ချ ရီလတ်နဲ စကားအေချအတင်

Facebook ေပ မှာ ေြပာြဖစ်တာေလးကို ြပန်မှတ်တမ်းတင်ထားတာပါ။ မှတ်တမ်းအေနနဲ ကျေနာ်ကိုယ်တိုင်အတွက်

တစ်ချိန်မှာ အမှန်တကယ် အကျ းရှိမယ်လို ယုံ ကည်လို လည်း အခုလို မှတ်တမ်းတင်ထားရတာပါ။ ဒီ ဒိုင်ယ ာေလာ့ဂ်မှာ
ပါတဲ့ Cho Yee Latt / ချ ရီလတ်က ကျေနာ်ရဲ့ အွန်လိုင်းမိတ်ေဆွတစ်ေယာက်ပါ။ Dho-ong Jhaan ဆိုတာကေတာ့ အခု
အမှာစာေရးထားတဲ့သူ၊ အခုစာကို မှတ်တမ်းတင်ထားတဲ့သူ ြဖစ်ပါတယ်။ ချ ရီလတ်က တိုင်းရင်းသားဗမာလူမျ း
ြဖစ်ပါတယ်။ Dho-ong Jhaan ကေတာ့ တိုင်းရင်းသားမွန်လူမျ း ြဖစ်ပါတယ်။ ၂ ေယာက်စလုံးက ဗမာြပည်မ၊
ရှမ်းေစာ်ပွားများြပည်ေထာင်စု၊ ချင်းြပည်၊ ကချင်ြပည်တို ၁၉၄၈ လွတ်လပ်ေရး မရခင် လွတ်လပ်တဲ့ ကရင်နီြပည်နဲ
ပူးေပါင်းဖွဲ စည်းထားတဲ့ ြပည်ေထာင်စုဗမာ ိုင်ငံေတာ်၊ ေနာက်ပိုင်းမှာ ြပည်ေထာင်စုြမန်မာ ိုင်ငံေတာ်ရယ်လို ြဖစ်လာတဲ့
အလွယ်အေခ ြမန်မာ ိုင်ငံက ိုင်ငံသားေတွပါ။ အခုလို အေချအတင် ေြပာြဖစ်ခဲ့တဲ့ ဒိုင်ယာေလာ့ဂ်က Cho Yee Latt
(Choco Cat) ချ ရီလတ်ရဲ့ facebook status

“ြမန်မာြပည် ကီး ပျက်လည်း ပျက်ချင်စရာပဲ.. အတွင်းလူမျ းချင်းကို ကွဲ ပီး ြမန်မာြပည်သားြဖစ်ရတာ ဂုဏမ
် ယူ
ိုင်ငံရပ်ြခား အေဖေခ ချင်ေနတာ ကတာေတွက များတယ်ေလ။ ဗိုလ်ချ ပ်ေရ... ဒီတစ်ခါလည်း ဗိုလ်ချ ပ်ကို
လွမ်းရြပန်ပါ ပီ။”

ကေန အစ ပခဲ့တာ ြဖစ်ပါတယ်။

Cho Yee Latt

ကချင်၊ ကယား၊ ကရင်၊ ချင်း၊ ဗမာ၊ မွန်၊ ရခိုင်၊ ရှမ်း ေသွးစည်းသားစည်း ချစ်ချစ်ခင်ခင် တစ်စိတ်တစ်၀မ်းတည်း
ြဖစ်ရင် အေကာင်းဆံုးေတွ ြဖစ်လာမှာပါ။ စင်ကာပူလို ိုင်ငံြခားသားေပါင်းစံုေနတဲ ့တိုင်းြပည်ေတာင်
ကမ ာ့အေကာင်းဆံုး ိုင်ငံ စာရင်း၀င်လာတာပဲ။ ြမန်မာြပည်လို ိုင်ငံ ကီးကဘာလို ့ မြဖစ် ိုင်ရမှာလဲ?
တိုင်းြပည်အုပ်ချ ပ်သူကိုပဲ အပစ်မတင်ပ.ဲ ..ကိုယ် ့ဘာသာလည်းြပန်စီစစ်သင့် ကပါတယ်။

