Η Νεζηεία (Αγ.

Βαζηιείνπ ηνπ Μεγάινπ)

«…αληθής νηζηεία η ηφν κακών αλλοηρίφζις, εγκράηεια γλώζζης, θσμού αποτή,

επιθσμιών τφριζμός, καηαλαλιάς, υεύδοσς και επιορκίας…»

Η λεζηεία είλαη ζεζκόο παλάξραηνο θαη ζεόζδνηνο. Σε λνκνζέηεζε ήδε ζηνλ

παξάδεηζν ν Θεόο, ακέζσο κεηά ηελ πιάζε ηνπ αλζξώπνπ, όηαλ απαγόξεπζε ζηνπο
πξσηνπιάζηνπο λα θάλε «από ην δέληξν ηεο γλώζεσο ηνπ θάινπ θαη ηνπ θάθνπ»
(Γελ. 2:17). Σελ όξηζε ζηε ζπλέρεηα ν Μσζατθόο Νόκνο. Σελ επηθύξσζε ν
Θεάλζξσπνο Ιεζνύο ηόζν κε ην ιόγν Σνπ όζν θαη κε ην παξάδεηγκά Σνπ, όηαλ
λήζηεςε «ζαξάληα κέξεο θαη ζαξάληα λύρηεο» (Μαηζ. 4:2). Σελ ηήξεζαλ νη
απόζηνινη θαη νη πξώηνη ρξηζηηαλνί. Σε ζεζκνζέηεζε ε Δθθιεζία: «Αλ θάπνηνο
επίζθνπνο ή πξεζβύηεξνο ή δηάθνλνο ή ππνδηάθνλνο ή αλαγλώζηεο ή ςάιηεο δελ
λεζηεύεη ηελ Αγία Σεζζαξαθνζηή, ηελ Σεηάξηε θαη ηελ Παξαζθεπή, λα θαζαηξείηαη.
Αλ είλαη ιατθόο απηόο πνπ δελ λεζηεύεη, λα αθνξίδεηαη. Δθηόο, βέβαηα, αλ
εκπνδίδεηαη λα λεζηέςεη από ζσκαηηθή αζζέλεηα» (Καλ. μζ' Αγίσλ Απνζηόισλ).

Κάζε ρξηζηηαλόο, ινηπόλ, νθείιεη λα ηεξεί ηηο «δηαηεηαγκέλεο» λεζηείεο (Βιέπε ην

θαηαηνπηζηηθό «Παξάξηεκα»), ππαθνύνληαο κε ηαπείλσζε ζην Υξηζηό θαη ηελ
Δθθιεζία Σνπ. Απηή ε ππαθνή, βέβαηα, δελ είλαη άινγε νύηε αλώθειε. Γηαηί κε ηε
λεζηεία, όπσο ηνλίδνπλ ζηα ζπγγξάκκαηά ηνπο νη ζενθώηηζηνη παηέξεο θαη όπσο απν-
δεηθλύεη ν ελ Υξηζηώ αγώλαο ησλ πηζηώλ πνπ έρνπλ γλήζην εθθιεζηαζηηθό θξόλεκα,
θαηαπνιεκείηαη ε αθξάηεηα, ηζρπξνπνηείηαη ε ζέιεζε, δνπιαγσγείηαη ην ζώκα,
θαζαξίδεηαη ν λνπο, καιαθώλεη ε θαξδηά, θαηαζηέιινληαη νη ζαξθηθέο νξκέο,
λεθξώλνληαη όια ηα πάζε, ζεξαπεύεηαη ε ςπρή΄ θνληνινγίο, «πάλ θαιόλ θαη αγαζόλ
δηα ηεο λεζηείαο θαηνξζνύηαη θαη ηειεηνύηαη» (άγηνο Γξεγόξηνο ν Παιακάο).
Πνιινί, σζηόζν, είλαη εθείλνη πνπ δελ ηεξνύλ ηηο λεζηείεο ηεο Δθθιεζίαο,
πξνβάιινληαο δηάθνξεο δηθαηνινγίεο. Σν ίδην γηλόηαλ θαη ζηα ρξόληα ησλ αγίσλ
παηέξσλ, όπσο δηαπηζηώλνπκε από κεξηθέο νκηιίεο ηνπο.
Ο άγηνο Βαζίιεηνο ν Μέγαο, ζηνπο δύν ιόγνπο ηνπ «Πεξί λεζηείαο», επηιεγκέλα
απνζπάζκαηα ησλ νπνίσλ αθνινπζνύλ ζε ειεύζεξε απόδνζε, εμεηάδνληαο ηζηνξηθά
θαη ζενινγηθά ην ζεζκό, απαληά ζηηο ελζηάζεηο θαη αληηξξήζεηο ησλ αξλεηώλ ηνπ,
ηνλίδεη ηελ θαζνιηθόηεηα θαη ηελ θνηλσληθή ηνπ δηάζηαζε θαη, ηέινο, νξίδεη σο
αιεζηλή λεζηεία ηόζν ηελ απνρή από νξηζκέλεο ηξνθέο όζν θαη ηελ απνμέλσζε από
ηελ θαθία. Γεληθά ζπζηήλεη ηελ θαζνιηθή εγθξάηεηα θαη ηελ αζθεηηθή ηνπνζέηεζε
απέλαληη ζηα πιηθά ζηνηρεία ηνπ θόζκνπ, ηνπνζέηεζε πνπ απνηξέπεη ηελ
ππνδνύισζε ηνπ ρξηζηηαλνύ ζηα θηηζηά θαη επηηξέπεη ηελ ειεύζεξε θαη ζσηήξηα
ππνηαγή ηνπ ζην άγην ζέιεκα ηνπ Κηίζηε.

