CHÖÔNG 4: VI MAÏCH SOÁ LAÄP TRÌNH

I/ LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN CUÛA VI MAÏCH SOÁ LAÄP TRÌNH

.

Tröôùc thôøi kyø vi maïch soá laäp trình (Programmable Logic

Device) ra ñôøi, thieát keá logic soá truyeàn thoáng thì bao goàm nhieàu
vi maïch TTL loaïi MSI vaø SSI keát hôïp laïi ñeå taïo ra caùc haøm
logic mong muoán. Nhöõng nhaø thieát keá döïa vaøo nhöõng saùch tra
cöùu caùc vi maïch soá ñeå tìm hieåu caùc thoâng soá kyõ thuaät, sau ñoù
môùi quyeát ñònh söû duïng caùc vi maïch soá caàn thieát cho yeâu caàu
thieát keá cuûa hoï. Ñieàu baát lôïi cuûa vieäc thieát keá naøy laø trong moät
board söû duïng nhieàu vi maïch, do ñoù khi söûa chöõa thì gaëp nhieàu
khoù khaên.
Vaøo naêm 1975,coâng ty SIGNETICS ñaõ giôùi thieäu vi maïch soá
laäp trình khoâng coù boä nhôù ñaàu tieân 82S100 (hieän nay laø PLS100)
goïi laø maûng logic laäp trình tröôøng (Field-Programmable Logic
Array). Napoleon Cavlan, ngöôøi ñöôïc goïi laø cha ñeû cuûa maïch
logic laäp trình, luùc baáy giôø laø nhaø quaûn lyù nhöõng öùng duïng PLA
cuûa Signetics ñaõ thöïc söï hieåu raèng söû duïng PLA laø phöông phaùp
toát hôn ñeå thieát keá vaø thay ñoåi heä thoáng soá. Trong khi ñoù, coâng
ty Harris ñaõ sôùm giôùi thieäu PROM, hoï trình baøy trieån voïng cuûa
PROM vaø ñaõ öùng duïng vaøo trong moät soá maïch logic.
Coâng ty National Semiconductor ñaõ cheá taïo maët naï laäp trình
cho PLA, caáu taïo cuûa noù goàm moät maûng AND laäp trình keøm vôùi
maûng OR laäp trình, cho pheùp thöïc hieän toå hôïp toång caùc tích soá
cuûa haøm logic tieâu chuaån. Baèng caùch keát hôïp coâng ngheä PROM
söû duïng nguyeân taéc caàu chì vôùi khaùi nieäm PLA, Cavian ñaõ
thuyeát phuïc ñöôïc caùc nhaø quaûn lyù coâng ty Signetics ñeå ñöa döï
aùn PLAvaøo saûn xuaát.
 Vi maïch PLA ñaàu tieân 82S100, laø thaønh vieân ñaàu tieân cuûa
hoï vi maïch IFL (Intergrated Fuse Logic) coù hình daïng 28 chaân.
Caáu truùc cuûa PLA goàm moät maûng AND laäp trình vaø moät maûng
OR laäp trình, noù cho pheùp thöïc hieän toå hôïp logic toång cuûa caùc
tích soá ñôn giaûn .
Kyõ sö John Martin Birkner laø eoät ngöôøi quan taâm ñeán PLA,
vì oâng aáy hieåu raèng nhieàu phöông phaùp thieát keá logic ñöôïc hoïc
trong tröôøng thì khoâng aùp duïng ñöôïc nhieàu trong coâng vieäc hieän
taïi. Do ñoù, vaøo naêm 1975 oâng aáy ñaõ rôøi thung luõng Silicon ñeå
ñeán coâfg ty Monolithic Memories (MMI), ñaây laø coâng ty cheá taïo
PROM vaø caùc vi maïch logic tieâu chuaån. Vì vaäy, Birkner coù ñieàu
kieän hôn trong vieäc tìm hieåu PLA vaø coâng nhaän nhöõng öu ñieåm
cuûa maïch logic laäp trình nhöng ñoàng thôøi oâng cuõng nhaän ra
khuyeát ñieåm cuûa PLA laø coù hai maûng laäp trình. Sau ñoù, Birkner
ñaõ ñöa ra khaùi nieäm môùi veà vi maïch soá laäp trình, vi maïch naøy
cuõng töông töï FLA nhöng thay vì coù hai maûng laäp trình thì PAL
(Programmable Array Logic ) chæ coù moät maûng AND laäp trình
vaø theo sau laø maûng OR ñöôïc giöõ coá ñònh (khoâng laäp trình ). Nhö
vaäy moãi coång OR seõ coù moät tích soá coá ñònh ñöôïc noái vôùi ngoû
vaøo cuûa noù, do vaäy seõ giaûm ñöôïc kích thöôùc cuûa vi maïch vaø cho
pheùp tín hieäu ñöôïc truyeàn nhanh hôn trong khi vaãn cho pheùp
thöïc hieän caùc toå hôïp logic. PAL ñöôïc ñoùng voû 20 chaân. Sau moät
thôøi gian thuyeát phuïc caùc nhaø quaûn lyù cuûa coâng ty MMI thaáy roõ
nhöõng lôïi ñieåm cuûa PAL vaø ñoàng yù saûn xuaát. Vi maïch ñaàu tieân
thuoäc hoï PAL ñöôïc phoå bieán laø PAL 16L8, PAL 16R4, PAL
16R6, PAL 16R8. Caùc vi maïch naøy coù thôøi gian truyeàn trì hoaõn
35ns. Moãi vi maïch coù 8 ngoõ ra vaø 16 ngoõ vaøo, trong ñoù kyù töï L
trong kyù hieäu cuûa vi maïch bieåu thò 8 toå hôïp ngoû ra taùc ñoäng ôû
möùc thaáp, kyù töï R cho bieát coù 4, 6 hay 8 thanh ghi ôû ngoû ra töông
öùng.
