You are on page 1of 21

1974 ckESpf

OD;oefY psmye ta&;awmfyHk


ordkif;rSwfwrf;
trSmpm
tckrMumcifrSm OD;oefY ta&;tcif; ESpfywfvnf vnf;a&mufvm
awmhrSmyg/ rysdKvnf; OD;oefYta&;tcif;udk rrSDcJhygbl;..... pkaqmif;xm;wJh
rSwfwrf;awG&,f... OD;oefY ta&;tcif;rSm udk,fwdkifyg0ifcJhvdkY zrf;cH&NyD;
axmif 7 ESpf uscJhwJh OD;av;&JU jyefajymcsufawGudk em;&nf0 aewm&,f
pkaygif;NyD; ordkif;rSwfwrf; oufouf a&;ay;ygr,f/ rysdK &JU udk,fydkif
tmabmf bmwpfckrS rygygbl;qdkwm BudKwif ajymjyxm;yg&ap/ zwfvdkY
aumif;atmif pum;ajy oabmrsdK; ta&;tom;yJ ajymif;wm&SdrSmyg/
rSwfwrf;udkawmh rl&if;twdkif; a&;ay;rSmyg/ tu,fí taMumif;t&m
wpfpHkwpfck rSm;,Gif;cJhyg&if rysdK nHhzsif;rI aMumifh rSwfwrf; jyKpkrI rSm;wm
vdkYyJ 0efcHyg&ap/

" ysKdysKdar
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk

tcsdefum; 1974 ckESpf Edk0ifbmv 25 &uf


ae&mum; tar&duefEdkifiH e,l;a,mufNrdKY/
ukvor*¾ taxGaxGtwGifa&;rª;csKyf OD;oefY tqkwfuifqmjzifh
uG,fvGefoGm;cJhNyD/ OD;oefY rnfolenf;..... OD;oefY onf ukvor*¾wGif
wm0efxrf;aqmifpOf wwd, urÇmppfrD; tpryGm;a&; twGufpGrf;pGrf;wrH
aqmif&GufcJhonfhtwGuf Nidrf;csrf;a&;Adokum[k trnfwyf&avmufatmif
wurÇmvHk;rS todtrSwfjyKcHxm;&oljzpfonf/ þrQxl;cRefxufjrufonfh
OD;oefYonf rnfonfhEdkifiHom;enf;[líyif ar;jref;,lcH&ol wpfOD;
jzpfonf/ urÇmhajryHkay:wGif jrefrmjynfae&mtm; nGefjyí þEdkifiHrS
jzpfaMumif; nGefjy&if; jrefrmudk urÇmrS pwifowdjyKrd apcJholjzpfonf/
OD;oefYonf urÇmhukvor*¾wGif taxGaxGtwGif;a&;rª;wm0eftm;
ESpfBudrfqufwdkuf xrf;aqmifcJhavonf/
OD;oefY uG,fvGefoGm;csdefwGif jrefrmwpfrsdK;om;vHk; (vlenf;pk
rSvGJí) rsdK;cspfpdwftjynfhjzifh ,lusHK;r& ESajrmwo 0rf;enf;aMuuGJ jzpfcJh
Mu&onf/ ukvor*¾wGif wm0efudkausyGefpGm xrf;aqmif&if; EdkifiHh*kPf
udkaqmifcJhaom OD;oefYtm; olY\aemufqHk;c&D;wGif xdkufxdkufwefwef
*kPfjyK&ef? EdkifiHawmfpsmyewpfcktjzpf usif;yEdkif&ef jrefrmEdkifiHom;
tm;vHk; arQmfvifhwBuD;jzifh oufrJhOD;oefYtm; apmifharQmfcJhMuygonf/
urÇmhukvor*¾tzGJYBuD;rSvnf; OD;oefY\psmyetm; ukvor*¾
wGif urÇmhEdkifiHtoD;oD;rS acgif;aqmifrsm;? udk,fpm;vS,frsm;ESifh BuD;us,f
crf;em;pGm *g&0jyKEIwfqufNyD; usif;yay;cJhonf/ rdcifjrefrmjynfwGifom
oN*dKFvdkaom OD;oefYrdom;pk\qE´t& OD;oefY\&kyfuvyftm; jrefrmEdkifiH
odkYjyefydkYay;&ef ukvor*¾rS pDpOfay;cJhonf/

1
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

1974 ckESpf 'DZifbm (1) &ufaeY - OD;oefY\ &kyfuvyf? touf


rJhaeaomfvnf; rsdK;cspfpdwfrrJhaom OD;oefYESifh OD;oefY\rdom;pkaMumifh
jrefrmEdkifiHom;rsm;twGuf jy,k*fwpfckjzpfap&ef jrefrmEdkifiHodkY jyefvnf
a&muf&SdvmcJhavonf/
OD;ae0if;\ rqvtpdk;&rS OD;oefYpsmyetwGuf usdKuúqHuGif;
uGufvyfwpfae&mawGif r@yfi,f wpfck aqmufvkyfapNyD; MuufajceD
vli,frsm;udkom tapmifhcsxm;um psmyetcrf;tem; usif;yaponf/
xdkYaemuf 'DZifbm (5) &ufaeY aeYvnf (1) em&D tcsdefwGif BuHawm
okomefodkY ydkYaqmif oN*ØKrnf[k jynfolvlxktm; aMujimcJhonf/ OD;Ek
tpdk;&vufxJrS tmPmudk "m;jywdkufodrf;,lcJhaom OD;ae0if;tm; &Iwfcs
uefYuGufcJhzl;aom OD;oefY? odyfawmfcJhaom urÇmausmfcJhaom OD;oefYtm;
yk*¾dK[fa&; rauseyfcsuf 0efwdkrpä&d, pdwfrsm;jzifh.. EdkifiHh*kPfaqmif Nidrf;
csrf;a&;AdokumBuD; OD;oefY\ &kyftavmif; oN*ØKrnfh ae&mudk MuHawm
okomef0if;twGif;&Sd... OD;ae0if;\ oGm;avol cspfZeD;a[mif;BuD;
a':cifaroef;\ tkwf*lajc&if; ajrae&mü jzpfap&rnf[k OD;ae0if;u
,kwfrmpGm owfrSwfay;vdkufonf/
EdkifiHawmfpsmye wpfcktjzpf crf;em;pGm *kPfjyKoN*ØK&vdrfhrnf[k
arQmfvifhwBuD; apmifhpm;aecJhaom jynfolvlxkvnf; OD;ae0if;\ odu©mrJh
vspfvsL½Iaomvkyf&yf? OD;oefY\ *kPfodu©mudkrSraxmuf atmufwef;
uspGm vkyf&ufavaom vkyf&yfrsm;twGuf jynfolrsm; ausmifom;rsm;\
0rf;enf;aMuuGJrI rcHr&yfEdkifa'gorsm;onf 1962 ckESpf (7) ZlvdkifNyD;
uwnf;u NidrfoufrIrsm; aysmufuG,fvdkY 13 ESpfMumrS xyfrHí aygufuGJrI
toGifodkY ulajymif;cJh& avawmhonf/
OD;oefY\ psmyeowif;udk Mum;Mum;csif; wuúodkvfaygif;pHkrS
ausmif;om;u psmyeaumfrwDwpf&yf zGJYpnf;vdkufNyD; psmyeusif;y&ef?
OD;oefYtm; aemufqHk; *g&0jyK&ef pDpOfMuonf/ yxr tpDtpOft&

