Professional Documents
Culture Documents
แผนภูมิรูปวงกลม
มาตรฐานการเรียนรู ผลการเรียนรูที่คาดหวัง
มาตรฐาน ค 5.1 : ขอ 1 และ ขอ 3 อานและนําเสนอขอมูลโดยใชแผนภูมิ
มาตรฐาน ค 6.1 : ขอ 1 และ ขอ 2 รูปวงกลม ได
มาตรฐาน ค 6.2 : ขอ 1
มาตรฐาน ค 6.3 : ขอ 1
มาตรฐาน ค 6.4 : ขอ 1 และ ขอ 2
มาตรฐาน ค 6.5 : ขอ 1
สาระการเรียนรู
77
78 สื่อเสริมสาระการเรียนรู คณิตศาสตรพื้นฐาน ม.2
MATH
Series
3.1 การอานแผนภูมิรูปวงกลม
จุดประสงคการเรียนรู
ดานความรู : นักเรียนสามารถ
1. บอกลักษณะของแผนภูมิรูปวงกลมได
2. บอกสวนประกอบของแผนภูมิรูปวงกลมได
3. อานขอมูลจากแผนภูมิรูปวงกลมได
การอานแผนภูมิรูปวงกลม
ความสําคัญของแผนภูมิรูปวงกลม
การนําเสนอขอมูลที่เก็บรวบรวมมาในรูปขอความซึ่งมีลักษณะเปนความเรียง ทําใหขอมูลที่
เปนปริมาณไมเดนชัด อาจเห็นขอเท็จจริงและขอเปรียบเทียบตาง ๆ ที่ตองการทราบไมชัดเจน ตองใช
เวลาในการอานและวิเคราะห ดังนั้นถาตองการนําเสนอขอมูลที่เปนปริมาณใหชัดเจน นาสนใจและ
สามารถเปรียบเทียบขอมูลใหเปนเปนรูปธรรม ดูงายขึ้น เราอาจนําเสนอดวยแผนภูมิรูปวงกลม ซึ่ง
ชวยใหเห็นขอเท็จจริง และขอเปรียบเทียบตาง ๆ ไดชัดเจนยิ่งขึ้น
แผนภูมิรูปวงกลม คือ แผนภูมิที่แสดงดวยรูปวงกลม ซึ่งแทนปริมาณในขอมูลทั้งหมดดวย
พื้นที่ในวงกลมหนึ่งวง และแบงพื้นที่ของรูปวงกลมออกเปนสวน ๆ จากจุดศูนยกลางของวงกลม
ตามสวนของปริมาณที่นําเสนอ แลวเขียนตัวเลขแสดงขอมูลกํากับไว ตัวอยางแผนภูมิรูปวงกลมดังนี้
สวนประกอบของแผนภูมิรูปวงกลม
แผนภูมิรูปวงกลมควรมีสวนประกอบตาง ๆ ดังนี้
1. ชื่อเรื่อง มีไวเพื่อบอกวาแผนภูมินั้นแสดงรายละเอียดเกี่ยวกับเรื่องอะไร ที่ไหน และเมื่อไร
ชื่อเรื่องควรเปนขอความสั้น ๆ ไมยืดยาวจนเกินไป อยูเหนือหรือใตแผนภูมิก็ได
2. รูปวงกลม ซึ่งแบงพื้นที่ออกเปนสวนๆ แสดงรายละเอียดที่สอดคลองกับชื่อเรื่อง
3. ที่มาหรือแหลงขอมูล เพื่อใหทราบวาขอมูลนั้นไดมาจากแหลงใด มีความเชื่อถือไดมาก