Dho-ong Jhaan

ကိုယ့်ကိုယ်ကို ြမန်မာလို မသတ်မှတ်တာ အြပစ်မဟုတ်ပါဘူး။ လူအခွင့်အေရးေတွအေ ကာင်း

မချ ိရီလတ်လည်း သိတာပဲကို။ ေနာက် ြမန်မာနဲ ဗမာဆိုတဲ့ ေဝါဟာရေတွရဲ့ ရင်းြမစ်ေတွကိုသာ
မချ ိရီလတ်သိမယ်ဆိုရင် ြမန်မာလို အေခ မခံချင် ကတဲ့ ဗမာမဟုတ်တဲ့ တိုင်းရင်းသားေတွရဲ့ ခံစားချက်၊
ခံယူချက်ေတွကို စာနာနားလည် ိုင်မှာပါ။ ဒါနဲ ိုင်ငံြခားကို အေဖေခ ချင်တာနဲ ဗမာေတွကို အေဖေခ ချင်တာ
ဘယ်ဟာက ပိုေကာင်းပါသလဲ? ^_^ ကျေနာ့်အေနနဲ ဗမာမဟုတ်တဲ့ တိုင်းရင်းသားတစ်ေယာက်အေနနဲ
ဘယ်သူ ကိုမှ အေဖ မေခ ချင်ပါဘူး။ ဘယ်သူ ကွ န်မလ
ှ ည်း မြဖစ်ချင်ဘူး။ ဒီ ိုင်ငံရဲ့အေရးက
အကျ ိးအေ ကာင်းေတွအေပ အေြခခံ ပီး ြဖစ်လာရတာပါ။ (လူမျ ိးစုေတွ ကား အေဝအစား မမှျလို
လည်းေြပာလို ရတဲ)့ ြပည်တွင်းစစ်က မဟာလူမျ ိး ကီး ဝါဒေ ကာင့်၊ အရာအားလုံးကို ြမန်မာမအတင်း ပြခင်းရဲ့
အကျ ိးဆက်ေတွ (ဥပမာ - ြမန်မာ့ယဥ်ေကျးမ၊ ြမန်မာ့ဂီတ၊ ြမန်မာစကား ဒါေတွအားလုံးဟာ ဗမာမဟုတ်တဲ့
ဘယ်တိုင်းရင်းသားေတွကိုမှ ကိုယ်စား ပေနတာမဟုတ်ပါဘူး) ေ ကာင့်ပါ။ ကျေနာ် extremist မဟုတ်ပါ။
ကျေနာ် nationalist မဟုတ်ပါ။ အမှန်တရားကို ြမတ် ိုးလို အမှန်ကို အမှန်အတိုင်း တင်ြပဖို ကိးစားေနတဲ့
သူတစ်ေယာက်ပါ။

Cho Yee Latt

^_^ နည်းနည်းေလးေတာ ့လွဲေန ပီ ...ချ ရီဆိုလိုချင်တာနဲ ့။ ဥပမာ.. စင်ကာပူဆို မေလးစာမေလးစကားက

သူ ့တို ့national language... ဒါေပမယ် ့လူတိုင်းမတတ်ဘူး။ chinese လို လည်းေြပာ ကတယ်။ english
ကေတာ ့အဓိကေြပာတာေပါ ့။ အဲဒီေတာ ့...ဘာေတွ ့ရလည်းဆို လူ ့အခွင် ့အေရးဘာပဲပိတ်ပင်ပိတ်ပင်...
လူဆိုတာေမွးကတည်းကမိဘကေတာင် လို ချင်တဲ ့အတိုင်းပံုထလ
ု ို ့မှမရတာေလ။
အကိုေြပာတဲ ့အဲဒီြပဿနာအရင်းအြမစ်ေတွနားလည်ပါတယ်။ လူဆိုတာကေတာ ့ဘယ်သူ ကွ န်မှ
မြဖစ်ချင်ပါဘူး။ အားလံုးကကိုယ်တည်းေကာင်းဖို ့လုပ်ေနတာကများတယ်။ အဲဒီေတာ ့စာနဲ ့
ဘာသာစကားဆိုတာ တတ် ိုင်သေလာက်တတ်ထားရင်အေကာင်းဆံုးပဲ။ ဒီကိစ (နာကျဥ်းမ အတွက)် ချ ရီက
လူမျ းချင်းေသွးမကွဲေစချင်တာပါ။ဘယ်သူဘယ်သူကွ န်မှလည်း မဟုတ်ရပါဘူး။ အားလံုးက
ေမွးကတည်းကကိုယ် ့ဘာသာရပ်တည် ကရတာပါ။ ကိုယ်ချင်းမစာတာလို ့မြမင်ပဲ နားလည်မထား
လိုက်တာေတာ ့အေကာင်းဆံုးေပါ့။

