Gi¶I phÉu siªu ©m

Gan - ®­êng mËt

 Gi¶I phÉu
siªu ©m Gan
Nh¾c l¹i gi¶i phÉu gan
 TÇng trªn m¹c treo §T ngang

 H¹ s­ên ph¶i:
- Gan
- Tói mËt

 H¹ s­ên tr¸i:
- L¸ch

 Vïng th­îng vÞ:

- D¹ dµy
- T¸ trµng
- Tôy
 H×nh thÓ ngoµi

 C¸c mÆt cña gan:

- MÆt hoµnh
- MÆt t¹ng
- MÆt sau

 C¸c d©y ch»ng cè ®Þnh gan:

- D©y ch»ng liÒm
- D©y ch»ng vµnh
- D©y ch»ng tam gi¸c ph¶i vµ tr¸i
- D©y ch»ng gan-d¹ dµy
 C¸c mÆt cña gan

 MÆt hoµnh:

 MÆt t¹ng

 MÆt sau
 MÆt hoµnh

 MÆt t¹ng:

 MÆt sau
MÆt t¹ng, h×nh ch÷ H: Trªn

 TM Arantius
 TM chñ d­íi
Tr¸i Ph¶i
 R·nh ngang (cöa).

 R·nh d©y ch»ng trßn.

 Gi­êng tói mËt. D­íi
 MÆt hoµnh

 MÆt t¹ng

 MÆt sau:
 C¸c d©y ch»ng cè ®Þnh gan
D/c liÒm

 D©y ch»ng liÒm liªn tiÕp

víi d©y ch»ng trßn -> rèn.
(D/c treo gan)

D/c trßn

Cè ®Þnh mÆt tr­íc

 C¸c d©y ch»ng cè ®Þnh gan

 D/c vµnh

 D/c tam gi¸c ph¶i

vµ tr¸i.

Cè ®Þnh vµo c¬ hoµnh

 C¸c d©y ch»ng cè ®Þnh gan

 D/c tam gi¸c ph¶i tiÕp

víi d/c gan-thËn

 D/c vµnh tiÕp víi m¹c

nèi nhá hoÆc d/c gan-
t¸ trµng.
Ph¶i phÉu ph©n chia gan

* Gi¶i phÉu theo:

- H×nh th¸i
- Chøc n¨ng

* C¸c mèc gi¶i phÉu: 

- M¹ch m¸u

- R·nh khe
* Gi¶i phÉu h×nh th¸i:

- Thuú ph¶i vµ tr¸i

- Gan ph¶i vµ tr¸i

* Gi¶i phÉu chøc n¨ng:

- Ph©n thuú
- Ph©n khu
 Gi¶i phÉu h×nh th¸i

Thuú ph¶i Thuú tr¸i

Gan ph¶i Gan tr¸i

 Gi¶i phÉu chøc n¨ng

* Ph©n thïy gan lµ mét ®¬n vÞ chøc n¨ng ®éc lËp.

* PT gan gåm:

- TÜnh m¹ch cöa

- §éng m¹ch gan
- §­êng mËt

- TÜnh m¹ch gan riªng.

 20%

80%
 C¸c mèc gi¶i phÉu

• C¸c m¹ch m¸u

• C¸c khe

• Ph©n khu

• Ph©n thïy
 C¸c mèc m¹ch m¸u

- C¸c tÜnh m¹ch gan

- Cuèng cöa:
TÜnh m¹ch cöa
§éng m¹ch gan
§­êng mËt
- C¸c tÜnh m¹ch gan

- Cuèng cöa:
TÜnh m¹ch cöa
§éng m¹ch gan
§­êng mËt
- C¸c tÜnh m¹ch gan

- Cuèng cöa:
TÜnh m¹ch cöa
§éng m¹ch gan
§­êng mËt
- C¸c tÜnh m¹ch gan

- Cuèng cöa:
TÜnh m¹ch cöa
§éng m¹ch gan
§­êng mËt
 C¸c r·nh
3 r·nh theo h­íng cña 3 TM trªn gan:

