Professional Documents
Culture Documents
2
pum;OD ;
tv m[f t &S i f j rwf o nf tif e f p mef v l o m;tm; rd r d u k d , f p m;vS , f [ k
ajr§mufwif xm;awmfrlonf/ t&SifjrwfxHawmfwGif 'D;eftpövmrfukdom
twnfjyKonfUtjyif ,if;'Dejf zifUyif vlom;wkt Yd m; ESpXf me\ *kPaf y;awmfro l nf/
wzef';D ef\ tajccHjzpfaom uk&t f mefusrf;jrwfEiS Uf pyfvsOf;í apmifUMuyf
xdef;odrf;ygrnfUtaMumif; Asm'dwfawmfvm&SdojzifU [mzdZfum&Drsm; rkzyfpfpd&f
rk['f 'dpfzuD[frsm; tkyfpkukd ay:xGef;apawmfrlonf/
wrefawmfjrwf rdefhawmfrlonfrSm t&Sifjrwfu aumif;pm;apvkdolukd
'D;ef\ zdu[f(tod) csD;jr§ifUawmfrlonf/
xkahd MumifU usr;f awmfjrwfu&k t f mefudk zGiUf qkt d us,jf yeforl sm;ukd rkzyfppf &d eD f
[lívnf;aumif;? ['D;qfawmfrsm;ESifU pyfvsOf;í azmfxkwfpkpnf;Muolrsm;ukd
]rk['f'dpD;ef}[lívnf;aumif; tGr®oftwGuf vlYb0aexkdifrIykHpHukd vG,fulpGm
csjy Muolrsm;tm; ]zkum[m}[kvnf;aumif; ac:avonf/
tpövmrDzu d [fudk yxrOD;qk;H pepfwusykpH cH scJUolrmS t[favpGEéo0f vf
*srmtofrS tdrmrfttfZrG t f Al[eDz[fEt k rf mef(þ)yifjzpfonf/ tdrmrfBuD; OD;aqmif
í [ezDzu d [fudk xkwEf w I pf pD Of&mrSm uk&t f mefEiS Uf pGEo é af wmf\ vif;a&mifjcnfrS
jzpfaMumif;ukd [Z&of armfvm r[frl'Gvf[pef*ef*kd[D? [Z&of armfvmem
tef0&f &Sm;[fu&SfrD7D? [Z&of armfvmem &SAfAD&ft[fr'ftkpfrmeD? [Z&of
½IdifcGvf['D;qf armfvmem Zu&D,m? [Z&of armfvmem [kpkdifeft[fr'fr'eD
( A emHR) wkdhonf rdrdwkdhjyKpkaom ['D;qftvif;jyusrf;rsm;wGif tus,fw0ifU
tao;pdyfukd a&;om; cJUMuygonf/
rnfoyhdk ifjzpfap jrefrmEkid if H ae&mtESt hH jym;wGif [ezD0iftrsm;pk aexkid f
MuojzifU [ezD? t[femzfEiS Uf tdrmrftAl[eDz[f\ tx¦KyÜwdÅ uk, d u f siUf w&m;rsm;
zdu [fynma&;pG r f; aqmif rI tk y fcsKyfa &;qk dif&m tawG ; tac:ES ifU [ezD r Zf[ Af \
jynfUpkHuspfvpfrI acwftqufqufwGif tatmifjrifqkH; enf;ay;vrf;jytjzpf
&yf wnfcJUonfUtaMumif;ukd ynmay;aomtm;jzifU pmtkyfpmapmifrsm;rS
aumuf E Iw fa&; om;cJ hy gonf / t[f a vpG E éo f0 vf* srmtof t wG u f tusKd ; jyK
pmaywpf&yftjzpf tv m[ft&Sif jyKawmfrlygap/ (tmrD;ef)
3
tcef;(1)
pwkw¦cvDz[fcwf
tdr mrft tf Z rf\ trnf t &if ;rS m Ekt fr mefjzpf o nf / trsm;ac:a0:aom
trnfrSm ]]tAl[eDz[f}} jzpfonf/
zciftrnfonf pmApfo?f 'g'g\trnfrmS ZloDG tcsKdUu r&fZAk mefEiS rhf m[f
[lívnf; tqkjd yKMuonf/ NrdKUrsuEf mS zk;H yk*K¾d vfudk r&fZAk mef[k tD&meD a0g[m&wGif
ok H ; EI H ; onf zm&pD p maywG i f r[f qk d o nf r S m av;pm;xk d u f a om
acgif;aqmifukdac:onf/ tdrmrfBuD;\ bdk;ab;pOfqufonf tvGefausmfMum;
*kPfoa&&Sdolrsm;jzpfMuonf/ zm&dpfe,fom;? tD&meDEG,fzGm;rsm;jzpfMuonf/
tD&mefwGif tpövmrfus,fjyefYvmaomtcg ZloGDonfvnf; tpövmrfukd
vufcHum pwkw¬cvDz[f pHjref;aom ulz[fNrdKUokdY a&TUajymif;vmcJhonf/
bk;
d awmf o nf rMumcP cpm;avh &S od jzih f td rmrf BuD ;\zcif arG
; zG
m ;vmaomtcg
cvDz[fBuD;xH [Z&oftvD(t)okyYd if 'kt d m,l&ef ayGUcsDvmcJ\ h cvDz[fuvnf;
,k,pGm bkd;awmf\ om;ajr;rsm;twGuf 'kdtmrsm;csD;jr§ihfawmfrlonf/
zcif pmApfofonf pD;yGm;a&;jzifh b0oufwrf;ukd xlaxmifcJhonf/
toufav;q,f jynfEh pS w f iG f om;awmfEt k rf mefudk zGm;jrifonf/ cvDz[fBuD;onf
bk d ; awmf \ rd o m;pk t wG u f 'k d t mawmif ; qk r sm; csD ; jr§ i h f a wmf r l c J h o jzih f
tdrmrfBuD;tzkdYvnf; tcsD;tESD;rjzpfcJh xGef;awmuf atmifjrifrIrsm;ukd &&SdcJhonf/
tAf'Gvfrvpfufbk&if pkd;pHpOfumv [pf*sf&D(80) c&pf(699)wGif
tdrmrfBuD;zGm;jrifonf/ tAf'Gvfrvpfuf 0vD;'fAifeftAf'Gvfrvpfuf pkvkdifrmef
Aif e f tAf ' G v f r vpf u f xk d Y a emuf pk v k d i f r mef \ usmusmh o m;
tkr&fAifet f Af'v G t f ZD;Zfonf [pf*sf&(D 99)wGif ckv d zmat&m&S'd ;D efuo hJ Ydk tkycf sKyfciG fh
4
&&Sdavonf/ xkdtcgu tdrmrfBuD;onf tkr&fpmeD ['D;qfrsm; pkaqmif;onhf
umvukd qkHpnf;cGihf &&Sdonf/
tdrmrfBuD;onf touf(20)wGif ynma&;ukd txl;*½kpkdufcJhonf/
pwkw¦ cvDz[f\ aejynfawmf ulz[f
'kwd, cvDz[facwfwGif aemifrGwfpfvifrfrsm;jym;vmrIaMumifh ulz[f\
o&f A D, of (wk d; wuf r I) twG u f yk dr kd*½kpkdu fr lc Jho nf / xk dp Ofu ruú [ f r'D e [f w Gi f
'kwd,cvDz[fESihf tAf'Gv’m[ftdAfEktAÁmpfwkdYu zdu[f\ tajccHrlrsm;ukd
ykdYcsouJhokdY ulz[fNrdKUwGif [Z&oftvDESihf tAf'Gv’m[f tdAfEkryfpftl'fwkdYu
zdu[ftajccHrlrsm;ukd csrSwfykdYcsMuavonf/
xkdYjyif ulz[fwGif qG[mA[frsm;teufrS pt'ftpfAfEktAD0uúmpf?
tAlrlqmt&Sft&D? [kZkdifz[f? pvfrmef? tr®m&f? tAf'Gv’m[ftpfAfEktADatmifzm?
tAf'v G m
’ [f t pf A E
f [k m&d p f y ponf h axmif a us m a
f om qG [ mA[f r sm ; aexk i
d M
f uonf /
tdrmrfBuD;\ ynma&;
ulz[f\ tdrmrfwpfyg;jzpfol &StAf \ D wku d w f eG ;f rIaMumihf ukeo f nf\om;
td r mrf q yf onf ['D ;qf zu
d [f ynm&yf r sm; qnf ;yl ;a&;buf w i
G f tm;oef c o
h J nf /
aemufyidk ;f wGif qG[mA[frsm;teufrS tdAEf t k ADatmifzm tAf'v G ’m[ftAd Ef t k Ek idk pf ?f
teyfp?f 0gaqv[f? tmat&S[Af ifeaf ot*sf&'f? *smAd&?f rtfuvf y ponfwx Ydk rH S
['D ; qf M um;emcG i h f & &S d c J h o nf /
xkaYd emuf ruú[Nf rdKUawmfoYdk ynmqnf;yl;&ef c&D;xGucf o hJ nf/ ynmykcYd saom
Xmersm;ok d Y a&muf c J h o nf / wref a wmf j rwf t m; zl ; ajr§mf c J h a om
qG[mA[faygif;(200)ESihf qkHawGUcJhonf/ BuD;us,fcrf;em;aom ynmh&dyfNrKHrSm
toGmtpfAfEktAD½kA[f omAdtD ykdYcsaom Xmeyifjzpfonf/
tdrmrfBuD;\ ynm&nfcRefrIaMumihf toGmomAdtDonf rdrdteD;okdY
csOf ;uyf ci
G j
f h yKcJ
o
h nf / td rmrfq yf BuD ;onf v nf ; ruú [ N
f rd
K Uawmfa &muf w i
d k ;
f toG mxH
cpm;avh&Sdonf/
tdrmrfqyfBuD;\ omAdtDq&mawmfrsm;rSm &StfZD;tpfAf&m[Drf eptD
[r®m'ftdAfEk pkvkdifrmef? tAltpövmrfpAftD? umpifrftdAfEkrk[r®'f? tAf'Gv’m[f
5
tdAfEk'Dem&f? tr&ftdAfEk'Dem&f? uom'[f? emzdtf? oGmtlpf? tpfuf&r[f? toGm?
[pefAyfqGf&D? pkvkdifrmef? tdAfEkr[f&mef (ttfr&Sf) tmpGifrftdAfEkt[f0vf
tAf'Gvfu&Drf tdAfEktkrkdif,[f? ½ItfA[f a[&SmrftfpfAfEltk&f0[f? atmef
td A fEktAf ' Gv ’m[f ? rk[ m&pfAf? pr® m uf td A fE k[ &fA fp vr[f td A fE ku k[kdifv f A emHR
wkdYjzpfMuonf/
wrefawmfjrwf(r)\ BudKwifowif;
wpfaeY [Z&ofpvfrmefzm&pD(t)\ yck;H ay:vufwifí wrefawmfjrwf(r)
rdefYawmfrl onfrSm tu,fí tDrmefonf pk½kdif,m azsmufqdwfMu,füyif
&Sv
d Qif 'Dy*k K¾d vfEiS ofh ufqidk af om zm&dpo f m;u oGm;a&muf qGwcf ;l &,lrnfjzpfonf/
þ['D;qfawmfüvm&Sad om yk*K¾d vfqo dk rl mS tdrmrftAl[eDz[fomjzpfaMumif;
td r mrf qyf o m a&S ; usol (þ['D ; qf a wmf E S i h f e D ; pyf q k H ; )jzpf a Mumif ;
tmvifrfrsm;twnfjyKMuayonf/
td r mrf B uD ; onf wref a wmf j rwf ( r)\ rk t f * sd Z [f r sm;teuf r S
(uk&ftmef\aemuf) rktf*sdZ[f? u&mrofwpfyg;jzpfaMumif; tdrmrfoG[m0Du
aumufcsufjyKxm;ayonf/
zdu[fyxr'kwd,acwf
]yxracwf} wrefawmfjrwf(r)oufawmfxif&mS ;pOf uk&t f mef rS ['Dqjf zifh
tus,f jyef í Oya'rsm; xk wfE Iw f>ruf Mum;awmf r lo nf /
]'kwd,acwf} tqihjf rihq f [ G mA[f (cvDz[fBuD;av;yg;)ESifh oufqidk af om
zdu[f/
]wwd , acwf } omref q G[ mA[f E Si hf tqih fj rihfomAdt De fr sm;\ zdu [f
(yxr&mpkESihf 'kwd,&mpk qef;ykdif;umvwkdif)
tdrmrfBuD;\ q&m&if;
[Z&of[r®m'f? ¤if;\q&m? tpfAf&m[DrfectD ¤if;\q&m tvfur[f?
¤if;\q&m awmfrSm tAf'Gv’m[fAifefrwfpftl;'f(t)jzpfonf/
td r mrf BuD ;onf [Z&of [ r® m'f
x H
( 18)ES p f
w k
di f cpm;um zdu [f ynmuk d
qnf;yl;cJh &mrSm q&mhtMunfndKcH tqihfukd&&SdcJhavonf/ q&m[r®m'fonf
6
ta&;wBuD ; ud p ö a Mumih f c&D ; xG u f & ojzih f rd r d a e&mwG i f td r mrf B uD ; tm;
ukd,fpm;tyfESif;cJh&m (2)vtwGif; ryfpftv[f aygif;(60) jyXmef;&mwGif(20)
ukdom jyifqif&ef vkdtyfayonf/
zcifc&D;rS jyefvm&ifrnfolUukd OD;pGmMunhfcsif EIwfqufcsifovJ[k
[r®m'f\om;u ar;&m [r®m'focifu jzpfEkdif&if ¤if;ukdrsufpda&SUuyif vkH;0
rcGmvkdaMumif; ajzMum;vsuf tAl[eDz[fociftm; &nfnTef;jyavonf/
zdu[fbufvSnfU&onfUtaMumif;
wpfaeYqkdifwGif aps;a&mif;aepOf trsKd;orD;wpfOD;u [kdifZfESihf oGvmuf
ryfpt f v[f rsm;ukd vmar;&m ocifBuD;rSm rajzEkid í f &Suaf oG;jzmoGm;avonf/
xkdtcsdefrSpí q&mawmf[r®m'f xHcpm;um q&m\ otfvDrfykdYcs&mwGif
oif,q l nf;yl;avonf/
trsKd;orD ;ES pfOD;u usKyf u kd zuD ;[f? tmApf' fjzpf a tmif zefw D;cJhw ,f/
usKyfvrf;avQmuf oGm;ae&m trsKd;orD;wpfOD;u wpkHw&mukd nTefjyae&m
oem;aomtm;jzihf aumuf,í l ay;urf;rnftjyKwGif olru 'Dypön;f ukd w½kw d ao
odr;f qnf;xm;yg wpfEpS t f wGi;f ykid &f iS f ay:vmygu tyfEv HS u
dk yf g[k ajymavonf/
þok d Y y if wpf a eY v rf ; avQmuf o G m ;ae&m trsKd ; orD ; wpf O D ; u rd r d
tazmfrsm;tm; þokdYajymaew,f/ 'Dyk*d¾KvfbJ tdrmrftAl[eDz[fqkdwm? td&Sm&JU
0kZel YJ z*s&fzwfavh&w dS ,f/ xkt d csderf pS í vlw&Ydk UJ xifjrif,q l csuftwkid ;f þokyYd if
tdAm'ofjyK&ef qkH;jzwfvkdufygw,f[k tdrmrfBuD;u wifjyavonf/
wpfaeY tdrmrftAl,lpGzfu rdrdq&mtm; ar;jref;onfrSm tdvfrf
bmom&yfrsm;pGm &Sad omfvnf; zdu[fudk tb,faMumihf OD;pm;ay; a&G;cs,fco hJ vJ/
tdrmrfBuD;u tjcm;bmom&yf awGrSm csufcsif;trvfrjyKEkdif/ zdu[fjzihfom
usihfaqmifenf; tppftrSefukd odEkdifw,f/ 'gaMumihf vufiif;tusKd;cHpm;&EkdifrJh
zdu[fukda&G;cs,fvkdufw,f/ þtajzaMumihf ocifBuD;onf bmom pkHukd
avhvmqnf;yl;NyD;jzpfaMumif; odomxif&Sm;avonf/
zdu[fqkdonf?
zdu[f\ tbd"meft"dyÜm,frSm wpfpkHwpfckukdodjcif;? zuD;[fqkdonfrSm
zd u [f bmom &yf u k d uRrf ; usif u m zd u [f t &nf t aoG ; xif & S m ;NyD ;
7
zdu[fpdwf"mwfvTrf;rkd;aeolukdac:onf/
wrefawmfjrwf(r)acwf\ zdu[fwm0ef,lcJhaom qG[mA[frsm;rSm
cvDz[fBuD;av;yg;? tdAEf rk yfpt f 'l ?f tAf'&G &f [frmefAifeaf tmzf? tkAidk , f f tdAEf u k tAf?
tr®m&f? [kZidk zf [f? pvfrmefzm&fp?D tAlrq l mt&St f &D? Zkid 'f Af ifef pmApfo?f tAG''f &f'g
enI A VR wkdYjzpfonf/
ul z [f N rd K U\ tBuD ; qk H ; zuD [ G v f t G r ® o f o nf tAf ' G v ’ m [f t d A f E k
ryfpftl'fjzpfonf/ ¤if;xHaeYpOf (74)yg;qnf;yl;Muonf/ tqkdwpf&yfwGif
wynhfaygif; (4000)&SdaMumif; od&onf/
zdu[f\ wwd,acwf rGzfoDrsm;
r'De[f&Sd zuD[frsm;
rdcifrGef tmat&S[f(g)ocifr tAf'Gv’m[ftdAfEktkr&f? tAl[k½kdif&[f?
ptD'ftdAfEGvf rkpkdif,pfAf omAdtD [d*sf&D-94)wGif uG,fvGef? (¤if;\ a,mu©xD;
tAl[½k idk &f [fxrH S qihjf yefonf/ tG&0f [ftAd Ef Zk Ak idk &f f (ta': tmat&S[(f g)ocifrxHrS
qihfjyefonf/) (94)wGif uG,fvGef? tblbu&f tdAfEktAf'k&f&[frmef
rcfZrl (D 94)wGif uG,v f eG ?f tvDZidk Ef v G f tmAd';D ef(94)wGif uG,v f eG ?f tkAidk 'f vG ’m[f
tdAEf tk Af'v G ’m[f tdAEf k tGoAf [f (98)wGif uG,v f eG ?f pmvifrf tdAEf k tAf'v G ’m[f
('kwd,cvDz[f\ ajr;) pkvkdifrmef tdAfEk,pm&f? rdcifrGef rkdifrle[f\
rk u moAf u Ref j zpf o nf / (107)wG i f uG , f v G e f ? umpif r f td A f E k r k [ r® ' f
(yxrcvDz[f\ ajr;) (106)wGif uG,fvGef? emzdtf (tAf'Gv’m[ftdAfEktkr&fxH
ESpf(20) aexkdifonf/) (117)wGif uG,fvGef? rk[r®'ftdAfEkrGwfpfvifrf(0g)
tdAfEka&S[mAfZG[f&D(124)wGif uG,fvGef? tAl*stfz&frk[r®'f Amu&f (114)wGif
uG,fvGef? tAGZfZdem'f tAf'Gv’m[f tdAfEkZyfuf0gef (130)wGif uG,fvGef?
,[f,mtdAEf pk tD'f tefqmG &D (143)wGif uG,v f eG ?f &ADt[fAifezf &f½cdk f (136)wGif
uG,fvGef?
ruú[f&Sd zuD[frsm;
[Z&of tAf'Gv’m[ftdAfEktAÁmpf? rk*sm[pf'f(103)wGif uG,fvGef?
tpf u &r[f (107)wG i f uG ,fv Ge f? toG m Aife f tAD ½ kAm[f (114)wG if uG , fvGef?
tAGZfZkAkdif&f rk[r®'ftdAfEk rGwfpfvifrf(128) wGif uG,fvGef?
8
Ayfpf&[f\ rGzfoDrsm;
[Z&ofteyfpfAifefrmvpfuf? tAGvftmvd,[f&zDtf(90)wGif uG,fvGef?
[peftdAf El,pm&f(110)wGif uG,fvGef? tAG&Sf&tfpm*smAd&f tdAfEkZkdif'f(93)wGif
uG,v f eG ?f rk[r®'f tdAEf pk &D eD (f tdyrf uf oabmuRrf;usifo)l (110)wGif uG,v f eG ?f
uom'[fp'lrD(118)wGif uG,fvGef
&Sm rf ( qD ; &D ;,m;)\ rG z fo Dr sm;
[Z&of tAf ' G & f & [f r mef t d A f E k * erf ? tAl t d ' f & D ; pf a cgif v meD
tmatZGv’m[f(80)wGif uG,fvGef? uADpG[f tdAfEkZk0dkifAf?(81)wGif uG,fvGef?
ryfuf[lvf(113)wGif uG,fvGef? &*sm(112) wGif uG,fvGef? [Z&of tkr&f
tdAfEktAf'GvftZDZf
rdpf&f(tD*spf)\ rGzfoDrsm;
[Z&of tAf'Gv’m[ftdAfEktr&ftdAfaetmpGf? tAG&fckdif&frG&f&Spf'f(90) wGif
uG,fvGef? ,ZD;'ftdAfEktAD[ADAf(128)wGif uG,fvGef
,ref\ rGzfoDrsm;
omtlpftdAfEkukdifpm&f(106)wGif uG,fvGef? 0[AftdAfEkrkeAfA[f(114)wGif
uG,fvGef? ,[f,mtdAfEk tADupD&f(129)wGif uG,fvGef/
ulz[f\ rGzfoDrsm;
tvf u r[f ( 62)wG i f uG , f v G e f ? ryf p f ½ l u f ( 63)wG i f uG , f v G e f ?
½SL½kdif[ftdAfEk[m&dpö(78) wGif uG,fvGef? tkAkdif'[f rk&m'D(92)wGif uG,fvGef?
tyf p f 0 g'f ( 95)wG i f uG , f v G e f ? ptD ' f t d A f E k * sKA&f ( 95) wG i f uG , f v G e f
tmrd&f½ItdAD(104)wGif uG,fvGef? tpfA&m[Drf ectD(95)wGif uG,fvGef/
qG[mA[frsm;onf jynhfpkHwduspGm ykdYcsusufrSwfxm;apvkdaomaMumifh
txl;ojzihf rdrdolaumif;jyKxm;aom uRefrsm; rdrdvuf0,fBuD;jyif;vmaom
uav;rsm;ukd uk&ftmef['D;qf? oifay;Muonf/ Oyrm tdAfEktAÁmpf\
armif0fvm(uRef)u tpfuf&r[f? tdAfEktkr&f\ uRefonf emzdtf? [Z&of
teyf pf
\ armif 0f
v monf td A f
E k
p D
& D
; ef
? tAl[ k
½ k
dif
& [f
\ &m0D
o nf tAf 'G
& f
& [frmef
Aife[ f &G rf ZG f ¤if;wkoYd nf t*sfraD rmif0v f mrsm;jzpfaomfvnf; ynmt&Sed t f 0gaMumihf
9
tvGef ausmfMum;cJhonf/
0g'uGJjym;rI
yxrcvDacwfwiG f tD&wf? &Smrfov Ydk nf;aumif;? 'kw, d cvDz[f acwfwiG f
tD*spf? ulz[f? Ayfpf&[fokdYvnf;aumif;? tpövmrfysHUESHYoGm;cJhonf/
wwd , cvD z [f o nf [pf * sf & D (35)wG i f &S [ D ' f j zpf c H & avonf /
xk dYaemuf y kdif;wG if tky fcsKyfa &; rl0g'uG Jjym;onh f tpOft vmpwif c Jhavonf /
ap,mpof(EkdifiHa&;&m0g') uGJjym;rIaMumihf xkdtcsdefuyif tkyfpkokH;pk
ay:xGef;cJhavonf/
wwd , cvD z [f u k d rvk d v m;ojzih f pwk w ¬ c vD z [f v uf a y:
AkdiftofjyKMuouJhokdY wwd,cvDz[fukd vkyfBuHol tcsKdUu trD&frktm0d,[fESihf
yl;aygif;oGm;onf/
þokdYjzihf (1) trD&frktm0d,[f\ pkd;pHrIukdvufcHonhftkyfpk/ (2)
pwkw¬cvDz[f\om;pOf ajr;qufuo dk mvufco H nfh (&0gzdZ)f tkypf /k (3) wwd,?
pwkw¬cvDz[fESihf trD&frktm0d,[f okH;OD;vkH;ukd rkef;wD;aom (c0g&d*sf)tkyfpk?
tkyfcsKyfa&; (ap,mpof) u@wGif uGJjym;aomfvnf; rnfolUukdrQ zmppfuf?
umzpf&[ f í l qG[mA[fwYdk ac:a0:orkwMf ujcif;r&SMd uay/ ok&Yd mwGif tkypf u k aJG tmif
cavmufqefaom rkemzpfufrsm;url acwfwkdif;wGif ykHpHtrsKd;rsKdESihf &SdMupNrJyif/
&0gzd Zo
f nf pwk w c
¬ vD z[f \ om;pOf ajr;quf w \
Y d k tqk r
d t
S y tjcm;ol u d k
&efndK;xm; MuaomaMumihf tjcm;olwkdY\ tqkdukdvufrcHMuay/ cdvmzofESihf
xkdufolrSm pwkw¬cvDz[f omjzpfaMumif;ukdvnf; vufcHxm;Muojzihf yxr
'kwd, cvDz[frsm;ukd Zmvifrf[k ,lqxm; Muonf/ þodkYjzihf &0gzdZf\
tqkdrsm;ukdyif vufrcHEkdifawmhay/
c0g&d*sfwo Ydk nf pwkw¬cvDz[fEiS fh yl;aygif;vIaYH qmfum trD&rf t k m0d,[fEiS fh
qpf z D e f p pf u k d jzpf a pcJ h o nf / wzef tvD o cif u k d y if yk e f u ef N yD ;
tdAfEkrGvf*sifrfvufcsufjzihf vkyfBuHvkdufMuonf/ ¤if;wkdYonf cdvmzofukd
tjcm;trsKd ; om;rsm;vnf ; &oih f a Mumif ; þtqk d u k d qef Y u sif o l o nf
zmppf u f j zpf a Mumif ; umzd & f u k d owf c G i f h & S d o uJ h o k d Y zmppf u f u k d v nf ;
okwfoifcGihf&SdaMumif; 0g'ukd qGJukdifxm;Mu\/
10
þokjYd yif;xefaom 0g'aMumihf ¤if;wkq Yd ihjf yefaom yxr? 'kw, d ? cvDz[f\
tqkdukdyif rk['f'dpfrsm; vufrcHEkdifMuay/ c0g&d*sfonf tkdr0DacwfESihf
tAÁmpDacwftpydkif;üom &SdcJhMuonf/
tdrmrfttfZrf\tdyfruf
wpfntdyfrufwGif wrefawmfjrwf(r)\ uA&fukd NzdKí cE¨mukd,f
tyk d i f ; tqrsm;uk d pk p nf ; aeaMumif ; awG U &\/ reuf u sawmh xd w f v ef Y N yD ;
pdwfav;vHaeawmh\/ pmykdYcs&mokdYyif ra&mufEkdifawmhay/ okdYESihfwynhfrsm;u
q&mukdMunhfNyD; ylqmMuojzihf tdyfrufukdwifjyavonf/
wynhfrsm;u ajzMuonfrSm t&SifjrwfxHrS xl;uJrIwpfpkHwpf&m
csD;jr§ihf&ef&Sdygvdrhfr,f[k ajymqkdNyD; tdyfruf\ tdrmrfjzpfaom tdAfEkpD&Deftm;
ac:vmMur,f[k ajymMu\/ tdrmrfBuD;u r[kwfao;bl;/ igukd,fwkdifbJ
oGm;oihfaMumif; ajymqkdvsuf <uoGm;avonf/
f cifu 'Dtyd rf ufudk cifAsm;bJ rufEidk af Mumif; ,kMH unfygw,f/
tdAEf pk &D eD o
tAl[eDz[f? 'D;efudk xlaxmif&m taMumif;jzpfwhJ pGEo f nfh
é af wmfudk toufoiG ;f Ekid o
ynmcsD;jr§ihfr,f/ tvGefus,fjyefYwJh todukd cifAsm;omvsif&&Sdr,f/ cifAsm;&JU
ynmaMumifh wdrjf r§KyfaewJh pGEo f eftouf0ifvmr,f[k tdyrf ufoabmukd
é rf sm; &Sio
&Sif;jyavonf/
þokdYyift&Sifjrwf\ BuD;us,frIcH,lcsuf pdwfESvkH;xJ pkd;rkd;vmojzihf
wpfukd,fwnf; ae&ef qE´ay:vmonhfumvu wpfnþokdYjrifrufjyefonf/
tkd tAl[eDz[f uREkfyf\ pGEéofrsm; &Sifoefvm&ef toifhukd t&Sifjrwfu
a&G;cs,fzefqif;xm;awmfrlw,f/ okdY&Sd&m (þokdYaexkdifvkdrIukd pGefYvGwfyg[k
wref a wmf j rwf ( r)u rd e f Y > ruf a wmf r l o nf / )
xkdpOfu ap,mpof 0g'uGJjym;í tmPmvkaecsdefwGif tkdvrmESihf
atmif 0 f v d , m ES p f t k y f p k u ypö n f ; Opö m MoZmtmPm? *k P f o d u © m ES i h f
rdr dw kdYb mrQrouf q kdi f? 'D; efu kdom xd e f; odr f; a&;twG u f touf &SifaeaMumif ;
cH,lxm;Muavonf/
ocifBuD;onf [*sftBudrfaygif; (55)BudrfjyKum [Z&of tkr&f
tdAfEktAÁmpfESihf tdAfEktkr&f \ &d0g,ofrsm;ukd toGmocif? emzdtfocif?
11
tdrmrfAmu&f? tdrmrf*stfz&f qGm'pfufwkdYxH cpm;um ynmqnf;yl;cJhonf/
tdrmrfrmvpfuf&Sd&m r'De[fNrdKUawmfokdY oGm;vsif tdrmrfrmvpfufxH
wynfhwpfOD;yrm ½kdaopGmxkdifí ['D;qfawmfrsm;ukd Mum;emavh&Sdonf/
tdr mrf r mvpf u f
\ touf o nf tdr mrf B uD ; ESi fh (13)ES pfy if touf i ,f o nf/
q&mawmf \ uk d, fp m;quf c Hjcif ;
q&m[r®m'f\om;onf ['D;qfzdu[fxuf t&ADbmom&yfbufukd
tm;oef o nf / q&mawmf u G , f v G e f o G m ;aomtcg rl q mAif e f u pD & f u
&uftenf;i,fycYdk sonf/ ¤if;vnf; [*so f x
Y d k u
G a
f omtcg q&mawmf [ r®
m 'f \ ae&m
qufcH&ef tm;vkH;u wkdufwGef;aomfvnf; tdrmrfBuD;u vufcH&efqE´r&Sday/
aemufqkH; cufcJpGmyif twnfjyKvufcHvkdufavonf/
yxryk d i f ; q&mawmf [r® m 'f \ wynh f r sm;yif vmMuaomf v nf ;
&uftwefMumvmaomf tjcm;ynma&;Xmeu wynhrf sm;yif 0ifvmrpJjzpfaeojzihf
rdrdwkdY ynmykdYcsonhf tpDtpOfukd ydwfypfNyD; q&mrsm;yif tdrmrfBuD;xH
cpm;vmMuonf/ tjcm;NrdKUrsm;uvnf; qnf;yl;olrsm; 0ifa&mufvmMu\/
tdrmrfttfZrf\ rdcif
zcifrmS i,f&, G pf OfryS if uG,v f eG cf \ hJ / rdcifonf ouf&, G Bf uD;&ifo h nfw h idk f
touf xif&Sm;cJh\/ tjcm;trsKd;orD;rsm;yrm rdcifonfvnf; rMumcP
Za0Z0gjzpfwwf\/ pdwfa[mif aewwfojzihf tdrmrfBuD;rSm 'ku©awGU&\/
okdYaomfvnf; &,f&TifpGmyif rsKdodyfavh&Sdonf/ wpfcGef; wyg'rQ jypfwifpum;
wkHYjyefavhr&Sdonhftjyif ¤if;&Sifaeoa&GU 0wfBuD;0wfi,fjyKpkavonf/ 'kdtmrsm;
&,lykdufaxG;avh&Sdonf/
rdcifonf ulz[fNrdKU\ ausmfMum;aom 0tfZaf [mMum;ol tr&fAifeZf &fudk
tvG efMunf n dKav;pm;\/ ryfpft v[f w pf & yf ESi hf pyf v sOf ;í ra0cG JE kdi f vsif
¤if;xHoYdk tdrmrfBuD;tm; apvTwaf vh&o dS nf/ ¤if;uoGm;a&mufar;jref; aomtcg
w&m;a[mq&mrSm &Suí f wpfrsKd; usKd;iJ?h csKd;ESrd í f wpfz?Hk uRefawmf tdrmrfBuD;a&SU?
b,f v y
d k g;pyf
z i
G E
f h i
d k r
f m
S vJ [ k ajzMum;ojzih f td r mrf BuD ; u r[k w b
f ;
l / uREk y
f r
f c
d if& U
J
trdefYukd emcH&rSm usKyf&JU wm0efjzpfygw,f[k ajymjyef\/ ¤if;u þokdY
12
qkdvQif uRefawmfhukdtajzoifay;yg/
,if;tajzukdbJwzeftdrmrfBuD;ukdajymygr,f[kqkd&avonf/
wcgw&H rdcifu þokdYtajzMum;&vsifvnf; 'Dtajz[m om;bufu
jzpfEkdifw,f/ tarukd,fwkdifbJ oGm;ar;r,fvkdY ajymjyefvsif tdrmrfBuD;onf
jrnf;pDpOfí rdcifukd yifhrcsDwif &avonf/ ukd,fwkdif ¤if;jrnf;teD;rS
ajcvsifavQmufonf/ rdcifukd,fwkdiftajzMum;rS vufcHoGm;avonf/
þokyYd if wpfaeYryfpt f v[fwpf&yfar;ojzihf tdrmrfBuD;u oihaf vsmfaom
tajz wpf&yfukd ajymMum;vkduf\/ rdcifu om;&JUtajzrkdY pdwfuvufrcHao;?