Dho-ong Jhaan

မချ ိရီလတ်ေြပာတာကို ေပါက်တယ်ဗျ။ ကျ ပ်တစ်ေယာက်တည်းအတွက်ဆိုရင် ဒီစကားမျ ိးေတွ

ေြပာမေနပါဘူး။ ဒါေပမယ့်လည်းေလ အားလုံးရဲ့ ကံ ကမာေတွက ဆက်စပ်ေန ကတယ်မဟုတ်လား?
ကျ ပ်တစ်ေယာက်တည်းအတွက် ေကာင်းတာလုပ်ချင်ရင်ေတာင် လူအဖွဲ အစည်းက ေကာင်းမှ ရမှာေလ။
လူအဖွဲ အစည်းက မေကာင်းေတာ့ ေဟာ ဒီစကားမျ ိးေတွ ေြပာေနရတာေပါ့။ ြမန်မာြပည်ထဲမှာ
တိုင်းရင်းသားတစ်ေယာက်ြဖစ်ရတာ ဘယ်ကေလာက် မေကျနပ်စရာ မေကာင်းသလဲဆိုတဲ့အေ ကာင်း
မချ ိရီလတ်ရဲ့ တိုင်းရင်းသားသူငယ်ချင်းေတွက အားနာလို ၊ စိတ်မပါလို ေြပာချင်မှ ေြပာ ကလိမ့်မယ်။
ဒါေပမယ့် ကျေနာ်ကေတာ့ တတ် ိုင်သမှျ သူတို အသံေတွကို ထင်ဟပ် ပီး ဗမာလူများစုေတွကို စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ
အေြပာင်းအလဲ တစ်ခုလုပ်သင့်ေ ကာင်းကိုေတာ့ အခွင့်ရရင် ရသလို ေြပာေနမှာပဲ။ တစ်ခုေြပာမယ်ေနာ်
တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီ ွတ်မဆိုတာ လူမျ ိးမတူတဲ့ သူငယ်ချင်း ၂ ေယာက် ကား၊ ကိုးကွယ်တဲ့
ဘာသာချင်းမတူတဲ့ အိမ်နီးချင်းမိသားစု ၂ စုအ ကား၊ လူမျ ိးေရာ ဘာသာေရာ ှစ်ခုလုံး မတူတဲ့ လင်မယား ၂
ေယာက်အ ကားက သံေယာဇဥ်ေတွထက်၊ ိုင်းပင်းကူညီမေတွထက်၊ ချစ်ခင် ကင်နာမေတွထက်၊
တာဝန်ယူမေတွထက် ပိုပါတယ်။ တည်ေဆာက်ဖို လည်း အင်မတန်မှ ခက်ခဲပါတယ်။ ကိုယ်ချင်းစာပါတယ်
ေြပာ ုံ၊ နားလည်ပါတယ် ေြပာ ုံနဲ မလုံေလာက်ေ ကာင်းကို ရှည်လျားလှတဲ့ ြမန်မာ့ြပည်တွင်းစစ်
အေတွ အ ကံက အေြဖေပး ပီးသားပါ။ တိုင်းရင်းသားအင်အားစုေတွက ကိုယ်ပိုင်ြပ ာန်းခွင့်ေတွ အတွက်
တိုက်ပွဲဝင်လာခဲ့ ကတာပါ။ သူတို ေတွက သူတို ဟာ ြမန်မာစစ်တပ်ရဲ့ ကိုလိုနီေတွလို ခံယူထား ပီးေတာ့
ဗမာေတွလက်ေအာက်က ုန်းထွက် ိုင်ေအာင် ကိးစားေန ကတာပါ။
Dho-ong Jhaan

အနာဂတ်ြပည်ေထာင်စု တစ်ခုလုံးကို အမှန်တကယ် ေခါင်းေဆာင်မ ပ ိုင်မယ့် ပုဂ ိလ်ဟာ အေြခအေနအရ

ဗိုလ်ချ ပ်ေအာင်ဆန်းထက်ပို ပီး စဥ်းစဥ်းစားစား လုပ်ရပါလိမ့်မယ်။ လူများစုြမန်မာအမျ ိးသားေတွရဲ့
ေထာက်ခံမလည်းရေအာင်၊ တိုင်းရင်းသားေတွအတွက် တန်းတူညီမှျမလည်းရှိေအာင်လို ကိးစားရပါလိမ့်မယ်။
အခုတိုင်းရင်းသား ိုင်ငံေရးအင်အားစုေတွဟာ လွတ်လပ်ခါစတုန်းကလို ဗမာလူမျ ိးစုဝင်ေတွကို
ေနာင်ေတာ်လူမျ ိးစုလို မြမင် ကေတာ့ပါဘူး။ ဒီြပည်ေထာင်စုကို The Union of Burma လို ေခ ကစို ဟဲ့ ၁၉၄၇
မှာ ဦးချန်ထွန်းက ပ ိုပို စ်လုပ်တုန်းက ကန် ကွက်တဲ့သူေတွ ရှိတယ်လို မ ကားမိပါဘူး။ အဲ အခုေတာ့
ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဗမာ/ြမန်မာလို မခံယူတဲ့ တိုင်းရင်းသားအင်အားစုေတွကို ကျေနာ်တို ရင်ဆိုင်ေန က ပီေလ။
ြပည်ေထာင်စုရဲ့ နာမည်ကအစ ပြပင်ေြပာင်းလဲေရးလုပ်ဖို သူတို ေတွ ေတာင်းဆိုလာေန က ပီ။ သူတို ေတွကို
လူများစုဗမာေတွက ဘယ်လိုသေဘာထား ကမလဲ? ဗမာမဟုတ်တဲ့ တိုင်းရင်းသားေတွရဲ့ အခန်းကဏကို
ပစ်ပယ် ပီး ြပည်ေထာင်စုအေ ကာင်း ေဆွးေ ွး ကမယ်ဆိုရင်ြဖင့် ြပည်တွင်းစစ်သံသရာဟာ အခုလိုပဲ
လည်ေနမှာ ြဖစ် ပီးေတာ့ ြပည်ေထာင်စု ြမန်မာ ိုင်ငံရယ်လို အာဏာရသူေတွ မှည့်ေခ ထားတဲ့ ိုင်ငံဟာ
ကမ်ဘာ့ဖွ ံ ဖိးမအနည်းဆုံး ိုင်ငံ အဆင့်ကေန တက်လာ ိုင်စရာ အေ ကာင်းရှိလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။
တိုင်းရင်းသားေတွရဲ့ ရန်ကို အေ ကာင်းြပ ပီးေတာ့ ြမန်မာ့စစ်တပ်က အာဏာကို ဆက်ထိန်းချ ပ်ထားမှာ
ြဖစ်သလို စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကလည်း ဒီေြမေပ က လွယ်လွယ်နဲ ေပျာက်ကွယ်သွားမှာ မဟုတ်တဲ့အေ ကာင်း
ဖတ်မိတဲ့ စာေတွကို အေြခခံ ပီး အသိေတွကို မှျေဝေပးလိုက်ရပါတယ်။ ဘယ်စာလဲေတာ့ မေမးနဲ
မှတ်မိေတာ့ဘူး။

