ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ ................................................................................................ 3

2. ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΣΤΟΧΟΙ

ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ................................................................................ 6

3. ΤΟΜΕΙΣ ΚΑΙ ∆ΡΑΣΕΙΣ–ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ....................................................................................... 16
2.1. Θεσµικό πλαίσιο και αστική διακυβέρνηση ................................. 16
2.2. Παραγωγικό σύστηµα και καινοτοµία ......................................... 17
2.3. Ανθρώπινο δυναµικό και απασχόληση ...................................... 19
2.4. Τεχνικές και κοινωνικές υποδοµές ................................................. 20
2.5. Κατοικία και κοινωνικός εξοπλισµός ............................................ 23
2.6. Ποιότητα αστικού περιβάλλοντος ................................................ 26

4. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι : ΧΑΡΤΕΣ .......................................................................... 30

5. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ

ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ∆ΙΑΛΟΓΟ....................................... 39

6. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑ∆Α ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕ∆ΙΟΥ

ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ............................................... 44

2
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Το παρόν ‘Στρατηγικό Σχέδιο Βιώσιµης Ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης:

άξονες και δράσεις προτεραιότητας 2010’ προτείνεται ως σύνοψη των
αποτελεσµάτων του κοινωνικού διαλόγου για το αντίστοιχο ‘Σχέδιο ∆ράσης’
και αποτελεί τον οδηγό πορείας της πόλης για την πρώτη δεκαετία του 21ου
αιώνα.

Συνολικά, σε µια σειρά από συναντήσεις και θεµατικά Φόρουµ κατάθεσης

απόψεων και διαλόγου, συµµετείχαν εκπρόσωποι 130 φορέων και υπηρεσιών
της διοίκησης και αυτοδιοίκησης, του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα και των
λοιπών κοινωνικών εταίρων (εργοδοτικών, εργατικών και επαγγελµατικών
ενώσεων, επιστηµονικών φορέων, µη-κυβερνητικών οργανώσεων, κ.λ.π.).

Η έναρξη της διαδικασίας υλοποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου

σηµατοδοτήθηκε από την υπογραφή πρωτοκόλλου συνεργασίας ανάµεσα στο
ΥΜΑΘ, την ΠΚΜ και τον ΟΡΘΕ και την εκδήλωση και δηµοσιοποίηση της
σχετικής πρωτοβουλίας. Οι φορείς αυτοί συγκροτούν και το Όργανο
Πολιτικής Πρωτοβουλίας και Υποστήριξης. Ο ΟΡΘΕ αναλαµβάνοντας τον
ρόλο του φορέα συντονισµού και διαχείρισης ανέθεσε σε οµάδα επιστηµόνων
των πανεπιστηµίων ΑΠΘ και Μακεδονίας τη σύνταξη ενός ‘Σχεδίου ∆ράσης’
στο πλαίσιο υλοποίησης του οποίου δηµιουργήθηκε το Γραφείο Στρατηγικού
Σχεδίου Θεσσαλονίκης το οποίο υποστηρίζει διοικητικά και τεχνικά όλες τις
σχετικές ενέργειες.

Το ‘Σχέδιο ∆ράσης δηµοσιοποιήθηκε ευρύτατα σε όλους τους φορείς,

οργανισµούς και υπηρεσίες που συµµετέχουν στον κοινωνικό διάλογο και
αποτέλεσε τη ‘βάση συζήτησης’ για τη διατύπωση των αξόνων και δράσεων
προτεραιότητας του Στρατηγικού Σχεδίου για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη της
Θεσσαλονίκης’. Το Γραφείο Στρατηγικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης σε

3
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

συνεργασία µε την επιστηµονική οµάδα και τα επιτελικά στελέχη του ΟΡΘΕ

προετοίµασε και διοργάνωσε τρία θεµατικά Φόρουµ διαλόγου που
αντιστοιχούν στους βασικούς άξονες και δράσεις προτεραιότητας του
‘Στρατηγικού Σχεδίου’. Τα θεµατικά Φόρουµ ολοκληρώνονται µε ένα γενικό
Φόρουµ το οποίο αποτελεί ουσιαστικά και την πρώτη σύγκληση του
Συµβουλίου Στρατηγικού Σχεδιασµού της Θεσσαλονίκης στο οποίο
διατυπώνονται συναινετικά και υιοθετούνται ως το συνθετικό αποτέλεσµα του
κοινωνικού διαλόγου οι τέσσερις άξονες, οι έξι τοµείς και οι δράσεις
προτεραιότητας µε ενδιάµεσο χρονικό ορίζοντα το 2006 και τελικό χρονικό
ορίζοντα το 2010.

Παράλληλα µε τις παραπάνω διαδικασίες λειτουργεί ο ιστότοπος (web site) –

http://estia.arch.auth.gr/thessaloniki/strategic-plan/ του Στρατηγικού Σχεδίου
όπου υπάρχει συνεχής ενηµέρωση και δυνατότητα πρόσβασης για την
κατάθεση και ανταλλαγή απόψεων.

Συνοπτικά, η επεξεργασία και προώθηση του Σχεδίου στηρίζεται στη

συνέργεια τεσσάρων βασικών συνιστωσών:

• Πολιτικό Επίπεδο: Όργανο Πολιτικής Πρωτοβουλίας και Υποστήριξης

• Κοινωνικό Επίπεδο: Συµβούλιο Στρατηγικού Σχεδιασµού και

Θεµατικές Επιτροπές Προσανατολισµού

• ∆ιοικητικό Επίπεδο: Φορέας Συντονισµού και ∆ιαχείρισης και Γραφείο

Στρατηγικού Σχεδίου

• Τεχνογνωστικό Επίπεδο: Επιστηµονική Υποστήριξη και Τεκµηρίωση

Τα επίπεδα αυτά συγκροτούν εκ των πραγµάτων µια Συµµαχία για το

Στρατηγικό Σχεδιασµό της Θεσσαλονίκης. Η Συµµαχία προωθεί µια
ανοιχτή πολιτική συµφωνία συνεργασίας για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη στο
πλαίσιο της οποίας το Συµβούλιο Στρατηγικού Σχεδιασµού συγκαλείται µε
σκοπό τη συνεχή αξιολόγηση και επικαιροποίηση των προτεραιοτήτων και το
συντονισµό των προσπαθειών για τη βιώσιµη ανάπτυξη της πόλης.

4
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

∆ιάγραµµα: Οργανωτική δοµή

5
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

1. ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΣΤΟΧΟΙ

ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

Οι εκπρόσωποι φορέων και υπηρεσιών που συµµετέχουν στη Συµµαχία για

τη Βιώσιµη Ανάπτυξη και συγκροτούν το Συµβούλιο Στρατηγικού Σχεδιασµού
της Θεσσαλονίκης αναγνωρίζουν την ανάγκη της συναινετικής αποδοχής των
βασικών αξόνων προτεραιότητας και στόχων για την µελλοντική πορεία της
πόλης. Κοινή επιδίωξη είναι η αξιοποίηση όλων των προσπαθειών που
καταβάλλονται ανεξάρτητα από πολιτικές ή οικονοµικές διαφορές για τη
βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, της ανταγωνιστικότητας των
επιχειρήσεων και γενικότερα της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής στη
µητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Το Στρατηγικό Σχέδιο για τη Βιώσιµη Ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης

προσδιορίζει τους βασικούς άξονες προτεραιότητας και τις δράσεις-πλαίσιο µε
χρονικό ορίζοντα το 2010. Ενδιάµεσος προγραµµατικός σταθµός για την
αξιολόγηση και επικαιροποίηση των στόχων του Στρατηγικού Σχεδίου είναι το
2006 που αποτελεί και χρονικό ορίζοντα του 3ου ΚΠΣ. Ηµεροµηνίες-ορόσηµα
για τις άµεσες και µεσοπρόθεσµες επιδιώξεις της πόλης αναγνωρίζονται το
2004 που συνδέεται µε τη Θεσσαλονίκη-Ολυµπιακή πόλη και το 2008 που
συνδέεται µε τη διεκδίκηση της διοργάνωσης της EXPO.

Η Συµµαχία για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης επιδιώκει να

αποτελέσει µια ανοιχτή πολιτική πρωτοβουλία που θα λειτουργήσει ως ο
πόλος συναίνεσης και σύνθεσης των προσπαθειών όλων των θεσµικών
υποκειµένων και των κατοίκων της πόλης για συνεχή βελτίωση των συνθηκών
ζωής και εργασίας. Οι µέχρι σήµερα προσπάθειες και πρωτοβουλίες για το
σχεδιασµό και την αντιµετώπιση των προβληµάτων της πόλης
αναγνωρίζονται και εντάσσονται στο νέο πλαίσιο Στρατηγικών
Προτεραιοτήτων. Παράλληλα αναγνωρίζεται η ανάγκη της συνεχούς
επέκτασης και προσαρµογής αυτών των προτεραιοτήτων ώστε να
ανταποκρίνονται στις συνεχώς µεταβαλλόµενες και διευρυνόµενες ανάγκες
της πόλης.

Το Συµβούλιο Στρατηγικού Σχεδιασµού αποτελεί το βασικό όργανο της

Συµµαχίας για της Βιώσιµη Ανάπτυξη της πόλης για την επεξεργασία και
αποδοχή των επιµέρους στόχων, την σφυρηλάτηση επι µέρους συµµαχιών
ανάµεσα σε διαφορετικά συµφέροντα και επιδιώξεις και τη συνεχή επικοινωνία
και ανταλλαγή απόψεων ανάµεσα σε όλα τα ενδιαφερόµενα µέρη. Το
Συµβούλιο θα επιδιώκει τον εντοπισµό των δράσεων και ενεργειών που
παράγουν πραγµατική προστιθέµενη αξία στις καθηµερινές προσπάθειες για
τη δηµιουργία µιας ανταγωνιστικής, βιώσιµης και φιλικής πόλης.

6
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

Οι άξονες προτεραιότητας του Στρατηγικού Σχεδίου ακολουθούν τη φιλοσοφία

της βιώσιµης ανάπτυξης επιδιώκοντας παράλληλα τη διεύρυνση του διεθνούς
ρόλου και της συµβολής της πόλης στη συνοχή του εθνικού και ιδιαίτερα του
βορειοελλαδικού χώρου. Η διαδικασία του κοινωνικού διαλόγου επιβεβαίωσε
την κεντρική σηµασία των τεσσάρων αξόνων προτεραιότητας τους
Στρατηγικού Σχεδίου Βιώσιµης Ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης.

ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ

∆ιεθνής ρόλος – συνοχή εθνικού χώρου

Ανταγωνιστικότητα - καινοτοµία
Κοινωνική συνοχή – ίσες ευκαιρίες
Οικολογική ισορροπία - ποιότητα ζωής

• ∆ιεθνής ρόλος – συνοχή εθνικού χώρου

Η διεθνοποίηση της πόλης είναι µια ιστορική δυνατότητα µε πολλές
εκδοχές και αποτελεί τη συνισταµένη των προσπαθειών που
καταβάλλονται και των προτεραιοτήτων που επιδιώκονται από µια
πλειάδα θεσµικών υποκειµένων (επιχειρήσεων, φορέων, κ.λπ.) τα
οποία συνεισφέρουν διαφορετικά στο κόστος και αναµένουν
διαφορετικά οφέλη από κάθε βήµα που πραγµατοποιείται. Σε όλες τις
περιπτώσεις όµως η διεύρυνση του διεθνούς ρόλου της Θεσσαλονίκης
συναρτάται µε την ουσιαστική συµβολή της στη συµπληρωµατική και
ισόρροπη ανάπτυξη του εθνικού χώρου, διαχέοντας τα αναπτυξιακά
οφέλη στο σύνολο των περιφερειών της Βόρειας Ελλάδας. Ο διεθνής
µητροπολιτικός χαρακτήρας της Θεσσαλονίκης αποτελεί κατ’ αυτόν τον
τρόπο έναν κεντρικό άξονα προτεραιότητας για το Στρατηγικό Σχέδιο.
• Ανταγωνιστικότητα - καινοτοµία
Καθοριστικό στοιχείο για το επίπεδο ανάπτυξης της πόλης είναι η
ικανότητα προσαρµογής του αστικού συστήµατος στις νέες
τεχνολογικές δυνατότητες µέσω της εισαγωγής καινοτοµιών σε όλα τα
επίπεδα, µε στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς του. Αυτό
συνεπάγεται ότι η ικανότητα της πόλης να ανταποκριθεί στις νέες
συνθήκες ανταγωνισµού θα πρέπει να στηριχθεί στη συνέργια των
προσπαθειών του δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα, ούτως ώστε η
επιχειρηµατική δραστηριότητα να λειτουργεί σε ένα περιβάλλον που
ευνοεί και υποστηρίζει ενεργά τη συνεργασία, τα επιχειρηµατικά δίκτυα
και τις πρωτοβουλίες καινοτοµίας.
• Κοινωνική συνοχή – ίσες ευκαιρίες
Η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής έχει αναδειχθεί ως ένα κεντρικό
και κρίσιµο ζήτηµα για την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών πόλεων µέσα

7
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

στις νέες συνθήκες της παγκόσµιας οικονοµίας. Οι αντιθέσεις και

ανισότητες που δηµιουργούνται κατά την αναπτυξιακή διαδικασία
θέτουν σε δοκιµασία την κοινωνική συνοχή. Επιδίωξη του Στρατηγικού
Σχεδίου είναι η εξασφάλιση ισότιµης πρόσβασης στην παραγωγή και
διανοµή του αναπτυξιακού αποτελέσµατος, τις νέες υποδοµές, τις
εξυπηρετήσεις και τις γνώσεις, ούτως ώστε να καταπολεµηθεί ο
κοινωνικός αποκλεισµός και η περιθωριοποίηση αδύναµων κοινωνικών
οµάδων.
• Οικολογική ισορροπία - ποιότητα ζωής
Η βελτίωση της ποιότητας ζωής και η εξασφάλιση της οικολογικής
ισορροπίας, συµπεριλαµβάνοντας τόσο τους φυσικούς πόρους όσο και
την πολιτιστική κληρονοµιά, αποτελεί πλέον κεντρική επιδίωξη της
αναπτυξιακής διαδικασίας. Η επανάκτηση της σχέσης του φυσικού
στοιχείου µε το τεχνητό στοιχείο της πόλης αποτελεί προϋπόθεση για
την προώθηση της βιώσιµης ανάπτυξης. Για το σκοπό αυτό η πόλη θα
πρέπει να θεωρηθεί ως ενιαίο σύστηµα µε την ευρύτερη περιοχή της,
ενώ η διάγνωση της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί
το πρώτο βήµα για την κατανόηση και αντιµετώπιση των
προβληµάτων.

Στους άξονες προτεραιότητας αντιστοιχούν οι βασικοί τοµείς δράσης για τους

οποίους προτείνεται η σύνταξη επιχειρησιακών σχεδίων τα οποία
προβλέπεται να ολοκληρωθούν εντός του 2003. Τα επιχειρησιακά σχέδια θα
περιλαµβάνουν όλες τις δράσεις, ενέργειες και έργα που είναι σε εξέλιξη και
έχουν ενταχθεί στις προγραµµατικές διαδικασίες άλλων φορέων καθώς και
νέες δράσεις, ενέργειες και έργα τα οποία λειτουργούν συµπληρωµατικά
αυξάνοντας τη συνέργεια µε τα προηγούµενα ή αποτελούν νέα έργα
καινοτόµου χαρακτήρα τα οποία ανταποκρίνονται σε νέες ευκαιρίες που
παρουσιάζονται για τη βιώσιµη ανάπτυξη της πόλης.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ∆ΡΑΣΗΣ – ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΣΧΕ∆ΙΑ

Θεσµικό Πλαίσιο - Επιχειρησιακό Σχέδιο ∆ιακυβέρνησης

Παραγωγικό Σύστηµα - Επιχειρησιακό Σχέδιο Ανταγωνιστικότητας
Ανθρώπινο ∆υναµικό - Επιχειρησιακό Σχέδιο Απασχόλησης
Υποδοµές - Επιχειρησιακό Σχέδιο Υποδοµών
Αγορά Γης και Κατοικία - Επιχειρησιακό Σχέδιο Οικιστικής Ανάπτυξης
Περιβάλλον και Πολιτισµός - Επιχειρησιακό Σχέδιο Ποιότητας Ζωής

8
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

∆ιάγραµµα: Περιεχόµενο και διαδικασίες

9
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

Στους έξι αυτούς τοµείς προτείνονται 15 δράσεις–πλαίσιο. η εξειδίκευση των

οποίων σε ενέργειες και έργα αποτελεί το βασικό αντικείµενο των
επιχειρησιακών σχεδίων. Οι δράσεις-πλαίσιο που πρόκειται να εξεταστούν
συνθέτουν τις απόψεις και τις προσδοκίες των φορέων που συµµετείχαν στη
διαδικασία του κοινωνικού διαλόγου και αποτελούν τον βασικό οδηγό της
αναπτυξιακής πορείας που θα πρέπει να ακολουθήσει ο στρατηγικός
σχεδιασµός της πόλης προκειµένου να προωθηθούν οι κοινοί στόχοι για µια
δηµοκρατική και φιλική πόλη µε ψηλές οικονοµικές επιδόσεις και κοινωνική
συνοχή, διεθνή ακτινοβολία και ουσιαστική συµβολή στη συνοχή του εθνικού
και ιδιαίτερα του βορειοελλαδικού χώρου.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

∆ΡΑΣΗ 1 ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Προώθηση νέων µορφών
διακυβέρνησης και ρύθµισης του
αστικού συστήµατος
• Συντονισµός φορέων
• Κοινωνική διαβούλευση
• Μητροπολιτική εµβέλεια
• Τεχνογνωστική βάση

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

∆ΡΑΣΗ 2 ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ενίσχυση της απασχόλησης, της
καινοτοµίας και της
ανταγωνιστικότητας των
επιχειρήσεων
• Φορέας προσέλκυσης
επενδύσεων
• Κέντρο επιχειρηµατικής και
τεχνολογικής ανάπτυξης

∆ΡΑΣΗ 3
• Μητρώο επιχειρήσεων
Εκτίµηση και παρακολούθηση των
αλλαγών στο παραγωγικό • Μελέτες χωροθέτησης
σύστηµα και των επιδράσεων στην • Μελέτες επιπτώσεων
πόλη

10
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

∆ΡΑΣΗ 4 ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Εκτίµηση και παρακολούθηση των
αλλαγών στην αγορά εργασίας και
των επιδράσεων στην πόλη
• Παρατηρητήριο απασχόλησης
• Κέντρο τεκµηρίωσης
µεταναστών

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΥΠΟ∆ΟΜΩΝ

∆ΡΑΣΗ 5 ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Προώθηση της χωρικής και
λειτουργικής ολοκλήρωσης των
υποδοµών
∆ΡΑΣΗ 6
Προώθηση εναλλακτικών
συνδυασµών συγκοινωνιακών
µέσων και τρόπων µεταφοράς
∆ΡΑΣΗ 7
Προώθηση καινοτόµων
εφαρµογών µε στόχο τη βιώσιµη
αστική ανάπτυξη
∆ΡΑΣΗ 8
Προώθηση καινοτόµων
εφαρµογών για τη βελτίωση της
ανταγωνιστικότητας του αστικού
συστήµατος
• Σχεδιασµός µητροπολιτικού
επιπέδου
• Συντονισµός φορέων και
αρµοδιοτήτων
• ∆ιεπιχειρησιακότητα δικτύων
• Εναλλακτικά µέσα µεταφοράς
• ∆ηµόσια µέσα µεταφοράς
• Σύγχρονος σχεδιασµός και
λειτουργικότητα
• Συσχέστιση πόρων µε χρήσεις
γης
• Σχέδια διαχείρισης υποδοµών
• Ανταγωνιστικότητα και
εξωτερικές οικονοµίες

11
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

∆ΡΑΣΗ 9 ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ενίσχυση της λειτουργικής • Οικιστικά σχέδια
συνοχής και οργάνωση της
• Ανάκτηση εδαφικών
οικιστικής ανάπτυξης
ενοτήτων

∆ΡΑΣΗ 10
• Ολοκληρωµένες
Αναζωογόνηση των παρεµβάσεις
υποβαθµισµένων αστικών ζωνών
• Κοινωνική ενσωµάτωση

∆ΡΑΣΗ 11
• ∆είκτες ποιότητας κατοικίας
Εκτίµηση και παρακολούθηση των
συνθηκών κατοίκησης και αστικής • Πιέσεις και τάσεις
οργάνωσης µεταβολής

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ

∆ΡΑΣΗ 12 ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Εκτίµηση και παρακολούθηση των • Έκθεση κατάστασης
αλλαγών στην ποιότητα του αστικού
περιβάλλοντος • Συντονισµός
παρακολούθησης

∆ΡΑΣΗ 13
• ∆είκτες αειφορίας
Εκτίµηση και παρακολούθηση
εξειδικευµένων δεικτών και στόχων • Προγραµµατικοί στόχοι
βιώσιµης αστικής ανάπτυξης
• Ποσοτικοποίηση στόχων

∆ΡΑΣΗ 14
• Σεισµοί
Προώθηση ολοκληρωµένων
συστηµάτων διαχείρισης φυσικών και • Βιοµηχανικά Ατυχήµατα
τεχνολογικών κινδύνων
• Πληµµύρες
• Πυρκαγιές
∆ΡΑΣΗ 15
Καθιέρωση της Στρατηγικής
Εκτίµησης Περιβαλλοντικών • Ολοκληρωµένος
Επιπτώσεων των προγραµµάτων και σχεδιασµός
πολιτικών
• Αξιολόγηση πολιτικών

