You are on page 1of 54

2010 a&G;aumufyJG tBuKu

d mv

aumufuspfrt
I zkzH Hk
npfenf;pkH
2010 a&G;aumufyt
JG BuKd umv

Forum for Democracy in Burma


jrefrmEkdifiH'Drkdu&ufwpftiftm;pkrS xkwfa0onf/

1
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

ykHESdyfrSwfwrf;
xkwfa0umv
2010 Ekd0ifbm 1 &ufaeY

ykHESdyfjcif;
apmifa& 1000? yxrtBudrf

rsufESmzkH;'DZkdif;
oD[armifarmif

twGif;pmrsufESmzGJUpnf;rI
owif;jyefMum;a&;ESifh rSwfwrf;aumfrwD
jrefrmEkdifiH'Drkdu&ufwpftiftm;pk

xkwfa0jzefYcsd
jrefrmEkdifiH'Drkdu&ufwpftiftm;pk
P.O Box (124)
Mae Sot PO, Tak - 63110
Thailand
Email: democraticforum@csloxinfo.com
Website: www.fdburma.org

2
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

rmwdum

ed'gef; 4
&nf&G,fcsuf 7
trSmpum; 8
tcef;(1) etzppftpkd;&\ ppftmPm&Sifa&G;aumufyGJ jyifqifrIrsm; 10
tcef;(2) a&G;aumufyGJaumfr&Sif bmvJ 12
tcef;(3) a&G;aumufyGJqkdif&m Oya'? aMunmcsufrsm;jzifh zdESdyfcsKyfukdifrIrsm; 17
tcef;(4) a&G;aumufyGJOya'ukd a&G;aumufyGJaumfr&SifESifh etzrS
jyefvnfcsKd;azmufrI 22
tcef;(5) etzppftkyfpkygwDESifh ukd,fyGm;ygwDrsm; 23
tcef;(6) tjznfhcHygwDrsm; 25
tcef;(7) ygwDrsm;Mum; uGm[rIrsm; 27
tcef;(8) zdtm;ay; BuKdwifrJ 31
tcef;(9) rJqE´e,fESifh rJpm&if; 37
tcef;(10) a&G;aumufyJG tEkid af y;pepf 41
tcef;(11) vTwaf wmfudk ausmv f eG o
f nfh vky&f yfrsm; 43
tcef;(12) a&G;aumufyJG apmifMh unhjf cif; 44
tcef;(13) b@ma&;t& tMuyfuidk rf I 46
tcef;(14) taxGaxG 48

ed*kH; 50

3
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

ed'gef;
e0w? etzppftpd;k &u 1990 jynfEh pS ?f arv (27) &ufaeYwiG f ygvDref'rD u kd a&pD taxGaxG
a&G;aumufyw JG ckukd usi;f yay;cJo h nf/ xdak &G;aumufyu JG kd wEdik if v H ;kH rJqE´e,faygif; (492) ae&m&So d nfh
teuf (485) ae&mwGif usi;f yay;cJ&h mrSm trsK;d om;'Dru kd a&pDtzGcYJ sKyu f (392) ae&m? &Sr;f wdik ;f &if;om;rsm;
'Dru kd a&pDtzGcYJ sKyu f (23) ae&m? &cdik 'f rD u kd a&pDtzGcYJ sKyu f (11) ae&m? wdik ;f &if;om;pnf;vH;k nDnw G af &;
ygwDu (10) ae&m ponfjzifh a&G;aumufy0JG ifygwDrsm;u toD;oD; tEdik &f &Scd yhJ gonf/
Edik if wH um vkyx f ;Hk vkyef nf;rsm;t&qdv k Qif a&G;aumufyu JG si;f yNy;D pD;í &ufaygif; (60) tMumwGif
yxrqHk; vTwfawmfudk ac:,lay;NyD; tEkdif&ygwDtm; tmPmvTJtyfay;&rnfjzpfygonf/ odkYaomf
jrefrmEdik if w H iG rf l xdo k rYkd jzpfcyhJ g/ e0wppftpd;k &onf a&G;aumufyNJG y;D vQif tEdik &f ygwDukd tmPmvTNJ y;D
wyfrawmfu ppfwef;vsm;odYk jyefrnf[k uwdjyK ajymqdck ahJ omfvnf; a&G;aumufyNJG y;D onft h cgwGif tEdik &f
ygwDukd tmPmvTaJ jymif;ay;jcif; vH;k 0rvkycf yhJ g/ 4if;ud, k w f ikd v
f nf; ppfwef;vsm;odYk vH;k 0rjyefcyhJ g/ 1990
jynfEh pS f a&G;aumufy&JG v'fukd vH;k 0 ypfy,fxm;cJyh gonf/
1992 ckEpS w f iG f e0wppftyk pf t k wGi;f tajymif;tvJrsm; jzpfay:cJo h nf/ tEdik &f ygwDukd tmPm
vTrJ nf[k uwdjyKcahJ om Adv k cf sKyrf LS ;Bu;D apmarmifukd &kww f &uf z,f&mS ;um e0wudk etztjzpf trnf
ajymif;ypfNy;D Akv d cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&TrS etzOuúXtjzpf wm0ef,cl o hJ nf/ Adv k cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&T wufvm
Ny;D vsiNf y;D csi;f trsK;d om;nDvmcH usi;f yay;rnfqo kd nfh pum;udk pwifajymqdv k monf/ xdpk um;t&
1993 rS 1995 Ed0k ifbmtxd trsK;d om;nDvmcHukd &yfvu dk ef m;vku d jf zifh usi;f ycJMh uonf/ trsK;d om;nDvmcH
usi;f y&mwGif ]Edik if aH wmf\ trsK;d om;Ekid if aH &; OD;aqmifru I @wGif wyfrawmfrS yg0ifxrf;aqmifEikd af &;}
qdo k nfh tajccH rlukd trsK;d om;nDvmcHO;D wnfcsuf (6) &yfwiG f xnfo h iG ;f vrf;ñTeaf qmif&u G af pcJoh nf/
etzppftpd;k &\ bufaygif;pkH npfywfAv kd u f sxm;aom trsK;d om;nDvmcH vkyx f ;Hk vkyef nf;rsm;ESihf
xdv k rf;ñTerf rI sm;aMumifh nDvmcHonf wufa&mufciG &hf &So d nfh nDvmcHu, kd pf m;vS,f a&G;cs,yf rkH t S p tvGv J JG
tacsmaf csmf jzpfc&hJ onf/ nDvmcHonf jynfow l vYkd v kd m;aom 'Dru kd a&pDEikd if H wnfaqmufa&;qDoYkd rnforYdk Q
OD;rwnfEikd af omaMumifh trsK;d om;'Dru kd a&pDtzGcYJ sKyu f 1995 Ed0k ifbmwGif nDvmcHrS xGucf mG vdu k af wmh
onf/ a&SUqifh aemufqifh &Sr;f wdik ;f &if;om;rsm; 'Dru kd a&pDtzGUJ csKyv f nf; nDvmcHoYkd qufvufwuf
a&mufjcif;rjyKawmhyg/ xdt k csed rf pS í trsK;d om;nDvmcH &yfwo hH mG ;cJ&h onfrmS jyefpír&atmifyif jzpfc&hJ
onf/
2003 ckEpS ?f Mo*kwv f (30) wGif etzppftpd;k &onf vrf;jyajryHk (7) csuu f kd aMunmcJNh y;D
2004 ckEpS ?f arv (17) &ufaeYwiG rf S jyefvnfpwifEikd af wmhonf/ jyefponfh trsK;d om;nDvmcHwiG f
4
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
1990 jynfEh pS f a&G;aumufyt JG Edik &f ygwDrsm; vH;k 0rwufa&mufawmhbJ etzppftpd;k &\ vufnK§ ;d axmif
acgif;ndwrf sm;jzifo h m qufvufusi;f y&awmhonft h qifoh Ydk a&mufc&hJ onf/ typfcwf&yfpx J m;aom
awmfvSefa&;tiftm;pkrsm; wufa&mufcGifh&aomfvnf; 4if;wkdYudk,fpm;jyKaom wdkif;&if;om;wdkY\
ud, k pf m;vS,rf sm;tjzpf Edik if aH &;t& *kPjf ynfw h ef;jynfh wufa&mufciG u hf dk ray;cJb h J txl;zdwMf um;xm;aom
tpktzGJYtjzpfom wufa&mufcJhMu&onf/ typf&yftiftm;pkrsm;rS wifjycsufrsm;udkvnf; rSwfwrf;
wif½o kH mwifNy;D y,fcsacsmifx;kd ypfco hJ nf/ xdaYk Mumifh etzjyKvyk af y;aom trsK;d om;nDvmcHqo kd nfrmS
trsK;d om;nDvmcHwck &So d if&h x dS u kd af om Mueftifvu©Pmrsm; vH;k 0uif;rJah erIaMumifh twkta,mif
trsKd;om;nDvmcHwckomjzpfaMumif; jynfwGif;jynfy tiftm;pktoD;oD;rS axmufjyajymqdkcJhMujcif;
jzpfonf/
xdtk wkta,mifnv D mcHrS tajccHrl (104) csuq f o kd nfukd csrw S cf ohJ nf/ xdt k ajccHrrl sm;udk
rlwnfí zGJYpnf;yHktajccHOya' (2008) rlMurf;qdkonfudk a&;qGJcJhMuonf/ xdkzGJYpnf;yHktajccHOya'
rlMurf;qdo k nfrmS vlrsK;d pHk jrefrmjynfow l t
Ykd wGuf tmrcHcsuf vH;k 0r&Sb d ?J ppftmPm&Sipf epf w&m;0if
&Sio f efBu;D xGm;cGiu hf kd tjynft h 0 tmrcHay;xm;aom zGpYJ nf;yHt k ajccHOya' twkta,mifrQom jzpfyg
onf/
,if;zGpYJ nf;yHt k ajccHOya'udk 2010 arv (10) &ufEiS hf arv (24) &ufaeYrsm;wGif jynfv;kH uRwf
qE´c, H yl JG usi;f yNy;D t"r®twnfjyKco hJ nf/ vlaygif;ode;f csaD oqH;k Ny;D oef;csD twd'u k a© &mufaeaom
em*pfrek w f ikd ;f oifu h mvBu;D twGi;f rSmyif vdrn f mrIrsm;? twif;tMuyf vkyaf qmifrrI sm;? ravsmMf oZm
oH;k rIrsm; ajrmufrsm;pGmoH;k Ny;D 92.48% aom rJqE´&iS rf sm;u axmufcq H E´jyKcahJ v[ef vdrn f maMunm
cJhygonf/
xdok Ykd vdrn f mnpfywfrrI sm;? zdtm;ay;rIrsm;? ravsmMf oZmoH;k rIrsm;jzifh t"r® aMunmtwnfjyK
xm;aom zGpYJ nf;yHt k ajccHOya' (2008) udk toufoiG ;f &ef etzppftpd;k &onf 2010 Ed0k ifbm (7)
&ufaeYwiG f ygwDpkH taxGaxGa&G;aumufyJG usi;f yay;rnf[k aMunmxm;Ny;D jzpfonf/
2010 ckEpS ?f rwfv (8) &ufaeYwiG f a&G;aumufyaJG umfr&Siw f &yfukd ppftpd;k &tvdu k sy*k K¾ v d f
(17) OD;jzifh zGpYJ nf;ay;cJNh y;D aumfr&Si\ f vkyyf ikd cf iG rhf sm;udv
k nf; tvGet f uRH owfrw S jf yXmef;cJyh gonf/
OD;ode;f pk;d aumfr&Sirf S a&G;aumufyq JG ikd &f mOya'? enf;Oya'rsm;udk jyXmef;cJo h nf/ xdOk ya'? enf;Oya'rsm;rSm
1990 jynfEh pS f a&G;aumufy&JG v'fukd zsuo f rd ;f ypf&ef? 1990 jynfEh pS f a&G;aumufyt JG Edik &f ygwDrsm;udk
zsuo f rd ;f ypf&ef? 88 'Dru kd a&pD vlxt k a&;awmfyBkH u;D rS arG;zGm;ay;vdu k af om 'Dru kd a&pDa&;wdu k yf 0JG if
acgif;aqmifrsm; (a':atmifqef;pkMunf? cGex f eG ;f OD;tygt0if) wdu Yk kd vIy&f mS ;rIBu;D twGi;f rS z,fxw k yf pf&ef
&nf&, G jf yXmef;xm;aom jyXmef;csurf sm;jzpfaeonf?
BuUH zGyYH gwDukd Edik if aH wmfb@m? Edik if yH ikd f taqmuftOD;ESihf tcGit hf vrf;rSeo f rQukd vGwv f yfpmG
oH;k pGvJ yI &f mS ;apcJNh y;D useEf ikd if aH &;ygwDrsm;udk vIy&f mS ;ír&avmufatmif csKyaf ESmifxm;onfh (odrYk [kw)f
vljrifaumif;½Hak vmufom cGijhf yKonfq½dk Hk cGijhf yKay;xm;onft h wGuf a&G;aumufyaJG umfr&Si\ f Oya'?
enf;Oya'rsm;rSm rsuEf mS vdu k o f nfh Oya'? cGjJ cm;qufqrH jI yKxm;onfh Oya'? w&m;rQwrI vH;k 0uif;rJh
aeaom Oya'rsm; jzpfaeygonf/

5
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
tqd k ; qH k ; tcsuf r S m ... jynf w G i f ; jynf y tif t m;pk t oD ; oD ; u wif j yxm;aom
]]zGpYJ nf;yHt k ajccHOya' (2008) tm; jyefvnfo;kH oyfjyifqifay;&ef}} awmif;qdck suu f kd vH;k 0ypfy,fNy;D
EkdifiHa&;ygwD zGJUpnf;wnf axmifvkdolwkdif;ukd ]]zGJYpnf;yHktajccHOya'ESifh wnfqJOya'rsm;udk
av;pm;vdu k ef mygrnf}}[k twif;t"r® vufrw S af &;xd;k cdik ;f jcif;yifjzpfonf/
,ckqv kd Qif ...
a&G;aumufyt JG BuKd umvtwGi;f etzppftpd;k &? BuUH zGyYH gwDEiS hf 4if;wd\ Yk MoZmcH a&G;aumufyJG
aumfr&Siw f \Ykd aumufusprf rI sm;? zdEydS rf rI sm;? Ncrd ;f ajcmufrrI sm;? tMuyfuikd rf rI sm;? vmbfay;rIrsm;? wzuf
apmif;eif;vkyrf rI sm;ESihf ywfoufí e,fy,ftES?YH ae&mtESw YH iG f aeYpOfEiS t
hf rQ owif;qk;d rsm; em;rqHah tmif
xGufay:aeygonf/
etzppftpd;k &\ þvky&f yfrsm;onf ppftmPm&Sipf epfukd tajccHOya't&yg w&m;0if wnf&dS
cGi?hf Bu;D xGm;cGihf &&Sad tmif zefw;D csurf sm; jzpfygonf/ Edik if w H umujzpfap? tdref ;D csi;f Edik if rH sm;u jzpfap?
urÇmu h v k or*¾ taxGaxGtwGi;f a&;rSL;csKyu f jzpfap? jynfwiG ;f jynfy tiftm;pktoD;oD;ESihf jynfol w&yf
vH;k ujzpfap jrefrmEdik if \ H 'Dru kd a&pDjyKjyifajymif;vJrI jzpfpOfBu;D twGi;f wGif tiftm;pktm;vH;k vGwv f yfpmG
yg0ifciG u hf kd tpOfwpku d f arwåm&yfccH MhJ uonf? wifjycJMh uonf? tBurd Bf urd f awmif;qdck MhJ uonf/
,ckEpS f atmufwb dk mv (20)&ufaeYu usi;f ycJo h nfh (65)ESpaf jrmuf ukvor*¾ taxGaxG
nDvmcHüvnf; ukvor*¾ vlt Y cGithf a&; txl;ud, k pf m;vS,f Mr. Tomas Ojea Quintana u jrefrmEkid if \ H
vltY cGit hf a&;ESiyhf wfoufonfh tpD&ifcpH mwapmifwifoiG ;f cJ&h m? xkt d pD&ifcpH mwGif Ek0d ifbmv 7 &ufaeY
jrefrmEkid if üH usi;f yrnfh ppftpk;d & a&G;aumufyEJG iS yhf wfoufNy;D ta&;Bu;D onft h csurf sm;ukd ,ckuo hJ Ydk
&Si;f &Si;f vif;vif; axmufjycJyh gonf/

- tESpf 20 twGi;f yxrqH;k tBurd f usi;f yrnfh a½G;aumufyJG jzpfaomfvnf; twdu k t


f cH
Ekid if aH &;orm;rsm;ESihf wdik ;f &if;om;awGukd 0ifa&mufciG ahf y;rSom trsm;vufc, H MkH unfEidk wf ahJ ½G;
aumufyJG jzpfrnf/
- a½G;aumufyJG rwdik rf D r&Srd jzpf ta&;ygonfh vGwv f yfpmG qE´azmfxw k f a[majymcGi?hf
vGwv f yfpmG pk½;kH pnf;a0;cGiEhf iS hf vGwvf yfpmG oif;yif;zGUJ pnf;cGihf ponfh tajccHvt Yl cGit hf a&;rsm;udk
ydu
k efo Y wfxm;wmawGU&onf/
- a½G;aumufyEJG iS hf ywfoufí uefo Y wfwmawG &Sad eNy;D tajccH cGijhf yK&rnfh tajccHvt Yl cGithf a&;
rsm;udk csKd ;azmufaeaMumif;? a½G;aumufyaJG umfr&Sio f nf vGwv f yfonfh tzGUJ tpnf; r[kwo f vdk
Ekid if aH &;ygwDawGtay:rSm trsKd ;rsKd ; uefo Y wf zdEydS x
f m;wmawG&adS eonf/

odaYk omf ...


etzppftpd;k &onf tm;vH;k \ qE´EiS hf wifjycsurf sm;udk vk;H vk;H ypfy,fNy;D ]]aumufusprf t
I zHzk kH
npfenf;pH}k } ESihf 2010 a&G;aumufyq
JG o
kd nfukd usi;f yum ppftmPm&Sipf epf w&m;0if pdu k x
f cl iG u
hf kd
twif;t"r®&,l&ef BupH nftm;xkwaf eNyjD zpfygonf/ /

6
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

&nf&,
G cf suf
2010 a&G;aumufyt
JG BuKd umvtwGi;f

- etzppftpd;k &\ zdEydS rf rI sm;? uefo


Y wfrrI sm;? Ncrd ;f ajcmufrrI sm;? ravsmMf oZmoH;k rI
rsm;udk zGichf s azmfxw
k &f ef?

- a&G;aumufyaJG umfr&Si\
f Oya'csK;d azmufrrI sm;? a&SUaemufrnD aqmif&u
G rf rI sm;?
wzufapmif;eif; bufvu kd rf rI sm;udk zGichf sazmfxw
k &f ef?

- a&G;aumufyq
JG ikd &f m Oya'rsm;? enf;Oya'rsm;\ w&m;rQwrI uif;rJah erIrsm;udk
&SmazGaxmufjy&ef?

- BuUH zGUH ygwDEiS hf taygif;ygwd\ Yk Edik if aH wmfyikd b


f @mESihf Edik if yH ikd f taqmuftOD;wdu Yk kd
pdww f ikd ;f us oH;k csiw
f ikd ;f oH;k aerIrsm;ESihf rJqE´&iS rf sm;ESihf jynfov l x
l t
k ay: Adv
k u
f s
apmfum; rw&m;vkyaf erIrsm;udk azmfxw k zf iG chf s&ef?

- 2010 a&G;aumufy\ JG vGwv f yfr?I w&m;rQwrI uif;rJah ejcif;udk zGichf s&efEiS hf etz
ppftpd;k &\ ppftmPm&Sipf epf w&m;0if &Sio f efBu;D xGm;cGihf twif;t"r® &,lae
jcif;rsm;udk zGichf sazmfxw
k &f ef

þtpD&ifcpH mudk &nf&,


G pf pk nf;wifjyygonf/

7
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

trSmpum;
etzppftpdk;&onf
1/ 1990 jynfEh pS f a&G;aumufy&JG v'fukd zsuo f rd ;f ypfvo kd nf?
2/ 1990 jynfEh pS f a&G;aumufyt JG Edik &f ygwDrsm;udk zsuo f rd ;f ypfvo kd nf?
3/ a':atmifqef;pkMunf? cGex f eG ;f OD;? rif;udEk ikd ?f udu
k Bkd u;D ? udak X;<u,ftygt0if Edik if aH &;
acgif;aqmifrsm;udk Edik if aH &;jzpfpOfxrJ S z,fxw k yf pfvo kd nf?
4/ ppftmPm&Sipf epfukd zGUJ pnf;yHt k ajccHOya't&yg oufq;kd &Sncf iG ?hf &Sio f efBu;D xGm;cGiu
hf kd
tydik &f &Sv
d o kd nf?
5/ jrefrmEdik if \
H Edik if aH &;? pD;yGm;a&;? vlraI &;? use;f rma&;? ynma&; ponfh u@wdik ;f wGif
ppftkyfpkESifh ppftkyfpk\ aqGawmfrsKd;awmf vlwpk\ vuf0g;BuD;tkyfrIatmufwGif
w&m;0if xm;&Sv d o kd nf/

þ&nf&, G cf surf sm; jynf0h apa&;twGuf zGUJ pnf;yHt k ajccHOya' (2008) touf0ifomG ;zdv Yk o
kd nf/
rnfoUkd yif aumufusprf t I zHzk ?kH npfywfreI nf;pHu
k kd oH;k &onfjzpfap 2010 a&G;aumufyu
JG kd atmifjrifatmif
aqmif&Guf&JzdkUvdkonf/

etzppftpd;k &onf tmPmNrzJ Ukd ? tmPm&Sipf epf wnfNrzJ Ukd twGuq f v


kd Qif bmrqdk vky&f o
J nf?
vkyv
f nf; vkyaf eonf? vkyv
f nf; vkyv
f rd Ohf ;D rnf[k rdrw
d Ukd jrefrmEdik if 'H rD u
kd &ufwpftiftm;pku tcsuf
tvuf? taxmuftxm;rsm;ESiw hf uG tcdik t f rm odjrifem;vnfygonf/

rdrw
d Ukd tiftm;pkonf ==tcsut
f vufr&Sv
d Qif pum;rajymygeJ+Y + qdo
k nfh tcsut
f ay:wGiv
f nf;
trsm;Bu;D av;eufygonf/

þtpD&ifcHpmwGif
2010 a&G;aumufyoJG nf w&m;rQwrI vH;k 0uif;rJah eaMumif;udk tcsut
f vufEiS w
hf uG wifjyxm;
ygonf/
2010 a&G;aumufyeJG nf;jzifh jrefrmEdik if \
H jyóemt&yf&yfukd b,fvekd nf;ESirhf S &Si;f vif;ay;Edik f
rnfr[kwaf Mumif;udk taxmuftxm;rsm;ESiw hf uG axmufjyxm;ygonf/