Dho-ong Jhaan

စင်ကာပူဥပမာက ြမန်မာ ိုင်ငံအတွက် မသင့်ေတာ်ပါဘူး။ စင်ကာပူမှာေနတဲ့ လူမျ ိးစုေတွက

ေရ ေြပာင်းေနထိုင် ကတဲ့ မေလးေတွ၊ တ ုတ်ေတွ၊ ကုလားေတွပါ။ သူတို လာခဲ့တဲ့ original
အမျ ိးသားတိုင်းြပည်က ကမ်ဘာ့ေြမပုံေပ မှာ တခမ်းတနားရှိေနတာပါ။ ဒါ့အြပင် စင်ကာပူက
ြပည်နယ်ခွဲအုပခ
် ျ ပ်ဖို ၊ ြပည်ေထာင်စုပုံစံတည်ေထာင်ဖို မသင့်ေတာ်တ့ဲ ကွ န်း ိုင်ငံ ေသးေသးေလး တစ်ခုပါ။
ေနာက် ပီး Singaporean ဆိုတဲ့ ေခါင်းစဥ်ေအာက်မှာ ကုလားေတွ၊ တ ုတ်ေတွ၊ မေလးေတွက
စည်းလုံး ိုင် ကတယ်ဆိုတာ မုဒိတာပွားစရာဆိုေပမယ့် ြမန်မာ/ဗမာဆိုတဲ့ ေခါင်းစဥ်ေအာက်မှာဆိုရင်
ြမန်မာ/ဗမာေတွနဲ အတူ မစည်းလုံးချင်တဲ့ တိုင်းရင်းသားလူမျ ိးစုေတွ ရှိေန ကတယ်ဆိုတာက ခိုင်လုံတဲ့
အေ ကာင်းြပချက်ေတွေ ကာင့် လက်ခံသင့်ပါတယ်။ ဟုတ်တယ်ေလ ြမန်မာနဲ ဗမာဆိုတာ အနက်အရ
အတူတူပဲကိုး။ ဒါကို လိုတစ်မျ ိး မလိုတစ်မျ ိး အဓိပာယ်ဖွင့်ေန ကတဲ့ သူေတွသာ မတူဘူးလို ဖင်ပိတ်ြငင်းမှာ။

Cho Yee Latt

ချ ရီေနာက်ဆံုးတစ်ခုေြပာလိုက်မယ်ေနာ်... လူ ့အဖွဲ ့အစည်းထက် လူကိုယ်တိုင်က စိတ်ဓါတ်ေတွ

ကွဲလွဲေနရင်ေတာ့ အဲဒီတိုင်းြပည်ပျက်မှာပဲ။ မိသားစုဆိုတာေတာင် ေသွးကွဲရင် ပျက်တာေလ။ သူစိမ်းေတွ
ဖွဲ ့စည်းထားတဲ ့ တိုင်းြပည်ကေတာ ့ဒီလို ဆက်သွားရင် ဗိုလ်ချ ပ်ေအာင်ဆန်းထက်ေတာ်တဲ ့လူမကလို ့
ဘုရားကယ်ေတာင်ရမှာမဟုတ်ေတာ ့ဘူး။ ခုပဲ ကည် ့ေလ...ချ ရီတို ့ online friends အချင်းချင်းေတာင်
စအြမင်ေတွကွဲေန က ပီ။ တစ် ိုင်ငံတည်းသားအချင်းချင်း စိတ်ဓါတ်ေတွကွဲလွဲေနရင် ဘယ်တိုင်းြပည်က
လာ ပီးအထင် ကီးေတာ ့မလဲ။ ချ ရီဘက်ကမှန်တယ် ယတိမေြပာဘူး။ အသံေကာင်းေတွ ဟစ်ေန ကတာထက်
လက်ေတွ ့ကိုပို ပီးြဖစ်ေစချင်တယ်။ အားလံုးမဟုတ်ေတာင် တစ်စိတ်တည်းတစ်၀မ်းတည်းြဖစ်ဖို ့မလွယ်ေတာင်
ေပါ ့။

Cho Yee Latt

တိုင်းြပည်တစ်ခု နာမည်က အဓိကမဟုတ်ပါဘူး... လူမျ းတစ်စုတည်းေကာင်းဖို ့မစဥ်းစားပဲ ြပည်သူတိုင်း

