‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ‪1 /‬‬

‫‪150‬‬ ‫ﺷﻤﺎرة ﻧﺸﺮ‪:‬‬

‫‪‬‬

‫آب و آﺗﺶ‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﺎﻃﺮات درﻳﺎدﻻن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ‬

‫ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬

‫ﮔﺮدآورﻧﺪه‪ :‬ﺳﻴﺪﺟﻼل ﻣﻮﺳﻮي‬

‫]ﺑﺮاي[ ادارة ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬

‫‪1388‬‬
 ‫‪ /2‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻣﻮﺳﻮي‪ ،‬ﺟﻼل‪،‬‬
‫آب و آﺗﺶ؛ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﺎﻃﺮات درﻳﺎ دﻻن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‪ /‬ﮔﺮدآورﻧﺪه ﺳﻴﺪﺟﻼل‬
‫ﻣﻮﺳﻮي؛ وﻳﺮاﺳﺘﺎران ﺣﻤﻴﺪ ﺑﻮرﺑﻮر و ﻋﻠﻲ اﻋﻮاﻧﻲ‪.‬ـ ]ﺑـﺮاي[ ادارة ﻋﻘﻴـﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳـﻲ ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ ارﺗـﺶ ﺟﻤﻬـﻮري‬
‫اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‪ .‬ـ ﺗﻬﺮان ‪ :‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان )ﻧﺸﺮ اﺟﺎ(‪.1388 ،‬‬
‫‪ 151‬ص‪.‬ـ )ﻧﺸﺮ اﺟﺎ؛ ‪(150‬‬
‫‪978-964-6630-66- 6‬‬ ‫‪16000‬رﻳﺎل‬ ‫ﺷﺎﺑﻚ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﺟﻨﮓ اﻳﺮان و ﻋﺮاق‪ -1367-1359 ،‬ﺧﺎﻃﺮات‪ 02 .‬اﻳﺮان‪ .‬ارﺗﺶ‪ .‬ﻧﻴﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ‪ -‬ﺧـﺎﻃﺮات‪ .‬اﻟـﻒ‪ .‬ﺑﻮرﺑـﻮر‪،‬‬
‫ﺣﻤﻴﺪ‪ -1345 ،‬وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ‪ .‬ب‪ .‬اﻋﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﻋﻠﻲ‪ -1337 ،‬وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ‪ .‬ج‪ .‬ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳـﻼﻣﻲ اﻳـﺮان‪ .‬ﺳـﺎزﻣﺎن ﻋﻘﻴـﺪﺗﻲ‬
‫ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ .‬اﻧﺘﺸﺎرات‪ .‬د‪ .‬اﻳﺮان‪ .‬ارﺗﺶ‪ .‬ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ‪ .‬ادارة ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ .‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻫـ‪ .‬ﻋﻨﻮان‬
‫ﺷﻤﺎرة ﻛﺘﺎﺑﺸﻨﺎﺳﻲ ﻣﻠﻲ‬ ‫‪955/0843‬‬ ‫‪DSR 2629‬‬

‫‪ z‬آب و آﺗﺶ )ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﺎﻃﺮات درﻳﺎ دﻻن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ(‬

‫ﺳﻴﺪﺟﻼل ﻣﻮﺳﻮي‬ ‫‪:‬‬ ‫ ﮔﺮدآورﻧﺪه‬
‫ﺣﻤﻴﺪ ﺑﻮرﺑﻮر و ﻋﻠﻲ اﻋﻮاﻧﻲ‬ ‫‪:‬‬ ‫ وﻳﺮاﺳﺘﺎران‬
‫ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﺧﺰاﻳﻲ‬ ‫‪:‬‬ ‫ ﻃﺮح روي ﺟﻠﺪ‬
‫‪ 3000‬ﻧﺴﺨﻪ‬ ‫‪:‬‬ ‫ ﺷﻤﺎرﮔﺎن‬
‫او‪‬ل ‪1388 /‬‬ ‫‪:‬‬ ‫ ﻧﻮﺑﺖ و ﺳﺎل ﭼﺎپ‬
‫‪ 1600‬ﺗﻮﻣﺎن‬ ‫‪:‬‬ ‫ ﻗﻴﻤﺖ‬
‫ﻧﺸﺮ اﺟﺎ‬ ‫‪:‬‬ ‫ ﻧﺎﺷﺮ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻔﺎرش ادارة ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬
‫‪ISBN 978-964-6630-66-6 :‬‬ ‫ ﺷﺎﺑﻚ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻲ‪ :‬ﺗﻬﺮان ـ ﻧﺸﺮ اﺟﺎ ـ ﺻﻨﺪوق ﭘ‪‬ﺴﺘﻲ ‪11155 – 1714‬‬ ‫‪‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ ‪ 81954422‬و دورﻧﮕﺎر‪88411047 :‬‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﻋﺮﺿﺔ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ارﺗﺶ‪ 33309118 :‬و ‪22939124‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻛﻠﻴﺔ ﺣﻘﻮق ﺑﺮاي ﻧﺎﺷﺮ ﻣﺤﻔﻮظ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ‪3 /‬‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ‪3 ................................................................................................................‬‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ‪7 ................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ اول ‪11.........................................................................................................................‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ‪11 .......................................................................................‬‬
‫در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓـﺎع ﻣﻘـﺪس ‪11 ....................................................................................‬‬
‫در اﻧﺘﻈﺎر ﺷﻬﺎدت ‪13...........................................................................................................‬‬
‫ﺷﻬﺎدت ﺗﻔﻨﮓ ‪13.....................................................................................................‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺟﺎوﻳﺪ اﻻﺛﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪14..................................................................................‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻢ ‪16.............................................................................................‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮات ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺟﻨﮓ‪20..................................................................................................‬‬
‫درﻳﺎﻓﺖ رﺳﻴﺪ از دﺷﻤﻦ ‪20....................................................................................‬‬
‫ﺑﻴﮓ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻴﮓ ‪21.............................................................................................‬‬
‫ﭼﺮاغ روﺷﻦ ‪ ،‬ﭼﺮاغ ﺧﺎﻣﻮش‪22.............................................................................‬‬
‫ﺳﻨﮕﻠﺠﻲ ﺑﻤﺎن ‪ ،‬ﻧﺮو ! ‪24 ..................................................................................................‬‬
‫ﻳﺎر ﺑﻲ ﺳﺮ ‪27 ......................................................................................................................‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺟﺎوداﻧﻪ ﺷﺪ ‪30 .............................................................................................‬‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺿﺪاﻧﻘﻼب ‪30.............................................................................................‬‬
‫ﻳﺎدي از ﺷﺠﺎﻋﺖ ﭼﻤﺮان ‪32...................................................................................‬‬
‫ﻳﺎدي از ﺧﻠﺒﺎن ﺷﻬﻴﺪ ‪34.........................................................................................‬‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ‪36 .........................................................................................................‬‬
‫اﺳﺘﺘﺎر ﺧﻮب ‪36........................................................................................................‬‬
 ‫‪ /4‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺗﻮاﺿﻊ وﻓﺮوﺗﻨﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﭼﻤﺮان ‪38..........................................................................‬‬

‫ﺷﻬﻴﺪ زﻧﺪه آﻣﺪ ‪40 .............................................................................................................‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻓﺪاﻛﺎري ‪42 .........................................................................................................‬‬
‫ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت ‪44 ..............................................................................................................‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد ‪45 ............................................................................................‬‬
‫ﻧﻤﺎز درآﺗﺶ ‪47 ...................................................................................................................‬‬
‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﭘﻨﺞ ﻋﺮاﻗﻲ را ﻛﺸﺘﻢ ‪48 ..................................................................................‬‬
‫ﻗﺎﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﻧﺮﺳﻴﺪ ‪48................................................................................‬‬
‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﭘﻨﺞ ﻋﺮاﻗﻲ را ﻛﺸﺘﻢ ‪48........................................................................‬‬
‫دو رﻛﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﺷﻜﺮ‪50 ......................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ دوم ‪53 .......................................................................................................................‬‬
‫ﻫﻔـﺖ آذر‪53...................................................................................................................... ،‬‬
‫ﻧـﮕـﻴﻦ درﺧﺸـﺎن ‪53..........................................................................................................‬‬
‫ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳـﻲ ‪53...........................................................................................................‬‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻳﻚ روز ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺸﺪﻧﻲ ‪55 ..........................................................................‬‬
‫ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺰ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ‪59...................................................................................‬‬
‫آﻏﺎز ﺣﻤﺎﺳﻪآﻓﺮﻳﻨﻲ ﻧﺎوﭼﻪ ﭘﻴﻜﺎن ‪61.....................................................................‬‬
‫ﺧﻄﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﻚ ‪63...........................................................................................‬‬
‫ﺑﺮاﻓﺮاﺷﺘﻦ ﭘﺮﭼﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ‪65.................................................................‬‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي اﻳﺮان ‪68........................................................................................‬‬
‫ﺳﻘﻮط در درﻳﺎ ‪69.....................................................................................................‬‬
‫ﻣﺒﺎرزه ﻣﺮگ و زﻧﺪﮔﻲ ‪71........................................................................................‬‬
‫اﻗﺪام ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ‪73.................................................................................................‬‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺎﻟﮕﺮد ‪75....................................................................................................‬‬
‫ﺗﺮس از اﺳﻴﺮ ﻫﻤﺮاه ‪77............................................................................................‬‬
‫رﻓﻊ ﺗﺸﻨﮕﻲ ‪79.........................................................................................................‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ‪5 /‬‬

‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻋﺮاق ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﻘﻮط ﻛﺮد؟ ‪83 .................................................................‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪87.......................................................................................................................‬‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ؛ ‪87..............................................................................................................‬‬
‫ﺣﺎﻓﻆ ﻗـﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس‪87.......................................................................................‬‬
‫و ‪87.......................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺮزﻫﺎي آﺑـﻲ ﻛﺸـﻮر ‪87.....................................................................................................‬‬
‫اﻧﻔﺠﺎر در اﻓﻖ ‪89 ................................................................................................................‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﻮﺷﻚ ‪89.................................................................................................‬‬
‫ﻧﺒﺮد ﻧﺎوﭼﻪ و ﺑﺎﻟﮕﺮد ‪92............................................................................................‬‬
‫ﻧﺠﺎت ﻣﻌﺠﺰهآﺳﺎ ‪93.................................................................................................‬‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰ دوﺑﺎرة ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻋﺮاق ‪94...................................................................‬‬
‫ﺑﺎزرﺳﻲ از ﻛﺸﺘﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ‪96 ........................................................................................‬‬
‫ﻫﺠﻮﻣﻲ رﻋﺪ آﺳﺎ در ﺳﺤﺮﮔﺎﻫﻲ ﻃﻮﻓﺎﻧﻲ ‪98 ..................................................................‬‬
‫ازاﻓﺘﺨﺎرات ﭘﻴﻜﺎن ‪100 ......................................................................................................‬‬
‫ﻋﺒﻮر از آﺗﺶ ‪108 ...............................................................................................................‬‬
‫ﺧﺪا رﺣﻤﺎن را رﺣﻤﺖ ﻛﻨﺪ ‪110 ......................................................................................‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮات ﻓﺎرﺳﻲ ‪113 .........................................................................................................‬‬
‫درﻛﻤﻴﻦ ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ‪113............................................................................‬‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﺿﺪرادار ‪114...............................................................................................‬‬
‫ﺷﻬﻴﺪ رﺣﻤﺎن اوﻻد‪ ،‬ﻣﻌﻠﻢ اﺧﻼق ﺑﻮد ‪116......................................................................‬‬
‫ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻮﺷﻴﺎر ‪117...................................................................................‬‬
‫ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﻧﻘﺪي ﺣﻤﺎﺳﻪ آﻓﺮﻳﺪ ‪118.........................................................................‬‬
 ‫‪ /6‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‪119 ................................................................................................................‬‬

‫ﺳـﻬﻨﺪ ‪ ،‬ﺳـﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ ‪119 ......................................................................................‬‬
‫در ‪119 .................................................................................................................................‬‬
‫ﻧﺒـﺮدي ﻧـﺎﺑـﺮاﺑـﺮ ‪119 .......................................................................................................‬‬
‫ﭘﻴﺎم ﺳﺒﻼن‪ :‬وﺣﺪت و ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻠﻲ ‪121 ..................................................................‬‬
‫ﺧﻮنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺟﻮﺷﻴﺪ‪126...................................................................................‬‬
‫ﺟﻮﺷﻦ ﻳﻚ ﺻﺪا ﻓﺮﻳﺎد ﺷﺪ‪ :‬ﻣﺮگ ﺑﺮ اﻣﺮﻳﻜﺎ ‪128 ..........................................................‬‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﻲ ‪132.........................................................................................‬‬
‫ﻧﺠﺎت ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ‪133.............................................................................................‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬اﺳﻄﻮره ﻣﻘﺎوﻣﺖ‪135 ............................................................................................‬‬
‫ﺟﻮﺷﻦ ‪ ،‬ﻣﺮداﻧﻪ اﻳﺴﺘﺎد ‪142 .............................................................................................‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﻗﻄﺮه ﺧﻮن ‪146..................................................................................‬‬
‫روزي ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﮔﺮﻳﻪ ﻛﺮد ‪149 ....................................................................................‬‬
‫ﭘﻴﺸﮕﻔﺘﺎر ‪7 /‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫آﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻳﺎدﺧﺪا ﺑﻮدﻧـﺪ‪ ،‬در اﻧﺘﻈـﺎر ﺷــﻬﺎدت ﻫـﻢ ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬

‫درﻳﺎدﻻن درﻳﺎﻳﻲ را ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻫﻤﺎنﻫﺎ ﻛـﻪ در رﻓﺘﻨـﺸﺎن ﺑـﻪ ﺑﺮﮔـﺸﺖ ﻓﻜـﺮ‬
‫ﻧﻜﺮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ارزشﻫﺎ ﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺳﺮ از‬
‫ﭘﺎ ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ و ﺗﺎ ﭘﺎي ﺟﺎن اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬اﺳـﻤﺎﻋﻴﻞ ﺷـﻌﺒﺎﻧﻲ ﺷـﺮﺑﺖ ﺷـﻬﺎدت‬
‫ﻧﻮﺷﻴﺪ و ﺑﺎ ﺗﻔﻨﮕﺶ ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺮاﺗﻲ ﺟﺎوﻳﺪاﻻﺛﺮ ﺷـﺪ‪ ،‬ﺷـﻬﻴﺪ‬
‫ﻣﺨﺘﺎري ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ در ﭘﻞ ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻮاز ﺷﻬﺎدت رﻓﺖ‪،‬‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ﺳﻨﮕﻠﺠﻲ اﻳﺴﺘﺎده ﻋﺮوج ﻛﺮد‪ ،‬ﻫﺎﺗﻔﻲﺷﺮق ﻣﻮﺟﺐ ﺳـﺮاﻓﺮازي ﻣـﺸﺮق‬
‫زﻣﻴﻦ ﺷﺪ‪ ،‬زﻧﮕﻴﺎن ﻳﺎر ﺑﻲﺳﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻓﺪاﻛﺎري و ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ درﻳـﺎدﻻن‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺧـﺎﻃــﺮات ﺗـﻠــﺦ و ﺷــﻴﺮﻳﻦ ﺟﻨـﮓ را رﻗـﻢ زد‪ ،‬ﺧـﺎﻃﺮة‬
‫ﺣﻤﺎﺳﻪآﻓﺮﻳﻨـﻲﻫـﺎي ﻧﺎوﭼـﺔ ﻗﻬﺮﻣـﺎن ﭘﻴﻜـﺎن‪ ،‬ﺧـﺎﻃﺮة ﻳـﻚ روز ﻓﺮاﻣـﻮش‬
‫ﻧﺎﺷـﺪﻧﻲ در ﺗـﺎرﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻـﺮ اﻳـﻦ ﻣﺮز و ﺑﻮم‪ ،‬ﻫﻔﺖ آذر را ﻣﻲﮔـﻮﻳﻢ‪ ،‬روزي‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﺎ ﻳﺎراﻧﻲ ﺟﺎن ﺑﺮﻛﻒ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﺠﻮﻣﻲ رﻋﺪ آﺳـﺎ‪ ،‬ﺷـﺎﻟﻮدة ﻧﻴـﺮوي‬
‫درﻳﺎﻳﻲ رژﻳﻢ ﺑﻌﺜﻲ ﻋﺮاق را در ﻫـﻢ ﻛــﻮﺑﻴﺪ و ﻳــﻚ ﺣــﻤﺎﺳﺔ ﻋﺎﺷــﻮراﻳﻲ‬
‫ﺧـــﻠﻖ ﻛــﺮد‪ ،‬ﺣـــﻤﺎﺳﻪاي ﻛــﻪ ﺷﻬﻴـــﺪ ﻣـﺤﻤـــﺪ اﺑﺮاﻫـــﻴﻢ ﻫﻤﺘــﻲ در آن‬
‫ﺣﺴﻴﻦوار ﺟـﻨﮕﻴﺪ‪ ،‬ﺷـﻬﻴﺪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﭘﻴﺮﺳـﻴﺎﻫـﻜﻞ اﺑـﻮاﻟﻔﻀﻞوار ﺑـﺮ ﺻــﻒ‬
‫دﺷـﻤﻦ زد و ﻧـﺎﺧﺪا ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ اﻳﺜـﺎرﮔﺮي و از ﺧﻮدﮔﺬﺷــﺘﮕﻲاش‬
‫زﻳﻨﺐوار ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن زﺧﻤﻲ در آب درﻳﺎ ﻣﺎﻧﺪه را ﺣـﺎﻣﻲ ﺷـﺪ و ﺑـﻪ ﺳـﺎﺣﻞ‬
‫ﻧﺠﺎت رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /8‬آب و آﺗﺶ‬

‫درﻳــﺎ دﻻن ﻧﻴــﺮوي درﻳــﺎﻳﻲ در ﻫــﺸﺖ ﺳــﺎل دﻓــﺎع ﻣﻘــﺪس‪ ،‬دل‬

‫ﻃﻮﻓﺎﻧﻲﺷﺎن را ﺑﻪ درﻳﺎ زدﻧﺪ و ﻫﻤﺪوش اﻣﻮاج‪ ،‬ﭘﺎﺳﺪار اﻣﻨﻴﺖ ﺧﻠﻴﺞ ﻓـﺎرس‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬درﻳﺎﺷﺪﮔﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﻧّﻢ ﺗﺮاﻧﺔ اﻳـﺴﺘﺎدﮔﻲ‪ ،‬آﺋﻴﻨـﻪدار ﺻـﻠﺢ و آراﻣـﺶ‬
‫ﻓﺮداي اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﻴﺸﻤﺮﮔﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻓـﻖ درﻳـﺎ ﺳـﺮاب ﻧﺪﻳﺪﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ اﻧﻔﺠﺎر اﺳﻜﻠﻪﻫﺎي اﻟﺒﻜﺮ و اﻻﻣﻴﻪ ﻋﺮاق و ﺑﻪ اﻫﺘﺰاز در آﻣﺪن ﭘﺮﭼﻢ ﺳـﻪ‬
‫رﻧﮓ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﺮ ﻓﺮاز آﻧﻬﺎ دﻳﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫دﻟﻴﺮ ﻣﺮدان از ﺧﻮد ﮔﺬﺷﺘﻪاي ﻛﻪ ﺣﺴﺮﺗﺸﺎن در ﻟﺤﻈﺔ ﺷـﻬﺎدت اﻳـﻦ‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻴﻒ ﻳﻚ ﺟﺎن دارﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺻﺪ ﺟـﺎن ﻫـﻢ داﺷــﺘﻨﺪ ﻓــﺪاي ﺧﻠـﻴﺞ‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻓـﺎرس ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺳﻬﻨﺪ ﺟﻮﺷﻴﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺎمآور اﻗﺘـﺪار‬
‫و ﻋﻈﻤﺖ اﻳﺮان ﺷﺪ‪ ،‬وﺣﺪت و ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻠﻲ ﭘﻴﺎم ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﺳﺒﻼن ﮔﺸﺖ‪،‬‬
‫ﺟﻮﺷﻦ ﻣﺮداﻧﻪ اﻳﺴﺘﺎد و ﻳﺎراﻧﺶ ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﻗﻄﺮة ﺧﻮﻧﺸﺎن ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻛﺮدﻧـﺪ‪،‬‬
‫اﻛﻨﻮن اﮔﺮ ﺑﺎ ﭼﺸـﻢ دل ﺑﻪ ﺳﺮاﻏﺸﺎن ﺑﺮوي‪ ،‬رد ﭘﺎي ﺧﻮﻧﺸﺎن را ﺑﺮ ﺳـﻄﺢ‬
‫آﺑﻲ درﻳﺎ ﺧﻮاﻫـﻲ دﻳﺪ‪ .‬اﻳﺸـﺎن ﺑﻲﺗﺮدﻳﺪ از ﺗﺒﺎر ﺻﺎﻋﻘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ ﺑـﺮ‬
‫ﮔﺮدن اﻣﻮاج‪ ،‬درﻳﺎ را ﺑﻪ ﺧﺮوش آوردﻧﺪ و ﺳﻮﻏﺎت آﺗﺶ و اﻧﺘﻘـﺎم را ارﻣﻐـﺎن‬
‫دﺷﻤﻦ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﻨﺎورﻫﺎﻳﺸﺎن ﺷﻌﻠﻪﻫﺎي ﺷﻨﺎور ﺷﺪ و ﺑـﻪ ﺧـﺮﻣﻦ دﺷـﻤﻦ‬
‫ﺑﻌﺜﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ روح زﺧﻢ ﺧﻮردة ﺳﺒﻼن‪ ،‬ﻳﺎدﮔﺎر ﺑﺮ ﺟﺎي ﻣﺎﻧـﺪه از آن ﻧﺒـﺮد‬
‫ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲﻫﺎ ﺧﻮاب و ﺧﻴﺎل ﻧﺒﻮده و ﻧﻴﺴـﺖ‪ .‬ﺣﻘﺎﻳﻘﻲ ﭘﺮ‬
‫اﻓﺘﺨﺎر اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ درﻳﺎﻳﻲ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻳﺎدﮔﺎر ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﺳﺎﻟﻴﺎن دور از ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﻫﺸﺖ ﺳـﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑـﺎ ﻧﮕـﺎﻫﻲ‬
‫اﺟﻤﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﭼـﺎپ ﺷـﺪه ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺧـﺎﻃﺮات رزﻣﻨـﺪﮔﺎن ارﺗـﺶ‬
‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺟﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺧﺎﻃﺮات درﻳﺎدﻻن ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ در‬
‫ﭘﻴﺶﺧﻮان ﻛﺘﺎﺑﻔﺮوﺷﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﺷـﺪت اﺣـﺴﺎس ﻣـﻲﺷـﺪ‪ .‬ﻟـﺬا ﺑـﺎ ﺗﻮﻛـﻞ ﺑـﻪ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﺘﻌﺎل‪ ،‬ﻋﺰم ﺧﻮد را ﺟﺰم ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫـﺎي ﻧﺎﺗﻤـﺎم ‪ ،‬ﺗﻤـﺎم‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎي ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮ ﺻﻔﺤﺔ ﺳﻔﻴﺪ ﻛﺎﻏﺬ ﻧﻘﺶ ﺑﻨﺪد‪ ،‬ﻧﻮارﻫﺎي‬
‫ﺑﺮﺟــﺎي ﻣﺎﻧــﺪه‪ ،‬ﺧــﺎﻛﺮوﺑﻲ و ﭘﻴــﺎده ﺷــﻮد؛ ﺧــﺎﻃﺮات دﺳـــﺖ ﻧﻮﺷــﺘﺔ‬
‫ﭘﻴﺸﮕﻔﺘﺎر ‪9 /‬‬

‫ﺣﻤﺎﺳﻪﺳـﺎزان درﻳﺎ‪ ،‬از ﻗﻔﺴﻪﻫﺎ و ﭘﻮﺷﻪﻫﺎ ﺑﻴﺮون آورده ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛـﺎر ﺑـﺎ‬
‫ﺗﻮان ﻗﺎﺻﺮ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﻴﺪ و ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑـﺔ اﻧـﺪك‪ ،‬ﺧـﺎﻃﺮات ﺑﺎزﻧﻮﻳـﺴﻲ و ﺑـﻪ‬
‫رﺷﺘﺔ ﺗﺤﺮﻳﺮ در آﻣﺪ؛ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻬﻴﺪ واﻻ ﻣﻘﺎم ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺑﺨﺸﻲ در‬
‫ﺳﺎلﻫﺎي ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﭼﺎپ ﻛﺘـﺎب ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺧـﺎﻃﺮات »ﺳـﺮود ﻣـﺮدان‬
‫درﻳﺎ« ﮔﺎم ﻧﺨﺴﺖ را در اﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮداﺷﺖ وﻟـﻲ آنﭼﻨـﺎن ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ ﺣـﻖ‬
‫ﻣﻄﻠﺐ ادا ﻧﺸﺪ و آن ﺟﺮﻋﺔ اﻧﺪك‪ ،‬ﻛـﺎم ﺗـﺸﻨﺔ ﻋﺎﺷـﻘﺎن را ﺳـﻴﺮاب ﻧﻜـﺮد؛‬
‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﻳﻦ اﻋﺘﻘﺎدﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﭘﻴﺶ رو ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻗﻄـﻊ‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻋﻈﻤﺖ ﮔﺴﺘﺮدة ﺧﺎﻃﺮات ﺳﭙﻴﺪ ﺟﺎﻣﮕﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ را‬
‫در ﺧﻮد ﺟﺎ دﻫﺪ و آن را ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻪﻗﻮل ﺷﺎﻋﺮ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻗﺪر ﺗﺸﻨﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺸﻴﺪ‬ ‫آب درﻳﺎ را اﮔﺮ ﻧﺘﻮان ﻛﺸﻴﺪ‬
‫ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺑﻀﺎﻋﺖ ﻛﻢﻣﺎن ﺗﻼش ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺳـﻬﻤﻲ ﻫـﺮ ﭼﻨـﺪ اﻧـﺪك در‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎﻧﺪه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪاﺳﺖ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ و دﻳﺪﮔﺎه ﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪهﺷﺎن ﻣﺎ‬
‫را در ﻗﺪمﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﭼﺎپ ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﺧﺎﻃﺮات درﻳﺎدﻻن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻳﺎري‬
‫و ﻣﺴﺎﻋﺪت ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ادارة ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ‬

‫ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬
‫‪1388‬‬
‫‪ /10‬آب و آﺗﺶ‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪11 /‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‬

‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ‬

‫در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓـﺎع ﻣﻘـﺪس‬

‫‪ /12‬آب و آﺗﺶ‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪13 /‬‬

‫در اﻧﺘﻈﺎر ﺷﻬﺎدت‬

‫درﻳﺎ دار ﺣﺒﻴﺐاﷲ ﺳﻴﺎري‬

‫ﺷﻬﺎدت ﺗﻔﻨﮓ‬
‫روزﻫﺎي آﻏﺎز ﺟﻨـﮓ ﺑـﻮد‪ .‬دﺷـﻤﻦ ﺑﻌﺜـﻲ ﻳـﻮرش ﺑـﻲاﻣـﺎن اش را ﺑـﻪ‬
‫ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ آﻏﺎز ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﺷﻬﺮ در ﺷﺮف ﺳﻘﻮط ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﺗﻜـﺎوران‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻤـﺎم ﻫﻤـﺖ و ﺗـﻼشﻣـﺎن را‬
‫ﻣﺼﺮوف ﺑﻪ دﻓﺎع از ﺷﻬﺮ و ﻧﺠﺎت آن ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬در ﻣﻴﺪان ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﺷﻬﺮ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻳﻢ و ﺧﻂ ﻣﻘﺪم ﻧﺒﺮد ﻣﺎ ﺑﺎ دﺷﻤﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎن ‪ 45‬ﻣﺘـﺮي ﺑـﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﺤﻞ و ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺎ ﻓﺘﺢ ﺧﻴﺎﺑﺎن ‪ 45‬ﻣﺘـﺮي‬
‫و ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻣﻴﺪان ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري‪ ،‬ﺷﻬﺮ ﻛﺎﻣﻞ در دﺳﺖ دﺷﻤﻦ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺰرﮔﻮار اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻴﺮﺑﺎرﭼﻲ ﻳﻜﺎن ﻣﺎ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻋﻼﻗﻪ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺗـﻴﺮﺑﺎر داﺷﺖ و ﻫﻤﻴﺸـﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻣﻦ زﻧـﺪه‬
‫ﻫﺴـﺘﻢ‪ ،‬ﺗﻴﺮﺑﺎرم ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺷـﻤﺎ ﺻـﺪاي آن را ﻣـﻲﺷـﻨﻮﻳﺪ‪ .‬اﮔـﺮ روزي‬
‫ﺻﺪاي آن ﻗﻄﻊ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ و ﺗﻴﺮ ﺑﺎرم ﺑﺎ ﻫﻢ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪهاﻳـﻢ‪ .‬ﻣـﻦ و‬
‫ﺗﻴﺮﺑﺎرم ﻫﺮﮔﺰ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﭽـﻪﻫـﺎ از اﻳـﻦ ﺻـﺤﺒﺖ ﺷـﻌﺒﺎﻧﻲ‬
‫ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و ﮔﺎﻫﻲ از ﺧﻮد ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪﻛﻪ ﻣﮕﺮ ﻣﻲﺷﻮد ﺗﻔﻨـﮓ ﻫـﻢ‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ﺷﻮد و ﻳﺎ ﺑﺎ ﺻﺎﺣﺐ ﺧـﻮد ﺑـﺎ ﻫـﻢ ﺑـﻪ ﺷـﻬﺎدت ﺑﺮﺳـﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨـﺪ روزي‬
‫ﮔﺬﺷﺖ؛ ﻳﻚ ﺷﺐ ﻛﻪ ﻓﺸﺎر ﺗﻬﺎﺟﻢ دﺷﻤﻦ زﻳﺎد ﺑـﻮد ‪ ،‬دﻳـﺪﻳﻢ ﻛـﻪ ﺷـﻬﻴﺪ‬
‫ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ ﺗﻴﺮﺑﺎرش را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﻣﻬﻤـﺎت ﺑـﺮدوش ﮔﺮﻓﺘـﻪ و ﺑـﻪ‬
 ‫‪ /14‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻃﺮف ﺟﺎﻳﮕﺎه اﺳﺘﻘﺮار ﺑﺮاي ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺑﻪ دﺷـﻤﻦ ﻣـﻲرود‪ .‬او رﻓـﺖ‪ ،‬ﺑﻌـﺪ از‬
‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺻﺪاي ﺗﻴﺮﺑﺎر ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ را ﺑﺎردﻳﮕﺮ ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺪود ‪ 3‬ﺑﺎﻣﺪاد ﺑﻮد ﻛﻪ ﺻﺪاي ﺗﻴﺮﺑﺎر ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ ﻗﻄﻊ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﮕـﺮان‬
‫ﺷﺪم؛ از ﺟﺎﻳﻢ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻢ و ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار او ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدم‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑـﻪ‬
‫او رﺳﻴﺪم ﺑﺎ ﺻﺤﻨﺔ ﻋﺠﻴﺒﻲ روﺑﻪرو ﺷﺪم‪ .‬ﺷـﻌﺒﺎﻧﻲ ﺑـﺮ اﺛـﺮ اﺻـﺎﺑﺖ آﺗـﺸﺒﺎر‬
‫دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮ اﺛﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﺗـﺮﻛﺶ و ﮔﻠﻮﻟـﻪ ﺑـﺮ‬
‫ﺗﻴﺮﺑﺎر ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺗﻴﺮﺑﺎر ﻗﻄﻌﻪ ﻗﻄﻌـﻪ ﺷـﺪه ﺑـﻮد و ﺑـﻪ ﺑـﺪﻧﺶ ﻓﺮورﻓﺘـﻪ ﺑـﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﺟﺰﻳﻲ از ﺑﺪن او ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺻـﺤﺒـﺖ‬
‫او اﻓـﺘﺎدم ﻛﻪ ﻣﺪاوم ﻣﻲﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﻦ و ﺗﻴﺮﺑﺎرم از ﻫــﻢ ﺟـﺪا ﻧﻤـﻲﺷــﻮﻳﻢ و‬
‫اﮔـﺮ روزي ﺻﺪاي آن را ﻧﺸﻨﻴﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻫﺮ دو ﺑﺎ ﻫـﻢ ﺑـﻪ ﺷـﻬﺎدت‬
‫رﺳﻴﺪهاﻳﻢ«‪.‬‬

‫آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺟﺎوﻳﺪ اﻻﺛﺮ ﺷﺪﻧﺪ‬

‫در ﻳﻚ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻫﻤـﺮوي ﻛـﺎروان‪ ،‬ﻛـﺸﺘﻲ ﺗﺤـﺖ ﺣﻤﺎﻳـﺖ ﻫﻤـﺮوي‪،‬‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﺧﻮرده ﺑﻮد و ﺗﻌﺪادي از ﺧﺪﻣﻪ آن ﺷﻬﻴﺪ و ﺑﻘﻴـﻪ ﺧـﻮد را ﺑـﻪ درﻳـﺎ‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻠﺒﺎن ﻣﻌﺘﻤـﺪيﻛﻴـﺎ‪ ،‬ﺑـﺮاي ﺑﺎزرﺳـﻲ از ﻣﻨﻄﻘـﻪ و‬
‫ﻧﺠﺎت ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﺸﺘﻲ آﺳﻴﺐ دﻳﺪه رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﻇـﺎﻫﺮاً ﻫـﻴﭻ‬
‫ﻛﺴﻲ در ﻛﺸﺘﻲ ﺣﻀﻮر ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺎواﺳﺘﻮار ﺑﺮاﺗﻲ ﭘﺸﺖ ﺗﻴﺮﺑﺎر دوﺷﻜﺎ در‬
‫ﺑﺎﻻي ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺮدﺑﺎن ﻧﺠﺎت را ﺑﻪ ﻃﺮف او اﻧﺪاﺧﺘﻴﻢ و از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻲﺳﻴﻢ ﺑـﺎ او ارﺗﺒـﺎط‬
‫ﺑﺮﻗﺮار ﻛﺮده و ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬در ﺟﻮاب ﻣﺎ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻧﻤﻲآﻳﻢ«‪ .‬وﻗﺘﻲ‬
‫دﻟﻴﻠﺶ را ﭘﺮﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪» :‬اول ﺗﻴﺮﺑﺎر ﻣﺮا ﺑﺎﻻ ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻲآﻳـﻢ‪،‬‬
‫وﮔﺮﻧﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺎﻻ ﻧﺨﻮاﻫﻢ آﻣﺪ«‪ .‬ﺑﺎ ﻗﺮﻣﺰ ﺷﺪن وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑـﺪون اﻳﻨﻜـﻪ‬
‫ﻛﺎري اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﺗﺮك آﻧﺠﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪15 /‬‬

‫وﻗﺘﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﻋﺎدي ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎردﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺑﺮاﺗـﻲ رﻓﺘـﻴﻢ و از او‬

‫ﺧﻮاﺳـﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ :‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﺣـﺮف ﻗﺒﻠﻲاش را ﺗﻜﺮار ﻛﺮد و ﮔﻔـﺖ‪» :‬ﺗـﺎ‬
‫ﺗﻴﺮﺑﺎر ﻣﺮا ﺑﺎﻻ ﻧﻜﺸﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺨﻮاﻫﻢ آﻣﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲ دارد‪ ،‬ﺗﻴﺮﺑﺎرﻣﻮ ﺟﺎ ﺑﺬارم و ﺑـﺎ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺑﻴﺎم ﺑﻮﺷﻬﺮ؛ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﻲﮔﻦ ﺧـﻮدش اوﻣـﺪه‪ ،‬ﺗﻴﺮﺑﺎرﺷـﻮ ﺟـﺎ ﮔﺬاﺷـﺘﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻲدوﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ زودي ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻲﺷﻢ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺬارﻳﺪ ﺑـﺎ ﺗﻔـﻨﮕﻢ ﺑـﺎ ﻫـﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﻠﺤﻪ ﻧﺎﻣﻮس ﻣﻨﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮﻧﻢ اوﻧﻮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺬارم«‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﮔﻴﺮودار ﺑﺎردﻳﮕﺮ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﺷﺪ و ﻣﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﺗﺮك‬
‫آﻧﺠﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﺮاي ﺑﺎر ﺳﻮم ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺑﺮاﺗﻲ رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﺮ ﺟﺎﻳﺶ‬
‫اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد و ﺣﺮف ﻗﺒﻠﻲاش را ﺗﻜﺮار ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻣﺠﺒـﻮر ﺷـﺪﻳﻢ ﺑـﺎ‬
‫وﺟﻮد وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻮقاﻟﻌﺎدة ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬اول ﺗﻴﺮﺑﺎرش را ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻴـﺎورﻳﻢ و ﺳـﭙﺲ‬
‫ﺧﻮدش را ﺑﻪ داﺧﻞ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻫﺪاﻳﺖ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬آن روز ﮔﺬﺷـﺖ؛ اﻣ‪‬ـﺎ ﮔـﻮﻳﻲ او‬
‫ﺑﺎﻧﮓ رﺣﻴﻞ و ﻋﺮوج ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑـﺎﻻ را ﺷـﻨﻴﺪه ﺑـﻮد و ﺑـﺮاي ﺷـﻬﺎدت ﻟﺤﻈـﻪ‬
‫ﺷﻤﺎري ﻣﻲﻛﺮد‪ 15 .‬روز ﺑﻌﺪ در ﻳﻚ ﻋﻤﻠﻴﺎت دﻳﮕﺮ ﻫﻤﺮوي ﻛـﺎروان وﻗﺘـﻲ‬
‫ﻧﺎواﺳﺘﻮار ﺑﺮاﺗﻲ روي ﻳﻚ ﻳﺪكﻛﺶ ﺣﻀﻮر داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷــﻚ رﻫـﺎ‬
‫ﺷﺪة دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻳـﺪكﻛـﺶ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه ﺗﻌـﺪادي از ﻫﻤﺮزﻣـﺎﻧﺶ ﺑـﻪ‬
‫ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪ و ﻫﻴﭻ اﺛﺮي از آﻧﻬﺎ ﺑﻪدﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﻧﺸﺎﻧﻲ از ﭘﻴﻜﺮ ﻣﻄﻬﺮﺷـﺎن ﭘﻴﺪا ﻧﺸﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻧﺎﻣﺸﺎن ﺑﺮاي ﻫﻤﻴـﺸﻪ‬
‫ﺑﺮ ﺟﺮﻳﺪة ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس اﻳﻦ ﻣﺮز و ﺑﻮم ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /16‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻢ‬

‫ﻧﺎﺧﺪا ﻳﻜﻢ ﺟﺎﻧﺒﺎزاﺣﻤﺪﺻﻴﺎﻣﻲ‬

‫در ﺳﺎل ‪ 1359‬و اواﺧـﺮ ﺗﺤـﺼﻴﻼت داﻧـﺸﮕﺎﻫﻲ ‪ ،‬ﺧـﻮد را ﺑـﺮاي‬
‫ﻣﺮاﺳـﻢ ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﻴﻠﻲ و درﻳـﺎﻓـﺖ درﺟـﺔ اﻓﺴـﺮي آﻣـﺎده ﻣﻲﻛـﺮدﻳﻢ ﻛـﻪ‬
‫ﺧﺒﺮﻫﺎﻳﻲ از ﺗﺤﺮﻛﺎت و ﺣﻤﻠﺔ ﻫﻮاﻳﻲ دﺷـﻤﻦ ﺑـﻪ ﻣﺮزﻫـﺎي ﻏـﺮب ﻛـﺸﻮر و‬
‫ﺑﻤﺒﺎران ﻓﺮودﮔﺎه ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﺗﻬﺮان ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺎ ﻣـﻲرﺳـﻴﺪ‪ .‬ﺑـﺎ اداﻣـﺔ اﻓـﺰاﻳﺶ‬
‫ﺗﺤﺮﻛﺎت دﺷﻤﻦ ﻳﻚ روز ﺷﻬﻴﺪ ﻧﺎﻣﺠﻮ ﻛﻪ در آن زﻣﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ داﻧـﺸﮕﺎه‬
‫اﻓﺴﺮي را ﻋﻬﺪهدار ﺑﻮدو از ﺟﻤﻠـﻪ اﻋـﻀﺎي ﺷـﻮراي ﻋـﺎﻟﻲ دﻓـﺎع ﻣﺤـﺴﻮب‬
‫ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎ را در ﺳﺮﺳﺮاي اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت داﻧﺸﮕﺎه ﺟﻤﻊ ﻛـﺮد و ﻣﻮﺿـﻮع ﺣﻤﻠـﺔ‬
‫ﺳﺮاﺳﺮي و از ﭘﻴﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه رژﻳﻢ ﺑﻌﺜﻲ ﻋﺮاق ﺑﻪ اﻳﺮان را ﺑﻴﺎن ﻛﺮد و ﺑﺎ‬
‫ﻳﺎدآوري ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ)ع( در ﺣﺎدﺛﺔ ﻛﺮﺑﻼ‪ ،‬اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ را ﺑـﺎ ﺣـﻮادث‬
‫ﺧﻮﻧﻴﻦ ﻛﺮﺑﻼي ﺣﺴﻴﻨﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪ زد‪ .‬داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻧﮕﻴـﺰهﻫﺎي دﻳﻨـﻲ‬
‫و ﻣﻠﻲﺷﺎن آﻣﺎدﮔﻲﺷﺎن را ﺑﺮاي اﻋﺰام ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ اﻋﻼم داﺷـﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬـﺎ ﻣـﺪت‬
‫ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻓﺮﺻﺖ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻮد را آﻣﺎده اﻋﺰام ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻢ و ﺑـﻪ‬
‫ﻫﺮ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻮد ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﻪ اﻃﻼع ﭘﺪر و ﻣﺎدرم رﺳﺎﻧﺪم‪ .‬ﭘﺲ از ﻛـﺴﺐ‬
‫اﺟﺎزه از آﻧﻬﺎ وﺻﻴﺖﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد را ﻧﻮﺷـﺘﻢ و ﻓـﺮداي آن روز ﺑـﺎ ﺗﺮﻛﻴـﺐ ﺳـﻪ‬
‫ﮔـﺮدان داﻧﺸـﺠﻮﻳﻲ و ﺑﺎ ﻳﻚ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي )ﺳﻲ ـ‪ (130‬ﺑﻪ اﻫـﻮاز اﻋﺰام ﺷﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ورود ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﻟﺸﻜﺮ زرﻫﻲ اﻫﻮاز ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷـﺪﻳﻢ‪ .‬ﻫﺮﭼـﻪ زودﺗـﺮ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻋﻤﻠﻴﺎتﻫﺎي ﭼﺮﻳﻜﻲ و ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﭼﻴـﺪه ﺷـﺪ و در ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ‬
‫ﺻﺪﻣﺎﺗﻲ ﺑﻪ دﺷﻤﻦ وارد ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﭼﻮن در آن ﻣﻮﻗﻊ دﺷﻤﻦ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺗﺠﻬﻴﺰات‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪17 /‬‬

‫و ادوات ﻧﻈﺎﻣﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﺔ ﺧـﻮد وارد ﺧـﺎك ﻛـﺸﻮر ﺷـﺪه و ﺑﻌـﺪ از ﺗـﺴﺨﻴﺮ‬
‫ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺑﻪ ﻃﺮف اﻫﻮاز ﻫﺠﻮم ﻣـﻲ آورد‪ ،‬ﺗﻨﻬـﺎ راه ﺣـﻞ اﻳـﻦ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬
‫ﺣﻤﻠﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ و ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺮدﻣﻲ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻊ ﭘﻴﺸﺮوي آﻧﻬﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮم ﻫﺴﺖ ﻳﻚ ﺷﺐ ﻣﺎ را ﺑﻪ اﺗـﺎق ﺟﻨـﮓ ﻣـﺴﺘﻘﺮ در اﻫـﻮاز ﻓﺮاــ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ و در آﻧﺠﺎ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎي واﻻﻣﻘﺎﻣﻲ ﭼـﻮن رﻫــﺒﺮ‬
‫ﻓﺮزاﻧﻪ‪ ،‬ﺣﻀـﺮت آﻳـﺖاﷲ ﺧـﺎﻣﻨﻪاي و ﺷـﻬﻴﺪ دﻛﺘﺮ ﻣﺼﻄﻔﻲ ﭼﻤﺮان آﺷـﻨﺎ‬
‫ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬در آن زﻣﺎن ﻣـﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫـﺪاﻳﺖ و ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﻲ ﺟﻨـﮓﻫـﺎي ﻧـﺎﻣﻨﻈﻢ‬
‫ﺑﺮﻋﻬﺪة اﻳﺸﺎن ﺑﻮد و ﺣﻀﻮر آﻧﻬﺎ در ﻣﻴﺎن رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﻋﺚ اﻓـﺰاﻳﺶ روﺣﻴـﺔ‬
‫دﻻوري و ﺷﻬﺎﻣﺖ رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم در آﻧﺠﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﻧﻴﺮو ﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ آﻣﻮزش دﻳـﺪه ﺑـﺎ اﻣﻜﺎﻧـﺎت ﺗـﺴﻠﻴﺤﺎﺗﻲ‬
‫ﻻزم‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و در ﺣﺪ ﺗـﻮان ﺑـﺮاي آزاد ﺳــﺎزي اﻳـﻦ‬
‫ﺷﻬﺮ ﺗﻼش ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻬﻢ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﻣـﺎ ﻫﺮﭼـﻪ زودﺗـﺮ ﺧـﻮد را ﺑـﻪ‬
‫ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ رﺳﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬دﺷﻤﻦ در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻘﺎط ﺷﻬﺮ ﺣﻀﻮر ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ در ﻧﻘـﺎط ﻣﺨﺘﻠﻔـﻲ از‬
‫ﺷﻬﺮ ﺑﻪ دﻓﺎع و ﻣﺒﺎرزه ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑــﺎز ﭘـﺲﮔﻴـﺮي ﮔﻤـﺮك‬
‫ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻛﻪ در ﺷﺐ ‪ 24‬ﻣﻬـﺮ ﻣـﺎه در ﻣـﺴﺠﺪ‬
‫ﺟﺎﻣﻊ ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ اﻧﺠﺎم دادﻳﻢ‪ ،‬ﻗﺮار ﺷـﺪ ﻓـﺮداي آن روز ﺗﺤﺮﻛـﺎت و ﺿـﺮﺑﺎت‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﻣﺴﺘﻘﺮ در ﮔﻤﺮك اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻧﺎﺧﺪا ﺻـﻤﺪي‬
‫ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﻛﺴﻲ ﻣﻲﮔﺸﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﺿﺮﺑﺔ ﻣﻬﻠﻚ را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وارد ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬در دﻳﻮارﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﮔﻤﺮك ﺑﻪﺧـﺎﻃﺮ اﺻـﺎﺑﺖ‬
‫ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎي ﺗﻮپ و ﺧﻤﭙﺎره‪ ،‬ﺣﻔﺮهﻫﺎي ﺑﺰرﮔﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ را ﺑـﺮاي‬
‫زﻳﺮ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻦ ﺗﺤﺮﻛﺎت دﺷﻤﻦ و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺿـﺮﺑﻪ زدن ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ ﻛﻤـﻚ‬
‫ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬روز ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎرم ﺑﺎ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻦ ﭼﻨﺪ ﮔﻠﻮﻟﻪ آرﭘﻲﺟﻲ‪ 7‬و ﻳـﻚ‬
‫ﺗﻴﺮ ﺑﺎر ژـ‪ 3‬ﺑﻪ آﻧﺠﺎ رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬از داﺧﻞ ﻳﻜﻲ از ﺣﻔﺮهﻫﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﻪ داﺧـﻞ‬
‫ﮔﻤﺮك ﻧﻈﺮي اﻓﻜﻨﺪم‪ .‬ﺟﻤﻊ وﺳﻴﻊ و زﻳﺎدي از ﻧﻴﺮو ﻫﺎي ﺑﻌﺜـﻲ را در آﻧﺠـﺎ‬
 ‫‪ /18‬آب و آﺗﺶ‬

‫دﻳﺪم ﻛﻪ دور ﻫﻢ ﮔﺮد آﻣﺪه و ﺑﻪ رﻗﺺ و ﭘﺎﻳﻜﻮﺑﻲ ﻣـﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ‬

‫ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮاي وارد آوردن ﺿﺮﺑﺔ ﻣﻬﻠﻚ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻮﺷﻚ آرﭘﻲﺟﻲ‪ 7‬را ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ‬
‫اﺟﺘﻤﺎع آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ رﻓﺘﻢ و ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﻪﮔﻴﺮي دﻗﻴﻖ‪ ،‬ﮔﻠﻮﻟﻪ را ﺑـﻪ وﺳـﻂ آن‬
‫ﺟﻤﻊ رواﻧﻪ ﻛﺮدم‪ ،‬ﺻﺪاي اﻧﻔﺠـﺎر ﻣﻬﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﮔﻮش رﺳـﻴﺪ‪ .‬ﺗﻴﺮاﻧـﺪازيﻫـﺎي‬
‫ﺑﻲاﻣﺎن دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﻫﺮﺳـﻮآﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﺳـﻼح آرﭘﻲﺟـﻲ‪ 7‬را ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﮔﺬاﺷـﺘﻪ‬
‫و ﺗﻴﺮ ﺑﺎر ژ‪ 3‬را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي ﺑـﻪﺳـﻤﺖ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧـﺪة‬
‫اﻓﺮاد ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑـﺎ ﺗﻮﻳﻮﺗـﺎ از ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﺧـﺎرج ﺷـﺪم‪.‬‬
‫ﺿﺮﺑﻪ ﻛﺎري ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺎﺧﺪا ﺻـﻤﺪي و دوﺳـﺘﺎن دﻳﮕـﺮ ﺑـﻪ ﻣـﺎ ﺗﺒﺮﻳـﻚ ﮔﻔﺘـﻪ و‬
‫ﺻﻮرت ﻣﺎ را ﻏﺮق ﺑﻮﺳﻪ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮداي آن روز ﺑـﺮاي وارد ﺳـﺎﺧﺘﻦ ﺿـﺮﺑﺎت‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ دوﺑﺎره ﺑﻪ آﻧﺠﺎ رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬در ﺳﻨﮕﺮ روز ﻗﺒـﻞ ﻣـﺴﺘﻘﺮ ﺷـﺪم‪ ،‬دﻳـﺪهﺑـﺎن‬
‫دﺷﻤﻦ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻي ﺟﺮﺛﻘﻴﻞ ﮔﻤـﺮك ﻣـﺴﺘﻘﺮ ﺑـﻮد‪ ،‬روز ﻗﺒـﻞ ﻣﺤـﻞ ﻣـﺎ را‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﮔﺰارش آن را ﺑﻪ ﺧﻤﭙﺎره اﻧﺪازﻫﺎي ﺧﻮد داده ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ از اﺳﺘﻘﺮار ﻣﺎ در ﻣﺤـﻞ ﻧﮕﺬﺷـﺘﻪ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﮔﻠﻮﻟـﻪ‬
‫ﺧﻤﭙﺎره‪ 60‬در ﭼﻨﺪ ﻗﺪﻣﻲ ﻣﻦ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﺧﻮرد و ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺮﻛﺶﻫﺎي آن‬
‫ﺗﻤﺎم ﺑﺪﻧﻢ را ﻧﺸﺎﻧﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﺑﻪوﻳﮋه ﭘﺎي ﭼﭙﻢ آﺳـﻴﺐ ﺟـﺪي دﻳـﺪه ﺑـﻮد و‬
‫ﻳﻚ ﺑﻨﺪ از اﻧﮕﺸﺖ ﺳﺒﺎﺑﻪام در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﻪ ﻗﻄﻊ ﺷﺪ و ﺑﻪ زﻣﻴﻦ اﻓﺘﺎد‪ .‬ﻳـﻚ‬
‫آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد آﻣﺪم و ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺪن ﺧﻮد ﻧﮕـﺎه ﻛـﺮدم ﺑـﺎ ﺻـﺤﻨﻪ ﻋﺠﻴﺒـﻲ‬
‫ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﺷﻮك ﺷﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻣﻦ وارد ﻛﺮد؛ ﻧﺎرﻧﺠﻚﻫﺎي ﻛﻤـﺮيام ﺑـﺎ‬
‫وﺟﻮد آن اﻧﻔﺠﺎر و ﺗﺮﻛﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮرده ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﻨﻔﺠﺮ ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﻧﺎرﻧﺠﻚﻫـﺎ را از دور ﻛﻤـﺮم ﺑـﺎزﻛﺮده و ﺑـﻪ ﺳـﻤﺘﻲ ﭘـﺮت ﻛـﺮدم‪.‬‬
‫دوﺳﺘﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﻛﻤﻜﻢ آﻣﺪﻧﺪ و ﻣﺮا ﺑﻪ ﺳﻤﺖ آﻣﺒﻮﻻﻧﺲ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮن از دﺳـﺖ و‬
‫ﭘﺎﻳﻢ ﺟﺎري ﺑﻮد‪ .‬در آﻣﺒﻮﻻﻧﺲ ﻳﻚ آن آراﻣﺸﻲ ﻣﺮا در ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ و ﺗﻤـﺎم درد‬
‫و ﻣﺠﺮوﺣﻴﺖ ﺧﻮد را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮدم‪ .‬اﺣﺴﺎس ﻣﻲﻛﺮدم روﺣﻢ از ﺗﻦ ﺧـﺎﻛﻲ‬
‫ﺟﺪا ﺷﺪه و ﺳﺒﻜﺒﺎل در آﺳﻤﺎنﻫﺎ ﭘﺮواز ﻣﻲﻛﻨﻢ ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷـﺖ ﺑﻴـﺴﺖ و‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪19 /‬‬

‫اﻧﺪي ﺳﺎل از آن ﻣﺎﺟﺮا ﻫﻨﻮز در ﺑﻪ در دﻧﺒﺎل آن اﺣﺴﺎس ﻣـﻲ ﮔـﺮدم وﻟـﻲ‬

‫ﻧﻤﻲﻳﺎﺑﻤﺶ! ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻣﺮا ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻲ اﻫﻮاز ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫دو ﺳﻪ روزي در آﻧﺠﺎ ﺗﺤﺖ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﺑﻮدم؛ ﺑـﻪدﻟﻴـﻞ ﻛﻤﺒـﻮد اﻣــﻜﺎﻧﺎت‬
‫ﭘﺰﺷـﻜﻲ و ﻋﻤﻖ ﺟﺮاﺣﺎت وارده ﻣﺮا ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎن ﺑﻨـﺪر ﻣﺎﻫـﺸﻬﺮ ﻣﻨﺘﻘـﻞ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در آﻧﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ و ﻣﺪاوا اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ ،‬وﻟﻲ اﻣﻜﺎن درﻣﺎن اﺳﺎﺳـﻲ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﭘﺰﺷﻜﺎن ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳـﺪ ﻣـﺮا ﻫﺮﭼـﻪ ﺳـﺮﻳﻊﺗـﺮ ﺑـﻪ‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻧﻤﺎزي ﺷﻴﺮاز ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﺷـﺪ‪ .‬ﻣـﺮا ﺑـﻪ ﺷـﻴﺮاز‬
‫آوردﻧﺪ در آﻧﺠﺎ ﭘﺰﺷﻜﺎن ﻣﻌﺎﻟﺞ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻤﻲ‬
‫از ﺟﺮاﺣﺖﻫﺎي وارده را ﺗﺮﻣﻴﻢ و ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪدﻟﻴـﻞ ﻗﻄـﻊ ﺷـﺪن‬
‫رگﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﭘﺎي ﭼﭗ از ﻧﺎﺣﻴﻪ زاﻧﻮ و ﮔﺬﺷﺖ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻧﺴﺒﺘﺎ ًﻃـﻮﻻﻧﻲ‬
‫ـ‪ 9‬روزـ از زﻣﺎن ﺣﺎدﺛﻪ‪ ،‬ﭘﺰﺷـﻜﺎن ﺗﻨﻬـﺎ راه ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧـﺪه ﺑـﺮاي ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮي از‬
‫ﭘﻴﺸﺮوي ﺳﻴﺎه ﺷﺪن ﭘﺎﻳﻢ را‪ ،‬ﺑﺮﻳﺪن از ﻧﺎﺣﻴﻪ زاﻧﻮ ﺗـﺸﺨﻴﺺ دادﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد آﻧﻬﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﺮدم‪ .‬ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ و ﻗﻄﻊ ﭘـﺎي ﭼـﭙﻢ ﺑـﻪ ﻣـﺪت ‪6‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ در اﺗﺎق ﻋﻤﻞ ﺑـﻪ ﻃـﻮل اﻧﺠـﺎﻣﻴﺪ‪ .‬ﻣـﺪﺗـﻲ ﻧﻴـﺰ در آﻧـﺠــﺎ ﺗـﺤــﺖ‬
‫ﻣﺮاﻗـﺒﺖ و ﻣﻌﺎﻟﺠﺔ ﭘﺰﺷﻜﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺧﻮدم ﻣﺮا ﺑــﻪ‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ در ﺗﻬﺮان ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺪت زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻧﻴـﺰ‬
‫در آﻧﺠﺎ ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻮدم‪ .‬ﭘﺲ از ﺑﻬﺒـﻮد ﺷــﺮاﻳﻂ ﺟــﺴـﻤﻲ رﻫـﺴـﭙﺎر ﻣﻨـﺰل‬
‫ﺷـﺪم‪ .‬در ﺧﺎﻧﻪ وﻗﺘﻲ درد ﺟـﺮاﺣﺎت ﺑﻪ ﺳـﺮاﻏﻢ ﻣﻲ آﻣﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸـﻪ ﺧــﺪا را‬
‫ﻳﺎد ﻣﻲ ﻛﺮدم و اﻳﻦ ﻳﺎد ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ ﺧﺪا ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ و ﻓﺎﻳـﺪة ﺟﺎﻧﺒـﺎزي‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ /20‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺧﺎﻃﺮات ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺟﻨﮓ‬

‫درﻳﺎدار دوم ﻣﻬﺪي ﻧﺎدري‬

‫درﻳﺎﻓﺖ رﺳﻴﺪ از دﺷﻤﻦ‬

‫ﺗﻤﺎم ﺧﺎﻃﺮات دوران ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﺗﻠﺦ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﺷـﻴﺮﻳﻦ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺧﺎﻃﺮة اول ﻣﻦ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدد ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اوﺿﺎع ﻛﺮدﺳـﺘﺎن ﻣﺘـﺸﻨﺞ‬
‫ﺑﻮد و ﻣﺎ از ﻃﺮف ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻣﺄﻣﻮر ﺷﺪه ﺑﻮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺳﻬﻤﻲ در آرام ﻛﺮدن‬
‫ﻏﺎﺋﻠﺔ ﻛﺮدﺳﺘﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﻳﻚ روز ﺑﻪﻋﻨﻮان دﻳـﺪهﺑـﺎن ﺑـﻮدم‪ ،‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬
‫ﻛﺮدم ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از دور ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎدﮔﺎن ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬ﺳـﺎﻋﺖ ﺷـﺶ ﻳـﺎ ﻫﻔـﺖ‬
‫ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﺑﻮد و ﻫﻮا ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺗﺎرﻳﻚ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در آن ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻌﺪ از ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻨﺞ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﺎآرام ﻣﻲﺷﺪ و رﻓﺖ و آﻣﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺑﻮد‪ .‬از ﻃـﺮف دﻳﮕـﺮ در‬
‫آن روز ﻣﺴﺌﻮل ﺗـﺪارﻛﺎت ﻳـﻜﺎن را ﺑﺮاي آوردن ﺧﻮاروﺑﺎر و ﺟﻴﺮة ﻏﺬاﻳﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛـﺎﻣﻴﺎران ﻓﺮﺳـﺘﺎده ﺑﻮدﻳـﻢ و ﻣﻨﺘﻈـﺮ آﻣﺪﻧﺶ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬از زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻣـﻲآﻣﺪ دو‪ ،‬ﺳـﻪ ﺳـﺎﻋﺖ ﻣﻲﮔﺬﺷـﺖ و ﺧﺒــﺮي از او ﻧﺒــﻮد و ﻫــﻤﻪ‬
‫دلﻧـﮕـﺮان ﺷـﺪه ﺑﻮدﻳـﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﻧﺰدﻳـﻚ ﺷــﺪن ﻓــﺮدي ﻛــﻪ در ﺗـﺎرﻳﻜﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﻃـﺮف ﭘـﺎدﮔﺎن ﻣـﻲآﻣﺪ‪ ،‬ﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛـﻪ ﻫـﻤﺎن ﻣـﺴـﺌﻮل ﺗﺪارﻛــﺎت اﺳــﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷـﺤـﺎل ﺷـﺪﻳـﻢ و ﺑﻪ ﭘﻴـﺸـﻮازش رﻓﺘـﻴﻢ‪ .‬او را در آﻏـﻮش ﻛﺸـﻴﺪﻳـﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻇـﺎﻫـﺮ اوﺿـﺎع و اﺣـﻮاﻟﺶ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒـﻮد‪ ،‬وﻗﺘـﻲ دﻟﻴـﻞ ﺗـﺄﺧﻴﺮ و ﺳـﺮاغ‬
‫ﺧﻮارﺑﺎر و ﻣﺎﺷﻴﻦ را از او ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪21 /‬‬

‫»ﺣﻘﻴﻘﺘﺶ در ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮﮔـﺸﺖ ﺑـﻪ ﭘﺎﻳﮕـﺎه‪ ،‬در ﻛﻤـﻴﻦ ﻛﺮدﻫـﺎي‬

‫ﻛﻮﻣﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺷﺪم و آﻧﻬﺎ ﺑﻪ زور ﻣﺎﺷﻴﻦ و ﺧﻮارﺑﺎر داﺧـﻞ آن را‬
‫از ﻣﻦ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﺮا رﻫﺎ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ آﻧﻬـﺎ زﻳـﺎد ﻫـﻢ ﺑـﻲاﻧـﺼﺎف‬
‫ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﻮاﻫﺶ و درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﻪ ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎ از او ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺪام درﺧﻮاﺳﺖ؟!‬
‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫» از آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻫﺶ ﻛﺮدم ﻛﻪ رﺳﻴﺪي از اﻣﻮال و ﺧﻮارﺑﺎر را ﻛﻪ در‬
‫ﭘﺸﺖ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻫﻨﺪ و آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻗﺒﻮل ﻛﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﺛﺒﺎت ﺣﺮفﻫﺎﻳﺶ دﺳﺖ در ﺟﻴﺒﺶ ﻛﺮد و رﺳـﻴﺪ اﺧـﺬ ﺷـﺪه از‬
‫دﺷﻤﻦ را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﺧﻴﻠﻲ ﺟﺎﻟﺐ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻘـﺪار دﻗﻴﻖ ﺧــﻮارﺑﺎر و ﻧــﻮع‬
‫آﻧﻬﺎ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺷـﺪه ﺑـﻮد و در ﭘﺎﻳﻴـﻦ رﺳـﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻬــﺮ ﮔﺮوﻫــﻚ ﻛــﻮﻣﻠﻪ زده‬
‫ﺷـﺪه ﺑـﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻫــﻢ ﻣﻮﺟــﺐ ﻧـﺎراﺣﺘﻲ و ﻫــﻢ ﻣﻮﺟــﺐ ﺧــﻨﺪة‬
‫ﺑﭽـﻪﻫـﺎ ﺷـﺪ‪ ،‬وﻗـﺘﻲ ﺑﭽـﻪﻫـﺎ از او ﭘﺮﺳـﻴﺪﻧـﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ رﺳـﻴـﺪ را ﺑـﺮاي ﭼـﻪ‬
‫ﻣﻲﺧﻮاﺳـﺘﻲ؟! در ﺟـﻮاب ﮔـﻔﺖ‪:‬‬
‫»ﻣـﻲ ﺗﺮﺳـﻴﺪم ﺷـﻤﺎ ﺑـﺎور ﻧﻜﻨـﻴﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ اﺗﻔـﺎق ﺑـﺮاي ﻣـﻦ‬
‫اﻓﺘﺎده اﺳـﺖ«‪.‬‬

‫ﺑﻴﮓ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻴﮓ‬

‫اواﻳﻞ ﺟﻨﮓ در ﻛﺎرﺧﺎﻧﺔ ﺗﺎﻧﻚﺳﺎزي ﻣﺴﺠﺪ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺑﻪﻋﻨـﻮان ﻳﻜـﻲ از‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﮔﺮوه ﭘﺪاﻓﻨﺪ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻲﻛﺮدم‪ .‬ﻛﺎرﺧﺎﻧﺔ ﺗﺎﻧﻚﺳﺎزي آﻧﺠﺎ ﻫـﻢ‬
‫ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺰرگ ﺑـﻮد و ﺑـﻪ ﺟﻬـﺖ ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ آن ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ ﻣﺮاﻗﺒـﺖ و ﭘﺪاﻓﻨـﺪ‬
‫ﺷﺪﻳﺪي داﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺣﻤﻠﺔ ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺳﻠﻴﻤﺎن و آن ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ اﻧﺠـﺎم‬
‫ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻮپﻫﺎي ﺿﺪﻫﻮاﻳﻲ ﻣـﺎ ﺷـﺮوع ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ و ﮔـﺎه ﻣﻮﻓـﻖ‬
‫ﻣﻲﺷﺪﻳﻢ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ از ﻧـﻮع ﻣﻴـﮓ ‪ 29‬ﺑﻮدﻧـﺪ را ﺳـﺎﻗﻂ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
 ‫‪ /22‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻣﺮدم ﻣﺴﺠﺪ ﺳﻠﻴﻤﺎن از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣـﻲ ﻣﻴﻬﻤـﺎنﻧـﻮاز و ﺧـﻮﻧﮕﺮم‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺧﺒﺮدار ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣـﺎ ﺗﻮاﻧـﺴﺘﻪاﻳـﻢ ﻫﻮاﭘﻴﻤـﺎي ﻋﺮاﻗـﻲ را‬
‫ﺳﺎﻗﻂ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻫﺪاﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺰ و ﺑﺰﻏﺎﻟﻪ ﺑﺮاي ﻣـﺎ ﻣـﻲآوردﻧـﺪ‪ .‬در‬
‫زﺑﺎن ﻣﺤﻠﻲ آﻧﻬﺎ ﺑـﻪ ﺑﺰﻏــﺎﻟﻪ ـ ﺑﻴـﮓ ــ ﻣـﻲﮔــﻔﺘﻨﺪ و در ﻫـﻨﮕــﺎم ﻫﺪﻳـﺔ‬
‫ﺑـﺰﻏـﺎﻟﻪ ﺑـﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻣﻴﮓ ﺑﺰﻧﻴﺪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻴﮓ ﻣﻲدﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺣﺪود ‪ 70‬روز آﻧﺠـﺎ ﺑـﻮدﻳﻢ‪ ،‬در اواﺧـﺮ ﺣـﻀﻮرﻣﺎن ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﻳـﻚ روز‬
‫ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﺮاي ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ وارد آﺳـﻤﺎن ﻣﻨﻄﻘـﻪ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬دو ﻓﺮوﻧﺪ از آﻧﻬﺎ را دﻳـﺪم ﻛـﻪ از ﺟﻬـﺖ ﺧﻮرﺷـﻴﺪ و ﻣﻘﺎﺑـﻞ ﻣـﺎ ﺑـﻪ‬
‫ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ ﺳـﺮﻋﺖ وارد ﻋﻤـﻞ ﺷـﺪﻳﻢ و ﺷـﺮوع ﺑـﻪ‬
‫ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺑﻪ ﻃﺮف آﻧﻬﺎ ﻛﺮدﻳﻢ؛ در اﻳﻦ ﮔﻴﺮودار ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﻪ ﻓﺮوﻧﺪ دﻳﮕـﺮ از‬
‫ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺎري از دﺳﺖ ﻣﺎ ﺳـﺎﺧﺘﻪ ﻧﺒـﻮد و‬
‫ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮ ﺷﺪن ﻣﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﻛﻪ آﻧﻬـﺎ ﺑﻤـﺐﻫﺎﻳـﺸﺎن را در اﻃـﺮاف ﻛﺎرﺧﺎﻧـﻪ‬
‫رﻳﺨﺘﻪ و از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻓﺮار ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻤﺐﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ اﺻﺎﺑﺖ‬
‫ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻟﻜﻦ ﺑﻪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺷﻬﺮ اﺻﺎﺑﺖ و ﺗﻌﺪادي از اﻫﺎﻟﻲ ﺷـﻬﺮ را ﻛـﻪ‬
‫در ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺪﻓﻴﻦ و ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ را ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳـﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﺗﻔﺎق ﻧﺎﮔﻮار ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از آن از ﻫﺪاﻳﺎي ﻣﺮدم ﺧﺒﺮي ﻧـﺸﺪ‪ .‬ﻧـﻪ‬
‫ﻣﻴﮕﻲ در ﻛﺎر ﺑﻮد ﻧﻪ ﺑﻴﮕﻲ!‬

‫ﭼﺮاغ روﺷﻦ ‪ ،‬ﭼﺮاغ ﺧﺎﻣﻮش‬

‫اواﻳﻞ ﺟﻨﮓ ﺑﻮد‪ .‬ﺟﺰاﻳﺮ ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﻳـﺪ دﺷـﻤﻦ ﻗـﺮار ﻣـﻲﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﺳـﺎل‬
‫‪ 1360‬ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ داده ﺷﺪ ﺗﺎ ﺧﻮدم را ﺑـﻪ ﺟﺰﻳـﺮة اﺑﻮﻣﻮﺳـﻲ‬
‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺟﺰﻳﺮه‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ داﺷﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﺎوﺳﺮوان ﺧـﺴﺮوي؛ در ﺷـﺐ‬
‫اول اﺳﺘﻘﺮار ﻣﺎ‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ 20:00‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻗﻄﻊ ﺷﺪن ﺑﺮق ﺳـﻤﺖ ﻋـﺮبﻧـﺸﻴﻦ‬
‫ﺟﺰﻳﺮه ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻳﻚ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﺮﻓﺮاز آﺳﻤﺎن ﺟﺰﻳﺮه ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺪس زدﻳﻢ ﻛﻪ اﻣﺎراﺗﻲﻫﺎ ﺑﺮق ﻗﺴﻤﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪﻋﻤﺪ ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮدهاﻧﺪ‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪23 /‬‬

