KONU:YÜZEY GERİLİMİ ÖLÇÜMÜ

HAZIRLAYAN:Y.EMRE DEMİREL
Bir sıvının yüzey gerilimi çeşitli metodlarla ölçülebilir. Bu
metodlardan en yaygın olarak kullanılanları; kapiler yükselme
ve damla ağırlığı yöntemleridir.

Yüzey

gerilimi

KAPİLER DAMLA
YÜKSELME AĞIRLIĞI
METODU METODU
Kılcal içindeki sıvının yükselmesi toplam
yüzey alanını azaltır ve serbest enerji
minumum bir değere düştüğünde dengeye
ulaşılır. Sıvının daha fazla yükselmesi
durumundaysa yükselmeyle yüzey
alanındaki azalma ile kazanılandan daha
fazla serbest enerji sıvının kolondan
yükselmesiyle kaybedilir.
Sıvının dl kadar yükselmesiyle yüzey alanındaki azalma 2p rdl olurken
buna karşı gelen yüzey enerjisindeki azalma ;
dGy= g dA= g 2p rdl
olacaktır. I yüksekliğinde r yoğunluğundaki sıvının bir miktar yükselmesiyle
p r2 dl lik bir hacim artışı meydana gelir ki böylece serbest enerjideki
değişim
dGa= p r2r ldl
olur.

TIKLA
İki serbest enerji değişimi biribirine eşit olduğunda yükselme durur.
Bu denge anında hesaplanan yüzey gerilimi;
dGy= dGa
g 2p rdl=p r2r ldl

yazılabilir. Eşitliğin sağında yer alan değişkenler

ölçülebileceğinden g değerinin büyüklüğü belirlenebilir. Bu eşitlik
sıvının tamamıyla camı ıslattığı kabul edilerek çıkartılmıştır. Camı
tamamen ıslatmayan sıvılar için ise cam sıvı arasındaki q açısına
bağlı olarak farklı bazı yaklaşımların kullanılmasıyla benzer bir
ifade çıkarılabilir.
Bu yöntemde yüzey gerilimini belirlemek için aşağıdaki şekilde
gösterilen Traube Stalagmometresi kullanılır.

Traube
Stalagmometresi

Bu metoda göre kılcal bir borudan düşen damlanın ağırlığı mg ,

tam düşme anında borunun çevresindeki sıvının yüzey gerilim
kuvvetine eşit olacaktır.
BİTTİ