Samenvatting The Globalization of

World Politics.

Gemaakt door:

Midas van Dijk: Hoofdstuk 1 t/m 4

Floris Grijzenhout: Hoofdstuk 5 en 7
Lucienne Bax: Hoofdstuk 6
Thijs van Rijn: Hoofdstuk 8 t/m 10
Danny Turk: Hoofdstuk 12 t/m 14
Ralf de Haan: Hoofdstuk 17, 18, 21
Erwin Barendregt: Reader artikelen 8 en 14
september
Bart van Welzenis: Reader artikelen 15 en 22
september
Roy Botbijl: Reader artikelen 28 en 29
september
Skander Mabrouk Reader artikelen 05 en 06 oktober
Introduction

The attack on the world trade center on 11 september 2001 is a clear example of
globalization because:
1. The event was observed all over the world.
2. The world trade center was not attacked by a state but by a transnational
group claiming to be based in over 50 countries.
3. The attackers used technologies of the globalized world.
4. Over the entire world response was intense.
5. The world trade center was a symbol of the global economy.
6. Individuals of many nationalities were killed
7. The motive for the attacks was related to other parts of the world.

The aim of this book is:

• ‘To offer an overview of world politics in an era of globalization..
• To summarize the main theoretical approaches available to explain
contemporary world politics.
• To provide the material necessary to answer the question of whether
globalization marks a fundamental transformation in world politics.’

International politics means politics between nation-states.

International relations also includes other forms of relation between nation-
states.
World politics also includes relations between other actors, such as cities and
NGO’s.

‘A theory is a kind of simplifying device that allows you to decide wich facts
matter and wich do not.’

‘By globalization we simply mean the process of increasing interconnectedness

between societies such that events in one part of the world more and more have
effect on peoples and societies far away.’

Globalization takes place in three fields, the political sovial and economic.

Before the development of the theory of globalization other writers have written
about concepts similar to globalization.

1. The theory of modernization. Industrialization causes new contacts

between societies and brings about changes in all three fields. The state
changes; her responsibility widens but her control weakens. Duet o this
power becomes less usable and negotiation becomes more important. The
role of the state becomes disputable.
2. Economic growth. This theory holds that all states have to go trough the
same development of their economies. The comparison with globalization
theory is that all economies flow into the same direction.
3. Liberal theories. Including economic interdependence, transnational actors
and the resulting cobweb model of world politics. This was mostly applied
to the developed world.
4. The global village. According to the author McLuhan the advances in
electronic communication were so rapid that in the future distant events
could be observed in real time. This would compress time and space so
that everything will lose its old identity.
5. World society. The old state system is becoming outmoded because of the
increasing international significance of non-state actors.
6. World Order Models Project (WOMP). Womp was an organization trying to
find an alternative for the inter-state system to eliminate war. >
supranational government.
7. International society. States have developed a set of norms and
understandings with eachother. This means that there is not just an
international system, but an international society.
8. The end of history. According to Francis Fukuyama no system will be able
to stand a chance against liberal democracy. Because no system is better
at delivering economic goods.
9. Liberal peace theory. Liberal democracies do not fight with other liberal
democracies. The people will not allow this of their leaders.

Is globalization an important new phase/development?

Arguments for:
1. The world economy is so interdependent that states can no longer control
their economies.
2. Communication has been fundamentally revolutionized.
3. There is more than ever a global culture.
4. The world is becoming more homogeneous.
5. Our concepts of time and space have changed drastically duet o modern
forms of communication.
6. More and more power is being transferred to international actors.
7. A cosmopolitan culture is developing.
8. People are realizing that the main risks are global and can’t be dealt with
by states alone.

Arguments against:
1. Globalization is just the latest form of capitalism. It is not so unique and
can be reversed by states, although this is made hard by the concept of
irreversible globalization. The authors, Hirst and Thompson, support this
with 5 conclusions;
A. The present internationalized economy is not unique in history.
B. There are few transnational companies. Companies stay national while
trading internationally.
C. Direct investment is concentrated in the developed world. There is no shift
of capital to the developing countries.
D. The world economy is not global, it is concentrated between the three
blocs of North America, Europe and Japan.
E. Coordinating their policies, the three blocs could control the world
economy.
2. Globalization only applies to the developed world.
3. Globalization is the latest stage of Western imperialism. Only the Western
values are being globalized.
4. Globalization is exploitative because it only advantages the rich
economies, making it easier for them to exploit weaker nations.
5. Globalization does not only have good effects. It has benefited organized
crime and terrorism for example.
6. The transnational actors, while becoming more and more important,
cannot be responsible to individual states. These actors are not
democratically controlled.
7. If globalization is the triumph of western (free market) values, then how is
the success of states who reject these values (China, Singapore et cetera)
explainable using the globalization model?

Some questions to keep in mind:

- Is globalization a new phenomenon in world politics?
- Which of the four theories best explains globalization?
- Is globalization a positive or a negative development?
- Is globalization just the latest stage of capitalism?
- Does globalization make the state obsolete?
- Does globalization make the world more or less democratic?
- Is globalization Western imperialism in a new guise?
- Does globalization make war more or less likely?
- In what ways is war a globalizing force in itself?

Not all people in the world see globalization as a progressive force in world
politics. For example; the people who orchestrated and executed the attacks on
the world trade center rejected globalization as a westernization project.
Globalization has a different meaning depending on your place in the world.

Hoofdstuk 2: The evolution of international society

Introduction: the idea of international society

There are many different ways in which the structure and pattern of international
relations could hypothetically be described. At the one extreme a war of all
against all. The other extreme: a world where political communities have no more
independence then for example a US state. In history there where many systems
between these extremes; for example empires and systems based on
sovereignty.

Loosely used the term international society can mean any of these systems
which are governed by some common rules and practices. The term is applied
more narrowly to a theoretical system derived from a certain period in history.

Historically the international society is the European state system, based on

sovereignty and non-intervention. All members of the society shared a set of
values; the ‘standard of civilization’. These nations adhered to the important two
principles and international law. Outside of the international society, communities
were deemed ‘uncivilized’. The principles did not apply to those societies.

Based upon this system a theory was formed known as the international society
approach or the English school. This school uses ideas of founding figures of
international law (especially Grotius). The most systematic and comprehensive
presentation of those ideas comes from Hedley Bull. He writes that;
- States exist in a condition of international anarchy.
- Order in world politics can only be derived from an international
society.
- International societies have a common culture. Encompassing
(elements of) morality, religion, art and language.
- This common ground improves communication and mutual
understanding needed for common rules and institutions.

Although the theory is based on European history it is applicable to many political

systems between multiple political communities.
Ancient worlds
- No early international society resembles the European system because of
their lesser emphasis on sovereign equality.
- In the middle ages supranational religious authority existed, there were
also a lot of transnational and subnational entities.
- But the term ’international society’ may be used because interaction was
not always violent. Moreover it was governed by shared rules and values.
- More complex religious systems allowed treaties to be signed under
sanctions of divine retribution against oath breakers.
- Treaties concerned matters such as:
- Borders
- Trade
- Grazing rights
- Inter-marriage
- Extradition
- Rights and duties of foreigners.
- From 700 b.c. to about 100 b.c. there were three societies; India, China
and Greece, which although separate politically shared a cultural indentity.
- Before Rome became almighty it developed the ius gentium (law of
nations).

The Christian and Islamic orders

- The Byzantine empire (395-1453) made up for its military weakness by
having the most organized and well-trained corps diplomatique up to that
point.
- In the west the pope had a supranational authority which enforced their
law trough fines, public penance or excommunication. These laws
consisted of bans on trade with unbelievers, protection for diplomats and
rules about ‘just war’.
- After the death of Mohammed in 632 the Muslims rapidly expanded across
the Middle East. Their ideal of the ‘Umma’ or universal society of believers
was violated by the great schism of sunni and shia Muslims. Also local
leaders wanted more independence, bringing the caliphate to an end.
- The Muslims adopted the doctrine of the two abodes, that of war and that
of Islam, permanently at war with each other. This Jihad was put to an end
when the Muslim power declined and peaceful coexistence with the
unbelievers was inevitable.
- From 1299 to 1922 the Muslim world was lead by the Ottoman empire. The
ottoman empire allowed some Christian rulers to set up trading posts in
the empire. In 1553 they even declared war on the Hapsburg empire as an
ally of France.

The emergence of modern international society

Conditions for establishing international society;
1. Diplomatic immunity
2. Rules could not be binding upon states without their consent
3. A balance of power
Further factors;
• Absolute monarchical power
• Struggles among the royal houses and the Ottoman threat forced
actors to refine their tools of statecraft
• Centralized and efficient military power
• A professional diplomatic service
 • An ability to manipulate the balance of power
• Juridification of treaties

Key developments from the end of the fifteenth century

1. The larger states were increasingly dominating the smaller states
2. The reformation eroded the popes claim to supreme authority
3. The discovery of the new world in 1492 and the discovery of the sea
route to India in 1498 > emphasis on territories

Two parallel developments;

1. 450 years of bids at hegemony
2. The ascent of international law

The peace of Westphalia in 1648 ended the thirty years war and became the
foundation of the international society. The German states were allowed to make
their own foreign policy and to enjoy ‘exact and reciprocal equality’. The states
took over the responsibility from the pope to confer legitimacy on rulers and
states and insisted religious tolerance.

The treaty of Utrecht in 1713 ended the war of the Spanish succession (1701-14).
Also ‘a just equilibrium of power’ was declared to be ‘the best and most solid
basis of mutual friendship and durable harmony’.

Two revolutions greatly influenced the international societies. The USA became a
mayor power in the 20th century. The French revolutionaries insisted that states
were sovereign, not rulers. This gave rise to the idea of ‘national self
determination’ which would dominate the 19th and 20th centuries.
The second effect of 1789 was that the great states excluded the small from the
international society and formed the ‘concert of Europe’ which would survive
until world war I.

The concert of Europe;

• Austria and Russia wanted the right to prevent revolutions, Britain
was against. Still move to a hierarchical system.
• In 1815 the map of Europe was redrawn to ensure a balance of
power.
• Conferences
• International organizations for mail, telegraphy and sanitation.
• Draft of ‘a procedure of international legitimation of [territorial]
change’
• Attempts to guaranty various treaties:
• Defining status of countries
• Laying down rules in technical, economic and humanitarian (slavery
and treatment of wounded in war) issues.
• Legitimizing European domination of Asia and Africa

First World War; concert of Europe > League of nations (1919)

New powers Japan and USA

Small states less willing to be controlled by mayor powers
National liberation movements in European empires

- European international society > World international society

- Balance of power > collective security
1930’s

- USA did not join and followed policy of non-intervention

- Italy, Germany, Japan and Russia inclined to expand
- Britain and France commited to status quo

The globalization of international society

- American refusal to become a member of the league of nations was the
main cause of its weakness.
- Therefore the Americans tried to strengthen its successor, the UN.
- This attempt failed because of the disagreement between the two principal
members; the USA and USSR.
- The cold war obstructed the UN but managed to create a balance of power.
- New, decolonized, states all opted for the system of international society,
alternatives were promoted but this wasn’t successful.
- The fall of the USSR completed the globalization of international society.
The USSR promoted sovereignty but also called upon communists outside
of Russia.

Conclusion: problems of global international society

- Since the cold war, for the first time in history, sovereign equality is the
central norm for the entire world.
- However this ‘global covenant’ raises questions when confronted with
globalization:
- Globalization dissolves traditional identities and forms new ‘virtual
communities’. According to some a new global civil society is replacing the
rights of states with that of individuals.
- Especially in Africa some states are collapsed, failed or fragmenting. Non-
interventionism prevents states from addressing security issues within
other states.
- American military power is greater then that of the next ten most powerful
states combined. Since 9/11 America shows willingness to use its power,
unilaterally if necessary.
- The members of the European society shared certain values. The members
of the global covenant sometimes have opposing values.
- Non-interventionism bars the rich countries from addressing poverty in the
poor countries.
- Non-interventionism makes it impossible to enforce environmental
protection.

Three scenarios
1. Clash of civilizations; the forming of multiple international societies
2. The imposition of Western values on non-western states and peoples
3. The development of global institutionalized political processes by which
norms and rules can be negotiated on the basis of dialogue and consent
rather then power

Hoofdstuk 3: International History 1900-1990

Introduction
Important developments
• The transition from European crises to modern, industrialized total
war.
 • The end of imperialism
• The cold war

Modern total war

In the book ‘Germany’s aims in the first World War’ (Fritz Fischer, 1967) it is
argued that German aggression caused the great war.

Two rising powers Japan (1914) and the USA (1917) joined the allies in the great
war.

1938; treaty of Munich divides Czechoslovakia

1942; Start of the Endlösung.

The rise and fall of Japan

1868: Japan stops its isolationist policies and starts modernizing its industry and
military.
1931: Japanese aggression against Manchuria (showed the weakness of the
league of nations)
1937: Japanese invasion on China
1941: Surprise attack on pearl harbor following US economic sanctions
1945: Surrender after atomic bombs on Hiroshima and Nagasaki

The book ‘atomic diplomacy’ (Gar Alperovitz, 1965) argues that the atomic
bombs were meant to coerce the USSR.

End of Empire
After WWII the UN charter and imperialism were found incompatible. This was
just one of the factors which caused and shaped decolonization.

Britain
1947-1980: 49 Territories granted independence
1947: Withdrawal from India and Pakistan
1950’s-60’s: End of empire in Africa, armed conflicts in Kenya (1952-6) and
Malaya (1948-60)
1948+: Apartheid in South-Africa. South-Africa mingles in Namibia, Angola and
Mozambique.

France
France was occupied in WWII and tried to retain prestige by holding on to
colonies.
1946-54: Failed attempt to hold Indochina, defeat by the Viet Minh
Under De Gaulle France withdrew from Africa
1954-1962; French colonists refuse to leave Algeria. The ensuing war costs
45.000 lives and brings France close to civil war.

