You are on page 1of 109

ks¾udxY m%Yakh

^nqoaêu;=kag úi|d .ekSu msKsihs&

mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia


wka;¾cd, ixialrKh
Y%S nqoaO j¾I 2552$ jHjydßl j¾I 2009
(www.mahamevna.org)

wka;¾cd, ixialrKh ieliqu(


uyfuõkdj Ndjkd wimqj"
há.,aT¨j" jvqjdj" fmd,a.yfj,'

ks¾udxY m%Yakh
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

m%:u uqøKh ( Y%S nq'j' 2552 la jQ fjila ui

© ish¨u ysñlï weúßKs'

ISBN : 978-955-5515-67-2

mß.Kl wl=re ieliqu


msgljr ks¾udKh ( uyfuõkdj Ndjkd wimqj
jvqjdj" fmd,a.yfj,'
ÿr$*elaia ( 037 2244602
info@mahamevna.org,

m%ldYkh ( ohdjxY chfldä iy iud.u"


wxl 111 iy 112"
mQcH tia' uyskao ysñ udj;"
urodk" fld<U 10'
ÿr$*elaia ( 011 2695773" 2696653
ks¾udxY m%Yakh
^nqoaêu;=kag úi|d .ekSu msKsihs&

mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia


—oin,fia,mamNjd ksíndkuydiuqoaomßhka;d
wÜGx. u.a.i,s,d ðkjpkk§ Ñrx jy;+;s˜

oin,hka jykafia kue;s ffY,uh m¾j;fhka mek ke.S


wud uyd ksjk kï jQ uyd id.rh wjika fldg we;s
wd¾h wIagdx.sl ud¾.h kï jQ isys,a Èh oyßka fyì
W;=ï Y%S uqL nqoaO jpk .x.dj
^f,da i;=kaf.a iir ÿl ksjd,ñka&
fndfyda l,a .,dniakd fialajdæ
^i<dh;k ixhq;a;h - Woaodk .d:d&
ks.ukhlg meñKSug fmr
wjidkh olajd lshjkak'
msÿu
ks¾udxY ùu úuqla;s ud¾.fha wksjd¾hh wx.hla
hhs woyd f.k thu ±ä f,i je<|f.k is á
ks.KaGhkaf.ka msreKq Ndr;Sh iudcfhka t,a, jQ
ish¨ kskaod wmydi wNshi b;du;a wNS;j ;u Y%djl
ck;dj O¾uh ;=<ska k.d isgqùfï ld¾h Ndrh
w;sYhskau id¾:l f,i iïmQ¾K fldg jod< udf.a
Ydia;D jQ tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka
jykafiaf.a md lu,a wNshi fuh jkmi u,la fõjdæ

F Fff
ks¾udxY m%Yakh 8

fmrjok

yeu fokdg u f;rejka irKhsæ


j¾;udkfha fn!oa O hehs ls h d .ka k d fï
iudcfhys fndfyda .sys meúÈ mskaj;=ka f.a idudkH
iajNdjh kï ´kEu fohla ms<sn|j fkd úuid
wúpdrj;aj ks.ukhkag nei.ekSu hs' tfia nei.;a
wúoHd iy.; u;j, meg,S wkqkag .erySfuka Tjqyq
wuq;= u wiajdNdúl ;Dma;shla ,n;s'
tksidu fndfyda fofkl=g ksoyia Ñka;khla
ke;' uOHia:j lreKq úuid ne,Sula o ke;' tfia
úuid ne,Sfï yelshdjla o ke;' fndfyda ±kuq;=lñka
hq;= hehs is;df.k isákd Tjqka ;=< ;sfnkafka fkd
±kSu u nj Tjqkag fkd fmfkkafka wúoHdj ksid u
h' iq¿ lreKlskq;a úúO woyia je<| f.k tys u
;rj je§ isáñka ;u u;jdo yqjd±laùu Tjqka ;=<
olakg ,efnk idudkH ,laIKh hs'
tu ,laIKh .e,fmkafka fn!oaOhkag fkdfõ'
wkHd.ñlhkag hs' úpdrd;aul wOHhkhlska f;drj
yqÿ úYajdih u tAldhk ud¾.h lr.;a wkHd.ñlhska
fldmuK oDIaá.;j iság o Tjqkg tA nj hdka;ñka
j;a fkd jegySu ms<sn| Tjqyq fkd oks;s'
ks¾udxY m%Yakh 9

tfy;a fn!oaO wm tfia fkd úh hq;=h' ´kEu


újdod;aul lreKla ms<sn|j tlt,af,a ks.uk j,g
nei f.k oDIa á .; ùu fjkq j g uOHia : j
úpdrd;aulj wOHhkh fldg ks.ukhkag meñKSfï
yelshdj fn!oaO wmg ;sìh hq;= fkd fõo@
fuu .% k a : fhys o idlÉPd jka f ka tn÷
újdod;aul lreKls' fndfyda l,la uq¨,af,ys fn!oaO
ck;dj fuu m%Yakh fya;= fldg f.k úúOdldr
u;fNao we;s lr f.k Tjqfkdjqka yg wj,do k.ñka
ms,a fn§ isá;s'
uydhdkh kï jQ wO¾ufhys mjd fuu lreK
ms<sn|j iQ;% rpkd lrñka mlaI.%dyS újrK § ;sfí'
úfYaIfhka u uE; ld,Sk ,dxlsl iudch fuu u;h
.ek úúO foa mjikakg mgka f.k ;sfnkafka lreKq
ldrKd uOHia:j úuid ne,Sfuka f;drj l,amkd
lsÍu ksid h' fuu újdod;aul lreK jkdyS wka
lsisjla fkdfõ' —fn!oaOhka wkqNj l< hq;af;a
ks¾udxY wdydr muKs' tfia fkd jqk fyd;a Tjqkaf.a
is,a ì£ hkafka h' Tjqka yg fn!oaO hehs lsj fkd
yelafla h˜ hkak hs'
,dN i;aldr lS¾;s m%Yxid wfmalaIdfjka isák
flfkla fuu lrefKys we;a; ke;a; .ek myod
§ug ìh fõ' tfia ìh jka f ka b;du;a u mgq
wdl,amhkag meñK isák ks¾udxYNlaIsl we;eï .sys
meúÈ msßia jpk keue;s wähá wfudard f.k tA ksoyia
u;OdÍhdg myr msg myr §ug ohdkqlïmd úrys;j
ie§ meye§ isàu hs' Tjqka iudch bÈßfha fmkS
ks¾udxY m%Yakh 10

isákafka lreKd ffu;%sfhka msreKq i¿ms<s fmdrjd


.;a uyd O¾u¥;hska mßoafoks' ks¾udxY ùu iS,hla
f,i u yqjd olajñka wkqkag .erySfï § Tjqka ;=<
,eÊcd ìh ud;%hla j;a ke;' th fuu iudcfha olakg
,efnk idudkH ,laIKhls' tksid u i;Hh u;=
fldg l;d lsÍug fndfyda fofkla ìh fj;s'
tfy;a uúiska ish¨ fokd f.a hym; msKsi
b;d u uOHia:j fulreK .ek idlÉPd lrk ,§'
nq o a ê u;a flfkl= g fuh ls h jd n,d idOdrK
ks.ukhkg meñKsh yels h' yqfola ;¾lh u wúh
fldg fkd f.k O¾uh ;=<k s a úuid n,k yeá bf.k
.; yels h'
we;eï ie±yej;= k a ;= < O¾uh flfrys
Ñ;a;m%idoh we;s jk wjia:d ;sfí' túg Tjqyq
m%dfhda.l
s j O¾ufhys yeisfrkakg leue;s fj;s' thg
wod, hula fidhkakg mgka .ks;s' tl,ays Tjqkag
tl ieKska u u;la jkafka —Tõæ'''' ud ks¾udxY wdydr
wkqNj lrk flfkla ùfuka fï O¾u ud¾.h mgka
.kakjdæ˜ hk woyi hs' th jkdys Tjqka ;=< we;sjk
b;du;a udkqIsl jQ;a idOdrK jQ;a wdl,amhls' kuq;a
fnfyda úg isÿjkafka tmuKlska u Tjqka iEySulg
m;aùu hs' bka miq ks¾udxY wdydr wkqNjh ñi O¾uh
ms<n
s |j .eUqßka yeoEÍula Tjqka ;=< olakg fkd ,efí'
fuh idkqlïmsl ;;ajhla fkd fõo@ ish¨ u
nqÿrcdKka jykafia,d úiska tl u whqßka foaYkd
fldg jodrKq ,nk msú;=re YS% ioaO¾uh ;rula ÿrg
fyda w¾: jYfhka wjfndaO lr .kakg ,efí kï
th flfkl=g ,efnk fld;rï Nd.Hhla o@
ks¾udxY m%Yakh 11

nqÿrcdKka jykafia kula úiska ukqIH j¾.hd


yg odhdo lrkq ,nkafka Wkajykafia f.a wisßu;a
m%{d ksOdkh jk p;=rd¾h i;Hh O¾uh hs' .=rEmfoaY
fkdue;sj wjfndaO lr.kq ,nk tu O¾uh jkdyS
i;a j hd mD:.a c kNdjfhka tf;r lrjhs ' i;r
wmdfhka uqojhs' iir .uk flá lrjhs' foõ ñksia
iq.;sfhys Wm; ,ndfohs' wud uy ksjkg muqKqjhs'
fï id mru iqkaor jQ O¾uhla wNshi wdydr
wkqNjh ms<sn|j u;su;dka;r iuQyhla yqjdolajñka
th fn!oaO iudcfha uQ,sl w¾nqohla njg m;a lr
.ekSu fudk;rï wjdikdjla o@ fnd<| m%Yak wNshi
p;=rd¾h i;Hh O¾uh yE,a¨jg m;a ùu nqÿ iiqfka
Èhq K q j leue;s flfkla ;= < uy;a ixfõ.hla
we;slrjhs'
u;jdoj, isrù thska u f.!rjh wfmalaId lrk
ysia ñksiqka f.ka ´kEu kskaod wmydihla wikakg
,enqfkd;a ys; yodf.k th bjid .ekSfï woyiska
u h fï lghq;a;g ud w; .eiqfõ'
O¾uh olskakg ;sfnkafka wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.h m%.=K lsÍfuka ñi fjk l%uhlska fkd jk
nj O¾uh okakd ish¨ fokd oks;s' th ilaiqola fia
meyeÈ<s lreKls' tjka meyeÈ,s u.la nqÿrcdKka
jykafia úiska fmkajd § ;sìh § fjk u;su;dka;r
;=<k
s a tA ud¾.h úlD;s ùug bv § n,d isàu Ydikldó
fn!oaOhka f.a hq;=lula fkdfõ'
ud fï fmd; ,shkafka udxYNlaIlhska ìyslÍ
s ug
ks¾udxY m%Yakh 12

fkdfõ' ks¾udxYS Woúhg .erySug o fkdfõ' ks¾udxYS


ùu fyda fkd ùu ;=< jdo újdo yg.ekSu j<lajd,Su
msKsi h' wd¾h wIagdx.sl ud¾.h ÈhqKq lr.ekSug
wkqn, §u msKsi h' iuÕsh we;sùu msKsi h' jdo
újdo fkd lrñka yenEu lreKd ffu;%sfhka hq;=j
f.!;u Ydikfhys ms<sfj;a msÍu msKsi h' tksid fï
fmd; lshùfuka ks¾udxY wdydr ms<sn|j flfkl=
f.a wjfndaOh ksjerÈ fõ kï fmd; ,sùfï W;aidyhg
th u iEfya'
fï i|yd ud yg ksrka;rfhka WmldÍj isák
wm l,HdK ñ;% ohdjxY chfldä uy;d;a" tu ld¾h
uKav,h;a ,nd fok iyfhda.h fjkqfjka uu mska
mjrñ' ish¨ fokd yg u fï f.!;u nqÿiiqfka
p;=rd¾h i;Hh O¾uh ;u ;u keK muKska mila
lr .ekSfï Nd.Hh Wod fõjd æ
lsßn;af.dv [dKdkkao ysñ
fuhg"
f.!;u nqÿ iiqk ;=< fu;a is;ska"
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia
Y%S nqoaO j¾I 2551 la jQ nla ui 22 od

uyfuõkdj Ndjkd wimqj


jvqjdj" há.,aT¿j"
fmd,a.yfj,'
ÿr$*elaia ( 037 2244602
B fï,a ( info@mahamevna.org
ks¾udxY m%Yakh 13

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoO


a iai æ

1' m%Yakh (
Tn jyka f ia o iïmQ ¾ Kfhka u uia udxY
wkqNjfhka je<lS ks¾udxYj Y=oaO YdLdydÍj isá
wjÈhla ;snqK nj wm wid ;sfí' th i;Hhla o@
1' ms<s;=r (
tfia h' th i;Hhls' tl, ud ks¾udxYSj Y=oaO
YdLdydÍj isáhd muKla fkdfõ" tA .ek uy;a
.¾jhlska hq;=j mqk mqkd j¾Kkd l< flfklañ'
tfuka u wka whj o ks¾udxY wdydr NlaIKh msKsi
fmdfrdkaÿ lrjd .;a flfklañ' tfuka u uia ud¿
wkqNj lrk wh ÿgqúg th uu fkd ßiaiQ flfklañ'
th n,j;a f,i ms<sl=,g ,la lf<ñ' uia udxY
wkqNj lrk wh ud ÿgqfõ uyd fkd ÈhqKq msßila
yeáhg h' tksid u uu ks¾udxYS wdydr wkqNjh
lsÍu ms<sn|j uy;a fia Woï wkñka isáfhñ'
2' m%Yakh (
b;ska tn÷ Wodr;r jevms<sfj,la ±ka Tn
jykafia wkq.ukh fkd lrkafka ula ksid o@
2' ms<s;=r
mskaj;" ks¾udxY wdydrfha fh§u Ôú;hlg
w;sYhska u wod, W;a;u jQ jev ms<sfj,la jYfhka
ks¾udxY m%Yakh 14

tl, ud ÿgqfõ uf.a u wvqmdvqjla ksid h' tkï


nqÿrcdKka jykafia jod< p;=rd¾h i;Hh m%ldYs;
YS% ioaO¾uh yßhg u l=ula ±hs ksjerÈ f,i f;areï
f.k fkd isá ksid h'
tksid u msßisÿ Ôú;h ms<sn| udf.a m%dfhda.sl
ixfla;h jQfha ks¾udxY wdydr wkqNjh hs' iuyr
wjia:dj, § th ug wNrKhla úh' we;eï wjia:dj,
§ th ug ;shqKq wdhqOhla úh' uy;a wNsudkhlska
hq;=j ks¾udxY wdydr wkqNjh .ek w.h lrñka
;ud Wiia fldg wkqka fy,d olsñka .¾yd l< wjia:d
o fkd ;snqKd fkdfõ' th tl, ud yg O¾u {dkh
fkd ;sîfuka isÿ jQ fodaIhls'
3' m%Yakh (
wfydaæ tA lshkafka ±ka Tn jykafia jl%dldrj
fyda m%dK>d;hg iïnkaOj isákd nj fkdfõ o@
3' ms<s;=r (
wkakæ''' Tn l,n, jqkd fkao@ tl, ud ›
ioaO¾uh fkd ±k isá ld,fha ord .;a u;fha ;ud
±ka Tn isákafka' m%dK>d;h ms<sn|j › ioaO¾ufhys
;sfnk w¾: lsisjla Tn fkd okakd yev hs'
4' m%Yakh (
m%dK>d;h ms<n
s |j › ioaO¾ufhys ;sfnk w¾:h
l=ula o@
4' ms<s;=r (
mskaj;" nqÿrcdKka jykafia ;rï iS,h ms<sn|j
ks¾udxY m%Yakh 15

okakd flfkla f,dj fjk ke;s nj wm f;areï


f.k isàu jeo.;a h' Wkajykafia okafka iS,h
ms<sn|j muKla fkdfõ' iudêh ms<sn|j o okakd
fial' m%{dj ms<sn|j o okakd fial' úuqla;sh ms<sn|j
o okakd fial' úuqla;s [dK o¾Ykh ms<sn|j o
okakd fial'
m%dK>d;h hkq l=ula±hs nqÿrcdKka jykafia
úiska w¾: úia;r fldg jodrK ,oafoa fï whqßks'
—^bO udKj" tAlÉfpda b;aÒ jd mqßfida jd
mdKd;smd;S fyda;s" ¨oafOda" f,days;mdKS" y;myf;a"
ksúÜfGda" wohdmkafkda iínmdKN+f;aiq& mskaj;a
udKjlh" fuys,d ia;%shla fõjd" mqreIfhla fõjd"
i;=ka ueÍfuys hqla; fjhs' fr!ø fjhs' f,a jel=Kq
w;a we;af;a fjhs' i;=ka jekiSfuys fhÿfKa fjhs'
i;aj >d;khg meñKsfha fjhs' ish¿ m%dKN+;hska
flfrys ohdrys; jQfha fjhs'˜
nqÿrcdKka jykafia fuys,d zia;%shla fõjd"
mqreIfhla fõjd uia udxY wkqNjfhka hqla; jQfha
fjhsZ lshd m%dK>d;h fkd f;dark fial'
5' m%Yakh (
wfyda æ fuh ug fkd f;a f ¾' tfia kï
m%dK>d;fhka je<lSfï YslaId moh nqÿrcdKka
jykafia ú.%y fldg ;sfnkafka flfiao@
5' ms<s;=r (
mskaj;" Tn ;a ud ;a irK .sh tA Nd.Hj;a
ks¾udxY m%Yakh 16

wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafia úiska fuu


m%dK>d;fhka je<lSfï YslaId moh w¾: jYfhka
ú.%y fldg fmkajd jodrk ,oafoa fï wdldrfhka h'
—mskaj;a uydrdc" NslaIqjla YS,hlska iukaú;
jkafka flfia o@
^bO uydrdc" Ns l a L q mdKd;s m d;x mydh"
mdKd;smd;d máúrf;da fyda;s' ksys; oKafvda ksys;
i;af:da ,ÊÔ ohdmkafkda iínmdKN+; ys;dkqlïmS
úyr;s' boïmsiai fyda;s iS,iañx'& mskaj;a uydrdc"
fulrefKys ,d NslaIqj m%dKSka keiSu w;yer oud"
m%dKSka keiSfuka je<lS isákafka fjhs' ^m%dKSka keiSu
msKsi .kakd& o~q uq.=re neyer ±uqfõ fjhs" ^m%dKSka
keiSu msKsi .kakd& wú wdhqO neyer ±uqfõ fjhs'
^m%dKSka keiSug& ,eÊcd we;af;a fjhs' m%dKSka flfrys
ohdfjka hqla; jQfha fjhs' ish¿ m%dKN+;hska flfrys
ys;dkqlïmdfjka hq;=j jdih lrkafka fjhs' fuh o
NslaIqj f.a tla;rd is,aj;a njls'˜
^§> ksldh - idu[a[M, iQ;%h&
6' m%Yakh (
nqÿrcdKka jykafia úiska m%dK>d;fhka je<lSu
ms<sn|j Th wdldrfhka meyeÈ,sj w¾: ú.%y fldg
;sìh § Tn jykafia mjikafka flfkl= uia ud¿
wkqNj l< muKlska m%dK>d;hg yiq fkd jk nj
o@
6' ms<s;=r (
mskaj;" l,n, fkdù kqjKska f;areï .kak'
ks¾udxY m%Yakh 17

bjiSfuka hq;=j l,amkd lrkak' ±ka Tn bf.k


.;af;a Nd.Hj;=ka jykafia úiska m%dK>d;fhka je<lS
isàfï YslaId moh w¾: jYfhka ú.%y fldg jod<
wdldrh hs' b;ska tys ;sfnkjd o —NslaIqj" uia ud¨
wkqNjfhka je<lS isákafka fjhs˜ lshd@
7' m%Yakh (
wfyda æ Tn jyka f ia f.a Th m% l dYfhka
lshfjkafka uyd ldreKslhdKka jykafia uia ud¿
je<£u wkqu; lr ;sfnk nj o@
7' ms<s;=r (
mskaj;" nqÿrcdKka jykafia uia j¾. lsysmhla
kï fkd je<¢h hq;= hehs ;ykï fldg jod< wjia:d
úkh msglfhys i|yka fjkjd' tA .ek Tn okakjd
o@ wksl tl, we;eï uia j¾. je<£u ;ykï fldg
;sîfuka fmfkkafka tl, ry;ka jykafia,d mjd
uia ud¿ j<|d ;sfnk nj fkd fõ o@
8' m%Yakh (
uu tA .ek lsi;
s a fkd oksñ' nqÿrcdKka jykafia
úiska fkd je<¢h hq;= njg hï uila ;ykï lrk
,oafoa kï tA ljr uila o@
8' ms<s;=r (
fï .ek úia;r jYfhka i|yka jkafka uydj.a.
md,s kï úkh .%ka:fhys fNaiÊclaLkaOl fha h'
thska lreKq lSmhla ±ka Wmqgd olajñ'
² tla ÿ¾NslaI ld,hl ñksiaiq we;=ka f.a uia
ks¾udxY m%Yakh 18

wkqNj l<y' NslaIQka jykafia,d tu .ug ms~q


msKsi jeäh l,ays Wkajykafia,dg msisk ,o
we;a uia ÿkakdyqh' NslIa y
Q q we;=ka f.a uia je<ªy'
túg ioaO¾uh fkd o;a ñksiqka kskaod wmydi
lrkakg mgka .;ay' —flfia kï fï YdlH
mq;h
S% jQ Y%uKfhda we;=ka f.a uia j<|;a o@ yia;h s d
jkdyS rdclSh i;ajfhla fkj' bÈka rc;=ud
fulreK okafka kï NslaIQka jykafia,d .ek
fkd i;= g q jka f ka h˜ ls h d h' Nd.Hj;= k a
jykafiag fulreK ie, l<y' túg Nd.Hj;=ka
jykafia fufia jod< fial'
—mskj
a ;a uyfKks" yia;s udxY fkd je<¢h hq;h
= '
hfula we;a uia j<|kafka kï Tyqg zÿlalg
wdm;a;shZ isÿ fõ'˜ ^ÿlalg wdm;a;sh hkq fkd
l< hq;= fohla lsÍfï jrog yiq ùu hs' th h<s
fkd lrk njg foaYkd lsÍfuka ixjr úh hq;=
weje;ls'&
² tla ÿ¾NslaI ld,hl ñksiaiq wYajhka f.a uia
wkqNj l<y' NslaIQka jykafia,d tu .ug ms~q
msKsi jeäh l,ays Wkajykafia,dg msisk ,o
wYaj uia ÿkakdyq h' NslaIQyq wYajhka f.a uia
je<ªy' túg ioaO¾uh fkd o;a ñksiaiq kskaod
wmydi lrkakg mgka .;ay' —flfia kï fï
YdlH mq;%Sh jQ Y%uKfhda wYajhka f.a uia j<|;a
o@ wYajhd jkdyS rdclSh i;ajfhla fkj' bÈka
rc;=ud fulreK okafka kï NslI a k
Q a jykafia,d
.ek fkd i;=gq jkafka h˜ lshd h' Nd.Hj;=ka
ks¾udxY m%Yakh 19

jykafiag fulreK ie, l<y' túg Nd.Hj;=ka


jykafia fufia jod< fial'
—mskaj;a uyfKks" wYaj udxY fkd je<¢h hq;=h'
hfula wYaj uia j<|kafka kï Tyqg zÿlalg
wdm;a;shZ isÿ fõ'˜
² tla ÿ¾NslaI ld,hl ñksiaiq n,a,ka f.a uia
wkqNj l<y' NslaIQka jykafia,d tu .ug ms~q
msKsi jeäh l,ays Wkajykafia,dg msisk ,o
n¨ uia ÿkakdyq h' NslaIQyq n¨ uia je<ªy' túg
ioa O ¾uh fkd o;a ñks i a i q ks k a o d wmydi
lrkakg mgka .;ay' —flfia kï fï YdlH
mq;%Sh jQ Y%uKfhda n¨ uia j<|;a o@ n,a,d
jkdyS ysßls; i;ajfhls' ms<sl=,a h˜ lshd h'
Nd.Hj;=ka jykafiag fulreK ie, l<y' túg
Nd.Hj;=ka jykafia fufia jod< fial'
—mskaj;a uyfKks" n¨ uia fkd je<¢h hq;=h'
hfula n¨ uia j<|kafka kï Tyqg zÿlalg
wdm;a;shZ isÿ fõ'˜
² tla ÿ¾NslaI ld,hl ñksiaiq i¾m udxY wkqNj
l<y' NslaIQka jykafia,d tu .ug ms~q msKsi
jeäh l,ays Wkajykafia,dg msisk ,o i¾m uia
ÿkakdyq h' NslaIQyq i¾m uia je<ªy' túg
ioa O ¾uh fkd o;a ñks i a i q ks k a o d wmydi
lrkakg mgka .;ay' —flfia kï fï YdlH
mq;%Sh jQ Y%uKfhda i¾m uia j<|;a o@ i¾mhd
jkdyS ysßls; i;ajfhls' ms<sl=,a h˜ lshd h'
ks¾udxY m%Yakh 20

