Jaargang 2
nummer 15
17 september
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
2008
03
Fusiegolf verwacht
Extra service:
op internet worden de
advertenties doorgelinkt
naar de eigen website
Nieuw: bijlagen bij de
Ziekenhuiskrant
De Ziekenhuiskrant komt vanaf dit nummer
regelmatig met een bijlage. Hierin krijgt steeds
een ander thema uit de ziekenhuiswereld bij-
zondere aandacht. Dit keer treft men in de
Ziekenhuiskrant de bijlage Farmacie aan.
In deze bijlagen wordt het thema van ver-
schillende kanten redactioneel belicht en er
zijn mogelijkheden voor adverteerders om
hun producten of diensten extra onder de aan-
dacht te brengen. Andere geplande bijlagen
zijn: ICT in de Zorg (1 oktober), Werken in
de Zorg (15 oktober), Voeding (29 oktober),
Hulpmiddelen (12 november), Nieuwbouw
en renovatie (26 november). De thema’s van
de bijlagen staan ook vermeld op de website
www.ziekenhuiskrant.nl Voor meer informa-
tie over advertentiemogelijkheden kan men
bellen met Anneke de Pater, telefoon (0182)
322 451.
&ARMACIE
;nYbki_[l[ WWdX_[Z_d]leeh m[had[c[hi _d Z[ peh]0
&)&#-+''&&'
BZi]Zijc^Z`ZK^iVb^cZ8CKGZX]ih]jae EV``Zi
kVcb^_ckV`WdcY]ZZ[ijbZZgoZ`Zg]Z^Y^c]VcYZc
C[[h_d\ehcWj_[efmmm$l_jWc_d[9DL$db
Professioneel wegen
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
04
Functional foods
Zorgverzekeraar
koopt niet zuinig in
Het inkopen van zorg dreigt onbetaalbaar te worden.
Om de marktwerking in de ziekenhuiszorg
daadwerkelijk succesvol te maken moet de
zorginkoop door zorgverzekeraars efficiënter.
Dit stelt Claudia Brandenburg die begin sep-
tember promoveerde aan de Erasmus Univer-
siteit in Rotterdam. Haar promotieonderzoek
is een studie naar ‘Transactiekosten in de
Nederlandse Ziekenhuiszorg’.
De transactiekosten van de Nederlandse
ziekenhuiszorg stijgen door de hervorming
van het zorgstelsel zo sterk, dat het inkopen
van de zorg onbetaalbaar dreigt te worden.
Een groot deel van de totale kosten in de zie-
kenhuiszorg betreffen kosten gerelateerd aan
de inkoop en facturering (transactiekosten)
van ziekenhuisproducten (Diagnose Behande-
ling Combinaties).
Ziekenhuis kopen
Als voorbeeld van een effectieve oplossing
voor explosief stijgende transacties noemt
Hersenkanker bij kinderen in kaart gebracht
Elk jaar krijgen ongeveer 25 kinderen de diagnose circa twintig tot 25 kinderen in Nederland de
medulloblastoom.
23 27
Celkweeklaboratorium VUmc gebouwenloop
Medisch tv-drama
maakt tieners bang
Volgens Belgische psychologen van de Univer-
siteit Hasselt maken jonge mensen die vaak
naar ziekenhuisseries (zoals ER) kijken, zich
meer zorgen over hun eigen gezondheid dan
mensen die deze tv-series minder vaak zien.
Dat geldt volgens de psychologen vooral voor
jonge mensen. Zij tobben het meest over hun
gezondheid. Met deze studie deden 1300 tie-
ners mee. Ze werden gevraagd naar hun kijk-
gedrag en zorgen over hun gezondheid. Daar-
uit bleek dat kinderen die veel ziekenhuisseries
achter de kiezen hadden, tot tien procent meer
angstig waren voor hun gezondheid dan kin-
deren die naar andere programma’s keken.
Meisjes werden banger dan jongens en ook de
oudere tieners waren eerder aangedaan.
Documentaires
Niet alleen de dramaseries lijken dit effect op
angst te hebben, ook documentaires en nieuws
over gezondheid maken meer bezorgd. Verder
onderzoek moet uitwijzen of tieners de angst
ontwikkelen naar aanleiding van de series, of
dat angstige tieners een voorliefde voor dit
soort programma’s hebben.
Claudia Brandenburg grote verzekeraars die
ziekenzorg in de eigen organisatie onder-
brengen of mantelcontracten afsluiten. Door
behandelingen in de eigen organisatie onder
te brengen, worden de belangen van de zorg-
verzekeraar en zorgaanbieder op één lijn ge-
bracht. “Als zorgverzekeraars de transactie-
kosten van ziekenhuiszorg betaalbaar willen
houden kunnen ze beter een compleet zieken-
huis kopen in plaats van losse behandelingen”,
aldus Brandenburg. Bovendien voorkomt dit
dat ziekenhuizen gaan selecteren op winstge- Kijk voor de advertentie
vende behandelingen en patiënten. Claudia
Brandenburg promoveerde aan de Erasmus pagina 8 Werken in de Zorg
Universiteit in Rotterdam met haar studie
naar ‘Transactiekosten in de Nederlandse Zie-
kenhuiszorg’. Brandenburg is in het dagelijks
leven management consultant in de publieke
en ziekenhuis sector voor Protiviti, een inter-
nationale en onafhankelijke adviesorganisatie
op het gebied van Risk, Business Consulting
en Internal Audit Services. De facilitaire
zorgondersteuner
www.isshospitalservices.nl
Het medulloblastoom, de meest voorkomen- Tel: 030 - 24 24 800
de kwaadaardige vorm van hersenkanker bij
kinderen, is niet één soort gezwel maar een
verzamelnaam voor vijf verschillende typen LJK L
P Q

[JF LF OIVJT T U P F MF OOM
tumoren. Elke variant heeft zijn eigen karak-
teristieke genexpressiepatroon, afwijkingen 8JK
IFCCFO
FFO
TUPFM

en klinische eigenschappen. Wetenschappers WPPS
FMLF
XFSLQMFL



onder leiding van de afdeling Antropogene-
tica van het AMC in Amsterdam brachten 


FO
BOEFST
NBLFO
XF

IFN
TQFDJBBM
WPPS
V
van elk type medulloblastoom de moleculair-
genetische kenmerken in kaart. De nieuwe
classificatie moet op termijn leiden tot een
betere, want meer op de individuele patiënt
toegesneden behandeling. Jaarlijks krijgen
Vraag gratis catalogus
aan via info@scoremedi.nl
diagnose medulloblastoom.
LJK L
P Q

[JF LF OIVJT T U P F MF OOM
 Nummer 15
17 september 2008
Colofon
Uitgever: Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
F (0182) 322466
Redactie: Gouda Media Groep B.V.
De Ziekenhuiskrant
Eindredactie: Marja den Otter
Opmaak: Gouda Media Groep B.V. Afdeling
vormgeving
Fotografie: Gouda Media Groep B.V.
Druk: Wegener NieuwsDruk Gelderland
Verspreiding: DistriQ Amsterdam
Redactie-adres: Crabethstraat 38 D
2801 AN Gouda
T (0182) 322456
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Mw. Anneke de Pater
Elma Multimedia B.V.
T 0226 33 16 00
E info@elma.nl
W www.elma.nl
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke
zorg is samengesteld, kan geen van betrokken
partijen aansprakelijk worden gesteld voor
eventueel voorkomende fouten.
Lezersservice
Algemene servicevragen:
maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur;
telefoon (0182) 322 456 of mail naar:
info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
adres: Crabethstraat 38-D
2801 AN Gouda
Tel: (0182) 322 456
info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: 1ste kwartaal 15 euro
2de, 3de, 4de kwartaal 20 euro
Redactie/tips:
Tips voor de redactie, een redactionele tekst of
een persbericht kunt u mailen naar
redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artike-
len niet te plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld
in het personeelrestaurant van alle ziekenhuizen
in Nederland. Daarnaast wordt de krant toege-
stuurd aan alle afdelingshoofden. Ook wordt hij
aan leveranciers en betrokkenen verzonden.
De oplage bedraagt 25.000 exemplaren.
Webkrant:
De webkrant is op de avond vóór het verschijnen
van de papieren krant beschikbaar op
www.ziekenhuiskrant.nl In de webkrant worden
enkele pagina’s dagelijks ververst.
Komende verschijningsdata 2008:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456
2 Actueel
Hogere concentratie
afbraakproducten
pesticiden in urine
In de urine van zwangere Rotterdamse vrou-
wen zitten meer afbraakproducten van pesti-
ciden dan verwacht. Dit blijkt uit een gezamen-
lijk onderzoek van Erasmus MC en TNO
binnen de grootschalige Generation R-studie.
De onderzoekers publiceerden hun bevindin-
gen vorige week online op de website van het
tijdschrift Environmental Research.
Binnen Generation R is urine verzameld van
zo’n 4.000 zwangere vrouwen. De onderzoe-
kers hebben de urine van honderd vrouwen ge-
analyseerd op de aanwezigheid van een aantal
chemische stoffen. Zo is gekeken naar week-
makers die aan plastics worden toegevoegd en
pesticiden die worden gebruikt om gewassen
te beschermen. De concentratie van afbraak-
producten van een specifieke groep pesticiden
blijkt duidelijk hoger dan de concentraties die
gevonden zijn onder zwangeren in de Ver-
enigde Staten. Het gaat om de afbraakproduc-
ten van zogenaamde organofosfor pesticiden,
een groep van ruim twintig verschillende
stoffen. Eerder onderzoek suggereert dat een
verhoogde concentratie afbraakproducten van
deze groep pesticiden tijdens de zwanger-
schap zou kunnen leiden tot een verminderde
cognitieve ontwikkeling bij het kind. Volgens
de onderzoekers is vervolgstudie nodig om de
betekenis van deze bevindingen te kunnen be-
palen. De onderzoeksresultaten komen voort
uit een samenwerking tussen TNO en Eras-
mus MC op het terrein van leefomgeving en
gezondheid. Deze samenwerking biedt goede
mogelijkheden om bovengenoemde vragen te
beantwoorden.
In de urine van zwangere Rotterdamse vrouwen zitten
meer afbraakproducten van pesticiden dan verwacht.
Bel gratis 0800 - 023 28 28
WWW.FREELIFT.COM
Europese kanker-
centra werken samen
De trial van het NKI-AVL is gericht op een nieuw concept in borstsparende behandeling.
Hoogwaardig onderzoek op het gebied van
translationeel onderzoek en radiotherapie dat
in snel tempo toegepast zal worden in de kli-
niek. Dat is het doel van de unieke samenwer-
king in de European Comprehensive Cancer
Centre Alliance (ECCCA). Het Nederlands
Kanker Instituut - Antoni van Leeuwenhoek
Ziekenhuis (NKI-AVL) in Amsterdam, het Insti-
tut Gustave Roussy in Parijs en het Karolinska
Institutet in Stockholm hebben dit internatio-
nale orgaan op 5 september opgericht.
De bundeling van krachten binnen de ECCCA
zal leiden tot schaalvergroting en een snelle
overstap naar toepassingen in de kliniek.
Door deze nauwe samenwerking kunnen in
korte tijd nieuwe medicijnen worden gevon-
den die beter genezen en minder bijwerkingen
geven. De samenwerking gaat direct van start
met een aantal innovatieve trials. Elk insti-
tuut heeft een trial ingediend die zal worden
uitgevoerd in alle drie de instituten. In deze
onderzoeken worden vindingen uit het lab ‘di-
rect’ naar de kliniek gebracht voor onderzoek.
De bundeling van kennis en faciliteiten op
het gebied van fundamenteel, translationeel
en klinisch onderzoek maakt het mogelijk om
hierin snelle stappen te zetten. Alle drie de
trials worden gekenmerkt door de combinatie
van vernieuwende bestralingstechnieken met
translationeel onderzoek.
Bestraling in beeld
De trial van het NKI-AVL is gericht op een
nieuw concept in borstsparende behandeling.
Hierbij wordt niet meer de gehele borst, maar
alleen de tumor uiterst nauwkeurig bestraald.
Dit gebeurt met een korte bestraling en beeld-
Praktische filmpjes over weg naar het einde
Wie niet meer beter wordt, kan vanaf 10 okto-
ber op het internet terecht voor zestien prak-
tische filmpjes over de keuzen die op mensen
afkomen als de artsen ‘niets meer voor hen
kunnen doen’. In het kader van de Internatio-
nale Dag van de Palliatieve zorg (11 oktober)
wordt dan het project ‘Als je niet meer beter
wordt’ gepresenteerd.
De filmpjes gaan over de keuzes waarvoor
mensen komen te staan: al dan niet een be-
handeling, het informeren van de kinderen,
thuis sterven of toch elders en over kwesties
als euthanasie en de mogelijkheden van de
moderne palliatieve zorg. Jaarlijks krijgen
zo’n 80.000 mensen te horen dat ze niet meer
beter zullen worden. “Op het internet vind
geleide technieken. Tijdens de bestraling
wordt de reactie op de behandeling gemeten
met moderne beeldvormende technieken (PET
en MRI spectrometrie). Tegelijkertijd wordt
genetisch onderzoek aan het tumorweefsel
verricht waarbij de response op de bestraling
wordt vastgelegd. Door te kijken naar de res-
ponse kan in de nabije toekomst beter worden
voorspeld welke patiënten geschikt zijn voor
deze beperkte korte behandeling. Ook kan er
aan de hand van genetische veranderingen tij-
dens de bestraling bepaald worden welke ge-
neesmiddelen het celdodend effect van bestra-
ling kunnen versterken.
Drie topinstituten
De drie deelnemende instituten vullen elkaar
aan met hun top-onderzoek binnen de ECC-
CA. Het NKI-AVL bestaat uit een wetenschap-
pelijk onderzoeksinstituut van hoog niveau
en een gespecialiseerde kliniek. Het Institut
Gustave Roussy is een groot kanker instituut
in Parijs dat hoogwaardige patiëntenzorg
levert, in combinatie met wetenschappelijk
onderzoek en educatie. Het Zweedse Karo-
linska Institutet onderscheidt zich door een
combinatie van grote translationele en funda-
mentele onderzoeksfaciliteiten in de oncolo-
gie, met een oncologische kliniek van de uni-
versiteit. De unieke combinatie van expertise
op het gebied van fundamenteel en toegepast
onderzoek zorgt voor innovatieve onderzoeks-
plannen. De aanwezigheid van een groot aantal
patiënten en een goede infrastructuur maken
de uitvoering van deze vooruitstrevende onder-
zoeken mogelijk. Meer informatie over de
andere trials en de samenwerking is te vinden
op www.eccca.eu
je dan wel van alles over bijvoorbeeld erfe-
nissen of begraven, maar over de keuzen en
dilemma’s die vóór die tijd op je af komen
is er niets”, zegt Albert Mullaart, een van
de initiatiefnemers. De hoofdpersonen van
de filmpjes zijn acht gewone mensen die in
de ongewone omstandigheid zijn dat hen de
dood is aangezegd. Zij vertellen over wat ze
meemaken. “Wij hebben er expres voor geko-
zen ons niet te concentreren op de emoties”,
zegt Mullaart. “Emotie tv is er genoeg. In
deze filmpjes willen we mensen die ongenees-
lijk ziek zijn, door hun lotgenoten laten infor-
meren over wat hen te wachten kan staan.” De
filmpjes zijn vanaf 10 oktober te vinden op
www.alsjenietmeerbeterwordt.nl

Actueel
Fusiegolf verwacht in
ziekenhuiswereld
Gupta Strategists verwacht dat de komende vijf jaar kleine ziekenhuizen verdwijnen en opgaan in grote
combinaties.
Nederlandse ziekenhuizen staan aan de voor-
avond van een grote fusiegolf. Dat voorspelt
het in de zorg gespecialiseerde onderzoeks-
bureau Gupta Strategists. Van de huidige 95
ziekenhuizen verdwijnen er mogelijk twintig of
dertig in een groter geheel.
Dit staat in de jaarlijkse ziekenhuisstudie die
Gupta Strategists vorige week uitbracht. Hier-
in wordt gesteld dat allerlei ontwikkelingen
erop wijzen dat de komende vijf jaar grote
ziekenhuiscombinaties zullen ontstaan, die
wat betreft omzet ruim twee keer zo groot zijn
als de huidige ziekenhuizen. Een van de be-
langrijkste trends in de markt en de medische
wereld die tot fusie dwingen is volgens Gupta
Strategists dat ziekenhuizen onder het nieuwe
zorgstelsel steeds scherper moeten onderhan-
delen over contracten met verzekeraars. Om
tegenwicht te bieden aan deze partijen ligt
het voor de hand dat ook ziekenhuizen gro-
Rol van SOA bij infectie met HIV-virus verklaard
Onderzoekers van VU medisch centrum in
Amsterdam hebben een antwoord gevonden
op hoe seksueel overdraagbare aandoeningen
(SOA’s) de kans op infectie met HIV vergro-
ten. Het onderzoek toont aan dat specifieke
immuuncellen, de Langerhans cellen, in nor-
male, gezonde toestand beschermen tegen
HIV. De rol van deze cellen verandert echter
drastisch als in het weefsel een SOA aanwezig
is, zoals gonorroe of chlamydia. De SOA ver-
andert de Langerhans cellen van beschermers
naar effectieve verspreiders van het virus. De
kans op infectie met het HIV-virus is dan sterk
verhoogd. Het onderzoek van Marein de Jong,
Lot de Witte en Theo Geijtenbeek verscheen
vorige week in het toonaangevende blad The
Journal of Clinical Investigations.
Het onderzoek van De Jong, De Witte en Geij-
tenbeek bevestigt het belang van preventie en
vroege screening op SOA’s. Ondanks het feit
dat een SOA ongemerkt kan verlopen, activeert
deze de Langerhans cellen en verhoogt daarbij
het risico op HIV infectie aanzienlijk. In aan-
wezigheid van een SOA, maakt het HIV-virus
dus misbruik van de ‘beschermende’ Langer-
hans cel om zo een infectie te kunnen veroor-
zaken. Het onderzoek is des te opmerkelijker,
3 17 september 2008
tere eenheden gaan vormen. Andere oorzaken
van de grote fusiegolf zijn: toenemende com-
plexiteit van behandelingen waardoor meer
expertise moet worden samengebracht en het
positieve verband tussen volume en kwaliteit.
Daarbij komt dat meer behandelingen per zie-
kenhuis de gemiddelde kosten per behande-
ling drukken.
Groei uitgaven
Gupta verwacht dat de gemiddelde omvang
van een ziekenhuis in vijf jaar tijd verdubbelt
naar ongeveer 450 miljoen euro. Dat komt
niet alleen door fusies, maar ook door een niet
afnemende jaarlijkse groei van de ziekenhuis-
uitgaven. Gupta voorspelt dat de omzet de ko-
mende vijf jaar groeit met ongeveer zes pro-
cent per jaar, ongeveer hetzelfde tempo als in
de afgelopen zes jaar. Vorig jaar was de omzet
bij ziekenhuizen 15,9 miljard euro.
omdat het uitgevoerd is met menselijk weefsel
om zoveel mogelijk de echte situatie bij HIV-
besmetting na te bootsen. Het onderzoek heeft
ook invloed op de discussie over de rol van
besnijdenis bij mannen in de overdracht van
het HIV-virus. Langerhans cellen komen veel
voor in de voorhuid van de penis. Omdat de
voorhuid erg vatbaar is voor SOA’s, zijn de
Langerhans cellen in de voorhuid potentiële
verspreiders van HIV. Besnijdenis verwijdert
ook een groot deel van de Langerhans cellen,
waarmee de dubbele rol van deze cellen in de
overdracht van het HIV-virus is uitgespeeld.
Mmax.nl
Kantoorinrichtingverhuur
Laboratoriumstoelen
Projektmeubilair
r Grati
s
bel voo fstoel
p roe
Tel. 0294 28 5215 • Info@Mmax.nl
Nummer 15
Nationaal netwerk wil kwaliteit medicijngebruik
bij kinderen verbeteren
Het Medicines for Children Research Network
(MCRN) is op 9 september in Amsterdam
gelanceerd. Dit nationale netwerk verbetert
de veiligheid en kwaliteit van geneesmiddel-
gebruik en –onderzoek bij kinderen.
Veranderde Europese regelgeving luidt
een historische omslag in binnen de kinder-
geneeskunde: voor registratie van nieuwe
geneesmiddelen is nu ook klinisch onderzoek
bij kinderen vereist. Eerder werd ruim de
helft van de voorgeschreven geneesmiddelen
niet bij kinderen zelf onderzocht, maar uit-
sluitend bij volwassenen. Onzekerheid over
effecten en optimale doses bij kinderen leidt
in de praktijk tot over- en onderdosering met
negatieve gevolgen. Dat gaat nu veranderen:
voor het eerst werken alle relevante partijen
Onzekerheid over effecten en optimale doses bij kinderen leidt in de praktijk tot over- en onderdosering met
negatieve gevolgen.
Vitamine C voorkomt complicatie bij polsbreuk
Posttraumatische dystrofie, een tot op heden
onbegrepen pijnlijke aandoening, komt vaak
voor na een polsbreuk en heeft ernstige ge-
volgen. Het kan zelfs tot (tijdelijke) invaliditeit
leiden. De behandeling van Posttraumatische
dystrofie (ofwel een Complex Regionaal Pijn
Syndroom, CRPS) is symptomatisch, moei-
zaam, langdurig en kostbaar. CRPS heeft dan
ook een zeer grote impact op het persoon-
lijke, sociale en economische leven van een
patiënt. Uit promotieonderzoek van orthope-
disch chirurg Paul Zollinger blijkt dat vitamine
C de kans op het ontstaan van CRPS na een
polsfractuur kan verminderen.
CRPS is een belangrijke oorzaak van inva-
liditeit. De kans op deze ernstige complica-
tie wordt verkleind door de patiënt eenmaal
daags 500 mg vitamine C voor te schrijven ge-
durende vijftig dagen. Het maakt hierbij niet
CRPS kan ontstaan na letsel aan een ledemaat, zoals een polsbreuk of een enkelblessure, of na een operatie.
in Nederland samen in het belang van het
kind. Universitair medische centra, kinder-
artsen, onderzoekssponsors, farmaceutische
industrie, maar ook ouders en de kinderen
zelf, komen samen in het MCRN. Het MCRN
beoordeelt onderzoeksopzetten, inclusief de
ethische aspecten en uitvoerbaarheid van de
studies. Geaccepteerd onderzoek wordt uit-
gezet in Nederlandse ziekenhuizen waarbij
het MCRN voor begeleiding van de onderzoe-
kers zorgt. Daarnaast adviseert het MCRN de
farmaceutische industrie over welke middelen
ontwikkeld moeten worden en hoe deze bij
jonge kinderen te onderzoeken. De MCRN-
adviesgroepen met experts uit de verschil-
lende kindergeneeskundige vakgebieden wor-
den gesteund door de Nederlandse Vereniging
voor Kindergeneeskunde (NVK).
uit of de polsfractuur conservatief (met gips)
of operatief wordt behandeld. Posttraumati-
sche dystrofie gaat gepaard met onverklaarde
diffuse pijn, abnormale huidtemperatuur en
kleur in combinatie met zwelling en bewe-
gingsbeperking. De aandoening kan ontstaan
na letsel aan een ledemaat, zoals een pols-
breuk of enkelblessure, of na een operatie. De
ernst ervan staat los van de ernst van het let-
sel. Zo kan een klein letsel, bijvoorbeeld een
kneuzing van de hand, een ernstige vorm van
CRPS geven. Vermoedelijk speelt een lokale
ontstekingsreactie (in arm of been) een rol
bij het optreden van CRPS: de bloedvatwand
raakt beschadigd. Vitamine C grijpt in op de
bloedcellen (antioxidatief) en werkt indirect
in de vaatwandcellen via de regeneratie van
vitamine E. Zollinger promoveerde op 5 sep-
tember aan VU medisch centrum.
 Nummer 15
17 september 2008 4 Voeding