 R·nh chÝnh: bê tr¸i cña

TMCD, gi÷a hè tói mËt => gan
ph¶i vµ gan tr¸i.
IVA
 R·nh ph¶i: bê ph¶i cña TMCD.
IVB

 R·nh tr¸i: d/c trßn => thïy

ph¶i vµ thïy tr¸i.
 Ph©n khu
theo Bismuth

IVA

IVB Ph©n khu bªn

Ph©n khu sau

Ph©n khu tr­íc Ph©n khu gi÷a

Gan ph¶i Gan tr¸i

 Ph©n thuú

PT I THïY §U¤I
PT ii
PT iii THïY TR¸I Ph©n khu B£N TR¸I (B£N)
GAN TR¸I
PT iv A-B PK C¹NH GI÷A TR¸I (GI÷A)

PT v THïY PH¶I
PT vi Pk C¹NH GI÷A PH¶I (TR¦íC)
PT vii GAN PH¶I
PT viii PK B£N ph¶I (sau)
Ph©n thïy theo Couinaud 1957 () theo Bismuth
MÆt tr­íc:
MÆt tr­íc:

8 2
4
7 3
5 4
6
MÆt sau:
MÆt sau:

2b 7
1

3
6
4
5
 C¾t gan ph¶i ‘më réng’

‘më réng’
C¾t gan tr¸i
Kü thuËt th¨m kh¸m siªu ©m
gan
 ChuÈn bÞ bÖnh nh©n

* NhÞn ¨n tr­íc 6 giê:

-Th¨m kh¸m tói mËt
- Gi¶m l­u l­îng TMC
- Tr¸nh ch­íng h¬i d¹ dµy (uèng n­íc).

* T­thÕ bÖnh nh©n:

- N»m ngöa (ph×nh bông, nÝn thë)
- Nghiªng tr¸i (gan ®æ ra tr­íc, h¹ thÊp)

* DÇu dß: rÎ qu¹t, cong

- Ng­êi lín: 3.5 MHz
- TrÎ em: 5 MHz
 C¸c mÆt ph¼ng c¾t

1. MÆt c¾t d­íi s­ên (quÆt ng­îc)

2. MÆt c¾t däc

3. MÆt c¾t ngang

4. MÆt c¾t kÏ s­ên

5. MÆt c¾t tr¸n

 Lát cắt dọc

Cắt dọc ĐMC Cắt dọc TMC

 §K trung b×nh (®­êng
gi÷a ®ßn): 14.0 ± 1.7 cm

> 16cm*

Cắt dọc qua thận P

* Wolfgang Kratzer, MD vµ cs.2003. Factors Affecting Liver

Size. A Sonographic Survey of 2080 Subjects . J Ultrasound
Med 22:1155-1161 • 0278-4297
Cắt dưới sườn quặt ngược

Cắt dưới sườn quặt ngược

Cắt qua nhánh TMC
Cắt dọc rốn gan Cắt ngang rốn gan
Cắt qua tói mËt
Túi mật
 MÆt c¾t ngang:

- gan tr¸i: d­íi øc

- gan ph¶i: liªn s­ên
MÆt c¾t kÏ s­ên:
 MÆt c¾t tr¸n:

TMTGP
Mèi t­¬ng quan nhu m« gan-thËn
Khoang Morrison
 C¸c mèc gi¶i phÉu bªn ngoµi

