Vol I Arithm1

លឹម សុ វណ្ណវច
ិ ្រិ ត
កំរងលំ ត់គណិតវទយ
ិ
កំរតវ
ិ ទយល័
ិ យ
ភគ ១- នព្វន្ត
ផ យេលើកទ ី២
សី ២០០៩
ភគ១ - នព្វន្ត
ផ យេលើកទ ី១ : គណិតវទយអូ
ិ ំព ិច -នព្វន្ត ២០០៨
ភគ២ - ព ីជគណិត វភគ

ិ
លឹម សុវណ្ណវចិ
ិ ្រត
ទំនក់ទំនង
- វុបិ យ http://svichet.wordpress.com/
- អុ ែី មល lsvichet@yahoo.com
សំគល់
; មនន័យថ
!
! !
សំ ណុំចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ 1; 2; 3; …
សំ ណុំចំនន
ួ គត់ … ; 3; 2; 1; 0; 1; 2; 3; …
សំ ណុំចំនន ិ ម
ួ គត់ មិនអវជ ជ ន 0; 1; 2; 3; …
i

មតិក
ែផ នកទ ី១ ្រទ ឹស្តប
ី ទ
១. និយមន័យ ្រទឹស្តីបទ ....................................................................................1
ចំនន
ួ គត់ ...............................................................................................1
េគលករណ៍ ្រទុ ង្រពប .........................................................................3
ភពែចក ច់ ........................................................................................4
្រទឹស្តីបទៃនភពែចក ច់ ......................................................................4
ិ ែចកែបបអឺគ្លដ
វធី ី ..................................................................................4
ចំនន
ួ បឋម ............................................................................................5
ភពសមមូ ល ........................................................................................5
្រទឹស្តីបទៃនភពសមមូ ល .......................................................................5
ភពែចក ច់ នឹង៩ ................................................................................7
តួែចករួមធំបំផុត និងពហុ គុណរួមតូចបំ ផុត ..............................................7
្រទឹស្តីបទបេឆ-បឺស៊ូត ............................................................................8
កូ រែូ៉ លរអឺគ្លដ
ី .........................................................................................8
្រទឹស្តីបទអឺគ្លដ
ី ......................................................................................11
្រទឹស្តីបទ្រគឹះៃននព្វ ន្ត .............................................................................14
ិ ែី ចកែបបអឺគ្លដ
្របមណវធ ី .....................................................................15
សមីករសមមូ លលី េនែអ៊រ .....................................................................18
្រទឹស្តីបទ្របូ បិន .....................................................................................21
្រទឹស្តីបទចិន .........................................................................................23
ែផន កគត់ ................................................................................................24
្រទឹស្តីបទឌីប៉ូលីញ៉ក់ ..............................................................................27
ី
្រទឹស្តីបទវលសុ ន ...................................................................................28
្រទឹស្តីបទែភម៉ ......................................................................................29
អនុគមន៍អឺែលរ .....................................................................................30
្រទឹស្តីបទអឺែលរ .....................................................................................33
្រទឹស្តីបទឡឺ សង់ ....................................................................................37
ii

្រទឹស្តីបទខម
ំ ុ ័រ ......................................................................................33
ែផ នកទ ី២ លំ ត់
២. ឡូសុីក ........................................................................................................41
៣. ្របព័នរធ បប់ .ចំនន
ួ គត់ .ភពែចក ច់ ..............................................................47
្របព័នរធ បប់ ..........................................................................................47
ចំនន
ួ គត់ ...............................................................................................48
ភពែចក ច់ ........................................................................................49
សំ នល់ .ភពសមមូ ល .............................................................................52
ចំនន
ួ កេរ .............................................................................................53
ចំនន
ួ ែដលមន ង មួ យ ....................................................................54
៤. ពហុ គុណរួមតូចបំ ផុត.តួែចករួមធំបំផុត...........................................................57
ចំនន
ួ បឋម ............................................................................................57
ចំនន
ួ ពហុ គុណ ......................................................................................57
ពហុ គុណរួមតូចបំ ផុត.តួែចករួមធំបំផុត ...................................................57
បំ ែបកជក ្ត បឋម ...............................................................................59
៥. ែផន កគត់ .......................................................................................................61
៦. សមីករឌីយ៉ូផង់ទីន ......................................................................................63
ែផ នកទ ី៣ ចំេល ើយ
២. ឡូសុីក ........................................................................................................69
៣. ្របព័នរធ បប់ .ចំនន
ួ គត់ .ភពែចក ច់ ..............................................................81
្របព័នរធ បប់ ..........................................................................................81
ចំនន
ួ គត់ ...............................................................................................85
ភពែចក ច់ ........................................................................................86
សំ នល់ .ភពសមមូ ល .............................................................................100
ចំនន
ួ កេរ .............................................................................................101
ចំនន
ួ ែដលមន ង មួ យ ....................................................................106
iii

៤. ពហុ គុណរួមតូចបំ ផុត.តួែចករួមធំបំផុត...........................................................111
ចំនន
ួ បឋម ............................................................................................111
ចំនន
ួ ពហុ គុណ ......................................................................................113
ពហុ គុណរួមតូចបំ ផុត.តួែចករួមធំបំផុត ...................................................113
បំ ែបកជក ្ត បឋម ...............................................................................118
៥. ែផន កគត់ .......................................................................................................121
៦. សមីករឌីយ៉ូផង់ទីន ......................................................................................127
iv

និយមន័យ.្រទឹសី ្តបទ
1. នយ
ិ មន័យ
ចំនួនគត់ធមម ជតិ ជប ្ត ចំនួន 1; 2; 3; … . ។
ចំនួនគត់ : … ; 3; 2; 1; 0; 1; 2; 3; …
ចំនួនគត់វជជិ មន 1; 2; 3; …
ចំនួនគត់អវជជិ មន … ; 3; 2; 1
ចំនួនគត់មិនអវជជិ មន 0; 1; 2; 3; …
ចំនួនអសន ិទន ជចំនួនែដលមិន ចសរេសរជ ង ⁄ បន ែដល ; ជចំនួនគត់។
ចំនួនគត់គូ រ ឺចំនួនគូ ជចំនួនែដលមន ង 2 ែដល ជចំនួនគត់។ ឧទហរណ៍ 2; 4; 6; 8; .. ជ
ចំនួនគូ ។
ចំនួនគត់េសស រ ឺចំនួនេសស ជចំនួនែដលមន ង 2 1 ែដល ជចំនួនគត់។ ឧទហរណ៍
1; 3; 5; … ។
ឧទហរណ៍ : េបើ x, y ជ២ចំនន

ួ គត់ ែដល x + y គូ េនះ x, y ្រតូវែតមនលកខណៈគូ េសសដូចគន។

ចំេលើយ
េយើងន ឹងបង្ហញថ េបើ x, y ្រតូវែតមនលក ខណៈគ ូេសសផយគន

ទុ េនះ x + y េសស។ ដ ូេចនះ េយើងសន មតថ x, y
្រតូវែតមនលក ខណៈគ ូេសសផយគន

ទុ ។ េយើងសន មតថ x គ ូ េហើ យ y េសស។ ដ ូេចនះមនចំន ួនគត់ k ន ិង m ែដល
x = 2k ន ិង y = 2m + 1 ។ ដ ូេចនះ x + y = 2k + 2m + 1 = 2 ( k + m ) + 1 ជចំន ួនេសស។

លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 1. និយមន័យ 1

ឧទហរណ៍ : ចូរបង្ហញថ 2 ជចំនន
ួ អសនិទន។
ចំេលើយ
េយើងសន មតថ សំ េន ើខងេលើមនិ ពត។

ិ មនន ័យថ 2 ជចំន ួនសន ិទន ដ ូេចនះ មនចំន ួនគត់ a, b ែដល
a
2= ។ កងចំ
នុ ន ួនគត់ែដល ចមនទំងេនះ សន មតថ a, b តូចជងេគ។
b
a
2= ⇒ a =b 2
b
⇒ a 2 = 2b 2
⇒ a ្រតូវែតជចំន ួនគ ូ។ a = 2m ែដល m < a ជចំន ួនគត់មនិ សូនយ។
⇒ 2m 2 = b 2
⇒ b ្រតូវែតជចំន ួនគ ូ។ b = 2n ែដល n < b ជចំន ួនគត់មនិ សូនយ។
a 2m m
ដ ូេចនះ 2= = = ែដល m < a ន ិង n < b មនន ័យថ (a, b ) មិនែមនជគ ូតំៃលតូច
b 2n n
បំ ផ ុតេទ ⇒ផយព
ទុ សមម
ី ត ិកមម។ មនន ័យថ 2 ជចំន ួនអសន ិទន។
2n 2n
ឧទហរណ៍ : ចូរបង្ហញថ ( 1 + 2 ) + (1 − 2 ) ជចំនន
ួ គត់ គូ េហើ យថ
( 1 + 2 )2n − ( 1 − 2 )2n = b 2 ចំេពះចំនន ិ មន b និង
ួ គត់ វជជ
ួ គត់ n ≥ 1 ។
ចំេពះចំនន
ចំេលើយ
ករណី n = 1 ( 1 + 2 )2 + ( 1 − 2 )2 = 6 គត់គ ូ ពតិ
( 1 + 2 )2 − ( 1 − 2 )2 = 4 2 ពតិ
សន មតថពតិ រហូ តដល់ n − 1, n > 1 ដ ូេចនះ
( 1 + 2 )2n −2 + ( 1 − 2 )2n −2 = 2N
( 1 + 2 )2n −2 − ( 1 − 2 )2n −2 = a 2
ែដល N ន ិង a ជចំន ួនគត់វជិ ជមន។
េយើងមន
( 1 + 2 )2n + ( 1 − 2 )2n
2 2n −2 2 2n −2
= (1 + 2 ) (1 + 2 ) + (1 − 2 ) (1 − 2 )
2 ្ត ទ | លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

និយមន័យ.្រទឹសីប

2n −2 2n −2
= ( 3 + 2 2 )( 1 + 2 ) + ( 3 − 2 2 )( 1 − 2 )
= 12N + 2 2a 2
= 12N + 4a ជចំន ួនគត់គ ូ។
េហើ យដ ូចគន
( 1 + 2 )2n − ( 1 − 2 )2n = ( 3a + 4N ) 2
ដ ូេចនះសំ េន ើខងេលើ ពតិ ចំេពះ ចំេពះចំន ួនគត់វជិ ជមន b ន ិង ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនគត់ n ≥ 1 ។
2. េគលករណ៍្រទុង្រពប
រ ូប−្រទ ុង្រពប
“េបើមន្រពបចំនន
ួ n + 1 េហើ យ ្រទុ ងមនរនធចំនន
ួ n េនះ ្រតូវែតមន្រពបយ៉ ងតិច២ ែដលសថិត
េនកនង
ុ រនធែតមួ យ។ “
េគលករណ៍ េនះ េមើលេទ ក់ ដច

ូ ជ ងយ ស់ នរ ឹ ែដរ ែត មន
ក៏ដង រៈសំ ខន់ ខ្លង
ំ ស់ ។
ឧទហរណ៍ ខងេ្រកមនឹងបង្ហញពី្របេយជន៍ របស់ ។
ឧទហរណ៍ : ង A ជសំ នៃុំ នចំនន ើ េរ ើសេចញពី ស្វុីតពីជគណិ ត 1, 4,...100 ។

ួ គត់ ២០ េ្រជស
ចូរបង្ហញថ ្រតូវែតមនចំនន
ួ គត់ ២េផ ងគនែដលមនផលបូ កេសមើ១០៤។
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 2. េគលករណ៍្រទុង្រពប 3

ចំេលើយ
េយើងែចក ធតុទង
ំ ៣៤ របស់ ស្វត ុ {1} , {52} ,
ុី េនះ េទជ ១៩្រកម {4,100} , {7,97} , {10,94} ,…,
{49,55} ។ េ យេយើង្រតូវេ្រជ ើសេរសយកចំ
ើ ន ួនគត់ចន
ំ ួន២០ េចញព ី សំ នច
ំុ ន
ំ ួន១៩ខងេលើ េនះ មេគល
ករណ៍ ្រទ ុង្រពប ្រតូវែតមនចំន ួនគត់២ ែដលសថត

ិ េនកងចំ
នុ េនមគ ូ មយ
ួ ៃនប ្ត សំ ន ំ ុ ខងេលើ ែដលមន
ផលបូក១០៤។
3. នយ
ិ មន័យ−ភពែចក ច់
េបើ a ≠ 0, b ជចំនួនគត់ េយើ ងន ិយយថ a ែចក ច់ b េបើសិនជ មនចំនួនគត់ c មួ យ
ែដល ac = b ។ េយើ ងសរេសរថ a | b ។
4. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
១− េបើ a, b, c, m, n ជចំនួនគត់ែដល c | a, c | b េនះ c | ( am + nb )
២− េបើ x, y, z ជចំនួនគត់ែដល x | y, y | z េនះ x | z ។
៣− េបើ a | b ន ិង b ≠ 0 េនះ 1 ≤ a ≤ b
5. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ−វធ
ិ ែី ចកែបបអគ
ឺ ដ
្លី
េបើ a, b ជចំនួនគត់វជជិ មន េនះ េគមនចំនួនគត់ q, r មួ យគត់ ែដល
a = bq + r ,0 ≤ r < b ។
សំ យបញជក់
ដំបង
ូ េយើងបង្ហញថ មន q, r ។ សំ េន ើពតិ េ យេយើងយក
⎡a⎤
q=⎢ ⎥ ន ិង r = a − bq
⎣b ⎦
a
ែតេយើង្រតូវបង្ហញថ 0 ≤ r < b ។ េយើងដ ឹងថ q ≤ < q +1
b
ន ំេ យ េយើងទញបន 0 ≤ r < b ។
បនទ ប់ មកេទៀត េយើងបង្ហញថ េគមន q, r ែតម ួយគត់។ េយើងឧបមថ េគ ចរកេឃើ ញ q, r , q ', r ' ែដល
a = bq + r = bq '+ r '

b ( q − q ') = r '− r
ដ ូេចនះ b ែចក r '− r ច់ ែត b > r '− r ដ ូេចនះ មនែត r '− r = 0 ន ំេ យ r ' = r រ ួចេហើ យ q ' = q ។
គ ួរកត់សំគល់ ថ ចំេពះចំន ួនគត់ n > 0 មួយ មវធិ ីែចកែបបអឺគដ្ល ី េគ ចែចកសំ នច

ំុ ន
ំ ួនគត់េទ មសំ នល់
របស់ វធិ ីែចកន ឹង n ។ ឧទហរណ៍ ្រគប់ ចំន ួនគត់ទង

ំ អស់ សថត
នុ េនម 3k ,3k − 1, 3k − 2 ែដល
k ∈ ] ។ មយ៉ងវញេទៀត
ិ សំ ន ំ ុ 3k + 2, k ∈ ] ដ ូចគន ន ឹង សំ ន ំ ុ 3k − 1, k ∈ ] ែដរ។
6. នយ
ិ មន័យ−ចំនន
ួ បឋម
ចំនួនបឋម p ជចំនួនគត់វជជិ មន ធំជង ១ ែដលតួ ែចករបស់ មនែតេលខ ១ ន ិង p ។
េបើចន
ំ ួ នគត់ n > 1 មិនែមនជចំនួនបឋម េយើ ងេ ថ ចំនួនពហុ គុ ណ ។ េយើ ង ចសរ
េសរ n ជ n = ab, ែដល 1 < a ≤ b < n, a, b ∈ ` ។
ឧទហរណ៍
ចំនួនបឋមៈ ២ ៣ ៥ ៧ ១១ ១៣ ១៧ ១៩
ចំនួនពហុ គុ ណ ៤ ៦ ៨ ៩ ១០ ១២
១ មិនែមនជចំនួនបឋម េហើយក៏មន
ិ ែមនជ ចំនួនពហុ គុ ណែដរ។
េយើ ងេឃើញថ 2 ជចំនួនបឋមគូ ែតមួ យគត់ េហើយ 2 ន ិង 3 ជចំនួនគត់តេរៀងគន ែតមួ យ
គត់ ែដលបឋមទ ំង២។
7. នយ
ិ មន័យ− ភពសមមូល
សរេសរថ a ≡ b ( mod n ) នថ a សមមូ ល b ម(modulo) n ។
មនន ័យថ n ែចក ច់ ( a − b ) រ ឺ ែដល ជចំនួនគត់។
រ ឺមនន ័យមយ៉ងេទៀតថ a ន ិង b មនសំ នល់ដូ ចគន េពលែចកជមួ យ n ។
ឧទហរណ៍ 15 = 7 × 2 + 1 ⇒ 15 ≡ 1( mod 7 ) ។
8. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
ង a, b, c, d , m ∈ ], k ∈ ` * ែដល a ≡ b ( mod m ) ន ិង c ≡ d ( mod m ) ។ េនះ
១− a + c ≡ b + d ( mod m )
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 6. និយមន័យ(ចំនួនបឋម 5

២− a − c ≡ b − d ( mod m )
៣− ac ≡ bd ( mod m )
៤− a k ≡ b k ( mod m )
៥− េបើ f ជពហុ ធមនេមគុ ណជចំនួនគត់ េនះ f ( a ) ≡ f ( b )( mod m )
េ យ a ≡ b ( mod m ) ន ិង c ≡ d ( mod m ) េនះ េគ ចរកបន k1, k2 ∈ ] ែដល
a = b + k1m ន ិង c = d + k2 m ។
ដ ូេចនះ
a ± c = b ± d + ( k1 + k2 ) m
ac = bd + m ( k1d + k2b )
ដ ូេចនះេយើងទញបនលក ខណៈេលខ១ ដល់ េលខ៣។ ចំេពះ លក ខណៈេលខ៤ េយើង្រ យបញជក់េ យ
េ្របើ លក ខណៈេលខ៣។
លក ខណៈេលខ៥ េយើង្រ យបញជក់ េ យេ្របើ លក ខណៈេលខ៤។
ឧទហរណ៍ : ចូរគណន តំៃលសមមូ លរបស់ ចំនន

ួ កេរ ម១៣ ។
ចំេលើយ
សំ ន ួរគ ឺចង់ បន r 2 ≡ ? ( mod13) ។
េយើងមន r 2 ≡ (13 − r ) ( mod13) ។

2
02 ≡ 0 ( mod13)
12 ≡ 1 ( mod13)
22 ≡ 4 ( mod13)
32 ≡ 9 ( mod13)
42 ≡ 3 ( mod13)
52 ≡ 12 ( mod13)
62 ≡ 10 ( mod13)


7 2 ≡ (13 − 7 ) = 62 ≡ 10 ( mod13)
2
82 ≡ (13 − 8 ) = 52 ≡ 12 ( mod13)
2
.......................
ូ ន ឹង 0,1, 4,9,3,12,10 ( mod13)
ដ ូេចនះ ចំន ួនកេរ សមមល
9. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ−ភពែចក ច់នង
ឹ ៩
ួ គត់ ធមម ជតិ n មួ យែចក ច់ នឹង៩ េបើសិនជ ផលបូ ក ៃនេលខ្រគប់ ខទ ង់ទំងអស់ បញចូ លគន
ចំនន
ែចក ច់ នឹង ៩។
ង n = ak 10k + ak −110k −1 + ... + a110 + a0
េ យ 10 ≡ 1 ( mod 9 ) េនះ េយើងមន 10 j ≡ 1 ( mod 9 )
ដ ូេចនះ n = ak 10k + ak −110k −1 + ... + a110 + a0
≡ ak + ak −1 + ... + a0 ( mod 9 )
10. នយ
ិ មន័យ−តួែចករួមធំបផ
ំ ុត នង
ិ ពហុគុណរួមតូចបំផុត
េបើ a, b ∈ ] មិនសូនយទ ំង២្រពមគន េនះ ចំនួនគត់ធំបផ
ំ ុ ត ែដលែចក a, b ច់ទ ំង២ េ
ំ ុ តរបស់ a ន ិង b ។
ថ តួ ែចករួមធំបផ
េគ ងេ យ ( a, b ) រ ឺេ យ PGCD ( a, b ) ។ ដូ េចន ះ េបើ d | a ន ិង d | b េនះ d | ( a, b ) ។
ឧទហរណ៍− ( 68, −6 ) = 2 , (1998,1999 ) = 1 ។
េបើ ( a, b ) = 1 េនះេគន ិយយថ a ន ិង b បឋមន ឹងគន។ ដូ េចន ះ េបើ a ន ិង b បឋមន ឹងគន េនះ
ចំនួន២េនះមិន ចមនក ្ត រួមធំជង ១េទ។
េបើ a, b ∈ ] មិនសូនយទ ំង២្រពមគន េនះ ចំនួនគត់វជជិ មនតូ ចបំផុតែដលជពហុ គុ ណៃន a
ផងន ិង b ផង េ ថ ពហុ គុ ណរួមតូ ចបំផុត ៃន a ន ិង b ។
េគ ងេ យ [ a, b ] រ ឺ PPCM ( a, b ) ។
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 9. ្រទឹសីប

្ត ទ(ភពែចក ច់នឹង៩ 7

ឧទហរណ៍− [100,90] = ⎡ 223052 , 213251 ⎤ = 22.32.52 = 900 ។
⎣ ⎦
េយើ ងេឃើញថ េបើ a | c ន ិង b | c េនះ [ a, b ] | c ។
11. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទបេឆ−បស
ឺ ូ ៊ត
(Bachet-Bezout)
តួ ែចករួមធំបផ
ំ ុ តរបស់្រគប់ចំនួនគត់២ ងេ យ a, b ចសរេសរជបន ំលីេនែអ៊ រៃន
a ន ិង b មនន ័យថ មន២ចំនួនគត់ x, y ែដល ( a, b ) = ax + by ។
ង A = {ax + by | ax + by > 0, x, y ∈ ]} ។ េយើងដ ឹងថ មនមយ

ួ កងចំ
នុ េនម ± a, ±b ជធតុរបស់ A
េ យ a, b ម ិន ចសូនយទំង២។ A មនធតុតច
ូ បំ ផ ុត ងេ យ d ។ ដ ូេចនះ េគមន x0 , y0 ែដល
d = ax0 + by0 ។ េយើងន ឹងបង្ហញថ d = ( a, b ) ។ ដ ូេចនះ េយើង្រតូវបង្ហញថ d | a, d | b ន ិងថ េបើ t | a ន ិង
t | b េនះ t | d ។
ជដំបង
ូ េយើងន ឹងបង្ហញថ d | a ។ ម្របមណវធិ ីែចកែបបអឺគដ្ល ី េយើង ចរកបនចំន ួនគត់ q, r ែដល
0 ≤ r < d េហើ យែដល a = dq + r ។ េនះ
r = a − dq = a (1 − qx0 ) − by0
េបើ r > 0 េនះ r ∈ A មនតំៃលតូចជងធតុតច

ូ ជងេគរបស់ A ែដល ងេ យ d ដ ូេចនះ ផយព
ទុ ករសន
ី មត។
ដ ូេចនះ r = 0 ។ ដ ូេចនះ dq = a មនន ័យថ d | a ។ ដ ូចគន េយើង ចបង្ហ ញថ d | b ។
សន មតថ t | a, t | b ។ េនះ a = tm, b = tn ចំេពះចំន ួនគត់ m, n ។ ដ ូេចនះ d = ax0 + by0 = t ( mx0 + ny0 )
មនន ័យថ t | d ។ ដ ូេចនះ ្រទ ឹស្តប

ី ទ្រតូវបន្រ យបញជក់។
សំ គល់
បន ំលេី នែអ៊រៃន a, b ែចក ច់ ន ឹង ( a, b ) ។
12. កូរែូ ៉ លរអគ

ឺ ដ
្លី
េបើ a ែចក ច់ bc ន ិង េបើ ( a, b ) = 1 េនះ a ែចក ច់ c ។


េ យ ( a, b ) = 1 េនះ ម្រទ ឹស្តប

ី ទបេឆ−បឺសត
៊ូ េគមនចំន ួនគត់ x, y ែដល ax + by = 1 ។ េ យ a | bc
េនះ េគមនចំន ួនគត់ s មួយ ែដល as = bc ។ េនះ c = c.1 = cax + cby = cax + asy ។ ដ ូេចនះ េយើងទញបន
a|c។
13. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
⎛a b⎞
េបើ ( a, b ) = d េនះ ⎜ , ⎟ = 1 ។
⎝d d ⎠
a b
ី ទបេឆ−បឺសត
ម្រទ ឹស្តប ៊ូ េគមនចំន ួនគត់ x, y ែដល ax + by = d ។ ដ ូេចនះ x + y = 1 ។ a / d ន ិង
d d
⎛a b⎞
b / d ជចំន ួនគត់។ េយើងមនបន ំលេី នែអ៊រៃន a / d ន ិង b / d ដ ូេចនះ ⎜ , ⎟ ែចក ច់ បន ំលេី នែអ៊រេនះ មន
⎝d d ⎠
⎛a b⎞
ន ័យថ ែចក១ ច់ ។ េយើងទញបន ⎜ , ⎟ = 1 ។
⎝d d ⎠
14. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េបើ c ជចំនួនគត់វជជិ មន េនះ ( ca, cb ) = c ( a, b ) ។
ង d1 = ( ca, cb ) ន ិង d 2 = ( a, b ) ។ េយើងបង្ហញថ d1 | cd 2 ន ិង cd 2 | d1 ។ េ យ d 2 | a ន ិង d 2 | b
េនះ cd 2 | ca, cd 2 | cb ។ ដ ូេចនះ cd 2 ជតួែចករ ួមរបស់ ca ន ិង cb េហើ យដ ូេចនះ d1 | cd 2 ។ ម្រទ ឹស្តប

ី ទបេឆ
−បឺសត
៊ូ េគ ចរកបនចំន ួនគត់ x, y ែដល d1 = acx + bcy = c ( ax + by ) ។ ែត ax + by ជបន ំលេី នែអ៊រ
ៃន a, b េហើ យដ ូេចនះ ែចក ច់ ន ឹង d 2 ។ េគមនចំន ួនគត់ s ែដល sd 2 = ax + by ។ ដ ូេចនះ d1 = csd 2 មន
ន ័យថ cd 2 | d1 ។
ចំន ំ៖
ដ ូចគន េយើងទញបន ( ca, cb ) = c ( a, b ) ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនគត់មនិ សូនយ c ។

្ត ទ 9

15. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
ចំេពះចំនួនគត់មិនសូនយ a, b, c េគមន ( a, bc ) = ( a, ( a, b ) c ) ។
េ យ ( a, ( a, b ) c ) ែចក ច់ ( a, b ) c េនះ ែចក ច់ bc ។ ដ ូេចនះ ( a, ( a, b ) c ) ែចក ច់ a ន ិង bc
េហើ យដ ូេចនះ ( a, ( a, b ) c ) | ( a, bc ) ។ មយ៉ងវញេទៀត

ិ ( a, bc ) ែចក ច់ a ន ិង bc េនះ ែចក ច់ ac ន ិង bc ។
ដ ូេចនះ ( a, bc ) ែចក ច់ ( ac, bc ) = c ( a, b ) ។ ជសន និ ្ឋ ន ( a, bc ) ែចក ច់ a ន ិង c ( a, b ) េហើ យដ ូេចនះ
ែចក ច់ ( a, ( a, b ) c ) ។ ដ ូេចនះ ្រទ ឹស្តប

ី ទ្រតូវបន្រ យបញជក់។
16. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
( )
ចំេពះចំនួនគត់មិនសូនយ a, b, c េគមន a 2 , b 2 = ( a, b ) ។
2
សន មតថ ( m, n ) = 1 ។ ម្រទ ឹស្តប

ី ទ 15 េយើងទញបន
( m2 , n2 ) = ( m2 , ( m2 , n ) n ) = ( m2 , ( n, ( m, n ) m ) n )
េ យ ( m, n ) = 1 េនះ កេន មខងេលើ េសមនើ ឹង ( m 2 , n ) ។ ម្រទ ឹស្តប ី ទ 15 ដែដល េយើងទញបន
( m2 , n ) = ( n, ( m, n ) m ) = 1
ដ ូេចនះ ( m, n ) = 1 ន ំេ យ ( m 2 , n 2 ) = 1 ។
ម្រទ ឹស្តប
ី ទ 13
⎛ a b ⎞
⎜⎜ , ⎟⎟ = 1
⎝ ( a , b ) ( a, b ) ⎠
ដ ូេចនះ
⎛ a2 b2 ⎞
⎜ , ⎟ =1
⎜ ( a , b ) 2 ( a, b ) 2 ⎟
⎝ ⎠
ី ទ 14− េ យគ ុណកេន មខងេលើន ឹង ( a, b ) េយើងទញបន
2
( a 2 , b 2 ) = ( a, b ) 2


17. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េបើ n > 1 េនះ n ែចក ច់យ៉ងេ ច ស់ ន ឹងចំនួនបឋមមួ យ។
េ យ n > 1 េនះ មនយ៉ងេ ច ស់ តួែចកមយ

ួ > 1 ។ ដ ូេចនះ មនតួែចកមយ
ួ ែដលតូចជងេគ េហើ យធំ
ជង១ ងេ យ q ។ េយើងថ q ជចំន ួនបឋម។ េបើ q មិនែមនជចំន ួនបឋមេទ េនះ េយើង ចសរេសរ q ជ
q = ab, 1 < a ≤ b < q ។ ែតេបើដ ូេចនះ a ជតួែចករបស់ n ែដលធំជង១ ន ិងតូចជង q ែដលផយន

ទុ ឹងសមមត ិកមម
ែដលថ q តូចជងេគ។
18. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទអគ
ឺ ដ
្លី
សំ នុ ច
ំ ន
ំ ួ នបឋម ជសំ នុ អ
ំ នន្ត។
សន មតថ សំ នច
ំុ ន
ំ ួនបឋមជសំ នក
ំ ុ នំ ត់ កំនត់េ យ p1,..., pk ។ ដ ូេចនះ េយើងមនិ ចរកបនចំន ួនគត់ មយ
ួ
ែដលែចកម ិន ច់ ន ឹងចំន ួនបឋមទំងេនះេទ។ ពនិ ិតយ n = p1 p2 ... pk + 1 េបើ pi (1 ≤ i ≤ k ) ែចក ច់ n េនះ
pi ្រតូវែតែចក១ ច់ មនិ ពត។

ិ ដ ូេចនះ សំ នច
ំុ ន
ំ ួនបឋម ជសំ នអ
ំ ុ នន ្ត។
19. បទគន្លះឹ
ផលគុ ណៃន២ចំនួនែដលមន ង 4k + 1 ក៏ជចំនួនែដលមន ង 4k + 1 ែដរ។
ពនិ ិតយ ( 4a + 1)( 4b + 1) = 4 ( 4ab + a + b ) + 1
20. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
មនចំនួនបឋមែដលមន ង 4n + 3 េ្រចើន ប់មិនអស់។
េយើងន ឹង្រ យបញជក់ មវធិ ីផយ

ទុ េ យសន មតថចំន ួនបឋមមន ង 4n + 3 មនចំន ួនកំនត់ ងេ យ
p1,..., pk ។ េយើងពនិ ិតយចំន ួន N = 4 p1 p2 ... pk + 3 ។

្ត ទ 11

ង q ជតួែចកបឋមមយ
ួ របស់ N ។ េយើងពនិ ិតយ្រគប់ ចំន ួនគត់ធមមជត ិ q ដ ូេចនះ q ចមន ង
4a, 4a + 1, 4a + 2, 4a + 3 ។
− q ម ិន ចមន ង 4a, 4a + 2 េទ។
− q = 4a + 3 : មិន ច េ្រពះេបើដ ូេចនះ េនះ q ន ឹងេទជចំន ួនបឋមម ួយែដលមន ង 4n + 3 េហើ យន ឹងេសមនើ ឹង
ចំន ួនមយ នុ េនម pi (1 ≤ i ≤ k ) (េ្រពះសំ នច

ួ កងចំ ំុ ន
ំ ួនបឋមមន ង 4n + 3 មនចំន ួនកំនត់)។ េបើដ ូេចនះ q មិន
ចជតួែចករបស់ N បនេទ។
−ដ ូេចនះមនែត q = 4a + 1 ។ ដ ូេចនះតួែចករបស់ N សុទែធ តមន ង 4a + 1 ។ ដ ូេចនះ N េសមនើ ឹងផលគ ុណៃនប ្ត
េលខែដលមន ង 4a + 1 , ដ ូេចនះ េពលែចក ន ឹង 4 េគបនសំ នល់ េសមើ1 ។ ែតមនិ ចេ្រពះ
N = 4 p1 p2 ... pk + 3 ែចកន ឹង៤ មនសំ នល់ េសម៣

ើ ។ដ ូេចនះ ចំន ួនបឋមែដលមន ង 4n + 3 មនចំន ួនេ្រចើន
មិនកំនត់។
21. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េបើចន
ំ ួ នគត់វជជិ មន n ជចំនួនពហុ គុ ណ េនះ មនក ្ត បឋម p មួ យ ែដល p ≤ n ។
សន មតថ n = ab,1 < a ≤ b < n ។ េបើ a ន ិង b សុទែធ ត > n ទំង២ េនះ n = ab > n n = n មិនពត។
ិ
ដ ូេចនះ n ្រតូវមនក ្ត មួយ ≠ 1 ន ិង ≤ n ។ ដ ូេចនះ ្រតូវមនក ្ត បឋមមយ

ួ ែដល ≤ n ។
22. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
⎛ p⎞
េបើ p ជចំនួនបឋម េនះ ⎜ ⎟ ែចក ច់ន ឹង p ចំេពះ្រគប់ 0 < k < p ។
⎝k⎠
⎛ p ⎞ p ( p − 1) .... ( p − k + 1)
េយើងមន ⎜ ⎟=
⎝k⎠ k!
⎛ p⎞
ដ ូេចនះ k !⎜ ⎟ = p ( p − 1) .... ( p − k + 1)
⎝k⎠


⎛ p⎞
ដ ូេចនះ ន ំេ យ p | k !⎜ ⎟ ។ េ យ k < p, េនះ p ែចកម ិន ច់ k ! ។ មក ូរែលរអឺ
ូ៉ គដ្ល ី េនះ មនែត
⎝k⎠
⎛ p⎞
p|⎜ ⎟។
⎝k⎠
23. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
្រគប់ចំនួនគត់ទ ំងអស់ សុទធែត ចបំែបកជផលគុ ណៃនប ្ត ចំនួនបឋម។
េយើងពនិ ិតយចំន ួនគត់ 1332 ។ េយើង ចបំ ែបក ជ 1332 = 2.2.3.3.37 ។ េ យ 2,3,37 សុទែធ តជចំន ួន
បឋម េនះេយើងមនិ ចបំ ែបក បែន ថមេទៀតេទ។ េ្រកយមកេទៀតេយើងន ឹងបង្ហញថ ្រគប់ ចំន ួនគត់ទង
ំ អស់
សុទែធ ត ចបំ ែបកជផលគ ុណដ ូចខងេលើបនទំងអស់ ។
េយើងពនិ ិតយចំន ួនគត់ n ម ួយ។
ក−ករណី n ជចំន ួនបឋម
ខ−ករណី n មិនែមនជចំន ួនបឋម ដ ូេចនះយ៉ងេ ច ស់ មនតួែចកបឋម p1 មួយែដល
n = p1q1 ែដល 1 < q1 < n
េយើងមន២ករណី េទៀត
១−ករណី q1 ជចំន ួនបឋម េនះ n = p1q1 ជផលគ ុណៃនចំន ួនបឋម២។
២−ករណី q1 មិនែមនជចំន ួនបឋម។ q1 មនតួែចកបឋម p2 មួយយ៉ងត ិចែដល q1 = p2q2 ន ិង
n = p1 p2q2 ែដល 1 < q2 < q1 < n ។
េគេធ្វវើ ចរដែដលេនះេឡ
ិ ើងវញ
ិ ជបន ្តបនទ ប់ េទេទៀត។ េគបនផលែចកបន ្តបនទ ប់ ែដលេផ ទ ងផទត់
1 < ... < q2 < q1 < n ។
ដ ូេចនះ េ យចំន ួនផលែចកមនកំនត់ េនះ មន k ែដល qk ជចំន ួនបឋម េហើ យេសមើ pk ។ ដ ូេចនះ n ចសរ
េសរជ
n = p1 p2 ... pk ែដល p1,..., pk ជចំន ួនបឋមខុសៗគន រេសម

ឺ គើ ន ក៏បន។
េយើ ង ចតំេរៀបក ្ត បឋមទ ំងេនះជ ង

α
n = p1α1 pα2 2 ... pk k , α1 > 0,α 2 > 0,.....,α k > 0,
p1 < p2 < ... < pk

្ត ទ 13

ែដល p j ជប ្ត ចំនួនបឋមខុ សៗគន។ េយើ ងេ ករបំែបកជផលគុ ណក ្ត បឋមៃន n ខងេលើ
ថ ក ្ត ផលគុ ណ ងកណូន ិចៃន n ។ ឧទហរណ៍ 23325273 ជ ក ្ត ផលគុ ណ ងកណូន ិចៃន
617400 ។
24. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ្រគះឹ ៃននព្វន ្ត
្រគប់ចំនួនគត់ > 1 ចបំែបកជផលគុ ណក ្ត បឋមបនែតមួ យែបបគត់ េបើមន
ិ គិតព ី
លំ ប់លំ េ យៃនក ្ត ទ ំងេនះេទ។ រ ឺន ិយយម៉ យងេទៀតថ ចំេពះ្រគប់ចំនួនគត់ n ≥ 1
េគមនចំនួនបឋម ែដលខុ សគន២ៗ p1,..., pk ែតមួ យែបបគត់ ន ិងចំនួនគត់វជជិ មន
α1,..., α k ែតមួ យែបបគត់ ែដល
α
n = p1α1 pα2 2 ... pk k
ឧបមថ ចបំ ែបកបន២យ៉ង
n = p1 p2 ... pk ន ិង n = p '1 p '2 ... p 'h
ែដល p1,..., pk ន ិង p '1,..., p 'h ជចំន ួនបឋមខុសគន រេសម

ឺ គើ ន។
n = p1 p2 ... pk = p '1 p '2 ... p 'h

p1 | n ⇒ p1 | p '1 p '2 ... p 'h
េ យ p1 ជចំន ួនបឋម េនះ p1 ្រតូវេសមនើ ឹងចំន ួន មយ
ួ កងចំ
នុ េ ម p '1, p '2 ,..., p 'h ។ ឧបមថ
p1 = p '1 ។ េយើងេធ្វវើ ចរដែដលេនះ

ិ ចំេពះ្រគប់ ចំន ួន pi (1 ≤ i ≤ k ) េយើងទញបន
{ p1, p2 ,..., pk } ⊂ { p '1, p '2 ,..., p 'k }

ដ ូចគន { p1, p2 ,..., pk } ⊃ { p '1, p '2 ,..., p 'k }
ន ំេ យ
{ p1, p2 ,..., pk } = { p '1, p '2 ,..., p 'k }

ដ ូេចនះ n ច ក់ជផលគ ុណក ្ត បឋមបនែតម៉យងគត់។


្រទ ឹស្តីបទខងេលើ ន ំេ យេយើ ងទញបនទំនក់ទំនងសំ ប់គណន PGCD ន ិង PPCM
ៃនចំនួនគត់២េបើសិនជេយើ ង គ ល់ផលគុ ណក ្ត បឋមរបស់ ។ ង

α
a = p1α1 pα2 2 ... pk k
β
b = p1β1 p2β 2 ... pk k
ែដលកនុ ងេនះ ប ្ត pi ខុ សគន២ៗ ែតប ្ត α i ន ិង βi ចេសមើ០។ េយើ ងមន

min (α1 , β1 )
... pk ( k k ) .
min α ,β
PGCD ( a, b ) = p1
max (α1 , β1 ) max (α k , β k )
PPCM ( a, b ) = p1 ... pk .
គួ រកត់សំ គល់ថ ចំេពះចំនួនព ិត α ន ិង β េយើ ងមន
min (α , β ) + max (α , β ) = α + β .
ន ំេ យេយើ ងទញបន
PGCD ( a, b ) .PPCM ( a, b ) = ab
25. ្របមណវធ
ិ ែី ចកែបបអគ
ឺ ដ
្លី
ង a, b ជចំនួនគត់វជជិ មន។ បនទប់េធ្វ ្រើ បមណវធី
ិ ែចកបន្តបនទប់គន េយើ ងទញបនេស៊រ ី
ៃនវសមភពដូ
ិ ចតេទ៖
a = bq1 + r2 ; 0 < r2 < b
b = r2q2 + r3 ; 0 < r3 < r2
r2 = r3q3 + r4 ; 0 < r4 < r3
rn−2 = rn−1qn−1 + rn ; 0 < rn < rn−1
rn−1 = rn qn
េស៊រៃនសំ
ី ណល់ន ឹងេទដល់ rn+1 ែដលន ឹងេសមើ០។ េ យ b, r2 , r3 ,.... ជសុ ្វ ី តចុ ះៃនប ្ត
ចំនួនគត់ ដូ េចន ះ សុ ្វ ី តេនះ មិន ចចំនួនតួ វជជិ មនេលើសព bី េទ។
្របមណវធី
ិ ែចកែបបអឺ គ្លដ
ី មព ិតេទគឺជ ( a, b ) = ( b, r2 ) = ( r2 , r3 ) = ... = ( rn−1, rn ) = rn
26. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េបើ a, b, n ជចំនួនគត់វជជិ មន េនះ
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 25. ្របមណវ ិធីែចកែបបអឺគីដ

្ល 15

( a, b ) = ( a + nb, b )
ង d = ( a, b ) ន ិង c = ( a + nb, b ) ។ េ យ d | a ន ិង d | b េនះ d | ( a + nb ) ។ ដ ូេចនះ d ជតួែចករ ួម
របស់ b ន ិង a + nb ។មនន ័យថ d | c ។
មយ៉ងវញេទៀត
ិ c | ( a + nb ) េនះ c | ( a + nb − nb ) = a ។ ដ ូេចនះ c ជតួែចករ ួមៃន a ន ិង b មនន ័យថ c | d ។
ដ ូេចនះ d | c ន ិង c | d ន ំេ យ c=d។
ឧទហរណ៍ : ចូរគណន ( 3456, 246 )

ចំេលើយ
( 3456, 246 ) = (13.246 + 158, 246 ) = (158, 246 )

(158, 246 ) = (158,158 + 88) = ( 88,158 )
(88,158 ) = ( 70,88) = (18,70 ) = (16,18 ) = ( 2,16 ) = 2
ដ ូេចនះ ( 3456, 246 ) = 2
27. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េបើ rn ជសំ នល់ចុ ងេ្រកយ មុ នសូនយ េនកនុ ង្របមណវធី
ិ ែចកអឺ គ្លដ
ី េនះ
rn = ( a, b )
r2 = a − bq1
r3 = b − r2q2
r4 = r2 − r3q3
rn = rn−2 − rn−1qn−1
rn+1 = 0 = rn−1 − rn qn
ង r = ( a, b ) ។ សមក
ី រទ ីម ួយ ន ំេ យ r | r2 ។ ទ ី២ន ំេ យ r | r3 ។ បន ្តបនទ ប់ មកេទៀត r | rn ។
ែតេ យេចញពសម
ី ីករចុងេ្រកយវញ
ិ េហើ យបកេទេលើ េយើងេឃើ ញថ rn | rn−1, rn | rn−2 ,..., rn | b, rn | a,
ដ ូេចនះ rn ជតួែចករ ួមរបស់ a ន ិង b ដ ូេចនះ rn | ( a, b ) រក៏ឺ rn | r ។ មនន ័យថ rn = r ។


ឧទហរណ៍ : គណន ( 23, 29 )

ចំេលើយ
េយើងមន
29 = 1.23 + 6
23 = 3.6 + 5
6 = 1.5 + 1
5 = 5.1 + 0
សំ នល់ ម ុនសូនយគ ឺ ១ ដ ូេចនះ ( 23, 29 ) = 1 ។
28. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
សនមតថ a, b, c ជចំនួនគត់ែដល ( a, b ) | c ។ េបើេគ គ ល់គូ ចំេលើយ ( x0 , y0 ) ៃនសមីករ
ដយូផង់ ax + by = c េនះចំេលើយេផ ងេទៀតៃនសមីករេនះ ន ឹងមន ង
b a
x = x0 + t , y = y0 − t
d d
ែដល d = ( a, b ) ន ិង t ∈ ] ។
b a
េយើងថ េបើ ( x0 , y0 ) ជចំេលើយរបស់ សមក
ី រ ax + by = c េនះ x = x0 + t , y = y0 − t ក៏ជចំេលើយ
d d
ែដរ។ ែតេយើងន ឹងបង្ហញថ ្រគប់ ចំេលើយទំងអស់ ន ឹងមន ងែបបេនះទំងអស់ ។
សន មតថ ( x ', y ' ) េផ ទ ងផទត់ ax '+ by ' = c ។ ដ ូចគន ែដរ ax0 + by0 = c ។ ដ ូេចនះេយើងមន
a ( x '− x0 ) = b ( y0 − y ' )
ែចកអង គទំង២ន ឹង d = ( a, b )
a b
( x '− x0 ) = ( y0 − y ')
d d
⎛a b⎞ a
េ យ ⎜ , ⎟ = 1 េនះ | ( y0 − y ') េ យេយល មករូ ែលរអឺ
ូ៉ គដ។
្ល ី ដ ូេចនះេគមនចំន ួនគត់ t ែដល
⎝d d ⎠ d
a a
t = y0 − y ' ន ំេ យ y = y0 − t ។ េចញពេនះ
ី េយើងទញបន
d d

្ត ទ 17

a b a
( x '− x0 ) = t
d d d
b
មនន ័យថ x ' = x0 + t ។
d
29. នយ
ិ មន័យ−សមក
ី រសមមូលលីេនែអ៊រ
សមីករសមមូ លអញញត x មួ យកំនត់េ យ ax ≡ b mod n ។ កេន ម ax ≡ b mod n មនន ័យថ
មន t ∈ ] ែដល ax = b + nt ។ ដូ េចន ះ សមីករសមមូ លអញញត x ែដល ax ≡ b mod n មនចំេលើ
យ លុះ្រ ែតសមីករដយូផង់ ax + ny = b មនចំេលើយ ន ិង្រចសមកវញ។

ិ ដូ េចន ះ េយើ ងេឃើញថ
សមីករសមមូ ល
ax ≡ b mod n
មនចំេលើយែតកនុ ងករណី ( a, n ) | b មួ យប៉ុ េ ្ណ ះ។
30. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េគេ យចំនួនគត់ a, b, n ។ េបើសមីករសមមូ ល ax ≡ b ( mod n ) មនចំេលើយមួ យ េនះ
មនចំេលើយមិនសមមូ លគន ម n ចំនួន ( a, n ) ។
ព្រទ ី ទ28 េយើងទញបន សមក

ី ឹស្តប ី រដយផង់
ូ លេី នែអ៊រ ax + ny = b មនចំេលើយមន ង
t t
x = x0 + n , y = y0 − a , d = ( a, n ) , t ∈ ]
d d
េយើងេ យ t មនតំៃល t = 0,1,..., ( d − 1) េយើងទញបន ចំេលើយមិនសមមល
ូ គន ម n ចំន ួន d េ្រពះតំ
t'
ៃល ច់ ខតៃនផលសងរ ងចំេលើយទំងេនះ២ៗមនតំៃលតូចជង n ។ េបើ x = x0 + n ជចំេលើយម ួយ
d
េផ ងេទៀត េនះេយើងសរេសរ t ' ជ t ' = qd + r ,0 ≤ r < d ។ េនះ
qd + r
x = x0 + n
d
r
= x0 + nq + n
d
r
≡ x0 + n ( mod n )
d


ដ ូេចនះ ្រគប់ ចំេលើយទំងអស់ របស់ សមក ូ ax ≡ b ( mod n ) សមមល
ី រសមមល ូ ម n េទន ឹងតំៃលមយ
ួ ន ិងែត
t
មួយគត់កងតំ
នុ ៃលចំន ួន d េផ ងៗគន ៃន x0 + n , 0 ≤ t ≤ d − 1 ។ ដ ូេចនះ េបើសមក
ី រមនចំេលើយមួយ េនះ មន
d
ចំេលើយម ិនសមមល
ូ គន ម n ចំន ួន d ។
ឧទហរណ៍ : ចូរគណនចំេលើយ របស់ សមីករសមមូ ល 5 x ≡ 3 ( mod 7 )
ចំេលើយ
ម្រទ ឹស្តប ី រេនះមនចំេលើយែតមួយគត់ ម 7 េ្រពះ ( 5,7 ) = 1 ។

ី ទ30 សមក
ជដំបង
ូ េយើងេ ះ្រ ី រ 5x + 7 y = 1 ។
យសមក
7 = 5.1 + 2
5 = 2.2 + 1
2 = 2.1
ដ ូេចនះ
1 = 5 − 2.2
2 = 7 − 5.1
ន ំេ យ
1 = 5 − 2.2 = 5 − 2 ( 7 − 5.1) = 5.3 − 7.2
ដ ូេចនះ 3 = 5 ( 9 ) − 7 ( 6 ) ន ំេ យ 5.9 ≡ 3 ( mod 7 ) ។ដ ូចគន ែដរ 5.2 ≡ 3 ( mod 7 ) ។ ដ ូេចនះ
x ≡ 2 ( mod 7 ) ។
ឧទហរណ៍ : េ ះ្រ យសមីករសមមូ ល 3 x ≡ 6 ( mod12 )

ចំេលើយ
េ យ ( 3,12 ) = 3 េហើ យ 3 | 6 េនះ សមក

ី រសមមល
ូ ខងេលើ មនចំេលើយ៣ែដលមិនសមមល
ូ គន ម១២។
េយើងពនិ ិតយេឃើ ញថ x = 2 ជចំេលើយមយ

ួ ។ ម្រទ ឹស្តប
ី ទ30 ្រគប់ ចំេលើយទំងអស់ មន ង
t
x = 2 + 12 = 2 + 4t , t ∈ ] ។ េ យេ យ t = 0,1, 2 េនះចំេលើយមិនសមម ូលគន ទំង៣របស់ សមក
ី រសម
3
មូល ម១២គ ឺ x = 2,6,10 ។

្ត ទ 19

31. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េគេ យចំនួនគត់ x, y ន ិង ចំនួនគត់មិនសូនយ a, n ។ េនះ
ax ≡ ay ( mod n )
⎛ n ⎞
លុះ្រ ែត x ≡ y ⎜⎜ mod ⎟ ន ិង្រចសមកវញ។
ិ
⎝ ( a, n ) ⎟⎠
េបើ ax ≡ ay ( mod n ) េនះ a ( x − y ) = sn ចំេពះចំន ួនគត់ s ម ួយ។ ដ ូេចនះ

a n
( x − y) =s
( a, n ) ( a, n )
⎛ a n ⎞
ី ទ13 េយើងទញបន ⎜⎜ , ⎟⎟ = 1 ។ ម ្រទ ឹស្តប
ី ទ12 េយើងទញបន
⎝ ( a , n ) ( a , n ) ⎠
n
| ( x − y)
( a, n )
ដ ូេចនះ
⎛ n ⎞
x ≡ y ⎜⎜ mod ⎟
⎝ ( a, n ) ⎟⎠
⎛ n ⎞
្រចសមកវញ
ិ េបើ x ≡ y ⎜⎜ mod ⎟ េនះ
⎝ ( a, n ) ⎟⎠
⎛ an ⎞
ax ≡ ay ⎜⎜ mod ⎟
⎝ ( a, n ) ⎟⎠
េ យគ ុណអង គទំង២ន ឹង a ។ េ យ ( a, n ) ែចក ច់ a េនះសមក
ី រសមមល
ូ ខងេលើន ំេ យេយើងទញបន
ថ ax − ay = tn ចំេពះចំន ួនគត់ t មួយ។
32. កូរែូ ៉ លរ
េបើ ax ≡ ay ( mod n ) ន ិង ( a, n ) = 1 េនះ x ≡ y ( mod n )


33. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ្របូបន
ិ
េគេ យចំនួនគត់វជជិ មន a, b ។ េបើ ( a, b ) = 1 េនះ ចំនួនៃនចំនួនគត់វជជិ មន m ែដលមិន
ចសរេសរជ ង ar + bs = m បន ចំេពះចំនួនគត់មិនអវជជិ មន r , s េសមើន ឹង
( a − 1)( b − 1) / 2 ។
េយើងសន មតេ ថ n ជចំន ួន ចបំ ែបកបន ម a, b េបើសនិ ជចំេពះចំន ួនគត់ a, b ែដលេ យ េនះ េគ
មនចំន ួនគត់ម ិនអវជិ ជមន r , s ែដល ar + bs = n ។
េយើងពនិ ិតយ ងែដលចំន ួនធតុមនិ កំនត់ខងេ្រកម

0 1 2 .... k .... a − 1
a a +1 a + 2 .... a + k .... 2a − 1
2a 2a + 1 2a + 2 .... 2a + k .... 3a − 1
.... .... .... .... .... ..... ....
ជួរឈរន ិមួយៗៃន ងេនះ ជស្វត
ុី នព ្វន ្ត ែដលមនផលសងរ ួមេសមើ a ។ ចំន ួនេនពេ្រកម
ី n កងនុ ងេនះ គ ឺ
n + ka ែដល k ជចំន ួនគត់ធមមជត ិ។ េយើងដ ឹងថេបើ n ចបំ ែបកបន េនះ n + ka ក៏ ចបំ ែបកបនែដរ
ដ ូេចនះន ំេ យេយើងទញបនថ េបើចន

ំ ួនគត់ n មួយ ចបំ ែបកបន េនះ្រគប់ ចំន ួនគត់ែដលេនពេ្រកម
ី សុទ ធ
ែត ចបំ ែបកបនទំងអស់ ។ ្រគប់ ចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន b សុទែធ ត ចបំ ែបកបនទំងអស់ ។ េយើងន ិយយ
ថ គម នចំន ួនពហុ គ ុណៃន b ២ខុសគន ងេ យ vb ន ិង wb ែដល 0 ≤ v, w ≤ a − 1 ចសថត

ិ េនកងជួ
នុ រឈរែត
ម ួយៃន ឹ េទ េនះ េយើងន ឹងមន vb ≡ wb ( mod a ) ។ន ំេ

ងខងេលើបនេទ។ េបើម ិនអញចង យ
b ( v − w ) ≡ 0 ( mod a ) ។ េ យ ( a, b ) = 1 ន ិងេ យេ្របើ្រទ ឹស្តប

ី ទ២១៧ េយើងទញបន
v − w ≡ 0 ( mod a ) ។ េ យ 0 ≤ v, w ≤ a − 1 េនះេយើងទញបន v = w ។
ឥលូ វេយើងន ឹងបង្ហញថ ្រគប់ ចំន ួនទំងអស់ កងនុ ង ែដលេនពេលើ

ី ចន
ំ ួនមយ
ួ ែដលជពហុ គ ុណៃន b ង
េ យ vb, 0 ≤ v ≤ a − 1 សុទែធ តជចំន ួនមនិ ចបំ ែបកបន។ ចំេពះចំន ួនែដលេនព ី vb មន ង vb − ka
ចំេពះចំន ួនគត់ k មួយ។ េបើ vb − ka ចបំ ែបកបនចំេពះ a, b េនះ ax + by = vb − ka េផ ទ ងផទត់ចេំ ពះចំន ួន
គត់ម ិនអវជិ ជមន x, y មួយ។ ⇒ by ≤ ax + by = vb − ka < vb ។ ដ ូេចនះ 0 ≤ y < v < a ។ ⇒
y ≡/ v ( mod b ) ។ មយ៉ងវញេទៀត
ិ ២ចំន ួនសថត
ិ េនេលើជរួ ឈរែតម ួយ សមមល
ូ គន មa។ ⇒