2
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

ausmif;om;rsm;u usdKuúqHuGif;odkY um;rsm;jzifh oGm;a&mufpk&Hk;MuzdkY


jzpfonf/ tpDtpOftwdkif; bwfpfum;rsm; vdkufiSm;&m oufqdkif&mrS
wm;jrpfxm;wJhtwGuf bwfpfum;iSm; r&aomaMumifh wuúodkvf
ausmif;om;rsm; &efukefwuúodkvf wGifpk&yfxm;NyD; usdKuúqHuGif;odkY
ajcvsif csDwufMu&ef qHk;jzwfvdkufMuonf/ pufrIwuúodkvfrS ausmif;
om;rsm;u &&mum;rsm;jzifh BudKYukef;rS &efukefwuúodkvf odkY oGm;a&muf
pka0;Muygonf/ wuúodkvfaygif;pHkrS ausmifom;rsm;u aemufrSa&muf
vmaom pufrIwuúodkvfausmifom;rsm;udk vufckyfvuf0g;wD;NyD; BudKqdk
MuonfrSm tifrwefrSMuufoD;xp&m aumif;vSaom jrifuGif;wpfck
jzpfygonf/
ausmifom;rsm; 3 a,muf wpfwef;pDwef;NyD; &efukefwuúodkvfrS
usdKuúqHuGif;udk pwifxGufcGmMuygonf/ pufrIwuúodkvfrS um;wpfpD;?
&efukefwuúodkvfrS um;wpfpD;pDay:wGif toHcsJYpufrsm;wifNyD; ]]uRefawmf
wdkYausmif;om;xkonf Nidrf;csrf;a&; AdokumBuD; OD;oefY\ aemufqHk;
c&D;odkY vdkufygydkYaqmif&efESifh *g&0jyK&ef csDwufvmaMumif; aMunm
ygonf}} [k aMunm&if;vdkufygvmMuonf/ vrf;wpfavQmuf jynfolrsm;
uvnf; tm;ay;Mu&if; aomufa&rsm; pm;p&mrsm; a0iSMuonf/
OD;oefY\ ½kyftavmif;xm;&m udsKuúqHuGif;odkY a&mufavNyD/ usdKuú
qHuGif; wpfckvHk; OD;oefYudk aemufqHk;vma&muf *g&0jyKolrsm;ESifh jynfhvQH
aeonf/ OD;oefY ½kyftavmif;xm;&m r@yftwGif;rSmawmh OD;oefY\
rdom;pkrsm;? aqGrsdKrsm; ESifh oufqdkif&myk*d¾Kvfrsm;u ae&m,lxm;onf/
ausmif;om;rsm; usdKuúqHuGif;twGif;odkY pDwef;0ifa&mufvmonfESifh
a&muf&SdaeMuaom jynfolvlxkwpf&yfvHk;\ BudKqdktm;ay;aom vufckyf
oHrsm;rSm b0*fwdkifnHoGm;onf [k ajymvQifvGefrnf rxifyg/ ausmif;
om;rsm;tm;vHk; OD;oefY½kyftavmif;xm;&m r@yf\ta&SUbuf uGif;jyif
wGif ae&m,lvdkufMuawmhonf/

3
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

rGef;vGJcsdef\ aeylylatmufrSm rw&m;rIudk rauseyfMuaom


ausmif;om;rsm;&JU &ifylyl cHpm;csufrsm;u rD;uJhodkY [kef;ueJxawmuf
awmhonf/ ausmif;om;vIyf&Sm;rIBuD; pygNyD/ aygufuGJukefNyD... toHcsJU
pufrsm;u patmfMuNyD... ]]Nidrf;csrf;a&;zcifBuD; OD;oefYtwGuf *lAdrmef
&&Sda&; ....... 'dkYta&; ........ 'dkYta&;}}/ aMuG;aMumfoHawG pvdkufonfESifh
ausmif;om;rsm; pwifvIyf&Sm;vmMuonf/
ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; ta&;ay:pnf;a0;vdkufMu&onf/
]]NyD;pvG,fwnfaqmufxm;aomr@yf}}? ]]jrif;NydKifuGif;a[mif;}}? ESifh
]]MuHawmokomef}} wdkYrSm OD;oefY\ *kPfodu©mESifh vm;vm;rQ rtyfpyf
t½kyfqdk; tusnf;wefvS aomaMumifh OD;oefY\ ½kyftavmif;tm;
*kPfodu©m&Sd&Sd xdkufwefpGmoN*ØK&ef ausmif;om; udk,fpm;vS,frsm;u
qHk;jzwfvdkufMuonf/
tajctaeawG ½kwfw&uf ajymif;vJoGm;cJhonf/ OD;oefY\ ½kyf
tavmif;tm; ausmif;om;xku wuúodkvfe,fajrodkY jyefvnfo,f
aqmifNyD; xdkufoifhaom psmyetcrf;tem;jzifh oN*ØKNyD; *lAdrmefBuD;
wnfaqmufrnfjzpfaMumif; ? odkYjzpfygí roufqdkifolrsm; r@yftwGif;rS
z,f&Sm;ay;&efyg wpfqufwnf; aMunmoHxGufay:vmygonf/ csufcsif;
qdkovdk r@yftwGif;&Sd OD;oefY\ rdom;pkrsm;? oufqdkif&mvlBuD;rsm;?
aqGrsdK;rsm;ESifh MuufajceDvli,frsm; r@yftwGif;rS xGufNyD;? ausmif;om;
rsm;u r@yftwGif;odkY 0ifa&mufae&m,lvdkufMuonf/
tJ'Daemuf ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;u OD;oefY\ ½kyft
avmif;udk wuúodkvfe,fajrodkY jyefvnfo,faqmifNyD; tcrf;tem;jzifh
oN*ØKí *lAdrmefwnfaqmufrnf jzpfonfhtwGuf OD;oefY\ rdom;pktm;
cGifhawmif;ygonf/ OD;oefY\tudk OD;cefYtm; toHcsJYpuf&Sd&mudk zdwfac:
vdkufonf/ toHcsJYpuf&Sd&m a'gh*spfum;\ a&SYzufpufzHk;tm; pifjrifh
ozG,f toHk;jyKvdkufMuonff/