‫ﺗﺎ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﻗﺴﻤﺖ اﻳﺮاﻧﻲﻧﺸﻴﻦ را ﻣـﻮرد ﺣﻤﻠـﻪ ﻗـﺮار دﻫـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺟﺰﻳﺮه‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻮﻟﺪ ﺑﺮق ﺟﺰﻳﺮه را ﺑـﻪﺳـﺮﻋﺖ‬
‫ﺻﺪا زد؛ ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻮﻟﺪ ﺑﺮق ﻛﻪ ﻓﺮدي ﭘﻴﺮ و ﺳﻴﺎهﭼﺮده ﺑـﻪ ﻧـﺎم ﻏـﻼم اﻧـﺪوه‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺰد ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﺟﺰﻳﺮه آﻣﺪ‪ .‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﺑﻪ او دﺳﺘﻮر داد ﻛﻪ ﺧﻴﻠـﻲ زود ﺑـﺮق‬
‫ﻗﺴﻤﺖ اﻳﺮاﻧﻲﻧﺸﻴﻦ را ﻫﻢ ﻗﻄﻊ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ دﺷﻤﻦ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺤـﻞ اﺳـﺘﻘﺮار ﻣـﺎ را‬
‫ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻫﻮاﻳﻲ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬او ﻫﻢ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ دﺳﺘﻮر را اﺟﺮا ﻛـﺮد و ﺑـﺮق را‬
‫ﻗﻄﻊ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ زﻣﺎن زﻳﺎدي ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ روﺷﻦ ﺷﺪن ﻣﺠﺪد ﺑﺮق‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﻋﺮبﻫﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎردﻳﮕﺮ ﻏﻼماﻧﺪوه را ﺻﺪا زد و ﺑﻪ او دﺳـﺘﻮر‬
‫داد ﻛﻪ ﺑﺮق را دوﺑﺎره روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫آن ﺷﺐ ﺑﻪ ﺧﻴﺮ ﮔﺬﺷﺖ و ﺑﺎ ﺗﺤﺮك ﻗﻮي ﭘﺪاﻓﻨـﺪ ﺟﺰﻳـﺮه‪ ،‬ﻫﻮاﭘﻴﻤـﺎي‬
‫ﻋﺮاﻗﻲ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﻛﺎري ﺑﻜﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮداي آن روز وﻗﺘﻲ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺧﻴﺎﻧﺘﻲ در ﻛﺎر ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﮔﺮا دادن ﺑﻪ دﺷﻤﻦ در ﻛﺎر ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬
‫اﻣﺎراﺗﻲ ﻫﺎ ﺑﺮاﺳﺎس ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﺐ ﺳـﺎﻋﺖ ‪ 20:00‬ﻣﻮﻟـﺪﻫﺎي ﺑـﺮقﺷـﺎن را‬
‫ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؛ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺮﻗﺸﺎن ﻗﻄﻊ ﻣـﻲﺷـﻮد‪ .‬ﺷـﺐ‬
‫ﻗﺒﻞ ﻫﻢ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﺼﺎدف ﺷﺪن زﻣﺎن ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻣﻮﻟﺪﻫﺎي ﺑﺮق ﺑﺎ ﺣﻤﻠﺔ ﻫﻮاﻳﻲ‬
‫دﺷﻤﻦ اﻳﻦ ﮔﻤﺎن اﺷﺘﺒﺎه در ذﻫﻦ ﻣﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
 ‫‪ /24‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺳﻨﮕﻠﺠﻲ ﺑﻤﺎن ‪ ،‬ﻧﺮو !‬

‫ﻧﺎﺧﺪاﻳﻜﻢ ﺗﻜﺎور ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺻﻤﺪي‬

‫ﺑﺎ آﻏـﺎز ﺟﻨـﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠـﻲ در ‪ 31‬ﺷـﻬﺮﻳﻮر ﻣـﺎه ﺳـﺎل ‪ ، 1359‬ﺑﻨـﺎ ﺑـﺮ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ و ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻣﺤﻮﻟﻪ‪ ،‬در ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﻫﻤﺎن روز‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑـﺎ‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي رزﻣﻨﺪة ﺗﻜﺎور و ﺑﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻻزم ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺧﺮﻣـﺸﻬﺮ‬
‫اﻋﺰام و در ﻳﻜﻢ ﻣﻬﺮ ﻣﺎه در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪﻳﻢ و اﻗﺪام ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺗﻚﻫـﺎي‬
‫اﻳﺬاﻳﻲ و ﭘﺎرﺗﻴﺰاﻧﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ آﻏﺎز ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻧﻴﺮوي ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ وﻇﻴﻔـﺔ ﺣﺮاﺳـﺖ از ﺧﺮﻣـﺸﻬﺮ را ﺑـﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﺟﺪي و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺑﺮﻋﻬﺪه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬـﺎ ﻳـﻚ‬
‫ﮔﺮدان از ﻧﻴﺮوي زﻣﻴﻨﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﺳﺪار دژ ﺣﻀﻮر داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑـﻪﺧـﺎﻃﺮ‬
‫ﺣﺠﻢ ﮔﺴﺘﺮدة ﺑﻤﺒﺎران دﺷﻤﻦ اﻧﺴﺠﺎم ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده ﺑﻮد‪ .‬از اﻳـﻦرو‬
‫ﻏﻴﺮ از ﺗﻜﺎوران ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴـﺮوي ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮﺟـﻪ‪ ،‬ﻧﻴـﺮوي ﻏﻴــﻮر و‬
‫ﻏﻴﺮﺗﻤﻨـﺪ ﻣـﺮدﻣـﻲ ﺑـﻮدﻧـﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ ﺧـﺎﻟﻲ و ﻛﻤﺒﻮد ﺗﺠﻬﻴﺰات دﻓﺎﻋﻲ‪،‬‬
‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﻌﺜﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از ﮔﺬﺷـﺖ ﻣـﺪت زﻣـﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻮﺗﺎه‪ ،‬ﻧﻴﺮوي رزﻣﻲ ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻬﺎنآرا در ﻣﻨﻄﻘﻪ‬
‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ارﺗﺸﻲ ﻛﺮده و ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﺗﻚﻫـﺎي اﻳـﺬاﻳﻲ و‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺗﺤﺮﻛﺎت ﮔﺴﺘﺮده دﺷﻤﻦ را دﻓﻊ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﻀﻮر ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﺮاﻗـﻲ در ﺷـﻬﺮ ﺧﺮﻣـﺸﻬﺮ‪ ،‬ﺟﻨـﮓ و دﻓـﺎع‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺗﻜﺎور و ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻦ ﺑﻪ ﺗﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺤﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان‬
‫ﺟﺒﻬﺔ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﺟﺎي ﻣﺨـﺼﻮﺻﻲ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﺟﺒﻬـﺔ‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪25 /‬‬

‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻘﺎط ﺷﻬﺮ درﮔﻴﺮ ﺟﻨﮓ و ﻛﺸﺘﺎر ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣـﻜـﺎن و ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ ﻧﻴﺮوﻫـﺎي‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻋﻤﻠﻴﺎتﻫﺎي ﺗﻚ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺗﻜﺎوران آن را ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ و اﺟـﺮا‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻫﻢ زدن اﺳﺘﻘﺮار ﻳﻚ ﻟﺸﻜﺮ زرﻫﻲ ارﺗﺶ ﻋـﺮاق‬
‫در ﻛﻮتﻋﺒﺪاﷲ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻚ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري و ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ ﺗﻜﺎوران ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﺑـﺎ‬
‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ اﻧﺠﺎم ﺷـﺪ و دﺷـﻤﻦ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﻋﻘﺐﻧﺸـﻴﻨﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑـﻪﻳـﺎد دارم‬
‫ﻓﺮداي آن روز ﺷﻬﻴﺪ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪة ﻳـﻚ واﺣـﺪ از ﻣﺒـﺎرزان‬
‫ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم در آﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻤـﻊآوري دو ﺗﺮﻳﻠـﻲ اﺳـﻠﺤﻪ و ﻣﻬﻤـﺎت از‬
‫ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار اﻓﺮاد ﻟﺸﻜﺮ زرﻫﻲ ﻋﺮاق اﻗﺪام ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨـﻮاﻫﻢ از ﺧـﺎﻃﺮاﺗﻢ‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻢ؛ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ از ﺟﻨﮓ در ﺑﻄﻦ ﺧـﻮد ﻫـﺰار ﻳﺎد و ﺧﺎﻃﺮه و ﺣﻤـﺎﺳـﻪ را‬
‫ﻳﺪك ﻣﻲﻛﺸﺪ‪ .‬ﺧـﺎﻃﺮات ﺷــﻴﺮﻳﻦ ﺑـﻪ ﺣﻤـﻼت ﺑـﻲ ﺷـﺎﻳﺒﺔ ﺗﻜـﺎوران و‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي رزﻣﻨﺪة ﻣﺮدﻣـﻲ و ﺳـﭙﺎﻫﻲ ﻣﺮﺑـﻮط ﻣـﻲﺷـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﺎ وارد آوردن‬
‫ﺿﺮﺑﺎت ﺳﻬﻤﮕﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺟﻨﮕﻲ دﺷﻤﻦ‪ ،‬ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎي ﺑﺰرﮔﻲ در دﻓﺎع از‬
‫ﺧﺎك ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ و ﻣﺮزﻫﺎي ﻏﺮﺑـﻲ و ﺟﻨـﻮﺑﻲ اﻳـﺮان ﻛـﺴﺐ ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬اﻣـﺎ‬
‫ﺧﺎﻃﺮات ﺗﻠﺦ و ﺣﺰناﻧﮕﻴﺰ ﺑﻪ ﻟﺤﻈﺎت ﭘﺮﭘﺮ ﺷﺪن و ﻋﺮوج ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ دوﺳـﺘﺎن‪،‬‬
‫ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺗﻜﺎور و رزﻣﻨﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪﻳـﺎد دارم وﻗﺘـﻲﻛـﻪ ﺑـﻪﻋﻨـﻮان‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﮔﺮوه ﺗﻜﺎوران ﺑﻪ ﻛﻨﺎر آﻧﻬﺎ در ﻟﺤﻈﺎت ﻋﺮوج و ﺷﻬﺎدت ﻣﻲرﺳـﻴﺪم‪،‬‬
‫آﻧﻬﺎ را ﻣـﺎﻧﻨﺪ ﺑﭽﻪﻫـﺎي ﺧﻮدم در آﻏﻮش ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻢ و ﻋﻠﻮ‪ ‬درﺟﺎت آﻧﻬﺎ را از‬
‫درﮔﺎه اﻳـﺰد ﻣﺘـﻌﺎل ﻣﺴـﺌﻠﺖ ﻣﻲﻛﺮدم‪ .‬ﻗﺼﻪ ﭘﺮﭘﺮ ﺷـﺪن ﺑﭽـﻪﻫـﺎي ﺗﻜـﺎور‪،‬‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻠﺦ و دردﻧﺎﻛﻲ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺷـﻬﻴﺪ ﺳـﻨﮕﻠﺠﻲ ﻣﻲاﻓﺘﻢ ﻛﻪ در‬
‫ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻓﺎو ﺧﻤﭙﺎرة دﺷﻤﻦ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﺎ در آب ﻓﺮود آﻣـﺪ‬
‫و ﺗﺮﻛﺶ آن در ﻛﻤﺮ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﻣﻦ‪ ،‬ﺷـﻬﻴﺪ ﺳـﻨﮕﻠﺠﻲ ﺟـﺎ ﮔﺮﻓـﺖ و ﻧﺎﮔﻬـﺎن‬
‫ﺻﺪاي ﺿﺠﻪاش را ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬در ﻟﺤﻈﺔ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ اﻓﺘﺎدﻧﺶ دﺳﺘﻢ را ﺑﺮ ﻛﻤﺮش‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ و او در آﻏﻮش ﻣﻦ ﺟﺎي ﮔﺮﻓـﺖ و ﭼـﺸﻤﺎن ﺧـﻮد را ﻳـﻚ آن ﺑـﺎز و‬
 ‫‪ /26‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﺴﺘﻪ ﻛﺮد و ﻧﺪاي ﺣﻖ را ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻔﺖ و ﺟﺎن ﺑﻪ ﺟﺎن آﻓـﺮﻳﻦ ﺗـﺴﻠﻴﻢ ﻛـﺮد‪.‬‬
‫اﺷــﻚ ﺣــﺰن در ﭼــﺸـﻤﺎﻧﻢ ﺣﻠﻘــﻪ زد‪ .‬ﻧﺎﮔـــﻬﺎن ﺑــﻲاﺧﺘﻴــﺎر ﻓـــﺮﻳﺎد زدم‪:‬‬
‫ﺳـﻨﮕﻠﺠﻲ‪ ،‬ﺑﻤﺎن! ﻧﺮو! ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺑﻪ رزﻣﻨﺪﮔﺎﻧﻲ ﭼﻮن ﺗﻮ ﻣـﻲﻧـﺎزد و اﻓﺘﺨـﺎر‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ؛ ﻳﺎ وﻗﺘﻲ درﻣﻨﻄﻘﺔ ﮔﻤﺮك ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ‪ ،‬ﺧﻤﭙﺎره ﺑﺎ ﻓﺎﺻـﻠﺔ اﻧـﺪﻛﻲ ﺑـﺮ‬
‫زﻣﻴﻦ ﺧﻮرد‪ ،‬زود در ﻛﻨﺎر ﺗﻨﺔ ﻧﺨﻞ ﺧﺮﻣﺎ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ دراز ﻛﺸﻴﺪم‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬـﺎن در‬
‫ﭼﻨﺪ ﻗﺪﻣﻲ ﺧﻮد ﺻﺪاي ﻓﺮﻳﺎد ﺑﻲﺳﻴﻢﭼﻲام را ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﺑﺎ وﺟﻮد آﺗﺶ ﺷﺪﻳﺪ‬
‫دﺷﻤﻦ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﻪﺳﻮي او ﻛﺸﺎﻧﺪم و ﭘﻴﻜﺮش را درآﻏﻮش ﻛﺸﻴﺪم‪ .‬او ﺗﻨﻬﺎ ﻳﺎ‬
‫ﺣﺴﻴﻦ)ع( و ﻳﺎ زﻫﺮا)س( ﻣﻲﮔﻔﺖ‪ .‬ﺗﺮﻛﺶ ﺧﻤﭙﺎره ﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﻜﻪ ﻛﻮﭼﻚ آن‬
‫زﻳﺮ ﭼﺸﻢ ﭼﭗ ﻣﺮا ﻧﺸﺎﻧﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات ﺑﻲﺳﻴﻢﭼﻲ را ﻏﺮق ﺧـﻮن‬
‫ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻼش ﻛﺮدم ﺑﺎ دﺳﺘﻤﺎل و وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن اﺑﺘﺪاﻳﻲ‪ ،‬زﺧـﻢ‬
‫ﺷﺪﻳﺪ او را ﺑﺒﻨﺪم‪ ،‬اﻓﺎﻗﻪ ﻧﻜﺮد و ﺷﺪت ﺟﺮاﺣﺎت وارده ﺑـﻪ ﺳـﺘﻮن ﻓﻘـﺮات و‬
‫ﻧﺎﺣﻴﺔ ﺷﻜﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ او ﻫﻢ ﺑـﻪ ﺟﻤـﻊ ﻛﺒـﻮﺗﺮان درﮔـﺎه رﺑـﻮﺑﻲ ﺑﭙﻴﻮﻧـﺪد و‬
‫ﺟﺎﻧﺶ را در ﻃﺒﻖ اﺧﻼص ﻧﺜﺎر ﺣﻀﺮت دوﺳﺖ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪27 /‬‬

‫ﻳﺎر ﺑﻲ ﺳﺮ‬

‫ﻧﺎﺧﺪا ﻳﻜﻢ ﺗﻜﺎور ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ رﺿﺎ ﺑﺎﺑﺎﺑﻴﮕﻲ‬

‫وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﺨﺘﺎري و اﺳـﺘﻘﺒﺎل ﺷـﺠﺎﻋﺎﻧﻪ و ﻋﺎﺷـﻘﺎﻧﺔ او از ﺷـﻬﺎدت‬
‫ﻣﻲاﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻮ ﺑﺮ ﺗﻨﻢ ﺳﻴﺦ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪﻳﺎد دارم دﺷﻤﻦ ﺑﺎ ﻗﺪرت ﻧﻈـﺎﻣﻲ ﺧـﻮد‬
‫ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ را ﺗﺼﺮف ﻛﺮده ﺑﻮد و ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺪة ﻗﻠﻴﻠﻲ از ﺗﻜﺎوران ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ‬
‫در ﻣﺮﻛﺰ ﺷﻬﺮ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬـﺎ وﺳـﻴﻠﺔ ارﺗﺒـﺎﻃﻲ ﺑـﺎ‬
‫دوﺳﺘﺎن ﻫﻤﺮزمﻣﺎن در ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﭘﻠﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ زﻳـﺮ ﺑـﺎرش آﺗـﺶ‬
‫ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ دﺷﻤﻦ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﺮﻛﺰ ﺷـﻬﺮ ﻣﺎﻧـﺪه و ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪ ،‬از ﻃﺮﻳـﻖ‬
‫ﺑﻲﺳﻴﻢ اﻃﻼع داده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻪ آذوﻗﺔ و ﻣﻬﻤـﺎت دارﻧـﺪ؛ ﻣـﻮارد‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻣﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻛﺴﻲ ﻣﻲﮔﺸﺖ ﻛﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺧﻄﺮ ﺣﻤﻞ و اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻬﻤﺎت و ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ را ﺑﻪ ﺟﺎن ﺑﺨﺮد و ﺑﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ‬
‫ﺑﺮﺳـﺎﻧﺪ‪ .‬ﻗـﺒﻮل ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺴـﺌﻮﻟـﻴﺘﻲ ﺷـﺠﺎﻋﺖ ﻓـﻮقاﻟـﻌــﺎده ﻣـﻲﺧﻮاﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﻣــﻦ ﭼــﻮن در آن زﻣــﺎن ﮔﻮاﻫﻴﻨﺎﻣــﺔ ﻧﺪاﺷــﺘﻢ و راﻧﻨــﺪﮔﻲ ﺑﻠــﺪ ﻧﺒــﻮدم‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ آن ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ را ﻗﺒﻮل ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺷـﺮاﻳﻄﺶ را داﺷـﺘﻢ ﺻـﺪ‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﻗﺒﻮل ﻣﻲﻛﺮدم؛ وﻟﻲ از ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺷــﻬﻴﺪ ﻣﺨﺘــﺎري آن ﻣـﺴـﺌﻮﻟﻴﺖ را‬
‫ﻗﺒﻮل ﻛﺮد و ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭘﺮ از آذوﻗﻪ و ﻣﻬﻤﺎت آﻣﺎدﮔﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﻋﺒﻮر‬
‫از ﭘﻞ و اﻧﺘﻘﺎل اﻗﻼم اﻋﻼم ﻛﺮد‪ .‬ﻟﺤﻈﻪ ﺣﺴﺎس و ﺳﺮﻧﻮﺷـﺖﺳـﺎزي ﺑـﻮد‪ .‬ﺑـﺎ‬
‫ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺣﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﺎت ﺑﺮ روي ﭘﻞ‪ ،‬دﺷﻤﻦ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي و‬
‫آﺗﺸﺒﺎر ﺷﺪﻳﺪ ﻛﺮد‪ .‬از دور ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﺎ ﺳـﺮﻋﺖ زﻳـﺎدي از‬
 ‫‪ /28‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﭘﻞ رد ﺷﺪ و ﻧﺎﮔﺎه ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺻﺪاي اﻧﻔﺠﺎري ﺷـﺪﻳﺪ ﺑـﻪ ﮔـﻮش‬
‫رﺳﻴﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻛﻤﻜﻲ از راه ﺑﺮﺳـﻨﺪ و ﺑـﺎ اﻣﻜﺎﻧـﺎت و‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻻزم ﺑﺎ دﺷﻤﻦ درﮔﻴﺮ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲﻫﺎي رزﻣﻨﺪﮔﺎن دﻟﻴﺮ‬
‫ارﺗﺶ اﺳﻼم ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﭘﻞ را ﺑﻪ ﺗﺼﺮف ﺧﻮد درآورﻳﻢ و دﺷﻤﻦ را ﺑـﺎ زﺑـﻮﻧﻲ‬
‫ﺑﻪﻋﻘﺐ ﺑﺮاﻧﻴﻢ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﭘﻞ ﺑﻪ ﺗﺼﺮف درآﻣﺪ و ﺑﻪ آن ﻃﺮف ﭘﻞ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺪ‬
‫ﺻﺤﻨﺔ ﺗﻠﺦ و ﻏﻤﺒﺎري ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺨﺘﺎري ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﮔﻠﻮﻟﻪ آر‪.‬ﭘﻲ‪.‬ﺟﻲ ﻣﻨﻔﺠﺮ و ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻠﻲ از ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ ﻣﺒﺪل ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻳﻚ ﻟﻨﮕﻪ ﻛﻔـﺶ ﺑـﺎ‬
‫ﺑﺨﺸﻲ از ﭘـﺎي او را ﭘﻴـﺪا و ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﺧـﺎﻃﺮة دﻳﮕـﺮ ﺑـﻪ ﺷـﻬﺎدت‬
‫ﺷﻬﻴﺪان ﻣﺰﻳﻨﺎﻧﻲ و ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬آﻧﺠـﺎ ﻛﻪ ﭘـﺎ ﺑـﻪ ﭘـﺎي ﻫـﻢ در‬
‫ﺟﻨـﮓ ﺧـﻴﺎﺑـﺎﻧﻲ ﺧﺮﻣـﺸـﻬﺮ ﺑـﻪ ﭘـﻴﺶ ﻣـﻲرﻓﺘـﻴﻢ‪ .‬دﺷـﻤــﻦ از زواﻳــﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﻮاﺿﻊ ﻧﺎﻣﺮﻳﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺎ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻣﻲﻛـﺮد ﻛـﻪ ﻧﺎﮔـﺎه ﺗﻴـﺮي‬
‫ﺳﻴﻨﺔ ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺰﻳﻨﺎﻧﻲ را ﻧﺸﺎﻧﻪ رﻓﺖ و او را ﺑﻪ زﻣـﻴﻦ اﻧـﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي و‬
‫ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﺷـﻌﺒﺎﻧﻲ وﻗﺘـﻲ اﻳـﻦ ﺻـﺤﻨﻪ را دﻳـﺪ‬
‫ﭼﻮن رﻓﺎﻗﺖ و ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﻴﻦ او و ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺰﻳﻨﺎﻧﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻤﻜـﺶ‬
‫ﺷــﺘﺎﻓﺖ ﻛــﻪ ﺑــﻪ ﻣﺤــﺾ رﺳــﻴﺪﻧﺶ ﺑــﻪ ﺑــﺎﻻي ﺳــﺮ ﺷــﻬﻴﺪ ﻣﺰﻳﻨــﺎﻧﻲ ﺗــﻚ‬
‫ﺗﻴﺮاﻧﺪازﻫﺎي دﺷﻤﻦ‪ ،‬ﺳﺮ و ﺳﻴﻨﺔ او را ﻧﻴـﺰ آﻣـﺎج ﺗﻴﺮﻫـﺎي ﺧـﻮد ﺳـﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺻﺤﻨﺔ ﻋﺠﻴﺐ و ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰي ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﻴﺮ ﺑﻪ او اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮده و ﻏـﺮق ﺧـﻮن‬
‫ﺑﻮد ﺑﺎ ﺳﺨﺘﻲ و ﻣﺸﻘﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺖ و ﺳﺮ اﺳﻠﺤﻪ ﺧﻮد را ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ‬
‫ﺳﺮﺑﺎزان ﻋﺮاﻗﻲ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ رﮔﺒﺎر ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻴﺮ اﻧﺪازي ﻛﺮد و ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﭼﻨﺪ ﺗﻦ از آﻧﻬﺎ را ﻧﺎﺑﻮد ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ اوﺿﺎع آرام ﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺑﺮاي‬
‫ﺣﻤﻞ و اﻧﺘﻘﺎل ﺟﻨﺎزهﻫﺎي آﻧﻬﺎ رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬اﺳﻠﺤﻪ در ﻣﺸﺖﻫﺎي ﺷﻬﻴﺪ ﺷـﻌﺒﺎﻧﻲ‬
‫ﻃﻮري ﺑﺴﺘﻪ و ﮔﺮه ﺧﻮرده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ اﺳﻠﺤﻪ را از دﺳﺖ او‬
‫ﺧﺎرج ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺧـﺎﻃﺮة دﻳﮕـﺮ ﺑﺮﻣـﻲﮔـﺮدد ﺑـﻪ وﻗﺘـﻲ ﻛـﻪ در ﭘـﺸﺖ ﺟﺒﻬـﻪ‪،‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪29 /‬‬

‫ﻫﻤﺮزﻣﺎﻧﻤﺎن ﺑـﺮاي ﭘـﻴــﺮوزياي ﻛـﻪ ﺑـﻪدﺳــﺖ آورده ﺑــﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﻗــﺺ و‬

‫ﭘـﺎﻳـﻜﻮﺑﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و در آن رﻗﺺ ﺳﻤﺎواﺗﻲ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ زﻧﮕﻴـﺎن را دﻳـﺪم ﻛـﻪ‬
‫ﺗﺮﻛﺶ ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺗﺎﻧﻚ ﺳﺮ آن ﺑﺰرﮔﻮار را از ﺗﻦ ﺟﺪا ﻛـﺮد ﻃـﻮري ﻛـﻪ رﻗـﺺ و‬
‫ﭘﺎﻳﻜﻮﺑﻲ او را ﺑﺪون ﺳﺮ و در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺧﻮن از ﮔﻠﻮي ﺑﺮﻳﺪهاش ﺑﻪ آﺳــﻤﺎن‬
‫ﻓﻮران ﻣﻲﻛﺮد‪ ،‬دﻳﺪم‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﺗﺨﻴﻞ ﻧﻴﺴـﺖ‪ .‬اﻓﺴـﺎﻧﻪ و ﺧـﻮاب ﻧﻴـﺴـﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬـﺎ‬
‫ﻳﻚ ﺧﺎﻃـﺮه ﻧﺒـﻮده و ﻧﻴﺴـﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ واﻗﻌﻴﺖﻫﺎي دردﻧﺎك و ﺗﻠﺨﻲ ﺑـﻮد ﻛـﻪ‬
‫دﺷﻤﻦ ﺑﻌﺜﻲ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ آﻣﺮﻳﻜﺎي ﺟﻬﺎﻧﺨﻮار ﺑﺮ ﻣﻠﺖ ﻣﻈﻠﻮم ﻣﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮده‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
 ‫‪ /30‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺟﺎوداﻧﻪ ﺷﺪ‬

‫ﻧﺎوﺳﺮوان ﺗﻜﺎورﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﻗﺼﺎﺑﻴﺎن‬

‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺿﺪاﻧﻘﻼب‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ﺑﻌﺪ از ﭘﻴـﺮوزي اﻧﻘـﻼب‬
‫اﺳﻼﻣﻲ در ﺗﻤﺎﻣﻲ زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي دﻓﺎﻋﻲ و اﻣﻨﻴﺘﻲ ﺣﻀﻮري ﻓﻌﺎل داﺷﺖ‪ .‬از ﺑﺪو‬
‫ورود ﺣﻀﺮت اﻣﺎم)ره( ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺧﻮد را ﺑﺎ اﻧﻘﻼب و ﻣـﺮدم‬
‫اﻋﻼم ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﺮوزي اﻧﻘﻼب وﻗﺘﻲ ﮔﺮوﻫﻚﻫﺎي ﺿﺪ اﻧﻘﻼب ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‬
‫در ارﻛﺎن ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ اﻧﻘﻼب ﻧﻔﻮذ ﻛﻨﻨـﺪ و ﺿـﺮﺑﺔ ﺧـﻮد را از اﻳـﻦ ﻃﺮﻳـﻖ ﺑـﻪ‬
‫اﻧﻘﻼب ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ اﻗﻮام و ﻗﺒﺎﻳـﻞ اﻳﺮاﻧـﻲ ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ‬
‫اﻳﺠﺎد ﻧﺎاﻣﻨﻲ و ﻓﺸﺎر ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻮﭘﺎي اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬اﻗﺪام ﺿﺪﺑﺸﺮي و ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ؛ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺮدﺳﺘﺎن را ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻧﺎاﻣﻨﻲ ﻣﻨﺎﺳـﺐ دﻳﺪﻧـﺪ و‬
‫ﻏﺎﺋﻠﺔ ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎد‪ .‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم)ره( ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري و ﺗﺪاﺑﻴﺮ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧـﺔ‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ ارﺗـﺶ ﺟﻤﻬـﻮري اﺳـﻼﻣﻲ‪ ،‬دﺳـﺘﻮر داد ﻫـﺮ ﭼـﻪ ﺳـﺮﻳﻊﺗـﺮ ﻏﺎﺋﻠـﺔ‬
‫ﻛﺮدﺳﺘﺎن را ﻣﻬﺎر و از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮد‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ دارا ﺑـﻮدن ﻧﻴﺮوﻫـﺎي‬
‫ﺗﻔﻨﮕﺪار و ﺗﻜﺎور‪ ،‬در ﻛﻤﻚ ﺑﺮاي از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﻧﺎاﻣﻨﻲ اﻳﺠﺎد ﺷـﺪه‪ ،‬ﻫـﺮ ﭼـﻪ‬
‫ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎﻳﺶ را در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻛﻤﺘـﺮ از ‪ 48‬ﺳـﺎﻋﺖ اﻳـﻦ‬
‫اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد و ﺗﻜﺎوران درﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﺟﺰو آﻧﻬﺎ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻋـﺰام و‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪31 /‬‬

‫ﺑﺎ ﺿﺪاﻧﻘﻼب وارد ﻣﺒﺎرزه ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻣﻨﺎﻃﻖ و ﺷـﻬﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ آﻧﻬـﺎ ﺑـﻪ اﺷـﻐﺎل‬
‫درآورده ﺑﻮدﻧﺪ را ﭘﺎﻛﺴﺎزي و از ﻟﻮث وﺟﻮد ﺿﺪاﻧﻘﻼب ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫درﮔﻴﺮيﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﺷﻬﺪاي ﻋﺰﻳﺰ و ﮔﺮانﻗﺪري را ﺗﻘﺪﻳﻢ اﻧﻘﻼب ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺷﻬﺪاﻳﻲ‬
‫ﭼﻮن ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺤﺮاﺑﻲ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﭘﺮﻧﺪآور و ﺷﻬﺪاي دﻳﮕﺮ و اﻳﻦ ﻣﺒﺎرزات ﻧـﺸﺄت‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ از اﺧﻼص ﻋﻤﻞ و ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ اﻧﻘﻼب و ﻣﺮدم ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑــﻪ ﺟﺮﺋ ـﺖ ﻣــﻲﺗــﻮاﻧﻢ ﺑﮕــﻮﻳﻢ ﻛــﻪ در ﻫــﺮ ﻧﻘﻄــﻪ از ﻛﺮدﺳــﺘﺎن ﻛــﻪ‬
‫ﮔﺮوﻫﻚﻫﺎي ﺿﺪاﻧﻘﻼب اﻗﺪام ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻧﺎاﻣﻨﻲ و ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺑﻪ ﺳـﻮي ﻣـﺮدم‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺗﻜﺎور ﺟﻮاﺑﺸﺎن را ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ و‬
‫ﻣﻨﻄﻘﺔ درﮔﻴﺮي ﭘﺎﻛﺴﺎزي ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬راه ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻣﺮﻳﻮان ﺑـﻪ ﺑﺎﻧـﻪ ﻛـﻪ ﺑـﺴﻴﺎر‬
‫ﻣﻬﻢ و ﺳﻮقاﻟﺠﻴﺸﻲ ﺑﻮد در ﻇﺮف ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ در اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﻮدي‬
‫و ﺗﻜﺎور ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪﻳﺎد دارم در آﻧﺠﺎ ﻳﻚ ﭘﺎﺳﮕﺎﻫﻲ ﺑـﻮد ﺑـﻪ ﻧـﺎم ﭘﺎﺳـﮕﺎه‬
‫ﺑﺴﻄﺎم؛ ﻳﻚ ﺷﺐ را در آﻧﺠﺎ ﺑﺮاي اﺳﺘﺮاﺣﺖ اُﻃﺮاق ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬دﺷـﻤﻦ ﭼـﻮن‬
‫ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﻣﺎ را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﺮده ﺑﻮد ﺗـﺎ ﺻـﺒﺢ اﻗـﺪام ﺑـﻪ ﭘﺮﺗـﺎب ﮔﻠﻮﻟـﻪ‬
‫ﺧﻤﭙﺎره ‪ 60‬ﺑﻪ ﺳﻮي ﭘﺎﺳﮕﺎه ﻛﺮد ‪ .‬ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ 200‬ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺧﻤﭙﺎره ﺑﻪﺳـﻮي ﻣـﺎ‬
‫ﭘﺮﺗﺎب ﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺧﺪا اﺗﻔﺎق ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮاي ﺑﭽﻪﻫﺎ ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫روز ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻧﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬در ﺑﺎﻧـﻪ ﺗﻌـﺪاد زﻳـﺎدي ﻧﻴـﺮوي‬
‫ﺿﺪاﻧﻘﻼب در ﻛﻤﻴﻦ رزﻣﻨﺪﮔﺎن اﺳﻼم ﺑﻮدﻧﺪ و از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻳﻚ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻧﻴﺮوﻫﺎي ورزﻳﺪة ﺗﻜﺎور از ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ و ﻧﻴﺮوي زﻣﻴﻨﻲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‬
‫ﺑﺎ آﻧﻬﺎ در ﺣﺮﻛﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗـﺮس ﺳـﺮاﭘﺎي وﺟـﻮد آﻧﻬـﺎ را ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺑـﻮد و ﺑـﺎ‬
‫ﻛﻤﻴﻦﻫﺎي ﺗﺄﺧﻴﺮي‪ ،‬ﻓﺮار را ﺑﺮ ﻗﺮار ﺗـﺮﺟﻴﺢ ﻣـﻲدادﻧـﺪ و ﺑـﻪﺳـﻮي ارﺑﺎﺑـﺎن‬
‫اﺳﺘﻜﺒﺎريﺷﺎن در ﻛﺸﻮر ﻋﺮاق ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﭘﺎﻛﺴﺎزي ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺿﺪـ‬
‫اﻧﻘﻼب در ﺑﺎﻧﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻣـﺮدم ﺧـﻮﻧﮕﺮم و ﻣﻬﺮﺑـﺎن ﺑﺎﻧـﻪ ﺑـﺎ آذوﻗـﻪ و‬
‫ﻫﺪاﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪﺳﻮي ﻧﻴﺮوﻫـﺎي رزﻣﻨـﺪه ﻣـﻲآﻣﺪﻧـﺪ و از اﻳـﻦ ﻣﺒـﺎرزه و‬
‫ﻓﺪاﻛﺎري ﻧﻴﺮوﻫﺎي رزﻣﻨﺪة اﻳﺮاﻧـﻲ ﻧﻬﺎﻳـﺖ ﺳـﭙﺎس و ﻗـﺪرداﻧﻲ را ﺑـﻪ ﻋﻤـﻞ‬
‫ﻣﻲآوردﻧﺪ‪ .‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎﻛﺴﺎزي ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺷﻐﺎﻟﻲ ﺿﺪاﻧﻘﻼب اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﺧﻮب‬
 ‫‪ /32‬آب و آﺗﺶ‬

‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﻃﺮة ﺷﻴﺮﻳﻦ اﺷﺎره ﻛﻨﻢ؛ ﺗﻜﺎوران ﻣﻨﻄﻘﺔ دوم درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ‬
‫از ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﺳﺮدﺷــﺖ و ﺗﻜــﺎوران ﭘﺎدﮔــﺎن ﻣﻨﺠـﻴـــﻞ از ﺳــﻤﺖ ﺑﺎﻧــﻪ‪ ،‬ﺑــﺮاي‬
‫ﭘﺎﻛﺴﺎزي ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ در ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣـﺎ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﺗﻜـﺎوران‬
‫ﻣﻨﺠﻴﻞ ﻛﻪ از ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻧﻪ در ﺣﺎل ﭘﺎﻛﺴﺎزي ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺗﺼﻮر‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ در آن ﺳـﻮي ﻛـﻮه ﻧﻴﺮوﻫـﺎي ﺿـﺪاﻧﻘﻼب و دﺷـﻤﻦ ﻣـﺴﺘﻘﺮ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺗﻜﺎور ﻛﻪ از ﺳـﻤﺖ ﺳﺮدﺷـﺖ در ﺣـﺎل ﺣﺮﻛـﺖ ﺑﻮدﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺳﻮي ﻛﻮه‪ ،‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺿﺪاﻧﻘﻼب و دﺷﻤﻦ ﻣﺴﺘﻘﺮ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﮔﺮوهﻫﺎي ﮔﺸﺘﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ دورﺑﻴﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدم و دوﺳـﺘﺎن‬
‫و ﻫـﻤﻜـﺎران ﺧـﻮدﻣـﺎن را دﻳـﺪم‪ ،‬از ﺧـﻮﺷـﺤـﺎﻟﻲ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺎل درآورم‪.‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ زودﺗﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را در‬
‫آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و اوﻗﺎت ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ داﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻳﺎدي از ﺷﺠﺎﻋﺖ ﭼﻤﺮان‬

‫ﺷﻬﻴﺪ دﻛﺘﺮ ﻣﺼﻄﻔﻲ ﭼﻤﺮان ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﻋﻤﻠﻴـﺎتﻫـﺎي ﻧـﺎﻣﻨﻈﻢ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﺎﻧﺪ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺒﺎرز را ﺑﻪﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﻣﺴﻴﺮ‬
‫ﺑﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﻳﻮان ارﺗﻔﺎﻋﺎﺗﻲ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﻛﻠـﻪﻗﻨـﺪي ﻣﻌـﺮوف‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﺗﻔﺎق دﻛﺘﺮ ﭼﻤﺮان و ﺷﺶ ﻧﻔﺮ از دوﺳﺘﺎن ﺗﻜﺎور ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺑـﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺎﻳﺶ ﮔﺮدﻧﻪﻫﺎ و ﺧﻨﺜﻲ ﻛﺮدن ﻛﻤﻴﻦﻫﺎي ﺿﺪاﻧﻘﻼب‪ ،‬ﺑﺮروي ارﺗﻔﺎﻋﺎت‬
‫ﻛﻠﻪﻗﻨﺪي ﻓﺮود آﻣﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از دور ﺷـﺪن ﺑـﺎﻟﮕﺮد‪ ،‬ﺻـﺪاي ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي را ﺑـﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﺧﻮد اﺣﺴﺎس ﻛﺮدﻳﻢ و ﻫﺮ ﭼـﻪ زودﺗـﺮ ﺳـﻨﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ و زﻣـﻴﻦﮔﻴـﺮ‬
‫ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬در اﺛﻨﺎي ﺗﻴﺮاﻧﺪازي دﻛﺘﺮ ﭼﻤﺮان را دﻳﺪم ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳـﻮ و آن ﺳـﻮ‬
‫ﻣﻲ رود و ﻫﻴﭻ واﻫﻤﻪاي از ﺗﻴﺮاﻧﺪازيﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﻧﺪارد‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺑـﻮد ﻛـﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺗـﻜﺎور ﺑـﻮدن ﺧـﻮدم ﺷﻚ ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ و روح ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻬﻴﺪ ﭼﻤﺮان‬
‫ﭘﻲ ﺑﺮدم‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻛﻢ ﺷﺪ و ﻣﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻳﻢ دور ﻫﻢ ﺟﻤـﻊ ﺷـﻮﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻦ دﻟﻴﻞ ﺳﻨﮕﺮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ و ﻧﺘﺮﺳﻴﺪن دﻛﺘﺮ ﭼﻤﺮان را از او ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ .‬دﻛﺘﺮ در‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪33 /‬‬

‫ﺟﻮاﺑﻢ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮري در اﻳﻦ ﻗﻠﺔ ﻛﻮه ﻫﺴﺘﻴﺪ‬
‫و ﺑﺎ دﺷﻤﻦ ﻣﺒﺎرزه ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻲﮔﻤﺎن آن ﻃﺮف ﻗﻀﻴﻪ ﻛـﻪ ﻛـﺸﺘﻪ ﺷـﺪن و‬
‫ﻣﺠﺮوح ﺷﺪن اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻞ ﻣﻲﺷﻮد و ﻫﻴﭻ ﺗﺮﺳﻲ از دﺷﻤﻦ و ﺗﻴﺮاﻧﺪازيﻫـﺎي‬
‫او ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ‪ .‬در اداﻣﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﺎ اﻳﻤـﺎن و ﻣـﻴﻬﻦ دوﺳـﺘﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ دور از ﺧﺎﻧﻪ و ﺧﺎﻧﻮادة ﺧـﻮد در راه ﭘﺎﺳـﺪاري از ﻣﺮزوﺑـﻮم اﻳـﻦ‬
‫ﻛﺸـﻮر ﺑـﻪ ﻣـﺒـﺎرزه ﻣﺸـﻐﻮﻟﻴﺪ و ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎﺷـﻴﺪ ﻛـﻪ ﺣـﻀـﺮت اﻣﺎم)ره( ﺑﻪ‬
‫وﺟﻮد ﺟﻮاﻧـﺎن رزﻣﻨﺪهاي ﻣﺜﻞ ﺷـﻤﺎ ﻣﻲﺑﺎﻟﺪ و اﻓـﺘﺨـﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺮفﻫﺎي دﻛﺘﺮ ﭼﻤﺮان ﻳﻚ اﻧﺮژي ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺜﺒﺖ و ﻗﻮي در ﻣﺎ ﺑﻪوﺟﻮد‬
‫آورد و ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﺪت ﺣﻀﻮر در ﺟﺒﻬﻪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺗﺮس ﻣـﺎ از دﺷـﻤﻦ‬
‫از ﺑﻴﻦ ﺑﺮود‪ .‬اﻳﻦ ﺳـﺨـﻨـﺎن دﻛـﺘـﺮ ﭼـﻤﺮان ﺑﻲﺗﺮدﻳﺪ ﻧﺸﺎن از وﺟﻮد اﻳﻤﺎن‬
‫ﺑــﺎﻻ و ﻋﺮﻓــﺎن دﻛﺘــﺮ ﭼﻤــﺮان داﺷـــﺖ‪ .‬اﮔــﺮ ﺑﺨــﻮاﻫﻢ از رﺷــﺎدتﻫــﺎ و‬
‫ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲﻫﺎي ﺗﻜـﺎوران ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳــﻲ ﺑﮕـﻮﻳﻢ ﺑﺎﻳـﺪ ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﻛﺘـﺎب و‬
‫رﺳـﺎﻟﻪ ﺑﻪ رﺷﺘﺔ ﺗﺤﺮﻳﺮ درآﻳـﺪ‪ .‬ﺗﻜــﺎوران و دﻟﻴـﺮ ﻣﺮداﻧـﻲ ﻛـﻪ در ﻋﻨﻔـﻮان‬
‫ﺟﻮاﻧﻲ از ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻣﺎل‪ ،‬ﻟﺬاﻳﺬ و ذوق و ﺷﻮق زﻧﺪﮔﻲ روزﻣـﺮه دﺳـﺖ ﺷـﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ اﺗـﻜـﺎ ﺑﻪ ﺧـﺪاوﻧﺪ ﻣﻨّﺎن و ﻳـﻚ اﺳـﻠﺤﺔ ﺳـﺎده ﺑـﻪ ﺟﻨـﮓ و‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ دﺷﻤﻦ ﺗﺎ دﻧﺪان ﻣﺴﻠﺢ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬دﺷﻤﻨﻲ ﻛﻪ ﻗﺮار ﺑﻮد ﻇﺮف‬
‫ﻣﺪت ﺳﻪ ﺷﺒﺎﻧﻪ روز ﺑﻪ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ اﻳﺮان ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ) ﺗﻜﺎوران ( ﺑـﺴﻴﺎر‬
‫زﺣﻤﺖ ﻣﻲ ﻛﺸـﻴﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮد ﻣﻬـﻤﺎت و ﺗـﺠﻬﻴﺰات ﺟﺪﻳـﺪ ﻧﻈـﺎﻣﻲ ‪34‬‬
‫روز ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ در ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻛﺮدﻧـﺪ‪ ،‬ﮔﺮﺳـﻨﮕﻲ و ﺗـﺸﻨﮕﻲ ﻛـﺸﻴﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺠﺮوح ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اﺳﻴﺮ دادﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺮﭘﺮ ﺷﺪن ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﭼﺸﻢﺷـﺎن‬
‫دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻳﻚ ﻗﺪم ﻋﻘﺐﻧـﺸﻴﻨﻲ ﻧﻜﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﺗﻜـﺎوراﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑﻌـﺪ از ﺳـﻘﻮط‬
‫ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ در آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻﻛﺪام ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻋﻘﺐﻧﺸﻴﻨﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﭼﻮن‬
‫ﺷﻬﺮ ﺳﻘﻮط ﻛﺮده ﺑﻮد و دﺳـﺘﻮر ﻋـﻘﺐﻧﺸﻴﻨﻲ ﺻـﺎدر ﺷـﺪه ﺑﻮد ﺑــﺎﻳﺪ ﺑــﻪ‬
‫ﻋـﻘﺐ ﺑـﺮﻣﻲﮔﺸﺘﻴﻢ‪.‬‬
 ‫‪ /34‬آب و آﺗﺶ‬

‫وﻗﺘﻲ ﺧﺎﻃﺮات آن روزﻫﺎ را ﻣﺮور ﻣﻲﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳـﺎد ﺷـﻬﺪاي ﺑﺰرﮔـﻮار و‬

‫واﻻﻣﻘﺎﻣﻲ ﻣﻲاﻓﺘﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺮز و ﺑﻮم ﺗﺎ اﺑـﺪ ﺑـﻪ وﺟـﻮد ﭼﻨـﻴﻦ ﻓـﺪاﻛﺎران و‬
‫ﻣﺠﺎﻫﺪان ﺷﻬﻴﺪ اﻓﺘﺨﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺷﻬﺪاي ﺗﻜﺎوري ﭼﻮن ﺷـﻬﻴﺪ ﻣـﺮادي‪،‬‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺨﺘﺎري‪ ،‬ﺷـﻬﻴﺪ رﺟـﺒـﻲ و ﺷـﻬﻴﺪ ﺻـﻔـﺎ‪.‬‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ وﻗﺘﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺮادي ﮔﺮدان ﺗﺤﺖ اﻣﺮ ﺧﻮد را از ﻳـﻚ‬
‫ﺟﺎدة ﻋﺮﻳﺾ در ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﻋﺒﻮر داد‪ ،‬ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه و آﺧﺮﻳﻦ ﻧﻔﺮ‬
‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﻧﻬﺎ دوﻳﺪ‪ .‬در ﺣﻴﻦ دوﻳﺪن ﺗﺮﻛﺶ ﻳﻚ ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺧﻤﭙﺎره ﺳـﺮ او را از‬
‫ﺑﺎﻻي ﮔﺮدن ﻗﻄﻊ ﻛﺮد و ﺑﭽﻪﻫﺎ دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ او ﺑﺎ ﺗﻦ و ﭘﻴﻜـﺮ ﺑـﺪون ﺳـﺮ‬
‫ﻣﻘﺪاري دوﻳـﺪه ﺑـﻮد‪ .‬ﺷﻬﻴـﺪ ﻣﺨﺘـﺎري وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﻣﺎﺷـﻴﻦ ﭘـﺮ از‬
‫ﻣﻬﻤﺎت ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ از ﭘﻞ ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﻋﺒﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﺷﻴﻨﺶ ﻫﺪف آرﭘﻲﺟـﻲ‪7‬‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻃﻮري ﻣﻨﻔﺠـﺮ ﺷـﺪ ﻛـﻪ دوﺳـﺘﺎﻧﺶ ﻓﻘـﻂ ﺗﻮاﻧـﺴﺘﻨﺪ ﺑﺨـﺶ‬
‫ﻛﻮﭼﻜﻲ از ﭘﺎي او را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﺷﻬﻴﺪ ﺻﻔﺎ وﻗﺘﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهاش از او ﺧﻮاﺳﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﻘﺪم ﻧﺮود‪ ،‬در ﻏﻴﺎب ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺑـﻪ ﺧـﻂ ﻣﻘـﺪم رﻓﺘـﻪ ﺑـﻮد و‬
‫ﻫﺪف آﻣﺎج ﺗﻴﺮﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑﻌﺜﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ واﻗﻌﻴﺖﻫﺎي اﻧـﺪﻛﻲ‬
‫از ﻫﺰاران ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﺜﺎرﮔـﺮي ﺗﻜﺎوران و رزﻣﻨﺪﮔﺎن ارﺗﺶ اﺳـﻼم ﺑـﻮد‪ .‬اﻳـﻦ‬
‫ﺟﺎن ﻓﺸﺎﻧﻲﻫﺎ و دﻟﻴﺮيﻫﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺣﻤﺎﺳﺔ دﻓﺎع از ﺧﺮﻣـﺸﻬﺮ و آزادي‬
‫اﻓﺘﺨﺎر آﻣﻴﺰ آن در ورودي آن ﺷﻬﺮ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ »ﺑﺎ وﺿﻮ وارد ﺷﻮﻳﺪ!« ﭼﻮن‬
‫ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﺗﻜـﻪاي از ﺧـﺎك اﻳـﺮان اﺳـﻼﻣﻲ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﺮاي ﻓـﺘﺢ و‬
‫آزادياش ﻫﺰاران ﺷـﻬﻴﺪ و ﺟﺎﻧﺒﺎز ﺗﻘﺪﻳﻢ اﻧﻘﻼب و اﺳـﻼم ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدي از ﺧﻠﺒﺎن ﺷﻬﻴﺪ‬

‫ﻫﻤﺮوي ﻛﺎروان ﺑﻪﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه ﺑـﻮد‪ .‬ﺷـﻬﻴﺪ ﺧﻠﺒـﺎن ﺻـﺎدق ﺗﺮوﻳﺠـﻲ‬
‫ﻣﺼﻤﻢ ﺑﻮد ﺑﻪﻋﻨﻮان آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺸﺖ ﻛﺎروان‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﺳﭙﺮي ﻛﺮدن اﺳﻜﻠﻪﻫـﺎي‬
‫ﻧﻔﺘﻲ اﻟﺒﻜﺮ و اﻻﻣﻴﻪ دور زده و ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه دوم درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﻣﺮاﺟﻌﺖ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪35 /‬‬

‫در ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ ﺑـﺎ ﻳـﻚ ﻗـﺎﻳﻖ ﻣﻮﺗـﻮري در آن ﻣﻨﻄﻘـﻪ‬
‫ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻢ‪ .‬ﻣﺴﻴﺮ ﭘﺮواز ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺷﻬﻴﺪ ﺗﺮوﻳﺠﻲ از ﻃﺮف ﺷﻤﺎل ﺑﻪ ﺟﻨـﻮب‬
‫اﺳـﻜﻠﻪﻫﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻇـﺎﻫﺮ ﺷـﺪن ﺑﺎﻟـﮕﺮد ﺑﺮﻓـﺮاز آﺳـﻤﺎن اﺳﻜﻠﻪﻫﺎي اﻟﺒﻜـﺮ و‬
‫اﻻﻣﻴﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻣﺎﻧﺔ ﭘﺪاﻓﻨﺪ و آﺗﺸﺒﺎر دﺷﻤﻦ ﺷﺮوع ﺑﻪﻛـﺎر ﻛـﺮد و ﺑـﺎﻟﮕﺮد ﻣـﻮرد‬
‫ﻫﺠﻮم ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑﻌﺜﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ـﺎ از ﺗﻤـﺎم اﻳـﻦ ﮔﻠﻮﻟـﻪﻫـﺎ ﺑـﻪ‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ﻋﺒﻮر ﻛﺮد‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻳﻚ ﻣﻮﺷﻚ ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮓ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺮارت ﺣﺴﺎس ﺑـﻮد‬
‫و از ﻧﺎﺣﻴﺔ اﮔﺰوز وارد ﻣﻮﺗـﻮر ﺑـﺎﻟﮕﺮد ﺷـﺪ و ﻫﻤـﻴﻦ ﻣﻮﺷـﻚ ﺑﺎﻋـﺚ از ﻛـﺎر‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﺎﻟﮕﺮد و ﺳﻘﻮط آن در آبﻫﺎي ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﺷﺪ‪.‬‬
‫از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮدم و ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ وﺳﻴﻠﺔ اﻣﺪاد و ﻧﺠﺎت ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﺟﺒﺎر و ﺑﺎ ﺳـﺮﻋﺖ ﺑـﻪ ﭘﺎﻳﮕـﺎه ﺧﺮﻣـﺸﻬﺮ آﻣـﺪم و ﻣﻮﺿـﻮع را ﺑـﻪ اﻃـﻼع‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ذيرﺑﻂ رﺳﺎﻧﺪم؛ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻫﻢ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮدي از‬
‫ﺑﻮﺷﻬﺮ را ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ اﻣﺪاد و ﻛﻤﻚرﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ آن ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻣﺬﻛﻮر‬
‫در ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ زﻣﺎن ﺧﻮد را ﺑـﻪ ﻣﻨﻄﻘـﻪ رﺳـﺎﻧﻴﺪ و اﻗـﺪام ﺑـﻪ اﻣـﺪاد و ﻧﺠـﺎت‬
‫ﺳﺮﻧﺸﻴﻨﺎن ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺳﺎﻗﻂ ﺷﺪه ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎﻟﮕﺮدي ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر آﻣﺪه ﺑﻮد ﻧﻴﺰ‬
‫در ﻣﻌﺮض آﺗﺶ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ دﺷﻤﻦ ﺑﻮد و از آﺳﻤﺎن و زﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﻮي او ﮔﻠﻮﻟﻪ‬
‫ﺷﻠﻴﻚ ﻣﻲﺷﺪ؛ ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ اﻣﺪادﻫﺎي ﻏﻴﺒﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻤﻲﮔﺬاﺷـﺖ آن‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮد اﻣﺪاد رﺳﺎﻧﻲ ﺳﻘﻮط ﻛﻨﺪ و ﻣﻮرد ﻫﺪف دﺷﻤﻦ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد‪ .‬ﺳـﺮاﻧﺠﺎم‬
‫از ﭘﻨﺞ ﺳﺮﻧﺸﻴﻦ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺳﺎﻗﻂ ﺷﺪه دو ﻧﻔﺮ ﻧﺠﺎت ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ و ﺳﻪ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻠﺒﺎن‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﺻﺎدق ﺗﺮوﻳﺠﻲ و دو ﺧﺪﻣﺔ دﻳﮕﺮ او ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺷـﻬﺎدت‬
‫ﻧﺎﻳﻞ آﻣﺪﻧﺪ و در ﻗﻌﺮ آبﻫﺎي ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﺑﻪ آراﻣﺶ اﺑﺪي رﺳﻴﺪﻧﺪ و ﭘﻴﻜـﺮ‬
‫ﻣﻄﻬﺮ آﻧﻬﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﭘﻴﺪا ﻧﺸﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺎ دارد در اﻳﻨﺠﺎ از اﻳﺜﺎرﮔﺮيﻫﺎ و ﺟﺎﻧﻔـﺸﺎﻧﻲﻫـﺎي ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﻏﻴـﻮر و‬
‫ﺷﺠﺎع ﻫﻮادرﻳﺎ در ﻃﻮل ﻫﺸﺖ ﺳـﺎل دﻓـﺎع ﻣﻘـﺪس ﺗﻘـﺪﻳﺮ و ﺗـﺸﻜﺮ ﻛـﺮد‪.‬‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﺳﺎﻳﻪ ﺑﻪ ﺳـﺎﻳﺔ ﻳﻜـﺎنﻫـﺎي ﺷـﻨﺎور و‬
‫ﻫﻤﺮو ﻛﺎروانﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ و ﺗﺠﺎري ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ و در ﺟﻮﻻﻧﮕـﺎه آﺳـﻤﺎن از‬
‫ﺣﺮﻳﻢ درﻳﺎ ﻣﺮاﻗﺒﺖ و ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳـﺎد و ﺧـﺎﻃﺮة ﺷـﻬﺪاي ﺳـﺮاﻓﺮاز‬
‫ﻫﻮادرﻳﺎ ﮔﺮاﻣﻲ ﺑﺎد‪.‬‬
 ‫‪ /36‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬

‫ﻧﺎوﺳﺮوان ﺗﻜﺎور ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻮﺳﻮي‬

‫اﺳﺘﺘﺎر ﺧﻮب‬
‫ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻣﻮﺳﻲﭘﻮر و ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﻜﺎراﻧﻤﺎن‪ ،‬ﻣﺄﻣﻮر ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘـﺔ‬
‫اﺳﺘﻘﺮار دﺷﻤﻦ رﻓﺘﻪ و ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻮﺷﻜﻲ آﻧﻬـﺎ را ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ؛ ﭼﻮن ﻗﺮار ﺑﻮد ﺑﻪ زودي ﻛﺎروان ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي اﻳﺮاﻧـﻲ در ﻣـﺴﻴﺮ ﺷـﻤﺎل‬
‫ﺧﻠﻴﺞ ﻓـﺎرس ﺑـﻪ ﺣﺮﻛـﺖ درآﻳﻨـﺪ و ﺟﻬـﺖ اﻳﺠـﺎد اﻣﻨﻴـﺖ ﻛـﺸﺘﻲراﻧـﻲ و‬
‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﭘﺮﺗﺎب ﻣﻮﺷﻚﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﻻزم ﺑﻮد ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻮﺷﻜﻲ دﺷﻤﻦ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و در ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻗﺎﻳﻘﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻴﻢ از ﻣﻴﺎن ﻧﻴﺰارﻫﺎي اروﻧﺪرود ﮔﺬﺷـﺘﻴﻢ و‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ اﺳﺘﻘﺮار دﺷﻤﻦ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﻧﺰدﻳﻜﻲﻫﺎي ﺳﭙﻴﺪة ﺻـﺒﺢ ﺑـﻮد‪ .‬ﺑﻌـﺪ از‬
‫ﭘﻴﺎده ﺷﺪن از ﻗﺎﻳﻖ ﻧﻤﺎز ﺻﺒﺢ را ﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﻨﮕﺮﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻛﻤﻲ‬
‫داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ‪ 300‬ﻣﺘﺮ‪ ،‬ﻣﻮﺳﻲﭘﻮر ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه و ﻣـﺴﺌﻮل ﮔـﺮوه ﻣـﺎ ﺑـﻮد‪،‬‬
‫دﺳﺘﻮر داد ﻛﻪ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ اﺳﺘﻘﺮار دﺷﻤﻦ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮﻳﻢ و ﺑﺎ رﻓﺘﻦ‬
‫ﻧﻔﺮ اول و اﺳﺘﻘﺮار در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻧﻔﺮ دوم ﺣـﺮﻛﺖ ﻛـﻨﺪ و ﺑـﺎ رﺳـﻴﺪن‬
‫ﻧﻔﺮ دوم ﻧﻔﺮ ﺳـﻮم ﺷــﺮوع ﺑـﻪ ﺣــﺮﻛﺖ ﻧﻤــﺎﻳﺪ‪ .‬او ﺑـﻪ ﻋﻨــﻮان ﻧﻔــﺮ اول‬
‫ﺣـﺮﻛﺖ را ﺷـﺮوع ﻛــﺮد‪ .‬ﺑــﺎ ﺣــﺮﻛﺖ او ﻣــﺎ ﻛــﻪ در ﻋﻘــﺐ او ﻣﻮاﻇـﺐ‬
‫اوﺿﺎع ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷـﺪﻳﻢ ﺳـﮓﻫـﺎي ﻧﮕﻬﺒـﺎن دﺷـﻤﻦ ﺑـﺎ ﺣﺮﻛـﺖﻫـﺎ و‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪37 /‬‬

‫ﺻﺪاﻫﺎي اﻧﺪك و ﻧﺎﭼﻴﺰ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ و ﻣﻮﺳﻲﭘﻮر ﻣﻲآﻳﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺪ ﺷﺮاﻳﻄﻲ‬

‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ؛ ﺑﺎ اﺷﺎرة دﺳﺖ ﻫﺮ ﻛﺎري ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﻲﭘﻮر ﻣﺘﻮﺟﻪ‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﭼﻮن او ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻴﻨﻪﺧﻴﺰ ﺑﻪ ﻃﺮف دﺷـﻤﻦ‬
‫ﻣﻲرﻓﺖ و ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺧﻮد ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪاز ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻪ ﻣﺤﺾ رﺳﻴﺪن‬
‫ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻊ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺧﻮد ﻧﮕﺎه ﻛﺮد و ﭼﻮن ﻋﻼﻣﺖﻫﺎي دﺳﺖ ﻣﺎ را‬
‫دﻳﺪ او ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺳﮓﻫﺎ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻤـﻴﻦ ﺗـﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓـﺖ ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﭘﻴﺶ ﻣﺎ ﺑﺮﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺑﻮد ﺧﻮدش را ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﺎﻧﻴﺪ؛ ﺳﮓﻫﺎ ﻧﻴـﺰ او‬
‫را دﻧﺒﺎل ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺷﺎرة ﻟﻮﻟﺔ ﺗﻔﻨـﮓ و ﺳـﺮﻧﻴﺰه ﺳـﮓﻫـﺎ ﺳـﺮ ﺟـﺎي ﺧـﻮد‬
‫اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺷـﺎﻧﺴـﻲ ﻛﻪ آورده ﺑـﻮدﻳﻢ اﻳــﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳـﮓﻫـﺎ ﭘـــﺎرس‬
‫ﻧﻤﻲﻛـﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣـﺎ اﻳـﻦ وﺿﻌﻴـﺖ زﻳﺎد ﻃﻮل ﻧﻜﺸﻴﺪ‪ ،‬ﺳﮓﻫﺎ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﭘـﺎرس‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬دﺷﻤﻦ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻘﺮﻫﺎي دﻳﺪهﺑﺎﻧﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﻣﻮرد وارﺳﻲ ﻗﺮار داد‪،‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﺳـﮓﻫﺎ را ﻣﻲدﻳـﺪﻧﺪ و ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭘﺎرس آﻧﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ اﺳﺘﺘﺎر و‬
‫ﻛﻤﻴﻦ ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﺎ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣـﺪود ﻳـﻚ ﺳـﺎﻋﺘﻲ ﺑﻪ اﻳــﻦ ﻣﻨــﻮال‬
‫ﮔﺬﺷـﺖ ﺗﺎ اﻳـﻦ ﻛﻪ ﺳـﮓﻫﺎ آرام ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﻋﻘﺐ و ﺟﺎي ﺧـﻮد ﺑﺮﮔـﺸﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺪﺗﻲ ﻫﻢ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺨﻔﻲ ﻣﺎﻧﺪن و ﻛﻤﻴﻦ ﺧﻮد اداﻣﻪ دادﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬آراﻣـﺶ‬
‫دوﺑﺎرة ﺧﻮد را ﺑﺎزﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ اوﺿﺎع و ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻋـﺎدي‪ ،‬از اﺧﺘﻔـﺎي ﺧـﻮد ﺧـﺎرج‬
‫ﺷﺪﻳﻢ و ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ را ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ اﻧﺠﺎم دادﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ وﻳـﮋه و‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ‪ 14 :30‬ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻌﺪ از اﺗﻤـﺎم ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ اﺳﺘﻘﺮار ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺮﮔﺸﺘﻴﻢ و ﺑﺮاﺳـﺎس ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻋﻤﻠﻴـﺎت‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﻪ ﻣﺤﻞ ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻮﺷﻜﻲ دﺷﻤﻦ را ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺎﺑﻮد‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ و ﻛﺎروان ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻌـﺪ از ﮔﺬﺷـﺖ ﭼﻨـﺪ روز ﺑـﺪون ﻫـﻴﭻ‬
‫ﻣﺸﻜﻞ در ﺷﻤﺎل ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /38‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺗﻮاﺿﻊ وﻓﺮوﺗﻨﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﭼﻤﺮان‬

‫وﻗﺘﻲ در اوج درﮔﻴﺮي ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﻮدﻓﺮوﺧﺘﻪ و ﺿﺪاﻧﻘﻼب ﺑﺎ ﻧﻴﺮوﻫـﺎي‬
‫ﺟﺎن ﺑﺮﻛﻒ و رزﻣﻨﺪة ﺗﻜﺎور درﻳﺎﻳﻲ در ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﻗﺮار داﺷـﺘﻴﻢ؛ ﻳـﻚ ﺷـﺐ‬
‫ﺣﺠﻢ اﻳﻦ درﮔﻴﺮيﻫﺎ و آﺗﺶ دﺷﻤﻦ ﺑﺮ روي ﻧﻴـﺮوﻫـﺎي ﺗـﻜﺎور در ﭘﺎﺳـﮕﺎه‬
‫ﻣﺮزي ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎﺗﻤﺎم ﺗﻮان و ﻛﻤﺒﻮد اﻣﻜﺎﻧﺎت دﻓﺎﻋﻲ و ﺑﺪون داﺷـﺘﻦ‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﻓﻜﺮ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي‪ ،‬اﻗﺪام ﺑﻪ دﻓﺎع و ﺣﺮاﺳـﺖ از ﭘﺎﺳـﮕﺎه ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬آن‬
‫ﺷﺐ ﺑﺎﺗﻤﺎم ﺧﻄﺮات و ﻣﺸﻜﻼﺗﺶ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪﻳﺎد دارم ﻓـﺮداي آن روز دﻛﺘـﺮ‬
‫ﭼﻤﺮان ﺑﻪ ﺑﺎزدﻳﺪ از ﻣﺤﻞ ﭘﺎﺳﮕﺎه و درﮔﻴﺮي آﻣﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺑﺎزدﻳﺪ از ﻣﻮاﺿﻊ و‬
‫ﺳﻨﮕﺮﻫﺎي ﻣﺎ رو ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﻣﺎ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫» ﺑﺮاي اﺷﺮاف ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ دﺷﻤﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﻨﮕﺮﻫﺎي ﺧـﻮد را‬
‫در ﻛﻨﺎر ﻟﺒﺔ ﭘﺮﺗﮕﺎه و ﻛـﻮه ﻣـﺴﺘﻘﺮ ﻣـﻲﻛﺮدﻳـﺪ ﺗـﺎ ﺑـﻪراﺣﺘـﻲ و‬
‫ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ دﺷﻤﻦ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻛﻨﻴﺪ«‪.‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﻣﺎ ﻛﻪ ﺧﻄﺮات ﺟﺪي ﺷﺐ ﻗﺒﻞ را ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﭘﺸﺖ ﺳﺮﮔﺬاﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻟﺤﻨﻲ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻣﻨﺎﺳﺐ رو ﺑﻪ دﻛﺘﺮ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻗﺎي ﭼﻤﺮان اﮔـﺮ‬
‫ﺷﻤﺎ دﻳﺸﺐ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﺎ ﺑﻮدﻳﺪ ﻣﻄﻤﺌﻨﻢ اﻳﻦ ﺣﺮفﻫﺎ را ﻧﻤﻲزدﻳﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻓﺮﺻﺖ‬
‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي دﻗﻴﻖ را ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﻳﺪ از‬
‫ﭘﺎﺳﮕﺎه و ﺟﺎن ﺧﻮدﻣﺎن دﻓﺎع ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪﻳﺎد دارم دﻛﺘﺮ ﭼﻤﺮان ﻛﻪ ﺧﻮد ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﻣﺎﻓﻮق ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ از اﻳﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه دﻟﺨﻮر و ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻟﺤﻦ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺎﻧﻪ‬
‫و ﻣﺆدﺑﺎﻧﻪ‪ ،‬دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪ ﮔﺬاﺷﺖ و در ﻛﻤﺎل ﻧﺎﺑﺎوري‪ ،‬از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه و‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﻋﺬرﺧﻮاﻫﻲ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»ﻣﻦ ﻣﻌﺬرت ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷـﻤﺎ دﻳـﺸﺐ ﺑـﺴﻴـﺎر‬
‫ﺳﺨﺘﻲ ﻛﺸﻴﺪه و از اﻳﻦ ﭘﺎﺳﮕﺎه دﻓﺎع ﻛﺮدهاﻳﺪ‪ .‬ﻣﻦ دﺳﺖ ﻳﻜﺎﻳﻚ‬
‫ﺷﻤﺎ را ﻣﻲﺑﻮﺳﻢ«‪.‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪39 /‬‬

‫اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮرد دﻛﺘﺮ ﭼﻤﺮان ﻣﺮا دﮔﺮﮔﻮن ﻛـﺮد و ﺑـﻪ ﺷـﺪت ﺗﺤـﺖ‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﮔـﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﻣـﺮدي در ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳﻦ درﺟـﺔ ﻋﻠﻤـﻲ‪ ،‬ﻧﻈـﺎﻣﻲ و ﻋﺮﻓـﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻏﺮوري ﺑﻪﺧﻮد راه ﻧﺪاده ﺑﻮد و در ﻛﻤﺎل ادب و اﺣﺘﺮام ﻓﻘﻂ در‬
‫ﻓﻜﺮ دﻓﺎع از ﻛﺸﻮر و اﻧﻘﻼب ﻧﻮﭘﺎي اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮد‪.‬‬
 ‫‪ /40‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺷﻬﻴﺪ زﻧﺪه آﻣﺪ‬

‫ﻧﺎﺧﺪاﻳﻜﻢ ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﻣﺤﻤﺪرﺋﻴﺴﻲ‬

‫ﺣــﺪود ‪40‬روز از ﻣــﺄﻣﻮرﻳﺘﻢ در ﻣﺮﺣﻠــﻪ دوم ﻋﻤﻠﻴــﺎت ﺑﻴــﺖاﻟﻤﻘــﺪس‬
‫ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﺔ آن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ آزادﺳـﺎزي ﺧﺮﻣـﺸﻬﺮ ﻗﻬﺮﻣـﺎن‬
‫ﺷﺪ‪ .‬آن روز اﻓﺴﺮﻧﮕﻬﺒﺎن ﭘﺴﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ ﺗﺤـﺖ ﭘﻮﺷـﺶ‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻮدم‪ .‬ﺷـﺐ ﻫﻨﮕـﺎم ﺟﺎﻧـﺸﻴﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﻲ ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ‬
‫ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ :‬وﻗﺖ ﺷﺎم اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ﺷﺎم ﺑﺨﻮرﻳﻢ‪ .‬در ﺟﻮاب ﺑﻪ او‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺪه ﺑﻌﺪ از آﻣﺪن ﻣﻌﺎون اﻓﺴﺮﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ و ﺗﺤﻮﻳﻞ دادن‬
‫اﻣﻮر ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ ﺑـﻪ او ﻣـﻲآﻳـﻢ‪ .‬ﺟﺎﻧـﺸﻴﻦ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﺑﻌـﺪ از ﺷـﻨﻴﺪن ﺻـﺤﺒﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﻲ ﻛﺮد و رﻓﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﻣﺪت زﻣـﺎن ﻛﻮﺗـﺎه ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﮔﻠﻮﻟـﺔ‬
‫ﺧﻤﭙﺎره ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﻘﺮار ﻣﺎ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد و ﻣﻮﺟﻲ از ﺧﺮاﺑﻲ‪ ،‬ﮔﺮد و ﺧﺎك و‬
‫رﻋﺐ و وﺣﺸﺖ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﻣـﺪﺗﻲ‪ ،‬ﮔﻠﻮﻟـﺔ ﺑـﺎران دﺷـﻤﻦ‬
‫ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺖ و آراﻣﺶ در آن ﻣﻨﻄﻘـﻪ دوﺑـﺎره ﺣـﺎﻛﻢ ﺷـﺪ‪ .‬ﭘـﺲ از آﻣــﺪن‬
‫ﻣﻌﺎون اﻓﺴـﺮ ﻧﮕﻬﺒﺎن‪ ،‬ﻣﺤﻞ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ را ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﻏﺬاﺧﻮري ﺗﺮك ﻛﺮدم‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫ﻣﺤﺾ رﺳﻴﺪن و وارد ﺷﺪن ﺑﻪ ﺳﺮﺳﺮاي ﻏﺬاﺧﻮري‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻳﻚﺻﺪا رو ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻛﺮده و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﻬﻴﺪ زﻧﺪه آﻣﺪ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ زﻧﺪه آﻣﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺎﻟﺐ اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻣﺎﺟﺮاي اﻳﻦ ﺷﻬﻴﺪ زﻧﺪه ﭼﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎﺟﺮا ازاﻳﻦ ﻗـﺮار‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ درﺣﻴﻦ ﺻﺮف ﺷﺎم در‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪41 /‬‬

‫ﻏﺬاﺧﻮري ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﻠﻮﻟﻪﺑﺎران ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻳﻚ ﺗﺮﻛﺶ آﺗـﺸﻴﻦ ﺷﻴـﺸﺔ‬