Professionele koffiesystemen voor thuis en op het werk

Functional foods bevorderen de gezondheid Belangrijke rol voor pro- en prebiotica

Functional foods zijn voedingsmiddelen waar-
aan stoffen zijn toegevoegd die van nature
in voedsel zitten. Het toevoegen van farma-
ceutische producten is verboden. Functional
foods hebben tot doel de gezondheid in stand
te houden of te bevorderen. Op termijn zal
het wettelijk toegestaan zijn te claimen dat
bepaalde producten kunnen bijdragen aan
het voorkomen of genezen van ziekte. Deze
claims zullen alleen gerechtvaardigd zijn als
daar bewijs voor is geleverd met degelijk
wetenschappelijk onderzoek in humane stu-
dies.
Er is inmiddels melk met extra calcium op de
markt, vruchtensap met extra vitamine C of
toegevoegde vezels, ‘cholesterolverlagende’
margarine, drinkontbijt en zo meer. Dit zijn
functional foods die vooral ook ontwikkeld
zijn omdat veel mensen hun voedingsgewoon-
ten niet kunnen of willen veranderen terwijl de
Er is inmiddels melk met extra calcium op de markt, vruchtensap met extra vitamine C of toegevoegde vezels,
‘cholesterolverlagende’ margarine, drinkontbijt en zo meer.
zogenaamde welvaartsziekten sterk toenemen.
Of ook omdat veel consumenten bij voorkeur
‘gezonde’ producten kopen die makkelijk te
consumeren zijn. Maar meer en meer hoort
men geluiden dat dit soort voedingsmiddelen
nooit een excuus mogen zijn om een ongezon-
de voeding te billijken. En dat producenten van
functional foods ervoor moeten waken dat ze
die suggestie wekken. Vooralsnog is er veel te
doen over de zogenaamde gezondheidsclaims
of ‘ziekte-risico beperkende’-claims. Zo is
het bijvoorbeeld nog de vraag hoeveel men
van die toegevoegde stoffen in het lichaam
opneemt en hoe men die verwerkt. Komt de
stof wel in voldoende mate op de goede plek
terecht en sorteert deze wel het gewenste
effect? Er zal nog veel onderzoek nodig zijn,
in samenspraak met de overheid en de voe-
dingsindustrie, om functional foods aan de
strenge eisen van de Europese Voedselautori-
teit te laten voldoen.
Naast de nieuwe functional foods bestaan er
functionele voedingsmiddelen die al vele ja-
ren in de (natuur)geneeskunde en diëtetiek
worden gebruikt zoals plantensappen, elixers
en (zuivel)producten voor de opbouw van de
darmflora, probiotica.
Probiotica zijn melkzuurbacteriën zoals lacto-
bacillus en bifidobacteriën die van nature in
de darm voorkomen. Het wordt steeds duide-
lijker dat de melkzuurbacteriën niet alleen een
gunstig effect hebben op de darm maar ook
een positieve uitwerking hebben op het im-
muunsysteem. Prebiotica zijn de voeding voor
deze bacteriën. Ze worden gebruikt om de
groei en activiteiten van de melkzuurbacteriën
te bevorderen. Probiotica produceren antimi-
crobiële stoffen en verlagen de pH-waarde in
de darm waardoor ze de groei en effecten van
Ramadan in het Groene Hart Ziekenhuis
Ook dit jaar besteedt het Groene Hart Zieken-
huis in Gouda aandacht aan de Ramadan, die
deze weken wordt gehouden.
De regels en gebruiken gedurende de Rama-
dan kunnen het genezingsproces van een
gelovige moslimpatiënt vertragen of zelfs
stilleggen. Daarom kunnen medewerkers
gebruik maken van de brochure ‘Ramadan’.
Samen met een patiënt kan hiermee een af-
weging worden gemaakt tussen de medische
verantwoordelijkheid van de hulpverlener
en de religieuze plicht die een patiënt voelt.
De brochure is een hulpmiddel om tijdens de
Ramadan de moslimpatiënt, met het nodige
respect, te adviseren om op andere wijze aan
de religieuze verplichtingen te voldoen. Om-
dat dit advies voor moslimpatiënten soms
moeilijk is te aanvaarden, staan er enkele
ziekmakende bacteriën afremmen. Verder sti-
muleren ze het immuunsysteem, optimaliseren
ze de spijsvertering en lijken ze een belang-
rijke rol te kunnen spelen bij de behandeling
van bijwerkingen van antibiotica. Prebiotica
zijn stoffen die niet te verteren zijn maar de
groei en het zich handhaven van goede bacte-
riën in de darm stimuleren. Ze ondersteunen
de werking van probiotica. Het gaat vooral om
stoffen zoals inuline en oligosacchariden zo-
als oligofructose. Het prebiotische effect van
deze fermenteerbare vezels of koolhydraten is
goed onderzocht. Een goede voedingstoestand
is onontbeerlijk voor de gezondheid en draagt
bij tot een snellere genezing. De verwachting
is dat op het gebied van de voeding voor pro-
en prebiotica, naast antioxidanten, een belang-
rijke rol is weggelegd.
koranteksten in die de uitzondering op de
vastenplicht beschrijven.
Bezoekregeling
Gedurende de Ramadan is het gewoonte om de
eerste maaltijd met bouillon te beginnen. Om
die reden krijgen de islamitische patiënten een
vegetarische groentesoep aangeboden die zij
na zonsondergang kunnen nuttigen. Op de af-
deling Kindergeneeskunde wordt de soep ook
aan ouders van opgenomen kinderen aangebo-
den. Verder wordt er soepel omgegaan met de
bezoekregeling van maximaal twee bezoekers
per patiënt. Dit heeft te maken met het feit dat
de verwachting is dat er meer bezoekers ko-
men dan anders, omdat het gebruikelijk is dat
men elkaar juist tijdens Ramadan opzoekt.
 Nummer 15
Voeding 5 17 september 2008

EFSA snoeit in Biologische kant- en klaarmaaltijden

wildgroei aan uit Haaksbergen
gezondheidsclaims ’Met de Michelinsterren van moeder natuur...‘
Overtuigd van zijn missie begon Raymond Hertong met veel
ervaring in de ‘gangbare maaltijdenwereld’ een nieuw biolo-
gisch kant- en klaarmaaltijdenbedrijf in Haaksbergen: BioZorg.
BioZorg bestaat sinds april, na een ‘pilot’ van een half jaar bij
een zorginstelling in Nijmegen. “Het bedrijf is even vers als onze
producten.”

ken dat biologisch voedsel voor één ieder

De claim van Unilever over de gezondheidsbevorderende eigenschappen van plantaardige sterolen kreeg als
enige een positief advies.
Op veel voedingsproducten staan kreten als
‘cholesterolverlagend’, ‘voor sterke botten’ en
‘voor een natuurlijke stoelgang’. De Europese
Unie heeft aan deze gang van zaken een halt
toegeroepen. Producenten mogen vanaf 2010
geen claims meer op hun verpakkingen zetten
of reclame-uitingen maken die de consument
misleiden. De EFSA geeft advies aan de Euro-
pese Commissie of de claim moet worden
toegelaten of niet. Onlangs heeft zij de eerste
acht onder de loep genomen. Zeven claims
kregen een negatief advies.
De claim van Unilever over de gezondheids-
bevorderende eigenschappen van plantaardige
sterolen kreeg als enige een positief advies.
Deze claim staat onder meer op hun margarine-
product Becel pro-activ. De toevoeging van
extra plantaardige sterolen wordt geadviseerd
aan mensen met een hoog cholesterolgehalte.
De Europese Voedselautoriteit (EFSA) werkt
aan een lijst met toegelaten claims, die in
2010 volledig moet zijn. Op 21 augustus werd
de eerste reeks opinies gepubliceerd. Daar-
van hadden vijf claims te maken met voeding
van kinderen en drie op het verminderen van
risico’s van ziekten. Gezondheidsclaims zijn
beweringen over de relatie tussen het eten of
drinken van een product en het effect daarvan
op de gezondheid. De Europese Unie heeft bij
de nieuwe regelgeving onderscheid gemaakt
in het soort gezondheidsclaim en de beoorde-
ling daarvan. Er zijn algemene gezondheids-
claims die zich baseren op algemeen aan-
vaarde kennis, bijvoorbeeld dat calcium goed
is voor de botten. Verder ziekte-risico-beper-
kingsclaims die claimen de kans op een ziekte
te verkleinen, bijvoorbeeld ‘verkleint de kans
op hart- en vaatziekten’ op een product dat
onverzadigd vet bevat. En zogenaamde kin-
derclaims, die gericht zijn op de groei en ont-
Het lekkerste wapen tegen ondervoeding!
VOEDINGSWAARDE PER 100 GRAM
Energie
Eiwit[g]
Koolydraten totaal
Vet [totaal g]
Kalium
Calcium
Fostor
Magnesium
IJzer
wikkeling van kinderen.
Kinderen
In de EU-verordening is een aparte procedure
opgenomen voor de ziekte-risico-beperkings-
claims en voor claims gericht op kinderen. In
de verordening staat dat fabrikanten een uit-
gebreid dossier moeten inleveren, waarin ze
hun claim onderbouwen. EFSA heeft bij het
beoordelen van de eerste acht claims de toon
gezet en die is streng. Dat blijkt onder meer
uit het negatieve advies over de claim van Uni-
lever, waarin zij stelt dat kinderen baat heb-
ben bij extra linol- en alfa-linoleenzuur, om-
dat deze gunstig zouden zijn voor hun groei en
ontwikkeling. De EFSA heeft over deze claim
een negatief advies uitgebracht, omdat de
claim suggereert dat kinderen in het algemeen
te weinig linoleenzuur (vetzuren) binnen krij-
gen, wat ongunstig zou zijn voor hun groei en
ontwikkeling. De EFSA is het met Unilever
eens dat deze vetzuren essentieel zijn, maar
het is niet bewezen dat een hogere inname
gezondheidswinst oplevert. Het Voedingscen-
trum benadrukt dat de claims die op termijn
goedgekeurd worden niet zaligmakend zijn.
Fabrikanten zijn verplicht de consument erop
te wijzen dat bij een ziekte of aandoening
meerdere risicofactoren een rol kunnen spe-
len. Zo zal iemand met een te hoog choles-
terolgehalte in zijn bloed, niet alleen gebaat
zijn bij Becel pro-activ op zijn brood. Een ge-
zonde leefstijl is daarbij ook belangrijk. Bron:
www.voedingscentrum.nl
Bananensmaak Aardbeiensmaak
367 kcal/1530 kj 371 kcal/ 1560 kj
10,9 g 9g
35,9 g 44,8 g
20 g 17,4 g
170 mg 160 mg
100 mg 100 mg
160 mg 110 mg
22 mg 19 mg
0,65 mg 0,76 mg
BioZorg richt zich in dit stadium
vooral op afnemers in het hele
land. Zorginstellingen, horeca-
en bedrijfscatering en de Retail.
In de keuken van het bedrijf aan de Indu-
striestraat wijst alles op biologisch, emmers
vol kruiden en specerijen, tapioca om te
binden, zelfs grootmoeders nootmuskaat is
biologisch. Kratten met vers van de akker
aangevoerde eerlijke groenten. De zoek-
tocht naar receptuur is nog in volle gang,
om ook aan de verwende smaak van de
hedendaagse consument te voldoen. “Op
dit moment zijn we vooral bezig met het
afstemmen op de vraag van de klanten.”
Kok Tony loopt rond met kleine potjes met
biologische inhoud, die hij op proef heeft
besteld en waarvan hij bulkvoorraden no-
dig heeft. “Dat is niet zo eenvoudig, elk
ingrediënt moet gegarandeerd biologisch
zijn. Daar is nog niet zo makkelijk aan te
komen. Waar haal je bijvoorbeeld bouillon
vandaan getrokken van biologisch vlees?
Een smaakmaker als Maggi kan ook niet,
dat moet een ander aroma zijn uit de bio-
logische keuken. Een biologische maaltijd
is toch wat anders van smaak.”
Hertong is dan wel “bekeerd” tot biolo-
gisch, maar hij erkent ook de problemen.
“Het is niet altijd even eenvoudig om van
alles voldoende volume te krijgen, groen-
ten vooral. Daarom hebben we zaaiplan-
nen neergelegd bij biologische boeren,
die dan ook verzekerd zijn van afname.
Vlees is geen probleem, dat is er genoeg
in het Vechtdal waar wij het betrekken. Een
biologisch wijntje bij het eten
kan ook. We willen zo com-
pleet mogelijk zijn.”
Biologische groenten
nemen de tijd en brul-
len niet de grond uit.
Kunstmest is taboe.
Duurzaamheid laat zich
ook vertalen in prijs: een
maaltijd van BioZorg is gemid-
deld 10 tot 15 procent duurder, maar dat
verschil betaalt zich uit in meer smaak, re-
deneert Hertong. Bij BioZorg geen aard-
beien in de winter. Spruitjes met een ‘bite’
en de lichte bitterheid van ouderwetse
spruitjes, knisperende stevige witlof met de
smaak van oma. “Ik wil het mogelijk ma-
BioZorg BV
Industriestraat 50, 7482 EX Haaksbergen
Tel: 053 7112431, Fax: 053 7112430, SKAL 025390
info@biozorg.nl, www.biozorg.nl
toegankelijk wordt. Dat is best moeilijk,
maar niet onmogelijk. Ik zie het als een
persoonlijke uitdaging om er een succes
van te maken.”
Om de smaakpapillen te testen organiseert
BioZorg geregeld proeverijen voor poten-
tiële afnemers. Hertong:
“We staan in Nederland
vergeleken met landen
als Italië en Engeland nog
aan het begin van een
ontwikkeling. Het komt
vanzelf hier naartoe. Ook
de haring wordt al duurzaam gevangen.
De trend zal ook in ons land doorzetten. In
de nabije toekomst gaan we ons zeker ook
richten op de particuliere markt, via super-
markten en een bestel- en bezorgsysteem
van biomaaltijden die mensen online kun-
nen bestellen.”
Hertongs bedrijf heeft de benodigde bio-
logische certificaten die kwaliteit garande-
ren. “Er ligt een markt voor ons open, zegt
de ondernemer die ooit begon aan de lo-
pende band bij een grote runderslachterij.
“Iedereen wil op den duur biologisch. Mijn
vrouw wil niet anders meer. Er zijn veel-
belovende ontwikkelingen, zoals de minis-
teries die een convenant hebben gesloten
dat maaltijden in hun personeelsrestaurants
vanaf 2010 voor 60 procent biologisch
moeten zijn. Andere instellingen en bedrij-
ven zullen volgen, dat merk je nu
al. Het wordt een heel grote
markt, waarop wij wil-
len inspelen.” BioZorg
heeft zich al verzekerd
van expansiemogelijk-
heden op eigen terrein,
zodat het bedrijf aan de
voorspelde groeiende vraag
kan beantwoorden. “De produc-
tiecapaciteit is toereikend op dit moment
om aan de vraag van de klanten te vol-
doen. We zitten nog in de aanloopfase,
eerst mooie recepturen maken en dan
moet de zaak echt gaan draaien. Met
de Michelinsterren van moeder natuur”,
belooft Raymond Hertong.

Informatie? info@patisserieunique.nl of 06 22 91 63 95
 Nummer 15
17 september 2008 6 Werken in de Zorg

Werken
in de
ZORG
Zoek een baan die bij je past!
Hèt uitzend- en detacheringbureau
Werken in zorg of welzijn is veelzijdig. Je bent verant-
voor de zorg.
woordelijk voor het welzijn van mensen,
die voor een deel van jou afhankelijk zijn. Je bent coach,
begeleider en moet soms levensreddend ingrijpen. Daar-
naast zijn respect, geduld en humor onmisbaar, net als kun- Hét uitzendbureau voor zorg en welzijn.
PlusZend biedt jou:
nen luisteren en een goed inlevingsvermogen hebben. Zinvol, gezellig en verantwoordelijk
werk op de dagen die jij wilt.

Er is een ruime keus aan functies.

Heb jij hart voor zorg of welzijn? Denk ook aan:
Praktijkervaring opdoen tijdens je studie in
de zorg en/of welzijn sector.

Care2Care is altijd op zoek naar kandidaten met hart voor Kortom een baan die bij jou past!
zorg of welzijn. Oók voor ondersteunende functies. Ben je
www.pluszend.nl
Dudokplein 214 op zoek naar een andere baan en beschik je over relevante Capelle aan den IJssel: 010-4507266
3315 KH Dordrecht Gouda: 0182-547015
diploma’s? Bezoek dan nu www.care2care.nl! Woerden: 0348-499053
078 6309292 Zoetermeer: 079-3310437
www.continuecare.nl
Care2Care is hét mobiliteitscentrum in de regio’s rond Lei-
den, Gouda en Rotterdam. Door een goede samenwerking
met diverse zorg- en welzijnsinstellingen heeft Care2Care
het meest complete aanbod van banen in zorg en welzijn
in een groot deel van Zuid-Holland. In onze vacaturebank
vind je op dit moment dan ook meer dan 200 vacatures!

