You are on page 1of 45

Số 36Tháng 07/2010

Biên Giới & Lãnh Hải


Quý độc giả thân mến,

Trong muôn vạn cách yêu nước—quan tâm, nhắc nhở, lên
tiếng, giữ gìn bờ cõi—là những hành động luôn đáng được
tôn vinh. Tạp chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC với tiêu chí Ngòi
bút của trí thức & Tinh thần của tuổi trẻ—nhận thấy trách
nhiệm cần phải lên tiếng trước những vấn đề liên quan đến
biên giới và lãnh hải của dân tộc. Đó cũng là chủ đề dành cho
số tháng 7/2010.

Biên giới lãnh hải—một khái niệm quen thuộc được dùng để
nói đến nơi phân chia bờ cõi giữa các quốc gia. Nhắc đến
biên giới lãnh hải, người Việt khắp nơi luôn nghĩ đến những
TẠP CHÍ THANH NIÊN PHÍA TRƯỚC
trận chiến lẫy lừng cha ông đã ngã xuống hy sinh để chúng
ta có một Việt Nam ngày nay. Chúng ta nhắc lại biên giới Web : phiatrruoc.info
lãnh hải để góp sức duy trì hào khí Việt: Blog : phiatruoc.wordpress.com
Email : contact.phiatruoc@gmail.com
Sông núi nước Nam vua Nam ở
Rành rành định phận tại sách trời
Hay, BAN BIÊN TẬP
Như nước Đại Việt ta từ trước, Võ Thụy Nhu-Khương Duy -
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu, Thanh Nguyên-Việt Quốc-Đông A
Nước non bờ cõi đã chia,
Phong tục Bắc Nam cũng khác.
THIẾT KẾ TRÌNH BÀY
Thế nhưng ngày nay, bờ cõi lãnh hải thuộc chủ quyền Việt Hậu Phú-Khương Duy-Tín Nghĩa
Nam ngang nhiên bị xâm phạm và lấn chiếm ở nhiều vùng.
Nhiều ngư dân Việt Nam bị tàu lạ bắt giữ và đâm chìm cách
bờ biển chỉ vài hải lý... Người đau xót, kẻ ngậm ngùi, nhưng CỘNG TÁC VIÊN
Hoàng Lan-Mai Minh-Đông A-
lại thiếu những thông tin trung thực...
Elbi-Ngọc Cầm-Khuê Đăng

Tạp chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC với chủ đề Biên giới & Lãnh
hải Việt Nam như một tiếng nói khẳng định lại tinh thần dân QUẢNG CÁO-AUDIO
tộc Lạc Hồng. Quan trọng hơn, PHÍA TRƯỚC muốn khẳng Quốc Bình-Chinh Nhân-Tâm Kiên
định lại chủ quyền dân tộc, trách nhiệm giữ gìn đất nước và
quyền được bày tỏ chính kiến công khai và trung thực. WEBSITE
Kế Vũ

Ban Biên Tập Châu Mỹ


Tạp chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC Tap Chi Phia Truoc
PO Box 462220 Escondido, CA
Tháng 7/2010
92046 USA
Châu Âu, Châu Á
Tap Chi Phia Truoc 10 rue Louis Rossel
35000 Rennes FRANCE

Ảnh bía Smallest Forest


Mục lục

Dư luận cho rằng các nhà dân chủ vô tội


Chính trị
4
trước phiên tòa

‗Nhân phẩm phụ nữ bị chà đạp tàn tạ


Xã hội 6
trong nhà tù‘
Kinh tế

Lãnh thổ Việt Nam qua từng thời kỳ 8


Vấn đề biên giới lãnh thổ Việt-Trung
11
Những va chạm từ việc tranh chấp một
quần đảo 19
Lấy lại từng tấc đất bằng chính lòng Tiêu điểm
yêu nước 21

Những cuộc xâm lược vô hình 23


Những cuộc vượt biển ghi dấu trong
lịch sử Việt Nam 25

Hàm Nghi: Một nhà ái quốc, một nghệ sĩ 27


đa tài—Kỳ III
31
Chủ quyền đất nước

Gay Pride—Đồng tình luyến ái


xuống đường
Chuyên 34

36
Lịch sử Apple Incorporation mục 40
Tin Việt Nam tháng 6

Tin Quốc tế tháng 6 43


CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Số 36 - Tháng 07/2010

Nhớ một năm ngày


Đường lối đấu tranh của Đảng Dân 4. Các nhà hoạt động dân chủ nói
chủ Việt Nam biểu hiện qua Cương trên là những công dân tốt, hiểu
Trần Huỳnh Duy lĩnh, Điều lệ ĐDCVN và các mục biết sâu sắc về pháp luật Việt Nam
tiêu của THTNDC phù hợp với Hiến và thế giới, là những người có học,
Thức, Lê Thăng Long pháp và pháp luật Việt Nam. Ngày được đào tạo ở môi trường tiến bộ
Lê Công Định, 1-9-2008, Đảng Dân chủ đã ra Bản và hết lòng ví sự phát triển dân tộc.
Tuyên bố quan điểm, trong đó nêu Họ là những người dám hi sinh tất
Nguyễn Tiến Trung rõ: ―Đảng Dân chủ Việt Nam ủng cả, từ thời gian, tiền của cho đến
và Trần Anh Kim bị hộ chính sách đoàn kết dân tộc
theo nguyên tắc tự do, dân chủ và
công việc, gia đính... để đi theo lý
tưởng tự do dân chủ đã chọn. Lý
bắt (từ 24/05/2009 bình đẳng‖; và ―Đảng Dân chủ Việt tưởng ấy cũng đồng thời phù hợp
đến 07/07/2009) – Nam xem đảng cầm quyền là một với mong muốn của mọi xã hội và
đối tác chính trị trong sứ mạng bảo xu thế thời đại. (Theo Trọng
hãy cùng điểm lại vệ tổ quốc, dân chủ hóa xã hội, Nghĩa, BBCVietnamese)
những luận điểm phát triển đất nước và bảo đảm
quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh
chứng tỏ các nhà dân phúc của toàn dân‖. (Theo Đảng
5. Hoạt động thay thế sự lãnh đạo
của một đảng phái là hoạt động hết
chủ vô tội. Khi những dân chủ Việt nam).
sức bính thường trong đời sống
người vô tội phải thú Mục tiêu dài hạn của THTNDC cũng chình trị của các nước dân chủ.
ghi rõ: ―Xây dựng xã hội dân chủ Ngay cả ở các nước độc đảng thí
nhận mình có tội, các lành mạnh tại Việt Nam bằng cách việc thay thế sự lãnh đạo cũng
anh là nạn nhân của cổ vũ người dân thực thi những không thể xem là tội phạm ví đơn
quyền tự do «không ai có thể xâm giản hành vi đó không nguy hiểm
một tội ác lớn hơn phạm được» như Tuyên ngôn độc cho xã hội và tổ chức đảng không
nhiều—tội ác của lập nước Việt Nam dân chủ cộng thể đồng nhất với chình quyền
hòa năm 1945, đó là: Tự do ngôn nhân dân. (Theo LS Lê Trần Luật
những kẻ mượn danh luận, tự do báo chí; Tự do lập hội, trên trang talawas.org).
Nhà nước và nhân tự do lập đảng; Tự do ứng cử, tự do
bầu cử‖. (Theo Tập hợp thanh 6. Một chình quyền được gọi là của
dân. niên dân chủ). nhân dân khi và chỉ khi cơ chế bầu
cử thực sự dân chủ, nguyên tắc phổ
2. Việt Nam luôn có đa nguyên, đa thông đầu phiếu phải được tôn
1. Các nhà dân chủ: Trần Huỳnh đảng từ năm 1945 đến năm 1988. trọng triệt để. Bản thân các chế độ
Duy Thức, Nguyễn Tiến Trung, Lê Hiện nay, Đảng Dân chủ hoạt đông độc đảng, tổ chức “đảng cử dân
Công Định, Lê Thăng Long, Trần lại ngay tại Việt Nam, Đảng CSVN bầu‖, không có sự lựa chọn thứ hai
Anh Kim chỉ thực thi các quyền và Nhà nước CHXHCNVN không có thí không thể nói cơ chế bầu cử là
quyền tự do được minh định trong văn bản nào cấm Đảng này hoạt dân chủ và quyền lực Nhà nước đã
Tuyên ngôn nhân quyền Liên hiệp động. Sinh thời, ông Hoàng Minh thuộc về nhân dân. ―Lật đổ chình
quốc, các công ước quốc tế về Chình cũng không bị truy tố về việc quyền nhân dân‖ chỉ có thể là hành
quyền dân sự, chình trị, mà chình phục hoạt Đảng Dân chủ, vốn tự vi của những kẻ chỉ muốn phục hồi
quyền Việt Nam đã tham gia và giải thể vào năm 1988. (Theo chế độ quân chủ chuyên chế hay
cam kết thi hành, đồng thời cũng Hoàng Minh Chính, Wikipedia chế độ quân phiệt, nơi không một
phù hợp với điều 69 Hiến pháp Việt Tiếng Việt). đảng phái nào có thể tồn tại. , nói
Nam. Điều 20 Tuyên ngôn nhân gí đến đa đảng. Do đó không ai có
quyền LHQ đã ghi rõ: ―Ai cũng có 3. Tập Hợp Thanh Niên Dân Chủ thể lật đổ một sự vật không tồn tại,
quyền tự do hội họp và lập hội có
được thành lập theo đúng thủ tục không có thật. (Theo Tiến sỹ Cù
tính cách hoà bình.‖ Điều 69 Hiến
pháp lý về lập hội theo luật pháp Huy Hà Vũ trên BBCVietnam-
pháp VN: ―Công dân có quyền tự
của nước Pháp, nơi tổ chức đặt trụ ese).
do ngôn luận, tự do báo chí; có
sở chình. Nói tổ chức này là ―chống
quyền được thông tin; có quyền hội
phá,‖ tự Nhà nước đã thể hiện mính 7. Mặt khác, chỉ có sức mạnh vật
họp, lập hội, biểu tình theo quy chất, sức mạnh bạo lực mới thực
đang đi ngược xu thế phát huy
định của pháp luật”. (Theo Phong hiện được hành vi lật đổ. Muốn thực
quyền công dân ở các nước trên thế
trào dân chủ Việt nam). hiện được một âm mưu lật đổ bằng
giới. (Theo Hà Thủy, Đảng Dân
chủ VN). vũ lực thí người ta phải chuẩn bị vũ

DƯ LUẬN CHO RẰNG CÁC NHÀ


DÂN CHỦ VÔ TỘI TRƯỚC PHIÊN TÒA
Trang 4
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Số 36 - Tháng 07/2010
trang bằng súng đạn, hay ìt ra cũng phải của riêng người cộng sản mà (Theo Tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ trên
phải bằng gậy gộc, giáo mác. là của toàn thể 87 triệu người Việt BBCVietnamese).
Nhưng Đảng Dân chủ không hề chủ Nam. Nhân dân phải làm chủ đất
trương dùng bạo lực, họ chỉ đấu nước, mọi người phải bính đẳng 13. Vậy ai mới đang ―từng bước
tranh ôn hòa, bất bạo động. Đảng trước pháp luật, không cho phép chuyển hóa chế độ chình trị theo
Dân chủ nếu muốn lật đổ chình bất kỳ ai hay nhóm người nào có con đường phát triển tư bản chủ
quyền CSVN thí ngoài việc phải đặc quyền và vùng cấm kể cả đảng nghĩa‖? Không những chỉ là ―tư bản
chuẩn bị sức mạnh bạo lực, họ còn CSVN như hiến pháp khẳng định. chủ nghĩa‖ mà còn là chủ nghĩa tư
phải chuẩn bị lực lượng để thay thế Thật bất công khi một đảng này lại bản hoang dã mà các nước phương
cái chình quyền ấy. Nhưng không được quyền xét xử một đảng khác. Tây đã vượt qua từ lâu? Những
có một tài liệu nào chứng minh (Vẫn theo Kami, như trên). người dốt nát, tham lam, bảo thủ
được điều này mà ngay đến một lời hiện là lãnh đạo cấp cao trong
kêu gọi biểu tính còn không có. 11. Diễn biến hòa bính chỉ là nguy Đảng Cộng sản Việt Nam mới là tội
Những lời kêu gọi cải cách ôn hòa cơ mất quyền lực của một số kẻ phạm, ví đã ―gây hậu quả nghiêm
chỉ bằng con chữ và lời nói lại có tham quyền cố vị, không chấp nhận trọng‖ đẩy đất nước vào con đường
thể đe dọa đến an ninh quốc gia cạnh tranh trong chình trị để lựa chủ nghĩa tư bản hoang dã, hằn
hay sao? Điều ấy chứng tỏ nền an chọn những người có tài, có đức sâu bất công trong xã hội, tước
ninh quốc gia này được xây dựng tham gia lãnh đạo đất nước ví một đoạt tất cả quyền tự do dân chủ
trên căn cứ của bạo lực và không tương lai tươi sáng của Tổ quốc Việt của nhân dân, tiếp tay cho kẻ thù
đặt điểm tựa vào lòng nhân. nam. Chình quyền hiện nay do gặm nhấm dần dần đất nước, phản
Quy kết tội danh ―lật đổ chình Đảng CSVN lãnh đạo thực chất chỉ bội lại chình lý tưởng của Đảng
quyền‖ với vật chứng là ngòi bút, phục vụ cho các nhóm lợi ìch ―cánh Cộng sản và sự hy sinh xương máu
bàn phìm hay chiếc microphone hẩu‖ mà thôi. Điều này đương của nhân dân trong các cuộc kháng
khác nào thừa nhận thể chế này là nhiên không thể tồn tại mãi trong chiến trước đây. Nhưng lạ thay,
kẻ thù của lẽ phải, là hiện thân của một ―thế giới phẳng‖, một xã hội pháp luật trong tay của Đảng đã
bạo lực? (Theo Lê Nguyên Hoàng, thông tin, lấy kinh tế đa thành biến trắng thành đen và ngược lại,
thành viên khối 8406 Việt Nam phần làm nền tảng và có cạnh không hơn không kém, là công cụ
& PhamVH trên: http:// tranh quốc tế gay gắt. Cho nên, chỉ nhằm bảo vệ Đảng. Qua vụ án
www.danluan.org/node/3811). cách tốt nhất cho Đảng cộng sản, này nhân dân càng thấy rõ bộ mặt
muốn còn giữ được vai trò lãnh đạo tàn ác cuả chế độ độc tài, toàn trị
8. Có người nói rằng ―các nhà dân thí phải bỏ điều 4 Hiến pháp, thả do một nhóm người cầm đầu, càng
chủ đã nhận tội rồi, có bằng chứng hết các tù nhân chình trị, phải mở quyết tâm đứng lên đấu tranh cho
là các video hẳn hoi, vậy thí còn rộng dân chủ, thực hiện hòa giải và một xã hội nhân bản, cho sự
gì để mà nói nữa?‖. Nếu một hòa hợp dân tộc, cùng toàn dân nghiệp dân chủ hóa toàn bộ xã hội.
tòa án mà các thẩm phán có đủ xây dựng chình quyền của dâ, do (Theo Trọng Nghĩa trên BBCViet-
năng lực chỉ cần ở mức thần kinh dân và ví dân thực sự. Có như vậy namese).
bính thường, thí không ai dám kết mới qui tụ được những người con
tội một người chỉ ví anh ta đã… của Tổ quốc từ khắp nơi trên thế
nhận tội. Ví vậy các đoạn video giới góp phần tham gia xây dựng
Thật đáng tiếc, những luận
nhận tội của các vị Trần Anh Kim, và bảo vệ đất nước. (Vẫn theo
điểm sắc bén trên của dư luận
Lê Công Định, Trần Huỳnh Duy Kami, như trên).
đã không nhận được bất kỳ
Thức, Lê Thăng Long, Nguyễn Tiến
phản biện nào thỏa đáng từ
Trung chỉ có tác dụng lừa bịp dư 12. Đối với cơ quan công an và cơ phía Nhà nước, tòa án hoặc báo
luận quần chúng, và đe dọa những quan công tố Việt Nam thí những chí quốc doanh, mà thay vào đó
người đấu tranh, mà không hề người này có tội ví các tổ chức mà là những nhận định chụp mũ –
mang một giá trị pháp lý nào… họ thành lập hoặc tham gia là các ―phản động,‖ ―chống phá đất
(Theo Lê Nguyên Hoàng, thành ―tổ chức phản động‖ chứ không nước.‖ Đã hơn một năm sau khi
viên khối 8406 Việt Nam) phải là các ―đảng phái chình trị‖ các nhà dân chủ bị bắt, dư luận
được nhìn nhận hợp pháp. Không không lãng quên các anh. Các
9. Những người đó họ không hề chỉ trong Điều 79 mà ngay trong cả chí hữu, những người ủng hộ, cả
phạm tội mà ngược lại họ là những Bộ Luật Hính sự hiện hành của công khai và thầm lặng, đang
người có công tiên phong đi đầu Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa kiên trì tiếp bước.
trong vấn đề đòi hỏi Đảng CSVN Việt Nam cũng chẳng ai có thể tím
phải cải cách chình trị nhanh hơn được từ “tổ chức phản động” hay
nữa nhằm tiến tới thiết lập một một ―phản động‖, trong khi một trong Thảo Ly (tổng hợp)
xã hội dân giàu nước mạnh, xã hội những nguyên tắc tối cao của nhà
công bằng, dân chủ, văn minh. nước pháp quyền là các cơ quan tư
(Theo Kami trên http:// pháp chỉ được quyền điều tra và xét
Ghi chú: Những nguồn trên chỉ có
www.danluan.org/node/3899). xử những gí được quy định cụ thể
tính chất đại diện cho từng ý kiến.
trong các văn bản pháp luật. Ví vậy
10. Tổ quốc này, đất nước Việt cáo buộc họ phạm tội ―lật đổ chình
Nam này không của riêng ai, không quyền nhân dân‖ là vô giá trị.

Trang 5
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Số 36 - Tháng 07/2010

Sau 3 năm bị Nhà nước Việt Nam giam cầm với lý do “hoạt động tuyên truyền
chống phá Nhà nước Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam,” luật sư Lê Thị Công Nhân chia sẻ
cùng độc giả PHÍA TRƯỚC những ngày tháng đấu tranh dân chủ đến những ngày
cơ cực trong cảnh tù đày. Luật sư Lê Thị Công Nhân tâm sự rằng “nhân phẩm của
phụ nữ bị chà đạp” và tù nhân bị đối xử “như một người nô lệ.”

Luật sư Lê Thị Công Nhân: “Nhân phẩm của


phụ nữ bị chà đạp tàn tạ trong nhà tù”
nói với bệnh viện không chữa cho bà. Nhưng tôi đã
vượt qua tất cả và họ phải từ bỏ việc thuyết phục tôi
quy thuận.. Họ đã chọn cách ứng xử rất tồi tệ với
những tù chính trị như chúng tôi. Và tôi hiểu rằng, đi
tù không phải là điều tồi tệ nhất và việc đưa Lê Thị
Công Nhân vào tù cũng chưa phải việc tồi tệ nhất của
công an Việt Nam.

Trong nhiều cuộc thẩm vấn, họ đã nhắc đi nhắc lại
nhiều lần rằng: “Nếu đi tù chưa phải là điều tồi tệ
nhất, thì họ sẽ làm cho cuộc sống của tôi sẽ còn tồi tệ
hơn cả cái chết.” Tôi cũng chưa hình dung ra điều gì
tồi tệ hơn cái chết vì tôi cũng không biết cái chết là
như thế nào. Vì vậy, tôi để cho việc gì đến sẽ phải
đến. Ngày bắt giam tôi, tôi vẫn nhớ. Sau một đợt rất
căng thẳng giữa hai bên, tôi bị bắt vào ngày 3/2 và
Khi được hỏi về quá trình tham gia vào các hoạt động giữ tôi 2 ngày 2 đêm tại 87 Trần Hưng Đạo. Từ đó đến
dân chủ ở Việt Nam, cô luật sư trẻ tuổi cho biết: ngày 7/3/2007, tôi liên tục bị triệu tập nhưng tôi
không đi và khiến họ rất bực mình. Sau đó tôi bị khởi
Luật sư Lê Thị Công Nhân: Thực ra từ bé tôi đã tố và bị bắt giam. Những hành động của họ không
thích thời sự. Đó là khởi đầu sơ khởi cho thiên hướng làm tôi chùn bước mà càng khiến tôi tin tưởng hơn
của tôi. Nó là cả một quá trình chứ không phải tự vào những gì mình đã làm.
nhiên một ngày kia thì tôi bỗng dưng thay đổi. Đến
một ngày nào đó khi nhận thức ấy đủ một mức độ về Còn về những ngày đi tù chắc hẳn đó
lượng thì chất của nó thay đổi. Trải qua một quá trình phải là quãng thời gian rất tồi tệ? Chị có
nhận thức, tôi chuyển sang hành động! thể chia sẻ về những khó khăn đó?

Chị có thể chia sẻ cùng bạn đọc về quá Luật sư Lê Thị Công Nhân: Tôi phải kể từ những
trình bị bắt giam vào năm 2006? ngày đầu tạm giam, vì một ngày tạm giam được tính
như một ngày tù. Ngay từ ngày đầu tiên tôi đã bị
Luật sư Lê Thị Công Nhân: Trước đó thì tôi đã bị bắt giam chung với thường phạm và sinh hoạt như một tù
rất nhiều lần. Khi Đảng Thăng Tiến công khai thành nhân bình thường. Buồng giam của tôi nằm ở Hỏa Lò
lập vào 8/9/2006, tôi đã xác định không sớm thì (Trại tạm giam số I Hà Nội và đến năm 1997 chuyển
muộn tôi sẽ bị đi tù. Trước khi bị đi tù, chắc chắn rằng về Cầu Diễn, huyện Từ Liêm, Hà Nội).
tôi sẽ trải qua quá trình bắt bớ, thẩm vấn, dọa dẫm,
khích bác… Mặc dù chưa từng trải qua nhưng tôi đã Buồng giam được thiết kế cho 15-16 người nhưng lúc
được nhiều người đi trước truyền kinh nghiệm. nào cũng trong tình trạng quá tải với ít nhất là 19
người và cao điểm lên tới 40 người. Chỗ nằm mỗi tù
Gần 6 tháng từ ngày 8/9/2006 đến 6/03/2007 tôi bị nhân là 2 mét vuông (1mX2m), nhưng trên thực tế,
dụ dỗ, dọa dẫm, khích bác nhưng tôi không từ bỏ con mỗi người chỉ có chiều rộng khoảng 3-4 chục centimét
đường của mình. Họ dụ dỗ tôi bằng cách hứa sẽ bố trí để nằm. Nhưng riêng tôi, tôi đấu tranh bằng được hai
tôi làm việc ở Bộ Tư pháp. Còn dọa dẫm thì quá mét vuông cho mình. Một chuyện nhỏ như vậy thôi,
nhiều, đe dọa bản thân tôi và thậm chí cả gia đình tôi. nhưng ở trong tù đó là việc rất quan trọng. Những tù
Ví dụ, họ dọa rằng khi mẹ tôi bị lên cơn đau tim, họ sẽ nhân bình thường khác, họ không biết về quy định
Trang 6
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Số 36 - Tháng 07/2010
này và kể cả khi đã được biết, họ cũng không dám người đã từng bắt giữ tôi đã đợi ở cổng để áp giải tôi.
đấu tranh vì sợ bị đánh bằng nhiều cách (đánh bằng Tôi đã nói đùa với họ rằng: “Trước khi đi tù thì tôi đã
dùi cui hoặc đánh bằng hạnh kiểm, không có cơ hội đi tù rồi, và đến khi đi tù xong thì vẫn đi tù nữa.” Thái
được giảm án…). độ của họ thì vẫn như trước đây – luôn hằn học vả
dọa dẫm.
Trên thực tế, tôi được ―khác người‖ rất nhiều so với tù
nhân khác, nhưng tôi có được nhờ sự đấu tranh của Trong số những người công an thẩm
riêng bản thân mình và cũng không được trọn vẹn 100 vấn và canh giữ chị, chị có gặp người
phần trăm đúng với quy định. Ví dụ về nước uống, tù nào khiến chị thấy họ có những tư tưởng, suy nghĩ đối
nhân phải được 2 lít thì họ chỉ phát được 1-1,2 lít. Tôi lập với “đồng chí” của họ không?
yêu cầu phải nhận đầy đủ nước uống như đã được nhà
nước quy định, vì không được phát đầy đủ nước uống Luật sư Lê Thị Công Nhân: Tôi chưa thấy người nào
nên rất nhiều tù nhân bị bệnh sỏi thận. Một tuần 7 nhưng tôi không nghĩ là không có người nào. Vì họ đã
ngày thì chúng tôi chỉ được 2 ngày ăn rau tử tế, vì đa được đào tạo nghiệp vụ để che giấu cảm xúc. Hơn
phần các rau đã bị úng thối khi họ dùng để nấu canh nữa, trong tất cả các buổi thẩm vấn, luôn có 3 người
cho tù nhân. Một tuần họ phát cho chúng tôi một lát tra hỏi tôi. Sự bố trí này tôi cho rằng chủ yếu là để
thịt (mỡ) khoảng bằng 2 ngón tay (phụ nữ), và 1 con giám sát nhau và hỗ trợ nhau. Thật tiếc là trong suốt
cá. Nực cười nhất là quy định án tù 4 năm thì được quãng thời gian ấy, tôi chưa gặp người nào khiến tôi
phát một cái màn, nhưng đã bị nhà tù Việt Nam biến có cảm nhận hơi rõ rệt về việc có tư tưởng khác với số
thành nhất định phải đi tù 4 năm mới được phát một đông bọn họ. Nhưng tôi cũng có cảm nhận rằng hai
cái màn! người – một nam và một nữ – trong số họ không
ghét tôi, không hằn học tôi như nhiều người khác. Hai
Ở trong tù còn có tình trạng nhiều người tù thi đua, có người ấy đều nằm trong A42 và đều là những người
thể gọi là ―mama tổng quản‖, được cán bộ quản tù sử còn rất trẻ.
dụng với phương châm: lấy tù nhân để quản tù nhân.
Những người này gần như bán linh hồn như quỷ dữ và Đa số họ làm việc rất thiếu văn hoá vì khi họ thẩm
họ biến nhà tù thành địa ngục. Ở trại giam số 5, họ ra vấn tôi thì họ không bao giờ cho biết tên cả. Thậm chí
những quy định rằng tù nhân phải gọi cán bộ là ông, khi tôi hỏi thì họ không trả lời, và khi tôi hỏi theo lý lẽ
bà và xưng cháu – chuyện này hoàn toàn không khác pháp luật thì họ vẫn không trả lời. Hiếm hoi lắm thì tôi
thời phong kiến xa xưa. Thậm chí, người cán bộ đó chỉ được biết tên một vài người, trong số đó thì có
18, 19 tuổi vừa tốt nghiệp lớp 12 và người tù có thể là khoảng 3-5 người.
50, 60 tuổi vẫn phải gọi cán bộ là ông, bà và xưng Thưa chị, về phía gia đình thì họ có
cháu, có trường hợp còn xưng con – như một người nô phản ứng thế nào với các hoạt động
lệ! Nếu không tuân theo thì lập tức các ―mama tổng chính trị của chị?
quản‖ sẽ đến hù dọa và đánh đập. Có những tù nhân
―ưu tú‖ được lựa chon để phục vụ cho những ý đồ đen Luật sư Lê Thị Công Nhân: Công chúng dường như
tối của các cán bộ, và cán bộ công an ở đó luôn luôn ai cũng quan tâm tới vấn đề này với một sự háo hức,
là chân lý và đúng. kinh ngạc. Dễ hiểu thôi, vì ai cũng biết rằng sự cản trở
của người thân sẽ gây khó khăn nhất cho con đường
Cảm xúc của chị khi ngồi trong phòng sự nghiệp của bản thân, còn hơn sự cản trở của kẻ
giam của chính quyền như thế nào? thù gập bội lần. Nhưng tôi là một người may mắn! Gia
Luật sư Lê Thị Công Nhân: Tôi thấy rằng nhân đình tôi có thái độ và hành xử đúng đắn, đúng với
phẩm của phụ nữ bị chà đạp tàn tạ trong nhà tù và lương tâm của chính họ trước tiên và thể hiện họ là
đến bây giờ tôi vẫn bị ám ảnh, vẫn nằm mơ thấy những người có nhận thức. Họ không đủ hiểu biết về
những ngày ở tù. Rất đáng tiếc là nhà tù tôi ở được chính trị, cũng không tham gia trực tiếp và cũng
đánh giả là tốt nhất Việt Nam, đặc biệt là tốt nhất không bị chèn ép và đối xử bất công, nhưng họ đều
miền Bắc Việt Nam. ủng hộ tôi.