Vietnam war
1968: Tet-offensive
1973; American withdrawal
1975: Defeat of South-Vietnam

Cold war
March 1947: US aid to Greece and Turkey ( part of the Truman
doctrine/containment)
June 1947: Marshall plan
1948: Establishment of Israel aided by USA and USSR.
June 1948- may ‘49 : siege of Berlin, circumvented by airbridge
April 1949: NATO
1949: Victory of Chinese communists
1950’s: USSR starts to support Arab nationalism
1950; Three year Korean war; Americans built up forces in Europe
1952: Britain gets the bomb
1953: Dead of Stalin, Khrushchev’s modernization attempt unleashes reformist
forces in Eastern Europe.
1954: Re-armament BRD
1955: Warsaw pact
1956: Israeli relationship with the British and French culminates in secret
agreement to attack Egypt
1956: Russian army crushes uprising in Budapest
1960’s: 7.000 Nuclear weapons in Western Europe
1960: France gets the bomb
1961: Berlin crisis
1962: Cuba crisis
1964: China gets the bomb
1968: Non-Proliferation Treaty
1969: minor border war between USSR and PRC; détente between US and USSR
(started by Ostpolitik); rapprochement between PRC and US.
1973: Yom Kippur war
1975: Soviet support of rebels in Ethiopia
1978: Soviet involvement in Angola.
Fear of growing Soviet power; superior conventional forces, nuclear advantage
trough SALT and third world meddling.
1979: Iranian revolt.
December: Nato agrees to the placement of missiles in Europe if imbalance is not
adjusted, USSR invades Afghanistan
1980’s: Successive ineffective, ageing leaders in the USSR; Brezhnev, Andropov
and Chernenko
1980: Ronald Reagan is elected president; disinterest in arms control; start of SDI
1983: American intervention in Grenada; failed intervention in Lebanon; Soviet
air defenses shoot a South-Korean civil airliner; operation Able Archer
1985: Gorbachev becomes president; Openness and restructuring cause the end
of the Brezhnev doctrine > ‘Sinatra’ doctrine
1986: American intervention in Libya; USA found guilty of war crimes concerning
Nicaraguan ports
1987: Intermediate Nuclear Forces, INF treaty. Banning intermediate range
missiles.
1990: Nuclear technology had spread to Israel, India, Pakistan and apartheid
South Africa; Paris agreement limiting conventional forces in Europe.

From the cold war to the war of terror

The end of the cold war

The cold war:
• Divided the world for over forty years
• Threatened humanity with instant destruction
• Led to the death of at least 25 million people

It remained cold because:

• In private the great powers understood each others safety concerns.
• Therefore there were informal rules
• The need of preventing a nuclear war

1989 Divided scholars over two issues:

• The (im)predictability in IR
• The cause of 1989

Mapping the post-cold war era

After the cold war the USA changed from superpower to hyperpower. This was
confirmed by the economic crisis in Japan and the failure of Europe in former
Yugoslavia.

Although the dragon (USSR) may have been slain, there are still many vipers and
snakes in the grass:
• Rogue states; Iran, Iraq, North-Korea, Liby, Cuba
• Nuclear proliferation (India><Pakistan for instance)
• Islamic terrorism (spreading from Afghanistan
 1993: near destruction WTC
 1998: bombing of US embassies in Kenya and Tanzania
 2000: attack on USS Cole

1993: Somalia debacle causes ‘syndrom’ paralyzing US interventionism.

1990-9: war in Yugoslavia

How would Europe develop?

France: Own security arrangements
Central-Europe: stay tied to USA

Federalism> <Sovereignty
Dirigistes> <Free marketers

1998: European Security and Defence Policy

2003: European Security Strategy ESS

Issues for Europe

• Turkish membership?
• 13 Million Muslim citizens
• Competition from China

Russia
1990’s: speedy adoption of western free market and privatization brings Russia in
deep recession
Yeltsin appears to be selling out to the west

Vladimir Putin
• Authoritarianism and nationalism
• Interests of the west and Russia may conflict
• Economy back under state control
• Interdependency with Europe (Russian oil and gas vis-à-vis European
products)

Problems:
• Encirclement by Baltic republics, Ukraine and Georgia
• Allies run repressive and instable regimes
• Chechnya insurgence threatening stability

East Asia
• Japan did not forge a serious reconciliation with its neighbours
• The cold war did not change much:
• Communist regimes in China, North Korea and Vietnam
• Territorial disputes between:
• Russia and Japan (unimportant)
• China and Taiwan (potentially dangerous)
• But war is unlikely because:
• The spectacular economic growth of the region
• The Asian states trade regionally and have even formed a trade
organization (ASEAN, 1967)
• Japan’s peaceful and non-nuclear foreign policy. Using aid and investments
to buy soft power with old enemies
• China
• Realists view China as a threat to global stability
• China has followed a peaceful policy in the past years, trying to prove that
they only want ‘peaceful rise’
• China cooperates with the US

The third world

• After the cold war the former super powers stopped backing third world
allies, sometimes with disastrous consequences.
• Criticasters of globalization think poverty can only be overcome by less or
more regulated globalization. Proponents dismiss this as unrealistic.
• China and India have benefitted greatly from globalization. Sub-Saharan
Africa has not.
• Poverty and inequality breed instability
• The west must intervene or face large flows of refugees
• The extreme inequality has caused resentment against the west

The war on terror

• 9/11 was executed for the sake of old ideals but using modern means
• By some terrorism was seen as a pretext for American imperialism
• The Bush administration saw the inactivity of the 90’s as one of the causes
of 9/11
• America went to war with Iraq because:
• They thought they could easily win
• Their intelligence was wrong
• They believed building a new regime would be as easy as disposing of the
old one

Hoofdstuk 5: Realism
Realisme is sinds het ontstaan van de theoriëen altijd de belangrijkste theorie
geweest op de Academie. Buiten de academie kent het realisme een veel grotere
historie, want de theorieen van het Realisme zijn al terug te vinden in het werk
van Thucydides, Machiavelli, Hobbes en Rousseau. Hoewel er meerdere ‘versies’
zijn van het Realisme is er in ieder geval één veronderstelling dat alle versies
samenvat; namelijk dat Staten doordat er anarchie heerst, nooit zekerheid
kunnen zijn van hun eigen veiligheid. Tegen het einde van de 20e eeuw bleef het
Realisme belangrijk op de academie en als informatie voor politici, maar na de
koude oorlog kwam er wel flinke kritiek op de standpunten van het Realisme.
The Great Debate
Groot Debat tussen idealisten en de realisten dat plaats vond eind jaren ’30. De
realisten benadrukten hierbij dat staten unitaire actoren zijn, de
idealisten/liberalen benadrukten dat staten pluralistische actoren.

Ter verduidelijking van de verschillende soorten realisme staat er op bladzijde 96

van het handboek een zeer duidelijk schema!

Structuur realisme kan weer uiteenvallen in Defensief en Offensief Realisme:

Defensieve Realisten zijn van mening dat staten op zoek zijn naar het
maximaliseren van hun veiligheid; Offensieve Realisten denken dat staten
zoeken naar zoveel mogelijk macht.
Neoklassieke realisten vinden dat ook een individu (een president bijv.) invloed
heeft en dat er ook verschil bestaat per staat.

Kern van het Realisme:

• Statisme: De staat staat centraal in het Realisme. Dit houdt twee dingen
in:
o 1) De staat is het belangrijkst in het systeem. Andere actoren zijn
van veel minder belang
o 2) Staten hebben souvereiniteit; dat wil zeggen dat de politieke
gemeenschap in een staat juridische autoriteit heeft over zijn eigen
grondgebied
o Kritiek: Statisme valt in duigen door dat er uitdagingen zijn van
bovenaf (geen anarchie) en onderaf; Bovendien zijn er problemen
die niet door een staat op te lossen zijn (mensenrechten,
broeikaseffect enz).
• Overleven: Het belangrijkste doel van een staat is overleven; Elke politieke
leider moet en zal dit bevestigen
o Kritiek: Zijn er grenzen hoever de staat kan gaan op gebied van
zelfverdediging?
• Zelfhelp: Geen enkele andere staat of institutie kan toezien op jouw
veiligheid. Iedere staat moet het zelf doen
o Kritiek: Zelfhelp kiezen staten zelf voor. Dat is niet ‘verplicht’. Er zijn
zat historische voorbeelden te noemen waaruit blijkt dat staten een
verbond stellen boven zelfhelp.
• Anarchie: hoewel dit vooral wordt benadrukt door de neo-realisten, zijn ook
de realisten van mening dat er anarchie heerst in de wereld. Er is geen
hogere macht dan de staat, die de vrede kan bewaren. Daarom is het ook
ieder voor zich.
• Reason of State: is de doctrine die gebasseerd is op de klassieke realisten
(macchiavelli, hobbes etc), waarin staat uitgelegd hoe leiders zich moeten
gedragen in de internationale politiek
• Balance of Power: is volgens de realisten de beste manier om vrede te
bewaren in de wereld. Perfecte voorbeeld is de Koude Oorlog

Hoofdstuk 6: Liberalism
OPVATTINGEN OVER LIBERALISME IN HET ALGEMEEN
• In het interbellum kende liberalisme haar grootste bloei met het Idealisme
maar na WOII deed de koude oorlog deze herleving snel de das om.
• Ook in de jaren ’90 leek er sprake van een liberale comeback en sprak men
van een New World Order: nieuwe verhoudingen in de internationale
 relaties en voorwaarden waardoor er zekere doelen bereikbaar worden.
Maar het incident van 9/11 zorgde dat realisme zijn dominante positie weer
innam.

Menigeen claimt dat liberalisme niet past binnen ib, realisten stellen dat er geen
vooruitgang, internationaal recht, internationale rechtsspraak kan zijn wanneer
er geen overkoepelend systeem/ autoriteit is. Als weerlegging dragen liberalen
het volgende aan; machtspolitiek berust op ideeën en die kunnen veranderen.
En dat ook al zou liberalisme ontoepasbaar zijn op de IB dit dan nog zou kunnen
veranderen in de toekomst.

Vertrouwen in vooruitgang is een kenmerk van liberaal politiek voeren.

4dementionele definitie van traditioneel liberalisme:
- Alle burgers kennen gelijke rechten; onderwijs vrijheid van geloofsuiting
etc
- Een staat kent alleen de autoriteit die het volk haar toewijst. (relatie volk-
staatsbestuur, good governance)
- Het individu heeft het recht op eigen bezitten/onroerende goederen zowels
als op producerende krachten.
- Meest effectieve economische markt is die van vrije marktswerking.
- Internationale instituten zijn nodig om de waarden vrijheid, orde,
gerechtigheid en tolerantie te waarborgen binnen IB.

LIBERALEN OVER OORLOG

Liberalen zien (soevereine) staten als individuen, met een eigen karakter. De een
meer ‘gewelddadiger ‘ en machtsbeluster dan de ander. Dit karakter verklaard
ook het gedrag wat deze staat uitdraagt in IB. Staten hebben rechten bv. op non-
interventie. Liberalen verklaren oorlog op verschillende manieren: enkelen als
zijnde het resultaat van het falen van balance of power, anderen dat de oorzaak
ligt in imperialisme (die natuurlijke balans verstoord) en weer anderen zeggen
dat het ligt aan ondemocratische regimes in de IB. Ook bestaat er onenigheid
over hoe dit bestreden moet worden; collectieve veiligheid of een mondiale
regering. Nog een belangrijke kloof binnen liberalisme, wat nog duidelijker naar
voren komt in de huidige geglobaliseerde wereld is de volgende: Liberalen met
een positieve perceptie; pleiten voor sterkere instituten, samenwerking. Anderen
pleiten voor een vrije markt met minimale governmentele interventie.

LIBERALEN OVER INTERNATIONALE BETREKKINGEN

Kant schreef twee eeuwen geleden ten tijden van de verlichting over
internationale betrekkingen en de barbaarsheid hiervan. Hij legde vast in een
manifest dat rede vrijheid en gerechtigheid kon brengen en dat als men
perpetual peace (oneindige vrede) wilde bereiken men eerder moest spreken
over het afzetten van oorlog dan over het gestructureerd leiden hiervan.

Kant stelt 3 voorwaarden voor permanente vrede;

1. Elke staat behoort onder republikeins staatsvorm te zijn (in handen van
een mede-burger, niet in handen van een soort losstaande eigenaar)
2. Statelijke rechten moeten gebaseerd zijn op een overeenkomst/afspraak
binnen een federatie van vrije staten.
3. Universele gastvrijheid

Doyle echter stelt dat liberalen zorgen voor afgescheiden vrede en dat liberale
staten op internationaal niveau met weinig behoedzaamheid omgaan met niet
liberale landen.
Twee eeuwen nadat Kant het belang van een mondiale federatie aankaart is dit
belang nog steeds ondersteund, er is behoefte aan een legaal institutionaal
framework wat verschillende landen bevat met verschillende culturen. Vrije
handel speelt hierbij een rol; vrije handel tussen staten zorgt voor wederzijdse
belangen bij de verschillende actoren. Dit leidt tot natuurlijke harmonie en
belangen binnen zowel politieke als economische gestellen. Interdependatie.

Door WOI gaan liberalen beseffen dat vrede geen natuurlijke status is maar dat
het gecreeerd moet worden. Volgens president Wilson zou vrede alleen
bewerktstelligd kunnen worden door middel van internationale instituten. In zijn
14 puntenplan draagt hij dit idee aan en aan de hand hiervan wordt de
Volkenbond(1920 ) leven ingeroepen. Deze kreeg een eigen leger toegewezen
om de collectieve veiligheid te bewaken. Deze col. veiligheid hield in dat staten
elkaar erkenden, samenwerkten tegen agressie.

Het handvest van de Volkenbond legde ook nadruk op het recht van
zelfbeschikking van staten. Of een democratisch systeem om zou kunnen gaan
met karakteristieke verschillen was maar zeer de vraag. De Volkenbond viel dan
ook uiteen want;
1. Belangrijke staten waren geen lid; USA was tegen het verdrag van
versailles
2. SU en Duitsland verlieten de volkenbond omdat zij tegen het collectieve
karakter waren
3. Eenstemmigheid was niet te bereiken.
De uiteenval van de Volkenbond bracht enorme schade toe aan het Idealisme

Na WOII herleefd de behoefte aan een collectief systeem, de Verenigde Naties

(1945) ontstaan. De 5 supermachten krijgen een VETO in de raad. De VN staan
voor transnationale samenwerking en interdependentie.