្ត ទ្របូបិន 21

vb ≡ bv − ka ≡ ax + by ( mod a ) ⇒ bv ≡ by ( mod a ) ។ មក ូរែល
ូ ៉ ៣២០ េយើងទញបន
v ≡ y ( mod a ) ។ ែតយ៉ងេនះ ផយន

ទុ ឹងករពតែដល
ិ 0≤ y<v<a។
ដ ូេចនះ ចំន ួនៃនចំន ួនម ិន ចបំ ែបកបន ម a, b េសមនើ ឹងចំន ួនៃនចំន ួនែដលេនពេលើ
ី ចន
ំ ួនែដលមន ង
vb,0 ≤ v ≤ a − 1 ។ េនេលើជរួ ឈរទ ី j េគមនចំន ួន ( vb − i ) / a ពេលើ

ី vb ។ ដ ូេចនះចំន ួនៃនចំន ួនែដលមនិ ច
បំ ែបកបន ម a, b េសមនើ ឹង
a −1 a −1
vb − j ( a − 1)( b − 1)
∑∑ a
=
2
v =0 j = 0
ចំន ួនគត់ែដលមិន ចបំ ែបកបនធំបំផ ុតសថត ី ( a − 1) b ដ ូេចនះ ចំន ួនគត់ែដលមិន

ិ េនចំពេលើ ចបំ ែបកបនធំ
បំ ផ ុត មនតំៃលេសមនើ ឹង ( a − 1) b − a ។
34. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េគេ យ a, b ជចំនួនគត់ បឋមរ ងគន។ សមីករ
ax + by = n
គមនចំេលើយជចំនួនគត់មិនអវជជិ មន x, y ចំេពះ n = ab − a − b ។ េបើ n > ab − a − b
េនះ សមីករេនះ មនចំេលើយជចំនួនគត់មិនអវជជិ មន។
ឧទហរណ៍ : ចូរគណន x ែដល x ≡ 3 ( mod 5 ) និង x ≡ 7 ( mod11)

ចំេលើយ
េ យ x = 3 + 5a ដ ូេចនះ 11x = 33 + 55a ។ េ យ x = 7 + 11b ដ ូេចនះ 5 x = 35 + 55b ។ ដ ូេចនះ
x = 11x − 10 x = 33 − 70 + 55a − 110b មនន ័យថ x ≡ −37 ≡ 18 ( mod 55 ) ។ េគ ចេផ ទ ងផទត់បនថ
x = 18 + 55t , t ∈ ] េផ ទ ងផទត់សមក
ី រសមម ូលែដលេ យ។
ឧទហរណ៍ : ចូរគណនចំនន
ួ គត់ n មួ យ ែដល េពលែចកនឹង 4 សល់ សំ នល់ ២, េពលែចកនឹង៥ សល់
សំ នល់ ១ េហើ យ េពលែចកនឹង៧ សល់ សំ នល់ ១។
ចំេលើយ
េយើងចង់ បន n ែដល


n ≡ 2 ( mod 4 )
n ≡ 1( mod 5 )
n ≡ 1( mod 7 )
⇒
35n ≡ 70 ( mod140 )
28n ≡ 28 ( mod140 )
20n ≡ 20 ( mod140 )
េយើងមន
n = 21n − 20n = 3 ( 35n − 28n ) − 20n
ដ ូេចនះ n ≡ 3 ( 70 − 28 ) − 20 ≡ 106 ( mod140 )

⇒ n ≡ 106 ( mod140 )
35. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទចន
ិ
េគេ យ m1, m2 ,..., mk ជចំនួនវជជិ មនបឋមរ ងគនព ីរៗ េហើយន ិមួ យៗធំជង១។
ង a1, a2 ,..., ak ជចំនួនគត់ មួ យ។ េនះ្របព ័នធសមីករសមមូ ល
x ≡ a1 ( mod m1 )
x ≡ a2 ( mod m2 )
#
x ≡ ak ( mod mk )
មនចំេលើយ េហើយែតមួ យគត់ ម m1m2 ...mk ។
ង Pj = m1m2 ...mk / m j ,1 ≤ j ≤ k ។ ( )
ង Q j ែដល Pj Q j ≡ 1 mod m j ។ េយើងដ ឹងថ មន Q j ែដល
េផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ខងេលើ េ្រពះ្រគប់ mi បឋមរ ងគន ២ៗ។ េយើងបេងតើក ចំន ួន
x = a1PQ
1 1 + a2 P2Q2 + ... + ak Pk Qk
េយើងេឃើ ញថចំន ួនខងេលើេផ ទ ងផទត់្របព ័ន ធសមក

ី រខងេលើ។
(
ួ េយើងសន មតថ មន y េផ ងេទៀត ែដល y ≡ a j mod m j ចំេពះ្រគប់
េដ ើមបីបង្ហញថ ចំេលើយមនែតមយ )
( )
j ∈ {1, 2,.., k } ។ ដ ូេចនះ y − x ≡ 0 mod m j ចំេពះ្រគប់ j ។ េយើងទញបនថ m j ន ិមួយៗែចក ច់

្ត ទចិន 23

( y − x) ។ េ យ m j បឋមរ ងគន ២ៗ េនះ េយើងទញបន m1m2 ...mk | ( y − x ) ។រនឺ ិយយមយ៉ងេទៀត
y ≡ x ( mod m1m2 ...mk ) ។
ឧទហរណ៍ : េតើេគ ចរកបន១ នចំនន

ួ គត់ តេរៀងគនែដលចំនន
ួ ទំងអស់ េនះ សុទធែតែចក ច់
នឹងចំនន
ួ កេរ រ ឺេទ?។
ចំេលើយ
ង p1, p2 ,..., p1,000,000 ជ១ នចំន ួនគត់បឋមគន ២ៗេផ ងគន ។ ម្រទ ឹស្តប

ី ទច ិន ្របព ័ន ធសម ីករខងេ្រកម
មនចំេលើយ
(
x ≡ −1 mod p12 )
x ≡ −2 ( mod p22 )
#
(
x ≡ −1, 000, 000 mod p1,000,000
2
)
ប ្ត ចំន ួន x + 1, x + 2,..., ( x + 1000000 ) ជ១ នចំន ួនគត់តេរៀងគន ែដលន ិម ួយៗែចក ច់ ន ឹងកេរៃនចំន ួន
បឋម។
36. ែផនកគត់ នង
ិ ែផនកទសភគ
ែផន កគត់ៃន x ងេ យ [ x ] ។
ឧទហរណ៍ [3.78] = 3 ។ េយើ ងមន x − 1 < [ x ] ≤ x រ ឺក៏ [ x ] ≤ x < [ x ] + 1 ។
េគេ្របើសញញសំ គល់ { x} = x − [ x ] ងេ យែផន កទសភគ។
ដូ េចន ះ x = [ x ] + { x} ,0 ≤ { x} < 1
37. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េគេ យ α , β ∈ \, a ∈ ], n ∈ ` ។ េនះ
១) [α + a ] = [α ] + a
⎡ α ⎤ ⎡ [α ] ⎤
២) ⎢⎣ n ⎥⎦ = ⎢ n ⎥
⎣ ⎦


៣) [α ] + [ β ] ≤ [α + β ] ≤ [α ] + [ β ] + 1
១) ង m = [α + a ] ។ ដ ូេចនះ m ≤ α + a < m + 1 ។ ⇒ m − a ≤ α < m − a + 1 មនន ័យថ
m − a = [α ] ។
α ⎡α ⎤ ⎡α ⎤
២) = ⎢ ⎥ + θ ,0 ≤ θ < 1 ⇒ α = n ⎢ ⎥ + nθ
n ⎣n⎦ ⎣n⎦
⎡α ⎤
េ យ n ⎢ ⎥ ជចំន ួនគត់ េនះ ម(១) េយើងទញបន
⎣n⎦
⎡ α⎤ ⎤ ⎡α ⎤
[α ] = ⎢ n ⎡⎢
⎥ + nθ ⎥ = n ⎢ ⎥ + [ nθ ]
⎣ ⎣n⎦ ⎦ ⎣n⎦
⇒
[α ] = ⎡ α ⎤ + [ nθ ]
n ⎢⎣ n ⎥⎦ n
េ យ 0 ≤ [ nθ ] ≤ nθ < n ដ ូេចនះ 0 ≤
[ nθ ] < 1 ។
n
⎡ α ⎤ ⎡ [α ] ⎤
⇒ ⎢⎣ n ⎥⎦ = ⎢ n ⎥
⎣ ⎦
៣) មវសមភព
ិ α − 1 < [α ] ≤ α , β − 1 < [ β ] ≤ β េយើងទញបន
α + β − 2 < [α ] + [ β ] ≤ α + β
េ យ [α ] + [ β ] ជចំន ួនគត់តច
ូ ជងរេសម
ឺ ើ α + β េនះ ្រតូវែតតូចជងរេសម
ឺ ែើ ផ នកគត់របស់ α + β ។ មនន ័យថ
[α ] + [ β ] ≤ [α + β ]
α + β − 2 < [α ] + [ β ]
⇒ α + β < [α ] + [ β ] + 2
⇒ [α + β ] < [α ] + [ β ] + 2
⇒ [α + β ] ≤ [α ] + [ β ] + 1
ិ មភពខងេ្រកមពិត
ឧទហរណ៍ : ចូរបង្ហញថ ចំេពះ្រគប់ x, y ∈ \ វស
[ x] + [ x + y ] + [ y ] ≤ [2 x] + [2 y ]
ចំេលើយ
េយើងមន x = [ x ] + { x} ន ិង y = [ y ] + { y} ។ ដ ូេចនះ
[ 2 x ] + [ 2 y ] = 2 [ x ] + ⎡⎣ 2 { x}⎤⎦ + 2 [ y ] + ⎡⎣ 2 { y}⎤⎦

្ត ទ 25

ន ិង [ x + y ] = [ x ] + [ y ] + ⎡⎣{ x} + { y}⎤⎦
ដ ូេចនះេយើង្រតូវបង្ហញថ
⎡⎣ 2 { x}⎤⎦ + ⎡⎣ 2 { y}⎤⎦ ≥ ⎡⎣{ x} + { y}⎤⎦
មលក ខណៈសុេី ម្រទ ី េយើង ចសន មតថ { x} ≥ { y} ។ េយើងដ ឹងថ { x} ជចំន ួនមនិ តូចជងសូនយ។ េយើងមន
⎡⎣ 2 { x}⎤⎦ + ⎡⎣ 2 { y}⎤⎦ ≥ ⎡⎣ 2 { x}⎤⎦ ≥ ⎡⎣{ x} + { y}⎤⎦ ពត។

ិ
38. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
េបើ a, b ជចំនួនគត់ធមម ជតិបឋមរ ងគន ចូ របង្ហញថ
⎡ b ⎤ ⎡ 2b ⎤ ⎡ ( a − 1) b ⎤ ⎡ a ⎤ ⎡ 2a ⎤ ⎡ ( b − 1) a ⎤
+
⎢⎣ a ⎥⎦ ⎢⎣ a ⎥⎦ + ... ⎢ ⎥ = +
⎢ ⎥ ⎢ ⎥ + .... + ⎢ ⎥
⎣ a ⎦ ⎣b⎦ ⎣ b ⎦ ⎣ b ⎦
( a − 1)( b − 1)
=
2
ួ ែដលមនកំព ូល្រតង់ ( 0,0 ) , ( 0, b ) , ( a,0 ) , ( a, b ) ។ ចតុេកណែកងេនះ មន

ពនិ ិតយចតុេកណែកងមយ
( a − 1)( b − 1) ចំន ុចែដលមនកអូ រេ េនជចំន ួនគត់។ ចតុេកណែកងេនះែចកជ២ចំែនកេសមគ

ើ ន េ យបនទ ត់
xb
y= ។ េយើងន ិយយថ គម នចំន ុច មយ
ួ ែដលសថត
ិ េនេលើបនទ ត់េនះ មនកអ
ូ រេ េនជចំន ួនគត់េទ េលើក
a
ថិ េនេលើបនទ ត់េនះ ្រតង់ ( m, n ) ែដល
ែលងែតចំន ុចចុងទំង២។ េបើសនិ ជមនចំន ុចមនក ូអរេ េនគត់សត
n b b n
0 < m < a,0 < n < b េនះ = ។ េនះ មនន ័យថ ចប្រងួមេទជ ផយព
ទុ សមម
ី ត ិកមមែដល a, b
m a a m
បឋមរ ងគន ។
⎛ kb ⎞ ⎡ kb ⎤
ចំន ុច Lk = ⎜ k , ⎟ ,1 ≤ k ≤ a − 1 ជប ្ត ចំន ុចែដលសថត
ិ េនេលើបនទ ត់េនះ។ ⎢ ⎥ េសមនើ ឹងចំន ួនចំន ុចមនក ូ
⎝ a ⎠ ⎣a⎦
a −1
⎛ kb ⎞ ⎡ kb ⎤
ិ េនេលើបនទ ត់ឈរ េចញព ី ( k ,0 ) េទ ⎜ k , ⎟ ។ដ ូេចនះ ∑ ⎢ ⎥ ជចំន ួនចំន ុចមនកអ
អរេ េនគត់ ែដលសថត ូ រ
⎝ a ⎠ k =1 ⎣ a ⎦
a −1
⎡ ka ⎤
េ េនគត់ ែដលសថត
ិ េនកងពក់
នុ ក ្ត លែផ នកខងេ្រកមរបស់ ចតុេកណែកង។ ដ ូចគន ែដរ ∑ ⎢⎣ b ⎥⎦ ជចំន ួនចំ
k =1
ន ុចមនកអ
ូ រេ េនគត់ ែដលសថត
ិ េនកងពក់
នុ ក ្ត លែផ នកខងេលើរបស់ ចតុេកណែកង។ េ យជសរ ុបមន
( a − 1)( b − 1) ចំន ុចមនក ូអរេ េនគត់ េហើ យែចកេសមគ

ើ ន ែផ នកខងេលើន ិងខងេ្រកមចតុេកណែកង។ ដ ូេចនះសំ
េន ើខងេលើពត។
ិ


39. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទឌប
ី ល
ូ៉ ីញ៉ក់
( De Polignac )
ង p ជចំនួនបឋម។ ចំនួនគត់ធំបផ
ំ ុ ត k ែដល p k ែចក ច់ n ! កំនត់េ យ
∞ ⎡ n ⎤
∑⎢ k ⎥
k =1 ⎣⎢ p ⎦⎥
⎡n⎤
កងចំ
នុ េនមចំន ួនគត់ព១ដល់
ី n , ចំន ួនគត់ែដលែចក ច់ ន ឹង p , មនចំន ួន ⎢ ⎥ , ចំន ួនគត់ែដលែចក ច់ ន ឹង p 2 ,
⎣ p⎦
⎡ n ⎤ ⎡n⎤ ⎡ n ⎤
មនចំន ួន ⎢ 2 ⎥ ,.....។ ដ ូេចនះ n ! ែចក ច់ ន ឹង p ស្វ័យគ ុណ( ⎢ ⎥ + ⎢ 2 ⎥ + ... )។ ឧទហរណ៍ ៖
⎢⎣ p ⎥⎦ ⎣ p ⎦ ⎢⎣ p ⎥⎦
10! = 1.2.3.4.5.6.7.8.9.10 ។
ព១ដល់
ី ១០ ចំន ួនែចក ច់ ន ឹង៣មនចំន ួន៣គ ឺ ៣,៦,៩។ ចំន ួនែចក ច់ ន ឹង 32 = 9 មនចំន ួន១គ ឺ៩។ ដ ូេចនះ 10!
ែចក ច់ ន ឹង 33+1 = 34 ។
ឧទហរណ៍ : េតើមនេលខសូនយចំនន
ួ ប៉ុ នមនៃនខងចុង 300!
ចំេលើយ
េលខសូនយខងចុង 300! េសមនើ ឹង ចំន ួនែដលជស្វ័យគ ុណៃន១០ ធំបំផ ុតែដលែចក ច់ 300! មនន ័យថ 10k ធំ
បំ ផ ុតែដលែចក ច់ 300! ។ េយើងមនិ ចយករ ូបមន ្ត ឌ ីប៉ល

ូ ញ
ី ៉ក់ មកេ្របើេ យផទល់ បនេទ េ្រពះ១០ម ិនែមន
ជចំន ួនបឋម។ ែត 10 = 5.2 ។ ដ ូេចនះ k ធំបំផ ុត ែដល 10k ែចក ច់ 300! េសមនើ ឹង តំៃលតូចជងេគៃន k កងចំ
នុ
េនម ( k ធំបំផ ុត ែដល 2k ែចក ច់ 300! )ន ិង( k ធំបំផ ុត ែដល 5k ែចក ច់ 300! )។ មរ ូបមន ្ត ឌ ីប៉ល
ូ ញ
ី ៉ក់
∞
⎡ 300 ⎤
k ធំបំផ ុត ែដល 2k ែចក ច់ 300! េសមនើ ឹង k2 = ∑ ⎢ k ⎥
k =1 ⎣ 2 ⎦
∞
⎡ 300 ⎤
k ធំបំផ ុត ែដល 2k ែចក ច់ 300! េសមនើ ឹង k5 = ∑ ⎢ k ⎥ < k2
k =1 ⎣ 5 ⎦
∞
⎡ 300 ⎤ ⎡ 300 ⎤ ⎡ 300 ⎤ ⎡ 300 ⎤ ⎡ 300 ⎤
k5 = ∑ ⎢ k ⎥ = ⎢ ⎥ + ⎢ 2 ⎥ + ⎢ 3 ⎥ + ⎢ 4 ⎥ + ...
k =1 ⎣ 5 ⎦ ⎣ 5 ⎦ ⎣ 5 ⎦ ⎣ 5 ⎦ ⎣ 5 ⎦
= 60 + 12 + 4 + 0 = 74
ដ ូេចនះ 300! មនេលខសូនយេនខងចុងចំន ួន៧៤ខ ទង់ ។

្ត ទឌីប៉ូលីញ៉ក់ 27

40. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទវលសុ
ី ន
ចំេពះ្រគប់ចំនួនបឋម p េគមន ( p − 1) ! ≡ −1( mod p )
េយើងដ ឹងថ េបើ s បឋមន ឹង p េនះេគមន x ែដល s.x ≡ 1( mod p ) ។ េ្រពះេបើ ( s, p ) េនះ ម្រទ ឹស្តប
ី ទ
បេឆ−េបស៊ ូ េគមនចំន ួនគត់ x, y ែដល sx + py = 1 ។ ដ ូេចនះ s.x ≡ 1( mod n ) ។ ង
x ≡ s ′ ( mod p ) ។ ដ ូេចនះ s ′ < p ។ េ យ s.x ≡ 1( mod p ) ន ិង x ≡ s ′ ( mod p ) េនះ ss ′ ≡ 1( mod p )
។ មនន ័យថ ចំេពះ s ម ួយែដលបឋមន ឹង p េគមន s ′ < p មួយែដល ss ′ ≡ 1( mod p ) ។ ដ ូេចនះ ចំេពះ
s1 , s2 េគមន s1′ , s2′ ែដល s1 s1′ ≡ 1( mod p ) ន ិង s2 s2′ ≡ 1( mod p ) ។ េបើ s1′ = s2′ = s េនះ
s2 ( s1 s ) ≡ s2 ( mod p ) ⇒ s1 ≡ s2 ( mod p ) ។ េ យ s1 , s2 < p េនះ s1 = s2 ។ ដ ូេចនះចំេពះ s1 , s2
េផ ងគន េនះេយើងមន s1′ , s2′ េផ ងគន ែដរ។
េបើ p = 2 រ ឺ p = 3 េនះ្រទ ឹស្តខ

ី ងេលើពត។
ិ
សន មតថ p > 3 ។ ពនិ ិតយ a, ែដល 2 ≤ a ≤ p − 2 ។ ចំេពះ a ន ិមយ

ួ ៗខងេដ ើមេនះ េយើងកំនត់ a ' ≤ p − 1 មួយ
េទៀតែដល aa ' ≡ 1( mod p ) ។ចំេពះ a េផ ងគន េយើងមន a ′ េផ ងគន ែដរ។ េបើ a = a ' េនះ
( )
a 2 ≡ 1( mod p ) ⇒ p | a 2 − 1 = ( a − 1)( a + 1) ។ េ យ p ជចំន ួនបឋមេនះ a ≡ 1( mod p ) រមិឺ ន
ឹ េទ a ≡ −1( mod p ) ។ ⇒ a − 1 = p រ ឺ a + 1 = p ។ ែតមនិ

អញចង ចទំង២េ្រពះ a − 1 ≤ p − 3 < p ន ិង
a + 1 ≤ p − 1 < p ។ ដ ូេចនះ a ≠ a ' ។ ដ ូេចនះ េពលគ ុណ្រគប់ a ទំងអស់ ែដល 2 ≤ a ≤ p − 2 បញចល

ូ គន េយើងផ ំ ្តុ
គ ូែដល aa ' ≡ 1( mod p ) ។ ដ ូេចនះផលគ ុណសរ ុបគ ឺេសម១ើ ។ េយើងសរេសរជ
2.3.... ( p − 2 ) ≡ 1( mod p )
⎛ ⎞
⇒ ( p − 1)! ≡ 1. ⎜⎜ ∏ j ⎟ . ( p − 1) ≡ 1.1. ( p − 1) ≡ −1( mod p )
⎟
⎝ 2≤ a ≤ p − 2 ⎠

ួ បឋម ែដល p ≡ 1( mod 4 ) ចូរបង្ហញថ

ឧទហរណ៍ : េបើ p ជចំនន
⎛ p −1⎞
⎜ ⎟ ! ≡ −1( mod p )
⎝ 2 ⎠
ចំេលើយ


េនកងក
នុ ្ត ផលគ ុណរបស់ ( p − 1)! េយើងផប ួ ន ឹង ( p − j ) ែដល 1 ≤ j ≤ ( p − 1) / 2 ។ េយើងសេង កត
គួ j ជមយ
េឃើ ញថ j ( p − j ) ≡ − j 2 ( mod p ) ។ ី ទវលសុ

ម្រទ ឹស្តប ី ន េយើងទញបន
p −1 /2 ⎛ p − 1 ⎞
−1 ≡ ( p − 1) ! ≡ ∏ − j 2 ≡ ( −1)( ) ⎜ ⎟ !( mod p )
1≤ j ≤( p −1)/2 ⎝ 2 ⎠
េ យ ( −1)( ) = 1 េយើងទញបនសំ េន ើពត។

ិ
p−1 /2
41. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទែភម៉
( Fermat's Little Theorem )
្រគប់ចំនួនបឋម p ន ិង្រគប់ចំនួនគត់ a េគមន
a p ≡ a ( mod p )
េយើងន ឹង្រ យបញជក់ មវចរេ

ិ យកំេន ើន ម a ។ េពល a = 1 េយើងទញបនថ សំ េន ើពត។
ិ សន មតថ p
ែចក ច់ a p − a ។ េយើងមន
p −1 p
p
⎛ p⎞ k ⎛ ⎞ k
( a + 1) p − a = ∑ ⎜ ⎟ a − a = ∑ ⎜ ⎟a + a − a
p
k =0 ⎝ ⎠
k k =0 ⎝ ⎠
k
ចំេពះ 1 ≤ k ≤ p − 1 េយើងមន
⎛ p⎞ p! ( p − 1)! ⎛ p − 1⎞
k⎜ ⎟ = k =p = p⎜
⎝k⎠ k !( p − k ) ! ( k − 1)!( p − 1 − ( k − 1) )! ⎝ k − 1 ⎠⎟
⎛ p⎞ ⎛ p⎞ ⎛ p⎞
មនន ័យថ p | k ⎜ ⎟ ែតេ យ ( p, k ) = 1 ដ ូេចនះ p | ⎜ ⎟ ។ ចំេពះ k = 0 ក៏េយើងមន p | ⎜ ⎟ ែដរ។
⎝k⎠ ⎝k⎠ ⎝k⎠
ដ ូេចនះ
p −1
⎛ p⎞
( a + 1) ∑ ⎜ k ⎟ a k + a p − a ≡ a p − 1 ≡ 0 ( mod p )
p
−a =
k =0 ⎝ ⎠
ដ ូេចនះ ( a + 1) − a ែចក ច់ ន ឹង p ។ ដ ូេចនះសំ េន ើពត។

ិ
p
( )
មរយៈ្រទ ឹស្តីបទេនះេយើ ងទញបនថ a a p −1 − 1 ≡ 0 ( mod p ) ។ ដូ េចន ះ េបើ p ែចក a មិន
ច់េទ េនះមនន ័យថ p ែចក a p −1 − 1 ច់។ ដូ េចន ះ a p −1 ≡ 1mod p ។


្ត ទែភម៉ 29

42. វបក
ិ
ង p ជចំនួនបឋម ន ិង សនមតថ p ែចក a មិន ច់។ េនះ a p −1 ≡ 1( mod p ) ។
ឧទហរណ៍ : ង a1 = 4, an = 4an−1 , n > 1 ។ ចូរគណនសំ នល់ ៃន a100 ែចកនឹង៧។

ចំេលើយ
ី ទែភម៉ េយើងមន 46 ≡ 1( mod 7 ) ។ េយើងមន 4n ≡ 4 ( mod 6 ) ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនគត់វជិ ជមន

n មនន ័យថ 4n = 4 + 6t ចំេពះចំន ួនគត់ t ម ួយ។ ដ ូេចនះ
( )
t
a100 = 4a99 = 44+6t = 44. 46 ≡ 4 ( mod 7 )
a100 ែចកន ឹង៧ សល់ ៤។
43. នយ
ិ មន័យ
d ( n ) ជចំនួនតួ ែចកវជជិ មនរបស់ n
σ ( n ) ជផលបូ កៃនប ្ត តួ ែចកវជជិ មនរបស់ n

σ s ( n ) ជផលបូ កស្វ័យគុ ណ s ៃនប ្ត តួ ែចកវជជិ មនរបស់ n
P ( n ) ជផលគុ ណប ្ត តួ ែចកវជជិ មនរបស់ n ។
φ ( n ) ជចំនួនៃនចំនួនគត់វជជិ មនែដលធំមន
ិ េលើសព ីn ន ិងបឋមន ឹង n ។
េគេ φ ( n ) ថជអនុ គមន៍អឺែលរ។

ω ( n ) ជចំនួនតួ ែចកបឋមខុ សៗគនរបស់ n ។
Ω ( n ) ជចំនួនតួ ែចកបឋមរបស់ n ប់មិនបច់គិតថខុ សគនរ ឺអត់េទ(េសមើន ឹងផលបូ កៃន
ស្វ័យគុ ណរបស់ក ្ត បឋមរបស់ n ឧទហរណ៍ 20 = 22.5 េយើ ងមន ២ចំនួន២ដង ៥ចំនួន១ដង
ដូ េចន ះ Ω ( 20 ) = 2 + 1 = 3 )។
អនុ គមន៍ខងេលើ ច ងជសញញេ យ

d ( n ) = ∑1; σ ( n ) = ∑ d ; ω ( n ) = ∑1; Ω ( n ) = ∑ α
d |n d |n p|n α
p ||n
φ (n) = ∑ 1
1≤ k ≤ n
( k ,n )=1


(សញញ || េនកនុ ង pα || n មនន ័យថ pα | n ែត pα +1 /| n )
ឧទហរណ៍ ១,២,៤,៥,១០,២០ជតួ ែចករបស់២០។ េយើ ងមន d ( 20 ) = 6; σ ( 20 ) = 42;
ω ( 20 ) = 2; Ω ( 20 ) = 3 ។ េ យ 1,3,7,9,11,13,17,19 ជចំនួនគត់វជជិ មនធំមន

ិ េលើសព ី២០ ន ិង
បឋមន ឹង២០ េនះ φ ( 20 ) = 8 ។
44. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
α
េបើផលគុ ណក ្ត បឋមរបស់ n មន ង n = p1α1 pα2 2 ... pk k េនះ េយើ ងមន
d ( n ) = (α1 + 1)(α 2 + 1) ... (α k + 1)

s(α +1)
p1 (
s α1 +1)
− 1 p2( 2 ) − 1 pk k − 1
s α +1
σ s (n) = . ...
p1s − 1 p2s − 1 pks − 1
d ( n)
P (n) =n 2
េយើងន ឹង្រ យបញជក់ករណី P ែដលពបកជងេគ

ិ ករណី េផ ងេទៀត ច្រ យបញជក់ មរេបៀបដ ូចគន ។
β
ួ របស់ n មន ង p1β1 p2β 2 ... pk k ែដល 0 ≤ βi ≤ α i ។ ផលគ ុណរបស់ ប ្ត តួែចកទំង
តួែចកវជិ ជមនមយ
អស់ របស់ n មន ង p1γ 1 p2γ 2 ... pkγ k ។
ួ v ∈ {0,1,..., α1} ។ តួែចករបស់ n ែដល

ដ ូេចនះេយើងន ឹងគណនប ្ត ស្វ័យគ ុណ γ i ។ េយើងយកចំន ួនគត់មយ
β1 = v មនទំងអស់ ចំន ួន (α 2 + 1) ... (α k + 1) ។ េពលេយើងគ ុណតួែចកទំងអស់ េនះ បញចល

ូ គន េយើងបន
α1
γ 1 = (α 2 + 1) ... (α k + 1) ∑ v
v =0
1
= α1 (α1 + 1) ...(α k + 1)
2
d ( n)
= α1.
2
េយើងទញបនរ ូបមន ្តដ ូចគន ចំេពះ γ i ។
ឧទហរណ៍ : ចូរបង្ហញថ d ( n ) ≤ 2 n ។
ចំេលើយ

្ត ទ 31

n n
្រគប់ តួែចកវជិ ជមន a ន ិមួយៗៃន n ចផគន
គូ ជមយ
ួ តួែចករបស់ n មួយេទៀតគ ឺ ។ េ យ n = a. េនះ ្រតូវ
a a
ែតមនតួែចកម ួយកងចំ
នុ េនមេនះែដល ≤ n ។
ង d1 < d 2 < .... < d k ជតួែចកវជិ ជមនរបស់ n ែដលធំមនិ េលើសព ី n ។ តួែចករបស់ n េផ ងេទៀតគ ឺ
n n n
, ,...,
d1 d 2 dk
េ យ k ≤ n ដ ូេចនះ d ( n ) ≤ 2k ≤ 2 n ។
ួ គត់ n ែដល d ( n ) = 6 ។
ឧទហរណ៍ : ចូរគណន្រគប់ ចំនន
ចំេលើយ
d ( n ) = (α1 + 1)(α 2 + 1) ... (α k + 1) = 6 = 2.3 រ ឺ 6.1 េនះ n ្រតូវែតមនក ្ត បឋមខុសគន ែត២ប៉េុ ្ណ ះ
គ ឺ p ន ិង q ។ដ ូេចនះ n = pα q β ន ិង 1 + α = 2;1 + β = 3 រក៏ឺ 1 + α = 6;1 + β = 1 ។ ដ ូេចនះ n ្រតូវែតមន ង
n = pq 2 រក៏ឺ n = p5 ែដល p, q ជចំន ួនបឋមខុសគន ។
ឧទហរណ៍ : ចូរបង្ហញថ
n n
⎡n⎤
∑ ( ) ∑⎢ j⎥
d k =
k =1 j =1 ⎣ ⎦
ចំេលើយ
n n
េយើងមន ∑ d ( k ) = ∑ ∑1
k =1 k =1 j|k
n
⎡n⎤
∑ ∑1 = ∑ ∑ 1= ∑ ⎢ j⎥
k =1 j|k j ≤n j≤k ≤n j≤n ⎣ ⎦
( k ≡0mod j )
ឧទហរណ៍ : ចូរបង្ហញថ ចំេពះ្រគប់ ចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ n េគមនចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ x និង y ែដល
( ) ( )
x − y ≥ n និង σ x 2 = σ y 2 ។
ចំេលើយ
( ) ( )
ង s ≥ n, ( s,10 ) = 1 ។ េយើងយក x = 5s; y = 4 s ។ េនះ σ x 2 = σ y 2 = 31σ s 2 ។ ( )


45. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទអែឺ លរ
េបើ ( a, n ) = 1 េនះ a ( ) ≡ 1( mod n ) ។

φ n
េយើងមន n > 1 ។ ង 1 = a1 < a2 <,..., < aφ ( n ) = n − 1 < n ជប ្ត ចំន ួនគត់វជិ ជមន តូចជង n េហើ យ
បឋមន ឹង n ែដល n > 1 ។ ្រគប់ ចំន ួនគត់ទង

ំ អស់ ែដលបឋមន ឹង n េពលែចកន ឹង n សល់ សំនល់ ជ ai មួយ
នុ េនម ai ,1 ≤ i ≤ φ ( n ) ។
កងចំ
េ យ ( a, n ) = 1 េនះ aa1, aa2 ,..., aaφ ( n ) ក៏បឋមន ឹង n ែដរ។ ដ ូេចនះ ប ្ត aai ទំងេនះសមមល
ូ ន ឹង a j
ម ួយ ែដល 1 ≤ j ≤ φ ( n ) ម n ។ ប ្ត aai ខុសៗគន សមម ូលន ឹង a j ខុសគន ែដរ ម n ។ េ្រពះេបើមន
aai ≡ ak ( mod n ) ន ិង aa j ≡ ak ( mod n ) េនះ a j ( aai ) ≡ a j ak ( mod n ) ⇒
( )
ai aa j ≡ a j ak ( mod n ) ⇒ ai ak ≡ a j ak ( mod n ) ⇒ ai ≡ a j ( mod n ) ។
ដ ូេចនះ
aa1.aa2 ....aaφ ( n ) ≡ a1a2 ....aφ ( n ) ( mod n )
a ( ) a1.a2 ....aφ ( n ) ≡ a1a2 ....aφ ( n ) ( mod n )

φ n
⇒
⇒ ( a ( ) −1) a .a ....a ( ) ≡ 0 ( mod n)

φ n
1 2 φ n
យ ( a a ...a ( ) , n ) = 1 េនះ ( a ( ) − 1) ≡ 0 ( mod n ) ។

φ n
េ 1 2 φ n
46. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
ង k ជចំនួនគត់វជជិ មនតូ ចបំផុតែដល a k ≡ 1( mod m ) ។ ចំនួនគត់វជជិ មន x ែដល
a x ≡ 1( mod m ) បនទល់ែត x ជពហុ គុ ណៃន k ន ិង្រចសមកវញ។

ិ
( )
l
េបើ x ជពហុ គ ុណៃន k េនះ x = kl ។ េ យ a k ≡ 1( mod m ) េនះ a k ≡ 1( mod m ) ។
ិ សន មតថ a x ≡ 1( mod m ) ។ យក x = kl + p, 0 ≤ p < k ។ ដ ូេចនះ p = x − kl ។ េយើងមន

a p = a x −kl = a x a − kl ≡ 1.1−l = 1( mod m )

្ត ទអឺែលរ 33

េបើ p > 0 េនះ មន p < k ែដល a p ≡ 1( mod m ) ។ ដ ូេចនះផយព
ទុ សមម
ី ត ិកមមែដលថ k តូចជងេគ។ ដ ូេចនះ
p = 0 ។ ដ ូេចនះ x = kl ។ ដ ូេចនះ x ជពហុ គ ុណៃន k ។
47. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
ង a ន ិង b ជចំនួនគត់វជជិ មនព ីរែដលបឋមគន េនះ φ ( ab ) = φ ( a ) φ ( b ) ។
ង n ជចំន ួនគត់ធមមជត ិមួយែដល n = ab, ( a, b ) = 1 ។ េយើងតំេរៀបចំន ួនគត់ចន

ំ ួន ab ែដលមន 1, 2,..., ab
ដ ូចខងេ្រកម
1 2 3 ... k ... a
a +1 a+2 a+3 ... a+k ... 2a
2a + 1 2a + 2 2a + 3 ... 2a + k ... 3a
... ... ... ... ... ... ...
( b − 1) a + 1 ( b − 1) a + 2 ( b − 1) a + 3 ... ( b − 1) a + k ... ba
ចំន ួនគត់ r ម ួយ បឋមន ឹង n េបើ បឋមន ឹង a ន ិងន ឹង b ន ិង្រចសមកវញ។

ិ ជដំបង
ូ េយើងន ឹងកំនត់ចន
ំ ួនៃនចំន ួន
គត់កងនុ ងខងេលើ ែដលបឋមន ឹង a ន ិងបនទ ប់ មកគណនេ យេឃើ ញថ េត ើមនចំន ួនប៉ន

ុ ម នកងចំ
នុ េ ម
េនះែដលបឋមន ឹង b ។
ំ ួន φ ( a ) េនកងបនទ
មនចំន ួនគត់ចន នុ ត់េដកទ ី១ែដលបឋមន ឹង a ។ ឥលូ វេយើងេមល
ើ បនទ ត់ឈរទ ី k ែដល
1 ≤ k ≤ a ។ ចំន ួនគត់ន ិម ួយៗសថត

ិ េនកងជួ
នុ រឈរមួយេនះ មន ង ma + k , 0 ≤ m ≤ b − 1 ។ េ យ
k ≡ ma + k ( mod a ) េនះ k មនក ្ត រ ួមមយ

ួ ជមយ
ួ a លុ ះ្រ ែត ma + k ក៏មន ក ្ត រ ួមម ួយជមយ
ួ a ែដរ
ន ិង្រចសមកវញ។ ំ ួន φ ( a ) ែដលបឋមន ឹង a ។ បនទ ប់ មកេយើងកំនត់ថេត ើ

ិ បនទ ត់ឈរន ិមួយៗមនចំន ួនគត់ចន
មនចំន ួនគត់ចន
ំ ួនប៉ន
ុ ម នកងចំ
នុ េ មេនះ ែដលបឋមន ឹង b ។
េយើងន ិយយថ មិន នុ េនម k , a + k ,..., ( b − 1) a + k េនេលើបនទ ត់ឈរទ ី k សមមល

ចមនចំន ួនគត់២កងចំ ូ
គន ឹ េទ េបើសនិ ជ ia + k ≡ ja + k ( mod b ) េនះ a ( i − j ) ≡ 0 ( mod b ) ។ េ យ

ម b េទ។ េបើមនិ អញចង
( a, b ) = 1 េនះ i − j ≡ 0 ( mod b ) ។ េ យ i, j ∈ [ 0, b − 1] ន ំេ យ i − j < b ។ ន ំេ យ i = j ។ មន
នុ េនមចំន ួនទំង φ ( a )
ន ័យថ ប ្ត b ចំន ួនគត់ េនកងចំ មបនទ ត់ឈរ សមមល
ូ េទន ឹង 0,1,..., b − 1 ។ ែត
មនែត φ ( b ) កងចំ
នុ េនមេនះប៉េុ ្ណ ះែដលបឋមន ឹង b ។ មនន ័យថ មនចំន ួនគត់ែត φ ( a ) φ ( b ) ប៉េុ ្ណ ះ េន
កងនុ ងេនះ ែដលបឋមន ឹង ab ។


សំ គល់
−េបើ p ជចំនួនបឋម ន ិង m ជចំនួនគត់ធមម ជតិ េនះចំនួនគត់
p, 2 p,3 p,..., p m−1 p

ជចំនួនគត់វជជិ មនែតមួ យែបបគត់ែដល ≤ p m ន ិងមនក ្ត រួមជមួ យ p m ។ដូ េចន ះ
( )
φ p m = p m − p m−1 ។
−េបើ n = p1a1 p2a2 ... pk k ជផលគុ ណក ្ត បឋមរបស់ n េនះ

a
( ) (
φ ( n ) = p1a1 − p1a1 −1 ... pkak − pkak −1 )
48. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
ចំេពះចំនួនគត់វជជិ មន n េគមន ∑φ ( d ) = n ។
d |n
េយើងពនិ ិតយសំ នៃំ ុ នចំន ួនសន ិទន

1 2 n
, ,...,
n n n
េយើងដ ឹងថ សំ នេំ ុ នះមនធតុទង
ំ អស់ ចំន ួន n ។ េ្រកយសំ រ ួល្របភគេនះេហើ យ េយើងន ឹងទទ ួលបនសំ នថ
ំ ុ ម ី ែដល
ភគែបងន ិងភគយក បឋមន ឹងគន ។ ប ្ត ភគែបងកងសំ

នុ នថ
ំ ុ សុ
ម ី ទែធ តជតួែចករបស់ n ។ ង d ជភគែបង
មួយ។ េនះ កងសំ

នុ នថ ំ ួន φ ( d ) ែដលមន d ជភគែបង។ ដ ូេចនះមនទំងអស់ ចំន ួន ចំន ួន
ំ ុ ម ី មនធតុចន
∑ φ ( d ) េនកងសំ
នុ នថ
ំ ុ ។ម ី េ យសំ នទ
ំុ ង
ំ ពរមនចំ
ី ន ួនតួេសមគ
ើ ន េនះ េយើងទញបនសំ េន ើែដល្រតូវ្រ យបញជ
d |n
ក់។

ឧទហរណ៍ : ង n ជចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន។
(១) គណនផលបូ កៃន្រគប់ ចំនន ិ មន តូចជង n េហើ យបឋមនឹង n ។
(២) គណនផលបូ កៃន្រគប់ ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន តូចជង 2n េហើ យបឋមនឹង n ។
ចំេលើយ
ង S1 = ∑ d ន ិង S2 = ∑ d
d <n d <2 n
( d ,n )=1 ( d ,n )=1
្ត ទ 35

ង d1 < d 2 < .... < dφ ( n ) ជប ្ត ចំន ួនគត់វជិ ជមនតូចជង n េហើ យបឋមន ឹង n ។ េយើងមន ( d , n ) = 1
លុ ះ្រ ែត ( n − d , n ) = 1 ។ េយើងមន dφ ( n ) ធំជងេគ េហើ យបឋមន ឹង n ដ ូេចនះ n − dφ ( n ) បឋមន ឹង n ែដរ
ែតតូចជងេគ ដ ូេចនះ ្រតូវែត ជ d1 ។ េយើងទញបន

d1 + dφ ( n ) = n, d 2 + dφ ( n )−1 = n,..., dφ ( n ) + d1 = n,
nφ ( n )
ដ ូេចនះ S1 = ។
2
ិ េយើងមន
∑ d= ∑ ( n + d ) = nφ ( n ) + ∑ d
n< d < 2 n d <n d <n
( d ,n )=1 ( d ,n )=1 ( d ,n )=1
nφ ( n ) 3nφ ( n )
= nφ ( n ) + =
2 2
nφ ( n ) 3nφ ( n )
ដ ូេចនះ S2 = + = 2nφ ( n ) ។
2 2
ឧទហរណ៍ : ចូរេ ួ គត់ n ែដល 10 | φ ( n ) ។

យឧទហរណ៍ ចំនន
ចំេលើយ
( )
យក n = 11k , k = 1, 2,... េនះ φ 11k = 11k − 11k −1 = 10.11k −1
ួ បឋម និង p > 4 ចូរបង្ហញថ 3φ ( p ) ≤ p ។

ឧទហរណ៍ : េបើ p − 1 និង p + 1 ជចំនន
ចំេលើយ
សេង កតេឃើ ញថ េបើ p > 4 េនះ p ្រតូវែតជពហុ គ ុណៃន៦ (េបើ p មិនែមនជពហុ គ ុណៃន៦េទ េនះ p − 1 ន ិង
p + 1 មិន ចជចំន ួនបឋមេទ)។ ដ ូេចនះ
p = 2a 3b m, a, b ≥ 1, ( m, 6 ) = 1
( ) ( ) ( )
φ ( p ) = φ 2a 3b m = φ 2a φ 3b φ ( m ) = 2a − 2a −1 3b − 3b−1 φ ( m ) ( )( )
⎛1⎞ ⎛2⎞ 1 1 p
= 2a ⎜ ⎟ 3b ⎜ ⎟ φ ( m ) = 2a 3b φ ( m ) ≤ 2a 3b m =
⎝2⎠ ⎝3⎠ 3 3 3


49. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទឡស
ឺ ង់
ង p ជចំនួនបឋម ន ិង ង
n = a0 p k + a1 p k −1 + ... + ak −1 p + ak
ជពន្លតរបស់ n កនុ ងេគល p ។ ចំនួនគត់ m ធំបផ

ំ ុ តែដល p m ែចក ច់ n ! កំនត់េ យ
n − ( a0 + a1 + ... + ak )
m=
p −1
ី ទឌីបល
ម្រទ ឹស្តប ៉ ូ ីញ៉ ក់
∞ ⎡
n ⎤
m= ∑⎢ k ⎥
k =1 ⎣⎢ p ⎦⎥
េយើងមន
⎡n⎤ k −1 k −2
⎢ p ⎥ = a0 p + a1 p + ... + ak −2 p + ak −1;
⎣ ⎦
⎡ n ⎤ k −2
⎢ 2 ⎥ = a0 p + a1 p k −3 + ... + ak −2 ;
⎢⎣ p ⎥⎦
…….
⎡ n ⎤
⎢ k ⎥ = a0
⎢⎣ p ⎥⎦
ដ ូេចនះ
∞ ⎡ n ⎤
∑ ⎢ p k ⎥ = a0 (1 + p + p 2 + ... + p k −1 ) +
k =1 ⎢⎣ ⎥⎦
( )
a1 1 + p + p 2 + ... + p k −2 + ... + ak −1 (1 + p ) + ak
pk −1 p k −1 − 1 p2 −1 p −1
= a0 + a1 + ... + ak −1 + ak
p −1 p −1 p −1 p −1
a0 p k + a1 p k −1 + ... + ak − ( a0 + a1 + ... + ak )
=
p −1
n − ( a0 + a1 + ... + ak )
=
p −1

្ត ទឡឺសង់ 37

50. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទខំមរ័
⎛a + b⎞
ង p ជចំនួនបឋម។ ចំនួនគត់ m ធំបផ
ំ ុ តែដល p m ែចក ច់េមគុ ណេទ្វធ ⎜ ⎟ េសមើន ឹង
⎝ a ⎠
ផលបូ កចំនួន្រ ទុ កកនុ ង្របមណវធី
ិ បូករបស់ a ន ិង b សរេសរកនុ ងេគល p ។
ង a = a0 + a1 p + ... + ak p k , b = b0 + b1 p + ... + bk p k , ែដល 0 ≤ a j , b j ≤ p − 1 ន ិង ak + bk > 0 ។
k k
ង Sa = ∑ a j ; Sb = ∑ b j ។ កំនត់យក c j ែដល 0 ≤ c j ≤ p − 1 ន ិង ε j = 0 រ ឺ 1 កំនត់េ យ
j =0 j =0
a0 + b0 = ε 0 p + c0
ε 0 + a1 + b1 = ε1 p + c1
ε1 + a2 + b2 = ε 2 p + c2
…..
ε k −1 + ak + bk = ε k p + ck (*)
ផលបូកៃនចំន ួន្រ ទ ុកកំនត់េ យ ε 0 + ε1 + ... + ε k ។
គ ុណសមភពទំងអស់ េនះបន ្តបនទ ប់ គន ន ឹង 1, p, p 2 ,... រ ួចបូកអង គន ិងអង គ េយើងទញបន
a + b + ε 0 p + ε1 p 2 + ... + ε k −1 p k =
ε 0 p + ε1 p 2 + ... + ε k −1 p k + ε k p k +1 + c0 + c1 p + ... + ck p k
k
េយើងទញបន a + b = c0 + c1 p + ... + ck p k + ε k p k +1 ។ ដ ូេចនះ Sa +b = ε k + ∑ c j ;
j =0
េ យបូកសមភព(*)បញចល
ូ គន េយើងទញបន
S a + Sb + ( ε 0 + ε1 + ... + ε k −1 ) = ( ε 0 + ε1 + ... + ε k ) p +
( c0 + c1 + ... + ck )
= ( ε 0 + ε1 + ... + ε k ) p + Sa +b − ε k
ឺ ង់
ី ទឡស
( p − 1) m = ( a + b ) − Sa +b − ( a − Sa ) − ( b − Sb )
= ( p − 1) ( ε 0 + ε1 + ... + ε k )
ដ ូេចនះ m = ε 0 + ε1 + ... + ε k ។


51. ្រទស
ឹ ីប
្ត ទ
្រគប់ចំនួនគត់ធមម ជតិ n សុទធែត ចសរេសរជ ង
n = a010k + a110k −1 + ... + ak −110 + ak
ែដល 1 ≤ a0 ≤ 9, 0 ≤ a j ≤ 9, j ≥ 1 ។
ឧទហរណ៍ 65789 = 6.104 + 5.103 + 7.102 + 8.10 + 9

្ត ទ 39


ឡូសុី ក
1. ង s ជចំនន ិ មន។ ចូរបង្ហញថ ្រគប់ អងក ត់ [ s, 2s ] មនចំនន

ួ គត់ វជជ ួ ស្វ័យគុ ណេគល២
ជនិចច។
2. ង M ជសំ ណុំមិនទេទ ៃនចំនន ិ មន ែដល " េបើ x ជធតុរបស់ M េនះ 4x និង

[ x ] ក៏ជធតុរបស់ M ែដរ "។ ចូរបង្ហញថ M ជសំ ណុំៃន្រគប់ ចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ។ កនង
ុ េនះ
[ a] ងេ យែផន កគត់ ៃន a ។
3. ចូរបង្ហញថ កនង
ុ ចំេនមប ្ត ៧ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ នែដលធំមិនេលើ សពី ១២៦
េគ ចរកបន២កនង
ុ ចំេនមចំនន
ួ ទំងេនះ កំនត់ េ យ a និង b ែដល b < a ≤ 2b ។
4. េគេ យសំ នម
ុំ ួ យមន១០ចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ សថិតេនចេន្លះចប់ ពី ១ដល់ ៩៩ េ យគិតទំង១
និង៩៩ ចូលផង។ ចូរបង្ហញថ មន២សំ នរុំ ងមិនទេទ ខុសៗគន ៃនសំ នេុំ នះ ែដលមនផលបូ ក
ធតុរបស់ េសមើគន។
5. េគេ្រជស ួ គត់ េចញពី {1, 2,...,100} ។ ចូរបង្ហញថ េទះេគេ្រជស

ើ េរ ើស៥៥ចំនន ើ េរ ើស យ៉ ងេម៉ ច
ក៏េ យ ក៏េគគង់បនពីរចំនន
ួ ែដលមនផលសងេសមើ ១០ ែដរ។
6. ( េមរច
ិ ១៩៩៤)
េគបិទ ្ល ក េលខ ថសចំនន
ួ មួ យ េ យេលខ១, ថសចំនន
ួ ២ េ យេលខ២, ថសចំនន
ួ ៣
េ យេលខ៣,…, ថសចំនន
ួ ៥០ េ យេលខ៥០។ េគ ក់ ថសែដលបិទ ្ល កទំង
1 + 2 + 3 + ... + 50 = 1275 េនះ េទកនង

ុ ្របអប់ មួ យ។ េគទញថសម្ត ងមួ យ េចញពី្របអប់ េនះ
ិ ។ េតើថសតិចបំ ផុតចំនន
េ យៃចដនយ េ យមិន ក់ ចូលវញ ើ បី
ួ ប៉ុ នមន ែដល្រតូវទញេចញ េដម
េ យធនថ មនយ៉ ងតិចថសចំនន

ួ ១០ មន ្ល កដូចគន?។
7. (អន្តរជតិ ១៩៦៤)
មនុស ១៧នក់ ទក់ ទងគន មសំ បុ្រត េ យមនុស មនក់ ៗ សរេសរេទកន់ មនុស ១៦នក់
េទៀតែដលេនសល់ ។ពួ កេគ ទក់ ទងគន េលើ្របធនបទចំនន

ួ ៣ប៉ុ េ ្ណ ះ។ ល់ ប ្ត មនុស ពីរ
ិ េទមក េលើ ្របធនបទែតមួ យ ប៉ុ េ ្ណ ះ។ ចូរបង្ហញថ មនយ
នក់ សរេសរេទគនេទវញ ៉ ង
តិចមនុស ចំនន
ួ ៣នក់ ែដលសរេសរសំ បុ្រតេទកន់ អនកដៃទពី្របធនបទែតមួ យដូចគន។
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ឡូសុីក 41

8. សុខ និង េ ើ េ យេ្រជស
េលងែលបងដូចតេទ។ ពួ ក ចប់ េផ្ត ម ើ េរ ើសចំនន
ួ គត់ មួយ n > 0 ។
ើ េរ ើសយកចំនន
បនទប់ មកេទៀត សុខេ្រជស ួ គត់ m មួ យជសំ ងត់ ែដល 0 < m < n ។
េ ើ បីេ
ជអន កទយេលខសំ ងត់ េនះ។ េដម យេ ចទយបន េ ចសួរេលខ k មួ យ
ើ ថ m + k ជចំនន
េទសុខ េហើ យសុខេឆ្លយ ួ បឋមរ ឺអត់ ។ ចូរបង្ហញថ េ ចកំនត់ េលខ
សំ ងត់ របស់ សុខបនេ យសួរយ៉ ងេ្រចើន n − 1 សំ នរួ ។
9. ចូរបង្ហញថ ្រគប់ ឆនំទំងអស់ មនៃថងសុ្រកទី១៣ យ៉ ងេ ច ស់ ម្ត ង។

10. ើ េរ ើសយក៥១ចំនន
េគេ្រជស ើ េរ ើស
ួ គត់ េចញពី 1, 2,...,100 ។ ចូរបង្ហញថ េបើេទះជេគេ្រជស
យ៉ ងេម៉ ចក៏េ យ ក៏េគគង់ទទួ លបន២ចំនន
ួ ែដលបឋមរ ងគន ែដរ។
11. ( េមរច
ិ AHSME 1999)
ទូ ក់ ឥ ន
៉ ់ េនផ រមួ យ្រតូវបនេគបិទ ្ល កេលខចប់ ពីេលខ១េទ។ តួេលខប្លសទិចែដលេ្របើសំ
ប់ េធ្វជ
ើ ្ល កេលខបិទេលើទូទំងេនះ មនតំៃល២េសនកនង ើ បីបិទេលខ៩
ុ មួ យេលខ។ ដូេចនះេដម
ើ បីបិទេលខ១០ េគ្រតូវចំនយអស់ ៤េសន។ េបើសិនជេគ
េគ្រតូវចំនយអស់ ២េសន េហើ យេដម
ើ បីបិទ ្ល កេលខ េតើមនទូ ទំងអស់ ចំនន
្រតូវចំនយអស់ 137,94$ េដម ួ ប៉ុ នមន?។
12. ( េមរច
ិ AMC12 2001)
េតើមនចំនន ិ មនចំនន
ួ គត់ វជជ ួ ប៉ុ នមនែដលមិនេលើ សពី2001 េហើ យជពហុ គុណៃន3 រ ឺ4 ែតមិន
ែមនពហុ គុណៃន5 ។
13. ( េមរច
ិ AHSME 1983)
ង
0,123456789101112 … 998 999
ុ ខទ ង់និមួយៗបនមកពីចុះេលខគត់ ព1
ែដលេលខកនង ី ដល់ 999 មលំ ប់ ។ ចូរកំនត់ ខទង់ទី1983
េ្រកយេកប ស។
14. េកមង្របុ ស២៥នក់ នង ិ មូលមួ យ។ ចូរបង្ហញថ េទះជអងគុ យ

ិ េកមង្រសី២៥នក់ អងគុ យជុំវញតុ
ែបប ក៏គង់មនេកមងមនក់ ែដលអន កេនសងខង ជេកមង្រសីទំងពីរនក់ ែដរ។
15. ( េមរច
ិ AMC12 2001)
ពីងពងមនេ្រ ើ មួ យនិងែសបកេជង
មេជង ើ មួ យសំ ប់ េជង
ើ និមួយៗ ៃនេជង
ើ ទំង្របប
ំ ីរបស់ ។
េតើពង
ី ពង ចពក់ េ្រ ើ និងែសបកេជង
មេជង ើ ទល់ ែត្រគប់ េជង
ើ មលំ ប់ លំ េ យបន
42 ឡូសុីក |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

ឹ ថ ល់ េជង
ប៉ុ នមនរេបៀបខុសៗគន េបើដង ើ និមួយៗរបស់ ្រតូវពក់ េ្រ ើ មុ នែសបកេជង
មេជង ើ
16. ( េមរច
ិ AHSME 1986)
ថតតុសថិតកនង ិ មួ យមនេ្រ
ុ បនទប់ងងត ើ ្រកហម១០០គូ េ្រ
មេជង ើ ៃបតង៨០គូ េ្រ
មេជង ម
ើ េខៀវ៦០គូ និងេ្រ
េជង ើ េខម៤០គូ ។ យុ វជនមនក់ យកេ្រ
មេជង ើ មួ យម្ត ងេចញពីថតតុ
មេជង
េនះ ែត មិន ច គ ល់ ពណ៌ របស់ េ្រ ើ ទំងេនះបនេទ។ េតើយុវជនេនះ្រតូវយក

មេជង
េ្រ ើ េចញយ
មេជង ៉ ងតិចចំនន ើ បីេ
ួ ប៉ុ នមនេដម យ ទទួ លបនេ្រ ើ យ
មេជង ៉ ងេ ច ស់
ឹ ថ េ្រ
១០គូ ? េ យដង ើ មួ យគូ ជេ្រ
មេជង ើ ពីរែដលមនពណ៌ ដូចគន។ េ្រ
មេជង ើ
មេជង
មួ យមិន ចេ យ ប់ េនកនង
ុ គូ េ្រ ើ េលើ សពីមួយបនេទ។)
មេជង
17. ( េមរច
ិ ១៩៩១)
េគេ ួ សនិទនមួ យ េគសរេសរ ជទំ រង់ប្រងួ មរួច បនទប់ មកេគគណនផលគុ ណៃន

យចំនន
ភគយកនឹងភគែបង។ េតើមនចំនន
ួ សនិទនចំនន
ួ ប៉ុ នមនែដលសថិតេនចេន្លះ០និង១ ែដលមន
ផលគុ ណេសមើ20! ។
18. ( េមរច
ិ ១៩៩៨)
ចូរកំនត់ ចំនន
ួ ចតុធតុ មលំ ប់ ; ; ; ៃនចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ នេសស ែដល
98
19. ( េមរច
ិ AIME 1992)
ួ គត់ បន្តបនទប់ គន ចំនន

េតើមនគូ ៃនចំនន ួ ប៉ុ នមន ែដលសថិតេនកនង
ុ សំ នុំ
1000; 1001; 1002; … ; 2000
ិ ប
េហើ យែដលមិន្រតូវករ្រ ទុ ក េពលេធ្វ្រើ បមណវធ ី ូ កៃនចំនន
ួ គត់ ទំងពីរ?
20. ( េមរច
ិ AHSME 1994)
េកអី្របប
ំ ួ នកនង
ុ ជួរមួ យ សំ ប់ ទុ កេ យសិស ៦នក់ និង ្រ ្ត ចរយ ល់ ផ ែប និងកម
អងគុ យ។ ើ េរ ើសេកអី
្រ ្ត ចរយទំងបីមកដល់ មុ នសិស ទំង៦នក់ េហើ យសំ េរចចិតេ្ត ្រជស
យ៉ ង េ យ ្រ ្ត ចរយមនក់ ៗសថិតេនចេន្លះសិស ២នក់ ។ េតើ ្រ ្ត ចរយ ល់ ផ ែប
និងកម ើ េរ ើសេកអីខ្លួនបនប៉ុ នមនរេបៀប?