8
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
rdrw
d Ukd tiftm;pktaejzifh ...
- 2010 a&G;aumufyo JG nf vGwvf yfí w&m;rQwaom a&G;aumufyJG [kwEf ikd ?f
r[kwEf ikd uf kd qef;ppfvakd om?
- 2010 a&G;aumufyu JG kd vufrcHaom (odUk r[kw)f qefUusio f ydwaf rSmufaom?
- 2010 a&G;aumufy&JG v'fukd vufrcHaom? todtrSwrf jyKaom
jynfwiG ;f jynfyESihf Ekid if w
H um&Sd vly*k K¾ v
d rf sm;? tzGUJ tpnf;rsm; tm;vH;k odUk vdt
k yfaom
tcsut f vufrsm;? taxmuftxm;rsm;? oabmxm;tjrifrsm;ukd wpkwpnf;wnf; &&SEd ikd &f efEiS hf
vdt
k yfovdk rSjD irf;ud;k um;Edik &f eftwGuf þtpD&ifcpH mjzifh pkpnf;wifjyvdu k yf gonf/

jrefrmjynforl sm;? tcsut f vufrsm; ay;ykMYd uaom 'Dru dk a&pDbufawmfom;rsm;? 0kid ;f 0ef;
tm;jznfh ulnaD qmif&u G af y;Muolrsm;ESihf rSjD irf;uk;d um; pkpnf;azmfjycGijhf yKonfh owif;rD',
D mrsm;?
0ufbqf udk pf mrsuEf mS rsm;udk txl;aus;Zl; wif&ydS gaMumif; rSww f rf;wiftyfygonf/

rl0g'a&;&m OD;aqmiftzGJU
jrefrmEdkifiH'Drdku&ufwpftiftm;pk

9
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

tcef;(1) etzppftpk;d &\ ppftmPm&Siaf &G;aumufyJG jyifqifrrI sm;


etzppftpk;d &onf 2008 ckEpS ?f azazmf0g&Dv 9 &ufaeYwiG f aMunmcsut f rSwf (1^2008)ESihf
(2^2008) wku Yd dk xkwjf yefco hJ nf/ zGUJ pnf;ykt H ajccHOya'rlMurf;ukd jynfv;Hk uRwf qE´c, H yl u JG si;f yí twnf
jyKjcif;ukd 2008 ckEpS ?f arvwGif usi;f yoGm;rnfjzpfaMumif;? ygwDpHk taxGaxGa&G;aumufyu JG dk 2010
ckEpS wf iG f 4if;zGUJ pnf;ykH tajccHOya'opfEiS t hf nD usi;f yoGm;rnfjzpfaMumif; aMunmcJo h nf/
2008 arv 29 &ufaeYwiG f aMunmcsut f rSwf (7^2008) ukd xkwjf yefNy;D zGUJ pnf;ykt H ajccHOya'
(2008) ukd qE´raJ y;olrsm;teuf 92.48% u axmufcaH Mumif; xkwjf yefcyhJ gonf/
xkad eYrpS í 4if;zGUJ pnf;ykt H ajccHOya' (2008) ukd toufoiG ;f twnfjyKEidk af &;twGuf 2010
a&G;aumufyJG usi;f yoGm;&ef etzppftpk;d &rS bufaygif;pkH jyifqifawmhonf/ 1990 jynfEh pS f a&G;aumufyJG
tEkid &f ygwDrsm;ukd vIyí f r&atmif csaD ESmifjcif;? a':atmifqef;f pkMunftygt0if ygwDacgif;aqmifrsm;ESihf
'Drudk a&pDvyI &f mS ;olrsm;ukd tusO;f axmifxJ ykyYd pfjcif;? typf&yftiftm;pkrsm;ukd e,fjcm;apmifw h yftjzpf?
jynfopYl pfrsm;tjzpf toGiaf jymif;ypfa&;udk zdtm;ay;aqmif&u G jf cif;rsm;jzifh wqifNh y;D wqifh jyifqifcyhJ g
onf/
jyifqifrrI sm; wpkw H &m jynfph v Hk mNyjD zpfonfh 2010 rwfv 8 &ufaeYwiG f a&G;aumufyq JG idk &f m
Oya'rsm;? enf;Oya'rsm;? aMunmcsurf sm;? vrf;ñTecf surf sm;ukd tuGuu f sus xkwjf yefNy;D Ekid if aH &;ygwDrsm;
rSwyf w Hk ifciG u hf kd avQmufxm;apcJo h nf/
Ekid if aH &;ygwDrsm; xlaxmifzUJG pnf;cGiu hf kd cufcaJ tmif? BuUH Mumatmif enf;Oya'rsm;jzifh tqifq h ifh
cHum uefo Y wfxm;cJo h nf/ Ekid if aH &;ygwDopfrsm;tzkYd jyifqifcsed f enf;Ekid o f rQenf;atmif? jyifqifciG hf
tcGit hf vrf;rsm; usKUH Ekid o f rQusKUH atmif pDrcH su&f &dS dS aqmif&u G cf yhJ gonf/
wa,mufwnf;NyKid o f nfyh JG jzpfomG ;vQiv f nf; a&G;aumufy\ JG ,kww då efruI dk xdcu dk af prnfjzpfonfh
twGuf wpkw H &m Munhaf umif;onfyh JG jzpfvma&;twGuf tqift h wef;trsK;d rsK;d &Sad om Ekid if aH &;ygwDaygif;
37 ygwDudk wnfaxmifzUJG pnf;cGijhf yKco hJ nf/
þa&G;aumufyo JG nf jynfov Yl w T af wmftwGuf ae&maygif; 330? trsK;d om;vTwaf wmftwGuf
ae&m 168 ae&m? jynfe,fEiS hf wkid ;f a'oBu;D vTwaf wmfrsm;twGuf ae&maygif; 665 ae&m pkpak ygif;
ae&maygif; 1163 ae&mukd a&G;cs,af y;&rnfyh JG jzpfygonf/
xkad e&maygif; 1163 ae&mvk;H (okrYd [kw)f tukev f ;Hk eD;yg;ukd 0ifa&muf,OS Nf yKid Ef idk af om Ekid if aH &;
ygwDqí dk BuUH zGUH ygwDEiS hf wpnygwDwo Ydk m &Syd gonf/ BuUH zGUH ygwDu ae&m 1100 ausmw f iG f 0ifa&muf

10
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
ta&G;cs,fcH&ef tqifoifhjzpfaeNyD; wpnu ae&m 980 ausmftwGuf 0ifa&mufta&G;cs,fcH&ef
tqifoifjh zpfaeMuygonf/ xko d jYdk zpfae&efvnf; etzppftpk;d &rS tuGucf s pDpOfxm;jcif;jzpfygonf/
topfzGJUpnf;&aom EkdifiHa&;ygwDrsm;tzkdY pnf;½kH;a&;tcuftcJ? b@ma&;tcuftcJ?
tcsdefumvtcuftcJESifh taxGaxGaom tcuftcJrsm;aMumifh ygwDtzsufrcH&½kH 0ifNyKdifMu&onfh
tqifhomomjzpfMu&onf/ ,cifu pdwful;arQmfrSef;csufjzifh rSef;qajymqkdcJhMuaom ygvDreftwGif;
0ifNy;D zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya'ukd jyifqifomG ;rnfqo dk nfh toHrsm;onfyifvQif wk;d wdwo f mG ;&onftxd
w&pfNy;D w&pf 0uft&l pfovkd Muyfwnf;vmcJyh gonf/
vTwaf wmftrwfae&m 54 ae&mwGif ,SONf yKid rf nfo h rl &Sí
d BuUH zGUH uk,d pf m;vS,f 52 OD;ESihf wpn
uk, d pf m;vS,f 2 OD;rSm a&G;aumufyrJG wdik cf ifrmS yif tEkid &f ESiahf eMuNyq
D o dk nfh taetxm;txd etz
ppftpk;d &u bufaygif;pkH tuGucf sNy;D pDpOfxm;onft h wGuf þa&G;aumufyo JG nf ppftmPm&Sipf epf\
bdodufoGef;yGJwckom jzpfonfqkdonfh taetxm;rSwyg; tjcm; rnfokdYaom aumif;uGufrsKd;ukdrS
o,faqmifvmvdrrhf nfr[kwaf Mumif; jzpfay:aeaom vufawGUtcsut f vufrsm;u rD;armif;xk;d jyvsuf
&Sdygonf/

trsm;jynfot
l rd rf sm;wGif twif;t"r® vdu
k w
f ifxm;onfh BuUH zGUH ygwDqidk ;f bkwf

11
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

tcef;(2) a&G;aumufyaJG umfr&Sif bmvJ


etzppftyk pf o k nf ppftmPm&Sipf epf a&&Snf w&m;0ifwnfwahH &; tpDtpOftjzpf tcsuf
(7) csuyf g vrf;jyajryku H dk csrw
S cf o hJ nf/ vrf;jyajrykw H iG f ta&;Bu;D tqifjh zpfonfh tqifh (5) rSm2010
a&G; aumufyjJG zpfonf/ xkaYd Mumifh etzppftyk pf o k nf ppftmPmwnfNraJ &;twGuf 2010 a&G;aumufyJG
tqifu h dk atmifjrifpmG Ny;D ajrmufap&ef a&G;aumufyaJG umfr&Siu f dk etzppftyk pf yk idk f aumfr&Sijf zpf&ef
aoaocsmcsm a&G;cs,f zGUJ pnf;cJah Mumif; awGU&onf/
jynfaxmifpak &G;aumufyaJG umfr&Si[ f k trnfay;xm;aom 2010 a&G;aumufyJG aumfr&Siu f dk
2010 ckEpS f rwfv (11) &ufaeYwiG f zGpYJ nf;cJ&h m? etzppfwyfrS ppfOya'csKyt f jzpf wm0efxrf;aqmifco hJ l
Akv
d cf sKyaf [mif; OD;ode;f pk;d ukd aumfr&SiOf uúXtjzpf wm0efay;cJo h nftcsuu f aumfr&Siu f dk ppftyk pf t
k vkud s
jzpfa&;qko d nft h csuu f dk rD;armif;xk;d jyaeygonf/
a&G;aumufyGJaumfr&SifOya' tcef;(2)? yk'fr(4)? yk'fcGJ(c)wGif ]]xifay:ausmfMum;onfh
*kPo f wif;&Sad om yk*Kd¾ vt f jzpf Edik if aH wmfat;csr;f om,ma&;ESihf zGUH NzKd ;a&;aumifpu D ,lqoljzpf&rnf}}[k
az:jy xm;jcif;onf etzppftyk pf v k rl sm;jzifo h m a&G;aumufyaJG umfr&Siu f dk zGpYJ nf;rnfqo dk nfh t"dygÜ ,f
oufa&mufaeygonf/
Ekid if w
H umwGif a&G;aumufyaJG umfr&Siu f dk Mum;aeyk*Kd¾ vrf sm;? wkid ;f jynfwiG f ormorwf&o dS nf[k
trsm;,kMH unfavmufonfh yk*Kd¾ vrf sm;jziho f m zGpYJ nf;avh&adS omfvnf; jrefrmEkid if w H iG rf l a&G;aumufyaJG umfr&Sif
ukd ppftyk pf k pdww f idk ;f us vlrsm;jzifo h m zGpYJ nf;cJah Mumif;ukd a&G;aumufyaJG umfr&Siw f iG f atmufygyk*Kd¾ vrf sm;
yg0ifaeonfudk Munhv f Qiv f nf; txift&Sm;odEidk yf gonf/

1/ OD;odef;pkd; OuúX tNidrf;pm; AkdvfcsKyf? ppfOya'csKyf?


2/ OD;atmifjrifh tzGJU0if tNidrf;pm; 'kAkdvfrSL;BuD;? ppftkyfpkykdif
jrefrmhpD;yGm;a&; OD;ykdifvDrDwuf
nTeMf um;a&;rSL;a[mif;
3/ OD;jrifhEkdif tzGJU0if ppftyk pf \
k 'kw, d a&SUaecsKyaf [mif;
4/ a'gufwmwifatmifat; tzG0YJ if ppftyk pf \k w&m;½k;H csKywf &m;olBu;D
5/ a'gufwma':jrifMh unf tzGJU0if ppftkyfpk\ jrefrmEkdifiHtrsdK;orD;
a&;&mtzGUJ csKyf OuúXa[mif;

12
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
etzonf xko d Ydk ppftyk pf ak &G;aumufyu JG dk atmifjrif&ef a&G;aumufyaJG umfr&Siu f dk rdrw
d pYdk w
d Bf uKd uf
zGJYpnf;cJh½kHomru vkyfykdifcGifhtmPmukdvnf; tcef;(3) wm0efESihf vkyfykdifcGihfrsm;? yk'fr(9)? yk'frcGJ(u) rS
(*) wGif ]]aumfr&Si\ f qH;k jzwfcsuEf iS fh aqmif&u G cf surf sm;onf tNy;D tjywf jzpfap&rnf}}[k jyXgef;ay;
vkdufonf/
a&G;aumufyOJG ya'rsKd ;pku H v dk nf; wkid ;f oljynfom;rsm;? 'Dru dk a&pDvv
dk m;olrsm;tm; csND y;D wkwNf y;D ?
tzGit hf ydwrf sm;jzifh pdwBf uKd uf jyXgef;xm;cJo h nfudk awGU&jyefonf/
txl;ojzifh Oya'rsm;ESihf ywfoufvQif em*pfzpYJG nf;yk[ H ak c:onfh ppftmPm&Sipf epfEiS hf ppftyk pf k
a&&Snw f nfwahH &;twGuf zGUJ pnf;ykt H ajccHOya'(2008)ukd a&;qGjJ yXgef;pOfuwnf;u 2010 a&G;aumuf
yGEJ iS hf ywfoufí xif&mvkyEf idk &f ef jyifqifrrI sm;vkyx f m;cJNh y;D jzpfaMumif; awGU&ygonf/
zGJUpnf;ykHtajccHOya'(2008) pwiftouf0if oufa&mufrnfhaeYESifhywfoufí xkdzGJYpnf;ykH
Oya'wGif atmufygtwkid ;f xnfo h iG ;f jyXgef;cJo
h nf/

441/ jynfv;Hk uGßwqf E´c,


H yl w
JG iG f qE´raJ y;cGi&hf o
Sd t
l m;vk;H \ xuf0ufausmf rJay;onfh qE´r\ J
rJtrsm;jzifh twnfjyKjy|mef;vku d of nfh þzGUJ pnf;ykt H ajccHOya'onf jynfaxmifpv k wT af wmf
yxrtBurd t f pnf;ta0; pwifusi;f yonfah eYrpS í Edik if aH wmfw0ef;vk;H ü tmPmwnfonf/

xko d Ydk jyXgef;az:jyxm;aomfvnf; etzppftyk pf o k nf zGUJ pnf;ykt


H ajccHOya' toufr0ifcif
umvrSm 2010 a&G;aumufyw JG iG f rdrw
d pYdk w
d Bf uKd uf rdrwd pYdk pftyk pf t
k mPmukd tumtuG,f jzpfaprnfh
Oya'rsm;? aMunmcsurf sm;ESihf vufawGUrw&m;rIrsm;ukd w&m;0if vkycf iG &hf ap&ef zGpYJ nf;ykt H ajccHOya'
(2008)wGiyf if yk'rf 443 qko d nfh Oya'wcku k dk xnfo h iG ;f jyXgef;xm;cJyh gonf/

443/ þzGUJ pnf;ykt H ajccHOya' tmPmwnfonfah eY rwkid rf D Edik if aH wmfat;csr;f om,ma&;ESihf


zGUH NzKd ;a&;aumifpu
D zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya' taumiftxnfazmfa&;twGuf BuKd wifaqmif&u G f
onfh vkyif ef;&yfrsm;onf þzGUJ pnf;ykH tajccHOya't& aqmif&u G of nf[k rSw, f &l rnf/

zGJUpnf;ykHtajccHOya' toufr0ifcif etzppftkyfpk\ rw&m;onfh aqmif&Gufcsufrsm;ukd


zGpYJ nf;ykt
H ajccHOya'ESit hf nD aqmif&u
G jf cif;jzpf&ef xko
d Ydk BuKd wifjyXgef;xm;cJNh y;D aemuf? 2010 a&G;aumufyJG
wzufowftEkid &f a&; vufO;D rI,&l eftwGuf rw&m;wif;MuyfrrI sm;ukd r½k;d rom; xnfo h iG ;f xm;onfh
atmufyg a&G;aumufyOJG ya'rsm;? aMunmcsurf sm;? nTeMf um;csurf sm;ukd 2010 ckEpS f rwfv(8)&ufaeYrpS í
qufwkdufjyXgef;cJhygonf/

jynfaxmifpk a&G;aumufyaJG umfr&SiOf ya'


EdkifiHa&;ygwDrsm; rSwfyHkwifjcif;Oya'
Edik if aH &;ygwDrsm; rSwyf wkH ifjcif;enf;Oya'rsm;
jynfov Yl w
T af wmf a&G;aumufyOJG ya'?
jynfov Yl w
T af wmf a&G;aumufyeJG nf;Oya'?
13
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
trsKd ;om;vTwaf wmf a&G;aumufyOJG ya'
trsKd ;om;vTwaf wmf a&G;aumufyeJG nf;Oya'
wdik ;f a'oBu;D vTwaf wmf (odrYk [kw)f jynfe,fvwT af wmfa&G;aumufyOJG ya'
wdik ;f a'oBu;D vTwaf wmf (odrYk [kw)f jynfe,fvw
T af wmfa&G;aumufyeJG nf;Oya'
&mZowfBu;D Oya'ESifh tjcm;wnfqOJ ya'rsm;^trdeaYf Munmcsurf sm;^ñGeMf um;csurf sm;
aiGaMu;ESihf pnf;&H;k zGpYJ nf;rI

az:jyyg Oya'rsm;? aMunmcsurf sm;wGif ygwDpt Hk rnfcNH y;D ? wjcm;NyKd ib


f ufygwDrsm;ukd vufO;D rI
,l&ef? rw&m;rIrsm;vkyf&ef xnfhoGif;jyXgef;xm;onfhtcsufrsm;ukd vdkovkd tokH;jyKí a&G;aumufyGJ
aumfr&Siof nf ppftyk pf yk gwDjzpfonfh BuUH zGUH ygwD\ a&G;aumufyOJG ya'ESihf Nipd eG ;f aeonfh vky&f yfrsm;ukd
vpfvsL½Irsuu
f ,G jf yKxm;Ny;D ? wjcm;ygwDrsm;ukrd l enf;rsKd ;pkjH zifh uefo
Y wfcsKycf s,rf rI sm;ukd jyKvyk v
f mcJyh gonf/

a&G;aumufy0JG ifvo dk rl sm;ukyd if rw&m;y,fcsrrI sm;


a&G;aumufyaJG umfr&Siu f rw&m;vkyaf qmifco hJ nfh vky&f yfrsm;xJrS qk;d &Gm;onfv h yk &f yfwckrmS
a&G;aumufy0JG ifvo dk nfh ygwDwcsKd Uukd ckid v f oHk nfh taMumif;jycsurf &Sb d J rSwyf wHk ifciG hf y,fcscjhJ cif;jzpfonf/
ucsijf ynfe,fwiG f ucsiv f w G af jrmufa&;ygwDEiS yhf wfoufí ygwDrw S yf w
Hk ifciG hf y,fzsuyf pfonfh
tjyif? woD;yk*v ¾ tjzpf a&G;aumufcrH nfo h rl sm;ukyd if a&G;aumufyaJG umfr&Siu f ckid v f o Hk nfth aMumif;jycsuf
r&Sb
d J y,fcscahJ Mumif;ukd rZÑrd owif;Xme\ pufwifbmv 16 &ufaeYowif;wGif ,ckuo hJ aYdk z:jyxm;
ygonf/
- a&G;aumufy0JG ifrnfo h rl sm; pHpk rf;ppfaq;rIrjyKbJ typfcwf&yf ucsiv f w G af jrmufa&;tzGYJ
(autdik t f )kd ESifh qufo, G o f nf[q k u
kd m ucsijf ynfe,f wd;k wufa&;ygwD (autufpyf yD )D
udk ygwDtjzpf aumfr&Siu f rSwyf w kH ifciG fh rjyKbJ xm;&So d jzihf woD;yk*v ¾ taejzihf
0ifNyKd i&f ef ucsiaf cgif;aqmif 14 OD;u a&G;cs,cf o hJ nf/ okaYd omf taMumif;jycsurf &Sb d J
y,fcscHvdkuf&jcif;jzpfonf/
]]usaemfwYdk woD;yk*v ¾ vkd avSsmufxm;wm y,fcsvu dk w
f ,f/ bmtaMumif;jycsurf S
ray;bl;/ c½kid af umfr&Si½f ;kH rSm a&G;aumufy0JG ifr,fh pm&if;xGuv f mw,fav/
usaemfweYdk mrnfawG rygbl;}}[k um,uH&iS w f OD;jzpfol OD;wl;a&mfu rZdsö rukd ajymonf/
(http://www.mizzimaburmese.com/news/2010-election/6068-2010-09-16-11-40-33.html)

xktYd jyif ygwDrw S yf w


Hk ifciG jhf yKxm;Ny;D jzpfonfh trsK;d om;'Dru
dk a&pDtiftm;pkrS ygwD0ifwcsKd Utm;
tEkid u f sihf toem;cHpmwifcidk ;f Ny;D a&G;aumufyrJG S EIwx f u
G af ponftxd zdtm;ay;cJah Mumif;ukd 2010
ckEpS ?f Zlvidk v f 31 &ufaeY {&m0wDowif;XmeESihf Mo*kwv f 25 &ufaeY AGt D adk towif;Xmewkw Yd iG f
az:jycJhygonf/
- Edik if aH wmf opömazmufrjI zifh axmif'PfusczH ;l aom trsKd ;om;'Dru kd a&pDtiftm;pk
(NDF) tzG0YJ ifrsm; a&G;aumufy0JG ifvv kd sS if toem;cHpm wif&rnf[k jynfaxmifpk
a&G;aumufyaJG umfr&Siu f ,refaeYwiG f ac:,lajymqdak Mumif; owif;&&So d nf/
14
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
(http://www.irrawaddy.org/bur/index.php/news/1-news/3746-ndf---)
- trsK;d om;'Dru dk a&pDtiftm;pk (NDF) ygwD acgif;aqmif OD;cifarmifaqGu
a&G;aumufyJG r0ifzYkd qk;H jzwfvu kd Nf yv
D Ykd AGt
D akd tudk ajymygw,f/ a&G;aumufyJG
0ifciG &fh zdt
Yk wGuf aumfr&Sirf mS yxrwBurd f cGiafh wmif;vTm wifc&hJ Ny;D aemuf tckwcg
xyfNy;D a&G;aumufyeJG YJ ywfoufwhJ jy|mef;csuaf wGukd vku d ef myghr,fqw dk hJ cH0efuwdrsK;d
xyfNy;D wifcidk ;f wJt
h wGuf 'gudk olt Y aeeJY rwifEidk w f t
hJ aMumif; OD;cifarmifaqGu
ajymygw,f/
(http://www.voanews.com/burmese/news/ndf-u-khin-maung-swe-101465229.html)

rJqG,frdefYcGef;y,fcsrI
ppftkyfpkykdif a&G;aumufyGJaumfr&Sifu EkdifiHa&;ygwDrsm;\ rJqG,fpnf;½kH;a&;ESifh ywfoufí
uefo Y wfcsurf sm;ukd xkwjf yefco hJ nhtf jyif vufawGUwGif ckid v f o
Hk nhf taMumif;jycsurf ay;bJ rJq,G f
rdecYf eG ;f rsm;ukd y,fcsjcif;rsm;vnf; jyKvyk cf yhJ gonf/
a&G;aumufyaJG umfr&Sirf S csrw
S x
f m;aom Ekid if aH &;ygwDrsm;\rJq,G af [majymrIudk uefo
Y wfxm;
onft h csuf (9) csurf mS -