0gtd Z f q &mu twnf j yKr,f q k d & if a wmh vuf c H y gw,f [ k ajymvm\/
xk t
d cgtd rmrf
B uD
; u txuf t ygtwk
i
d ;
f jrnf ;pD
p Of
w ifaqmif í vrf ;avQ mufav\/
rdcifu rdrd&JU tar;eJY om;&JUtajzukd wifjy&m 0gtdZfq&mu tdrmrfBuD;\
tajzom rS e f u ef a Mumif ; ajymvk d u f o jzih f rd c if r S m auseyf w if ; wd r f í
jyef a vawmh o nf /
q&mawmf tdrmrf[r®m'ftm; av;pm;ykH
toufav;q,fjynfhvmcsdef? q&mawmf&SdaepOfrSmyif ynmqnf;yl;onfh
tpDtpOf NyD;qkH;cJh\/ okdYaomf q&mawmf&Sdaeoa&GU ynmykdYcs&mXmetjzpf
oD;jcm;rpDpOfcahJ y/ q&mawmfudk cspfcifav;pm;ykrH mS q&mawmfpjH ref;&m tdrb f ufoYdk
ajcqefYvsuf xkdifavhyifr&SdcJhay/
['D ; qf a wmf w pf & yf \ &S i f ; vif ; csuf u k d xyf r H q nf ; yl ; pD p pf & ef
vkdtyfvmojzihf c'GDAfxHa&mufoGm;&m c'GDAfonf tdrmrfBuD;ukd jrifonfESihf
½kad o aomtm;jzihf rwfwwf&yfum c&D;OD;BudKjyKí rdrEd iS w fh ajy;nD xkid af pavonf/
['D;qfq&mawmfrsm;onf tdrmrfBuD;tm; tvGefwefzkd;xm;MunfndK
MuonfrSm jrifMuolwkdif;yif wtHhwMojzpfukefMu\/
wynh f a usmf tAf ' G v ’ m [f t d A f E k rk A m&yf u f w if j yonf r S m wpf a eY
tdrmrfrmvpfufxH uREkfyf&SdaepOf olawmfpifwpfyg;<uvm&m tdrmrfrmvpfufu
MunfndKav;pm;um vufqGJí rdrdteD;wGif xkdifap\/ ¤if;xjyefaomtcg
xGuo f mG ;olrmS rnfoyl gvJ[k ar;jref;&m tdrmrf rmvpfuu f þonf tAl[eDz[f
tD&wfom;jzpfw,f/ tu,fí t&mwpfcu k dk (a[m'Dwidk u f )dk a&TejYJ yKvkyx
f m;wm[k
13
ajymvsif taxmuftxm;jyí a&TjzpfaMumif; &Sif;jyEkdifonf[k wifjy\/
xkdYaemufolawmfpifwpfyg; a&mufvmjyef&m tdrmrfqyfu yxrykHpHukd
rusio fh ;Hk ? okaYd omf w½kw d aoawmh qufqv H u dk \f / ¤if;xjyefaomtcg þyk*K¾d vrf mS
pGzf,mefapmif&Djzpfonf[k rdefYavonf/
q&mawmfaxmifausmfEiS fh awGUqkcH iG &fh cJah om tAf'v G ’m[ftAd Ef rk Ak m&yfuu f
uREkyf t f m; tdrmrfBuD; tAl[eDz[fEiS fh pGz, f mefapmif&w D uYdk apmifr az;rrIrjyKcJv h sif
vlomrefb0jzihfom oufwrf;ukefqkH;&ayrnf[k ajymMum;avonf/
twif;tzsif;rS a&SmifMuOfjcif;
yk*d¾KvfwpfOD;u tdrmrfBuD;tm; twif;ajymwm b,fawmhrS rMum;yg[k
ajym&m pGzf,mefapmif&D(þ)u tAl[eDz[fonf tvdr®m? todÓmPfuif;rJhol
r[kwfyg/ ¤if;onf twif; *kdem[fusL;vGefNyD; ukd,fusihfBuHcJhwJh trvfrsm;ukd
zsufqD;olr[kwfyg[k ajymavonf/
tdrmrfBuD;onf uprfusdefjcif;ukd taumif;rjrifyg/ rvkdtyfbJ uprf
usd e f r d y gu 'd & f [ rf t ojym wpf j ym; 'Pf a qmif r nf [ k rd r d t wG u f
owfrw S q f ;Hk jzwfco
hJ nf/ wpfaeYarhavsmh rdí uprfused rf \ d / ,ckawmh 'd&[ f rftpm;
'Dem&fa&T'*Fg;wpfjym; 'PfaMu;ay;&ef owfrSwf avawmhonf/
vlawGuawmh tdrmrfBuD;tay: tjypftqkd;wifonhf pum;rsm;om
ajymaeMuw,f/ okaYd omf tdrmrfBuD;rS ,aeYwidk f rnfoUl ukrd Q raumif;jyefajymwm
rMum;rdyg[k wpfO;D u ar;jref;&m tdrmrfBuD;u 'gvJt&Sijf rwf&UJ toem;awmfbJ
'D * k d e m[f r S 'D E I w f v Qmuk d oef Y j yef Y a tmif x m;awmf rl w m t&S i f j rwf u k d
aus;Zl;wifaeygw,f[k ajzMum;avonf/
&0gzdZftkyfpkuGJrsm;ay:vmykH
ajr;awmf[kpkdifef &S[D'fjzpfoGm;aomtcg &0gzdZfrSwpftkyfpku pwkw¬
cvD z [f \ tjcm; td
r a
f xmifrS &&S
a
d om om;BuD ;onf cd
v mzofEi
S f h xk u
d a
f Mumif ;
vufcMH u\/ ¤if;bufrS rGco f m&f tdAEf t k Ak 'J pf uzDu tkr0Drif;ESifh tdAEf Zk Ak idk &f u f dk
ykefuefwkdufckduf\/ ,if;tkyfpku rkom;ajym jcif;onf tjypfrxkduf/
p0gAfyif&onf[k pwifjyXmef;oljzpfonf/ ¤if;wkdYukd ukdifpmeD,[f [kac:onf/
&0gzdZf\ 'kwd,tkyfpkurl orD;awmf zmaoGr[f\ EG,fquf? tvDAifef[kpkdifef
14
(Zkid Ef v G tf mAd';D ef)ukd tdrmrfwifajr§mufMuonf/ xkaYd emuf ¤if;\om;ESpyf g;teufrS
rk [ r® ' f A mu&f u k d td r mrf o wf r S w f M uaomf v nf ; aemuf w pf t k y f p k u
usefom;wpfOD;jzpfaom Zkdif'fukd tdrmrfvufcH ojzihf ,if;tkyfpkukd Zkdif'D,[f
yxrtk y fp k
u kd tdrmrD , [f *stf z &D, [f [ k ac:wG i fMuonf /
Zk d i f ' D , [f w k d Y o nf yxr? 'k w d , cvD z [f u k d w&m;&S d o l r sm;[k
vufcHMuaomfvnf; aemufykdif;acgif;aqmifjzpfxkdufolrSm zmaoGr[focifr\
om;pOf a jr;quf r S t&nf t csif ; &S d o l u k d acgif ; aqmif w if t yf a Mumif ;
vufcHxm;Muonf/
tkr0D acgif;aqmif a[&SmrfAifet f Af'v G rf vpfut f m; ykeu f efwu dk cf udk &f mwGif
Zkdi f' f Aif e ft vDb uf r S *stf z &D , [f w kdY &yf w nf cJhMu\/ Zk di f'fu sqk H;aomtcg
¤if;\om; ,[f,mbufrS &yfwnfjyef\/ ¤if;\aemuf rk[r®'f ZuD,[fonf
a&S;OD;tAÁmpDrif; refql&fukd wkdufckduf&m wGifvnf; *stfz&D,[frsm; yHhykd;cJhMu\/
*stfz&fqGm'pfuf\ om;ESpfyg; rlqmumZGifrf? ¤if;tm;jzihf rlp0D,[f?
aemufwpfOD;jzihf tpörmtDvD,[fukd wnfaxmifonf/ tpörmtDvD,[fwkdYu
tkAkdif'Gv’m[fukd acgif;aqmifwifí zmoGdrDrif;qufukd wnfaxmifonf/ yxr
tkypf u k rlqmumZGirf u f dk owårtdrmrf ¤if;\ om;pOfajr;qufrS ig;yg;ukv d nf;
tdrmrfowfrSwfum tdpfemt&Sf&D,[f[lí ac:a0:Muonf/
*stfz&fqGm'pfufxH
*stzf &focifonf tdrmrfBuD;tm; vIu d v f pJS mG &yfí c&D;OD;BudKjyKojzihf wpfO;D u
'Dy*k K¾d vf ukd ocifvnf; odygovm;[k ar;jref;&m ocifu rif;vkd todacgif;yg;
trkdufaumifrsKd; igrjrifbl;yg/ 'Dvkdar;&ufw,f/ rSwfxm; olUtrnfu
tAl [ eDz [f jzpf w ,f/ wkdi f;Ekdi fiHw pfc kv kH; &JU zuD [ f rGz fo DB uD; jzpf a Mumif ;
ajzMum;avonf/
þok d Y y if rl q mAif e f * stf z &f o cif v nf ; ,cif u td r mrf B uD ; uk d
rjrifb;l aomfvnf; awGUqko H nfEiS fh rSwrf ad vonf/ rnforYdk w S rf yd govJ[k ar;&m
ocifu uk&t f mefusrf;vm tm,of awmft& p*sf'[ftrSwt f om;t& ¤if;wk\ Yd
rsufESmrSm xif&Sm;aernf[kqkdonf/
wpfaeY Amu&focifESihf qkHawGU&m ,cifMum;bl;aom pum;rsm;aMumifh
15
Amu&focifu þokaYd r;jref;\/ cifAsm;[m uREyfk ef mem&JU 'D;efudk ajymif;vku d w f ,f/
oabmu uk&ftmef? ['D;qfukd vTwfNyD; ud,mpfukd OD;pm;ay;w,fvkdYqkdygvm;/
tdrmrfBuD;u ½kdaopGmajzMum;onfrSm trsKd;om;eJY trsKd;orD; a0pku
b,fvkd&SdygovJ ocifu trsKd;om;uESpfpk trsKd;orD;u wpfpkjzpfygw,f[k
ajz\/
tdrmrfBuD;u uRefawmfonf ud,mpfukdbJ OD;pm;ay;Munhf½Iw,f qkd&if
tiftm;EGJUwJh trsKd;orD;ukd ESpfpkowfrSwfr,f/ qufvufí ermZfeJY ½kdZ[fb,f
trvfu ykdjrwfovJ ocifu ermZfjzpfygw,f/
tdrmrfBuD;u tu,fí uRefawmf ud,mpfukdbJ Munhfr,fqkd&if
[kid Zf af Mumihv
f w T cf w hJ hJ ermZfudk uZmjynhcf idk ;f r,f/ ½kZd [fuZmxm;ckid ;f rSm r[kwb f ;l /
þokdYyif tar;tajzjzihf ryfpftv[frsm;ukd uk&ftmef['D;qfjzihfyif
jyXmef;aMumif; &Si;f jyav&m Amu&focifonf 0rf;omav;pm;pGmjzihf tdrmrfBuD;\
ezl;ukd erf;½IHUavonf/
zdu[f\ wwd, ESifU pwkw¦acwf
wwd,&mpk aemufqkH;wkdifzdu[fukd oD;jcm;bmom&yf taejzihf
jyKpok ifMum;cJo h nf/ ¤if;q&mawmf\ wynfrh sm;onf rdrw d \Ydk q&mhvrf;nTet f wkid ;f
&Sif;jyMuavonf/
tAÁ m pD r if ; rsm;(\ tk y f c sKyf r I acwf u mv) &yf q k d i f ; oG m ;csd e f x d rd r d w k d Y
q&mrsm;\ rpmtdvrf sm;ukd pDppfum twGrJ sm;pGmjzihf usrf;BuD;rsm; jyKpkvmcJo h nf/
wrefawmfjrwfEiS fh rdrt d Mum;&m0Dqihjf yefol wpfO;D om&Sad om &d0g,ofudk
0[f ' geD , mof [k a c:onf / þok d Y & d 0 g,of r sm;uk d td r mrf B uD ; u
taxmuftxm;jycJhonf/ tdrmrftAl[eDz[f\ 0[f'geD,mofacgif;pOfjzihf
tv’m[fr[foGAf&D&SmzdtDu usrf;wpfaqmifjyKpkcJhavonf/
&m0DE p
S O
f ;
D om jcm;em;aom pke mtD
, mof
& 0
D g,ofrsm;uk d td r mrf r mvpf u u
f
rktofoGm usrf;wGif azmfjyxm;onf/ &m0DokH;OD;omjcm;em;aom ]pkvmpD,mof}
&d0g,ofaygif;(337)ckudk tdrmrft[fr'fAife[ f rfAvfu rdrd rGpef 'ft[fr'fusrf;wGif
azmf j yxm;onf /
16
udomAGvftmpm&f
tdrmrfBuD;onf udomAGvftmpm&ftrnfjzihf zdu[ftcef;rsm;cGJí
['D;qfusrf; wpfaqmifjyKpkcJhonf/ tdrmrfBuD; taxmuftxm;taejzihf
tok;H jyKaom ['D;qfusrf;rsm; (17)apmif&cdS o hJ nf/ ti,fq;Hk usrf;wpfaqmifonf
pk e ae&S m zd t D ? ryf p f e a'&S m zd t D x uf y if BuD ; rm; us,f j yef Y a Mumif ;
tv’m[fr[fZm[pf'faumifp&Du wifjyonf/
aemufykdif;rk['f'dpfajrmufrsm;pGmonf udomAGvftmpm&f\ tzGihfukd
enf;rsKd;pkHjzihf jyKpkMuonf/ [mzdZfZkdifEG'f'D;ef? [mzdZf[*s&ftyfpfuvmeDwkdYu
,if;usrf;&Sd &m0Drsm;\ ukd,fa&;&mZ0ifukd tus,fzGihfa&;om;Muonf/
þokdYyif tdrmrfBuD; qihfjyefaom ['Dqfrsm;ukd ryfpfea'tAD[eDz[f
trnfjzihf tAletDrftyfpfz[meD [mzdZftdAfEktpmud&f? [mzdZftAGvftAÁmpf'l&D?
[mzdZt f Ad Ef t
k 'DwYdk toD;oD; jyKpkMuonf/ ,if;ryfpef 'faygif;(20)cefu Y dk pkaygif;í
tv’m[fr[ftdAfEkcGpfa&mif0fu ]*smrdat rpmed'dvf tdrmrfttfZrf} trnfjzihf
pkaqmif;cJhonf/
oyfufvD'fqkdonfrSm
uk&ftmefESihf pGEéofwGif tcsKdUynwfawmfonf xif&Sm;í tcsKdUrSm
wdusjywfom;rIr&Sdí rxif&Sm;ay/ Oyrm qGvmof? aqmifrf? Zumof? [*sf
z&yf Zj
f zpf jcif ; aZemtwk ;
d ponf w r
Y d k m
S [&mrf
j zpf jcif
; þynwf awmft zkY d td
* so
f [
d m'f
oyfufvD'frvkday/
'kwd,trsKd;tpm; ynwfawmfrSm tusOf;jzpfí oyfufvD'fvkdtyfonf/
Oyrm oGvm;ufay;jcif;cH&aom trsKd;orD;rSm ]uk½ltf} okH;ckxkdif&rnf/ uk½ltf\
tbd"meft"dyÜm,frSm [kdifZfaMumihf roefYaom&moD[lívnf;aumif;? [kdifZfrS
oefYaomumv[lívnf;aumif; jzpfonf/ okdYqkdvQif rnfonfh t"dyÜm,fukd
usihof ;Hk &rnfenf;/
ajz&Sif;enf;ESpfoG,f&Sdonf/ (1) OD;aESmufukdokH;í rdrdynmukd tm;ukd;NyD;
wpfzufukd a&G;cs,fowfrSwfjcif;? (2) rdrdynmukd tm;rukd;bJ rdrdwkdY\
opöm&SdtBuD;tuJrsm; þokdYjzpf&yfwGif rnfokdYa&G;cs,foenf;/ twdwfumvrS
pdwfcs&aom rk*sfo[pf'f tmvifrfwpfyg;ukd ,kHMunfNyD; ¤if;\ tqkdtwkdif;
17
vkdufemjcif; 'kwd,enf;ukd a&G;cs,fjcif;onfyif oyf u f v D ' f jzpfonf/
usKyw f \ Ydk tdvrf Ef iS fh oyfu0f gonf a&S;yk*K¾d vrf sm;xufomonf[k ,lqolrmS
vlU irkdufom; yifjzpfonf xkdYaMumifh yxrenf;vrf;wGif vGJrSm;p&m&Sdojzihf
tvGefpkd;&drf&onf/
xk d a cwf u &S d c J h a om uk & f t mef t ok d i f ; t0k d i f ; t& uk & f t mef p G E é o f \
aemufcHtaMumif;ukd od&Sdoabmayguf&efrSm vG,fulayonf/
*kdem[fxlajymol\ pdwfESvkH;ü uk&ftmefpGEéof\ av;eufrIrsm;
yGihfvif;rIr&Sday/ uk&ftmef['Dqfukd rSefuefpGm oabmayguf&ef tdvfrfESihftwl
oyfuf0gvnf;&Sd&ayrnf/
]]rodolrsm;u odolrsm;xH ar;jref;Muavmh}} [laom pl&[fe[fvf
tm,of a wmf t & tmvif r f r [k w f o l o nf tmvif r f r sm;uk d ar;jref ; NyD ; rS
aqmif&Guf&rnfjzpfaMumif; oyfufvD'fukd axmufcHxm;ayonf/
pl&[faepmwGif vm&Sdaom ]tkdvdvftrf&f}wkdY\ tdoGmtofjyK&ef
nTejf yxm;ayonf/ [Z&of tdAEf t k AÁmpfu tkv d v d t f rf&qf odk nfrmS tv’m[f&plv\ f
tdoGmtofenf;vrf;jzihf rk*sfo[pf'f tmvifrf\ trdefYemcH&onfjzpfaMumif;
zG i h f q k d x m;ayonf /
igwrefawmfr&So d nhaf emuf þyk*K¾d vfEpS Of ;D (0g) tblbu&fEiS fh tkr&fw\ Ydk
aemuf v k d u f j yK? emcH M uavmh ? (['D ; qf ) oif w k d Y o nf igwref a wmf \
aemufvu dk jf yKMuavmh? (0g) igwrefawmf ermZf ukd aocsmusepGm MunfMh uavmh/
aemifvmaemifom;rsm;onf oifw\ Ydk tEGt H wmcHMurnf (['D;qf) qG[mA[frsm;\
oyfufvD'fjyKMurnhftaMumif; BudKwifrdefYacRawmfrlonf/
wpf a eY
o vf [ o
f cif \ td[ &
f mrf onf tjzLa&mif r[kw í
f tk
r &f ocif u
ar;jref;&m ocifu þqkd;aq;wGif tarT;tBudKifr&SdaMumif; ajzMum;\/
tkr&focifu toifwo Ydk nf a&SUaqmifvrf;jyrsm;jzpfonf/ ynmrJrh sm; toifwu Ydk dk
Munhfí oyfufvD'fjyKMurnf/ om"u tm;jzihf ovf[mukd axmufjyrnf
rSm;,Gi;f rIrsm;jyefEY o YHS mG ;Ekid o f nf/ þokrYd 0wfygESi[ fh k rdeMYf um; avonf/ (rktofomG )
zd u [f u kd vuf cHv ma&; Bud K;yrf ; cJhy kH
tk r 0D r if ; quf r sm;onf [pf * sf & D ( 132) c&pf o uú & mZf ( 779)wG i f
18
csKyfNidrf;oGm;onf/ [pf*sf&D(80)wGif tdrmrfBuD; arG;zGm;onhfumvu ¤if;wkdY\
tmPmonf us,fjyefYwkd;wuf vsuf&SdcJhonf/ urÇmY EkdifiH toD;oD;wGif
tpövmrDtkyfcsKyfrI us,fjyefYvmcJhonf/
td r mrf B uD ; onf ['D ; qf E S i h f t d v f r G v f u vmrf u k d jynh f 0 uRrf ; usif p G m
qnf;yll;NyD;aemuf [d&SmrfAifef tAf'Gvfrvpfuf tkr0D tkyfcsKyfonfh umvwGif
pdwfvufMunfompGm zdu[fbmom &yfukd aZmufcsí pDpOfpkaqmif;aecJhonf/
xkdumvwGif [ezDzdu[fpkaqmif;aeonhftwGuf tkdr0Drif;rsm; tkyfcsKyfpOfu
[ezDzu d [fudk qk;H cef;wkid af tmif rpkaqmif;Ekid af o;acs/ xkt Yd jyif tdrmrf BuD;onf
tkyfcsKyfaom vlwef;pm;aygif;pkHrS uif;&Sif;pGmaexkdifcJhonf/ omAdtDef tqihf&Sd
rk [ 'f ' d p f zuD [ f r sm;xH & orQ ynmrsm;uk d tG r ® o f x H y k d Y a qmif a &;uk d
tywf w uk w f B ud K ;yrf ; cJ h o jzih f txuf vT m ES i h f omref y k * d ¾ K vf r sm;yif r u
vl w ef ; pm;aygif ; pk H w k d Y t ay: td r mrf B uD ; \ ynmh a &mif j cnf r sm; vT r f ; NcKH
vsuf&SdcJhayonf/
tAfAGvftAÁmpf tAf'Gv’m[fpzæm[fonf tAÁmpDrif;rsm;teuf yxrOD;qkH;
bk&ifjzpfNyD; (4)ESpf tkyfcsKyfcGihf&&Sdonf/ ¤if;uG,fvGefNyD;aemuf ¤if;\
aemifawmftAl*stfz&frefpl&f [pf*sf&D(136) (754)wGif cvDz[fjzpfvmonf/
AEltkrkdif,[f (tkr0D)\ rif;om;wpfOD;
tAf'&k &f [frmeftAd Ef rk t k m0D,[fpmeDonf yke;f vQK;d vsuf tGe'f vGpef ,foYdk a&muf&u dS m
(2)ESpfcGJwkdif tkyfcsKyfcGihf&&Sdonf/ ¤if;tcsdefrSyif tAÁmpDrS cGJxGufí wpfzef
tkr0Drif;qufukd xlaxmifavonf/
tAf'Gv’m[fpzæm[fonf tAf'Gv’m[fAifeftAÁmpf\ ajr;awmfpyfonf/
¤if;tm;jzihf tAÁmpD rif;qufukd wnfaxmifaomfvnf; tAl*stfz&frefpl&fu
tAÁ m pD\ Ado u
k mtjzpf &yf
w nf
u m ES p &
f mcs í
D tAÁ mpD
t y
k c
f sKy r
f u
I d k BuH
c
h i
d k c
f rf
; em;atmif
aqmif&GufcJhonf/ xkdacwftcgu us,fjyefY aomNrdKU vSycs,foaom
taqmuftOD;rsm; tNydKiftqkdif usJaeMuaomfvnf; zdu[fynm&yf rsm;
uk&t f mef['D;qfqidk &f m [mzdZ?f um&D? rk['f'pD ?f zuD;[f ynm&Sirf sm; wpfzufwiG f
ay:xGef; vsuf&Sdonf/
qG [ mA[f r sm;\ oyf u fv D; 'f
r'De[fom;rsm;onf Zkdif'fAifefpmApfof\ tqkdtwkdif; usihfokH;Muonf/
19
[kdifZfESihf pyfvsOf;í tqkdwpf&yfukd tdAfEktAÁmpfu wifjy&m r'De[fom;rsm;u
usKyfwo Ydk nf Zkid ;f 'focif\ oyfuv f 'D jf yKaeNyDjzpf&m oift h qku d o dk m y,f&rnf[k
ajzMuonf/
tdAEf t k AÁmpfocifuvnf; oifwo Ydk nf oyfuv f aD '&Scpf jDG yKaeojzifh &S&d u f f
*dek m[f usL;vGeo f nf[k vk;H 0rajymbJ þtqkEd iS pfh yfvsO;f í tGraf rpvDrf ocifrtm;
ar;tyfaMumif;om tBuHjyKonf tGraf rpvDr\ f tajzMum;&aomtcg Zkid 'f o f cifu
rdrd\,ciftqkdukd jyifvkdufonf/
(zof[GvfAm&D)
tcsKdUurl tarGESihfpyfvsOf;í tAlrlqmociftm; ar;jref;&m ¤if;u
tajzay;aomf v nf ; 'D ar;cGe f; uk d td A fE kryfp ft l' fo cif t m;vnf ; ar;jref ;Mu&ef
tBuHjyK\/ tdAfEkryfpftl'fu tAlrlqm\ qefYusifbufukd ajzMum;&m
tAlrlqmocifu 'Dtdvfrf&JU ork'´,m&Sdaeo&GU usKyfxHvmar;&ef rvkd?
td AfE kryf pft l' f\ tEG Ht wmcH M u&ef oyf u fv D' f& Sc fp GDu kdo m axmuf c Ha vonf /
(Akcg&D)
oyfufvD'faemufvkdufjcif;ESpfrsKd;&Sdonf/
(1) oD ;jcm;td r mrf r owf r w
S b
f J ryf p t
f v[f w pfc p
k t
D wG u f td r mrf
t oD; oD
; \
aemufvkduf jcif; þonfukd oyfufvDa'rGofovyfuf[kac:onf/
(2) oyf u f v D ' f t wG u f oD ; jcm; td r mrf w pf y g;uk d o m owf r S w f í
ryfpt f v[fwidk ;f wGif ,if;tdrmrf\ tajzuk, d jl cif;? þonfudk oyfuv f aD '&Scpf DG
[k ac:onf/
qG[mA[frsm;acwfrmS td*sfo[ d m'f? oyfuv f 'D f ESp&f yfv;Hk &Scd o hJ nf/ okaYd omf
zd u [f av;euf r r
I &Sa
d om qG [ mAD o nf zuD [ q
f [
G mA[f r sm;xH rS ar;jref ;Muonf /
xkaYd Mumihf tcsKdUqG[mAD taxmuftxm;jyí ryfpt f v[fudk nTejf yonf/
tcsKdUurl taxmuftxm;rjybJ ajzMum;onfvnf;&S\ d / qG[mA[frsm;acwfwiG f
oyfufvDa'rGwfovyfuf ESihf &ScfpGDESpfrsKd;vkH;ukd usihfokH;cJhMuonf/
tdrmrfBuD; zdu[fjyKpkykH
tpö v mrfy sH
U ES í
Y H a&ajryk i
d ; f jcm;vmonf E i
S t
f h rQ uk & t
f mef[ 'D; qf r S Oya'jyKí
ryfpftv[f xkwf,l&ef vkdtyfvmcJhojzifh tdrmrfBuD;onf zdu[frl Oya'ukd
20
OD;pGmtoufoGif;oljzpfonf xkdYaMumihf tAl[eDz[f Ektfrmef ukd tdrmrfBuD;[k
ac:Muonf/
wynh f a xmif a usmf & S d o nf h teuf umzD t qih f & S d td * sf o d [ m'f u k d
Ekdifeif;oltyg;av;q,f a&G;cs,fxm;\/ ¤if;wkdYteuf q,fyg;rSm umZDukd
pmcsEkdi fonfh tqihf& Sda om tzG J U i,f w pf &yf v nf ; &S d a o;\/ ¤if ;wd k Y u
ryf p f t v[f r sm;uk d tcef ; u@tvk d u f p D p Of j cif ; wm0ef u k d , l & onf /
,if;q,fyg;tjyif aemufxyfESpfyg;ukd wGJay;í Oya'tcsuftvufrsm;ukd
,wdjywfq;Hk jzwf csut f xd ykaYd qmiforl sm;jzpfMuonf/ ¤if;wko Yd nf vlUoufwrf;\
u@pkHukd tajccHum Oya' a&;qGJ&mwGif tawG;tac:
Munfvifjywfom;olrsm;jzpfMu\/ ¤if;wkdYteuf ynm&Sifav;yg;onf Oya'\
[mzdZt f m*kaH qmifxm;olrsm;jzpfMu\/ wpkw H &m rSm;aeaMumif; od&vsif a0zefcsuf
xkwf&ef 0efrav;ol rsm; jzpfMuonf/
ryf p ft v[f w pfy k'fu kd wcgw&H (3)&uf w kdi f qef ; ppf a0zef MuouJ hokdY
wcgw&H tcsKdU ryfpftv[ftwGuf vqef;rSvjynhfokdYyif
tcsdefMumanmif;oGm;onf/
umZDrsm;\ q&mjzpfxkdufolrsm;rSm Zkz&f? ,lpGzfAifefcgvpf'f? tdAfEk
rkAm&yfuf? tAl,lpGzf? tdrmrfBuD;ukd,fwkdifvnf; yg0ifonf/
vufwMJG uaom wynhaf v;q,fwiG f t&ADEiS fh Oya'yg&*l tdrmrf rk[r®'?f
ryf p ft v[f pD ppf& mwGi f uRrf ;usif o l tdr mrf Z kz &f ? xdy fw ef; Oya' yg&*l
tAl,lpGzf? a&0g,of tp&fqkdif&m ['D;qfrsm;ukd yg&*lwrQ uRrf;usifaom
'g0l ' f ? ,[f , m? [zf p f ? t&AD b mom&yf u k d tqih f j rih f uRrf ; usif o l
rtef\om;umpifrf (rtefonf tdAfEkryfpftl'f\ ajr;jzpfonf) ['D;qfrsm;ukd
tm*kHaqmifxm;aom [AÁmef? ref'dvf? xkdYjyif orkdif;okawoD o'´gESihf pmay\
Zpfjrpfudk uRrf;usiforl sm; ocFsmESifh tjcm;bmom&yfrsm;ukd uRrf;usiforl sm;vnf;
yg0ifMuonf/
ausmfMum;aom tjcm;wynhrf sm;rSm ,ZD;'ftAd Ef [ k m½le[ f zfpfG tdAEf k *d,mpf?
,[f , m td A f E k Z u&D , m? rd p f t &f A if e f u d ' grf ? tAl t mpG i f r f t ef e AD v f ?
tvD t dAfEGv frGp f[ &f? zZvf t dAfE k'uDef? tAf ' G&f& Zf Z muf td A fEk[ r®m rf/
ryfptf v[faygif; 1290000 (q,fEpS o f ed ;f uk;d aomif;) ausmx f w I &f mwGif
k Ef w
21
ESpfaygif; (30)Mumanmif;cJhonf/
qG[mA[frsm;\ tqkduGJjym;rI
qG [ mA[f r sm;onf wref a wmf j rwf 0zmof j zpf N yD ; onf h a emuf
tpövmrftwGuf urÇmY Ekid if t H oD;oD;okYd xGuo f mG ;cJMh uonf/ vlom;jyefEY o YHS nfEiS t fh rQ
w&m;awmfudk wdusjynh0f pGm vku d ef ma&;wGif vlwcYdk Rwaf csmw f rd ;f yg;rIrsm;jzpfvmcJo h nf/
Oyrm ermZf z wf vsuf wpk w
H &mvG w o
f m
G ;aomf ermZf t xajrmuf r nf v m;?
ermZf\ u@wkid ;f z&yfZjf zpfovm;? xkaYd Mumihf ,cifu r&Scd ahJ om z&yfZ0f g*spfAf
pGEéof rGwfpfo[Af [lí a0g[m&rsm; owfrSwfvmonf/ tqkdyg tokH;tEIH;
uGJjym;&onhfrlukdvnf; a&;qGJMuonf/
,if;Oya'ukdqkdif&m ,lqcsufuGJjym;rIt& rZf[Af ryfpftv[f[laom
a0g[m& ay:xGufvmonf/
uk & f t mef [ 'D q f ? ynwf c suf r sm;uk d t[f u mar&S & f t D , [f [ k a c:onf /
t[fumrf ESpfrsKd;&Sdonf/
(1) tuD ' [f ? tumtpf ' f ? t,l 0 g'yk d i f ; qk d i f & m ynwf c suf r sm;uk d
t[fumartkdplvD,[f [kac:onf/
(2) cE¨ m uk d , f E S i h f tjcm;u@jzih f usih f a qmif & aom ynwf a wmf u k d
t[fumarz&ftD,[f[k ac:onf/
pd w f ½ k d i f ; tvk d u k d tEG H t wmcH c G i h f r &S d a Mumif ; uk d uk & f t mef [ 'D q f \
ae&mtESHYtjym;wGif awGU&rnf/ trdefYynwfawmfukd OD;xdyfxm;aomtm;jzihf
trdeYf emcH&mwGif ynwfcsut f &jzpf&rnf/ pdwt f vkq d E´t&? rjzpf&yg pdw½f idk ;f onf
odvsufESihf [&mrfusL;vGefrnf/ [&mrfjzpfjcif;ukd jiif;qefrnf/ ukd,fhvkyf&yfukd
&GH&SmzG,f jypfwifzG,f[lí rxifrSwfawmhbJ twihf&Jvmrnf/
yxrok;H acwfwiG f tDrmeftpfcv f mpGEf iS fh w&m;&Srd aI Mumihf pdwaf emufvu dk &f ef
taMumif ; ray:cJ h a y/
tu,fí oyfufvDa'rGwfovyfuf wHcg;ukd tpOftNrJzGihfxm;ygu
pdwfeJYukdufnDaom tqkdukdvufcHum tpövmrfonfyif upm;p&m jzpfoGm;rnf/
tqkdrsm;ukd ukd,hfqE´t&usihfokH;jcif;onf wenf; ½IdifomefESihf ezfpf
22
yl;aygif; wnfaxmifaom 'Def;ukd vufcH&ma&mufojzihf tpövmrfrSyif
cGJcGmoGm;ayrnf/
xkdYaMumifh pwkw¬&mpkwGif ynm&Sifrsm;u oyfufvDa'&ScfpGDukd 0g*spfAf
owfrSwf Muavonf/
tdrmrfBuD;\ oGifjyifESifU *kPfyk'f
tcsif ; tqif ; ES p f & yf p vk H ; jynh f p k H o nf / t&yf t armif ; vnf ; ryk r &S n f ?
Munh f a umif ; onf / toH M unf v if c sKd j rNyD ; cef Y n m;onf / ½I y f a xG ; aom
ryfpftv[frsm;ukd ½kd;&Sif;vG,fulpGm &Sif;jyonf/
pdwf&if;rSm oefYjyefYonf/ 0wfpkHonf wefzkd;BuD;aom 0wfjzLpifMu,f
*RwAf [fjzpfonf/ wefz;dk rSm 'd&[ f rfav;axmifxuf renf;ay/ NcHKxnf\ wefz;dk rSm
'Dem&fokH;aomif;wefayrnf/
rk
[ r® ' f
t ef q G
m &D w if jyonf r S
m td rmrf
B uD;\ tajymtqk d
? toG m; tvm?
xkdifxjcif;ponffh vIyf&Sm;rIwkdif;jzihf tdrmrfBuD;\ ynm&nfESihf tajr§mftjrifrsm;
ay:vGifvsuf&Sdonf/
tvD A if e f t mpG i f r f u wif j yonf r S m urÇ m Y Ó mPf y nmrsm;uk d
csed cf iG w
f pfzufrmS xm; aemufwpfzufrmS tdrmrfBuD;\ ÓmPfynmxm;í csed pf ufvsif
tdrmrfBuD;bufuom tcsdefpD;ayrnf/
cg&d * s[ t
f Ad E
f r
k p
G t
f Afw ifjyonf r m
S tmvif ra
f ygif ;axmifa us mE
f i
S f h qk c
H &
h J mwG i f
tajr§mf tjrif&o dS l ok;H av;yg;omjrifco hJ nf/ ¤if;wkt Yd euf tdrmrfBuD;wpfyg;vnf;
yg0ifonf/
td r mrf & S m zd t D \ tvG e f a usmf M um;aom tqk d w pf & yf r S m zuD ; [f
ynm&Sifrsm;onf tdrmrfBuD;\ tdrfaxmifpk0ifrsm;jzpfMuonf/
ork d i f ; ynm&S i f td A f E k c vf ' l e f u wif j yonf r S m td r mrf B uD ; \
tqih ftwef ; jrih fr m;rI u kd tjcm;rnf o lr Q ra&muf E kdifaMumif; td rmrf r mvpf u fESi hf
tdrmrf&SmzdtDwkdYyif oufaoxGuf qkdMuonf/
tm'rf\ om;ajr;rsm;teuf ÓmPf&nfxuforl sm;&SMd u&m tdrmrfBuD;vnf;
tygt0if jzpfaMumif; tv’m[fr[fZ[fADu a&;om;xm;onf/
23
tjcm;tmvifrfrsm;&Sdjim;vnf; tajctaet&yf&yfukd odMuapumrl
wdusaom tajz xkwfonhf ae&mrSm tdrmrfBuD;ukd rnfolrQ ,SOfEkdifpGrf;r&Sday/
tpf*sfrmtf
tpf * sf r mtof o nf uk & f t mef [ 'D ; qf w G i f r &S d a om? ,cif a cwf u
þryfpftv[fay: wnDwnGwfwnf; qkH;jzwfjcif;r&SdcJhaom trIudpöESihf
ouf q i
dk o
f nf / tpf *sf
r tf
o nf &S & t
D of \ tuk i
d ;
f tvuf ( 0g) usih p
f Of
r sm;ES i o
fh m
ywfoufonf/
xkaYd Mumihf zdu[fuRr;f usiaf om rk*so f [pf'rf sm;\ qk;H jzwfcsuf wpf&yftay:
wnDwnGwfxJjzpfvsif ,if;ukd td*sfrtf[kac:onf/ ukd,fawmfjrwf&SdpOfu
tpf*sfr[fr&Sdyg/ tpf*sfr[fukd tuD'[fwGifrokH;yg/ ,ciftGr®of0ifwkdY\
ryfpftv[fwGif nDnGwfjcif;ukdvnf; tpf*sfr[f[k rac:yg/ zdu[fruRrf;olESihf
vlomrefwkdY nDnGwfvsifvnf; td*sfr[f[krac:yg/
vlomref okH;rsKd;&Sdonf/
(1) t&ADESihf tpövmrDynmukd rwwfol/
(2) t&ADuRrf;aomfvnf; 'D;efynmukd ruRrf;ol/
(3) 'D;efynmukd wwf½kHrQom&Sdonf/ av;eufuRrf;usifrIr&Sdol/
td*sfod[m'f[lonf uk&ftmef['DqfESihf tpf*sfr[frS pnf;urf; Oya'ukd
azmfxkwfEkdif&ef BudK;pm;tm;xkwfjcif;ukdac:onf/ td*sfod[m'fjyKEkdifolukd
rG*sfo[pf'f[k ac:onf/
rG*sfo[pf'f\ t&nftcsif;rSm ÓmPfynm&ihfusufjcif; w&m;rQwí
tusiho f v
D aumif ;jcif ; tajccH r r
l sm;ES
i p
f h yf
v sOf;í em;vnf r &
I j
d S cif;? ,if ;rl rsm;t&
enf;vrf;&SmykHukd wwfuRrf;jcif;? 0[D\aemufcHjzpf&yfukdod&Sdjcif;? ['Dqfpe'fESihf
tqih f t wef ; uk d yk d i f E k d i f r I & S d j cif ; / &S & D t of a wmf u k d o d j cif ; ? td * sf r tf j zih f
twnf jyK xm;aom ynwf c su u
f d k oabmayguf jcif ; ud, mpf jzih f pAAft pf v v
f of Ei
S f h
vkyfxkH;vkyfenf;ukd aumuf,lEkdifjcif; t&ADESihf a0g[m&ukd em;vnfjcif;? empdcf?
