Τόμος 3, τεύχος 3,

Αύγουστος 2006
Σταματίνα Παπαναστασάτου
Διδάσκοντας Γλώσσα και Ιστορία στο Δημοτικό σχολείο
με το Διαδίκτυο και εκπαιδευτικό λογισμικό γενικής χρήσης
Virtual School, The sciences of Education Online, τόμος 3, τεύχος 3
http://www.auth.gr/virtualschool/3.3/Praxis/PapanastassatouDiadiktyakiDidaskalia.html
Οι παραπομπές στα άρθρα που δημοσιεύει το Virtual School, The Sciences of Education Online,
πρέπει να συμπεριλαμβάνουν τις παραπάνω πληροφορίες.

Έχει παρατηρηθεί ότι η χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού γενικής χρήσης

(επεξεργαστές κειμένου, λογιστικά φύλλα, λογισμικό παρουσιάσεων κτλ) κινητοποιεί
τους μαθητές, αυξάνει το ενδιαφέρον τους για μια δραστηριότητα και γενικότερα
υποστηρίζει τη συνεργασία των μαθητών, την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους που
αφορούν στην οργάνωση και την παρουσίαση της εργασίας τους και τη διερευνητική
προσέγγιση καταστάσεων και προβλημάτων (Παπανικολάου, 2002). Με την πρόθεση
να συμβάλλουμε στην αξιοποίηση της δικτυακής και υπολογιστικής τεχνολογίας στο
χώρο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, προτείνουμε ένα φύλλο δραστηριότητας που
αποτελεί μια πρόταση διδακτικής αξιοποίησης του Διαδικτύου και του λογισμικού
γενικής χρήσης (επεξεργαστή κειμένου) για το μάθημα της Γλώσσας σε διαθεματική
προσέγγιση με το μάθημα της Ιστορίας.

Εισαγωγικά / Περίληψη

Με το φύλλο δραστηριότητας «Η Ζωφόρος του Παρθενώνα» επιδιώκεται η

καλλιέργεια δεξιοτήτων και στάσεων, η ευαισθητοποίηση και ο προβληματισμός
πάνω σε σύγχρονα θέματα, όπως η επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα.
Παιδευτικός στόχος της εργασίας είναι η διερεύνηση και ανακάλυψη της γνώσης με
την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Είναι σημαντικό τα παιδιά να ταξιδέψουν
μέσα στο θέμα τους, να χαρούν την αναζήτηση της γνώσης, να εκφράσουν τις
απόψεις τους, να δημιουργήσουν, να συνεργαστούν, να κινητοποιήσουν και να
κινητοποιηθούν σε δράσεις παρουσιάζοντας τις ανακαλύψεις τους.

Γενικός σκοπός

Γενικός σκοπός του φύλλου δραστηριότητας «Η Ζωφόρος του Παρθενώνα» είναι να

εκτιμήσουν οι μαθητές σημαντικά στοιχεία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, ώστε
να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στην προαγωγή και διαφύλαξη της εθνικής
μας κληρονομιάς.

Επιμέρους στόχοι

Γνωστικοί

Επιδιώκεται οι μαθητές:
 • να γνωρίσουν στοιχεία της αρχαίας ελληνικής ιστορίας και της εθνικής
κληρονομιάς
• να εκτιμήσουν την αξία των αρχαίων μνημείων και τη συνεισφορά του αρχαίου
πολιτισμού στο σημερινό παγκόσμιο πολιτισμό
• να αντιληφθούν ότι η αρχαία ελληνική μυθολογία αποτελεί μέρος της
ιστορικής και πολιτισμικής μας παράδοσης και έχει απήχηση στην ελληνική
και παγκόσμια τέχνη

Δεξιοτήτων

Επιδιώκεται οι μαθητές:

• να καλλιεργήσουν κριτική σκέψη απέναντι στα αρνητικά φαινόμενα που

σχετίζονται με το θέμα π.χ. την αρχαιοκαπηλία, την καταστροφή των
αρχαιοτήτων, κ.ά.
• να αναπτύξουν δεξιότητες για τη συλλογή, την καταγραφή πληροφοριών και
επιλογή των κατάλληλων στοιχείων που στηρίζουν την έρευνά τους (π.χ. να
ανατρέχουν σε ιστορικές πηγές, να ετοιμάσουν ένα κείμενο εμπλουτισμένο με
φωτογραφίες που έχουν συλλέξει από έντυπα ή από το διαδίκτυο,
προκειμένου να δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου. κτλ)
• να αναπτύξουν κριτική στάση απέναντι στο υλικό που εντοπίζουν στο
διαδίκτυο (περιληπτική απόδοση πληροφοριών) και να λειτουργήσουν ως
ερευνητές
• να αναπτύξουν δεξιότητες που αφορούν στη χρήση εναλλακτικών
αναπαραστάσεων της πληροφορίας (κείμενο, εικόνες, πίνακες, διαγράμματα,
ήχος, video, κτλ)
• να αναπτύξουν τη δημιουργικότητα και την οργανωτικότητά τους (π.χ. να
μπορούν να παρουσιάσουν τις εργασίες τους στις άλλες ομάδες της τάξης και
στο κοινό)
• να εξασκηθούν στη γραπτή έκφραση και την επικοινωνία μέσω νέων
δυνατοτήτων επικοινωνίας (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, κτλ) με
απομακρυσμένους μαθητές ή ειδικούς
• να συσχετίσουν εποχές με πρόσωπα, γεγονότα με ημερομηνίες, πρόσωπα με
γεγονότα