4
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

OD;cefY pifjrifhay: a&mufvmygNyD/ jynfolvlxk wpf&yfvHk;&JU


tm½Hkrsm;u pifhjrifhxufqDudk ydkYxm;Muonf/ OD;cefYu ausmif;om;
rsm;tm; pdwfvdkufrefygrvkyf&ef? tpdk;&ESifhqefYusifNyD; rvkyf&ef? enf;pepf
rSefuefpGmvkyfaqmifMu&ef ajymMum;cJhonf/ ausmif;om;rsm;ESifh vlxk
wpf&yfvHk;u OD;oefY\½kyftavmif;udk tjrefqHk; wuúodkvfe,fajrqDodkY
jyefvnfo,faqmifzdkY jyifqifMuawmhonf/
(aemufydkif;rSm t&rf;pdwf0ifpm;p&m aumif;ygw,f.. uRefr
a&;&if;eJY udk,fwdkif yg0if&ovdk cHpm;vm&ygw,f ... pma&;ol)
ausmif;om; udk,fpm;vS,frsm; tjzpf udkwifarmifOD; (aemifwGif
BudK;ay;cH&ol)? udkwifpdk;? q&mr ro*Ðjrifh (pD;yGm;a&; wuúodkvf) wdkYu
OD;aqmifa[majymMuNyD;... ausmif;om;rsm;u r@yftwGif;rS OD;oefY &kyf
uvyfudk ycHk;ajymif;xrf; o,f,lNyD; ra[mf*eDa&mif acgif;BuD;tm;..
vGrf;olYyef;aqmifrsm; wifaqmifxm;onfh um;acgifrdk;ay:odkY wifvdkuf
Muonf/ ausmif;om;rsm; ESifh oHCmawmfrsm; NcH&Hvsuf axmifaygif;
rsm;pGmaom vlxkBuD;rS OD;oefY\ &kyfuvyftm; ausmif;om;rsm; csDwuf
vmcJh&m vrf;aMumif;twdkif; wuúodkvfe,fajrodkY aMuG;aMumfoHrsm;
aMuG;aMumfum jyefvnfo,faqmifcJhMuonf/
&efukefwuúodkvf0if; t"dywdvrf;r twdkif; qufvuf
o,faqmifvmNyD; bGJYESif;obifcef;r taqmuftOD; a&SYwGif ,m,Dpifjrifh
jyKvkyfí OD;oefY\ &kyftavmif;udk ae&mcsxm;vdkufMuonf/ wuúodkvf
0if;wpfckvHk; ausmifom;rsm;? oHCmawmfrsm; ESifh jynfhvQHaeNyD;? tquf
rjywf aMuG;aMumfoHrsm; ESifh [def;[def;nHvsuf &Sdonf/
1974 ckESpf 'DZifbmv (6) &ufaeYwGif udkaomif;at;?
udkapmvSaiG? udkarmifwdwf? udkjrifh[ef wdkYOD;aqmifNyD; wuo0if; or*¾
ae&ma[mif;udk pwif&Sif;vif;Muonf/ jruf½dkif;rsm;ESifh zkef;qdk;awmudk

5
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

rD;½dIYNyD; *lAdrmefae&mtwGuf pwifjyifqifMuonf/ rEÅav;aqmif tvkyf


trIaqmiftzGJYudk zGJYvdkufMuonf/ txufwef; ausmif;om;av;rsm;yg
yg0ifvmMuonf/ rEÅav;aqmif tv,fxyfudk jyefMum;a&;½Hk;tjzpf
owfrSwfvdkufMuonf/ OD;oefYpsmyewGuf ½kyftavmif;udk umuG,fa&;?
vHkNcHKa&;? qufoG,fa&;? pm;a&;aomufa&; ESifh owif;axmufvSrf;
jyefMum;a&;rsm;twGuf pD;yGm;a&;wuúodkvfrS udkpdk;nGefY? rEÅav;aqmif
tD;pDrsm; ESifh txufwef; ausmif;om;rsm;u wm0eftoD;oD; cGJa0
,lMuonf/
1974 ckESpf 'DZifbmv (7) &ufaeYwGif &efukefwuúodkvf bGJYESif;
obif taqmuftOD;a&SU ,m,Dpifjrifhay:rS OD;oefY\ ½kyftavmif;udk
ausmif;om; jynfol &[ef; &Sifvlrsm;u *g&0jyKMuonf/ xdkYaemuf
ausmif;om;rsm; ESifh oHCmawmfrsm; NcH&Hvsuf ODoefY\ ½kyftavmif;udk
bGJYESif;obifcef;r twGif;odkY o,faqmifvmNyD; bGJYESif;obif cef;r&Sd
pifjrifhxufwGif wifxm;vdkufMuonf/ ta&;ay: psmyeusif;ya&; aumfr
wDudkvnf; zGJYpnf;vdkufMuonf/ &efukefwuúodkvf0if; wpfckvHk; ausmif;
om; vlxkrsm;jzifh jynfhvQHaeonf/ bGJYESif;obifcef;ra&SY jrufcif;
jyifwGif; ausmif;om;rsm;\ &ifzGifhoH a[majymrIrsm; pwifjyKvkyfMuonf/
ausmifom;rsm; wpfOD;csif;wufa&muf &ifzGifhMuonf/ aMuG;aMumfoHrsm;
vufckyfoHrsm; wajzmif;jzmif;ESifh vlxk\ axmufcHtm;ay;rI uvnf;
aomaomnHaeonf/ bGJESif;obifcef;rBuD; wpfckvHk;vnf; ausmif;om;
rsm; ODoefYtm; vma&muf*g&0jyKMuaom te,fe,f t&yf&yfrS jynfol
rsm; ESifh jynfhvQHaeonf/
bGJYESif;obifcef;r pifjrifhxufrS psmye aumfrwD\ aMunmcsuf
wpf&yf xGufay:vmonf/ ]]OD;oefY psmyetm; EdkifiHawmfpsmye tjzpf
usif;yjyKvkyfay;&ef rqv tpdk;&xHodkY awmif;qdkcsufudk EdkifiHawmf
aumifpDodkY wdkuf½dkufay;ydkYvdkufonf/ ,aeYnae (4) em&Dwdwdtxd