12
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

Ως επόµενο βήµα, σε συνέχεια της συναινετικής αποδοχής των βασικών

στόχων, αξόνων και δράσεων προτεραιότητας ξεκινά το πρόγραµµα
επεξεργασίας και εξειδίκευσης των επιχειρησιακών σχεδίων µε ορίζοντα
ολοκλήρωσης εντός του 2003. Τα επιχειρησιακά σχέδια αποσκοπούν στην
προώθηση του συντονισµού όλων των επιµέρους παρεµβάσεων του
δηµόσιου τοµέα καθώς και των επενδυτικών πρωτοβουλιών του ιδιωτικού
τοµέα και περιλαµβάνουν την εξειδίκευση τους σε ενέργειες και έργα που
απαιτούνται για την υλοποίηση των στόχων.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕ∆ΙΩΝ

• Εντοπισµός πηγών χρηµατοδότησης (ΠΕΠ ΚΜ, Λοιπά

Επιχειρησιακά Προγράµµατα ΚΠΣ, Ιδιωτικά κεφάλαια, Άλλες
πηγές και τρόποι χρηµατοδότησης)
• Προσδιορισµός φορέων υλοποίησης
• ∆ιερεύνηση θεσµικών και οργανωτικών προϋποθέσεων
υλοποίησης
• Χρονοδιάγραµµα υλοποίησης
• ∆ιαδικασία αξιολόγησης

Η Συµµαχία για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη θεωρεί ότι προκειµένου να

υποστηριχθεί η διαδικασία στρατηγικού σχεδιασµού και να υλοποιηθούν τα
επιχειρησιακά σχέδια ώστε να ενισχυθεί η συνέργεια και συνοχή όλων των
δράσεων που προγραµµατίζονται για τη Θεσσαλονίκη, είναι απαραίτητη η
εξασφάλιση πρόσθετων πόρων και η διαχείριση τους από το Συµβούλιο
Στρατηγικού Σχεδιασµού. Για το σκοπό αυτό προτείνεται η ίδρυση ενός
«Ειδικού Ταµείου Βιώσιµης Ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης» το οποίο θα
υποστηρίζει συµπληρωµατικές και καινοτόµες δράσεις που δεν
αναλαµβάνονται από άλλους φορείς στο πλαίσιο του συστήµατος
προγραµµατισµού. Το ταµείο θα µπορούσε να εξασφαλίζει πόρους από:
(α) δηµόσια χρηµατοδότηση (εθνική και Κοινοτικοί πόροι)
(β) τη συµµετοχή του στην αξιοποίηση της δηµόσιας ακίνητης περιουσίας
και την κατασκευή σηµαντικών έργων µέσα από δοµές συνεργασίας
δηµόσιων και ιδιωτικών φορέων.
Τα νέα πολιτικά και οικονοµικά δεδοµένα στον ευρωπαϊκό χώρο αλλά και
διεθνώς, δηµιούργησαν νέες αναπτυξιακές δυνατότητες, καθώς
συνειδητοποιείται ότι η Θεσσαλονίκη τείνει να υπερβεί την περιφερειακή της
λειτουργία και να ενταχθεί σε ευρύτερα δίκτυα πολιτικών, οικονοµικών και
πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό αναγνωρίζεται ότι οι
προοπτικές ανάπτυξης της πόλης συνθέτουν διαφορετικά σενάρια, πυρήνας

13
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

των οποίων είναι ο διευρυµένος διεθνής ρόλος της Θεσσαλονίκης σε αντίστιξη

µε προηγούµενα σενάρια που εκ των πραγµάτων περιορίζονταν στις
περιφερειακές και εθνικές διαστάσεις. Τα σενάρια αυτά τα οποία
παρουσιάζονται στη συνέχεια αναφέρονται στον ρόλο της Θεσσαλονίκης στο
διεθνές και εθνικό περιβάλλον κυρίως ως προς το ρόλο που θα έπρεπε να
έχει η Θεσσαλονίκη στο διεθνές περιβάλλον.

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΕΝΑΡΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

• ∆ιεθνές κέντρο και πύλη της Ευρώπης που αξιοποιεί τη γεωγραφική

θέση της πόλης ώστε να αναδειχθεί σε κέντρο πολιτικού σχεδιασµού και
οικονοµικής επιρροής (π.χ. βάση της ανασυγκρότησης της περιοχής,
Ευρωπαϊκοί οργανισµοί, Παρευξείνια Τράπεζα, κ.λπ.)
• Πόλος συνοχής και ανάπτυξης του Βορειοελλαδικού χώρου, ώστε
µε τη διάχυση της αναπτυξιακής δυναµικής στην ευρύτερη περιφέρεια,
να επιτευχθεί η σύγκλιση µε τα περισσότερο αναπτυγµένα διαµερίσµατα
της χώρας (π.χ. ισόρροπη ανάπτυξη και άξονας Εγνατίας)
• Κέντρο εξειδικευµένων τριτογενών υπηρεσιών µε ενισχυµένη θέση
στο πλαίσιο του ανταγωνισµού των πόλεων ώστε να αναδειχθεί σε
κόµβο του ευρωπαϊκού δικτύου αστικών κέντρων (π.χ. κέντρο
τριτογενών δραστηριοτήτων, πόλος έρευνας και καινοτοµίας,
πολιτιστικό κέντρο κ.ά.)
• Μητροπολιτικό κέντρο µε πολύ-πολιτισµικό χαρακτήρα, που
συνδυάζεται µε έντονη πληθυσµιακή αύξηση ως συνέπεια µιας
αυτοδύναµης αναπτυξιακής δυναµικής και των εξελίξεων στη Βαλκανική
–κυρίως– ενδοχώρα.

Τα σενάρια αυτά στηρίζονται στα νέα στοιχεία που προέκυψαν από τις
εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας και δίνουν έµφαση στον αναπτυξιακό
δυναµισµό και τη διεθνή διάσταση της πόλης. Η ουσιαστική αξιολόγηση
αυτών των σεναρίων είναι απαραίτητη η αποτίµηση της πιθανότητας
πραγµατοποίησής τους καθώς και των θετικών και αρνητικών συνεπειών τους
για τη Θεσσαλονίκη. Σε κάθε περίπτωση, τα σενάρια αυτά επιβεβαιώνουν τις
πολλαπλές δυνατότητες και προοπτικές της πόλης και την ύπαρξη
συγκριτικών πλεονεκτηµάτων σε περισσότερους τοµείς.

14
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2010

ΣΥΝΟΨΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΣΥΝΙΣΤΩΣΩΝ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Όργανο Πολιτικής Πρωτοβουλίας και Υποστήριξης (Πολιτικό Επίπεδο)

Συµβούλιο Στρατηγικού Σχεδιασµού (Κοινωνικό Επίπεδο)

Φορέας Συντονισµού και ∆ιαχείρισης (∆ιοικητικό Επίπεδο)

ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ

Γραφείο Στρατηγικού Σχεδίου (Παρακολούθηση, Εφαρµογή και

Αξιολόγηση)

Θεµατικές Επιτροπές Προσανατολισµού (Εκπροσώπηση Φορέων)

Επιστηµονική Υποστήριξη και Τεκµηρίωση (Τεχνογνωστικό Επίπεδο)

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Επιχειρησιακά Σχέδια Τοµέων ∆ράσης (Εξειδίκευση ∆ράσεων –

Ενέρεγειες και Έργα)

Ταµείο Βιώσιµης Ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης (Εξασφάλιση

Πρόσθετων Πόρων)

15
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

2. ΤΟΜΕΙΣ ΚΑΙ ∆ΡΑΣΕΙΣ–ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

2.1. Θεσµικό πλαίσιο και αστική διακυβέρνηση

Ο επιτελικός χαρακτήρας του Στρατηγικού Σχεδίου συναρτάται µε τη χάραξη

και παρακολούθηση της εφαρµογής µιας µακρόπνοης στρατηγικής και ο
συντονιστικός χαρακτήρας του εξειδικεύεται µε την επίτευξη µιας καταρχήν
συµφωνίας µεταξύ των φορέων σχετικά µε τους βασικούς στόχους του
Στρατηγικού Σχεδίου, τους οποίους στη συνέχεια οι φορείς λαµβάνουν υπόψη
στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων τους. Σχετικά µε την εξασφάλιση αυτών των
διαστάσεων του Στρατηγικού Σχεδιασµού προβλέπεται η επεξεργασία µιας
σύνθετης δράσης-πλαίσιο που θα εστιάζεται στις θεσµικές διαστάσεις του.

∆ΡΑΣΗ 1
Προώθηση νέων µορφών διακυβέρνησης και ρύθµισης του αστικού
συστήµατος

Η διακυβέρνηση του αστικού συστήµατος θα πρέπει να διαµορφωθεί έτσι

ώστε:
• να συνδυάζει αρµονικά αναπτυξιακές, χωροταξικές και περιβαλλοντικές
κατευθύνσεις, προτεραιότητες και στόχους.
• να καθοδηγεί τους υπάρχοντες σχεδιασµούς έργων (του Γ΄ ΚΠΣ εθνικού,
περιφερειακού και τοπικού επιπέδου) ώστε να προκύπτει ένα ενιαίο και
συνεκτικό πλαίσιο αναπτυξιακού, χωροταξικού και περιβαλλοντικού
σχεδιασµού.
• να φέρνει σε επαφή και να συντονίζει αρµόδιους φορείς και κοινωνικούς
εταίρους µέσω ενός διευρυµένου και δοµηµένου διαλόγου, ώστε να
δηµιουργούνται προϋποθέσεις για ευρύτερες συναινέσεις πάνω στις
κατευθύνσεις, προτεραιότητες και στόχους.
• να υποστηρίζεται από µία σταθερή δοµή (µε κέντρο τον ΟΡΘΕ) που θα
προσφέρει την τεχνική και επιστηµονική στήριξη, θα έχει την ευθύνη της
παρακολούθησης της εφαρµογής των στόχων αλλά και το αυξηµένο κύρος
της ανάληψης πρωτοβουλιών για την κατάθεση προτάσεων µε σκοπό τον
αναπροσανατολισµό των στόχων ή για τους τρόπους επίλυσης
συγκεκριµένων προβληµάτων.
• να αναπτύξει µηχανισµούς ανάπτυξης των ικανοτήτων των φορέων
εφαρµογής µέσω της ανταλλαγής εµπειριών και της δηµιουργίας δικτύων
συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, της δηµιουργίας βάσεων δεδοµένων
κ.λπ.
• να προωθήσει την επικαιροποίηση του Ρυθµιστικού Σχεδίου και του
Προγράµµατος Προστασίας Περιβάλλοντος της Θεσσαλονίκης, να στηρίξει
την υλοποίησή του και να διασφαλίσει την εναρµόνιση των προτάσεών του µε
τις βασικές αρχές και τους στόχους του Στρατηγικού Σχεδίου.