Từ hôm ra tù ngày 6/3/2010, phía bên Vâng, xin cảm ơn chị đã tham gia cuộc trò
an ninh đã có động thái gì với chị chuyện! Phía Trước chúc chị những ngày tươi
không? đẹp trước mặt và luôn bỏng cháy niềm tin.

Luật sư Lê Thị Công Nhân: Ngày ra tù, bên an ninh


áp giải tôi về. Tôi không được có cái cảm giác sung Nhóm phóng viên PHÍA TRƯỚC
sướng như các tù nhân khác. Tôi chưa kịp bước chân © 2010 Tạp chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC
ra khỏi khuôn viên nhà tù thì công an A42, những
Trang 7
Ải Nam Quan thời Pháp

BIÊN GIỚI & LÃNH HẢI VIỆT NAM

Ngọn hải đăng trên đá Bông Bay Bia Chủ Quyền Của Việt Nam ở Hoàng Sa Trước Năm 1974
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

LÃNH THỔ VIỆT NAM QUA TỪNG THỜI KỲ

Bản đồ vào đời Tam Quốc (220-265) Bản đồ vào đời Tam Quốc (220- Bản đồ vào đời Ngũ Quí (907-959)
Nguồn: Việt Nam Sử Lược 265)- Nguồn: Việt Nam Sử Lược – Nguồn: Việt Nam Sử Lược

Thời Hồng Bàng Vân vào cai trị nhưng không giữ được con là Dực Thánh Vương đi đánh dẹp,
(2879 – 258 tr. Tây lịch) lâu vì sau đó Chiêm Thành thường lấy quân Đại Lý đại bại, nhân cơ hội đó nhà
lại được. Ranh giới lãnh thổ về phía Lý sát nhập luôn khu vực ngày nay là
Một số sử liệu cho rằng vào đầu thời kỳ nam đôi khi được nhắc trong sử liệu là Hà Giang vào Đại Việt.
Hồng Bàng, bộ tộc Việt có lãnh thổ rộng một cột mốc bằng đồng dựng lên bởi
lớn từ phía nam sông Dương Tử (Trung Mã Viện sau khi chinh phạt sự nổi dậy
Quốc) đến vùng Thanh Hóa. của Hai Bà Trưng, còn gọi là cột đồng
Mã Viện.
Văn Lang

Nhà nước Văn Lang của bộ tộc Lạc Việt


Thời phong kiến tự chủ
(bắt đầu từ năm 939 s. Tây lịch)
hình thành trên vùng đồng bằng sông
Hồng, đồng bằng sông Mã và đồng Sau khi Khúc Thừa Dụ tự xưng là Tiết
bằng Sông Lam. độ sứ năm 905, Việt Nam bắt đầu thời
kỳ độc lập tự chủ. Việt Nam chính thức
Âu Lạc (257 – 111 tr. Tây lịch) vào kỷ nguyên độc lập từ khi Ngô
Quyền đánh bại nhà Nam Hán vào năm
Thục Phán sau khi chiếm được Văn
938. Năm 968, Đinh Tiên Hoàng đặt
Lang đã sát nhập vào đất của mình,
quốc hiệu trở lại sau hơn 400 năm, là
nước Âu Lạc có lãnh thổ từ phía nam
Đại Cồ Việt, sau đó Lý Thánh Tông đổi
sông Tả Giang (Quảng Tây-Trung
tên nước là Đại Việt năm 1054.
Quốc) kéo xuống dãy Hoành Sơn (Hà
Tĩnh) Lãnh thổ Việt Nam thời kỳ đầu độc lập
bao gồm khu vực Bắc Bộ và 3 tỉnh
Thời Bắc thuộc (111 tr. Tây lịch)
Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, tương
Lãnh thổ Đại Việt khoảng năm 1010
Lãnh thổ của dân tộc Việt thời kỳ này, đương với lãnh thổ cũ nước Văn Lang
trong sự cai quản của chính quyền của các vua Hùng Năm 1159, nhân khi nước Đại Lý suy
trung ương các triều đại Trung Hoa, tiến yếu, vua Lý Anh Tông và Tô Hiến
về phía nam đến vùng Hà Tĩnh hiện
Sát nhập Tây-Bắc
Thành đã tiến hành thu phục vùng đất
nay, thỉnh thoảng các quan cai trị Giao Năm 1014, tướng nước Đại Lý là Đoàn của các tù trưởng dân tộc thiểu số
Chỉ (hoặc Giao Châu) tiến xuống phía Kính Chí đem quân vào chiếm đóng người Thái ở bắc Yên Bái, nam Lào Cai
nam đánh Chiêm Thành và đưa thêm châu Vị Long và châu Đô Kim (nay vào lãnh thổ Đại Việt.
vùng đất từ đèo Ngang đến đèo Hải thuộc Tuyên Quang), vua Lý Thái Tổ sai

Trang 9
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010
Năm 1478, vua Lê Thánh Tông, sau khi Định). Phần đất còn lại của Chiêm vào lãnh thổ Đàng Trong.
thu phục tiểu vương quốc Bồn Man của Thành vua Lê Thánh Tông đã chia làm
người Thái đã sát nhập vùng Sơn La, 3 vương quốc và giao cho tướng, hoàng
 Năm 1708, Mạc Cửu (thương nhân
các huyện phía tây Thanh Hóa, Nghệ thân còn lại của Chiêm Thành trấn giữ người Hoa) người khai phá vùng đất Hà
An và tỉnh Hủa Phăn của Lào ngày nay và có nghĩa vụ triều cống Đại Việt. Đến Tiên, Kiên Giang (của Chân Lạp) xin nội
vào đất Đại Việt. năm 1471 lãnh thổ phía nam của Đại thuộc chúa Nguyễn, chúa Nguyễn
Việt tiến đến đèo Cù Mông (ranh giới phong chức Tổng binh cai quản
Quá trình Nam tiến giữa Bình Định và Phú Yên ngày nay). 
Từ năm 1736-1739, Mạc Thiên Tứ
Nhà Lý – Năm 1069, Lý Thánh Tông (con Mạc Cửu) khai phá thêm vùng đất
Chúa Nguyễn (Đàng Trong) – Thời kỳ
nam chinh đánh Chiêm Thành và bắt Cà Mau, Bạc Liêu, Cần Thơ (của Chân
Trịnh-Nguyễn phân tranh, do áp lực tấn
được vua Chiêm là Chế Củ (Jaya Lạp) đưa vào lãnh thổ Đàng Trong.
công của các chúa Trịnh ở Đàng Ngoài
Rudravarman) về Thăng Long. Để được và nhu cầu đất đai, các chúa Nguyễn đã  Năm 1732, chúa Nguyễn Phúc Chú
tha vua Chiêm đã cắt vùng đất phía bắc tiến hành những đợt nam tiến, mở rộng tiến chiếm và sát nhập vùng đất ngày
Chiêm Thành gồm ba châu Bố Chính, lãnh thổ Đại Việt chưa từng thấy. nay là Vĩnh Long, Bến Tre
Ma Linh, Địa Lý cho Đại Việt, phần đất
mà ngày nay là tỉnh Quảng Bình và bắc  Năm 1611, chúa Nguyễn Hoàng tiến  Năm 1756, vua Chân Lạp là Nặc
Quảng Trị. chiếm vùng đất của Chiêm Thành mà Nguyên (Ang Tong) sau khi bị chúa
ngày nay là Phú Yên Nguyễn Phúc Khoát đánh bại đã dâng

Các triều đại phong kiến của Việt Nam liên Thời Trịnh-Nguyễn phân tranh (1528- Bản đồ Việt Nam – với Trường Sa – vào
tục mở rộng lãnh thổ xuống phía Nam. 1802) – Nguồn: Việt Nam Sử Lược năm 1754.

Nhà Trần – Năm 1306 vua Chế Mân  Năm 1653, chúa Nguyễn Phúc Tần vùng đất Tân An, Gò Công để cầu hòa
(Jaya Simhavarman) của Chiêm Thành tiến chiếm vùng Khánh Hòa của Chiêm
cắt đất hai châu Ô và Rí cho vua Trần Thành Năm 1757, vua Nặc Nguyên chết, chú là
Anh Tông để làm sính lễ cưới công Nặc Nhuận dâng vùng đất Trà Vinh và
chúa Huyền Trân của Đại Việt, vùng đất
 Năm 1693, tướng Nguyễn Hữu Sóc Trăng để được chúa Nguyễn Phúc
mà ngày nay là nam Quảng Trị và Thừa Cảnh tiến chiếm và chính thức sát nhập Khoát phong làm vua Chân Lạp. Sau khi
Thiên-Huế. Biên giới phía nam của Đại phần còn lại của vương quốc Chiêm Nặc Nhuận chết, chúa Nguyễn Phúc
Việt lúc này tiến đến đèo Hải Vân. Thành là Bình Thuận, Ninh Thuận, tuy Khoát đã hỗ trợ Nặc Tôn (Outey II) lên
nhiên chính quyền Đàng Trong vẫn ngôi và bảo vệ trước sự tấn công của
Nhà Hậu Lê – Năm 1471 vua Lê Thánh dành cho người Chăm chế độ tự trị ở Xiêm La, vua Nặc Tôn đã dâng vùng đất
Tông đưa 20 vạn quân tiến đánh vào đây cho đến năm 1832 ngày nay là Châu Đốc, Sa Đéc cho
kinh đô Vijaya (Bình Định) của Chiêm chúa Nguyễn
Thành, kinh đô Vijaya bị thất thủ. Lê  Năm 1698, Nguyễn Hữu Cảnh vào
Thánh Tông đã sát nhập vùng đất bắc Sài Gòn lập dinh, chia trấn, bổ nhiệm Hoàn thiện lãnh thổ
Chiêm Thành vào Đại Việt (ngày nay là quan lại chính thức đưa khu vực các
3 tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình tỉnh miền Đông Nam Bộ của Chân Lạp  Năm 1816, vua Gia Long chính thức

Trang 10
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010
cho cắm cờ, xác lập chủ quyền, giao đội
Hoàng Sa và đội Bắc Hải thay mặt quản
lý hai quần đảo Hoàng Sa và Trường
Sa. Trước đó khoảng 200 năm các chúa
Nguyễn cũng đã lập đội Hoàng Sa hằng
năm đi ra các đảo tìm kiếm sản vật.

 Năm 1830, vua Minh Mạng sát nhập


vùng Tây Nguyên vào lãnh thổ Việt
Nam, tuy nhiên các bộ tộc người
Thượng vẫn được quyền tự trị của mình
cho tới năm 1898 khi người Pháp trực
tiếp tổ chức cai trị ở đây.
Sau khi thành lập liên bang Đông
Dương năm 1887, người Pháp đã có
những tranh chấp với nhà Thanh (Trung
Quốc) ở phía bắc về lãnh thổ. Tới năm
1895, từ Công ước Pháp-Thanh 1895
đã đưa về phần lớn vùng đất Lai Châu,
Điện Biên và một phần Lào Cai ngày
nay thuộc về xứ Bắc kỳ.

Thời Pháp đô hộ

Thực dân Pháp thành lập Liên bang


Đông Dương bao gồm:

 Bắc kỳ (Tonkin), từ Ninh Bình trở ra

 Trung kỳ (Annam), từ Thanh Hóa


vào tới Bình Thuận Chính phủ Việt Nam đã “nhượng bộ” do có tiềm năng lớn về dầu khí và
cho phía Bắc địa danh quan trọng này nguồn cá dồi dào. Việt Nam là quốc gia
 Nam kỳ (Cochinchine), từ Đồng Nai và nhiều phần lãnh thổ khác dọc theo nắm giữ nhiều đảo nhất. Các quốc gia
tới Cà Mau vùng biên giới Việt-Trung. đang tranh chấp chủ quyền gồm: Việt
 Lào (Laos) & Cao Miên Nam, Trung Quốc, Đài Loan, Philippi-
 Diện tích khoảng 331.690 km² nes, Malaysia, Brunei.
(Cambodge)

Chiến tranh Việt Nam 


Khoảng cách từ bắc tới nam là
khoảng 1.650 km PHÍA TRƯỚC biên tập
Từ 1954 đến 1975, Việt Nam bị chia đôi Nguồn: Bách khoa toàn thư mở Wikipe-
tại vĩ tuyến 17: Đường bờ biển dài 3.260 km dia

Lãnh hải rộng lớn (Việt Nam tuyên bố 12


 Miền Bắc là Việt Nam Dân chủ Cộng
hải lý ranh giới lãnh hải, thêm 12 hải lý
hòa
tiếp giáp nữa theo thông lệ và vùng an
 Miền Nam là Việt Nam Cộng hòa ninh, và 200 hải lý làm vùng đặc quyền
kinh tế). Hai quần đảo lớn là Trường Sa,
Hoàng Sa. Đảo lớn nhất là Phú Quốc và
Việt Nam ngày nay rất nhiều các hòn đảo nhỏ khác.

Lãnh thổ Việt Nam ngày nay có hình Quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa
chữ S chạy dài theo hướng Đông Nam
của bán đảo Đông Dương, từ Hà Giang Việt Nam tuyên bố chủ quyền đối với
tới Cà Mau. Theo tài liệu trên Wikipedia, Quần đảo Hoàng Sa, nhưng Hoàng Sa
thì Việt Nam ngày hôm nay đã không nay đang bị Cộng hòa Nhân dân Trung
còn Ải Nam Quan như các cụ ngày xưa Hoa chiếm đóng từ sau Hải chiến Hoàng
thường nói: đất nước Việt Nam trải dài Sa, 1974.
từ Ải Nam Quan đến Mũi Cà Mau! Vì
Hiện Quần đảo Trường Sa đang bị rất
sau Hiệp định biên giới năm 1999,
nhiều quốc gia trong khu vực tranh chấp

Trang 11
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

VẤN ĐỀ BIÊN GIỚI VIỆT-TRUNG THỜI HẬU LÊ


Vấn đề biên giới Việt-Trung thời phận Khâm châu cũ, tức phìa tây lúc Lê Thái Tông vừa mất, tân quân Lê
Hậu Lê phản ánh những hoạt động Quảng Đông giáp huyện Hải Ninh của Nhân Tông lên thay. Nhà Lê không đáp
quân sự - ngoại giao giữa nhà Hậu tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam hiện nay. ứng việc này. Theo Đại Việt Sử ký Toàn
Trên dọc tuyến biên giới đông bắc, địathư, nhà Lê cử các đoàn sứ bộ sang nhà
Lê ở Việt Nam với các triều đại nhà
điểm quan trọng nhất về quân sự là Minh các năm 1442, 1444 và 1447 bàn
Minh, nhà Thanh của Trung Quốc
Như Tìch, các triều đại Trung Quốc từ ―việc địa phương châu Khâm‖. Năm
xung quanh vấn đề biên giới phía nhà Tống, nhà Nguyên và nhà Minh đều 1447, khi đoàn sứ Đại Việt của Hà Phủ
bắc Đại Việt. Mặc dù từ sau khởi đặt doanh luỹ phòng thủ. về nước, nhà Minh trao cho sắc dụ hẹn
nghĩa Lam Sơn (1427) đến trước sẽ cử sứ đến điều tra để thương lượng
trận Ngọc Hồi-Đống Đa (1789), Việt Ngay từ cuối năm 1427 khi khởi nghĩa phân định lại biên giới.
Nam và Trung Quốc không có cuộc Lam Sơn sắp kết thúc, thổ quan Hoàng
Kim Quảng đã mang 19 thôn và 4 động Năm 1448, nghe tin nhà Minh cử tổng
chiến tranh lớn nào nhưng biên giới
Tư Lẫm, La Phù, Cổ Sâm, Cát Nguyên binh Quảng Đông mang quân đến hội
phía bắc thường có tranh chấp.
thuộc Khâm châu theo Lê Lợi. Lê Lợi khám ở biên giới, Lê Nhân Tông cử Lê
Trong một số trường hợp, việc cho nhập 4 động đó vào châu Vạn Ninh Khắc Phục, Bùi Cầm Hổ, Đào Công
tranh chấp bắt nguồn từ cuộc nổi và phong Hoàng Kim Quảng làm Kinh Soạn và Lê Thiệt mang 12000 quân lên
dậy của các thổ quan địa phương lược sứ. biên giới, hợp với quân ở trấn An Bang
hai bên tự ý cướp phá bên kia. Một dàn trận phòng thủ, chuẩn bị giao
Năm 1428, Hoàng Lộc Thụ ở đô Như tranh. Nhưng cuối cùng quân nhà Minh
số trường hợp khác còn do sự tác
Tìch mang quân về theo Đại Việt. Năm không tới. Sau năm 1448, tính hính dịu
động chủ ý của chính quyền trung
1434, Hoàng Khoan ở phương bắc liên xuống nhưng cả hai bên đều tăng
ương cả hai bên. lạc với Đại Việt, đánh cướp biên giới cường phòng thủ.
Trung Quốc ở đô Chiêm Lãng.
Thời Lê sơ Châu An Bình, Tư Lang
Các quan lại ở Quảng Đông cùng kiến
Phía Đông bắc nghị vua Minh sai sứ mang sắc dụ sang Vụ tranh lấn biên giới đầu tiên xảy
đề nghị nhà Lê trả lại các thôn, động. ra năm 1438 tại châu An Bình, Tư
Vùng thường xảy ra tranh chấp là địa Năm 1442, nhà Minh sai sứ sang, đúng Lang và châu Tư Lang Hạ. Theo Minh

Trang 12
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010
sử và Minh thực lục, vùng châu An Lưỡng Quảng về việc này. nhà Minh ra lệnh cho các quan trấn thủ
Bính, huyện Long Châu, phủ Thái Bính phải tăng cường phòng bị và quân lình
(Quảng Tây) và châu Tư Lăng bị thổ Phía Tây bắc ở biên giới Vân Nam ―không được giao
quan châu Tư Lang của Đại Việt là Nông thiệp với người Di‖.
Nguyên Hồng xâm lấn, chiếm 2 động và Ngoài các vị trì quân sự, ở đây còn
21 thôn. Nhà Minh cử Cao Dần và những mỏ vàng, bạc, thiếc, đồng, sắt… Không lâu sau, người Thái đen ở châu
Thang Đỉnh sang Đại Việt. Sách Bang Tranh chấp vùng này xảy ra chủ yếu Ninh Viễn của Đại Việt lại xâm lấn sang
giao chí của Phan Huy Chú có ghi lại nội thời Lê Thánh Tông. thôn Xạ Lý thuộc Vân Nam. Trấn thủ
dung thư của Lê Thái Tông gửi Tu Bố Ngô Thành tâu báo về, nhà Minh theo
Năm 1464, đầu mục ở Mạnh Thìch đề nghị bèn gửi sắc dụ trách Lê Thánh
chình Quảng Tây cho rằng do chình thổ
thuộc châu Ninh Viễn của Đại Việt chỉ Tông và lập Ty tuần kiểm ở nút địa giới
quan châu An Bính và châu Tư Lăng
huy người Thái sang xâm nhập các thôn giữa châu Ninh Viễn của Đại Việt và
bên Trung Quốc đánh lấn châu Tư Lang
thuộc phủ Lâm An, Vân Nam. Tri phủ châu Kiến Thuỷ của Trung Quốc để
của Đại Việt trước.
Lâm An giấu không dám tâu lên triều phòng quân cướp. Nhà Lê sai Nguyễn
Minh Anh Tông yêu cầu Tổng binh đình, sau nhà Minh mới phát hiện ra. Văn Chất đi sứ gửi thư phân trần việc
Quảng Tây điều tra việc tranh chấp và này.
Tháng chạp năm 1473, một số người
đề nghị Đại Việt hội khám vào năm
Trung Quốc ở Long châu lẻn vào châu Kể từ năm 1480 trở về sau, vùng biên
1442. Phìa Đại Việt cử Đào Công Soạn
Văn Uyên. Năm 1475, trấn thủ Vân giới Tây bắc yên ổn.
dẫn đầu đoàn tham gia hội khám,
Nam là Tiền Năng sai Quách Cảnh
nhưng không kết quả. Thổ quan hai bên
mang thư sang Đại Việt và nhận quà
tiếp tục có những hành động lấn chiếm.
biếu của nhà Lê. Lê Thánh Tông sai Lê
Thời Lê Trung Hưng
Trong công văn gửi nhà Minh năm
Hoằng Dục đi sứ, Quách Cảnh về nước,
1444, nhà Lê tiếp tục tố cáo việc này. Quan hệ Mạc - Minh
giải bọn Quang Ngọc qua đường Vân
Năm 1447 hội khám diễn ra, thống nhất
Nam tới Bắc Kinh. Theo Minh sử, việc đi Năm 1527, Mạc Đăng Dung cướp ngôi
11 thôn thuộc về Long châu của nhà
sứ lẽ ra theo đường Quảng Tây, nhưng nhà Lê. Năm 1533, Nguyễn Kim lập Lê
Minh và 6 thôn thuộc về Hạ Tư Lang
Quách Cảnh nhận hối lộ của Đại Việt, Trang Tông lên ngôi, tái lập nhà Lê. Lê
của Đại Việt.
cho đoàn sứ đi đường Vân Nam. Đại Trang Tông cầu viện nhà Minh đánh nhà
Sang thời Lê Thánh Tông, nước Đại Việt Việt cho hơn 600 phu đi trước, quân Đại Mạc. Trước việc bị bức bách, năm 1541,
cường thịnh. Vua Thánh Tông đổi gọi Việt theo sau, gây rối loạn cho Vân Mạc Đăng Dung phải tự trói mính lên
châu Hạ Tư Lang là Hạ Lang. Nam. Vân Nam mấy lần cáo cấp, nhà biên giới xin hàng nhà Minh, cắt hai
Minh mấy lần ra sức dụ, ―lời lẽ mềm châu Như Tìch, Chiêm Lãng (vốn được
Tháng 4 năm 1467, Sầm Tổ Đức lại sai dịu‖ nhưng Lê Thánh Tông ―vẫn ngang Hoàng Kim Quảng mang về theo nhà Lê
Tống Thiệu mang quân lấn ải Toả ngạnh không sợ‖. năm 1427) thuộc An Bang cho nhà
Thoát. Lê Thánh Tông bèn cử sứ bộ Minh. Kết quả nhà Mạc được nhà Minh
sang Bắc Kinh năm 1468 tố cáo việc Năm 1474, quân Đại Việt đi dẹp loạn
công nhận cai trị Đại Việt, nhưng hạ từ
này với Minh Hiến Tông. Hiến Tông sai của Hoàng Chương Mã tại châu Bảo Lạc
An Nam quốc xuống An Nam Đô thống
Bộ Binh lệnh cho các quan chức ở thuộc Tuyên Quang, trong lúc đánh
sứ ty. Từ đó tính hính biên giới phìa bắc
Quảng Tây điều tra vụ việc. Sau đó đuổi lại vượt biên giới vào sâu lãnh thổ
khá yên ổn, nhà Mạc không còn gặp
không thấy sử sách nhắc tới kết quả vụ Vân Nam. Nhà Minh lại gửi thư trách, Lê
phải sự uy hiếp của nhà Minh.
việc này. Đến tháng 10, viên quan châu Thánh Tông bèn gửi thư xin lỗi. Để giữ
An Bính của Trung Quốc là Lý Lân lại yên mặt nam, trấn thủ Vân Nam của Khi Mạc Mậu Hợp lên ngôi, nhà Mạc đã
mang 8000 quân đánh lấn châu Hạ nhà Minh là Vương Thứ đề nghị tạm suy yếu, thường thất thế trước quân
Lang, bị quân Đại Việt đánh chặn, thua ngừng thu thuế cho dân phủ Lâm An Nam triều nhà Lê. Nhà Mạc dùng chình
chạy về. Trấn thủ Thái Nguyên theo (Vân Nam) và điều 4000 quân thay sách tăng cường ngoại giao, cống nạp
lệnh của triều đính bèn gửi thư chất vấn nhau canh phòng. Vua Minh Hiến Tông cho nhà Minh để tranh thủ sự ủng hộ
việc xâm lấn. Việc giằng co ở vùng biên cho rằng nếu tăng quân sẽ khiến Đại khi bị thất thế.
của đôi bên kéo dài tới năm 1470 mới Việt ―nảy sinh hiềm khích‖ nên chỉ hạ
tạm ngừng. lệnh tạm ngừng thu thuế cho dân vùng Năm 1592, quân Nam triều do Trịnh
biên. Tùng chỉ huy chiếm được Thăng Long,
Năm 1480, Tổng binh Bắc Bính của Đại bắt giết Mạc Mậu Hợp. Họ Mạc rút chạy
Việt là Trần Ao sai Đào Phu Hoán mang Năm 1479, lại xảy ra vụ việc Lê Thánh lên Cao Bằng. Nhà Lê trở lại Thăng
600 quân tới Cảm Quả, mở cửa ải thông Tông sai 800 quân lấy cớ đuổi giặc cướp Long, quyền cai trị thực tế trong tay các
sang Ôn châu, tiếp giáp châu Tư Lăng rồi lấn sang huyện Mông Tự (Vân Nam) chúa Trịnh.
của Trung Quốc, lấn đất và dựng gióng dựng doanh trại ở đó. Sau một thời gian
chắn rào ngang. Đầu mục nhà Minh là bị quân Minh địa phương ráng sức ngăn Vấn đề biên giới phìa bắc giữa nhà Lê
La Truyền mang quân đến phá rào. cản, quân Đại Việt mới rút về. Đây với phương bắc trong thời kỳ suy tàn
Cùng năm đó, dân châu Tư Lăng của chình là thời điểm Lê Thánh Tông tiến của nhà Minh và sau đó là nhà Thanh
Trung Quốc tràn sang châu Lộc Bính đánh Ai Lao, gần biên giới Vân Nam. có những thay đổi lớn so với thời Lê Sơ.
của Đại Việt. Nhà Lê làm công văn trách Chiến tranh ở Ai Lao khiến nhà Minh lo
châu Tư Lăng và đòi lại của cải, đồng ngại, tăng cường thêm quân bố phòng. Vấn đề Cao Bằng của họ Mạc
thời lại làm công văn chất vấn Tổng đốc Năm 1480, khi Đại Việt đánh Lão Qua,