refpcl u
f dk cGjJ cm;Ekid jf cif; ruú?D r'eD? tm,of\ tquftoG,u f dk cGjJ cm; uRr;f usijf cif;
ponh f ynm&yf r sm;uk d wwf x m;&rnf /
24
uk&ftmefoabmayguf&ef tajccHtcsufrsm;
(1) t"dyÜm,foabmray:vGifaom pmvkH;0gus\ &Sif;vif;csufukd OD;pGm
tjcm;tm,of awmfwGif&Sm&\/ Oyrm qkvmbfcsD;jr§ihfjcif;cH&olwkdY\ vrf;ukd
nTejf yyg&ef pl&oGvzf mod[mwGif azmfjyxm;onf/ ,if;yk*K¾d vfrsm;um; rnfoel nf;/
pl&[faepm tm,ofjzihf t"dyÜm,f&Sif;vif;csufukd od&onf ¤if;onf
eAD rsm;? qpf ' f' Dufrsm; &S[D'fr sm;ES i hf qGmvd [ D;efrsm;\ vrf ;jzpfo nf/
(2) ['D;qf wrefawmfjrwfyGihfvmjcif;onfyif uk&ftmefukd zGihfqkdjyo&ef
jzpf & m uk d , f a wmf h Mo0g'ES i h f usih f p Of r sm;jzih f uk & f t mef u k d vS y pG m
½kyfvkH;azmfawmfrlcJhonf/ xkdYaMumihf uk&ftmef\ teufukd od&ef? ['D;qfwGif
&Sm,l&\/
(3) qG [ mA[f r sm;a&S U 0,f 0[D u sa&muf c J h o jzih f wref a wmf j rwf x H r S
wk d u f ½ k d u f u k & f t mef u k d od c G i h f & &S d o l r sm;jzpf M uonf / tm,of c say;onh f
tajctaetcsdet f cg ae&ma'owku Yd dk tvk;H pkH odMuolrsm;jzpfí ¤if;wk\ Yd qihjf yef
zGiq fh cdk sufonf aESmif;acwfziG q fh odk rl sm;xufyí dk rSeu f efol rsm;jzpfonf/ okaYd omf
tqkduGJjym;aevsif OD;pm;ay;oihfaom tqkdukd pDppfavhvm&rnf/
(4) qG[mA[frsm;\ tqkrd &Sv d Qif omAdteD rf sm;\ zGiq fh cdk sufudk vufc&H rnf/
(5) txuf y gav;csuf y if r&S i f ; vif ; ao;vsif t&S i f j rwf r S &&S d a om
todÓmPfjzihf xkwfEIwf&rnf/
txufyg tqkrd sm;ukd qefu Y siNf yD; &S&tD ofeYJ vGaJ csmaf om aumufEw f dk
I cf suu
jiif;qef&ayrnf/
xkdYaMumifh ukd,fhtawG;ESihf uk&ftmef&Sif;jyolonf rSefaomfjim;vnf;
rSm;,Gif;ol jzpfaMumif; wrefawmfjrwf\ Mo0g'awmfvm&Sdonf/
tdrmrfBuD;\ tqifUtwef;
['Dqfyg&*l ,ZD'ftdAfEk[m½lefu wifjyonfrSm ['D;qfq&mawmf
axmifausmfEiS fh awGUqkcH o hJ nf/ ¤if;wkt Yd euf ynmt&Sq d ;Hk zdu[f&nf tjynh0f qk;H
oyfuf0gt&SdqkH; ig;yg;ukd a&G;cs,fMunh&m tdrmrfBuD;onf yxrtqihf
&So
d jl zpfaMumif; aumufcsufjyKxm;ayonf/ tdrmrftAl'g0l'u f vnf; tdrmrfBuD;ukd
25
tqihf&Sdaom tdrmrfwpfqljzpfonf[k owfrSwfonf/
tdrmrf&SmzdtD\q&m 0uDtfocifonf tdrmrfBuD;xHrS ['D;qfaygif;
(900)ukd &d0g,of jyKcJo h nf/ tdrmrfAck g&D\q&m ruút D Ad Ef t
k pfA&f m[Dru f vnf;
tdrmrfBuD;tm; rdrdwkdY\ tBuD;qkH; tmvifrfjzpfonf[k qkH;jzwfavonf/
,[f,mtdAEf pk tD'u f uREyfk w f o
Ydk nf tdrmrfBuD;teD;wGif ['DqMf um;emvsuf
tdrmrf BuD;tm; armhMunhfvkdufvsuf rsufESmawmftoGiftm;jzihf t&Sifjrwftm;
tvGefaMumuf&GHvsuf &Sdaeonfukd &dyfpm;rdaMumif; wifjyavonf/
rk [ 'f ' d p f r sm;onf ['D q f u k d yk H p H E S p f r sKd ; jzih f w if j yMu\/ tcsKd U u
r&f z l t f [ 'D q f u k d >ruf M um; onf tcsKd U u ['D q f u k d rd r d b uf r S
zdu[fryfpftv[fozG,f qkH;jzwfay;Muonf/ &d0g,ofukd wrefawmfjrwfxHrS
qihfjyef&mwGif tenf;i,f wdrf;acsmfoGm;rSmukd qifjcifaomaMumihfjzpfonf/
tdrmrfBuD;\ usrf;rsm;wGif a&wGuv f suf ['D;qfaygif;(7)aomif;&Sd onf/
'kwd,ykHpHt& ['D;qfqihfjyefjcif;ukdyg a&wGufvsif (7)aomif;xufyif
ausmf v G e f a yrnf / td r mrf B uD ; onf rd r d b0uk d zd u [f r pmtd v f t wG u f
jr§Kyfxm;vkduf&m ['D;qfonfyif ryfpftv[ftoGifaqmif oGm;avonf/
td r mrf BuD ;ES ihf wynh fr sm;onf zd u [f u kd OD; pG m pkaqmif ; ol r sm;jzpfo nf /
ud,mpfjzihf ok;H oyfjcif;ukd pwiforl sm;vnf;jzpfMu&m ulz[fom; zdu[f&iS rf sm;ukd
tqGf[mAG&f½kdif,f [lívnf;aumif; t[favud,mpf[lí vnf;aumif;
ac:a0:Muonf/ tdrmrfBuD;onf &d0g,of xuf 'd&m,ofukd OD;pm;ay;oljzpfí
&d0g,ofukd tvGefuRrf;olrsm;jzpfMuonf/
tqGf[mAG&f&d0g,ofESihf tqGf[maA'd&m,ofonf ukefMurf;pkolESihf
uk e facsmxk w fjzef Yc sdo l yrmjzpf Muí qef Yu sifb uf t ky fp kr sm;r[k w fay/
uk&ftmefukd ['D;qfjzifU &Sif;jyrS oabmaygufjcif;
uk&ftmefwGif udAfv[fajymif;onfh trdefYusvmonf/ AkdifoGvf
rkuyf''f yfpo f nf ,cifu upfAv f [fjzpfcahJ Mumif;ukd uk&t f mefjzihrf od&/ ['D;qfrS
od&onf/
pl & [f o [&D r f & S d azmf j y&mtaMumif ; wG i f tmat&S [ f o cif r ES i h f
[zfpG[focifrwkdY trnfrsm;ukd ['D;qfjzihfod&\/
26
rkemzpfuftzkdY *semZ[fermZfrzwftyfaMumif; tm,ofom&Sdonf/
aoolrsm;tzkdY *semZ[fermZfzwftyfaMumif;ukd uk&ftmefwGif rawGU&yg/
oAluw f iG f ryg0ifaom qG[mA[fo;Hk yg;\ aomifA[fudk uAlvjf yKavNyD[k
tm,of vm&Sdonf/ ,if;qG[mA[frsm;\trnfukd ['D;qfjzihfom od&\/
tDrmef&SiftwGuf wrefawmfhtrdefYawmfukd emcHa&; 0g*spfAfjzpfaMumif;
pl&[faepmwGif tm,ofawmfvm&Sd\/ ,cifeADrsm;tay: usrf;ruscJh ¤if;wkdY\
trdefYukdvkdufem&ef 0g*spfAf r[kwfygu eADtjzpfapvTwfjcif;onf tcsD;ESD;
jzpf&ayrnf/
wrefawmf tpfAf&m[Drfonf tdyfrufjrifrufNyD; uk&fAmeDjyKcJhonf/
tdyfrufonfvnf; 0[DjzpfaMumif; ['D;qftm;jzihf od&onf/
uk&ftmef&Sdteufa&mifBudK;ESihftjzLa&mifBudK;ukd qG[mAD t'D ocif
oabmraygufcJh/ wrefawmfjrwfu ntarSmifESihf aeY\a&mifjcnf[lí
&Sif;jyawmfrlonf/
pAftrpmeD qko d nfudk rodMuí ar;jref;Mu&m pl&[fzmod[mjzpfaMumif;
wrefawmf jrwfu ajzMum;awmfrlonf/
igwrefawmfjrwfESihf qG[mA[frsm; avQmufaomvrf;ukd a['g,of
vrf;rSef? pGEéofvrf;pOf? *sEéofokdY ajzmihfrwfpGm 0ifa&mufolwkdY\ vrf;[k
wrefawmfjrwf\ Mo0g'awmf vm&Sdonf/
þvrf;pOftwkdif; wduspGmvkdufemaexkdifolrsm;ukd
t[favpGEéof0vf*srmtof[k ac:onf/
tmvifrfrsm;tMum; tqkduGJjym;aevsif uk&ftmefpGEéofESihf ukdufnD í
tH0if*iG u
f saom tqko d nf rnfot Yl qked nf; þokpYd pD Of&efrmS vnf; tmvifrrf sm;\
wm0efjzpfonf/
pifppf tv’m[frSwpfyg; rnfolUatoGmtofrS z&yfZfr[kwfyg/ okdYaomf
vlom;onf t&SifjrwfESihf wkduf½kdufpum;ajym&ef? t&SifhESpfoufrIukd &,l&ef
rvG,fyg/
&pl v f E S i h f v nf ; rsuf E S m pk H n D ar;jref ; &ef c J , Of ; aeNyD j zpf & m uk & f t mef
['Dqfukdom Munhf½I&ayrnf/
27
uk & f t mef [ 'D q f u k d vk d u f e m&ef t a&;BuD ; jzih f uk & f t mef [ 'D q f r S
aumufEIwfcsjyaom tdrmrfBuD;\ aemufvkdufjyK&jcif;rSmvnf; vkdtyfayonf/
tdrmrfBuD;onf &S&DtofukdxGifolr[kwf? &S&Dtofukd xif&Sm;jywfom;pGm
zGihfqkdwwf ol[k ,kHMunfíjzpfonf/ taxmuftxm; aumufEIwfaom
t&nftcsif;ukd tpf*sfod[m'f pGrf;tif[kac:onf/ xkdYaMumihf tdrmrfBuD;
wifjyvmaom taxmuftxm;ukd em;vnfrS vufcH usihfokH;rnf[lí
pnf;urf;owfrSwfxm;jcif;rsKd;r&Sdyg/
0g*spfAfESpfrsKd;
0g*spfAfESpfrsKd;&Sdonf/ (1) 0g*spfAfvdtkdifeD[D wrefawmfjrwfacwfrSyif
twnfjyKNyD;om; 0g*spfAfjzpfonf/ (2) 0g*spfAfvd*kdif&d[D? txufyg 0g*spfAf
vdtkdifeD[Dukd taumiftxnf azmfcGihf &&ef enf;vrf;wpfckukd zefwD;&onf/
yxr trsKd ; tpm;rS m ½k d Z [f e rmZf u J h o k d Y j zpf N yD ; 'k w d , trsKd ; tpm;rS m
tjcm;enf ; t& wm0ef w if & S d v mjcif ; rsKd ; jzpf o nf / Oyrm rysuf r pD ;
umuG,x f m;aomtm;jzihf uk&t f mefppk nf;um pmtkyjf yKpkjcif; wrefawmfah cwfwiG f
['DqfusufrSwf&efrSm 0g*spfAfjzpfcJhaomfvnf; ['Dqfukd xdef;odrf;&eftwGuf
rS w f Ó mPf E S i h f y if rvk H a vmuf ? aemuf y k d i f ; jznh f p G u f r I r sm; 0if v mrS m pk d ; í
rSww f rf;wifa&;om;&efvnf; 0g*spfAjf zpfonf/ wrefawmfjrwfEiS fh qG[mA[frsm;
acwfü 0g*spfAf r[kwfaomudpöonf aemufykdif; 0g*spfAfjzpfonfvnf;&Sd\/
tdrmrfBuD;\ qkH;jzwfykH
tqihfjrihf rG*sfo[pf'frsm;\ rlowfrSwfykHuGmjcm;ykHrSm tdrmrfBuD;onf
&d0g,of (['D;qf)tmvkH;ukd NcHKikHrd&ef owdxm;onf/ wpfckwnf;aom
ynwfawmfonf tcsKUd &d0g,ofwiG f qk;H jzwfcsu?f tcsKUd &d0g,ofwiG f taMumif;jycsu?f
tcsKdU&d0g,ofwiG f t&nftaoG;? tcsKdU&d0g,ofwiG f ta&twGujf y&ef jzpfonf/
&d0g,ofrsK;d pkrH S wrefawmfjrwf\ oabmobm0ukd aumufEw I jf y í jyefEY aYHS eaom
&d0g,oftm;vk;H ukd pkpnf;aygif;pyfay;onf/ rnfonhf &d0g,ofrQ trvf jyifyokYd
ra&mufEkdifay/
td r mrf & S m zd t D o nf rwl n D a om &d 0 g,of r sm;tMum; qk H ; jzwf & mwG i f
&m0Drsm;\ pe'f pOfqufBuHhckdifrI &Sdr&SdukdpDppfonf/ tdrmrfrmvpfufonf
28
wrefawmfjrwfacwfü &SdcJhaom r'De[f om;wkdY\ erlem vkyf½kd;vkyfpOfukd
*½kjyKonf/ tdrmrft[fr'f [rfAvDonf qG[mA[f? omAdtD;ef trsm;pk
rnfokdYjyKykHukd avhvmonf/
rG*so f [pf'rf sm;a&SUokYd ryfpt f v[fwpf&yf wifvmaomf wdwq f w d af eMuvsif
vufcH onfh vu©PmjzpfaMumif; vufatmuf zuD[rf sm;onf wdwq f w d pf mG yif
em,lwwfMuonf/
Oyrm t&uform;tm; pD&ifcsufcsrSwfa&;ESihf ywfoufNyD; 'kwd,
cvDz[fa&SUwifjy&m tvDocifu Budrf'PfowfrSwfonf þqkH;jzwfcsufukd
Mum;emMuaom qG [ mA[f r sm;onf Nid r f o uf a eMu\/ oabmu
rG * sf o [pf ' f r sm;a&S U ü [&mrf ? em*smtd Z f j zpf a eaomf rajymr&S d M u/ xk d Y a Mumih f
¤if;wkdY\ qdwfqdwfaejcif;ukdyif tpf*sfrmtf[kac:onf/
ud,mpfjyK&onfU tcsdef
tdrmrfBuD;onf twkdYtaxmifrsm;aMumihf remvkdol rsm;jym;vmojzifh
cvDz[f\ a&SUüyif txiftjrifrSm;jcif;cH&onf/ wpfaeYtAl*stfz&frefpl&fu
cifAsm; ud,mpfukd uk&ftmef['D;qftay: OD;pm;ay;aMumif; od&w,f/
rSeo f vm;[kar;&m cvDz[fBuD;xH a&mufvmaom owif;rrSeyf g/ uRefawmfonf
OD;pGm uk&t f mefuMdk unhyf gonf/ xkaYd emuf pGEo é ?f xkaYd emuf cvDz[fBuD; av;yg;\
qk;H jzwfcsuf? xkaYd emuf tjcm;qG[mA[frsm;\ qk;H jzwfcsufuo dk m usiho f ;Hk ygw,f/
'gayr,fh qG[mA[frsm;&JU tqkduGJjym;aevsif ud,mpfjyKygw,f/ pe'frckdifaom
['D;qf&vsifyif ud,mpfrjyKyg/
uRefawmfomAdtDtaeeJY omAdtDtqihfwlolrsm;\ tqkdjzpfrl zdu[f
rD ; ajymif ; jzih f xk d ; Munh f y gw,f / 'gaMumih f uRef a wmf h t aeeJ Y tcsKd U omAd t D \
tqkdukdOD;pm;ay;um tcsKdUtqkdukd csefvSyfygw,f/ omAdtDcsif;wlnDwJh tqkd
jzpfwt hJ wGuf pdppfygw,f/ omAdtrD sm; td*so f [ d m'fjzihf tqkjd yKvsif uReaf wmfvnf;
td * sf
o d[ m'f jzih f qk H;jzwf y gaMumif ; wifjyavQmuf x m;avonf /
rG*sfo[pf'f tqifU(4)qifU
(1) &S & Dt of u kd azmf x kw f& mwG i f td* sfo d[ m'fu kd vG yfv yf p Gm ok H;Muol Oyrm
zdu[f rZf[Af&Sif(4)yg; ¤if;wkdYonf zdu[fpnf;rsOf;ukd pwifwnfaxmif
29
olrsm;jzpfMuonf/
(2) yxrtqih f rG * sf o [pf ' f r sm; csrS w f c J h a om Oya'enf ; pepf \
aemufvkdufjzpfaomfvnf; t,ltquGJvGJaomtcsufwGif rdrdqkH;jzwfcsufukdom
usihfokH;ol? Oyrm [ezDrsm;rS wynhf ausmfESpfyg; &SmzdtDrS tv’m[fr[fpk,loGD/
(3) yxrtqihf tdrmrfrsm;\ tajccHrlrsm;ukd xdyg;jcif;r&SdapbJ? yxr?
'kwd, rG*sfo[pf'frsm;rS qkH;jzwfxm;jcif;r&Sdonhf jyóemrsm;ukd td*sfod[m'f
jyKol Oyrm [ezDrS p&cfcD? &SmzdtDrS *ZmvD/
(4) t d r m r f r s m ; \ p n f ; r s O f ; O D ; w n f c s u f & n f & G , f c s u f w k d Y u k d
aumif;pGmod&x dS m;onft h avsmuf ,if;wk\ Yd twdrt f eufudk tuJjzwfEidk pf rG ;f &So
d ?l
t,ltq trsKd;rsKd;ukd pdppfí rnfonfhudpöukd tav;teufxm;&rnfukd
qkH;jzwfEkdifonf/ Oyrm uk'l&D? a['g,[fusrf;&Sif? txufyg av;qihfrSty
usefyk*d¾Kvfrsm;wGif td*sfod[m'ft&nftcsif; r&SdaMumif;rSwf,lyg/
yxrtqihf rG*sfo[pf'rf sm;\ td*sfo[ d m'frS tusKd;qufrsm; xkwEf w I o f ?l
&S i f ; aeaom qk H ; jzwf c suf u k d yk d r k d j ywf o m;atmif Bud K ;yrf ; ol u k d
tqGf[mAGofocf&D*sf[kac:onf/ Oyrm tblbu&f&mZD? yxrtqihf tdrmrf\
xif jrif
c sufr sm;teuf rnfo nf u rS
e f
o nf
? yk
da umif ; onf / obm0usonf
[laom tcsuftm; pdppfolukd tqGf[mAGofo&f*sD;[f[kac:onf/ Oyrm
uk'l&D usrf;&Sif/
rdrdryfZf[Af\ rnfonfh,lqcsufu uspfvpfonf/ tm;aysmhonf/
xif&Sm;onf? &Sm;yg;onf ponhftqkH;tjzwfay;Ekdifonfukd tAfpf[mAGof
oyfpGf[D;[f[kac:onf/ Oyrm qG'f&G&Sf&S&Dt[fuefZfusrf;&Sif/
txuf y g ynm&S i f r sm;\ tqk d t m;vk H ; uk d vuf c H o nh f t jyif
vlYajymif;vJrIrsm;ukd tajccHum ryfpftv[fxkwfEkdifolrSm 'G&fa&rGcfom&fusrf;&Sif
jzpfonf/
uk&ftmefrl&if;? ['D;qfzdu[fonf ¤if;\tzGihfjzpfonf/ &wem
aowåmukdaomhjzihf zGihfvsif &wemukdjrif&\/ aomhu&wemukd zefwD;jcif;
r[kwf/ þokdYyif ['D;qfzdu[frS odorQonfvnf; uk&ftmefyifjzpfonf/
uk & f t mef [ 'D ; qf \ tus,f t 0ef ; twd r f t euf t &d y f t >ruf w k d Y u k d
30
vlomrefrsm; rodEkdif? tkdplav['Dqf? tkdplavzdu[f (['Dqf? zdu[f\ tajccH
Oya'rsm;)wGif b0wpfckvkH; epfxm;NyD; &SmazGokH;oyfñSdEIdif;aom zuD[frsm;om
oabmaygufMuonf[k azmfjycJhNyD/
vlomrefwkdY\ wm0efonf vkdufemusihfokH;&efomjzpfonf/ vlNydef;wkdYu
zof0g qkH;jzwfcsufukd apm'uwufcGihfr&Sday/ ryfZf[Af&Sif\ av;yg;teuf
wpfOD;OD;ukd av;av;pm;pm; usihfokH;&ayrnf/ þwav;wpm; vkdufemjcif;ukd
oyfufvD'f [kac:onf/ vkdufemolukd rkuvfvpf'f[k ac:onf/
tAÁmpDrsm;\ &ufpufMurf;MuKwfrI
tdrmrfBuD; toufxif&mS ;&Sad epOf tkr0Drsm; vk;H 0usqk;H ed*;Hk csKyfomG ;avNyD?
tAGvf tAÁmpftAf'Gv’m[ftAÁmpDu av;ESpftwGif; tkyfcsKyfaomumvwGif
ñSif;qJonfrSm ,cifu 'ku©yifv,fa0cJhonfrsm;ukd vlwkdYarhoGm;Muonf?
wzef ¤if ; \nD tAl * stf z &f tAÁ m pD u vnf ; tk r 0D a qG p Of t m;vk H ; uk d
okwo f if&mrSm tkrd 0DuA&frsm;ukd wl;azmfum t½k;d rsm;ukyd if rD;wif½UdI vku d f avonf/
þokyYd if pm'gofEiS t fh v0D t[favAkid o f Ef ,G 0f ifrsm;ukv
d nf; &ufpufco hJ nf/
¤if;wkdY cdvmzoftwGuf acgif;axmifvmrSmukd pkd;&drfí ESdyfuGyfavonf/
tAl*stfz&f refpl&f\ ESdyfpufuvljyKrIrsm;aMumihf ajr;awmf[pef\
jrpfawmfol rk[r®'f ezfpZf uD,[fu taygif;tygtenf;i,fEiS w fh uG tAl*stzf &fudk
awmfvSef&ef qkdif;jyif;avonf/
¤if;onf wkdufckdufvsuf jrif;ay:rS vdrhfusum aoqkH;oGm;avonf/
¤if;\ae&mwGif ezfpfZuD,[f\nD tpfAf&m[Drfu OD;aqmifonf/ ¤if;vnf;
Ayfpf&mwGif &GwfcRefpGm ppfcif;vsuf &S[D;'fjzpf&&Smavonf/
tkr0DaemufqkH;acwfuvnf; 'ku©ay;rIrsm; renf;vSay/ ulz[f\
bk&ifco H nf tmvifrrf sm;ukd rufv;Hk ay;í pnf;½k;H avonf/ tdrmrfBuD;ukd pnf;½k;H &ef
rvG,fulojzihf w&m;olBuD;csKyf &mxl;ay;í odrf;oGif;ojzihf tdrmrfBuD;onf
,if;&mxl;ukv d nf; y,fcsvku d o
f jzihf tdrmrfBuD;ukd axmifoiG ;f um aeYpOf usde'f Pf
(10)csuf ½kdufESuf\/ ,if;'Pf&maMumihf azma,mif oGm;avawmh\/
&uf ( 40)aemuf ykdif; axmif r Sv Gw fajrmuf aomtcg ul z [f r S ruú [ fo kdY
c&D;xGufcJh\/
31
tAÁmpDrsm; tmPm&vmawmhrS ulz[foYdk ,m,Dtm;jzihf jyefc\ hJ / cvDz[f
refp&l f acwfusrS twnfwus ulz[fwiG f aexkid af vonf/ refp&l u f ZumofEiS fh
a&mif;0,fa&;u@rsm; jyKpk&ef? tdAEf v k idk vf mESifh tdAEf ½k AI &f r[ftm; wm0efay;&m
¤if;wk dYu tcsd ef, lNyD; a&;om;í wif jyMu\/ ok dYaomf ref pl& fu ¤if ;wk dY\
a&;om;csurf sm;ukd rESpo f ufay/ wzef tdrmrfBuD;ukd wm0efay;jyef&m ESp&f uftwGi;f
a&;om;wif q uf v k d u f \ / tpD t pOf u serI rS e f u ef a om rpmtd v f u k d
xif&Sm;atmif&Sif;jyrIrsm;ukd Munfhí refpl&fu 'd&f[rf wpfaomif; csD;jr§ihf&m
tdrmrfBuD;u vufrcHcJhay/
rk[r®'f ezfpfZuD,[fESihf ¤if;\nDwkdYu cdvmzao&m&Sd'[fykHpHukd
,lvmrnf[k opömqkdMuojzihf tdrmrfrmvpfufu ¤if;wkdYbufrS &yfwnfMu&ef
zof0gxkwfcJhouJhokdY tdrmrfBuD;uvnf; EIwftm;jzihf axmufcHvkdufonf/
t&Sijf rwftvkrd wlcí hJ ¤if;wko Yd nf towfccH &hJ onf/ þokjYd zihf refp&l \ f tm½ko H nf
tdr mrf BuD ;buf o k
dY a&muf o G
m ;avonf /
twkdif;twmjzifU a&wGufenf; pwifykH
b*¾'ufNrdKU wnfaqmufpOfu refpl&f\ urf;vSrf;csuf w&m;olBuD;
&mxl ;uk d jiif;qef ojzih f tenf ;qkH; 'Pf c wfj zpf& ef a&muf o rQ tk w fcJr sm;uk d
a&wGuo f nhf wm0efay;avonf/ tkyw f pfcsypf D qG,J al &wGu&f onfudk nnf;nLNyD;
w&m;olBuD;&mxl;ukd vufcv H u dk rf nf[k refp&l u f pDpOfc\ hJ / okaYd omf tdrmrfBuD;onf
naeapmif;vmvsif tkyyf BHk uD;ukd tvsm;teHwidk ;f NyD; a&wGuv f udk &f m rdepfyidk ;f twGi;f
tkyfcJta&twGufukd wifjyvkdufavonf/
&m0D (qifUjyefol) (12)tkyfpk
(1) qG[mA[frsm;? (2) tqihfjrihfomAdtDBuD;rsm; þESpftkyfpkonf
[pf*sf&D yxr &mpktwGi;f rSjzpfonf/ (3) 'kw, d tqifjh riho f mAdtD ([pefAyfp&f ?D
tdAfEkpD&Def) (4) wwd,tqihfjrihf omAdtD ¤if;wkdYonf
qG[mA[frq S ihjf yefcsuef nf;aomfvnf; tqihjf rihf omAdtrD sm;xHrS qihjf yefrrI sm;onf/
(5) pwkw¬t qihf omAdt D (qG [ mAD u k d jrif b l ;aomf v nf ; ¤if ;wk d Y x H rS
qihjf yefciG rfh &olrsm; pkvidk rf mefttfr&Spf onfrsm; (6) tqiht f m;jzihf tedrq hf ;Hk omAdt?D
¤if;wkdYonf pwkw¬tqihfomAdtD a&mif;&if;rsm;om jzpfonf/ qG[mADukdrl
32
rjrifvu dk yf g/ tdAEf *k sK½kid *f sf ponf (7) tqihjf rihf oAtfomAdtD (tdrmrfrmvpfuf
pGzf,mefapmif&D)ponfrsm; (8) 'kwd,tqihf oAtfomAdtD pGzf,meftdAfEk
tk , k d i f e [f p onf (9) wwd , tqih f oAtf omAd t D (td r mrf & S m zd t D ?
td rmrf t Af' k& f&Zf Zm;uf ) (10) oAtf o mAdt DefrS qih fjyefa om tqih fjrih ftkyfp k
(tdrmrft[fr'f tdAfEk([rfAvf) (11) ,if;wkdY\ 'kwd,tkyfpk (tdrmrfAkcg&D
tdrmrfZ[fvt D vD tdAEf v G rf 'DeD (12) ,if;wk\ Yd wwd, tkypf k (tdrmrfo&d rf Zd ED iS fh
acwf Nyd K if ['D ;qf t dr mrf r sm;
wwd,rS tXrtkyfpkonf 'kwd,&mpktwGif;rSjzpfí e0rrS 'Gg'ór
tkyfpkxdrSm wwd,&mpktwGif;rSjzpfonf/ ('&fapod&frdZD)
wm0eft& trSefw&m;ukd wifjyjcif;
ulz[f\ umZDtdAfEktADvkdifvmonf rSm;,Gif;pGm qkH;jzwfxm;rIukd
tdrmrfBuD;u axmufjyavh&o dS nf/ ¤if;ukd jyKjyifay;&efjzpfonf/ okaYd omf ¤if;rSm
tdrmrfBuD;tm; tNidK; taw;xm;onf/
umZDtdAfEktADvkdifvmonf AvDwGif w&m;pD&ifNyD; tdrfokdYjyefvm&m
vrf;ckvwfwGif trsKd;orD;wpfOD;onf tjcm;olESihf &efawGUae\/ þokdYjzihf
¤if;u xkd&efbufukd [&mrfZm'[f (aZemjzihfarG;aomom;)[k ajymonfukd
umZDuvnf; Mum;vkdufojzihf olrtm; zrf;qD;vm&ef trdefYxkwfjyefavonf/
AvDokdYjyefvmí þtrsKd;orD;tm; rwfwwf&yfapNyD; Budrf'Pf½kduf&ef
nTefMum;avonf/
þowif;ukd Mum;&aom tdrmrfBuD;u umZDonf trSm;rSm;t,Gif;,Gif;
qkH;jzwfonf/
yxrtcsuf u w&m;pD & if & m Xmevk H ; 0xG u f c G m NyD ; aomf v nf ;
wzefw&m;vmxkdifonfrSm w&m;½kH;Oya'ESihf qefYusifaeonf/
'k w d , tcsuf u AvD r S m Bud r f ½ k d u f & ef qk H ; jzwf j cif ; onf pif p pf
wrefawmfjrwfu AvDwGif Budrf'Pf ½kdufjcif;ukd wm;jrpfawmfrlonf/
wwd,tcsufu trsKd;orD;onf rwfwwf&yfvsufyif Budrf'Pf
½k d u f c H & onf pif p pf B ud r f ' Pf ½ k d u f o nf h t cg trsKd ; orD ; tm; xk d i f c k d i f ; &rnf /
xkdifvsufom; ½kduf&rnf/
33
pwkw¬tcsufu ESpfBudrf Budrf'PfpD&if&ef vkdtyfygu trsKd;orD;ukd
wpfBudrf½kdufNyD;ygu vTwfvkduf&rnf/ temrSm tom;jynhfvmrnf/ 'grS 'kwd,
tBudrfBudrf'PfcH,lEkdifrnf/
tqJcH&olu bmrQta&;rqkd umZDuukd,hfoabmeJY w&m;cHtay:
trIbmaMumihf qGJovJ/
tdAEf v k idk v
f monf þtjyKtrludk vGepf mG rESpo f ufojzihf bk&ifcrH S wpfqihf
zof0g ay;onfhtvkyfrS tdrmrfqyfBuD;tm; &yfckdif;vkdufonf/
tdrmrfBuD;u ulz[fwGif tjcm;zof0gay;Ekdifonfh tmvifrfrsm;pGm&Sdí
wpfaMumif;? tmPm&Sif bk&ifcH\ trdefYemcH&efvkdtyfonfu wpfzkH? zof0gESihf
ywfoufu EIwfqdwf aevkdufonf/
uwdwnfxm;ykH
'D a eY u Ref r ½kdZ[f x m;ygw,f / oGm;Mum;rS aoG; ,kdpD;vmwm wH awG;
ESihftwla&mívnf rsKdatmufusoGm;ygw,f/ ½kdZ[fysufoGm;ovm;[k orD;u
ar;&m td r mrf B uD ; u om;[r® m 'f x H a r;yg/ usKyf u k d z of 0 gray;&ef
trdefYxkwfxm;ygw,f/ 'gaMumihf tajzray;Ekdifyg/
&uftenf;i,f Mumvmaomtcg cufcaJ om rpmtdvrf sm;ay:aygufvm&m
rajz&Si;f Ekid o
f jzihf þudpu ö dk tdrmrfBuD;om tajzay;Ekid af omaMumifh rpmtdvrf sm;ukd
tdrmrfBuD;xH wifjy&m ¤if;tm; tajzay;\/ okdYESihf ¤if;u zof0gay;&efvnf;
cGihfjyKvkdufayonf/
[ezD zdu[f
uk & t
f mef [ 'D
; qf \ tvif ;jzih
f rpmtdv x
f w
k E
f w
I e
f nf;ukd zd u[f
[ a
k c:onf /
tdrmrf tAl[eDz[f OD;aqmifí wynht f ausmftarmfrsm;jzihf pDppfaumufEw I af om
rpmtdvfukd [ezD zdu[f [kac:onf/
tdrmrfBuD; uG,fvGefNyD;aemufwGifvnf; zdu[fykdYcsaom tpDtpOfrSm
rysufuu G cf ahJ y/ xkaYd Mumihf zdu[f[ezDonf tpövmrftyk cf sKyfaom Ekid if rH sm;okyYd if
tvsiftjrefjyefYESHYoGm;avonf/ okdYaomf ruú[fr'De[fwGif tjcm;tdrmrfrsm;
toufxif&Sm;&Sdae&m t&AfokdY [ezDzdu[f ra&mufcJhay/
34
zdu[f[ezDwGif tdrmrfBuD;tjyif wynhfausmfrsm;\ rpmtdvfvnf;
yg0if o nf / rpmtd v f o nf Oya'wpf & yf t jzpf E k d i f i H t ES H Y & yf w nf c J h o nf /
pD&ifxkH;[lorQukd xkdOya'rS aumufEIwfcJh&onf/ [m½lef&&SD'fbk&ifacwfwGif
tm&S w pfcGifv kH; (0g) aetvif ;us&m ae&m wk di f;qD o kdY tmPmjyef YE SHYcJhNyDjzpf & m
xkpd Ofu w&m;olBuD;csKyfrmS tdrmrfBuD;\ wynhaf usmf tdrmrf tAl,pl zG jf zpfonf/
tcsKUd wynhaf usmw f \ Ydk ynm&nfx;l cReyf rHk mS &Smzdt?D rmvduu D o hJ Ydk ryfZ[ f Af
wnfaxmifygu aemufvkdufodef;csDí &&Sdayrnf/
tdrmrf&SmzdtDrdefYonfrSm usKyfonftdrmrf rk[r®'fxHrS
ukvm;tkwf0efaqmifEkdif onfESihftrQ ynmqnf;yl;cJhygonf/
tdrmrfBuD;\ wynhf ,[f,mtdAEf pk tD't f vfuofomG ef ['D;qfycYdk saomtcg
tdrmrf t[fr'f tdAfEk[rfAvfESihf tvDtdAfEGvfr'DeDuJhokdY yk*d¾Kvfrsm;yif ½kdaopGm
['D;qfudk pl;prf;em ,lonf/ tqG&t f csed rf S r*f&pfAcf sed x f d qufwu dk rf wfwwf&yfum
em;qifcJhMuonf/
wynhfausmf tAf'Gv’m[ftdAfEk rkAm&yfufESihf pyfvsOf;í tdrmrf tdAfEk
[rfAvfu ['D;qf qnf;yl;&mwGif tdAfEkrkAm&yfufxufykdí BudK;pm;tm;xkwfol
¤if ;\acwf o r,wG i f &S
dr nf r[k w f
[ k ajymMum;cJ h
o nf /
tdrmrfBuD;onf &m0Dcidk v f aHk om &d0g,ofukd OD;pm;ay;avh&o dS nf/ wpfaeY
tdrmrfBuD;ESifh atmifZmtDocif ruú[w f iG q f MHk uonf/ ¤if;u toifwYdk ½kut l oGm;?
txwGif tb,faMumihf vufrajr§mufovJ ar;jref;&m tdrmrfBuD;u usKyfxH
pG[D&d0g,of ra&mufvkdYyg[k ajz\/
¤if;u 'gjzihfqkd&if em;axmif? usKyfukd ZG[f&Du ¤if;ukdpmvifrfu
¤if ;uk d ,if ; \ zcif td A fE kt kr &f u qih fjyef o nfr Sm wref a wmfjrwf o nf ermZf
tpwGiv f nf;aumif; ½kuo l mG ; &mwGiv f nf;aumif;? ½kurl t S xwGiv f nf;aumif;?
vufESpfzufvkH;ukd ajr§mufawmfrlonf/ tdrmrfBuD;u ajzMum;onf rSm usKyfukd
[r® m'f u ¤if ;uk d tpf A &
f m[D r e
f cft u
D ¤if ; uk d tvf u r[f E i
S f h tyf p 0
f 'f u ¤if ;wk u
Y d d k
tdAfEkryfpftl'fu qihfjyefonfrSm wrefawmfjrwfonf ermZftpjyK&mwGifom
vufajr§mufí ½kulponfh u@rsm;wGif vufrajr§mufaMumif; ajymMum;onf/
atmifZmtDocifu pGAf[mev’m[f usKyfu tdAfEktkr&f&JU &d0g,ofukd
35
pmvifrfZG[f&DrS qihfjyefaewm cifAsm;u tdAfEkryfpftl'f\ &d0g,ofukd [r®m'f?