6
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

jyefMum;csuf wpfpHkwpf&m r&&Sdygu ausmif;om;rsm;onf jynfolvlxk\


tultnDESifh rdrdwdkYbmom psmyetcrf;tem; jyKvkyfí Nidrf;csrf;a&;
tkwf*lAdrmef wnfaqmufrnf jzpfaMumif;}} aMunmvdkufonf/ bGJYESif;
obifcef;r wpfckvHk; vufckyfoHrsm; zHk;vTrf;oGm;onf/ ausmif;om;rsm;
ausmif;olrsm; ESifh jynfolrsm; tvSnfhus pifjrifhay:wGif wufa&muf
a[majymMuonf/
ausmif;om;rsm; ESifh jynfolvlxkwpf&yfvHk; nae (4) em&Dudk
&ifwxdwfxdwfESifh apmifharQmfaeMuonf/ nae (4) em&Domausmfxdk;
oGm;aomfvnf; EdkifiHawmfaumifpDrS jyefMum;csuf vHk;0r&&SdcJhonfh twGuf
ausmif;om;? jynfol ESifh oHCmawmfrsm;\ oabmwlnDrIudk &,lNyD;
wuo0if;twGif; ,cifzsufqD;cHcJh&aom or*¾ taqmuftOD;a[mif;
ae&mwGif OD;oefY twGuf tkwf*lwnfaqmufrnf jzpfaMumif;? Nidrf;csrf;
a&; *lAdrmefudkvnf; wnfaqmufrnfjzpfaMumif; twnfjyKqHk;jzwfNyD;
aMunmcsuf xkwfjyefvdkufMuonf/
ausmif;om;rsm;? t&yfom;rsm; ESifh oHCmawmfrsm;yg rusef
or*¾a[mif;ae&mudk 0dkif;0dkif;vkyftm;ay; &Sif;vif;Muonf/ &efukefpufrI
wuúodkvf NrdKYjyESifhAdokumXmerS ausmif;om;rsm;u yHkpHa&;qGJNyD; OD;oefY\
*lAdrmefwnfaqmufa&;udk wm0ef,lMuonf/ wuúodkvfaygif;pHk? ausmif;
aygif;pHkrS ausmif;om;rsm; ESifh jynfolrsm;? oHCmawmfrsm;yg *lAdrmef
wnfaqmufa&;wGif yg0ifvkyftm; ay;Muonf/
xdkaeYn (7) em&DwGif OD;oefY\ rdom;pkrsm;jzpfMuaom OD;cefY?
OD;aomif;? qp´eDcefY? a':at;at;oefY ESifh OD;wifjrifhOD;(OD;oefY om;ruf)
wdkY rEÅav;aqmifodkY a&mufvmMuNyD; psmyeaumfrwDrsm;ESifh ta&;ay:
tpnf;ta0; jyKvkyfMuonf/ rdom;pkrsm;u at;at;csrf;csrf;ESifh psmyeudk
NyD;qHk;apNyD;aemuf OD;oefY\qE´t& txdrf;trSwftjzpf pmMunfhwdkuf
wpfck jzpfapcsifonf[k wifjyMuonf/ OD;oefY\nD OD;aomif;u &efukef

7
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

wdkif;aumifpDu ay;ydkYaom pmudkwifjyonf/ ]]OD;oefY\ psmye tkwf*l


wnfaqmufa&;ESifh Nidrf;csrf;a&;*lAdrmeftwGuf uefawmfrifyef;NcHwGifae&m
ay;rnfjzpfaMumif;? ausmif;om;rsm;udkvnf; ta&;,lzrf;qD;rnf r[kwf
aMumif;}} yg&Sdaom ay;ydkYpmjzpfonf/ OD;aomif;rS OD;oefY\ &kyftavmif;
tm; 'DZifbm (8)&uf aeYvnf (12) em&DwGif tjrefqHk; oN*ØKcsifaMumif;
ajymMum;onf/ OD;wifjrifhOD;uvnf; ¤if;udk,fwdkif yHkpHa&;qGJxm;aom
OD;oefY\ tkwf*lAdrmefudk uefawmfrifyef;NcHwGif wnfaqmufNyD; oN*ØK&ef
pDpOfcsifaMumif; wifjyonf/ ausmif;om;rsm;\oabmxm;rSm vGwfvyfí
ordkif;tpOftvmBuD;rm;aom wuúodkvf0if;twGif;rSmyif jrSKyfESHoN*ØKcsif
Muonf/
OD;oefYpsmye ta&;ESifhywfoufNyD; ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;
ESifh oHCmawmfrsm; tBudwfte,f aqG;aEG;MuNyD; trsm;qE´jzifh oabm
wlnDcsuf&,lNyD; qHk;jzwfcsufcsrnf jzpfaMumif; tpnf;ta0;rS oabm
wlnDcsuf &,lcJhonf/ OD;oefY\ ½kyfuvyfudkvnf; 'DZifbm (8) &uf
aeYvnf (12) em&DwGif oN*FKdMu&ef oabmwlnDMuonf/ trsm;qE´jzifh
rJcGJqHk;jzwf&rnfh psmye usif;ya&; tpDtpOf 2 &yfrSm atmufygtwdkif;
jzpfonf/
(1) OD;oefY\ ½kyfuvmyfudk bGJYESif;obifcef;rrS ausmif;om;
or*¾ae&m? ausmif;om;rsm; aqmufvkyfxm;aom OD;oefY\
tkwf*lay:wGifwifí OD;oefYrdom;pkrsm;? jynfolvlxk?
ausmif;om;? oHCmawmfrsm; aemufqHk;*g0&jyKNyD; uefawmf
rifyef;NcHodkY o,faqmif&ef?
(2) OD;oefY\ ½kyfuvmyfudk ausmif;om;ESifhjynfolwdkY\ acR;ESifh
wnfaqmufaeonfh OD;oefYtkwf*lwGifoN*ØKNyD; OD;oefY *lAdrmef
udk ausmif;om;rsm; toufESifhaoG;paw;cJhonfh ausmif;om;
or*¾ ae&mwGifwnfaqmuf&ef? wdkY jzpfonf/