(Πξόινγνο ππό ησλ παηέξσλ ηεο Ι.Μ. Παξαθιήηνπ, Ωξσπνύ Αηηηθήο)

 Η Νεζηεία

Πνιύηηκν δώξν ηνπ Θενύ είλαη ε λεζηεία. Θεζκόο παλάξραηνο, πνπ δηαηεξήζεθε ζαλ
παηξηθή θιεξνλνκηά θη έθηαζε κέρξη ηηο κέξεο καο.
Γερζείηε ηε ινηπόλ κε ραξά. Γερζείηε νη θησρνί ηε ζύληξνθό ζαο. Γερζείηε νη
ππεξέηεο ηελ αλάπαπζή ζαο. Γερζείηε νη πινύζηνη απηή πνπ ζαο ζώδεη από ηνλ
θίλδπλν ηνπ θνξεζκνύ θαη λνζηηκίδεη όζα ε ζπλερήο απόιαπζε αλνζηαίλεη.
Οη άξξσζηνη δερζείηε ηε κεηέξα ηεο πγείαο. Οη πγηείο ηελ εμαζθάιηζε ηεο επεμίαο.
Ρσηήζηε ηνπο γηαηξνύο, θαη ζα ζαο πνπλ πσο ηίπνηα δελ είλαη ηόζν ακθίβνιν θη
αβέβαην όζν ε πγεία. Γη’ απηό νη ζπλεηνί κε ηε λεζηεία πξνζπαζνύλ λα δηαηεξήζνπλ
ηελ πγεία ηνπο θαη λα γιπηώζνπλ από ην ζπληξηπηηθό θνξηίν ηεο παρπζαξθίαο.
Μελ ηζρπξίδεζαη πσο δελ κπνξείο λα λεζηέςεηο, θέξλνληαο ζαλ πξόθαζε αξξώζηηα ή
ζσκαηηθή αδπλακία, αθνύ, από ηελ άιιε κεξηά, ζ’ όιε ζνπ ηε δσή ηαιαηπσξείο ην
ζώκα ζνπ κε ηελ πνιπθαγία. Γλσξίδσ πνιύ θαιά πσο νη γηαηξνί επηβάιινπλ ζηνπο
αξξώζηνπο κάιινλ ιηηή δίαηηα θαη λεζηεία παξά πνηθηιία θαη αθζνλία θαγεηώλ.
Άιισζηε, ηη είλαη επθνιόηεξν γηα ην ζώκα, λα πεξάζεη ηε λύρηα κ’ έλα ειαθξό
δείπλν ή λα πέζεη ζην θξεβάηη βαξύ απ’ ηελ πνιπθαγία; Μπνξεί λ’ αλαπαπζεί έηζη ή
ζα ζηξηθνγπξίδεη παξαθνξησκέλν θαη ηαιαίπσξν; Πνην πινίν κπνξεί λα θπβεξλήζεη
επθνιόηεξα έλαο θαπεηάληνο θαη λα ην ζώζεη ζε κηα ζαιαζζνηαξαρή, ην
βαξπθνξησκέλν ή εθείλν πνπ έρεη ην θαλνληθό ηνπ θνξηίν; Σν βαξπθνξησκέλν δελ
ζα ην βπζίζεη κηα κηθξή ηξηθπκία; Έηζη θαη ηα ζώκαηα, όηαλ ηαιαηπσξνύληαη κε ηελ
πνιιή ηξνθή, εύθνια ππνθύπηνπλ ζηηο αξξώζηηεο. Δλώ όηαλ ηξέθνληαη ειαθξά,
δηαηεξνύλ ηελ θαιή ηνπο πγεία.