Nd.Hj;=ka jykafiag fulreK ie, l<y' túg


Nd.Hj;=ka jykafia fufia jod< fial'
—mskaj;a uyfKks" i¾m uia fkd je<¢h hq;=h'
hfula i¾m uia j<|kafka kï Tyqg zÿlalg
wdm;a;shZ isÿ fõ˜ tl,ays iqMiai kï kd.
rdcfhla meñK Nd.Hj;=ka jykafiag jkaokd
fldg fufia mjid isáfha h'
—iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai" Y%oaOd rys; jQ fkd
meye§fuka hq;= jQ kd.fhda isá;s' Tjqyq iq¿
lreKlskq;a NslaIQkaj mSvdjg m;alrkakdyq h'
iajdóks" wd¾hka jykafia,d i¾m udxY fkd
j<|kakdyq kï uekú'˜
túg Nd.Hj;=ka jykafia tA iqMiai kd rcqg
b;d hym;a f,i O¾u l;djka jodrd Tyqj
i;=gq l<dyq h' tlreK uq,a lrf.k Nd.Hj;=ka
jykafia fuh jod< fial' —mskaj;a uyfKks"
i¾m udxY fkd je<¢h hq;=h' hfula i¾m uia
j<|kafka kï Tyqg zÿlalg wdm;a;shZ isÿ fõ'˜
^uydj.a. md<s - fNaiÊclaLkaOlh&

9' m%Yakh (
nqÿrcdKka jykafia ;ykï fldg jodf<a Th
i;=ka f.a uia muKla o@
9' ms<s;=r (
ke; mskaj;' ;j ;ykï uia j¾. lsysmhla
;sfnkjd' uydj.a. md<sfha i|yka jk fï isÿùu
ks¾udxY m%Yakh 21

.ek;a ±k.kak'
² tla ld,hl jeÈ ck;dj isxyfhl= ovhï fldg
isxy udxY wkqNj l<y' NslaIQka jykafia,d ms~q
isÕd jeäh l,ays Wkajykafia,dg msisk ,o isxy
uia ÿkakdyqh' NslaIQyq isxy uia je<ªy'
isxy uia je<ª NslI
a k
Q a jykafia,d jkdka;rfhys
jdih lr;s' túg uia .|g bjl< isxyfhda
meñK tu Ns l a I Q k a urd ±uQ y ' Nd.Hj;= k a
jykafiag fulreK ie<l<y' túg Nd.Hj;=ka
jykafia fufia jod< fial' —mskaj;a uyfKks"
isxy udxY fkd je<¢h hq;= h' hfula isxy udxY
j<|;a kï Tyqg zÿlalg wdm;a;shZ isÿ fõ'˜
² tla ld,hl jeÈ ck;dj Èúfhl= ovhï fldg
Èú uia wkqNj l<y' NslaIQka jykafia,d ms~q
isÕd jeäh l,ays Wkajykafia,dg msisk ,o Èú
uia ÿkakdyqh' NslaIQyq Èú uia je<ªy'
Èú uia je<ª NslaIQka jykafia,d jkdka;rfhys
jdih lr;s' túg uia .|g bjl< Èúfhda meñK
tu NslaIQka urd ±uQy' Nd.Hj;=ka jykafiag
fulreK ie<l<y' túg Nd.Hj;=ka jykafia
fufia jod< fial' —mskaj;a uyfKks" Èú udxY
fkd je<¢h hq;= h' hfula Èú udxY j<|;a kï
Tyqg zÿlalg wdm;a;shZ isÿfõ'˜
² tla ld,hl jeÈ ck;dj j,fil= ovhï fldg
j,ia udxY wkqNj l<y' NslaIQka jykafia,d
ms~q isÕd jeäh l,ays Wkajykafia,dg msisk ,o
j,ia uia ÿkakdyq h' NslaIQyq j,ia uia je<ªy'
ks¾udxY m%Yakh 22

j,ia uia je<ª NslI


a k
Q a jykafia,d jkdka;rfhys
jdih lr;s' túg uia .|g bj l< j,iaiq meñK
tu NslaIQka urd ±uQy' Nd.Hj;=ka jykafiag
fulreK ie<l<y' túg Nd.Hj;=ka jykafia
fufia jod< fial' —mskj a ;a uyfKks" j,ia udxY
fkd je<¢h hq;= h' hfula j,ia udxY j<|;a
kï Tyqg zÿlalg wdm;a;shZ isÿfõ'˜
² tla ld,hl jeÈ ck;dj lrndkd j,fil= ovhï
fldg lrndkd j,ia udxY wkqNj l<y' NslaIQka
jykafia,d ms~q isÕd jeäh l,ays Wkajykafia,dg
msisk ,o lrndkd j,ia uia ÿkakdyq h' NslaIQyq
lrndkd j,ia uia je<ªy'
lrndkd j,ia uia je<ª NslaIQka jykafia,d
jkdka;rfhys jdih lr;s' túg uia .|g bjl<
lrndkd j,iaiq meñK tu NslaIQka urd ±uQy'
Nd.Hj;=ka jykafiag fulreK ie<l<y' túg
Nd.Hj;=ka jykafia fufia jod< fial' —mskaj;a
uyfKks" lrndkd j,ia uia fkd je<¢h hq;=
h' hfula lrndkd j,ia uia j<|;a kï Tyqg
zÿlalg wdm;a;shZ isÿ fõ'˜
10' m%Yakh (
wfyda æ fu;rï ne?reï jQ;a" lK.dgqodhl jQ;a
isÿùï j,ska b;d u meyeo,sj fmfkkafka ish¨ uia
udxY je<£u ;ykï l< hq;= nj fkd fõ o@
10' ms<s;=r (
ks¾udxY m%Yakh 23

mskaj;" Th foaj,a j,g ;a jvd b;du;a u


nrm;, isÿùulska miqj mjd Wkajykafia ish¨ u
uia udxY wkqNjh ;ykï l< njla fkd fmfka' tA
nrm;, isÿùu kï tla;rd NslaIqjla ñkS uia je<£u
hs æ
11' m%Yakh (
fudkjdæ t;rï Nhdkl foa ;a isÿ ù ;sfí o@
11' ms<s;=r (
tfia h ms k a j ;" tA .ek uydj.a . md<s f ha
fNaiÊclaLkaOlfha i|yka j ;sfnkafka fufia h'
—tl, we;eï NslaIQka yg YÍrfhys fodia lsmSfuka
.s,ka njg m;a jQ wjia:d we;s úh' túg Nd.Hj;=ka
jykafia zmskj
a ;a uyfKks" nv úf¾lhla mdkh lsÍu
wkqu; lrñZ hs jod< fial' úf¾l fnfy;a .;a miq
fmrd .;a le| j;=rl wjYH;djh we;s úh' túg
Nd.Hj;=ka jykafia zmskaj;a uyfKks" fmrd .;a le|
j;=r wkqu; lrñZ hs jod< fial'
we;eï úg ÿreñßia fkd fh¥ uqx weg ;eïnQ
j;=rl wjYH;dj we;s úh' túg Nd.Hj;=ka jykafia
zmskaj;a uyfKks" ÿre ñßia fkd fh¥ uqx weg ;eïnQ
j;=r wkqu; lrñZ hs jod< fial'
we;eï úg uia jH[ackhl wjYH;djh we;s
úh' túg Nd.Hj;=ka jykafia zmskaj;a uyfKks" uia
jH[ack o wkqu; lrñZ hs jod< fial' ^fï wdldrhg
úf¾l fnfy;a je<ª wjia:djkays § uia rifhka
ks¾udxY m%Yakh 24

m%fhdack we;shyqg tAjd Od¾ñlj ,nd .ekSfï wjirh


NslaIQkag we;s nj tl, NslaIQka jykafia,d ljqre;a
mdfya ±kisákakg we;s'&
wmf.a l:djg wod< NslaIQka jykafia o úf¾l
fnfy;la j<|d is á hy' Wka j yka f ia g o uia
jH[ackhl wjYH;dj we;s ù ;sìK'
tl, nrKei k.rfha fidajdka M,hg m;a jQ
iqmamshd kñka b;du;a ie±yej;a tla;rd Wmdisldjla
isáhd h' iqmamsh kï jQ wef.a iajdñhd o fidajdka
M,hg m;a Wmdilfhls' fï fofokd ksr;=rej u
NslIQka jykafiag .s,ka Wmia:dk msKsi fjfyrg
h;s' tla Èkla fjfyrg .sh iqmm
a h
s d Wmdisldj l=áhla
mdid .shd h'
—ia j dóks " .s , ka ù is á ka f ka ljr ia j dóka
jykafia,d o@ f.keú;a Èh hq;af;a ljr fohla o@˜
hs NslaIQkaf.ka úuid isáhd h' túg úf¾l fnfy;a
j<|d uia jH[ackhl wjYH;dj ;snQ NslaIqj iqmamshd
Wmdisldjg fufia lSfõ h'
—mskaj;a ke.Kshks" uúiska úf¾l fnfy;la
j<|k ,§' ud yg uia jH[ackhla ,enqfkd;a
m%fhdackj;a h'˜
túg iqmamshd Wmdisldj —wd¾hka jykai" uekú'
th Tn jykafiag f.fkkq ,efnkafka h˜ hs mjid
;u ksjig f.dia fiajlfhl= lvms,g msg;a fldg
heõjd h' —i.h" hkak' úlsKSug ;sfnk uila fidhd
.kak'˜ —tfiah wd¾hdfjks˜ ms<s;=re ÿka tA mqreIhd
ks¾udxY m%Yakh 25

uq¿ nrKeia kqjr u weúo úlsKSug ;sfnk uila


kqÿgqfõ h' túg fya h<s iqmamshd Wmdisldj fj;
meñKsfha h' —wd¾hdfjks" lvmsf<ys úlsKSug uia
ke;' wo jkdyS i;=ka fkd urk ud>d; Èkh hsæ˜
túg iqmamshd Wmdisldj fufia is;kakg jQjd h'
—tA .s,ka jQ iajdóka jykafiag uia jH[ackh fkd
,enqfkda;ska Wkajykafia f.a wikSmh jeä fjkakg
mq¿jks' we;eï úg tA frda.fhka u wmj;a fjkakg ;a
mq¿jks' wer;a ud hula fok njg fmdfrdkaÿ ù th
fkd hjkafkï kï ud yg th kqiqÿiq h'˜
blaì;s ´ f;dfuda uia lmk msysh f.k ;ud
f.a l,j lmd odishg ÿkakd h' —fl,af,a" fï ui
ÿreñßia oud ilia fldg msiskak' wij,a fjfyf¾
isák wij,a iajdóka jykafiag ms<s.kajkak' hfula
ud .ek úui;a kï" ud yg wikSm nj mjikak˜ hs
l,jh froaolska T;df.k ldurhg je§ wef|ys jeo
fyd;a;d h'
tfõf,ys iq m a m s h Wmdil f;fï ks j ig
meñKqfka h' —iqmamshd Wmdisldj fldys isákakS ±˜ hs
odishf.ka úpdf<a h' túg odish —wd¾h mq;%h" ´
f;dfuda ksok f.ys jeofyd;a;d h˜ hs ms<s;=re ÿkakd
h' iqmamsh f;fï jyd tys f.dia ksok weh ±l l=ula
ksid ksokakS ±hs weiQ l,ays ;udg wikSm nj mjid
´ ish¨ úia;r ie, l<d h'
tl,ays iqmamsh Wmdil f;fï —Nj;aks" fuh
kï tAldka;fhka u wdYap¾hj;a fohlsæ Nj;aks" fuh
ks¾udxY m%Yakh 26

kï tAldka;fhka u woaN+; fohlsæ wm f.a fï iqmamshd


Wmdisld f;dfuda mßmQ¾K jQ Y%oaOd we;a;S fõ' nqoaO
Ydikh flfrys m¾mQ¾K jQ Y%oaOd we;a;S fõ' ;uka
f.a ui mjd fufia oka fok ,o kï uehg fkd Èh
yels fjk lsisjla fõoæ˜ hs n,j;a i;=gg m;a ùh'
To jevqkq is;a we;s ùh' ^iqmamsh Wmdil yg fuu
udkisl;ajh we;sjQfha Tyq fida;dmkakj isá ksid
h' mD;.ack flfkl= yg fujeks m%Yakhlg uqyqK
§ug isÿ jQfha kï wmdh.dó fndfyda wl=i,a /ia
lr.ekSug th u m%udKj;a lreKla jkq ksiel h'&
iqmamsh Wmdil f;fï Nd.Hj;=ka jykafia lrd
t<eöh' t<eU Nd.Hj;=ka jykafiag wdorfhka jkaokd
fldg tl;amiaj isáfha h' fufia o mjid isáfha h'
—iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai" fyg odkh msKi
s NslI
a k
Q a
jykafia,d iuÕ udf.a ksjig jäk fialajdæ˜hs'
Nd.Hj;=ka jykafia tu wdrdOkh ms<s.;a fial'
miq Èk ukdfldg m%KS; whqßka odkh ms<sfh,
fldg Nd.Hj;=ka jykafiag l,a ±ka jQ úg Nd.Hj;=ka
jykafia NslaIq ix>hd iuÕ tys jevu l< fial' tys
jevu fldg —iqmamshd f;dfuda fldys isákakS ±˜ hs
wid jod< fial' túg Wmdil f;fï —iajdóks"
Nd.Hj;=ka jykai" ´ f;dfuda .s,ka jQjd h˜ hs
mejiqfõ h'
—tfia ù kï weh fuys meñfKajdæ˜ hs Nd.Hj;=ka
jykafia jod< l,ays —iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai"
wehg meñKSug fkd yels h˜hs mjid isáfha h'
ks¾udxY m%Yakh 27

—tfia ù kï weh fuys meñfKajd æ˜ hs Nd.Hj;=ka


jykafia jod< l,ays —iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai"
wehg meñKsh fkd yels h˜hs mjid isáfha h'
—tfia ù kï wehj Tijdf.k /f.k tkak˜hs
jod< fial'
túg iqmamsh Wmdil f;fï weh fj; f.dia
wehj Tijdf.k Nd.Hj;= k a jyka f ia bÈßhg
meñKsfha h' iqmamshd Wmdisldj Nd.Hj;=ka jykafiaj
olskjd ;a iuÕ u wef.a tA uyd ;=jd,h iefKlska
uiska jeiS f.dia le<e,a uelS f.dia iïmQ¾Kfhka u
iqjm;a Ndjhg m;a ùh'
túg iqmamsh Wmdil ;a" iqmamshd Wmdisldj ;a
—Nj;a k s " tA l dka ; fhka u wdYa p ¾h hs æ Nj;a k s "
tAldka;fhka u woaN; + hsæ wm f.a Nd.Hj;=ka jykafiaj
olskjd ;a iuÕ u fïid uy;a jQ ;=jd,h iefKlska
uiska jeiS f.dia" le<e,a uelS f.dia iïmQ¾Kfhka
u iqjm;a jQfha h˜hs w;sYhska u ;=gq mygq ù Nd.Hj;=ka
jykafiag oka ms<s.ekajQy' Nd.Hj;=ka jykafia uOqr
jQ O¾u l;dfjka Tjqka fofokd u i;=gq fldg
fjfyrg jevu fldg fulreK wrNhd NslaIq ix>hd
/ia lr jQ fial'
—mskaj;a uyfKks" iqmamshd Wmdisldjf.ka uia
b,a¨fõ ljr NslaIqj o@˜ hs wid jod< fial' tl,ays
ta uia je<ª NslaIqj bÈßm;a jQfha h' —iajdóks" iqmamshd
Wmdisldj f.ka uia b,a,k ,oafoa ud úisks˜
—mskaj;a NslaIqj" Tng tA ui ,enqfka o@˜
ks¾udxY m%Yakh 28

—tfia h iajdóks" ud yg ta ui ,enqfka h'˜


—mskaj;a NslaIqj" Tn je<÷fõ o tA ui@˜
—tfia h Nd.Hj;=ka jykai" uúiska tA ui j<|k
,§'˜
—mskaj;a NslaIqj" tA ljr uila ± hs Tn úiska
úuik ,oafoa o@˜
—ke; Nd.Hj;=ka jykai" uu fkd úuiQfjñ'˜
túg Nd.Hj;=ka jykafia fkdfhla wdldrfhka
tys fodia olajd fufia jod< fial'
—ysia mqreIh" Tn úiska úuikq fkd ,en flfia
kï tA ui je<÷fõ o@ ysia mqreIh" Tn j<|d ;sfnkafka
ukqIH udxYhlsæ ysia mqreIh" fuh jkdyS fkd
meyeÿkjq k a f.a meye§u ms K s i fya ; = fkdfõ'
meyeÿkjqka f.a jvd meye§u msKsi o fya;= fkdfõ˜
hs kka whqßka lreKq olajd O¾u l;dj fldg fufia
jod< fial'
—mskaj;a uyfKks" n,j;a f,i Y%oaOdj msysgqjd
.;a" n,j;a m%idoh we;s Woúh isá;s' Tjqka úiska
;uka f.a uia mjd mqok ,oafoa fõ'
mskaj;a uyfKks" ñkS uia fkd je<¢h hq;=h'
hfula ñkS uia j<|kafka kï thska Tyqg z:q,a,Éph
wdm;a;shZ isÿ fõ' ^:q,a,Éph wdm;a;sh hkq Tyq w;ska
n,j;a jrola isÿ jqk nj hs' th ix>hdg wdfrdapkh
fldg kej; fkd lrk njg fmdfrdkaÿ ù ixjr úh
ks¾udxY m%Yakh 29

hq;= weje;ls'&
mskaj;a uyfKks" fkd úuid uia fkd je<¢h
hq;=h' hfula fkd úuid uia j<|kafka kï Tyqg
zÿlalg wdm;a;shZ isÿ fõ'˜
^uydj.a. md<s - fNaiÊclaLkaOh&

12' m%Yakh (
wfydaæ fï ;rï Nhdkl jQ ;a" nrm;, jQ ;a foa
isÿ ù ;sìh § mjd nqÿrcdKka jykafia uia udxY
wkqNjh ;ykï fkd lf<a ula ksid o@
12' ms<s;=r (
mskaj;" ieneúka u fuh uy;a nrm;, jQ ;a"
lK.dgqodhl jQ ;a lreKla nj ienE h' tfy;a
fumuK ne?reï lreKla wNshi § mjd wm f.a
Nd.Hj;=ka jykafia uia ud¿ wkqNjh ;ykï l<
njla fkd fmfka' b;ska Wkajykafia th ;ykï
lsÍug fya;=jla wfmalaIdfjka isá fiala kï" fuhg
;a jvd fyd| fya;=jla fldhska o@ fujeks nrm;,
wjia:djl § mjd Wkajykafia ;SrK .kakd wdldrh
.ek wm o kqjKska i,ld ne,Su jà'
tmuKla o fkdfõ' fulS isoê
a hg wod< tA iqmm
a h
s d
Wmdisldj ms<sn|j Nd.Hj;=ka jykafia ±refõ fï
woyihs' tkï zfuu nqoaO Ydikfhys .s,kqkag
Wmia:dk lrkakjqka w;=ßka iqmamshd Wmdisldj w.%
jkakS hZ hkqfjks' fuh weh ,o w. ;k;=r hs'
^wx.=;a;r ksldh - 1 ksmd;h&

tfuka u tla;rd NslaIqjlg wukqIH fodaIhla


ks¾udxY m%Yakh 30

we;s úh' túg tA NslaIqjg ;u wdpd¾h WmdOHdhka


jykafia,d mjd Wmia:dk lroa§ ;a tu wukqIH
Wmøjh iqj l< fkd yels úh' Èkla tA NslI a j
q ^wukqIH
wdfõYfhka& W!rka urK ;eklg .sfha h' f.dia wuq
W!re uia lEfõ h' wuq f,a o îfõ h' túg tA wukqIH
fodaIh ÿre úh' tA NslaIqj iqjm;a úh' túg Nd.Hj;=ka
jykafia fufia jod< fial'
—mskaj;a uyfKks" wukqIH fodaIhl § tu
wd;=rhd yg wuq uia lEug isÿjqjfyd;a" wuq f,a îug
isÿjqjfyd;a th wkqu; lrñ˜ jYfhks'
^uydj.a. md<s - fNaiÊclaLkaOh&

±ka flfkl=g meyeÈ,sj u tl fohla f;areï


.; yels h' tkï nqÿrcdKka jykafia udxY j¾.
oyhla je<£u ;ykï fldg we;s njhs' tkï¦
1' ñkS uia
2' w,s uia
3' wYaj uia
4' n¨ uia
5' i¾m uia
6' isxy uia
7' jHd>% uia
8' Èú uia
9' j,ia uia
10' lrndkd j,ia uia
hk fï j¾. oyh hs'
13' m%Yakh (
ks¾udxY m%Yakh 31

wfkaæ Tn jykafia kï n,j;a f,i uq,djg


m;a ù we;s yev hs' wm f.a nqÿrcdKka jykafia uyd
ldreKsl jk fial' tn÷ jQ uyd ldreKslhka jykafia
kulf.ka Th wdldrhg udxY NlaIKhg wkqn,hla
,efí hehs flfia kï úYajdi lrkakg o@
13' ms<s;=r (
mskaj;" wm f.a Ydia;D jQ nqÿrcdKka jykafia
iukaú; jQfha uyd lreKdfjka muKla fkdfõ' uyd
m%{dfjka o iukaú; jk fial' tksid Wkajykafia
f.a lreKdj ks.KaG kd;mq;a; f.a —mru wúysxidj˜
hehs lshd .kakd ,o m%dfhda.slj .,md .; fkd yels
yqfola jdo újdo lr.kakd oDIaÀhla fia fkd jQfha
h'
kd;mq;% ks.KaG f;fï mru ks¾udxYS flfkls'
fya uqLfha Ôj;a jk i;=ka yg ysxidjla fj;s hs lshd
o;a fkd ueoafoa h' weÕ m; fkd fiaÿfõ h' wo mjd
ks.KaG Y%djlhka f.a ksrej;a YÍrh msßñ ne;su;=ka
úiska f;; ud;a;= lrk ,o frÈ len,s j,ska msßisÿ
lrk whqre uúiska ±l ;sfí' ks.KaGfhda hk hk
;ek fudKr ms,a l,Ula /f.k h;s' tfia lrkafka
ljr fyda ;ekl jdäfjkakg m<uq t;ek msi ±óu
i|yd h' tA weig fkd fmfkk ;rfï l=vd m%dKSka
yg o ysxidjla fkd jkq msKsi h'
tfy;a fï id mru wúysxidjd§ hehs lshd .kakd
kd;mq;% ks.KaG f;fï Nd.Hj;=ka jykafiag we;s
moug B¾IHd lf<a h' Nd.Hj;=ka jykafiag kskaod
ks¾udxY m%Yakh 32

wmydi lsÍfï wNs,dIfhka ;u Y%djlhka jdo újdo


msKsi Wis .ekaù h' Tyq f.a fyd| u .sys Y%djlhd
jYfhka isá Wmd,s kï .Dym;shd fn!oaO Y%djlfhl=
njg m;a jQ nj wid ;u láka WKq f,a msg jqfKa h'
tfy;a nqÿrcdKka jykafia f.a wúysxidj i;=ka
yg muKla iSud fkdù h' Wkajykafia wysxidj
m%dfhda.slj .,md .; yels fohls' Wkajykafia ;u
Y%djlhska yg W.kajd jodf<a wkqka yg oafõI lsÍu"
B¾IHd lsÍu" ffjr ne£u" noaO ffjr we;s lr .ekSu"
m<s.ekSu" tlg tl lsÍu" ÿIaGlï lsÍu" kskoa d wmydi
lsÍu lsisfia;a u fkd l< hq;= nj hs'
idudkH Ôú;fha § wysxil Ôú;hla .; lsÍu
msKi
s ;u Y%djlhska yg fmrd .;a c,h mdkh lrkak
hehs Wmfoia ÿka fial' l=áhla msßisÿ lsÍfï § ì;a;s
j, ±,a ne| isák ul=¿jka yg lrorhla fkd ùu
msKsi tu ul=¿ ±,a leäh hq;af;a Wv isg my<g nj
fmkajd ÿka fial' tA whqßka ul=¿ ±,a levQ úg ul=¿jka
yg fjk;a ;eklg hd yels h'
tl, ;snqfKa úÿ,s n, W;amdokfhka wdf,dalh
,nd .ekSu fkdfõ' f;,a myka o,ajd w÷r ÿre lsÍu
hs' tjka wjia:djka yS§ wdf,dalh fidhd meñfKk
m<Õeáhka jeks l=vd i;=ka myka ±,af,a je§ úkdYhg
m;a jk úg Wkajykafia ;=< uy;a ohdkqlïmdjla
mek kexf.a h'
Tng jer§ ;sfnkafka m%dK>d;h ;a" uia ud¨
wkqNjh ;a tl u w¾:fhka ms<s.ekSu hs æ
14' m%Yakh (
ks¾udxY m%Yakh 33

