HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

MAD 411 MADEN HUKUKU VE ÇEVRE

DERS NOTLARI

Mehmet TOMBUL
Maden Yük Müh. –Hukukçu

1
 2

1. TÜRKİYE MADENCİLİĞİNDE HUKUKİ DÜZENLEMELERİN TARİHÇESİ

Osmanlı İmparatorluğu döneminde ilk yasal düzenleme 1858 yılında çıkarılan

Arazi Kanunu’dur., 1906 yılına kadar bu kanun yürülükte kalmış, 1906 yılında Maden
Nizamnamesi yürürlüğe girmiştir

Ayrıca 1901 yılında yürürlüğe giren Taş Ocakları Nizamnameside uygulamalarda

yer almıştır.

1954 yılında 6309 Sayılı Maden Kanunu yürürlüğe girmiştir. Bu Yasa ile yabancı
şirketlerin madencilik alanında ruhsat alarak faaliyette bulunması sağlanmıştır.

14.10.1978 tarih ve 16431 sayılı Resmi Gazete'de Devletçe İşletilecek Madenler

Hakkındaki 2172 Sayılı Yasa yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu hukuki düzenleme
ile "Belirli bölgelerde belirli cins madenlerin Devletçe aranmasına ve işletilmesine, bu
madenler ile ilgili olarak daha önce gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine verilmiş
arama ruhsatnameleri ve işletme haklarının geri alınmasına karar vermeye Bakanlar
Kurulu yetkili kılınmıştır" .

13.06.1983 tarih ve 18076 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren

2840 Sayılı Yasa ile Bor Tuzları, Trona ve Asfaltit madenleri ile Nükleer Enerji
Hammaddelerinin İşletilmesi, Linyit ve Demir Sahalarının bazılarının iadesi kabul
edilmiştir. Bu Yasa ile 1978 yılında Devletin hüküm ve tasarrufuna geçen sahaların bir
kısmı eski sahiplerine iade edilmiştir.

15.06.1985 tarihinde 3213 Sayılı Maden Kanunu yürürlüğe girmiştir.

12.06.1987 tarihinde 3382 sayılı yasa ile Maden Kanununun 2. maddesinde

değişiklik yapılmıştır.

16.02.1994 tarihinde Bor Tuzları, Trona ve Asfaltit MadenIeri ile Nükleer Enerji
Hammaddelerinin İşletilmesini, Linyit ve Demir Sahalarının Bazılarının İadesini
Düzenleyen Kanunun bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair 3971 sayılı Yasa
yürürlüğe girmiştir.

3971 sayılı Yasa ile 2840 sayılı yasanın ikinci maddesi değiştirilerek" Bor tuzları,
uranyum ve toryum madenIerinin aranması ve işletilmesi Devlet eliyle yapılır" hükmü
getirilmiş, trona ve asfaltit madenIerinin özel sektör tarafından aranması ve işletilmesine
imkan sağlanmıştır.

05.06.2004 tarihinde 5177 sayılı yasa yayımlanarak yürülüğe girmiştir. 5177

sayılı Kanun, 15.06.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3213 sayılı Maden Kanunun bazı
maddelerini yürürlükten kaldırmış, bazı maddelerini değiştirmiştir.
 3

03.02.2005 tarihinde 25716 sayı ile 5177 sayılı kanunla değiştirilen 3213 sayılı
MADEN KANUNU UYGULAMA YÖNETMELIĞI, I (a) grubu madenler ile ilgili
Yönetmelikle birlikte resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

2. ANAYASA'DA MADENCİLİKLE İLGİLİ HÜKÜM

Anayasımızda "Tabii servetler ve kaynaklar devletin hüküm, ve tasarrufu

altındadır. Bunların aranması ve işletilmesi hakkı devlete aittir. Devlet bu hakkını gerçek
ve tüzel kişilere devredebilir. Hangi tabii servet ve kaynağın arama ve işletilmesinin
devletin gerçek ve tüzel kişilerle ortak olarak veya doğrudan gerçek ve tüzel kişiler eliyle
yapılması. kanunun açık iznine bağlıdır. Bu durumda gerçek ve tüzel kişilerin uyması
gereken şartlar ve Devletçe yapılacak gözetim, denetim, usul ve esasları ve müeyyideler
kanunda gösterilir." hükmü yer almaktadır.

Anayasanın yukarıdaki açık hükmüne göre tabii kaynaklar bulunduğu arz'ın

mülkiyetine tabi değildir. Devlet, bu tasarrufu kamu iktisadi kuruluşlarına veya gerçek
ve tüzel kişilere belli süreler için devredebilir.

5177 sayılı kanunun 4. maddesinde de Madenler Devletin hüküm ve tasarrufu

altında olup arzın mülkiyetine tabi değillerdir hükmü yer almıştır.

3. MADEN KANUNU UYGULAMALARI

Ülkemizdeki madencilik ile ilgili faaliyetler 05.06.2004 tarihine kadar, 15.06.1985

tarihinde yürürlüğe giren 3213 Sayılı Maden Kanunu ve 22.08.1985 gün ve 18850
Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Maden Kanununun
Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile yürütülmüş, 5177 sayılı yasa ile getirilen yeni
düzenlemeler kapsamında da 03.02.2005 tarihinde 25716 sayı ile resmi gazetede
yayımlanan MADEN KANUNU UYGULAMA YÖNETMELIĞI ( I (a) grubu
madenler için olan dahil) çerçevesinde faaliyetler sürüdürülmektedir.

4. 5177 SAYILI MADEN KANUNU

4.1. 3213 sayılı Kanunda “Maden” Tanımı

Tabiatta element (basit), bileşik (mürekkep) veya karışım (mahlut) halde bulunan
maddeler bu Kanuna göre maden sayılır

4.2. 5177 sayılı Kanunda “Maden” Tanımı

Yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan,ekonomik ve ticari değeri olan,

petrol, doğalgaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü madde bu Kanuna
göre madendir

4.3. 5177 sayılı Kanunda yer alan bazı önemli tanımlar

 Takaddüm hakkı: Maden hakkı için ilk müracaat edene tanınan öncelik
 Ruhsat hukuku:Ruhsat sahiplerinin ruhsattan doğan hak ve yükümlülükleri.
 4

 Buluculuk:Herhangi bir ruhsat döneminde bir maden zuhurunun ortaya

çıkarılması.
 Maden sicili:Tüm madencilik faaliyetleri ile ilgili bilgilerin kaydedildiği yer.
 Taksir: Tüm madencilik faaliyetleri ile ilgili bilgilerin kaydedildiği yer.
 Münfesih:Hakların hiçbir bildirime gerek kalmaksızın otomatik olarak fesh
olması
 Kantar fişi:Cevher nakillerinde cevherin ağırlığını gösterir tartı makbuzu
 Sevk fişi: 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 2365 sayılı Kanunla değişik 240 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde yer alan taşıma irsaliyelerindeki
bilgileri İhtiva eden beyan niteliğinde belge.

4.4. Ruhsat Grupları, Alanları ve Süreleri

5177 sayılı yasa ile ruhsatlar beş gruba, altı farklı alan büyüklüğüne ve iki temel
süreye ayrılmıştır.

RUHSAT GRUBU RUHSAT SÜRESİ RUHSAT ALANI

a grubu* 5 yıl 10 hektar

I. grup maden
ruhsatları
b grubu* 10 yıl 50 hektar
II. grup maden ruhsatları Arama:3 100 hektar
İşletme:10 yıl
III. grup maden ruhsatları Arama:3 500 hektar
İşletme:10 yıl
IV. grup maden ruhsatları Arama:3+2 2000 hektar
İşletme:10 yıl
V. grup maden ruhsatları Arama:3 1000 hektar
İşletme:5 yıl
* Doğrudan işletme ruhsatına bağlanır.

Bu kanuna göre aynı grup ruhsatlar birbiri üzerine verilemez. Ayrı grup
ruhsatlar ise üst üste verilebilir.

Aynı veya ayrı grup maden ruhsatlarının işletme izin alanlarının üst üste talep
edilmesi durumunda, Genel Müdürlükçe projeler üzerinde ve/veya yerinde inceleme
yapılır . Kazanılmış haklar korunmak kaydı ile kaynak kaybına neden olmayacak, maden
işletmeciliğini ve işletme güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde, ayrı ayrı çalışma
imkanı bulunduğunun tespiti halinde ayrı gruplarda işletme izinleri verilebilir. Bu
mümkün değilse öncelik hakkı esas alınarak faaliyete izin verilir.

Birlikte işletilmesi zorunlu olan madenler bir proje kapsamında işletilir.

Ancak, 2000 hektardan daha az olan maden ruhsatı işletme izin alanları ile 100
hektardan daha az olan mermer ruhsatı işletme izin alanları üzerine I (b) Grubu işletme
izni verilmeyeceği gibi I (b) Grubu maden işletme izni üzerine de IV. Grup veya II. Grup
işletme izni verilmez. Bununla birlikte, farklı gruptaki işletme ruhsatlarının aynı kişiye ait
 5

olması veya talep sahiplerinin aralarında mutabakat sağladıklarını belgelemeleri halinde

üst üste işletme izni verilir.

I. Grup madenler
a) İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve
çakıl, %80’nin altında SiO2 içeren kum, ariyet malzemesi (dolgu malzemesi olarak
kullanılan çakıl, kum, silt ve mil içeren malzeme) ve SiO2 oranına bakılmaksızın
denizlerdeki kum ve çakıllar I (a) Grubu madenlerdir.

b) Tuğla-kiremit kili, Çimento kili, Marn, Puzolanik kayaç (Tras) ile çimento ve
seramik sanayilerinde kullanılan ve diğer gruplarda yer almayan kayaçlar ile;

%25’den az Al2O3 içeren killer,

%50’den az montmorillonit minerali içeren kayaçlar,
%50’den az illit minerali içeren kayaçlar,
%50’den az zeolit minerali içeren kayaçlar,
Na2O ve K2O toplamı %5’ den az olan kayaçlar I (b) Grubu madenleridir.

II. Grup madenler

Mermer, Dekoratif taşlar, Traverten, Kalker, Dolomit, Kalsit, Granit, Siyenit,
Andezit, Bazalt ve benzeri taşlardır.

III. Grup madenler

Deniz, göl, kaynak suyundan elde edilen eriyik halde bulunan tuzlar,
karbondioksit (CO2) gazı (jeotermal kaynaklar, doğal gaz ve petrollü alanların dışında
bulunan) ile IV. Grup madenleri içeren ve bu madenlerin elde edilmesinde kullanılan
gaz ve sular III. Grup madenlerdir.

IV. Grup madenler

Kanunda isim olarak sayılmış;
a) Endüstriyel hammaddeler,
b) Enerji hammaddeleri,
c) Metalik madenler

V. Grup madenler
Kıymetli ve yarı kıymetli minerallerdir.

4.5. Ruhsat Safhaları

5177 sayılı yasada ARAMA ve IŞLETME ruhsat safhası olmak üzere sadece iki
ruhsat safhası vardır. Ön İşletme ruhsat safhası kaldırılmıştır. İşletme ruhsat süreleri 60
yıla kadar uzatılabilecektir. Bu sürelerin aşılması halinde Bakanlar Kurulu kararı ile
uygulama yapılacaktır.

4.6. Maden Hakkı

 6

Medeni hakları kullanmaya ehil T.C. vatandaşları, madencilik yapabileceği

statüsünde yazılı Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiliği haiz
şirketler, kamu iktisadi teşebbüsleri ile müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ile
diğer kamu kurum, kuruluş ve idareleri gerçek veya tüzel tek kişi olarak maden
hakkından yararlanabilir.