Αο παξαθνινπζήζνπκε όκσο ηζηνξηθά ηελ ππόζεζε ηεο λεζηείαο, γηα λα δνύκε πόζν
εθηηκήζεθε από ηνπο αγίνπο θαη πόζα θαιά πξνμέλεζε.
Ο ζεόπηεο Μσπζήο κεηά από λεζηεία ζαξάληα εκεξώλ ηόικεζε λ' αλεβεί ζηελ
θνξπθή ηνπ όξνπο ΢ηλά θαη λα παξαιάβεη ηηο πιάθεο ησλ δέθα εληνιώλ (Δμ. 24:18).
Γελ ζα έπαηξλε ην ζάξξνο λα πιεζηάζεη ηελ θνξπθή, πνπ θάπληδε από ηε ζεία
παξνπζία, αλ δελ είρε νπιηζηεί κε ηε λεζηεία. Νήζηεςε, θη έηζη κπόξεζε λα
ζπλνκηιήζεη κε ην Θεό.
Ο πξνθήηεο ΢ακνπήι ππήξμε θαξπόο ηεο λεζηείαο. Η κεηέξα ηνπ Άλλα, αθνύ
λήζηεςε, πξνζεπρήζεθε ζην Θεό θαη Σνπ δήηεζε έλα παηδί, κε ηελ ππόζρεζε λα ην
αθηεξώζεη ζ' Δθείλνλ (Α' Βαζ. 1:11).
Σνλ κεγάιν ήξσα ΢ακςώλ, ηί ήηαλ εθείλν πνπ ηνλ έθαλε αθαηακάρεην; Η λεζηεία!
Με ηε λεζηεία ζπλειήθζε ζηα ζπιάρλα ηεο κεηέξαο ηνπ. Η λεζηεία ηνλ γέλλεζε. Η
λεζηεία ηνλ ζήιαζε. Η λεζηεία ηνλ αλέζξεςε. Η λεζηεία εθείλε, πνπ όξηζε ν
άγγεινο: «Σν παηδί, πνπ ζα γελλεζεί, δελ ζα πξέπεη λα γεπζεί θαλέλα από ηα πξντόληα
ηνπ ακπειηνύ. Γελ ζα πηεη θξαζί νύηε θαλέλα άιιν δπλαηό πνηό» (Κξηη. 13:14).
Η λεζηεία γελλάεη πξνθήηεο. Δληζρύεη ηνπο δπλαηνύο. ΢νθίδεη ηνπο λνκνζέηεο.
Δμνπιίδεη ηνπο ήξσεο. Γπκλάδεη ηνπο αζιεηέο. Απνθξνύεη ηνπο πεηξαζκνύο.
΢πγθαηνηθεί κε ηε λεθαιηόηεηα θαη ηελ αγλόηεηα. ΢ηνπο πνιέκνπο θάλεη
αλδξαγαζήκαηα θαη ζηνλ θαηξό ηεο εηξήλεο δηδάζθεη ηελ εζπρία. Αγηάδεη ηνπο
αθηεξσκέλνπο θαη ηειεηνπνηεί ηνπο ηεξείο. Καλείο δελ κπνξεί λα πιεζηάζεη ην
Θπζηαζηήξην θαη λα ηειέζεη ηε ζεία Λεηηνπξγία, ρσξίο πξνεγνπκέλσο λα έρεη
λεζηέςεη.
Μεηά από λεζηεία ζαξάληα εκεξώλ αμηώζεθε ν πξνθήηεο Ηιίαο λ' αληηθξύζεη ηνλ
Κύξην (Γ' Βαζ. 19:8-18). Υάξε ζηε λεζηεία απνδείρζεθε ηζρπξόηεξνο από ην ζάλαην
θαη αλέζηεζε ην πεζακέλν παηδί (Γ' Βαζ. 17:21-23). Υάξε ζηε λεζηεία εκπόδηζε ηνλ
νπξαλό λα βξέμεη γηα ηξηάκηζε ρξόληα (Γ' Βαζ. 17:1, 18:1). Κη απηό, γηα λα
καιαθώζεη ηε ζθιεξνθαξδία ησλ Ιζξαειηηώλ, πνπ είραλ παξαδνζεί ζηελ αζέβεηα θαη
ζηελ παξαλνκία. Δηζη πξνθάιεζε ζ' νιόθιεξν ιαό ππνρξεσηηθή λεζηεία, κέρξη λα
κεηαλνήζνπλ θαη λα επαλνξζώζνπλ ηελ ακαξηία, πνπ πξνήιζε από ηελ θαινπέξαζε
θαη ηνλ καιζαθό βίν.
Ο πξνθήηεο Γαληήι, πνπ γηα έλα εηθνζαήκεξν δελ γεύζεθε ςσκί νύηε ήπηε λεξό
(Γαλ. 10:2-3), δίδαμε θαη ηα ιηνληάξηα αθόκα λα λεζηεύνπλ (Γαλ. 6:16-22). Σα
πεηλαζκέλα ιηνληάξηα δελ ηνλ θαηαζπάξαμαλ, ζαλ λα είρε ζώκα από πέηξα ή ραιθό ή
άιιν ζθιεξό πιηθό. Η λεζηεία δπλάκσζε ην ζώκα ηνπ πξνθήηε θαη ην έθαλε
απξόζβιεην από ηα δόληηα ησλ ζεξίσλ, όπσο ε βαθή θάλεη ην ζίδεξν απξόζβιεην
από ηε ζθνπξηά.