Στάσεων

Επιδιώκεται οι μαθητές:

• να χτίσουν τις βάσεις, ώστε να μπορέσουν να οικοδομήσουν την εθνική και

πολιτιστική τους ταυτότητα
• να ευαισθητοποιηθούν για τη διαφύλαξη των αρχαιολογικών τόπων και της
εθνικής κληρονομιάς
• να σέβονται την ιστορία των τόπων και των λαών και να αποδέχονται την
διαφορετικότητα του άλλου
 • να διεκδικούν για τον τόπο τους και να δραστηριοποιούνται για τη διάδοση
της πολιτιστικής κληρονομιάς

Θέμα: «Η Ζωφόρος του Παρθενώνα»

Το θέμα «Η Ζωφόρος του Παρθενώνα» είναι πολυδιάστατο (ιστορία, τέχνη,

πολιτισμός, πολιτική, παραβίαση/κλοπή) και θέλει προσεκτικό χειρισμό για τη σωστή
ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος.

Τάξεις: Δ΄, (Ε΄ & Στ΄)

Προτεινόμενος χρόνος υλοποίησης:

Η διάρκεια υλοποίησης του φύλλου δραστηριότητας μπορεί να είναι από 1 έως 3

δίωρα και εξαρτάται από το σκοπό και τους στόχους τους οποίους επιθυμούμε να
επιτύχουμε. Το φύλλο δραστηριότητας είναι δυνατόν να ενταχθεί στο πλαίσιο ενός
σχετικού σχεδίου εργασίας και να συνδυαστεί με επίσκεψη στους σχετικούς
αρχαιολογικούς χώρους.

Περιοχή αναλυτικού προγράμματος: Γλώσσα, Ιστορία

Διδακτικές Ενότητες της Δ’ τάξης:

•«Τα Μεγάλα Παναθήναια» από το ανθολόγιο της Γ΄ και Δ΄ τάξης του

Δημοτικού, 2005

•«Πώς έλαβον το όνομά των αι Αθήναι» από το αναγνωστικό τηςΔ΄τάξης

Δημοτικού, 1966

•Ιστορία-Επιλεγμένες ενότητες (Δημοκρατικό πολίτευμα, Η τέχνη στα αρχαία

χρόνια, Επίσκεψη σε αρχαιολογικό χώρο)

Μεθοδολογία

Ο χωρισμός των μαθητών σε ομάδες (κάθε ομάδα σε έναν υπολογστή) γίνεται

με κριτήρια τις δεξιότητες, την εξοικείωση τους με τα εργαλεία των νέων
τεχνολογιών (χρήση υπολογιστή, εξοικείωση με το λογισμικό και το Διαδίκτυο κτλ)
και σύμφωνα με τις αρχές του κοινωνιογράμματος, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται κατά
το δυνατόν η «ανομοιογένεια» στις ομάδες.

Οι μαθητές πρέπει να ενημερωθούν για τις μεθόδους που θα ακολουθήσουν

για να υλοποιήσουν το φύλλο δραστηριότητας (π.χ. ομαδοσυνεργατική,
αλληλοδιδασκαλίας, κ.ά.). Είναι απαραίτητο τα μέλη των ομάδων να λάβουν γνώση για
τον τρόπο λειτουργίας των ομάδων, για το στόχο των εργασιών τους, τα
καθήκοντα/ρόλους του κάθε μέλους, την υποχρέωσή τους για αξιολόγηση του έργου
της ομάδας και αυτοαξιολόγησης της επίδοσής τους και του τρόπου παρουσίασης
των εργασιών τους.

Σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος ο δάσκαλος συντονίζει, θέτει στόχους,

ελέγχει, υποστηρίζει, ενθαρρύνει, επιβραβεύει, διορθώνει, καθοδηγεί τις
δραστηριότητες των μαθητών με ανανεωτική διάθεση και διαθεματική αντίληψη στη
διδασκαλία.