tdA&f m[Drf tvfur[f&UJ trnfudk ok;H &ovm;[k axmufjyojzihf tdrmrfBuD;u
[r®m'fonf ZG[f&Dxuf? tpfAf&m[Drfonf pmvifrfxuf zdu[f ykduRrf;ygw,f/
tvf u r[f E i
S f h tyfp0
f g'f
o nf omAd t j
D zpf
a omf v nf; zdu[f wG i f tdAE
f t
k r
k &f
x uf
redrfhyg/ qihfjyefykdYcs&mwGif tdAfEkryfpftl'fonf tdAfEktkr&fxuf ykdNyD;tcsdefpD;
w,fqkdwm txl;ajymp&mrvkdyg/
tdAfEkryfpftl'fonf wrefawmfjrwfacwfukd tptqkH;rSDcJhw,f/ oufBuD;
qG[mAD jzpfw,f/ yxrtwef;wGif ermZfae&m&cJhw,f/ tdAfEktkr&fonf
oufi,fqadk wmh 'kw, d wwd,wef;rSm ae&m&cJw h ,f/ vIy&f mS ;rIudk tdAEf rk yfpt f
f 'l u
ykdNyD;oabmaygufw,f/ pojzihf &Sif;jyavonf/ xkdYaMumifh tdrmrfBuD;onf
þokdYpe'fckdifaom &d0g,of&Sdvsif ud,mpfjyKavhr&Sday/
qG[mA[frsm;onf OD;pGmyxr uk&ftmefrS trdefYawmfrsm; 'kwd,
vl t rsm; od x m;aom ['D ; qf a wmf r sm; omref q G [ mAD a&0g,of u k d
txufwef; qG[mA[frsm;u twnfjyKcsufrsm;
wwd, qG[mA[fBuD;rsm; tcsif;csif; tjrifzvS,fí
tBuH j yKxm;Muaom zof 0 grsm; þok H ; qih f o m qG [ mA[f r sm;acwf u
zd u [f j zpf o nf /
tdrmrftAl,lpGzftm; ynmay;ykH
q&mwpfqltjzpf oD;jcm; otfvDrf0kdif;axmif&ef tdrmrftAl,lpGzf
qE´&SdaMumif; tdrmrf BuD;od&ojzihf vlwpfa,mufukdac:í ¤if;xHvTwfum
þokdYryfpftv[f wpf&yfar;ekdifonf/
yk*d¾KvfwpfOD;onf c0gonftm; 'd&f[rfESpfjym;jzihf tusÐwpfxnf
avQmf&eftyfonf/ tusÐ&iS o f nf wpfaeYvmawmif;&m c0gonfu jiif;qefonf/
aemufwpfBudrv f mawmif;jyef&m c0gonfu tusÐavQmfí tyfawmhonf/ 'Dawmh
c0gonftzkdY tcaMu;&xkdufygovm; tu,fí tAl,lpGzfu [kwfuJh
&xkdufygw,f[k ajymvsif rSm;w,fvkdYajym? tu,fí r&xkduf[k ajymygu
'gvnf;rrSefyg[k ajymyg/
¤if;yk*K¾d vf tAl,pl zG xf o
H mG ;íar;aomf [kwu f hJ tcaMu;ay;&r,fvYdk ajz&m
36
¤if;u rSm;w,f[kqkd\/ wzef tAl,lpGzfu tenf;i,fpOf;pm;í xkdol
tcaMu;r&xkdufol[k ajymjyef onf/ ¤if;u 'gvnf;rrSefyg[k ajymavonf/
tdrmrftAl,pl zG o f nf csufcsif;yif tdrmrfBuD;xHa&mufvm\/ tdrmrfBuD;u
c0gonf&JU ryfpftv[f udpövmwmr[kwfvm;[k ar;&m ¤if;u [kwfuJh
uRefawmfhukd &Sif;jyygtkH;[k avQmuf\/
tdrmrfBuD;u c0gonfu 'Dtusu Ð dk um,uH&iS x f rH S ray;bJjiif;qefojzihf
vk,l oljzpfonf/ tvpfow k v f ,
k Nl yD; avQmfzw G v f sif rdrt d zkYd avQmfonfjzpfojzihf
c0gonf t zk d Y tcaMu; r,l x k d u f / tu,f í tvpf o k w f w mrsKd ; r&S d b J
avQmzf w G of nfqrdk l um,uH&iS t f wGuf avQmzf w G cf ohJ jzihf tcaMu;&xku d f ygonf[k
&S i f ; jyavonf /
tdrmrfBuD;onf wynhfrsm;ukd rdwfaqGoli,fcsif;yrm qufqHí
jrwfE;dk zG,w f efz;dk &Sad om uk, d bfh 0ukyd if ¤if;wkt Yd wGuf pGepYf m;cJah yonf/ wcgw&H
rdefYonfrSm toifwkdYonf usKyfpdwfESvkH; &TifjrL;p&m uREkfyftzkdY ylaqG;0rf;enf;
jcif;rsm; jy,faysmufp&mrsm;jzpfonf[k rdefYavonf/
b0ouf w rf ; rS m uH M ur® m oyf u f ' D & f \ xk d ; ES u f c suf r sm;aMumih f
'k u © a 0jzmcJ h o nf & S d a omf td r mrf B uD ; onf wynh f r sm;ES i h f xyf w l x yf r Q
tm;ay;pum;ajymonf/ ypönf;0w¬Krsm;axmufyHhonf/ aeum[fjyKcsdefwefvsif
aeum[f udpöaqmif&Gufay;onf/ rMumcPwynfhrsm; woufwmzlvIH onfh
qk H
; rpum;rsm;vnf ; >ruf M um;avh & S
do nf /
tdrmrfBuD;\ wpfaehwmusifUpOf
z*s&fermZfNyD; rpmtdvfykdYcsonf a0;vHaoma'orS ar;xm;aom
ar;cGef;rsm;ukd a&;om;ajzMum;\/ wzef wynhfausmfrsm;ESihfwuG zdu[f
xkdif0kdif;pwif a0zefokH;oyfrIrsKd;pkH wifjyNyD;onhfaemuf wnDwnGwfwnf;
twnfjzpfoGm;ygu rSwfwrf;wifonf tBuHÓmPfrsm; rnDnGwfao;ygu
tdrmrfBuD;u ukd,fhoabmxm;ukdcsjyonf/ ¤if;ukdvnf; qefYusifrIjyKygu
xkdrwlnDaom tqkdukdvnf; rSwfwrf;wifvkdufonf/
ZG[&f Nf yD; aEG&moDqydk gu tqG&x f t d em;,lonf tqG&ef rmZf zwfNyD;ygu
oifcef;pm ykcYd sonf/ tcsed &f vsif rdwaf qGrsm;ESifh awGUqkH vlrrmar;jref; aoolUtdrf
37
tm;ay;pum;ajym? qif;&Jom;wkYd tajctaeukd pkpH rf;vsuf tcsed u f dk wefz;dk xm;onf/
r*f&pfNyD; wzef oifcef;pmtpDtpOfjyKvkyu f m td&mS NyD;vsif tdAm'ofwiG f
arGUavsmf aeonfrSm rsm;aomtm;jzihf tdyfpufavhr&Sday/
aqmif;&moDqydk gu r*f&pfANf yD; acwåvaJ vsmif; napmif;rS (10 em&Dcef)Y
td&Smzwfonf wpfnvkH; '½l'f? 0ZDz[f? o[*sf*R'frsm;zwfvsuf ukefqkH;onf
wcgw&H rtfrlvmofukdqkdifü vnf; jyKonf/
[ezDryfZf[Af jyefhESHhykH
tkr0DEiS fh tAÁmpD ueOD;ykid ;f tkycf sKyfpOfu ynma&;prf;uawmh woGio f iG f
pD ; awG c J h \ / td v f r f w k d ; wuf r I E S i h f ywf o uf N yD ; wcgw&H x uf o ef
wcgw&HcsdeaYJ omfvnf; tqufrjywfcahJ y/ Ekid if aH &; ½Iwaf xG;rIu tdvrf u f @ukd
edrfhusatmif rjyKEkdifcJhay/ xkdpOfu tjcm;pmayrS t&ADokdY jyefqkdcJhaom
avmuDynma&;vnf;wGiu f s, c
f o
h J nf/ tpueOD ;rSy if [ezD r yf
Z [
f Af
o nf ta&S Uzs m;
Ekid if rH sm;okYd jyefEY o
YHS nf/ rmvduv D rf;pOfonf tGe'f vGpf (pyde)f okYd jyefEY v YHS monf/
txl ; ojzih f tAÁ m pD t k y f c sKyf r I us,f j yef Y o nf E S i h f t rQ [ezD umZD r sm;
cefYtyfcJhaomaMumihfjzpfonf/
rdp&f üf [ezDrsm;&Sad omfvnf; &SmzdtD ryfZ[ h nf/ aemifwpfcsed rf mS
f AfvrT ;f rk;d cJo
zmodrD tkyfcsKyfrIrsm;aMumihf tpörmtDvD,[f? tdrmrD,[fwkdYteufrSvnf;
umZDwifajr§mufvmMuonf/ xkdYaMumihf rdpf&fü &SmzdtD? [ezD? rmvduDrsm;tjyif
¤if;wkv Yd nf; BuD;pk;d vmcJo h nf/ zmodrw Ydk tAÁmpDudk rke;f wD;aomaMumihf [ezDudk
D u
ESdrfhcs&ef BudK;pm;vmcJhaomaMumihfjzpfonf/
[m½le&f &S'D \ f om;ESpyf g;teuf rmrleo f nf tD&meDrcd ifrjS zpfí zm&fpw D jYdk zihf
tmPm wnfcJhonf/ þokdYjzihf jyifytiftm;BuD;pkd;vmcJhí tcsif;csif;
&efNidK;xm;vmMuonf/ tjiif;yGm; vmMuonf/ ig;&mpkaemufqkH;umvwGif
AkdifoGvfrku'f'yfpftodrf;cH&onf/
pGvm[G'f'D;eftkdif,lADonf &SmzdtDjzpfí rmvduD? &SmzdtD? ykdYcs&mXmersm;
rdpf&fwGif wnfaxmifcJhonf/ wzef tAÁmpDwkdYESihf qufEG,fvkdojzihf [ezD
ykdYcs&mXmersm;ukdvnf; pDpOfcJhonf/
tGpfrmeDacwfwGif wl&uDrsm; rdpf&fukd tkyfcsKyfjyefojzihf [ezDumZDrsm;
38
cefYtyfxm; aomaMumihf [ezDryfZf[Af us,fjyefYvmcJhonf/
tdE´d,? w½kyfponfrsm;okdYvnf; [ezDwkdYyifrsm;jym;vmojzihf [ezD
ryfZf[Afonf yxr tqihf? &SmzdtDonf 'kwd,trsm;pktjzpf &yfwnfvmonf/
zdu[forkdif;pOf yÍöracwfrS tdrmrfav;yg;pDpOfcJhaom pepftwkdif;
oyfufvD'f jyKvmMuonfrSm ,aeYwkdifjzpfonf/
eAD w keJh ynmrprf ;&
eADwkausjimolwpfOD;ukd vlwkdYu zrf;qD;vkduf\/ ¤if;u uRefawmfhukd
tcG i h f t a&;ay;yg usKyf r d r d e AD j zpf a Mumif ; ed r d w f v u© P mrS e f u ef a Mumif ;
taxmuftxm;ukd jycsifygw,f/
vlwkdYu tenf;i,fpOfpm;í 'gvnf;MunfhMuwmaygh[k ajymMu&m
tdrmrfBuD;u r[kwfyg/ eADwkxHrS eAl0ofvu©PmjyygvkdY awmif;qkdjcif;ukdu
uG z &
f x
f u
d k w
f ,f / wref awmf jrwf\ eAl
0 ofud k oH
o ,jzpf
p &m taMumif ;jzpf w,f/
jyLwif;aygufazmufcGifU
umZDtdAfEktADvkdifvmxH vlwpfa,mufu trIwpf&yfwifjyonfrSm
uRefawmhftdrfwH wkdif;rSm av0if&ef tvkdYiSm jyLwif;ayguf azmufcsifwmukd
tdrfeD;csif;u cGihfrjyKyg/
¤if;tdrfeD;csif;ukd ac:,lí ar;jref;aomtcg taMumif;pkHwifjyojzihf
umZDuvnf; wHcg; razmuf&ef qkH;jzwf\/
tdrf&Sifonf tdrmrfBuD;xH wifjyjyef&m tdrmrfBuD;u
toif j yef v nf a vQmuf w if & rS m u uRef a wmf o nf rd r d w H w k d i f ; uk d Nzd K csí
jyifqifcsifygonf/ xkdtcg umZDu rdrdtdrf&JUwHwkdif; NzdKcsif wmu tdrf&Sif&JU
&ykdifcGihfbJ/ wm;jrpfp&m taMumif;r&Sdyg[k wifjy&m ¤if;vnf;wHwkdif;NzdKcsrnhf
taMumif; ywf0ef;usifü today;vkduf\/
xkt d csdeuf srS tdref ;D csif;u umZDxw H ifjyonfrmS jyLwif;aygufyifr[kw/f
wHwkdif;ukd yg NzdKcsawmhr,f/ jyLwif;aygufazmufwmukd ,ciftwkdif;
cGihfjyKcsifygw,f/ wHwkdif;NzdKwmxuf vG,fulygw,f/
xkdtcgusrS umZDrSmwdwfqdwfoGm;avonf/ þtBuHukd tdrmrfBuD;u
39
oifay;onf jzpfaMumif; umZDu oabmaygufoGm;ayonf/
tajrmftjrifjynfU0aom qkH;jzwfcsuf
ul z [f w G i f yk * d ¾ K vf w pf O D ; onf rd r d o m;ES p f a ,muf u k d crf ; em;pG m
aeum[f j yKay;í ul z [f &S d acgif ; aqmif y k d i f ; uk d 0vD r [f ' tf 0 of
zdwfac:auR;avonf/
t m v i f r f B u D ; r s m ; 0 v D r [ f p m ; o k H ; a e M u p O f t d r f & S i f o n f
tl , m;zm;,m;a&muf v mí jyóemay:NyD [ k ajym\/ rd w f a qG r sm;u
tvef Y w Mum;bmrsm;jzpf w mvJ [ k ar;&m tcef ; tyf onf h yxrnu
tMuifvifr,m;csif; awGUqkHrI rSm;oGm;w,f/ oabmu ukd,fhcifyGef;r[kwfol
xH uav;rSm;aevkduf&onf[k wifjyojzihf pGzf,mefapmif&Du bmrSrjzpfbl;/
r[&fbJaqmif vkdufyg[k ajymavonf/
rd pf& fAife fu d'grf u td rmrfBuD ; buf v Sn hfí tBuH jyKtqk H; tjzwf u kd ar;&m
tdrmrfBuD;u vifa,musFm;ESpfOD;ukd ac:vmrS tajzay;r,f/ ESpfOD;teuf
wpfO;D csi;f ukad c:í raeYnu twlaewJu h av;rukd toifEpS o f ufovm;[k ar;&m
¤if;wkdYu ESpfoufonf[k ajym\/
tdrmrfBuD;u toifwYdk edum[fzwfcw hJ hJ uav;rukd oGvmufay;vku d yf g/
nutwl aevku d w f hJ uav;reJY wzefeu d m[fjyKay;vku d yf g[k ajzMum;avonf/
uav;i,f \ qk H; rpum;
tdrmrfBuD;onf vrf;oG,fwpfckrSjzwfavQmufoGm;aomtcg &THUajrESihf
upm;aeaom uav;tm; &T H U xJ upm;aewmuk d wm;jrpf í 'D v k d & T H U rS m
upm;&ifvJusoGm;r,f t½kd;usKd;oGm;r,f[k ajymvkduf&m uav;u h h h h h
q&mBuD; uRefawmfvJuswm pkd;&drfp&mr&Sdyg trsm;qkH; cE¨mukd,fom
temw&jzpfr,f/ q&mBuD;acsmv f o
J mG ;&if avmuwpfcv k ;Hk cRwaf csmw f rd ;f yg;vdrrfh nf[k
ajymcsvk d u f o nf /
þpum;ukd tdrmrfBuD; owdxm;í rdrw d ynhrf sm;ukv d nf; ryfpt f v[ftrSef
xkwfEIwf wJhae&mrSm tiftm;&SdorQ BudK;pm;Mu tmvifrf&JU trSm;aMumihf
tmvrfwpfckvkH; rSm;oGm;Ekdif aMumif; rSmMum;avh&Sdonf/
40
zdu[fynm&Smenf;
tdrmrfBuD;onf zdu[fjzihf rnfot Ydk usK;d &,lcyhJ govJ[k wpfO;D uar;jref;&m
usKyfonf ynmykcYd sjzefcY sd&mrSm ESajrmwGew f nf;yl;&SmazG&mrSmvnf;
Yf rdk rI &Scd /hJ tdvrf q
ayghqjcif; ysif;&djcif; rsufESmvTJjcif; jiif;qefjcif;rsm; r&SdcJhay/
zdu[fynm&yf qnf;yl;&mrSm rnfolYvkyf&yfrsm;u
taxmuf t ul j yKygovJ [ k wpf O D ; u ar;jyef & m td r mrf B uD ; u
pdwtf m½kpH pk nf;ae&r,f/ tJ't D wGuf qufo, G af &maESmrIudk avQm&h r,f/ oabmu
vkdtyfwmukd &,l rvkdtyfwmukd pGefYvTwfwmukd qkdvkdw,f/
aemufwpfcsufu pdwfxm;us,f0ef;&r,f/ tGr®oftm;vkH;twGuf
ae&m&Sd&r,f/
,lBuHK;r& jzpf&efrvkd
rdrdqkH;jzwfcsufESihf ywfoufNyD; ,lBuHK;r&jzpfwmrsKd;&Sdygovm;[k ar;&m
tdrmrfBuD; u wpfBudrf&SdcJhygw,f/ ukd,f0efonf wpfOD;aoqkH;oGm;w,f/
uav;txJrSm vIyf&Sm;aeaMumif; rnfokdYjyKcGihf&SdovJ[k vmar;\/ usKyfu
AkdufcGJNyD; uav;ukd Munhfaygh[k ajzvkdufw,f/
wpf c gpOf ; pm;rd w ,f / aool u k d 'k u © a y;&mawmh a &muf o G m ;NyD ;
uav;&S i f o vm; aemuf y k d i f ; aooG m ;ovm;qk d w m rod & aMumif ;
ajymMum;avonf /
ar;jref;olu uREkfyfyif ,if;uav;jzpfonf[k qkdcJh\/ wpfoufwmrSm
rnfonhf qkH;jzwfcsufeJY ywfoufNyD;rS ,lBuHK;r&jzpf&ef rvkdawmhaMumif;
,cktdrmrfBuD;\ wynhfcHí ynmqnf;yl;aeaMumif; wifjyavonf/
7-ESpf xd qdwfom;rpm;
tEkMurf;pD;jcif;rS&cJhaom qdwfwpfaumif ulz[fom;wkdY\ qdwftkyfxJ
a&maESmoGm;í vk;H 0 cGx J wk íf r&awmh qdwaf ps;wGif ¤if;ukv d nf; a&mif;csrnfjzpf&m
uqkdifu 0,f,lí a&mif;cs ayrnf/ xkdYaMumihf tdrmrfBuD;u qdwf&JU
touftb,frQ&SdovJ rnfrQMumatmif touf&Snf aeEkdifovJ[k ar;&m
vlwkdYu 7-ESpf[k ajzMu\/
41
tdrmrfBuD;onf ulz[frS qdwfom;ukd 7-ESpfwkdif 0,fpm;jcif;ukd
pGefYvGwfvkdufonf/
ajy;MunfUwmxufrSef
tdrmrfBuD; teD;wGif rdrd rdwfaqGrsm;&Sdaeaomtcg vlwpfa,mufa&SUrS
jzwfoGm;pOf tdrmrfBuD;u (1) þyk*d¾Kvfonf c&D;onfjzpfEkdifonf/ (2)
*sKdi f;atmuf r Sm tcsKdw pfc kc kñ Sy fx m;Ekdi f onf / (3) 'Dyk* d¾Kvf uav;i,f r sm;\
q&mjzpfEidk o f nf [k ajymvku d o f jzihf yk*K¾d vfwpfO;D xoGm; í ¤if;ukd ar;jref;pkpH rf;\/
txufygokH;csufvkH; rSefuefaMumif;od&\/
rdwaf qGrsm;u tdrmrfBuD;ukd tusK;d taMumif;ar;jref;aomtcg tdrmrfBuD;u
(u) 'Dyk*d¾Kvf vrf;avQmufvsuf [kd[kd'D'D*½kpkdufMunhfaew,f/ c&D;onfrsm;&JU
oabmtwkid ;f aygh/ (c) olUyck;H ay: ,ifaumif0v J suf awGU&awmh tcsKd&adS Mumif;
&d y f r d w ,f / (pyspf a jcmuf u k d ñS y f xm;onf / ) (*) uav;i,f r sm;uk d
*½kwpkdufMunhfaewmjrif&w,f/ q&mawG&JU oabmvnf; 'Dtwkdif;ygbJ[k
ajzMum;onf/
urÇmhtv,fA[kd
rde;f rvsm uRefwpfO;D onf refp&l x f cH pm;cGi&fh xm;oljzpfonf/ tdrmrfBuD;ukd
tqk;d jrifojl zpfonf/ wpfaeY ¤if;u a&mufaeaom tdrmrfBuD;tm; ar;jref;onfrmS
urÇ m \tv,f A [k d b,f r S m vJ td r mrf B uD ; u toif x k d i f a ewJ h
ae&mjzpfaMumif;ajzonf/ (urÇm vkH;aeaomf ¤if;xkdifaeaom ae&monf
tv,fA[kdjzpfonf/) r,kHvsif wkdif;MunhfzkdY ynmrJhukd ajymvkdufjcif;jzpfonf/
aemufwpfcGef;u avmurSm tzkdrsm;ovm;? trrsm;ovm;[k ar;jref; &m
tdrmrfBuD;u tzkv d nf;rsm;w,f? trvnf;rsm;w,f/ 'geJY rif;u tzkx d u J vm;?
trtkyfpk xJuvm;[k ar;vkduf&m ¤if;rSm t&Suf&í EIwfqdwfoGm;avonf/
ref p l & f u ¤if ; uk d x k í þok d Y a emuf u k d td r mrf B uD ; tm; rquf q H & ef
ajymMum;avonf/
r[&faMu;BuD; rwif&bJ aeum[fjzpfjcif;
vli,fwpfO;D tdrmrfBuD;xH cpm;avh&o dS nf/ wpfaeY ¤if;u rsK;d BuD;aqGBuD;rS
42
rdef;uav; wpfOD;ukd aeum[fjyKcsifw,f/ uRefawmfhbufrS pum;vnf;
aMumif ; vrf ; NyD ; ygNyD ? 'gayr,f h r[&f a wmif ; wm uRef a wmh f r S m
rwwfpGrf;Ekdifjzpfaew,f/ 'gayr,fh tJ'Drdef;uav;ukdbJ pGJvef; aew,f/
vrf ;pazmf a y;yg&ef avQmuf x m;\/
tdrmrfBuD;u yxrawmh tpöodcg&[fvkyfyg/ xkdYaemuf ta<u;,lNyD;
r[&faqmif&ef toihfjyifvkdufyg[k ajzMum;\/ ¤if;u r[&fay;rnfh
taMumif;uwday;í aeum[fjyK vkdufonf/
,ck a wmh r[&f r S tcsKd U uk d v uf c H y g/ aemuf r S v G , f u l r I & vm&if
tausay;qyfr,fvYdk orD;&Sit f m; wifjy&m ¤if;wku Yd vufrcHMu? tcef;tyf&efvnf;
toih frjzpf[ k td rmrf BuD;tm; wif jyí tBuH jyKawmif ;jyefo nf/
tdrmrfBuD;u aumif;NyD ,ckta<u;,lNyD; r[&ftjynhfaqmifvkduf? ZeD;eJY
qk H v k d u f y g/ ol w k d Y & J U cuf x ef r I a wG toih f t zk d Y tif e f & S m tv’ m [f
vG,fuloGm;ygvdrhfrnf[k wifjy\/
txufygtwkdif; aqmif&GufNyD;rS tcef;tyfjzpfoGm;avonf/
wpfzef tdrmrfBuD;u vli,ftm; enf;vrf;jyonfrmS uREfawmfc&D;xGu&f ef
&S d y gw,f / ZeD ; uk d v nf ; twl a c:oG m ;csif w ,f / uk v m;tk w f p D p Of N yD ;
ck&d mpmefNrdKUoGm;zk&Yd adS Mumif; vufawGUjy ygvkYd oifay;w,f/ ¤if;u oGm;ajymwJt h cg
rde;f uav;&Siw f u Ydk vufrcHEidk o f jzihf tdrmrfBuD; tm; avQmufMuonf/ tdrmrfBuD;u
olUrSm 'Dvkdc&D;xGufzkdY taMumif;&Sdygvdrhfr,f/ w&m;awmf t& olUqE´ukd
vkdufavsm&r,f[k ajzMum;&m ¤if;wkdYu orD;eJY rcGJEkdifojzihf rxnhfay;Ekdifyg[k
ajymMu&m td r mrf B uD ; u ol e J Y tay;t,l v k y f a ygh enf ; vrf ; uawmh
olUxHu,lxm;wmukd jyef ay;Ekdifrvm;[k ar;&m ¤if;wkdYu vufcHMu\/
vli,fukdac:í orD;&Sifu r[&faMu;ukd jyefay;r,f toihf&JU
ta<u;0#fuRwfatmif aqmif&Gufr,fvkdY ajymaew,fvkdY wifjyawmh vli,fu
,if ;a<u;xuf y k
dí &csif y gw,f [ k wifjy\?
tdrmrfBuD;u 'Dvadk vmbpdwrf eT w f m roihyf g/ þrQeYJ auseyfyg/ okrYd [kwf
olrtay: wpfpkHwpfOD;\ ta<u;wif&SdaeaMumif; ajymvsif
olrta<u;rqyfao;oa&GU toiforl ukd rdrd ESit fh wl tdro f Ydk ac:oGm;cGirfh &Syd g[k
43
wifjy\/
vli,fu tdrmrfBuD;pDrw H thJ wkid ;f auseyfygw,f[í l ajymMum;avonf/
rw&m;ñS i f;qJ o lt m;jywf o m;pG m wk Hhjyef ajzMum;
refpl&fonf wpfaeY tdrmrfrmvpfuf? tdAfEktADZk0kdifAfESihf tdrmrfBuD;tm;
rdrdxHac:í rdrd cdvmzofwm0efESihf pyfvsOf;NyD; ar;jref;&m yxrwpfOD;u
od r a
f rG
U pG
m aemuf w pfO ;
D u tenf ; i,f Murf ;wrf ;pGm ajzMum;onf / tdr mrfB uD ; u
'D;efEiS pfh yfvsO;f í ar;jref;cH&aom zof0g ay;xku d o f rl sm;tm; rauseyfatmif
rzef w D ; &yg/ pif p pf cif A sm;u uREk f y f w k d Y u k d t&S i f j rwf a useyf a p&ef
ac:awGUwmr[kw/f vlwt Ydk jrifrmS cifAsm; u ynmh&iS rf sm;yifvQif cvDz[ftvku d s
zof0gay;Muw,fvkdY xifjrifapvkdíjzpfw,f/
cifAsm; cvDz[fomjzpfoGm;w,f/ 'gayr,fh zof0g&SifESpfOD;awmif
rpkp nf ;Ek i
d y
f g/ pifppf cd v mzof o nf trs m;&J
U r&S 0
f &[f e o
Y J m aqmif
& u
G t
f yf
y gw,f /
wpfaeYrefp&l u f Ektrf mef? cifAsm;tdvrf u f dk b,fuqnf;yl;ovJ tdrmrfBuD;u
'kwd, cvDz[f&JU wynhfrsm;xHrS ¤if;wkdYu [Z&of tkr&f(d)xHrS xkdYjyif
pwkwc¬ vDz[f&UJ wynhrf sm; xHrS ¤if;wku Yd [Z&of tkr&fxrH S xkjYd yif tAf'v G m’ [f
tdAfEkryfpftl'f\ wynhfrsm;xHrS ¤if;wkdYu zuD[Gvf tGr®of tdAfEkryfpftl'fxHrS
qnf;yl;cJo h nf/
w&m;a&;wm0efESifU ywfoufNyD; ajzMum;ykH tzkHzkH
w&m;a&;wm0efcH tyfESif;vkdaomtcg tdrmrfBuD;onf refpl&ftm; þokdY
ajzMum;onf/
uRefawmf þae&mürxku d yf g/ w&m;vku d oufaojy&w,f/ w&m;cHu
jiif ; qef w J h tcg uprf u sd e f & w,f / 'gayr,f h w&m;a&;wm0ef q k d w m
tvGefcufcJeufeJygw,f/
w&m;olBuD;qkdwm cifAsm;ukda&m cvDz[f&JUom;rsm;ukda&m cvDz[f&JU
wyfom;awGukd a&m bmrqkdqefYusif&mukd qkH;jzwfEkdifwJh owdå&Sd&r,f/
cifAsm;uREkyf u f dk ,ckvadk c:vdu k &f if tdrf jyefra&mufoa&GU at;csrf;wJh toufyif
r½IEkdif oabmu pdwfaomu zdpD;aeygw,f/
44
refpl&fu cifAsm;uREkfyf&JU vufaqmifawGukd bmaMumihfvufrcHovJ/
tdrmrfBuD;u cifAsm;&JU ykdifqkdifrIjzpfwJh ukd,fa&;ukd,fwm vufaqmifukd
jyefay;wm vkH;0r&SdcJhbl;/ 'grsKd; vufaqmifukd vufcHzkdY toihfyg/ 'gayr,fh
tpd;k &b@mrS vufaqmifyYdk wm uREkyf t f zkYd r,lxu f ;l / usKyfu wyfom;vnf;
dk b
r[kwf/ wyfrdom;pkvnf; r[kwfawmh a0pkr&Ekdifyg/ r&Sdqif;&Jom;vnf;
r[kwfawmh qG'u[fvnf; ,lykdifcGihf r&Sdwm trSefygbJ/
aemufwpfBudrfac:NyD; refpl&fu cifAsm; 'Dwm0efukd ,l&r,f[k ajym&m
tdrmrfBuD;u vnf; uREkfyf 'Dwm0efukd vkH;0r,lEkdifyg[k ajzonf/
refpl&fu wzef uprfeJYwuG wm0eftyfESif;jyefawmh teD;&Sd&ADtfqkdolu
tdrmrfBuD; tm; cifAsm;rjrifbl;vm; trD&GvfrktfrdeD;efu uprfeJYwuG
wm0eftyfESif;aewm tdrmrfBuD;u trD&GvfrktfrdeD;efonf uREkfyfxuf ykdNyD;
uprf&JU uzfzm&[fukd ay;acsEkdifw,f/
aemifwpfcsdefrSm tdrmrfBuD; ajzMum;ykHu cifAsm; tv’m[fukdaMumufyg/
t&Sijf rwftm; aMumuf&UHG oluo dk m 'Dtrmeofudk tyfEiS ;f yg/ uREkyf uf awmh cifAsm;
uREkfyftay: MunfjzLauseyf aew,fqkd&ifawmif cifAsm;ukd pkd;&drfae&w,f/
cif Asm;a'goayguf u GJaeNyDqkd& if b,f v kd&SdrvJ/
tajctaeESpfrsKd;teufu wpfrsKd;ukd a&G;cs,fyg '*sfv[fjrpfxJ ckefcs
okrYd [kwf w&m; a&; wm0efudk ,lvaYdk jym&if a&epfczH t Ydk oihyf g/ xkjYd yif cifAsm;&JU
txl;tqihf&Sd yk*d¾Kvfukd av;pm; *kPfay;zkdY tvGefta&;BuD;w,f/ usKyfrSm
tJ'Dvkdt&nftcsif;rsKd;vJr&Sdbl;/
refpl&fu cifAsm;pum;ukdu rSm;aew,f/ rkom;ajymaew,f/ cifAsm;rSm
t&nf t csif; &Sdw,f/
tdrmrfBuD;u ,ckbJ cifAsm;ukd,fwkdif qkH;jzwfcsufcsvkdufNyDbJ 'Dawmh
rkom;0g'Dukd w&m;a&; trmeof b,fvkd tyfESif;vkdovJ/
trS e f w &m;eJ Y ywf o uf v mygu td r mrf B uD ; onf El ; nH h r I u k d r jy?
csKd o mpG m rajym? aemif tem*wf & J U tusKd ; uk d ruf r xm;bJ trS e f u k d
xkwfazmfwwfonf/ tvkd&r®uf&SdaMumif; vkH;0 rjybJ w&m;olBuD; &mxl;ukdyif
ajcpkHuefypfvkdufonf/ cvDz[fu usdefajymawmh tdrmrfBuD; vnf; usdefíyif
45
y,fcsvkdufonf vkH;0rrIay/
þwm0efukd 'kp½kduf*kdem[f[k r,lqyg/ w&m;a&;yef;wkdif &v'fukd
a&muf&efrSm tvGef Murf;wrf;cJ,Of;aMumif;cH,lxm;onf/
tdrmrfBuD;\ aemufqkH;tcsdef
tdrmrfBuD;onf w&m;olBuD;wm0ef vufrcHaomaMumihf touf(70)wGif
Bud rfz ef rsm; pG m Budrf' Pf ½kdu fc H& onf / Bud rf'Pf(10) r[k w f (20)r[kw f
aeYpOf Budrf'Pftcsufaygif; (30) ½kdufcHonf/ aemufqkH; axmifuscH&NyD;
pm;aomufrnhfu@ukdyif Muyfwnf;atmifjyKvkyfum aemufqkH;tpmxJ
tqd y f o ih f a pí &S [ D ' f j yKcH & onf / armof o nf y if td r mrf B uD ; tzk d Y
vGwaf jrmufp&mjzpfum p*sf'[fcsvsuf toufudk touf&iS \ f ajcawmf&if;wGif
tyfESif; vkdufayonf/
td r mrf B uD ; tm; trsm;jr§ K yf w J h uA&f p omef w G i f rjr§ K yf b J tjcm;ae&m
cdZf&mefwGif jr§Kyf&ef 0pD,ofjyKcJhaMumif; b*¾'uf&Sd uA&fpomef ajrae&monf
t"r®vk,lxm;aom ajrae&mjzpf ojzihf ,if;ae&m rjr§Kyf&ef rSmMum;cJhaMumif;
refpl&fu ar;jref;aomaMumihf ajzMum;vkduf&m refpl&fu
touf&SifaeqJumvrSmaum? toufr&SifawmhwJhtcsdefrSmaum? tAl[eDz[f&JU
wefjyef wdkufckdufrIrS usKyfukd rnfolumuG,fu,fwifEkdifrSmvJ[k ajymavonf/
td r mrf B uD ; uG , f v G e f a Mumif ; Mum;od w J h ol w k d i f ; a&muf v mojzih f
wpfNrdKUvkH;qlnHoGm; avonf/ NrdKU\w&m;olBuD; [peftdAfEktr®m&[fu
a&csKd;ay;onf/ tdrmrfBuD;uJhokdY ,ckrnfol rQr&Sd/ toihfxufzdu[frSm
BuD ; us,f o l r &S d y g/ td r mrf B uD ; onf xl ; jcm;ajymif a jrmuf r I t aygif ; uk d
ykdifq kdi fo ljzpf ygonf [ k ¤if;uajzMum;cJ ho nf/
*semZ[f(6)Budrf&yfcJhonf/ yxrtBudrfrSm vlOD;a&(5)aomif;&Sdrnf/
ajrjr§ K yf N yD ; aomf vnf ; vl w k d Y a&muf v mrqJ j zpf a e&m &uf ( 20)wk d i f ;
*semZ[fzwfMuonf/
tdrmrfBuD;\ aumif;jcif;rsm;
wpfaeY [m½lef&&SD'fu tdrmrfBuD;\ tcsif;vu©Pmb,fvkd&SdcJhovJ[k
wynhftdrmrf tAl,lpGzftm; ar;jref;\/ tdrmrftAl,lpGzfu rdefYMum;onfrSm
46
tvGeo f yfu0f g&So d l wm;jrpfcsuf [lorQrS tvGeaf &SmifMuOfol 'GE, é m&JU uRerf sm;ESihf
uif;&Si;f atmifaeol tNrJEw I q f w d af eol trsm; tm;jzihf awG;awmaeol tusKd;rJEh iS fh
OD;wnfcsufr&Sad om pum;ukd &G&H mS oljzpfonf/ ryfpt f v[f ar;vsif odxm;ygu
ajzMum;í rod y gu EI w f y d w f a eonf / tD r mef E S i h f 'D e f t pG e f ; txif ; r&S d & ef
0d&d,xm;onf/ twif;qkdu tvGefa&Smifonf tjcm;oltaMumif;qkd&if
taumif;om ajymavh&Sdonf/
nvk;H aygufE;dk Mum;um tdAm'ofwiG f arGUavsmo f nf wcgw&H ik, d adk eonfrmS
*smermZf (zsmMurf;)ay: rsuf&nfawmufawmufusaeoHrSm
tqufrjywfrkd;&GmoGef;onhf yrmjzpfonf/
olawmfpifBuD;rsm;\tqkd
tdrmrftAl[eDz[fonf tBuD;qkH;zdu[fynm&Sif <u,f0csrf;omol
tvGe&f ufa&mol aeYn tdAm'ofEiS w fh uG aexkid ef pfreG ;f ol wdww f qdwaf ewwfol
[vmvf[&mrfESihf ywfouf vsif trSefukdwifjyol? rif;&mZm\ ypönf;ukd
&GH&Smoljzpfonf/
*stfz&fAifef &ADtf\tqkd
uRefawmf tdrmrfBuD;xH ig;ESpfaexkdifonf/ tdrmrfBuD;xufykdí
EIwq f w d af eolr&S/d zdu[fEiS fh ywfoufí ar;vmvsif rsufEmS yGiv fh mNyD; jrpfuo hJ Ydk
a&pD ;oef u m toH vnf;jr§i h
fv monf /
r[DvftdAfEk0uDtf\ tqkd
tdrmrfBuD;onf opöm&So d l owd&å o dS ?l t&Sijf rwf\ tvkad wmfudk OD;pm;ay;ol?
