Professional Documents
Culture Documents
1928-1
bjhFâ 6
üÈ‹ bga® : Fo muR 1928-1 bg© ÉLjiy¡fhd bgÇahÇ‹ òu£áfu áªjidfŸ K»H¤
bjhl§»a fhyf£l« f‰ò F¿¤j jdJ MHkhd fU¤J¡fis
bghUŸ : bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R« ïu©L f£LiufËš bgÇah® K‹it¡»wh®. f®¥g¤jilia
bkhÊ : jÄœ MjǤJ bgÇah® ngr¤bjhl§»aJ« ï¥nghJjh‹. br§fšg£L
kht£l¡fHf Mu«g MáÇa® kheh£oš mt® K‹it¤j fšÉ¢
gâ¥ghs® : bfhs¤ö® jh.br.kÂ
áªjidfS«, kDj®k rhÞâu¤ij MjǤJ Rauh{ah V£oš
gâ¥ò : 2008 vGâa uh#nfhghyh¢rhÇ¡F jªj gâyofS« ï¤bjhF¥ãš ïl«
cÇik : gâ¥ghsU¡F bg‰WŸsd.
jhŸ tif : ne¢Ruš nõ£ bgÇah® ngáa T£l¤âš xU gh®¥gd® “rhÄia¡ fš v‹W
üš msî : 1 / 8 bl«Ä TW»Ö®fsh” v‹W Édh bjhL¡f, thU§fŸ fh£L»nw‹ v‹W
bgÇah® òw¥g£lh®. ‘ fš jhbd‹whY« mj‰FŸ kªâu c¢rhld«
vG¤J msî : 11 òŸË brŒa¥g£LŸsJ’ v‹W gh®¥gd® Tw, mªj kªâu¤ij cÆUŸs
g¡f§fŸ : 320 jhœ¤j¥g£lt®fËl« V‰¿ mt®fis ca®¤J§fns‹ v‹W
bgÇah® vâ®nfŸÉ ngh£L thail¡f¢ brŒjh®. gŠrkU¡F o¡f£
m£il totik¥ò : £uh£Þ» kUJ, ju¥glkh£lhJ v‹W ehlf¤J¡fhd J©l¿¡ifÆš És«gu¥
br«g£o ïuhrh gL¤âaij v⮤J bgÇah® f©ld¡Fuš vG¥ãdh®. gh®¥gd®
fË‹ ahf« g‰¿ beŠRgjW« gl¤Jl‹ brŒâfis btËÆ£lJ.
fÂÅah¡f« : mRu‹ Clf«, â©L¡fš
F«gnfhz¤âš ahf« brŒj gh®¥gd®fŸ MLfË‹ njhiy cÆU
Éiy : cU. 200 / - l‹ c¿¤J Jo¡F« nghnj clš cW¥òfis x›bth‹whf vL¤J
btËpL : bgÇah® âuhÉl® fHf« beU¥ãš ngh£lh®fŸ. gh®¥gd®fË‹ t‹k¤ij njhYǤj Fo
muR, bgaU¡F K‹dhš, ga‹gL¤j¥g£l $ tlbkhÊ¡
29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò F¿p£il xʤJ ‘ âU’ it ga‹gL¤j¤ bjhl§»aJ. ehifÆš
âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô® bj‹Åªâa uÆšnt CÊa®fË‹ ntiyÃW¤j¤âš fyªJbfh©l
bgÇah® áiwgL¤j¥g£lh®. RakÇahij¡ fU¤Jfis ÔÉukhf¥
br‹id - 600 041 gu¥ãl gâî brŒa¥g£l r§f« x‹iw mik¤âL« v©z
X£l¤ijí« bgÇah® K‹bkhÊ»wh®. cu¤j áªjidfË‹
cŸsl¡fkhf ï¤ bjhFâ ÄËUtij thrf®fŸ czuyh«.
- gâ¥ghs®
24. f‰ò 93
25. ïJ fÄõD¡F bjÇa nt©lhkh? 100
26. r§fuh¢rhÇ kl¤J $Kf« 101
27. kªâÇfË‹ Ãiy 102
bghUsl¡f« 28. jÄH®fns c§fS¡F ò¤â ïšiyah 106
29. r§ÑjK« gh®¥gÜaK« 110
1. fh§»uÞ v‹D« Vkh‰Wª âUÉHhÉ‹ Koî 11 30. Nœ¢áí« Vkh‰wK« 111
2. k‰w kfhehLfŸ 16 31. mU¥ò¡nfh£ilÆš gh®¥gd¤ bjhšiy 112
3. f‰ò 19 32. ïÞyhÄa CÊa‹ 113
4. _le«ã¡if 23 33. ïu§T‹ jdtÂf thÈg® ïu©lhtJ kfhehL 114
5. fh§»uR« uhaš fÄõ‹ gÏZfhu¥ òu£L« 27 34. e«eh£L¡F nt©oaJ v‹d? 116
6. òJ tUõ É©z¥g« 32 35. ïªâa r£lrig Koî 123
7. fh§»uR¡F $kh‹ fhªâÆ‹ nah¡»ajh g¤âu« 37 36. áj«gu¤âš RakÇahij¥ ãurhu« 128
8. ïÅí« rªnjfkh? 39 37. gh®¥gd Nœ¢áí« gdfhš uh#hî« 134
9. És§fÉšiy 40 38. njtÞjhd îthf¤âY« gh®¥gÜa« 136
10. gjÉ¥ ngh£o 41 39. bghŒ¥ bgUik 137
11. òJ tUõ¤â‹ gh®¥gd Mâ¡fÃiy 46 40. ï‹D« mo 138
12. Úšáiyia¥ g‰¿ fh§»uÞ nto¡if 49 41. irkD¡F gh®¥gd®fË‹ ÉUªJ 139
13. ïJth uhÍ¡F rka« 52 42. irkD¡fhf r£lrig g»Zfhu« 140
14. fh§»uÞ Ô®khd§fS« $fhªâí« 54 43. mâra ÉUªJ 141
15. Ó®âU¤j¥ òu£L 59 44. gh®¥gd mnah¡»a¤jd« 142
16. bjhÊyhs® ïa¡f« 62 45. “ r®¡fh® rhâ¤jbj‹d” 149
17. fÛõ‹ g»Zfhu ehlf« 64 46. nto¡if r«ghõiz 150
18. MââuhÉl kfhehL 68 47. gh®¥gd njÓa« 152
19. beU¡foahd rka« 72 48. jiyt® c¤jkghisa« KjÈah® kiwªjh® 155
20. vâ®gh®¤jgona 78 49. Çnthš£ 157
21 fhȤjdK« t£o r«ghâ¡»‹wJ 82 50. cõh®! cõh®! k©ilÆyoí§fŸ! 158
22. muáaš ehza« 85 51. ah® th®¤ijfŸ fod«? 159
23. fÄõ‹ g»Zfhu« 91 52. bgÇa m¡»uk« 161
itÔf®:- (jd¡FŸshfnt ‘ïªj ïHî eifia eh« V‹ ïªj m«kh:- (gykhŒ r¤j« ngh£L¡ bfh©L btËÆš tU»w
kÅjÅl« th§» tªnjh«’ v‹W Ãid¤J¡ bfh©L) v‹ ò¤âia nghJ ngá¡ bfh©L tUtjhtJ) br£oahU¡F ò¤âÆšiy. mt®
És¡F kh‰whš òil¡f nt©L«, c«k fil¡F tªjnj ãrF. v‹d br£oah? k£oah? åLthrš it¤J ãiH¤j kÅjdh?
jÉuî« c«Äl« eifia vL¡F« nghnj k g¤jiu ïU¡F«, ehnlho jl« ngh¡»ah? Ãiwªj å£oš És¡F it¤j neu¤âš
ešy uhF fhy¤âš vL¤J tªnj‹. mJ v¥goahdhY« fyfkhŒ¤ fyf« g©z tªâU¡»wh‹, eh‹ nghŒ nf£»nw‹. v‹d br£o
jh‹ ÔU«, vd¡F ò¤â tªjJ. ïÅ ïªj khâÇ brŒakh£nl‹. jaî ahnu ck¡F ò¤âÆšiy, ï¥bghGJ jh‹ Vnjh bfhŠr« Xnfh v‹W
brŒJ ehis¡F thU§fŸ. v§fŸ FL«g« jiy vL¡»‹wJ. mJ¡FŸ Ú® vkdhŒ tªJÉ£O®.
ehis¡F fhynk thUnk. mj‰FŸ v‹d Ú® bfhŸisÆš nghŒÉL
eif ÉahghÇ:- ïJ v‹d mŒah jkhZ brŒ»‹Ö®fsh åuh mšyJ ntW xU kÅj‹ eif th§f tªjt‹ v‹»Önu, mt‹
v‹d? c§fŸ eifia ahuhtJ nf£lhš ehŸ nfhŸ všyh« gh®¤J¡ bfhŸisÆš nghŒ ÉLthdh? ck¡F¤jh‹ ò¤â ïšyh É£lhY«
bfhŸS§fŸ. Cuh® eif¡F ïijbašyh« gh®¡f¢ brhšÈ c§f mtD¡fhtJ ò¤âÆU¡f nt©lhkh? btŸË¡»Hik eifia¥
S¡F vt‹ ò¤â brhšÈ¡ bfhL¤jh‹. mtid¡ T£o¡ bfh©L nghŒ nf£f¢ brhšyyhkh v‹»‹w m¿Éšyhkš c«ik ï§nf
thU§fŸ. mtD¡F ešy ò¤â f‰ã¡»‹nw‹. kÇahijahŒ eifia mD¥ã ufis g©z¢ brhšÈ ïU¡»whnd, m¤jid mtru«
bfhL§fŸ neukhFJ. v‹d?
itÔf®:- Ú§fŸ ‘Fo muR’ g¤âÇif f£áia nr®ªjt®fsh ïªj rka¤âš kf‹ tªJ É£lh‹.
v‹d? ehisí« nfhisí« rhÞâu§fisí« nfÈ brŒ»‹Ö®fns,
mªj¡ T£l¤â‰F¤jh‹ ešyJ ïšiy, bf£lJ ïšiy. nkš kf‹:- v‹d m«kh T¢rš nghL»whŒ? ït® ah®?
ïšiy, Ñœ ïšiy, nfhÉš ïšiy, Fs« ïšiy, rhÞâu« ïšiy,
òuhz« ïšiy, giuaD« gh®¥ghD« x©Q v‹W Mzt« ão¤J jhah®: ïtuh? ït® xU eif ÉahghÇah«. ït® jiyÆš
ehÞâf« ngá¡ bfh©L âÇ»wh®fŸ. Ú§fS« mJnghy ngR»‹Ö® beU¥ig¡ bfh£l! btŸË¡»Hik És¡F it¤j neu¤âš fhR
fns. khiyia¡ bfh©L tªJ bfhL¡f nt©Lkh«. ufis¡F É»wh®.
eif¡fhu®:- Únu buh«gî« MÞâfuhÆUªJ bfhŸS«, kf‹:- mbjšyh« ïU¡f£L«. #hÞâ ngrhnj? ek¡F fhR
mij¥ g‰¿ ek¡F ftiyÆšiy. kÇahijahŒ eifia¡ bfhL¤J khiynaJ? e« å£oš fhR khiy ïšiyna. m¥ghjh‹ th§f
ÉL« gî‹Éiy ïw§f¥ ngh»wJ. ï‹iw¡F ɉfhÉ£lhš vd¡F nt©L« v‹W ne¤J k¤âahd« ngá¡ bfh©oUªjh®. mj‰
eZl« tªJÉL«. ntW xU MrhÄí« Äfî« MirahŒ FŸshfth tªJÉ£lJ?
fh¤âU¡»‹wh®. ïÅ jhkj« brŒahÔ® ïU£L Mf¥ ngh»wJ,
jhah®: c§f¥gh ah® Kf¤âš Kʤjhnuh! fhiyÆš fil¡F¥
Ó¡»u« vL¤J¡ bfh©L thU«.
nghdh®, ïªj br£oahÇl« khiy x‹W ïUªjJ, mij vd¡F¡
itÔf®:- (å£o‰FŸ nghŒ r«rhu¤Jl‹ nahá¡»‹wh®) v‹d, fh£Ltj‰fhf th§»tªjh®. ne‰W Ãid¡F«nghnj uhF fhy«, ï‹W
br£oah® eif nfœ¡»‹wh®. br£oah® filÆš eif th§F«nghJ uhF fhynk - tÊÆš tU«
nghJ óid FW¡f ngh¢Rjh«; m¥bghGnj c§f¥gh nt©lh
br‹idÆš fh§»u° T£l¥g£lâ‹ gadhf gh®¥gd®fË‹ br£oahÇ‹ nah¡»aij¡F xnu xU cjhuz« nghJ«. mjh
nah¡»aijí« mt®fË‹ Míjkh»a njÓa¤â‹ nah¡»aijí« tJ Mrhu Ó®âU¤j kfheh£L¡F fhÇajÇá v‹»‹w KiwÆš
ahtU¡F« És§»ÆUªjhY«, gh®¥gd®fŸ ï‹dK« e«ã¡if gh®¥g dušyhjh® thÈg® r§f¤â‰F xU foj« vGâÆU¡»wh®.