Η λεζηεία εληζρύεη ηελ πξνζεπρή. Γίλεηαη θηεξό ζηελ πνξεία ηεο πξνο ηνλ νπξαλό.
Δίλαη κεηέξα ηεο πγείαο, παηδαγσγόο ηεο ληόηεο, ζηνιίδη ησλ γεξαηεηώλ. Δίλαη
ζπλνδνηπόξνο ησλ ηαμηδησηώλ θαη αζθάιεηα ησλ ζπγθαηνίθσλ.
Ο άλδξαο δελ ακθηβάιιεη θαζόινπ γηα ηε ζπδπγηθή πίζηε ηεο γπλαίθαο ηνπ, όηαλ ηε
βιέπεη λα ζπδεί κε ηε λεζηεία. Η γπλαίθα δελ ιηώλεη από δήιεηα, όηαλ βιέπεη ηνλ
άλδξα ηεο λα λεζηεύεη.
Πνηόο δεκηώζεθε πνηέ από ηε λεζηεία; Τπνιόγηζε ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ
ζπηηηνύ ζνπ ζε κηα κέξα λεζηείαο. Τπνιόγηζέ ηελ θαη ζε κηα ζπλεζηζκέλε κέξα. Θα
δηαπηζηώζεηο έηζη εύθνια, πόζν κεγάιν θέξδνο έρεηο κε ηε λεζηεία.
΢θέςνπ πσο αθόκα θαη νη εθνξηαθνί αθήλνπλ ηνπο θνξνινγνπκέλνπο λα δήζνπλ ιίγν
θαηξό ήζπρνη θαη αλελόριεηνη. Αο επηηξέςεη ινηπόλ θαη ε ζάξθα κηα κηθξή αλάπαπια
ζην ζηόκα. Αο θάλεη κηα κηθξή αλαθωρή απηή, πνπ, όηαλ ρνξηάζεη, θηινζνθεί
γύξω από ηελ εγθξάηεηα, ελώ, όηαλ πεηλάζεη, μερλάεη όζα δέρηεθε πξίλ.
Οπνηνο λεζηεύεη, δελ έρεη αλάγθε από δάλεηα νύηε ρξεηάδεηαη λα πιεξώλεη ηόθνπο. Η
λεζηεία γίλεηαη αθνξκή λα επθξαίλεηαη ν άλζξσπνο. Γηαηί όπσο ε δίςα θάλεη γιπθό
ην πηνηό θαη ε πείλα επράξηζην ην ηξαπέδη, έηζη θαη ε λεζηεία θάλεη απνιαπζηηθά ηα
θαγεηά.
Αλ ζέιεηο ινηπόλ λα 'λαη επράξηζην ην ηξαπέδη ζνπ, δέμνπ ηελ αιιαγή ηεο λεζηείαο.
Αλ όκσο είζαη πάληα θπθισκέλνο από πινύζηα θαγεηά, αδηθείο ηνλ εαπηό ζνπ, γηαηί
εμαθαλίδεηο ηελ απόιαπζε κε ηελ άκεηξε θηιεδνλία.
Σίπνηα δελ ππάξρεη, πνπ λα κελ πεξηθξνλεζεί κε ηε ζπλερή απόιαπζή ηνπ. Δλώ,
αληίζεηα, ζπρλά επηζπκνύκε εθείλα ηα θαγεηά, πνπ ζπάληα γεπόκαζηε. Γη' απηό θαη ν
Γεκηνπξγόο καο επηλόεζε ηελ πνηθηιία ζηε δσή καο, ώζηε λα ληώζνπκε ηελ από-
ιαπζε όισλ ησλ αγαζώλ Σνπ. Παξαηήξεζε ηη ζπκβαίλεη ζηε θύζε: ν ήιηνο δελ είλαη
ιακπξόηεξνο κεηά ηε λύρηα; Ο ύπλνο δελ είλαη γιπθύηεξνο κεηά ηελ αγξππλία; Η
πγεία δελ είλαη πεξηζζόηεξν επηζπκεηή κεηά ηε δνθηκαζία ηεο αξξώζηηαο; Δηζη θαη ην
ηξαπέδη γίλεηαη πεξηζζόηεξν επράξηζην κεηά ηε λεζηεία. Απηό κάιηζηα ηζρύεη γηα
όινπο. Καη γηα ηνπο πινπζίνπο, πνπ έρνπλ άθζνλα θαγεηά, θαη γηα ηνπο θησρνύο, πνπ
δηαζέηνπλ ιηγόηεξε ηξνθή.