8
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

tpnf;ta0; wufa&mufol (11)OD; rJcGJqHk;jzwfvdkufMuaomtcg


(7) rJ (4) rJ ESifh yxr tcsufudk axmufcHolrsm;u tEdkif&oGm;cJhonf/
(7) rJrSm OD;oefYrdom;pkrS (2)rJ? oHCmhudk,fpm;vS,frsm;rS (2)rJ ESifh
ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;rS (3)rJ wdkYjzpfNyD;? usef(4)rJrSm pufrI
wuúodkvfausmif;om; udk,fpm;vS,frsm;rS (3)rJ ESifh aq;wuúodkvf
ausmif;om; udk,fom; udk,fpm;vS,frS (1)rJ wdkYjzpfonf/ xdkYaMumifh
OD;oefY\ ½kyftavmif;udk uefawmfrifyef;NcHwGif oN*ØK&rnf jzpfonf/
jrefrmhtoH a&'D,dkrSvnf; 'DZifbm (8) &uf aeYvnf (12)em&DwGif
psmyetcrf;tem; usif;yrnf[k aMujimonf/
rEÅav;aqmifrS tD;pDtpnf;a0;wGif rJcGJqHk;jzwfNyD;onfESifh
ausmif;om;rsm; tkyfpkuGJoGm;Muonf/ pufrIwuúodkvf ausmifom;
udk,fpm;vS,f (3)OD;rS psmyeaumfrwD\ tpnf;ta0;tm; uefYuGuf
onfhtaejzifh qufvufyg0ifjcif;r&SdawmhyJ OD;oefYtkwf*lwnfae&m
wuo0if;wGif;&Sd or*¾ taqmuftOD;ae&ma[mif;udk pufrIwuúodkvf\
pk&yftjzpf owfrSwfvdkufMuonf/
tkwf*lwnfaqmufa&;wGif BuD;MuyfuGyfuGJaeaom pufrI
wuúodkvfausmif;qif; udkvwfu n(10)em&DcefYwGif rEÅav;aqmifodkY
a&mufcsvmNyD; tkwfoefY\ tkwf*lrSm ausmif;om;jynfol &[ef;&Sif
vlrsm;\ aeYrtdyfn rtdyfBudK;yrf;rIjzifh NyD;pD;oGm;NyD jzpfaMumif;? olwdkY\
qE´rSm OD;oefY\½kyftavmif;udk ¤if;wdkY yifyifyef;yef; aqmufvkyf
xm;aom wuo0if;twGif;&Sd tkwf*lwGifom jrSKyfESHapvdkaMumif; ajym
Mum;onf/ txufwef;ausmif;om;rsm;u tkwf*lvHkNcHKa&;udk apmifhMuyf
ay;aeMuonf/
tkwf*lwnfaqmufa&;twGuf 'DZifbm(6)&ufaeY wuo0if;udk
&Sif;vif;NyD;aomtcg tkwf*laqmuf&ef ae&mudka&G;NyD; MuHawm
okomefteD; emewfawm&yfuGufrS yef;&Hq&mtm; ausmif;om;rsm;u

9
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

ac:vmcJhMuonf/ a&mufvmonfESifh csufcsif;ajrwl;Muonf/ wpf


a,mufwpfvuf tvkt,uf 0dkif;0ef;vkyftm;ay;Muonf/ udkvwfwdkY
vlpku tmZmenfukef;odkY oGm;NyD; AdkvfcsKyfwdkY tkwf*ltwdkif;twm rsm;udk
,lvmNyD; xkdtwdkif;twmrsm; twdkif; OD;oefY\ tkwf*ludk ESpf&ufESifh tNyD;
aqmufvkyf&ef pDpOfMuonf/ vdktyfaom tkwf? oJ? ausmufrsm;udk
aqmufvkyfp wuúodkvfpmMunfhwdkufrS ,l&efqHk;jzwfvdkufMuonf/ jynf
olrsm; ausmif;om;rsm; oHCmawmfrsm; vufqifhurf;í tkwfrsm;udk pwif
o,f,lMuonf/ vkyftm;ay;olrsm;twGuf vma&mufvª'gef;Muaom
xrif;xkyf bdvyf&nfESifh aomufa& tjcm;pm;p&mrsm;rSmvnf; tvQH
ty,fjzpfonf/
rEÅav;aqmifa&SUwGifvnf; udkxGef;ausmfNidrf; ESifh udkbdkbdk
ausmfNidrf; (OD;ausmfNidrf;\ om;rsm;) wdkY OD;aqmifNyD; vkyftm;ay;rsm;ESifh
psmye tcrf;tem;odkY vma&mufMuolrsm;twGuf ,m,Daq;ay;cef;av;
zGifhNyD; vHkNcHKa&;wm0efyg ,lxm;Muonf/ udktif'½l;? udkOmPfay:
(pma&;q&mrif;vl)? udk&JjrifhESifh udkwifarmifOD;wdkYu owif;ESifh jyefMum;
a&; wm0ef,lxm;Muonf/ owif;rsm;udk vufESifha&;NyD; pmwrf;rsm;
vkyfum uyfay;Muonf/ umwGef;rsm;? oa&mfpmrsm; ESifh vHIYaqmfpm
rsm;udkvnf; wxdkifwnf;a&;qGJum uyfxm;Muao;onf/ tkwf*l
aemufzufwGif aemufcHxm;aom (yef;csD) udkrsdK;jrifh wdkY\vuf&m
OD;oefY\yHkwl yef;csDum;BuD;vnf; (2)&uftwGif; tacsmowfNyD;pD;
awmhrnfjzpfonf/ bGJYESif;obifcef;r&Sd OD;oefY\ ½kyftavmif;udkvnf;
toufESifh&if;NyD; umuG,frnfh taocHausmif;om; (12)OD;rS cGyfa'gif;
acgif;pD;eDrsm;pD;í aeYnrjywf apmifhMuyfaeMuonf/
'DZifbm (8)&ufaeY reufapmapmwGif tkwf*lBuD;NyD;pD;oGm;onf/
ausmif;om; &Sifvl jynfolrsm;acR;jzifh aeYn aqmufvkyfcJhaom *lAdrmef
MuD;NyD;pD;oGm;cJhNyD/ 'DZifbm (7) &ufnu tpnf;ta0;rJcGJqHk;jzwf

10
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

Muonfhowif;u wpfppysHYESHYvmcJhonf/ tpDtpOft& OD;oefY\ &kyfu


vyfudk uefawmrifyef;NcHodkY ydkYaqmif&awmhrnf/ trsm;jynfol ausmif;
om;rsm; qE´ay:xGufvmonf/ rauseyfMuyg/ OD;oefY\ ½kyftavmif;udk
uefawmfrifodkY rydkYcsifMuyg/ odkYaomf rnfodkYrS rwwfEdkifygacs/
psmyeaumfrwDrS tpDptOft& OD;oefY\ &kyftavmif;udk eHeuf
(9)em&DcGJwGif bGJYESif;obifrS pwifo,f,lrnf[k aMunmvdkufonf/
tpDtpOfrSm - a&SYqHk;rS ausmif;om;rsm;ESifh oHCmawmfrsm;? aemufwGif
yef;acGrsm;? aemufwGif OD;oefY\ &kyfuvyf ESifh psmyeaumfrwD OuúX
udkMunf0if; (pwkw¬ocsFm) u uefawmhyGJudk acgif;ay:rS½GufNyD; vdkufyg
&efwdkY jzpfonf/
xdktcsdefwGif &efukefpufrI wuúodkvfrS ausmif;om; ausmif;ol
rsm;u wuo0if; wpfckvHk;wGif ae&m,lvdkufMuonf/ ausmifom;
trsm;pk ESifh jynfolwdkYrSm OD;oefY\ ½kyftavmif;udk uefawmfrifyef;NcHodkY
ydkYaqmif&ef oabmrwlMuojzifh OD;oefY\ &kyftavmif;udk tkwf*lay:wGif
aemufqHk; *g&0jyKNyD;onfESifh ¤if;wdkY acR;ESifh&if;NyD; aqmufvkyfxm;aom
tkwf*lwGifyif oN*ØK&ef qHk;jzwfvdkufMuonf/ *lydwf&ef tkwf? bdvyfajr
ESifh yef;&Hq&mrsm;udk toifhjyifxm;Muavonf/
1974 ckESpf 'DZifbmv (8)&uf aeYvnf 12 em&D - t"dywd
vrf;rwavQmufESifh bGJYESif;obif taqmuftOD;0ef;usif wpfckvHk;
OD;oefYudk aemufqHk;vma&muf *g&0jyKolrsm;ESifh jynfhESufoGm;onf/
wuo0if; wpfckvHk;udkvnf; pufrIwuúodkvfausmif;om;rsm;u vufwGJ
NyD; ae&mtjynfh,lxm;Muonf/ OD;oefY\&kyfuvyfudk bGJYESif;obif
cef;rrS xkwfvmNyD; ajrmufrsm;pGmaom vltkyfMum;rS wuo0if;&Sd
or*¾ae&ma[mif; *lAdrmefqDodkY cufcJpGmo,faqmif vmaeMuonf/
OD;oefY\ tkwf*laemufwGif OD;oefYyHkwl yef;csDum;BuD;rSm cefYnm;vSonf/