นอยแคไหน และเพื่อความสะดวกในการศึกษาคนควาสําหรับผูที่สนใจตอไป
น ก
อฉ
1) ภาคใดมีพื้นที่มากที่สุด คิดเปนรอยละเทาใดของพื้นที่ทั้งประเทศ
ตอบ ภาคเหนือมีพื้นที่มากที่สุด คิดเปนรอยละ 33.1 ของพื้นที่ทั้งประเทศ
2) ภาคใตมีพื้นที่เปนรอยละเทาใดของพื้นที่ทั้งประเทศ มากกวาหรือนอยกวาภาคกลาง
ตอบ ภาคใตมีพื้นที่เปนรอยละ 13.8 ของพื้นที่ทั้งประเทศ นอยกวาภาคกลาง
3) ภาคกลางมีพื้นที่นอยกวาภาคตะวันออกเฉียงเหนืออยูกี่เปอรเซ็นต
ตอบ ภาคกลางมีพื้นที่นอยกวาภาคตะวันออกเฉียงเหนืออยู………………เปอรเซ็นต
4) ภาคที่มีพื้นที่มากที่สุด มีพื้นที่ประมาณกี่เทาของภาคที่มีพื้นที่นอยที่สุด
ตอบ ภาคที่มีพื้นที่มากที่สุด มีพื้นที่ประมาณ……………เทาของภาคที่มีพื้นที่นอยที่สุด
5) พื้นที่ของภาคตาง ๆ ยกเวนภาคกลาง เปนกี่เปอรเซ็นตของพื้นที่ทั้งประเทศ
ตอบ พื้นที่ของภาคตาง ๆ ยกเวนภาคกลาง เปน…………เปอรเซ็นตของพื้นที่ทั้งประเทศ
6) ถากรุงเทพฯ มีพื้นที่อยูรอยละ 0.3 ของทั้งประเทศ พื้นที่ภาคกลางไมรวมกรุงเทพฯ จะเปน
รอยละเทาใดของพื้นที่ทั้งประเทศ
ตอบ ถ า กรุ ง เทพฯ มี พื้ น ที่ อ ยู ร อ ยละ 0.3 ของทั้ ง ประเทศ พื้ น ที่ ภ าคกลางไม ร วม
กรุงเทพฯ จะเปนรอยละ19.9 ของพื้นที่ทั้งประเทศ
2. ใหนักเรียนพิจารณาแผนภูมิรูปวงกลมตอไปนี้
แผนภูมิแสดงรอยละของมูลคาสวนแบงตลาดการสงออกอาหารของโลก ป พ.ศ.2544
1. ประเทศไทยมีสวนแบงตลาดการสงออกอาหารโลกเปนกี่เปอรเซ็นตของอาหารที่สงออกทั้ง
โลก
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
2. ถามูลคาการสงออกของโลกรวมทั้งสิ้น 437.41 พันลานเหรียญสหรัฐฯ แลวประเทศไทยมี
มูลคาการสงออกอาหารประมาณเทาใด
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
3. ถาในป พ.ศ.2545 ประเทศไทยสามารถเพิ่มมูลคาการสงออกอาหารขึ้นจากป พ.ศ.2544 อีก 1
% และถามูลคาการสงออกอาหารโลกเพิ่มเปน 443.21 พันลานเหรียญสหรัฐฯ แลวในป พ.ศ.