Care2Care
www.care2care.nl
Tel. 0182 – 631 501

PATIENTEN
MONITOREN
EN JE EIGEN CARRIÈRE
BEWAKEN
TMI ZOEKT
• verpleegkundigen (A, B en gespecialiseerd)
• laboranten
• operatie-assistenten
• anesthesiemedewerkers
• gipsverbandmeesters
• doktersassistenten
• apothekersassistenten

TMI BIEDT
• vrijheid met de zekerheid van een uitstekend salaris
• meer ervaring door afwisselend werk
• een auto vanaf 28 uur per week

Werken op jouw manier!

Een vast dienstverband, een min-max contract of een 0-uren contract.
Tevens bemiddelt TMI al jaren voor ZZP’ers. Interesse?

KOM EENS PRATEN BIJ TMI. DE DETACHEERDERS IN

DE ZORG.

www.verpleegkundigen.nl

Werken in de Zorg
Beroep in Beeld
Naam: Mick Kreulen
Leeftijd: 44 jaar
Opleiding: Plastische chirurgie, AMC Am-
sterdam (zie bijgesloten cv)
Handchirurgie, FESSH
Afdeling: Plastische, reconstructieve en hand-
chirurgie Rode Kruis Ziekenhuis
(RKZ), Beverwijk (vier dagen)
Plastische, reconstructieve en
handchirurgie AMC, Amsterdam
(een dag)
Beroep: Plastisch chirurg / handchirurg
Ziekenhuis: RKZ, Beverwijk, AMC,
Amsterdam
Kunt u een omschrijving geven van uw
beroep?
“Plastische chirurgie betreft de reconstructie
van functionele en structurele defecten van
het menselijk lichaam met behulp van plas-
tieken. De anatomie wordt hersteld of veran-
derd met behulp van lichaamseigen weefsel of
lichaamsvreemde materialen. Deze ruime om-
schrijving geeft aan dat plastische chirurgie
een heel breed vak is. De expertise die ermee
gepaard gaat heeft niet alleen de reconstruc-
tieve chirurgie en brandwondenchirurgie ont-
wikkeld, maar de cosmetische chirurgie en,
last but not least, de handchirurgie. Ongeveer
driekwart van mijn werkzaamheden bestaat uit
handchirurgie, met nadruk op de reconstruc-
tieve hand- en armchirurgie, de polschirurgie,
en de behandeling van de spastische hand.”
In welke ziekenhuizen heeft u ge-
werkt?
“Ik werk nu vijftien jaar zowel in het Rode
Kruis Ziekenhuis in Beverwijk als in het Aca-
demisch Medisch Centrum in Amsterdam
waarvan de laatste negen jaar als plastisch chi-
rurg. Als handchirurg (fellow) ben ik tevens
in het Royal North Shore Hospital in Sydney,
Australië en in het Stanford University Medi-
cal Center in Palo Alto, VS geweest.”
Welke eigenschappen heeft iemand
nodig om dit werk te kunnen doen?
“Plastische chirurgie speelt zich vrijwel
altijd af aan de buitenkant van het lichaam.
Alles wat je als plastisch chirurg doet, is direct
zichtbaar voor iedereen. Elk sneetje, knipje of
hechtinkje komt terug in het resultaat. Behalve
nauwkeurig en handig moet je dan ook continu
pietluttig willen zijn over je eigen handelin-
gen. Altijd bereid zijn om iets te herzien. Een
van de belangrijkste eigenschappen hierbij is
creativiteit. Er zijn veel mogelijke oplossin-
gen voor hetzelfde probleem, maar heel vaak
voldoen die niet en zal je een nieuwe oplos-
sing moeten bedenken. Maar bovenal moet je
er plezier in hebben om tijd te steken in het
combineren van creativiteit, precisie, kritisch
en pietluttig opereren met veel respect voor de
anatomie. Als je daar lol in hebt, ben je ge-
knipt voor de handchirurgie. Oh ja, en altijd
blijven studeren.”
Waar moet iemand tegen kunnen?
“Tegen vooroordelen. Die lijken wel schier
onuitroeibaar over de plastische chirurgie.”
Conferentie rond bestralingstechniek
De Nationale Conferentie Proton Radiothera-
pie vindt donderdag 29 januari 2009 plaats in
de Aula van het Congrescentrum van de Tech-
nische Universiteit (TU) Delft.
Deze conferentie, getiteld ‘Een Protonen
Kliniek in Nederland’, heeft als doel het geven
van wetenschapsvoorlichting aan betrokkenen
7 17 september 2008
Wat moet iemand heel goed kunnen?
“Erkennen van expertise. Weten waar je zelf
hulp bij nodig hebt en altijd bereid zijn om
zelf te helpen. Dat klinkt als een open deur,
maar het erkennen van je eigen grenzen maakt
je een goed chirurg. Niet het over je grenzen
heen stappen. Als je weet waar de grens van je
expertise ligt, dan zul je zien dat je hem kan
verleggen. Als je dat niet weet of niet wilt we-
ten dan ga je er over heen en raak je de contro-
le kwijt. Daar ben ik heel snel van genezen.”
Wat vindt u het plezierigst/ onplezie-
rigst in dit werk?
“Natuurlijk is het bevredigend als een patiënt
gelukkig is met het goede resultaat van een
lastige operatie. Maar het plezierigst in mijn
werk is de samenwerking met mijn collega
plastisch chirurgen en de plastisch chirurgen
in opleiding. Ik vind mijn vak ontzettend leuk
maar ik wil dat enthousiasme kunnen delen in
een team met waardering voor elkaar. Dan ga
je pas plezierig naar je werk! Onplezierig is
de exponentiële toename van de bureaucra-
tie in het vak. Vergaderen, vergaderen en het
eeuwige gevecht tussen het ‘in-bakje’ en het
‘uit-bakje’. Steeds meer uren in een week die
niks met patiënten of plastische chirurgie te
maken hebben.”
U heeft onlangs de Europese prijs
‘Beste handchirurg 2008’ gewonnen.
Trots?
‘Beste handchirurg’ is te veel eer en ook niet
correct. De prijs betreft de ‘Best Examination
Award 2008’ voor de kandidaat die het Euro-
pese diploma Handchirurgie dit jaar met de
hoogste score gehaald heeft. Dat was ik. Be-
halve die prijs mag ik mij nu ‘European Board
Certified Handsurgeon’ noemen. Daar mag je
best een beetje trots op zijn.”
Welke ambities heeft u?
“Om het hier niet bij te laten. Handchirurgie is
een prachtig en complex vak en verdient erken-
ning als zodanig. Het is niet iets wat je ‘erbij’
doet. Mijn ambitie is om een goede plastisch
chirurg en vooral een hele goede handchirurg
te zijn en te blijven. Dat is niet niks.”
rond drie thema’s (Het Apparaat, De Behande-
ling, De Kosten), en indirect via de media aan
een breder publiek. Drie consortia zijn bezig
om deze nieuwe bestralingstechniek bereik-
baar te maken voor kankerpatiënten in Neder-
land. Geïnteresseerden kunnen zich vanaf nu
inschrijven op www.protonconferentie.nl.
Nummer 15
SWG subsidieert
co-schappen in
buitenland
Ook dit jaar kunnen co-assistenten meedin-
gen naar een bijdrage van 1.000 euro voor
hun buitenlandse co-schappen. Deze subsi-
die wordt beschikbaar gesteld door Stichting
Werkgelegenheid Geneeskundigen (Stichting
SWG) aan junior-leden van KNMG en/of LAD.
De inschrijving voor 2009 sluit op 31 oktober
2008.
Gezien het grote aantal verzoeken in de loop
van een jaar wordt er vanaf 2009 twee maal
per jaar 15.000 euro verloot. Dus co-assisten-
ten die op dit moment hun co-schap voor 2009
nog niet helemaal hebben geregeld kunnen tot
en met 30 april 2009 een aanvraag indienen.
Zij dingen alsnog mee naar vijftien subsi-
dieplaatsen van 1.000 euro per persoon. Co-
assistenten willen om diverse redenen naar het
buitenland: uitdaging, andere verantwoorde-
lijkheden, kennismaken met de gezondheids-
zorg van andere culturen, taalvaardigheid of
praktijkervaring. SWG vindt het belangrijk
dat aankomend artsen zich oriënteren om voor
hun loopbaan gefundeerde keuzes te kunnen
maken. Voor het volgen van een buitenlands
co-schap zijn vaak extra financiële middelen
nodig. Sinds 2005 stelt Stichting SWG daar-
om jaarlijks 15.000 euro beschikbaar aan co-
IZZ start Mooi Mens verkiezing 2008
Mensen die in de zorg werken, verdienen aandacht.
Voor de tweede achtereenvolgende keer orga-
niseert ‘zorgverzekeraar voor de zorg’ IZZ de
Mooi Mens Verkiezing. Dit is een verkiezing
voor alle mensen die in de zorg werkzaam zijn
en bijzonder mooi zijn door de manier waarop
ze zorg binnen en vaak ook buiten hun werk
invullen. Collega’s of bekenden kunnen men-
sen nomineren voor de Mooi Mens Verkiezing.
Dit jaar staat in het teken van een mooi initia-
tief, wat de zorg beter, bijzonder of makkelij-
ker heeft gemaakt.
Werknemers uit de zorg of familieleden en be-
kenden van hen, kunnen tot en met 24 oktober
mooie mensen nomineren. De inzending gaat
via de website van IZZ (www.izz.nl) of per
e-mail (mooimens@izz.nl). Bij het inzenden
wordt gevraagd aan te geven waarom juist die
VSO informatiemiddag: Er is werk aan de wereld!
Werk je in de gezondheidszorg en wil je
concreet meewerken om de millenniumdoel-
stellingen te halen? Voor vakdeskundigen op
hbo niveau heeft VSO meerdere vacatures
open staan. Via VSO deel je je kennis met col-
lega’s in ontwikkelingslanden, zo lever je een
structurele bijdrage aan armoedebestrijding.
Kijk op www.vso.nl en kom naar de informa-
tiemiddag op zaterdag 27 september!
Mensen in de zorg
Ziekenhuis Groep Twente (ZGT) heeft drs.
Meindert Schmidt benoemd tot lid Raad
van Bestuur. Meindert Schmidt is momen-
teel nog voorzitter van de Raad van Bestuur
van Streekziekenhuis Koningin Beatrix in
Winterswijk. Hij zal op 1 november in dienst
treden. Schmidt is 56 jaar oud, woont in Har-
denberg, heeft ruime bestuurlijke ervaring in
de ziekenhuiswereld en is goed bekend met de
regio. Samen met drs. Arie van Alphen vormt
hij vanaf 1 november de Raad van Bestuur van
ZGT.
Internist Arie Nieuwenhuijzen Kruseman
wordt per 1 januari de nieuwe voorzitter
van de KNMG, de belangenorganisatie van
artsen. Kruseman volgt de huidige voorzit-
ter Peter Holland op. Kruseman is op dit
moment als endocrinoloog verbonden aan
het academisch ziekenhuis Maastricht. Hij
zal het voorzitterschap combineren met zijn
beroep als arts, dat hij twee dagen blijft uit-
oefenen.
assistenten die een deel van hun co-schappen
in het buitenland gaan lopen. De voorwaarden
voor deelname staan op www.swg.nl
bewuste collega aanspraak maakt op de titel
Mooi Mens 2008. Uiteindelijk zal door een
deskundige jury uit de aanmeldingen drie fina-
listen worden geselecteerd. Daarna volgt een
stemronde voor heel Nederland op de web-
site van IZZ. Deze bepaalt uiteindelijk wie
er op 11 december de prijs in ontvangst mag
nemen uit handen van Lucille Werner en zich
een heel jaar IZZ Mooi Mens mag noemen.
Lucille Werner nam in 2007 ook de uitreiking
voor haar rekening.
Jury
Na sluiting van de inschrijvingen zal een jury
onder voorzitterschap van Liselotte Smits,
bestuurder collectief CNV Publieke Zaak, de
drie genomineerden voor de finale selecteren
en bekendmaken. Hannke Wouters, manager
Personeelszaken en Opleidingen Bernhoven
Ziekenhuis en Iris van Bennekom, Directeur
Langdurige Zorg bij het Ministerie van Volks-
gezondheid, Wetenschap en Sport neemt ook
plaats in de jury. IZZ vindt het belangrijk dat
mensen in de zorg deze aandacht krijgen. “De
mooiste verhalen in de zorg krijgen soms veel
te weinig aandacht. Daarom vindt IZZ het de
hoogste tijd om deze mensen net als vorig
jaar in het zonnetje te zetten. Vooral de be-
langeloosheid waarmee mensen aan het werk
zijn verwondert ons telkens weer”, aldus Bart
Blanken, directeur IZZ.
 Nummer 15
17 september 2008 8 Werken in de Zorg

GESTART!
De nieuwe editie van de scriptieprijs Innovaties in de Zorg
is weer van start gegaan!
Alle hbo- en w.o.-studenten van Nederlandse onderwijsinstellingen met een
afstudeerscriptie over innovaties in de gezondheidszorg kunnen meedoen.
Voorwaarde: dat je scriptie geschreven is tussen 5 september 2007 en 1 december
2008 en minimaal beoordeeld met een 7. Je scriptie moet uiterlijk op dinsdag
1 december 2008 zijn aangemeld via het officiële aanmeldformulier op de site. 3T^SIOREEVIIRYMXHEKIRHI,61JYRGXMI
Voor meer informatie over de nieuwe editie van de scriptieprijs kijk op MRIIR8STOPMRMWGLSTPIMHMRKW^MIOIRLYMW#
www.innovatiesindezorg.nl
Het Sint Franciscus Gasthuis :IVPIKNSY[KVIR^IRIROMIWZSSVLIX7MRX*VERGMWGYW+EWXLYMW
in Rotterdam is een modern
en klantvriendelijk stads-
en streekziekenhuis.
 8IEQQEREKIV4
3EHZMIW
Brochure ‘Gezonde leefstijl & voeding, een Ruim 2000 medewerkers

andere kijk op gezond gewicht’

zetten zich dagelijks in
voor optimale zorg aan de  7IRMSV4
3EHZMWIYV
patiënt. Het Sint Franciscus
Nieuw verschenen Gasthuis is één van de ) V ZEVIRTVSNIGXPIMHIV4
3
Samenwerkende Topklinische
€ 9,90 incl. verzend- en administratiekosten opleidingsZiekenhuizen (STZ)
en leidt specialisten, verpleeg- 7TVIOIR[SSVHIREPWH]REQMWGLEHZMWIVIRGSEGLIR
Bestellen door het bedrag over te maken op rekening 10.73.30.253 kundigen en ander medisch
bij de Rabobank te Gouda t.n.v. de Gouda Media Groep, onder personeel op. Wij bieden VIWYPXEEXKIVMGLXIRXIEQWTMVMXNIEER#/MNOHERZSSV
daardoor zorg op het
vermelding van uw adres. QIIVMRJSVQEXMISZIVSR^ISVKERMWEXMIHIEJHIPMRKIR
hoogste niveau in een
gastvrije omgeving. LIXTVSJMIPST[[[WJKRPZEGEXYVIW
Bestellen in combinatie met de brochure ‘Gezonde Leefstijl & Voeding,
in relatie tot kanker’ kan voor een totaal bedrag van € 14,90.

Verpleegkundigen lopen meer risico’s dan

andere werknemers
Verpleegkundigen en verzorgenden lopen in
hun dagelijks werk grotere risico’s dan andere
werknemers. Hoge fysieke belasting, hoge
werkdruk, agressie en geweld komen relatief
vaker voor. Dit blijkt uit onderzoek van TNO,
uitgevoerd in opdracht van Verpleegkundigen
en Verzorgenden Nederland (V&VN). De uit-
komsten geven aan dat in alle sectoren van
de gezondheidszorg instrumenten zijn ontwik-
keld om de arbeidsrisico’s van verpleegkun-
digen en verzorgenden aan te pakken. Maar in
drukrisico. De aanpak van werkdruk moet
prioriteit krijgen, vooral vanwege de huidige
en toekomstige problemen rond arbeidscapa-
citeit in de zorg. Het rapport beveelt verder
aan om het gebruik van bestaande instrumen-
ten en (hulp)middelen te bevorderen, bijvoor-
beeld door naar succesvolle invoering in an-
dere zorgsectoren te kijken en te onderzoeken
waarom instrumenten niet gebruikt worden.
Ook innovaties in de zorg zijn nodig, vooral
om de werkdruk te verminderen. Een goede

Adverteren? de dagelijkse praktijk blijken deze instrumen-

ten nog maar beperkt te worden gebruikt.
landelijke registratiemethode moet meer in-
zicht geven in de mate van blootstelling aan
arbeidsrisico’s en gevolgen daarvan voor ver-
Het onderzoek ‘Het grote gevaar van de zorg’ pleegkundigen en verzorgenden.
Uw advertentie in een betreft de belangrijkste risico’s: fysieke be-
lasting, werkdruk, agressie en geweld, prik-
oplage van 25.000 accidenten en blootstelling aan cytostatica.
De problemen verschillen per zorgsector. Ver-
exemplaren? pleegkundigen in ziekenhuizen lopen meer
risico’s op fysieke belasting. Bij verpleeg- en
verzorgingshuizen speelt naast fysieke be-
lasting ook de werkdruk een rol. Agressie en
Op internet worden de geweld komen veel voor in de gehandicapten-
zorg en de ambulancezorg.
advertenties doorgelinkt
naar de eigen website Cytostatica
De instrumenten om de arbeidsrisico’s te be-
perken worden niet altijd gebruikt. Voor het

Deukje??? Bel voor meer informatie

beperken van de blootstelling aan cytostatica
en prikaccidenten bestaan bijvoorbeeld de
nodige maatregelen. Die worden vooral toege-
met Anneke de Pater, past in ziekenhuizen. Daarbuiten ontbreekt het
nog aan een goede naleving van de bestaande
0182 - 322 451 wetgeving en protocollen. Op het gebied van
werkdruk zijn er bij verpleeg- en verzorgings-
huizen nog weinig maatregelen beschikbaar, Innovaties in de zorg zijn nodig om de werkdruk te
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
hoewel daar wel sprake is van een hoog werk- verminderen.
 Nummer 15
Advertentie 9 17 september 2008

VOOR EEN VERTROUWD GEVOEL

kijk op echthaar.nl

Maar wist u dat dun haar of

kaalheid niet meer hoeft!
Uw kaalheidsprobleem wordt in het Veluws Haar Instituut gega-
randeerd opgelost. Niet met medicijnen, implantaten, of pruiken,
maar met echt haar. Haar dat op unieke wijze is samengesteld na Al zeven jaar lang werkt het Veluws Haar Instituut met
uitgebreid onderzoek van uw eigen haar.
passie voor mensen met kaalheidsproblemen. Uw zorg
Onzichtbare nieuwe haardelen
De specialisten van het Veluws Haar Instituut kunnen uw haar is onze zorg. Wij streven naar perfectie en doen er alles
exact namaken. Lengte, kleur, dikte en krulling blijven hetzelfde.
Doordat echt haar gebruikt wordt voelt de haarvervanging na- aan om een concrete bijdrage te leveren aan uw
tuurlijk en zacht aan. De bevestiging is dun, flexibel, onzichtbaar
en prettig in het dragen.
Op basis van de allernieuwste, door onszelf ontwikkelde metho-
zelfbewustzijn en welbevinden.
den worden uw nieuwe haardelen onzichtbaar bevestigd met
een zogenaamde tweede huidlaag. U hoeft niet bang te zijn voor
onaangename verrassingen zoals een plotselinge windvlaag die
De producten van ons instituut worden door onze eigen vakmen-
ineens uw haargrens bloot legt. Onze specialisten brengen de
sen ontwikkeld en zijn daarom van hoogwaardige kwaliteit. Onze
nieuwe haarlijn geleidelijk aan zodat de overgang volledig na-
haarvervangingen zijn volledig onzichtbaar, zeer comfortabel en
tuurlijk is. Deze bevestiging is volstrekt pijnloos. Zo krijgt u weer
een permanente oplossing tegen kaalheid of andere vormen van
een prachtig kapsel met aanvullend haar dat niet van uw eigen
haarverlies. Als eerste haarinstituut in de Benelux ontvingen wij
haar te onderscheiden is!
een ISO 9001 certificaat. Dit kwaliteitscertificaat bewijst dat het
Veluws Haar Instituut voldoet aan de hoogste kwaliteitsnormen.
Privacy is naast kwaliteit en de beste service één van de speerpun-
ten van het Veluws Haar Instituut. De inrichting van onze klinieken
en de uitgebreide mogelijkheden om afspraken te maken bieden u
elke vorm van privacy die u maar wenst. Bij het Veluws Haar Instituut
“Jarenlang keek ik angstig kunt u rekenen op een vakkundig, persoonlijk en uitgebreid advies.
naar mijn haar of het
alsjeblieft niet wéér
dunner was geworden.” Belt u gerust voor het maken van een afspraak voor een
vrijblijvend eerste Consult!
Telefoonnummer 0341 - 42 41 30 of kijkt u op www.echthaar.nl

