Blitzkrieg IS: wij hebben het nakijken

Vandaag om 15:53 door Niels Roelen

Iraa
kse milities vuren een raket af in de richting van IS-strijders in Baiji, ten
noorden van Bagdad. Foto: Thaier Al-Sudani/reuters
IS is meer dan een paar terroristen. Het is een serieuze militaire
tegenstander die geen onderscheid maakt tussen burgers en militairen en die
de regels van het spel bewust verandert en ons daarmee maximaal treft,
schrijft de Nederlandse majoor Niels Roelen.
Het is ergens begin 19de eeuw als in het zuiden van Afrika een jonge leider die
aan macht wint het hele denken over oorlog radicaal verandert. Boos na
jarenlange vernedering van zijn moeder en hemzelf als bastaardzoon besluit
Shaka Zoeloe zijn legers te harden en te laten wennen aan het gevecht.
Zijn eerste slag is een shock. Nadat de tegenstanders hun speren op ceremonile
wijze hebben geworpen en tevreden zijn over het uitblijven van slachtoffers, is
het de beurt aan de Zoeloes. Ze hebben hun speren korter gemaakt om beter te
kunnen stoten en steken. Tegen de toen geldende regels van oorlogvoering in en
tot grote verbazing van de vijand stormen Shakas mannen voorwaarts over het
veld en rennen in op de tegenstander die letterlijk afgeslacht wordt.
De door het Westen gebrachte culturele veranderingen brengen in Zuid-Afrika
niet alleen vooruitgang op het gebied van landbouw. Ze maken het vooral ook
mogelijk om een vast leger op te bouwen en markeren zo het begin van een groot

Zoeloerijk en de wrede Mfecanewat zoveel betekent als verpletteren of

verspreiden.
'Vernederd en gefrustreerd bijt Abu Bakr Al-Baghdadi, bij het verlaten van de
gevangenis, de bewakers toe dat ze elkaar nog tegen zullen komen. Niemand lijkt
de woorden serieus te nemen'
Het is ergens begin 21e eeuw als een dan nog onbekende moslim een Amerikaanse
gevangenis in Irak verlaat. Lang zat hij vast zonder dat iemand naar hem omkeek.
Toen ze hem bijna vergeten waren, besloten ze om ook hem te martelen en te
ondervragen, om kort daarna tot de conclusie te komen dat Abu Bakr al-Baghdadi
de verkeerde man op de verkeerde tijd en de verkeerde plaats was.
Vernederd en gefrustreerd bijt Al-Baghdadi, bij het verlaten van de gevangenis,
de bewakers toe dat ze elkaar nog tegen zullen komen. Omdat niemand wil
begrijpen dat een verblijf in de gevangenis en de behandeling die mensen daar
ondergaan tot radicalisering kan leiden, lijkt niemand de woorden serieus te
nemen.
Vastbesloten om wraak te nemen zet de Iraakse Koranstudent een netwerk op
dat geen gebruik maakt van internet, mobiele telefoons en andere moderne
middelen. Over het hoofd gezien door veiligheidsdiensten groeit zijn organisatie
in een korte tijd uit tot een van de grootste bedreigingen waarmee het Westen
geconfronteerd wordt.
Een modern staaltje blitzkrieg verzekert hem niet alleen van een leger met
tanks, artillerie en infanterievoertuigen, maar ook van een eigen staat,
olievoorraden en financile middelen om de strijd voort te zetten. Op het
internet verschijnen filmpjes van onthoofdingen en executies. Kinderen worden
opgeleid tot de krijgers van de toekomst. Er worden aanslagen gepleegd in
diverse steden, eerst in de regio, maar later ook veraf waardoor de strijd
verschuift naar Europa en Rusland.
Terrorist ziet zichzelf niet als terrorist
Terrorismedeskundigen vullen praatprogrammas en vertellen ons dat de kern van
terreur angst is. Ook ik heb het lang geroepen, maar een terrorist ziet zichzelf
niet als terrorist. Het is iemand die zo overtuigd is van zijn visie op de wereld
dat hij geen tegenspraak duldt. Voor de IS zijn de aanslagen geen terreurdaden,
ze maken misschien wel een onderdeel uit van zijn manier van denken, van zn
doctrine. Het is een middel dat ze inzetten zoals wij op onze tanks vertrouwen
of bombarderen.
Aanslagen zijn voor ons terreur, omdat wij geloven in oorlog volgens strikt
ethische regels die we al sinds de Middeleeuwen nastreven. Zoals Shaka een
groot Zoeloerijk nastreefde, streeft ook Al-Baghdadi zijn eigen staat na. Hij

