120
NGHIEÂN CÖÙU THIEÁT KEÁ - CHEÁ TAÏO - KHAÛO NGHIEÄM
MAÙY CANH TAÙC MÍA ÑA NAÊNG
STUDY ON DESIGNING, MANUFACTURING, TESTING THE MULTIPURPOSE
SUGAR CANE CULTIVATOR MCTMÑN-2
Traàn Thò Thanh, Nguyeãn Nhö Nam
Khoa Cô khí Coâng ngheä, Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
ABSTRACT
Multipurpose cultivation is a factor that generally
counts on farm machinery and particularly sugar
cane cultivator to decrease invest costs; enhance the
efficiency of using farm machinery. According to this
studying orientation, the model of sugar cane
cultivator that performs functions: tillage, planting
and cultivating sugar cane like subsoiler, leveler,
furrow opener- fertilizer distributor and cultivator
has been studied successfully. This MCTMÑN-2
machine is designed based on integrating method
of individual machine that is able to link on multi-
frame. Presently, MCTMÑN-2 machine has been
populated on production as small scale.
MÔÛ ÑAÀU
Laøm ñaát, troàng, chaêm soùc, thu hoaïch laø 4 khaâu
cô baûn cuûa quaù trình canh taùc mía. Phuù Yeân laø ñòa
phöông coù ngheà troàng mía laâu ñôøi. Tuy nhieân vieäc
canh taùc mía vaãn coøn nhieàu khoù khaên, ñaëc bieät laø
khaû naêng ñaàu tö cô giôùi vaøo saûn xuaát noâng nghieäp.
Caùc maùy moùc söû duïng trong canh taùc mía vaãn laø
nhöõng maùy noâng nghieäp truyeàn thoáng duøng cho
nhieàu ñoái töôïng caây troàng khaùc nhau. Trong 4 coâng
ñoaïn ñaõ neâu, vieäc cô giôùi hoaù chæ ñöôïc thöïc hieän ôû
khaâu laøm ñaát baèng caùc loaïi caøy maùy thoâng duïng
nhö caøy phaù laâm 3 chaûo, caøy laät raï. Coøn ôû khaâu
troàng mía môùi chæ döøng laïi ôû coâng raïch haøng baèng
chính caøy phaù laâm ñaõ thaùo bôùt ñi 2 chaûo ñaàu. Vôùi
trang thieát bò maùy moùc noâng nghieäp coøn laïc haäu,
maëc duø Phuù Yeân laø ñòa phöông ñaõ tieán haønh khaûo
nghieäm nhieàu gioáng mía cho naêng suaát cao nhöng
naêng suaát vaø saûn löôïng mía vaãn vaøo loaïi thaáp nhaát
caû nöôùc. Laø moät tænh coù ñòa hình ñoài doác, löôïng
möa lôùn nhöng laïi chæ taäp trung vaøo thôøi gian ngaén,
neân khoù coù theå öùng duïng caùc loaïi maùy noâng nghieäp
hieän ñaïi vaøo canh taùc mía taïi ñaây moät caùch hieäu
quaû. Vì vaäy vieäc nghieân cöùu ñöa ra moät maãu maùy
noâng nghieäp coù nhieàu chöùc naêng laøm vieäc vaø canh
taùc ñaûm baûo yeâu caàu kyõ thuaät noâng hoïc laø heát söùc
caàn thieát.
VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP
Phöông phaùp tính toaùn thieát keá
Veà lyù thuyeát tính toaùn
Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT
- AÙp duïng lyù thuyeát tính toaùn maùy noâng nghieäp
ñaõ ñöôïc Ñoaøn Vaên Ñieän, Nguyeãn Baûng bieân soaïn
toång keát.
- AÙp duïng caùc keát quaû toång keát veà cô giôùi hoaù
canh taùc mía cuûa taäp theå caùc taùc giaû thuoäc Cuïc Cheá
Bieán Noâng Laâm Saûn vaø Ngaønh Ngheà Noâng Thoân,
Boä Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng Thoân
- Caùc baøi baùo khoa hoïc ñaêng treân moät soá taïp
chí, taäp san chuyeân khaûo, caùc baùo caùo khoa hoïc ôû
moät soá hoäi nghò khoa hoïc trong vaø ngoaøi nöôùc.
- Moät soá Catalogue, hình aûnh,…
Keá thöøa caùc keát quaû nghieân cöùu ôû trong vaø ngoaøi
nöôùc:
- Caùc maãu maùy caøy ngaàm, caøy khoâng laät ôû trong
vaø ngoaøi nöôùc nhö: XS – 1,2, caøy ngaàm Taây Ban
Nha, Caøy ngaàm 2 thaân cuûa Phaùp, Caøy ngaàm Thaùi
lan, Caøy ngaàm 1LD – 440, 1LD – 30, 1LD – 350
cuûa Trung Quoác.
- Caùc maãu maùy raïch haøng ôû trong vaø ngoaøi
nöôùc nhö: RH – 2, maùy leân luoáng vaø raïch haøng cuûa
Bungary.
- Caùc maãu maùy chaêm soùc mía ôû trong vaø ngoaøi
nöôùc nhö: K58-662, K58-702 cuûa Coâng ty KMT (Thaùi
Lan), 3ZZ-3, 3ZF-3 (Trung Quoác),…
- Caùc thoâng soá keát caáu vaø caùc chæ tieâu cuûa caùc
maãu maùy caøy ñaõ neâu. Trong ñoù coù caùc chæ tieâu cuûa
maãu maùy caøy XS – 1,2, caøy ngaàm Taây Ban Nha
khaûo nghieäm treân ñoàng ñaát Phuù Yeân.
Phöông phaùp thieát keá khung maùy:
Thieát keá khung duøng chung vôùi caùc maùy chaêm
soùc, xôùi saâu (caøy khoâng laät coù caùnh), maùy raïch haøng
– boùn phaân, maùy phaït goác,…
Phöông phaùp cheá taïo
- Cheá taïo taïi caùc xöôûng cô khí coù qui moâ trung
bình vôùi caùc trang thieát bò cheá taïo sau: Loø reøn,
maùy haøn, thieát bò caét kim loaïi baèng khí oâ xy vaø
gas, maùy khoan, maùy phay (hoaëc baøo), maùy tieän,
Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT
thieát bò gaáp - uoán ñònh hình saét taám thaønh theùp