“Ik snap niet waarom Veluws Haar Instituut Veluws Haar Instituut
ik zo lang gewacht vestiging Nunspeet vestiging Apeldoorn
heb om een oplossing F.A. Molijnlaan 145 Hoofdstraat 218
voor mijn haarprobleem 8071 AE Nunspeet 7311 BG Apeldoorn
te zoeken.” tel 0341 424 130 tel 055 576 39 88
 Nummer 15
17 september 2008
Symposium Gezondheidszorg: Speelveld of Slagveld
Iedereen onderkent het belang van een goede gezondheidszorg.
Genoeg reden om er zorgvuldig mee om te gaan. Maar hoe doen we dat?
De gezondheidszorg vertoont tekens van
een opkomende markt waarbij de partijen
duidelijk nog moeten wennen aan de nieuwe
spelregels die op haar afkomen.
Slagen alle zorgpartijen erin om een speel-
veld om te ontwikkelen dat voldoende
(speel)ruimte biedt voor de benodigde zorg
voor vandaag en de innovatie voor de zorg
van morgen, of wordt de gezondheidzorg
een slagveld tussen zorgpartijen?
8 oktober 2008 Maastricht
STEADY ONE
Uw krukken altijd binnen handbereik
De STEADY ONE is dé oplossing voor het veilig
wegzetten van uw krukken of wandelstok. Bij het
bed, in badkamers, wacht-, praktijk- en
therapieruimtes, thuis of waar dan ook.
De strategisch geplaatste
STEADY ONE biedt uitkomst.
Gewicht: 5,5kg
Materiaal: gietijzer afgewerkt
met zachte
kunststof
LxBxH: 20x20x25
Capaciteit: max. 4
krukken /
wandel-
stokken
Oldenzaalsestraat 125, 7514 DP Enschede
Postbus 6056, 7503 GB Enschede
T: 053 4317069
- info@servecare.nl - www.servecare.nl -
10 Advertentie
Programma
Maastricht School of Management en 10:30 – 11:00 Ontvangst en koffie
Quintessence HealthCare BV organiseren Deel 1 Opening, inleiding en Key speaker
een symposium met en voor beslissers en 11:00 – 11:10 Opening drs. Ferdi Oyen Algemeen Directeur QHC en
aanbieders in de gezondheidszorg rond een Prof. dr. Ronald S.J. Tuninga Director Dean MSM
11:10 – 11:40 De Dilemma’s van de Politiek t.a.v. de
aantal kernthema’s van het nieuwe markt- Nederlandse Zorgsector
denken. Topsprekers uit de politiek, zorg- Naam spreker volgt
aanbieders, vakbeweging en de wetenschap Deel 2 Speelveld of Slagveld
geven hun visie op de huidige stand van 11:40 – 12:10 Visie Financierder
Ir. Linze Dijkstra Sectordirecteur Healthcare ABN AMRO
zaken en de agenda voor morgen.
12:10 – 12:30 Business Transformatie in de Zorg
Waarde creatie i.p.v. kostenbesparing
locatie Maastricht School of Management Dr. ir. Jacques W. Brook Associate Professor MSM
(MSM) 12:30 – 14:00 Netwerkpauze
14:00 – 14:20 Portfoliomanagement in de Zorg: Speel het spel
datum 8 oktober 2008 Drs. Mark Sluiter Managing Partner QHC
kosten € 595,- inclusief koffie, netwerk 14:20 – 14:50 Visie van de verzekeraar:
lunch en dito borrel, excl. btw Dr. Bas Leerink lid RvB Menzis
Deel 3 Stelling: de CAO is een molensteen om de nek
van de gezondheidszorg
Het symposium wordt mede gesponsord door: 14:50 – 15:20 Dr. Matthijs Almekinders
Lily Rijpkema Thuiszorgbemiddeling
15:20 – 15:50 Mr. Drs. René Paas voorzitter CNV
Afsluiting
15:50 – 16:00 Dankwoord Prof. dr. Ronald S.J. Tuninga
16:00 Network event
Meer informatie en registratie via www.msm.nl en www.qhc-nl.com
®
Uw veiligheid, onze zorg
Veiligheidsdienst Noord-Brabant BV
Uw partner op het gebied van integrale veiligheidszorg
VNB SECURITY
• Bewaking & Beveiliging
VNB SERVICE & FACILITY
• Receptie diensten / gastvrouwen
• Huismeesters
SERVICE & DIENSTVERLENING
• Security management
Advisering en ondersteuning om systematisch het veiligheidsmanagementsysteem (VMS) te
integreren in het kwaliteitssysteem in ziekenhuizen.
• Arbo / safety management
• Bedrijfshulpverleningsplan / beleidsplan
Onafhankelijk en betrouwbaar
Veiligheidsdienst Noord-Brabant ruim 15 jaar actief in de sociale zorgsector, hecht veel
waarde aan onafhankelijkheid en betrouwbaarheid. De organisatie is aangesloten bij de
branchevereniging VBN en onderschrijft de code van deze vereniging. Ook zijn de directie-
leden ingeschreven bij de SERN (Security Expert Register Nederland). Daarnaast heeft
Veiligheidsdienst Noord-Brabant een eigen integriteitscode opgesteld. Zodat u zeker weet dat
u zaken doet met een veilig bedrijf!
Veiligheidsdienst Noord-Brabant BV
Hondsruglaan 89c
5628 DB Eindhoven
Tel.: 040-2411662
Fax.: 040-2411242
E-mail: vnb@veilignb.nl
WWW.veilignb.nl

Gezondheid
Soms helpt het
lichaam tumoren
Bij de behandeling van kanker met chemo-
therapie ontstaat soms een lichamelijke
reactie die de tumorgroei juist bevordert.
Onderzoekers van het UMC Utrecht hebben
dit proces doorgrond, schrijven ze in het tijd-
schrift Cancer Cell van 9 september. Door de
reactie te blokkeren is chemotherapie tegen
onder meer borst- en longkanker te verbete-
ren.
Prof. dr. Emile Voest van het Cancer Center
van het UMC Utrecht laat samen met Utrecht-
se en Canadese collega’s zien dat het lichaam
in reactie op chemotherapie stoffen produceert
die het beenmerg activeren. Uit het beenmerg
komen vervolgens voorloper-bloedvatcellen
vrij. Deze cellen verplaatsen zich naar de
tumor en vormen daar nieuwe bloedvaten
(angiogenese). Deze herstelreactie van het
lichaam vindt al plaats binnen vier uur na de
behandeling, de onderzoekers tonen dat zowel
bij muizen als bij mensen aan. Het effect is
bijvoorbeeld zichtbaar bij patiënten die met
het middel taxol behandeld worden tegen
diverse vormen van kanker.
Reparatiecellen
In muizen zijn de onderzoekers erin geslaagd
de herstelreactie te blokkeren. Middelen die
de bloedvatgroei tegengaan, VEGF-rem-
mers, voorkomen het vrijkomen van de
reparatiecellen en het neerstrijken ervan in
de tumor. Het geven van VEGF-remmers is
dus erg effectief bij chemotherapie die leidt
tot beenmergactivering, zoals taxol. Nieuwe
therapieën moeten hergroei van tumoren na
GHZ Gouda sluit Bureau Patiëntenservice
Het Bureau Patiëntenservice van het Groene
Hart Ziekenhuis in Gouda sluit met ingang van
1 oktober.
In de loop der jaren is de vraag naar informatie
over onder meer ziektebeelden, patiënten-
verenigingen, folders en het GHZ sterk terug-
gelopen. Patiënten krijgen de benodigde
Kleurrijke operatiekamers voor kinderen
Met een speciaal programma werden zaterdag 30 augustus de vernieuwde kinder- operatiekamers van Máxima
Medisch Centrum, locatie Veldhoven geopend. Het betrof de ruimtes die centraal staan bij medische ingrepen bij
kinderen: de voorpost, de operatiekamer en de kinderverkoeverkamer. Voorheen waren deze ruimtes niet specifiek
ingericht voor kinderen. Nu zijn deze kleurig en voorzien van muurschilderingen, televisies en spelcomputers.
Ook werd een mini-elektrische auto in gebruik genomen. In deze auto kunnen kinderen zelf van de afdeling naar
de operatiekamer rijden. Speciaal voor deze gelegenheid was er een optreden van Ome Willem. Hij verzorgde
voor ruim 300 belangstellenden de voorstelling ‘Een prikje zetten doet geen pijn’ (foto Bram Saeys).
11
In muizen zijn de onderzoekers erin geslaagd de
herstelreactie te blokkeren.
chemotherapie voorkomen. Het blokkeren
van bloedvatgroei in tumoren is al langer een
onderwerp van onderzoek. Tot nu toe dachten
artsen dat dit proces zich vooral in de tumor
afspeelt. Maar het was niet duidelijk waarom
het remmen van bloedvatgroei soms wel goed
werkte en soms niet. Reparatiecellen uit het
beenmerg blijken dus een sleutelrol te spelen.
Alleen als de herstelreactie optreedt - en dus
geblokkeerd kan worden - heeft het geven van
VEGF-remmers nut.
informatie al bij de arts of zoeken het op in-
ternet op. Daarom is een Bureau Patiëntenser-
vice niet langer nodig. Patiënten en bezoekers
kunnen voor algemene en medische informa-
tie terecht op www.ghz.nl. Daar is ook een
medische encyclopedie te vinden met een
schat aan informatie.
Nummer 15
17 september 2008
Spoedeisende Hulp Catharina-ziekenhuis
bereikt hoogste punt
De nieuwe hal voor de Spoedeisende Hulp
(SEH) van het Catharina-ziekenhuis in Eind-
hoven heeft op 4 september haar hoogste
punt bereikt. Het Catharina-ziekenhuis ver-
bouwt de gehele SEH tussen mei 2008 en de
zomer van 2009.
De SEH is na dertig jaar toe aan vernieuwing.
De ruimte is nu al te klein voor de vele patiën-
ten en dit aantal patiënten neemt alleen maar
verder toe. Dat komt bijvoorbeeld door de ver-
grijzing, maar ook door de verhuizing van de
SEH van het Máxima Medisch Centrum naar
Veldhoven. Begin november verhuist de SEH
tijdelijk naar de nieuwe hal en naar een na-
bijgelegen ruimte in het ziekenhuis. Vanaf dat
moment worden de oorspronkelijke behandel-
ruimtes van de SEH leeggemaakt en opnieuw
opgebouwd en ingericht. Deze nieuwe SEH
De verbouwing van de SEH duurt van mei 2008 tot de zomer van 2009 (foto Willem Binnendijk).
Elkerliek ziekenhuis ontwikkelt revalidatie-
programma voor chronische kankerpatiënten
Het Elkerliek ziekenhuis in Helmond heeft met
het programma ‘Leven in Balans’ een revali-
datieprogramma ontwikkeld voor chronische
kankerpatiënten. Gebaseerd op het program-
ma ‘Herstel en Balans’ voor ex-kankerpatiën-
ten, worden voortaan ook chronische kanker-
patiënten fysiek en mentaal ondersteund. Met
‘Leven in Balans’ komt het Elkerliek tegemoet
aan een lang gekoesterde wens van deze
groeiende groep patiënten. ‘Leven in Balans’
wil bijdragen aan het vinden van een nieuw
evenwicht voor patiënten die blijvend moeten
leven met kanker en de gevolgen daarvan.
Tot eind 2009 draait ‘Leven in Balans’ als
pilot. Zo kan de gekozen opzet goed worden
getest en zo nodig aangepast. Op woensdag
24 september start de eerste groep van zes
Tien jaar Geriatrie Ziekenhuis Gelderse Vallei
De kwetsbare oudere: voor Ziekenhuis Gel-
derse Vallei in Ede vormt deze patiënt een
specifieke doelgroep. Vorige week vierde
het ziekenhuis het tienjarig bestaan van de
afdeling Klinische Geriatrie. Een specialisme
dat zich richt op ouderen met meerdere aan-
doeningen tegelijkertijd. Vaak gaat het om
een combinatie van lichamelijke, psychische
en sociale problematiek.
In Nederland worden mensen steeds ouder,
dankzij goede zorg. Ook Ziekenhuis Gelderse
Vallei signaleerde steeds vaker de specifieke
problemen van de kwetsbare oudere patiënt.
“Zo ontstond in ons ziekenhuis de behoefte
aan het bieden van specifieke zorg aan deze
oudere patiënt”, vertelt geriater Desirée
krijgt de beste voorzieningen en de modernste
apparatuur.
Spoedpost
In de nieuwe hal wordt begin december ook
een Spoedpost geopend. Dit is een samenwer-
king van de Centrale Huisartsenpost (CHP)
Noordoost Brabant en het Catharina-zieken-
huis. Patiënten kunnen in het weekend en
’s nachts terecht bij de Spoedpost voor spoed-
eisende hulp. Ze worden onderzocht door een
speciale triageverpleegkundige, die bepaalt of
ze het best door een huisarts óf door iemand
van de SEH geholpen kunnen worden. Door
deze samenwerking worden de wachttijden
korter en gaan de kosten omlaag. Ook het St.
Anna Ziekenhuis in Geldrop en het Elkerliek
Ziekenhuis in Helmond openen binnenkort
een Spoedpost.
patiënten, die in het Elkerliek ziekenhuis
onder behandeling zijn, met de zogeheten
fysieke module. Het fysieke trainingsprogram-
ma bestaat uit één maal per week een uur fysieke
training en een half uur rusten, waarbij het lot-
genotencontact een belangrijke plaats inneemt.
Het programma duurt negen weken. Vanaf
februari 2009 wordt ook een psycho-educa-
tieve module aangeboden waarin de psycho-
sociale begeleiding centraal staat. Deze be-
geleiding krijgt vorm in een zestal thema
bijenkomsten waarvan er vier voor de patiën-
ten zelf zijn en twee voor de partner. Bij de
groepen tot medio februari 2009 die het
fysieke trainingsprogramma volgen, is overi-
gens wel een psycho-educatieve hulpverlener
aanwezig.
Verheijen, vanaf de start van de afdeling ver-
bonden aan het ziekenhuis. Inmiddels werken
er drie geriaters op de polikliniek geriatrie in
Ziekenhuis Gelderse Vallei.
Eigen verpleegafdeling
In de afgelopen tien jaar zijn twee specifieke
poliklinieken binnen de geriatrie gestart. De
valpoli is een speciale poli voor ouderen die
om onduidelijke redenen gevallen zijn. De
andere specifieke poli is de geheugenpoli.
Geriatrie in Ziekenhuis Gelderse Vallei heeft
momenteel geen eigen verpleegafdeling. In
2009 wordt het ziekenhuis naar alle waar-
schijnlijkheid wél uitgebreid met een eigen
verpleegafdeling voor geriatrische patiënten.
 Nummer 15
17 september 2008 12 Advertentie

56#2


#NUWNCUVJGGHVXCP
TGWOCVKUEJG
IGYTKEJVUQHURKGTMNCEJVGPNGGUFCP
FG\GCFXGTVGPVKGGGPUIQGFFQQT

6DXQD<RX%9
=HUQLNHVWUDDW
--%/(,6:,-.
7HOHIRRQ
:HEVLWHZZZVDXQD\RXQO
(HQJRHGDGYLHVNRVWWLMGGXVYRRUHHQEH]RHN
DDQRQ]HVKRZURRPYHU]RHNHQZLMXRPHHUVWHYHQHHQDIVSUDDNWHPDNHQ

56#2
$G\QGMQP\GYGDUKVG9995#70#;170.

56#2
/CCMGGPCHURTCCMKPQP\GUJQYTQQOXQQT
GGPWKVIGDTGKFCFXKGUQROCCV
:,678'$7
Î 8 DOOH 6DXQD<RX Š LQIUDURRGFDELQHV GPY RQ]H XQLHNH 'LPPLQJ
&RQWURO Š NXQW LQVWHOOHQ DOV LQIUDURRG ZDUPWHFDELQH YRRU WKHUDSHXWLVFKH
EHKDQGHOLQJYDQXZVSLHUHQHQJHZULFKWHQ]HOIVPHWXZNOHGLQJDDQ"
Î 8 GDDUQDDVW RRN DO RQ]H 6DXQD<RX Š LQIUDURRGFDELQHV NXQW LQVWHOOHQ
DOVLQIUDURRGVDXQDHFKWHURSHHQDDQJHQDPHWHPSHUDWXXUYDQVOHFKWVž&
WRWž&HQ]RQGHUVWRRPRIYRFKWHQERYHQGLHQRSQRUPDOHVWURRP"
Î'DWDOOH6DXQD<RXŠLQIUDURRGFDELQHVVWDQGDDUGZRUGHQ JHOHYHUGPHW
HHQ -9& 5DGLR&G0SVSHOHU HQ GDW ]LM GRRU RQV HLJHQ VHUYLFHWHDP
YDNNXQGLJELMXWKXLVZRUGHQJHLQVWDOOHHUG"
Î 'DWZLMRS DOOH6DXQD<RX Š LQIUDURRGFDELQHV  MDDUJDUDQWLH JHYHQRS
GHFDELQHHQ]HOIVMDDUJDUDQWLHRSGHLQIUDURRGHOHPHQWHQ"

56#2
2TQHKVGGTPWVKLFGNKLMXCPQP\GJQIG0#<1/'4
-146+0)XCPOCCTNKGHUV
 Nummer 15
Farmacie 13 17 september 2008