1/ jynfaxmifpk rNyKd uaJG &;? wdik ;f &if;om; pnf;vH;k nDnw G rf I rNyKd uaJG &;ESifh tcsKytf jcmtmPm
wnfwchH ikd Nf raJ &;udk xdcu kd af prnhf a[majymjyKvyk jf cif;?
2/ vHNk cKH a&;? w&m;Oya' pd;k rd;k a&;ESifh at;csr;f om,ma&;udk xdcu kd af ponhf a[majymjyKvyk jf cif;?
3/ jynfaxmifpk or®w jrefrmEdik if aH wmf zGUJ pnf;yHt k ajccHOya'ESifh wnfqOJ ya'rsm;udk av;pm;
vdkufemrI r&Sdjcif;?
4/ Edik if aH wmftm; tMunfnKd ysuaf p&ef (odrYk [kw)f *kPo f u d m© xdyg;ap&ef a[majymjyKvyk jf cif;
5/ wyfrawmf NyKd uaJG &;udk jzpfay:ap&ef (odrYk [kw)f wyfrawmf\ *kPo f u d m© xdcukd af p&ef
a[majymjyKvyk jf cif;?
6/ vlrsK;d a&; (odrYk [kw)f bmoma&; (odrYk [kw)f vlwOD;csi;f (odrYk [kw)f vltrsm;ESifh ywfoufí
y#dyu© jzpfay:apEdik o f nhf odum© ESifh ud,
k u f siwfh &m;udk a[majymrI (odrYk [kw)f pnf;½H;k vHaYI qmfrI
jyKvkyfjcif;?
7/ bmoma&;udk Edik if aH &;twGuf tvGo J ;kH pm;jyKvyk jf cif;?
8/ Nird ;f csr;f pGm ynmoifMum;a&;udk xdcu kd yf sujf ym;ap&ef aoG;xd;k vHaYI qmf a[majymjcif;?
9/ Edik if 0hH efxrf;rsm;tm; ,if;wdw Yk m0efukd ausyeG pf mG rxrf;aqmifEikd af p&ef (odrYk [kw)f tpd;k &tm;
qefuY siq f E´jyk ap&ef aoG;xd;k vHaYI qmf a[majymjcif;wkjYd zpfMuonf/

xkt
d csurf sm;ukMd unfv
h Qiyf if Ekid if aH &;ygwDwckonf rdrwd ,
Ydk MHk unf&m rl0g'oabmxm;rsm;ukd
vGwv
f w
G v
f yfvyf az:jycGirhf &bJ ppftyk pf \ k tvku d som xkwaf z:ajymqk&d rnfo h abmrSm ay:vGiaf eyg
onf/ vufawGUwGifvnf; rJqG,frdefYcGef;rsm;y,fcscH&rIESifh ywfoufí tmtufzfatowif;XmerS
pufwifbmv 9 &ufaeYwiG f xkwv f iT x
hf m;onfrmS -
15
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
ppftpd;k &ydik f ½kyjf rifoMH um;eJY a&'D,ukd wqifh Edik if aH &;ygwDawG a[majymr,fh rJq, G f rdecYf eG ;f awGukd
a½G;aumufyaJG umfr&Siu f pdppfwahJ e&mrSm OD;ode;f aX; OD;aqmifwhJ UDP jynfaxmifpk
'Drukd a&pDygwDa&m? OD;at;vGif OD;aqmifwhJ jynfaxmifpjk refrmEdik if H trsKd ;om;Edik if aH &;tzGUJ csKyef YJ
OD;&JxeG ;f OD;aqmifwhJ 88 rsKd ;quf ausmif;om;vli,frsm; ygwDawG&UJ rJq, G rf ed cYf eG ;f awG
ty,fcsc&H w,fvYkd od&ygw,f/

aumfr&Sit
f wGuf aiGaMu;aumufcrH I
a&G;aumufyaJG umfr&Siu f xkwjf yefxm;aom a&G;aumufyJG Oya' tcef;(4)? tyk'd (f 10)wGif
aumfr&SifESifh aumfr&SiftzGJYcGJtqifhqifh\ a&G;aumufyGJ usif;y&jcif;ESifhpyfvsOf;onfh ukefusp&dwf
t&yf&yfukd Edik if aH wmf\ b@maiGrS usc&H rnf[k jyXmef;xm;ygonf/
okaYd omf vufawGw Y iG f a&G;aumufyaJG umfr&Sit f wGuf t"r®aiGaMu;aumufcaH Mumif;ukd atmufwdk
bmv 2 &uf? {&m0wDowif;XmewGif tcsut f vufrsm;jzifh twdtus az:jyxm;ygonf/
&cdik jf ynfe,f ausmufawmfNrKd Ue,fEiS hf ppfawGNrKd Ue,ftwGi;f &Sd aus;&Gm? &yfuu G w f csKUd wGif
a'oqdik &f m aumfr&Sit f zGcYJ rJG S aumfr&Si&f efyaHk iG? aumfr&Si½f ;Hk tok;H p&dw[f q k ukd m
aiGaMu; aumufcaH eaMumif; od&onf/ ausmufawmf NrKd Ue,frS tayguf? 0aus;&Gm? ay:awmfr?l
acsmif;0? acsmif;zsm; ponfah us;&Gmrsm;ü w&GmvSsif usyf 5 aomif;ESeI ;f jzifh aumufcaH eaMumif;?
vkyif ef;&Siw f OD;vSsivf nf; usyf 5 axmifpD rxnfrh ae& aumufcaH eaMumif; &cdik jf ynfe,f
trsK;d om;Edik if aH &;tiftm;pk(jrefrm)ygwDrS twGi;f a&;rSL; OD;jrifah Zmfu {&m0wDukd ajymjyonf
ppfawGNrKd Uüvnf; pD;yGm;a&;vkyif ef;&Siw f OD;vSsif usyw f aomif;pD aumufco H mG ;aMumif; OD;jrifah Zmfu
qufajymonf/
rGejf ynfe,f aus;vufa'owcsKUd wGiv f nf; pufwifbmvtwGi;f a&G;aumufyaJG umfr&Sif
atmufajctqifh ½k;H cGrJ sm;u aiGaMu;aumufcjH cif;rsm; &Scd ahJ Mumif; a'ocHrsm;xHrS od&onf/
(http://www.irrawaddy.org/bur/index.php/news/1-news/4201-2010-10-02-07-29-13)

yckuLú c&kid ?f aygufNrKd Ue,f? awmifjrifah us;&Gmtkypf Ek iS hf cif&n


S t
f yk pf t k wGi;f rSm a&G;aumufyJG
aumfr&Sit f zGoYJ nf e,fajrcH &,ursm;qDrw S qifh a&G;aumufyv JG yk &f eftwGuf tok;H p&dwt f jzpf
OuúXwOD;udk aiGo;Hk ode;f qD awmif;cHcyhJ gw,f/ OuúXrsm;uwqifh aus;&Gmrsm;rS jynfoal wGqu D
xyfqifah umufccH MhJ uygw,f? wtdraf xmifukd aiG 800usyf wcsKw Yd wfEidk w
f ,fvYdk ,lq&wJh
tdraf wGukd 1000 usyf owfrw S Nf y;D aumufw,f/ awmifjrifh OuúX OD;&JxeG ;f u awmifjrift h yk pf k
twGi;f aumufcjH cif;udk awmifjrift h yk pf k jynfoal wG jyefajymvdYk od&ygw,f/ aumfr&Sit f zGuYJ
aiGawmif;cHpOfrmS OuúXrsm;u rausreyfjzpfvYkd pum;tacstwif jzpfcMhJ uaMumif; cif&n S Of uúX
OD;ud0k if;u ajymygw,f/ vTwaf wmftrwfawGqu D aumfr&Siu f kd oGi;f &wJh aiG 5ode;f udt
k ok;H
rjyKbJ jynfoal wGqu D awmif;cHwt hJ ay:rSmjyefvnfar;cGe;f vnf; xkwcf ?hJ tacstwifvnf;
pum;rsm;cJah Mumif; ajymcJyh gw,f/ aiGtaumufc&H wJh jynforl sm;rSvnf; vk;H 0rauseyfovdk
aiGaumufay;&wJh &,ursm;uvnf; rauseyfMuyg/ (FDB rS &&Sad omowif;)

16
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

tcef;(3) a&G;aumufyq
JG idk &f m Oya'? aMunmcsurf sm;jzifh zdEydS cf sKyu
f idk rf rI sm;
a&G;aumufyaJG umfr&Sio f nf rSwyf w Hk ifzpYJG nf;Ny;D 2010 a&G;aumufy0JG ifMurnfh Ekid if aH &;ygwD
rsm;tay: 'Dru dk a&pD pHcsed pf n
H eT ;f rsm;ESihf qefu Y siNf y;D uefo
Y wfcsKycf s,o f nfh trdeaYf Munmcsurf sm;ukd
qufwkdufxkwfjyefvmcJhygonf/
etz a&G;aumufyaJG umfr&Si\ f xkwjf yefaMunmcsurf sm;ukd avhvmMunfo h nft h cg Ekid if aH &;
ygwDrsm;tm; tvGet f uRH csKycf s,u f efoY wfxm;onfh tcsurf sm;ukd awGU&S&d onf/
2010 ckESpf? ZGefv 21 &ufaeYwGif xkwfjyefcJhonfh a&G;aumufyGJaumfr&Sif nGefMum;csuf
trSw(f 2^2010) wGif Ekid if aH &;ygwDrsm; ygwD0iftiftm; pkaqmif;jcif;ESiyhf wfoufí tcsu(f 14) csuyf g
uefoY wfcsKycf s,rf rI sm;ukd xkwjf yefaMunmcJo h nf/
Ekid if aH &;ygwDrsm;onf owfrw S yf gwD0iftiftm; pkaqmif;&&Sad &;twGuf atmufazmfjyyg enf;vrf;
rsm;udk toH;k jyKEidk o f nf[q k Ndk y;D oufqidk &f m aumfr&Sit f zGcYJ \JG cGijfh yKcsujf zihf owfrwS o
f nhaf e&mwGif
pka0;jcif;? a[majymwifjyjcif;? a&;om;yHEk ydS x f w k af 0wifjyjcif; vky&f rnf[k az:jyxm;onf/
xkad Munmcsuw f iG f atmufyg uefo Y wfcsurf sm;ukv d nf; qufvufaz:jyxm;jyefonf/

5/ owfrw S o f nfah e&mwGif pka0;jcif;ESihf a[majymjcif; jyKvyk v f adk om Ekid if aH &;


ygwDrsm;onf atmufwiG af zmfjyxm;onft h wkid ;f oufqidk &f maumfr&Sit f zGUJ cGo J Ydk
tenf;qk;H ckepf&ufBuKd wifí cGijhf yKred aYf vQmufxm;&rnf-
(u) jynfe,f okrYd [kwf wkid ;f aumfr&Sit f zGUJ cGJ ½k;H pku
d &f m NrKd Ue,frsm;twGuf
oufqidk &f m jynfe,f okrYd [kwf wkid ;f aumfr&Sit f zGUJ cG?J
(c) c½kdifaumfr&SiftzGJUcGJ½kH;pkduf&m NrdKUe,frsm;twGuf oufqkdif&m c½kdifaumfr&SiftzGJUcGJ?
(*) tyk'd cf JG (u)ESihf (c)yg NrKd Ue,frsm;rSty useNf rKd Ue,frsm;twGuf oufqidk &f m
NrdKUe,faumfr&SiftzGJUcGJ/

6/ ygwDXmecsKyEf iS hf ygwD½;Hk cGrJ sm;wGif pka0;jcif;? a[majymjcif;rsm;ukd jyKvyk v


f ydk gu
cGijhf yKcsuf avQmufxm;&efrvkb d J oufqidk &f m aumfr&Sit
f zGUJ rsm;okYd tenf;qk;H ckepf&uf
BuKd wifí today;wifjy&efjzpfonf/

17
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
7/ avQmufxm;cGi&hf &do
S rl sm;
txufygtyk'd f 5 t& avQmufxm;&mwGif oufqidk &f m Ekid if aH &;ygwD\ XmecsKy?f
jynfe,f okrYd [kwf wkid ;f ? c½kid ?f NrKd Ue,f Ouú| okrYd [kwf twGi;f a&;rSL;ujzpfap? ¤if;tqifh
rsm;ESiw
hf n
l aD om wm0ef,x l m;onfh yk*Kd¾ vu f jzpfap vufrwS af &;xk;d avQmufxm;&rnf/

8/ avQmufvmT wGif azmfjy&rnhfh tcsurf sm;


cGijhf yKred aYf vQmufxm;&mwGio f ufqidk &f m Ekid if aH &;ygwDrsm;onf pka0;jcif;ESihf
a[majymjcif;rsm;ukd wm;jrpfcsurf sm;? cGijhf yKred yYf g owfrw S cf surf sm;?
pnf;urf;csurf sm;ESit hf nD aqmif&u G rf nfjzpfaMumif; azmfjyavQmufxm;&rnft h jyif
atmufygtcsurf sm;ukv d nf; avQmufvmT wGif tjynft h pkH azmfjy&rnf-
(u) jyKvyk v f o dk nfah e&m?
(c) jyKvyk v f odk nfah eY&uf?
(*) pwifrnfhtcsdefESifh NyD;qkH;rnfhtcsdef(cefYrSef;)?
(C) wufa&mufrnft h iftm;(cefrY eS ;f )?
(i) a[majymrnfyh *k Kd¾ vf okrYd [kwf yk*Kd¾ vrf sm;\ trnf? rSwyf w Hk iftrSwEf iS hf ae&yfvyd pf m?
(p) avQmufxm;ol\ trnf? rSwyf w Hk iftrSwEf iS hf ae&yfvyd pf m/

9/ aumfr&Sit f zGUJ cGu J pdppfaqmif&u G jf cif;/


oufqidk &f m aumfr&Sit f zGUJ cGo
J nftxuftyk'd f 5? 7 ESihf 8 wkt Yd & cGijhf yKred Yf
avQmufxm;jcif;ESiphf yfvsO;f í-
(u) avQmufxm;csuu f dk vkt d yfovkpd pd pfNy;D cGijhf yKred x
Yf w k af y;jcif; okrYd [kwf
jiif;y,fjcif; jyKEidk o f nf/
(c) cGijhf yKred x Yf w k af y;ygu atmufygowfrw S cf surf sm;ukd cGijhf yKred wYf iG f azmfjy
&rnf-
(1) cGijhf yKonfah eY&ufEiS hf ae&m?
(2) pwif&rnfhtcsdefESifh NyD;qHk;&rnfhtcsdef?
(3) a[majymcGi&hf &So d nfyh *k Kd¾ vf odrYk [kwf yk*Kd¾ vrf sm;\ trnf? rSwyf w kH iftrSwEf iS hf
ae&yfvdyfpm/
(*) cGijhf yKred xYf w k af y;&mwGif pka0;jcif;ESihf a[majymjcif;jyKvyk &f ef owfrw S of nfah e&modYk
tvHrsm;udik af qmifívnf;aumif;? pDwef;vSnv hf nf a<u;aMumfcsw D ufjcif;rjyK&[lí
vnf;aumif;? pka0;jcif;ESihf a[majymjcif;Ny;D qH;k onft h cg pDwef;vSnv hf nf a<u;aMumf
csw
D ufjcif;rjyKbJ vlpck &JG rnf [lívnf;aumif; pnf;urf;csurf sm; owfrw S af zmfjy&rnf/
(C) cGijhf yKred x Yf w k af y;&mwGif atmufazmfjyyg pnf;urf;csurf sm;udk vdt k yfovdk
owfrw S Ef ikd of nf-
(1) tpd;k &½H;k rsm;? tzGUJ tpnf;rsm;? puf½?kH tvky½f EkH iS hf tvkyXf mersm;?
aps;rsm;? tm;upm;uGi;f rsm;? omoema&;ESiq hf ikd o
f nfh ae&mrsm;?
18
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
pmoifausmif;rsm;ESihf jynfoaYl q;½Hrk sm; ponfh vlpv k al 0;&So d nfh
ae&mrsm;udk taESmiht f ,Surf jzpfap&ef?
(2) taqmufttHrk sm;? cef;rrsm;wGif pka0;jcif;? a[majymjcif;rsm;
jyKvyk yf gu 0ifqo hH nft h a&twGux f uf rausmv f eG af p&ef? (taqmuf
ttHrk sm;ESihf cef;rrsm;\jyifywGif vlpv k al 0; &Srd aeap&ef wm0ef
,lap&rnf/)
(3) pka0;jcif;? a[majymjcif;jyKvyk &f ef cGijhf yKonfah e&monf uGi;f wpfcck k
jzpfygu 0ifqo hH nft h a&twGux f uf rausmv f eG af p&ef?
(4) wkw?f "m;? vufeuf? cJ,rf;rD;ausmufrsm;ESihf tjcm; ab;tEÅ&m,f
jzpfapEdik af omt&mrsm;udk udik af qmifjcif; rjyK&ef?
(5) ,mOfrsm; oGm;vmjcif;udk taESmiht f ,Suf rjzpfap&efEiS hf vrf;rsm;
ydwfqdkYjcif;rjyK&ef?
(6) ywf0ef;usiu f kd taESmiht f ,Suf rjzpfapa&;twGuf (Sound Box)udk
cGijhf yKonft h cef;twGi;f odrYk [kwf uGi;f twGi;f Mum;Edik ½f o kH m toH;k jyK&ef?
(7) toHcsUJ pepfukd wnfqOJ ya'pnf;urf;rsm;ESit hf nD toH;k jyK&ef?
(8) tjcm;owfrw S v f akd om pnf;urf;csurf sm;/
(i) cGijhf yKred x Yf wk af y;ygu pka0;jcif;ESihf a[majymjcif; pwifjyKvyk rf nfh tcsed f
rwdik rf D 48 em&Dxufrenf; BuKd wifxw k af y;&rnf/ cGijhf yKred Yf avQmufxm;
jcif;udk jiif;y,fygu tusK;d taMumif;azmfjyvsuf pka0;jcif;ESihf a[majym
jcif; pwifjyKvyk rf nfh tcsed rf wdik rf D 48 em&Dxufrenf; BuKd wiftaMumif;
Mum;&rnf/
(p) vkNH cKH a&;? w&m;Oya'pk;d rk;d a&;ESihf e,fajrat;csr;f om,ma&;ukd
axmuf½í I vkt d yfygu cGijhf yKred yYf g owfrw S cf surf sm;ESihf pnf;urf;csuf
rsm;ukd jyifqifjcif; okdYr[kwf cGifhjyKrdefYukd ½kyfodrf;jcif;jyKEkdifonf/
(q) rdred ,fajra'otwGi;f pka0;jcif;ESihf a[majymjcif;jyKvyk &f ef cGijhf yKEidk rf nfh
trsm;jynfow l EYdk iS hf oufqidk af om ae&ma'orsm;ukd oufqidk &f m at;csr;f
om,ma&;ESihf zGUH NzKd ;a&;aumifprD sm;ESifh n§Ed iId ;f í BuKd wifowfrw S x
f m;&rnf/
(Z) pka0;jcif;? a[majymjcif;wku Yd dk ysujf ym;atmif rjyKEidk af p&efEiS hf aESmif, h u
S f
jcif; rjyKEikd af p&ef oufqidk &f m at;csr;f om,ma&;ESihf zGUH NzKd ;a&;aumifpD
ESihf vkNH cKH a&;wyfzUJG rsm;rS vkt d yfaom umuG,af pmifah &SmufrrI sm; jyKvyk af y;
Ekdif&ef n§dEdIif;aqmif&Gufay;&rnf/
(ps) vkNH cKH a&;? w&m;Oya'pk;d rk;d a&;ESihf e,fajrat;csr;f om,ma&;wku Yd dk
xdyg;rnft h EÅ&m,frS umuG,Ef idk &f ef oufqidk &f m at;csr;f om,ma&;ESihf
zGUH NzKd ;a&;aumifpED iS hf vkjH cKH a&;wyfzUJG rsm;rS vkt d yfaom tpDtpOfrsm; jyKvyk f
ay;Ekid &f ef n§Ed iId ;f aqmif&u G af y;&rnf/

19
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
a&;om;ykEH ydS x f wk af 0wifjycGihf
10/ Ekid if aH &;ygwDrsm;onf rdrw d \ Ykd rl0g'? oabmxm;? vkyif ef;pOf ponfwu Ydk dk jynfol
trsm; od&adS p&ef pm&Gupf mwrf;? pmtkyEf iS hf vufurf;pmapmifrsm; a&;om;? ykEH ydS x f w
k af 0
jzefYcsdvkdygu 1962 ckESpf? ykHESdyfolrsm;ESifh xkwfa0olrsm; rSwfykHwifOya'ESifhtnD jyefMum;
a&;0efBuD;Xme? ykHESdyfolrsm;? xkwfa0olrsm;rSwfykHwifESifh pmaypdppfjzefYcsda&;vkyfief;rsm;
Bu;D MuyfrAI [kt d zGUJ u 17-3-2010 &ufpjJG zifh xkwjf yefxm;onfh ñTeMf um;csuf trSw(f 42)
ygtwdik ;f wduspmG vku d ef maqmif&u G Mf u&rnfjzpfonf/
wm;jrpfcsufrsm;
11/ Ekid if aH &;ygwDrsm;onf pka0;jcif;? a[majymjcif;ESihf a&;om;ykEH ydS x f wk af 0 jzefcY sd
jcif;wkYd jyKvyk &f mwGif atmufazmfjyyg wm;jrpfcsuw f pf&yf&yfudk usL;vGejf cif; rjyK&-
(u) jynfaxmifpk rNyKd uaJG &;? wdik ;f &if;om;pnf;vk;H nDñw G rf I rNyKd uaJG &;ESihf
tcsKyt f jcmtmPm wnfwchH idk jf raJ &;wku Yd dk xdcu dk af ponfh jyKvyk rf ?I
(c) vkjH cKH a&;? w&m;Oya'pk;d rk;d a&;ESihf at;csr;f om,ma&;ukd xdcu dk af ponhjf yKvyk rf ?I
(*) jynfaxmifpo k r®w jrefrmEkid if aH wmf zGUJ pnf;ykt H ajccHOya'ESihf wnfqJ
Oya'rsm;ukd av;pm;vku d ef mrI r&Sjd cif;?
(C) Ekid if aH wmftm; tMunfnKd ysuaf p&ef okrYd [kwf *kPo f u d m© xdyg;ap&ef
a[majymjcif;? a&;om;ykEH ySd x f w k af 0jcif;?
(i) wyfrawmfNyKd uaJG &;ukd jzpfay:ap&ef okrYd [kwf wyfrawmf\ *kPo f ud m© ukd
xdcu dk af p&ef a[majymjcif;? a&;om;ykEH ydS x f wk af 0jcif;?
(p) vlrsK;d a&; okrYd [kwf bmoma&; okrYd [kwf vlwpfO;D csi;f okrYd [kwf vltrsm;
ESiyhf wfoufí y#dyu©jzpfay:apEkid o f nfh odum© ESihf uk, d uf siw hf &m;ukd
xdcu dk af pEkid o
f nfh a&;om;rI? a[majymrI okrYd [kwf pnf;½k;H vIUH aqmfrjI yKvyk jf cif;?
(q) bmoma&;ukd Ekid if aH &;twGuf tvGo J ;Hk pm;jyKvyk jf cif;?
(Z) Nird ;f csr;f pGm ynmoifMum;a&;ukd xdcu dk yf sujf ym;ap&ef aoG;xk;d vIaYH qmf
a[majymjcif;? a&;om;ykEH ydS x f w k af 0jcif;?
(ps) Ekid if 0hH efxrf;rsm;tm; ,if;wk\ Yd wm0efudk ausyeG pf mG rxrf;aqmifEidk af p&ef
okrYd [kwf tpk;d &tm; qefu Y siqf E´jyap&ef aoG;xk;d vIaYH qmf a[majymjcif;?

a&;om;ykEH ydS xf w k af 0jcif;


12/ Ekid if aH &;ygwDrsm;onf rdrw d \ Ydk rl0g'? oabmxm;? vkyif ef;pOfrsm;ukd pka0;
a[majymjcif;ESihf a&;om;ykEH ydS x f w k af 0jzefcY sjd cif;wkYd jyKvyk &f mwGif wnfqOJ ya'rsm;?
þñTeMf um;csuyf g wm;jrpfcsurf sm;? cGijhf yKred yYf gowfrw S cf surf sm;ESihf pnf;urf;csurf sm;ukd
rqefYusifap&/
13/ Ekid if aH &;ygwDrsm;onf þñTeMf um;csuw f iG f azmfjyyg&So d nfh wm;jrpfcsuw f pf&yf&yf
ukjd zpfap? cGijhf yKred yYf g owfrw
S cf suf okrYd [kwf pnf;urf;csuw f pf&yf&yfujdk zpfap vku d ef mjcif;
r&Syd gu wnfqOJ ya't& ta&;,ljcif;cH&rnft h jyif Ekid if aH &;ygwDrsm; rSwyf w Hk ifjcif;Oya'
20
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
t&vnf; ta&;,ljcif;cH&rnfjzpfonf/

xko
d Ydk Ekid if aH &;ygwDrsm;ukd tcsuaf ygif;rsm;pGmjzifh uefo Y wfcsKycf s,x f m;onft
h jyif vTwaf wmf
uk,d pf m;vS,af vmif;rsm;ukv d nf; pka0;a[majymcGiEhf iS hf rJq,
G pf nf;½k;H cGiw
hf EYdk iS hf ywfoufívnf; a&G;aumufyJG
aumfr&Sio f nf txufaz:jyyg uefo Y wfcsurf sm;ukyd if aMunmcsut f rSwf (91^2010)tjzpf 2010
ckEpS f Mo*kwvf 18 &ufaeYwiG f xkwjf yefum uefo Y wfcsKycf s,cf yhJ gonf/
a&G;aumufyaJG umfr&Si\ f vIyí f r&atmif xkwjf yefxm;aom trderYf sm;? Oya'rsm;? aMunm
csurf sm;onf Ekid if aH &;ygwDrsm;twGuf 'Dru dk a&pD a&G;aumufy0JG if&onfEiS rhf wlb?J ppftyk pf t k vkud s waoG;
woHwrdeYf a&G;aumufy0JG if&awmhrnf jzpfaeygonf/

bmoma&;ukd tok;H csNy;D BuUH zGUH ygwD rJq,


G pf nf;½k;H onfh qkid ;f bkwf

21
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

tcef;(4) a&G;aumufyOJG ya'ukd a&G;aumufyaJG umfr&SiEf iS hf etzrS jyefvnf


csK;d azgufrI
ppftmPm&Siw f o
Ydk nf acwftqufqufwiG f olwx Ydk w
k jf yefcahJ om Oya'rsm;ukd olwu Ydk ,
dk wf idk f
jyefvnfcsdK;azgufavh&SdonfrSm ppftmPm&SiftpOftvmyif jzpfaeygonf/ ,ckvnf; a&G;aumufyGJ
Oya'rsm;ukd xkwjf yefcNhJ y;D rS xkad &G;aumufyOJG ya'rsm;ukd etzppftyk pf Ek iS hf a&G;aumufyaJG umfr&Siw f uYdk
rsuEf mS ajymifwu
dk f csKd ;azgufcMhJ ujyefonf/

a':atmifqef;pkMunfraJ y;cGiEhf iS hf Ekid if aH &;upm;uGuf


Ekid if oH m;wa,muf\ rJay;cGiEhf iS yhf wfoufí jynfoUl vTwaf wmf a&G;aumufyOJG ya'? tcef; (1)?
yk'rf (2) (#) wGif ]]axmif'PfuscaH e&olqo kd nfrmS w&m;&H;k wpfcck \ k pD&ifcsut f & axmif'PfuscaH e&
olukd qdo k nf/ ,if;pum;&yfwiG f oufqikd &f m w&m;&H;k \ axmif'Pfp&D ifcsuu f kd rauseyfí t,lcrH I
odUk r[kwf jyifqifrI avSsmufxm;aom axmif'PfuscaH e&qJjzpfov l nf; yg0ifonf/}} [kvnf;aumif;?
jynfoUl vTwaf wmfa&G;aumufyOJG ya'? tcef; (6)? yk'rf (18)? yk'rf cGJ (*) wGif ]]NrKd Ue,faumfr&Sit f zGUJ cGüJ
t,lcrH I rNy;D jywfao;aomfvnf; rJpm&if;wGif trnfyg&SNd y;D jzpfaom oltm; rJray;&[k wm;jrpfciG rhf &Sad p&/
,if;tcGit hf a&;t& ay;Ny;D jzpfaom qE´ro J nfvnf; w&m;0ifjzpfap&rnf/}} [kvnf;aumif; az:jyxm;
ygonf/
xkdOya' 2 &yft& a&G;aumufyGJrJpm&if;wGif yg0ifNyD;aemufykdif;rS axmifuscH&NyD; t,lcH
wifxm;oljzpfaevQif rJpm&if;rS y,fzsucf iG hf r&Sad p&jzpfonf/ a':atmifqef;pkMunfonf rJpm&if;wGif
ryg0ifcifuwnf;u axmifuscH t,lcHrIwifxm;oljzpfjcif;aMumifh a&G;aumufyGJ rJpm&if;wGif vkH;0
xnfo h iG ;f p&mtaMumif;r&Sad y/
okaYd omf Ekid if w
H umtay: a':atmifqef;pkMunfuv dk nf; rJay;cGijhf yKaMumif; Ekid if aH &; tjrwf
xkwv f odk nft h wGuf etzppftyk pf o
k nf olwu Ydk ,
dk w
f idk f xkwjf yefxm;aom jynfov Yl w
T af wmf a&G;aumufyJG
Oya'rsm;ukd jyefcsKd ;azgufum a':atmifqef;pkMunfudk rlv rJay;onfph m&if;wGif ryg0ifbJ aemufrS
rJay;cGijhf yKaMumif; jyefvnfaMunmcJjh cif;jzpfaMumif; awGU&ygonf/