16
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

2.2. Παραγωγικό σύστηµα και καινοτοµία

Η οικονοµική δραστηριότητα στη Θεσσαλονίκη, όπως και στην Ελλάδα

γενικότερα, χαρακτηρίζεται, από έντονο δυϊσµό. Υπάρχει δηλαδή και ο
µεγάλος όγκος των επιχειρήσεων που είναι µικρές –οι περισσότερες
εξαιρετικά µικρές όσον αφορά την απασχόληση και τον κύκλο εργασιών τους–
οι οποίες προσπαθούν να επιβιώσουν στηριζόµενες κυρίως σε φτηνό
εργατικό δυναµικό (µεταναστών, ανασφάλιστων, χαµηλά αµειβόµενων κ.λπ.),
στην εκτεταµένη παραοικονοµία και σε σειρά άλλων παρατυπιών.

Οι επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης, σε γενικές γραµµές, δεν εκσυγχρονίζονται,

ούτε µπήκαν σε διαδικασία συνεργασιών–δικτύωσης ή και συγχωνεύσεων.
Για παράδειγµα, 43,8% των επιχειρήσεων της Θεσσαλονίκης έχουν κύκλο
εργασιών µικρότερο από 50 εκατ. δρχ. ενώ πάνω από 90% έχουν λιγότερους
από 5 απασχολούµενους. Πιστοποίηση έχει µόλις το 3,4% των επιχειρήσεων
ενώ καταρτίσεις κάνουν, σχεδόν αποκλειστικά, µόνο οι πολύ µεγάλες
επιχειρήσεις (αυτές µε πάνω από 500 εκ. κύκλο εργασιών και αυτές µε πάνω
από 20 απασχολούµενους.

Παραµένοντας µικρές και µε περιορισµένα κεφάλαια χάνουν συνεχώς µερίδια

από την εσωτερική αγορά (εισαγωγική διείσδυση) αλλά και µετατοπίζουν τις
εξαγωγές τους σε πιο εύκολες αγορές από αυτές της Ε.Ε., σε αυτές της
Βαλκανικής. Μάλιστα, ένα µέρος των επιχειρήσεων αυτών, προκειµένου να
αντιµετωπίσει τα νέα οικονοµικά δεδοµένα εγκαταστάθηκε, εν όλω ή εν µέρει,
σε χώρες της Βαλκανικής.

Η Θεσσαλονίκη µέχρι σήµερα δεν καταφέρνει να προσελκύσει παρά µόνο τις

έδρες των επιχειρήσεων που έχουν την παραγωγή τους στη Β. Ελλάδα.
Υπάρχουν πολύ περισσότερες και κυρίως πολύ σηµαντικότερες επιχειρήσεις
στη Θεσσαλονίκη που έχουν την έδρα τους εκτός Θεσσαλονίκης (3,5% -
σχεδόν αποκλειστικά στην Αθήνα) από ότι έδρες στη Θεσσαλονίκη και
καταστήµατα αλλού (2% κυρίως στους γύρω νοµούς). ∆ηλαδή, οι σχέσεις
εξάρτησης της Θεσσαλονίκης από την Αθήνα είναι πολύ ισχυρότερες από τις
σχέσεις εξάρτησης που η ίδια ασκεί σε άλλες περιοχές. Επίσης υπάρχει η
δυνατότητα προσέλκυσης επενδύσεων στη Θεσσαλονίκη (υπηρεσίες προς
επιχειρήσεις, Περιφερειακά Γραφεία Πολυεθνικών επιχειρήσεων κ.λπ.) από
τρίτες χώρες, µεταξύ των άλλων και διότι από εδώ θα µπορέσουν να
επιχειρήσουν µε καλύτερους όρους την πρόσβασή τους στη διεθνή αγορά και
ειδικότερα στη Ν.Α. Ευρώπη.

Το αναπτυξιακό µοντέλο λοιπόν θα πρέπει να στοχεύει στην αντιµετώπιση

των βαθύτερων προβληµάτων της οικονοµίας της Θεσσαλονίκης
αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητας:

• για τεχνολογική και οργανωτική αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων,

17
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

• για την ανασύνθεση του προϊόντος της µεταποίησης και των

υπηρεσιών, µε µετακίνηση σε πιο περίπλοκους τεχνολογικά κλάδους,

• για την επικέντρωση του ενδιαφέροντος σε δραστηριότητες που

απαιτούν περισσότερο εξειδικευµένη εργασία.

Σχετικά προτείνονται οι παρακάτω δράσεις-πλαίσιο:

∆ΡΑΣΗ 2
Ενίσχυση της απασχόλησης, της καινοτοµίας και της
ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων

Στο πλαίσιο της δράσης θα µπορούσαν να ενταχθούν προτάσεις όπως:

• ∆ηµιουργία Φορέα προσέλκυσης επενδύσεων στην πόλη της
Θεσσαλονίκης µε στόχο την προσέλκυση επιλεγµένων επενδύσεων που θα
την αναβαθµίσουν (π.χ. υπηρεσίες προς υπηρεσίες, γραφεία µεγάλων
επιχειρήσεων και παραγωγικών µονάδων µε υψηλή προστιθέµενη αξία). Ο
Φορέας αυτός θα προωθεί την “εικόνα της πόλης” στην Ελλάδα και στο
εξωτερικό.
• Κέντρο Επιχειρηµατικής και Τεχνολογικής Ανάπτυξης που αποτελεί µια
ολοκληρωµένη δοµή επιχειρηµατικής υποστήριξης µε περιφερειακό
χαρακτήρα και στόχο την παροχή αξιόπιστων υπηρεσιών πληροφόρησης και
συµβουλευτικού προσανατολισµού προς τις επιχειρήσεις. για την προώθηση
της επιχειρηµατικότητας, του τεχνολογικού εκσυγχρονισµού, της
«εµβάθυνσης» των οικονοµικών δραστηριοτήτων και γενικότερα της
χρησιµοποίησης σύγχρονων λογικών (ανταγωνισµός και συνεργασία,
δικτύωση επιχειρήσεων, συγχωνεύσεις κ.λ.π.). Η διασφάλιση της
ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων θα επιτρέψει την αύξηση αλλά και την
αναβάθµιση της προσφερόµενης απασχόλησης.

∆ΡΑΣΗ 3
Εκτίµηση και παρακολούθηση των αλλαγών στο παραγωγικό σύστηµα
και των επιδράσεων στην πόλη

Στο πλαίσιο της δράσης θα µπορούσαν να αναφερθούν προτάσεις όπως:

Εκτίµηση των άµεσων και µακροπρόθεσµων επιπτώσεων στην
οικονοµική δραστηριότητα και την απασχόληση της πόλης από το «άνοιγµα»
των επιχειρήσεων της Θεσσαλονίκης στις χώρες της Βαλκανικής.
∆ηµιουργία µητρώου των επιχειρήσεων της πόλης και µηχανισµός
συνεχούς ενηµέρωσης του ώστε να γνωρίζουµε ποια είναι τα οικονοµικά
χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη
Θεσσαλονίκη.
Μελέτη αξιολόγησης της σηµασίας των µεγάλων «µονάδων» που
λειτουργούν στην πόλη από την άποψη της απασχόλησης, των οικονοµικών

18
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

συνεπειών, των προοπτικών ανάπτυξης και των τρόπων που διασυνδέονται

µε την υπόλοιπη οικονοµία και κοινωνία ώστε να είναι εφικτή η µεγιστοποίηση
των ωφελειών από την ύπαρξή τους.
Μελέτη του πώς η Θεσσαλονίκη επηρεάζει και επηρεάζεται από την
ενδοχώρα της ώστε µε κατάλληλα µέτρα πολιτικής να είναι δυνατόν να
µεγιστοποιηθούν τα οφέλη για την πόλη, χωρίς όµως να υποσκάπτεται η
αναπτυξιακή δυναµική της ενδοχώρας της.
Γεωγραφική αποτύπωση της δραστηριότητας του δευτερογενή τοµέα
στην Θεσσαλονίκη, ώστε να γνωρίζουµε τη θέση και τις διασυνδέσεις των
βιοτεχνικών και βιοµηχανικών µονάδων της πόλης.

2.3. Ανθρώπινο δυναµικό και απασχόληση

Αυτό που επισηµαίνεται εδώ είναι πρώτον η ανάγκη συνειδητού

προσανατολισµού όλης της οικονοµίας σε µια λογική που δίνει ιδιαίτερη
έµφαση στο ανθρώπινο δυναµικό, ως βασικό συντελεστή για τη στροφή σε
δραστηριότητες (προϊόντα και υπηρεσίες) υψηλής προστιθέµενης αξίας
(«ανηφορική διαδροµή»). ∆εύτερον, η συνειδητοποίηση ότι δυο βασικά
φαινόµενα που συντελούνται από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 δηλαδή η
στροφή µεγάλου µέρους των ελληνικών επιχειρήσεων στις χώρες της
Βαλκανικής και η εισροή µεταναστών στην Ελλάδα αποτελούν σηµαντικές
ευκαιρίες αλλά εµπερικλείουν και κινδύνους.

Η γνώση είναι ο πλέον στρατηγικός πόρος και η διαδικασία της µάθησης η

πιο σηµαντική διαδικασία. Μάλιστα, επειδή η γνώση είναι βασικά µη-
κωδικοποιηµένη (βιωµατική) κατά συνέπεια, δεν τυποποιείται ούτε
µεταδίδεται εύκολα. Άρα, “στοιχείο - κλειδί” για την ανάπτυξη µιας επιχείρησης
είναι το “άϋλο κεφάλαιο” του ανθρώπινου δυναµικού. Η καινοτόµος
επιχείρηση χαρακτηρίζεται από έµφαση στα πολλαπλά κανάλια επικοινωνίας
µεταξύ των διαφόρων τµηµάτων της αλλά και µε τους πελάτες, τους
προµηθευτές και τους ανταγωνιστές της. ∆ίνει έµφαση στη συνεργασία
διεύθυνσης και εργαζοµένων, στον διάλογο, στην ασφάλεια της εργασίας,
στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζοµένων και όχι στην αποειδίκευση,
στον φόβο της απόλυσης και της ανεργίας.

Το ζήτηµα της απασχόλησης θα πρέπει να αντιµετωπισθεί σε συνάρτηση µε

την στρατηγική βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της οικονοµίας και της
αξιοποίησης των δυνατοτήτων που υπάρχουν για κατάκτηση αγορών στην
εσωτερική και τη διεθνή αγορά. Υπάρχει µια σαφής θετική συσχέτιση του
οικονοµικού και τεχνολογικού δυναµισµού των επιχειρήσεων µε την αύξηση
της απασχόλησης. Η αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων µε την χρήση νέων
τεχνολογιών και µεθόδων στηρίζεται σε καθοριστικό βαθµό στην αναβάθµιση
της εργασίας µέσω είτε της χρήσης νέων τεχνολογιών είτε της παραγωγής
νέων προϊόντων / υπηρεσιών εντάσεως εργασίας υψηλού επιπέδου.

