Lêi nãi ®Çu

XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë
ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay- giai ®o¹n tiÕp tôc ®æi míi, ph¸t
triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, më
réng hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ®ßi hái
chÝnh s¸ch kinh tÕ vi m« nãi chung vµ chÝnh s¸ch thuÕ nãi riªng
ph¶i phï hîp vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
Thùc hiÖn yªu cÇu nµy, trong ch¬ng tr×nh c¶i c¸ch hÖ thèng thuÕ
bíc II cña ViÖt Nam (tõ n¨m 1999), Quèc héi ®· phª chuÈn ban hµnh
luËt thuÕ GTGT thay thÕ luËt thuÕ doanh thu tríc ®©y do thuÕ
doanh thu béc lé mét sè nhîc ®iÓm khã cã thÓ kh¾c phôc ®îc. LuËt
thuÕ GTGT ®îc ¸p dông tõ ngµy 1/1/1999. §Õn nay, sau h¬n 4 n¨m
thùc hiÖn luËt thuÕ GTGT ®· thùc sù ®i vµo ®êi sèng kinh tÕ vµ
ph¸t huy nhiÒu t¸c dông nh: KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ s¶n
xuÊt, kinh doanh. T¨ng cêng xuÊt khÈu vµ ®¶m b¶o nguån thu cho
ng©n s¸ch Nhµ níc. Tuy nhiªn v× ®©y lµ luËt thuÕ míi, lÇn ®Çu tiªn
¸p dông ë ViÖt Nam nªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®· ph¸t sinh nhiÒu
vÊn ®Ò víng m¾c cÇn gi¶i quyÕt. V× vËy t«i nghiªn cøu chuyªn ®Ò
"ThuÕ GTGT" nh»m hiÓu biÕt c¬ b¶n míi nhÊt vÒ luËt thuÕ míi
nµy c¶ trªn gãc ®é chÝnh s¸ch chÕ ®é thuÕ còng nh chÕ ®é kÕ to¸n
thuÕ trong doanh nghiÖp.

Tuy nhiªn do thêi gian lµm chuyªn ®Ò cã h¹n v× vËy bµi viÕt
kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. KÝnh mong thÇy c« vµ c¸c b¹n gãp ý
thªm cho bµi viÕt nµy.

1
 Néi dung

PhÇn I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ thuÕ GTGT

vµ kÕ to¸n thuÕ GTGT

1. ThuÕ GTGT

a. Kh¸i niÖm

GTGT lµ gi¸ trÞ t¨ng thªm cña mét s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô
do c¬ së s¶n xuÊt, chÕ biÕn, th¬ng m¹i hoÆc dÞch vô ( gäi chung lµ
c¬ së kinh doanh) t¸c ®éng vµo nguyªn vËt liÖu th« hay hµng ho¸,
dÞch vô mua vµo lµm cho gi¸ trÞ cña chóng t¨ng thªm. Nãi c¸ch kh¸c,
®©y lµ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®Çu ra vµ gi¸ ®Çu vµo do c¬ së kinh
doanh t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.Hay ®ã lµ phÇn gi¸
trÞ t¨ng thªm cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ph¸t triÓn trong qu¸
tr×nh tõ s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng.

Tõ kh¸i niÖm vÒ GTGT, chóng ta cã thÓ cã kh¸i niÖm vÒ thuÕ

GTGT nh sau: ThuÕ GTGT lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm
cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n
xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng.

b. Sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a thuÕ GTGT víi thuÕ doanh

thu

- ThuÕ doanh thu lµ mét lo¹i thuÕ thu vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n
xuÊt, kinh doanh, dÞch vô. ThuÕ doanh thu mang tÝnh chÊt cña mét
lo¹i thuÕ gi¸n thu, mét yÕu tè cÊu thµnh trong gi¸ b¸n s¶n phÈm,
hµng ho¸, dÞch vô nh»m ®éng viªn sù ®ãng gãp cña ng êi tiªu dïng vµ
ng©n s¸ch Nhµ níc.

2
 - Gièng nhau: Hai lo¹i thuÕ GTGT vµ thuÕ doanh thu ®Òu lµ
thuÕ gi¸n thu- thuÕ ®¸nh vµo ngêi tiªu dïng hµng ho¸ hoÆc ®îc cung
øng dÞch vô, thuÕ nµy do ngêi s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô nép cho
ng©n s¸ch Nhµ níc nhng thùc chÊt ngêi tiªu dïng lµ ngêi chÞu thuÕ,
nhµ doanh nghiÖp ®ãng vai trß lµ ngêi thu hé thuÕ cho Nhµ níc, hä
®· céng sè thuÕ gi¸n thu ph¶i nép vµo gi¸ b¸n s¶n phÈm hoÆc dÞch
vô ®Ó ngêi tiªu dïng tr¶ nªn hä ph¶i nép ®Çy ®ñ sè thuÕ thu hé nµy
vµo ng©n s¸ch Nhµ níc.

- Kh¸c nhau:

+ ThuÕ GTGT chØ tÝnh trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña s¶n
phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ë tõng kh©u. Cßn thuÕ doanh thu tÝnh trªn
toµn bé doanh thu cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô qua mçi lÇn l©n
chuyÓn tõ s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng.

+ ThuÕ GTGT cã khÊu trõ thuÕ ë c¸c giai ®o¹n tr íc cßn thuÕ
doanh thu th× kh«ng.

+ ThuÕ GTGT thu ®èi víi tõng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô
kh«ng phô thuéc vµo sù tæ chøc vµ ph©n chia c¸c chu tr×nh kinh tÕ.
Cßn thuÕ doanh thu s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô cµng qua nhiÒu
c«ng ®o¹n s¶n xuÊt, lu th«ng th× thuÕ mµ ngêi tiªu dïng ph¶i chÞu
cµng cao.