 Sau moät thôøi gian khôûi ñaàu chaäm, cuoái cuøng PAL ñaõ ñöôïc
thieát keá trong heä thoáng thöïc. Nhöõng coâng ty maùy tính mini ñaõ
nhaän thaáy ñöôïc öu ñieåm cuûa PAL laø cho pheùp hoï giaûm soá board
caàn thieát ñeå thöïc hieän toát nhöõng yeâu caàu thieát keá, coâng ty MMI
ñaõ choïn phöông phaùp saûn xuaát PAL coâng ñoaïn maët naï cheá taïo
theo yeâu caàu khaùch haøng. Vaøo luùc naøy MMI laïi giôùi thieäu moät
hoï vi maïch môùi HAL (Hard Array Logic) vaø ñeå saûn xuaát nhöõng
chi tieát naøy cho haõng Data General and Digital Equipment. MMI
ñaõ thay ñoåi caùch saép xeáp coâng ñoaïn maët naï caàu chì vaø thay vaøo
ñoù laø lôùp lieân keát kim loaïi phuø hôïp yeâu caàu thieát keá cuûa khaùch
haøng. Nhöõng chi tieát naøy coù nhieàu lôïi ích goàm mang laïi nhöõng
keát quaû toát vaø kieåm tra deã daøng hôn. Ñoàng thôøi khaùch haøng cuõng
ñöôïc lôïi hôn bôûi khoâng phaûi quan taâm ñeán laäp trìn` vaø kieåm tra
caùc chi tieát. Ñieàu naøy ñaõ mang laïi söï caûi tieán veà phöông phaùp
cheá taïo PAL, vaø ñöôïc söï chaáp nhaän cuûa thò tröôøng. Vaøo naêm
1978, MMI ñaõ xuaát baûn saùch höôùng daãn PAL ñaàu tieân. Ñoù laø
moät böôùc khôûi ñaàu ñeå PAL môû roäng theá giôùi cuûa nhöõng ngöôøi
thieát keá maïch logic. Ngoaøi ra trong saùch höôùng daãn coøn trình
baøy danh saùch chöông trình goác cuûa ngoân ngöõ laäp trình
FORTRAN cho PALASM (PAL Assembler) ñoù laø phaàn meàm
daønh cho vieäc thieát keá maïch logic PAL. PALASM coù theå bieân
soaïn, ñònh nghóa logic cho moät khuoân thöùc. Ngoaøi ra PALASM
cuõng coù khaû naêng moâ phoûng söï vaän haønh treân phöông trình
maïch logic theo nguyeân taéc PAL. Trong vieäc lieân keát vôùi nhöõng
nhaø thieát keá ñeå ñònh roõ nhöõng “vector kieåm tra”, PALASM coù
theå laø moät söï thaät phuø hôïp. Taát caû nhöõng ñaëc ñieåm cuûa PAL
bao goàm vieäc khaéc phuïc nhöõng khuyeát ñieåm cuûa PLA keát hôïp
vôùi vieäc thuùc ñaåy söû duïng PAL ñaõ mang ñeán keát quaû toát ñeçp.
PAL ñaõ nhanh choùng vöôït qua hoï vi maïch IFL cuûa coâng ty
Signetics vaø ñöôïc phoå bieán treân thò tröôøng, thuaät ngöõ PAL ñaõ trôû
neân ñoàng nghóa vôùi PLD.