1. D©y ch»ng liÒm

2. D©y ch»ng gan-d¹ dµy (TM Arantius)

3. Tói mËt

4. Khe lín (r·nh chÝnh)

5. R·nh ngang
1. D©y ch»ng liÒm:
- di tÝch cña TM rèn.
- cã d¶i nèi víi phÇn tr­íc cña nh¸nh tr¸i TMC, lµ mèc ng¨n c¸ch
gi÷a ph©n thuú III vµ IV.
2. D©y ch»ng gan-d¹ dµy:
- lµ di tÝch cña èng tÜnh m¹ch Arantius.
- lµ mét trong ba phÇn cña m¹c nèi nhá.
- ng¨n c¸ch ph©n thuú I vµ II.
2. D©y ch»ng gan-d¹ dµy:
- lµ di tÝch cña èng tÜnh m¹ch Arantius.
- lµ mét trong ba phÇn cña m¹c nèi nhá.
- ng¨n c¸ch ph©n thuú I vµ II.
3. Tói mËt:
- ng¨n c¸ch ph©n thuú IV vµ V,
- cïng víi TMGG t¹o giíi h¹n gi÷a gan ph¶i vµ gan tr¸i
3. Tói mËt:
- ng¨n c¸ch ph©n thuú IV vµ V,
- cïng víi TMGG t¹o giíi h¹n gi÷a gan ph¶i vµ gan tr¸i
4. Khe lín:
- ®i tõ tói mËt ®Õn TMC.
- cïng víi TMGG t¹o giíi h¹n gi÷a gan ph¶i vµ gan tr¸i
4. Khe lín:
- ®i tõ tói mËt ®Õn TMC.
- cïng víi TMGG t¹o giíi h¹n gi÷a gan ph¶i vµ gan tr¸i
C¸c mèc gi¶i phÉu bªn trong

1. C¸c nh¸nh TMC

2. C¸c TM trªn gan

1. C¸c nh¸nh TMC:
Ph©n nh¸nh TMC tr¸i
cã h×nh ch÷ “H” n»m
nghiªng.
Ph©n nh¸nh TMC ph¶i
cã h×nh ch÷ “H” n»m
nghiªng.
2. C¸c TM trªn gan:
1. TMGP:
- bªn ph¶i: PT 7+6.
- bªn tr¸i : PT 8+5.

2. TMGG:
- bªn ph¶i: PT 8+5.
- bªn tr¸i: PT 4.

3.TMGT:
- sau: 2
- tr­íc: 3
Cấu trúc âm gan
Bao gan
Gi¶I phÉu siªu ©m
®­êng mËt
 VIII
II
VII III
IV

VI V
 §­êng mËt trong gan

èng ph©n
thïy
VII

VIII II

III
I
èng gan
ph¶i èng gan tr¸i

IV
ng· ba §M

VI V
§M trong gan < 3 mm
=> chØ thÊy khi gi·n: h×nh
ch©n cua, nhÖn, hai nßng.
§­êng mËt ngoµi gan
1. C¾t ngang

2. C¾t däc
1. C¾t ngang:

III

V-VII IV

II

VI-VII I
Cắt ngang trong gan
 §­êng mËt ngoµi gan

1. C¾t ngang:
2. C¾t däc:
èng gan n»m tr­íc TMC,
®k < 7 mm.
OMC gi·n, ®k > 7 mm, h×nh hai nßng

C¾t däc C¾t ngang

 Tói mËt
B×nh th­êng:

èng tói mËt nèi víi èng mËt ngoµi gan ë bê bªn ph¶i,
kho¶ng gi÷a rèn gan vµ bãng Vater.
èng tói mËt cã van Heister.
 Tói mËt
B×nh th­êng:

C¾t däc QuÆt ng­îc

BÊt th­êng:

* H×nh th¸i:
- v¸ch ->TM hai thuú,
- ®¸y bÞ gËp vµo th©n …

* Sè l­îng:
- TM ®«i,
- kh«ng cã TM bÈm sinh …

* VÞ trÝ: nằm s©u, l¹c chç

- d­íi thïy tr¸i,
- trong gan…
* V¸ch ng¨n
* TM ng¨n
* §¸y bÞ gËp vµo th©n
* TM ®«i
* TM n»m trong nhu m« gan
* TM l¹c chç
Sơ đồ hình thành dịch mật liên quan vàng da
Thank you!