Να ζπκάζαη θαη λα θνβάζαη ην παξάδεηγκα ηνπ πινπζίνπ ηεο παξαβνιήο (Λνπθ.

16:19-31). Οη ζπλερείο απνιαύζεηο ηνλ νδήγεζαλ ζηελ αηώληα θόιαζε. Ο πινύζηνο
απηόο δελ θαηεγνξήζεθε γηα θακηά αδηθία. Δμαηηίαο όκσο ησλ αλέζεσλ θαη ηεο
ηξνθήο πνπ απνιάκβαλε, θαζώο θαη ηεο αδηαθνξίαο ηνπ γηα ηε θηώρεηα ηνπ Λαδάξνπ,
ηηκσξήζεθε ηόζν ζθιεξά. Η λεζηεία θαη ε ππνκνλή ζηηο θαθνπάζεηεο δελ ήηαλ,
αληίζεηα, εθείλεο πνπ ράξηζαλ ηελ αλάπαπζε ζην Λάδαξν; Η παξαβνιή δελ αλαθέξεη
γη’ άιιεο αξεηέο ηνπ, παξά κόλν γη' απηέο, πνπ, ζαλ δπν θηεξά, ηνλ ύςσζαλ θαη ηνλ
αλέπαπζαλ ζηνπο θόιπνπο ηνπ Αβξαάκ.
Πξόζεμε ινηπόλ θη εζύ, κήπσο, ελώ ηώξα πίλεηο επράξηζηα πνηά θαη απνζηξέθεζαη ην
λεξό, αξγόηεξα ηθεηεύεηο γηα κηα κνλάρα ζηαγόλα ηνπ, όπσο ν πινύζηνο. Καλείο δελ
έπαζε ηίπνηα πίλνληαο λεξό. Καλείο δελ κέζπζε. Καλείο δελ έλησζε πνλνθέθαιν ή
δάιε. Δλώ, αληίζεηα, ε θαθή ρώλεςε, πνπ αλαγθαζηηθά αθνινπζεί ηα ζπκπόζηα, δε-
κηνπξγεί θνβεξέο αξξώζηηεο.