+ ThuÕ GTGT thêng cã Ýt thuÕ suÊt h¬n nªn viÖc thùc hiÖn
®¬n gi¶n h¬n.

c. ¦u, nhîc ®iÓm cña tõng lo¹i thuÕ

- ThuÕ GTGT.

+ ¦u ®iÓm:

3
 ThuÕ GTGT kh«ng thu trïng lÆp nªn gãp phÇn khuyÕn khÝch
chuyªn m«n ho¸, hîp t¸c ho¸ ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt chÊt lîng, h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm, phï hîp víi nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸ theo c¬
chÕ thÞ trêng.

ThuÕ GTGT ®îc ¸p dông réng r·i víi mäi tæ chøc c¸ nh©n cã
tiªu dïng s¶n phÈm, hµng ho¸ hoÆc ®îc cung øng dÞch vô. Do ®ã, t¹o
nguån thu lín cho ng©n s¸ch Nhµ níc.

ThuÕ GTGT chØ tÝnh trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm, kh«ng tÝnh
vµo vèn nªn gãp phÇn khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc c¸ nh©n bá vèn gãp
phÇn ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp víi ®Þnh h íng ph¸t
triÓn kinh tÕ x· héi.

ThuÕ nµy do kh«ng ph¶i ®i s©u xem xÐt, ph©n tÝch vÒ tÝnh
hîp lý, hîp lÖ cña c¸c kho¶n chi phÝ, lµm cho viÖc tæ chøc qu¶n lý
thu t¬ng ®èi dÔ dµng h¬n c¸c lo¹i thuÕ trùc thu.

ThuÕ GTGT ®îc hoµn ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu nªn cã t¸c
dông khuyÕn khÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu
kiÖn cho hµng xuÊt khÈu cã thÕ m¹nh c¹nh tranh thuËn lîi trªn thÞ tr-
êng quèc tÕ.

ThuÕ GTGT ®¶m b¶o c«ng b»ng gi÷a hµng ho¸ s¶n xuÊt trong
níc vµ hµng ho¸ nhËp khÈu. §ång thêi nã cßn kÕt hîp víi thuÕ nhËp
khÈu lµm t¨ng gi¸ vèn cña hµng nhËp khÈu nªn cã t¸c dông b¶o vÖ
s¶n xuÊt kinh doanh néi ®Þa.

§èi víi c¬ quan thuÕ, thuÕ GTGT gãp phÇn chèng thÊt thu thuÕ
®¹t hiÖu qu¶ cao, t¹o ra sù kiÓm so¸t lÉn nhau vÒ thuÕ gi÷a c¸c ®¬n
vÞ cã liªn quan trong cung øng hµng ho¸.

ThuÕ GTGT n©ng cao ®îc tÝnh tù gi¸c trong viÖc thùc hiÖn
®Çy ®ñ nghÜa vô cña ngêi nép thuÕ.

4
 ViÖc khÊu trõ thuÕ GTGT ®· nép ë kh©u ®Çu cßn cã t¸c dông
khuyÕn khÝch viÖc hiÖn ®¹i ho¸, chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt, doanh
nghiÖp tiÕp tôc ®Çu t mua s¾m trang thiÕt bÞ míi ®a vµo s¶n xuÊt,
h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.

+ Nhîc ®iÓm:

Chi phÝ vÒ qu¶n lý thu thuÕ GTGT rÊt tèn kÐm.

ThuÕ GTGT cã Ýt thuÕ suÊt nªn tÝnh chÊt ®iÒu tiÕt cña thuÕ
kh«ng cao. Ngêi tiªu dïng cã thu nhËp cao hay thÊp thêng ph¶i chÞu
thuÕ nh nhau. ThuÕ GTGT kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu c«ng b»ng trong
chÝnh s¸ch ®éng viªn gi÷a ngêi giµu vµ ngêi nghÌo.

- ThuÕ doanh thu.

+ Nhîc ®iÓm:

ThuÕ doanh thu tÝnh trªn toµn bé doanh thu (bao gåm c¶ thuÕ
doanh thu) qua tõng kh©u lu chuyÓn hµng ho¸ tõ s¶n xuÊt, lu th«ng
®Õn tiªu dïng, g©y ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn gi¸ c¶ vµ s¶n xuÊt kinh
doanh.

BiÓu thuÕ doanh thu cã nhiÒu thuÕ suÊt nªn ®· h¹n chÕ tÝnh
trung lËp cña thuÕ, còng g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý.

ThuÕ doanh thu cha thu ®èi víi mÆt hµng thuéc diÖn ®¸nh
thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. Hµng nhËp khÈu xuÊt khÈu nªn cha t¹o ®îc
m«i trêng thuËn lîi cho viÖc hoµ nhËp víi th«ng lÖ khu vùc vµ quèc
tÕ, cha hç trî hµng xuÊt khÈu gi¶m gi¸ thµnh ®Ó cã ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho c¹nh tranh quèc tÕ.

ThuÕ doanh thu kh«ng khuyÕn khÝch c¸c c¬ së thùc hiÖn tèt
chÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ do nép thuÕ kh©u sau kh«ng ® îc
khÊu trõ thuÕ ®· nép ë kh©u tríc.

5
 TÝnh trung lËp ë thuÕ doanh thu kh«ng cao cho cã nhiÒu møc
thuÕ suÊt vµ chÝnh s¸ch miÔn gi¶m réng, c¶n trë chuyªn m«n ho¸ s¶n
xuÊt, v× kÝch thÝch c¸c giai ®o¹n liªn kÕt lµm mét ®Ó tr¸nh bÞ
®¸nh thuÕ nhiÒu lÇn bëi nÕu cµng chia nhá thµnh nhiÒu giai ®o¹n
th× sè thuÕ ph¶i nép cµng t¨ng.