ke;' wmg jer§ula ke;' uia ud¿ wkqNj lsÍu


ksid fkd fõo wirK i;=ka urKhg m;a jkafka@
b;ska tA uia ud¿ wkqNj lrk Woúh iDcqj fyda jl%j
fyda m%dK>d;hg yjq,a fjk nj uu ±äj mjiñ'
14' ms<s;=r (
mskaj;" tA whqßka ±äùula i|yd blauka fkd
jqj uekj' Tfí ;¾lh ;=< i;Hhla ;sfnk wdldrhla
neÆ ne,aug flfkl=g fmkS hkakg neß ke;'
foajo;a;hka mjd ix>fNaoh fldg wdkka;Íh
mdm l¾uh isÿlr .ksñka wka wh ;=< o mjq /ia
lrjd wmd.; jQfha Tjeks woyia we;s Tn jeks Woúh
rjgd .ekSfuka h'
;uka flfrys n,j;a j meye§u we;s lr .;a
;uka yg nqÿrcdKka jykafiag fuka je÷ï msÿï
lrkakd jQ .sys meúÈ Y%djl msßila ilia lr .ekSfï
Wu;= wdYdfjka foõo;a fmf<kakg úh' foajo;a;hd
tA i|yd lÈu W.=,la wefgõfõ h' tkï w{dk
ñksiqka f.a Ñ;a;m%idoh Wiaj mek k.sk wdldrfha
m%;sm;a;s myla ie,iqï lsÍu hs' tkï¦
1' Ns l a I Q k a jyka f ia , d Èú ;s f nk ;= r djg
wdrKHfhys u jdih l< hq;a;dy' hfula .ug
meñfK;a kï túg Tyq flfrys jro iam¾Y
jkafka h'
2' NslaIQka jykafia,d Èú ;sfnk ;=rdjg ms~q isÕd
hemS f uka u Ôj;a úh hq ; a ; dy' hfula
ks¾udxY m%Yakh 34

wdrdOkdfjka ,;a oka ms<s.ks;a kï túg Tyq


flfrys jro iam¾Y jkafka h'
3' NslaIQka jykafia,d Èú ;sfnk ;=rdjg uia ud¿
fkd je<¢h hq;a;dy' hfula uia ud¿ j<|;a
kï túg Tyq flfrys jro iam¾Y jkafka h'
4' NslI
a k
Q a jykafia,d Èú ;sfnk ;=rdjg mdxY=l,
+ l
s
jia;%fhka u isjqre ±ßh hq;a;dy' hfula .Dym;s
Öjr ms<s.ks;a kï túg Tyq flfrys jro iam¾Y
jkafka h'
5' NslaIQka jykafia,d Èú ;sfnk ;=rdjg rela uq,a
ys jdiia:dkh fldg isáh hq;a;dy' hï flfkla
mshiaila we;s ;eklg meñfK;a kï túg Tyq
flfrys jro iam¾Y jkafka h'
fï m%;sm;a;s my ilia lr .;a foajo;a;hd ;u
ñ;% jQ fldald,sl kï ÖjrOdßhdg fufia mejiSh'
—tïnd wdhqIau;" fï m%;sm;a;s my Y%uK f.!;uhka
wkqu; fkd lrkafka u h' túg wms fï m%;sm;a;s my
ck;djg bÈßm;a lruq' ck;dj wm f.a me;a;g myojd
.ksuq'˜
túg fldald,sl f;fï fufia mejiSh' —tïnd
wdhqIau;" fï m%;sm;a;s my bÈßm;a lsÍfuka Y%uK
f.!;uhka f.a Y%djl msßi fNao ìkak l< yels
jkafka h' hi hsæ túg Y%uK f.!;uhka f.a O¾u
pl%h ì|,kakg yels jkafka h' tïnd wdhqIau;" fï
ukqIHfhda ÿIalrj .; lrk Ôú; flfrys jyd myÈk
iq¿ iajNdjfhka hqla;y'˜
ks¾udxY m%Yakh 35

blaì;s foajo;a;hd ;ud yg mlaI.%dyS úYd,


msßila ilia fldg f.k Tjqka o msßjrd f.k
nqÿrcdKka jykafia fj; f.dia fufia ie<fldg
isáfha h'
—ia j dóks " Nd.Hj;= k a jyka i " Tn jyka f ia
fkdfhla wdldrfhka w,afmaÉP;djfhys .=Kh ;a"
,o fohska i;=gq ùfuys .=Kh ;a" flf,ia neyer
lsÍfuys .=Kh ;a" flf,ia lïmd lsÍfï .=Kh ;a"
m%idoh we;s ùu ;a" lSlrelu ;a" ù¾hh;a mqk mqkd
j¾Kkd lrk fial'
tfyhska iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai" uúiska
±ka bÈßm;a lrkq ,nkakd jQ fuu mxp m%;sm;a;sh
taldka;fhka u w,afmaÉP;djh msKsi ;a" ,o fohska
i;=gq ùu msKsi ;a" flf,ia neyer lsÍu msKsi ;a"
flf,ia lïmd lsÍu msKsi ;a" m%idoh we;s lsÍu
ms K s i ;a " lS l relu ms K s i ;a " ù¾hh ms K s i ;a
mj;skafka u h'˜
tl,ays ish,a, okakd jQ ;a" olakd jQ ;a" Nd.Hj;=ka
jykafia fuu m%;sm;a;s my wkqu; fkd l< fial'
túg foajo;a;hd fmdfyda Èk NslaIq ix>hd /ia jQ
fõf,ys fulreK m%ldYhg m;a lf<ah'
—tïnd wdhqIau;=ka jykai" Y%uK f.!;uhka
jykafia fuu W;a;u jQ mxp m%;sm;a;sh wkqu; fkd
lr;s' tfy;a wms jkdyS fï Wodr jQ m%;sm;a;s my ;=<
ukd fldg msysgd fïjd iudokaj jiuq' fï W;=ï
m%;sm;a;sh hï flfkl=g m%sh ukdm fjhs kï" Tjqyq
ks¾udxY m%Yakh 36

wm f.a mlaIhg meñfK;ajdæ˜


tod ta iÕ msßi w;r nqÿrcdKka jykafia jod<
O¾u úkh ms<sn| meyeÈ,s f,i f;areï fkd .;a
kjl Ns l a I Q y q mka i s h kula is á hy' Tjq y q fï
wdl¾YkS h m% ; s m ;a ; s my flfrys /jà .s h y'
foajo;a;hka flfrys uy;a meye§ula we;s lr .;ay'
—fuh jkdyS O¾uh hs' fuh jkdyS úkh hs' fuh
Ydia;D Ydikh˜hs jrojd jgyd .;a tA mkaishhla jQ
NslIa q msßi nqÿrcdKka jykafiaj w;ayer foajo;a;hka
f.a mlaIhg ne£ .shy'
blaì;s foajo;a;hd fufia wdkka;ßl mdml¾uh
jQ ix>idu.%Sh jkid ix> fNaoh fldg tA NslaIq msßi
/f.k .hd YS¾Ih n,d msg;a jQfha h'
túg uyd ldreKsl Nd.Hj;=ka jykafia ueÈy;a
ù ießhq;a" uq.,ka ry;ka jykafia,d foku tys msg;a
fldg hjd tA mkaishhla NslaIq msßi foajo;a;hd f.a
.%yKh fya;= fldg ñ;Hd oDIaáhlg m;a fjkakg
fmr fírd .;a fial'
^pq,a,j.a.md<s - ix>fNaolaLkaOlh&

15' m%Yakh (
Tn jykafia wm f.a m%Yakh u.yßk yev hs'
wm weiQ m%Yakfha idOdrK;ajhla fkd ;sfí o@ tkï
wm uia udxY wkqNj lrk ksid fkdfõ o wirK
i;=ka urKhg m;a jkafka@ túg tA uia udxY wkqNj
lrk Woúh fl,ska u m%dK>d;hg yjq,a fjkjd
fkdfõ o@
ks¾udxY m%Yakh 37

15' ms<s;=r (
ms k a j ;" m% Y a k j,s k a uyyer hdfï ls i s ÿ
wjYH;djhla ug ke;' Tng u;l we;s ud m%ldY
l<d zneÆ ne,aug tu m%Yakh bÈßm;a jkafka lsishï
i;Hhla ;sfí hZ hk iajrEmfhka nj'
fyd|hs" wms fudfyd;lg m%dK>d;hg wod<
isÿùï .ek nqÿrcdKka jykafia lghq;= lr we;s
wdldrh úuid n,uq'
we;eï úg Wmiïmod NslI a j
q l f.a tA Wmiïmodj
wfydais ù iiqfkka neyer ù hk wdldrh .ek fyj;a
mdrdðldjg m;ajk wdldrh .ek Tn wid we;s' hï
idufKar NslaIqjla msßisÿ f,i Wmiïmodj wdrlaId
lr f.k isák NslI a k
Q a jykafia,d mia kula bÈßfhys
Wmiïmodj ,nhs' t;eka isg Tyq wh;a jkafka ix>
hk fmdÿ kduhg hs ' tA ix> iudcfha mQ ¾ K
whs;sjdislu /£ mj;skafka iiqfkka mer§ hk
mdrdðld y;rlg m;a fkdù isák ;dla muKs' i;r
mdrdðld hkq l=ulao@
1' wvq .Kfka ;sßika .; ia;%shl iuÕ fyda
fujqkaoï fiajkh lsÍu m%:u mdrdðldj hs'
2' fidrlï lsÍu fojk mdrdðldj hs'
3' ukqIH >d;khlg yjq,a ùu ;=kf
a jks mdrdðldj
hs'
4' ;ud ;=< ke;s OHdk ud¾.M, wd§ W;=re ñksia
oï we;s njg yqjd ±laùu i;r fjks mdrdðldj
hs'
ks¾udxY m%Yakh 38

fuhska ;=ka jk mdrdðldj kï ±k ±k ukqIH


>d;khlg yjq,a ùu hs' tu mdrdðldjg wod< YslaId
moh fufia h' —mskaj;a uyfKks" hï NslaIqjla ±k
±k ukq I H Ôú;hla m% d Kfhka f;dr lrhs o"
flfkl=g Èú kid .ekSug WmldÍ jk wdldrfhka
Tyq fj; wú wdhqO ,nd fokafka fõ o" urKh .ek
j¾Kkd fldg Èú kid .ekSu msKsi flfkl=j
fmd<Ujkafka fõ o" tkï¦ ztïnd mqreIh" f;dmg
fï ,dul jQ ÿlaÅ; Ôú;fhka we;s M,h lsu@ f;dm
f.a Ôj;aùug jvd urKh fudk;rï W;=ï o@Z lshd
h'
fï wdldrfhka tA ;eke;a;d f.a Ôú;h ke;s
lrk woyiska" Ôú;h ke;s lrk l,amkdfjka
fkdfhla whqßka urKh .ek j¾Kkd fldg Èú
kid .ekSug fmd<Ujkafka fõ o" tA fya;= fldg
f.k wod< ;eke;a;d urKhg m;a jkafka fõ o"
tieKska u tu NslaIqj f.a meúÈ nj wfydais fõ'
mdrdðldjg m;a jQfha fjhs' msßisÿ ix>hd iuÕ tlaj
jdih lsÍug kqiqÿiq jQfha fjhs'˜
^mdrdðld md<s - ukqiaiú.a.y mdrdðldj&

fï wdldrhg ukqIH >d;k wl=i, l¾uhlg


yiqúh yels wjia:d ;sia ;=kla mdrdðld md<sfhys
olajd ;sfí' ljr wjia:djl § kuq;a NslaIqj f.a
iaj,am jQ fyda Woõjlska lsishï ukqIHfhl= urKhg
m;a jkafka kï tA fudfydf;ys u thg u. fmkajQ
NslaIqj mdrdðldjg m;a fjhs' meúÈ Ôú;h wfydais
fjhs' fld;rï iQlaIu f,i m%dK>d;h isÿjkafka
ks¾udxY m%Yakh 39

±hs my; we;s lreKqj,ska nqoaêu;a flfkl=g jgyd


.; yelsh'
tkï" zksñ;a; lïuZ kñka tu mdrdðldjg wod<
kh ud;Dldjla mdrdðld md<sfhys olajd ;sfí'
—NslaIqjla mqoa.,fl= f.a urKh Wfoid" ksñ;s
yÕjhs' tA fufia h' zuu wei fyda likafkñ' weys
neu fyda Wvg k.kafkñ' ysi fyda Wvg Tijd
,kafkñ' túg tA ksñ;s ±kajQ úg Tyq f.a Èú f;dr
lrj'Z
b;ska tA whqßka NslaIqj ;j flfkl=g ksñ;a;la
yeÕjQ úg tmuKlska u Tyqg ÿlalg wdm;a;sh isÿ
fõ' tA ksñ;a; y÷kd.;a ;eke;a;d l;d lr.;a mßÈ
wfkld f.a Èú f;dr lf<a kï" mdrdðldjg m;a fõ'
tfy;a tA ksñ;a; yeÕùug fmr Èú f;dr lf<a
kï wr NslaIqj mdrdðldjg m;a fkdfõ' tu ksñ;a;
yÕjd l,la .; jQ miq Èú f;dr lf<a kï
mdrdðldjg m;a fkd fõ'
tla;rd wjia:djl § NslaIqjla oka j<|k úg
W.=frys uia lene,a,,la isr ù .sfha h' túg fjk;a
NslaIqjla tA isrjqKq uia lene,a, t<shg tAu msKsi
tu NslaIqj f.a fn,a,g myrla .eiqfõ h' túg f,a
uqiqj tA uia lene,a, ìu jegqfka h' kuq;a thska u tA
NslaIqj wmj;a úh' fn,a,g myr .eiQ NslaIqj n,j;aj
lïmd úh' nqÿrcdKka jykafiag fulreK ie< lf<a
h' túg nqÿrcdKka jykafia fufia jod< fial'
ks¾udxY m%Yakh 40

—mskaj;a NslaIqj" tfõf,ys Tn ;=< ;snqfKa ljr


fÉ;kdjla o@˜
—iajdóks" tA NslaIqj urKhg m;a lsÍfï woyila
ud ;=< fkd ;snqKs'˜
—mskaj;a NslaIqj" urKhg m;a lsÍfï woyila
ke;s flkdg weje;la ke;'˜
;j;a jrl tla;rd NslaIqjla .s,ka j isáfha h'
túg tA NslaIqj f.a urKh leu;s jQ fjk;a NslaIq
msßila wr NslaIqj j;=frka keyejQy' j;=r kEu fya;=
fldg f.k tA .s,ka NslaIqj urKg m;a jQfha h' j;=r
keyejQ NslaIq msßi l=l=ia lrkakg jQy' Nd.Hj;=ka
jyka f ia fulreK ie<l<y' túg Nd.Hj;= k a
jykafia Tjqkaf.ka úuid jod< fial'
—mskaj;a uyfKks" tfõf,ys Tn ;=< ;snqfKa
ljr fÉ;kdjla o@˜
—iajdóks" tA NslI
a j
q wmj;a jkafka kï kï uekj
hk woyi wm ;=< mej;=Ks'˜
—tïnd uyfKks" Tn ish¨ fokd u mdrdðldjg
m;a ù isá;s'˜
;j;a jrla tla;rd NslaIqjla ±ä f,i .s,kaj
frda.d;=rj isáfha h' fjk;a NslI
a k
Q a jykafia,d msßila
tA NslaIqj lrd f.dia ldreKsl woyiska urKfhys
.=K j¾Kkd lrkakg úh' tA fya;=fjka tA NslaIqj
urKhg m;a úh' túg urKh j¾Kkd l< NslaIQkag
úms<sir we;s úh' zlsu@ wms mdrdðldjg m;a fkd
jQjfuda o@Z Nd.Hj;=ka jykafiag fulreK ie< l<y'
ks¾udxY m%Yakh 41

túg tlreK úuiQ Nd.Hj;=ka jykafia —tïnd


uyfKks" Tn ish¨ fokd u mdrdðldjg m;a ù isá;s˜
hs jod< fial'
16' m%Yakh (
fumuK lreKq ldrKd bÈßm;a lsÍfuka Tn
jykafia Th W;aidy lrkafka wmj fkd uÕ heùug
fkao@
16' ms<s;=r (
mskaj;" tfia fkd is;=j uekj' Tnj fkd uÕ
heùfuka ug we;s M,h lsu@ ug wjYH ù ;sfnkafka
Tng i;Hh myod §u muKs' i;Hh f;areï .;a úg
Tng u fuu .eg¿j ksrdlrKh lr.; yels jkq
we;'
mskaj;" ud by;ska bÈßm;a l< lreKq wkqj
Tng tl fohla meyeÈ,sj u olakg ,efnkq we;'
tkï flfkl= f.a mK keiSu msKsi fhduq lrk ,o
fÉ;kdfjka hq;=j lghq;= lsÍfuka h m%dK>d;
wl=i,h isoaO jkafka'
Nd.Hj;=ka jykafia ukqIH >d;kj, § mjd
zfÉ;kdjZ ms < s n |j úuid jodf<a fÉ;kd;a u l
fufyhùulska tu m%dK>d;h isÿjQfha o hkak
ms < s n |j ia Ó rj ;yjq r e lr.ekS u ms K s i h'
fÉ;kd;aulj jOl woyi fkdue;s l,ays hï lsh % djla
;=<ska flfkla ñh .sh o" wod< ;eke;a;dg weje;la
j;a isÿ ù ke;'
17' m%Yakh (
ks¾udxY m%Yakh 42

tfia kï uia udxY wkq N j lrk Woúh


m%dK>d;hg yjq,a fkd jkafka o@
17' ms<s;=r (
ms k a j ;" uia uxY wkq N j lrk Woúh
m%dK>d;hg fl,ska u yjq,a jk wjia:d ;sfí'
tkï" flfkla ovhfï hhs' fya if;l= ovhï
lrhs' fya meñK tA ui msi wkqNj lrhs' tA ;eke;a;d
iDcqj u m%dK>d;hg iïnkaO jQ flfkls' ieneúka
u Tyq m%dK>d;hg yjq,a jQfha uia wkqNj lsÍu ksid
fkdfõ' fÉ;kd;aul j jOl woyiska tu i;dj
>d;kh lsÍu ksid h' Tyq ;=< jOl fÉ;kdj yg
.ekSfuka miqj tys m%;sM,hla jYfhka h wr i;dj
urKhg m;a lrkq ,enQfha' hï fyhlska Tyq tu
i;d f.a uia wkqNj fkd l< o" Tyqg m%dK>d;
wl=i,fhka ñ§ula ke;'
18' m%Yakh (
uia udxY ñ<g .ekSfï § m%dK>d;hg yjq,a
fkd jkafka o@
18' ms<s;=r (
uia udxY ñ,g .ekSfï § m%dK>d;hg yjq,a jk
wjia:d ;sfí'
tkï" flfkla uia .ekSu msKsi lvms,g hhs'
tfy;a tys úlsKSug uia ke;' tys isákafka mK we;s
i;=ka h' fudyq l< hq;= jkafka ;udg wjYH i;dj
ks¾udxY m%Yakh 43

fmkajd §u hs' túg tu i;dj urd uia ,nd fohs'


b;ska uia .ekSug tys .sh ;eke;a;d uia msKsi
if;l= ueÍu msKsi jpkfhka wK lrhs o" th o
mjls' weÕs,a, È.= fldg fmkajhs o" th o mjls' uqo,a
f.jhs o" th o mjls' ;ud yg if;l= urd uia fokak
hehs yÕjhs o" th o mjls' tA fya;=fjka tA i;d
urKhg m;afjhs o" th o mjls'
tA wkqj tu weÕùu ljr whqrlska fyda l< miq
tA i;dj urKhg m;a lrhs o" i;=ka urK ;eke;a;d
tA wjYH i;dj urd uia fohs o" túg uia udxY ñ,g
.ekSug .sh wr ;eke;a;d iDcqj u m%dK>d;hg yjq,a
fjhs' thg fya;=j l=ula o@ Tyq f.a fÉ;kd;aul u.
fmkaùulska miqj h wr i;dj urKhg ,oafoa' Tyq
m%dK>d;hg wkqn, fok flfkls' Tyq m%dK>d;h
wkqu; lrk flfkls' Tyq fndfyda mõ /ia lr.kakd
flfkls'
19' m%Yakh (
—yehsæ '''' lrj," ud¿" idäka wd§ foa iy ueÍfuka
miq fj<|fmd<g tk uia j¾. ñ<g .ekSfuka
jl%dldrfhka fyda m%dK>d;hg yjq,a fkd jkafka o@
19' ms<s;=r (
mskaj;" jl%dldr hk jpkfha f;areu hï lsis
bÕshla lsÍu hs' tu bÕssh lsÍfuka miq tu bÕshg
wod< i;d urKhg m;a jka f ka kï" t;ek §
jl%dldrj m%dK>d;hg yjq,a ùula jkafka u h'
ks¾udxY m%Yakh 44

tfy;a óg l,ska mjid we;s lreKq Tn ukdj


lshjQfha kï Tn f.a Th m%Yk
a hg myiqfjka u ms<;
s r
= e
imhd .; yelsh'
m%dK>d;h msKsi we;s fÉ;kd;aul l%shdfõ
wkqn,h .ek wms l;d lf<uq' tys w;S;fhys isÿ jQ
fohlg n,mdk wdldrfhka l¾u /ia ùula .ek
l;d fkd lrhs'
wms fï .ek úuid n,uq' hfula Tn f.a ku
mjiñka hï if;l= uerefõ hehs is;uq' uúiska fï
i;d urKq ,nkafka wij,a mqoa.,hd Wfoid h' wij,a
mqoa.,hd f.a fufyhùu u; h lshd' kuq;a Tn tA
.ek Tyqg lsisÿ jl%dldrhlska fyda zwr i;dj urkakZ
lshd bÕshla fyda lf<a ke;akï wkqn,hla § ke;s
kï" tA i;d f.a urKh .ek Tn lsisjla fkd okafka
kï" túg wr ;eke;a;d Tfí ku m%ldY l< muKska
tu mdm l¾uhg Tn yjq,alrefjl= jkafka o@ tys§
Tng isÿ ù we;s jro l=ula o@ lsisÿ jrola isÿ ù
ke;'
iuyr úg tA i;dj Tfí kñka urK fõf,ys
Tn fjk;a if;l=g Wmldr lrñka isák wjia:djla
úh yels h'
we;eï úg Tn wdydr msKsi hï hï foa ñ, §
.ekSu Wfoid lv ms,g hhs' túg Tng úlsKSu msKsi
;nd we;s uia fyda ud¿ yuqfõ' túg tys Ôj;ajk
if;la Tng olskakg ke;' ;sfnkafka wks;a t<j¿"
m<;=re fuka u mdúÉÑhg fkd .; fyd;a l=Kq ù
ks¾udxY m%Yakh 45

hk uia len,s h' Tn tAjd ñ< § .kakd fudfyd;


jk úg tu i;d f.a m%dKh tys ke;' th bl=;a ù
fndfyda fõ,djla .; jkakg mq¿jks' tfia ;sìh §
tu uia ñ, § .ekSfuka Tn m%dK>d;hg wkqn,
fokafka flfia o@
Tn fÉ;kd;aulj hï lsis bÕshla lsÍfuka miqj
hï if;l= urKhg m;ajkafka kï" tys§ iaÓr
jYfhka u m%dK>d;h msKsi Tn f.a ueÈy;a ùula
isÿ ù ;sfí'
if;l= f.a ui fj<|fmd<g tk úg tys
m%dKsfhla ke;' tys ;sfnkafka l=Kq ù hk m%dK
rys; uia muKs' tfia we;ss l,ays Tn is;a ms;a ke;s
l=Kq ù hk lrj, fyda ud¿ fyda Wïn,lv fyda uia
fyda ñ< § .;a úg w;S;fha isÿ ù wjika j .sh
l¾ulg yjq,alrefjla jkafka hehs hfula mjihs
kï" tys f;areu fÉ;kd;aul l%shdj ms<sn| Tyqg
w,am ud;% jQ fyda wjfndaOhla ke;s nj hs'
tfy;a W;aij" m%sh iïNdIK wdÈh Wfoid uia
msKsi weKjqï Ndr §fuka miq tA fya;=fjka i;=ka
uefr;a kï tu weKjqu Ndr ÿka mqoa.,hdg yd th
wkqu; l< Woúhg m%dK>d; wl=i,h isÿ fjhs'
20' m%Yakh (
tfy;a uia udxY wkqNjh fya;=fjka Tyqg fkd
±kqj;a j fyda m%dK>d; wl=i,hla isÿúh fkd yelafla
o@
ks¾udxY m%Yakh 46