Devlet Memurları ile İl ve ilçe özel idarelerinde çalışan yevmiyeli ve sözleşmeli

personel, Maden Hakkından yararlanamaz.

Maden arama veya işletme ruhsat hakkına sahip iken memur olarak çalışmaya
başlayan veya görev alan kişiler memuriyete geçişlerinden itibaren 6 ay içinde bu
haklarını devretmeye mecburdur.

4.7. Ruhsat Müracaatları

I (a) Grubu madenler için işletme ruhsatı almak için il özel idarelerine müracaat
edilir. I (a) Grubu madenler, il özel idaresince ihale yolu ile ruhsatlandırılır. İhaleler il
özel idaresinin tabi olduğu mevzuata göre yapılır.

I b, II.,III.ve IV. Grup Maden ile V. grup arama sertifikası almak için Maden
İşleri Genel Müdürlüğüne müracaat edilir. Genel Müdürlüğe yapılan müracaatlarda
öncelik hakkı esastır. Yapılan müracaatlar, müracaat numarası, gün, saat ve dakika esas
alınarak değerlendirilir. Müracaata esas olan bilgileri içeren belge müracaat sahibine
verilir.

4.7.1. I (a) Grubu madenler için işletme ruhsat müracaatları

İl Özel İdaresince İhale edilerek ruhsatlandırılacak I (a) Grubu maden alanları,

Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınarak belirlenir. Bu tür alanların yerinde tetkiki, il
özel idaresince ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının yetkililerinden oluşturulan bir heyetçe
yapılır. Tetkik sonucu yazılı görüşler, otuz gün içinde il özel idaresine bildirir. Bu süre
içinde görüş bildirilmemesi olumlu görüş olarak değerlendirilir.

Yapılan incelemelerde ruhsat verilmesi uygun görülen alanlar belirlenerek ihale

edilir. İhale edilecek alanlar 1/25000 ölçekli dört paftayı ve köşe noktalarının sayısı
otuzu geçemez. Denizlerde kum üretimi için ruhsat verilecek alanlar belirlenirken bu
alanların etrafında 100 metre genişliğinde bir kuşak bırakılır.

Kendi mülkü içinde I (a) Grubu maden ruhsatı almak isteyen gerçek veya tüzel
kişiler, il özel idaresine ilk müracaat harcı ile müracaat ederek ruhsat talebinde
bulunabilirler. İl özel idaresince MİGEM’in uygun görüşü alındıktan sonar bu alanın
ilgili Kamu Kurum ve kuruluşlarının yetkililerince mahallinde tetkikine mütakip 30 gün
içerisinde kurumlar görüşlerini bildirirler ve uygun görülen alanlara ihale edilmeden
ruhsat verilir. Özel mülkiyet içerisindeki alana, mülk sahibinin izni olsa dahi üçüncü
kişilere ruhsat verilmez.

4.7.1.1. I (a ) Grubu Maden İşletme Ruhsatının Verilmesi ve İzinlerin Alınması

İhale sonrası, ihalede teklif edilen bedelin yatırılması veya özel mülkiyetindeki
alan içinde de talebin uygun bulunmasını takiben işletme ruhsatı talep harcı, yıllık işletme
ruhsat harcı ile ruhsat teminatı en geç on beş gün içerisinde yatırılarak, Ek Form-1’e
uygun hazırlanmış taahhütname ile birlikte, bir ay içerisinde de Ek Form-2’ye uygun
 7

olarak hazırlanmış işletme projesinin valiliğe verilmesine müteakiben beş yıl süreli
işletme ruhsatı verilir. Alınmış izinler ruhsata işlenir.
Gerekli izinlerin alınmasını takiben en geç bir yıl içinde işletme faaliyetine
başlanması zorunludur.
Beş yıllık sürede mücbir sebepler ve beklenmeyen haller dışında üç yıldan fazla
projesine uygun olarak üretim yapılmayan ruhsatlar, teminatları irat kaydedilerek iptal
edilir.
4.7.1.2. I (a) Grubu Ruhsatların İşletme Süresinin Uzatılması
Ruhsat süresinin bitiminden önce talep harcı ve yeni bir projeyle uzatma talebinde
bulunulması, sahada projesine uygun üretim yapılmış, maden rezervinin yeterli ve verimli
bir şekilde işletilmesi için gerekli yatırımların ve tesislerin inşa edilmiş olması ve temdit
projesinin uygun bulunması durumunda ruhsat süresi uzatılabilir. Toplam ruhsat süresi
altmış yılı geçemez. Altmış yıldan sonraki sürenin uzatılmasına Bakanlar Kurulu
yetkilidir.

4.7.1.3. I(a) Grubu Ruhsatların İşletme Faaliyet Belgelerinin Hazırlanması

Her yıl Nisan ayı sonuna kadar; Kanunun 29 uncu maddesi gereğince Ek Form-
4’deki işletme faaliyet bilgi formu ile Ek Form-5’e uygun olarak hazırladığı satış bilgi
formu ruhsat sahibince il özel idaresine verilir.
Ruhsat sahibinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde ruhsat teminatı il
özel idaresi adına irat kaydedilir ve yükümlülük yerine getirilinceye kadar ruhsat
alanındaki faaliyet durdurulur.
4.7.1.4. I(a) Grubu Ruhsat Alanlarında Geçici Tatil
I (a) Grubu madenler için sel, taşkın, çökme, heyelan, ulaştırma veya altyapı
durumları ve benzeri beklenmeyen değişiklikler olması halinde işletme ruhsat sahalarında
bir yıla kadar faaliyetin geçici tatiline il özel idaresince karar verilebilir.

4.7.1.5. I(a) Grubu Ruhsat Alanlarında Üretim ve Sevkiyat

Üretim faaliyetleri teknik nezaretçi gözetimde yapılır. İl özel İdarelerinden alınan

Sevk fişleri kullanılarak sevkiyat yapılır.

4.7.2. I(b) Grubu Madenler İçin İşletme Ruhsatı Müracaatı

I (b) Grubu madenlere ilk müracaat harcı yatırılıp Ek Form 1’de örneği verilen
dilekçe ile maden ismi belirtilerek işletme ruhsatı talep edilir. Uygun olan alanlar on beş
gün süre ile rezerve edilir. Bu sürede müracaat sahibi, işletme ruhsatı talep harcını ve
diğer gerekli belgelerini, bir ay içinde de Ek Form 6’ya uygun olarak hazırladığı işletme
projesini Genel Müdürlüğe vermek zorundadır. Aksi taktirde bu alanlar, bu süreleri takip
eden ilk iş günü herhangi bir işlem yapılmadan yeni müracaatlara açık hale gelir.

Projenin, yerinde incelenmesi sonucunda uygun bulunan alana, varsa projenin mali ve
teknik eksikliklerinin tamamlanmasını takiben işletme ruhsatı ve Kanunun 7 nci maddesi
gereği izinlerin alınmasından sonar da işletme izni verilir.

4.7.3. II.,III.ve IV. Grup Ruhsat, V. Grup Arama Ruhsat / Sertifika Müracaatının
Esasları
 8

a) Müracaatlar, müracaat edilecek ruhsat grubunun alanlarını geçmeyecek şekilde

yapılır.
b) Müracaatlar; 6 derecelik dilim esas alınarak, yirmi noktayı geçmeyecek şekilde,
pafta ön kodu ile birlikte yedi basamaklı koordinatlar ile 1/25000 ölçekli pafta
adı yazılarak yapılır. Pafta sayısı dördü geçemez. Talep edilen alanla ilgili en az
bir pafta adının doğru belirtilmesi zorunludur.
c) Müracaat edilen alanın koordinatları, saat ibresi dönüş yönünde sağa(y), yukarı(x)
olarak verilir.
d) Müracaatlar tek poligon olarak yapılır.
Aksi taktirde müracaat geçersiz sayılır. Müracaat harcı iade edilmez.

Hak sağlayan müracaatların ruhsatlandırılması için ilan tarihinden itibaren on beş

gün içinde talep sahibinin gerekli belgeleri Genel Müdürlüğe vermesi zorunludur.

Yapılan müracaatın birden fazla alana hak sağlaması durumunda, müracaat

sahibinin talebi üzerine her alan için on beş günlük süre içinde ayrı ayrı harç ve teminatın
yatırılarak ayrı olarak ruhsatlandırılır. Müracaat sahibinin ruhsatını almak istemediği
alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın on beş günlük süre sonunda yeni müracaatlara
açık hale gelir.

4.8. Arama Ruhsatı/Sertifikası Müracaatı Ve Değerlendirilmesi

Ruhsat/sertifika müracaatı, ilk müracaat harcı yatırılarak ve Ek Form 2’deki ilk

müracaat Taahhütnamesinide doldurularak, Ek Form 1’de örneği verilmiş dilekçe ile üç
nüsha halinde yapılır. Müracaat edilen alan, altındaki mevcut haklar dikkate alınarak
değerlendirilir. Sonuçlar, müracaatı takip eden günden başlayarak on beş gün süre ile
Genel Müdürlükte ilan edilir. Sonuç ile ilgili olarak müracaat sahibine ayrıca yazılı bir
tebligat yapılmaz.

4.9. Ruhsat Teminatları

5177 sayılı yasada ruhsat teminatı, ruhsat harcı ile ilişkilendirilmiş

bulunmaktadır. Ruhsat teminatı ruhsat harcından az olamayacak şekilde, ruhsat
harcının % 0,3’nün ruhsat alanı ile çarpılmasıyla bulunur.

4.10. Arama Ruhsatı Dönemi

II. Grup, III. Grup, IV. Grup madenler için arama ruhsatı ve V. Grup madenler
için arama sertifikası alınmadan arama faaliyetlerinde bulunulamaz.

Arama faaliyet döneminde ruhsat alanlarında;

a) Jeolojik prospeksiyon,
b) Topografik ve jeoloji haritaları ile kesit çalışmaları,
c) Numune alımı,
d) Jeofizik araştırmalar,
e) Sondaj, yarma, galeri ve kuyu açma,
f) Uzaktan algılama, uydu fotoğrafları
 9

ile değişik yöntem ve teknolojiler kullanılarak aramaya yönelik diğer faaliyetler de

yapılabilir.

Arama ruhsat süresi sonunda işletme ruhsatı talep edilebilmesi için arama
faaliyetlerinde bulunulması, rezervin görünür hale getirilmesi zorunludur.

4.11. Arama Faaliyet Raporları

Arama ruhsatı/sertifikası sahipleri, ikinci yılın sonuna kadar en az bir adet Ek

Form 5’e uygun olarak hazırlanmış arama faaliyet raporu vermek zorundadır.

Arama faaliyet raporları, yapılan arama faaliyetinin niteliğine göre jeoloji

mühendisi, maden mühendisi, jeofizik mühendisi veya mühendislerince hazırlanır.

Faaliyet raporları, hazırlayan mühendis veya mühendisler ile ruhsat sahibi veya
kanuni vekilince imzalanır.

Arama faaliyet raporunda; yapılmış arama çalışmaları, bu çalışmalardan elde

edilen bulgular ve bunların sonuçları yer alır.

Arama faaliyet raporlarının süresinde verilmemesi halinde arama ruhsat teminatı

irad kaydedilir. İrada neden olan arama faaliyet raporu istenmez.

Üç yıllık süresi içinde yeterli arama faaliyetlerinde bulunulmayan ruhsatlar iptal

edilir.

4.12. IV. Grup Madenler için Arama Ruhsat Süresinin Uzatılması

Ruhsat sahibince sadece IV. grup maden ruhsatları için arama ruhsat süresinin
uzatılma talebinde bulunulabilir. Talep edilmesi halinde üçüncü yılın sonuna kadar arama
faaliyet raporunun verilmesi zorunludur.