‫ﭘﻨﺠﺮة ﻏﺬاﺧﻮري را ﺷﻜﺴﺘﻪ و ﺑﻌﺪ از اﺻﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﺑﺸﻘﺎب ﻏﺬاي اﺳﺘﻴﻞ ﺑﻨـﺪه‪،‬‬
‫ﻛﻤﺎﻧﻪ ﻛﺮده و ﺑﻪ دﻳﻮار روﺑﻪرو ﺧﻮرده ﺑﻮد‪.‬‬
‫در ﺳﺮﺳﺮاي ﻏﺬاﺧﻮري ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ رﺳـﻢ‬
‫ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺻﻨﺪﻟﻲ و ﻣﻴﺰ ﻏﺬاﺧﻮري ﻫـﺮ ﻛـﺲ ﻣـﺸﺨﺺ ﺑـﻮد و ﺧﺪﻣـﺔ‬
‫آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻇﺮفﻫﺎي ﻏﺬاي ﻫﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه را ﻗﺒﻞ از رﻳﺨﺘﻦ و ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻏـﺬا در‬
‫ﺟﺎي ﻣﺨـﺼـﻮص ﻫﻤﺎن ﺷـﺨﺺ ﻗﺮار ﻣﻲدادﻧـﺪ و ﻛـﺴﻲ ﺟـﺎي دﻳﮕـﺮي را‬
‫اﺷﻐﺎل ﻧﻤﻲﻛﺮد؛ از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻦ آن ﺳﺎﻋﺖ در ﻏﺬاﺧﻮري ﺣـﻀﻮر ﻧﺪاﺷـﺘﻢ و‬
‫آن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﺮا ﺷﻬﻴﺪ زﻧﺪه ﺧﻄﺎب ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /42‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻓﺪاﻛﺎري‬

‫ﻧﺎﺧﺪا ﻳﻜﻢ ﺗﻜﺎور ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﻋﺎﺑﺪي‬

‫ﻏﺎﻳﻠﺔ ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﺷﺮوع ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺳﻲ ﻧﻔـﺮ از ﺗﻜـﺎوران درﻳـﺎﻳﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪﻳﻢ از ﻣﻨﺠﻴﻞ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳـﻨﻨﺪج ﺣﺮﻛـﺖ ﻛﻨـﻴﻢ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﻣﺎ ﺑـﻪ ﻛﺮدﺳـﺘﺎن رﺳـﻴﺪﻳﻢ‪ .‬در آﻧﺠـﺎ ﺑـﺎ‬
‫ﺑﺰرگ ﻣﺮد ﺷﺠﺎع و ﻋـﺎرف ﺟﻨـﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠـﻲ آﺷـﻨﺎ ﺷـﺪم‪ .‬دﻛﺘـﺮ ﻣـﺼﻄﻔﻲ‬
‫ﭼﻤﺮان‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهاي ﻛﻪ زﻣﺰﻣﻪﻫﺎﻳﺶ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻳﻚ روز در ﻛﻨﺎر اﻳﺸﺎن در اﺗﺎق ﻣﺤﻘﺮي ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺟﻮاﻧﻲ را ﺑﻪﺣـﻀﻮر‬
‫اﻳﺸﺎن آوردﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻼش ﻣﻲﻛﺮد ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻪ ﺧـﻂ ﻣﻘـﺪم ﺟﺒﻬـﻪ‬
‫ﺑﺮود‪ .‬ﺟﻮان ﺗﻼش ﺧﻮد را ﻣﻀﺎﻋﻒ ﻛﺮد ﺗﺎ رﺿـﺎﻳﺖ دﻛﺘـﺮ ﭼﻤـﺮان را ﺟﻠـﺐ‬
‫ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻪ ﺑﺮود‪ .‬از او ﭘﺮﺳﻴﺪم آﻳﺎ آﻣـﻮزش دﻳـﺪهاي و ﺟﻨﮕﻴـﺪن را‬
‫ﺑﻠﺪ ﻫﺴﺘﻲ؟‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻟـﺒـﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻠﺪ ﻫﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺳﺮﺑﺎزي رﻓﺘـﻪام و آﻣﺎدهام ﺗﺎ ﺑﻪ دوﺳـﺘﺎﻧﻢ ﻛـﻪ‬
‫از ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺻﻔﺎي ﺗﻬﺮان ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ دﺷـﻤـﻦ ﺑﻪ اﻳـﻦ ﻣﻨﻄﻘـﻪ آﻣـﺪهاﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﺑﭙﻴﻮﻧﺪم‪ .‬دﻛﺘﺮ وﻗﺘﻲ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎي آن ﺟﻮان را ﺷﻨﻴﺪ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷـﻤﺎ ﺑﺎﻳـﺪ‬
‫ﺻﺒﺮ ﻛﻨﻲ ﺗﺎ ﮔﺮوﻫﻲ را ﻛﻪ ﻗﺮار ﻫﺴﺖ ﻓﺮدا ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﻘﺪم ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ را ﻫﻢ‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪43 /‬‬

‫ﺟﻮان وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﺻﺤﺒﺖ را از دﻛﺘﺮ ﺷـﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧـﺎرﻧﺠﻜﻲ را از ﺟﻴـﺒﺶ ﺑﻴـﺮون‬

‫آورد و ﺿﺎﻣﻦ آن را ﻛﺸﻴﺪ و ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﮕﺬارﻳﺪ ﻫﻤﻴﻦ اﻻن ﺑﺎ ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﻘﺪم ﻣـﻲروﻧـﺪ‪ ،‬ﺑـﺮوم‪ ،‬اﻳـﻦ‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﻚ را ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻦ و دﻛﺘﺮ ﭼﻤﺮان ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن و دﻳﺪن ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﺔ او ﺑﻪ دﻓﺎع از ﻣﺮزﻫـﺎي‬
‫ﻛﺸﻮر و ﻋﻼﻗﺔ واﻓﺮش ﺑﻪ ﻓﺪاﻛﺎري ﺗﻌﺠﺐ ﻛـﺮدﻳﻢ و در دل ﺑـﺮ ﺷـﺠﺎﻋﺖ او‬
‫درود ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪.‬‬
‫از ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻢ و ﺳﺮوﺻﻮرﺗﺶ را ﺑﻮﺳﻴﺪم و ﺑﺎ دﻟـﺪاري و اﻣﻴـﺪ دادن ﺑـﻪ او‬
‫ﻧﺎرﻧﺠــﻚ را از دﺳــﺘﺶ ﮔــﺮﻓﺘﻢ و ﭘــﻴﻦ آن را در ﺟــﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷــﺘﻢ‪ .‬ﺑﻌــﺪ از‬
‫ﺻﺤﺒﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ او ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﻢ آﻧﻬﺎ ﺗﻌﺪادي دوﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺻﻤﻴﻤﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دوﺳﺘﺎﻧﺶ او را ﺑﻲﺧﺒﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ آﻣﺪهاﻧﺪ و او از ﻗﺎﻓﻠﺔ‬
‫آﻧﻬﺎ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻌﻲ دارد ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ ﻣﻤﻜـﻦ ﺧـﻮدش‬
‫را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم آن روز او را در ﭘﻴﺶ‬
‫ﺧﻮد ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻴﻢ و روز ﺑﻌﺪ او را رﻫﺴﭙﺎر ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﭼﻨﺪ روز‬
‫ﺑﻌﺪ در ﻛﻤﺎل ﻧﺎﺑﺎوري ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ ﻛـﻪ آن ﺟـﻮان و ﻫﻤـﺔ دوﺳـﺘﺎﻧﺶ در ﻳـﻚ‬
‫ﻛﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﺎل از ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﻋـﺸﻖ واﻓـﺮ آن ﺟـﻮان ﺑـﻪ‬
‫ﻓﺪاﻛﺎري و ﭘﺎﺳﺪاري از ﻣﻴﻬﻦ اﺳﻼﻣﻲ ﻫﻨﻮز در ﻳﺎد ﻣﻦ زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫روﺣﺶ ﺷﺎد و ﻳﺎدش ﮔﺮاﻣﻲ ﺑﺎد ‪.‬‬
 ‫‪ /44‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت‬

‫ﻧﺎو ﺳﺮوان ﺗﻜﺎور ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ دارﻳﻮش ﻫﻮﺷﻨﮓﭘﻮر‬

‫روزﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺟﻨﮓ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﻌﺪادي از ﺗﻜﺎوران در ﺣﺎل ﺣﺮﻛـﺖ ﺑـﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﺟﺎدة ﻣﺎﻫﺸﻬﺮ ـ آﺑﺎدان ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻫﻮا ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮم ﺑﻮد‪ .‬در ﻃﻮل ﻣﺴﻴﺮ ﺑـﻪ‬
‫ﻳﻚ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺻﻠﻮاﺗﻲ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑـﺮاي ﺧـﻮردن آب از ﻣﺎﺷـﻴﻦ ﭘﻴـﺎده‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‪ 0‬ﺷﻬﻴﺪ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ روﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺮد و ﮔﻔـﺖ‪ :‬اﻵن ﺑﺮاﻳﺘـﺎن ﻳـﻚ‬
‫ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت درﺳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗـﺎ ﻧـﻮش ﺟـﺎن ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑﻌـﻀﻲﻫـﺎ از ﺣـﺮف‬
‫اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻌﻀﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ او اﻋﺘﺮاض ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ؟‬
‫ﻣﻦ ﻛﻪ راﺑﻄﺔ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪاي ﺑﺎ او داﺷـﺘﻢ‪ ،‬ﮔـﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫»اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺟﺎن! ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت را درﺳـﺖ ﻛـﺮدي‪ ،‬ﻟﻄـﻒ ﻛـﻦ‬
‫ﺧﻮدت اول ﻳﻚ ﻟﻴﻮان ﻧﻮش ﺟـﺎن ﻛـﻦ‪ ،‬ﺗـﺎ ﺑﺒﻴﻨـﻴﻢ در ﺗـﻮ اﺛـﺮ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ !«‬
‫اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻧﮕﺎه ﻣﻌﻨﺎداري ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺮد و ﺑﻌﺪ از ﻣﻜﺜﻲ ﻛﻮﺗﺎه در ﺟﻮاﺑﻢ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»ﻣﻦ از ﻗﺒﻞ اﻳﻦ ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت را ﺧﻮردهام و ﺷﻤﺎ ﺑﻪ زودي اﺛﺮ‬
‫آن را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ«‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺧﻴﻠﻲ زود دﺳﺖ ﺑﻪﻛﺎر ﺷﺪ و ﻳﻚ ﺷﺮﺑﺖ آﺑﻠﻴﻤﻮ ﺑﺮاي ﺑﭽﻪﻫﺎ درﺳـﺖ‬
‫ﻛﺮد‪ .‬ﺷﺮﺑﺖ را ﻧﻮﺷﻴﺪﻳﻢ و ﺑﻪ راه ﺧﻮد اداﻣﻪ دادﻳﻢ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ رﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ آوردﻧﺪ‪ ،‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ ﺑﺮ اﺛﺮ اﺻﺎﺑﺖ‬
‫ﺗﺮﻛﺶ ﺧﻤﭙﺎره ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪45 /‬‬

‫ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‬

‫ﻣﻬﻨﺪس ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺳﻴﺮوس آرﻳﺎﻧﭙﻮر‬

‫در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺪر‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮل ﮔﺮوهﻫﺎي ﺳﻴ‪‬ﺎر و ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺎﻳﻖ ﻣﻮﺗـﻮري ﺑـﻮدم‪.‬‬
‫در ﺷﺐ آﻏﺎز ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺪر‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻗﺎﻳﻖﻫﺎ آﻣﺎده ﺣﺮﻛـﺖ ﺑﻮدﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻗﺎﻳﻖﻫﺎ دﭼﺎر ﻧﻘﺺ ﻓﻨﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻜﺎﻧﺪار اﻳﻦ ﻗﺎﻳﻖ ﻛﻪ ﺟـﻮان ﺑـﺴﻴﺠﻲ‬
‫‪ 14‬ﺳﺎﻟﻪاي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ از ﺗﻴﭗ اﻣﺎم رﺿـﺎ)ع( ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑـﺎ ﺣـﺎﻟﺘﻲ ﺷـﺘﺎﺑﺎن و‬
‫ﺑﻲﻗﺮار ﺑﻪ ﺑﺎﻻي ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ آﻣﺪ و ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻣﻠﺘﻤﺴﺎﻧﻪ و ﭘﺮ ﻣﻌﻨﺎ رو ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛـﺮد‬
‫و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺟﻨﺎب ﺳﺮوان ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺑﻴﺎ و ﻗﺎﻳﻖ ﻣﺮا درﺳﺖ ﻛﻦ!«‬
‫در ﺟﻮاﺑﺶ ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫»ﻋﻠﻲﺟﺎن! ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﻃﺮف ﻛﺮدن ﻛﺎﻣﻞ ﻋﻴﺐ ﻗـﺎﻳﻖ ﻣـﺪﺗﻲ‬
‫ﻃﻮل ﺑﻜﺸﺪ‪ ،‬ﭼﻮن اﮔﺮ ﺳﺮﺳﺮي و ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ درﺳﺖ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻤﻜـﻦ‬
‫اﺳﺖ دوﺑﺎره اﻳﺮاد ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ‪ ،‬آن ﺷﻴﺮ ﻣﺮد ﺑﺰرگ ﻟﺤﻈﻪاي ﻣﻜﺚ ﻛﺮد و ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﭼﺸﻢ ﻣﻦ‬
‫دوﺧﺖ و ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»ﺟﻨﺎب ﺳﺮوان ﻳﻚ ﺟﻮري درﺳﺘﺶ ﻛﻦ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑﻪ اون ﻃـﺮف‬
‫ﺧﻂ ﺑﺮوم و درﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ«‪.‬‬
‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ اﺻﺮار ﺑﻪ درﺳﺖ ﺷﺪن ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﻗﺎﻳﻖ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔـﺘﻢ‪:‬‬
‫ﻋﻠﻲ ﺟـﺎن! اﮔـﺮ اونور ﺧـﻂ ﺧــﺮاب ﺑــﺸـﻪ‪ ،‬ﻣـﻲﺧـﻮاﻫﻲ ﭼــﻜﺎر ﻛﻨـﻲ؟‬
 ‫‪ /46‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻓـﻜﺮش را ﻛـﺮدي؟! ﺑﺪون ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﻣﻌـﻄﻠﻲ در ﺟـﻮاﺑﻢ ﮔﻔـﺖ‪ :‬ﻣﻬـﻢ اﻳـﻦ‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ و ﺑﻪ اونور ﺧﻂ ﺑﺮﺳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫـﻴﭻوﺟـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻋﺸﻖ ﺳﺮﺷﺎر از ﺷﺠﺎﻋﺖ و ﺷـﻬﺎﻣﺖ‪ ،‬ﻣـﺮا دﮔﺮﮔـﻮن ﺳـﺎﺧﺖ و از‬
‫ﺧﻮدم ﺷﺮﻣﻨﺪه ﺷﺪم ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ زود دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺷﺪم و ﻗـﺎﻳﻖ او را ﺑـﻪ‬
‫ﻫﺮ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﻮد درﺳﺖ ﻛﺮدم‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم ﻛﺎر‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر اﺳﺘﺎرت‬
‫زدن‪ ،‬ﻗﺎﻳﻘﺶ روﺷﻦ ﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻨﺪه ﺑﺮ ﻟﺒﺎﻧﺶ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺖ و ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺳـﺮاﭘﺎي‬
‫وﺟﻮدش را ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻋﻠﻲ ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺗﻤـﺎم ﺑـﻪ اﺗﻔـﺎق دﻳﮕـﺮ رزﻣﻨـﺪﮔﺎن و‬
‫ﻗﺎﻳﻘﺮاﻧﺎن رﻫﺴﭙﺎر ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺷﺪ و ﻣﻦ در ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﻲ و ﺑﺪرﻗﺔ او زﻳـﺮ‬
‫ﻟﺐ ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬درود ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺸﻮر‪ ،‬درود ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮدم‪ ،‬آﻓﺮﻳﻦ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﺎن‬
‫رﺷﻴﺪ و ﻏﻴﻮر اﻳﻦ ﻣﺮزوﺑﻮم و ﺗﺒﺮﻳﻚ و ﺷـﺎدﺑـﺎش ﺑـﻪ رﻫﺒـﺮ ﻛﺒﻴـﺮ اﻧﻘـﻼب‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ رزﻣﻨـﺪﮔﺎن ﺷـﺠﺎع و ﻗﻬـﺮﻣـﺎﻧﻲ دارد‪.‬‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪47 /‬‬

‫ﻧﻤﺎز درآﺗﺶ‬

‫رﻣﻀﺎﻧﻌﻠﻲ ﭘﻮرﻧﺼﻴﺮي‬
‫در ﺑﻬﺎر ﺳﺎل ‪ 1361‬ﻛﻪ آﺑﺎدان از ﺳﻪ ﻃﺮف در ﻣﺤﺎﺻﺮة ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﻌﺜﻲ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺳﺎﻳﺮ ﻫﻤﺮزﻣﺎﻧﻢ ﻛﻪ از ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ در آﻧﺠﺎ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻴﻢ‪،‬‬
‫در ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻛﻮتﺷﻴﺦ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار و ﺳﻨﮕﺮ ﻣﺎ ﺧﺎﻧـﻪاي ﺑـﻮد‬
‫ﻛﻪ در آن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﺤﻮﻳﻞ داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻳﻜﻲ از روزﻫﺎي ﻋﻴـﺪ ﻧـﻮروز‬
‫ﻫﻤﺎن ﺳﺎل‪ ،‬ﻣﺸﻐﻮل ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز ﺑﻮدم و ﺑﭽﻪﻫﺎي رزﻣﻨـﺪة دﻳﮕـﺮ ﻫـﻢ ﻫـﺮ‬
‫ﻛﺪام ﻣﺸﻐﻮل اﻧﺠﺎم ﻛﺎري ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎن دﺷﻤﻦ ﻣﻨﻄﻘﺔ اﺳﺘﻘﺮار ﻣﺎ را زﻳﺮ آﺗﺶ ﺷﺪﻳﺪ ﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﺑﭽـﻪﻫـﺎ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ را ﺗﺮك ﻛﺮدﻧﺪ و در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﺳﻨﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣ‪‬ﺎ ﻣﻦ ﻛـﻪ در ﺣـﺎل‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﺧﻮد اداﻣﻪ دادم و آن را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ از‬
‫ﻧﻤﺎز‪ ،‬آﺗﺶ دﺷﻤﻦ ﻧﻴﺰ ﻗﻄﻊ ﺷﺪ و ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﺮاي ﺣــﻤﻞ ﺟـﺴـﺪم ﺑـﻪ ﺧــﺎﻧﻪ‬
‫ﺑﺮﮔﺸـﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻟـﻲ ﻣـﻮﻗـﻌـﻲ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﺮ ﺳﺮ ﺳﺠﺎده‪ ،‬ﻧﺸـﺴﺘﻪ و در ﺣـﺎل دﻋـﺎ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن و راز ﻧﻴﺎز دﻳﺪﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ دورم ﺣﻠﻘﻪ زدﻧـﺪ و ﻣـﺮا‬
‫در آﻏﻮش ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﺳـﺮ و ﺻـﻮرﺗﻢ را ﻏﺮق ﺑﻮﺳﻪ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷــﺮاﻳﻂ در‬
‫روﺣﻴﺔ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺖ و ﻧﻤﺎز او‪‬ل وﻗﺖ را ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﺎر دﻳﮕﺮي ﺗـﺮﺟﻴﺢ‬
‫ﻣﻲدادﻧﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /48‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﭘﻨﺞ ﻋﺮاﻗﻲ را ﻛﺸﺘﻢ‬

‫ﺗﻜﺎور درﻳﺎﻳﻲ اﺻﻐﺮ رﺿﺎﺋﻲ‬

‫ﻗﺎﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﻧﺮﺳﻴﺪ‬

‫در زﻣﺎن اﺷﻐﺎل ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ‪ ،‬ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ اﻋﺰام ﻳـﻚ‬
‫ﻗﺎﻳﻖ ﭘﺮ از ﻣﻮاد ﻣﻨﻔﺠﺮه‪ ،‬ﺳﻨﮕﺮﻫﺎي ﮔﺮوﻫﻲ ﻣـﺎ را ﻣﻨﻬـﺪم ﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬ﻣـﻦ ﻛـﻪ‬
‫درآن ﺷﺐ در ﺣﺎل ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ ﺑﻮدم‪ ،‬از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺷـﺪم‪ .‬ﺑـﺎ ﺷـﻠﻴﻚ‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﻨﻮر‪ ،‬آﺳﻤﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﺎﻣﻞ روﺷﻦ ﺷﺪ و ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﺳﺎﻳﺮ ﺗﻜﺎوران ﻧﻴﺮوي‬
‫درﻳﺎﻳﻲ اﻗﺪام ﺑﻪ ﭘﺮﺗﺎب ﻧﺎرﻧﺠﻚ و ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑـﺎران ﻗـﺎﻳﻖ و ﻋﺮاﻗـﻲﻫـﺎ ﻛـﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪادي از ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﻛﺸﺘﻪ و ﺑﻘﻴﻪ ﻫﻢ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻓﺮار ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻗﺎﻳﻖ ﺑﺎ اﺻـﺎﺑﺖ‬
‫ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺟﻨﮕﻲ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪ و آﺳﻤﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻜﭙﺎرﭼـﻪ ﻧـﻮراﻧﻲ ﺷـﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﻣـﺪﺗﻲ ﺗﻜــﻪﻫـﺎي ﻗــﺎﻳﻖ ﺑـﺮ روي آب ﺷــﻨﺎور ﺷــﺪﻧﺪ‪ .‬آن ﺷــﺐ‬
‫ﺑﭽـﻪﻫـﺎي ﺗـﻜﺎور از ﺧـﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺧﻮاﺑﺸﺎن ﻧﺒـﺮد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﭘﻨﺞ ﻋﺮاﻗﻲ را ﻛﺸﺘﻢ‬

‫در آﻏﺎز ﺟﻨﮓ و ﻫﺠﻮم ﮔﺴﺘﺮدة ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﻌﺜـﻲ ﻋـﺮاق ﺑـﻪ ﺧﺮﻣـﺸﻬﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻜﺎوران درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬـﺎ ﻧﻴـﺮوي ﻧﻈـﺎﻣﻲ و آﻣـﻮزش دﻳـﺪه در ﻣﻘﺎﺑـﻞ‬
‫ﻳﻮرش ﺑﻲاﻣﺎن آﻧﻬﺎ اﻗﺪام ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزه و دﻓﺎع ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳـﺎدم ﻫـﺴﺖ در ﻳـﻚ‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪49 /‬‬

‫درﮔﻴﺮي ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻛﻪ در اﻃﺮاف ‪ 500‬دﺳﺘﮕﺎه ﺷـﻬﺮ ﺧﺮﻣـﺸﻬﺮ ﺑـﺎ دﺷـﻤﻦ‬

‫داﺷﺘﻴﻢ ﺑﺎ اﻧﻔﺠﺎر ﮔﻠﻮﻟﻪ ﻳﻚ ﺧﻤﭙـﺎره‪ ،‬ﺗـﺮﻛﺶ ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺖ ران ﭘـﺎي ﭼـﭙﻢ‬
‫اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد و ﻣﺠﺮوح ﺷﺪم ‪ .‬ﺑﻪﻧﺎﭼﺎر ﻣﭻﺑﻨﺪ ﺧـﻮد را ﺑـﺎز ﻛـﺮدم و ﺑـﻪ ﭘـﺎي‬
‫ﻣﺠﺮوﺣﻢ ﺑﺴﺘﻢ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻫﻤﺮزﻣﻢ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻧﻪاي در آن اﻃﺮاف ﭘﻨﺎه ﺑﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﻳﻚ ﻋﺮاﻗﻲ را ﺑﺎﻻي دﻳﻮار ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدم ﻛـﻪ ﮔـﻮﻳﻲ از‬
‫آﻣﺪن ﻣﺎ ﺑﻪ آن ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺒﺮدار ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤـﻴﻦ ﺧـﻮدش را ﺑـﻪ ﺣﻴـﺎط‬
‫ﺧﺎﻧﻪ رﺳﺎﻧﺪ و ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺟﺴﺖوﺟﻮ ﻛـﺮد‪ .‬ﻣـﻦ ﻫـﻢ وﻗﺘـﻲ وﺿـﻌﻴﺖ را اﻳـﻦ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ دﻳﺪم ﺑﺮاي ﺧﻼﺻـﻲ از ﺷّـﺮش‪ ،‬از ﭘـﺸﺖ ﺑـﻪ او اﻳـﺴﺖ دادم‪ ،‬وﻗﺘـﻲ‬
‫ﺻﺪاي اﻳﺴﺖ ﻣﻦ در ﻓﻀﺎ ﭘﻴﭽﻴﺪ‪ ،‬ﺳﺮﺑﺎز ﻋﺮاﻗﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺳﺮﻳﻊ ﭘـﺎ ﺑـﻪ ﻓـﺮار‬
‫ﺑﮕﺬارد‪ .‬ﻓﺮﺻﺖ را ﻣﻐﺘﻨﻢ ﺷـﻤﺮدم و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ اﻧﮕـﺸـﺘﻢ را ﺑـﺮ روي ﻣﺎﺷــﻪ‬
‫ﻓﺸﺎر دادم و ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﻧﺜﺎرش ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈـﺎﺗﻲ ﺧـﻮدم را ﺑـﺎﻻي ﭘﻴﻜـﺮ‬
‫ﺑﻲﺟﺎﻧﺶ رﺳﺎﻧﺪم و اﻗﺪام ﺑـﻪ ﺗﻔﺘـﻴﺶ ﻟﺒـﺎسﻫـﺎﻳﺶ ﻛـﺮدم‪ .‬وﻗﺘـﻲ ﻛـﺎرت‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲاش را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدم‪ ،‬اﺳﻤﺶ را ﺧﻮاﻧﺪم؛ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪» :‬ﻋﻤﺮ ﺧﺎﻟـﺪ‬
‫ﺟﺎﺳﻢ ﻓﺎﺿﻞ راﺷﺪي« از اﻳﻦ اﺳﻢ‪ ،‬ﻫﻢ ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮدم و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧـﻮد اﻓﺘﺨـﺎر‬
‫ﻛﺮدم‪ .‬ﺗﻌﺠﺐ از اﻳﻦ ﻛﻪ اﺳﻤﺶ ﺧﻴﻠﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﻮد و اﻓﺘﺨﺎر و ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻴﻢ از‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﻋﺮاﻗﻲ را ﺑﻜﺸﻢ‪.‬‬
 ‫‪ /50‬آب و آﺗﺶ‬

‫دو رﻛﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﺷﻜﺮ‬

‫ﻧﺎوﺑﺎن ﻓﺮﺧﻲ‬
‫ﺗﺤﺮك و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﺎد ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ از ﻃﺮف ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن و ﺳﺮﭘﺮﺳـﺖ‬
‫ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ـ ﺣﺎج آﻗﺎ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻏﺮويـ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻧﻈﺎرت ﺑـﺮ ﺗـﺮدد‬
‫اﺗﺎق ﺟﻨﮓ و ﮔﺸﺖ ﺷﺐ را ﺑﻪ ﻣﻦ و ﮔﺮوﻫـﻲ ﻛـﻪ از ﻃـﺮف ﻧﺎﺧـﺪا ﺧﻠﻴﻠـﻲ‬
‫اﺣﻤﺪي ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ اﺧﺘﺼﺎص داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬واﮔﺬار ﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬در ﻳـﻚ روز ﮔـﺮم‪،‬‬
‫آﺑﺎدان و ﻣﺤﺪودة ﻣﺤﻞ ﻗﺮارﮔﺎه ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺎ از ﺳﺎﻋﺖ ‪ 12/30‬دﻗﻴﻘﻪ ﻇﻬﺮ ﺗـﺎ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ‪ 14/45‬دﻗﻴﻘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷـﺪت زﻳـﺮ آﺗـﺶ دﺷـﻤﻦ ﺑـﻮد‪ .‬ﺗﻤـﺎم اﻓـﺮاد در‬
‫ﺳﻨﮕﺮﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ‪ .‬ﻋﻘﺮﺑﻪﻫﺎي ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺪود ‪ 14:50‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد‪ .‬دﻳﮓ ﻏﺬا‬
‫اﻧﺘﻈﺎر رزﻣﻨﺪﮔﺎن را ﻣﻲﻛـﺸﻴﺪ‪ ،‬ﭘـﺲ از ﺑﺮﻗـﺮاري آراﻣـﺶ ﻧـﺴﺒﻲ‪ ،‬اﻓـﺮاد از‬
‫ﺳﻨﮕﺮﻫﺎ ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ و ﻧﺎوﺑﺎﻧﻴﺎر ﻗﻮاﻣﻲ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺳـﻨﮕﺮ ﻣﺤـﻞ درﻳﺎﻓـﺖ‬
‫ﻏﺬا ﻣﻲرﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬در ﻓﺎﺻﻠﺔ ﺣـﺪود ‪ 5‬ﻗـﺪﻣﻲ ﭘـﺸﺖ ﺳـﺮ ﻣـﺎ ﺻـﺪاي اﻓﺘـﺎدن‬
‫ﺷﻴﻲاي ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﺗﺼﻮر ﻛـﺮدم‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺎﻛﻲواﻛﻲ از ﻓﺎﻧﺴﻘﻪام ﺟﺪا ﺷﺪه ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺮﺗﺒـﻪ ﭼـﺸﻤﻢ ﺑـﻪ ﻳـﻚ‬
‫ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺧﻤﭙﺎرة ﻋﻤﻞ ﻧﺸﺪهاي اﻓﺘﺎد‪ .‬ﻧﺎوﺑﺎﻧـﻴـﺎر ﻗﻮاﻣﻲ ﺑﻪ راه ﺧـﻮد اداﻣـﻪ داد‪،‬‬
‫ﻗﺪري ﻛﻪ دور ﺷـﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺮا ﺻﺪازد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻓﺮﺧﻲ ﭼﻪﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ ﺗﻨـﺪ‬
‫راه ﺑﻴﺎ! ﺻﺪاﻳﺶ زدم و ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫ﺻﺒﺮﻛﻦ ﻛﺎرت دارم؛ ﺧﻤﭙﺎره داغ را ﺑـﺎ ﭼﻔﻴـﻪام از زﻣـﻴﻦ ﺑﺮداﺷـﺘﻢ و‬
‫ﻧﺸﺎن آﻗﺎي ﻗﻮاﻣﻲ دادم‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﺮﺳـﻴﺪ‪ ،‬ﮔﻔـﺘﻢ‪ :‬آﻗـﺎي ﻗـﻮاﻣﻲ اﮔـﺮ اﻳـﻦ‬
‫ﺗﻜﺎوران و ﺗﻔﻨﮕﺪاران درﻳﺎﻳﻲ در ﻫﺸﺖ ﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس ‪51 /‬‬

‫ﺧﻤﭙﺎره ﻋﻤﻞ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻦ و ﺷﻤﺎ و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ از ﻣﺎ ﺣﺮﻛﺖ‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻵن اﻳﻨﺠﺎ ﻧﺒﻮدﻳﻢ ! ﺳﭙﺲ در اداﻣﻪ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﮔﺮ ﻣـﻮاﻓﻘﻲ اول‬
‫دورﻛﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﺷﻜﺮ ﺑﺠﺎ ﺑﻴﺎورﻳﻢ و ﺑﻌﺪ ﻧﺎﻫﺎر ﺑﺨﻮرﻳﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﻣﻮاﻓﻖ ﻧﺒﺎﺷﻢ؟ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻌﺪ از ﺧﻮاﻧﺪن دو رﻛﻌـﺖ ﻧﻤـﺎز‬
‫ﺷﻜﺮ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻏﺬاﺧﻮري رﻓﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ /52‬آب و آﺗﺶ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪53 /‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم‬

‫ﻫﻔـﺖ آذر‪،‬‬

‫ﻧـﮕـﻴﻦ درﺧﺸـﺎن‬

‫ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳـﻲ‬
‫‪ /54‬آب و آﺗﺶ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪55 /‬‬

‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻳﻚ روز ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺸﺪﻧﻲ‬

‫ﻧﺎﺧﺪا ﻳﻜﻢ ﺗﻜﺎور ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﻧﺎﺻﺮ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ‬

‫در ﻋﻤﻠﻴﺎت اﻧﻬﺪام اﺳﻜﻠﻪﻫﺎي ﻋﻈﻴﻢ ﻧﻔﺘﻲ اﻟﺒﻜﺮ و اﻻﻣﻴﻪ ﻋﺮاق ﻛﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﻧﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺮوارﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻌـﺪادي از ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﺟـﺎن ﺑﺮﻛـﻒ ﻧﻴـﺮوي‬
‫درﻳﺎﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺮ اﻳـﻦ ﺑـﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺿﺮﺑﻪ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻋـﺮاق وارد ﺷـﻮد‪ .‬اﻳـﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻛـﻪ از‬
‫ﺳﻮي ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ﺑﻪﻃﻮر دﻗﻴﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺮادران ﻫﻤﺮزم ﻣﺎ در ﻫـﻮا درﻳـﺎ و ﻧﻴـﺮوي ﻫـﻮاﻳﻲ ﺑـﻪ اﺟـﺮا‬
‫درآﻣﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮح ﻛﺎﻣﻞ اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت از ﻫﻤـﺔ اﻳـﻦ ﺑـﺮادران ﺑـﻪﺧـﺎﻃﺮ‬
‫ﻓﺪاﻛﺎريﻫﺎ و ﺟﺎنﻓﺸﺎﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺧﻮد ﻧـﺸﺎن دادﻧـﺪ و ﻫﻤﻜـﺎري ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬
‫ﮔﺮوه داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري ﻣﻲﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﮔﺮوه‪ ،‬ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﺑﻪ اﺟـﺮاي » ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﻣﺮوارﻳـﺪ«‬
‫ﺑﭙﺮدازد‪ ،‬ﻣﺪت زﻳﺎدي در ﻣﻮاﺿﻊ ﻋﺮاﻗﻲﻫـﺎ‪ ،‬ﺑـﺎ ﺑـﺎﻟﮕﺮد ﭘـﺮواز ﻣـﻲﻛـﺮدﻳﻢ و‬
‫ﻣﻮاﺿﻊ دﺷـﻤﻦ را از ﻫـﺮ ﻟﺤﺎظ زﻳﺮ ﻧﻈﺮ داﺷــﺘﻴﻢ‪ .‬ﺣﺘـﻲ ﻛـﻮﭼــﻚﺗـﺮﻳﻦ‬
‫ﺣﺮﻛﺎت دﺷـﻤﻦ را ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫـﻴﻢ ﻛـﻪ آﻧـﺎن در ﭼـﻪ ﺣـﺎﻟﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﭼﻪﻛﺎري اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﻲ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي ﻣﺎ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاي ﺑـﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ اﺟﺮا درآورﻳﻢ‪.‬‬
 ‫‪ /56‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﭘﺲ از آﻧﻜﻪ ﻋـﺮاق اﻋـﻼم ﻛـﺮد ﻛـﻪ‪ :‬ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ و ارﺗـﺶ اﻳـﺮان‬
‫ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺧﺴﺎراﺗﻲ ﺑﻪ ﺳﻜﻮﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ و ﺑﻪ ﻣﻮاﺿﻊ ﺻـﺪور ﻧﻔـﺖ ﻋـﺮاق وارد‬
‫ﻧﻜﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺿﺮب ﺷﺼﺖ ﻣﺤﻜﻤﻲ ﺑﻪ او ﻧﺸﺎن دﻫـﻴﻢ‬
‫و ﺿﻤﻦ ﻓﻠﺞ ﻛﺮدن دﺷﻤﻦ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﭼﻨﺪ واﺣﺪ آﻧﻬـﺎ را ﻧﻴـﺰ ﺗـﺼﺮف ﻛﻨـﻴﻢ و‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﻴﻢ ﻫﺮ ﻟﺤﻈـﻪ اراده ﻛﻨـﻴﻢ ﻗـﺎدرﻳﻢ ﺣﺘـﻲ ﺑـﺎ ﺗﻌـﺪاد ﻣﺤـﺪودي از‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ‪ 16:30‬روز ﭘﻨﺠﻢ آذر ﻣﺎه‪ ،‬ﮔـﺮوه ﻣـﺎ ﻣـﺄﻣﻮر اﺟـﺮاي ﻋﻤﻠﻴـﺎت‬
‫ﻣﺮوارﻳﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺟﺰو آﻧﺎن ﺑﻮدم‪ .‬ﺑـﻪوﺳـﻴﻠﻪ ﺗﻌـﺪادي از ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫـﺎي‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان روي ﺳﻜﻮي »اﻟﺒﻜـﺮ« ﻋـﺮاق ﭘﻴـﺎده‬
‫ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﭘﻴﺎده ﺷﺪن ﮔﺮوه ﻣﺎ‪ ،‬ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ ﺣﻤﻠـﻪ‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهاي ﺑﺮاي ﺗﺼﺮف ﺳـﻜﻮﻫﺎ آﻏـﺎز ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ ،‬ﺷـﺮوع ﺑـﻪ ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي‬
‫ﺑﻪﺳﻮي ﻣﺎ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘﻴﺶ از آن ﺗﻤﺎم ﻣﻮاﺿﻊ ﺳﻜﻮﻫﺎ و ﻧﻘﺎط‬
‫دﺷﻤﻦ را ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ ﻛـﺮده ﺑـﻮدﻳﻢ‪ ،‬از زاوﻳـﻪاي وارد ﺷـﺪﻳﻢ ﻛـﻪ آﻧﻬـﺎ ﺑـﻪ‬
‫ﻫﻴﭻوﺟﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻤﺎن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻛﻪ ﺳﻜﻮﻫﺎ را‬
‫در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻨﺪ و ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﺔ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﺿـﺪﻫـﻮاﻳﻲ و ﻣﻮﺷـﻚ ﺑﻮدﻧﺪ ـ‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻨﻬﺎ را ﻛﻪ ﻧﺎم ﻣﻲ ﺑﺮم ﺑﻌﺪ از ﺗﺼﺮف ﺳﻜﻮ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻧﻬﺎ ﭘـﻲ ﺑـﺮدﻳﻢ و‬
‫ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ادوات و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﺗـﺼﺮف ﻣـﺎ درآﻣﺪــ ﺣﺘـﻲ ﺑـﺎ ﻫﻤـﺔ‬
‫ﺳﻼحﻫﺎ و ﺟﻨﮓاﻓﺰارﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﺎده ﺷﺪن ﻣﺎ ﭼﻮن ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺧﻴﻠﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻮد‪ ،‬در ﻫﻤـﺎن ﻟﺤﻈـﺎت‬
‫اوﻟﻴﺔ اﺟﺮاي ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻧﻴﺮوﻫﺎ وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬از اﻳـﻦ رو‬
‫رزﻣﻨﺪﮔﺎن» ﻫﻮادرﻳﺎ « ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺮك ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧـﺸﺪﻧﺪ و ﻣﻌﺘﻘـﺪ ﺑﻮدﻧـﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﮔﺮوه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﮔﺮدد و دوﺑﺎره ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎﻣﻞﺗﺮ ﺳـﻜﻮﻫﺎ را ﺗـﺴﺨﻴﺮ ﻛﻨـﺪ‪،‬‬
‫وﻟﻲ ﻣﺎ ﭘﻲدرﭘﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺷﺎره ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﻘـﻪ را ﺗـﺮك ﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﻪدﻟﻴـﻞ‬
‫ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺷﺪﻳﺪ و ﺻﺪاي ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ آﻧﻬﺎ را ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ‬
‫را ﺗﺮك ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺧﻮد اداﻣـﻪ دادﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ آرﭘﻲﺟﻲ‪ 7‬ﺑﺮ اﺳـﺎس‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪57 /‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﭘﺸﺖ ﺳﺮ اﻓﺮاد ﻋﺮاﻗﻲ را ﺑﻪ آﺗﺶ ﻛﺸﻴﺪﻳﻢ و‬

‫ﻳﻚ ﺧﻂ آﺗﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرگ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪوﺟﻮد آوردﻳﻢ‪ .‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ‬
‫ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮ ﺷﺪﻧﺪ و ﭼﻮن ﺧﻮد را در ﻣﺤﺎﺻﺮة آﺗﺶ دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﺪود ﭘﻨﺠﺎه ﺗﻦ‬
‫از آﻧﻬﺎ ﺧﻮد را ﺑﻪ آب اﻧﺪاﺧـﺘـﻨـﺪ و ﺑـﺎ ﺷـﻨﺎ‪ ،‬ﺑـﺎ ﻗﺎﻳــﻖ و دﻳﮕـﺮ وﺳـﺎﻳﻞ از‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻓﺮار ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪاي ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ وﻗﺎﻳﻊ ﻛﻪ ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي ﻫـﻢ ﺑـﻪ‬
‫ﺷﺪت از ﺳﻮي اﻓﺮاد ﻣﺎ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن دﻳﺪم ﻛﻪ ﻣﺮدي از وﺳﻂ آﺗـﺶ‬
‫و دود ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬او ﻛـﻪ ﺑﻌـﺪ ﻣﻌﻠـﻮم ﺷـﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه ﮔـﺮوه‬
‫ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﺳﻜﻮﻫﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻼﺷﻴﻨﻜﻔﻲ در دﺳﺖ داﺷﺖ و ﭼﻮن اﺣﺘﻤﺎل ﻣﻲرﻓـﺖ‬
‫ﻗﺼﺪ اﺟﺮاي ﺣﻘﻪ ﺟﻨﮕﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬رﮔﺒـﺎري ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺖ ﺟﻠـﻮِ ﭘـﺎي او‬
‫ﺷﻠﻴﻚ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ اﺳﻠﺤﻪاش را ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﺑﻴﻨﺪازد‪ .‬ﭘﺲ ازآﻧﻜﻪ ﺑـﻪ ﻣـﺎ‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪ‪ ،‬ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ اﻓﺮادي ﻛﻪ روي ﺳﻜﻮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻏﻠـﺐ ﻏـﻮاص و ﺟـﺰو‬
‫ﻣﺮدان ﻗﻮرﺑﺎﻏﻪاي ﻋﺮاق ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از اﻳـﻦ ﻧﻈـﺮ اﻗـﺪام ﻻزم ﺑـﺮاي ﻣﺒـﺎرزه ﺑـﺎ‬
‫ﻏﻮاﺻﺎن را ﺑﺮ روي ﺳﻜﻮ اﺟﺮا ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻗـﺴـﻤﺖ از ﻋﻤﻠﻴـﺎت‪،‬‬
‫ﻃﺮحرﻳﺰي ﻛﺎﻣﻠﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﻣﺎ ﻣﻲﺑﺎﻳـﺴـﺖ در ﻣﺮاﺣـﻠــﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬
‫ﺧﻄـﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺮاي دﻓﻊ آن را ﺑﻪ‬
‫اﺟﺮا درآورده‪ ،‬ﺧﻄﺮ را ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺧﻮد را‬
‫ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻛﺮد‪ ،‬ﻃﻮري ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺘـﻮاﻧﻴﻢ او را ﺑـﻪ ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﺳـﺘﺎد‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺧﻮدﻣﺎن در ﺧﺎك اﻳﺮان اﻋﺰام ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫـﺎ در‬
‫ﺣﻮاﻟﻲ ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬او را ﺑﻪ داﺧﻞ ﻳﻜﻲ از ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫـﺎ اﻧﺘﻘـﺎل داده‪ ،‬ﺑـﻪ ﺧﻠﺒﺎﻧـﺎن‬
‫اﺷﺎره ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺗﺮك ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺣﺠﻢ و ﺻﺪاي ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ ﻫﻢ ﻣـﺎ‬
‫و ﻫﻢ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲﻛﺮد و ﺑــﺎﻋﺚ ﻣـﻲﺷـﺪ ﻣـﺄﻣــﻮران ﻋــﺮاﻗﻲ از‬
‫داﺧﻞ ﺑﺮﺟﻚﻫﺎي ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ و دﻳﺪهﺑﺎﻧﻲ داﺧﻞ ﺧـﺎك ﻋﺮاق ﻛﻪ ﻣﺤﻞ اﺳـﻜﻠﻪ‬
‫را زﻳﺮ ﻧـﻈﺮ داﺷـﺘﻨﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫـﺎي اﻳﺮاﻧـﻲ روي ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ‪ .‬روي اﻳﻦ اﺻﻞ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ ﻣﻨﻄﻘـﻪ را ﺗـﺮك ﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﻫﻨـﻮز‬
‫ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ از ﺗﺮك ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ دو ﻓﺮوﻧﺪ ﻣﻴﮓ ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﺎﻻي ﺳـﺮ‬
 ‫‪ /58‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻣﺎ در ارﺗﻔﺎع ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪﻇـﺎﻫﺮ اﻳـﻦ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫـﺎ ﺑـﺮاي ﻛﻮﺑﻴـﺪن و‬
‫ﺗﺼﺮف ﻣﺠﺪد ﺳـﻜﻮﻫﺎ از ﻣـﺎ آﻣـﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ و ﻣـﺎ ﻛـﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫـﺎ را در ﺧﻄـﺮ‬
‫ﻣﻲدﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه را اﻳـﻦ دﻳـﺪﻳﻢ ﻛـﻪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫـﺎي ﻋﺮاﻗـﻲ را ﻣﺘﻮﺟـﻪ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻴﮓﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﺗﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﺸﻮﻧﺪ ﻛـﻪ ﺳـﻜﻮﻫﺎ در‬
‫ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت را ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ زد‪ .‬از اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﺎ ﺗﻜـﺎن‬
‫دادن دﺳﺖ و اﺷﺎره و دﻳﮕﺮ ﺣﺮﻛﺎت ﻻزم ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺧﻠﺒﺎﻧﺎن ﻣﻴﮓ را ﻣﺘﻮﺟﻪ‬
‫ﺧﻮد ﻛﻨﻴﻢ و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﻣـﺎ ﺑـﺮروي اﺳـﻜﻠﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﻃﺮﻓﻤﺎن ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺸﻐﻮل دور زدن ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﻣﺎ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺎن ﻫﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻓﺮﺻـﺖ ﺑـﺎ ﺳـﺮﻋﺖ زﻳـﺎد از‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ دور ﺷﺪﻧﺪ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺧـﺎك اﻳـﺮان رﺳـﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻣﺤـﺾ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ از اﻓﻖ دﻳﺪﻣﺎن ﻧﺎﭘﺪﻳﺪ ﺷﺪﻧﺪ و ﻣﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺧﻴﺎﻟﻤﺎن راﺣﺖ ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺻﺪاي ﻓﺎﻧﺘﻮمﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺎن را ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻧﺰدﻳـﻚ ﺷـﺪﻧﺪ و در‬
‫ارﺗﻔﺎع ﻛﻢ ﺑﻴـﻦ ﻣﻴـﮓﻫـﺎي ﻋـﺮاق و ﻓﺎﻧﺘﻮمﻫﺎي اﻳﺮان ﻳﻚ درﮔﻴﺮي ﻫـﻮاﻳﻲ‬
‫آﻏـﺎز ﺷـﺪ و ﻟـﺤﻈﺎﺗﻲ ﺑﻌﺪ دو ﻓـﺮوﻧﺪ ﻣﻴﮓ ﻋﺮاق ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺎﻧﺘﻮمﻫـﺎي اﻳـﺮان‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎﻳﻤﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﻗﻌﺮ درﻳـﺎ ﻓـﺮو‬
‫رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺧﻴﺎل راﺣﺖﺗﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺧﻮد را از ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺗﺎ ﻏـﺮوب‬
‫آﻓﺘﺎب ﻫﻨﻮز ﻳﻚ ﺳـﺎﻋﺖ و ‪ 45‬دﻗﻴﻘـﻪ دﻳﮕـﺮ وﻗـﺖ ﺑـﻮد و در اﻳـﻦ ﻓﺎﺻـﻠﻪ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺳﻜﻮﻫﺎ را ﭘﺎﻛﺴﺎزي ﻛﺮده‪ ،‬آﻧﻬﺎ را در اﺧﺘﻴﺎر ﺧﻮد ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺗـﺎ‬
‫ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﻮدي ﭘﻴﺎده ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳــﻦ ﻓﺎﺻــﻠﻪ‪ ،‬ﺗﻴﺮاﻧــﺪازيﻫــﺎي ﻣــﺎ روي ﺳــﻜﻮﻫﺎ ﺑﻴــﺸﺘﺮ ﺷــﺪ‪ .‬ﺑــﻪ‬
‫ﺻﻮرتﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﮔﺮوه در ﺣﻴﻦ اﺟـﺮاي ﻋﻤﻠﻴـﺎت‪،‬‬
‫ﭘﺴﺖﻫﺎي دﻳﺪهﺑﺎﻧﻲ و ﺗﻤﺎس ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ ﺑﻴﻦ ﺧﻮدﻣـﺎن را ﻫـﻢ ﺑﺮﻗـﺮار ﻛـﺮد‪.‬‬
‫ﺳﻜﻮ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺰرگ ﺑﻮد و از ﺳﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻃﺒﻘﻪ اول ﻫﻢ ﺳﻄﺢ‬
‫درﻳﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻃﺒﻘﺔ دوم را ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻓﻨﻲ و ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺑﺮق‪ ،‬از ﺗﻮرﺑﻴﻦ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪59 /‬‬

‫ﮔﺎز و ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي دﻳﺰل ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت و ﻟﻮازم زﻧﺪﮔﻲ و ﻧﻴﺰ ﻳﻚ دﻛــﻞ‬

‫ﻋﻈﻴﻢ »ﻣﺎﻛـﺮووﻳﻮ« ﺗﺸـﻜﻴﻞ ﻣﻲداد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎس ﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ ﺗﻠﻔﻨﻲ ﺳـﻜﻮ‬
‫ﺑﺎ ﻋـﺮاﻗﻲﻫـﺎ ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرﻓﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕـﺎم ﻣـﺎ در ﻗـﺴﻤﺖ ﺟﻨـﻮﺑﻲ ﺳـﻜﻮ‬
‫ﺑﻮدﻳﻢ و ﭘﻴﺸﺮوي ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﺑﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻗﺎﻳﻖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ در ﻗﺴـﻤﺖ ﺷـﻤﺎﻟﻲ ﺳـﻜﻮ ﻗﺮار داﺷـﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺰ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻛﻤﺘﺮ ﺷﺪن درﮔﻴﺮي ﻫﻮاﻳﻲ در ﺑـﺎﻻي ﺳﺮﻣﺎن ‪ ،‬ﺣﺪود‪ 200‬ﻣﺘﺮ‬
‫ﭘﻴﺸﺮوي ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻓﺼﻞ ﺳﺮﻣﺎ ﺑﻮد وﻟﻲ ﻣـﺎ در‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨـﻲ ﻧﻜـﺮده ﺑـﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﭼـﻮن ﻣـﻲداﻧـﺴﺘﻴﻢ در آن‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد و اﻳﻦ اﻣـﺮ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺗﻌﺠـﺐآور ﺑـﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎرش ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ اداﻣﻪ داﺷﺖ و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﺎران ﻗﻄﻊ ﺷﺪ‪ .‬ﺟﺎﻳﻤﺎن‬
‫را ﻋﻮض ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﭼﺮﺧﺶ ﺑﻪوﺟﻮد آوردﻳﻢ و ﭘـﺴﺖﻫـﺎي‬
‫دﻳﺪهﺑﺎﻧﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ و ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻣﺎ ﻫﻢ ﻛﻤﺎﻛﺎن اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬در ﻃﺮح‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻣﺎ ﻗﺮار ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑـﻮد ﻛـﻪ اﮔـﺮ ﺗـﺎ ﺳـﺎﻋﺖ ‪ 11‬ﻧﺘﻮاﻧـﺴﺘﻴﻢ ﺳـﻜﻮ را‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻨﻲاش اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﺎ اﺳﻴﺮ ﺷﺪهاﻳﻢ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪهاﻳـﻢ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﻃﺮح ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻤﺒﺎران و‬
‫از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﺳﻜﻮﻫﺎ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﺔ واﺣـﺪﻫﺎي ﻫـﻮاﻳﻲ و درﻳـﺎﻳﻲ ﺑـﻮد و ﺗﻨﻬـﺎ‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺟﻠﻮِ اﺟﺮاي ﻣﺮﺣﻠﺔ ﺑﻌﺪي اﻳﻦ ﻃﺮح را ﺑﮕﻴـﺮﻳﻢ‬
‫اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎس ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﻴﻢ و ﻳﺎ اﻳـﻦ ﻛـﻪ ﺳـﻜﻮﻫﺎ را ﺗـﺴﺨﻴﺮ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ و ﻳﺎ اﻓﺮاد ﻋﺮاﻗﻲ را اﺳﻴﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻧﻴﻢ ﺳـﺎﻋﺖ ﻛـﻪ دﺳـﺘﮕﺎهﻫـﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬ﺑﺎ آﻧﻜﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺳـﺮﻋﺖ ﻋﻤـﻞ و اﺳـﺘﻔﺎده از ﺑـﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﻳﻜﻲ دوﺗـﺎ از دﺳـﺘﮕﺎﻫﺎﻳﻤﺎن ﺻـﺪﻣﻪ دﻳـﺪه ﺑـﻮد‪ ،‬ﺳـﺮاﻧﺠﺎم ﺑـﻪ ﻳـﺎري ﺣـﻖ‬
 ‫‪ /60‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺗﻤﺎس ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑـﺎ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ ﭘﺎﻳﮕـﺎه ﺑﻮﺷـﻬﺮ‬

‫ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﺗﻤﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ ﮔﺮوه را ﮔـﺰارش ﻛـﺮدﻳﻢ ﻛـﻪ‬
‫»روﺣﻴﺔ ﻋﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺗﻠﻔﺎت ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﭘﺎﻛﺴﺎزي اﻧﺠﺎم ﻧﺸﺪه« در اﻳـﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ از‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت‪ ،‬ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﺣﺪود ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌـﺪ از ﺗﻤـﺎس‬
‫ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ ﺑﺎ ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ در ﺧﺎك اﻳﺮان ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷـﺪﻳﻢ در ﻣﻴـﺎن‬
‫آﺗﺶ و دودي ﻛﻪ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﭘﺸﺖ ﺳـﺮ ﻋﺮاﻗـﻲﻫـﺎ ﺑﻠﻨـﺪ ﺷـﺪه ﺑـﻮد‪،‬‬
‫ﺻﺪاي ﻫﻤﻬﻤﺔ ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ‬
‫ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ از ﻣﻴﺎن آﺗﺶ و دود ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻳﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬـﺎ درﺳـﺖ‬
‫در ﺗﻴﺮرس ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﻣﺎ آﺗﺶ ﺑﺲ دادﻳﻢ و ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷـﺪﻳﻢ ﻛـﻪ آﻧﻬـﺎ در‬
‫ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺷـﻚ و دودﻟـﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣﻲآﻣﺪ ﻛـﻪ‬
‫در ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪن‪ ،‬دارﻧﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‬
‫آﻳﺎ ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﺣﺪود ‪ 20‬ﺗﺎ ‪ 30‬ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛـﻪ ﺑﻌـﺪ از ﭼﻨـﺪ دﻗﻴﻘـﻪ ﮔﺮوﻫـﻲ از آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ و ﻋﺪهاي ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ‪ 10‬ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ در ﻳـﻚ ﺻـﻒ‬
‫ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬ﻧﺎﭼـﺎر ﺑـﺮاي ﺧﻠـﻊ ﺳــﻼح‬
‫ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ رﮔﺒﺎر آﻧﺎن را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻛﺮدﻳﻢ ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ اﺳـﻠﺤﻪﻫﺎﻳـﺸﺎن را‬
‫ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻋﻼﻣﺖ را درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ و ﺳﻼحﻫﺎﻳﺸﺎن را ﺑﻪ زﻣﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻨـﺪ‬
‫و ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ را ﺷﻤﺎرش ﻛﺮدﻳﻢ‪ 9 ،‬ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻏﻠـﺐ ﻟﺒـﺎس‬
‫ﻏﻮاﺻﻲ ﺑﺮ ﺗﻦ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪن آﻧﻬﺎ‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎﻳـﺸﺎن را ﺑـﺴﺘﻴﻢ و‬
‫آﻧﻬﺎ را ﺑﻪﺣﺎﻟﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ وﺳﻂ ﺳﻜﻮ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬دو ﺗﻦ از اﻓﺮاد ﮔﺮوه آﻣﺎده و‬
‫ﻣﺄﻣﻮر ﭘﺎﺳﺪاري و ﺣﻔﺎﻇﺖ از آﻧﻬﺎ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺣﻠﺔ ﺑﻌﺪي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺎﻳﺪ در ﺗﺎرﻳﻜﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬آﻓﺘﺎب در ﺣﺎل‬
‫ﻏﺮوب ﻛﺮدن ﺑﻮد و ﻣﺎ در ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﺷﺐ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻣﻲﺑـﻮدﻳﻢ ﺗـﺎ ﻣـﻮرد‬
‫ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮﻳﻢ و در ﺿﻤﻦ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗـﺎرﻳﻜﻲ ﺷـﺐ ﺑـﺪون ﺗﻠﻔـﺎت‬
‫ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت را ﺑﻪ ﺗﺼﺮف درآورﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲﻣﺎن ﺗﻤﺎس ﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ و ﺑـﻪ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪61 /‬‬

‫آﻧﺎن اﻃﻼع دادﻳﻢ ﻛﻪ ‪ 9‬ﻧﻔﺮ اﺳﻴﺮ دارﻳﻢ‪ .‬ﺗﻠﻔـﺎت ﻧـﺪارﻳﻢ‪ ،‬وﺿـﻌﻴﺖ ﺧـﻮب و‬
‫روﺣﻴﻪ ﻋﺎﻟﻲ اﺳﺖ و اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ ﻛﻤﻚ دارﻳﻢ‪.‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪن اﻳﻦ ‪ 9‬ﻧﻔﺮ ﻧﻮﻋﻲ ﺣﻘﺔ ﺟﻨﮕﻲ اﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺿﻤﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺎ را ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬از ﻫﺮ ﻟﺤﺎظ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻫـﺎي ﻻزم را‬
‫ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آوردﻳﻢ‪ ،‬از ﻣﺴﺌﻠﺔ دﻓـﺎع در ﻣﻘﺎﺑـﻞ ﻏـﻮاص ﻏـﺎﻓﻠﮕﻴﺮ ﻧﺒـﻮدﻳﻢ و ﺑـﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎرﻧﺠﻚ دﺳﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ از ﭘﺲ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﻣﻲآﻣﺪﻳﻢ‪.‬‬

‫آﻏﺎز ﺣﻤﺎﺳﻪآﻓﺮﻳﻨﻲ ﻧﺎوﭼﻪ ﭘﻴﻜﺎن‬

‫در ﺗﻤﺎس ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ ﺧﻮد ﺑﺎ ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ‪ ،‬درﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺮدﻳﻢ ﻳﻜـﻲ از‬
‫ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي ﺟﻨﮕﻲ را ﻛﻪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻣﺎ‪ ،‬در ﺣﺎل ﮔـﺸﺖ ﺑـﻮد ﺑـﺮاي ﺗﺤﻮﻳـﻞ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺳـﺮا ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮد‪ .‬در ﭘﻲ درﺧﻮاﺳﺖ ﻣـﺎ دﻗـﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌـﺪ ﺻـﺪاي‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ ﭘﻴﻜﺎن را روي ﻣﺪار درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ اﻋﻼم ﻛﺮد‪ :‬در ﻧﺰدﻳﻜـﻲ ﺷـﻤﺎ‬
‫ﻫﺴﺘﻢ و در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪﺳﻮي ﺷﻤﺎ ﻣﻲآﻳﻢ ﺗﺎ اﺳﺮا را ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺑﮕﻴـﺮم‪ .‬در‬
‫ﻫـﻤﻴﻦ ﺣﺎل ﻛـﻪ ﻧﺎوﭼـﺔ ﭘﻴﻜﺎن ﺑﻪﺳـﻮي ﻣـﺎ ﻣﻲآﻣﺪ‪ ،‬دو ﻓﺮوﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪﻫـﺎي‬
‫ﻋﺮاﻗﻲ ﻧﻴﺰ از دﻫﺎﻧﺔ »اروﻧﺪ رود« ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﭘﻴﻜﺎن ﺑﺎردﻳﮕﺮ ﺑﺎ آن ﺗﻤـﺎس ﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﭘﻴﻜـﺎن اﻋـﻼم‬
‫ﻛﺮد‪» :‬دو ﻫﺪف ﺳﻄﺤﻲ دارم ﻛﻪ ﺑﻪاﺣﺘﻤﺎل ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ‬
‫ﻃﺮف آﻧﻬﺎ ﻣﻲ روم ﺗﺎ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ درﮔﻴﺮ ﺷﻮم«‪ .‬ﻣﻄﻠﺐ را ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛـﺮدﻳﻢ و ﭘﻴﻜـﺎن‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺻﺪاي ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي‬
‫ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎ ﺑﻪﺳﻮي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﻣﻲﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﺗﻴﺮاﻧﺪازيﻫﺎي ﭘﻴﻜﺎن ﺑﺴﻴﺎر دﻗﻴـﻖ‬
‫و ﺑﺎ ﺗﻮپ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ اﻏﻠﺐ ﺟﻠـﻮِ ﻧــﺎوﭼﻪ و ﺑـﻪ‬
‫داﺧﻞ آب ﻣﻲاﻓﺘـﺎد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﮔـﻠﻮﻟﻪﻫـﺎي ﺗﻮپ ﭘﻴﻜﺎن ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﺑـﻪﻃـﻮر دﻗﻴـﻖ و‬
‫ﺣﺴﺎب ﺷﺪه ﺑﻪ ﻫﺪف ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﻜﺎن اﻋﻼم ﻛـﺮد‬
‫ﻛﻪ ﻫﺪف او‪‬ل را ﻣﻨﻬﺪم ﻛﺮده اﺳﺖ و ﻫﺪف دوم ﻫﻢ در ﺣـﺎل ﻏـﺮق ﺷـﺪن‬
 ‫‪ /62‬آب و آﺗﺶ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﻜﺎن ﭘﺲ از ﺗﻤﺎم ﺷﺪن درﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﻃـﺮف ﻣـﺎ آﻣـﺪ و ﭼـﻮن ﻳـﻚ‬
‫ﺑﺨﺶ از ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت در دﺳﺖ ﻣﺎ و ﻗﺴﻤﺘﻲ دﻳﮕﺮ در دﺳـﺖ ﻋﺮاﻗـﻲﻫـﺎ ﺑـﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ ﻧﺎوﭼﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﭘﻬﻠﻮ ﻧﮕﻴﺮد‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ دادن ﻛﻤـﻚ‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﭘﻴﻜﺎن در ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﻣﺎ ﭘﻬﻠﻮ ﺑﮕﻴﺮد و او ﻧﻴﺰ در ﻫﻤـﺎن ﻣﺤﻠـﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﭘﻴﺎده ﺷﺪه ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﭘﻬﻠﻮ ﮔﺮﻓﺖ و ﻣـﺎ اﺳـﺮا را ﺑـﻪ ﭘﻴﻜـﺎن‬
‫ﺗﺤﻮﻳﻞ دادﻳﻢ و ﺑﺎردﻳﮕﺮ ﻣﻘﺪاري ﻣﻬﻤﺎت از ﭘﻴﻜﺎن ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻬﻤﺎت ﻣﺎ‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم ﺑﻮد و ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﺎﻛﺴﺎزي و ﭘﻴﺸﺮوي ﻣـﺎ ﺑـﺎ ﻣـﺼﺮف ﻣﻬﻤـﺎت‬
‫زﻳﺎد ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﭘﻴﻜﺎن ﺑﻌﺪ از ﺗﺤﻮﻳﻞ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺳﺮا درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﺎوﭼﻪ ﻋﺮاﻗﻲ دﻳﮕـﺮ‬
‫از »ﺧﻮر ﻋﺒﺪاﷲ« در ﺣﺎل ﺧﺎرج ﺷﺪن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ آﻣﺎدة ﺷـﻠﻴﻚ‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﺷﺪ و ﻣﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺟﺪا ﺷـﺪن ﭘﻴﻜـﺎن از اﺳـﻜﻠﻪ‪ ،‬ﻣـﺎ ﺑـﻪ‬
‫ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺧﻮدﻣﺎن اداﻣﻪ دادﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دو ﺳﺎﻋﺘﻲ اداﻣﻪ داﺷﺖ و ﺑﻌﺪ ﻣﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻴﻠﻲ ﺧـﻔﻴﻒ ﺗﺎ ﺳـﺎﻋﺖ ‪ 12‬ﻧﻴﻤﻪ ﺷـﺐ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي و ﭘﻴـﺸـﺮوي‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﻜﺎن ﺑﺎردﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺎ ﺑـﻪ ﻛﻨـﺎر‬
‫اﺳﻜﻠﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻛﻨـﺎن آن ﺣــﺎﺿﺮ ﺑـﻪ ﻫــﻤﺮاﻫﻲ‬
‫داوﻃـﻠﺒـﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺷﺪ و ﻣﺎ از اﻳﻦ ﻫﻤﻜﺎري اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ او ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ‬
‫دادﻳﻢ در ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺎوﭼﻪ در ﺳﻜﻮي اﻟﺒﻜﺮ ﭘﻬـﻠﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺴـﺌﻮل دﻳﺪهﺑﺎﻧﻲ‬
‫و ﮔﺰارش ﻫﺪف ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮔﺮوه ﻣﺎ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑـﻮد‬
‫ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮوي ﻛﺮد‪ .‬ﺣﺪود‪ 500‬ﻣﺘﺮ ﭘﻴﺸﺮوي ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻛﻢﻛﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻴﺎﻧﺔ اﺳﻜﻠﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻜﺎن‪ ،‬ﻳـﻚ ﻫـﺪف ﺳـﻄﺤﻲ‬
‫روي رادار ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮد و ﺑـﺮاي اﻧﻬـﺪام آن از اﺳـﻜﻠﻪ ﺟـﺪا ﺷـﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪﻫﺎ از‬
‫ﻃﺮﻳﻖ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ از اﺳﺮا درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ از ﺳﺎﻋﺖ ‪ 12‬ﺷﺐ‬
‫ﺗﺎ ‪ 6‬ﺻﺒﺢ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺪف ﺳﻄﺤﻲ از اﺳﻜﻠﻪ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ و ﮔﺮوﻫﻲ از ﻧﻴﺮوﻫﺎي‬
‫ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﺎ ﻗﺎﻳﻖ و وﺳﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮار ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ 6‬ﺻﺒﺢ‪،‬‬
‫ﻳﻚ ﻧﺎوﭼﺔ ـ ﻣﻴﻦ ﺟﻤﻊﻛﻦـ ﻋﺮاق ﻛـﻪ ﺑـﺮاي ﺳـﻮارﻛﺮدن ﺑﻘﻴـﺔ ﻧﻴﺮوﻫـﺎ‪ ،‬در‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪63 /‬‬

‫اﺳﻜﻠﻪ ﭘﻬﻠﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ‪ 30‬ﺗﺎ ‪ 40‬ﻋﺮاﻗﻲ را ﺳﻮار ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬از اﺳﻜﻠﻪ ﺟﺪا ﺷـﺪ‬
‫وﻟﻲ در ﺣﺎل ﻓﺮار ﺑﻪﺳﻮي ﺧﺎك ﻋﺮاق ﻫﺪف ﻧﺎوﭼﻪ ﻣﻮﺷﻚاﻧﺪاز ﭘﻴﻜﺎن ﻗـﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﻨﻬﺪم ﺷﺪ‪ .‬ﭘﻴﻜﺎن در ﻃﻮل ﺷﺐ ﻛﻠﻴﻪ ﻫﺪفﻫـﺎﻳﻲ را ﻛـﻪ از ﺳـﻜﻮ‬
‫ﺟﺪا ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮده ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺧﻄﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﻚ‬

‫وﻗﺘﻲ ﺳﭙﻴﺪه دﻣﻴﺪ و ﻓﻠﻖ زد‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫـﺎي ﻣـﺎ‪ ،‬در آﺳـﻤﺎن‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﻴﺪا ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎ روﺷﻦ ﺷﺪن ﻫـﻮا درﺳـﺖ ﺑـﺎﻻي ﺳـﺮﻣﺎن درﮔﻴـﺮي‬
‫ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﺎ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي دﺷﻤﻦ آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﺷﻚ ﻫﻢ ﻣﺠﻬـﺰ ﺑـﻮدﻳﻢ و ﺑـﺎ ﻧﺰدﻳـﻚ ﺷـﺪن‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ وﻗﺘﻲ آﻧﻬﺎ‪ ،‬در ﺑﺮد ﻣﺆﺛﺮ ﻣﺎ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ آﻧﻬـﺎ را‬
‫ﻫﺪف ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ درﮔﻴﺮي درﺳﺖ در ﺧﺎﻃﺮم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ و ﻳﺎ دو‬
‫ﻓﺮوﻧﺪ ﻣﻴـﮓ ﻋﺮاﻗـﻲ را ﺑـﺎ ﻣﻮﺷـﻚﻫـﺎي ﻛـﻪ در اﺧﺘﻴـﺎر داﺷـﺘﻴﻢ‪ ،‬از روي‬
‫ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﻗﺮار دادﻳﻢ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ 8: 30‬ﺻﺒﺢ ﻳﻜﻲ از اﻓـﺮاد ﮔـﺮوه‬
‫ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻠﻮِ ﺧﻂ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎد زد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻴﮓﻫـﺎي ﻋﺮاﻗـﻲ‬
‫ﻛﻪ آﺗﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ ﻣﻲآﻳﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬دﻳـﺪن ﺳـﻘﻮط ﻣﻴـﮓﻫـﺎ‬
‫ﺑــﺮاي ﻣــﺎ ﻋــﺎدي ﺷــﺪه ﺑــﻮد‪ .‬ﻓﻘــﻂ ﺗﻌــﺪاد ﻣﻴــﮓﻫــﺎي ﺳــﺮﻧﮕﻮن ﺷــﺪه را‬
‫ﻣﻲﺷﻤﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻳﺎﻓﺘﻦ از ﺳﻘﻮط ﻣﻴـﮓ ﻣـﻮرد اﺷـﺎره‪ ،‬ﻧﮕـﺎﻫﺶ‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از اﻓﺮاد ﮔﺮوه ﻫﻢ ﺑﻪ آن ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﺮدو در ﻳﻚ‬
‫ﻟﺤﻈﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻴﮓ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺷـﻚ اﺳــﺖ ﻛـﻪ از‬
‫ﺳـﺎﺣﻞ ﻋـﺮاق ﻳﺎ ﺗﻮﺳـﻂ ﻳﻚ ﻧﺎوﭼـﺔ دﺷﻤﻦ ﺑﻪﺳﻮي ﻣﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬
‫در ﻫﻤﺎن ﻧﮕﺎه اول ﻣﻲﺷﺪ ﻓﻬﻤﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺷـﺒﻴﻪ ﻣﻴـﮓ ﻧﻴـﺴﺖ‪ ،‬ﭼـﻮن ﺑﺎﻟـﻚ‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻘﺐ را ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﭼﻴﺰي ﺑﻪ ﺷﻜﻞ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﻣﺎﺷـﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬
 ‫‪ /64‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﺳﻮﻳﻤﺎن ﻣﻲآﻣﺪ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻤﻴﻦ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و ﻣﻮﺷﻚ ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﺑﻌـﺪ‬