19
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

Ο δυϊσµός ως προς την ανταγωνιστικότητα και τον δυναµισµό των

επιχειρήσεων, που αναφέρθηκε προηγουµένως, συνυπάρχει µε τον δυϊσµό
στην αγορά εργασίας. ∆ηλαδή, από την µια υπάρχει το δυναµικό και
διεθνοποιηµένο τµήµα της οικονοµίας που χρησιµοποιεί αναβαθµισµένες
µορφές αξιοποίησης του εργατικού δυναµικού και έχει οδηγήσει στη
διαµόρφωση ενός νέου προτύπου για τα ελληνικά δεδοµένα στην αγορά
εργασίας, που βασίζεται στην ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας του
εργατικού δυναµικού. Από την άλλη η υπόλοιπη οικονοµία συνεχίζει να
βασίζεται σε µορφές αξιοποίησης της εργασίας χαµηλού κόστους που
οδηγούν σε µια φθίνουσα πορεία τόσο της ανταγωνιστικότητας όσο και της
απασχόλησης.
Σχετικά προτείνεται η παρακάτω δράση-πλαίσιο:

∆ΡΑΣΗ 4
Εκτίµηση και παρακολούθηση των αλλαγών στην αγορά εργασίας και
των επιδράσεων στην πόλη

Στο πλαίσιο της δράσης θα µπορούσαν να αναφερθούν παραδειγµατικά

προτάσεις όπως:
∆ηµιουργία Παρατηρητηρίου Απασχόλησης που θα συµβάλλει στην
οµαλότερη λειτουργία της αγοράς εργασίας, στη σύνδεση της εκπαίδευσης µε
τη ζήτηση, στο να γνωρίζει η πολιτεία τι ανάγκες υπάρχουν για εργαζόµενους
– τι δεν µπορεί να καλυφθεί από την εγχώρια προσφορά κ.λ.π.
∆ηµιουργία ενός «Κέντρου Τεκµηρίωσης για τους Μετανάστες», ώστε
να γνωρίζουµε ποια ακριβώς είναι η κατάστασή τους (πόσοι είναι, πού
βρίσκονται, ηλικιακή σύνθεση, τι εκπαίδευση έχουν κ.λπ.). ∆ιερεύνηση των
συνολικών και αναδιανεµητικών επιπτώσεων που έχει η µετανάστευση στην
οικονοµία, τους µισθούς και τα εισοδήµατα στην Θεσσαλονίκη που θα
συγκεντρώνει από όλες τις αρµόδιες Υπηρεσίες (Τελωνεία, Αστυνοµία, ∆ήµοι,
ΙΚΑ, ΟΑΕ∆ κ.λπ.) τα σχετικά στοιχεία για τους µετανάστες σε συνεχή βάση.
Το Κέντρο αυτό µπορεί να λειτουργήσει και ως Συντονιστικό Όργανο όλων
των Υπηρεσιών που είναι αρµόδιοι για τους µετανάστες.

2.4. Τεχνικές και κοινωνικές υποδοµές

Στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου Βιώσιµης Ανάπτυξης οι αστικές

υποδοµές πρέπει να αντιµετωπιστούν ως ολοκληρωµένο σύστηµα, και όχι
απλώς ως εξειδικευµένα τεχνικά ζητήµατα, ασύνδετα το ένα από το άλλο. Τα
δίκτυα τεχνικών υποδοµών (ύδρευση, αποχέτευση, επεξεργασία υγρών
αποβλήτων, διαχείριση απορριµάτων, κυκλοφορία και στάθµευση,
επικοινωνίες και ενέργεια) και οι κοινωνικές υποδοµές και συλλογικές
εξυπηρετήσεις θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις νέες τεχνολογικές
απαιτήσεις και τις χωρικές και τοµεακές προτεραιότητες των στρατηγικών

20
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

επιλογών, συµβάλλοντας τόσο στην ανταγωνιστικότητα της πόλης, όσο και

στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και της ποιότητας του περιβάλλοντος.

Προκειµένου η Θεσσαλονίκη να αναβαθµίσει το διεθνή της ρόλο και τη θέση

της στην ιεραρχία των ευρωπαϊκών αστικών κέντρων, είναι απαραίτητο να
µπορεί να προσφέρει υψηλή ποιότητα αστικού περιβάλλοντος όσο και
υπηρεσιών. Να προσφέρει, δηλαδή:

• σύγχρονες υποδοµές υποστήριξης του επιχειρηµατικού τοµέα (Κλαδικά

Ινστιτούτα κ.λ.π.) και, ειδικότερα, των «παραγωγικών υπηρεσιών».
Σύγχρονη τηλεπικοινωνιακή υποδοµή, ευπρόσδεκτο οικονοµικά,
χρηµατιστηριακά, τεχνολογικά –επιστηµονικά κ.λ.π. περιβάλλον.

• υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, αναψυχής, αγοράς,

συγκοινωνίας κ.λ.π.,

• υψηλής ποιότητας περιβάλλον, συνθηκών κυκλοφορίας και στάθµευσης,

ελεύθερων χώρων κ.λπ.

• υψηλής ποιότητας και ανταγωνιστικά δίκτυα παροχής εξυπηρετήσεων –

ύδρευσης, αποχέτευσης, ενέργειας, επικοινωνίας, µεταφορών.

Κάτω από µια τέτοια οπτική µπορούµε να κατανοήσουµε ότι η δηµιουργία των
έργων υποδοµής χρειάζεται:

• τόσο για την βελτίωση της καθηµερινής ζωής των κατοίκων της πόλης
(να µετακινούνται πιο γρήγορα και πιο ευχάριστα, να έχουν χώρους
πρασίνου για να αναπνέουν και να παίζουν τα παιδιά, η αισθητική της
πόλης όχι απλώς να µην προσβάλλει αλλά και να λειτουργεί παιδευτικά
κλπ).

• όσο και για να µπορέσει η πόλη να παίξει έναν αναβαθµισµένο

οικονοµικά ρόλο στη χώρα και διεθνώς.

Οι δράσεις-πλαίσιο που προβλέπονται σχετικά είναι:

∆ΡΑΣΗ 5
Προώθηση της χωρικής και λειτουργικής ολοκλήρωσης των υποδοµών
στην Ευρύτερη Περιοχή Θεσσαλονίκης

Οι αστικές υποδοµές χαρακτηρίζονται από αποσπασµατικότητα, έλλειψη

συνοχής µεταξύ των τοµέων και χαλαρή συσχέτιση µε τη συνολική λειτουργία
του αστικού συστήµατος και την αστική ανάπτυξη. Για την αντιµετώπιση
αυτών των αδυναµιών χρειάζεται η ενσωµάτωση στους σχεδιασµούς των
αστικών υποδοµών αφενός της χωρικής διάστασης του µητροπολιτικού
κέντρου και, αφετέρου, της λειτουργικής συνάφειάς τους µε τους άλλους
τοµείς. Για παράδειγµα θα πρέπει να προωθηθεί ο συντονισµός και η

21
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

συνεργασία όλων των µέσων µαζικής µεταφοράς στον αστικό πυρήνα

(βελτίωση του τοµέα παροχής έργου αστικών µεταφορών µέσα από
διαδικασίες (συν)αντίληψης, συναινέσεων, υλοποίησης µηχανισµών
εκπόνησης, παρακολούθησης συγκοινωνιακών σχεδίων και υποστήριξης των
συγκοινωνιακών υποδοµών). Επισηµαίνεται επίσης η ανάγκη υλοποίησης
έργων µεταφορικής υποδοµής µεγάλης και µέσης σπουδαιότητας και µε
εµβέλεια προοπτικής εικοσαετίας και πλέον (ολοκλήρωση κόµβων,
περιφερειακών συνδέσεων, διανοίξεων οδικών προσπελάσεων και
παρακάµψεων κυκλοφοριακά συµφορηµένων ζωνών).

∆ΡΑΣΗ 6
Προώθηση εναλλακτικών συνδυασµών συγκοινωνιακών µέσων και
τρόπων µεταφοράς

Λόγω της σηµασίας των προαστιακών και ενδοαστικών µεταφορών στην

ποιότητα του περιβάλλοντος, αλλά και στη λειτουργικότητα του
µητροπολιτικού αστικού συστήµατος, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην
υιοθέτηση στρατηγικών οι οποίες να προωθούν τη χρήση εναλλακτικών ως
προς το ιδιωτικό αυτοκίνητο µεταφορών στο εσωτερικό της µητροπολιτικής
περιοχής και να αντιµετωπίζουν τις επιπτώσεις της κυκλοφοριακής
συµφόρησης στη λειτουργία της πόλης και στην ποιότητα ζωής των πολιτών.
Η δράση προωθεί µια ολοκληρωµένη προσέγγιση, προκειµένου να
ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη και η χρησιµοποίηση των δηµόσιων µεταφορικών
µέσων, του ποδηλάτου, η πεζοπορία και η από κοινού χρήση ιδιωτικών
οχηµάτων. Θα µπορούσε εδώ να τονιστεί ιδιαίτερα η συβολή των παρακάτω:
• Ενίσχυση των δοµών και της παροχής έργου δηµόσιας µεταφοράς
προσώπων για αποθάρρυνση και µείωση της χρήσης του ιδιωτικού
τρόπου µεταφοράς (θαλάσσια αστική µεταφορά, εξασφάλιση
αποκλειστικών διαδρόµων κίνησης στην πόλη κ.ά.)
• ∆ηµιουργία χώρων στάθµευσης για την ελάφρυνση του εκρηκτικού
προβλήµατος στάθµευσης και χώρων υποστήριξης των µέσων σε
σταθερή τροχιά (στάθµευση και µετεπιβίβαση)
• Συµπληρωµατικότητα των έργων υποδοµής (προαστειακός
σιδηρόδροµος, µέσα σε σταθερή τροχιά, γραµµές λεωφορείων µικρής
και µεγάλης χωρητικότητας κ.ά.)

∆ΡΑΣΗ 7
Προώθηση καινοτόµων εφαρµογών µε στόχο τη βιώσιµη αστική
ανάπτυξη

Όλοι οι τοµείς των αστικών υποδοµών συνδέονται άµεσα µε την ποιότητα του
αστικού περιβάλλοντος αλλά και αποτελούν συνιστώσες της αειφορίας του
αστικού συστήµατος. Για καλύτερα αποτελέσµατα στην ποιότητα του αστικού

22
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

περιβάλλοντος και εξασφάλιση της αειφορίας του αστικού συστήµατος πρέπει

να ενισχυθεί η τεχνογνωσία όσον αφορά την εισαγωγή φιλικών προς το
περιβάλλον µεθόδων καθώς και καινοτοµιών που µεταβάλλουν τους όρους
σχεδιασµού και λειτουργίας των υποδοµών. Για παράδειγµα προτείνεται η
εφαρµογή συστηµάτων πληροφορικής, ο εκσυγχρονισµός φωτεινής
σηµατοδότησης και η συνολική υποστήριξη ολοκληρωµένης αναπτυξιακής
προσπάθειας στις αστικές µεταφορές. Αντίστοιχα µπορεί να προταθεί ο
συνδυασµός των πολιτικών διαχείρισης των υδάτινων πόρων µε την πολιτική
ανάπτυξης κατάλληλων αγροτικών καλλιεργειών .