ïH¡fhkš ijÇakhŒ ïU¡»wh®fŸ v‹nw brhšy nt©L«, mJ v‹d bt‹whš gh®¥gdušyhjh® thÈg r§f¤âÈUªJ Mrhu
VbdÅš gy Éj¤âY« mt®fS¡F gh®¥gdušyhjh® cjÉ ïU¥g Ó®âU¤j kfheh£L¡F ãuâÃâfis x¥ò¡bfhŸsKoahJ v‹W
jhf¤jh‹ brhšy nt©L«. vGâ ÆU¡»wh®. ïªj vG¤J br£oahÇ‹ Ãiyik v›tsî öu«
kh¿ÆU¡»‹wJ v‹gij fh£L«.
cjhuzkhf ï¥nghJ gh®¥gd®fS¡F¤ jÄœeh£oš gh®¥gd
Mâ¡f ãurhu¤â‰F K¡»a cjÉahÆU¡F« gh®¥gdušyhjh®fËš “khd«, Fy«, fšÉ, t‹ik m¿îilik KjÈait g¤J«
K¡»akhdt®fŸ $kh‹fŸ K¤Ju§f KjÈah®, X. fªjrhÄ gátªâl¥ gwªJ ngh«” v‹»‹w M¥j th¡»a¤â‰F br£oah®
br£oah®, tujuh#&Y ehíL, #h®{ n#hr¥, FHªij, m©zhkiy el¤ijiaÉl ntW cjhuz« »il¥gjÇJ.
ãŸis, F¥òrhÄ KjÈah®, nfhɪjuh#& KjÈah®, IantY M»
nah®fns Mth®fŸ. k‰wgo $kh‹fŸ rhÄ bt§flhry« br£o ïÅ $kh‹ tujuh#&Y ehíL Éõankh brhšynt©oa
ah®. rhÄ ehíL, M®.nf. õ©Kf« br£oah® KjÈnah®fËl¤âš âšiy. mt® g¤âÇifiaí« ãur§f¤ijí« elto¡ifiaí«
e«ã¡ifÆšyhj j‹ikia¤ bjÇɤJ É£lh®fŸ. gh®¤J tU»‹wt®fS¡F òâjhf x‹W« brhšÈ bjÇa¥gL¤j
nt©oa âšiy. mtU¡F ïu©nl ïu©L kªâu« jh‹. mjhtJ
$kh‹ K¤Ju§f KjÈahÇ‹ nah¡»aijia¥ g‰¿ eh« “r_f ïaÈš gh®¥gd®fŸ mnah¡»a®fŸ.” “muáaÈš gh®¥gd®
brhšynt©oaâšiy. bgÇa tUzháuk j®Ä. gh®¥gd®fis¥ fŸ FUî« jiyt®fSkhdt®fŸ” v‹gij¡ bfh©L rka« nghš
ónyhf njtijfshf¡ bfh©lt®. mt® vGâ¡ bfhL¤jij¥ go¥g âU«g tr« it¤J¡ bfh©oU¥gt®.
J« brhšÈ¡ bfhL¤jij¢ brhšYtJ« jÉu ntW vJ go¤jhY«
brh‹dhY« FU mgrhubk‹W« ntj êjid v‹W« Ãid¥gt®. $kh‹ ÓÅthr mŒa§fhuU¡F KG Énuhâahf V‰g£L
mtU¡F nkyhd gh®¥gd g¡j‹ ïÅ vªj ãu«khÉdhY« É£lhš FoKG»¥ nghFnk v‹W gaªJ bfh©L cŸ csÉš mt
áUZo¡f¥gl KoahJ. U¡F ešy ãŸisahf ïUªJ tUtjhf th¡F bfhL¤âU¥gt®.
m›th¡if Ãiwnt‰wnt $kh‹ r©Kf« br£oahiu Ú¡fî«,
$kh‹ X.fªjrhÄ br£oahnuh jdJ m¿ití« cÆiuí« #h®{ n#hr¥ mt®fS¡F »il¡f ïUªj jÄœehL fh§»u°
$kh‹ ÓÅthrŒa§fh® ghj¤âš rk®¥ã¤J É£lt®. jd¡F fªj jiyikia mŒa§fhU¡F N£lî« V‰g£lJ.
rhÄ br£oah® v‹»w bga® Tl ïU¥gJ Tl fZl« v‹W Ãid¤
J¡ bfh©oU¡»‹wt®. VbdÅš bga® kh¤âu¤âdhš Tl mŒa§ $ #h®{ n#hr¥ mt®fŸ Éõa« ï›tsî nkhrkhf ïšyh
fh® ntW, br£oah® ntW v‹W V‰gL»‹wnj v‹W Érd¥g£L É£lhY« gh®¥gd®fËl¤âš cŸs ga« xU á¿J« Ú§fÉšiy.
uhkU¡F mDkh‹ v‹gJ nghš ÓÅthrU¡F fªjrhÄ v‹»‹w v‹gJ« thœ¡if¡fhf gh®¥gd®fŸ jaî r‰W« nt©oÆšyh
Ãiy nt©Lbk‹W elªJ bfh©L tUgt®.
10-01-28 njâ br‹id nfhfny AhÈš uha‹ fÄõ‹ Fo muR - f£Liu - 15.01.1928
g»Zfhu ÉõakhŒ bgr©l«ik, $kh‹fŸ ã.átuh›, vš.nfhɪ
juhftŒ a®, v«. uhk¢rªâu uh›. á. É#auhfth¢rhÇah®, nf.M®. bt§
»luhkŒa® M»a gh®¥gd®fŸ gh®¥gdušyhj f£á¤ jiyt®fËš
$kh‹ fŸ gzfhš uh#h, r® gh¤nuh, »UZz eha® M»at®fis¡
T¥ã£L uhÍ ngr V‰ghL brŒjjhf¤ bjÇ»‹wJ.
fhȤjdK« t£o r«ghâ¡»‹wJ m¥gona eha¡f® r®¡fh® ãurhu« brŒtjhf it¤J¡ bfh©
lhY«, gh®¥gd¥ ãurhu¤ijÉl r®¡fh® ãurhu« v¤jidnah
nkyhdbj‹gij ïtnu gyjlit cz®ªâUªJ« ngáÆUªJ«
ï‹W kh¤âu« $ tujuh#&Y¡F gh®¥gd¥ ãurhu« ï›tsî
br‹id fl‰fiuÆš gh®¥gdušyhjhuhš T£l¥g£l xU gadË¡f¡ Toajh» É£lâ‹ ïufáabk‹d?
T£l¤âš fj® ïyhfh fhÇajÇá $ vÞ. uhkehj‹ mt®fŸ g»Z
fhu¥ òu£il¥g‰¿ ngá¡ bfh©oU¡ifÆš fh§»uR åu¥ $kh‹fŸ ÓÅthrŒa§fh® jiyikí« ïu§frhÄ mŒa§fh®
òÈfŸ v‹W brhšÈ¡ bfhŸS« gh®¥gd®fŸ âU£L¤jdkhf fhÇajÇᤠj‹ikí« xʪj ãwF $kh‹fŸ r¤âa_®¤â mŒaÇ‹
T£l¤â‹ k¤âÆš ïu©L brU¥òfis åá v¿ªJÉ£L Xo¥ jiyikí« tujuh#&YÉ‹ fhÇajÇᤠj‹ikí« ï›tUõ«
nghŒ É£lh®fŸ v‹W« mªj¢ brU¥òfŸ Vy«nghl¥g£ld KGtJ« jh©ltkhl¡TL«. ïÅ, ït® jiyikÆš mt® ãur§f
bt‹W« nfŸÉ¥g£nlh«. Mdhš mL¤j áy âd¤âš mnj K« mt® jiyikÆš ït® ãur§fK« kh¿ kh¿ elªjjhf g¤âÇif
fl‰fiuÆš gh®¥gd®fshš T£l¥g£l xU T£l¤âš gy gh®¥gd fy§fŸ Ãiwa¡ TL«. MdhY« e«òtj‰F jh‹ ïÅ jÄœ eh£oš
ušyhjh®fis TÈ¡F¥ ão¤J¡ bfh©L nghÆUªJ§Tl fšY« M£fŸ »ilahJ v‹gJ« mt®fS¡nf bjǪJÉ£lJ.
brU¥ò« gwªjnjhL fyfK« mojoí« fhaK« V‰g£L É£ljh«
fh§»uRfhu®fŸ jh§fŸjh‹ Äf ò¤ârhÈfŸ v‹gjhf fUâ fhȤ MdhY« #d§fË‹ K£lhŸ jd¤âš mt®fS¡F ï‹d
jd¤ij Mu«ã¤J ÉL»wh®fŸ. ïjdhš mªj rka« bt‰¿ K« e«ã¡if ïU¡»‹wJ. bghJ #d§fŸ Ó¡»u« ït®fS¡F ò¤â
»il¤jJnghš fhz¥g£lhY« t£oíl‹ âU«gî« mDgɤJ f‰ã¥gh®fshf.
ÉL»‹wh®fnsbahÊa ïJtiu xU ïl¤âyhtJ j¥ã¤J¡
bfh©ljhf¢ brhštj‰nf ïšiy. Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 05.02.1928
f®¥gkh» g¤J khj« RkªJ ãŸis bgW»‹w Fz« bg© M©fŸ f‰ig tÈíW¤j T¿ajhf¡ TW»wh® nghš fh©
fS¡F ïU¥gjhnyna bg©fŸ Ãiy M©fisÉl v›Éj¤âY« »‹wJ. ïitfŸ mj‰fhf T¿ajšy v‹gJ ekJ mã¥ãuha«.
mjhtJ åu«, nfhg«, MSªâw«, t‹ik KjÈaitfËš khWg£L
mjhtJ, Kj‰ FwS¡F fhtÈdhš bg©fŸ f‰ghÆU¥gjhš
Él nt©oaâšiy v‹nw brhšnth«. f®¥gª jǤJ ãŸis bgwhj
gaÅšiy. bg©fŸ jh§fshfnt f‰ghÆU¡f nt©L« v‹gJ jh‹
fhuz¤jhnyna M©k¡fS¡F m‹ò« rhªjK« ngQª âwK«
bg©fisÉl khWg£ljh»Élhbj‹W« brhšYnth«. fU¤J v‹W fUJ»nwh«.
c©ikahd fhjY¡F kâ¥ò¡ bfhL¥nghkhdhš c©ik ïu©lhtJ FwŸ Éiykhjiu òz®»‹wt®¡F T¿a gÊ¥ò
ahd fhjš ïU¡Fnkahdhš ãŸisia¢ RkªJ bgW« ntiy x‹W iuna mšyhkš fhjš bfh©l k‰w¥ bg©fis¡ To¤ âÇí«
jÉu k‰w fhÇa§fŸ ïU ghyU¡F« x‹W nghynt ïU¡F« v‹gJ M©fis¡ F¿¤J T¿ajšy v‹gJ ekjã¥ãuha«. Ãiw v‹»‹w
cWâ. th®¤ij kh¤âu« fhz¥gL»‹wnj jÉu îgªjÄšiy.
jÉu j‰bfh©lh‹ v‹gj‰F m‹ig¡ bfh©lt‹ v‹»‹w Mfnt ïUghy®¡F« rk Ãgªjid FwËš ïšiy v‹gj‰F
bghUis tUɤJ¡bfhŸStJ ï§F tŸStU¡F fh¥ò¢ brŒa¡ k‰W« gy FwŸfisí« eh« Tw¡TL«.
fUâajhFnkašyhkš FwS¡F Úâ brŒjjhfhJ.
jÉu filáahf $ KjÈah® ek¡F cW¤J« m¿î¡F eh«
m‹¿í« bg©ÂlÄUªJ M© m¿a nt©oa Fz« mtU¡F e‹¿ Tw¡ flik¥g£oU¡»‹nwh«. mt® ÉU«òtJ
ïšiy v‹gJ« m¥go ïUªjhš “j‰bfh©lhŸ” v‹gjhf nghynt M‹nwh® üšfËš Ia« njh‹W« ïl§fËš IaÉdh
brhšyyh« v‹gJ« bghW¤jk‰w bj‹nw brhšyyh«. thfnt vGâ tU»nwh«. áy Éõa§fËš jt¿ ïUªjhY« ïÅ
m¥gona vGj ÉiH»‹nwh«. Mdhš ï¡f‰ò Éõa¤âš eh«
mJ nghynt ‘bjhGbjGtijí«’ MQ¡F F¿¥ã£l Ãaâ F¿¥ã£l FwË‹ fU¤âš ek¡F IaÄšiy v‹W fUJtnjhL
ïšiy v‹gJ« bghU¤jk‰wnj ahF«. bg©iz bfhŸs MQ¡F k‰W« áy m¿P®fË‹ fU¤ijí« bg‰nwh« v‹gijí« bjÇɤ
cÇik ïUªjhš Miz¡ bfhŸs bg©Q¡F cÇik nt©L«. J¡ bfhŸS»‹nwh«.