6
2. KÕ to¸n GTGT trong doanh nghiÖp

2.1. Tµi s¶n sö dông

TK 133: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.

TK 133.1: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸, dÞch vô.

TK 133.2: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ cña TSC§.

TK 333.1: ThuÕ GTGT ph¶i nép.

TK 333.1.1: ThuÕ GTGT ®Çu ra.

TK 3331.2: ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu.

* KÕt cÊu vµ néi dung cña TK 133 "thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ".

- Néi dung: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè thùc GTGT ®Çu vµo
®îc khÊu trõ, ®· khÊu trõ vµ cßn ®îc khÊu trõ cña doanh nghiÖp.

- KÕt cÊu:
TK 133 " ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ"

Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc - Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®·

khÊu trõ. ®îc khÊu trõ.
- KÕt chuyÓn sè thuÕ GTGT
®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ
-ThuÕ GTGT ®Çu vµo cña
hµng ho¸ ®· mua bÞ tr¶ l¹i, ®îc
gi¶m gi¸.
- Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc
hoµn l¹i

D nî: Sè thuÕ GTGT ®Çu

vµo cßn ®îc khÊu trõ
- Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo
®îc

7
 * KÕt cÊu vµ néi dung cña TK 3331 " ThuÕ GTGT ph¶i
nép".

TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép

- Sè thuÕ GTGT ®Çu ra ®· - Sè thuÕ GTGT ®Çu ra

khÊu trõ víi VAT ®Çu vµo. ph¶i nép
- Sè thuÕ GTGT ®Çu ra cña
hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i gi¶m gi¸
hay triÕt khÊu cho kh¸ch
hµng.

D nî (nÕu cã) D cã.

- Sè thuÕ ®· nép lín h¬n sè - Sè thuÕ cßn ph¶i nép vµo
thuÕ ph¶i nép cho Nhµ níc. ng©n s¸ch Nhµ níc
- Sè thuÕ ®· nép ®îc xÐt
miÔn, gi¶m nhng cha thùc
hiÖn ®îc tho¸i thu

TK 3331 cã 2 TK cÊp 2:

- TK 33311: ThuÕ GTGT ®Çu ra.

- TK 33312: ThuÕ GTGT ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu.

2.2. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n.

A. H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.

- Khi mua vËt t, hµng ho¸, TSC§ dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh.

Nî TK 152, 156, 153, 211, 213, 611… Gi¸ mua cha cã thuÕ.

8
 Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ.

Cã TK 111, 112, 331… Tæng gi¸ thanh to¸n

- Khi mua vËt t, dÞch vô dïng ngay vµo s¶n xuÊt kinh doanh
hµng ho¸, dÞch vô, söa ch÷a TSC§, ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n.
Nî TK 621, 627, 641, 642, 241, 142… Gi¸ mua cha cã thuÕ
GTGT.
Nî TK 133 : ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.
Cã TK 111, 112, 331: Tæng gi¸ thanh to¸n.
- Khi mua hµng nhËp khÈu dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh thuéc diÖn chÞu thuÕ.
Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.
Cã TK 3312: ThuÕ GTGT cña hµng nhËp khÈu.
- Mua vËt t, dÞch vô sö dông cho s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng chÞu
thuÕ GTGT vµ c¸c mÆt hµng kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT
th× ph¶i h¹ch to¸n riªng sè dïng ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng chÞu thuÕ
GTGT ®èi víi thuÕ GTGT ®Çu vµo cña sè vËt t, dÞch vô dïng ®Ó
s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng kh«ng thuéc chÞu thuÕ GTGT ®îc tÝnh vµo
gi¸ trÞ vËt t, dÞch vô mua ngoµi hoÆc ®èi tîng cã liªn quan. NÕu
h¹ch to¸n ®îc th× toµn bé sè GTGT ®Çu vµo ®îc tËp hÕt vµo TK
133. Cuèi kú ph¶i ph©n bæ cho tõng ®èi tîng dùa vµo doanh thu tõng
lo¹i.
Nî TK 152, 153, 156, 611, 641, 642… Gi¸ mua cha cã thuÕ.
Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ.
Cã TK 331, 111, 112, 311… Tæng gi¸ thanh to¸n ph¶i tr¶
ngêi b¸n, ngêi cung cÊp.
- Hµng mua ®· tr¶ l¹i hoÆc ®îc gi¶m gi¸ thuéc ®èi tîng chÞu
thuÕ GTGT.

9
Nî TK 111, 112, 331… Tæng gi¸ thanh to¸n.
Cã TK 133: ThuÕ GTGT ®Çu vµo cña cöa hµng.
Cã TK 152, 153, 156… Gi¸ mua cha cã thuÕ GTGT.

10
 * H¹ch to¸n thuÕ GTGT ®Çu ra.

- Ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ph¶i nép khi tiªu thô s¶n phÈm, hµng
ho¸.

Nî TK 111, 112, 131.

Cã TK 333.

Cã TK 511.

- Trêng hîp sö dông c¸c chøng tõ ®Æc thï cho phÐp hoÆc trùc
tiÕp b¸n lÎ hµng ho¸, dÞch vô cho ngêi tiªu dïng kh«ng thuéc dÞªn ph¶i
lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo tõng gi¸ thanh to¸n ghi
trªn chøng tõ ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n cha thuÕ, sè thuÕ GTGT ph¶i nép
®Ó ghi sæ:

- Trêng hîp cung cÊp dÞch vô thu tiÒn tríc: KÕ to¸n ph¶i ghi
nhËn doanh thu lµ toµn bé sè tiÒn thu ®îc cha cã thuÕ GTGT vµ
ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ph¶i nép:

Nî TK 111, 112…

Cã TK 33311

Cã TK 3387

- Trêng hîp b¸n hµng theo ph¬ng thøc tr¶ chËm, tr¶ gãp, kÕ to¸n
x¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng lµ gi¸ b¸n tr¶ mét lÇn cha cã thuÕ
GTGT vµ ph¶n ¸nh thuÕ GTGT.