Trang 13
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010
Sau khi chiếm được Thăng Long, nhà Sau khi Vũ Công Đức bị giết, nhà Lê nhận trả lại 80 dặm trong số 120 dặm
Hậu Lê xin cầu phong của nhà Minh. phong cho con Đức là Vũ Công Tuấn chiếm ở hai châu Vị Xuyên và Thuỷ Vĩ,
Sau lần hội khám năm 1597, nhà Minh làm Khoa quận công. Năm 1672, nhân còn 40 dặm chỗ có xưởng đồng thí nhà
vẫn chỉ phong cho Lê Thế Tông làm An lúc triều đính sơ hở, chúa Trịnh mang Thanh không trả. Tới năm 1728, Ung
Nam đô thống sứ ty như phong cho nhà đại quân đi đánh chúa Nguyễn phía Chình mới đồng ý trả nốt 40 dặm có mỏ
Mạc trước đây. Đồng thời, nhà Minh nam, Vũ Công Tuấn trốn về Tuyên đồng Tụ Long. Trịnh Cương cho Nguyễn
dùng uy thế ―thiên triều‖ ép họ Trịnh Quang. Tuấn câu kết với dòng dõi họ Huy Nhuận và Nguyễn Công Thái làm
cắt đất Cao Bằng cho họ Mạc cát cứ. Mạc là Mạc Kình Vũ, tự xưng Tiểu Giao sứ lên nhận đất. Ban đầu thổ ty phủ
Cương Vương và chạy sang Vân Nam Khai Hóa nhà Thanh muốn giữ lại các
Ví bị người Nữ Chân ở phương bắc do nhờ nhà Thanh giúp sức. Thổ ty phủ sách ở Bảo Sơn nên chỉ sai chỗ khác,
Nỗ Nhĩ Cáp Xìch đứng đầu uy hiếp, nhà Khai Hóa (Vân Nam) nhà Thanh nhân bảo đó là sông Đổ Chú. Tuy nhiên
Minh suy yếu không thể gây chiến với dịp này chiếm đất hai châu Vị Xuyên, Nguyễn Công Thái biết là gian trá, bèn
phương nam, vấn đề biên giới Việt- Bảo Lạc thuộc Tuyên Quang và châu tự mính xông pha lặn lội vào chỗ hiểm
Trung yên ổn trong khá nhiều năm. Thuỷ vĩ thuộc Hưng Hoá, cướp dân của trở, đi qua các xưởng bạc, xưởng đồng,
Phìa nhà Lê, nhiều lần điều quân chống Đại Việt, cho đặt Tuần ty ở các động nhận ra đúng chỗ sông Đổ Chú. Thổ ty
họ Mạc nhưng chiến tranh cũng kéo dài, ven biên giới để thu thuế. phủ Khai Hóa phải thừa nhận và
khi yếu thế họ Mạc thường chạy sang Nguyễn Công Thái dựng bia làm nơi
Trung Quốc và khi quân Lê-Trịnh rút về Theo tờ tấu của sứ thần Đại Việt năm giáp ranh, lấy sông Đổ Chú làm ranh
thí họ Mạc lại trở về Cao Bằng. 1691, trong các năm 1688 và 1690, giới hai nước.
Thổ ty nhà Thanh đã chiếm của Đại Việt
Năm 1644, nhà Minh bị nhà Thanh tiêu các châu động sau: Khi các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng
diệt. Các vua Nam Minh nổi dậy cố khôi Ngoài nổ ra (1739), chúa Trịnh phải lo
phục nhà Minh. Trong hoàn cảnh đó 1.Thổ ty Khai Hoá (Vân Nam) chiếm đối phó và không kiểm soát nổi toàn bộ
phía Lê - Trịnh vẫn thần phục nhà Minh. các xã thôn: Bách Đìch, Mỹ Phong, Túc biên giới, đất đai phìa tây bắc phủ An
Năm 1647, tranh thủ sự ủng hộ của Lẫm, Hữu Sào, Ngọc Tỷ ở châu Bảo Lạc Tây (Hưng Hoá) giáp Vân Nam cũng bị
nhà Lê, Quế vương Chu Do Lang phong (Tuyên Quang); các động Đông Mông, nhà Thanh dưới thời Càn Long lấn
vua Lê làm An Nam Quốc vương và Vô Cửu, Ngưu Dương, Hồ Điệp, Phổ chiếm. Khi Hoàng Công Chất nổi dậy đã
năm 1651 phong chúa Trịnh làm An Viên ở châu Vị Xuyên (Tuyên Quang) và chiếm giữ vùng Hưng Hoá phìa tây bắc.
Nam phó vương. 28 thôn ở các động ở châu Thủy Vĩ Năm 1769, Công Chất chết, con là
(thuộc Hưng Hoá). Hoàng Công Toản bị dẹp, chạy sang
Năm 1662, nhà Nam Minh bị nhà Thanh
Vân Nam. Nhà Thanh nhân lúc đó lấn
diệt. Do nhà Thanh tiếp tục ủng hộ họ
Mạc, vấn đề Cao Bằng vẫn không được
2.Thổ ty Mông Tự (Vân Nam) xâm chiếm 6 châu là Quảng Lăng, Hoàng
chiếm 25 thôn của động Trính Hàm ở Nham, Hợp Phi, Lễ Truyền, Khiêm Châu
giải quyết. Tới năm 1673, Mạc Kình Vũ
châu Thủy Vĩ (thuộc Hưng Hoá). và Tuy Phụ.
ủng hộ Ngô Tam Quế phản nhà Thanh,
ví vậy không được sự hậu thuẫn từ Thổ tù họ Nùng ở xâm lấn 4 động ở Nhà Lê đã gửi văn thư sang Vân Nam
phương bắc nữa. Năm 1677, Trịnh Tạc châu Quỳnh Nhai, 3 động châu Chiêu đề nghị giải quyết, nhưng gặp lúc chúa
sai Đinh Văn Tả đánh chiếm Cao Bằng, Tấn và các châu Quang Lang, Hoàng Trịnh Sâm chết (1782) nên việc này
Mạc Kình Vũ bỏ chạy sang Long châu Nham, Hợp Phi (Hưng Hoá). không thực hiện được. Sáu châu Hưng
không trở về được nữa. Hoá của Đại Việt cho đến khi kết thúc
Trong những vùng bị lấn chiếm, nhiều nhà Lê vẫn không đòi lại được.
Sau khi lấy lại Cao Bằng, họ Trịnh vẫn nơi có khoáng sản quý (chí, đồng). Tuy
phải đối phó với các dư đảng họ Mạc nhiên, bản tấu trính này của nhà Lê Khi nhà Lê chấm dứt, dải biên giới
câu kết với chúa Bầu. Vũ Công Tuấn không được vua Khang Hy nhà Thanh thuộc hai trấn Tuyên Quang và Hưng
khiến các thổ ty nhà Thanh lợi dụng trả lời. Hoá đã mất vào tay nhà Thanh của
chiếm giữ vùng biên rộng lớn ở phìa tây Trung Quốc không được khôi phục.
Cao Bằng. Theo các sử gia, do áp dụng Năm 1699, Vũ Công Tuấn bị triều đính
chình sách ngoại giao bạc nhược, chình nhà Lê bắt giết. Cùng năm, Sầm Trí
quyền vua Lê chúa Trịnh đã để cho các Phượng ở châu Tiểu Trấn Yên bên Trung
quan lại vùng biên nhà Minh sang cướp Quốc lại sang quấy rối vùng biên thuộc PHÍA TRƯỚC biên tập
phá và một số đất đai phìa bắc lọt vào châu Bảo Lạc (Tuyên Quang). Năm Nguồn: Bách khoa toàn thư mở
tay các thổ ty nhà Thanh. 1701, Thổ ty phủ Tư Lăng nhà Thanh là Wikipedia
Vi Vinh Diệu kéo sang lấn ruộng lúa của
Vấn đề Tuyên Quang của họ dân châu Lộc Bính.
Vũ và trấn Hưng Hoá
Trước tính hính đó, các chúa Trịnh kiên
Các chúa Bầu họ Vũ trấn giữ Tuyên trí chình sách ngoại giao để đòi lại đất.
Quang từ thời nhà Mạc. Khi nhà Mạc cai Năm 1725, thời vua Ung Chình, sứ giả
trị Thăng Long thí theo Lê chống Mạc; Đại Việt lại được Trịnh Cương cử sang
khi nhà Lê trung hưng lại cùng Mạc thương thuyết về vấn đề biên giới, hai
chống Lê. bên giằng co nhưng không có kết quả.
Sang năm 1726, vua Ung Chình chấp

Trang 14
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

VẤN ĐỀ BIÊN GIỚI VIỆT-TRUNG THỜI MẠC


Vấn đề biên giới Việt-Trung thời Mạc phản ánh những Từ đó tính hính biên giới phìa bắc Đại Việt khá yên ổn, nhà
hoạt động quân sự - ngoại giao giữa nhà Mạc ở Việt Nam Mạc không còn gặp phải sự uy hiếp của nhà Minh. Sự kiện
với nhà Minh của Trung Quốc xung quanh vấn đề biên giới đầu hàng cắt đất của Mạc Đăng Dung cũng là sự kiện duy
phía bắc Đại Việt. nhất xảy ra trong vấn đề biên giới phìa bắc giữa nhà Mạc và
Bối cảnh nhà Minh trong suốt 65 năm tồn tại của nhà Mạc.

Năm 1527, Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Hậu Lê, lập ra Hậu kỳ
nhà Mạc. Năm 1533, Nguyễn Kim lập Lê Trang Tông lên Khi Mạc Mậu Hợp lên ngôi, nhà Mạc đã suy yếu, thường thất
ngôi, tái lập nhà Lê. Lê Trang Tông sai Trịnh Duy Liêu vượtthế trước quân Nam triều nhà Lê. Nhà Mạc dùng chình sách
biển sang Trung Quốc xin cầu viện nhà Minh đánh nhà Mạc. tăng cường ngoại giao, cống nạp cho nhà Minh để tranh thủ
Chúa Bầu Vũ Văn Uyên ở Tuyên Quang cũng sai người sang sự ủng hộ khi bị thất thế. Năm 1592, quân Nam triều do
tố cáo việc nhà Mạc cướp ngôi. Trịnh Tùng chỉ huy chiếm được Thăng Long, bắt giết Mạc
Sau một thời gian bàn bạc và trù tình, năm 1537, Minh Thế Mậu Hợp. Họ Mạc rút chạy lên Cao Bằng.
Tông giao quân cho Mao Bá Ôn chuẩn bị tiến xuống phìa Sau khi chiếm được Thăng Long, nhà Hậu Lê xin cầu phong
nam. Nhà Mạc ở vào tính thế ―lưỡng đầu thọ địch‖: nhà của nhà Minh. Sau lần hội khám năm 1597, nhà Minh vẫn
Minh uy hiếp ở phìa bắc, nhà Hậu Lê uy hiếp ở phìa nam. chỉ phong cho Lê Thế Tông làm An Nam đô thống sứ ty như
Giải pháp của nhà Mạc phong cho nhà Mạc trước đây. Đồng thời, nhà Minh dùng uy
thế ―thiên triều‖ ép họ Trịnh cắt đất Cao Bằng cho họ Mạc
Sự uy hiếp của nhà Minh
cát cứ trong nhiều năm, tới năm 1677 mới chấm dứt.
Các nhà sử học đánh giá rằng: trên thực tế, Minh Thế Tông
Kết luận
không hoàn toàn có ý định dụng binh đánh Đại Việt ví ở
Trung Quốc khi đó cũng gặp những khó khăn. Năm 1538, Trong những nội dung đầu hàng của Mạc Đăng Dung, việc
nhà Minh dứt khoát đi đến chủ trương phô trương thanh thế cắt đất bị nhiểu sử gia về sau lên án gay gắt. Các sử gia tại
bên ngoài, kìch động cuộc nội chiến giữa nhà Hậu Lê và nhà Viện Sử học thuộc Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam cho
Mạc và ép nhà Mạc hàng phục. rằng: Qua các sử sách Trung Quốc và Việt Nam, vấn đề chủ
quyền đầu tiên với cũng như sự thay đổi địa lý hành chính
Nghe tin quân Minh sắp tiến vào cõi, thái thượng hoàng Mạc
của vùng đất này là rất phức tạp, hiện tại rất khó xác định
Đăng Dung và Mạc Thái Tông rất lo lắng. Ý định chống cự
rõ ràng!
quân Minh của nhà Mạc sớm tiêu tan ví không hề nắm bắt
được những khó khăn mà nhà Minh đang phải đương đầu.
Để tránh đổ máu, tháng 2 năm 1539, Mạc Đăng Dung chấp PHÍA TRƯỚC biên tập
nhận đầu hàng. Nguồn: Bách khoa toàn thư Wikipedia
Khi đó Mạc Thái Tông lại vừa mất, thượng hoàng Đăng
Dung lập cháu là Mạc Phúc Hải lên ngôi, tức là Mạc Hiến
Tông.
Đầu hàng, cắt đất
Đúng hẹn, ngày 3 tháng 11 âm lịch năm 1540, Mạc Đăng
Dung cùng các bầy tôi Nguyễn Như Quế, Đỗ Thế Khanh,
Đặng Văn Trị lên cửa ải. Ông tự trói mình đến dâng biểu xin
hàng quân Minh.
Trong biểu xin hàng, Mạc Đăng Dung nhấn mạnh 3 vấn đề:

1.Thoái thác việc họ Mạc sang Yên Kinh (Bắc Kinh)


2.Giao nộp đất, gồm 2 đô Như Tìch, Chiêm Lãng và 4 động
Tư Lẫm, Kim Lặc, Cổ Sâm, Liễu Cát
Xin ấn tìn để được thừa nhận sự cai trị ở An Nam.
Mao Bá Ôn và Cừu Loan nhận biểu của Mạc Đăng Dung bèn
lui binh, tâu lên Minh Thế Tông. Vua Minh hạ lệnh:

1.Lệnh cho Phiên ty Quảng Tây hằng năm cấp lịch Đại
Thống cho nhà Mạc, quy định lệ 3 năm cống một lần.

2.Nhận và nhập 2 đô Như Tìch, Chiêm Lãng và 4 động Tư


Lẫm, Kim Lặc, Cổ Sâm, Liễu Cát vào Khâm châu của Trung
Quốc.
Hạ An Nam quốc xuống An Nam Đô thống sứ ty, đúc ấn và
ban cho nhà Mạc.
Đại Nam nhất thống toàn đồ (1834)

Trang 15
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

Bản đồ cột mốc biên giới Việt Nam-Trung Quốc theo Hiệp ước Pháp-Thanh 1887

VẤN ĐỀ BIÊN GIỚI LÃNH THỔ VIỆT NAM-TRUNG QUỐC


Tranh chấp lãnh thổ giữa Việt Nam và Trung Quốc đã diễn ra từ năm 1951 cho tới nay, bao gồm cả tranh
chấp biên giới trên bộ và trên biển. Tranh chấp trên bộ xảy ra trên nhiều mảnh lãnh thổ nhỏ dọc biên giới,
với tổng diện tích khoảng 60km. Tranh chấp lãnh thổ giữa hai quốc gia là một trong những nguyên nhân
góp phần làm xảy ra cuộc chiến tranh biên giới Việt Trung năm 1979. Năm 1999, hai nước ký kết Hiệp định
biên giới, theo đó giải quyết tranh chấp trên 227km2 biên giới, với kết quả mỗi bên nhận xấp xỉ 50% diện
tích có tranh chấp.

Giai đoạn 1945 tới 1979 chối đàm phán ở cấp cao để giải quyết mâu thuẫn lãnh thổ, lấy lý do
"còn quá nhiều việc phải làm để giải phóng miền Nam". Theo Robert
Kể từ khi Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thành lập năm 1945, biên Ross, lý do của hành động này có lẽ là Việt Nam muốn trì hoãn đàm
giới Việt Trung trải qua một giai đoạn dài tương đối yên bình. Biên phán, chờ khi vị thế của mình được nâng lên với sự ủng hộ từ Liên
giới giữa hai nước là đường biên giới Pháp-Thanh phân định năm Xô, để làm đối trọng với Trung Quốc.
1887, theo đó trên tuyến biên giới có 333 cột mốc. Tuy nhiên các cột
mốc biên giới này không được coi sóc cẩn thận, một số cột mốc bị Tháng một năm 1974, hải quân Trung Quốc đụng độ với hải quân
thời gian làm hư hại, hoặc "bị dịch chuyển về phía nam, nhưng Việt Việt Nam Cộng hòa tại Hoàng Sa và chiếm đóng các đảo này. Tới
Nam khi đó đang tập trung tâm trí vào cuộc Chiến tranh Việt Nam, đầu tháng hai năm 1974, đến lượt hải quân Việt Nam Cộng hòa đổ
và Trung Quốc nói với Việt Nam biên giới không phải là vấn đề lớn, bộ và chiếm giữ sáu đảo thuộc quần đảo Trường Sa. Với sự kiện
hai bên có thể để về sau giải quyết." thứ nhất, các nhà lãnh đạo Bắc Việt Nam lên tiếng kêu gọi các bên
liên quan tiến hành thương thảo, nhưng im lặng khi sự kiện thứ hai
Trong những năm 1951-1975, chính phủ Việt Nam Cộng hòa bác bỏ xảy ra.
những tuyên bố của Trung Quốc về chủ quyền lãnh thổ trên bộ và
trên biển. Về phía Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Thủ tướng Phạm Tới sau năm 1975, tới lượt Việt Nam muốn đặt vấn đề đàm phán lại
Văn Đồng đã gửi công hàm công đến Chu Ân Lai vào năm 1958 đường biên giới được phân định theo Hiệp định Pháp-Thanh, đặt
công nhận quyết định về hải phận của Trung Quốc, bao gồm cả vấn đề đường biên giới lịch sử với 15 vùng lãnh thổ nhỏ tại Vân
Hoàng Sa-Trường Sa. Nam và Quảng Tây. Những đòi hỏi này khiến Trung Quốc bực tức,
góp phần làm quan hệ hai nước trở nên xấu đi. Cho tới đầu năm
Trong những năm 1970, Trung Quốc tỏ ý muốn giải quyết vấn đề 1978, đã có hàng trăm vụ xung đột vũ trang trên biên giới diễn ra,
biên giới theo hướng có lợi cho họ. Đây cũng là cách mà Trung với mật độ ngày càng cao. Tuy nhiên, truyền thông Trung Quốc im
Quốc dùng để thăm dò thái độ của Việt Nam với Trung Quốc trong lặng trước những vụ việc này.
tương quan với Liên Xô. Trung Quốc cho rằng nếu những bất đồng
về vấn đề biên giới trên bộ, cũng như chủ quyền các quần đảo Trong khoảng thời gian từ tháng 4 cho tới tháng 8 năm 1978, quan
Hoàng Sa và Trường Sa được giải quyết thì uy tín và vị thế của hệ giữa hai nước trở nên đặc biệt xấu. Cùng với cuộc khủng hoảng
Trung Quốc trong mối liên hệ tay ba Việt Nam-Trung Quốc-Liên Xô Hoa kiều, vấn đề Campuchia, quan hệ Việt Nam-Liên Xô và các vụ
sẽ tăng lên, và giảm thiểu khả năng Liên Xô sử dụng vấn đề tranh tranh chấp biên giới, Trung Quốc không còn giữ thái độ kiềm chế
chấp lãnh thổ để lôi kéo Việt Nam và gây hiềm khích Việt Nam- mà bắt đầu lớn tiếng đe dọa, buộc Hà Nội phải chấp thuận các yêu
Trung Quốc. Vì lẽ đó, Trung Quốc đã bị bất ngờ khi Việt Nam từ sách từ Trung Quốc. Trung Quốc bắt đầu tính đến khả năng dùng vũ

Trang 16
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010
lực để đối phó với giới Việt Nam,
Việt Nam. Ngày 3 nhằm làm bàn đạp
tháng 11 năm 1978, cho các cuộc tấn
Việt Nam ký kết Hiệp công quân sự sau
ước Hợp tác và Hữu này.
nghị với Liên Xô.
Ngay sau đó, Nhân Kể từ nửa sau
dân Nhật báo của năm 1988, tình
Trung Quốc bắt đầu hình căng thẳng
đăng các bài tố cáo trên biên giới hai
Việt Nam tiến hành nước lắng xuống,
xâm phạm và khiêu rồi tới cuối năm
khích trên biên giới các hoạt động
với Trung Quốc. buôn bán qua lại
biên giới bắt đầu
Về phía Việt Nam, Hà trở lại. Hai phía
Nội cũng có những lý bắt đầu nối lại các Ảnh: Vùng quanh Bình Liêu nơi Trung Quốc tiến
hoạt động đàm hành lấn chiếm
Ảnh: Công hàm của phán về bình
Phạm Văn Đồng - thường hóa quan hệ và giải quyết vấn đề biên giới. Quan hệ giữa
Thủ tướng VNDCCH hai nước đặc trưng bởi hình ảnh hữu hảo của các chuyến viếng
vào năm 1958 gửi thăm cao cấp qua lại giữa hai nước, diễn ra đồng thời với sự căng
Chu Ân Lai
thẳng liên quan đến chủ quyền lãnh thổ, đặc biệt là trên biển Đông,
cả hai bên tiếp tục tuyên bố khẳng định chủ quyền trên các vùng có
do chính đáng để tỏ ra không hài lòng với Trung Quốc. Việt Nam cho tranh chấp.
biết, phía Trung Quốc thực hiện chính sách dịch chuyển các cột mốc
biên giới tại rất nhiều điểm vào sâu trong nội địa Việt Nam, cũng như Trên bộ, sự kiện nghiêm trọng nhất là việc tháng 5 năm 1997 Trung
sử dụng lực lượng vũ trang hộ tống dân cư Trung Quốc lấn sang đất Quốc cho xây dựng một bờ kè kéo dài một cây số tại khúc sông
Việt Nam. Một trong những địa điểm tranh chấp quan trọng nhất là chảy qua Đồng Mô, thuộc huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh đối diện
300m đường sắt vào sâu trong lãnh thổ Việt Nam từ điểm nối đường với huyện Fangcheng thuộc tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc. Theo Việt
ray cho tới trạm kiểm soát biên giới gần Hữu Nghị Quan, do công Nam, việc làm này vi phạm Thỏa ước tạm thời giữa hai phía không
nhân Trung Quốc bảo dưỡng với sự chấp thuận của Việt Nam từ thay đổi nguyên trạng hiện trường, gây hại đến hệ thống thủy lợi tưới
năm 1955. Phía Trung Quốc tố cáo Việt Nam lấn chiếm nơi này, còn tiêu, cũng như làm xói lở đất bên bờ sông thuộc Việt Nam. Để đáp
Việt Nam tố cáo Trung Quốc lợi dụng lòng tin của Việt Nam đặt điểm lại, tới tháng 9 cùng năm, Việt Nam cho xây một bờ kè đá để chống
nối đường ray vào sâu trong lãnh thổ Việt Nam để lấn chiếm đất. xói lở. Tới tháng 11, Trung Quốc cho lấp khúc sông biên giới, và như
Việt Nam cũng tố cáo Trung Quốc phá hủy cột mốc số 18 và dịch vậy đã lấn vào lãnh thổ Việt Nam hai hecta. Điều đáng nói là các
chuyển cột km số 0 vào sâu trong lãnh thổ Việt Nam 100m. hoạt động trên diễn ra tại khu vực mà theo phía Việt Nam là biên giới
xác định rõ ràng, tức trước dó không có tranh chấp. Tại vòng đàm
Giai đoạn từ sau 1979 phán thứ 11 về biên giới vụ việc này được đặt ra, nhưng không có
thông tin cho biết liệu hai bên có đi đến giải pháp nào cho khu vực
Sau chiến tranh biên giới 1979, mặc dù tuyên bố rút quân, nhưng này.
quân Trung Quốc vẫn chiếm đóng khoảng 60km 2 lãnh thổ biên giới
có tranh chấp mà trước đó Việt Nam kiểm soát, trong đó có 300m Tranh cãi và nghi
đường xe lửa giữa Hữu Nghị Quan và trạm kiểm soát biên giới Việt vấn quanh Hiệp
Nam. Trung Quốc cũng chiếm một số điểm cao chiến lược dọc biên
định biên giới
Từ đầu năm 1990, Trung
Quốc và Việt Nam bắt đầu
tiến hành đàm phán để giải
quyết vấn đề biên giới. Hai
bên đạt được các thỏa
thận trên nguyên tắc năm
1993 để giải quyết các bất
đồng, nhưng do sự thù
địch giữa hai phía từ cuộc
chiến tranh 1979 để lại,
cộng với cả một thập kỷ
xung đột biên giới, khiến
cho mãi đến năm 1999 hai
bên mới đạt được những
thỏa thuận cuối cùng. Ảnh: Cột mốc biên giới Việt Nam - Trung Quốc
số 53 thời Pháp - Thanh, với hàng chữ Trung
Trong số những trở ngại
Quốc: 號界碑 (Trung Quốc - Quảng Tây giới)
cho việc ký kết hiệp định và hàng chữ Pháp: Frontière sino-annamite.

Trang 17
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Số 36 - Tháng 07/2010
cũng phải kể đến vấn đề tháo dỡ mìn trên biên giới, và sự chống đối bằng thương lượng ngoại giao, từng bước giải quyết trên tinh thần
từ nội bộ của cả hai phía về việc nhượng bộ cho đối thủ cũ của mình. hữu nghị, anh em. Ngày 19 tháng 6 năm 2000, Quốc hội Việt Nam đã
công bố nghị quyết về "Hiệp Ước Biên Giới Trên Ðất Liền Giữa Việt
Bản Hiệp định này, cộng với Hiệp định Phân định Vịnh Bắc Bộ làm Nam và Trung Quốc" được thông qua tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội
dấy lên những cuộc tranh cãi gay gắt tại Việt Nam. Vì theo như bản Khóa X họp từ ngày 9 tháng 5 năm đến ngày 9 tháng 6. Trưởng đoàn
hiệp định này, đường biên giới mới khiến Trung Quốc giành được đàm phán biên giới là ông Lê Công Phụng thì cho rằng: "Việc có mất
quyền sở hữu một số vùng lãnh thổ mà trước đó Việt Nam tuyên bố đất hay không là phụ thuộc vào việc cắm mốc, chỉ cắm mốc chệch đi
chủ quyền. Theo như Carlson, bản Hiệp định là kết quả thỏa hiệp đến vài trăm mét là mất nhiều đất lắm".
từ cả hai phía. Vấn đề lãnh thổ trên Biển Đông mới thực sự là vấn đề
mà cả hai phía có sự bất đồng sâu sắc khó giải quyết. Trung Quốc Kết quả Hiệp định biên giới năm 1999
qua việc giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ biên giới trên bộ thể
hiện lập trường linh hoạt, giảm bớt vẻ hung hăng trong đàm phán với Theo Thứ trưởng Ngoại giao Vũ Dũng, đến 31/12/2008, hai bên đã
Việt Nam. phân giới khoảng 1.400km biên giới, cắm 1.971 cột mốc, trong đó có
hơn 1.500 cột mốc chính và hơn 400 cột mốc phụ. Các chốt quân sự
Có quan điểm cho rằng Việt Nam đã mất một số lãnh thổ trong cuộc trên đường biên giới đều đã được dỡ bỏ. Tại cửa khẩu Hữu Nghị
chiến này như Lê Chí Quang thì Việt Nam đã nhượng cho Trung Quan, Việt Nam và Trung Quốc đã tiến hành cắm mốc 1117 trùng với
Quốc 720 km2, cũng như người Việt ở hải ngoại thì cho rằng chính vị trí mốc 19 cũ, đường biên giới đi qua Km số 0, mốc 19 cũ đến điểm
phủ Việt Nam đã nhường đất cho Trung Quốc và cần đòi lại bằng vũ cách điểm nối ray hiện tại 148m.
lực hoặc bằng công pháp quốc tế. Phía Việt Nam biện hộ rằng khi tiến
hành đặt cột mốc nằm ở điểm cực đông biên giới đã phát hiện ra rằng
một số làng Việt Nam nay nằm ở phía bên kia biên giới Trung Quốc.
Tin Việt Nam mất đất dẫn đến sự chống đối rộng khắp từ cộng đồng
Việt Nam hải ngoại, và việc những nhà bất đồng chính kiến tích cực
nhất trong nước bị bắt giữ. Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam là
Lê Khả Phiêu đã phải chịu chỉ trích nặng nề khi bản Hiệp định được
ký vì đã "tỏ ra quá mềm mỏng với Trung Quốc" trong kỳ Đại hội Đảng
tháng 4 năm 2001. Kết quả chức Tổng Bí thư bị thay thế bởi Nông
Đức Mạnh. Theo Carlyle Thayer, Lê Khả Phiêu bị buộc tội theo đuổi
chính sách "thân Trung Quốc", thậm chí "ra chỉ thị nhượng bộ" trong
quá trình đàm phán biên giới trên Vịnh Bắc Bộ, dẫn đến Việt Nam bị
thiệt đến 3.200 hải lý vuông (khoảng 11 ngàn km 2) lãnh hải.