ចេ្រជស
21. ចូរបង្ហញថកនង
ុ ចំេនមចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន១៦េផ ងគន មនតំៃលមិនេលើ សពី១០០ មនចំនន
ួ គត់
៤េផ ងគន , , , ែដល ។

22. ( េមរច
ិ ១៩៨៩)
កុ មរមនក់ មនអិដម ុំ ន៩៦ដុំេផ ងៗគន។ ដុំនម

្ឋ ួ យសំ នម ិ ួ យៗ ចេធ្វព
ើ ប
ី ្ល សទិចរ ឺេឈើ ចមនទំ ហំ
តូច មធយមរ ឺធំ ចមនពណ៌ េខៀវ ៃបតង ្រកហម រ ឺេលឿង និង ចមន្រជុងជរង្វ ង់ ឆេកណ
កេរ រ ឺ្រតីេកណ។
េតើមនដុំអិដប
្ឋ ៉ុ នមនដុំ ែដលមនលកខណៈខុសពីអិដប
្ឋ ្ល សទិច ទំ ហំមធយមពណ៌ ្រកហម ងរង្វ ង់ ្រតង់
ពីរចំនច
ុ គត់ ? (អិដេ្ឋ ឈើ ទំ ហំមធយមពណ៌ ្រកហម ងកេរ ជឧទហរណ៍ មួ យ)។
23. ( េមរច
ិ ១៩៩៨)
េគេ េលខទូ រសពទ ៧ខទ ង់ ថជេលខពិេសស េបើលំ ប់ លំ េ យ
ដូចគននឹង រឺ (ដូចទំងពីរក៏បន)។
ឧទហរណ៍ 023.0237; 032.7032 សុទធែតជេលខពិេសស។ សនមតថ និមួយៗ ចមន
តំៃលជេលខ 0; 1; 2; … ; 9។ ចូរកំនត់ ចំនន

ួ េលខពិេសសទំងអស់ ែដល ចមន។
24. ( េមរច
ិ ១៩៩៦)
្រក ពីរៃន្រក ទំង7 7 49 របស់ ក្តរអុ កមួ យ ្រតូវបនេគ បពណ៌ េលឿង េហើ យ្រក
េនសល់ ្រតូវ បពណ៌ ៃបតង។ ក្តរអុ កពណ៌ ពីរ ែដល បពណ៌ មរេបៀបេនះ សមមូ លគន
េបើក្តរពណ៌ មួ យ ិ ក្តរពណ៌ មួ យេទៀតកនង

ចទទួ លបនេ យបង្វ ល ុ ប្ល ង់ក្តរអុ ក។ េតើមនក្តរអុ ក
ពណ៌ មិនសមមូ លគនចំនន

ួ ប៉ុ នមនែដល ច?។
25. ិ េី រៀបេលខ 21; 31; 41; 51; 61; 71 និង 81 ចំនន

េតើេគមនវធ ើ បីេ
ួ ប៉ុ នមនរេបៀប េដម យផល
បូ កេលខ៤េនជប់ គនែចក ច់ នឹង៣?។
26. ( េមរច
ិ ១៩៩៣)
ង ជសំ នម
ុំ ួ យមនធតុ៦។ េតើេគមនប៉ុ នមនរេបៀបេផ ងគនកនង ើ េរ ើសសំ នរុំ ងពីរៃន
ុ ករេ្រជស
ែដលមិនចំបច់ ខុសគនក៏បន េហើ យែដល្របជុំៃនសំ នរុំ ងទំងពីរជ ? លំ ើ

ប់ ៃនករេ្រជស
េរ ើសមិនសំ ខន់ េទ ឧទហរណ៍ គូ សំនរុំ ង ; ; ; ; ; ; ើ េរ ើសគូ

ដូចគននឹងករេ្រជស
; ; ; ; ; ; ែដរ។
27. (ឥ ្ឌ ១៩៩៨)
េគេ យ M ជចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន។ ង
{
S = n ∈ `, M 2 ≤ n < ( M + 1)
2
}

ចូរបង្ហញថ ផលគុ ណ ab ែដល a និង b ជធតុរបស់ S មនតំៃលខុសគនពីរៗ។
28. ែលបងេបើកេបៀកនង
ុ កុ ព
ំ យូទ័រមួ យេគេលងែតមនក់ ឯង ដូចតេទ។ េ្រកយេលងជប់ មួ យេលើ ក េទ
មលទធ ផលែដលទទួ លបន អន កេលងទទួ លបន a រ ឺ b ពិនទុ ( a, b ∈ `, a > b ) េហើ យពិនរទុ បស់
ឹ ថ មនពិនច
គត់ េកើនេឡើ ងេ យបូ កបែនថមនឹងពិនេទុ លើ កមុ ន។ េគដង ទុ ំនន
ួ ៣៥្របេភទែដលេគ
មិន ចទទួ លបន េហើ យកនង

ុ ចំេ មេនះ មនមួ យេសមើ៥៨។ ចូរគណន a និង b ។
29. ( េមរច
ិ ១៩៩៤)
េគមនអិដច ួ ៩៤ដុំ។ មួ យដុំៗមនរង្វស់ 4 ×10 ×19 េគយកមកតំេរៀបពីេលើគនជបេងគល

្ឋ ំនន
មួ យមនកំពស់ ៩៤ដុំអិដ។្ឋ អិដន

្ឋ ម
ិ ួ យៗ ចតំេរៀបេ យយក្រជុង៤ រ ឺ១០ រ ឺ១៩ ្រសបនឹងកំពស់
របស់ បេងគល ។ េតើមនកំពស់ បេងគល សរុបប៉ុ នមន្របេភទែដលេគ ចេធ្វប

ើ នេ យេ្របើអិដ្ឋ
ទំង៩៤ដុំេនះ?។
30. (អន្តរជតិ ១៩៧០)
ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ិ ម

ួ គត់ វជ ជ ន n ែដលេធ្វេើ យសំ នុំ
{n, n + 1, n + 2, n + 3, n + 4, n + 5}
ចជបំ ែបកជ២សំ នរុំ ង ែដលផលគុ ណៃនប ្ត ចំនន

ួ ទំងអស់ េនកនង
ុ សំ នម
ុំ ួ យ េសមើនង
ឹ ផល
គុ ណៃនប ្ត ចំនន
ួ ទំងអស់ េនកនង
ុ សំ នម
ុំ ួ យេទៀត។


្របព័នធរបប់.ចំនួនគត់.ភពែចក ច់
្របព័នធរបប់
31. (អន្តរជត១
ិ ៩៧៥)
ុ ្របព័នេធ គល១០, េគទទួ លបនផលបូ កតួេលខៃនខទ ង់និមួ
េពលេគសរេសរ 44444444 េនកនង
យៗរបស់ េសមើ A ។ ង B ផលបូ កតួេលខៃនខទ ង់និមួយៗរបស់ A ។ ចូរគណន ផលបូ កតួ
េលខៃនខទ ង់និមួយៗរបស់ B ។ ( A, B សរេសរេនកនង
ុ ្របព័នេធ គល១០)។
32. ចូរគណន េលខ២ខទ ង់ចុងេគរបស់ 31000 ។
33.
1000
ចូរគណន េលខ២ខទ ង់ចុងេគរបស់ 7 7 ។
34. ចំនន
ួ គត់ មួយថយចុះជគត់ ដង េពលេគលុ បតួេលខខងចុងេគេចល។
ចូរគណនចំនន
ួ ែបបេនះ។
35. ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ើ េ យេលខ៦និង ថយចុះ២៥ដង េបើសិនជេលខ៦េនះ
ួ គត់ ធមម ជតិែដលេផ្ត ម
្រតូវបនលុបេចល។
36. (អន្តរជតិ ១៩៦៨)
ួ គត់ ធមម ជតិ x ែដលេផទ ងផទត់ ផលគុ ណៃនតួេលខខទ ង់និមួយៗរបស់

ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន (េន
កនង
ុ េគលដប់ ) េសមើនង
ឹ x 2 − 10 x − 22 ។
37. ( េមរច
ិ ១៩៩២)
ង S ជសំ នៃុំ ន្រគប់ ចំនន
ួ សនិទន r , ែដល 0 < r < 1 េហើ យែដលមនតួេលខជខួប ង
0.abcabcabcabc.... = 0.abc
ែដលតួេលខ a, b, c មិនចំខស
ុ គនក៏បន។ េបើ្របភគនិមួយៗែដលជធតុរបស់ S សំ រល
ួ រួចេហើ យ
េតើមនភគយកខុសៗចំនន
ួ ប៉ុ នមន?។
38. ចូរបង្ហញថ ្រគប់ ចំនន ិ ម

ួ គត់ វជ ជ ន មនពហុ គុណរបស់ មួ យ ែដល េលខរបស់ កនង
ុ េគល១០
មន្រគប់ តួេលខពី០ដល់ ៩។
39. េលខ
12345678910111213141516171819202122...
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ្របព័នធរបប់ 47

ួ គត់ តេរៀងគនបន្តបនទប់ គន។ េយើ ង ង f ( n ) = m ជអនុគមន៍ែដល
ទទួ លបនេ យេរៀបចំនន
ខទ ង់ទី 10n របស់ េលខេនះ សថិតេនចំចំនច

ុ ែដលេគបែនថមេលខមន m ខទ ង់ ។ ឧទហរណ៍
f ( 2 ) = 2 េ្រពះ ខទ ង់ទី 100 = 102 សថិតេនចំេលខ៥៥ ែដលមន២ខទ ង់។ ចូរគណនេ យ
្រ យបញជក់ f (1987 ) ។
40. ចូរសរេសរ ៥២១៣ េនកនង

ុ េគល ៧។
41. ចូរសរេសរចំនន
ួ ទសភគ 13 /16 េនកនង
ុ េគល៦។
42. ( េមរច
ិ ១៩៩៤)
េគេ យចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន n ង p ( n ) ជផលគុ ណៃនតួេលខខុសពីសូនយរបស់ n ។
(េបើ n មនែតមួ យខទ ង់ េនះ p ( n ) េសមើេលខមួ យេនះ)។
ង
S = p (1) + p ( 2 ) + ... + p ( 999 )
ចូរកំនត់ ក ្ត បឋមធំបំផុតរបស់ S ។
43. (អន្តរជតិ ១៩៧៨)
m, n ជចំនន ុ ្របព័នរធ បប់ េគល១០ េលខ៣ខទ ង់ចុងេគ

ួ គត់ ធមម ជតិ ែដល 1 ≤ m < n ។ េនកនង
របស់ 1978m ដូចេរៀងគន នឹង េលខ៣ខទ ង់ចុងេគរបស់ 1978n ែដរ។ ចូរគណន m, n េពល
m + n មនតំៃលតូចបំ ផុត។
(6 + )
1980
44. ចូរបង្ហញថ េលខ១ពន់ ខទង់ដំបូងេ្រកយេកប ស របស់ 35 សុទធែតជេលខ៩ទំង
អស់ ។
ចំនួនគត់
1 ⎛ 2n ⎞
45. ចូរបង្ហញថ Cn = ⎜ ⎟ ជចំនន
ួ គត់ ចំេពះ្រគប់ ចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ n ។
n +1⎝ n ⎠
46. ង n = n1 + n2 + ... + nk ែដល ni ជចំនន ិ ម

ួ គត់ មិនអវជ ជ ន។ ចូរបង្ហញថ
n!
n1 !n2 !....nk !
ជចំនន
ួ គត់ ។
48 ្របព័នធរបប់.ចំនួនគត់.ភពែចក ច់ |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

47. ចូរបង្ហញថ ផលបូ ក S=
1 1 1 1
+ + + ... +
2 3 4 n
មិន ចជចំនន
ួ គត់ េទ។
48. ( េមរច
ិ ១៩៩៣)
េតើមន n ចំនន
ួ ប៉ុ នមន ែដលពហុ េកណនិយ័តមួ យ មន n ្រជុង មនមុំ កង
នុ ជចំនន ិ ជដ ឺ
ួ គត់ គត
េ្រក?។
ភពែចក ច់
49. ចូរកំនត់ ចំនន ិ មន n ែដល 3n + 7 ែចក ច់ 5n + 13 ។
50. ង A ជចំនន ិ មន និង A ' ជចំនន

ួ គត់ វជជ ួ ខទ ង់
ួ មួ យែដលសរេសរេ យេ្របើតេួ លខនិងចំនន
ដូច A ែត មលំ ប់ លំ េ យមួ យេផ ងេទៀត។ ចូរបង្ហញថ េបើ A + A ' = 1010 េនះ A
ែចក ច់ នឹង១០។
51. ចូរបង្ហញថ ចំេពះ្រគប់ ចំនន ិ ម

ួ គត់ គូវជ ជ ន n េយើ ងមន n 2 − 1 ែចក ច់ 2n! − 1 ។
52. (អន្តរជតិ ១៩៨៤)
ចូររកេ យបននូវគូ ចំនន ិ ម

ួ គត់ វជ ជ នមួ យ ែដលេផទ ងផទត់ លកខខណ្ឌទំង២ខងេ្រកម
(i ) ab ( a + b ) ែចកមិន ច់ នឹង៧
( ii ) ( a + b )7 − a 7 − b 7 ែចក ច់ នឹង 77
ចូរេផទ ងផទត់ ចំេលើយទទួ លបន។
53. ង p ជចំនន
ួ បឋម។ ចូរបង្ហញថ p ែចក ច់ ab p − ba p
ួ គត់ a និង b ។
ចំេពះ្រគប់ ចំនន
54. េគេ យចំនន

ួ បឋម p ≥ 7 ។ ចូរបង្ហញថ 11...1 ែដលមន េលខ១ ចំនន
ួ p − 1 ដង ជចំនន
ួ
ែចក ច់ នឹង p ។
55. ( )
ចូរបង្ហញថ ចំេពះ្រគប់ m, n ∈ ] េគមន mn m60 − n60 ែចក ច់ នឹង 56786730 ជនិចច។
56. េគេ យចំនន

ួ បឋមេសស p ។ ចូរបង្ហញថ មនចំនន
ួ គត់ n េ្រចើន ប់ មិនអស់ ែដល p ែចក
ច់ n 2n + 1 ។
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ភពែចក ច់ 49

57. ចូរបង្ហញថ គមនចំនន
ួ គត់ n > 1 ែដល n ែចក ច់ 2n − 1 េទ។
58. ួ គត់ n ែដល 1 + ⎡⎣ 2n ⎤⎦ ែចក ច់ 2n ។

ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន
⎛ 1000 ⎞
59. េតើ ៧ ែចក ច់ ⎜ ⎟ រ ឺេទ?។
⎝ 500 ⎠
60. ចូរបង្ហញថ n = 24 ជចំនន ួ គត់ ធប
ំ ំ ផុត ែដលែចក ច់ នឹង្រគប់ ចំនន
ួ គត់ a
ែដល 1 ≤ a ≤ n ។
61. ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន n មនលកខណៈ
“ចំេពះ 0 < l < m < n េគមន S = l + ( l + 1) + ... + m ែចកមិន ច់ នឹង n
ចំេពះ្រគប់ l , m, n ។”
ចូរបង្ហញថ លកខណៈេនះ ុ ករណី n ជស្វ័យគុ ណៃន២មួ យប៉ុ េ ្ណ ះ។

ចេកើតមនែតកនង
62. ( េមរច
ិ ១៩៩២)
ើ បី
ប ្ត េលខមន២ខទ ង់ ចប់ ពី ១៩ េទ៩២ ្រតូវបនេគយកេទសរេសរបន្តបនទប់ គន េដម
ើ បនជចំនន
បេងក ត ួ គត់
192021222324...89909192
េតើ ចំនន
ួ ស្វ័យគុ ណៃន៣ ធំបំផុតេសមើប៉ុនមន ែដលែចក ច់ ចំនន
ួ េនះ?។
63. ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ិ មន ែដល 2n ែចក ច់ 3n − 1 ។

ួ គត់ n វជជ
64. េបើ p ជចំនន

ួ បឋម េនះ p ែចក ច់ 2 p − 2 ។
65. ចូរបង្ហញថ n 2 + 23 ែចក ច់ នឹង 24 ចំេពះចំនន

ួ គត់ n េ្រចើន ប់ មិនអស់ ។
66. ចូរបង្ហញថ េបើ p > 3 ជចំនន

ួ បឋម េនះ 24 ែចក ច់ ( p2 − 1) ។
67. ចូរបង្ហញថ ពីកង
នុ ចំេនម៣ចំនន
ួ គត់ មួ យ េគ ើ េរ ើសយក២
ចេ្រជស
ែដលេផទ ងផទត់ a3b − ab3 ែចក ច់ នឹង១០។
68. ( )
ចូរបង្ហញថ េបើ 3 ែចក ច់ a 2 + b2 េនះ 3 ែចក ច់ a និង 3 ែចក ច់ b ។
69. ចូរបង្ហញថ ចំេពះ្រគប់ n ∈ `, n 2 ែចក ច់ ( n + 1)n − 1 ។
70. ចូរបង្ហញថ េបើ p ជចំនន

ួ េសសបឋម េហើ យេបើ
a 1
= 1 + + ... +
1
េនះ p ែចក a ច់ ។
b 2 p −1
71. (ហុ ង្រគី ១៨៩៩)

ចូរបង្ហញថ 2903n − 803n − 464n + 261n ែចក ច់ នឹង 1897
ចំេពះ ្រគប់ ចំនន


72. ចូរបង្ហញថ េបើ n េសស េនះ
(
x n + y n = ( x + y ) x n−1 − x n−2 y + .... − xy n−2 + y n−1 )
ដូេចនះ េបើ n េសស េនះ x + y ែចក ច់ x n + y n ។
73. ចូរបង្ហញថ 1001ែចក ច់ 11993 + 21993 + 31993 + ... + 10001993
74. ចូរបង្ហញថ ចំេពះចំនន

ួ គត់ ធមម ជតិ n មួ យ េគមន ចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ x មួ យេទៀត ែដលតួន ិ
x
មួ យៗរបស់ ស្វុីត x + 1, x x + 1, x x + 1,... ែចក ច់ នឹង n ។
75. (រុស ុ ី ១៩៩៥)
ួ គត់ ពហុ គុណ n េ្រចើន ប់ មិនអស់ ែដល n ែចក ច់ 3n−1 − 2n−1 ។

ចូរបង្ហញថ មនចំនន
76. (អន្តរជតិ ១៩៩២)
ួ គត់ a, b, c ែដល 1 < a < b < c េហើ យ ែដល ( a − 1)( b − 1)( c − 1)

ែចក ច់ abc − 1 ។
77. ចូរគណន្រគប់ ចំនន ិ មន n ែដល n + 1 ែចក ច់ n 2 + 1

78. េបើ 7 ែចក ច់ 3x + 2 ចូរបង្ហញថ 7 ែចក ច់ 15 x 2 − 11x − 14
79. ចូរគណន្រគប់ ចំនន ិ មន n ែដល 5

n −1 + 3n −1 n n
ែចក ច់ 5 + 3 ។
80. ចូរបង្ហញថ ផលគុ ណៃន n ចំនន

ួ គត់ បន្តបនទប់ គន ែចក ច់ នឹង n! ។
81. ចូរបង្ហញថ 6 ែចក ច់ n3 − n ចំេពះ្រគប់ ចំនន

ួ គត់ n ។
82. ចូរបង្ហញថ 2 x + 3 ជពហុ គុណៃន១១ លុ ះ្រ ែត 5 x + 2 ជពហុ គុណៃន១១ែដរ និង្រចស

ិ
មកវញ។
83. ង p > 3 ជចំនន

ួ បឋម។ ចូរបង្ហញថ p 2 − 1 ជពហុ គុណៃន១២។
84. ចូរកំនត់ ប ្ត ចំនន

ួ គត់ a, b និង c ធំជង១ ែដល a ែចក ច់ bc − 1, b ែចក ច់ ca − 1
និង c ែចក ច់ ab − 1 ។

85. េបើ a ជចំនន ិ ។
ួ គត់ េនះ a ែចកមិន ច់ នឹង 3 េបើ a 2 − 1 ែចក ច់ នឹង 3 និង្រចសមកវញ
86. ចូរបង្ហញថ 33n + 3 − 26n − 27 ជពហុ គុណ ៃន 169 ចំេពះ ្រគប់ ចំនន
n
87. ួ គត់ ធមម ជតិេសស េនះ 2n + 2 ែចក ច់ k 2 − 1 ចំេពះ្រគប់ ចំនន
ចូរបង្ហញថ េបើ k ជចំនន ួ
គត់ ធមម ជតិ n ។
88. (បល់កង់ ១៩៩៦)
េគេ យចំនន
ួ បឋម p > 5 ។ េគកំនត់
{
S = p − n 2, n ∈ N , n 2 < p }
ចូរបង្ហញថ មន a និង b ជធតុរបស់ S ែដល 1 < a < b េហើ យ a ែចក ច់ b ។
89. (អន្តរជតិ ១៩៩៤)
ិ ម n3 + 1
ួ គត់ វជ ជ ន ច់ ខត ( m, n ) ែដល ជចំនន
ួ គត់ ។
mn − 1
90. ើ េរ ើសយក៥១ចំនន
េគេ្រជស ួ គត់ ពក
ី ង
នុ ចំេនម 1, 2,...,100 ។
ចូរបង្ហញថ េទះេគចប់ យ៉ ងេម៉ ចក៏េ យ ក៏គង់ែតមនមួ យែចក ច់ មួ យេទៀតែដរ។
សំ នល់. ភពសមមូល
91. ង p ជចំនន
ួ បឋមមួ យ។ ចូរបង្ហញថ
⎛ p − 1⎞
⎟ ≡ ( −1) ( mod p ) ,1 ≤ n ≤ p − 1
n
១) ⎜
⎝ n ⎠
⎛ p + 1⎞
២) ⎜ ⎟ ≡ 0 ( mod p ) , 2 ≤ n ≤ p − 1
⎝ n ⎠
92. ួ បឋម ែដល p > 5 ។ ចូរបង្ហញថ p8 ≡ 1( mod 240 ) ។

ង p ជចំនន
93. ( េមរច
ិ ១៩៩៤)
ិ ែចក 1059; 1417 និង 2312 នឹង d > 1 ។ គណន d − r ។
ង r ជសំ នល់ ៃនវធី

ចំនួនកេរ
94. (អន្តរជតិ ១៩៨៨)
ិ a 2 + b2
េបើ a, b ជចំនន
ួ គត់ វជមជ ន ែដល ជចំនន
ួ គត់
1 + ab
a 2 + b2
េនះ ជកេរៃនចំនន
ួ គត់ មួយ។
1 + ab
95. ចូរបង្ហញថ កេរៃនចំនន

ួ គត់ មន ង 4k រ ឺក៏ 4k + 1 ។

ួ គត់ េនកនង
ុ ស្វុីត 11,111,1111,.... ជកេរៃនចំនន
ួ គត់ មួយេទ។
97. េគេ យ a < b ≤ c < d ជចំនន

ួ គត់ ែដល ad = bc និង d − a ≤1។
ចូរបង្ហញថ a ជចំនន
ួ កេរ។
98. ចូរបង្ហញថ ផលគុ ណៃន៣ចំនន

ួ គត់ តេរៀងគន មិន ចជចំនន
ួ ស្វ័យគុ ណេទ (មនន័យថ ជ
ចំនន
ួ កេរ រ ឺចំនន
ួ គូ ប។ល។)
99. ចូរបង្ហញថ េគមនចំននួ គត់ ធមម ជតិ n មួ យគត់ ែដល 28 + 211 + 2n ជចំននួ កេរ។
100. ចូរកំនត់ ចំននួ មិនកេរទី n ។ឧទហរណ៍ ២ ជចំននួ មិនកេរទី១, ៣ជចំននួ មិនកេរទី២,៥ជ
ចំនន
ួ មិនកេរទី៣។ល។
101. ង f ( n ) = n + ⎡⎣ n ⎤⎦ ។ ចូរបង្ហញថ ចំេពះ្រគប់ ចំនន ិ ម

ួ គត់ វជ ជ ន m , ស្វុីត
( )
m, f ( m ) , f ( f ( m ) ) , f f ( f ( m ) ) ,...
មនចំនន
ួ គត់ កេរយ៉ ងេ ច ស់ មួ យ។
102. ចូរបង្ហញថ 4.41 ជកេរៃនចំនន

ួ សនិទន េនកនង
ុ ្រគប់ ្របព័នរធ បប់ ទំងអស់ ។
103. ក) ចូរបង្ហញថ ផលគុ ណៃន២ចំនន

ួ គត់ តគនមិន ចជចំនន
ួ គត់ កេរេទ។
ខ) ចូរបង្ហញថ ផលគុ ណៃន៣ចំនន
គ) ចូរបង្ហញថ ផលគុ ណៃន៤ចំនន

104. ចូរកំនត់ ចំននួ គត់ x ែដល x 2 − x + 2 ជចំននួ កេរ។

105. ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំននួ គត់ x ែដល 1 + x + x 2 + x3 + x 4 ជចំននួ កេរ។
106. ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំននួ គត់ a, b ែដល a 4 + ( a + b )4 + b4 ជចំននួ កេរ។
107. ចូរបង្ហញថ េនកនង
ុ ្រគប់ សំ នទ
ុំ ំងអស់ ែដលមនធតុជ៣៣ចំនន
ួ គត់ ខស
ុ ៗគន ែដលចំនន
ួ គត់ ន ិ
មួ យៗមនក ្ត បឋមកនង
ុ ចំេនម 5; 7; 11; 13; 23 េគមនធតុ២ែដលផលគុ ណរបស់ ជចំនន
ួ កេរ។
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ចំនួនកេរ 53

108. (អន្តរជតិ ១៩៨៥)
េគេ យសំ នុំ M មន១៩៨៥ធតុជចំនន ិ ម

ួ គត់ វជ ជ នខុសៗគន។គមនធតុ មួ យមនក ្ត បឋម
ធំជង២៦េទ។ ចូរបង្ហញថ M មនសំ នរុំ ងមួ យ ែដលមន៤ធតុខស

ុ ៗគន ែដលផលគុ ណជ
ចំនន
ួ ស្វ័យគុ ណទី៤។
ចំនួនែដលមន ង មួយ
109. ចូរបង្ហញថ ្រគប់ ចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ n > 6 សុទធែត ចសរេសរជផលបូ កៃន២ចំនន
ួ គត់ ធជ
ំ ង
១ និង បឋមរ ងគន។
110. ( េមរច
ិ ២០០១)
េតើមនចំនន ិ មនែដលជពហុ គុណៃន 1001 ចំនន

ួ គត់ វជជ ួ ប៉ុ នមន ែដល ចសរេសរជ ង
10 j − 10i បន ែដល i និង j ជចំនន

ួ គត់ េហើ យ 0 ≤ i < j ≤ 99 ?។
111. ( េមរច
ិ ១៩៨៦)
ស្វុីតេកើន
1, 3, 4,9,10,12,13,...
មន្រគប់ ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន ែដល ជស្វ័យគុ ណៃន៣ រ ឺជផលបូ កៃនស្វ័យគុ ណៃន៣េផ ងគន។ ចូរ
គណន តួទ១
ី ០០ៃនស្វុីតេនះ។
112. ( េមរច
ិ ១៩៧៨)
ចំនន
ួ គត់ n េគេ ថជេលខពិេសស េបើេគ ចសរេសរជ n = a1 + a2 + ... + ak
បន េ យ a1,..., ak ជចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន(មិនចំបច់ ខុសគនក៏បន) ែដល
1 1 1
+ + ... + =1
a1 a2 ak
ឹ ថ ចំនន
េ យដង ួ គត់ ចប់ ពី 33 ដល់ 73 សុទធែតជេលខពិេសសទំងអស់ ចូរបង្ហញថ ្រគប់
ចំនន
ួ គត់ ទំងអស់ ែដល ≥ 33 សុទធែតជ េលខពិេសស។
113. (អន្តរជតិ ១៩៨៣)

េគេ យចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន a, b និង c បឋមនឹងគន២ៗ។ ចូរបង្ហញថ 2abc − ab − bc − ca ជ
ចំនន
ួ គត់ ធប
ំ ំ ផុត ែដលមិន ចសរេសរជ ង xbc + yca + zab បន ែដលកនង
ុ េនះ x, y, z ជ
ចំនន ិ មនរ ឺសូនយ ។

a 3 + b3
114. ចូរបង្ហញថ ្រគប់ ចំនន ិ ម
ួ សនិទនវជ ជ ន ចសរេសរជ ង បនទំងអស់ ចំេពះចំនន
ួ
c3 + d 3
ិ មន។
គត់ a, b, c, d វជជ

លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ចំនួនែដលមន ង មួយ 55


ពហុ គុណរួមតូ ចបំផុត. តួែចករួមធំបំផុត
ចំនួនបឋម
115. (ចំនន
ួ ែមរែសន)
ចូរបង្ហញថ េបើ 2n − 1 ជចំនន

ួ បឋម េនះ n ក៏ជចំនន
ួ បឋមែដរ។
116. ចូរបង្ហញថ មនគូ ( m, n ) េ្រចើន ប់ មិនអស់ ែដល m និង n មនក ្ត បឋមរួម
េហើ យ ( m − 1) និង ( n − 1) មនក ្ត បឋមរួមគនែដរ។
117. គណនរក្រគប់ ចំនន

ួ បឋមែដលមន ង n3 − 1 ចំេពះចំនន
ួ គត់ n > 1 ។
118. ចូរបង្ហញថ n 4 + 4 ជចំនន

ួ បឋម ែតកនង
ុ ករណី n = 1 ប៉ុ េ ្ណ ះ ចំេពះ n ∈ ` ។
119. គណនរក្រគប់ ចំនន

ួ គត់ n ≥ 1 ែដល n 4 + 4n ជចំនន
ួ បឋម។
120. ឹ ថ 1002004008016032 មនក ្ត បឋម p > 250000 ។ ចូរគណន ក ្ត បឋមេនះ។

េគដង
121. ចូរគណនចំនន
ួ ៃនចំនន
ួ បឋមែដល ≤ 100 ។
122. (រម៉ូ ៉ នី ២០០៣)
េគេ យចំនន
ួ បឋម n1 < n2 < ... < n31 ។ ចូរបង្ហញថ េបើ 30 ែចក ច់ n14 + n24 + ... + n31
4
េនះកនង
ុ ចំេនមចំនន
ួ ទំងេនះេគ ចរកបនចំនន
ួ បឋម៣តេរៀងគន។
ចំនួនពហុគុណ
123. ចំេពះ្រគប់ ចំនន
ួ គត់ k េគ ចរកបនចំនន
ួ គត់ n មួ យ ែដលប ្ត ចំនន
ួ n + 1,..., n + k សុទធែត
ជចំនន
ួ ពហុ គុណ។
ពហុគុណរួមតូចបំផុត តួែចករួមធំបផ
ំ ុត
124. ង ( a, b ) = 1 ។ ចូរបង្ហញថ ( a + b, a2 − ab + b2 ) = 1 រ ឺ = 3 ។
125. ង a, a ≠ 1, m, n ជចំនន ិ មន។ ចូរបង្ហញថ
( am − 1, an − 1) = a( m,n) − 1
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ចំនួនបឋម 57
126. ( េមរច
ិ ១៩៨៥)
ប ្ត ចំនន
ួ េនកនង
ុ ស្វុីត
101,104,109,116,....
មន ង an = 100 + n 2 , n = 1, 2,... ចំេពះ n និមួយៗ ង d n = ( an , an+1 ) ។
ចូរគណន max d n ។
n≥1
127. ចូរបង្ហញថ េបើ m និង n ជចំនន

ួ គត់ ធមម ជតិ េហើ យ m ជចំនន
ួ េសស េនះ
( 2m −1, 2n + 1) = 1
128. ចូរបង្ហញថ មនស្វុីតនព្វ នែ្ត វងមួ យ ែដលតួរបស់ និមួយៗបឋមរ ងគន២ៗ។
129. េតើមនចំនន ិ មន ≤ 1260 ចំនន

ួ គត់ វជជ ួ ប៉ុ នមន ែដលបឋមនឹង១២៦០?។
130. ង a និង b ជចំនន

ួ បឋមនឹងគន។ ចូរបង្ហញថ ab និង a + b ក៏បឋមនឹងគនែដរ។
n
131. េគកំនត់ ចំនន
ួ ែភម៉ទី n េ យរូបមន្ត Fn = 22 + 1 ។
ួ Fn ទំងអស់ បឋមនឹងគន ពីរៗ។
ចូរបង្ហញថ ចំនន
132. (អន្តរជតិ ២០០៥)
េគេ យស្វុីត a1 , a2 ,... កំនត់ េ យ

an = 2n + 3n + 6n − 1
ែដល n ជចំនន ិ មន។

ួ គត់ វជ ជ ន ែដលបឋមនឹង្រគប់ តួទំងអស់ ៃនស្វុីត។
133. ួ តំេរៀបៃនគូ ( a, b ) ៃនចំនន

ចូរគណនចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន
ែដល PPCM ៃន a និង b េសមើនង
ឹ 23571113 ។
134. (កូេរ ៉ ១៩៩៨)

ួ គត់ វជ ជ ន l , m, n បឋមនឹងគន២ៗ ែដល
( l + m + n ) ⎛⎜
1 1 1⎞
+ + ⎟
⎝l m n⎠
ជចំនន
ួ គត់ ។
135. េគេ យចំនន ិ ម

ួ គត់ វជ ជ ន n > 3 ។ ចូរបង្ហញថ ប ្ត ផលគុ ណ x1x2 ...xk ( k ≥ 1) ែដលក ្ត xi
របស់ ជចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន ែដល
x1 + x2 + ... + xk ≤ n
មនពហុ គុណរួមតូចបំ ផុតតូចជង n! ។
58 ពហុគុណរួមតូចបំផុត តួែចករួមធំបំផុត |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

136. (អន្តរជតិ ១៩៥៩)
21n + 4
ចូរបង្ហញថ ្របភគ ជ្របភគមិន ចសំ រល
ួ បនចំេពះ្រគប់ ចំនន
14n + 3
137. ( េមរច
ិ ១៩៧២)
ចូរបង្ហញថ
[ a, b, c ]2 = ( a, b, c )2
[ a, b][b, c ][c, a ] ( a, b )( b, c )( c, a )
138. ួ ៃនចតុធតុ ( a, b, c, d ) ែដល

ចូរគណនចំនន
3r 7 s = [ a, b, c ] = [b, c, d ] = [ c, d , a ] = [ d , a, b ]
បំែបកជក ្ត បឋម
139. ិ ម
ចូរគណនផលគុ ណៃនប ្ត តួែចកវជ ជ នខុសគន របស់ n = 4204 ។
140. ិ មនគូ របស់ 10000 ។
ចូរគណនផលបូ កៃនតួែចកវជជ
141. ( េមរច
ិ ១៩៨៨)
ចូរគណន្របូ បប៊ីលីេត កនង ិ មនរបស់ 1099 បនជ
ើ េរ ើសេ យៃចដនយនូវតួែចកវជជ
ុ ករេ្រជស
ួ ពហុ គុណៃន 1088 ។
ចំនន
142. េយើ ងេ ថចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិមួយជចំនន
ួ ឥតេខចះ េបើ េសមើនង ិ មនរបស់
ឹ ផលបូ កតួែចកវជជ
េ្រកពីខ្លួន ។ ឧទហរណ៍ ៦ជចំនន
ួ ឥតេខចះ េ្រពះ 6 = ∑ d = 1+ 2 + 3 ។
d |6,d ≠ 6
(
ួ គូ មួយ ឥតេខចះ លុ ះ្រ ែត មន ង 2 p −1 2 p − 1 ែដល p និង 2 p − 1 ជ
ចូរបង្ហញថ ចំនន )
ចំនន ិ ។
ួ បឋម និង្រចសមកវញ
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| បំែបកជក ្ត បឋម 59

60 បំែបកជក ្ត បឋម |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

ែផនកគត់

143. ចូរបង្ហញថ ចំេពះ n ≥ 0 េគមន √ √ 1 √4 2

144. គណនែផន កគត់ របស់
1 1 1
1+ + + .... +
2 3 106
145. ចូរបង្ហញថ តួរបស់ ស្វុីតៃនចំនន

ួ គត់ 1 √2 ែដល 0; 1; 2; … ជចំនន ិ ម
ួ គត់ មិនអវជ ជ ន
ជចំនន
ួ គូ នង
ិ េសសឆ្លស់ គន។
146. ( េមរច
ិ ១៩៨៧)
ចូរកំនត់ ចំនន ិ មន n ធំបំផុត េដម

ួ គត់ វជជ ើ បីេ យ េគមនចំនន
ួ គត់ k មួ យគត់ ែដល
8 n 7
< <
15 n + k 13
147. ( េមរច
ិ ១៩៩៧)
សនមតថ a ជចំនន ិ ម
ួ វជ { } { }
ជ ន ែដល a −1 = a 2 និង 2 < a 2 < 3 ។ ចូរគណន a12 − 144a −1 ។
148. ( េមរច
ិ ២០០៣)
គណនចំនន ិ មន n ែដល 1 េនជត

n
ិ {
123456789 បំ ផុត។ }
149. គណនពហុ ធមិនសូនយ P ( x, y ) មួ យ ែដល P ([ 2t ] , [3t ]) = 0 ចំេពះ្រគប់ ចំនន
ួ ពិត t ។
150. (អន្តរជតិ ១៩៦៨)
[ x] ងេ យែផន កគត់ ៃន x ។ ចូរគណន
⎡ n + 1⎤ ⎡ n + 2 ⎤ ⎡ n + 4 ⎤ ⎡ n + 2k ⎤
+ +
⎢⎣ 2 ⎥⎦ ⎢⎣ 4 ⎥⎦ ⎢⎣ 8 ⎥⎦ + ... + ⎢ k +1 ⎥ + ...
⎣⎢ 2 ⎦⎥
151. (សមភពែហ៊រមីត)
ចូរបង្ហញថ េបើ x ជចំនន

ួ ពិត និង n ជចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ េនះ
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ែផនកគត់ 61

n − 1⎤
[ nx ] = [ x ] + ⎡⎢ x +
1⎤ ⎡ 2⎤ ⎡
⎥ + ⎢ x + ⎥ + ... + ⎢ x +
⎣ n⎦ ⎣ n⎦ ⎣ n ⎥⎦

152. ( េមរច
ិ ១៩៨៥)
េតើកង
នុ ចំេនម១០០០ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ នដំបូង មនប៉ ុ នមនែដល ចសរេសរជ ង ខងេ្រកមបន?
[ 2 x ] + [ 4 x ] + [ 6 x ] + [8 x ]
153. ( េមរច
ិ ១៩៩១)
សនមតថ r ជចំនន
ួ ពិត ែដល
⎡ 19 ⎤ ⎡ 20 ⎤ ⎡ 21 ⎤ ⎡ 91 ⎤
⎢⎣ r + 100 ⎥⎦ + ⎢⎣ r + 100 ⎥⎦ + ⎢⎣ r + 100 ⎥⎦ + ... ⎢⎣ r + 100 ⎥⎦ = 546
ចូរគណន [100r ] ។
154. ចូរកំនត់ ចំនន

ួ តួែដលមនតំៃលខុសគនកនង
ុ ស្វុីតខងេ្រកម
⎡ 12 ⎤ ⎡ 22 ⎤ ⎡ 20052 ⎤
⎢ ⎥ ⎢
, ⎥ ,..., ⎢ ⎥
⎢⎣ 2005 ⎥⎦ ⎢⎣ 2005 ⎥⎦ ⎢⎣ 2005 ⎥⎦
155. ង 0 < a1 < a2 < ... < an ≤ 2n ជចំនន

ួ គត់ ែដល ពហុ គុណរួមតូចបំ ផុតៃន ល់ ប ្ត ai , ២ៗមន
⎡ 2n ⎤
តំៃលធំជង 2n ។ ចូរបង្ហញថ a1 > ⎢ ⎥ ។
⎣3⎦
62 ែផនកគត់ |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

សមក
ី រឌីយូ ផ
៉ ង់ទីន
156. េ ះ្រ យសមីករ
2n + 1 = x 2
x2 = 2 + 6 y 2 + y 4
158. ចូរកំនត់ ចំនន ិ មន x, y , z ែដល
1 1 1
+ + =1
x y z
159. (ហុ ង្រគី ១៩៩៧)
ចូរកំនត់ ចំេលើ យជចំនន

ួ គត់ ៃនសមីករ
x3 + ( x + 1) + ( x + 2 ) + ... + ( x + 7 ) = y 3
3 3 3

ួ គត់ x, y ែដល
x 2 = y5 − 4
161. ក) ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ិ មន n និង a ែដល 5n = a 2 ។
ខ) ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន n និង a ែដល 5n = a 2 − 1 ។
គ) ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ិ ម

ួ គត់ វជ ជ ន n និង a ែដល 5n = a 2 − 2 ។

ួ គត់ x, y , z ែដល
x3 + 9 y 3 = 3 z 3
163. ិ មន ( x, y, z ) េ្រចើន ប់ មិនអស់ ែដលេផទ ងផទត់
ចូរបង្ហញថ េគមន្រតីធតុសនិទនមិនគត់ វជជ
{ x 3} + { y 3} = { z 3 }
ែដល {t} = t − [t ] ងេ យ ែផន កទសភគៃន t ។
164. (ហុ ង្រគី ១៩៩៨)

ួ គត់ វជ ជ ន x, y , z ែដល z ≥ 2 និង
( x + 1)2 + ... + ( x + 99 )2 = y z
165. ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន x, y ែដល x y = y x ។
166. (លីថន
ួ ី ១៩៩៤)

ួ គត់ m, n, k ែដល k ≥ 2 និង
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| សមីករឌីយ៉ូផង់ទីន 63

1 + 2!+ 3!+ ... + n ! = m k
167. (អុ ី លី ១៩៩៤)

ួ គត់ x, y ែដល
y 2 = x3 + 16
168. ង x, y , z ជចំនន ិ មន ែដល 2 x x + y y = 3z z ។ ចូរបង្ហញថ x = y = z ។
169. (េអៀរឡង់ ១៩៩៥)
ចំេពះតំៃល ខ្ល ះៃន a ែដលសមីករ

x 2 + axy + y 2 = 1
មនចំេលើ យេ្រចើន ប់ មិនអស់ េនកនង
ុ ] ?។
170. ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន

ួ គត់ ធមម ជតិ x, y, z ែដល
x2 + y 2 = 7 z 2
171. ក) ចូរកំនត់ ៣ចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ a, b, c (មិនបច់ ខុសគនក៏បន) ែដល
1 1 1 1
= 2+ 2+ 2
4 a b c
ខ) ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ើ បីេ
ួ គត់ ធមម ជតិ n េដម យេគ ចរកបន n ចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ x1,..., xn
(មិនបច់ ខុសគនក៏បន) ែដល

1 1 1
1= + + ... +
x12 x22 xn2
ួ គត់ វជ ជ នរ ឺសូនយ a, b, c, d ែដល
a 2 + 5b 2 − 2c 2 − 2cd − 3d 2 = 0
ួ គត់ t តូចបំ ផុត ែដល េគមនចំនន
ួ គត់ x1,..., xt េផទ ងផទត់
x13 + ... + xt3 = 20022002
174. (ៃត ៉ ន់ ១៩៩៨)
េតើសមីករខងេ្រកម
x 2 + y 2 + z 2 + u 2 + v 2 = xyzuv − 65
ែដល x, y, z , u , v ជចំនន
ួ គត់ ធជ
ំ ង ១៩៩៨ មនរ ឺសរ ឺេទ?។
175. (ឥ ្ឌ ១៩៩៨)
ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន ិ មន x, y , n ែដល

( x, n + 1) = 1 និង x n + 1 = y n+1
64 សមីករឌីយ៉ូផង់ទីន | លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

176. (អន្តរជតិ ១៩៩៧)
ចូរកំនត់ ្រគប់ គូ ( a, b ) ៃនចំនន

ួ គត់ a ≥ 1, b ≥ 1 េផទ ងផទត់ សមីករ
2
ab = b a
177. េយើ ងពិនត
ិ យសមីករ
( aa )
n
= bb (*)
ក) ចំេពះចំនន
ួ គត់ ខ្ល ះៃន n ែដលសមីករ (*) មនចំេលើ យគត់ មួយែដល a, b > 1 ។
ខ) េ ះ្រ យសមីករ (*) ចំេពះ n = 5 ។

ួ គត់ វជ ជ ន x, y ែដល
x + y 2 + z 3 = xyz
ែដល z = PGCD ( x, y ) ។
179. ក) ចូរកំនត់ ្រតីេកណែកង ែដលមន្រជុងជចំនន

ួ គត់ ែដល មន្រក ៃផទ ជកេរៃនចំនន
ួ គត់ ។
ខ) ចូរកំនត់ ចំនន ិ មន x, y , z ែដល
ួ គត់ វជជ x4 − y 4 = z 2 ។
180. ្រទស
ឹ ប
ី ្ត ទ−្រតធ
ី តុ ពី ករ
ង x, y , z ជចំនន
ួ គត់ ធមម ជតិ ែដលមនតួែចករួមេសមើ១ េផទ ងផទត់
x2 + y 2 = z 2
ដូេចនះ x រ ឺក៏មិនអញច ឹ ងេទ y ជចំនន
ួ គូ ។ កនង
ុ ករណី ែដល x ជចំនន
ួ គូ េនះេគមនចំនន
ួ គត់ m
និង n ែដលបឋមនឹងគន េហើ យមនភពគូ េសសផទុ យគន ែដល
x = 2mn, y = m2 − n2 , z = m2 + n 2 ។
181. ចូរបង្ហញថ គមន្រតីធតុៃនចំននួ គត់ វជិ ម

ជ នែដល x 4 + y 4 = z 4 េទ។
182. គណនរ ឺសសនិទន x, y ែដល

x2 + y 2 = 1
ួ សនិទន x និង y ែដលេផទ ងផទត់
x2 + 3 y2 = 1
184. ង [ x ] ជែផន កគត់ ៃន x ។ េតើសមីករ
[ x] + [ 2 x] + [ 4 x] + [8 x] + [16 x] + [32 x] = 12345
មនរ ឺសរ ឺេទ?។
185. (អន្តរជតិ សតលស

ី ២០០៣)
ចូរកំនត់ ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ើ បីេ
ជ ន k តូចបំ ផុត េដម យមន ចំនន
ួ គត់ x1, x2 ,..., xk ែដល

x13 + x23 + ... + xk3 = 20022002

⎡ x 2 − x − 2⎤ = [ x ] , x ∈ \
⎣ ⎦
4 x 2 − 40 [ x ] + 51 = 0 , x ∈ \
188. (អូ្រ ្ត លី ១៩៩៩)
ចូរេ ះ្រ យ្របព័នស

ធ មីករ
x + [ y ] + { z} = 200
{ x} + y + [ z ] = 190.1
[ x] + { y} + z = 178.8
189. ចូរគណនចំនន
ួ គត់ x, y ែដលេផទ ងផទត់ សមីករ
23 x + 29 y = 1
190. គណនចំេលើ យសមីករដយូផង់ខងេ្រកម
23 x + 29 y = 7
191. េតើមនចំនន
ួ គត់ x, y ែដល 3456 x + 246 y = 73 រ ឺេទ?។
192. ចូររកចំេលើ យជចំនន
ួ គត់ ៃនសមីករ
3456 x + 246 y = 234
193. ចូរបង្ហញថ m5 + 3m 4n − 5m3n 2 − 15m 2n3 + 4mn 4 + 12n5 មិន ចេសមើ៣៣េទ។
⎡ n + 1⎤
194. ង 0 < a1 < a2 < ... < ak ≤ n ែដល k > ⎢ ជចំនន
ួ គត់ ។
⎣ 2 ⎥⎦
ចូរបង្ហញថ a1 + a j = ar មនចំេលើយ។
ួ គត់ ែដល x 2 − 5 y 2 = 2
196. េតើមនចំនន ិ មន x, y ែដល x3 = 2 y + 15 រ ឺេទ?
197. ( េមរច
ិ ១៩៧៩)
ចូរកំនត់ ចំនន ិ ម
ួ គត់ មិនអវជ ជ ន ( n1, n2 ,..., n14 ) ែដលេផទ ងផទត់ សមីករខងេ្រកម
n14 + n24 + ... + n14
4
= 1599
198. (អន្តរជតិ ១៩៨៤)
ង a, b, c និង d ជចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ នេសស ែដល a < b < c < d , ad = bc និង
a + d = 2k , b + c = 2m ែដល k , m ជចំនន
ួ គត់ ពរី ។ ចូរបង្ហញថ a = 1 ។

199. (េអៀរឡង់ ១៩៩៦)
ង p ជចំនន
ួ បឋមមួ យ និង a, n ជចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន។ ចូរបង្ហញថ េបើ 2 p + 3 p = a n េនះ
n =1។
200. (អន្តរជតិ ១៩៨១)
គណនតំៃលធំបំផុតរបស់ m 2 + n 2 ែដលកនង
ុ េនះ m, n ជចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន ែដល
( )
2
m, n ∈ {1, 2,3,...,1981} និង n 2 − mn − m 2 =1
201. ចូរកំនត់ តៃំ លវជិ ម

ជ នតូចបំ ផុត ៃន 12m − 5n ចំេពះ្រគប់ ចំនន ិ ម
ួ គត់ វជ ជ ន m និង n ។
202. ចូរបង្ហញថ សមីករ x 2 − y 2 = 1 គមនរ ឺសជចំនន ិ ម

ួ គត់ វជ ជ នេទ។
203. សនមតថ a, b, c ជចំនន
ួ គត់ ែដល a 6 + 2b 6 = 4c 6 ។ ចូរបង្ហញថ a = b = c = 0 ។
204. ួ គត់ (a, b, c ) ែដល a 3 + 2b 3 = 4c 3 ។
គណនចំនន
205. ចូរបង្ហញថ សមភព x 2 + y 2 + z 2 = 2xyz ចពិតចំេពះប ្ត ចំនន
ួ ( x , y, z ) ែតករណី
ែដល x = y = z = 0 ប៉ុ េ ្ណ ះ។
206. ចូរកំនត់ ្រគប់ ចំនន

ួ បឋម p, q និង ចំនន
ួ គត់ r , s ≥ 2 ែដល
pr − qs = 1
207. ង ( an ) និង ( bn ) ជស្វុីតៃន ចំនន

ួ គត់ ពរី ។ េយើ ងសនមតថ ស្វុីត ( an + bn ) និង ( anbn ) ជ
ស្វុីតនព្វ ន។្ត ចូរបង្ហញថ មនចំនន

ួ េថរ c មួ យែដលចំេពះ្រគប់ n េយើ ងមន an = c រ ឺ
bn = c ។
208. ង
n
f ( x) = ∑ ak xn−k
k =0
ជពហុ ធមួ យែដលមនដេឺ ្រក n េហើ យមនេមគុ ណជចំនន