‫ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺳﻜﻮ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد‪ .‬ﻗﺪرت ﺗﺨﺮﻳﺐ اﻳﻦ ﻣﻮﺷـﻚ ﺑـﻪ ﺣـﺪي‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت را ﺑﻪ ﻟﺮزه درآورد و ﺑﺸﻜﻪﻫﺎي روي اﺳﻜﻠﻪ ﺑـﻪ درﻳـﺎ‬
‫ﭘﺮت و ﭘﺎﻳﻪﻫﺎي ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻨﻮﺑﻲ اﺳﻜﻠﻪ ﻛﻪ ﭘـﻴﺶ از اﻳـﻦ آﻧﺠـﺎ را ﺗـﺼﺮف و‬
‫ﺑﻪﺳﻮي آن ﭘﻴﺸﺮوي ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻬﺪم ﻛﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺧﺴﺎرﺗﻲ ﺑـﻪ‬
‫وﺳﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻴﻢ و ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺎ وارد ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از‬
‫اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﺎ وﺿﻌﻴﺖ و ﻣﻴﺰان ﺧﺴﺎرت وارده و ﻗﺪرت ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ ﻣﻮﺷـﻚ را‬
‫ﺑﺮاي درﮔﻴﺮي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ آﻳﻨﺪه ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﻮﺷﻚ از ﻳﻚ ﻧﺎوﭼـﺔ ﻋﺮاﻗـﻲ‬
‫ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ ﭘﻴﺶﺗﺮ ﺑﻪ ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ اﺧﻄـﺎر ﻛـﺮده ﺑـﻮدﻳﻢ ﻛـﻪ ﺳـﻜﻮ را‬
‫ﺑﻪوﺳﻴﻠﺔ واﺣﺪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲﻣﺎن ﺧﻮاﻫـﻴﻢ ﻛﻮﺑﻴﺪ و ﺑﻬﺘﺮ اﺳــﺖ ﻛـﻪ ﺗـﺴـﻠﻴﻢ‬
‫ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع )اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﻚ( ﺣـﺪاﻛﺜﺮ ﺑﻬـﺮهﺑـﺮداري را ﻛـﺮدﻳﻢ و‬
‫ﺷﺮوع ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮوي ﻧﻤﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺣﺪود ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ ﻛﻠﻴﺔ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت را ﺗﺼﺮف‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﺮف ﺧﻮد در ﻣﻲ آوردﻳﻢ از ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﺮاﻗـﻲ‬
‫ﺧﺒﺮي ﻧﺒﻮد‪ .‬در ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻳﻚ درﮔﻴﺮي ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺪﻳﺪ آﻧﺠــﺎ را‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺣـﺘﻲ دﺳـﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ روﺷﻦ و ﻟﺒﺎسﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣـﻴﺦﻫـﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺪﻧﺔ اﺳﻜﻠﻪ ﻛﻮﺑﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ آوﻳﺰان ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﺗﺎق ﭘﺎﻳﺶ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰ راﻳﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻈﺎرت‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻊ و ﺗﻠﻤﺒﻪزﻧﻲ ﻧﻔﺖ‬
‫ﺑﻮد ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺧﻮاﺑﮕﺎه و ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﻣـﺄﻣﻮران ﺑﻌﺜـﻲ ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﻗـﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ورود ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻟﺒﺎسﻫﺎ و آﺛـﺎري را ﻛـﻪ از‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﻪﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﻋﻢ از ﻛﺎرتﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ‪ ،‬دﻓﺘـﺮ وﻗـﺎﻳﻊ‬
‫روزاﻧﻪ‪ ،‬ﺗﻘﻮﻳﻢ و دﻳﮕﺮ ﻣﺪارك ﻣﻬﻢ را ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ دﻳﮕﺮ‬
‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎ ﭘـﺮداﺧﺘـﻴـﻢ‪ .‬ﻣـﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ و ﻣﻬﻤﺘـﺮﻳﻦ اﻓـﺮاد ﺧـﻮد را‬
‫ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ از اﻳﻦ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻣﺄﻣﻮر ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و از ﻟﺒﺎسﻫﺎي ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧـﺪه‬
‫در اﺳﻜﻠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﻣﺄﻣﻮران اﻓﺴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ را ﻛﻪ ﺑـﺎز‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﻣﻬﻤﺎت ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲﺷﺪﻳﻢ‪ .‬در ﻳﻚ ﻗـﺴﻤﺖ ﺗﻌـﺪاد‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪65 /‬‬

‫ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎدي اﺳﻠﺤﻪ ﻛﻼﺷﻴﻨﻜﻒ از درون ﺟﻌﺒـﻪﻫـﺎي در ﺑـﺴﺘﻪ ﺑـﻪ دﺳـﺖ‬

‫آوردﻳﻢ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ دور ﺗﺎ دور ﺧـﻮد را ﻣﺴﻠـﺴﻞﻫـﺎي ﺿـﺪ ﻫـﻮاﻳﻲ ﻛـﺎﻟﻴﺒﺮ ‪ 50‬ﻛـﺎر‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ آﭼﺎر و دﻳﮕﺮ وﺳﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﺑﻮد آﻧﻬﺎ را ﺑـﺎز‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار دادﻳﻢ‪ .‬از ﺟﻤﻠـﻪ ﺗﻌـﺪاد زﻳـﺎدي ﻣﻮﺷـﻚ‬
‫ﺳﺎم‪ ،‬اﺳﻠﺤﺔ ﻛﻤﺮي‪ ،‬ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي آذوﻗـﻪ و ﻛﻨـﺴﺮو ﻛـﻪ ﺑﻌـﺪﻫﺎ از ﻣﻬﻤـﺎت‬
‫ﺑﻪدﺳـﺖ آﻣﺪه در اﻳﻦ ﻗﺴـﻤﺖ ﺑـﺮاي ﺗﺨﺮﻳـﺐ ﻫﻤـﺎن ﺗﺄﺳﻴـﺴﺎت اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ اﻏﻠﺐ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﺮ در اﺳﻜﻠﻪ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺷﻨﺎ‪ ،‬ﻗﺎﻳﻖ و ﻳﺎ دﻳﮕﺮ واﺣﺪﻫﺎي ﺷﻨﺎور اﺳﻜﻠﻪ را ﺗﺮك ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ اﻏﻠـﺐ‬
‫آﻧﻬﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮار ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺎوﭼﻪ ﭘﻴﻜﺎن از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺗﺼﺮف ﻛﺎﻣﻞ اﺳﻜﻠﻪ‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻠﻴﺎتﻣﺎن ﺗﻤﺎس ﺑﺮﻗﺮار‬
‫ﻛﺮده‪ ،‬اﻋﻼم ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ‪» :‬ﻣﻨﻄﻘﻪ در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺎزي ﻛﺎﻣـﻞ‪ ،‬ﺑـﺪون‬
‫ﺗﻠﻔﺎت‪ ،‬روﺣﻴﻪ ﻋﺎﻟﻲ و آﻣﺎده ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻌﺪي ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬اﮔـﺮ ﭘﻴـﺎم‬
‫ﺧﺎﺻﻲ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺎ را در ﺟﺮﻳﺎن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ«‪ .‬ﭘــﺲ از آن در ﺗــﻤﺎم ﻣﻨـﺎﻃﻖ‬
‫ﺳﻜﻮ‪ ،‬ﭘﺴﺖﻫﺎي دﻳـﺪهﺑﺎﻧﻲ ﺑﺮﻗﺮارﻛﺮدﻳﻢ و در ﻣﻴﺎن ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻳﻢ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ اﺣﺴـﻦ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮاﻓﺮاﺷﺘﻦ ﭘﺮﭼﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ‬

‫ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﻣﻬﻢ ﺑﻮد و در روز اول ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷـﺪ‪،‬‬
‫وﻟﻲ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺷﺮوع درﮔﻴﺮي ﺷﺪﻳﺪ ﻋﻤﻠﻲ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮع رﺳـﺎﻧﺪن ﻣﻬﻤـﺎت و‬
‫آذوﻗﻪ ﺑﻪوﺳﻴﻠﺔ واﺣﺪﻫﺎي ﺷﻨﺎور ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮﺣﻠـﺔ ﺑﻌـﺪي ﻋﻤﻠﻴـﺎت‪ ،‬رﺳـﺎﻧﺪن‬
‫ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﻣﻬﻤﺎت ﺑﺮاي ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ رﺳﺎﻧﺪن آذوﻗـﻪ و‬
‫ﻣﻬﻤﺎت دﺳﺘﻲ ﺑﺮاي اﻋﻀﺎي ﮔﺮوه ﺑـﻮد‪ .‬وﻗﺘـﻲ درﺧﻮاﺳـﺖ ﺧـﻮد را ﻣﺨـﺎﺑﺮه‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﭘﻴﺎم داده ﺷﺪ ﻛﻪ‬
 ‫‪ /66‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻓﻮري ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺎم ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ دارﻳﻢ‪ .‬وﻗﺘـﻲ ﺗﻤـﺎس ﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد‪» :‬ﺧﻴﻠﻲ زود ﻣﺮﺣﻠﺔ آﺧﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎت را اﺟﺮا و اﺳـﻜﻠﻪ را ﺗـﺮك‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬وﺳﻴﻠﺔ ﺗﺮاﺑﺮي ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑـﺎ ﻧﺎوﭼـﺔ ﭘﻴﻜـﺎن ﻛـﻪ ﻣﺤـﻮر اﺻـﻠﻲ‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت و ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮﻳﻦ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﺑـﻮد ﺑـﻪ ﻃـﺮف آبﻫـﺎي اﻳـﺮان‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺟﺰﻳﺮة ﺑﻮﺑﻴﺎن ﺣﺪود ﭼﻬﺎر ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻮد و ﺟﺰﻳﺮه‬
‫و ﺑﺮﺟﻚﻫﺎي دﻳﺪهﺑﺎﻧﻲ آن را ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﻣـﻲدﻳـﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از درﻳﺎﻓـﺖ ﭘﻴـﺎم و‬
‫ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ آن‪ ،‬ﻫﻨــﻮز ﭘــﻨﺞ روز از ﻋﻤﻠﻴـــﺎت ﻣـــﺎ ﺑـﺎﻗـﻴـــﻤﺎﻧﺪه ﺑــﻮد ﻛــﻪ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﻳﺴـﺖ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻋﻤﻠﻴﺎت را ﺑﻪ اﺟـﺮا درآورده و ﺑـﺮاي ﺗﺨﻠﻴـﺔ‬
‫اﺳﻜﻠﻪ و اﻗﺪام ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ آﻣﺎده ﻣﻲﺷـﺪﻳﻢ‪ .‬ﻳﻜـﻲ از ﻣﺮاﺣﻠـﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺮاي ﻣﺎ اﻫﻤﻴﺖ داﺷﺖ و در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷـﺪه ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑـﻪ‬
‫اﻫﺘــﺰاز درآوردن ﭘــﺮﭼﻢ ﺟﻤﻬــﻮري اﺳــﻼﻣﻲ اﻳــﺮان ﺑــﺮ روي ﺗﺄﺳﻴــﺴﺎت و‬
‫ﻓﻴﻠﻢﺑﺮداري از اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ارزش زﻳﺎدي ﺑﺮاي ﻣﺎ داﺷﺖ‪ .‬در وﺳـﺎﻳﻠﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﺑﺮده ﺑﻮدﻳﻢ ﭘﺮﭼﻢ ﺳﻪ رﻧﮓ و ﺑﺰرگ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳـﺮان را‬
‫ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ آنرا ﺑﻪ ﮔﺮدﻧﻢ ﺑﺴﺘﻢ و از دﻛـﻞ ﻋﻈـﻴﻢ ﻣﺨـﺎﺑﺮاﺗﻲ‬
‫ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻛﻪ ‪ 420‬ﭘﻠﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ‪ .‬ﺗﻌﺪاد ﭘﻠﻪﻫﺎ را در ﺣﺎل ﺑﺎﻻ رﻓـﺘﻦ‬
‫ﻣﻲﺷﻤﺮدم‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪﺑﺎﻻي دﻛﻞ رﺳﻴﺪم‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛـﻪ درﮔﻴـﺮي ﻫـﻮاﻳﻲ‬
‫ﻫﻨﻮز ﻫﻢ در ﺑﺎﻻي ﺳﺮﻣﺎ اداﻣﻪ دارد‪.‬‬
‫ﻳﻚ ﻓﺎﻧﺘﻮم اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﻴﮓ ﻋﺮاﻗﻲ در ﺣﺎل ﻧﺒﺮد ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ‬
‫دﻗﻴﻘﻪ ﻣﻴﮓ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺷﻌﻠﻪﻫﺎي آﺗﺶ از آن زﺑﺎﻧـﻪ ﻣـﻲﻛـﺸﻴﺪ ﺑـﻪ درون‬
‫درﻳﺎ ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﻻي دﻛﻞ رﺳﻴﺪم ﺗﺎزه ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ از ﻓﺮط‬
‫ﻋﺠﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﻃﻨﺎب ﻧﻴﺎوردهام‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ زﺑﺎﻧـﺔ ﭼـﺎﻗﻮﻳﻢ را ﺑـﺎز ﻛـﺮدم و ﺑـﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﺑﻞ آﻧﺘﻦ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻃﻨﺎﺑﻲ درﺳـﺖ ﻛـﺮدم و ﭘـﺮﭼﻢ ﺟﻤﻬـﻮري‬
‫اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان را ﺑﺮﻓﺮاز ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻋﺮاﻗـﻲﻫـﺎ ﺑـﻪ اﻫﺘـﺰاز در آوردم‪ .‬در اﻳـﻦ‬
‫ﻟﺤﻈﻪ از ﺷﺎدي در ﭘﻮﺳﺘﻢ ﻧﻤﻲﮔﻨﺠﻴﺪم‪ ،‬ﺑﻪاﻃﺮاف ﻧﮕـﺎه ﻛـﺮدم‪ ،‬ارﺗﻔـﺎع ﺑـﻪ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪67 /‬‬

‫ﻗﺪري زﻳﺎد ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﺎ ﻣﺴﺎﻓﺖ زﻳﺎدي را ﻣﻲﺷﺪ دﻳﺪهﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻛﻤﻲ ﺑﺎ دﻗﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎﺣﻞ ﻋﺮاق ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ‪،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﺎوﭼﺔ ﻋﺮاﻗـﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﻃﺮف ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت در ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﺻﺪا ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪﺳـﺮﻋﺖ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ آﻣﺪم‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺘـﻮاﻧﻢ از دﺳـﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻧﺎوﭼﻪﻫـﺎ ﻛـﻪ در‬
‫روي ﺳﻜﻮ ﻗﺮار داﺷﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﺪي ﺳﺮﻳﻊ ﺑـﻪ ﭘـﺎﻳﻴﻦ آﻣـﺪم ﻛـﻪ‬
‫ﻣﺎﻫﻴﭽﻪﻫﺎي ﭘﺸﺖ ﭘﺎﻫﺎﻳﻢ ﭘﺎره ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از رﺳـﻴﺪن ﺑـﻪ ﺳــﻜﻮ ﻣﺘﻮﺟـﻪ آن‬
‫ﺷﺪم‪ .‬ﺑﺎ اﻓﺴﺮ ﻧﻴﺮوي ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﺴﺌﻮل ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﮔﺮوهﻣﺎن ﺗﻤـﺎس ﮔـﺮﻓﺘﻢ و‬
‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻳﻜﻲ از ﺟﻨﮕﻨﺪهﻫﺎي ﻣـﺎ روي آن ﻫــﺪف ﻫـﺪاﻳﺖ ﺷـﺪ و دو ﺳـﻪ‬
‫دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻧﺎوﭼﺔ ﻋﺮاﻗﻲ را ﺑﻪ ﻗﻌﺮ درﻳـﺎ ﺑﻔﺮﺳـﺘﺪ‪ .‬وﻗﺘـﻲ آن ﻫـﺪف‬
‫ﻣﻨـﻬﺪم ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻮر ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰي در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑـﻪ ﻣـﺎ ﮔﻔﺘـﻪ‬
‫ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﻃﻮرﻛﺎﻣﻞ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫در ﺣﺎﻟﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌـﺪي ﻋﻤﻠﻴـﺎت درﻳـﺎﻓﺘﻴﻢ ﻳﻜـﻲ از واﺣـﺪﻫﺎي‬
‫دﺷﻤﻦ ﭘﺸﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻣﺨﻔﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣـﺎ ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺣـﻀﻮر آن‬
‫ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﺨﻠﻴﺔ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﺔ وﺳﺎﻳﻠﻲ را ﻛـﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎرﻣﺎن ﻣﻲآﻣﺪ و ﻣﻮرد اﺣﺘﻴﺎج ﻣﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻣﻬﻤﺎت و اﺳﻠﺤﻪﻫﺎﻳﻲ را ﻛـﻪ‬
‫از ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑـﻪ درون ﻧﺎوﭼـﻪ ﺣﻤـﻞ ﻛـﺮدﻳﻢ و ﺑـﺎ‬
‫ﻛﻤﻚ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼﺔ ﭘﻴﻜﺎن ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ در ﻋﺮض ‪ 20‬دﻗﻴﻘﻪ اﺳﻜﻠﻪ را ﺗﺨﻠﻴﻪ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺘﻲ را ﻛﻪ ﺗﺮك ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ آن ﻗﺴﻤﺖ از اﺳﻜﻠﻪ را ﺑﺎ ﻣﻬﻤـﺎﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﺑﺮ ﺟﺎي ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻬﻤـﺎﺗﻲ ﻛـﻪ‬
‫در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺒﻮد و ﻣﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻬﻤﺎت و آذوﻗﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‬
‫و در اﻳﻦ ﻣﺪت ﮔﺮوه ﻣﺎ ﺑﺪون آذوﻗﺔ ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺸﻐﻮل ﻣﺒـﺎرزه روي ﺗﺄﺳﻴـﺴﺎت‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آذوﻗﺔ ﻻزم ﺑﺮاي ﺑﺎزﮔﺸﺖ در درون ﻧﺎوﭼﻪ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ /68‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي اﻳﺮان‬

‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﮔﺮوه ﻣﺎ وارد ﻧﺎوﭼـﻪ ﺷـﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎوﭼـﻪ ﺑـﻪﺳـﺮﻋﺖ‬
‫ﺑﻪﺳﻮي آبﻫﺎي اﻳﺮان ﺑﻪﺣﺮﻛﺖ در آﻣﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎوﭼﻪ از اﺳﻜﻠﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ در ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﺑـﺎ ﻣـﺎ ﻫﻤﻜـﺎري‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﻮرد ﺗﻌﺪاد واﺣﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﻜﺎن ﻏﺮق ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺑﻪﻃﻮر‬
‫ﻛﻠــﻲ ﺿــﺮﺑﺎﺗﻲ ﻛــﻪ ﻃــﻲ اﻳــﻦ دو روز ﺑــﻪ دﺷــﻤﻦ زده ﺑــﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺻـــﺤﺒﺖ‬
‫ﻣﻲﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪ 20‬دﻗـﻴﻘﻪ از ﺣـﺮﻛـﺖ ﻣــﺎ ﻣـﻲﮔﺬﺷـﺖ‪ ،‬ﻳـﻚ ﺑـﺎر‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻗﺴـﻤﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪوﺳـﻴﻠﺔ‬
‫ﮔﺮوه ﻣﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺷـﺪه ﺑﻮد آﻳـﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻲﺳﻮزد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ در ﻫﻤـﻴﻦ ﻟﺤﻈـﻪ‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺗﻮدهاي دود ﻣﺎﻧﻨﺪ در ﮔﻮﺷﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﺷﺪم‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎد زدم‪:‬‬
‫ﻣﻮﺷﻚ!‬
‫در اﻳﻦ زﻣﺎن ﻧﺎو ﺳﺮوان ﺣﺴﻴﻦ ﺣﻔﻴﻈﻲ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن ﺻـﻤﻴﻤﻲ و‬
‫از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻫﻢدورهايﻫﺎﻳﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه دوم ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑـﺎ ﺣﺮﻛـﺖ‬
‫ﺻﺤﻴﺤﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم داد‪ ،‬ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﻛـﻪ از اﻳـﻦ ﺷـﻠﻴﻚ ﻣﻮﺷـﻚ ﻋﺮاﻗﻲﻫــﺎ‬
‫ﺟـﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪدر ﺑﺒﺮﻳﻢ‪ .‬از دو ﻣﻮﺷﻚ ﻋﺮاﻗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪﺳﻮي ﻣﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪه ﺑﻮد‬
‫و ﻣﺎ در آﺧـﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈـﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ آن ﺷـﺪﻳﻢ اوﻟﻴﻦ ﻣﻮﺷـﻚ ﻛﻪ رﻧﮓ ﻣﺎﺷﻲ و‬
‫ﻧﻮﻛﻲ ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ داﺷﺖ از ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﻣﺎ رد ﺷﺪ و درون آب اﻓﺘﺎد و ﻣﻮﺷـﻚ‬
‫دوم‪ ،‬ﻛﻪ ﺣﺪود ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 3‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻮﺷﻚ اول ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪه ﺑـﻮد‪ ،‬ﭼـﻮن‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ زﻳﺎد در ﺣﺎل ﭼﺮﺧﺶ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﻮد در داﺧﻞ ﻣـﻮﺟﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﺷـﻨﻪ ﻧﺎوﭼــﻪ )ﻋﻘﺐ ﻧﺎوﭼـﻪ( ﺑـﻪوﺟـﻮد آﻣـﺪه ﺑـﻮد‪ ،‬اﻓﺘـﺎد‪.‬‬
‫ﻗﺪرت اﻧﻔﺠﺎرش ﺑﻪﻗﺪري زﻳﺎد ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪن در ﻣﻴـﺎن آب‪،‬‬
‫ﺗﻮپ ﺿﺪ ﻫﻮاﻳﻲ ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﻧﺎوﭼﻪ را ﻛﺎﻣﻞ ذوب ﻛﺮد‪ ،‬ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎي ﻧﺎوﭼﻪ را‬
‫از ﺟﺎ ﻛﻨﺪ و ﭘﺎﺷﻨﺔ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺎﺑﻮد ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي داﺧﻠﻲ‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ و ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻓﻨﻲ را ﻛﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎ داﺧﻞ آن ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﺎﻣﻞ آب ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪69 /‬‬

‫اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻮﺷﻚ ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ دﻳﺪه ﻧﺸﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ آﻧﭽـﻪ ﻛـﻪ در ﻫﻤـﺎن‬
‫ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ دﻳﺪم ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻧﻮار ﺗﺼﻮﻳﺮي در ذﻫﻨﻢ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺘﻪ اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺮ‬
‫اﺛﺮ اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻮﺷﻚ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻗﺎﻳﻖﻫﺎي ﻧﺠﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﺑﺎﻻي ﻧﺎوﭼـﻪ‬
‫وﺟﻮد داﺷﺖ‪ ،‬ذوب ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﻠﻴﻘﻪﻫﺎي ﻧﺠﺎت ﺑﻪ ﮔﺮدن داﺷـﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ـﺎ از آﻧﺠـﺎ ﻛـﻪ‬
‫ﺟﻨﺲ اﻳﻦ ﺟﻠﻴﻘﻪﻫﺎ ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ و آﺳﻴﺐﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ ﺑﺮ اﺛﺮ اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻮﺷﻚ اﻳﻦ‬
‫ﺟﻠﻴﻘﻪﻫﺎ در ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ذوب ﺷﺪ و اﻓﺮادي ﻛـﻪ در ﻗـﺴﻤﺖ ﭘﺎﺷـﻨﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ‪،‬‬
‫دﺳﺖ ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي دﻳﮕﺮي از ﺑﺪﻧﺸﺎن ﻗﻄﻊ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻘﻮط در درﻳﺎ‬
‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ دﺳﺘﻮر ﺗﺨﻠﻴﻪ و ﺗﺮك ﻧﺎوﭼﻪ داده ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻴﭻﻳﻚ از ﻧﻴﺮوﻫﺎ‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺮك ﻧﺎوﭼﻪ ﻧﺒﻮدﻧﺪ و در آن ﺣﺎﻟﺖ اﺿﻄﺮاري ﺑﺎردﻳﮕﺮ ﺑـﺮاي دﻓـﺎع‬
‫آﻣﺎده ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﻼش ﺑﺴﻴﺎر ﻳﻜﻲ از ﻣﻮﻟﺪﻫﺎي ﺑﺮق را روﺷﻦ ﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﺗـﻮپ‬
‫ﺳﻴﻨﺔ ﻧﺎو ﻫﻢ از ﻛﺎر اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎر دﻳﮕـﺮ آﻣـﺎده ﺷـﺪﻧﺪ ﻛـﻪ آن را ﺑـﻪ ﻛـﺎر‬
‫ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﺮ اﺛﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶ ﻣﺠﺮوح ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﻪ اﻃـﺮاﻓﻢ ﻧﮕـﺎه ﻛـﺮدم ‪.‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از اﻓﺮاد زﺧﻤـﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻮشﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﺮ اﺛﺮ ﻣﻮج اﻧﻔﺠـﺎر ﭘـﺎره‬
‫ﺷﺪه و ﺧﻮن از آﻧﻬﺎ ﺟﺎري ﺑﻮد‪ .‬ﺻﻮرتﻫﺎ ﺑﻪ ﻗﺪري زﺧﻢ ﺑﺮداﺷـﺘﻪ ﺑـﻮد ﻛـﻪ‬
‫اﻓﺮاد ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬در آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻳﺴﺘﺎده ﺑـﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺧـﻮن ﭘﺎﺷـﻴﺪه‬
‫ﺑﻮد و ﻣﻦ از دﻳﮕﺮان وﺿﻊ ﺑﻬﺘﺮي داﺷﺘﻢ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣـﻲآورم در ﻟﺤﻈـﺔ‬
‫اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪ ﭘﺎﺷﻨﻪ‪ ،‬ﻛﺎري ﻛﻪ ﻛﺮدم اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از دﺳﺖﻫـﺎﻳﻢ را‬
‫ﺟﻠﻮِ ﺻﻮرﺗﻢ آوردم و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻜﻲ از ﭼﺸﻢﻫﺎﻳﻢ ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶ ﻗـﺮار‬
‫ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺻﻮرﺗﻢ ﺧـﻮﻧﻴﻦ و ﻣﺠـﺮوح ﺷـﺪ و ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ورم‬
‫ﻛﺮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﻗﺎدر ﺑﻪ دﻳﺪن ﺑـﻮدم‪ .‬ﺑﻌـﺪ از اﻳﻨﻜـﻪ وﺿـﻊ ﺧـﻮدم و‬
 ‫‪ /70‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﭽﻪﻫﺎ را ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از اﻓﺮاد ﮔﺮوه ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮم اﻳـﺴﺘﺎده ﺑـﻮد‪،‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﻳﻜﻲ از اﺳـﻠﺤﻪﻫﺎ را ﺑـﻪ ﻣــﻦ ﺑـﺪه‪ .‬ﮔﻔـﺖ‪ :‬ﺧـﺸـﺎب ﻧــﺪارد‪ .‬ﮔﻔـﺘﻢ‬
‫اﻳـﺮادي ﻧﺪارد‪ ،‬ﺧـﻮدم ﺧﺸـﺎب دارم‪ .‬ﻓﺎﻧﺴﻘﻪ ﻛﻤـﺮم ﺑﻮد و ﻫﻨﻮز ﻣﺠﻬـﺰ ﺑـﻪ‬
‫ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﺧﺸـﺎب ژـ‪ 3‬و ﻳﻮزي ﺑﻮدم و ﺗﻌﺪادي ﻧﺎرﻧﺠﻚ ﻫﻢ دور ﻛﻤـﺮ و‬
‫درون ﺟﻴﺐﻫﺎﻳﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻬﺎ در داﺧﻞ ﺑﺎﻻﭘﻮﺷـﻢ دو ﻗﺒـﻀﻪ اﺳـﻠﺤﺔ‬
‫ﻛﻤﺮي داﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺿﺎﻣﻦ و آﻣﺎده ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ اﺳﻠﺤﻪ را از دوﺳﺘﻢ ﮔـﺮﻓﺘﻢ‪،‬‬
‫آنرا ﻣﺴﻠﺢ ﻛﺮدم‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ از ﻛﺎر اﻓﺘﺎدن ﻣﻮﻟﺪ ﺑﺮق و‬
‫رﻓﺘﻦ ﺑﺮق اﺿﻄﺮاري ﺗﻨﻬﺎ راه ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑـﺎ ﺧﻄـﺮ در ﺣـﺎل ﺣﺎﺿـﺮ اﺳـﺘﻔﺎده از‬
‫اﺳﻠﺤﺔ ﺳﺒﻚ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮدم را ﺑﻪ ﺑـﺎﻻي ﭘـﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﻲ رﺳـﺎﻧﺪم و ﺑـﻪ زاﻧـﻮ‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻢ‪ .‬ﻧﻔﺮ ﺑﻌﺪي ﻳﻚ »ﻳﻮزي« ﮔﺮﻓﺖ و ﻳﻜـﻲ دﻳﮕﺮ از اﻓــﺮاد ﮔـﺮوه ﻳـﻚ‬
‫ﻗﺒﻀﻪ ﺗﻴﺮ ﺑﺎر »امـ ژ‪ «3‬را ﻛﻪ آﻣـﺎدة ﺷـﻠﻴﻚ ﺑـﻮد آورد‪ ،‬ﻧـﻮار در داﺧـﻞ آن‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ و آﻣﺎدة ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺷﺪﻳـﻢ‪ .‬ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز روي رادار دﺷﻤﻦ‬
‫ﻳﻚ ﻫﺪف ﻫﺴﺘﻴـﻢ‪ .‬آﻣﺎده درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻮﺷﻚﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﻮدﻳﻢ و ﻫـﻴﭻ ﻗـﺪرت‬
‫دﻓﺎﻋﻲ ﺟﺰ اﺳﻠﺤﺔ ﺳﺒﻜﻲ ﻛﻪ در دﺳـﺘﻤﺎن ﺑـﻮد‪ ،‬ﻧﺪاﺷـﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﭽـﻪﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ‬
‫زﺧﻤﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ ﻛﻤﻚﻫﺎي اوﻟﻴﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮﻳﺎد زدم ﭘﺰﺷﻚ را‬
‫ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﺷـﻨﻪ‪ .‬ﭘﺰﺷﻚ ﻟﺤﻈﻪاي ﺑﻌﺪ ﺑﺮاي ﻛـﻤــﻚ ﺑـﻪ ﻳــﻜﻲ از‬
‫اﻓـﺮادي ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻴﻨﻪ )ﺟﻠﻮِ ﻧﺎوﭼﻪ( ﻛﻤﻚ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﺑـﺎﻻي ﺳـﺮ او‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻳﻜﻲ از اﻓﺮادي ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻴﻨﺔ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑـﻮد‬
‫ﻓﺮﻳﺎد زد‪ :‬ﻣﻮﺷﻚ! ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ اﻓﻖ روﺑﻪرو ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻴﻢ و ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻮﺷـﻚ‬
‫ﺷــﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺗــﺼﻤﻴﻢ داﺷــﺘﻴﻢ در آﺧــﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈــﻪ ﻣﻮﺷــﻚ را ﺑــﺰﻧﻴﻢ و وﻗﺘــﻲ‬
‫ﻓﺸﻨﮓﻫﺎﻳﻤﺎن ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﭙﺮﻳﻢ ﺗﻮي آب‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻓﺮﻳﺎد زدم ﻣﻮﺷﻚ‪ ،‬اﻓﺮادي ﻛﻪ در داﺧﻞ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ داﺧﻞ آب ﭘﺮﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ آﻣـﺎدة ﺷـﻠﻴﻚ ﺷـﺪﻳﻢ‪ .‬ﻣـﻦ و‬
‫ﻧﻔﺮي ﻛﻪ از ﮔﺮوه ﻣﺎ ﺑﻮد و ﻳﻮزي ﺑﻪ دﺳﺖ داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻮﺷﻚ را ﻫﺪف ﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ‬
‫و ﻣﺎﺷﻪ را ﻛﺸﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﻴـﻪ ﻓﻘـﻂ ﺻـﺪاي ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي ﺷـﻨﻴﺪم و وﻗﺘـﻲ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪71 /‬‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﺧﺸﺎب ﺧﺎﻟﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم ﺑﻪ ﻃﺮف ﺟﻠﻮ ﻛﻪ ﺑﭙﺮم‬
‫ﺗﻮي آب وﻟﻲ دﻳﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬وﺳـﻂ زﻣـﻴﻦ و ﻫـﻮا ﺑـﻮدم ﻛـﻪ دﻳﮕـﺮ ﭼﻴـﺰي‬
‫ﻧﻔﻬﻤﻴﺪم و ﺑﻴﻬﻮش ﺷﺪم‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﺑﻴﻬﻮش ﺷﺪن ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷـﺪم ﻛـﻪ ﻣﻮﺷـﻚ‬
‫آﻣﺪ ﺑﺎﻻي ﺳﺮِ ﻣﺎ و در ﻓﺎﺻﻠﺔ ﺧﻴﻠﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎﻻي ﻧﺎوﭼﻪ ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از‬
‫ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن اﻧﻔﺠﺎر ﺷﺪت ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮر ﻣﻲﻛﻨﻢ دو ﻣﻮﺷﻚ ﻛﻪ در ﭘﻲ‬
‫ﻫﻢ ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻮﺷﻚ ﭼﻬﺎرم ﺑﺎ اﺻﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﺷـﻚ ﺳـﻮم ﻣﻨﻔﺠـﺮ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻي ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺎوﭼﻪ اﻳﺴﺘﺎده‬
‫ﺑﻮدم ﻛﻪ اﻳﻦ اﺗﻔﺎﻗﺎت اﻓﺘﺎد‪ .‬ﺷﺪت ﻣﻮج اﻧﻔﺠﺎر ﺑﻪ ﺣﺪي ﻗـﻮي و ﺷـﺪﻳﺪ ﺑـﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺟﻠﻮِ ﻧﺎوﭼـﻪ ﺻـﺪﻣﺎت زﻳـﺎدي وارد ﺷـﺪ و ﻣـﻦ‬
‫دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰي ﻧﻔﻬﻤﻴﺪم‪.‬‬

‫ﻣﺒﺎرزه ﻣﺮگ و زﻧﺪﮔﻲ‬

‫در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻔﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺖ داده ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﻮد را در ﻋﻤﻖ آب‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﻫﻨﻮز اﺳﻠﺤﻪ ژـ ‪ 3‬در دﺳﺘﻢ ﺑﻮد و ﻣﻬﻤﺎت ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫در ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ اﺳﻠﺤﻪ و ﻣﻬﻤﺎت را از ﺧﻮدم دور ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤـﺮاه‬
‫داﺷﺘﻦ اﺳﻠﺤﻪ در دﺳﺖ و ﻣﻬﻤﺎت در داﺧﻞ اورﻛﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬
‫ﺳــﺮﻋﺖ ﺑﻴــﺸﺘﺮي در آب ﻓــﺮو روم و از ﺻــﺪﻣﺎت اﻧﻔﺠــﺎر و ﺷــﻌﺎع ﺑــﺮد‬
‫ﺗﺮﻛﺶﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻮﺷـﻚ در آب ﻣـﺼﻮن ﺑﻤـﺎﻧﻢ‪ .‬ﭘـﺲ از ﺳـﺒﻚ‬
‫ﻛﺮدن ﺧﻮدم ﺗﻼش ﻛﺮدم ﺑﻪ ﺳﻄﺢ آب ﺑﻴﺎﻳﻢ‪ .‬ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺑﺎﻻ آﻣﺪن ﻛـﺮدم ﺗـﺎ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺮم ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮد ‪ .‬از ﻟﺤﺎظ ﺗﻨﻔـﺴﻲ در ﻋـﺬاب ﺑــﻮدم‪ ،‬در‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﻗﻊ از ﻃـﺮف دﻳﮕـﺮ ﻧـﻮري ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻛﺮدم و اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑـﻪ ﻣـﻦ‬
‫ﻓﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ دﻳﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ از دﺳـﺖ ﻧﺪادهام‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ زﺣﻤﺘـﻲ ﺑـﻮد‬
‫ﺧﻮدم را ﺑﻪ ﺳﻄﺢ آب رﺳﺎﻧﺪم و ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻨﻔﺲ ﻋﻤﻴﻖ ﺣﺎﻟﺖ ﻋـﺎدي ﺧـﻮد را‬
 ‫‪ /72‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﺎز ﻳﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻧﻔـﺮ از زﺧﻤـﻲﻫـﺎ‪ ،‬ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﺑﺪﻧـﺔ ﻧﺎوﭼـﺔ ﺻـﺪﻣﻪ دﻳـﺪه‬
‫ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﭼﻮن ﻓﺎﻗﺪ ﺟﻠﻴﻘﺔ ﻧﺠﺎت ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺼﺪ داﺷـﺘﻨﺪ ﺑـﻪ داﺧـﻞ‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﻧﺎوﭼﻪ ﻫﻢ وﺿﻊ ﻫﻤﻴﻦﮔـﻮﻧﻪ ﺑـﻮد‪ .‬ﻳــﻚ ﻧﻔـﺮ‬
‫ﻛﻪ ﺳﺮ و روي او ﺧﻮن آﻟﻮد ﺑﻮد ﺧﻮد را از ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎره ﺷـﺪة ﻧﺎوﭼـﻪ ﺑﻴـﺮون‬
‫ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ و از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈﺎت ﻋﻤﺮش را ﻣﻲﮔﺬراﻧﺪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪن از‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺑﺮاﻳﺶ ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ ﺑـﻮد‪ .‬ﭘـﺲ از اﻳﻨﻜـﻪ ﺑـﻪ ﺣﺎﻟـﺖ ﻋـﺎدي‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺎد از ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻛﻪ از ﺑﺪﻧـﺔ ﻧﺎوﭼـﻪ ﺟـﺪا ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭼـﻮن‬
‫ﺧﻄﺮات زﻳﺎدي آﻧﻬﺎ را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت اﻓﺮادي‬
‫ﻛﻪ روي ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻮدﻧﺪ اﻗﺪام ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﭘﺸـﺖ ﺷـﻨﺎ ﻣﻲﻛﺮدم و ﺗﺼﻮر ﻣﻲﻛﺮدم‬
‫ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻦ زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪهام‪ ،‬آب درﻳﺎ از ﺧﻮن ﺷﻬﻴﺪان ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ ﺷـﺪه ﺑـﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻜﻪﻫﺎﻳﻲ از ﺑﺪن ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼﻪ روي آب ﺷﻨﺎور ﺑـﻮد و از آﻧﺠـﺎ ﻛـﻪ ﺧـﻮن‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺤﺮكﻫﺎي ﻛﻮﺳﻪﻫﺎﺳﺖ و در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺤﻞ وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ ﻛﻮﺳﻪ زﻳﺎد‬
‫وﺟﻮد داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﺎ و ﺗﻘﻼي زﻳﺎد ﺧﻮد را از ﻣﺤﻞ آبﻫﺎي ﺧـﻮنآﻟـﻮد دور‬
‫ﻛﺮدم‪.‬‬
‫در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﺎن ﻳﻜﻲ از اﻓﺮاد ﮔﺮوﻫﻢ را در ﺣﺎل ﺷﻨﺎ ﻛﺮدن دﻳـﺪم‪ ،‬ﺑـﻪ‬
‫ﻃﺮﻓﺶ رﻓﺘﻢ و درﻳﺎﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻢ اﺳـﺖ‪ .‬از وي ﺧﻮاﺳـﺘﻢ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﭼـﺎﻗﻮﻳﺶ‬
‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﭘﻮﺗﻴﻨﻢ را ﭘﺎره ﻛﻨﺪ و ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺑـﺎ ﺧـﺎرج ﺳـﺎﺧﺘﻦ ﭘـﻮﺗﻴﻦ‬
‫ﺳﺒﻚﺗﺮ ﺷـﺪه و راﺣﺖﺗﺮ ﺷـﻨﺎ ﻣﻲﻛﺮدم‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭼﻨﺪ ﺗـﻦ‬
‫از ﺳﺮ ﻧﺸﻴﻨﺎن ﻧﺎوﭼﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﺑـﻪ ﻳـﻜﻲ از ﻗﺎﻳـﻖﻫﺎي ﻧﺠﺎت ﻧﻴﻤـﻪ ﺳـﻮﺧﺘﻪ‬
‫آوﻳـﺰان ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻗﺼﺪ داﺷﺘﻢ ﺑﻪ ﻃﺮف آﻧﻬﺎ ﺑـﺮوم‪ ،‬وﻟـﻲ ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﻓـﺮدي‬
‫ﺷﺪم ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﺎ داﺷﺖ از ﻣﺎ دور ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ او ﻧﮕـﺎه ﻛـﺮدم و‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از اﺳﻴﺮان ﻋﺮاﻗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻓـﺮار اﺳــﺖ‪ .‬ﺑــﺎ‬
‫ﻛـﻠﻤﺎت و ﺟـﻤﻼت ﻣـﺤﺪود ﻋﺮﺑـﻲ ﻛـﻪ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ از او ﺧﻮاﺳـﺘﻢ ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﻃﺮﻓﻤﺎن ﺑﻴﺎﻳﺪ و وﻗﺘﻲ ﺑﻪ او ﻧﺰدﻳﻚ ﺷــﺪم‪ .‬او ﻫـﻢ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺟﻬـﺖ داد و ﺑـﻪ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪73 /‬‬

‫ﺳﻮﻳﻢ آﻣﺪ‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﺑـﺎ ﺳـﺘﺎد ﻋــﻤﻠﻴﺎت ﺗﻤـﺎس ﮔــﺮﻓﺘﻪ و ﺗﻘﺎﺿـﺎي‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻛﺮدهام و ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﺠﺎت ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻏﻮاص ﺑﻮد ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ آﺷﻨﺎ ﺑﻮد‬
‫و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻢ ﻣﺎﻧـﺪه ﺑـﻮد و ﻟﺒـﺎس ﻏﻮاﺻـﻲ ﺑـﺮ ﺗـﻦ داﺷـﺖ و‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻛﻤﻚ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺑﻪ او ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﺷﺪم و دﺳﺖ دادم‬
‫و ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﺧﺪا را ﺷﻜﺮ ﻛﺮدم و ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﺎ ﻣﺎ ﻳﺎر ﺑـﻮد و ﺗـﻮ‬
‫را ﻫﻢ زﻧﺪه ﻧﮕﻪ داﺷﺖ و ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺗﻮ را زﻧﺪه ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ‪ .‬در‬
‫داﺧﻞ آب ﺑﺎ او روﺑﻮﺳﻲ ﻛﺮدم و دوﺗﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺑﺮادران اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻗﺎﻳﻖ ﻧﺠﺎت ﻧﻴﻤﻪ ﺳﻮﺧﺘﻪ آوﻳﺰان ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻨﺎ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫اﻗﺪام ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت‬

‫در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ دو ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ از اﻓﺮاد اﻳﺮاﻧـﻲ در داﺧـﻞ‬
‫ﻳﻚ ﻗﺎﻳﻖ ﻧﺠﺎت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻨﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف آﻧﻬﺎ رﻓﺘﻴﻢ وﻟﻲ ﻫﺮﭼـﻪ ﺑـﻪ ﻃـﺮف‬
‫آﻧﻬﺎ ﺷﻨﺎ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وزش ﺑﺎد ﺷﺪﻳﺪ ﻓﺎﺻــﻠﺔ ﻣــﺎ ﺑـﺎ آﻧﻬـﺎ ﺑﻴـﺸـﺘﺮ‬
‫ﻣﻲﺷـﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣـﻘﺪاري ﻛﻮﺷـﺶ ﺑﻲﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺎد از آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﻛﻪ از‬
‫ﭘﺎروﻫﺎي داﺧﻞ ﻗﺎﻳﻖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪﺳـﻮي ﻣـﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬وﻟـﻲ اﻳـﻦ ﻃــﻮر‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣﻲآﻣﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ وﺿﻊ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ روﺣﻲ ﻛﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ و‬
‫ﭘﺎﻳﺸﺎن را ﮔﻢ ﻛﺮده و ﺑﺮﻋﻜﺲ ﭘﺎرو ﻣﻲزدﻧﺪ‪ .‬در آن ﻟﺤﻈﻪ ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﺷـﺎﻳﺪ‬
‫آﻧﻬﺎ از اﺳﺮاي ﻋﺮاﻗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﺘﻮاﻧـﺴﺘﻴﻢ ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﻗـﺎﻳﻖ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ و ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻪ ﺑﻘﻴﺔ اﻓﺮاد ﭘﻴﻮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻧـﺸﻴﻨﺎن‬
‫ﻗﺎﻳﻖ ﻣﺬﻛﻮر اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎي » ﻫﻮادرﻳﺎ « ﻧﺠﺎت ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬دو ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ از ﮔـﺮوه را دﻳـﺪم ﻛـﻪ‬
‫ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺷﻨﺎ ﻛﺮدن ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از آﻧﻬـﺎ ﺧﻮاﺳـﺘﻢ ﻛـﻪ ﻗـﺴﻤﺖ ﻋﻘـﺐ ﻗـﺎﻳﻖ ﻧـﻴﻢ‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻪ را ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ از ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ اﻓﺮاد ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻧﺠـﺎت‬
 ‫‪ /74‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﮔﺮوﻫﻲ اﻓﺮاد ﺑﻴﺸﺘﺮﻣﻴﺴﺮ ﺑﻮد ﺗﺎ ﻧﺠﺎت ﻓﺮدي اﻳﺸﺎن‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻌﺪاد اﻓﺮادي ﻛﻪ‬
‫روي آب ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﺪود ‪ 16‬ﻧﻔﺮ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از آﻧﻬﺎ دﭼﺎر ﻧﻘـﺺ‬
‫ﻋﻀﻮ‪ ،‬ﭘﺎرﮔﻲ اﻋﻀﺎي ﺑﺪن و ﺷﻜﺴﺘﮕﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ اﻓﺮاد ﭼـﺸﻢ‬
‫ﭼﭙﺶ از ﺣﺪﻗﻪ ﺑﻴﺮون زده ﺑﻮد و ﺑﺎ ﻫﺮ ﺣـﺮﻛﺖ ﻣﻮج ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲرﻓــﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻼﺻـﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦﻛﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ را ﺟﻤﻊ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ زﻳﺮ ﻗـﺎﻳﻖ رﻓـﺘﻢ و ﻃﻨـﺎب‬
‫ﻣﺨﺼﻮص ﻗﺎﻳﻖ ﻛﻪ در زﻳﺮ آن ﻗﺮار دارد را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم و آن را ﺑﺎ ﺧـﻮدم ﺑـﻪ‬
‫ﺑﺎﻻ آوردم‪ .‬ﻳﻚ ﺳﺮ آن را ﺑﻪ اﺳـﻴﺮ ﻋـﺮاﻗـﻲ دادم و ﺳﺮ دﻳﮕـﺮ آن را ﺧـﻮدم‬
‫در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﻣـﺎ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﭼﻨـﺪاﻧﻲ ﺑـﺎ ﭼـﺮاغ‬
‫درﻳﺎﻳﻲ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺪري ﻣﻘﺎوﻣﺖ و اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﺧـﺮج دﻫـﻴﻢ ﻣـﻲﺗـﻮاﻧﻴﻢ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﻪ ﭼﺮاغ درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ و ﻧﺠﺎت ﻳﺎﺑﻴﻢ‪ .‬اﻳـﻦ را ﻳﻘـﻴﻦ داﺷـﺘﻢ‪،‬‬
‫زﻳﺮا ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﺳـﺎﻋﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﺑـﺎﻟﮕـﺮد روي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘــﺮواز ﻛــﺮده ﺑـﻮدم و‬
‫ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮﻳﻦ ﭼﺮاغ درﻳﺎﻳﻲ ﻛﺠﺎ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻬﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺑـﻪ ﭼـﺮاغ درﻳـﺎﻳﻲ ﺑﺮﺳـﺎﻧﻴﻢ‪ ،‬زﻳـﺮا‬
‫ﻗﺎﻳﻖ ﻧﻴﻢ ﺳﻮﺧﺘﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ آن اﺗﻜﺎ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ و ﻧﻘﻄﻪ اﻣﻴﺪ ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺣﻤـﻞ‬
‫ﻣﺠﺮوﺣﺎن ﺑﻮد ﺑﻪدﻟﻴﻞ داﺷﺘﻦ ﺳﻮراخ ﭼﻨﺪان ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد ﻧﺒـﻮد‪ .‬ﺑـﺎدش در‬
‫ﺣﺎل ﺧﺎﻟﻲ ﺷﺪن ﺑﻮد و ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ اﻣﻜﺎن داﺷﺖ ﺑﻪ زﻳـﺮ آب ﻓـﺮو رود‪ .‬در آن‬
‫ﺻﻮرت ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻴﺶ از ﻳﻜﻲ دو ﻧﻔﺮ از ﻣﺠﺮوﺣﺎن را ﻧﺠﺎت دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻤﮕﻲ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺶ را در‬
‫ﻧﺠﺎت ﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ »ﻳﺎ ﻋﻠﻲ« و ﺗﻜﺮار اﻳﻦ ﻛﻼم ﻧﻴـﺮو ﺑﺨـﺶ‬
‫ﺑﻴﺶ از دو ﺳﺎﻋﺖ ﺷﻨﺎ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﻪ ﻳـﻚ ﻣـﺎﻳﻠﻲ ﭼـﺮاغ درﻳـﺎﻳﻲ‬
‫رﺳﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪراﺣﺘﻲ ﭼﺮاغ درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﭼـﺸﻢ دﻳـﺪه ﻣـﻲﺷـﺪ و ﻣـﻦ آن را در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮد ﻣﻲدﻳﺪم و ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ اﻣﻴﺪ ﻧﺠﺎت ﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬اﻣ‪‬ﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ‬
‫در ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺟﺮﻳﺎن آب ﻋﻮض ﺷﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ آب درﻳﺎ ﻛﻪ در ﺣﺎﻟـﺖ »ﺟـﺰر«‬
‫ﺑﻮد ﺑﻪ »ﻣﺪ« ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ و ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮوي ﻣﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﺮد درﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﻋـﻜـﺲ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺷﻨﺎ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺮوﻳﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪﻣﺎن ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪75 /‬‬

‫ﻣﻲﺷﺪ و ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ از ﭼﺮاغ درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ دور ﻣﻲﺷﺪﻳﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎردﻳﮕﺮ‬

‫ﺧﻮد را در ﻣﻨﻄﻘﻪاي ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ در آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﻧﺰدﻳﻚ ﭼﻬﺎر ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﺻـﺪاي ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫـﺎي اﻳﺮاﻧـﻲ را‬
‫ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ از ﺳﻮي ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺮاي ﻧﺠـﺎت ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧـﺪة اﻓـﺮاد‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ و ﮔﺮوه ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ اﻋﺰام ﺷـﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از اﻳـﻦ ﻛـﻪ‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ ﻣﺎ را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﺮاي ﺑﺎﻻ ﻓﺮﺳﺘﺎدن اﻓﺮاد زﺧﻤﻲ و ﻧﺠﺎت آﻧﻬﺎ‬
‫اﻗﺪام ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ ﻫﻔﺪه ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺑﻘﻴﻪ ﻫﻤﻪ‬
‫زﺧﻤﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺮ اﺛﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶ وﺿﻊ ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻢ و از ﻟﺤـﺎظ‬
‫دﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺣـﺎﻟﻢ از دﻳﮕـﺮان ﺑﻬﺘـﺮ ﺑـﻮد و‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺑﻘﻴﻪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺠﺎت ﺑﻪ وﺳﻴﻠﺔ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪ ﺑـﺎﻻي‬
‫ﺳﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﻛـﻪ در آب ﻫـﺴﺖ ﻣـﻲآﻳـﺪ و ﻳـﻚ رﺷـﺘﻪ ﻃﻨـﺎب ﺑـﻪ ﭘـﺎﻳﻴﻦ‬
‫ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﺪ و در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻓﺮد زﺧﻤـﻲ ﻛـﻪ در آب اﺳـﺖ ﺑﺎﻳـﺪ ﺧـﻮد را در‬
‫ﺣﻠﻘﻪ ﻃﻨﺎب ﺟﺎ دﻫﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﺔ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ داﺧﻞ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻛﺸﻴﺪه‬
‫ﺷﻮد و اﻳﻦﻛﺎر ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﻣـﺎ آﻣـﺪ‬
‫اوﺿﺎع ﺟﻮي درﻳﺎ ﺧﺮاب ﺷـﺪ و ﺑﻪدﻧﺒﺎل آن ﻣـﻮجﻫـﺎي ﺷﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪ‪ .‬از‬
‫ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻓﺸﺎر ﭼﺮﺧﺶ ﭘﺮواﻧﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣـﺸﻜﻞ اﻓـﺰوده و ﺑﺎﻋـﺚ‬
‫ﺗﺄﺧﻴﺮ در رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣﻠﻘﺔ ﻧﺠـﺎت ﻣـﻲﺷـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻫـﺮ ﺣـﺎل در ﻣﺮﺣﻠـﻪ اول‬
‫زﺧﻤﻲﻫﺎ را ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﭼﻨـﺪ ﻓﺮوﻧـﺪ ﻣﻴـﮓ‬
‫ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ اﻧﻬﺪام ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣـﺎ ﺣﺮﻛـﺖ ﻛﺮدﻧـﺪ ﻛـﻪ ﻋﻘـﺎبﻫـﺎي‬
‫ﺗﻴﺰﭘﺮواز ﻧﻴـﺮوي ﻫﻮاﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬـﻮري اﺳـﻼﻣﻲ اﻳـﺮان راه را ﺑــﺮ آﻧــﺎن‬
 ‫‪ /76‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺳـﺪ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺠﺎت ﻣﺠﺮوﺣﺎن از درﻳﺎ در زﻳﺮ ﺟﻨﮓ ﻫﻮاﻳﻲ ﻛـﻪ در‬
‫ﺑﺎﻻي ﺳﺮﻣﺎن در ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻮد اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﻫﺮ ﻓﺮد ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺑﻴـﺴﺖ دﻗﻴﻘـﻪ وﻗـﺖ ﺻـﺮف‬
‫ﻣﻲﺷﺪ و ﻣﻦ در اﻳﻨﺠﺎ از ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲام اﺳـﺘﻔﺎده ﻛـﺮدم‪ ،‬ﻃﻨـﺎب ﻗـﺎﻳﻖ‬
‫ﻧﺠﺎت را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ وﺿﻊ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ درﻳﺎ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﭘﺮاﻛﻨـﺪه ﺷـﺪن اﻓـﺮاد‬
‫دوﻻ ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﻛﻤﺮ ﺧﻮد ﺑﺴﺘﻢ‪ .‬اﺳـﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎر را ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻧﺠﺎت را ﻣﻲ آوردم و ﻳﻚ ﻧﻔﺮ را ﺑﺎﻻ ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﺎدم و‬
‫ﻳﻚ ﺑﺎر اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم ﻣﻲداد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﺎ ﻏﺮوب آﻓﺘﺎب اداﻣﻪ داﺷﺖ و ﻧﺒﺮد ﻫﻮاﻳﻲ ﻧﻴـﺰ ﻫﻤﭽﻨـﺎن‬
‫در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم ﺑﻮد ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ آﻓﺘﺎب ﻏﺮوب ﻛﺮد و ﻫﻨﻮز ﻣﻦ‪ ،‬اﺳـﻴﺮ ﻋﺮاﻗـﻲ و‬
‫ﻳﻚ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ از ﻣﺠﺮوﺣﺎن ﻛﻪ از ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻮد در آب ﻣﺎﻧـﺪه ﺑـﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫دﻗﺎﻳﻘﻲ از ﻏﺮوب آﻓﺘﺎب ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﺎ آﻣﺪ و‬
‫ﺣﻠﻘﻪ ﻧﺠﺎت را ﺑﻪ ﭘﺎﻳـﻴـﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﻣﻦ ﺑﺮاي ﮔــﺮﻓﺘﻦ ﺣﻠﻘـﻪ ﻧﺠـﺎت از دو‬
‫ﻧﻔﺮ ﺟﺪا ﺷﺪم و ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻣﺮا ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬درﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻳﻜـﻲ از ﻣﻴـﮓﻫـﺎي‬
‫ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮد و ﺗﻨﻬﺎ راه ﻧﺠـﺎت اﻳـﻦ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺳـﺮﻋﺖ از‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ دور ﺷﻮد‪ ،‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻃﻨﺎب آوﻳﺰان ﺑﻮدم ﻓـﺮار‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮد اﻣﻜﺎن ﻧﺪاﺷﺖ و وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﺑﺮاي ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪن ﻣﻦ ﻧﺒـﻮد‪ .‬ﻧـﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑـﻴﻦ‬
‫درﻳﺎ و ﻫﻮا ﻃﻨﺎب را رﻫﺎ ﻛﺮدم و ﺑﻪ داﺧﻞ آب اﻓﺘﺎدم و ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از ﻓﺮﺻﺖ از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻓﺮار ﻛﺮد و ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﻚ ﺷﺪن ﻫﻮا ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ اﻣﻴـﺪي ﺑـﺮاي‬
‫آﻣﺪن ﺑﺎﻟﮕﺮد وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ روز ﺑﻌﺪ اﻗﺪاﻣﻲ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت‬
‫ﻣﺎ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻪ ﭼﻨﺪ دﻟﻴﻞ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮد‪ ،‬زﻳـﺮا اوﻻً ﻣـﺎ در ﻣﻨﻄﻘـﺔ‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ دﺷﻤﻦ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬در ﺛﺎﻧﻲ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ اﻧﺠـﺎم‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد در آن ﺷﺐ از ﻧﻮر ﻣـﺎه ﺧﺒـﺮي ﻧﺒـﻮد و ﺗـﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻄﻠـﻖ ﺑـﺮ درﻳـﺎ‬
‫ﺣﻜﻤﻔﺮﻣﺎ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻫﻴﭻوﺟﻪ اﻣﻜﺎن ﮔﺸﺖ ﺑﺮاي ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫـﺎ و ﺳـﺎﻳﺮ واﺣـﺪﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪77 /‬‬

‫ﭼﻪ ﻋﺮاﻗﻲ و ﭼﻪ اﻳﺮاﻧﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺗـﺎ ﺻـﺒﺢ روز ﺑﻌـﺪ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ ﻣﻤﻜﻦ زﻧﺪه ﻧﮕﻪ ﻣﻲداﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻮدم‪ ،‬اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ و ﻳﻚ اﻳﺮاﻧـﻲ ﻛـﻪ زﻳـﺮ ﻛﺘـﻒ و زﻳـﺮ ﺳـﻴﻨﻪ او‬
‫ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺖ ﺷﻨﺎ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ از ﻣـﺮگ‬
‫او ﺷﺪه ﺑﻮد روﺣﻴﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﺎﻟﻲ و ﻣﻘـﺎوﻣﺶ ﺑـﻮد‪ .‬ﺑﺪﺑﺨﺘﺎﻧـﻪ از آﻧﺠـﺎ ﻛـﻪ در‬
‫ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺠﺎت و ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮار ﺑـﺎﻟﮕﺮد ﻃﻨـﺎب ﻗـﺎﻳﻖ ﻧﺠـﺎت ﺑـﻪ ﻃﻨـﺎب‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮد ﮔﻴﺮ ﻛﺮد‪ ،‬ﻗﺎﻳﻖ ﻧﺠﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎ ﺑﻮد واژﮔﻮن ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻣﺠﺒـﻮر ﺷـﺪم ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از ﺟﻠﻴﻘﻪﻫــﺎي ﻧﺠــﺎت اﻓــﺮادي را ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺑـﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺟﻤﻊ ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﺗﻦ ﻓﺮد ﻣﺠﺮوح ﺑﺴﺘﻢ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺟﻠﻴﻘﺔ ﻧﺠـﺎت‬
‫دﻳﮕﺮ را ﺑﻪ زﻳﺮ ﻗﺎﻳﻖ واژﮔﻮن ﺷﺪه ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺎدي ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺴﺘﻢ و آن را‬
‫ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻳﻚ ﺳﻜﻮي ﻧﺠﺎت درآوردم و ﻓﺮد ﻣﺠﺮوح را روي آن ﻗﺮار دادم‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ زﻣﺎن ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺑﺪﻧﺶ ﻫﻢ ﺷﺪت ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﭘﻴـﺪا ﻛـﺮد و ﻣـﻲﺑﺎﻳـﺴﺖ ﺑـﻪ‬
‫ﻧﺤﻮي ﺟﻠﻮِ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي را ﻫﻢ ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر از ﻛﺖ ﭼﺮﻣﻲ ﻣﺠﺮوح‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﻢ و ﺗﺎ ﺣﺪي ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫از ﻋﻠﻢ ﺳﺘﺎره ﺷـﻨﺎﺳﻲ ﻣﺴـﻴﺮﻣﺎن را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ ﺷﻨﺎ اداﻣﻪ دادﻳﻢ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ داﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف واﺣﺪﻫﺎي ﺧﻮدي در ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺪود ﻫﻔﺖ ﻳﺎ ﻫﺸﺖ ﺷﺐ ﺑـﻮد و آب ﻧﻴـﺰ ﻫـﺮ ﻟﺤﻈـﻪ ﺳـﺮدﺗﺮ‬
‫ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ از ﺳﺮﻣﺎ ﻣﺼﻮن ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻨﺎ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺗﻨﻤـﺎن‬
‫ﮔﺮم ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﻪدﻟﻴﻞ داﺷﺘﻦ ﻟﺒﺎس ﻏﻮاﺻﻲ ﻣﺸﻜﻠﻲ از اﻳـﻦ ﺑﺎﺑـﺖ‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ وﻟﻲ ﻟﺒﺎس ﻣﻦ ﻛﺘﺎن ﺑﻮد و ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺮﻣﺎ ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺮس از اﺳﻴﺮ ﻫﻤﺮاه‬

‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺮﻣﺎ ﻣﺮا از ﭘﺎ ﻧﻴﻨﺪازد‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﻳﻚ ﺑﺎر ﺑﻪ زﻳـﺮ آب‬
‫ﻣﻲرﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﮔﺮم ﺷﻮم‪ .‬وﻗﺘﻲ از آب ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﺪم‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وزش ﺑﺎد‪ ،‬ﺳـﺮم‬
 ‫‪ /78‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻳﺦ ﻣﻲﻛﺮد و در ﻃﻮل ﻣﺴـﻴﺮ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻫـﺮ ﻟﺤﻈـﻪ ﺑـﺎ اﺳـﻴﺮ ﻋﺮاﻗـﻲ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ و ﺳﻌﻲ در ﺷﻨﺎﺧﺖ روﺣﻴﻪ او و ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت ﻗﺮار دادن ﻣﺪاوم‬
‫وي داﺷﺘﻢ زﻳﺮا اﻣﻜﺎن داﺷﺖ در ﺻﻮرت ﻏﻔﻠﺖ از او ﻣـﻮرد ﺣﻤﻠـﻪاش ﻗـﺮار‬
‫ﮔﻴﺮﻳﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺴـﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ در دل درﻳﺎ ﺻـﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮع‬
‫ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﻋﺮاق ﺑﺎ اﻳﺮان ﺑﻮد‪ .‬از او ﭘﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼـﻪدﻟﻴـﻞ ﻋـﺮاق ﺑـﻪ‬
‫اﻳﺮان ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ در ﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬
‫ﻫﺴﺘﻴﺪ؛ ﭘﺲ ﭼﺮا ﺑﺎ اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﻧﻤﻲﺟﻨﮕﻴﺪ؟ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﺳﺆالﻫﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲداد‬
‫و ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺳﻜﻮت ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻲﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﻓﺸﺎر وارد‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ ﺧﻮدﻣﺎن اﻧﮕﻴﺰهاي ﺑﺮاي ﺟﻨﮓ ﻧﺪارﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺤﺒﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺸﺮوي ﻣﺎ اداﻣﻪ داﺷﺖ زﻳﺮا ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻳﻢ ﻛـﻪ ﻣـﺪاوم‬
‫در ﺗﺤــﺮك ﺑﺎﺷــﻴﻢ‪ .‬ﺷــﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴــﺪ ﻛــﻪ ﺧﻠــﻴﺞ ﻓــﺎرس داراي ﻣــﺎﻫﻲﻫــﺎي‬
‫ﮔﻮﺷﺖﺧﻮار ﻓﺮاواﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ در ﻧﻘﻄﻪاي از آب ﺑﻪﻃﻮر ﺳﺎﻛﻦ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻳـﺪ‬
‫و ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻣـﻮرد ﺣﻤﻠـﻪ اﻳـﻦ ﻣـﺎﻫﻲﻫـﺎي ﮔﻮﺷـﺘﺨﻮار ﻗـﺮار‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﺪ و ﮔﻮﺷﺖ ﺗﻦ ﺷﻤﺎ را ﺗﻜﻪﺗﻜﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺸﻜﻞ دﻳﮕـﺮ در اﻳـﻦ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ وﺟﻮد ﻛﻮﺳﻪﻫﺎ ﺑﻮد و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﻦ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ آﮔﺎه ﺑﻮدم ﻛــﻪ‬
‫ﭼـﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد و راه ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑـﺎ اﻳـﻦ ﺣﻴﻮاﻧـﺎت درﻳـﺎﻳﻲ را ﻣﻲداﻧﺴـﺘـﻢ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬
‫راه ﻧﺠـﺎت‪ ،‬ﺣﺮﻛﺖ ﺑـﻮد و اﮔـﺮ ﺣـﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻫـﻴﭻ ﻣﻮﺟـﻮد زﻧـﺪهاي‬
‫ﻗﺎدر ﻧﺒﻮد ﺑﻪ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻛﻮﺳﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ‬
‫از ﻫﺮ ﺟﺴﻢ ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ آب ﺣﺮﻛﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣـﻲﺗﺮﺳـﺪ‪ ،‬ﻣﮕـﺮ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺪت ﺑﻪ اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ ﻧﻴﺰ ﻳﺎدآوري ﻛـﺮدم‬
‫ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ در ﺻﻮرت دﻳﺪن ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪ آن ﻋﻼﻣـﺖ ﺑﺪﻫـﺪ‪ .‬ﺧـﻮدم ﻗﻄﻌـﻪاي‬
‫ﺷﺒﺮﻧﮓ ﻣﺎﻧﻨﺪ را از ﺑﺪﻧﺔ ﻗﺎﻳﻖ ﺟﺪا ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻛﻤﺮم ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﺗﺎ در ﺻﻮرت‬
‫ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪ آن ﻋﻼﻣﺖ دﻫﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﺒﺢ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺳـﺮﻣﺎ ﻫــﻢ ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﻣـﻲﺷـﺪ‪ .‬از‬
‫ﺳﻮي دﻳﮕﺮ دو روز ﺑﻮد ﻛﻪ ﻏﺬا ﻧﺨﻮرده ﺑـﻮدﻳﻢ و دﻳﮕـﺮ اﻧـﺮژي ﭼﻨـﺪاﻧﻲ در‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪79 /‬‬

‫ﺑﺪن ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺮوي اﻳﻤـﺎن ﺑـﻪ ﭘﺮوردﮔـﺎر و ﻟﻄـﻒ ﺧﺪاوﻧـﺪ ﻣﻮﺟـﺐ‬
‫ﻣﻲﺷﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎ اداﻣﻪ دﻫﻢ‪.‬‬