Nî TK 111, 112, 131.

Cã TK 33311.

Cã TK 511.

Cã TK 3387 "Doanh thu thùc hiÖn" chªnh lÖch.

- Trêng hîp b¸n hµng theo ph¬ng thøc ngêi ®æi hµng.

11
+ Khi ®a hµng ®i ®æi:

12
 Nî TK 131

Cã TK 511.

Cã TK 33311.

+ Khi nhËn hµng ho¸ ®æi vÒ

Nî TK 152, 153, 156…

Nî TK 133

Cã TK 131

- Trêng hîp ®em s¶n phÈm, hµng ho¸ thuéc diÖn chÞu thuÕ ®i
biÕu tÆng hoÆc sö dông néi bé

Nî TK 627, 641, 642

Nî TK 133

Cã TK 3331

Cã TK 512

- Trêng hîp ®em s¶n phÈm, hµng ho¸ thuéc diÖn chÞu thuÕ ®i
biÕu tÆng hoÆc sö dông néi bé:

Nî TK 627, 641, 642

Nî TK 133

Cã TK 3331

Cã TK 512

- Trêng hîp tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n b»ng s¶n phÈm, hµng ho¸

Nî TK 334

Cã TK 33311

Cã TK 512

13
 - Trêng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i

Nî TK 531

Nî TK 33311

Cã TK 111, 112, 131…

- Trêng hîp ph¸t sinh c¸c kho¶n thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh
vµ ho¹t ®éng bÊt thêng:

Nî TK 111, 112, 131

Cã TK 33311

Cã TK 515

TK 711

* H¹ch to¸n thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ thuÕ GTGT ph¶i nép, ®·
nép vµ thuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc trõ.

ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t
sinh th¸ng nµo th× ®îc kª khai khÊu trõ khi x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT
ph¶i nép cña th¸ng ®ã, kh«ng ph©n biÖt ®· xuÊt dïng hay cßn trong
kho. NÕu sè thuÕ GTGT ®Çu vµo khÊu trõ trong th¸ng lín h¬n sè
thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép cña th¸ng 10 th× chØ khÊu trõ ®óng
b»ng sè ph¶i nép, sè cßn l¹i ®îc khÊu trõ tiÕp vµo th¸ng sau hoÆc ®-
îc xÐt hoµn thuÕ theo chÕ ®é quy ®Þnh. Trêng hîp thuÕ GTGT ®Çu
võa cho s¶n xuÊt kinh doanh c¸c ®èi tîng chÞu thuÕ võa cho c¸c ®èi
tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT mµ kh«ng t¸ch riªng ra ® îc th× ph¶i
ph©n bæ cho tõng lo¹i theo doanh thu b¸n hµng trong kú cña 2 lo¹i. Sè
thuÕ GTGT ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT sÏ ®îc
tÝnh gi¸ vèn cöa hµng b¸n ra. Trong trêng hîp sè thuÕ nµy qu¸ lín th×
vît doanh sè sÏ ®îc tÝnh vµo kú tiÕp theo. §èi víi thuÕ GTGT ®Çu
vµo cña TSC§ còng ®îc khÊu trõ vµo sè thuÕ GTGT ph¶i nép trong

14
th¸ng cña hµng ho¸, dÞch vô. Trêng hîp sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña
TSC§ qu¸ lín, doanh nghiÖp sÏ ®¬c khÊu trõ dÇn. NÕu ®· khÊu
trötong 03 th¸ng liªn tôc mµ sè thuÕ GTGT vÉn cßn th× doanh nghiÖp
lµm thñ tôc yªu cÇu c¬ quan thuÕ hoµn l¹i sè thuÕ GTGT cha ®îc
khÊu trõ theo quy ®Þnh cña luËt thuÕ GTGT.

- Trêng hîp sè thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ trong th¸ng

Nî TK 3331
Cã TK 133
- Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®· nép trong kú
Nî TK 3331
Cã TK 111, 112,311
- Trêng hîp sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ lín h¬n sè
thuÕ GTGT ph¶i nép th× kÕt chuyÓn ®óng b»ng sè ph¶i nép.
Nî TK 331
Cã TK 133
- Trêng hîp thuÕ GTGT võa ph©n bæ cho ®èi tîng chÞu thuÕ
GTGT võa ph©n bæ cho ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT
Nî TK 3331
Nî TK 632
Nî TK 142
Cã TK 133
Sang th¸ng sau, sè thuÕ GTGT kh«ng ®îc khÊu trõ ®· kÕt
chuyÓn vµo TK 1421 sÏ trõ tiÕp vµo gi¸vèn hµng b¸n.
- Trêng hîp ®îc hoµn l¹i thuÕ GTGT
Nî TK 111, 112
Cã TK 113

15
Cã TK3331

16
 - Trêng hîp ®îc gi¶m thuÕ

Nî TK 3331

Nî TK 111, 112

Cã TK 711

S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ

TK111, 112 TK152,156 TK111,112

TK331 TK211 TK154,632 TK911 TK511 TK131

(1)
(4)

TK133 TK3331
(2)
(6) (5)

TK111,112

(7)

(3)

Gi¶i thÝch:
(1) Gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸ TSC§ nhËp kho theo gi¸ thùc tÕ cha
cã thuÕ GTGT ®Çu vµo.
(2) ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ
(3) ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ®îc khÊu trõ vµ nép NSNN
(4) Doanh thu b¸n hµng cha cã thuÕ GTGT
(5) ThuÕ GTGT ph¶i nép
(6) ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ víi thuÕ GTGT ph¶i nép
(7) Nép thuÕ GTGT vµo NSNN.