LIBERALISME OVER GLOBALISERING

De VN was natuurlijk al een sterke uitdrukking van globalisering. Liberalisten zien
als een van de meest belangrijke transinternationale staten het verspreiden van
democratie, vandaar dat veelal gesteld wordt dat liberalisme in feite niet tegen
imperialisme is, aanhangers van deze distintie worden radicale liberalisten
genoemd. Democratie zou zich ook vanzelf verder ontwikkelen in nabij gelegen
staten. In de periode na 1945 werden veel fucties van staten overgedragen aan
internationale instituten, dit zorgde voor een meer geintegreerd Europa en voor
pluralisme in de US. Pluralisme verwerpt elk realistisch idee dat de staat de
mainactor is, de prioriteit van de nationale veiligheid over de collectieve
veiligheid. In de jaren 70 had Pluralisme nogal te kampen met realsme.

Hoofdstuk 7: Contemporary mainstream approaches: neo-realism

and neo-liberalism
Introduction:
• Vanaf ongeveer 1985 komen beide stromingen op
• Neo-Realisme onstond ongeveer met het uitkomen van het boek Theory of
International Politics’ van Kenneth Waltz
• Neo-liberalisme wordt vaak in een adem genoemd met het verspreiden en
promoten van kapitalisme en Westerse democratische waarden.
• Beide stromingen erkennen Rational Choice en speltheorie om daarmee
het gedrag en keuzes van staten in bepaalde situaties te verklaren.
 • Beide stromingen zijn bovendien gericht op het instandhouden van de
Status Quo, de bestaande situaties. Ze richtten zich op het oplossen van
problemen die de Status Quo bedreigen. Bij de neo-realisten ligt daarbij de
nadruk op oorlog, defensie en veiligheid; bij neo-liberalen ligt de nadruk op
politieke economie, samenwerking/coöperaties en instituties

Neo-Realism
• Er zijn drie versies van Neo-Realisme:
o Kenneth Waltz: structureel Realisme (Neo-realisme)
o Joseph Grieco: modern Realisme (Waltz + klassiek realisme)
o Neo-realisme in veiligheidsstudies (= offensief en defensief
realisme)

Structuur Realisme:
- Structuur van het Internationale Systeem is veel belangrijker dan Realisten
suggereren. Dat er Anarchie heerst, verklaart het gedrag van staten.
- Hoewel Waltz aanvaardt dat macht het belangrijktse doel is van staten, is hij
wel van mening dat macht niet alleen tot uiting komt in militaire kracht. Macht
is een combinatie van mogelijkheden van de staat
- Structuur Realisten zien geen onderscheid tussen staten op het gebied van
Cultuur. Elke staat is het zelfde en streeft hetzelfde doel na: overleven en macht
verkrijgen
- Verder is evenals bij gewoon Realisme Balance of Power dé manier om orde in
het systeem te houden.

Modern Realisme:
- In tegenstelling tot neo-liberaal institutionalistme zijn staten volgens Grieco niet
alleen geinteresseerd in absolute gains maar ook in relative gains
- Hiermee verklaart hij het mislukken van samenwerking: de angst dat
bondgenoten zich niet aan regels houden en de angst dat bondgenoten meer
relative gains verwerven dan de eigen staat.

Defensief / Offensief Realisme:

- Defensieve Realisten verklaren gedrag van staten door de relatie met de staten.
Wordt er gehandeld met vrienden gedraagt een staat zich anders dan t.o.v.
vijanden.
- Defensieve Realisten zijn het met Neo-liberalen eens dat voorkomen kan
worden door veiligheidsinstellingen, maar niet alle oorlogen; er zullen namelijk
altijd agressieve staten bestaan en er zullen altijd staten zijn die hun nationale
belangen hoger schatten dan oorlog.
- Belangrijke offensieve Realist: Mearsheimer
- Relative Power is belangrijker dan Absolute Power.
- Oorlog is niet te vermijden en leiders moeten altijd oppassen voor
expansionistische buren.
Inval in Irak wordt door beiden afgekeurd; Door de inval is de Relative Power van
de US afgenomen. Er was bovendien geen reden tot aanval want de containment
van Irak werkte prima.

Neo-Liberalisme
Volgens Baldwin is het neo-liberalisme beïnvloed door vier varianten van het
Liberalisme:
- Commercieel liberalisme = vrije handel, kapitalisme als beste weg naar vrede
- Republikeins Liberalisme = democratische staten respecteren van nature meer
de waarden van de mens, waardoor ze ook minder met elkaar op de vuist gaan.
(Democratic Peace Theory)
De combinatie van Commercieel en Republikeins Liberalisme is een soort van
Basis geworden voor de grote landen in de wereld
- Sociologisch Liberalisme = hoe meer landen met elkaar verweven raken, hoe
afhankelijker ze van elkaar worden; hierdoor wordt het duurder voor staten om
unilateraal te handelen en om bondgenootschappen te negeren. Oorlog wordt
ook duurder, omdat het ten koste gaat van je cooperaties met andere landen. Er
onstaat een civil society over de hele wereld.
- (neo-)Liberaal Institutionalisme = belangrijkste tegenstander van Neo-realisten.
Staten zijn bereid wat van hun soevereiniteit op te geven om verdragen te sluiten
met als doel hun economie te laten groeien en mondiale problemen op te lossen.
Er ontstaat een wederzijds onafhankelijke ‘wereld’ met 4 kenmerken:
- Meer banden tussen staten en niet-staten
- Nieuwe issues worden belangrijk, omdat High- en Low Politics niet meer
wordt onderscheiden
- Meer soorten banden tussen verschillende staten.
- Afname effectiviteit van oorlog

Neo- Liberaal Institutionalisme belangrijkste punten:

- staten zijn het belangrijkst, maar niet de enige actoren.
- Staten zoeken naar het maximaliseren van Absolute Gains door cooperation.
Rationeel denken doet leiders ertoe aanzetten om cooperaties enzo aan te gaan.
- Grootste obstakel tot cooperation is de angst voor valsspelen van andere
landen
- Cooperation is niet zonder riscio’s en problemen, maar staten zullen zich loyaal
opstellen, als zo’n institutie gezien wordt als nuttig en het beveiligen van de
nationale interesses.

The Neo-Neo Debate

De 6 belangrijkste punten van het debat zijn de volgende (blz. 133)
- Het systeem is volgens beiden anarchistisch. Neo-realisten vinden dat Neo-
liberalen overleven, als het doel van iedere staat minachten. Neo-liberalen
vinden dat Neo-realisten juist internationale interdependentie, globalisatie en de
regimes om dit te bewerkstelligen, minachten.
- Neo-Realisten denken dat het moeilijk is om cooperation te bereiken en in stand
te houden. Het is afhankelijk van de kracht van een staat. Neo-liberalen vinden
juist weer dat het gemakkelijk kan in gebieden waar staten overeenkomstige
belangen hebben.
- Neo-Realisten vinden dat Neo-liberalen relative gains onderschatten. Volgens
Neo-liberalen proberen staten in een coorporation de totale gain van iedereen te
verhogen, terwijl volgens de Neo-realisten staten juist proberen te voorkomen
dat andere staten in een coorporation meer gainen.
- Volgens Neo-Realisten dwingt anarchie staten ertoe zich boven alles te richten
op relatieve macht, veilgheid en overleven en een competitief internationaal
systeem. Volgens Neo-liberalen richten staten zich juist op economische en
andere niet-militaire topics, zoals milieu.
- Neo-realisten stellen de mogelijkheden (in termen van macht) boven de
bedoelingen en de ideeën van staten. Onzekerheid over de bedoelingen van
andere staten, dwingen een staat ertoe zich te richten op de eigen
machtsmogelijkheden/middelen. Neo-liberalen richten zich juist meer op de
bedoelingen en interests van een staat.
- Neo-liberalen benadrukken het belang en de invloed van Regimes en instituties,
terwijl de Neo-realisten dit juist weer afzwakken.

De Neo’s over Globalisatie:

- Realisten vinden het niet zo positief als Liberalen. Ze benadrukken de globale
problemen van financiële ongelijkheid, conflicten etc, terwijl liberalen juist
benadrukken dat iedereen zal profiteren van de economische groei door
globalisatie.
- Oude instituties mogen volgens Neo-liberalen vervangen worden door nieuwere,
mits ze de slechte arm-rijk verdeling bestrijden, de klimaatveranderingen
bestrijden of de mensenrechten beschermen.
- Neo-realisten zijn ‘bang’ dat globalisatie de autoriteit van staten gaat
aantasten, vanwege de mondiale veiligheid die in het geding gaat komen etc.

Hoofdstuk 8: Marxist theories of international relations

Marxisme (pag.142-159)
Ondanks het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en andere communistische landen,
en ondanks het feit dat deze landen niet echt geslaagd waren, is het marxisme
niet verdwenen. Ten eerste kon het marxisme zo beginnen met een schone lei,
omdat marxisten menen dat de theorie nog steeds goed is. Ten tweede is het
kapitalisme, de te bestrijden vijand van het marxisme, een steeds grotere rol
gaan spelen en ten derde heeft Marx goed aangegeven hoe crises door het
kapitalisme kunnen ontstaan. Problemen van het kapitalisme (uitbuiting der
arbeiders, onnodig afval) zitten nu eenmaal in het systeem zelf.

Alle verschillende theorieën afgeleid van het marxisme hebben enkele zaken
gemeen:
De wereld moet geanalyseerd worden in zijn geheel (holisme), en is dus niet in
afzonderlijke componenten (zoals geschiedkundig, filosofisch, economisch en
dergelijke) te verdelen.
Er is een materialistische voorstelling van geschiedenis. Verandering in de
geschiedenis komt voort uit een economische verandering van de maatschappij.
Marx onderscheidt de means of production (arbeid, instrumenten, technologie,
ofwel die zaken die producten maken) en relations of production (de structuur
waarin zaken gemaakt worden, en die als gegeven worden verondersteld, zoals
het verschil tussen baas en arbeider, loon en eigendom). Deze vormen samen de
economische basis. Wanneer de technologie beter wordt, wordt de structuur
veranderd om efficiënter te werken en daardoor ook de superstructure, het
politieke, wettelijke en maatschappelijke systeem.

De vier theorieën
De wereldsysteemtheorie
Lenin bracht het marxisme naar de internationale politiek, tegen de
monopolievorm van het kapitalisme: het imperialisme. De theorie maakt een
onderscheid tussen kern (democratie, hoge lonen, het maken van producten) en
periferie (regimes, lage lonen, het produceren van grondstoffen). De harmonie
van belangen, dezelfde belangen bij alle arbeiders was weg.

Wallerstein: het huidige wereldsysteem, het kapitalisme, is gekomen vanaf de

zestiende eeuw. Er bestaat ook een semiperiferie, wat een verbinding is tussen
kern en periferie. Dit houdt het systeem stabiel. Industrieën kunnen bijvoorbeeld
verschuiven van de kern naar het midden. Geld gaat van de periferie naar de
kern. De drie geografische dimensies zijn statisch, en daarom komt de dimensie
tijd erbij. Cyclische ritmes zijn het groter worden en inkrimpen van een systeem
voor meerdere malen, in dit geval het kapitalisme. Na vele booms and busts is er
een secular trend zichtbaar van opkomen of verdwijnen van het systeem. Beide
zijn eenmalig. Wanneer cyclische ritmes, de secular trend en contradicties
(bijvoorbeeld werkgevers die koopzieke arbeiders willen ondanks lage lonen) bij
elkaar komen, leidt dit tot een crisis. Zodoende ontstaat een nieuwe wereldorde
(zoals het einde van de Koude Oorlog zal leiden tot de ondergang van het
kapitalisme). Doordat de structuur wankelt hebben actoren meer vrijheid.

Gramscianisme
Waarom kwam het marxisme niet van de grond in het Westen, wat Marx toch
voorspeld had? Gramsci meende dat macht verdeeld was in dwang en consensus
(coercion and consent). Andere marxisten meenden dat dwang het
wereldsysteem in stand hield, maar Gramsci meende dat arbeiders in
ontwikkelde landen het eens waren met wat de machtigste groepen meenden.
De hegemonie van de machtigste groep zorgt ervoor dat andere groepen
dezelfde visies, normen en waarden gaan overnemen. De superstructure (het
maatschappelijke systeem) is dus belangrijk en de economische basis en
superstructure versterken elkaar: historic bloc.

Cox: “Theory is always for some one, and for some purpose.” Theorieën zijn niet
objectief, maar volgen de hegemonie, en feiten en meningen zijn niet te
scheiden. Problem-solving theory (zoals het realisme) gaat uit van bepaalde
feiten, in tegenstelling tot critical theory. Volgens de laatste heeft de hegemoon
bepaalde ideeën tot commonsense status verhoogd, waardoor iedereen waarden
als gegeven ziet.

Critical theory
Er bestaat overlap tussen de leer van Gramsci en critical theory. Het
belangrijkste verschil is dat Gramsci zich richtte op de International Policitical
Economy-kant van het verhaal, en critical theory op de maatschappelijke en
ethische kant en veiligheid, ofwel de superstructurele kant, de cultuurindustrie
zoals zij het noemen. Het proletariaat is geabsorbeerd door de massacultuur en
vorm geen bedreiging voor het systeem. Het is een eendimensionale
maatschappij. Emancipatie is noodzakelijk. De oude betekenis van het woord was
het verkrijgen van macht over de natuur. Dit leidde tot macht over mensen (denk
aan Stalin) en was niet erg handig. De oplossing, emancipatie veroorzaakt tot
verzoening met de natuur was nogal vaag. Daarom komt Habermas met een
nieuwe strategie: radicale democratie. Emancipatie, nog wel het verkrijgen van
macht over de natuur, kan bereikt worden zoveel mogelijk mensen actief te laten
anticiperen door grenzen op te zoeken op sociaal en economisch gebied, en die
te doorbreken. Alle mensen uit alle landen moeten meedoen.