11
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

tkwf*la&SUwGif pdkufxlxm;aom omoemhtvHawmf? ukvor*¾tvHESifh


cGyfa'gif;tvHwdkYrSm avrSmw0ifh0ifhESifh rmefwufvsuf&SdMuonf/
OD;oefY\&kyfuvyfudk t"dywdvrf;rwavQmuf wa½GYa½GY
o,faqmifvmonfrSm tm&fpDcef;r ausmfvmNyD/ a&SYqHk;rS uefawmh
yGJ&Gufvmonfh OuúX udkMunf0if;\ rsufESmrSm rsuf&nfrsm; vnfvsuf
yDwdtNynfhESifh auseyfaeonf/ xdktcsdefwGif rEÅav;aqmifrS udkapmvSaiG
u tavmif;a&mufvmawmh rnfqdkí atmufxyfodkY ajy;qif;oGmonf/
udkarmifarmifwdwfu taqmifay:udk tajy;wufcJhNyD; tv,fxyf qif0if
cef;rab;wGif pyDumeSpfvHk;ESifh qufxm;onfh rdkufu½dkzkef;udk aumuf
udkifvdkufonf/
rEÅav;aqmifa&SY t"dywdvrf;rwavQmufudk arQmfMunfhvdkufawmh
vlawGudk udk,fvHk;awG rjrif&awmh? jyGwfodyfusyfcJaeaom rJrJacgif;
rsm;udkom wa½GYa½GYjrifae&onf/ ywf0ef;usifwpfckvHk;vnf; qlnHyGuf
avmxaeonf/ a&SYqHk;rSudkMunf0if;rSm vJrusoGm;atmifxdef;&if; vltkyf
Mum; renf;udkwdk;&if; a½GYae&onf/ rEÅav;aqmifa&SU jrifuGif;udk
MuufaoaoMunfh&if; idkifae&mrS udkarmifarmifwdwf owd0ifvmNyD;
rdkufu½dkzkef;udk wif;wif;qkyfudkif&if; ]]jynfolvlxkBuD; eJY ausmif;om;
&[ef;awmfrsm; cifAsm;}} [k toHukefatmfvdkufonf/ 3Budrf 3cg wdwd
atmfvdkufrS ywf0ef;usifvltkyfMuD;qDrS qlnHoHrsm; &SJueJ NidrfusoGm;NyD;
rEÅav;aqmif tv,fxyf toHvm&mqDodkY tMunfhrsm; OD;wnf
vdkufMuonf/
udkarmifarmifwdwf tm;wufoGm;NyD; qufajymonf/ ]]uRefawmf
wdkYu OD;oefYudk 'Dae&mrSmjr§KyfNyD;*kPfjyKzdkY pnf;a0;qHk;jzwfcJhMuayr,fh
um,uH&SifawGjzpfwJh OD;cefY (OD;oefYtpfudk)? qpf'eDcefY(OD;oefYwl)?
a':at;at;oefYwdkYeJY rJcGJqHk;jzwfwJhtcg tEkdif&wJh rJta&twGuftwdkif;
uefawmfrifyef;jcHudk ydkY&rSmjzpfygw,f? wu,fawmh 'DOD;oefYtavmif;[m

12
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

usaemfwdkYtm;vHk;eJYvnf; oufqdkifygw,f? 'Dtavmif;BuD; tjyifra&muf


cif qHk;jzwfcsuf ay;Edkifygao;w,f” “at;...... at;........ [kwfw,f?
[kwfw,f” [k vltkyfBuD;u vufckyfwD;Mu? atmfajymMuygonf/ “'Dawmh
'Dtavmif;BuD;udk 'DrSmwifjr§KyfwmurS oifhawmfygOD;r,f?” udkarmifarmif
wdwf xyfajymvdkufonf/ “[kwfw,fa[h” toHawGu xGufay:vm
ygonf/

“'DrSmjr§KyfrJholeJY/ [dkrSmjr§KyfrJholawGudk usaemf toHeJYqHk;jzwf


NyD;awmh rJcGJMunfhygr,f? 'gu cifAsm;wdkYqE´t&yg? uJ ... 'Dawmh wuo
vGifjyifrSm jr§Kyfr,fqdkwJholrsm;u vufckyfwD;Muyg?” udkarmifwdwf
qufajymonf/
vufckyfoHrsm; [D;xGufvmygonf? oHk;av;rdepfMumrS vufckyf
oHrsm;pJoGm;onf? xdkYaemuf uefawmfrifyef;jcHrSm jr§KyfzdkY qdkwJholrsm;
vufckyfwD;ay;MuygOD;qdkawmh.... vufckyfoHrsm;u [dkwuGuf?
onfwuGufom xGufay:vmcJhonf/

“[kwfuJh? Mum;wJhtwdkif;ygyJ? 'DrSmyJ jr§KyfrSmjzpfygw,fcifAsm;?”


[kajym&if; aMunmcsufudk tqHk;owfvdkufonf/ udkarmifarmifwdwf
taqmifay:rS ajy;qif;vmonf/ tavmif;pif&Sd&mudk wdk;a0SYvm&if;
tavmif;pifa&SUa&mufawmh oHCmawmfrsm; vlxkrsm;ESifh wdk;raygufEdkif
jzpfae&onf/ oHCmawmfrsm;u jzwfausmfcGifh ray;aomtcg
rEÅav;aqmifrS ausmif;om;udk,fpm;vS,f jzpfaMumif;ajymjyaomtcg?
oHCmawmfrsm;u ]]'umav; 'Dwdkif;oGm;&ifawmh a&mufrSm
r[kwfawmhbl;.. usKyfwdkYycHk;ay:uom ausmfoGm;awmh}} [k ajym&if;
ajymajymqdkqdk 0dkif;xrf;xifay;vdkufMuaomaMumifh ? oHCmawmfrsm;
ycHk;ay:rS 0yfwGm;&if; [dka½GU'Da&GUESifh tavmif;pifa&SU a&mufcJh&onf/