ួ គត់ ។
េបើ a0 , an , f (1) សុទធែតជចំនន

ួ េសស ចូរបង្ហញថ f ( x ) = 0 គមនរ ឺសជចំនន
ួ សនិទនេទ។
209. ចូរបង្ហញថ េបើពហុ ធ

p ( x ) = a0 x n + a1x n−1 + ... + an−1x + an
ួ គត់ និង មនតំៃលេសមើ៧ ្រតង់៤ចំនន

ែដលមនេមគុ ណជចំនន ួ គត់ េផ ងគនៃន x េនះ គមនតំៃល
ែដលពហុ ធេនះ មនតំៃលេសមើ ១៤េទ។



ឡូសុី ក
1.Sេបើ s ជស្វ័យគ ុណេគល២ េនះសំ េណើ ពតិ េ យមនិ ចំបច់ ្រ យបញជក់។ េបើ s មិនែមនជស្វ័យគ ុណ
េគល២ េនះ ្រតូវេនចេន្ល ះ ស្វ័យគ ុណេគល២ ពរតេរៀងគន

ី មនន ័យថ 2r < s < 2r +1 ។ ន ំេ យ
2r +1 < 2s ន ំេ យ s < 2r +1 < 2s មនន ័យថមនចំន ួនស្វ័យគ ុណេគល២ េនចេន្ល ះ [ s,2s ] (េសមនើ ឹង
2r +1 )។
2. Sេយើងន ឹង្រ យបញជក់ មវចរេ

ិ យកំេណើ ន។
េ យ រ M ជសំ ណំ ុ ម ិនទេទៃនចំន ួនគត់វជិ ជមន េនះ M មនធតុែដលតូចបំ ផ ុត ងេ យ a ។ ម
សមមត ិកមម [ a ] ជធតុរបស់ M ែត [ a ] ≤ a ≤ a ែត a ជធតុតច

ូ ជងេគ ដ ូេចនះ ទល់ ែត a = 1 ។
មនន ័យថ 1 ជធតុម ួយរបស់ M ។
េ យ 1 ជធតុម ួយរបស់ M េនះ 4 ក៏ជធតុរបស់ M ែដរ េហើ យដ ូចគន ែដរ 4.4 = 42 ។ល។ ដ ូេចនះ ្រគប់
ចំន ួនទំងអស់ ែដលមន ង 4n = 22n , n = 1, 2,... ជធតុរបស់ M ។ បនទ ប់ មកេទៀត ⎡⎢ 22n ⎤ = 2n ក៏

⎥⎦
⎣
ជធតុរបស់ M ែដរ មនន ័យថ ្រគប់ ចំន ួនទំងអស់ ែដលជស្វ័យគ ុណេគល២ ជធតុរបស់ M ។
ឥលូ វេយើងសន មតថ មន n ∈ N មួយែដលម ិនែមនជធតុរបស់ M ។ ដ ូេចនះ n មិនែមនជស្វ័យគ ុណេគល២
េទ។ េ យ n ∉ M េនះ គម ន ចំន ួនគត់ មួយ េនចេន្ល ះ A1 = ⎡⎣ n 2, ( n + 1 )2 ) ែដលជធតុរបស់ M
េទ េ្រពះ ្រគប់ y ∈ A1 េគមន [ y ] = n ែដល n ∉ M ដ ូេចនះ [ y ] ∉ M ដ ូេចនះ y ∉ M (េ្រពះ េបើ
y ∉ M េនះ [ y ] ក៏ជធតុរបស់ M ែដរ) ។ ដ ូចគន ែដរ គម ន ចំន ួនគត់ មួយ z ∈ A2 ែដល
A2 = ⎡⎣ n 4 , ( n + 1 )4 ) ជធតុរបស់ M េទ េ្រពះ េបើមនិ អញចង

ឹ េទ ន ំេ យ មនធតុមយ
ួ ជរបស់ A1 ែដល
ជធតុរបស់ M ែដរ ែតផយព

ទុ ករសន
ី មត។ មវចរេ
ិ យកំេណើ ន េយើងទញបន គម នធតុ ម ួយ ែដលសថត
ិ
)
r r
េនចេន្ល ះ Ar = ⎡⎢ n 2 , ( n + 1 )2 ជធតុរបស់ M េទ។
⎣
បនទ ប់ មកេទៀត េយើងន ឹងបង្ហញថ ចេន្ល ះេនះ ធំ ស់ ែដល ចមនចំន ួនស្វ័យគ ុណេគល២ ជធតុរបស់
M ែដលន ំេ យ ផយន
ទុ ឹងករឧបមែដលថ គម នធតុរបស់ Ar ែដលជធតុរបស់ M ។

អន ុគមន ៍ f ( x ) = log2 x ជអន ុគមន ៍េក ើន ចំេពះ x ∈ R+ ។ ដ ូេចនះ log2 ( n + 1 ) − log2 n > 0 ។
េ យអន ុគមន ៍ f ( x ) = 2−x ជអន ុគមន ៍ចុះ េលើ R េនះ េគមនចំន ួនគត់វជិ ជមនធំ្រគប់ ្រគន់ k មួយ
ែដល
2−k < log2 ( n + 1 ) − log2 n

k k
⇒ ( n + 1 )2 > 2n 2
⇒ចេន្ល ះ ⎡⎢ n 2 , 2n 2 ⎤⎥ សថត
⎣
k k
⎦
ិ េនកងចេន្ល
នុ
⎣
k k
)
ះ ⎡⎢ n 2 , ( n + 1 )2 ។ ែត្រគប់ ចំន ួនគត់វជិ ជមន s ចេន្ល ះ [ s,2s ]
សុទែធ តមនចំន ួនស្វ័យគ ុណេគល២ ជន ិចច។ ដ ូេចនះ េយើងទញបនភពផយន

ទុ ឹងករឧបមែដលេយើងចង់ បន៕
3. Sែចក {1, 2,...,126} ជ៦សំ ន ំ ុ
{1, 2} , {3, 4,5,6} , {7,...,14} , {15,...,30} , {31,...,62} ន ិង {63,...,126} ។
មេគលករណ៍ ្រទ ុង្រពប មន២កងចំ

នុ េនម ៧ចំន ួនគត់េនះ សថត
ិ េនកងសំ
នុ នែំ ុ តម ួយកងចំ
នុ េនមសំ នទ
ំុ ង
ំ ៦ ខងេលើ
េហើ យែដលេផ ទ ងផទត់ b < a ≤ 2b ។
4. Sេគ ចបេងតើក បនព ី សំ នម

ំ ុ ួយែដលមន១០ធតុ ន ូវ សំ នរំ ុ ងម ិនទេទ ខុសៗគន ចំន ួន
⎛10 ⎞ ⎛10 ⎞ ⎛ 10 ⎞
⎜ ⎟ + ⎜ ⎟ + ... + ⎜ ⎟ = (1 + 1) − 1 = 2 − 1 = 1023
10 10
⎝1⎠ ⎝2⎠ ⎝ 10 ⎠
n
⎛n⎞
( ម (1 + x )n = ∑ ⎜ k ⎟ Cnk x k )
k =0 ⎝ ⎠
ចំេពះសំ នរំ ុ ងន ិម ួយៗ េយើងគណនផលបូករបស់ ។ ផលបូកធំបំផ ុត គ ឺ 90 + 91 + ... + 99 = 945 < 1023 ។
មនន ័យថ ្រតូវែតមនសំ នរំ ុ ងពរី ែដលមនផលបូកដ ូចគន ។
5. Sេយើងសេង កតេឃើញថ េបើេយើងេ្រជ ើសេរសើ n + 1 ចំន ួនគត់ េចញព ី 2n ចំន ួនគត់បន ្តបនទ ប់ គន េនះេគ្រតូវ
ែតទទ ួលបនចំន ួនពរី ែដលមនផលសង េសមើ n ។ េ្រពះ េយើង ចចប់ ផ គូ 2n ចំន ួនគត់បន ្តបនទ ប់ គន
{a + 1, a + 2, a + 3,..., a + 2n}
េទជ n សំ ន ំ ុ
{a + 1, a + n + 1} , {a + 2, a + n + 2} ,… {a + n, a + 2n}
ដ ូេចនះ េបើេយើង្រតូវេ្រជ ើសេរស

ើ យក n + 1 ចំន ួនគត់ េចញ ព ី n សំ ន ំ ុ េនះ ្រតូវមនចំន ួនគត់ពរី ែដលសថត
ិ េនកងនុ
សំ នែំ ុ តមយ
ួ េហើ យមនផលសងេសមើ n ។
ឥលូ វ េយើងបេងតើក ៥សំ នែំ ុ ដលមន២០ធតុ ដ ូចខងេ្រកម
{1, 2,..., 20} , {21, 22,..., 40} , {41, 42,...,60} , {61,61,...,80} , {81,82,...,100}

េយើង្រតូវេ្រជ ើសេរសយក
ើ ៥៥ចំន ួនគត់ េចញព ី ៥សំ នខ
ំ ុ ងេលើ ដ ូេចនះ ្រតូវមនសំ នម
ំុ យ
ួ ែដលេគយកយ៉ងត ិច១១
ចំន ួនគត់។ ពសំ

ី នេំ ុ នះ មករអេង កតខងេលើ (យក n = 10 ) ្រតូវមន២ចំន ួនគត់ ែដលមនផលសងេសម១ើ ០។
6. Sឧបមថ េយើងទញថសេចញមយ
ួ ចំន ួនដំបង
ូ មនេលខខុសគន ទំងអស់ េ យមនិ មនថស មន
េលខដ ូចគន ដល់ េទ១០ដងេទ។ ដ ូេចនះ សន មតថេយើងទញេចញថសមនេលខ១ដល់ េលខ៩ ទំងអស់ ដ ូេចនះ មន
ទំងអស់ 1 + 2 + ... + 9 = 45 ថស។ ដ ូេចនះ ថសេនសល់ មនែត េលខ១០ដល់ េលខ៥០។
បនទ ប់ មកេទៀត សន មតថ េយើងទញយកថសពកី ងចំ

នុ េនម ថសេលខ ១០ដល់ េលខ៥០ មួយមុខចំន ួន៩ (េដ ើមបីក ំ ុ
េ យទន់មនថស១០មន ្ល កដ ូចគន )។ ដ ូេចនះ េយើងយកថសេចញបន ចំន ួន 45 + 9.41 = 414 េហើ យ។
ថសែដលទញេចញេលើកទ ី 415 ន ឹងេធ្វេើ យមនថសចំន ួន១០មនេលខដ ូចគន ។
7. Sសន មតថសុខជមន ុស មនក់េនកងមន

នុ ុស ទំង១៧នក់េនះ។ គត់សរេសរសំ ប្រុ តេទមន ុស ១៦ នក់េទៀ
ត។ មេគលករណ៍ ្រទ ុង្រពប មន្របធនបទមយ

ួ កងចំ
នុ េ ម្របធនបទទំង៣ ែដលសុខសរេសរេទកន់
មន ុស យ៉ងត ិច៦នក់េផ ងគន ែដរ ។ េ ្របធនបទេនះថ ្របធនបទេលខ១។ េបើសនិ ជមន២នក់កងនុ
ចំេ ម៦នក់េនះ សរេសរេទកន់គនេទវញេទមកន

ិ ិងេទសុខ ព្របធនបទេលខ១
ី ែដរ េនះ មនន ័យថ មន
យ៉ងត ិចមន ុស ចំន ួន៣នក់ ែដលសរេសរសំ ប្រុ តេទកន់អក

ន ដៃទព្របធនបទែតម
ី យ
ួ ដ ូចគន ។
ផយេទវ
ទុ ញ
ិ សន មតថ អនកទំង៦នក់េនះ សរេសរេទកន់គនេទវញេទមក
ិ ែតេលើ្របធនបទេលខ២ រេលខ៣
ឺ
ប៉េុ ្ណ ះ។ សន មតថ េ េនកងចំ

នុ េ មអនកទំង៦នក់េនះ។ មេគលករណ៍ ្រទ ុង្រពប មន្របធនបទមយ
ួ
កងចំ
នុ េ ម្របធនបទ២ រ៣
ឺ ែដលេ សរេសរេទកន់មន ុស យ៉ងត ិច៣នក់េផ ងគន ែដរ កងចំ
នុ េ មមន ុស
ទំង៥នក់េទៀត។ េ ្របធនបទេនះ ថ ្របធនបទេលខ២។ េបើសនិ ជមន២នក់ កងចំ

នុ េ ម៣នក់េនះ សរ
េសរេទកន់គនេទវញេទមក
ិ ន ិងេទេ ព្របធនបទ
ី េលខ២េនះ េនះ មនន ័យថ មនយ៉ងត ិចមន ុស ចំន ួន
៣នក់ ែដលសរេសរសំ ប្រុ តេទកន់អក

ី យ
ផយេទវ
ទុ ញ
ិ េបើអក
ន ទំង៣នក់ េនះ សរេសរេទកន់គនេទវញេទមក
ិ ែតព្របធនេលខ៣
ី េនះក៏ មនន ័យថ
មនយ៉ងត ិចមន ុស ចំន ួន៣នក់ ែដលសរេសរសំ ប្រុ តេទកន់អក

ី យ
8. Sេយើងដ ឹងថ មនចំន ួនបឋម p ម ួយែដល ្រគប់ ចំន ួន p + 1,..., p + n ជចំន ួនពហុ គ ុណ។ េ ្រតូវកំ
នត់រកចំន ួនបឋម p េនះសិន។ េ ចសួរេទសុខន ូវប ្ត ចំន ួនគត់ {1,..., n − 1 } ម្តងមយ

ួ ៗ។ េដ ើមបីដ ឹង
ថ m ជេលខ១រអត់
ឺ សួរ េលខ p − 1 េបើ សុខេឆ្លយថ
ើ បឋមេនះ m = 1 ។ េបើមនិ ែមនេទ m មិនែមនជ
េលខ១េទ។ បនទ ប់ មកេទៀត េតស្តេលខ២េទៀត េ យសួរេទសុខន ូវេលខ p − 2 េហើ យេធ្វេសចក

ើ សន
្តី និ ្ឋ នដ ូច
ខងេលើ។

ដ ូេចនះេយើងសន និ ្ឋ នបនថ េ ្រតូវសួរយ៉ងេ្រចើន n − 1 សំ ន ួរ េ្រពះ មនិ ចំបច់ េតស្តេលខ n − 1 េទ េ្រពះ
េបើ ្រគប់ p − k ម ិនែមនជចំន ួនបឋម ចំេពះ k ≤ n − 2 េនះ m = n − 1 ។
9. Sសំ ន ួរខងេលើសមម ូលន ឹងសំ េន ើ “េបើមន ៃថស

ង ្រុ កទ ី១៣ េនះ្រតូវមនៃថ ង ទ ិតយទ ី១”។
ងខងេ្រកមគណនៃថទង ី១ៃនែខន ិមយ

ួ ៗ េត ើ្រតូវន ឹងៃថអ
ង ។
្វី
មរយៈ ជួរឈរ mod 7 េយើងេឃើ ញថ មនយ៉ង ស់ ៃថ ង ទ ិតយទ ី១ម ួយៃថែង ដរ។(េនកងជួ

នុ រឈរេនះ មនន ័យថ េបើ
១្រតូវជៃថ ង ទ ិតយេនះ ២ច័ន ទ ៣អងគ ៤ព ុធ ៥្រពហសបត ិ ៦សុ្រក ០េ រ។៍ េ យ មន្រគប់ េលខព០ី ដល់ ៦ មនន ័យថ
េយើងចង់ យកេលខប៉ន
ុ ម នជៃថ ង ទ ិតយក៏បន)។
ែខ លំ ប់ ៃថេង ដ ើមែខន ិ ( mod 7 )

ម ួយៗ
គ ិតពេដ
ី ើមឆនម
ំ ក
មក ១ ១
កុមៈភ ៣២ (=១កុមៈភ ) ៤
ម ិន ៦០រ ឺ ៦១(=១មន
ិ ) ៤រ៥ឺ
េម ៩១រ៩២
ឺ ០រ១ឺ
ឧសភ ១២១រ១២២
ឺ ២រ៣
ឺ
ម ិថន
ុ ១៥២រ១៥៣
ឺ ៥រ៦ឺ
កក ក ១៨២រ១៨៣
ឺ ០រ១ឺ
សី ២១៣រ២១៤
ឺ ៣រ៤ឺ
កញញ ២៤៤រ២៤៥
ឺ ៦រ០ឺ
តុ ២៧៤រ២៧៥
ឺ ១រ២
ឺ
វចឆិ ក
ិ ៣០៥រ៣០៦
ឺ ៤រ៥ឺ
ធនូ ៣៣៥រ៣៣៦
ឺ ៦រ០ឺ
10. Sេយើងតំេរៀប១០០ចំន ួនគត់ជ៥០សំ ន ំ ុ

{1, 2} ,{3, 4} ,{5,6} ,...,{99,100}
សំ ននំ ុ ិមួយៗមនធតុរបស់ បឋមន ឹងគន ។

េ យេគ្រតូវេ្រជ ើសេរស៥១ចំ
ើ ន ួនគត់ េនះេគ្រតូវែតបន២ចំន ួនែដលេនកងសំ
នុ នែំ ុ តម ួយ។ មនន ័យថ ្រតូវែត
ទទ ួលបន២ចំន ួនែដលបឋមរ ងគន ។
11. Sេគ្រតូវករេ្របើេលខចំន ួន 137,94⁄0,02 6897 ។ ទ ូពេលខ១

ី ដល់ េលខ៩ ្រតូវេ្របើេលខចំន ួន៩េល
ខ។ ពេលខ១០ដល់
ី េលខ៩៩ ្រតូវេ្របើេលខ2.90 180 េលខ េហើ យទ ូរពេលខ១០០ដល់
ី េលខ៩៩៩ ្រតូវេ្របើ
េលខចំន ួន3.900 2700 ។ ទ ូេនសល់ ្រតូវករតួេលខចំន ួន 6897 2700 180 9 4008 ។ ដ ូេចនះ
្រតូវមនទ ូចំន ួន 4008⁄4 1002 េទៀត ែដលទ ូន ិមួយៗេ្របើេលខ៤ខ ទង់ ។ ដ ូេចនះជសរ ុបមនទ ូចំន ួន
1002 999 2001 ។
12. Sចំន ួនគត់ែដលធំម ិនេលើសព២០០១

ី មនចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន៣ចំន ួន 2001/3 667 ។ ចំន ួន
ែដលជពហុ គ ុណៃន4 ចំន ួន 2001/4 500 ។ ចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន12 3 4 មនចំន ួន
2001/12 166។ ដ ូេចនះចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន៣រ៤ឺ មនចំន ួន 667 500 166 1001(ដក
១៦៦េចញ េ្រពះ ប់ ្រចំែដលប៉ណ

ុ នឹ ងដង)។
បនទ ប់ មកេយើង្រតូវដកចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន៥ ែដលពហុ គ ុណន ឹង៣ រនឺ ឹង៤ េចញ។ ចំន ួនពហុ គ ុណន ឹង៥ផង
ន ឹង៣ផងមនចំន ួន 2001/15 133 ។ ចំន ួនពហុ គ ុណន ឹង៥ផងន ឹង៤ផងមនចំន ួន 2001/20 100
។ ចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន៣ ៤ន ិង៥ មនចំន ួន 2001/60 33 ។ ដ ូេចនះចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន៥ ែដល
ពហុ គ ុណន ឹង៣ រនឺ ឹង៤ មនចំន ួន 100 133 33 200 ។
ដ ូេចនះចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន៣រៃន៤

ឺ ែតម ិនែមនជពហុ គ ុណៃន៥មនចំន ួន 1001 200 801 ។
13. S ង ជេលខខ ទង់ ទ ី១៩៨៣។ េយើងកត់តេួ លខេ្រកយេកប សរបស់ ្រត ឹមខ ទង់ ទ ី១៩៨៣ជ
123456789 101112 … 99 100101 …
មនេលខ៩ខ ទង់ ។ មនេលខ 2 90 180 ខ ទង់ ។ ដ ូេចនះ ្រតូវមនេលខ1983 189 1794 ខ ទង់ ។
េយើងមន 1794 598 3 0 ។ ដ ូេចនះ មនេលខ៣ខ ទង់ ដប

ំ ង
ូ ចំន ួន598 ។ េលខ៣ខ ទង់ ទ ីមួយេសម១ើ ០០ ទ ី
ពរេសម
ី ១ើ ០១....ទ ី៥៩៨េសមើ 598 99 697 ។ ដ ូេចនះខ ទង់ ទ ី១៩៨៣េសមើ 7។
14. Sសន មតផយេទវ

ទុ ញថ
ិ មនរេបៀបអងយែដលគម
គុ នេក មង្រសីេនអមសងខ ងេក មង្របុស។
េយើងកំនត់បក
្លុ ម ួយេ យ េក មង្រសីមនក់រពឺ រនក់
ី អងយជប់
គុ គន េហើ យមនេក មង្របុសអងយសង
គុ ខង
...្របុស.្រសី.(្រសី).្របុស....

េដ ើមបីកេំ ុ យមនេក មងមនក់ែដលអនកេនសងខ ង ជេក មង្រសីេនះទល់ ែតប្លក
ុ ន ិម ួយៗមនេក មង្រសីេនក ្ត ល
យ៉ងេ្រចើនពរនក់
ី េហើ យ្រតូវមនេក មង្របុសអងយអមយ៉
គុ ងត ិចពរនក់
ី ។ ដ ូេចនះប្លក
ុ ែបបេនះ មនយ៉ងេ ច
ស់ ចំន ួន 25/2 13 េហើ យ្រតូវករេក មង្របុសយ៉ងេ ច ស់ ចំន ួន 2.13 26 នក់ែដរេដ ើមបីអងយ

គុ
េនរ ងប្លក
ុ ន ិមួយៗ។ ប៉ែុ ន ្តេយើងមនេក មង្របុសែត២៥នក់ែតប៉េុ ្ណ ះ។ ដ ូេចនះករសន មតរបស់ េយើងមនិ ចេទ
រ ួចេទ។
15. S ងេលខេជ ើងន ិមយ

ួ ៗរបស់ ពងពងេ
ី យេលខ១ដល់ េលខ៨។ ង ន ិង ជេ្រ មេជ ើងន ិង
ែសបកេជ ើង ែដលសថត
ិ េនេជ ើងទ ី ។ តំេរៀបែដល ចៃនេ្រ មេជ ើងន ិងែសបកេជ ើង ជចំ ស់ ៃន
; ;…; ; ែដល ្រតូវេនមខុ ចំេពះ 1 8 ។មនចំ ស់ ៃនចំន ួនទំង១៦េនះ ចំន ួន 16!
េហើ យ េនមខុ ចំ ស់ មនចំន ួនពក់ក ្ត លគ ឺ 16! /2។ ដ ូចគន ែដរ ចំន ួនចំ ស់ ែដល េនមខុ
មនចំន ួនពក់ក ្ត លៃនចំន ួនេ្រកយេនះគ ឺ 16!/2 ។ ដ ូេចនះេយើងទញបនចំន ួនចំ ស់ ែដលមន េនមខុ
ែដល 1 8 មនចំន ួន 16! /2 ។
16. Sសន មតថយុវជនេនះយកេ្រ មេជ ើង៤ដំបង

ូ មនពណ៌ ខុសគន ទំងអស់ ។ ដ ូេចនះ ចប់ មិនទន់បនម ួយគ ូ
េទ។ យកេ្រ មេជ ើងមយ

ួ េទៀត។ េទះជេ្រ មេជ ើងេនះពណ៌ អីកេ៏ យ ក៏គង់ ទទ ួលបនេ្រ មេជ ើងមនពណ៌
ដ ូចគន មួយគ ូែដរ។ សន មតថពណ៌ េខៀវ។ ដ ូេចនះយុវជនេនះចប់ បនេ្រ មេជ ើងពណ៌ េខៀវ២ ្រកហម១ ៃបតង១ ន ិង
េខម ១។
ចប់ យកែថមម ួយេទៀត។ ករណី អន់បំផ ុតគ ឺ យកបនេ្រ មេជ ើងមយ

ួ េទៀត ែដលមនពណ៌ េខៀវ េ្រពះមនិ
ចផ ំបនេ្រ មេជ ើងម ួយគ ូែថមេទៀតេទ។ ដ ូេចនះេ្រ មេជ ើងែដលយកេចញេហើ យមន េខៀវ៣ ្រកហម១
ៃបតង១ ន ិងេខម ១។
យកេ្រ មេជ ើងម ួយបែន ថមេទៀត។ េពលេនះេទះជយកពណ៌ អីកគ៏ ង់ ផ ំបនេ្រ មេជ ើងមយ
ួ គ ូេទៀតែដរ។ សន មត
ថ ចប់ ចំពណ៌ េខៀវដែដល។ ដ ូេចនះ ទញេ្រ មេជ ើងេចញមកេ្រកបន ពណ៌ េខៀវ៤ ្រកហម១ ៃបតង១ ន ិងេខម
១។
មរេបៀបដ ូចគន យកេ្រ មេជ ើងេចញបន ពណ៌ េខៀវចំន ួន២០ ្រកហម១ ៃបតង១ ន ិងេខម ១។ មនន ័យថ
្រតូវយកេ្រ មេជ ើងេចញចំន ួន២៣។
17. S្របភគមយ
ួ ែដលេគប្រងួមរ ួច មនភគែបងន ិងភគយកបឋមន ឹងគន ។ ដ ូេចនះក ្ត បឋមម ួយមិន ច
សថត
ិ េនកងភគយកផងភគែបងផងបនេទ។
នុ ក ្ត បឋមរបស់ 20! មនចំន ួន៨ គ ឺ 2; 3; 5; 7; 11; 13; 17 ន ិង
19 ។ ក ្ត បឋមន ិម ួយៗកងចំ
នុ េនមេនះ ្រតូវសថត
ិ េនេលើភគយករេនេលើ
ឺ ភគែបងបនែតម្តង ែតម ិន ចសថត
ិ
េនេលើភគយកផង ភគែបងផងបនេទ។ ដ ូេចនះេគមន2 256 រេបៀប។ ែតចំន ួនទំង256 ែដលទទ ួលបន

េនះ្រតូវេធ្វេើ យ្របភគមនតំៃលតូចជង១។ កងចំ
នុ េនម្របភគទំង២៥៦េនះ េយើង ចែចកជ្របភគចំន ួន
១២៨គ ូ ែដលគ ូន ិមួយៗគ ុណគន េសម១ើ រកឺ ងគ

នុ ូន ិម ួយៗមន្របភគម ួយមនតំៃលតូចជង១។ ដ ូេចនះចំន ួនសន ិទន
ែដលមនលក ខខណៈចង់ បនមនចំន ួន ១២៨។
18. Sចំន ួនគត់េសស ន ិមយ

ួ ៗ ចជំន ួសេ យ 2 1 ែដល ជចំន ួនគត់វជិ ជមន។ េ យ
98 2 1 2 4
ដ ូេចនះ 51 ∑ ។ ចតុធតុ ; ; ; មនដ ូចជ 17; 5; 11; 18 ដ ូចគន ន ឹងេលខ១ចំន ួន១៧
ខណ្ឌ េ យេលខ០ បនទ ប់ មកេលខ១ចំន ួន៥ ខណ្ឌ េ យេលខ០ បនទ ប់ មកេលខ១ចំន ួន១១ ខណ្ឌ េ យេលខ០
បនទ ប់ មកេលខ១ចំន ួន១៨

11111111111111111 0 11111 0 11111111111 0 111111111111111111
ដ ូេចនះចតុធតុេនះដ ូចគន ន ឹងេលខ១ចំន ួន៥១ ្រតូវែចកជបួន្រកុមខណ្ឌ េ យេលខ០។ េគមន 19600
រេបៀបកងករសកេលខ០ចូ
នុ លកងចេន្ល
នុ ះទំង៥០រ ងេលខ១ទំងអស់ ៥១។
19. Sសន មតថ មនទំរង់ ទសភគជ 1 ។ េបើមយ

ួ កងចំ
នុ េនម ; រ ឺ ជេលខ 5; 6; 7 រ ឺ 8 េនះន ឹង
មន្រ ទ ុក េពល បូកន ឹង 1 ។ េបើ 9 ន ិង 9 រ ឺ េបើ 9 ន ិង រឺ 9 េនះក៏ន ឹងមន្រ
ទ ុកែដរ េពល បូកន ឹង 1។
េបើ ជចំន ួនគត់ែដលមនលក ខណៈខងេលើ េនះ ្រតូវមន ងម ួយខងេ្រកម

1 ; 1 9; 1 99; 1999
ែដល , , 0; 1; 2; 3; 4 ។ ទំងេនះមនិ ្រតូវករ្រ ទ ុកេទ េពលេយើងបូក ន ឹង 1 ។ តំៃល
ែបបេនះ មនទំងអស់ ចំន ួន 5 5 5 1 156 ។ ដ ូេចនះមនចំន ួនគត់បន ្តបនទ ប់ គន ទំងអស់ 156 គ ូ
ែដលផលបូកគ ូន ិម ួយៗម ិន្រតូវករ្រ ទ ុក។
20. Sេកអីខងចុងទំងពរ្រតូ
ី វែតសំ ប់ សិស អនកអងយ
គុ ដ ូេចនះ ្រ ្ត ចរយមនេកអីកងចំ
នុ ន ួន៧សំ ប់ េ្រជ ើស
េរស
ើ េ យមនិ េ យអងយេនជប់
គុ គន ។ េបើេកអីទង
ំ េនះ្រតូវ ងេ យេលខ២ដល់ េលខ៨ េនះេកអីទង
ំ បីសំ
ប់ ្រ ្ត ចរយមន
2; 4; 6 2; 4; 7 2; 4; 8 2; 5; 7 2; 5; 8 2; 6; 8 3; 5; 7 3; 5; 8 3; 6; 8 4; 6; 8
កង្រត
នុ ីធតុន ិមយ
ួ ៗ ្រ ្ត ចរយ ចផ្ល ស់ ប្តរូ កែន ្លងគន បន3! 6 រេបៀប។ ដ ូេចនះជសរ ុបមន 10 6 60
។
21. S ង ជចំន ួនគត់ទង

ំ ១៦េនះ។ េយើងពនិ ិតយគ ូេផ ងៗគន ៃនចំន ួនគត់ទង
ំ េនះ។ េគ
ចផ ំបនគ ូែបបេនះចំន ួន 120 គ ូ។

ង ; ជគ ូមួយ ែដល ។ េបើេយើងមនគ ូពរេផ
ី ងគន ; ន ិង ; ែដល
េនះេយើងទញបនចតុធតុែដលចង់ បន ; ; ; ; ; ;
េលើកែលងែតករណី ។
េយើងថ មិនបនករ ចំេពះគ ូពរី គ ឺ ; ន ិង ; េបើ (រ ឺ 2 )
។ េយើងសំ គល់ េឃើ ញថ សំ េន ើពតិ េបើ មិនបនករចំេពះគ ូពរៃនគ

ី ូចំន ួនគត់ េ្រពះថ េបើ មិនបនករចំេពះ
; , ; ន ិង ; , ; េនះ 2 ។
ជចុងេ្រកយេយើងសន មតថ ន ិមួយៗ មិនបនករ េ្រចើនបំ ផ ុតេនកងគ

នុ ូមួយៃនគ ូចំន ួនគត់។ ចំេពះគ ូៃនគ ូចំន ួន
គត់ន ិមយ
ួ ៗទំងេនះ េយើងដកគ ូៃនចំន ួនគត់ម ួយេចញ។ ដ ូេចនះគម នចំន ួនមនិ បនករេទៀតេទ។ ដ ូេចនះេយើងេនសល់
យ៉ងេ ច ស់ 120 16 104 គ ូៃនចំន ួនគត់ែដលេនសល់ ។ ផលសងៃនចំន ួនេនកងគ

នុ ូេនសល់ ន ិមួយៗ
មនតំៃលព១ដល់
ី ៩៩។ មេគលករណ៍ ្រទ ុង្រពប មនផលសងខ ្លះមនតំៃលដ ូចគន ។ សន មតថ
ដ ូេចនះ ; ; ; េផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ សំ ន ួរ។
22. Sេដ ើមបីេ យអិដ ្ឋមយ

ួ ដម
ំ ុ នលក ខណៈខុសពអិ
ី ដ ្ឋម ួយដេំ ុ ទៀត េគមនជំេរសម
ើ ួយេទេលើសមភរ ជំេរសព
ើ រេទ
ី
េលើទហ
ំ ំ ជំេរស៣េទេលើ
ើ ពណ៌ ន ិងជំេរស៣េទេលើ
ើ ្រទង់ ្រទយ។ មន 6 រេបៀបែដលអិដ ្ឋម ួយដខ
ំុ ស
ុ ពអិ
ី ដ ្ឋ
មួយដេំ ុ ទៀត ្រតង់ ពរចំ

ី ន ុចគត់ គ ឺ
១) សមភរន ិងទំហំ៖ មនអិដ ្ឋ ចំន ួន 1 2 2 ដេំ ុ ផ ងគន
២) សមភរន ិងពណ៌ ៖ មនអិដ ្ឋ ចំន ួន 1 3 3 ដេំ ុ ផ ងគន
៣) សមភរន ិង្រទង់ ្រទយ៖ មនអិដ ្ឋ ចំន ួន 1 3 3 ដេំ ុ ផ ងគន
៤) ទំហំន ិងពណ៌ ៖ មនអិដ ្ឋ ចំន ួន 2 3 6 ដេំ ុ ផ ងគន
៥) ទំហំន ិង្រទង់ ្រទយ៖ មនអិដ ្ឋ ចំន ួន 2 3 6 ដេំ ុ ផ ងគន
៦) ពណ៌ ន ិង្រទង់ ្រទយ៖ មនអិដ ្ឋ ចំន ួន 3 3 9 ដេំ ុ ផ ងគន
ដ ូេចនះជសរ ុបមន អិដ ្ឋចំន ួន 2 3 3 6 6 9 29 ដ ំ ុ ែដលមនលក ខណៈខុសពដី ម

ំ ុ ួយដែំ ុ ដលេ យ
្រតង់ ពរចំ
ី ន ុចគត់។
23. Sចំន ួនេលខែដល ចបេងតើក បនេ យេ្របើេលខ០ដល់ ៩ ជ ង មនចំន ួន 10.10.10
1000 ។ ដ ូេចនះេយើងមនករណី (សំ ន ំ ុ )ចំន ួន1000 10 10 000 ករណី ន ិង
ករណី (សំ ន ំ ុ )ចំន ួន1000 10 10 000ករណី ។ ករណី
ចែតេពល ែតប៉េុ ្ណ ះ(សំ ន ំ ុ )។ ករណី ែបបេនះ
មន10 ករណី ។ ដ ូេចនះ

Card Card Card Card
10 000 10 000 10
19990
24. Sេគមន 1176 រេបៀបកងករេ្រជ

នុ ើសេរសទ
ើ ី ងំ ៃន្រក ពណ៌ េលឿង។ េ យ រេគ ចបងល
្វិ
ក្ត រអុក៩០ដ ឺេ្រក េនះក្ត រពណ៌ ម ិនសមមល

ូ គន មនត ិចជងហនឹ ង។ ក្ត រពណ៌ ែដលមនពណ៌ េលឿងមិនសថត
ិ េនឈម
គន ជអង កត់ផតចិ មនទំរង់ សមមល

ូ ៤ែបប។ ក្ត រពណ៌ ែដល្រក ពណ៌ េលឿងពរឈមគន
ី ជអង កត់ផតចិ មនទំរង់ សម
ម ូលពរី េហើ យេយើងមនគ ូ្រក ពណ៌ េលឿងែបបេនះចំន ួន 24 ។ ដ ូេចនះចំន ួនក្ត រអុកពណ៌ ម ិនសមមល
ូ គន
មនចំន ួន
1176 24 24
300
4 2
Y1
Y2
Y2
Y1
្រក ពណ៌ េលឿងY1 ឈមគន ជអង កត់ផត។
ចិ ្រក ពណ៌ េលឿងY2 ឈមគន ជអង កត់ផត។
ចិ
25. Sេ យេយើងចង់ សក
ិ សំ ន ួរេនះ មរយៈសមម ូល ម៣ ដ ូេចនះេយើងសរេសរេលខ
21; 31; 41; 51; 61; 71 ន ិង 81 ជ 0; 1; 2; 0; 1; 2; 0 ។ សន មតថ ; ;…; ជតំេរៀបែដលេយើងចង់
បន។ េយើងេឃើ ញថ 0
0 1 2 0 1 2 0 mod 3 ។ ដ ូេចនះ ; ; ្រតូវែតជតំេរៀបៃន
0; 1; 2 េ្រពះ 0 mod 3 ។ េ យ
0 mod 3 េនះ mod 3 ។ មរេបៀបដ ូចគន េយើងទញបនថ
លំ ប់ របស់ ; ; កំនត់េ យ ; ; ែតមយ

ួ គត់។ ដ ូេចនះេយើងមន 3 2 3! 144 រេបៀប
(េដ ើមបីេ្រជ ើសេរស

ើ េយើងមន 3រេបៀប។ សន មតថដំបង
ូ េ្រជ ើសេរសយក
ើ 0 mod 3 ;
1 mod 3 ; 2 mod 3 ដ ូេចនះ េដ ើមបីេ្រជ ើសេរស

ើ េយើងមន2 រេបៀប េដ ើមបីេ្រជ ើសេរស
ើ េយើងមន

2 រេបៀប េដ ើមបីេ្រជ ើសេរស
ើ េយើងមន2 រេបៀប ដ ូេចនះេយើងមន 2 រេបៀបកងករេ្រជ
នុ ើសេរស
ើ ; ; ។
បនទ ប់ មកចំ ស់ របស់ មន 3!)។
26. Sេដ ើមបីេ យ េនះចំេពះធតុន ិម ួយៗ របស់ េគមនសំ េន ើមួយគត់កងចំ

នុ េនមសំ េន ើទំង
បីខងេ្រកមែដលពតិ
; ;
ដ ូេចនះេបើ មន ធតុ េនះមន 3 កងករេ្រជ
នុ ើសេរសសំ
ើ នំុ ន ិង ។ េ្រកពករណី
ី េយើង ប់ ជប់
គន ពរដង
ី េ្រពះឧទហរណ៍ គ ូសំ នរំ ុ ង ; ; ; ; ; ; ន ិងគ ូ ; ; ; ; ; ; ្រតូវ ប់ ែតម្តង។
េ យ េនះ ទល់ ែត ។ ដ ូេចនះចំន ួនគ ូៃនសំ នរំ ុ ងែដលមន្របជុរំ បស់ ជ
េសមនើ ឹង
3 1
1
2
ែដលេសមើ 365 េពល 6 ។
27. Sសន មតថ មនធតុបនួ ៃន S ែដល ab = cd ។ ង A = M 2 + M , a = A + x, b = A + y ,
c = A + z ន ិង d = A + t ែដល x, y, z ន ិង t មនតំៃល ច់ ខតតូចជង រេសម

ឺ ើ M ។ សមមភពេនះ ច
សរេសរជ
( x + y ) A + xy = ( z + t ) A + zt
េបើ េយើងមន x + y = z + t េនះ xy = zt េនះ គ ូ { x, y} ន ិង { z , t} ជគ ូែតម ួយ ដ ូេចនះេយើងមនិ ចំបច់ បក
្រ យអ្វប
ី ន ្តេទៀតេទ។ េ្រកពេនះ
ី
2M 2 ≥ xy − zt = ( x + y ) − ( z + t ) . A > ( x + y ) − ( z + t ) .M 2
ដ ូេចនះមនែត x + y ន ិង z + t ខុសគន មួយឯក គត់ ឧទហរណ៍ េបើ x + y = z + t + 1 េនះ xy = zt − A
រ ួចេហើ យ x ន ិង y ជរសរបស់
ឺ ពហុ ធ
X 2 − ( z + t + 1) X + ( zt − A )
z + t +1± Δ
ពហុ ធេនះមនរស
ឺ
2
ែដល Δ = ( z + t + 1) − 4 zt + 4 A ≥ 4 A = ( z − t + 1) + 4d ≥ 4M 2
2 2
Δ = 4M 2 េក ើតមនលុ ះ្រ ែត d = M ន ិង z − t + 1 = 0 េ្រពះ d ≥ M 2 ។ ដ ូេចនះទល់ ែត t = − M ន ិង
z = − M − 1 ម ិន ចេ្រពះ z ≤ M ។ ដ ូេចនះ Δ > 4M 2 ។
z + t +1+ Δ
េបើ z + t + 1 ≥ 0 េនះ >M
2

z + t +1− Δ
េបើ z + t + 1 ≤ 0 េនះ < −M
2
កងករណី
នុ ទំងពរី េយើងមន x ន ិង y មនតំៃល ច់ ខតធំជង M ែដលករណី េនះផយព
ទុ សមម
ី ត ិកមម។
28. Sពនិ ែដលេគ

ទុ ចេធ្វបន
ើ ជចំន ួនគត់មនិ អវជិ ជមនែដលមន ង ax + by ។ េបើ ( a, b ) > 1 េនះមន
ំ េនះេ្រចើន ប់ ម ិនអស់ ។ ដ ូេចនះ ( a, b ) = 1 ។

ចំន ួនគត់ទង ម្រទ ឹស្តប
ី ទ្របូបនិ ចំន ួនពនិ ែដលម
ទុ និ ចទទ ួលបន
មន ចំន ួន ( a − 1)( b − 1) / 2 ។ ដ ូេចនះ ( a − 1)( b − 1) = 2 ( 35) = 70 = 5 (14 ) = 7 (10 ) ។ លក ខខណ្ឌ a > b
ន ិង ( a, b ) = 1 ន ំេ យេយើងទញបន២ករណី a = 71, b = 2 ន ិង a = 11, b = 8 ។ េ យ 58 = 0.71 + 2.29
ដ ូេចនះករណី ទ ី១ម ិន្រត ឹម្រតូវ។ បនទ ត់ 11x + 8 y = 58 កត់ មចំន ុច ( 6, −1) ន ិង ( −2,10 ) ។ បនទ ត់េនះមិនកត់
មចំន ុចគត់ ( x, y ) មួយេនកងក្រដង់

នុ ទ ី១េទ។ ដ ូេចនះមនិ មនចំន ួនគត់វជិ ជមន x, y ែដលេផ ទ ងផទត់សមក
ី រ
េនះេទ។ ដ ូេចនះចំេលើយមនែតមយ
ួ គត់គ ឺ a = 11, b = 8 ។
29. S ង x, y, z ជចំន ួនដអ

ំ ុ ដិ ្ឋែដលតំេរៀបជកំពស់ ៤,១០ ន ិង១៩េរៀងគន ។ េយើងចង់ ដ ឹងថេត ើផលបូក
4 x + 10 y + 19 z មនប៉ន
ុ ម ន្របេភទខុសគន េ យេ យលក ខខណ្ឌ x ≥ 0, y ≥ 0, z ≥ 0, x + y + z = 94 ។
េយើងមន 4 x + 10 y + 19 z ≤ 19.94 = 1786 ។ េ យយក x = 94 − y − z េយើង ប់ ចំន ួនចំេលើយមនិ
អវជិ ជមនរបស់ វសមភព

ិ 376 + 3 ( 2 y + 5 z ) ≤ 1786, y + z ≤ 94
⇒ 2 y + 5 z ≤ 470, y + z ≤ 94
ី ទ ៣៤ ្រគប់ ចំន ួនគត់ n ≥ ( 2 − 1)( 5 − 1) = 4
ម្រទ ឹស្តប ចសរេសរជ ង n = 2 y + 5 z េហើ យ ម្រទ ឹស្តី
បទ្របូបនិ ចំន ួនៃន n ែដលម ិន ចសរេសរជ ង n = 2 y + 5 z បន មនចំន ួន ( 2 − 1)( 5 − 1) / 2 = 2 ។
េយើងមនករណី n = 1 ន ិង n = 3 ែដលមិន ចសរេសរជ ង n = 2 y + 5 z ។ ដ ូេចនះ កងចំ

នុ េ ម៤៧១ចំន ួន
គត់ម ិនអវជិ ជមន ែដល n ≤ 470 េយើងេឃើ ញថ មន៤៦៩ចំន ួនគត់ែដល ចសរេសរជ ង n = 2 y + 5 z ប
ន។
យក z = 94 − x − y េយើងទញបន 470 − n = 470 − 2 y − 5 z = 470 − 2 y − 5 ( 94 − x − y )
= 5x + 3 y ។ ម្រទ ឹស្តប
ី ទ ្របូបនិ ប ្ត m = 470 − n ែដលមិន ចសរេសរជ ង m = 3x + 5 z បន
មនចំន ួន ( 3 − 1)( 5 − 1) / 2 = 4 ករណី ។ េហើ យ ម្រទ ឹស្តប

ី ទ ៣៤ ប ្ត m ទំងេនះ្រតូវែត
≤ 3.5 − 3 − 5 = 7 ែដលកងេនះមន
នុ m = 1, 2, 4, 7 ដ ូេចនះ្រតូវន ឹង n = 463, 466, 468, 469 ។ ដ ូេចនះ្រគប់
ចំន ួនគត់ n , 0 ≤ n ≤ 470 េលើកែលងែតករណី n = 1,3, 463, 466, 468 ន ិង 469 េចញ ចសរេសរជ ងខង
េលើបន ដ ូេចនះចំន ួនផលបូកខុសៗគន មនចំន ួន 471 − 6 = 465 ។

30. Sេយើងន ឹងបង្ហញថ េគមនិ ចបំ ែបកសំ នខ
ំ ុ ងេលើជ២ដ ូចេរៀប ប់ េទ។ សន មតថេគ ចបំ ែបក ជ២
បន េ យសន មតថ ផលគ ុណៃនប ្ត ចំន ួនេនកងសំ

នុ នម
ំ ុ ួយ េសមនើ ឹង A េហើ យន ិងផលគ ុណៃនប ្ត ចំន ួនេន
កងសំ ំ ុ ួយ េទៀតេសមនើ ឹង B ។ េយើង

នុ នម ចមន២ករណី ។
ករណី ទ ី១គ ឺថ មនែតម ួយគត់កងចំ

នុ េនម
{n, n + 1, n + 2, n + 3, n + 4, n + 5}
ែដលែចក ច់ ន ឹង៧ ែដលេនកងករណី
នុ េនះមនែត A រ ឺ B មួយប៉េុ ្ណ ះែដលែចក ច់ ន ឹង៧។ ដ ូេចនះ A មិន ច
េសមើ B េទ។
ករណី ទ ី២គ ឺ ្រគប់ តួទង

ំ អស់ សុទែធ តបឋមន ឹង៧។ កងករណី
នុ េនះ េយើងមន
n ( n + 1) ... ( n + 6 ) ≡ 1.2...6 ≡ A.B ≡ −1( mod 7 )
ូ ខងេលើេទជ A2 ≡ −1 ≡ 6 ( mod 7 ) ។ ចំន ួនកេរសមមល

ែតេបើ A = B េនះ សមមល ូ ន ឹង 1, 2, 4
mod 7 ដ ូេចនះ A2 ≡ −1 ≡ 6 ( mod 7 ) មិន ច។


្របព័នធរបប់.ចំនួនគត់.ភពែចក ច់
្របព័នធរបប់
31.Sេយើងមន 4444 ≡ 7 mod 9
⇒ 44443 ≡ 73 ≡ 1mod 9
⇒ 44444444 = 44443.1481.4444
≡ 1.7 ≡ 7 mod 9
ង C ជផលបូកេលខខ ទង់ ន ិមួយៗរបស់ B ។
ី ទៃនភពែចក ច់ ន ឹង៩ េយើងទញបន
7 ≡ 44444444 ≡ A ≡ B ≡ C mod 9
េយើងមន
4444 log10 4444 < 4444 log10 104 = 17776
មនន ័យថ 44444444 មនយ៉ងេ្រចើន 17776 ខ ទង់ ។ ដ ូេចនះ ផលបូក តួេលខខ ទង់ ន ិមួយៗរបស់ 44444444 យ៉ង
េ្រចើនេសមើ 9.17776 = 159984
ដ ូេចនះ A ≤ 159984 ។ កងចំ

នុ េ មចំន ួនគត់ធមមជត ិទំងអស់ ែដល ≤ 159984 ចំន ួនែដលមនផលបូកតួេលខ
ៃនខ ទង់ ន ិមួយៗរបស់ ធំបំផ ុត គ 9ឺ 9999 ដ ូេចនះ B ≤ 45 ។ កងចំ

នុ េ មចំន ួនគត់ធមមជត ិទំងអស់ ែដល ≤ 45
ចំន ួនែដលមនផលបូកតួេលខៃនខ ទង់ ន ិមួយៗរបស់ ធំបំផ ុត គ ឺ 39 ែដលផលបូកតួេលខេសមើ ១២។ ដ ូេចនះ ផល
បូកតួេលខរបស់ B យ៉ងេ្រចើនេសមើ ១២។
ែតេ យ C ≡ 7 mod 9 េនះមនន ័យថ C = 7 ។
32.Sេ យ φ (100 ) = 40, េនះ ី ទអឺែលរ េយើងទញបន 340 ≡ 1( mod100 ) ។ ដ ូេចនះ

( )
25
31000 = 340 ≡ 125 = 1( mod100 ) ។ ដ ូេចនះេលខ២ខ ទង់ ចង
ុ េគគ ឺ ០១។
33.Sេយើងមន φ (100 ) = φ ( 22 ) φ ( 52 ) = ( 22 − 2 )( 52 − 5) = 40 ។ ដ ូេចនះ ី ទអឺែលរ

( )
7 40 ≡ 1( mod100 ) ។ េយើងមន φ ( 40 ) = φ 23 φ ( 5) = 4.4 = 16 ដ ូេចនះ 716 ≡ 1( mod 40 ) ។ េយើងមន
( ) ( )
62 2
1000 = 16.62 + 8 ។ ដ ូេចនះ 71000 ≡ 716 78 ≡ 162 78 ≡ 7 4 ≡ 12 ≡ 1( mod 40 ) ។ មនន ័យថ
71000 = 1 + 40t ចំេពះចំន ួនគត់ t មួយ។ េយើងទញបន

( )
t
= 71+ 40t ≡ 7. 7 40 ≡ 7 ( mod100 )
1000
77
មនន ័យថ េលខ២ខ ទង់ ចង

ុ េគគ ឺ ០៧។
34.S ង 0 ≤ y ≤ 9 ន ិង 10x + y = mx ែដល m ន ិង x ជចំន ួនគត់ធមមជត ិ។ ដ ូេចនះ 10 + y / x = m ជ
ចំន ួនគត់។ ដ ូេចនះ x | y ។ េបើ y = 0 េនះ ្រគប់ ចំន ួនគត់ x ែចក ច់ y ។ េបើ y = 1 េនះ x = 1 េយើងទញបន
11 ។ េបើ y = 2 េនះ x = 1 រ ឺ x = 2 េយើងទញបន 12 ន ិង 22 ។ មរេបៀបដ ូចេនះ េយើងទញបន ចំន ួន
ែដល្រតូវរកគ ឺ ជពហុ គ ុណៃន 10,11,12,13,14,15,
16,17,18,19, 22, 24, 26, 28, 33, 36,39, 44, 48, 55, 66, 77,88, 99 ។
35.Sសន មតថ ចំន ួនទំងេនះមន n + 1ខ ទង់ ។ ដ ូេចនះចំន ួនេនះ ចសរេសរជ 6.10n + y ែដល y ជេលខ
មន n ខ ទង់ ( ចេផមេ
្តើ យេលខសូនយមយ
ួ រេ្រចើ
ឺ នជងេនះ)។ មសមមត ិកមម េយើងមន
6.10n + y = 25. y
6.10n
⇒ y=
24
⇒ ឹ 6.10n ែចកមនិ ច់ ន ឹង 24 )។ ចំេពះ n ≥ 2 េយើងមន y = 25.10n−2 មន
n ≥ 2 (េបើមនិ អញចង
ន ័យថ y មន ង 250...0 (មនេលខសូនយចំន ួន n − 2 )។ េយើងទញបន ចំន ួនែដល្រតូវរកមន ង
625 0...0 ។
n −2
36.Sសន មតថ x មន ង
x = a0 + a110 + a2102 + ... + an−110n−1, ak ≤ 9, an−1 ≠ 0

ង P ( x ) ជផលគ ុណតួេលខខ ទង់ ន ិម ួយៗរបស់ x ដ ូេចនះ
P ( x ) = x 2 − 10 x − 22
េយើងមន
P ( x ) = a0 a1 ....an −1 ≤ 9 n −1 an −1 ≤ 10n −1 an−1 ≤ x
(វសមភព
ិ ច់ ខតេក ើតមនេពលែដល x មនេ្រចើនជងម ួយខ ទង់ )។ ដ ូេចនះ x 2 − 10 x − 22 < x េយើងទញបន
x < 13 ។ េបើ x មនេលខ១ខ ទង់ េនះ x = x 2 − 10 x − 22 សម ីករគម នរសជចំ

ឺ ន ួនគត់។
េបើ x = 10 េនះ 102 − 102 − 22 = −22 ≠ 1.0 = 0
េបើ x = 11 េនះ 112 − 10.11 − 22 = −11 ≠ 1.1 = 1
េបើ x = 12 េនះ 122 − 10.12 − 22 = 2 = 1.2 ។ ដ ូេចនះ x = 12 ។
82 ្របព័នធរបប់ |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

abc
37.Sេយើងេឃើញថ 0.abc = ន ិង 999 = 33.37 ។ េបើ abc ែចកមនិ ច់ ន ឹង៣េហើ យន ិងន ឹង៣៧ េនះ
999
្របភគ្រតូវបនសំ រ ួលរ ួចេហើ យ។ ចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន 3 មនចំន ួន 333 ។ ចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន 37
999
មនចំន ួន ២៧។ ចំន ួនែដលជពហុ គ ុណៃន 3 ផងន ិង 7 មនចំន ួន = 9 ។ ដ ូេចនះ ចំន ួនែដលមនិ ែមនជព
3 ( 37 )
ហុ គ ុណៃន 3 ន ិង 7 មនចំន ួន 999 − ( 333 + 27 ) + 9 = 648 ។

s
្របភគមន ង ែដល 3 | s ន ិង 37 /| s សថត
ិ េនកងសំ
នុ ន ំ ុ S ។េគមន្របភគែបបេនះចំន ួន១២ែបប។(គ ួរ
37
l
សំ គល់ ថ េយើងមនិ យក្របភគមន ង ែដល 37 | l ន ិង 3 /| l េទ េ្រពះ្របភគអស់ េនះ ធំជង១ ែដលមិន
33
ែមនជធតុរបស់ S )។ ដ ូេចនះចំន ួនភគយកខុសៗសរ ុប េនកងសំ
នុ នេំ ុ នះេ្រកយសំ រ ួលរ ួច មនចំន ួន
640 + 12 = 660 ។
38.S ង n ជចំន ួនគត់វជិ ជមន ែដលមន k ខ ទង់ ។ ង m = 123456789.10k +1 ។ ដ ូេចនះ្រគប់ n ចំន ួនគត់
តគន m + 1, m + 2,..., m + n ែដលចប់ េផមេ

្តើ យេលខ១២៣៤៥៦៧៨៩០ ន ិងមនម ួយកងចំ
នុ េនមេនះែចក
ច់ ន ឹង n ។ ដ ូេចនះ ចំន ួនេនះជពហុ គ ុណៃន n េហើ យមន្រគប់ តួេលខព០ដល់