Thứ trưởng Bộ ngoại giao Việt Nam Lê Công Phụng, Trưởng đoàn
đàm phán cấp Chính phủ về biên giới, lãnh thổ Việt Nam - Trung
Quốc cho biết rằng tại thác Bản Giốc, Việt Nam chỉ có 1/3 thác,
nhưng nhờ thương thuyết cho nên Trung Quốc nhượng bộ nên Việt
Ảnh: Khu vực cửa sông Bắc Luân năm 1888. Công ước năm 1887 giữa
Nam được 1/2 thác. Trong lịch sử Việt Nam từ xưa nay, thác Bản Pháp và nhà Thanh lấy cửa sông này làm đường biên giới
Giốc luôn nằm trong lãnh thổ Việt Nam cho đến khi được Chính
phủ Việt Nam ký kết Hiệp định biên giới với Trung Quốc. Nhưng Tại khu vực thác Bản Giốc, theo quy định của Hiệp ước 1999, hai
khi trả lời câu hỏi các báo chí, ông Phụng biện hộ rằng Việt Nam nước điều chỉnh đường biên giới đi qua cồn Pò Thoong, qua dấu tích
nhượng 1/2 thác chỉ là tin đồn, không xác thực. trạm thủy văn xây dựng những năm 1960, quy thuộc 1/4 cồn, 1/2 thác
chính và toàn bộ thác cao cho Việt Nam.
Chính phủ Việt Nam luôn nhắc tới tình hữu nghị truyền thống giữa hai
nước và hai Đảng anh em mà giải quyết vấn đề biên giới và lãnh thổ Tại cửa sông Bắc Luân, biên giới quy thuộc 3/4 bãi Tục Lãm và 1/3
bãi Dậu Gót cho Việt Nam, 1/4 bãi Tục Lãm và 2/3 bãi Dậu Gót cho
Trung Quốc, và thiết lập khu giao thông đường thuỷ tự do cho nhân
dân địa phương sử dụng luồng hai bên bãi Tục Lãm và Dậu Gót. Tại
khu vực Hoành Mô, đường biên giới đi giữa ngầm như từ trước đến
nay chứ không theo trung tuyến dòng chảy qua cống mới do Trung
Quốc xây dựng những năm 1960. Khu vực mồ mả ở mốc 53 - 54 cũ
(Cao Bằng) được giữ lại cho người dân Việt Nam mặc dù hai bên có
nhận thức khác nhau về quy định của Hiệp ước 1999 về biên giới khu
vực này đi theo chân núi. Khu vực rừng hồi người dân Trung Quốc
trồng gần biên giới Quảng Ninh được bảo lưu cho phía Trung Quốc.

Theo Hiệp ước 1999, đường biên giới cắt ngang qua bản Ma Lỳ Sán
(gồm 05 hộ, 35 khẩu thuộc tỉnh Hà Giang) và khu 13 nóc nhà của
người dân Trung Quốc gần Lạng Sơn, hai bên hoán đổi cho nhau trên
cơ sở cân bằng diện tích, không xáo trộn đời sống dân cư...

Ảnh: Thác Bản Giốc nằm trong lảnh thổ Việt Nam. Nguồn: Vấn đề biên
giới viữa Việt Nam và Trung Quốc – NXB Sự Thật – Hà Nội, 1979.

Trang 18
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

Hiệp định Phân định Vịnh Bắc Bộ


Hiệp định Phân định Vịnh Bắc Bộ là thoả hiệp ký ngày 25 tháng 12
năm 2000 giữa chính phủ nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt
Nam và Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa tại Bắc Kinh nhằm xác định
biên giới lãnh hải, thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế trong Vịnh
Bắc Bộ. Đây là kết quả sau nhiều đợt đàm phán kể từ năm 1973.
Hiệp định này thay thế Công ước Pháp-Thanh 1887.

Hiệp ước có 11 Điều, trong đó Điều II xác định 21 điểm nối tuần tự từ
cửa sông Bắc Luân ra đến cửa Vịnh chia Vịnh Bắc Bộ ra làm hai.
Cửa Vịnh lấy đường thẳng từ đảo Cồn Cỏ, tỉnh Quảng Bình, Việt
Nam đến mũi Oanh Ca, đảo Hải Nam, Trung Hoa. Bản đồ với 21
điểm phân định.

Hiệp định được ký bởi Nguyễn Dy Niên, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao


Việt Nam, và Đường Gia Triền, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung
Quốc. Ngày 15 tháng 6, 2004 hiệp định thông qua Quốc hội Việt Nam
khoá XI và lễ trao đổi văn kiện thư phê chuẩn diễn ra ngày 30 tháng
6.

Dư luận nghĩ gì?


Tuy Hiệp định được ký từ năm 2000 nhưng mãi đến năm 2004 Chính
phủ Việt Nam mới công bố những toạ độ chính xác nên trong dân
chúng có sự bất bình, không tán thành hiệp định vì cho rằng chính
phủ đã nhượng bộ cho Trung Quốc quá nhiều.

PHÍA TRƯỚC biên tập


Nguồn: Bách khoa toàn thư mở Wikipedia Bản đồ trong hồ sơ Mật của Hà Nội về Hiệp-ước phân định lại Vịnh Bắc
Việt ngày 25/12/2000 với khoảng cách quá vượt trội dành cho đảo Hải
Nam/Trung Quốc đã làm Việt Nam mất 20 ngàn km2 Vịnh Bắc Việt!
Trưởng đoàn đàm phán Việt Nam trong thời điểm này là Lê Công
Phụng. Nguồn: hienphapvietnam.org

Bản đồ tìm thấy trong thư


viện Quốc Hội Hoa Kỳ 1631
Tôi đã rất bât ngờ khi tìm thấy trong thư viện Quôc hội Hoa
Kỳ tấm bản đồ đề năm 1631 này. Nó không khác tấm bản
đồ bên trên là mấy nhưng nó đã được đặt tên là Parcel (các
bạn có thể thấy phía bên trên quần đảo Hoàng Sa được ký
hiệu J:da Parcel—theo tiếng La tinh nghĩa là quần đảo của
San hô). Parcel tiếng La tinh cổ là đá ngầm hoặc đá chìm,
theo tiếng Italia là đá san hô.

Như vậy nguồn gôc tên gọi của Hoàng Sa không phải là Pa-
racel như mọi người vẫn tưởng. Chính xác nó được gọi là
Parcel và lần đầu tiên được ghi lên bản đồ là năm 1631.
Trong tấm bản đồ này nó được vẽ liền sát với bờ biển Việt
nam. Chúng ta đều biết là tấm bản đồ Khang Hy toàn đồ vẽ thời đó Việt Nam chúng ta chưa có một bản đồ nào để thể
năm 1790 của Trung Quốc cũng chỉ mới thể hiện đến bờ hiện chủ quyền của mình về nhóm đảo này. Khi xem tấm
biển đảo Hải Nam là ranh giới phía Nam cuối cùng của Trung bản đồ năm 1631 này tôi đã tin những điều mà Lê Quí Đôn
Hoa. Điều đó chứng tỏ người Trung Quốc chưa từng đặt nói là hoàn toàn có căn cứ và là sự thực không thể chối cãi.
chân lên Hoàng Sa vào thời điểm đó, nói gì đến vẽ nó lên
bản đồ. Nhưng trong sách Phủ Biên Tạp Lục của Lê Quí Đôn Xem thêm tại hoangsa.org/forum/showthread.php?t=13053
viết vào đầu thế kỷ 18 đã nói rằng từ khoảng những năm hoặc kiếm chủ đề Hà Nội trong bản đồ cổ Phuơng Tây.
1600-1630 đã có rất nhiều ngư dân Đàng trong ra biển đánh
cá và đã định cư trên một số đảo Cát Vàng. Tuy nhiên, vào Việt Quốc

Trang 19
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

Trung Quốc và Việt Nam: Những va chạm từ việc


tranh chấp một quần đảo

Trong số các tranh chấp địa chình nam - chình là một điểm nóng của quần đảo này kể từ khi họ nổ súng
trị, tiếng kêu từ quần đảo Paracels một phần địa cầu. Tại đây cán cân cưỡng chiếm nó vào năm 1974. Tuy
– Hoàng Sa cằn cỗi dường như xa quyền lực cũng ngày càng nghiêng nhiên Việt Nam vẫn bám giữ lập
vời trước những xung đột ở Kashmir về phìa Trung Quốc. luận chủ quyền lịch sử của mính.
hay tại dải Gaza. Là đối tượng tranh Ngày 4 tháng 1 vừa rồi, người phát
chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và Những căng thẳng gần đây nhất là ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nói
Việt Nam, quần đảo này bao gồm vào đầu tháng 1, khi chình phủ rằng việc Trung Quốc tiến hành các
30 chỏm nhỏ nằm tại Biển Đông, Trung Quốc tuyên bố họ sẽ phát tuyến du lịch ra Hoàng Sa là xâm
hay biển Nam Trung Quốc theo tên triển một tuyến du lịch cao cấp đến phạm nghiêm trọng chủ quyền của
gọi quốc tế. Các hòn đảo này cũng một số các đảo trong quần đảo Việt Nam. Các quan chức Trung
mang những cái tên có ngữ nghĩa Paracels Hoàng Sa. Quyết định này Quốc thí không quan tâm đến lập
xa lạ như Woody Island (đảo Phú nằm trong tham vọng thu hút luận của Hà Nội, và nói rằng đây là
Lâm), hay Antelope Reef (Đá Hải khách du lịch khắp nơi trên thế giới vấn đề nằm trong việc phát triển
Sâm). Những hòn đảo này không có đến Hải Nam, một tỉnh đảo nằm ở kinh tế nội bộ của Trung Hoa.
ai sinh sống, cũng chẳng có gí phìa nam Trung Hoa lục địa. Khi mà
chứng minh có các mỏ tài nguyên các nhà hoạch định chình sách Cuộc cãi vã trên thật ra chỉ là một
nằm dưới những lớp đá và địa chất. Trung Hoa đang mơ mộng xây dựng chấm nhỏ khi đem so sánh với
Thế nhưng theo các chuyên gia, khi tại đây một Hawai của Trung Quốc những xung đột giữa hai quốc gia
kinh tế khu vực đang phát triển – khu vực có những vùng nước sâu trong quá khứ - cuộc chiến biên giới
bùng nổ, và khi tinh thần quốc gia trong suốt lý tưởng cho người thìch đẫm máu vào năm 1979, hay việc
trỗi dậy, thí các tranh chấp bỏng rát lặn – bản đề xuất của họ bị tuồn ra chiến thuyền Việt Nam bị đánh
xung quanh Paracels và Spratlys ngoài và làm Hà Nội dương bộ lông chím cùng với 70 chiến sỹ thủy thủ
(quần đảo Trường Sa) nằm ở phìa nhìm của mính ra tức thí. Trung cùng hy sinh trên boong năm 1988.
Quốc thực sự kiểm soát toàn bộ Thế nhưng nó minh chứng cho việc

Trang 20
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010
Trung Quốc ngày càng khẳng định đột mở rộng là không có khả năng, các triều đại hiển hách và các quân
sự hùng mạnh của mính trong khu khi xét đến ảnh hưởng của nó đối vương của mính. Tại Hà Nội, vấn đề
vực. Ralf Emmers, một chuyên gia với thương mại vùng Đông Nam Á. đặc biệt trở nên trầm trọng khi một
nghiên cứu Biển Đông, đồng thời là Quan hệ Trung-Việt trên hầu hết nhóm các nhà bất đồng chình kiến
phó giáo sư tại Trường Quan hệ các mặt đều chưa bao giờ ổn định – các phật tử và những người phản
quốc tế Rajaratnam của Singapore như vào thời điểm này. đối khai thác Bauxite – đã vạch ra
nói rằng chiến thuật du lịch của tấm màn bì mật của cuộc tranh
Trung Quốc là một nước cờ "coi chủ Tuy nhiên, những nhà quan sát nói chấp kéo dài này. Họ buộc tội Đảng
quyền của Trung Quốc tại đây là rằng chình phủ hai bên vẫn không Cộng sản đang bán nước cho Trung
một việc hiển nhiên đã rồi." thể thỏa thuận cùng nhau phương Quốc với những điều khoản bì mật.
thức hòa giải các xung đột lãnh hải. ―Các nhà lãnh đạo Việt Nam đang
Những người quan sát Việt nam Năm 2002, Trung Quốc đã ký vào đốt một ngọn nến ở cả hai đầu,‖
cũng chỉ ra những căng thẳng leo một bản quy tắc ứng xử với khối ông Carl Thayer nói. ―Họ buộc phải
thang kể từ khi chiến thuật đưa tàu ASEAN mà Việt Nam là thành viên, cân đối lại tình hình với những
ngầm ra đảo Hải Nam (chỉ cách cam kết không thực hiện các hoạt người dân trong nước để hy vọng
Việt Nam khoảng 200km) của động gây xáo động trạng thái ổn rằng lửa sẽ không bùng cháy từ
Trung Quốc kết thúc năm 2007. Cơ định mong manh tại Biển Đông. đầu này trở lại‖
sở quân sự này cho phép Bắc Kinh Nhưng hầu như không có bên cam
triển khai lực lượng không chỉ trên kết nào nhớ được tinh thần của văn Cân bằng mong manh của một
đại lục, mà còn vươn xa hơn đến bản này là gí. Quần đảo Trường Sa người làm xiếc trên dây này buộc
Thái Bính Dương và Ấn Độ Dương. - Spratly là một dãy đảo lớn hơn Hà Nội, cũng như buộc tất cả các
Hoàng Sa nhiều lần, cũng là đối chình phủ đòi chủ quyền tại Trường
Năm ngoái, Trung Quốc đã bắt giữ tượng tranh chấp chủ quyền giữa Sa và Hoàng Sa, phải cân nhắc
25 ngư dân Việt nam gần Hoàng Trung Quốc, Việt nam, Philipin, Ma- thận trọng các hành động của
Sa. Những người này chỉ được thả laysia, Brunei và trên danh nghĩa mính. ―Hiểm họa thật sự từ Biển
sau những tuần lễ biểu tính phản cả Đài Loan. Câu chuyện giống như Đông‖, ông Emmers nói, ―là một
đối Trung Quốc tại Việt Nam. Quan trong một trò chơi mạo hiểm mà tính toán sai lầm có thể dẫn tới
chức Trung Quốc cũng gây sức ép người ta thi nhau chộp lấy các các những va chạm, rồi kéo theo bùng
để các công ty dầu khi đa quốc gia mẩu đảo, bất kể vị trì, để có thêm nổ xung đột quân sự‖. Khi chẳng có
rút khỏi các hợp đồng khai thác với lãnh thổ và gây ảnh hưởng trong dấu hiệu gí cho thấy có thể hợp tác
Hà Nội tại Biển Đông. khu vực. Malaysia đã xây dựng một thật sự, hầu hết mọi người đều
Sự đau đớn của người Việt Mam bởi khu resort cho những người thìch nghĩ rằng việc các bên ngầm củng
Trung Quốc lấn dần đã buộc Hà Nội lặn tại các bãi đá thuộc chủ quyền cố quyền lợi của mính – tình cả
phải bổ sung lại lực lượng hải quân của mính, trong khi đó hầu hết các việc Trung Quốc sẽ mở rộng hoạt
của mính. Tháng 12 vừa qua, Hà quốc gia khác trong vòng tranh động kinh tế ở Hoàng Sa – sẽ tiếp
Nội đã trả 2 tỷ đô la để mua lại 6 chấp đều cho xây các căn cứ quân tục.
tàu ngầm hạng nặng của Nga. sự. ―Mô hình ASEAN ngày hôm nay
có vẻ như đã hết tác dụng,‖ Simon Ván cờ này sẽ kết thúc như thế nào
Chình phủ cũng đã lập chương trính khi quân đội Trung Quốc ngày càng
cải tổ lại hệ thống phòng thủ bờ Shen, giáo sư quan hệ quốc tế tại
Đại học Trung Hoa tại Hồng Kông vươn dài cánh tay và ảnh hưởng
biển nhằm bảo vệ các thuyền đánh của mính trong những thập kỷ tới?
cá. nói. Các bài phát biểu danh nghĩa
(của các quốc gia tranh chấp) thí ―Đây là một trường hợp quan sát
Tuy vậy, khi so sánh với lực lượng đề xuất cùng hợp tác phát triển thú vị đối với ảnh hưởng của việc
và sự hùng hậu của Trung Quốc, (trên các đảo tranh chấp), tuy hải quân Trung Quốc phát triển
còn xa mới có thể coi đây là một nhiên việc này trên thực tế là trong tương lai,‖ ông Emmers nói
cuôc chạy đua vũ trang khu vực. không thể, bởi các xung đột liên và nhấn mạnh, ―không chỉ tại Biển
―Vị trí địa lý của Việt Nam là một quan đến chủ quyền quốc gia. Đông‖.
thiệt thòi rất lớn, nó giống như là
một tỉnh trung bình của Trung Đặc biệt tại Trung Quốc và Việt
nam, những người ủng hộ chủ ISHAAN THAROOR
Quốc‖, ông Carl Thayer, một người Thứ năm ngày 14 tháng 1, 2010
làm việc về tiềm lực quân sự của nghĩa quốc gia buộc chình phủ của
Việt nam tại Học việc quốc phòng mính phải cứng rắn hơn trên các Đông A dịch
Australia nói. ―Nếu con voi thật sự vấn đề chủ quyền. Cả hai phìa đều Nguồn: TIME
muốn xông tới, nó sẽ nghiến nát trưng các bằng chứng chứng minh
Việt Nam‖. Dù thế, một cuộc xung mối liên hệ giữa các nhóm đảo với

Trang 21
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

Lấy lại từng tấc đất ―Sông núi nước Nam vua Nam ở
bằng chính lòng yêu Rành rành định phận tại sách trời‖
Nguyễn Trãi cũng đã khẳng định trong Bình
nước -Khuê Đăng– Ngô Đại Cáo rằng:
Từ ngàn xưa, ý thức bảo vệ chủ quyền lãnh thổ đã ―Như nước Đại Việt ta từ trước
ăn sâu vào ý thức hệ của người dân đất Việt. Chỉ Vốn xưng nền văn hiến đã lâu
cần một tấc đất tổ quốc bị xâm phạm, người dân ta
sẵn sàng hi sinh tình mạng để dành lại. Hai câu thơ
Núi sông bờ cõi đã chia
của Lý Thường Kiệt vẫn còn vang dội trên chiến Phong tục Bắc Nam cũng khác.‖
tuyến sông Như Nguyệt:

Thế nhưng hiện nay, nhiều mảnh đất vùng mối đe dọa về an ninh quốc gia. Nhưng trả lời cho
biên giới hay hải đảo xa xôi đều đang bị xâm những thắc mắc của dư luận, nhà nước chỉ đáp gọn
phạm nghiêm trọng. Trong khi ấy, những một câu rằng: Đó là chiến lược phát triển kinh tế của
Đảng và chính phủ! Nếu chỉ đơn thuần có vậy, tại sao
công dân Việt – những người chủ của thế kỷ
không sử dụng công nhân Việt Nam mà lại phải là
21 – không ít lần đã bị cấm bày tỏ lòng yêu
công nhân Trung Quốc để khai thác Bauxite, tại sao
nước một cách công khai ngay trên mảnh
phải lập ấp biệt lập khu Trung Hoa tại khu vực khai
đất Việt Nam! thác, tại sao phải chặn những trang web bính luận về

Một hình hài không còn toàn vẹn Khai thác bô xít ở Tây Nguyên gây nhiều tranh cãi

Đất nước ta từ khi chỉ là những tộc người sống rải rác
theo lưu vực sông Hồng, trải qua 2000 năm dựng nước
và giữ nước, cha ông ta mở mang bờ cõi, đã tạo nên
hính hài của tổ quốc – hính chữ S. Lịch sử nước ta
được ghi dấu bởi những cuộc chiến bảo vệ sự toàn vẹn
lãnh thổ: Thục Phán An Dương Vương xây thành Cổ
Loa, khởi nghĩa Bà Trưng, Bà Triệu, Mai Hắc Đế, Bố
Cái Đại Vương, cho đến sau này là Ngô Vương Quyền
đuổi quân Nam Hán, nhà Lý đánh tan quân Tống, triều
vấn đề này như trang Bauxite Việt Nam của học giả
Trần ba lần dẹp giặc Nguyên Mông, Quang Trung quét
Nguyễn Huệ Chi và một số trì thức trong nước? Chứng
sạch 20 vạn quân Thanh… Chình bởi tinh thần yêu
tỏ những thông tin về việc xâm phạm lãnh thổ không
nước ấy mà một dân tộc nhỏ bé như chúng ta có thể
thể chỉ là những tin đồn thất thiệt. Trường hợp Hoàng
đương đầu với sự đe dọa của các cường quốc lớn hơn.
Sa là một vì dụ điển hính. Khi những bài viết về vấn
Chình quyền phương Bắc xưa kia thực hiện chình sách
đề Hoàng Sa xuất hiện trên trang báo điện tử Viet-
hãm phu hiếp phụ nhằm mục đìch xóa sổ giống nòi
namnet thí phóng viên viết bài lập tức bị đuổi, bài viết
dân Việt, nhưng mỗi đứa trẻ được sinh ra đời đều được
bị xóa bỏ ngay trong ngày. Trong khi đó, bất cứ ai vào
mẹ chúng dạy về nguồn gốc của mính. Và đến ngày
Google Earth trong thời điểm ấy thí đều thấy rằng,
hôm nay thí nguồn huyết mạch ấy vẫn chảy…
trên bản đồ thế giới quần đảo ấy đã thuộc quần đảo
Sau nhiều thế kỷ chia cắt – hết tan lại hợp – cho đến Nam Sa – Trung Quốc.
nay, đất nước ta đã có được toàn vẹn lãnh thổ. Tuy
Cho dù những thông tin ấy là có thật hay là tin đồn
nhiên, từ những năm cuối thập kỷ 90 thế kỷ 20, trong
thất thiệt thí rõ ràng một điều rằng hính hài của đất
dư luận có những nguồn thông tin không chình thức
nước ta – có thể hiểu cả nghĩa đen và nghĩa bóng – đã
về nhiều mảnh đất bị mất. Chúng ta đã mất mũi Lũng
không còn được nguyên vẹn. Xét về nghĩa đen, chúng
Cú, chúng ta đã mất thác Bản Dốc, chúng ta đã mất
ta không giữ được sự toàn vẹn của lãnh thổ. Xét về
Hoàng Sa- Trường Sa… Thế nhưng báo chì chình thống
nghĩa bóng, tinh thần quật cường không tiếc thân
trong nước lại không hề nhắc đến việc này. Mới trong
mính bảo vệ đất nước của dân ta dường như đã bị đời
năm 2008-2009, mượn việc khai thác Bauxite ở Tây
sống vật chất làm cho dần mai một.
Nguyên, Trung Quốc đưa dân quân vào lập ấp gây một

Trang 22
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

Gia đình tang thương khi


các ngư dân ra biển bị tàu Biểu tình khẳng định chủ quyền Hoàng Sa—Trường
Trung Quốc đâm chìm Sa của học sinh, sinh viên

Hoàng Sa và Trường Sa. Trì thức và văn nghệ sĩ biểu


Chúng ta cần khơi lại tinh thần yêu nước
tính trước cổng đại sứ quán Trung Hoa, với hi vọng
mong manh rằng: có thể tác động tới chình phủ đòi lại
Từ sau năm 1975 tới nay, vấn đề biên giới hải đảo bị
vùng hải đảo. Thế nhưng, kết quả nhận được là sự
xâm phạm hết lần này đến lần khác không khỏi khiến
ngăn cấm của chình quyền. Và chỉ cần vài đòn đe dọa
chình phủ đau đầu. Điều đáng lo ngại hơn cả lại không
của công an văn hóa, những trì thức dũng cảm ―tử ví
phải là chuyện mất đất mà chình là lòng người.
đạo” cũng đành sớm rút lui trong ngậm ngùi. Lần này,
Năm 1988, tàu chiến đấu và lình thủy Trung Quốc đã Trung Hoa chiếm được Hoàng Sa mà không cần đến
bất ngờ tấn công các tàu vận tải của ta đang làm những cuộc đụng độ súng đạn, về phìa Việt Nam cũng
nhiệm vụ tại vùng biển Cô Lin - Gạc Ma, thuộc quần không hề có chút kháng cự.
đảo Trường Sa. Dã man và điên cuồng, lính thủy
Chỉ mới 20 năm trôi qua mà sự tương phản về tinh
Trung Quốc đã bắn chím tàu vận tải của ta, dùng pháo
thần chiến đấu có thể thấy được rõ rệt. Sau nhiều thế
hạng nặng trên tàu và các loại vũ khì bộ binh khác
kỷ chiến tranh, loạn lạc, người dân Việt Nam mới tạm
bắn xối xả lên bãi cạn Gạc Ma, nơi có hơn 100 cán bộ,
gọi là được sống trong hòa binh hơn ba mươi năm nay.
chiến sĩ hải quân nhân dân Việt Nam đang làm nhiệm
Cuộc sống phụ thuộc vào các giá trị vật chất và thái
vụ bảo vệ chủ quyền và xây dựng đảo. Những chiến sĩ
độ sống hưởng lạc cá nhân khiến cho các khái niệm về
này, đại đa số đều không thể chống cự được bởi không
yêu nước trở nên xa xỉ đối với đại đa số công dân Việt
có vũ khì và do tương quan lực lượng. Theo con số
Nam. Không phải họ không quan tâm tới vấn đề về
chình thức mà Nhà nước (thời điểm 1988) đưa ra,
biên giới – hải đảo bị xâm phạm; chỉ là trong cuộc
trong ngày 14-3-1988, đã có 74 cán bộ, chiến sĩ hải
sống thường nhật họ có nhiều vấn đề phải quan tâm
quân ta hy sinh và bị mất tìch. Sau thời điểm này,
hơn như: cơm áo gao tiền, thậm chì một scandal của
Trung Quốc đã trao trả cho ta 9 cán bộ-chiến sĩ bị
ngôi sao nào đó cũng gây xôn xao dư luận hơn. Với
chúng bắt sống làm tù binh. Như vậy, còn tới 65 bộ
một dân tộc bạc nhược như vậy, việc bị các nước láng
đội ta đang nằm sâu dưới lòng biển Cô Lin - Gạc Ma.
giềng xâm lấn lãnh thổ và hải phận là một chuyện
Năm 2008, chúng ta chính thức không còn quần đảo hoàn toàn dễ hiểu.

Đã có những giai đoạn lịch sử chúng ta không còn một


tấc đất nhưng vẫn có thể quật khởi đánh đuổi ngoại
xâm, dành lại giang sơn tổ quốc. Chúng ta không thể
bảo vệ gín giữ đất nước bằng vũ khì tối tân hay thành
cao hào sâu. Thành cao có thể đổ, vũ khì có thể bị hủy
hoại, chỉ có lòng yêu nước là luôn tiềm ẩn trong mỗi
con người. Việc cần thiết và quan trọng nhất bây giờ
không phải là chạy đua vũ trang hay tranh thủ các thế
lực ngoại bang đối lập mà là phải đánh thức tinh thần
yêu nước và ý thức dân tộc đang bị che khuất bởi các
ham muốn tầm thường.
Tàu Trung Quốc khống chế tàu đánh cá Việt Nam K.Đ.
trên Biển Đông © 2010 Tạp chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC

Trang 23
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

Những cuộc xâm


Sự xâm phạm biên giới lãnh
thổ và hải phận Việt Nam của
các nước láng giềng hiện nay
đã gây lo ngại nhiều cho
người dân Việt Nam. Tuy
nhiên, nghiêm trọng hơn cả là
đất nước ta đang bị xâm lược
lược vô hình
từ bên trong. - Ngọc Cầm -

Cuộc xâm lược từ trong


nội địa
Thế nào là xâm lược từ trong nội địa? Khi
đối mặt với vấn đề này, chăc hẳn bạn đọc
không khỏi băn khoăn. Trong bài viết này
tôi muốn đề cập tới một hiện trạng đang
diễn ra tại các thành phố nước ta: Từng
―tấc đất tấc vàng‖ vùng đất đô thị đang
bị bán dần hoặc cho thuê dài hạn bởi các
ông chủ người nước ngoài.