Linklater, een volger van Habermas: Er moet een politieke maatschappij komen
waarin grenzen vervagen en waarin het verspreiden van moraal gestimuleerd
moet worden (denk aan de EU). Het verschil tussen burgers en niet-burgers van
een land moet verdwijnen. Critical Security Studies pleiten voor het centraal
stellen van het individu in plaats van de staat, omdat deze laatste vaak een
probleem is voor de veiligheid.

Nieuw marxisme
Rosenberg kraakt het realisme. Het karakter van het internationale systeem was
in elke tijd anders. Internationale relaties kunnen veranderen en zijn een deel van
de sociale relaties, namelijk de relation of production. Theorieën over
mondialisering zijn gevormd door de verandering van relation of production,
maar kunnen het niet goed uitleggen.
Teschke wil een theorie ontwerpen aan de hand van de verschillende vormen van
het hebben van eigendom. Dit doet hij door te kijken naar vormen
klassenbetrekkingen, vormen van exploitatie, en de controle over de means of
production. Tussen het gaan van een feodaal internationaal systeem (eigendom
regionale leiders) naar modern (kapitalistische staten) zit volgens hem nog een
derde: het vroeg modern (met absolutistische koninkrijken). De transformatie van
de een naar de ander was geleidelijk. Terwijl 1648 nog vroeg modern was, kwam
modern op vanaf het eerste kapitalistische land: Groot-Brittannië.

Conclusie
Mondialisering is een vergaande vorm van kapitalisme. Zo moeten lonen zo laag
mogelijk gehouden worden en de rechten van de arbeiders moeten zo weinig
mogelijk zijn, omdat anders geen bedrijf zich zou willen vestigen in een land.

Hoofdstuk 9: Social Constructivism

Sociaal constructivisme (160-173)
Het constructivisme is een sociale theorie en niet speciaal gericht op de
internationale politiek, in tegenstelling tot de rational choice theories, die werken
met vaststaande ideeën (zoals het feit dat landen willen overleven).
Constructivisme legt de nadruk op normatieve structuren, die uitgaan van
moraal, in tegenstelling tot de materialistische structuur van de neorealisten of
-liberalisten.

Wendt: het idealisme, sociale ideeën die de wereld definiëren, vormen de kern
van het constructivisme. Er wordt gediscussieerd over begrippen, in plaats van
dat ze ‘ontdekt’ worden. Actoren ontstaan niet buiten een wereld, maar worden
gevormd (nurture in plaats van nature). Bovendien moet de wereld holistisch, in
zijn geheel, bekeken worden. Er moet is ook een verschil tussen objectieve feiten
(een steen bestaat) en sociale feiten (alle mensen zijn gelijk).

Logic of consequences (realisme, liberalisme): kijken naar kosten en baten van

een actie, denkend dat andere actoren dat ook doen.
Logic of appropriateness (constructivisme): kijken naar legitimiteit en moraal.
Beide logics zijn niet onverenigbaar, want als landen bijvoorbeeld menen dat de
imagoschade te groot wordt (vanwege het aanvallen van kinderen), wordt dat als
een grote last beschouwd.

Het constructivisme zoekt naar de betekenis van handelingen en begrippen en

meent deze vaak te kunnen vinden in cultuur. Bovendien geeft het aan macht
ook een idealistisch component: landen zullen niet alleen proberen via wapens,
maar ook via het opleggen van normen, iets te krijgen, en hegemonen zijn in
bedwang te houden doordat kleine landen weigeren hen te helpen wanneer ze
zich niet aan normen houden.

Natuurwetenschap en sociale wetenschap zijn niet hetzelfde, omdat in de laatste

de onderzoeker tevens het te onderzoeken object is, en omdat handelingen door
mensen onderbouwd kunnen worden. Mensen moeten verstehen (in het boek
staat vershten, dit is fout) worden: er moet nagedacht worden over intenties en
over het perspectief van de mens op de wereld.

Constructivisme Rational choice theories

Sociaal Pre-sociaal
Actoren en belangen te veranderen Actoren en belangen staan
vast,
door middel van omgeving en interactie omgeving kan hooguit
reguleren
Logic of appropriateness Logic of consequences

Voorbeeld synthese: de inwoners van een land bepalen de identiteit en belangen

van een land (constructivisme) en daarna neemt het land de strategieën van de
rational choice theories aan in de internationale betrekkingen.

Constructivisme en mondialisering
De auteur richt zich op het einde van de geschiedenis, omdat alle landen op
elkaar gaan lijken. Dit legt hij uit aan de hand van diffusie en internationalisatie,
en aan de institutionalisatie van normen. Diffusie is het verspreiden van ideeën
over verschillende landen. Een vorm hiervan, institutioneel isomorfisme, meent
dat landen met dezelfde omgeving ook dezelfde ideeën krijgen na verloop van
tijd. De verschillende ideeën beïnvloeden elkaar tot er één model ontstaat (zoals
democratie, het vrijemarktdenken). Dit gebeurd omdat landen geaccepteerd
willen worden.
Diffusie kan ook komen door kolonialisme, kapitalisme, oorlogen en druk van
andere landen (Turkije moet regels maken om de EU binnen te kunnen komen).
Of het nieuwe model is succesvoller en wordt daarom ingevoerd, niet omdat het
(moreel) beter is.

Normen kunnen geïnstitutionaliseerd worden vanwege het bovenstaande, maar

ook zodat landen kunnen laten zien waar hun belangen liggen en hoe ze zichzelf
zien. Beschaafde landen zullen niet alleen geen oorlog voeren omdat het geld
kost en imagoschade oplevert, maar ook omdat het onbeschaafd is. Hieruit
volgen drie consequenties: 1. Staten kunnen op elkaar lijken, maar ze hoeven
niet hetzelfde te handelen (wanneer landen democratie omarmen om het Westen
tevreden te houden, kunnen er schijndemocratieën ontstaan). 2. Wanneer
waarden wel gemeend worden overgenomen kan dat zijn omdat gezocht wordt
naar een internationale gemeenschap met dezelfde normen en waarden. 3. Er is
ook de mogelijkheid van socialisatie: het overnemen van de identiteit en de
belangen van het belangrijkste land van een groep.

Conclusie
Constructivisme geeft een nieuwe benadering om naar begrippen te kijken, maar
het is geen voorspellende theorie. Het is geen substantive theory.

Hoofdstuk 10: Alternative approaches to international theory

Alternatieve theorieën (174-191)
Het (neo)realisme was lange tijd de dominante stroming, omdat deze theorie het
minst value-laden is. Het zou objectief zijn. De dominante positie nam af
vanwege de opkomst van het neoliberalisme, de mondialisering en het
uiteenvallen van de Sovjet-Unie en de neergang van het positivisme. Het
positivisme is een manier van onderzoek doen, leunend op vier punten:
1. Natuurwetenschappelijke methoden kunnen gebruikt worden bij sociale
wetenschappen (sciëntisme). 2. Waarden en feiten kunnen gescheiden worden.
3. Regelmatigheden kunnen ontdekt worden. 4. De waarheid kan gevonden
worden door neutrale feiten te gebruiken.
Een schema: theory ------- explanatory: de theorie staat los van de wereld
(foundational: er zijn
| objectieve gronden om de wereld in een theorie te zetten)
| (zoals neo-realisme en neo-liberalisme)
|--- constitutive: de theorie kan helpen bij het veranderen van
de wereld (anti-founditional) (zoals feminisme, post-
modernisme, post-kolonialisme)
Het sociaal constructivisme plaatst zichzelf hiertussen in.

Historische sociologie: legt de nadruk op de veranderende staat van landen: van

Griekse stadstaatjes (gericht op geld) en keizerrijken (gericht op dwang,
afhankelijk van lokale heersers) naar natiestaten. Natiestaten zijn overgebleven
omdat ze gemakkelijker geld en manschappen bij elkaar konden krijgen dan de
andere vormen en zodoende oorlogen wonnen.

Feminisme: 1. Liberaal feminisme vraagt waar de vrouwen zijn en waarom ze zo

onbelangrijk zijn. 2. Socialistisch feminisme legt de nadruk op het kapitalisme dat
vrouwen onderdrukt. 3. Standpoint feminism gaat uit van een vrouwelijk
wereldbeeld dat anders is dan die van een man. 4. Post-modernism feminism
probeert mannelijkheid en vrouwelijkheid te definiëren en kijkt hoe deze
begrippen zijn opgebouwd. 5. post-colonial feminism bekijkt de verschillen tussen
vrouwen (uit bijvoorbeeld het Westen en Afrika) en benadrukt dat de belangen
misschien anders zijn, omdat meningen heterogeen zijn.

Het postmodernisme is sceptisch over theorieën die menen de waarheid in pacht

te hebben.
Foucault: kennis wordt gemaakt door macht, omdat macht kennis nodig heeft.
“How can history have a truth if truth has a history?” Postmodernisten zoeken
naar de verklaring voor de kennis (zo bepalen de belangrijkste landen de
betekenis van het begrip soevereiniteit, en verschilt soevereiniteit per periode).
Bovendien staat de identiteit van iets niet vast, maar is het ook niet te meten.

De filosoof Derrida richt zich op teksten. Hij toont aan via deconstructie dat
teksten kunstmatig zijn. Sommige woorden zijn belangrijker dan andere, en
hebben een normatieve betekenis (beschaafd bijvoorbeeld).Via double reading,
waarbij hij een tekst eerst normaal leest en daarna de spanningen tussen
woorden zoekt door schijnbaar natuurlijke woorden uit te lichten, laat hij zien dat
er meer manieren zijn om een tekst te lezen. Ashley heeft dit toegepast op het
begrip anarchie om te laten zien dat de tegenstelling anarchie en soevereiniteit
wel mee valt, en Walker op het realisme, om te benadrukken dat het realisme
grote nuances van belangrijke denkers als Mac(c)hiavelli negeert.

Het postkolonialisme meent dat de oude koloniale machten nog steeds veel
invloed hebben in hun kolonies. Ook meent het dat er in de internationale politiek
altijd te weinig aandacht is geweest voor de verschillen tussen landen in ras,
geslacht of klasse, omdat theorieën gericht waren op landen: state-centrism. Dit
terwijl bijvoorbeeld racisme een belangrijke rol speelt: zo is het immigratiebeleid
van de Verenigde Staten gebaseerd op vooroordelen en meenden de Britten dat
ze beschaafder waren dan de Indiërs, en dat ze goed bezig waren met het
brengen van beschaving. In de oud-koloniën is er sprake van cultural hybridities,
een vermenging van de cultuur van de kolonie met die van de kolonisator.

Hoofdstuk 12: The changing character of War

Definitions of war
Quincy Wright: ‘a violent contact of distinct but similar entities’, en ‘war is a
conflict among political groups, especially sovereign states, carried on by armed
forces of considerable magnitude, for a considerable period of time’.
Clausewitz: ‘an act of force intended to compel our opponents to fulfil our will’,
en ‘a continuation of political intercourse with a mixture of other means’.
Webster’s Dictionary: ‘war is a state of usually open and declared armed
hostile conflict between states or nations’.
Hedley Bull: ‘organised violence carried on by political units against each other’.
Geweld is hier alleen oorlog als het wordt uitgevoerd door een politieke eenheid
tegen een andere politieke eenheid.
Concluderend kan gezegd worden dat oorlog een gewelddadige vorm is van
politiek bedrijven. Maar lastig om een complete definitie te geven van het begrip
oorlog.

The nature of war

Oorlog is een vorm van sociaal en politiek gedrag. De politieke aard van de
oorlog is mede door de globalisatie de afgelopen decennia aan het evolueren.
Contemporaine oorlog wordt steeds meer gevoerd in een lokale context, maar
alsmede ook op globale schaal. Dit wordt beïnvloedt door non-governmental
organizations, intergovernmental organizations en de media (internet).

Michel Focault
Samenlevingen zijn in staat om oorlog te voeren doordat zij op interne schaal
met elkaar kunnen samenwerken en zo dus legers op de been kunnen brengen.
Oorlogen worden gevoerd doordat een samenleving op externe schaal minder
makkelijk met elkaar kunnen samenwerken.
Charles Tilly
‘War made the state, and the stade made war’.
De moderne staat is geboren door de vele oorlogen die tijdens de renaissance en
de periode daarna zijn gevoerd tussen onderlinge staten. Doordat alleen de grote
staten in staat waren om de kosten van een oorlog te dragen, en de militaire
revoluties van de 16e en 17e door te voeren, konden de grotere natiestaten
overleven en de kleinere staten niet. Alleen door centralisatie van de macht
konden staten overleven.
Clausewitz
‘…each age has its own dominant characteristic of war, which reflects the era in
which it occurs, though there will also be other forms reflecting cultural and
geographical realities’.
De Dertigjare Oorlog (1618-1648) en de de vrede van Munster markeert volgens
Clausewitz het startpunt van de ‘moderne’ oorlog. De term ‘modern’ zou blijven
tot na de Tweede Wereldoorlog, waarna ‘post-modern’ die nieuwe ‘characteristic’
van oorlog zou worden.
Karakteristieken van ‘moderne oorlog’:
- Opkomst van het Nationalisme
- Gecentraliseerde en toenemende bureaucratie binnen de staat
- Er was regelgeving in oorlog (Geneve)
- Industriële revolutie maakt oorlog op grote en nog dodelijkere schaal
mogelijk
- Wetenschappelijke revolutie culmineert uiteindelijk in Hiroshima en
Nagasaki in 1945.

Colin Gray
‘War’s nature, as the use of organized violence in pursuit of political goals,
always remains the same, and is unaltered even by radical changes in political
forms, in the motives leading to conflict, or technological advances’.

Duidelijk onderscheid tussen de aard van oorlog en de karakteristieken van

oorlog

Aard van oorlog: Constante, universele en opeenvolgende kwaliteiten die

uiteindelijk de oorlog definieert door de eeuwen heen (geweld, kansen,
onzekerheid).

Karakteristieken van oorlog: De niet duurzame, toevallige omstandigheden en

adaptieve kenmerken die door oorlog ontwikkelt worden, en verklaren waarom
de manier van oorlog voeren door de eeuwen heen zo veranderd is.