ី ៩។
39.Sេគមន ចំន ួនគត់វជិ ជមន មន j ខ ទង់ ចនំ ួន 9.10 j−1 េនេលខេនះ។ ចំន ួនខ ទង់ សរ ុបរបស់ េលខេនះេពលេគ
r
10r − 1
យក្រត ឹមេលខមន r ខ ទង់ យ៉ងេ្រចើនមកេរៀប កំនត់េ យ g ( r ) = ∑ j.9.10r −1 = r.10r − ។េ យ
j =1 9
10r − 1
0< < 10r េយើងទញបន ( r − 1)10r < g ( r ) < r.10r ។ ដ ូេចនះ
9
g (1983) < 1983.101983 < 104.101983 = 101987 ន ិង g (1984 ) > 1983.101984 > 103.101984 ។ ដ ូេចនះ
g (1983) < 101987 < g (1984 ) មនន ័យថ ចំន ួនខ ទង់ របស់ េលខេនះបេងត
ើក េ យេ្របើ្រត ឹមេលខមន 1983
ខ ទង់ តូចជង 101987 េហើ យ េ យេ្របើ្រត ឹមេលខមន 1984 ខ ទង់ ធំជង 101987 ។ ដ ូេចនះ ទ ី ងំ ខ ទង់ ទ ី 101987
ិ េន្រត ឹមយកេលខមន 1984 ខ ទង់ មកេ្របើ ដ ូេចនះ f (1987 ) = 1984 ។

សថត
40.Sេយើងេឃើញថ 5213 < 75 ។ ដ ូេចនះ េយើងគណន 0 ≤ a0 ,..., a4 ≤ 6, a4 ≠ 0 ែដល
5213 = a4 7 4 + a3 73 + a2 7 2 + a1 7 + a0 ។ េយើងមន 5213 = 2.74 + 411; 411 = 1.73 + 68;
68 = 1.7 2 + 19; 19 = 2.71 + 5.70 ។ ដ ូេចនះ 5213 = 2.7 4 + 1.73 + 1.7 2 + 2.71 + 5.70 ។ ដ ូេចនះ
5213 = 211257 ។
41.Sសរេសរ
13 a1 a2 a3
= + + + ...
16 6 62 63

13 14 13 4 14 14
គ ុណ 13 /16 ន ឹង៦ េយើងទញបន 6 = 4 + ។ ដ ូេចនះ = + ដ ូេចនះ a1 = 4 ។គ ុណ ន ឹង 62
16 16 16 6 96 96
14 2 1 14 5 1
េយើងទញបន 6 = 5 + ; ដ ូេចនះ = 2+ ; ដ ូេចនះ a2 = 5 ។ មរេបៀបដែដល េយើងទញបន
96 4 96 6 144
13 /16 = 0.45136 ។
42.Sេយើងដ ឹងថ ( ) ( ) ( ) ( )
p a1a2 ...an = p a1 p a2 ... p an ែដល p ( 0 ) = 1
េយើងមន
p (1) + p ( 2 ) + ..... + p ( 9 ) = 1 + 2 + ... + 9 = 45 = A

⎡⎣ p (10 ) + .. + p (19 ) ⎤⎦ + ⎡⎣ p ( 20 ) + ... + p ( 29 ) ⎤⎦ + ... + ⎡⎣ p ( 90 ) + ... + p ( 99 ) ⎤⎦ =
= ⎡⎣ p (1) + p ( 2 ) + ... + p ( 9 ) ⎤⎦ ( A + 1) = A ( A + 1)
⇒ p (1) + ... + p ( 99 ) = A2 + 2 A
⎡⎣ p (100 ) + ... + p (199 ) ⎤⎦ + ⎡⎣ p ( 200 ) + ... + p ( 299 ) ⎤⎦ + ... + ⎡⎣ p ( 900 ) + ... + p ( 999 ) ⎤⎦
= ⎡⎣ p (1) + p ( 2 ) + ... + p ( 9 ) ⎤⎦ ⎡⎣ p ( 00 ) + p ( 01) + ... + p ( 99 ) ⎤⎦
( )
= A A2 + 2 A + 1 = A ( A + 1)
2
⇒ p (1) + p ( 2 ) + ... + p ( 999 ) = A2 + 2 A + A ( A + 1)

2
( ) ( )
= A ( A + 1) + ( A + 1) + 1 = 45 ( 2163) = 33 ( 5 )( 7 )(103)
2
ដ ូេចនះ ចំន ួនែដល្រតូវរកគ ឺ១០៣។
43.Sេយើងមន m + n = n − m + 2m ។ ដ ូេចនះ m + n តូចបំ ផ ុត េពល n − m ន ិង 2m តូចបំ ផ ុត។
( )
េយើងមន 1978n − 1978m = 1978m 1978n−m − 1 ែចក ច់ ន ឹង 1000 = 2353 ។ េ យក ្ត ទ ី២ជចំន ួន
េសស េនះ 23 ្រតូវែតែចក ច់ 1978m ដ ូេចនះ m ≥ 3 ។ ដ ូចគន 53 ្រតូវែតែចក ច់ 1978n−m − 1 ។ ដ ូេចនះ
មនចំន ួនគត់វជិ ជមនតូចបំ ផ ុត s ម ួយ ែដល
1978s ≡ 1( mod125 )
ី ទអែឺ លរ
ម្រទ ឹស្តប (
1978100 ≡ 1( mod125 ) ។ ដ ូេចនះ s |100 ។ េ យ 125 | 1978s − 1 េនះ េយើង )
( )
មន 5 | 1978s − 1 មនន ័យថ 1978s ≡ 3s ≡ 1( mod 5 ) ។ េ យ s |100 េនះសមមល
ូ េ្រកយេនះ ន ំ
េ យ s = 4, 20,100 ។ េយើងពនិ ិតយករណី ន ិមយ

ួ ៗ។
ករណី s = 4, េយើងមន
19784 ≡ ( −22 ) ≡ 24.114 ≡ ( 4.121) ≡ ( −16 ) ≡ 6 ( mod125 )

4 2 2
84 ្របព័នធរបប់ |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

មនន ័យថ s ≠ 4 ។ ដ ូចគន ែដរ
( )
4
197820 ≡ 19784. 19784 ≡ 6.64 ≡ 6.46 ≡ 26 ( mod125 )
មនន ័យថ s ≠ 20 ។ ដ ូេចនះមនែត s = 100 ។ េ យ s ជចំន ួនគត់វជិ ជមនតូចបំ ផ ុតែដល
1978s ≡ 1( mod125 ) េនះ េយើងយក n − m = s = 100 ន ិង m = 3 មនន ័យថ n = 103, m = 3 ។ េយើង
ទញបន m + n = 106 ។
44.Sេយើងដ ឹងថ ( 6 + ) ( )
1980 1980
35 + 6 − 35 = 2k ជចំន ួនគត់គ ូ។
1 1
េយើងមន 0 < 6 − 35 < (េ្រពះេបើ 6 − 35 > េនះ 3500 < 3481 )
10 10
(6 − )
1980
⇒ 35 < 10−1980
( )
1 1980
⇒ 2k − 1 + 0.99....9 = 2k − < 6 + 35 < 2k
1979dg 101980
⇒ ១៩៧៩ខ ទង់ ដប
ំ ង
ូ េ្រកយេកប សសុទែធ តជេលខ៩
ចំនួនគត់
45.S មសមភពេទ្វធ
2n + 1 ⎛ 2n ⎞ ⎛ 2n + 1 ⎞
⎜ ⎟=⎜ ⎟
n +1 ⎝ n ⎠ ⎝ n +1 ⎠
េ យ 2n + 1 ន ិង n + 1 ជចំន ួនបឋមរ ងគន េហើ យេ យែផ នកខង ្ត ំរបស់ សមភពខងេលើជចំន ួនគត់ េនះ ្រតូវែត
⎛ 2n ⎞
( n + 1) ែចក ច់ ⎜ ⎟។
⎝n⎠
46.Sេយើងដ ឹងថ េបើ α , β ∈ េនះ [α ] + [ β ] ≤ [α + β ] ≤ [α ] + [ β ] + 1
ដ ូេចនះ មកំេន ើនេយើងទញបន
[ a1] + [ a2 ] + ... + [ al ] ≤ [ a1 + a2 + ... + al ]

ចំេពះចំន ួនបឋម p មួយ ស្វ័យគ ុណ m ធំបំផ ុតៃន p ែដល p m ែចក ច់ n! កំនត់េ យ
⎡ n ⎤ ⎡ n1 + n2 + ... + nk ⎤
∑ ⎢⎢ p j ⎥⎥ = ∑ ⎢⎢ pj
⎥
j ≥1 ⎣ ⎦ j ≥1 ⎣ ⎦⎥
ស្វ័យគ ុណ m ធំបំផ ុតៃន p ែដល p m ែចក ច់ n1 !...nk ! កំនត់េ យ
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ចំនួនគត់ 85

⎡ n ⎤ ⎡n ⎤ ⎡n ⎤
∑ ⎢⎢ p1j ⎥⎥ + ⎢⎢ p2j ⎥⎥ + ... + ⎢⎢ pkj ⎥⎥
j ≥1 ⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦
⎡ n1 ⎤ ⎡ n2 ⎤ ⎡ nk ⎤ ⎡ n1 + n2 + ... + nk ⎤
េ យ ⎢ j ⎥ + ⎢ j ⎥ + ... + ⎢ j ⎥ ≤ ⎢ ⎥
⎢⎣ p ⎥⎦ ⎢⎣ p ⎥⎦ ⎢⎣ p ⎥⎦ ⎢⎣ pj ⎥⎦
េនះ ស្វ័យគ ុណធំបំផ ុត m ៃនចំន ួនបឋម p ម ួយ ែដល p m ែចក ច់ ភគែបងរបស់ ្របភគ

n!
n1 !n2 !....nk !
មនតំៃលតូចជងរេសម
ឺ ើ ស្វ័យគ ុណធំបំផ ុត m ៃនចំន ួនបឋម p េនះ ែដល p m ែចក ច់ ភគយករបស់ ្របភគ។
មនន ័យថ្របភគេនះជចំន ួនគត់។
47.Sេគេ យ n ។ ង k ជចំន ួនគត់ធប

ំ ំ ផ ុតែដល 2k ≤ n ន ិង ង P ជផលគ ុណៃន្រគប់ ចំន ួនគត់
េសសធំមនិ េលើសព ី n ។ េយើងមន 2k −1 P.S ជផលបូក ែដលតួន ិមួយៗជចំន ួនគត់ទង

ំ អស់ េលើកែលងែត
1
2k −1 P k
។ ដ ូេចនះ 2k −1 P.S ម ិន ចជចំន ួនគត់េទ។ មនន ័យថ S មិន ចជចំន ួនគត់េទ។
2
48.Sរង្វស់ មុំកងរបស់
នុ ពហុ េកណន ិយ័តមយ
ួ ែដលមន n ្រជុង េសមនើ ឹង
( n − 2 )180 ។ ដ ូេចនះមនន ័យថ n
n
្រតូវែតែចក ច់ ១៨០។ េ យ 180 = 22.32.5 មនតួែចកចំន ួន (1 + 2 )(1 + 2 )(1 + 1) = 18 េនះ ចំេលើយគ ឺ
១៦ េ្រពះ n ≥ 3 ដ ូេចនះេយើងម ិនគ ិតតួែចកេលខ១ន ិងេលខ២។
ភពែចក ច់
5n + 13
49.Sេយើងេឃើញថ ផលេធៀប សថត
ិ េនចេន្ល ះ 0 ន ិង២ ច់ ខត េ យ ជចំន ួនគត់ េនះ ្រតូវែត
3n + 7
េសម១ើ ។ ដ ូេចនះ េយើង្រតូវែតេ ះ្រ យសមក
ី រ 5n + 13 = 3n + 7 េយើងទញបន n = −3 ។ ចំន ួនេនះមនិ ែមនជ
ចំន ួនវជិ ជមនេទ ដ ូេចនះ គម នចំន ួនគត់ n េទ។
50.Sេយើងេឃើញថ A ន ិង A ' ្រតូវែតមនេលខ១០ខ ទង់ ។ ង A = a10 a9 ...a1 ជតួេលខរបស់ A ន ិង
′ a9′ ...a1′ ។ ដ ូេចនះ A + A ' = 1010 លុ ះ្រ ែត មន j មួយ ែដល 0 ≤ j ≤ 9 េហើ យែដល
A ' = a10
a1 + a1′ = a2 + a2′ = ... = a j + a′j = 0, a j +1 + a′j +1 = 10, a j + 2 + a′j + 2 = a j +3 + a′j +3 = ...
= a10 + a10 នុ កេលើ េបើ j = 0 មនន ័យថ គម នផលបូកែដលមន ង ak + ak ′ = 0,

′ = 9 ។ កងផលបូ
1 ≤ k ≤ j េទ។ េបើ j = 9 េនះ មនែត a10 + a10′ = 10 ។ េ យបូក ផលបូកទំងេនះបញចល

ូ គន េយើងទញ
បន
86 ភពែចក ច់ |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

′ = 10 + 9 ( 9 − j )
a1 + a1′ + a2 + a2′ + ... + a10 + a10
េ យ as′ ជចំ ស់ របស់ as េនះ េយើងទញបនថ អង គខងេឆ្វងរបស់ សមភពខងេលើ ជចំន ួនគ ូ គ ឺ
2 ( a1 + a2 + ... + a10 ) ។ ដ ូេចនះ j ្រតូវែតជចំន ួនេសស។ ដ ូេចនះ a1 + a1′ = 0 ។ ដ ូេចនះសំ េន ើពត។

ិ
ង m = n + 1 ។ េយើង្រតូវបង្ហញថ m ( m − 2 ) ែចក ច់ 2(
m−1)!
51.S − 1 ។ េយើងមន φ ( m ) ែចក
φ m
( )(
ច់ ( m − 1) ! ដ ូេចនះ 2 ( ) − 1 | 2( ) − 1 េហើ យ
m −1 !
) ី ទអែឺ ល េយើងទញបន
( ) ( )
m | 2 ( ) − 1 ។ ដ ូេចនះ m | 2( ) − 1 ។ ដ ូចគន េយើងទញបន ( m − 2 ) | 2( ) − 1 ។ េ យ m ជ
φ m m −1 ! m −1 !
( )
ចំន ួនេសស េនះ ( m, m − 2 ) = 1 ដ ូេចនះ m ( m − 2 ) | 2( ) − 1 ។
m −1 !
( )
52.Sេយើងមន
( a + b )7 − a 7 − b 7 ( ( ) (
= 7 a 6b + ab 6 + 3 a 5b 2 + a 2b5 + 5 a 4b3 + a 3b 4 ))
( ( )
= 7 ab a 5 + b5 + 3ab a 3 + b3 + 5a 2b 2 ( a + b ) )
(
= 7ab ( a + b ) a 4 + b4 − a3b − ab3 + a 2b2
+3ab ( a 2 − ab + b2 ) + 5ab
= 7 ab ( a + b ) ( a + b + 2 ( a b + ab ) + 3a b )
4 4 3 3 2 2
= 7ab ( a + b ) ( a 2 + ab + b 2 )
2
មសមមត ិកមម ( i ) ន ិង ( ii ) េយើងទញបនសមមត ិកមមថ ម ី
(i ) ab ( a + b ) ែចកម ិន ច់ ន ឹង៧
( ii ') a 2 + ab + b 2 ែចក ច់ ន ឹង 73
េ យ ( a + b ) > a 2 + ab + b 2 ≥ 73 េនះេយើងទញបន a + b ≥ 19 ។ េ យ កេលខម្តងមយ

ួ ៗ េយើង
2
ទញបន a = 1, b = 18 ជចំេលើយមយ
ួ េ្រពះ 12 + 1.18 + 182 = 343 = 73 ។
ី ទអឺែល។ េ យ a3 − b3 = ( a − b ) a 2 + ab + b2
ឥលូ វេយើងកំនត់រកចំេលើយេផ ងខ ្លះេទៀត ម ្រទ ឹស្តប ( )
េនះ លក ខខណ្ឌ ( ii ') េទជ
( ii '')
⎧ a3 ≡ b3 mod 73
⎪
⎨
( )
⎪⎩ a ≡/ b ( mod 7 )

( )
េយើងមន x ( ) ≡ 1( mod m ) ។ េ យ φ 73 = ( 7 − 1) 72 = 3 × 98 ។ ដ ូេចនះ េបើ x បឋមន ឹង 73 េនះ
φ m
( ) ( )
3
េយើងមន x98 ≡ 1 mod 73 ែដលលក ខណៈេនះេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ទ ី១ៃន ( ii ") ។ ដ ូេចនះេយើង្រតូវេផ ទ ងផទត់
លក ខខណ្ឌ ទ ី២េទៀត។ ឧទហរណ៍ យក x = 2 េយើងេឃើ ញថ 298 ≡ 4 ( mod 7 ) ។ ដ ូេចនះយក a = 298 , b = 1
( )
។ យក x = 3 េយើងេឃើ ញថ 398 ≡ 324 mod 73 ។ េយើងេឃើ ញថ a = 324, b = 1 ជចំេលើយមួយេទៀត។
(
ab p − ba p = ab b p−1 − a p−1 )
េបើ p | ab េនះ p | ab p − ba p ។ េបើ p ែចកមនិ ច់ ab េហើ យេ យ p ជចំន ួនបឋម េនះ
( p, a ) = ( p, b ) = 1 េហើ យន ំេ យ ី ទែភម៉ េយើងទញបន

ម្រទ ឹស្តប b p −1 ≡ a p −1 ≡ 1( mod p )
។ ដ ូេចនះ p | b p −1 − a p −1 ន ំេ យ p | ab p − ba p ។ ដ ូេចនះ p | ab p − ba p ចំេពះ្រគប់ p ។
10 p −1 − 1
54.Sេយើងមន 11...1 =
9
( p −1) x1
េ យ p ជចំន ួនបឋម េហើ យ ( p,10 ) = 1 េនះ ី ទែភម៉ p ែចក ច់ 10 p−1 − 1 ។ េ យ

10 p−1 − 1 10 p−1 − 1
( p,9 ) = 1 េហើ យ ជចំន ួនគត់ េនះ p ែចក ច់ ។
9 9
55.S ង a = 56786730 = 2.3.5.7.11.13.31.61 ។ ង
(
Q ( x, y ) = xy x60 − y 60 )
េយើងសេង កតេឃើ ញថ
( x − y ) | Q ( x, y ) ; ( x 2 − y 2 ) | Q ( x, y ) ;
( x3 − y3 ) | Q ( x, y ) ; ( x 4 − y 4 ) | Q ( x, y ) ;
( x 6 − y 6 ) | Q ( x, y ) ; ( x10 − y10 ) | Q ( x, y ) ;
( x12 − y12 ) | Q ( x, y ) ; ( x30 − y30 ) | Q ( x, y ) ;
ី ទែភម៉ ចំេពះចំន ួនបឋម p មួយ េយើងទញបន
m p − m ≡ 0 ( mod p ) ន ិង n p − n ≡ 0 ( mod p )
( ) ( )
ដ ូេចនះ n m p − m − m n p − n ≡ 0 ( mod p ) មនន ័យថ mn m p −1 − n p −1 ≡ 0 ( mod p ) ។ ( )
ដ ូេចនះ េយើងមន

2 | mn ( m − n ) | Q ( m, n ) ;
( )
3 | mn m2 − n2 | Q ( m, n ) ;
5 | mn ( m4 − n4 ) | Q ( m, n ) ;
7 | mn ( m6 − n6 ) | Q ( m, n ) ;
11| mn ( m10 − n10 ) | Q ( m, n ) ;
13 | mn ( m12 − n12 ) | Q ( m, n ) ;
31| mn ( m30 − n30 ) | Q ( m, n ) ;
61| mn ( m60 − n60 ) | Q ( m, n ) ;
េ យ 2,3, 5, 7,..., 61 ទំងអស់ េនះជចំន ួនបឋម េនះេយើងទញបន a | mnQ ( m, n ) ។

2 k +1
56.Sចំេពះចំន ួនបឋមេសស p មួយ េយើងយក n = ( p − 1) , k = 0,1, 2,... េនះ
( p −1)2 k
(2 ) 1( ) + 1 ≡ 0 ( mod p )
2k
2 k +1 p −1 2 k +1 −1
n2 + 1 = ( p − 1)
n
+ 1 ≡ ( −1)
57.Sេបើ n | 2n −1 ចំេពះចំន ួនគត់ n > 1 មួយ េនះ n ្រតូវែតជចំន ួនេសស ន ិង មនតួែចកបឋមេសស
p តូចបំ ផ ុត។ េយើងមន p ែចក ច់ n េហើ យ n ែចក ច់ 2n − 1 ន ិង ដ ូេចនះ 2n ≡ 1( mod p ) ។ ង m
ូ បំ ផ ុត ែដល 2m ≡ 1( mod p ) ។
ជចំន ួនគត់តច ង n = xm + y , 0 ≤ y < m ។ ដ ូេចនះ
( )
−x
2 y = 2n − xm = 2n. 2m ≡ 1.1− x = 1( mod p )
េបើ y > 0 េនះ 2 y ≡ 1( mod p ) ដ ូេចនះេយើងមន y < m ែដល 2 y ≡ 1( mod p ) ផយព

ទុ សន
ី មត ិែដល ថ m
តូចជងេគ។ ដ ូេចនះ y = 0 មនន ័យថ m ែចក ច់ n ។ េ យ n ជចំន ួនេសស ដ ូេចនះ m ក៏េសសែដរ។
ី ទែភម៉ េយើងមន 2 p −1 ≡ 1( mod p ) ។ េ យ m ជចំន ួនតូចជងេគែដល 2m ≡ 1( mod p )

េនះ m < p − 1 ។ ដ ូេចនះ m ≤ p − 2 < p ។ ផយព

ទុ សន
ី មត ិែដល p តូចជងេគ។
58.S (
ង 2n = m 1 + ⎡⎣ 2n ⎤⎦ ។ )
( )( )
េបើ m ≤ ⎡⎣ 2n ⎤⎦ − 1 េនះ 2n ≤ ⎡⎣ 2n ⎤⎦ − 1 ⎡⎣ 2n ⎤⎦ + 1 = ⎡⎣ 2n ⎤⎦ − 1 ≤ 2n − 1 < 2n មិនពត។
ិ
2
2n ⎤⎦ + 1 េនះ 2n ≥ ( ⎡⎣ 2n ⎤⎦ + 1) ≥ 2n + 1 មិនពត។
2
េបើ m ≥ ⎡⎣ ិ
ដ ូេចនះ មនែត m = ⎡⎣ 2n ⎤⎦ ។ ដ ូេចនះ n = m (1 + m ) / 2 ែដល m = ⎡⎣ 2n ⎤⎦

ិ េបើ n = m (1 + m ) / 2 េនះ
⇒ 2n = m (1 + m )
⇒ m < 2n < m + 1
⇒ m = ⎡⎣ 2n ⎤⎦
⇒ (
2n = ⎡⎣ 2n ⎤⎦ 1 + ⎡⎣ 2n ⎤⎦ )
⇒ (
2n ែចក ច់ ន ឹង 1 + ⎡⎣ 2n ⎤⎦ ។ )
m ( m + 1)
ដ ូេចនះ ចំេពះ m ∈ , n = េនះ 1 + ⎡⎣ 2n ⎤⎦ ែចក ច់ 2n ។
2
⎡1000 ⎤ ⎡1000 ⎤ ⎡1000 ⎤
59.Sតំៃល k ធំបំផ ុត ែដល 7k ែចក ច់ 1000! េសមនើ ឹង ⎢ +⎢ ⎥+⎢ ⎥
⎣ 7 ⎥⎦ ⎣ 7 2 ⎦ ⎣ 73 ⎦
= 142 + 20 + 2 = 164 ។ ដ ូចគន ែដរ តំៃល k ធំបំផ ុត ែដល 7 k ែចក ច់ 500! េសមនើ ឹង 71 + 10 + 1 = 82 ។
⎛ 1000 ⎞ 1000! ⎛ 1000 ⎞
េ យ ⎜ ⎟= ដ ូេចនះ តំៃល k ធំបំផ ុត ែដល 7 k ែចក ច់ ⎜ ⎟ េសមនើ ឹង 164 − 2.82 = 0 ដ ូេចនះ
⎝ 500 ⎠ ( 500!)2 ⎝ 500 ⎠
⎛ 1000 ⎞
7 ែចកម ិន ច់ ⎜ ⎟ េទ។
⎝ 500 ⎠
60.Sសន មតថ n ែចក ច់ ន ឹង្រគប់ ចំន ួនគត់ ≤ n ។ ង p1 = 2, p2 = 3,... pl ជប ្ត ចំន ួនបឋម

k k +1 k +1 k +1 k +1
≤ n េហើ យ ង k j ជចំន ួនគត់មយ
ួ ែដល p j j ≤ n < p j j ។ ដ ូេចនះ nl /2 < p1 1 p22 .... pl l ។
( )
ង PPCM 1,2,3,..., ⎡⎣ n − 1⎤⎦ , ⎡⎣ n ⎤⎦ = K ,( [ x ] ងេ យែផ នកគត់ៃន x )។ ដ ូេចនះ
k +1
K = p1k1 p2k2 .... pl l ។ដ ូេចនះ p1k1 +1 p2k2 +1.... pl l ≤ K 2 ។ ដ ូេចនះ nl /2 < K 2 ។ មសមមត ិកមម n ្រតូវែចក
k
ច់ ន ឹង K េហើ យដ ូេចនះ K ≤ n ។ ដ ូេចនះ មនន ័យថ nl /2 < n 2 ។ មនន ័យថ l < 4 ន ិង ដ ូេចនះ n < 49 ។ ម
រយៈករពនិ ិតយ េយើងេឃើ ញថ n េផ ទ ងផទត់ចេំ ពះ n = 2, 4, 6,8,12, 24 ។
61.S ង n = s.2k ែដល s ជចំន ួនេសស។ េបើ s = 1 េនះ 2S = ( l + m )( m − l + 1) ែដលមនក ្ត មួយ
ជចំន ួនគ ូ ន ិងក ្ត មួយជចំន ួនេសស។ ក ្ត គ ូ មនតំៃល < 2n ។ ដ ូេចនះ 2S មិន ចែចក ច់ ន ឹង 2n = 2k +1
េទ ។
ែត េបើ s > 1 េនះ S ែចក ច់ ន ឹង n ចំេពះ្រគប់ 0 < l < m < n េ យយក
m=
1
2
(
s + 2k +1 − 1 )
ន ិង

⎧⎪1 + m − 2k +1, s > 2k +1
l=⎨
k +1
⎪⎩1 + m − s, s < 2
62.S ម្រទ ឹស្តប

ី ទៃនភពែចក ច់ ន ឹង៩ ចំន ួនេនះ ែចក ច់ ន ឹង ៩ េបើសនិ ជ
19 + 20 + 21 + ... + 92 = 37 2.3
ែចក ច់ ន ឹង៩ ន ិង ្រចសមកវញ។
ិ ែតចំន ួនេនះ ែចក ច់ ន ឹង៣ ែតែចកមនិ ច់ ន ឹង៩េទ។ មនន ័យថ យ៉ងេ្រចើន
ចំន ួនេនះ ែចក ច់ ន ឹង ៣។
(
3n − 1 = 2 3n−1 + 3n−2 + ... + 1 )
េបើ n ជចំន ួនេសស េនះ 3n−1 + 3n −2 + ... + 1 ជផលបូកៃន n ចំន ួនេសស ដ ូេចនះផលបូកជចំន ួនេសស។
ដ ូេចនះ 3n − 1 ម ិន ចជពហុ គ ុណៃន៤បនេទ។ ដ ូេចនះមនែត n = 1 ។
េបើ n ជចំន ួនគ ូ ( )( )

ង n = 2k ។ លក ខខណ្ឌ េទជ 22k ែចក ច់ 32k − 1 = 3k − 1 3k + 1 ។ ចំន ួនទំង២គ ឺ
3k − 1 ន ិង 3k + 1 មនផលសងេសម២
ើ ដ ូេចនះ PGCD របស់ ចំន ួនពរេនះ
ី ជតួែចករបស់ 2 ។ ម៉យងវញេទៀត
ិ
( )
ចំន ួនទំងេនះជចំន ួនគ ូ ដ ូេចនះ PGCD 3k − 1,3k + 1 = 2 ។ េយើងទញបនថ េបើមនិ 3k − 1 ក៏ 3k + 1 ែដរ
ែដលែចក ច់ ន ឹង 22k−1 ។ ែត ្រតូវែតជ 3k + 1 ≥ 22 k −1 ។ វសមភពេនះម

ិ និ ពតេទ
ិ េបើ k ≥ 3 ។ េយើងេផ ទ ង
ផទត់េ យៃដេឃើ ញថ k = 0, k = 1, k = 2 ជចំេលើយ។
ដ ូេចនះចំេលើយគ ឺ n = 1, n = 2, n = 4 ។
64.S ម្រទ ឹស្តប

ី ទេទ្វធ
⎛ p⎞ ⎛ p⎞ ⎛ p ⎞
2 p − 2 = (1 + 1) − 2 = ⎜ ⎟ + ⎜ ⎟ + ... + ⎜
p
⎟
⎝1⎠ ⎝2⎠ ⎝ p − 1⎠
⎛ p⎞ ⎛ p⎞
េ យដ ឹងថ ⎜ ⎟ = ⎜ ⎟ = 1 ។ មវបកខងេលើ
ិ p ែចក ច់ ្រគប់ តួទង
ំ អស់ របស់ អង គខង ្ត ំៃនសមភព
⎝ 0 ⎠ ⎝ p⎠
ខងេលើ។
65.S n2 + 23 = n2 − 1 + 24 = ( n − 1)( n + 1) + 24
យក n = 24k ± 1, k = 0,1, 2,... េនះ េយើងទញបន កេន មែដលេ យែចក ច់ ន ឹង២៤។
66.Sចំន ួនគត់ទងំ អស់ ចមន ងមយ

ួ កងចំ
នុ េនម ងទំង ៦ ខងមខុ េនះ ៖ 6k , 6k ± 1, 6k ± 2, 6k + 3 ។
េបើ p > 3 ជចំន ួនបឋម េនះ ្រតូវែតមន ង 6k ± 1 (េ្រពះេផ ងេទៀត ែចក ច់ ន ឹង ២រនឺ ឹង៣)។
p 2 − 1 = ( 6k ± 1) − 1 = 36k 2 ± 12k = 12k ( 3k − 1)

2

(
េបើ k ជចំន ួនគ ូ េនះ 24 | p 2 − 1 ។ )
េបើ k ជចំន ួនេសស េនះ 3k − 1 ជចំន ួនគ ូ ន ំេ (
យ 24 | p 2 − 1 ។ )
67.S a3b − ab3 = ab ( a − b )( a + b ) ជចំន ួនគ ូ ជន ិចច។
េបើសនិ ជមនមយ
ួ កងចំ
នុ េនមចំន ួនគត់ទង
ំ ៣ មន ង 5k េនះ សំ េន ើពត។
ិ
េបើសនិ ជចំន ួនគត់ទង

ំ ៣សុទែធ តែចកមនិ ច់ ន ឹង ៥ េនះ ព ួក សថត
ិ េនកងនុ ចំេនម ្រកុមចំន ួនមន ង 5k ± 1 រ ឺ
5k ± 2 ។ េ យេគមន៣ចំន ួនគត់ េនះ េគ្រតូវមន២ចំន ួនែដលសថត

ិ េនកង្រក
នុ ុមែតមយ
ួ (្រកុម ែដលមន ង
5k ± 1 រ 5ឺ k ± 2 )។ ផលបូករេបើ
ឺ មនិ អញចង
ឹ េទ ផលសងៃន២ចំន ួនេនះ ្រតូវែតែចក ច់ ន ឹង៥។ ដ ូេចនះ សំ េន ើពត។
ិ
68.Sសន មតថ
a = 3k ± 1, ន ិង b = 3m ± 1
a 2 + b2 = 3 y + 2 ម ិន ចែចក ច់ ន ឹង៣ េទ។
( a = 3k ± 1, ន ិង b = 3m ) រ ឺ ( a = 3k , ន ិង b = 3m ± 1 )
a 2 + b2 = 3 y + 1 ម ិន ចែចក ច់ ន ឹង៣ េទ។
(
ដ ូេចនះ មនែត a ន ិង b ែចក ច់ ន ឹង ៣ទំង២ េទ ើប 3 | a 2 + b2 ។ )
69.Sេបើ n = 1 េនះ ពត។
ិ
សន មតថ n > 1 ។ មរ ូបមន ្តេទ្វធតុ

n
⎛n⎞ k
( n + 1)n − 1 = ∑ ⎜ ⎟n
k =1 ⎝ ⎠
k
ំ អស់ របស់ ផលបូកេនះ ែចក ច់ ន ឹង n 2 ទំងអស់ ។

េហើ យ្រគប់ តួទង
70.Sតំេរៀបផលបូកជ
⎛ 1 ⎞ ⎛1 1 ⎞ ⎛ 1 1 ⎞
⎜1 + ⎟+⎜ + ⎟ + ... + ⎜⎜ + ⎟⎟
⎝ p −1 ⎠ ⎝ 2 p − 2 ⎠ ⎝ ( p − 1) / 2 ( p + 1) / 2 ⎠
េយើងមន
1 p
1+ =
p −1 p −1
1 1 p
+ =
2 p − 2 2 ( p − 2)
…………………

ដ ូេចនះ ផលបូករបស់ ្របភគេនះ មនភគយកេសមើ p ។ តួន ិមួយៗមនភគយក តូចជង p ។ េ យ p ជចំន ួន
បឋម េនះ p ម ិន ចសំ រ ួលបនេទ េនកងផលបូ

នុ កេនះ។ ដ ូេចនះ p ែចក a ច់ ។
2903n − 803n ែចក ច់ ន ឹង 2903 − 803 = 7.300
261n − 464n ែចក ច់ ន ឹង 261 − 464 = 7.( −29 )
មនន ័យថ កេន មខងេលើែចក ច់ ន ឹង 7 ។
ដ ូចគន ែដរ
2903n − 464n ែចក ច់ ន ឹង 2903 − 464 = 9.271
261n − 803n ែចក ច់ ន ឹង 261 − 803 = −2.271
មនន ័យថ កេន មខងេលើែចក ច់ ន ឹង 271 ។
េ យ 7 ន ិង 271 ម ិនមនក ្ត បឋមរ ួមគន េនះ កេន មខងេលើែចក ច់ ន ឹង 7.271 = 1897 ។
72.Sជំន ួស − y េទកងនុ នុ ូបមន ្ត x n − y n េហើ យេ យដ ឹងថ ( − y ) = − y n េបើ n េសស។

y េនកងរ
n
11993 + 10001993 = (1 + 1000 )(...) ែចក ច់ ន ឹង 1001
21993 + 9991993 = ( 2 + 999 )(...) ែចក ច់ ន ឹង 1001
………………………………………………….
5001993 + 5011993 = ( 500 + 501)(...) ែចក ច់ ន ឹង 1001
ដ ូេចនះ ផលបូក ែចក ច់ ន ឹង 1001 ។
74.Sយក x = 2n −1 េយើងទញបនសំ េន ើខងេលើពត។

ិ
(
3kd − 2kd = 3d − 2d ) (3( k −1)d + 3( k −2)d.2 + ... + 2( k −1)d )
មសមភពខងេលើ េយើងទញបនថ
េបើ d ែចក ច់ n េនះ 3d − 2d ែចក ច់ 3n − 2n ។ (១)
េបើ d ជចំន ួនពហុ គ ុណ េនះ 3d − 2d ក៏ជចំន ួនពហុ គ ុណែដរ។ (២)

េយើងន ឹងបង្ហញថ មន d េ្រចើន ប់ ម ិនអស់ ែដល ែចក ច់ 3d − 2d − 1 ។ េយើងយក d = 2t ដ ូេចនះេយើង
ទញបន d ែចក ច់ 2d ។ េយើង្រតូវបង្ហញថ d ែចក ច់ 3d − 1 េទៀត។ េយើងន ឹងបង្ហញ មវចរេ

ិ យ
កំេន ើន។
េបើ t = 1 េនះ d = 2 ែចក ច់ 32 − 1 = 8 ពត។

ិ សន មតថ ពតចំ
ិ េពះចំន ួនគត់ t មួយ។ េយើងមន
t +1
32 ( t
)(
− 1 = 32 − 1 32 + 1
t
)
ក ្ត ទ ី១ែចក ច់ ន ឹង 2t មកំេន ើន ដ ូេចនះ សំ េន ើពត។
ិ ដ ូេចនះ េយើងបនបង្ហ ញថ មន d = 2t េ្រចើន ប់ ម ិន
អស់ ែដល ែចក ច់ 3d − 2d − 1 ។

t t
យក n = 3d − 2d = 32 − 22 ។
េ យ d = 2t ជចំន ួនពហុ គ ុណ េនះ n = 3d − 2d ក៏ជចំន ួនពហុ គ ុណែដរ( ម(២))។
េ យ d ែចក ច់ n − 1 េនះ 3d − 2d ែចក ច់ 3n−1 − 2n−1 ( ម(១))។

t t
ដ ូេចនះជសរ ុប េយើងបនបង្ហ ញថ មន n = 3d − 2d = 32 − 22 ែដល t ≥ 1 េ្រចើន ប់ ម ិនអស់ ែដល
n = 3d − 2d ែចក ច់ 3n−1 − 2n−1 ។

abc − 1
76.Sេយើងដ ឹងថ ផលេធៀប q = មិន ចេសមើ 1 បនេទ ដ ូេចនះ q ≥ 2 ។
( a − 1)( b − 1)( c − 1)
x
េ យដ ឹងថ ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនពតិ x ≥ 5 េយើងមន x − 1 ≥ 3 ។ ដ ូេចនះ ចំេពះ a ≥ 5 េយើងមន
2
2 ( a − 1)( b − 1)( c − 1) ≥ abc > abc − 1 (េ្រពះ c > b > a ≥ 5 )
ដ ូេចនះ abc − 1 ម ិន ចែចក ច់ ន ឹង ( a − 1)( b − 1)( c − 1) បនេទ។ ដ ូេចនះ 2 ≤ a ≤ 4 ។
សន មតថ q = 2 ។ ដ ូេចនះ abc − 1 ជចំន ួនគ ូ មនន ័យថ abc ជចំន ួនេសស ដ ូេចនះ a ្រតូវែតេសស ដ ូេចនះ
a = 3 ។ សម ីករេទជ 4 ( b − 1)( c − 1) = 3bc − 1 សមមល

ូ ន ឹង bc + 5 = 4b + 4c ⇒
( b − 4 )( c − 4 ) = 11 ⇒ b − 4 = 1, c − 4 = 11 ⇒ b = 5 ន ិង c = 15 ។
េពលេនះ សន មតថ q ≥ 3 ។ េបើ a = 2 ⇒ q ( bc − b − c + 1) = 2bc − 1 ⇒
( q − 2 ) bc + ( q + 1) = qb + qc ⇒ ⎡⎣( q − 2 ) b − q ⎤⎦ ⎡⎣( q − 2 ) c − q ⎤⎦ = q + 2
េយើងមន b ≥ 3 េហើ យេបើ c ≥ 4 ⇒ ( q − 2 ) b − q ≥ 2q − 6 ន ិង ( q − 2 ) c − q ≥ 3q − 8 ។ ដ ូេចនះផល
គ ុណ ⎡⎣( q − 2 ) b − q ⎤⎦ ⎡⎣( q − 2 ) c − q ⎤⎦ ≥ ( 2q − 6 )( 3q − 8 ) េហើ យេយើងមន ( 2q − 6 )( 3q − 8) > q + 2
េពល q ≥ 4 ។ ដ ូចេនះមនែត q = 3 ។ ករណី េនះ ( b − 3)( c − 3) = 5 ⇒ b = 4 ន ិង c = 8 ។
េបើ a = 3 ⇒ 2q ( bc − b − c + 1) = 3bc − 1 ⇔ ( 2q − 3) bc + ( 2q + 1) = 2qb + 2qc ។ េ យ b≥4
⇒ ( 2q − 3) bc ≥ ( 8q − 12 ) c ≥ 4qc > 2qc + 2qb ដ ូេចនះគម នចំេលើយ។

េបើ a = 4 េយើងសរេសរ ( 3q − 4 ) bc + ( 3q + 1) = 3qb + 3qc ។ ែត b ≥ 4 ⇒ ( 3q − 4 ) bc ≥
(12q − 16 ) c > 6qc > 3qb + 3qc ដ ូេចនះគម នចំេលើយេទៀត។
ជសរ ុប ចំេលើយមនែត a = 2, b = 4, c = 8 ន ិង a = 3, b = 5, c = 15 ។
n2 + 1 = n2 − 1 + 2
= ( n − 1)( n + 1) + 2
ដ ូេចនះ្រតូវែត n + 1| 2 េហើ យមនែត n + 1 = 1 រក៏ឺ n + 1 = 2 ។ដ ូេចនះ n = 0,1 ។េ យ n ជចំន ួនគត់
វជិ ជមន ដ ូេចនះ n = 1 ។
78.S15 x2 − 11x − 14 = ( 3x + 2 )( 5 x − 7 )
ដ ូេចនះ មនន ័យថ េបើ 7 | 3 x + 2 េនះ 7 |15 x 2 − 11x − 14
( ) (
3 3n−1 + 5n−1 < 3n + 5n < 5 3n−1 + 5n−1 )
3n + 5n 3n + 5n
ដ ូេចនះ 3< < 5 មនន ័យថ ផលេធៀប មិន ចជចំន ួនគត់េ្រកព៤េទ
ី ដ ូេចនះ
3n−1 + 5n−1 3n−1 + 5n−1
(
3n + 5n = 4 3n−1 + 5n−1 )
⇒ 3n−1 = 5n−1
⇒ n =1
80.Sជដំបងូ េយើងសន មតថ ប ្ត n ចំន ួនគត់បន ្តបនទ ប់ គន m + 1, m + 2,..., m + n ជចំន ួនគត់វជិ ជមន។
េ យដ ឹងថ េមគ ុណេទ្វធ ជចំន ួនគត់
⎛ m + n ⎞ ( m + n ) ! ( m + n )( m + n − 1) ... ( m + 1)
⎜ ⎟= =
⎝ n ⎠ n !m ! n!
ដ ូេចនះ មនន ័យថ ផលគ ុណ ( m + 1) ...( m + n ) ែចក ច់ ន ឹង n! ។
េបើមនម ួយកងចំ
នុ េនមប ្ត ចំន ួនគត់បន ្តបនទ ប់ គន ទំងអស់ េនះ េសមើ ០ េនះផលគ ុណេសម០
ើ េហើ យែចក ច់ ន ឹង
n! ។
េបើប ្ត ចំន ួនគត់បន ្តបនទ ប់ គន ទំងអស់ េនះ សុទែធ តជចំន ួនអវជិ ជមន េនះ ផលគ ុណេនះដ ូចគន ន ឹងករណី
វជិ ជមន គ ុណន ឹង ( −1) ។ ដ ូេចនះ ក៏ែចក ច់ ន ឹង n! ។

n
81.S n3 − n = n ( n − 1)( n + 1)

មនន ័យថ n3 − n ជផលគ ុណៃន៣ចំន ួនគត់តេរៀងគន ។ កងចំ
នុ េនមចំន ួនទំងេនះ ចំបច់ ្រតូវែតមនមយ
ួ ជព
ហុ គ ុណៃន២ ន ិងម ួយេទៀតជពហុ គ ុណៃន៣ េ្រពះ៣ចំន ួនតេរៀងគន មន ង ( 3k ; 3k + 1; 3k + 2;... )។ េបើ k គ ូ
េនះ េយើងមន 3k ជពហុ គ ុណៃន៦។ េបើ k េសស េនះ k = 2m + 1 េនះ 3k + 1 = 6m + 4 ជពហុ គ ុណៃន 2
82.S 5x + 2 = 8 ( 2 x + 3) − 11( x + 2)
រក៏ឺ 2 x + 3 = 7 ( 5 x + 2 ) − 11( 3x + 11)
83.S p 2 − 1 = ( p − 1)( p + 1)
េ យ p ជចំន ួនបឋម ខុសព២
ី េនះ p ជចំន ួនេសស។ ដ ូេចនះ p − 1 ន ិង p + 1 គ ូទំង២ ដ ូេចនះផលគ ុណរបស់
ជពហុ គ ុណៃន៤។
េ យ p > 3 ដ ូេចនះ p មិន ចជពហុ គ ុណៃន៣េទ។ ដ ូេចនះ មនមយ

ួ កងចំ
នុ េ ម p − 1 រ ឺ p + 1 ជពហុ គ ុណៃន
៣ ដ ូេចនះ p 2 − 1 ជពហុ គ ុណៃន៣។
ដ ូេចនះ p 2 − 1 ជពហុ គ ុណៃន៣ផងន ិង ៃន៤ផង េហើ យ ៣បឋមន ឹង៤ េនះ p 2 − 1 ជពហុ គ ុណៃន១២។
84.S a ែចក ច់ bc − 1 េនះ មន m ≥ 1 ែដល ma = bc − 1 ។ ដ ូេចនះ bc − ma = 1 ។ េបើ a ន ិង b

1
មនតួែចករ ួម េសមើ k > 1 េនះ a = pk , b = qk ដ ូេចនះ qkc − mpk = 1 រ ឺ qc − mp = ។ អង គខងេឆ្វងៃន
k
សមភពេនះ ជចំន ួនគត់ ដ ូេចនះមនែត k = 1 ។ ដ ូេចនះ a ន ិង b មនតួែចករ ួមធំមនិ េលើសព១ី ជចំន ួនបឋមន ឹង
គន ។ មរេបៀបដ ូចគន េយើងទញបន a, b, c បឋមន ឹងគន ២ៗ។
េបើ a ែចក ច់ bc − 1 េនះ ែចក ច់ bc + ac + ab − 1 ។ ដ ូចគន b ន ិង c ្រតូវែតែចក ច់
bc + ac + ab − 1 ។ េ យ a, b, c បឋមន ឹងគន ២ៗ េនះេយើងទញបន abc ែចក ច់ ab + bc + ca − 1 ។
ផលេធៀប
ab + bc + ca − 1 1 1 1 1
= + + −
abc a b c abc
3
មនតំៃលតូចជងរេសមឺ ើ ។ ដ ូេចនះ ្រតូវែតេសមើ ១។
2
ដ ូេចនះ េយើងទញបនសមក
ី រ
1 1 1 1
+ + − =1
a b c abc
ជដំបង
ូ េយើងសន មតថ a ≤ b ≤ c ។ េយើងទញបន
1 1 1 1 1 1 1 1 3 1
1= + + − ≤ + + − = −
a b c abc a a a abc a abc

1 3
1 < 1+ ≤
abc a
ដ ូេចនះ a < 3 ។ េ យ a > 1 េនះ a = 2 ។
សម ីករេទជ
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1
+ − = ; = + − ≤ + − = − ; b < 4.
b c 2bc 2 2 b c 2bc b b 2bc b 2bc
េ យ a = 2 ≤ b < 4 េនះ b = 2; 3 ។
ករណី b = 2 សមក
ី រគម នចំេលើយ។
ករណី b = 3 ⇒ c = 5 ។ េយើងេផ ទ ងផទត់េឃើ ញថ ( 2, 3, 5 ) ជចំេលើយរបស់ សមក

ី រ។
ដ ូេចនះជសរ ុបសម ីករមនចំេលើយ ( 2, 3, 5 ) ន ិង ចំ ស់ របស់ ( 2, 5, 3 ); ( 3, 2, 5 ); ( 3, 5, 2 ) ; ( 5, 2, 3 ) ; ន ិង
( 5, 3, 2 ) ។
85.Sជដំបងូ េយើងបង្ហញថ េបើ a2 − 1 ែចក ច់ ន ឹង 3 េនះ a ែចកមនិ ច់ ន ឹង 3 ។ ឧបមថ 3 ែចក
ច់ a 2 − 1 = ( a − 1)( a + 1)
េ យ 3 ជចំន ួនបឋម េនះ a − 1 រ ឺ a + 1 ្រតូវែតែចក ច់ ន ឹង៣។ កងករណី

នុ ទំងពរី a ្រតូវែតែចកមនិ ច់
ន ឹង 3 ។ ដ ូេចនះ េបើ a 2 − 1 ែចក ច់ ន ឹង 3 េនះ a ែចកម ិន ច់ ន ឹង 3 ។
ិ េយើងបង្ហញថ េបើ a ែចកម ិន ច់ ន ឹង៣ េនះ a 2 − 1 ែចក ច់ ន ឹង៣។ េ យ a ែចកមនិ ច់ ន ឹង

៣ េនះ េយើង ច ង
a = 3q + r ែដល r = 1 រ ឺ 2
េបើ r = 1 េនះ ( a − 1)( a + 1) = ( 3q )( 3q + 2 ) ែចក ច់ ន ឹង ៣
េបើ r = 2 េនះ ( a − 1)( a + 1) = ( 3q + 1)( 3q + 3) ែចក ច់ ន ឹង ៣។
ដ ូេចនះ េបើ a ែចកមនិ ច់ ន ឹង៣ េនះ a 2 − 1 ែចក ច់ ន ឹង៣។
86.Sករណី n = 1 េយើងមន 36 − 26 − 27 = 169.4 ជពហុ គ ុណ ៃន 169 ពត។

ិ
សន មតថ ពតិ រហូ តដល់ n − 1, n > 1 មនន ័យថ
33n − 26n − 1 = 169N ចំេពះចំន ួនគត់ N ម ួយ។
េយើងមន
33n + 3 − 26n − 27 = 27.33n − 26n − 27

= 27 ( 33n − 26n − 1 ) + 676n

= 27.169N + 169.4.n ពត។
ិ
ដ ូេចនះ 33n + 3 − 26n − 27 ជពហុ គ ុណ ៃន 169 ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនគត់ធមមជត ិ n ។
87.Sករណី n =1 k 2 − 1 = ( k − 1 )( k + 1 ) ែចក ច់ ន ឹង 8 ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនធមមជត ិេសស k
េ្រពះ ( k − 1 ) ន ិង ( k + 1 ) ែចក ច់ ន ឹង 2 ទំង២ េហើ យមនមយ

ួ ែចក ច់ ន ឹង៤។ េ្រពះ េបើ
k = 2m + 1 េនះ k − 1 = 2m ; k + 1 = 2m + 2 ។ េបើ m គ ូ េនះ k − 1 ែចក ច់ ន ឹង៤ េហើ យ
k + 1 ែចក ច់ ន ឹង២។ េបើ m េសស k − 1 ែចក ច់ ន ឹង២ េហើ យ k + 1 ែចក ច់ ន ឹង៤។

n
ឧបមថ សំ េណើ ពតដល់
ិ n, n > 1 មនន ័យថ 2n + 2 ែចក ច់ k 2 − 1 ។ េយើងមន
n +1
( )( )
n n
k2 − 1 = k2 − 1 k2 + 1
ដ ូេចនះ េយើង្រតូវបង្ហញថ ( k 2 + 1 ) ែចក ច់ ន ឹង ២។ ពតេ្រពះ k េសស េហើ យន ំេ យ ( k 2 + 1 ) គ ូ។

n n
ិ
88.Sដំបងូ េយើងពនិ ិតយករណី 1 ∈ S ។ ដ ូេចនះ មនចំន ួនគត់ n ែដល p = n 2 + 1 ។ ដ ូេចនះ n > 2

2
េហើ យ n គ ូ។ ង a = p − ( n − 1 ) = 2n ន ិង b = p − 1 = n 2 ។ ដ ូេចនះេយើងមន a ន ិង b ជ
ធតុរបស់ S េហើ យេផ ទ ងផទត់ 1 < a < b េហើ យ a ែចក ច់ b េ្រពះ n គ ូ។
ម្តងេនះេយើងសន មតថ 1 ∈
/ S ។ ដ ូេចនះ មន n > 2 ែដល
2
n 2 + 1 < p < ( n + 1) − 1 = n ( n + 2 )
វសមភពខង
ិ ្ត ំជវសមភព
ិ ច់ ខត េ្រពះ p ជចំន ួនបឋម។ ង a = p − n 2 ∈ S ។ េយើងមន
a − n = p − n ( n + 1 ) ជចំន ួនខុសពសូ
ី នយ េ្រពះ p ជចំន ួនបឋមេហើ យតូចជង n ច់ ខត។ ង
2
b = p − (a − n ) ∈ S ។ េយើងមន b = a ( 1 + 2n − a ) ។ េយើងមន a < 2n ន ិង
1 + 2n − a > 1 េ្រពះ a < b ។ ដ ូេចនះ គ ូ (a, b ) េនះេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ េនះ។
n3 + 1
89.Sសន មត ( m, n ) ជគ ូចំេលើយែដល្រតូវរក។ េនះ ជចំន ួនគត់។ ដ ូចគន
mn − 1
3n3 + 1 ( mn )3 − 1 + m3 + 1
m =
mn − 1 mn − 1
m3 + 1
= ( mn ) + mn + 1 +
2
mn − 1
m3 + 1
មនន ័យថ ក៏ជចំន ួនគត់ែដរ។ មនន ័យថ េបើ ( m, n ) ជចំេលើយ េនះ ( n, m ) ក៏ជចំេលើយែដរ។
mn − 1
ដ ូេចនះជដំបង
ូ េយើងតំេរៀប m ≥ n សិន។

n3 + 1
ង K= ≥ 1 ។ េយើងទញបន
mn − 1
n3 + 1 = K ( mn − 1)
n3 + Kmn + ( K + 1) = 0
⇒ n ែចក K + 1 ច់ ។
⇒ K = nx − 1 ចំេពះចំន ួនគត់ x ≥ 1 មួយ។
ចំេពះ n > 1
n 3 + 1 n3 + 1 1
nx − 1 = K = ≤ 2 = n+ ≤ n +1
mn − 1 n − 1 n −1
េបើ n ≥ 3 េនះ
1
nx − 1 ≤ n + < n +1
n −1
⇒ n ( x − 1) < 2
⇒ n ( x − 1) = 0;1
⇒ n ( x − 1) = 0 េ្រពះ n ≥ 3
⇒ x −1 = 0 ⇒ x =1។
n3 + 1
⇒ n −1 =
mn − 1
2
⇒ m = n +1+
n −1
⇒ n − 1 ែចក២ ច់ ។ េ យ n ≥ 3 ដ ូេចនះ មនែត n − 1 = 2
⇒ n = 3; m = 5 ។
ករណី n < 3
9
េបើ n = 2 , K = , 2m − 1 = 1;3;9 មនន ័យថ m = 1; 2;5 ។ េយើងយក
2m − 1
( m, n ) = ( 2, 2 ) ; ( 5, 2 ) (េ្រពះេយើងសន មតថ m ≥ n )។
េបើ n = 1 ,
2
K= , m − 1 = 1;2; មនន ័យថ m = 2;3 ។ េយើងទញបន ( m, n ) = ( 2,1) ; ( 3,1) ។
m −1
ដ ូេចនះជសរ ុបចំេលើយគ ឺ ( m, n ) = ( 2,1) ; ( 3,1) ( 2, 2 ) ; ( 5, 2 ) ; ( 5,3)

ន ិងចំ ស់ របស់ (1, 2 ) ; (1,3) ; ( 2,5) ; ( 3,5) ។

90.S្រគប់ ចំន ួនគត់កងចំ
នុ េនម៥១ចំន ួនគត់េនះ សុទែធ ត ចសរេសរជ ង 2a m បនទំងអស់ ែដល m ជ
ចំន ួនេសស ( 3 = 20.3 , 4 = 22.1 ,…)។ េ យេយើងមន ចំន ួនេសសែត៥០ ចេន្ល ះ១ន ិង១០០ េនះ េគមន m
ចំន ួនែត៥០ប៉េុ ្ណ ះ។ ដ ូេចនះ កងចំ