∆ΡΑΣΗ 8
Προώθηση καινοτόµων εφαρµογών για τη βελτίωση της
ανταγωνιστικότητας του αστικού συστήµατος

Ύδρευση, αποχέτευση, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες και µεταφορές αποτελούν

σηµαντικούς παράγοντες διαµόρφωσης των εξωτερικών οικονοµιών για τις
επιµέρους επιχειρήσεις αλλά και για την οικονοµία του αστικού συστήµατος
συνολικά. Για τη βελτίωση του επιπέδου των εξωτερικών οικονοµιών πρέπει
να υποστηριχθεί η ανάπτυξη του ανταγωνισµού µε την εισαγωγή κατάλληλου
θεσµικού πλαισίου λειτουργίας, τεχνογνωσίας και καινοτοµιών σε όλους τους
τοµείς των υποδοµών, τόσο στο σχεδιασµό όσο και στη διαχείρισή τους.
Ενδεικτικά αναφέρονται ο συνδυασµός απαιτήσεων ποιότητας υπόγειου
νερού µε τις χρήσεις γης ή η δηµιουργία «Γεωθερµικού Πάρκου» διαχείρισης
των γεωθερµικών πηγών για ενεργειακούς σκοπούς.

2.5. Κατοικία και κοινωνικός εξοπλισµός

Πολυάριθµοι είναι οι παράγοντες που προσδιορίζουν τόσο τις συνθήκες όσο

και τους όρους ικανοποίησης των αναγκών σε κατοικία και κοινωνικό
εξοπλισµό: στόχοι και κατευθύνσεις του ΡΣΘ, προβλέψεις των Ζ.Ο.Ε. και
χωρητικότητες των Γενικών Πολεοδοµικών Σχεδίων. Ο σχεδιασµός
λαµαβάνοντας υπόψη τα παραπάνω θα πρέπει να ανταποκριθεί στις νέες
ανάγκες (πχ. µε παρεµβάσεις αστικής ανάπλασης, µε διευκόλυνση της
πρόσβασης στην αγορά κατοικίας, εξασφάλισης ευνοϊκών όρων στέγασης στα
χαµηλότερα εισοδήµατα, κλπ.). Παράλληλα πρέπει να προβλεφθούν
µηχανισµοί και µέσα βελτίωσης του περιβάλλοντος κατοικίας, επάρκεια και
πληρότητα συλλογικών υποδοµών και εξυπηρετήσεων (υγεία, πρόνοια,
εκπαίδευση, αναψυχή, µέσα µαζικής µεταφοράς).
Η χάραξη µιας πολιτικής που θα βελτιώνει τις συνθήκες ζωής και την
λειτουργικότητα της πόλης προϋποθέτει τη διερεύνηση και την απάντηση
συγκεκριµένων ζητηµάτων που αφορούν, το επίπεδο των κοινωφελών
υπηρεσιών της πόλης και τον βαθµό ικανοποίησης των αναγκών, τις
συνθήκες στέγασης, τις ανάγκες κατοικίας, τις µεταβολές και τις τάσεις της
ζήτησης στον τοµέα της στέγης, τις δυνατότητες, τα προβλήµατα και τις
αδυναµίες του πλαισίου σχεδιασµού. Χωρίς συστηµατική παρακολούθηση
των συνθηκών κατοίκησης, χωρίς έρευνα της δυναµικής της αστικής

23
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ανάπτυξης και χωρίς αναζήτηση εναλλακτικών πολιτικών δεν είναι εφικτή η

βελτίωση του επιπέδου των παρεχόµενων υπηρεσιών στέγασης, πολιτισµού,
εκπαίδευσης, πρόνοιας κλπ, τόσο για το σύνολο των κατοίκων αλλά και
ιδιαίτερα για τις ευάλωτες οµάδες.
Ένα ολοκληρωµένο πρόγραµµα που θα βελτιώνει τη χωρική συνιστώσα της
κοινωνικής συνοχής, πρέπει:
• να εξασφαλίζει την επάρκεια και την ισόρροπη κατανοµή των αστικών
υποδοµών,
• να περιλαµβάνει µέτρα για τη στέγαση όσων δεν έχουν πρόσβαση στην
αγορά κατοικίας,
• να προβλέπει την οικιστική ανανέωση και περιβαλλοντική αναβάθµιση των
υφιστάµενων γειτονιών,
• να αξιοποιεί τους διαθέσιµους εθνικούς και κοινοτικούς πόρους για τον
αστικό χώρο,
• να προσφέρει δυνατότητες και προϋποθέσεις κινητοποίησης του ιδιωτικού
τοµέα στην αστική ανάπτυξη και στην παραγωγή συµπληρωµατικών
αστικών υπηρεσιών,
• να σχεδιάζει την αστική ανάπτυξη µε σεβασµό στις αρχές της
βιωσιµότητας.
Και αυτό πρέπει να γίνει µε ορίζοντα ολόκληρη την µητροπολιτική περιοχή
Θεσσαλονίκης και θεωρώντας την όχι ως άθροισµα διοικητικών οργανισµών
(ΟΤΑ κλπ) αλλά ως ενιαίο αστικό σύστηµα το οποίο κινείται σε
συγκεκριµένους στόχους µε αποδεκτές επιλογές.Στο σηµίο αυτό είναι
σηµαντικός ο ρόλος του Ρυθµιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης.
Οι δύο αυτές πολιτικές δεν απαντούν πλήρως και αποκλειστικά στα
προβλήµατα της κοινωνικής συνοχής. Το αίτηµα της κοινωνικής σύγκλισης
χαρακτηρίζει συνολικά το Στρατηγικό Σχέδιο Βιώσιµης Ανάπτυξης και
διατρέχει οριζόντια τις περισσότερες δράσεις του. ∆εν εξαντλείται σε
συγκεκριµένες ενέργειες αλλά αποτελεί συστατικό στοιχείο όλων των αξόνων
προτεραιότητας: διεθνοποίηση και χωρική συνοχή, ανταγωνιστικότητα και
καινοτοµία, οικολογική ισορροπία και ποιότητα ζωής έχουν διαστάσεις που
συνδέονται άµεσα µε την κοινωνική συνοχή και την ισότητα ευκαιριών:
• Ο ρόλος της Θεσσαλονίκης στο διεθνές περιβάλλον, η ανταγωνιστική της
θέση και η συµπληρωµατική της λειτουργία στην περιφέρεια, επηρεάζουν
τη δυναµική της πληθυσµιακής εξέλιξης και την παραγωγική δοµή της
πόλης, µε αναµενόµενες αλλά άγνωστες συνέπειες στη συνοχή του
κοινωνικού ιστού της πόλης.
• Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτοµίας έχει συνέπειες στα
χαρακτηριστικά του εργατικού δυναµικού και στη δοµή της απασχόλησης,
και κατ' ακολουθία στην έκταση, τη διάρκεια και τα χαρακτηριστικά της
ανεργίας.

24
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

• Η αναζήτηση της οικολογικής ισορροπίας και της ποιότητας ζωής

µειώνουν τις χωρικές ανισότητες και εξαλείφουν τους θύλακες κοινωνικού
αποκλεισµού.
Ζητούµενο είναι η αναπόσπαστη σύνδεση των αναπτυξιακών αξόνων µε το
αίτηµα για κοινωνική δικαιοσύνη, έτσι ώστε το Στρατηγικό Σχέδιο να
ολοκληρωθεί σε ένα πρόγραµµα µε συνεκτική δέσµη δράσεων οι οποίες
συνολικά προωθούν τη βιώσιµη ανάπτυξη της πόλης. Οι σχετικές δράσεις-
πλαίσιο που προβλέπονται είναι:

∆ΡΑΣΗ 9
Ενίσχυση της λειτουργικής συνοχής και οργάνωση της οικιστικής
ανάπτυξης στην Ευρύτερη Περιοχή Θεσσαλονίκης

Η ζήτηση χώρων δεν πρέπει να οδηγήσει σε απεριόριστες επεκτάσεις του

πολεοδοµικού συγκροτήµατος. Η διοχέτευση των πιέσεων στους οικισµούς
της Ευρύτερης Περιοχής είναι συµβατή µε τη βασική επιδίωξη της
βιωσιµότητας και µε τους στόχους του Ρυθµιστικού Σχεδίου για πολυκεντρική
δοµή. Η δράση αποσκοπεί στην προώθηση οικιστικών σχεδίων που
βασίζονται στην αποδοτική χρησιµοποίηση των πόρων και περιορίζουν στο
ελάχιστο την κατασπατάληση γης και την άναρχη αστική δόµηση.

∆ΡΑΣΗ 10
Αναζωογόνηση των υποβαθµισµένων αστικών ζωνών

Η υποβάθµιση αστικών περιοχών θέτει σε κίνδυνο τη συνολική συνοχή του

αστικού συστήµατος και συντελεί σε απαξίωση εδαφικών διαθεσίµων µε
αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία και οικονοµία τη πόλης. Οι ενέργειες
που αποσκοπούν στην αναζωογόνηση υποβαθµισµένων αστικών ζωνών
είναι ολοκληρωµένες παρεµβάσεις που αντιµετωπίζουν τις οικονοµικές,
κοινωνικές, πολιτισµικές, περιβαλλοντικές, συγκοινωνιακές και άλλες
διαστάσεις του προβλήµατος.

∆ΡΑΣΗ 11
Εκτίµηση και παρακολούθηση των συνθηκών κατοίκησης και αστικής
οργάνωσης
12
Οι δείκτες έχουν καθοριστική σηµασία για την εκτίµηση των αστικών
επιδόσεων. Ιδιαιτέρως σε ένα περιβάλλον ευµετάβλητο και επηρεαζόµενο
από συγκυριακά φαινόµενα, απαραίτητη προϋπόθεση άσκησης πολιτικής
είναι η καλή γνώση των δεδοµένων και η παρακολούθηση µεταβολών µε
συστηµατικό τρόπο. Να σηµειωθεί ότι ανάλογες δράσεις προωθεί η ΕΕ σε
κοινοτικό επίπεδο.

25
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

2.6. Ποιότητα αστικού περιβάλλοντος

Η ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος είναι συνάρτηση τόσο των φυσικών

στοιχείων όσο και της ποιότητας ζωής στην πόλη. Η ποιότητα της
ατµόσφαιρας, των υδάτων και του εδάφους είναι κεντρικά περιβαλλοντικά
ζητήµατα, όπως είναι, επίσης, η ύπαρξη πρασίνου και ελεύθερων χώρων, η
ποιότητα κατοικίας, το αστικό τοπίο και η διατήρηση της πολιτιστικής
κληρονοµιάς.

