Mѭӡi giӡ sáng ngày 8/05/1794, tҥi
quҧng trѭӡng Cách mҥng, Cách mҥng
Pháp ÿã xӱ tӱ hình mӝt trong nhӳng
ÿҥi diӋn ѭu tú nhҩt cӫa nӅn khoa hӑc
nѭӟc Pháp, nhà hoá hӑc xuҩt sҳc cӫa
thӃ kӹ XVIII, ngѭӡi xây dӵng nên nӅn
khoa hӑc hoá hӑc, Antoine Laurent
Lavoisier.
Ngѭӡi ta nói rҵng, Lavoisier không chút sӧ hãi, ÿҫu ngҭng
cao ÿi lên máy chém, vì ông tin rҵng vào ngày hôm ÿó chӍ có
Ӫy viên Công ty ÿҩu thҫu thuӃ quan nѭӟc Pháp Lavoisier
chӃt ÿi còn nhà bác hӑc thì sӁ sӕng mãi. Cuӝc ÿӡi cӫa
Lavoisier vӯa may mҳn vӯa bi thҧm cNJng nhѭ tâm hӗn và các
hoҥt ÿӝng dҫy mâu thuүn cӫa ông.
Lavoisier sinh ngày 26/08/1743 tҥi Paris, con cӫa mӝt gia ÿình
luұt gia.
Lavoisier say mê các môn khoa hӑc tӵ nhiên tӯ thӡi niên
thiӃu. Nhѭng ông không thӇ vi phҥm truyӅn thӕng gia ÿình:
ông ÿành phҧi theo hӑc tҥi khoa Luұt trѭӡng Ĉҥi hӑc Pari, và
chӍ nhӳng thӡi gian rãnh rӛi còn lҥi sau nhӳng buәi hӑc
căng thҷng ông mӟi dӵ các bài giҧng vӅ vұt lý, hoá hӑc, ÿӏa
chҩt hӑc, hoá hӑc, khoáng vұt hӑc. Lòng khao khát ÿo lѭӡng
ÿѭӧc mӝt cách kӻ lѭӥng nhӳng yӃu tӕ khác nhau ҧnh hѭӣng
tӟi diӉn biӃn cӫa phҧn ӭng hoá hӑc, tài nghӋ cӫa mӝt nhà
thӵc nghiӋm tinh tӃ, và lòng mong muӕn khám phá ra nhӳng
ÿӏnh luұt tәng quát nhҩt cӫa tӵ nhiên là nhӳng nét cѫ bҧn
trong phѭѫng pháp sáng tҥo cӫa Lavoisier, hình thành ӣ ông
tӯ thӡi ÿi hӑc.
Năm 1765, Lavoisier công bӕ công trình khoa hӑc ÿҫu tiên
cӫa ông vӇ ÿӝ tan cӫa thҥch cao, sӵ mҩt nѭӟc cӫa nó khi bӏ
nung nóng và khҧ năng tái kӃt hӧp cӫa thҥch cao vӟi nѭӟc.
Mӝt thành công lӟn lao cӫa Lavoisier là ông ÿã chӭng minh
ÿӏnh luұt bҧo toàn khӕi lѭӧng.
Vào nhӳng năm 70 cӫa thӃ kӹ XVIII, Lavoisier bҳt tay vào giҧi
quyӃt mӝt vҩn ÿӅ quan trӑng nhҩt cӫa hoá hӑc là nghiên cӭu
quá trình cháy và hô hҩp, là nhӳng vҩn ÿӅ lúc ÿó ÿѭӧc xem xét
theo quan ÿiӇm cӫa thuyӃt nhiên tӕ (phlogiston), chҩt mang
“tính dӉ cháy” cӫa vұt thӇ.
Nhà hoá hӑc phҧi cҫn ÿӃn hai mѭѫi năm lao ÿӝng căng thҷng
ÿӇ chӭng minh sӵ không hoàn chӍnh cӫa lý thuyӃt này. Ông ÿã
tiӃn hành rҩt nhiӅu phân tích ÿӏnh lѭӧng các sҧn phҭm phҧn
ӭng và xác ÿӏnh các quá trình cháy không phҧi là sӵ phân huӹ
“chҩt cháy” làm thoát ra phlogiston, mà là sӵ kӃt hӧp cӫa các
chҩt vӟi oxy. Theo F. Engels, Lavoisier “ lҫn ÿҫu tiên ÿã giúp
cho toàn bӝ hoá hӑc ÿӭng bҵng chân, còn trѭӟc ÿây hoá hӑc
ÿi lӝn ngѭӧc ÿӭng bҵng ÿҫu dѭӟi dҥng phlogiston.
Năm 1783, Lavoisier ÿã chӭng minh bҧn chҩt phӭc tҥp cӫa
nѭӟc. Thì ra chҩt phә biӃn nhҩt trên trái ÿҩt này là chҩt Oxit
cӫa “không khí cháy” (Hydro).
Lavoisier còn phát hiӋn ra “không khí cháy” có trong các “cѫ
thӇ ÿӝng vұt và thӵc vұt” nhѭ tên gӑi lúc ÿó cӫa các chҩt hӳu
cѫ. Ông ÿã giҧi thích phҫn chӫ yӃu cӫa các chҩt này là Carbon,
Hydro, Oxi. Chính bҵng ÿiӅu ÿó, Lavoisier ÿã ÿһt cѫ sӣ ÿӇ
phân tích các hӧp chҩt hӳu cѫ, tҥo tiӅn ÿӅ cho sӵ xuҩt hiӋn
môn Hoá hӑc hӳu cѫ vào thӃ kӹ XIX.
Năm 1789, Lavoisier cho xuҩt bҧn “Giáo trình sѫ cҩp vӅ hoá
hӑc”, trong ÿó ÿã ÿѭa ra “bҧng các ÿѫn chҩt”. Trong danh
sách các ÿѫn chҩt này có ÿӃn 23 nguyên tӕ và mӝt sӕ hӧp
chҩt, ...
Trong khoa hӑc hoá hӑc mӟi mҿ, nhӳng phҧn ӭng cӫa các
nguyên tӕ hoá hӑc thӵc sӵ và các hӧp chҩt cӫa chúng, xem
xét trên cѫ sӣ cӫa ÿӏnh luұt bҧo toàn chҩt và chuyӇn ÿӝng, ÿã
thӃ chân cho nhӳng chuyӇn hoá ÿҫy bí mұt cӫa các “bҧn
nguyên”.