Miz¤ bjhGbjH bg©Q¡F Ãgªjid ïUªjhš bg©iz¤
bjhGbjH MQ¡F Ãgªjid ïU¡f nt©L«. ïJjh‹ rk cÇik k‰W« FwŸ Éõa¤âY« FwsháÇa® Éõa¤âY« eh«
v‹gJ. bfh©LŸs g¡â $ KjÈah® bfh©LŸs g¡â¡F Û¿ajšy
thdhY« Fiwªjjšy bt‹gij gÂîl‹ bjÇɤJ¡ bfhŸS
ï~âšyhjJ vJthdhY« t‹ikí« nfhgKnk mšyhkš »‹nwh«. mj‰F mnef rh‹WfŸ c©L. k‰wgo $ KjÈah®
itjjšy v‹nw brhšÈ ÉLnth«. F¿¥ã£l filá FwŸfŸ ïu©ilí« g‰¿ eh« xU á¿J«
ftiy¥glÉšiy. VbdÅš rÇ v‹W g£lij¢ brhšY« j‹ik
jÉu $ KjÈah® mt®fŸ FwËš M©fS¡F« tŸSt®
vtÅlÄUªjhY« mt‹ ï¡FwŸfŸ kh¤âukšy ïJngh‹w
f‰ò T¿ÆU¥gjhf brhšY»‹wh®. ïU¡fyh«, MdhY« bg©f
tirfŸ gyt‰¿‰F« k‰W« mnef fhÇa§fS¡F« jahuhÆU¡f
S¡F T¿aJ nghš ïšiy v‹Wjh‹ brhšY»nwh« - mjhtJ
nt©oat‹ jh‹ v‹»‹w Kothš ftiy¥glÉšiy.
M©fË‹ f‰ò¡F $ KjÈah® mt®fŸ ïu©L FwŸfis vL¤J¡
fh£lhf T¿ÆU¡»wh®. mjhtJ, Fo muR - f£Liu - 12.02.1928
“áiwfh¡F« fh¥bgt‹ brŒí« kfË®
Ãiwfh¡F« fh¥ng jiy”
kJuhªjf¤âš rÛg¤âš elªj ehlf¤â‰fhf nghl¥g£l xU bgh£L¡ f£Ltij xÊ¡f nt©L« v‹W $kâ K¤JyøÄ
J©L És«gu¤â‹ moÆš ‘gŠrk®fS¡F o¡f£L bfhL¡f¥ m«khŸ mt®fshš bfh©Ltu¥g£l knrhjhthdJ ïªJ kj¤â‰F
glkh£lhJ ãuh«kz ÞâßfS¡F jÅ ïl« xJ¡» it¡f¥ Énuhjbk‹W« mij ïªJ¡fŸ Ãiwnt‰w Él¡ TlhJ v‹W« $
g£oU¡»wJ’ v‹W F¿¥ãl¥g£oU¡»wJ. ïj‰F¡ fhuz« mªj r§fuh¢rhÇah® kl¤âš Ô®khd« brŒJ áZa nfhofS¡F ÉÅ
C® nr®k‹ ïªj ÃgªjidÆ‹ ngÇnyna ehlf¡ bfh£lif¡F nah»¡f¥g£L ïU¡»‹wjh«. ïªj khâÇahd ïªJ kj¤â‹
iybr‹R bfhL¤âU¡»whuh«. J©L És«gu« ekJ gh®it¡F bgUikia fÛõD¡F bjÇÉ¡f nt©lhkh?
tªâU¡»wJ. T¤jho¥ bg©fS« T¤jho M©fS« To
Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 12.02.1928
T¤jhL»w ïl¤âš Tl MââuhÉl®fŸ nghf¡ TlhJ v‹gJ«,
m§F f©nz bg©nz v‹W ngá¡ bfh©L _¡ifí« fhijí«
f‹d¤ijí« fo¤J¡ bfh©L ÉisahLtij¥ gh®¡f¥ nghF«
gh®¥gd¥ bg©fS¡F«Tl jÅ ïl« xJ¡»¤ jUtJ v‹gJ«
gh®¥gd Mâ¡f¤ij fh£L»‹wjh ïšiyah v‹W nf£gnjhL ïJ
irk‹ fÄõD¡F bjÇant©lhkh? v‹W nf£»‹nwh«.
Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 12.02.1928
br‹id r§Ñj kfheh£oš gh®¥gdušyhj r§Ñj ɤth‹ âUt©zhkiy nfhÆš tH¡F M®»íbk©o‰fhf $kh‹
$kh‹ fhŠÓòu« á. R¥ãukÂa¥ãŸis mt®fŸ Éõa¤âš V. uhkrhÄ KjÈah® tu¥ngh»wh® v‹W âUt©zhkiy bghJ
gh®¥gd®fŸ v›tsî ehza¡ Fiwthí« F‰wkhí« elªJ #d§fS« KÅághÈ£oahU« $ KjÈahU¡F gy tunt‰ò
bfh©oU¡»‹wh®fŸ v‹gij k‰bwhU g¡f¤âš ãuRǤâU¡F« fS« Û£o§FfS« V‰ghL brŒâUªjh®fŸ. ïij¥ bghW¡fhj
Ã%g¤jhš m¿ayh«. ït‰iw ekJ gh®¥gdušyhj ãuò¡fŸ r‰W« gh®¥gd®fŸ ïªj bghJ#d§fŸ Vkh‰wkila£L« v‹»‹w
yøa« brŒahkš gh®¥gdušyhj ɤth‹fŸ v›tsî gh©o¤a v©z¤â‹ ngÇY« $ KjÈahU¡F ï›tsî tunt‰gh v‹
Kilat®fshÆUªjhY« mij yøa« brŒahkš gh®¥gd®fŸ »‹w bghwhikÆ‹ ngÇY« $ KjÈah® m‹W âUt©zh
v‹»‹wj‰fhfnt mt®fis MjÇ¡f K‰gL»wh®fŸ. ekJ kiy¡F˚tuhkš ïU¡F«go brŒant©Lbkd¡ fUâ, o¥o
eh£L¥ãuò¡fË‹ K£lhŸjd¤â‰F ïijÉl ntW Mjhu« fby¡l® f¢nrÇÆš nfhÆš nfir âUt©zhkiy bkÍÞ£
nt©oaâšiy v‹gnj ekJ mã¥ãuha«. m‹¿í« gh®¥gd nw£olÄUªJ kh‰wnt©Lbk‹gjhf xU É©z¥g« ngh£L
ušyhj ɤth‹fS« j§fŸ RakÇahijia¥ g‰¿ xU á¿J« nfÞ Érhuizia ÃW¤J«go c¤âuî th§»É£lh®fŸ. ešy
ftiyÆšyhkš gh®¥gd ɤth‹fŸ v‹gt®fŸ v›tsî Fiwî ntisahŒ ïªj c¤âuî nghŒ¢ nrUtj‰F K‹ghfnt $kh‹fŸ
gL¤âdhY« yøa« brŒahkš RthÄfns ! v‹W thia¥ bgh¤â uhkrhÄ KjÈahU« f©z¥gU« òw¥g£L É£ljhš »uk¥go
KJif tis¤J¡ fh£o¡ bfh©L mt®fŸ ã‹ bjhlU»‹wh®fns všyh tunt‰òfS« Û£o§FfS« btF Ml«gukhfnt elªJ
bahÊa khd¤Jl‹ thH xU¥gLtJ mUikahŒ ïU¡»‹wJ. É£ld. gh®¥gd®fŸ j§fŸ Nœ¢áÆ‹ gadhŒ vâ®gh®¤j fhÇa«
ïitfis mDrǤnj x›bthU CÇY« gh®¥gdušyhj r§Ñj Vkh‰wkilªJ É£ljhš ãwF kh‰W É©z¥g¤ij¥ g‰¿ ftiy
rkh#« V‰glnt©L« v‹W« m§bfšyh« gh®¥gdušyhj vL¤J¡ bfhŸsÉšiy. VbdÅš kh‰Wtj‰F nghJkhd fhuz«
ɤth‹fis MjÇ¡f nt©Lbk‹W« gyjlitfŸ brhšÈí« ïšiyba‹W bjǪnj ÉõkŠ brŒa¡ fUâ o¥o fby¡l®
vGâí« tªâU¡»‹nwh«. bgU«ghY« ïij c¤njá¤nj nfhit gh®¥gduhÆU¥gjhš c¤âuî »il¤JÉLbk‹W Ãid¤J ngh£lh®
ÆY« Kjš Kjyhf xU r§Ñjrig V‰gL¤âí« ïU¡»‹wh®fŸ. k‰w fshdjhš c¤âuî »il¤J« c¤njá¤j fhÇa« Ãiwntwhk‰
ïl§fS« ïij ftŤJ el¡Fkh? nghŒÉ£lJ.
ViHfS¡F V‰g£l e‹ikÆ‹ nah¡»aij¡F ã¢ir¡fhu® ehL xG¡f¤âš K‹nd¿ÆU¡»‹wJ v‹»‹w nah¡»
fË‹ bjhšiyí« xG¡f¡ FiwîfŸ mâf¥gLtJ« nghâa aij¡F rhøahf nfh®£LfS« ÃahahâgâfS« ÃahathâfS«
rhøahfhjh? v‹W nf£»‹nwh«. fhtyhËfS« îthf Þjhgd§fS« b#ÆšfS« ehS¡F ehŸ
bgU»¡ bfh©nl nghtJ nghjhjh? v‹W nf£»‹nwh«.
Étrhafhu®fS¡F V‰g£l e‹ikÆ‹ nah¡»aij¡F¥
óÄfŸ všyh« x›bthU jÅ kÅjD¡nf mJî« Étrha« brŒa¤ r_f x‰WikÆ‹ nah¡»aij¡F rhøahf ehS¡F ehŸ
bjÇahjtD¡nf nghŒ¢ nr®ªJ tU»‹wJ« ÉtrhÆfŸ mt® ïªJ KÞä« fytu§fS«, gh®¥gd® gh®¥gdušyhjh® Éthj§
fS¡F ciH¤J¥ g£oÅ »l¥gJ« nghâa rhøahfhjh? v‹W fS«, Ñœ #hâ nkš #hâ bjhšiyfS« òâa òâa tF¥ò cÇik
nf£»‹nwh«. fS« ts®ªJ bfh©L nghtJ« nghjhjh? v‹W nf£»‹nwh«.
TÈ¡fhu®fS¡F V‰g£l e‹ikÆ‹ nah¡»aij¡F ö¤J¡ ehL muáaš m¿î bg‰¿U¡F« nah¡»aijia m¿a rhø
Fo, k©lg«, ehf¥g£lz«, br‹id, fh»ehlh KjÈa JiwKf§ ahf vy¡õ‹ fZl§fS« Étfhu§fS« nt‰Wik Énuhj§fS«
fËš j§fŸ j§fŸ bg©L ãŸisfSl‹ thu« x‹W¡F gâdh nghjhjh? v‹W nf£»‹nwh«.