17
 B. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc
tiÕp

- Trêng hîp mua vËt t, hµng ho¸, dÞch vô, TSC§ dïng cho ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT hay thuéc
diÖn chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc dïng vµo ho¹t
®éng phóc lîi, sù nghiÖp, dù ¸n, phóc lîi c«ng céng.

Nî TK 152, 153, 156, 211

Cã TK 111, 112, 331…

- Trêng hîp mua hµng nhËp khÈu dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT theo ph ¬ng ph¸p trùc
tiÕp hoÆc dïng ho¹t ®éng phóc lîi sù nghiÖp… th× thuÕ GTGT cña
hµng nhËp khÈu ph¶i nép ®îc tÝnh vµo trÞ gi¸ hµng mua:

Nî TK 152, 153, 156, 211…

Cã TK 333 (33312)

Cã TK 3333

Cã TK 111, 112, 331

- Khi b¸n s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô

Nî TK 111, 112, 131

Cã TK 511

- Trêng hîp biÕu, tÆng s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô thuéc diÖn
kh«ng chÞu thuÕ, chÞu thuÕ VAT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc
®îc trang tr¶i b»ng quü phóc lîi hay nguån kinh phÝ kh¸c.

Nî TK 641, 642, 431…

Cã TK 33311

18
 Cã TK 512

- Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ph¶i nép cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh

Nî TK 642.5

Cã TK 3331

- Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ph¶i nép cña ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ
ho¹t ®éng bÊt thêng

Nî TK 511, 515

§èi víi ho¹t ®éng kh¸c ghi:

Nî TK 711

Cã TK33311

- Khi nép thuÕ GTGT vµo NHNN ghi:

Nî TK 3331

Cã TK 111, 112…

Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n cã thÓ ®îc kh¸i qu¸t nh sau:

S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp

111,112,331 152,156,211 154,632 911 511 111,112,331

(1) (2)

133 6425

(4) (3)

Gi¶i thÝch:

19
 (1) Gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸ thùc tÕ nhËp kho cã thuÕ GTGT
®Çu vµo

(2) Doanh thu b¸n hµng, dÞch vô cã thuÕ GTGT ph¶i nép

(3) ThuÕ GTGT ph¶i nép NSNN

(4) Nép thuÕ GTGT vµo NSNN

2.3. Sæ s¸ch b¸o c¸o kÕ to¸n

a) ChÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp

§îc thùc hiÖn theo chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp ban hµnh theo
QuyÕt ®Þnh sè 1141TC/Q§/C§KT ngµy 01 th¸ng 11 n¨m 1995 cña Bé
trëng Bé Tµi chÝnh vµ cã bæ sung 03 mÉu sæ sau:

+ Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT

+ Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT ®îc hoµn

+ Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT ®îc miÔn gi¶m.

b) B¸o c¸o tµi chÝnh

- B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n

B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cã bæ sung thªm chØ tiªu, cã m· sè 133

"ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ" dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT cßn ®-
îc khÊu trõ vµ sè thuÕ GTGT ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn chÊp nhËn
hoµn l¹i nhng ®Õn cuèi kú kÕ to¸n NSNN cha hoµn tr¶.

- B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh

PhÇn I: L·i, lç: Ph¶n ¸nh t×nh h×nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp.

PhÇn II: T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi nhµ níc.

20
3. Nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc vµ tiªu cùc cña thuÕ GTGT ®èi víi nÒn kinh tÕ
thÞ trêng

3.1. T¸c ®éng tÝch cùc

Qua gÇn 05 n¨m thùc hiÖn luËt thuÕ GTGT vµ c¸c luËt thuÕ
cho thÊy: s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn v× luËt thuÕ
GTGT ®· ph¸t huy ®îc mét sè mÆt tÝch cùc sau:

- ThuÕ GTGT lµ mét lo¹i thuÕ gi¸n thu

- ThuÕ GTGT thu vµo tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh nhng chØ tÝnh trªn phÇn t¨ng thªm cña mçi giai
®o¹n, cã nghÜa lµ chØ ngêi b¸n hµng hoÆc cung øng dÞch vô lÇn
®Çu ph¶i nép thuÕ trªn toµn bé doanh thu, con ng êi b¸n hµng hoÆc
cung øng dÞch vô ë kh©u sau chØ ph¶i nép thuÕ trªn phÇn gi¸ trÞ
t¨ng thªm.

- ThuÕ GTGT cã tÝnh trung lËp ®èi víi c¸c nghiÖp vô dÞch
chuyÓn s¶n phÈm dÞch vô: Trong thuÕ doanh thu ngêi ta cã khuynh
híng tèi thiÓu ho¸ sè tiÒn thuÕ ph¶i nép b»ng c¸ch héi nhËp c¸c xÝ
nghiÖp theo chiÒu däc (vÝ dô xÝ nghiÖp xÝch lÝp kÕt hîp víi xÝ
nghiÖp bi, xÝ nghiÖp l¾p r¸p xe ®¹p) nh»m môc ®Ých kh«ng ph¸t
sinh doanh thu khi chuyÓn s¶n phÈm tõ kh©u tríc sang kh©u sau. Râ
rµng, c¬ chÕ thu thuÕ doanh thu kh«ng hÒ mang tÝnh trung lËp.
ThuÕ GTGT kh«ng hÒ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp héi nhËp
nh trªn, bëi c¸c doanh nghiÖp trong trêng hîp héi nhËp hay kh«ng héi
nhËp th× tæng sè thuÕ ph¶i nép nh nhau. VËy, chóng ta cã thÓ kh¼ng
®Þnh thuÕ GTGT lµ lo¹i thuÕ mang tÝnh trung lËp.

21
 - ThuÕ GTGT kh«ng phô thuéc vµo viÖc ph©n chia gi÷a c¸c
chu tr×nh kinh tÕ, khuyÕn khÝch chuyªn m«n ho¸, hîp t¸c ho¸ ®Ó
n©ng cao n¨ng suÊt chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.