The Revolution in military affairs

Militaire denkschool: Revolution in military affairs (RMA). Weinig landen
beschikken over RMA en wordt dan ook gedomineerd door de VS.

De golfoorlog in 1991 markeerde een keerpunt in de militaire geschiedenis.

Technologie als de doorslag voor militaire zege.

William Cohen omschrijft de militaire revolutie als: ‘when a nation’s military

seizes an opportunity to transforum its strategy, military doctrine, training,
education, organization, equipment, operations and tactics to achieve a decisive
military results in fundamentally new ways’.

Asymmetrische oorlog (onconventioneel): Oorlog gevoerd tegen de technologisch

superieure staten door tegenstanders die niet over deze technologieën
beschikken.
Voorbeeld: Joegoslavië en Afghanistan.

Kenmerkend hiervoor is dat de conventionele fase van de oorlog, van korte duur
is, met weinig verliezen aan de zijde van de coalitietroepen, maar de
postconventionele fase gekenmerkt wordt door een lange strijd tegen guerrilla
troepen.
Gevaar hiervan is dat de vijand zich niet richt op de gewapende strijdkrachten
maar naar de thuisgebieden van de strijdende landen gaat om via terroristische
aanslagen de draagkracht voor de oorlog te verminderen.

Het beschikken van informatie over de tegenstander is in de moderne

oorlogvoering dan ook zeer belangrijk. ‘In the Information Age, information is the
central resource for wealth production and power, and the RMA is the inevitable
outgrowth of basic changes in the form of economic production’ (Alvin en Heidi
Toffler).

Post-modern war
De globale samenleving is al enkele decennia op weg naar het post-moderne
tijdperk. Economische, culturele en sociale veranderingen hebben het begrip van
de ‘staat’ en de natie drastisch veranderd. Globalisatie heeft de nationale
vormen van identiteit verzwakt. Dit zal invloed hebben op de manier waarop
oorlog gevoerd wordt.
- Media spelen een belangrijke rol in deze evolutie. Belangrijk voor het
hiervoor genoemde ‘Information age’.
- Een andere post-moderne ontwikkeling is het uitlenen van militaire
diensten aan Privatized Military Firms (PMFs).
- Speculaties over slachtoffer vrije oorlogen door middel van virtuele
oorlogen  Dit is utopisch gezien de barbaarse manier van oorlogvoering
die nog steeds overheerst in bijvoorbeeld Irak en veel lokale Afrikaanse
oorlogen van de jaren 90.

De twintigste eeuw zag de geboorte van de Totale oorlog.

Totale Oorlog: de complete mobilisatie van de menselijke, economische en

militaire capaciteiten van de staat met als doel om de overwinning te bereiken.

Raymond Aron
Hyperbolic war: de groeiende omvang en intensiteit van de moderne oorlogen
wordt gevoed door de druk van de industriële en technologische ontwikkelingen.

New Wars
Mary Kaldor
De drijvende kracht achter de nieuwe oorlogen is globalisatie. De nieuwe
oorlogen zijn rond locaties waar de desintegratie van staten, en de
daaropvolgende strijd om de controle van de staat tussen de verscheidene
bevolkingsgroepen. Dit is tegenovergesteld de oudere oorlogen, die juist waren
gefocust rond de vorming, maar nu juist vanwege het uiteenvallen van de staten.

In de nieuwe oorlogen spelen vrouwen en vooral ook kinderen een steeds grotere
rol.

Waar het in de ‘moderne’ oorlogen ging om oorlog tussen staten, gaat het bij de
‘postmoderne’ oorlogen om intrastatelijke conflicten.

Deze nieuwe oorlogen zijn voornamelijk in regio’s met armoede, instabiliteit en

lage ontwikkeling. De nieuwe veiligheidsvraagstukken zijn dan ook voornamelijk
gebaseerd op deze vraagstukken. En vormen voor de westerse machten vaak
een aanleiding om een interventieoorlog uit te voeren.

Box 12.6: ‘Third tier’ states (blz. 223). Belangrijk!

Hoofdstuk 13: International and global security

What is meant by the concept of security?
Veiligheid is een omstreden concept. Er is wel een consensus over het begrip,
nameiljk: vrijheid van dreiging tot en met kern waarden. Maar moet de nadruk
gelegd worden op individuele, nationale of internationale veiligheid. Tijdens de
Koude Oorlog werd de nadruk gelegd op nationale veiligheid. De staat moest
zodanige militaire capaciteiten ontwikkelen dat de staten zelf hun eigen
dreigingen konden afhandelen.
 Hedendaags wordt dit begrip van veiligheid omschreven als te etnocentrisch
(cultureel bevooroordeeld).

Er wordt niet meer gesproken over nationale of internationale veiligheid, maar

maatschappelijke veiligheid (societal security) is nu een veel gangbare term.
Dit is een duaal proces in de moderne wereld. Een proces van integratie
(Europese Unie) maar ook van fragmentatie (Sovjet Unie en Joegoslavië).
Ook hierop is commentaar. Vanuit deze hoek is er ook commentaar op het begrip
nationale of internationale veiligheid, maar ook op de maatschappelijke
veiligheid. Zij beschouwen het tijdperk na de Koude Oorlog als het ontstaan van
een onontwikkelde globale samenleving. Om de dreigingen die deze globalisering
met zich meebrengt het hoofd te bieden is het oprichten van een globale
gemeenschap.

The traditional approach to national security

Historische schrijvers als Hobbes, Machiavelli en Rousseau hebben een zeer
pessimistisch beeld van de soevereiniteit van de staat geschetst. In hun ogen
was de internationale politiek een gewelddadige arena, waarin staten hun eigen
veiligheid wensten te bereiken ten koste van de andere staten. Een permanente
vrede kon daarom niet bereikt worden. Het was de constante taak van de staten
een machtsbalans te bereiken en te voorkomen dat één bepaalde staat de status
van hegemoon kon bereiken.

Contemporaine schrijvers (Mearsheimer en Waltz) delen voor een deel ook het
pessimisme van de hiervoor genoemde auteurs. Dit neorealisme rust op een
aantal belangrijke veronderstellingen van hoe het internationale systeem werkt:
- Het internationale systeem is anarchistisch. Er is geen centraal gezag dat
bij machte is om staten in toom te houden.
- Om de soevereiniteit van de staat te behouden, bouwen staten
onvermijdelijk een militair apparaat op om die soevereiniteit te
verdedigen.
- Onzekerheid, leidt tot een gebrek aan vertrouwen tussen staten. Staten
kunnen nooit zeker zijn van de intenties van hun buren, daarom moeten
staten altijd op hun hoede zijn.
- Staten willen hun onafhankelijkheid en soevereiniteit behouden, en
overleven is daarom de drijvende kracht achter het handelen van de staat.
- Staten zijn rationeel, er is echter altijd ruimte voor miscalculatie. Dit kan
leiden tot verkeerde opvattingen van staten.

Al dit bij elkaar genomen, suggereren neorealisten dat deze veronderstellingen

een tendens produceren voor staten om vijandig naar elkaar op te treden.

John Mearsheimer beschouwde de internationale politiek tijdens de Koude

Oorlog als een periode van vrede en stabiliteit, tot stand gebracht door het
bipolaire systeem. Na het ineenstorten zou de internationale politiek weer
terugkeren naar de oude machtspolitiek ten tijde van de 17e en 18e eeuw.
Hoewel Mearsheimer de internationale politiek niet beschouwt als een constante
oorlog. Beschouwt hij de internationale politiek wel als een constante competitie
voor veiligheid, waarin oorlog altijd een rol in blijft spelen.

The difficulties of cooperation between states

Volgens neorealisten kan samenwerking tussen staten plaats vinden, maar er zijn
twee factoren die samenwerking bljven verhinderen:

- Het probleem van cheating

Zolang staten gemeenschappelijke belangen hebben kan samenwerking
bereikt worden, maar er blijft altijd de mogelijkheid dat een staat een
bepaald niet naleeft met nadelige gevolgen voor de staat of staten die het
verdrag wel naleven.
 - Het probleem van relative gains
Staten zijn altijd meer gemoeid met hun relative gains in plaats van de
absolute gains. Bij samenwerking is er sprake van absolute gains, omdat
alle partners van de samenwerking ervan profiteren. Dit kan echter wel
leiden tot afname van de relatieve macht, staten vergelijken daarom altijd
hun gains met die van de andere staten.

The opportunity for cooperation between states

Liberaal institutionalisme
Het neorealisme heeft weinig vertrouwen dat internationale samenwerking door
middel van internationale instituties een grote rol kunnen spelen in het oplossen
van de veiligheidskwesties. Dit wordt verworpen door denkers van het liberaal
institutionalisme. Instituties spelen in hun ogen een cruciale rol voor het
versterken van de veiligheid. Vooral Europa heeft op veiligheidsgebied zeer
geprofiteerd van deze instituties (EU, NAVO, WEU, OSCE).

Keohane en Martin
‘Institutions can provide information, reduce transaction costs, make
commitments more credible, establish focal points for coordination and, in
general, facilitate the operation of reciprocity’.

Alternative views on international and global security

Constructivisme
Volgens constructivisten zijn de fundamentele structuren van internationale
politiek meer sociaal van aard dan materialistisch. Dit brengt Sociaal
constructivisten ertoe dat veranderingen in de aard van de sociale interacties
tussen staten kan leiden tot een fundamentele verschuiving naar een grotere
internationale veiligheid.
Alexander Wendt een constructivist, ziet zichzelf ook als een structuralist. Dat
wil zeggen dat de belangen van de individuele staten in belangrijke zin zijn
gebouwd door de structuur van het internationale systeem.

Die structuur, zijn volgens constructivisten, het product van sociale relaties. De
sociale structuren worden mogelijk gemaakt door:
- gedeelde kennis
- materiële bronnen
- praktijk

Global society and international security

Nieuwe trenden in het internationale systeem: de staat is altijd het centrum
geweest van de internationale betrekkingen. Dit staatcentrische beeld van de
wereldpolitiek wordt steeds meer aangetast. Het begin van de 21e eeuw heeft
een versnelling gezien van het globaliseringproces. Er is nu een punt bereikt van
een globale samenleving  het ontstaan van een globaal economisch systeem,
globale communicaties en de elementen van een globale cultuur hebben
geholpen met het leveren van een wijd netwerk van sociale relaties die grenzen
overschrijden  Dit heeft geleid tot een groeiende afname van territoriale
oorlogen tussen de grootmachten.
Er zijn echter wel nieuwe risico’s die dreigen  milieuvervuiling, armoede en de
weapons of mass destruction (WMD) die de mensheid bedreigen, juist op een
moment dat de natiestaat in een crisis is.
(Onder geleerden een discussie of globalisering bijdraagt tot een verzwakking
van de natiestaat, of tot een transformatie van het begrip natiestaat en of een
globale samenleving bereikt kan worden dat een nieuwe periode van vrede en
veiligheid zal kennen.)

Hoofdstuk 14: Interantional political economy in an age of

globalization.
The post-war World-economy
De huidige instituties van de wereldeconomie zijn ontstaan aan het einde van
WOII.

Bretton-Woods (1944):
- Voorkomen van een herhaling van de Grote Depressie van de jaren 30
- Herbouwen van de Europese economieën
 Drie instituties voor opgericht:

- Internationale monetaire fonds (IMF). Bevorderen van internationale

monetaire samenwerking en het oplossen van de inter-oorlog economische
problemen.
- Wereldbank. Een agentschap om de heropbouw van Europa te regelen,
alsmede ontwikkeling in de rest van de wereld.
- General Agreement on Trade and Tarrifs (GATT). Opgericht als een
interim verdrag met de verwachtingen dat het zou worden opgevolgd door
een internationale handelsorganisatie. Pas in 1994 werd die
handelsorganisatie opgericht, en de GATT heeft dus 4 decennia
gefungeerd als een internationaal forum voor handelsonderhandelingen.

Bretton-Woods zag de geboorte van de vervanging van de goudstandaard door

de Dollarstandaard. Het Bretton-Woods systeem begon zwakheden te vertonen
tijdens de Vietnam oorlog en werd in 1971 losgelaten (teken zwakte van VS of
tonen van Amerikaanse hegemoniteit).

1973: oliecrisis en stagflatie (combinatie van lage economische groei/stagnatie

en een hoge inflatie).

 1975: De groep van Zeven opgericht als reactie op de economische crisis, met
als doel om de crisis het hoofd te bieden.  Jaren 70 nieuwe protectionistische
golf om de eigen economie te beschermen.  Woede van ontwikkelingslanden
over deze politiek.

New International Economic Order (NIEO): Door de VN in het leven geroepen

met als doel economische hervormingen. Meer stabiele financieel en monetair
systeem, bescherming van ontwikkelingslanden.  werd geen succes doordat
het instituut bezat geen macht om landen tot de hervormingen te dwingen.
Daarnaast kwam in jaren 80 in veel westerse landen andere regeringen op
(Thatcher, Reagan). Met een minder sympathieke kijk op de ontwikkelingslanden.

Jaren 80 een nieuwe financiële crisis  Rol IMF vergroot, structurele

veranderingen in economie, deregulatie, afstand van het Keynesiaanse model
(grote rol van de overheid in de economie).  Neoliberalistisch model, overlaten
aan de markt.
 Washington consensus. Term die hiervoor gebruikt werd, omdat het
voornamelijk een reflectie was van de belangen van de Verenigde Staten.

Traditional and new approaches to IPE

Liberale traditie
Is de vrije markt, waarin de rol van de vrijwillige uitwisseling en markt wordt
gezien als meest gewenst en meest efficiënt. Orde in het systeem wordt bereikt
door de ‘onzichtbare hand’ van de concurrentie in de internationale markt. Rol
overheid minimaal.

Mercantilistische traditie (Realistisch)

Veronderstelt dat de wereldeconomie een arena is van competitie tussen staten,
met als doel het maximaliseren van relatieve macht. Het internationale systeem
is een jungle waarin elke staat moet doen wat het kan om te overleven. Staten
spelen hierin een grote rol door het bevorderen van strategische industrieën en
sectoren, protectionisme, subsidies en selectieve investeringen in de eigen
economie. De meest machtige staten definiëren het internationale systeem.