Η δσή ηνπ Σηκίνπ Πξνδξόκνπ ήηαλ κηα ζπλερήο λεζηεία. Γελ είρε νύηε θξεβάηη νύηε
ηξαπέδη νύηε θηήκαηα νύηε δώα νύηε απνζήθεο ηξνθίκσλ νύηε ηίπνη’ άιιν, απ’ απηά
πνπ ζεσξνύληαη απαξαίηεηα γηα ηε δσή. Γη’ απηό όκσο ν Κύξηνο δηαθήξπμε πσο ήηαλ
«ν ζπνπδαηόηεξνο απ’ όζνπο γέλλεζαλ πνηέ γπλαίθεο» (Μαηζ. 11:11).
Η λεζηεία αλέβαζε ζηνλ ηξίην νπξαλό θαη ηνλ απόζηνιν Παύιν, πνπ ηελ απαξίζκεζε
αλάκεζα ζηα θαπρήκαηα γηα ηηο ζιίςεηο ηνπ (Β’ Κνξ. 11:17).
Γηα όιεο όκσο ηηο αξεηέο, θνξπθαίν ηύπν θαη ππνγξακκό έρνπκε ηνλ ίδην ηνλ Κύξην.
Ο Κύξηνο, ινηπόλ, κεηά από λεζηεία ζαξάληα εκεξώλ, άξρηζε ην έξγν ηνπ εδώ ζηε γε
(Μαηζ. 4:2). Πξώηα νρύξσζε θαη εμόπιηζε κε ηε λεζηεία ηε ζάξθα, πνπ πήξε γηα
ράξε καο, θη ύζηεξα δέρζεθε ηνπο πεηξαζκνύο ηνπ δηαβόινπ. Παξόκνηα θη εκείο, κε
λεζηείεο αο εηνηκαδόκαζηε θη αο πξνγπκλαδόκαζηε ζηνπο αγώλεο ελαληίνλ ησλ
πλεπκαηηθώλ αληηπάισλ.
΢ε κηαλ ακθίβνιε πνιεκηθή ζπκπινθή, ε παξνπζία θάπνηνπ ζπκκάρνπ ζην πιεπξό
ηνπ ελόο εκπνιέκνπ πξνθαιεί ηελ ήηηα ηνπ άιινπ. Λνηπόλ, ην πλεύκα θαη ε ζάξθα
βξίζθνληαη ζε εκπόιεκε θαηάζηαζε. Με πνην ζα ζπκκαρήζεηο; Αλ ζπκκαρήζεηο κε
ηε ζάξθα, ζα εμαζζελίζεηο ην πλεύκα. Δλώ αλ ζπκκαρήζεηο κε ην πλεύκα, ζα
ππνδνπιώζεηο ηε ζάξθα. Αθνύ ζέιεηο λα ηζρπξνπνηήζεηο ην πλεύκα ζνπ, δάκαζε ηε
ζάξθα κε ηε λεζηεία. Ο απόζηνινο Παύινο γξάθεη: «Όζν ν εμσηεξηθόο άλζξσπνο
(δειαδή ε ζάξθα) θζείξεηαη, ηόζν ν εζσηεξηθόο (δειαδή ην πλεύκα) αλαλεώλεηαη»
(Β’ Κνξ. 4:16).
Ο Μσπζήο, γηα λα πάξεη ηε λνκνζεζία γηα δεύηεξε θνξά, ρξεηάζηεθε θαη δεύηεξε
λεζηεία (Δμ. 34:28).
Οη Νηλεπίηεο, αλ δελ είραλ λεζηέςεη νη ίδηνη θαη ηα δώα ηνπο, δελ ζα είραλ γιπηώζεη
ηελ θαηαζηξνθή (Ισλ. 3:4-10).
Αιιά θαη ηνλ Ηζαύ, ηί ήηαλ εθείλν πνπ ηνλ εμεπηέιηδε θαη ηνλ έθαλε δνύιν ηνπ
αδειθνύ ηνπ; Γελ ήηαλ έλα θαγεηό; Γη’ απηό θαη κόλν πνύιεζε ηα πξσηνηόθηα ηνπ
(Γελ. 25:29-34)!
Πνηνη, πάιη, άθεζαλ ηα πηώκαηά ηνπο ζηελ έξεκν; Γελ η’ άθεζαλ εθείλνη πνπ
επηδήηεζαλ ηελ θξενθαγία θαη ηελ θαινπέξαζε ηεο Αηγύπηνπ (Αξηζ. 11:33-34); Όζν
δειαδή νη Ιζξαειίηεο έκελαλ ηθαλνπνηεκέλνη κόλν κε ην κάλλα, ληθνύζαλ ηνπο
ερζξνύο ηνπο θαη θαλείο ηνπο δελ αξξώζηαηλε. Όηαλ όκσο ζπκήζεθαλ ηηο ρύηξεο κε
ηα θξέαηα θαη λνζηάιγεζαλ ηε δνπιεία ζηελ Αίγππην, ηηκσξήζεθαλ. Πέζαλαλ ζηελ
έξεκν θαη δελ αμηώζεθαλ λα δνπλ ηε γε ηεο επαγγειίαο.
Γελ θνβάζαη θη εζύ ην παξάδεηγκα απηό; Γελ ζθέθηεζαη κήπσο κε ηελ πνιπθαγία
απνθιεηζηείο από ηελ νπξάληα γε ηεο επαγγειίαο;
Η απόιαπζε άθζνλεο θαη ιηπαξήο ηξνθήο δεκηνπξγεί ζηελ ςπρή αλαζπκηάζεηο, πνπ,
ζαλ έλα ππθλό ζύλλεθν θαπλνύ, εκπνδίδνπλ ην λνπ λ’ αληηθξύζεη ηηο ειιάκςεηο ηνπ
Παλαγίνπ Πλεύκαηνο.
Η λεζηεία είλαη ηζρπξό όπιν ελαληίνλ ησλ δαηκόλσλ. «Απηό ην δαηκνληθό γέλνο δελ
κπνξεί λα δησρζεί κε θαλέλα άιιν κέζν, παξά κόλν κε ηελ πξνζεπρή θαη ηε
λεζηεία», είπε ν Κύξηνο ζηελ πεξίπησζε ηνπ δαηκνληζκέλνπ λένπ (Μάξθ. 9:29).
Με ηελ ηξνθή, ηε κέζε θαη ηα δηάθνξα θαξπθεύκαηα εμάπηεηαη θαη θάζε είδνο
αθνιαζίαο. Σν θπλήγη ηεο απνιαύζεσο κεηαβάιιεη ηνπο ινγηθνύο αλζξώπνπο ζε
άινγα δώα.
Η θξαηπάιε πξνθαιεί θαη θξηθηέο δηαζηξνθέο. Γίλεηαη αηηία λ’ αλαδεηνύλ νη
αθόιαζηνη ηε γπλαίθα ζηνλ άλδξα θαη ηνλ άλδξα ζηε γπλαίθα.
Η λεζηεία ξπζκίδεη θαη ηελ έγγακε δσή. Δκπνδίδεη ηελ αζπδνζία θαη επηβάιιεη
ζύκθσλε εγθξάηεηα, γηα λ’ αθνζησζνύλ νη ζύδπγνη ζηελ πξνζεπρή.