2545 ประเทศไทยจะมีมูลคาการสงออกอาหารประมาณเทาใด
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
3 ใหนักเรียนพิจารณาแผนภูมิรูปวงกลมตอไปนี้
1) ในรางกายของคนมีธาตุอะไรมากที่สุด ประมาณรอยละเทาใดของธาตุทั้งหมด
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
2) ในรางกายของคนมีธาตุอะไรนอยที่สุด ประมาณรอยละเทาใดของธาตุทั้งหมด
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
3) ในรางกายของคนมีออกซิเจนมากกวาคารบอนประมาณรอยละเทาใดของธาตุทั้งหมด
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
4) ในรางกายของคนมีคารบอนเปนกี่เทาของไนโตรเจนโดยประมาณ
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
5) ในร า งกายของคนมี อ อกซิ เ จน ไนโตรเจน และอื่ น ๆ รวมกั น เป น กี่ เ ท า ของคาร บ อน
โดยประมาณ
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
4. ใหนักเรียนพิจารณาแผนภูมิรูปวงกลมตอไปนี้
แผนภูมิแสดงรอยละโดยประมาณของมูลคาสินคาสงออกของไทย ป พ.ศ.2545
Series
3.2 การเขียนแผนภูมิรูปวงกลม
จุดประสงคการเรียนรู
ดานความรู : นักเรียนสามารถ
1. เขียนแผนภูมิวงกลมแสดงรายละเอียดของขอมูลที่กําหนดใหได
การเขียนแผนภูมิรูปวงกลม
การนําเสนอขอมูลดวยแผนภูมิรูปวงกลม เปนการนําเสนอขอมูลอีกวิธีหนึ่ง โดยใชการแบง
พื้นที่ในรูปวงกลมออกเปนสวนยอย ๆ ตามสวนของปริมาณในขอมูล การแบงพื้นที่จะแบงมุมที่
จุดศูนยกลางขนาด 360 องศา ออกเปนสวนยอยตามขนาดที่ไดจากการเทียบสวนกับปริมาณทั้งหมด
ในขอมูล
ตัวอยางที่ 1 จากรายการการสํารวจของงานวิชาการโรงเรียนกาวหนาวิทยา เกี่ยวกับการรับสมัคร
นักเรียนจํานวน 200 คน เขารวมกิจกรรมชุมนุมคนละหนึ่งชุมนุม จากชุมนุมที่มีให
เลือก 5 ชุมนุม พบวานักเรียนสมัครเขาเรียนชุมนุมตาง ๆ ดังนี้
ชุมนุม จํานวนนักเรียน (คน)
วิทยาศาสตร 70
คณิตศาสตร …………
ภาษาอังกฤษ 35
ศิลปะ 25
ดนตรี 40
รวม 200
เนื่องจากนักเรียนทั้งหมดมี 200 คน ดังนั้นพื้นที่ในวงกลมทั้งหมดจะแทนนักเรียนทั้งหมด
200 คน และแบงพื้นที่ในวงกลมออกเปน 5 สวน โดยแตละสวนมีขนาดของมุมที่จุดศูนยกลางของ
วงกลมตามที่คํานวณได ดังตารางตอไปนี้
ชุมนุม จํานวนนักเรียน (คน) ขนาดของมุมที่จุดศูนยกลาง
ของวงกลม (องศา)
วิทยาศาสตร 70 360 × 70 = 126
200
คณิตศาสตร ……
ภาษาอังกฤษ 35
ศิลปะ 25
ดนตรี 40
ดังนั้นจึงแบงวงกลมเพื่อนําเสนอขอมูลได ดังนี้
โดยทั่วไปไมนิยมเขียนขนาดของมุมกํากับไว แตจะนิยมเขียนขอมูลจริงกํากับไวในแตละ
สวนของขอมูล ดังนั้นแผนภูมิรูปวงกลมที่ตองการสรางเพื่อนําเสนอขอมูลขางตนจึงเปนดังนี้
ที่มา : การสํารวจของงานวิชาการโรงเรียน
ชวยกันทํานะครับนักเรียน
จากวิธีการขางตนจึงคํานวณเปอรเซ็นตและขนาดของมุมที่จุดศูนยกลางไดดังตารางตอไปนี้
ขนาดของมุมที่จุดศูนยกลาง
ภาค จํานวนพื้นที่ (ไร) เปอรเซ็นตของขอมูล (%)
ของวงกลม (องศา)
ภาคกลาง 34056.25
34,056.25 1047387.5 ×100 ≈ 3.25 3.25×3.6 ≈ 11.7
6 จังหวัด
ภาคตะวันออก
79,112.50
5 จังหวัด
ภาคใต
934,218.75
12 จังหวัด
รวม ……………… ……………… ………………
ดังนั้นจึงไดแผนภูมิรูปวงกลมแสดงพื้นที่ปาชายเลนของประเทศไทย ดังนี้
แผนภูมิรูปวงกลมแสดง.………………………………………………………………………
ที่มา : ……………………………………………………………….