- ThuÕ GTGT gãp phÇn t¹o nguån thu thêng xuyªn, æn ®Þnh
ng©n s¸ch nhµ níc, lý do v× nã lµ thuÕ tiªu dïng vµ ¸p dông réng r·i.

- ThuÕ GTGT ®îc hoµn ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu nªn cã t¸c
dông khuyÕn khÝch s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu
kiÖn cho hµng xuÊt khÈu cã thÕ m¹nh c¹nh tranh thÞ trêng quèc tÕ.

- ThuÕ GTGT cßn cã t¸c dông héi nhËp quèc tÕ: ¸p dông VAT
cho phÐp chóng ta nãi chung tiÕng nãi víi c¸c níc trong khu vùc vµ
trªn thÕ giíi vÒ lÜnh vùc thuÕ. Khi VAT ®i vµo cuéc sèng sù ph©n
biÖt s¶n phÈm trong níc vµ níc ngoµi ®îc xo¸ bá. C¸c mÆt hµng cïng
lo¹i sau khi chÞu thuÕ nhËp khÈu, cïng chÞu møc thuÕ VAT nh nhau.
§iÒu nµy gióp chóng ta nh×n nhËn nh mét níc cã m«i trêng kinh
doanh b×nh ®¼ng: kh«ng ph©n biÖt ®èi xö hµng néi hµng ngo¹i.

- ThuÕ VAT t¸c ®éng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp, t¹o
®iÒu kiÖn cho c¸c c¬ quan nhµ níc t¨ng cêng kiÓm tra, gi¸m s¸t ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Thu GTGT gãp phÇn
t¨ng cêng c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, thóc ®Èy viÖc mua b¸n hµng ho¸
ph¶i cã ®Çy ®ñ chøng tõ hîp lÖ theo quy ®Þnh.

- ThuÕ GTGT t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thu thuÕ ®¹t
hiÖu qu¶ cao: ViÖc khÊu trõ thuÕ VAT ®îc thùc hiÖn c¨n cø trªn ho¸
®¬n mua vµo ®· buéc ngêi mua ®ßi hái ngêi b¸n xuÊt ho¸ ®¬n, kh¾c
phôc t×nh tr¹ng th«ng ®ång gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n ®Ó trèn lËu
thuÕ, ®ång thêi h¹n chÕ ®îc nh÷ng sai sãt trong viÖc ghi chÐp ho¸
®¬n, chøng tõ. H¬n n÷a, thuÕ GTGT thu tËp trung ngay ë kh©u ®Çu
tiªn lµ kh©u s¶n xuÊt hoÆc nhËp khÈu hµng ho¸ vµ thu ë mçi kh©u

22
®Òu cã thÓ kiÓm tra ®îc viÖc thu nép thuÕ ë kh©u tríc, h¹n chÕ ®îc
thÊt thu h¬n so víi thuÕ doanh thu.

ViÖc thùc hiÖn luËt thuÕ GTGT ®· ®i vµo ®êi sèng ph¸t huy
t¸c dông tÝch cùc trªn c¸c mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ - x· héi nh :
khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt; khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ
®Çu t, thóc ®Èy h¹ch to¸n kinh doanh cña doanh nghiÖp; t¹o nguån
thu lín vµ æn ®Þnh cho NSNN, t¹o ®iÒu kiÖn cho ViÖt Nam tham
gia vµ héi nhËp quèc tÕ; gãp phÇn t¨ng cêng qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi chung vµ qu¶n lý thuÕ nãi
riªng.

3.2. T¸c ®éng tiªu cùc, tån t¹i cÇn kh¾c phôc

ThuÕ VAT ®îc ®¸nh gi¸ "Mét s¾c thuÕ tiÕn bé nhÊt".

Tuy vËy, ®èi víi ViÖt Nam ®©y lµ mét s¾c thuÕ míi nªn trong
bíc triÓn khai ch¾c ch¾n ph¸t sinh nhiÒu khã kh¨n, th¸ch thøc ®èi víi
Nhµ níc, doanh nghiÖp còng nh x· héi, ®ã lµ:

- VÒ thuÕ suÊt:

Trong luËt thuÕ VAT, mäi ngµnh nghÒ kinh doanh vµ s¶n
phÈm hµng ho¸ ®îc ¸p dông theo 04 thuÕ suÊt vµ mét sè trêng hîp ®-
îc miÔn kh«ng ¸p dông thuÕ VAT. Theo tinh thÇn cña ®iÒu luËt
nµy, lÜnh vùc ®îc u tiªn cã møc thuÕ suÊt thÊp lµ hµng xuÊt khÈu,
hµng ho¸ t¹o ra tõ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, tõ ho¹t ®éng y tÕ, gi¸o dôc.
Tuy nhiªn trong luËt vµ NghÞ ®Þnh 28/1998/N§/CP vÒ thuÕ VAT
cha cã nh÷ng quy ®Þnh râ trong viÖc ph©n biÖt ®èi tîng kh«ng ph¶i
nép thuÕ VAT vµ mÆt hµng chÞu thuÕ suÊt kh¸c nhau… VÝ dô: thÕ
nµo lµ n«ng s¶n, thuû s¶n míi qua s¬ chÕ th«ng thêng kh«ng ph¶i nép
thuÕ víi lo¹i cha qua chÕ biÕn 5% hoÆc ®· qua chÕ biÕn 10%. §iÓn
h×nh g¹o ®· qua xay x¸t, t«m c¸ ph¬i kh«… ®Òu cã thÓ suy nghÜ

23
theo chñ quan tõng ngêi… Quy ®Þnh trªn ®· t¹o kÏ hë cho mét sè
doanh nghiÖp cã s¶n phÈm phôc vô cho c¸c lÜnh vùc cã thuÕ suÊt
kh¸c nhau, cã ®iÒu kiÖn chèn thuÕ kh«ng qua gian lËn thuÕ suÊt.

