Ηλεκτρονικές εκδόσεις νεοελληνικών κειμένων και

διαδίκτυο: Προϋποθέσεις και πρακτικές

Νότης Τουφεξής • nt262@cam.ac.uk
1ο Παγκόσμιο Συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών, Αθήνα, Μέγαρο Μουσικής
O νεοελληνιστής ως δημιουργός
και διαχειριστής ηλεκτρονικού περιεχομένου
• Δημιουργεί η χρήση των υπολογιστών ασυνέχεια στην υφιστάμενη παράδοση της έρευνας και
διδασκαλίας;

• Μπορεί η ψηφιακή τεχνολογία να δώσει απαντήσεις σε παλιά ερωτήματα ή να μας βοηθήσει να

διατυπώσουμε νέα;

• Με δεδομένη την λεγόμενη «ψηφιακή επανάσταση» ή «ψηφιακή κουλτούρα», οφείλουν οι

νεοελληνικές σπουδές να αναπτύξουν υποδομές για να υποδεχθούν «φυσικούς χρήστες» του
διαδικτύου και των υπολογιστών στα επόμενα χρόνια;

• Ποιο ρόλο παίζει το διαδίκτυο ως ο κατεξοχήν εκφραστής αυτής της «ψηφιακής κουλτούρας»;
Ψηφιακές βιβλιοθήκες
Ηλεκτρονικά λεξικά
Ανθολογήσεις κειμένων και
αναγνώσεων
 Ηλεκτρονικές εκδόσεις

Ψηφιοποιημένες εκδοχές
Εξ αρχής ψηφιακά προϊόντα
«παραδοσιακών εκδόσεων»

Ψηφιοποιημένη εικόνα Ηλεκτρονικό πλήρες

Λογοτεχνία Έργα αναφοράς
κείμενο
 Νεοελληνικά κείμενα

Εκδόσεις λογοτεχνικών
κειμένων Επιστημονικά κείμενα
Τι αλλάζει με την χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας;
 Εκδόσεις λογοτεχνικών
κειμένων

Διπλωματικές Δημοσιεύσεις -
εκδόσεις εκδόσεις κειμένων Μετάφραση
χειρογράφων
ή άλλου υλικού

Φωτογραφίες Επανεκδόσεις
Η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει στους εκδότες και
αναγνώστες να αξιοποιήσουν όλες τις μεθόδους έκδοσης
σε ένα ενιαίο περιβάλλον
Διπλωματικές Δημοσιεύσεις -
εκδόσεις εκδόσεις κειμένων Μετάφραση
χειρογράφων
ή άλλου υλικού

Φωτογραφίες Επανεκδόσεις
Η ψηφιακή τεχνολογία παρέχει δυνατότητες παρουσίασης
που διευκολύνουν την ανάλυση και ερμηνεία της εξέλιξης
ενός λογοτεχνικού έργου
• Ηλεκτρονική έκδοση και δυναμική σύγκριση και παρουσίαση διαδοχικών εκδόσεων ενός έργου

• Διαφανής απεικόνιση της τελικής πρόθεσης του συγγραφέα, της πρόσληψης ενός έργου σε
διαφορετικές εποχές, των επεμβάσεων εκδοτών και τυπογράφων

• Παράδειγμα κειμένου που προσφέρεται για τέτοιου είδους έκδοση: Η Ιστορία ενός αιχμαλώτου
του Σ. Δούκα
“Romantic circles” www.rc.umd.edu
Η ψηφιακή τεχνολογία δημιουργεί υβριδικά προϊόντα με
συνδυασμό διαφορετικών δεδομένων

• Η τεχνολογία του υπερκειμένου επιτρέπει την διασύνδεση υλικού σε ψηφιακή μορφή

• Είναι δυνατή η δημιουργία νέων βοηθημάτων ή έργων αναφοράς που υφίστανται αποκλειστικά
σε ψηφιακή μορφή
Του δίσκου τα γυρίσματα. Ο
Nτ. Φιλιππίδη, D. Holton, J. Dawson
Ερωτόκριτος σε CD-ROM
Συμφραστικός πίνακας λέξεων
Προϋποθέσεις

• Εγκυρότητα περιεχομένου και τήρηση όλων των καθιερωμένων μεθοδολογικών πρακτικών στις
ψηφιακές εκδοχές των κειμένων

• Χρήση καθιερωμένων τεχνολογικών προτύπων και τήρηση κανόνων «άριστης πρακτικής» (best
practice)

• Διατύπωση σαφών στόχων για τα ψηφιακά προϊόντα από τους δημιουργούς του περιεχομένου
και όχι από τους τεχνικούς της ηλεκτρονικής παραγωγής

• Διάθεση των ψηφιακών προϊόντων με τρόπους που επιτρέπουν και ενθαρρύνουν την
δημιουργία νέων ψηφιακών εφαρμογών
Ο νεοελληνιστής και οι ψηφιακές τεχνολογίες

1. Εξοικείωση

2. Ενημέρωση

3. Πειραματισμός

4. Δικτύωση

5. Εξειδίκευση

6. Ανοιχτή πρόσβαση
Αξιοποίηση των δυνατοτήτων του συμμετοχικού Web 2.0

www.early-modern-greek.org
Ανοιχτά ερωτήματα

• Η μακροβιότητα των ηλεκτρονικών δεδομένων

• Η διαφύλαξη πνευματικών δικαιωμάτων ή, ορθότερα, η επαναδιατύπωση της έννοιας

«πνευματικό δικαίωμα» στην ψηφιακή εποχή

• Η αξιολόγηση ψηφιακών εφαρμογών σε ακαδημαϊκά συμφραζόμενα και η ένταξή τους στην

υπάρχουσα βιβλιογραφία

• Η εκπροσώπηση μικρότερων γλωσσών και αντικειμένων στο παγκοσμιοποιημένο διαδίκτυο