‫رﻓﻊ ﺗﺸﻨﮕﻲ‬
‫ﻳﻜﻲ از اﺗﻔﺎﻗﺎت ﺟﺎﻟﺐ در اﻳﻦ ﺷﺐ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻴﻤﻪﻫﺎي ﺷﺐ در ﺣﺎل ﺷـﻨﺎ‬
‫ﺟﺴﻢ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻢ ﺧﻮرد و ﻳﻜﺒﺎره ﺑـﺮاي ﭼﻨـﺪ ﻟﺤﻈـﻪ درد ﺷـﺪﻳﺪي در‬
‫ﺳﺮاﺳﺮ ﭘﺎﻫﺎﻳﻢ ﭘﻴﭽﻴﺪ و در ﻳﻚ آن ﺗﺼﻮر ﻛﺮدم ﻛﻮﺳﻪ ﭘﺎﻳﻢ را زده اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫ﻛﻤﺎل ﻳﺄس و ﻧﺎاﻣﻴﺪي ﭘﺎﻫﺎﻳﻢ را ﺣﺮﻛﺖ دادم ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﭘﺎﻫﺎﻳﻢ ﺣﺮﻛـﺖ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻤﻲ در اﻃﺮاﻓﻢ و در زﻳﺮ آب ﺟﺴﺖوﺟـﻮ ﻛـﺮدم و ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷـﺪم‬
‫ﺟﺴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻢ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮده ‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﺎرﺗﻦ ﺑﻮد ) ﻣﻌﻤـﻮﻻً در ﻗـﺎﻳﻖﻫـﺎي‬
‫ﻧﺠﺎت ﻳﻚ ﻛﺎرﺗﻮن ﻏﺬا ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻨﺴﺮو و ﺷﻜﻼت و ﻳﻚ ﻛـﺎرﺗﻦ ﻣﺤﺘـﻮي آب‬
‫وﺟﻮد دارد( وﻗﺘﻲ ﺑﺎ ﻛﺎرﺗﻦ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷـﺪم ﻣـﻮﺟﻲ از ﺷــﺎدي وﺟـﻮدم را در‬
‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻤـﺎن ﻣﻲ ﺑـﺮدم ﻛﻪ ﻛﺎرﺗﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺘﻮي ﻏﺬا ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻛﺎرﺗﻦ را ﺑـﻪ‬
‫ﺳﺨﺘﻲ روي ﺳﻄﺢ آب آوردم‪ .‬وﻟﻲ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺗﺄﺳﻒ ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷـﺪم ﻛـﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﻛﺎرﺗﻦ ﻣﺤﺘﻮي آب اﺳـﺖ ‪ .‬وﻟﻲ ﺑـﺎز ﻫـﻢ ﺟــﺎي ﺧﻮﺷــﺒﺨﺘﻲ ﺑـﻮد ﭼــﻮن‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﻘﺪاري آب ﺑﻪ ﻣﺠﺮوح ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺎز ﻛﺮدن ﻛﺎرﺗﻦ ﺑـﻴﺶ از‬
‫ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻼش ﻛﺮدﻳﻢ و ﭘـﺲ از ﺑـﺎز ﺷـﺪن آن‪ ،‬در ﺣـﺪود ﺳـﻲ‪ ،‬ﭼﻬـﻞ‬
‫ﻗﻮﻃﻲ آب در ﺳﻄﺢ درﻳﺎ ﺷﻨﺎور ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺻﺪاي ﺑﺮﺧﻮرد ﻗﻮﻃﻲﻫﺎ در آن ﺷﺐ ﻇﻠﻤﺎﻧﻲ و ﺳﺎﻛﺖ درﻳـﺎ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺻـﺪاي‬
‫ﻧﺎﻗﻮس در ﮔﻮشﻫﺎﻳﻤﺎن ﻣﻲﭘﻴﭽﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺰرگ ﺑﻌﺪي ﺑﺎز ﻛﺮدن در ﻗﻮﻃﻲ‬
‫ﺑﻮد و ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر وﺳﻴﻠﻪاي ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ از اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ‬
‫ﻫﻢ ﻛﻤﻚ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ و ﻳﻜﻲ دو ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤـﺎم ﺗـﻼش ﻛـﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑـﺎ ﻣـﺸﺖ ﺑـﻪ‬
‫ﻗﻮﻃﻲ ﻛﻮﺑﻴﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺎز ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫‪ /80‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻬﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻗﻮﻃﻲ را ﺑﺎز ﻛﻨـﻴﻢ ‪ .‬زﻳـﺮا ﻣـﺴﺌﻠﻪ‬
‫ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ را ﻧﮕﺮان ﻣﻲ ﻛﺮد اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ اﺳـﻴﺮ ﻋﺮاﻗـﻲ از‬
‫ﻓﺮط ﺗﺸﻨﮕﻲ از آب درﻳﺎ ﺑﺨﻮرد و اﮔﺮ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻣﻲ ﻛـﺮد ﺑﻌـﺪ از ﮔﺬﺷـﺖ‬
‫ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ دﭼﺎر ﺟﻨﻮن آﻧﻲ ﻣﻲﺷﺪ و ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد در آن ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺎ را ﻣـﻮرد‬
‫ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻫﻤﻴـﺸﻪ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻣﻨﻄﻘـﻲ ﺑـﺎ او را رﻋﺎﻳـﺖ‬
‫ﻣﻲﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻌﺪاز ﺗﻼش ﻃﺎﻗﺖﻓﺮﺳﺎ و ﺧـﺴﺘﻪ ﻛﻨﻨـﺪه‪ ،‬ﻗـﻮﻃﻲ را ﺑـﺎر آﺧـﺮ از‬
‫دﺳﺖ او ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺑﻪ زﻳﺮ آب ﺑﺮدم و ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﭘـﺎ و ﻣـﺸﺖ آنﻗـﺪر ﺑـﻪ‬
‫ﻗﻮﻃﻲ ﻛﻮﺑﻴﺪم ﺗﺎ ﺳﻮراﺧﻲ در ﺗﻪ آن اﻳﺠﺎد ﺷﺪ و آب ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﻄﺮه ﻗﻄﺮه‬
‫از آن ﺧﺎرج ﺷﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪاي ﻗﻮﻃﻲ را ﺑﺎﻻي دﻫﺎن ﻣـﺼﺪوم اﻳﺮاﻧـﻲ‬
‫ﻗﺮار دادﻳﻢ ﺗﺎ ﮔﻠﻮﻳﻲ ﺗـﺎزه ﻛﻨـﺪ و ﭘـﺲ از آن ﻗـﻮﻃﻲ دﺳـﺖ ﺑـﻪ دﺳـﺖ در‬
‫ﮔﺮدش ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺰدﻳﻚ ﺳﺤﺮ اﺣﺴﺎس ﻛﺮدم ﻛﻪ از ﻣﺼﺪوم ﻫﻤﺮاﻫﻤﺎن ﺻـﺪاﻳﻲ‬
‫در ﻧﻤﻲآﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ او ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪم و ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺗﺄﺳﻒ ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷـﺪم ﻛـﻪ ﺑـﺮ اﺛـﺮ‬
‫ﺳﺮﻣﺎ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪه و ﭼﺸﻢ و دﻫﺎﻧﺶ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑـﺎز‬
‫ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺤﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬ﻳﻚ ﺟﻨـﺎزه و ﻳـﻚ اﺳـﻴﺮ‪ .‬در‬
‫روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺷﻴﺮي رﻧﮓ ﺻﺒﺢ ﺻﺪاي ﻏﺮش ﭼﻨﺪ ﻓﺮوﻧﺪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ را ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ‬
‫از ﺑﺎﻻي ﺳﺮﻣﺎن در ارﺗﻔﺎع ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد رد ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖ ﺻﺒﺢ‪ ،‬آﻓﺘـﺎب‬
‫ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎﻻ آﻣﺪ‪ ،‬ﻛﻤﻲ ﮔﺮمﺗﺮ ﺷﺪﻳﻢ و اﻳـﻦ ﺧـﻮد ﻣﻮﺟـﺐ ﺗﻘﻮﻳـﺖ روﺣﻴـﻪ و‬
‫اﻧﺮژي ﻣﺎ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﻪ ﺷﻨﺎ اداﻣﻪ دادﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺳﻤﺖﮔﻴـﺮي از‬
‫ﺧﻮرﺷــﻴﺪ‪ ،‬ﻣــﺴﻴﺮ را ﺑــﻪﺳــﻮي واﺣــﺪﻫﺎي ﺧﻮدﻣــﺎن اداﻣــﻪ ﻣــﻲدادﻳــﻢ‪ .‬ﺑــﺎ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪاي ﻛﻪ ﻧﺰد ﺧﻮد ﻛﺮده ﺑﻮدم‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣـﺎ اﻗـﺪاﻣﻲ ﻧﻤـﻲﺷـﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﭼﻬﻞ و ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮ ﺷﻨﺎ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت اﻳـﺮان‬
‫ﺑﺮﺳﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ دوازده وﺿﻊ درﻳﺎ دﮔﺮﮔـﻮن ﺷـﺪ و ﻣـﻮجﻫـﺎي ﭘـﻲدرﭘـﻲ ﻣـﺎ را ﺑـﻪ‬
‫ﮔﻮﺷﻪاي دﻳﮕﺮ ﭘﺮﺗﺎب ﻛﺮد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺳﻌﻲ ﻣﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ زﻳﺮ آب ﻧـﺮوﻳﻢ و‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ اﺷﺎره ﻛﺮد ﻛﻪ ﺻﺪاي ﺑﺎﻟﮕﺮد از دور ﺷﻨﻴﺪه‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪81 /‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ در ﻃﻮل روز ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﻗﺎﻳﻖ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‬

‫ﺗﺎ دﻳﺪ از ﺑﺎﻻ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ ،‬در ﻃﻮل ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺎ ﺟﻨﺎزهﻫﺎي ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﻋﺮاﻗـﻲ‬
‫ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺪﻧﺸﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد و اﻳﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ‬
‫ﻣﺪت زﻳﺎدي ﺧﻮدﺷﺎن را در آب ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺟﻠﻴﻘـﻪﻫـﺎي ﻧﺠـﺎت را از ﺗـﻦ‬
‫اﺟﺴﺎد ﺑﻴﺮون آوردﻳﻢ و ﺑﺮاي ﺑﺰرﮔﺘـﺮ ﻛـﺮدن ﺳـﻄﺢ دﻳـﺪ از آﻧﻬـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻛﻤﻲ از ﺳـﺎﻋﺖ دوازده ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﺑـﻮد ﻛـﻪ دو ﻓﺮوﻧـﺪ ﺑـﺎﻟﮕﺮد از دور‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ در ﻣﺴﻴﺮي ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻣﺎ در ﻓﺎﺻﻠﺔ ﭘـﻨﺞ ﺗـﺎ‬
‫ﺷﺶ ﻣﺎﻳﻠﻲ ﺳﺮﮔﺮم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﺠﺴﺲ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ دو ﺳﺎﻋﺖ ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ دﻳﮕـﺮ ﻧﺎاﻣﻴـﺪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮدﻳﻢ و ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﺎ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ ﻳﻜـﻲ از‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ آﻣﺪ و ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻜـﺎن دادن دﺳـﺖ و ﻋﻼﻣـﺖ دادن ﺳـﻌﻲ‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ او را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮد ﻛﻨﻴﻢ و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺧﻠﺒﺎن ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻣﺎ را دﻳـﺪ و ﺑـﻪ‬
‫ﺑﺎﻻي ﺳﺮﻣﺎن آﻣﺪ‪ .‬از اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻛﻪ اول او ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺑﺮود وﻟﻲ ﻗﺒـﻮل‬
‫ﻧﻤﻲﻛﺮد و ﻣﻲ ﮔﻔﺖ اول ﻣﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮوم‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اول ﺟﻨﺎزه را ﺑﺎﻻ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‬
‫و ﺳﭙﺲ ﻣﻦ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎﻻ ﻣﻲرﻓﺘﻢ ﭼﻮن ﻟﺒﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﻦ داﺷﺘﻢ ﺧﻴﺲ ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑـﺮ‬
‫اﺛﺮ ﭼﺮﺧﺶ ﻣﻠﺦﻫﺎي ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ اﻧﺠﻤﺎد در ﺑﺪﻧﻢ اﻳﺠﺎد ﻛـﺮد‪،‬‬
‫در ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ دوﺑﺎره ﺧـﻮد را ﺑـﻪ داﺧـﻞ آب ﺑﻴﻨـﺪازم‪ ،‬وﻟـﻲ‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎن اﺣﺴﺎس ﻛﺮدم زﻳﺮ ﭘـﺎﻳــﻢ ﺳـﻔﺖ ﺷـﺪه اﺳـﺖ و ﺧـﻮد را در درون‬
‫ﺑـﺎﻟـﮕـﺮد ﻳـﺎﻓـﺘﻢ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻳﻜﻲ از اﻓﺮاد ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻣﺮا در داﺧﻞ ﭘﺘﻮ ﭘﻴﭽﻴﺪ و‬
‫ﻣﻦ در آﻏﻮش او از ﺣﺎل رﻓﺘﻢ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎﻟﮕﺮد روي زﻣـﻴﻦ ﻧﺸـﺴﺖ ﺑـﻪ‬
‫ﻫﻮش آﻣﺪم و دﻳﺪم ﻛﻪ در ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي اﺳـﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ اﺳـﺖ و ﺗﻨﻬـﺎ‬
‫اﻳﺮاﻧﻲ زﻧﺪه در آن ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺪﻣﺔ ﺑﺎﻟﮕﺮد‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻮدم‪ .‬از اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﺮاﻳﻢ‬
‫ﻣﻬﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ آن اﺳﻴﺮ ﻋﺮاﻗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻣﺎ ﻛﻤﻚ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬در‬
 ‫‪ /82‬آب و آﺗﺶ‬

‫ردﻳﻒ ﺳﺎﻳﺮ اﺳﺮاي ﻋﺮاﻗﻲ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد و ﺑﺎ او ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮان رﻓﺘﺎر ﻧـﺸﻮد و از‬
‫ﻛﻤﻚﻫﺎي ﻻزم ﺑﻪ او ﻣﻀﺎﻳﻘﻪ ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﮔﺮوه زﻳﺎدي از دوﺳﺘﺎن ﺑﺎور ﻧﻤﻲﻛﺮدﻧـﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻦ زﻧﺪهام‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺪﻧﻢ دﻳﮕﺮ ﻣﺘﻼﺷﻲ و ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻢ ﻓﺎﺳﺪ ﺷﺪه ﺑـﻮد‪ .‬ﺑﻌـﺪ از‬
‫رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه‪ ،‬ﻣﻦ و آن اﺳـﻴﺮ ﻋﺮاﻗـﻲ ﺑـﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎن اﻋـﺰام ﺷـﺪﻳﻢ و‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ اﻃﻼﻋﺎت زﻳﺎدي از ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ ﺑـﻪ دﺳـﺖ آورﻳـﻢ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از اﻳﻨﻜـﻪ ﺗـﺎ‬
‫ﺣﺪودي ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎﻓﺘﻢ ﺑﻪ دﻳﺪار ﺳﺎﻳﺮ اﻓﺮادي ﻛﻪ در آب ﺑﺎ ﻣـﺎ ﮔﺮﻓﺘـﺎر ﺷـﺪه‬
‫ﺑﻮدﻧــﺪ و ﺑــﺎﻟﮕﺮد در روز اول آﻧﻬــﺎ را ﺑــﻪ ﺳــﺎﺣﻞ اﻧﺘﻘــﺎل داده ﺑــﻮد رﻓــﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪدﺳﺖ آورده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪﺟﺰ ﻳﻜﻲ از‬
‫اﻓﺴﺮان ﻛﻪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺿﺮﺑﺔ ﻣﻐﺰي ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑـﻲﺗﺮدﻳـﺪ اﻳـﻦ ﺷـﻬﻴﺪان‬
‫ﻧﻘﺸﻲ ﻋﻈﻴﻢ در ﻛﺴﺐ ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﭘﻴﺮوزي درﻳﺎﻳﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻳﺎدﺷﺎن ﮔﺮاﻣﻲ و راﻫﺸﺎن ﭘﺮ رﻫﺮو ﺑﺎد‪.‬‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪83 /‬‬

‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻋﺮاق ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﻘﻮط ﻛﺮد؟‬

‫ﺷﻬﻴﺪﺳﺮﻫﻨﮓ ﺧﻠﺒﺎن ﺣﺴﻴﻦ ﺧﻠﻌﺘﺒﺮي‬

‫اواﻳﻞ ﺟﻨﮓ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺣﺴﺎس ﺟﻨـﮓ‪ ،‬ﻫﻤﻴـﺸﻪ در ﺣﺎﻟـﺖ‬
‫آﻣﺎده ﺑﺎش ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻳﻚ روز ﻛﻪ در اﺗﺎق آﻣﺎده ﺑﺎش )آﻟﺮت( ﺑـﻮدم‪ ،‬ﺳـﺮﻫﻨﮓ‬
‫ﻳﺎﺳﻴﻨﻲ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻧﺎﺧﺪا ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه ﻫﻤـﺪﻳﮕﺮ ﺑﻮدﻧـﺪ‪ ،‬ﺑﻴـﺪارم ﻛﺮدﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎﺳﻴﻨﻲ رو ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻠﻌﺘﺒﺮي ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮوي زﻳﺮآب!‬
‫از ﺣﺮف ﻳﺎﺳﻴﻨﻲ ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮدم و ﺑﺎ ﺧﻨﺪهاي ﺑﺮ ﻟﺐ از ﺟﺎي ﺧـﻮد ﺑﻠﻨـﺪ‬
‫ﺷﺪم‪ .‬ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻢ ﭘﺮواز ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﺳﻜﻠﻪﻫﺎي اﻟﺒﻜـﺮ و اﻻﻣﻴـﻪ ﺑـﻮد‪ .‬وﻗﺘـﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﻫﺪف ﭘﺮواز ﻛﺮدم و ﺑﻪ اﺳﻜﻠﻪﻫﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪم‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻧﺎوﭼﺔ‬
‫ﭘﻴﻜﺎن ﺑﺎ ﺑﻲﺳﻴﻢ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﺎ ﻓﺮﻳﺎد ﻣـﻲزد‪ :‬اي ﻫﺎﺑﻴﻠﻴـﺎن آﺳـﻤﺎن ﺳـﻤﺖ‬
‫‪ 210‬درﺟﻪ ‪ 12‬ﻣـﺎﻳﻠﻲ‪ ،‬ﭼﻬـﺎر ﻓﺮوﻧـﺪ ﻧﺎوﭼـﻪ ﻋﺮاﻗـﻲ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲﺷـﻮد‪،‬‬
‫ﻧﺎﺑﻮدﺷﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﭘﻴﺎم ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﭘﻴﻜﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﺎوﭼـﻪﻫـﺎي‬
‫ﻋﺮاﻗﻲ ﺳﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدم ﺳـﻪ ﻓﺮوﻧـﺪ ﻧﺎوﭼـﻪ اوزا و ﻳـﻚ ﻓﺮوﻧـﺪ‬
‫اژدراﻓﻜﻦ ﻋﺮاﻗﻲ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺪاﻓﻌﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ از ﮔﺰﻧﺪ ﺣﻤﻼت ﻫـﻮاﻳﻲ‬
‫در اﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﻧﻴﺰ درآن اﻃﺮاف ﭘﺮاﻛﻨـﺪه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺟﺮﺋﺖ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻣﺎ را ﻧﺪاﺷـﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻣﺤـﺾ اﻳﻨﻜـﻪ روي‬
‫ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﺷﻴﺮﺟﻪ رﻓﺘﻢ‪ .‬ﻧﺎوﭼﺔ ﻋﺮاﻗﻲ ﻳﻚ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪﺳـﻤﺖ ﻧﺎوﭼـﺔ‬
‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺪفﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي ﺧﻮدي ﮔﻔﺘﻢ ﻛـﻪ ﻣﻮاﻇـﺐ ﺧﻮدﺷـﺎن‬
 ‫‪ /84‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ دو ﻓﺮوﻧﺪ ﻣﻮﺷـﻚ ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ ﻧﺎوﭼـﻪﻫـﺎي ﻋﺮاﻗـﻲ‬

‫ﺷﻠﻴﻚ ﻛﺮدم‪ .‬وﻗﺘﻲ دوﺑﺎره ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ دو ﻓﺮوﻧﺪ ﻣﻮﺷﻚ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺳـﻤﺖ‬
‫آﻧﻬﺎ ﭘﺮﺗﺎب ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدم دو ﻧﺎوﭼﻪ ﻋﺮاﻗـﻲ از ﺳـﻄﺢ آب درﻳـﺎ ﻣﺤـﻮ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺷﻚﻫﺎي ﻣﺎﻧﺪة ﺧﻮدم را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دو ﻧﺎوﭼـﻪ دﻳﮕـﺮ ﻋﺮاﻗـﻲ ﭘﺮﺗـﺎب‬
‫ﻛﺮدم و ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ؛ در ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﺎ رادﻳﻮ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه‬
‫ﭘﻴﺎم دادم ﻛﻪ ﻳﻚ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪن‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻠﺒﺎﻧﺶ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺮوﻧـﺪ ﻧﺎوﭼـﻪ ﻋﺮاﻗـﻲ در ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﺑـﺎﻗﻲ‬
‫ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ او را ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﻫﺪف ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺧﻠﺒﺎن ﺳﺎﺟﺪي ﺑﺎ وﺟﻮد‬
‫درد ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻤﺮ وﮔﺮدن‪ ،‬آن ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ را ﺑـﺮ ﻋﻬـﺪه ﮔﺮﻓـﺖ و ﺑـﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪ‪ ،‬ﺳﻪ ﻓﺮوﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪ دﻳﮕﺮ دﺷﻤﻦ را ﻧﻴﺰ‬
‫در دﻫﺎﻧﺔ »اماﻟﻘﺼﺮ« ﻧﺎﺑﻮد ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ از ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﭘﻴﺎده ﺷﺪم ﺑﺎ ﻛﻤـﻲ ﻣﻜـﺚ‬
‫دوﺑﺎره ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻤﺖ راﺳﺖ را روﺷﻦ ﻛﺮدم‪ .‬ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﻧﺨﻮرده ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﺳﺮﮔﺮد ﺿﺮاﺑﻲ ﻣﻘﺪاري ﻧﺎن آورد‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺟﺎ داﺧﻞ اﺗﺎﻗﻚ ﺧﻮردم و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﺧﻮدم را ﺑﺎ ﻳﻚ ﭘﺮواز دوﺑﺎره ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺟﻨﮕﻲ و ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ رﺳـﺎﻧﺪم‪ .‬در اﻳـﻦ‬
‫ﻫﺠﻮم ﺑﺮقآﺳﺎ دو ﻓﺮوﻧﺪ دﻳﮕﺮ از ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ را ﺑﻪ ﻗﻌﺮ درﻳﺎ ﻓﺮﺳـﺘﺎدم‪.‬‬
‫ﻓﻮري ﺑﺎ ﻧﺎوﭼﺔ ﭘﻴﻜﺎن ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬دو ﻧﺎوﭼﺔ دﻳﮕـﺮ در ﺣـﺎل ﻓـﺮار‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ را دﻧﺒﺎل ﻛﺮدم و در ﻳﻚ ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮي آبﻫﺎي ﻛﻮﻳﺖ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ‬
‫را ﻣﻮرد ﻫﺪف ﻗﺮار دادم و دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﺟﺰﻳﺮة ﺑﻮﺑﻴﺎن ﻛﻮﻳﺖ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪه ﺷﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﻣﺎ ﻣﺠﺎز ﺑﻪ زدن آن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﺒﻮدﻳﻢ‪) .‬ﻛﺸﻮر ﻛﻮﻳﺖ ﺑﻪﻋﻤﺪ ﻧﺎوﭼﻪ دﺷﻤﻦ ﻣــﺎ‬
‫را ﭘـﻨﺎه داده ﺑـﻮد( ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗـﺮﺗـﻴــﺐ آن روز ﺗﺎرﻳـﺨــﻲ و ﭘـﺮ ﺣﻤﺎﺳـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ .‬روز ﺑﻌﺪ ﻳﻜﻲ از ﺧﻠﺒـﺎنﻫـﺎ ﻛـﻪ در ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﭘـﺮواز داﺷـﺖ‪ ،‬در‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ از ﭘﺮواز ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻳﻚ ﻧﺎو ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺰرگ ﻋﺮاﻗﻲ وارد ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﻣﺮ در ﺣﺎﻟﻲ اﺗﻔـﺎق اﻓــﺘﺎده ﺑـﻮد ﻛــﻪ ﭘﺮﭼــﻢ ﭘﺮاﻓﺘﺨــﺎر ﺟــﻤﻬﻮري‬
‫اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ﺑﺮﻓﺮاز اﺳـﻜﻠﻪﻫﺎي اﻟﺒـﻜﺮ و اﻻﻣﻴـﻪ ﺑﻪ اﻫﺘﺰاز درآﻣـﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻔﺖ آذر‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ درﺧﺸﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ‪85 /‬‬

‫ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳـﺘﻮر داد ﻓﻮري ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮوم‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺮواز ﻛﺮدم‬
‫و آن ﻏـﻮل ﺑـﺰرگ را در ﻣﻨﻄﻘﻪ دﻳﺪم‪ .‬ﺳﺮﻳﻊ ﺑـﻪ ﺳــﻤﺖ آن ﻧـﺎو‪ ،‬ﺣــﺎﻟﺖ‬
‫ﺗﻬﺎﺟﻤـﻲ ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻠﻴﻚ اوﻟﻴﻦ ﻣﻮﺷﻚ‪ ،‬ﭘﻞ ﻓـﺮﻣﺎﻧﺪﻫـﻲ آن ﻧﺎو را ﻫـﺪف‬
‫ﮔـﺮﻓﺘﻢ و ﻣﻮﺷـﻚ دو‪‬م را ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮ و ﺷـﻜﻢ ﻧﺎو زدم‪ .‬وﻗــﺘﻲ از روي ﻧــﺎو رد‬
‫ﺷـﺪم دﻳـﺪم ﺑﺮ روي ﺑـﺎﻧﺪ ﻧﺎو‪ ،‬ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﺑﺎﻟﮕﺮد و ﭼﻬﺎر دﺳﺘﮕﺎه ﻛــﺎﺗﻴﻮﺷﺎ‬
‫ﻣﺴـﺘﻘﺮ اﺳﺖ و ﺷﻌﻠﺔ آﺗﺶ از آن زﺑﺎﻧﻪ ﻣﻲﻛﺸﺪ‪ .‬ﻟﻜـﻦ ﻫـﻨــﻮز ﻧـﺎو ﻏــﺮق‬
‫ﻧـﺸـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬دﺳـﺘـﻮر دادﻧـﺪ دوﺑـﺎره آن را ﻫﺪف ﻗﺮار دﻫﻢ‪ .‬ﻣﻦ اﻋﺘﺮاض‬
‫ﻛﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺧﻮدم آن را زدم‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﺮوﻳﺪ و آن را ﻳﺪك ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎو در‬
‫ﻣﺤﺪودة آبﻫﺎي ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎل ﺟﻨﺎب ﻓﻜﻮري ﺑﺎ ﻣﻦ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ و در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ ﺳـﺨﺖ‬
‫ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺑﻮد‪ ،‬دﻟﻴﻞ ﻧﺮﻓﺘﻦ ﻣﺮا ﻧﭙﺮﺳﻴﺪ و اﺟﺎزه ﻧﺪاد ﻛﻪ ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻛـﻨﻢ‪ ،‬ـ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع را دﻗﻴﻖ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺖ ـ ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺎد ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺘﻮر داد ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺤـﻮي ﻛـﻪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ آن ﻧﺎو زده و ﻣﺘﻼﺷﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد ﻣﻦ دﺳﺘﻮر را اﺟﺮا ﻛﺮدم‬
‫و دوﺑﺎره ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﺎو ﻫﺠﻮم ﺑﺮدم‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ اﻃـﻼع داده ﺑﻮدﻧـﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻧـﺎو‬
‫ﻋﺮاﻗﻲ ﺣﺪود ﻫﺸﺘﺼﺪ ﻧﻔﺮ ﻧﻴﺮو دارد‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ آن ﻧﺎو رﺳـﻴﺪم‪،‬‬
‫دﻳﺪم ﻫﻮا ﻃﻮﻓﺎﻧﻲ اﺳﺖ و ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻧﺎو ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻗـﺪرت‬
‫ﭘﺮواز ﻛﺮدن را ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺗﻮان و ﺑﺎ ﺗﻤـﺎم ﻣﻮﺷـﻚﻫـﺎﻳﻢ آن را ﺑـﺎردﻳﮕﺮ‬
‫ﻣﻮرد ﻫﺪف ﻗﺮار دادم و ﺳﺮﻳﻊ ﻣﺤﻞ را ﺗﺮك ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﺻﺒﺢ روز ﺑﻌﺪ ﺧﺒﺮ دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺎو ﻋﺮاﻗﻲ ﻏـﺮق ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺎر دﻳﮕـﺮ‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ دو ﻓﺮوﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻋﺮاﻗﻲ ﻛﻪ در آب ﺳـﺮﮔﺮدان ﺑﻮدﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮده و آﻧﻬﺎ را ﻣﻨﻬﺪم ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻫـﻢ ﻛـﺮدم و آن دو ﻧﺎوﭼـﻪ را‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻗﻌﺮ آبﻫﺎي ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﻓﺮﺳﺘﺎدم‪ .‬ﺑﻌﺪﻫﺎ از اﺳﺮاي ﻋﺮاﻗـﻲ ﺷـﻨﻴﺪم‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬آن دو ﻧﺎوﭼﻪ از ﻧﻮع ﻣﻴﻦ ﺟﻤﻊ ﻛﻦ ﺑﻮدﻧﺪ و اﻳﺮان ﺑﺎ زدن آﻧﻬﺎ‬
‫ﻛﻤﺮ ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻋﺮاق را ﺷﻜﺴﺖ‪.‬‬
 ‫‪ /86‬آب و آﺗﺶ‬

‫اﻣﺮوز ﺑﺎ اﻓﺘﺨﺎر ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻋﺮاق ﺑﻌﺪ از ﺗـﺎرﻳﺦ ﻫﻔـﺘﻢ آذر ﻣـﺎه ﺳـﺎل‬
‫‪ 1359‬ﻓﺎﻗﺪ ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﺷﺪ و ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬـﻮري اﺳـﻼﻣﻲ‬
‫اﻳﺮان‪ ،‬ﻗﺪرت اول درﻳﺎﻳﻲ در ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪87 /...‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬

‫ﻧﻴﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ؛‬

‫ﺣﺎﻓﻆ ﻗـﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس‬

‫و‬

‫ﻣﺮزﻫﺎي آﺑـﻲ ﻛﺸـﻮر‬

‫‪ /88‬آب و آﺗﺶ‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪89 /...‬‬

‫اﻧﻔﺠﺎر در اﻓﻖ‬

‫ﻧﺎﺧﺪاﻳﻜﻢ ﺟﺎﻧﺒﺎز ﺑﻴﮋن ﻣﺤﻤﺪي‬

‫ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﻮﺷﻚ‬
‫‪ 1362/1/23‬ﺑﻪ ﻳﻜﺎن ﻣﺎ اﺑـﻼغ ﺷـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي اﺟـﺮاي ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ در‬
‫آﻣﺎدﮔﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪدﻟﻴﻞ اﺷﻜﺎﻻت ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺎﻣﺎﻧﺔ ﻓﻨﻲ ﻧﺎوﭼـﻪ و‬
‫اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺧﻲ ﺗﻌﻤﻴﺮات‪ ،‬ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﻪ ﻋﺼﺮ ﻫﻤـﺎن روز ﻣﻮﻛـﻮل ﺷـﺪ‪ .‬ﺳـﺎﻋﺖ‬
‫‪ 18:00‬از اﺳﻜﻠﻪ ﺟﺪا و ﻋﺎزم ﻣﺤﻞ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻫﻮا آرامآرام ﺗﺎرﻳﻚﺗـﺮ‬
‫ﻣﻲﺷﺪ و اﻣﻜﺎن رؤﻳﺖ ﻣﺎه ﻧﻴﺰ وﺟﻮد داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ‪ 22: 30‬ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار رﺳﻴﺪﻳﻢ و در ﺣﺎل ﻣﻬﺎر ﻛﺮدن ﻳﻜﺎن‬
‫ﺑﻪ ﺑﻮﻳﻪ اﻃﺮاف ﺳـﻜﻮ ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺷـﻠﻴﻚ ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎﻳﻲ از ﻃـﺮف ﻣﻘﺎﺑـﻞ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻛﺮد‪ .‬آﺗﺸﺒﺎريﻫﺎ از ﺳﻜﻮﻫﺎي اﻟﺒﻜﺮ‪ ،‬اﻻﻣﻴﻪ و ﺑﻮﻳـﻪ‬
‫ﺷــﻂاﻟﻌــﺮب ﺑــﻪﺻــﻮرت اﺷــﻴﺎي ﻧــﻮراﻧﻲ در ﻫــﻮا ﻗﺎﺑــﻞ رؤﻳــﺖ و ﻫــﺪف‬
‫ﺗﻴﺮاﻧﺪازيﻫﺎي دﺷـﻤﻦ ﺟﺎﻳـﻲ ﺟﺰ ﻧﺎوﭼﻪ و ﺗﺄﺳـﻴـﺴـﺎت ﻧﻔﺘـﻲ ﻣــﺎ ﻧﺒـﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ از ﺑﻮﻳﻪ ﺟـﺪا و در ﭘـﻨﺎه ﺳـﻜﻮي ﻧﻔﺘـﻲ اﻗﺪام ﺑـﻪ اﺟــﺮاي آﺗـﺶ ﺑـﻪ‬
‫ﺳـﻤﺖ ﭘـﺮﺗـﺎب اﺷـﻴﺎي ﻧـﻮراﻧﻲ ﻛـﺮد‪ .‬ﺗﻌﺪاد ‪ 11‬ﻓـﺮوﻧﺪ ﻣﻮﺷـﻚ ﺑﻪ ﺳـﻮي‬
‫ﻣﺎ ﺷـﻠﻴﻚ ﺷـﺪ ﻛـﻪ ﻓﻘﻂ ‪ 2‬ﻓـﺮوﻧﺪ آﻧﻬـﺎ ﺑﻪ ﺳـﻜﻮ اﺻـﺎﺑﺖ و ﻣـﻮﺟﺐ ﺑـﺮوز‬
‫ﺧﺴـﺎراﺗﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺒﺎدل آﺗـﺶ ﻗﻄـﻊ و آراﻣـﺶ ﻧـﺴﺒﻲ ﺑـﺮ ﺻـﺤﻨﻪ درﮔﻴـﺮي‬
 ‫‪ /90‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺣﻜﻢﻓﺮﻣﺎ ﺷﺪ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﻣﺸﻬﻮد ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ آراﻣـﺶ ﺧﺒـﺮ از ﻃﻮﻓـﺎﻧﻲ‬

‫ﻋﻈﻴﻢ دارد و ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻫـﺮ ﻛـﺪام ﺑـﺮ ﺣـﺴﺐ وﻇﻴﻔـﻪ ﺑـﻪ ﻛـﺎري ﻣـﺸﻐﻮل و ﻧﮕﻬﺒـﺎن‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ و دﻳﺪهﺑﺎنﻫﺎ ﺳﺮاﭘﺎ ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش ﺷـﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬ﻫﺮوﻗـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﺟﻤﻊ آﻧﻬـﺎ وارد ﻣـﻲﺷـﺪم‪ ،‬از ﺷـﺠﺎﻋﺖ و روﺣﻴـﺔ ﻋـﺎﻟﻲﺷـﺎن ﻗـﻮت ﻗﻠـﺐ‬
‫ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮارد در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻫﻤـﻪ اﺧـﻼص و ﺷــﻬﺎدت ﻃﻠﺒـﻲ‬
‫اﺣﺴـﺎس ﻛـﻮﭼﻜﻲ ﻣﻲﻛﺮدم‪ .‬ﻫﻨﻮز ﺻﺪاي ﺷـﻠﻴﻚ ﮔﻠﻮﻟﻪﻫــﺎي ﺧــﻮدي و‬
‫ﻧﻮر ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎي دﺷﻤﻦ از ﭼﺸﻢﻫﺎ و ﮔﻮشﻫﺎﻳﻤﺎن ﻣﺤﻮ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮل‬
‫رادار ﻳـﻜـﺎن وﺟـﻮد دو ﻓـﺮوﻧـﺪ ﺷـﻨـﺎور در اﻃـﺮاف ﺑـﻮﻳﻪ ﺷـﻂاﻟﻌﺮب ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ‪ 27‬ﮔﺮه در ﺣﺎل ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪﺳـﻮي ﻛﺎﻧﺎل ﺧﻮر ﻋﺒـﺪاﷲ ﺑﻮدﻧـﺪ را ﺑـﻪ‬
‫اﻃﻼع ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه رﺳﺎﻧﻴﺪ‪.‬‬
‫درﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ اوﻟﻴﻪ و درﻳﺎﻓﺖ اﻣـﻮاج راداري ﻣـﺸـﺨﺺ ﺷـﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﺷـﻨﺎورﻫﺎ؛ ﻣﻮﺷـﻚاﻧﺪاز و از ﻧﻮع اوزا ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻪ ﭘﺴﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ‬
‫ﻣﻨﻌﻜﺲ و ﻣﺠﻮز اﻧﻬﺪام آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﺎن ﻣﺎ اﺑﻼغ ﺷـﺪ‪ .‬ﺑﺮاﺳـﺎس ﺗﺎﻛﺘﻴـﻚﻫـﺎي‬
‫ﺟﻨﮕﻲ اوﻟﻴﻦ اﻗﺪام‪ ،‬ﻫﺪاﻳﺖ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻣﻦ و ﺧﺎرج ﻛﺮدن آن از ﻧﻘﻄﺔ‬
‫ﻛﻮر ﻣﻮﺷـﻜﻲ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﻧــﺎوﭼﻪ ﺑـﻪ ﺳـﺮﻋﺖ در ﻏــﺮب ﺳـﻜﻮ ﻣـﺴﺘﻘﺮ و در‬
‫ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮﻳﻦ زﻣﺎن ﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺪف ﺑﻪ ﺳـﺎﻣﺎﻧﺔ ﻫـﺪاﻳﺖ آﺗـﺶ داده ﺷـﺪ‪.‬‬
‫اﻓﺮاد ﺑﺎ ﺧﻮﺷـﺤـﺎﻟﻲ وﺻـﻒﻧﺎﭘﺬﻳﺮي در ﻣﺤﻞﻫـﺎي ﺟﻨﮕـﻲ ﺧـﻮد ﻣـﺴﺘﻘﺮ و‬
‫دﻗﻴﻖ ﮔـﻮش ﺑـﻪ ﻓﺮﻣـﺎن دﺳـﺘﻮرات ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﻲ ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬ﻟﺤﻈـﺔ ﺣـﺴﺎس و‬
‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﺳﺎز ﻓﺮا رﺳﻴﺪ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻳﻜﺎن دﺳﺘﻮر آﺗﺶ را ﺻﺎدر ﻛﺮد‪ .‬ﻳﻜـﻲ از‬
‫ﺧﺎﻃﺮات ﺟﺎﻟﺐ ﻛﻪ در ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﻮاره ﺑﺮاﻳﻢ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺎﺷـﺪﻧﻲ ﺧﻮاﻫـﺪ‬
‫ﺑﻮد؛ ﻟﺤﻈﺔ ﺷﻠﻴﻚ ﻣﻮﺷﻚ و ﻓﺮﻳﺎد ﺗﻜﺒﻴﺮ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼـﻪ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺳـﻜﻮت‬
‫ﺷﺐ را ﺷﻜﺴﺖ و آراﻣﺶ درﻳﺎي ﻧﻴﻠﮕﻮن را ﺑﻪﻫﻢ رﻳﺨـﺖ‪ .‬ﻫﻴﺠـﺎن ﺻـﺤﻨﻪ‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ اوج ﺧﻮد رﺳﻴﺪ ﻛﻪ اﻧﻔﺠﺎر ﺷﻴﺌﻲ ﻧﻮراﻧﻲ در اﻓـﻖ ﻣﻨﺠـﺮ ﺑـﻪ ﻏﺮﻳـﻮ‬
‫ﺷﺎدي و ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي رﺳﺎي اﷲاﻛﺒﺮ اﻓﺮاد ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﺌﻮل رادار ﺑﺎ دﻗّﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﺔ‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪91 /...‬‬

‫ﺳﺒﺰ رﻧﮓ رادار ﺧﻴﺮه ﺷﺪ و ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺸﻴﺪ ﻫـﺪف از ﺻـﻔﺤﺔ‬
‫رادار ﻣﺤﻮ ﺷﺪ‪ .‬وﺿﻌﻴﺖ روﺣﻲ اﻓـﺮاد وﺻـﻒﻧﺎﭘـﺬﻳﺮ ﺑـﻮد و ﻗﻠـﻢ از درج آن‬
‫اﺣﺴﺎﺳﺎت واﻗﻌﺎً ﻋﺎﺟﺰ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻤﻊﺑﻨﺪي و ﻧﺘﻴﺠﺔ ﻋﻤﻠﻴﺎت در ﻗﺎﻟﺐ ﻳﻚ ﭘﻴﺎم‬
‫آﻧﻲ ﺑﻪ ﭘﺴﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﮔﺰارش و درﺧﻮاﺳﺖ ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺷـﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ و ﻋﺪم اﻣﻜـﺎن ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﺗﺠـﺴﺲ و ﻧﺠـﺎت‬
‫اﺟﺮاي اﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ ـ ﻟﺤﻈـﺔ ﻃﻠـﻮع آﻓﺘـﺎب ـ ﻣﻮﻛـﻮل‬
‫ﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻮﻋﺪ ﻣﻘﺮر‪ ،‬ﺑـﺎﻟﮕﺮد در ﻣﻨﻄﻘﺔ درﮔﻴﺮي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺧﻮد را آﻏـﺎز ﻛـﺮد‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪة وﺳﺎﺋﻞ و ﻟﻮازم ﺑﻪﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮ ﺳﻄﺢ آب؛ اﻧﻬﺪام ﻧﺎوﭼﺔ دﺷﻤﻦ‬
‫ﺻﺪدرﺻﺪ ﺑﻪ ﺗﺄﻳﻴﺪ رﺳﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ذﻛﺮ ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺿﺮوري اﺳﺖ؛ اﻣﺎم‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻲ)ره( ﺑﺎرﻫﺎ در ﺳﺨﻨﺎن ﮔﻬﺮﺑﺎرﺷﺎن ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻮﺿـﻮع اﺷـﺎره و ﺗﺄﻛﻴـﺪ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﻨﮓ ﻣﺎ ﻳﻚ ﺟﻨﮓ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ و در اﻳﻦ ﻧﺒﺮد دﻗﻴﻖ ﺑﺮاي ﻣـﻦ‬
‫ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ اﺷﺎره ﺷـﺪ‪ 11 ،‬ﻓﺮوﻧـﺪ ﻣﻮﺷـﻚ‬
‫ﺑﻪﺳﻮي ﻣﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ دو ﻓﺮوﻧﺪ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻜﻮي ﻧﻔﺘـﻲ اﺻـﺎﺑﺖ و‬
‫ﺑﻘﻴﻪ در آب ﺳﻘﻮط ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻣﺎ ﻓﻘﻂ داراي‬
‫ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻠﻴﻚ آن ﻳﻚ واﺣﺪ ﺷـﻨﺎور دﺷـﻤﻦ ﺑـﻪ ﻗﻌـﺮ‬
‫درﻳﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺧﺘﻢ درﮔﻴﺮي ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻧﺪاﺷـﺘﻦ ﻣﻮﺷـﻚ ﺑـﺮاي ﻧﺒـﺮد اﺣﺘﻤـﺎﻟﻲ‬
‫ﺑﻌﺪي ﺑﻪ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪﻳﻢ و ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺗﺮك ﻛـﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫در روي اﺳﻜﻠﻪ ﻣﺮاﺳﻢ اﺳﺘﻘﺒﺎل رﺳﻤﻲ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﺧﺎﺻﻲ اﻧﺠـﺎم و اﺟـﺮاي‬
‫اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ و ﻏﺮور ﺑﻲﺣﺪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺟﺎن ﺑﺮ ﻛﻒ را ﺻـﺪ ﭼﻨـﺪان‬
‫ﻛﺮد‪.‬‬
 ‫‪ /92‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻧﺒﺮد ﻧﺎوﭼﻪ و ﺑﺎﻟﮕﺮد‬

‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎ ﻳﻜﻲ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻳﻜﺎن اﺑﻼغ ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﻣﻮارد ﺧﺪﻣﺎتـ‬
‫دﻫﻲ و ﺗﻌﻤﻴﺮات ﺑﺴﻴﺎر اﻧﺪك و زﻣﺎن ﺗﻮﻗﻒ و اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻛﺎرﻛﻨﺎن در ﻣﻨـﺰل‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﺗﺎه و ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺑﻮد‪ .‬آن ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﻣـﻬﻢﺗﺮ و ﺟـﺎﻟﺐﺗـﺮ از ﻣﻮارد دﻳﮕـﺮ‬
‫ﺑﻮد و ﻣﻦ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن اﺷﺎرهاي ﺑﻪ آن ﻧﺪاﺷـﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮع آﻣﺎدﮔﻲ ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﺑـﻮد‬
‫ﻛﻪ در ﺳﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﺷـﺮاﻳﻂ و ﻧﺎﻣﺴـﺎﻋﺪﺗﺮﻳﻦ وﺿـﻌﻴﺖ ﺟـﻮي ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎي‬
‫ﻣـﺤﻮﻟﻪ را ﺑﺎ ﺟـﺎن و دل و ﺑﻪﻧﺤﻮ اﺣﺴـﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدادﻧﺪ؛ ﺑﺪون ﻫـﻴﭻﮔﻮﻧـﻪ‬
‫ﭼﺸﻢداﺷﺘﻲ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﻮد را ﺑﺮاي اﻗﺘﺪار اﺳـﻼم و ﺳـﺮاﻓﺮازي اﻳـﺮان ﻓـﺪا‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎي اﻓﺘﺨﺎر آﻓﺮﻳﻦ و ﺧﺎﻃﺮهاﻧﮕﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ‬
‫‪ 1362/2/11‬ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻗﺪرت ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﺳﻼم را در ﻋﺮﺻـﻪ آبﻫـﺎي‬
‫ﻧﻴﻠﮕــﻮن ﺧﻠــﻴﺞ ﻓــﺎرس ﺑــﻪ اﺛﺒــﺎت رﺳــﺎﻧﻴﺪ‪ .‬اﻣﺮﻳ ـﺔ درﻳــﺎﻧﻮردي در ﺗــﺎرﻳﺦ‬
‫‪ 1362/2/11‬ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﺔ ﻣﺎ اﺑﻼغ و اﻳﻦ ﺑﺎر اﻓﺮاد ﺑﺎ روﺣﻴﻪاي ﺑﺎﻻﺗﺮ و ﺷـﺎدﻣﺎن‬
‫از ﭘﻴﺮوزي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻗﺒﻠﻲ؛ ﺑﺎ ﻗﻠﺐﻫﺎﻳﻲ ﺳﺮﺷﺎر از ﻋﺸﻖ ﺑﻪ رﻫﺒﺮي و ﻣﻈـﺎﻫﺮ‬
‫دﻳﻨﻲ و ﻣﻠﻲ ﺑﺎ ﮔﺎمﻫﺎي ﻣﺤـﻜﻢ و اﺳـﺘﻮار ﺧﻮد راﻫﻲ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻲ ﻣﻲﺷــﺪﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ اﮔﺮ اﻓﺘﺨﺎرش ﺑﻴﺸـﺘﺮ از ﻣـﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎي ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻧﺒـﻮد‪ ،‬ﻣﻄﻤﺌﻨـﻴﻢ ﻛـﻪ‬
‫ﻛﻤﺘﺮ ﻫﻢ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺮوع درﻳﺎﻧﻮردي در ﻋﺼﺮي آﻓﺘﺎﺑﻲ و ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﻪﻧﺴﺒﺖ ﮔـﺮم و درﻳـﺎﻳﻲ‬
‫آرام ﺑﻮد‪ .‬در زﻣﺎن ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ اﺳﺘﻘﺮار رﺳﻴﺪﻳﻢ و اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﻴﺰ‬
‫ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺷﺐ و آراﻣﺶ درﻳﺎ ﺧﺒﺮ از ﻃﻮﻓﺎﻧﻲ دﻳﮕﺮ داﺷـﺖ‪ .‬ﺳـﺎﻋﺖ از ‪22:00‬‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻋـﻼم وﺿـﻌﻴﺖ ﻗﺮﻣـﺰ؛ ﺑﭽـﻪﻫـﺎ‪ ،‬ﻃﺒـﻖ ﻣﻌﻤـﻮل در‬
‫ﻣﺤﻞﻫﺎي از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷـﺪه ﻣﺴـﺘﻘﺮ ﺷـﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮﺷـﻚ ﺑﺎران ﺑﻲﻫــﺪف‬
‫ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ در ﭘﻨﺎه ﺑﺎﻟـﮕﺮدﻫﺎي ﺳـﻮﭘﺮ ﻓﺮﻟﻮن آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﻣـﺴﺌﻮل رادار‬
‫ﻳﻜﺎن ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﺷﻨﺎور و دو ﻓﺮوﻧﺪ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺳﻮﭘﺮ ﻓﺮﻟﻮن در ﺣﻮزة ﻧﻔﺘﻲ اﻟﺒﻜﺮ‬
‫و اﻻﻣﻴﻪ را ﻓﻌﺎل ﮔﺰارش ﻛﺮد‪ .‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن در آﻣﺎدﮔﻲ و ﻫﻮﺷـﻴﺎري ﺻﺪدرﺻـﺪ‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪93 /...‬‬

‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺴﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﻣﺠﻮز ﺷﺮوع ﻋﻤﻠﻴـﺎت را ﺻـﺎدر ﻛـﺮد؛‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ اﻣﻦ ﻫﺪاﻳﺖ و زاوﻳﺔ آﺗﺶ ﻣﻮﺷﻚ آزاد ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﻣﻮﺷﻚ ﺷـﻠﻴﻚ و ﺻﺪاي اﻧﻔﺠـﺎر ﻫـﺪف ﻣﻨﻄﻘـﻪ را ﻟﺮزاﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮد اﻓﺰودﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜـﻲ از آﻧﻬـﺎ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﺔ ﺗـﻮپ‬
‫ﭘﺎﺷﻨﺔ ﻧﺎوﭼﻪ‪ ،‬ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و در درﻳﺎ ﺳﻘﻮط ﻛﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮد دوم ﻓﺮار ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ ﻃﻠﻮع آﻓﺘﺎب‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﺠـﺴﺲ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﺔ ﺑـﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﺧﻮدي ﺷﺮوع ﺷﺪ؛ وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺘﻼﺷﻲ ﺷﺪه؛ اﺟﺴﺎد روي آب و ‪ 14‬ﺗـﻦ اﺳـﻴﺮ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺔ ﻏﺮق ﺷﺪن ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ دﻳﮕﺮ از ﺷﻨﺎورﻫﺎي ﺑﻌﺜﻲ ﺑﻮد‪ .‬اﺳﺮا ﻳﻜﻲ ﭘﺲ از‬
‫دﻳﮕﺮي از آب ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﺟﻤﻠﮕﻲ در ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺷـﺎدي و‬
‫ﺳﺮور ﻣﻨﻄﻘﻪ دوم را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﻣﺮاﺳﻢ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﮔﺮمﺗﺮ از ﻗﺒﻞ اﺟﺮا ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺠﺎت ﻣﻌﺠﺰهآﺳﺎ‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎي درﻳﺎﻧﻮردي ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺷـﻨﺎورﻫﺎي ﺟﻨﮕـﻲ اﻧﺠــﺎم‬
‫ﻣــﻲﺷـــﺪ ﺑــﻪدﻟﻴــﻞ ﺟــﻮان ﺑــﻮدن؛ ﻣــﻦ و ﻫﻤﻜــﺎراﻧﻢ ﻧﺎﭼـــﺎر ﺑــﻪ ﭘــﺬﻳﺮش‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻫﻢ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬از ﺟﻤﻠﺔ اﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎ ﭘـﺮواز ﺑـﺎ ﺑـﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﺑﺮاي ﮔﺸﺖ و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻫﺪفﻫﺎي ﺳﻄﺤﻲ ﺑﻮد‪.‬‬
‫در ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖﻫـﺎ در ﺣـﻮاﻟﻲ ﺣـﻮزه ﻧﻔﺘـﻲ درود ﺑـﺎ اﻋـﻼم‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﻗﺮﻣﺰ و درﻳﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪوﺟـﻮد ﺑـﺎﻟﮕﺮد ﺳـﻮﭘﺮ ﻓﺮﻟـﻮن و‬
‫ﺟﻨﮕﻨــﺪه ﻣﻴــﺮاژ در ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﺑــﻪاﺟﺒــﺎر ﺑﺎﻳــﺴﺘﻲ از ﻧﺎوﻫــﺎي ﺧــﻮدي ﻓﺎﺻــﻠﻪ‬
‫ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺎﻧﻊ اﺟﺮاي آﺗﺶ دﺷﻤﻦ ﺑﻪﺳﻮيﻣﺎن ﺑﺎﺷـﻴﻢ ﻛـﻪ ﻧﺎﮔﻬـﺎن در‬
‫اﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻧﻘﺺ ﻓﻨﻲ در آب ﺳﻘﻮط ﻛﺮد ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ‬
‫ﺳﺮﻧﺸﻴﻨﺎن ﻣﺪﺗﻲ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ده دﻗﻴﻘﻪ در ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑـﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧـﺪم و ﺑـﺎ اﻣـﺪاد از‬
‫درﮔﺎه ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ راﻫﻲ را ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﭘﻴـﺪا ﻛـﻨﻢ و ﺑـﻪ ﺳـﻄﺢ آب‬
‫ﺑﻴﺎﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﻣـﺆﻣﻦ و ﻣﺘﻌﻬـﺪ ﻫﻮادرﻳـﺎ‬
 ‫‪ /94‬آب و آﺗﺶ‬

‫دﻋﻮت ﺣﻖ را ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻔﺖ و ﺑﺎ ﺷﻬﺎدت ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺮگ زرﻳﻦ دﻳﮕﺮي ﺑـﺮ ﺗـﺎرﻳﺦ‬
‫ﺳﺮخ ﺷـﻬﺎدت اﻓـﺰود‪ .‬زﻧـﺪه ﻳـﺎد ﺷـﻬﻴﺪ ﻧﺎوﺑﺎﻧﻴـﺎر ﺗﻨﮕـﺴﺘﺎﻧﻲ ﺑـﺎ ﺷـﻬﺎدت‬
‫ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻪاش ﻋﺰم ﻣﺎ را در ﭘﻴﻤﻮدن راه ﭘﺮ اﻓﺘﺨﺎرش راﺳﺦﺗﺮ ﻛﺮد‪.‬‬
‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﻦ ﻧﻴﺰ در آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺷﻬﺎدت ﻗـﺮار ﮔـﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬اﻣـﺎ اﻳـﻦ‬
‫اﻓﺘﺨﺎر ﻧﺼﻴﺒﻢ ﻧﺸﺪ و ﻳﺎ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﻳﻦ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﭘﻴـﺎمآور ﺷـﻬﺪا ﺑﺎﺷـﻢ و در‬
‫ردﻳﻒ ﺟﺎﻧﺒﺎزان اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮم‪ .‬ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﺻﺪﻣﺎت ﺷﺪﻳﺪ روﺣـﻲ و‬
‫ﺟﺴﻤﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻣﺜﺎل ﺗﻨﮕﺴﺘﺎﻧﻲﻫﺎ اﺣﺴﺎس ﺣﻘﺎرت ﻣﻲﻛﺮدم‪.‬‬

‫ﺗﺠﻬﻴﺰ دوﺑﺎرة ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻋﺮاق‬

‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ 1365‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﺷـﺶ ﺳـﺎل از دﻓـﺎع ﻣﻘـﺪس؛ ﻧﻴـﺮوي‬
‫درﻳﺎﻳﻲ ﻋﺮاق ﺑﺎ درﻳﺎﻓﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲرﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺧـﻮد را در‬
‫آبﻫﺎي ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﻣﻄﺮح ﻛﻨﺪ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻘﻮﻳﺖ روﺣﻴﺔ ﺳﺮﺑﺎزان ﺷﻜـﺴﺖ‬
‫ﺧﻮردهاش را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﺎن ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ در‬
‫اﻧﺪﻳﺸﺔ ﻳﻚ ﻃﺮح ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ اﻓﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ ﻣـﺎﻧﻊ اﺟـﺮاي ﺗﺮﻓﻨـﺪ ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ‬
‫ﻋﺮاق ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻃﺮح ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺑﻴﻦ ﻧﻴﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ ارﺗـﺶ و ﺳـﭙﺎه ﺑـﻪ ﻧـﺎم ﻋﻤﻠﻴـﺎت‬
‫)ﺗﻜﺴﺎ‪ (2‬ﺗﻬﻴﻪ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت را ﺑﺮاي اﺟﺮا ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣـﺎ‬
‫ﻛﻪ در ردهﺑﻨﺪي اﺟﺮاي اﻳـﻦ ﻃـﺮح ﺑـﻮدﻳﻢ از ﻛـﻢ و ﻛﻴـﻒ ﻗـﻀﺎﻳﺎ اﻃﻼﻋـﻲ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت‪ ،‬اﻧﻬﺪام ﺳﻜﻮﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ اﻟﺒﻜﺮ و اﻻﻣﻴﻪ ﺑﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻏﺮورآﻓﺮﻳﻦ ﻣﺮوارﻳﺪ ـ ﻫﻔﺘﻢ آذر ﻣﺎه ‪ 1359‬ـ ﺗﺎ اﻧﺪازهاي‬
‫ﺑﺎزﺳـﺎزي ﺷـﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺳـﻪ ﻓﺮوﻧـﺪ ﻧﺎوﭼـﺔ ﻣﻮﺷـﻚاﻧـﺪاز و ﺗﻌـﺪاد زﻳـﺎدي از‬
‫ﻗﺎﻳﻖﻫﺎي ﺗﻨﺪروي ﻋﻤﻠﻴﺎت وﻳﮋه ﺑﻪﺳﻮي ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻓﺸﺎي اﻃـﻼﻋـﺎت در ﻣـﻮرد ﺟـﺎﺑـﻪﺟـﺎﻳﻲ و ﺗـﺤــﺮك‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪95 /...‬‬

‫ﻧـﻴـﺮوﻫـﺎ ﺑﻪ ﻫﻤـﺔ ﻳﻜـﺎنﻫـﺎي ﺷـﻨﺎور دﺳـﺘﻮر اﻋﻤـﺎل ﺳـﻜﻮت رادﻳـﻮﻳﻲ و‬

‫ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮدن رادار و ﺳﺎﻳﺮ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ .‬در زﻣﺎن ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻪ ‪ 4‬ﻣﺎﻳﻠﻲ ﺳﻜﻮﻫﺎ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﺳـﻜﻮﻫﺎ زﻳـﺮ ﮔﻠﻮﻟـﻪ ﺑـﺎران ﻧﻴﺮوﻫـﺎي ﺧـﻮدي‬
‫ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪ‪ .‬ﻋﺮاﻗﻲﻫﺎ روي ﺳﻜﻮﻫﺎ ﺑﻪ وﺣﺸﺖ اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬در رزﻣـﺎﻳﺶﻫـﺎ و‬
‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت آﻣﻮزﺷﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﺷﻠﻴﻚ ﺑـﻴﺶ از ‪ 20‬ﺗﻴـﺮ از ﻳـﻚ ﺗـﻮپ ﺑـﺎ اﺷـﻜﺎل‬
‫ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻲ در اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﺑـﻴﺶ از ﻳﻜـﺼﺪ ﮔﻠﻮﻟـﻪ از ﻳـﻚ ﺗـﻮپ‬
‫ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪ و ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ اﺷﻜﺎﻟﻲ ﺑﻪوﺟﻮد ﻧﻴﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﮔﻠﻮﻟﻪﺑﺎران ﺳﻜﻮﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﻤﻠﻴـﺎت وﻳـﮋة ﺗﻜـﺎوران‪ ،‬ﺳـﻜﻮي‬
‫ﻧﻔﺘﻲ اﻟﺒﻜﺮ و ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﺳﭙﺎه ﺳﻜﻮي اﻻﻣﻴﻪ را ﺗﺼﺮف و اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﺨﻠﻴﺔ‬
‫اﺳﺮاي ﻋﺮاﻗﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺪم اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻛـﺎﻓﻲ و ﻋـﺪم ﭘـﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺑـﻪ ﻣﻮﻗـﻊ آﻣـﺎدي و ﭘﻮﺷـﺶ‬
‫ﻫﻮاﻳﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﻮدي را وادار ﺑﻪ ﺗﺮك ﺳﻜﻮﻫﺎ و ﻣﺮاﺟـﻌﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه ﻣـﺎدر‬
‫ﻛﺮد‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ راﺳــﺘﺎ و ﺑـﻪﻣﻨﻈــﻮر ﭘﺪاﻓﻨـﺪ آﺑـﺮاه ﺧـﻮر ﻣﻮﺳـﻲ و ﻣﻨـﺎﺑﻊ‬
‫راﻫﺒﺮدي ﺳﻪ ﻓﺮوﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻼس ﭘﻴﻜﺎن ﺑﻪ ﻣﺪت ﭼﻬـﺎر روز در ﺑﻨـﺪر اﻣـﺎم‬
‫ﻣﺴﺘﻘﺮ و ﭘﺲ از ﺑﺮﻗﺮاري آراﻣﺶ ﻧﺴﺒﻲ‪ ،‬ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /96‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﺎزرﺳﻲ از ﻛﺸﺘﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ‬

‫درﻳﺎدار دوم ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﻋﺒﺪاﷲ ﻣﻌﻨﻮي‬

‫درﻫﻤﺎن اﻳﺎم ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺎ در درﻳـﺎي ﻋﻤـﺎن درﺣـﺎل ﮔـﺸﺖ ﺑـﻮدﻳﻢ ﻛـﻪ‬
‫ﻧﮕﺬارﻳﻢ ﻋﺮاق ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻬﻤﺎت‪ ،‬ﺗﺎﻧﻚ‪ ،‬ﺗﻮپ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ‬
‫آذوﻗﺔ ﺧﻮدش را از آﺑﺮاه ﺑﺒﺮد‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه دﻫﻴﻢ‪ .‬در درﻳـﺎي ﻋﻤـﺎن‬
‫در ﺣﺎل ﻋﺒﻮر ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺸﺘﻲ ﺗﺠﺎري را دﻳﺪﻳﻢ و دﺳﺘﻮر اﻳﺴﺖ دادﻳﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ :‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﺎش‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺖ‬
‫ﻣﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﻤﺎ را ﺑﺎزرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻛﺸﺘﻲ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣـﻦ ﺗﻮﻗـﻒ‬
‫ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ رﻓﺘﻴﻢ ﺟﻠﻮ و دو ﺗـﺎ ﺗﻴـﺮ ﻫـﻮاﻳﻲ ﺷـﻠﻴﻚ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻛـﺸﺘﻲ‬
‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪ‪» .‬ﮔﺮوه ﺗﺼﺮف« ـ ﮔﺮوه ﺟﺴﺖوﺟـﻮ و ﺑﺎزرﺳـﻲ ـ را ﺑـﻪ داﺧـﻞ‬
‫ﻛﺸﺘﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺑﺎزرﺳﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ اﻳﻦ ﻛﺸﺘﻲ ﺣﺎﻣﻞ ﻳـﻚ ﺳـﺮي‬
‫ﻣـﻘﺎﻣـﺎت آﻣـﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎي ﺧﻮد ﻗﺼﺪ دارﻧﺪ ﺑﺮاي ﺳـﺮان‬
‫ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ ﻫـﺪاﻳـﺎﻳـﻲ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮﮔﺰ ﺗﺼﻮر ﻧﻤﻲﻛﺮدﻧﺪ ﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﻛﺸﺘﻲاي را در درﻳﺎ ﻧﮕﻪ دارﻳﻢ و اﺻﺮار ﻫﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻛـﻪ ﺑـﻪﺣـﺘﻢ ﺑﺎﻳـﺪ آن را‬
‫ﺑﺎزرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻛﺸﺘﻲﻫﺎ را ﺑﺎزرﺳﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲﻛـﺮدﻳﻢ و ﻗـﻮاﻧﻴﻦ‬
‫ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲداد ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎزرﺳﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬اﮔـﺮ ﻣﺤﻤﻮﻟـﺔ‬
‫آن ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻋﺮاق ﻧﺒﻮد‪ ،‬اﺟﺎزة ﻋﺒﻮر ﻣﻲدادﻳﻢ‪ .‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻛـﺸـﺘﻲ ﮔﻔـﺖ‪ :‬ﺗـﻮ‬
‫ﺣﻖ ﻧﺪاري‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﺘﻲ را ﺑﺎزرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪97 /...‬‬

‫اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ ﺑﻮد ﻛـﻪ در ﺧﻠـﻴﺞ ﻓـﺎرس و در درﻳـﺎي ﻋﻤـﺎن ﻧﺎوﻫـﺎي‬

‫آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬رﻓﺘﻴﻢ روي ﻛﺸﺘﻲ‪ .‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻛﺸﺘﻲ در ﭘﺸﺖ رادار‬
‫ﺑﺎ ﺑﻲﺳﻴﻢ ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺎد و ﻛﻤﻚ ﺧﻮاﺳﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺧﻮب ﻫﻤﻪ دﻧﻴـﺎ‬
‫از ﺟﻤﻠــﻪ ﻧﺎوﻫــﺎي آﻣﺮﻳﻜــﺎ ﺻــﺪاﻳﺖ را ﺷــﻨﻴﺪﻧﺪ و ﻓﻬﻤﻴﺪﻧــﺪ ﻳــﻚ ﻛــﺸﺘﻲ‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪه و ﮔﺮوه ﺗـﺼﺮف ﻫـﻢ روي آن‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺪود ﻳﻚ رﺑﻊ اﻟﻲ ‪ 20‬دﻗﻴﻘﻪ از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﮔﺬﺷﺖ و ﮔـﺮوه ﻣـﺎ ﺑـﻪ‬
‫آﻧﺠﺎ رﻓﺖ‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻳـﻚ ﻫﻮاﭘﻴﻤـﺎ در آﺳـﻤﺎن ﻇـﺎﻫﺮ ﺷـﺪ‪ .‬ﻧﺎﺧـﺪاي ﻛـﺸﺘﻲ‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﺒﻴﻦ اﻳﻦ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي آﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ اﺳـﺖ‪ ،‬ﻫﻤـﻴﻦ اﻵن‬
‫ﺑﻪﺣﺴﺎب ﺷﻤﺎ ﻣﻲرﺳﺪ!« اﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ‪ ،‬ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي ﮔـﺸﺖ ﻣـﺎ‬
‫ﺑﻮد و ﻣﺎ درﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﺪ و از ﻣـﺎ ﭘـﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از‬
‫ﺑﺎزرﺳﻲ‪ ،‬ﭼﻮن ﻛﺸﺘﻲ ﭼﻴﺰي ﺑﺮاي ﻋﺮاق ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘـﻴﻢ ﻛـﻪ ﺣـﺎﻻ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮوﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺗﻔﺎق ﺗﻤﺎم دﻧﻴﺎ را ﺗﺤﺖاﻟﺸـﻌﺎع ﻗﺮار داد‪ ،‬ﭼﻮن وﻗﺘـﻲ‬
‫ﻣﺎ ﻫـﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺧﻮاﺳـﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ و آن ﻫﻢ آﻣــﺪ‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎﻳــﻲﻫــﺎ ﻓﻜــﺮ ﻛــﺮده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي آﻧﻬﺎﺳـﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻜﺸﺎن آﻣﺪه و اﻳﻦ اﺷـﺘﺒﺎه در ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺮﻣﻨﺪﮔﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ در دﻧﻴﺎ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /98‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻫﺠﻮﻣﻲ رﻋﺪ آﺳﺎ در ﺳﺤﺮﮔﺎﻫﻲ ﻃﻮﻓﺎﻧﻲ‬

‫ﺷﻬﻴﺪ ﻧﺎﺧﺪا ﺳﻮم ﻋﻠﻲ اﺻﻐﺮ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ‬

‫ﻫﻨﻮز ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻲ از آﻏﺎز ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﻨﻲ‬
‫ﭼﻨﺪ از ﻫﻤﺮزﻣﺎن درﻳﺎﻳﻲام ﺑﺮاي ﺑﻤﺒﺎران ﺳـﻜﻮﻫﺎي ﻧﻔﺘـﻲ اﻟﺒﻜـﺮ و اﻻﻣﻴـﻪ‬
‫ﻋﺮاق اﻋﺰام ﺷﺪم‪ .‬ﺳﻮار ﺑﺮ ﻋﺮﺷﺔ ﻳﻜـﻲ از ﻧﺎوﺷـﻜﻦﻫـﺎي رزﻣـﻲ ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ‬
‫اﻫﺪاف از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺖﻫـﺎ درﻳـﺎﻧﻮردي و‬
‫ﭘﻴﻤﻮدن ﻣﺎﻳﻞﻫﺎ ﻣﺴﺎﻓﺖ درﻳﺎﻳﻲ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻟﻲﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﺔ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس‬
‫رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﺷﺐ را در اﻃﺮاف ﺟﺰﻳﺮة ﺧﺎرك ﺑﻪ ﮔﺸﺖزﻧﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ و ﻣﻨﺘﻈـﺮ‬
‫ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﻓﺮﻣﺎن ﺣﻤﻠﻪ از ﻗﺮارﮔﺎه ﺧﺎﺗﻢ اﻻﻧﺒﻴﺎ)ص( ﺻﺎدر ﺷـﻮد‪ .‬ﺳـﺎﻋﺖﻫـﺎ‬
‫ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬درﻳﺎ ﻃﻮﻓﺎﻧﻲﺗﺮ از ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻮد و ﻣﻮجﻫﺎ ارﺗﻔﺎع دو ﭼﻨﺪان داﺷـﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮاج ﺑﻮدن درﻳﺎ و ﺣﺮﻛﺖ ﺳﺮﻳﻊ ﻃﻮﻓﺎن ﻗﺪرت ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن را از ﻧﺎوﭼﻪﻫـﺎي‬
‫دﺷﻤﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﺐ از ﻧﻴﻤﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﻋﻘﺮﺑﻪﻫﺎي ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻪ ﺑﺎﻣـﺪاد‬
‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن از ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺖﻫﺎ اﻋﻼم ﺷﺪ‪ :‬ﻣﺤﻞ‬
‫ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺤﻞ ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺤﻞ ﺟﻨﮓ‪ ،‬درﺟﻪ ﻳﻚ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺶ ﺻﺪﻣﺎت‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ زﻟﻮ‪.1‬‬

‫‪1‬‬
‫ﺣﺎﻟﺖ آﻣﺎدهﺑﺎش ﺟﻨﮕﻲ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪99 /...‬‬

‫اﻓﺮاد در ﻣﺤﻞﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈـﺮ ﻣـﺴﺘﻘﺮ ﺷـﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎوﺷـﻜﻦ ﺑـﻪ ﻧﺰدﻳﻜـﻲ‬

‫اروﻧﺪرود رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻟﺤﻈﻪاي ﺑﻌﺪ از ﺳﻮي ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن آﺗﺶ ﺑﻪ ﺳﻜﻮﻫﺎ داده‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻜﻮﻫﺎي اﻟﺒﻜﺮ و اﻻﻣﻴﻪ در زﻳﺮ آﺗﺶ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺗﻮپﻫﺎ و ﻣﻮﺷﻚﻫﺎي ﻣـﺎ‬
‫ﺑﻪ ﻛﻮﻫﻲ از آﺗﺶ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺷﻌﻠﻪﻫﺎي آن از ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮﻫﺎ ﺑـﻪ ﭼـﺸﻢ دﻳـﺪه‬
‫ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻤﺒﺎران ﭘﺎﻳﺎن ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﻣﺎ راه ﺑﺮﮔـﺸﺖ را در ﭘـﻴﺶ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و در ﺣﺎل دور ﺷﺪن از ﻣﺤﻞ ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬـﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه ﺑـﺎ ﺻـﺪاي‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻓﺮﻳﺎد زد‪ :‬ﺗﻮپ ﭘﺎﺷﻨﻪ؛ آﺗﺶ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﭼﻨﺪ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﻛﺎر ﭘﺎﻳﺎن ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻗﺒﻞ از ﻃﻠـﻮع ﺻـﺒﺢ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰﻳﺮة ﺧﺎرك رﺳﻴﺪﻳﻢ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﻨﺪر ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖﻫـﺎ‬
‫ﮔﺬﺷﺖ و ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﻣﺸﻐﻮل ﮔﺸﺖ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺧﻮرﺷـﻴﺪ ﻛـﻢ‬
‫ﻛـﻢ ﭘﺎﻳـﻴـﻦ ﻣﻲآﻣﺪ و ﻣﻲرﻓﺖ ﺗﺎ در ﭘﺸﺖ اﻓﻖ ﻣﺨﻔﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﭽـﻪﻫـﺎ روي‬
‫ﺳﻴﻨﺔ ﻧﺎو اﺟـﺘﻤﺎع ﻛـﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ اﺧـﺒﺎر ﻓﺎرﺳــﻲ رادﻳـﻮ ﺑﻐـﺪاد ﮔــﻮش‬
‫ﻣﻲدادﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻗﺪﻣﻲ ﭘﻴﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﺑﻪ ﺟﻤﻊ آﻧﻬﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ اﺧﺒـﺎر‬
‫ﮔﻮش دﻫﻢ‪ .‬ﮔﻮﻳﻨﺪة رادﻳﻮ ﺑﻐـﺪاد ﻣﻄﻠﺒـﻲ ﻋﻨـﻮان ﻛـﺮد ﻛـﻪ ﻫﻤـﺔ ﺑﭽـﻪﻫـﺎ‬
‫ﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ و آن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻨﺪة ﺧﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﺳﺤﺮﮔﺎه دﻳﺸﺐ ﻳﻜﻲ از ﻧﺎوﺷﻜﻦﻫﺎي ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ‬
‫اﻳﺮان ﺑﻪﻃﻮر ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻜﻮﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻳـﻚ ﻧﺎوﭼـﻪ‬
‫اوزاي ﻣﺎ را ﻏﺮق ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺟﺎن ﺑﺮ ﻛـﻒ ﻣـﺎ‪ ،‬ﻧﺎوﺷـﻜﻦ اﻳﺮاﻧـﻲ را‬
‫ﻫﺪف ﻗﺮار داده و ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺧﺒـﺮ دروغ ‪ ،‬ﻫﻤـﺔ ﺑﭽـﻪﻫـﺎ‬
‫ﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﺑﭽﻪﻫﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺲ ﻣﺎ در درﻳﺎ ﻏﺮق ﺷﺪه ﺑﻮدﻳﻢ و ﺧﻮدﻣﺎن‬
‫ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ دﺷﻤﻦ ﺑﺮاي ﺧﺮاب ﻛﺮدن روﺣﻴﺔ ﻣﺮدم ﻣﺎ و‬
‫ﺗﻘﻮﻳﺖ روﺣﻴﺔ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﻮدﺷﺎن از ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺗﺮﻓﻨﺪي ﻓﺮوﮔﺬار ﻧﻴﺴﺖ و ﺑـﺎ‬
‫ﻛﺘﻤﺎن ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬دروغ ﭘﺮاﻛﻨﻲ و ﺷﺎﻳﻌﻪﺳﺎزي را ﺳﺮ ﻟﻮﺣـﻪ ﻛـﺎر ﺧـﻮد ﻗـﺮار‬
‫داده اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ /100‬آب و آﺗﺶ‬