Παρά τη διάκριση µεταξύ φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος το

ζήτηµα της βιωσιµότητας τίθεται ουσιαστικά από τη σχέση και αλληλεξάρτησή
τους στο πλαίσιο του αστικού συστήµατος. Αν και τα στοιχεία του φυσικού
περιβάλλοντος έχουν υποστεί δραστικό µετασχηµατισµό και σε πολλές
περιπτώσεις έχουν ενταχθεί ή καλυφθεί από το δοµηµένο περιβάλλον η
ανάγκη ή/και παρουσία τους γίνεται συχνά φανερή (π.χ. σε περιπτώσεις
κρίσης όπως η έλλειψη νερού, οι πληµµύρες, το φωτοχηµικό νέφος, κ.λπ.) µε
έντονο τρόπο. Το περιαστικό δάσος, ο Θερµαϊκός κόλπος, η διαχείριση των
ρεµάτων, η διαχείριση των στερεών αποβλήτων, η εξασφάλιση της ποιότητας
και ποσότητας των νερών και της ποιότητας της ατµόσφαιρας και των
εδαφών, καθώς και η διασφάλιση της αισθητικής και των φυσικών
χαρακτηριστικών του τοπίου αποτελούν τα κεντρικά στοιχεία της
προσπάθειας για ένα Στρατηγικό Σχέδιο βιώσιµης ανάπτυξης της πόλης.

Από την άλλη πλευρά, η διατήρηση και ανάδειξη της πολιτιστικής συνιστώσας
της πόλης έχει τριπλή σηµασία: αποτελεί στοιχείο συγκρότησης της εθνικής
και ευρωπαϊκής ταυτότητας, παράγοντα ακτινοβολίας σε ευρωπαϊκό και
διεθνές επίπεδο, και οικονοµικό πόρο µέσω της προσέλκυσης επισκεπτών
από το εξωτερικό και το εσωτερικό. Ειδικότερα στοιχεία όπως τα κάστρα, τα
βυζαντινά µνηµεία, οι εµπορικές ζώνες της πόλης, τα ρωµαϊκά και οθωµανικά
µνηµεία αλλά και η σηµερινή πολιτιστική παραγωγή (π.χ. την επανάχρηση
βιοµηχανικών κτιρίων, τις εστίες και θεσµούς σύγχρονων εκδηλώσεων, τα
µουσεία, κ.λπ.) µπορούν να συντεθούν ώστε µια διαχρονική και πολύ-
πολιτισµική Θεσσαλονίκη να αναδυθεί µέσα από την έµφαση των
διαφορετικών ιστορικών στιγµών της. Οι βασικές δράσεις που προτείνονται
σχετικά είναι:

∆ΡΑΣΗ 12
Εκτίµηση και παρακολούθηση των αλλαγών στην ποιότητα του αστικού
περιβάλλοντος

Η δράση περιλαµβάνει δύο βασικές συνιστώσες:

Σύνταξη Έκθεσης Κατάστασης Περιβάλλοντος: Η Έκθεση Κατάστασης

Περιβάλλοντος πρέπει να περιλαµβάνει τη συνολική εκτίµηση για την
κατάσταση του περιβάλλοντος στην ΕΠΘ και να εκπονείται σε κυλιόµενη
βάση (5ετία). Η Έκθεση µπορεί να βασίζεται στα δεδοµένα που είναι
διαθέσιµα κάθε φορά, τα οποία θα εξετάζει συνθετικά µε βάση τα παρακάτω
τέσσερα επίπεδα:

26
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

α. Αστικά πρότυπα. Μέγεθος της πόλης, δοµή, υποδοµές κ.λπ., δηλαδή

στοιχεία που καθορίζουν σε σηµαντικό βαθµό τη φύση και την έκταση των
επιπτώσεων στο περιβάλλον.
β. Αστική κατανάλωση και ροή πόρων. Χρήση νερού και ενέργειας από τα
νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις για θέρµανση, φωτισµό, µεταφορά κ.λπ.,
καθώς και η αντίστοιχη παραγωγή αποβλήτων (υγρά και στερεά).
γ. Αστική ποιότητα ζωής. Ποιότητα ατµόσφαιρας, ποιότητα υδάτων, επίπεδα
θορύβου, πράσινες περιοχές, βιοποικιλότητα, διατηρητέα µνηµεία και τόποι
ιστορικού ενδιαφέροντος, αστικό τοπίο, ποιότητα κατοικίας, οδική κυκλοφορία
και ασφάλεια, δηµόσια υγεία, προσπελασιµότητα της πόλης, εγκληµατικότητα,
µεγάλοι κίνδυνοι.
δ. Πολιτιστική Κληρονοµιά. Χαρακτηριστικά του ιστορικού περιβάλλοντος για
το σύνολο της ΕΠΘ και για όλες τις χρονικές περιόδους και µέτρα για την
αναλυτική καταγραφή, προστασία και ανάδειξη των ιστορικών χώρων και της
πολιτιστικής κληρονοµιάς ολόκληρης της ΕΠΘ.
Συντονισµός της παρακολούθησης των περιβαλλοντικών παραµέτρων. Η
παρακολούθηση των επιµέρους περιβαλλοντικών παραµέτρων αποτελεί εκ
των πραγµάτων αντικείµενο διάφορων φορέων. Η δράση αποσκοπεί, κυρίως,
στον συντονισµό της παρακολούθησης, ούτως ώστε να αντιµετωπίζονται τα
προβλήµατα που προκύπτουν από την πολυδιάσπαση των φορέων και να
αποκτώνται έγκυρα δεδοµένα για τις αλλαγές στο αστικό περιβάλλον. Η
µορφή (ή οι µορφές) που θα πάρει αυτός ο συντονισµός αποτελεί αντικείµενο
ξεχωριστής µελέτης και διαλόγου ανάµεσα στους εµπλεκόµενους.

∆ΡΑΣΗ 13
Εκτίµηση και παρακολούθηση εξειδικευµένων δεικτών και στόχων
βιώσιµης αστικής ανάπτυξης

Οι δράση αυτή περιλαµβάνει τρεις βασικές συνιστώσες:

Υιοθέτηση δεικτών περιβάλλοντος και αειφορίας. Οι δείκτες πρέπει να
παρέχουν αντικειµενική και συγκρίσιµη πληροφορία για την κατάσταση και
την πρόοδο που γίνεται στα ζητήµατα του περιβάλλοντος και της αειφορίας
και εποµένως είναι χρήσιµο να ακολουθούν καθιερωµένα ευρωπαϊκά
πρότυπα. Οι δείκτες δεν θα εκφράζουν µόνον απόλυτα µεγέθη, αλλά θα
εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στις αλλαγές που συνέβησαν σε ένα
συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα και θα προσδιορίζουν τις τάσεις και τις
κατευθύνσεις που διαφαίνονται.
Ενσωµάτωση προγραµµατικών στόχων στα διάφορα επίπεδα σχεδιασµού: Η
συνιστώσα αυτή αφορά προφανώς το σύνολο των στόχων του Στρατηγικού
Σχεδίου, οι οποίοι εξειδικεύονται αναλόγως στο υπό επικαιροποίηση
Ρυθµιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης, στη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου, καθώς και
στα νέα ή υπό επανεξέταση Γενικά Πολεοδοµικά Σχέδια. Οι προγραµµατικοί
στόχοι περιβάλλοντος και αειφορίας που πρέπει να υιοθετηθούν από τα
παραπάνω σχέδια θα αναφέρονται στην αναπτυξιακή διάσταση των σχεδίων,
στα ζητήµατα χωροταξικής και πολεοδοµικής οργάνωσης που επηρεάζουν

27
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

την αστική δοµή και τις αστικές ροές, καθώς και στην εκτίµηση των αναγκών
των επιµέρους χωρικών και οικιστικών ενοτήτων. Συνεπώς, η δράση αυτή
προϋποθέτει την εξειδίκευση των στόχων της βιώσιµης ανάπτυξης που θα
τεθούν, όπως και την προσαρµογή των προδιαγραφών εκτίµησης αναγκών
σε αυτούς τους στόχους.
Επιλογή ποσοτικών στόχων. Η επιλογή ποσοτικών στόχων είναι απολύτως
αναγκαία ώστε η πολιτική για το περιβάλλον και την αειφορία να γίνει και
ρεαλιστική και επιχειρησιακή. Οι ποσοτικοί στόχοι θα αποτελέσουν τη βάση
για τη δέσµευση των εµπλεκόµενων φορέων γύρω από τους σκοπούς του
παρόντος Στρατηγικού Σχεδίου. Επίσης, πρέπει να είναι συνδεδεµένοι µε
χρονοδιάγραµµα υλοποίησής τους.

∆ΡΑΣΗ 14
Προώθηση ολοκληρωµένων συστηµάτων διαχείρισης φυσικών και
τεχνολογικών κινδύνων

Ολοκληρωµένα συστήµατα διαχείρισης πρέπει να προωθηθούν, να

επικαιροποιηθούν ή να ενεργοποιηθούν αναλόγως για όλους τους βασικούς
φυσικούς και τεχνολογικούς κινδύνους που αντιµετωπίζει η πόλη της
Θεσσαλονίκης, όπως οι σεισµοί, τα µεγάλα βιοµηχανικά ατυχήµατα, οι
πληµµύρες, οι περιαστικές δασικές πυρκαγιές κ.λπ. Τα ολοκληρωµένα σχέδια
διαχείρισης πρέπει να περιλαµβάνουν µέτρα τόσο για την αντιµετώπιση, όσο
και κυρίως για την πρόληψη των κινδύνων όπου αυτό είναι εφικτό. Ιδιαίτερη
έµφαση πρέπει να δοθεί στους ίδιους τους µηχανισµούς θεσµοθέτησης και
ελέγχου των χρήσεων γης και της αστικής ανάπτυξης (χωροταξικοί και
πολεοδοµικοί µηχανισµοί) για την πρόληψη ή την αποφυγή και των φυσικών
και των τεχνολογικών κινδύνων. Εδώ ενδεικτικά αναφέρεται η σύνταξη και
αξιοποίηση του τεχνικό-γεωλογικού χάρτη της περιοχής στην ανάπτυξη
σχεδιασµού αντισεισµικής προστασίας (µικροζωνική µελέτη) και του
Γεωχηµικού Άτλαντα (για τη διασπορά βαρέων µετάλλων στα ιζήµατα των
υδρορεµάτων).

∆ΡΑΣΗ 15
Καθιέρωση της Στρατηγικής Εκτίµησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
των προγραµµάτων και πολιτικών

Η Στρατηγική Εκτίµηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων αφορά στην εκτίµηση

των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε επίπεδα αποφάσεων υψηλότερα των
µεµονωµένων έργων, δηλαδή στο ίδιο το επίπεδο του σχεδιασµού (όπως για
παράδειγµα κατά το στάδιο της εκπόνησης µιας Γενικής Κυκλοφοριακής
Μελέτης, της Ζ.Ο.Ε. ή των ΓΠΣ). Η Στρατηγική Εκτίµηση Περιβαλλοντικών
Επιπτώσεων επιδιώκει να ενσωµατώσει στην πράξη τις αρχές της βιώσιµης
ανάπτυξης και να καλύψει τα κενά που παρουσιάζουν οι Μελέτες
Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, οι οποίες εστιάζονται στις επιπτώσεις
µεµονωµένων έργων. Στο στάδιο του σχεδιασµού είναι δυνατόν να
αντιµετωπιστούν συνολικά όλα τα ζητήµατα, συµπεριλαµβανοµένων και των
περιβαλλοντικών προβληµάτων, τα οποία προκύπτουν από τις επιµέρους
εναλλακτικές πολιτικές ή παρεµβάσεις. Η Στρατηγική Εκτίµηση

28
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, εποµένως, θα πρέπει να βασίζεται και στην

οικονοµική εκτίµηση των εναλλακτικών πολιτικών, γεγονός που θα συµβάλλει
στον ολοκληρωµένο σχεδιασµό.