Æu¡fz¡fhd k¡fŸ TÈ¡fhu®fshf f¥gš VW»‹w fhø nghjhjh?
v‹W nf£»‹nwh«. r_f K‹nd‰wkilªâU¥gJ v‹gâ‹ nah¡»aijia
m¿a nfty« kÅjD¡F kÅj‹ bjh£lhš ght«, gh®¤jhš ght«
bjhÊyhËfSila e‹ikÆ‹ nah¡»aij¡F âO® âO® v‹gij xÊ¥gâš cŸs fZl§fS« fh§»uáš ïUªj Ô©lhik¤
v‹W MÆu¡fz¡fhf gâdhÆu¡fz¡fhd bjhÊyhs®fis Kj â£lK« kÅj rk¤Jt¤ â£lK« vL¤bj¿a¥g£oU¥gJ« åâÆš
yhËkh®fŸ ntiyÆÈUªJ jŸStJ« mt®fsJ ntiyfis el¥gj‰F« gŸËÆš go¥gj‰F« »z‰¿š j©Ù® bkh©L
ïaªâu§fis¡ bfh©L rÇ brŒJ bfhŸtJ« m¤ bjhÊyhËfŸ Fo¥gj‰F« e«khš x¥ò¡ bfhŸs¥glhkš r®¡fh® nfh®£LfËš
bjU¤bjUthŒ â©lhLtJ« µ 100 %. tU«go bg‰w bjhÊyhË Úâ bgw nt©oÆU¥gJ« gy rªj®¥g§fËš m§F« ïªâa
ïÅ vªj muáaš gjÉí« g£lK« mâfhuK« »il¤jhš rhjhuzkhf fh§»uR v‹gJ gh®¥gd®fSilaî« go¤j
eh« N¤âudhfhkš kÅjdhÆU¡f¡ TL«. $ v«.á. uh#h Fs¤âš áyUilaî« e‹ik¡fhf, mjhtJ, c¤ânahfK«, ãiH¥ò«
j©Ù® Fo¡f¡ TL« v‹gij nahá¤J¥ ghU§fŸ. ‘Rauh{a« bgWtj‰fhf V‰gL¤â¡ bfh©oU¡F« r§f« v‹gjhf eh« gy
»il¤jhš všyh« rÇahŒ nghŒÉL«’ v‹»‹w ã¤jyh£l¡ ehshf brhšÈ¡ bfh©nl tªâU¡»nwh«. mJnghynt r£lrig
fhu®fis e«ògt®fS¡F xU th®¤ij. mbj‹dbt‹whš ïªâah KjÈaitfËš m§f« bgwî« mJ r«kªjkhd nj®jšfËš
Rauh{akilªâUªj fhy¤âšjh‹ uhkuhÍa¤âš jh‹ kD mj®k ViHfis, ghku k¡fis ehza¡ Fiwthd fhÇa§fshš Vkh‰¿
rhÞâu« c©lhdJ. mJ M£áÆY« ïUªjJ. ek¡F N¤âu¥g£l Raey¤â‰fhf Þjhd« bgwî« Md Þjhgd§fŸ v‹W« brhšÈ
K« r©lhs¥ g£lK« »il¤J. bjUÉš el¡f cÇik nf£lt® tªâU¡»‹nwh«. ït‰iw ïJtiuÆš vtU« kW¤jâšiy. $kh‹
fis fGÉš V‰¿dJ ntj¤ijí« Úâiaí« go¤jhš eh¡if fhªâí« ïitfis x¥ò¡ bfh©L ghku k¡fS¡F m¿îtU«tiu
mW¡fî«, nf£lhš fhâš <a¤ij¡ fhŒ¢á C‰wî«, gh®¤jhš ï¥go¤jh‹ Vkh‰w¥g£L tu¡TL« v‹W brh‹dhnuašyhkš ghku
f©iz F¤JtJkhd r£l« mKÈÈUªJ tªjJ. ï¥nghJ ïªâa k¡fS¡F m¿î c©lh¡F« Éõa¤âš xU á¿J Ka‰áí«
mur®fŸ MS« uh{a§fŸ mjhtJ ikN® âUth§T® bfh¢á vL¤J¡ bfh©ltušy. vdnt kfh¤kh v‹wt®fbsšyh« ghku
KjÈa njr§fËš jh‹ kD mj®k« jh©ltkhL»‹wJ. Mjyhš k¡fË‹ m¿Éšyhj j‹ikia cgnah»¤J¡ bfhŸshkš ïU¡f
ek¡F nt©oaJ. r_f K‹nd‰w«, RakÇahij. ïij milahkš KoahkY« ghku k¡fS¡F m¿î tU« kh®¡f¤ij¢ brŒa
uhaš fÄõ‹ kh¤âukšy k‰W« euf¤âš ïU¥gJ v‹gijí« cg KoahkY« jiyt®fshf ïUªJ tU«nghJ k‰wt®fis¥g‰¿ eh«
nah»¤J bfhŸs nt©oaJ k¡fŸ flik. vdnt Raey¡fhu®fŸ brhšYtJ å© ntiyahF«.
th®¤ijiaí« òu£l®fŸ th®¤ijiaí« e«ã VkhªJÉl¡TlhJ
v‹W v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. njÓa¤ jiyt®fŸ v‹»‹w KiwÆš ïªâahî¡F Rauh{a¤
â£l« tF¡f mnef T£l§fŸ T£oah»É£lJ. mâY« ïªâah
Fo muR - jiya§f« - 26.02.1928
Rauh{a¤â‰F v›tsî öu« mUfij cilaJ v‹gij m¿tj‰
fhf gh®Èbk©lhuhš xU fÄ£o ÃaÄ¡f¥g£oU¡F« rka¤âš
ïªâahî¡F nt©oaij mjÅl« bjÇɤJ¡ bfhŸtJ
ïªâahÉ‹ RakÇahij¡F mHfšy v‹W brhšÈ¡ bfh©L
jh§fshf gy gy â£l« ngh£L¡ bfh©L tU»wh®fŸ. vdnt,
irk‹ fÄõ‹ m®¤jhÈ‹ nghJ gh®¥gd®fis mo¡f $kh‹ r®.á.ã.uhkrhÄ mŒa® v‹»‹w gh®¥gd® irk‹
Mu«ã¤jJ ï‹D« ÉfÉšiy v‹W bjÇ»wJ. mjhtJ br‹w fÄõD¡F xU ÉUªJ it¤J gh®¥gd®fS¡F« miH¥ò mD¥ã
thu¤âš xU c¤ânahf¥ gh®¥gdiu ahnuh áy fhÈfŸ tÊk¿¤J všyh gh®¥gd®fisí« m¿Kf« brŒJ it¤jnjhL mtÇl«
e‹whŒ òil¤jh®fsh«! Ç¡õh t©o¡fhu‹ gaªJ Xodj‰F gh®¥gd¥ ãurhuK« brŒa¥g£L É£lJ. ïij¥g‰¿ ngRnth®
Xlhnj! Xlhnj! c‹id eh§fŸ mo¡f tuÉšiy, ïªj¥ gh®¥ ahUÄšiy. njÓa åu®fS« njÓa¥ g¤âÇiffS« j§fis
gdid¤ jh‹ mo¡f tªnjh« v‹W fhÈfŸ brh‹dh®fsh«! kiw¤J¡ bfh©ld. gh®¥gdušyhjh® ahuhtJ g»Zfhu¥ òu£oš
Mdhš áy® mªj¥ gh®¥gdiu mo¥gj‰F fhuz« ntW Éjkhf fythÉ£lhš mšyJ g»Zfhu òu£l®fË‹ nah¡»aijia
î« brhšÈ¡ bfhŸS»wh®fsh«! mjhtJ MÕáš c¤ânahf btËah¡»dhš mj‰F bga® g¡j®fŸ gutrkh«, mšyJ r®¡fh®
njhuizÆš mt® brŒí« bfhLikahš ï«khâÇ V‰g£lbj‹ jhr®fsh«. v‹nd muáaš mnah¡»a¤jd«!
»wh®fsh«. v¥go ïUªjhY« ïJ Äfî« M£nrã¡f¤j¡fJ. vdnt
Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 04.03.1928
ïij ml¡fhkš ïU¥gJ nah¡»akšy.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 04.03.1928
irk‹ br‹idÆš ïU¡F« âd¤j‹nw ekJ njÓa <nuh£o‰F br‹w thu« Kjš kªâÇ tªâUªj rka« xU
åu¥òÈfŸ r£lrig¡F¥nghŒ j§fŸ bga®fis¥ gâî brŒJ Énrõ« elªjJ. mjhtJ nfhit ÍšyhÉš cŸs bfh§F ntshs
ãuahz¥go th§» tªJÉ£lh®fŸ. fh§»uÞ r£lrig¡ fø¡ fdth‹fS¡FŸshfnt áy®, mjhtJ g£l¡fhu®fŸ v‹»‹w
fhu®fË‹ r£lrig g»Zfhu¡ T¢rY¡F ïijÉl ntW v‹d fdth‹fŸ mªj¢ r_f¤jh® gªâÆšTl c£fh®ªJ cztUªJ«
nah¡»aijnt©L«. ït®fis e«ã v¤jidnah nrhz»ÇfŸ tH¡f« ïJtiu elªjâšiy. Mdhš Kjš kªâÇ¡F mˤj
ï‹dK« VkhªJ ngh»wh®fŸ v‹whš ït®fS¡F v‹d khâÇ ÉUªâ‹nghJ g£l¡fhu®fËš Äf bršth¡F¥ bg‰wtU« <nuhL
Rauh{a« bfhL¥gJ v‹gJ ek¡F¥ òÇaÉšiy. jhÿfh ngh®L ãuábl©Lkhd gHa nfh£il g£l¡fhu® $uhŒ
gAö® ešyj«ã¢ r®¡fiu k‹whoah® mt®fŸ jhuhskhf ïªJ
Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 04.03.1928 KÞä« »UÞjt®fŸ M»a fdth‹fŸ ml§»a T£l¤âš fyªJ
rkkhŒ ïUªJ ÉUªJ©lh®fŸ. ïJ Äfî« K‰ngh¡fhd
fhÇakhF«. ïij¥ ã‹g‰¿ahtJ m¢r_f¤âš k‰w rhjhuz
fdth‹fŸ elªJ bfhŸs¡ Tlhjh? v‹W Mir¥gLtJl‹
$ g£l¡fhu® mt®fisí« mt®fsJ jhuhs neh¡f¤ij ghuh£o
kdjhu thœ¤J»‹nwh«.
FomuR - brŒâ És¡f« - 04.03.1928
vdnt ï›Éõa§fis gh®¥gdušyhj thÈg®fŸ f©o¥ mnjhL ï‹iwa¤âd« $. M.C. uh#hî« átuh#î« rhÄ
ghŒ m¿a ÉU«ò»‹nwh«. ïJ Äfî« beU¡foahd rka« rf#hdªjhî« r£lrig¡F¥ nghdJ«. j§fŸ Fiwfis m§bfL¤
v‹gij tÈíW¤J»‹nwh«. J¥ ngRtJ« r®¡fh® rhâ¤jjh mšyJ $kh‹fŸ r¤âa_®¤âí«
tujuh#&Yî«, F¥òrhÄí«, m©zhkiyí« rhâ¤jjh v‹W
Fo muR - jiya§f« - 11.03.1928 nf£»nwh«.
á¤â : mt®fŸ VjhtJ c§fŸ åâ g¡f« tªjh®fsh? Fo : ïbj‹d ïªj ïHî gh®¥gd®fŸ r§fâ. ifÆš
beU¥ò, thÆš beU¥ò, tƉ¿š beU¥ò ï¥go
Fo : M« mŒah, fhiyÆš xU ãuhkz® M¤J¡FnghŒ
FˤJÉ£L bkhz bkhzh v‹W brhšÈ¡bfh©L it¤âUªjhš eh« v¥go mt®fnshL thœtJ.
ïªj åâÆšjh‹ nghdh®. ï¥go âd« xU åâ btªJ rh«gyhtjhdhš ïªj
ehY ãuhkz®fshnyna ïªj Cnu Ó¡»u« rh«g
á¤â : rÇ rÇ, c§fŸ åâ åLfŸ btªJnghdj‰F¡
yhŒ ÉL« nghÈU¡»wnj.
fhuz« bjǪJnghƉW.
á¤â : ã‹id bjÇahkyh e«Kila bgÇathŸ ãuhkz®
Fo : v‹d mŒah vd¡F bjÇaÉšiyna!
fis »£l nr®¡f nt©lh« v‹W brhšY»‹
á¤â : ïJ bjÇahjh cd¡F; ãuhkzhŸ ifÆš beU¥ò wh®fŸ.
ïU¡»wnj; Ú nf£lâšiyah.
Fo : X! nAh!! ïj‰fhf¤jh‹ mt®fŸ m¥go brhšY
Fo : eh‹ nf£lâšiyna! »‹wh®fsh! rÇ, ïÅ ò¤âahŒ ãiH¤J¡ bfhŸS
»nw‹. ïªj beU¥ig v¥goahtJ miz¤J
á¤â : ml gƤâank, ãuhkzhŸ eh« F«ã£lhš ÉL§fsŒah.
mt®fŸ ïlJ ifia nkhªJ gh®¥gJ nghš
_¡F¡F¥ g¡f¤âš ö¡F»wh®fns mJ V‹?tyJ Fo muR - ciuahlš - 18.03.1928
‘ãuhkz‹ bghUis mgfǤj N¤âuid á¤âutij brŒJ ‘N¤âu‹ ãuhkzDila bjhÊiy¢ brŒjhY« N¤âund
bfhšynt©L«. Mdhš N¤âuDila bghUis ãuhkz‹ j‹ ahth‹. ãuhkz‹ N¤âuDila bjhÊiy¢ brŒjhY« ãuhkznd
ïZl¥go bfhŸisÆlyh«.’ m.9.R248. ahth‹. VbdÅš flîŸ m¥gona âra« brŒJÉ£lh®.’ m.10.R75.