ေကာင်းဖို ့စဥ်းစားေဆာင်ရွက်သင် ့ပါတယ်။ ဒီေနရာမှာဘယ်သူ ့မှ အေဖမေတာ်ချင်ပဲေပါ့။ ြမန်မာ
ဗိတိန်ကွ န်ြဖစ်ခဲ ့တာလည်းဥပမာရှိတယ်ေလ။ ေသွးစည်းညီ ွတ်ဖို ့က ေြပာသေလာက်မလွယ်ေပမယ် ့
လုပ် ိုင်ရင်ေတာ ့ြဖစ်တာပါပဲ။

Dho-ong Jhaan

အြမင်ကွဲတာကို တူေအာင်မလုပ်လည်း ကျေနာ်တို တေတွ အတူတူေနလို ြဖစ်တယ်ဗျ။ ေနာက် ပီး

သံေကာင်းဟစ်တယ်ဆိုတဲ့ကိစကို တြခားသူေတွအတွက်ေတာ့ ကျေနာ်မသိပါဘူး။ ကျေနာ့်အတွက်ေတာ့
လူေတွ ေြပာတဲ့အသံေတွအကုန်လုံးဟာ record ေတွပါပဲ။ ကျေနာ်စာေရးေနတဲ့ သူတစ်ေယာက်ပါ
လိုရင်လိုသလို သုံးသွားမှာပါ။ လူတစ်ေယာက်ရဲ့ တန်ဖိုးကို သူေြပာတဲ့စကားေတွကေန သူလုပ်တဲ့
အလုပ်ေတွနဲ ချိန်ထိုး ပီး လူေတွက တန်ဖိုးြဖတ်မှာပါ။ ေနာက် သူများေတွ အထင် ကီး၊ မ ကီး၊ ေလးစား၊
မေလးစားဆိုတဲ့ ကိစကို ြပန် ကည့်ရေအာင်ပါ။ ကျေနာ့်အေနနဲ ဆိုရင် ိုင်ငံြခားသားေတွ ကျေနာ်တို
အေပ ြမင်တ့ဲ အြမင်ထက် ကျေနာ်တို အချင်းချင်း ဘယ်လိုြမင် ကသလဲဆိုတာကို ပိုသိချင်တယ်။ common fate
တစ်ခုတည်းေအာက်မှာ အတူတူေနေနရတယ် မဟုတ်လား? ကျေနာ်တို အခုြဖစ်ေနတဲ့ ိုင်ငံချီ ြပဿနာက
အချင်းချင်း မေလးစာလို ၊ အသိအမှတ်မ ပချင် ကလို ၊ ဗိုလ်ကျစိုးမိုးချင်လို စြဖစ်လာရတဲ့ ြပဿနာပါ။
ဒီြပဿနာေတွေနာက်မှ ိုင်ငံတကာက အထူးသြဖင့် အာစီယံ ိုင်ငံေတွက ြမန်မာေတွအေပ
အထင်အြမင်ေသး ပီး ခွဲြခားဆက်ဆံခံရတာေတွက အလှျ ိလှျ ိ လိုက်လာတာပါ။

Dho-ong Jhaan

တိုင်းြပည်နာမည်က တကယ်တမ်းအေရးမ ကီးေပမယ့် ြမန်မာ/ဗမာ လို ေပးတာ တရားမှျတမဘက်၊

ညီ တ်ေရးဘက်က ကည့်ရင် အေ ှာက်အယှက် တစ်ခုချည်းဗျ။ ဒီ ိုင်ငံထဲမှာ မချ ိရီလတ်တို လို
နာမည်ကအေရးမ ကီးပါဘူးဆိုတဲ့ လူချည်းပဲမှ မဟုတ်တာ ရှိတာကေလ။ ^^ ေသွးစည်းညီ တ
ွ ်ေရးက
မခက်ဘူးဆိုေပမယ့် လွတ်လပ်ေရး ရကတည်းကပဲေလ the world longest Civil War က။ အေ ကာင်းသင့်လို
ေြပာရရင် ြမန်မာ ိုင်ငံြပဿနာက ဖွဲ စည်းပုံအေြခခံဥပေဒ ြပဿနာလို ပညာရှင်ေတွက သတ်မှတ် ကတယ်။
တိုင်းြပည်ရဲ့ အင်အားစုေတွ အားလုံးနီးပါး ပါဝင် ပီး ညီညီ ွတ် ွတ၊် မှျမှျတတ၊ ဒီမိုကေရစီကျကျ ေရးဆွဲမယ့်
ဖွဲ စည်းပုံနဲ အဲဒီဖွဲ စည်းပုံအတိုင်း သသေဝမသိမ်း အေကာင်အထည်ေဖာ်မယ့် မဏ ိင် ကီး ၃ ခုြဖစ်တဲ့
ဥပေဒ ပေရးမဏ ိင်၊ အုပ်ချ ပ်ေရးမဏ ိင်၊ တရားေရးမဏ ိင်ေတွကသာ တိုင်းြပည်ရဲ့ အေကာင်းဆုံး ထွက်ေပါက်
ြဖစ်ပါတယ်။ စစ်အစိုးရရဲ့ စကားကို ယူသုံးရရင် "ဖွဲ စည်းပုံအေြခခံဥပေဒ ေပ ေပါက်ေရးသည်
ိုင်ငံသားအားလုံး၏ တာဝန်ြဖစ်သည်" ဆိုသလိုေပါ့ဗျာ။ ကျေနာ်ေြပာတဲ့ ဖွဲ စည်းပုံက ၁၉၄၇ ဖွဲ စည်းပုံ၊ ၁၉၇၄
ဖွဲ စည်းပုံ၊ ၂၀၀၈ ဖွဲ စည်းပုံေတွလို မဟုတ်တာကိုလည်း ထပ်ြဖည့်ဆွက် ပါရေစ။