22
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

tcef;(5) etzppftyk pf yk gwDEiS hf uk,


d yf mG ;ygwDrsm;
zGpYJ nf;ykt
H ajccHOya'(2008)t& 2010 a&G;aumufyt JG Ny;D ay:aygufvmrnfh trnfcH jynfoYl
vTwaf wmfwiG f ppfwyfrS ppf,el aD zgif;jzifh av;ykw H ykH 0if,x l m;rnfjzpfaMumif;ukd Oya'rsm;jzifh t"r®
twnfjyKjyXgef;cJhonf/
jyXgef;xm;ykrH mS jynfaxmifpv k w
T af wmf? trsKd ;om;vTwaf wmfEiS hf wkid ;f a'oBu;D vTwaf wmf (okrYd [kw)f
jynfe,fvw T af wmfrsm;wGif Oya'yk'rf 109? 141? 161 wkjYd zifh umuG,af &;OD;pD;csKyu f trnfpm&if;
wifoiG ;f rnfh wyfrawmfom;uk, d pf m;vS,rf sm; yg0ifrnft h aMumif; twdtvif; az:jyxm;jcif;jzpfonf/
okaYd omf ay:aygufvmrnfh 2010 tvGef vTwaf wmfwiG f ppfwyfu 25 &mckid Ef eI ;f 0if,½l jHk zifh
pdwfcsrEkdifao;bJ? ppf,leDazmif;0wfrsm;u t&yf0wfvJNyD; BuHUzGHUygwDaxmifum ygvDrefxJwGif
,leaD zmif;0wf ppfom;trwfEiS hf t&yf0wfppfom;trwfrsm;csn;f ae&m,lMu&ef jyifqifaeonfuv dk nf;
txift&Sm; awGUae&ygonf/
xkdYtjyif ppftmPm&SifwkdYtwGuf pdwfrcs&onfh t&yfom;ukd,fpm;vS,frsm; trsm;tjym;
vTwaf wmfxJ a&mufrvmEkid &f ef BuzH UHG ygwDtjyif ppftyk pf u k ,
dk yf mG ;ygwDrsm;ukd zGpYJ nf;xm;aMumif; awGU&S&d
ygonf/ atmufwiG af z:jyxm;aom ygwDrsm;onf BuUH zGUH ygwDEiS hf r[mrdwv f yk x
f m;onfh ygwDrsm;? BuUH ckid f
zGNHY zKd ;a&;tzGUJ 0ifrsm;u jyefvnfzpYJG nf;xm;onfh ygwDrsm;? BuUH zGUH ygwDtwGuf pnf;½k;H a&;qif;ay;onfh ygwD
rsm;? etztmPmykid w f OD;OD;rS wnfaxmifay;xm;aom ygwDrsm;ESihf etzppftpk;d &\ vkyif ef;pOfrsm;ukd
tpOfwpku d f axmufcaH eaom ygwDrsm;jzpfygonf/

tmPm& ppftyk pf k BuUH zGUH ygwDacgif;aqmif Akv


d o
f ef;a&T
23
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

tmPm&ppftyk pf yk gwDEiS hf uk,


d yf mG ;ygwDrsm;

(1) jynfaxmifpkBuHhcdkifa&;ESifh zGHYNzdK;a&;ygwD (Union Solidarity and Development Party)


(2) acwfopfjynfoyYl gwD (Modern People Party)
(3) 0HomEk NLD (jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH) Wanthanu NLD ( The Union of Myanmar)
(4) trsK;d om;Edik if aH &; r[mrdwrf sm;tzGcYJ sKyyf gwD National Political Alliances League
(5) pnf;vH;k nDñw G af &;ESihf 'Dru
kd a&pDygwD ucsijf ynfe,f (p'u)
Unity And Democracy Party Of Kachin State (UDPKS)
(6) ytd0k ;f trsKd ;om;tzGcYJ sKyf (PNO) Pa-O National Party (PNO)
(7) u&ifjynfoyYl gwD Kayin People’s Party
(8) u&ifjynfe,f 'Dru kd a&pDEiS hf zGNHY zK;d wd;k wufa&;ygwD Kayin State Democracy and Development Party
(9) 88 rsK;d quf ausmif;om;vli,frsm; (jynfaxmifpjk refrmEdik if )H The 88 Generation Student Youths
(Union of Myanmar)

ppftyk pf \k t&Htiftm;jzpfonfh tmPmvufvw T f pDe,


D mppftyk pf k ppfxu
G rf sm;uvnf; ,cif
jrefrmhqkd&S,fvpfvrf;pOfygwD(rqv) trnfajymif; wkdif;&if;om;pnf;vkH;nDnGwfa&;ygwD trnfjzifh
a&G;aumufyGJ0ifMuOD;rnfjzpfonf/
vufawGUwGif tmPmvufvw G f ppftyk pf ak [mif;ygwDrsm;rSm wkid ;f &if;om; pnf;vk;H nDnwG af &;
ygwDomru wpnygwDEiS hf eD;pyfonfh ygwDrsm;? wpnESihf r[mrdwjf yKxm;onfyh gwDrsm;? 1990 ckEpS f
a&G;aumufyw JG iG f wpnESihf vufwcJG o
hJ nfh ygwDrsm;ESihf ppfaxmufvrS ;f a&;a[mif;rsm;jzifh zGpYJ nf;xm;onfh
atmufyg ygwDrsm;vnf; &Sad o;aMumif; pkpH rf;od&&dS ygonf/

tmPmvufvw
G pf pftyk pf Ek iS ehf ;D pyfaom ygwDrsm;

(1) wdik ;f &if;om; pnf;vk;H nGwaf &;ygwD


(2) ]0}trsK;d om; pnf;vH;k nDnw G af &;ygwD
(3) ]0}'Dru kd &ufwpfygwD “Wa” Democratic Party
(4) u,ef;trsKd ;om;ygwD (Kayan National Party)
(5) ud;k uef'Y rD u
kd a&pDEiS fh nDñw G af &;ygwD (Kokang Democracy and Unity Party)
(6) vm;[ltrsKd ;om;zGNYH zKd ;wd;k wufa&;ygwD (Lahu National Development Party)
(7) NrKd (ac:) crd trsKd ;om;nDñw G af &;tzGYJ (rcrnz)
Mro Or Khami National Solidarity Organization (MKNSO)
(8) wdik ;f &if;om;vlrsK;d pkrsm; zGNYH zKd ;a&;ygwD - Ethnic National Development Party (ENDP)

24
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

tcef;(6) tjznfch yH gwDrsm;


2010 Edik if aH &;ygwDrsm;onf etzppftyk pf k a&;qGcJ srw S x f m;onfh ygwDrw S yf w
Hk ifjcif;Oya'ESihf
a&G;aumufyOJG ya'rsm;udk vku d ef mNy;D ygwDaxmifum a&G;aumufy0JG ifMu&rnfjzpfygonf/ ppftyk pf t k vdu k s
zGpYJ nf;xm;onfh a&G;aumufyaJG umfr&Si\ f wzufoufusr?I zdEydS u f efoY wfcsuBf u;D rm;rI? aumufr&Sif w&yf\
vkyyf idk cf iG x
hf ufausmv f eG af om qk;H jzwfvyk yf idk cf iG &hf rdS rI sm;atmufwiG f t<uif;rJh trdeeYf mcH &yfwnf vkyaf qmif
aeMu&aMumif;vnf; awGU&S&d ygonf/
ekdifiHa&;ygwDrsm;rSwfykHwifjcif;Oya' tcef;(2)?EkdifiHa&; ygwDwnfaxmifjcif;ESifh rSwfykHwifjcif;
Oya' yk'rf (6) tyd'k (f *)t& etzrS rw&m;a&;qGt J wnfjyKxm;onfh zGpYJ nf;ykt H ajccHOya'(2008)udk
apmifx h ed ;f vduk ef m&rnfjzpfaMumif; 0efccH suu f akd &;xd;k &ygonf/
tcef;(2)? yk'rf (10)\ ygwD0ifrsm;pnf;½k;H &mwGif tyd'k (f i)t& axmif'PfuscaH e&olr[kwjf cif;
qdo k nft h wGuaf Mumifh ekid if aH &;ygwDrsm;onf ekid if aH &;,kMH unfcsujf zifh axmifuscaH eaom rdrw d \ Ykd ygwD
acgif;aqmifrsm;? ygwD0ifrsm;udk xkwyf ,fay;&rnfjzpfonf/
xko d Ydk zGpYJ nf;ykt H ajccHOya'(2008)t& ppfwyfBu;D pk;d rnfh jynfov Yl w
T af wmfoYdk 0ifa&muf ta&G;cH&
a&;twGuf a&G;aumufyOJG ya'rsKd ;pkjH zifh uefo Y wfcsKycf s,x f m;onfMh um;u a&G;aumufyEJG iS hf vTwaf wmf
tjznfch H Ekid if aH &;ygwDrsm;tjzpf avQmufxm;Muonfh Ekid if aH &;ygwDaygif; 47 ygwD &Syd gonf/
xko d Ydk Ekid if aH &;ygwD wnfaxmifciG jhf yK&ef avQmufvmT wifco hJ nfh ygwDrsm;xJu ucsijf ynfe,f
wd;k wufa&;ygwD? &Sr;f jynfe,fajrmufyikd ;f wk;d wufa&;ygwD? nDnw G af om 'Drd u dk a&pDygwD(ucsijf ynfe,f)?
vlrsK;d aygif;pkpH nf;vk;H nDnw G af &;ESihf zGjHY zKd ;wk;d wufa&;ygwD(u,m;jynfe,f)ESihf jynfov Yl al bmifopfygwDwu Ydk kd
ckid v f o
Hk nfh taMumif;jycsurf &Sb d J Ekid if aH &;ygwDtjzpf rSwyf w Hk ifciG hf rjyKcahJ Mumif; awG&Y &dS jyefonf/
a&G;aumufy0JG if&ef rSwyf w kH ifciG rhf &cJo h nfh ucsijf ynfe,f wd;k wufa&;ygwD(KSPP)u ygwDaxmif
NyD; a&G;aumufyGJ0ifcGifh r&onfhtwGuf? woD;yk*¾vrsm;tjzpf ,SOfNydKif&ef trnfpm&if;wifcJhonfh
a'gufwmwl;*sm tygt0if ygwDacgif;aqmif 12 OD;pvk;H ukd a&G;aumufyaJG umfr&Siu f a&G;aumufy0JG ifciG hf
avQmufxm;rIudk y,fzsuyf pfvu dk o f nf/
rw&m;y,fzsucf rH EI iS yhf wfoufí AGt D adk towif;Xme\ 2010 ckEpS ?f pufwifbmv 15 &uf
toHviT chf suw f iG f ,ckvdk ar;jref;vTix hf w
k cf yhJ gonf/

ucsijf ynfe,f wd;k wufa&;ygwD(KSPP)udk w&m;0ifygwDtjzpf cGirhf jyKwt hJ wGuf woD;yk*v¾


ud,
k pf m;vS,rf sm;tjzpf 0ifNyKd izf Ydk pm&if;wifxm;wJh a'gufwmwl;*smtygt0if ygwDacgif;aqmif
25
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
12 a,mufukd wpkw H &m taMumif;jycsurf ay;bJ y,fcsvu kd w
f mvkYd KSPP tzGUJ 0if acgif;aqmif
a[mif;wa,mufu ucsiv f kd ajymygw,f/
]]'DaeY tm;vH;k y,fvukd Nf y?D tjywfy,fvu kd Nf y/D bmaMumifh r&wmvJ rodb;l ? bmrSvnf; rajymbl;/
r&bl;qdNk y;D y,fcsvu kd w f ,f/ bmrSvnf; rodygbl;/}}

þtcsurf mS ppftyk pf rk S xkwjf yefaom trdeaYf Munmcsurf sm; Oya'rsm;ukd vku d ef mygrnfqNdk y;D
a&G;aumufy0JG ifvo dk rl sm;ukyd if ppftyk pf k rBuKd uv
f Qif rnfonfeh nf;ESirhf Q vTwaf wmfxJ 0ifa&mufciG ahf y;rnf
r[kwaf Mumif; rD;armif;xk;d jyaeygonf/
xkdYtjyif a&G;aumufyGJwGif vTwfawmfrJqE´e,frsm;teuf tenf;qkH;rJqE´e,fokH;e,fwGif
vTwaf wmfu, kd pf m;vS,af vmif;rsm; 0ifa&muf,OS Nf yKd ijf cif;rjyKeidk o f jzifh a&G;aumufyaJG umfr&Siu
f ekid if aH &;
ygwDrsm; rSwyf w Hk ifjcif;Oya'yk'rf 12(c)t& 2010ckEpS pf ufwifbmv(14) &ufwiG f jynfaxmifpak &G;
aumufyaJG umfr&Siaf Munmcsut f rSwf (97^2010)jzifh ekid if aH &;ygwDtjzpf rSwyf w
Hk ifxm;jcif;rS atmufyg
ygwDrsm;udv
k nf; zsuo f rd ;f cJyh gonf/

1/ jynfaxmifpu k &iftrsKd ;om;rsm;tzGUJ csKyf rSwfyHkwiftrSwfpOf(11)


2/ jrefrmhvUl abmifopf'rD u kd &ufwpfygwD rSwfyHkwiftrSwfpOf(20)
3/ jrefrm'Dru kd a&pDueG *f &ufygwD rSwfyHkwiftrSwfpOf(34)
4/ NrdKwdkif;&if;om;ygwD rSwfyHkwiftrSwfpOf(35)
5/ a'ozGUH NzKd ;wd;k wufa&;ygwD(jynf) rSwfyHkwiftrSwfpOf(39)
2010 a&G;aumufyu JG dk 0ifa&muf,OS Nf yKd iv
f o
dk nfh Ekid if aH &;ygwDrsm;\ tajctaeukd Munfv
h Qif
ppftyk pf Ek iS hf a&G;aumufyaJG umfr&Siu f xkwjf yefonfh Oya'? enf;Oya'rsm;? trdeaYf Munmcsurf sm;ukd
vkdufem&onfhtjyif ppftkyfpkrBudKufvQif 2010 tvGef vTwfawmfxJokdY rnfolYukdrQ 0ifa&mufcGifh
&rnfr[kwaf Mumif; awGUjrifae&ygonf/

26
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

tcef;(7) ygwDrsm;Mum; uGm[rI


Edik if aH &;ygwDrsm;onf a&G;aumufyrJG wdik cf if owfrw S u f mvrSpí rJq, G pf nf;½k;H a&;udprö sm;udk
aqmif&u G Mf u&ygonf/ a&G;aumufyaJG umfr&Siu f 2010 ckEpS ?f pufwifbmv 14 &ufaeYwiG f aMunmcsuf
trSwf(98/2010)ukd xkwfjyefí a&G;aumufyGJtwGuf rJqG,fpnf;½kH;a&;trdefYukd xkwfjyefcJhygonf/
xkaYd Mumifh Ek0d ifbmv 7 &ufaeYwiG f a&G;aumufyJG usi;f yrnfjzpfaomaMumifh ppftyk pf rk S cGijhf yKay;cJo h nfh
ygwDrsm; rJq, G pf nf;½k;H a&;umvrSm tvGew f akd wmif;vGe;f onf/
1993 ckESpfuwnf;u pwifzGJYpnf;NyD; ygwDpnf;½kH;a&;vkyfief;rsm;ukd vkyfaqmifaeonfh
jynfaxmifpBk uUH ckid af &;ESihf zGUH NzKd ;a&;toif;ukd trnfajymif;xm;onfh etzppftyk pf \ k jynfaxmifpBk uUH cdik f
a&; ESihf zGUH NzKd ;a&;ygwDEiS hf Ny;D cJo
h nfh 2010 ckEpS f rwfvaemufyidk ;f wGirf S zGUJ pnf;cGi&hf cJo h nfh Ekid if aH &;ygwDrsm;
Mum;wGif ygwDpnf;½k;H a&;umvonf (17)ESpaf usmf uGmjcm;aeonfrmS BuUH ckid zf UHG NzKd ;a&;ygwDEiS hf wjcm;ygwD
rsm;Mum;wGif tjywftowf uGmjcm;aeonfh tcsuyf ifjzpfygonf/
tjcm;ygwDrsm; rJq, G pf nf;&H;k rIukd jynfaxmifpk MuUH cdik zf UHG jzKd ;a&;ygwDu vuf&t dS mPmydik q f o kd nfh
yg0gudk oH;k Ny;D wm;qD;rI? [efw Y m;aESmuf,u S rf rI sm; jyKvyk cf o hJ nf/ a'oqkid &f m tmPmydik rf sm;ud, k w f ikd v f nf;
tjcm;ygwDrsm;\ pnf;&H;k a&;vkyif ef;rsm;wGif 0ifa&mufaESmif, h uS rf aI wGukd vdu k v f aH qmif&u G af y;aeaMumif;
awGU&ygonf/
jynfaxmifpMk uUH cdik zf UHG NzKd ;a&;ygwDonf rJq, G pf nf;½k;H a&;vky&f mwGif tpd;k &taqmuftODrsm;udk
oH;k pGjJ cif;? tpd;k &b@maiGrsm;udk oH;k pGjJ cif;wdu Yk kd jyKvyk cf NhJ y;D a&G;aumufr&Siu f xkwjf yefxm;onfh Oya'rsm;
udk ajymifajymifwif;wif; csKd ;azmufNy;D rJq, G pf nf;½k;H rIrsm; jyKvyk af eMuygonf/
bmoma&;taqmuftODrsm;udk toH;k jyKNy;D rJq, G pf nf;&H;k jcif;rvky&f ef jyXmef;xm;aomfvnf;
bke;f Bu;D ausmif;rsm;? "r®m&Hrk sm;wGif BuUH cdik zf NYHG zKd ;a&;ygwDu rJq, G pf nf;½k;H jcif;? Ekid if aH wmfb@maiGrsm;ukd
tok;H jyKí vrf;rsm;cif;ay;jcif;? aiGacs;jcif;? vmbfay;jcif;? Edik if o H m;rSwyf w kH if jyKvyk af y;jcif;? ,m,D
rSwyf w kH if jyKvyk af y;jcif;? {nfEh idk if o H m;u'fjym;rsm; xkwaf y;jcif; ponfh rJq, G pf nf;½k;H jcif;ESiq hf idk of nfh
pnf;rsO;f Oya'rsm;ukd csK;d azgufí BuUH ckid zf UHG NzKd ;a&;ygwDu rJq, G pf nf;½k;H onf/
tmPmydik rf sm;u &yfuu G rf sm;twGi;f wtdrw f a,muf rwufrae& tpnf;ta0; ac:,lNy;D
BuUH ckid zf UHG NzKd ;a&;ygwDtwGuf rJq, G pf nf;&H;k wmrsKd ;vnf; jyKvyk Mf uonf/
2010 a&G;aumufyt JG BuKd umvwGif BuUH ckid zf UHG NzKd ;a&;ygwDEiS hf tjcm;ygwDrsm;\ uGmjcm;rIrsm;ukd
atmufygjzpf&yfrsm;u oufaojyaeygonf/

27
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
BuHYckdifzGHUNzdK;a&;ygwD tjcm;ygwDrsm;

zsmyHNk rKd Ue,f? jrpfurf;aus;&GmrSm &0wawG &mtdrf 'Dru kd &ufwpfygwD(jrefrmjynf) rEÅav; XmecGu J
rSL;awGu &GmrSm wtdrw f a,muf rvmrae& qifh yxrqHk;xkwfa0wJh ygwDpmapmifwGif BuHhcdkif
ac:Ny;D MuUH zGUH rS pnf;½H;k a&;vkyyf gw,f/ tJ'rD mS yJ zGHYNzdK;a&;ygwDudk a0zefwJh pmom;ygwJhtwGuf
olwUkd udk rJay;MuzdUk ajymygw,f/ olwu Ykd kd rJay;&if 'PfaiG 200000 usyf aqmif&r,fvYkd owfrw S cf hJ
aiG 2000 ESi'hf efayguf 1 xkyf ay;r,fvYkd ajymyg ygw,f/ 'Dru dk &ufwpfygwD(jrefrmjynf)&JU OuúX
w,f/ &Gmom;awGu rJray;&ifaumvdUk ar;awmh OD;oka0&Jh ygwDajymif;wm rvkyo f ifb
h ;l qdw
k hJ pum;
rJray;&if axmif'PfESifh 'PfaiGcsEdkifw,fvdkU tay:rSm 'PfaiGwyfc&H wmjzpfygw,f/ 'ghtjyif
ajymygw,f/ *sme,f&UJ emrnfu ua'gif;qkad wmh usaemfwu Ydk
(FDB rS&&Sad omowif;?10 atmufwb kd m 2010) ua'gif;qkdwJh pmvkH;ukd tBuD;BuD;a&;w,f/ 'Drkd
u&ufwpfygwDrS xkwaf 0onf qkw d muawmh ao;
&cdik jf ynfe,f a&G;aumufyaJG umfr&Sio f nf wjcm; ao;aygh? pum;vk;H u? tJ'guvnf; olOY ya'eJY Nid
Ekid if aH &; ygwDrsm;udk bmoma&; taqmuftOD w,fw/hJ 'Dru kd &ufwpfygwDqw dk mudk pmvk;H Bu;D Bu;D
rsm;jzpfMuonfh bke;f awmfMu;D ausmif;rsm;ESihf "r®m&Hk a&;&r,f? ua'gif;qkw d mudk ao;ao;a&;&r,fw?hJ
rsm;wGif rJq, G pf nf;&H;k cGihf rjyKaomfvnf; BuUH zGwf tJ'gaMumifh tJ'[ D mvnf; Oya'eJY Niw d t hJ wGuf
ygwDurkd l bmoma&; taqmuftOD;rsm;udk wpfck 70000 'Pf½u dk rf ,fvYkd qdyk gw,f/
Ny;D wck cGijhf yKay;aeonf[k olu ajymonf/ (AGt D akd t? 26 Mo*kwf 2010)
]]MuUH zGUH ygwDu Mo*wfpv f 30 &ufaeUu ppfawG
jrKd U? w&m;oD;pk&yfuu G f "r®m&Hrk mS nae 7 em&DrmS ucsijf ynfe,f? jrpfBu;D em;NrKd Ue,f jynfov Yl wT af wmf
rJq, G pf nf;&H;k a&; vkyo f mG ;cJyh gw,f/ pufwifbm trwfae&mtwGuf 0ifa&muf,OS Nf yKd irf nfh trsK;d
v 9 &ufaeUuqd&k if aus;yifMu;D &yfuu G f "r®m&Hk om; 'Drdkua&pDtiftm;pkygwD (tef'Dtufzf) rS
rSm vkyyf gw,f/ pufwbFmv 21 &ufaeYuqd&k if ud, k pf m;vS,af vmif; OD;rmcg;\ jrpfBu;D em;NrKd Ue,f?
ocFg&wem bke;f awmfMu;D ausmif;rSm MuUH zGUH ygwDu aemifeef;aus;&Gmtkypf ?k (10) rdik af us;&GmwGif csw d f
rJqn G pf nf;&H;k a&; vkyo f mG ;cJyh gw,f/}} qJx G m;onfh OD;rmcg;\rJq, G f qdik ;f bkwu f kd BuzhH YHG
4if;tjyif MuUH zGwyf gwDonf pufwbFmv 17 &uf ygwD aemifeef;wdu k ef ,f wJzG ufpnf;&H;k a&;rSL;;jzpf
aeUu acgif;avmif;ausmif; "r®m&HkwGifvnf; onfh OD;vSjrifEh iS hf OD;rsKd ;aZmfxeG ;f wdu
Yk atmufwb kd m
aumif;? pufwifbmv 25 &ufaeUu qifu;l vrf; (25) &ufaeYwiG f jzKw, f o
l mG ;aMumif; oufaorsm;
"r® m &H k w G i f v nf ; aumif ; ? tqd k y g aeUwG i f y if &&dx S m;ojzifh jynfe,fa&G;aumufyGJ aumfr&Six f o H Ykd
&Jausmo f al usmif;wGiv f nf;aumif;? ,if;aemufyikd ;f pmwifxm;onf[k OD;rmcg;u ajymonf/
wGif vrf;rawmfajrmuf udkif;&Snfbkef;awmfMuD; acwfNyKd if 28? atmufwb kd m? 2010)
ausmif;wGifvnf;aumif;? rdZH&yfuGuf {apwD jynfaxmifp'k rD u kd &ufwpfygwD/ OuúX OD;aX;ode;f
"r®m&Hw k iG v
f nf;aumif; taemufpjH y &yfuu G w
f iG f uvnf;BucYH ikd zf NYHG zKd ;a&;ygwDuyJ wzufowf pnf;
bke;f awmfBu;D ausmif;rsm;wGif rJq, G pf nf;½k;H a&;udk ½kH;cGifhawG&cJhw,f/ tmPmydkifawGudk tm;udk;NyD;
jyKvkyfoGm;cJhonf/ pnf;&H;k a&;vkycf w hJ ,fvYkd ajymqdck yhJ gw,f/ ({&m0wD
(ed&Oö&m? 21 atmufwb kd m 2010/) 22 atmufwb kd m? 2010)