t&S i f h vrf ;üqk r
d l "g;'Pf & muk y
d if
c E
H i
d k o
f ?
l tvG ea
f umif ;rG eo
f j
l zpf o nf / t&S i j
f rwf r S
oem;awmfrlí oabmwl auseyfawmfrlygap/
tdrmrfBuD; rdefYonfrSm ynmrJhu arhrSm;í bmrqkdajymvsif olUukd
usKyfciG v fh wG yf gonf/ ynm&Su d þokaYd jymvmygu oluawmh epfemqk;H ½I;H ygr,f/
tb,faMumihq f adk omf ¤if;wku Yd dk ajymcJw h hJ twif;pum;aMumihf ¤if;wku Yd , G &f müvnf;
pl;&Soufa&mufrI usef&Sdaernf/
47
tdrmrfttfZrf\ ukd,fpm;wm0efcH
(1) tdrmrftAl,lpGzf
wynhaf usmrf sm;teuf tAl,pl zG o f nf q&mtzkYd *kP, f x dk af om ÓmPf&iS f
l u
t&nf tcsif;&Sdoljzpfonf/ [pf*sf&D 93 (712)ulz[fwGif arG;onf/
i , f & G , f p O f r S y i f y n m u k d j r w f E k d ; o n f / , o D ; r f j z p f í
qif;&Jom;tdraf xmifprk jS zpfonf/ rdcifu tvkyo f if&ef wpfae&mü tyfxm;onf/
vrf;ckvwfwiG f tdrmrfBuD;\ otfvrD 0f idk ;f ukd jrif&í 0ifxidk af vh&o dS nf/
rdcifcjrm owif;Mum;&NyD; tdrmrfBuD;xH cpm;um rdrt d ajctaeaMumihf om;tm;
jypfwifonf/ rdciftm; tdrmrfBuD;u ESpfodrfhpum;ajymNyD; ukd,fwkdifjyKpka&;
wm0ef,lvkdufonf/
td r mrf t Al , l p G z f o nf ÓmPf & nf x uf j ruf o nh f t jyif rk * sm['gvnf ;
'GefwGJvkdufojzihf rMumrDvlwkdYtzkdY xl;qef;onhf tqihfukda&muf&SdoGm;onf/
rdcifuwpfzuf rdom;pkuwpfzuf cpf'frofjyKaeaomfvnf; ynma&;ukd
pHcsdefrDonf txd BudK;pm;avonf/ ukd,fhrdom;pkrSm (3)&ufwkdif iwfjywfonhf
tajcokdY a&mufcJhaomfvnf; oifcef;pmukd vufrvGwfcJhay/ wpfaeY tdrmrfBuD;
ukd,fwkdifu uREkfyfwkdYtkyfpk&JU tBuD;qkH; tmvifrfonf tAl,lpGzfjzpfaMumif;
rdefYavonf/
cvD z [f r [f ' D a cwf w G i f w&m;a&;wm0ef u k d tmPm&S i f w k d Y \
tEG H t wmcH & jcif ; rS vG w f v yf o G m ;NyD j zpf o nf / xk d t csd e f u b*¾ ' uf & J U
ta&SUykdif;w&m;olBuD;tjzpf wm0efxrf;aqmif cJhonf/ wzef cvDz[f[m
'Dacwfa&mufvmawmh b*¾'uf NrdKUwpfNrdKUvkH;&JU umZDcefYxm;vkdufonf/
wzef [pf*sf&D 170 (876)wGif [m½lef&&SD'f cvDz[fjzpfvmaomtcg
tdrmrftAl,lpGzf tm; tkyfcsKyfrI e,fy,fukd wkdif;EkdifiH tm;vkH;twGuf
w&m;olBuD;csKyftjzpf cefYtyfvkdufonf/
[m½le&f &S'D o f nf MoZmwdurBuD;us,faom pm&dwåjrihjf rwfNyD; tdAm'ofudk
ckHrifaom tvGef&ufa&maom bk&ifjzpfonf/ ¤if;aMumihf zdu[f [ezDukd
tpk d ; &Oya'tjzpf owf r S w f u m us,f j yef Y a om Ek d i f i H w pf v T m ;rS m
48
,if;twkdif;pD&ifqkH;jzwfNyD; tkyfcsKyfavonf/
pifppf tdrmrftAl,lpGzf\ tpDtpOfjzihf tdrmrfBuD; OD;aqmifNyD;
zdu[fwpf&yfukd pkpnf; wifjycJhonfrsm;ukd wpfcsdefu ,if;zdu[fukd r'g&dpfESihf
rpm*spf'frsm;om vufcHusihfokH;cJhaomf vnf; ,ckrl tdrfwkdif;ae&mXmewkdif;rSm
usio fh ;Hk vmMuap&ef tm;xkwcf o hJ nf/ xkaYd Mumihf vlxk ESiw fh uG rif;nDrif;om;rsm;yif
wav;wpm; tm½kHjyKvmonf/ xkdtcgu 0g'uGJrsm; acgif;axmif aewJhtcsdef?
zdu[f[ezD rysufrajymif;ap&ef tvsiftjref xnhfoGif; ae&m,l&ef ta&;BuD;
ayonf/ þokdYjzihf zdu[f[ezD\ OD;aqmifrIonf Xmeqkdif&mESihf wpfOD;csif;
u@rSmyif oufa&mufoGm;avonf/
w&m;cH o nf tqih f j rih f & mxl ; &S i f y if j zpf a p w&m;vk d E S i h f t wl
rwfwwf&yf&onhf tpOf tvmukd azmfxkwfcJhonf/ zdu[f Oya'om
pkd;rkd;vmNyDjzpf&m rw&m;tcGihfxl;cHtjzpf a&G;cs,f ykdifcGihf r&Sdawmhay/
,[l'w D pfO;D onf [m½le&f &S;D 'f\ w&m;NydKit f jzpf ½k;H awmfoYdk qihaf c:vku d &f m
[m½lef &&SD'fukdyif ¤if;ESihftwl xkdifaponf/ ,[l'Du tenf;i,faemufqkwfí
xkdifaeojzihf tdrmrf tAl,lpGzfu w&m;½kH;rSm
bk&ifqif;&Jom;wpfom;wpfqihfwnf;jzpfonf/ tpövmrfu rnfolU ukdrQ
tcGihfta&;omykday;wmrsKd;r&Sd/ aemufqkwfrxkdifygeJY/ wnDwnmomxkdifyg[k
rdefYavonf/
aemif v maemuf o m;rsm; Oya'uk d av;pm;? usih f o k H ; jzpf & ef
tdrmrftAl,lpGzfonf w&m;olBuD;csKyf wm0efukd xrf;aqmifvsuf u@rsm;cGJí
usrf;BuD; usrf;i,frsm; jyKpkc&hJ m tpövmrfb h @ma&;(tcGet f aumuf)ESifh pyfvsOf;í
]udomAGvfcd&m*sf} trnf&Sd usrf;BuD; wpfaqmifukd a&;om;cJhonf/
ynmeuf½Idif;rI ryfpftv[frsm;\ rSefuefaooyfrIaMumihf þusrf;onf
acwfwidk ;f wGif tvGeaf usmfMum;cJo h nf/ wpfzufwiG f w&m;a&;rsm; rQwoefpY if&ef
pDpOfaeouJo h Y d k w&m; ojzih
f tk y c
f sKyf
j zpf & ef tmum&rif ;nD r if
; om;ES
i f h tk
y c
f sKyf aom
tzGJUtpnf;rsm;tm; Oya'ukd av;pm;&ef [m½lef&&SD;'fbk&ifukd El;nHhpGm
ajymqkdem;csavh&Sdonf/ Oyrm tGr®of&JU tajctae t&yf&yfonf ,cktcg
cvD z [f &JU vuf 0 ,f a&muf & S
da eygw,f / aeY n Bud K;pm;í &S &Dtof tcG i hft mPm
wnfwHha&;udpöukdyg aomuxm;apvkdygw,f/
49
tGr®o&f UJ touft;dk tdrw f u Ydk dk axmufux l ed ;f odr;f &rJo h yl g/ t&Sijf rwfonf
cvDz[f tmPmeJY ywfoufNyD; prf;oyfawmfrlaeygw,f/ ,aeYtvkyfukd
reufzeftwGuf rcsev f yS yf geJ/Y 'Dvq dk idk ;f iHOh mOf0ifvmrnfqydk gu tGro ® ef pfemygr,f/
vl x k u k d ayQmf & T i f a tmif x m;Ek d i f w J h bk & if o nf euf j zef ud , mrof a eY r S m
oyf'D&faumif;oljzpfygr,f/
rnfonfu h pd rö mS yifjzpfap? vrf;rSerf S rwdr;f apESi/fh okrYd [kwyf gu vlxv k nf;
wdr;f acsmf &m vrf;ukd avQmufMur,f/ b,fvyk if ef;ukrd Q ezfpt f vku d dk a&SUwef;wifí
rvkyfeJY/ a'goukdvnf; a&SUrxm;eJY/ 'D;efESihf 'GEé,m ,SOfvmwJhtcg 'D;efukdom
OD;pm;ay;í 'GEé,mukd pGefYvTwfyg/
td r mrf t Al , l p G z f o nf (17)ES p f w d w d w&m;a&;wm0ef t 00uk d
xrf;aqmifvsuf aemufqkH; tcsdefokdY qkdufa&mufvmonf/ toufqkH;onhf
a&m*gpGJuyfvmaomtcg ,mtv’m[f t&Sifjrwf todqkH;yg/ rnfolUukdrQ
rw&m;rpD &if cJhyg/ od v suf ESi hf rS m;,G i f;aom qk H;jzwf c suf u kd rcsrS w fcJh yg/
uk&ftmefESihf pGEéofukd a&SUxm;í tpf*sfod[m'fjzihf aqmif&GufcJhygw,f/
ra0cG J r qk H ; jzwf E k d i f wJ h t cg td r mrf B uD ; uk d rd r d E S i h f trS e f w &m;tMum;
aygif;ul;wHwm;ozG,f tokH;cscJhygw,f/ tdrmrf BuD;onf t&Sifjrwf&JU
ynwfawmfrsm;ukd ca&aphwiG ;f us wwfoed m;vnfojl zpfygw,f/ ynwf awmf&UJ
abmiftjyifokdY b,fawmhrS ra&mufwJholyg/ tkdtv’m[f uRefawmfrsKd;
avQmufxm;csuf rsm; rSeu f efaMumif; t&Sijf rwf odawmfryl gw,f/ uReaf wmfrsK;d tm;
cGiv
fh w T af wmfryl g[k 'dt k m awmif;vsuf [pf*sf&D 182 (798? ar 22) &ADtpG pf meD
vqef;wpf&ufaeYü t&SifjrwftrdefY awmf cH,loGm;ygonf/
(2) wynfUausmf tdrmrfrk[r®'f tdAfEGvf[pH
zd u [f [ ezD u k d tk w f j rpf c swnf a xmif o l r S m td r mrf B uD ; jzpf o nf /
tdrmrftAl,lpGzfu zdu[f[ezDukd urÇmtESHYjzefYjzL;onhf wm0efukd,lcJh&onf/
zdu [f [ ezDjynh fp kH& ef oef Ypif & ef ud , mrof w kdif pepfw us xd ef;odrf;xm;&ef
pDpOfjzpfolrSm tdrmrf rk[r®'fjzpfonf/
td r mrf r k [ r® ' f o nf [pf * sf & D 132 (749) 0gppf o f ( tD & wf ) wG i f
arG;zGm;aomfvnf; ¤if;\ EG,f0ifwkdYonf ulz[fokdY a&TUajymif;vmMuonf/ 14-
ESpo
f m;wGif tdrmrfBuD;xH cpm;&m vlacsm vlvjS zpfojzihf ¤if;ukd rdrad emufausmwGif
50
xkdifapí ynmqnf;yl;cGihfjyKonf/ t&G,fa&mufvm awmhrS a&SUarSmufokdY
0ifcGihfjyKonf þonf tdrmrfBuD;\ oyfuf0g (qifjcifrI) w&m;jzpfonf/
td r mrf B uD ; xH zd u [f oif , l & ef OD ; pG m uk & f t mef q nf ; yl ; a&;uk d
pnf;urf;owfrSwf xm;onf/ xkdYtwGufyif uk&ftmef [mzdZf jzpfa&;twGuf
wpfywfwmom tcsdefxkwfí tdrmrf BuD;\ otfvDrf0kdif;okdY a&muf&Sdvmonf/
¤if;onf tdrmrfBuD;xH 4-ESpfrQom ynmoif,lcGihf& cJhaomfvnf; ajrmufrsm;pGm
ynmwwfajrmufcJhonf/ wpfywftwGif; uk&ftmefukd tm*kHaqmif Ekdifolonf
4-ESpt f wGi;f zdu[f&UJ av;eufru I dk tb,frQwkid f usufrw S o f abmaygufrnfudk
pOf;pm;Munhfyg/
tdr mrf BuD; uG, fv Gefo Gm ;aomtcg tdr mrf t Al, lp GzfE Sihft wl aexk di fu m
['Dqfzdu[f ynm&yf tzkHzkHukd jynhfpkHonftxd qufvufqnf;yl;cJhonf/
xkaYd emuf ruú[?f r'De[f? Ayfp&f [fEiS fh &SmrfoYdk c&D;xGuu f m rk['f'pd rf sm;xHrS
ynm oif,cl o hJ nf/ tdrmrfrmvpfuf pGz, f mefapmif&D ponfh zuD[rf sm;xHa&muf
&SdcJhonf/ ozfpD&f ESihf t&AD pmay\ euf½Idif;rIukdvnf; &if0,fydkufaxG;cJhojzihf
wenf;tm;jzihf bmompkHukd xl;cRefpGm atmifjrifcJhonf/
tdr mrf r mvpf u fx HrS 3-ES p fw kdi f ]rkt of o Gm td r mrf rmvpf u fu srf ; }uk d
wpfv;Hk csif; em,lí &Si;f vif;csufrsm;ESiw fh uG ]rktofomG tdrmrfr[ k r®'}f trnfjzihf
['D;qfusrf;wpfapmif ukd xyfrHjyKpkvkdufonf/
tdrmrfrk[r®'fonf tdrmrfBuD;ESihf tdrmrftAl,lpGzf\ ynmtajccHukd
oabmaygufxm; ojzihf ¤if;wkdY\ oifcef;pmrsm; jzefYcsDxdef;odrf;&mwGif
ajymifajrmufco hJ nf/ uk&t f mef pGEo é Ef iS fh qG[mA[frsm;\ ok;H oyfcsuf rSwcf suw f u Ydk dk
tajccHí tESpfcsKyfrsm;ukd usrf;rsm;cGJí jyKpkcJh onf/ tdrmrfrk[r®'f\ qE´rSm
zdu[f[ezDukd taxmuftxm;rsm;jzihf tus,fa&;rSom xdef;odrf;jzpfrnfukd
oabmaygufxm;onf/
¤if ; jyKpk c J h a om usrf ; rsm;rS m tvf r Af p l o G f ? tvf * smrd t G p f q G * D & f ?
tvf*smrdtGvfuAD&f? tyfpfpd,&GvfuAD&f? tyfpfpd,&pfqG*D&f aZ,m'gof
ponfrsm;jzpfonf/ zdu[fEiS fh oufqidk f aom e0g'd&mofusr;f rsm;vnf; &Sad o;\/
eyfpf&meDtmvifrfwpfOD;u tvfrAfploGfukd avhvmNyD; tpövmrfonfom
51
rSefuef aMumif; ,uDef&&SdoGm;onf/ taMumif;rSm ]rGwfpfvifrfrsm;teufrS
i,f&G,fol rk[r®'f (tdrmrf rk[r®'f)\ ynmonfyif þrQqkdvsif tBuD;qkH;
rk[r®'f (wrefawmfjrwf)\ ynmonf tb,f rQ us,f0ef;jrihfrm;rnfenf;[k
ausjimvsuf tpöv mrf uk
dv ufc H
v k
du f
o nf /
cvDz[f[m½lef&&SD;'facwfwGif tdrmrfrk[r®'fukd vltrsm;vufcHvmjcif;
trSefukdom wifjyjcif;wkdYaMumihf cvDz[f [m½lef&&SD'fonf
oHo,wpf&yf0ifvmojzihf tdrmrfr[ k r®'t f m; tus,fcsKyfxm;vku d o f nf/ okaYd omf
tdrmrfr[ k r®'\ f jywfom;rI &J&ihBf uHch idk rf w I aYdk Mumihf [m½lef &&S'D o f nf za,mif;yrm
pdwfxm;El;nHhum *kPf&Sd&Sd tcsKyfrS vGwfajrmufrIay;vkdufonf/ xkdYaemuf rS
txufyg tyfpfpD,&GvfuAD&f usrf;ukdjyKpkvkdufonf/ tpövmrfhtkyfcsKyfrIqkdif&m
tcsuftvuf rsm;tjyif? *sd[m'f? r*gZD? twGif;a&;&mESihf jyifyqufqHa&;
u@ukdyg xnhfoGif;a&;om;cJhonf/
¤if ; \usrf ; rsm;uk d zwf & G w f v sif tqih f j rif h y nma&;ok d Y rd r d u k d , f w k d i f
a&muf&Sdovkd cHpm;&onf/
td r mrf t [f r 'f td A f E k [ rf A vf ( þ)tm; wpf O D ; u zd u [f u k d
rnfokdYqnf;yl;aMumif; ar;jref;&m tdrmrft[fr'f(þ)u tdrmrfrk[r®'fjyKcJhaom
usrf;rsm;rS jzpfonf[k ajzMum;avonf/
tAÁmpDacwfonf [pf*sf&D (132)rS pwifí [pf*sf&D (656) (ESpf 500
cef Y) txd wnf w ef Y
c Jho nf / zdu [f [ ezD u kdo m xk dt csdefu usih fo kH;vmcJ ho nf /
tdrmrfrk[r®'fonf touf(58)wGif uG,fvGefonf/ ½kdif,fNrdKUokdY
td r mrf r k [ r® ' f E S i h f t&AD t bd " mef bmom&yf u k d uRrf ; usif a om
tdrmrfupmtD(þ)tygt0if [m½le&f &S;D 'f c&D; xGucf o hJ nf/ tdrmrfEpS yf g;vk;H onf
½kdif,fNrdKUüyif [pf*sf&D (189) wGif uG,fvGefonf/
tdrmrf rk[r®'f\ ae&mwGif w&m;olBuD;csKyftjzpf
,[f , mAif e ftyfu fp rf (þ) uk d wif ajr§m uf cJho nf /
wynh f a usmf td r mrf Z k z &f o nf Ayf p f & [f \ umZD j zpf c J h a omf v nf ;
w&m;olBuD;csKyf wm0ef ukad wmh r,lcahJ y/ ¤if;rSm [pf*s&f D 150 wGif uG,v f eG o f nf/
tdrmrfBuD; 0zmofjzpfNyD; ESp(f 20)ausmf twGi;f [ezDzu d [fonf b*¾'uf
52
AyfpGf&[f ulz[f? 0gppfoGf? r'gtifef? ra&mif0f? Avcf? [r'gef? qeftm?
&SD&mZf? ½kdif,f? c0g&Zrf? ud&frmefEkdif&Smyl&f p*sdpfomef 'rd&Sfuf *R&f*smeft[f0gZf
oGcfo&f tqGfz[mef pr&fuef'f [&mof rdpf&f r'De[fa&TNrdKUawmf ponhf
t"d uusaom NrdKU BuD ;rsm;ok dY jyef YESHYo Gm ;avonf /
tdrmrfBuD;\ qkH;rpum;
'GE,
é mtwG u f td v r
f u
f d k qnf ;yl
; ygu td v r
f \
f A&uof r S vufrj
h J zpf
r nf /
tdvfrf onf ¤if;\ pdwfESvkH;xJ0ifEkdifrnfr[kwf/ vlwkdY ¤if;\ tdvfrfrS
tusK;d cHpm;cGirfh &ay/ okaYd omf tdvrf u f dk 'D;eftwGuf qnf;yl;vsif ¤if;\ tdvrf w f iG f
A&uof&rdS nf/ xkt d v d rf of nf ESv;Hk onf; yGwo f yYdk if a&muf&rdS nf/ ¤if;\tdvrf jf zihf
rsm;pGmtusKd;cHpm;Murnf/
umZD&mxl;&vku d o f o l nf yifv,f\ ork', ´ mxJ epfomG ;olyrmjzpfonf/
a&ul ; wwf v sif v nf ; rnf r QMumatmif u l ; Ek d i f r S m vJ rnf r QMumatmif
vufajcvIyf&rf;EkdifrSmvJ/
zdu[fukd wwfajrmufNyD; zof0gwm0efr,lolonf taumif;qkH;
zdu[foifNyD; zof0g ay;olrmS 'kw, d wef;pm;jzpfNyD; zdu[fqnf;yl;í zof0gay;um
umZDvnf;jzpfaevsif tedrhf qkH; tqihfokdYa&mufoGm;ayNyD/
El[fqkdaom wynhftm; owday;onfrSm tkd El[f (toifonf
w&m;pD&ifrEI iS fh pyfvsO;f í tar;tjref;xlaeygvm;/ toihpf w d x
f rJ mS umZDjzpfvw dk hJ
tmoDoBuD;xGm;aeygvm;/)
xkdif0kdif;wGif [kd'Dpum;rsm;0ifvm&if tdrmrfBuD;onf
pum;tqufjzwfvkdaomtm; jzihf ryfpftv[f wpf&yfukd azmfxkwfonf/
uREkfyfeJYywfoufNyD; tqkd;ajym&if ¤if;ukd t&SifjrwfcGihfvTwfawmfrlygap/
taumif;ajym &if t&Sifjrwf ¤if;udk Muifemu½kPmoufawmfrlygap/
(rGzfoDonf zof0gxkwfjy½kHjzpfNyD; usihfokH;rIonf um,uH&SifESihfom
ouf q k d i f o nf / xk d Y j yif rG z f o D o nf umZD t zk d Y enf ; Oya'qk d i f & m
ynma&;twkid ;f yifcjH zpfonf/ umZDuadk wmh cvDz[fu ceft Y yfxm;ojzihf ¤if;wk\ Yd
qk H;jzwfc suf u kd rjzpf r aeusih fo kH;&ayrnf /
þokdYyif wynhfEl[ftm;pma&;ykdYonfrSm toihftay:tvGefBuD;av;aom
53
trmeof (w&m;a&; wm0efaemuf)ukd tyfESif;acsNyD BuD;rm;aom tqihf&Sdolyif
,if;udpöwGif tm;tifcsdeJYrI rsm;&SdcJhonf/ toifonf epfjr§Kyfrnhf tajctaeokdY
qkdufa&mufNyDjzpf&m vGwfajrmuf&mvrf;ukd &SmBuHxm;ayawmh/ cvDz[fonf
vl x E
k i
S f h pyf vsO ;
f í wpk w
H &mus L ;vGe a
f omf cvD z[f Ei
S f h teD ; qk ;
H umZD u w&m;pD & if
'Pfwyf&rnf/
toifwkdY qnf;yl;cJhaom tdvfrfukd twwfEkdifqkH;
twnfxm;&efapmihx f ed ;f &rnf/ t&Sijf rwftwGuf toifwt Ydk m; rSmMum;vko d nfrmS
cvDz[frsm;tm; axmufñSmaom vrf;rS 'Dynmodu©mus&onhftjzpfukd
txl;a&SmifMuOf&rnf/
'D & mxl ; uk d vuf r cH a pvk d y g/ ok d Y a omf tG r ® o f epf e maprnh f
tkyfpkBuD;pkd;vmrSmukd pkd;&drf &vsif trsm;olig epfemqkH;½IH;oGm;rnfukd
,kHMunf&vsifawmh taMumif;r[kwfyg/
w&m;pD&ifcef;
wpfaeY tdrmrfBuD;ESihf tdrmrftAl,lpGzfESpfyg;onf
umZDtAd Ef t k ADvidk v f mxHa&mufMu onf/ trIppf&ef tcsed u f scgpjzpfonf/ pGypf rJG u I dk
pwifojzihf wpfO;D u rdrw d &m;NydKiftm; 'Dvu l usKyfudk [&mrfZm'[f (ZmeD,[f
Zdemjzihf &&Sdaomom;)[k rw&m;ac:a0:ygonf[k ajymvkduf&m umZDu ¤if;\
w&m;NydKiftm; toifbmajymvkdovJ[k ar;onf/
xkdtcg tdrmrfBuD;u umZDqyf? ta&;qkdcGihf&Sdolu rdrdtcGihfta&;ukd
a<u;ausmf awmif;qkdcGihf&Sdygovm;/ umZDu [kwfuJh awmif;ykdifcGihf&Sdygw,f/
tdrmrfBuD;u ajymonfrmS ta&;qko d w
l &m;vkd aZemjyKru I dk ¤if;\ rdcifbuf
ta&;qkd ygw,f/ 'Dta&;qkcd iG o fh nf rdcifEiS o fh m oufqidk o f nf/ ¤if;ESifh rqkid yf g
'Dawmh cifAsm;ar;&rSmu olUrdcifu olUukd ukd,fpm;vTJNyD; vTwfovm; 'Dawmh
ta&;qkdolw&m;vkdu rvTwfyg uRefawmfuta&;qkdjcif; jzpfygw,f/
tdrmrfBuD;u umZDtm; olU&JU rdcif&Sifaeovm; &Sifaeygu ¤if;ukd
ukd,fpm;vTwfEkdifw,f/
'D
a wmh umZD u ta&;qk do l w&m;vk dt m; rdc if& Si fa e&JUvm; ¤if;u
aoqkH;aMumif; ajymw,f/ umZDu toifoufaojyEkdifovm;/ ¤if;u
54
oufaojyvkdufojzihf umZDu w&m;cHtm; toifbmajzrvJvkdYar;w,f/
xkdtcg tdrmrfBuD;u umZDukdaxmufí ,ckvJ ar;p&m usefao;w,f/
aoqkH;oGm; wJh rdcifrSm tarGpm;tarGcHawG tjcm;aum&Sdovm; 'grSr[kwf
toifwpfa,mufxJvm;/ tu,fí w&m;vkd&JU nDtpfukdrsm;vnf; &Sdao;&if
¤if;ESihftwl ¤if;&JU nDtpfukdrsm;vnf;ta&; qkd&mwGif yl;aygif;yg0if&r,f/
umZDuar;jref;ojzihf ¤if;tarGcHwpfOD;om &SdaMumif;ajzw,f/
xkdtcg umZDu w&m;cHbufvSnhfí ar;rnftjyKwGif tdrmrfBuD;u
olrdcifonf tmZm'f (vGwfvyfol)vm; uRefrvm;[k ar;ygtkH; umZDu
ar;jref ; ojzih f tmZm'f j zpf a Mumif ; ajzyg w,f / xk d Y a emuf umZD u
w&m;cH buf vnS o
f h nft
h cg td
r mrf BuD;u aeygtk ;
H / ¤if;&J U rd c if o nf rG wp
f v
f if
r vf m;
Zifr(D tcGeaf qmifíaeol)vm; [kar;yg/ umZDuar;ojzihf rGwpf v f ifr[f k ajzygonf/
tdrmrfBuD;u ,ckrS w&m;cHuadk r;yg/ ¤if;u jiif;qefojzihf oufaorsm;
wifjy&ef w&m;vkdtm; apckdif;&m ¤if;ulz[fNrdKU&Sd ausmfMum;olwkdY\ trnfukd
&Gwfjyonf/
xkt d cgusrS tdrmrfBuD;onf w&m;½k;H rS xGucf mG oGm;avonf/ t&nftcsi;f
r&S dw J
h umZD cef Yx m;aomaMumih fjzpf\ / tdrmrf BuD;u zdu [f [ ezD o nf þok dY
oefYpifaMumif;ukd vnf; azmfxkwfjyavonf/
tdrmrfBuD;\ trnfokH;í
yk*d¾KvfwpfOD;onf tdrmrfBuD;xHa&mufvm\/
uRefawmftvGet f Muyftwnf;jzpfvYdk tvGev f tdk yfaewJt h wGu?f ukeo f nfwpfO;D xH
tdrmrfBuD;\bufrS aiGtojym(30) ta<u;ykdY&ef pma&;cJh&m ¤if;u uRefawmfhxH
ykdYvkdufojzihf uRefawmfhvkdtyfcsuf jynhf0oGm;ygonf[k wifjy\/
tdrmrfBuD;onf pdwrf qk;d ? a'gorjzpfbJ 'Dvt dk usKd;&Smenf;vJ&ydS govm;/
toihftzkdY tusKd;&SdoGm;wmukdawmh *kPf,lygw,f/ [líom rdefYavonf/
þokyYd if aemufwpfO;D vnf; tdrmrfBuD; trnfuo dk ;Hk um bk&ifcw H pfO;D xHrS
aiGtojym 4000 acs;cJyh gonf/ ¤if;ukv d nf; txufuuJo h yYdk if rdeMYf um;avonf/
tdrmrfBuD;ESifU [Z&ofttfr&Sf
55
xkdif0kdif;wGif ttfr&Sf(þ)u rpmtdvf tcsKdUwifjyum tdrmrfBuD;xHrS
tBuH,lonf/ tdrmrfBuD;onf ryfpftv[frsm;ESihf pyfvsOf;í ½IaxmifhpkHrS
&Si;f vif;pGmwifjyojzihf ttfr&Su f toifþtajzukd tb,frS xkw, l enf;[k
f o
ar;jref ; \/
tdrmrfBuD;u [Z&of qihjf yefaom tADqmG av[f ¤if;u tAl[½k idk &f [f()u d
rd e f Y M um;aom ['D q f u k d tajccH o nf xk d Y j yif aemuf x yf M um;cJ h & aom
tb,f['Dqfukdvnf; taMumif;cHonf[k ajzMum;\/
[Z&of ttfr&Sfu tkd zdu[fynm&SifwkdY toifwkdYonf aq;q&m
(aq;0g;ukool) jzpfí usKyfwkdYu y&aq;rsm; pkaqmif;pyfay;ol jzpfaMumif;
rd e f Y a vonf /
rdrdryfZf[Af(vrf;pOf)ukd pGefhvTwfjcif;
td r mrf & S m zd t D ( þ)onf wpf a eY td r mrf B uD ; \ uA&f o k d Y
aZ,m&of j yK&ef t wG u f a&muf & S d u m t&S i f j rwf x H r*f z d & of & &ef
'ktmawmif;avonf/
,if;aeYeHeuf ermZfwGif rdrdtpOftvmukd pGefYí'kdtm ukElofrzwfcJhyg/
oyfprf , D [fudk vnf; wk;d wD;pGm&Gw\ d rf;pOfudk vTw&f onhf taMumif;ukad r;&m
f / rdrv
tdrmrf&mS zdtu D þuA&f&iS f tdrmrfBuD;tm; ½kad o*kPaf y;aomtm;jzihf rdrv d rf;pOfudk
vTwcf yhJ gaMuif; ajzMum;ygonf/ (tdrmrfrsm;tMum; zk½t l D tuGt J vGrJ sm;om&Sod nf/
)
a0ykHus pepfwpfrsKd;
tAf'Gv’m[ftdAfEkrkAm&yfuf(þ)onf tdrmrfBuD;\ ryfpftv[fwpf&yf
ar;jref; onf/ vlwpfa,muf&JU 'd&f[rfESpfjym; aemufwpfa,muf&JU
'd&f[rf wpfjym; a&maESmoGm;NyD; aemufykdif; 'd&f[rfESpfjym; aysmufoGm;\/
rnf o ly kdi fw Jh ESpfjym;vJ qkdwmrod &yg/ 'Dawmh 'd&f[ rfw pfjym;om usefw muk d
b,fvkdaqmif&Guf&rvJ/
tdrmrfBuD;u ajzMum;onfrSm usefwJhwpfjym;&JU 3ykH 2ykHukd 2jym;
ykid o
f t l m;vnf; aumif;? usef 3ykH 1ykH ukd wpfjym;ykid ;f oltm;vnf;aumif;ay;&ef
rdefYMum;onf/ (zufpyfpD;yGm; a&; uJhokdY)
56
þtajzuk d Mum;&aom td A f E k ½ I A f & r[f u 2jym; yk d i f & S i f & J U
wpfjym;aysmufqkH;oGm;onf/ ,ckwpfjym;pDusefw,fbJxm;/ trSefawmh usefwJh
wpfjym;ukd ESpfOD;uykdifw,f/ tJ'Dwpfjym;&JU wpf0ufpDukd cGJa0,l&rnf[k
ajzMum;onf /
'd&f[rfray;&bJ a&tdwf&&SdykH
td r mrf B uD ; u ajymjyonf r S m uRef a wmf c &D ; oG m ;vsuf oJ a omif j yif r S m
tvGeaf &iwfvm ojzihf aus;awmom; wpfO;D a&tdwo f ,fNyD;vmaewm awGU&\/
¤if;xHrS a&awmif;&m jiif;qef NyD; 'd&f[rfig;jym;ay;rS a&tdwfay;Ekdifr,fvkdY
ajymavonf/
'd & f [ rf i g;jym;ay;NyD ; a&td w f , l v k d u f \ / td r mrf u ¤if ; tm;
pofol(oHvGifqDESyfxm;aom rkefYwpfrsKd;) pm;csifovm;[k ar;onf/ ¤if;u
ESpfNcdKufpGm t0pm;avonf/ pofolpm;NyD;aom tcg ¤if;rSm a&iwfvmojzihf
a&wpfcu G af wmif;\/ tdrmrfBuD;u a&wpfcu G f 'd&[ f rfig;jym;ay;rS &rnf[ak ps;qk\ d /
pofolaMumifh 0rf;AkdufylavmifaeNyDjzpf&m 'd&f[rfig;jym;jzihf a&,l&ef toihfjzpf
oGm;atmif tdrmrfBuD;onf ¤if;xHrS 'd&f[rfig;jym;vnf;&
a&td w f v nf ; &&S d o G m ;avonf /
vSnfUjzm;olukd azmfxkwfjcif;
vl v 0
k E
D ,
G 0f if wpfpk ul z[fo Y d k a&muf v monf ZeD ; armif EwH S pf
w J G trs K;
d orD ;rS m
tvGef acsmvSojzihf ulzofNrdKUom;wpfOD;u ¤if;ukd ESpfouf? olrvnf;
¤if;ukdpGJvef;um ulz[fom; bufokdY vkdufygoGm;onf/
vl v k 0 D u uRef a wmf h Z eD ; yg[k ajymaomf v nf ; trsKd ; orD ; u
jiif;qefvu dk of nf/ vlv0k D xH oufaojy&efr&So d jzihf pdw½f w I af xG;um tdrmrfBuD;xH
a&mufoGm;í tusKd;taMumif; wifjyonf/
td r mrf B uD ; onf ul z [f\ umZD t dA fEkt ADv kdi fv mES i hf tjcm;zuD [ fr sm;
(¤if;wk\ Yd ZeD;rsm; ESiw fh uG)ukyd g ac:í vlv0k w D nf;ck&d mokYd oGm;Mu\/ trsK;d orD;rsm;
¤if;\wnf;ckad qmifoYdk 0ifvm onfEiS fh vlv0k \ D acG;u a[mifavonf/ ,if;tdro f Ydk
0if & ef cuf c J o G m ;\/ wzef td r mrf B uD ; u ouf q k d i f & m trsKd ; orD ; tm;
vlvk0Dtaqmif&Sd&mokdY 0ifckdif;&m acG;xGufvmNyD; ,if;trsKd;orD;\ ajcukd erf;í
57
acsmhjrLavawmh\/
þjrifuGif;aMumihf tdrmrfBuD;u trsKd;orD;tm; wzef ar;jyef&m olru
vlv0k D ZeD;yif jzpfaMumif; ½Iid o f mef\ vIaYH qmfraI Mumihf pdwaf zmufjyefomG ;aMumif;
0efcHavonf/
wynfUausmf tAf'Gv m[fAifef rkAm&yfuf\ tqkd
uRef awmf u lz [f okdY pwif a &muf a omtcg toif w kdY Nrd KUwG i f tBuD ; qk H;
ynm&Sif b,folvJ/
toifwkdYNrdKU\tBuD;qkH; oyfuf0g&Sif b,fov l J
toif w kdYNrdKUü tBuD ; qk H; 'GE é, mruf u if;qk H; yk * d¾Kvf
b,fov l J
toifwkdYNrdKUwGif tBuD;qkH; atAm'ofESihf tdvfrf
b,fov l J
wGif arGUavsmfqkH;
rSm b,folvJ[kar;&m tdrmrftAl[eDz[f[líom ajzMu\/ þokdYyif
taumif ; qk ;
H pm&d w &
å i
S f tjrih q
f ;
H k pG
, p
f &
H k i
S f b,f ov
l [
J k ar;jyef & m td
r mrf BuD ;uk o
d m
jyoMuavonf/ tdrmrfBuD;onf tdvfrfynm ypönf;Opöm trvfusihfpOfESihf
ÓmPftajr§mftjriftm;jzihf pG,fpkH& yk*d¾KvfjzpfcJhaomaMumihf tdrmrfBuD;tm;
remvkdr½Ipdrfhol rsm;jym;cJhonf/ þonf"r®wmyif/
Akcg&Dusrf;&Sd pkvmpD ['D;qfrsm;
&m0DokH;qufjzihf ['Dqfqihfjyefxm;aom pkvmpD,mof (22)yk'fteuf
&d0g,of(20)ukd [ezD q&mawmfrsm;rS qihfjyefxm;onf/
(1) ruút k pfA&f m[Drrf S (11)yk'f ¤if;onf tdrmrfBuD;\ wynh&f if;jzpfonf/
D Ad Ef t
(2) tAl t mpG i f r f tef e AD v f (6)yk ' f ¤if ; onf v nf ; td r mrf B uD ; \
wynhfausmfjzpfonf/
(3) rk[r®'f tdAfEktAl,lpGzf\ wynhf&if;jzpfonf/
['D;qfusrf;&Sif tdrmrf (6)yg;vkH; rarG;rDuyif tdrmrfBuD;onf
58
uk&t f mef['Dq\ f a&mifjcnfjzihf urÇmukd vif;0if;apcJNh yD;jzpfonf/ ['Dqpf ak qmif;í
usrf;tapmifapmif jyKpkonhf tpOftvm rpwifaomumvrSyif tdrmrfBuD;\
['Dqfynmonf tdvfrfavmuukd vTrf;rkd;cJh avNyD/ tdrmrfBuD;onf pG[D[f
ZtD z f ['D ; qf a ygif;pkH\ twd r fteuf u kd uRrf;usif o ljzpfo nf/
td r mrf & S t f & meD &S m zd t D a&;om;onf r S m rZf [ Af a v;&yf v k H ; \
taxmuf t xm;uk d avh v mcJ h & m td r mrf B uD ; \ taxmuf t xm;onf
tvGefwdusrSefuefayonf/
['D ; qf E S i h f qG [ mA[f r sm;\ tqk d r awG U &vsif o m ud , mpf j zih f
csihfcsdefawG;ac:avh&Sdonf/
tdAfEkrkAm&yfuf(þ) rdefYonfrSm ['D;qfESihf qG[mA[frsm;\ tqkdukd
oif,l&ef ta&;BuD;onf/ okdYaomf qG[mA[frsm;\ tqkdukd em;vnf&ef
tAl[eDz[f\ ynmvkdtyfrnf ¤if;\ ynmjzihf ['D;qf\ tzGihfESihf tus,fukd
oabmaygufayrnf/
xkdYaMumihf tAl[eDz[fukd tdrmrGvfrk['f'dpDef ]['Dqfpkaqmif;olwkdY\
a&SUaqmifvrf;jy} [k ac:ayonf/
pG e f y vG H a jcmuf E S i h f pG e f y vG H t pk d u k d vJ v S , f a &mif ; jcif ; ES i h f pyf v sOf ; í
tdrmrfBuD;tm; ar;jref;&m a&mif;ykid o f nf[k ajzMum;\/ ynm&Sirf sm;u pt'f\
&d0g,ofudk zwfjy&m tdrmrf BuD;u &d0g,ofuiG ;f pufwiG f Zkid 'f Af ifet f ADtidk ,
f m&Sf
&m0DaMumihf ]&SmZf}jzpfoGm;onf/ þokdY pe'f taMumif;ukd zGifhjyEkdifolukd
['D ; qf t aMumif ; em;rvnf [ k ,l q jcif ; rS m rS e f E k d i f y gh r vm;[k td A f E k
rkAm&yfuo f cifu wifjyonf/ (wdusaom &d0g,ofudk qefu Y sifonh&f 0d g,ofudk
&SmZf[kac:onf)
pGzf,mefapmif&D\tqkd
tdrmrfBuD;onf pG[D[fukd vufcHusihfokH;onf empdcfrefplcf ['Dqfukd
tvGeu f Rr;f usif onf apu[f&m0Drsm;\ &d0g,ofudk qihjf yefonf/ wrefawmfjrwf
0zmof r jzpf r D aemuf q k H ; usih f p Of u k d em;vnf o nf / ¤if ; ES i h f p yf v sOf ; í
a0zefMuolrsm;twGuf EIwfydwfaeNyD; tpöopf*fzm&f jyKygonf/
(&m0Dtm;vk;H ckid v f o Hk nhf tjyif tjcm;rnfonhf ['D;qfurdk Q rqefu Y siaf om
59
&d0g,of ukd ]pG[D;[f}[k ac:onf/)
td v f r G v f r *gZD (*Zf 0 gtaMumif ; ) od v k d v sif r'D e [f o G m ;?