Từ khi chình sách kinh tế mở cửa được áp


dụng vào cuối thập kỷ 80, đầu thập niên
90 của thế kỷ trước, người dân thành thị
bắt đầu đối mặt với việc sở hữu đất đai
và mua bán đất hợp pháp. Từ đây bước
đầu hình thành nên thị trường bất động
sản. Giá đất bắt đầu tăng một cách
chóng mặt bất kể nhà nước cố gắng bính
ổn giá. Một mảnh đất tại các thành phố
lớn, nằm trong ngõ sâu cũng có thể lên
tới 30 triêu/m2; còn nếu ở mặt đường có
thể trên cả trăm triệu một mét vuông.
Trong khi ấy, mới năm 1990, 100 triệu có
thể mua được cả một ngôi nhà 7-8 chục
mét vuông. Và tương lai những con số sẽ
không chỉ dừng ở đó. Với số tiền lớn để
có thể mua nhà đất tại thành thị, đa số
người dân Việt đều không thể đủ tiền để
mua nhà.

Khi các doanh nghiệp nước ngoài có thể


đầu tư vào Việt Nam, họ đã thuê các
mảnh đất đắt giá với khoảng thời gian dài
hạn từ mười đến hai mươi năm, thậm chì
hơn. Với những tập đoàn lớn, họ thậm chì
mua những mảnh đất rất lớn ở khu phố
buôn bán có giá trị lên tới hang triệu
USD. Nếu bạn đi dọc những khu phố lớn
ở Sài Gòn như Nguyễn Huệ, Lê Lợi… hay
ở Hà Nội như Đinh Tiên Hoàng, Lý Thái
Tổ, Tràng Tiền… đều thấy nhan nhản
những tòa nhà cao tầng với nhiều biển
hiệu ngoại ngữ. Những khu phố ấy thật
sự đã trở thành những khu phố Tây giữa
lòng đất Việt. Rõ ràng chúng ta không chị
mất đất đai từ những vùng biên giới, hải
đảo mà còn đang mất dần đất từ bên
trong lãnh thổ. Nghiêm trọng nhất có thể
kể đến vụ việc Bauxite Tây Nguyên, khi

Trang 24
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010
chình phủ (theo chủ trương của Đảng) để cho doanh
nghiệp Trung Quốc được quyền khai thác quặng trên
chình mảnh đất của chúng ta, và đưa công nhân người
Hoa sang lao động, lập ấp riêng, tạo hẳn thành một làng
người Trung.

Vậy mà, đa phần người dân chúng ta không để ý lắm đến


những vấn đề như trên. Khi được hỏi về chuyện này, anh
N.V.Sự (Sinh viên khoa Sử) trả lời rằng: ―Trong xã hội
toàn cầu hóa không thể tránh nổi việc các doanh nghiệp
chiếm lĩnh các con phố lớn, nhất là các doanh nghiệp nước
ngoài. Thử tưởng tượng xem nền kinh tế của chúng ta sẽ
đi tới đâu khi không có họ?”

Một ý kiến khác của chị T.T.Hồng (sinh viên Xã hội học)
lại cho rằng: ―Mặc dù không tránh khỏi những việc đất đai
bị chiếm dụng nhưng rõ ràng cần có một sự kiểm soát và
quy hoạch cẩn thận để những khu phố Việt không bị Tây
hóa nặng nề. Thật buồn cười khi mọc ra ngay cạnh hồ
Gươm cổ kính là cửa hàng ăn nhanh KFC, trông thật
chẳng hợp lý chút nào!‖

Như vậy, vấn đề tiềm ẩn sau việc chúng ta đang mất dần
từng thước đất trong nội địa lại chình là chúng ta mất điều
lớn lao hơn thế: Bản sắc của chúng ta. Cách đây khoảng hơn 10 năm, khán giả Việt Nam từng có thời kỳ
mê mẩn với những phim truyền hình dài tập Nô tì Isaura
Hồn Việt bị che khuất (Brazil), Người giàu cũng khóc, Đơn giản tôi là Ma-
ria (Mexico), Trỏ về Eden (Australia hay Oshin Nhật), Ngôi nhà
Khi các tập đoàn và doanh nghiệp nước ngoài chiếm lĩnh
nhỏ trên thảo nguyên, Tất cả các dòng sông đều chảy (Mỹ).
mặt phố, chắc chắn sẽ có một sự tác động không nhỏ đến
Tuy nhiên, tỷ lệ nghịch với số lượng các kênh truyền hình ngày
thói quen của người dân. Lấy vì dụ, trước kia quanh Hồ
càng tăng lên về sau này, những phim bộ ấn tượng như vậy càng
Gươm là những địa chỉ ăn uống rất nổi tiếng như Phở
giảm đi. Có thể nói, những năm gần đây (khoảng 5 – 6 năm) hầu
Thín, kem Thủy Tạ, kem Bốn Mùa… nhưng giờ đây đã thay
như tất cả các đài truyền hình Việt Nam đều có một màu chung:
vào đó cửa hàng KFC; còn kem Bốn Mùa thí được đặt đậm đặc phim Trung Quốc – Hàn Quốc.
thêm chữ Hapro vào đằng trước, và khách của quán này (Theo http://mobi.vietbao.vn, ảnh ngoisao.net )
hầu như chỉ toàn dân da trắng. Thử tưởng tượng xem, xen
giữa khu phố cổ đặc trưng của thành Thăng Long ngàn
sắc dân tộc‖. Nhưng khi không thể xác định nổi bản sắc
năm văn vật lại là những tòa cao ốc đồ sộ với biển hiệu
của chúng ta là gí, tức là không có một nền tảng vững
dày đặc những chữ Tây, chữ Tàu, Hàn Quốc, Nhật Bản…
chắc, thí làm sao chúng ta có thể xây trên đó một ngôi
Nước ta đang phải đối mặt với một cuộc xâm lăng của rất nhà đẹp đẽ? Mất đi đất đai có thể dùng vũ lực hoặc dựa
nhiều nền văn hóa, mà mạnh nhất là Trung Quốc, sau đó vào thế lực của các tổ chức thế giới để gây sức ép và dành
là Hoa Kỳ và Hàn Quốc. Cuộc xâm lăng này tác động đến lại, nhưng một khi đã mất đi hồn thiêng song núi thí sẽ
tất cả mọi mặt từ văn hóa xã hội đến văn hóa nghệ thuật. mất đi tiếng mẹ đẻ, đặc tình dân tộc, lịch sử, văn hóa…
Người dân Việt Nam bắt đầu nghĩ theo lối nghĩ của Âu Mỹ: rồi dẫn đến mất đi nòi giống và sẽ xóa sổ dân tộc Việt
giải phóng tính dục, sống không hôn nhân, quan hệ gia trên Trái Đất.
đình lỏng lẻo…, và ảnh hưởng phong cách thời trang của
Nền văn minh Ai Cập bị quân đội La Mã xóa sổ, cho đến
Hàn Quốc, đặc biệt hang hóa của Trung Quốc tràn lan thị
nay những con người sống trên đất Ai Cập đã quên mất
trường trong nước. Còn ở Tây Nguyên, xung quanh khu
chữ viết và tiếng nói cổ của mính. Người dân Inca, Maya
vực khai thác Bauxite, người dân đã kịp kinh doanh những
cũng bị tàn sát, đất nước của họ chỉ còn là những phế
mặt hang Trung Quốc, tập nói tiếng Trung Quốc, bắt
tìch, chẳng mấy ai biết đọc những dòng chữ tượng hính
chước lối sinh hoạt của người Trung Quốc... Cuộc xâm
trên các bức tường của lâu đài, cung điện. Thổ dân châu
lược này không chỉ chiếm đất mà còn chiếm cả hồn dân
Úc nay chỉ nói tiêng Anh mà quên mất đi ngôn ngữ chình
Việt. Các nhà nghiên cứu văn hóa, hoạt động văn hóa đều
thống. Những người dân ấy còn sống trên mảnh đất của
gần như bất lực trên con đường tím lại bản sắc dân tộc
họ nhưng hồn nước đã mất tự bao giờ. Có một biên giới
Việt trên chình quê hương mính! Người ta đều thấy ở
vô hính rất dễ bị xâm phạm mà chúng ta ìt khi nào để ý
những gí được gọi là bản sắc dân tộc Việt trong phần sâu
đến. Và những nước khôn ngoan của thế kỷ 21 không
của chúng đều có nguồn gốc từ các ông thày như Tàu,
xâm lược thuộc địa bằng sung ống, tên lửa hay bom
như Pháp, sau này là Mỹ, Hàn Quốc.
nguyên tử mà thực hiện những cuộc xâm lược văn hóa,
Không thể tím được nguồn gốc nên đương nhiên việc gây ảnh hưởng tới kinh tế - chình trị, để rồi chúng ta vô
hoạch định đường đi cho tương lai hoàn toàn vô hướng. tính trở thành người Trung Quốc, người Mỹ, người Hàn
Trong tất cả các văn bản, nhà nước luôn nhắc đi nhắc lại Quốc… lúc nào không biết.
câu nói: ―xây dựng một nên văn hóa tiên tiến đậm đà bản N.C.
© 2010 Tạp chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC

Trang 25
TIÊU ĐIỂM Số 36 - Tháng 07/2010

Những cuộc vượt biển ghi dấu trong

Lịch sử Việt Nam


Chúng ta đang sống trên một dải đất nhỏ bên bờ biển Đông, mà rộng hơn là bên bờ
Thái Bình Dương. Người dân Việt vốn sống co cụm trong lũy tre làng, kể cả dân chài
cũng chỉ đi biển trên những con thuyền nhỏ chẳng dám mơ đến vượt đại dương. Thế
nhưng, trong quá trình lịch sử hơn 2000 năm qua, chúng ta cũng có những cuộc vượt
biển – tuy không làm thay đổi thế giới – những cũng đủ để lưu danh cùng hậu thế.

Cuộc vượt biển đầu tiên trong lịch sử Việt Nam có


thể kể đến cuộc đi của Mai An Tiêm thời các vua
Hùng. Chỉ là chuyện không may, gia đính Mai An
Tiêm bị đuổi khỏi đất liền, đày ải ra hoang đảo.
Nhưng họ không đầu hàng số phận, họ đã xây nhà,
khai hoang, lại tím ra giống dưa hấu quý giá và trở
về như những người anh hùng. Sau này, vùng đất
nổi tiếng đã nối liền với lãnh thổ chình là huyện Nga
Sơn, Thanh Hóa hiện nay.

Cuộc vượt biển lớn thứ hai có thể kể đến cuộc tị


nạn chình trị của gia tộc nhà Lý. Hoàng tử Lý Long
Tường là con trai thứ bảy của vua Lý Anh Tông và
bà hiền phi Lê Mỹ Nga. Ông là một vị đô đốc hải
quân có tài thao lược. Sau khi nhà Lý mất ngôi, biết
không thể tránh khỏi những cuộc tàn sát, ông đã
đem gia quyến và các đồ thờ cúng, áo long bào,
vương miện và thương phương bảo kiếm từ đời vua
Lý Thái Tổ, cùng với sáu ngàn quân, xuất phát từ
cảng Vân Đồn đi tị nạn vào năm 1226. Đoàn thuyền Chí sĩ Phan Bội Châu
vượt biển tránh bão, ghé vào đảo Đài Loan. Con trai
ông là Lý Đăng Hiền bị ốm vì say sóng không đi tiếp chưng xanh‖ như phong tục Đại Việt. Khi dân làng
được, ông để con trai cùng 200 tùy tùng ở lại đảo cúng lễ dâng hương tại đính thí vị tiên chỉ mở Quốc
rồi tiếp tục đi. Đoàn thuyền đã dạt vào bờ biển phìa phả ra đọc cho con cháu nghe về nguồn gốc của
tây nước Cao Ly (gần Pusan ngày nay), được nhà người Lý Hoa thôn. Ba hồi chuông, trống âm vang
vua và nhân dân Cao Ly hết sức giúp đỡ. Truyền trong không khì thiêng liêng. Sau khi dâng hương,
thuyết còn kể rằng đêm hôm trước vua Cao Ly nằm người dân Lý Hoa thôn khấn vái, đầu phủ phục
mơ thấy một con chim Phượng hoàng bay đến đậu ở trước đính, hướng về phương Nam cố quốc. Phong
bờ biển phìa tây, hôm sau thí được tin Hoàng tử tục ấy được nối tiếp đời đời qua nhiều thế hệ.
nước Đại Việt tên là Lý Long Tường xin tỵ nạn. Vua
Cao Ly cấp cho ông và tùy tùng một vùng đất lớn, Cuộc vượt biển thứ ba là cuộc vượt biển đi tím
lập Lý Hoa thôn, hay còn gọi là Lý Hoa trang. Tại đường cứu nước của rất nhiều các bậc chí sĩ đầu
đây ông cho xây một ngôi đình làng y như kiểu đình thế kỷ 20. Phan Bội Châu, nhà yêu nước vĩ đại thực
làng ở quê hương. Hàng năm vào dịp tết và hội, hiện một cuộc hành trính về hướng Đông để tím
người Lý Hoa thôn dù đi làm ăn xa khắp lãnh thổ đường cứu nước. Năm 1905, ông cùng Tăng Bạt Hổ
Cao Ly cũng trở về làng ăn tết, cũng có ―Thịt mỡ sang Trung Quốc rồi sang Nhật Bản, để gặp gỡ các
dưa hành câu đối đỏ/Cây nêu tràng pháo bánh nhà cách mạng Nhật Bản và Trung Quốc cầu viện tài

Trang 26
CHÍNH
TIÊU ĐIỂM
TRỊ - XÃ HỘI Số 36 - Tháng 07/2010

chình cho phong trào do ông thành lập. Tại Trung Cuộc vượt biển thứ tư lại là một cuộc tị nạn chình
Quốc ông gặp Lương Khải Siêu và được khuyên nên trị. Sau năm 1975, cuộc chiến tranh Việt Nam kết
dùng thơ văn để thức tỉnh lòng yêu nước của nhân thúc, hai miền Nam Bắc quy làm một mối dưới sự
dân Việt Nam. Nghe lời khuyên, ông viết nhiều tác cai trị của Đảng Cộng sản Việt Nam. Lúc này, những
phẩm có tác động lớn với sĩ phu trong nước Cùng người sống trong chế dộ cũ không chịu nổi cuộc
thời điểm này, Hải quân Đế quốc Nhật Bản đánh tan sống dưới chế độ cộng sản nên đã vượt biển Đông
tác Hải quân Đế quốc Nga trong trận hải chiến tại trên những con thuyền cũ nát, không tên tuổi để tới
eo biển Tsushima. Chiến thắng của đế quốc Nhật các trại tị nạn chình trị, tím đường đến bến bờ tự
Bản trước đế quốc Nga trong chiến tranh Nga-Nhật do. Đã nhiều người chết trong cuộc đi sóng gió và
đã tạo nên nhiều quan trọng các phong trào chống mạo hiểm này. Số còn lại đã làm nên một cuộc
thực dân ở châu Á. Do đó, các tác phẩm của ông đã hành trính cho cuộc đời mính, họ thực sự là những
tạo nên một làn sóng mới thúc đẩy nhiều thanh niên nhà mạo hiểm, chiến thắng gian khổ, đấu tranh
yêu nước tham gia phong trào Đông Du, xuất ngoại giành giật sự sống trong từng gang từng tấc.
học tập để năm 1911 hai nhân vật khác là Phan
Châu Trinh và Hồ Chì Minh sang Pháp Quốc. Bước vào thế kỷ 21, câu chuyện vượt biển trở nên
quá dễ dàng với các phương tiện kỹ thuật. Chúng ta
Sang Pháp, ông ở nhà luật sư Phan Văn Trường, mở cần vượt biển không phải bằng những con tàu lớn
một hiệu sửa ảnh, sống thanh bạch (Nguyễn Tất nữa mà cần vượt biển bằng chình tư tưởng của
Thành cũng từng làm việc tại cửa hiệu của ông). mính. Đã từ rất lâu rồi, người Việt chúng ta đã bước
Ông Hồ Chì Minh tím cách liên hệ với những người ra khỏi lũy tre làng nhưng suy nghĩ vẫn quẩn quanh
trong Liên minh Nhân quyền và Đảng Xã hội Pháp. bên lũy tre ấy. Đi khỏi lũy tre làng thí dễ nhưng
Ngày 19 tháng 6 năm 1919, ông cùng với Phan Văn nghĩ xa hơn lại rất khó khăn. Vậy thí, cuộc vượt biển
Trường, Nguyễn Thế Truyền và Nguyễn Tất Thành thế kỷ 21 là cuộc vượt biển trong tư tưởng. Mọi hoạt
soạn bản "Yêu sách của nhân dân An Nam" gửi cho động trí tuệ của chúng ta ở thế kỷ 21 đều phải vươn
Hội nghị Versailles, ký tên chung là Nguyễn Ái Quốc, lên thậm chì vượt tầm thế giới chứ không thể cứ mãi
làm nổ ra "quả bom chình trị" chấn động tại nước là một đất nước mãi lạc hậu!
Pháp, đặc biệt là chàng thanh niên Nguyễn Tất
Thành khi ấy mới 21 tuổi. Sau này, Nguyễn Tất
Thành trở thành lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chì Gia Linh
Minh của phong trào giải phóng dân tộc Việt Nam. © 2010 Tạp chì Thanh niên PHÍA TRƯỚC
Tiếp bước con đường ấy là rất nhiều các nhà yêu
nước khác đã không ngại hi sinh tình mạng, tuổi trẻ.

Vượt sóng
lưu vong. Toàn bộ kinh phì cho bộ phim được
cộng đồng người Mỹ gốc Việt tài trợ[2] và phim
đã tham dự và đoạt nhiều giải thưởng tại nhiều
liên hoan phim quốc tế
Vượt Sóng (tựa tiếng
Phim được hầu hết các nhà phê bính đánh giá
Anh: Journey from
cao. Tại Rotten Tomatoes, website lưu trữ các
the Fall - Hành trình
lời bính phim của các nhà phê bính chuyên
từ sự sụp đổ) là một
nghiệp, phim được 92% trong số tất cả các nhà
bộ phim độc lập của
phê bình và 100% nhà phê bình có uy tín khen
đạo diễn người Mỹ
gốc Việt Trần Hàm và Sau sự kiện 30 tháng 4, 1975, một gia đính
nhà sản xuất Nguyễn miền Nam bị chia ly. Người cha, Long (Nguyễn
Lâm về cảnh ngộ của Long), bị chình quyền bắt vào trại cải tạo. Bà
những thuyền nhân và những tù nhân nội (Kiều Chinh), vợ (Diễm Liên) và con
trong trại cải tạo tại Việt Nam sau sự kiện 30 (Nguyễn Thái Nguyên) vượt biên qua Quận
tháng 4, 1975 Cam, California và hòa nhập vào cuộc sống tại
Mỹ. Khi Long tím cách trốn trại, anh bị lình trại
Phim đã nhận được nhiều sự chú ý trong cộng
bắn chết.
đồng người Việt tại Hoa Kỳ và được cho là
(Theo Wikipedia)
trung thực với hoàn cảnh của những người Việt
Trang 27
LỊCH SỬ Số 36 - Tháng 07/2010

Kỳ III
Hoàng Tử Xứ Annam
Tiếp theo Kỳ I & II trong số 33 và 35, PHÍA
TRƯỚC tiếp tục gửi đến quý bạn đọc về cuộc
đời và mối tình Việt-Pháp của Vua Hàm Nghi
khi Ngài sống lưu đày tại Algérie – nơi mà
nhiều người đều gọi là Le Prince d’Annam
hay Hoàng tử Xứ Annam.

Á Đông và tư cách của ông, một phần gí làm lạ, nhưng không rõ mối liên hệ
ví ông là đại diện cho nền văn hoá giữa Hoàng tử Annam và ông toà
Đông phương xa xôi và bí ẩn (exotic), Laloë bắt đầu từ bao giờ. Tuy nhiên
và đại diện cho Nho giáo trong một một số tài liệu cho thấy trước đó, cho

HÀM NGHI
xã hội chỉ biết có nền văn minh Thiên đến năm 1902, Hoàng tử Annam đã
Chúa giáo và Hồi Giáo tại Bắc Phi. có nhiều liên hệ bạn bè với một số
phụ nữ Tây Phương tại Algérie cũng
Chình trong môi trường sinh hoạt của như tại Pháp, đặc biệt là nhà văn Ju-
giới trì thức và văn nghệ sĩ tại Alger dith Gautier – con gái của đại văn hào
Mối Tình Việt-Pháp: Hàm mà chàng thanh niên Việt Nam mới Théophile Gautier, cùng với người bạn
Nghi-Marcelle Laloë ngoài 20 tuồi đã trưởng thành, ông thân của bà là Suzanne Meyer-Zundel
hiểu rõ là giấc mơ trở về cố quốc của và một nhà văn nữ người Nga T.L.
Khác với người Pháp tại Đông Dương ông đã trở thành vô vọng. Do đó ông Sepkina-Kupernhic...
cùng mục đìch xâm chiếm, khai thác quyết tâm học hỏi để tím lãng quên
và khinh miệt người dân bản xứ, trong cuộc sống lưu đày và một Ông Laloë có lẽ vốn là người có tư
chình sách của Pháp ở Algérie tương hướng đi cho cuộc đời còn lại nơi xứ tưởng tiến bộ nên đã không chống đối
đối cởi mở hơn. Algérie đã thu hút người. Đó là con đường nghệ thuật. hay ngăn cản sự giao du giữa con gái
một số lượng lớn người Pháp và Âu Chình nhờ sự hiểu biết và thành công của ông và ông Hoàng tử Annam, một
châu đến lập nghiệp. Những thành trong lãnh vực nghệ thuật mà Hoàng người dân của một nước thuộc điạ của
phần này tự xem họ là người địa tử Annam càng ngày càng được giới Pháp tại Á châu. Có lẽ nhờ sự trì thức
phương và có tinh thần tiến bộ, do đó thượng lưu trì thức ngưỡng mộ và và tâm hồn cởi mở của ông Laloë mà
họ đón nhận sự hội nhập của những chấp nhận ông vào hàng ngũ của họ cô Marcelle Laloë được tự do tiếp xúc
người ngoại quốc đến từ phương xa – tại thủ đô Alger, dù rằng ông chỉ là với Hoàng tử Annam trong những
nhất là những người thuộc dòng dõi một người da vàng. buổi sinh hoạt tại salon của bà Nam
quý tộc như cựu Nữ hoàng Madagas- tước de Vialar. Dần dà cô thiếu nữ
car Ranavalo và ―Hoàng từ Annam‖ – Vào thời gian những năm cuối cùng này càng có cảm tính với chàng thanh
vào xã hội thượng lưu của họ. của thế kỷ thứ 19, vị thẩm phán niên Á Đông lớn hơn nàng đến 13 hay
François Laloë từ nước Pháp được 14 tuổi. Mấy lâu sau thí mối tính cảm
Vua Hàm Nghi bắt đầu học tiếng Pháp thuyên chuyển sang Alger giữ chức vụ giữa hai người càng trở nên sâu đậm,
từ cuối năm 1889 nhưng không rõ Chánh biện lý Toà thượng thẩm Alger. họ trở thành ―ý trung nhân‖ rồi sau
ông bắt đầu sinh hoạt tại salon của Ông là một người thuộc dòng dõi thế đó được phép ông Laloë cho làm lễ
bà Nam tước de Vialar từ bao giờ. Tuy gia vọng tộc tại miền Nam nước Pháp. đính hôn. Trong thời gian này, người
nhiên vào thập niên 1890 thí ông Quan toà Laloë goá vợ, chỉ có một cô dân Alger thường thấy hai người ngồi
được xem như là một cái đinh thu hút con gái tên là Marcelle Aimée Léonie trên xe song mã đi chơi với nhau, một
được sự chú ý và cảm tình của mọi Laloë, lúc sang Algérie mới chừng thiếu nữ người Pháp da trắng và một
người tại đây. Một phần ví con người khoảng 16 tuổi. Một nhà trì thức, một thanh niên Á Đông đầu tóc búi, đội
viên chức đứng hàng đầu của ngành khăn đóng, mặc áo dài đen – một loại
tư pháp thuộc địa tại Algérie, ông trang phục được xem như là độc đáo
Chánh biện lý Laloë thường lui tới có một không hai trong xã hội người
tham dự những sinh hoạt văn nghệ Pháp và người Bắc Phi tại thủ đô Al-
dành cho giới thượng lưu ở thủ đô ger.
Alger. Đó là gia đính bà Nam tước de
Vialar. Đám Cưới Vua Hàm Nghi
Vào thời gian đó, Hoàng tử Annam đã Ngày 4 tháng 11 năm 1904, ông
sống tại Alger hơn mười năm. Ông nói François Laloë đứng ra làm chủ hôn
tiếng Pháp không thua gí người Pháp, cho con gái Marcelle Laloë và cựu
lại là một nhân vật đã được mọi người Hoàng Hàm Nghi trong một buổi hôn
trong giới văn nghệ Alger biết đến và lễ trọng thể tại thánh đường của Toà
ngưỡng mộ. Do đó, gia đính ông Tổng giám mục Alger, với sự tham dự
Chánh biện lý Laloë quen biết với của hầu hết giới thượng lưu trì thức
Hoàng tử Annam thí cũng chẳng lấy tại thủ đô nước này. Đặc biệt hơn là