28
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
BuHYckdifzGHUNzdK;a&;ygwD tjcm;ygwDrsm;
BuHUcdkifa&;eJY zGHUNzdK;a&;ygwD udk,fpm;vS,ftjzpf ]]tck axmufvrS ;f a&;awGu ygwD0ifaetdraf wG
awmifilNrdKUe,fuae ta½G;cHrJh awmifydkif;wdkif; txdvmNy;D awmh ud, k af &;ordik ;f eJY tcsut f vuf
wdkif;rSL;&mxl;u EkwfxGufcJhol AdkvfcsKyfa[mif; awGukd tao;pdwf awmif;cHwt hJ jyif "gwf yHk 2
OD;atmifrif;u awmifilNrdKUe,frSm BuHhcdkifa&;ygwD yHkudkyg awmif;,laew,f/ ygwD0ifawGudk Ncdrf;
tEdkif&cJh&if vuf&Sd zGifhxm;wJh AvDawGudk jyefvnf ajcmufaew,fvYkd ajym&rSmjzpfw,f? 'g[m vH;k 0
jyifqifcGifh jyKrJhtjyif ydwfxm;wJh AvDawGudkyg jyef rvkyx f ukd w
f hJ udpyö g}} [k OD;oka0u ajymonf/
zGifhay;r,fvdkY ajymqdkpnf;½Hk;cJhaMumif; od&ygw,f/ (a&G;aumufyaJG umfr&Sif xkwjf yefcsuw f iG f ygwD0if
awmifOuúvmyNrdKUe,frSm pnf;½Hka&;qif; rsm;tm;vH;k ud, k af &;ordik ;f tao;pdwEf iS hf "mwfykH
cJ h w J h &ef u k e f N rd K Uawmf 0 ef OD ; atmif o d e f ; vif ; u 2 yHk wifjy&ef jyXmef;xm;jcif;r&Sdyg/) (rZösdr? 10
BuHUcdkifa&;ygwD0if 500 pkaqmif;ay;Edkif&if AvD Mo*kwv f 2010)
aqmufciG &hf r,fvYkd tpövrfbmom0ifawGukd pnf;½H;k
cJh&mrSm ygwD0if 750 pkaqmif;ay;vdkufwJhtwGuf a'oqdik &f m tmPmydik rf sm;onf RNDP ygwD0if
NrdKUawmf0eftaeeJY AvDaqmufcGifhjyKcJhygw,f/ rsm;tm; apmifhMunfhrSI? ygwD0if rdom;pkrsm;tm;
(tmtufzfat? atmufwkdbmv 27? 2010/) ac:,lppfaq;ar;jref;rSK Ncrd ;f ajcmufajymqdrk rIS sm;udk
Mo*kwfvqef;ydkif;rSpíqufwdkuf vkyfaqmifcJh
jynfaxmifpkBuHhckdifa&;ESifhzGHUNzdK;a&;ygwD (BuHhzGHUygwD) aMumif;? xdo k Ykd vkyaf qmifjcif;aMumifh rdom;pkrsm;
\ r*FvmawmifnGefY NrdKUe,f jynfolY vTwfawmf rSm pdwt f aESmiftY ,Suf jzpfMu&onft h jyif? ygwD
ukd,fpm;vS,favmif;tjzpf a&G;aumufyGJ0ifrnfh 0if v d k o nf h a'ocH r sm;ud k v nf ; twm;tqD ;
tvk y f o rm;0ef B uD ; OD ; atmif M unf o nf c&pf jzpfapaMumif; ygwDtwGi;f a&;rSL;; OD;cdik jf ynfp;kd u
,mefomoemjyKrsm;udk tok;H csNy;D rJq, G af e onf[k ajymonf/ ({&m0wD 23? Mo*kw?f 2010)
od&Sd&onf/
]]omoemh0efxrf;awG EkdifiHa&;vkyfcGifh? ygwD0ifrsm;tm; ygwD0ifu'frsm; xkwfay;aepOf
rJay;cGifhr&Sdbl;vkdY a&G;aumufyGJOya'rSm w&m;0if pGr;f tm;&Sit f zJUG 0ifwpfO;D u taESmift h ,Suf ay;cJh
jyXmef;xm;w,f/ omoemh0efxrf;awGxJrSm Ak'¨ onf[k ygwDOuúX OD;at;vGiu f ajymqdck o hJ nf/
bmom0if? c&pf,mefeJY [dE´Lbmom0if omoemh ]]olu ygwD0ifu'fjym;awGudk aemufuae 0ifEu dI f
0efxrf; awG ygw,fvdkY Oay'rSm a&;xm;w,f/ awmh wm0ef&w dS hJ yk*K¾ v
d af wGu ajymwmayhgAsm/ 'Dvdk
OD;atmifMunf rvkyfoifhwJhvkyf&yfudk vkyfvdkufwm vkyv f rYdk &bl;/ ygwD0ifr,fqv dk nf; 0ifayhg/ tJ'rD mS
yJ}} [k &efuek t
f ajcpku d f u&ifEpS jf cif; oif;tkyf q&m racsriHawGeYJ rif;wkYd pnf;&H;k a&;vnf; vkyv f rYdk &bl;/
wOD;uajymonf/ tpnf;ta0;vnf; vkyv f rYdk &bl;ayhg/ tJ'g jyefajym
({&m0wD? atmufwkdbmv 18? 2010/) awmh usaemfwYdk pnf;&H;k a&;vnf;vkyw f m r[kwzf ;l /
tpnf ; ta0;vnf ; vk y f w mr[k w f z l ; ayh g /
pnf;&Hk;NyD;om;vlawGukd u'fvmxkwfay;wmayhg/
u'fawGudk jyefawmif;awmh rif;wku Yd 'fudk jyefvnf;
ray;Ekid b f ;l ? NzyJ pfvv Ydk nf; &w,fqNdk y;D awmh

29
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
BuHYckdifzGHUNzdK;a&;ygwD tjcm;ygwDrsm;
ucsifjynfe,f? rdk;aumif;NrdKUe,ftwGif;&dS w½kwf u'fuNdk zw J ,f/ u'fNzv J rYdk &awmh tJ'rD mS vH;k acsNy;D
vlrsK;d rsm;udk {nfEh ikd if o H m;u'f jyKvyk &f mwGif ulnD vTifhypfw,fwJh/}}
aqmif&u G af y;cJo h nfh w½kwb f akH usmif; tkycf sKyaf &; aus;&Gmae ukdtkef;odef;qkdolu ,ckvdk jyKvkyf
tzJEYG iS hf w½kwv f rl sK;d &yfr&d yfzrsm;tm; jynfaxmifpk cJjh cif;jzpfNy;D jypfrrI sK;d pHjk zifh axmifusz;l um aus;&Gm
BuchH ikd af &;ESihf zGNYH zKd ;a&;(BuzhH )YHG ygwDwiG f 0ifcikd ;f cJo
h nf/ twGi;f pGr;f tm;&Sit f zJUG 0ifwpfO;D jzpfonf [ko&d
usew f w hJ ½kwaf wGukd pnf;½H;k oGm;zdYk vlBu;D 30 BuchH ikd f aMumif; OD;at;vGiu f qufajymonf/
a&;ygwD 0ifay;&r,fqNkd y;D NrKd Ue,fBuchH ikd af &;u udpk ;kd ]]OD ; ausmf a usmf v G i f u awmh eH & k d ; awmf a wmf
qdwk o hJ u l w½kwb f aHk usmif;rSm vma&muf ajymqdk emoGm;w,fayhgaemf/ tJvadk v;*GeyYJ pfawmh umwJh
oGm;cJo h nf/ xdt Yk jyif 4if;u qufNy;D ]]cifAsm;wdaYk wG taeeJo Y ul 0ifv;kH awmh tJ'rD mS oleY &H ;dk awmh awmf
udk rJxnfEh ikd af tmif Edik if aH wmfu jznfq h nf;ay;cJNh y/D awmfemoGm;w,fwJh/ usefwJh &GmcHvlawGvnf;
tJ't D wGuf BuchH ikd zf NYHG zKd ;a&; ygwDukd rJxnfah y;&r,f/ 0kid ;f umMuawmh &GmcHval wGvnf; xdw,fw/hJ }}
}} [k ajymqdck o hJ nf/ (MNG Mo*kwf 27? 2010)
(acwfNyKd i?f 03 Mo*kwf 2010/)
&Sr;f jynfajrmufyikd ;f refwNkH rKd U r,uonf BuUH zHYG
'v NrKd eY ,frmS aus;&Gmaumfr&SiOf uúXu pyDumeJY ygwDEiS hf wtmif;(yavmif)trsK;d om;ygwD (TNP)
vdu k v f zH w
d yf gw,f/ wtdrw f a,muf rwufrae wdt Yk Mum; pnf;&k;H a&;qif;&mwGif tmPmydik rf sm;
&qdNk y;D zdww f ,f/ pnfyifvrf;wHwm; tif*sief , D m u cGJjcm;qufqHum uefYowfrIrsm;vkyfvsuf&Sd
OD ; rd k ; qef ; u urux jyKvk y f a [majymcJ h w m aMumif; xdik ;f Edik if tH ajcpkud f wtmif;ausmif; om;
jzpfygw,f/ rJay;cGifh 480 &Sd&if 480 pvHk;&Sd&r,f/ ESihf vli,frsm;tpnf;t&k;H u ,aeY ajymqdo k nf/
wrJrS ravsmhap&bl;/ wrJavsmh&if vrf;quf ]]MuzHh yYHG gwD pnf;&k;H a&;qif;aewmu tawmfav;
rcif ; ay;awmh b l ; vd k Y a jymcJ h w ,f / ay;&if v nf ; MumNyD/ bmuefYowfcsufrS r&Sdbl;/ usaemfwdkY
MuHUcdkifzGHUjzdK;a&;ygwDudkyJ ay;&r,fvdkYajymw,f/ TNPusrS uefo Y wfcsuaf wGxw k w
f ,f/ 'gu MuUH
bmoma&;udk ckw;kH rvky&f bl;vdYk Oya'rSm jyXmef; zGyYH gwDukd umuG,w f myJ/ a&G;aumufyrJG mS rJ&csif
xm;ayr,fh bkeBf u;D ausmif;rSm vkyo f mG ;wm jzpfyg wm&,f/ tiftm;&csiw f m&,faMumifjh zpfw,f}}
w,f/ (RFA September) [k wtmif;ausmif;om;ESiv hf il ,frsm; tpnf;t&k;H
taxGaxGtwGi;f a&;rSL; rdik ;f atmifuu kd rZdsö rudk
jynfcikd jf zKd ;ygwD0ifNy;D Nyq
D wkd hJ qdik ;f bkwu
f kd awmif'*Hk ajymonf/
NrdKUe,fESifh awmifOuúvmyNrdKYe,frsm;wGif aetdrf ]]TNP ygwDuakd wmh uefo Y wfcsuaf wG xkww f ,f/
wHcg;rsm;wGif qdik ;f bkwaf wG uyfomG ;wmudk awG&Y 7 &ufMuKd wif taMumif;Mum;&r,fw/hJ b,fvkd
onf/ um,uH&iS f tdro f m;rsm; oabmwlnrD u I rkd l pnf;&H;k r,fqw dk m ajym&r,fw/hJ MuUH zG u YH rdik ;f armf
,lcjhJ cif;r&Sad Mumif;ESihf rdom;pk"mwfyrkH sm;yif ½ku d ,f l &GmrSm tck pnf&;Hk a&; qif;aew,f/ olwYkd awGus
um "mwfyzkH ;kd 200 usyyf if awmif;cHomG ;cJo h nf/ taMumif;Mum;p&m rvdb k ;l / bmrS rvdb k ;l }} [k
({&m0wD? 22 atmufwb kd m? 2010) olu qufajymonf/(rZdösr? 19? Zlvdkif? 2010/)

30
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

tcef;(8) zdtm;ay; BuKw


d ifrJ
2010 a&G;aumufyw JG iG f BuUH ckid zf NHYG zKd ;a&;ygwDtEkid &f a&;twGuf etzppftyk pf o k nf enf;rsKd ;pkjH zifh
BupH nfaqmif&u G v f su&f o dS nft h euf a&G;aumufyaJG eYrwkid rf u D wnf;u BuUH zGUH ygwDtwGuf qE´rrJ sm;ukd
rormaomenf;jzifh &,ljcif;ukv d nf; vkyaf qmifvsu&f ydS gonf/
xkod v Ydk yk af qmif&mwGif etzppftmPmykid Ef iS hf ppfa&G;aumufyaJG umfr&Siw f o Ydk nf olwuYdk ,
dk w f idk f
xkwjf yefxm;aom a&G;aumufyOJG ya'rsm;ukd csKd ;azgufí BuUH zGUH ygwDtwGuf BuKd wifrrJ sm;ukd zdtm;ay;
aumufcjH cif;wku Yd dk jyKvyk v f su&f adS Mumif; awGU&Sad e&ygonf/
2010 ckEpS f rwfv 17 &ufaeY aeYp?JG jynfaxmifpak &G;aumufyaJG umfr&Sif trdeaYf Mumfjim pmtrSwf
(1/2010)jzifh xkwjf yefcahJ om jynfov Yl w T af wmfa&G;aumufyeJG nf;Oya'rsm; tcef;(10) rJqE´e,fjyify
a&muf&adS eaomrsm; BuKd wifqE´raJ y;jcif;? tyk'd f 54 wGi-f
a&G;aumufyw JG iG f oufqikd &f m rJqE´e,f\ jyifywGif a&muf&aSd eaom qE´raJ y;ydik cf iG &hf o Sd nfh
atmufaz:jyyg yk*Kd¾ vrf sm;onf oufqikd &f m rJqE´e,ftoD;oD;twGuf BuKd wifqE´rv J ufrw S jf zifh
BudKwifí qE´rJay;ydkifcGifh&dSonf-
(u) wyfrawmfom;rsm;ESihf twlae tdraf xmifp0k ifrsm;?
(c) rJqE´e,fjyifya&mufausmif;om;rsm;?
(*) rJqE´e,fjyifya&muf oifwef;om;rsm;?
(C) rJqE´e,fjyifya&muf tjcm;rJqE´&iS rf sm;?
(i) tcsKycf aH e&olrsm;?
(p) aq;&Ho k wYkd ufa&mufae&aom twGi;f vlemrsm;?
(q) tpd;k &\cGijhf yKcsujf zifh Edik if jH yifywGif a&muf&aSd eolrsm;/
[k az:jyxm;ygonf/
xkt d csurf sm;ukd Munfv h Qif oufqidk &f mrJqE´e,f\ jyifywGiaf &muf&adS eaom qE´raJ y;ykid cf iG hf
&Sod nfoh rl sm;om BuKd wifqE´raJ y;&rnfjzpfygonf/
okaYd omf vufawGUwGif etzppftmPmykid Ef iS hf ppfa&G;aumufyaJG umfr&Siw f oYdk nf olwYdk xkwjf yef
xm;aom BuKd wifrJ Oya'rsm;ukd csKd ;azgufum zdtm;ay;BuKd wifrrJ sm;ukd enf;trsKd ;rsKd ;jzifh aumufcv H suf
&Sad Mumif; awG&Y ygonf/

31
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
wyfrawmfom; zdtm;ay; BuKd wifrJ
wyfrawmfom;rsm;ESifhtdrfaxmifonf rdom;pkrsm;onf jynfolYvTwfawmfa&G;auufyGJ
enf;Oya'rsm;t& oufqidk &f m rJqE´e,fjyifya&mufaerSomvQif BuKd wifqE´raJ y;&rnfjzpfaomvnf;
,cktcg wyfrawmfom;rsm;ESit hf rd af xmifonf rdom;pkrsm;tm;vH;k BuKd wifrx
J nf&h rnf[k jrefrmh &kyjf rif
oHMum;wGif aeYpOfxwk v
f iT ahf ecJo
h nfrmS zdtm;ay;BuKd wifraJ umufcrH u I dk tmPmykid f tpk;d &rD',
D mrS ajAmif
usus csKd ;azgufaeaMumif; awGU&ygonf/

tusO;f om; zdtm;ay;BuKd wifrJ


tusO;f axmifwiG &f adS om tusO;f om;rsm;tm;vnf; aomif;csv D w
GT af y;rnf[k tusO;f OD;pD;XmerSm
ajymqdck NhJ y;D wqufwnf;wGif a&G;aumufyaJG umfr&Sirf S xdv
k w
G rf nft h usO;f om;rsm;xHrS BuKd wifrJ aumufcH
rnf[k ajymqdck o hJ nf/ xdBk uKd wifrsm;onfvnf; jynfaxmifpMk uUH cdik zf UHG NzKd ;a&;ygwD\rJrsm;yif jzpfvrd rhf nfrmS
{uefyifjzpfonf/

oufBu;D &G,t f dk zdtm;ay; BuKd wifrJ


NrdKYe,frsm;wGif touf 50 ausmfaom jynfolrsm;udk oufBuD;&G,ftkd pm&if;owfrSwfNyD;
BudKwifrJ,l&eftwGufvkyfaqmifrIrsm;vnf;&SdcJhonf/

0efxrf;rsm; zdtm;ay; BuKd wifrJ


0efxrf;rsm;udk tpkvu
kd f tjyKH vu
kd af &G;aumufyrJG wdik rf D c&D;xGuaf pNy;D BuKd wifr,
J el nf;udv
k nf;
toH;k csco
hJ nf/ oifwef;wufa&mufaeaom0efxrf;rsm;xHrv S nf; BuKd wifru J dk ajAmifaumuf,jl cif;rsm;
jyKvkyfaeygonf/

BuUH ckid af &;ygwD0if vSnzhf sm; BuKd wifrJ


jynfaxmifpk MuUH cdik f zGUH NzKd ;a&;ygwDonf olwyYkd gwD0ifrsm;[k twif;tMuyf twnfjyKxm;olrsm;
xHrv S nf; BuKd wifrrJ sm; ,lNy;D a&G;aumufyaJG eYwiG f rJ&o kH Ykd rJomG ;xnh&f efrvdak Mumif; ajymqdck MhJ uonf/

a&TUajymif;tvkyo f rm; rsuu f , G f BuKd wifrJ


a&TaY jymif;tvkyo f rm;rsm;onf xdik ;f ekid if w
H ckwnf;rSmyif 2oef;cGJ &SNd y;D xdo
k rl sm;tm;vH;k onf
rJay;Ekid af om touft&G,&f o kdS rl sm;jzpfonf/ xkod rl sm;rJay;Edik af &;twGuf pepfwusppD Ofay;rI r&So d nfh
tjyif xdo k rl sm;ud, k w
f ikd vf nf; rdrad 'orsm;odYk jyefí rJay;Ekid rf nfh tajctaeukv d nf; pDpOfay;jcif; r&Sd
yg/ xdkolrsm;\ rdom;pkrsm;tm; tmPmydkifrsm;u Ncdrf;ajcmufjcif;? zdtm;ay;jcif;rsm;jyKvkyfNyD;
xdrk rJ sm;tm;vH;k udk BuzYH UHG ygwDtwGuf axmufcrH t J jzpf &,lomG ;&ef vkyaf qmifrnfjzpfygonf/

xko
d Ydk Buw
d ifrrJ sm;ukd zdtm;ay;? vSnzhf sm;? rsuu
f ,
G af umufc&H ,laerIrsm;ESiyhf wfoufí owif;
rD',
D mrsm;wGif atmufygtwkid ;f az:jyaeygonf/

32
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
weoFm&Dwidk ;f a'oBu;D aumhaomif;NrKd Ue,ftwGi;f rSm tckwywfupNy;D c&D;a0;xGu&f r,fh
rJqE´&iS af wG BuKd wifraJ y;aeMuNy;D BuchH idk af &;ygwDuykd J rJay;cJMh u&w,fvYkd od&ygw,f/
aumhaomif; NrKd Ue,fxu J ig;zrf;xGurf ,fo h al wGudk ig;OD;pD;Xmeu BuKd wifraJ y;ckid ;f aewmjzpfNy;D
aus;&Gm&,uawG qDuae tJ'rD aJ y;yD;aMumif;axmufcpH m&rSm ig;zrf;xGucf iG v hf ufrw S f
xkwaf y;w,fvYdk aumhaomif; NrKd cY w H OD;u ajymygw,f/ 'DvBdk uKd wifrx J nfw h thJ cgrSmvnf;
vGwv f w G v f yfvyf rJay;cGirhf &yJ a&G;aumufyaJG umufr&Siu f MuchH idk af &;ygwDwudo k m a&G;zkYd
ajymqkw d thJ jyif rJray;bJae&if ig;zrf;cGiahf xmufcpH mray;bl;vkYd uk, d wf idk f BuKd wifrJ oGm;xnfh
wJh ig;zrf;orm;wOD;u tckvdk ajymygw,f/
ig;zrf;orm;awG[m ig;OD;pD;XmeqDuae xGucf iG v hf ufrw S , f rl S ig;zrf;xGucf iG &hf wmjzpfygw,f/
tckawmh ig;OD;pD;Xmeu rJay;jy;D aMumifah xmufcpH m&rSm xGucf iG v hf ufrw S af y;wJt h wGuf a'ocH
ig;zrf;orm;awG[m rJray;vnf; t"r®raJ y;ae&wmvkYd tJ'aD 'ocHu ajymygw,f/
('DAb
DG ?D aemfE&kd if;? 28 atmufwb kd m 2010)

yckuLú c½dik t f wGi;f &Sd ausmif;rsm;rS rEåav;wdik ;f ZD;yifBu;D &Sd 0efxrf;a&G;cs,f avhusiahf &; rGr;f rH
oifwef;ausmif;odYk oGm;rnfh ausmif;q&m? q&mrrsm;udk BuKd wifrrJ sm; aumuf,cl o hJ nf[k
q&mrwOD;u qdo k nf/
]]NrKd Ue,f½;kH rSm oGm;xnf&h wm/ rJay;awmh bmay;&rSe;f rodawmh ygwDemrnfwckukd
xnfv h u kd w
f maygh/ tJ'gudk pmtdwaf y:rSm rJay;wJo h &l UJ emrnfeYJ ausmif;? tqif?h vdypf mawG
a&;vdu k af wmh aMumufNy;D BuzhH u YHG ykd J jyefxnfh vdu
k &f w,f}} [k tqdyk g q&mru ajymonf/
xdo k Ykd jyKvyk af ejcif;rsm;onf vmrnfah &G;aumufyw JG iG f vGwvf yfí w&m;rSswrI r&Srd nfukd jyo
aejcif;jzpfonf[k a'ocHrsm;u oH;k oyfajymqdak eMuonf/
({&m0wD? 22 atmufwb kd m 2010)