Φύλλο δραστηριότητας

Το φύλλο δραστηριότητας έχει σκοπό να καθοδηγήσει τους μαθητές στην αναζήτηση

πληροφοριών από τις πηγές που διατίθενται ώστε να εμπλουτίσουν τις γνώσεις
τους, αφού οι περισσότερες ερωτήσεις συνοδεύονται και οδηγούν σε διευθύνσεις στο
διαδίκτυο που δίνουν με λεπτομέρεια κάθε πληροφορία στο ζητούμενο θέμα.

Οι μαθητές ανοίγουν το φύλλο δραστηριότητας στον επεξεργαστή κειμένου MSWord

για να το συμπληρώσουν στον υπολογιστή τους (το ηλεκτρονικό αρχείο του φύλλου
δραστηριότητας έχετε τη δυνατότητα να κατεβάσετε από τον ιστοτόπο
www.stamatina.com ).

Βασική πηγή του φύλλου δραστηριότητας είναι το διαδίκτυο από το οποίο

αξιοποιούνται: το λογισμικό της Ζωοφόρου του Παρθενώνα (διατίθενται και σε cd-
rom), ιστοσελίδες του Υπουργείου Πολιτισμού και άλλων φορέων καθώς και
προσομοιώσεις του Παρθενώνα και του νέου μουσείου της Ακρόπολης.

Επειδή το επίπεδο γνώσεων στη χρήση του υπολογιστή μπορεί να είναι διαφορετικό
μεταξύ των μαθητών, χρήσιμο θα ήταν να προηγηθεί ένα 3ωρο μάθημα στο
εργαστήριο πληροφορικής, όπου οι μαθητές θα χρησιμοποιήσουν κάποια βασικά
στοιχεία των λογισμικών: κειμενογράφου (Word), αποστολής ηλεκτρονικών
μηνυμάτων (Outlook Express) και πλοήγησης στο διαδίκτυο (Internet Explorer).

Το μάθημα θα γίνει στην αίθουσα διδασκαλίας και στο εργαστήριο Πληροφορικής. Η

καλή εξοικείωση του διδάσκοντος με την τεχνολογία θα διευκολύνει την καλύτερη
αξιοποίηση του φύλλου δραστηριότητας είτε με την πλοήγηση στο διαδίκτυο είτε με
τη χρήση του σχετικού λογισμικού.

Αξιολόγηση

Οι μαθητές κάθε ομάδας χρησιμοποιούν το υλικό που έχουν καταγράψει σε μορφή

αρχείων κειμένου και συζητούν θέτοντας τις απόψεις και τους προβληματισμούς
τους σχετικά με το θέμα. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν λογισμικό παρουσιάσεων για
να εκθέσουν τα αποτελέσματα της εργασίας τους στις υπόλοιπες ομάδες που τις
αξιολογούν ή σε κοινό. Ο δάσκαλος παρεμβαίνει με ερωτήσεις που ελέγχουν τις
γνώσεις των μαθητών σε σχέση με τους διδακτικούς στόχους του μαθήματος.
 Σημ. Μετά τη βιβλιογραφία αυτού του εισαγωγικού σημειώματος, θα βρείτε το Φύλλο
Δραστηριότητας.

Βιβλιογραφία

1. Αγγελόπουλος Η., Καραγιάννης Π., Καραντζής Ι., Φραγκούλης Ι., Φωκάς Ε.,
(2002) Η διδασκαλία των μαθημάτων του Δημοτικού Σχολείου με
ηλεκτρονικό υπολογιστή, Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, Αθήνα.

2. Παπανικολάου Κυπαρισία, Τσαγκάνου Γραμματική, Γρηγοριάδου Μαρία

(2002). Αξιοποιώντας το Διαδίκτυο και το Λογισμικό Γενικής
Χρήσης ως Διδακτικά και Μαθησιακά Εργαλεία στο: Χ.Κυνηγός και
Ε.Β. Δημαράκη (επιμ.): «Νοητικά Εργαλεία και Πληροφοριακά Μέσα:
Παιδαγωγική Αξιοποίηση της Σύγχρονης Τεχνολογίας για τη
Μετεξέλιξη της Εκπαιδευτικής Πρακτικής». Εκδόσεις Καστανιώτη,
119-160

3.Briton, D. (2001). Online workers' education: How do we tame the technology?

International Journal of Instructional Media, 28(2), 117-135
4.Solomon, G. (2003). Project-based learning: A Primer. Technology and Learning.
23(6), 20-30

Η Ζωφόρος του Παρθενώνα

Γεια σου!

Σήμερα θα κάνουμε μια εικονική επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της

Ακρόπολης!

1. Ξέρεις πού βρίσκεται η Ακρόπολη; Κάνε κλικ στο σύνδεσμο που

ακολουθεί http://culture.gr/maps/sterea/attiki/attiki_gr.html

και θα συναντήσεις ένα καταπληκτικό κομμάτι της ιστορίας της πατρίδας μας!