Trang 28
LỊCH SỬ Số 36 - Tháng 07/2010

Hàm Nghi và cô Laloë đi dạo bằng xe Dân chúng Alger chờ xem mặt cô dâu chú rể đối diện Hàm Nghi đưa cô Mar-
ngưạ tại Alger – (Es‘mma) nhà thờ Alger (Es‘mma) celle Laloë đi nhà thờ

hàng ngàn người dân thành phố Alger Đây có thể được xem như một sự kiện Nguyễn. Ông là vị vua duy nhất chỉ
đứng đông đặc trước nhà thờ để được lịch sử đối với cả người Pháp và người có một đời vợ, không hề có phi tần mỹ
chiêm ngưỡng đôi uyên ương Pháp- dân Algériens tại thủ đô Alger vào thời nữ nào và cho đến năm 1944 lại là vị
Việt sau lễ cưới. điểm đó nên dù không được mời vào vua sống thọ nhất trong 12 đời vua
dự lễ bên trong thánh đường, họ cũng nhà Nguyễn. Cựu Hoàng Bảo Đại, vị
Dưới dây là phóng ảnh tưạ của bài đã đã kéo đến trước sân ngôi nhà đối vua thứ 13 và cuối cùng của triều
báo tường thuật lại «Đám Cưới của diện nhà thờ để chờ được chiêm Nguyễn thọ 84 tuổi.
Hoàng Tử Annam» tại Toà Tổng Giám ngưỡng tân lang và tân giai nhân khi
mục Alger của phóng viên Gérard Du- họ bước ra khỏi thánh đường. Dưới Các con của Vua Hàm Nghi
peyrot và đặc biệt là với sự «cộng tác đây là hình ảnh đám đông đó được
quý báu» của thân phụ cô dâu, ông chụp lại và về sau được phổ biến như Vua Hàm Nghi và bà Laloë sinh được
François Ferrer Laloë vào năm 1904: là những tấm cartes postales. ba người con: Công chúa Nhữ Mây
sinh năm 1905, Công chúa Như Lý
Dans le cadre de notre grande enquê- Trong ngày lễ cưới, cô dâu Laloë mặc sinh năm 1908 và Hoàng tử Minh Đức
te "ALGER LA JAUNE" áo cưới màu trắng cổ truyền của Tây sinh năm 1910.
phương, chú rể đầu đội khăn đóng,
Le Mariage du Prince d'Annam mặc áo dài đen cổ truyền của quê Có nhiều người, kể cả người viết này,
De notre envoyé sur place Gérald Du- hương mà ông đã bị cưỡng bách rời bỏ trước đây đều tưởng rằng trưởng nữ
peyrot, avec le précieux concours de cách đó mười lăm năm. của Vua Hàm Nghi tên là Như Mai.
François Ferrer-Laloë. Tuy nhiên gần đây, bà Mathilde Tuyết
Bà Marcelle Laloë theo đạo Thiên Trần tại Pháp có tím ra được một tài
Archevêché, novembre 1904 Chúa giáo còn Vua Hàm Nghi thí vẫn liệu do chình Công chúa viết tên của
giữ tôn giáo truyền thống của đất bà có dấu tiếng Việt là Công chúa Nhữ
nước. Tuy nhiên ông rất tôn trọng tìn Mây:
ngưỡng của bà và vẫn thường đưa bà
đi lễ ở nhà thờ Thánh Philippe, tức là ―Người con gái đầu lòng của Vua Hàm
nhà thờ của toà Tổng Giám mục Alger. Nghi với bà Marcelle Laloë mang tên,
Chình vị Tổng Giám mục Alger đả ban theo sổ sách hành chánh của Pháp ghi
phép lành cho Vua Hàm Nghi và cô chép nguyên bản lúc bà qua đời là:
Marcelle Laloë, kể từ đó được gọi là Nhu-May, Suzanne, Henriette UNG
―La Princesse d‘Annam‖ tức là Vương LỊCH HÀM NGHI D‘ANNAM, sinh ngày
phi của nước Annam, vợ của Hoàng tử 17 tháng 8 năm 1905 tại El Biar
Annam. Ví theo truyền thống của nhà (Algérie), cư trú tại “La petite maison
Nguyễn thời đó, vợ của vua không de Losse‖ (Căn nhà nhỏ của Losse),
được gọi là hoàng hậu cho đến thời qua đời ngày 1 tháng 11 năm 1999 tại
Vua Bảo Đại thí mới bỏ luật này và nhà thương của thị trấn Viégeois
Vua Bảo Đại đã phong cho vợ là Nam (vùng Corrèze) Pháp, thọ 94 tuổi. Bà
Phương Hoàng Hậu. Công Chúa Nhữ-Mây sống độc thân,
không có hậu duệ, lúc sinh thời là‖
Vua Hàm Nghi và bà Marcelle Laloë nhà nông.‖
sống trong hạnh phúc cho đến ngày
nhà vua từ giã cõi đời tại Alger vào Theo chữ ký của bà có bỏ dấu tiếng
năm 1944, hưởng thọ 73 tuổi. Bà La- Việt trong văn tự còn được lưu trữ thì
loë về sau trở về sống với con gái là tên của bà là Nhữ Mây. Một cái tên rất
Công chúa Nhữ Mây tại lâu đài Losse lạ và rất đẹp. Trong các văn bản chính
ở miền Nam nước Pháp, vốn là quê thức, bà ký tên là Nhữ Mây d‘Annam.”
hương của bà và từ trần vào ngày 5
tháng 9 năm 1974, thọ 90 tuổi. Trong một tài liệu bằng tiếng Pháp
Hàm Nghi và Marcelle Laloë sau lễ đăng kèm bài báo ―Le mariage du
thành hôn – (Nguồn: es’mma) Hàm Nghi là vị vua thứ 8 của triều Prince d‘Annam‖ đề cập đến ở trên,

Trang 29
LỊCH SỬ Số 36 - Tháng 07/2010
―Tôi không thể cầm súng bắn lại đồng cũng được an táng tại nghĩa trang này
bào của tôi. Nếu Chính phủ Pháp sau khi từ trần vào năm 1999.
muốn đưa tôi ra trước toà án quân sự
thì tôi phải chịu nhưng tôi không thể
đi sang Việt Nam để đánh giặc cho Trần Đông Phong
người Pháp và chống lại người Việt
Nam.”

Người Pháp sau đó đã đưa ông sang


Algérie phục vụ trong một đơn vị lình
Lê Dương. Hoàng tử qua đời năm
1990, thọ 80 tuổi.

Có một chi tiết đầy thú vị là khi Thiếu


tá Minh Đức chỉ huy một đơn vị Lê
Dương tại Algérie thí cũng có một
hoàng tử người Việt Nam đang phục
vụ với tư cách là trung úy thiết giáp.
Đó là Hoàng tử Bảo Long, con đầu
lòng của Vua Bảo Đại. Nếu so vai vế
trong hoàng gia thí Hoàng tử Bảo
Long phải gọi Hoàng tử Minh Đức
bằng ―ông‖ ví ông Minh Đức ngang
hàng với Vua Khải Định, thân phụ của
Công chúa Nhữ Mây - Nguồn: Missi Vua Bảo Đại. Thiếu tá Minh Đức không
phải là cấp chỉ huy trực tiếp của Trung
người viết thấy tờ báo có nói rõ về các úy Bảo Long, tuy nhiên vào thời gian
con của Vua Hàm Nghi: ―Cả ba người sau Hiệp định Genève vào khoảng
con của ông đều có mang tên năm 1955-1956, trong hàng ngũ Lê
―d‘Annam‖: Nhữ Mây, Như Lý và Minh Dương của Pháp tại Algérie chỉ có hai
Đức...” («Ses trois enfants portent le sĩ quan người Việt Nam, do đó hai
nom ―d‘Annam»: Như-May, Nhu-Ly et người có cơ hội quen nhau.
Minh-Duc...)
Một sử gia người Pháp sau này có viết Bia mộ Vua Hàm Nghi tại làng Thonac
Công Chúa Nhữ Mây học rất giỏi, bà như sau: – (Nguồn : Mathilde Tuyết Trần)
thi đậu vào trường Institut National
―Hình ảnh của Đế quốc Annam lại trỗi
d‘Agronomie và tốt nghiệp thủ khoa
dậy khi Bảo Long gặp người con của
trường này vào năm 1926. Bà là một
Hàm Nghi, vị hoàng đế trẻ tuổi bị
kỹ sư nông nghiệp chứ không phải là
truất phế cuối thế kỷ trước vì hoạt
―nhà nông.” Hồi thập niên 1970, người
động chống lại thực dân Pháp. Ông ta
viết có nghe được nhiều người Việt
(Minh Đức) cũng là sĩ quan Lê Dương.
Nam ở Pháp nói rằng ―Công Chúa Nhữ
Hai người quen nhau và trò chuyện.
Mây là một trong những người đàn bà
Cũng là một sự éo le: cả hai đều là
giàu có nhất nước Pháp‖.
hậu duệ của hai ông vua nhà Nguyễn
Người con gái thứ hai của Vua Hàm nay cùng chiến đấu chung dưới một lá
Nghi là Công chúa Như Lý, kết duyên cờ để bảo vệ cho một thuộc điạ lớn
với Bá tước François Barthomivat de la cuối cùng của nước Pháp.‖
Besse, có ba người con là Françoise,
Hiện nay, hậu duệ của Vua Hàm Nghi
Philippe và Anne. Françoise Barthomi-
chỉ còn có ba người cháu ngoại và 6
vat de la Besse có ba người con là Tử
người chắt, tất cả đều là người Pháp.
tước Philippe Barthomivat (không có
Tuy nhiên theo ông Nguyễn Ngọc Giao
con) và Anne Alice Marie Barthomivat
thí hính như Vua Hàm Nghi còn có
de la Besse (có ba người con). Bà qua Vị trí làng Thonac trên bản đồ nước
một người con trai không chình thức
đời năm 2005, thọ 97 tuổi. Pháp. Nguồn Google Map
và người con này có một cô con gái
Hoàng Tử Minh Đức có lập gia đính hiện đang sống tại Pháp nhưng bà
nhưng không có hậu duệ. Ông vào không muốn lộ diện.
học trường Võ bị Saint-Cyr của Pháp
Năm 1965, theo đề nghị của Tổng
và sau đó phục vụ trong quân đội và
thống Pháp De Gaulle, Công chúa Nhữ Phần IV PHÍA TRƯỚC sẽ tiếp
về hưu với cấp bậc Đại tá. Năm 1946,
Mây đã cải táng mộ của Vua Hàm tục giới thiệu về cuộc đời Vua
người Pháp muốn gửi ông sang phục
Nghi từ Alger về an táng tại nghĩa
vụ tại Đông Dương nhưng ông quyết Hàm Nghi và những tác phẩm
trang của gia đính trong lâu đài Losse
liệt từ chối. Đại sứ Jean de Latour De-
thuộc làng Thonac, tỉnh Sarlat-la-
của Ngài, cũng như những nhận
jean, một người bạn thân và đồng ngũ xét về các sáng tác của Ngài từ
Canéda, vùng Dordogne ở miền Nam
của Hoàng tử Minh Đức kể lại cho biết những văn nhân nước ngoài.
nước Pháp. Bà Marcelle Laloë cũng
khi được lệnh sang Việt Nam, Hoàng
được an táng tại đây sau khi từ trần
tử Minh Đức đã tuyên bố với chình
vào năm 1974 và Công chúa Nhữ Mây
phủ Pháp như sau:

Trang 30
GIỚI THIỆU SÁCH Số 36 - Tháng 07/2010

Liên quan đến chủ đề Biên giới & Lãnh hải trong số
này, Tạp chí Thanh Niên PHÍA TRƯỚC trích và gửi đến
quý độc giả một quan điểm khác từ cuốn sách Con
Đường Việt Nam vừa xuất bản mùa Xuân vừa qua.
Mời quý bạn đọc xem thêm các chương mục tại
http://cdvn.wordpress.com.

Các hình thức xâm canh, các Xô ở phía Bắc bao vây Trung
công trình quân sự cũng chủ Quốc. Vì thế, Trung Quốc kết
động lấn sang. Trong cuốn nối quan hệ ngoại giao với Hoa
sách “Tình hình Trung Quốc lấn Kỳ và các nuớc trong năm 1978,
chiếm lãnh thổ Việt Nam từ khởi động cuộc chiến dạy một
năm 1954 đến nay” của NXB bài học. Khi Liên Xô và Đông Âu
Sự thật 1979, có đoạn: “Năm sụp đổ, đường lối ngoại giao của
1955 - 1956, Việt Nam đã nhờ đảng cầm quyền trong nước trở
Trung Quốc in lại bản đồ nước lại thân thiết với Trung Quốc,
Việt Nam tỉ lệ 1/100.000. Lợi từng bước bị cột chặt và trở nên
dụng lòng tin của Việt Nam, họ bạc nhược.
đã sửa ký hiệu một số đoạn
đường biên giới dịch về phía Tháng 12-1999, sau 54 năm
Việt Nam, biến vùng đất của cầm quyền, Nhà nước Việt Nam
Chủ quyền đất nước mới ký xong Hiệp ước về biên
Việt Nam thành của Trung
Biên giới đất liền Quốc”. Đã biết một láng giềng giới đất liền, thêm 9 năm sau
hàng ngàn năm từng thôn tính mới tuyên bố hoàn thành cắm
Về biên giới đất liền, nhìn lại và xâm lấn, giới lãnh đạo Việt mốc đất liền dài 1.347 km. Năm
toàn bộ lịch sử, việc Trung Quốc Nam còn nhờ vẽ bản đồ với một 2001, khởi đầu cắm mốc ở
lấn chiếm nhằm nới rộng lãnh lòng tin! Móng Cái - Đông Hưng. Bảy
thổ thường diễn ra với các nước năm sau, cắm thêm 1.991 mốc.
giáp biên, nhất là Việt Nam. Trung Quốc xâm lấn bằng cách Mỗi bên độc lập thực hiện các
Năm 1885, sau khi chặn đứng nào? Cuốn sách cho biết: thác chuyến bay dọc biên giới chụp
tranh giành đất đai của nhà Bản Giốc ở khu cột mốc 53 trên không ảnh, rồi đối chiếu. Kết
Thanh tính theo tả ngạn và hữu sông Qui Thuận, từ lâu Trung quả 900/1.647 km đường biên
ngạn sông Nhị, Pháp lấy Đồng Quốc vẫn công nhận là của Việt trùng nhau, 445 km với 160
Đăng và nhà Thanh lấy Nam Nam. Nhưng cuối tháng 2-1976, điểm không trùng. Giải pháp xử
Quan làm bản doanh, hai bên Trung Quốc huy động trên lý là chia đôi như chia bánh. Một
cử đoàn khảo sát phân định 2.000 người, có bộ đội lập bộ phận làng xóm Trung Quốc
đường biên. Từ 1945 đến trước “hàng rào bố phòng” quanh khu sang Việt Nam và ngược lại. Bản
1969, biên giới “núi liền núi vực thác, cấp tốc xây dựng đập Ma Lý Sàng, nghĩa trang ở Lào
sông liền sông” được Đảng Cộng chắn nước kiên cố ngang qua Cai, rừng hồi Quảng Ninh, phần
sản hai nước duy trì. Khi chiến sông và công bố chủ quyền Cồn lớn thác Bản Giốc… do đó thuộc
tranh Xô - Trung diễn ra, Trung Pò Thoong. Trước đây, Bộ Văn về Trung Quốc.
Quốc xem Liên Xô là kẻ thù, cho hóa - Thông tin phát hành tập
rằng bạn của bạn là bạn, bạn ảnh phong cảnh đất nước, trong Vấn đề là Trung Quốc đã lấn
của thù là thù. Việt Nam là bạn đó có Bản Giốc. Hiện báo chí sang, nay chấp nhận mất một
của Liên Xô nên Việt Nam cũng Trung Quốc quảng cáo tour du số đất đã lấn, lại được thêm một
là kẻ thù của Trung Quốc. lịch mà một trong các điểm đến số đất từ chia đôi phần không
cũng tại khu vực thác đã lấn xác định. Kết cuộc, Trung Quốc
Trung Quốc từng gây khó khăn chiếm. vẫn được trọn vẹn đất đã lấn.
khi Liên Xô chuyển vũ khí sang Về đàm phán, trong những buổi
miền Bắc bằng tàu hỏa liên vận. Như đã đề cập, sau 1975 đường chính thức, Trung Quốc mở tiệc
Đồng thời, tại Hữu Nghị Quan, lối ngoại giao Việt Nam nghiêng chiêu đãi, đưa đi tham quan.
khi giúp khôi phục đường sắt về về Liên Xô. Trung Quốc nhận Khi phái đoàn Việt Nam mỏi mệt
Hà Nội, Trung Quốc đặt điểm định Việt Nam không những vô muốn ra về, họ kéo lại bắt đầu
nối đường ray hai nước sâu vào ơn, mà còn là “tiểu bá” phía vấn đề chính. Về các tài liệu và
nội địa Việt Nam trên 300m. Nam sẽ cùng với “đại bá” Liên sách in trước đây, nay phía lãnh

Trang 31
GIỚI THIỆU SÁCH Số 36 - Tháng 07/2010

đạo Việt Nam im lặng, không gác lại tranh chấp, cùng nhau đẳng, tôn trọng lẫn nhau, và
tiếp tục điều chính mình phản khai thác. Đồng thời, để cùng quan hệ láng giềng”, xem như
đối trước kia nữa - lời nói và chống Mỹ, tháng 9-1958, Thủ không có trách nhiệm đối với
hành động bất nhất, sự thật trở tướng Phạm Văn Đồng đã gửi Hoàng Sa thuộc Việt Nam bị
thành không sự thật dễ như sấp một công hàm cho Thủ tướng Trung Quốc chiếm.
ngửa bàn tay. Nhưng sự thật Chu Ân Lai, chấp nhận một văn
vẫn còn đó! bản của Trung Quốc công bố Giữa tháng 3-1988, hải quân
lãnh hải tính từ đất liền ra 12 Trung Quốc bắn chìm ba tàu
Biển đảo hải lý, bao trùm cả Hoàng Sa và vận tải của hải quân thuộc Quân
đội nhân dân Việt Nam. Thêm
Biển Đông với chín nước bao Trường Sa. 74 chiến sĩ thế hệ sau hy sinh,
quanh là khu vực hàng hải đông Năm 1961, Nhà nước Việt Nam một số đảo trong quần đảo
đúc thứ hai sau Địa Trung Hải. Cộng hòa ở phía Nam căn cứ Trường Sa bị Trung Quốc chiếm
Việt Nam có 28 tỉnh thành có bờ luật pháp quốc tế, ban hành sắc giữ. Nối liền các sự kiện càng
biển, tổng cộng cả nước bờ biển lệnh khẳng định chủ quyền nổi rõ thôn tính Việt Nam là
gần 3.500 km. Theo quy định Hoàng Sa, Trường Sa. Từ năm chính sách lâu dài và thường
quốc tế, Việt Nam chiếm 2/3 1964 đến năm 1970, một số trực của Trung Quốc, bất kể vào
diện tích biển Đông với 3.000 trận chiến giữa hải quân Trung thời kỳ hay thể chế nào. Với
đảo, gấp ba lần đất liền. Trường Quốc và Việt Nam Cộng hòa Trung Quốc, lợi ích dân tộc luôn
Sa và Hoàng Sa đều gần đất diễn ra. Năm 1973, khi Hiệp ở vị trí hàng đầu cho dù phải
liền Việt Nam so với đất liền định Paris ký kết, Hoa Kỳ rút cưỡng chiếm lợi ích dân tộc
Trung Quốc. Theo Hòa ước Pháp Hạm đội 07 ra khỏi khu vực. Lợi khác. Nhưng giới lãnh đạo Việt
- Thanh, người Pháp đã quản lý dụng tình thế, Trung Quốc Nam đã bị mắc lừa qua lời kêu
hai quần đảo này, dựng bia chủ chiếm một số đảo. Trong trận gọi cùng bắt tay chống kẻ thù
quyền. Việt Nam cũng từng ban hải chiến tháng 1-1974, Trung chung và thực hiện nhiệm vụ
hành hai văn bản quan trọng Quốc chiếm Hoàng Sa. Những Quốc tế cộng sản.
công nhận chủ quyền hai quần ngày sau đó, tại Sài Gòn buổi
đảo vào năm 1933: Dụ số 10 tang lễ trọng thể gồm hàng Ngày nay, dựa vào Công hàm
của vua Bảo Đại quyết định trăm người ngậm ngùi tưởng 1958, Trung Quốc cho rằng Việt
Hoàng Sa thuộc tỉnh Thừa Thiên nhớ 74 chiến sĩ Việt Nam Cộng Nam đã chấp nhận vùng biển có
Huế, Nghị định số 4702-CP của hòa hy sinh đã diễn ra. hai quần đảo trên thuộc Trung
Thống đốc Nam Kỳ Krautheimer Quốc. Mặt khác, Trung Quốc
quyết định Trường Sa thuộc tỉnh Một trong những người con anh cũng ra sức chứng minh bằng
Bà Rịa. dũng của tổ quốc là Hạm trưởng khảo cổ, công bố bản đồ hình
Hộ tống hạm HQ-10 Ngụy Văn chữ U chín vạch hay khái niệm
Sau khi Pháp rút quân, Trung Thà. Trong khói hương và nhạc lãnh hải đường lưỡi bò kéo dài
Quốc đập phá các bia, xóa bỏ tang, công lao của các anh hùng xuống phía Nam. Báo cáo của
dấu tích làng mạc, nghĩa trang bảo vệ đất nước đã được ban lễ Trung Quốc tại LHQ sở hữu 80%
người Việt. Tại Hội nghị San tang xướng ghi: "74 anh hùng diện tích biển Đông. Trong
Fransisco 1951, các nước bỏ tử sĩ Hoàng Sa, những người nước, Trung Quốc tuyên truyền
phiếu công nhận Hoàng Sa, con yêu của tổ quốc, những với người dân rằng Tây Sa
Trường Sa thuộc Việt Nam, Liên người lính biển đã ra đi và (Hoàng Sa) không còn là vấn đề
Xô và Trung Quốc có mặt đều không bao giờ trở lại. Người thì bàn cãi, còn Nam Sa (Trường
không phản đối. Năm 1956, hải ở lại Hoàng Sa cùng với Hộ tống Sa) là cơ nghiệp ngàn năm
quân Trung Quốc chiếm đảo Phú hạm HQ-10 để làm chứng tích trước để lại cho con cháu đời
Lâm. Hai năm sau, Trung Quốc cho chủ quyền của đất nước sau. Tháng 11-2007, Quốc Vụ
công bố chủ quyền Hoàng Sa và trên vùng lãnh hải này. Người viện Trung Quốc phê chuẩn
Trường Sa. Trước 1975, Nhà thì trôi dạt trên biển cả, tất cả Thành phố Tam Sa (Hoàng Sa,
nước Việt Nam Dân chủ Cộng đã chìm sâu trong lòng của biển các đảo ở Trường Sa) thuộc tỉnh
hòa chấp nhận không phân chia mẹ Việt Nam”.... Cũng lúc này, Hải Nam và là vùng biển đảo
ranh giới biển với Trung Quốc, Nhà nước Việt Nam Dân chủ nằm trong chiến lược xây dựng
mà chỉ có Hiệp định thành lập Cộng hòa phía Bắc tuyên bố: căn cứ hải quân nước xanh
khu hợp tác đánh cá chung, “Các nước liên quan (Trung (ngoài khơi xa). Tháng 6-2009,
trong đó Việt Nam được 53% Quốc và Việt Nam Cộng hòa) Trung Quốc xây dựng sân bay
diện tích. Về sau, vấn đề được nên giải quyết mâu thuẫn bằng quân sự trên đảo Vành Khăn,
đặt ra thì Trung Quốc trả lời: đàm phán trên tinh thần bình buộc các công ty nước ngoài

Trang 32
GIỚI THIỆU SÁCH Số 36 - Tháng 07/2010

thăm dò dầu khí với Việt Nam im lặng. Việc


rút đi, tiến hành tập trận với lúng túng trả
tình huống giả định tàu Việt lời cho thấy
Nam ngăn cản hoạt động tàu đảng cầm
thăm dò dầu khí Trung Quốc và quyền đã
họ ra tay. đảng hóa lịch
sử dân tộc
Từng xảy ra các vụ đánh đuổi, trong thời
bắt giam đòi tiền chuộc đối với gian dài, bao
ngư dân Việt Nam khai thác che Đảng
trên vùng biển bị Trung Quốc Cộng sản
chiếm. Tháng 8-2009, trong sự Trung Quốc
kiện ngư dân miền Trung bị bắt trong việc
ở Hoàng Sa và sau đó thả ra, xâm hại chủ
thông tấn xã Việt Nam đưa tin: quyền đất
“25 ngư dân Quảng Ngãi đã từ nước để có
Trung Quốc trở về”. Tàu của chỗ dựa dẫm
Lãnh hải đường lưỡi bò của Trung Quốc
ngư dân bị tàu khác đâm chìm ở tồn tại. Giới
ngoài khơi thì truyền thông đại tiềm tàng một “Bạch Đằng Giang trên biển” ngày nay lãnh đạo Việt
chúng trong nước xác định đó là (Ảnh: UNCLOS và CIA)
Nam nghĩ gì
“tàu lạ” và không thấy lực lượng về những
hải quân can thiệp bảo vệ. Theo biển đảo một cách dứt điểm, người lính nhà Nguyễn, những
dõi những tin tức trên và nhiều Nhà nước Việt Nam chưa bao người lính Quân đội Việt Nam
diễn biến khác, nhà văn Dương giờ đưa vấn đề ra tranh luận Cộng hòa, những người lính
Thu Hương đã chia sẻ: “Cũng trước Hội đồng LHQ. Xem một Quân đội nhân dân Việt Nam đã
như tất cả những người Việt You-Tube trên mạng, trong máu đổ và trầm mình xuống
Nam khác có băn khoăn về chuyến đến Trường Sa, một biển vì Hoàng Sa và Trường Sa;
tương lai của đất nước, tôi lo đoàn viếng thăm làm lễ tưởng nghĩ gì về Công hàm 1958 và sự
nhất là họa Bắc thuộc lần thứ niệm các chiến sỹ Quân đội bạc nhược của mình hiện nay?
hai của Tàu sừng sững trước nhân dân Việt Nam hy sinh năm Công và tội - nhất định lịch sử
mặt mình”. 1988. Sau lễ, những tràng hoa, sẽ soi sáng, dân tộc sẽ phán
Chưa hết, báo điện tử Đảng vật dụng sinh hoạt hàng ngày quyết!
Cộng sản còn đưa tin hải quân được thả xuống biển với niềm
Trung Quốc tập trận, trong đó tin tâm linh sẽ gửi được sang
gián tiếp công nhận hoạt động “thế giới bên kia” cho những Trích Con Đường Việt Nam
này nằm trên lãnh hải Trung người lính đã hy sinh. Một mặt http://cdvn.wordpress.com
Quốc. Dư luận người Việt trong đoàn viếng thăm tri ân trân
và ngoài nước phản đối kịch liệt, trọng nhưng phân biệt giữa
trang báo đảng bị nhà nước của những chiến sĩ đã hy sinh vì
đảng phạt hành chính 30 triệu biển đảo năm 1974 và 1988,
đồng và âm thầm gỡ bài xuống mặt khác Việt Nam lại im lặng
mà không có một lời đính chính, và gián tiếp công nhận chủ
tổng biên tập cũng không bị quyền biển đảo bị cưỡng chiếm
cách chức. Một trò diễn phạt thuộc Trung Quốc, phải chăng
như lấy tay che mặt trời. Khi những vật dụng và vòng hoa
Việt Nam công bố Hoàng Sa mang thả xuống biển kia là
thuộc Đà Nẵng và bổ nhiệm ngụy tín?
nhân sự đứng đầu chính quyền Gần đây, luật sư Cù Huy Hà Vũ
huyện đảo thì Trung Quốc ngay kiến nghị lãnh đạo đất nước xây
sau đó cũng có quyết định dựng đài tưởng niệm tất cả
thành lập đơn vị hành chính những người lính hy sinh vì sự
thôn đảo Vĩnh Hưng (Phú Lâm) nghiệp bảo vệ Hoàng Sa và
và Triệu Thuật (Đảo Cây) tại Trường Sa các thời kỳ. Nhưng
Hoàng Sa. cũng như việc kiện Thủ tướng
Để có thể giải quyết chủ quyền Chính phủ, kiến nghị lại rơi vào