4.13. Arama Ruhsatı Döneminde İrsaliye Talebi ve Üretim

Arama ruhsatı döneminde, arama faaliyet raporu ile birlikte müracaat eden
ruhsat sahibine, Genel Müdürlükçe görünür rezervin %10’una kadar teknolojik
araştırma, geliştirme, pilot çalışma ve Pazar araştırmaları yapmak üzere maden üretim
ve satış izni ile ürettiği madeni sevk edebilmesi için sevk fişi verilir.

Bu şekilde yapılan üretimlerle ilgili, işletme faaliyet bilgi formunun, satış bilgi
formunun ve imalat haritasının, 29 ncu madde gereği Nisan ayı sonuna kadar verilmesi
zorunludur. Aksi taktirde teminat irad kaydedilir.

Görünür rezervin %10’undan fazla üretim ve satış yapan ruhsat sahiplerine

Kanunun 10 uncu maddesi gereğince gerçek dışı ve yanıltıcı beyanda bulundukları için
işlem yapılır.

4.14. II. Grup, III. Grup ve IV. Grup Madenler İçin İşletme Ruhsat Müracaatı
 10

Arama ruhsat süresi sonuna kadar, tespit edilen madenin rezerv bilgilerini de
içeren arama faaliyet raporu, faaliyet sonrası işletme alanının çevre ile uyumlu hale
getirilmesini de içeren en az bir maden mühendisi tarafından imzalanan Ek Form 6’ya
uygun olarak hazırlanmış işletme projesi ve talep harcının eksiksiz ödendiğine dair belge
ile müracaatta bulunulması halinde işletme ruhsatı hakkı doğar. İşletme projesinin, ruhsat
sahibi veya kanuni vekilince de imzalanması zorunludur.

III. Grup madenlerde, Ek Form 6’ya uygun hazırlanmış projede, üretilmesi

öngörülen madenler için debi, kapasite ve konsantrasyon esas alınır. Bu Grup madenler;
havzanın, gölün veya kaynağın rezervuarının, beslenme alanının tabii dengesini
bozmayacak şekilde ruhsatlandırılır.

4.15. İşletme Sertifikası

V. Grup madenlerin üretimi işletme sertifikası ile yapılır. Arama sertifikası süresi
sonuna kadar yapılan çalışmaları içeren Ek Form 5’deki arama faaliyet raporu ve talep
harcının ödendiğine dair belge ile müracaatta bulunulması halinde Ek Form 10’daki
işletme sertifikası hakkı doğar. Uygun olan müracaatlara işletme sertifikası verilir.
İşletme sertifikası süresi beş yıldır.

Bu grup madenlerin üretimi arazi yüzeyinden toplanarak yapılır. Bu madenlerin

işletilmesi için yarma, galeri, ocak açmak gibi faaliyette bulunulmasının gerekmesi
durumunda, en az bir maden mühendisi tarafından Ek Form 6’ya uygun olarak işletme
projesi hazırlanarak Genel Müdürlükten işletme izni alınması zorunludur.

4.16. Proje Eksikliklerinin Tamamlanması

İşletme ruhsatı/ sertifika talebinin ruhsat sahibi veya kanuni vekili tarafından
yapılması zorunludur. Posta ile yapılan işletme ruhsatı talebi ile ilgili müracaatlar kabul
edilmez.
İşletme ruhsat alanında yeni işletme izin talepleri, talep harcı yatırılarak yapılır.

Bu madde ile ilgili tüm uyarı ve bildirimler, ruhsat sahibine veya kanuni vekiline
bir defada bildirilir.

Proje eksiklikleri müracaat sırasında talep sahibine / vekiline yazılı olarak Ek

Form 7’deki Taahhütname ile bildirilir. Eksikliklerin bu bildirimden itibaren üç ay içinde
tamamlanması durumunda ruhsat teminatı ruhsat sahibine ikinci bir bildirim yapılmadan
iki katına çıkarılır ve üç aylık ek bir süre daha verilir. Bu sürenin sonunda da eksikliklerin
tamamlanmaması durumunda talep reddedilir.

4.17. İşletme Faaliyetleri ve İşletme İzinleri

Görünür, Muhtemel ve Mümkün rezerv alanına işletme ruhsatı verilir.

Görünür rezerv alanına Kanunun 7 inci maddesi gereği izinlerin alınmasını

takiben işletme izni verilir. Bu iznin verildiği tarihten itibaren bir yıllık süre içinde
ruhsat sahibi madeni işletmeye alarak işletme faaliyetlerine başlamak zorundadır.
İşletme projesinde beyan edildiği şekilde üretim yapılması veya üretime yönelik tesis
yapılması, madeni işletmeye alma sayılır.
 11

Beklenmeyen haller ve mücbir sebepler dışında süresi içinde işletmeye

alınmayan veya projesinde belirtilen yıllık üretim miktarının %10’unun altında
üretim yapılan ruhsat sahalarından, çalışılmayan her yıl için, projede belirtilen üretim
miktarının %10’u üzerinden Devlet hakkı alınır.

4.18. İşletme Faaliyetin Zaruri Neticesinde Farklı Grup Madenlerin Üretilmesi

Bir grup için verilen ruhsat, diğer gruptaki madenler için hak sağlamaz. Ancak
ruhsata konu madenin üretilmesi için, işletme faaliyetinin zarurî neticesi olarak
çıkarılan diğer grup madenler Genel Müdürlükten izin almak sureti ile değerlendirilebilir.
İşletme projesinde belirtilen termin plânına göre belirtilen süre içinde ruhsata konu
madenin ekonomik olarak işletilmemesi halinde, üretilmiş olan diğer grup madenlerin
satış bedelinin iki katı tutarında idarî para cezası alınarak bu madenlerin üretimi için
verilmiş izin iptal edilir.

4.19. Pasa, bakiye yığını ve cürufların muhafazası

Madencilik ve müteakip safhalarındaki faaliyetler sırasında; cevher, metal veya

ekonomik değer ihtiva eden, günün şartlarında teknik veya ekonomik değerlendirmesi
mümkün olmayan pasa, zenginleştirme bakiye yığını ve cüruflar, çevre kirliliği
açısından mahzur teşkil etmiyorsa geçirildikleri son işlemden çıktıkları şekliyle ayrı ayrı
muhafaza edilir. Bu bakiye ve pasa yığınlarının miktarları, fizikî özellikleri, usulüne
göre alınmış numunelerin analiz raporları ve döküm alanları, faaliyet raporları,
plân ve haritalarda gösterilir.
İşletme ruhsatının herhangi bir sebeple sona ermesi halinde, sahadan üretilmiş
madenlerin, pasa, bakiye yığınları ve cürufların, ruhsat sahibince nakledilmesi için bu
Kanunda zikredilen mücbir sebepler dışında altı aylık süre verilir. Bu süre içerisinde
nakledilmeyen ve ekonomik değeri olan madenler valilik tarafından ihale edilerek
satılır. Satıştan sağlanan gelir özel idareye aktarılır. Ekonomik değeri olmayan maddeler
için 32 nci madde hükümleri uygulanır.
Birinci fıkraya aykırı hareket edenlerin teminatları irad kaydedilir.

4.20. Yedinci Madde Uygulamaları

Madencilik faaliyetleri bağ, bahçe gibi özel mülk alanlarına 20m. mesafede mülk
sahibinin, umumun yararına açık olan bina, ibadethane, hastane, kütüphane, okul vb.
tesis ile karayolu, demiryolu gibi benzeri alanlarda 60 m. mesafede Genel Müdürlüğün
izninin alınması ile yürütülür.

Yatay olarak hesaplanan bu mesafeler gerek duyulduğunda Genel Müdürlükçe

madencilik faaliyetinin boyutu, emniyet tedbirleri ve arazinin yapsı dikkate alınarak
artırılabilr.

İzinlerle ilgili hususlar Bakanlar Kurulunca 21.06.2005 tarihinde çıkarılan

MADENCİLİK FAALİYETİ İZİNLER YÖNETMELİĞİ kapsamında
 12

değerlendirilmektedir.

4.21. İşletme Ruhsatlarının Taksir Edilmesi

Ruhsat sahipleri, 5177 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce ve sonra

verilmiş işletme ruhsat sahaları bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren, mermer ruhsat
sahalarında üç yıl,

Maden ruhsat sahalarında ise beş yıl içerisinde sahalarındaki görünür+muhtemel

rezerv alanlarını belirleyerek Genel Müdürlüğe bildirmek zorundadır.

Bu süreler sonunda görünür ve muhtemel rezerv alanı olarak belirlenmeyen alanlar

taksir edilir.

V. Grup madenler için verilen işletme sertifika alanlarında bu madde hükümleri

uygulanmaz.

4.22. İşletme Ruhsatı Süresinin Uzatılması

İşletme ruhsat süresinin bitiminden önce talep harcı ile beraber Ek Form 6’ya
uygun yeni bir projeyle uzatma talebinde bulunulması, sahada projesine uygun faaliyette
bulunulmuş, maden rezervinin yeterli ve rasyonel bir şekilde işletilmesi için gerekli
yatırımların yapılmış ve tesislerin inşa edilmiş olması, projenin uygun bulunması
durumunda ruhsat süresi uzatılabilir. Toplam işletme ruhsat süresi altmış yılı geçemez.
Altmış yıldan sonraki sürenin uzatılmasına Bakanlar Kurulu yetkilidir.

4.23. İşletme Sertifikası Süresinin Uzatılması

İşletme sertifikası süresinin bitiminden önce talep harcı ve işletme projesi ile
süre uzatımı talebinde bulunulabilir. Yeterli rezervin olması, projenin uygun bulunması
ve işletme sertifikası süresince üretim faaliyetinde bulunulmuş olması durumunda
sertifika süresi uzatılabilir.

İşletme ruhsat döneminde üretimin arazi yüzeyinden toplanarak yapılması halinde

süre uzatımı için işletme projesi yerine arama faaliyet raporu verilmesi yeterlidir.
4.24. Ruhsat Alanlarının Birleştirilmesi

Talep harcı ile müracaatta bulunulması halinde aynı kenarda en az iki noktası
ortak, aynı grup ve safhadaki ruhsatlar birleştirilebilir. Birleştirme sonucunda ortaya
çıkan alan, Kanunda belirtilen alan sınırlamasını geçemez.

Ancak, aynı kişiye ait mücavir işletme ruhsat alanlarında görünür maden
rezervinin bir bütünlük teşkil etmesi halinde yeni bir işletme projesi verilerek birleştirme
talebinde bulunulabilir. Uygun bulunan taleplerde alan kısıtlaması aranmaz.

Birleştirme sonunda yeni ruhsatın süresi, birleştirilenler arasındaki süresi en az

kalan ruhsat süresi kadardır.

Ruhsat alanlarının talebe bağlı olarak değiştirilmesi halinde, ruhsatlardan biri

üzerindeki haciz, ipotek, rehin, ihtiyati tedbir gibi hukuki kısıtlamalar ve maddi
 13

yükümlülükler ile Kanun hükümlerine göre uygulanmış cezalar, düzenlenen yeni ruhsat
üzerinde devam eder.

Birleştirilmiş yeni ruhsatın teminatı güncel teminat üzerinden alınır. Birleştirilen

ruhsatlardan herhangi birinde ceza nedeniyle teminat artışının olması halinde, bu artış
miktarı esas alınarak teminat belirlenir.

4.25. Ruhsat Alanlarının Küçültülmesi

Ruhsat küçültme işlemlerinde harç ve teminat alınmaz.

4.26. Ruhsatların Bölünmesi

3 Şubat 2005 ile 3 Ağustos 2005 tarihleri arasındaki altı aylık süre içinde
işletme ruhsatları, ruhsat sahibinin talebi halinde, bir defaya mahsus olmak üzere, rezerv
kaybına neden olmayacak şekilde, en fazla dört ayrı alana bölünerek
ruhsatlandırılmıştır.