laat ons, verbaasd en nog niet gewend aan de nieuwe wreedheid en normen van
zijn oorlog, met een groeiend kalifaat achter.
De Nederlandse minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert liet eerder
dit jaar weten dat de strijd tegen de IS er een is van de lange adem. Niks mis
mee, ware het niet dat ik in Uruzgan leerde dat wij geen lange adem hebben. We
hadden geld, geduld en militairen voor een fundament dat de Afghaanse
provincie een stap vooruit bracht. Een endstate hadden we niet gedefinieerd en
dus betekende vooruitgang al succes. Vooruitgang die wonderbaarlijk genoeg nog
steeds zichtbaar is.
Al bijna een week zijn we volgens onze premier in oorlog. Volgens het boek The
Accidental Guerrilla van de Australische generaal Kilcullen is dit precies de
reactie waar IS op hoopte. President Hollande heeft er geen boodschap aan. Hij
heeft niet het geduld dat Al-Qaeda of Al-Baghdadi hadden toen ze hun plannen
maakten. In zijn ogen is er ook geen andere keuze dan een brede coalitie op te
roepen tot een Artikel 5-operatie (artikel 5 van het Navo-verdrag stelt dat een
aanval tegen n lidstaat, een aanval is tegen alle lidstaten en dat die zich
daarop gezamenlijk kunnen verdedigen, red.).
Niet alleen vechten voor terrein
Vanaf de bank volg ik de oorlog die geen guerrilla (kleine oorlog) meer mag heten.
De oorlog die nog niet tot een verhoogde staat van paraatheid en plannen voor
succes heeft geleid, is ironisch genoeg wl de oorlog die het Nederlandse leger
van de bezuinigingen zal redden.
Een grondoorlog tegen IS zal van militairen meer vragen dan de gevechten die
we voerden in Afghanistan. Het is een oorlog waar ik niet aan zou willen
deelnemen zonder een pil waarmee je in geval van nood je eigen leven kunt
beindigen
Het vraagt ook een mindset waarin we niet alleen vechten voor terrein, maar ook
om te voorkomen dat militairen (al dan niet gewond of dood) in handen van onze
tegenstander vallen.
IS is namelijk meer dan een paar terroristen. Hij is een serieuze militaire
tegenstander die geen onderscheid maakt tussen burgers en militairen en die de
regels van het spel bewust verandert om ons daar te kunnen raken waar het ons
het meeste pijn doet: in het hart van de samenleving.
Taal wekt verwarring als we niet zeggen wat we doen en niet doen wat we zeggen.
Een oorlog van de lange adem tegen IS roept simpele vragen op als: hoelang
duurt dan een missie en wanneer is het einddoel bereikt? Zodra we serieus de
oorlog verklaren aan deze tegenstander, dan moeten we daar, zoals de Pruisische
generaal Carl von Clausewitz beschrijft in Vom Kriege en zoals Poetin laat zien,
direct middelen tegenover zetten. Doen we dat niet, dan is het een oorlog van

retoriek gevoerd door presidenten, terreurexperts en boze, bange en

verontwaardigde mensen die hopen dat de Derde Wereldoorlog overwaait.
Niels Roelen is majoor in het Nederlandse leger. Hij werd diverse keren
uitgezonden op missies voor de VN en de Navo. Zijn ervaringen in Uruzgan
leidden tot twee boeken.