NrKd Ue,f toD;oD;&Sd BuzhH yYHG gwD ½H;k rsm;wGif atmifEidk af &; tpnf;ta0;rsm;udk pufwifbmv 11
&ufaeYu jyKvyk cf NhJ y;D enf;vrf; 5 csuaf y: tajccHí BuKd wifrJ pkaqmif;jcif;jyKvyk &f efq;kH jzwf
cJah Mumif; BuzhH yYHG gwD wm0ef&o dS wl OD;u ajymonf/
BuzhH yYHG gwD udk axmufco H nfh bufaygif;pHrk S BuKd wifrrJ sm;&,lEikd of rSs &,l&ef? &yfuu G t f wGi;f &Sd
touf 50 ausmf oufBu;D &G,t f rkd sm;udk aumfr&SiOf ya't& oufBu;D &G,t f rkd t
J jzpfowfrw S Nf y;D
BuKd wifrJ ,l&ef? BuzhH t YHG oif; vufxufu vrf;cif;xm;ay;onfh &yfuu G rf sm;wGif vrf;aumfrwDEiS hf
4if;wd\ Yk rdom;pkrsm;xHrS BuKd wifrJ ,lxm;&ef? MuufajceD? rD;owf? rdcifEiS u hf av;?
trsK;d orD;a&;&m ponfh toif;tzGYJ 30 ausmrf S BuKd wifr, J &l ef? aumfr&Sif tzG0YJ ifrsm;ESihf
&,u? r&ursm; yl;aygif;Ny;D vlxMk um;xJ wd;k 0ifum axmufcrH J &,lxm;&efwYkd jzpfonf/
tqdyk g tpnf;ta0;wGif jynfaxmifpk BuchH ikd af &;ESihf zGNYH zKd ;a&;ygwDrS pnf;½H;k a&;rSL;;?
&yfuu G af umfr&Sif tzG0YJ ifrsm;? &yfuu G f at;csr;f om,ma&;ESihf zGNH zKd ;a&; aumifpt D zG0YJ ifrsm;
yg0ifaMumif; od&onf/ (just free man 13? atmufwb kd m? 2010)

33
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
Ekid if jH cm;odx Yk uG cf mG rnfh olrsm;xHrv S nf; yHpk H 19 xkwaf y;csed w f iG f wygwnf; BuKd wifr, J cl MhJ uonf/
]]3 &ufaeYrmS Edik if jH cm;xGu&f r,fh vlq&kd if olwYkd owfrw S af y;xm;wJah eY ay;vdrYk &bl;/ nae 4
em&D avmufrS D Form &w,f? aemufaeY reuftapmBu;D xGu&f r,fh rJay;r,fo h tl aeeJY
½H;k udo k mG ;Ny;D rJay;zdYk tcsed v f nf;r&Sad wmhb;l ? 'Dvrkd sK;d awGtwGuf t"du D Form xkwaf y;wJh
ae&mrSm wcgwnf; MuKd wifrJ ,lomG ;r,f/ b,fvykd , J ,l l BuzhH UHG ygwDtwGurf yJ }J }[k tvHNk rKd Ue,f
jynfaxmifpk BuchH ikd af &;ESifh zGUH NzKd ;a&;ygwDrS wm0ef&o dS wl OD;u ajymonf/
]]oabFmom;awGukd olwYkd eJY oufqikd w f hJ NrKd Ue,fuae BuzhH t YHG wGuf BuKd wifrJ aumufzYkd 'Dvu l
jynfy b,fawmh xGucf mG rSmvJqw kd m NrKd Ue,faumfr&Siu f rpdppfEikd b f ;l av/ 'DawmhrvGwo f mG ;
atmif tydik Bf uKd wifrJ ,lv&Ykd r,fh ae&mawGjzpfwhJ yHpk H 19 xkwaf y;wJh tcsed w f Ykd D Form
xkwaf y;wJt h csed w f rYkd mS rJ,v l u
kd wf mrsK;d aygh}} [kvnf; oluajymonf/
jynfyxGucf mG rnfh NGO 0efxrf;rsm;ESihf tpd;k &tzGYJ tpnf;rsm;xHrv S nf; oD;jcm;tpDtpOfjzihf
BuzhH yYHG gwDu BuKd wifrJ aumuf,o l mG ;rnfjzpfaMumif; od&onf/
({&m0wD? 28? atmufwb kd m? 2010)

&cdik jf ynfe,f ppfawGNrKd Ue,f&dS ynma&;Xme0efxrf;rsm;ESihf wjcm;aom Xmeqdik &f m


0efxrf;rsm;xHrS BuKd wifrJ pm&if;rsm;udk oufqikd &f m t&m&Sx d rH S wqifah umuf,al eaMumif;
od&onf/ppfawGNrKd U&Sd enf;ynmaumvdy?f ppfawGwuúov kd Ef iS yhf nma&;0efBu;D Xme vufatmuf&dS
0efxrf;rsm;\ rJpm&if;udk oufqikd &f mygarmu©csKy?f nGeMf um;a&;rSL;wdx Yk o
H aYkd tmufwb kd mvukef
wGif pm&if;tNy;D ay;&ef nGeMf um;xm;aMumif; ppfawGwuúov kd rf S 0efxrf;wOD;u ajymonf/
]]usrwdYk 0efxrf;awGukd 'Dvukecf geD;rSm tm;vk;H BuKd wifraJ wG ay;&r,fqNkd y;D ygcsKyq f u D
vrf;nGex f m;wm &Sw
d ,f? rdom;pk 0ifawGuakd wmh bmrSrajymao;bl;? b,fygwD?
b,fu, kd pf m;vS,t
f wGuf qdw k mrajymayr,fh BucHh ikd af &;ygwDtwGuf qkw d m vlwikd ;f odw,f?
ray;csiv f nf;ay;&rSmyJ}}[k ynma&; 0efxrf;trsK;d orD; wOD;uajymonf/
(0efxrf;tm;vH;k udk BuKd wifrJ aumufccH iG rhf &Sad y/)
({&m0wD? 21? atmufwb kd m? 2010)

pGr;f tif0efBu;D Xme vufatmuf&dS Xmersm;rS 0efxrf;rsm;onfvnf; c&D;xGuMf urnfjzpfí


Ed0k ifbmv 7 &ufaeYwiG f rJ½o Hk Ykd rJvmray;Edik jf cif;aMumifh oufqikd &f m &yfuu G af umfr&Sixf H
BuKd wifrJ ay;cGijhf yKyg&ef[k oufqikd &f m Xme\ nGeMf um;a&;rSL; vufrw S jf zifh wdik ;f ? jynfe,f?
NrKd Ue,faumfr&Sif tqifq h ifoh Ykd vdyrf í
l atmufwb kd mv 9 &ufaeYpJG jzifh aumfr&Sif ½k;H rsm;udk
ay;ydx Yk m;aMumif;od&onf/
]]c&D;xGuw f ,fqv kd nf; wOD;p? ESpOf ;D payghAsm? tck[mu wEdik if v H ;Hk twdik ;f twmeJY vkyx f m;wm
awG&Y w,f? tck BuKd wifrJ xnfch iG ahf wmif;xm;wmu tuket f wGu&f nf&, G af &;xm;wm awG&Y
w,f? usaemfwq Ykd rD mS rdwLå awG &xm;w,f}}[k trsK;d om;'Dru kd a&pDtiftm;pkygwD (NDF)\
acgif;aqmif OD;cifarmifaqGu {&m0wDuakd jymonf/

34
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
]]usaemfu, kd w
f ikd f pGr;f tifXmerSm t&m&Sv d yk cf w
hJ m? c&D;xGuwf mu armfawmfum;armif;wJo h ?l
a&eH&mS azGa&; vkyw f v hJ l wcsKUd yJ c&D;xGu&f wm&Sw d ,f? tckawmh 'DaeYraS &G;Ny;D awmh tpkvu
kd f
c&D;oGm;r,f? BuKd wifraJ y;cGijhf yKygqdw k m obm0rusb;l ? wrifzefw;D wJh oabmbJ}}[kvnf;
OD;cifarmifaqGu qdo k nf/ ({&m0wD? atmufwb kd m 21? 2010)

]]awmifwiG ;f Bu;D NrKd eY ,f awmifjyif 1 &yfuu G f wcsKt Yd rd af wGukd BuzhH yHYG gwD0ifazmifawGukd
jznfch ikd ;f w,f/ tJ'rD mS wcsKYd vlBu;D ydik ;f awGuawmh rodb;l / ol jznfch ikd ;f vdYk jznfNh y;D awmh
vufrw S x f ;dk qdak wmh xd;k csvu kd wf m/ wcsKUd uvnf; ud, k v hf ufrw S uf kd rxd;k wwfawmh Muwfajccwf
qdak wmh cwf? Ny;D awmh tJ'D azmifawGukd ,lomG ;wm &Sw d ,f/ “wcg armif;wdik f 2 &yfuu G rf mS usawmh
oefacgif;pm&if; aumufo vdrk sK;d vdu k af umufw,f BuzhH u YHG / rdom;pk pm&if;awGukd
vmaumufNy;D rS 'D pm&if;udk aumufNy;D cgrS usaemfwu Ykd kd 'Dvpkd m&if;awG ay;vdu k jf cif;tm;jzifh
a&G;aumufyu JG s&if ud, k w
f ikd rf vJ mray;vnf; &ygw,f/ cifAsm;wdYk pm&if;awG usaemfwq Ykd rD mS
&oGm;NyjD zpfomG ;NyyD w J /hJ 'Dvakd y;vdu k jf cif;tm;jzifh rJay;Ny;D om; vnf; a&mufygw,fqNkd y;D
em;vSnyhf g;&ku d v f yk o
f mG ;wmrsK;d awG &Sw d ,f/ awmifwiG ;f Bu;D NrKd eY ,f tifuek ;f tkypf k BuzhH pYHG nf;&H;a&;rSL;
udak t;vGif u azmifawGukd ay;Ny;D awmh wtdru f kd wa,mufaygh/ ygwD0if&r,fh t&G,f a&mufwhJ
olwikd ;f udk rjzpfrae&qdNk y;D vdik pf if"mwfyzkH ;kd 1ç200 awmif;Ny;D zdtm;ay;Ny;D 0ifcikd ;f xm; wmawG
vkyaf ew,f/}} (DVB 22? Mo*kwf? 2010)

&ufyikd ;f twGi;f usi;f yawmhr,hf a&G;aumufyJG twGuf txufArmjynf A[d0k efxrf;wuúov kd rf mS


oifwef; wufa&mufaewJh 0efxrf;awGqu D BuKd wifrJ aumufcaH e&mrSm 0efxrf;awG vGwv f wG f
vyfvyf rJay;cGihf r&Sb d ;l vdYk od&ygw,f/
vGecf w
hJ hJ 2 ywfavmufupNy;D rEÅav;wdifk ;f jyifO;D vGiNf rKd Ue,f ZD;yifBu;D &GmteD;u txufArmjynf
A[d0k efxrf; wuúov kd rf mS rEÅav;wdik ;f twGi;f u NrKd Ue,f a&G;aumufyaJG umfr&Siaf wGu
BuKd wifraJ wG aumufcaH eyHek YJ ywfoufNy;D tJ'v D kd vGwv f yfrI xdyg;wJh vky&f yfawG ay:aygufaewm
jzpfw,fvYkd oifwef; wufa&mufaewJh 0efxrf;wa,mufu tm&ftufzaf tudk ajymygw,f/
(tmtufzaf t? atmufwb dk mv 31? 2010)

,cktcg BuKd wifrrJ sm;aumufc&H mwGif pmtdyaf y:wGif trnf? wm0ef? vdypf mrsm;udk a&;om;xm;
onft h wGuf BuKd wifay;&olrsm;taejzifh aMumuf&pYHG w d jf zifh vuf&t
dS mPmydik rf sm;wjzpfvrJ nfh jynfaxmifpk
MuUH cdik zf UHG jzKd ;a&; ygwDuykd J rJxnfvh u kd Mf u&onft h jzpfrsm;vnf; &Sad eygonf/
xko d Ykd zdtm;ay; BuKd wifrrJ sm; aumufcaH erIEiS yhf wfoufí rSwyf w Hk ifEidk if aH &;ygwDwckjzpfonfh
'Drudk &ufwpfygwD(jrefrm)rS ,ckuo hJ Ydk uefu
Y u
G cf yhJ gonf/

jrefrmjynf tESt YH jym;u a'oawGrmS etz ppftpd;k &0efBu;D csKyf OD;ode;f pdef tygt0if
0efBu;D ? 'k-0efBu;D awGeYJ xlaxmifxm;wJh jynfaxmifpBk uchH idk af &;eJY zGNYH zKd ;a&;ygwDu BuKd wifrJ
aumuf,al ewmawGeYJ ywfoufNy;D 'Dru kd &ufwpfygwD(jrefrm) jynfaxmifpak &G;aumufyJG
35
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
usi;f ya&;aumfr &Siu f kd udik w f , G af jz&Si;f ay;zdYk awmif;qdk vu kd yf gw,f/ enf;vrf;ruswhJ
BuKd wifraJ umufcrH aI wGukd uefu Y u G x f m;wJh pmudk 'DaeYrmS yJ aejynfawmf jynfaxmifpak &G;aumufyJG
usi;f ya&;aumfr&Siu f kd ay;ydv Yk u kd w f ,fvYkd 'Dru kd &ufwpfygwD(jrefrm)&JU Ouú| OD;oka0u ajymyg
w,f/ tcsuaf v;csuyf g 'Duefu Y u G pf mxJrmS awmh a&G;aumufyu JG si;f ya&; aumfr&Si&f UJ aMunm
csurf sm;wGif rJ½o kH Ykd roGm;Edik o f rl sm;rSty BuKd wifraJ y; jcif;udk cGijhf yKxm;jcif; r&Sad Mumif;? 'gayr,fh
jynfaxmifpBk uchH idk af &;eJY zGNYH zKd ;a&;ygwD[m a'ocH &,u? r,u tzG0YJ ifawGeyYJ ;l aygif;Ny;D
rJqE´&iS jf ynforl sm;udk vSnpfh m;Ny;D vnf;aumif;? tcGit hf a&;ay;a&;Ny;D vnf;aumif;? Ncrd ;f ajcmuf
Ny;D vnf;aumif; BuKd wifrt J wGuf vkyaf qmifaerI&adS eaMumif; oufaorsm;ESit hf wl xnho f iG ;f
a&;om;xm;ygw,f/ 'Duefu Y u G pf mrSmygwJh taMumif;t&mawGukd OD;oka0u tckvkd zwfMum;jy
ygw,f/
]] om"utm;jzifh a&TjynfomNrKd eY ,f 10 &yfuu G wf iG f BuchH idk af &;yg wDEiS hf &yfuu G f
&mtdrrf LS ;wdu Yk vrf;azmufay;rnf? vrf;vdck sio f vm;[k ajym? tESpf 20 twGi;f
vrf;aumif;r&Sí d vdck sio f nf[k ajz? vrf;aumfrwDz?YJG aumfrwD0ifrsm; vufrw S jf zifh
bdvyfajrrsm; avQmuf&rnf[k ajym? okaYd omf BuchH ikd af &;\ vQKd 0Y u S yf pkH wH iG f
vufrw S x f ;dk &onf/ wzef vlxu k vnf; vrf;azmuf jcif;udk oabmwlaMumif;
BuchH ikd af &;vQK0Yd u S yf pkH wH iG f vufrw S af &;xd;k &ef aumf rwDtm; wm0efay;onf/ wcg
wtdraf xmifukd aiGo;kH axmifusyf 0efaqmif cawmif;&m ray;Ekid í f vrf;razmufay;bJ
wef;vef;xm;onf/ “tvm;wl tjzpfrsm;udk vrf;azmufjcif;? ausmif;aqmufjcif;?
"r®m&kH aqmufjcif; wdw Yk iG f awGBY uKH &onft h jyif? NrKd Utrsm;rS tvky&f ?kH puf&?kH Xmeqdik &f m?
'*Hw k uúov kd w f rYkd S 0efxrf;rsm;? tvkyo f rm;rsm;u XmerSL;rsm; a&SUwGif vufrw S af &;xd;k
ay;Mu&ygonf/ xdo k w l o Ykd nf rJ&o kH Ykd oGm;ay;p&m rvdak wmhbJ ud, k pf m;BuKd wifrJ tm;vH;k xnfah y;
rnf[k ajymygonf/ u&ifjynfe,f? rGejf ynfe,fwrYkd mS xdik ;f paomEkid if jH cm;odYk w&m;r0if tvkyf
oGm;vkyo f l oef;cs&D ydS gonf/ 4if;wdYk rdom;pkxo H mG ;í BuKd wifraJ y;&ef cGijhf yKcsu, f al Mumif; Mum;od
&ygonf/ tp&Sad om owif;rsm;tm;vH;k onf enf;vrf;rusaom BuKd wifru J pd u ö kd jyKvyk &f ef
pDraH qmif&u G af ejcif; jzpfojzihf xku d o hJ Ykd w&m;r0if BuKd wifqE´raJ y;jcif;udk tav;teuf
uefu Y u G yf gaMumif;? av;pm;pGmjzif?h OD;oka0? Ouú|? 'Dru kd &ufwpfygwD (jrefrm) qdNk y;D
ydv
Yk u kd w f ,f/ BuchH ikd af &;ygwD&UJ vkyaf qmifcsuaf wGeYJ ywfoufNy;D 'Dru kd &ufwpfygwD
taeeJY e,fajrcH ygwD0ifawG &&So d wif; tcsut f vufawGeYJ tjzpftysuf awGay:rSm
tajccHxm;wm jzpfw,f}} vdv Yk nf; OD;oka0u ajymygw,f/
('DAb DG ?D tHb h ek ;f jrwf? 29 atmufwb kd m 2010)

36
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

tcef;(9) rJqE´e,fEiS hf rJpm&if;


jrefrmEkid if v H 0l ifrBI u;D Muyfa&;ESiv hf Ol ;D a& 0efBu;D Xme\ 2009 ckEpS t f uket f xd aumuf,cl o hJ nfh
vlO;D a&pm&if;t& vuf&dS jrefrmEkid if \ H vlO;D a&rSm 59ç120ç000 &Syd gonf/ xkv d Ol ;D a&teuf 2010
a&G;aumufyw JG iG f touf 18 ESpaf usmo f u l oef;aygif; 30 cefo Y nf rJay;cGi&hf rdS nfjzpfonf/
a&G;aumufyJG aumfr&Sio f nf Mo*kwv f 11 &ufaeYwiG f jynfoUl vTwaf wmf? trsKd ;om;vTwaf wmfEiS hf
jynfe,f^wkid ;f a'oBu;D vTwaf wmfrsm;twGuf rJqE´e,fajrrsm;? jynfe,f^wkid ;f a'oBu;D vTwaf wmfrmS
wkid ;f &if;om;vlrsKd ; rJqE´e,frsm;udk owfrw S f aMunmcJyh gonf/
jrefrmEdik if H w0ef;vH;k &Sd NrKd Ue,fwidk ;f wGif rJqE´e,fwckpD owfrw S í f jynfov Yl w
T af wmf rJqE´
e,faygif; 330 e,f? trsKd ;om;vTwaf wmfukd rJqE´e,f 168 e,f? wkid ;f a'oBu;D 7 ckrS rJqE´e,f 207e,f
&dNS y;D ? jynfe,f 7 ckrmS rJqE´e,f 123 e,f? csi;f jynfe,frt S y usew f idk ;f a'oBu;D ESihf jynfe,f 13 wGif
wdik ;f &if;om;vlrsKd ; rJqE´e,f 29 ck owfrw S x f m;aMumif; od&onf/
rJay;cGi&hf o dS nfh rJqE´e,frsm;owfrw S Nf y;D aemuf a&G;aumufyu JG si;f yjcif;rjyKrnfh rJqE´e,frsm;
pm&if;ukv d nf; a&G;aumufyaJG umfr&Siu f aMunmcsut f rSw(f 99/2010)jzifh xkwjf yefaMunmcJyh gonf/
a&G;aumufyJG rjyKvyk rf nfh e,fajrrsm;rSm ucsijf ynfe,f? u,m;jynfe,f? u&ifjynfe,f? rGejf ynf
e,fEiS hf &Sr;f jynfe,f&dS NrKd Ue,faygif; (32) NrKd Ue,frS aus;&Gmtkypf Bk u;D aygif; 300 jzpfonf/
a&G;aumufyGJ rusif;yonfh e,fajrrsm;owfrSwfjcif;ESifhywfoufí etzxkwfjyefcJhaom
jynfaxmifpak &G;aumufyaJG umfr&SiOf ya'? tcef;(3) wm0efEiS hf vkyyf idk cf iG rhf sm;tcef;? 8(p)wGif obm0
ab;tEÅ&m,faMumifah omfvnf;aumif;? e,fajrvkNH cKH a&;tajctaet&aomfvnf;aumif;? w&m;rQwaom
a&G;aumufyJG usi;f yEkid jf cif;r&So d nfh rJqE´e,fajrrsm;\a&G;aumufyrJG sm;ukd a&TUqkid ;f jcif;ESihf y,fzsujf cif;
wku Yd dk jyKvyk Ef idk af Mumif; az:jyxm;ygonf/
,ck a&G;aumufyJG rusi;f y&ef owfrw S cf &H onfeh ,fajrrsm;wGif jrefrmEdik if t H wGi;f rSm yg0ifae
onft h jyif az:jyyg a&G;aumufyOJG ya'rsm;ESiv hf nf; oufqidk jf cif; r&Sod nft h wGuf xko d Udk owfrw S jf cif;onf
xkad 'oaejynforl sm;tay: Ekid if o H m;rsm;\tcGit hf a&;ukd ray;bJ vlUtcGit hf a&; csKd ;azguf&musae
ygonf/
a&G;aumufyJG rjyKvyk af y;onfh e,fajrrsm;ESihf ywfoufí jrefrmEkid if 'H rD u dk &ufwpftiftm;pkrS
'kw, d twGi;f a&;rSL;csKyf OD;aiGvif;ESihf 'Dru dk &ufwpfjrefrmhtoHwUdk pufwifbmv 17 &ufaeYu ½kyo f H
awGUqkaH r;jref;cef;wGif ,ckuo hJ Ydk &Si;f vif;ajymqkcd yhJ gonf/