&ARMACIE
Nummer 15
17 september 2008 14 Advertentie

apotheek - drogist - therapeut;

groothandel: www.hollandpharma.nl;
internetshops: www.zuurstofwinkel.nl, www.athlete.nl
www.bestel.nl, www.goxpower.nl

www.goxpower.eu

Farmacie
Honderd jaar farma-
cologie in Nederland
Dit jaar is het honderd jaar geleden dat Rudolf
Magnus in Utrecht werd benoemd tot eerste
hoogleraar in de farmacologie in Nederland.
Zijn naam leeft nog voort in het Rudolf Mag-
nus Instituut voor Neurowetenschappen van
de Universiteit Utrecht en het Universitair
Medisch Centrum Utrecht, waar farmacolo-
gisch onderzoek nog steeds een speerpunt is.
In de maand mei, de maand waarin de aan-
stelling van Magnus plaatsvond, waren in alle
universiteitssteden in Nederland activiteiten
rond dit gegeven.
Ziekteprocessen
Geneesmiddelen spelen een onverminderd
prominente rol in de gezondheidszorg. Ze zijn
niet alleen van belang voor de genezing en be-
handeling van zieken, maar ook nuttig bij het
voorkomen en vertragen van ziekteprocessen.
Meer dan de helft van de patiënten krijgt bij
een bezoek aan de dokter een geneesmiddel
voorgeschreven.
Scheikunde
Al vroeg in de geschiedenis werd de genees-
kundige werking van bepaalde planten of
extracten ontdekt. Datzelfde geldt voor de
werking van vergif. In de loop van de eeuwen
werden de ervaringen die hiermee werden op-
gedaan verankerd in de geneeskunde. Die op-
gedane kennis wordt tot op de dag van vandaag
toegepast. Door de opkomst van de scheikunde
werd het mogelijk om de werkzame stoffen te
Nieuwe generatie slaapmiddelen voor
slapeloze oudere dient zich aan
Het slaapmiddel Circadin (melatonine tablet
met verlengde afgifte) is sinds vorige week
maandag op recept verkrijgbaar in Neder-
land. Het is bedoeld voor patiënten vanaf
55 jaar met primaire slapeloosheid. Circadin is
een geneesmiddel dat slapeloosheid behan-
delt door de balans van het natuurlijke slaap-
waakritme van het lichaam te herstellen.
Uit klinisch onderzoek is gebleken dat Circa-
din bij patiënten vanaf 55 jaar met primaire
slapeloosheid naast de slaapkwaliteit ook de
ochtendalertheid en het functioneren over-
dag significant verbetert ten opzichte van
een placebo, waardoor de kwaliteit van leven
van de patiënt toeneemt. Melatonine is een
lichaamseigen stof die de inwendige klok
(waaronder het slaap-waakritme) reguleert.
Naarmate mensen ouder worden, neemt de
eigen productie van melatonine in de hersenen
af. Op den duur kan daardoor slapeloosheid
optreden. Circadin is het eerste melatonine-
preparaat met verlengde afgifte dat geregis-
treerd is als receptgeneesmiddel. Daarin wijkt
het af van andere melatonine-preparaten die
Een kwart van de Nederlandse bevolking worstelt regelmatig met slapeloosheid. Het merendeel hiervan is ouder
dan 55 jaar.
15
isoleren en men ontdekte technieken voor de
synthese van kleurstoffen. Daarmee werd de
moderne en experimentele farmacologie ge-
boren. Rudolf Buchheim (1847) was de eerste
hoogleraar in deze tak van wetenschap. Farma-
cologie speelde (en speelt nog steeds) een
centrale rol in de ontwikkeling van nieuwe
geneesmiddelen. Deze wetenschap houdt zich
bezig met de effectiviteit van medicijnen, de
mogelijke bijwerkingen, toxiciteit, met de
vraag hoe het middel zich gedraagt in het men-
selijk lichaam, hoe snel het wordt afgebroken
en wat de effecten zijn van die afbraakpro-
ducten. Door deze wetenschap heeft men in-
zicht gekregen in ziekteprocessen en zijn de
behandelmogelijkheden toegenomen. Toch
blijft er nog veel ruimte voor verbetering. De
effectiviteit en veiligheid van geneesmiddelen
staan dan ook hoog op de agenda van de ge-
neeskunde.
Geneesmiddelen spelen een onverminderd prominente
rol in de gezondheidszorg.
al bij drogisten en apotheken verkrijgbaar
waren. Deze preparaten hebben veelal een korte
werkingsduur en bevatten in de meeste geval-
len te weinig werkzame stof. Circadin bootst
het verloop van de melatonine-afgifte in het
lichaam na en verstoort het natuurlijke slaap-
patroon niet. Circadin is niet opgenomen
in het geneesmiddelenvergoedingssysteem
(GVS). Recentelijk heeft de minister van
Volksgezondheid besloten om alle middelen
voor de behandeling van slapeloosheid uit het
GVS te halen per januari 2009. Een kwart van
de Nederlandse bevolking worstelt regelma-
tig met slapeloosheid. Het merendeel hiervan
is ouder dan 55 jaar. Voor hen is slapeloos-
heid een 24-uursprobleem. Slecht slapen ver-
stoort niet alleen hun nachtritme, maar heeft
ook een negatieve invloed op hun stemming
en functioneren overdag. Het middel is geïn-
troduceerd door Nycomed, een internationale
farmaceutische groep die producten levert aan
ziekenhuizen, specialisten en huisartsen en
in bepaalde landen aan apotheken. Kijk voor
meer informatie op www.nycomed.nl
Nummer 15
17 september 2008
Voeding en farmacologie
Voeding en farmacologie zijn allebei als vak-
gebied ontstaan en ontwikkeld ten behoeve
van de gezondheid. Maar er zijn duidelijk
verschillen. De farmacologie verdiept zich
traditioneel vooral in de werking van stoffen
die gebruikt worden om ziekteverschijnselen
te voorkomen (bijvoorbeeld vaccinatie) of
op te heffen (onder meer geneesmiddelen).
De voedingswetenschap daarentegen houdt
zich met name bezig met het behoud van de
gezondheid en de preventie, al heeft ze nog
niet duidelijk gedefinieerd wat gezondheid
nu precies is. Wel is duidelijk dat gezondheid
meer is dan ‘niet ziek zijn’. Haar werkterrein
is de ‘gezonde voeding’ waarbij zij zich vooral
bezighoudt met de voedingswaarde van pro-
ducten en hun werking op de gezondheid van
mensen in de verschillende leeftijdsfasen.
In het voedingsonderzoek lag tot voor enkele
jaren het accent op de soort en hoeveelheid
nutriënten die een voedingsmiddel bevat. Nu-
triënten is een verzamelnaam voor de stoffen
die mensen nodig hebben voor de opbouw en
het functioneren van hun lichaam zoals eiwit-
ten, vetten, koolhydraten, vitamines, minera-
len, sporenelementen en water. Maar meer en
meer is de wetenschappelijke aandacht ook
gericht op de zogenaamde biologisch actieve
stoffen die van nature in voedingsmiddelen
zitten zoals antioxidanten en carotenoïden en
op melkzuurbacteriën (probiotica). Ook deze
blijken essentieel te zijn voor de gezondheid.
Ze worden steeds meer toegevoegd aan voe-
Nieuw medicijn verkleint kans op astma
Alutard SQ®, het allergievaccin van ALK-
Abelló, is het eerste en enige geneesmiddel
in de wereld dat registratie heeft ontvangen
ter voorkoming van astma. Met klinisch onder-
zoek is aangetoond dat allergievaccinatie met
Alutard SQ® het risico om astma te ontwik-
kelen significant verkleint.
De Duitse gezondheidsautoriteiten hebben
officieel erkend dat het subcutane allergie-
vaccin Alutard SQ® (ALK-depot SQ in
Duitsland) de ontwikkeling van astma voor-
komt. Astmapreventie is toegevoegd aan de
al bestaande registratie voor de behande-
ling van pollenallergie. Dit is de eerste keer
dat astmapreventie is vastgelegd als officiële
registratie van een farmaceutisch product. De
goedkeuring door de Duitse registratie-autori-
teiten is gebaseerd op grondige klinische
documentatie. Het wetenschappelijk tijd-
schrift Allergy publiceerde onlangs de resul-
taten van het zogeheten PAT-onderzoek (Pre-
ventive Allergy Treatment) met Alutard SQ®.
Inkomsten apothekers blijvend onzeker
Apothekers hebben te maken met ingrijpende
veranderingen. De inkomsten staan blijvend
onder druk doordat inkoopvoordelen worden
beperkt. Dit terwijl de financiële effecten van
de nieuwe tariefstructuur nog onduidelijk
zijn. De vraag is welke gevolgen dit uiteinde-
lijk heeft voor de rol van apotheker en de dis-
tributiestructuur van medicijnen.
ING Economisch Bureau heeft onlangs in een
publicatie de achtergrond geschetst van de ver-
anderingen in de farmacieketen. Hierin wor-
den een aantal conclusies getrokken. Om te
beginnen voorziet men een verslechtering van
de omzet- en winstpositie van apothekers. Het
preferentiebeleid van zorgverzekeraars voor
een beperkte groep medicijnen leidt volgens
het ING Economisch Bureau bij apothekers
direct tot een verslechtering van hun omzet- en
winstpositie. In de tweede plaats verwacht het
dingmiddelen, de zogeheten functional foods
ofwel functionele voedingsmiddelen. Deze
worden doorgaans ‘gezondheidsbevorderend’
genoemd en vooral aanbevolen op het gebied
van gewichtsafname, diabetes, hart- en vaat-
ziekten, darmaandoeningen en allergie. Naast
de functional foods is de productie en verkoop
van voedingssupplementen en andere prepa-
raten enorm gestegen. Ze worden als tablet,
capsule, gelei, poeder of drankje ingenomen.
Moderne epidemieën
Hiermee is een derde aandachtsgebied be-
schreven, een nieuw vakgebied waarop voe-
ding en farmacologie raakvlakken hebben met
elkaar. Een gebied dat zowel wetenschappe-
lijk boeiend als economisch interessant wordt
gevonden en sterk in beweging is. Niet in de
laatste plaats omdat mensen steeds meer te
kampen hebben met moderne epidemieën zo-
als overgewicht, adipositas en andere chroni-
sche gezondheidsklachten door te veel en/of
ongezond eten in combinatie met een onge-
zonde leefstijl. De gezondheid van de bevol-
king van steeds meer landen komt hierdoor
ernstig in gevaar. Belangrijke vraag is nu of
voeding en farmacologie in staat zullen zijn
elkaar positief te bevruchten in onderzoek en
onderwijs, binnen de vakgebieden voeding,
landbouw en geneeskunde. In april 2007 heeft
de hoogleraar Voeding en Farmacologie aan
Wageningen Universiteit in zijn inaugurele
reden uitgesproken dat hij voor deze synergie
een veelbelovende toekomst ziet.
De onderzoekers concludeerden dat Alutard
SQ®, naast de positieve effecten op aller-
gische symptomen, ook het risico om astma
te ontwikkelen verkleint met ongeveer vijftig
procent. Dit preventieve effect houdt tien jaar
na de eerste behandeling aan.
Wereldwijd lijden ongeveer 150 miljoen mensen aan
astma.
ING Economisch Bureau dat de invloed van
zorgverzekeraars toeneemt. Er ontstaan nieuwe
verhoudingen tussen apothekers en zorgver-
zekeraars. Door het preferentiebeleid hebben
de zorgverzekeraars meer invloed gekregen op
de kosten van geneesmiddelen. Tot slot is het
de vraag of de inkomsten van een ‘gemiddel-
de’ apotheek kostendekkend zullen zijn. Niet
alleen bestaat er een nieuw preferentiebeleid,
ook het systeem van receptregel vergoedingen
is aangepast. De Nederlandse Zorgautoriteit
zal later dit jaar beslissen of de tarieven per
receptregel adequaat zijn. Het is nu dus nog
onduidelijk wat het totale financiële effect is
van het nieuwe preferentiebeleid, de aange-
paste tarieven voor receptregels en eventuele
aanvullende overheidsmaatregelen. Vraag is
of de inkomsten van een ‘gemiddelde’ apo-
theek kostendekkend zijn.
 Nummer 15
17 september 2008 16 Advertentie

Azimed BV biedt opslag- en distributieoplossingen,

voor medicatie en medische hulpmiddelen,
die bijdragen aan de efficiency en de medicatieveiligheid
binnen het logistieke proces van ziekenhuizen
en andere zorginstellingen.

Anesthesie
wagens

www.azimed.nl
 Nummer 15
Patiëntenzorg 17 17 september 2008

Internisten brengen Energiecentrales op celniveau spelen grote rol

Devaron opnieuw op
de markt
Het gebeurt niet vaak dat internisten ‘in de
medicijnen gaan’. De internisten Wim Jaspers
en Bert Verhage van de Ommelander Zieken-
huis Groep, locatie Lucas in Winschoten deden
het. Dankzij hun inspanningen is sinds twee
maanden het hooggedoseerde vitamine
D-preparaat Devaron opnieuw op de markt.
Het middel, dat zo’n twintig jaar te verkrijgen
is geweest, verdween een jaar of drie geleden
van de markt toen de Belgische farmaceut
Solvay stopte met de productie ervan. Jaspers
en zijn collega Verhage waren daar niet blij
mee. Zij zijn overtuigd van het nut van hoge
doseringen vitamine D bij bijvoorbeeld osteo-
porose, een aandoening die bij één op de vier
ouderen boven de zeventig jaar voorkomt. Ze
lieten het er niet bij zitten en zijn samen aan
de slag gegaan. Ze kochten de receptuur en
gingen op zoek naar een fabrikant die onder
farmaceutische condities het geneesmiddel
zou willen produceren. Dat viel nog niet mee.
“Het was moeilijk om mensen hiervoor te
motiveren. Devaron is voor farmaceuten een
klein product. De marges zijn niet groot”, ver-
telt Jaspers. Uiteindelijk hebben ze Vemedia
in Diemen bereid gevonden de productie op
zich te nemen.
Vitamine D-tekort
Mensen krijgen vitamine D binnen via de con-
sumptie van margarine, waaraan het is toege-
voegd en via zonlicht op de huid. Voor oude-
ren (vooral de mensen die in zorginstellingen
wonen) is het moeilijk om voldoende vitamine
D op te bouwen via het zonlicht. In de eerste
plaats omdat bij de ouder wordende mens de
huidfunctie terugloopt en ook niet onbelang-
rijk: omdat de meeste hulpbehoevende oude-
ren niet veel buiten komen. Dat heeft gevol-
gen voor hun gezondheid. Hun botten worden
brozer, ze lopen spierzwakte op, vallen vaker
en hebben vaak pijnlijke botten en spieren.
Ook mensen met een donkere huid lopen risi-
co op een vitamine D-tekort. De zon schijnt
voor hen in Nederland niet vaak genoeg, en
als hij al schijnt, gaan ze liever in de schaduw
zitten. Het gevolg is dat zij gevoeliger worden
voor infecties en klagen over pijnlijke spieren
en botten. Dit geldt voor ruim de helft van alle
niet-westerse allochtonen. Verder kunnen vol-
gens Jaspers mensen met slechte nier- en lever-
functies ernstige botproblemen krijgen als ze
geen vitamine D krijgen. Voor al deze groe-
pen mensen zijn de potjes met vitamine D die
de drogist verkoopt niet toereikend. Voor hen
zijn veel hogere doseringen nodig. Jaspers is
blij dat hij die hogere doseringen nu weer kan
voorschrijven. En hij staat daarin kennelijk
niet alleen. In korte tijd is er volgens hem al
veel vraag geweest naar dit oude product dat
nieuw op de markt is gebracht.
Wim Jaspers
bij ontstaan van diabetes type 2
Het onderzoek biedt aanknopingspunten voor het voorkomen en behandelen van diabetes.
Spieren hebben een grote invloed op de suiker-
stofwisseling. Bij diabetes type 2 nemen de
spieren minder goed glucose op uit het bloed.
Uit onderzoek van de Universiteit Maastricht,
betaald door het Diabetes Fonds, blijkt nu dat
de ‘energiecentrales’ in de spiercellen niet
meer goed werken. Wetenschapper dr. Patrick
Schrauwen ontving vorige week een interna-
tionale prijs voor zijn onderzoek, die wordt
uitgereikt aan veelbelovende en innovatieve
onderzoekers.
Al langer wist men dat spieren en de gluco-
sehuishouding met elkaar samenhangen en
dat de energiecentrales in de spier hierbij een
belangrijke rol spelen. Met dit onderzoek is
voor het eerst aangetoond dat de energiecen-
trales niet goed meer werken bij mensen met
een verhoogd risico op type 2 diabetes. Ook
bleek dit het geval bij mensen met type 2 dia-
betes. Dit geeft aanknopingspunten voor het
voorkomen en behandelen van diabetes. Dit
onderzoek is gedaan door de onderzoeksgroep
van dr. Patrick Schrauwen, dr. Matthijs Hes-
selink en collega’s van de Universiteit Maas-
tricht, met geld van het Diabetes Fonds.
sen zonder diabetes. Daarnaast zagen ze dat
verschijnsel ook bij familieleden van mensen
met diabetes type 2, die erfelijke aanleg heb-
ben voor diabetes. Kennelijk zijn de mini-
energiecentrales een belangrijke schakel in het
krijgen van diabetes type 2. Schrauwen: “Dit
onderzoek benadrukt weer eens het belang
van genoeg lichaamsbeweging. We weten dat
beweging de werking van de mitochondriën
verbetert en daarmee de suikerstofwisseling
verbetert.” Vorige week tijdens het internatio-
nale diabetescongres van de European Asso-
ciation for the Study of Diabetes (EASD) in
Rome, ontving Schrauwen een prestigieuze
Rising Star Award voor zijn onderzoek naar
het ontstaan van diabetes type 2. Zijn groep is
daar al jaren mee bezig.

Belang lichaamsbeweging
Dialysecentrum Zoetermeer nu echt dichtbij Schrauwen en zijn collega’s onderzochten
proefpersonen met en zonder diabetes type 2.
Ze kwamen tot een verrassende conclusie: bij
mensen met diabetes type 2 werken de ener-
giecentrales van de cellen (‘mitochondriën’) Het onderzoek benadrukt het belang van voldoende
op dertig procent minder kracht dan bij men- lichaamsbeweging.

Haarverlies voor vrouwen ingrijpend

De komst van het diabetescentrum scheelt veel reistijd voor de patiënten.
Nierpatiënten uit Zoetermeer en omgeving
kunnen per november 2008 dichter bij huis,
in ’t Lange Land Ziekenhuis in Zoetermeer,
Land Ziekenhuis dat als een patiënt zorg
nodig heeft dit beter dichtbij huis kan zijn dan
ver weg. Op 3 september is het laatste com-
Als een vrouw haar haren verliest door ziekte
of chemotherapie, wordt dit als enorm ingrij-
pend ervaren. Mooihoofd.nl zet zich in voor
deze ‘vergeten’ doelgroep.
Joyce Boddaert werd in haar omgeving ge-
confronteerd met dat plotselinge haarverlies
bij vrouwen en startte in 2007 www.mooi-
hoofd.nl. “Wat mij opviel was dat er bijna
alleen maar voorlichting was over pruiken.
Als je geen pruik wilt, moest je zelf op zoek.
Die energie is vaak moeilijk op te brengen als
je zo ziek bent. Je hebt ook geen zin om met
een kaal hoofd in een winkel van alles te gaan
proberen. Daarbij kan de hoofdhuid door be-
straling of medicijngebruik extra gevoelig
zijn. Verkeerd materiaal of een labeltje op een
verkeerde plek kan al heftige irritatie veroor-
zaken. En veel shawls passen niet of hebben
een verkeerd formaat. Er leek behoefte te zijn
aan informatie en een online collectie. Aan
manieren om je anders dan met een pruik, toch
nog voldoende ‘vrouw’ te voelen en zo op zijn
minst een belangrijk deel van je emotionele
stabiliteit te handhaven of terug te krijgen. Zo
is eigenlijk het idee voor mooihoofd.nl ont-
staan.”