13
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

OD;oefYtavmif;BuD; wuo0if;wGif;odkY a&mufvmNyD/ ausmif;


om; jynfol oHCmawmfrsm; wpfa,mufwpfvuf wnfaqmufxm;aom
tkwf*la&SU toifhjyifxm;aom pm;yGJay:wGif OD;oefY\ &kyfuvyf
udkwifvdkufMuonf/ OD;oefY\ rdom;pkrsm;? oHCmawmfrsm;/
jynfyEdkifiHtoD;oD;rS oHwrefrsm;? jynfolrsm;? ausmif;om;rsm; tm;vHk;
EdkifiHh*kPfaqmif OD;oefYudk aemufqHk; EIwfquf *g&0jyKMuonf/
tpDtpOft& - OD;oefY\½kyfuvyfudk uefawmfrifyef;NcHodkY ydkYaqmifygrnf
[k aMunmvdkufonfESifh wNydKifeuf ... ]]OD;oefY&kyfuvyfudk or*¾0if;
twGif;rS b,frSrxkwf&bl;}} [k vlxkBuD;\ aMuG;aMumfoHBuD;u
rdk;vHk;[def;rQ nHoGm;onf/ rEÅav;aqmif toHcsJYpufrS OD;cefYuaeí
vlxkBuD;udk arwåm&yfcHpum;ajymMum;onf/ ODoefY\½kyftavmif;udk
ausmif;om;jynfolrsm; aqmufvkyfxm;aom tkwf*lwGifyif jr§KyfESH&ef
awmif;qdk aMuG;aMumfoHrsm; tquftjywf us,favmifonfxuf
us,favmifvmonf/ vltkyfBuD;rS ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;\
qHk;jzwfcsufudk toifhtaetxm;ESifh apmifhaeMuonf/ wpHkw&m
qHk;jzwfcsufray;Edkifygu ausmif;om;rsm;u tkwf*lwGif;odkY r&ru
xnfhoGif;oN*ØKMurnfh taetxm;txd jzpfvmonf/
aemufqHk;wGif ausmifom;udk,fpm;vS,frsm;u OD;oefY\
½kyfuvyfudk ausmifom;jynfolrsm; acR;jzifhwnfaqmufxm;aom tkwf*l
üom xm0&oN*ØKrnf[k aMunmvdkufawmhonf/ xdktcgrS vlxkBuD;u
auseyfvufcH oGm;Muonf/ aMunmcsufNyD;qHk;onfESifh ausmif;om;rsm;rS
OD;oefY\ ½kyftavmif;udk ycHk;ajymif; o,faqmifNyD; tkwf*lwGif;
xnfhoGif;oN*ØKí toifhapmifhaeonfh yef;&Hq&mrS tkwf*ludk xm0&
ydwfvdkufavonf/

14
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

]]atmifNyD}} ]]atmifNyD}} ]]atmifNyD}} [l aom ausmif;om;


vlxkBuD;\ aMuG;aMumfoHrsm;u wuo0if;uGJxGufvkrwwf rdk;odkYwdkif
atmif jrnf[def;oGm;awmhonf/
oHCmawmfrsm;u y&dwfw&m;awmfudk csD;jr§ifhay;NyD;? taocH
ausmif;om;wyfzGYJu ukvor*¾ tvHawmfudk udkifaqmifum tkwf*ludk
vuf,m&pf oHk;ywfywf tav;jyKum ukvor*¾ tvHawmftm; OD;oefY\
tkwf*lxufü *kPfoa&&SdpGm vTrf;NcHKay;vdkufMuonf/
'DZifbm (8)&uf nwGif jrefrmhtoHa&'D,dkrS owif;aMunm
&mwGif ausmif;om;rsm;u OD;oefYpsmyewGif OD;oefYrdom;pk\ qE´udk
qefYusifí ausmif;om;rsm; wnfaqmufxm;aom tkwf*lwGif twif;
t"r® oN*ØKMuaMumif;? pmMunfhwdkuf taqmuftOD; aqmufvkyf&ef
twGufxm;aom aqmufvkyfa&; ypönf;rsm;udk tvGJoHk;jyKNyD; tkwf*l
wnfaqmufcJhonfhtwGuf jynfolydkifypönf; tvGJoHk;pm;rI? zsufqD;rIjzifh
ta&;,lay;yg&ef &efukefwdkif;aqmufvkyfa&;rS wdkifMum;vmonf[k
aMunmcJhonf/
ausmif;om;rsm;uvnf; Nidrf;csrf;a&;*lAdrmefBuD;udk qufvuf
wnfaqmufcJhonf/ taocHausmif;om;wyfzGJYu aeYnrjywf *lAdrmef
BuD;udk vHkNcHKa&;wm0ef,lxm;onf/ ausmif;om;rsm;tcsif;csif; ydkNyD;
pnf;vHk;nDnGwfvmMuNyD; tpdk;&\ axmufvSrf;rsm;udkvnf; &SmazGpdppfí
&dkufESuf qHk;rvdkuf&onfvnf; &SdcJhonf/
1974 ckESpf 'DZifbm (10) &ufaeY noef;acgifavmufwGif
ppfwyfrS ausmif;om;rsm;udk ESdrfESif;awmhr,f[k owif;&onf/
udkapmvSaiG ESifh tD;pD tzGJY0ifrsm; ta&;BuD;pm&Gufpmwrf;rsm;udk
rD;½dIYzsufqD;vdkufMuonf/ aumufcH&&Sdaom tvIaiGrsm;udk vHkNcHK&m

15
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

wpfae&mwGif zGufvdkufNyD; odoifhodxdkufolrsm;udk ae&majymxm;