Müracaatlar tek talep harcı ile yapılır. Her alan için ayrı olarak ruhsat harcı ve
güncel teminat yatırılması, bölünen her alan için hazırlanacak işletme projesi ile sahanın
en son durumunu gösterir imalat haritası verilmesi zorunludur.

Bölünme sonrası verilen ruhsatların yürürlük tarihi, bölünen ruhsatın yürürlük

tarihidir. Bu şekilde bölünen ruhsat alanlarının her birine, ruhsat bölünmeden önce
uygulanmış yaptırımlar işlenir.

4.27. Ruhsat İpta1ini Gerektiren Nedenler

Beş yıllık sürede mücbir sebepler ve beklenmeyen haller dışında üç yıldan fazla
üretim yapılmayan ruhsatlar, teminatları irat kaydedilerek iptal edilir.
İrad kaydedilen teminatları süresi içinde yatırılmayan ruhsatlar, süresi içinde bir
üst safhaya geçme talebinde bulunulmayan ruhsatlar, beş yıl içinde üç kez onuncu
madde, yedinci madde uygulanan ruhsatlar, süresi içinde intikal talebinde bulunulmayan
ruhsatlar iptal edilir.

4.28. Ruhsatların Terk Edilmesi - Alınacak Tedbirler

 Terk için ;

Ruhsat alanında gerekli emniyet tedbirler alınır. Terk raporu, son durum imalat
haritası ve maden jeoloji haritası hazırlanarak dilekçe ile müracat edilir. Saha yerinde
incelenir, eksik emniyet tedbirleri için 6 ay süre verilir.

Fesh edilen veya hükümden düşen ruhsat alanlarında da gerekli emniyet

tedbirleri, sahanın çevreyle uyumlu hale getirilme çalışmaları ruhsat sahibince yerine
getirilir. Aksi halde Valilik gerekli çalışmaları yapar.6183 sayılı kanuna göre takibat
yapılır.
 14

4.29. Hakların Bölünmezliği

Madenler üzerinde tesis olunan ilk müracaat, arama ruhsatnamesi, buluculuk ve

işletme ruhsatı haklarının hiç birisi hisselere bölünemez. Her biri bir bütün halinde
muameleye tabi tutulur.

4.30. Madenlerin Sevk Edilmesi

Madenlerin, Genel Müdürlükten alınan sevk fişi ile sevk edilmesi zorunludur.

Sevk fişleri 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 240 ıncı maddesinde yer alan
taşıma irsaliyesi niteliğindedir.

I (a) grubu madenlerin sevkiyatında ise İ Özel İdarelerinde alınacak sevk fişlerinin
kullanılması gerekmektedir.

4.31. Çeşitli Sevkiyat Türleri ve Sevk Fişi Düzeleme Usülleri

• Sevkıyatın, ocaktan taşıma araçları ve takiben konveyör ile yapılması halinde, her
vardiya sonunda, otomatik kantar/ölçme sistemi ile ölçülen cevher miktarı için bir
adet sevk fişi kesilmesi yeterlidir.

• Sevkıyatın, ocaktan doğrudan konveyör sistemi ile yapılması halinde, her vardiya
sonunda otomatik kantar sistemi ile ölçülen cevher miktarı için bir adet sevk fişi
kesilmesi yeterlidir.

• Sevkıyatın, ocaktan taşıma araçları ile yapılması durumunda, yirmi dört saat
zarfında kantardan geçirilerek ölçülen cevher miktarı için bir adet sevk fişi kesilmesi
yeterlidir.

• Otomatik kantar sistemlerinin kullanıldığı işletmelerde, Genel Müdürlük tarafından

talep edildiğinde, ölçüm kontrol belgesinin ibraz edilmesi zorunludur.

• Boru hattı ile sevk edilen madenlerin, yirmi dört saat zarfında boru hattında bulunan
ölçüm cihazında ölçülen miktarı için bir adet sevk fişi kesilmesi yeterlidir.

Altın, gümüş, platin gibi kıymetli metallerin elde edilmesi için zenginleştirilecek
tüvenan cevherlerin, entegre ve zenginleştirme tesislerine sevkıyatında yukarıdaki esaslar
uygulanır. Bu tesislerden elde edilen ürünlerin sevkıyatında da Genel Müdürlükten alınan
sevk fişi kullanılır.

4.32. Sevk Fişlerinin Düzenlenmesi

 Sevk fişleri 25 koçanlı ve dört nüsha olarak basılmaktadır.

 Sevk fişlerinin ilk iki nüshası taşımayı yapan kamyoncuya, 1 nüshası fatura ekine
eklenerek muhasebeye verilmeli, bir nüshası da sevk fişi koçanında
saklanılmalıdır.
 15

 Sevk fişi kullanılırken sevk fişleri üzerinde yazılı numara sırasına

göre kullanılmalıdır.

 Sevk fişlerinin hangi ruhsat için alındı ise sadece o ruhsat için kullanılmalıdır.

 Sevk fişi kullanımında, sevk fişi üzerinde yazılı bilgilerin eksiksiz ve tam olarak
doldurulması zorunludur.

 Sevk fişlerine kantar fişlerinin de eklenmesi gerekmektedir.

Bir sevk fişi örneği

4.33. Sevk Fişi Olmadan Sevkiyat

Sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin tespit edilmesi halinde, madeni
üreten ruhsat sahibine ocak başı satış bedelinin üç katı tutarında idari para cezası verilir.
Bu madenlere el konulmaz, ruhsat sahibine verilir.

İdari para cezaları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilmek üzere ilgili Defterdarlığa bildirilir.

4.34. Usulsüz Sevkiyat

Sevkıyatın Maliye Bakanlığından alınmış sevk irsaliyesi ile yapılmış ve Devlet

hakkının ödenmiş olması durumunda, ruhsat sahibi yazılı olarak uyarılır. Aynı işlemin
tekrarında teminat irat kaydedilir.
 16

Sevkıyatın, Maliye Bakanlığından alınmış sevk irsaliyesi ile yapılması ve Devlet

hakkının ödenmemiş olması durumunda Devlet hakkı gecikme cezası ile birlikte tahsil
edilerek Genel Müdürlükten alınan sevk fişlerinin kullanılması yönünde ruhsat sahibi
yazılı olarak uyarılır. Aynı işlemin tekrarında teminat irat kaydedilir.

Genel Müdürlükten alınmış sevk fişinin, üretim hakkı olan aynı ruhsat sahibine
ait başka bir ruhsat sahasında kullanılması ve yapılmış sevkıyatın karşılığı Devlet hakkı
ödenmiş olması durumunda, ruhsat sahibi yazılı olarak uyarılır. Aynı işlemin tekrarında
teminat irat kaydedilir.

Genel Müdürlükten alınmış sevk fişinin, kendisine ait olup üretim hakkı
olmayan bir ruhsat sahasında kullanılmasının tespiti halinde üretilen madene mülki
idare amirliklerince el konulur. Bu kişilere madenin, ocak başı satış bedelinin beş katı
tutarında idari para cezası uygulanır. Bu şekilde maden çıkartılması ve/veya sevk
edilmesi Devlet malına karşı işlenmiş fiil sayılır. Bu fiili işleyenler adli takibat yapılmak
üzere ilgili makamlara bildirilir. El konulan madenler, mülki idare amirliklerince
satılarak bedeli özel idareye aktarılır.

Genel Müdürlükten alınmış sevk fişinin, ait olduğu ruhsat dışında başka kişiye
ait bir ruhsat alanında kullanılması durumunda, sevk fişini kullanan ve kullandıran
ruhsat sahipleri uyarılır. Aynı işlemin tekrarında teminatları irat kaydedilir.

4.35. Sevk Fişlerinin İade Edilmesi

Ruhsatın iptali, terk edilmesi veya sevk fişlerinin amacına uygun kullanılmaması
durumunda sevk fişleri Genel Müdürlüğe iade edilir. Sevk fişleri, tebligat tarihinden
itibaren iki ay içinde iade edilmediği takdirde mevcut teminat irat kaydedilir.

4.36. Sevk Fişlerinin Saklanması

Kullanılmış sevk fişlerinin kullanılan tarihten itibaren beş yıl süre ile saklanması
gereklidir. Sevk fişlerinin herhangi bir nedenle kaybedilmesi halinde, ruhsat sahibinin bu
durumu en geç bir ay içinde ilanla ve resmi makamlardan alınmış bir yazı ile
belgelemesi ve Genel Müdürlüğe bildirmesi zorunludur. Aksi taktirde bu durum
beyanlardaki hata ve noksanlık olarak kabul edilerek işlem yapılır.

4.37. Üretim Ve Sevkiyatın Bildirilmemesi

Denetim, inceleme ve ölçümler sonucunda, yaptığı üretim ve sevkıyatı

bildirmediği veya eksik bildirdiği tespit edilen ruhsat sahiplerine, ödenmesi gereken
Devlet hakkına ilaveten bildirilmeyen miktar için hesaplanacak Devlet hakkının on katı
tutarında idari para cezası verilir.

4.38. Ruhsat Veya İşletme İzni Olmadan Üretim

Ruhsat veya işletme izni olmadan üretilmiş bir madenin sevk edildiğinin tespit
edilmesi halinde, üretilen madene mülki idare amirliklerince el konulur. Bu kişilere,
madenin, ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. Bu
şekilde maden çıkartılması ve/veya sevk edilmesi Devlet malına karşı işlenmiş fiil sayılır.
 17

Bu fiili işleyenler, adli takibat yapılmak üzere ilgili makamlara bildirilir. El konulan
madenler, mülki idare amirliklerince satılarak bedeli özel idaresine aktarılır.

Ruhsatlı alan içinde, ancak işletme izin alanları dışında üretim faaliyetinde
bulunulması durumunda ruhsat sahibi uyarılarak işletme izni alanı dışındaki faaliyeti
durdurulur. Bu fiilin tekrarı halinde işletme izni alanı dışındaki faaliyet durdurularak
teminat irat kaydedilir.

4.39. Ruhsat Sınırında Yapılan Üretim

Ruhsat alanının sınırında yapılan üretimin saha sınırı dışına taştığının tespiti
halinde, ruhsat alanı dışında üretilen madene mülki idare amirliklerince el konulur. Bu
kişilere, ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. El
konulan madenler, mülki idare amirliklerince satılarak bedeli özel idaresine aktarılır.

Bu fiilin başka birine ait ruhsatlı alan içinde işlenmesi durumunda, sahasında
üretim yapılan ruhsat sahibi fiili işleyen ruhsat sahibinden kâr kaybı talebinde
bulunabilir.

4.40. Devlet Hakkı

3213 sayılı yasa döneminde 14. maddenin birinci ve ikinci fıkrası ile iki farklı
şekilde düzenlenen Devlet Hakkı ödemeleri 5177 sayılı yasa uyarınca ocak başı satış
tutarı üzerinden hesaplanarak her yılın Haziran ayı sonuna kadar ödenecektir.

Ocak Başı Satış

Ruhsat Grubu Üzerinden Devlet Mülkiyet Durumu Devlet Hakkının Dağıtımı
Hakkı Oranı
1. Grup %4
Mıcır vb. %4 Hazinenin,Devletin, % 50’si Özel İdareye
2. Grup Blok vb. %2 tasarrufu altındaki alanlar % 50’si Hazine Hesabına
için hesaplanan miktarın %
Mikronize,sanayi %2
30 fazlası alınır.*
amaçlı vb.
3. Grup %2
4. Grup %2
5. Grup %4
*Defaten verilen Orman izni 5 hektarı geçerse % 30 fazla oran alınmaz. Çalışma alanı 5 hektar ve daha az orman arazisi içinde kalıyorsa hesaplanan devlet hakkının

%30 fazlası ilgili Orman Bölge Müdürlüğünün hesabına yatırılır.