วิธีทํา คํานวณเปอรเซ็นตและขนาดของมุมที่จุดศูนยกลางของวงกลมไดดังนี้
ผักแชแข็ง 63
ผลไมสดแชเย็น 24
ผลไมแชแข็ง 55
ดังนั้นจึงไดแผนภูมิรูปวงกลม ดังนี้
แผนภูมิรูปวงกลมแสดง.………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………..
ที่มา : …………………………………………………………..
2. จงเขียนแผนภูมิรูปวงกลมแสดงจํานวนผูปวยที่เสียชีวิตดวยโรคทางเดินหายใจที่องคการ
อนามัยโลกรับรายนับตั้งแตวันที่ 1 พฤศจิกายน 2545 ถึง วันที่ 3 เมษายน 2546
วิธีทํา
จํานวน เปอรเซ็นตของขอมูล ขนาดของมุมที่จุดศูนยกลาง
ประเทศ
ผูเสียชีวติ (คน) (%) ของวงกลม (องศา)
ฮองกง
16
สาธารณรัฐประชาชนจีน
46
สิงคโปร
6
เวียดนาม
4
แคนาดา
8
รวม
แผนภูมิรูปวงกลมแสดง.………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………..
ที่มา : …………………………………………………………..
วิธีทํา
เปอรเซ็นตของขอมูล ขนาดของมุมที่จุดศูนยกลาง
วิชาที่ชอบมากที่สุด จํานวน (คน)
(%) ของวงกลม (องศา)
ภาษาไทย …………
สังคมศึกษา 108
ภาษาอังกฤษ 124
คณิตศาสตร 116
วิทยาศาสตร 128
รวม 560
แผนภูมิรูปวงกลมแสดง.………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………..
4. จากการสํารวจโรงเรียนจันทรประภัสสรอนุสรณที่เปนโรงเรียนขนาดเล็กแหงหนึ่ง เกี่ยวกับ
รอยละของนักเรียนที่ชอบซื้อขนมสามอันดับแรก พบวานักเรียนรอยละ 51.5 ชอบซื้อขนม
กรุบกรอบ รอยละ 34.3 ชอบซื้อไอศกรีมหวานเย็นรสตาง ๆ และรอยละ 14.2 ชอบซื้อ
ผลิตภัณฑนม จงนําเสนอขอมูลดวยแผนภาพรูปวงกลม
5. หมูบานจันทรัตนไดรับเงินจัดสรรพิเศษจํานวนหนึ่ง เพื่อพัฒนาหมูบานสําหรับงานโครงการ
ใหมหรือพัฒนางานในโครงการที่มีอยูแลวใหดีขึ้น ซึ่งคณะกรรมการหมูบานจะตองเลือกทํา
เพียงโครงการ คณะกรรมการหมูบานไดสํารวจความคิดเห็นของประชากรในหมูบานจํานวน
2,000 คน มีผูออกความคิดเห็นในโครงการตาง ๆ ดังนี้
โครงการ จํานวน (คน)
ขยายประบาหมูบาน 528
สรางศูนยดูแลเด็กเล็ก 166
สรางแหลงน้ําเพื่อการเกษตร 312
ขยายถนนในหมูบาน 350
ขยายไฟฟาสาธารณะหมูบาน …….
รวม 2,000
จงนําเสนอขอมูลดวยแผนภาพรูปวงกลม
ชวนคิดคณิตศาสตร
หาทางเดินใหไดผลรวมมากที่สุด
ลองทํากิจกรรมดู แลวคุณจะรู