នុ េ ម៥១ចំន ួនគត់ ្រតូវែតមន២ែដលមន m មនតំៃលដ ូចគន ។ ដ ូេចនះ ករណី
េនះេលខតូចែចក ច់ េលខធំ។
សំ នល់. ភពសមមូល
91.S១) េយើងមន ( p − 1)( p − 2 ) ...( p − n ) ≡ ( −1)( −2 ) ...( −n ) ≡ ( −1)n n!( mod p ) ។ សំ េន ើពត។
ិ
២) េយើងមន ( p + 1) p ( p − 1) ... ( p − n + 2 ) ≡ (1)( 0 )( −1) ...( −n + 2 ) ≡ 0 ( mod p ) ។ សំ េន ើព ិ
ត។
92.Sេយើងមន 240 = 24.3.5 ។ ី ទែភម៉ េយើងមន p 2 ≡ 1( mod 3) ន ិង p 4 ≡ 1( mod 5 ) ។

( )
្រគប់ ចំន ួនគត់វជិ ជមនេសសសុទែធ តបឋមន ឹង 24 ។ ដ ូេចនះ φ 24 = 23 = 8 ។ ី ទអឺែល េយើងទញ
បន p8 ≡ 1( mod16 ) ។ ដ ូេចនះ p8 ≡ 1( mod m ) ចំេពះ m = 3,5 ន ិង 16 ។ ន ំេ យ p8 ≡ 1( mod 240 )
93.S មវធិ ីែចកែបបអឺគដ្ល ី
1059 = q1d + r
1417 = q2d + r
2312 = q3d + r
ែដល q1, q2 , q3 ជចំន ួនគត់។
េយើងទញបន
2.179 = 358 = 1417 − 1059 = d ( q2 − q1 )
7.179 = 1253 = 2312 − 1059 = d ( q3 − q1 )
5.179 = 895 = 2312 − 1417 = d ( q3 − q2 )
ដ ូេចនះ មនន ័យថ d | 2.179, d | 7.179, ន ិង q | 5.179 ។ េ យ d > 1 ដ ូេចនះ d = 179 ។ េ យ
1059 = 5.179 + 164 ដ ូេចនះ r = 164 ។ ដ ូេចនះ d − r = 179 − 164 = 15 ។
100 សំនល់. ភពសមមូល |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

ចំនួនកេរ
2 2
94.Sសន មតថ a1 ++abb = k ែដល k ជចំន ួនគត់។ េយើង្រតូវបង្ហញថ k ជចំន ួនកេរ។ េយើងសន មតថ
មនគ (ូ a, b ) ែដលេផ ទ ងផទត់ k ជចំន ួនគត់ េ្រជ ើសេរសយក

ើ a, b ជគ ូែដលតូចជងេគ។
េយើង ចសន មតថ a ≤ b េ្រពះ កេន មខងេលើ មនលក ខណៈ សុេី ម្រទ ី េធៀបន ឹង a, b ។
2a 2
េបើ a = b េនះ 0<k = <2
1 + a2
⇒ េបើ k ជចំន ួនគត់ េនះ k = 1 = 12 ជចំន ួនកេរ។
េបើ a < b េនះ
a 2 + b 2 − k ( ab + 1 ) = 0
b 2 − ka.b + a 2 − k = 0
សមក
ី រដ ឺេ្រកទ ី២ េធៀបន ឹង b ែដលមនផលបូករសេសម
ឺ ើ ka ន ិង ផលគ ុណរសេសម
ឺ ើ a2 − k
( ម្រទ ឹស្តប
ី ទែវយត)។
ង b1, b2 = b ជរសរបស់
ឺ ដ ូេចនះ b1 + b = ka ន ិង b1b = a 2 − k ។ េ យ b, ka ជ
ចំន ួនគត់ េនះ b1 ក៏ជចំន ួនគត់ែដរ។ េយើងមន a, k ជចំន ួនគត់វជិ ជមន េហើ យន ិង b > a ≥ 0 ។ b1
មិន ចធំជងសូនយបនេទ េ្រពះ េបើមនិ អញចង

ឹ េទ
a2 − k b2 − k
b1 = < < b មនន ័យថ មន b1 ជចំន ួនគត់វជិ ជមន(តូចជងរធំឺ ជង a
b b
ក៏បន) ែដល b1 < b ⇒ b ម ិនែមនជចំន ួនគត់ែដលតូចជងេគេទ ែដលផយព
ទុ សន
ី មត ិ។ ដ ូេចនះ
b1 ≤ 0 ។ ែត
1
a 2 + b12 = k ( ab1 + 1 ) ≥ 0 ; ab1 + 1 ≥ 0 ; b1 ≥ −
a
1
ដ ូេចនះ b1 ≤ 0 ន ិង b1 ≥ − ែដល a > 0 ជចំន ួនគត់។ ដ ូេចនះ b1 = 0 ។ ន ំេ យ k = a 2 ជចំន ួនក
a
េរ។
95.Sចំន ួនគត់ទងំ អស់ ចមន ងមយ

ួ កងចំ
នុ េ ម ងទំង ២ ខងមខុ េនះ ៖ 2k , 2k + 1 ។ េ យេលើក
ជកេរ េយើងទញបន
( 2k ) 2 = 4k 2
( 2k + 1)2 = 4 ( k 2 + k ) + 1

96.Sកេរៃនចំន ួនគត់មយួ មន ង 4k រ ឺ 4k + 1 ។ ្រគប់ ចំន ួនទំងអស់ េនកងស្វ
នុ ត ុី េនះ មន ង 4k − 1 ដ ូេចនះ
មនិ ចជ ជកេរៃនចំន ួនគត់មយ

ួ េទ។
97.Sេយើងមន d − a > c − b េ យេលើកជកេរ េយើងទញបន a 2 − 2ad + d 2 > c 2 − 2bc + b 2 ។
បូក 4ad = 4bc ចូលអង គទំង២ េយើងទញបន ( a + d ) > ( b + c ) ដ ូេចនះ a + d ≥ b + c + 1 ។

2 2
េបើ d − a < 1 េនះ េយើងទញបន
a + d < 1 + 2 ad = 1 + 2 bc ≤ 1 + b + c ≤ a + d មិន ច
ដ ូេចនះ d − a = 1 ។ ដ ូេចនះ a + d = 1 + 2 ad = 1 + 2 bc ≤ 1 + b + c ≤ a + d ដ ូេចនះសមភព ច
េក ើតមន េពល b = c ដ ូេចនះ ad = b 2 ។ ង p ជតួែចកបឋមរ ួមរបស់ a ន ិង d ។ ដ ូេចនះ p ្រតូវែតែចក
ច់ b េហើ យ p ែចក ច់ a + d = 2b + 1 មិន ចេទ េបើ p ≠ 1 ។ ដ ូេចនះ a បឋមន ឹង d ។ េ យផល
គ ុណរបស់ ជចំន ួនកេរ េនះ a ក៏្រតូវែតជចំន ួនកេរែដរ។
98.Sពនិ ិតយចំន ួនគត់ ( n − 1) n ( n + 1) = n ( n2 − 1) ។ េ យ n ន ិង n 2 − 1 បឋមរ ងគន េនះ េដ ើមបីេ យ
ផលគ ុណចំន ួនទំង២ជចំន ួនស្វ័យគ ុណទ ី k ≥ 2 េនះ ្រតូវែត n 2 − 1 ជចំន ួនស្វ័យគ ុណទ ី k ន ិង n ជចំន ួន
ស្វ័យគ ុណទ ី k ែដរ។ ដ ូេចនះ n 2 − 1 = p1k ន ិង n = p2k > 1 ែដល p1 បឋមន ឹង p2 ។ េយើងទញបន
( p22 − p1 ) ⎛⎜⎝ ( p22 ) ( )

k −1 k −2 ⎞
p22 k − 1 = p1k ⇒ p22 k − p1k = 1 ⇒ + p22 p1 + ... + p1k −1 ⎟ = 1 ។ ចំេពះ
⎠
k ≥ 2 ន ិង ចំេពះ p1 ≥ 1, ន ិង p2 ≥ 2 េយើងមនក ្ត ទ ី២ៃនអង គខងេឆ្វងធំជង ១ ដ ូេចនះ អង គខងេឆ្វងន ិង ្ត ំ
មិន ចេសមគ
ើ ន បនេទ។
99.Sេបើ k 2 = 28 + 211 + 2n = 2304 + 2n = 482 + 2n េនះ k 2 − 482 = ( k − 48)( k + 48) = 2n ។

េយើងទញបន k − 48 = 2s , k + 48 = 2t , s + t = n ។ ែត 2t − 2 s = 96 = 3.25 រក៏ឺ
( )
2s 2t −s − 1 = 25.3 ។ េយើងទញបន s = 5, t − s = 2, t = 7 ។ ដ ូេចនះ n = t + s = 12 ។
100.S ង Tn ជចំន ួនម ិនកេរទ ី n ។ េគមនចំន ួនគត់ធមមជត ិm ែដល m2 < Tn < ( m + 1) ។ មនចំន ួន
2
កេរចំន ួន m ែដលតូចជង Tn ន ិង ចំន ួនម ិនកេរចំន ួន n មក្រត ឹម Tn ដ ូេចនះេយើងេឃើ ញថ Tn = n + m ។ ដ ូេចនះ
m2 < n + m < ( m + 1)
2
⇒
⇒ m2 − m < n < m2 + m + 1
េ យ m 2 − m; n; m2 + m + 1 សុទែធ តជចំន ួនគត់ េនះវសមភពខងេលើ
ិ េទជ
1 1
m2 − m + < n < m2 + m +
4 4
102 ចំនួនកេរ |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

2 2
⎛ 1⎞ ⎛ 1⎞
⇒ ⎜m− ⎟ < n < ⎜m+ ⎟
⎝ 2⎠ ⎝ 2⎠
1
⇒ m < n + < m +1
2
⎡ 1⎤
⇒ m=⎢ n+ ⎥
⎣ 2⎦
⎡ 1⎤
⇒ Tn = n + ⎢ n + ⎥
⎣ 2⎦
101.S ង m = k 2 + j ,0 ≤ j ≤ 2k
េយើងែចក សំ នៃំ ុ ន m ជ២សំ នរំ ុ ង ែដលកងេនះ

នុ { }
A = m = k 2 + j, 0 ≤ j ≤ k ជសំ នៃំ ុ ន m ែដលធំជងចំន ួន
{ }
កេរចំន ួន j ែដល 0 ≤ j ≤ k ។ B = k 2 + j , k < j ≤ 2k ជសំ នៃំ ុ ន m ែដលធំជងចំន ួនកេរចំន ួន j ែដល
k < j ≤ 2k ។
េយើងសេង កតេឃើ ញថ k 2 ≤ m < ( k + 1) = k 2 + 2k + 1 ។ េបើសនិ ជ j = 0 មនន ័យថសំ េន ើខងេលើពត។

ិ
2
សន មតថ m ∈ B ។ េ យ ⎡⎣ m ⎤⎦ = k េនះ
f ( m ) = k 2 + j + k = ( k + 1) + j − k − 1
2
ែដល 0 ≤ j − k − 1 ≤ k − 1 < k ។ ដ ូេចនះ f ( m ) មិនែមនជធតុរបស់ B េទ។ ដ ូេចនះ មនន ័យថ f ( m )
ចជចំន ួនកេរ រក៏ឺ f ( m ) ∈ A ។ ដ ូេចនះ េយើងពនិ ិតយែតករណី m ∈ A គ ឺ្រគប់ ្រគន់េហើ យ។ ករណី េនះ
k 2 < m + k = k 2 + k + j ≤ k 2 + k + k < k 2 + 2k + 1 ⇒ k 2 < m + k < ( k + 1) ⇒

2
k < m + k < k + 1 ⇒ ⎡⎣ m + k ⎤⎦ = k ។ ដ ូេចនះ
f ( f ( m ) ) = f ( m + k ) = m + 2k = ( k + 1) + j − 1
2
មនន ័យថ f ( f ( m ) ) ឹ េទក៏ f ( f ( m ) ) ∈ A េ យេលើសចំន ួនកេរចំន ួន

ចជចំន ួនកេររក៏ឺ េបើមនិ អញចង
j − 1 ែដលត ិចជង m ែដលេលើសចំន ួនកេរចំន ួន j ។ ដ ូេចនះ ជំ នបន ្តបនទ ប់ មកេទៀត តំៃលែដលេលើសេនះ
ន ឹងថយចុះកន់ែតតូចេទៗ រហូ តដល់ េពលម ួយតំៃលេសមស

ើ នូ យ។ េនេពលេនះ េយើងន ឹងទញបនចំន ួនកេរ។
102.S 4.41 េនកងេគល

នុ r កំនត់េ យ
2
4 1 ⎛ 1⎞
4.41 = 4 + + 2 = ⎜ 2 + ⎟
r r ⎝ r⎠

103.Sក) សន មតថ n ( n + 1) ជចំន ួនកេរ។ េ យ n ន ិង n + 1 បឋមន ឹងគន េនះ ្រតូវែតជចំន ួនកេរទំង
២។ ែតមនិ ែដលមនចំន ួនកេរ២ខុសគន មយ

ួ ឯក េទ េលើកែលងែត១ន ិង០ ( 12 , 22 ,32 , 42 ,......
b 2 − a 2 = ( b − a )( b + a ) > 1 )។
ខ) សន មតថ ( n − 1) n ( n + 1) ជចំន ួនកេរ។ េ យ n ន ិង ( n − 1)( n + 1) = n 2 − 1 បឋមន ឹងគន េនះ ្រតូវែត
ជចំន ួនកេរទំង២។ ែតេដ ើមបីេ យ n 2 − 1 ជកេរៃនចំន ួនគត់ ទល់ ែត n = ±1 (េ្រពះ n 2 − 1 = b 2 ;
1 = ( n − b )( n + b ) ≥ 1 )ែតេពលេនះ ផលគ ុណ ( n − 1) n ( n + 1) េសមស

ើ នូ យ។
( n − 1) n ( n + 1)( n + 2 ) = ( n2 + n − 1)
2
គ) −1 ចជចំន ួនកេរ មនែត n 2 + n − 1 = ±1 រ ឺ ផលគ ុណ
េនះេសមស
ើ នូ យ។
104.Sេបើ x < 0 េនះ x2 − x + 2 > x2 + 2 ន ិង x2 − x + 2 < x2 − 2 x + 2

ដ ូេចនះ x 2 < x 2 − x + 2 < ( x − 1) + 1
2
ដ ូេចនះ x 2 < x 2 − x + 2 ≤ ( x − 1)
2
ង u = − x > 0 េនះ u 2 < u 2 + u + 2 ≤ ( u + 1)

2
u 2 + u + 2 ជកេរៃនចំន ួនគត់សត
ថិ េនចេន្ល ះកេរៃនចំន ួនគត់២តគន ដ ូេចនះ មនែត
u 2 + u + 2 = ( u + 1) រក៏ឺ u = 1 ។ ដ ូេចនះ x = −1 ដ ូេចនះ x 2 − x + 2 = 1 + 1 + 2 = 4 = 22 ។

2
េបើ x = 1 េនះ x 2 − x + 2 = 2 ម ិនែមនជចំន ួនកេរ។
េបើ x = 2 េនះ x 2 − x + 2 = 4 = 22 ជចំន ួនកេរ។
េបើ x > 2 េនះ x 2 − x + 2 = x 2 − ( x − 2 ) > x 2
ន ិង x 2 − x + 2 < x 2 + 2
ដ ូេចនះ x 2 < x 2 − x + 2 < x 2 + 2 រក៏ឺ x 2 + 1 ≤ x 2 − x + 2 ≤ x 2 + 1
ដ ូេចនះ x 2 + 1 = x 2 − x + 2 ដ ូេចនះ x = 1 < 2 ។
ដ ូេចនះ x = −1; x = 2 ែដល x 2 − x + 2 ជចំន ួនកេរ។
សំ គល់ ៖សំ ន ួរេនះ ចសរេសរជ េ ះ្រ យសមក

ី រ x 2 − x + 2 = y 2 ។
105.Sចំេពះ x ≠ 0 េយើងមន
104 ចំនួនកេរ |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

2 2
⎛ 2 x⎞ 4 ⎛ 2 x ⎞
⎜ x + ⎟ < 1 + x + x + x + x < ⎜ x + + 1⎟
2 3
⎝ 2⎠ ⎝ 2 ⎠
េបើ x ជចំន ួនគ ូ េនះ តួក ្ត លសថត
ិ េនចេន្ល ះចំន ួនកេរពរតគន
ី ដ ូេចនះ ម ិន ចជចំន ួនកេរបនេទ។ េបើ x ជ
x x x 1
ចំន ួនេសស េនះចេន្ល ះ x 2 + ន ិង x 2 + + 1 មនែតចំន ួនគត់ x 2 + + មួយគត់ ដ ូេចនះ្រតូវែត
2 2 2 2
2
⎛ 2 x 1⎞
⎜ x + + ⎟ = 1+ x + x + x + x
2 3 4
⎝ 2 2⎠
ដ ូេចនះ x 2 − 2 x − 3 = 0 មនចំេលើយ x = 1 ន ិង x = −3 ។
ដ ូេចនះ ចំេលើយគ ឺ x = 0, x = 1, x = −3 ។
106.S ង ( a, b, c ) ≠ ( 0, 0, 0 ) ជចំេលើយតូចជងេគបង ្អស់ របស់ សម ីករ
a 4 + ( a + b ) + b4 = c2
4
េបើ a ន ិង b សុទែធ តគ ូ េនះ 24 ែចក ច់ អង គខងេឆ្វង ដ ូេចនះ ែចក ច់ c 2 ដ ូេចនះ c ជពហុ គ ុណៃន 4 ។ ដ ូេចនះ
( a / 2, b / 2, c / 4 ) ក៏ជចំេលើយរបស់ សមក
ី រែដរ។ ករណី េនះផយព
ទុ ី ករសន មត។ ដ ូេចនះ a រ ឺ b ជចំន ួនេសស។
ឧបមថ a គ ូ េហើ យ b េសស េនះ
a 4 + ( a + b ) + b4 ≡ 0 + 1 + 1 ≡ 2 ( mod 4 ) មិន ចជចំន ួនកេរបនេទ។ ដ ូេចនះ a ន ិង b ្រតូវែត

4
េសសទំង២។ ករណី េនះ
a 4 + ( a + b ) + b4 ≡ 1 + 0 + 1 ≡ 2 ( mod 4 ) មិន ចជចំន ួនកេរបនេទ។

4
ដ ូេចនះ គ ូ ( a, b ) ែដល a 4 + ( a + b ) + b4 ជចំន ួនកេរ មនែត ( 0, 0 ) មួយប៉េុ ្ណ ះ។

4
107.Sចំន ួនែដលជធតុរបស់ សំ នេំ ុ នះ មន ង
5a 7b11c13d 23 f
ួ ៗ មន ( a, b, c, d , f ) មួយែបប។ េបើគ ិតពលក

ដ ូេចនះ ធតុន ិមយ ី ខណៈគ ូេសស ៃន a, b, c, d , f េយើងមនបន ំ
( a, b, c, d , f ) ចំន ួន៣២ែបប។ ឧទហរណ៍ (គ ូ,េសស,េសស,គ ូ,េសស) ជករណី ១កងចំ

នុ េ មករណី ទំង៣២
េនះ។ េ យេយើងមន៣៣ចំន ួនគត់ េនះ្រតូវែតមនចំន ួនគត់២ ែដលមន ( a, b, c, d , f ) តំេរៀប មលក ខណៈគ ូ
េសសដ ូចគន ។ ដ ូេចនះផលគ ុណៃន២ចំន ួនេនះជចំន ួនកេរ។
108.Sចំន ួនន ិមួយៗសថតិ េនកងសំ

នុ ន ំ ុ M មន ង
2a 3b 5c 7 d 11 f 13g17 h19 j 23k

េបើគ ិត មលក ខណៈគ ូេសស េយើងមន ( a, b, c, d , f , g , h, j , k ) ចំន ួន 29 = 512 ែបប។

ដ ូេចនះេបើេយើងចប់ យក៥១៣ធតុ េនះ េយើងន ឹងទទ ួលបនធតុ២ខុសគន ែដលមន ( a, b, c, d , f , g , h, j , k )
មនលក ខណៈគ ូេសសដ ូចគន ដ ូេចនះធតុ២េនះមនផលគ ុណជចំន ួនកេរ។
េ យេយើងមន 1985 > 513 េនះេយើង ចរកបនចំន ួនខុសគន មួយគ ូ a1, b1 ែដល a1b1 = c12 ។ េយើងដកមយ
ួ
គ ូេនះេចញ។ ពកី ងចំ

នុ េ ម 1983 > 513 េនសល់ េយើង ចរកបនចំន ួនខុសគន មួយគ ូ a2 , b2 ែដល
a2b2 = c22 ។ េយើងដកមយ

ួ គ ូេនះេចញ។ ពកី ងចំ
នុ េ ម 1981 > 513 េនសល់ េយើង ចរកបនចំន ួនខុសគន
ម ួយគ ូ a3 , b3 ែដល a3b3 = c32 ។ េយើងបន ្តដកយក រហូ តបន n គ ូ ែដល 1985 − 2n ≥ 513 មនន ័យថ
n = 736 ។ ដ ូេចនះ េយើង ច្របមល

ូ បន៧៣៧គ ូចំន ួនគត់ខស
ុ គន ែដល ak bk = ck2 ។ បនទ ប់ មកេទៀតប ្ត
៧៣៧ចំន ួនគត់ ck មនតួែចកបឋមរបស់ តូចជងរេសម

ឺ ២ើ ៦ េហើ យេ យ 737 > 513 េនះ េយើង ចរកបន
ចំន ួនគត់ ck ២ខុសគន ងេ យ ci ន ិង c j , i ≠ j ែដល ci c j = a 2 ។ ដ ូេចនះ aibi a jb j = a 4 ជចំន ួនស្វ័យគ ុណ
ទ ី៤។ ដ ូេចនះមនន ័យថ េយើង ចរកបន៤ចំន ួនគត់ែដលមនផលគ ុណរបស់ ជចំន ួនស្វ័យគ ុណទ ី៤។
ចំនួនែដលមន ង មួយ
109.Sេបើ n ជចំន ួនេសស េនះេយើងយក a = 2, b = n − 2 ។
េបើ n គ ូ េនះ n ចជ 4k រ ឺ 4k + 2 ។
េបើ n = 4k េនះ េយើងយក a = 2k + 1, b = 2k − 1 ។ចំន ួន២េនះបឋមរ ងគន េ្រពះេបើ d = ( 2k + 1, 2k − 1)
េនះ d | ( 2k + 1 − ( 2k − 1) ) = 2 េ យ d េសស េនះ d = 1 ។
េបើ n = 4k + 2, k > 1 េនះ េយើងយក a = 2k + 3, b = 2k − 1 ។
110.Sេយើងមន (
10 j − 10i = 10i 10 j −i − 1 ) ន ិង 1001 បឋមន ឹង 10i ។ ដ ូេចនះ េយើង្រតូវរក i
ន ិង j ែដល 10 j −i − 1 ែចក ច់ ន ឹង 1001 ។ េយើងមន 103 ≡ −1( mod1001) ដ ូចេនះ
106 ≡ 1( mod1001) ។ េយើង ចេផ ទ ងផទត់ថ 6 ជចំន ួនតូចជងេគែដល 106 ≡ 1( mod1001) ។ ដ ូេចនះ
10 j −i ≡ 1( mod1001) ទល់ ែត j − i = 6n ចំេពះចំន ួនគត់វជិ ជមន n មួយ។ ដ ូេចនះ េយើង្រតូវ ប់ ចំន ួនចំ
េលើយជចំន ួនគត់វជិ ជមន របស់ សមក

ី រ
6n = j − i
ែដល j ≤ 99, i ≥ 0 េហើ យ n > 0 ។ ដ ូេចនះ n ≤ 16 ។
ចំេពះ n = 1 សម ីករេទ ជ j − i = 6 ដ ូេចនះ ( j, i ) = ( 6, 0 ) , ( 7,1) , (8, 2 ) ,...., ( 99,93) មន 94 ចំេលើយ
106 ចំនួនែដលមន ង មួយ |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

ចំេពះ n = 2 សម ីករេទ ជ j − i = 12 ដ ូេចនះ ( j, i ) = (12, 0 ) , (13,1) , (14, 2 ) ,...., ( 99,87 ) មន 88 ចំ
េលើយ។
......
ចំេពះ n = 16 សមក
ី រេទ ជ j − i = 96 ដ ូេចនះ ( j, i ) = ( 96, 0 ) , ( 97,1) , ( 98, 2 ) ,...., ( 99,3) មន 4 ចំ
េលើយ។
ដ ូេចនះជសរ ុប មន 94 + 88 + 82 + ... + 4 = 784 ចំេលើយ។
111.Sតួៃនស្វតុី េនះ ចសរេសរជ
1,3, 4,9,10,12,13,... េគល១០ (១)
1,10,11,100,101,110,111,... េគល៣ (២)
1,10,11,100,101,110,111,... កងេគល២
នុ ្រតូវន ឹង (៣)
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,... េគល១០ (៤)
ដ ូេចនះតួទ ី១០០ៃនស្វត
ុី េនះ ជេលខ១០០កង(៤)។
នុ េយើងទញរក តំៃល្រតូវគន ៃន១០០េនះ កងទំ
នុ នក់ទន
ំ ងទ ី(៣)។
េយើងសរេសរ១០០ េនកងេគល២គ
នុ ឺ 100 = 11001002 េហើ យបំ ែលង េទជេគល៣ គ ឺ
11001003 = 36 + 35 + 32 = 981 ។ ដ ូេចនះតួទ ី១០០របស់ ស្វត

ុី េសមនើ ឹង 981 ។
112.S ង P ( n ) ជសំ េន ើែដលថ «ប ្ត ចំន ួនគត់ n, n + 1,..., 2n + 7 សុទែធ តជេលខពេសស»។

ិ
េយើងមន P ( 33 ) ពត។
ិ េយើងន ឹងបង្ហញថ P ( n + 1 ) ក៏ពតែដរ
ិ មនន ័យថ «ប ្ត ចំន ួនគត់
n + 1, n + 2,..., 2n + 9 សុទែធ តជេលខពេសស»។

ិ ដ ូេចនះ េយើង្រគន់ែតបង្ហ ញថ 2n + 8 ន ិង 2n + 9
ជេលខពេសស
ិ ជបែន ថមេទៀតបនេហើ យ។
េយើងន ឹងបង្ហញថ េបើ n ជេលខពេសស

ិ េនះ 2n + 8 ន ិង 2n + 9 ក៏ជេលខពេសសែដរ។
ិ េយើងមន
1 1 1
n = a1 + a2 + ... + ak ន ិង + + ... + =1
a1 a2 ak
េនះ 2n + 8 = 2a1 + 2a2 + ... + 2ak + 4 + 4 ន ិង
1 1 1 1 1 1 1 1
+ + ... + + + = + +
2a1 2a2 2ak 4 4 2 4 4
ដ ូចគន ែដរ 2n + 9 = 2a1 + 2a2 + ... + 2ak + 3 + 6 ន ិង
1 1 1 1 1 1 1 1
+ + ... + + + = + + =1
2a1 2a2 2ak 3 6 2 3 6

ដ ូេចនះ េបើ n ជេលខពេសស
ិ េនះ 2n + 8 ន ិង 2n + 9 ក៏ជេលខពេសសែដរ។
ិ
113. Sជដំបងូ េយើងបង្ហញថ 2abc − ab − bc − ca មិន ចសរេសរជ ង xbc + yca + zab បនេទ។
េដ ើមបី្រ យបញជក់ន ូវអំ នអំ នងេនះ ជដំបង

ូ េយើងសន មតថ ចសរេសរបនសិន មនន ័យថ
2abc − ab − bc − ca = xbc + yca + zab

⇒ ( x + 1) bc = 2abc − ab − ca − yca − zab
េ យ a, b ន ិង c បឋមន ឹងគន ២ៗ េនះ a ្រតូវែចក ច់ x + 1 ។ x + 1 មិន ចេសមស
ើ នូ យបនេទ េ្រពះ x ≥ 0
។ ដ ូេចនះ x ≥ a − 1 ។ ដ ូចគន េយើងទញបនថ y ≥ b − 1 ន ិង z ≥ c − 1 ។ ែតេបើដ ូេចនះ េនះ
xbc + yca + zab ≥ ( a − 1) bc + ( b − 1) ac + ( c − 1) ab
= 3abc − bc − ac − ab > 2abc − bc − ac − ab

ផយព
ទុ ករសន
ី មត។ ដ ូេចនះ 2abc − ab − bc − ca មិន ចសរេសរជ ង xbc + yca + zab បនេទ។
បនទ ប់ មកេទៀត េយើងបង្ហញថ ្រគប់ ចំន ួនទំងអស់ ែដលធំជង 2abc − ab − bc − ca សុទែធ ត ចសរេសរជ
ងខងេលើបនទំងអស់ ។
េយើងន ឹងបង្ហញថ ្រគប់ ចំន ួនទំងអស់ ែដល ធំជង ab − a − b សុទែធ ត ចសរេសរជ ង xb + ya បនទំង
អស់ ។ េ យ a បឋមន ឹង b េនះ្រគប់ ចំន ួនគត់ទង

ំ អស់ េពលែចកន ឹង a មនសំ នល់ មយ
ួ កងចំ
នុ េ ម
{0, b,2b,..., ( b − 1) a} ។ េបើ r > ( a − 1) b − a េនះ r ែចកន ឹង a សល់ xb ែដល 0 ≤ x ≤ ( a − 1) ។
េ យ r > xb − a េនះ r = xb + ya ែដល y ≥ 0 ។ ដ ូេចនះមនន ័យថ ្រគប់ ចំន ួនគត់ធជ

ំ ង ab − a − b
សុទែធ ត ចសរេសរជ ង xb + ya បនទំងអស់ ។
េ យដ ឹងថ c ន ិង ab បឋមន ឹងគន េនះ្រគប់ ចំន ួនទំងអស់ ែដលធំជង abc − ab − c សុទែធ ត ចសរេសរជ
ង tc + zab បនទំងអស់ ែដល t ន ិង z ជចំន ួនគត់វជិ ជមន។ ង d = tc + zab ។ េយើងមន
ab − a − b + 1 + t ធំជង ab − a − b ដ ូេចនះេយើង ចសរេសរជ ងខងេ្រកមបន
ab − a − b + 1 + t = xb + ya ចំេពះចំន ួនគត់វជិ ជមន x ន ិង y ខ ្លះ។
េយើងទញបន
xbc + yac + zab = ( abc − ac − bc + c ) + ( tc + zab ) = abc − ac − bc + c + d
េយើងមន d > abc − ab − c េនះ
abc − ac − bc + c + d > abc − ac − bc + c + abc − ab − c = 2abc − ab − bc − ca

េយើងបនបង្ហ ញថ ្រគប់ ចំន ួនទំងអស់ ែដលមន ង abc − ac − bc + c + d > 2abc − ab − bc − ca សុទែធ ត
ចសរេសរជ ង ែដលេ យបន។

1 m
114. S ង r ជចំន ួនសន ិទន ែដល <r <2។ ង r= ។ េយើងយក
2 n
a 3 + b3 m
a = 2m − n, b = m + n, c = 2n − m ន ិង d = m + n េនះ = = r ជចំន ួនសន ិទន។
c +d
3 3 n
កងករណី
នុ ទ ូេទ េយើងសន មតថ r ≥ 1 ។ ដ ូេចនះ េគមន n ≥ 0 ែដល
3n 3n + 3
1⎛3⎞ 1⎛3⎞
⎜ ⎟ <r≤ ⎜ ⎟
2⎝ 2⎠ 2⎝ 2⎠
3n 3
1 ⎛2⎞ 1⎛ 3⎞ 27
⇒ < r⎜ ⎟ ≤ ⎜ ⎟ = <2
2 ⎝3⎠ 2 ⎝ 2 ⎠ 16
3n
⎛2⎞ 1
ដ ូេចនះ r ⎜ ⎟ ជចំន ួនសន ិទនេនចេន្ល ះ ន ិង 2 ។ មលទធផលខងេលើ េយើងទញបន
⎝3⎠ 2
3n
⎛2⎞ a 3 + b3
r⎜ ⎟ =
⎝3⎠ c3 + d 3
ចំេពះចំន ួនគត់វជិ ជមន a, b, c ន ិង d មួយ។ េយើងទញបន
( 3n a ) + ( 3n b )
3 3
r=
( 2n c ) + ( 2n d )
3 3
េយើងទញបនថ សំ េន ើពត។
ិ


ពហុ គុណរួមតូ ចបំផុត.តួែចករួមធំបំផុត
ចំនួនបឋម
115. S សន មតថ n ជចំន ួនពហុ គ ុណ េហើ យ ថ d ជតួែចករបស់ n ខុសព១។

ី េយើងមន n = dd ′ ន ិង
( )(
2n − 1 = 2d − 1 2 ( ) + 2 (
d d ′−1 d d ′− 2 )
+ ... + 1 )
េ យ 2d − 1 ខុសព១ី េនះ 2n − 1 ជចំន ួនពហុ គ ុណ។ ដ ូេចនះ េបើ n មិនែមនជចំន ួនបឋម ⇒ 2n − 1 មិនែមន
ជចំន ួនបឋមេទ។
សំ គល់
េបើ n ជចំន ួនបឋម ⇒ 2n − 1 ចជចំន ួនបឋម រ ឺ មិនបឋម។
េបើ 2n − 1 ជចំន ួនបឋម ⇒ n ក៏ជចំន ួនបឋមែដរ។
116. S យក ( )
2
m = 2k − 1, n = 2k − 1 , k = 2,3,...
េយើងេឃើ ញថ m, n មនក ្ត បឋមរ ួមគន េហើ យ
(
m − 1 = 2 2k −1 − 1 )
(
n − 1 = 2k +1 2k −1 − 1 )
117. S ( )
n3 − 1 = ( n − 1) n 2 + n + 1 ជចំន ួនបឋម។
េ យ n 2 + n + 1 ធំជង១ ជន ិចចេនះ េដ ើមបីេ យ n3 − 1 ជចំន ួនបឋម មនែត n − 1 = 1, n = 2 ។
ករណី n = 2 េយើងមន n3 − 1 = 7 ជចំន ួនបឋម។
118. S n = 1 េនះ n 4 + 4 = 5 ជចំន ួនបឋម។
ពនិ ិតយ
n 4 + 4 = n 4 + 4n 2 + 4 − 4n 2
( ) − ( 2n ) 2
2
= n2 + 2
= ( n 2 + 2 − 2n )( n 2 + 2 + 2n )
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ចំនួនបឋម 111

= (( n − 1) + 1) (( n + 1) + 1)
2 2
ក ្ត ន ិមួយៗ ធំជង ១ ចំេពះ n > 1 ដ ូេចនះ n 4 + 4 មិន ចជចំន ួនបឋមបនេទ។
119. S េបើ កេន មខងេលើ ជចំន ួនបឋម េនះ ្រតូវែតជចំន ួនេសស េហើ យន ំេ យ n េសស។
ចំេពះ 1 េយើងមន 4 5 ជចំន ួនបឋម
ករណី n ≥ 3
n 4 + 4 n = n 4 + 2n 2 2 n + 2 2 n − 2n 2 2 n
( ) ( − n.2( ) )
2 2
n +1 /2
= n 2 + 2n
(
= n 2 + 2n + n.2( )
n +1 /2
)(
n 2 + 2n − n.2( )
n +1 /2
)
េយើងេឃើ ញថ ករណី n ≥ 3 ជចំន ួនេសស េនះ n 4 + 4n ចបំ ែបកជផលគ ុណៃនចំន ួនគត់២ ែដលធំជង១
ដ ូេចនះ ម ិន ចជចំន ួនបឋមេទ។
120. S ង a = 103 , b = 2 1002004008016032 = a 5 + a 4b + a3b 2 + a 2b3 + ab 4 + b5
a 6 − b6
=
a −b
( )(
= ( a + b ) a 2 + ab + b 2 a 2 − ab + b2 )
= 1002.1002004.998004
= 4.4.1002.250501.k
ែដល k < 250000 ។ ដ ូចេនះ p = 250501 ។
121. S េយើងេឃើញថ 100 = 10 ។ ម្រទ ឹស្តប

ី ទ២១ ្រគប់ ចំន ួនពហុ គ ុណទំងអស់ ែដល 10 ≤ n ≤ 100
មនក ្ត បឋមមយ
ួ កងចំ
នុ េនម 2,3,5 រ 7ឺ ។ ង Am ជចំន ួនពហុ គ ុណៃន m ែដល ≤ 100 ។ ដ ូេចនះ A2 = 50,
A3 = 33, A5 = 20, A7 = 14, A6 = 16, A10 = 10, A14 = 7, A15 = 6, A21 = 4, A35 = 2,
A30 = 3, A42 = 2, A70 = 1, A105 = 0, A210 = 0, ។
ដ ូេចនះ ចំន ួនចំន ួនបឋមែដល ≤ 100 គ ឺ
= 100 − (ចំន ួនចំន ួនពហុ គ ុណ ≤ 100 ) −1
= 4 + 100 − (ចំន ួនចំន ួនពហុ គ ុណៃន២,៣,៥រ៧ឺ ≤ 100 ) −1
112 ពហុគុណរួមតូចបំផុត.តួែចករួមធំបំផុត |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

= 4 + 100 − ( 50 + 33 + 20 + 14 ) + (16 + 10 + 7 + 6 + 4 + 2 )
− (3 + 2 + 1 + 0) − 0 −1
= 25
កងេនះ
នុ ដក១ េ្រពះ ១ មិនែមនជចំន ួនបឋម េហើ យក៏មនិ ែមនជចំន ួនពហុ គ ុណែដរ។
122. S ង s = n14 + n24 + ... + n31

4
។ េយើងថ n1 = 2 ។ េ្រពះេបើមនិ អញចង
ឹ ្រគប់ ni ,1 ≤ i ≤ 31 ជ
ចំន ួនេសសទំងអស់ ន ំេ យ s ជចំន ួនេសស ដ ូេចនះ 30 មិន ចែចក ច់ s េទ ដ ូេចនះផយព

ទុ សមម
បនទ ប់ មកេទៀតេយើងសន និ ្ឋ នថ n2 = 3 ។ េ្រពះេបើ n2 ≠ 3 េនះ េ យ ni ជចំន ួនបឋម េហើ យ ni ≠ 3 េនះ
ni ្រតូវែតមន ង 3k ± 1 ដ ូេចនះ ni4 ≡ 1( mod 3) ចំេពះ្រគប់ 1 ≤ i ≤ 31 ។ ន ំេ យ s ≡ 31 ≡ 1( mod 3)
ផយព
ទុ សមម
ឹ ni2 ≡ ±1( mod 5 ) ដ ូេចនះ ni4 ≡ 1( mod 5 )

ជចុងេ្រកយេយើងន ឹងបង្ហញថ n3 = 5 ។ ពតិ េ្រពះ េបើមនិ អញចង
ចំេពះ្រគប់ 1 ≤ i ≤ 31 ។ ដ ូេចនះ s ≡ 31 ≡ 1( mod 5) ផយព

ទុ សមម
ដ ូេចនះេយើងសន និ ្ឋ នបនថ ចំន ួនបឋម៣តេរៀងគន គ ឺ 2, 3, 5 សថត

នុ េនមចំន ួនែដលេ យ។
ចំនួនពហុគុណ
123. S ពនិ ិតយ n = ( k + 1)!+ 1 ។ ករណី េនះ ប ្ត ចំន ួន n + 1,..., n + k សុទែធ តជចំន ួនម ិនបឋម។
ពហុគុណរួមតូចបំផុត. តួែចករួមធំបផ
ំ ុត
124. S ( )
ង d = a + b, a 2 − ab + b2 ។ ដ ូេចនះ d ែចក ច់ ( a + b ) − a 2 + ab − b 2 = 3ab
2
( ) (
ដ ូេចនះ d ែចក ច់ 3b ( a + b ) − 3ab = 3b 2 ។ ដ ូចគន d | 3a 2 ។ ដ ូេចនះ d | 3a 2 ,3b2 = 3 a 2 , b2 ។ េ យ )
( a, b ) = 1 េនះ ( a2 , b2 ) = ( a, b )2 = 1 ។ ដ ូេចនះ d | 3 មនន ័យថ d = 1 រ 3ឺ ។
125. S ង d = ( m, n ) , sd = m, td = n ។ ដ ូេចនះ
( )
s
am −1 = ad −1 ែចក ច់ ន ឹង a d − 1 ។ ដ ូចគន
a n − 1 ែចក ច់ ន ឹង a d − 1 ។
( )(
ដ ូេចនះ a d − 1 | a m − 1, a n − 1 ។)
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ចំនួនពហុគុណ 113

ី ទបេឆ−បស
ម្រទ ឹស្តប ឺ ត
៊ ូ េគ ចរកបនចំន ួនគត់ x, y ែដល mx + ny = d ។ គ ួរកត់សំគល់ ថ x, y
្រតូវែតមនសញញផយគន
ទុ ។ មនិ ចមនសញញដកទំង២េទ េ្រពះ d ≥ 0 ។ មនិ ចសញញបូកទំង២េទ េ្រពះ
ន ំេ យ d ≥ m + n ែដល មពតិ d ≤ m, d ≤ n ។ ដ ូេចនះ េយើងសន មតថ x > 0, y ≤ 0 ។ ង
( ) ( ) (
t = a m − 1, a n − 1 ។ ដ ូេចនះ t | a mx − 1 ន ិង t | a − ny − 1 ។ ដ ូេចនះ )
(( ) (
t | a mx − 1 − a d a − ny − 1 = a d − 1 ))
126. S េយើងមន (
d n = 100 + n 2 ,100 + ( n + 1)
2
)
(
= 100 + n 2 ,100 + n 2 + 2n + 1 )
= (100 + n2 , 2n + 1)
ដ ូេចនះ d | ( 2 (100 + n ) − n ( 2n + 1) ) = 200 − n ។

n
2
ដ ូេចនះ d n | ( 2 ( 200 − n ) + ( 2n + 1) ) = 401 ។ ដ ូេចនះ មនន ័យថ d n | 401 ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនគត់ n ។ ដ ូេចនះ
d n មិន ចធំេលើសព៤០១េទ។
ី េត ើd n ចមនតំៃលេសម៤
ើ ០១រេទ?។
ឺ េ យ n = 200 េនះ
a200 = 100 + 2002 = 100 ( 401) ន ិង a201 = 100 + 2012 = 101( 401)
ដ ូេចនះ d n ចមនតំៃលរហូ តដល់ ៤០១។ មនន ័យថ max d n = 401 ។

n≥1
127. S ( )
ង d = 2m − 1, 2n + 1 ។ ដ ូេចនះ d ្រតូវែតជចំន ួនេសស ន ិង 2m − 1 = kd ន ិង 2n + 1 = ld
n −1
⎛n⎞
ចំេពះចំន ួនគត់ធមមជត ិk , l ។ ដ ូេចនះ 2 = ( kd + 1) = td + 1 ែដល t = ∑ ⎜ j ⎟ k n− j d n− j −1 ។ ដ ូចគន
mn n
j =0 ⎝ ⎠
2mn = ( ld − 1) = ud − 1 េបើសនិ ជ m ជចំន ួនេសស។ េ យ td + 1 = ud − 1 េនះ d | 2 េហើ យេ យ d

m
ជចំន ួនេសស េនះ d = 1 ។
128. Sប ្ត ចំន ួនែដលមន ង k .m !+ 1, k = 1, 2,...., m បេងត

ើក បនជស្វត
ុី នព ្វន ្ត ែដលមនតួចន
ំ ួន m ន ិង
មនផលសងរ ួម m! ។ សន មតថ d | ( l.m!+ 1) , d | ( s.m!+ 1) ,1 ≤ l < s ≤ m ។ េនះ
d | ( s ( l.m!+ 1) − l ( s.m!+ 1) ) = s − l < m,
ដ ូេចនះ 1 ≤ d < m ដ ូេចនះ d | m ! ។ ដ ូេចនះ d | ( s.m!+ 1 − s.m!) = 1 ។ មនន ័យថ តួ២ៗៃនស្វត

ុី េនះ បឋមរ ង
គន ។

129. Sេយើងមន 1260 = 22.32.5.7 ។ ដ ូេចនះ េយើង្រតូវរកចំន ួនចំន ួនវជិ ជមនែដល ≤ 1260 េហើ យ
ែដលែចកមនិ ច់ ន ឹង 2,3,5 ន ិងន ឹង 7 ។ ង A ជសំ នៃំ ុ នចំន ួនគត់ ≤ 1260 ែដលជពហុ គ ុណៃន២, ង B
ជសំ នៃំ ុ នចំន ួនគត់ ≤ 1260 ែដលជពហុ គ ុណៃន៣,។ល។
េយើងដ ឹងថ
card
card card card card card card
card card card card card
card card card card
630 420 252 180 210 126 90 84 60 36 42 30
18 12 6
972
ដ ូេចនះចំន ួនចំន ួនគត់ែដលរកគ ឺ 1260 − 972 = 288 ។
130. S ង d ជតួែចករបស់ រ ួមរបស់ ab ន ិង a + b ។ ដ ូេចនះ d ែចក a ( a + b ) − ab = a 2 ច់ ។ ដ ូចគន
d ែចក b 2 ច់ ។ េ យ a ន ិង b បឋមន ឹងគន េនះ a 2 ន ិង b 2 ក៏បឋមន ឹងគន ែដរ។ ដ ូេចនះ d = ±1 ។
131. Sេយើងដ ឹងថ

Fn+1 − 2 = 22
n +1
−1 ( )( ) n
= 22 − 1 22 + 1
n
= (2 − 1)( 2
2n−1
+ 1)( 2 + 1)
2n−1 2n
= F0 F1...Fn
ង d ជតួែចករ ួមរ ង Fn ន ិង Fm ។ សន មតថ n < m ។ មទំនក់ទន
ំ ងខងេលើ េ យ រ d ែចក Fn
ច់ េនះ d ក៏ែចក Fm − 2 ច់ ែដរ។ េ យ រ d ែចក Fm ច់ េនះ d ែចក 2 ច់ ។ េ យ រ Fn ន ិង
Fm ជចំន ួនេសស េនះ d ជតួែចកក៏េសសែដរ េហើ យែចក២ ច់ មនន ័យថ d = 1 ។
132. Sេយើងមន p = 2 ន ិង p = 3 ែចក ច់ ន ឹង a2 = 22 + 32 + 62 − 1 = 48 ។
សន មតថ p ≥ 5 ។ ី ទែភម៉ េយើងមន 2 p −1 ≡ 3 p −1 ≡ 6 p −1 ≡ 1( mod p ) ។ ដ ូេចនះ

3.2 p −1 + 2.3 p −1 + 6 p −1 ≡ 3 + 2 + 1 ≡ 6 ( mod p )
⇒ ( )
6 2 p − 2 + 3 p −2 + 6 p − 2 − 1 ≡ 0 ( mod p )
មនន ័យថ 6a p −2 ែចក ច់ ន ឹង p ។ េ យ p បឋមន ឹង 6 េនះ a p − 2 ែចក ច់ ន ឹង p ។
ដ ូេចនះ ្រគប់ ចំន ួនបឋមទំងអស់ ែចក ច់ យង

៉ ត ិចតួមយ
ួ របស់ ស្វត
ុី េនះ។ មនន ័យថ ម ិន ចមនចំន ួន មយ
ួ
េ្រកព១ី ែដលបឋមន ឹង្រគប់ តួទង

ំ អស់ ៃនស្វត
ុី េនះេទ។
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ពហុគុណរួមតូចបំផុត. តួែចករួមធំបំផុត 115

133. S a ន ិង b ជតួែចករបស់ 23571113 ដ ូេចនះ a = 2 x 5 y11z ន ិង b = 2s 5t11u ចំេពះ ចំន ួនគត់ម ិន
អវជិ ជមន x, y, z, s, t , u ខ ្លះ។ េ យ 23571113 ជ PPCM ៃន a, b ដ ូេចនះ max ( x, s ) = 3 ,
max ( y, t ) = 7 ន ិង max ( z , u ) = 13 ។ ដ ូេចនះ ( x, s ) ចជ
( 0,3) , (1,3) , ( 2,3) , ( 3,3) , ( 3, 2 ) , ( 3,1) , ( 3, 0 ) ើ ៧ែបបៃន ( x, s ) ។ ដ ូចគន េយើងមន

ដ ូេចនះេយើងមនជំេរស
ើ 15 ន ិង 27 ែបបចំេពះ ( y, t ) ន ិង ( z , u ) ។ ដ ូេចនះេយើងមន 7 × 15 × 27 = 2835 តំេរៀបៃនចំន ួនគត់

ជំេរស
វជិ ជមន ( a, b ) ែដលមន PPCM = 23571113 ។
134. Sេយើងមន
mn + ln + lm
( l + m + n ) ⎛⎜
1 1 1⎞
+ + ⎟ = (l + m + n)
⎝l m n⎠ lmn
ជចំន ួនគត់ េបើ lmn ែចក ច់ ( l + m + n ) ( mn + ln + lm ) = l ( mn + ln + lm ) + ( m + n )( mn + ln + lm )
។ ដ ូចេនះ lmn ែចក ច់ ( m + n )( mn + ln + lm ) = ( m + n ) mn + l ( m + n ) ។ សមមល

ូ ន ឹង lmn
2
ែចក ច់ ( m + n ) mn ។ េ យ l បឋមន ឹង m, n ដ ូេចនះ l ែចក ច់ m + n ។ ដ ូចគន េយើងទញបន m
ែចក ច់ l + n ន ិង n ែចក ច់ l + m ។ េ យអេថរទំងអស់ េនះមនលក ខណៈសុេី ម្រទ ី េនះេយើង ចសន មត
ថ n ធំជងេគ។ ដ ូេចនះ េយើងទញបន l + m ≤ 2n ។ េ យ n ែចក ច់ l + m ដ ូេចនះ l + m = n រក៏ឺ
l + m = 2n ។ ករណី l + m = 2n ចមនែតេពល l = m = n (េ្រពះ l , m ≤ n )។ េ យ l , m, n បឋមន ឹង
ី េនះ l = m = n = 1 ។ ដ ូេចនះ ( l , m, n ) = (1,1,1) ជចំេលើយមួយរបស់ សម ីករ។

គន ពរៗ
ពនិ ិតយករណី l + m = n ។ ដ ូេចនះ លក ខខណ្ឌ េទជ
⎛1 1
2 (l + m) ⎜ + +
1 ⎞ ( l + m ) + lm = 2 + 2 ( l + m ) 2 2
ជចំន ួនគត់
⎟=2
⎝l m l+m⎠ lm lm
សមមល
ូ ន ឹង 2
( l + m)
2
ជចំន ួនគត់។
lm
េ យ l បឋមន ឹង m េនះេយើង ចសន មតថ l េសស។ ដ ូេចនះ l ែចក ច់ ( l + m ) = l 2 + 2lm + m2 សម
2
មូលន ឹង l ែចក ច់ m 2 ។ ករណី េនះ ចែតេពល l = 1 ប៉េុ ្ណ ះ (េ្រពះ l បឋមន ឹង m )។ រ ួចេហើ យ m
ែចក២ ច់ ។ ដ ូេចនះ m = 1 រ ឺ m = 2 ។ ករណី m = 1 េយើងទញបន n = 2 ។ (1,1, 2 ) ជចំេលើយ។ េបើ
m = 2 េយើងទញបន n = 3 ។ (1, 2,3) ក ៍ជចំេលើយែដរ។
ដ ូេចនះជសរ ុបចំេលើយមន (1,1,1) ; (1,1, 2 ) ; (1, 2,3) ន ិង ចំ ស់ ទំងអស់ របស់ ជចំេលើយរបស់ សមក
ី រ។
135. Sេយើងន ិយយថ ពហុ គ ុណរ ួមតូចបំ ផ ុតៃនប ្ត ផលគ ុណកងសំ

នុ ន ួរ ( x1x2 ...xk )កំនត់េ យ

⎡n⎤
⎢ ⎥
∏ p⎣ p ⎦
p , p prime
αj α j +1
េយើងពនិ ិតយផលគ ុណ x1x2 ...xk មួយ ន ិងចំន ួនបឋម p មួយ។ សន មតថ p | xj, p /| x j ។ េយើង
ដ ឹងថ pα1 + pα 2 + ... + pα k ≤ n ន ិងេ យ pα ≥ α p េនះេយើងមន

⎡n⎤
p (α1 + α 2 + ... + α k ) ≤ n រក៏ឺ α1 + α 2 + ... + α k ≤ ⎢ ⎥
⎣ p⎦
⎡n⎤ ⎡n⎤
ដ ូេចនះមនន ័យថ ស្វ័យគ ុណ α ៃនចំន ួនបឋម p ម ួយែដល pα | x1x2 ..xk ធំមនិ េលើសព ⎢ី ⎥ េទ( α ≤ ⎢ ⎥ )
⎣ p⎦ ⎣ p⎦
⎡n⎤
។ ែតេ យយក x1 = x2 = ... = xk = p, k = ⎢ ⎥ េយើងេឃើ ញថ មនយ៉ងេ ច ស់ ផលគ ុណ
⎣ p⎦
⎡n⎤
x1x2 ...xk ម ួយ ែដលវសមភពេទជសមភពមនន
ិ ័យថ α = ⎢ ⎥ ។មនន ័យថអំ នអំ នងខងេលើពត។
ិ
⎣ p⎦
មរ ូបមន ្តឌ ីប៉ល ី ៉ក់ ស្វ័យគ ុណធំបំផ ុត α ៃន p ែដល pα ែចក ច់ n! កំនត់េ យ
ូ ញ
⎡n⎤ ⎡ n ⎤
⎢ p ⎥ + ⎢ 2 ⎥ + ...
⎣ ⎦ ⎢⎣ p ⎥⎦
⎡n⎤ ⎡ n ⎤
⎢ p ⎥ + ⎢ 2 ⎥ +...
មនន ័យថ ∏ p⎣ ⎦ ⎣ p ⎦ = n ! ។ ដ ូេចនះ
p , p prime
⎡n⎤ ⎡n⎤ ⎡ n ⎤
⎢ ⎥ ⎢ p ⎥ + ⎢ 2 ⎥ +...
∏ p⎣ p ⎦ ≤ ∏ p⎣ ⎦ ⎣ p ⎦ = n!
p , p prime p , p prime
136. S េយើងមន
2 ( 21n + 4 ) − 3 (14n + 3) = −1
ដ ូេចនះ ភគយកន ិងភគែបង របស់ ្របភគេនះ មិន ចមនក ្ត រ ួមធំជង១េទ។ មនន ័យថ មនិ ចសំ រ ួល
បនេឡ ើយ។
137. S ង
α β γ
a = ∏ pk k , b = ∏ pk k , c = ∏ pk k
ែដល pk ជចំន ួនបឋម។ សំ េន ើខងេលើសមម ូលន ឹង
2 max (α k , β k , γ k ) − max (α k , β k ) − max (α k , γ k ) − max ( β k , γ k )
= 2 min (α k , β k , γ k ) − min (α k , β k ) − min (α k , γ k ) − min ( β k , γ k )
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| ពហុគុណរួមតូចបំផុត. តួែចករួមធំបំផុត 117

េយើងសន មតថ α k ≥ β k ≥ γ k ។ សមភពខងេលើេទជ
2α k − α k − β k = 2γ k − β k − γ k − γ k ពត។
ិ
138. S ម្រទ ឹស្តប