4.41. Ocak Başı Satış Tutarının Hesaplanması

• Ocak başından satılan cevherin tutarı,

• Üretilen cevherin ruhsat sahibinin kendi tesisinde kullanılması durumunda, benzer
işletmelerdeki ocak başı satış tutarı,
• Tüvenan cevherin ocak dışında satılması durumunda, yol masrafları çıkarılarak
tespit edilecek ocak başı satış tutarı,
• Üretilen cevherin ruhsat sahibinin kendi tesisinde kullanılması durumunda, benzer
işletmelerdeki ocak başı satış tutarının tespit edilememesi halinde, ocak başı üretim
maliyetinin %30 fazlası göz önüne alınarak belirlenir.
 18

Ruhsat sahibi tarafından beyan edilen ocak başı satış tutarının emsallerinden az
olması durumunda belirlenen fark yasal faizi ile birlikte alınır.

4.42. Belediye Payı

Maden işletmelerinin belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde olması

durumunda, üretilen madenin ocak başı satış tutarının %0,2’si belediye payı olarak
ruhsat sahibi tarafından Haziran ayı sonuna kadar ilgili belediyeye ödenir.

4.43. Buluculuk Hakkı

Buluculuk hakkı, ocak başı satış tutarının % 1’idir.

Ruhsatın devir edilmesi durumunda buluculuk hakkı sahibi bu hakkını ruhsat ile
birlikte devir edebilir. Bildirilen görünür rezervin bitmesi halinde buluculuk hakkı sona
erer.

Buluculuğa konu madenin bulucusu dışında bir başkası tarafından işletilmesi

halinde, bu alandan bir yılda üretilen maden için tahakkuk eden buluculuk hakkı her yıl
Haziran ayı sonuna kadar bu alanda üretim yapan kişiler tarafından hak sahibinin
hesabına yatırılır.

Ruhsatın iptal edilmesi durumunda, ihaleden ruhsatı alan kişi, üretim yaptığı
madenin buluculuk hakkını süresi içinde buluculuk belgesi sahibine öder.

4.44. Beyan Usulü

Ruhsat sahibi veya vekilinin Kanun hükümlerine göre verdiği belgeler ve yazılı
beyanları aksi tespit edilmediği sürece doğru kabul edilir.

Belge ve beyanlardaki hata ve noksanlıklar, Genel Müdürlük tarafından

yapılacak tebligat tarihinden itibaren ruhsat sahibince iki ay içerisinde düzeltilir. Bu
sürede gerekli düzeltmenin yapılmaması halinde teminat irat kaydedilir.

Ruhsat sahiplerinin gerçek dışı veya yanıltıcı beyanda bulunulan ruhsatlarının

teminatları irat kaydedilerek iki katına çıkarılır. Bu alandaki faaliyetler durdurulur. Bu
fiilin ikinci kez ihlali halinde bir önceki ceza katlanarak uygulanır. Beş yıl içinde bu
ihlalin üç kez yapılması durumunda teminat irat kaydedilerek ruhsat iptal edilir.

4.45. Haksız Yere Hak İktisabı

a) Ruhsatın ait olduğu grup dışında, üretim hakkı olmayan diğer grup madenin
üretilip sevk edilmesi,
b) Arama ruhsatı döneminde Genel Müdürlük tarafından verilen izinden fazla
üretim ve satış yapılması,
c) Ruhsat sahibinin kamulaştırılan alanı kamulaştırma amacı dışında kullanması,
d) Ruhsat sahasında yapılan üretim faaliyetlerinin beyan edilmemesi,
 19

“haksız yere hak iktisabı” sayılır. Gerçek dışı ve yanıltıcı beyanlarla iktisap edilen
haklar geri alınır.

4.46. Teminat İrad İşlemleri

İrad Türü İrad Gerekçesi

Arama dönemi teminat iradı
Proje eksiklikleri teminat iradı
Faaliyet izinlerinde teminat iradı
İşletme faaliyeti teminat iradı
Tebligata uyulmaması,beyanlardaki hata vb.
Geçici tatil ile ilgili teminat iradı
Teknik nezaret
Pasa, bakiye ile ilgili teminat iradı
17. maddenin ihlali/Faaliyet raporunun verilmemesi
Üç ay içinde eksikliklerin tamamlanmaması
7. madde gereği izin alınmaması
Teknik belgelerin,satış bilgi ve faaliyet bilgi formunun verilmemesi
İrsaliyenin iade edilmemesi –Beyanların düzeltilmemesi
Şartlarının düzelmesine rağmen üretim yapılmaması
Teknik nezeretçisiz üretim faaliyetinde bulunulması
Ekonomik değer ifade eden bu tür malzemelerin muhafaza edilmemesi

4.47. Teminat İratları İle İlgili Genel Hükümler

İrat kaydedilen teminatların her defasında güncel değerler üzerinden yatırılması

zorunludur.

a) Süresi içinde yatırılmayan teminatlar her defasında ikiye katlanır.

b) Belge eksiklikleri nedeni ile teminatın irat kaydedilmesi durumunda; verilen
süreler içinde teminat ve belgelerin tamamlanması zorunludur. Birinin verilmesi
ile eksiklikler tamamlanmış sayılmaz. Bunun için ayrı bir tebligat yapılmaz.
c) Kanunun uygulanması ile ilgili ruhsat sahibinin adresine tek tebligat yapılır ve
işlemlerin tamamlanması ile ilgili bütün süreler ile yapılacak işlemler, Kanun
gereği yasal süresi içinde, teminat ve diğer yasal yükümlülüklerin eksiksiz olarak
yerine getirilmesinin zorunlu olduğu bildirilir.
d) Son beş yıl içinde teminat iradını gerektiren bir fiilin işlenmemiş olması halinde,
teminatın iradını gerektiren bir durumda, teminat güncel teminat üzerinden tek kat
olarak tamamlattırılır.
e) Ruhsat sahibinin, Kanunun teminat iradı gerektiren hükümlerinden birden
fazlasını aynı anda ihlal ettiğinin tespit edilmesi durumunda teminat cezalarının
en fazla olanı uygulanır.
f) İrat kaydedilen teminatın üç ay içinde yatırılması gerekir.

Verilen üç ay içinde teminat yatırılmaz ise yatırılması gereken teminat iki katına
çıkarılarak üç aylık ikinci bir ek süre verilir.

Verilen bu süre içinde de teminat yatırılmaz ise faaliyet durdurulur. Takip eden
altı ay içinde teminat dört kat olarak tamamlanmaz ise ruhsat iptal edilir.

Küçültme ve ruhsat süresinin sonunda kalan teminat ruhsat sahibine iade edilir.

I (a) Grubu madenlerin teminatları ile bu gruba ait irat kaydedilen teminatlar, il
özel idaresi hesabına yatırılır.
 20

4.48. İrtifak, İntifa Hakkı ve Kamulaştırma

Maden arama ve işletme dönemleri içerisinde faaliyet sahası özel mülkiyete konu
gayrimenkul üzerinde kullanma amacına münhasır olmak üzere belli süreler için maden
ruhsat sahibi, Bakanlığa müracaat ile irtifak ve/veya intifa hakkı tesisi isteyebilir.

İrtifak ve/veya intifa hakkının bedeli, Kamulaştırma Kanununa uygun olarak

seçilecek bilirkişiler tarafından tespit edilir .

Ruhsat sahibi irtifak ve/veya intifa hakkını kullandığı alanı amacı dışında
kullanamaz. Bu alanı süresi sonunda çevre ile uyumlu olacak şekilde terk etmek
zorundadır. Aksi taktirde ruhsat sahibi irtifak ve/veya intifa hakkı kapsamında sahadaki
zararları tazmin etmekle yükümlüdür.

İşletme ruhsatına dayalı olarak madencilik faaliyetinde bulunulacak alanda özel

mülkiyete ait taşınmaz oması, taraflar arasında anlaşma olamaması durumunda ruhsat
sahibinin talebi üzerine KAMU YARARI dikkate alınarak Kamulaştırılması talep edilen
alan, Genel Müdürlükçe oluşturulacak heyet tarafından tetkik edilir.

Bu husustaki masraflar ve kamulaştırma bedeli işletme ruhsatı sahibi tarafından

ödenir.

Kamulaştırmaya, kamulaştırılması istenilen alandaki madenin işletme projesi ve

rezerv durumu, bu alandaki madenin üretilip üretilmemesi durumunda bölgeye ve ülke
ekonomisine fayda ve zararları, kamulaştırılması talep edilen alan dışında ruhsat sahası
içinde başka alanlardaki rezerv durumuna göre üretim olanakları, bölgedeki alternatif
üretim alanları, mülk sahibinin kayıpları, mülk sahibinin kamulaştırma sonrası
sürdüreceği ekonomik faaliyet ve kamulaştırmadan nasıl etkileneceği ile ilgili hususlar,
kamulaştırılması talep edilen alanın çevre ile ilişkileri gibi teknik ve sosyal içerikli tüm
etkenler değerlendirilerek karar verilir.

Kamulaştırma 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre yapılır.

Kamulaştırılan taşınmaz, tapuya Hazine adına tescil edilip ruhsat hukuku devam
ettiği sürece madencilik faaliyetlerinde kullanılmak üzere ruhsat sahibi adına tahsis edilir.

Kamulaştırılan alanın kamulaştırma amacı dışında kullanıldığının tespit edilmesi

haksız surette hak iktisabı sayılır. Bu alanda kamulaştırma amacı dışındaki faaliyet
durdurulur.

Kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl içinde ruhsat

sahibince, kamulaştırılan alanın kamulaştırma amacına uygun olarak hiçbir faaliyet veya
tesisat yapılmayarak taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa, mal sahibi veya mirasçıları
kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte iade
ederek, taşınmaz malını geri alabilir.

Taşınmazın, kamulaştırma amacı ile ilgili kullanımına lüzum kalmadığının

Bakanlıkça tespiti veya ruhsat sahibinin beyanı halinde, 2942 sayılı Kamulaştırma
Kanununda öngörülen usul ve esaslara göre belirlenecek rayiç bedeli hazineye ödenmek
kaydıyla kamulaştırılan yerin eski sahibine iade edileceği hususu, ruhsat sahibi ve
taşınmazın eski sahibine tebliğ edilir. Eski sahibinin taşınmazı altı ay içerisinde almak
istememesi durumunda taşınmaz Hazineye kalır.

ONBİRİNCİ
 21

• Kamulaştırma talebinde istenilen belgeler

a) Kamulaştırma talebi ile ilgili dilekçe,

b) Tüzel kişilerde kamulaştırma ile ilgili karar,
c) Kamulaştırılması düşünülen alanın imar ve kullanım durumu, süresi, rezerv
durumu, kamulaştırma sonrası ruhsat alanındaki faaliyetlerin ekonomiye katkısı ile ilgili
karşılaştırmalı bilgileri içeren proje,
d) Kamulaştırılması talep edilen alan ve bu alan üzerindeki taşınmazların miktar
ve nitelikleri, bu alanın 6 derecelik dilime esas koordinatları, sahiplerinin isim ve
adresleri, arazilerin tapu ve çap suretlerini gösterir tapu sicilinden onaylı listesi,
e) Taşınmaz üzerinde kamulaştırma sonrası yapılması düşünülen üretim tesisleri
ve işletmenin durumunu ve benzeri faaliyetleri gösterir vaziyet planı,
f) Üretimden sonra arazinin restorasyonu hakkındaki bilgileri ve haritası,
g) Ruhsat sahibince kamulaştırılması istenilen arazi sahiplerine anlaşmak üzere
noter aracılığı ile yapılmış 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine
göre gönderilen ihbarname,
h) Kamulaştırılması talep edilen arazinin çevresindeki yerleşim alanları ve arazi
konumları.