ñònh hình daïng chöõ U vaø L.
- Vaät tö cheá taïo: Theùp taám CT – 3, theùp taám
65 Γ, que haøn ñieän, …
KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU
Cô sôû thieát keá
Maùy canh taùc mía ña naêng ñöôïc thieát keá lieân
hôïp vôùi maùy keùo MTZ – 50/80/892 döïa treân caùc cô
sôû sau:
- Nguoàn ñoäng löïc: Söû duïng nguoàn ñoäng löïc laø
maùy keùo MTZ – 892 coù löïc keùo töø 1,8 ÷ 2,2 taán.
Maùy coù khaû naêng ñieàu chænh ñeå söû duïng nguoàn
ñoäng löïc laø caùc loaïi maùy keùo coù coâng suaát 50 ÷ 80
vôùi löïc keùo 1,4 taán nhö MTZ – 50 (MTZ 80), Renault
– 551, Steyr – 768,…
- Veà chæ tieâu laøm vieäc: Ñoä caøy saâu coù khaû naêng
ñaït 40 ÷ 60 cm; laøm vieäc treân caû 3 loaïi ñaát laø ñaát
soi, ñaát goø – ñoài, vaø ñaát ruoäng. Ñaûm baûo ñoä tôi vôõ
treân beà maët ruoäng caøy, ñoä saâu raïch haøng troàng,
daûi ñeàu phaân xuoáng ñaùy luoáng theo möùc boùn quy
ñònh khi raïch haøng troàng vaø khi chaêm soùc, ñoä baèng
phaúng maët ñoàng khi caøy vaø chaêm soùc. Naêng suaát
cao. Maùy chaéc chaén, beàn vöõng, coù ñoä tin caäy laøm
vieäc cao.
- Vaät tö söû duïng trong cheá taïo: Thieát keá theo
nguoàn vaät tö hieän coù ôû trong nöôùc veà saét theùp taám
phaúng, bu lon ñai oác, que haøn cuøng caùc phöông
tieän cheá taïo cuûa moät xöôûng cô khí ôû qui moâ trung
bình.
- Keát quaû khaûo nghieäm caùc Caøy khoâng laät XS
– 1,2 vaø Caøy ngaàm Taây Ban Nha, Caøy ngaàm 2 thaân
cuûa Phaùp, maùy raïch haøng RH – 2 lieân hôïp vôùi maùy
keùo MTZ – 50.
Löïa choïn nguyeân lyù keát caáu vaø moâ taû nguyeân
taéc laøm vieäc
Maùy canh taùc mía ña naêng thöïc hieän caùc chöùc
naêng caøy ngaàm, xôùi saâu, trang phaúng maët ñoàng,
thu gom reã khi phaù goác, raïch haøng – boùn phaân, xôùi
– boùn phaân cho mía, troàng mía theo qui trình laøm
ñaát toái thieåu. Tính ña chöùc naêng cuûa maùy laø söû
duïng chung moät khung. Söï khaùc bieät giöõa caùc chöùc
naêng laø ôû boä phaän laøm vieäc.
Veà maët keát caáu, khung coù keát caáu daïng thanh,
giaøn phaúng. Lieân keát giöõa caùc boä phaän laøm vieäc
baèng caùc moái gheùp bu loâng. Caùc boä phaän laøm vieäc
chung nhö baùnh töïa hay boä phaän boùn phaân ñöôïc
duøng chung vôùi caùc chöùc naêng yeâu caàu.
Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
121
Tính toaùn thieát keá khung ña chöùc naêng
Khung coù keát caáu daïng khung giaøn ñöôïc lieân
keát haøn vôùi nhau.
Vaät lieäu cheá taïo khung: baèng theùp taám CT – 3
coù chieàu daày 6 mm. Khung goàm 2 nöûa chöõ U gheùp
laïi. Ñeå ñaûm baûo taêng khaû naêng choáng uoán vaø choáng
xoaén, ôû hai phaàn gheùp coù boá trí haøn theâm moät
taám phaúng cuõng coù chieáu daày 6 mm. Maët caét cuûa
thanh khung laø 112 x 122 (mm).
Chieàu roäng vaø chieàu daøi khung (theo höôùng tieán
cuûa lieân hôïp maùy) ñöôïc thieát keá nhaèm ñaûm baûo
vieäc boá trí, phaân boá toaøn boä caùc boä phaän laøm vieäc
cuûa caøy khoâng laät (coù chuù yù ñeán khi khung maùy
duøng lieân keát xôùi saâu, chaêm soùc, raïch haøng, hay
phaït goác mía).
- Chieàu roäng: 2.200 mm. Vôùi chieàu roäng naøy
coù theå boá trí maùy laøm vieäc vôùi beà roäng xôùi saâu tôùi
2.200 mm, maùy chaêm soùc mía 2 haøng,…
- Chieàu daøi khung ñöôïc thieát keá baèng 1.200
mm. Vôùi chieàu roäng naøy ñaûm baûo maùy laøm vieäc oån
ñònh vaø lieân keát caùc boä phaän laøm vieäc.
Vò trí lieân keát treo vôùi maùy keùo ñöôïc thieát keá töø
khoaûng caùch caùc ñieåm treo cuûa maùy keùo MTZ – 50
(MTZ – 80, MTZ – 892). Vò trí treo treân khung
maùy laép ñoái xöùng qua truïc khung.
Taêng beàn cho keát caáu khung: Ñeå taêng beàn,
khung coù boán thanh giaèng cheùo baèng theùp U 80.
Tính toaùn thieát keá boä phaän laøm vieäc thöïc
hieän chöùc naêng caøy ngaàm khoâng caùnh
Tính toaùn thieát keá löôõi caøy ngaàm
a. Daïng löôõi laøm vieäc: daïng löôõi muõi ñuïc.
b. Caùc kích thöôùc cuûa löôõi:
- Choïn chieàu daøi löôõi thoâng qua tham khaûo
caùc maùy caøy ngaàm l = 210 mm. (1)
- Beà roäng löôõi b: Theo Ñoaøn Vaên Ñieän b ñöôïc
choïn trong khoaûng: b = 40 ÷ 80 mm. Tham khaûo ôû
maùy caøy ngaàm Taây Ban Nha coù b = 75 mm; maùy
caøy ngaàm XS – 1,2 coù b = 70mm; maùy caøy ngaàm 2
thaân cuûa Phaùp coù b = 75 mm.
Choïn b = 73 mm. (2)
- Beà daày löôõi ñöôïc thieát keá treân cô sôû ñaûm
baûo ñoä beàn (khoâng bò bieán daïng khi laøm vieäc), ñoä
beà moøn.
Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
122 NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT

Vieäc tính beàn coù theå coi löôõi laø moät ngaøm coâng
sôn vôùi chieàu daøi cuûa ngaøm baèng khoaûng caùch töø muõi
löôõi tôùi muõi cuûa thaân. Maët caét nguy hieåm taïi muõi thaân.
Caùc löïc taùc ñoäng leân löôõi goàm löïc caûn cuûa ñaát caøy ôû
moãi thaân caøy, löïc phaùp tuyeán, löïc ma saùt.
Keát quaû tính toaùn phuø hôïp vôùi keát luaän cuûa Ñoaøn
Vaên Ñieän, khoaûng caùch giöõa caùc löôõi xôùi trong moät
haøng vôùi ñoä saâu töø 400 ÷ 650 mm laø 400 ÷500 mm.
Tính toaùn soá löôïng thaân caøy vaø boá trí thaân caøy

Vì vaäy beà daày löôõi ñöôïc thieát keá h = 20 mm. (3)
c. Vaät lieäu laøm löôõi: Ñeå thoaû maõn caùc yeâu caàu veà
ñoä beàn, löôõi ñöôïc thieát keá baèng vaät lieäu 65 Γ.
d. Kieåm tra ñoä beà roäng b thoâng qua möùc ñoä laøm
tôi ñaát (ñoä lôùn cuûa bieán daïng ñaát):
- Ñoä lôùn cuûa bieán daïng ñaát phía tröôùc muõi neâm
phuï thuoäc vaøo ñoä saâu caøy ñöôïc tính theo coâng thöùc:
Soá löôïng thaân caøy ngaàm phuï thuoäc vaøo löïc keùo
cuûa nguoàn ñoäng löïc. Tuøy theo ñoä caøy saâu maø löïc
caûn ñaët treân moãi thaân caøy töø 350 ÷ 600 KG. Vì vaäy
maùy ñöôïc thieát keá laép toái ña 5 thaân caøy, vôùi khoaûng
caùch coù theå ñieàu chænh.
Theo Ñoaøn vaên Ñieän, vôùi soá löôõi xôùi saâu laø 5
löôõi, neân boá trí thaønh 2 haøng, hoaëc 3 haøng nhaèm
ñaûm baûo caùc löôõi xôùi treân khung khoâng vöôùng nhau
vaø ñaûm baûo khoâng bò loûi.