terecht voor hun dialyse. Dit kan dankzij een
samenwerking met het HagaZiekenhuis in
Den Haag.
De komst van het dialysecentrum scheelt veel
reistijd voor de patiënten. Nu zijn zij genood-
zaakt om drie keer per week, elke week weer
naar Den Haag, Delft of Rotterdam te reizen
om te dialyseren. Met de komst van het cen-
trum wordt een van de kernwaardes van het
’t Lange Land Ziekenhuis nagestreefd, name-
lijk: Beter dichtbij. Hiermee bedoelt ’t Lange
Mooihoofd
partiment van het centrum geplaatst. Deze
plaatsing ging gepaard met de viering van een
officiële opening met een klein gezelschap
dat direct betrokken is bij de dialyse, zowel
van ’t Lange Land Ziekenhuis als van het bij haarverlies
HagaZiekenhuis. Het centrum is gesitueerd in
een apart laag gebouw aan de achterkant van • Petten Sjaals Bandanaʼs
ziekenhuis. Het blijft hier ongeveer vijf jaar • Ook voor kids
staan, totdat de nieuwbouw klaar is waarin het
nierdialysecentrum wordt opgenomen. Het Deze flyer voor uw patiënten?
beschikt over twaalf dialysestoelen.
Gratis via info@mooihoofd.nl
www.mooihoofd.nl/tel.023-8882885
 Nummer 15
17 september 2008
Masteropleiding VUmc samen met vier
ziekenhuizen in de regio
VU medisch centrum in Amsterdam is dit colle-
gejaar gestart met de nieuwe master genees-
kunde voor de opleiding van excellente art-
sen. VUmc reageert hiermee op de vraag van
patiënten naar een arts, die niet alleen des-
kundig is maar ook competent in de andere
rollen die van hem gevraagd worden in een
moderne en dynamische samenleving.
Nieuw aan deze master is de hechte samen-
werking met vier ziekenhuizen in de regio
zowel bij de ontwikkeling als bij de uitvoering
van de masteropleiding. Dit studiejaar (2008-
2009) start VUmc de masteropleiding genees-
kunde samen met het Kennemer Gasthuis in
Haarlem, het Medisch Centrum Alkmaar, het
Sint Lucas Andreas Ziekenhuis in Amster-
dam en het Spaarne Ziekenhuis in Haarlem.
Bijzonder aan de masteropleiding is dat de
studenten al in het eerste jaar (onder begelei-
Studenten zitten niet alleen in de collegebanken, maar hebben vanaf hun eerste dag contact met de patiënten en
hun verhaal (foto digidaan.nl).
(Advertorial)
Quintessence HealthCare
adviseert de zorgsector
Quintessence HealthCare is een nieuw
adviesbureau in de zorgsector met ervaren
professionals, die met een open blik en op
eigen wijze complexe opdrachten uitvoeren.
In de gezondheidszorg als opkomende markt
zijn nieuwe inzichten nodig voor de ont-
wikkeling van innovatieve werkwijzen en
(be)sturings-instrumenten. Vanuit het adagium
‘Enabling the future’ adviseert Quintessence
HealthCare over de vragen van vandaag met
het oog op morgen. Effectiviteit van de aan-
geboden oplossing staat centraal.
Quintessence HealthCare heeft expertise op
het gebied van:
(Be) sturingsvraagstukken
Een duurzame en heldere positionering is nu
belangrijker dan ooit. Dit vraagt van bestuur-
ders een vernieuwende besturingsfilosofie
gekoppeld aan authentiek leiderschap.
Brokeren/matching
Met een neutrale positie binnen de zorg en het
netwerk brengt QHC de partijen bij elkaar en
voegt men waarde toe aan bestuurlijke veran-
deringen, fusies, innovatieve zorgconcepten
of private initiatieven.
Project/ interimmanagement
Het uitgebreide netwerk en de expertise zet
18
ding) gerichte leeropdrachten op de werkvloer
uitvoeren. Studenten krijgen vooraf een trai-
ning in het klinisch trainingscentrum van VU
medisch centrum. Deze training is gericht op
het specialisme waar ze aan de slag gaan, bij-
voorbeeld interne geneeskunde. De opleiding
is ingericht rond de nieuwste onderwijskun-
dige inzichten en sluit beter aan bij de manier
van leren op het vwo. VU medisch centrum
is in 2005 gestart met het vernieuwen van het
gehele onderwijsprogramma om beter te kun-
nen voldoen aan de eisen van deze tijd. Bij het
opleiden van geneeskundestudenten staat het
belang van patiënten steeds voorop. Daarom
hebben studenten in de geneeskundeopleiding
– VUmc-compas – vanaf de eerste dag contact
met patiënten en hun verhaal. Het eerste jaar
van de masteropleiding is deze maand gestart.
De andere twee jaren zijn volop in ontwikke-
ling
men in bij vraag naar project- en interim-
management op operationeel niveau.
Ondernemerschap en marketing
Nieuwe kansen liggen buiten de gebaande
paden en vereisen naast realisme ook nieuw
elan. Een heldere en consistente marketing-
strategie is cruciaal om succesvol hierop in
te spelen.
Performancemanagement
In een zich ontwikkelende zorgmarkt moeten
bestuurders meer dan ooit de bedrijfsproces-
sen kunnen sturen. Performancemanagement
levert meetbare prestaties en bouwstenen
voor verbetering.
Uitvoering verandertrajecten
Bestuurders en leidinggevenden zijn met
elkaar de vaandeldragers van benodigde ver-
nieuwing en zullen hiervoor de juiste condi-
ties en cultuur moeten scheppen.
Coaching
Leidinggeven vereist van bestuurders en
managers een kritische blik op het eigen
functioneren. Individuele coaching of coa-
ching van het gehele managementteam ver-
groot de effectiviteit.
Meer informatie
www.qhc-nl.com
Ziekenhuizen hebben
ethiekbeleid nodig
Ziekenhuizen komen steeds vaker in aan-
raking met kleine en grote morele vraagstuk-
ken op diverse niveaus binnen en buiten de
organisatie. Veel ziekenhuizen vragen zich af
hoe zij moeten omgaan met die morele vraag-
stukken. Zij hebben behoefte aan inhoudelijke
expertise ten aanzien van een aantal concrete
ethische kwesties én expertise in het omgaan
met die morele vraagstukken. Het ministerie
van VWS, het Centrum voor Gezondheid en
Ethiek (CEG), en de Nederlandse Zorgfedera-
tie (NZF) adviseren instellingen ethiek(beleid)
expliciet en op een speciale manier te organi-
seren. Moreel beraad projecten helpen zieken-
huizen om met morele vraagstukken om te
gaan en om al doende de kwaliteit van zorg
te verbeteren.
Deze bijdrage handelt over de manier waarop
ziekenhuizen samen met de Universiteit
Maastricht moreel beraad en moreel beraad
projecten inzetten om de kwaliteit van zorg,
de professionaliteit en de onderlinge samen-
werking goed te houden of te verbeteren. In
opdracht van het ministerie van VWS voert
de Universiteit van Maastricht momenteel een
landelijk onderzoek uit naar de manier waarop
ziekenhuizen en zorginstellingen omgaan met
ethiek. Later dit jaar kan men in de Zieken-
huiskrant meer over (de resultaten van) dit
onderzoek lezen.
Ethiek
Helaas wordt ‘de’ ethiek vaak geïdentificeerd
met grote ethische onderwerpen als euthana-
sie en abortus, én met abstracte ethische
theorieën uit boeken van universitaire centra.
Ethiek wordt ook vaak geassocieerd met ab-
stracte regels, richtlijnen en protocollen die
zijn opgesteld door wijze heren en dames uit
commissies voor ethiek. Moreel beraad pro-
jecten gaan echter vooral over de kleine dage-
lijkse en concrete ethiek die in de ziekenhui-
zen elke dag overal spelen. Die kleine ethiek
speelt zich niet alleen af rondom de zorg voor
en behandeling van patiënten maar ook in
de organisatie, aansturing en ondersteuning
van zorg en behandelprocessen. De volgende
morele vragen zijn slechts enkele voorbeel-
den: Wanneer mag of moet ik mijn beroeps-
geheim doorbreken? Mogen we het geld van
patiënten die minder zorg vragen dan volgens
de diagnose-behandel-combinatie (DBC) be-
groot, gebruiken voor zorg voor patiënten die
meer zorg vragen dan begroot? Wanneer stop
je als arts met behandelen terwijl de familie
de behandeling niet wil opgeven? Is het ge-
oorloofd om een deel van de begroting van
de zorginstelling aan reclame en marketing te
besteden?
Moreel beraad
Moreel beraad is een groepsbijeenkomst
waarin methodisch gesproken wordt over een
morele vraag die direct verbonden is aan een
concrete ervaring, onder leiding van een ethi-
cus of daartoe opgeleide gespreksleider. Een
moreel beraad project is een meerjarig project
binnen een ziekenhuis waarbinnen het houden
van moreel beraden een centraal onderdeel is
van de gefaseerde implementatie van een inte-
graal ethiekbeleid. Naast een moreel beraad
kan men ethiek ook aan de orde stellen door
middel van bijvoorbeeld columns, een ethisch
café, een maandelijkse dilemmawedstrijd, een
rollenspel, ethieklessen of ethiekstudiemid-
dagen met lezingen van experts. Een integraal
ethiekbeleid heeft aandacht voor het morele op
diverse niveaus binnen de organisatie en ver-
bindt die niveaus met elkaar. Binnen een inte-
graal ethiekbeleid sluit moreel beraad aan bij
Kliniek
Bert Molendijk
bijvoorbeeld het kwaliteitsbeleid, het perso-
neelsbeleid en het scholingsbeleid. Besproken
morele casuïstiek kan leiden tot beleidsver-
anderingen (bottom-up) en beleidsverande-
ringen kunnen leiden tot het organiseren van
moreel beraden waarin een gekozen beleids-
thema op de agenda komt te staan. Verder is
er binnen een integraal ethiek beleid aandacht
voor ethische aspecten van het financieel en
marketingbeleid, van de identiteit of visie van
een zorginstelling, van de gedragscode en van
het personeelsbeleid.
Huidige ontwikkelingen
Samen met Hans van Dartel organiseert de
Universiteit van Maastricht sinds 2005 een
jaarlijkse werkconferentie Moreel Beraad
en elke drie maanden een Platform Moreel
Beraad bij VWS. Steeds meer gezondheids-
zorginstellingen kiezen voor moreel beraad en
moreel beraad projecten. Enkele voorbeelden:
Binnen het Tweesteden Ziekenhuis in Tilburg
worden op bijna alle afdelingen af en toe een
moreel beraad gehouden en worden dit na-
jaar enkele medewerkers door de Universiteit
Maastricht opgeleid als gespreksleider moreel
beraad. Het ziekenhuis in Leeuwarden heeft
al jaren ervaring met de implementatie van
moreel beraad. Recent is ook het Cathe-
rina-ziekenhuis in Eindhoven begonnen met
moreel beraad.
Moreel beraad is geen wondermiddel en
is niet altijd en overal geschikt voor. Het is
daarom van belang de randvoorwaarden en
verwachtingen van moreel beraad en moreel
beraad projecten duidelijk te expliciteren. Een
goede professional moet weliswaar af en toe
kunnen reflecteren om een goede (en gemo-
tiveerde) professional te blijven, maar tijd is
kostbaar en een moreel beraad dient daarom
zorgvuldig ingezet te worden. Het is daarbij
ook van belang om steeds na een moreel be-
raad goed ‘te oogsten’: maak duidelijk wat het
nu heeft opgeleverd en welke consequenties
dat voor dadelijk moet hebben tijdens de ge-
wone werkprocessen. Binnen de Moreel Be-
raad Groep van de Universiteit van Maastricht
worden niet alleen moreel beraad projecten
opgezet en begeleid maar ook wetenschap-
pelijk op kwaliteit en resultaat onderzocht.
Kijk voor meer informatie op www.unimaas.
nl/moreelberaad
Door dr. A.C. (Bert) Molewijk, Moreel Beraad Groep,
Universiteit Maastricht

Kliniek
Start ‘Metamorfose’
kinderziekenhuis AMC
Illusionist Hans Klok geeft, samen met een
aantal patiëntjes, dinsdag 23 september op
spectaculaire wijze het startsein voor een
grootschalige verbouwing van het Emma
Kinderziekenhuis AMC. Naar verwachting zal
deze operatie in 2012 afgerond zijn.
Na jarenlange voorbereiding kan de groot-
schalige verbouwing en het zorgvernieuwings-
traject van het Emma Kinderziekenhuis AMC,
de ‘Metamorfose’, van start gaan. De ver-
nieuwde zorg biedt niet alleen een optimale
medische behandeling, maar stelt ook de ont-
wikkeling van het kind in psychologisch en
maatschappelijk opzicht centraal. Doel is het
gewone leven ook in het ziekenhuis zo veel
mogelijk door te laten gaan. Er komen voor-
zieningen waar de patiëntjes met familie en
vrienden samen kunnen zijn zoals een bios-
coop en een kinderrestaurant. Ook de Ronald
McDonald Parade, een nieuw project van het
Ronald McDonald Kinderfonds, maakt deel uit
van de ‘Metamorfose’. Van een voelwand tot
Wii-games en van een tienerlounge tot skelte-
ren: in de Parade kunnen kinderen en tieners
even vergeten dat ze ziek zijn. Het unieke is
dat al deze bijzondere en nieuwe voorzienin-
gen een integraal onderdeel vormen van de
zorg. De kosten van de ‘Metamorfose’ zijn
Vlietland ziekenhuis werkt aan hoogwaardige
ketenzorg in regio
Het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam/Vlaar-
dingen ondertekende op 29 augustus samen
met de zorgverzekeraar DSW en zorgaan-
bieders uit de regio Nieuwe Waterweg Noord
en Delft e.o. een intentieverklaring. Deze par-
tijen hebben de intentie om gezamenlijk via
een nieuwe structuur de innovatie van kwali-
tatief hoogwaardige (keten)zorg in de regio
Nieuwe Waterweg Noord en omstreken te
waarborgen.
De nieuwe entiteit wordt opgericht vanuit de
visie dat de zorg voor de patiënt centraal staat.
Met de oprichting van een nieuwe structuur
verwachten de betrokken partijen de integra-
Sneller beter door goede voeding
Uit onderzoeken van de Inspectie voor de Gezondheidszorg blijkt dat twintig tot veertig procent van de patiënten
die voor korte of langere tijd in een ziekenhuis zijn opgenomen lijden aan een bepaalde mate van ondervoeding.
Het gevolg is meestal dat de genezing wordt vertraagd. De meeste Nederlandse ziekenhuizen zijn inmiddels aan
de slag gegaan om dit probleem aan te pakken. Ook het Ruwaard van Putten Ziekenhuis in Spijkenisse werkt
voortvarend aan de bestrijding van onbedoeld gewichtsverlies. Het Ruwaard heeft gekozen voor de ‘SNAQ’-
methode. Als een patiënt wordt opgenomen, stelt de verpleegkundige naast allerlei andere vragen drie vragen
over het voedingspatroon van de patiënt. Blijkt deze goed gevoed te zijn, dan is extra aandacht op dat vlak niet
nodig. Iemand die matig gevoed is, krijgt extra energierijke voeding plus een aantal tussendoortjes. Voor een
slecht gevoede patiënt wordt de diëtiste ingeschakeld.
19
begroot op dertig miljoen euro. De aanpassin-
gen zijn nodig om chronisch zieke kinderen
die regelmatig of langdurig in het ziekenhuis
zijn opgenomen, een kans te bieden op een zo
normaal mogelijk leven. Door verbeteringen
in de kindergeneeskunde groeien steeds meer
kinderen op met een chronische ziekte. Maar
liefst tachtig tot negentig procent van de kin-
deren die twintig jaar geleden zou overlijden,
bereikt nu de volwassen leeftijd. In Nederland
komt dat neer op 300.000 tot 500.000 chro-
nische zieke kinderen. Het Emma Kinder-
ziekenhuis AMC behandelt jaarlijks 25.000
zieke kinderen.
Verwendag
De bijeenkomst vindt plaats op dinsdag
23 september van 15.00 tot 16.00 uur op de
bouwlocatie op de zevende verdieping van het
AMC (H-toren). Na een welkomstwoord van
professor Louise Gunning, voorzitter van de
Raad van Bestuur AMC, zal illusionist Hans
Klok op spectaculaire wijze de bouw officieel
starten. Ook de patiënten, ouders en medewer-
kers van het Emma Kinderziekenhuis AMC
vieren 23 september feest. Van 7.00 uur tot
15.00 uur wordt voor hen een verwendag ge-
organiseerd.
tie in de zorgketen te verbeteren en tot meer
kennisuitwisseling te komen. De verwach-
ting is grote kwaliteitsverbeteringen en ver-
nieuwingen in de zorg in de regio te creëren,
waarbij de patiënt van snelle lokale kwali-
tatief hoogwaardige zorg kan worden voor-
zien. In de periode van september tot en met
december zal er door de genoemde partijen
nauw samengewerkt worden om te komen
tot een businessplan. Het streven is om vanaf
1 januari 2009 te starten met de nieuwe struc-
tuur van samenwerking. Dit valt samen met de
ingebruikname van het nieuwe ziekenhuis. De
definitieve besluitvorming zal plaatsvinden in
de maand december.
Nummer 15
17 september 2008
MMC-locaties Eindhoven en Veldhoven
opnieuw ingericht
Er is een nieuw Máxima Medisch Centrum:
beide locaties Eindhoven en Veldhoven zijn
namelijk compleet nieuw ingericht. Door deze
herindeling kan MMC beter inspelen op de
wensen van patiënten.
Alle relatief moeilijke ingrepen waarvan
vooraf wordt ingeschat dat er complicaties
kunnen optreden, worden in MMC Veldhoven
samengebracht. De poliklinieken blijven in
Veldhoven gewoon geopend. Maar Veldhoven
is vanaf 1 september dé locatie voor acute en
intensieve medische zorg. Om de beste zorg
te kunnen verlenen, wordt in Veldhoven een
speciale Acute Opname Afdeling geopend.
Op deze afdeling worden door slimme plan-
De eerste patiënt van de Acute Opname Afdeling (AOA) bij Máxima Medisch Centrum wordt welkom geheten
door de Raad van Bestuur en de voorzitter van de medische staf.
“Acute zorg geen apart specialisme”
“Patiënten met acute problemen moeten als
eerste door de meest ervaren artsen beoor-
deeld worden. Een apart specialisme hiervoor
is niet nodig en zelfs onwenselijk. Ziekenhui-
zen moeten een organisatorisch probleem
niet met meer specialisatie oplossen.” Dat zei
Mark Kramer in zijn oratie bij de aanvaarding
van de leerstoel interne geneeskunde aan VU
medisch centrum in Amsterdam op 4 septem-
ber.
Integrale zorg en het organiseren van de zorg
om de patiënt heen waren de leidende onder-
werpen in de oratie van Kramer, hoofd interne
geneeskunde VUmc. Volgens Kramer is de
traditionele werkwijze van artsen, waarbij
elke specialist zelfstandig de behandeling van
MCA mag opleiden tot longchirurg
Als zevende ziekenhuis in Nederland mag
het Medisch Centrum Alkmaar (MCA) afge-
studeerde chirurgen de vervolgopleiding tot
longchirurg aanbieden. De afdeling chirurgie
van het MCA is met succes gevisiteerd door
de beroepsorganisatie. De opleiding tot long-
chirurg is een superspecialisatie die zich richt
op de chirurgie van de longen en omgevende
weefsels; met uitzondering van de hartchirur-
gie. De opleiding duurt twee jaar.
De opleidingseisen die aan ziekenhuizen
worden gesteld zijn: bevoegdheid opleiding
tot longarts en chirurg, voldoende aanbod
van longchirurgische patiënten, een nauwe
samenwerking met longartsen, radiologen,
radiotherapeuten en oncologen en een goede
samenwerking met het Integraal Kankercen-
ning en samenwerking spoedpatiënten heel
snel gediagnosticeerd en behandeld. Hierdoor
kunnen ze binnen 48 uur weer thuis zijn of
op een reguliere verpleegafdeling worden
opgenomen. Alle relatief gemakkelijke ingre-
pen waarvan vooraf wordt ingeschat dat er
geen complicaties optreden worden in MMC
Eindhoven geconcentreerd. De eerste hulp en
intensive care afdeling van deze locatie zijn
verhuisd naar locatie Veldhoven. MMC Eind-
hoven is hiermee vanaf 1 september dé locatie
voor planbare medisch zorg en poliklinieken.
Veel zogenoemde themapoliklinieken zijn hier
gehuisvest waar mensen snel terecht kunnen,
minder vaak hoeven terug te komen en afspra-
ken maximaal nagekomen worden.
de patiënt bepaalt, achterhaald. Patiënten kun-
nen niet geclaimd worden door individuele
artsen, specialismen of zelfs medische cen-
tra. Samenwerking en netwerken rondom de
patiënt moeten de uitgangspunten zijn. Voor
de acute zorg betekent dit dat de belangrijk-
ste poortspecialismen, Heelkunde, Neurologie
en Interne geneeskunde gezamenlijk de ver-
antwoordelijkheid dragen voor de integrale
opvang van acuut zieke patiënten. Gespecia-
liseerde artsen acute zorg, die een leidende rol
hebben bij opname, vergroten de versnippe-
ring en zijn niet in het belang van de patiënt.
Voor medische centra is de uitdaging de zorg
voor acute patiënten zo te organiseren, dat
deze als eerste door de meest ervaren artsen
beoordeeld wordt.
trum Amsterdam (IKA). Aanwezigheid van de
meest moderne diagnostische middelen is een
eis, evenals een goed functionerend longfunc-
tielaboratorium en een goed geoutilleerde in-
tensive care afdeling. De chirurgenmaatschap-
pen van het MCA en Rode Kruis Ziekenhuis
(RKZ) zijn 1 januari 2008 gefuseerd en vor-
men de maatschap Chirurgen Noordwest.nl.
Hierdoor is het patiëntenaanbod toegenomen
en kan de CHIVO, chirurg in vervolgoplei-
ding, ruime ervaring opdoen. Toenemende
differentiatie en superspecialisatie is een eis
om aan de door de beroepsvereniging opge-
stelde kwaliteitseisen te voldoen. Behalve
aanvullende specialisatie in de longchirurgie
kent de vereniging voor heelkunde een op-
leiding tot oncologisch-, ongevals-, vaat- en
maagdarmchirurg.
 Nummer 15
17 september 2008 20 Advertentie

Oogheelkunde Zonnestraal zoekt:

ondernemende, deskundige oogartsen
Oogheelkunde Zonnestraal ontving als eerste zelfstandige
kliniek in de verzekerde zorg het ZKN-keurmerk.
Oogheelkunde Zonnestraal levert hoogwaardige oogheelkundige zorg in een gecertificeerde
kwaliteitsomgeving. De patiëntgerichte service is hierbij onderscheidend. Sinds de oprichting
in juli 2004 in Hilversum is Oogheelkunde Zonnestraal sterk gegroeid en zijn er inmiddels
tevens vestigingen in Lelystad, Bilthoven en Doetinchem.