Trong luùc aáy, coâng ty Signetics tieáp tuïc phaùt trieån hoï IFL,
vaø vaøo naêm 1977 Signetics giôùi thieäu hoï vi maïch FPGA (Field
Programmable Gate Array) 82S103, vaøo naêm 1979 laø hoï FPLS
(Field Programmable Logic Sequencer). Hoï FPGA coù caáu taïo
moät maûng AND ôû möùc ñôn vôùi ngoû vaøo laäp trình ñöôïc vaø cöïc
tính ngoõ ra cuõng vaäy cho pheùp thöïc hieän caùc haøm logic cô baûn
(AND, OR, NAND, NOR, INVERT), caáu truùc cuûa hoï FPLS coù
chöùc caùc FlipFlop ñeå thöïc hieän caùc traïng thaùi cuûa haøm tuaàn töï.
Ñoàng thôøi Signetics cuõng giôùi thieäu AMAZE (Automated Map
and Zap Equations) laø chöông trình bieân dòch ñeå hoå trôï cho
nhöõng vi maïch cuûa hoï. Töông töï, nhöõng coâng ty cheá taïo PLD
khaùc ñaõ laàn löôïc giôùi thieäu nhöõng phaàn meàm hoã trôï cuûa hoï.
Caû 2 coâng ty Signetics vaø MMI tieáp tuïc giôùi thieäu nhöõng
PLD môùi ñeå ñaùp öùng tính ña daïng theo caùc yeâu caàu thieát keá.
Vaøo giöõa naêm 1980, maïch logic laäp trình ñaõ ñöôïc thöøa nhaän
cuøng vôùi söï phaùt trieån tính ña daïng cuûa IFL vaø PAL ñaõ coù nhieàu
giaù trò cho nhöõng ngöôøi thieát keá. Maëc duø söï khôûi ñaàu thaønh
coâng cuûa PLD, tuy nhieân chæ moät soá ít caùc nhaø thieát keá quen vôùi
vieäc duøng PLD, moät soá tröôøng ñaïi hoïc ñaõ ñöa vi maïch logic laäp
trình vaøo nhöõng khoùa hoïc thieát keá cuûa hoï.
Tuy theá, kó thuaät logic laäp trình tieáp tuïc caûi tieán vaø nhöõng vi
maïch phaùt trieån ôû giai ñoaïn thöù hai ñöôïc giôùi thieäu vaøo naêm
1983. Coâng ty Advance Micro Devices ( AMD) ñaõ giôùi thieäu
PAL22V10 vôùi nhöõng ñaëc ñieåm ñaëc bieät laø söï linh ñoäng cuûa
nhöõng coång PLD ôû 10 ngoû vaøo. Moãi coång PLD coù khaû naêng toå
hôïp hoaëc vôùi thanh ghi ôû ngoû ra hoaëc moät ngoû vaøo. Coång ñeäm
ngoõ ra ba traïng thaùi ñöôïc ñieàu khieån bôûi moät tích soá rieâng cho
pheùp vaän haønh hai chieàu. Taát caû thanh ghi ñeàu ñöôïc reset töï
ñoäng trong quaù trình taét hay môû vaø moãi thanh ghi coù khaû naêng
“ñaët tröôùc”, ñoù laø ñaëc ñieåm ñaëc bieät cho vieäc kieåm tra sau naøy.
Vôùi nhöõng vi maïch môùi, ñöôïc giôùi thieäu thöôøng xuyeân treân
thò tröôøng ñaõ daãn ñeán vieäc caàn thieát phaûi coù moät phaàn meàm hoã
trôï trong quaù trình söû duïng PLD ñeå ñaït hieäu quaû cao.
Bob Osann ñaõ nhaän thaáy ñöôïc söï caàn thieát cuûa moät chöông
trình bieân dòch PLD vaïn naêng duøng cho taát caû PLD cuûa nhöõng
coâng ty cheá taïo khaùc nhau.
Vaøo thaùng 9/1983, Coâng ty Assisted Technology ñaõ ñöa ra
phieân baûn 1.01a cuûa chöông trình bieân dòch PLD coù teân laø
CUPL( Universal Compiler for Programmable). Chöông trình
naøy hoã trôï cho 29 loaïi vi maïch, söï ra ñôøi cuûa CUPL ñaõ gaây ñöôïc
söï chuù yù cuûa nhieàu coâng ty cheá taïo. Coâng ty Data I/O, nhaø cheá
taïo caùc vi maïch laäp trình lôùn nhaát treân theá giôùi (EPROM,
PROM, PLD), ñaõ quyeát ñònh phaùt trieån phaàn meàm hoã trôï cho
rieâng hoï. Naêm 1984, Data I/O giôùi thieäu ABEL (Advanced
Boolean Expression Language), ñoù laø chöông trình bieân dòch
PLD coù ñaëc ñieåm töông töï nhö CUPL nhöng noù ñöôïc ñaàu tö tieáp
thò neân ñöôïc caùc nhaø thieát keá chaáp nhaän. Vì vaäy, ABEL ñaõ sôùm
theo kòp CUPL treân thò tröôøng.