29
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι : ΧΑΡΤΕΣ

Χάρτης 1:
Χωροταξική Μελέτη Θεσσαλονίκης (1968): ∆ιευθύνον Σχέδιο 25ετίας/50ετίας

Χάρτης 2:
Ρυθµιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης (1985): ∆οµικές Παρεµβάσεις –
Αναπτυξιακές Επιλογές

30
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

Χάρτης 3:
ο
Στρατηγικό Σχέδιο για τον 21 αιώνα (1995): Στρατηγικές Παρεµβάσεις

Χάρτης 4:
Στρατηγικό Σχέδιο 2010: ∆ιεθνής Ρόλος και Χωρική Συνοχή

31
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

Χάρτης 5:
Στρατηγικό Σχέδιο 2010: Ζώνες Μητροπολιτικής Επιρροής

Χάρτης 6:
Στρατηγικό Σχέδιο 2010: ∆οµή και Τάσεις Ανάπτυξης

32
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

33
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

34
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

35
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

36
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

37
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

38
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ

ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ∆ΙΑΛΟΓΟ
(Η σειρά των φορέων και υπηρεσιών είναι αλφαβητική. Ο κατάλογος
παραµένει ανοχιτός για συµµετοχή στη συµµαχία για τη βιώσιµη
ανάπτυξη της πόλης)

• ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

• ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
• ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΒΟΡΕΙΟ∆ΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
• ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε.
• ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
• ΑΡΣΙΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΝΕΩΝ

• ΒΙ.ΠΑ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΜΕΛ)

• ΒΙΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΒΕΘ)

• ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ

• ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ, ΒΙΟΤΕΧΝΩΝ, ΕΜΠΟΡΩΝ
ΕΛΛΑ∆ΟΣ (ΓΕΣΕΒΕΕ)
• ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ∆ΟΣ
• ΓΙΑΤΡΟΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ
• CEDEFOP - EUROPEAN CENTRE FOR THE DEVELOPMENT OF VOCATIONAL
TRAINING

• ∆ΕΗ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ

• ∆ΕΘ/ HELEXPO
• ∆ΗΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
• ∆ΗΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
• ∆ΗΜΟΣ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ
• ∆ΗΜΟΣ ΑΞΙΟΥ
• ∆ΗΜΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ
• ∆ΗΜΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ - ΚΟΡ∆ΕΛΙΟΥ
• ∆ΗΜΟΣ ΕΠΑΝΟΜΗΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΕΥΟΣΜΟΥ

39
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

• ∆ΗΜΟΣ ΕΧΕ∆ΩΡΟΥ
• ∆ΗΜΟΣ ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ
• ∆ΗΜΟΣ ΘΕΡΜΗΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΚΟΥΦΑΛΙΩΝ
• ∆ΗΜΟΣ ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΜΙΚΡΑΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΝΕΑΠΟΛΗΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΝΕΑΣ ΜΗΧΑΝΙΩΝΑΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΝΕΑΣ ΧΑΛΚΗ∆ΟΝΑΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΠΟΛΙΧΝΗΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΠΥΛΑΙΑΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΣΥΚΕΩΝ
• ∆ΗΜΟΣ ΤΡΙΑΝ∆ΡΙΑΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΧΑΛΑΣΤΡΑΣ
• ∆ΗΜΟΣ ΧΟΡΤΙΑΤΗ
• ∆ΗΜΟΣ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ
• ∆ΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΑΙ ΠΑΡΕΥΞΕΙΝΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
• ∆ΙΑ∆ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ "ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ"
• ∆ΙΚΤΥΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ - ∆ΗΜΟΥ ΝΕΑΠΟΛΗΣ

• ΕΓΝΑΤΙΑ Ο∆ΟΣ ΑΕ
• ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΕΚΕΤΑ)
• ΕΚΟ-ΕΛ∆Α Α.Β.Ε.Ε.
• ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΕΙΑ (ΕΛΤΑ) – ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
• ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ Α.Β.Ε.
• ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΟΤΟΠΩΝ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ (ΕΚΒΥ)
• ΕΜΠΟΡΙΚΟ-ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΕΒΕΘ)
• ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
• ΕΝΩΣΗ ∆ΗΜΟΣΙΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ

40
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

• ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ-

∆ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ
• ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
• ΕΡΓΑΝΗ - ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
• ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΕΚΘ)
• ΕΤΒΑ / ΒΙΠΕ
• ΕΥΑΘ ΑΕ
• ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ (9η)
• ΕΦΟΡΕΙΑ ΝΕΩΤΕΡΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ (4η)
• ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ (16 η)

• ΘΕΜΕΛΙΟ∆ΟΜΗ

• ΙΓΜΕ - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

• ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
• ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΚΕΠΑ)
• ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΩΝ ΟΜΑ∆ΩΝ (ΚΕΜΟ)
• ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ (ΚΕΠΚΑ)
• ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΝΟ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΕΣΥΥ) -
ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ
• ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟ∆ΟΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΚΑΙ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΑΣΥΛΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
• ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΝΕΑΣ ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ
• ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΕΥΚΩΝ
• ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΣΙΓΓΑΝΩΝ - (D ROM)

• ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΜΕΒΓΑΛ ΑΒΕΕ

• ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΜΑΚΙΝΕ)

• ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

• ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΙΕΙΝΗΣ
• ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟ∆ΟΜΩΝ

41
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

• ΟΑΕ∆ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ

• ΟΑΕ∆ - ΤΟΠΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΙ∆ΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ
ΟΜΑ∆ΩΝ
• ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ∆ΟΣ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ
ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ
• ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ
• ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΡΟΜ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ
• ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΟΑΣΘ)
• ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΟΛΘ) ΑΕ
• ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ∆ΟΣ (ΟΠΕ)
• ΟΣΕ - ΤΜΗΜΑ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ -ΘΡΑΚΗΣ
• ΟΤΕ ΑΕ - ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ

• ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ
• ΠΑΡΕΥΞΕΙΝΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
• ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ
• ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ∆ΑΣΩΝ
• ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
(∆∆Ε)
• ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΕΡΓΩΝ (∆ΕΣΕ)
• ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ-
ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ (∆ΙΠΕΧΩ)
• ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ

• ΣΙ∆ΕΝΟΡ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ "ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙ∆ΙΟΥ"
• ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΕΘΕΑ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΘΑΚΗ
• ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΣΑΣΘ)
• ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ∆ΟΣ (ΣΕΒΕ)
• ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ∆ΟΣ (ΣΒΒΕ)
• ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΩΝ
• ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΛΕΚΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΟΥ ΕΝ∆ΥΜΑΤΟΣ
ΕΛΛΑ∆ΟΣ
• ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ∆ΟΣ
• ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ Ι∆ΙΟΚΤΗΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

42
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

• ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ ΟΤΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

• ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΚΟ

• ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ∆ΟΣ-ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ

• ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ Ι∆ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΤΕΙΘ)
• ΤΟΠΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ∆ΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ΤΕ∆Κ) ΝΟΜΟΥ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

• ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ

• ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ
• ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ - ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ

• ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ

43
 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
∆ράσεις και Προτεραιότητες 2010

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑ∆Α ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕ∆ΙΟΥ

ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Επιστηµονική ευθύνη

Γρηγόρης ΚΑΥΚΑΛΑΣ, Καθηγητής ΑΠΘ

Λόης ΛΑΜΠΡΙΑΝΙ∆ΗΣ, Καθηγητής Πανεπιστηµίου Μακεδονίας
Νίκος ΠΑΠΑΜΙΧΟΣ, Αν. Καθηγητής ΑΠΘ (Επιστηµονικώς Υπεύθυνος)

Συντονιστική Οµάδα Στελεχών ΟΘ

Πόλυ ΖΕΪΚΟΥ, ∆ρ.Αρχιτέκτονας-Πολεοδόµος, Υπ. Τοµέα Πολεοδοµικού-Αστικού
Σχεδιασµού ΟΘ
Φάνης ΜΑΤΙΚΑΣ, ∆ρ. Αρχιτέκτονας-Πολεοδόµος, Υπ. Τοµέα
Χωροταξικού Σχεδιασµού ΟΘ
Νίκος ΝΙΚΗΦΟΡΙ∆ΗΣ, Τοπογράφος-Μηχανικός, Στέλεχος ΟΘ
Κώστας ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ∆ρ. Χηµικός Περιβαλλοντολόγος, Στέλεχος ΟΘ
Μίρκα ΡΑ∆ΟΥ, Χηµικός Μηχανικός, Υπ. Τοµέα Προστασίας
Περιβάλλοντος ΟΘ.

Ειδικοί Σύµβουλοι: Ελένη ΑΝ∆ΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ, Aν. Καθηγήτρια ΑΠΘ,

Αθηνά ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ, ∆ρ. Πολεοδόµος LSE, Μάγδα ΠΙΤΣΙΑΒΑ, Καθηγήτρια
ΑΠΘ

Επιστηµονικοί Συνεργάτες
Θανάσης ΚΑΛΟΓΕΡΕΣΗΣ, Οικονοµολόγος
Γιάννης ΚΟΥΚΑΚΗΣ, Βιβλιοθηκονόµος
Νίκος ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΟΣ, Τοπογράφος Μηχανικός, Στέλεχος ΟΘ
Ευθύµιος ΜΟΥΤΣΙΑΚΗΣ, Περιβαλλοντολόγος
Νίκη ΜΠΑΗ, Γραµµατέας-Υπεύθυνη ∆ηµοσίων Σχέσεων
Κατερίνα ΝΑΝΟΥ, Τεχνολόγος Πολιτικός Μηχανικός, Στέλεχος ΟΘ
Κική ΤΟΜΠΡΟΥ, Περιφερειολόγος
Γιάννης ΤΟΣΚΑΣ, Συγκοινωνιολόγος-Πολιτικός Μηχανικός (MS), Στέλεχος ΟΘ
Ελισσάβετ ΤΣΙΒΟΥΛΑ, Πολιτικός Μηχανικός ΤΕ, Στέλεχος ΟΘ
Βασίλης ΦΟΥΡΚΑΣ, ∆ρ. Χωροταξίας, Πολιτικός Μηχανικός, Ερευνητής ΑΠΘ
Χάρις ΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ, Αρχιτέκτονας

Επιµέλεια χαρτών: ∆ηµήτρης ΦΟΥΤΑΚΗΣ, Οικονοµολόγος-

Περιφερειολόγος

Επιβλέπουσα ΟΘ: Μαρία ΛΙΛΙΜΠΑΚΗ, Αρχιτέκτονας Μηχανικός, Στέλεχος ΟΘ

44