Professional Documents
Culture Documents
Албан хэвлэл
УЛААНБААТАР ХОТ
2010 ОН
Стандартчилал, Хэмжил Зүйн Газар (СХЗГ)
Энх тайваны өргөн чөлөө 46А
Шуудангийн хаяг
Улаанбаатар-13343, Ш/Х - 48
Утас: 976-51-263860 Факс: 976-11-458032
E-mail: masm@mongol.net; standardinform@masm.gov.mn
www.estandard.mn
www.masm.gov.mn
© СХЗГ, 2010
2
MNS ISO 3834-1 : 2010
АГУУЛГА
хуудас
Өмнөх үг . . . . . . . . . . iv
Танилцуулга . . . . . . . . . v
1. Хамрах хүрээ . . . . . . . . . 1
2. Норматив ишлэл . . . . . . . . 1
3
ӨМНӨХ ҮГ
Техникийн хорооны гол зорилт нь олон улсын стандарт боловсруулж бэлтгэх ажил
юм. Техникийн хороогоор авч хэлэлцэх олон улсын стандартын төслийг санал
хураалтад оролцох гишүүн орнуудын холбогдох байгууллагад тарааж өгсөн байна.
Энэ баримт бичгийн зарим хэсэг нь зохиогчийн эрхийн асуудалтай холбоотой зүйл
байж болохыг анхаарах нь зүйтэй. Зохиогчийн эрхтэй холбоотой аливаа
асуудлаар ISO хариуцлага хүлээхгүй.
ISО 3834 цуврал стандарт нь “Метал материалыг хайлуулж гагнах үеийн чанарын
шаардлага” гэсэн ерөнхий нэрийн дор дараах хэсгүүдээс бүрдэж байгаа байгаа
юм. Үүнд:
- 1-р хэсэг: Чанарын шаардлагын тохирох түвшнийг сонгох шалгуур
- 2-р хэсэг: Чанарын бүх талын шаардлага
- 3-р нэсэг: Чанарын стандарт шаардлага
- 4-р хэсэг: Чанарын ердийн шаардлага
- 5-р хэсэг: ISО 3834-2, ISО 3834-3, ISО 3834-4 стандартын шаардлагыг
мөрдүүлж хэрэгжүүлэх үеийн баримт бичгийн бүрдүүлэлт
ТАЙЛБАР: ISO/TR 3834-6 –ийн техникийн тайланд ISО 3834 цуврал стандартын “Метал
материалыг хайлуулж гагнах үеийн чанарын шаардлага” 6-р хэсэг, “ISО 3834 стандартыг хэрэглэх
заавар”- ыг гаргахаар бэлтгэж байгааг тэмдэглэжээ.
4
MNS ISO 3834-1 : 2010
ТАНИЛЦУУЛГА
ISО 3834 стандарт нь янз бүрийн нөхцөл байдалд тохирсон арга хэмжээг тогтоож өгнө.
Энэ стандартыг дараах тохиолдолд хэрэглэнэ. Үүнд:
- гэрээ байгуулах үед гагнаасны чанарт тавих шаардлагыг тодорхойлох үед.
- үйлдвэрлэгч (гүйцэтгэгч) байгууллага гагнаасны чанарт тавигдах техникийн
шаардлагыг тогтоож, хэрэгжүүлэх үед.
- гагнаасны чанарт тавих шаардлагыг тодорхойлсон норм дүрэм, стандарт
боловсруулах үед.
- ажлын чанарыг үнэлж дүгнэх байгууллага, тухайлбал хөндлөнгийн сорилт
туршилтын байгууллага, захиалагч буюу гүйцэтгэгч байгууллага шалгалт хийх үед.
5
МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ
Энэ стандарт нь 2010 оны 03 дугаар сарын 25-ны өдрөөс эхлэн хүчинтэй.
1. Хамрах хүрээ
Энэ стандартаар ISО 3834 цуврал стандартын ерөнхий тодорхойлолт болон метал
материалыг хайлуулж гагнах үеийн ISО 3834-2, ISО 3834-3, ISО 3834-4
стандартаар тогтоосон чанарын шаардлагын гурван түвшнээс сонголт хийх үед
харгалзан үзвэл зохих шалгуурыг тогтоосон. Энэ стандартыг цех хэсэг болон гадаа
ажлын байранд гүйцэтгэх гагнуурын ажилд хэрэглэнэ.
ТАЙЛБАР 1: ISО 3834-2, ISО 3834-3, ISО 3834-4 стандарт нь хайлуулж гагнах арга технологи
(гагнуурын тодорхой арга буюу хэд хэдэн аргыг хослуулан хэрэглэх үед)-ийг зохион байгуулж
гүйцэтгэх үеийн гагнаасны чанарын шаардлагыг бүрэн хэмжээгээр тусгасан болно. ISО 3834-5
стандарт нь ISО 3834-2, ISО 3834-3, ISО 3834 стандартаар тогтоосон чанарын шаардлага
хангасан эсэхийг баталгаажуулахтай холбогдсон баримт бичгийн бүрдэлтийг тодорхойлно.