Cho Yee Latt

အကိုေြပာတာမှနပ
် ါတယ်။ ဘာသာစကားနဲ ့ဘာသာေရးစာေတွကိုေတာ ့မပိတ်ပင်သင့်ပါဘူး။
ြဖစ်ေစချင်တာကေတာ ့ ဘယ်သူတက်တက်လူမျ းစုတိုင်း... တိုင်းရင်းသားတိုင်းကို ေကာင်းေအာင်
တိုးတက်ေအာင် လုပ်ေပး ိုင်မယ် ့ ဖွဲ ့စည်းပံုပါ။ ငိမ်းချမ်းမလည်းအဓိကေပါ့။ အားလံုးလည်း
ဒါမျ းပဲြဖစ်ေစချင်မှာပါ။ တိုင်းရင်းသားေတွက စိတ်ထား ေအးေဆး က ပီးသားပါ။ ဗမာလူမျ းမှ ဘယ်သူ ့မှ
ဆိုတဲ ့အစွဲမရှိပဲ အားလံုး တညီတ ွတ်တည်း ေဆာင်ရွက် ိုင်ဖို ့ပါပဲ။ ခုလိုေဆွးေ ွးခွင် ့
ရတာေကျးဇူးတင်ပါတယ်။ အေတွ ့အ ကံေကာင်း အသိေကာင်းေတွလည်း အများ ကီးရပါတယ်။
ချ ရီကိုဘယ်လိုမှသေဘာမထားပဲနားလည်ေပးပါ။ အားလံုးကစာမျက် ှာတစ်ရွက်တည်းကလူေတွပါ။

Dho-ong Jhaan:

ကိုယ်လည်း အတူတူပါပဲ။ ဘယ်သူတက် အုပ်ချ ပ်အုပ်ချ ပ်ပါ။ တရား မှျတတယ်၊ မှန်ကန်တယ်၊

ြပည်သူအများစုက လွတ်လွတ်လပ်လပ် ေရွးေကာက်တင်ေြမာက်ထားတယ်ဆိုရင် ိုင်ငံေရးနဲ
သက်ဆိုင်တာေတွကို လုပ်ဖို မေြပာနဲ ဒီအေ ကာင်းေတွကိုေတာင် ေြပာြဖစ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။
မျ ိးချစ်စိတ်ဓာတ်ေတွ၊ ဇာတိမာန်ဆိုတာေတွကို သိပ်လည်း အယုံအ ကည် ရှိလှတာ မဟုတ်ဘူး။
တိုင်းရင်းသားေတွအတွက် မှျမှျတတ ဆုံးြဖတ်ေဆာင်ရွက် ိုင်မှပဲ ကိုယ်တို အားလုံးရဲ့ အနာဂတ်က လှမှာေလ။
ေနာက် ပီး ကိုယ့်ေြမကိုယ့်ေရထဲမှာ ေအးေအးေဆးေဆး၊ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပညာရှာ၊ အလုပ်ရှာ၊ ဟဲဟဲ
ကင်ယာရှာ လို ရတာေပါ့။ အခုေတာ့ လူေတွက မိသားစုေတွ တကွဲတြပားနဲ ၊ လင်မယားေတွ တကွဲတြပားနဲ ၊
ချစ်သူေတွ တကွဲတြပားနဲ မဟုတ်လား? ဒီကလူေတွ အားလုံး ဒီ ိုင်ငံသားြဖစ်ရတာကို
ဂုဏ်ယူမယ့်ေန ေတွအတွက် ကျေနာ်တို တေတွ သေဘာထား မ ကီးလို မြဖစ်ပါဘူး။ ေြမြပန် က
ဗမာေလးတစ်ေယာက် ြမန်မာ့ ုပ်ြမင်သံ ကား ကလာတဲ့ ြမန်မာကာတွန်းကား ကည့်ရင်း ေပျာ်ေနတာကို
ေတာင်ေပ က ရှမ်းေလးတစ်ေယာက် ရှမ်းအသံလင့်ဌာနက လင့်ေနတဲ့ ရှမ်းသီချင်းေလးတစ်ပုဒ် ညည်းရင်း
မုဒိတာပွားေန ိုင်ဖို အတွက် ကျေနာ်တို မ ကိးစားလို မြဖစ်ပါဘူးခင်ဗျား။ ကိုယ်လည်း ချ ိရီလတ်ကို
ေကျးဇူးတင်ပါတယ်။ ြပန်ေဆွးေ ွးေပးတဲ့ အတွက်ပါ။ တိုင်းရင်းသားေတွကိစမှာ ပညာတတ်ဗမာေတွ များများ
ဝင်ေြပာ ကမှ ဗမာတစ်မျ ိးသားလုံး တိုင်းရင်းသားေတွရဲ့ နစ်နာချက်ေတွ၊ ခံစားချက်ေတွကို
ကိုယ်ချင်းစာနားလည်လာ ကမှာမို ပါ။ ကိုယ်သိသေလာက် "ဗမာေတွ အဂလိပ်ကွ န်မြဖစ်ချင်သလို
တိုင်းရင်းသားေတွကလည်း ဗမာ့ကွ န် မြဖစ်ေစရဘူး" လို အာမခံခဲ့တဲ့ ဗိုလ်ချ ပ်ေအာင်ဆန်း၊ "ဗမာေတွက
လူများစုမို လို ပို ပီးတာဝန်ရှိတယ်" လို ေြပာခဲ့တဲ့ ေဒ ေအာင်ဆန်းစု ကည်၊ ေနာက် ေဒါက်တာဇာနည်၊
ဘိုဘိုလန်းစင်စတဲ့ လက်ချ ိးေရလို ေတာင်ရတဲ့ လူအနည်းအကျဥ်းေလာက်ကပဲ တိုင်းရင်းသားေတွရဲ့
အေြခခံရပိုင်ခွင့်ေတွကို ကျယ်ကျယ်ေလာင်ေလာင် ေြပာခဲ့ ကတယ်။ လက်ေတွ ကေတာ့ သိတဲ့အတိုင်းပဲ
ဘယ်သူမှ ေအာင်ြမင်ေအာင် မလုပ်ေပး ိုင် ကေသးဘူး။ ရင်ဆိုင်ေနရတဲ့ အခက်အခဲကလည်း
ကီးမားတာကိုးေနာ်? ... ေပျာက်ပျက်လုမတတ် အ ရာယ်နဲ ရင်ဆိုင်ေနရတဲ့ တိုင်းရင်းသားေတွရဲ့
စကားနဲ စာေပ၊ ယဥ်ေကျးမအေမွအ ှစ်ေတွအေ ကာင်း ချ ိရီလတ်သိလာမယ်ဆိုရင် တိုင်းရင်းသားေတွရဲ့
ခံစားချက်ေတွကို ပိုလို နားလည်လာမှာပါ။

Cho Yee Latt

ဗိုလ်ချ ပ်နဲ ့ ေဒ စုကဗမာပါ။ ေအာင်ြမင်ေအာင်မလုပ် ိုင်ေပမယ် ့ တကယ်ပါ၀င်လပ်ရှား ပီး

ေထာင်ထဲေရာက်ေနတဲ ့လူအများစုကလည်း ဗမာလူမျ းေတွပါ။ အဲဒါလည်း အကို ေမ့မထားပါနဲ ့ဦး။
ေဒါက်တာဇာနည်လို ပုဂိ လ်မျ းကေတာ်ပါတယ်။ စာတမ်းေတွနဲ ့ မှျေ၀ေပးသိလာေအာင်ေပါ ့။
ဒါေပမယ် ့ဒီလိုအေရး ကီးစာတမ်းေရးတဲ ့အခါမှာလည်း ဘက်မှျေအာင် ကည် ့သင့်တယ်ရှင့်။
ကွ န်မတို ့တိုင်းြပည် နယ်ချဲ ့ကွ န်ြဖစ်ခဲ့တယ်ဆိုတာနဲ ့ ဗိတိန်လူမျ းေတွကို တစ်ဖက်သတ် မုန်းေနလို ့မရပါဘူး။
ထိုနည်းတူ နအဖ မုန်း ံုနဲ ့ ဗမာအားလံုးကို သိမ်းကျံ း ပီး မေကာင်း မြမင်သင့်ပါဘူးရှင်။ တိုင်းရင်းသားေတွရဲ ့
ခံစားချက်ကိုနားလည်ပါတယ်။

Dho-ong Jhaan

ချ ိရီလတ်ေြပာတာ ဟုတ်တယ်။ ဒီမှာ ကျေနာ်တစ်ခုေြပာချင်တာက အစိုးရက ြပည်သူေတွရဲ့ ကိစအဝဝကို