‘ãuhkz‹ _ldhdhY« mtnd nkyhd bjŒt«’ m.9.R317. ‘ãuhkzušyhjt‹ ca®Fy¤njhDila bjhÊiy¢ brŒjhš
mur‹ mtdJ bghUŸ KGtijí« ãL§»¡ bfh©L mtid
‘ãuhkz®fŸ ïÊbjhÊšfËš <Lg£oUªjhY« óÍ¡f¤
eh£il É£L¤ Ju¤âÉl nt©L«.’ m.10.R96.
j¡ft®fshth®fŸ.’ m.9.R318.
‘N¤âu‹ ï«ik¡F« nkhB¤â‰F« ãuhkzidna
‘ãuhkzÅlÄUªJ õ¤âÇaD©lhdt dhdjdhš mt‹
bjhHnt©L«.’ m.10.R122.
ãuhkzD¡F¤ J‹gŠbrŒjhš mtid N‹a« brŒJ xÊ¡f
nt©L«’. m.9.R319, 320. ‘ãuhkz‹ c©L ÄFªj v¢áš MfhuK« cL¤â¡ »Êªj
Milí« bf£L¥nghd jhÅa§fS« N¤âuDila étd¤J¡F¡
‘N¤âuD¡F ãuhkz¥ gÂÉil x‹nw ga‹ jUtjhF«.
bfhL¡f nt©L«’ m.10.R125.
mt‹ ãuhkzÇšyhjÉl¤âš B¤âÇaD¡F« B¤âÇaÅšyh
É£lhš itáaD¡F« bjh©L brŒa nt©L«. mâfkhd gR¡ ‘N¤âu‹ v›tsî âwikíilatdhÆUªjhY« f©o¥ghŒ
fS« brštK« it¤âU¡»wt‹ ãuhkz‹ nf£L¡ bfhL¡fh bghUŸ nr®¡f¡ TlhJ. N¤âuid¥ bghUŸ nr®¡fÉ£lhš mJ
É£lhš fsî brŒjhtJ gyh¤fhu« brŒjhtJ mt‰iw¥ ãuhk z‹ ãuhkzU¡F¤ J‹gkhŒ Koí«.’ m.10.R129.
vL¤J¡ bfhŸsyh«. m.11.R12.
‘kDthš vªj tUz¤jhU¡F ïªj kDj®k rhÞâu¤jhš
‘N¤âu‹ å£oÈUªJ nfshkY« nahá¡fhkY« njitahd v‹d j®k« Éâ¡f¥g£lnjh mJnt ntj r«kjkhF«. Vbd‹whš
bghUis¥ ãuhkz‹ gyh¤fhu¤âdhš bfhŸisÆlyh«.’ m.11.R13. mt® ntj§fË‹ fU¤Jfis e‹whŒ cz®ªjt®.’ m.2.R7.
‘nah¡»akhd mur‹ ï›Éj« âUoa ãuhkzid¤ j©o¡ ‘ntj¤ij¢ RUâba‹W« kDj®k rhÞâu¤ij ÞÄUâ
f¡ TlhJ.’ m.11.R20. ba‹W« m¿a¤ j¡fJ. ïJ ïu©ilí« j®¡f í¡âia¡ bfh©L
kW¥gt‹ ehÞâfdhth‹. m¤jifa ehÞâfid xʤJÉl
‘bg©fisí« N¤âuiuí« bfhšYtJ Äfî« Fiwªj ght nt©L«.’ m.2.R10.
khF«.’ m.11.R66.
ï« khâÇ MÆu¡fz¡fhd Rnyhf§fŸ kDj®k rhÞâu¤âš
‘xU ãuhkz‹ jtisia¡ bfh‹whš brŒa nt©oa fhz¥gLtij¥ g‰¿ $kh‹ á. uh#nfhghyh¢rhÇ v‹d rkhjhd«
ãuha¢á¤j« Vnjh mij¤jh‹ N¤âuid¡ bfh‹whš brŒa brhšY»wh® v‹W nf£»nwh«. ïJ nghynt ehK« e«ikna xU
nt©L«.’ m.11.R131. kDbt‹gjhf¥ bga® N£o¡ bfh©L gh®¥gdušyhjhU¡fDTy
khŒ xU ‘j®k üš’ ïJnghš vGâdhš $kh‹fŸ uh#nfhgh
‘mJî« KoahÉoš tUzkªâu¤ij 3 ehŸ b#ã¤jhš yh¢rhÇí« eluh#D« k‰W« ïªJkj¥ ãurhu« brŒí« tujuh#&Y
‘jÄœehL’ g¤âÇif 6000 ãuâ btËah»‹wJ v‹W Nœ¢á FHªij : v‹do m«kh ne‰W mt‹ fG¤âš ngh£oUªj
m¿¡if btËahdij¥ g‰¿ eh« K‹dnkna m¢ Nœ¢á¡F Mju eifia¡ fhnzhnk! mij ah® vL¤jh®fŸ?
thŒ ïUªj r®¡fh® mâfhÇfisí« f©o¤J vGâÆUªnjh«.
ï¥nghJ r®¡fhuh® ïÅ m«khâÇ elªJ bfhŸStâšiy v‹W xU jhah® : mo ghÉ mJ eifašy ; jhÈ mij uh¤âÇ mW¤
m¿¡if btËÆ£L ïU¡»‹wh®fŸ. jhŒÉ£lJ.
eh£L¡ nfh£il efu¤jhUŸ K¡»aÞjuhd $kh‹ r®. JU¡» uh#h§f¤âš murh§f Éõa¤âš kjr«gªjnk
m©zhkiy br£oah® mt®fŸ 20 y£r« %ghŒ fšÉ¡fhf j®k« ïU¡f¡ TlhJ v‹W gykhd khWjšfŸ V‰gl¡TL« v‹gjhf
brŒâU¥gjhf m¿»‹nwh«. Mdhš m¤jUk« v›tsî öu« g¤âÇiffËš fhz¥gL»‹wd. ïij eh« kdkhw tunt‰gJl‹
eh£o‰nfh mšyJ gh®¥gdušyhj k¡fS¡nfh cgnahf¥gL« ïJ cyf ÉLjiy¡F xU bgÇa m¿F¿ba‹nw brhšYnth«.
v‹gJ m¿a¡Tlhjjhfnt ïU¡»‹wJ. jÉu gh®¥gd® vªj xU JU¡» uh#h§f« kj¤â‰fhfnt ïU¥gjhf brhšy¥gLtJ. »yh g¤J
á¿a j®k« brŒjhY« mJ j§fŸ ïd¤jhiu¤ jÉu ntW ahU¡F« ïa¡fK« mj‰fhfnt V‰g£lJ. m¥go¥g£l murh§f« kj
cgnahf¥glhjgona brŒtJ tH¡f«. Mdhš gh®¥gdušyhjhÇš r«gªj¤ij Ú¡f - kÅj j®k¤ij Mjhukhf it¤J - murh£á òÇa
bgÇJ« F¿¥ghŒ eh£L¡nfh£il efu¤jh® brŒí« jUk§fŸ V‰g£lhš ï‹iwa âdnk eh« JU¡»¥ ãui#ahf ïU¡f gâî
x›bth‹W« gh®¥gdiu¥ nghš jkJ r_f¤jhuh»a gh®¥gd brŒJ bfhŸs¤ jahuhfÆU¡»nwh«.
ušyhjhU¡nf cgnahf¥gL«go brŒahÉ£lhY« KGJ« gh®¥
gd®fS¡nf cgnahf¥gL«go brŒtnj tH¡fkh» tU»wJ. Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 08.04.1928
nfhÉšfŸ, ntjghlrhiyfŸ, r¤âu§fŸ, mWgjh« fšahz§fŸ
KjÈaitfËš bryÉL« gz§fŸ nghF« tÊfis m¿ªjt®
fŸjh‹ c©ikia czuyh«. mnjhL Tlnt ï¥go¥ gh®¥
gdU¡nf bgÇJ« jUkŠ brŒj gy eh£L¡nfh£il efu¤jh®fŸ
nfhOÞtu®fshÆUªJ gh¥guh»É£lijí« m¿ayh«. ï¥go
ït®fŸ gh¥g®fshtâš ahU« tU¤jgl ÃahaÄU¥gjhfî«
bjÇaÉšiy. VbdÅš ït®fŸ vªj r_f¤jhÇl« ïUªJ
eštÊÆnynah bf£l tÊÆnynah ï¥go nfho¡fz¡fhd gz«
r«ghâ¤jh®fnsh mªj r_f¤jhiu Jnuhf« brŒJ gh®¥gdušyhj
k¡fis tŠá¤J¥ ãiH¡F« xU r_f¤jhU¡nf mij bryî
brŒtjhdhš m¥goahdt®fŸ j©lid mila nt©oaJ
»ukkh mšyth? Mjyhš ekJ r®. m©zhkiy br£oah® brŒâ
U¡F« ïªj 20 y£r %ghŒ j®kkhdJ nkš f©l F‰w¤â‰F Msh
fhkš ïU¡f¤j¡f khâÇÆš jkJ j®k¥ gz§fŸ KGJ« cgnahf¥
gL«goahf j¡f V‰ghL« brŒa nt©L« v‹W r®. m©zhkiy
br£oah® e‹ikiaí« gh®¥gdušyhjh® e‹ikiaí« ekJ
eh£o‹ e‹ikiaí« c¤njá¤J nt©o¡ bfhŸS»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 08.04.1928
iga‹ : vd¡F bjÇaÉšiyna rh®. iga‹ : ï¥g bjǪjJ rh®. Mdhš xU á‹d rªnjf« rh®.
mJ kh¤âu« brhšÈ¥ nghL§fŸ. ïÅ eh‹ x‹W« nf£gâšiy.
cgh¤âaha® : Mânrõ‹ v‹»‹w MÆu« jiyíila
gh«ã‹ jiynkš ïU¡»‹wJ. “óÄia Mânrõ‹ jh§F»wh‹” cgh¤âaha® : v‹d brhš gh®¥ngh«.
v‹»‹w gHbkhÊ Tl Ú nf£lâšiyah kilah?
iga‹ : óÄia Mânrõ‹ jh§F»wh‹ rÇ, mij eh‹ x¥ò¡
iga‹ : eh‹ nf£lâšiy rh®. Mdhš Mânrõ‹ v‹»‹w bfhŸS»‹nw‹. m¥òw« jh§fŸ nfhã¤J¡ bfhŸs¡ TlhJ rh®.
bga® kh¤âu« xU ehŸ v§fŸ å£oš uhkhaz« go¡F« nghJ xU vd¡F Ã#khY« bjÇaÉšiy rh®.
rhÞâÇah® brhšy¡ nf£oU¡»nw‹. mjhtJ Mânrõ‹ ÉZQ
É‹ gL¡ifba‹W« mªj ÉZQ uhk mtjhu« vL¤jnghJ ïªj cgh¤âaha® : v‹d r§fâ brhšY; eh‹ nfhã¡»wâšiy.
Mânrõ‹ yºkzdhf mtjhu« brŒjh® v‹W« nf£ljhf
PhgfÄU¡»‹wJ. iga‹ kWgoí« : óÄia Mânrõ‹ jh§F»‹wh‹ rh®
(jiyia brhǪJ bfh©L) Mânrõid ah® jh§fwh§f rh®? mt®
cgh¤âaha® : Mkh« mªj Mânrõ‹ jh‹ óÄia¤ jh§»¡ vj‹ nkÈUªJ bfh©L jh§fuh§f rh®. mij kh¤âu« brhšÈ¡
bfh©oU¡»wh‹ bjÇíkh? bfhL¤jhš nghJ« rh®. m¥òw« xU rªnjfK« ï¥nghij¡F ïšiy
rh®.
iga‹ : ï¥nghJ bjǪJ bfh©nl‹. Mdhš xU rªnjf«
rh®.............. cgh¤âaha® : ngh¡»Ç¥gany Ú Fo muR go¡»whŒ v‹gJ
ï¥nghJ vd¡F cWâah¢RJ. bghW, bghW, ngá¡bfhŸ»nw‹. thia
cgh¤âaha® : v‹d rªnjf« Ó¡»u« brhš. _o¡bfh©L nghŒ c£fh®, mâf¥ ãu᧻¥ gany!
iga‹ : óÄia¤ jh§»¡ bfh©oU¡»‹w Mânrõ‹ iga‹
iga‹: ngrhkš c£fh®ªJ bfh©lh‹ cgh¤âahaU«
ÉZQî¡F gL¡ifahŒ tªJÉ£lhš m¥nghJ óÄia ah® vÞ.vÞ.vš.á. gßiB¡F mtid mD¥gÉšiy. ïij¥ g‰¿
jh§Fth®fŸ? jÉu y£Rkzdhf cyf¤â‰F tªJ É£lnghJ nfŸÉ nf£ghU« ïšiy. gŸË¡Tl nknd#iuí« th¤âah®
óÄia Mânrõ‹ ah® jiyÆš it¤JÉ£L tªjh®? jaî brŒJ rÇ¥gL¤â¡ bfh©lh®.
brhšY§f rh®.