L = a.tg (α + ϕ). (4)
Trong ñoù: a – ñoä caøy saâu, a = 0,40 m;
ϕ – goùc ma saùt cuûa ñaát vôùi saét ôû ñoä aåm caøy, ϕ
= 300;
α – goùc naâng, α = 350.
L = 0,45. tg (350 + 300) = 0,965 m.
- Ñoä lôùn cuûa bieán daïng ñaát phía beân muõi neâm
ñöôïc tính theo coâng thöùc:
A = 2a + b = 2 x 0,45 + 0,073 = 0,973 m. (5)
Khoaûng caùch giöõa caùc haøng xôùi L ñöôïc choïn
trong giôùi haïn 400 ÷ 600 mm, laáy baèng 450 mm.
Tính toaùn thieát keá truï caøy:
Chieàu cao truï caøy töø muõi caøy ñeán khung H phuï
thuoäc vaøo ñoä caøy saâu a. H ñöôïc tính öùng vôùi chieàu
saâu cao nhaát baèng 600 mm maø caøy coù khaû naêng
ñaït ñöôïc:
H=amax +(100 ÷ 200) =600+150 mm=750 mm. (7)
Khoaûng caùch l0 ñöôïc tính toaùn döïa treân caùc soá
lieäu tham khaûo caùc caøy ngaàm tham gia khaûo
nghieäm vaø ñaûm baûo ñieàu kieän beàn:

L0 = 400 mm (8)
150

40
80
320

900

220
196 110

200
200

100
250

170
Hình 1. Sô ñoà tính toaùn löôõi caøy ngaàm
45°
190

35° 21
0
65
e. Tính toaùn khoaûng caùch veát hai haøng löôõi keà 50 20
nhau:
Hình 2. Caøy ngaàm MCTÑN – CN 5
K = A/2 = 0,973 m/2 ≅ 0,45 m. (6)

Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 123

Beà daày vaø chieàu roäng truï: Choïn beà daày truï 30 K = A/2 = 0,736 m/2 ≅ 0,368 m
mm, beà roäng truï 220 mm. Truï laø moät ngaøm coâng
sôn chòu caùc löïc toång hôïp leân toaøn boä moät thaân caøy. Choïn veát K = 0,35 m. (11)
Maët caét nguy hieåm taïi vò trí baét truï caøy vôùi khung.
- Tính toaùn soá löôïng thaân caøy:
Thieát keá cô caáu an toaøn cho truï caøy: Ñeå ñaûm baûo
an toaøn cho truï caøy, truï ñöôïc baét vaøo baùt laép khung Soá löôïng thaân caøy khoâng laät phuï thuoäc vaøo löïc
caøy baèng hai bu loâng kieåu choát loûng. Ñöôøng kính keùo cuûa nguoàn ñoäng löïc. Tuøy theo ñoä caøy saâu maø
thaân bu loâng phía tröôùc laø 20 mm, phía sau laø 28 löïc caûn ñaët treân moãi thaân caøy töø 350 ÷ 600 KG. Vì
mm. Khi gaëp chöôùng ngaïi vaät khoâng theå vöôït qua vaäy maùy ñöôïc thieát keá laép toái ña 7 thaân caøy, vôùi
hoaëc laøm gaãy, bieán daïng thaân caøy, bu lon phía tröôùc khoaûng caùch coù theå ñieàu chænh.
bò caét ñöùt, toaøn boä truï caøy seõ quay veà phía sau moät
goùc ñaûm baûo lieân hôïp maùy vöôùt qua deã daøng, thaân Tính toaùn beà roäng laøm vieäc cuûa xôùi saâu khi soá
caøy ñöôïc baûo veä an toaøn. Vì vaäy goùc sau cuûa thaân thaân caøy laø 7 vaø ñoä saâu caøy 30 cm laø:
caøy ñöôïc thieát keá ñaûm baûo ñieàu kieän quay.
B = K.(n - 1) + b
Tính toaùn thieát keá boä phaän laøm vieäc thöïc hieän
chöùc naêng caøy ngaàm coù caùnh (xôùi saâu) Trong ñoù: K – khoaûng caùch giöõa hai haøng löôõi
keà nhau, K = 0,35 m;
Daïng löôõi laøm vieäc: daïng löôõi muõi teân phaúng.
n – soá thaân löôõi xôùi saâu, n = 7;
Caùc kích thöôùc cuûa löôõi (Tham khaûo CANN - 4):
Beà roäng cuûa löôõi b = 300 mm; Goùc naâng theo soáng b – beà roäng laøm vieäc cuûa löôõi xôùi saâu, b = 0,3 m.
muõi α = 200; goùc doaõng 2 γ = 700; goùc ôû ñænh (goùc
nhò dieän hai maët beân cuûa löôõi xôùi saâu) θ = 500; chieàu B = 0,35.(7 – 1) + 0,3 = 2,4 m. (12)
cao löôõi h1 = 170 mm. Beà daày löôõi ñöôïc thieát keá
treân cô sôû ñaûm baûo ñoä beàn (khoâng bò bieán daïng
khi laøm vieäc), ñoä beàn moøn. Choïn hl = 5 mm. aät
lieäu laøm löôõi: Ñeå thoaû maõn caùc yeâu caàu veà ñoä beàn,
löôõi ñöôïc thieát keá baèng vaät lieäu 65 Γ. Kieåm tra beà
roäng b thoâng qua möùc ñoä laøm tôi ñaát (ñoä lôùn cuûa
bieán daïng ñaát):

- Ñoä lôùn cuûa bieán daïng ñaát phía tröôùc muõi neâm
ñöôïc tính theo coâng thöùc:

L = a.tg (α + ϕ).

Trong ñoù: a – ñoä caøy saâu, a = 0,30 m;

ϕ – goùc ma saùt cuûa ñaát vôùi saét ôû ñoä

aåm caøy, ϕ = 300;

α – goùc naâng, α = 200.

