vel zqualizer, vel
fuperiori modo. Vndé cum dicitur effectam in
caula vninoce (olum elle vireualixer ,& non {ecun
dumeandem rauonem,faremur, quod dameft in-
ara caufas né eft (ecundum eandem racionem for=
smaliter, ted dicitureile fecundum eandemratio-
srem, quia quando eftextra caulam eiudem ratio-
nis formalise!t cum aa caula,licét prout intra illd
‘& fub {tatu illo imperfectifimo non eftiea perfe
onus, ficuc caula , (ed folum obicctine , racione fta-
‘tus, quia non eff productus .
Seccdd inftabsis ; Nam etiam loquendo de caula
equiuocanonett yerum,qued fuidquid ‘continetur
in effectn,continetur in canfa,na So! eft caula xqui-
‘noca hominis, non continet omné perfectionem
Hllius,{oilicet ex parte anima , &fimilicer eit cau!a
‘equiuoca leonis,& aliorum viuentiam,& ramen nd
eit pertectior illis, ergo non quidquid perfectionis
veftin cffectu,ett in caula . Confit. Quia neq;in canta
-wniuocaelt rota perfectio, que eft in effscrn sim
‘quia folum eft perfectio cadem fecundum {peci
an canta, in effecru nd fecundum indinidaum,nd
fecundum céditiones indiuiduales potius fant di
dimiles caufa yninoca,& effectus , perfectio autem
indiuidualis aliqualis perfectio elt,quod non con~
inet caufa yniuoca: ti etia qura effectus caulze vai~
uuoer etia fecundum (pecié foliim eft virtwalizer in
aula yniuoca,n6 auté fecundii propria effe forma
Je. Ergoadhnc (ecundit rarionem (pecificam n6 it
Ancaulg, & effeetu fecundum eandsm rationem ,
~
A
-Artic.I. gy
quia vittualiter eife tale eft imperfeétius.quam ef:
fezale formaliter . ae
Refp. In caula zquinoca inneniti quidgaid eft
perfeionis in effeétn in co genere, &tineain quay
eftcauta eqniuoca,& fic femper deber effe fuperia-
ris, & perfeGioris vireuris qué ede@us d fe produ-
‘Gus, inquantum taliseffectuselt. Sed tamenSol,
& celum non eft. caula xquinoca refpedn omnis
entitatis, qua éftin homine,, (cilices refjecte enti~
tatis fpiritualis, & operationum fpiritualiam , fed
rclpedu corpotis,& corporalium alterarionum,&
itlas continet Sol eminenter. Quod verdraddituc
de leone. Refp.quéd czlum ratione fue corporea
entitatis conlideratam non eft perfedtius leone att
alijs vinentibus , fed czlum vt motum ab intelli
‘tia, & includens illam in fe fic eftperfeéins multis
vinétibus, czlunsautem non mouet,neque eft pri-
mum alterans,nifi vt-includit motricem intelligen=
tiam,nam vt corpus quaddam eft-tolum eftinitra-
menttm Angeli, & mocum ab €0.8 hoc totum c=
juadium ex celo, S Angelo perfeétius, ell vinenti-
bus corporeis, noni tamen poreft Angelus median-
te illo inftramenco corporeo direé&té movere ad
operaciones tpicicuales , que fant in homine fed
folum difpotitiue.
Adconfrmat negaturanteced. Ad primam pro-
bat.dicitur;qudd cana yniuocanon continet effe-
um fecundum condiriones indiniduales abfolutc,
fed ecundum eadem rationem fpecifica,conditio-
nes autem individuales producuntur 2 caufa fecun.
dom determinatioaem materiz, iqua dependen-
teroperantur,& quia materia fupponitur ab azen-
tecreato, dlolo autcin Deo producitur, ideomaxi
amépertinet ad Deum determinarein differensiaut
agentinm quantum ad indiuiduationem aajonsn,
&€ conditiones indiuidaantes , que fumancur 2
inateria. Et fic conditiones indiuiduales quaneiun
ad perfeétionem fuam continencue in canla vaiuo-~
ca fecnndam quod inuolunntur, & contioentuc in
ip(a {pecifica rarione , qua fine indiuidualibus ra~
tionibus non porelt produci co autem modo » quo
oriuneur ex dererminatione materiz , & ab opera
tione Dei mouente, & decerminante cauias fecun~
das, fic non fubijciuntur cau le vaiuoce, fed potius
decermmaneillam ficut materia determina: agens
& caulaprimaomnes inferiores.
Add fecundane probat, jam fupra dium eft , quod
effeétus etram fecundum rationem ipecificam con-
tinentur virtualicer in caufa vniuoca vireualicace ta
men fundara in nacura,{eu forms cinidem rationis
cum cffetu, quando effectus exiftic extra canlam ,
‘Hoc cnim favticic ve dicatur effc@us cdcineri incan
faiecondum candem rationem, ita ramen quod
quandit non eft extra caufas, non csntinetar in eis,
fecundum excrcitium exiftendi , ed {olam obiccti
ué, & quiditatine.
Tas odijcies contra illam propofitionem 1D.
Thom. quod effedus preexiftirin virtme: caula
non imperfectiori modo, quam in fe,ied perfectio
“ri. Inquiitur enima de ince ligentiz hirius propofi-
itionis propter intantiasiam adduétas,, de cauia
vainoca,