Fo muR - ciuahlš - 08.04.1928
ïªJ kj« v‹gJ xU nghÈ kj« v‹W«, xU bfhŸifí« Ã‰f, átid¥ g‰¿í« átid¡ flîshf¡ bfh©l irt rka
m‰wbj‹W«, gh®¥gd®fË‹ thœî¡F« tƉW¥ ãiH¥ò¡Fnk Mjhu§fshd gy òuhz§fis¥ g‰¿í« mâš cŸs òu£L
flîË‹ bgauhY«, KÅfŸ bgauhY«, ÇÎfŸ bgauhY« gy fis¥ g‰¿í« mJnghynt ÉZQit¥ g‰¿í« ÉZQit
Mghr§fisí« Raey¡ bfhŸiffisí« f‰gid brŒJ mt‰iw flîshf¡ bfh©l itz rka Mjhu§fshd gy òuhz§fis¥
ghku k¡fŸ e«ò«go gy Äu£Ljyhd Ãgªjidfis V‰ghL brŒJ g‰¿í« eh« F¿¥ãL« Éõa§fis¥ g‰¿ ‘kj öõiz’ ‘bjŒt
mitfŸ Ãiy¥gj‰F¤ jFªj jªâu§fS« Nœ¢áfS« brŒJ êjid’ v‹W ngáÉ£L vGâÉ£L j§fŸ j§fŸ rka¤ij¥ g‰¿
tU»wh®fŸ v‹W« mij m¿ahkš gy jÄœ k¡fS« irt« ngR«nghJ« mij¥ bgUik¥gL¤â Ãid¡F« nghJ« irt‹
v‹W« itzt bk‹W« m®¤jk‰w áy flîŸfË‹ nguhš itZzt¤ijí« ÉZQití«, itzt‹ irt¤ijí«
rka§fŸ v‹gjhf tF¤J¡ bfh©L át‹, ÉZQ v‹D« bga® átidí« v›tsî öu« ïfœªJ«, ïÊthí« Mghrkhí«
fŸ cila gy flîŸfŸ ïU¥gjhfî« mt®fŸ gy %g§fshfî«, ntj¤â‹ nguhY« cgÃlj¤â‹ nguhY« òuhz§fË‹ nguhY«
gy mtjhu§fshfî« ïU¥gjhfî«, mt‰iw tz§FtJ« vGâí« ngáí« tU»‹wh®fŸ v‹gij¥ gh®¥nghkhdhš ïJtiu
JâghLtJnk irt itzt bfhŸifba‹W« it¤J¡ bfh©L eh« ngáí« vGâí« tªjJ mt‰¿š gâdhÆu¤âš xUg§FTl
mj‹ _y« gh®¥gd®fŸ Nœ¢á¡F ïl« bfhL¤J tu¥gL»‹wJ ïU¡fhJ v‹nw brhšYnth«. cjhuzkhf,
v‹W« eh« gy jlitfËš ngáí« vGâí« tªâU¡»‹nwh«.
ïJtiuÆš e« eh£oš ïij¥g‰¿¤ j¡f fhuz« fh£o kW¤njh át guh¡»uk« v‹D« ò¤jfK«, Tnur É#a« v‹D«
mšyJ rkhjhdnkh nah¡»akhd tÊÆš brhšynth vGjnth ò¤jfK«, uhkhaz«, ghuj«, ghftj«, ÉZQ òuhz«, fªj òuhz«,
ïšiy. bgÇaòuhz«, âUÉisahlš òuhz«, mUzhry òuhz«, Éehaf
òuhz« v‹D« rka òuhz§fS« M»aitfis eLÃiyÆš
Mdhš FU£L e«ã¡ifÆY« _l tH¡f§fËY« gykhf ïUªJ go¤J¥gh®¥gt®fS¡F ïj‹ c©ikfŸ És§fhkš
f£l¥g£l áyU«, kj¤â‹ nguhY« rka¤â‹ nguhYnk j§fŸ nghfhJ. eh« brhštJ« vGJtJ« x›bth‹W« nk‰f©l rka
thœ¡ifia Ãiy ÃW¤â¡ bfh©l áyU« bfhŠrkhtJ j§fŸ Mjhu§fsh» gy ò¤jf¤âš át‹ brh‹djhfî«, ÉZQ brh‹d
gF¤j¿it cgnah»¡fhkY« bghJ #d§fS¡F v‹d rkhjhd« jhfî«, ãu«kh brh‹djhfî«, KÅ brh‹d jhfî«, ÇÎ brh‹d
brhšYtJ, v¥go bkŒ¥ã¥gJ v‹gij¥ g‰¿ ftiy¥glhkY« jhfî« cŸs Éõa§fisna F¿¥ò fh£o vGâí« brhšÈí«
gh®¥gd®fŸ j§fŸ f‰gid¥ òu£Lfis ÃiyÃW¤j V‰gL¤â tU»‹nwhnkašyhkš e«ik v⮡F« áy òu£l®fŸ brhštJ
it¤J¡ bfh©oU¥gjhd “ehÞâfkh¢RJ” “kj« ngh¢RJ” nghš ‘mj‰F ïjšy mU¤j«’ ‘ïJ ira‹R¡F bghU¤j«’ ‘ïJ
“fÈfhy¤â‹ bfhLik” v‹»‹w nah¡»a k‰wJ«, tŠrfK«, goahj K£lhË‹ fU¤J’ ‘ïJ F©l®fË‹ ntiy’ ‘MuhŒ¢á
bfhLikí« ÃiwªjJkhd Míj§fis cgnah»¤J Vkh‰w¥ Æšyhjt®fË‹ T‰W’ v‹gjhd mnah¡»a¤ jdK«, ngh¡»Ç¤
gh®¡»‹wh®fns xÊa xU tÊÆyhtJ rÇ¥g£L tU»‹wâšiy jdK«, ngo¤jdK«, ïÊjifikí« bghUª âajhd rkhjhd§
rÛgfhykhf áy irt®fŸ v‹ngh®fŸ e«ik¥g‰¿ fhzhj ïl§ fis xUnghJ« brhšy K‹ tUtnj ïšiy.
fËš ‘irt¤â‰F bgÇa Mg¤J tªJÉ£lJ všnyhU« cõh®
cõh®’ v‹gJ« VjhtJ m®¤jk‰wJ« ghku®fŸ Vkhw¤j¡fJkhd m‹¿í« eh« brhšY« Éõa§fis rka¤ij¡ fh¡f tªj
âU.M®.nf. õ©Kf« br£oahU« âU. tujuh#&Yit¥ g‰¿ âU. mŒa§fhU« âU. mŒa§
fhiu¥g‰¿ âU. tujuh#&Yî« ïj‰F K‹ xUtU¡bfhUt® ngá¡
âU. $ÅthrŒa§fhU« bfh©l th®¤ijfŸ “ehŒ Tl FW¡nf nghfKoahJ” v‹W
brhšY« gHbkhÊnghš m›tsî nftykhf ïUªjJ ahtU¡F«
bjǪj Éõa«.
âU.M®.nf. õ©Kf« br£oah® mt®fŸ ï«khj« 2-ª njâ
ïªâa® ãuâÃâahf bghJ k¡fŸ rh®ghŒ bjǪbjL¡f¥g£L r®¡ âU. tujuh#&Yit fh§»uáÈUªJ Éy¡»dhšjh‹ fh§»uR
fhuhY« x¥ò¡bfhŸs¥g£L ÍÅth kfheh£L¡F¢ brš»‹wh®. gÇR¤j¥gL« v‹W mŒa§fh® brh‹dJ«, ikyh¥ó® mŒa§fhiu
fh§»uir É£L xʤJ fh§»uir¡ if¥g‰¿dhšjh‹ mJ
âU. $ÅthrŒa§fh® btÆš fhy¤âš Rf« mDgÉ¡f clš gh®¥gdušyhjhU¡F Mg¤âšyhkš ïU¡F« v‹W«, gh®¥gd®
ey« ng 炙yhªJ¡F¢ brš»‹wh®. fŸ gh®¥gdušyhjhU¡F nf£il ÉisɤJ gh®¥gd Mâ¡f¤ij
ÃiyÃW¤j fh§»uir Míjkhf cgnah»¤J¡ bfh©oU¡»wh®
Mdhš jdJ Rfthr¤â‰F¢ bršY« âU, $ÅthrŒa§ fshjyhš mt®fis fh§»uir É£L xÊ¡f nt©L« v‹W« âU.
fhU¡F¤ njÓa¤â‹ nguhš tÊaD¥ò cgrhu§fŸ bghJk¡fŸ tujuh#&Y brh‹dJ« nghŒ, ït®fŸ ï¥nghJ xUtU¡bfhUt®
nguhš br‹idÆš brŒa¥g£lnj xÊa âU. õ©Kf« br£oah òfœtJ fÉ gho¡ bfhŸtâš cŸs ïufáa« v‹d v‹gij bghJ
U¡F xU cgrhuK« el¤j¥glÉšiy. ïj‹ fhuz« v‹d v‹g #d§fns f©L bfhŸs£L«. br‹w tUl« âU. tujuh#&Yit
ij¥ g‰¿ eh« mâf« brhšy nt©oaâšiy. gh®¥gd®fŸ fh§»uáÈUªJ btË¥gL« goahŒ¢ brŒjj‰fhf
gh®¥gdušyhjh®fËš áyiu bfŠá¡ nf£L¡ bfh©lâ‹ gydhf
âU. br£oah® gh®¥gdušyhjh®, âU. mŒa§fh® gh®¥gd® î« “ïªj xU jlit ghU§fŸ, ïÅnkš vd¡F ò¤â tªJ ÉL«”
v‹gij¤ jÉu ntW fhuz« ïšiy. ï›tŒa§fh® tÊaD¥ò v‹W brhšÈ¡ bfh©lâ‹ gydhfî« gh®¥gdušyhjhÇY« áy®,
cgrhu âUÉHhî¡F ngh£o ngh£L bryî brŒJ jiyik t»¤j
“ïZl¥g£lt®fŸ - mJî« fh§»uádhš gh®¥gd®fŸ gh®¥gd
âU. tujuh#&Y mt®fŸ âU. mŒa§fhiu¥ g‰¿ ghoÆU¡F«
ušyhjhU¡F bfLâ brŒa Koahkš gh®¤J¡ bfhŸs r¡â cila
fÉia r‰W ftÅ¥ngh«.
t®fŸ - fh§»uáš nruyh«” v‹W mDkâ bfhL¤jîl‹, ahU«
“âU. mŒa§fhiu K¥gJ nfho k¡fŸ bghJ brh¤J v‹W fh§»uá‰FŸ EiHahjgo âU. mŒa§fh® gªnjhgÞJ brŒJ
fUJ»wh®fŸ. bfh©l fhy¤âš, âU. tujuh#&YÉ‹ C® fh§»uÞ fÄ£oiaí«
gh®¥gd®fŸ RthÔd« brŒJ bfh©L tujuh#&Yit btËah¡»a
Rauh{a¥ nghÇš mŒa§fh® jsf®¤juhŒ ïU¡»wh®. njf nghJ $tujuh#&Y bt£f¥g£L gy %ghŒ bryî brŒJ nry¤âš
brs¡»a¤ij K‹Å£L 炙yhªJ¡F nghtjhf mŒa§fh® Íšyh fh§»uÞ kfhehL T£o “gh®¥gd®fŸ v‹id Äf mtkhd¥
brh‹dhY« rka« ne®ªjhš njr ÉLjiy¥ nghÇ‹ yøa§fis gL¤â É£lh®fŸ. Mjyhš eha¡f®thns jh§fŸ tunt©L«! âU.
vL¤J¢ brhšy ã‹th§fkh£lh®. ïªj eh£oš #h⢠r©il, r_f áj«gu« ãŸisthns! jh§fŸ tunt©L«! âU. gd¡fhš uh#hnt
nt‰Wik, tF¥ò¥ ãz¡F c©Lkhdhš mij k¤âaÞj« brŒa jh§fŸ tªJ v‹ khd¤ij¡ fh¥gh‰w nt©L«! âU. uhkrhÄ
ãÇ£oõhU¡F cÇik ïšiy ba‹gij âU. mŒa§fh® ãÇ£o KjÈahnu ! jh§fŸ tunt©L«. âU. õ©Kf« br£oahnu jh§fŸ
õhU¡F bjÇÉ¡f nt©L«.” (âU mŒa§fhU¡F¤jh‹ c©L tunt©L«” v‹W x›bthU gh®¥gdušyhjt®fisí« bfŠá
nghY«. g-®) miH¤J kfheh£il el¤âaJ«, mJ rka« âU. tujuh#&Y
m¥go nfh®£L¡F nghdhY« KÅÓ¥ò¡F yŠr« bfhL¤ ïitfis fby¡lÇl« brh‹dhš kªâÇfis nf£f¢
jÈš V¿a if jh‹ b#Æ¡F«. brhšYtJ.