L = 0,3. tg (350 + 300) = 0,643 m. (9)

- Ñoä lôùn cuûa bieán daïng ñaát phía beân muõi neâm
ñöôïc tính theo coâng thöùc:

Hình 3. Sô ñoà tính toaùn löôõi xôùi saâu

θ 50
2.a.tg 2.0,3.tg Tính toaùn thieát keá boä phaän laøm vieäc thöïc hieän
A=b+ 2 =0,3+ 2 =0,736 m (10) chöùc naêng raïch haøng
cos(α + ϕ ) cos(20 + 30)
Boä phaän raïch haøng laøm vieäc nhö moät neâm tam
hôïp. Muõi raïch laø löôõi caøy ngaàm khoâng caùnh taùc
- Tính toaùn khoaûng caùch veát hai haøng löôõi keà ñoäng nhö moät neâm phaúng ñeå caøy saâu vaøo ñaát. Hai
nhau (Tính theo ñoä raïn vôõ): maët beân cuûa neâm laøm vieäc nhö caùc dieäp caøy. Löôõi

Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
124
caét phaàn ñaùy luoáng ñöôïc thieát keá baûo ñaûm ñieàu
kieän tröôït cho goùc tieán cuûa löôõi. Beà maët löôõi raïch
tính toaùn ñieàu kieän vaän chuyeån ñaát treân beà maët
löôõi sang hai beân. Khi chuyeån ñoäng löôõi raïch seõ reõ
ñaát sang hai beân sao cho löïc caûn taùc ñoäng leân löôõi
laø nhoû nhaát.
Chieàu saâu raõnh töø 40 ÷ 45 cm (tính töø ñaùy leân
ñeán ñænh raõnh)
Hình 4. Maùy raïch haøng boùn phaân
MCTÑN – RH 2
Tính toaùn thieát keá boä phaän boùn phaân
Boä phaän boùn phaân ñöôïc thieát keá kieåu vít ñöùng,
nhaän truyeàn ñoäng töø ñoäng cô thuyû löïc coù soá voøng
quay ñieàu chænh ñöôïc töø 150 ÷250 vg/ph. Vôùi naêng
suaát boùn 1.000 kg/ha, toác ñoä di chuyeån cuûa lieân
hôïp maùy choïn 1 m/s neân xaùc ñònh ñöôïc vít taûi coù
caùc thoâng soá nhö sau: Ñöôøng kính ngoaøi cuûa vít
baèng 68 mm, ñöôøng kính trong baèng 34 mm, böôùc
vít 50 mm.
Ñeå ñaûm baûo ñuû löôïng phaân boùn cho quaõng ñöôøng
raïch laø 500 m (chieàu daøi thöûa ruoäng laø 250 m cho
caû ñi laãn veà, thuøng phaân ñöôïc thieát keá coù ñöôøng
kính Φ600, chieàu cao phaàn hình truï laø 400 mm,
goùc nghieâng ñaùy thuøng 600 ñeå ñaûm baûo ñieàu kieän
töï chaûy cuûa phaân trong thuøng).
Tính toaùn thieát keá baùnh xe töïa thöïc hieän
chöùc naêng giôùi haïn ñoä saâu
Baùnh xe giôùi haïn ñoä saâu ñöôïc thieát keá laøm vieäc
töï löïa nhôø keát caáu quay vaø taùc ñoäng cuûa loø xo.
Tính toaùn thieát keá boä phaän trang phaúng
Boä phaän laøm vieäc: Laø moät daàm phaúng coù maët
caét hình hoäp, goàm hai thanh theùp U 160 gheùp laïi.
Chieàu daøi cuûa daàm 3m. Caùc raêng böøa daïng theùp
vuoâng 20mm x 20 mm ñöôïc vuoát nhoïn hai ñaàu ñeå
coù khaû naêng söû duïng caû hai phía.
Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT
Cheá taïo
Maãu maùy canh taùc mía ña naêng ñöôïc cheá taïo
taïi khoa Cô khí – Coâng ngheä tröôøng Ñaïi hoïc Noâng
Laâm Tp. Hoà Chí Minh vôùi caùc chöùc naêng: caøy ngaàm,
xôùi saâu, trang phaúng, raïch haøng troàng mía, laøm
ñaát toái thieåu, chaêm soùc mía.
Keát quaû öùng duïng
Keát quaû öùng duïng veà maùy canh taùc mía ña naêng
nhö sau:
Veà soá löôïng maùy cheá taïo chuyeån giao ñeå tham gia
saûn xuaát taïi ñòa baøn Phuù Yeân:
- 1 maùy canh taùc mía ña naêng laøm nhieäm vuï