20' ms<s;=r (
mskaj;" hfula fkd ±k m%dK>d;hla isÿfjhs
kï Tyq f.a fÉ;kdj thg iïnkaOj ke;' fÉ;kdj
u l¾uh jk nj;a" fÉ;kdj my< fldg lhska"
jpkfhka" ukisla l¾u /ia lrk nj;a nqÿrcdKka
jykafia úiska fmkajd jod< iodld,sl i;Hh ms<sn|
Tn ;=< hï;ñka fyda úYajdihla ke;s o@
mskaj;" wmf.a nqÿrcdKka jykafia jod< fï
foiqu .ek n,kak'
tla l,l Nd.Hj;= k a jyka f ia kd,ka o dj
iómfhys mdjdßl wU jkfhys jev úiQ fial' tl,
ks.KaG kd;mq;% f.a Y%djlfhl= jQ wisnkaOlmq;a;
.duKS kï ;eke;af;la Nd.Hj;=ka jykafia j
neye±lSug meñKsfha h' túg Nd.Hj;=ka jykafia
Tyqf.ka fulreK úuiQ fial'
—mskaj;a .duKs" ks.KaG kd;mq;a;hka ;u
Y%djlhka yg oyï foikafka fldhs wdldrfhka o@˜
—iajdóks" ks.KaG kd;mq;% f;fï Y%djlhska yg
oyï foika f ka fï wdldrfhks ' zhï flfkla
m%dK>d; lr;a o" tA ish¨ fokd u wmd.; jkakdyq
h' ksrhg u hkakdyq h' hï flfkla fkd ÿka foh
.ks;a o" tA ish¨ fokd u wmd.; jkakdyq h' ksrhg
u hkakdyq h' hï flfkla jerÈ ldu fiajkfha
fhfo;a kï tA ish¨ fokd u wmd.; jkakdyq h'
ksrhg u hkakdyq h' hï flfkla fndre nia mji;a
kï" tA ish¨ fokd u wmd.; jkakdyq h' ksrhg u
ks¾udxY m%Yakh 47

hkakdyq h'
hï flfkla hï hï fohla nyq, nyq, jYfhka
lr;a kï" tA tA fohska Tyq wmdhg muqKqjkq ,efí'Z
iajdóks" ks.KaG kd;mq;% f;fï ;u Y%djlhska
yg oyï foikafka Th wdldrhg hs'˜
—mskaj;a .duKS" zhï flfkla hï hï fohla
nyq, nyq, jYfhka lr;a kï" tA tA fohska Tyqj
wmdhg muq K q j kq ,efí hZ hkq f jka ks . Ka G
kd;mq;%hka mjik Th m%ldYh i;Hh kï lsisu
flfkla wmdhg fkd hkafka h' ksrhg fkd hkafka
h'
.duKS" Tn fï .ek l=ula is;kafkys o@ hï
flfkla m%dKSka >d;kh lrhs kï" Èjd rd;%S foflys
.; fjk ld,h .ek n,k úg" jeämqr ld,hla Tyq
.; fldg ;sfnkafka m%dK>d;h lsÍfuka o" fkd
tfia kï m%dK>d;h fkd lsÍfuka o@˜
—iajdóks" hï mqreIfhka m%dK>d;h lrhs kï"
? oj,a foflys .;fjk ld,h .ek n,k úg Tyq
m%dK>d;hg yjq,a jkafka ál fõ,djlg h' kuq;a
Tyq m%dK>d;h fkd lrk ld,h u hs jeä'˜
—tfia kï mskaj;a .duKS" hï flfkla hï hï
fohla nyq, jYfhka lr;a kï" tA tA fohska Tyq
wmdhg muqKqjkq ,nkafka h hk ks.KaG kd;mq;a;
f.a m%ldYhg wkqj lsis flfkla wmdhg fkd hkafka
h' ksrhg fkd hkafka h'''''
tfy;a mskaj;a .duKS" Tjeks wdldrfhka oyï
ks¾udxY m%Yakh 48

foikakd jQ Ydia;Djrfhl= flfrys hï flfkla


meye§ isák úg Tyq tu woyi úYajdi lrhs' túg
Tyq fufia is;hs' zuf.a Ydia;Dka jykafia fï whqßka
mjik fï woyiska hqla;j isák flfkls' tkï¦
hï lsisfjla m%dK>d; lr;a kï" tA ish,af,da u
wmdhg hkakdyq h' ksrhg hkakdyq h' wfydaæ uúiska
o m%dK>d;h lrk ,o wjia:d ;sfí' tfia kï
tlreK fya;=fjka wfydaæ ud o wmdhg hkafka h'
ksrhg hkafka h''''Z hk woyi we;s lr.kS'
túg mskaj;a .duKS" tA ;eke;a;d tu jpkh w;a
fkd yer isáfhd;a" tu is; w;a fkd yer isáfhd;a"
tu oDIaáh w;a fkd yer isáfhd;a Tijd f.k tk
,o nrla ìu ;nkakdla fuka Tyq ksrfhys WmÈkafka
h'
tfy;a mskaj;a .duKS" wry;a jQ" iïudiïnqoaO
jQ" úÊcdprK iïmkaak jQ" iq.; jQ" f,dalú¥ jQ"
wkq;a;r mqßiOïuidrÓ jQ" i;a:d foajukqiaidkx jQ"
nqoaO jQ" N.j;a jQ ;:d.;hka jykafia f,dalfhys
my< jk fial' Wkajykafia fkdfhla wdldrfhka
m%dK>d;h fy,d olshs' úfYaIfhka fy,d olshs'
m%dK>d;fhka j<lskk a hhs mjid isá;s'''' fidrlñka
j<lskak hhs mjid isá;s'''' jerÈ ldu fiajkfhka
j<lskak hhs mjid isá;s'''' fndre lSfuka j<lskak
hhs mjid isá;s''''
túg ms k a j ;a .duKS " hï flfkla tu
Ydia;Djrhd flfrys hï meye§ulska hq;=j isákafkaa
kï tA ;eke;a;d fï whqßka kqjKska i,lhs'
ks¾udxY m%Yakh 49

—Nd.Hj;=ka jykafia fkdfhla wdldrfhka


m%dK>d;h fy,d olsk fial' úfYaIfhka fy,d olsk
fial' m%dK>d;fhka j<lskak hhs mjid isák fial'
tfy;a uúiska m%dK>d;h lrk ,o wjia:d ;sfí'
uúiska hï m%dK>d;hla lrk ,oafoa o tA ;dla u foa
hym;a fkdfõ' fyd| fohla kï fkdfõ' uúiska
tlreK fya;= fldg f.k úms<is r jkafka kï" wlue;s
jkafka kï" uúiska wkd.;fhays § tjeks mdm l¾u
fkd lrk ,oafoa jkafka h'˜
fya fï whqßka kqjKska i<ld m%dK>d;h w;ayÍ'
wkd.;fhys o m%dK>d;fhka je<lS isà' fï whqßka
tu mdm l¾ufha m%ydKh isÿ fõ' fï whqßka tu
mdml¾uh blau hkafka fõ''''
mskja ;a .duKS" fufia tA ;eke;a;d m%dK>d;fhka
j<lS' fidrlñka j<lS' jerÈ ldu fiajkfhka j<lS'
fndre lSfuka j<lS" fla<dï lSfuka j<lS' Mrei
jpk lSfuka o j<lS' ysia jpk lSfuka o j<lS'
wkqka i;= foa flfrys f,daN lsÍfuka o j<lS' wkqka
f.a fohg wdYd lsÍfuka f;drj jdih lrhs' kmqre
is;sú,s neyer fldg jHdmdo rys;j jdih lrhs' ñ;Hd
oDIaáh neyer fldg iïud ÈÜÀfhka hq;=j jdih
lrhs'
fufia mskaj;a .duKS" wd¾h Y%djlhd wkqka f.a
fohg wdYd lsÍfuka f;drj" oafõY lsÍfuka f;drj"
uq,d ùfuka f;drj" ukd isys kqjKska hqla;j" ffu;%S
iy.; fÉ;kdjka iEu ÈYdjlg u m;=rejd jdih
lrhs' ish¨ i;=ka fj; fu;a is; me;sreK iudys;
is;ska hq;=j wm%udK f,i" wffjÍ f,i" ;ry is;ska
ks¾udxY m%Yakh 50

f;drj" fu;a is; m;=rejd yÍ'


mskaj;a .duKs" th jkdyS n,j;a mqreIfhl= yla
f.ähla f.k b;d myiqfjka i;r ÈYdjg yrjd
msôkakdla jeks fohls'˜
^ixhq;a; ksldh - ixLOu iQ;%h&

21' m%Yakh (
uia udxY wkqNj lrk Woúh m%dK>d;hg yjq,j a
isák nj uu h<s h<s;a ;rfha lshd isáñ' tksid Tn
jykafia f.a Th m%ldYhka .ek uu tlÕ fkd fjñ'
tA .ek Tn jykafia lshkafka l=ula o@
20' ms<s;=r (
ms k a j ;" zuia udxY wkq N j lrk Woúh
m%dK>d;hg iDcqj fyda jl%j fyda iïnkaO jkafka
hZ hk m%ldYh Tn úiska ;rfha mjikq ,nhs' túg
b;d ne?reï whqßka fpdaokd uqLfhka Tn th mjik
úg we;eï flfkla tA .ek myÈkq we;' th úYajdi
lrkq we;' Tn flfrys myÈk msßi Tn f.a tA m%ldYh
woyd .kq we;' túg Tyq fï wdldr jQ oDIaáhlg
meñfKkq we;'
—wij,a flkd fï whqßka lreKq mjihs' tkï¦
zuia udxY wkqNj lrk mqoa.,hd m%dK>d; wl=i,hg
iïnkaO jkafka u h' Tyq iS,fhka ÿre jkafka u h'
Tyq ÿis,a mqoa.,fhla u hZ hkqfjks'
wfydaæ uúiska o fkdfhla wjia:djka ys § wdydr
msKsi lrj," ud¿" uia wdÈh ñ,g .kakd ,oafoa h'
ks¾udxY m%Yakh 51

msi wkqNj lrk ,oafoa h' wkqka úiska msisk ,o


foh o wkqNj lrk ,oafoa h'
wfydaæ tfia ù kï" uu o fndfyda l,la uq¿,af,ys
m%dK>d;hg iïnkaO ù isá flfklañ' iS,fhka
f;drj isá flfklañ' ÿis,a flfklañ˜ hk fÉ;kdj
Tyq ;=< we;s fõ' tu oDIaáh Tyq ;=< msysghs' tu is;
Tyq ;=< msysghs'
bÈka tA ;eke;a ; d tA jpkh w;a fkdyer
isáfhd;a" tu is; w;a fkdyer isáfhd;a" tu oDIaáh
w;a fkd yer isáfhd;a ieneúka u Tyqg urKska u;=
wmdfhys WmÈkakg th fya;=jla jkq we;' ula ksido
h;a" oDIaáh jrojd .;a ksid h'
22' m%Yakh (
Tn jykafia mjikafka nqÿrcdKka jykafia mjd
uia ud¿ je<ª nj o@
22' ms<s;=r (
mskaj;" fï m%Yakhg ms<s;=re ,nd .ekSu msKsi
±ka wms uʯu ksldhg wh;a zÔjl iQ;%hZ áflka
ál bf.k .ksuq'
fï iQ;% foiqug wod, k.rh jkafka rc.y
kqjr hs' ks.KaG kd;mq;a; f.a Y%djlhka nyq,j
isákafka o rc.y kqjr u h' j¾;udkfha mjd fuu
m%foaYfhys ks.KaG Y%djlfhda fndfyda isá;s' tl,
Tjqka f.a tl u wNsm%dh jQfha nqÿrcdKka jykafia
ms<sn|j Wiaj me;sÍ .sh uyd lS¾;s f>daIdj uld ±óu
ks¾udxY m%Yakh 52

hs'
tA Èkj, Nd.Hj;=ka jykafia jevisáfha Ôjl
ffjoHjrhd f.a wU Whfkys h' ioaO¾uh y÷kd
fkd .;a wkHd.ñl ck;dj ;=< nqÿrcdKka jykafia
ms < s n |j tA Èkj, me;s r f.dia ;s n q f ka b;du;a
kskaokSh l;djls' tu l;dj Ôjl ffjoH;=udg o
wikakg ,enqfKa h'
fyf;u Èkla nqÿrcdKka jykafia neyeolskka g
.sfha h' Wkajykafia neye±l jkaokd fldg tl;amiaj
ys| fufia mejiSh'
—iajdóks" ud yg tla;rd ldrKdjla wikakg
,enqKs' tkï zY%uK f.!;uhka jykafia fjkqfjka
i;=ka ur;s' tlreK ±k ±k u Y%uK f.!;uhka
jykafia ;uka Wfoid ms<sfh, lrk ,o uia j<|;a
lshdZ h'
ia j dóks " Tjq k a tA wdldrfhka mjika f ka
Nd.Hj;= k a jyka f ia g wod< i;H jQ fohla o@
ke;fyd;a Tjqka úiska lrkq ,nkafka Nd.Hj;=ka
jykafiag lreKq rys;j wN+;fhka k.kakd jQ
fpdaokdjla o@ tfia;a ke;akï O¾udkql+,j úuid
n,d mjik ldrKdjla o@ lrKq iys;j fmkajd §
neyer l< fkd yels ldrKdjla o@˜
Ôjl úiska wi, ,o fuu m%Yakfhka tl fohla
meyeÈ,sj fmfka' tkï Wkajykafia uia udxY j<|k
flfkla nj hs' ks¾udxY wdydr j<|k flfkl= tA
wdldrfhka fpdaokd ,nhs o@ wo mjd t<j¨ wdydr
muKla .kakd Woúh fldf;l=;a isá;s' Tjqka yg
ks¾udxY m%Yakh 53

lsisfjla fyda Th wdldrfhka fpdaokd lr;a o@ wvq


.Kfka lrj, lE,a,la fyda wkqNj lrk Woúhg
fkd fõo fujeks fpdaokd ,efnkafka @
idhsndnd woyk ne;su;=ka fndfyda fofkla
ks¾udxY wdydrfhka hefm;a' kuq;a mqÜgm¾;sys m%Ydka;s
ks,hï kï jQ t;=ud jik ud,s.fhys t;=ud jdäfjk
wdikh hg w;=rd ;sfnkafka jHd>%fhl= f.a iïmQ¾K
ysi iys; jQ b;du;a jákdlula we;s jHd>% iuls'
tfy;a lsiÿs ks¾udxY wdydr Nla;l
s fhla tA fya;f = jka
t;=ud m%dK>d;hg jl%dldrhka fyda wkqn, § we;ehs
fpdaokd fkd lr;s' thg fya;=j Tjqka t;=ud flfrys
b;du Nla;su;aj isàu hs' tfy;a wm f.a Nd.Hj;=ka
jykafia úiska jHd>% iï wdÈh mßyrKh lsÍu mjd
;ykï lrk ,o fohls' ula ksido h;a¦ iï ,nd
.ekSu msKsi o jHd>%d§ i;a;= urKhg m;a lrkq
,n;s'
fndfyda úg uia udxY wkqNjh ;a m%dKSka >d;kh
lsÍu ;a tl u w¾:fhys ,d i,lkakg hEu ksid h
fuu mg,eú,a , is ÿ ù ;s f nka f ka ' nq ÿ rcdKka
jykafiag fuka u NslaIq ix>hdg o fldhs;rï kskaod
wmydi meñKsh o" zmskaj;a uyfKks" ks¾udxYS jkakæZ
lshd úkh kS;shla fkd mKjd jodf<a tksid u h'
hï fyhlska tjeks úkh kS;sh;a mkjd jod< fiala
kï wo wmg fuu p;=rd¾h i;Hh O¾uh tA wdldrhg
±k .kakg fkd ,efnkq ksh; h' tfia jQfha kï fï
jk úg b;sß jkafka t<j¿ Ndú;fhka jH[ack yod
.kakd iQm Ydia;% jÜfgdare muKs'
ks¾udxY m%Yakh 54

Ôjlf.ka wika k g ,enq k tA widOdrK


fpdaokdj .ek Nd.Hj;=ka jykafia fufia ms<s;=re
ÿka fial'
—mskaj;a Ôjl" hfula fufia lsh;a kï" zY%uK
f.!;uhka jykafia fjkqfjka ñksiaiq i;=ka ur;s'
tlreK ±k ±k u Y%uK f.!;uhka jykafia ;uka
Wfoid ms<sfh, lrk ,o uia j<|;aZ h lshd' tu
lreK mjik Tjqyq uúiska mjik ,oao lshk wh
fkd fj;s' Tjqyq ud yg wi;Hfhka" wN+;fhka
fpdaokd lr;a u h'
mskaj;a Ôjl" uu jkdyS ;=ka fl,jrlska hqla;
udxYh wkqNj fkd l< hq;= hehs mjiñ' tkï¦ ^hï
udxYhla ;ud Wfoid urK ,o njg& olakd ,oafoa
fõ o" wikd ,oafoa fõ o" iel lrk ,oafoa fõ o fï
;=ka fl<jßka hq;= udxYh wkqNj fkd l< hq;= hehs
mjiñ'
mskaj;a Ôjl" uu jkdyS ;=ka fl,jrlska hqla;
udxYh wkqNj l< hq;= hehs mjiñ' tkï" ^hï udxYhla
;ud Wfoid urK ,o njg& fkd olakd ,oafoa fõ o"
fkd wikd ,oafoa fõ o" iel fkd lrk ,oafoa fõ o
fï ;=ka fl<jßka hq;= udxYh wkqNj l< hq;= hehs
mjiñ'˜
^uʯu ksldh - Ôjl iQ;%h&

23' m%Yakh (
^wÈÜG& fkd olakd ,oafoa fõ o" ^wiq;& fkd
wikd ,oafoa fõ o" ^wmßixls;& iel fkd lrk
ks¾udxY m%Yakh 55

,oafoa fõ o hk fuh ;%sfldaál mdßY=oaO udxYh hehs


lshkq ,nk nj wms oksuq' tfy;a b;ska Tjeks uila
,efnkakg kï" if;l= yÈis wk;=rlska j;a urKhg
m;a úh hq;=hs fkao@ tfia ke;sj ;%sfldaál mdßY=oaO
udxYhla flfia kï ,nkakg o@ tA ;=<ska nqÿrcdKka
jykafia fmkajd jodf<a tjeks udxYhla fkd ,eìh
yels nj fkd fõ o@
23' ms<s;=r (
mskaj;" jfyka Tfrda NdIdfjka l;d lsÍula
nqÿjrhka jykafia,d ;=< ke;s nj wm m<uqfjka u
f;areï f.k ;sîu jeo.;a h' ;%sfldaál mdßY=oaO
udxYh wkqu; fldg jodf<a l=uk lreKla u; ±hs
Tn okakjd o@
tla lf,l Nd.Hj;=ka jykafia úYd,d uykqjr
uyd jkfha l+gd.dr Yd,dfjys jev jik fial' tl,
ks . Ka G kd;mq ; % f.a Y% d jlfhl= jQ iS y kï
fiakdm;sfhl=g Nd.Hj;=ka jykafia ms<sn| wikakg
,enqfka h' fya ks.KaG kd;mq;% fj; f.dia Nd.Hj;=ka
jykafiaj neyeolskakg hEu msKsi wjir b,a,d
isáfha h' túg ks.KaG kd;mq;% f;fï iSy fiakm;s
yg fuu l;dj mjid isáfha h'
—tïnd iSy" l%shdjd§ f;dm ljr lreKla ksid
wl%Shjd§ jQ Y%uK f.!;uhka olakg hkafkys o@
iSyh" Y%uK f.!;uhka jkdyS wl%Shjd§ flfkls'
fya l%shdjka fkd lsÍu mssKsi nK lshk flfkls'
Y%djlhska j yslaujkafka o" tu l%ufhks'˜
ks¾udxY m%Yakh 56

fufia lS l,ays iSy fiakdm;s yg Nd.Hj;=ka


jykafia olakg hEfï leue;a; ixis| .sfha h' ;=ka
j;djla u wjir b,aÆ úg ks.KaG kd;mq;%hd ÿkafka
tu ms<s;=r hs'
Èkla iSy fiakdm;s ks.KaG kd;mq;g
% fkd okajd
Nd.Hj;=ka jykafia neyeolskakg .sfha h' ks.KaG
kd;mq;% Nd.Hj;=ka jykafia ms<sn|j lrk ,o
m%ldYfhys i;Hdi;H;dj úuid isáfha h' tlreK
uq,a fldg Nd.Hj;=ka jykafia b;d uOqr jQ foiqula
jod< fial' uydj.a. md<sfhys fNaiÊclaLkaOlfhka
th úia;r jYfhka ±k.; yels h' tu foaYkh
wjidkfha iSy ;sirKfhys msysáfha h' nqÿrcdKka
jykafia f.a .sys Y%djlfhla njg m;a jQfha h' Tyq
is h leue;a f ;ka u f;rejKa irK .s h l,a y s
Nd.Hj;=ka jykafia fufia jod< fial'
—mskaj;a iSy" is;d u;d ls%hd lrkak' Tn jeks
m%isoaO Woúh is;d u;d l%shdlsÍu iqÿiq h'˜
fuhska iSy fiakdm;s ;jÿrg;a meyeÿfka h'
fya kej;;a f;rejka irK .sh Y%djlfhla u njg
m%;s{d ÿkafka h' túg nqÿrcdKka jykafia jodf<a
ks.KaGhska yg fmr mßoafoka u wem Wmia:dk lsÍu
l< hq;= nj hs' túg iSy f;fï úiauhg m;a jQfha h'
woyd.; fkdyels jQ fya fufia mejiSh'
—wfkaæ iajdóks" ud fuf;la u Tn jykafia
.ek wid ;snqfka fuhg yd;amiska u fjkia jQ fohls'
tkï" Y%uK f.!;uhka jykafia fufia mji;s' tkï
ks¾udxY m%Yakh 57

zug u oka meka Èh hq;=h' wka lsisfjl=g fyda oka


fkd Èh hq;=h' uf.a Y%djlhskag muKla u oka Èh
hq;=h' wkH jQ Y%djlhka yg oka meka fkd Èh hq;=hZ
lshd h' tfuka u zug fok odkh u uy;a M, fõ'
wkqkg a fok odkh uy;aM, fkdfõ' udf.a Y%djlhkag
fok odkh uy;aM, fõ' wkH jQ Y%djlhka yg fok
odkh uy;aM, fkd fõZ lshd h'
tfy;a Nd.Hj;=ka jykafia jkdyS ks.KaGhska
yg mjd oka meka §u msKsi ud iudoka lrjk fial˜
hs mjiñka h<s;a j;djla f;rejka irK .sfha h'
fï ;=<ska tl fohla meyeÈ,sj fmfka' tkï
wkHd.ïldr msßia nqÿrcdKka jykafiag okameka
,eîu .ek mjd B¾IHdfjka miqjqk nj hs' tksid h
Tjqka úiska fujeks fkdfhla wdldrfhka wi;Hh jQ
lgl;djka m;=rejd yer ;sfnkafka'
tÈk nq ÿ rcdKka jyka f ia iS y fia k dm;s g
p;=rd¾h i;HH ms<sn| foaYkdjla jod< fial' tu
foaYkdj wjidkfha iSy f;fï fidajdka M,hg m;a
jQ Y%djlfhl= njg m;a ùh' ±ka iSy mD;.ack flfkla
fkdfõ' ud¾.M, ,dNS Y%djlfhls' wd¾h iïud
ÈÜÀfhka hqla; jQ flfkls'
ks.KaG kd;mq;% hkq ljfrla o lshd Tn okakjd
o@ Tyq iu: Ndjkdfjka ,nk OHdk .ekj;a
wjfndaOhla fkd ;snqKq flfkls' jrla Tyq Ñ;a;
.Dym;s kï jQ wkd.dó Y%djlhd yg mjid isáfha
ú;lal úpdr rys; jQ OHdk fkdue;s nj hs' Tyq ;u
ks¾udxY m%Yakh 58