vdkufonf/
'DZifbm (11) &uf eHeuf (2) em&D .... ausmifom;BuD; tcsdKY
vIyfvIyf&Sm;&Sm; ajy;vTm;aeMuNyD/ Nidrf;csrf;a&; *lAdrmefBuD; wnf&Sd&m
rSmawmh ausmif;om;rsm;u Edk;Mum;wufMuGvsuf &Sdaeao;onf/
usefwuúodkvfausmif;0if;BuD; wpfckvHk;uawmh tEÅ&m,f taiGYtoufudk
enf;enf;rS r&onfhtvm; tdyfarmusaeMuonf/ eHeuf (3) em&D tcsdef..
]]0kef;}} qdkaomtoHBuD;u wuúodkvf0if; wpfckvHk; odrfhodrfh
wkefoGm;cJhonf/ taqmifa&SYuae ausmif;0if;0 udkvSrf;Munfhvdkufawmh
ausmif;0if;wHcg;BuD;udk u&def;um;eJY qGJjzKwfaeonfudk awGYvdkuf&onf/
&Jrsm;ESifh vHkxdef;rsm; wuúodkvf0if;twGif;odkY tvHk;t&if;ESifh 0ifa&muf
vmonf/ ausmif;0if;tjyifbufwGifvnf; oHcsyfumum;rsm;? ppfum;rsm;
u 0dkif;&Hxm;onf/ wuúodkvf "r®m½HkbufrS tajrmufrsm;udkvnf; toifh
taetxm;ESifh csdefxm;Muonf/ bGJESif;obifcef;rESifh ausmif;0if;
wpfckvHk;udk qvdkufrD;armif;rsm;atmufrSm aeYvnfcif;tvm; xdefvif;
apvdkufonf/
ppfom;rsm;uyg oHcarmufwajymifajymif? vSHpGyfw0if;0if;ESifh
nmoHay;um ajy;0ifvmMuNyD; [dkrS'D ajy;vTm;aeaom vltkyfBuD;udk
0if½dkufNyD; tpdwfpdwftrTmrTmjzpfatmif pwifNzdKcGJawmhonf/ rsuf&nf,dk
AHk;rsm;ypfcGJNyD; rD;usnfrD;yef;rsm;vnf; azmufMuonf/ wuúodkvf
0if;wpfckvHk;rSm aoewfoHrsm;? nmoHay; &dkufESdufoHrsm;? emusifpGm
atmf[pfoHrsm;? w0kef;0kef;aygufuGJoHrsm;ESifh i&JyGufonfh tvm;jzpfcJh
&onf/
zrf;qD;rdaom ausmif;om;rsm;udk t"dywdvrf;wpfavQmuf acgif;
ay:vufwifum yHkpHxdkif wef;pDxdkifcdkif;xm;Muonf/ acgif;ay:wif
xm;aom vufudkjzKwfcsrdygaomaMumifh ]][dkaumif.. rif;acgif;ay:wif

16
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

cdkif;xm;wJhvufudk b,fyaxG; trdefY&vdkYjzKwfwmvJ}} [k ppfom;


wpfa,mufu atmfa[mufvdkufaomtcg &JESpfa,mufu ajy;uef
vdkufonfrSm pdkif;odkufeef;qdkaom ausmif;om;rSm 'vdrfhaumufauG;
vGifhxGufoGm;onf/ udkapmxGef;qdkaom ausmif;om;rSmvnf; rsufrSef
r&SdawmhyJ rsufvHk;rS aoG;rsm;pD;usvsuf&Sdonf/
zrf;qD;rdaom ausmif;om;rsm;udk twif;t"r® ppfum;ay:
wufcdkif;um? um;ay:wif tm;vHk;udk ykqpf'l;wkyf? acgif;ay:vufwif?
acgif;iHkU? vIyfr&atmif nyfodyfxdkifcdkif;xm;onf/ um;ay:rS zrf;qD;cH
ausmif;om;rsm;udk ppfom; 4 a,mufrS um;aemufydkif;wGif aoewf
rsm;jzifh csdefxm;umvdkufyg&if; tif;pdeftusOf;axmifodkY nwGif;csif;
ydkYaqmifapcJhonf/ tif;pdefaxmifwGif ae&mrqHhawmhí ukefoG,fa&;
*dka'gifrsm;odkYydkYaqmifNyD; csKyfaESmifxm;apcJhonf/ eHeuf (8) em&Dxdk;onf
txd ausmif;om;rsm;udk zrf;qD; ydkYaqmifqJjzpfonf/
xdktcsdefwGif ajrwl;pufrsm;? ajraumfpufrsm;? armfawmfum;rsm;
ausmif;0if;wGif;odkY 0ifa&mufvmNyD;? OD;oefY\ tkwf*ludk NzdKcsvdkufonf/
½kyftavmif;udk jyefazmfum tacgif;BuD;tm; tvHk;vdkufxdk;aumf qGJxkwf
vdkufonf/ Ak'¨bmom"avhxHk;pHudk rodusdK;uRHjyKum ½kyftavmif;udk
um;ay:wifí a&Twd*Hkbk&m;ajc&if; uefawmfrifyef;NcHab;&Sd tbdk;ocif
udk,fawmfrdIif;\ tkwf*lab;wGif nwGif;csif; ajymif;a½TYjr§KyfESHvdkuf
Muawmhonf/
ÄÄÄÄÄ
acwftqufquf rw&m;zdESdyf &ufpufcH&jcif;rsm;rS vGwfajrmuf
EdkifMuygap/ ordkif;jzpf&yfrSefudk odEdkifMuap&efom &nf&G,fygonf/
" ysKdysKdar

17
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

uRefawmfwkdUu tJ'Dwkef;u awmrSmyJ½Sdaeao;wmqkdawmh olrsm;


awGajymwmyJMum;zl;wmyg/ 0DuDxJu awGUvkdUwifay;vkdufygw,f/
" abmhusef

U Thant died of lung cancer


in New York on November 25,
1974. By this time Burma was
ruled by a military junta which
refused him any honours. The then
Burmese President Ne Win was
envious of U Thant's international
stature and the respect that was
accorded him by the Burmese
populace. Ne Win also resented U
Thant's close links with the
democratic government of U Nu
which Ne Win had overthrown in a
coup d'etat on March 2, 1962. Ne Win ordered that U Thant
be buried without any official involvement or ceremony.
From the United Nations headquarters in New York, U
Thant's body was flown back to Rangoon but no guard of
honour or high ranking officials were on hand at the airport
when the coffin arrived.
On the day of U Thant's funeral on December 5, 1974,
tens of thousands of people lined the streets of Rangoon to
pay their last respects to their distinguished countryman
whose coffin was displayed at Rangoon's Kyaikasan race
course for a few hours before the scheduled burial.
The coffin of U Thant was then snatched by a group of
students just before it was scheduled to leave for burial in an
ordinary Rangoon cemetery. The student demonstrators
buried U Thant on the former grounds of the Rangoon
University Students Union (RUSU), which Ne Win had
dynamited and destroyed on July 8, 1962.

18
1974 ckESpf OD;oefYpsmye ta&;awmfyHk 

During the period of December 5 through December


11, 1974, the student demonstrators also built a temporary
mausoleum for U Thant on the grounds of the RUSU and
gave anti-government speeches. In the early morning hours
of December 11, 1974, government troops stormed the
campus, killed some of the students guarding the make-shift
mausoleum, removed U Thant's coffin, and reburied it at the
foot of the Shwedagon Pagoda, where it has continued to lie.
Upon hearing of the storming of the Rangoon
University campus and the forcible removal of U Thant's
coffin, many people rioted in the streets of Rangoon. Martial
law was declared in Rangoon and the surrounding
metropolitan areas. What has come to be known as the U
Thant crisis — the student-led protests over the shabby
treatment by the Ne Win government of U Thant — was
crushed by the Burmese government.
In 1978, U Thant's memoirs View from the UN was
posthumously published, initially by the American publishing
house Doubleday.
Belmont Island, in New York City waters across from
United Nations headquarters, has been unofficially renamed
U Thant Island and dedicated to the late Secretary-General's
legacy.

______________________________________

19

You might also like