‫ازاﻓﺘﺨﺎرات ﭘﻴﻜﺎن‬

‫‪ 31‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1359‬روز ﺷﺮوع ﺟﻨـﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠـﻲ و ﻫـﺸﺖ ﺳـﺎل دﻓـﺎع‬

‫ﻣﻘﺪس ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻳﺎد دارم ﻛﻪ ﻟﺤﻈـﺔ آﻏـﺎز اﻳـﻦ ﺟﻨﺎﻳـﺖ ﻫﻮﻟﻨـﺎك‪ ،‬روي ﭘـﻞ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺎوﭼﺔ ﭘﻴﻜﺎن ﻗﺮار داﺷﺘﻢ و ﺑﻪ ﭼﻬﺮة ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن روي ﻋﺮﺷﻪ‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻏﺮش ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي ﺷﻜﺎري ﻛﻪ ﺗﻮأم ﺑﺎ ﺻﺪاي اﻧﻔﺠـﺎري‬
‫ﺑﻮد را از ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﮕﺎه ﻧﻴﺮوي ﻫﻮاﻳﻲ ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈـﻪ ﺑﻌـﺪ دودي ﺑﻠﻨـﺪ‬
‫ﺷﺪ و ﺳﻪ ﻓﺮوﻧﺪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي ﺷﻜﺎري را دﻳﺪم ﻛﻪ در ارﺗﻔﺎع ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢ در ﺣﺎل‬
‫ﻓﺮار ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺷﻜﺎريﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺷﺸﻢ‬
‫ﺷــﻜﺎري ﺑﻮﺷــﻬﺮ ﺣﻤﻠــﻪ ﻛــﺮده ﺑﻮدﻧــﺪ‪ ،‬اﻣــﺎ ﺑــﻪ ﻳـــﺎري ﺧــﺪا ﻣﺎﻧﻨــﺪ دﻳﮕــﺮ‬
‫ﺣﻤﻠﻪﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎي ﻫﻮاﻳﻲ ﻛﺸﻮر ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫زﻣﺎن ﺣﻤﻠﺔ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﺰل رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ دﻳﮕﺮ ﺑﭽﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻣﺤﻮﻟﻪ ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ ﺑـﻪ ﻃـﺮف‬
‫درﻳﺎ‪ ،‬ﻧﺎوﭼﺔ ﭘﻴﻜﺎن را آﻣـﺎده ﻛـﺮدﻳﻢ و ﻃـﻮﻟﻲ ﻧﻜـﺸﻴﺪ ﮔﺮوﻫـﻲ از ﺑﭽـﻪﻫـﺎ‬
‫رﺳﻴﺪﻧﺪ و ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧﺎوﭼﻪ از اﺳﻜﻠﻪ ﺟﺪا و آﺑﺮاه را ﺑﻪ ﻃﺮف ﻟﻨﮕﺮﮔﺎه‬
‫ﻃﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬در آﻧﺠﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ دﺳﺘﻮرات ﺑﻌﺪي ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ و ﺑـﺎ ﻛﻤـﻚ‬
‫ﭼﻨﺪ ﻓﺮوﻧﺪ از ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﭘﺪاﻓﻨﺪ درﻳـﺎﻳﻲ و ﻫـﻮاﻳﻲ‬
‫ﺑﻮﺷﻬﺮ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬آنﺷﺐ و ﭼﻨـﺪ ﺷـﺐ دﻳﮕـﺮ در ﺣـﻮاﻟﻲ ﻣﻮﺿـﻊ‬
‫ﭘﺪاﻓﻨﺪي ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ و در آﻣﺎدﮔﻲ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﺿﻄﺮاري و ﺿﺮﺑﺘﻲ ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪101 /...‬‬

‫در آنﺷﺐ اول ﭼﻬﺮهﻫﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻀﻄﺮب ﺑﻮد و ﺣﻤﻼت ﻫﻮاﻳﻲ دﺷـﻤﻦ‬
‫ﭘﻲدرﭘﻲ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﻟﻜﻦ ﺟﺮﺋﺖ و ﻣﺠﺎل ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ ﻫـﻮاﻳﻲ و‬
‫درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﭼﻮن ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶ ﭘﺮﺣﺠﻢ ﺗـﻮپﻫـﺎ و‬
‫ﺗﻴﺮﺑﺎرﻫﺎي ﻧﺎوﭼﻪ و ﻧﺎوﻫﺎي ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳـﺮان و‬
‫ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮف ﺳﺎﺣﻞ ﺷﻠﻴﻚ ﻣﻲﺷﺪ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ‪ .‬آﺳـﻤﺎن آن‬
‫ﺷﺐ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ روﺷﻦ ﺑﻮد‪» .‬ﺗﺠﺴﻢ ﻳﻚ ﺷـﺐ ﭘـﺮ ﺳـﺘﺎره ﻛـﻪ ﮔـﻮﻳﻲ‬
‫ﺳﺘﺎرﮔﺎن از ﻃﺮف زﻣﻴﻦ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن در ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫در آن ﺷﺐﻫﺎ ﺣﺘﻲ ﺷﻜﺎري ﺑﻤﺐ اﻓﻜﻦﻫﺎي ﺧﻮدي ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آﺗﺶ‬
‫ﺗﻮپﻫﺎي ﻧﺎوﭼﻪﻫﺎﻳﻤﺎن ﻣﺠﺎل ﻓﺮود آﻣﺪن را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و از اﻳﻦ ﺑﺎﺑـﺖ ﮔﻼﻳـﻪ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ در ﻣـﺪﺗﻲ ﻛﻮﺗـﺎه ﺑـﻴﻦ ﻧﻴـﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ و ﻫـﻮاﻳﻲ ﺑﻮﺷـﻬﺮ‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪ و در ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ درﻳـﺎ اﻓـﺴﺮ ﺧﻠﺒـﺎن ﻫﻤﺎﻫﻨـﮓ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه از ﻧﻴﺮوي ﻫـﻮاﻳﻲ ﺑﺎ ﻣـﺎ ﺑﻪ درﻳـﺎ ﻣـﻲ آﻣـﺪ ﺗـﺎ در ﻫﻨـﮕــﺎم اﻧـﺠــﺎم‬
‫ﻣـﺄﻣﻮرﻳﺖ‪ ،‬ﻋﻘﺎﺑﺎن ﺗﻴﺰﭘﺮواز ﻧﻴﺮوي ﻫﻮاﻳﻲ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬـﻮري اﺳـﻼﻣﻲ اﻳـﺮان‬
‫ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻚ ﺷﺐ ﻛﻪ در ﻟﻨﮕﺮﮔﺎه ﺑﻮدﻳﻢ و ﻣـﻦ ﻧﮕﻬﺒـﺎن اﺗـﺎق رادﻳـﻮ ﺑـﻮدم‪ ،‬از‬
‫دﺳـﺘﮕﺎه ﺑﻲﺳـﻴﻢ ﺻﺪاﻳﻲ ﺷـﻨﻴﺪم ﻛـﻪ ﻣـﻌﺮف ﻧـﺎوﭼـﺔ ﻣـﺎ ) ﭘﻴﻜﺎن ( ﺑـﻮد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺎﻣﺶ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدم‪ .‬ﭘﻴﺎم از ﺧﻠﺒﺎن اف ـ‪ 14‬ﺧﻮدي ﺑـﻮد و ﻣـﺘﻦ ﭘﻴـﺎم‬
‫اﻳﻦ ﺑﻮد‪:‬‬
‫»ﻣﻦ ﻣﻴﮓ ﺷﻜﺎري دﺷـﻤﻦ را دﻧﺒـﺎل ﻛـﺮدم و ﺗـﺼﻤﻴﻢ داﺷـﺘﻢ آن را‬
‫ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻨﻢ در ﻓﺮودﮔﺎه ﻧﻴﺮوي ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﺟـﻮي و‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮدم اﻳﻦ اﻣﻜﺎن ﻣﻴﺴﺮ ﻧﺸﺪه‪ .‬ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﻴﺔ دﻳﮕﺮ آن را ﺑـﻪ ﻃـﺮف‬
‫ﺷﻤﺎ ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻢ و ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺗﻮپ آن را ﺳﺮﻧﮕﻮن ﻛﻨﻴﺪ«‪.‬‬
‫ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻈﺮش اﻳﻦ ﺑﻮد ﺣﻴﻒ اﺳﺖ ﻣﻮﺷـﻚ ﺧـﻮدش را ﺧـﺮج او‬
‫ﻛﻨﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎ ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺗﻮپ ﻧﺎوﭼـﻪ آن ﻣﻴـﮓ دﺷـﻤﻦ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺣـﺮﻳﻢ‬
‫ﻫﻮاﻳﻲ ﻛﺸﻮرﻣﺎن ﺗﺠﺎوز ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺷﻮد‪ .‬ﭘﻴﺎم را ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧﺎوﭼـﻪ‬
 ‫‪ /102‬آب و آﺗﺶ‬

‫دادم و ﺑﺎ ﻳﻚ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ در ﻓﺎﺻﻠﺔ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻮﺗﺎه‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﮓ ﺷـﻜﺎري‬

‫دﺷﻤﻦ در ﺑ‪‬ﺮد راداري و ﺗﻴﺮرس ﺗﻮپﻫﺎي ﻧﺎوﭼﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓـﺖ‪ ،‬ﺑـﺎ ﺗـﻮپ ‪76‬‬
‫ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي ﺳﻴﻨﺔ ﻧﺎوﭼﻪ و ﺗﻮپ ‪23‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي ﭘﺎﺷﻨﻪ ﻛﻪ ﻧﺎواﺳﺘﻮار ﻓﺮﺧﻨـﺪه‬
‫آن را ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲﻛﺮد‪ ،‬ﻫـﺪف را ﺳﺮﻧﮕـﻮن ﻛـﺮدﻳﻢ ﻛــﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﺔ‬
‫ﻳﻜﻲ از اﻓﺘﺨﺎرات ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼﺔ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﭘﻴﻜﺎن ﺛﺒﺖ و ﻻﺷﺔ آن در‬
‫ﺟﻬﺎد ﺳﺎزﻧﺪﮔﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﻛـﻪ ﺧﻴﻠـﻲ‬
‫ﻫﻢ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺑﻮد ـ ﭼﻮن در ﺻﻮرت ﺑﺮوز ﻳﻚ اﺷﺘﺒﺎه در رادار و ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت‬
‫درﻳﺎﻳﻲ و ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﺪ ﺑﻪﺟﺎي ﺷﻜﺎري دﺷـﻤﻦ‪ ،‬ﺷـﻜﺎري ﺧـﻮدي را‬
‫ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ـ ﺑﻪ اﺳﻜﻠﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺷﺐﻫﺎي اﺳﻜﻠﻪ ﻫﻢ ﺧﺎﻟﻲ از ﺧﺎﻃﺮه ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺣﻤﻼت ﻫﻮاﻳﻲ دﺷـﻤﻦ ﺑـﻪ‬
‫ﻃﺮف ﻣﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻪوﻳﮋه ﻏﺮوب و ﺻﺒﺢﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ و در ﻫﻨﮕـﺎم‬
‫ﺣﻤﻠﺔ دﺷﻤﻦ‪ ،‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻪﺟﺰ ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﻧﺎو و ﻧﺎوﭼﻪ را ﺗﺮك‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در آن ﻫﻨﮕﺎم ﺻـﺪاي ﺷـﻠﻴﻚ ﺗـﻮپﻫـﺎ و‬
‫آﺗﺸﺒﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﻗﺪري ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه ﻫﺠـﻮم‬
‫ﻣﻲﺑﺮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدم ﻫﺴﺖ در ﻳﻜﻲ از آن ﺷﺐﻫﺎ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ در آب اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺠﻴـﺪ از‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼﺔ ﭘﻴﻜﺎن ـ ﻣﺠﻴﺪ ﭘﻮرﻋﺒﺪاﷲ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺑﺎز ﻣﺎﻧـﺪﮔﺎن ﻧﺎوﭼـﺔ‬
‫ﺟﺎوﻳﺪ ﭘﻴﻜﺎن اﺳﺖ ـ از ﺑﺎﻻي ﻋﺮﺷﻪ او را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲﻛﺮد و از او ﻛﻪ در ﺣﺎل‬
‫ﻧﺠﺎت ﺧﻮد ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻮﺧﻲ ﻣﻲﭘﺮﺳـﻴﺪ‪ :‬ﺟـﻮاب ﺑـﺪه ﺑﺒﻴـﻨﻢ ﺧﻠﺒـﺎن ﻋﺮاﻗـﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻲ ﻳﺎ اﻳﺮاﻧﻲ؟!‪ .‬ﺣﺪود ﺑﻴﺴﺖ روزي از ﺟﻨﮓ ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺎوﭼﺔ ﭘﻴﻜﺎن‬
‫ﺑﻪ ﻗﺼﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻲ ﺑﻪ درﻳﺎ رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﺣﺮﻛﺖ ﺑﭽﻪﻫﺎ را ﻣـﻲدﻳـﺪم‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻤﺎﻧﻲ راﺳـﺦ و ﻗـﻠﺒﻲ ﻣﻄﻤﺌﻦ وﺻﻴﺖ ﺧﻮد را ﻣﻲﻧﻮﺷﺘﻨﺪ و ﺑﻌﻀﻲ از‬
‫آﻧﻬﺎ اﻧﮕﺸـﺘﺮ ﻧﺎﻣﺰدي ﺧﻮد را در آن ﻣﻲﮔﺬاﺷــﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﭽـﻪﻫــﺎي دﻳــﮕﺮ‬
‫ﻧـﺎوﭼـﻪﻫـﺎ ﺗـﺤـﻮﻳﻞ ﻣﻲدادﻧﺪ و ﺳﻔﺎرش ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ در ﺻﻮرت ﺷﻬﺎدت آﻧﻬﺎ‬
‫را ﺑــﻪ ﺧــﺎﻧﻮادهﻫﺎﻳــﺸﺎن ﺑﺪﻫﻨــﺪ‪ .‬اﻳــﻦ ﺷـــﺎﻫﺪان ﻫﻤﻴــﺸـﻪ ﺑﻴــﺪار اﻣﺜــﺎل‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪103 /...‬‬

‫ﺑﻴﻚورديﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﺑﻼﻏﻲﻫـﺎ‪ ،‬ﻣﺨـﺼﻮصﻫـﺎ و دﻳﮕـﺮ اﻳﺜـﺎرﮔﺮاﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬

‫ﮔﺬﺷﺖ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺷﺐ از ﻋﺮوﺳﻲﺷﺎن ﺑﺎ ﺷﺮوع ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده و ﺣﻨﻈﻠﻪوار ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺴﺌﻮل ﻣﺨﺎﺑﺮات ﻧﺎوﭼﻪ از ﻣﻮﺿﻮع آن ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﺎ اﻃﻼع‬
‫ﺑﻮدم‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻮل ﻣﺨﺎﺑﺮات ﺑـﻪدﻟﻴـﻞ اﻳﻨﻜـﻪ ﭘﻴـﺎمﻫـﺎ را ارﺳـﺎل و درﻳﺎﻓـﺖ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬زودﺗﺮ از دﻳﮕﺮان از وﺿﻌﻴﺖﻫﺎ و ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﺪف‬
‫از ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﻧﻬﺪام ﺳﻜﻮي اﻟﺒﻜﺮ و اﻻﻣﻴﺔ دﺷﻤﻦ ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﻮاﻟﻲ ﻫﺪف ﺑﻮدﻳﻢ‬
‫ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ را ﺑﻪ اﻓﺮاد اﺑﻼغ ﻛﺮد‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﭘﻴﺎﻣﻲ را‬
‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﻣﺘﻦ آن‪ ،‬ﺧﺒﺮ از ﻣﻨﺘﻔﻲ ﺷـﺪن ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ ﻗﺒﻠـﻲ و اﻧﺠـﺎم‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﺿﻄﺮاري ﺟﺪﻳﺪﺗﺮي ﻣﻲداد ﻛﻪ در ﻫﻤﺎن ﻧﺰدﻳﻜﻲﻫـﺎ ﺑﺎﻳـﺪ اﻧﺠـﺎم‬
‫ﻣﻲﺷﺪ و آن اﻧﻬﺪام ﻧﺎو آﻣﺎدي ﻧﻴﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ دﺷـﻤﻦ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﻣﻬﻤـﺎت و‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﺑﺮاي ﻋﺮاق ﺣﻤﻞ ﻣﻲﻛﺮد ‪ .‬ﭘﻴﺎم را ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧﺎوﭼﻪ دادم‪ .‬اﻳـﺸﺎن ـ‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ﻧﺎﺧﺪا ﻫﻤﺘﻲ ـ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺟﺪﻳﺪ را اﺑﻼغ ﻛﺮد و ﺑﭽﻪﻫـﺎ را ﺑـﻪ‬
‫دﻗﺖ در اﻧﺠﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ و ﺣﻔﻆ ﻧﻜﺎت اﻣﻨﻴﺘﻲ و ﺧﻮﻧـﺴﺮدي دﻋـﻮت ﻛـﺮد‪.‬‬
‫ﺟﻨﮕﻨﺪهﻫﺎي ﻧﻴﺮوي ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﺎ را زﻳﺮ ﭘﻮﺷﺶ ﺧﻮد داﺷﺘﻨﺪ و ﺑـﺎﻟﮕﺮد ﮔـﺸﺖ‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺎ را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧـﺎرج و در ﺟـﺎي ﻣﻄﻤﺌﻨـﻲ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺪف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ وارد آﺑﺮاه ﺧﻮر ﻋﺒﺪاﷲ ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ آﺑﺮاه ﻳﻜـﻲ‬
‫از ﻣﻌﺎﺑﺮ ورودي ﺑﻪ ﺑﻨﺪر ﺑﺼﺮه ﺑـﻮد‪ .‬دو ﻣـﺎﻳﻠﻲ آن ﻫـﺪف ﺷـﻨﺎور ﻛـﻪ ﻗـﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺳﺎﻣﺎﻧﺔ ﺗﻮپ ﻧﺎوﭼﻪ را ﺑﺮاي ﺷﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻃﺮف آن آﻣﺎده ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﭘﺮ ﺧﻄﺮ ﺑﻮد‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﻨﻬﺎ اﻧﻬﺪام اﻧﺒﺎر ﻣﻬﻤﺎت ﺷـﻨﺎور‬
‫دﺷﻤﻦ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﺣﺘﻤﺎل درﮔﻴﺮي ﺳﻄﺤﻲ و ﻫﻮاﻳﻲ دﺷﻤﻦ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ‬
‫ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺧﺒﺮ آﻏﺎز ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﻧﺎم ﺧﺪا از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻠﻨﺪﮔﻮﻫﺎي ﻧﺎوﭼـﻪ اﻋـﻼم‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ﺳﻴﺎﻫﻜﻞ ﻣﺴﺌﻮل اﻧﺘﻈﺎﻣﺎت ﻧﺎوﭼﻪ ﭘﻴﻜﺎن ﺑﺎ آن ﺑﻴﺎن ادﻳﺒﺎﻧـﻪاش‬
‫ﺷـﻌﺮ و ﺳﺮود زﻣﺰﻣﻪ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﻓﺮﻣﺎن آﺗﺶ داده ﺷﺪ‪ .‬درﻫﺎي ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ‬
 ‫‪ /104‬آب و آﺗﺶ‬

‫زﻟﻮ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻦ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ ﻛـﺸﺘﻲ دﺷـﻤﻦ را ﻣـﻲدﻳـﺪم‪ .‬اوﻟـﻴﻦ‬

‫ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺗﻮپ ‪ 76‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي ﺳﻴﻨﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑـﻪ دﻛـﻞ آن ﻧـﺎو آﻣـﺎدي دﺷــﻤﻦ‬
‫اﺻـﺎﺑﺖ ﻛـﺮد و ﭘـﻞ ﻓﺮﻣـﺎﻧﺪﻫـﻲ آن ﺑﻪ ﭘـﻬﻨﺎي ﻳﻚ ﻳﺪك ﻛـﺶ از ﻫــﺪف‬
‫ﺟـﺪا ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺪود ‪ 17 :30‬ﻏﺮوب ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻮا ﮔﺮگ و ﻣﻴﺶ و درﻳـﺎ آرام‬
‫ﺑﻮد و ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد را در ﭘﺸﺖ آبﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻲﻛﺮد‪ ،‬ﺳﺮﺧﻲاش را ﺑـﻪ‬
‫درﻳﺎ ﻫﺪﻳﻪ ﻛﺮده ﺑﻮد و ﻧﺴﻴﻤﻲ ﻣﻼﻳﻢ ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﻮي ﺑـﺎروت ﻣـﻲوزﻳـﺪ و‬
‫ﺻﺪاي ﺷﻠﻴﻚ ﮔﻠﻮﻟﻪ و اﻧﻔﺠﺎر ﻧﺎو دﺷﻤﻦ ﻛﻪ در ﺣﺎل اﻧﻬـﺪام ﺑـﻮد‪ ،‬در درﻳـﺎ‬
‫ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺑﻮد و آواز ﻣﺮگ را ﺑﺮاي آﻧﺎن ﻣﻲﻧﻮاﺧﺖ‪ .‬ﻗﺎﻳﻖﻫﺎي ﻧﺠﺎت از ﻛـﺸﺘﻲ‬
‫ﻳﻜﻲ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮي ﺑﻪ آب ﭘﺮﺗﺎب ﻣﻲﺷـﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ رﮔﺒـﺎر ﮔﻠﻮﻟـﻪﻫـﺎي ﻧﺎوﭼـﺔ‬
‫ﻗﻬﺮﻣﺎن ﭘﻴﻜﺎن آﻧﻬﺎ را در ﻗﻌﺮ درﻳﺎ ﻣﺤﻮ ﻣﻲﻛﺮد و ﺻﺪاي ﻣ‪‬ﺮسِ »اساواس«‬
‫ﻛﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻛﻤﻚ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ از اﺗﺎق رادﻳﻮي ﻧﺎو دﺷﻤﻦ در‬
‫ﺑﻴﺴﻴﻢﻫﺎ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻌﺪاد ‪ 40‬ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺗـﻮپ ‪ 76‬ﻣﻴﻠـﻲﻣﺘـﺮي ﺳـﻴﻨﻪ و ‪90‬‬
‫ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺗﻮپ ﭼﻬﻞ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي ﭘﺎﺷﻨﺔ ﻧﺎوﭼـﻪ‪ ،‬ﻫـﺪف را ﻣﻨﻬـﺪم ﻛـﺮد‪ .‬در آن‬
‫ﻟﺤﻈﻪ ﺧﺒﺮ درﮔﻴﺮي ﺑﺎ ﻳﻜﺎنﻫﺎي درﻳـﺎﻳﻲ و ﻫـﻮاﻳﻲ دﺷـﻤﻦ اﻋـﻼم ﺷــﺪ و‬
‫دﺷـﻤﻦ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﭘﻴﻜﺎر ﻣﻲﻃﻠﺒﻴﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﻫـﺮﻳﭻﭘـﻮر ـ ﻳﻜـﻲ از ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔــﺎن‬
‫ﻧﺎوﭼـﺔ ﭘﻴﻜﺎن ـ و ﭼـﻨﺪ ﺗﺎ از ﺑﭽﻪﻫﺎي دﻳﮕﺮ رﻓﺘﻴﻢ در اﺗﺎق ﺧﺸﺎب ﺗﻮپ ‪76‬‬
‫ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي ﻧﺎوﭼﻪ و ﻳﻚ در ﻣﻴﺎن ﮔﻠﻮﻟـﻪﻫـﺎي ﺳـﻄﺤﻲ و ﺿـﺪﻫﻮاﻳﻲ را ﺑـﻪ‬
‫ﻛﻤﻚ ﺷـﻬﻴﺪ ﻣﻘﺪم ﺧﺸـﺎب ﮔﺬاري ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﭽـﻪﻫﺎ ﻫﻤﮕﻲ در ﺗﻜﺎﭘﻮ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻃﻬﻤﺎﺳـﺒﻲ ﭘﺸـﺖ ﺗﻮپ ﭘـﺎﺷـﻨﻪ ﺑﻮد و ﻣـﺮداﻧﻴﺎن ﭘـﺸـﺖ دﺳـﺘﮕﺎه ﺳـﺎﻣﺎﻧﺔ‬
‫ﻛﻨﺘﺮل آﺗﺶ آﻣﺎده ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن دﺷـﻤﻦ و ﺷـﻜﺎرﻛﺮدن آن ﺑـﻮد‪ .‬آذري در‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ را از ﻧﺰدﻳﻚ زﻳﺮﻧﻈﺮ داﺷﺖ‪ .‬ﺳﻜﺎن ﻧﺎوﭼـﻪ ﻛﻪ در دﺳﺖ‬
‫ﻣﺠﺮدي ﺑﻮد ﺑﻪ ﻃﺮف ﺳﻜﻮي ﻧﻮروز ﭼﺮﺧﺶ ﻛﺮد و ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺟﻠـﻮ‪...‬‬
‫ﭼﻴﺰي ﻧﮕﺬﺷﺖ ﻛﻪ دوازده ﻓﺮوﻧﺪ از ﺷﻜﺎريﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﻃﺮﻳﻖ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻠﻪﺗﺎﻳﭗ ﺧﺒﺮ ﺣﻤﻠﺔ ﮔﺴﺘﺮدة دﺷـﻤﻦ و ﻣﺤـﻞﻣـﺎن را ﺑـﻪ‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪105 /...‬‬

‫ﭘﺴﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ اﻋﻼم ﻛﺮدم‪ .‬ﻫﻤﺔ اﻳﺴﺘﮕﺎهﻫﺎ ﺑﻪ ﺳـﻜﻮت رادﻳـﻮﻳﻲ و آﻣـﺎدة‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﭘﻴﺎم دﻋﻮت ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ارﺟﻤﻨﺪي ﻫﻢ از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻲﺳﻴﻢ در ﺣﺎل درﻳﺎﻓﺖ‬
‫ﭘﻴﺎم ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن اﻳﺜﺎرﮔﺮ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﺎريﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﻣﻬﻠﺖ ﻧﻤـﻲدادﻧـﺪ‬
‫ﺗﺎ روي ﻧﺎوﭼﻪ ﺷﻴﺮﺟﻪ و راﻛﺖ ﭘﺮﺗﺎب ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﻓﺮوﻧﺪ از ﺷﻜﺎريﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﻃـﺮف ﻧـﺎو ﻣﻴﻼﻧﻴـﺎن در ﺣـﻮاﻟﻲ‬
‫ﺟﺰﻳﺮة ﺧﺎرك رﻓﺘﻨﺪ و ﻧﺎو ﻣﻴﻼﻧﻴﺎن ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻴـﮓﻫـﺎي ﺷـﻜﺎري‬
‫دﺷﻤﻦ را ﺳﺮﻧﮕﻮن ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ در ﭘﺸﺖ ﺳﻜﻮي ﻧﻔﺘﻲ ﻧـﻮروز ﭘﻨـﺎه ﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬در‬
‫ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﺎت ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﺟﺰﻳﺮة ﺧﺎرك اﻋﻼم ﻛﺮد ﻫﺸﺖ ﻓﺮوﻧﺪ ﺷﻜﺎري‬
‫دﺷــﻤﻦ ﺑــﻪ آﻧﺠــﺎ ﺣﻤﻠــﻪ ﻛــﺮده اﺳــﺖ‪ .‬در ﻣــﺪت ﻛﻮﺗــﺎﻫﻲ ﺷــﺎﻫﺪ ﺳــﻘﻮط‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي دﺷﻤﻦ در آب ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻗﻮي و ﭘﺮﺣﺠﻢ ﺟﺰﻳـﺮة‬
‫ﺧﺎرك ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻪ ﻓﺮوﻧﺪ از آن ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي ﺷﻜﺎري دﺷـﻤﻦ ﺗﻮﺳـﻂ ﭘﺪاﻓﻨـﺪ ﺧـﺎرك‬
‫ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﻤﻲ آرام ﺷﺪ ﺑﻪ ﻣـﺎ اﻋـﻼم ﻛﺮدﻧـﺪ وﺿـﻌﻴﺖ‬
‫ﻋﺎدي اﺳﺖ و ﺑﺎ اﺣﺘﻴﺎط و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺣﺮﻛـﺖ ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬
‫در ﺑﻴـﻦ راه ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ دوﺑﺎره ﺣﻤﻠﻪﻫﺎي ﻫﻮاﻳﻲ ﺷﺮوع ﺷـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﺑـﺎر ﺷـﺶ‬
‫ﻓﺮوﻧﺪ ﺷﻜﺎري دﺷﻤﻦ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ از ﺟﻬﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﻤﻠﻪور ﺷـﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻘﺎﺿﺎي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻫﻮاﻳﻲ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫـﺎي دﺷـﻤﻦ ﭼـﻮن ﺧـﻮد را در‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺪﻳﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺎرك ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮدﻧـﺪ و از آﻧﺠـﺎ ﺑـﺎ‬
‫رﮔﺒﺎر ﻣﺴﻠﺴﻞ و راﻛﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣـﺎ ﻛﺎرﺷـﺎن ﺑﻴﻬـﻮده‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﺮﺋﺖ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻣﺎ را ﻧﺪاﺷـﺘﻨﺪ و از دور ﻣﻬﻤـﺎت ﺧـﻮد را‬
‫ﺷﻠﻴﻚ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺑﺮﮔـﺸﺖ ﻣـﻮرد ﻣﻮاﺧـﺬة‬
‫ﺻﺪام ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎي ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ درﮔﻴﺮي زﻳﺎد ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳـﻴﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺣﻤﻠﻪ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﻧﺸﺪ‪.‬‬
‫در اﺑﺘﺪا‪ ،‬ﺟـﻨﮓ درﻳﺎﻳﻲ را دﺳـﺖﻛﻢ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺑـﻮدم و ﻓﻜـﺮ ﻣـﻲﻛـﺮدم‬
‫راﺣﺖﺗﺮﻳﻦ ﺟﻨﮓﻫﺎﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ در آن ﻟﺤﻈﺎت ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻲ ﺑﺮدم ﻣﻬﻠﻚﺗـﺮﻳﻦ‪،‬‬
 ‫‪ /106‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺧﻄﺮﻧﺎكﺗﺮﻳﻦ و ﺳﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﺟﻨﮓﻫﺎﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻏﻔﻠﺖ و اﺷﺘﺒﺎه‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد در ﻗﻌﺮ درﻳﺎ ﻃﻌﻤﺔ ﻛﻮﺳﻪﻫﺎ ﺷـﻮي‪ .‬ﺟﺰﻳـﺮة ﺧـﺎرك را ﭘـﺸﺖ‬
‫ﺳﺮﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ و ﺳﻮاﺣﻞ ﺑﻮﺷﻬﺮ در ﻣﻘﺎﺑﻞﻣﺎن ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ .‬وارد آﺑﺮاه ﻛﻪ ﺷـﺪﻳﻢ‬
‫ﻫﻤﺔ ﭼﺮاغﻫﺎ ﺧﺎﻣﻮش ﺑﻮدﻧﺪ و آﺳﻤﺎن ﺻﺎف و ﻣـﻬﺘﺎب در آن ﻣﻲدرﺧـﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺧﻴﻠﻲ زﺣـﻤﺖ ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻏﺮور و اﻓﺘﺨﺎري ﺧـﺎص در ﺟﺎﻧـﺸﺎن‬
‫ﻃﻨﻴﻦاﻧﺪاز ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺧﻮﺷﺤﺎل و ﻣﻔﺘﺨﺮ ﺑﻮدم زﻳـﺮا ﻣﺠـﺎﻟﻲ ﻓـﺮاﻫﻢ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﻣﺮاﺗﺐ اﻳﻤﺎن ﺧﻮد را در ﻋﻤﻞ ﻧﺸﺎن دﻫﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ‪ 21:00‬ﺑﻮد ﻛﻪ در اﺳـﻜﻠﻪ ﭘﻬﻠـﻮ ﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ و ﮔﻮﺳـﻔﻨﺪي را ﻛـﻪ‬
‫ﻣﺮدم ﺑﻮﺷﻬﺮ ﻫﺪﻳﻪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ اﻓﺘﺨـﺎر ﭘﻴـﺮوزي در آن‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و اﻓﺮاد ﻣﻮرد ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ‪ .‬ﺷـﺒﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﻬﻤــﺎت ﻻزم را ﮔــﺮﻓﺘﻴﻢ و از آﻧﺠــﺎ ﻛــﻪ ﺑــﻪ ﻳـــﺎري و ﻫﻤـــﺖ ﻛﺎرﻛﻨــﺎن‬
‫زﺣﻤﺖﻛﺶ ﻧﺎوﭼﺔ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﭘﻴﻜﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ آﻣﺎدﮔﻲ ﺻﺪدرﺻﺪ ﺑـﺮاي‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ داﺷﺘﻴﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎ را ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﺔ ﻣﺎ ﻣﺤﻮل ﻣﻲﻛﺮدﻧـﺪ‬
‫و ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺑﻪاﻧﻬﺪام ﺗﺠﻬﻴﺰات دﺷﻤﻦ اﻗﺪام ﻣـﻲ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺻـﺒﺢ ﻓـﺮدا‬
‫ﺳـﺎﻋﺖ ‪ 04:00‬ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺟـﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻮأم ﺑﺎ ﮔﺸﺖزﻧﻲ و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑـﻮد ﺑـﻪ‬
‫ﻣﺎ ﻣﺤﻮل ﺷﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ از دﺷﻤﻦ در آن ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﻪدﺳﺖ آوردﻳﻢ و ﺷـﺐ‬
‫آن روز ﺗﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪة ﭼﺮاغﻫﺎي ﺳﻮاﺣﻞ ﻗﻄﺮ ﭘﻴﺶ رﻓﺘﻴﻢ و ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز ﺑـﻪ‬
‫اﺳﻜﻠﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﺣـﺪود ﻳـﻚ ﻣـﺎه از ﺟﻨـﮓ ﻛـﻪ ﺳﺮﺷـﺎر از‬
‫ﺧﺎﻃﺮه ﺑﻮد ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﻧﻬﺪام ﺳﻜﻮي اﻟﺒﻜﺮ و اﻻﻣــﻴﻪ ﺑـﻪ ﻣـﺎ ﻣﺤــﻮل ﺷــﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﺪف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻫﻴﭻﮔﻮﻧـﻪ ﺗﺤـﺮك از ﺳـﻮي ﻋـﺮاق روي‬
‫اﺳﻜﻠﻪﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ؛ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﺠﺎ را ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻼاﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﮔﺸﺖ ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲﻣـﺎن روي ﺑﺎﻧـﺪ اﺳـﻜﻠﻪ اﻟﺒﻜـﺮ‬
‫ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺎ ﻫﻢ در آن اﺳـﻜﻠﻪ ﭘﻬـﻠﻮ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و ﺗﻜﺎوران ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ را ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاه ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ روي آن ﭘﻴﺎده ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﻏﻴﺮﻗﺎﺑـﻞ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدن از ﺳﺎﻣﺎﻧﺔ ﺑﺎرﮔﻴﺮي و از ﺑـﻴﻦ ﺑـﺮدن ﺳـﻼح ﻣﻮﺟـﻮد در آن و‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪107 /...‬‬

‫ﻏﻨﻴﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪ و آن روز ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﺣﺴﺎس اﻟﺒﻜﺮ‬
‫ﺗﺨﺮﻳﺐ ﮔﺮدﻳﺪ و ﻣﺎ ﺑﺪون درﮔﻴﺮي و ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﺮﮔﺸﺘﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺪ روز ﺑﻌﺪ ﻛﻪ‬
‫ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﺟﺰﻳﺮة ﺧﺎرك را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺑـﻮدﻳــﻢ‪ ،‬ﺳــﺎﻋﺖ ﺣـﺪود ‪04:00‬‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ اﺗﺎق رادﻳﻮ را ﺗﺤﻮﻳﻞ ﭘﺎكﻧﮋاد دادم و ﺑﺎ ﺻﺪاي اﷲاﻛﺒﺮ از روي‬
‫ﻗﻄﺐﻧﻤﺎ ﻗﺒﻠﻪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدم و ﺑﻌﺪ از ﮔﺮﻓﺘﻦ وﺿﻮ ﺑﻪ اﻗﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎز اﻳﺴﺘﺎدم‪.‬‬
‫در رﻛﻌﺖ دوم ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺣﻤﻠﻪﻫـﺎي ﻫـﻮاﻳﻲ دﺷـﻤﻦ ﺷـﺮوع ﺷـﺪ‪ .‬درﮔﻴـﺮي‬
‫ﺧﻴﻠﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ روي ﻋﺮﺷﺔ ﻧﺎوﭼﻪ رﻓﺘﻢ‪ ،‬دﻳﺪم آﺳﻤﺎن ﺧـﺎرك ﻳـﻚ‬
‫ﭘﺎرﭼﻪ از ﺷﻠﻴﻚ ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي دﺷﻤﻦ روﺷـﻦ ﺷـﺪه ﺑـﻮد ﻛـﻪ‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ اﻳﻦ ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎي آﺗﺸﻴﻦ ﻛﺎر ﺧﻮدش را ﻛﺮد و ﻣﻮﺟﺐ ﺳﻘﻮط ﻳﻚ‬
‫ﻓﺮوﻧﺪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي دﺷﻤﻦ در درﻳﺎ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮدا ﺷﺐ ﺑﺎردﻳﮕﺮ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑـﻪ ﺟﺰﻳـﺮه ﺣﻤﻠـﻪ ﻛﺮدﻧـﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ـﺎ‬
‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶ ﭘﺮﺣﺠﻢ ﭘﺪاﻓﻨـﺪ ﺧـﺎرك‪ ،‬ﻧﺎوﭼـﺔ ﻣـﺎ و ﻧـﺎو ﻗﻬﺮﻣـﺎن‬
‫ﻛﻬﻨﻤﻮﻳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺪون ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺮار را ﺑﺮ ﻗﺮار ﺗﺮﺟﻴﺢ دادﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠـﺎ‬
‫ﺑﺠﺎﺳﺖ ﻳﺎدي از ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن و اﻳﺜﺎرﮔﺮان ﻧﺎو ﺟﺎوﻳﺪ ﻛﻬﻨﻤﻮﻳﻲ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ‬
‫در ﻃﻮل ﺟﻨﮓ‪ ،‬اﻓﺘﺨﺎراﺗﻲ را ﺑﺮاي ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ آﻓﺮﻳﺪ و ﺑﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﻬﺪاي‬
‫ﮔﺮاﻧﻘﺪر‪ ،‬ﺻﻼﺑﺖ و اﻗﺘﺪار را ﺑﻪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ ﻫﺪﻳﻪ ﻛﺮد‪.‬‬
 ‫‪ /108‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻋﺒﻮر از آﺗﺶ‬

‫اﺻﻐﺮ ﺳﺎﻻرزاده‬
‫در ﻳﻜــﻲ از روزﻫــﺎي داغ ﺗﺎﺑــﺴـﺘﺎن ‪ 1364‬ﺣـــﺪود ﺳـــﺎﻋﺖ ‪10:30‬‬
‫ﺑﺎﻣﺪاد ﺟﺰﻳﺮه ﺧﺎرك ﻫﻤﭽﻮن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ دﺷﻤﻦ ﺑﻌﺜﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‬
‫و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ ﺑﻤﺐﻫﺎي اﻫﺪاﻳﻲ اﺑﺮﻗﺪرتﻫﺎ را ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻣﻈﻠﻮم ﺟﺰﻳﺮه ﻓـﺮو‬
‫رﻳﺨﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ در آن زﻣﺎن ﺳﺮﮔﺮوﻫﺒﺎن ﻳﻜﻲ از واﺣـﺪﻫﺎي ﭘﺪاﻓﻨـﺪ ﺳـﻄﺤﻲ‬
‫ﺟﺰﻳﺮه ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻤﺒﺎران در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻳﻜﻲ از واﺣﺪﻫﺎي ﺗﺤـﺖ‬
‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻣﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه ﮔـﺮدان ﻧﺎوﺳـﺮوان ﮔـﺸﺘﺎﺑﻲ و‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﮔﺮوﻫﺎن ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬در ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﭘﻠـﻲ ﻛـﻪ‬
‫از زﻳﺮ آن ﻟـﻮﻟـﻪﻫﺎي ﻧﻔﺖ ﻋﺒـﻮر ﻣﻲﻛﺮد‪ ،‬ﻣﻲﮔﺬﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آﻧﻜـﻪ ﻳﻜـﻲ‬
‫از آن ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﺑﻤﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و آﺗﺶ و دود ﻋﻈﻴﻤﻲ ﻫﻤـﻪ‬
‫ﺟﺎ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺄﻣﻮران از ﺟﺎن ﮔﺬﺷﺘﺔ آﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺧﺎرك ﻣﺎﻧﻊ ﺗﺮدد‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن و ﺧﻮدروﻫﺎ از روي ﭘﻞ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ؛ زﻳـﺮا ﻧﻔﺖ در روي زﻣﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎن‬
‫داﺷﺖ و ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد آﺗﺶ را ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﺗـﺎ ﭘﺎﺳـﮕﺎه‬
‫ﺣﺪود ‪ 700‬ﻣﺘﺮ راه ﺑﻮد‪ .‬دﻗﻴﻖ ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺟﻨﺐ و ﺟﻮﺷﻲ در اﻃـﺮاف‬
‫ﭘﺎﺳﮕﺎه ﻧﺒﻮد‪ .‬دل ﺷﻮره ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم ﻛﻪ ﻧﻜﻨﺪ ﺑﭽﻪﻫﺎ آﺳﻴﺒﻲ دﻳـﺪه ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬از‬
‫اﻳﻦرو ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ از روي ﭘﻞ ﻋﺒﻮر ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺷﻌﻠﻪﻫﺎي آﺗﺶ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻧﻔـﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻮي ﭘﻞ زﺑﺎﻧﻪ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ‪ .‬در ﻳـﻚ آن ﺗـﺼﻤﻴﻢ ﮔـﺮﻓﺘﻢ و ﺑـﻪ ﺳـﻮي ﭘـﻞ‬
‫دوﻳﺪم‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻃﻮل ﭘﻞ را ﻛﻪ زﻳﺎد ﻫﻢ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻃـﻲ ﻧﻜـﺮده ﺑـﻮدم ﻛـﻪ‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪109 /...‬‬

‫آﺗﺶ و دود ﺑﻪ ﭘﻞ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲزدﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﺑﺪوم‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ‬
‫را دود ﻏﻠﻴﻈﻲ ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﻣﻦ ﺑﻪدﻟﻴﻞ اﺳﺘﻨﺸﺎق دود‪ ،‬ﭼﺸﻢ و رﻳﻪﻫﺎﻳﻢ‬
‫ﻣﻲﺳﻮﺧﺖ و ﻫﻴﭻ ﺟـﺎﻳﻲ را ﻧﻤﻲدﻳﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤـﻴﻦ دﻟﻴـﻞ از ﺟـﺎده ﻣﻨﺤـﺮف‬
‫ﺷﺪم‪ ،‬ﻧﻤﻲداﻧﺴـﺘﻢ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻣـﻲروم‪ ،‬ﺻـﺪاﻳﻲ ﻫـﻢ ﺑـﻪ ﮔـﻮش ﻧﻤـﻲرﺳـﻴﺪ‪.‬‬
‫زﺑﺎﻧﻪﻫﺎي آﺗﺶ ﺑﻪ درﻳﺎ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد و در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺧﻮد ﺣﺮارت زﻳـﺎدي را‬
‫ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺑﺮوم‪ ،‬ﭘﻴﺮاﻫﻦ ﺧـﻮد را ﺧـﺎرج ﻛـﺮدم و ﺑـﻪ ﺳـﺮ و‬
‫ﺻﻮرﺗﻢ ﺑﺴﺘﻢ و ﺑﺎ ﻳﺎد و ﻧﺎم ﺧﺪا ﻣﺴﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ را ﺷﺮوع ﺑﻪ دوﻳﺪن ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﭼﻨﺪي ﺧﻮد را در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﻳﻮار ﭘﺎﺳﮕﺎه ﻛﻪ دود ﺑﺴﻴﺎر ﻏﻠﻴﻈﻲ ﻓـﻀﺎي‬
‫آن را در ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬دﻳﺪم‪ .‬ﺑﻪ داﺧﻞ ﭘﺎﺳﮕﺎه رﻓﺘﻢ و ﺳـﺮﺑﺎزان را ﻛـﻪ ‪12‬‬
‫ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘـﻴـﺪاﻛـﺮدم‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺳﺮ در ﮔﺮﻳـﺒﺎن در ﮔﻮﺷﻪاي ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ و‬
‫ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ دﭼﺎر ﻣﻮج ﮔﺮﻓﺘﮕﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺧﻮد را ﺑﻪ در و دﻳﻮار ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎزان را دﻟﺪاري دادم و ﺑﺎ ﻛﻤﻚ آﻧﻬﺎ ﺳﺮﺑﺎز ﻣﺠﺮوح را از ﭘﺎﺳـﮕﺎه ﺧـﺎرج‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ راه ﺧﻮد اداﻣﻪ دادﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﻤﻮدن ﺣـﺪود ﻳـﻚ ﻛﻴﻠـﻮﻣﺘﺮ راه‬
‫ﻛﻢ ﻛﻢ دود از ﺑﻴﻦ رﻓﺖ و ﻣﺤـﻴﻂ ﺑـﺎز را ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻧـﺎﮔﻬﺎن از دور‬
‫دﻳـﺪﻳﻢ ﻣﻴﻨﻲﺑﻮس ﮔﺮدان ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﺳﮕﺎه ﻣـﻲآﻳـﺪ‪ ،‬ﺑـﺎ اﺷـﺎره آن را ﻧﮕـﻪ‬
‫داﺷﺘﻴﻢ و ﺳﺮﺑﺎزان را ﺳﻮار ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ـ ﻣﻴﻨـﻲ ﺑﻮﺳـﻲ ﻛـﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه ﮔـﺮدان از‬
‫ﺳﻤﺖ دﻳﮕﺮ ﺟﺰﻳﺮه دور زده و ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪه ﺑـﻮد ـ ﭘـﺲ از اﻳﻨﻜـﻪ دور‬
‫زده و ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣﺮارت زﻳﺎد و ﻋﺮق ﺑﻴﺶ از ﺣـﺪ دﭼـﺎر‬
‫ﻛﻤﺒﻮد آب ﺑﺪن ﺷﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺣﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮرد و ﺑـﻪوﺳـﻴﻠﺔ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه ﺑـﻪ‬
‫ﺑﻬﺪاري ﺟﺰﻳﺮه ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪم و ﺳﺮﺑﺎز ﻣﺠﺮوح را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن رﺳـﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺤﺖ ﻣﺪاوا و ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﺮم ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺣـﺎل ﻋـﺎدي ﺑﺎزﮔـﺸﺘﻢ‪ .‬ﺷـﺐ‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ ﮔﺮدان ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و ﻣﻄﻠـﻊ ﺷـﺪم آن ﺳـﺮﺑﺎز ﻣﺠـﺮوح ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ‬
‫ﺷـﻴﺮاز ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬آﺗـﺶ ﻫﻢ ﺣـﺪود اواﻳﻞ ﺷﺐ ﻣﻬﺎر ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
 ‫‪ /110‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺧﺪا رﺣﻤﺎن را رﺣﻤﺖ ﻛﻨﺪ‬

‫ﻓﺮدﻳﻦ ﻛﺎﻛﺎوﻧﺪي‬
‫دوم آﺑﺎن ﻣﺎه ‪ 1364‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ 14:00‬از اﻳﺴﺘﮕﺎه رادار ﻣﺮزي ﺧﺒﺮ رﺳﻴﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي ﺟﻨﮕﻨﺪة دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﻃـﺮف ﻣﺮزﻫـﺎي آﺑـﻲ و ﺧﻠـﻴﺞ‬
‫ﻓﺎرس ﺣﻤﻠﻪور ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺪود ‪ 5‬دﻗﻴﻘـﻪ ﺑﻌـﺪ از اﻋـﻼم وﺿـﻌﻴﺖ ﻗﺮﻣـﺰ‪،‬‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺻﺪاي اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻬﻴﺒـﻲ را ﺷـﻨﻴﺪم‪ .‬اﻧﻔﺠـﺎر در ﻳﻜـﻲ از اﺳـﻜﻠﻪﻫـﺎي‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ و واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﺳﻜﻠﺔ اﺑﻮذر ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛـﻪ ﻫﺮاﺳـﺎن و‬
‫ﻣﺘﺄﺛﺮ ﺷﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﺗﺎه‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬـﺎن اﻧﻔﺠـﺎر ﻋﻈـﻴﻢ‬
‫دﻳﮕﺮي در اﺳﻜﻠﺔ ﻣﺮﻛﺰي اﺑﻮذر ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﻋﺮﺷﺔ ﭘﺮوازي آن‬
‫ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻳﻚ آن ﺧﻮد را در ارﺗﻔﺎع ‪ 5‬ﻣﺘﺮي ﺑﺎﻻي ﻋﺮﺷﻪ دﻳﺪم‪ .‬ﺑﻪﺳـﺮﻋﺖ ﺑـﻪ‬
‫زﻣﻴﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و ﺿﺮﺑﺔ ﺷـﺪﻳﺪي ﺑـﻪ ﻛﻤـﺮم وارد ﺷـﺪ و ﺑﻌـﺪ از آن از روي‬
‫ﻋﺮﺷﻪ از ارﺗﻔﺎع ‪ 30‬ﻣﺘﺮي ﺑﻪ داﺧﻞ آب درﻳﺎ اﻓﺘـﺎدم‪ .‬در ﺣﺎﻟـﺖ ﺑـﻲﻫﻮﺷـﻲ‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از ﺿﺮﺑﻪ و اﻧﻔﺠﺎر ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺳﺮدي آب درﻳﺎ ﻣـﺮا ﺑـﻪ ﺧـﻮد آورد‪ .‬ﻣـﻮج‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از آب درﻳﺎ ﻣﺮا از اﺳﻜﻠﻪ دور ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ زور ﺷﻨﺎ ﻣﻲﻛﺮدم‪ ،‬ﺧﺴﺘﻪ ﺷـﺪه‬
‫ﺑﻮدم و دﻳﮕﺮ ﺗﻮان روي آب ﻣﺎﻧﺪن را ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﻴﻦ اﻣﺪاد ﻏﻴﺒـﻲ‬
‫ﻣﺮا از اﻳﻦ ﻣﻬﻠﻜﻪ ﻧﺠﺎت داد‪ .‬ﻳﻚ ﻗﻄﻌـﻪ ﭼـﻮب ﻣﺘﻮﺳـﻂ را در ﻛﻨـﺎر ﺧـﻮد‬
‫دﻳﺪم‪ ،‬آن را ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺧﻮدم را ﺑﻪ آن ﭼﺴﺒﺎﻧﺪم‪ .‬ﺣﺪود ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪوﺳـﻴﻠﺔ‬
‫اﻳﻦ ﭼﻮب ﺧﺪادادي ﺑﺮ روي آب درﻳﺎ ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬در اﻃـﺮاف ﺧـﻮد ﺟﻨـﺎزهﻫـﺎي‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪111 /...‬‬

‫ﺗﻜﻪﺗﻜﻪ ﺷﺪة دوﺳـﺘﺎن و ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﮔﻞﻫﺎي ﭘﺮﭘﺮ ﺑﻮﺳـﺘﺎن ﺷـﻬﺎدت را‬
‫ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ ﺑﻪوﺳﻴﻠﺔ اﻣﻮاج ﺳﻬﻤﮕﻴﻦ درﻳﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻮ و آن ﺳﻮ ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ و‬
‫ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻣﺮده و ﻗﻄﻌﺎت ﺟﺪاﺷﺪه از اﺳﻜﻠﻪ و اﺳـﻜﻠﻪ ﻓـﺮوزان ﻛـﻪ از اﻧﻔﺠـﺎر‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﻮﺷﻚﻫﺎ در آﺗﺶ ﻣﻲﺳﻮﺧﺖ‪ .‬در آن ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺪا ﺗﻮﻛـﻞ‬
‫ﻛــﺮدم و ﻧﺠــﺎت ﺟــﺎن ﺧــﻮد را از او ﺧﻮاﺳــﺘﻢ ﻛــﻪ در اﻳــﻦ ﺣــﻴﻦ ﻧﺎﮔﻬــﺎن‬
‫ﻳﺪكﻛﺸﻲ را از دور دﻳﺪم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف اﺳﻜﻠﻪ ﻣـﻲآﻣـﺪ و ﺟﻨـﺎزة ﺷـﻬﺪا را‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺸﻴﺪم و دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻼﻣـﺖ درﺧﻮاﺳـﺖ ﻛﻤـﻚ‬
‫ﺗﻜﺎن دادم‪.‬‬
‫ﻧﺎﺧﺪاي ﻳﺪكﻛﺶ ﻣﺮا دﻳﺪ‪ .‬ﻳﺪكﻛﺶ را ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣـﻦ ﻫـﺪاﻳﺖ ﻛـﺮد‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻳﺪكﻛﺶ ﺑﻪ ﻣﻦ رﺳﻴﺪ در ﻣﺠﺎورت ﺧﻮدم و ﻳﺪكﻛـﺶ ﭼـﻮب را‬
‫رﻫﺎ ﻛﺮدم و دﺳﺖ ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﻻﺳـﺘﻴﻚ ﺣﻤﺎﻳـﻞ ﻳـﺪك ﻛـﺶ ﮔـﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬از‬
‫ﺧﺴﺘﮕﻲ زﻳﺎد‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن دﺳﺘﻢ ﺳﺮ ﺧـﻮرد و ﺑـﺎ ﻣـﻮج ﻧﺎﺷـﻲ از ﻳـﺪكﻛـﺶ و‬
‫ﻣﻜﺶ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻪ زﻳﺮ ﻳﺪكﻛﺶ رﻓﺘﻢ‪ .‬در داﺧﻞ آب و زﻳﺮ ﻳـﺪكﻛـﺶ ﺟـﺎي‬
‫ﺗﻨﻔﺲ و روي آب آﻣﺪن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬از ﮔﻴـﺮ ﻛـﺮدن ﺑـﺪﻧﻢ ﺑـﺎ ﭘـﺮهﻫـﺎي‬
‫ﻳﺪكﻛﺶ در ﻫﺮاس و وﺣﺸﺖ ﺑﻮدم ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﺣـﻴﻦ ﺻـﺪاي ﺧﺎﻣــﻮش‬
‫ﺷـــﺪن ﻣﻮﺗــﻮر را ﺷـــﻨﻴﺪم‪ ،‬در ﻳــﻚ ﻗــﺪﻣﻲ ﻣــﺮگ ﺑــﻮدم‪ .‬در ﺗــﻨﻔﺲﻫــﺎي‬
‫ﻏﻴﺮارادي ﻛﻪ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪم ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي آب درﻳﺎ ﻛﻪ آﻏﺸـﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﺖ اﺳـﻜﻠﻪ‬
‫ﺑﻮد ﺑﻪ داﺧﻞ ﺷﺶﻫﺎ و ﻣﻌﺪهام رﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ زور ﺧﻮدم را از زﻳﺮ ﻳـﺪكﻛـﺶ ﺑـﻪ‬
‫ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪم ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣـﻴﻦ دﺳـﺘﻢ ﺑـﻪ ﻃﻨـﺎﺑﻲ ﺧـﻮرد و آن را ﺳـﻔﺖ‬
‫ﭼﺴﺒﻴﺪم ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ روي آب آﻣﺪم ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻳﺪكﻛﺶ ﻣﺮا از آب ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و‬
‫ﺑﺮ روي ﻋﺮﺷﺔ ﻳﺪكﻛﺶ آوردﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻬـﻮع‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺖ داد و ﻫﺮﭼﻪ از آب درﻳﺎ ﺧﻮرده ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﺎﻻ آوردم‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣـﺪت‬
‫زﻣﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﺗﺎه‪ ،‬ﻧﻔﺴﻢ در ﺳﻴﻨﻪ ﺣﺒﺲ ﺷﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﺣﺴﺎس ﻛﺮدم ﻛﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﻧﻔﺲ ﻗﺒﻞ از ﻣﺮگ اﺳﺖ؛ وﻟﻲ ﺑﻪ ﺣﻮل و ﻗﻮة اﻟﻬﻲ ﻧﻔﺲ دوﺑـﺎره ﺑﺮﮔـﺸﺖ و‬
‫زﻧﺪﮔﻲام از ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /112‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﻪ اﻃﺮاف ﺧﻮدم و ﺑﻪ اﺳـﻜﻠﺔ ﺧـﻤﻴﺪه ﻛﻪ در آﺗﺶ ﻣـﻲﺳـﻮﺧﺖ و ﺑـﻪ‬

‫ﺟﻨﺎزة دوﺳﺘﺎن ﻫﻤﺮزﻣﻢ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﮔﻮﺷﻪ از ﻋﺮﺷﺔ ﻳﺪكﻛﺶ ﺑﻪ روي آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺗﻜﻪ ﭘﺎرﭼﻪﻫﺎﻳﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﻛﻒ ﻋﺮﺷﻪ ﻛﻪ ﭘـﺮ از ﺧـﻮن ﺷـﺪه ﺑـﻮد‪،‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬ﺻﺤﻨﻪاي ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻛﺮد‪ .‬ﻳﻜـﻲ‬
‫دو ﻧﻔﺮ از ﻫـﻤﺮزﻣﺎن ﺧﻮد را دﻳـﺪم ﻛﻪ ﺑﺪن ﺳﺮﺑﺎزي را در آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧـﺪ‬
‫و ﺑﺎ او ﻧﺠـﻮا ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎﺧﻮدآﮔﺎه ﺑﻪ ﺳـﻮي آﻧﻬﺎ ﻛﺸـﻴﺪه ﺷﺪم‪ .‬آري! ﻟﺤﻈـﺔ‬
‫ﻓﺮاق و ﻟﻘﺎاﷲ ﺑﻮد‪ ،‬دوﺳـﺘﺎن ﺑـﻪ او اﻣﻴﺪ ﻣـﻲدادﻧﺪ‪ .‬در آﺧﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈﺎت ﻗﺒـﻞ‬
‫از ﺷﻬﺎدﺗﺶ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺣﻴﻒ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﺎن دارم‪ ،‬اﮔﺮ ﺻﺪ ﺟﺎن ﻫﻢ داﺷﺘﻢ ﻓﺪاي‬
‫ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﻛﺸﻮرم ﻣﻲﻛﺮدم«‪ .‬آن ﺣﺎدﺛﺔ ﺗﻠﺦ ﮔﺬﺷـﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ـﺎ ﺗﻤـﺎم ﻓﻜـﺮ و‬
‫ﺣﻮاس ﻣﻦ ﺑﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﺣﺮف آن ﺳﺮﺑﺎز ﺷﺠﺎع ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﭼﻨـﺎن ﻗـﺪرت و‬
‫روﺣﻴﺔ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪ روز از آن ﺧﺎﻃﺮه‪ ،‬در‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻮﺷـﻬﺮ‪ ،‬ﺳـﺮﺑﺎزي از ﺳـﺮﺑﺎزان ﻣـﺴﺘﻘﺮ در اﺳـﻜﻠﻪ ﻛﻨـﺎر ﺗﺨـﺘﻢ‬
‫ﺧﻮاﺑﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ﺻﺤﺒﺖ آن ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﮔﻔـﺖ‪ :‬رﺣﻤـﺎن ﻓﻼﺣﺘـﻲ ﺑـﻪ‬
‫وﻃﻦ ﺧﻮد و ﺑﻪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﻋﺸﻖ ﻣﻲورزﻳﺪ‪ ،‬ﻳـﺎدم ﻣـﻲ آﻳـﺪ در ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮن‬
‫ﺑﺮﺧﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻫﻤﺠﻮار‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻨﺪة اﺧﺒﺎر ﺑﻪﺟﺎي ﮔﻔـﺘﻦ ﺧﻠـﻴﺞ‬
‫ﻓﺎرس‪ ،‬ﺧﻠﻴﺞ ﻋﺮﺑﻲ را ﺑﺮ زﺑﺎن ﻣﻲآورد‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘـﺄﺛﺮ و ﻧﺎراﺣـﺖ ﻣـﻲﺷـﺪ و‬
‫ﻣﻲﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»اﻳﻨﻬﺎ ﻋﻘﺪة ﺣﻘﺎرت دارﻧﺪ‪ ،‬از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار ﺳﺎل ﻗﺒﻞ اﻳﻦ ﺧﻠـﻴﺞ‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﺎرس ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ ﺣﺲ ﺧﻮد ﺑـﺰرگﺑﻴﻨـﻲ و ﺣﻘـﺎرت‬
‫اﺳﺖ«‪.‬‬
‫آري! او راﺳﺖ ﻣﻲﮔﻔـﺖ ﭼﻮن اﻳـﻦ ﺧـﻮد ﺑــﺰرگﺑﻴﻨـﻲﻫـﺎ‪ ،‬ﻧﺎﺷـﻲ از‬
‫ﻋﻘﺪهﻫﺎي ﺣﻘﺎرت ﺑﻮد ﻛﻪ دﺷﻤﻦ ﺑﻌﺜﻲ ﻫﺸﺖ ﺳﺎل ﺟﻨﮓ ﺧﺎﻧﻤـﺎن ﺳـﻮز را‬
‫ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻠﺖ ﻣﻈﻠﻮم و ﺑﺰرگ اﻳﺮان اﺳـﻼﻣﻲ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﺳﺮﺑﺎز ﺑﻌﺪ از ﻣﻜﺜـﻲ‬
‫ﻛﻮﺗﺎه آﻫﻲ ﻛﺸﻴﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺪا رﺣﻤﺖ ﻛﻨﺪ رﺣﻤﺎن را‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪113 /...‬‬

‫ﺧﺎﻃﺮات ﻓﺎرﺳﻲ‬

‫ﻧﺎوﺑﺎﻧﻴﻜﻢ ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺧﻴﺎﻃﻲ‬

‫درﻛﻤﻴﻦ ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ‬

‫ﺳﺎل ‪ 1366‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﻌﺪادي از ﻫﻤﺮزﻣـﺎن ﺑـﺮاي ﺣﺮاﺳـﺖ از ﺟﺰﻳـﺮة‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ اﻋﺰام ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ .‬در آن زﻣﺎن ﻋﺪهاي از ﺑﺮادران ارﺗﺶ و ﺳﭙﺎه ﺑـﺮاي‬
‫اﻧﻬﺪام ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي ﺣﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﺎت و ﻧﻔﺖ دﺷﻤﻦ ﺑﻌﺜﻲ ﮔﺮد ﻫﻢ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬
‫در ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﺎن روزﻫﺎ ﻳﻜـﻲ از ﺑـﺮادران ﺳـﭙﺎه ﻧـﺰد ﻣـﺎ آﻣـﺪ و ﮔﻔـﺖ‪» :‬از‬
‫ﻗﺮارﮔﺎه دﺳﺘﻮر آﻣﺪه ﻛﻪ ﻫﺮ ﻃﻮر ﺷﺪه ﻣﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﺟﻠـﻮي ﻛـﺸﺘﻲﻫـﺎي ﺣﺎﻣـﻞ‬
‫ﻣﻬﻤــﺎت و ﺳــﻼح ﻋــﺮاق را ﺑﮕﻴــﺮﻳﻢ« و از ﻣــﻦ ﻛــﻪ ﻣﺘﺨــﺼﺺ رادار ﺑــﻮدم‬
‫درﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻫﺪفﻫﺎي ﻣﺸﻜﻮك را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار داده و‬
‫ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ را ﻋﻠﻴﻪ ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي دﺷﻤﻦ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﺗﺎق رادار رﻓﺘﻢ و ﺑـﺎ رادار ﺟـﺴﺖوﺟـﻮ ﻛـﺮدم و ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﻳـﻚ‬
‫ﻛﺸﺘﻲ را ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺑﺮادران دادم و آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ دﺳﺖ ﺑﻪﻛـﺎر ﺷـﺪه و‬
‫ﻃﻲ دو ﺳﺎﻋﺖ ﻋﻤﻠﻴـﺎت آن را ﻣﻨﻬـﺪم ﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬در ﻫﻤـﺎن روز ﻛـﺸﺘﻲ دوم‬
‫دﺷﻤﻦ را ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار داده و ﻣﻨﻬﺪم ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻓﺮداي آن روز دﺷﻤﻦ ﺑﻌﺜﻲ ﺑﻪ ﺗﻼﻓﻲ اﻳﻦ ﺷﻜﺴﺖ ﺳﺨﺖ ﺑﺮ آن ﺷﺪ ﺗﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰﻳﺮة ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎتﻫﺎ ﺑﺮ ﺿﺪﻛﺸﺘﻲﻫﺎي دﺷـﻤﻦ ﺑـﻮد ﺣﻤﻠـﻪ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻣﺪادﻫﺎي ﻏﻴﺒﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن)ع( ﻳـﺎرﻳﮕﺮ ﻣـﺎ ﺑـﻮد ﻫـﻮا‬
 ‫‪ /114‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻣﻪآﻟﻮد ﺷﺪ و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي ﻋﺮاﻗﻲ اﺷﺘﺒﺎﻫﻲ ﺟﺰﻳﺮة ﻋﺮﺑﻲ را ﻛﻪ ﺣﺪود ‪ 12‬ﻣﺎﻳﻞ‬

‫از ﺟﺰﻳﺮة ﻓﺎرﺳﻲ ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷﺖ و ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻋﺮﺑـﺴﺘﺎن ﺳـﻌﻮدي ﺑـﻮد‪ ،‬ﻣـﻮرد‬
‫اﺻﺎﺑﺖ ‪ 40‬ﻓﺮوﻧﺪ راﻛﺖ ﻗﺮار داد ﻛﻪ وﻗﺘﻲ اﻳـﻦ ﺧﺒـﺮ را از رادﻳـﻮ ﺷـﻨﻴﺪﻳﻢ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻻﻳﺰال را ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﻣﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ دﺷﻤﻦ ﺷﻜﺮﮔﺰاري ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺷﻚ ﺿﺪرادار‬
‫ﺳﺎل ‪ 1366‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﻌﺪادي از ﻫﻤﺮزﻣـﺎن ﺑـﺮاي ﺣﺮاﺳـﺖ از ﺟﺰﻳـﺮة‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﻬﺪام ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي ﺣﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﺎت و ﻧﻔﺖ‪ ،‬در ﺟﺰﻳﺮة ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﺴﺘﻘﺮ‬
‫ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ روز ﺳﻲ و ﻳﻜﻢ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد و ﻣﺎ در ﻃﻮل اﻳـﻦ ﻣـﺪت‬
‫ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي دﺷﻤﻦ را ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار داده و ﻣﻨﻬﺪم ﻛـﺮده‬
‫ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻗﺮار ﺑﻮد ﻣﺎ در آن روز ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺷﻮﻳﻢ و ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺗﺎزه ﻧﻔﺲ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‬
‫ﻣﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺳﻨﮕﺮ ﻣﺎ ﭘﺮ ﺑـﻮد از ﻧﻴﺮوﻫـﺎي ﻗـﺪﻳﻢ و ﺟﺪﻳـﺪ‪ ،‬در‬
‫ﻫـﻤﻴﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﻧـﻔﺮ ﻣﺨﺎﺑــﺮاﺗﻲ اﻋــﻼم ﻛــﺮد ﻫﻮاﭘﻴﻤـﺎي ﺿـﺪرادار‬
‫ﻋﺮاﻗﻲ در ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻗﺮﻣﺰ اﻋـﻼم ﺷـﺪ‪ ،‬در آن ﺷـﻠﻮﻏﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻗﺮار ﺑﻮد ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻗﺪﻳﻢ و ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﻴـﺎم‬
‫ﺗﻮﺟﻪ زﻳﺎدي ﻧﻜﺮد زﻳﺮا اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ وﺿـﻌﻴﺖﻫﺎ زﻳﺎد ﭘﻴﺶ ﻣﻲآﻣﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ ﻣـﻦ در‬
‫ﻳﻚ آن ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﻧﻜﻨﺪ اﻳﻦ ﻫﻮاﭘﻴﻤـﺎ ﺗﺸﻌـﺸﻊ رادار ﻣـﺎ را ﺑﮕﻴـﺮد و ﺑـﺮاي‬
‫ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺧﻄﺮﺳﺎز ﺷﻮد‪ ،‬از اﻳﻦرو ﻓﻮري ﺑﻪ اﻃـﺎق رادار رﻓـﺘﻢ و رادار را ﺑـﻪ‬
‫ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺘﻨﺪﺑﺎي )آﻣﺎده( ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﺗﺎ اﻣﻮاج ﭘﺨﺶ ﻧﻜﻨﺪ‪ ،‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ از اﺗﺎق رادار ﻛﻪ در ﻣﺠﺎورت ﺳﻨﮕﺮ ﺑﻮد ﺧﺎرج و ﺑـﻪ ﺳـﻨﮕﺮ‬
‫ﺑﺮوم اﻧﻔﺠﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺪﻳﺪي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻪ درون ﺳـﻨﮕﺮ‬
‫ﭘﺮت ﺷﺪم و ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﺸﺪم ﻛﻪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻲ رخ داده اﺳـﺖ‪ ،‬زﻳـﺮا ﻣﻘـﺪاري از‬
‫ﺧﺎكﻫﺎي روي ﺳﻨﮕﺮ ﺑﻪ درون ﺳﻨﮕﺮ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه و ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر زﻳـﺎدي راه‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺮاغﻫﺎ ﺧﺎﻣﻮش و ﺳﻨﮕﺮ ﺗﺎرﻳﻚ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪115 /...‬‬

‫وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﻮد آﻣﺪﻳﻢ از ﺳﻨﮕﺮ ﺧﺎرج ﺷﺪﻳﻢ و ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺷﻚ‬

‫ﺿﺪرادار در ﻓﺎﺻﻠﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚ ﺳـﻨﮕﺮ ﻣـﺎ اﺻـﺎﺑﺖ ﻛـﺮده و آﺗـﺶﺳـﻮزي‬
‫ﺷﺪﻳﺪي راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺗﻠﻔﺎت ﺟﺎﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ و ﻣﻦ آن ﻣﻮﻗﻊ‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﺪا ﺑﻮد ﻛـﻪ ﻣـﻦ رادار را ﺧـﺎﻣﻮش ﻛـﻨﻢ ﺗـﺎ‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﻣﻨﺤﺮف ﺷﻮد ﭼﻮن در ﻏـﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﻣﻮﺷـﻚ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ ﺑـﻪ اﺗــﺎق‬
‫رادار اﺻـﺎﺑﺖ ﻣﻲﻛﺮد و ﺗﻠﻔﺎت زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣﻲآورد‪.‬‬
 ‫‪ /116‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺷﻬﻴﺪ رﺣﻤﺎن اوﻻد‪ ،‬ﻣﻌﻠﻢ اﺧﻼق ﺑﻮد‬