- Ph¬ng ph¸p tÝnh VAT

ViÖc duy tr× 2 ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ cïng víi mét biÓu thuÕ cã
c¸c møc thuÕ kh¸c nhau t¹o ra sù bÊt b×nh ®¼ng gi÷a c¸c ®èi tîng
nép thuÕ khi hä ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh kh¸c nhau.

NÕu gäi:

TKT : lµ sè thuÕ GTGT ph¶i nép theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ

TTT : Lµ sè thuÕ GTGT ph¶i nép theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp

t r: lµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®Çu ra

t v: Lµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®Çu vµo

Gr: Gi¸ trÞ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra

Gv: Gi¸ trÞ hµng ho¸ dÞch vô mua vµo

Th× T KT = Gr x t r - G v x t v

= (G v + GTGT)t r - G v x t v

= Gv x t r + GTGT x t r - G v x t v

= GTGT + G v (t r - t v )

= Ttt + G v (t r - t v )

NÕu t r > t v  T KT > TTT

t r> t v  T KT > TTT

t r > t v  T KT > TTT

24
 §èi víi c¸c chÕ biÕn thùc phÈm cã sö dông nguyªn vËt liÖu ®Çu
vµo lµ n«ng s¶n thuÕ suÊt GTGT ®Çu ra thêng ë møc 10%, trong khi
nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo cã thuÕ suÊt 5% (hoÆc ®îc khÊu trõ khèn
5% nÕu cã b¶ng kª). ChÝnh v× vËy, nh÷ng ®èi tîng nµy khi ¸p dông
thuÕ GTTT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ sÏ cã thuÕ GTGT ph¶i nép
nhiÒu h¬n nÕu hä ¸p dông thuÕ GTTT theo ph¬ng ph¸p trc tiÕp.

- VÒ khÊu trõ thuÕ

ViÖc khÊu trõ khèng ®· gãp phÇn th¸o gì khã kh¨n cho doanh
nghiÖp, nhng l¹i kh«ng khuyÕn khÝch viÖc thùc hiÖn chøng tõ ho¸
®¬n ®èi víi mét sè ®èi tîng nép thuÕ. §©y lµ mét kÏ hë ®Ó c¸c doanh
nghiÖp lîi dông khÊu trõ khèng thuÕ GTGT ®Çu vµo, h¹ch to¸n t¨ng
chi phÝ kinh doanh, gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép, g©y
thÊt thu thuÕ cho Nhµ níc.

- ViÖc qu¶n lý sö dông ho¸ ®¬n

Ho¸ ®¬n giao cho ngêi mua (liªn 2) ghi kh¸c víi ho¸ ®¬n lu t¹i
c¬ së kinh doanh (liªn 1). Ho¸ ®¬n ghi gi¸ trÞ cao h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ
cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra, ho¸ ®¬n ®· tÈy xo¸, lËp khèng b¶ng kª
hµng ho¸ mua vµo thuéc ®èi tîng ®îc khÊu trõ thuÕ GTGT theo tû lÖ
%, lËp gi¶ chøng tõ nép thuÕ GTGT kh©u nhËp khÈu ®Ó gian lËn
trong kª khai nép thuÕ.

- Sö dông ho¸ ®¬n cña c¬ së kinh doanh kh¸c ®Ó b¸n hµng ho¸,
dÞch vô nhng kh«ng kª khai thuÕ GTGT.

- Hµng b¸n trong níc nhng kª khai lµ xuÊt khÈu ®Ó hëng thuÕ
suÊt 0%.

- Kª khai thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô kh«ng
dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc dïng cho s¶n xuÊt kinh

25
doanh hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT ®Ó
khÊu trõ thuÕ.

4. Nh÷ng kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p cô thÓ

§Ó ph¸t huy tÝnh u viÖt vµ h¹n chÕ nh÷ng khiÕm khuyÕt cña
thuÕ VAT cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng hiÖn nay cña thuÕ VAT tõ
®ã t×m ra gi¶i ph¸p tèi u nhÊt, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ph¸t sinh. Cã thÓ
®a ra 4 ph¬ng ¸n sau:

4.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT

Qua thùc tÕ cho thÊy, víi 2 ph¬ng ¸n tÝnh thuÕ GTGT víi møc
doanh sè nh nhau nhng kÕt qu¶ nép thuÕ l¹i kh¸c nhau. §iÒu nµy cho
thÊy vÒ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ vÉn cha æn, dÉn ®Õn viÖc kh«ng
b«ng b»ng trong nghÜa vô nép thuÕ cña c¸c níc vµ mang tÝnh liªn tôc
cña thuÕ GTGT kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n (®Çu vµo khi nµo còng ® îc
khÊu trõ), thiÕt nghÜ c¬ b¶n l©u dµi chØ nªn ¸p dông ph ¬ng ph¸p
duy nhÊt lµ ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. HiÖn t¹i ph¬ng ph¸p trùc tiÕp
chØ ®îc quy ®Þnh tån t¹i trong giai ®o¹n qu¸ ®é (nªn cã thêi gian cô
thÓ) ®Ó chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ.
§ång thêi ®èi tîng nép ph¬ng ph¸p trùc tiÕp nªn thu hÑp chuyÓn híng
sang ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ.