ТАЙЛБАР 2: ISО 3834-2, ISО 3834-3, ISО 3834 стандартыг дангаар нь буюу ISО 9001 стандарттай
хамт хэрэглэж болно.
2. Норматив ишлэл
Энэ стандартад дараах иш татсан стандарт, баримт бичгийг хэрэглэнэ. Он заасан
ишлэлийн хувьд зөвхөн иш татсан хэвлэлийг хэрэглэнэ. Он заагаагүй ишлэлийн
хувьд тухайн стандартын хамгийн сүүлийн хэвлэл (нэмэлтийн хамт)-ийг хэрэглэнэ.
3.1.
зураг төслийн шаардлага (design specification)
6
MNS ISO 3834-1 : 2010
холбогдох норм дүрмээр тогтоож өгсөн буюу хэрэглэгч өөрөө, эсвэл хэрэглэгчийн
саналыг үндэслэн гүйцэтгэгч байгууллагаас тогтоож өгсөн тухайн бүтээгдэхүүнд
тавих шаардлага
3.2.
мэргэшсэн ажилтан (qualified person)
сургалт, боловсролын системээр буюу зохих дадлага хийх замаар тодорхой
мэдлэг, ур чадвар эзэмшсэн ажилтан
ТАЙЛБАР: Мэргэшлийн мэдлэг, ур чадварын түвшинг тогтоох буюу нотлох зорилгоор мэргэшлийн
баталгаажуулалтад орохыг шаардаж болно.
3.3.
хийц бүтээц (construction)
бүтээгдэхүүн, байгууламж буюу гагнаас хийсэн бусад зүйл
3.4.
үйлдвэрлэгч, гүйцэтгэгч (manufacturer, fabricator)
гагнуурын үйлдвэрлэл, ажил үйлчилгээний талаар хариуцлага хүлээдэг ажилтан
буюу байгууллага
3.5.
туслан гүйцэтгэгч (sub-contractor)
үйлдвэрлэгчтэй хэлэлцээр байгуулсны үндсэн дээр ажил үүрэг гүйцэтггэгч буюу
үйлчилгээ үзүүлэгч, эсвэл бүтээгдэхүүн нийлүүлэгч
3.6.
гагнуурын оперотор (welding operator)
хайлуулж гагнах гагнуурыг бүрэн механикчсан буюу автомат аргаар гүйцэтгэгч хүн
7
d) үйлдвэрлэгчийн гагнуурын үйлдвэрлэл, ажил үйлчилгээний зохион
байгуулалт, техникийн түвшинг үнэлэх үндэс болно.
ISО 3834 стандартад заасан шаардлагыг хийц бүтээцэд нийтэд нь буюу зарим
шаардлагыг хэрэглэж болохгүй нөхцөлд хэсэгчлэн мөрдөж болно. Эдгээр
шаардлага нь гагнуурын ажлыг дараах нөхцөлд гүйцэтгэхэд уян хатан байвал
зохино. Үүнд:
9
А хавсралт
(мэдээллийн)
А.1 хүснэгт
10
MNS ISO 3834-1 : 2010
материалын туршилт
14 Гагнуурын хэрэглэгдэхүүн Нийлүүлэгчийн зөвлөмжид нийцүүлж гаргасан Нийлүүлэгчийн
материалыг хадгалах, журам байх шаардлагатай. зөвлөмжтэй
хэрэглэх нийцэж байна.
15 Үндсэн материалыг Орчны нөлөөллөөс хамгаалсан байх Тусгай
хадгалах шаардлагатай бөгөөд хадгалалтын үед марк, шаардлага
тэмдэглэгээ нь хадгалагдаж үлдэх ёстой. байхгүй.
16 Гагнуур хийсний дараах Бүтээгдэхүүн нь стандарт буюу техникийн Тусгай
дулааны боловсруулалт нөхцөлийн шаардлагад нийцэж байгааг шаардлага
нотлосон байх хэрэгтэй. байхгүй.
Технологи ажиллагаа, Технологи
бичлэг тэмдэглэл болон ажиллагаа, бичлэг
бичлэг тэмдэглэлийн тэмдэглэл байх
магадлах шалгалт шаардлагатай
хийсэн байх
шаардлагатай
17 Гагнуур хийхийн өмнө ба Байх шаардлагатай. Шаардлагатай
гагнуурын ажлын явцад үед
хийгдэх шалгалт, сорилт
туршилт
18 Илэрсэн зөрчил, түүнийг Хяналт шалгалт хийх, засварлах буюу зүлгэх Хяналт
засварлах үйл ажиллагаа цэвэрлэх ажил үйлчилгээ хийх шаардлагатай. шалгалт хийх
19 Хэмжих, турших, хянах Байх шаардлагатай. Шаардлагатай үед Тусгай
тоног хэрэгслийн шалгалт, шаардлага
тохируулга, байхгүй.
батлагаажуулалт
20 Дүйцүүүлэх шалгалт Шаардлагатай үед Тусгай
шаардлага
байхгүй.
21 Магадлах шалгалт Шаардлагатай үед Тусгай
шаардлага
байхгүй.
22 Чанарын бичлэг тэмдэглэл Шаардлагатай үед
11