[*sfu&k Af meDtaMumif; odvdk vsif ruú[o f mG ;? zdu[fynm uRrf;vkv d sif ulz[f&dS
tdrmrfBuD;\ wynhrf sm;xH cpm;Mu[k pGz, f mef tdAEf t k , k idk ef [f\ tqkv d nf/
d m&So
ryfpf*sda'[&mrfukd csJYa&;udpö
utf A [f a usmif ; awmf t eD ; &S d td r f & S i f r sm;tm; &xk d u f o nf x uf y k d í
aiGrsm;ay;rnf[k ajymaomfvnf; tdrf&Sifrsm; a&mif;csvkdpdwf r&SdMuojzihf
cvDz[frefpl&frSm pdwfaomujzpfae&onf/
zuD[fynm&Sif tqihfokdY ra&mufao;aom tAl[ezD[fonfvnf;
ruú[f o k d Y a&muf ae&m ¤if ; u tAl * stf z &f ref p l & f x H o G m ;í
þokeYd nf;vrf;jyavonf/ trD&v G rf t k rf ed ;D efonf tdr&f iS rf sm;ukd ac:,lí ar;yg/
utf A [f o nf toif wt
Y d k eD ; tyg;ok Y d uscJ o
h avm/ okr
Y d [k w f toif w u
Y d k
utfA[f awmfteD;wGifvma&mufaexkdifMuoavm/ tu,fí uRefawmfwkdY
aexkid &f m tv,fA[kw d iG f usa&mufvmygonf[q k vdk sif rkom;jzpfrnf/ okrYd [kwf
uRefawmfwkdYuom utfA[fteD;okdY vma&mufum pwnf;csaexkdifMuygonf[k
ajzvsif ,ck [m*sDESihf aZ,m&ofjyKolrsm; tvGef rsm;jym;vmNyDjzpfaomaMumihf
{nfhonfawmfrsm;twGuf ae&musOf;MuyfaeygNyD/ ,if;{nhfonf rsm;twGuf
þae&mom [yfuft&SdqkH;jzpfygonf/ xkdYaMumihf þae&mukd &Sif;ay;zkdY vkdtyf
aMumif; wifjyyg/
cvDz[fonf tdrmrfBuD; oifay;onhftwkdif; ac:,lajymMum;onfESihf
a&mif;cs&ef oabmwloGm;Muavonf/
rdcifaomu a&mufrnfukd pkd;&drfjcif;
tdAfEk[kAkdif&[fZzm&Donf ulz[f\ bk&ifcHjzpfpOfu tdrmrfBuD;tm;
w&m;ol BuD; wm0ef t yf
E i
S ;
f &m td r mrf BuD ;u vuf r cH ca
h J omaMumih f Bud r'
f Pf aygif ;
(110) ½kdufESufcH&onf/ tdrmrfBuD;u rdefYonfrSm usKyftemw&jzpfonhftay:
cHpm;onfxuf usKy&f UJ jrifuiG ;f awGUNyD; pdwaf omujzpfrnhf rdciftu dk dk oem;rdygonf/
rdcifu tkdEktfrmef? 'DtdvfrfaMumifh þokdYtjzpf qkd;ESihf BuHK&ojzihf 'Dtdvfrfukd
vTwfvkdufygvm;[k ajym&m tdrmrfBuD;u uRefawmf'Dtdvfrfukd taMumif;jyKNyD;
60
'GEé,m&SmazG&if pnf;pdrftajrmuftrsm;&&Sdygrnf/ uRefawmf 'Dtdvfukd t&Sifjrwf
auseyf a wmf r l & ef aemif t mcd & of & J U tEå & m,f t aygif ; rS vG w f u if ; rI & &ef
qnf;yl;cJhygonf[k ajzMum;avonf/
wynfUrsm;twGuf qkH;rpum;rsm;
tmvifrrf sm;taMumif;ukad jymyg/ ¤if;wk\ Yd xkid 0f idk ;f wGif oGm;xkid jf cif;onf
td v fr fa&;&m tjiif ;tckHjyKonf x uf ykda umif ; ygonf /
ta&;wBuD;vkdtyfcsufay:vmaomf? NyD;pD;atmif raqmif&Gufao;oa&GU?
rpm;aomuf ESifh pm;aomufjcif;onf OD;aESmufudk xkid ;f rIid ;f aponf/ tcsderf usrD
t&nftcsif;rjynhfrD acgif; aqmifjzpfvkdjcif;? &mxl;rufjcif;jzihf wpfoufvkH;
*kPfodu©musp&mtaMumif;om&Sdaernf/
avmuDa&;twGuf tdvrf q f nf;yl;vsif tdvrf \ f A&uofudk vufvw T &f rnf/
td v f r f onf ¤if ; \pd w f x J p G J N rJ r nf r [k w f / tjcm;ol r sm;twG u f v nf ;
tusKd;rjzpfxGef;awmhay/
zdu[fynmukd tajcrcHbJ ['D;qfqnf;yl;aomf
y&aq;a&mif;olyrmjzpfonf/ ¤if; onf rnfonhaf &m*gtwGuf rnfonfah q;jzihf
ukotyfaMumif; roday/ rk['f'Dpfonf ['D;qf ukd em;vnfaomfvnf;
zuD[fynm&Sifukd vkdtyfaernf/
tmvif r fy if 0vD rjzpf y gu tjcm;rnf o l0vD jzpf p &m&S da wmh r nf e nf ;/
uREkyf of nf ueOD;u odu©musrnfp;dk í *kem[f'pk ½ku d u f dk a&SmifMuOfco hJ nf
,ck ,if;trvfonf 'D;efoufoufjzpfavNyD/ (trdeaYf wmft& emcHjcif;jzpfavNyD)
tvDocifESihf rktm0D,[fwkdYtMum; rnfokdY&SdcJhaMumif; ud,mrofaeY
ar;awmfrlrnf r[kwf/ wm0efay;jcif;cH&wJh udpöukdom ar;jref;rnfjzpf&m
,if;vkyfief;wGifom&Sdoihfayonf/
w&m;ol B uD ; tqih f a y;jcif ; cH & vsif rd r d x H w pk H w &m avsmh e nf ; rI
ysufpD;rI&Sdaeygu ,if; tm;enf;csufukd vltrsm; rodapumrl xkd&mxl;ukd
vufccH iG rfh &Sad y/ rvTo J mvkYd vufc&H aomf vltrsm;ESifh oD;jcm;rae&/ ig;Budref rmZfudk
&yf u G u f A vD w G i f trsm;ES i h f zwf u m ¤if ; wk d Y & J U 'D ; ef a&;&m vk d t yf c suf u k d
owdcsyf*½kpkdufyg/
61
wm0efxrf;aqmifvsuf rusef;rmvsif ysufuGufonhf0wå&m;rsm;aMumihf
vkyfc avQmh,lyg/
rZf[Afav;yg;
wrefawmfjrwfoufawmfxif&mS ;pOfu 'D;ef\ t[fumrfynwfawmfrsm;onf
0[DESifh oufqkdifouJhokdY wrefawmfjrwf\ Mo0g'ESihf vkyfaqmifcsufESihfvnf;
quf E G
, f
o nf / xk d
t csd ef u qG [ mA[f t csKd Uuom zof 0 gay;Muonf /
xkdYaemuf qG[mA[fESihf omAdtDefrsm;onf a[*smZf? &Smrf? rdpf&f?
tD&wfponhf A[kd usaom a'orsm;okdY ysHUESHYoGm;ojzihf zdu[fOya'vnf;
oD;jcm;pDjyXmef;Muonf/
a[*smZf&Sd tmvifrfrsm;\ tdrmrfonf
(1) rmvpfufAifefteyfpf ([pf*sf&D 179) uG,fvGefonf/ ¤if;onf
zdu [f u @rsm; cGJí rk t ofo Gm ['D ;qf u srf; wpfa pmif pkp nf ;cJho nf/
(2) tD&wf&dS tmvifrrf sm;u ['D;qfqihjf yef&mwGif csihcf sdeq f ifjcifaom enf;ukd
okH;cJhonf/ ['D;qfukd tajccHaomfvnf; rdrdbufrS xkwfjyefaom zof0g[lí
owfrSwfMuonf/ ¤if;wkdY\ acgif;aqmifrSm Ektfrmef tdAfEkpmApfof ([-150
uG,fvGef) tdrmrfBuD;u zdu[ftajccHOya' rsm;ukd jyXmef;cJhonf/
(3) [pf*sf&D(204)wGif uG,fvGefol tdrmrf&SmzdtD rk[r®'ftdAfEk tpf'f&Dpfonf
ruú [ f r'De [f & Sd ['D ;qfq &mawmf rsm;rS qnf ; yl ;cJ honf ht jyif td rmrfBuD;\
wynhrf sm;xHwiG v f nf; wynhcf cH o hJ nf/ ¤if;\zdu[fwiG v f nf; ['D;qfEiS fh ud,mpfudk
aygif;pyfxm;onf/ [ezDEiS fh rmvduv D rf;pOf\ tv,ftvwfudk a&G;cs,fonf/
(4) [pf*sf&D (241)wGif uG,fvGefol t[fr'ftdAfEk[rfAvf ½IdifAmeDuvnf;
a[*smZf&Sd ynm &Sifrsm;ESihf qufoG,fum rdrdvrf;pOfukd jzefYjzL;cJhonf/
txufyg tdrmrfav;yg;\ vrf;pOfr&SdpOfu zuD[frsm;pGm NrdKUwkdif;ü
&SdcJho jzih f vlo mref wkdYo nf ¤if ;wkdY\ zof 0 gtwk di f; aqmif &Gu fcJho nf /
,if ; zuD [ f r sm;um; td r mrf t Al a pm&f ( 240)wG i f uG , f v G e f ?
tdrmrfpGzf,mefapmif&D(161) wGif uG,fvGef? tdrmrf[pef AyfqGf&D(110)wGif
uG,fvGef? tdrmrfatmif0fZmtD(157) wGif uG,fvGef? ¤if;wkdY\vrf;pOfonf
wwd,&mpkwGif csKyfNidrf;oGm;onf/ 'g0l'fZm[D&D(270)\ vrf;pOfonf 8-
62
&mpktxd wnf&SdcJhonf/ ¤if;onf td*sfod[m'fESihf ud,mpf ukd vufrcHcJhay/
þokdYyif tpö[muf tdAfEk&[f0kdif[f (238)wGif uG,fvGef? tdAfEk*s&D&foGAf&D
(310)wGif uG,fvGef? pGzf,mef tdAfEktk,kdife[f (198)wGif uG,fvGef?
vk di fp ft dA fEkp t'f rdp f& fD (175)wG i f uG , fv Ge f wkdY\ vrf ; pOf v nf;&Sdc Jh\ / ok dYaomf
umv twefMumonftxdom &SdaeNyD;aemuf ed*kH;csKyfoGm;avonf/
txufyg rZf[Afav;yg;om usef&Sdonf/ ryfpftv[f wpf&yfwGif
rZf[Afwpfckudk usihfokH;&ojzihf t[favpGEéof0vf*srmtof\ tmvifrfrsm;u
rZf [ Af a v;yg;teuf wpf y g;yg ud k o m a&G ; cs,f u sih f o k H ; tyf a Mumif ;
qkH;jzwfMuavonf/
r*f &pfA?
f ol e pö ?
f tvf * sZ mtd & E
f i
S f h tmz&d u Ek i
d i
f r
H sm;wG if rmvd u r
D sm;pG m&S
od nf /
xkad 'owGif wl&uD [ezD tenf;i,f&adS omfvnf; ¤if;wku Yd om vTr;f rk;d oGm;onf/
rdp&f w f iG f &Smzdt?D rmvduD ESprf sK;d vk;H aexkid Mf uonf/ ql'efwiG f rmvduv D nf;&So d nf/
[ezD r sm;pG m ae xk i d o
f nf / rd p &
f u
f d k tk y c
f sKyf& mwG if [ezD r Zf[ Af
u t"d u usonf /
[rfAvDtcsKdUvnf;&Sdonf/
&SmrfwiG f xuf0ufu [ezD(4)csK;d wpfcsK;d u &SmzdtaD emufwpfcsK;d u [rfAvDwYdk
aexkdif onf/ ygvufpwkdif;wGif &SmzdtDrsm;aomfvnf; rmvduD [ezDvnf;
&SdMuonf/ tD&wfwGif [ezDrsm;aomfvnf; &SmzdtD? rmvDuD? [rfAvDvnf;
&SdMuonf/ wl&uD? tvfaA;eD;,m; AvfumefwGif [ezDrsm;pGm&Sdonf/
zm&dp&f t d S [f a vpG E o
é w
f i
G f &Smzdt r
D s m;pG m [ezD tenf ; i,f &S o
d nf/ tzf * gedp o
f mef w i
G f
[ezDrsm;aomfvnf; &SmzdtD? [rfAvDtenf;i,f&Sdonf/
vGwv f yfa&;&&Sad om ½k&mS ;Ekid if rH sm;wGif [ezDrsm;onf/ w½kyjf ynfwiG v f nf;
[ezDrsm; onf/ &SmzdtD tenf;i,f&Sdonf/ tdE´d,&Sd urf;pyfjynfe,frsm;wGif
&SmzdtDrsm; aexkdifonf/ ,ckawmh tdE´d,? ygupöwef b*Fvma';&SfwGif
[ezDomvTrf;rkd;onf/ pDvkH? *smAm;? zdvpfykdif? xkdif;wGif [ezDenf;NyD; &SmzdtD
trsm;tjym;&Sdonf/
umwm Am&def;wGif rmvduDtrsm;pkjzpfonf/ oabmrSm tm&S? Oa&my?
tmz&du ponf rsm;wGif rZf[Afav;yg;vkH;ukdom rsm;pGm usihfokH;Muayonf/
urÇ m wpf c k v k H ; ü rZf [ Af a v;yg;vk d u f o l r sm; ta&twG u f u k d
NcHKikHíwifjy&aomf
63
[rfAvD ok;H oef; (30ç00ç000)
rmvduD oef;av;q,f (4ç00ç00ç000)
&SmzdtD oef;wpf&m (10ç00ç00ç000)
[ezD oef;ok;H &mhav;q,f (34ç00ç00ç000)
[ezD0ifrsm; 95 &mckdifEIef; &SdMuonf/
wpf E k d i f i H w G i f rnf o nf h r Zf [ Af 0 if r sm;MuovJ xk d t wk d i f ; yif
rZf [ Af 0 if r sm;jym;vmonf / rpmtd v f u Rrf ; usif r I t & vk d u f e mrI v nf ;
wk;d wufvmonf/
trsm;pk a emuf o v
Y d k u
d k Mf u[l a om &d 0g,of t & usih o
f ;
H k &ayrnf / wcgw&H
zk½ltDa&;&m rpmtdvfwGif vkdtyfonfukd Munhfí [ezDtmvifrfonf trsm;pk
rmvdut D & zof0gay;Ekid f onf/ (&SmrD) okaYd omf tpOftNrJ þokzYd of0gay;cGirfh &Sad y/
[ezD r pmtd v f u k d tpf * sf r mtD , of j zih f xk w f E I w f c J h o nf /
,if ; *srmtof w G i f y g0if í rpm td v f x k w f E I w f c J h a om tmvif r f r sm;uk d
t[femzf[kac:onf/ xkdYaMumihf tqkdwpf&yfvm&SdonfrSm
zdu[fv,f,mukd tAf'Gv’m[ftdAfEkryfpftl'f qG[mADu pkdufysKd;onf/
[Z&of tvfur[fomAdtDu a&oGif;a&zsef;cJhonf/
tpfAf&m[DrfectDu &dwfodrf;cJhonf/
[r®m'ftdAfEkpkvkdifrmefu trIduf o½kdufukd &Sif;xkwfcJhonf/
tdrmrfBuD; tAl[eDz[fu BudwfcGJcJhonf/
tdrmrftAl,lpGzfu *sKHe,fcJhonf/
tdrmrfrk[r®'fu rkefYzkwfcJhonf/
usefwJh vlwkdYu pm;okH;Muonf/
wenf ; tm;jzih f td A E
f r
k yf
p t
f '
l q
f [
G mADBuD;u tpf *sfo [
d m'f xk w E
f w
I e
f nf ;uk d
tk w f j rpf csay;onf / tvf u r[f u ,if ; uk d a xmuf c H í yH h y k d ; cJ h o nf /
tpfAf&m[DrfectDu ¤if;wkdY\ jyefYESHYaom tusKd;xl;rsm;ukd pkpnf;ay;onf/
td r mrf BuD ;u zd u [f b mom&yf u d k NyD
; jynh p
f o
H k nf t xd yka
Y d qmif NyD ; tcef ; u@rs m ;cGí
J
pDpOfay;onf/
64
vl U b0u@pk H t wG u f yxrqk H ; pk p nf ; Ek d i f c J h a om zd u [f r S m
[ezDzu d [fjzpfouJh ud,mrof aemufq;Hk aeYwidk f wnf&adS ernhf zdu[fonfvnf;
[ezDzdu[fomjzpfonf/
tv’m[ft&Sifjrwfonf 'D;efa&;&m a&SUaqmiftjzpf tdrmrfBuD;tm;
a&G;cs,fawmfrlcJh ojzihf [ezDrsm;om ud,mrofwkdif wkd;yGm;vsuf&Sdaernf/
tqk d w pf & yf w G i f jyef v nf < uvmrnf h [Z&of tD p m( a )onf y if
[ezDtqkH;tjzwftwkdif; usihfokH;aexkdifayrnf/
tmvifrfomoemhynm&Sifukd av;pm;Mu
ygvDrefrSrS twnfjyKxm;aom Oya'usrf;? ¤if;\zGihfqkdcsufukd
w&m;olBuD;rsm;om odaMumif;vufcH&rnf/ A[kdw&m;½Hk;rS w&m;olBuD;\
qk H ; jzwf p D & if c suf o nf Oya'ES i h f v G J r S m ;ae aMumif ; ajymvmvsif v nf ;
½kH;uvufcHrnfr[kwf/ xkdYjyif ¤if;\trdefYukd y,fcsvsif axmifeef; pH&OD;rnf/
ygvDrefonf trIwkdif;ukd rpD&ifEkdif? rloabmukdom csrSwf&\/ xkdYaMumihf
¤if;\ a&G;cs,fxm;rIaMumihf w&m;olBuD;rsm;ukd Oya' oabmaygufoltjzpf
vufcHqkH;jzwf&avonf/
þokdYyif rk*sfo[pf'f? tdrmrfrsm;tm;vnf;
uk&ftmef['D;qfoabmaygufol[k vufcH xm;&rnf/ ¤if;wkdYtm; qefYusifvsif
tv’ m [f & pl v f t m; qef Y u sif & mrnf \ / ol w k d Y ( tmvif r f ) uk d om
'DvkdtqihfxGef;ajymifrIawG csD;jr§ihfNyD; usKyfwkdYukdawmh 'Dvkdtqihfray;xm;ygvm;/
'D a r;cG e f ; uk d a wmh tv’ m [f u k d b J ar;&rnf o m/ Oyrm eAD u k d a wmh
eAl 0 of a y;xm;w,f / usKyf w k d Y u k d bmaMumih f eAD r wif a jr§ m uf o vJ v k d Y
ar;ovkdjzpfaew,f/
bmomjyef a wG & S d a evk d Y v nf ; tmvif r f u k d qef Y u sif í rjzpf o vk d
tmvifrrf mS ;vsifvnf; vlomrefu axmufvrYdk &/ ¤if;wkt Yd mvifrf tcsif;csif;om
jyif q if M u&rnf /
a&m*gonf w pf O D ; ES i h f p yf v sOf ; í q&m0ef E S p f O D ; u a&m*g&S m azG & m
taMumif;cHuGJjym;ae awmh\/ aq;0g;ESpfrsKd;teuf wpfrsKd;u tqdyfjzpfonfukd
ESpfOD;vkH;uajymMu\/ 'Dawmha&m*g onfukd rukbJ pGefYMuovm;/
65
zof 0 guG J j ym;aomf v nf ; trvf u sih f o k H ; rI w pf c k u k d u m; rpG e f Y & ay/
q&m0efESpfOD;teuf tawmfqkH; 0g&ihfqkH;xH ar;jref;NyD; qkH;jzwfMu\/
rZf[Afav;yg;vkH;\ Oya'rsm; pkaqmif;xm;NyD;jzpf&m
tpf * sf o d [ m'f r jyK&awmh a y/ rl O ya'uk d tajccH í qk H ; jzwf o G m ;&rnf /
tdrmrf(4)yg;vkH;\ td*sfod[m'fonf 'D;efjzpfapumrl aemufvkdufwpfOD;onf
tjcm;tdrmrf\ qkH;jzwfcsufukd vufcHusihfokH;í rjzpfay/ okdYr[kwfygu 'D;efukd
&S d & rJ h t pm; 'G E é , mavmuD r uf u k d &S m azG & ma&muf a yrnf / xk d Y a Mumih f
tmvifrfukdav;pm;yg/
(pma&;ol)
tpöopf*fzm&fjzifU tajz&Sm
ryfpftv[fwpf&yf&yfukd xkwfEIwf&mwGif cufcJaevsif wynhfrsm;tm;
rdeo Y f nf r m
S þok j
Y d zpf
& jcif
; rS
m usKyf &U
J *k
e m[fa Mumih y
f g csuf csif
; r*f z &
d of qy
k ef v suf
xkid 0f idk ;f rSxoGm;í 0kZjl yK ermZfzwfavonf/ ,if;\A&uofjzihf tajz&aomtcg?
uREkfyft&SifjrwfxH vSnhfí aomifA[fjyK awmhrS t&SifjrwfrS csD;jr§ihfawmfrlonf/
,cktajzvnf; &&SdayNyD[k rdefYavonf/ uREkfyfwkdYukd *sEéofay;awmfrlyg[k
tvkyo f rm;wpfO;D u ajymvku d &f m tdrmrfBuD; ikcd sonfrmS tusÐpyifp&dk JT oGm;onf/
qkid yf w d v f u dk of nf/ aemufaeYqidk zf iG afh wmhrS ighn*D sEéou f dk awmif;cHEidk of nhf &JprG ;f
owdår&Sdyg/ *s[Eérfü rus&onfyifrsm;jym;vSygonf[k ajymavonf/
]uGzf&f zof0gay;&mwGif tvGefqifjcifjcif;}
vlwpfa,mufonf rdrdukd,fukd rGwfpfvifrf[k a<u;aMumfaomfvnf;
¤if;xHwGif atmufyguGzf&f oufa&mufp&mrsm; &Sdaeonf/
(1) ¤if;onf *sEéofukd rrufarmay/
(2) *s[EérfrD;ukd raMumuf&GHUay/
(3) ZA[frjyKxm;aom tom;ukd pm;ypfonf/
(4) ermZfzwfaomfvnf; ½kul? p*sf'[frjyK/
(5) rsufjrifr[kwfbJ oufaoxGufqkdonf/
(6) zpfofe[fukd ESpfoufNyD; [yfufukd&GHrkef;onf/
66
(7) &[frofrS a0;&mokdY ajy;vTm;onf/
(8) ,[l'f epGm&mwkdYtqkdukd axmufcHonf/
¤if;ESihfpyfvsOf;í tdrmrfBuD;u rnfokdY,lqygoenf;[k ar;jref;&m
tdrmrfBuD;u Mum;& onfESihf rqkdif;rwGbJ ajzMum;onfrSm uREkfyfxHrSmawmh
¤if;yk*d¾Kvfonf rktfrifefjzpfonf/
(1) ¤if;onf t&Sijf rwfuo dk m wrf;woljzpf&m *sEo é uf dk rrufarmjcif;jzpfonf/
(2) *s[EérfrD;ukd raMumuf/ rD;ukdzefqif;aom t&Sifukd aMumuf&GHUonf/
(3) aoaewJhig;ukd pm;okH;onf/
(4) ½kulp*sf'[fr&SdwJh *semZ[fermZfwGif yg0ifonf/
(5) tv’m[f? &plvfukd rjrifbJ oufaoxGufqkdonf/
(6) om;orD ; onf zpf o f e [f j zpf a Mumif ; uk & f t mef w G i f v m&S d o nf /
þzpf o f e [f u k d ES p f o uf onf r S m vl U obm0jzpf o nf / armof o nf
[yfufjzpfaomfvnf; tdAm'ofukd pGJvef;aomaMumifh armofukd rESpfouf/
&GH&SmonfrSm rSefuefaumif;rGefygonf/
(7) rk d; a&onf t&S i hf& [f r of a wmfjzpfaomfvnf ; pGw fpkdc H& jcif;rS a&Sm ifv kdí
ajy;vTm;jcif;jzpfonf/
(8) uk&ftmefwGif azmfjyonhftwkdif; ,[l'fu epGm&monf bmrQr[kwf?
epGm&mu ,[l'f onf bmrQr[kwf[k ajymqkdMuonf/ ¤if;wkdY\ þtqkdukd
axmufcHjcif;rSm tDrmefyifjzpfonf/
t[f a vpG E é o f \ td r mrf B uD ; ajzMum;csuf r sm;tay:tm;vk H ;
ai;armtH h M ooG m ;Muavonf /
BudKwifí rpmtdvfpkpnf;rI
uom'[fAyfpf&D(þ) ulz[fa&mufvmaomtcg ryfpftv[fwpf&yfukd
ar;jref;&m ¤if;u ray:aygufao;aom tcsufukd rar;ygESihf[k rdefYojzihf
tdrmrfBuD;u ynm&Sirf sm;onf vlweYdk pfreG ;f p&m udprö sm;ESifh pyfvsO;f í enf;vrf;ukd
&S
m xm;oih y
f gw,f / ¤if;wkY d epf r e
G ;
f rJ
h tajc taerS vG
w a
f jrmuf p &m enf ;vrf ;rs m;uk d
&SmazGxm;oihfw,f/ epfrGef;NyD;umrS ar;jref;vmwJh tcg
67
uk, d rhf mS tajz&Smp&mr&Sjd zpfaer,f/ rvTo J mvkYd ,if;vky&f yfwiG f epfreG ;f oGm;onht f cg
&S&Dtof t& rnfokdYaqmif&Guftyfoenf;/ epfrGef;NyD;onhfaemuf vGwfajrmuf&m
enf;vrf;ukd &S&t D of u b,fvn dk eT jf yxm;ovJ/ pojzihf &SmBuHem;vnfxm;&ef
vk d t yf y gw,f /
[Z&of ,mpD;efZkdif,mof\ tqkd
ruú [ N
f rdKUawmf
w i
G f vl
t y
k B
f uD
; tm; ,mpD eZ
f i
d k ,
f mof u [pf a <u;aeonf rm
S
tkvd o l m; wkYd tAl[eDz[f\ xkid 0f idk ;f okYd 0ifxu f mG ;vmaeyg/ ¤if;xHcpm;&onfudk
G o
oyfuf'D&faumif;onf [k rSwf,lyg/ ¤if;xH&Sdonhf tdvfrfESihf tusKd;cHpm;yg/
aemifukd þokdYyk*d¾KvfuJhokdY &rnfr[kwf/ [vmvf? [&mrfuRrf;aomol
&SmawGUrnfr[kwf/ þokdYyk*d¾Kvfyif toifwkdYrS vufrJhjzpfoGm;vsif tdrmrfqyf\
BuD;rm;aom tpdwftykdif;rS qkH;½IH;&ayrnf/
pum;wpf c Ge f; \ twG if;oabmuk d azmfx kw fykH
refpl&fbk&if\ wHcg;rSL; &ADtfonf wpfaeY refpl&ftm; wifjyonfrSm
bk & if B uD ; \ bk d ; awmf tAf ' G v ’ m [f td A f E k tAÁ m pf ( t)uk d qef Y u sif N yD ;
tcsKdUzof0gay;aeMuw,f/ refpl&fu b,fryfpftv[f rSm qefYusifaeovJ[k
ar;&m ¤if;u r*sfvdpf xkdif0kdif;rSm uprfusdefNyD; xjyefoGm;NyD;aemuf tu,fí
uprfwGif wpkHw&mukd usKyftvkd&SdrS emcHrnf[k ajymum y,fvkdufygu bk&ihf
bkd;awmf\ tqkdt& cGihfjyKonf rSefuefonf uprfrusKd;yg[k wifjyxm;onf/
okdYaomf tAl[eDz[fu uprfusdefonhftcsdefrSmwif wpkHw&mukd
y,fcGihf&Sdonf/ r*sfvdpf rS xjyefNyD;aemuf y,fcsjcif;onf tcsD;tESD;jzpfonf
þokdYy,fcsjcif;jzihf uprfusKd;onf[k ajymaeygonf[k &Sif;jy\/
refpl&fu tdrmrfBuD;bufvSnhfí taMumif;ukd ar;jref;&m tdrmrfBuD;u
trD&Gvf rktfrdeD;efolYpum;ukd oabmaygufNyDvm; olajymvkdwmu cvDz[f&JU
vufay:wyfom;rsm;u opömcHygrnf[k uprfusdeí f Akid tf ofjyKMuygw,f/ 'gukd
ol u ysuf j y,f a pcsif w ,f / Ak d i f t of j yK NyD ; ol u k d td r f j yef a &muf w J h t cg
rnf o nh f t csuf r sm;uk d a wmh rd r d r S y,f c svk d u f o nf / ta&;rBuD ; yg[k
qkdcGihfjyKxm;ygw,f/ oabmu &S&Dtoft& cvDz[f&JU Akdiftofpum;onfyif
¤if;usdefqkdol tzkdY ta&;rBuD;awmhay/ 'gaMumifholUpum;onf tb,frQ
68
tEÅ&m,fBuD;rm;aeovJ pOf;pm;ap vkyd gw,f[k tus,fw0ihf ajymMum;vku d \
f /
xkdtcg &ADtfonf cvDz[f\ ppfwyfukd awmfvSef cGihfjyKvkdufawmhonhf
oabmrsKd;jzpfae&m? aoG;yifajcmufcef;um xdwfvefYoGm;avonf/
refp&l u f toifwt Ydk Al[eDz[fudk ynmrprf;MueJY okrYd [kwu f toifwyYdk if
touf tEÅ & m,f E S i h f BuH K &rnf [ k ajymum twk d Y t axmif v k y f o l r sm;uk d
qkH;rpum;ajymMum;vkdufonf/
['D;qftwGuf c&D;xGufí qnf;yl;ykH
['D;qfwpfyk'f rnfonhfNrdKU? rnfolYxH &SdaMumif; od&vsif c&D;ESif\/
pe'f(&m0DuGif;puf) rsKd;pkHESihf q&mtoD;oD;rS ['D;qfwpfyk'fwnf;ukdyif
Mum;emMuonf/
['D;qfokawoDrsm;xH pe'ftzkHzkH&Sdaom ['D;qfukd
&d 0 g,of w pf c k [ k r ac:Mu/ pe'f t a& twG u f t & ['D ; qf t rS w f p Of
owf r S w f M uonf / Oyrmtrvf [ l o rQ eD , of t ay:rl w nf a Mumif ;
…aynLaB amI¼AamNA ['D;qfonf pe'faygif; (700)rS uREkyf w f x Ydk H a&mufvmonf/
xkdYaMumifh pe'ft& ['Dqfrsm;ukd a&wGufvsif (15)odef; pmom;wlnDaom
['Dqfukd cGJxkwfa&wGufvsif (3)odef;eD;yg;om&Sdayrnf/
rk['f'dpfrsm; tokH;jyKaoma0g[m&rsm;
]]r&f z l t f } } wrefa wmfjrwf\ Mo0g'ESihf aqmif &Gu fc sufu kdvnf;aumif;?
wrefawmfjrwf txd uGi;f qufaeaom &d0g,of(['D)ukv d nf;aumif;ac:onf/
]]armif0fulzf}} qG[mA[f\ tqkEd iS fh tvkyu dk nf;aumif; pe'fuiG ;f quf
f v
qG[mA[f txda&mufaom &d0g,ofukdvnf;aumif; ac:onf/
]]ryfufoGLtf}} omAdtD\tqkdESihf tvkyfukdvnf;aumif;? omAdtDtxd
pe'fuGif;quf ukdvnf;aumif; ac:onf/
]]rG w f o pd v f } } Mum;&m0DwpfOD;rS jywfawmufjcif;r&Sd/ rxif&Sm;aom
&m0DwpfOD;rSvnf; ryg0if? &m0DtqufjynhfpkHonfukd ac:onf/
]]rG&fpvf}} qG[mA[fukd razmf? omAdtDukdom azmfjyaom &d0g,ofukd
ac:onf/
69
]]tq&f}} qG[mAD okdYr[kwf omAdtD\ tqkdESihftvkyfukd ac:onf/
]]r&Sf[l&f}} acwfwkdif;wGif &m0DokH;OD;xufykdvsif
]]tZD;Zf}} acwfwkdif;wGif &m0DESpfOD;xufykdvsif
]]rGwfovyfuf}} acwfwkdif;wGif &m0DwpfOD;om&SdvQif
]]*&DAf}} &m0DwpfOD;xuf renf;&Sdvsif pe'fwGif wpfOD;\ trnfukdrQ
razmf j yvsif
]]rGpfozDZf}} &m0Dquf pe'f okH;OD;xufenf;vsif
]]rkteftef}} rnfolrnf0g (úI) pmvkH;jzihf azmfjyvsif
]]rk p vf p vf } } pmom;wpf rsKd;wnf ;jzihf ['D;qfu kdv nf ;aumif ;? toG if
wpfrsKd;wnf; jzihf qihfjyefaom ['D;qfukdvnf;aumif; ac:onf/
]]rG[furf}} xyfqihf&Sif;&ef rvkdaom ['Dqfukd ac:onf/
] ] u 0 D ; } } ['D ; qf E S i h f w uG uk & f t mef t m,of u k d azmf j yaom
['Dqfukdac:onf/
]]cg;pGf}} oD;jcm;udpw ö iG f wrefawmfjrwftwGuf uk, d af &;rlyidk f qk;H jzwfcsuu f dk
ac:onf /
]]empd c f } } wrefawmfjrwf\ aemufqkH;oufwrf;wGif rdefYMum;aom
['Dqfukdac:onf/
]]refplcf}} eAl0ofumv\ yxrykid ;f wGif txufyg ['D;qfudk qefu Y siíf
rdeMYf um;awmfrcl v hJ sif
]]rk p G [ f [ zf } } ta&;tom;tm;jzihf wlnDaomfvnf; EGwfufo[f
(tpuftajymuf) tm;jzihf uGJjym;vsif
]]r[&f&zf}} pmom;tm;jzihf wlnND yD; [&uof (Asnf;)tm;jzihf uGjJ ym;vsif
]]rG ' f * s&f } } &m0D\ tqk d
u k
d ['D qf
[ k ,lq&vsif
&m0D\ t&nftcsif;jynhf0jcif;ukd t'vf? ¤if;\csD;rGrf;cef;zGihfjcif;ukd
otf'Dvf? &m0D\ tm;enf;csuf axmufjyjcif;ukd *s&[f[kac:onf/
]]pG [ D [ f } } &m0Dtm;vkH; t'vf&Sdonfhtjyif pe'fvnf; rGofopdvf?