Βρήκες το μαγικό χάρτη; Πού βρίσκεται η Ακρόπολη; Είναι το κόκκινο κομμάτι του χάρτη, κάνε απλά

κλικ!
2. Έχεις ξαναδεί οδικό χάρτη; Κι αυτός μοιάζει με έναν. Μπορείς να βρεις την Ακρόπολη;
 Αν δυσκολευτείς κάνε κλικ στο Α1.

Ωραία! Τώρα που την βρήκες πήγαινε με την μπάρα πλοήγησης, που βρίσκεται δεξιά, σε όλη τη σελίδα.
Ποια είναι τα σημαντικότερα μνημεία που δε θα πρέπει να παραλείψει κάποιος όταν
επισκεφθεί τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης;

Συμπλήρωσε τα ονόματα των μνημείων κάτω από τις εικόνες:

Ε ψιτ! Γράψε εδώ το όνομα του Εεε! Ποιο το όνομα αυτού του μνημείου;
μνημείου!

Ε ψιτ! Γράψε κι εδώ το όνομα του Κλικ εδώ για το όνομα του μνημείου!

μνημείου!

3. Ποιο μνημείο από τα παραπάνω σου φαίνεται γνωστό; Έχεις ξαναδεί τον Παρθενώνα από κοντά;
Κάνε κλικ στη δεξιά εικόνα του, κοίταξε προσεκτικά τους κίονες, ναι σωστά κατάλαβες τις
κολώνες του, και σημείωσε, με στυλ υπογράμμισης, σε τι ρυθμό είναι χτισμένος!

α. Δωρικός β. Ιωνικόςρυθμός γ. Κορινθιακός ρυθμός

ρυθμός

αρατηρείς κάτι

προστινό τριγωνικό τμήμα του;__________________________________________________________________

υπάρχουν δύο, το ανατολικό και το δυτικό.
rieze/introduction/temple.jsp

αρθενώνα από την ενότητα Ο Ναός και ο Γλυπτός του Διάκοσμος.

ωμα;

1.

2.

εφάλι του πατέρα της Δία, με την παρουσία Ολύμπιων θεών (ανατολικό αέτωμα).

αι του θεού Ποσειδώνα για τη διεκδίκηση της αττικής γης. (δυτικό αέτωμα).
όπες! Μήπως ξέρεις τι είναι αυτές; Όχι;;; Μην ανησυχείς, επέλεξε το σύνδεσμο Οι μετόπες και θα δεις!

πειράζει θα μάθεις σε λίγο!!!

σε με λίγα λόγια:

ουν ιερά τελετουργικά σκεύη και προσφορές, η παράδοση του πέπλου).

ντίγραψε τα και τοποθέτησέ τα με τη σωστή σειρά!

……….

……….
7. Επέλεξε την ενότητα Το θέμα της Ζωφόρου.

ομάδες ανδρών και γυναικών που φέρουν ιερά τελετουργικά σκεύη και προσφορές, η παράδοση του πέπλου).

ντίγραψε τα και τοποθέτησέ τα με τη σωστή σειρά!

……….

………….

σημείωσε πάνω σε τι μεταφερόταν ο πέπλος της θεάς.

.………

Παρατήρησε την παρακάτω εικόνα και σημείωσε πάνω σε τι μεταφερόταν ο πέπλος της θεάς.
 ………………….
ασκευή της Ζωφόρου.

ου.

ήσεις που υπέστη ο Παρθενώνας.

Τζαμί Μπαρουταποθήκη

στά, θα βρεις κι εδώ http://culture.gr/2/21/211/21101a/g211aa01.html

ας

://www.culture.gr/6/68/682/g68201.html
α (αποκαλούμενα και ως Ελγίνεια Μάρμαρα) δε βρίσκονται στην Ελλάδα. Επισκέψου την τοποθεσία ht

htmlγια να μάθεις ποιοι οργανισμοί μπορούν να στηρίξουν την προσπάθεια για την επιστροφή τους στην Ελλάδα .

…………..………….………
….………
ά σου να υποστηρίξεις την επιστροφή των μαρμάρων στην Ελλάδα; Δες εδώ

/index.htm

php
Βρετανικό μουσείο!

ml
τας και μετά το διάλειμμα, θα δεις πώς τα πήγες μαζί με το δάσκαλό σου.

Έπειτα σε περιμένει μια έκπληξη!

ον παρακάτω σύνδεσμο http://www.culture.gr/2/21/215/21502/g21509c.html

.3dancientwonders.com/3d_parthenon_virtualreality.htm

henon_video.htm για να περιηγηθείς εικονικά στον Παρθενώνα!

ιαστείς.

ς Δ’ τάξης του σχολεί