wd.u jYfhka bÈßm;a lrk ,oa f oa ks ¾ udxY


wdydrfhka hemSu hs' tfuka u Tyq ;dmi kdhlfhls'
ksrej;a ;jqfils' tu O¾uh woydf.k Tyq f.a
Y%djlfhla njg m;a ù isá iSy fiakdm;shd f;rejka
irKg meñKsfha wjfndaOfhka u h' fidajdka M,hg
m;aùfuka wd¾h jQ iïud ÈÜÀfhka hqla; ùu ksid
Tyq ;=<ska ixfhdack ;=kla m%ydKh ù .sfha h' tkï¦
ilaldh ÈÜÀh ;a" úÑlsÉPdj ;a" iS,ín; mrdudih
;a h' zwdydrfhka i;ajhd f.a msßisÿ nj isÿ fõZ hk
woyi iS , ín; mrdudihg wh;a fohls ' tjeks
woyilg ne£ .sh mqo. a ,hd th u .%yKh lr .kakjd
ñi thska ksoyia ùula isÿ fkdfõ' kuq;a ±ka iSy ;=<
tjeks woyia ke;' Tyq i;Hdi;Hh uekúka f;dard
fírd .; yels" kqjKska fufkys lsÍfï l=i,;d
we;s m%{djka; fn!oaO Y%djlfhls'
iSy fiakdm;s nqÿ oyu je<|.;a mqj; úYd,d
uykqjr isá ks.KaG Y%djlhska w;r ,eõ.skakla fia
me;sÍ .sfha h' tod iSy fiakdm;s úiska wmQre fohla
lrk ,§' tkï ;uka ks.KaG kd;mq;%f.ka bf.k
.;a ks¾udxY oDIaáh w;ayeÍu hs' ieneúka u Tyq yg
thska fi;la ie,iqfka kï fya tu oDIaáh lsisfia;a
w;a fkd yßkafka u h'
iSy f;fï Nd.Hj;=ka jykafiag NslaIq ix>hd
iuÕ miq Èk ;uka f.a ksjfia odkhg jäkak hehs
wdrdOkd lf<a h' fya ksjig f.dia zi.h" hkak'
lvms,g f.dia úlsKSug ;sfnk uila f.fkkak'Z
lshd fiajlfhl= lv ms,g msg;a fldg heùh' odkh
ks¾udxY m%Yakh 59

ms<sfh, jQ miq Nd.Hj;=ka jykafia NslaIq ix>hd


iu. iSy fiakdm;s f.a ksjig jevu l< fial'
odkh ms<s.kajk fõf,ys ;e;s .;a mqreIfhla
uy;a l,n,hlska hq;j = iSy fiakdm;s fj; meñKsfha
h' —iajdóks" okafkys o@ fndfyda ks.KaGfhda úYd,d
uykqjr yxÈhla .dfka /ia ù fo w;a wyig Tijd
f.k zwfydaæ wo iSy fikam;shd úiska ;rndre
isõmdfjl= urd Y%uK f.!;uhka yg n;la msisk
,oafoa h' Y%uK f.!;u f;fï o ;uka Wfoid urK
,±hs hk fulreK ±k ±k u ;uka Wfoid urd
ms<sfh, lrk ,o uia wkqNj lrkafka hZ lshd
y~ñka je<fmñkaa isá;s'˜
—i.h" lï ke;' Th ks.KaGhka fndfyda l,la
uq¿,af,ys isg u Nd.Hj;=ka jykafia yg w.=K lshkq
leu;sj isá;s' O¾ufhys o w.=K lshkq leu;sj isá;s'
ix>hd f.a w.=K lshkq leu;sj isá;s' wm f.a
Nd.Hj;=ka jykafia yg wi;Hfhka" ysia lrefKka"
fndrefjka" wN+;fhka lrkakd jQ Th fpdaokd tA
Woúhgj;a Èrjd .; fkdyels h' wms jkdyS Ôú;
fya;=fjka j;a ±k ±k m%dKSfhl= f.a Ôú;h fkd
kikafkuq'˜
^uydj.a. md<s - fNaiÊclaLkaOlh&

±ka Tn fudfyd;la is;d n,kak' tod nqÿcdKka


jykafia oka meka j<|d tu ksjiska t<shg jäkd úg
i;=ka fjkqfjka y~d je<fmñka fm<md,s hk wr
ks.KaG msßi l=uk whqßka lghq;= lrkakg we;a o@
hï fyhlska Tn tod t;ek isáfha kï" tA ks.KaGhka
f.a fm<md,shg iïnkaO fkd jkakyq o@ Tn .kafka
ks¾udxY m%Yakh 60

ljfrl=f.a me;a; o@ ks.KaG Y%djlhska f.a kskaod


wmydi wj,do bÈßfha ìhg m;a ù wi;Hh je<|
.kakyq o@ tfy;a ,dN i;aldr lS¾;s m%Yxidj,g
uq,d ù fyda w,dN kskaod wmydi j,g ìh ù fyda
wi;Hh je<| .ekSu iïud ÈÜÀfhka hq;= Y%djlhka
f.a iajNdjh fkdfõ' fumuK oreKq iudc úfõpk
uOHfhys jqj o" nqÿrcdKka jykafia NslaIq ix>hdg
ks¾udxYS ùu fjkqfjka fkd fm<UjQ fial'
tfy;a tlreK uq,a lrf.k Wkajykafia NslaIq
ix>hd /ia lrjQ fial' —mskaj;a uyfKks" ;uka
Wfoid urK ,±hs ±k ±k" ;uka Wfoid ms<sfh,
lrk ,o hï uila fõ kï" th fkd je<¢h hq;=h'
hfula th j<|kafka kï Tyqg zÿlalg wdm;a;;shlsZ'
mskaj;a uyfKks" ;uka Wfoid urK ,± hs
fkd olakd ,oafoa o" fkd wik ,oafoa o" iel fkd
lrk ,oafoa o fuu ;=ka fl,jr msßisÿ u;aiHh
udxY ^;s%fldaá mdßiqoaOx uÉP uxix& wkqNj lsÍu
wkqu; lrñ'˜
nqÿrcdKka jykafia úiska ;%sfldaá mdßY=oaê
udxYh wkqu; lrk ,oafoa fu;ek § h'
wmg ysf;k ysf;k ms<sfj,g wm f.a reÑ
wreÑlï j,g wkqj wm orkakd jQ úúO u;su;dka;r
j,g wkqj wm f.a mqoa.,sl wdl,am j,g wkqj
.,mkakg jqjukd mßoafoka nqÿrcdKka jykafia
kul f.a O¾u úkh Ndú; lsÍug fm<öu ;ukag u
wys; msKi
s fya;j
= k lreKla nj lreKdfjka ie,l=j
ks¾udxY m%Yakh 61

uekej'
24' m%Yakh (
Th ;s%fldaá mdßY=oaO udxYh hkq uia rihg .scq
jQ NslaIQka úiska miq l,l § f.d;d .kakd ,o iÕ
.eghla fkd úh yelafla o@
24' ms<s;=r (
mskaj;" ±ka ld,fha fndfyda fofkla lrkafka
;uka ne£ isák" ;uka .%yKh ù isák" ;uka reÑ
lrkakd jQ woyig fkd .e,fmk ;ukag ´kE
ms<sfj,g w¾: olajd .kakg fkd yelsfjk lreKq
O¾u úkfhys ;sfnkq olakd úg zTh iÕ .eghla
fkjZ lshñka ;:d.; O¾u úkh u neyer lsÍu hs'
j¾;udkfhys Th fpdaokd lrk ish¨ fokd u
mD:.ack Woúh fj;s' O¾uh flfrys úÑlsÉPd we;s
Tjqyq ´kEu fj,djl ;u u;h Wfoid f;rejkg
.¾yd lsÍug iQodkïj isá;s' O¾u úkh uekúka
fkd yodrd ;u ;uka f.a fm!oa . ,s l u; yq j d
olajkakg f.dia O¾u úkh neyer lsÍu wk;=reodhl
fohla fkd fõo@
25' m%Yakh (
Tn jykafia flfia lSj;a nqÿrcdKka jykafia
f.a uydlreKdjg Th ;s%fldaá mdßY=oaO udxY l;dj
kï .,md,sh fkd yelafla h'
25' ms<s;=r (
ks¾udxY m%Yakh 62

mskj
a ;" Tn nqÿrcdKka jykafia f.a uydlreKdj
y÷kd.;a ñïu l=ula o@ idudkHfhka mqoa.,fhl=
wkqNj lrk wdydr jÜfgdarej foi n,d tu mqoa.,hd
f.a .;s.=K wjfndaO lr.ekSug hfula is;kafka
kï thska Tyq f.a nqoaêfha m%udKh is;d .; yels h'
wm f.a Nd.Hj;=ka jykafia fmkajd jod< ;sf
% ldaá
mdßY=oaO udxYh hkq l=ulao lshd j;a yßyeá f;areï
.; fkd yels Tn tA ;=<ska o nqÿrcdKka jykafia f.a
uyd lreKdj fidhkafka@
mskaj;" nqÿrcdKka jykafia f.a uydlreKdj
hka;ñka fyda f;areï .kakg kï fujeks foiqula
j;a jgyd .; uekj'
—mskaj;a wdkkao" fï l%ufhka o fulreK
wjfnda O lr.; hq ; = h ' tkï fuu ks j ka u.
iïmQ¾Kfhka u r|d mj;skafka l<HdK ñ;%;ajh
u; h' l<HdK iydhlhka u; h' l<HdK ñ;%hka
f.a weiqrg keUqre ùu u; h'
mskaj;a wdkkao" bm§u iajNdj fldg isák
i;ajfhda l<HdK ñ;% jQ ud lrd meñK bm§fuka
ksoyia fj;s' crdjg m;aùu iajNdjh fldg isák
i;ajfhda l<HdK ñ;% jQ ud lrd meñK crdfjka
ksoyia fj;s' urKh iajNdj fldg isák i;ajfhda
l<HdK ñ;% jQ ud lrd meñK urKfhka ksoyia
fj;s' fidal" je<mSï" ÿla-fodïkia" iqiqï fy<Sï
iajNdjh fldg isák i;ajfhda l<HdKñ;% jQ ud
lrd meñK tA fYdal" je<mSï" ÿla-fodïkia" iqiqï
ks¾udxY m%Yakh 63

fy<Sï j,ska ksoyia fj;s'˜


^ixhq;a; ksldh - WmâV iQ;%h&

nqÿrcdKka jykafia f.a uydlreKdfõ iajNdjh


.ek flfkl=g fujeks foiqï ;=<ska hdka;ñka fyda
f;areï .; yels kï th uy;a ,dNhls'
fuu idxidßl Ôú;h ;=< flfkla È.ska È.g
u mD;.ackfhla jYfhka /£ isáhfyd;a Tyq f.a
B<Õ Ôú;fha Wm; ksrfha isÿjkakg mq¿jks' ;sßika
fhdaksfha fyda fm%a; fhdaksfha fyda Wm; ,nkakg
mq¿jks' iifrys jegqKq mD:.ack i;ajfhl= f.a
nrm;, wk;=r kï i;r wmdfhys bm§u msKsi Tyq
bÈßfha we;s bvlv hs'
tu wk;=ßka Tyqj uqojd .ekSu msKi
s Tyq flfrys
wkqlïmd we;s flkd l< hq;af;a p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfndaO lsÍu msKsi Tyqj fhduq lsÍu hs'
tfia ke;sj tu wk;=r iïmQ¾Kfhka u iÕjd oud
O¾ufha yeisÍu hkq zks¾udxY wdydr wkqNjh uZ h
hkd § jYfhka ks¾udxY wdydr fjkqfjka u O¾ufha
yeisÍu lem lsÍu ;=<ska Tyq fkd uÕ hhs' th oDIaá
jYfhka .kS' th .,md ,Sug uykais .kS'
tfy;a Tyq p;= r d¾h i;Hh wjfnda O fkd
lrkafka kï hïfyhlska B<Õ Ôú;fha § udxY
NlaIl ;sßika if;l=j Wm; ,enqjfyd;a Tyq f.a
ks¾udxY m%;smodj t;ekska u wjika ù hkq we;'
ieneúka u Tn l< hq;f
a ;a th fkdfõ' ks¾udxYj
fyda fõjd" tfia fkd ù fyda fõjd" Tn l< hq;af;a
p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lr.ekSug uykais
ks¾udxY m%Yakh 64

.ekSu hs' ioaOdkqidÍ" OïudkqidÍ wd§ fidajdka


ud¾.hg meñKSug uykais .ekSu hs' tA ;=<ska Tn
,nk Od¾ñl /ljrKh t<j¿ wdydrfhka lsisod
,eìh fkd yelsh' udxY wdydrfhka o ,eìh fkd
yels h'
hï fyhlska Tn wjika yqiau fy,Sug fmr
fidajdka M,hg m;a Y%djlfhl= njg m;ajqj fyd;a
ioyg u i;r wmdfhka ksoyia jkq we;' túg Tn
iodld,sl /ljrKhg m;a jQ flfkla jkq we;'
foõ ñksia fo .;sfhys muKla i;a j;djla iSud
fldg WmÈkq we;' fï f.!;u Ydikfha § u iir
ÿlska tf;r jkq we;' nqÿrcdKka jykafia f.a uyd
lreKdj l=ula ±hs Tn f;areï .; hq;af;a t<j¿
wdydr wkqNjfhka fkdj" p;=rd¾h i;HdjfndaOfha
jákdlu i,ld ne,Sfuka h'
tfia ke;sj Tn is;d isákafka idrdixfLhH
l,a m ,la I hla mq r djg mdró O¾uhka imq r d
Wkajykafia iïud iïnqoaO;ajhg m;a ù jodf<a
ks¾udxY wdydr wkqNjh .ek mdvï ud,djla lshd
§u msKsi lshd o@
26' m%Yakh (
tfy;a Th lshk ;%sfldaá mdßY=oaO udxYh .ek
fkd okakd wh odkhla msKsi uia udxY ms<sfh,
lsÍug f.dia lsis Nhla ke;=j i;=ka uerej fyd;a tA
mj Tjqkag whs;s fkd jkafka o@
26' ms<s;=r (
ks¾udxY m%Yakh 65

mskaj;" Th lreK wm f.a nqÿrcdKka jykafia


Ôjl ffjoHjrhd yg b;d meyeÈ,s f,i fufia mejiQ
fial'
—mskj
a ;a Ôjl" hfula ;:d.;hka jykafia Wfoid
fyda ;:d.; Y%djlhka Wfoid fyda hhs mjiñka
m%dK>d;h lr;a kï tA ;eke;a;d lrekq milska
fndfyda mõ /ialr .kafka h'
1' zhkak' wij,a kï we;s m%dKshdj urKq msKsi
/f.k tkakZ lshd hfula lshhs kï fuu m<uq
lreKska u fndfyda mõ /ia jkafka h'
2' tA m%dKshd urK ìfhka ;e;s f.k fjõ,oa§
f.f,ka ne|f.k tkq ,nk úg tA m%dKshd hï
ÿla fodïkila ú¢kafka fõ o" fuu fojk
lreKska o fndfyda mõ /iajkafka h'
3' hfula zfï m%dKshdj urd oukakZ hs úOdk
lrkafka fõ o" fuu ;=kf
a jks lreKska o fndfyda
mõ /iajkafka h'
4' tu m%dKshd urKq ,nk l,ays hï ÿla fodïkia
ú¢kafka fõ o" fuu isõjk lreKska o fndfyda
mõ /ia jkafka h'
5' hfula ;:d.;hka jyka f ia g fyda ;:d.;
Y%djlhka jykafia,dg fyda wlem uia j<|kafka
h hk fpdaokdj lrkafka kï" fuu miajk
lreKska o fndfyda mõ /iajkafka h'
^uʯu ksldh - Ôjl iQ;%h&

fuhska b;d u meyeÈ,sj fmfkkafka ljr


ks¾udxY m%Yakh 66

fya;=jla ksid j;a m%dK>d;h fkd l< hq;= nj hs'


b;ska ;%sfldaál mdßY=oaO udxYfhka mõ isÿfjkafka
ke;' tksid wm i;=ka urkafka wm msKsi fkd fõh"
odkhla msKsi hehs lshd hfula i;=ka ur;a kï"
Tyqg m%dK>d; wl=i,fhka ksoyia ùula ke;'
tfuka u uia udxY wkqNjfhka m%dK>d;hg
jl%dldrfhka fyda rel=,la jkafka kï" Nd.Hj;=ka
jykafia lsisfia;a u uia udxY fkd j<|k fial'
tfy;a Wkajykafia uia udxY je<ª nj idudkH fohls'
th m%Yakhla ù ;sfnkafka t<j¿ wkqNj lsÍu ksjka
uÕ jYfhka ms<s.;a Woúhg h' is,aj;a lu ;a" .=Kj;a
lu ;a uksk ñïu jYfhka t<j¿ wkqNjh f;dard
f.k isàu ;=< fndfyda fofkla fkd uÕ hkafka
iS,h y÷kd.ekSug fkd yels ùfuka h'
27' m%Yakh (
nqÿrcdKka jykafia je<£u msKsi uia ms<s.;a
nj i|yka jk ;eka O¾ufhys ;sfí o@
27' ms<s;=r (
tfiah mskaj;' tla;rd wjia:djl § Nd.Hj;=ka
jykafia úYd,d uykqjr l+gd.dr Yd,dfjys jevúiQ
fial' tl,ays fida;dmkak .sys Y%djlfhl= jk W.a.
.Dym;shd Nd.Hj;=ka jykafia Wfoid wmQre wdldrhg
odkhla ms<sfh, lf<a h' Tyq tu odkh ms<s.ekajQfha
nqÿrcdKka jykafia jod< tla;rd nK mohla .ek
mjiñka h'
ks¾udxY m%Yakh 67

—iajdóks" uúiska Nd.Hj;=ka jykafia yuqfjys


u wik ,o" Nd.Hj;=ka jykafia bÈßfhys § u
ms<s.kakd ,o lreKla ;sfí' tkï¦ zukdm foa oka
fok ;eke;a;d ukdm foh u ,nkafka hZ hk nK
moh hs'
b;ska Nd.Hj;=ka jykai" ud yg i,amqma lejqï
b;d ukdm h' tfyhska Nd.Hj;=ka jykafia wkqlïmd
Wmojd udf.a i,amqma lejqï ms<s.kakd fialajdæ˜
B<Õg W.a. f;fï fufia mejiqfõ h' —iajdóks"
uúiska Nd.Hj;=ka jykafia yuqfjys u wik ,o
lreKla ;sfí' tkï zukdm foa oka fok ;eke;a;d
ukdm foh u ,nkafka hZ hk nK moh hs'
b;ska Nd.Hj;=ka jykai" ud yg fvnrm, uqiq
l< W!re ui b;d ukdm h' tfyhska Nd.Hj;=ka
jykafia wkqlïmd Wmojdf.k udf.a fvnrm, uqiq
l< fï W!re ui ms<s.kakd fialajdæ˜
Nd.Hj;=ka jykafia wkqlïmd Wmojd ms<s.;a
fial'
^wx.=;a;r ksldh - ukdmodhS iQ;%h&

fuhs k a ;jÿrg;a meyeÈ,s j fmfkka f ka


nqÿrcdKka jykafia uia udxY j<|d ;sfnk nj fkd
fõo@ ks¾udxY wdydrh ms<sn|j we;s u;fhys jro
;sfnkafka nqÿrcdKka jykafia ;=< fyda lem f,i
uia udxY wkqNj lrk msßi ;=< fkdfõ' m%dK rys;
jQ uia udxYh m%dK>d;h yd iudk w¾:fhka i,ld
f.k wre;a mg,jdf.k ;sîu hs' th flfkl= f.a
O¾u{dkfha yd úkh ms<sn| wjfndaOfha wvqlu úkd
ks¾udxY m%Yakh 68

wka ljr fya;=jla o@


28' m%Yakh (
Tn jykafia Th wdldrfhka mjik kuq;a fï
rfgys wdrKH fiakdik wdÈfhys jevisák fndfyda
iajdóka jykafia,d ;a fndfyda u m%isoaO jQ ±k W.;a
iajdóka jykafia,d ;a ks¾udxY wdydr u j<|;s' tfia
u ck;djf.ka o ks¾udxY jkakehs b,a,d isák
iajdóka jykafia,d .ek o wikakg olskakg ,efí'
tfia jkafka ula ksid o@
28' ms<s;=r (
mskaj;" fï rfgys jevisák ish¨ iajdóka
jykafia,d f.a reÑ wreÑlï .ek fyda nK lSï .ek
fyda uu j. fkd lshñ'
tfy;a tl fohla lsj hq;=h' tkï" hï iajdóka
jykafia kula fm!oa.,sl reÑl;ajh u; ks¾udxY
wdydr j<|;a kï tys lsisÿ .eg¿jla ke;' kuq;a th
O¾u úkh jYfhka mg,jdf.k th YS,h njg yqjd
olajñka wkHhkag .ryñka th u wd¾h ud¾.fhys
wks j d¾h wx.hla jYfhka yq j d ola j ;a kï
Wka j yka f ia , d f.a O¾udjfnda O h ms < s n |j
tAldka;fhka u iel l< hq;= h'
hï iajdóka jykafia kula ;:d.; O¾u úkh
kq j Ks k a hq l a ; j yodrd ;s f í kï"
fhdaksfidaukisldrfhys fh§ ;sfí kï" fÉ;kdjla
l%shd;aul jkafka flfia ±hs O¾uh ;=<ska ksrdl+,
ks¾udxY m%Yakh 69

f,i wjfnda O lr f.k ;s f í kï" tA ia j dóka


jyka f ia , d mjika f ka p;= r d¾h i;Hhg wod,
O¾uhla ñi ks¾udxY wdydr .ek fkdfõ'
úfYaIfhka u O¾u úkh .ek wjfndaOhla
fkdue;sj isák ck;dj b;du;a u myiqfjka myojd
.; yels f,fyis ud¾.h fuh hs'
Wïn,lvj;a fkd j<¢;a hehs mejiQ ieKska
t;ekg myÈk fndfyda kqjK u| msßia fï rfgys
isá;s' ks¾udxYj isák ´kEu flfkla ksjka u.
jYfhka ljr fyda ñ;Hd oDIaáhla l;d l< o tieKska
u ms<s.ekSug fndfyda fofkla fm<fUkafka j<|k
wdydrfha iajNdjh foi n,ñks' tu ms<s.ekSu msKsi
Wïn,lvj;a fkd je<£u m% u dKj;a h' ljr
wdldrfhka Èú f.jqjo lï ke;' ljr pdgq nia fovqj
o lï ke;' O¾ufha kdufhka ljr fohla mejiqj o
lï ke;' Wïn,lv lene,a,la j;a wdydrhlg uqiq
fkd lr .ekSu u m%udKj;a h' mru mú;% jQ wdydr
j<|kakd jQ Wkajykafia,d fudk ;rï fY%aIAG o hk
u;h me;sr hk úg ch .kafka wO¾uh ñi O¾uh
fkdfõ' túg m%d;sfudalaI ixjr iS,h hgf.dia
YS,hlg whs;s ke;s" YS,fhys wx.hla fkd jk"
ks¾udxY wdydr fõ, uyd fYa%IaG fohla f,i biau;=
fjhs' th jkdyS úkh úlD;s ùu hs' tfuka u th
O¾ufha wksjd¾h wx.hla f,i mjihs kï th jkdyS
O¾uh úlD;s ùu hs'
29' m%Yakh (
ks¾udxY m%Yakh 70