Voor deze en toekomstige vestigingen is Oogheelkunde Zonnestraal op zoek naar onder-

nemende, deskundige oogartsen die innovatie, kennis, kunde en kwaliteit eveneens hoog
in het vaandel hebben staan. In loondienst, op franchisebasis of als aandeelhouder.

Informeert u vrijblijvend naar de mogelijkheden om met Oogheelkunde Zonnestraal uw eigen

www.oogheelkundezonnestraal.nl vestiging op te starten. Uw contactpersoon is P.M. de Koning, telefoon 08 88 77 77 77.

Oogheelkunde Zonnestraal Holding B.V. Loosdrechtse Bos 17, 1213 RH Hilversum, T 088-8 77 77 77, F 088-8 77 77 00, E info@oogheelkundezonnestraal.nl

Mediparc B.V. staat al bijna 30 jaar voor ICT, planning en

facturatie. Essentiële zaken die u het liefst uitbesteedt.
Zodat u uw handen vrij hebt voor de zorg waar het écht
om draait. En u verzekerd bent van financiële continuïteit.

Professionaliteit komt van twee kanten

Mediparc B.V.
Landgoed Zonnestraal
Loosdrechtse Bos N2
ICT-oplossingen voor (medisch) specialisten
1213 RH Hilversum
Correspondentieadres: Mediparc neemt u veel werk en financiële zorg uit
Postbus 3, Wat biedt Mediparc u?
handen. Op zeer professionele en ervaren wijze.
1230 AA Loosdrecht
Medische software ter ondersteuning
Kijk voor meer informatie op www.mediparc.nl. van het zorgproces
T (035) 64 22 111
Vanzelfsprekend staat Mediparc u graag geheel Systeemadvies en netwerkbeheer
F (035) 62 39 284
vrijblijvend te woord. Uw contactpersoon is Financiële continuïteit middels factoring
E info@mediparc.nl
en incasso
I www.mediparc.nl Cees Kreuning tel. (035) 64 22 111.

Dermicis is een jong, zelfstandig behandel-

centrum op het gebied van dermatologie,
huidkanker en flebologie.
DERMATOLOGISCH MEDISCH CENTRUM

Dermicis zoekt:

dermatologen met ondernemersbloed

Dermicis heeft als missie: is Dermicis op zoek naar dermatologen die hun
Het bieden van professionele hoogwaardige deskundigheid combineren met gedrevenheid Dermicis Holding B.V.
dermatologische diagnostiek en behandelingen en ondernemersgevoel.
Zijlweg 340-342
door hooggekwalificeerde dermatologen met de
2015 CP Haarlem
modernste technieken en apparatuur. Als u vrijblijvend wilt informeren naar de moge-
In 2008 is de eerste vestiging in Haarlem ge- lijkheden om uw eigen Dermicis vestiging op te T 08 88 77 77 99
opend. Een vestiging in Lelystad volgt spoedig. starten kunt u contact opnemen met F 08 88 77 77 98
Voor deze vestiging en toekomstige uitbreiding dr. R.C. Beljaards E info@dermicis.nl

W W W. D E R M I CI S. N L

ICT / Innovatie
Vernieuwend project
hart- en vaatziekten
Het ‘euHeart’-consortium richt zich op het ontwikkelen van geavanceerde computermodellen van het menselijke
hart.
Het nieuwe wetenschappelijke project
‘euHeart’, dat wordt gefinancierd door de
Europese Unie, komt onder leiding te staan
van Royal Philips Electronics. Dat heeft het
bedrijf onlangs bekend gemaakt. ‘euHeart’
is gericht op verbetering van de diagnostiek,
therapieplanning en behandeling van hart- en
vaatziekten, een van de grootste doodsoor-
zaken in de westerse wereld.
Het ‘euHeart’-consortium richt zich op het
ontwikkelen van geavanceerde computer-
modellen van het menselijke hart. Die model-
len moeten patiëntspecifiek geïndividuali-
seerd kunnen worden met klinische gegevens
afkomstig uit diverse bronnen, zoals CT- en
MRI-scans (respectievelijk computertomogra-
fie en magnetische kernspinresonantie), metin-
gen van de bloedstroom en de bloeddruk in de
kransslagaderen (die de hartspier voeden) en
ECG’s (elektrocardiogrammen). In deze com-
putermodellen wordt het gedrag van het hart
en de aorta op molecuul-, cel-, weefsel- en
orgaanniveau geïntegreerd. In de modellen
wordt eveneens klinische kennis opgeslagen
over hoe hart- en vaatziekten het goede func-
tioneren van het hart op deze niveaus kunnen
verstoren. Hierdoor kunnen wellicht simula-
tie-instrumenten worden ontwikkeld waarmee
artsen de uitkomsten van verschillende thera-
pieën kunnen voorspellen. Omdat het model
wordt ingericht met gegevens van de indivi-
duele patiënt, kan de therapie eveneens op het
individu worden afgestemd.
Hartritmestoornissen
Een voorbeeld. Een methode voor het behan-
Nieuwste sterilisatiemethode in Amphia
Het Amphia Ziekenhuis Breda/Oosterhout
past bij vrouwen de nieuwste sterilisatie-
methode toe. Het is een eenvoudige, patiënt-
vriendelijke techniek. Het grote voordeel van
de methode is dat die poliklinisch kan plaats-
vinden, dat er geen narcose nodig is en dat er
geen littekens worden achtergelaten.
Bij deze nieuwe sterilisatiemethode, de metho-
de Essure, krijgt de vrouw via de vagina een
soort veertje in iedere eileider geplaatst. Door
21
delen van hartritmestoornissen is een mini-
maal invasieve procedure met de naam radio-
frequente ablatie. Hierbij wordt een katheter
ingebracht in het hart van de patiënt en in het
weefsel dat verantwoordelijk is voor de ver-
spreiding van abnormale elektrische signalen
in de hartspier. Aan de punt van de katheter
wordt een radiofrequent veld opgewekt, waar-
door hitte ontstaat waarmee dat weefsel wordt
vernietigd. Momenteel moet een arts vertrou-
wen op zijn of haar ervaring bij de beslissing
welke weefselgebieden moeten worden ver-
nietigd – een taak die wordt bemoeilijkt door
het feit dat de elektrische activiteit in ieder
hart weer net even anders is. Met behulp van
een computermodel dat de unieke structuur
en functie van het hart van de patiënt weer-
spiegelt, kan de arts de resultaten van ver-
nietiging van verschillende weefselgebieden
testen voordat de operatie op de patiënt wordt
uitgevoerd. Het ‘euHeart’-consortium bestaat
uit publieke en private partners uit zestien
wetenschappelijke, academische, industriële
en medische organisaties uit zes verschil-
lende Europese landen. Het project loopt vier
jaar en beschikt over een budget van onge-
veer negentien miljoen euro, waarvan onge-
veer veertien miljoen euro door de Europese
Unie wordt bijgedragen als onderdeel van het
zevende Framework-programma van de EU.
Het project maakt deel uit van het Virtual Phy-
siological Human-initiatief, een gezamenlijke
inspanning gericht op het produceren van een
zodanig computermodel van het gehele men-
selijke lichaam dat het als enkelvoudig, com-
plex systeem kan worden onderzocht.
de minuscule polyester vezeltjes in dit veertje
groeien de eileiders na ongeveer drie maan-
den dicht. De ingreep verloopt vrijwel pijn-
loos. Na sterilisatie via de Essuremethode is
herstel van de eileiders overigens onmogelijk,
het gaat om een definitieve ingreep. Inmiddels
zijn in de wereld 80.000 vrouwen gesterili-
seerd met Essure. De kans op zwangerschap is
een tot twee per 1.000 vrouwen en daarmee de
betrouwbaarste vorm van sterilisatie.
Nummer 15
17 september 2008
Operatierobot ingezet bij tumoren in de keel
Chirurgen in het Nederlands Kanker Insti-
tuut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in
Amsterdam gebruiken een nieuwe methode
om patiënten met tumoren in de keel succes-
vol te behandelen met behulp van een opera-
tierobot.
Om een tumor in de keel aan te pakken kun-
nen patiënten behandeld worden door middel
van een operatie of bestraling. De operatie is
ingrijpend omdat vaak de kaak van de patiën-
ten gespleten moet worden en de bijwerkingen
groot kunnen zijn. Ook houdt de patiënt er een
groot litteken in het gezicht aan over. Een be-
straling heeft als nadeel dat deze behandeling
maar eenmaal kan worden toegepast. Als de
Specialisten drie ziekenhuizen in Noordoost
Nederland delen gegevens
Horizon Specialistenportal is eind augustus
officieel van start gegaan bij Stichting Samen-
werkende Ziekenhuizen Oost Groningen
(SSZOG). Binnen deze samenwerking valt
het Refaja Ziekenhuis en de Ommelander Zie-
kenhuis Groep (Delfzicht Ziekenhuis en het
Sint Lucas Ziekenhuis). Met de invoering van
Horizon Specialistenportal kunnen de spe-
cialisten uit de drie verschillende ziekenhui-
zen bij elkaar de relevante gegevens van hun
patiënten raadplegen vanuit hun eigen EPD.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan personalia, brie-
ven en uitslagen.
Een extra functionaliteit binnen Horizon Spe-
cialistenportal bij SSZOG is het regionale
OPD (Oncologisch Patiënt Dossier). Waar
(Advertorial)
Mediparc: ICT-oplossingen en advies voor
(medisch) specialisten
Mediparc B.V. ligt op het prachtige Landgoed
Zonnestraal aan de rand van Hilversum. Van-
daaruit werken elf ICT-professionals met veel
ervaring binnen de medische markt. Tegen-
woordig krijgen medische instellingen steeds
meer te maken met administratief ingewik-
kelde zaken. Het invoeren van patiënt- en
DBC-gegevens en declaraties vormen daarbij
de grootste tijd- en energievreters.
Mediparc levert al bijna dertig jaar intelligen-
te en gebruiksvriendelijke ICT-oplossingen.
De diensten zijn concreet in drie categorieën
onder te verdelen:
Software voor medisch specialisten
Of men nu moet registreren of factureren,
Mediparc ontwikkelt gebruiksvriendelijke,
op maat gesneden software. Deze sluit aan op
de medische praktijk én voldoet aan actuele
wet- en regelgeving in de gezondheidszorg.
Bovendien is men bij Mediparc verzekerd
van goedbeveiligde back-ups van uw belang-
rijke gegevens.
Systeemadvies en netwerkbeheer
Welke computers en servers zijn voor de prak-
tijk handig en hoe houdt men deze up-to-date
en werkend? Mediparc ondersteunt met hard-
ware-advies en netwerkbeheer. En inventa-
riseert wensen, installeert op locatie en ver-
zorgt het beheer van netwerk, servers en
pc’s.
Facturatie en incasso uit handen
Financiële continuïteit en minimale risico’s
voor de onderneming. Mediparc biedt admi-
nistratieve ondersteuning, verzorgt facturatie
en een snelle betaling, en neemt het debi-
tumor terugkomt in hetzelfde gebied kan de
patiënt dus niet meer bestraald worden. Ook
kunnen de lange termijn bijwerkingen van
bestraling erg tegenvallen. Met deze nieuwe
techniek kan de robotarm via de nauwe door-
gang in de mond, in de keel worden gebracht.
Met grote precisie kan met behulp van de ope-
ratierobot de tumor zo weggesneden worden
dat de schade aan omliggend weefsel mini-
maal is. In het NKI-AVL zijn inmiddels elf
patiënten met deze nieuwe techniek geope-
reerd. Het Nederlands Kanker Ziekenhuis
– Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis is het
eerste ziekenhuis in Nederland waar patiënten
met een tumor in de keel ook met de operatie-
robot kunnen worden behandeld.
voorheen de consulenten van het UMCG voor
patiëntbesprekingen met een taxi door de
regio reisden, kunnen de specialisten van IKN
(Integraal Kankercentrum Noord) nu via Hori-
zon de gegevens raadplegen en zo telefonisch
overleg plegen en advies geven. Het OPD is
gebouwd met SDE (Structured Data Entry),
dit is een methode voor gestructureerde ge-
gevensinvoer waarbij gebruik gemaakt wordt
van formulieren. Het unieke aan deze imple-
mentatie is dat er geen centrale dataopslag is
maar de data wordt opgehaald bij de bron.
De zogenaamde Enterprise Service Bus raad-
pleegt alle onderliggende lokale databases en
vraagt de benodigde gegevens op uit deze drie
afzonderlijke databases.
teurenrisico volledig over. Zo kan men zich
volledig richten op de cliënten. Facturatie en
incasso is een vak apart. En omdat Mediparc
gelooft in de kracht van kwaliteit en vakman-
schap, bundelt Mediparc zijn financieel spe-
cialisten in Mediparc Factoring.
Kortom
Mediparc neemt u veel werk en financiële
zorg uit handen. Op zeer professionele en
ervaren wijze. Kijk voor meer informatie op
www.mediparc.nl. Vanzelfsprekend staat
Mediparc u graag geheel vrijblijvend te
woord. Contactpersoon is Cees Kreuning:
(035) 64 22 111.
Mediparc B.V.
Landgoed Zonnestraal
Loosdrechtse Bos N2
1213 RH Hilversum
Correspondentieadres:
Postbus 3
1230 AA Loosdrecht
T (035) 64 22 111
F (035) 62 39 284
E info@mediparc.nl
www.mediparc.nl
 Nummer 15
17 september 2008 22 Advertentie

!')
" &(

* &"%&!($*$ !
(""$

*"$

$ 
#&'*
(""$
($ #'!
+!

#$&!$
&
%
++!
(!

(
(""$!
(!


!')
"&(
*&"%&!($*$!

(!
!*%
#
(""$
$!


!

*" $
)$& 
!
*!'%
&"&

&'%*"$ 
 &
'
')
)$$%
$
""

(!
&!
#$"&$!

!
(!
!"




(""$
!
%#$
 
 

"#
) ) ) !*%!* 

w w w.menzis.nl/zakelijk
 Nummer 15
Patiëntenzorg 23 17 september 2008

Ziekenhuisverbonden AMC start groepstherapie verkrachte vrouwen

De afdeling Psychiatrie van het AMC begint regulatie van deze hormonen is één van de

celkweeklaboratorium dit najaar met een nieuwe vorm van groeps-

therapie voor jonge vrouwen die het slacht-
offer zijn geweest van eenmalig seksueel
biologische kenmerken van PTSS. Meer over
dit onderzoek en over de achtergronden van
het STEPS-protocol is te vinden in het sep-
geweld. Vrouwen van achttien tot 24 jaar die tembernummer van AMC Magazine.
kampen met de che gevolgen van een aanran-
ding of verkrachting kunnen zich aanmelden
via de huisarts of via het e-mailadres STEPS@
amc.nl

De therapeuten werken volgens het STEPS-

protocol, een methode die werd ontwikkeld in
het UMC Utrecht en die daar wordt gebruikt
voor meisjes van dertien tot achttien jaar oud.
STEPS is gebaseerd op cognitieve gedrags-
therapie, één van de bewezen effectieve be-
handelingen voor een posttraumatische stress-
stoornis (PTSS). Eén op de zes meisjes en
jonge vrouwen tussen de dertien en 24 is ooit
gedwongen tot seks. Seksueel geweld leidt
vaker dan andere traumatische gebeurtenissen
tot PTSS, dat zich uit in concentratiestoornis-
sen, vermijdingsgedrag en herbeleving van
het trauma. Vrouwen zijn er gevoeliger voor
dan mannen en hoe jonger, hoe groter de kans
dat ze de stoornis ontwikkelen.

Dr. Rob Benink (rechts) bezig met het oogsten van kraakbeen.
Het Gemini Ziekenhuis in Den Helder heeft
5 september het eerste ziekenhuisverbonden
celkweeklaboratorium geopend. Dankzij een
daarvoor speciaal ingericht laboratorium is
het mogelijk lichaamseigen kraakbeencellen
op te kweken en deze zes weken later op een
unieke wijze op een beschadigde plek in het
kniegewricht terug te plaatsen.
Gezond kraakbeen is hoogwaardig, maar
vooral ook kwetsbaar, schokabsorberend
weefsel. Een beschadiging ervan leidt een-
voudig gezegd tot slijtage. Sinds ‘orthopae-
dische heugenis’ is het behandelen van kraak-
beenschades een gevecht waarbij eigenlijk al
bij voorbaat vaststaat dat zowel de patiënt als
de behandelaar het onderspit zullen delven.
Vrijwel altijd is de uiteindelijke oplossing een
gewrichtsvervangende ingreep. Dankzij een
nieuwe methode die in Korea is ontwikkeld,
kunnen gekweekte vitale cellen worden terug-
geplaatst en uitgroeien tot nieuw kraakbeen.
Dit kweken van kraakbeencellen gebeurt in
Wie maakt de mooiste Smiley?
het Gemini Ziekenhuis in een eigen laborato-
rium dat speciaal voor dit doel is gebouwd.
Het is daarmee het eerste ziekenhuisverbon-
den celkweeklaboratorium in Nederland,
aldus het Helderse ziekenhuis.
Resultaten gunstig
De resultaten van de nieuwe techniek zijn zo
gunstig, dat de orthopeden van het Gemini
Ziekenhuis op grotere schaal een betere toe-
gankelijkheid tot deze behandelmogelijkheid
wilden realiseren en dan bij voorkeur in het
eigen ziekenhuis. De Koreanen konden daar-
voor een modulair laboratorium en de know-
how leveren. Twee medewerkers van het
Gemini Ziekenhuis zijn in Seoel opgeleid om
de laboratoriumwerkzaamheden in Den Hel-
der te kunnen uitvoeren. Niet iedereen komt in
aanmerking voor de nieuwe behandelmethode.
De kraakbeenschade moet aan bepaalde voor-
waarden voldoen. Bovendien moet de patiënt
nog redelijk jong zijn.
Stresshormonen
In het kader van het onderzoeksprogramma
Psychotrauma van de afdeling Psychiatrie
wordt ook het effect van de groepsbehande-
ling op de werking van verschillende stress-
hormonen bestudeerd. Een verstoring in de
Jeroen Bosch Ziekenhuis start met gezamen-
lijke medische consulten
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch
is met een nieuwe consultvorm gestart: het
gezamenlijk medisch consult. Hierbij komen
patiënten niet individueel bij de arts, maar
groepsgewijs. De afdeling Kindergeneeskun-
de is er in juni mee gestart voor kinderen met
diabetes. Eind augustus volgde de polikliniek
Neurologie met gezamenlijke medische con-
sulten voor patiënten met Multiple Sclerose
(MS).
Een gezamenlijk medisch consult wordt ge-
daan door een team, dat naast de arts bestaat
uit een maatschappelijk werker (in de rol
van gespreksleider) en een verpleegkundige.
Bij het gezamenlijk medisch consult van het
kinderdiabetesteam is ook een diëtiste aan-
wezig. Het consult duurt negentig minuten en
wordt bezocht door zes tot acht patiënten. Net
als tijdens een individueel consult, geeft de
arts een medische behandeling en informatie
aan de patiënt. Informatie die voor meerdere
patiënten of voor iedereen relevant zijn, hoeft
de arts maar één keer te vertellen. Door de
Eén op de zes meisjes is ooit gedwongen tot seks.
duur van het gezamenlijk medisch consult kan
dieper op een onderwerp worden ingegaan.
Bovendien leren de patiënten van elkaar. Als
lichamelijk onderzoek nodig is, wordt in prin-
cipe uitgeweken naar een naastgelegen onder-
zoekskamer.
Landelijk onderzoek
Het gezamenlijk medisch consult bestaat in de
Verenigde Staten al sinds 1966. Gezamenlijke
medische consulten blijken daar vooral effec-
tief bij patiënten met chronische aandoenin-
gen. Het Kwaliteitsinstituut voor de Gezond-
heidszorg CBO introduceerde het concept in
oktober 2005 in Nederland. Momenteel heb-
ben 34 zorginstellingen voor één of meerdere
patiëntengroepen de nieuwe zorgvorm inge-
voerd. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis is deel-
nemer aan een landelijk onderzoek van het
Nederlands Instituut voor onderzoek van de
gezondheidszorg (NIVEL), waarmee de meer-
waarde van het gezamenlijk medisch consult
wordt onderzocht.