70
tjcm;rnfonfh ['DqfrQ ¤if;ukd rqefYusifaom &d0g,ofukd ac:onf/
]]rk o 0god & f } } &m0Drsm;vGef;í rkom;0ifEkdifp&m taMumif;r&Sdaom
&d0g,ofukd ac:onf/
]][pH } } pG [ D [ f u J h o k d Y &m0D r sm;yg0if a omf v nf ; tcsKd U &m0D r S m
rSwfÓmPftm;enf;rIukd od&vsif
]]ZGtDzf}} pG[D[f? [pHpnf;urf;rSty tjcm;pnf;urf;jzihf qihfjyefvsif
]]rGefuodtf}} &m0Dtqufjywfaeaom pe'fukd ac:onf/
]]rktvfvyfuf}} yxrykdif; &m0D tqufjywfvsif
]]rG & f p vf } } aemuf q kH;ykdi f; &m0Dtquf jywf v sif
]]rGtf'Gvf}} pe'ftv,fykdif; tqufjywfvsif
]]rGZfo&pfAf}} pe'f okdYr[kwf ['Dqfpmom;csif; rwlnDvsif
]]ryfufvlAf}} pe'fajymif;aevsif
]]rGefu&f}} pG[D[f? [pHpmom;ESihf rwlnDvsif wdusckdifvkHaom &m0Dukd
qefYusifvsif
]]armif0fZltf}} &m0Drsm;teuf rkom;xif&Sm;vsif
]]rof½luf}} rkom;pGyfpGJcH&ol\ &d0g,ofukdac:onf/
]]&S m Zf } } &m0D t m;vk H ; w&m;&S d o l r sm;jzpf a omf v nf ; wd u saom
&d0g,ofukdqefYusifaevsif
]]rk t vf v [f } } tjrif t m;jzih f pnf ; urf ; rsm;jynh f p k H a omf v nf ;
tjypftemtqmrsm; &Sif;apumrl rxif&Sm;aom tm;enf;csuf&Sdaeonfukd
['Dqfyg&*lrsm;om odEkdifvsif/
]]tyfpfrmtG&f&d*smvf}} ['D;qf &d0g,ofjyKol wpfO;D csi;f \ uk, d af &;&mZ0if
jyKpkxm; aom usrf;ukd ac:onf/
&mpk t vk du f ['D ;qf u srf;tzk HzkH
yxr&mpkaemufykdif;usrf;rsm;
71
(1) ukolaAtADAu&f(þ)
(2) &dpmv[fpmvifrf
(3) 'zmod&GZfZG[f&D
(4) udomAGpfpGEéofvdvfryfuf[lvf
(5) tAf0gAG&Sf&StfAD (þig;usrf;ukd tkr&fAifeftAf'GvftZD;Zf ruG,fvGefrD
jyKpk N yD ; jzpf o nf / )
'kwd,&mpkwGif usrf;aygif;(20)&Sdonf tcsKdUukd wifjy&aomf
(1) tAl[eDz[f(þ)\ udomAGvftmpm&f
(2) td rmrf rmvpf u f
\ rk
t of
o G
m
(3) pGzf,mefapmif0f&D\ *smrdtf
(4) tdAfEk*sK½kdif*sf\ pkeef
(5) tAf'Gv’m[ftdAfEkrkAm&yfuf\ udomAGZfZG[f'f
wwd,&mpkwiG f ['Dqyf nma&; av;eufus,f0ef;vmojzihf usrf;rsm;pGm
pkaqmif;Mu onf/ ,if;wkdYteuf apG[m[[fpdofo[f (ausmfMum;aom
usrf;ajcmufaqmif)
(1) rtm*sdaroGAf&meD
(2) rGwfpfea'uAD&f(AZfZmZf)
(3) ryfpfea'tAD,tfvm
(4) Akdif[uD
(5) 'ga&uG o f e D
['D;qfusrf;trsKd;tpm;rsm;
]]tvf*smrdtf}} vlUb0u@pkt H wGuf rpmtdvaf zmfjyaomusrf; tuD'[f?
pD&of? tm'gAf? ozfpD&ft&Sf&moGpfpmt[f (ud,mrofvu©Pmrsm;) zdoef
(xdwfvefYp&maumif;aom BudKwifa[mMum;csufrsm;) t[fumrf? remupfAf
(qG [ mA[f wk
dY\ *k P f
x l
; rsm;) taMumif; yg0ifo nf/
yxrOD;qkH; *smrdtfrsm;rSm
72
(1) *smaratrtfr&f (tdrmrfZG[f&D\ wynhfujyKpkonf)
(2) tdrmrf&SmzdtD avhvmaom *smaratpGzf,mefapmif&D
(3) *smarattAf'G&f&ZfZmuf ('kwd,&mpkusrf;)
(4) *smarat'g&drD
(5) *smaratAkcg&D
(6) *smaratod & f r d Z D
(7) *smaratrGwfpfvifrf *smrdtf (12)usrf;xuf renf;&SdcJhonf/
]]pkeef}} zdu[ftcef;tvku d f ['Dqaf &;om;aomusr;f rsm; ueOD;ykid ;f usr;f rSm
td rmrf BuD ;\ q&mawmf tmrd & fA ife f &S & [fADv f\ tAf 0gAG& Sf& StfADjzpfonf/
pkeaeryfuf[lvfusrf;? uAD&f? qG*D&f epmtD? tAl'g0l'f? od&frdZD? tdAfEkrm*s[f?
Akdif[uD? 'g&drD? 'ga&uGofeD? ponfrsm;vnf; yg0ifonf/
]]ukokAGpfpGEé[f}} pGEéofusihfpOfukdom azmfjyaomusrf;(7)apmif&Sdonf/
Oyrm tAl[zfpf b*f'g'D(285)\ udomAGpfpGEé[f
]]rtf * srf } } &m0Dq&mawmfrsm;\ trnfemr&Sd yxrtu©&mpOfvkduf?
OD; pm;ay;azmf jy aom q&mawmf w pfy g;csif; \ &d0g,of u kd oD ;jcm;azmf jyaom?
a&S;OD; omoem0if qG[mA[f tqihftvkduf azmfjyaom usrf;rsm; (7)usrf;
ausmfMum;onf/ oGAf&meD\ uAD&f? atmiff0fpoGf? qG*D&f? rtf*sartpörmtDvD
(tv’ m r[f ' if rf, moG D) (705)
]]rGpfe'f}} qG[mADwpfyg;\ ['D;qftm;vkH;ukd
wpfqufwnf;azmfjyaomusrf; (74)usrf; &So d nf/ Ektidk rf t
f Ad Ef [ k r®m'f? tAl'g0l'f
oG,m,dpD? [krkdif'D? tdrmrft[fr'fwkdY\ rGpfe'f usrf;rsm;jzpfonf/
]]rG&fpvf}} omAdt&D m0Drq S ihjf yefaomusr;f ? Oyrm [mzdZu f idk u f vf'D (76)\
*smrdtGof o[fpGDvfzDt[fumrdvfr&mpDvf
]]rG p f o 'f & yf u f } } usrf;BuD;wpfaqmif\ pnf;rsOf;twkdif; jyKpk&mwGif
,if;usrf;BuD;wGif rygaom tjcm;['Dqfrsm;ukd pkaqmif;aomusrf; Oyrm
[muifrfusrf;/
]]rG p f o cf & *sf } } usrf ; BuD ; wpf a qmif \ ['D ; qf r sm;uk d rd r d E S i h f
73
qufE, G qf ihjf yefaomusr;f ? Oyrm rGpv f ifru
f sr;f pe'ftwkid ;f jyKpo k u l m; tAlt0k ge[f
(316)uG,fvGef? tAlEltkdifrf(430)uG,fvGef?
]]tvf * RZf } } q&mwpf y g; acgif ; pOf w pf c k j zih f azmf j yaomusrf ;
(6)usrf;&Sdonf/ tdAfEk ukpkdifrf'rd&SfuD (328)uG,fvGef
]]tvf r &S D c [f } } q&mtcsKdU\ (['D;qfukdom azmfjyonf Oyrm
r&SDcaotdAfeum&D)
]]tvftzf&m'kd0vf*&mtpfAf}} &m0DwpfO;D ? wpfNrdKUrS od&aom ['D;qfusr;f
Oyrm 'ga&uGofeD/
]] o*sf&D'f? ovfcD;qGf}} p[mAD&m0Djzihf pe'ftrsKd;rsKd;rS azmfjyaom
usrf;rS twkcd sKH; um xkwEf w I jf cif; Oyrm ZkAidk 'f u D Akcg&DrS u&foAG u D rGpv f ifrrf S
]]ocf&D*sf}} zdu[f? ozfpD&fusrf;&Sd ['D;qfrsm;onf pe'ftudk;tum;
ryg&Sd? ,if; ['D;qfrsm;ukd pe'fjzihf jyefvnfwifjyaom (19)usrf;&Sdonf/
tdrmrfZkdifvtDu ocf&Da*sa['g,[f
]]tvf*srtf}} usrf;pkHrS rxyfaom ['D;qfrsm;ukd
pkaqmif;aomusr;f (13)apmif&o dS nf/ pk,ol uDG *srt f v
G *f s0grdt?f tvf*smartGppf *G &D ?f
tvDrGwfouDu? uefZGvftGr®mvfa&;onf/
]]toGf&mzf}} ['D;qf\ tpESihftqkH;ukd azmfjyum usrf;tukd;tum;ukd
&nfnTef;aom usrf;? tdAfEktpmud&fu pwifjyKpkonf/
]]tvf t [m'D p G v f r G & S f o [d & [f } } ['D ; qf a usmf M um;aomf v nf ;
,if;\pe'fukd trsm; tm;jzihf rodaom&d0g,ofukd pkaqmif;onf/ tv’mr[f
Z&yfu&f ?DS tdAEf [ k *s&fu tvfvtm vdvrf yfpEfG t l [f? rk[r®'cf vDv&D mS zdt(D 1057)
ZG&fumeDrmvduD (1122)wkdYu jyKpkMuonf/
]]rG&SfudvGvf['D;qf}} t"dyÜm,foabmayguf&ef cufaom? uGJjym;aom
['D;qfcsi;f ñSEd idI ;f ay;aom &Si;f vif;csuEf iS w fh uG wifjyjcif;? Oyrm tdrmrf&mS zdt\ D
udoGmAGvftGrf? tdrmrf o[m0D\ rG&SfudvGvftmpm&f/
]]t[m'Dap*&DA[f}} ['D;qf\ cufqpfpmvk;H uk½idk &f o fS m ok;H aompmvk;H ?
þok Y d ['D ;qf rs m;uk
d &S
i ;
f vif;wif jyaomus r ;
f ? (18)apmif & o
d S nf / Oyrm e'G
& r
f mZde ?
D
tdrmrftAltkAJ'f umpifrf? Zrcf&S&D? tdAfEktpD&f*sZf&D/
74
]]tZfZ0gtpf'f}} Akcg&D rGpfvifrfwGifr&Sdaom ['Dqfrsm;jyKpkaomusrf;?
Oyrm Z0gtpf'f tdAfEk[AfAmef/
]]tvftrmvD}} a&S;ynm&Sirf sm;onf oD;jcm;tcsed x f w k íf usurf w S x f m;aom
['Dqf rsm;ukd a&;om;aponf/ tdAfEk[*s&f? tdAfEk&Sm[Def? uyfZf0DeD(623)
]]tofo&foDAf}} tpDtpOfrusaom usr;f rS ['Dqu f dk owfrw S t f pDtpOft&
jyefvnf pdppfxm;aomusrf;? ryfpfea't[fr'fukd tv’mr[ftdAfEGpfpmtmoDu
tvfzof[G&f&AÁmeD[lí jyKpkonf/
]]tvf t d v vf } } ['DqfESihf pe'ftm;enf;csufukd azmfxkwfaomusrf;?
tvGefcufcJaom bmom&yfjzpfonf/
]]otmvD u f } } [mAD&m0D&Sdonfjzpfap r&Sdonfjzpfap pe'fygaom
['Dqfukdom pkaqmif;onf/
]]ap,&f } } wref a wmf j rwf \ uk d , f u sih f w &m;ES i h f *sd [ m'f u k d o m
azmfjyaomusrf; tv’m[fr[f0gud'D(206) tdAfEGvfa*smifZD (597)
]]ukokaArGzf&'[f}} &[frof? at,m'of acgif;pOf wpfckwnf;ESihf
oufqkdifaom ['D;qfukdom wifjyjcif; rko0god&f['Dqfom wifjyjcif;?
rko0god&[f ['Dqf(17)apmif&Sdonf/ tqihfjrihf &m0Du oufi,f&m0DrS
qihfjyefonhf &d0g,ofom pkaqmif;aomusrf; (5)apmif&Sd onf/ Oyrm
&d0g,ofoGpfqG[mA[f tedofomAdtD;ef coGDAfb*f'g'D(463)
]]t[m'Dapemapc[f}} ,cifynwfcsufukd &yfqkdif;apaom ['D;qfrsm;
(10)apmif &Sdonf/ ½IdifAmeD(301)uG,fvGef tblbu&f[rf'geD(584)uG,fvGef
]]tofo&m*sifrf}} ['D;qftoD;oD;\ wpfcw k nf;aom pe'fudk wpfcef;wGif
pkaygif; xm;jcif;? Oyrm tdrmrfrmvpfufu emzdtfrS ¤if;u tdAfEktkr&frS[laom
['Dqfukd wpfae&mwGif pkaqmif;NyD; tjcm;pe'f ['D;qfukd oD;jcm;azmfjyjcif;/
]]tvf0[f'gef}} ['D;qfwpfy'k o f m qihjf yefaom &m0Drsm;ukd pkaqmif;jcif;/
]]tvft&fAtDemof}} ['D;qfaygif;(40)aom wifjyaomusrf;? Oyrm
td A f E k r k A m&yf u f ? tvf t &f A tD ; ef a ygif ; (172)ud k u&S f z G Z f Z k E l e f w G i f
[m*sD c vD z [f(1004)uG ,f
v Gef wif jyonf /
]]tvftZfum&f}} 'kdtmZduf&fukd wifjyaomusrf; Oyrm [dpGfae[pGD;ef
75
tdrmrf*sZf&D? tdrmrfe00D/
]]udomAGvfrpGm[pfzf}} uk&t f mefuwifjyaom taMumif;uko d m azmfjyjcif;?
tdrmrf tAl'g0l'f\ udomAGvfrpGm[dzf/
]]tvfrkpvfpvmof}} wrefawmfjrwfu ['D;qftpü pmvkH;wpfvkH;ukd
wifjyjcif;? Oyrm e&Sf['kd? ['D;qf>rufMum;csdef NyHK;aejcif;? rkwfqdwfawmfukd
zD;oyfaejcif; ponhf oD;jcm; vky&f yf? oD;jcm;pum;uko d m pkaqmif;aom ['Dqu f dk
rkpvfpvf[kac:onf/
Oyrm tajctae[loa&GU t&Sihfvufawmf0,f&SdaMumif; ['D;qfukd
>rufMum;csdef yokdif; arT;ukd yGwfoyfaeonf/ þokdYusrf;rsm; (400)&Sdonf/
Oyrm tAltAf'v G ’m[f&rS pf 'G 'f ;D ef rk[r®'f tdAEf o G o f idk ,
f pfAf rmvdu(D 117)uG,v f eG f
pe'f&Snf^wkdjcif;usrf;(10)rsKd;
]]0[f ' geD , mof } } wref awmf jrwf E Si hf usrf ;&S if &m0D t Mum; qih fjyefo l
wpf O D ; om&S d j cif ; ? Oyrm tAl [ eD z [f td r mrf B uD ; \ 0[f ' geD , mof u k d
tv’m[fr[foGAf&D&SmzdtDu pkaqmif;onf/
]]pkemtD,mof}} &m0DESpfOD;omjcm;aom ['D;qfrsm; Oyrm rktofoGm
]]pk v mpD , mof } } &m0D o k H ; OD ; omjcm;aom ['D ; qf r sm; Oyrm
ryfpfe'ft[fr'fwGif (337)? ryfpfe'ftAf'fwGif (52)? Akcg&DwGif (22)? 'g&drDwGif
(15)? td A fEkrm*s[f w Gif (5)? od & fr dZ Dw Gif(1)?
]]½k A mtD , mof } } &m0D(4)yg;jcm;onhf ['D;qfrsm; Oyrm epmtDwGif
(303) od & f r d Z D w G i f (17) þok d Y y if &m0D q ,f q uf t xd j cm;aom
usrf;aygif;(30)&SdaMumif; od&onf/
rS w f c suf / / usrf;tzkHzkHazmfjy&mwGif
wcgw&Husrf;trnfukdaomfvnf;aumif;? wcgw&H
usrf;&S i t
f rnf u o
d k maomf v nf ;aumif ;? wcgw&H uG , v
f e
G E
f p
S u
f y
d k g wGí
J aomf v nf ;
aumif;? a&;xm;onf/
&m0Dig;rsKd;
(1) rSwfÓmPfxufonf/ &m0Dq&mawmftyg;wGif tcsdefrsm;pGm cpm;onf/
76
(2) rSwfÓmPfxufonf/ q&mawmfteD; umvMum&SnfpGm cpm;cGihfr&cJhay/
(3) rSwfÓmPftm;enf;onf/ okdYaomf q&mawmfteD;MumjrihfpGmaecJhonf/
(4) rSwfÓmPfenf;onf/ rsm;pGmcpm;cGihfvnf;r&cJhay/
(5) ZtDzf &m0D
pG[D[fESifU ZtDzf&d0g,ofukd tokH;jyKykH
wcgw&H &d 0 g,of w pf y k ' f o nf td r mrf B uD ; xH pG [ D [ f p e'f j zih f
a&mufvmonf/ aemuf ykdif; &m0Drsm;teuf wpfOD;OD;xH ZtDzfjzpfoGm;vsif
aemufykdif; rk['f'dpfrsm;u ,if;&d0g,ofukd ZtDzf[kazmfjyonf/ xkdYaMumihf
aemuf yi
d k ;
f rk
[ 'f
' p
d t
f qku
d d k td
r mrfBuD ; tay:rok ;
H Ek
i
d y
f g/ aemuf yk
i
d ;
f ZtDz j
f zpf onf u d k
,cifuvnf; ZtDzfyifjzpfaMumif; rqkdEkdifyg/
þpG [ D [ f x uf c k d i f v k H a om tjcm;pG [ D [ f a Mumih f a omf v nf ; aumif ; ?
¤if;pG[D[fonf tm,ofukd qefYusifaeíaomfvnf;aumif;? tqkdyg pG[D[fukd
vTw&f onfvnf;&So d nf/
ZtDz&f m0Donf tpOftNrJ ZtDzu f odk m rqihjf yefyg/ wdusaom &d0g,ofEiS fh
ukdufnD aom tjcm;ckdifvkHonf taxmuftxm;&vsif ZtDzf&m0D\tqkdukd
OD;pm;ay;í pG[D[fukd vTwf &onfvnf; &Sdonf/
['D ; qf Z tD z f j zpf a pumrl zuD [ f t qih f & S d pG [ mAD omAd t D w k d Y u
,if;ZtDzftwkdif; trvf vkyfMuvsif ZtDzfonfvnf; om"uckdifvkHonf/
om"uckid v f aHk om &d0g,ofEpS cf t k Mum; qefu Y siaf evsif zuD[rf [ k 'f'pd o f nf
pe'f ck d i f v k H a om ['D q f u k d a &G ; cs,f o nf / ok d Y a omf td r mrf B uD ; onf
tm,ofuadk omfvnf;aumif;? &S&t f D tqih j
f rih
f pnf ; rs O;
f ESi f h uk
u
d n
f a
D om &d 0g,of u d k
ZtDzfjzpfapumrl vufcHayonf/
tdAfEkrkAm&yfufu oifMum;onfrSm tdrmrfBuD;onf rdrdtBuHjzihf
rqk ;
H jzwf yg/ ['D ; qf \ tus,f u o
d k m wif jyaMumif ; ajymqk M
d u[k rd e a
Y f vonf /
tdrfa&SYrif;om;\ wefjyefajzMum;csuf
tAÁ m pD r if ; om;rsm;onf tjcm;bmom&yf u k d oif M um;MuouJ h o k d Y
zdu[f[ezDuv dk nf; *½kwpku d qf nf;yl;Mu\/ rmrleo f nf rdrzd cifcvDz[fjzpfpOfu
77
ckd&mpmef\ bk&ifcHjzpfcJhonf/
e'G&fOD;aqmifaom tkyfpkwpfpkonf [ezDzdu[fukd vufrcHMuay/
rmrlex f w H iG f [ezD ynm&Sirf sm;\ tqihu f dk avQmch svadk omtm;jzihf bk&ifcrH mrlex f H
,if;tkyfpkrSm a&muf&SdvmMu\/
rmrlefu ¤if;wkdYbufvSnhfí [ezDrsm;ukd rsufrkef;usKd;&aomtaMumif;ukd
ar;jref;&m t[fr'ftdAfEkZk[kdif&fu ¤if;wkdY\ rpmtdvfwGif udomAGv’m[fESihf
pGEéao&plvv’m[fudk qefu Y sif aeygonf/ [ezDtmvifrw f pfO;D u tdrmrfBuD;\
ryfpftv[fwpf&yfukd wifjy&m tdAfEkZk[kdif&fu Munhfyg/ 'Dryfpftv[f&JU
qefYusifbuf uk&ftmef tm,of? ['Dqf&Sdaeygvsuf tdrmrfBuD;u olUoabmeJY
zof 0 gxk w f
x m;ygw,f [ k wif jy\/
xkdtcg bk&ifcHrmrlefuyif tdrmrfBuD;\ rpmtdvfukd axmufcHaom
uk&ftmef ['Dqf \ om"ursm;pGmukd &Sif;jyvkduf&m tm;vkH;wtHhwMojzpfum
EIwfydwfoGm;Muonf/
rS w f x m;Muyg [ezD o nf uk & f t mef [ 'D ; qf E S i h f ruk d u f n D c J h a omf
Oya'tajccH t aejzih f [ezD u k d vk H ; 0vuf c H r nf r [k w f a y/ aemif u k d
'Du dp öESi hfy wf o uf NyD; twih fr&JMuES ihf/ e'G & fo m 'D ae&mrSmr&S d&if toif w kdYu kd
rSwfom;avmufatmif 'Pfcwfygw,f[k ajymMum;avonf/
tdrmrfBuD; jzwfoef;cJU&aom EkdifiHa&;acwf
tkrd 0D rif;qufrS (129 rS 132) ,ZD;'ftAd Ef [ k Ak idk &f [f tAÁmpDrif;rsm;acwfrS
(131 rS 136) tAlrGpfvifrf ckd&mpmeDESihf cvDz[f tAl*stfz&frefpl&fwkdYu
tdrmrfBuD;tm; Budrf'Pfrsm;pGm ½kdufcJhonf/
tdrmrfBuD;onf ESpfaygif;(30)wkdif [ezDzdu[f txufpnf;okdY &&SdrI
t&nf t csif ; &S d wynh f r sm; aemif wpf c sd e f w G i f xif & S m ;atmif j rif v mrI
[ezDryfZ[ f Afonfom vufawGUusiho f ;Hk &ef vrf;pyGiv fh mrI rsm;twGuf tcsde, f l
BudK;pm;tm;xkwfcJhonf/ xkdYaemufwGifrS bk&ifha&SU trSefw&m;xkwfazmfum
&S[D'ftqihfukd qGwfcl;vkdufonf/ tdrmrfBuD;onf rGpfvifrfrsm; tusKd;twGuf
tcGit fh a&;ukd tepfemcHco hJ nf/ aemufq;Hk vltrsm;yifru bk&ifEiS t fh EG,rf sm;yif
78
tdrmrfBuD;tm; *kPaf y;vmMuonf/ tcuftcJtMuyftwnf;rsm;wGif tdrmrfBuD;ukd
a&SUwef; wifcJhonf/ tdrmrfBuD;\ wpfukd,f&nfpGrf;aqmifrIukd tjcm;olrsm;
erlemr,lEkdif/ rvkyfaqmifEkdif cJhay/ wpfzufwGif t[favAkdifofwkdYu refpl&fukd
qef u
Y sifu m awmf v e
S a
f &;vk y c
f o
h J nf td r mrf
B uD; onf trS
e w
f &m;twGu f EI w t
f m;?
aiGtm;ukd ok;H cJah omfvnf; cE¨muk, fh uG yg0ifcjhJ cif;r&Sad y/ þonfaMumihyf if
d Ef iS w
tqdyfauR;onhf 'Pfcwfjcif; cHcJh&onf/
qG[mA[frsm;\ &d0g,of qifUjyefrIenf;&jcif;taMumif;
[Z&of tvDonf eAl0of\ yxrESpfwGif tpövmrfvufcHonf/
(24)ESpw f idk f wrefawmf jrwfEiS fh twlaecJah omfvnf; &d0g,ofaygif; (586)ckom
qihfjyefonf/
tAf'v G ’m[fAiferf yfpt f ;l 'fonf (22)ESpw f idk f wrefawmfjrwf\ twGi;f a&;
yk*d¾Kvftjzpf ESihf aexkdifcJhonf/ ¤if;\ &d0g,ofrsm;um; (848)ckom &Sdonf/
[Z&of tkr&fonf (6)ckESpfrS tpövmrfvufcHonf/
aoqkH;uG,fvGefcsdeftxd twl vufwGJcJhonf/ &d0g,ofaygif; (545)ckom
qihfjyefonf/
qG[mA[frsm;\ tavhtxrSm ['Dqfynmukd tajccHNyD; rpmtdvf
zof 0 gyk H p H E S i h f vl t rsm; uk d tod a y;avh & S d o nf / td r mrf B uD ; onf v nf ;
xkdenf;vrf;ukdyif usihfokH;onf/
qG[mA[f odef;ausmfwkdY\ ynmonf [Z&of tkr&f? [Z&oftvD?
[Z&of tdAEf k ryfpt f 'l ?f Zkid 'f Af ifepf mApfo?f tAl'&f'gESifh [Z&of tkAidk , f w Ydk ay:
f t
rlwnfonf/
q&mhq&m tpfAf&m[DrfectDonf rdrdzdu[ftwGuf [Z&oftvDESihf
tdAfEkryfpftl'f wkdY\ ynmukd tajccHonf tdrmrfBuD;onf tdrmrfectDESihf
ulz[f&Sdynm&Sifrsm;\ ynmukd tajccHonf/
rSwfcsuf qG[mA[frsm;onf ['Dqq f ihjf yef&mwGif tvGeq f ifjcifMuojzihf
['Dqf\ tvkdoabmukd ryfpftv[ftoGifjzihf wifjyavh&Sdonf/
tdrmrfrk[r®'f i,f&G,fpOfu
79
tdrmrfBuD;onf vlrr,frk[r®'ftm; rdrdaemufausmbufwGifxm;í
ynmoifay;cJh onf/ yokid ;f arT;raygufao;aom oli,fEiS fh pyfvsO;f í oyfu0f gt&
tdrmrfBuD; usihfokH;aom rlwpf&yfjzpfonf/ wpfaeY ¤if;vlysKdjzpfaMumif;ukd
ryf pft v[f w pf& yfar;í þok dYazmfjyonf /
touf(14)ESpf jynhfvmaomtcg tdrmrfBuD;xHcpm;í ar;jref;onfrSm
vlwpfa,muf td&SmermZfzwfNyD; tdyf,m0ifygonf/ tdyf,mrSEkd;vmawmh
tJ[fodvmrfjzpfaMumif; od&ygonf/ ¤if;rSm nuzwfcJhaom td&SmermZfukd
wzef jyefzwf&rnfvm;/
tdrmrfBuD;u ¤if;rSm td&Smjyefzwf&rnf[k ajzMum;onfESihf tjyifxGufí
0kZl
j yKum AvD \ axmihf
w pf
a e&mwG if ermZf
j yefzwf a vonf /
td r mrf B uD ; onf ¤if ; \tajrmf t jrif ar;jref ; rI p epf u syk H E S i h f
ermZfaqmufwnfykHwkdYukd Munhfí þvli,fonf wpfaeYtifef&Smtv’m[f
atmifjrifwkd;wufayrnf[k rdefYavonf/ td&Smtcsdef rukefrD Amvpf*fjzpfoGm;í
txufygtwkdif; ajzMum;ojzihf ermZfukd jyefzwfavonf/
a&mif;0,fpepfukd ajz&Sif;ay;ykH
a&mif;olu ]]toif0,f,laeaom ypönf;onf
tjypftemqmtay:vmygu uRefawmf ESihfroufqkdifyg 'gawmif0,fvkdu
0,fEkdifygw,f}}[k ajym\/ xkdYaemuf ,if;0,fjcrf;ypönf;wGif tjypftemtqm
xif&Sm;ygu 0,folrSm ypönf;ukd a&mif;oltm; jyefvnfay;cGihf&Sdygovm;[k
ar;jref;&m tdrmrfBuD;u a&mif;olu aMujimNyD; a&mif;cscJhojzihf 0,fNyD;ypönf;ukd
jyefvufc, H l &ef a&mif;olrmS wm0efr&Syd g[k ajz\/ xkt d cg umZDtAd Ef t f mu
k ADvidk v
a&mif ; uk e f y pö n f ; ay: wG i f vuf w if í þonf t jypf t emtqm&S d y gonf [ k
owfrw f rajymorQ ¤if;\EIwrf S rouf qkid af Mumif; aMujimonfrmS rvkaH vmuf
S í
rjynhfpkHyg/
cvDz[f refp&l u f ¤if;wkEYd pS Of ;D \ qk;H jzwfcsufudk em;axmifae\/ xkt d cg
tdrmrfBuD;u *kPt f oa&&Sd trsKd;orD;onf rdru d Refudk a&mif;csvko
d nf/ okaYd omf
¤if;\ twGif;t*FgZwfwGif c½koif;a&m*g&Sdaeonf/ okdYqkdvsif xkdtrsKd;orD;u
,if;ypön;f tay: vufwifí 0,fot l m; axmufjyNyD; today;&rSmvm;[k ar;&m
80
umZDu rSefygw,f/ 'Dtwkdif;ygbJ[kqkdojzihf umZD tay: cvDz[frSm
tvGefa'goxGufonhftjyif y&dowfonfyif ¤if;ESihfpyfvsOf;í txiftjrif
ao;oGm;avonf/
tdrmrftAl,lpGzf aemufqkH;ynmykdYcsykH
tpfAf&m[DrftdAfEGvf*s&f&m[f wifjyonf
td r mrf t Al, p
l z
G a
f exd i
k r
f aumif ;ojzih f td , m'of owif ; ar;oG m ;cJ
&
h m tdrmrfq yf
r m
S
owdvpfae\/ owd0ifvmaomtcg tkt d pfA&f m[Drf &rDaygufwehJ nf; tjrwfq;Hk ukd
odygovm;/ ajcvsifvm; tpD;teif;eJYvm;/
¤if;uajcvsifyg[k ajz&m tdrmrfu rSm;onf/ wzef tpD;teif;eJ[ Y ak jz&m
tdrmrfu rSm;onf[ak jzonf/ tMuifol 'kt d mtwGuf qkid ;f iHv h v dk sif taumif;qk;H u
ajcvsi?f rqkid ;f iHh vkyd gu tpD;teif;ay:xkid v f suf &rDaygufí a&SUqufomG ;&rnf[k
ajzonf/
wH c g;0rS jyef x G u f v monf E S i h f w Nyd K if e uf ik d o H r sm;xG u f v monf /
tdrmrftAl,lpGzf uG,fvGefoGm;aMumif; od&onf/
td r mrf r k[ r® ' f\ ajzMum;csuf
cvDz[f [m½lef&&SD'f<uvmonfESihf y&dowftm;vkH;
rwfwwf&yfMuaomfvnf; tdrmrf rk[r®'fu rwfwwfr&yfcJh cvDz[fxH
q i h f a c : j c i f ; c H & o j z i h f t m ; v k H ; x d w f v e f Y o G m ; M u \ / t b , f
aMumihfrwfwwfr&yfovJ[k ar;&m tdrmrfrk[r®'fu cvDz[fBuD; uRefawmfhtm;
owfrSwfxm; onhftkyfpkrS tjcm;tkyfpkokdY ul;ajymif;oGm;&rSmukd aumif;onf[k
rxifrSwfyg/ cvDz[fBuD; onf uRefawmfhukd ynm&Sifrsm; tkyfpkwGif
xnhfoGif;xm;&mrS cvDz[f&JU trIxrf; tusKd;aqmif tkyfpkwGif ryg0ifvkdyg/
xkjYd yif wrefawmfjrwfu rdrt d wGuf *kPaf y;aomtm;jzihf rwfrwf&yfap vko d o l nf
rdr\ d Xmeukd *s[Eérw f iG f owfrw S af vmh[k rdeaYf wmfro l nf/ cvDz[fu ¤if;\wifjy
&Sif;jyykHukd auseyfoabmwlvkdufonf/
vlowfvkdol uRefcHvkdufjcif;
cg&d * sD t k y f p k ta,muf ( 70)wk d Y o nf td r mrf B uD ; xH a&muf v mí
81
"g;rsm;qGJxkwfvkdufMuNyD; toifonf uAD&[f*kdem[fusL;vGefolukd umzd&f[k
vuf r cH o jzih f toih f u k d owf y pf & rnf [ k ajymMuonf / td r mrf B uD ; u
acgif;at;at;xm;NyD; pum;ajymMuyg/ tu,fí usKyfom rSm;aer Sawmh
owf Muaygh / ,ck " g;uk d "g;td rfx J oG i f;xm;ygtk H;/
cg&d*sDrsm;u toifhukd usKyfwkdY"g;jzihf aoG;acsmif;pD;atmif owf&r,f/
usKyfwkdYtuD'[f t& þokdY pD&ifjcif;jzihf *sd[m'faygif; (70)xGufonfxuf
ykdjrwfygw,f[k ajymaeMuonf/
tdrmrfBuD;u ar;csifwmar;yg cg&d*sDu tjyifrmS *semZ[fEpS cf ck sxm;w,f/
wpfOD;u trsKd;om; t&ufaomufaevsuf aoqkH;oGm;w,f/ aemufwpfOD;u
trsKd ; orD ; uk d
, f0 efa qmif jzpf y gvsuf aoaMumif ;BuH pnf í aoqk H;oG m ;w,f /
olwkdYESpfOD;ESihf ywfoufNyD; b,fvkdoabm xm;ovJ? tdrmrfBuD;onf
wkefvIyfacsmufjcm;rIr&Sd? todonfvnf; vGihfysHjcif;r&SdbJ at;aq; pGm
ar;jref ;onf rm
S ol w E
Y d k p
S O
f ;
D onf ,[l ' ?