ks ¾ udxYS ù u YS , hla jYfhka fyda .= K hla


jYfhka fyda Tn jykafia fkd ms<s.kafka ula ksid
o@
29' ms<s;=r (
mskaj;" ud ljfrla o@ wm f.a Ydia;Dka jykafia
mjd ks¾udxY wdydr wkqNjh YS,hla jYfhka fyda
.=Khla jYfhka fyda fkd ms<s.;a fial' th yqfola
fm!oa . ,s l reÑl;a j hla muKs ' bka Tíng .s h
jákdlula tys ke;' fulreK wjOdrKfhka u
isysfha ;nd .ekSu jeo.;a h'
30' m%Yakh (
tfia kuq;a uia udxY j<|k iajdóka jykafia,d
;=< YS,h j;a ke;ehs kskaod wmydi lrk wj,do
lrk we;eï .sys meúÈ msßia fï rfÜ isákjd fkao@
30' ms<s;=r (
tfiah mskaj;' tjeks .sys meúÈ msßia fï rfÜ
isák nj ienE h' tfy;a Tn mjd O¾uh úkh hkq
l=ula±hs fkd ±k isáh fyd;a tjeks msßi f.a m%ldY
j,g f,fyisfhka /jfgkakg mq¿jks' tu ksid
NslaIqjl f.a YS,h ke;sjk" meúÈ nj iïmQ¾Kfhka
u wfydaisjk lreKq y;rla we;s nj Tn ±k isàu
b;d u m%fhdackj;a h'
1' Wmiïmodj ,enQ hï NslI a j
q la wvq .Kfka ;sßika
.; jQ ia;%shla iuÕ fyda fõjd" Tjqfkdjqka ldu
ixi¾.fhys fhfo;a kï tieKska u Tyq f.a
Ns l a I q N djh iïmQ ¾ Kfhka u wfyda i s fõ'
ks¾udxY m%Yakh 71

tmuKlska u Tyq ix>hd f.ka neyer jQfha


fjhs' ix> ,dNh wysñ jQfha fjhs' Tyq úiska
lrkq ,nk lsisÿ úkh l¾uhla j,x.= ke;'
Tyqg keje; Ydik O¾ufhys fhfokakg kï
wdh;s ixjrfha msysgd idufKrfhla jYfhka
O¾ufha yeisßh yelsh'
2' Wmiïmodj ,enQ hï Ns l a I q j la fidrd hk
kdufhka kskaod ,eîug fya;=jk b;d iq¿
fidrlula fyda l< ieKska u Tyq f.a NslI
a N
q djh
iïmQ¾Kfhka u wfydais fõ'
3' Wmiïmodj ,o NslaIqjla fÉ;kd;aulj ukqIH
>d;khlg hka;ñka fyda yjq,a ù tA fya;=fjka
tu ukqIH >d;kh isÿ jkafka kï" tieKska u
Tyq f.a NslaIqNdjh wfydais fõ'
4' Wmiïmodj ,o NslaIqjla OHdk ud¾.M, lsisjla
ke;sj ;uka OHdk ud¾.M, wd§ úfYaI O¾uhka
Wmojd f.k isákafka hehs wêudkhlska f;drj
m% l dY lrka f ka kï" Tyq f.a Ns l a I q N djh
iïmQ¾Kfhka u wfydais fõ'
fïjd y÷kajkafka i;r mdrdðld kñka h' meúÈ
Ndjh wfydais ù ÿiaiS, Ndjhg m;ajkafka i;r
mdrdðldfjka tla mdrdðldjlg fyda yiq ù u
fya;=fjks' tfy;a lem f,i ,efnk uia udxY j<¢k
NslaIqjla ÿgq úg hï flfkla wlem uiska fpdaokd
fldg ÿiaiS,;ajfhka .gd l;d fldg tu NslaIqj
my;g fy<d ouhs kï" tA ;eke;a;d Nd.Hj;=ka
ks¾udxY m%Yakh 72

jyka f ia jod< fuu foa Y kdj ±kf.k is à u


m%fhdackj;a h'
—mskj
a ;a uyfKks" hï NslI
a j
q la msßilg wdfl%dY
a
lrkafka kï" in%yaupdÍ wd¾hhka jykafia,d yg
kskaod wmydi lrkafka kï" Tyq fuu wd§kj my
leu;s úh hq;af;a h'
1' ;uka f.a ksjka u. jeiS hk whqßka mdrdðld
wdm;a;shlg fyda meñfKkafka fjhs'
2' fjk;a ls,sá iy.; jQ wdm;a;shlg yiqjkafka
fyda fjhs'
3' fndfyda ÿla ú¢kakg isÿjk ±ä frda. Wmøjhla
fyda je<f|kafka fjhs'
4' urKhg m;ajk úg isys uq<djkafka fjhs'
5' lh ì£ urKhg m;a jQ miq wmdh kï jQ ÿ.;sh
kï jQ úksmd; kï jQ ksrfhys WmÈkafka fjhs'
^wx.=;a;r ksldh - wlafldail iQ;%h&

tksid hïlsis NslaIqjla ks¾udxY wdydr muKla


wkqNj fkd l< muKska tu NslI a j
q g ÿiai,
S Ndjfhka
fpdaokd lsÍu b;du;a u wka;rdodhl h' tksid
flfkl= ;j flfkl=g fpdaokd lrkakg m<uq lreKq
myla ;ud ;=< msysgqjd f.k fpdaokd l< hq;= nj
idßmq;a; f;reka jykafia fufia jod< fial'
1' iqÿiq l,ays u lshñ' fkd l,ays fkd lshñ'
2' i;H jQ fohska u lshñ' wi;Hfhka fkd lshñ'
ks¾udxY m%Yakh 73

3' fudf,dla niska u lshñ' mreI niska fkd lshñ'


4' w¾: iys;j u lshñ' w¾: rys;j fkd lshñ'
5' fu;a is;ska u lshñ' oafõY is;ska fkd lshñ'
^wx.=;a;r ksldh - fpdaokd iQ;%h&

fulreK ;=<ska wm meyeÈ,s j fuh f;areï .;


hq;=h' tkï NslaIQka jykafia,dg kskaod lsÍu msKsi
oafõI iy.;j" ffjrfhka hq;=j we;eï .sys meúoaoka
úiska fpdaokd lrk wjia:d ;sfí' túg lgl;d j,ska
wid ±k.;a fohlska fyda ;uka ukiska ujd.;a
fohlska fyda Wäka m,af,ka úuid u;jdo j,g
nei.;a fohlska fyda wkqkaf.a Wis.ekaùï u;
wdfõ.YS,S ùfuka fyda is;g tk tk foh fpdaokd
uqLfhka mejiSfuka fyda wkqka yg fpdaokd lrkakg
hEfï § wkqkag flfia fj;;a th ;uka f.a ys; iqj
msKsi kï lsisfia;a WmldÍ fkd jk nj f;areï
f.k isàu jeo.;a h' fuys nrm;,lu ±fkkafka
l,a .sh miq h'
l=oafOda w;a:x k cdkd;s - l=oafOda Oïux k miai;s"
wkaOka;ux ;od fyda;s - hx fldafOda iyf;a krx
fldamhg m;a jQ ;eke;a;d hym; fkd okS'
fldamhg m;a jQ ;eke;a;d O¾uh fkd olS' fl%daOh
úiska hï ñksfil= hgm;a lrk ,oafoa h' túg Tyq
isákafka fudayh kï jQ >kdkaOldrh ;=< hs'
^fldaOk iQ;%h - wx.=;a;r ksldh&

tu ks i d fl% d a O rys ; j fuh úuid ne,S u


ks¾udxY m%Yakh 74

kqjKe;a;ka f.a hq;=lu hs'


31' m%Yakh (
uia udxY je<£u YS,hla fyda .=Khla fkdfõ
kï iudch úiska th fu;rï w.h lrkq ,nkafka
ula ksid o@
31' ms<s;=r (
ms k a j ;" fuhs k a fmfkka f ka iudch úis k a
.=Kj;a lu fyda is,aj;a lu ukskq ,nkafka yqfola
ndysr fmkqfuka ñi wNHka;ßl jákdlulska fkd
jk nj hs' wNHka;ßl .=Kj;alï j¾Okh fkdjQ
iudchl ks¾udxYS ùu Wiia iudc ;;ajhls' ;uka
f.a msßisÿlu fmkaùug wdNrKhls' ;udj yqjd
±laùfï .=Khls' wkqka j my;a fldg fy,d ±laùug
wdhqOhls' Tjqyq ohdkqlïmd úrys; wkHhkag myr
fokafka ks¾udxYSùu kï jQ ;shqKq wdhqOfhks'
iïud ÈÜÀh we;s lr .ekSfï jeo.;alu Tjqkag
fkd fmfka' B¾IHdj" l=yllu" m<s.ekSu" ffjr lsÍu
mqyqudkakh wdÈfha we;s wk;=r Tjqkg fkd fmfka'
ukqIHhdg wkqlïmdfjka Woõ lsÍu .ek Tjqka ;=<
t;rï ie,ls,a,la ke;' tA fjkqjg ;sfnkafka uia
udxY wkqNjhg tfrys jQ oafõI iy.; f>daIdjla
muKs' iïud ÈÜÀh we;s lr .ekSug uykais .kafka
kï fld;rï w.fka o@
32' m%Yakh (
iïud ÈÜÀh we;s ùug fya;= jkafka l=uk lreKq
ks¾udxY m%Yakh 75

o@
32' ms<s;=r (
mskaj;" m%Odk jYfhka u iïud ÈÜÀh we;s ùu
msKsi lreKq folla fya;= fõ'
1' ioaO¾uY%jKh (
tkï l<HdK ñ;%hka f.a wdY%h fya;=fjka
flfkl=g Nd.Hj;=ka jykfia fmkajd jod< p;=rd¾h
i;Hh O¾uh b;d iúia;r f,i ;a" msßisÿ f,i ;a
wikakg fyda lshjkakg fyda ,efnhs' th flfkl=g
ndysßka ,nd.; yels w;s fYa%IaG jQ iïm;a;sh hs'
2' fhdaksfidaukisldrh (
l<K ñ;=re weiqfrka Y%jKh l< fyda ±k.;a
fyda tA p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO jk mßoafoka
;u Ñka;kh tA O¾uhg wkql+, f,i yeisrùfuys
l=i,;dj fhdaksfidaukisldrh kï fõ' tA ;=<ska
;ukag p;=rd¾h i;Hh jkdyS tAldka; i;Hhla nj
wjfndaO fjkakg mgka .kS' iïud ÈÜÀh we;s jkafka
tA whqßka ñi ks¾udxY wdydr wkqNjfhka kï fkdfõ'
33' m%Yakh (
wfma rfÜ b;d m%isoaO iajdóka jykafia,d mjd
mjik m%Odk lreKla ;sfí' tkï Ndjkd lroa§
t<j¿ wdydr muKla .; hq ; = h ' túg Ndjkdj
blaukska u ÈhqKq fõ' hï fyhlska uia udxY wkqNj
l<fyd;a th Ndjkdjg ndOdjla úh yelsh lshd h'
ks¾udxY m%Yakh 76

fuh i;Hhla o@
33' ms<s;=r (
mskaj;" nqÿrcdKka jykafia hkq ljqreka oe hs
Tn okakjd o@ Wkajykafia úiska u Y%djl jQ wm yg
;ukajykafia ms<sn|j y÷kajdfok ,oafoa fï whqßks'
—mskaj;a uyfKks" wry;a jQ" iïud iïnqoaO jQ"
;:d.;hka jykafia jkdyS kQmka ksjka u. Wmojd,k
fial' yg fkd .;a ksjka u. yg .kajk fial'
^f,dalfhys lsisÿ foúfhl= úiska fyda nfUl= úiska
fyda udrfhl= úiska fyda Y%uK n%dyauKfhl= úiska
fyda fjk lsisfjl= úiska fyda& m%ldY fkd lrk ,o
ksjka u. uekúka m%ldY lrk fial' ksjka u.
uekúka okakd fial' ksjka u. uekúka m%lg l<
fial' ksjka u. uekúka fmkajd fokakg w;sYhska
u olaI jk fial'
mskj
a ;a uyfKks" ±ka Y%djl msßi jkdyS tA fmkajd
fok ud¾.h wkqj .uka lrñka miqmiska hkakjqka
f,i jdih lr;a'˜
^ixhq;a; ksldh - iïnqoaO iQ;%h&

wvq .Kfka wm úiska fuu iQ;% foaYkdj j;a


bf.k f.k tys w¾: wjfndaO lr.; hq;= fkd fõo@
tA flfrys Y%oaOdj msysgqjd .; hq;= fkd fõo@ hï
flfkl=ka ;=< Nd.Hj;=ka jykafia úiska fmkajd
fok ,o tA wud ksjka u. ms<sn| Y%oaOd ud;%hla fyda
we;s ù ;sfí kï tjka flfkla lsisfia;a u w¨;a
foaj,a thg tla fkd lrkq ksiel h' ksjka u.
jYfhka Nd.Hj;=ka jykafia fmkajd jodf<a wd¾h
ks¾udxY m%Yakh 77

wIagdx.sl ud¾.h hs' th ld,hlg fyda foaYhlg


fyda wkqj fjkia jk fohla fkdfõ' wdld,sl jQ
wd¾h i;Hhls' tfy;a Th lshk wdldrhg t<j¿
wkqNjh muKla mqreÿ fkd fldg ksjka uf.ys
ÈhqKjq la fkd ,eìh yels kï wd¾h wIagdx.sl ud¾.hg
wu;rj ;j;a wx.hla ziïud wdydrZ jYfhka tla
l< hq;= u h' nqÿrcdKka jykafia f.a Y%djl;ajh
m%;{
s d fok wm ljqre;a Wkajykafia úiska fkd foik
,o" m%ldY fkd lrk ,o foaj,a fkd mejish hq;=h'
Wkajykafia úiska fkd mKjk ,o foh fkd meKúh
hq;=h'
ks¾udxY wdydr wkqNjh Ñ;a; ÈhqKqjg fya;=jk
nj hï flfkla mjihs kï th Tyqf.a wjfndaOh
ms<sn| w¾nqohla ñi h:d¾:hla fkdfõ' th tfia
jkafka kï Ñ;a; ÈhqKqfjys mru fldaáhg m;a
nqÿrcdKka jykafiag wdydr wkqNjfhka is; ÈhqKq
jk l%uh fidhd .; fkd yels jQfha ula ksid o@ tu
ksid wdydr wkqNjh Ñ;a; ÈhqKqjg Wmldr fõ h
hk ñ;Hd woyia me;srùfuka flfkl=g ;djld,sl
f.!rjhla ,nd .; yels nj ienE h' tfy;a th
wi;Hhls' tfuka u hfula udxY wdydr wkqNj l<
muKska ksjka u.ska neyerj ÿiaiS, jkafka hehs
mjihs o th o wi;Hhls'
34' m%Yakh (
Tn jykafia mjikafka udxY wdydr wkqNjh
udkisl ÈhqKqjg ndOdjla fkd jk nj o@
ks¾udxY m%Yakh 78

34' ms<s;=r (
mskaj;" tfia kï fuu isÿùu .ek ;a Tn ±k
isàu uekú'
tla l,l Nd.Hj;=ka jykafia rc.y kqjr
fõ¿jkdrdufhys jev úiQ fial' tl,ays Wmam,jKaKd
ry;a f;rKsh ieje;a kqjr jev jikakS ms~q msKsi
ieje;a kqjrg msúishd h' msKva md;fhka miq ´ f;dfuda
wkaO jkh n,d msg;a jQjd h' wkaO jkfhys we;=<g
u msúis W;am,jKaKd NslI a K
q hs tla;rd rela fijKl
jdä ù Ndjkd lrkakg mgka .;a;d h'
tfõf,ys fidre lKavdhula if;l= ovhï
fldg uia f.k wkaO jkhg we;=¿ jQy' tys isá
fidr kdhlhdg rela fijfKys njqka jvñka isá
W;am,jKaKd NslaIqKsh ±l.kakg ,enqfka h' weh
ÿgq fidr kdhlhd .uka u. fjkia fldg msßi ;a
iu. fjk u.lska .sfha h'
blaì;s fidr kdhlhd tA ui ;ïnd thska hym;a
fldgila fld< j,ska T;d Wmam,jKaKd NslaIqKshg
kqÿßka .il t,a¨fõ h' zhï lsis Y%uKfhla fõjd"
n%dyauKfhla fõjd fuh olskafka kï fuh Tyq fj;
fok ,oafoa h' tA ;eke;a;d fuh /f.k hkq uekjZ
hs mjid msg;aj .sfha h'
W;am,jKaKd NslaIqKsi iudêfhka ke.sák tA
fudfydf;ys wr fidrd f.a jpkh weiqjd h' ´ f;dfuda
tA ui fjfyrg f.k .shd h' miq Èk ÿre ñßia oud
tA ui ms<sfh, fldg n÷kl oud iÕ, isjqfrys
ojgd fmdÈhla ne|.;a ; d h' wyig mek ke.S
ks¾udxY m%Yakh 79

fõ¿jkhg .s h d h' tA nq ÿ rcdKka jyka f ia g


ms<s.ekaùu msKsi h'
^mdrdðld md<s - Öjr má.a.dyl islaLdmox&

fuhska tl fohla meyeÈ,sj fmfka' tkï tu


udxYh ms<sfh, lrf.k isjqfrys fmdÈ ne| .;a
W;am,jKaKd NslaIqKsh f.a wyia .ukg WmldÍ jQ
OHdk wNs{d wdÈhg lsisÿ ndOdjla isÿ ù ke;s nj hs'
hï fyhlska ks¾udxY wdydr muKla wkqNj
lrk ld,fha § lrkakd jQ Ndjkdj ;=<ska OHdk
wNs{d wdÈh blaukska u Wmojd .; yels kï fkd
jer§u tu úfYaI l%uh ish,a, o;a Nd.Hj;=ka jykafia
wmg fy<sorõ lrk fiala u h'
35' m%Yakh (
wm rfgys fndfyda fofkla ffu;%S Ndjkdj
lrkjd hehs mji;a' tfy;a Tjqka fjk;a i;=ka f.a
u<l=Kq ;uka f.a l=fiys mqrjdf.k Th lrkakd jQ
ffu;S% Ndjkdfjys f;areu l=ula o@
35' ms<s;=r (
wfyda æ ms k a j ;" Tn ffu;% s h f;a r eï f.k
;sfnkafka wmQre l%uhlg h' ffu;%sh hkq l=ulao
lshdj;a Tn ;j u fkd okakd yev hs fmfkkafka'
ffu;%hs jeäh hq;f
a ;a m%dKfhka f;dr jQ lrj,"
ud¿ wdÈhg fkdfõ' l=i ;=< ;sfnk wdydrh ;uka
f.a isf;ys yg.kakd ffu;%shg ndOd muqKqjkafka h
lshd hfula mjikafka kï tA ;eke;a;d kqjK u|
flfkls' Th lshk wdldrhg ks¾udxY jQ flfkla
ks¾udxY m%Yakh 80

;=< blaukska ffu;s%h jefvkafka kï rchg flfia


fyda n,fldg kS;s ud¾.fhka fyda udxY wdydr
wkqNjh ;ykï l< hq;= u h' túg b;d myiqfjka
ish¨ fokd ;=< fu;a is; jefvkq we;' túg fï
rfgys by jyd f.dia ;sfnk fkd ñksil
a ï iefKlska
myj hkq we;'
tfy;a Tn okakjd o@ fojk f,dal ix.%dufhys
ks¾ud;D jQ c¾uksfha ysÜ,¾ keue;a;d ks¾udxY wdydr
wkqNj l< flfkls' ix>fNao l<" nqÿrcqka f.a f,a
fi, jQ" nqÿ rcqkaj >d;kh lsÍug uy;a fia jEhï
l<" wcdi;a rcq ,jd ;u mshd jk ìïìidr rcq
>d;kh lrjkakg iïmQ¾Kfhka u Wmfoia ÿka
foajo;a; ks¾udxY wdydr wkqNj l< flfkls' ÿIaGlï
j,ska" B¾IHdldrlñka" m<s.ekSï j,ska hq;a ÿ¾j,
ukqIHhka udxY wdydr fuka u ks¾udxY wdydr o
wkqNj lrk iudc ;, foflys u tl fia isák nj
meyeÈ,sj fmfkkakg we;s lreKls' tksid udxY
wdydr wkqNj fldg l=fiys msÍ ;sfnk u<l=Kq
fya;=fjka ffu;%sh fkd jefvkafka hehs mejiSu mjd
nqoaêu;=ka yg isky Wmojk lreKls' ieneúka u
ffu;%sh i|yd wjYH jkafka udkj ohdj h' udkj
ohdjlska f;dr jQ ;ek ;K fld< muKla wdydrhg
.;a; o ffu;%sh kï ÈhqKq jkafka ke;'
tfuka u ;j fohla f;areï .; hq;=h' t<j¿
n;a wdydrhg .;a muKska YÍrh kï msßisÿ njg m;a
fkdfõ' l=uk wdydrhla .;a; o" fl< iuÕ ñY% jk
tu wdydrh YÍrh ;= < g hka f ka n¨ jukhla
ks¾udxY m%Yakh 81

mßoafoks' YÍrh ;=< th ms<sl=,a iy.; fohla u h'


udxY wdydr muKla ms<sl=,a njg m;a ù t<j¿ wdydr
ms<l
s ,
= a fkd jkafka kï tu wdydr rkska fyda ßÈfhka
fyda l< fohla úh hq;=h' fï YÍrfhys h:d iajNdjh
.ek nqÿrcdKka jykafia f.a foaYkd fudk ;rï
;sfí o@ tAjd lshùfuka YÍrh ms<sn| ienE ±laula
we;s lr .ekSug nqoaêu;a flfkl=g wjia:dj ,efí'
36' m%Yakh (
ks ¾ udxY wdydr wkq N jfhka ri ;DIa K dj
md,kh fkd jkafka o@
36' ms<s;=r (
mskaj;" ri ;DIaKdj uq¿ukska u m%ydKh lrk
,o wm f.a nqÿrcdKka jykafia ri ;DIaKdj md,kh
lrk wdldrh úúO whqßka fmkajd § ;sfí' bka
m<uqjekak wdydr m%;HfjlaIdj hs' tkï wdydrh
j<|kakd jQ NslaIqj ;ud j<|k wdydrh .ek fï
whqßka kqjKska ie,l=j ukd h'
—ud fï msKavmd;h j<|kafka kqjKska lreKq
úuidf.k h' tkï ud fï wdydrh j<|kafka cjh
msKsi fkdfõ¦ uoh msKsi fkdfõ¦ weÕ-m; irid
.ekSu msKsi fkdfõ¦ isrefrys wvq ;eka mqrjd .ekSu
msKsi fkdfõ¦ hï;dla fï lfhys meje;au msKsi u
h' hemSu msKsi h' fjfyi ikais÷jd .ekSu msKsi h'
nUir Ôú;h hym;a j mj;ajd .ekSu msKsi h'
fufia merKs l=i.sks fõokd ke;s lr ouñ'
w¨;a l=i.sks fõokd kQmojñ' udf.a Ôú; hd;%dj o
ks¾udxY m%Yakh 82

isÿ jkafka h' ksrjoH jQ Ôú;h;a myiq úyrKh ;a


ie,fikafka h˜ lshd h'
^uʯu ksldh - .Kl fud.a.,a,dk iQ;%h&

Nd.Hj;=ka jykafia ri ;DIaKdj m%ydKh lsÍug


fya;=jk" rih flfrys fkd we,Sug fya;= jk
wdldrfhka úo¾Ykd m%{dj ÈhqKq lsÍu .ek jodrkafka
fufia h'
—isysfhka hqla; jQ fyf;fï rih wkqNj fldg
tu rih flfrys fkd wef,hs' fya tA rih ú¢kafka
fkd wef,k is;ska hq;=j h' Tyq f.a is; tA rifhys
fkd nei.kafka h' Tyq ri ú¢kafka ;a" tu ú£u
fiajkh lrkafka ;a hï whqrlska o tA fya;=fjka Tyq
f.a flf,ia f.ù hkafka fjhs' /ia fkd jkafka
fjhs' fï whqßka ÿl neyer lrk l,ays fya ksjk
<Õ isákafka hehs lshkq ,efí˜
^ixhq;a; ksldh - ud¨xlHmq;a; iQ;%h&

ks ¾ udxY wdydr wkq N jfhka flfkl= f.a


;DIaKdj m%ydKh jkafka kï" bkaøsh ixjrfhka"
i;smÜGdkfhka" iu: úo¾Ykd Ndjkdfjka we;s M,h
lsu@ tA i|yd uykais úh hq;= o ke;' ks¾udxY wdydr
wkqNjfhka ish,a, iïmQ¾K jk neúks'
37' m%Yakh (
Tn jykafia flfia mejiqj;a ks¾udxY wdydr
wkqNjh ;=<ska f,a Od;=j msßisÿ fjhs' kSfrda. fjhs'
tfia f,a Od;=j msßisÿ ùu fya;=fjka is; o msßisÿ
fjhs'
ks¾udxY m%Yakh 83