raïch haøng boùn phaân, laøm ñaát toái thieåu –raïch haøng
boùn phaân troàng mía.
- 2 maùy canh taùc mía ña naêng laøm nhieäm vuï
caøy ngaàm, raïch haøng boùn phaân.
- 1 maùy canh taùc mía ña naêng laøm nhieäm vuï
caøy ngaàm, trang phaúng, raïch haøng boùn phaân, chaêm
soùc mía (xôùi – boùn phaân chaêm soùc mía), laøm ñaát
toái thieåu – raïch haøng boùn phaân troàng mía.
Veà dieän tích ñaát canh taùc vaø chaát löôïng laøm vieäc:
- Caøy ngaàm: Ñaõ caøy ngaàm treân 70 ha ñaát canh
taùc. Ñoä saâu caøy ñaït töø 30 ÷ 45 cm. Maët ñoàng baèng
phaúng, naâng cao möùc ñoä giöõa aåm cho ñaát.
- Raïch haøng: Ñaõ raïch haøng – boùn phaân troàng
mía treân 100 ha. Ñaûm baûo ñoä raïch saâu treân 40 cm,
daûi phaân ñeàu treân raõnh mía.
- Ñaõ thöû nghieäm laøm ñaát toái thieåu – raïch haøng
boùn phaân troàng mía: Vôùi hai löôõi caøy ngaàm ñaët
phía tröôùc vaø raïch boùn phaân cho moät haøng troàng
ñaõ ñaûm baûo yeâu caàu noâng hoïc troàng mía veà ñoä saâu
vaø ñoä tôi vôõ ñaát ôû ghaøng troàng. Tuy nhieân vôùi nguoàn
ñoäng löïc laø maùy keùo MTZ – 892 ñaõ luoân phaûi laøm
vieäc ôû möùc toaøn taûi, neân khoaûng caùch haøng troàng
naøy khoâng phuø hôïp cho vieäc canh taùc mía haøng
heïp nhö ôû Phuù Yeân. Neân ñaõ haïn cheá tính öùng duïng
cuûa phöông phaùp naøy.
Veà taùc ñoäng ñeán naêng suaát troàng mía:
+ Ðoá i vôù i vuø n g ñaá t ruoä n g, nãng suaá t tãng
23,42 %.
+ Ðoái vôùi vuøng ñaát soi, nãng suaát tãng 15,6 %.
+ Ðoá i vôù i vuø n g ñaá t goø – ñoø i , nãng suaá t tãng
20,74 %.
Thaûo luaän
Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT
- Xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm töï nhieân keát hôïp ñaëc
tính sinh tröôûng cuûa caây mía, neân vieäc troàng mía
vôùi khoaûng caùch haøng lôùn hôn 1,2 m laø khoâng phuø
hôïp vôùi ña soá dieän tích canh taùc mía hieän taïi ôû
tænh Phuù Yeân. Maëc duø ñaõ cheá taïo maãu maùy chaêm
soùc mía (töông töï nhö cuûa Thaùi Lan ), nhöng khoâng
theå ñöa maùy vaøo thöû nghieäm ñöôïc. Vieäc troàng mía
vôùi khoaûng caùch heïp laø moät khoù khaên caûn trôû ñeán
quaù trình canh taùc mía baèng cô giôùi. Tuy nhieân,
vieäc troàng haøng heïp ñaûm baûo cho maät ñoä troàng
thích hôïp, goùp phaàn haïn cheá vieäc xoùi moøn ñaát.
Tính khaùch quan naøy ñaõ ñaët ra tính caáp thieát cho
caùc nhaø khoa hoïc nghieân cöùu thieát keá – cheá taïo ra
maãu maùy chaêm soùc mía haøng heïp phuø hôïp cho
canh taùc mía taïi ñòa baøn Phuù Yeân. Ñaây cuõng laø ñaëc
ñieåm chung cho canh taùc mía treân vuøng ñaát doác.
Vuøng canh taùc Miaù hai tænh Quaûng Taây, Quyù Chaâu
Trung Quoác cuõng chæ troàng khoaûng caùch haøng töø
0,8 – 1,2 m.
- Vieäc laøm ñaát saâu cho mía, raïch haøng saâu,
boùn loùt phaân ñeàu treân haøng troàng ñaõ goùp phaàn
taêng naêng suaát töø 25 - 30 % so vôùi ruoäng ñoái chöùng
vaø giaûm giaù thaønh saûn phaåm mía troàng töø 18 – 25
%. Phuù Yeân Laø vuøng ñaát coù muøa khoâ keùo daøi vaø
khaéc nghieät hôn caùc vuøng khaùc thuoäc caùc tænh phía