Marxistische traditie
Ziet de wereldeconomie als een competitie tussen staten. Het kapitalisme is de
drijvende kracht achter de wereldeconomie. De relaties in de wereldeconomie
zijn daarom die van onderdrukker en onderdrukten. De Kapitalisten zoeken naar
maximale winst, waardoor constante spanning is.

Core: Geïndustrialiseerde landen

Periphery: Ontwikkelingslanden
(Daar tussenin nog de semi-periphery).

Institutionalisme
Net als Mercantilisten en Marxisten beschouwen institutionalisten de
wereldeconomie als een arena van competitieve staten. Internationale Instituties
zijn nodig om orde in die competitie aan te brengen en samenwerking te
bevorderen. Bij effectieve deelname van staten aan deze instituties kan
maximale winst bereikt worden.

Sociaal constructivisme
De politiek in de wereldeconomie wordt beïnvloedt door historische en
sociologische factoren. Veel aandacht wordt besteedt aan de manier waarin
actoren hun preferenties formuleren, alsmede het proces waarin beslissingen
worden genomen. Nadruk in dit proces wordt gelegd op de rol van identiteiten,
overtuigingen, tradities en waarden.

The Globalization debate in IPE

Box 14.7 ‘Four aspects of globalization’ (blz. 252).

Is globalization diminishing the role of the state in the world economy?

Voorstanders globalisering:
Door de globalisering en de toenemende interdependentie in de wereldeconomie
beginnen staten steeds meer de controle te verliezen over de economische
acties. Dit is voornamelijk vanwege de snelheid waarmee de geldstromen gaan
dat het voor nationale overheden moeilijk wordt om handel, investeringen en
kapitaal te reguleren.
 Bedrijven gaan uit een land weg wanneer de overheid geen
liberalisatiepolitiek voert, die gunstig zijn voor het desbetreffende bedrijf
(boekterm: Footloose modern businesses).

Sceptici:
Beargumenteren tegen de veronderstelling dat staten steeds meer macht
verliezen op het gebied van economie. Volgens hun verplaatsen de bedrijven
zichzelf niet naar landen met een gunstiger investeringsklimaat en lagere lonen,
maar is men juist op zoek naar landen met goed en hoogopgeleid personeel. En
dat de overheid hierin een zeer belangrijke rol speelt

Hoofdstuk 17: International Regimes

- Gezamenlijke aannamen Liberalisme en Realisme over regimes:
1. Anarchie waarin staten opereren
2. Staat = rationele ‘unit’.
3. Staat: verantwoordelijk voor de oprichting van regimes.
4. Regimes ontstaan op basis van samenwerking in het internationale
systeem.
5. Regimes zorgen voor internationale orde.
Liberalisme
1. Door internationale regimes kunnen staten samen collaboreren.
2. Regimes zijn er voor een gemeenschappelijk doel.
3. Regimes kunnen floreren bij vriendelijke hegemoon.
4. Regimes: globalisatie en liberale wereldorde
Realisme
1. Door regimes kunnen staten samen coördineren
2. Regimes leiden tot verschillende voordelen per staat.
3. Macht is belangrijkste voor het ontstaan en verder gaan van een regime.
4. Aard van natuur wordt bepaald door onderliggende principes en normen
van een regime.

Vier elementen in regimes:

1. Principes, hoe de wereld werkt
2. Normen, standaardregels voor gedrag.
3. Regels, om conflicten te voorkomen
4. Procedure bij het maken van beslissingen, bijvoorbeeld een
stemsysteem.

Specifieke omschrijvingen voor gedrag.

- Regime: verzameling van impliciete of expliciete normen, principes, regels en
procedures bij het maken van beslissingen waardoor verwachtingen van actoren
samenvallen op een gegeven gebied van internationale relaties.

Uitkomen van Formaliteit

verwachtingen
Laag Hoog
No-regimes Tacit-regimes Laag
Dead-letter regimes Full-blown regimes Hoog

- Problemen door globalisatie: optimisten geloven dat door regimes deze

opgelost kunnen worden.
Soorten regimes
1. Veiligheidsregimes moeten full-blown zijn > effectiviteit wordt betwist,
vaak Deadletter regimes.
 2. Milieuregimes
3. Economische regimes: meest zeker. Nodig voor internationale handel.

Liberalistische benadering instituties: analogie met marktprincipe > evenwicht.

Marktfalen: publieke goederen worden niet (effectief) geproduceerd, of te weinig.
Public bads: productie die bijvoorbeeld voor vervuiling zorgt. Kan worden
voorkomen middels samenwerking, geen competitie. > ingrijpen van de staat.
Markt = anarchistisch, staat – hierärchisch.
- Anarchie maakt het moeilijk om samen te werken > Realisme.
- Prisoners’ dilemma > markt faalt doordat mensen verwachten dat anderen in
hierärchie (ook) competitief zijn. Individuele rationaliteit > collectieve
irrationaliteit. Regimes = mechanisme om dit tegen te werken.
Ontstaan regimes volgens liberalisme: wanneer dominante hegemoon het
voortouw neemt met een regime, zullen anderen volgen (afschaffing slavernij >
GB). Maar het kan ook zonder hegemoon wanneer staten inzien dat ze moeten
samenwerken voor het collectief. Wanneer Prisoners’ dilemma vaker wordt
gespeeld, gaat de ‘shadow of the future’ meespelen. Er wordt dan eerder een
keer het risico genomen en men gaat samenwerken > regime > principe van
wederzijds vertrouwen.
Benadering Realisme ontstaan instituties: regimes ontstaan wanneer dit
voordelig is voor de belangen van de hegemoon op de lange termijn, anarchie is
immers een belemmering. Een regime staat of valt bij de instemming van een
belangrijke macht. Battle of the Sexes: mogelijkheid van falende coördinerende
strategieën waardoor een gedeeld doel onbedoeld wordt gemist >
communicatie!
Verder: er zijn meerdere Pareto Optimums. Wanneer staten niet op de juiste
manier samenwerken > minder voordelige situatie. Daarom: regime aanhouden!

Hoodstuk 18: The United Nations

- Staatssoevereiniteit en verdediging belangen en behoeftes van mensen:
bezigheid VN. > groei aantal activiteiten VN.
- Bedoelingen handvest VN
1. Behoud van internationale vrede en veiligheid
2. Ontwikkeling van vriendschappelijke relaties tussen landen.
3. Samenwerken om internationale problemen op te lossen.
4. Centrum zijn voor harmonisering van acties van staten.
- Volkerenbond: mislukt door gebrek aan effectieve macht > geen resultaten.
- Veiligheidsraad: 15 leden (5 permanent met veto) met bindende beslissingen.
Hoofdstuk VI handvest: bemiddelen of vredesmissies organiseren > voorkomen
van gevecht. Hoofdstuk VII: alle macht (ook militair, niet alleen voor
zelfverdediging) om in te grijpen.
- Algemene vergadering: alle VN-lidstaten > parlement. 2/3 meerderheid nodig.
Doet slechts aanbevelingen, neemt geen bindende beslissingen > belangrijke
indicatie wereldopinie.
- Secretariaat: administratieve werk, ook onderzoeksfunctie > vooral
bureaucratisch. Alleen Secretaris-Generaal heeft belangrijke diplomatieke
functie.
- Economische en Sociale Raad: coördineert economische en sociale werk VN en
VN-nevenorganisaties. Doet ook slechts aanbevelingen, houdt toezicht op
verschillende instituten.
- Trusteeship Council: bestuurt bepaalde gebieden met als doel dat deze weer
zelfstandig worden: mandaatgebieden > voormalig oorlogsgebied. Nu geen
mandaatgebieden meer.
- Internationaal Gerechtshof: beslist bij conflicten, maar heeft ook adviserende rol
 - Veiligheidsraad kon niet goed functioneren tijdens de Koude Oorlog: veto VS en
USSR. Toen toch militaire acties:
1. Actie door geallieerden (Korea 1951)
2. Classical Peace-keeping > tussen vechtende partijen in gaan staan.
3. Peace enforcement > om humanitaire reden ingrijpen. Nadeel: je kunt
niet neutraal blijven omdat je geweld gebruikt.
Na Koude Oorlog moeilijk voor staten om afzijdig te blijven wanneer er iets ‘in’
andere staten gebeurt > meer bemoeienis met opkomen voor individuele burger-
en politieke rechten.
- Deelnemen aan missies werd nationaal belang: goede reputatie in VN. Nieuw
denken van VN omdat:
1. Er dus bemoeienis mocht zijn van andere staten: geen tolerantie voor
dictatuur.
2. Dekolonisatie: soevereiniteit staten > staten verdienden dit pasdoor
aan bepaalde normen te voldoen, criteria in belangen van burgers.
- Internationale vrede niet alleen door agressie staten te temperen, maar ook
door burgerconflicten te voorkomen, op te komen voor mensenrechten en
ongelijkheid > Agenda for Peace.
- Sterkere rol VN verwacht door op te komen voor ‘human security’, maar dit is in
strijd met non-interventiebeginsel (China!) > soevereiniteit staten > geen hogere
autoriteit > geen interventie.
- Jaren ’90: terugkeer naar acceptatie van interventie (door internationale
gemeenschap) bij overtreding van mensenrechten > erkend in de VN > Kosovo?!
- Gevaar van onderschatting non-interventiebeginsel.
> Global Governance? Economische en sociale problemen op een plek in de
wereld, beïnvloedt ook andere gebieden (bij geïntegreerde wereld).
- Belangrijk doel VN: promoten economische en sociale ontwikkeling > betere
levensstandaard. Steeds meer instituties, ondanks financieel tekort belangrijk
economisch werk gedaan. Millennium goals: meetbare doelen, maar progressie
ervan verloopt erg oneven.
- Hervormingen VN: centralisatie instituten (meer samenwerking) en ontwikkeling
van statements voor specifieke landen (country level).
- Economische en Sociale Raad opgericht voor alle betreffende activiteiten voor
VN (versterkt normen van multilaterale systeem) > meer invloed in loop der
jaren > (Headquarters Level)

Hoofdstuk 21: Terrorism and globalization

- Terrorisme: wapen van de zwakkeren (minderheid) met extremistische
ideologie en als kenmerk geweld. Doel verschilt, tegenwoordig vooral politieke
verandering.
- Vier soorten terroristische groepen
1. Linksextremisten
2. Rechtsextremisten
3. Nationalistisch
4. Religieus
> Vaak combinatie, maar religieus is tegenwoordig het belangrijkste.
- Legimiteit geweld: hangt samen met moraal en doel terrorisme > meer vrijheid?
Realisten: onlegitiem geweld, staat heeft immers monopolie op fysiek geweld.
- Terrorisme is zwakste vorm van oorlogsvoering om politieke verandering te
bereiken > zelden brede steun onder bevolking vanwege doelen gebaseerd op
radicale ideeën.
- Moderne technologie heeft mogelijkheden terrorisme uitgebreid.
- Terrorisme: gebruik van geweld door sub-statelijke groeperingen om angst te
veroorzaken door burgers/symbolische doelen aan te vallen om de aandacht te
vestigen op hun klacht voor politieke verandering te laten horen en het moraal
van de tegenstander naar beneden te halen.
- Transnationaal fenomeen vanaf 1968 door:
1. Uitbreiding commerciële luchtvaart > mobiliteit + skyjacking.
2. Televisienieuws > meer aandacht voor theater van terrorisme.
Bekendheid > sensatie gebruiken. Terroristen begrepen dat ze met grote
aanslagen met veel slachtoffers geweldsdrempel konden passeren >
weinig gebruik massavernietigingswapens.
3. Brede politieke + ideologische belangen onder extremisten > zelfde
doel > samenwerking.
- Islamitische revolutie 1979: decennium van terrorisme (jaren tachtig) >
aanvallen op VS.
- Sinds 1968: complexere aanvallen, meer slachtoffers en zelfmoordaanslagen.
- Van transnationaal Marxistisch/Leninistisch groeperingen naar globale
militanten Islamitische groeperingen.
Verklaringen terrorisme:
1. Cultureel: identiteit onderontwikkelde landen bedreigd door globalisatie
(kapitalisme, vrije markt) > verdediging. Wanneer individuen hun eigen
beschaving als ‘zwak’ bestempelen + veel interactie tussen sterke en
zwakke beschaving, kan een conflict ontstaan > Fault line.
2. Economisch: imperialisme zorgde voor gat Noord-Zuid. Terrorisme
burgers wanneer staat niet ‘sociaal’ zorgt voor eigen burgers. Ook:
individuele armoede > criminaliteit > antipathie tegen het systeem.
Ongelijkheden in globale economie > terrorisme. Toch: link armoede en
terrorisme vaak zwak. Grote terroristische leiders vaak schatrijk en goed
onderwezen.
3. Religieus: post-modern of nieuw terrorisme. Gemotiveerd door
hiernamaals > zoveel mogelijk ongelovigen doden. Jihad: moslims hadden
keuze tussen integreren met Westerse normen of hun geloof te behouden
door te rebelleren.
- Seculier terrorisme: doel om gebreken (ongelijkheid) in samenleving te
corrigeren, maar het overkoepelende systeem te behouden.
- Religieus terrorisme: doel om normatieve structuur van gemeenschap wél te
veranderen (overkoepelende systeem).

Rol van technologie en globalisatie

1. Rekrutering: door Internet gemakkelijker boodschappen door te geven.
2. Coördinatie: eenvoudiger door over grotere afstand met meer mensen
te kunnen communiceren.
3. Veiligheid: geheimhouding identiteit gemakkelijker > wachtwoorden +
beveiliging Internet.
4. Mobiliteit: gemakkelijker grenzen passeren > meer commercieel
luchtverkeer waardoor het eenvoudiger is om dingen mee te smokkelen >
moeilijk voor overheid alles te controleren.
5. Dodelijkheid: hoe dodelijker, hoe groter de kans dat een staat wil
ingrijpen na een aanslag > relatief weinig aanslagen met
chemische/massavernietigingswapens.