ïu©L tUõ¤â‰F nkš xUt® mâš ïU¡f¡ TlhJ. jiyt®fŸ ehza¡ FiwÉš eZlkhtJ fz¡nf ïšiy.
jÉu Íšyh jhÿ¡fh, KÅághÈ£o jiyt®fŸ r£lrig¡F Éf¡
fî‹áy®fS« nr®nkD« ãuábl©L« Ô®khd« Ãiw TlhJ v‹»‹w Ãgªjid ïU¥gJ eykhF«. VbdÅš ïij
nt‰¿É£L¥ nghŒÉlnt©L«. á¥gªâfŸ ÃaÄ¥gnjh ntiy c¤njá¤J v›tsnth xG§F¤jtWjš V‰gLtnjhL jd¡F¤
fŸ f©£uh¡£ bfhL¤J el¤JÉ¥gnjh MÕR îthfnkh v¡Ì¡ô jhnd v#khddh»í« M»ÉL»wh®fŸ. ÑnH m¡»uk§fŸ brŒJ
o› MÕr® v‹»‹w nk‰go îthf c¤ânahfÞjUila bghW¥ghŒ É£L nkny (r£lrigÆš) jh§fns ïUªjhš mjdhš Ãaha«
ïU¡f nt©L«. ehÄneõ‹fŸ ïU¡f¡ TlhJ. MW tUõ¤â‰F »il¡fhkš nghŒÉL«.
xU Kiw nj®jšfŸ eilbgw nt©L«.
vdnt, j‰fhy Þjy Þjhgd§fËš ï›tsthtJ Ó®âU¤j«
fhÈ V‰g£lhš fî‹áy®fns ÃaĤJ¡ bfhŸs nt©L«. V‰g£lhbyhÊa mit xG§fhf eilbgW« v‹whtJ k¡fis
VbdÅš nj®jšfŸ mo¡fo V‰g£L CU¡FŸ mo¡fo fytu§ nah¡»akhf ïU¡F«go brŒí« v‹whtJ brhštj‰»šiy.
fŸ V‰gl¡ TlhJ v‹gJjh‹. tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt« V‰gL«
tiuÆš kfkâa®, »¿ÞJt®, MââuhÉl®, gh®¥gd® M»a jhÿfh ngh®il vL¤J ÉLtij¥ g‰¿ ek¡F¡ ftiy
jÅ¥g£l tF¥ò¡F jŤ bjhFâ V‰gL¤âÉl nt©L«. ïšiy. k‰w Þjhgd§fisí« vL¤J ÉLtâY« ek¡F¡ ftiy
ïšiy. bfhŠr fhy¤â‰F r£lrigia kh¤âu« it¤J¡ bfh©L
nj®jšfËš vªj¡ fhuz¤ij¡ bfh©L« nr®nkndh jiy k‰w #d¥ãuâÃâ Þjhgd§fis vL¤JÉ£L r£lrigÆYŸs
tnuh ãuntá¡f ïl« bfhL¡f¡ TlhJ. X£l®fis Fiw¥ #d¥ãuâÃâ kªâÇfS¡F mj‹ j¡ifia É£LÉ£lhš
gjhdhY« Fiw¤J¡bfhŸsyh«. mšyJ tÇ bfhL¡f yha¡FŸs eh£o‰F v›tsnth e‹ikí« x‰Wikí« c©lhFbk‹gnj ekJ
t®fŸ všnyhU¡F« X£LÇik bfhL¡fyh«. Mdhš tÇ gh¡» Koî.
cŸst®fS¡F X£LÇik ïšiy v‹»w Kiw TlhJ.
VbdÅš ï¥nghija ÃiyÆš nj®jš KiwahdJ ekJ
Vbd‹whš rka¤J¡F gz« ifÆš ïšyhj fhuz¤jhš eh£o‰F vkdhŒ ïU¡»‹wJl‹, eh£L ey¤â‹ bghW¥ig.
cÇik ïH¡f ïl« bfhL¡f¡ TlhJ. ï« khâÇ Þjy Þjhgd§fŸ murh§f¤jh® ekJ jiyÆš ngh£L eh£il¢ Ru©L« ntiyia
#d¥ ãuâÃâ¤Jt« bghUªâajšy v‹W brhšÈÉl KoahJ. kh¤âu« mt®fŸ it¤J¡ bfh©L e«ik Vkh‰W»wh®fŸ. eh«
VbdÅš mj‹ ïyh¡fh îthf« #d¥ ãuâÃâ v‹W brhšy¥g£l rÇahdgo ntiy brŒjhf nt©Lkhdhš m¥bghW¥ò mt®fŸ
kªâÇÆ‹ M£áÆ‹ Ñœ ïU¥gjhY« îthf c¤ânahfÞj®fis jiyÆnyna ïU¡f nt©L« v‹gJjhnd xÊa nt¿šiy.
Þjy Þjhgd§fŸ j§fŸ bghW¥ãš fl‹ th§»¡ bfhŸtjhY«
#d¥ ãuâÃâ¤Jt« khWtâšiy. mjhtJ ï¥bghGJ m›tsî tÇfis¡ bfhL¤JÉ£L
VjhtJ fhÇa§fŸ nf£L¥ nghdhš eh«jh‹ xUtiu xUt®
îthf c¤ânahfÞj®fŸ r«gskhdJ tUõ« x‹W¡F FLÄia¥ ão¤J¡ bfhŸS« khâÇÆš murh§f Kiw ïU¡»‹wnj
Íšyh ngh®L¡F %.12000 jhÿ¡fh ngh®L¡F %.5000 KÅághÈ£o¡F jÉu M£á òÇgt® neÇš #th¥jhÇahÆU¥gj‰»šyhkš
%.6000 Mf¡ TL«. ïªj bryîfŸ ïªj Þjhgd§fË‹ ïU¡»‹wh®fŸ.
nah¡»aij¡F mâf« v‹W brhšy KoahJ.
e«kt®fŸ brŒí« m¡»uk§fis ftÅ¡f Mu«ã¤jhš
ï¥nghija fîut jiyt®fŸ jhBÂa¤jhY« nghâa #hâí«, f£áí«, RaeyK« FW¡»£L fhÇa§fis mâfkhf¡
bfL¤J ÉL»‹wij¤ âdK« gh®¤J tU»‹nwh«. vdnt ek¡F¤
âU. tujuh#&Y KjÈnahÇ‹ njÓa« v‹gJ fh§»urh, ï›tsî bfhLikia¢ brŒj fh§»uR« njÓaK« k¡fŸ
mšyJ Rauh{a¡ f£áah, mšyJ njÓa¡ f£áah, mšyJ X«%š x‰Wik¡fhtJ rk¤Jt¤â‰fhtJ VjhtJ xU áW e‹ikahtJ
f£áah, mšyJ Äjthj¡ f£áah, mšyJ k‰bwJnth v‹gij âU. brŒJ ïU¡»‹wjh? mšyJ rk¤Jt¤ij¥ g‰¿a bfhŸif VjhtJ
tujuh#&Y brhšYthuh? mšyJ mtUila jiyt®fshtJ k‰w¡ fh§»uáš ïU¡»‹wjh?
TÈfshtJ brhšth®fsh v‹W nf£»‹nwh«. m‹¿í« ïitfË‹
x¤JiHahikÆ‹ nghJ fh§»uáš EiH¡f¥g£l 1. rk¤Jt«
nfÞ ÉLjiy
ï§F âU. KjÈahut®fŸ j«ik ïa‰ifathâahf¡ bfhŸS vdnt ïit ïu©oDŸS« ïa‰if njh‰wªjh‹ flîŸ
»‹wh® v‹W bfhŸS»nwh«. v‹gjhf mt® Ãid¤J¡ bfh©oU¡»wh® v‹gij¥ g‰¿í«
òuhz§fŸ, F¥igfŸ v‹W vGâaij¥ g‰¿í« mitfŸ MÇa®
mjhtJ M§»y¤âš ne¢RuÈÞ£ (Naturalist) v‹W brhšY« fshš òF¤j¥g£ld v‹W vGâaij¥ g‰¿í« mitfŸ gy rka
kj«. bt¿a®fŸ gyuhš ghl¥g£lit v‹W vGâaJ g‰¿í« mit
fshš cy»š k¡fŸ xG¡f§f£F nfL NœªjJ v‹W vGâaJ
mnjhL ïa‰ifia vªj bgauhš miH¤jhby‹d v‹W«
mij KUf‹ v‹W miH¡f xU¥glhjt®fŸ ntW v¥bgauhš g‰¿í« eh« âU. KjÈah® mt®fnshL ngh® bjhL¡f ftiy
nt©LkhdhY« miH¤J¡ bfhŸS§fŸ v‹W« brhšÈ bfhŸsÉšiy v‹gij âU. KjÈahU¡F tz¡fkhŒ bjÇɤJ
ÆU¡»wh®. ÉL»nwh«.
m‹¿í« KUfid¥g‰¿ x›bthU òuhz¤âš x›bthU ïÅ mt‰WŸ nghU¡F Ãiy¡fsdhŒ vŠá ÉgJ bgÇa
Éjkhf brhšy¥g£oU¡»‹wJ v‹W« x¥ò¡ bfh©oU¡»wh®. òuhznkahF«. “ïJ ngh‹w x‹W mšyJ ïu©L” v‹gJ vJ
v‹gijí« F¿¥ã£L mij vj‰fhf F¿¥ã£L Û¤J¡ bfh©oU¡
vdnt gy rka¡fhu®fŸ, gy òuhz¡fhu®fŸ, gy ng® tÊfŸ »wh®fŸ v‹gijí« brhšÈÆUªjhš eykhÆU¡F«. M»Y«
KUfid¥g‰¿ gy Éjkhf vGâÆU¡»wh®fŸ v‹gJ nghynt âU. mit btËahF« nghJ gh®¤J¡ bfhŸnth«.
KjÈah® mt®fS« jkJ kj¥go mšyJ jh‹ m¿ªjgo xUthW
KUfid¥g‰¿ âU. KjÈah® mt®fË‹ KUf òuhz¤âš vGâ Kjyhtjhf m¥“bgÇa òuhz¤ij” âU. KjÈah® v‹dkhŒ¡
ïU¡»wh® v‹nw it¤J¡ bfh©L, ïitfËš vªj rka¡fhuiu, fUâ¡ bfh©oU¡»‹wh® v‹gJ ek¡F r‰W òydhf
vªj òuhz¤ij, vªj egiu V‰W¡ bfhŸtJ v‹gij¥g‰¿í«, vJ nt©oÆU¡»‹wJ. mJ âU. KjÈah® fUâ ïU¡F« ïa‰if
rÇ? vJ j¥ò v‹gij¥ g‰¿í«, v›thW tÊgLtJ, vj‰fhf flîshš ónyhf¤â‰F mD¥g¥g£lJ v‹»‹whuh?
tÊgLtJ v‹gij¥ g‰¿í« k‰bwhU rka« MuhŒnth«.
mšyJ mâš cŸs Éõa§fŸ âU. KjÈah® mt®fË‹
ïu©lhtjhf òuhz§fis¥ g‰¿ vGâaâš “F¥ig v‹W ïa‰if flîË‹ âUÉisahlšfŸ v‹»‹whuh?
tH§f¥gL« RtLfËš ng® bg‰W És§Ftd òuhz§fŸ. mit mšyJ mij xU thd rhÞâu« v‹»whuh? mšyJ ÉŠPhd
MÇa cy»Å‹W« e« jÄœ eh£o‰FŸ òFªjit. òuhz§fŸ jÄœ rhÞâu« v‹»whuh?
eh£o‹ Kjš üšfŸ mšy.
mšyJ cl‰TW rhÞâu« v‹»‹whuh? cyf¡ TW rhÞâu«
òuhz« v‹w brhšny jÄœ¢ brhšy‹W” v‹W vGâÉ£L. v‹»‹whuh?
mšyJ “ntjhªj” rhÞâu« v‹»‹whuh? á¤jhªj rhÞâu«
“bgÇa òuhz«” v‹gJ (kh¤âu«) jÄœ eh£oš njh‹¿a v‹»‹whuh?
bj‹W« mJ gâbd© òuhz¡ T£l¤âš nr®ªjjšy bt‹W«,
Fo muR - 1928 ( 1 ) 310 311 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 6
mšyJ mij xU njr rǤâu« v‹»‹whuh? mšyJ mij MáÇa® ‘etr¡â’ ïuha¥ng£il, br‹id.” v‹W vGâ Ko¤
bjŒt rǤâu« v‹»whuh? mšyJ mij ïf¤â‰F¢ rhjd« âU¡»wh®.
v‹»whuh? ‘gu¤â‰F’ rhjd« v‹»whuh?