Nam, vieäc laøm saâu ñaát cho mía giuùp cho khaû naêng
choáng haïn cuûa caây raát cao. Cuøng vôùi möa luõ xaûy ra
vôùi taàn suaát lôùn, gioù maïnh, vieäc raïch saâu boå sung
coâng taùc laøm ñaát, haïn cheá ñöôïc hieän töôïng mía ñoå.
- Vieäc ñeà xuaát nguyeân lyù boùn phaân kieåu truïc
vít ñöùng ñaõ taêng ñöôïc khaû naêng boùn nhieàu loaïi
phaân maø caùc boä phaän boùn phaân truyeàn thoáng chöa
ñaùp öùng ñöôïc.
- Tính ña naêng cuûa maùy noâng nghieäp noùi chung
vaø maùy canh taùc mía noùi rieâng phuø hôïp cho caùc
noâng hoä, trang traïi saûn xuaát nhoû, dieän tích canh
taùc ít. Vì nhö vaäy tieát kieäm kinh phí ñaàu tö maùy,
phuø hôïp cho nhöõng vuøng neàn kinh teá chöa phaùt
trieån cao. Nhöng khi saûn xuaát vôùi qui moâ lôùn thì
tính ña naêng khoâng phaùt huy ñöôïc hieäu quaû.
KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ
Maùy canh taùc mía ña naêng cuøng vôùi caùc chöùc
naêng coù theå thöïc hieän ñöôïc trong quaù trình canh
taùc mía laø nhöõng ñieåm môùi cuûa ñeà taøi cô giôùi hoaù
canh taùc mía taïi tænh Phuù Yeân. Caùc maùy canh taùc
Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
125
mía ña naêng hieän ñang ñöôïc trieån khai öùng duïng
moät caùch coù hieäu quaû taïi vuøng canh taùc mía naøy.
Tính naêng phaùt huy vöôït troäi laø caøy ngaàm khoâng
laät ñaát vaø raïch haøng – boùn phaân troàng mía.
Vieäc söû duïng truyeàn ñoäng thuyû löïc laøm ñôn giaûn
raát nhieàu vieäc truyeàn ñoäng cho boä phaän boùn phaân.
Tuy nhieân vôùi nhieàu chuûng loaïi maùy keùo khoâng
theå thöïc hieän truyeàn ñoäng thuyû löïc. Vì vaäy ñeà taøi
caàn nghieân cöùu tìm ra phöông phaùp truyeàn ñoäng
môùi phuø hôïp hôn.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Ñoaøn Vaên Ñieän, Nguyeãn Baûng, 1987. Lyù Thuyeát
vaø tính toaùn Maùy Noâng nghieäp. Tröôøng Ñaïi hoïc
Noâng Laâm Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
Nguyeãn Baûng, Ñoaøn Vaên Ñieän, 1979. Caáu taïo maùy
noâng nghieäp taäp I. NXB. Noâng nghieäp. Haø Noäi.
Ñinh Vaên Khoâi, Buøi Thanh Haûi, Nguyeãn Quoác,
Nguyeãn Vaên Baøy, Baïch Quoác Khang, Nguyeãn Vaên
Hoäi, 1999. Cô giôùi hoaù canh taùc mía. NXB. Noâng
nghieäp. Haø Noäi.
Nguyeãn Vaên Muoán, Nguyeãn Vieát Laàu, Traàn Vaên
Nghieãn, Haø Ñöùc Thaùi, 1999. Maùy canh taùc noâng
nghieäp. NXB. Giaùo duïc. Haø Noäi.
Phan Gia Taân, 1983. Caây mía vaø kyõ thuaät troàng
mía ôû Mieàn Nam”. NXB. Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
Ghylstriein P.M., Xtarodinxki D.Z., Tximmerman
M.Z., 1969. Maùy vaø lieân hôïp maùy laøm ñaát. NXB
Cheá taïo maùy. Mat-xcô-va.
Löông Trieäu Taân vaø Moäng Taát Thaéng, 2004. Phaân
tích kyõ thuaät vaø hieäu quaû thaâm canh taêng naêng
suaát caây mía. Hoäi thaûo trao ñoåi KHKT cô giôùi hoaù
noâng nghieäp Vieät Trung. Taäp thaûo luaän. Vieän Cô
giôùi hoaù Noâng nghieäp Quaûng Taây. Quaûng Taây –
Thaùng 8. 2004.
Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007