Söï ra ñôøi cuûa chöông trình bieân dòch vaïn naêng cho PLD ñaõ
thuùc ñaåy neàn coâng nghieäp thieát keá soá saün saøng cho vieäc aùp duïng
PLD cho nhöõng thieát keá môùi. Nhöõng chöông trình bieân dòch vaïn
naêng naøy ñaõ ñöôïc caûi tieán hôn so vôùi caùc chöông trình bieân dòch
PALASM vaø AMAZE, noù ñöôïc cung caáp cho caùc nhaø thieát keá ñeå
thöïc hieän caùc maïch logic vaø moâ phoûng nhöõng thieát bò. Ñoù laø
nhöõng ñaëc ñieåm tieâu chuaån cuûa hai boä bieân dòch vaïn naêng CUPL
vaø ABAL. JEDEC ( the Joint Electron Device Engineering
Council) döï ñònh saûn xuaát moät boä bieân dòch PLD taïo ra moät tieâu
chuaån ñeå söû duïng cho taát caû caùc coâng ty cheá taïo PLD hieän nay
vaø töông lai. Vaøo 10/1983, the JEDEC Solid State Products
Engineering Council ñöa ra tieâu chuaån JEDEC thöù 3“. Tieâu
chuaån khuoân thöùc chuyeån ñoåi giöõa heä thoáng taïo döõ lieäu vaø thieát
bò laäp trình cho PLD”. Thaùng 5/1986, JEDEC tieáp tuïc ñöa ra tieâu
chuaån 3-A, tieâu chuaån naøy trôû thaønh tieâu chuaån chung cho coâng
nghieäp PLD.
Thaùng 7/1984, coâng ty Altera giôùi thieäu EP300. Ñoù laø vi
maïch söû duïng coâng ngheä CMOS cuûa EPROM, noù coù ñaëc tính laø
coâng suaát tieâu thuï thaáp, coù theå xoùa ñöôïc (duøng tia cöïc tím) cuøng
moät soá ñaëc tính môû roäng khaùc.Naêm 1985, moät hoï PLD môùi ñöôïc
coâng ty Lattice Semiconductor giôùi thieäu laø GAL (Generic Array
Logic). Lattice duøng coâng ngheä CMOS cuûa EEPROM, coù caùc
ñaëc tính kyõ thuaät nhö coâng suaát thaáp, coù theå laäp trình nhieàu laàn (
xoùa baèng ñieän aùp vôùi thôøi gian xoùa khoaûng vaøi giaây). Vi maïch
ñaàu tieân cuûa hoï GAL ñöôïc kí hieäu laø GAL16V8 coù khaû naêng
thay theá hoaït ñoäng cuûa PAL (ñoái vôùi vi maïch cuøng loaïi).
Ngaøy caøng nhieàu coâng ty tham gia vaøo thò tröôøng PLD ñeå
taïo ra nhöõng vi maïch ñaëc bieät vaø söû duïng nhieàu coâng ngheä cheá
taïo khaùc nhau. Vaøo naêm 1985, coâng ty Xilen taïo ra moät hoï môùi
laø LCA (Logic Call Array). Caáu truùc cuûa LCA coù 3 ñoaïn: moät
ma traän cuûa khoái logic ñöôïc bao quanh laø khoái vaøo ra vaø moät
maïng ñöôøng döõ lieäu noái giaùn tieáp. Ñaëc bieät cuûa LCA laø PLD
ñaàu tieân söû duïng teá baøo RAM ñoäng cho chöùc naêng logic. Öu
ñieåm cuûa caáu truùc naøy laø khaùch haøng coù theå kieåm tra ñöôïc
chöông trình cuûa vi maïch, do baûn chaát deã xoùa cuûa LCA, neân caàn
phaûi löu tröõ caáu hình cuûa LCA ôû boä nhôù ngoaøi. Vì vaäy, LCA
khoâng ñöôïc söû duïng ôû nhöõng tröôøng hôïp ñoøi hoûi söï hoaït ñoäng
ngay laäp töùc khi chôûi ñoäng maùy. Ñi keøm vôùi LCA laø chöông
trình soaïn thaûo XACT vaø boä moâ phoûng giuùp cho vieäc söûa loãi cho
nhöõng thieát keá treân LCA ñöôïc thuaän tieän.