I.Grup madenler ve mıcır ile kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda
kullanılan her türlü yapı hammaddesi için kamulaştırma hükümleri uygulanmaz.

4.49. Devir

Maden ruhsatları ve sertifikaları talep halinde, hukuki bir sakınca bulunmadığı

taktirde, Kanunun 6 ncı maddesindeki maden haklarını kullanma ile ilgili şartları taşıyan
gerçek veya tüzel kişilere Genel Müdürlükçe devir edilebilir. Buluculuk hakkı sahibi, bu
hakkını ruhsat ile birlikte devir edebilir.

Devir işlemleri yapılacak ruhsatların yıllık harçları ile Devlet hakkının eksiksiz
ödenmiş olması ve devredildiği tarihe kadar geçen süre için satış bilgi formu ile işletme
faaliyeti bilgi formunun verilmesi zorunludur.

Devir alan kişinin, ruhsat ile ilgili uygulanmış teminat iratları esas alınarak
hesaplanacak güncel teminat üzerinden ruhsat teminatını ve ruhsatın yıllık harcı kadar
devir harcını yatırması zorunludur. Devir sonrası devredenin teminatı iade edilir.

4.50. İntikal

Maden ruhsat ve sertifikaları, buluculuk hakkı ve bunlarla ilgili hak ve

yükümlülükler, miras yolu ile bir bütün olarak intikal eder. Bu haklar mirasçıların rızası
olsa da bölünemez.

Mirasçıların altı ay içinde, intikal eden haklarını bir bütün olarak kullanması ve
bu hakkı, aralarından maden hakkı alabilecek birine ya da maden hakkı alabilecek özel ya
da tüzel kişiye devir etmek üzere Genel Müdürlüğe müracaat etmeleri zorunludur. Aksi
taktirde ruhsat iptal edilir.

Mirasçıların anlaşamamaları halinde içlerinden birinin mahkemeye müracaat

etmesi ve ruhsat ile ilgili konunun yargıya intikal ettiğini gösterir bir belge ve veraset
ilamı ile birlikte Genel Müdürlüğe müracaat etmesi durumunda mahkeme sonucu
beklenir.
 22

Davanın verilen altı aylık yasal süreden sonra kesinleşmesi halinde, mahkemenin
ruhsat hakkını verdiği kişinin mahkeme kararı ile birlikte iki ay içinde intikal için
gerekli belgelerle Genel Müdürlüğe müracaat etmesi zorunludur. Aksi halde ruhsat iptal
edilerek mirasçının Kanun ile ilgili hakları sona erer.

Ölüm tarihinden itibaren altı ay içerisinde Genel Müdürlüğe intikal işlemleri için
müracaat edilmediği takdirde, ruhsat iptal edilir. İntikal talebinin ruhsat süresi içinde
yapılması zorunludur. Ancak ölüm tarihinin ruhsat süresinin son iki ayı içinde olması
durumunda, Kanun ile ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmesi için ruhsat süresi
sonundan itibaren iki ay ek süre verilir.

Ruhsat sahibinin vefatı ile intikal işlemi tamamlanıncaya kadar geçen sürede
ruhsat hukukundan mirasçılar sorumludur.

4.51. Devlete İntikal

Arama ve işletme ruhsatlarının iptal edilmesi veya terk edilmesi hallerinde ruhsat
sahibine hiç bir ödeme yapılmaksızın kuyular, galeriler ve bunların korunması için
yapılmış olan tesisler Devlete intikal eder.

4.52. Ruhsat Sahibinin Davalara Katılımı

Ruhsatların iptali, ruhsat alanı içindeki madencilikle ilgili faaliyetlerin

durdurulması ya da kısıtlanması, ruhsat alanının küçültülmesi gibi ruhsat alanındaki
madencilik faaliyetlerini olumsuz yönde etkileyecek yönde üçüncü kişilerce Bakanlığa
karşı açılan davalara, ruhsat sahipleri Bakanlık yanında davaya katılabilir. Bu durum
davanın açıldığı mahkemeye yazılı olarak bildirilir.

4.53. Maden İhale İşlemleri

Maden Kanuna göre yapılan ihaleler, açık ihale usulü ile yapılır. Teklifler kapalı
alınır.

4.54. İhaleye müracaat

3213 sayılı Maden Kanunu gereğince ihaleye açılan sahaların ihalelerine

katılmak için Kanununun 6 ncı maddesinde belirtilen şartları taşıyan gerçek ve tüzel
kişilerin ihalenin yapılacağı gün ve saatte usulüne uygun başvuruda bulunmaları
zorunludur.

4.55. İlan

Maden Kanununun 30 uncu maddesi kapsamında ihaleye açılan sahaların ihaleleri

Genel Müdürlükte en az iki ay süre ile ilan edilir. İhaleye açılan sahalarla ilgili
açıklayıcı bilgileri içeren kısa bir ilan da Resmi Gazete’de yapılır. Ayrıca ihalelere ait
bilgiler en az bir ay süreyle ilan edilmek üzere ilgili valiliklere gönderilir.

4.56. Taban İhale Bedelinin Tespiti

 23

Taban ihale bedeli, yıllık arama ruhsat harcı kadardır.

4.57. İhale Teminatı

İhale teminatı, kapalı olarak teklif edilen ihale bedelinin %10’undan ve işletme
ruhsatı talep harcından az olamaz. Aksi halde teklif geçersiz sayılır.

İhale teminatı olarak; nakit para, devlet bono ve tahvili yatırdığına dair makbuz
veya banka, özel finans kurumlarından alınacak süre yönünden sınırsız teminat mektubu
kabul edilir.

4.58. İhale İçin Müracaat Yapılmayan Sahalar

İhale için başvuru yapılmayan sahalar ihale gününü takip eden ilk iş gününde
aramalara açık hale getirilir. Bu sahalar Genel Müdürlükte ilan edilir.

4.59. Maden Teşvik Tedbirleri 9

1954 6309 Sayılı en Kanüü
Kaunnnn
1
Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşviklerden madencilik faaliyetinde
bulunanlar yararlanırlar. Ayrıca, ürettikleri madeni kendi tesislerinde işleyip ek katma
değer sağlayanlar, tesislerinde üretilen maden miktarı için Devlet hakkını % 50 daha az
öderler.

4.60. Kamu Kurumlarına Üretim İzin Belgesinin Düzenlenmesi

D.S.İ, T.C.K., D.H.M.İ, Belediyeler vb. kamu kuruluşları için yürütecekleri alt
yapı hizmetlerinde ihtiyaç duyacakları hammadde üretimi için üretim izin belgesi
düzenlenir.

Müracaat için maden mühendisince hazırlanan proje ile müracaatta bulunulur.

Hammadde üretim izin belgesi ile ticari faaliyette bulunulamaz.

4.61. 5
5177 Sayılı Kanunun Getirdikleri

• Bu Kanun ile Taşocakları Nizamnamesi, Havza-i Fahmiye ve Maden Kanunu tek

bir yasal çatı altında toplanmıştır. Böylece sektörün arzuladığı tek mevzuat
gerçekleşmiştir.
• Kum ve çakıl ruhsatları ilgili il özel idareleri tarafından ihale yolu ile valiliklerce
verilecektir. Kanun ile Kum ve çakıl üretiminin belirli bir düzen içinde sürdürülmesi ve
faaliyetlerin etkin şekilde denetlenecektir.
• Yatırımcıya mevcut Kanundakinden daha fazla ruhsat güvencesi getirilmiştir.
• Madencilik faaliyetlerinin tabi olduğu izinlerin alınması basitleştirilmiş, bu
izinlerin alınması ile ilgili bürokratik işlemler azaltılmış, yasaklar yerine belirli kurallar
getirilerek, izinlerin Bakanlığımız koordinatörlüğünde alınması esası getirilmiştir.
• Devlet hakkı bilanço brüt karı yerine ocak başı satış bedeli üzerinden ödenecektir.
 24

• Madencilik faaliyetlerinin yapıldığı illerin özel idarelerine, devlet hakkının belirli

bir oranının aktarılması öngörülmüş, böylece mahalli idarelerin maddi yönden
güçlendirilmeleri
• Alan sınırlaması, arama ruhsatı dönemi sonrası işletmeye geçiş için getirilen
uygulamalarla, madenciliğin kurumsallaştırılması, daha ciddi, mühendislik ve bilimsel
esaslara dayalı madencilik yapılması için ortam oluşturulmuştur.
• Büyük ruhsat alanlarında maden bulunmayan ya da arama yapılamayan alanların,
diğer madencilik faaliyetlerine kazandırılması için gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Bu
kapsamda beş yıl içinde ruhsat sahipleri tarafından görünür rezervlerin ortaya çıkarılması
öngörülmüştür.
• İşletme ruhsatlarının üretim yapılmadan atıl bekletilmemesi için getirilen
düzenleme ile faaliyette bulunulmayan ve üretim yapılmayan yıllar için ruhsat sahibi
belirli miktarda devlet hakkı ödeyecektir.
• Ön işletme dönemi kaldırılmış, arama dönemi süresi yeniden düzenlenmiş,
madencinin vereceği belge sayısı azaltılmış, böylece Kanun bürokratik işlemlerden
önemli ölçüde arındırılmıştır.
• Anayasa Mahkemesince iptal edilen Maden Kanununun 46 ncı maddesinin son
fıkrası, bozma gerekçesine uygun olarak yeniden düzenlenmiş, kamulaştırma
yapılamaması nedeniyle tıkanan sektörün önü açılmış mülk sahiplerinin hakları da
korunmuştur.

4.62. 5177 İle Değiştirilen Kanunlar

• 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanununun 3 üncü maddesinde

değişiklik yapılmıştır. Milli Parklarının belirlenmesinde 2873 sayılı Milli Parklar
Kanununun 3 üncü maddesi gereğince Milli Savunma Bakanlığının olumlu görüşü
yanında, önceden verilmiş maden, petrol ve doğalgaz ruhsatları dikkate alınarak
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının, turizm bölge, alan ve merkezleri dikkate
alınarak Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşlerinin mutlaka, ilgili diğer
bakanlıkların görüşlerinin de gerektiğinde alınacağı hususu hükme bağlanmıştır.

• Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 53 üncü maddesinde

yapılan değişiklik ile konu ile ilgili karar verme sürecine Maden İşleri Genel
Müdürlüğünün katılımı sağlanmıştır.

• 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 10 uncu maddesinde yapılan

değişiklik ile petrol, jeotermal ve maden arama faaliyetleri, Çevresel Etki
Değerlendirmesi (ÇED) kapsamı dışında tutulmuştur.

• 23/7/1995 tarih ve 4122 sayılı Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü

Seferberlik Kanununun 13 üncü maddesinde yapılan değişiklik ile petrol ve maden
arama ve işletme faaliyetleri, bu alanlarda yapılan masrafların ruhsat sahibince
tazmin edilmesi şartıyla ve Orman Kanununun 16 ncı maddesine göre yapılması
öngörülmüştür.

• Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanununun 15 inci

maddesinde yapılan değişiklik ile tahsis edilen sahada halen petrol ve madencilik
faaliyeti yapılmakta ise bu faaliyetin izin süresinin bitimine kadar, ruhsat süresinin
 25

uzatılması halinde de bu süre bitimine kadar bu sahalar hakkında ormansız alan statüsü
uygulanması öngörülmüştür.