ី ទ្រគ ឹះៃនចំន ួននព ្វន ្ត េយើងទញបន a, b, c, d ្រតូវែតមន ង
3m7n ,0 ≤ m ≤ r ,0 ≤ n ≤ s ។ ជងេនះេទេទៀត ្រតូវមនយ៉ងេ ច ស់ ធតុ២កងចំ

នុ េនមធតុទង
ំ ៤
ែដល m ្រតូវេសមនើ ឹង r េហើ យន ិង ្រតូវមនយ៉ងេ ច ស់ ធតុ២កងចំ

នុ េនមធតុទង
ំ ៤ ែដល n ្រតូវេសមនើ ឹង
s ។ េយើងពនិ ិតយករណី m សិន។ េយើងមន ករណី (១) a, b, c, d ទំង៤មន m = r ដ ូចគន (េយើងមន ១
ករណី )។ (២) មន៣កងចំ

នុ េនម a, b, c, d មន m = r េហើ យម ួយេទៀត មន 0 ≤ m < r (េយើងមន 3r
ករណី េ្រពះ កងករេ្រជ

នុ ើសេរសចំ
ើ ន ួនទ ី៤ន ិមួយៗែដល 0 ≤ m < r េយើងមន r ករណី េហើ យ កងករេ្រជ
នុ ើស
⎛ 4⎞
េរស នុ េនម៤ ែដល m = r េយើងមន ⎜ ⎟ = 3 ករណី ដ ូេចនះសរ ុបមន 3r ករណី ។)។ (៣) មន២
ើ យក៣កងចំ
⎝ 3⎠
កងចំ
នុ េនម a, b, c, d មន m = r េហើ យ២េទៀត មន 0 ≤ m < r (ដ ូេចនះមន 6r 2 ករណី េ្រពះ កងករ
នុ
េ្រជ ើសេរសចំ
ើ ន ួនទ ី៣ ន ិង ៤ន ិម ួយៗែដល 0 ≤ m < r េយើងមន r 2 ករណី េហើ យ កងករេ្រជ
នុ ើសេរស
ើ យក២កងនុ
⎛ 4⎞
ចំេនម៤ ែដល m = r េយើងមន ⎜ ⎟ = 6 ករណី ដ ូេចនះសរ ុបមន 6r 2 ករណី ។)។ ដ ូេចនះ មនទំងអស់
⎝ 2⎠
1 + 4r + 6r 2 ែបបកងករេ្រជ
នុ ើសេរសេ
ើ យបនយ៉ងេ ច ស់ ២កងចំ
នុ េ ម៤ េដ ើមបីេ យបនស្វ័
យគ ុណ r ។ ដ ូចគន មនទំងអស់ 1 + 4 s + 6 s 2 ែបបកងករេ្រជ

នុ ើសេរសេ
ើ យបនយ៉ងេ ច ស់ ២កងនុ
ចំេ ម៤ េដ ើមបីេ យបនស្វ័យគ ុណ s ។
ដ ូេចនះជសរ ុបេគមនចតុធតុទង
ំ អស់ ចំន ួន
(1 + 4r + 6r 2 )(1 + 4s + 6s2 )
បំែបកជក ្ត បឋម
139. Sេយើងមន ( )
4
n = 22.3.5.7 ។ ដ ូេចនះ d ជតួែចករបស់ n លុ ះ្រ ែត d ចសរេសរជ ង
2a.3b.5c.7d បន ែដល 0 ≤ a ≤ 8, 0 ≤ b ≤ 4, 0 ≤ c ≤ 4 ន ិង 0 ≤ d ≤ 4 ។ ដ ូេចនះ េយើងមន 9, 5, 5 ន ិង 5
តំៃលេផ ងគន ៃន a, b, c ន ិង d ។ ដ ូេចនះ n មនតួែចកវជិ ជមនចំន ួន 9.5.5.5 = 1125 ។ េបើ d ≠ 4202 េនះ
4204
ក៏ជតួែចករបស់ n ែដរ េហើ យផលគ ុណៃនតួែចកទំង២េសមើ 4204 ។ ដ ូេចនះ េយើង ចែចកតួែចកទំង
d

⎛ n⎞
1125 របស់ n េលើកែលងែត 4202 េចញ ជ 562 គ ូតួែចក ែដលមន ង ⎜ d , ⎟ េហើ យផលគ ុណៃនតួែចក
⎝ d⎠
២េនះ េសមើ 4204 ។ ដ ូេចនះចំេលើយគ ឺ 4204.562.4202 = 4202250 ។
140. Sតួែចកគ ូរបស់ 10000 មន ង 2a 5b ែដល a ន ិង b ជចំន ួនគត់ ែដល 1 ≤ a ≤ 5 ន ិង
0 ≤ b ≤ 5 ។ ផលបូកតួែចកេសសវជិ ជមនរបស់ 10000 េសមនើ ឹង
56 − 1
(2 + 2 2
)(
+ 23 + 24 + 25 1 + 5 + 52 + 53 + 54 + 55 ) = 62.
5 −1
= 242172
141. Sេយើងមន 1099 = 299.599 ។ ដ ូេចនះតួែចករបស់ 1099 មន ង 2a.5b ែដល a ន ិង b ជចំន ួនគត់
ែដល 0 ≤ a, b ≤ 99 ។ ចំេពះ a, b ន ិមួយៗ េយើងមនជំេរសចំ

ើ ន ួន១០០យ៉ង ដ ូេចនះ 1099 មនតួែចកគត់
វជិ ជមនចំន ួន 100.100 ។ កងចំ

នុ េនមចំន ួនទំងេនះ ប ្ត ពហុ គ ុណៃន 1088 = 288.588 ្រតូវេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ
88 ≤ a, b ≤ 99 ។ ដ ូេចនះេយើងមនជំេរស
ើ a, b ចំន ួន១២ែបប ដ ូេចនះ មន 12.12 កងចំ
នុ េនមតួែចកចំន ួន
ី េី តែដលចង់ បនគ ឺ 12.12 9

100.100 ៃន 1099 ែដលជពហុ គ ុណៃន 1088 ។ ដ ូេចនះ្របូបប៊ល = ។
100.100 625
142. Sសន មតថ ( ) (

p, 2 p − 1 ជចំន ួនបឋម។ េនះ σ 2 p − 1 = 1 + 2 p − 1 ។ េ យ 2 p −1, 2 p − 1 = 1 )
( ( )) ( ) ( )
េនះ σ 2 p −1 2 p − 1 = σ 2 p −1 σ 2 p − 1
= (1 + 2 + 22 + ... + 2 p −1 )(1 + 2 p − 1) = ( 2 p − 1) 2 ( 2 p −1 ) ។ ដ ូេចនះ ផលបូកតួែចករបស់
2 p −1 ( 2 p − 1) េ្រកពខី ន្លួ េសមនើ ឹង σ ( 2 p −1 ( 2 p − 1) ) − 2 p −1 ( 2 p − 1) = 2 ( 2 − 1) ។

p −1 p
ដ ូេចនះ
2 p −1 ( 2 p − 1) ជចំន ួនឥតេខច ះ។
ិ ង n ជចំន ួនគត់គ ូ។ ង n = 2s m, m េសស។ េនះ
( ) ( )
σ ( n ) = σ 2s σ ( m ) = 2s +1 − 1 σ ( m ) ។ េ យ n ជចំន ួនឥតេខច ះ េនះ σ ( n ) = 2n = 2 s +1 m ។ ដ ូេចនះ
( 2s+1 −1)σ ( m) = 2s+1m ។ េគទញបន 2 | σ ( m ) ន ិងដ ូេចនះ σ ( m ) = 2

s +1 s +1
b ចំេពះចំន ួនគត់ធមមជត bិ
មួយ។ ដ ូេចនះ ( 2s +1 − 1) b = m ន ិង ដ ូេចនះ b | m, b ≠ m ។
េយើងចង់ បង្ហញថ b = 1 ។ េយើងសេង កតេឃើ ញថ b + m = ( 2s +1 − 1) b + b = 2 s +1

b = σ ( m ) ។ េបើ b ≠ 1
េនះ មនយ៉ងត ិចតួែចករបស់ m ចំន ួន៣ ងេ យ 1,b ន ិង m ែដល σ ( m ) ≥ 1 + b + m ផយព

ទុ ករណ៍
ី ពត។
ិ
( )
ដ ូេចនះ b = 1 ដ ូេចនះ m = 2s +1 − 1 b = 2s +1 − 1 ្រតូវែតជចំន ួនបឋម។ េបើ s + 1 មិនែមនជចំន ួនបឋម េនះ
( ) − 1 = ( 2k − 1) (1 + 2k + ... + 2k(l −1) ) = (1 + 2 + ... + 2 )

l
s + 1 = kl ។ េនះ 2 s +1 − 1 = 2k k −1
លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត| បំែបកជក ្ត បឋម 119

(1 + 2 k
)
+ ... + 2 ( ) ដ ូេចនះមនិ
k l −1
ចជចំន ួនបឋមេទ។ ដ ូេចនះ s + 1 = p ្រតូវែតជចំន ួនបឋម។ ដ ូេចនះ p
(
ន ិង 2 p − 1 ជចំន ួនបឋម េហើ យ n = 2 p −1 2 p − 1 ។ )

ែផនកគត់
143. Sេយើងដ ឹងថ n + n + 1 < 4n + 2 ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនគត់ n ≥ 0 ។ េ្រពះ
n + n + 1 < 4n + 2 ⇔
2n + 1 + 2 n 2 + n < 4n + 2
2 n 2 + n < 2n + 1
( )
4 n 2 + n < 4n 2 + 4n + 1 ពតិ
បនទ ប់ មកេទៀតេយើងន ឹងបង្ហញថ គម នចំន ួនគត់ k ែដល n + n + 1 < k ≤ 4n + 2 េទ។
េលើកវសមភពជកេរ
ិ 2n + 1 + 2 n 2 + n < k 2 ≤ 4n + 2
េយើងដ ឹងថ 4n + 1 < 2n + 1 + 2 n 2 + n ដ ូេចនះ 4n + 1 < k 2 ≤ 4n + 2
េ យ រ k ជចំន ួនគត់ ដ ូេចនះ k 2 = 4n + 2 ។ ែតេយើងដ ឹងថ 4n + 2 មិន ចជកេរៃនចំន ួនគត់បនេទ
។េ្រពះ េបើ k = 2m េនះ k 2 ≡ 0 ( mod 4 ) ។ ែតេបើ k = 2m + 1 េនះ k 2 ≡ 1( mod 4 ) ។ ែត
k 2 = 4n + 2 ≡ 2 ( mod 4 ) មនន ័យថ k 2 មិន ចេសមើ 4n + 2 េទ។ ដ ូេចនះ k មិន ចជចំន ួនគត់បនេទ។
ដ ូេចនះ ⎡⎣ n + n + 1 ⎤⎦ = ⎡⎣ 4n + 2 ⎤⎦ ពត។
ិ
144. Sអន ុគមន ៍ f ( x ) = 1 ជអន ុគមន ៍ចុះ។ ដ ូេចនះ ចំេពះចំន ួនគត់វជិ ជមន k

x
k +1
1 dx 1
k +1
< ∫ x
<
k
k
106
106
dx 10 −1 1
6
1
⇒ ∑ k
< ∫ x
< ∑
k =2 1 k =1 k
6
10
dx
េយើងមន ∫ x
= 1998
1
106
1 1
⇒ 1998 + 3
<∑ < 1999
10 k =1 k
⎡10 1 ⎤
6
ដ ូេចនះ ⎢ ∑ ⎥ = 1998
⎢ k =1 k ⎥
⎣ ⎦

⎛ n⎞
(1 + 2 ) + (1 − 2 )
n n
=2 ∑ 2k ⎜ ⎟ = 2 N
0≤k ≤ n /2 ⎝ 2k ⎠
ជចំន ួនគត់គ ូ។
េ យ −1 < 1 − 2 < 0 េនះ
ករណី n ជចំន ួនេសស េនះ
(1 + 2 ) − 1 < (1 + 2 ) + (1 − 2 ) < (1 + 2 )
n n n n
(1 + 2 ) + (1 − 2 ) = ⎡⎢⎣(1 + 2 ) ⎤⎥⎦
n n n
⇒
⎡
( )
n⎤
⇒ ⎢⎣ 1 + 2 ⎥⎦ = 2 N ជចំន ួនគត់គ ូ
ករណី n ជចំន ួនគ ូ េនះ
(1 + 2 ) + (1 − 2 ) ⎡
( )
n n n⎤
= ⎢ 1+ 2 ⎥⎦ + 1
⎣
⎡
( )
n⎤
⇒ ⎢⎣ 1 + 2 ⎥⎦ = 2 N − 1 ជចំន ួនេសស។
⎡
( )
n⎤
ដ ូេចនះមនន ័យថ ចំេពះ n = 1, 2,.... េនះ ⎢ 1 + 2 ⎥⎦ មនតំៃលេសស,គ ូ,េសស,គ ូ,…ឆ្លស់ គន រហូ ត។
⎣
146. Sវសមភពសមម
ិ ល
ូ ន ឹង
6 7
n<k< n
7 8
7 6
េដ ើមបីេ យមន k ែតម ួយគត់ទល់ ែត n − n ≤ 2 ⇒ n = 112 ។ ចំេពះ n = 112 េយើងទញបន
8 7
96 < k < 98 ដ ូេចនះ មនែត k = 97 ម ួយគត់។
147. Sេ { }
យ a > 1 េនះ 0 < a −1 < 1 ⇒ a −1 = a −1 ។ េ យ 2 < a 2 < 3 េនះ ⎡ a 2 ⎤ = 2 ។
⎣ ⎦
ដ ូេចនះ {a 2 } = a 2 − ⎡ a 2 ⎤ = a 2 − 2 ។ ដ ូេចនះ {a −1} = {a 2 } ⇒ a −1 = a 2 − 2 ⇒ a 3 − 2a − 1 = 0 ។
⎣ ⎦
ដ ូេចនះ
( a + 1) ( a 2 − a − 1) = 0
1+ 5
ែដល មនរសវ
ឺ ជិ ជមនែតមយ
ួ គត់គ ឺ a = ។ ដ ូេចនះ ចំេពះតំៃល a េនះ េយើងមន a 2 = a + 1 ន ិង
2
a3 = 2a + 1 េយើងទញបន
a 6 = 8a + 5, a12 = 144a + 89 ន ិង a13 = 233a + 144

a13 − 144
⇒ a12 − 144a −1 = = 233
a
11111.112 = 123456765.4321 < 123456789 < 123456789.87654321 = 11111.11112
ដ ូេចនះ ⎡⎣ 123456789 ⎤⎦ = 11111 ⇒

1
10
{ 1
}
< 0.11 < 123456789 < 0.1111 < ។ ក ្ត លៃន 1 / 10
9
⎛ 1 1⎞
ន ិង 1 / 9 គ ឺ ⎜ + ⎟ / 2 = 0.105 < 0.11 ។ ដ ូេចនះ
⎝ 10 9 ⎠
1
9
េនជ ិត { }
123456789 ជង។ ដ ូេចនះ n = 9 ។
149. S ង
f ( t ) = 3[ 2t ] − 2 [3t ]
f ( t + 1) = 3[ 2t + 2] − 2 [3t + 3] = 3[ 2t ] + 6 − ( 2 [3t ] + 6 ) = f ( t )
ដ ូេចនះេយើងន ឹងគណនតំៃលរបស់ f ( t ) ែតកងករណី

នុ t ∈ [ 0,1) ។
េយើងមន
[0,1) = [ 0,1/ 3) ∪ [1/ 3,1/ 2 ) ∪ [1/ 2, 2 / 3) ∪ [ 2 / 3,1)

េបើ t ∈ [ 0,1/ 3) េនះ [ 2t ] = [3t ] = 0 ដ ូេចនះ f ( t ) = 0
េបើ t ∈ [1/ 3,1/ 2 ) េនះ [ 2t ] = 0;[3t ] = 1 ដ ូេចនះ f ( t ) = −2
េបើ t ∈ [1/ 2, 2 / 3) េនះ [ 2t ] = 1; [3t ] = 1 ដ ូេចនះ f ( t ) = 1
េបើ t ∈ [ 2 / 3,1) េនះ [ 2t ] = 1;[3t ] = 2 ដ ូេចនះ f ( t ) = −1
ដ ូេចនះ
P ( x, y ) = ( 3x − 2 y )( 3x − 2 y − 1)( 3x − 2 y + 1)( 3x − 2 y + 2 ) K ( x, y )
⎡ n + 2k ⎤
150. Sេយើងេឃើញថ េនកងផលបូ
នុ កខងេលើ ចំន ួនតួែដលខុសព០ី មនចំន ួនកំនត់ គ ឺថ ⎢ k +1 ⎥ េសមស
ើ នូ យ
⎣⎢ 2 ⎦⎥
េពលែដល 2k +1 > n + 2k ⇒ 2k > n ។
⎡ 1⎤
សំ េន ើ៖ ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនពតិ x េគមន [ 2 x ] = [ x ] + ⎢ x + ⎥ ។
⎣ 2⎦
សំ យបញជក់៖ េបើ n ≤ x < n + 1/ 2 េនះ [ x ] = n = [ x + 1/ 2] ន ិង [ 2 x ] = 2n ។ េបើ n + 1/ 2 ≤ x < n + 1
េនះ [ x ] = n; [ x + 1/ 2] = n + 1 ន ិង [ 2 x ] = n + 1 ។
ដ ូេចនះ
⎡ n + 2k ⎤ ⎡ n 1⎤ ⎡ n ⎤ ⎡ n ⎤
⎢ k +1 ⎥ = ⎢ k +1 + ⎥ = ⎢ k ⎥ − ⎢ k +1 ⎥
⎢⎣ 2 ⎥⎦ ⎣ 2 2⎦ ⎣2 ⎦ ⎣2 ⎦

ដ ូេចនះផលបូកខងេលើេទជ
⎛ ⎡n⎤⎞ ⎛⎡n⎤ ⎡n⎤⎞ ⎛⎡n⎤ ⎡n⎤⎞
⎜ [ n ] − ⎢ 2 ⎥ ⎟ + ⎜ ⎢ 2 ⎥ − ⎢ 4 ⎥ ⎟ + ⎜ ⎢ 4 ⎥ − ⎢ 8 ⎥ ⎟ + ....
⎝ ⎣ ⎦⎠ ⎝⎣ ⎦ ⎣ ⎦⎠ ⎝⎣ ⎦ ⎣ ⎦⎠
= [ n] = n េបើ n ជចំន ួនគត់។
151. Sេបើ x ជចំន ួនគត់េនះ េយើងេឃើ ញថ សមភពពត។

ិ េយើងសន មតថ x មិនែមនជចំន ួនគត់ មនន ័យ
ថ 0 < { x} < 1 ។ យក i = ⎡⎣ n − n { x}⎤⎦ ដ ូេចនះ

i −1 i
1 ≤ i ≤ n − 1; { x} +
< 1 ន ិង { x} + ≥ 1 (*)
n n
n−i n − i +1
⇒ ≤ { x} < ⇒ ( n − i ) ≤ n { x} < n − i + 1
n n
⇒ n [ x ] + n − i ≤ n [ x ] + n { x} = nx < n [ x ] + n − i + 1
⇒ [ nx ] = n [ x ] + n − i (**)
ម (*) េយើងទញបន
i − 1⎤
[ x ] = [ x ] ; ⎡⎢ x +
1⎤ ⎡ 1⎤ ⎡
⎥ = ⎢[ x ] + { x} + ⎥ = [ x ] ; ....; ⎢⎣ x + n ⎥⎦ = [ x ]
⎣ n⎦ ⎣ n⎦
⎡ i⎤ ⎡ n − 1⎤
ន ិង ⎢⎣ x + n ⎥⎦ = ... = ⎢⎣ x + n ⎥⎦ = [ x ] + 1
n − 1⎤
[ x ] + ⎡⎢ x +
1⎤ ⎡ 2⎤ ⎡
ដ ូេចនះ ⎥ + ⎢ x + ⎥ + ... + ⎢ x + = i [ x ] + ( n − i ) ([ x ] + 1)
⎣ n⎦ ⎣ n⎦ ⎣ n ⎥⎦
= n [ x ] + n − i = [ nx ] ម (**)
152. S ង f ( x ) = [ 2 x ] + [ 4 x ] + [ 6 x ] + [8 x ] ។ េយើងេឃើ ញថ េបើ n ជចំន ួនគត់វជិ ជមន េនះ
f ( x + n ) = f ( x ) + 20n ។ ជពេសស
ិ េនះមនន ័យថ េបើ ចំន ួនគត់ k មួយ ចសរេសរជ ង f ( x0 )
បនចំេពះចំន ួនគត់ x0 េនះចំេពះ n = 1, 2,3,... េគ ចសរេសរចំន ួន k + 20n បនដ ូចគន មនន ័យថ
k + 20n = f ( x0 ) + 20n = f ( x0 + n ) ។ េ យេហតុេនះេហើ យ ជដំបង

ូ េយើង្រគន់ែតកំនត់ថេត ើកងចំ
នុ េនម
២០ចំន ួនគត់ដប
ំ ង
ូ មយ
ួ ែដល ចជតំៃលរបស់ f ( x ) ចំេពះ x ∈ ( 0,1] ។
េយើងសេង កតេឃើ ញថ េពល x េក ើន តំៃលរបស់ f ( x ) ប្តរូ ជតំៃលថែតេពល

មី ែដល 2 x, 4 x, 6 x រ ឺ 8x
មនតំៃលគត់ប៉េុ ្ណ ះ េហើ យេពលេនះ តំៃលរបស់ f ( x ) េក ើនធំជងមនុ ។ េពល x ែ្រប្របួលចេន្ល ះ ( 0,1] កំ
េន ើន f ( x ) ែបបេនះ េក ើតមនែតេពល ែដល x មន ង m / n ែដល 1 ≤ m ≤ n ន ិង n = 2, 4, 6 រ ឺ 8
។ ្របភគែបបេនះមនចំន ួន១២យ៉ងគ ឺ
1 1 1 1 3 1 5 2 3 5 7
, , , , , , , , , , ន ិង 1
8 6 4 3 8 2 8 3 4 6 8

្រតូវន ឹង f ( x ) មនតំៃល
1, 2, 4, 5, 6,13,...., 20
ដ ូេចនះកងចំ
នុ េនម ២០ចំន ួនគត់វជិ ជមនដំបង
ូ មនែតចំន ួន១២ប៉េុ ្ណ ះែដល ចសរេសរ ម ងចង់ បន។ េ យ
1000 = 50.20 ដ ូេចនះ មនចំន ួន 50.12 = 600 ចំន ួនគត់វជិ ជមនែដល ចសរេសរជ ងចង់ បន។
153. Sផលបូកែដលេ យមន 91 − 19 + 1 = 73 តួ ែដលតួន ិម ួយៗ េសមនើ ឹង [ r ] រក៏ឺ [ r ] + 1 ។ ែត
73.7 < 546 < 73.8 ដ ូេចនះមនន ័យថ [ r ] = 7 ។
ង k ជចំន ួនតួែដលេសមើ [ r ] ដ ូេចនះចំន ួនតួែដលេសមើ [ r ] + 1 មន 73 − k ។ ដ ូេចនះ
k [ r ] + ( 73 − k ) ([ r ] + 1) = 546 ⇒ k [ r ] + 73[ r ] + 73 − k [ r ] − k = 546
⇒ 73[ r ] − 473 = k
⇒ k ≡ −473 ( mod 73)
⇒ k ≡ 38 ( mod 73)
េ យ k ≤ 73 ដ ូេចនះ k = 38 ⇒ [ r ] = 7 ។ ដ ូេចនះ 38 តួដប

ំ ង
ូ េសមើ 7 ន ិង 73 − 38 = 35 តួបនទ ប់ េសមើ
⎡ 56 ⎤ ⎡ 57 ⎤
8 ។ តួទ ី 38 គ ឺ ⎢ r + ⎥ = 7 ន ិង តួទ ី39 គ ឺ ⎢ r + = 8 ។ េយើងទញបន
⎣ 100 ⎦ ⎣ 100 ⎥⎦
56 56 57 57
r+ −1 < 7 ≤ r + ន ិង r+ −1 < 8 ≤ r +
100 100 100 100
⇒ 7.43 ≤ r < 7.44 ⇒ 743 ≤ 100r < 744 ⇒ [100r ] = 743
154. Sចំេពះ 1 ≤ i ≤ 2005 ង

⎡ i2 ⎤
ai = ⎢ ⎥
⎢⎣ 2005 ⎥⎦
េ យ 442 = 1936 < 2005 < 2025 = 452 , េនះ a1 = a2 = ... = a44 = 0 ។
ចំេពះចំន ួនគត់ m ែដល m ≥ 1002 េ យ
( m + 1)2 m2 2m + 1
− = ≥1
2005 2005 2005
េនះ am < am+1 ។ ដ ូេចនះ a1002 , a1003 ,..., a2005 មនតំៃលខុសៗគន ។
ចំេពះចំន ួនគត់ m ែដល m < 1002 េ យ
( m + 1)2 m2 2m + 1
− = <1
2005 2005 2005
េនះ am+1 ≤ am + 1 ។ េ យដ ឹងថ ស្វត
ុី េនះមនិ ែមនជស្វត
ុី ថយ េនះមនន ័យថ am ≤ am+1 ≤ am + 1 ។
ដ ូេចនះ្រគប់ ចំន ួនគត់វជិ ជមនទំងអស់ ែដលមនតំៃលតូចជង a1001 ជតួៃនស្វត

ុី េនះ។

េយើងមន a1001 = 499 ន ិង a1002 = 500 ។ ដ ូេចនះចំន ួនតួែដលមនតំៃលខុសគន គ ឺ 500 + 1004 = 1504 (តំ
ៃលទំងេនះគ ឺ 0,1,..., 499, a1002 , a1003 ,..., a2005 ) ។
155. Sេយើងេឃើញថ គម នចំន ួន មយ
ួ ែដលែចក ច់ មយ
ួ េទៀតេទ េបើម ិនអញចង
ឹ េយើងន ឹងមន
PPCM ≤ 2n ។ ដ ូេចនះ ak = 2tk Ak ែដល Ak ជចំន ួនេសស។ េយើងេឃើ ញថ Ak ខុសគន ទំងអស់ ។ េ យ
េយើងមន Ak ទំងអស់ ចំន ួន n ដ ូេចនះ សំ ណំ ុ របស់ Ak ដ ូចគន ន ឹងសំ ណំ ុ ចំន ួនគត់េសសវជិ ជមន ែដលតូចជង 2n ។
⎡ 2n ⎤
ឥលូ វេយើង េយើងពនិ ិតយ a1 = 2t1 A1 ។ េបើ a1 ≤ ⎢ ⎥ េនះ 3a1 = 2t13 A1 ≤ 2n ន ិង 3 A1 < 2n ។ ដ ូេចនះ 3A1
⎣3⎦
ជចំន ួនេសសែដល < 2n ដ ូេចនះ 2 A1 = A j ចំេពះតំៃល j ម ួយ ន ិង a j = 2 j 3 A1 ។ ដ ូេចនះ
t
⎣ a1, a j ⎦ = 2 3 A1 = 3a1 ≤ 2n រក៏ឺ ⎣ a1, a j ⎦ = 2 3 A1 = a j ≤ 2n ។ ដ ូេចនះ ផយព

ទុ សមម
⎡ ⎤ t1 ⎡ ⎤ t1

សមក
ី រឌីយូ ផ
៉ ង់ទីន
156. 3; 3S សមក
ី រសមមល
ូ ន ឹង
2 n = ( x + 1)( x − 1)
ដ ូេចនះ ( x + 1) ន ិង ( x − 1) ្រតូវែតជស្វ័យគ ុណៃន២ទំង២។ េយើងដ ឹងថចំន ួនស្វ័យគ ុណៃន២ែដលខុសគន ចំន ួន
២ឯក មនែត២ន ិង៤ប៉េុ ្ណ ះ។ ដ ូេចនះ x = 3 ជចំេលើយែតមយ

ួ គត់ េហើ យ n = 3 ។
157. 3; 1 Sសមក
ី រេនះ ចសរេសរេទជ
( )
2
x2 = y 2 + 3 −7
(
x = y2 + 3 ) 1−
7
< y2 + 3
(y )
2
2
+3
ជមយ
ួ គន េនះែដរ េយើងមន
( )
2
x2 = y 2 + 2 + 2 y2 − 2
ដ ូេចនះ េបើ 2 y 2 − 2 > 0 េនះ េយើងទញបន x > y 2 + 2 ។ ដ ូេចនះ y 2 + 2 < x < y 2 + 3 ។ សម ីករគម នរស។
ឺ
ដ ូេចនះទល់ ែត 2 y 2 − 2 ≤ 0 មនន ័យថ y = −1, 0,1 ។ ករណី y = ±1 េយើងទញបន x = ±3 ។ ករណី
y = 0 x ម ិនែមនជចំន ួនគត់។
158.Sេ យ x, y , z មនលក ខណៈសុេី ម្រទ ីន ឹងគន េនះេយើង ចសន មតថ 0 < x ≤ y ≤ z ។ មលក ខខណ្ឌ
េនះ េយើងមន
1 1 1 3
1= + + ≤
x y z x
ដ ូេចនះ x ≤ 3 ។ ដ ូេចនះ x = 1; 2;3 ។
េបើ x = 1 េនះ 1 + 1 = 0 ម ិន ចេ្រពះ y , z > 0 ។

y z
េបើ x = 2 េនះ 1 + 1 = 1 ។ េ យ y ≤ z េនះ
y z 2
1 1 1 1 1
= + ≤ + ⇒ y≤4
2 y z y y

េ យ x = 2 ដ ូេចនះ 2 = x ≤ y ≤ 4 ។ ដ ូេចនះ y = 2;3; 4 ។ y = 2 មិន ចមន z ។ េបើ y = 3 េនះ z = 6 ។
េបើ y = 4 េនះ z = 4 ។
េបើ x = 3 េនះ
1 1 2 2 1 1 2
+ = ⇒ = + ≤
y z 3 3 y z y
⇒y≤3 ⇒ 3 = x ≤ y ≤ 3 ដ ូេចនះ មនែត y = 3 ។ ដ ូេចនះ z = 3 ។
ី រមន ( 2,3, 6 ) ; ( 2, 4, 4 ) ; ( 3,3,3) ន ិង្រគប់ តំេរៀបទំងអស់ ែដល

ដ ូេចនះជសរ ុបចំេលើយរបស់ សមក ចមន
ំ អស់ េនះ( ( 2, 6,3) , ( 3, 2, 6 ) ,.... )។

ៃន្រត ីធតុទង
159.S ង P ( x ) = x3 + ( x + 1) + ( x + 2 ) + ... + ( x + 7 ) = 8 x3 + 84 x 2 + 420 x + 784 ។

3 3 3
េបើ x ≥ 0 េនះ
( 2 x + 7 )3 = 8 x3 + 84 x 2 + 294 x + 343
< P ( x ) < 8 x3 + 120 x 2 + 600 x + 1000 = ( 2 x + 10 )

3
ដ ូេចនះ 2 x + 7 < y < 2 x + 10 ដ ូេចនះ y = 2 x + 8 រ ឺ 2 x + 9 ។សមក

ី រ
P ( x ) − ( 2 x + 8) = −12 x 2 + 36 x + 272 = 0
3
P ( x ) − ( 2 x + 9 ) = −24 x 2 − 66 x + 55 = 0
3
គម នចំេលើយជចំន ួនគត់ទង
ំ ២។ ដ ូេចនះ x ≥ 0 សមក
េយើងមន P ( − x − 7 ) = − P ( x ) ដ ូេចនះ ( x, y ) ជចំេលើយ លុ ះ្រ ែត ( − x − 7, − y ) ជចំេលើយែដរ។ ែតស
មីករគម នចំេលើយចំេពះ − x − 7 ≥ 0 រ ឺ x ≤ −7 េទ។ ដ ូេចនះ ប ្ត ចំេលើយ ( x, y ) ្រតូវែត −6 ≤ x ≤ −1 ។
េយើងមន P ( −1) = 440 មិនែមនជចំន ួនគ ូប។ P ( −2 ) = 216 = 63 ន ិង P ( −3) = 64 = 43 ។ ដ ូេចនះ េយើង
ទញបនចំេលើ ( x = −2, y = 6 ) ន ិង ( x = −3, y = 4 ) ។ េហើ យគ ូចំេលើយេផ ងេទៀតគ ឺ
( x = 2 − 7 = −5, y = −6 ) ន ិង ( x = 3 − 7 = −4, y = −4 ) ។
128 សមីករឌីយ៉ូផង់ទីន |លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

160.Sេយើងមន y 5 ≡ 0,1, −1( mod11) ចំេពះ្រគប់ y ។ ដ ូេចនះ y 5 ≡ 7,8, 6 ( mod11) ចំេពះ្រគប់ y
ែត េយើងមន x 2 ≡ 0,1, 4,9,5,3 ( mod11) ចំេពះ្រគប់ x ។ ដ ូេចនះសមក

ី រេនះគម នរស។
ឺ
161.Sក) 5n = a2 ⇒ a ្រតូវែតជចំន ួនស្វ័យគ ុណៃន៥ ដ ូេចនះ a = 5k ។ សម ីករេទជ 2k = n ដ ូេចនះ n

ជចំន ួនគ ូ។ ដ ូេចនះ n ជចំន ួនគ ូ េហើ យ a = 2n /2 ។
ខ) 5n = ( a − 1)( a + 1) ។ េ យ a − 1 បឋមន ឹង a + 1 េបើ a ≠ 2 េនះ a − 1 ន ិង a + 1 ្រតូវែតជស្វ័យគ ុណៃន
៥ទំង២។ ែតមនិ ែដលមនស្វ័យគ ុណៃន៥ែដលខុសគន ចំន ួន២េទ។ ដ ូេចនះសមក

គ) េ យពនិ ិតយេលើភពសមម ូល ម៤ េយើងទញបន a 2 ≡ 3 ( mod 4 ) េ្រពះ 5 ≡ 1( mod 4 ) ។ ែតេយើងដ ឹង
ូ ន ឹង០រ១ឺ ( mod 4 ) ។ ដ ូេចនះសមក

ថចំន ួនកេរ សមមល ី រគម នចំេលើយ។
162.Sសន មតថសមកី រមនចំេលើយ។ សន មតថ ( x, y, z ) ជចំេលើយវជិ ជមនរសូឺ នយ ែដលតូចជងេគ កងចំ

នុ
េនមចំេលើយែដល ចមនៃនសមក
ី រ។សមក
ី រេនះន ំេ យេយើងទញបនថ x3 ជពហុ គ ុណៃន៣ ដ ូេចនះ x
ជពហុ គ ុណៃន៣។ ដ ូេចនះ x = 3x1 ។ េយើងទញបន
27 x13 + 9 y 3 = 3z 3
9 x13 + 3 y 3 = z 3
⇒ z = 3 z1
⇒ 9 x13 + 3 y 3 = 27 z13
⇒ 3x13 + y 3 = 9 z13
⇒ y = 3 y1
⇒ x13 + 9 y13 = 3 z13
ដ ូេចនះ ( x1, y1, z1 ) ែដល x1 < x; y1 < y; z1 < z ក៏ជរសរបស់
ឺ សមក
ី រ x3 + 9 y 3 = 3z 3 ែដរ។ ែតេយើងបន
សន មតថ ( x, y, z ) ជចំេលើយែដលតូចជងេគ ដ ូេចនះ មនែត ( x, y, z ) = ( 0, 0, 0 ) ។
163.Sសម ីករមនរសងយ
ឺ
3 4 6
x0 = , y0 = , ន ិង z0 = ។
5 5 5

េ យភគែបងរ ួមរបស់ x03 , y03 , z03 េសមនើ ឹង 125 េនះ េបើេយើងគ ុណ x03 , y03 , z03 ន ឹងចំន ួនមយ
ួ ែដល សមមល
ូ
ន ឹង ១ ម ១២៥ េនះ ែផ នកទសភគរបស់ x03 , y03 , z03 មិនែ្រប្របួលេទ។ េយើងមន (125k + 1) សមមល
ូ ន ឹង
3
១ ម ១២៥។ ដ ូេចនះ ប ្ត ចំន ួន
x = x0 (125k + 1) ; y = y0 (125k + 1) ; z = z0 (125k + 1)
សុទែធ តជចំេលើយរបស់ សម ីករ។ ដ ូេចនះសមក

ី រមនរសេ្រចើ
ឺ ន ប់ ម ិនអស់ ។
164.Sេយើងមន ( x + 1)2 + ... + ( x + 99 )2 = 99 x2 + 99 ( 2 x ) + (12 + 22 + ... + 992 )

ន ិង (12 + 22 + ... + 992 ) = 99 (99 + 16)( 2.99 + 1) = 328350 = 36483 (9) + 3
ដ ូេចនះ ( x + 1)2 + ... + ( x + 99 )2 ≡ 3 ( mod 9 ) ។ ដ ូេចនះ ( )
y z ≡ 3 mod 32 ។ មយ៉ងវញេទៀត
ិ
y z ≡ 0 ( mod 3) ។ ដ ូេចនះ y z = p.3 ែដល p ជចំន ួនគត់ែដលែចកមនិ ច់ ន ឹង 3 ។ េ យ z ≥ 2 េនះសម ី
ករ y z = p.3 មិន ចមនចំេលើយេទ។ ដ ូេចនះសមក

165.Sសម ីករ ចសរេសរេទជ
y log x = x log y
log x log y
រក៏ឺ =
x y
េយើងទញបនថ អន ុគមន ៍េនះជអន ុគមន ៍េក ើនេលើ [1, e] េហើ យជ
log t
េ យសិក េទេលើអន ុគមន ៍ f ( t ) =
t
អន ុគមន ៍ចុះេលើ [ e, +∞ ] ។
ដ ូេចនះ េយើងទញបនថ េបើ x ន ិង y ជចំន ួនគត់ពរខុ

ី សគន (សន មតថ x < y ) ែដល x y = y x េនះ ្រតូវែត
x < e ន ិង y > e ដ ូេចនះ x = 2 ន ំេ យ y =4។
ជបញចប់ចំេលើយរបស់ សម ីករគ ឺ គ ូ( x, y ) ែដល x = y ន ិង គ ូ ( 2, 4 ) ន ិង ( 4, 2 ) ។

(
a8 = 46233 ≡ 0 mod 32 )
a8 = 46233 ≡ 9 ( mod 33 )
ចំេពះ n ≥ 9 េយើងមន an = a8 + 9!+ 10!+ ... + n ! ≡ a8 ≡ 9 mod 33 ( )

ដ ូេចនះមនន ័យថ ចំេពះ n ≥ 8 េគមន an ែចក ច់ ន ឹង 32 = 9 ែតែចកមនិ ច់ ន ឹង 33 ។ ដ ូេចនះ an = 32 q
ែដល q ជចំន ួនគត់ែចកមនិ ច់ ន ឹង 32 ។ េ យ an = mk េនះ ្រតូវែត k = 2 ។ ្រគប់ ចំន ួនកេរសមមល

ូ ន ឹង
0,1 រ ឺ 4 ម 5 ។ ចំេពះ n ≥ 8 េយើងមន an ≡ 1 + 2 + 2.3 + 2.3.4 = 33 ≡ 3 ( mod 5) ។ ដ ូេចនះអង គទំង២
ៃនសម ីករមនិ ចេសមគ ី រគម នចំេលើយេទ េពល n ≥ 8 ។

ើ ន បនេទ។ េយើងទញបន ថ សមក
េយើងពនិ ិតយករណី ន ិមួយៗខងេ្រកម
a1 = 1 = 1k , ∀k ⇒ ចំេលើយសម ីករ ( m, n, k ) = (1,1, k )
a2 = 3 ម ិន ចជចំន ួនស្វ័យគ ុណេទ
a3 = 9 = 32 ⇒ ចំេលើយសម ីករ ( m, n, k ) = ( 3,3, 2 )
a4 = 33 ម ិន ចជចំន ួនស្វ័យគ ុណេទ
a5 = 153 = 9.17 ម ិន ចជចំន ួនស្វ័យគ ុណេទ
167.S ង ( x, y ) ជចំេលើយរបស់ សមក

ី រ េបើសនិ ជមន។ េយើងមន
( y − 4 )( y + 4 ) = x3
េបើ y ជចំន ួនេសស េនះ y − 4 ន ិង y + 4 បឋមន ឹងគន េហើ យជគ ូប២ែដលខុសគន ៨ឯក ។ ករណី េនះមិន
ចមន។ ដ ូេចនះ y = 2 y ' ជចំន ួនគ ូ ⇒ x = 2 x ' ជចំន ួនគ ូែដរ។ សមក
ី រេទជ
( y′ + 2 )( y′ − 2 ) = 2 ( x′)3
⇒ ( y′ + 2 )2 − 4 ( y′ + 2 ) = 2 ( x′)3
⇒ ( y′ + 2 )2 ≡ 0 រ ឺ 2 ( mod 4 ) ដ ូេចនះ ( y′ + 2 ) ្រតូវែតែចក ច់ ន ឹង៤ ដ ូេចនះ y′ ជចំន ួនគ ូ។ ដ ូេចនះេយើង
2
ទញបន y ′ = 2 s, x′ = 2t ន ំេ យ
( s + 1)( s − 1) = 4t 3

ដ ូេចនះ s + 1 ន ិង s − 1 ្រតូវែតជចំន ួនគ ូ ន ំេ យ s = 2u + 1 ជចំន ួនេសស។ ដ ូេចនះ
u ( u + 1) = t 3
េ យ u ន ិង u + 1 បឋមន ឹងគន េនះ ្រតូវែតគ ូបទំង២ ដ ូេចនះ u = −1 រ ឺ 0 េហើ យ t = 0 ។
ដ ូេចនះ សម ីករមនចំេលើយ២គត់ គ ឺ ( x, y ) = ( 0, ±4 ) ។
168.Sេបើ z = 1 េនះ េយើងទញបន x = y = 1 ។ សន មតថ z ≥ 2 ។ េបើេគមនិ មន x = y = z េនះ
មនមយ
ួ កងចំ
នុ េនម x ន ិង y ែដល្រតូវែតធំជង z ច់ ខត ដ ូេចនះ ធំជងរេសម
ឺ ើ z +1។
េបើសនិ ជម ួយេនះជ x េយើងទញបន

z +1
2 x x ≥ 2 ( z + 1) > 2 z z +1 ≥ 4 z z ផយព
ទុ សមម
េបើសនិ ជមយ
ួ េនះជ y េនះ េយើងទញបន
z +1
y y ≥ ( z + 1) > z z +1 + ( z + 1) z z = ( 2 z + 1) z z ≥ 5 z z
ក៏ផយព
ទុ សមម
ី ត ិកមមែដរ។
169.Sេយើងដ ឹងថ x = 1, y = − a ជចំេលើយរបស់ សមក

ី រជន ិចច។
ម៉យងវញេទៀត
ិ េបើ ( x, y ) ជចំេលើយមយ
ួ ៃនសមក
ី រ េនះ x ជរសរបស់
ឺ ពហុ ធ
(
X 2 + ayX + y 2 − 1 = 0 )
េហើ យ រសម
ឺ ួយេទៀតរបស់ ពហុ ធេនះ គ ឺ − ay − x ។ ដ ូេចនះេយើងទញបន គ ូរសម
ឺ ួយេទៀតរបស់ សម ីករគ ឺ
( −ay − x, y ) ។ ដ ូចគន សមក ឺ ( x, −ax − y ) ។

ី រមនរស
ិ េបើ a > 2 េហើ យេបើ x ន ិង y មិនសូនយ េយើងមន
េបើ x ≤ y
−ay − x = ay + x ≥ ay − x = a y − x
≥ ( a − 1) y > y ≥ x
មនន ័យថ េបើ ( x, y ) ជចំេលើយ េនះ េយើង ចរកបន ចំេលើយេផ ងម ួយេទៀត កំនត់
េ យ
( −ay − x, y ) ែដល −ay − x > y ≥ x ។
េបើ y ≤ x េនះ −ax − y > x ≥ y

មនន ័យថ េបើ ( x, y ) ជចំេលើយ េនះ េយើង ចរកបន ចំេលើយេផ ងម ួយេទៀត កំនត់
េ យ
( x, −ax − y ) ែដល −ax − y > x ≥ y ។
ង x0 = 1 ន ិង y0 = − a ។ មលក ខណៈ ដ ូចែដលេយើងបនេរៀប ប់ ពខងេដ

ី ើម េយើងទញរកស្វត
ុី ៃនចំេលើយ
( xn , yn ) ែដល
( x0 , y0 ) ; y0 > x0 ⇒ ( x1 , y1 = y0 ) េ យ x1 > y1 ≥ x0
( x1 , y1 ) ; x1 > y1 ⇒ ( x2 = x1 , y2 ) េ យ y2 > x2 ≥ y1
( x2 , y2 ) ; y2 > x2 ⇒ ( x3 , y3 = y2 ) េ យ x3 > y3 ≥ x2
.....................
x0 < x1 = x2 < x3 ........

លក ខខណ្ឌ ចុងេ្រកយេនះ ធនថ ចំេលើយទំងអស់ របស់ សមក
ី រខុសគន ពរៗ។
ី កងករណី
នុ េនះសម ីករមនរសេ្រចើ
ឺ ន
ប់ មនិ អស់ ។
ី រសរេសរេទជ ( x − y ) = 1 មនចំេលើយេ្រចើន ប់ មិនអស់ ។

េបើ a = 2 សមក
2
ដ ូចគន ករណី a = −2 ។
ី រ េទជ x 2 + y 2 = 1 − xy ន ិង ( x + y ) = 1 + xy ។ ប ្ត ចំន ួន 1 − xy ន ិង 1 + xy
េបើ a = 1 េនះសមក
2
្រតូវែតជចំន ួនវជិ ជមន ដ ូេចនះ មនិ ចេធ្វេើ យសមក ឺ ( x, y ) ប់ មិនអស់ េទ។ ដ ូចគន េពល a = −1 ។
ី រមនរស
ជចុងេ្រកយ េបើ a = 0 េនះសមក

ី រមនចំេលើយចំន ួនកំនត់។
ដ ូេចនះ េដ ើមបីេ យសមក

ី រមនចំេលើយេ្រចើន ប់ មនិ អស់ សំ ណំ ុ ចំន ួនគត់ a ្រតូវែត a ≥ 2 ។
170.Sេយើងេឃើញថ សម ីករមន រសឺ ( 0, 0, 0) ។សន មតថ សម ីករមនចំេលើយេផ ងេទៀត។ ង
( x, y , z ) ជចំេលើយតូចបំ ផ ុតរបស់ សម ីករែដលខុសពសូ

ី នយ។ េបើ 7 ែចក ច់ x រ ឺ y េនះ 7 ្រតូវែតែចក ច់
x ន ិង y ដ ូេចនះ x 2 + y 2 ែចក ច់ ន ឹង 7 2 ។ ដ ូេចនះ 7 ែចក ច់ z ។ ង x = 7 x1; y = 7 y1; z = 7 z1 ។ ដ ូេចនះ
x12 + y12 = 7 z12 ។ ដ ូេចនះ ( x1, y1, z1 ) តូចជង ( x, y, z ) ក៏ជចំេលើយសម ីករែដរ។ ករណី េនះផយព
ទុ ករសន
ី មត
ែដល ( x, y, z ) ជចំេលើយតូចបំ ផ ុត។ ដ ូេចនះ x ន ិង y ្រតូវែតបឋមន ឹង 7 ។ ដ ូេចនះ
x 2 + y 2 ≡ 0 ( mod 7 )
⇒ x 2 ≡ − y 2 ( mod 7 )

េ យ y បឋមន ឹង 7 េនះេគ ចរកបន y ′ ន ិង β ែដល yy ′ + 7 β = 1 ។ ដ ូេចនះ yy ′ ≡ 1( mod 7 ) ។
ដ ូេចនះ ( xy ′ ) ≡ −1( mod 7 ) ។ ែតចំន ួនកេរ មិន ចសមម ូលន ឹង −1 ម៧ េទ។

2
ដ ូេចនះសម ីករមនចំេលើយែតមួយគត់គ ឺ ( 0, 0, 0 ) ។
171.Sក) េយើង ចសន មតថ a ≤ b ≤ c ។ េយើងទញបន

1 3
≤ 2 ដ ូេចនះ a 2 ≤ 12 ។ ដ ូេចនះ
4 a
a = 1, a = 2 រ ឺ a = 3 ។ a មិន ចេសមើ ១រ ឺ ២ េទ។ េបើ a = 3 សមក

ី រេទជ
1 1 1 1 5
2
+ 2
= − =
b c 4 9 36
72
ដ ូចគន េយើង ចបង្ហ ញថ b 2 ≤ ដ ូេចនះ b = 3 ។ ន ំេ យ c = 6។
5
ី រ គ ឺ ( 3,3, 6 ) , ( 3, 6,3) ន ិង ( 6,3,3) ។
ដ ូេចនះ ចំេលើយរបស់ សមក
ខ) ដ ូចខងេលើែដរ េយើង ចបង្ហ ញថ n = 2 ន ិង n = 3 មិនេផ ទ ងផទត់េទ។ ចំេពះ n = 4 េយើងយក
x1 = x2 = x3 = x4 = 2 ។
េយើងន ឹងបង្ហញថ n = 5 មិនេផ ទ ងផទត់េទ។ េ្រពះេបើ ( a, b, c, d , e ) េផ ទ ងផទត់ េ យ a ≤ b ≤ c ≤ d ≤ e េនះ

1
េយើងទញបន 1 < a 2 ≤ 5 ដ ូេចនះ a = 2 ។ ដ ូចគន េយើងទញបន b = 2, c = 2, d = 2 រ ួចេហើ យ = 0 ម ិន
e2
ច។
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
េ យដ ឹងថ 2
+ 2
+ 2
= េនះ 2
+ 2
+ 2
+ 2
+ 2
+ 2
= + + + =1
3 3 6 4 2 2 2 3 3 6 4 4 4 4
ដ ូេចនះ ( 2, 2, 2,3,3, 6 ) ជចំេលើយមយ
ួ របស់ សមក
ី រករណី n = 6 ។
1 1 1 1
េយើងមន = + + ដ ូេចនះ ( 2, 2, 2,3,3,9,9,18) ជចំេលើយមួយរបស់ សមក
ី រករណី n = 8 ។
62 92 92 182
េយើងដ ឹងថ េបើ ( x1,..., xn ) េផ ទ ងផទត់សមក
ី រ េនះ ( 2 x1, 2 x1, 2 x1, 2 x1, x2 , x3 ,..., xn ) ក៏េផ ទ ងផទត់សមក
ី រ
ែដរ មនន ័យថ េបើ n េផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ េនះ n + 3 ក៏េផ ទ ងផទត់ែដរ។
ដ ូេចនះ ្រគប់ ចំន ួនគត់ n ខុសព ី ២, ៣ ន ិង ៥ សុទែធ តេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ។
172.S ង ( a, b, c, d ) ជចំន ួនគត់មនិ សូនយ េផ ទ ងផទត់
2
⎛ d⎞ 5
a 2 + 5b 2 = 2c 2 + 2cd + 3d 2 = 2 ⎜ c + ⎟ + d 2
⎝ 2⎠ 2
សន មតថ ( a, b, c, d ) ជសំ នច
ំ ុ េំ លើយែដលតូចជងេគ។

េ យគ ុណអង គទំង២ន ឹង៤
4a 2 + 20b 2 = 2 ( 2c + d ) + 10d 2
2
គណនសមមល
ូ ម ៥ សមក
ី រេនះេទជ
4a 2 ≡ 2 ( 2c + d ) ( mod 5)
2
េ យចំន ួនកេរ ម៥ សមម ូលន ឹង ០,១ ន ិង −1 េនះ
4a 2 ≡ 0,1, 4 ( mod 5 ) ន ិង 2 ( 2c + d ) ≡ 0, 2,3 ( mod 5 )

2
ដ ូេចនះ 4a 2 ≡ 0 ( mod 5 ) ន ិង 2 ( 2c + d ) ≡ 0 ( mod 5) ។ ដ ូេចនះ a ន ិង 2c + d ្រតូវែតែចក ច់ ន ឹង 5 ។ ែត

2
4a 2 − 2 ( 2c + d ) = 10d 2 − 20b2
2
អង គខងេឆ្វងែចក ច់ ន ឹង២៥ ដ ូេចនះ d 2 ≡ 2b 2 ( mod 5 ) ។ េយើងមន d 2 ≡ 0,1, 4 ( mod 5 ) ន ិង
2b 2 ≡ 0, 2,8 ( mod 5 ) ។ ដ ូេចនះ d 2 ≡ 0 ( mod 5 ) ន ិង 2b 2 ≡ 0 ( mod 5 ) ។ ដ ូេចនះ ៥្រតូវែតែចក ច់ b ន ិង
d ។ ដ ូេចនះ 5 ែចក ច់ a, b, c, d ដ ូេចនះ ( a / 5, b / 5, c / 5, d / 5) ជចំេលើយមួយេទៀតរបស់ សម ីករែដលតូច
ជងម ុន។ ករណី េនះផយព

ទុ សន
ី មត ិ។ ដ ូេចនះសមក
ី រគម នចំេលើយេផ ងពសូ
ី នយេទ។
173.Sេយើងមន ( ) .(103 + 103 + 13 + 13 )

3
20022002 = 20022001.2002 = 2002667
ដ ូេចនះ 20022002 ចសរេសរជផលបូកៃន ៤ចំន ួនគ ូប។ េយើងមន
20022002 ≡ 42002 ≡ 46.333+ 4 ≡ 44 ≡ 4 ( mod 9 )
េ្រពះ φ ( 9 ) = 6 ។ ែតថប ្ត ចំន ួនគ ូប ម៩ សមមល

ូ ន ឹង 0,1, −1 ដ ូេចនះេយើងទញបនថ ផលបូកៃន៣
ចំន ួនគ ូបរតឺ ិចជងេនះ មិន ចសមម ូលន ឹង៤ ម ៩ េទ។
ដ ូេចនះ t = 4 ។
174.Sសមកី រ
x 2 + y 2 + z 2 + u 2 + v 2 = xyzuv − 65
មនរសងយ
ឺ (1, 2,3, 4,5) េ្រពះ
12 + 22 + 32 + 42 + 52 = 55 = 1.2.3.4.5 − 65
ី រមនចំេលើយេផ ងេទៀត ( x, y, z, u, v ) ។ សន មតថ x តូចជងេគ។
សន មតថសមក

េយើងសរេសរសម ីករែដលេ យជសមក
ី រដ ឺេ្រកទ ី២េធៀបន ឹង x ។ េយើងទញបនថ េបើ x ជរសម
ឺ យួ េនះ
( yzuv − x, y, z, u, v ) ជចំេលើយមយ
ួ េទៀត។ េយើងមន yzuv ≥ 8 y ≥ 8 x ដ ូេចនះ yzuv − x ≥ 7 x > x ជចំេលើ
យមួយេទៀតែដលធំជងមនុ ។ បនទ ប់ មកេទៀត ចំេពះចំេលើយថេនះ

ម ី េយើងេ្រជ ើសេរសយកធតុ
ើ តចូ ជងេគ រ ួចទញ
រកចំេលើយថម
ម ី ួយ េទៀតែដលធំជងម ុន។ ដ ូេចនះជបន ្តបនទ ប់ េយើងទញបនធតុតច
ូ ជងេគេចះែតេក ើនេទៗ។
ដ ូេចនះជចុងេ្រកយ េនបនទ ប់ ពប៉ី ន