37
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
a&G;aumufyJG rjyKvyk af y;onfh e,fajrrsm;udpt ö ay: 1990 ckEpS af &G;aumufyaJG umfr&SiEf iS hf ,ck OD;ode;f pk;d
a&G;aumufyaJG umfr&Siw f u Ydk dk EIid ;f ,SOaf z:jy&mwGif -
]]e,fajrt&qk&d if tJ'w D ek ;f u rJqE´e,faygif;u 492 ae&m&Sw d ,f? 90 ckEpS u f ?
tJ'hD 492 ae&mteufrmS 7 ae&mukyd J 'g vkyzf &Ydk m tcuftcJjzpfw,fqNdk y;D awmhrS ajymw,f/
ajymwJt h csed rf mS olpY um;vk;H t& twdtus ajymr,fq&dk if a&G;aumufyv JG yk if ef;rsm;ukjd ynfoYl
vTwaf wmfa&G;aumufyJG Oya'? enf;Oya'awGev YJ yk &f ef tqifoifrh jzpfwt hJ wGuaf cwÅqidk ;f iH
xm;r,fvYdk aMunmygw,f/ tckusawmh &Sw d NhJ rKd Ue,fu 330 yJ &Sw d ,f/
tck tJ'3hD 30 xJu NrKd Ue,faygif; 32 NrKd Ue,f? jynfe,faygif; 5 jynfe,fxu J NrKd Ue,faygif; 32
NrKd Ue,frmS aus;&Gmtkypf Bk u;D aygif; 300 wdwu d dk vk;H 0 vkyrf ay;Ekid b
f ;l a&G;aumufyJG usi;f yjcif;
vk;H 0 rjyKvyk b f ;l vkYd aMunmw,fqadk wmh 'Dupd ö ykNd y;D qk;d w,f? ykNd y;D Murf;wrf;w,f? ykNd y;D Akv d u
f s
pk;d rk;d rIayghAsm aumfr&Sicf si;f wl&ifawmif Akv d u f srI ykNd y;D qk;d w,fvYdk jrif&ygw,f/}}

a&G;aumufyJG rjyKvyk o f nfah 'orsm;rSm e,fjcm;apmifh vufrcHonfh wkid ;f &if;om;a'orsm;


trsm;pkjzpfaejcif;ESihf ywfoufí 'Dru dk &ufwpfjrefrmhtoHrS qufvufar;jref;&mwGif -
]]usaemfjrifwmawmh 2 csuv f Ydk xifw,f/
wcsuu f awmh ol aocsmayguf 'Dtypftcwf&yfpaJ &; ysuaf wmhr,f/ typftcwf&yfpaJ &;ukd
olu vufeufcscidk ;f wm? vufeufpeG cYf idk ;f wm tckqv dk Ydk &S&d if e,fjcm;apmifw h yf zGpYJ nf;a&;ukd
awmif;qkw d mwif ruawmhb;l / vufeufcsygqkw d mrsKd ;ukd awmif;qkv d mwmrsKd ;jzpfvmNy/D
ucsiaf 'oqkv d &Ydk &dS if vufeufcs½eHk aYJ wmifr&awmhb;l vkYd 0efBu;D csKyo f ed ;f pdeu
f ajymw,fqw dk m
rsKd ;awG usaemfwYdk Mum;vm&Ny/D tJ'v D dk taetxm;rsKd ;awG&UJ atmufrmS 'DjynfwiG ;f ppfjyefjzpf
awmhr,f/ aoaocsmcsmyJ typftcwf&yfprJ aI wG ysuaf wmhr,fqw dk hJ 'Do&kyo f uefudk 'g
rD;armif;xk;d jyvku d w f m jzpfw,fvYdk usaemf xifw,f/
aemufxyfwckuawmh 'Da'oawGrmS jzpfap? wcsKd U tJ'v hD dk typf&yfa'o pk;d rk;d a'oeJY
uyfvsuaf 'oawGrmS jzpfap bmawG awGUvm&ovkq d &dk if wkid ;f &if;om;ygwDwcsKd U
axmifwm&Sw d ,f? tJ'w hD idk ;f &if;om;ygwDwcsKd U axmifzYdk BuKd ;pm;Muwm&Sw d ,f/
tJ'yhD gwDawGu BuUH zGUH xufpm&if vlxu k dk pnf;&k;H Ekid w
f phJ rG ;f &nf ykBd u;D w,f/
tJ'aD wmh vlxu k aoaocsmcsm rJxnfrh ,fq&dk if BuUH zGUH ukd xnfrh mS r[kwb f ;l ?
BuUH zGUH wkid ;f &if;om;ukv d nf; xnfrh mS r[kwb f ;l / olwYdk vlxu k aoaocsmcsm
cspcf ifwhJ wefz;dk xm;wJh wkid ;f &if;om;ygwDawGudk xnfrh mS
aocsmaewJt h csed rf mS a&G;aumufyt JG &vnf; vGwv f yfpmG r,SONf yKd i&f w J t
hJ wGuf
'Dupd u ö dk a&G;aumufyv JG yk rf ay;bl;qkNd y;D awmh zsuo f rd ;f w,fvYdk usaemfawmh jrifygw,f/}}

a&G;aumufyGJjyKvkyfrnfh rJqE´e,fajrrsm;ESifh ywfoufívnf; a&G;aumufyGJaumfr&Sifonf


½Iwaf xG;rIrsm;ukd jyKvyk x
f m;aMumif; awGU&S&d ygonf/
a&G;aumufyaJG umfr&Sio f nf jynfaxmifpak &G;aumufyaJG umfr&Sif aMunmcsut
f rSwf (85^2010)
jynfolvGTwfawmfrJqE´e,frsm; owfrSwfaMunmjcif;ESifh jynfaxmifpka&G;aumufyGJaumfr&Sif aMunm
38
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
csut f rSwf (86^2010) trsK;d om;vTwaf wmfrq J E´rsm; owfrw
S af Munmjcif;wkUd ukd xkwjf yefaMunmcJ&h m
atmufygNrdKUe,frsm;ukd jynfolYvTwfawmfrJqE´e,f? trsKd;om;vTwfawmfrJqE´e,frsm;tjzpf owfrSwf
aMunmxm;aomfvnf; jynfaxmifpak &G;aumufyaJG umfr&Sif aMunmcsut f rSwf (87^2010) wkid ;f a'oBu;D
vTwaf wmf okrYd [kwf jynfe,fvwT af wmfrq
J E´e,frsm; owfrw
S af Munmjcif;wGif xnfo h iG ;f azmfjyxm;jcif;
r&So
d nfudk awG&Y &dS onf/

1/ ysOf;rem;NrKdUe,f
2/ wyfuek ;f NrKUd e,f
3/ v,fa0;NrKUd e,f
4/ ykAo
Á &D Nd rKd Ue,f
5/ Owå&oD&dNrdKUe,f
6/ ZrÁLoD&ND rKd Ue,f
7/ 'udP © oD&Nd rKd Ue,f
8/ aZ,smoD&Nd rKd Ue,f

userf q J E´e,fajrrsm;tm;vk;H ukd jynfov Yl w


T af wmfrq
J E´e,f? trsK;d om;vTwaf wmf rJqE´e,frsm;
tjzpfowfrw S af MunmvQif wkid ;f a'oBu;D vTwaf wmf okrYd [kwf jynfe,f vTwaf wmf rJqE´e,frsm;pm&if;wGif
jyefyg0ifcahJ omfvnf; aejynfawmf[k ac:qkad om t&yfa'o&Sd xkrd q J E´e,f (8)e,furdk l wkid ;f a'oBu;D
vTwaf wmf okrYd [kwf jynfe,f vTwaf wmfrq J E´e,frsm;pm&if;wGif jyefvnf rxnfo h iG ;f jcif;&onft
h aMumif;
rnfonh&f iS ;f vif;csurf S rxkwjf yefbJ ½Iw½f w I af xG;axG;jzpfaeaMumif; awGU&S&d ygonf/
xkrd qJ E´e,frsm;ESihf ywfoufí tmtufzaf t toHviT Xhf meu pufwifbmv 2 &ufaeYwiG f
,ckuo hJ Ydk az:xkwjf ycJyh gonf/

aejynfawmf a½TMumyifNrKd Ue,fawGjzpfwhJ Zr®LoD&?d aZ,smoD&?d Owå&oD&?d 'udP © oD&ed YJ ykAo® &D d
5 NrKd Ue,fudk taotcsm qef;ppfMunfw h t hJ cg 0efxrf;aewJNh rKd Uqkvd Ykd ZrßLG oD&Nd rKd Ue,fwckyJ &SNd y;D
aZ,smoD&d NrKd Ue,fqw fdk mvnf; ppf½;Hk csKyf ppfwyfeYJ ppfwyfro d m;pkawG oD;oefaY ewJh NrKd Ue,fom
jzpfygw,f/
usew f hJ Owå&oD&?d 'udP © oD&ed YJ ykAo
® &D Nd rKd Ue,fawG[m vlr&Syd J tdraf wGom
aqmufaeqJNrKd Ue,fawG jzpfw,fvYkd aejynfawmf aqmufvyk af &; tif*sief , D mwOD;u
ajymygw,f/
vlr&Sw d hJ NrKd Ue,fawGygwJh aejynfawmf 5 NrKd Ue,fudk ckvkd jynfov Yhl wT af wmf rJqE´e,fowfrw S &f mrSm
xnfx h m;rS rEÅaÅ v;wkid ;f &Jh vlO;D a&tcsKd ;ukd rScD Ndk y;D trwfae&m ta½G;cHvUdk &atmif ppftpd;k &u
MupH nfwmvdYk &efuek Ef idk if aH &; tokid ;f t0kid ;f u ,lqygw,f/

39
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
a&G;aumufyt JG wGuf qE´ru J 'fjym;jyKvyk &f mwGiv f nf; qE´ruJ 'fjym;ay:wGif ygwD\ wHqyd Ef iS hf
ukd,fpm;vS,favmif;trnfukdom az:jyxm;NyD;? ygwDtrnfukd az:jyxm;jcif;r&Sday/ ygwDtrnfukd
raz:jy&jcif; taMumif;&if;ukd qef;ppfMunfv h Qif BuUH zGUH ygwDonf jynforl sm;Mum;wGif tEkid u
f sihf Akv
d u
f sae
aomaMumifh t&yfxw J iG f vlrek ;f rsm;aomygwDjzpfaMumif; ppftmPmykid rf sm;u odonf? xkaYd Mumifh BuUH zGUH
ygwDtrnfaz:xm;vQif jynfov l xl uk rJray;rnft h ajctaeukd a&SmifEidk &f ef qE´ru J 'fjym;wGif ygwD
trnfudk raz:jyxm;jcif;jzpfonf/
a&G;aumufyaJG umfr&Siof nf rJqE´&iS pf m&if;ukv d nf; rJqE´e,fajrwcktwGi;f trSew f u,f rJay;
Ekid o
f Ol ;D a&xuf ykí
d az:jyxm;aMumif;ukv d nf; Ek0d ifbmv 1 &uf {&m0wDowif;XmewGif ,ckuo hJ Ydk
az:jyxm;ygonf/

&efuek w f ikd ;f oHvsiNf rKd Ue,fwiG f jynfaxmifpk a&G;aumufyJG aumfr&Sirf S xkwjf yefaom
rJay;Ekid o f nfh vlO;D a& pm&if;onf trSew f u,f rJay;Edik af om vlO;D a& pm&if;ESihf uku d n
f rD I
r&Sad Mumif; a'ocH ygwD todik ;f t0dik ;f u ajymqdo k nf/
]]rJay;ydik cf iG &hf wdS hJ vlO;D a& pm&if;u rlv&Sw d hJ vlO;D a& pm&if;xuf ydak ew,f? vlO;D a& 500
avmuf &Sw d ahJ e&mrSm 700 jzpf aew,f? 200 avmufyakd ew,f? tJ'D 200 u vlr&Sb d ;l ?
vlr&Sb d eJ YJ avSsmufxnfx h m;wmjzpfw,f}}[k oHvsiNf rKd Ue,fwiG f 0ifa&muf ta&G;cHrnfh vTwaf wmf
ud, k pf m;vS,w f OD;u ajymonf/
oHvsiNf rKd Ue,f tv,fNrKd Uopf &yfuu G w
f iG f trSewf u,f rJay;Ekid cf iG &hf o
dS l vlO;D a& 596 OD;&Sad Mumif;?
xkwjf yefxm;onfh pm&if;rSm 776 OD; jzpfMumif;vnf; 4if;u qdo k nf/

BuUH zGUH ukd axmufcrH aJ y;Ekid af &;twGuf Ekid if o


H m;pdppfa&;u'f r&So
d t
l m; xkwaf y;onfh
,m,DoufaocHvufrw S f

40
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

tcef;(10) a&G;aumufyJG tEkid af y;pepf


etz ppftyk pf o
k nf a&G;aumufyuJG si;f yykpH epfwiG v
f nf; BuUH zGUH ygwDtEkid &f a&;twGuf enf;rsKd ;pkjH zifh
r½k;d rom; pDpOfaqmif&uG xf m;onfrsm;ukv
d nf; awGU&S&d ygonf/

jynfoUl vTwaf wmfa&G;aumufyOJG ya'? tcef;(9) a&G;aumufyu JG si;f yjcif; tcef;? tyk'd f 41(u)wGif
rJqE´e,fwpfe,fwiG f a&G;aumufwifajrmS ufcrH nfh vTwaf wmfu, dk pf m;vS,af vmif;
wpfO;D wnf;om&Sv d Qif ,if;rJqE´e,ftwGuf a&G;aumufyu JG si;f yjcif; rjyKawmhbJ xkyd *k Kd¾ vt
f m;
vTwaf wmfu, dk pf m;vS,jf zpfaMumif; oufqidk &f mwkid ;f a'oBu;D okUd r[kwf jynfe,faumfr&Sif
tzGUJ cGu
J aMunm&rnf [k az:jyxm;ygonf/

xktd csuo f nf 0ifa&muf,OS Nf yKd io f nfh uk,


d pf m;vS,af vmif;rsm;bufuom pOf;pm;xm;Ny;D ? rJqE´&iS f
jynfolrsm;\ oabmxm;qE´ukd vkH;0 ypfy,fvpfvsL½I&ma&mufaeygonf/ NydKifbufr&Sd wOD;wnf;
jzpfaeaom vTwaf wmfu, dk pf m;vS,af vmif;tay: xkad 'o&Sd jynfov l x
l u
k BuKd uo f nf rBuKd uo f nf &SEd idk yf g
onf/ jynfov l x l uk rBuKd uEf pS o f ufaomaMumifh xku d ,
dk pf m;vS,af vmif;udk vk;H 0 rJray;bJ aecJh MuvQif
ukd,fpm;vS,favmif;onf a&G;cs,frcH&bJ? xkda'owGif aemufwBudrf a&G;aumufyGJjyefvnf
usi;f yay;&rnfjzpfygonf/
okaYd omf xko d rYdk usio hf ;Hk bJ uk,
d pf m;vS,wf OD;wnf;ukd NyKd ib
f ufr&S?d ra&G;cs,cf idk ;f bJ tEkid af y;jcif;
ESifhywfoufNyD; a&G;aumufyGJaumfr&SifOuúX OD;odef;pkd;u a&G;aumufyGJaumfr&Sif\ owif;pm&Sif;vif;
yGw
J iG f ,ckuo hJ Ydk ajymMum;cJyh gonf/

Ekd0ifbmv 7 &ufaeYrSm usif;yr,fh a&G;aumufyGJrSm rJqE´e,faygif; 1ç158 ae&mtwGuf


0ifa&muf,SOfNydKifMur,fh ukd,fpm;vS,fawGxJ 54 ae&mrSm 0ifa&muf,SOfNydKifr,fh NydKifbuf
uk, d pf m;vS,af vmif; r&Sw
d t
hJ wGuf tJ'aD e&mawGrmS 0ifa&muf ,SONf yKd iMf ur,fh uk,
d pf m;vS,af wG[m
tvkt d avsmuf vTwaf wmftrwfawG jzpfr,ft h aMumif; atmufwb dk mv 18 &uf wevFmaeYu
usi;f ywJh owif;pm &Si;f vif;yGt J wGi;f aumfr&Sif Ouú| OD;ode;f pk;d u ajymMum;cJyh gw,f/
(AGDtkdat? atmufwkdbm 21? 2010/)

41
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
,ck jynfovl x
l \ k qE´udk xnfrh wGuaf wmhbJ wOD;wnf;&So d nfh uk, d pf m;vS,af vmif;uko d m tEkid f
ay;vku d jf cif;onf 2010 tvGef ppfygvDrefwiG f jynfov l x l u
k a&G;cs,x f m;aom jynfoUl uk, d pf m;vS,rf sm;
r[kwo f nfh umuG,af &;OD;pD;csKy\f ppfwyfu, dk pf m;vS,f av;ykwH ykEH iS t
hf wl ,SONf yKd irf nfo
h l r&Sad omaMumifh
tvkt d avsmuftEkid &f oGm;onfh rJqE´e,f(54)e,frS uk, d pf m;vS,f (54)OD;onfvnf; jynfoUl uk, d pf m;vS,rf sm;
r[kwb f J yg0ifaeawmhrnfjzpfonf/
xltd aMumif;ukd a&G;aumufyrJG usi;f yrDuwnf;u ,SONf yKd irf nfo h rl &Sí
d rJqE´e,fajr(52)e,fwiG f
BuUH zGUH ygwDuvnf;aumif;? rJqE´e,f(2)e,fwiG f wpnygwDuvnf;aumif; tEkid &f &So d mG ;aMumif;wkUd ukd
BuUH zGUH ygwD\ owif;pm &Si;f vif;yGw J iG f BuUH zGUH ygwDrS vuf&0dS efBu;D OD;aX;OD;u xkwaf z:ajymqkcd yhJ gonf/

42
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

tcef;(11) vTwaf wmfudk ausmv


f eG o
f nfh vky&f yfrsm;
etzppftkyfpkonf tmPmodrf;ppftpkd;& wenf;tm;jzifh De fecto Government ac:
w&m;r0iftpk;d &jzpfonf/ okaYd omf etz ppftyk pf o k nf 1988 ckEpS f tmPmodr;f Ny;D uwnf;u w&m;0if
tpk;d &w&yfu vkyaf qmif&rnfh vkyif ef;aqmifwmrsm;tm;vk;H Oya'uJo h Ydk tmPmwnfonfh trdeaYf Munm
csut f rsKd ;rsKd ;xkwjf yefí wkid ;f jynfudk xifwidk ;f tkycf sKycf yhJ gonf/
xkdtpOftvmtwkdif;yif ,ckvnf; etzppftkyfpkonf olwkdYpdwfwkdif;us pDpOfxm;onfh
jynfov Yl wT af wmfw&yf ray:aygufvmao;rDrmS yif jynfov Yl wT af wmfw&yfu vky&f rnfh vkyaf qmifcsuf
rsm;ukd BuKd í? ausmí f vkyaf qmifaeonf/
w&m;0if tpk;d &w&yfuom jyXgef;aqmif&u G &f rnfh 2008 ckEpS f zGpYJ nf;ykyH g Ekid if aH wmftvH
topfEiS hf ywfoufí vTwaf wmfray:cifrmS yif 2010 ckEpS ?f atmufwb dk mv 21 &ufaeYwiG f etz
ppftyk pf u k twnfjyKjyXgef;cJo h nf/ tvH wode;f cGu J dk csucf si;f jyKvyk af pNy;D atmufwb dk m 21 &ufaeY?
nae 3 em&DwiG f wEkid if v H ;Hk ae&mtESUH ü tvHopfwifyrJG sm; wNyKid ef ufwnf; jyKvyk o f mG ;&ef nTeMf um;apckid ;f
cJhonf/
þvky&f yfonf zGUJ pnf;ykt H ajccHOya' (2008) ukd toufoiG ;f Ny;D [ef? twnfjyKNy;D [ef jynfol
vlxt k ay: pdw"f mwfa&;&mt& MoZmxlaxmifvu dk jf cif;yif jzpfygonf/
vlrsKd ;aygif;pkaH exkid o f nfh jrefrmEkid if uH o hJ aYdk om Ekid if w H Ekid if \
H wnf&rdS w I iG f ta&;Bu;D onfh a'o
e,fajrrsm; owfrw S rf uI v dk nf; etz ppftyk pf o k nf trdeaYf Mumfjimpmrsm; xkwjf yefí wkid ;f a'oBu;D rsm;?
uk,d yf idk tf yk cf sKycf iG &hf a'orsm;ukd olwpYdk w d wf idk ;f us owfrw S cf ohJ nf/
etzppftkyfpktaejzifh olwkdYpdwfwkdif;us pDrHjyKvkyfrnfh vTwfawmfw&yfray:rDuwnf;u
wkdif;jynfukd olwkdYxifovkd jc,fvS,f vkyfukdifaqmif&GufEkdif&efESifh xkdvkyfukdifaqmifrItm;vkH;ukd
w&m;0ifap&ef em*pfab;qk;d Mum;rS t"r®twnfjyKjyXgef;cJo h nfh zGpYJ nf;ykt H ajccHOya'(2008) yk'rf (443)
wGif atmufygtwkid ;f xnfo h iG ;f a&;qGxJ m;cJNh y;D jzpfonf/
]]443/ þzGUJ pnf;ykt H ajccHOya' tmPmwnfonfah eYrwkid rf D Edik if aH wmfat;csr;f om,ma&;ESihf
zGUH NzKd ;a&;aumifpu D zGUJ pnf;ykt H ajccHOya' taumiftxnfazmfa&;twGuf BuKd wif
aqmif&u G o f nfh vkyif ef;&yfrsm;onf þzGUJ pnf;ykH tajccHOya't& aqmif&u G o f nf[k
rSwf,l&rnf/}}
zGJYpnf;ykHtajccHOya'(2008)wGif jyXgef;xm;onfh yk'fr (443) onf etzppftkyfpktwGuf
2010 a&G;aumufyrJG wkid cf if xifwidk ;f &rf;um;csiw f idk ;f &rf;um;cGiahf y;xm;onfh rw&m;onfh Oya'yk'rf wck
jzpfaMumif; awG&Y &dS ygonf/
43
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

tcef;(12) a&G;aumufyJG apmifMh unhjf cif;


Ekid if w
H uma&G;aumufyrJG sm; tpOftvmt& a&G;aumufyw JG ckusi;f yvQif jynfwiG ;f jynfyrS
a&G;aumufyw JG &m;rQwrI &Sd r&Sd apmifMh unfah vhvmrIrsm;ukd oufqidk &f m tpk;d &rsm;u cGijhf yKavh&MdS uygonf/
,ck 2010 a&G;aumufyEJG iS hf ywfoufí etz ppftyk pf Ek iS hf a&G;aumufyaJG umfr&Siw f o
Ydk nf
Ekid if w
H umrS apmifMh unhaf vhvmcGit hf m;vk;H ukd vk;H 0 cGirhf jyKEidk af Mumif; jywfjywfom;om;ajymcJo h nf/

jynfyrS a&G;aumufyaJG pmifMh unhaf vhvmrIudk vufcrH nf r[kwaf Mumif;ukd atmufwb


dk mv 21
&ufaeY? 7 Days News JournalwGif ,ckvdk owif;az:jycJyh gonf/

jynfyrS a&G;aumufyJG apmifMh unfah vhvm olrsm; zdwMf um;&ef tpDtpOfr&Sad Mumif;ESihf
Edik if w
H umrSowif;axmufrsm; vma&mufciG jhf yK? rjyKrmS oufqikd f &m0efBu;D Xmersm;ESio hf m
oufqikd af Mumif; a&G;aumufyaJG umfr&SiOf uú|u ajymMum;onf/ a&G;aumufyJG ESiyhf wfoufNy;D
jrefrmEdik if w
H iG f tawGUtMuKH &adS Mumif;? a&G;aumufyo JG nf tjcm;Edik if rH sm;twGuf r[kwb f J
jrefrmEdik if tH wGuf usi;f yjcif;jzpfum vlxak &SUwGif a&G;aumufyJG usi;f yNy;D pD;ygu
trsm;,HMk unfr&I &Sd vmrnfjzpfaMumif; 4if;u qdo k nf/
]]oHwrefawG ukvor*¾ tzGUJ tpnf;awGukd jyooGm;rSmyg/ tJ'D oHwrefawGu tJ'ED ikd if aH wG&hJ
ud, k pf m;vS,af wG jzpfw,f/ 'gaMumifh olwEYkd ikd if u H vlawG xyfac:p&m rvdb k ;l vdYk xifw,f}}
[k Ouú| OD;ode;f pd;k u ajymonf/ jrefrmEdik if w H iG f ESpf 20 ausmtf wGi;f yxrqH;k tBurd f usi;f yrnfh
ygwDpHk a&G;aumufyGJ BudKwifjyifqifrIvkyfief;rsm; &Sif;vif;aqG;aEG;jcif;ESifh rJqE´&Sifrsm; rJ½HkwGif
rJay;rI o½kyjf yyGJ tcrf;tem;wGif Edik if jH cm;oH½;kH rsm;rS oHwrefrsm;ESihf jynfwiG ;f jynfy
owif;axmufrsm;tm; OD;ode;f pd;k u txufygtwdik ;f ajymMum;vdu k jf cif;jzpfonf/

jynfwGif;&Sd EkdifiHjcm;owif;axmufrsm;ukd owif;,lcGifhjyKykHESifhywfoufí xdef;csKyfxm;


aMumif;ukv
d nf; atmufwb dk mv 31 &uf? AGt
D adk t owif;XmewGif ,ckuo hJ Ydk az:jycJo
h nf/

jynfwiG ;f tajcpdu
k f Edik if jH cm; owif;axmufawG a&G;aumufyo JG wif; &,lzYdk Edik if jH cm;
oHwrefawGet YJ wl ppftpd;k & tpDtpOfeYJ oGm;a&muf&rSm jzpfygw,f/ jynfwiG ;f tajcpdu k f
owif;*sme,fawGu owif;axmufawGuv kd nf; pmaypdppfa&;u pDpOfay;wJu h m;eJY rJ½akH wGukd
44
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
oGm;a&muf owif;,l&rSm jzpfygw,f/ rJ½x kH rJ mS vnf; "mwfy½kH u
kd cf iG hf ray;ygbl;/
owif;axmufawGukd owif;,lciG hf xde;f csKyv f u dk w
f maMumifh a&G;aumufyJG owif;awG
rSerf eS u
f efuef xGuaf y:vmrSm r[kwb
f ;l vdYk jrefrm owif;or*¾u ajymygw,f/