• 20/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel

Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 20 nci maddesinde yapılan
değişiklik ile, Kanalizasyon şebekesine verilmesi sakıncalı maddeler ile içme suyu
alınan havzaların korunması için gereken tedbir ve düzenlemelerin, 2872 sayılı Çevre
Kanunu hükümleri çerçevesinde Çevre ve Orman Bakanlığının uygun görüşü
alınarak Belediyeler ve ilgili Genel Müdürlüklerce çıkarılacak bir yönetmelikle
belirlenmesi öngörülmüştür.

• 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda yapılan

değişiklik ile belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde faaliyet gösteren maden
işletmelerince, 3213 sayılı Maden Kanununun 14 üncü maddesinde yer alan
ödemelere ilave olarak yıllık satış tutarının % 0,2’si nispetinde belediye payı ayrılması
öngörülmüştür.

• 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 16 ncı maddesinde değişiklik

yapılmıştır. Uygulamada, madenlerin oluştuğu yerde üretilmesi zorunluluğundan
dolayı Devlet ormanları içindeki maden alanlarında madencilik faaliyetlerinin
sürdürülmesinde sıkıntılar yaşanmaktadır. Yapılan bu değişiklik ile Devlet ormanları
üzerindeki madencilik faaliyetlerinin bedeli karşılığında ve Kanunun 7 nci maddesi
kapsamında belirli kurallar içinde yapılabilmesi sağlanmıştır. Beş hektar kadar alanlar
için ağaçlandırma bedeli dışında, beş hektardan daha büyük alanlar için de fon
bedellerinin alınmaması öngörülmüştür. Ayrıca madencilik faaliyetleri için; gerekli
yol, enerji, su, haberleşme ve alt yapı tesislerine fon bedelleri hariç olmak üzere
orman mevzuatı hükümlerine göre bedeli alınarak izin verilmesi sağlanmıştır.
 26

Ek Form- 1

RUHSAT/SERTİFİKA MÜRACAAT FORMU

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞINA

(Maden İşleri Genel Müdürlüğü)

İl : ……………………………………
İlçe : ……………………………………
Köy : ……………………………………
Grubu :…………………………………….
Alanı :…………………………………….
Pafta Adı :…………………………………….

KOORDİNATLAR
(Koordinatlar yedi basamaklı olarak verilecektir)
1.NOKTA 2.NOKTA 3.NOKTA 4.NOKTA

Sağa (Y) …………. ………….. …………… ……………

Yukarı (X) …………. ………….. …………… ……………

Yukarıda belirtilen alan için Maden Kanununun 16 ncı maddesi uyarınca;

….............. Grubu RUHSAT/SERTİFİKA almak istiyorum.

Gereğini arz ederim.

Tarih: …../…../……..

Adı Soyadı
İmza
EKLER:
EK-1 Müracaat Talep Harcı
EK-2 İlk Müracaat Taahhütnamesi

Müracaat tarihi :
Müracaat saati ve dakikası :
ADRES:
 27

…...................................
…...................................
…...................................
T.C. Kimlik No:
Vergi Daire ve No:
Banka adı ve hesap no:
Tel :….......................
Faks :………………..
e-posta :….......................
NOT: I (b) grubu müracaatlarında maden isminin yazılması zorunludur.

HARÇ VE TEMİNAT LİSTESİ

HARÇLAR, ( TL ) 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Arama Ruhsatı Talep Harcı 39.990.000 61.260.000 97.400.000 125.100.000 139,10 YTL 152,70 YTL
Arama Ruhsatı (Her yıl için) 100.100.000 153.350.000 243.820.000 313.300.000 348,30 YTL 382,40 YTL
1.097.000.00 1.339,30 YTL
Ön İşletme Ruhsatı (Her yıl için) 350.500.000 536.960.000 853.760.000 1.219,80 YTL
0
İŞLETME RUHSATI
1.463.830.0 1.881.000.00 2.296,50 YTL
10 yıla kadar olan (10 dahil) 600.950.000 920.650.000 2.091,60 YTL
00 0
1.074.020.0 1.707.690.0 2.194.300.00 2.679,10 YTL
15 yıla kadar olan (15 dahil) 701.060.000 2.440,00 YTL
00 00 0
1.001.580.0 1.534.420.0 2.439.720.0 3.135.000.00 3.827,70 YTL
40 yıla kadar olan (40 dahil) 3.486,10 YTL
00 00 00 0
1.502.400.0 2.301.670.0 3.659.650.0 4.702.600.00 5.818,50 YTL
60 yıla kadar olan (60 dahil) 5.229,20 YTL
00 00 00 0
2.003.240.0 3.068.960.0 4.879.640.0 6.270.300.00 7.665,80 YTL
60-99 yıllık (Her yıl için) 6.972,50 YTL
00 00 00 0
Fenni Nezaretçi Atama 50.010.000 76.610.000 121.800.000 156.500.000 174,00 YTL 191,00 YTL
Birleştirme, küçültme, uzatma, taşocakları
ruhsatlarının Maden Kanunu kapsamına 250.350.000 383.520.000 609.790.000 783.500.000 871,20 YTL 956,50 YTL
alınması, işletme ruhsatı talep harcı
TEMİNATLAR ( TL x hektar) 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Arama Ruhsatı 180.000 250.000 300.000 350.000 1,05 YTL 1,15 YTL
Ön İşletme Ruhsatı 360.000 500.000 600.000 700.000 3,66 YTL 4,08 YTL
İşletme Ruhsatı 540.000 750.000 900.000 1.000.000 (10 YIL) 6,28
6,89 YTL
YTL
(15 YIL) 7,32
8,04 YTL
YTL
(40 YIL) 10,46 11,48 YTL
YTL
28

(60 YIL) 15,69

17,46 YTL
YTL
(60-90) 20,92
23,00 YTL
YTL
 29

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED)

Günümüzde Dünyanın gündeminde yer alan en önemli konuların başında “Çevre

Sorunları” gelmektedir. Dünyadaki gelişmelere paralel olarak Çevre konusu ülkemizde
de halkın katılımı ile gün geçtikçe daha çok önem kazanmaktadır.

Çevre sorunlarının giderek artması nedeniyle 1972 yılında Stockholm'de gündeme

gelen ve çevre yönetiminin en etkin araçlarından birisi olan Çevresel Etki
Değerlendirmesi (ÇED) çalışmaları günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan
ülkelerde gerek yasal gerekse uygulama olarak yerini almış olup, ülkemizde de 1982
yılında yürürlüğe giren Çevre Kanununun 10. maddesi ile yasal statüye oturtulmuş,
Bakanlığımızın teşkilatlanmasını müteakip 07.02.1993 tarihinde Yönetmelik olarak
uygulamaya geçilmiştir. ÇED'in ülkemizde yeni olması nedeniyle uygulamada
ortaya çıkan sorunların giderilmesi, etkin ve verimli bir uygulamanın sağlanması
amacıyla Yönetmelik 23.06.1997 ve 06.06.2002 tarihlerinde ÇED Yönetmeliği revize
edilmiştir.Son olarak 16/12/2003 tarihinde revize edilerek bugünkü şeklini almıştır.

1983’de çıkarılan 2872 sayılı Çevre Kanununun da Çevre Bakanlığı'nın politikasının ana
unsurlarından birisi; kirlenme sonrası temizleme yerine, günümüzde kabul gören çağdaş
yaklaşımla, kirlenmeden önce araştırma ve inceleme yaparak gerekli tedbirleri almak,
aldırmak ve sürdürebilir kalkınmanın sağlanması olarak belirlenmiştir.

Bu politika, Çevre Kanunu’nun 10.Maddesinde; “Gerçekleştirmeyi planladıkları

faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açacak kurum, kuruluş ve işletmeler bir
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu” hazırlarlar. Bu raporla çevreye yapılabilecek
tüm etkiler göz önünde bulundurularak çevre kirlenmesine sebep olabilecek artık ve
atıkların ne şekilde zararsız hale getirileceği ve bu hususta alınacak önlemler belirtilir.
ÇED Raporunun hangi tip projelerde isteneceği, ihtiva edeceği hususlar ve hangi
makamca onaylanacağına dair esaslar yönetmelikle belirlenir.”

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED); Çevreye önemli etkileri olabilecek faaliyetlerle

ilgili projelerin planlama aşamasından başlayarak faaliyetin inşaat, işletme ve faaliyetin
sona erdirilmesinden sonra meydana gelebilecek etkilerinin, proje hakkında karar
alınmadan önce bilimsel yöntem ve tekniklerle incelenmesi varsa olumsuz etkilerinin
önlenmesi ve gerekli önlemlerin belirlenmesi, projenin tüm uygulama aşamalarında bu
etkilerin ve önlemlerin izlenmesi ve denetlenmesi sürecidir.

Çevresel Etki Değerlendirmesi, bugün dünyada çevre yönetiminin en üst aşaması olarak
kabul edilmektedir. ÇED sürecinin ortaya çıkmasındaki en önemli etken, bozulan
çevrenin düzeltilmesinin maddi açıdan fevkalade masraf getirmesi ve onarımın zor
olmasıdır.

ÇED’İN AMACI
 30

Ekonomik ve sosyal gelişmeyi önlemeden, çevre değerlerini ekonomik politikalar

karşısında korumak, planlanan bir faaliyetin yol açabileceği bütün olumsuz çevresel
etkilerinin önceden tespit edilip gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktır.

Ülkemizde yürürlükte bulunan bir çok mevzuatta Çevre ile ilgili hükümler yer almakta,
ancak bu hükümler tek başlarına çevre ile ilgili düzenlemelerin yapılmasına ve çevre
sorunlarının önlenmesine imkan tanımamaktaydı. Çevre Kanununun 10. Maddesine
dayanılarak çıkarılan ÇED Yönetmeliği ile yanlış yer seçimi ve geri kullanımı sorunları
daha başından önlenmesi hedeflenmektedir.Aynı zamanda ÇED uygulamasıyla; Çevre
Kanunu’na istinaden çıkarılan Hava Kalitesinin Korunması, Gürültü Kontrol, Katı
Atıkların Yönetimi, Su Kirliliği Kontrolü, Yönetmelikleri ve diğer mer’i mevzuatın
uygulanabilmesi mümkün olmaktadır.

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ

16.12.2003 Tarih ve 25218 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanarak Yürürlüğe Girmiştir.

YÖNETMELİĞİN KAPSAMI

•Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve teknik usul ve esasları,

• Çevresel Etki Değerlendirmesi için Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme
Komisyonunun oluşturulması ile ilgili çalışmaları,
• Yönetmelik kapsamına giren projelerin işletme öncesi, işletme sırası ve işletme sonrası
dönemde izlenmesi ve denetlenmesini,
• Çevresel Etki Değerlendirmesi sisteminin, çevre yönetiminde etkin ve yaygın biçimde
uygulanabilmesi ve kurumsal yapısının güçlendirilmesi için gerekli eğitim çalışmalarını
• Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu ile proje tanıtım dosyasını hangi tür projeler için
isteneceği ve içereceği konuları,
kapsamaktadır.