ុ ម នជំ នេ្រកយមកេយើងន ឹងទញបនចំេលើយែដលមន x, y, z , u , v ែដល
ន ិមួយៗធំជង 1998 ទំងអស់ ។
175. S x n + 1 = y n+1
⇒ (
x n = ( y − 1) 1 + y + ... + y n ) (*)
េបើ p ជតួែចកបឋមរបស់ y − 1 េនះ p ែចក ច់ x េហើ យែចកមនិ ច់ n + 1 េទ េ្រពះ បឋមន ឹង x ។
ែតេយើងមន
1 + y + ... + y n ≡ n + 1( mod ( y − 1) )
ដ ូេចនះ p ក៏ែចកមនិ ច់ 1 + y + ... + y n ែដរ។ ដ ូេចនះ y − 1 បឋមន ឹង 1 + y + ... + y n ។ ដ ូេចនះ មទំនក់ទន

ំ ង
(*) េយើងទញបន 1 + y + ... + y n ជចំន ួនស្វ័យគ ុណទ ី n ។ ែត មិន ចមនេទ េ្រពះ ជចំន ួនគត់សត
ថិ េន
ចេន្ល ះចំន ួនស្វ័យគ ុណទ ី n ២តេរៀងគន y n ន ិង ( y + 1) ច់ ខត ។ ដ ូេចនះសមក

n
176.Sេបើ a ≥ b េនះ ab 2 2
= b a ≤ a a ដ ូេចនះ a ≥ b 2 ។ ដ ូេចនះ a 2b = b 2a ≤ a a ដ ូេចនះ a ≥ 2b 2 ។
a
ង x= េហើ យេយើងន ឹងបង្ហញថ x ជចំន ួនគត់។ បនទ ប់ មកេទៀត
b2
2
ab
b2
= b a − 2b
2
x = 2
b 2b
ជចំន ួនគត់។ ដ ូេចនះេយើងទញបន ថ x ជចំន ួនគត់ (េ្រពះ ជចំន ួនសន ិទន)។
⇒ a = b x ⇒ x = b x −2
2 2 2
េយើងមន a = b2 x ⇒ b a = bb x
⇒ a b = bb x
េបើ b = 1 េយើងទញបន x = 1 ។ េបើ b ≥ 2 េនះសមភពមនិ មនេទ េពល x > 4 ។ ចំេពះ x = 3
ី រគ ឺ (1,1) ,
េយើងទញបន b = 3 េហើ យចំេពះ x = 4 េយើងទញបន b = 2 ។ ចំេលើយរបស់ សមក
(16, 2 ) , ( 27,3) ។

2
េបើ a ≤ b េនះេយើងមន ab = b a ≤ bb ដ ូេចនះ ab ≤ b វសមភពេនះម
ិ និ ចពតេទ
ិ េបើ a ≥ 2 ។ ដ ូេចនះ
េយើងទញបនចំេលើយសម ីករ (1,1) ។
ជសរ ុបសម ីករមនចំេលើយ (1,1) , (16, 2 ) , ( 27,3) ។
177.Sក) ្រគប់ ចំន ួនគត់ n ≥ 1 សុទែធ តេផ ទ ងផទត់ទងំ អស់ េលើកែលងែតករណី n = 2 េចញ។ េ្រពះ េបើ
n−1
n = 1 េយើងយក a = b ≥ 2 ។ េបើ n ≥ 3 េយើងយក a = ( n − 1) ន ិង b = ( n − 1) ។ េយើងន ឹងបង្ហញថ
n
n = 2 ម ិនេផ ទ ងផទត់េទ។ មវធិ ី ្រស្ត្រ យបញជក់ផយព

ទុ ករព
ី តិ េយើងសន មតថ មនចំន ួនគត់ a, b ≥ 2 ែដល
( aa )
2
= bb (**)
ទំនក់ទន
ំ ងេនះបង្ហ ញថ ្រគប់ ចំន ួនបឋមែដលែចក a ច់ សុទែធ តែចក b ច់ ទង
ំ អស់ ។ េយើងេឃើ ញថ េបើ
( ) ( ) > ( aa )
2 2 2
b ≤ a េនះ bb ≤ a a < a a េហើ យ េបើ b ≥ 2a េនះ bb ≥ ( 2a ) ។ ដ ូេចនះ
2a
= 22 a a a
្រតូវែត a < b < 2a ។
ង p ជចំន ួនបឋម ែដល ែចក ច់ a ដ ូេចនះែចក ច់ b ែដរ។ ង α (ន ិង β េរៀងគន ) ជន ិទស ន ្តរបស់
p កងផលគ
នុ ុណក ្ត បឋមរបស់ a (ន ិង b េរៀងគន ) មនន ័យថ a = pα k , b = p β l ។
( )
2
aa = bb ⇒ a 2a = bb ⇒ p 2aα k 2a = pbβ l b ⇒ 2aα = bβ មនន ័យថ α / β = b / 2a < 1
ដ ូេចនះ α < β ។
បនទ ប់ មកេទៀត េ យដ ឹងថ ្រគប់ ចំន ួនបឋម ែដលែចក ច់ a ក៏ែចក b ច់ ែដរ េហើ យ α < β េនះេយើង
ទញបនថ b ជពហុ គ ុណៃន a ែត មនិ ចេ្រពះ a < b < 2a ។ ដ ូេចនះ n = 2 មិនេផ ទ ងផទត់។
ខ) សមក
ី រមនរសងយ
ឺ (1,1) ។ សន មតថ a, b ≥ 2 ជចំន ួនគត់ ែដល
( aa )
5
= bb
មរេបៀប្រ នុ ន ួរក) េយើងទញបនថ a < b < 5a េហើ យថ a ែចក ច់ b ។ ដ ូេចនះ

យបញជក់ដ ូចកងសំ
b = ka ែដល k ∈ {2,3, 4} ។ សមក

ី រេទជ a5a = ( ka ) ⇒ a5−k = k k ។ ចំេពះ k = 2 េយើងមន
ka
a3 = 4 មិន ច។ ចំេពះ k = 3 េយើងទញបន a 2 = 27 មិន ច។ ចំេពះ k = 4 េយើងទញបន a = 44
បនទ ប់ មក b = 45 ។ េយើង ចេផ ទ ងផទត់ថ ជចំេលើយរបស់ សមក

ី រ។
ី រមនចំេលើយ (1,1) ន ិង 44 , 45 ។
ដ ូេចនះសមក ( )

178.S ង x = zc ន ិង y = zb ែដល b ន ិង c ជចំន ួនគត់បឋមន ឹងគន ។ សមក
ី រេទជ
c + zb 2 + z 2 = z 2cb
េយើងទញបនថ z ែចក ច់ c ដ ូេចនះ c = za ចំេពះចំន ួនគត់ a ។ សម ីករបំ ែលងេទជ
a + b 2 + z = z 2 ab ដ ូេចនះ
b2 + z
a=
z 2b − 1
b + z3
⇒ z 2a = b +
z 2b − 1
b + z3
⇒ តួ ្រតូវែតជចំន ួនគត់ េហើ យេ យ ជចំន ួនវជិ ជមន (ធំជងរេសម
ឺ ១ើ ) េហើ យ ដ ូចេនះ
z 2b − 1
z2 − z +1 z2 − z +1
b≤ ។ តំៃលរបស់ តូចជង z + 1 ច់ ខត េពល z ≥ 3 ។ ដ ូេចនះ េបើ z ≥ 3 េនះ
z −1 z −1
z2 + z
b ≤ z េហើ យ ដ ូេចនះ a ≤ < 2 ។ ន ំេ យ a = 1 េហើ យសមក
ី រេទជ
z2 −1
1 + b 2 + z = z 2b
ជសម ីករដ ឺេ្រកទ ី២េធៀបន ឹង b ែដលមនឌ ីស្រគ ីមីណង់ េសមើ z 4 − 4 z − 4 ។ ម ិន ចជចំន ួនកេរបនេទ
( )
2
េ្រពះ សថត
ិ កងចេន្ល
នុ ះ z 2 − 1 ន ិង z 4 ច់ ខត។ ដ ូេចនះេយើងគម នចំេលើយេទ។
ដ ូេចនះេនសល់ ករណី z = 1 ន ិង z = 2 េទៀត។ ចំេពះ z = 1 េយើងមន
b2 + 1 2
a= = b +1+
b −1 b −1
ដ ូេចនះ b = 2 រ ឺ b = 3 ។ ដ ូេចនះ េយើងទទ ួលបនចំេលើយ២គ ឺ ( x, y ) = ( 5, 2 ) រ ឺ ( x, y ) = ( 5,3) ។
េបើ z = 2 េយើងសរេសរ
16b 2 + 32 33
16a = = 4b + 1 +
4b − 1 4b − 1
ដ ូេចនះ b = 1 រ ឺ b = 3 ។ េយើងទទ ួលបនចំេលើយ ២េទៀត គ ឺ ( x, y ) = ( 4, 2 ) រ ឺ ( x, y ) = ( 4, 6 ) ។
ចំេលើយគ ឺ ( 5, 2 ) , ( 5,3) , ( 4, 2 ) , ( 4, 6 ) ។
179.Sក) ង x, y, z ជចំន ួនគត់វជិ ជមន ច់ ខត ែដល x 2 + y 2 = z 2 ន ិង

xy
2
ជចំន ួនកេរ។ សន មតថ
x, y , z ជចំេលើយតូចបំ ផ ុត ដ ូេចនះ ព ួកបឋមរ ងគន ពរៗ។

ី ង
x = u 2 − v 2 ; y = 2uv; េនះ z = u 2 + v 2

ែដល u ន ិង v ជចំន ួនវជិ ជមន ច់ ខត ន ិង បឋមន ឹងគន េហើ យមនលក ខណៈគ ូេសសផយគន
ទុ ។ ដ ូេចនះ្រក ៃផ ទ្រត ី
េកណេទជ uv ( u − v )( u + v ) ។ េ យ u ន ិង v មនលក ខណៈគ ូេសសផយគន

ទុ េនះ u + v ន ិង u − v េសស
ទំង២ ដ ូេចនះបឋមន ឹងគន ែដរ។ ដ ូេចនះ ក ្ត ទំង៤សុទែធ តបឋមន ឹងគន ២ៗ េហើ យន ិមួយៗជចំន ួនកេរ។ មនចំន ួន
គត់ a, b ន ិង ចំន ួនគត់េសស c, d ែដល
u = a 2 ; v = b2 ; u + v = c2 ; u − v = d 2
េយើងមន 2b 2 = c 2 − d 2 ≡ 0 ( mod 4 ) ដ ូេចនះ b ជចំន ួនគ ូ។ ង b = 2b′ េនះ
⎛ c + d ⎞⎛ c − d ⎞
⎟ = 2b′
2
⎜ ⎟⎜
⎝ 2 ⎠⎝ 2 ⎠
⎛c+d ⎞ ⎛c−d ⎞
ដ ូេចនះ្រតូវែតមនយ៉ងេ ចមយ
ួ កងចំ
នុ េនម ⎜ ⎟ ន ិង ⎜ ⎟ ជចំន ួនគ ូ។ េ យ c ន ិង d េសសទំង
⎝ 2 ⎠ ⎝ 2 ⎠
⎛c+d ⎞ ⎛c−d ⎞
២ េនះ មនែតម ួយប៉េុ ្ណ ះកងចំ
នុ េនម ⎜ ⎟ ន ិង ⎜ ⎟ ែដលជចំន ួនគ ូ។
⎝ 2 ⎠ ⎝ 2 ⎠
c+d
េបើ ចំន ួនេនះ ជ េនះ
2
⎛ c + d ⎞ ⎛ c − d ⎞ ′2
⎜ ⎟⎜ ⎟=b
⎝ 4 ⎠⎝ 2 ⎠
⎛c+d ⎞ ⎛c−d ⎞
េ យ ⎜ ⎟ ន ិង ⎜ ⎟ បឋមន ឹងគន េនះ មន r , s ែដល
⎝ 4 ⎠ ⎝ 2 ⎠
c + d = 4 s 2 ; c − d = 2r 2
( )
េយើងេឃើ ញថ a 2 = r 4 + 4s 4 ដ ូេចនះ ្រត ីធតុ r 2 , 2s 2 , a ជចំេលើយមួយេទៀត ែដល a < z ។ ផយព
ទុ សន
ី មត ិ។
ដ ូេចនះសម ីករគម នចំេលើយ។

ខ) ង x, y , z ជចំន ួនគត់វជិ ជមន ច់ ខត ែដល
x4 − y 4 = z 2
ង X = x 4 − y 4 , Y = 2 x 2 y 2 ន ិង Z = x 4 + y 4 ។ ដ ូេចនះ X , Y ន ិង Z ជរង្វ ស់ ្រជុងរបស់ ្រត ីេកណែកង
មួយែដលមន្រក ៃផ ទជចំន ួនកេរ។ មសំ ន ួរក) ករណី េនះ ចេទរ ួចលុ ះ្រ ែត X = 0 ន ំេ យ x= y
ន ិង z = 0 ។ ែតេនះមិនែមនជចំេលើយែដល ចយកបនេទ។ ដ ូេចនះចំេនទគម នចំេលើយ។
180.Sេបើ d ជតួែចករ ួមរបស់ x ន ិង y េនះ d 2 ែចក ច់ x 2 + y 2 ដ ូេចនះ ែចក ច់ z 2 ។ ដ ូេចនះ d
ែចក ច់ z េហើ យ d ជតួែចករ ួមរបស់ x, y , z ។ មសមមត ិកមម d = 1 ។ ដ ូេចនះ x, y បឋមន ឹងគន ។ ដ ូចគន
េយើងទញបន x, y , z បឋមន ឹងគន ២ៗ។

េបើ x ន ិង y េសសទំង២ េនះ េយើងមន x 2 ≡ y 2 ≡ 1( mod 4 ) ដ ូេចនះ z 2 = x 2 + y 2 ≡ 2 ( mod 4 ) មិន
ច។ ដ ូេចនះ្រតូវែតមនមយ
ួ ជចំន ួនគ ូ។ សន មតថ x ជចំន ួនគ ូ។ េយើងសរេសរជ x = 2 x ' ។
សមក
ី រេទជ
4 x '2 = ( z − y )( z + y )
ក ្ត ទំង២ z − y ន ិង z + y មនលក ខណៈគ ូេសសដ ូចគន ដ ូេចនះគ ូទំង២ដ ូចគន ។ មយ៉ងវញេទៀត

ិ េបើ d ជតួែចក
រ ួមរបស់ z − y ន ិង z + y េនះ d ែចក ច់ ផលបូកន ិងផលសងៃនចំន ួនទំង២ មនន ័យថ ែចក ច់ 2z ន ិង

z−y z+ y
2 y ។ ដ ូេចនះ d ែចក ច់ ២ េ្រពះ y , z បឋមន ឹងគន ។ មនន ័យថ d = 1 រ ឺ 2 ដ ូេចនះ ចំន ួនគត់ ន ិង
2 2
ជចំន ួនបឋមន ឹងគន ។ េ យផលគ ុណរបស់ ជចំន ួនកេរ េនះ ្រតូវែតជចំន ួនកេរទំង២
z− y z+ y
= m 2 ន ិង = n2
2 2
ចំេពះចំន ួនគត់វជិ ជមនបឋមរ ងគន m, n ។ េ យជំន ួសចូលកងសម

នុ ក
ី រ េយើងទញបន x 2 = 4m2 n 2 ន ំេ
យ x = 2mn (េ្រពះសន មតថ x វជិ ជមន) ។
ជបញចប់ m ន ិង n មនលក ខណៈគ ូេសសខុសគន េ្រពះេបើសនិ ជដ ូចគន េនះ y , z ន ឹងជចំន ួនគ ូទំង២។
181.Sសន មតថ ្រត ីធតុែបបេនះមន។ កងចំ

នុ េនមចំេលើយទំងេនះ េយើងយក ( x, y, z ) ែដល
d = PGCD ( x, y, z ) = 1 រក៏ឺ ជចំេលើយែដលតូចជងេគបង ្អស់ ។ េនកងលក

នុ ខខណ្ឌ អស់ េនះ ី ទ្រតី
ធតុ ពី ករ េនះេគមនចំន ួនគត់ m, n ែដលបឋមន ឹងគន ែដល
x 2 = 2mn; y 2 = m2 − n 2 ; z = m2 + n 2
ដ ូេចនះ m2 = n2 + y 2 ន ិង ចំន ួនគត់ m, n, y មនតួែចករ ួមេសម១ើ ។ មយ៉ងវញេទៀត

ិ y ជចំន ួនេសស (េ្រពះ x ជ
ចំន ួនគ ូ) េហើ យដ ូេចនះ ី ទដែដល េគមន២ចំន ួនបឋមន ឹងគន u , v ែដល

u = x '2 ; v = y '2 ; u 2 + v 2 = z '2
េយើងទញបនថ x '4 + y '4 = z '2 ែដល x ' < x; y ' < y; z ' < z ។ ដ ូេចនះ ផយព
ទុ សមម
ី ត ិកមមែដលថ x, y , z ជ
ចំេលើយវជិ ជមនែដលតូចជងេគ។ ដ ូេចនះសមក

ី រគម នចំេលើយគត់វជិ ជមនេទ។

182.Sចំេនទេនះសមមលូ ន ឹង ករកំនត់្រគប់ ចំន ុចែដលមនក ូអរេ េនជចំន ួនសន ិទន េនេលើរង ្វង់ មយ
ួ
ែដលមនកឯំ ក ។ េនេលើរង ្វង់ េនះ េយើងយកចំន ុច A (1, 0 ) ែដលមនក ូអរេ េនជចំន ួនសន ិទន។ េយើងគ ូស
បនទ ត់ Δ មួយ(ម ិនឈរ)កត់ ម A បនទ ត់េនះកត់រង ្វង់ ្រតង់ ចន

ំ ុច B មួយេទៀត។
មពតេទចំ
ិ ន ុច B មនក ូអរេ េនជចំន ួនសន ិទន លុ ះ្រ ែត េមគ ុណ្របប់ ទ ិសរបស់ បនទ ត់េនះជចំន ួនសន ិទ
ី របនទ ត់ Δ មន ង y = t ( x − 1) ។ ចំន ុច្របសព ្វរ ង Δ ជ

ន។ េ្រពះ េបើ Δ មិនែមនជបនទ ត់ឈរេទ សមក
មួយរង ្វង់ េផ ទ ងផទត់
x2 + y 2 = 1
y = t ( x − 1)
ដ ូេចនះ
x 2 + t 2 ( x − 1) = 1
2
(1 + t 2 ) x2 − 2xt 2 + (t 2 − 1) = 0
2t 2
សម ីករេនះមនរសម
ឺ យួ េសមើ x = 1 ។ ផលបូករសទំ
ឺ ង២របស់ សមក
ី រ េសមើ ។ រសម
ឺ យួ េទៀតមនតំៃល
1+ t2
t 2 −1
x=
t2 +1
−2t
អរេ េន y កំនត់េ យ y = t ( x − 1) = ។ ចំន ួនពរេនះជចំ
ី ន ួនសន ិទនេបើ t ជចំន ួនសន ិទនែដរ។
t2 +1
ិ េយើងេឃើ ញថ េបើចន ូ រេ េនជចំន ួនសន ិទន េនះបនទ ត់ ( AB ) ជេមគ ុណ
ំ ុច A ន ិង B មនកអ
្របប់ ទ ិសជចំន ួនសន ិទន។ ដ ូេចនះ េយើងបនបង្ហ ញថ ្រគប់ ចំេលើយសន ិទន េ្រកព ី x = 1, y = 0 កំនត់េ យ
t 2 −1 −2t
x= ; y=
t +1
2
t2 +1

183.Sេយើងេឃើញថ x = 1 ន ិង y = 0 ជចំេលើយមួយ។ ង t ជចំន ួនសន ិទន ែដល y = t ( x − 1) ។
សមក
ី រេទជ
x 2 + 3t 2 ( x − 1) = 1
2
3t 2 − 1 2t
ចំេលើយរបស់ សម ីករេនះគ ឺ x = 1 ន ិង x = ។ តំៃល y ្រតូវគន y = − ។ ជបញចប់ចំេលើយ
3t + 1
2
3t + 1
2
របស់ សមក
ី រគ ឺ
⎛ 3t 2 − 1 2t ⎞
⎜⎜ 2 , − 2 ⎟⎟ ន ិង (1, 0 )
⎝ 3t + 1 3t + 1 ⎠
ចំេពះ្រគប់ t ជចំន ួនសន ិទន។
184.Sេយើងន ឹងបង្ហញថ សមកី រេនះគម នរសេទ។

ឺ េយើងដ ឹងថ x − 1 < [ x ] ≤ x ។ ដ ូេចនះ
x − 1 + 2 x − 1 + 4 x − 1 + ... + 32 x − 1 < [ x ] + [ 2 x ] +
[ 4 x] + [8x] + [16 x] + [32 x] ≤ x + 2 x + 4 x + ... + 32 x

េយើងទញបន 63x − 6 < 12345 ≤ 63x ។ ដ ូេចនះ 195 < x < 196 ។
េយើងសរេសរ x េនកងេគល២
នុ
a1 a2 a3
x = 195 + + + + ... េ យ ak = 0 រ ឺ 1 ។ ដ ូេចនះ
2 22 23
[ 2 x] = 2.195 + a1
[ 4 x] = 4.195 + 2a1 + a2

[8x] = 8.195 + 4a1 + 2a2 + a3
[16 x] = 16.195 + 8a1 + 4a2 + 2a3 + a4
[32 x] = 32.195 + 16a1 + 8a2 + 4a3 + 2a4 + a5
បូកសមភពទំងអស់ េនះបញចល
ូ គន េយើងទញបន
[ x] + [ 2 x] + [ 4 x] + [8x] + [16 x] + [32 x] = 63.195 + 31a1 + 15a2 + 7a3 + 3a4 + a5 = 12345

ដ ូេចនះ 31a1 + 15a2 + 7 a3 + 3a4 + a5 = 60 ។ សម ីករេនះមិន ចមនចំេលើយេទេ្រពះ
31a1 + 15a2 + 7a3 + 3a4 + a5 ≤ 31 + 15 + 7 + 3 + 1 = 57 < 60 ។
185.Sជដំបងូ េយើងបង្ហញថ 20022002 មិនែមនជផលបូកៃន គ ូប៣េទ។ េយើងមន

2002 ≡ 4 ( mod 9 ) ដ ូេចនះ 20023 ≡ 43 ≡ 1( mod 9 ) ដ ូេចនះ
( )
667
20022002 ≡ 20023 .2004 ≡ 4 ( mod 9 )
ិ េយើងមន x3 ≡ 0, ±1( mod 9 ) ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនគត់ x ។ ដ ូេចនះ x13 + x23 + x33 ≡ 4 ( mod 9 ) ។
ដ ូេចនះ 20022002 ម ិនែមនជផលបូកៃន គ ូប៣េទ។
បនទ ប់ មកេទៀត េយើងន ឹងបង្ហញថ 20022002 ចជផលបូកៃនគ ូប៤។ េយើងមន
2002 = 103 + 103 + 13 + 13

ន ិង 2002 = 667.3 + 1
ដ ូេចនះ
( )
3
20022002 = 2002. 2002667
( ) ( ) ( ) ( )
3 3 3 3
= 10.2002667 + 10.2002667 + 2002667 + 2002667
ដ ូេចនះ k = 4 ។
186.S [ a] = [b] លុះ្រ ែត ∃k ∈ ែដល a, b ∈ [ k , k + 1) ន ិង្រចសមកវញ

ិ េហើ យករណី េនះេក ើតមន
ែតចំេពះ a − b < 1 ប៉េុ ្ណ ះ។ ដ ូេចនះ សមក

ី រែដលេ យមនរស
ឺ លុ ះ្រ ែត x 2 − 2 x − 2 < 1 ។ វសមភព
ិ
េនះមនចំេលើយ
⎛ 1
2
( ⎤ ⎡1
⎦ ⎣2
) 1
(⎞
x ∈ ⎜ −1, 1 − 5 ⎥ ∪ ⎢ 1 + 17 , 1 + 21 ⎟
⎝ 2 ⎠
) ( )
187.Sេយើងមន ( 2 x − 3)( 2 x − 17 ) = 4 x 2 − 40 x + 51 ≤ 4 x 2 − 40 [ x ] + 51 = 0

ន ិង 1 ≤ [ x ] ≤ 8 ។ ដ ូេចនះ
3 17
⇒ ≤x≤
2 2
40 [ x ] − 51
x=
2
40 [ x ] − 51
ដ ូេចនះ ្រតូវែត [ x] =
2
ក [ x ] ∈ {1, 2,3,..,8} ម្តងមយ
ួ ៗ េយើងេឃើ ញថ មនែត [ x ] = 2, 6, 7,8 ប៉េុ ្ណ ះ។ ដ ូេចនះ ចំេលើយរបស់
29 189 229 269

x គឺ ; ; ; ។ ្រចសមកវញ
ិ េយើងយកចំេលើយទំងេនះ េទេផ ទ ងផទត់ រេឡ ើងវញក
ិ ងនុ
2 2 2 2
សមក
ី រ េយើងន ឹងេឃើ ញថ រសទំ
ឺ ងេនះជចំេលើយពត្របកដ។
ិ
188.Sេយើងមន x = [ x] + { x} ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនពតិ x ។ បូកអង គន ិងអង គៃនសមកី រ

2 x + 2 y + 2 z = 568.9 រ ឺ x + y + z = 284.45
ជំន ួសសម ីករេ្រកយេនះចូលកងសម

នុ ីករទំង៣ែដលេ យ
{ y} + [ z ] = 84.45
[ x] + { z} = 94.35
{ x} + [ y ] = 105.65
⇒ 84 = [84.45] = ⎡⎣{ y} + [ z ]⎤⎦ = [ z ] ដ ូេចនះ [ z ] = 84 ន ិង { y} = 0.45 ។ ដ ូចគន េយើងទញបន
[ y ] = 105 ⇒ y = 105.45 ។ ដ ូចគន x = 94.65 ន ិង z = 84.35 ។
189.Sសម ីករែដលចំេលើយរបស់ ជចំន ួនគត់េ ថសមក

ី រដយផង
ូ
់។ េយើងេឃើ ញថ សម ីករដយ ូ
ផង់
ax + by = c
មនចំេលើយជចំន ួនគត់ ែតកងករណី
នុ ( a, b ) | c ប៉េុ ្ណ ះ។ ្របមណវធិ ីរបស់ អឺគដជមេធយបយដ៏
្ល ី មន្របសិទ ធិ
ភពមយ
ួ កងករែស្វ
នុ ងរកចំេលើយរបស់ សមក
ី រេនះ។
េយើងមន
1 = 6 − 1.5
5 = 23 − 3.6
6 = 29.1 − 23
ដ ូេចនះ

1 = 6 − 1.5
1 = 6 − 1.( 23 − 3.6 )
1 = 4.6 − 1.23
1 = 4.( 29.1 − 23) − 1.23
1 = 4.29 − 5.23
ដ ូេចនះចំេលើយរបស់ សម ីករេនះ គ ឺ x0 = −5, y0 = 4 ។ េយើងេឃើ ញថ
x = −5 + 29t , y = 4 − 23t , t ∈
ក៏ជចំេលើយរបស់ សមក
ី រេនះែដរ។
23 ( −5) + 29 ( 4 ) = 1
គ ុណអង គសងខងៃនសម ីករន ឹង 7 េយើងទញបន
23 ( −35) + 29 ( 28 ) = 7
ដ ូេចនះ x = −35 + 29t , y = 28 − 23t , t ∈ ។
191.Sេ យ ( 3456, 246 ) = 2 មនន ័យថ អង គខងេឆ្វងែចក ច់ ន ឹង 2 ែតអង គខង ្ត ំែចកម ិន ច់ ន ឹង២
ដ ូេចនះសម ីករគម នចំេលើយជចំន ួនគត់។
192.Sេយើងមន 3456 ( −1) + 246 (15 ) = 234 ។
េយើងទញបន x = −1 + 123t , y = 15 − 1728t , t ∈ ។
193.S m5 + 3m4n − 5m3n2 − 15m2n3 + 4mn4 + 12n5

= ( m − 2n )( m − n )( m + n )( m + 2n )( m + 3n )
េបើ n ≠ 0 េនះ ក ្ត ផលគ ុណខងេលើខស

ុ គន ទំងអស់ ។ ដ ូេចនះេយើងមនទំងអស់ ៥ក ្ត ។
េយើងមន 33 = ( −11)( 3)(1)( −1) មនន ័យថ 33 ចបំ ែបកបនជផលគ ុណៃនយ៉ងេ្រចើន៤ចំន ួនគត់េផ ង
គន ។ មនិ ចេសមគ
ើ ន េទ។
េបើ n = 0 កេន មខងេលើេទជ m5 េហើ យ ក៏មនិ ចេសម៣

ើ ៣ែដរ។

194.Sចំន ួនគត់វជិ ជមន ai ,1 ≤ i ≤ k មនចំន ួន k ។ ចំន ួនគត់វជិ ជមន xi = ai − a1 , 2 ≤ i ≤ k សុទែធ ត
ខុសគន ទំងអស់ េហើ យមនចំន ួនសរ ុប k − 1 ។ សំ ន ំ ុ {ai , xi } មនធតុសរ ុបចំន ួន 2k − 1 > n េបើ
⎡ n + 1⎤
k≥⎢ ។ ធតុន ិមួយៗៃនសំ នេំ ុ នះ មនតំៃលធំមនិ េលើសព ី n េទ ដ ូេចនះ ្រតូវមនយ៉ងេ ច ស់ ធតុ២
⎣ 2 ⎥⎦
ើ ន ។ េ យ xi សុទែធ តខុសគន ទំងអស់ ន ិង ai សុទែធ តខុសគន ទំងអស់ ែដរ េនះ ធតុ២ែដល
ែដលមនតំៃលេសមគ
េសមគ
ើ ន េនះ ្រតូវែតជ a j មួយ ន ិង xr មួយ។ ដ ូេចនះ xr = ar − a1 = a j ⇒ 1 + a j = ar ។
⎡ n + 1⎤ ⎡n⎤
ុី a1 = [ n / 2] + 1, a2 = [ n / 2] + 2,..., ak = n ែដល k = ⎢
ស្វត ⎥ ។ េយើងមន 2a1 = 2 ⎢ ⎥ + 2 ។ េបើ
⎣ 2 ⎦ ⎣2⎦
n = 2m េនះ 2a1 = 2m + 2 > n = 2m មិន ចមនតួ ែដល 1 + a j = ar ។ េបើ n = 2m + 1 េនះ
⎡ n + 1⎤
2a1 = 2m + 2 > 2m + 1 ⇒ ម ិន ចមនតួ ែដល 1 + a j = ar ។ ដ ូេចនះករណី k = ⎢ សមក
ី រ
⎣ 2 ⎥⎦
⎡ n + 1⎤
គម នចំេលើយ។ ដ ូេចនះេហើ យ ្រតូវែត k > ⎢ ។
⎣ 2 ⎥⎦
195.Sេបើ x2 = 2 + 5 y 2 េនះ x2 ≡ 2 ( mod 5) ។ ២ មិន ចជកេរៃនចំន ួនគត់េទ ដ ូេចនះ មនិ ច
ួ ( mod 5 ) េទ។
សមម ូលន ឹងចំន ួនកេរមយ
196.Sចំន ួនគ ូបសមមលូ ន ឹង 0,1, 6 ( mod 7 ) ។ ចំន ួនស្វ័យគ ុណៃន២ សមម ូលន ឹង 1, 2, 4 ( mod 7 ) ។
ដ ូេចនះ 2 y + 15 ≡ 2,3,5mod 7 ។
ដ ូេចនះអង គទំង២មនិ ចេសមគ

ើ ន េទ។
197.S្រគប់ ចំន ួនស្វ័យគ ុណ៤ទំងអស់ សមមលូ ន ឹង ០រ១ឺ េពលែចកន ឹង១៦។ មនន ័យថ
n14 + n24 + ... + n14
4
យ៉ងេ្រចើនសមមល
ូ ន ឹង១៤ ម១៦។ ែត 1599 ≡ 15mod16 ។ ដ ូេចនះ សមក
ី រ
មិន ចមនចំេលើយេទ។
( b − a )( b + a ) = b2 − a 2 = ( b2 + bc ) − ( a 2 + ad ) = 2m b − 2k a
ិ េយើងមន k > m េ្រពះ a + d > b + c ពេ្រពះ
ី a ( a + d − b − c ) = ( a − b )( a − c ) > 0 ។
ដ ូេចនះ ( b − a )( b + a ) ជពហុ គ ុណ ៃន 2m ។ េ យ b េសស េនះ ( b − a ) + ( b + a ) = 2b មិនែមនជពហុ

គ ុណៃន ៤េទ ដ ូេចនះ b − a ន ិង b + a មិន ចជពហុ គ ុណៃន ៤ទំង២បនេទ។ េយើងទញបនថ មនមយ
ួ កងនុ
ចំេនមចំន ួនពរេនះ
ី ែចក ច់ ន ឹង 2m−1 ។ ែត
b+c
0<b−a <b< = 2m−1
2
ដ ូេចនះ មនែត ( a + b ) ជពហុ គ ុណ ៃន 2m−1 ។ េយើងមនវសមភពម
ិ យ
ួ េផ ងេទៀត
b + a < b + c = 2m
ដ ូេចនះ b + a = 2m−1 ។
េបើ d ជតួែចករ ួមរបស់ a ន ិង របស់ b េនះ d ្រតូវែតែចក ច់ a + b ដ ូេចនះ ្រតូវែតជចំន ួនស្វ័យគ ុណ
េគល២។ េ យ a ន ិង b សុទែធ តជចំន ួនេសសទំង២ េនះ d = 1 មនន ័យថ a ន ិង b បឋមន ឹងគន ។ ម
រេបៀបដ ូចគន េយើងបង្ហញថ a ន ិង c បឋមន ឹងគន េ យដ ឹងថ
c − a = ( c + b ) − ( b + a ) = 2m − 2m −1 = 2m −1 ។
ជបញចប់ a ែចក ច់ bc េហើ យបឋមន ឹង b ន ិង ន ឹង c ។ ដ ូេចនះ a = 1 ។
199.Sេបើ p = 2 េនះ 22 + 32 = 131 សំ េន ើពត។

ិ
េបើ p > 2 េនះ p ជចំន ួនបឋមេសស។ ចំេពះចំន ួនេសស p េយើងមន
(
2 p + 3 p = 5 2 p −1 − 3.2 p −2 + ... + 3 p −1 )
⇒ 5 ែចក ច់ 2 p + 3 p = a n
(
េបើ n ≥ 2 េនះ 25 ក៏ែចក ច់ 2 p + 3 p = a n ែដរ។ ដ ូេចនះ 2 p −1 − 3.2 p −2 + ... + 3 p −1 ែចក ច់ )
( )
ន ឹង 5 ។ េ យ 3 ≡ −2 ( mod 5) ដ ូេចនះ 2 p −1 − 3.2 p −2 + ... + 3 p −1 ≡ p 2 p−1 ( mod 5)
⇒ 5 ែចក ច់ p មនន ័យថ p = 5 ។ ែត 25 + 35 = 275 = 52.11 មិនែមនជចំន ួនស្វ័យគ ុណេទ។
ដ ូេចនះ សំ េន ើពត។
ិ
200.Sេយើង ង ( m, n ) ជគ ូតំៃល ែដលេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ។ េបើ m = 1 េនះមនែត (1,1) ន ិង (1, 2 )
ប៉េុ ្ណ ះ ែដលេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ។
ឥលូ វេយើងសន មតថ ( m > 1, n ) ជគ ូតំៃលែដលេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ។
េ យ n ( n − m ) = m 2 ± 1 > 0 េនះ្រតូវែត n > m ។
ង k = m + n ។ ដ ូេចនះ k > n > m េហើ យ
( ) ( )
2 2
2
1 = n 2 − nm − m2 = n2 − n ( k − n ) − ( k − n )

( )
2
= n 2 − kn + n 2 − k 2 + 2kn − n 2
= ( n 2 − k 2 + kn )
2
= ( k 2 − kn − n 2 )
2
ដ ូេចនះ ( n, k ) ក៏ជគ ូតំៃលែដលេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ែដរ។ ដ ូេចនះ េយើងមនគ ូតំៃល
(m,n)=(1,2);(2,3);(3,5);(5,8);(8,13);(13,21);(21,34);(34,55);(55,89);
(89,144);(144,233);(233,377);(377,610);(610,987);(987,1597);
(គ ូបនទ ប់ មកេទៀត គ ឺ (1597,2584) មនិ យកេ្រពះមនតំៃលធំជង ១៩៨១)។ េហើ យតំៃលធំបំផ ុតរបស់
m 2 + n 2 គ ឺ 1597 2 + 987 2 ។
េត ើេយើងេធ្វដើ ូចេម្តច េទ ើបដ ឹងថគម នគ ូតំៃល ( m, n ) េផ ងេទៀត េ្រកពគី ូតំៃលខងេលើេនះ។ សន មតថមនគ ូតំៃល
( m > 1, n > 1) េផ ងេទៀត ែដលេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ែដរ។ ដ ូេចនះ n > m ។ េយើង ង k = n − m េយើង ច
បង្ហញថ ( k , m ) ក៏ជគ ូតំៃលែដលេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ែដរ។ មនន ័យថ េបើមន ( m, n ) េផ ទ ងផទត់ េនះ
( n − m, m ) ក៏ េផ ទ ងផទត់ែដរ ដ ូេចនះមនប ្ត គ ូតំៃល ( m, n ) ែដលេផ ទ ងផទត់លក ខខណ្ឌ ន ិងមនតំៃលកន់ែត
តូចេទៗ េហើ យ្រតូវចប់ េន្រត ឹម គ ូ (1, n ) ។ ែតគ ូតំៃល (1, n ) មនែត (1,1) រ ឺ (1, 2 ) ។ ដ ូេចនះ មនន ័យថ ម ិន
ចមនគ ូចំេលើយ េ្រកអំ ព ី គ ូចំេលើយ ( m, n ) ែដលបនេរៀប ប់ ខងេលើេទ។
201.S ង x = 12m − 5n ជតំៃលតូចបំ ផ ុតែដលេយើង្រតូវកំនត់។ េយើងមន x ≡ −5n ( mod 6 ) ដ ូេចនះ x
ែចកម ិន ច់ ន ឹង២ផង ន ិងន ឹង៣ផង។ ដ ូចគន ែដរ x ែចកមនិ ច់ ន ឹង៥។ ដ ូេចនះេយើងទញបន x = 1 រក៏ឺ
x ≥ 7 = 12 − 5 ។ ករណី x = 1 មិន ចេទេក ើតេទ េ្រពះ
12m − 5n ≡ −1 ≡/ 1( mod 4 )
ដ ូេចនះ x = 7 (េពល m = 1 ន ិង n = 1 )។
202.Sសន មតផយេទវ
ទុ ញថ
ិ សមក ន ួនគត់វជិ ជមន។ ដ ូេចនះ ( x − y )( x + y ) = 1 ⇒
ី រមនរសជចំ
ឺ
x − y = −1 ន ិង x + y = −1 រក៏ឺ x − y = 1 ន ិង x + y = 1 ។
ករណី ទ ី១េយើងទញបន x = −1, y = 0 ម ិនយកេ្រពះ x, y ្រតូវែតជចំន ួនគត់វជិ ជមន។
ករណី ទ ី២ េយើងទញបន x = 1, y = 0 មនិ យកេ្រពះ x, y ្រតូវែតជចំន ួនគត់វជិ ជមន( x, y ≥ 1 )។

203.Sសន មតថ សមកី រមនចំេលើយ វជិ ជមន ខុសពសូី នយ េផ ងេទៀត េហើ យេយើង ង (a, b, c ) ជចំេលើយ
ែដលតូចជងេគ។
a 6 + 2b 6 = 4c 6 ⇒ a ្រតូវែតជចំន ួនគ ូ។ a = 2a1 ។
25 a16 + b 6 = 2c 6 ⇒ b ្រតូវែតជចំន ួនគ ូ។ b = 2b1 ។
24 a16 + 25 b 6 = c 6 ⇒ c ្រតូវែតជចំន ួនគ ូ។ c = 2c1 ។
a16 + 2b 6 = 4c16 េយើងេឃើ ញថ (a1, b1, c1 ) ក៏ជចំេលើយរបស់ សមក

ី រេនះែដរ ែដល
a1 < a, b1 < b, c1 < c ។ ដ ូេចនះ ផយព

ទុ សមម
ី ត ិកមម។ ដ ូេចនះ សម ីករមនិ មនចំេលើយ េ្រកព ី a = b = c = 0
េទ។
204.205.
206.Sផលសងស្វ័យគ ុណៃន p ន ិង q ជចំន ួនេសស។ ដ ូេចនះ្រតូវមនមយ

ួ គ ូ មួយេសស។ េ យ p ន ិង q
សុទែធ តជចំន ួនបឋម េនះ្រតូវែតមនម ួយេសម២

ើ ។ ជដំបង
ូ េយើងសន មតថ q = 2 ។ បនទ ប់ មកេទៀត p ជចំន ួន
បឋមេសស ែដល
p r ± 1 = 2s
េបើ r ជចំន ួនេសស េនះ
(
p r − 1 = ( p − 1) p r −1 + p r −2 + ... + 1 )
pr + 1 = ( p + 1) ( p r −1
− p r −2 + ... + 1)
ដ ូេចនះ p r ± 1 ជពហុ គ ុណៃន
p r −1 ∓ p r −2 + p r −3 ∓ ... ∓ p + 1
ែដលជចំន ួនេសសធំជង១ ច់ ខត។ ដ ូេចនះ មនិ ចជ 2 s េទ។ េយើងទញបនថ r ជចំន ួនគ ូ។
ង r = 2t ។ ដ ូេចនះ p 2t ជកេរៃនចំន ួនេសស ដ ូេចនះ សមមល

ូ ន ឹង១ ម ៤។ ដ ូេចនះ p r + 1 ≡ 2 ( mod 4 )
េហើ យដ ូេចនះ p r + 1 = 2s ន ំេ យ s = 1 ។ តំៃល s េយើងម ិនយក េ្រពះ s ≥ 2 ។
( )( )
េនសល់ ករណី p 2t − 1 = 2s មួយេទៀត។ ផលគ ុណ pt − 1 pt + 1 ជស្វ័យគ ុណៃន ២ ដ ូេចនះ ក ្ត ន ិមយ
ួ ៗ
្រតូវែតជស្វ័យគ ុណៃន២ែដរ។ ចំន ួនស្វ័យគ ុណៃន២ចំន ួន២ ែដលខុសគន ២ឯក មិនមនអ្វេី ្រកែតព២ន
ី ិង៤េទ។
ដ ូេចនះ p = 3, t = 1 ន ិង s = 3 ដ ូេចនះ r = 2 ។
ដ ូេចនះសម ីករមនចំេលើយ
p = 3, q = 2, r = 2, s = 3

ន ិង p = 2, q = 3, r = 3, s = 2
207.S ង an + bn = α + nr ន ិង anbn = β + ns ចំេពះចំន ួនគត់ α , β , r ន ិង s ។ r ន ិង s ជផល
ុី ( an + bn ) ន ិង ( anbn ) េរៀងគន ។ េបើ r = 0 េនះ an + bn ជស្វត

សងរ ួមរបស់ ស្វត ុី េថរ។
ចំេពះ្រគប់ n េគមន an ន ិង bn ជចំេលើយរបស់ សមក

ី រ
X 2 − (α + nr ) X + ( β + ns ) = 0
ី ង់ Δ n = (α + nr ) − 4 ( β + ns ) ្រតូវែតជចំន ួនគត់កេរ ចំេពះ្រគប់ ចំន ួនគត់ n ≥ 0 ។ េយើង

ដ ូេចនះ ឌ ីស្រគ ីមណ
2
មនសមភព
( )
2
r 2Δ n = nr 2 + α r − 2s +d
ែដល d = −4s 2 + 4rsα − 4β r 2 ម ិន ្រស័យន ឹង n ។ ដ ូេចនះេបើ r ≠ 0 ចំេពះ n ធំ្រគប់ ្រគន់ មយ

ួ េនះ
េយើងមនវសមភព
ិ
( nr 2 + α r − 2s −1) ( )
2 2
< r 2Δ n < nr 2 + α r − 2s + 1
ែតេ យ r 2Δ n ្រតូវែតជចំន ួនគត់កេរ ចំេពះ្រគប់ n (េទះធំ្រគប់ ្រគន់រមិឺ ន្រគប់ ្រគន់) េនះ
( )
2
r 2Δ n = nr 2 + α r − 2s
s
ដ ូេចនះ d = 0 ។ ដ ូេចនះសមក
ី រខងេលើ មនរស
ឺ េសមនើ ឹង c = ។ ដ ូេចនះ ចំេពះ្រគប់ n េយើងមន an = c រ ឺ
r
bn = c ។
208.Sសន មតថ f ( a / b ) = 0 ែដល a ន ិង b ជចំន ួនបឋមន ឹងគន ។ េនះ
0 = b n f ( a / b ) = a0b n + a1b n−1a + ... + an−1ba n−1 + an a n (*)
⇒អង គខង ្ត ំ្រតូវែតែចក ច់ ន ឹង a ន ិង ន ឹង b ។
េ យ a ន ិង b ជចំន ួនបឋមន ឹងគន ដ ូេចនះ a ្រតូវែតែចក ច់ a0 ន ិង b ្រតូវែតែចក ច់ an ។ េ យ a0 , an
សុទែធ តជចំន ួនេសស េនះ a ន ិង b ្រតូវែតជចំន ួនេសសែដរ។ ដ ូេចនះ
a0b n + a1b n−1a + ... + an−1ba n−1 + an a n ≡ a0 + a1 + ... + an mod 2

េ យ f (1) = a0 + a1 + ... + an ជចំន ួនេសស េនះ
a0 + a1 + ... + an ≡ 1mod 2
ដ ូេចនះ

a0b n + a1b n−1a + ... + an−1ba n−1 + an a n ≡ 1mod 2 ែតផយព
ទុ ី (*) រផឺ យព
ទុ សមម
ី ត ិកមម។ ន ំេ យ
a/b មិន ចជរសេទ។

ឺ ន ំេ យសមក
ី រគម នរសសន
ឺ ិទន។
209.Sេយើងមន 7 = −7 (1)( −1)
សន មតថ p ( xk ) − 7 = 0 ចំេពះតំៃលខុសៗគន ៃន xk ,1 ≤ k ≤ 4 ។ េនះ
p ( x ) − 7 = ( x − x1 )( x − x2 ) ( x − x3 ) ( x − x4 ) q ( x )
ែដលកងេនះ
នុ ពហុ ធ q មនេមគ ុណជចំន ួនគត់។ សន មតថ មនចំន ួនគត់ m ែដល p ( m ) = 14 ។ េនះ
7 = p ( m ) − 7 = ( m − a1 )( m − a2 ) ( m − a3 ) ( m − a4 ) q ( m )
េ យក ្ត ( m − xk ) មនតំៃលខុសគន ទំងអស់ េនះ េយើងបនបំ ែបក 7 ជផលគ ុណៃនយ៉ងេ ច ស់ ៤
ចំន ួនគត់ខស
ុ គន ែដរ។ មនិ ច េ្រពះ 7 ជចំន ួនបឋម ចបំ ែបកបន ែត២ក ្ត ប៉េុ ្ណ ះ គ ឺ 7.1 ។

Vol I Arithm1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Vol I Arithm1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

លឹម សុ វណ្ណវច

ភគ២ - ព ីជគណិត វភគ

ចំនួនអសន ិទន ជចំនួនែដលមិន ចសរេសរជ ង ⁄ បន ែដល ; ជចំនួនគត់។

ចំនួនគត់គូ រ ឺចំនួនគូ ជចំនួនែដលមន ង 2 ែដល ជចំនួនគត់។ ឧទហរណ៍ 2; 4; 6; 8; .. ជ

ចំនួនគត់េសស រ ឺចំនួនេសស ជចំនួនែដលមន ង 2 1 ែដល ជចំនួនគត់។ ឧទហរណ៍

ឧទហរណ៍ : េបើ x, y ជ២ចំនន

េយើងន ឹងបង្ហញថ េបើ x, y ្រតូវែតមនលក ខណៈគ ូេសសផយគន

្រតូវែតមនលក ខណៈគ ូេសសផយគន

x = 2k ន ិង y = 2m + 1 ។ ដ ូេចនះ x + y = 2k + 2m + 1 = 2 ( k + m ) + 1 ជចំន ួនេសស។

លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 1. និយមន័យ 1

េយើងសន មតថ សំ េន ើខងេលើមនិ ពត។

ករណី n = 1 ( 1 + 2 )2 + ( 1 − 2 )2 = 6 គត់គ ូ ពតិ

សន មតថពតិ រហូ តដល់ n − 1, n > 1 ដ ូេចនះ

2 ្ត ទ | លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

េគលករណ៍ េនះ េមើលេទ ក់ ដច

ឧទហរណ៍ ខងេ្រកមនឹងបង្ហញពី្របេយជន៍ របស់ ។

ឧទហរណ៍ : ង A ជសំ នៃុំ នចំនន ើ េរ ើសេចញពី ស្វុីតពីជគណិ ត 1, 4,...100 ។

លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 2. េគលករណ៍្រទុង្រពប 3

ករណ៍ ្រទ ុង្រពប ្រតូវែតមនចំន ួនគត់២ ែដលសថត

ែដល ac = b ។ េយើ ងសរេសរថ a | b ។

២− េបើ x, y, z ជចំនួនគត់ែដល x | y, y | z េនះ x | z ។

គ ួរកត់សំគល់ ថ ចំេពះចំន ួនគត់ n > 0 មួយ មវធិ ីែចកែបបអឺគដ្ល ី េគ ចែចកសំ នច

របស់ វធិ ីែចកន ឹង n ។ ឧទហរណ៍ ្រគប់ ចំន ួនគត់ទង

េសរ n ជ n = ab, ែដល 1 < a ≤ b < n, a, b ∈ ` ។

េយើ ងេឃើញថ 2 ជចំនួនបឋមគូ ែតមួ យគត់ េហើយ 2 ន ិង 3 ជចំនួនគត់តេរៀងគន ែតមួ យ

គត់ ែដលបឋមទ ំង២។

មនន ័យថ n ែចក ច់ ( a − b ) រ ឺ ែដល ជចំនួនគត់។

រ ឺមនន ័យមយ៉ងេទៀតថ a ន ិង b មនសំ នល់ដូ ចគន េពលែចកជមួ យ n ។

លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 6. និយមន័យ(ចំនួនបឋម 5

៥− េបើ f ជពហុ ធមនេមគុ ណជចំនួនគត់ េនះ f ( a ) ≡ f ( b )( mod m )

េ យ a ≡ b ( mod m ) ន ិង c ≡ d ( mod m ) េនះ េគ ចរកបន k1, k2 ∈ ] ែដល

ដ ូេចនះេយើងទញបនលក ខណៈេលខ១ ដល់ េលខ៣។ ចំេពះ លក ខណៈេលខ៤ េយើង្រ យបញជក់េ យ

លក ខណៈេលខ៥ េយើង្រ យបញជក់ េ យេ្របើ លក ខណៈេលខ៤។

ឧទហរណ៍ : ចូរគណន តំៃលសមមូ លរបស់ ចំនន

សំ ន ួរគ ឺចង់ បន r 2 ≡ ? ( mod13) ។

េយើងមន r 2 ≡ (13 − r ) ( mod13) ។

6 ្ត ទ | លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

ង n = ak 10k + ak −110k −1 + ... + a110 + a0

េ យ 10 ≡ 1 ( mod 9 ) េនះ េយើងមន 10 j ≡ 1 ( mod 9 )

ដ ូេចនះ n = ak 10k + ak −110k −1 + ... + a110 + a0

េគ ងេ យ ( a, b ) រ ឺេ យ PGCD ( a, b ) ។ ដូ េចន ះ េបើ d | a ន ិង d | b េនះ d | ( a, b ) ។

ឧទហរណ៍− ( 68, −6 ) = 2 , (1998,1999 ) = 1 ។

ចំនួន២េនះមិន ចមនក ្ត រួមធំជង ១េទ។

េបើ a, b ∈ ] មិនសូនយទ ំង២្រពមគន េនះ ចំនួនគត់វជជិ មនតូ ចបំផុតែដលជពហុ គុ ណៃន a

ផងន ិង b ផង េ ថ ពហុ គុ ណរួមតូ ចបំផុត ៃន a ន ិង b ។

លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 9. ្រទឹសីប

a ន ិង b មនន ័យថ មន២ចំនួនគត់ x, y ែដល ( a, b ) = ax + by ។

ង A = {ax + by | ax + by > 0, x, y ∈ ]} ។ េយើងដ ឹងថ មនមយ

d = ax0 + by0 ។ េយើងន ឹងបង្ហញថ d = ( a, b ) ។ ដ ូេចនះ េយើង្រតូវបង្ហញថ d | a, d | b ន ិងថ េបើ t | a ន ិង

0 ≤ r < d េហើ យែដល a = dq + r ។ េនះ

េបើ r > 0 េនះ r ∈ A មនតំៃលតូចជងធតុតច

ដ ូេចនះ r = 0 ។ ដ ូេចនះ dq = a មនន ័យថ d | a ។ ដ ូចគន េយើង ចបង្ហ ញថ d | b ។

មនន ័យថ t | d ។ ដ ូេចនះ ្រទ ឹស្តប

12. កូរែូ ៉ លរអគ

8 ្ត ទ | លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត

េ យ ( a, b ) = 1 េនះ ម្រទ ឹស្តប

េនះ cd 2 | ca, cd 2 | cb ។ ដ ូេចនះ cd 2 ជតួែចករ ួមរបស់ ca ន ិង cb េហើ យដ ូេចនះ d1 | cd 2 ។ ម្រទ ឹស្តប

ៃន a, b េហើ យដ ូេចនះ ែចក ច់ ន ឹង d 2 ។ េគមនចំន ួនគត់ s ែដល sd 2 = ax + by ។ ដ ូេចនះ d1 = csd 2 មន

លឹម សុវណ្ណ វ ិចិ្រត | 13. ្រទឹសីប

េ យ ( a, ( a, b ) c ) ែចក ច់ ( a, b ) c េនះ ែចក ច់ bc ។ ដ ូេចនះ ( a, ( a, b ) c ) ែចក ច់ a ន ិង bc

េហើ យដ ូេចនះ ( a, ( a, b ) c ) | ( a, bc ) ។ មយ៉ងវញេទៀត

ដ ូេចនះ ( a, bc ) ែចក ច់ ( ac, bc ) = c ( a, b ) ។ ជសន និ ្ឋ ន ( a, bc ) ែចក ច់ a ន ិង c ( a, b ) េហើ យដ ូេចនះ

ែចក ច់ ( a, ( a, b ) c ) ។ ដ ូេចនះ ្រទ ឹស្តប

ឧទហរណ៍ : េបើ x, y ជ២ចំនន

ឧទហរណ៍ : ង A ជសំ នៃុំ នចំនន ើ េរ ើសេចញពី ស្វុីតពីជគណិ ត 1, 4,...100 ។

ឧទហរណ៍ : ចូរគណន តំៃលសមមូ លរបស់ ចំនន

ឧទហរណ៍ : ចូរគណន ( 3456, 246 )

ឧទហរណ៍ : ចូរគណនចំេលើយ របស់ សមីករសមមូ ល 5 x ≡ 3 ( mod 7 )