D eyf p&
f G meD ok r
Y d [kw f r*sLpD v m; ¤if ;wku Y d
,[l'D vnf; r[kwf? eyfpGf&meDvnf; r[kwf? r*sLpDvnf;r[kwfyg/
tdrmrfBuD;u 'gjzihf ¤if;wkdYu b,f'D;efeJY ywfoufovJ ¤if;wkdYu
uvdr[f&S[m'of zwfí 0efcHxm;Muojzihf ,if;eJYom ywfoufygw,f/
tdrmrfBuD;u olwzYdk wfxm;wJh uvdr[fu tDrmef&UJ b,ftpdwt f ykid ;f vJ
wpf0uf vm;? (4)csKd; (1)csKd;vm;? (3)ykH (1)ykHvm;? cg&d*sDu 'guawmh
tD r mef & JU tpd w ft yk di f;tm;vk H; ygbJ tDr mef u kd pdw fj zmvk dYr&ygbl ; /
td r mrf B uD ; u tD r mef u k d pd w f j zmvk d Y r & ol w k d Y u xk d u vd r [f u k d
&Gwfzwf0efcHolrsm;qkd awmh rGwfpfvifrfrsm;&JU *semZ[fjzpfrvm;? umzd&frsm;&JU
*semZ[fjzpfrvm;/
cg&d*srD sm;u acgif;½Iwv f mawmh 'gukx d m;vku d yf g/ aemufwpfceG ;f ar;vkw d mu
olwYdk ESpOf ;D onf *sEéov D m; *s[Eérv D m;/ tdrmrfBuD;u 'Dtajzukad wmh eADrsm;&JU
erl e m uk & ft mef r Sm &S dw muk db J azmf j ycsif w ,f / Oyrm wref awmf tpf Af& m[D rfu
uRefawmfhaemufvkdufcHolrSm uRefawmfhbufom;jzpfygonf/ uRefawmfhtrdefYukd
zDqefou l awmh t&Sijf rwfom cGiv fh w T íf Muifemawmfral om t&Sijf zpfawmfro l nf/
wref awmf t q
D mu tu,f í t&S i j
f rwf ¤if
; wk u
Y d d k tZmAf a y;vk v
d sif t&S i j
f rwf \
AE´[frsm;omjzpfayonf/
82
tdrmrfBuD;xHrS þokdYckdifrmaom taxmuftxm;rsm;ukd Mum;&aomtcg
,lBuHK;r&jzpf um "g;rsm;ukd "g;tdrfxJxnhfí t[favpGEéof0vf*srmtof\
tuD'[fukd cH,lvsuf tdrmrf BuD;\ uReftjzpfukd cH,lvkdufonf/
wynfUESpfOD;twGuf epGD[of rSmwrf;pum;
tkyfcsKyfolrsm;ESihf ywfoufí vuf&SdtkyfcsKyfolukd av;pm;yg/ ¤if;wkdY\
tqih ftwef ; uk d *½k jyKyg/ ¤if ;wk dYa&SU0,f txl ; ojzih f rko m;pum; ajymqk dr Iu kd
a&Smifyg/ tcsdef&Sdoa&GU ¤if;wkdY teD; rxkdifESihf/ tdvfrfaMumihf rvTJomonhftcg
taMumif;r[kwyf g/ ¤if;wkEYd iS fh xyfzefwvJvJ awGUqkrH rI sm;vm&if odum© edru fh sonhf
tjrifjzihf toifhtm;jrifawGUMunhf½Irnf/ toifh&JU odu©musqif;oGm;rnf/
rD;ESiq fh ufqo H nhyf rm qufqyH g/ rD;rStusK;d vnf;&,lonf/ a0;a0; vnf;aeonf/
teD;okdY rcsOf;uyfay/ ¤if;wkdYonf rdrdtwGuf axmufxm;ouJhokdY tjcm;olrsm;
eJY þokdYraxmufxm;yg/
¤if;\teD;tyg;wGif pum;pjrnfrrsm;ESihf
¤if;wko Yd nfrrd v d ufatmufom;a&SUrSm toihx f ufynm&Sad Mumif;jyo&ef toihu f dk
ta&;,lvdrhfrnf/ eef;wGif;om;a&SUrSm toifhukd ao;odrfESdrfhcs&eftvkdYiSm
ppf a q;vd r h f r nf /
toifESihftjcm;olrsm;\ tqihftwef;rsm; odomap&ef ¤if;\xHwGif
owdBuD;pGm aqmif&u G yf g/ oabmu ¤if;wkt Yd qiht f wef;tvku d f qufqw H wf&r,f/
bk&ifrif;teD;wGif tjcm;ynm&Sirf sm; &Sad ecsdew f iG f bk&ihx f H rcpm;avESi/fh
tu,fí toih&f UJ ynma&;edru hf sygvsuf ¤if;wkt Yd ay: jrihpf iG v fh ydk gu toiht f zkYd
tEÅ&m,fusa&mufp&m taMumif;&Sdrnf/ tu,fí toihf&JUtdvfrfu ¤if;wkdY&JU
td v r
f xf ufy í
d k rs m ;aeaomf ud
p w
ö pk
w
H &m ES
i f h pyf
v sO;
f í toif u Bud r;
f armif ;rd
v sif
toifonf bk&ihftjrifwGif usqif;oGm;ayrnf/
toifESihf toihfvrf;pOftm;jzihf ¤if;updwfcsonf/ qkH;jzwf&mwGif
tjcm;vrf;pOftay: trvfrvkyfaMumif; odrSomvsif ¤if;vTJtyfonhf wm0efukd
xrf;aqmifEkdifonf/
bk&ihfteD;&Sdolrsm;ESihf w&if;wESD; tquftoG,frxm;ESihf/ bk&ifESihfom
qufoG,fyg/ 'grS toihf*kPfodu©mwnfwefYaernf/
83
tdrfaxmifa&;
obm0tavsmuf vk d t yf c sd e f u svmaomtcg tenf ; i,f
pum;ajymjcif;rSwpfyg; rdrd tdro f El iS t
fh wl tdy, f mcif;ay:wGirf sm;pGm pum;rajymESi/fh
rdrZd eD;ESitfh wl tvGet f uRHy;l wGí J raeESi/fh olrxHcsOf;uyf ES;D aESm&ef&v dS sif
Zduf&fESihf wuG oGm;yg/
ZeD ; tm; tjcm; uRef , rES i h f trsKd ; orD ; rsm; taMumif ; rajymES i h f /
þok d Y a jymvsif toif ES i h f ol r pum;ajymwJ h t cg twih f & J v mrnf /
t&Sufuif;rJhvmr,f/ rsm;rMumrD olrvnf; tjcm; trsKd;om;rsm;taMumif;
ajymvmvdrhfr,f/
oGvmufay;jcif;cH&wJh trsK;d orD;? yxr vifa,musmf ;ESi&fh cJw h hJ trsK;d orD;ESifh
edum[f rjyKESihf/ okdYaomf ¤if;&JUrdbaqGrsKd;rsm; rdrdxHrvm&ef pnf;urf;csuf
owfrSwf&rnf/
trsKd;orD;onf <u,f0oljzpfvsif ¤if;zcifu olrxH&SdorQonf
usKyfzcifykdifjzpfw,f/ olrxH ,m,Dtm;jzihf tyfESHxm;ygaMumif; ajymvdrhfr,f/
'kw, d pnf;urf;u twwfEidk q f ;Hk toifr zcifxrH oGm;&yg/ tu,fí
edum[fjzpf vsif ¤if;\ rdbtdrrf mS tcef;rtyf&yg/ okq Yd v dk sif toihyf pön;f rsm;ukd
,lxm;Mur,f/ orD;ESihf ywfoufvmvsif avmbpdwfjzpfvmrnf/
uav;&S d rd cif
u v
d k nf ; edu m[fr jyKES i/
f h ol r onf rd ro
d m;orD ;rsm;twG u f
pkaqmif; í ¤if;wkt Yd ay: ok;H pGvJ mrnf/ olronf rdro d m;orD;ukd toihx f ufyí dk
jrwfEkd;ayonf/
ZeD;ESpfa,mufukd wpfae&mwnf;pkaygif;rxm;ESihf/ tdrfaxmifa&;
vkdtyfcsufrsm;ukd rjznhfpnf;Ekdifao;oa&GU edum[frjyKESihf/
vlrIa&; xlaxmifrI
vlxkrS ar;jref;rIr&Sdvsif taMumif;rJh vlwkdYESihf pum;rajymESihf/
vl x k E S i h f uk e f o nf r sm;ES i h f t wl td v f r f y nma&; u@rS t y
tjcm;pum;rajymESi/fh okrYd S toifu ¤if;wku Y d d k cspf
c if p v
J G ef
; wm Opöm ypö n ;
f tay:
rlwnfxm;jcif;r&Sad Mumif; odomapr,f/ þokYd omoemhynma&;pum;rajymygu
84
¤if;wkdYtoihftay: oHo,jzpfvmr,f/ ¤if;wkdYxHrS wHqkd;vufaqmif&vkdaMumif;
awG;awmvmr,f/
vl t rsm;a&S U rS m NyH K ;&T i f & ,f a rmjcif ; rS a &S m if y g/ aps;ok d Y v nf ;
toGm;tvmrrsm;apESihf/
yokdif;arT;raygufao;wJh vli,feJYpum;pjrnfrajymeJY/ zpfofe[f&Sdonf/
ok&Yd mwGif uav;i,feYJ pum;ajymwm ¤if;wkaYd cgif;ay: w,kw,eJY vufoyfay;wm
taMumif;r[kwfyg/
ouf&, G Bf uD;wJh vltrsm;eJY vrf;us,rf mS ravQmufe/YJ ¤if;ukd uk, d af &SUxm;&if
td v f r f &J U od u © m us&vd r h f r ,f / uk d , h f a emuf x m;avQmuf j yef a wmh v nf ;
ouf&G,fBuD;olrkdY tjypfqkdzG,f jzpfw,f/
vrf;ay: xkid w f hJ tavhtxrjyKeYJ ,ckvadk e&mrsK;d xkid rf thJ pm; AvDrmS xkid yf g/
aps;rSm rpm;aomufeJY/
vltrsm;aomufwJh a&rS ,lraomufeJY/
ykd;xnfESihf vSy0wfpkHrqifeJY/ b0ifjrihfp&m taMumif;jzpfEkdifw,f/
b0ouf w rf ;&JY zG Y H NzdK;rI tpDt pOf
OD;pGm ynm&Sm wzef [vmvfpD;yGm;&Sm? aemufrS tdrfaxmifjyKyg/
ynm&Smaeonhftcg pD;yGm;&Sm&if ynma&; ,kwfavsmhoGm;r,f/ aiGaMu;jzihf
uRef? uRefrukd 0,fcsifr,f/ ynmrjynhf rD pnf;pdrf&pfzkdY trsKd;orD;eJY aysmfyg;zkdY
okH;pGJvmr,f/ tcsdefNzHK;wD;&ma&mufr,f/ om;orD;ayg rsm;vmr,f/ ¤if;wkdY&JU
vkdtyfcsufrsm; jznhfpnf;vsuf qif;&Jvmr,f/ 'geJY ynmqnf;yl;zkdY t[efY
twm;jzpfvmr,f/
EkysKcd sed rf mS avmuDa&; ½Iwaf xG;rIrsm;r&Srd D ynm&Smyg/ xkaYd emuf pD;yGm;&Smyg/
'grS vuf0,fykdifqkdifcGihf&Sdr,f/ ypönf;ykdifqkdifNyD;umrS tdrfaxmifa&;xlaxmifyg/
t&S i f j rwf u k d aMumuf & G H U jcif ; ? trmeof a y;qyf j cif ; tm;vk H ; uk d
rjcm;rem;aumif;usKd; jyKjcif;ukd owdxm;yg/ rnfolYukdrQ wefaMu;usatmif
rjyKESihf/ rdrdukd wefzkd;xm;yg/ ¤if;wkdYukd vnf; *kPfjyKyg/ &if;ESD;rIr&rD
tquftoG,frrsm;ESihf/ rpmtdvf taMumif;jzihf ¤if;ukd tquf rxm;eJY/
85
a&SUa&mufvmvkdY tajzay;Ekdif&if tajzay;vdrhfr,f/
'D ; ef E S i h f y wf o uf N yD ; jiif ; ck H z G , f & mrS a&S m if & S m ;yg/ 'grS
¤if ; wk d Y t oih f a emuf v k d u f j yKMur,f / toif u tuD ' [f e J Y ywf o uf N yD ;
om"ujyonfrsm;ukd ¤if;wkdYESvkH;oGif;Mur,f/
wpkw H &mar;jref;vmvsif ar;cGe;f &JU tajzomajymyg/ rdrb d ufrS rwk;d csUJ ESi/fh
&Snfvsm; aom tajzonf ¤if;tzkdY ½IwfaxG;p&m taMumif;&SdEkdifw,f/
ynma&;ykdYcsjzefYcsda&;ukd b,faomtcgrS vufrvTwfESihf/ (10)ESpfwkdif
0rf;pma&;r&Sd/ pD;yGm;vnf; r&SmEkdifonfjzpfap? ¤if;rS rsufESmrvTJESihf/ þokdY
rsufESmvTJvkduf&if toifhoufwrf; onf ykdí usyfwnf;oGm;ayrnf/
rdrxd H zdu[fqnf;yl;olrsm;tay: om;tzcsif;qufqo H nhyf rm *½kpu dk yf g/
okdYrS ¤if;rSm tdvfrf&JU pGJvef;rIrsm; wkd;yGm;aernf/
aps;onf vlomrefwkdYESihf &efrvkyfESihf/ toifodu©musqif;p&m
taMumif;&Sdr,f/
bk&ifyifjzpfvihfupm; trSefw&m;xkwfazmf&mrSm ¤if;wkdY&JU tqihfjrihf
&mxl;? *kPfxl; rsm;ukd axmufxm;p&mrvkdyg/
trsm;xufykdí tdAm'ofvkyfyg/ ¤if;wkdYxuf enf;yg;aom tdAm'ofjzihf
rwif;wdrEf iS /fh tdAm'ofwiG f OD;OD;zsm;zsm;&Syd gap/ vltrsm;u tdAm'ofudk rsm;jym;pGm
usihfaqmifaeMuaomf vnf; toihfrSm tdAm'ofbuf tm½kHenf;yg;aevQif
toihfbufpGJvef;rIvnf; ¤if;wkdYxH enf;yg; oGm;ayrnf/ toihf&JU tdvfrfyif
toihftwGuf tusKd;rjzpfxGef;[k cH,lvmrnf/
okdYaomf ¤if;wkdY&JU ynmrJhrIaMumihf tusKd;&SdorQom toifvnf;xkdrQyif
&Sdonf[k cH,lMurnf/
½kdaorIpnf;urf;
tmvif rfr sm; aexk difMuaomNrd KUwGif toifo nf rd rdt zkdY oD ;jcm;yk HpHu kd
ra&G;cs,fESihf toifvnf; xkdNrdKUae? vlwef;pm; wpfOD;yrmaexkdifyg/ oabmu
¤if;wk&Yd UJ *kPx f ;l eJY uk, d rhf mS bmrSrywf oufaMumif; ,kMH unfvufco H mG ;ap&r,f/
tu,fí ¤if;wk&Yd UJ *kPx d nf[k odomG ;vsif
f ;l ukd xdyg;p&m taMumif;&So
86
toif&h UJ qefu Y sifbuf wku d cf u
dk rf rI sm;vmp&m taMumif;&Sw d ,f/ toihv f rf;pOfudk
½Iwfcsvmr,f/ ¤if;wkdY&JU vIHYaqmfrIaMumihf vltrsm;yif ppfcif;vmMur,f/
tenf;qk;H awmh toihu f dk rsufv;Hk jyL; rsufqH jyL;eJY MunhMf uvdrrfh ,f/ jypfwifp&m
tjrif eJY
M unh f
v mMur,f / 'Da wmh bmtusKd ; &Sdr vJ /
okdYaomf ¤if;ynm&Sifrsm;u rpmtdvfar;jref;vmaomf pum;ppfxkd;&rJh
tajctaersKd;rS a&Smif&ygr,f/
¤if;wkeYd UJ pum;ajym&vsif om"uESiw fh uG wifjyyg/ ¤if;wk&Yd UJ q&mrsm;ESifh
ywfoufNyD; tjypf trSm;raxmufjyeJY/ okdYqkdvsif ¤if;wkdYuvnf; toihftjypf
trSm;ukd &Smxkwfvmr,f/
vlwkdYeJY ywfoufwJh u@ukd qifjcifyg/ toihftjyifbef;uJhokdY
twGif;ukdvnf; tv’m[hf twGuf oefYpifatmifjyKxm;yg/ twGif;tjyif
wpm;wnf;rjzpfygu tdvfrfjzihf jyKjyifrIr&yg/
awG;ac: ajrmfjrif&rnhf xkid 0f idk ;f wGif pum;ajym&mwGif aMumuf&UHG rIr&Sad p&/
þok d Y a Mumuf aevsif EI w f v Qmonf y if xpf a igh a eNyD ; pum;vnf ;
tjypfqkdzG,fjzpfoGm;Ekdifw,f/
rsm;pG m &,f a rmjcif ; uk d a&S m if y g/ ok d Y & ,f a eygu pd w f a ooG m ;rnf /
vrf;avQmuf&mwGif wnfNidrfrI &Sd&r,f/
rnfonfhudpörqkd taqmwvsif jrefjrefqefqef rjyKESihf/
aemufrS toHjyKvmvsif tajzray;ESihf/ aemufrStoHjyKonfrSm
wd & pä m ef t wG u f j zpf onf / pum;uk d us,f a vmif p G m rajymES i h f /
vIyf&Sm;rIenf;yg;jcif;ESihf wnfNidrfjcif;ukd tusihfvkyf yg/ okdYrS toihfBuHhckdifrIukd
,k H M unf v mMur,f /
vlwkdYa&SUü Zduf&frsm;pGmjyKygav/ vlwkdYvnf; þp½kdufukd ul;,lMur,f/
ermZftNyD; 0ZDz[fwpfck Zduf&fwpf&yf odvm0oftcsKdU rdrdtwGuf
owfrSwfyg/
toihftm; BuHhckdifrI? &Sdjcif;ESihf tjcm;edtfrofrsm; csD;jr§ihfawmfrlojzihf
t&S ifjrwf t m; ½Iu f&fjyKyg/
vpOf&uftenf;i,f ½kZd [fxm;yg/ okrYd S vlwv Ydk nf; toihef rlem,lMur,f/
87
rdrdpdwf½kdif;ukd owdxm;? tjcm;ol&JU aqmif&Gufcsufukd *½kjyKyg/ 'grS
tdvfrfaMumihf ESpfXmerSm tusKd;xl;r,f/
rd r d u k d , f w k d i f 0 ,f a &mif ; wmrsKd ; rvk y f e J Y / ,if ; twG u f pd w f c s&ol
tusK;d aqmifwpfO;D ukd owfrw f m;yg/ avmuDa&; udp&ö yfrmS ¤if;ukd ,kMH unf&r,f/
S x
avmuDa&; udpöyifjzpfap rnfonfhu@rQ aomu tyltyifruif;rJhESihf/
¤if;avmuDa&;onfvnf; t&SifjrwfxH ar;jref;cH&rnf/
vuf&dS tkycf sKyo f El iS fh toifo;D jcm;qufqrH &I v f m;yg/
dS sif vltrsm;rS vQKUd 0Sux
vlwkdY odoGm;Muvsif toifrSwqihf rdrdwkdYvkdtyfcsufrsm;ukd awmif;cHvdrhfrnf/
¤if ; wk d Y \ vk d t yf c suf r sm; uk d þok d Y rjznf h q D ; jzpf v sif toih f t m;
tjypf q k d v mMuvd r h f r nf /
rSefuefaom udpöwGif aemufvkdufjyKyg/ rSm;,Gif;aom vkyf&yfwGif
tEGt H wmrcHEiS /fh vlwpfa,muf&UJ raumif;wmukd jrif&if olUtaMumif; ajymwJt h cg
raumif;wmukd rajymESihf/ ¤if;xHrS aumif;wmukd arQmfvihfxm;yg/ ¤if;rS
aumif;wmvkyfaMumif; od&vsif aumif;wJh taMumif;ukd ajymyg/ okdYaomf
'D;efa&;&mrSm ¤if;&JU raumif;wm&Sd&if vlwkdYukd today;xm;yg/ okdYrS ¤if;rS
uif;&Sif;pGmaeMurnf/
raumif ; wJ h tcsuf u k d axmuf j y&if ¤if ; onf v nf ; toih f u k d
aMumuf&GHUvmrnf/
vwf w avmtk y f c sKyf o l & J U qef Y u sif b uf 'D ; ef u d p ö wpk H w &muk d
axmufjy&ef&v dS sif rdrd rSm ¤if;&JU opömcHjzpfaMumif; ,kMH unfvufcv H monftxd
OD;pGm wifjyyg/ ¤if;\ vufonf toihfvufxuf ykdí tm;tifjynhf0onf/
tmPm&Sif\ tmPm&SdaeorQ opömcH&rnfjzpfaMumif; odomatmif wifjyNyD;rS
bk&ifrif;\ rnfonhfvkyf&yfonf 'D;ef\ tqkH;trESihf rukdufnDaMumif; ukd
&Si;f jy&rnf/ þokYd wpfBudrrf Q ajymNyD;vsif toiht f zkYd zlvo HI mG ;ayNyD/ tBudrBf udrf
axmufjy aeygu toihftay: jyif;xefvmrnf/ 'D;efvnf; edrhfus&rnf/
wpfBudrfrS ESpfBudrf jyif;xefpGm qufqHvmaomf? aumif;&mnTef&mrSm
toihf&JU tepf emcHwJh pGrf;&nfukd toifodomvmrnf/ 'kwd, wzefvnf;
rSm;aeaomf ¤if ;&JU td r fo kdY wpfOD; wnf; oG m;a&muf u m em;cs&rJ h wm0ef u kd
xrf;aqmifyg/
88
bk&ifonf w&m;opfxiG o f q l ydk gu uk&t f mef['D;qf taxmuftxm;ESifh
&Sif;jyyg/ vufcHvmaomf aumif;avpG/ okdYr[kwfygu ¤if;\tEå&m,f jyKjcif;rS
tumtuG,f&&Sd&ef 'ktm jyKaeyg armofukd apmihfarQmfyg/
td v f r f q nf ; yl ; cJ h o nh f q &morm;rsm;twG u f tpö o pf * f z m&f v k y f y g/
uk & f t mef o d v m0of NrJ p G m zwf y g/ ol a wmf p if w k d Y & S d & m uAf & yf p f o mef o k d Y
aZ,m&ofjyK&efoGm;yg/
'GE, é mvku d pf m;olrsm;xH rxkid Ef iS /fh okaYd omf 'tf0ofzw d af c:&ef oGm;&aomf
taMumif; r[kwf/ upm;ckefpm;jcif; qJqkdjcif;ukd txl;a&SmifMuOfyg/
vlrsm;xuftvsif AvDokYda&mufESihf&ef pDpOfyg/ tdrfeD;csif;wkdY&JU
raumif;rItaMumif; bk&ifh em;raygufMum;ap&yg/ þonftrmeofjzpfonf/
vlwkdY&JU vQKdU0Sufcsufukd razmfxkwfeJY/ wpkHw&m taMumif;ay:vmaomf
td v f r f t wk d i f ; rS e f u ef a om tBuH u k d w if j yyg/ þonf t&S i f j rwf E S i h f
eD;uyfapygw,f/
rkom;ukda&Smifyg/ rkom;pum;ajym&if vlwkdYtjrifrSm &GH&Smoljzpf&r,f/
avmbvnf; rBuD;eJY/ trSm;trSefukd a&m>yefzefwD;olrjzpfeJY/ udpöwkdif;rSm
rdr dZ GJowd åu kdx de f; od r f;yg/
tjzLa&mif0wfpu Hk q
dk ifyg/ rdru d dk <u,f0ol[k azmfxw k yf g/ Muyfwnf;rIudk
vlwYdk rodapESi/fh avmb&rufudk vk;H 0 razmfxw k b f J pdwo f abmxm;&JU <u,f0rIudk
azmfxkwfyg/
ZG J o ef w J h pd w f " mwf e nf ; &if vl U tqih f v nf ; usqif ; wwf w ,f /
vrf;avQmufwJhtcg 0J,mrMunhfESihf/ ajrjyifbufom tm½kHxm;yg/
a&csKd;cef;rSm a&csKd;&if olrsm;xufykdí tcaMu;ay;yg/ okdYrS toihftm;
vlBuD;vlaumif; [k rSwf,lrnf/
tv’m[fx h &H adS om edtrf ofwidk ;f onf avmuDa&;xufomjrwfonf/ rdr&d UJ
ay;,lu@ wkid ;f ukd ,kMH unfpw d cf s&oltm; vTx J m;rS tdvrf af &;wGif tm½kEH iS w fh uG
vkH;yrf;Ekdifrnf/
½l ; oG y f o l E S i h f ynmNyd K if o nf h enf ; vrf ; uk d ruRrf ; ol r sm;tm;
pum;yifrajymESihf/
89
tcsKdU*kPrf uforl sm;onf vlwt Ydk Mum;ay;,lrEI iS fh pyfvsOf;í rpmtdvrf sm;
xl;qef;zG,f enf;vrf;jzihf ar;jref;Murnf/ wpfenf;enf;jzihf toihu f dk odum© csrnf/
toifrSefaomfjim;vnf; toihfodu©mukd vkH;0*½kjyKrnfr[kwf/
vl*P k wf efrsm;xHa&mufvsif ¤if;wku Yd tqihjf rifah e&mjzihf *kPrf ay;oa&GU?
toifvnf; tqihfjrihfukd &,l&efrBudK;pm;ESihf/ þokdYBudK;pm;ygu ¤if;wkdYbufrS
tEÅ&m,fjyKvmEkdifonf/
tkyfpkwpfpkxHa&mufaomtcg ukd,fhoabmeJY tdrmrfa&SUaqmif&ef
rpkdif;jyif;ESihf/ ¤if;wkdYu*kPfay;vsif taMumif;r[kwfay/
tmPm&Siw f Ydk ñSi;f yef;ESyd pf ufcsdef ¤if;wkx Yd H roGm;ESi/fh tu,fí toif\
axmufjy[efY wm;rIukd vufcHrnf[k ,kHMunf&ygu taMumif;r[kwfyg/
¤if;wkdYxH&Sdaecsdef rw&m;rI usL;vGefaeonf/ wcgw&H ukd,hfrSm
wm;qD;Ekid o f nhf owåd r&Sv d sif toifwYdk wdwq f w d af erIaMumihf vlwu Ydk bk&if\
aqmif&Gufcsuf rSefuefaMumif; vufcH vdrhfrnf/
xkdif0kdif;pnf;urf;
tdvfrfxkdif0kdif;wGif a'gotrsufxGufjcif;ukda&Smifyg/ vltrsm;ESihf
ykjH yifajymvsuf tcsed f ukrd NzK;H &/ pDumywfv;Hk ykjH yifajymolonf rkom;ajymwwfonf/
ynm&Sifrsm;ESihfxkdif&aomtcg tdvfrfa&;&m tBuH,l&efom &nf&G,fyg/
r*sf v d p f w G i f trsm;twG u f oif c ef ; pmjzpf r nh f pum;omajymyg ok d Y r [k w f u
toifhteD;wGif &Sdolonf ynm tajccHr&SdbJonfh ynm&Sifrsm;jzpfonf[k
wvJGoabmaygufMurnf/
¤if;wkdYüzdu[ftajccH&Sdygu ¤if;wkdYukd zof0gjyEkdifonf/ okdYr[kwfygu
jy&efrvkdyg/
toihfa&SUwGif wpfOD;OD;ynmykdYcsapvkdaeaomf ¤if;teD; oGm;rxkdifESihf/
¤if ;\ ynm&nf twd rft euf u kdo dv kdv sif rdr dt azmf rsm;rS wpfO D;wpf a ,muf u kd
¤if;ynmykdYcs&mokdY apvTwfyg/
toiht f m;jzihf wpfO;D wpfa,mufu 'D;eftusK;d jyK vkyif ef;aqmif&u G af eygu
rdrdwynhf wpfOD;ESihftwl ukd,fh&yfuGufrS pdwfcs&olrsm;ukd ¤if;xHoyfZfuD ,at
ezfpftwGuf apvTwfEkdifygonf/
90
edum[fzwfay;jcif;? *semZ[fermZfa&SUaqmifjcif;?
tD'fermZfa&SUaqmifjcif;rsm;twGuf tjcm;olukd wm0efvTJyg/
ed*kH;csKyfrSmwrf;vkdwmu toihf'kdtmwGif uREkfyfudkvnf; rarh&ef?
txufygqkH;rpum; ukd vufcH&ef ajymvkdygw,f/
þqkH;rpum;rsm;onf toifESihf rGwfpfvifrfnDaemif taygif;twGuf
jzpfygonf/
rS w f c suf ? wif j ycJ h o rQ qk H ; rpum;rsm;onf wynh f & if ;
tdrmrftAl,lpGzftwGuf jzpfygonf/
,ckwynhaf usmf ,lpzG Af ifef cgvpf'pf rfot D m; ajymMum;aom rSmwrf;rsm;rS
tcsKdUukd a&;om;ygrnf/
toifa&muf&Sdaeaom vlrIywf0ef;usifukd rdbyifjzpfap tqkd;[k
xifrSwfvsif tm;vkH; toihf&efolom jzpfoGm;rnf/ tm;vkH;ESihf ajyvnfpGm
qufqHygu toihf&JU tcspfawmfrsm;jzpfvm Murnf/ yk*d¾Kvfwkdif;onf rdbyrm
,k,vmMurnf/
toifEiS t fh wl usKyfvnf;&So d nf/ toifAyfp&f [f a&mufomG ;vkYd toihu f dk
qefYusifol rsm;tay: toifu tdvfrfjzihf wufvSrf;NyDqkd&if ¤if;wkdYESihf
qefuY si&f mukb d J toifjrifaer,f qk&d if ¤if;wku Yd vnf; toihu f dk qefuY siv
f Mdk ur,f/
¤if;wkuYd dk pGecYf mG &if ¤if;wku Yd vnf; vSnMfh unhf Murnfr[kw/f toifu qJq&dk if
¤if;wkdYuvnf; rsufESmay: qJqkdvmMur,f/ toifwkdYuawmh vrf;vGJolbJvkdY
ajym&if ¤if;wkdYu toihfukd Apf'ftoDvkdY ajymMur,f/
,ckvkd vlwkdif;&JU qufqHa&; qkd;&Gm;vmNyDqkdygu toifvnf; ¤if;wdkYrS
a 0 ; & m u k d a & S m i f a j y ; & a w m h r , f / ' g a w G a M u m i h f t o i f o n f
tajr§mt f jrif&o dS wl pfO;D rjzpfEidk af wmhyg/ ynmrJh vlru dk f wpfO;D omjzpf&awmhrnf/
þonf ywf o uf q uf o G , f c G i h f & cJ h a omf v nf ; ajyvnf E k d i f r J h vrf ; puk d
r&SmEkdifcJhaomaMumihfjzpfonf/
toifNrdKUokdYa&mufaomtcg c&D;OD;BudKMurnf/ vufqGJEIwfqufMurnf/
vlwkdif;tm; oufqkdifaom tqihfukday;yg/ BuD;olukd ½kdao? ynm&Sifukdav;pm;
vli,frsm;ukd ,k,yg/ vltrsm;ESifh aexkid yf g/ taumif;tqk;d rcGjJ cm;bJ qufqyH g/
91
rnfoUl ukrd Q edru hf so[ l k r,lqESi/fh uk, d ofh u d m© ukd apmihpf nf;yg/ uk, d v fh QKUd 0Sucf suu f dk
razmfESihf/ pl;prf;í tawGUtBuHKr&rD rnfolU ukdrQ pdwfrcsESihf/ tnMw
tajcrJ h o l r sm;ES i h f tquf t qH r xm;ES i h f / toih f u k d rES p f o uf o l t m;
tcspf t cifr xm;ES i hf/ ynmrJ hu kdawG U vQif &T ifj yrI u kd razmf x kw fESi hf/ ¤if ; wk dY\
zdwfac:&mukd vufrcHESihf/ vufaqmifvnf; r,lESihf/
EIwfcsKdjcif; rsKdodyfjcif; pdwfESvkH;om; us,fjyefYjcif; pm&dwåvSyjcif;ESihf
0wfjzLqif tarT; tBudKifo;Hk jcif;ukd vufuidk jf yKyg/ taumif;pm; ,mOftpD;teif;ukd
ok;H yg/ uk, d af &;uk, d w f m Am[D, twGuf tcsed o f wfrw S yf g/ okrYd S tqifajyaernf/
ukd,fhtazmfrsm; aumif;rGefae&ef OD;pGmaomuxm; aqmif&Gufyg/ okdYaomf
odraf rGUEl;nHph mG qufqyH g/ csKo d mwJ h pum;ajym&ef avh u siy
f h g/ ql y B
l ud r ;
f armif
; ae&if
ukd,fomodu©muswwfw,f/ olu toihfukd ynmay;onhf ykHpHrsKd; rjzpfapESihf/
ermZfudk av;pm;yg/ &ufa&myg/ ap;eJoo l nf acgif;aqmifrjzpfxu dk yf g/
vl w k d Y t ajctae od o m&ef twk d i f y if c H w pf O D ; &S d & r,f / tqk d ; wpk H w &mawG U &if
jyKjyifa&;ukd tvsifpvkdrjyKESihf/ jyKjyif &efvrf;pawGU NyDqkd&ifvnf; u½kPmESihf
jrwfEkd;rIukd ykdíjr§ihfwifvkdufyg/
toiftm;vmawGUol rawGUolwkdYukd toifu awGUqkHyg/ aumif;pGm
qufqH&if ukd,fvnf; aumif;pGm qufqHyg/ tqkd;eJY qufqH&ifvnf; ukd,fu
rqkd;vkdufESihf/ cGihfvGwfjcif; ,k,jcif;ukd tckdiftrmukdifxm;yg/ aumif;&mukd
nTefMum;yg/
toihftm; 'ku©ay;vkdolESihf uif;&Sif;pGm aexkdifyg/ ay;qyfp&m
0wå & m;rsm;ES i h f ywf o uf N yD ; Bud K ;pm;yg/ aeraumif ; ol u k d oG m ;ar;yg/
toGm;tvmrxm;olxHvnf; oGm;vmyg/ rw&m; qufqH&ifvnf; oifu
tqufxm;yg/ toihx f v H moltm; *kPaf y;yg/ raumif;jcif;jzihf qufq&H ifvnf;
cGihfvGwfyg/ toifESihfpyfvsOf;í rSm;,Gif;pGm jzefYcsdolukdvnf; aumif;rGefpGm
pum;ajymyg/ aoqkH;vsif ¤if;&JU [yfufukd ay;qyfyg/ &TifjrL;p&mESihf BuHK&vQif
¤if;ukd r*Fvm&Sd aMumif;ajymyg/ 0rf;enf;p&mESihf BuHK&vsif oifvnf;
0rf;enf;aMumif;jyyg/ ab;'ku©BuHKvsif toifvnf; ¤if;ESihftwl xyfwlxyfrQ
cHpm;yg/ toihx f rH S tvky, f cl si&f if vkyaf y;vku d yf g/ wkid w f ef;vm&if ¤if;\pum;ukd
em;qifyg/ tultnDvt dk yf&if ulnyD g/ twwfEidk q f ;Hk tm;vk;H eJY &if;ES;D cspfcifpmG
92
qufqHyg/ edrhfusolrsm;yifjzpfap pvmrfay;yg/ tcsKdUrpmtdvfpum;ajymae
Muvsif toifu qefYusifbuftBuHray;ESihf/
wpkw H &mar;jref;vm&if xkad 'owGif a&yef;pm;aeaom tajzuko d mjyyg/
wzef tqkd aemufwpf&yfvnf;&SdaMumif;? taxmuftxm;u þokdY&SdaMumif;
wifjyyg/ ¤if;wkdYu twnfjyK vsif toihfukdav;pm;vmrnf/ toihfukd
qefYusifvmygu ¤if;ukd jyefvnfpOf;pm;zG,fvrf;ukd ajymvkdufyg/
vlwkdYtm; vG,ful&mukd ajymyg/ av;eufaom rpmtdvfukdrajymESihf/
wvGJoabm aygufoGm;Ekdifonf/ vlwkdYESihf MuifempGm qufqHyg/ wpfcgw&H
&,f&iT zf , G pf um;vnf; ajymyg/ þokjYd zihf vlw\ Ydk cspfcifru I dk &&Srd nf/ tpOftNrJ
td v f
r f
a &; pum;omajymyg/
wpfcgwpf&H 'tf0ofauR;yg/ &ufa&myg/ omreftrSm;t,Gif;rsm;ukd
vpfvsL½Iyg/ ¤if; wkdY&JU vkdtyfcsufrsm;ukd jznfhpnf;yg/ u½kPmoufouJhokdY
rodusKd;uRHvnf;jyKyg/ oabmxm; usOf;ajrmif;jcif; qlylBudrf;armif;jcif;rsm;
rjyKESihf/
wpfukd,fwnf;yrm tm;vkH;ESihf wajy;nDajyvnfatmif qufqHyg/
rd
r d
t wG u f ES
p f
o uf
o vkd tjcm;ol t wG u f
v nf ; ES
p f
o uf y g/
rd r d u k d , f u k d owd c syf y g/ tajctaet&yf & yf u k d Munh f ½ I y g/
zpfofe[fay:aygufzG,frS a0;a0;a&Smifyg/ wpfOD;u Budrf;armif;vsif toifu
¤if;ukd r½IwfcsESihf/ toifhpum;ukd tm½kHjyK aevsif toifvnf; ¤if;buf
*½kpkdufem;qifyg/
¤if;wku Yd 'kur© ay;vsif toifvnf; 'kuE© iS fh rwkjHY yefEiS /fh eD,ofaumif;jzihf
vl w u
Y d k d k Bud Kqk y
d g/ trSew
f &m;uk d qky u
f id k y
f g/ rmef r meuk d xk
w yf pf
y g/ vS n p
f h m;jcif ;rS
a&Smifyg/ vlwkdY toihfukd vSnhfjzm;onfjzpfap? vlwkdYc,meofjyKaomfvnf;
toifu ¤if;wkdYukd c,meofrvkyfESihf/opömorm"dESihf oyfuf0gukd ukdifxm;yg/
,ckcpH m;csuf ESprf sK;d jzpfaew,f/ wpfrsK;d u toihf rsuu f ,G o f Ydk oGm;awmhrhJ
0rf;enf; jcif;uwpfrsK;d ? ,ckvx dk uG cf mG wJt h ay: taumif;tqk;d ukd cGjJ cm;Ekid rf ,fqw dk hJ
0rf;omjcif;u wpfrsKd; pmjzihf tquftoG,fxm;yg/ ukd,fhvkdtyfcsuf&Sd&ifvnf;
taMumif;Mum;yg/
93