Bestrijding
- Probleem bij bestrijding terrorisme: principes van internationale wetgeving
(privacy) > collectieve actie minder succesvol > informatie delen?
- Verschil van visie in hoe te bestrijden:
 1. War on terror: geen dialoog mogelijk met terroristen. Hierdoor vorming
van coalitie tegen terrorisme en militair ingrijpen absoluut noodzakelijk
(VS, Australie en GB).
2. Terrorisme als politiek probleem behandelen en oplossen, daardoor niet
strikt militair, maar politiek > anders negatieve consequenties.
Hooghouden van internationale wetgeving > privacy.
- Probleem: hoe terroristen te lokaliseren? Staten kunnen wel dezelfde
technologie gebruiken als terroristen tegen hen gebruiken. Individuen oppakken
helpt niet enorm: boodschap van terrorisme wordt toch verspreid. Daarom:
aanpak verspreiding ideeën.
De Readerartikelen: 8 september
I. Kant – Perpetual Peace
Perpetual Peace of terwijl eeuwigdurende vrede.
Volgens (Kant 1795) kan een oorlog tussen alleenheersers zo ontstaan, omdat de
beslissing ook van één persoon afhankelijk is.

Sectie 1
1. Geen enkel vredesverdrag is iets waard, als er noodzaak is voor een komende
oorlog, indien die noodzaak dus verdwijnt is er vrede.
2. Geen onafhankelijke staten zullen onder gezag van een andere staat komen.
3. Parate legers zullen niet meer hoeven te bestaan.
4. Er moet geen openbare schuld zijn met betrekking tot de externe toestand van
de handel.
5. Geen staat mag met geweld bemoeien met de grondwet en de regering van
een andere staat.
6. Geen staat zal tijdens een oorlog zulke daden van vijandigheid
goedkeuren/toestaan die latere vrede onmogelijk maken.

Sectie 2
In de natuurlijk staat is er altijd oorlogsdreiging.
De buurstaat wordt altijd gewantrouwd.

Het bereiken van definitieve vrede:

1. Landen moeten een republikeinse constitutie hebben.
2. De vrede moet zijn gegrondvest op het volkenrecht (en dus niet gebaseerd op
internationale organisatie).
3. Het wereldburgerrecht zal beperkt zijn tot het recht op bezoek aan andere
landen.

W. Wilson – The Fourteen Points

Algemeen
De geschiedenis van de 1e wereldoorlog.
Het vieren van de vrede middels het veertienpuntenplan van Wilson.
Het veertienpuntenplan was er op gericht duurzame vrede,
zelfbeschikkingsrecht en het oprichten van een Volkenbond te forceren.

Korte versie van het veertienpuntenplan:

1. Vredesonderhandelingen dienden volledig in het openbaar te worden gevoerd.
2. Het principe van de vrije zee diende door alle landen te worden aanvaard.
3. In de ‘nieuwe orde’ moesten alle economische barrières verdwijnen, dus open
grenzen en vrije handel voor iedereen.
4. De bewapeningswedloop zou terstond worden beëindigd en alle landen
moesten zich ontwapenen.
5. Er moest een eerlijke regeling komen met betrekking tot alle koloniale
afspraken, waarbij het belang van de betrokken bevolking even zwaar moest
wegen als dat van de kolonialiserende macht.
6. Het westen zou niet mogen interveniëren in Polen.
7. Herstel van België als vrije onafhankelijke natie.
8. Duitsland diende Frankrijk te verlaten en Elzas-Lotharingen aan Frankrijk terug
te geven.
9. Voor Italië moesten definitieve grenzen worden vastgelegd langs lijnen van
nationaliteit.
10. Handhaving van Oostenrijk-Hongarije als staat, maar met het recht op
autonome ontwikkeling voor de verschillende volken in de Dubbelmonarchie.
11. De Balkanstaten zouden het recht krijgen op zelfbeschikking en Servië kreeg
een uitweg naar zee.
12. Turkije kon behouden wat haar etnisch toekwam , maar alle ander
nationaliteiten in het Ottomaanse Rijk dienden het recht op een autonome
ontwikkeling te krijgen en de Darnadellen zou vrij toegankelijk moeten worden
voor alle scheepvaart.
13. Polen moest een onafhankelijke staat worden met een duidelijke Poolse
bevolking.
Polen zou eveneens een zee moeten krijgen.
14. Er zou een Volkerenbond moeten komen waarin alle naties, groot en klein,
dezelfde rechten op politieke onafhankelijkheid en territoriale integriteit dienden
te krijgen.

Hans. J. Morgenthau – Six principles of political realism

1
Voor de volledige ‘vertaling’ van het artikel zie voetnoot.

1.Political realisme is van mening dat de politiek, net als de samenleving in het
algemeen, wordt beheerst door objectieve wetten die hun oorsprong hebben in
de menselijke natuur.
2. Belangrijkste wegwijzer in de internationale politiek is belang of terwijl macht.
De politiek is autonoom, politiek staat dus los van andere levensterreinen.
3. Het belang of het streven naar macht is onafhankelijk van plaats of tijd binnen
de theorie van het realisme.
4. Realisme erkent de spanning tussen politiek succes en moraliteit, maar er kan
geen moraliteit van de staat zijn zonder met de politieke gevolgen rekening te
houden.
5. Politiek realisme weigert identificatie met nationaal heersende moraliteit. Dat
een staat weet wat goed en fout is. Of het idee dat God altijd aan jouw zijde
staat.
6. Er is een diepgaand verschil tussen politiek realisme en andere denkscholen.
Politiek realisme ziet alles in termen van macht.

Kenneth N. Waltz – The Origins of War in Neorealist Theory

Bladzijde 615/616 – belangrijke elementen
Vb. Cleopatra bewijst dat niet alles in een systeem past, maar dat een systeem
uitgaat van (pre)assumpties. Waltz heeft kritiek op Morgenthau als het gaat om
dat politiek los staat van de rest. Het ultieme doel van de staat is geen macht,
maar veiligheid. De strijd om de macht komt niet voort uit de slechtheid van de
mens, maar door de noodzakelijkheid van deze strijd.
Bladzijde 617/618 – belangrijke elementen
1
‘Zes beginselen van het politiek realisme.’
http://translate.google.nl/translate?hl=nl&sl=en&u=http://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/morg6.htm&ei=mc_VSvm8IsXc-
QaYpOWEAw&sa=X&oi=translate&resnum=2&ct=result&ved=0CBMQ7gEwAQ&prev=/search%3Fq%3DHans%2BJ.%2BMorgenthau
%26hl%3Dnl
Er zijn geen specifieke regimes die oorlog voeren. Op verschillende niveaus valt
oorlog te verklaren.
Bladzijde 619/620 – belangrijke elementen
Machtstoename van het ene land zorgt voor een gevoel van onzekerheid bij het
andere land. Anarchie wordt het beste ‘opgelost’ in de internationale politiek
door een bi- of multipolaire wereld.
Bladzijde 621/622 – belangrijke elementen
Bipolariteit zorgt in de nieuwe balance of power politics voor een grotere
flexibiliteit. Multipolariteit zorgt voor een mate van onzekerheid.
Bladzijde 623/624 – belangrijke elementen
In een multipolaire wereld hoopte Hitler dat er geen blok tegen hem gevormd zou
worden. Een bipolaire wereld zorgt voor een zekere mate van actie, want als het
ene blok iets doet moet de andere mee anders verliest het namelijk aan macht.
Stabiliteit van een bipolaire wereld met nucleaire wapens is groot, want de
‘kosten’ voor een mogelijke oorlog zijn groot.
Bladzijde 625/626 – belangrijke elementen
Een historische les: succes leidt tot ondergang, omdat succes leidt tot het
ontstaan van tegenblokken. De derde wereldoorlog is moeilijk te starten, omdat
het met nucleaire wapens vrijwel zeker tot je eigen ondergang leidt.
Bladzijde 627/628 – belangrijke elementen
De echte oorlog zit hem met nucleaire wapens veel meer in het voorbereiden van
oorlog.

Readerartikelen: 14 September:
J.S. Nye - Neorealism and Neoliberalism
Bladzijde 235 – belangrijke elementen
De meeste internationale politiek theorieën houden geen afstand tot de
gebeurtenissen.
Bladzijde 236/237 – belangrijke elementen
Begin jaren ’70 werd er veel gereageerd op het (klassiek) realisme.
Bladzijde 238/239 – belangrijke elementen
Het verschil tussen het realisme en liberalisme wordt te breed uitgemeten,
theorieën kunnen complementair aan elkaar zijn. Realisme verklaart interacties.
De meer internationale factoren kunnen beter verklaart worden vanuit het
liberalisme.
Bladzijde 240/241 – belangrijke elementen
De theorie van Waltz, neorealisme komt voort uit het systeem van het realisme.
Waltz gaat over naar het systeemniveau. Kritiek op Waltz, hij negeert met zijn
theorie de macht van internationale regimes. Waltz theorie is te statisch.
Bladzijde 242/243 – belangrijke elementen
Waltz ziet te weinig op het feit dat nucleaire wapens van wereldwijd belang zijn.
Bladzijde 244/245 – belangrijke elementen
Over de bipolariteit waar Waltz het over heeft: wat komt nu door het systeem en
wat door nucleaire wapens? Het systeem veranderd volgens Waltz, maar eens in
de paar honderd jaar. De liberale theorie wordt aangepast als reactie op het
neorealisme.
Bladzijde 246/247 – belangrijke elementen
Klassiek liberalisme een aantal vormen stranden oorzakelijk.
Bladzijde 248/249 – belangrijke elementen
Hoe moeten we nu verder na alle kritiek op de theorieën? Het gaat er vooral om
te kijken hoe realisme en liberalisme aan elkaar gerelateerd zijn. Een systeem
heeft twee dimensies namelijk de structuur en het proces.
Bladzijde 250/251 – belangrijke elementen
Neorealisme past meer in de Structural level terwijl neoliberalisme meer past bij
het process level.

Atlantic Council – Saving Afghanistan: An appeal and Plan for Urgent Action
Bladzijde 1/2 – belangrijke elementen
De paper wordt geschreven , omdat er specifieke actie in Afghanistan nodig is –
de internationale gemeenschap gaat namelijk niet winnen.
Bladzijde 3/4 – belangrijke elementen
Afghanistan is cruciaal voor de stabiliteit in de regio, het is zorgwekkend dat de
Taliban, vooral in het zuiden nog aan de macht is.
Bladzijde 5/6 – belangrijke elementen
Indien de missie in Afghanistan mislukt is dat gezichtsverlies voor de U.S.A.,
alsmede de NATO.
(Bladzijde 6 handelt over het concrete plan om actie in Afghanistan).
Bladzijde 7/8 – belangrijke elementen
De Taliban e.d. hergroeperen zich in het grensgebied Afghanistan/Pakistan, als
dit zo door gaat is de dreiging groter dan voor 9/11. Er zijn een aantal problemen
in Afghanistan, er wordt niet toegekomen aan werkelijke ‘weder’opbouw, het is
moeilijk om een altijd zwak geregeerd land ineens om te laten schakelen naar
democratische principes, de drugshandel is nog altijd prescent.
Bladzijde 9/10 – belangrijke elementen
Het creëren van banen gaat moeilijk in Afghanistan.
Pakistan moet zich goed realiseren dat als Afghanistan geen stabiel land is zij ook
geen evenwichtige democratie kunnen zijn. De conclusie is dat op korte termijn
de Taliban moet worden weggejaagd en dat als dat niet gebeurt de NATO een
irrelevante organisatie is geworden, omdat ze krachteloos blijken te zijn.
Bladzijde(10) 11/12/13/14 - belangrijke elementen

Actieplan:
1. Uitgebreide actie om de drug issue teniet te doen.
2. Verbeterde training van de nationale Afghaanse politie.
3. PRT Coördinatie dat wil zeggen communicatie tussen de verschillende
wederopbouwteams.
4. Ontwikkelingsassitentie, dus hulp bij hoe ‘sponsorgelden’ te ontvangen en
goed te besteden.
5. Het Europese publiek overtuigen van de noodzaak van de missie in
Afghanistan, tracht de link met de Irak oorlog te vermijden.
6. Het in balans brengen van wie wederopbouwt – samen moeten de betrokken
landen opbouwen.

Readerartikel 15 September
De Humanitaire Oorlog van de NAVO in Kosovo
De interventie in Kosovo was de eerste van de NAVO sinds zijn oprichting 50 jaar
daarvoor. De interventie steunt op VN Veiligheidsraadresoluties, maar niet met
de steun en autoriteit van deze zelfde raad.
De interventie die vooral door de luchtmacht werd uitgevoerd door het
bombarderen van doelen had de intentie het te stoopen van misdaden tegen de
mensheid binnen de staat Joegoslavie.
De operatie was gestart met het idee dat sommige misdaden dusdanig erg
zijn voor andere staten, gebaseerd op het sovereiniteitsbeginsel. Militaire
interventie kan om deze reden geratificeerd worden.

Voorgeschiedenis
De onderliggende verklaring van bereidheid waarom 19 NAVO lidstaten bereid
waren Kosovo binnen te vallen zijn niet hun interpretaties of een ander -mislukte-
gebeurtenis.
In het geval van Kosovo waren er al verschillende aanbevelingen en
resoluties afgevaardigd aan de president van Joegoslavie. Deze werden
genegeerd door de Joegoslavische autoriteiten op grote schaal. Onder deze
omstandigheden was er geen alternatieve manier dan militair ingrijpen, omdat
diplomatie geen indruk gewekt heeft.
Het ontbreken van de goedkeuring van de VN Veiligheidsraad voor een
interventie in Joegoslavie was altijd een lastig probleem voor de NAVO. Hier lagen
Rusland en China dwars, die bang waren voor opstand onder hun eigen
minderheden. Gezamenlijk betoogde Rusland en China dat niet-interventie een
essentiele basis is van de VN en het destijdse systeem van internationale
betrekkingen.
Voor de NAVO werd het nu moeilijker publieke support te vinden voor
militaire dwang dat gevetoed was in de VN.
Het besluit van de NAVO om toch via de luchtmacht binnen te vallen was
niet heel duidelijk en niet wat de lidstaten gewenst zouden hebben. Ze hadden
de VN Veiligheidsresoluties en het internationale recht tegen.

