You are on page 1of 22

Chương 2

PHÂN TÍCH DÒNG ĐIỆN


QUA NGƯỜI

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


1
Chương 2: PHÂN TÍCH DÒNG ĐIỆN
QUA NGƯỜI
MỤC TIÊU
Sau khi học xong chương 2
sinh viên có khả năng:
 So sánh được độ lớn
dòng điện chạy qua người
trong nhiều loại mạng điện
khác nhau.

 Đề xuất các biện pháp


bảo vệ.

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


2
Chương 2: PHÂN TÍCH DÒNG ĐIỆN
QUA NGƯỜI
NỘI DUNG

2.1 Mạng điện cách điện với đất (IT)


2.2 Mạng điện nối đất (TT, TN)
2.3 Các biện pháp bảo vệ

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


3
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
1. Mạng điện một pha
a. Người chạm vào 2 cực của mạng điện
L1
 TH nàyUnguy hiểm
U Rd
Ing = = U
nhất vìR dù người
+2R R có
ng L2
ng d
đứng trên ghế cách
Ing : dòng qua người
điện vẫn không có tác
Rdụng giảm dòng qua Ing
ng: điện trở người
người.
Rd : điện trở dây(có thể bỏ Rng
qua) Rn
Rn : điện trở nền Người chạm vào 2 cực
của mạng 1 pha
U : điện áp 2 cực mạng điện 4
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
1. Mạng điện một pha
b. Người chạm vào 1 cực của mạng điện
L1 Rd L1
R2
C I U
L2

Rn U Ing R1
C C
R1
C
R2
Rng Ing Rn
L2
Người chạm vào 1cực
Sơ đồ thay thế trong mạng 1 pha
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
5
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
1. Mạng điện một pha
b. Người chạm vào 1 cực của mạng điện
L1 U
R2 I=
C I (Rng R1)+R2
U(Rng+R1)
=
Rn U R2(Rng+R1)+RngR1
C
R1 IR1 U
Ing = =
Rng Ing Rng+R1 2Rng+Rc
L2 Với R1=R2=RC: điện trở
Sơ đồ thay thế cách điện dây dẫn với đất
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
6
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
1. Mạng điện một pha
b. Người chạm vào 1 cực của mạng điện
 Khi kể đến điện trở  Khi xét đến điện dung dây
nền: dẫn và đất C:
U
Ing = U..C
2(Rng+Rn)+Rc IngC =
1+4R2ng.2.C2
 TH người đi ủng  tần số góc
chạm 1 dây, dây còn Dòng điện tổng
lại chạm đất: qua người:
U
Ing =
Rng+Rn Ing = I2ng + I2ngC

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


7
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
1. Mạng điện một pha
b. Người chạm vào 1 cực của mạng điện
Bài tập ví dụ 1: Xác định Rc để đảm bảo an
toàn cho người khi chạm vào 1 cực của mạng điện
1 pha 240V, cách điện so với đất.
Biết Ingcp = 10mA, Rng =1kΩ ?
Giải
U
RC min = - 2Rng = 22000(Ω) = 22 (kΩ)
Ingcp

Để đảm bảo an toàn cho người, R cách điện dây dẫn:


RC > RC min

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


8
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
2. Mạng điện ba pha
 TH người chạm L3
một cực mạng 3 pha L2
L1
Ing
R1 R2 R3
Rng
R1 R2 R3 C1 C2 C3
Rng
Rn C1 C2 C3 Rn
Người chạm vào 1cực trong
Sơ đồ thay thế mạng 3 pha
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
9
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
2. Mạng điện ba pha  Bỏ qua C và điện trở nền Rn:
U
Ing =
 TH R1≠ R2 ≠ R3 Rc
3 Rng +
3
UR1 R22 +R2R3+R23
Ing =
Rng(R1R2+R2R3+R3R1)+R1R2R3
 TH kể đến C
U ( 1
Ing = )
Rng Rc(Rc+6Rng)
3 1+
9(1+R2c2C)R2ng

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


10
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
2. Mạng điện ba pha
Bài tập ví dụ 1: Bài tập ví dụ 2:
Xác định Rc để đảm bảo Xác định Ing khi người
an toàn cho người khi chạm vào 1 cực của
chạm vào 1 cực của mạng điện 3 pha 400V,
mạng điện 3 pha 400V, cách điện so với đất. Biết
cách điện so với đất. Biết Ingcp = 10mA, Rng =1kΩ,
Ingcp = 10mA, Rng =1kΩ ? Rc = 66.3MΩ, C = 10µF ?
KQ: Rc >Rcmin= 66.3k Ω, KQ: Ing=43.7mA đạt đến
dòng qua người được mức có thể gây nguy
giới hạn ở mức an toàn. hiểm cho người.