Μελ πεξηνξίδεηο όκωο ηελ αξεηή ηεο λεζηείαο κόλν ζηε δίαηηα. Αιεζηλή λεζηεία
δελ είλαη κόλν ε απνρή από νξηζκέλα θαγεηά, αιιά ε απνμέλωζε από ηα πάζε
θαη ηηο ακαξηίεο: Να κελ αδηθήζεηο θαλέλα. Να ζπγρωξήζεηο ηνλ πιεζίνλ ζνπ
γηα ηε ιύπε πνπ ζνπ πξνμέλεζε, γηα ην θαθό πνπ ζνπ έθαλε, γηα ηα ιεθηά πνπ
ζνπ ρξωζηάεη. Γηαθνξεηηθά, κνινλόηη δελ ηξωο θξέαο, ηξωο ηνλ ίδην ηνλ αδειθό
ζνπ. Μνινλόηη εγθξαηεύεζαη ζην θξαζί, δελ εγθξαηεύεζαη ζηηο θαθνινγίεο.
Μνινλόηη λεζηεύεηο ωο ην βξάδπ, μνδεύεηο ηελ εκέξα ζνπ ζηα δηθαζηήξηα.
Η Αγία Γξαθή αλαθέξεη: «Αιίκνλν ζ’ απηνύο πνπ κεζάλε ρσξίο θξαζί» (Ηζ. 28:1).
Σέηνηα κέζε είλαη π.ρ. ν ζπκόο, πνπ θάλεη ηελ ςπρή λα παξαθξνλήζεη. Δίλαη επίζεο ν
θόβνο, πνπ παξαιύεη ηε δηάλνηα. Γεληθά, θάζε πάζνο πνπ δαιίδεη ην λνπ είλαη θαη κηα
κέζε. Ο νξγηζκέλνο κεζάεη κε ην πάζνο ηνπ. Γελ ζθέθηεηαη πνηνπο έρεη κπξνζηά ηνπ.
΢αλ λα πνιεκάεη κέζα ζηε λύρηα, αξπάδεη ην θαζεηί, ζθνληάθηεη ζηνλ θαζέλα. Γελ
μέξεη ηη ιέεη, βξίδεη, ρηππάεη, απεηιεί, νξθίδεηαη, θξαπγάδεη.
Αλ ινηπόλ ζέιεηο λα λεζηέςεηο πξαγκαηηθά, πξέπεη λ’ απνθύγεηο όια ηα πάζε.
Πξόζεμε θαη θάηη άιιν: Να κε γίλεη ε απξηαλή λεζηεία αθνξκή θξαηπάιεο
ζήκεξα. Μελ θαηαζηξέθεηο κε ηε ζεκεξηλή αζπδνζία ηελ απξηαλή εγθξάηεηα.
Οηαλ θαλείο ζέιεη λα ζπλάςεη γάκν κε κηα ζεκλή γπλαίθα, δελ βάδεη πξσηύηεξα ζην
ζπίηη ηνπ παιιαθίδεο θαη πόξλεο. Γηαηί ε λόκηκε γπλαίθα δελ αλέρεηαη λα ζπγθαηνηθεί
κε ηηο παξάλνκεο θαη δηεθζαξκέλεο.
Δηζη ινηπόλ θη εζύ. Με ηελ πξνζδνθία ηεο λεζηείαο, κε δέρεζαη ηελ αθόιαζηε κέζε,
πνπ είλαη κεηέξα ηεο αλαηζρπληίαο, θίιε ηνπ αηζρξνύ αζηείνπ, έηνηκε γηα θάζε
αλεζηθόηεηα. Η λεζηεία θαη ε πξνζεπρή δελ ζα θαηνηθήζνπλ κέζα ζε ςπρή πνπ έρεη
κνιπλζεί κε ηελ θξαηπάιε. Ο Κύξηνο δέρεηαη ζηα ζεία ζθελώκαηα απηόλ πνπ
λεζηεύεη. Απνζηξέθεηαη όκσο ζαλ βέβειν θαη αλίεξν ηνλ άζσην. Αλ ινηπόλ έξζεηο
αύξην εδώ θαη κπξίδεηο θξαζί, πώο ζα ινγαξηάζσ ζαλ λεζηεία ηελ θξαηπάιε ζνπ;
Πνύ ζα ζε θαηαηάμσ; ΢ηνπο κέζπζνπο ή ζηνπο εγθξαηείο; Η κέζε πνπ πξνεγήζεθε,
ζε παξνπζηάδεη κέζπζν, ελώ ε δίαηηα πνπ άξρηζεο, λεζηεπηή. Με ηα ιείςαλα ηεο