 Naêm 1985, coâng ty Signetics vôùi moät khaùi nieäm môùi laø
PML (Programmable Macro Logic). Vi maïch PML ñaàu tieân cuûa
Signetics PMLS 501, vi maïch naøy söû duïng coâng ngheä löôõng cöïc,
vaø ñöôïc ñoùng voû 52 chaân .
Vaøo naêm 1986, coâng ty ExMicroelectronic giôùi thieäu hoï
ERASIC (Erasable Application Specific 7C) söû duïng coâng ngheä
EEPROM CMOS. Vi maïch ñaàu tieân laø XL78C00 coù daïng 24
chaân vaø ñieàu ñaëc bieät laø XL78C00 coù theå thay theá chöùc naêng
cho PAL vaø EPLA cuøng loaïi (khoâng tính ñeán toác ñoä), ñi keøm laø
moät phaàn meàm hoã trôï ERASIC.
Vaøo naêm 1986, coâng ty Signetics quyeát ñònh thay ñoåi hoï
IFL thaønh hoï PLS (Programmable Logic From Signetics). Ví duï
nhö töø 82S100 thaønh PLS100, töø 82S157 thaønh PLS157. Sau ñoù
2 naêm, coâng ty Actel ñaõ caûi tieán khuyeát ñieåm hoï LCA laø vi
maïch coù theå hoaït ñoäng khoâng nhaát thieát phaûi coù boä nhôù ngoaøi.
Ñoàng thôøi coâng ty Gazelle Microcircuit ñaõ coâng boá phaùt minh
coâng ngheä GaAs
(Gallium Arsenide). Ñaëc ñieåm cuûa coâng ngheä naøy laø caûi tieán toác
ñoä , coâng suaát cuûa caùc vi maïch treân neàn taûng laø coâng ngheä
silicon, cho pheùp vi maïch laøm vieäc vôùi toác ñoä nhanh hôn coâng
suaát tieâu taùn khi ôû möùc trung bình.
Öùng duïng ñaàu tieân cuûa coâng ngheä GaAs ñöôïc coâng ty
Gazelle ñöa ra laø phieân baûn cuûa PAL 22V10. Öu ñieåm cuûa maïch
naøy laø cho pheùp vi maïch GaAs coù theå töông hôïp vôùi caùc vi
maïchTTL, do ñoù coâng ngheä GaAS ñaõ ñöôïc öùng duïng roäng raõi.
Sau moät thôøi gian caûi tieán khoâng ngöøng, nhöõng PLD theá heä sau
ñaõ ñöôïc öùng duïng roäng raõi trong kyõ thuaät phaàn cöùng, noù trôû
thaønh coâng cuï caàn thieát cho nhöõng kyõ sö thieát keá.
Söï phaùt trieån trong coâng nghieäp PLD noùi rieâng vaø vôùi coâng
nghieäp baùn daãn noùi chung ñaõ taïo neân söï caïnh tranh cuûa caùc coâng
ty cheá taïo PLD treân theá giôùi. Do ñoù, ñaõ coù nhieàu xung ñoät xaûy ra
giöõa caùc coâng ty trong vieäc caïnh tranh thò tröôøng.
Vaøo naêm 1986 coâng ty MMI ñaõ kieän hai coâng tyAltera vaø
Lattic vì ñaõ vi phaïm baûn quyeàn PAL. Keát quaû laø hai coâng ty naøy
ñaõ chaáp nhaän thua kieän vaø phaûi mua baûn quyeàn. Sau ñoù coâng ty
MMI mua coå phaàn trong coâng ty Xilin vaø sôû höõu baûn quyeàn hoï
LCA. Sau ñoù 1 naêm coâng ty MMI hôïp vôùi AMD trôû thaønh moät
taäp ñoaøn saûn xuaát caùc linh kieän baùn daãn haøng ñaàu treân theá giôùi.
Tuy ñaõ hôïp nhaát hai coâng ty nhöng hoï vaãn tieáp tuïc phaùt trieån caùc
hoï vi maïch hieän coù vì nhöõng hoï PLD naøy ñaõ trôû neân phoå bieán
treân thò tröôøng. Vaøo naêm 1987, coâng ty National Semiconductor
ñaõ mua laïi coâng ty Fairchild vaø tieáp tuïc phaùt trieån hoï PAL
FASTPLA treân thò tröôøng .