Trang 33
GIẢI TRÍ Số 36 - Tháng 07/2010

Gay Pride
Hàng năm vào khoảng tháng 5, 6, bắt, 4 cảnh sát và một số khá
giới đồng tính luyến ái tổ chức nhiều thưởng dân bị thương. Cuối
những cuộc xuống đường tại một cùng lực lượng cảnh sát đặc biệt
số thành phố lớn trên thế giới như chống biểu tính đã được gởi đến,
Đồng tình Paris, Berlin, San Francis-
co,Toronto, Sao Paolo, Londres,
‗Tactical Patrol Force‘, nên biết là
biệt đội này trước đây chuyên gín

luyến ái Bruxelles, Varsovie, Tokyo… giữ các cuộc bạo động lớn như
―Chống chiến tranh tại Việt Nam‖,
Cuộc nổi dậy đầu tiên của
xuống đường
tuy vậy họ rất vất vả né tránh
giới đồng tính những cục đá, mọi thứ đồ vật được
ném ra từ đám đông thịnh nộ.
Mới đầu là để tưởng niệm cuộc
đụng độ được coi là đầu tiên giữa Những ngày sau đó giới đồng tình
giới đồng tính luyến ái với giới tiếp tục bày tỏ sự căm phẫn của
cảnh sát ngày 26/06/1969 tại mính, đòi hỏi được đối xử công
Christopher (New York). Nên biết bằng, không phân biệt ở khắp nơi.
rằng tại Mỹ trước đó, giới gay, les- Các hội người đồng tình tổ chức
bienne không được phục vụ đồ quy mô như Gay Liberation Front
uống có cồn trong các quán bar, GLF, Gay Activist Alliance GAA đã
cấm tuyệt đối không được nhảy quy tụ ngày càng nhiều nhân vật
giữa cánh đàn ông với nhau, cũng có tiếng tăm công khai về giới tình
như không được giả trai hay giả của mính
gái khi ra đường. Việc cảnh sát
thường xuyên kiểm tra đã gây ra Xuống đường trên phạm
sự căng thẳng ngày càng cao giữa vi toàn cầu
giới đồng tính luyến ái và chình
quyền. Và từ đó về sau, hàng năm giới
đồng tính đã tổ chức ngày hội của
Tại số 53 Christopher Street thành mính khắp nơi trên thế giới, cùng
phố New York quán bar Stonewall với việc toàn cầu hóa hôm nay, các
Inn là một trong những quán hiếm hội đồng tình đã tổ chức những
hoi của nước Mỹ tụ tập của giới tours du lịch để các thành viên có
đồng tính, để có thể hoạt động thể tham gia tối đa những ngày
mặc dù không có giấy phép, quán hội này trên khắp thế giới.
được bảo kê bởi Mafia và thường
xuyên đóng hụi chết cho cảnh sát Ngày nay ngay cả những nước Á
sở tại. Châu có cái nhín nghiêm khắc nhất
về vấn đề này, mọi người đã có
Ngày 28/6/1969, một cuộc kiểm thái độ khác hơn nhiều năm trước
tra bất thường đã diễn ra tại quán đây, tại Việt Nam, giới đồng tính
này vào 1h30 sáng, gọi là bất không những chỉ xuất hiện công
thường là ví những lần trước đó, khai tại các đám ma, đám cưới mà
chủ quán đều được báo trước và còn có mặt trên các sàn diễn cat-
thông thường rất sớm để sau đó walk chuyên nghiệp cũng như
quán có thể tiếp tục mở cửa lại. không chuyên, tại Sài Gòn nếu
muốn bạn có thể ăn tại một quán
Không ai biết rõ là cuộc đụng độ ẩm thực mà từ chủ quán cho đến
đã nổ ra như thế nào, nhưng thấy nhân viên đều là người đồng tình
rõ nhất là đã có lộn xộn xảy ra và 100%.
không có sự tương quan lực lượng
giữa cảnh sát và khách hàng có Những hính ảnh dưới đây do CTV
mặt đêm đó. Chai, ly, tách, chén Tìn Nghĩa gởi đến từ cuộc xuống
dĩa được quẳng về phìa nhân viên đường La Marche de fierté tại Paris
công lực, nhóm khách phìa bên cuối tháng 6/2010 vừa qua với lời
ngoài đã nhổ cả cột thu tiền giữ xe dặn dò :
chặn cửa ra vào không cho cảnh
sát đào thoát. ―Mính không phải là dân đồng tình
đâu nhen, đàn ông 100% thứ
Chình quyền đã điều phái thêm thiệt !
400 nhân viên công lực để ứng cứu
nhóm đầu tiên trước đám đông ước Lý do tham dự xuống đường thứ
lượng trên dưới 2000 người. Kết nhất là để viết bài cho Phìa Trước,
quả của vụ đụng độ là 13 người bị kế đến là để học cách tổ chức các

Trang 34
CHÍNH
GIẢI TRỊ - XÃ HỘI
TRÍ Số 36 - Tháng 07/2010
sự kiện của họ, không biết đến bao giờ bên nhà mính hoàng, vậy mà sau đó mấy ngày thỉnh thoảng nàng
mới có những lễ hội như vậy, vui lắm ! vẫn nhín mính với cặp mắt ngờ vực

Không phải là tôn vinh hay khuyến khìch nhưng cũng ―Are you still loving me ?‖
là dịp để họ khẳng định quyền sống, quyền tồn tại của
họ! Tín Nghĩa
Trước khi đi làm phóng sự mính xin phép bạn gái đàng

Một số hính ảnh ghi nhận tại lễ hội GAY PRIDE PARIS
2010, muốn tham dự vào năm sau 2011, bạn có thể theo
dõi và đăng ký tại www.gaypride.fr

Anh này làm gí không rõ, nhưng mỗi năm đều


tham gia lễ hội Gay Pride. Anh cho biết là rất tự
hào về bộ y phục do anh ta tự thiết kế Du khách chụp hính kỷ niệm với các « chị em »

Người đẹp với hàng lông mi cong vút, nhín xa rất Anh chàng người Pháp gốc đảo rất là bô dzai
tuyệt nhưng nhín gần thí hơi ...sợ ví mấy percing với cặp cánh màu trắng và đặc biệt là vòng
trên mặt, chưa kể một số cái trong ...miệng ! tròn thiên thần trên đầu

Trang 35
GIẢI TRÍ Số 36 - Tháng 07/2010

Lịch sử Apple
Apple Inc (trước đây là Apple Computer, Inc) là một công ty đa quốc gia ở Mỹ
chuyên về thiết kế và phân phối các sản phẩm tiêu dùng điện tử, phần mềm máy
tính và máy tính cá nhân. Sản phẩm nổi tiếng nhất của công ty bao gồm máy tính
Macintosh, iPod, iPhone và máy tính bảng iPad. Phần mềm của Apple bao gồm
Mac OS X, iTunes, gói phần mềm iLife về multimedia và thiết kế, gói ứng dụng
văn phòng iWork…

Vào tháng 1 năm 2010, công ty có trong tay 284 cửa hàng bán lẻ ở 10 nước trên
thế giới, một cửa hàng trực tuyến bán tất cả các sản phẩm của hãng.

Được thành lập vào ngày 1 Máy Apple II được giới thiệu vào
Máy Apple I, sản
tháng 4 năm 1976 ở Cuper- phẩm đầu tiên
năm 1977. Nó khác với đối thủ
tino, California, và được hợp của Apple. Nó chỉ cạnh tranh là chiếc TRS-80 và
nhất vào ngày 3 tháng 1 là các mạch điện CommodorePET ở chỗ nó hỗ trợ
năm 1977, công ty đã mang được gắn kết với đồ họa màu và có kiến trúc mở.
tên Apple Computer, Inc. nhau, nó thiếu Trong khi các máy trước đó dùng
Năm 2007, công ty đã bỏ những tính năng băng cassette để chứa dữ liệu,
chữ «Computer» để thể hiện cơ bản như bàn thí Apple II dùng đĩa mềm 5 ¼
phím, màn hình, và thùng máy. Máy Apple I
việc mở rộng sang các sản inch, hay còn được gọi Disk II.
được bán vào tháng 7 năm 1976 với giá
phẩm điện tử khác trên thị
666.66 $ (khoẳng 2500 $ theo tỉ giá hiện nay) Apple II được chọn là nền tảng
trường ngoài sản phẩm chình
là máy tính cá nhân. Vào của ―ứng dụng tuyệt nhất‖ trong
ngày 26 tháng 9, 2009, Apple có 34300 nhân viên giới doanh nhân – phần mềm VisiCalc spreadsheet.
toàn thời gian và 2500 nhân viên bán thời gian trên VisiCalc đã tạo nên thị phần cho máy Apple II, và là
thế giới và có doanh thu lên đến 42.91 tỉ Mỹ kim vào một trong những lì do để người tiêu dùng mua máy
năm 2009. Apple II.

Nhờ vào triết lý thẩm mĩ về thiết kế cho đến chiến Vào cuối thập niên 70, Apple đã có đội ngũ thiết kế
dịch quảng cáo rất đặc biệt, Apple đã tạo nên tiếng máy tình và một dây truyền sản xuất. Công ty đã
tăm trong ngành công nghiệp điện tử tiêu dùng. chào hàng sản phẩm Apple III đầy rủ ro vào năm
Trong sự thành công đó phải kể đến một lượng fan 1980 trong kế hoạch cạnh tranh với IBM và Microsoft
hâm mộ nhãn hiệu quả táo, đặc biệt là ở Mỹ. Tờ For- trong kinh doanh và thị phần công nghệ thông tin.
tune đã vinh danh Apple là công ty được ngưỡng mộ
Vào năm 1980, Apple phát hành cổ phiếu ra công
nhất ở Mỹ vào năm 2008, và trên thế giới lien tục 3
chúng. Việc này đã tạo ra vốn nhiều hơn bất kí công
năm liền—2008, 2009 và 2010.
ty nào có thể làm được kể từ khi hãng xe hơi Ford
phát hành cổ phiếu vào năm 1956 và ngay lập tức
1976 – 1980 : Những năm đầu thành
tạo ra nhiều triệu phú (khoảng 300) hơn bất kí công
lập ty nào trong lịch sử.

Trang 36
GIẢI TRÍ Số 36 - Tháng 07/2010

Năm 1981-1985: Lisa và Macintosh một bộ Apple II và gói ứng dụng Apple LOGO cho tất
cả trường công trong toàn bang.
Steve Jobs bắt đầu tiến hành
dự án Apple Lisa vào năm Sự thỏa hiệp này, cũng được áp dụng ở Texas, đã
1978 nhưng đến 1982 ông đã tạo nên sự hiện diện mạnh mẽ và lan rộng của Apple
bị đẩy ra khỏi dự án ví mâu trong tất cả trường học ở bang California, làm chất
thuẫn nội bộ, và giành lấy từ xúc tác cho việc tiếp nhận hệ thống Apple II trong
Jef Raskin dự án máy tình giá các trường ở Mỹ. Sự chinh phục lĩnh vực giáo dục là
rẻ, mang tên Macintosh. nguyên nhân chình cho việc Apple được phổ biến
trong gia đính, khi cha mẹ ủng hộ con cái học tin học
Một cuộc chiến tranh đua ở nhà.
bùng nổ giữa Apple Lisa và
Macintosh để được là sản 1986-1993: Phát triển và suy yếu
Máy Macintosh đầu tiên phẩm đầu tiên cứu Apple
khỏi cảnh nguy khốn. Lisa đã Sau khi học một vài bài học
chiến thắng cuộc đua vào năm 1983 và trở thành đau đớn trong sản phẩm
máy tình cá nhân đầu tiên bán ra cho công chúng Macintosh Portable vào
cùng với giao diện đồ họa, nhưng lại là sự thất bại về năm 1989, Apple đưa vào
khìa cạnh thương mại ví giá đắt cũng như phần mềm sản phẩm PowerBook vào
hạn chế. năm 1991, tạo nên kiểu
dáng hiện đại và gọn nhẹ
Vào năm 1984, Apple tiếp tục phát hành Macintosh, của máy tình xách tay. Máy
khởi đầu bằng một bộ phim thương mại ―1984‖ với The Macintosh Portable là Macintosh Portable được
chi phì 1,5 triệu Mỹ kim. máy tính xách tay đầu tiên thiết kế để có thể mạnh mẽ
của Apple, phất hành vào như máy để bàn Macintosh
Máy Macintosh bán chạy lúc đầu, nhưng sau đó năm 1989. và nặng 17 pounds với 12h
chững lại do giá cao cũng như phần mềm hạn chế. pin. Apple bán được ìt hơn
Máy Macintosh được sử dụng nhiều trong lĩnh vực 100,000 sản phẩm. Máy Powerbook nặng 7 pounds
thiết kế ví có các tình năng đồ họa mạnh. và có 3h pin, đưa doanh thu lên tới 1 tỉ Mỹ kim chỉ
trong vòng 1 năm. Cùng năm đó, Apple giới thiệu
Năm 1985, một mâu thuẫn lớn nổ ra giữa Steve Jobs
System 7, bản nâng cấp của HĐH, có khả năng thêm
và CEO John Sculley, người được tuyển vào từ 2 năm
màu sắc vào giao diện và có nhiều khả năng kết nối
trước. Ban lãnh đạo của Apple cảm thấy sản phẩm
mạng. Đó vẫn là kiến trúc hệ thống nền tảng của
Macintosh đã thất bại ví kết quả bán ảm đạm. Họ chỉ
HĐH Mac cho đến năm 2001.
đạo cho Sculley phải “ngăn chặn” Jobs và giới hạn
quyền của ông trong việc tiêu tốn tiền của với các Sự thành công của PowerBook và các sản phẩm khác
sản phẩm không được thử nghiệm kĩ. Thay ví đi theo khiến thu nhập gia tăng. Trong một số thời điểm, có
sự chỉ đạo của Sculley, Jobs quyết định rời khỏi ban vẻ như Apple không hề phạm sai lầm, đưa ra sản
lãnh đạnh của Apple. Sculley đã biết được rằng Jobs phẩm mới và mang lại lợi nhuận. Tờ MacAddict đã
đã thử tổ chức một cuộc họp bất thường của ban gọi thời kỳ từ 1989 đến 1991 là thời kỳ vàng đầu tiên
lãnh đạo trong đó ban lãnh đạo của Apple nghiêng về của Macintosh.
phìa Sculley và cách chức Jobs khỏi vị trì quản lý.
Tuy nhiên, Apple cũng đã có những sản phẩm thất
Jobs từ bỏ Apple và thành lập NeXT Inc. cùng năm
bại như việc tím cách mở rộng sản phẩm sang máy
đó.
chụp hính, máy nghe nhạc CD, loa, máy chơi
Apple tiếp tục tăng trưởng trong những năm đầu games…
thập niên 80, một phần là sự dẫn đầu trong lĩnh vực
Microsoft tiếp tục chiếm lĩnh thị phần với hệ điều
giáo dục, góp phần vào sự phổ biến ngôn ngữ LOGO
hành (HĐH) Windows, tập trung vào cung ứng phần
của Logo Computer Systems Inc (LCSI) vào hệ thống
mềm rẻ và tiện dụng cho máy tình cá nhân khi Apple
Apple II. Sự thành công của Apple và LOGO trong
cung cấp sản phẩm thiết kế tinh xảo, nhưng mắc
môi trường giáo dục giúp Apple có được một lượng
tiền. Apple dựa vào lợi nhuận cao và không bao giờ
lớn người dùng trung thành trên toàn thế giới.
có những câu trả lời chình xác. Trong khi đó lại kiện
Khuynh hướng đầu tư vào giáo dục được đánh dấu
Microsoft ví đã dùng giao diện gần giống với Apple
tại California bởi thỏa thuận quan trọng giữa Steve
Lisa trong dòng máy Apple Computer, Inc. Phiên tòa
Jobs và Jim Baroux của LCSI, chấp nhận việc tặng

Trang 37
GIẢI TRÍ Số 36 - Tháng 07/2010

kéo dài nhiều năm trước khi bị hủy bỏ. Cùng lúc đó, phiên bản mới của bộ Microsoft Office dành cho HĐH
một loạt sản phẩm chình thất bại và trễ hạn đã làm Macintosh, và Microsoft đã đầu tư 150 triệu Mỹ kim
nhơ tên tuổi của Apple, và Sculley đã bị thay thế bởi vào cổ phiếu của Apple.
Micheal Spindler.
1998–2005: trở lại thời kỳ tăng trưởng

1994-1997: tiếp tục dự định sang chế

Vào những năm 1990, Apple đã phát triển HĐH mới, Chiếc iMac đầu thế hệ đầu tiên ra lò vào năm 1998
như là A/UX. HĐH Macintosh đã trở nên cũ kỹ vì nó
không hỗ trợ đa nhiệm, và một vài thao tác quan
trọng được lập trính trực tiếp trong phần cứng. Thêm Vào năm 1998, Apple giới thiệu sản phẩm tất-cả-
vào đó, Apple đang phải đối mặt với HĐH OS/2 và trong-một đầu tiên: máy iMac. Đội ngũ thiết kế iMac,
UNIX của Sun Microsystems. HĐH Macintosh cần mà đứng đầu là Jonathan Ive, cũng là người sau này
được thay thế bởi HĐH mới, hoặc phải được thiết kế thiết kế hai sản phẩm iPod và iPhone. Máy iMac với
lại để chạy trên phần cứng ngày càng mạnh mẽ. công nghệ hiện đại và thiết kế đặc sắc, bán được đến
800.000 sản phẩm trong 5 tháng đầu.
Vào năm 1994, Apple đã liên minh với IBM và Mo-
torola (được gọi tắt là AIM) với mục đìch tạo nên Sau giai đoạn này, Apple mua một vài công ty để sở
HĐH mới để có thể sử dụng cùng lúc phần cứng của hữu các sản phẩm số chuyên nghiệp và hướng tới
IBM và Motorola cùng với phần mềm của Apple. Liên người tiêu dùng (như Final Cut, Nothing Real,
minh AIM sức mạnh tổng hợp của phần cứng và Emagic…)
phần mềm của họ có thể vượt xa PC, và có thể cạnh
tranh với Microsoft. Cùng năm đó, Apple giới thiệu 2005–2007: Chuyển tiếp công nghệ của
sản phẩm Power Macintosh, sản phẩm đầu tiên của Intel
máy tình quả táo dùng bộ xử lì PowerPC của IBM.
Sản phẩm MacBook Pro (màn hính rộng 15.4‘‘) là
Vào năm 1996, Michael Spindler được thay thể bởi máy tình xách tay đầu tiên của Apple sử dụng bộ vi
Gil Amelio trong cương vị CEO. Gil Amelio đã thực xử lý của Intel. Thông cáo ra năm 2006 của hãng
hiện nhiều thay đổi trong công ty, tiêu biểu là việc sa muốn chiếm lĩnh thị phần máy tình chuyên nghiệp.
thải hàng loạt. Sau nhiều thất bại trong việc cải tiến
Apple cũng giới thiệu tình năng Boot Camp để giúp
HĐH Mac OS, bắt đầu từ dự án Taligent, sau đó là
người dùng cài đặt HĐH Windows XP hay Windows
Copland và Gershwin, Amelio chọn mua NeXT và
Vista trên máy Intel Macs song song với HĐH Mac OS
HĐH NeXTSTEP, mang Steve Jobs trở lại Apple với
X.
cương vị trợ lý. Vào năm 1997, Gil Amelio bị loại khỏi
cương vị lãnh đạo sau khi giá cổ phiếu thấp kỷ lục Thành công của Apple trong thời kỳ này thể hiện rõ
trong vòng 3 năm và gây ra thiệt hại tài chình. Jobs rang qua giá cổ phiếu. Giữa năm 2003 và 2006, giá
trở thành CEO tạm thời và bắt đầu cấu trúc lại các cổ phiếu của Apple tăng hơn 10 lần, từ 6$/cổ phiếu
dòng sản phẩm của công ty. lên đến 80$. Vào tháng 1 năm 2006, tổng giá trị cổ
phiếu của Apple vượt qua Dell. Chìn năm trước đó,
Vào năm 1997 tại Macworld Expo, Steve Jobs thông
CEO của Dell, Michael Dell nói rằng nếu ông điều
báo về việc Apple bắt tay cùng Microsoft để cho ra

Trang 38
GIẢI TRÍ Số 36 - Tháng 07/2010

hính rộng, mang tên iPad vào 27 tháng 1 năm 2010.


Máy iPad chạy cùng HĐH với iPhone và dùng được
nhiều phần mềm dành cho iPhone. Nhờ đó mà iPad
có nhiều phần mềm hỗ trợ sau khoảng thời gian phát
triển ìt ỏi. Đến ngày 3 tháng 4 năm 2010, iPad được
bán ở Mỹ và đạt 300,000 sản phần trong ngày đầu
tiên vào 500,000 sản phẩm tình đến cuối tuần.

Thanh Nguyên tổng hợp

Sản phẩm MacBook Pro dùng chip xử lí Duo Core của


Intel

hành Apple thí ông sẽ bán nó đi và chia tiền cho cổ


đông. Ngay cả khi thị phần của Apple tăng, vẫn còn
thua xa đối thủ Microsoft Windows, với 8% máy tình
ở Mỹ.

2007-hiện nay: kỷ nguyên của điện


thoại di động
Năm 2007, Apple thông báo sản phẩm iPhone đầu
tiên. Ngày hôm sau, cổ phiếu của Apple đạt đến
$97.8, giá trị cao nhất tình đến thời điểm đó. Đến
tháng 5, giá cổ phiếu vượt qua vạch 100$.

Tháng 7, 2008, Apple cho ra đời App Store để bán


phần mềm của bên thứ 3 cho sản phẩm iPhone và
iPod Touch. Trong vòng 1 tháng, App Store đã bán
được 60 triệu phần mềm và trung bình mang lại 1
triệu USD/ngày, Jobs đã suy đoán App Store sẽ trở
thành phi vụ trị giá hàng tỉ đô la cho Apple. Ba tháng
sau, Apple trở thành nhà sản xuất điện thoại di động
lớn thứ 3 trên thế giới ví sự nổi tiếng của sản phẩm
iPhone.
Nhiều fan hâm mộ của Quẩ Táo ví Steve Jobs như là Chúa
Sau khi dư luận đồn đãi về sản phẩm tiếp theo của
Apple một vài năm, Apple thông báo thiết bị màn

Hình dưới: Sản phẩm mới nhất của Apple, iPhone 4 gây Hình trên: Sản phẩm mới iPad vừa bán ra thị trường vào
nhiều tranh cãi về chất lượng thu sóng của ăng ten. mùa hè 2010.

Trang 39
TIN VIỆT NAM Số 36 - Tháng 07/2010

TIN VIỆT NAM


6-7/2010
Chính trị
Trong cuộc phỏng vấn đánh dấu 15 trong lịch sử Việt Nam kể từ sau
Tù nhân lương tâm
năm tái lập ban giao Việt-Mỹ, ông 1975. Ông Trương Văn Sương bị
Một bản tin trên báo Pháp nhắc nhở Michael Michalak cho biết Hoa Kỳ giam tổng cộng 33 năm kể cả 6 năm
độc giả là một năm đã trôi qua từ đang tiếp tục đối thoại với chính bị tập trung cải tạo ví tham gia quân
ngày thạc sĩ Nguyễn Tiến Trung bị quyền Việt Nam về các tù nhân đội của quân lực Việt Nam Cộng hòa.
Việt Nam bỏ tù với tội danh ―âm chình trị. Ông cho biết Hoa Kỳ đã và
sẽ tiếp tục yêu cầu Việt Nam thả các Nhân quyền
mưu lật đổ chình quyền nhân dân.‖
nhà hoạt động dân chủ như Lê Công
Ngày 11/7, Thủ tướng New Zealand
Định, Nguyễn Tiến Trung hay
là ông John Key và phu nhân đã tới
Nguyễn Văn Đài nhưng cho đến nay
Hà Nội, mở đầu chuyến công du Việt
Hà Nội vẫn chưa chịu ân xá. Ông nói
Nam kéo dài cho đến chiều 12/7.
Hoa Kỳ đang cố gắng để cải thiện
Lãnh đạo New Zealand đến Việt Nam
Việt Nam về mọi mặt như thương
nhân dịp 35 năm ngày thiết lập quan
mại, y tế, tự do báo chì, nhân quyền.
hệ ngoại giao song phương. Thủ
Có những chuyện như thay đổi khì
tuớng New Zealand nói dù ông
hậu là chuyện hai bên mới bắt đầu.
không tin rằng có thể khuyến khìch
Ông hy vọng hai bên sẽ tiếp tục làm
chình quyền Việt Nam có được tiến
việc một cách thông minh để cải
bộ qua việc chỉ trìch mọi người,
thiện liên hệ nói chung.
nhưng ông cũng mong có thể đạt
Chình phủ Việt Nam vừa tuyên bố sẽ được tiến bộ qua thảo luận và các
ân xá cho hơn 30,000 phạm nhân cuộc đối thoại. Ông cho rằng các vấn
nhân ngày 2 tháng 9 sắư tới. Chình đề nhân quyền tại Việt Nam không
phủ cho biết đây là lần đặc xá lớn phải phải là hoàn hảo và cần phải có
nhất trước giờ, tiêu chuẩn duyệt xét những tiến bộ mới. Thủ tướng John
đối tượng miễn giảm được mở rộng. Key hy vọng qua việc xây dựng quan
Những diểm mới của đợt đặc xá lần hệ kinh tế, New Zealand sẽ đóng vai
này là thời gian ở tù còn lại cao nhất trò thúc đẩy Việt Nam có được
là 3 năm, so với một năm trở xuống những tiến bộ trong lĩnh vực nhân
như trước đây. quyền.