κέζεο, ε λεζηεία ζνπ γίλεηαη αλώθειε. Καη αλ ε αξρή είλαη αλώθειε, θηλδπλεύεη
αλώθειν λα θαηαιήμεη θαη ην ζύλνιν.
Η λεζηεία δελ αζθεί επίδξαζε κόλν ζηα άηνκα. Δπεξεάδεη θαη νιόθιεξε ηελ
θνηλσλία. ΢πκκνξθώλεη θαη θαζεζπράδεη ζύληνκα όινπο ηνπο αλζξώπνπο. Δπηβάιιεη
ζηγή ζηα μεθσλεηά θαη ηηο θξαπγέο, εμνξίδεη ηνπο ηζαθσκνύο θαη ηηο δηακάρεο,
απνκαθξύλεη ηελ θαηάθξηζε θαη ηελ θαηαιαιηά.
Πνηνύ δαζθάινπ ε παξνπζία ζηακαηάεη ηόζν γξήγνξα ηηο αηαμίεο θαη ην ζόξπβν ησλ
παηδηώλ; Μόιηο εκθαληζηεί ε λεζηεία, θάζε ηαξαρή ζηελ πόιε απηόκαηα ζηακαηάεη.
Πνηόο κπνξεί λα ζπλερίδεη ην γιέληη θαη ηε δηαζθέδαζε ζε θαηξό λεζηείαο; Πνηόο
κπνξεί λα ζπλδπάζεη ηε λεζηεία κε αζειγείο ρνξνύο; Σα άπξεπα γέιηα θαη ηα πνξληθά
ηξαγνύδηα θαη νη έμαιινη ρνξνί απνκαθξύλνληαη από ηελ πόιε, κόιηο θηάζεη ε
λεζηεία ζαλ έλαο απζηεξόο δηθαζηήο.
Αλ όινη άθνπγαλ ηηο ζπκβνπιέο ηεο λεζηείαο, ζα επηθξαηνύζε ηέιεηα εηξήλε ζ’
νιόθιεξε ηελ αλζξσπόηεηα. Γελ ζα μεζεθσλόηαλ ην έλα θξάηνο ελαληίνλ ηνπ άιινπ.
Γελ ζα είρακε πνιεκηθέο ζπκπινθέο νύηε θαηαζθεπαζηέο όπισλ. Γελ ζα ππήξραλ
δηθαζηήξηα νύηε θπιαθέο. Οη εξεκηέο δελ ζα θηινμελνύζαλ θαθνπνηνύο νύηε νη
πόιεηο ζπθνθάληεο νύηε νη ζάιαζζεο πεηξαηέο.
Αλ θπξηαξρνύζε ε λεζηεία, ε δσή καο δελ ζα ήηαλ γεκάηε ζηελαγκνύο. Γηαηί απηή ζα
δίδαζθε ζ' όινπο όρη κόλν ηνλ πεξηνξηζκό ηεο ζπάηαιεο δσήο, αιιά θαη ηελ απνρή
από πνιιά άιια θαθά. Θα δίδαζθε ηελ νινθιεξσηηθή θπγή θαη απνμέλσζε από ηε
θηιαξγπξία θαη ηελ πιενλεμία, από ηε θηινδνμία θαη ηε θηιεδνλία. Αλ απαιιαγνύκε
απ' απηά, ζα δνύκε κε εηξήλε θαη αγηαζκό.
Αθνύ ινηπόλ ηέηνηα αγαζά καο πξνζθέξεη ε βαζίιηζζα απηή ησλ αξεηώλ, αο ηε
δερηνύκε ρσξίο θακηά θαηήθεηα, ρσξίο θαλέλα γνγγπζκό. Όινη πξόζπκα αο
ηηκήζνπκε ην πλεπκαηηθό ηξαπέδη πνπ καο παξαζέηεη ε λεζηεία, εμαγλίδνληάο καο θαη
πξνεηνηκάδνληάο καο γηα ηελ αηώληα ζεία επθξνζύλε ηνπ παξαδείζνπ.

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ ΜΔ ΣΙ΢ "ΓΙΑΣΔΣΑΓΜΔΝΔ΢" ΝΗ΢ΣΔΙΔ΢ ΟΛΟΤ ΣΟΤ

ΥΡΟΝΟΤ (Αξρείν PDF 80 KB)

(Από ηε ζεηξά ησλ θπιιαδίσλ «Η ΦΩΝΗ ΣΩΝ ΠΑΣΔΡΩΝ» ηεο Ιεξάο Μνλήο
Παξαθιήηνπ Ωξσπνύ Αηηηθήο.)