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


11
2.1. MẠNG ĐIỆN CÁCH ĐIỆN VỚI ĐẤT(IT)
Kết luận
 Mạng điện cách điện với đất có ưu điểm so với
mạng trung tính nối đất là Ing nhỏ khi Rc lớn.
 Tuy nhiên, thực tế trong mạng này người có thể
bị điện giật vì:
- Khi nhóm thiết bị kết nối vào mạng, Rc giảm
- Mạng điện có C lớn (đường cáp rất dài) → Ing
lớn hơn nhiều so với TH chỉ xét đến Rc
- Không thể đảm bảo không có hư hỏng cách
điện 12
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
2.2. MẠNG ĐIỆN NỐI ĐẤT (TT, TN)
1. Mạng điện một pha
a. Người chạm vào dây trung tính của mạng điện

 TH bình thường I Isc


Umin = U1= 0
L
Ung = U2 = R12.Umax / R13 Isc M
1 2 3
= L12 .Umax / L13 N
Ing
với Umax= 2.5%U
Ung = U2 Umax=U3=R13.I
=
 TH ngắn mạch
R12.Umax/R13 Rng
Ung = U3 = Isc.R=13 L .U /L≈
12 max 13
U/2 Rđ
Có thể gây nguy hiểm Người chạm 1điểm của dây nối đất
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
13
2.2. MẠNG ĐIỆN NỐI ĐẤT (TT, TN)
1. Mạng điện một pha
a. Người chạm vào dây trung tính của mạng điện

Bài tập ví dụ: Mạng điện 1 pha 220V, cấp cho


tải bởi dây có L=100m,r0=0,1mΩ/m, x0=0.08mΩ/m.
I=40A, CB có Im=400A, tc =30ms. Người có nguy
hiểm không khi chạm vào trung tính ở đầu cực tải
lúc bt và lúc NM. Biết UTcp=50V, Rng= 1,1KΩ ?
Giải
 TH bình thường Ung< UTcp
TH này không
nguy hiểm
cho người.
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
14
2.2. MẠNG ĐIỆN NỐI ĐẤT (TT, TN)
1. Mạng điện một pha
a. Người chạm vào dây trung tính của mạng điện

Bài tập ví dụ: Người bị


 TH ngắn mạch: nguy hiểm
IN>Im nên CB sẽ tác động

Không gây tác


hại sinh lý
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
15
2.2. MẠNG ĐIỆN NỐI ĐẤT (TT, TN)
1. Mạng điện một pha
b. Người chạm vào dây không nối đất của mạng điện

I
U Rd L
Ing = I U
Rng+Rn+Rd+Rđ Ing N
 Thường Rd, Rđ có giá
trị nhỏ so với Rn, Rng
Rng
nên có thể bỏ qua: Rng
Rn
U
Ing = Rđ
Rng+Rn
Người chạm 1điểm của dây không nối đất
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
16
2.2. MẠNG ĐIỆN NỐI ĐẤT (TT, TN)
1. Mạng điện một pha
b. Người chạm vào dây không nối đất của mạng điện

Bài tập ví dụ: Xác định điện áp tiếp xúc khi người
đứng và không đứng trên thảm cách điện có R n=10kΩ
và chạm dây nóng của mạng240V.Với Rng=1kΩ,Rd=0?
Giải
 TH đứng trên thảm  TH không đứng trên
cách điện thảm cách điện

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


17
2.2. MẠNG ĐIỆN NỐI ĐẤT (TT, TN)
2. Mạng điện ba pha
a. Mạng điện áp thấp U ≤ 1000V

U L3
Ing =
L2
3 (Rng+Rn+Rđ)
L1
 Nếu Rđ≈0,Rn≈0 hoặc Ing N
chạm dây pha và dây TT:
Ing ≈ U 3.Rng R1 R2 R3 Rng
TH nguy hiểm nhất là
Rn
chạm 2 dây pha:

Ing = U/Rng Người chạm 1điểm của dây pha
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
18
2.2. MẠNG ĐIỆN NỐI ĐẤT (TT, TN)
2. Mạng điện ba pha
b. Mạng điện áp cao U > 1000V

 Đ/với lưới điện U >110kV, trung tính nối đất trực


tiếp có lợi khi chạm đất 1 pha.
- Ưu: mạch bảo vệ sẽ cắt ngay sự cố → giảm
thời gian tồn tại của điện áp giáng ngay chỗ chạm
- Khuyết: dòng ngắn mạch lớn
 Đ/với mạng điện U < 35kV, trung tính ít khi nối
đất trực tiếp mà thông qua cuộn dập hồ quang →
giảm dòng điện qua chỗ chạm đất nên giảm U
quanh chỗ chạm đất.

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


19
2.3. CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ
 Các biện pháp chống
chạm trực tiếp:
- Cách điện phần tử mang
điện bằng VL cách điện.
- Che chắn hay bao bọc
các phần tử mang điện.
- Rào chắn các phần tử
mang điện.
- Đặt ra khỏi tầm với các
phần mang điện.

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


20
2.3. CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ

 Các biện pháp chống


chạm gián tiếp:
- Nối đất vỏ thiết bị.
- Sử dụng phương pháp
tự động ngắt nguồn.
- Sử dụng cách điện bổ
sung hay cưỡng bức.
- Cách ly: sử dụng MBA
cách ly.

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện


21
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM _ Bài giảng môn An toàn điện
22

You might also like