‘Veiligezorg’ in het Vlietland Ziekenhuis

Politie, Openbaar Ministerie, gemeenten
Schiedam, Vlaardingen en Maassluis en het
Vlietland Ziekenhuis in Schiedam onderteke-
nen morgen het convenant ‘Veiligezorg’ ter
bestrijding van de agressiedelicten binnen
het ziekenhuis. Doel van het convenant is
het Vlietland Ziekenhuis een plek te laten zijn
waarin iedereen veilig is en zich veilig voelt.
In het convenant zijn onder meer afspraken
gemaakt over assistentieverlening door de
politie aan het ziekenhuis, maar ook over af-
gifte van gevaarlijke/verboden goederen aan
Kortgeleden zijn aan de Kinderafdeling van het Gemini Ziekenhuis in Den Helder twee Smiley’s toegekend. Op de politie.
donderdag 25 september overhandigt een bestuurslid van de Vereniging Kind en Ziekenhuis officieel de Smiley-
vlag, waarmee het ziekenhuis kenbaar kan maken dat het kwaliteit biedt bij de zorg voor kind en ouders. De Agressie
kinderafdeling betrekt graag de kinderen uit het verzorgingsgebied bij dit kwaliteitskeurmerk en schrijft een Een ziekenhuis hoort een veilige plek te zijn,
prijsvraag uit voor het maken van de twee mooiste Smiley’s. De winnaars krijgen een prijs die op 25 september voor iedereen. De praktijk is helaas anders. Het
wordt uitgereikt. is algemeen bekend dat de omgangsvormen in
de samenleving verruwen en dat de agressie
toeneemt. Als gevolg van agressiedelicten ge-
pleegd door zowel patiënten, begeleiders, be-
zoekers, personeel als andere aanwezigen in
en rond de locaties van het Vlietland Zieken-
huis, neemt het gevoel van onveiligheid toe.
Voor de Raad van Bestuur van het Vlietland
ziekenhuis is dit aanleiding geweest om de
veiligheid te vergroten door gebruik te maken
van het landelijke project ‘Veiligezorg’. In het
convenant zijn negen gedragsregels opgeno-
men waaraan iedereen zich dient te houden.
De acties, die volgen op een overtreding, zijn
eveneens beschreven. Preventie van agressie-
incidenten vormt een belangrijk aandachts-
gebied in het Vlietland Ziekenhuis. Zo wordt
de nieuwbouw, die eind december in gebruik
wordt genomen, voorzien van een uitgebreide
toegangsbeveiliging en cameratoezicht.
 Nummer 15
17 september 2008 24

Het veiligheidsmanagementsysteem (VMS)

is vanaf 2008 in elk ziekenhuis verplicht
Jalaco Consultancy is gespecialiseerd in: Neem contact op met:
• patiënt veiligheid Jalaco Consultancy
• medicatie veiligheid Dr. J. M. de Laat
• proces optimalisatie 0182 - 32 24 40
• systeem oplossingen jmdelaat@jalaco.nl

Jalaco Consultancy • Blekerssingel 78 • 2806 AD Gouda • www.jalaco.nl

landelijk wonen en toch binnen de randstad

MARNESTRAAT 5, DEN HAAG
Deze nagenoeg vrijstaande villa, beschikt over een grote zonnige tuin met veel privacy, grote voortuin met parkeren op eigen
terrein, badkamer plus 2 slaapkamers op de begane grond, 2 slaapkamers plus gastenbadkamer op de 1e verdieping,
inpandige garage. Woonoppervlakte 205 m2. Kavelgrootte 453 m2.
9.0 x 6.0m

Vraagprijs € 715.900,= .k.k.

Nootdorp
Dorpsplein 7
2631 CX Nootdorp
OPEN HUIS: 20-09 en 24-10 van 12.00 tot 15.00 uur Te l. 015 -3109094
 Nummer 15
Advertentie 25 17 september 2008

PARC DE IJSSELHOEVE
Het hele jaar door recreëren nabij Rotterdam

Luxe chalets tot 80 m2 incl. berging Naar wens gebouwd of sleutelklaar object Koopgrond

Diverse faciliteiten o.a. nieuw zwembad en Grand Café met terras Park is het hele jaar open

Bezichtig de diverse showmodellen Veel ruimte en natuur

Een natuurrijke locatie nabij het verstedelijkte gebied rondom Rotterdam

Op Parc de IJsselhoeve kunnen diverse chalets geplaatst worden in de afmeting tot 80 m2 incl. berging. Wij stellen u daarbij in de gelegenheid uw eigen
ontwerp en indeling te bepalen. De chalets kunnen namelijk geheel naar uw wens gebouwd worden! Wat dacht u bijvoorbeeld van een bubbelbad of een
stoomcabine in de badkamer? Of een vaatwasser in de keuken? Kunststof kozijnen, pannendak en een veranda behoren o.a. ook tot de mogelijkheden.
Deze modellen zijn uiteraard in vele uitvoeringen leverbaar; o.a. een recht model, een L-vorm en een dubbel model. Bij de chalets wordt een fraaie tuin
met terras en parkeerplaats aangelegd. Op het park zijn diverse showmodellen aanwezig.

De IJsselhoeve werkt nauw samen met een aantal banken en financiële instellingen.
Op die manier kunnen wij een aantrekkelijk hypotheek- of financieringsarrangement voor u samenstellen.

KOM VRIJBLIJVEND LANGS EN LAAT U UITGEBREID INFORMEREN; VRAAG TEVENS DE GRATIS BROCHURE AAN!

VERKOOPINFO DIRECT: 06 137 49 107

Parc de Ijsselhoeve | Klein hitland 10 | Nieuwerkerk a/d IJssel | Parkinfo: 0180 312 206 | Verk.info: 0318 457 420 | www.parcdeijsselhoeve.nl
 Nummer 15
17 september 2008 26 Zorgkalender

WIJZER
in de
ZORG
Congressen, seminars, cursussen
DE GOUDSE SCHOUWBURG AGENDA
in het Groene hart van Nederland
‘Tijd voor palliatieve zorg’
Dé ideale locatie voor o.a.
• 22 en 23 september, De Reehorst in Ede. Jaarbeurs Utrecht
congressen, bedrijfsfeesten
en seminars • Congres over continuïteit, communicatie en adequaat handelen in de palliatie- Jaarbeursplein 6
ve zorg. Georganiseerd door uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum ter gelegen- 3521 AL Utrecht
Makkelijk bereikbaar met openbaar heid van het tienjarig bestaan van Pallium, tijdschrift voor de palliatieve zorg. Telefoon 030 - 295 59 11
vervoer en meer dan 1000 • Maandag 22 september vooral bedoeld voor verpleegkundigen (met aandacht
parkeervoorzieningen binnen een voor de rol van de verpleegkundige in de besluitvorming, communicatie met
loopafstand van 5 minuten. naasten, advies bij toedienen vocht en voeding, pijnbehandeling).
• Dinsdag 23 september bedoeld voor huisartsen, verpleeghuisartsen, oncologen,
www.jaarbeursutrecht.nl
Voor meer informatie kijk op internisten, neurologen en longartsen (met aandacht voor transfers aan het
www.goudseschouwburg.nl
levenseinde, palliatieve sedatie, communicatie met naasten, behandeling pijn
of bel: 0182-513353
bij kanker).
Tot ziens in • Kosten: 145 euro voor abonnees Pallium en leden van V&VN, andere deel-
De Goudse Schouwburg! nemers betalen 195 euro.
• Kijk voor meer informatie op: www.bsl.nl/palliatievezorg
Congres
‘Ongemerkt autistisch’ Lef en Liefde in de zorg: inspireren
• 3 oktober, De Reehorts in Ede, van 9.00 tot 16.00 uur. en presteren in de praktijk
• Congres over het belang van vroege onderkenning van Autisme Spectrum
Vrijdag 3 oktober 2008
Stoornissen.
9.00-17.00 uur in De Doelen
• Bestemd voor CB-artsen, jeugd- en schoolartsen, orthopedagogen, te Rotterdam
kinderartsen, kinderpsychologen, logopedisten en anderen.
• Kosten: 196 euro. www.zorgpodium.com
• Aanmelden via www.scem.nl

‘Dag van de Voedingsassistent’

4YPESERVICE+RUGER • 3 oktober, schouwburg en concertcentrum Orpheus in Apeldoorn, 8.30 tot
16.00 uur.
(ETBUREAUVOORUWMEDISCHE • Bestemd voor voedingsassistenten. Dag over de ontwikkelingen binnen het
SECRETARIpLEONDERSTEUNING werk van deze beroepsgroep.
• Kosten: 80 euro (leden van de vereniging betalen 55 euro).
VOOROA³MEDISCH´TYPEWERKOF
TIJDELIJK EENMEDISCHSECRETARESSEOPLOCATIE • Meer informatie en aanmelden via www.voedingsassistent.nl
Hotel en Congrescentrum De Reehorst
‘Lef en liefde in de zorg: inspireren en presteren in de Bennekomseweg 24
2EFERENTIESVANZIEKENHUIZENAANWEZIG
praktijk’ 6717 LM
-EVR$+RUGER   • 3 oktober, concert- en congresgebouw De Doelen in Rotterdam. EDE GLD Telefoon 0318-750300
3CHENKKADE INFO TYPESERVICENL • Doelgroep van dit tweede ZorgPodiumcongres: zorgverleners, leidinggevenden Fax 0318-750301
!7$EN(AAG WWWTYPESERVICENL en staffunctionarissen in alle sectoren van de gezondheidszorg, overheden, E-mail info@reehorst.nl
zorgverzekeraars, patiëntenorganisaties, kennisinstituten en adviesbureaus.
• Kosten: 295 euro.
• Aanmelding via: www.zorgpodium.com Rapenburg 33
• Inlichtingen: Marie Louise Bot, telefoon (010) 704 3881. Postbus 16065
e-mail: info@zorgpodium.com 2301 GB Leiden
Concert- en congresgebouw ‘Conferentie Platform Senioren 2020’ Tel: (071) 514 82 03
• 9 oktober, kasteel De Vanenburg in Putten, van 11.00 tot 19.00 uur.
de Doelen • Debat tussen bestuurders en directeuren ouderenzorg over onder meer vergrij-
zing, huisvesting, zorg en participatie van ouderen in de samenleving.
Antwoordnummer 1544 • Meer informatie over programma en sprekers is te vinden op
3000 WB Rotterdam www.platformsenioren.nl
telefoon 010 2171700

Nazomer kampeerweekend
Boek voor de nazomer een heerlijk kampeerweekend op Vakantie- en
Gouda bevindt
Attractiepark Duinrell? Profiteer nu van de scherpe prijs! Verblijf in uw tent
of caravan op onze familiecamping en geniet van alle comfort en gemak. DUINRELL, DAAR KIKKER JE VAN OP!
a d h uis van
et S t ie in de regio
estlocat
En… met gratis attractiepark en Tikibad in de achtertuin.
n d er h t e f e
Speciaal kampeerarrangement o oois
de m
zich
• geldig in weekenden van 15 aug. t/m 26 okt. ‘08
• 2 nachten, 3 dagen (vrijdag 13.00uur tot zondag 19.00 uur)
• dagelijks gratis en onbeperkt toegang attractiepark
• dagelijks gratis twee uur toegang tot het tropisch Tikibad
• én alle Duinrell comfort, het strand etc; www.duinrell.nl
Stadsherberg
Voor groepen vanaf
Prijs
• € 99,- op basis van 4 personen en 1 kampeerplaats
• inclusief toeristenbelasting en reserveringskosten
40 personen
w w w . b u r g e r h a l . n l
• persoon extra € 15,00 per weekend / huisdier € 5,50 per nacht
Boek nu op tel. (070) 5155 255 o.v.v. boekingscode; 08NZ V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
‘De Burgerhal’

Vrije tijd
Vierde VUmc
gebouwenloop voor
Alzheimerpatiënten
Het niet alledaagse parcours is een echte uitdaging.
Het unieke hardloopevenement door, langs,
over en onder de gebouwen van VU medisch
centrum in Amsterdam vindt zaterdag 25 okto-
ber voor de vierde keer plaats. Dit jaar staat
het evenement in het teken van het VUmc
Alzheimercentrum. De gebouwenloop biedt
deelnemers de mogelijkheid kennis te maken
met het gebouw en wil hen tegelijkertijd iets
laten zien van wat er aan zorg en onderzoek
plaatsvindt binnen het VUmc.
Deze unieke hardloopwedstrijd over vijf of
tien kilometer voert de deelnemers door de
tuin, door en onder het kliniek-, polikliniek-
en faculteitsgebouw van het VU medisch
centrum. Het niet alledaagse parcours is een
echte uitdaging. De lopers moeten veel wen-
den en draaien in de soms korte stukken gang.
Bovendien zijn verschillende trappen in het
parcours opgenomen. De temperaturen in
sommige tunnels en gangen vergen het uiter-
ste van de lopers. De deelnemers starten om
11.00 uur (deze loop is al volgeboekt) en om
12.30 uur. De kinderloop van 1,2 kilometer
(bedoeld voor kinderen van vier tot twaalf
jaar) begint om 10.30 uur. De gebouwenloop
kent alle aspecten van een echte hardloopwed-
@; P?;JEDI D?;J
M ; P ? @ D  ; H
CeX_[b[8[l[_b_]_d]iioij[c[d
J[b$&-*(+& // &,
mmm$X[jW]kWhZ$db
27
strijd. De tijd wordt geregistreerd, langs het
parcours staan verfrissingsposten, er is een
professionele warming-up en het evenement
wordt afgesloten met een huldiging.
Alzheimer en bewegen
Deelname aan deze gebouwenloop kost zes
euro. Een euro van het inschrijfgeld gaat recht-
streeks naar het VUmc Alzheimercentrum. De
ziekte van Alzheimer is de meest voorkomen-
de vorm van dementie. Of deze aandoening
iets met bewegen te maken heeft, is niet hele-
maal zeker. Pas de laatste jaren wordt bekend
dat bewegen goed is voor de hersenen. Het
bevordert de doorbloeding en houdt de geest
scherp. Enkele onderzoeken laten een voor-
zichtig positief effect zien van het bewegen
op het geheugen bij veroudering. Binnen het
VUmc Alzheimercentrum vindt onderzoek
plaats naar de oorzaak, vroege diagnose en be-
handeling van de ziekte van Alzheimer. Ook
onderzoek naar bewegen hoort hierbij. Er is
nog veel dat men wil onderzoeken en voor dit
onderzoek is meer geld nodig. Meer informa-
tie en een mogelijkheid tot inschrijven is te
vinden op www.VUmc.nl/gebouwenloop
M ; B
Nummer 15
17 september 2008
Minister Koenders
bezoekt Mercy Ships
in Liberia
Minister Koenders van Ontwikkelingssamen-
werking bracht zaterdagochtend 6 september
5
8
6 8
9
2
6
7
een bezoek aan hospitaalschip Africa Mercy
van ontwikkelingsorganisatie Mercy Ships.
9 3
8 4
7 4
Koenders was in Liberia op uitnodiging van
president Ellen Johnson-Sirleaf. De minister
nam daar onder meer deel aan een vergade-
ring van ‘The Liberia Reconstruction and
9 6 1 2
Development Committee’. Tijdens deze ver- 8 4
gadering werd gesproken over de effectiviteit
van hulp in kwetsbare staten, zoals Liberia. 2 5 3
Mercy Ships is met de Africa Mercy sinds 3 9 7 4 2
februari dit jaar actief in Liberia. Minister
Koenders werd rondgeleid op het schip met lijke gebieden als Liberia doet. Ook wilde hij
haar zes operatiekamers, laboratoria en zieken- weten hoe de organisatie alles vloeiend laat
zalen met 78 bedden. Koenders was duidelijk verlopen met zoveel internationale medewer-
onder de indruk. Hij was vooral geïnteresseerd kers.
in hoe Mercy Ships haar werk in zulke moei-
Minister Koenders werd rondgeleid op het schip (foto Mercy Ships Internationaal).
Schuitje varen met jonge patiënten
Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) in
Amsterdam organiseerde zaterdag 30 augus-
tus voor de derde keer de actie ‘Schuitje
Varen’. Jonge patiënten tussen de drie en
achttien jaar oud worden op zo’n dag uitge-
nodigd om, samen met hun ouders, broers en
zussen met het OLVG te gaan varen door de
grachten. Samen met vele vrijwilligers zorgde
het OLVG voor een middag onbezorgd genie-
ten op het water zodat ziek zijn even niet op
de eerste plaats staat.
Elk jaar wordt een groep kinderen met een be-
paalde aandoening of ziekte uitgenodigd. Dit
jaar betrof het 32 kinderen met een lichame-
lijke handicap of die aan de aangeboren skelet-
aandoening Hereditaire Multiple Exostosen
(HME) lijden. De totale groep opvarenden Jonge patiënten van het OLVG mochten een dagje
bestond, inclusief vrijwilligers, dit jaar uit
150 personen. Vijftien versierde boten vaar-
den achter elkaar een route door de grachten.
varen door de Amsterdamse grachten (foto Arnold
Nefkens en Eline Molster).
Bij de locatie Prinsengracht van het OLVG geniet ervan om op zo’n manier Amsterdam
gingen de opvarenden aan wal voor een korte
pauze. Het initiatief van de actie kwam twee
te beleven. Met deze actie krijgen onze kleine
patiënten en hun familie de kans om iets leuks
jaar geleden van Edwin Witte, medische in- met het OLVG te doen. De eerste twee keren
strumentatie technicus van het OLVG. Edwin: waren zo’n succes dat besloten is dit jaarlijks
“In mijn vrije tijd zit ik veel op het water en te herhalen.”
Kijk voor meer informatie op;
WWW.STOFFENSPEKTAKEL.NL
Stoffen Spektakel is op de volgende data te vinden in de plaatsen:
Plaats: Datum: Locatie: Tijd:
Leuven (B) vrijdag 19 september Brabanthal 9.30 - 17.00
Deventer zondag 21 september Brink (centrum) 10.00 - 17.00
Zwolle woensdag 24 september IJsselhal 9.30 - 21.00
Gent (B) vrijdag 26 september
Bergen op Zoom woensdag 1 oktober
Flanders Expo 9.30 - 17.00
Grote Markt (centrum) 9.30 - 16.30
 Nummer 15
17 september 2008 28

En wat verwacht ú
van het leven?

Een vader. En een kind. Twee unieke mensen, met allebei een eigen toekomstverwachting. Net
als iedereen hopen ze dat hun leven zo onbezorgd en zo prettig mogelijk blijft. Oud worden in
geluk en gezondheid. Willen we dat niet allemaal? De werkelijkheid is soms anders. Helaas
verstoren ziektes onze dromen. Gelukkig ontdekken we tegenwoordig steeds meer geneesmiddelen
die de verwachting weer helpen waarmaken. Om daar een belangrijke bijdrage aan te leveren
concentreert Bristol-Myers Squibb zich met haar geneesmiddelenonderzoek op een aantal
levensbedreigende aandoeningen, zoals kanker, HIV/AIDS, schizofrenie, suikerziekte, Alzheimer,
hart- en vaatziekten, leverziekten, reuma en orgaantransplantatie. We zijn wereldwijd actief
en in staat om steeds weer nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen. Hierdoor zien mensen hun
diepste wens en verwachting werkelijkheid worden: gezond blijven, beter worden, langer leven.
Herkent u zich in onze missie en wenst u meer informatie over ons bedrijf? Kijk dan op onze
website: www.b-ms.nl. Bristol-Myers Squibb, Postbus 514, 3440 AM Woerden, tel. (0348) 574 222.