Ngoài ra phạm nhân nào chưa chấp Chiều thứ Tư 14 tháng 7, Văn phòng
Tiểu ban về Nhân quyền của Nghị
hành xong hính phạt bổ sung nhưng Thường trực Ban Chỉ Đạo về Nhân
viện châu Âu đã tổ chức một buổi quyền của Chình phủ Việt Nam đã tổ
điều trần ngày 15/7 về tình hình gia cảnh khó khăn thí được đề nghị
đặc xá với cam kết tiếp tục thực hiện chức lễ ra mắt Tạp chì Nhân quyền.
nhân quyền ở Đông Nam Á. Từng
sau khi được đặc xá. Năm nay cơ Việt Nam cho phát hành tạp chì nhân
chất vấn đại diện của Đại sứ quán
quan chức năng sẽ đưa phạm nhân quyền giữa lúc Hoa Kỳ, Liên hiệp Âu
Việt Nam, bà Nicole Kiil-Nielsen, nghị Châu và nhiều tổ chức nhân quyền
sĩ Âu Châu (đảng Xanh) được bầu tại được đặc xá về tận địa phương để
tránh trường hợp họ đến bến xe rồi quốc tế thường xuyên chỉ trìch chình
miền Tây nước Pháp, dựa trên
đi nơi khác chứ không chịu về nơi cư phủ Vịêt Nam xúc tiến đàn áp, cầm
trường hợp cụ thể của Nguyễn Tiến
trú. Tuy nhiên chình phủ cũng tuyên tù những người đấu tranh cho tự do,
Trung để thảo luận về vấn đề đàn áp dân chủ, tôn giáo trong nước.
các blogger ủng hộ dân chủ một bố chỉ có những tù nhân hính sự mới
cách hòa bính cho Việt Nam. Bà được đặc xá kỳ này, và không có
Ngày 22/7 trong lúc có mặt tại Việt
nhấn mạnh rằng: một dấu hiệu nào sẽ trả tự do cho
Nam, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary
những nhà bất đồng chình kiến hay
Clinton nói dù Việt Nam có nhiều
"Nguyễn Tiến Trung, đã từng là một tù nhân lương tâm, mà hiện giờ còn
triển vọng nhưng Hoa Kỳ quan tâm
sinh viên tại Rennes, thành phố của hàng trăm người đang bị giam giữ. đến sự đối xử của nhà cầm quyền
tôi, trong vòng năm năm không chỉ
đối với một số nhóm nhất định trong
là một sinh viên xuất sắc mà còn là Đài RFA ngaỳ 12/7 đã phỏng vấn
xã hội, cũng như việc giới hạn truy
một người thanh niên trẻ cởi mở và người tù cải tạo lâu đời nhất tại Việt
cập internet.
gắn bó với tổ quốc của anh, Việt Nam hiện nay là ông Trần Văn
Nam. Điều đáng chú ý Trung là Sương được công an trại giam Nam Bà Clinton nói: ''Việt Nam - với một
người sáng lập của Tập Hợp Thanh Hà đã làm thủ tục trả tự do cho ông. dân số năng động và người dân thực
Niên Dân Chủ. Ông là người tù cải tạo được xem là
độc đáo - đang trên đường trở thành
có thời gian bị giam giữ lâu nhất
một quốc gia vĩ đại với tiềm năng vô

Trang 40
TIN VIỆT NAM Số 36 - Tháng 07/2010
biên.'' không nói gí về việc truy tím tàu lạ
đã gây ra nguyên nhân tai nạn húc
Bà nói đó là một trong những lý do chím tàu chết người này.
Hoa Kỳ muốn bày tỏ sự quan ngại về
''những vụ bắt bớ và kết án những Xã hội
người đối kháng ôn hòa, tấn công
các nhóm tôn giáo, và hạn chế tự do Cứ mưa là…ngập!
internet''.
Trận mưa lớn vào giữa tháng 7 vừa
Cũng trong dịp này, bà Clinton đã qua đã khiến nhiều đường phố của
hội đàm với ngoại trưởng Nguyễn thủ đô Hà Nội chím trong nước. Theo
Gia Khiêm và hứa gia tăng hợp tác báo cáo cáo nhanh của Công ty Ông Nguyễn Trương Tô
với Việt Nam trong vấn đề chất độc Thoát nước Hà Nội, trận mưa lớn gây
da cam. ra tính trạng úng ngập với mức độ chình, thành lập gần 200 công ty con
sâu từ nửa thước đến 1 thước tại 23 không đủ năng lực sản xuất kinh do-
Chủ quyền quốc gia anh, đầu tư dàn trải ra nhiều lĩnh
vực ngoài ngành công nghiệp tàu
Bộ Ngoại giao vừa qua đã cho rằng thủy, đầu tư mua nhiều tàu biển cũ
vừa qua phìa Trung Quốc đã có hành và dẫn tới một khoản nợ lên tới hàng
động vi phạm nghiêm trọng chủ chục ngàn tỷ đồng. Báo chì Việt Nam
quyền của Việt Nam với việc đưa cho biết tổng số nợ của Vinashin là
Hoàng Sa và Trường Sa vào quy trên 80,000 tỷ đồng tức khoảng hơn
hoạch xây dựng và phát triển đảo du 4 tỉ Mỹ kim. Tổng tài sản của Vi-
lịch quốc tế Hải Nam. Trong bản quy nashin được cho là khoảng 90,000 tỷ
hoạch này, Trung Quốc cũng nêu kế
Ông Phạm Thanh Bính đồng, trong đó khoảng 9000 tỷ đồng
hoạch tăng cường mở tuyến du lịch là vốn chủ sở hữu.
đường không và đường biển ra quần
đảo Hoàng Sa, đồng thời khuyến Chiều 13/7, Thủ tướng Chình phủ
điểm. Các báo chí cũng cho hay là
khìch việc ghi danh quyền sử dụng Nguyễn Tấn Dũng đã ra quyết định
trong khi Hà Nội đang ngập lụt sau
đối với các đảo không người ở. đình chỉ chức vụ Chủ tịch Hội đồng
cơn mưa lớn, ông Nguyễn Thế Thảo,
Nguyên Trưởng ban Biên giới Chình Quản trị Tập đoàn Công nghiệp tàu
Chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố
phủ trả lời phỏng vấn về việc này thủy Việt Nam (Vinashin) đối với ông
Hà Nội tuyên bố, ―mưa quá to thí
cho rằng Trung Quốc thông qua quy Phạm Thanh Bính. Đồng thời, Thủ
đành chịu ngập”. Theo ông, sau trận
hoạch này tiếp tục là một trong loạt tướng Chình phủ cũng đã ra quyết
lụt lịch sử vào năm 2008, có nhiều
chuỗi hoạt động của Bắc Kinh, nhằm định phân công ông Nguyễn Hồng
hệ thống thoát thải nước cần phải
thực hiện mục tiêu hợp thức hóa chủ Trường, Thứ trưởng Bộ Giao thông
điều chỉnh lại. Ông không trả lời
quyền trên thực tế mà Trung Quốc Vận tải kiêm nhiệm chức vụ Chủ tịch
thẳng câu hỏi của bao giới là cụ thể
muốn thực hiện với hai quần đảo Hội đồng Quản trị Vinashin.
đến bao giờ Hà Nội mới hết cảnh
Hoàng Sa và Trường Sa của Việt
ngập lụt, khi trời mưa. Nguyễn Trường Tô
Nam mà họ đã sử dụng vũ lực để
chiếm đóng. Các giới chức cho hay trận bão Côn Sau 5 tháng khi tòa án nhân dân
Sơn dữ dội đã làm thiệt mạng 1 Tỉnh Hà Giang hủy bản án sơ thẩm,
Theo bản tin VietnamNet ngày 15/7,
người trong ngày 19/7, nâng tổng số điều tra lại từ đầu vụ “hiệu trưởng”
một chiếc thuyền đánh cá của tỉnh
nạn nhân tử vong ví cơn bão này ở mua dâm, sự kiện được vì như quả
Thừa Thiên - Huế đang đánh cá
Châu Á lên thành hơn 70 người. bom thối đã nổ khi Ủy ban kiểm tra
ngoài khơi biển Thuận An đã bị một
Khoảng một chục người, trong đó có Trung ương vào cuộc.
tàu lạ đâm chím rồi bỏ chạy. Sự
một số là ngư dân, bị mất tìch kể từ
kiện đã làm 1 ngư phủ chết, 1 mất
khi cơn bão nhiệt đới Côn Sơn đổ bộ Ngày 5/7 Ủy ban kiểm tra Trung
tìch và 3 người bị thương nặng. Hiện
vào bờ biển phìa Bắc Việt Nam hồi ương Đảng đã đề nghị kỷ luật nặng
Hải đội 2, Bộ đội Biên phòng tỉnh
tối ngày 17/7. Hiện chưa rõ thiệt hại ông Nguyễn Trường Tô, chủ tịch ủy
Thừa Thiên Huế đang huy động lực
về vật chất do bão Côn Sơn gây ra là ban nhân dân tỉnh Hà Giang ví lối
lượng phối hợp với gần 20 tàu cá
bao nhiêu. sống sa đọa kéo dài. Ủy ban kiểm tra
ngư dân tím kiếm nạn nhân, nhưng
Trung ương đề nghị Ban Bì Thư cách
Vinashin hết các chức vụ trong đảng của ông
Nguyễn Trường Tô, gồm chức danh
Bản tin của hãng tin Reuters cho hay
phó bì thư tỉnh ủy kiêm bì thư ban
theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra
cán sự Đảng. Ủy Ban cũng đề nghị
Trung ương thí Chủ tịch Vinashin bị
cấp có thẩm quyền bãi nhiệm chức
tố cáo là đã thiếu trách nhiệm trong
danh đại biểu hội đồng nhân dân và
việc huy động, quản lý, sử dụng tiền
cách chức chủ tịch ủy ban nhân dân
vốn nhà nước gây hậu quả nghiêm
tỉnh Hà Giang của ông Nguyễn
trọng khiến tập đoàn này bên bờ vực
Trường Tô.
phá sản. Cũng theo ủy ban này thí
tập đoàn đã báo cáo không trung Kinh tế
thực với nhà nước tính hính tài

Trang 41
TIN VIỆT NAM Số 36 - Tháng 07/2010
Tỷ giá USD – Vàng Theo tin từ Bộ Ngoại giao Tổng bì thư
Nông Đức Mạnh sang Hà Nội đi thăm
Tỷ giá USD/VND thị trường tự do nước Nga và ký bốn hiệp định hợp
sáng 19/7 tiếp tục giảm thêm 20 tác trong lĩnh vực dầu khì. Bên cạnh
VND/USD so với ngày hôm trước. đó, hai bên cũng sẽ bàn về dự án xây
Nhiều điểm giao dịch tại Hà Nội báo dựng nhà máy điện nguyên từ đầu
thu mua USD ở mức 19.120 VND/ tiên của Việt Nam tại tỉnh Ninh
USD và bán ra ở mức 19.140 VND/ Thuận. Ngoài ra nhân chuyến đi này,
USD. Giá USD hiện đã giảm 60 VND/ hai bên đã thảo luận về triển vọng
USD so với ngày 17/7. Trong khi đó, hợp tác du lịch qua công trính xây
tỷ giá USD/VND tại các ngân hàng dựng Trung tâm Văn hóa-Thương
thương mại vẫn được giữ ổn định ở mại Việt Nam tại Mạc Tư Khoa. Trong
mức 19.100 VND/USD. Tại Vietcom- một tin khác, Phó Thủ tướng Việt
VND 11%/năm, dao động +/-2%/
bank, giá mua và bán USD tương Nam là Nguyễn Sinh Hùng đang dẫn
năm… Ngân hàng Á châu (ACB), biểu
ứng là 19.090 VND/USD và 19.095 đầu một phái đoàn sang Bulgaria để
lãi suất mới thêm một lần điều chỉnh,
VND/USD. xin xóa 725 ngàn đô-la tiền nợ, tức
áp dụng từ ngày 8/7 với mức tối đa
khoản nợ còn lại tương đương với
Giá vàng trong nước tiếp tục giữ trên 11,2%/năm, thay cho biểu mới chỉ
55% số tiền Bulgaria đã cho Việt
mức 28,25 triệu đồng/lượng, trong áp dụng trước đó mấy ngày (từ
Nam vay trong thời gian chiến tranh.
khi đó tỷ giá USD thị trường tự do 30/6). Như vậy, đến thời điểm này
tiếp tục lùi bước, mất thêm 20 VND/ hầu hết các ngân hàng đã thực hiện Giá gạo
USD so với ngày 18/7. Sau khi tăng xong ―bước 1‖ trong lộ trính hạ lãi
tới mức 1,218 USD/oz, giá vàng đã suất huy động VND về 10%/năm. Vừa qua, chình phủ đã ấn định giá
chịu áp lực bán chốt lãi của giới đầu Những bước tiếp theo dự kiến sẽ dần sàn đối với gạo xuất cảng ở mức 300
tư, nhanh chóng giảm trở lại, có lúc được thực hiện cho đến cuối quý 3 đô-la một tấn nhằm ngăn chặn tình
còn 1.203 USD/oz. Kết thúc ngày này. trạng gạo tiếp tục giảm giá trong vụ
giao dịch ngày 18/7, giá vàng giao gặt chình. Vào tuần trước, trên thị
Xuật – Nhập khẩu
ngay giảm 0,1 USD/oz so với phiên trường xuất cảng giá gạo 5% tấm
trước, còn 1.209,4 USD/oz. Trái với những dự báo trước đó, cho của Việt nam đã giảm từ 350 đến
rằng nhập siêu tháng 6 vẫn đứng ở 360 đô-la một tấn xuống còn 340
Lãi xuất đến 350 đôla một tấn, trong khi giá
mức cao với ước tình khoảng 1,2 tỷ
USD, số liệu vừa được Tổng cục Hải gạo 25% tấm cũng giảm xuống còn
3 ngày tình từ thời điểm đồng thuận
Quan công bố vào ngày 9/7 cho 305 đến 310 đô-la một tấn so với giá
có hiệu lực (ngày 5/7), hầu hết các
thấy, nhập siêu tháng qua chỉ đạt 305 đến 320 đô-la một tấn trước đó.
ngân hàng thương mại đã rút lãi suất
xấp xỉ 742 triệu USD. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam,
huy động VND về mốc 11,2%/năm.
so với cùng kỳ năm 2009 gạo xuất
Lãi suất huy động VND đồng loạt rút
Với diễn biến mới này, nhập siêu cảng của Việt Nam đã giảm khoảng
về tối đa 11,2%/năm, thay ví những
tháng 6 đã xuống mức thấp nhất kể 5% về khối lượng. Hiệp Hội Lương
mức từ 11,5% - 11,7%/năm trước
từ đầu năm đến nay. Trước đó, ―kỷ Thực Việt Nam cũng dự báo giá lúa
đó. Riêng các kỳ hạn từ 13 - 60
lục‖ thuộc về tháng 5 với mức nhập gạo sẽ tiếp tục thấp, và cho biết hiện
tháng lùi dần từ 10,32%/năm về
siêu 871 triệu USD. nay các doanh nghiệp đang tồn kho 1
thấp nhất 10,08%/năm.
triệu 550 ngàn tấn gạo, nếu không
Xăng – Dầu xuất bán, khả năng kho chứa chỉ còn
Cũng vào cuối chiều ngày 7/7, Ngân
hàng Ngoại thương Việt Nam khoảng 450 ngàn tấn. Tuần trứơc
Bộ Tài chình vừa loan báo sẽ không Hiệp hội này đã quyết định mua gạo
(Vietcombank) niêm yết biểu lãi suất tăng giá điện, giá than, đồng thời
cao nhất 11,5%/năm đã rút về tạm trữ tương đương giá lúa hè thu
hạn chế hoặc giãn những đợt điều 3500 đồng một ký. Các chuyên gia
11,2% và chỉ áp cho các kỳ hạn 3, 6, chỉnh tăng giá xăng dầu từ giờ đến
9 và 12 tháng; mức 11%/năm áp phân tìch với giá này nông dân huề
cuối năm. Về xăng dầu thí hiện giá vốn họac lời thấp hơn 10%, họat
cho các kỳ hạn 1 và 2 tháng; còn lại dầu thô trên thế giới đang nhìch lên.
nằm dưới 10,5%/năm. Tại Ngân động mua tạm trữ chỉ giúp tránh tình
Theo Petrolimex, dựa vào tính hính trạng ứ đọng lớn.
hàng Công thương Việt Nam xăng dầu thế giới, giá nhập cảng
(Vietinbank), thông tin đưa ra chiều cộng thêm các khoản chi phì, thí Tổng hợp
7/7 ngắn gọn là áp lãi suất huy động trung bính mỗi lìt xăng là 16,474
đồng. Nếu so với giá bán ra 15,990
đồng thì doanh nghiệp lỗ khoảng 484
đồng.

Trong những ngày qua tính trạng cúp


điện xảy ra lan tràn ở khắp nơi. Tập
đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho
biết giờ cao điểm những ngày qua đã
xuất hiện tính trạng sụt điện áp, nhu
cầu vượt quá nguồn cung, gây nguy
cơ sụp đổ hệ thống.

Trang 42
TIN QUỐC TẾ Số 36 - Tháng 07/2010

TIN QUỐC TẾ


6-7/2010
Ngoại Trưởng Clinton Chỉ Trich Sáu cựu tù nhân trong số đã đến Tây Hồng Kông là tiến sĩ Jonathan London
Việt Nam Về Nhân Quyền Ban Nha vào tuần qua đã họp báo để cho hay mục đìch của buổi hội thảo là
nói chuyện với công chúng lần đầu để hiểu rõ hơn về thể chế chính trị
tiên sau 7 năm bị cầm tù. Họ bị bắt của 3 nước nói trên trong quan hệ so
trong vụ thanh trừng năm 2003 của sánh với nhau để hiểu rõ hơn về
chình phủ Cuba và mới được thả ra những gí đang diễn ra tại 3 quốc gia
trong thỏa hiệp giữa chình phủ Cuba này. Hội thảo quy tụ hàng chục
và Giáo hội Công giáo như đã loan chuyên gia về Đông Nam Á và chình
báo vào hôm thứ Tư. trị học, trong đó có các chuyên gia
hàng đầu về Việt Nam như Carl
Cộng sản Cuba vẫn cho rằng những Thayer, Ngô Vĩnh Long, Vũ Quang
phần tử bất đồng chình kiến trong Việt.
nước đều là những lình đánh thuê của
Theo phóng viên báo New York Times, Mỹ đang tím cách lật đổ chế độ cộng Diễn Hành Lễ Quốc Khánh Tại
bà Clinton đã bày tỏ mối quan ngại sản, nên họ muốn tống khứ tất cả ra Paris
của Hoa Kỳ về thái độ mà bà gọi là khỏi nước. Tây Ban Nha đã đống ý
‗‘không khoan dung‘‘ với các giới bất tiếp nhận họ nếu họ muốn đến đây. Các lãnh tụ của khoảng hơn một chục
đồng chính kiến. Bà đã nêu lên những Cuba đã bị chỉ trìch dữ dội sau cái quốc gia Phi châu đã được Pháp trao
vụ tống giam những nhà đấu tranh chết của Orlando Zapata Tamayo, trả độc lập cách đây 50 năm về trước,
cho dân chủ, những hành đông tấn người đã tuyệt thực trong 85 ngày đã được mời làm khách danh dự và
công vào một số nhóm tôn giáo hay ròng rã để tranh đấu cho việc cải ngồi bên cạnh Tổng thống Pháp
việc đàn áp một số websites trên thiện đối xử trong lao tù. Nicholas Sarkozy trên khán đài để
mạng Internet. theo dõi cuộc diễn hành lễ quốc
Hội Thảo Về Các Thể Chế Độc khánh hàng năm vào ngày 14 tháng
Ngay khi khởi đầu cuộc họp báo Ngoại Đoán Ở Á Châu 7.
trưởng Mỹ đã giải thìch lý do khiến bà
nêu lên vấn đề nhân quyền đối với Một cuộc hội thảo về các thể chế độc Tổng cộng có 400 binh sĩ từ Phi châu
phìa Việt Nam. Đó là ví, xin trìch : « đoán ở Đông Á đang diễn ra tại Hồng tham dự cuộc diễn hành ngày Bastille,
Việt Nam, với dân số cực kỳ năng Kông, nhấn mạnh về trường hợp 3 và cũng có cả đoàn quân của các lực
động, đang trên đường trở thành một nước là Việt Nam, Trung Quốc và Bắc lượng lê dương ngày xưa. Ngoài ra
quốc gia lớn, với tiềm năng vô hạn. Hàn. Hội thảo này do Trung tâm cũng có phần biểu diễn của phản lực
Đó là một trong những lý do khiến nghiên cứu Đông Nam Á thuộc trường cơ bay ngang bầu trời thả khói xanh,
Hoa Kỳ bày tỏ quan ngại về vấn đề đại học thành phố Hồng Kông tổ chức đỏ, trắng là màu cờ của nước Pháp.
nhân quyền với Việt Nam». trong hai ngày 29 tháng 6 đến ngày 1 Người dân tham dự khá đông cho dù
tháng 7. thời tiết xấu và mưa lớn ở phần thứ
Sau đó, nhân bữa ăn trưa với các do- nhí của cuộc diễn hành, làm cho binh
anh nhân Việt Nam và Hoa Kỳ, bà Thể chế độc đoán theo định nghĩa sĩ và thủy thủ phải chịu cảnh ướt át
Clinton đã trở lại đề tài này, nhắc đến của những người tổ chức hội thảo, là trong một ngày trời u ám.
"các khác biệt sâu đậm" giữa Việt các thể chế chình trị mà trong đó
Nam và Mỹ trên vấn đề quyền tự do cạnh tranh chình trị cũng như biểu thị BP Đã Chi Hơn 3 Tỷ USD Để Giải
chình trị. Bà xác định là Hoa Kỳ sẽ và ngôn luận chình trị bị hạn chế hoặc Quyết Vụ Dầu Tràn
thúc giục Việt Nam nỗ lực nhiều hơn ngăn cấm. Tại khu vực Đông Á có Việt
trong việc bảo vệ quyền tự do cá Nam, Trung Quốc và Bắc Hàn là các Công ty dầu khì BP cho biết cho tới
nhân. trường hợp tiêu biểu cho thể chế nay họ đã chi hơn 3 tỷ đôla trong nỗ
chình trị dạng này. Giám đốc chương lực ngăn chặn dầu tràn trên diện rộng
Đáp lời Ngoại trưởng Mỹ, bộ trưởng trính Việt Nam học tại trường đại học ở vịnh Mexico, cũng như giải quyết
Ngoại giao Việt Nam Phạm Gia Khiêm các đơn đòi bồi thường. BP cũng đã
đã cho rằng khái niệm nhân quyền đề nghị hai đối tác cùng khai thác
bắt nguồn từ đặc thù văn hóa và lịch giếng dầu đóng góp 400 triệu đô-la
sử của mỗi nước, và ông nhắc lại câu chi phì dọn dẹp dầu tràn. Trong khi
nói mà ông cho là của chình Tổng đó, các công nhân dọn dầu đang thử
Thống Mỹ Obama, theo đó các nước nghiệm tàu hớt dầu khổng lồ của Đài
có quyền chọn lựa đường đi của chình Loan để lọc hút nước bị nhiễm dầu ở
mính và nhân quyền không thể bị áp vùng vịnh.
đặt từ bên ngoài.
Tân Tổng Thống Ba Lan Đoàn Kết
Các Cựu Tù Nhân Cuba Lên Tiếng Chính Phủ
Sau Khi Đến Tây Ban Nha
Ba Lan đã có tân Tổng thống là ông

Trang 43
TIN QUỐC TẾ Số 36 - Tháng 07/2010
Bronislaw Komorowski, được tuyên bố Úc Đại Lợi Có Nữ Thủ Tướng Đầu
thắng cử vòng nhí trong cuộc bầu cử Tiên
tổng thống nước này. Kết quả cuộc
bầu cử vào đầu tháng 7 vừa qua đã Bà Julia Gillard đã trở thành nữ Thủ
giúp chình phủ đoàn kết hơn và có thể tướng đầu tiên của Úc Đại Lợi vào
củng cố các quan hệ của Ba Lan với ngày 24/6, sau khi ông Kevin Rudd
phần còn lại của châu Âu. Hai ứng cử chấm dứt nhiệm kỳ. Thượng nghị sĩ
viên Bronislaw Komorowski và Jaro- của đảng Lao Động là ông Michael
slaw Kaczynski đã bất phân thắng bại Foresaw tuyên bố với ký giả tại thủ đô
trong cuộc bầu cử Tổng thống vòng Canberra rằng nhà lãnh đạo mới của
đầu hôm 20 tháng 6, và đã tham gia nhất kể từ khi cuộc chiến tranh lạnh đảng Lao Động liên bang được bầu ra
vòng bầu cử thứ nhí ngày 4/7 vừa chấm dứt, và xảy ra trong lúc Hoa mà không có đối thủ là bà Julia Gil-
qua. Thịnh Đốn và Mạc Tư Khoa đang tím lard.
cách xóa bỏ những tranh chấp trước
Kết quả ông Komorowski được tuyên đây. Ông Putin được coi là người sẽ Bà này sẽ trính bày những thay đổi
bố thắng cử với 53% phiếu, còn ông quay trở lại cầm quyền trong nhiệm mới về đường lối lãnh đạo hơn người
Kaczynski được 47%. Ông Ko- kỳ tới, và những lời tuyên bố của ông tiền nhiệm, nhưng các nhà đầu tư hy
morowsski là người của đảng Cương ta cho thấy Mạc Tư Khoa có thể sẽ vọng là bà sẽ giảm bớt những tranh
Lĩnh Công Dân trung hữu, trong khi không để cho việc này biến thành cãi về việc tăng thuế khai thác
ông Kaczynski ra ứng cử cho đảng cực một tranh chấp mới với Hoa Kỳ. khoáng sản, là mức thuế đang đe dọa
hữu Luật Pháp và Công Lý, thay cho các chương trính đầu tư lên tới 20 tỉ
người anh em song sinh là cố Tổng G20 Kêu Gọi Các Nước Giàu Giảm USD và đang gây xôn xao trong giới
thống Lech Kaczynski đã tử nạn phi cơ Thâm Hụt Ngân Sách cử tri. Đồng Úc kim đã nhanh chóng
vào tháng 4. Tại Ba Lan, Thủ tướng tăng giá sau khi có loan báo việc thay
nắm giữ nhiều quyền lực hơn là Tổng Lãnh đạo các quốc gia công nghiệp và đổi Thủ tướng. Ông Kevin Rudd trở
thống, tuy nhiên Tổng thống có thể đang phát triển đã chấp nhận một kế thành vị Thủ tướng phục vụ trong thời
phủ quyết một dự luật. hoạch yêu cầu các nước giầu nhất gian ngắn ngủi nhất kể từ năm 1972.
trên thế giới cắt giảm thâm hụt xuống Các nhà làm luật tin rằng bà Gillard
Hoa Kỳ Bắt 11 Gián Điệp Của Nga một nửa trong vòng 3 năm, và giảm có thể có nhiều cơ hội hơn để thuyết
bớt tỉ lệ nợ so với GDP, chậm nhất là phục cử tri trước cuộc bầu cử vào
Thủ tướng Nga là ông Vladimir Putin năm 2016. Thủ tướng Canada là ông tháng 10, ví bà ta có tài hùng biện và
tuyên bố hôm cuối tháng 6 rằng ông Stephen Harper đã loan báo kế hoạch cũng được cái nhín thiện cảm hơn từ
hy vọng vụ scandal về 11 người Nga này vào lúc kết thúc hội nghị thượng phìa người dân nước Úc.
bị bắt tại Mỹ về tội gián điệp sẽ không đỉnh G20 tại Toronto vào ngày hôm
ảnh hưởng đến mối quan hệ song qua. Tổng Thống Obama Ký Ban Hành
phương giữa hai nước. Ông đã gặp gỡ Luật Cấm Vận Iran
cựu Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton Ông nói có chỗ cho cả các biện pháp
hiện đang thăm viếng Mạc Tư Khoa, tiếp tục kìch thìch kinh tế lẫn những Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã
khi nói Cảnh sát ở Mỹ đã không kiểm biện pháp giảm bớt nợ nần. Trong ký ban hành đạo luật cấm vận mới
soát được hành động của mính và bắt tuyên ngôn bế mạc hội nghị, Tổng chống Cộng hòa Hồi giáo Iran, nhằm
giữ một số người để ném vào tù. thống Hoa Kỳ Barack Obama và các siết chật việc cấm nhập cảng nhiên
nhà lãnh đạo khác phát biểu dè dặt liệu từ Iran và trừng phạt những ngân
Các viên chức chình phủ Hoa Kỳ đã rằng những khó khăn nghiêm trọng hàng còn giao dịch với nước này. Qua
bắt giữ 10 nghi can về những tội danh vẫn còn trong sự hồi phục kinh tế thế một bản tuyên bố, Tổng thống Obama
là âm mưu hành động gián điệp cho giới. nói trên thế giới chỉ có một quốc gia
Nga và rửa tiền. Người thứ 11 đã bị duy nhất đã ký tên vào thỏa hiệp cấm
tạm giữ và sau đó được cho tại ngoại Các nhà lãnh đạo vừa kể nói kinh tế phổ biến nguyên tử là Iran là không
hầu tra tại Cyprus. Ngay sau khi đang tăng trưởng trở lại, nhưng sự chứng minh được rằng chương trính
những người này nhận tội, bộ Tư pháp phục hồi vẫn còn chưa đồng đều và nguyên tử của mính là để phục vụ các
Hoa Kỳ tuyên bố Nga đã đồng ý trả tự rất mong manh, và tính trạng thất mục tiêu hòa bính.
do cho 4 người ở Nga ví những tội nghiệp tại nhiều quốc gia vẫn còn ở
danh có liên hệ với việc hợp tác với mức không chấp nhận được. Lãnh đạo Ông Obama nói rằng Hoa Kỳ đã tiến
những cơ quan tính báo Tây phương. các nước nói nói để phục hồi bền thêm một bước trong nỗ lực trừng
Đây được coi là vụ án gián điệp lớn vững, các quốc gia phải theo những phạt Iran về chương trính nguyên tử
kế hoạch kìch thìch hiện thiếu minh bạch của họ, và ông nghĩ
hữu và làm việc để tạo rằng đây là những biện pháp cấm vận
điều kiện cho mức cầu cứng rắn nhất chống Iran từ trước tới
mạnh mẽ của lãnh vực nay. Vị Tổng thống Mỹ nói thêm rằng
tư. Nhiều quốc gia trong Hoa Kỳ không tự ý tím kiếm các biện
khối G20 đã vay tiền để pháp cấm vận này, nhưng đây là sự
chi cho những chương chọn lựa của Iran khi họ không tuân
trính kìch thìch nền kinh thủ các luật lệ quốc tế về lệnh cấm
tế gặp khó khăn của họ phổ biến vũ khì nguyên tử.
sau cuộc khủng hoảng tài
chánh năm 2008. Tổng hợp
Phiên tòa xử các gián điệp Nga tại New York

Trang 44
Đón xem
PHÍA
TRƯỚC
số 37
phát
hành vào
trung
tuần
tháng 8
chủ đề
Ảnh: Toshi0104

Nền kinh tế định hướng thị trường


của Việt Nam sẽ đi về đâu?

You might also like