4.2. VÒ møc thuÕ suÊt

HiÖn nay ta ®ang ¸p dông 04 lo¹i thuÕ suÊt vËy nªn ch¨ng chØ
cßn l¹i 1 2 lo¹i thuÕ. Tuy nhiªn tríc m¾t cÇn nghiªn cøu s¾p xÕp,
®iÒu chØnh c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch cã møc thuÕ suÊt hîp lý, ®¶m
b¶o cho ®èi tîng nép thuÕ, ®¬n gi¶n cho c«ng t¸c qu¶n lý, tÝnh thuÕ,
thuÕ suÊt, thuÕ GTGT chØ nªn ¸p dông 3 møc thuÕ: 0%, 5% vµ 10%.
§èi víi c¸c trêng hîp thuÕ suÊt 20% cã thÓ chuyÓn sang thuÕ TT§B.
Sau ®ã tiÕn tíi ¸p dông mét lo¹i thuÕ suÊt cho tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸

26
(trõ thuÕ suÊt 0% cho hµng ho¸ xuÊt khÈu). ViÖc ¸p dông thèng nhÊt
mét lo¹i thuÕ suÊt cßn gãp phÇn t¹o ra sù c«ng b»ng gi÷a c¸c ®èi tîng
nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p kh¸c nhau.

4.3. Qu¶n lý viÖc sö dông hãa ®¬n thuÕ

Ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn kÞp thêi t×nh tr¹ng mua, b¸n, lËp vµ sö
dông ho¸ ®¬n bÊt hîp ph¸p b»ng c¸ch ¸p dông ph¬ng tiÖn kü thuËt
kiÓm tra chøng tõ. Ch¼ng h¹n kiÓm tra m· sè thuÕ cña doanh nghiÖp
qua m¹ng vi tÝnh cã thÓ qu¶n lý sè ho¸ ®¬n cña doanh nghiÖp lu
hµnh trªn thÞ trêng, ph¸t hiÖn ®îc ho¸ ®¬n bÞ b¸n kh«ng… Ngµnh
thuÕ còng nªn tiÕp tôc tuyªn truyÒn s©u réng cho nh©n d©n vÒ thuÕ
GTGT x©y dùng nÒ nÕp vµ thãi quen sö dông ho¸ ®¬n trong viÖc
mua b¸n hµng cña d©n, gi¸o dôc ý thøc tè gi¸c c¸c hµnh vi trèn thuÕ
cña ®èi tîng nép thuÕ.

4.4. Qu¶n lý c«ng t¸c thu thuÕ, hoµn thuÕ, qu¶n lý hµnh
chÝnh vÒ thuÕ

CÇn thùc hiÖn ®óng quy tr×nh nghiÖp vô vÒ qu¶n lý thu thuÕ
GTGT viÖc híng dÉn doanh nghiÖp kª khai, nép thuÕ ®Õn viÖc c«ng
khai c¸c thñ tôc (xÐt hoµn thuÕ vµ gi¶m thuÕ GTGT, t¹o m«i tr êng
ph¸p lý lµnh m¹nh, t¨ng cêng ®èi tho¹i gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m
n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng víng m¾c ph¸t sinh ®Ó cã xu híng xö lý,
gi¶i quyÕt.

Chó träng h¬n n÷a ®Õn vÊn ®Ò båi dìng kiÕn thøc, xö lý c¸n
bé thuÕ mãc ngoÆc víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh kiÕm lo¹i bÊt
chÝnh, g©y thÊt thu thuÕ cho NSNN, lµm ¶nh hëng ®Õn uy tÝn Nhµ
níc trong viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch thuÕ, k×m h·m sù ph¸t triÓn
cña ®Êt níc.

Rµ so¸t l¹i c¸c v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh luËt thuÕ, híng dÉn,
gi¶i thÝch nh÷ng ®iÓm cha râ tõ ®èi tîng chÞu thuÕ, ®èi tîng khèng

27
chÞu thuÕ, viÖc ¸p dông thuÕ suÊt, kª khai, nép thuÕ, hoµn thuÕ,
miÔn gi¶m thuÕ, sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ.

Ph¶i cã sù ®ång bé gi÷a c¬ quan ngµnh thuÕ quy ®Þnh thuÕ

GTGT ®Çu vµo (®èi víi hµng nhËp khÈu) chØ ®îc khÊu trõ khi cã
ho¸ ®¬n cña c¬ quan h¶i quan. H¶i quan vµ c¬ quan thuÕ lµ c¬ quan
hµnh chÝnh thu nªn phèi hîp ®ång bé tr¸nh mÊt thêi gian, chi phÝ ®i
l¹i cña doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp nhanh chãng hoµn thuÕ.

Nguyªn liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ, nhËp khÈu cha thÓ t¹o ngay
GTGT. V× vËy, cÇn xem xÐt thu thuÕ GTGT. ë kh©u nhËp khÈu
nguyªn vËt liÖu sao cho thÝch hîp hoÆc nªn ch¨ng tËp trung phÇn lín
®Çu ra nh»m gi¶m c¨ng th¼ng vÒ vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ
®¬n gi¶n ho¸ vÒ thñ tôc.

28
 KÕt luËn

Sau thêi gian thùc hiÖn luËt thuÕ, GTGT ®a ®i vµo cuéc sèng,
mÆc dï cßn nhiÒu vÊn ®Ò n¶y sinh cÇn söa ®æi, bæ sung xong ® îc
sù hëng øng nhiÖt t×nh cña c¸c doanh nghiÖp cña nh©n d©n, em tin
tëng r»ng thuÕ GTGT sÏ ngµy cµng ph¸t huy t¸c dông tÝch cùc h¬n
trªn c¸c mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ - x· héi.

Do kiÕn thøc vµ thêi gian cßn h¹n chÕ nªn viÖc t×m hiÓu, ®i
s©u vÒ "¸p dông thuÕ VAT trong c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp còng
nh t×m t¹i hiÖn nay cÇn tiÕp tôc gi¶i quyÕt nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh
khái thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o ®· híng
dÉn em viÕt chuyªn ®Ò nµy, em mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp
cña thÇy c«.

29