þaqmif&u G cf surf mS vGwv


f yfpmG owif;,lciG ?hf azmfjycGit
hf wGuf apwemjzifh aqmif&u G af y;jcif;
r[kwyf J 4if;wkYd txl;pDpOfxm;aom rJ&rHk sm;ukd ac:jyNy;D rSww f rf;wifcidk ;f jcif;jzifh ]rw&m; oufaocHcidk ;f &ef}
om jzpfygonf/
]owif;pmq&mBu;D rsm; awGUjrifMuonft h wkid ;f ygyJ} [k jyifcsio f nfrsm;ukd vkud jf yí rjycsio f nf
rsm;ukd rjybJ zk;H uG,x f m;Ny;D ]]2010 a&G;aumufyoJG nf vGwv f yfí w&m;rQwrI &Syd gayonf}} [k ed*;Hk csKyf
aumufcsuq f EJG idk af &;twGuf zefw;D xm;aom twkta,mif Zmwfuu G rf sm; (okrYd [kw)f uGuu f sm;owif;
azmfjycsufrsm;jzifh vdrfnmazmfjy&ef etzppftpkd;&ESifh OD;odef;pkd;aumfr&SifwkdY\ wDxGifcsufrsm;om
jzpfygonf/

45
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

tcef;(13) bPÖma&;t& tMuyfuidk rf I


etzppftyk pf o
k nf 2010 a&G;aumufyw JG iG f BuUH zGUH ygwDuodk m wckwnf;aom a&G;aumufyJG
tEkid &f ygwDjzpfap&ef tuGucf s pDpOfrrI sm;xJwiG f aiGaMu;jzifh xde;f csKyíf useo f rl sm; 0ifa&muf,OS Nf yKd irf u
I dk
t[eft Y wm;jzpfap&ef usiohf ;Hk aMumif;vnf; awGU&S&d ygonf/
vuf&u dS mv jrefrmEkid if \
H aiGaMu;tajctaeESihf EIid ;f ,SOv f Qif a&G;aumufyEJG iS hf ywfoufí
ay;aqmif p &mrsm;uk d tvG e f j rif h r m;aom aiG a Mu;aumuf c H r I r sm;owf r S w f x m;aMumif ; uk d v nf ;
awGU&Sd&ygonf/

wkid ;f a'oBu;D vTwaf wmf okrYd [kwf jynfe,fvw T af wmfa&G;aumufyeGJ nf;Oya'rsm;


tcef; (5) vTwaf wmfu, dk pf m;vS,af vmif; rSwyf w kH ifaMu;
18/ a&G;aumufyw JG iG f 0ifa&muf,OS Nf yKd iv
f akd omvTwaf wmfu, kd pf m;vS,af vmif; wpfO;D onf-
(C) trnfpm&if;wifoiG ;f vTmudk yHpk (H 6) ESpaf pmifjzifw h ifoiG ;f &rnf/,if;wifoiG ;f vTmESit hf wl
aumfr&Siu f owfrw S af y;aom aiGpm&if;acgif;pOfoYdk a&G;aumufy0GJ ifciG hf rSwyf w kH ifaMu;
usyif g;ode;f udk oufqikd &f m jrefrmhp;D yGm;a&;bPfcw JG iG f ay;oGi;f Ny;D aMumif; csvefjzwfyikd ;f
rl&if;udv k nf; yl;wGwJ ifjy&rnf/

jynfaxmifpjk refrmEkid if aH wmfjynfaxmifpak &G;aumufyaGJ umfr&Sif


Ekid if aH &;ygwDrsm;rSwyf w kH ifjcif;enf;Oya'rsm;?
tcef;(2) Ekid if aH &;ygwDwnfaxmifjcif;rSwyf w kH ifaMu;
7/ enf;Oya' 6 t& ygwDwnfaxmifvo dk rl sm;\ acgif;aqmifEiS hf 'kw,
d acgif;aqmifwo Ydk nf
enf;Oya' 5 (u) t& cGijhf yKcsu&f &So d nfah eY&ufrpS í &ufaygif; 30 twGi;f
rdrw d w Ydk nfaxmifvadk omygwDudk Ekid if aH &;ygwDtjzpf rSwyf w kH ifay;yg&ef ykpH H (i) ESppf jkH zihf
aumfr&Sio f aYdk vSsmufxm;&rnf/ ,if;okYd avSsmufxm;&mwGif -
(u) avSsmufvmT ukd ygwDwnfaxmifvo dk rl sm;\ acgif;aqmifEiS fh 'kw, d acgif;aqmifwu Ydk
vufrw S af &;xk;d í aumfr&Sio f Ydk uk, d w
f idk v
f ma&mufwifoiG ;f &rnf/
(c) rSwyf w Hk ifaMu; aiGusyo f ;kH ode;f ukd aumfr&Siu f owfrw S o f nfh enf;vrf;rsm;twkid ;f
ay;oGif;&rnf/

46
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
wkid ;f a'oBu;D vTwaf wmf okrYd [kwf jynfe,fvw T af wmfa&G;aumufyeGJ nf;Oya'rsm;?
tcef;(14) a&G;aumufyu GJ efu Y u G v f mT wifoiG ;f jcif;
90/ uefu Y uG vf mT wifoiG ;f olwidk ;f onf rdr\ d uefu Y uG v f mT ESit hf wl Ekid if aH wmfu ukeu f srnfh
trIp&dwt f wGuf aiGusyf 10 ode;f ukd aumfr&Siu f owfrw S af y;onfh aiGpm&if;acgif;pOfoYdk
ay;oGi;f &rnf/ uefu Y u G v f mT wpfapmifü uefu Y u G o f wl pfO;D xuf ykí d yg&Sv d sS if uefu Y u G of l
wpfO;D csi;f tvku d f aiGusy1f 0 ode;f pD ay;oGi;f &rnf/ tqkyd g ay;oGi;f xm;aom trIp&dwrf sm;ukd
rnfonfh taMumif;aMumifrh sS jyefvnfxw k ,f cl iG hf r&Sad p&/
93/ a&G;aumufycGJ t kH zJUG onf uefu Y u G v f mT rdwLå wpfapmifpu D dk uefu Y u G cf &H oltoD;oD;xHoYdk
aqmvsipf mG ay;ykaYd pí ,if;uefu Y u G v f mT rdwLå ukd Ekid if aH wmfjyefwrf;wGif xkwjf yefaMunmap&rnf/
xkjYd yif,if;uefu Y u G v f mT rdwLå wpfapmifudk cH½k ;kH &Sd trsm;jrifomaom aMumfjimoifyek ;f wGif
uyfxm;&rnf/ xko d aYdk Mumfjimpm uyfxm;Ny;D aemuf (15) &uftwGi;f uefu Y u G cf &H ol
wpfO;D OD;ujzpfap? uefu Y u G yf idk cf iG &hf adS omrJqE´&iS w f pfO;D OD;u uefu Y uG cf &H oltjzpfyg0ifíjzpfap
a&G;aumufrq I idk &f m tcGit hf a&;wpf&yf&yfuw dk ifjyawmif;cHvydk gu Ekid if aH wmfu ukeu f srnfh
trIp&dwt f wGuf aiGusyf 10 ode;f ukd aumfr&Siu f owfrw S af y;onfh aiGpm&if; acgif;pOfoYdk
ay;oGi;f Ny;D ,if;tcGit hf a&;ukd awmif;cHciG hf &&Sad p&rnft h jyif,if;tcGit hf a&;ESihf pyfvsO;f í
oufaotaxmuftxm;vnf; wifjycGi&hf o dS nf/

ygwDrsm;twGuf rJqE´e,fwckwiG f rJay;Ekid o f nfph m&if;ukd od&&dS ef rjzpfraevkt d yfaomaMumifh


rJqE´e,fwckwnf;twGuf rJpm&if; ul;vQiyf if usyaf iG ode;f (20)ukeu f srnfjzpfonf/ a&G;aumufyJG
0ifvodk nfh woD;yk*v
¾ rsm;? Ekid if aH &;ygwDrsm;? uk, d pf m;vS,af vmif;rsm;ukd xko d Ydk bPÖma&;t& tMuyfuidk f
rIaMumifh 0ifa&muf,OS Nf yKd i&f ef arQmrf eS ;f xm;onfxuf avQmí h ,SONf yKd i&f jcif;? wcsKd U bPÖma&; tajctae
aMumifh a&G;aumufyrJG S EIwx f uG o
f mG ;&jcif;rsm; &Scd yhJ gonf/

47
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

tcef;(14) taxGaxG
1990 a&G;aumufy&JG v'fyidk &f iS yf gwDrsm;tm; zsuo f rd ;f rI
2010 a&G;aumufyGJonf ppftmPm&Sifpepf qufvufwnfNrJa&;twGuf ta&;BuD;onfh
vkyif ef;pOfjzpfonft h wkid ;f xktd pDtpOfEiS t
hf wl ppftmPm&Sipf epfudk jywfjywfom;om;qefu Y siaf Mumif;
jyocJMh uonfh &Spaf v;vk;H vlxt k a&;awmfyBHk u;D \ toD;tyGirhf sm;ukd &Si;f vif;ypf&efyg aqmif&u G af wmhonf/
xkaYd Mumifh etzppftyk pf o k nf &Spaf v;vk;H vlxt k a&;awmfyBHk u;D \tquf 1990 a&G;aumufyJG
&v'fudk zsuo f rd ;f a&;twGuf 1990 ckEpS af &G;aumufyJG tEkid &f ygwDrsm;ukyd g zsuo f rd ;f aMumif; ukd 2010
ckEpS ?f pufwifbmv 14 &uf jynfaxmifpak &G;aumufyJG aumfr&Siaf Munmcsut f rSw(f 97^2010) jzifh
xkwfjyefaMunmcJhygonf/
jynfaxmifpkytkd0f;trsKd;om;tzGJYcsKyf? &Srf;wkdif;&if;om;rsm;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf? &Srf;jynfudk;uefY
'Drdku&ufwpfygwD? (0)trsKd;om;zGHYjzdK;wdk;wufa&;ygwDESifh trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJYcsKyfwkdYukd qufvuf
wnfaxmifciG hf avSsmufxm;jcif;r&Sí d Oya't& tvkt d avSsmufysuyf ,fNy;D ekid if aH &;ygwDtjzpf qufvuf
&yfwnfcGifhr&Sdaom tzGJYtpnf;rsm;tjzpfxkwfjyefaMunmcJhjcif;onf ,cktmPmodrf;ppftpkd;&
vufxufwiG yf if 1989 ckEpS u f rSwyf wHk ifcMhJ uonfyh gwDrsm;tay: ygwDwnf&cdS iG hf rw&m; zsuo f rd ;f ypf
jcif;jzpfonf/

a&G;aumufyEJG iS yhf wfoufí wzufowfErdS ef if;rI


jynfov Yl wT af wmf a&G;aumufyJG Oya' tcef;(1) trnfEiS hf t"dygÜ ,faz:jycsu?f tyk'd (f ¡)wGif
a&G;aumufrq I idk &f mtcGit hf a&;qkod nfrmS a&G;aumufyw JG iG f vTwaf wmfu, dk pf m;vS,af vmif;tjzpf yg0if
,SONf yKd iEf idk af om tcGit hf a&;? yg0if,OS Nf yKd ijf cif; rjyKbaJ eEkid af omtcGit hf a&;? vTwaf wmf uk, d pf m;vS,f
avmif;pm&if;rS EIwx f uG Ef idk af omtcGit
hf a&;? a&G;aumufyw JG iG f rJay;Ekid af omtcGit hf a&; okrYd [kwf rJay;jcif;
rjyKbaJ eEkid af om tcGit hf a&;ukd qkod nf [k az:jyxm;ygonf/
xkaYd Mumifh rnforl qkd a&G;aumufyt JG wGuf rJay;&ef pnf;½k;H vIUH aqmfciG &hf o dS vk?d rJray;&efvnf;
pnf;½k;H vIUH aqmfciG hf &So d nfom jzpfonf/
okaYd om ,cktcgwGif rJay;&ef pnf;½k;H vIUH aqmfrrI sm;ukd Ekid if yH idk f rD', D mrsm;rS trsK;d rsK;d vGwv f w
G f
vyfvyf xkwv f iT ahf eNy;D rJray;&ef pnf;½k;H vIUH aqmfrrI sm;ukrd l enf;trsKd ;rsKd ;jzifh aESmif, h u S [
f efwY m; zrf;qD;rI
rsm; jyKvyk af eygonf/

48
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv

umuG,af &;OD;pD;csKyf uk,


d pf m;vS,af vmif;pm&if;
a&G;aumufy0JG ifrnfh uk, d pf m;vS,pf m&if;ukd tm;vk;H xkwjf yefaMunmNy;D jzpfaomfvnf; v Y wT af wmfxJ
wGif umuG,af &;OD;pD;csKyrf S trnfpm&if;wifoiG ;f rnfh ,leaD zmif;0wf vTwaf wmfu, dk pf m;vS,pf m&if;ukrd l
,cktxd xkwaf z:aMunmjcif;r&Sb d J xdrcf sex
f m;onfudk awGU&S&d ygonf/

49
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH

ed*Hk;
etzppftpdk;&onf 2003ckESpf Mo*kwfv(30) wGif vrf;jyajryHk 7 &yfudk atmufygtwdkif;
xkwjf yefaMunmvdu k yf gonf/ xdak Munmcsut f wdik ;f ]]ppftmPm&Sifpepf w&m;0if &SifoefBuD;xGm;cGifh}}
&nfrSef;csufjzifh wqifhNyD;wqifh wvSrf;NyD;wvSrf; aqmif&GufvmcJhonf/

EdkifiHawmfa&SYqufoGm;rnfh rl0g'vrf;pOf (7) &yf


2003 ckESpf? Mo*kwfv 30 &ufaeY/

yxrtqifh- 1996 ckESpfu pwifí ,m,Dtm;jzihf qdkif;iHhxm;vsuf&dSaom trsKd;om;nDvmcHBuD;udk


jyefvnfusif;yjcif;?

'kwd,tqifh- trsKd;om;nDvmcHBuD; atmifjrifpGm usif;yNyD;pD;onhftcg ppfrSefNyD; pnf;urf; jynhf0aom


'Dru
kd a&pDpepf jzpfxeG ;f a&;twGuf vdt
k yfaom aqmif&u
G zf ,
G &f m vkyif ef;pOfrsm;udk wpfqifNh y;D wpfqifh
qufvuf aqmif&Gufjcif;?

wwd,tqifh- trsKd;om;nDvmcHBuD;u csrSwfay;aom tajccH&rnfh rlrsm;ESifh zJGYpnf;yHktajccHOya'


rlMurf;udk a&;qGJjcif;?

pwkwt ¦ qif-h jzpfay:vmonhzf pYGJ nf;yHk tajccHOya'rlMurf;Bu;D jynfv;kH ußw


G q
f E´c,
H yl GJ usi;f yí twnf
jyKjcif;?

yOörtqif-h zJpYG nf;yHt


k ajccH Oya'opft& vTwaf wmfrsm; zJpYG nf;a&;twGuf w&m;rSswaom a&G;aumufyJG
rsm; usif;yjcif;?

qXrtqif-h zJpYG nf;yHt


k ajccH Oya'opfEiS t
hf nD vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,rf sm;jzifh vTwaf wmftpnf;ta0;
rsm; usif;yjcif;?

owårtqif-h vTwaf wmfrS a&G;aumufwifajrm§ ufaom Edik if aH wmftBu;D tuJrsm;ESihf vTwaf wmfrS zJpYG nf;ay;

50
2010 a&G;aumufyJG tBuKu
d mv
aom tpdk;&tzJGYESifh tmPmydkiftzGYJtpnf;rsm;jzifh acwfrDzHGYNzdK;wdk;wufaom 'Drdkua&pD EdkifiHawmfopf
wnfaqmufjcif;/
,ck aqmif&GufaeonhftqifhrSm yOörtqifhjzpfNyD; etzppftpdk;&\ &nfrSef;csuftwGuf
ta&;BuD;qHk; tqifh[k ajymEdkifaom tqifhjzpfonf/ etzppftpdk;&tzdkY aoa&;&Sifa&; aqmif&Guf
awmhrnfh tqifvh nf;jzpfonf/ þtqifah tmifjrifa&;udk rnfoaYkd om taMumif;ESirhf sS tysucf v H rd rhf nf
r[kwyf g/ þtqifh atmifjrifomG ;vSsif etzppftpd;k &onf tmPmodr;f tpd;k &tjzpfrS a&G;aumufyjJG zifh
wufvmaom? zJGYpnf;yHktajccHOya'ESifhtnD a&G;aumufyGJwckudk jzwfoef;cJhNyDjzpfaom w&m;0iftpdk;&
(Constitutional Government) jzpfoGm;NyD[k [efvkyfEdkifaom tqifhudk &&dSoGm;rnf jzpfygonf/

vrf;jyajrykH tqifh (5) jzpfonfh þa&G;aumufyJG usi;f yjyKvyk af &;tqifu


h dk pdww
f idk ;f us jzwfoef;
vku
d Ef idk Nf yD qkv
d Qif etzppftpk;d &tzkYd tqifh (6) ESihf tqifh (7) rSm tcuftcJr&Sd jzwfoef;oGm;Ekid f
awmhrnf jzpfonf/

þa&G;aumufyGJ atmifjrifpGm NyD;pD;oGm;a&;ESifh þa&G;aumufyGJwGif ppftpdk;&\ vuf&Hk;ygwD


jzpfonhf BuHYzGHYygwD tEdkif&a&;rSm etzppftpdk;& &nfrSef;csuf txajrmufatmifjrifoGm;a&;twGuf
etzppftpdk;&tzdkY ta&;wBuD;ESifh rjzpfraeaqmif&Guf&rnfh vkyfief;pOfrsm; jzpfvmygonf/
odkYtwGuf etzppftpdk;&onf
- a':atmifqef;pkMunftygt0if 'Drkdua&pDa&; vIyf&Sm;aeolrsm;ukd tusOf;axmifrsm;wGif
ykdYxm;jcif;jzifh EkdifiHa&;jzpfpOfrsm;twGif; yg0ifEkdifrIrS z,fxkwfxm;jcif;jzifhvnf;aumif;?
- a&G;aumufyq JG ikd &f m Oya'rsm;? enf;Oya'rsm;? aMunmcsurf sm;? nTeMf um;csurf sm;jzifh vnf;aumif;?
a&G;aumufyJG aumfr&Sifudk etzppftpdk;&ydkif aumfr&Sif tjzpf pdwfwdkif;us zJGYpnf;NyD; aumfr&Sif\
vkyfydkifcGifh udk tvGeftuRH ay;xm;jcif;jzifh vnf;aumif;?
- 1990 jynfEh pS f a&G;aumufyGJ tEdik &f ygwDrsm;tm; Edik if aH &; jzpfpOftwGi;f odYk 0ifa&mufrvmEdik af tmif
zefwD; tMuyfudkif xm;jcif;jzifh vnf;aumif;?
- ,SOfNydKifzuf jzpfvmEdkifavmufonfh EdkifiHa&;ygwDrsm;udk ygwD wnfaxmifcGifh ray;jcif;?
vIyf&Sm;rIrsm;udk uefYowf ydwfqD;xm;jcif;jzifh vnf;aumif;?
- ,SOfNydKifzuftjzpf tvm;tvm&dSolrsm;udk woD;yk*¾v udk,fpm;vS,favmif; tjzpfyif t0ifrcHyJ
wm;qD;xm;jcif;jzifh vnf;aumif;?
- etzppftpdk;&\ vuf&Hk;ygwD? BuHYzGHYygwDudk EdkifiHawmfydkif b@m? EdkifiHawmfydkif taqmuftOD;?
Edik if aH wmfyikd f tcGit hf vef;rSeo
f rSsukd vGwv
f yfpmG pdwBf uKd uof ;kH pGcJ iG u
hf kd a&G;aumufyq
GJ ikd &f m Oya't&yg
cGifhjyKxm;jcif;jzifh vnf;aumif;?
- EdkifiHa&;ygwDrsm;\ ygwD0ifopf pkaqmif;jcif;? ygwD pnf;&Hk;a&; c&D;pOfrsm;twGif;
pnf;&Hk;a[majymjcif;? ygwDpmapmifxkwfa0jcif; ponfh udpörsm;wGif Oya'? enf;Oya' trsKd;rsKd;
xkwfí uefYowfxm;jcif;jzifhvnf;aumif;?
- EdkifiHydkif &kyfjrifoHMum;rS pum;ajymcGifhay;onfh udpörSmvnf; pdppfrI? wm;qD;rI? uefYowfrIwdkYjzifh
rdryd gwD\ oabmxm;udk vGwv f yfpmG wifjycGiuhf kd ydwqf ;D xm;Ny;D ppftpd;k &cGijhf yKorSsuo kd m ajymqdk
51
aumufusprf t
I zkzH Hk npfenf;pkH
wifjycGifh jyKxm;jcif;jzifh vnf;aumif;?
- tjcm; NydKifbuf EdkifiHa&;ygwDrsm;udk rJray;&J&efESifh BuHYzHGYygwDudkom rJay;Mu&ef enf;vrf;pHkoHk;í
zdtm;ay; rJqG,faejcif;jzifh vnf;aumif;?
- rD'D,mrsm;ESifh jynfwGif;jynf a&G;aumufyGJapmifhMunhfa&;tzGJUrsm;\ vGwfvGwfvyfvyf
vma&mufavhvm Munh&f cI iG hf awmif;qkad ejcif;rsm;tay: cg;cg;oD;oD; jiif;y,faejcif;jzifh vnf;aumif;?
- BuKd wifrJ &,lciG uhf kd a&G;aumufyGJ Oya't& jyXmef;xm;Ny;D jzpfaomfvnf; xdOk ya'rsm;udk ausmv f eG Nf y;D
BuHYzHGYrJ tydkif&a&; twGufom tm&Hkxm;NyD; twif;tMuyf aqmif&Guf aejcif;rsm;jzifh vnf;aumif;
etzppftpd;k &rS ]]aumufuspef nf;tzHzk kH npfenf;pH}k } oH;k í rD;uke,
f rf;ukef usL;vGeaf eonfukd a&G;aumufyJG
tBudKumv wavSsmufvHk;wGif awGYjrifaeMu&ygonf/

þaumufusprf rI sm;? npfywfrrI sm;\ t"du &nfreS ;f csurf mS 2010 tvGef vTwaf wmftwGi;f wGif
etzppf,leDazgif;0wfrsm;u 25%? ppfAdkvfcsKyfrsm;\ vuf&Hk;ygwDjzpfaom BuHYzHGY ,leDazgif;jzihf 75%
&&dSa&;yif jzpfygonf/ vTwfawmf (3) &yfvHk;wGif vnf;aumif;? Oya'jyKa&; tmPm w&m;pD&ifa&;
tmPm tkycf sKyaf &; tmPm ponfh tmPm (3) &yfv;kH wGif vnf;aumif; ppftmPm&Sif pepfukd yHo k @mef
trsKd;rsKd;jzifh pdk;rdk;xm;Edkif&ef &nf&G,f&if; jzpfygonf/

vGwfvyfí w&m;rQwaom a&G;aumufyGJwck\ Mueftifvu©Pmrsm;ESifh a&G;aumufyGJ


tBuKu d mvwGif &So d if&h t
dS yfaom tcsut f vufEiS hf tcGit hf vrf;rsm;ukd ,ckuo hJ Ydk tBuKu
d mvwGif vk;H 0
uif;rJhvQuf&Sdygonf/
urÇmhukvor*¾tygt0if EkdifiHwum rdom;pkrsm;rS vGwfvyfw&m;rQwaom a&G;aumufyGJ
jzpfEkdifa&;twGuf a':atmifqef;pkMunftygt0if EkdifiHa&;tusOf;om;tm;vkH;ukd cRif;csufr&Sd
vTwaf y;&efEiS hf jrefrmh'rD udk a&pD ajymif;vJrjI zpfpOfwiG f tm;vk;H yg0ifEidk af &; cGijhf yKay;&ef etzppftpk;&d tm;
arwåm&yfcH awmif;qkad eMuaomfvnf; etzppftpk;d &rS wcsuu f av;rSyif vSnrhf Munhaf wmhbJ wrJrS
wjcm;olr&a&;? BuHUzGHUrS tjywftowf tEkdif&&Sda&;twGuf Oya'rJhpGm? taMumuftvefYrJhpGm?
t&Surf phJ mG jzifh twif;tMuyf aqmif&u G af ejcif;jzpfygonf/
jynfwiG ;f jynfytiftm;pk toD;oD;taejzifh jynfov l xl w k &yfv;Hk \ axmufc0H ef;&HrEI iS t hf wl
2010 a&G;aumufyGJESifh 2010 a&G;aumufyGJ&v'fwkdYukd tpGrf;ukef qufvufwkdufzsufoGm;Mu&rnf
jzpfonf/
zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya' (2008) ukd jywfjywfom;om; qefu Y siwf udk zf suMf u&ygvdrrhf nf/
2010 a&G;aumufyu JG dk jywfjywfom;om; qefu Y sio f ydwaf rSmufMu&ygvdrrhf nf/
2010 a&G;aumufy&JG v'fuv dk nf; qufvufqefu Y siw f u dk zf suof mG ;Mu&ygvdrrhf nf/

52

You might also like