VN Veiligheidsraadresoluties
De VN Veiligheidsraad zelf kon zijn resoluties over Kosovo bekrachtigen met
militaire inval op legale basis.
Bij de stemming waar Slovenia representatief was, werd het duidelijk dat
de VN Veiligheidsraad geen monopoly heeft op besluitvorming omtrent militaire
inval

Algemen internationaal recht

Verschillende NAVO lidstaten stelde dat militaire interventie tegen de andere
staat gerechtvaardigd kan worden als er op grote schaal 'gespeeld' wordt met de
mensenrechten. Gebaseerd op:
1. Overtuigend bewijs;
2. Duidelijk dat door inval levens gered kunnen worden;
3. Het aangenomen wordt dat inval nodig is om het doel te bereiken.
Het argument dat het algemene internationale recht zulke militaire
interventies ondersteund kan terug gebracht worden naar verschillende
belichamingen van het recht die door de jaren heen zijn ontwikkeld. Maar, zelfs
deze wetten schrijven niet voor dat militaire inval tegen agressieve staten de
oplossing is.
De NAVO lidstaten hebben zich over het algemeen gebaseerd op twee
andere argumenten.
De situatie in Kosovo was volgens de NAVO dusdanig erg dat een inval
gelegitimiseerd moest worden. Kosovo was inderdaad een bedreiging voor
internationale vrede en veiligheid, zo werd erkent.
Het feit dat er een grote support was voor de inval binnen de NAVO getuigt
ervan dat deze inval zich representeerde als een internationale
gemeenschapsinteresse, en dus niet alleen gebaseerd op de belangen van één
staat. Daarbij komt dat democratische staten sneller een militaire inval zullen
doen dan autocratische staten. Democratische staten zullen in ieder geval sneller
internationale support hebben als ze een inval willen plegen.
Toch is het internationale recht niet te porren voor interventie.
Om het te rechtvaardigen heeft de NAVO vier belangrijke zaken gevonden (zie
tekst reader blz 108).
Naast deze genoemde elementen zijn er andere factoren die invloed
hadden op het besluit van de NAVO. De geloofwaardigheid zou na een aantal
resoluties waarbij gedreigd wordt met militair ingrijpen op de tocht komen te
staan als er niet wordt ingegrepen.

Het vertrouwen op de luchtmacht

De NAVO inval was met name gebaseerd op luchtaanvallen. Met het oogpunt op
het beschermen van de mensenrechten is een luchtaanval dubieus omdat dit zo
vreselijk veel burgerslachtoffers maakt als er in het wildeweg wordt
gebombadeerd.
De redenen waarom de NAVO toch koos voor luchtaanvallen waren:
1. De NAVO lidstaten waren niet bereid levens te riskeren in de operatie.
2. De Servische zwakte met luchtaanvallen.
Serviers waren xenophobies en waren de behandelingen van de Duitsers en de
Russen met de Wereldoorlogen nog niet vergeten. De mentaliteit van de Serviers
zorgden er voor dat de NAVO overging op bombarderen.
Het bombarderen had dus als belangrijkste punten de Servische militaire
macht in Kosovo verzwakken en om druk uit te oefenen op het beleid van het
Joegoslavische regime.

Servische bevolkingszuivering in Kosovo

Joegoslavische militaire machten hielden een etnische zuivering. Dit werd
veroordeeld door het Internationale Strafgerechtshof, leidde tot meer militaire
troepen.
Het moorden ging door evenals de volksverhuizingen in Kosovo. Op het
moment van de bombardementen waren er al een half miljoen mensen uit
Kosovo gevlucht naar buurlanden en meer dan duizend waren gedwongen
vertrokken naar elders in Kosovo zelf.

The laws of war

In de bombardementen van de NAVO zijn veel burgers omgekomen.
Het gebruik van 'slimme' wapens en het bombarderen vanaf 15000 ft waren
geassocieerd met enkele problemen als de veiligheid van de burgers en wanneer
er een neutrale staat bij betrokken werd. Onderandere:
1. Schade aan de bevolking
2. Fouten bij het aanwijzen van targets
3. Druk om specifieke doelen te raken om op deze wijze het functioneren van het
land plat te leggen.
In het begin was de schade aan burgers beperkt, tot de etnische zuivering
begon.

Factoren
VN kreeg in de missie een centrale rol om de administratie te doen. De NAVO kon
het niet alleen en er was niet langer sprake van provisies. Belangrijk bij het
beeindigen van de oorlog waren de sovereiniteit van Joegoslavie en de
substantiele vrijheid binnen de staat.
Rusland sloeg om en gaf de Serviers de steun op. Door het Russische 'verraad'
zagen de Serviers in dat ze zich moesten gaan overgeven.

Readerartikelen 22 September

Readerartikel 28 September

Readerartikel 29 September
“What is the OSCE ?”
OSCE = Organization for Security and Co-operation in Europe

De hoofdtaken van de OSCE zijn grofweg:

• Vroeg waarschuwen
• Conflict preventie
• Crisis management
• Post-conflict rehabilitatie

Hiernaast heeft zij nog 2 andere taken:

• Het waarborgen van bepaalde burgerrechten (bijv. minority rights, pers
vrijheid en grensmanagement)
• Het tegengaan van terrorisme, wapensmokkel en mensenhandel

De OSCE creëert een platform waar multilaterale partners politieke dialogen aan
kunnen gaan en waar er mogelijkheid is tot overleg. Dialoog is de genetische
code voor de OSCE.

De geschiedenis van de OSCE

De Organisatie is ooit begonnen als de CSCE (Conference on Security and Co-
operation in Europe) in 1970. De CSCE heeft een belangrijke rol gespeeld tijdens
de koude oorlog  het zorgde voor een forum voor dialoog tussen Oost en West.
De val van de Berlijnse muur en de val van de SU (lees: eind koude oorlog)
zorgde voor een “Europe whole and free”. Hierdoor werd de organisatie in 1994
omgedoopt tot de OSCE.

OSCE en veiligheid
De OSCE verdeelt veiligheid in 3 “dimensies” : politiek militaire veiligheid
(politico-military) ; economische- en milieuveiligheid (economic and
environmental) ; menselijke veiligheid (human)
De OSCE deelt mee aan elk van deze dimensies op de volgende manier(en):

Politico-military:
• Arms control
• Terrorisme bestrijding
• Conflict preventie
• Militaire hervorming
• Controle

Environmental
Wereldleiders zijn het er over eens geworden dat de milieudreiging steeds groter
word, hierdoor ziet de OSCE de veiligheid met betrekking tot het milieu als een
van haar belangrijkste doelen. Zij bereikt dit door:
• Verzekeren dat gevaarlijk afval op een goede manier wordt verwerkt
• Promoten van milieubewustheid
• Bevorderen van samenwerking bij gedeelde natuurgebieden

Economic
• Promoten van economische samenwerking
• Promoten van good governance

Human
• Democratisering
 • Verkiezingen
• Gelijkheid
• Minority rights
• Rule of law
• Tolerantie en non-discriminatie
• Educatie programma’s
• Het tegengaan van mensenhandel

Hoe werkt de OSCE

De politieke verantwoordelijkheid van de OSCE ligt bij de Chairman-in-Office, de
minister van buitenlandse zaken van het land dat op moment Chairmanship
bezit.
De operaties worden gevestigd per uitnodiging van de gastlanden en
aangenomen door de 56 deelnemende staten.

In artikel meer details over: Waar vergaderd wordt, participerende landen,

budget en het secretariaat.

Readerartikelen 5 Oktober
European Commission - Activities of the European Union: Institutional Affairs in
brief
The European Union is a supranational institution consisting of sovereign states.
It has a legislative, executive and judicial branch. The powers in the EU are
distributed among several institutions, as regulated by treaties.
The Council of the European Union (Council of Ministers) is the voice of the
member states and the most powerful decision-making body. It has both a
legislative and an executive function.
The European Commission upholds the interests of the EU as a whole. It proposes
legislation and guards the treaties.
The European Parliament represents the people and decides on adopting
legislation.

European Commission – Institutional Affairs: Uniting Europe Step by Step – The

Treaties
De Europese institutionele samenwerking begon vlak na de Tweede Wereldoorlog
en heeft een complex proces van vele verdragen doorgemaakt.
1952: verdrag van Parijs: EGKS (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal):
‘nooit meer oorlog’ -> oorlogsproductie supranationaal
1957: verdrag van Rome: EEG (Europese Economische Gemeenschap): brede
economische samenwerking
Jaren 60: crisis door verzet staten tegen afdracht soevereiniteit
Jaren 70/80: vergroting en hervorming
1992: verdrag van Maastricht: EU (Europese Unie): ook politieke/sociaal-culturele
samenwerking
1997: verdrag van Amsterdam: meer macht EU
2001: verdrag van Nice: procedurele verbetering
2010?: verdrag van Lissabon: EU democratischer/efficiënter

Noord-Atlantisch verdrag, 1949

Artikel 1: Internationale geschillen worden vreedzaam beslecht conform de
doelen van de VN.
Artikel 2: Instituties moeten versterkt en economische samenwerking
gestimuleerd worden,
Artikel 3: Militaire capaciteiten moeten vergroot worden in het kader van
zelfverdediging
Artikel 4: Partijen plegen overleg bij bedreiging veiligheid
Artikel 5: Collectieve veiligheid: een aanval op één is een aanval op allen,
verplichting tot verdediging
Artikel 6: Toepassing artikel 5 ook bij aanval op koloniën
Artikel 7: Verdrag doet geen afbreuk aan handvest VN / verantwoordelijkheid
Veiligheidsraad
Artikel 8: Internationale verbintenissen In strijd met dit verdrag worden niet
aangenomen
Artikel 9: Er wordt een Raad en Defensie-Comité (NAVO) opgericht
Artikel 10: Andere Europese staten kunnen eenstemmig worden uitgenodigd toe
te treden tot het verdrag
Artikel 11: Het verdrag zal in werking treden zodra het door alle staten is
bekracht
Artikel 12: Na 10 jaar zal het verdrag worden herzien
Artikel 13: Na 20 jaar kan een staat zijn lidmaatschap opzeggen
Artikel 14: Verdrag wordt bewaard in regeringsarchief VS

Readerartikelen 6 Oktober
‘Op zoek naar constanten in het Nederlands buitenlands beleid’
In het onderzoek naar het buitenlands beleid van Nederland zijn constanten en
tradities ontdekt die de afgelopen eeuwen hetzelfde zijn gebleven. De
invloedrijke auteur Voorhoeve herkent de pijlers ‘Peace’ (neutraal
abstentionisme, afkeer van machtspolitiek, streven naar evenwicht tussen
omringende staten door middel van supranationalisme), ‘Profits’ (nadruk op
economische belangen, leidt tot maritieme politiek en anti-continentalisme) en
‘Principles’ (moralisme, legalisme, respect voor internationaal (volken)recht).
Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn er echter veranderende tendensen
waargenomen. Nederland is niet langer strikt neutraal maar werd lid van de
NAVO en steunt de VS. Sommigen zien hierin een nieuwe koers van Nederland,
anderen denken dat Nederland zijn bestaande pijlers handhaaft terwijl het zich
aanpast aan een nieuw internationaal systeem.
Critici bestrijden het bestaan van duidelijke constanten; Nederland zou zich
gewoon aanpassen aan de internationale situatie en geen ruimte hebben voor
een eigen, constant buitenlands beleid, het idee van noodzakelijke historische
continuïteit wordt overdreven en de formulering van de constanten is zo breed
dat bijna elke handeling erin past.
Het Nederlands buitenlands beleid blijft een onderwerp van discussie.

Rob de Wijk – ‘Defensiebeleid in relatie tot veiligheidsbeleid’

Door de nieuwe internationale veiligheidssituatie na de Koude Oorlog wordt
Nederland niet direct bedreigd, maar in verband met mondialisering krijgt het te
maken met de gevolgen van crises in het buitenland.
De Nederlandse krijgsmacht is getransformeerd van een traditionele krijgsmacht
bestaande uit dienstplichtigen voor de verdediging van het vaderland tot een
moderne, dynamische beroepskrijgsmacht voor vredesoperaties en
belangenbescherming buiten de landsgrenzen. De krijgsmacht moest voortaan
flexibel en mobiel zijn, samen kunnen werken met andere legers in internationale
coalities, een goed voortzettingsvermogen hebben en snel kunnen reageren.
De val van Srebrenica in 1995 stimuleerde de roep tot verandering in het
Nederlandse veiligheidsbeleid. Door de Kosovo-oorlog in 1999 werd de
luchtmacht sterk uitgebreid. Na de aanslagen van 11 september 2001 werd de
nadruk binnen Defensie steeds meer gelegd op terrorismebestrijding.
Toch zijn er nog problemen in de ontwikkeling van de krijgsmacht; er is grote
politieke terughoudendheid voor de inzet van de krijgsmacht in risicovolle
situaties en door aanhoudende bezuinigingen komen de capaciteiten van de
krijgsmacht in het geding.

John G. Ikeberry – ‘The Rise of China and the Future of the West’
China is a rising power due to its economic growth and active diplomacy. The
western-oriented world order is being replaced by one dominated by the east.
Some realists fear that a hegemonic transition of power will take place from the
US-led western order to China, which might lead to (violent) conflict. According to
them, China will use its growing influence to reshape institutions, and tensions
will arise because other countries will view China as a global security threat.
However, since the western system is based on broadly accepted liberal values
and in international relations emphasizes consent rather than coercion, it is
easily accessible for upcoming countries and odds are that China will integrate
into the existing world order rather than compete against it, which is emphasized
by its permanent seat in the UN Security Council. Overturning the existing order
will prove difficult because of its strong institutional framework and the fact that
nuclear deterrence reduces the likelihood of war.
US dominance will come to an end, but by reinforcing the western order through
multilateral corporation, it can shape the future distribution of power in its favour.