âU. KjÈah® mt®fS¡F vJ Kjš ïªj gŠrha¤J Phd«
f‰ò¡F tÊ v‹»whuh? fsî¡F tÊ v‹»whuh? cjakhƉW v‹W nf£»‹nwh«? “ቿd”¤âÅl¤âš mtU¡F¥
gŠrha¤J vj‰F? M©lt‹ mUŸbfh©L cÆU¡F¤ JªJ
muáaY¡F m¿î v‹»whuh? kj ïaY¡F m¿î v‹»whuh? nghU¡F¤ bjhl§»dt®fŸ ngh®¡nfhy¤ijí« jkJ gilåu®
fisí« fs¤nj nghÇ£L btW§ifnahL gŠrha¤âš òFtj‹
‘fl j‹ik¡F be¿ v‹»‹whuh? kÅj¤ j‹ik¡F be¿
fU¤J ahJ v‹gJ«
v‹»‹whuh?
ï¥gŠrha¤âš òFnthÇ‹ nah¡»aij jhdh bj‹dhL
m¿î¡F Mjhu« v‹»‹whuh? MuhŒ¢á¡F Mjhu«
vGâ‰W, tlehL FR«ã‰W, jÄœ ehL fj¿‰W v‹W j‹dhny ne‰W
v‹»‹whuh? tiu ïʪJiu¡f¥g£l mitfËl« jŠr« òFtJ v‹gdth»a
Éõa§fS« ek¡F¥ òydhfÉšiy.
mšyJ mJ âU. KjÈahÇ‹ ïa‰if flîis cz®¤j
cjwjh? m‹¿ bra‰if¡ flîis cz®¤j cjwjh? m‹¿í« ïitfËÈUªJ, âU. KjÈahut®fË‹ gŠrha¤
m‹¿í«, â‰F¡ fhuzkh»a rka Ó®âU¤j« ï‹dJ v‹gJ« ek¡F¥ òydhf
Éšiy; mt® v¢rka¤jt®? v¢Ó®âU¤j« ÉU«ò»‹wt® v‹git
Kothf mâYŸs bjšyh« âU. KjÈahut®fŸ r¤âakhŒ
fS« ek¡F És§fÉšiy. ïitfŸ x‹W« m¿ahkny v§‡
elªjJ v‹gjhf x¥ò¡ bfhŸS»‹whuh mšyJ xU rka¤jhuhš
ndah« gŠrha¤âš òFtJ? v‹gJ« ek¡F És§fÉšiy. Ko
k¡fŸ e‹ik¡fhf v‹W bgÇnah®fshš f‰ã¡f¥g£l f‰gid¡
thf âU. KjÈahU¡F eh« x‹W brhšy ÉiH»‹nwh«.
fijfŸ v‹W x¥ò¡ bfhŸS»‹whuh?
âU. KjÈah®thns! ekJ Ó®âU¤jbkšyh« ngh® všyh«
âU. KjÈah® mt®fŸ Vnjh xU Éj¤âš mij V‰W¡
ekJ bgÇa òuhz¤ijí« mJ ngh‹witfisí« “fl
bfhŸStâdhnyna cy»š cŸs k‰w k¡fŸ všnyhU« mij
fS¡fhfî« “fl be¿fS¡fhfî«, mªbe¿ cz®¤âa bgÇah
V‰W¡ bfh©nl Ôunt©L« v‹»‹whuh?
U¡fhfî«, V‰W¡ bfhŸS»‹wt®fŸ ngh‹whÇlK« ‘ehÞ âf«
m‹¿í« ahuhtJ xUt‹ mij V‰W¡ bfhŸs xU¥glh v‹gjhf x‹W ïU¥gjhf¡ fUâ mij¢ áy® gu¥òtjhfî« fUâ
É£lhš mj‰F fhuz«Tl brhšy¡TlhJ v‹»‹whuh? mij xÊ¡f “M©lt®” mUŸ bfh©L cÆU¡F JªJ »s«ãa
åu®fŸ ngh‹whÇlK«jhŸ bgÇJ« ïU¡»‹wJ. mj‰F¤ jh§fŸ
ï‹ndhu‹d ãwt‰¿‰F âU. KjÈahut®fË‹ âU. kdâ v¥gŠrha¤ij¡ F¿¥ãL»‹Ö®fŸ v‹gij¤ j§fS¡F¤ bjÇÉ¡f
Yâ¤j âU¢rkhjhd« v‹dbt‹gij âUthŒ ky®ªjUSthuh? flik¥g£oU¡»nw‹. j§fsJ mUS« åuK« bg‰w neu«
v‹W É©z¥ã¤J¡ bfhŸS»‹nwh«. åzhtâš eh‹ gÇjhg¥gL»nw‹. MdhY« ntW tÊ ïšyhkš
j§fsJ ne®ik bfh©l gâiy vâ®gh®¡»‹nw‹.
Éf, âU. KjÈah® mt®fŸ nkny F¿¥ã£l 20-6-28 ²
jiya§f KoÉš eha¡fiu K‹Åiy¥gL¤â, “e©gnu! j§fŸ ï¥go¡F j§fŸ cs¤ij kâia¡ bfhŸis bfh©l
bghU£L vdJ fhy« ånz fÊ»‹wJ. jh§fS« ehD« áy m¿P®
“ቿd«.”
fŸ K‹ÅiyÆš rka Ó®âU¤j bghUŸg‰¿ thj« Ãfœ¤â xU
KoɉF tUtJ ey«. fšÉ, nfŸÉ MuhŒ¢áfËš tšy áyÇlnk Fo muR - jiya§f« - 24.06.1928
rhY«. m‹dh® ï‹dh® vd ehnk bjǪbjL¤J¡ bfhŸsyh«. j§fŸ
gâiy ÉiuªJ vâ®neh¡F« âU. fÈahz Rªju‹. (KjÈah®)
Fo muR - 1928 ( 1 ) 312 313 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 6
irk‹ fÄõ‹ gÏZfhu¥ òu£L âU¢áÆš 144
irk‹ fÄõ‹ gÏZfhu« v‹gJ gh®¥gd®fË‹ Nœ¢á âU¢á kiy¡nfh£il nfhÉY¡FŸ ãuntá¡f¡TlhJ v‹W
v‹W«, k‰W« gy gh®¥gd jhr®fË‹ tƉW¥ ãiH¥ò Éahghu« âUths®fŸ n#. f©z¥g®, j©lgh ãŸis, n#. v‹. uhkehj‹
v‹W« gyKiw bjÇɤJ tªâU¡»‹nwh«. mj‰»irªj t©z M»at®fS¡F m›ñ® khÍÞânu£ âU. ÓÅthruh› v‹»‹w xU
khf jiyt®fŸ v‹W brhšÈ¡ bfhŸS»‹wt®fŸ mo¡fo F£o¡ gh®¥gduhš 144« c¤âuî ãw¥ã¡f¥ g£oU¡»‹wJ. ï›î¤âuî
fuz« ngh£L tUtijí« g»Zfhu¤â‰F òJ òJ Éah¡»ah m¡»ukkhd c¤âuthdjhš mij Û¿ ãuntá¤J áiw òf
d§fŸ brhšÈ tUtijí« m›t¥nghJ bjÇɤJ tªâU¡ Ô®khŤJ âUths®fŸ f©z¥gU« j©lgh ãŸisí« Koî
»‹nwh« âU. ÓÅthrŒa§fh® jkJ â£l¤ij ö¡»¡ bfh©L brŒJ É£lh®fŸ. ï‹W mšyJ ehis âU¢á¡F br‹W c¤âuit
Óik¡F¢ br‹¿U¥gij¥ g‰¿í« bjÇɤâU¡»‹nwh«. ï¥nghJ ÛWth®fŸ.
gh®¥gd®fŸ gh®¥gd r_f¤â‹ nguhY« tUzháuk j®k rigÆ‹
nguhY« fÄõDl‹ x¤JiH¡F« Éjkhf j§fŸ â£l§fis¤ ã‹ tªj jªâ
jahǤJ mD¥ãÆU¡»wh®fŸ. fÄõÅl« rh£á brhšyî« jahuh
ÆU¡»wh®fŸ. vdnt g»Zfhu cgnjr¤ij ïªj¥ gh®¥gd®fS« âU. f©z¥gU« j©lghÂí« ï‹W fhiy 144I ÛWtj‰F
mt®fsJ jhr®fS« ïÅ ahU¡F cgnjr« brŒ»‹wh®fŸ v‹gij ï›ÉlÄUªJ âU¢á¡F ãuahzkhÆU¡»wh®fŸ. j§fsJ ÛWjyhš
bghJ#d§fns nahá¤J¡ bfhŸs nt©L»‹nwh«. m‹¿í« v›Éj fyfK« gyh¤fhuK« eilbgwhJ v‹W cWâ T¿ âU¢á
ï¥gh®¥gd®fisí« mt®fsJ moikfisí« e«ã nkhr« bghJ k¡fŸ x‰Wikahfî« rkhjhdkhfî« ïU¥gjhfî« j§fis
nghfhkš x›bthU r_f¤jhU« j§fŸ j§fŸ Fiwfis mtáa« mtáa« Ûw nt©L« v‹gjhf kdó®tkhŒ Mnkhâ¤âU¥g
fÛõD¡F bjÇÉ¡f nt©L« v‹gjhfî« bjÇɤJ¡ jhfî« âU¢áÆš ïUªJ ï‹W khiy jªâ bfhL¤âU¡»wh®fŸ.
bfhŸS»‹nwh«.
âU¢áÆš nfhÉyâfhÇfË‹ gyh¤fhu«
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 24.06.1928
âU¢á kiy¡ nfh£il nfhÆY¡F RthÄ jÇrid¡F âUth
s®fŸ n#. v‹. uhkehjD« k‰W« mt®fË‹ gy e©g®fS«
br‹wj‰fhf nfhÉš mâfhÇfŸ fhÈfis it¤J tÊk¿¤J
mo¡F«go V‰ghL brŒJ e‹whf mo¤J J‹g¥gL¤âÉ£ljhf âU.
uhkehj‹ mt®fshš âU¢á ÃahaÞjy¤âš nfhÉyâfhÇfË‹ ÛJ
ãuhJ bjhlu¥g£oU¡»‹wJ. ïªj ãuhJ¡F gh®¥gdušyhj
t¡ÑšfŸ ÕR ïšyhkš M#uh» tH¡if el¤â¡ bfhL¡f nt©L«
v‹W« c¤âuit Û¿ el¥gj‰fhfî« nkšf©l Étfhu¤ij el¤J
tj‰fhfî« V‰gL« bryî¡fhf bghJ k¡fŸ j§fshš TLkhd
bghUSjÉ brŒa nt©Lbk‹W« nf£L¡ bfhŸS»‹nwh«.
Fo muR - nt©LnfhŸ - 24.06.1928
Fo muR - 1928 ( 1 ) 314 315 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 6
mUŠbrhš bghUŸ
mªjfhu« - ïUŸ, ïU£L
ïfgu rhjd« - ï›îyf kWîyf Jiz
xil mo¤jš - fhisfË‹ M©ik Ú¡f¤J¡fhf
Éj®fis eR¡» cil¤jš
XjhÉš - njhuizÆš, KiwÆš
nfhãrªjd« - itztÇ‹ xUtif be‰¿¡F¿
r¡fiu f£Ljš - r®¡fiu bgh£ly« f£Ljš
rh§nfh gh§fkhf - KGikahf
Rz§FfŸ - ehŒfŸ
jh¤g®a« - bghUŸ, És¡f«
bjŒt v¤jd« - flîŸ V‰ghL
bjhªâiu - bjhªâuî
ghÎa« - És¡f«, ciu
òJ¡nfh£il
m«k‹ fhR - áW kâ¥òŸs ehza«, 320 òJ¡
nfh£il m«k‹ fhRfŸ = 1 %
òdU¤jhuz« - kWÓuik¤jš
Kl¤bj§F -
tªjndhgrhu« - e‹¿Twš
Éfšg« - kdkhWghL, ntWghL
Þj«g« - ö©