37' ms<s;=r (
fyd|hs mskaj;" tfia kï fudfyd;lg is;d
n,kak' Èú ;sfnk ;=rd u YdL muKla wdydrhg
.kakd i;=ka .ek is;d n,kak' tkï .jhska" t¿jka"
wYajhska" w,s we;=ka" f.dakqka" uqjka" ydjqka wd§ i;=ka
uq¿ Ôú;h mqrd u wkqNj lrkafka YdLdydr muKs'
Tn mjik wdldrhg Tjq k a f.a f,a Od;= j
w;Hka;fhka u msßisÿ úh hq;= h' tksid u tA i;a;=
kSfrda. fj;s' tfia u Tjqka f.a f,a Od;=j msßisÿ ùu
ksid ksrka;rfhka u tA i;=kag mj;skafka msßisÿ
is;ls' tfia kï tA i;=ka ish¨ fokd u YdLdydr
wkqNj lsÍfï fya;=fjka ,;a Ñ;a; ÈhqKqj u;
tAldka;fhka u urKska u;= iq.;sfhys Wm; ,eìh
hq;a;dyq h' ula ksid o h;a¦ Tjqka f.a uq¿ Ôú; ld,h
;=< § u YdL wdydr j,ska muKla hemqk ksid uki
o msßisÿ h' ri ;DIaKdj o f.ù we;'
tfia kï ;sßika f,dalh wmdhla jYfhka fkd
ye¢kaúh hq;=h' ula ksido h;a¦ Tjqka f.a urKska u;=
iaÓrj u iq.;sfhys Wm; ,nd Èh yels msßisÿ ukila
Tjqka yg YdL wdydr j,ska Wreu lr fok neúks'
38' m%Yakh (
tfy;a" foúhka f.a we,au ne,au n,dfmdfrd;a;=
jk fndfyda ne;su;=ka YdLd wdydr muKla wkqNj
lrkafka ula ksid o@ fuhska fmfkkafka uia udxY
wdydr l=i ;=<g ±ófuka fuu YÍrh wmsßisÿ jk
nj fkdfõ o@
ks¾udxY m%Yakh 84

38' ms<s;=r (
mskaj;" Th m%ldYfhka fmfkkafka Tn fuu
YÍrh ms<sn|j lsisjla fkd okakd nj hs' fï YÍrh
ms<sn|j kï lsisÈfkl msßisÿ njla ,nd .; fkd
yelsh' Tn nqÿrcdKka jykafia jod< O¾uh hdka;ñka
j;a wid ;sfí kï th isys lsÍug fï fyd| u
fudfyd; hs'
uy msß;a fmdf;ys ;sfnk .sßudkkao iQ;h
% lshjd
n,kak' tys we;s wiqN i[a[d" wd§kj i[a[d .ek
w¾: iys;j fudfyd;lg fyda lshjd n,kak' túg
fï isrefrys we;s wmú;% oE .ek Tng hï ±kqula
,efnkq we;'
iq;a; ksmd;fhys we;s úch iQ;%fhys fuu YÍrh
ms<sn|j nqÿ rcqka úiska jodrK ,o ruKsh foiqula
;sfí'
—fomd we;s fï YÍrh b;d wmú;% h' ks;r ÿ.|
yuhs' fkdfhl=;a l=Kqm fldgia j,ska msÍ we;s fï
YÍrfhys tA tA ;ekska je.sfrkafka wmsßisÿ foa u h'
f,dalhd mßyrKh lrkafka tn÷ lhls'
fuf,i ms<sl=,a lhla ordf.k isáñka hï
flfkla ;ud Wiia fldg i,lhs kï" wksldj my;a
fldg fy,d olS kï th ienE ;;ajh fkd ±kSu ñi
wka ljr fohla o@˜
^iq;a; ksmd;h - úch iQ;%h&

h:d¾:h fuh kuq;a Tn is;df.k isákafka fï


ks¾udxY m%Yakh 85

YÍrh msßisÿ fohla nj hs' Th whqßka uq,d ù l,amkd


lrk flfkl=g we;a; ke;a; flfia kï f;areï
.; yels fõú o@
B<Õ lreK .ek ±ka l;d lruq' YdLdydr .kakd
Woúh f.a YÍr b;d u mú;% h' ls<sl=Kq ke;' tksid
u tu YdLdydr .kakd mqoa.,hka fj; foúhka f.a
we,au ne,au wdl¾Ykh ks;e;ska u ,efí' wfydaæ
tfia kï tA foújre jkdyS uq,fjka uq,djg m;a jQ
i;aj fldÜGdYhls' ks¾udxY wdydr wkqNj l< o"
udxY wdydr wkqNj l< o" YÍrhl mj;skafka l=Kqm
fldgia ;sia folls' tfy;a fuu fo;sia l=Kqmfhka
hq;= YÍrh foúhka yg msßisÿ f,ig fmfka kï
t;ek ;sfnkafka uq,djla ñi fjk l=ula o@
tlreK i;H kï lsisod foúfhla nqÿrcdKka
jykafia <Õg fkd meñfK;a u h' ula ksid o h;a"
Wkajykafia lem f,i ,efnk udxY wdydr j<¢k
fyhsks' tu ksid i;Hh jkdyS Th lshk lreKg
yd;amiska u fjkia fohls' nqÿrcdKka jykafia
foúhka f.a ;a" ñksiqka f.a ;a Ydia;Dka jykafia jk
fial' i;a:d foajukqiaidkx jk fial'
foúfhda ls,s l=Kq j,g ìh fj;a kï" wlue;s
fj;a kï" Tjqka tl, jevisá ry;ka jykafia,dg
lsisfia;a leu;s fkd jkq we;' fndfyda ry;ka
jykafia,d u<ñkS T;k ,o jia;% /f.k isjrq e fldg
fmdrjd isá fial' fidfydka j,g f.dia nK Ndjkd
l< fial' Tn lshk mßÈ foúhka orkafka tn÷
u;hla kï ry;ka jyka f ia , d iómhgj;a
meñfKkakg foújre wlue;s h' Wkajykafia,d
ks¾udxY m%Yakh 86

fmdrjd f.k isákafka ls<s l=Kq ksid h'


39' m%Yakh (
Tn jykafia mjikafka ls<s l=Kq lshd fohla
ke;s nj o@
39' ms<s;=r (
mskaj;" ls<s l=Kq lshd fohla we;' tA ls<s l=Kq
jkdyS wka lsisjla fkdj flfkl= f.a is;l yg
.kakd ,dul wl=i, O¾uhka h'
ldhslj kï ish¨ fokd f.a u mdfya ;sfnkafka
ls<s l=Kq ñi fjk fudkjd o@ ldhslj ls<s l=Kq we;s
fkd ùug kï fuu isrer rka" ߧ" uq;=" ueKsla j,ska
ilia úh hq;= h' wvq .Kfka ùÿre j,ska fyda ilia
úh hq;=h'
tfy;a hfula ;=< udkislj ls<s l=Kq ke;skï
Tyq ks¾udxY wdydr muKla wkqNj fkd lrk kuqÿ
foúhka isákafka Tyq <Õ h' Tyq msßisÿ is;la we;s
flfkla ksid h'
fulreKg .e,fmk lÈu isÿùula .ek ixhq;; a
ksldfhys wr[a[dh;k bis iQ;%fhys i|yka fjhs'
Nd.Hj;= k a jyka f ia fuh jodrka f ka f,dfjys
lsif
s jl=;a fkd okakd w;S; Ôú; .ek lreKq fy,sorõ
lrk ;ekl § h'
—mskaj;a uyfKks" fuh w;S;fhys isÿ jQ fohls'
is,aj;a jQ b;d hym;a .=K O¾u we;s iDIsjre uyd
jkfhys tla;rd wimqjl jdih l<dyq h' tl,ays
ks¾udxY m%Yakh 87

mskaj;a uyfKks" Yl% foúhd ;a" fõmÑ;a;s wiqr


kdhlhd ;a tA is,aj;a jQ b;d hym;a .=K O¾u we;s
iDIsjre fj; meñKshdyq h''''' túg mskaj;a uyfKks"
Yl%foafõkaø f;fï mdjyka .,jd wism; o fjk;a
flfkl=g § l=vh o mfil ;nd idudkH fodßka u
wimqjg msúisfha h' is,aj;a jQ b;d hym;a .=KO¾u
we;s tA iDIsjreka f.a há iq<fÕys isá Yl%hd tA
iDIsjreka fj; we¢,s ne| kuialdr lrñka isáfha
h' túg tA is,j
a ;a jQ b;d hym;a .=KO¾u we;s iDIsjre
ilafoú÷ yg .d:dfjka fufia mejiQy'
—fndfyda l,la uq¿,af,ys iudoka jQ .=K O¾u
we;s iDIsjreka f.a isrefrka ksl=;a fjk oyäh .|
iq<Õska yud ths' oyila fk;a we;s foú÷ks" fu;ekska
bj;ajkq uekj' foõ rcqks" iDIsjreka f.a isjqre .|
wmsßisÿ hs'˜ túg ilafoú÷ fufia ms<s;=re ÿkafka h'
—fndfyda l,la uq¿,af,ys iudoka jQ .=K O¾u
we;s iDIsjreka f.a isrefrka ksl=;a jk oyäh .|
iq<Õska yud tAjdæ iajdóks" fuu .kaOh ysfiys m<|kd
b;d úÑ;% jQ u,a ud,djla mßoafoka wms leu;s fjuq'
foúfhda fuys ms<sl=,a h hk yeÕSï we;af;da fkd
fj;a'˜
^ixhq;a; ksldh - wr[a[dh;kbis iQ;%h&

fuhska tla fohla meyeÈ,sj u fmfka' ls,s l=Kq


ms<sn|j ñksiqka ork u;h jerÈ nj hs'
40' m%Yakh (
Th mjikafka nqÿrcdKka jykafia f.a woyia
fkdfõ fkao@ Th woyia miqld,Sk tAjd úh fkd
ks¾udxY m%Yakh 88

yels o@
40' ms<s;=r (
ke; mskaj;" lsisfia;a tfia fkdfõ' iuyr úg
Tn fï ;dla fkd weiQ foaj,a fuys lshfjk ksid
tAjd w¨;a foaj,a jYfhka Tng isf;kakg mq¿jks'
th idOdrK h' kuq;a ud yg fm!oa.,sl woyila
;yjqre lr .ekSu msKsi jdo újdo j, meg,Sug
lsisÿ jqjukdjla ke;' tfuka u foaYkdj, ke;s
foaj,a mjikakg o lsiÿs jqjukdjla ke;' Tng Tjeks
woyia we;s jQfha ukao@ Tn is;kafka ud mlaI.%dyS
f,i ms<s;=re fok njg o@ ke; mskaj;' ish¨ u
nq ÿ rcdKka jyka f ia , d udxYdydr iïnka O fhka
orkafka tl u wdl,amhls'
iq;a; ksmd;h kï b;du;a u merKs jQ ;a" nqoaO
ld,Skj Ndú;d jQ ;a" oyï fldgfiys b;du;a lÈu
iQ;%hla i|ykaj ;sfí' th b;du;a u úYajdikSh jQ
nqoaO jpkhls' tkï wdu.kaO iQ;%h hs'
tys i|yka jk wdldrhg ldYHm nqÿ rcqka f.a
ld,fha mjd wkqkaj myojd .ekSu msKsi YdLdydr
muKla wkqNj l<" th u O¾uh fldg ie,l+
wkHd.ñl ;dmijre isáhy'
n%dyauK cd;sl ;siai kï YdLdydÍ ;dmifhla
;dmi msßia msßjrd f.k udxYdydr j,g ;a" tAjd
wkqNj lrk Woúhg ;a kskaod lrñka isáfha h' Tyq
úiska udxYdydr wkqNj lrk Woúh ms<sl=,a lrk
,oafoa —ms<S.|˜ wkqNj lrkakka jYfhka ie,lSfuks'
ks¾udxY m%Yakh 89

tksid u Tjqka m%isoaêhg m;a jQfha —wdu.kaO˜ ;jqika


kñka h'
Èkla Tyq n,d isáh § u ldYHm nqÿrcdKka
jykafia ,sysKs uia iys; we,aydf,a n;la odkh
fjkqfjka ,en" th je<ª fial'
th ÿgq wdu.kaO ;jqid weiQ m%Yakh ;a" ldYHm
nqÿ rcqka jod< ms<;
s r
= e;a h tu foiqfï i|yka jkafka'
wkd.;fha my< jk ffu;%S nqÿrcdKka jykafia
;=<ska YdLdydÍ nqÿ flfkl= hfula n,dfmdfrd;a;=
jka f ka kï th is y s k hls ' is h ¨u nq ÿ rcdKka
jykafia,d f.a iajNdjh tl u wdldrh fõ' nqÿ
flfkla ;j;a nqÿjrfhl= f.a iajNdjfhka lsisfia;a
u fjkia fkdfõ' tksid u Wkajykafia,d —wiuiu˜
jk fial'
wdu.kaO iQ;%h
241' ;siai nuqKq (
fufkaß" wuq weg" ;, .=,s" fld<" o¿" w," uq,a"
m<;=re wd§ ±yeñka ,efnk foa j<|k" ±yeñka
iekfik Woúh" lduh fkd m;k neúka fndre
fkd lsh;s'
242' tfy;a rij;a j msisk ,o" we,a ydf,a n;ska hq;=
okla flfkla mQcd l< úg" ldYHm nqÿ iñ÷ks"
Tyq j<|kafka ms<S.| fkd fõo@
243' Tn jykafia l,ska mejiqfõ —ms<S.| ;udg lem
ks¾udxY m%Yakh 90

ke;s nj˜ h' tfy;a n%yaunkaOQks" ±ka jkdyS Tn


jykafia ukdj msisk ,o ,sysKs uia iuÕ we,a
ydf,a n;a j<|;s' ldYHm iñ÷ks" —ms<S.|˜
jYfhka Tn jykafia woyia lf<a l=ula o@
244' ^ldYHm nqÿrcdfKda&
m%dKSka >d;kh lsÍu" jO §u" w;mh is|,Su"
i;=ka isrfldg ;eîu" wka i;= foa fidrlï
lsÍu" fndrefjka /jàu" jxpd lsÍu" fl%daOfhka
l,a f.ùu" wkqka f.a Nd¾Hdjka weiqre lsÍu
hk fïjdg h zms<S.|Z lshkafka' udxYdydrh
fkdfõ'
245' ldu iemfhys uq<d jQ" lïrifhys .scq jQ" wl=i,a
iuÕ tla jQ" fu f,dj mrf,dj fkd ms<s.kakd"
mska mõ fkd ms<s.kakd flfkla fõ o" fuh hs
ms<S.|' udxYdydrh fkdfõ'
246' hfula kmqre is;a we;sj" l=ßre .;s we;sj" lmáj
isá;a o" ñ;=rkag i;=re fj;a o" lreKd rys;
fj;a o" w;sudkfhka ji;a o" fuh hs ms<S.|'
udxYdydrh fkdfõ'
247' fl%daOh" uoh" ±ä nj" tlfgl lsÍu" udhdj"
wkq k a g B¾IHd ls Í u" mq r idrï foãu"
w;sudkfhka isàu" ÿokka iuÕ weiqr fõ o"
fïjd h ms<S.|' udxYdydrh fkdfõ'
248' krl .;s.=K we;s" Kh .;a miq wdmiq fkd
f.jk" Od¾ñl fõYfhka l+g .Kqfokq lrk"
ks¾udxY m%Yakh 91

wOu ñksiaiq fndfyda mõ /ia lr;a' fïjd h


ms<S.|' udxYdydrh fkdfõ'
249' i;=ka flfrys lreKdjla fkdue;s" wkqka i;=
foa nf,ka meyer .kakd jQ" wkqkag jOysxid
lrk" ÿiaiS," l=ßre kmqre nia we;s" ohdrys; jQ
hfula fõo fuh hs zms<S.|Z' udxYdydrh fkdfõ'
250' mxp lduhka flfrys .scq ù" úreoaOjd§ka >d;kh
lrk" ks;s mõ lrk fï Woúh w÷rg u jefg;a'
T¨j hál=re fldg ksrhg u weo jefg;a' fuh
hs zms<S.|Z' udxYdydrh fkdfõ'
251' ud¿ - uia lsisfohla fkd j<¢k" ks¾jia;%j
;mia rlsk" ysi o uqvq lrk" cgd uvq¿ o ork"
f.dak iï ork" w¿ ;jrdf.k isák" .sks
foúhka mqok" hd.fydau lrk" uka;r u;=rk"
iD;= .=K fidhk ljfrl= kuq;a" ielfhka
tf;r fkd jqk flkd fï ;=<ska kï lsisod
msßisÿ fkd fj;a'
252' b÷rka /lf.k" ixjr jQ" tA b÷rka f.a h:d
iajNdjh wjfndaO fldg f.k" ioaO¾uh ;=< u
isákd" wjxl jQ" uDÿ jQ" flf,ia ÿre l< yeu
ÿla kid ±uQ uqkj
s re wik" olsk" wd>%dKh lrk"
ri ú¢k" myi ,nk lsisjlg fkd wef,;s'
^iq;a; ksmd;h - wdu.kaO iQ;%h&

41' m%Yakh (
tfia kï foaj Nla;slhka f.a YdLdydr wkqNjh
ks¾udxY m%Yakh 92

jevlg ke;s fohla o@


41' ms<s;=r (
uu tfia fkd lshñ' foúhka f.a we,au ne,au
Wmldrh n,dfmdfrd;a;= jk foaj Nla;slhd YdLdydr
wkqNj lsÍfuys tla;rd idOdrK njla fmfka'
tkï tu woaN+; n,fõ. j,ska mjd Tjqkag
Wmfoia ,efnkafka YdLdydr wkqNj lrk f,i h'
fkdfhl=;a foújreka f.a kdufhka tu n,fõ.hka
y÷kajd .kakd kuq;a b;d u meyeÈ,sj fmfkkafka
Tjqka tla;rd N+; fldgilg wh;a jk nj hs' we;eï
úg tu n,fõ.hka jkdyS ;uka f.a u ñh.sh
[d;sjreka h'
Tjqyq ñksiqka f.a isrere j,g ne,au fy,;s'
wdfõY fj;s ' ñks i q k a g Woõ lr;s ' th uy;a
wdYap¾hhla jYfhka ms<s.kakd ñksiaiq tu N+;hska
f.a Wmldrj,g /jfg;s' bkamiq udkislj tu
N+ ; hs k a g hg;a fj;s ' Tjq k a f.a we,a u ne,a u
wfmalaIdfjka ;jÿrg;a fmaù isá;s'
YdLdydr wkqNjh j%;hla njg m;a jkafka
;ukq;a fkd ±kSu we;sjk tla;rd Nh mlaImd;
lula ksid h' hïfyhlska ;uka wkqNj lrk wdydr
j,g hdka;ñka fyda ms<syq~q ñY% jQfjd;a foúhka f.a
Woyig ,la fõ hhs ìhla Tyq ;=< we;s fõ' we;eï
úg ls<sl=Kq j,g yiqfj;eZhs hk ìfhka u< f.j,a
j, o fkd h;s' u< f.orlska wdydr o wkqNj fkd
lr;s'
ks¾udxY m%Yakh 93

túg wr N+; n,fõ.h fudyq f.a tA udkisl;ajh


y÷kdf.k ths k a whq ; = m% f hda c k .kS ' tu Nh
mlaImd;lu È.g u mj;ajd .ekSu msKsi t<j¨
wdydr muKla .ekSug kshu lrhs' tu kshuhg hg;a
jk mqoa.,hd bkamiqj isákafka Nh mlaImd; jQ
udkisl ;;ajhlsks'
fï udkisl;ajh hï flfkl=g we;s jQ úg Tyq
ia j dëk mq o a . ,fhla fkdfõ' ndys r n,fõ.hl
wjYH;djkag yiq jQ flfkls' fï ;;ajhg .ïno
m<d;aj, b;du;a wre;anr jpkhla Ndú; lrkq
,efí' th y÷kajkafka zleUqreuZ lshd h' leUqreula
hkq flfkla ;j;a flfkl= f.a .%yKhg yiq ù
Tyqg odifhl= fia wdjf;aj lsÍu hs'
fu;ek § isÿfjkafka o th u h' tkï N+;
n,fõ.fha .%yKhg Tyq yiqùu hs' tn÷ flfkl=
hï fyhlska lrj, iaj,amhlaj;a wkqNj l<fyd;a
fkdfhl=;a lror yg.kS' rd;%S kskao fkd hhs' foaj
fldamhg Ndckh jQfha hehs lshkq ,efí'
fï ;=<ska wmg tl fohla meyeÈ,sj f;areï .;
yelsh' tkï fuf,i foújre jYfhka fmkS isák
N+; msßia ish,af,da u iïud ÈÜÀhj;a ke;s mD;.ack
Woúh nj hs' tn÷ whg fudk;rï hgy;a my;a ù"
fma ù" .e;s ù isáh o iq¿ w;miq ùulska mjd fldam
ù o~qjï muqKqj;s' fujeks udkisl;ajhlg ne£ .sh
miq tA ;eke;a;dg ksoyila kï ke;'
tA n,fõ.hka f.ka ;ud yg Woõ ,efnkafka
;ud tu n,fõ.hkag lUqrk ;dla h' fkdfhla
ks¾udxY m%Yakh 94

m<;=re mqo mQcdjka f.ka o isÿjkafka tjeks fohls'


O¾uh ;=<ska meyeÈ,sj fmfkk u;h kï
kshudldr f,i wjfndaOhlska hql; a j f;rejka irK
.sh Y%djlhd yg tjeks ;;ajhkag m;aùug wjYH
ke;s nj hs' tfuka u ;ud /ia lrk mska foúhkag
wkq f uda o ka fldg fu;a is ; a jvd b;d hym;la
Wodlr.; yelsh'
nqÿrcdKka jykafia ;u Y%djlhkag fufia jod<
fial' —mskaj;a uyfKks" uq," ueo" w. msßisÿ jQ" w¾:
iys; jQ" meyeÈ,s jpk j,ska hq;= jQ" tA ksjka u. kï
jQ W;=ï O¾uh foaYkd lrkak' foú ñksiqkag ys;iqj
msKsi" f,daldkqlïmdfjka pdßldfjys jäkak˜ lshd
h' tfia kï foúhkag ;a ñksiqkag ;a ys; iqj msKsi
;sfnkafka t<j¿ wdydr fkdj ;:d.; Y%S ioaO¾uh
hs'
42' m%Yakh (
Tn jykafia mjikafka foaj Wmldrh ,eîu
msKsi udxYdydr wkqNjh ndOdjla ke;s nj o@
42' ms<s;=r (
mskaj;" udxYdydr wkqNj l< o fkd l< o" tA
.ek foúhkag kï lsisÿ .eg¿jla ke;'
foaj Wmldrh msKsi wjYH jkafka l=ula ±Zhs
f;areï .; yels ruKSh l:d m%jD;a;shla ixhq;a;
ksldfha ilal ixhq;a;fha i|yka fõ'
ks¾udxY m%Yakh 95

tkï Èkla ila foú÷ mDÓúh Èidjg we¢,s ne|


kuialdr lf<a h' túg ud;,S ÈjH mq;%hd ilafoú÷
f.ka fufia úuiSh'
—fõo yodrK ish¨ fokd ;a" mDÓú jdiSkq;a" rc
orefjda ;a" isõjrï foõ uyrcqyq ;a" hYiaù foújre
;a Tng jkaokd lr;a' tfia ;sìh § Yl% foafõkaøh"
tn÷ Tn Th j¢kq ,nkafka ljr flfkl=g o@˜
túg ila foú÷ fufia mejiSh'
—mskj a ;a ud;,S" fõo yodrk ish¨ fokd ;a" mDÓú
jdiSk;q "a rcorefjda ;a" isõjrï foõuy rcqyq ;a" hYiaù
foújre ;a ud yg jkaokd lrk kuq;a" uï o iS,jka;
jQ" fndfyda iudêu;a is;a we;s" msßisÿ n%yaupdÍ Ôú;
.; lrk" hym;a Ôú; we;s meúÈ W;=ukag kuialdr
lrñ'
tfuka u .sys f.or .; lrñka" mska oyï lrk"
is,aj;a jQ Od¾ñlj wUq orejka j fmdaIKh lrk
;sirKfhys msysá hï Wmdiljre isá;a o" Tjqkag o
uu kuialdr lrñ'
^ixhq;a; ksldh - ilal kuiaik iQ;%h&