‫ﻧﺎوﺳﺮوان ﻣﺠﻴﺪ داﺋﻤﻲ‬

‫ﺳﺎل ‪ 1363‬وارد ﻣﻨﻄﻘﻪ دوم درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺷﺪم و در ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﻧﻘﺪي‬
‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻛﺎرﺑﺮ رادار ﻣﺸﻐﻮل اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﺷﺪم‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮔﺸﺖ درﻳـﺎﻳﻲ در‬
‫ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖﻫﺎي ﺳﺎﺣﻠﻲ ﺑﻪ ﺳـﻜﻮﻫﺎي ﻧﻔﺘـﻲ ﻧـﻮروز ـ‬
‫اﺑﻮذرـ ﻧﻬﺮ ﻗﺎﺳﻤﻴﻪ آﺑﺎدان و ﻓﺎو ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺘﻨﺎوب اﻋـﺰام ﻣـﻲﺷـﺪم‪ .‬در ﻧﻬـﺮ‬
‫ﻗﺎﺳﻤﻴﺔ آﺑﺎدان ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ اﻳﺴﺘﮕﺎه رادار ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد و ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻣﺎ ﺑـﺎ‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﻌﺜﻲ ﻋﺮاق ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوي ﺑﻌﺜﻲ ﻋﺮاق ﻣﺮﺗﺐ ﺑﺎ ﺧﻤﭙﺎره اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻣﺮﺑﻮﻃـﻪ را ﻣـﻮرد ﻫـﺪف‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲداد‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﺪا ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ دﻗﻴﻖ آن ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ و در رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاﻓﺶ ﻧﺎﻛﺎم ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪ .‬در ﻃﻮل ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻲ ﻛـﻪ در آن‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺎ ﺷﻬﻴﺪ ﻧﺎواﺳﺘﻮارﻳﻜﻢ رﺣﻤﺎن اوﻻد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﺗﻜـﺎوران ﻏﻴـﻮر‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻮد‪ ،‬آﺷﻨﺎ ﺷﺪم‪ .‬اﻳﺸﺎن از ﻟﺤـﺎظ اﺧﻼﻗـﻲ ﺑـﺴﻴﺎر ﻣﻬﺮﺑـﺎن و‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬اﻏﻠﺐ در ﺣﺎل ﻧﻤﺎز و ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻬـﺮة ﻣﻌﻨـﻮي اﻳـﺸﺎن زﺑـﺎﻧﺰد‬
‫ﺧﺎص و ﻋﺎم ﺑﻮد‪ .‬در ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﺟﻴﺮة ﻏـﺬاﻳﻲ ﺑـﺴﻴﺎر اﻫـﻞ ﻗﻨﺎﻋـﺖ ﺑـﻮد‪.‬‬
‫رﺣﻤﺎن‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻴﺮوي رزﻣﻲ و ورزﺷﻜﺎر ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻤـﺎز اول وﻗـﺖ‬
‫در ﺑﻴﻦ دﻳﮕﺮان ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺑﻮد‪ .‬رﻓﺘﺎرش درس ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ؛ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و‪117 /...‬‬

‫‪ 1364/7/27‬در ﻧﻬﺮ ﻗﺎﺳﻤﻴﺔ آﺑﺎدان ﻣﺸﻐﻮل دﻳﺪهﺑﺎﻧﻲ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن‬

‫ﺗﻌﺪادي از ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃـﺮف ﻣـﺎ ﺣﻤﻠـﻪور‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از رﺳﻴﺪن ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ آﺗﺶ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﻮدي‪،‬‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺘﻦ دﻳﻮار ﺻﻮﺗﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺴﻴﺮ دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از ﭼﻨـﺪ ﻟﺤﻈـﻪ‬
‫ﺻﺪاي اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻬﻴﺒﻲ ﺷﻨﻴﺪه ﺷﺪ و دود زﻳﺎدي ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﭼﻨـﺪ‬
‫ﺗﻦ از ﺗﻜﺎوران ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻇﻬﺎر داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪاﺣﺘﻤﺎل ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ‬
‫آﺑﺎدان را ﺑﻤﺒﺎران ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاﺑﺮ اﻃﻼع واﺻـﻠﻪ ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪ ﻛـﻪ ﻧﻬﻨـﮓ‪2‬‬
‫)ﻗﻔﻘﺎز ـ ﺑﻬﻤﻦ ﺷﻴﺮ( ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﻤﺎس ﻣﺨﺎﺑﺮات ﻣﺎ‬
‫ﺑﺎ ﻧﻬﻨﮓ ‪ 2‬ﻗﻄﻊ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺎواﺳﺘﻮار اوﻻد ﭼﻨﺪ روز ﻗﺒﻞ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻬﻨﮓ ‪ 2‬اﻋﺰام ﺷـﺪه ﺑـﻮد‪ .‬آري! ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻌﺪادي از ﺗـﻜﺎوران از ﻧﻬﻨـﮓ‬
‫‪ 2‬ﺑﺮﮔــﺸـﺘﻨﺪ ﺧﺒــﺮ آوردﻧــﺪ رﺣﻤــﺎن و ﺗﻌــﺪادي از ﻫﻤﺮزﻣــﺎﻧﺶ ﺷـــﻬﻴﺪ و‬
‫ﺑﻪﺳـﻮي ﻣﻌﺒﻮد ﭘﺮواز ﻛﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻮﺷﻴﺎر‬

‫ﺟﺰﻳﺮة ﻓﺎرﺳـﻲ از ﺳـﺎل ‪ 1364‬ﺗـﺎ ‪ 1365‬ﺑـﺴﻴﺎر ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﺣـﺴﺎﺳﻲ‬
‫داﺷﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﻛﺸﺘﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗـﺼﺪ ﻋﺒـﻮر و ﻛﻤـﻚ ﺑـﻪ‬
‫رژﻳﻢ ﺑﻌﺚ ﻋﺮاق را داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ از آن ﻣﻜﺎن ﺗﺮدد ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪ ،‬ﺑـﺮاي‬
‫ﻫﻤﻴﻦ اﻛﺜـﺮ ﻫـﻮاﭘﻴﻤﺎﻫــﺎي ﻋـﺮاﻗــﻲ ﺑـﺮاي ﺗـﻀـﻌﻴﻒ ﻧﻴــﺮوﻫﺎي اﻳــﺮاﻧﻲ‬
‫ﺟـﺰﻳﺮه را ﺑﻪﻃـﻮر ﻣﺮﺗﺐ ﻣـﻮرد ﺑﻤﺒـﺎران ﻗـﺮار ﻣﻲدادﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑـﺔ‬
‫ﻛﺎﻓﻲ ﻛﻪ از ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﺟﺰﻳـﺮه داﺷـﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣـﺴﻴﺮ ﺣﻤﻠـﺔ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫـﺎ را ﻛـﺎﻣﻼً‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬در ﻳﻜﻲ از روزﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﺷﻴﻔﺖ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺗـﻦ‬
‫از رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﻣﺸﻐﻮل ورزش ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن دو ﻓﺮوﻧﺪ ﻫﻮاﭘﻴﻤـﺎي ﻋﺮاﻗـﻲ‬
‫در ارﺗﻔﺎع ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﺳﺮﻋﺖ ﻛﻢ ﺑﻪﻃﻮري ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻠﺒﺎنﻫـﺎ ﺑـﺎ‬
‫ﻛﻼه ﺳﻔﻴﺪ در اﺗﺎﻗﻚ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻗﺎﺑﻞ رؤﻳﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻤﮕـﻲ ﺑـﺎ ﻓﺮﻳـﺎد‬
 ‫‪ /118‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ :‬ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ‪ ،‬ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ‪ .‬ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ ﮔﻴﺞ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺪام ﻃﺮف‬
‫ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬آﺗﺶ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﺟﺰﻳﺮه آﻧﻬﺎ را در ﻣﺤﺎﺻﺮه ﻗﺮار داده ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻮد از ﻣﺤﺎﺻﺮه ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺎ ﺑﻪ ﻓﺮار ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ از‬
‫ﺳﺎﻳﺖ رادار ﻧﻴﺮوي ﻫﻮاﻳﻲ ﮔﺰارش رﺳـﻴﺪ ﻛـﻪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫـﺎ ﻗـﺼﺪ ﺣﻤﻠـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي آذوﻗﺔ اﻳﺮاﻧﻲ را داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ ﭘﺪاﻓﻨـﺪ ﻗـﻮي ﺟﺰﻳـﺮة‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺧﻮد ﻧﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﻮﺷـﻴﺎري و آﻣـﺎدﮔﻲ دﻓـﺎﻋﻲ ﺑﺎﻋـﺚ‬
‫ﺗﺸﻮﻳﻖ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﺟﺰﻳﺮة ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﻧﻘﺪي ﺣﻤﺎﺳﻪ آﻓﺮﻳﺪ‬

‫از ﺳﺎل ‪ 1363‬ﻛﻪ وارد ﻣﻨﻄﻘﺔ دوم درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺷـﺪم اﻳـﻦ اﻓﺘﺨـﺎر‬
‫ﻧﺼﻴﺐ ﻣﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺨﺼﺺ ﻛﺎرﺑﺮي رادار در ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﺟﻤﻬـﻮري اﺳـﻼﻣﻲ‬
‫ﻧﻘﺪي اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺣﺪود ﻳﻚﺳﺎل ﺑـﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ ﮔـﺸﺖ درﻳـﺎﻳﻲ در‬
‫ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس در ﻃﻮل ﻫﺸﺖ ﺳـﺎل دﻓـﺎع ﻣﻘـﺪس ﺑـﺮاي ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ‬
‫واﺣﺪﻫﺎي ﺷﻨﺎور دﺷﻤﻦ اﻋﺰام ﺷﺪم‪ .‬در ﻳﻜﻲ از ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي‬
‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ از ﻧﻔﺘﻜﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺟﺰﻳﺮة ﺧﺎرك ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮدﻧـﺪ‪ ،‬اﻋـﺰام ﺷـﺪه‬
‫ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ ﻗﺮﻣﺰ اﻋﻼم ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي ﺿﺪرادار و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺑـﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﺳﻮﭘﺮ ﻓﺮﻟﻮن دﺷﻤﻦ در ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺧﺎرك ﺑﺮاي ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻲﻫﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻜﻮﺗﻲ وﺣﺸﺖزا آن ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﺔ ﻣـﺎ آﻣـﺎدﮔﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠـﻪ ﺑـﺎ‬
‫دﺷﻤﻦ را داﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن از ﺳﻤﺖ ﺷﻤﺎل ﺟﺰﻳﺮة ﺧﺎرك ﺑـﻪوﺳـﻴﻠﺔ ﺑـﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﺳﻮﭘﺮ ﻓﺮﻟﻮن ﻣﻮﺷﻜﻲ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪ‪ .‬ﻟﺤﻈﺔ ﺑـﺴﻴﺎر ﺣـﺴﺎﺳﻲ ﺑـﻮد‪.‬‬
‫ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻧﺎو ﻧﻘﺪي ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻮﺷﻚ دﺷﻤﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ آﺗﺶ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻮﺷـﻚ‬
‫ﻣﻮرد ﻫﺪف ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪ ﻧﺎو ﻧﺰدﻳﻚ ﺷـﺪه ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ در‬
‫ﻣﺴﻴﺮ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻣﻬﻨﺎويﻳﻜﻢ ﻋﺒﺎس ﻧﻴﻚﭼﻬﺮه ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻏﻴﻮر ﻧﺎو ﻗـﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﺎ ﺷﻌﺎع آﺗﺸﻲ ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮد ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻮﺷﻚ را ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬
‫داد و ﻣﻮﺷﻚ دﺷﻤﻦ در ﻗﻌﺮ آبﻫﺎي ﻧﻴﻠﮕﻮن ﺧﻠﻴﺞ ﻓـﺎرس ﺳـﻘﻮط ﻛـﺮد و‬
‫ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪119 /‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬

‫ﺳـﻬﻨﺪ ‪ ،‬ﺳـﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ‬

‫در‬

‫ﻧﺒـﺮدي ﻧـﺎﺑـﺮاﺑـﺮ‬
‫‪ /120‬آب و آﺗﺶ‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪121 /‬‬

‫ﭘﻴﺎم ﺳﺒﻼن‪ :‬وﺣﺪت و ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻠﻲ‬

‫ﺷﻬﻴﺪ ﺟﺎﻧﺒﺎز درﻳﺎدارﻓﺮﻳﺒﺮز ﻓﺎﺿﻞ‬

‫اﻣﺮﻳﻜﺎي ﺟﻬﺎﻧﺨﻮار‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪة ﭘﻴﺸﺮوي ﻧﻴﺮوﻫـﺎي رزﻣﻨـﺪة اﻳﺮاﻧـﻲ در‬
‫ﺟﺒﻬﻪﻫﺎي ﺟﻨﮓ زﻣﻴﻨﻲ ﺗﻨﻬﺎ راه ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮويﻫﺎ را در ﻧﺎآرام ﻛﺮدن‬
‫اﻣﻨﻴﺖ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و اﻳﺠﺎد اﺧـﻼل در اﺳـﺘﺨﺮاج و ﺻـﺎدرات ﻧﻔـﺖ اﻳـﺮان‬
‫داﻧﺴﺖ‪ ،‬از اﻳﻦرو ﺑﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺳﻜﻮﻫﺎي ﻧﻔﺘـﻲ اﻳـﺮان‪ ،‬ﺑـﻪﻃـﻮر رﺳـﻤﻲ وارد‬
‫ﺟﻨﮓ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺎ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎو ﺳﺒﻼن ﻛﻪ ﻣﺎ در آن ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ‪ 9‬روز اﻧﺠﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ‬
‫ﺟﻨﮕـﻲ و ﻋـﻤﻠﻴﺎﺗﻲ در ﺧـﻠﻴﺞ ﻓـﺎرس ﺑﻪ ﻟﻨﮕﺮﮔــﺎه ﺑﻨـﺪرﻋﺒﺎس ﺑﺮﮔـﺸﺘﻪ و‬
‫آﻣﺎده ورود و ﭘﻬﻠﻮﮔﺮﻓﺘﻦ در اﺳﻜﻠﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻜﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪﻳـﺎد دارم اوﻟـﻴﻦ روز‬
‫ﻣﺎه ﻣﺒﺎرك رﻣﻀﺎن ﺳﺎل ‪ 1367‬ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ‪ 8‬ﺻﺒﺢ ﺟﻨـﺎب ﻣﻌﻨـﻮي‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧﺎو ﻣﺮا ﺧﻮاﺳﺖ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ در ﺣﺎل ﺑﻴﺮون آﻣـﺪن از اﺳـﻜﻠﻪ‬
‫اﺳﺖ و ﻳﻚ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ وﻳﮋهاي ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﺤـﻮل ﻛـﺮدهاﻧـﺪ‪ ،‬آﻣـﺎدﮔﻲ ﻳﻜــﺎن‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳـﺖ؟ ﺑﻪ ﻣﺤـﺾ ﺷـﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺳـﺆال ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﺗﺄﻣـﻞ و ﻣﻜﺜــﻲ‬
‫در ﺟـﻮاب ﮔﻔﺘـﻢ‪ :‬ﻣـﺎ درآﻣـﺎدﮔـﻲﻛﺎﻣـﻞ ﻗــﺮار دارﻳــﻢ‪ ،‬ﺟﻨـﺎب ﻣــﻌﻨﻮي‬
‫ﮔـﻔﺖ‪ :‬آﻣـﺎدﮔﻲ ﺷــﻤﺎ ﻣــﻮرد ﻗﺒـﻮل‪ ،‬وﻟـﻲ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﭼـﻪ ﻧﻴﺎزﻫـﺎ و‬
‫ﻛﻤﺒﻮدﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﻋﺰام دوﺑﺎره ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ دارﻳﺪ؟ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺳـﺎﻳﺮ‬
‫ﻫﻤﻜﺎران ﻣﻮارد ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي و ﻛﻤﺒﻮدﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ و ﺑـﻪ اﻃـﻼع ﻓــﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧـﺎو‬
‫رﺳﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬در آن ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‪ ،‬ﻧﻈﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﻳﻜـﻢ‪ ،‬ﺑـﺮ ﭘﻬﻠـﻮ ﮔـﺮﻓﺘﻦ‬
 ‫‪ /122‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﺳﺒﻼن و ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻳﻚ ﻧﺎو دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي اﻋﺰام ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ‬

‫ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﺻﺮار ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﺮ اﻋﺰام ﻧﺎو ﺳﺒﻼن ﺑـﻪ ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﺟﻨﮕـﻲ و‬
‫اﻧﻌﻜﺎس اﻳﻦ ﭘﺎﻓﺸﺎري و اﺻﺮار از ﻃﺮف ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧـﺎو ﺑـﻪ ﻣـﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﻨﻄﻘـﻪ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻋﺚ آن ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑـﺎ اﻋـﺰام دوﺑـﺎرة ﻧﺎوﺷـﻜﻦ‬
‫ﺳﺒﻼن ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ درﮔﻴﺮي ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻴﺎرﻣﻨﺪيﻫﺎي ﺧﻮاروﺑﺎر‪ ،‬ﺳﻮﺧﺖ‬
‫و آب را در ﻣﺤﻞ ﻟﻨﮕﺮﮔﺎه و ﺑﺪون ورود ﻧﺎو ﺑﻪ اﺳﻜﻠﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮارد ﻛﻤﺒﻮد ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﻴﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ‬
‫ﻛﻪ ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﺳـﻬﻨﺪ در ﺣـﺎل ﺧـﺎرج ﺷـﺪن از اﺳـﻜﻠﻪ و اﻋـﺰام ﺑـﻪ ﻣﻨﻄﻘـﺔ‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ ﻧﺎوي ﺑﻮد ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺗﻌﻤﻴﺮات ﺑﻮد و ﺗﻌﻤﻴﺮات آن‬
‫ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ‬
‫اﻋﺰام ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪﻳﺎد دارم وﻗﺘﻲ ﺳﻬﻨﺪ از ﻛﻨـﺎر ﻣـﺎ رد ﻣـﻲﺷـﺪ ﺑـﻪوﺳـﻴﻠﺔ‬
‫ﺑﻲﺳﻴﻢ ﺑﺎ ﻛﺎﻇﻢ ﻧﻈﺎﻓﺖ ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﻛﺮدم‪ .‬ﺧﻄﺎب ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻛﺎﻇﻢ ﭼـﻪ‬
‫ﺧﺒﺮ؟ در ﺟﻮاﺑﻢ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺒﺮ ﺧﺎﺻــﻲ ﻧﻴـﺴﺖ‪ ،‬ﻣـﺎ دارﻳــﻢ ﻣـﻲروﻳـﻢ‪ .‬ﺷـﻤﺎ‬
‫ﻧﻤﻲآﻳﻴﺪ؟‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺑﺮوﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻫﻢ دارﻳﻢ ﻣﻲآﻳﻴﻢ ! اﻳﻦ آﺧﺮﻳﻦ ﻛﻼم ﻣﻦ ﺑﺎ‬
‫وي ﺑﻮد ﻛﻪ رد و ﺑﺪل ﺷﺪ‪ ،‬ﻟﺤـﻦ ﺻـﺤﺒﺖ و اﺣـﺴﺎس او ﺣـﺎﻛﻲ از ﻧﺰدﻳـﻚ‬
‫ﺑﻮدن زﻣﺎن ﺷﻬﺎدﺗﺶ ﺑﻮد‪ .‬او اﻓﺴﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻧﺴﺎﻧﻲ وارﺳـﺘﻪ و‬
‫دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻦ دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ﺑﺎ او در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﺷﻢ و ﺑـﺎ او‬
‫ﻛﺎر ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم آﻧﻬﺎ از ﻣﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﺎ ﻫﻢ ﻫﺮﭼﻪ ﺳـﺮﻳﻊﺗـﺮ ﻧـﺎو را‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺟﻬـﺖ داده و آﻣـﺎدة ﺣﺮﻛـﺖ ﺷـﺪﻳﻢ‪ .‬در آن زﻣـﺎن ﻫـﺪف و ﺟﻬـﺖ‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎو ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﻳﻚ ﺟﻨﮓ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻲروﻳﻢ و اﺣﺘﻤﺎل ﺷﻜﺴﺖ و ﺑﻪ ﺷـﻬﺎدت رﺳـﻴﺪن‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد اﺳﺖ‪.‬‬
‫روﺣﻴﺔ اﻳﺜﺎرﮔﺮي و ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد ﺑﻮد‪ ،‬ﻫـﻴﭻ ﺗﺮﺳـﻲ در‬
‫ﺣﺮﻛﺎت و رﻓﺘﺎر ﻛﺎرﻛﻨﺎن دﻳﺪه ﻧﻤﻲﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﺒﺎرزه و ﭘﻴﻜـﺎر ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪123 /‬‬

‫در ﺷﺮوع راه ﻳﺪكﻛﺸﻲ از ﻋﻘﺐ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﺮد‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻪ ﺗﻮﻗـﻒ‬
‫ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻳﺪﻛﺶ ﺗﻌﺪادي از اﻓﺮاد ﻣﺄﻣﻮر و در ﺣﺎل ﻣﺮﺧﺼﻲ ﻧﺎو ﺳـﺒﻼن را ﺑـﺎ‬
‫ﺧﻮد آورده ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﺳﻮار ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ راه ﺧﻮد اداﻣـﻪ دادﻳـﻢ‪ .‬ﺳـﻤﺖ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ‪ ،‬ﺣـﻮاﻟﻲ ﺗﻨـﮕﺔ ﻫـﺮﻣﺰ ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷـﺪن ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ درﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻣﺎ ﺧﺒﺮ دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺎوﭼﺔ ﺟﻮﺷﻦ در روﻳـﺎروﻳﻲ ﺑـﺎ ﻧﺎوﻫـﺎي آﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ ﻣـﻮرد‬
‫اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﻚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و در درﻳﺎ ﻏـﺮق ﺷﺪه اﺳــﺖ‪ ،‬ﺑـﺎ ﺷــﻨﻴﺪن اﻳـﻦ‬
‫ﺧﺒﺮ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻋﻤﻠﻴﺎت و اﺣﺘﻤﺎل درﮔﻴﺮي ﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﺎوﻫﺎي آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺷــﺪت‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻲﻫﺎي ﺗﻨﮕﺔ ﻫﺮﻣﺰ رﺳﺎﻧﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺒﺮ ﺗﺄﺳﻒﺑﺎر دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ دادﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻛﻲ از اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﺎو ﺳـﻬﻨﺪ‬
‫ﺑﺎ ﻧﺎوﻫﺎ و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ درﮔﻴﺮ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﭘﻲ در ﭘﻲ ﻣﻮﺷﻚ‬
‫در ﺣﺎل ﻏﺮق ﺷﺪن در درﻳﺎﺳﺖ‪ .‬اﺣﺴﺎﺳﺎت دﺷﻤﻦ ﺳﺘﻴﺰي و ﺿـﺪاﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎي ﻣﺎ دوﭼﻨﺪان ﺷﺪ‪ ،‬در اﻳـﻦ ﻟﺤﻈـﻪ از ﻃﺮﻳـﻖ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﺎن ﻋﻤﻠﻴـﺎت‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي دوري از اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷـﻚﻫـﺎي دﺷـﻤﻦ‪،‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ زودﺗﺮ در ﻳﻜﻲ از ﻟﻨﮕﺮﮔﺎهﻫﺎ و اﺳﻜﻠﻪﻫﺎي ﺟﺰاﻳﺮ ﻧﺰدﻳـﻚ ﺑـﻪ ﻣﻨﻄﻘـﺔ‬
‫درﮔﻴﺮي رﻓﺘﻪ و در آﻧﺠﺎ ﭘﻨﺎه ﺑﮕﻴـﺮﻳﻢ‪ .‬ﺑـﻪﺧﺎﻃــﺮ ﺣــﺲ ﺧـﺼﻢﺳـﺘﻴﺰي و‬
‫اﻧﺘﻘﺎمﮔﻴﺮي از ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺟﻨﺎب ﻣﻌﻨـﻮي و ﺳـﺎﻳﺮ ﻛﺎرﻛﻨـﺎن اﻋـﻼم‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزه ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻫﺮﭼﻪ ﺗﻤﺎمﺗﺮ ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ ﻧـﺎو‬
‫ﺳﻬﻨﺪ و ﻧﺎوﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ ،‬در اﻳـﻦ ﭘﻴـﺸﺮوي ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫـﺎي‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﺎ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪور ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑـﺎ ﻧﺰدﻳـﻚ‬
‫ﺷﺪن ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ‪ ،‬ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﻪاي ﻧﺎو اﻗﺪام ﺑـﻪ ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي ﺑـﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ وﺣﺸﺖ و ﻓﺮار آﻧﻬﺎ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻧﺰدﻳـﻚ‬
‫ﺷﺪن ﺑﻪ ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ و ﻣﻨﻄﻘـﻪ درﮔﻴـﺮي‪ ،‬ﻧﺎوﻫـﺎي اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ از ﻃﺮﻳـﻖ رادار‬
‫ﻣﺘﻮﺟــﻪ ﺣــﻀﻮر ﻣــﺎ ﺷــﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻳــﻚ ﻧﺒــﺮد ﻧــﺎﺑﺮاﺑﺮ اﻗــﺪام ﺑــﻪ اﻧﺠــﺎم ﻗﻔــﻞ‬
‫اﻟـﻜﺘﺮوﻧﻴـﻜﻲ و ﭘﺮﺗﺎب ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪ ﺳـﻤﺖ ﻧﺎو ﻣﺎ ﻛـﺮدﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘـﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﻗﻔﻞ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻧﺎو ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺎو را ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ دﻳﮕـﺮ ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬
 ‫‪ /124‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺟﻬﺖ دادﻳﻢ‪ ،‬اوﻟﻴﻦ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪ ﻧﺎو ﻧﺨﻮرد و ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ دوري ﺑـﻪ آب ﺧـﻮرد و‬
‫ﺻﺪاي اﻧﻔﺠﺎر آن را ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭘﺮﺗﺎب ﻣﻮﺷﻚ دوم ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬
‫ﺧﻮد ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺟﻬﺖ دادن آن ﻫﻢ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﺎو ﻧﺨﻮرد وﻟﻲ‬
‫در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻧﺎو ﺑﻪ درﻳﺎ ﺧﻮرد و ﺗﺮﻛﺶﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از اﻧﻔﺠﺎر ﺣﻔﺮة ﺑﺰرﮔـﻲ در‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺪﻧﻪ زﻳﺮ ﺳﻄﺤﻲ ﻧﺎو اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮد‪ .‬آب درﻳـﺎ ﺑـﺎ ﺳـﺮﻋﺖ ﺷـﺮوع ﺑـﻪ‬
‫ﭘﻴﺸﺮوي ﺑﻪ داﺧﻞ ﻧﺎو ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻮج اﻧﻔﺠﺎر و ﺗﻜﺎن ﺧـﻮردن ﺷـﺪﻳﺪ ﻧـﺎو ﺑﺎﻋـﺚ‬
‫ﭘﺮﺗﺎب ﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺪﻧﺔ ﻧﺎو و ﺿﺮﺑﻪ وارد ﺷﺪن ﺑﺮﭘﺎ و ﻟﮕﻨﻢ ﺷﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟـﺖ‬
‫ﺑﻲﺣﺴﻲ ﺷﺪﻳﺪ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺧﻮد را ﻧﻈﺎرهﮔﺮ ﺑﻮدم‪ .‬ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﺔ ﻧـﺎو‬
‫در ﺣﺎل ﺷﻠﻴﻚ و ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺑﻮد‪ .‬ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻧﻴﺰ در رﻓﺖ و آﻣﺪ و ﺗﻜﺎﭘﻮ ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻚآن وﻗﺘﻲ ﻧﮕﺎﻫﻢ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﻨﻪام ﻛﺮدم ﺑﺎ ﺻﺤﻨﺔ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺷـﺪﻳﺪ‬
‫ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪم‪.‬‬
‫ﺟﻨﺎب اذﺑﺎﺷﻲ‪ ،‬ارﺷﺪ ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﺔ ﻧﺎو ﺑﻪ ﺳﺮاﻏﻢ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬انﺷﺎءاﷲ ﭼﻴﺰ‬
‫ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻓﻘﻂ آراﻣﺶ ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻛﻦ ﭼﻮن ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻲ از ﺟﺎي ﺧﻮد‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮي‪ .‬درد و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻲﻫﻮﺷﻲ ﻣﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳـﻪ روز ﺑـﻪ‬
‫ﻫﻮش آﻣﺪن در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن از ﻃﺮﻳﻖ دوﺳﺘﺎن و ﻫﻤﻜﺎران ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﺑﻌـﺪ‬
‫از ﺣـﺎدﺛـﻪ‪ ،‬ﻫﻤﻜـﺎران ﺑﺎ ﻓـﺪاﻛﺎري و ﺗﻼش ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻧﺎو را ﺑﺎ ﻛﻤـﻚ‬
‫ﭼﻨﺪ ﻳﺪكﻛﺶ ﺑﻪ اﺳﻜﻠﺔ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻜـﻢ ﺑﻨـﺪرﻋﺒﺎس آورده ﺑﻮدﻧـﺪ و ﻧﺎوﻫـﺎي‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﺼﻮر اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎو ﺳﺒﻼن ﻫﺮﭼﻪ زودﺗﺮ ﻏﺮق ﺧﻮاﻫﺪ ﺷـﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻘـﺔ‬
‫درﮔﻴﺮي را ﺗﺮك ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻨﺠﺎ ﻻزم ﻣﻲداﻧﻢ ﺑﻪ ﻳـﻚ ﺧـﺎﻃﺮه از ﺷـﻬﻴﺪ واﻻﻣﻘـﺎم اﻋﺘﺒﺎرﻳـﺎن‬
‫اﺷﺎره ﻛـﻨﻢ‪ .‬ﺷـﻬﻴﺪ اﻋﺘﺒﺎرﻳـﺎن ﻗﺒـﻞ از وﻗـﻮع ﺣﺎدﺛـﻪ‪ ،‬از ﻧـﺎو ﺳـﺒﻼن ﺑـﻪ‬
‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي داﺧﻠﻲ و اداري ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻳﻜﻢ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺷـﻨﻴﺪن وﻗـﻮع‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ و ﺣﻤﻼت ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﻪ اﺳﻜﻠﻪﻫـﺎي ﻧﻔﺘـﻲ رﺷـﺎدت‪ ،‬ﻧـﺼﺮ و‬
‫ﺳﻠﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﺎوﮔﺎن آﻣﺪ و ﺳﻌﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ ﻣﻤﻜـﻦ ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﻧـﺎو‬
‫ﺳﺒﻼن ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ از آن ﻃـﺮف ﭼـﻮن ﺷـﻨﻴﺪه ﺑـﻮد ﻛـﻪ اﺣﺘﻤـﺎل دارد ﻧـﺎو‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪125 /‬‬

‫ﺳﺒﻼن ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻧﺮود ﺑﺎ اﺻﺮار زﻳﺎد ﺑﺎ ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ درﮔﻴﺮي اﻋﺰام‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم رﻓﻴﻊ ﺷﻬﺎدت ﻧﺎﻳﻞ آﻣﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻨﻢ اﻳﻦ ﺷـﻬﺎﻣﺖﻫﺎ و رﺷـﺎدتﻫﺎ وﺟـﺎﻧﻔﺸـﺎﻧﻲﻫـﺎ را ﻧﻤﻲﺗـﻮان ﺑـﺎ‬
‫ﻣﻮازﻳﻦ ﻣﺎدي و ﻣﻌﺎدﻻت دﻧﻴﺎﻳﻲ ﺳﺎزﮔﺎري داد‪.‬‬
‫از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻧﺎوﺷـﻜﻦ ﺳـﺒﻼن ﺑـﺎ رﺷـﺎدت و ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻳـﺎراﻧﺶ ﺑـﻪ‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎي ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎر و ﺷﻴﻄﺎن ﺑﺰرگ اﻳﻦ ﭘﻴﺎم ﻣﻬﻢ را داد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮپ‪ ،‬ﺗﺎﻧﻚ و‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﻧﻤﻲﺗﻮان در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮاﺳﺖ ﻳﻚ ﻣﻠﺖ اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻣـﺮدم اﻳـﺮان‬
‫دﻳﻦ اﺳﻼم و ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ را ﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ اﻧﻘﻼب ﻛﺮد و ﺷﺎه و‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎي ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎر را از ﻛﺸﻮر ﺑﻴﺮون اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﻣﺮدم اﻳـﺮان اﻧﻘـﻼب ﺧـﻮد و‬
‫ﻛﺸﻮر ﺧﻮد را دوﺳـﺖ داﺷـﺖ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴـﻦ ﺑـﺎ ﻛﻤﺘـﺮﻳﻦ اﻣﻜﺎﻧـﺎت و ﺗﺤـﺖ‬
‫ﺷﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﺗﺤﺮﻳﻢﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬ﻫﺸﺖ ﺳﺎل ﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧـﻪ‪ ،‬ﺑـﺎ رژﻳـﻢ ﺑﻌﺜـﻲ‬
‫ﻋﺮاق ﺟﻨﮕﻴﺪ و ﺑﺎز ﻫﻢ اﻧﻘﻼب ﺧﻮد را‪ ،‬ﻛﺸﻮر ﺧﻮد را و رﻫﺒﺮ ﺧﻮد را دوﺳﺖ‬
‫دارﻧﺪ و ﺟﻠﻮِ زﻳﺎده ﻃﻠﺒﻲﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎي ﻇﺎﻟﻢ و ﻣـﺴﺘﻜﺒﺮ ﺧﻮاﻫﻨـﺪ اﻳـﺴﺘﺎد و‬
‫ﺗﻦ ﺑﻪ ذﻟﺖ و اﺳﺎرت ﻧﺨﻮاﻫﺪ داد ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻧﺎو ﺳﺒﻼن ﺑﺎ اﻳـﻦ ﺣﺮﻛـﺖ‬
‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺧﻮد ﻳﻚ ﭘﻴﺎم ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ داﺷﺖ و آن اﻳﻨﻜـﻪ ﻣـﺮدم ﺷـﻬﻴﺪﭘﺮور‬
‫اﻳﺮان در اﻳﻦ اوﺿﺎع ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﺗﻘﻮﻳﺖ وﺣﺪت و ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ‬
‫ﻣﻠﻲ ﻛﻮﺷﺎ ﺑﻮده و ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ در ﺳﺎزﻧﺪﮔﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﺸﻮر اﺳﻼﻣﻲ و ﺗﺒﻌﻴـﺖ‬
‫از اواﻣﺮ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي‪ ،‬ﻣﺒﺎﻧﻲ اﻧﻘﻼب را ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛـﺮده و دﺳـﺖ رد ﺑـﺮ‬
‫ﺳﻴﻨﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎ و ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺴﺘﻜﺒﺮ دﻳﮕﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /126‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺧﻮنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺟﻮﺷﻴﺪ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﺳﻬﻨﺪ‪ :‬ﻧﺎﺧﺪاﻳﻜﻢ ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻬﺮوز ﺷﺎﻫﺮخ ﻓﺮ‬

‫در روز واﻗﻌﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣـﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻢ ﺗﻮﺟﻴـﻪ ﺷـﺪم‪ ،‬ﺑـﺮ‬
‫روي ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﺳﻬﻨﺪ آﻣﺪم‪ ،‬اﻓﺮاد آﻣﺎده اﻧﺠﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬ﻧـﺎو ﻫﻤﻴـﺸﻪ‬
‫ﺟﺎوﻳﺪ ﺳﻬﻨﺪ ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ آﻣﺎدة ﺟﺪا ﺷﺪن از اﺳﻜﻠﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫از ﺳﺎﺣﻞ دور ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬در ﺑﻴﺴﺖ ﻣﺎﻳﻠﻲ ﺳﻮاﺣﻞ ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻮدﻳﻢ ﻛـﻪ ﺑـﺮ‬
‫روي رادار ﻧﺎوﻣﺎن اﺛﺮ ﻳﻚ ﺷﻴﺌﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣﺘﻮﺟـﻪ‬
‫ﺷﺪﻳﻢ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳـﻚ ﺷـﺪﻧﺪ و ﺑـﺪون‬
‫ﺣﺴﺎب و ﻛﺘﺎب ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﻗﺎﻧﻮن درﻳﺎﻳﻲ ﺷﺮوع ﺑـﻪ ﺗﻴﺮاﻧـﺪازي ﺑـﻪﺳـﻮي ﻣـﺎ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻣﺎ ﻫﻢ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﻓﺮدي ﻛﻪ ﺑـﻪ ﻃـﺮف‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻛﺮد‪ ،‬ﺳـﻌﻴﺪ ﻣﻈـﺎﻫﺮي ﺑـﻮد ﻛـﻪ‬
‫ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺷﻴﺮ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ اﻳﺴﺘﺎد‪ .‬دوﺑﺎره ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﻣـﺎ ﺣﻤﻠـﻪ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ و اﻳﻦﺑﺎر ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻣﻮﺿﻊ ﭘﺪاﻓﻨﺪي ﺧﻮدش را ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ‬
‫ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ از ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﻘﺎﺑﻠـﻪ ﻛﻨﻨـﺪ‪ ،‬از اﻳـﻦرو ﺑـﻪ ﺣﻤﻠـﺔ‬
‫ﮔﺴﺘﺮده از ﻓﺎﺻﻠﺔ دور اﻗﺪام ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺟﻨﺐ و ﺟـﻮش ﻋﺠﻴﺒـﻲ ﻗـﺴﻤﺖﻫـﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺎو را در ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ در ﻗﺴﻤﺖﻫـﺎي ﺧـﻮد ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و وﻇﺎﻳﻒ را ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا در ﻣﻲآوردﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺷﺠﺎع ﻧﺎو را ﻣﻲدﻳﺪم ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﺠﻮم ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫـﺎ ﭼﻘـﺪر‬
‫ﺗﻼش ﻣـﻲﻛﻨﻨﺪ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻤﻠﻪﻫﺎي ﻫﻮاﻳﻲ‪ ،‬ﺳـﻴﻞ ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑـﻪ‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪127 /‬‬

‫ﻃـﺮف ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي اﻣـﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺳـﺮازﻳﺮ ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﺟــﺎ دارد در اﻳﻨﺠـﺎ از‬

‫رﺷـﺎدت ﺟـﺎﻧﺒﺎزان و ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲﻫﺎي ﺷﻬﻴﺪان ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﺳﻬﻨﺪ ﺑﺎ اﻓﺘﺨـﺎر ﻳـﺎد‬
‫ﻛﻨﻢ و ﺑﻪ روح ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻬﻴﺪان ﺳﻬﻨﺪ درود ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻧﺎوﻫﺎي ﺷﻴﻄﺎن ﺑـﺰرگ در ﻣﺠﻤـﻮع ﺗﻌـﺪاد ‪ 8‬ﻓﺮوﻧـﺪ ﻣﻮﺷـﻚ ﻟﻴـﺰري‬
‫ﻫﺎرﭘﻮن ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬آﺧﺮﻳﻦ ﻣﻮﺷﻚ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧـﺎو اﺻـﺎﺑﺖ ﻛـﺮد‪،‬‬
‫ﻣﻦ در ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﺎو ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﭘﻞ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﭼﺴﺒﻴﺪ و از‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ دﺳﺖ و ﺳﺮم ﺷﻜﺴﺖ و ﺑﻪ ﺑﺪﻧﻢ ﺗﺮﻛﺶﻫﺎﻳﻲ اﺻـﺎﺑﺖ ﻛـﺮد‪ .‬ﭼﻨـﺪ‬
‫ﻧﻔﺮ از ﺑﭽﻪﻫﺎي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﻪ ﻣﺸﻐﻮل ﻃﺮاﺣﻲ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳـﺰي ﺟﻨﮕـﻲ ﺑﻮدﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺷـﺮاﻳﻂ ﻧـﺎو‬
‫ﻣﺎ از ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺎز اﻳﺴﺘﺎد‪ .‬از ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻛﻪ زﺧﻤﻲﻫﺎ را ﻛﻪ ﺟﻠﻴﻘﺔ ﻧﺠﺎت‬
‫ﺑﻪ ﺗﻦ داﺷﺘﻨﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻗﺎﻳﻖﻫﺎي ﻧﺠـﺎت ﺑـﻪ آب ﺑﻴﻨﺪازﻧـﺪ و ﻣﺠـﺮوﺣﻴﻦ را‬
‫روي ﻗﺎﻳﻖﻫﺎ ﺳﻮار ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ از ﻧﺎو دور ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎﻳﺮ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺗﺼﻮر ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ ﺷﻬﻴﺪ ﺷـﺪهام‪ ،‬در ﺣـﺎﻟﻲﻛـﻪ ﺑـﺎ ﻓــﺮﻣﺎﻧﺪه دوم و ﻳﻜـﻲ از ﺑﭽـﻪﻫـﺎ‬
‫ﻣﺸـﻐﻮل ﺳـﻮار ﻛـﺮدن ﺑﭽﻪﻫﺎي زﺧﻤﻲ ﻧﺎو ﺑﺮ روي ﻗﺎﻳﻖﻫﺎ ﺑـﻮدﻳﻢ‪ .‬در اﻳـﻦ‬
‫زﻣﺎن ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي دﺷﻤﻦ ﺑﺮ ﻓﺮاز ﻧﺎو ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻧﺪ و از دور ﺷﺮوع ﺑـﻪ راﻛـﺖ‬
‫زدن ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻴﺴﺖ ﺑﺎر ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ راﻛﺖ زدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ اﻳﻨﻬﺎ ﻛـﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﻗﺪر ﺻﺤﺒﺖ از ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ و ﺣﻘـﻮق ﺑـﺸﺮ ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﺎو ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺮ روي ﺑﭽﻪﻫﺎي زﺧﻤﻲ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺳﻮار ﺑﺮ ﻗـﺎﻳﻖﻫـﺎي ﻧﺠـﺎت‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﮔﺒﺎر ﻣﺴﻠﺴﻞ ﺷﻠﻴﻚ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎري از ﺑﭽﻪﻫـﺎي ﻋﺰﻳـﺰ ﻣـﺎ را در‬
‫آﻧﺠﺎ ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺔ ﺑﭽﻪﻫﺎي ﻣﺎ ﺧﻮﻧﺸﺎن در ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﺧﻮاﻫﺪ ﺟﻮﺷﻴﺪ و ﻫﻤﺎنﻃﻮر‬
‫ﻛﻪ ﺟﺒﻬﻪﻫـﺎي زﻣﻴﻨـﻲ‪ ،‬آراﻣﮕـﺎه و ﻣﺤـﻞ ﻋـﺮوج ﺷـﻬﺪاي ارﺗـﺶ‪ ،‬ﺳـﭙﺎه و‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺮدﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻠﻴﺞ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻓﺎرس و آبﻫﺎي ﮔﺮم و ﻧﻴﻠﮕﻮن‬
‫آن‪ ،‬ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮاي ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ ﺧﻠﻴﺞ ﻓـﺎرس را ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺑـﻪ ﮔﻮرﺳـﺘﺎن‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬
 ‫‪ /128‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺟﻮﺷﻦ ﻳﻚ ﺻﺪا ﻓﺮﻳﺎد ﺷﺪ‪ :‬ﻣﺮگ ﺑﺮ اﻣﺮﻳﻜﺎ‬

‫ﻧﺎﺧﺪا ﻳﻜﻢ ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﻋﺒﺎس ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﻮﺷﻦ‬

‫ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻫﻤﺮوي ﻧﻔﺘﻜﺶﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد در ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻳﻜﻢ‬
‫درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس ﺑﺎز ﻣﻲﮔﺸﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖ ﺻــﺒﺢ از ﻃــﺮﻳﻖ‬
‫ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد ﺧﺒﺮدار ﺷـﺪﻳﻢ ﻛﻪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲﻫﺎي ﺟــﺰﻳﺮة ﻛﻴــﺶ‪ ،‬ﻧﺎوﻫــﺎي‬
‫اﻣـﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺳـﻜﻮﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ »ﻧﺼﺮ و ﺳﻠﻤﺎن« ﻛﻪ در ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﻲ ﺟﺰﻳـﺮة‬
‫ﺳﻴﺮي ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس دﺳﺘﻮري ﻛﻪ ﺑـﻪ ﻣـﺎ داده ﺑﻮدﻧـﺪ‬
‫آﻣﺎده ﺷﺪﻳﻢ و ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﺴﻴﺮﻣﺎن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دادﻳـﻢ‪ .‬ﺣـﺪود‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﻳﺎزده و رﺑﻊ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻓﺴﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎت و اﻓﺴﺮ ﻣﺨـﺎﺑﺮات ﺑـﻪ ﻣـﻦ اﻃـﻼع‬
‫دادﻧﺪ ﻛﻪ دﺳـﺘﮕﺎهﻫـﺎي ﻣﺨـﺎﺑﺮاﺗـﻲ ﻣﺎ ﻋـﻤﻞ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ و از ﻛﺎر اﻓﺘﺎدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺴﺮ ﻣﺨﺎﺑﺮات ﺗﻤﺎم ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻲ را ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛـﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﺮاد از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮن ﺗـﺎ آن زﻣـﺎن ﺟﻨـﮓﻫـﺎي‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜــﻲ ﺑــﺮاي ﻣــﺎ ﭘــﻴﺶ ﻧﻴﺎﻣــﺪه ﺑــﻮد‪ .‬درﺗﻌﺠــﺐ ﺑــﻮدﻳﻢ ﻛــﻪ ﭼﮕﻮﻧــﻪ‬
‫دﺳـﺘﮕﺎهﻫﺎ از ﻛـﺎر اﻓﺘﺎده اﺳـﺖ!؟ ده دﻗﻴﻘﻪاي در ﻫﻤﻴﻦ وﺿـﻌﻴﺖ ﺑـﻪ ﺳـﺮ‬
‫ﻣﻲﺑﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﭘﻨﺞ ﻳﺎ ﺷﺶ ﻓﺮوﻧﺪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ و ﺑﺎﻟﮕﺮد در اﻃـﺮاف ﻧﺎوﭼـﻪ ﻇـﺎﻫﺮ‬
‫ﺷـﺪﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ در ﺳـﻄﺢ ﺑـﺎﻻﻳﻲ ﭘـﺮواز ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬در آن زﻣـﺎن‬
‫ﺣـﺪود ‪ 20‬ﻣﺎﻳﻞ از ﺟﺰﻳﺮة ﺳـﻴﺮي دور ﺷـﺪه ﺑﻮدﻳﻢ و ﻗﺮﻳﺐ ‪30‬ﺗﺎ ‪ 35‬ﻣﺎﻳﻞ‬
‫ﺑﺎ ﺳﻜﻮﻫﺎي »ﻧﺼﺮ و ﺳﻠﻤﺎن« ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷﺘﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﺎن ﻳﻜﻲ از ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫـﺎ‬
‫ﺳﻌﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪129 /‬‬

‫ﻣﺎ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪاي ﺑﻪ ﻧﺎم ﮔﺎرد داﺷـﺘﻴﻢ ﻛـﻪ از ﻃﺮﻳـﻖ آن ﺑـﺎ‬
‫ﺧﻠﺒﺎن ﺑـﺎﻟﮕﺮد ﺗﻤـﺎس ﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ و ﺑـﻪ او ﻳـﺎدآور ﺷـﺪﻳﻢ ﻛـﻪ ﻃﺒـﻖ ﻗـﻮاﻧﻴﻦ‬
‫ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺟﻨﮕـﻲ ﻣﻨﻄﻘـﻪ و ﻧﺎﺷـﻨﺎس ﺑـﻮدن ﺑـﺎﻟﮕﺮد‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮد‪ .‬ﺧﻠﺒﺎن ﻫﻢ در ﺟﻮاب ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻧﺎﺷﻨﺎس ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎﻟﮕـﺮد ﻧﻴﺮوي درﻳـﺎﻳـﻲ اﻣـﺮﻳﻜﺎ ﻫـﺴـﺘﻢ و‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺧﻄﺎر ﻣﻲدﻫﻢ ﻧﺎوﭼﻪ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد را ﺑﻪ ﻗـﺎﻳﻖﻫـﺎي‬
‫ﻧﺠﺎت ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺷﻨﻴﺪن ﭘﻴﺎم‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ آژﻳﺮ ﻣﺤﻞ ﺟﻨﮓ را ﺑـﻪ ﺻـﺪا درآوردم و‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻞﻫﺎي از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﭽـﻪﻫـﺎ از ﻗﺒـﻞ‬
‫ﻫﻢ آﻣﺎده ﺑﻮدﻧﺪ وﻟﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻋﻼم‪ ،‬آﻣﺎدﮔﻲ ﺻﺪدرﺻﺪ ﺑﺮاي ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻨﮕـﻲ‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺣﺪود ﻫﺸﺖ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪ ﻃـﻮل اﻧﺠﺎﻣﻴـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ‬
‫زﻣﺎن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﻛﺴﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻲﺳﻴﻢ ﻣﺮا ﺑﺎ ﮔﻮﻳﺶ اﻧﮕﻠﻴـﺴﻲ ﺻـﺪا‬
‫ﻣﻲزﻧﺪ و ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﻣﻦ ﻓـﺮﻣـﺎﻧﺪة ﻧـﺎوﮔﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ اﺧﻄﺎر ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮﻳﺪ و ﻧﺎوﺗﺎن را از اﻓﺮاد ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻣـﻦ‬
‫در ﺟﻮاب ﺑﺎ ﻟﺤﻨﻲ ﺟﺪي ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻳﻨﺠﺎ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس اﺳﺖ و ﻣﻦ از ﺷـﻤﺎ‬
‫دﺳـﺘﻮر ﻧﻤﻲﮔﻴﺮم و ﺑﺮاﺳﺎس ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي ﻛﻪ دارم ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت اﻓﺮادي ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮ روي ﺳﻜﻮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪﺳﻮي ﺳﻜﻮﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ ﺑﺮوم‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎ در ﻣﺤﺎﺻﺮة ﻛﺎﻣﻞ ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑـﻪ ﺣـﺮف‬
‫ﻣﺎ ﮔﻮش دﻫﻴﺪ‪ .‬دوﺑﺎره در ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻳﻨﺠﺎ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﺣﻖ‬
‫ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ دﺧﺎﻟﺘﻲ در اﻣﻮر ﻛﺸﻮر ﻣﺎ را ﻧﺪارﻳﺪ و ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ را‬
‫ﺗﺮك ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎ ﺣﺪود ﻳﻚ رﺑﻊ ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﺟﻮ ﻋﺠﻴﺒﻲ ﺑﻪوﺟﻮد آﻣـﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي درﮔﻴﺮ ﺷﺪن و ﻳﺎ اداﻣﺔ ﻣـﺴﻴﺮ و ﻳـﺎ ﻫـﺮ اﻗـﺪام دﻳﮕـﺮي ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ‬
‫ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط ﺑﻮد و ﻣﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﺟﺰﻳﺮة ﺳﻴﺮي ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﺎ ﻗﺮار‬
‫داﺷﺖ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺣـﺴـﺎس ﺑـﺎ ﺳـﺎﻳﺮﻳﻦ ﻣـﺸـﻮرت‬
 ‫‪ /130‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻛﺮدم و ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤـﻪ ﻣﻲداﻧﺴـﺘﻨﺪ ﺗﻨﻬـﺎ ﻫـﺴـﺘﻴﻢ و از ﻫــﺮ ﻃـﺮف ﻣـﻮرد‬

‫ﻣـﺤـﺎﺻﺮة اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻗﺮار دارﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺷﺠﺎﻋﺖ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﺎي‬
‫ﺟﺎن از ﻧﺎوﭼﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎوﮔﺎن ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ اﻣﺮﻳﻜﺎ دﺳﺖﺑﺮدار ﻧﺒﻮد و ﻣﺮﺗﺐ اﺧـﻄﺎر ﻣـﻲداد‬
‫و ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ راه ﺧـﻮد اداﻣﻪ ﻣﻲدادﻳﻢ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻜﺎﻟﻤﺔ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ﻧﺎوﮔـﺎن‬
‫ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﺟﺮة ﻟﻔﻈﻲ ﻛﺸﻴﺪ و ﻣﻦ ﺑﻪ او ﮔﻔـﺘﻢ‪» :‬ﺷـﻤــﺎ‬
‫ﺑـﺎﻳﺪ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺗﺮك ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮدم را اﻧﺠﺎم ﺧـﻮاﻫﻢ داد«‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ زﻣﺎن از آن ﻃﺮف ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﭘﺸﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻲﺳﻴﻢ آﻣﺪ و ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺷﺮوع ﻛﺮد ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدن و ﮔﻔـﺖ‪ :‬ﻫـﺮ ﭼـﻪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺷـﻤﺎ دﺳـﺘﻮر داده‬
‫ﻣﻲﺷﻮد اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﻮﻳﺪ آن دﺳﺘﻪ از اﻓﺮاد ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ در آﻧﺠﺎ ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ ﻛـﺎر و اﻣﻜﺎﻧـﺎﺗﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺪﻫﻴﻢ و آن دﺳﺘﻪ از اﻓﺮاد ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﻧﻴـﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ در ﺟﻮاب دوﺑﺎره ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ‬
‫ﺧﻮد اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ‪ ،‬اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ از ﻣﺘﻮﻗـﻒ ﻛـﺮدن ﻧﺎوﭼـﺔ ﺟﻮﺷـﻦ ﻧﺎاﻣﻴـﺪ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ و اوﻟﻴﻦ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌـﺪ از آﺧـﺮﻳﻦ ﻣﻜﺎﻟﻤـﺔ ﻣـﺎ ﻳﻌﻨـﻲ ﺣـﺪود‬
‫‪ 12:30‬ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪ و ﻣﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داﺷـﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻮاﻧـﺴﺘﻴﻢ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮﺷﻚ را ﺣﺪود ‪ 200‬ﻳﺎرد از ﻧﺎوﭼﻪ ﻣﻨﺤﺮف ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺎ ﻧﺰدﻳـﻚ ﺷـﺪن‬
‫اوﻟﻴﻦ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪ‪ ،‬دﺳﺘﻮر آﺗـﺶ دادم ﻛـﻪ ﺑـﺎﻟﮕﺮد ﻣـﻮرد اﺻـﺎﺑﺖ ﻗـﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﻘﻮط ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻘﻴﺔ ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎ ﺑﺎ دﻳﺪن اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ از ﻧﺎوﭼـﻪ ﻓﺎﺻـﻠﻪ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻃـﺮاف ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺎﺻـﻠﻪﺷﺎن را ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﻴﺸـﺘﺮ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﺎن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷـﺪم ﻛﻪ ﻧﺎوﻫــﺎي اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ از ﻃـﺮف ﻏـﺮب‬
‫ﺟﺰﻳﺮة ﺳﻴﺮي ﻣﺎ را ﻗﻔﻞ ﻣﻮﺷـﻜﻲ ﻛﺮدﻧـﺪ و ﺑﻌـﺪ ﺑـﺎر دﻳﮕـﺮ ﺑـﺎ ﻣـﺎ ﺗﻤـﺎس‬
‫ﺑﺮﻗﺮارﻛﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺳﺮﺳـﺨﺘﻲ ﺑـﻪ ﺧـﺮج ﻧﺪﻫﻴـﺪ در ﻏﻴـﺮ اﻳـﻦ ﺻـﻮرت‬
‫ﻧﺎﺑﻮدﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪ .‬در ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ را در ﺟﻬـﺖ ﻏﺮﺑـﻲ ﻗﻔـﻞ‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪131 /‬‬

‫ﻛﺮدهاﻳﺪ و ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد رﻫﺎ ﻛﻨﻴﺪ ﺗـﺎ ﻣـﺎ ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ‬
‫ﺧﻮد را اداﻣﻪ دﻫﻴﻢ‪.‬ﺳﺮﻳﺎر اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ از ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪» :‬ﻫﻨﻮز ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎي ﺷـﻤﺎ‬
‫ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ«؟‬
‫ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﺷـﮕﻔﺖآور ﺑﻮد ﻛـﻪ ﭼﻄــﻮر ﺑـﺎ اﻳـﻦ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺳـﺎﻣﺎﻧﻪﻫـﺎي‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﺎ ﻫﻨﻮز از ﻛﺎر ﻧﻴﻔﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ ﺳﻤﺖ و‬
‫ﺟﻬﺖ ﻗﻔﻞ ﻣﻮﺷﻜﻲ آﻧﻬﺎ را ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻴﻢ‪ .‬در ﺑﻴﻦ اﻳﻦ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎ ﺑـﻮد ﻛـﻪ‬
‫آﻧﻬﺎ دوﻣﻴﻦ ﻣﻮﺷﻚ ﺧﻮد را ﺑﻪﺳﻮي ﻣـﺎ ﭘﺮﺗـﺎب ﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ دﻳـﺪن ﻣﻮﺷـﻚ‬
‫دﺳﺘﻮر ﺷﻠﻴﻚ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻮﺷﻚ را دادم وﻟﻲ ﺑﻪ ﺧـﺎﻃﺮ ﺳـﺮﻋﺖ ﺑـﺎﻻﻳﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻮﺷﻚ داﺷﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻲﻓﺎﻳﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻮﺷـﻚ وارد ﺑﺪﻧــﺔ ﻧﺎوﭼـﻪ ﺷــﺪ‪ ،‬از ﻣﺤــﻞ ﭘﺮﺗـﺎب ﻣﻮﺷــﻚ ﮔﺬﺷــﺖ و‬
‫ﺳﺮاﻧﺠﺎم در ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﻧﻔﺠﺎر ‪ 25‬ﺗﺮﻛﺶ ﺑـﻪ ﺑـﺪن ﻣـﻦ‬
‫اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد و اوﻟﻴﻦ ﻣـﻮردي ﻛـﻪ ﺑﻌـﺪ از اﺻـﺎﺑﺖ دﻳـﺪم‪ ،‬ﺷـﻜﺎف ﺣـﺪود ‪5‬‬
‫ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮي روي ﻛﻔﺸﻢ ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ زﺧﻤﻲ ﺷﺪن ﺑﻘﻴﺔ اﻋـﻀﺎي ﺑـﺪﻧﻢ‬
‫ﻧﺸﺪم‪ .‬ﻧﺎو ﺳﺮوان زارع ﻧﻌﻤﺘﻲ ﻛﻪ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻣﻦ ﺑﻮد از ﻧﺎﺣﻴـﺔ ﮔـﺮدن ﻣـﻮرد‬
‫اﺻـﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺮدة ﭘﻠﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﮔﺮﻓﺖ و روي‬
‫ﭘﻠﻪ ﻧﺸﺴﺖ و در ﻫﻤﺎنﺟﺎ ﺑﻪ ﻟﻘﺎءاﷲ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ وارد ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﻲ ﺷـﺪم‬
‫ﺗﺎ اوﺿﺎع ﻧﺎوﭼﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﺗﺎق ﻣﺨﺎﺑﺮات ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﺗﻤﺎس ﻗﻄـﻊ‬
‫ﺑﻮد و ﺑﻌﺪ ﺑﺎ اﺗـﺎق ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ وﻟﻲ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ارﺗﺒﺎط ﻗﻄـﻊ ﺑـﻮد و‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ از ﻛﺎر اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬از ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺑﻴﺮون آﻣﺪم و در ﺳﻴﻨﺔ ﻧﺎوﭼﻪ‬
‫در ﻛﻨﺎر ﺗﻮپ اﻳﺴﺘﺎدم‪ .‬ﺧﺪا رﺣﻤﺖ ﻛﻨﺪ اﻓﺴﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﻮﺷﻦ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ‬
‫ﺑﺰرﮔﻮار اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﺮآﺑﺎدي ﻛﻪ از راه رﺳﻴﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﺎوﭼﻪ از ﻧﺎﺣﻴﺔ ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑـﻪ اﻓـﺴﺮ ﻣﻬﻨـﺪس ﺑﮕـﻮ ﻣﻴـﺰان‬
‫ﺻﺪﻣﺎت وارده را اﻋﻼم ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘـﻮاﻧﻴﻢ از وارد ﺷـﺪن ﺧـﺴﺎرات ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﺑـﻪ‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﻮﺷﻚ از ﻧﻮع اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﺎ‬
‫ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪ و ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻧﺎوﭼﺔ ﺟﻮﺷﻦ ﺑﺎ اﺟﺮاي آﺗﺶ ﺳﻌﻲ در اﻧﻬﺪام‬
 ‫‪ /132‬آب و آﺗﺶ‬

‫آن داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﺪﻧﺪ و ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪ ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد و ﻣﻦ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از اﻓﺮاد ﺑﻪ درﻳـﺎ ﭘﺮﺗـﺎب ﺷـﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻣﻮﺷـﻚﻫـﺎي‬
‫ﭼﻬﺎرم و ﭘﻨﺠﻢ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد و دود و آﺗﺶ آن را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ روي ﻧﺎوﭼـﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ ﮔﻔـﺘﻢ ﺗـﺎ ﺧـﻮد را داﺧـﻞ آب ﺑﻴﻨﺪازﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪادي از ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻛﻪ رﻣﻘﻲ در ﺗﻦ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ دوﺳﺘﺎﻧﺸﺎن ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﺮدﻧـﺪ‬
‫ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ داﺧﻞ آب ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﻧﺎوﭼـﺔ‬
‫ﺟﻮﺷﻦ ﺑﻪ دل ﺧﻠﻴﺞ ﻫﻤﻴﺸﻪ آﺑﻲ ﻓﺎرس رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﻤﺎﺳـﺔ ﺟﺎوﻳـﺪ ﺟﻮﺷـﻦ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در داﺧﻞ آب ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻛﻤـﻚ ﺗﻌـﺪادي از ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﻧﺎوﭼـﺔ‬
‫ﺟﻮﺷﻦ ﺳﻌﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﻫﻤﺔ اﻓﺮاد را ﻛﻪ در داﺧﻞ آب ﺑﻮدﻧﺪ دور ﻫﻢ ﺟﻤـﻊ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻓﺴﺮ ﺑﺮق ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﻣﺎﻳﻠﻲ ﻣﻦ ﺑﻮد ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﻫﺸﺖ ﻧﻔـﺮ را‬
‫ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺪ و ﻣﻦ ﻫﻢ ﻫﻔﺪه ﻧﻔﺮ را در ﻛﻨﺎر ﺧﻮد ﺟﻤﻊ ﻛﺮده ﺑﻮدم و ﺑﺮاي اﻳﻦ‬
‫ﻛﻪ ﺟﺮﻳﺎن آب ﻣـﺎ را از ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ ﺟـﺪا ﻧﻜﻨـﺪ ﺑـﻪ ﺑﭽـﻪﻫـﺎ دﺳـﺘﻮر دادم ﺗـﺎ‬
‫ﻛﻤﺮﺑﻨﺪﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺎز ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﺮه ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺟﻤﻊ ﺧﻮد را‬
‫ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻣﺎ از اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛـﻪ درآن ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﻛﻮﺳـﻪﺧﻴـﺰ ﺑـﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﺮوح ﺑﻮدن ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﺑﭽﻪﻫﺎ از ﺧﻄﺮ ﺣﻤﻠـﺔ ﻛﻮﺳـﻪﻫـﺎ در‬
‫اﻣﺎن ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﻲ‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺗﺤﺖ اﻣﺮم ﻫﻤﻪ ﻣﺘﻌﻬـﺪ و ﻣـﺆﻣﻦ ﺑﻮدﻧـﺪ و ﻃـﻲ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ اﻧﺠﺎم دادم‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛـﻪ ﻣـﻦ در اﻳـﻦ‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺑﺎ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﻤﻮﻧﺔ ﻧﻴﺮوي درﻳـﺎﻳﻲ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﻮدهام‪ .‬ﺑـﺎ اﻳـﻦ وﺟـﻮد‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻫـﺮ ﻛـﺪام از ﻣـﺎ ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﭘﻨﺎﻫﻨـﺪة‬
‫ﺳـﻴﺎﺳﻲ ﺷﻮد و ﺣـﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺮاه ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد در اﻣﺮﻳﻜـﺎ‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪133 /‬‬

‫زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﻧﺎوﭼـﻪ در ﻫﻤـﺎن ﭘـﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﻲ ﻳـﻚ ﺟﻠـﺴﻪ‬
‫اﺿﻄﺮاري ﺗﺸﻜﻴﻞ دادﻳﻢ و ﻫﻤﮕﻲ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑـﻪ ﻫـﻴﭻ وﺟـﻪ ﺗـﺴﻠﻴﻢ‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ و ﻏﻴﺮت‪ ،‬ﺷﻜﻮه و ﺟﻮاﻧﻤﺮدي اﻳﺮاﻧـﻲ و ﻋﻈﻤـﺖ و ﭘـﺮﭼﻢ ﺳـﻪ‬
‫رﻧﮓ اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ را ﻓﺪاي ﺗﺮس و زﻧﺪﮔﻲ در ﻏﺮب ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﻫﻤﮕـﻲ‬
‫ﻓﺮﻳﺎد زدﻧﺪ‪ :‬ﻣـﻜﺘـﺒـﻲ ﻛـﻪ درآن ﺷــﻬﺎدت دارد‪ ،‬اﺳــﺎرت ﻧــﺪارد‪ .‬آن روز‬
‫ـ‪ 29‬ﻓﺮوردﻳﻦ ـ اوﻟﻴـﻦ روز ﻣـﺎه ﻣﺒـﺎرك رﻣﻀـﺎن ﺑﻮد و ﻫﻤﻪ روزهدار ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫و ﺷﺐ ﻗﺒﻞ از آن ﻫﻢ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺷﺮﻛﺖ درﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗـﺎ ﺻـﺒﺢ ﺗـﻼش ﻛـﺮده و‬
‫ﺑﻴﺪار ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻌﺪ از آن ﻫﻢ ﺣﻤﻠﺔ ﻧﺎوﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭘـﻴﺶ آﻣـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ اﻳﻨﻜـﻪ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻓﺮاد ﻣﺠﺮوح ﺑﻮدﻧﺪ و ﭼﻨﺪﺗﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺷـﻬﻴﺪ اﻃـﺮاف ﻣـﺎ ﺑـﻮد‪ ،‬ﻫﻤﮕـﻲ‬
‫روﺣﻴﺔ ﺑﺎﻻﻳﻲ داﺷﺘﻨﺪ و در ﻃﻮل ﭘﻨﺞ ﺗﺎ ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ در آب ﺑـﻮدﻳﻢ‪،‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﺑﺎ ﺧﺪاي ﺧﻮد ﻧﺠﻮا ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ و ﺷﻮر و ﺣﺎل اﻟﻬﻲ داﺷــﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫روح ﺑﻠﻨﺪ ﺷـﻬﻴﺪ اﺑﺮاﻫـﻴﻢ ﺣـﺮآﺑـﺎدي درود ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻬﻴﺪ ﮔﺮاﻧﻘﺪر‬
‫ﺑﻪ ﻗﺪري ﻣﺘﺪﻳﻦ و ﻣﺴـﺌﻮﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﺧـﻮد ﺑـﻪ ﺗﻨﻬـﺎﻳﻲ ﺳــﺮﭘﺮﺳﺘﻲ‬
‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮار ﻣﺤﺮوم و ﺑﺪون ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺷـﻬﻴﺪ در‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺑﺎرز از اﻓﺴﺮان ﺷﺠﺎع و اﻳﺜﺎرﮔﺮ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺠﺎت ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﻏﺮوب ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ از ﺑﺎﻟﮕﺮدﻫﺎي ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ ﻣﺤﻞ ﻣﺎ را ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﺮد و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﻫﺎورﻛﺮاﻓﺖ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﺎ آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ ﻋﻤﻠﻴـﺎت‬
‫ﻧﺠﺎت ﺑﻪ ﻗﺪري ﻫﻮا ﺗﺎرﻳﻚ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑﻌـﺪ از ﺟﻤـﻊ آوري اﻓـﺮاد‪ ،‬در ﭘﺎﻳﮕـﺎه‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻧﻴﺮوﻫﺎ داﺧﻞ آب ﺟﺎ ﻣﺎﻧـﺪهاﻧـﺪ‪ .‬ﻓـﺮداي آن روز‬
‫ﺑﺎﻟﮕﺮد دوﺑﺎره ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻫﻤﺎن ﻧﺎﺣﻴـﻪ رﻓﺖ و ﺗﻮاﻧـﺴﺖ آن ﺳـﻪ ﻧﻔـﺮ را ﭘﻴـﺪا‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﻧﺘﻘﺎل آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه ﭘﻴﺶ آﻧﻬـﺎ رﻓـﺘﻢ و وﺿﻌﻴﺘـﺸﺎن را ﺟﻮﻳـﺎ‬
‫ﺷﺪم و ﭘﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪ در ﺧﻠﻮت و ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺷﺐ و ﺳﻜﻮت درﻳﺎ‪ ،‬زﻣﺎن ﺑﺮاﻳـﺸﺎن‬
 ‫‪ /134‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻗﺮآن و دﻋـﺎ ﻣـﻲﺧﻮاﻧـﺪﻳﻢ‪ .‬از آن‬
‫واﻗﻌﺔ ﺗﻠﺦ ﺳﺎلﻫﺎ ﻣﻲﮔﺬرد‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻦ از آن زﻣﺎن ﺗﺎ ﻛﻨـﻮن ﺑـﺎ ﺧـﻮدم ﻋﻬـﺪ‬
‫ﺑﺴﺘﻪام ﻛﻪ ﻧﮕﺬارم ﺧﻮن ﺷﻬﺪاي ﻧﺎوﭼﺔ ﺟﻮﺷﻦ و ﺣﻤﺎﺳﺔ ﺟﺎوﻳﺪ ﻫﻤﺮزﻣـﺎن‬
‫ﻣﺘﻌﻬﺪ و ﻏﻴﻮر اﻳﻦ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ ﻓﺮاﻣﻮﺷﻲ ﺳﭙﺮده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪135 /‬‬

‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬اﺳﻄﻮره ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬

‫ﻧﺎﺧﺪاﺳﻮم ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﻧﺎدرﻣﺒﺎرﻛﻲ‬

‫‪ 4‬ﺻﺒﺢ روز ‪ 29‬ﻓـﺮوردﻳﻦ ﺳـﺎل ‪ ،1368‬ﻣـﺼﺎدف ﺑـﺎ اوﻟـﻴﻦ روز ﻣـﺎه‬
‫ﻣﺒﺎرك رﻣﻀﺎن‪ ،‬ﻧﮕﻬﺒﺎن ﻣﻴﺰ ﭘﺎس ﺑﻮدم‪ .‬ﻣﺴﻌﻮد ﻋﺒﺎﺳﭽﻲ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻛﻨـﺎن‬
‫ﻧﺎو ﻛﻪ از ﻣﺮﺧﺼﻲ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬وارد ﻧﺎو ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ دﻳﺪن او از ﺟﺎﻳﻢ ﺑﻠﻨﺪ ﺷـﺪم‬
‫و او را در آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺑﻪ ﺷﻮﺧﻲ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺴﻌﻮد از ﺗـﺮس ﻣﻮﺷـﻚ‬
‫ﺑﺎران ﺗﻬﺮان ﻓﺮار ﻛﺮدي؟! او ﻛﻪ ﺑﭽﻪ ﺗﻬﺮان ﺑﻮد در ﺟﻮاﺑﻢ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻗﺴﻤﺖ و‬
‫اﺟﻞ آدم در ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻣﻘﺪر ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ در ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺧﻮاﻫـﺪ ﭘﻴﻮﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻪ در ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﭼﻪ در ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس«‪ .‬از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬او رﻓﺖ و ﻣـﻦ ﻫـﻢ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺪت ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ ام ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه ﺑﻮد ﭘﺴﺖ ﻧﮕﻬﺒـﺎﻧﻲ ﺧـﻮد را ﺗﻌـﻮﻳﺾ‬
‫ﻛﺮدم و ﺑﻌﺪ از ﺧﻮردن ﺳﺤﺮي ﺑﺮاي اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻪ ﺧﻮاﺑﮕﺎه ﻧﺎو رﻓﺘﻢ‪ .‬ﺣـﻮاﻟﻲ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ‪ 8‬ﺻﺒﺢ ﻣﺮا از ﺧﻮاب ﺑﻴﺪار ﻛﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ » :‬ﻳﻚ ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ ﻓـﻮري‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺎو ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺮﻳﻊ آﻣﺎده ﺷﻮ!« در آن زﻣﺎن ﻧـﺎو ﻣـﺎ ﺑـﺮاي‬
‫ﭘﺎرهاي از ﺗﻌﻤﻴﺮات از درﻳﺎ ﺑﻪ اﺳﻜﻠﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد و در اﺳﻜﻠﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲﺑﺮد‪.‬‬
‫اﻓﺴﺮ رﺳﺘﻪ ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﭘﻴﺎم‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺎ را در ﺳﻴﻨﺔ ﻧﺎو ﺟـﻤﻊ ﻛــﺮد و‬
‫ﺧﺒـﺮ اﻳﻦ ﻣـﺄﻣﻮرﻳﺖ را ﺑـﺪون اﺷـﺎره ﺑﻪ ﺟﺰﺋﻴﺎت آن ﺑﻪ ﻣـﺎ داد‪ .‬ﺑﺎ ﺷـﻨﻴﺪن‬
‫ﺧﺒـﺮ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺣﺴـﺎس‪ ،‬ﺷﻮر و ﺷﻌﻒ ﺧﺎﺻﻲ در ﻣﻴﺎن ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎيﺷﺎن ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧـﻲ دﻳﮕـﺮ‬
 ‫‪ /136‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺧﺎﻧﻮاده و ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﻮد را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣـﺴﻠﺢ و آﻣـﺎده‬
‫ﻛﺮدن ﻧﺎو ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ اﻟﻬﺎم ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛـﻪ آن روز‪ ،‬روز‬
‫دﻳﮕﺮي اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻬﻴﺪ ﺻﻔﺮزاﻳﻲ رو ﺑﻪ اﻓﺴﺮ رﺳﺘﻪ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﭼﺮا ﺣﻘﻴﻘﺖ‬
‫را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻲ‪ ،‬ﻳﻚ دﻓﻌﻪ ﺑﮕﻮ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﺷـﻬﻴﺪ ﺷـﻮﻳﻢ‪ .‬ﻣـﺎ ﻛـﻪ‬
‫آﻣــﺎدﮔﻲ ﺑــﺮاي ﺷــﻬﺎدت دارﻳــﻢ‪ ،‬ﻓﻘــﻂ اﺟــﺎزه ﺑﺪﻫﻴــﺪ ﻛــﻪ ﺑــﺮﻳﻢ آﺧــﺮﻳﻦ‬
‫ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﻲ ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎﻳﻤـﺎن اﻧﺠـﺎم دﻫـﻴﻢ«‪ .‬اﻓـﺴﺮ رﺳـﺘﻪ در‬
‫ﺟﻮاﺑﺶ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻧﻪ! اﻳﻨﺠﻮري ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﭼﺮا اﻳﻨﺠﻮري ﻓﻜـﺮ ﻣـﻲﻛﻨﻴـﺪ؟«‬
‫ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻣﻘﺪﻣﺎت آﻣﺎدهﺳﺎزي ﻧﺎو ﺗﻤﺎم ﺷﺪ و ﻧـﺎو ﺣـﻮاﻟﻲ ﺳـﺎﻋﺖ ‪ 12:00‬از‬
‫اﺳﻜﻠﻪ ﺟﺪا ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺪود ‪ ،13:30‬اﻓﺴﺮ رﺳﺘﻪ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧﺎو‪ ،‬ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ ﻣـﺎ را‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت واﺿﺢ و دﻗﻴﻖ اﻋﻼم ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در ﻧﺎو ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻨﮕﻲ اﻋﻼم ﺷـﺪه ﺑـﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﺒﺮ دادﻧﺪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﻮﺷﻦ از ﻣﻨﻄﻘﺔ دوم درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻮﺷـﻬﺮدر درﮔﻴﺮي ﺑﺎ‬
‫ﻧﺎوﮔـﺎن ﭘﻨﺠـﻢ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻨﻬـﺪم و در درﻳـﺎ ﻏـﺮق ﺷــﺪه اﺳـﺖ‪ .‬رﻳـﺸﺔ اﻳـﻦ‬
‫درﮔﻴﺮي و ﺗﻌﺮض اﻣﺮﻳﻜﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﻛـﺸﺘﻲ ﻧﻔﺘـﻲ ﻛـﻮﻳﺘﻲ ﻛـﻪ در‬
‫ﻫﻤﺮوي ﻧﺎوﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﻮد در ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻣﻴﻦ درﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ آن را از ﻃـﺮف‬
‫اﻳﺮان ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ ﺧﺴﺎرت زﻳﺎد دﻳـﺪه ﺑـﻮد و اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲﻫـﺎ ﺑـﺮاي ﻓـﺮوﻛﺶ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻦ اﻳﻦ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ و وارد ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺿﺮﺑﻪ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﻪ اﺳﻜﻠﻪﻫـﺎي‬
‫ﻧﻔﺘﻲ اﻳﺮان ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮده و اﺳﻜﻠﺔ رﺷﺎدت را ﺑﻪ آﺗﺶ ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از ﻃـﺮف‬
‫دﻳﮕﺮ ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﻮﺷﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي دﻓﺎع از اﺳﻜﻠﻪ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻔﺘﻲ اﻳﺮان ﺑـﻪ ﻣﻨﻄﻘـﻪ‬
‫رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻮرد ﺗﻌﺮض و ﺣﻤﻠﺔ ﻧﺎوﮔﺎن ﭘﻨﺠﻢ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ و در درﻳـﺎ‬
‫ﻏﺮق ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺧﺒﺮ ﺗﻌﺮض ﻧﺎوﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻔﺘـﻲ اﻳـﺮان و ﻏـﺮق‬
‫ﺷﺪن ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﻮﺷﻦ‪ ،‬ﺣﺲ اﻧﺘﻘـﺎمﺟـﻮﻳﻲ را در دل ﺑﭽـﻪﻫـﺎي ﻧـﺎو ﺷـﻌﻠﻪور‬
‫ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ‪ 13:45‬آژﻳﺮ ﻣﺤﻞ ﺟﻨﮓ در ﻧﺎو ﺑﻪ ﺻﺪا در آﻣﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ‬
‫ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺎ آﻣﺎدﮔﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷـﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳـﻚ‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي رﻫﮕﻴﺮي و ﺟﻨﮕﻲ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻃـﺮف ﻧـﺎو ﺣﻤﻠـﻪ ﻛـﺮد‪ ،‬ﺗـﻮپﻫـﺎي‬
‫ﻣﺴـﺘﻘﺮ در ﻧﺎو ﺑﺎ ﺗﻴـﺮاﻧﺪازي ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳـﻤﺖ آن ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ ﻧـﺸﺎن دادﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪137 /‬‬

‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﻓﺮار ﺷﺪ و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎي دوم ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﺎو ﺣﻤﻠﻪور ﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻲ‬
‫آن ﻫﻢ در وارد ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺿـﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﻧـﺎو ﻧﺎﻛـﺎم ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺣـﺪود ﻳﻚ رﺑﻊ از آﻏـﺎز‬
‫درﮔﻴﺮي ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ اوﻟﻴﻦ ﻣﻮﺷﻚ ﺑـﻪ زﻳـﺮ‬
‫ﺗﻮپ ‪ 20‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي اورﻟﻴﻜﻦ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠـﺎد ﺷـﻜﺎف‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﺘﺮي در ﭘﺎﺷﻨﺔ ﻧﺎو و از ﻛﺎر اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﺔ ﺑﺮق ﻧـﺎو ﺷـﺪ‪ ،‬ﻋـﺪهاي از‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻣﺠﺮوح ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻼش ﺑﭽﻪﻫـﺎ آﺗـﺶﺳـﻮزي ﻧﺎﺷـﻲ از‬
‫اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻬﺎر ﺷﺪ و ﺑﺮق اﺿـﻄـﺮاري ﻧـﺎو روﺷـﻦ ﺷـﺪ‪ .‬ﺑﭽـﻪﻫﺎ ﺗﻤـﺎم ﺗـﻼش‬
‫ﺧـﻮد را ﺑﺮاي ﻣﻘـﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺣـﻤﻼت دﺷـﻤـﻦ اﻧﺠﺎم ﻣـﻲدادﻧـﺪ‪ .‬ﻣﻮﺷـﻚﻫـﺎي‬
‫دﺷﻤﻦ از زواﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺑﺪﻧﻪ ﻧﺎو اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻲﻛﺮد و ﺑﺪﻧﻪ را ﺷـﻜﺎﻓﺘﻪ و در‬
‫داﺧﻞ ﻧﺎو ﻣﻨﻔﺠﺮ ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﭽﻪﻫﺎ دﺳﺖ از ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ و دﻓـﺎع ﺑـﺮ‬
‫ﻧﻤﻲداﺷﺘﻨﺪ و ﺗﻮپﻫﺎي ﻧﺎو ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﺎر ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﭘﺰﺷﻜﻴﺎر ﻧﺎو ﺑﻪ ﻣﺠﺮوﺣﺎن‬
‫رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻳـﻚ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻣﺠــﺮوح ﻳـﺎ ﺷــﻬﻴﺪ ﻣـﻲﺷــﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﻫـﻴﺰﮔﺎر رﻓﺖ ﺑـﺮاي ﺑﭽـﻪﻫﺎي ﻣﺠــﺮوح ﻛـﻪ ﻃﻠـﺐ آب ﻣـﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪ ،‬آب‬
‫ﺑﻴﺎورد و دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﮕﺸﺖ‪ .‬ﻣﻨﺼﻮر ﻛﺎﻇﻤﻲ‪ ،‬ﭘﺰﺷﻜﻴﺎر ﻧﺎو در ﺣﻴﻦ رﺳـﻴﺪﮔﻲ و‬
‫ﻣﺪاواي ﻣﺠﺮوﺣﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻋﺪهاي از ﺑﭽﻪﻫﺎ در داﺧﻞ آب ﺑﻮدﻧـﺪ‪،‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﺗﺮك ﻧﺎو ﺻﺎدر ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ اﻏﻠﺐ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧـﺪ و ﺗـﺎ‬
‫ﻟﺤﻈﺎت آﺧﺮ ﻗﺒﻞ از ﻏﺮق ﻧﺎو ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺮك ﻧﺎو ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﺪهاي از ﻫﻤـﻜﺎران‬
‫در ﻗﺴـﻤﺖﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻧﺎو ﮔﻴﺮ اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ و اﻣﻜﺎن ﺧﺎرج ﺷـﺪن و ﻧﺠـﺎت‬
‫دادنﺷﺎن ﻧﺒﻮد‪ .‬درﻫﺎي ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺎو ﺑﻪﺧـﺎﻃﺮ ﺿـﺮﺑﺎت ﻧﺎﺷـﻲ از‬
‫اﺻﺎﺑﺖ و اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻮﺷﻚ ﻗﻔﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺎﺧﺪا رﺿـﺎﻳﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه دوم ﻧـﺎو‪ ،‬در‬
‫اﻳﻦ واﻧﻔﺴﺎ ﺑﻪ ﺳﺮاﻏﻢ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻧﺎدر ﺑﭙﺮ ﺗﻮ آب‪ ،‬ﺑﭙﺮ ﺗﻮ آب!« ﻗﺎﻳﻖﻫـﺎي‬
‫ﻧﺠﺎت ﻧﺎو ﺑﺎز ﻧﻤﻲﺷﺪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺎز ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ و در داﺧـﻞ آب ﺑـﻮد ﺑـﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻮﺷﻚﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﺘﻼﺷﻲ ﻳـﺎ‬
‫ﺳﻮراخ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
 ‫‪ /138‬آب و آﺗﺶ‬

‫در ﻃﺮف دﻳﮕﺮ اﻣﻜﺎن ﻛﻤﻚ و اﻣـﺪاد ﻫـﻮاﻳﻲ وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ‪ .‬درﻳـﺎ و‬
‫آﺳــﻤﺎن ﻣﻨﻄﻘــﻪ در ﺳــﻴﻄﺮة ﻗــﺪرت ﻧﻈــﺎﻣﻲ و اﻫﺮﻳﻤﻨــﻲ آﻧﻬــﺎ ﺑــﻮد‪ .‬ﺑــﻪ‬
‫ﺟﻨﮕﻨﺪهﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ اﺧﻄﺎر داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ در ﺻﻮرت درﮔﻴﺮي ﻫـﻮاﻳﻲ‪،‬‬
‫اﻣﻜــﺎن ﺳــﻘﻮط ﺟﻨﮕﻨــﺪهﻫــﺎي ﺧــﻮدي ﺑــﺴﻴﺎر زﻳــﺎد ﺑــﻮد‪ .‬آﻧﻬــﺎ ﺣﺘــﻲ ﺑــﻪ‬
‫ﻳﺪكﻛﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﻛﻤﻚرﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ را داﺷـﺘﻨﺪ اﺧﻄـﺎر داده ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻴﻠــﻲ ﺟﺎﻟــﺐ اﺳــﺖ دﺷـﻤﻦ وارد ﺣــﺮﻳﻢ درﻳــﺎﻳﻲ ﻛــﺸﻮر ﻣــﺎ ﺷــﻮد و ﺑــﻪ‬
‫ﺷﻨﺎورﻫﺎي ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﺪ و اﺟﺎزه ﻫـﻢ ﻧﺪﻫـﺪ ﻛـﺴﻲ ﺑـﻪ ﻛﻤـﻚ ﻣـﺎ ﺑﻴﺎﻳـﺪ‪،‬‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ را ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻫﻢ آﻧﻬـﺎ ﻛـﻪ اﻣـﺮوز ادﻋـﺎي دﻓـﺎع از ﺣﻘـﻮق ﺑـﺸﺮ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﺣﻮال‪ ،‬ﻧﺎو ﻫﺸﺖ ﻣﻮﺷﻚ ﺧﻮرده ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻮﺷﻚ ﻧﻬـﻢ درﺳـﺖ‬
‫ﺧﻮرد زﻳﺮ ﭘﺎﺷﻨﺔ ﭼﭗ ﻛﻪ ﻣﻦ در آﻧﺠﺎ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺷﺪت اﻧﻔﺠﺎر ﻣﺮا از ﺟﺎي ﺧـﻮد‬
‫ﺑﻪ ﻫﻮا ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮد و ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ ﻛﻒ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﻧﺎو ﻛﻮﺑﻴﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪاي در ﺣﺎﻟـﺖ‬
‫ﺑﻲﻫﻮﺷﻲ ﺑﻮدم‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﻮش آﻣﺪم ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم از ﺳﺮم ﺧـﻮن ﻣـﻲآﻳـﺪ‪،‬‬
‫ﭼﺸﻤﻢ ﭘﺮ ﺧﻮن ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﺣﺴﺎس ﮔﺮﻣﺎ در دﺳﺖ راﺳﺘﻢ ﻛﺮدم‪ ،‬وﻗﺘـﻲ ﺑـﻪ‬
‫دﺳﺘﻢ ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم دﻳﺪم آﺳﺘﻴﻦ دﺳﺘﻢ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﺧـﻮن ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ ،‬وﻗﺘـﻲ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ دﻗﺖ ﻛﺮدم ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﺗﺮﻛﺸﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ راﺳﺘﻢ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻨﻮز دﺳﺖ ﺑﺮدار ﻧﺒﻮدم ﺑﺎ آن ﺣﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻮپ ‪ 20‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي رﻓـﺘﻢ و‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻢ دوﺑﺎره ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻛﻨﻢ وﻟﻲ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﻚ‪ ،‬ﺗـﻮپ‬
‫از ﻛﺎر اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪم ﺟﻠﻴﻘﻪ ﻧﺠﺎت ﺧـﻮد را ﻣﺤﻜـﻢ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ و ﺧﻮدم را داﺧﻞ آب ﺑﻴﻨﺪازم‪ ،‬ﺧـﺪا رﺣﻤـﺖ ﻛﻨـﺪ ﺷـﻬﻴﺪ ﻧﺎواﺳـﺘﻮار‬
‫ﺑﻬﺰادﭘﻨﺎه را ‪ ،‬ﻳﻚ ﭼﻮب دو ﻣﺘﺮي ﻛﻨﺘﺮل ﺻﺪﻣﺎت را از داﺧﻞ ﻧﺎو ﺑﻪ داﺧـﻞ‬
‫آب اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ آﻗﺎي ﮔﻠﺒﺎزي ﻳﻚ ﺣﻠﻘـﻪ ﻧﺠـﺎت ﺑـﻪ داﺧـﻞ آب‬
‫اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﭼﻮﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﻬﺰادﭘﻨﺎه ﺑﻪ آب اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﻦ ﻳﻚ ﺳﺮ آنرا و ﺷـﻬﻴﺪ‬
‫ﺑﻬﺰادﭘﻨﺎه ﺳﺮ دﻳﮕﺮ آن را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﭘﻨﺞ ﻣﺘﺮي از ﻧﺎو ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑـﻮدﻳﻢ‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺷﻚ دﻳﮕﺮ درﺳﺖ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺗﻮپ ‪ 35‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮي ﺧـﻮرد و ﺣﻤﻴـﺪ‬
‫ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ اﺻﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶﻫﺎي آن ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪاي‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪139 /‬‬

‫از اﻳﻦ روﻳﺪاد ﺗﻠﺦ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﺑـﺎﻟﮕﺮد اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ ﻧـﺎو‬
‫ﺣﻤﻠﻪور ﺷﺪ و ﻳﻚ راﻛﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻧـﺎو ﺷـﻠﻴﻚ ﻛـﺮد‪ .‬اﺻـﺎﺑﺖ ﺗـﺮﻛﺶﻫـﺎي‬
‫راﻛﺖ‪ ،‬ﺗﻦ ﺑﻬﺰادﭘﻨﺎه را ﻧﺸﺎﻧﻪ رﻓﺖ و او در آﻏﻮﺷـﻢ ﺟـﺎن ﺑـﻪ ﺟـﺎن آﻓـﺮﻳﻦ‬
‫ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ ﻧﺎراﺣﺘﻲ رو ﺑﻪ ﮔﻠﺒﺎزي ﻛﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﮔﻠﺒﺎزي! ﺑﻬﺰاد ﺷـﻬﻴﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻬﺰاد ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪ‪«.‬‬
‫ﺻﺤﻨﺔ ﺗﻠﺦ و اﺳﻒﺑﺎري ﺑﻮد‪ ،‬درﻳﺎ رﻧﮓ ﺧﻮن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﻮرﺷـﻴﺪ در‬
‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ و ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ در ﺳﻤﺖ ﭼـﭗ ﻫـﺮ دو در ﺣـﺎل ﻏـﺮوب و اﻓـﻮل‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﺷﻚ در ﭼﺸﻤﺎﻧﻤﺎن ﺣﻠﻘﻪ زده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻐﺾ راه ﮔﻠﻮﻳﻤﺎن را ﺑﺴﺘﻪ ﺑـﻮد‪.‬‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻗﺮآن ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ دﻋﺎ ﻣﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪ ،‬ﮔﺮوﻫـﻲ ﺳـﺮود ﺟﻤﻬـﻮري‬
‫اﺳﻼﻣﻲ را ﺳﺮ ﻣﻲدادﻧﺪ‪ .‬رﻧﮓ آب ﻋﻮض ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬درﻳﺎ رﻧﮓ ﺧﻮن ﺷﻬﻴﺪان‬
‫را ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻚ آن اﺣﺴﺎس ﻛﺮدم ﻛﻮﺳﻪاي ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﻦ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺑﭽﻪﻫﺎ اﮔﺮ ﻛﻮﺳﻪ ﭘﺎي ﻣﺮا زد‪ ،‬ﺷـﻤﺎ ﺳـﺮﻳﻊ ﻣـﺮا از ﺟﻤـﻊ‬
‫ﺧﻮد ﺟﺪا ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﻮﺳﻪ ﻣﺮا ﺑﺨﻮرد و اﺣﺘﻤﺎل ﺧﻄﺮ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮ ﺑﭽﻪﻫﺎ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ «.‬در آن ﻟﺤﻈﺎت ﭼﺸﻢ ﺧﻮد را ﺑﺴﺘﻢ و ﻣﺸﻐﻮل ﺧﻮاﻧﺪن‬
‫ﺷﻬﺎدﺗﻴﻦ ﺧﻮد ﺷﺪم‪ .‬ﺟﺮﺋﺖ ﺑﺎز ﻛﺮدن ﭼﺸﻢ ﺧﻮد را ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻣـﺪﺗﻲ‬
‫دﺳﺘﻢ را ﺑﻪ ﭘﺎي راﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺎي ﭼﭗ‪ ،‬دﺳﺖ راﺳﺖ و دﺳﺖ ﭼﭙﻢ ﻛﺸﻴﺪم دﻳﺪم‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎﻳﻢ ﺳﺮﺟﺎﻳﺶ اﺳﺖ‪ .‬آنوﻗﺖ ﺑﻪ آراﻣﻲ ﭼﺸﻤﻢ را ﺑﺎز ﻛﺮدم‪ ،‬دﻋـﺎي‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﺴـﺘﺠﺎب ﺷـﺪ و ﻛﻮﺳــﻪ از ﻃــﺮف ﻣـﻦ دور ﺷــﺪ و رﻓـﺖ‪ ،‬آﻧﺠـﺎ‬
‫اﻣـﺪاد ﻏﻴﺒﻲ را ﺑـﺎ ﺗـﻤـﺎم وﺟـﻮدم اﺣﺴـﺎس ﻛـﺮدم‪ .‬ﻫـﻮا رو ﺑـﻪ ﺗـﺎرﻳــﻜﻲ‬
‫ﻣﻲرﻓﺖ‪ ،‬ﻧﺎو در ﺣﺎل ﻏﺮق ﺷـﺪن ﺑـﻮد‪ ،‬وﻟـﻲ ﭘـﺮﭼﻢ ﺳـﻪ رﻧـﮓ ﺟﻤﻬـﻮري‬
‫اﺳـﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي دﻛﻞ ﻧﺎو ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨـﺎن در ﺣـﺎل اﻫﺘـﺰاز ﺑـﻮد‪ .‬ﺻـﺤﻨﺔ‬
‫ﻋﺠﻴﺒﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﭽﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آب دور ﻫﻢ ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﭘﺮﭼﻢ‬
‫و ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺟﺎوﻳﺪ ﺳﻬﻨﺪ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺒﺮدار ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﭽﻪﻫﺎ ﮔﺮﻳﻪ‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻜﺎران ﻣﺎ ﻛﻪ در داﺧﻞ اﺗﺎﻗﻚﻫﺎ و اﺗﺎقﻫﺎي ﻧﺎو ﻣﺤﺒﻮس ﻣﺎﻧﺪه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺪه زﻧﺪه ﺑﻪ زﻳﺮ آب ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺧﺎﻃﺮات ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﺳـﺎﻟﺔ ﺧـﺪﻣﺘﻢ در‬
 ‫‪ /140‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﺳﻬﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ازﺟﻠﻮِ ﭼﺸﻤﻢ ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ و ﺗﻨﻬـﺎ اﺷـﻚ ﺑـﺮ‬
‫ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻢ ﺟﺎري ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﻧـﺎو ﺳـﻬﻨﺪ در درﻳـﺎ ﻏـﺮق ﺷـﺪ و ﺧﻮرﺷـﻴﺪ ﻫـﻢ‬
‫آنﻃﺮف ﻏﺮوب ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮدا ﺻﺒﺢ ‪ ،‬ﺧﻮرﺷﻴﺪ دوﺑﺎره ﻃﻠﻮع ﻛﺮد وﻟﻲ ﺳـﻬﻨﺪ‬
‫ﻫﻴﭻوﻗﺖ ﺳﺮ از ﻣﻴﺎن آبﻫﺎ ﺑﺮ ﻧﻴﺎورد‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﻃﻠﻮع ﻧﻜﺮد ﺗﺎ ﻫﺮ روز در اﻳﻦ ﺳـﺮزﻣﻴﻦ‪ ،‬ﺻـﻠﺢ‪ ،‬آراﻣـﺶ و‬
‫اﻣﻨﻴﺖ و اﻗﺘﺪار اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ ﻃﻠﻮع ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﻬﻨﺪ ﻃﻠﻮع ﻧﻜﺮد ﺗﺎ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ‪ ،‬ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫زﻣﺎن ﺑﻪ ﺗﻨﺪي ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺮ درﻳﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻴﭻ‬
‫اﻣﻴـﺪي ﺑﻪ ﻧﺠـﺎت ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻧـﺎﮔﻬﺎن ﻧﻮري از دور ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺷﺪ‪ ،‬اﻣﻴـﺪ ﻧﺠـﺎت در‬
‫دلﻫﺎﻳﻤﺎن زﻧﺪه ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻳﻜﺼﺪا ﻓﺮﻳـﺎد زدﻳـﻢ‪» :‬ﻛﻤـﻚ! ﻛﻤـﻚ! ﻣـﺎ‬
‫اﻳﻨﺠﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻛﻤﻚ!« ﻧﻮر ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺪكﻛﺸـﻲ از ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻳﻜﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻛﻤﻚ ﻣﺎ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻳﺪكﻛﺶ ﺑﺎ زﺣﻤﺖ و ﻓﺪاﻛﺎري ﺧـﻮد‪ ،‬ﻣـﺎ را از‬
‫آب ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و داﺧﻞ ﻳﺪكﻛﺶ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮدﻧﺪ؛ در داﺧﻞ ﻳﺪكﻛـﺶ دوﺑـﺎره‬
‫ﮔﺮﻳﻪ و زاري را از ﺳﺮﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و ﺑﻪ ﻳﺎد ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺷـﻬﻴﺪﻣـﺎن اﻓﺘﺎدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﺎد‬
‫ﺣﺮف ﻣﻬﻨـﺎوي ﺻـﻔﺮزاﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮﻗـﻊ ﺣـﺮﻛﺖ ﻣﻲﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣـﻦ ﺑـﺮ‬
‫ﻧﻤﻲﮔﺮدم!« ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻫﻢ ﺷﺪ و ﺻﻔﺮزاﻳﻲ ﺑﺮﻧﮕﺸﺖ و ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳـﻴﺪ و‬
‫ﻳﺎ ﻣﺴﻌﻮد ﻋﺒﺎﺳﭽﻲ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ از او در اﺳﻜﻠﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ ،‬از ﺗﺮس ﻣﻮﺷﻚ ﺑﺎران‬
‫ﺗﻬﺮان ﻓﺮار ﻛﺮدي؟ در ﺟﻮاﺑﻢ ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺗﻘﺪﻳﺮ و اﺟﻞ اﻧﺴﺎن ﻫـﺮ ﻛﺠـﺎ ﺑﺎﺷـﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻲﺷﻮد‪ «.‬دﻗﻴﻖ ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﺷﺪ و در ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳـﻴﺪ‬
‫ﻧﻪ در ﺗﻬﺮان‪ .‬ﻳﺎ اﺑﺮاﻫﻴﻢزاده‪ ،‬ﻫﻤﺮزم دﻳﮕﺮﻣﺎن ﻛﻪ ﺳﺮوﺻﻮرﺗﺶ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺑـﻮد‬
‫و در داﺧﻞ ﻳﺪكﻛﺶ و ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﺮ ﺳﺮ و روي ﺧﻮد ﻣﻲزد و ﻣـﻲﮔﻔـﺖ‪:‬‬
‫»ﻧﺎدر! ﻣﻦ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻢ ﻛﻤﻜﺖ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻧﺎدر! ﻣﻦ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻢ ﻛﻤﻜﺖ ﻛﻨﻢ‪ «.‬ﻣﻨﻈﻮر‬
‫او ﺷﻬﻴﺪ ﻧﺎدر اﻓﺸﺎر ﺟﻮان ﺑﻮد ﻛﻪ در داﺧـﻞ اﺗﺎﻗﻚﻫـﺎي ﻧـﺎو زﻧـﺪاﻧﻲ ﺷـﺪه‬
‫ﺑﻮد و ﻃﻠـﺐ ﻛـﻤﻚ از اﺑﺮاﻫـﻴﻢزاده ﻛـﺮده ﺑﻮد و اﺑﺮاﻫـﻴـﻢزاده ﻧﺘﻮاﻧـﺴــﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد ﺑﻪ او ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ در ﻳﺪكﻛـﺶ و ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎن ﻣﺜـﻞ اﻓـﺮاد‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪141 /‬‬

‫ﻣﻮج ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺗﻌﺎدل روﺣـﻲ ﺧـﻮد را از دﺳـﺖ داده ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺳـﺮ و روي‬
‫ﺧﻮدش ﻣﻲزد و ﻣﻲﮔﻔﺖ‪» :‬ﻧﺎدر! ﻣـﻦ ﻧﺘﻮاﻧـﺴﺘﻢ ﻛﻤﻜـﺖ ﻛـﻨﻢ‪ «.‬ﺳـﺮاﻧﺠﺎم‬
‫ﻳﺪك ﻛﺶ ﻣﺎ را ﺳﺎﻋﺖ ‪ 04:00‬روز ﺑﻌﺪ ﺑﻪ اﺳﻜﻠﺔ ﺑﻨـﺪرﻋﺒﺎس رﺳـﺎﻧﻴﺪ و از‬
‫آﻧﺠﺎ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫روز ‪ 29‬ﻓــﺮوردﻳﻦ ﺳــﺎل ‪ 1367‬ﺑــﻪ ﭘﺎﻳــﺎن رﺳــﻴﺪ‪ ،‬اﻣــﺎ ﺧــﺎﻃﺮة ﺗﻠــﺦ‬
‫ﺷــﺮارتﻫــﺎي دﺷــﻤﻦ اﻣﺮﻳﻜــﺎﻳﻲ و ﺧــﺎﻃﺮات ﺷــﻴﺮﻳﻦ و ﭘﺮاﻓﺘﺨــﺎر از ﺧــﻮد‬
‫ﮔﺬﺷﺘﮕﻲﻫﺎي ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﻧﺎوﺷﻜﻦ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺳﻬﻨﺪ ﻫﻴﭻوﻗﺖ در ﻳﺎد‬
‫و ﺧﺎﻃﺮة ﻣﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺨﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
 ‫‪ /142‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﺟﻮﺷﻦ ‪ ،‬ﻣﺮداﻧﻪ اﻳﺴﺘﺎد‬

‫ﻧﺎوﺑﺎن ﺳﻮم ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺳﻌﻴﺪ رﺳﺘﮕﺎر‬

‫در ﺑﻴﺴﺖ و ﻫﺸﺘﻢ ﻓﺮوردﻳﻦ ﺳﺎل ‪ 1367‬ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﺔ ﻫﻤﻴﺸـﻪ‬
‫ﺟﺎوﻳﺪ ﺟﻮﺷﻦ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘـﺔ ﻳﻜـﻢ داده ﺷـﺪ‪ .‬ﺳـﺎﻋﺖ ‪17:00‬‬
‫ﻫﻤﺎن روز ﭘﺲ از ﺗﻬﻴﺔ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪيﻫﺎي ﻧﺎوﭼﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬در ﻫﻤﺎن ﺷﺐ‬
‫در ﺣﺎل ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻮﺗﻮر ﺷﻤﺎرة ‪ 3‬ﻧﺎوﭼﻪ اﺷـﻜﺎﻟﻲ ﭘـﻴﺶ آﻣـﺪ‬
‫ﻛﻪ ﭘﺲ از ‪ 7‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻼش‪ ،‬اﺷﻜﺎل رﻓﻊ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ ﻳﻌﻨﻲ ‪ 29‬ﻓﺮوردﻳﻦ ‪ ،‬ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ اوﻟﻴﻦ روز ﻣﺎه ﻣﺒـﺎرك‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﻮد و ﻫﻤﺔ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎوﭼﻪ روزهدار ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آن روز از ﺳـﺎﻋﺖ ‪08:00‬‬
‫اﻟﻲ ‪ 12:00‬ﻧﮕﻬﺒﺎن ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ‪ 10:00‬اﻋﻼم ﻣﺤﻞ ﺟﻨﮓ ﺷﺪ و‬
‫ﻣﺤﻞ ﺟﻨﮓ ﻣﻦ ﻣﻜﺎن ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲام ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ داﺧﻞ ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ؛ دﻟﻴﻞ ﻣﺤـﻞ‬
‫ﺟﻨﮓ را ارﺷﺪ دﺳﺘﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻪ اﻃﻼع ﻣﺎ رﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻳـﻚ ﻓﺮوﻧـﺪ رزم‬
‫ﻧﺎو اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﺴﻴﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﺣﺎل ﺗﺒﺎدل ﻣﻜﺎﻟﻤﺎت رادﻳـﻮﻳﻲ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺳﺎﻋﺖ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲام ﺗﻤﺎم ﺷـﺪ و ﻣﺤـﻞ ﻧﮕﻬﺒـﺎﻧﻲام را ﺗﺤﻮﻳـﻞ‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﺮزﻣﺎﻧﻢ دادم‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻓﺮﻳﻀﺔ ﻧﻤﺎز و ﻫـﻮاﺧــﻮري ﺑـﻪ ﻋﺮﺷــﺔ‬
‫ﻧﺎوﭼـﻪ آﻣﺪم ‪ .‬ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪ از ﺑﺮد ﭼﭗ ﺑﻪ ﺑﺮد راﺳﺖ ﻧﺎوﭼﻪ آﻣﺪم‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ رزم ﻧﺎو اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ را ﺑـﺎ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ‪ 2‬اﻟـﻲ ‪ 3‬ﻣـﺎﻳﻠﻲ ﺧﻮدﻣـﺎن‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪143 /‬‬

‫در اﻳﻦ ﺣﻴﻦ ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن ﻣﻦ ﻛﻪ رﺳﺘﻪاش ﻣﺨﺎﺑﺮات ﺗﺎﻛﺘﻴﻜﻲ ﺑﻮد‬

‫ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻢ آﻣﺪ و اوﺿﺎع و اﺣﻮال را ﺧﻮب ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﺎو اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻳﻚ رﺑﻊ ﺳﺎﻋﺖ ﻳﻌﻨﻲ از ﺳﺎﻋﺖ ‪ 12:00‬اﻟـﻲ ‪ 12:15‬ﻓﺮﺻـﺖ‬
‫داده ﻛﻪ ﻳﺎ از ﻣـﺎﻣﻮرﻳﺘﻤﺎن ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ و ﻳـﺎ اﻳﻨﻜـﻪ ﺗـﺴﻠﻴﻢ‬
‫ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬ﻫﻴﭻﻳﻚ از اﻳﻦ دو ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ و ﻋﻤﻠﻲ ﻧﺒﻮد‪ .‬در ﻫﻤـﻴﻦ‬
‫ﮔﻴﺮودار ﻣﻦ ﻣﺘﻮﺟـﻪ دودي ﻛـﻪ از روي ﻧـﺎو اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ ﺑﻠﻨـﺪ ﺷـﺪ‪ ،‬ﺷـﺪم و‬
‫ﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛﻪ ﻧﺎو اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﻮﺷﻜﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﻪ ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ اﻋﻼم ﻛﺮدم‪ :‬ﻣﻮﺷﻚ! ﻣﻮﺷﻚ! و ﺑﺮاي ﻳـﻚ‬
‫ﻟﺤﻈﻪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰي ﻧﻔﻬﻤﻴﺪم‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑـﻪ ﺧـﻮدم آﻣـﺪم ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷـﺪم اوﻟـﻴﻦ‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪ زﻳﺮ ﭘﺎي ﻣﺎ ﻳﻌﻨﻲ وارد ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﺔ ﺷﻤﺎرة ﻳﻚ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺷﻚ از ﻧﻮع‬
‫ﺣﺮارﺗﻲ ﺑﻮد و ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺰوز اﻳﻦ ﻧﺎوﭼﻪ در دو ﭘﻬﻠﻮي آن ﻗﺮار داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻮﺷﻚ از راه و ﻣﻨﻔﺬ ﮔﺮم اﮔﺰوز وارد ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ ﺷﺪ و ﻣﻨﻔﺠـﺮ ﮔﺮدﻳـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫واﺳﻄﺔ اﻳﻦ اﻧﻔﺠﺎر ﻣﻦ ﺑﻪ ﻫﻮا ﭘـﺮﺗـﺎب ﺷﺪم و ﺑﺮروي دﻛـﻞ اﺻـﻠﻲ اﻓﺘـﺎدم‪.‬‬
‫ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎورش ﻣﺸـﻜﻞ ﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ ﻣـﻦ ﺑـﺮاي ﭼﻨـﺪ ﻟﺤﻈـﻪ ﺟـﺴﺪ ﺧـﻮدم را‬
‫دﻳﺪم و ﻧﻈﺎرهﮔﺮ ﺟﺴﺪم ﺷﺪم ﻛﻪ ﺑﺮروي ﻧﺎوﭼﻪ اﻓﺘﺎده و دور و ﺑﺮم را آﺗـﺶ‬
‫ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺟﺴﻢ ﺧﻮدم ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و اﺣﺴﺎس ﻛـﺮدم‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺗـﻜﺎن ﺑﺨﻮرم‪ ،‬از ﺟﺎﻳﻢ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم‪ .‬از دﻫﺎن‪ ،‬ﺑﻴﻨﻲ و ﮔﻮشﻫـﺎﻳﻢ‬
‫ﺧﻮن ﻣﻲآﻣﺪ و ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺗﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪ ﻧﻜﻨﺪ ﺧـﻮﻧﺮﻳﺰي ﻣﻐـﺰي ﻛـﺮده‬
‫ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬دور و ﺑﺮم را ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬از ﻣﻮﺗﻮرﺧـﺎﻧﺔ ﻧﺎوﭼـﻪ ﺷــﻌﻠﻪﻫـﺎي آﺗـﺶ‬
‫زﺑﺎﻧﻪ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺻﺎﺑﺖ اوﻟﻴﻦ ﻣﻮﺷﻚ‪ ،‬ﺗﻌﺪادي از ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﺠﺮوح و ﺷـﻬﻴﺪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﺷﻨﺔ ﻧﺎوﭼﻪ رﻓﺘﻢ ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﺧﺪﻣـﺔ ﺗـﻮپ ﻧﺎوﭼـﻪ را‬
‫دﻳﺪم ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در ﺣﺎل آﻣﺎدهﺳﺎزي ﺗﻮپ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از آﻣﺎده ﺷـﺪن‬
‫ﺗﻮپ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻧﺎو اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺷﻠﻴﻚ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ دوﻣﻴﻦ‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪ ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻦ از ﻧﺎﺣﻴﺔ دﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺘﻒ ﭼﭗ و ﭘﺎي ﭼﭗ ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶ ﻗﺮار ﮔـﺮﻓﺘﻢ ﻛــﻪ ﭘـﺲ از ﭼﻨـﺪ‬
 ‫‪ /144‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻟﺤﻈﻪ دوﺑﺎره ﺑﻪ ﺧﻮدم آﻣﺪم‪ ،‬ﻧﺎوﭼﻪ ﻏﺮق در آﺗﺶ ﺷـﺪه و ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﺑﭽـﻪﻫـﺎ‬
‫ﺷﻬﻴﺪ و ﻳﺎ زﺧﻤﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ درد ﺧﻮدم را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮده و ﺑﻪ ﺳـﺮاغ‬
‫ﻫﻤﺮزﻣﺎﻧﻢ رﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﺻﺖ داﺷﺘﻢ ﺗﻌﺪادي از ﻣﺠﺮوﺣﻴﻦ ﻧﺎوﭼﻪ را ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن‬
‫ﺟﻠﻴﻘﻪ ﻧﺠﺎت از روي ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ درﻳـﺎ اﻧـﺪاﺧﺘــﻢ‪ ،‬دﻳـﮕــﺮ ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ ﺷـﺪت‬
‫ﮔﺮﻣــﺎي ﺣﺎﺻــﻞ از آﺗــﺶ ﺳــﻮزي و اﻧﻔﺠــﺎر ﻣﻮﺷــﻚﻫــﺎ‪ ،‬ﺑــﺮروي ﻧﺎوﭼــﻪ‬
‫ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم راه رﻓﺘﻦ ﺑﺎ ﻛﻔﺶ اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ ﻧﺎوﭼـﻪ‬
‫در ﺣﻞ ﻏﺮق ﺷﺪن ﺑﻮد‪ ،‬ﺳ‪‬ﺮﺧﻮردم‪ .‬ﺑﺎ اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﻚﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮﭼـﻪ‬
‫ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ از آن ﻣـﻬﻠﻜـﻪ دور ﻣﻲﺷﺪم و ﺧـﻮدم را ﺑﻪ درﻳـﺎ ﻣﻲاﻧـﺪاﺧﺘﻢ‪ ،‬اﻣ‪‬ـﺎ‬
‫ﺟﻠﻴﻘﻪ ﻧﺠﺎت ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﻠﻴﻘﻪ ﻧﺠـﺎﺗﻢ را ﺑـﻪ ﻳﻜـﻲ از ﻣﺠـﺮوﺣﻴﻦ داده‬
‫ﺑﻮدم‪ .‬از روي ﻧﺎﭼﺎري ﺧﻮدم را از ﺑﺮد ﭼﭗ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻪ درﻳﺎ اﻧﺪاﺧﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻪ دﻟﻴـﻞ‬
‫ﺟﺮﻳﺎن ﺷﺪﻳﺪ آب درﻳﺎ‪ ،‬از ﻧﺎوﭼﻪ در ﺣﺪود ‪ 200‬اﻟﻲ ‪ 300‬ﻣﺘﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻢ‬
‫و ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎﻧﻲ اﺷﻜﺒﺎر ﻧﻈﺎرهﮔﺮ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻣﻮﺷـﻚ ﺳـﻮم ﺑـﻪ اﻧﺒـﺎر‬
‫ﻣﻬﻤﺎت ﺗﻮپ ‪ 40‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮي اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد و اﻧﺒﺎر ﻣﻬﻤـﺎت ﻣﻨﻔﺠـﺮ ﺷـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ‬
‫اﻧﻔﺠﺎر اﻧﺒﺎر ﻣﻬﻤﺎت ﺗﻌﺪادي از ﭼﻮبﻫﺎي ﺷـﻮرﺗﻴﻚ ﺑﻪ درﻳـﺎ اﻓﺘـﺎد‪ .‬ﭼـﻮب‬
‫ﺷـﻮر ﺗﻴﻚ ﭼـﻮﺑﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫـﻨﮕﺎم ﺳـﻮراخ ﺷﺪن وآب ﮔﺮﻓﺘﮕﻲ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺷﻤﻊ ﻛﻮﺑﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬آري! ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ و ﻛﺮم ﺧﻮد اﻳﻦ ﭼﻮبﻫﺎ‬
‫را ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﺎ ﺑﻪ درﻳﺎ اﻧﺪاﺧﺖ و ﻣﻦ ﺑﺎ ﺟﻤﻊآوري ﭼﻨﺪﺗﺎ از آﻧﻬﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ‬
‫ﺧﻮدم را ﺑﺮروي آن ﻧﮕﻪ دارم‪ .‬ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﻧﺎوﭼﺔ ﻣﺎ ﻣﻨﻔﺠﺮ و در آب‬
‫ﻏﺮق ﺷﺪ‪ .‬در داﺧﻞ آب ﺧﻮن ﺷﺪﻳﺪي از ﺻﻮرت و ﻛﺘﻔﻢ ﻣﻲآﻣـﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ‬
‫اﻣـﺮ ﺑـﺎﻋﺚ ﺿـﻌﻒ ﺷـﺪﻳﺪم ﻣﻲﺷـﺪ‪ .‬ﻧـﺎو اﻣـﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺗﺮك و ﺑﺮاي‬
‫روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻧﺎوﺷﻜﻦﻫﺎي ﺳﻬﻨﺪ و ﺳﺒﻼن رﻓﺖ‪ .‬ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ‪19:30‬‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﺑﺎﻟﮕﺮد ﻫﻮادرﻳﺎ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﺎ آﻣﺪ‪ ،‬وﻟـﻲ ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ ﻃﻮﻓـﺎﻧﻲ‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪145 /‬‬

‫ﺑﻮدن درﻳﺎ‪ ،‬ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﻧﺠﺎت ﻣﺎ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﻋﻼﻣﺖ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺑﻮﻳـﻪ‪ 1‬ﭼـﺮاغدار‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎ اﻧﺪاﺧﺖ و ﺑﻌﺪ از ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎورﻛﺮاﻓﺖ آﻣﺪ و ﻣﺎ را از آب ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ‬
‫و ﭘﺲ از ‪ 7‬ﺳـﺎﻋﺖ ﻛﻪ در آب ﺑـﻮدم ﺑﻪ ﻣﺤﺾ رﺳـﻴﺪن ﺑـﻪ ﻫـﺎورﻛــﺮاﻓﺖ‬
‫ﺑﻲﻫﻮش ﺷﺪم‪ ،‬ﻣﺎ را اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺟﺰﻳﺮة ﺳﻴﺮي و از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻜﻢ ﺑﺮدﻧﺪ و‬
‫از ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻳﻜﻢ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﺳﻮﻳﻲ دﻳﮕـﺮ ﭘـﺲ از اﻋـﻼم درﮔﻴـﺮي ﻧﺎوﭼـﻪ ﺟﻮﺷـﻦ ﺑـﺎ ﻧﺎوﻫـﺎي‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺧﺎﻧﻮادهام ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ دوم درﻳﺎﻳﻲ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ از ﻃﺮف ﻧﺎو ﺗﻴـﭗ‬
‫اﺳﺎﻣﻲ ﺷﻬﻴﺪان ﻧﺎوﭼﻪ ﺟﻮﺷﻦ اﻋﻼم ﺷﺪه ﺑﻮد و اﺳﻢ ﻣﻦ ﻫﻢ در ﻣﻴـﺎن آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺧﺎﻧﻮاده ام ﺑﺮاي ﺗﺤﻮﻳﻞ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺟﻨـﺎزه‪ ،‬دو‪ ،‬ﺳـﻪ روز در ﺑﻮﺷـﻬﺮ ﻣﺎﻧـﺪه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﭘﺲ از آﻧﻜﻪ ﻓﻬﻤﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺠﺮوح ﺷﺪهام و ﺑﻪ ﺑﻨـﺪرﻋﺒﺎس‬
‫آﻣﺪه و آﻧﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺮا ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﭼﻨﺪﻳﻦ روز ﻣﻌﻄﻠﻲ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﮔﺮﻳﺎن ﺑﻪ ﺗﻬﺮان آﻣﺪﻧﺪ و ﻣﺮا در‬
‫آﻧﺠﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از ‪ 6‬ﻣﺎه ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻪ ﺑـﻬﺒﻮدي ﻧﺴـﺒﻲ رﺳـﻴﺪم‬
‫و ﻳـﻚ ﻣـﺎه ﺑﺮاي اﺳـﺘﺮاﺣﺖ ﺑـﻪ ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎن رﻓـﺘﻢ و ﭘـﺲ از اﺗﻤـﺎم ﻣـﺪت‬
‫زﻣﺎن اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﺧﺪﻣﺘﻲ ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪.‬‬

‫‪ 1‬ﻋﻼﻣﺖ درﻳﺎﻳﻲ‪.‬‬
 ‫‪ /146‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﻗﻄﺮه ﺧﻮن‬

‫اﺣﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﻣﻨﺘﻘﻤﻲ‬

‫در ‪ 29‬ﻓـﺮوردﻳﻦ ﻣﺎه ﺳـﺎل ‪ 1367‬ﻣﺼـﺎدف ﺑﺎ اوﻟﻴﻦ روز ﻣﺎه ﻣﺒـﺎرك‬
‫رﻣﻀﺎن در ‪ 10‬ﻣﺎﻳﻠﻲ ﺟﺰﻳﺮة ﺳـﻴﺮي ﺑﺎ ﻧـﺎوﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﻛــﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫اﺑﺘﺪا آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ اﺧـﻄﺎر دادﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﻧﺎوﭼـﻪ را ﺗـﺮك ﻛﻨـﻴﻢ و ﻣـﺎ در‬
‫ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس را ﺗﺮك ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺷـﻤﺎ در ﺧﻠـﻴﺞ ﻓـﺎرس‬
‫ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ؟ آﻧـﻬﺎ دﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮروي ﺣﺮﻓﻤـﺎن ﺛﺎﺑـﺖ ﻗـﺪم ﻫـﺴـﺘﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﻣﻮﺷـﻚ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻧﺎوﭼﻪ ﻣﺎ ﺷــﻠﻴﻚ ﻛﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ اﻗــﺪام ﺳــﺮﻳﻊ‬
‫ﻧﺎوﺑﺎﻧﻴﺎر ﻋﺒﺎﺳـﭙﻮر‪ ،‬ﻣﻮﺷـﻚ ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪ اﺻـﺎﺑﺖ ﻧﻜـﺮد‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺗﻮاﻧـﺴـﺘﻴﻢ‬
‫ﻣﻮﺷﻚ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻃﺮف ﻳﻜﻲ از ﻧﺎو ﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺷﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﺎوﭼﺔ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﺟﻮﺷﻦ ﻣـﻮرد اﺻـﺎﺑﺖ ﻳـﻚ ﻓﺮوﻧـﺪ‬
‫ﻣﻮﺷﻚ دﻳﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﻨﻮز رﮔﺒﺎر ﻣﺴﻠـﺴﻞ ﺷـﻬﻴﺪ ﻫـﺎﺗـﻔــﻲ ﺷـﺮق و‬
‫دوﺷﻜـﺎﻫـﺎ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﺮد و ﺑﻪ ﻃﺮف ﻳﻚ ﻓﺮوﻧﺪ ﺑﺎﻟﮕﺮد اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ از ﻧـﻮع‬
‫ﻣﻴﻦ ﺟﻤﻊ ﻛﻦ ﺑﻮد ﺷﻠﻴﻚ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺷﻚ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﺎوﭼﻪ اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد‪.‬‬
‫رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﺎ ﻣﻮج اﻧﻔﺠﺎر و ﺗﺮﻛﺶ ﻣﻮﺷﻚ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ ﺷﻬﻴﺪ و ﺑﺮﺧﻲ ﻫﻢ‬
‫زﺧﻤﻲ ﺷﺪه و ﺑﻪ آب ﭘﺮﺗﺎب ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ از اﺗﺎق ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻪ ﻃـﺮف ﺳــﻴﻨﺔ‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ آﻣـﺪم‪ ،‬اﻓﺮاد ﻣﺠﺮوح را در آب دﻳﺪم ﻛﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺗﻮﺳـﻂ اﻣﻮاج درﻳـﺎ و‬
‫ﺟـﺮﻳﺎن آب ﺑﻪ ﻃﺮف ﻛﺎرﻛﻨﺎن رﻫﺎ ﺷﺪه در درﻳﺎ ﻣﻲرﻓـﺖ‪ .‬در ﻫﻤـﺎن زﻣـﺎن‬
‫اﻗﺪام ﺑﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻟﻨﮕﺮ ﻧﺎوﭼﻪ ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪147 /‬‬

‫ﻣﻦ و ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﺗﺪﻳﻨﻲ ﻛﻪ آﺷﭙﺰ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﻮد ﻟﻨﮕـﺮ را ﺑـﻪ آب اﻧـﺪاﺧﺘﻴﻢ و‬

‫ﺑﻨﺪ ﺣﻠﻘﺔ ﻧﺠﺎت ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﭘﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ را ﺑﺮداﺷـﺘﻴﻢ و آﻣـﺪﻳﻢ ﺳـﻴﻨﺔ‬
‫ﻧﺎوﭼﻪ و در ﺣﺎل ﺑﺴﺘﻦ ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺻﺪاي ﻓﺮﻳﺎد ﻧـﺎوي ﻧﺎوﭼـﻪ راﺷـﻨﻴﺪم‪ .‬ﺑـﺎ‬
‫ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﺗﺪﻳﻨﻲ ﺑﻪ ﺳﺮاﻏﺶ رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺪت ﻣﺠﺮوح ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺟﻠﻴﻘﺔ ﻧﺠـﺎت‬
‫را ﺑﻪ او ﺑﺴﺘﻴﻢ و او را ﺑﻪ درﻳﺎ ﭘﺮﺗﺎب ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﺻﺪاي ﻓﺮﻳﺎد دو‬
‫ﻫﻤﺮزم دﻳﮕﺮﻣﺎن ﻛﻪ در داﺧﻞ اﺗﺎق ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ را ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ از‬
‫آﻧﻬﺎ ﻧﺎوﺑﺎﻧﺪوم اﻧﺸﺎﻳﻲ ﺑـﻮد و دﻳﮕـﺮي ﻧﺎوﺑـﺎن ﻳﻜـﻢ ﺣـﺮ آﺑـﺎدي؛ در اﺗـﺎق‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻪ روي آﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﻣﺎ دو ﻧﻔﺮ ﺑﻪ در ﻓﺸﺎر آوردﻳـﻢ‪،‬‬
‫ﺑﺎز ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﻛﺎري از ﻣﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﺗـﺪﻳﻨﻲ ﮔﻔـﺘﻢ‪:‬‬
‫ﺑﺮوﻳﻢ ﺑﻮﻳﻪ ﻟﻨﮕﺮ را ﺑﺒﻨﺪﻳﻢ و ﺑﻌﺪ از اﻧﺒﺎر ﺗﺒﺮ ﺑﻴﺎورﻳﻢ و در را ﺑﺸﻜﻨﻴﻢ‪ .‬وﻗﺘﻲ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘـﻦ ﺑﻮﻳﺔ ﻟﻨﮕﺮ آﻣﺪﻳﻢ و در ﺣﺎل ﺑﺴﺘـﻦ ﺑﻮﻳﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻮﺷﻜﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﻻي اﺗﺎق ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮد و ﻣـﺎ را ﺑـﻪ آب اﻧـﺪاﺧﺖ؛ در‬
‫آب ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺻﺪاي ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧﺎوﭼﻪ را ﻣﻲﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ ﻓﺮﻳـﺎد ﻣـﻲزد‪ :‬ﺑﭽـﻪﻫـﺎ‬
‫ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ دور ﻣﻦ و ﻛﻤﺮﺑﻨﺪﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺒﻨﺪﻳﻢ و دور ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺑﺎﺷـﻴﻢ‪ .‬از دور‬
‫ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲزدم‪ :‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻣﻦ ﻃﻨﺎب آوردم ﻛﻤﺮﺑﻨﺪﻫﺎ را ﺑﺎز ﻧﻜﻦ ﻛـﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه‬
‫ﻫﻢ ﻣﺮا ﺻﺪا ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﺘﻘﻤﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻴﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ را ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺣـﺪود ‪ 30‬ﻣﺘﺮ ﺷـﻨﺎ ﻛـﺮدم‪ .‬ﺻـﺪاي ﺣﺴـﻴﻦ ﻣﺼـﻨﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﻧﺎواﺳﺘﻮار‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻮد را ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬ﺧﻴﻠﻲ ﺗﺮﻛﺶ ﺧﻮرده ﺑﻮد‪ .‬ﺣﻠﻘﺔ ﻧﺠﺎت را ﺑﻪ‬
‫وي دادم و ﻃﻨﺎب را ﺑﻴﻦ ﻳﺎزده ﻧﻔـﺮ دﻳﮕـﺮ ﺗﻘـﺴﻴﻢ ﻛـﺮدم‪ .‬ﻧﺎﮔﻬـﺎن ﺻـﺪاي‬
‫ﻛﻤﻚ ﻣﻬﻨﺎوي دوم رﺿﺎﻳﻲ و ﭘﺰﺷﻜﻴﺎر ﻧﺎوﭼﻪ را ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﻫـﻢ روي‬
‫ﺣﻠﻘﻪﻫﺎي ﻧﺠﺎت ﻏﺮﻳﻖ ﻛﺸﻴﺪم و ﻫﻤﮕﻲ دور ﻫﻢ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ازﻧـﻴﻢ ﺳـﺎﻋﺖ‬
‫ﻧﺎوﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ ﻧﺰدﻳـﻚ آﻣﺪﻧـﺪ و ﺑـﺮروي ﻧﺎوﭼـﻪ و ﻛﺎرﻛﻨـﺎن آن آﺗـﺶ‬
‫ﮔﺸﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺪود ﻫﻔﺘﺎد ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺗﻮپ ﺑـﻪ ﻃـﺮف ﻧﺎوﭼـﻪ و ﻛﺎرﻛﻨـﺎن زدﻧـﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﺣﺪود ده ﺗﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧـﺎوﭼـﻪ ﺧﻮرد‪ ،‬ﻧـﺎوﭼـﻪاي ﻛﻪ ﺳــﻴﻨﻪ ﺗـﺎ ﭘﺎﺷــﻨﺔ آن در‬
‫آﺗـﺶ ﻣﻲﺳﻮﺧﺖ‪ .‬ﺷﺼﺖ ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺗﻮپ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑـﻪ اﻃـﺮاف ﺗـﺎ ﺷـﻌﺎع ‪200‬‬
 ‫‪ /148‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻣﺘﺮي ﻧﺎوﭼﻪ ﺧﻮرد‪ .‬ﻋﺪهاي از ﻋﺰﻳﺰان ﻓﻘﻂ در اﻃـﺮاف ﻧﺎوﭼـﻪ ﺑـﻪ ﺷـﻬﺎدت‬
‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﺷﻬﻴﺪ ﻋﺒﺎﺳﭙﻮر ﺷﻬﻴﺪي ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚدﺳﺖ او را ﭘـﻴـﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﻴـﺪ ﻧﺎواﺳﺘﻮاردوم ﺷﻴـﺮواﻧﻲ ﺑﺪون ﺳﺮ‪ ،‬دﺳﺖ و ﭘﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﺷـﻬﺪاي دﻳﮕـﺮي‬
‫ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎران ﺣﺘﻲ از آدمﻫﺎي ﺑﻲدﻓﺎﻋﻲ ﻛـﻪ در آب ﺑﻮدﻧـﺪ و‬
‫ﻣﺠﺮوح ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻢ ﻧﮕﺬﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺴﻌﻮد اﻧـﺸﺎﻳﻲ و اﺑـﺮاﻫﻴﻢ ﺣﺮآﺑـﺎدي ﺑـﻪ‬
‫دﻟﻴﻞ ﺑﺎز ﻧﺸﺪن در اﺗﺎق ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻧﺎوﭼﻪ در درﻳﺎ ﻏﺮق ﺷـﺪﻧﺪ و ﺑـﻪ‬
‫ﻓﻴﺾ ﺷﻬﺎدت ﻧﺎﻳﻞ آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣـﺎ در اﺟـﺮاي ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻬـﺎ ﺑـﺮاي دﻓــﺎع از‬
‫اﺳـﻜﻠﻪﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ رﺷﺎدت‪ ،‬ﻧـﺼـﺮ و ﺳـﻠﻤﺎن ﻛـﻪ در آﺗـﺶ ﺣﻤﻠـﻪ ﻧﺎوﻫـﺎي‬
‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﻲﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪ آن ﻣﻨﻄﻘﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪149 /‬‬

‫روزي ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﮔﺮﻳﻪ ﻛﺮد‬

‫رﺿﺎ دروﻳﺶﭘﻮر ﺣﺴﻦﻛﻴﺎده‬

‫‪ 29‬ﻓﺮوردﻳﻦ ﺳﺎل ‪ 1367‬ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ 6‬ﺻﺒﺢ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻧﺎوﮔﺎن دﻧﺒﺎﻟﻢ آﻣـﺪ و‬
‫راﻧﻨﺪة آن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺘﻮر داده اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺷـﻤﺎ را ﺳـﺮﻳﻊ ﺑـﻪ‬
‫ﻣﺤﻞ ﻛﺎر ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪ .‬آن ﻣﻮﻗﻊ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺮق ﻳﺪكﻛﺶ ﻫﻴﺮﻣﻨﺪ ﺑﻮدم‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﻣﺤﻞ ﻛﺎر رﺳﻴﺪم‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺑﺴﻴﺎر ﻧﮕﺮان ﺑـﻮد‪ .‬ﭘﺮﺳـﻴﺪم ﭼـﻪ ﺷـﺪه؟‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﺮﻳﻊ ﺟﻴﺮة درﻳﺎﻧﻮردي ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﺑﺮوﻳﺪ درﻳـﺎ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺗﺎ آﻣﺎده ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ 09:00‬ﺷـﺪ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ از اﺳـﻜﻠﻪ ﺑﻨـﺪرﮔﺎه ﺟـﺪا‬
‫ﺷﺪﻳﻢ و ﺑﻪ اﺳﻜﻠﺔ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬در ﭘﺎﺷﻨﺔ ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ ﻣـﺸﻐﻮل ﮔـﺮﻓﺘﻦ‬
‫آب و ﺳﻮﺧﺖ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺳﻬﻨﺪ ﻛﻪ در ﭘﺎﺷﻨﺔ ﻧﺎو ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﻣﺎ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‬
‫ﭼﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﭼﺮا ﻋﺠﻠﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ :‬ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﺿﻄﺮاري در ﭘﻴﺶ دارﻳﻢ‪ .‬ﻧﺎوﭼﺔ ﺟﻮﺷﻦ ﺑﺎ ﻧﺎو اﻣﺮﻳﻜـﺎﻳﻲ‬
‫درﮔﻴﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺳﻬﻨﺪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﻲآﻳـﻴـﻢ‪ .‬ﭘﺲ از ﮔـﺮﻓﺘﻦ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ و آب‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ 12:00‬ﺣـﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎﻣـﻲ ﻛﻪ از ﻟﻨـﮕـﺮﮔــﺎه‬
‫ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس ﻣـﻲﮔﺬﺷـﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺳـﺒﻼن را دﻳـﺪم ﻛـﻪ از درﻳـﺎ ﺑﺮﮔـﺸﺘﻪ ﺑـﻮد ﺗـﺎ‬
‫وﺿﻌﻴﺘﺶ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﻮز از ﺟﺰﻳﺮة ﻗﺸﻢ ﻋﺒﻮر ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺳـﻬﻨﺪ‬
‫ﻣﺜﻞ ﺗﻴﺮي ﻛﻪ از ﻛﻤﺎن رﻫﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ از ﭘﻬﻠﻮي ﻣﺎ ﮔﺬﺷـﺖ‪ .‬ﺑﭽﻪﻫﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫ﻣﺎﺷﺎءاﷲ ﺳﻬﻨﺪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺳﺮﻋﺘﻲ دارد ﻣﻲرود‪ .‬ﺳـﺎﻋﺖ ﺣﺪود ‪ 16:30‬ﺑﻮد‪ ،‬ﺑـﻪ‬
 ‫‪ /150‬آب و آﺗﺶ‬

‫ﻫﻤﻜﺎراﻧﻢ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻲروم در اﺗﺎﻗﻚ اﺳـﺘﺮاﺣﺖ ﻛـﻨﻢ‪ .‬ﻫﻨـﻮز ﭼﻨـﺪ دﻗﻴﻘـﻪاي‬

‫ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ دﻳﺪم در اﺗﺎﻗﻚ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﻮﺑﻴﺪه ﻣـﻲﺷـﻮد‪ .‬ﻫﺮاﺳـﺎن ﺑﻠﻨـﺪ‬
‫ﺷﺪم؛ ﭘﺮﺳﻴﺪم ﭼﻪ ﺷـﺪه؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺳـﺮﻳﻊ ﺑﻴﺎ ﺑﺎﻻ ﻛﻪ ﺳﻬﻨﺪ را زدﻧـﺪ‪ .‬آﻣـﺪم‬
‫ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﭘﺸﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺨﺎﺑﺮات‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺎوﮔﺎن ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻪﻛﺎر ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫در ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺴﺌﻠﺔ ﺟﻮﺷﻦ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﻨﻴﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺳﺮﻋﺖ دارﻳـﺪ ﺑـﻪ‬
‫ﻃﺮف ﺳﻬﻨﺪ ﺑﺮوﻳﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜـﻪ ﭼﻨـﺪ ﻣـﺎﻳﻠﻲ ﺟﻠـﻮ رﻓﺘـﻴﻢ‪ ،‬دود ﻧﺎﺷـﻲ از‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻦ ﺳﻬﻨﺪ را در ﺗﻨﮕﺔ ﻫﺮﻣﺰ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬـﺎن ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷـﺪﻳﻢ ﺗﺤـﺖ‬
‫ﻣﺤﺎﺻﺮة ﻫﻮاﻳﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ و ﻣﺪاوم ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﻳﺪ واﻗـﻊ ﻣـﻲﺷـﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺮواز ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺣﺪ‪‬ي ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣـﻲﺗﺮﺳـﻴﺪﻳﻢ ﺑـﻪ‬
‫دﻛﻞ ﻳﺪكﻛﺶﻣﺎن اﺻﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دوﺑﺎره از ﻧﺎوﮔﺎن ﻛﺴﺐ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑـﻪ‬
‫ﻣﺎ دﺳﺘﻮر دادﻧﺪ ﺗﻤﺎم روﻛﺶﻫﺎي ﻧﺎزل آب را از روي دك آزاد ﺑﺮدارﻳـﺪ ﺗـﺎ‬
‫ﻣﺸﻜﻮك ﻧﺸﻮﻧﺪﻛﻪ ﻣﺴﻠﺢ ﻫﺴﺘﻴـﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺷﻤﺎ ﺟﺰو ﻧﻴـﺮوي اﻣﺪادي ﻫﺴﺘﻴﺪ‬
‫ﺑﺎ ﺷـﻤﺎ ﻛﺎري ﻧﺪارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﻣـﺎ ﺑـﻪ ‪ 500‬ﻳـﺎردي‬
‫ﺳﻬﻨﺪ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﺸﻐﻮل زدن ﻧﺎو ﺳﻬﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺎو ﻛﺎﻣﻞ ﻏﺮق ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺎﻳﻖ ﻧﺠﺎت اول را ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺧﺎﻟﻲ از ﻧﻴﺮو ﺑـﻮد‪.‬‬
‫دوﻣﻲ و ﺳﻮﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻳﺪكﻛﺶ ﻫﻤﮕﻲ زدﻧﺪ زﻳﺮ ﮔﺮﻳـﻪ‬
‫ﻛﻪ ﭼـﻲ ﺷـﺪه؟ آﻳﺎ ﻫﻤﺔ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪهاﻧﺪ؟ ﻟﺤﻈﻪﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺨﺘﻲ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎردﻳﮕﺮ از ﻧﺎوﮔﺎن ﻛﺴﺐ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﺮدﻳﻢ و ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛـﺴﻲ در ﻗـﺎﻳﻖﻫـﺎي‬
‫ﻧﺠﺎت ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﺎوﮔﺎن دﺳﺘﻮر داد ﺑﻪ ﺟﺴﺖوﺟـﻮ اداﻣـﻪ دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﻣـﺎ ﺑﺎﺣـﺎﻟﺘﻲ‬
‫ﻧﺎراﺣﺖ و ﻣﺤﺰون ﺷﺮوع ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﺟﺴﺖوﺟﻮ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺻـﺪ ﻳـﺎردي از ﺳـﻬﻨﺪ‬
‫دور ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻛﻢﻛﻢ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﺎو ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﻔﺮادي و دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌـﻲ‬
‫ﭘﻴﺪا ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺎ دﺳﺘﻮر دادﻧـﺪ اول اﻧﻔـﺮاديﻫـﺎ را‬
‫ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﺪ ﺳﭙﺲ اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻲ در آب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن‬
‫آﻧﻬﺎ ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺒﻼن و ﺟﻮﺷﻦ در ﻧﺒﺮدي ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ‪151 /‬‬

‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﻔﺮادي ﺑﻮدﻧـﺪ را از آب ﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺻـﺤﻨﺔ ﺑـﺴﻴﺎر‬

‫دﻟﺨﺮاﺷﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﻋﺪهاي ﺷﻬﻴﺪ و ﻋﺪهاي زﺧﻤﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬زﺧﻤـﻲﻫـﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺷﺪت آه و ﻧﺎﻟﻪ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺮاﻧﺠﺎم در ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 3‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺳـﻬﻨﺪ از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺷﻬﺪا و ﻣﺠﺮوﺣﻴﻦ را از آب ﺑﺎﻻ ﺑﻜﺸﻴﻢ؛ اﻣ‪‬ـﺎ ﻣﻮﺿـﻮﻋﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺴـﻴﺎر‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺗﻠﺦ و ﺧﺎﻃﺮة ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺸـﺪﻧﻲ ﺷـﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻨـﻮز ﻋــﺪهاي‬
‫از ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺳﻬﻨﺪ ﺣﺎﺿﺮ در ﻳﺪكﻛﺶ از ﺟﻤﻠﻪ زﺧﻤﻲﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ﺧﺒـﺮدار‬
‫و ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻏﻤﮕﻴﻦ و ﻧﺎﻻن در ﭘﺎﺷﻨﺔ ﻳﺪكﻛﺶ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ دﻟﻴـﻞ‬
‫را ﺟﻮﻳﺎ ﺷﺪم ﺑﺎ ﺣﺎل ﮔﺮﻳﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﻪ ﻧﺎو‪ ،‬درﻫﺎي ﻧﺎو‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه و ﻋـﺪهاي از ﻫﻤﺮزﻣﺎﻧﻤﺎن در داﺧـﻞ آن زﻧـﺪاﻧﻲ ﺷـﺪه و زﻧـﺪه‪،‬‬
‫زﻧﺪه در ﺣﺎل ﻏﺮق ﺷﺪن در درﻳﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬درﻣﺴﻴﺮ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑـﻪ ﺑﻨـﺪرﻋﺒﺎس‬
‫ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻮري از دور ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﺮف ﻧﻮر رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﻧﻮر ﭼـﺮاغ‬
‫ﻗﻮة ﺟﻠﻴﻘﻪ ﻧﺠﺎت ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻣﺤـﺾ اﻳﻨﻜـﻪ از آب ﺑـﺎﻻ‬
‫ﻛﺸﻴﺪﻳﻢ روي دﺳﺖ ﺑﭽ‪‬ﻪﻫﺎ ﺟﺎن را ﺑﻪ ﺟﺎن آﻓﺮﻳﻦ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﺮف اﺳﻜﻠﻪ ﺣﺮﻛـﺖ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺳـﺎﻋﺖ ‪02:30‬در اﺳـﻜﻠﺔ ﺑﻨـﺪرﮔﺎه ﭘﻬﻠـﻮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺷﻬﺪا و ﻣﺠـﺮوﺣﻴﻦ ﺳـﻬﻨﺪ را ﺗﺨﻠﻴـﻪ ﻛـﺮدﻳﻢ و ﺑﺮﮔـﺸﺘﻴﻢ ﻃـﺮف‬
‫ﺳﺒﻼن ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﻫﻤﺎن روز ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺟﺰﻳﺮة ﻗﺸﻢ ﻣﻮرد ﺣﻤﻠـﻪ اﻣﺮﻳﻜـﺎ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺒﻼن را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﭼﻨﺪ ﻳﺪكﻛﺶ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺳـﺎﻋﺖ ‪ 7‬ﺻـﺒﺢ‬
‫وارد ﺣﻮض ﺷﻨﺎور ﻛﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣ‪‬ـﺎ ﺑـﻪ ﻣﺤـﺾ اﻳﻨﻜـﻪ وارد اﺳـﻜﻠﻪ‬
‫ﻛﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﺷﺪﻳﻢ ﺗﻤﺎم ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﺎن و ﻛﺎرﻛﻨـﺎن در اﻃـﺮاف ﺣـﻮض ﺷـﻨﺎور‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻧﻴﺮوي درﻳﺎﻳﻲ وﻗﺖ اﻣﻴﺮ درﻳﺎدار ﻣﻠـﻚ زادﮔـﺎن؛ او‬
‫ﺑﻪ ﺷﺪت در ﺣﺎل ﮔﺮﻳﻪ ﻛﺮدن ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻳﺪن اﻳـﻦ ﺻـﺤﻨﻪﻫـﺎ ﺑـﺴﻴﺎر‬
‫ﻣﻨﻘﻠﺐ ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﻲاﺧﺘﻴﺎر اﺷﻚ از ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻳﺎن‬