တာဝန်ယူရမယ်၊ ြပည်သူေတွကလည်း အစိုးရကို တာဝန်ခံရမယ်၊ အစိုးရက မဟုတ်တာလုပ်ေနရင် ကိုယ်ပဲ
ြပန်ထိခိုက်လို ငိမ်ေနလို မရဘူး။ ဒါေ ကာင့် ရှင်းပါတယ်။ လူများစုြဖစ်လို ပိုလို တာဝန်ယူရမယ်ဆိုတဲ့
ေဒ ေအာင်ဆန်းစု ကည်စကားကိုေလ။ ဗမာေတွအားလုံးကို သိမ်းကျ ံး ပီး အေကာင်းမြမင်တာ
မဟုတ်ပါခင်ဗျာ။ ဒါ့အြပင် ဒီ ိုင်ငံရဲ့ အေရးမှာ လူဦးေရများတဲ့ ဗမာေတွက ပို ပီး ထိထိေရာက်ေရာက်
ေဆာင်ရွက် ိုင်မယ်၊ ဗမာြပည်သူေတွကို ကိုယ်စား ပတဲ့ ဗမာေခါင်းေဆာင်ေတွက ပိုလို ကျယ်ကျယ်ြပန် ြပန်
ေဆာင်ရွက် ိုင်မယ်ဆိုတာ သံသယရှိစရာ မလိုပါဘူး။ ဒါေ ကာင့်လည်း ကိုလိုနီေခတ်တေလှျာက်၊
လွတ်လပ်ေရးေခတ်တေလှျာက်နဲ အခုချိန်အထိ တြပည်လုံးအတိုင်းအတာနဲ ေခါင်းေဆာင်မေပးေန ိုင်တာ
ချ ိရီလတ်ေြပာတဲ့ ဗမာေတွပဲ ြဖစ်ေနခဲ့တယ် မဟုတ်လား? ဗိတိသှျကို အခုအချိန်မှာသာ ကျေနာ်တို
မမုန်းတာပါဗျာ။ တကယ့် ကိုလိုနီေခတ်တုန်းက ခင်ဗျားေြပာတဲ့ ဗမာေတွကိုယ်တိုင် အဂလိပ်ေတွကို
ကိုလိုနီနယ်ချဲ တဲ့၊ ေမျာက်ြဖ တဲ့၊ ကုလားြဖ တဲ့ ကဲေြပာ ချစ်လို ေခ တဲ့ နာမည်ေတွလားလို ။ ဒီလိုေြပာလို
အဲဒီပုဂ ိလ်ေတွကို ှံ ချချင်လို မဟုတ်ဘူးေနာ်။ ဒါေပမယ့် ဒါေတွက ဒီ ိုင်ငံသမိုင်းမှာ အမှန်တကယ်
ြဖစ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒီေတာ့ ရှင်းပါတယ်ဗျာ။ ြပည်ေထာင်စုမဟုတ်တဲ့ ိုင်ငံတစ်ခုမှာ လူေတွ
ြပည်ေထာင်စုစိတ်ဓာတ် မရှိ ကဘူးဆိုတာ အဆန်းမှ မဟုတ်တာ။ လူများစုဗမာေတွ တာဝန်မခံ ိုင်တဲ့
ြမန်မာ့တပ်မေတာ်ဆိုတာ ကီးေ ကာင့် တိုင်းရင်းသားေတွက ဒီဗမာေတွ တို တိုင်းြပည်ကို နယ်ချဲ ပီး တို ေတွကို
ကွ န်လာလုပ်တယ်လို ေြပာ ကတာ သိပ်ေတာ့လည်း မမှားဘူးေပါ့ဗျာ။ ကျေနာ်တို အဘိုးအဘွားေတွ
ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတဲ့ အဂလိပ်နယ်ချဲ ေတွက ဥပေဒရှိတယ်၊ အစိုးရအဖွဲ အစည်းေနာက်မှာ ြပည်သူေတွ ရှိတယ်။
ဒါေပမယ့် အခု တိုင်းရင်းသားေတွ (ဗမာအပါအဝင်) ရင်ဆိုင်ေနရတဲ့ စစ်အာဏာရှင်ဆိုတာ ကီးက မှျတတဲ့
ဥပေဒမရှိဘူး၊ တရားမရှိဘူး၊ အေ ကာင်းအမျ ိးမျ ိးေ ကာင့် ြပည်သူေတွ မထိန်းချ ပ် ိုင်ဘူး၊ ပိုဆိုးတာက
ဗမာမဟုတ်တဲ့ တိုင်းရင်းသားေတွနဲ ဗုဒဘာသာဝင်မဟုတ်တဲ့ လူမျ ိးစုေတွကို ပို ှိပ်ကွပ်ေနခဲ့တယ်ဆိုတဲ့
အချက်ပဲ။ ဗမာ ကီးစိုးတဲ့ စစ်အာဏာရှင်အသိင
ု ်းအဝိုင်းအတွက် လူများစုဗမာေတွက ပိုလို
တာဝန်ခံသင့်တယ်ဆိုတာ ကျေနာ့် တစ်ေယာက်တည်း အြမင်လည်း မဟုတ်ပါဘူး။ အဲ ဗမာေတွ
တာဝန်မခံ ိုင်သေရွ ေတာ့ တိုင်းရင်းသားေတွရဲ့ လွတ်ေြမာက်ေရးတိုက်ပွဲေတွ၊ ေတာ်လှန်ေရးအေတွးေတွ၊
ခွဲထွက်ေရးအသံေတွကို ြမင်ေန ကားေနရဦးမှာပါဗျာ။ ဒီေန ေတာ့ ေတာ်ေလာက် ပီ။ ေနာက်မှေပါ့။