±ka ;sfnk foaj weoys,s" leUqreï l%uhla nj


fmfkka f ka foúhka ms < s n | fujeks f;dr;= r e
±k.kakd úg h'
43' m%Yakh (
Tn jykafia lshkafka tfia fkd l< hq;= nj o@
ks¾udxY m%Yakh 96

43' ms<s;=r (
mskaj;" tfia lsÍu fyda fkd lsÍu fyda l<
hq;af;a kqjKska i,ld n,d h' Tn foaj Nla;slfhla
kï ud lshQ muKska t<j¿ wdydr m%;sm;a;sh w;ay<
hq;= ke;' thg fya;=j tu n,fõ. úiska Tnj hg;a
fldg isák ksid h' ud mejiqfõ wmg f;areï .;
yels i;H ;;ajh hs'
hfula tjeks leUq r eulg yiq ù woa N + ;
n,fõ.hlg hg;a ù isá;a kï" tA ;eke;a;d YdLdydr
wkqNj lsÍfuka wr n,fõ. i;=gg m;a lrjhs kï"
tn÷ wh ;jÿrg;a YdLdydr u wkqNj lsÍu iqÿiq
hehs is;ñ' hï fyhlska udxYdydr wkqNj l<fyd;a
tu n,fõ. Woyia ù Tjqkaj mSvdjg m;a lrkq we;'
fuhska ;j;a fohla f;areï .; yelsh' t<j¿hs
n;=hs wkqNj lsÍug kshu lrkafka i;=ka flfrys
lreKdfjka kï" foaj n,fõ. hehs lshd .kakd tu
N+; n,fõ. uq,ska u lreKdj ±laúh hq;af;a ;uka
wdl¾Ykh fy<k ne;su;d flfrys h'
tfy;a iq¨ w;miqùulska Woyia jk tu N+;
n,fõ. ;u ne;su;dj ÿlg mSvdjg m;a lrjkafka
tkï" t;ek ;sfnk i;aj lreKdj fkdj ;kslr u
wr wysxil mqoa.,hdj hg;a fldg mj;ajd .ekSu hs'
fuh b;du idkqlïms; ;;ajhls'
44' m%Yakh (
Tn jykafia f.a Th ms<s;=r j,ska miq Ydldydr
ks¾udxY m%Yakh 97

.kakd Woúh h<s;a udxYdydr .kakg mgka .;fyd;a


thska mõ isÿjkafka ldg o@
44' ms<s;=r (
wfydaæ mskj
a ;" Tn h<s h<s;a lerls lerlS tkafka
l,ska isá ñ;Hd oDIaÀhg u h' tkï udxYdydrh ;a
i;aj >d;kh ;a iudk fldg ie,lSug h'
bÈka hï flfkla ks ¾ udxYS j is g miq j
udxYdydrh wkqNjhg fm<fò kï Tyq ks¾udxYS ù
;sfnkafka yqfola reÑl;ajfhka j;a fkdfõ'
fuu ms<s;=re j,ska ud woyia lrkafka Tnj
udxYydr NlaIlfhla lrùu fkdfõ' lsisfia;a u ud
;=< tjeks woyila ke;'
leue;s kï ish¿ i;ajfhda ks¾udxYS fj;ajdæ
m%K;
S jQ t<j¿ wdydrfhka i;=gq fj;ajdæ t<j¿ wdydr
ieneúka u iqj| hs' m%shckl hs' kuq;a Tn YdLdydr
wkqNjh nqÿ oyu yeáhg ;a" .=Khla yeáhg ;a" iS,hla
yeáhg ;a .;a u;h jrola nj muK hs ud fmkakd
fokafka' tfia ke;=j t<j¿ wdydr wkqNjh flfrys
uf.a lsisÿ úfrdaO;ajhla ke;'
45' m%Yakh (
udxYdydr msKsi i;=ka úlsKSu fyda ueÍu fyda
uerùu lem fohla o@
45' ms<s;=r (
lsisfia;a u lem ke;' th iïmQ¾Kfhka u jerÈ
ks¾udxY m%Yakh 98

h' th mdmhls'
iuyr ksfjia j, t¿jka" .jhka wd§ i;=ka
we;s fldg uig úl=K;s' thska m%dK>d;hg fl,ska
u yjq,a fõ' th mdmhls'
iuyre l=l=,a f.dúm,la oud f.k tu i;=ka
uig úl=K;s' thska o fl<ska u m%dK>d;hg yjq,a
fõ' th o mdmhls'
W!rka we;s fldg uig úlsKSfuka o fl<ska u
m%dK>d; wl=i,hg yjq,a fõ' th o mdmhls'
mska mõ fkd ms<s.kakd foaj uejqïldr wd.ï
j, n,mEfuka fn!oaO ksfjia j, uia msKsi i;=ka
fnda lsÍug fm<Uùula j¾;udkfha olakg ,efí'
fuh Nhdkl ;;ajhls' tjeks fohlg lsisfia;a u
yjq,a fkd úh hq;=h'
;u ksfjia j, u gexls ;kjd ud¿ka" biaika"
wd§ i;=ka j.d fldg" ;uka u tA i;=ka ovhï fldg
wkqNj lrùug wkHd.ñl l=uka;%K j,ska fn!oaO
ck;dj fmd<Ujkq olakg ,efí' tjeks wl=i,
l¾uhkag lsisfia;a yjq,a fkd úh hq;= h'
fn!oa O ck;dj f.a is , a j ;a Ôú; .ek
wkHd.ñlhka miqjkafka n,j;a jQ B¾IHdjlsks' tu
ksid Tjqka f.a l=uka;%K j,g yiq fkd ùug ish¿
fn!oaOhka l,amkdldÍ úh hq;=h'
fu;ek § ;j fohla lsj hq;=h' wm rfÜ we;eï
NslI
a k
Q a jykafia,d ;a .sys mskj
a ;=k;
q a uia udxY wkqNj
ks¾udxY m%Yakh 99

lrk Woúhg b;d ,dul my;a jpk j,ska kskaod


lrkq olskakg ,efí' th o mdmhls' tfuka u wm
okakd ;rñka fndfyda fn!oaO mjq,a j, Woúh o
ëjr ck;dj w;r isá;s' ks¾udxY Nla;slhka mjik
wdldrhg f.or .DyuQ,slhd ÈhUg .sh úg Tyq f.a
ìß| we;=¿ orejkag o m%dK>d; wl=i,h isÿ fõ'
tjeks wdldrfhka lreKq È.ska È.g mjikakg
hEfuka isÿ ù ;sfnkafka ëjr mjq,a flfuka flfuka
nqÿ oyfuka wE;a ùu hs' Tjqka wkHd.ñlhka f.a
.%yKhg yiqùu hs' uqyqÿnv m<d;a j, ck;dj nqÿ
oyu w;ayeÍug ks¾udxY Nla;l s hka f.a ú,dmh m%Odk
fya;=jlaj ;sfí' ±kaj;a kqjKska l,amkd fldg hula
úpdrhg ,la lsÍu uekú'
46' m%Yakh (
iuyreka mjikafka yrl=ka urkafka uqia,sï
Woúh nj ;a" tA uiska jeä fldgila wkqNj lrkafka
fn!oaOhka nj ;a h' th i;Hhla o@
46' ms<s;=r (
th iïmQ ¾ Kfhka u wi;Hhls ' Tjq k a tu
fpdaokdj k.kafka fn!oaO ck;dj f.a wNsudkh
ke;s fldg Tjqkag kskaod wmydi lsÍug h' ud okakd
;rñka fndfyda fn!oaOfhda yrla uia wkqNjfhka
je<lS isá;s' ish¿u fn!oaOfhda —;ykï uila˜
jYfhka i,ld yrla uia wkqNjfhka je<lS isáh
hq;=u h'
.j >d;kh k;r lr,S u g is h ¨ fokd u
ks¾udxY m%Yakh 100

tlai;aj" tlais;aj lghq;= l< hq;=h'


.jhka ueÍu .ek foúhka mjd uy;a ys;a
fõokdjlska miqjk njg i|yka nqoaO foaYkdjla
iq;a; ksmd;fha olakg ,efí'
nqÿrcdKka jykafia my< jQfha Ndr;Sh iudch
;=< ,laI .Kka wysxil i;=ka urd hd. lrjk
hq.hl § h' Tjqka tf,iska hd. lrk ,oafoa f,dal
ks¾udml foúhkaj i;=gq l< yelafla i;=ka urd
.s k a f ka ,d ms < s i a i S f uka kef.k mq ¿ gq .| tu
foúhkag mQcd lsÍfuka hehs is;d isá ksid h' hï
flfkla i;=ka f.a uia mq¿iaid kef.k mq¿gq .|
wd>%dKh fldg i;=gq fjhs kï fya jkdyS lsisfia;a u
foúfhla úh fkd yel' ksielj u Tyq udrhd fyda
fjk;a n,.;= hlaIfhla úh hq;=h'
nhsn,fha mjd ±lafjkafka tA wdldrfhka i;=ka
urd hd. lrk mq¿gq ÿï §ula .ek h'
—foúhka jykafiag Ydka;s mQcdjla msKsi" tA
;eke;a;d .j /f<ka msßñ .jfhl= fyda .eyeKq
.jfhl= fyda mQcd lrkafka kï" foúhka jykafia
bÈßfha mQcd l< hq;af;a le,e,a rys; .jfhla u h'
m<uq fldg ;uka f.a w; ;uka mQcd lrk .jhd
f.a ysi msg ;nd iïuqL ùfï l+vdrfï fodrlv § W!
ueßh hq;=h' wdfrdka f.a mq;%hka jQ mQclfhda mQcdikh
u; yd;amiska tu f,a bis;ajdæ tu .jhd f.a w;=Kq
jeiS ;sfnk f;,a o" jl=.vq fol o" Bg msáka ;=káh
<Õ ;sfnk f;,a o" jl=.vq iuÕ jQ wlaudj msg
ks¾udxY m%Yakh 101

;sfnk ±, o fjka fldg foúhka jykafiag Ydka;s


mQcd hd.fhka l< mQcdjla jYfhka Tmamq l< hq;=h'
wdfrdka f.a mq;%fhda mQcdikh u; jQ .skafka or msg
;sfnk ojk mQcdj u; tu yrla ui oj;ajdæ th
foúhka jykafiag .skafkka l< ñysß iqj| mQcdjla
h'˜
^nhsn,h - f,ù l;dj - Ydka;s mQcd&

tu f,ù l;djg wh;a mQcd wK mK;a ish,af,a


u ;sfnkafka wirK i;=ka ueßh hq;= wdldrh ;a tA
i;=ka f.a uia mq¿iaid tu mq¿gq §fuka Tjqka f.a
foúhka jykafiag wd>%dKh lrjd i;=gq lrúh hq;=
wdldrh .ek ;a h'
nqoaO ld,Sk Ndr;Sh iudcfha ;snqfka ;a fï
l%uh u h' nqÿrcdKka jykafia fï kskaÈ; jev
ms<sfj,g úreoaOj ke.S isá fial' jrla fldfid,a
rc;= u d oyia .Kkl i;= k a urd ouk hd.hla
lrjkakg iQodkï jQ fudfydf;a § ud<s.djg jevu
fldg i;Hh myod § tA ish¨ i;=ka urKfhka fírd
.;a fial'
yskaÿ wd.fï isß; Tjqka l=ula fyda woykakg
mgka .ekSu hs' j¾;udkfha fndfyda yskaÿ fldaú,a
j, ;kjd ;sfhkafka .jhka f.a" óhka f.a iy j÷rka
f.a rEmhka h' tAjd foaj;ajfhka woykq ,efí' .jhdj
mQckSh lr.kakg we;af;a nqÿrcdKka jykafia .j
>d;kh .ek jod< fuu foaYkfhka miqj úh hq;=
h'
ks¾udxY m%Yakh 102

310' .d:dj (
nuqKka úiska uq<d lrjk ,o rcjre ojk
hd.hg mQcd msKsi fkdfhla ish oyia .Kka .jhka
urd ±uQy'
311' .d:dj (
t¿jka fuka lSlre jQ" l< mqrjd lsß ÿka" wm
f.a lsß fokakq wÕska fyda mhska fyda lsisfjl=g ;a
ysxid fkd lr;a' tfy;a rc;=ud tA .jhska j wÕska u
weof.k wjqÈka wdhqOfhka myr § urKhg m;a
lrùh'
312' .d:dj (
fuh ÿgq foúfhda o" uy nUqyq o" bkaø o" wiqr yd
rdlaIifhda o zwfydaæ fujeks .jhska u; wdhqO
fy<Sfuka wO¾uh bmÿkdæZ hhs y~d jegqkdy'
313' .d:dj (
tl, fuys ;snqfka frda. ;=kla muKs' tkï
wdYdj ;a" l=i.skak ;a" crdÔ¾K ùu ;a muKs' tfy;a
fï .j >d;kh ksid frda. wkQ wgla we;s úh'
314' .d:dj (
fmr ld,fhys .j >d;kh o~q j ï ,nk
wO¾uhls' tfy;a hd. lrk fï Woúh wysxil .j
fokqkag myr § urd ouñka O¾uh u hgg fy<d
ou;a'
^iq;a; ksmd;h - n%dyauK Oïñl iQ;%h&

47' m%Yakh (
ks¾udxY m%Yakh 103

±ka yskaÿ ñksiqka w;r uia udxY mßfNdackhla


ke;s o@
47' ms<s;=r (
fudlo ke;af;@ yska¥ka f.a Y=oaO k.rh yeáhg
i,lk iDIsflaYa" W;a;¾ldYS wd§ k.rj, uia lv
;sfnkq ±l uu mqÿuhg m;a jQfhñ' kuq;a Tjqka ;=<
yrla uia wkqNjhla ke;eZhs lsh yels h'
idudkHfhka yskaÿ idOqjre ish¨ fokd u mdfya
Y=oaO YdLdydÍj l,a f.j;a' we;eï ÿ¾.d mQcd j, §
o" ld,S mQcdjka j, § o t¿jka ì,a,g §u olskakg
,efnk idudkH fohls ' úfYa I fhka u úIa K q
Nla;l s hka fndfyda fofkla YdLdydÍj isá;s' fndfyda
l%sIaKq Nla;slhka o YdL wdydrfhka l,a hj;a'
flfia fj;;a Tjqka ;uka f.a O¾uh ;=< wkqNj
lrk wdydr j¾. fldgia ;=klg fnod olajd ;sfí'
tkï rdcisl"a ;duisl"a id;aúla jYfhks' rdcisla
wdydr jYfhka .efkkafka tu wdydr wkqNjfhka
rd.d§ flf,ia yg .efkk fyhska h' tksid tu
wdydr wkqNjfhka je<lsh hq;= h' tA wdydr kï ud¿"
lrj," uia udxY wdÈh hs'
B<Õg Tjq k a mjika f ka ;duis l a wdydr
wkqNjfhka wúoHdj" fudavlï wd§ flf,ia yg
.efkk nj hs' tuksid ;duisla wdydr wkqNjfhka
je<lsh hq;=h' tkï iqÿ¿EKq iy r;=¿EKq h'
wkqNj l< hq;af;a id;aúla wdydrhka h' tu
wdydr wkqNjfhka ffu;%S" lreKd" m%{d wd§ .=KO¾u
ks¾udxY m%Yakh 104

j¾Okh fõ' tu wdydr kï t<j¿" m<;=re" lsß"


bßÕ=" nd¾,s" n;a jeks wdydrhka h'
fï wdldrfhka wdydr mdk wdÈfhka i;ajhka
msßisÿ jkafka kï bkaÈhdfõ isák ish¨ idOqjrekag
flf,ia ke;' tfy;a i;H ;;ajh kï óg yd;amiska
u fjkia h' Tjqka ;=< ;sfnkafka wkaO Nla;shla
muKs' tfia fkd jkafka kï zi;s mQcdjZ jeks
wudkqIsl mQcdjka" l=, f.da;% fNao wdÈh ;sfnkafka
flfiao@
wd.ï kdufhka isÿ jQ ukqIH >d;k j,g yiq
fkd jQfha nqÿ oyu muKs' fndfyda Ysj Nla;slhka
w;ska fn!oaO NslaIQka jykafia,d urKhg m;a ù
we;' fn!oaO isoaOia:dkhka lvd ì| oud úkdY lrk
,oafoa o Ysj Nla;h
s lhka úisk's bkaÈhdfõ fn!oaOhkaj
iuQ,>d;kh lsÍug uqia,sï ck;dj fmdf<dUjk
,oafoa o t<j¿ wdydr .kakd yska¥ka úisks'
ud okak mßÈ idudkHfhka k.rdikakfha
;sfnk m%isoaO wdrdu j, isák idOqjreka yer wks;a
fndfyda idOqjre wêl f,i .xcd j,g weíneys ù
isá;s' Tjqka f.ka tA .ek úuiQ úg Tjqka mjid isáfha
z.xcdZ .i whs;s zYsjZ foúhkag ¨æ zlkakg ´kE jQ
úg lnrf.dhdj ;a ;,f.dhd lr.kakjdZ lshkafka
fujeks l;dj,g h'
48' m%Yakh (
±ka isxyf,ka u ,shQ zy,d,a uiaZ ±kaùï u.ska
uia úl=Kkq olakg ,efí' fuys f;areu l=ula o@
48' ms<s;=r (
ks¾udxY m%Yakh 105

isxyf,ka zy,d,a uiaZ fndaâ .eiSu b;d uE;l


§ fï rfÜ È we;s jQ hïlsis úfYaI fohls' fuys há
woyi ;ju wmg fkd f;a f ¾' miq . s h ld,hl
md¾,sfïka;=j ;=< zy,d,a uiaZ mK;la iïu; lrjd
.ekSu msKsi nqoaO Ydik wud;Hjrfhl=j fhdojd
.kakg .;a W;aidyhla .ek mqj;am;a j, m<úh' fï
zy,d,a uiaZ msgqmi ;sfnk l=uka;%Kfha iajrEmh
;ju wmg is;d .; fkd yelsh'
49' m%Yakh (
zy,d,a uiaZ hkq fudkjd o@
49' ms<s;=r (
bia,dï wd.fï wkqu; fldg ;sfnkafka urK
i;ajhdj m<uqj foúhkag lem l< hq;= h' bkamiq
tu i;d f.a f., msyshlska ndf.g lmd Wf.a f,a
jykh ùfuka urKhg m;afjkakg bv yeßh hq;=h'
Tjqkag tu uia wkqNj lrkakg lem jkafka túg h'
Tjqka úYajdi lrkafka tu uia wkqNjfhka Tjqkag
lsisÿ mdmhla fkd jk nj hs' tu ui w;Hka;fhka
u msßisÿ nj hs' zy,d,a uiaZ hkq th hs' nhsn,fha o
udxY wkqNjh iïnkaOfhka olajd ;sfnkafka o fuhg
iudk jQ wdl,amhka h'
50' m%Yakh (
zy,d,a uiaZ wkqNjh fyd| h hk wdl,amhla
fn!oaO ck;dj w;r me;sr hñka ;sfnkafka o@
50' ms<s;=r (
ks¾udxY m%Yakh 106

uqia,sï fNdack Yd,dj, ;a" uqia,sï fj<| ie,a


j, ;a zy,d,a uia Z ±ka ù ï is x yf,ka m% o ¾Ykh
lrjkafka tA wruqKska h' l,la hk úg zy,d,a uiaZ
jkdyS b;d msßisÿ jQ ;a" wdydrhg iqÿiq jQ ;a uila
jYfhka fn!oaO ck;dj w;r ms<s.ekSula we;s lrùu
Tjqka f.a n,dfmdfrd;a;=j hs' túg flfuka flfuka
fn!oaO ck;dj zy,d,a uiaZ wkqNjhg fm<fUkq we;'
l,la hk úg isxy,hkag ;uka uqia,sï njg m;a ù
wjika jk ;=re ;a th fidhd .; fkd yels jkq we;'
tfy;a fn!oaO ck;dj zy,d,a uiZ foi ne,sh
hq;af;a uqia,sï Nla;slhka f.a fldaKfhka fkdfõ'
fn!oaO ±laug wkqj n,k úg zy,d,a uiaZ fidhñka
wkq N j lrk is h ¨ fokd m% d K>d;hg yiq ùu
je<ela ú h fkd yels h' thg fya ; = j bia , dï
Nla;slhka ziíyaZ ms<sfj,g i;=ka urkafka zy,d,a
uiZ wkqNj lrkakjqka Wfoid h' tksid tu ui
fidhñka hk ish¨ fokd u m%dK>d;hg yiqfj;s'
tksid fn!oaO ck;dj iïmQ¾Kfhka u zy,d,a
uiaZ wkqNjfhka je<lsh hq;= h' tu ui fn!oaOhka
yg wlem h'
51' m%Yakh (
fï m%Yk
a j,g ,efnk ms<; s r
= e j,ska Tn jykafia
wmg mjikafka ks¾udxYydr wkqNjh w;a y< hq;= nj o@
51' ms<s;=r (
ke;' ms k a j ;" ls i s f ia ; a u ke;' hfula
ks¾udxYdydr wkqNj lrhs kï ;jÿrg;a th tfia u
ks¾udxY m%Yakh 107

fõjdæ ud yeu fohla u mjid isáfha ks¾udxYydr


wkqNjh flfkl= f.a YS,hla jYfhka fyda .=Khla
jYfhka fyda O¾uhla jYfhka fyda w.h l< hq;=
lsisjla tys fkdue;s nj mejiSug muKs' th ;ud
yqjd ±laùu msKsi fyda wkqka fy,d ±laùu msKsi fyda
Ndú;d fkd l< hq;= nj muKs' reÑl;ajh hkq Tng
wod< fohls' m%dK>d;fhka je<lS hym;a ukqIHfhla
jYfhka isàu Tn f.a .=KO¾uhg wod< fohls' fï
fol tlg mg,jd fkd .; hq;=h'
52' m%Yakh (
tfia kï l=ula o wm l< hq;af;a @
52' ms<s;=r (
mskaj;" foõo;a meñK wm f.a nqÿrcdKka
jykafia f.ka b,a,d isáfha wksjd¾h kS;s miska tlla
kï YdLdydr wkqNjh hs'
foajo;a; (
idOq Nkaf;a" NslaLq hdjÔjx uÉP uxix k
LdfohHq x ' fhda uÉP uxix LdfohH jÊcx kx
MqfihHdZ;s'
—iajdóks" NslaIQyq Èú ;sfnk ;=rd ud¿ uia fkd
j<|kakdyq kï b;d uekú' hfula ud¿ uia j<|hs
kï jro Tyq iam¾Y lrkafka h'˜
túg wkka;j me;sreKq m%{d we;s" yi, nqoaê
m%Nd we;s" uyd ldreKsl wm f.a Nd.Hj;=ka jykafia
ks¾udxY m%Yakh 108

tu b,a,Su m%;slafIam lrñka fufia jod< fial'


w,x foa j o;a ; " uhd foa j o;a ; wkq [ a [ d;x
;sfldaálx mdßiqoaOx uÉP uxix' wÈÜGx" wiq;x"
wmßixls;ka;s'
—foajo;a;" thska jevla ke;' uúiska ;=ka fl<jr
msßisÿ jQ ud¿ uia wkqu; lrk ,§' tkï" ^;ud
Wfoid urK ,o nj& fkd ÿgq" ^;ud Wfoid urK
,o nj& fkd weiQ" ^;ud Wfoid urK ,o nj& iel
fkd l< ud¿ uia h'˜
^pq,a,j.a. md<s - ix>fNaolaLkaOLh&

tu ksid wm tla lreKla f;areï .; hq;=h'


tkï Tn fyda ud fyda f.dvk.k ,o O¾u úkhla
ke;' Ydikhla ke;' nqoaO Ydikhla f.dvk.kafka
nqÿrcdKka jykafia kula úisks' O¾uh foaYkd lrkq
,nkafka ;a" úkh mKjkq ,nkafka ;a" Wkajykafia
úisks' tys ysñlrejd Wkajykafia ñi Tn fyda ud
fyda fkdfõ' wms jkdyS Wkajykafia irK .sh
Y%djlfhda fjuq' Wkajykafia jodrK ,o O¾u úkh
Wmq g d ola j ñka nq ÿ iiq k f,djg y÷ka j d fok
Y%djlfhda fjuq'
tksid wmg reÑ wreÑ foaj,a jdo jYfhka f.dv
k.d f.k Wkajykafia jod< O¾u úkh wj,x.=
lrkakg wmg whs;shla o ke;' yelshdjla o ke;' tA
nj f;areï f.k ;uka .kakd wdydr wd.u jYfhka
m;a fkd lr .; uekj'
fndfyda l,la uq¿,af,a fn!oaO iudcfha we;eï

You might also like