YÖNETMELİĞİN DAYANAĞI

ÇED Yönetmeliği 09 Ağustos 1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 10 uncu
maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

ESKİ VE YENİ YÖNETMELİK ARASINDAKİ FARKLAR

Eski yönetmelikte 117 iş günü olan ÇED süreci, yeni yönetmelikle 35 işgününe
indirilmiştir.
• Eski yönetmelikte 75 iş günü olan ÇED Ön Araştırma süreci, yeni yönetmelikle 25
işgününe indirilmiştir.
• ÇED prosedüründe yer alan Bilgilendirme ve Kapsamlaştırma Toplantıları
birleştirilmiştir.
• ÇED’e tabi projelere ilişkin Rapor hazırlayanlar için Yeterlilik şartı getirilmiştir.
 31

EK-I PROSEDÜRÜ

PROJE TANITIM DOSYASI HAZIRLANIR

BAKANLIĞA SUNULUR

  BAKANLIK PROJE TANITIM DOSYASINI İNCELER VE

İDK KURULUR ( 3 İŞ GÜNÜ)

HALKIN KATILIMI VE FORMAT VERİLMESİ

( 12 İŞ GÜNÜ)

ÇED RAPORU BAKANLIĞA SUNULUR

KOMİSYON ÜYELERİNCE İNCELEME VE

DEĞERLENDİRME YAPILIR
( 10 İŞ GÜNÜ)

NİHAİ ÇED RAPORU

BAKANLIĞA SUNULUR ( 5 İŞ GÜNÜ)

BAKANLIKÇA ÇED OLUMLU /

ÇED OLUMSUZ KARARI VERİLİR ( 5 İŞ GÜNÜ)

5 YIL İÇERİSİNDE YATIRIM

YATIRIMA BAŞLANMALIDIR YAPILAMAZ
 32

EK-I PROSEDÜRÜ HANGİ PROJELERE UYGULANIR ?

• EK-I’ de yer alan projelere,

•
• EK-II’ de bulunup ÇED Gereklidir Kararı verilen projelere.

PROJE DOSYASININ HAZIRLANMASI

EK-III’ de yer alan Proje Tanıtım Genel Formatında yer alan ana başlıklardan;
• Projenin tanımı ve amacı,
• Proje için seçilen yerin konumu,
• Proje yeri ve etki alanının çevresel özellikleri,
• Önemli çevresel özellikler ve alınacak önlemler,
• Halkın katılımı,
Konularında hazırlanan proje tanıtım dosyası ile Bakanlığa başvurulur.

UYGUNLUK YÖNÜNDEN İNCELEME

Bakanlığa sunulan başvuru dosyası EK-III’ de yer alan Proje Tanıtım Genel Formatı esas
alınarak incelenir.

İNCELEME VE DEĞERLENDİRME KOMİSYONUNUN OLUŞTURULMASI

•Başvuru dosyasında yer alan bilgiler göz önünde bulundurularak Kapsam Belirleme
İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) üyeleri belirlenir,
•Başvuru dosyası üye sayısı kadar çoğaltılır,
(Sözkonusu işlemlerin gerçekleştirilmesi için süre 3 iş günüdür)
•İDK üyelerine ilk toplantı tarihi ve yerini belirten bir yazı gönderilir.
ÇED SÜRECİNE HALKIN KATILIMI TOPLANTISI

Komisyonun kapsam belirleme toplantısından önce yatırımcı tarafından “ÇED Sürecine

Halkın Katılımı Toplantısı” düzenlenir,
•Toplantı tarihi Bakanlıkça mutabakat sağlanarak belirlenir,
•Toplantı yeri ve saati Valilik ve yatırımcı tarafından belirlenir,
•Toplantı tarihi, yeri ve konusu yatırımcı tarafından ulusal düzeyde
yayım yapan bir gazetede ilan edilir.
KAPSAM BELİRLEME VE ÖZEL FORMAT VERİLMESİ

Komisyonun Toplantısında;
•Projenin değerlendirmesi yapılır,
•Yöre halkının proje hakkında ne şekilde bilgilendirileceği belirlenir.
• Halkın Katılımı Toplantısında belirlenen hususları da dikkate alarak proje için “Özel
Format” hazırlama çalışmaları başlatılır.
• ÇED Raporunu kimlerin hazırlayacağı belirlenir,
 33

• Bakanlık, 12 işgünü içerisinde hazırlanan “ÇED Raporu Özel Formatı” yatırımcıya

verir.

ÇED RAPORUNUN BAKANLIĞA SUNULMASI

Hazırlanan ÇED Raporu bir dilekçe ekinde Bakanlığa sunulur,
• Bakanlıkça 3 işgünü içerisinde, ÇED Raporunun Özel Formata uygunluk incelemesi
yapılır,
• Uygun bulunmayan ÇED Raporu yatırımcıya iade edilir.
• Uygun bulunan rapor üye sayısı kadar yatırımcı tarafından çoğaltılır,
• Çoğaltılan rapor, toplantı tarih ve yerini belirten bir yazı ile İDK üyelerine gönderilir

İNCELEME DEĞERLENDİRME KOMİSYONU ÇALIŞMALARI

• Komisyon salt çoğunluk ile toplanır,

• Yönetmeliğin 12. maddesi (a, b, c, d, e) çerçevesinde inceleme değerlendirme yapılır,
• Komisyonun çalışmaları üyeler tarafından imzalanan bir tutanak ile saptanır ve rapor
nihai edilir.
Bu çalışmalar 10 işgünü içerisinde tamamlanır

NİHAİ RAPORUN BAKANLIĞA SUNUMU

Bir dilekçe ekinde;
• İDK tarafından belirlenen son şekli ile “Nihai ÇED Raporu”,
• Taahhütname,
• Noter tasdikli imza sirküleri,
Bakanlığa sunulur.
Nihai Raporun Bakanlığa sunulma süresi 5 iş günüdür.

ÇED OLUMLU – OLUMSUZ KARARI

Bakanlıkça; İDK’nın görüşü dikkate alınarak 5 iş günü içerisinde “ÇED Olumlu” yada
“ÇED Olumsuz” kararı verilir.
Karar, komisyon üyelerine yazılı olarak bildirilir.

KARARIN HALKA DUYURULMASI

Bakanlıkça verilen karar, Valilik tarafından uygun araçlarla yöre halkına duyurulur.

YATIRIMA BAŞLAMA

“ÇED Olumlu Kararı” alındıktan sonra en geç 5 yıl içerisinde yatırıma başlanılması
gerekir.
 34

EK-II PROSEDÜRÜ

PROJE TANITIM DOSYASI

EK IV ‘E GÖRE HAZIRLANIR

PROJE TANITIM DOSYASI BAKANLIĞA / VALİLİĞE

SUNULUR, BAKANLIK / VALİLİK UYGUNLUK
YÖNÜNDEN İNCELER ( 5 İŞ GÜNÜ)

PROJE TANITIM DOSYASININ

DEĞERLENDİRİLMESİ (15 İŞ GÜNÜ)

BAKANLIĞIN/ VALİLİĞİN KARAR VERMESİ

(5 İŞ GÜNÜ)

ÇED GEREKLİ
ÇED GEREKLİDİR
KARARI
DEĞİLDİR
KARARI

ÇED PROSEDÜRÜ
UYGULANIR

NOT: EK-II PROSEDÜRÜ, YETKİ VERİLEN 30 İLDE VALİLİKLERCE

DİĞER 51 İLDE BAKANLIKÇA UYGULANMAKTADIR.

EK-II PROSEDÜRÜ HANGİ PROJELERE UYGULANIR ?

EK II listesinde yer alan projelere,
 35

• Bu Yönetmelik kapsamında yer alan projelerin, gerek yatırım gerekse işletme

döneminde mevcut durumlarında yapılmak istenen değişikliklere ilişkin projelere,
• Bu yönetmelik kapsamı dışında bulunan faaliyetlere mevcut durumlarında yapılmak
istenen ve bu faaliyetlere Yönetmelik kapsamına girmeleri sonucunu doğuracak olan
değişikliklere ilişkin projelere,
• ÇED Yönetmeliğinin 15. Maddesinin b ve c bendinde yer alan projelere, ileri teknoloji
uygulamak suretiyle yapılmak istenen değişikliklerin proje sahibi tarafından belgelenen
projelere uygulanır.

PROJE TANITIM DOSYASININ HAZIRLANMASI

Proje Tanıtım Dosyası, EK- IV’ de yer alan “Seçme Eleme Kriterleri” nde bulunan;
• Raporun teknik olmayan özeti,
• Projenin nitelikleri,
• Projenin yeri,
• Mevcut çevreye olası etkilerin nitelikleri,
• Projenin ve yerin alternatifleri,
• Sonuçlar,
Başlıklarını içerecek şekilde hazırlanır.
Proje Tanıtım Dosyasını; projenin yeri ve türü dikkate alınarak ilgili mesleklerden en az
üç kişinin hazırlaması gerekmektedir.
PROJE TANITIM DOSYASININ BAKANLIĞA/VALİLİĞE SUNULMASI
EK-IV’ e göre hazırlanan Proje Tanıtım Dosyası ile Bakanlığa başvurulur.

PROJE TANITIM DOSYASININ UYGUNLUK YÖNÜNDEN İNCELENMESİ VE

DEĞERLENDİRİLMESİ

Bakanlık/Valilik, Proje Tanıtım Dosyasını 5 iş günü içerisinde uygunluk yönünden

inceler.
• Uygun bulunmayan Proje Tanıtım Dosyası proje sahibine iade edilir.
• Proje Tanıtım Dosyası 15 işgünü içerisinde EK IV ‘de yer alan kriterler çerçevesinde
incelenir ve değerlendirilir. Bu değerlendirme sırasında gerekli görülürse;
• Proje sahibinden ek bilgi talep edilebilir,
• İlgili kurum ve kuruluşlardan görüş alınabilir,
• Proje alanı yerinde tetkik edilebilir.

ÇED GEREKLİDİR – GEREKLİ DEĞİLDİR KARARI

Bakanlık/Valilik; yapılan değerlendirmelerin sonucunda, 5 işgünü içerisinde “ÇED

Gereklidir” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı verir.
“ÇED Gerekli Değildir”kararı Valiliğe ve Proje sahibine bildirilir.
“ÇED Gereklidir” kararı verilen projelere ÇED prosedürü uygulanır.

KARARIN DUYURULMASI

ÇED Gerekli Değildir Kararı Valilik tarafından ;

• taşra teşkilatlarına bildirilir,
• uygun araçlarla yöre halkına duyurulur.

YATIRIMA BAŞLAMA
 36

“ÇED Gerekli Değildir” kararı verildiği tarihten itibaren 5 yıl içerisinde yatırıma
başlanılmalıdır.

İZLEME VE KONTROL

Yatırımcı proje uygulamasının başlangıcını, ilk işletmeye geçiş dönemini ve işletmenin

sona erdiriliş dönemine ait raporları Bakanlığa bildirir.
Bakanlık ÇED Raporu ve taahhütname kapsamında gerekli izleme ve kontrolünü yapar.
Gerekli görüldüğünde diğer kurum kuruluşlarla işbirliği yapılır.
ÇED Raporu ve taahhütnameye aykırı uygulamalar için bir kereye mahsus yeteri kadar
süre verilir bu süre sonunda taahhütlere uyulmaması durumunda faaliyet durdurulur.
PROJE SAHİBİNİN DEĞİŞMESİ
Proje sahibinin herhangi bir nedenle değişmesi durumunda yeni sahibi, önceki
sahibinin taahhüt ve yükümlülüklerini başka bir işleme gerek kalmaksızın yüklenmiş
sayılır ve bunu bir yazı ile Bakanlığa bildirir.

Olağan Üstü Durumlar ve Özel Hükümler – Madde 25

Aşağıdaki durumlarda uygulanacak Çevresel Etki Değerlendirmesi prosedürü Bakanlıkça

belirlenir.
a) Doğal Afetler sonucu yıkılan, bozulan, tahrip olan veya hasar gören herhangi bir
yatırımın bulunduğu yerde kısmen veya tümü ile yeniden gerçekleştirilmesi planlanan
projeler,
b) Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’ne tabi olmayan veya Ek-II listesinde yer
alan projelere kredi almak ve benzeri gibi finansal nedenlerle proje sahibinin talebi
üzerine Bakanlığında uygun görmesi halinde Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği
hükümleri uygulanabilir.
c) Organize Sanayi Bölgeleri, İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstriyel Bölgeler,
Serbest Bölgeler, Stratejik Çevresel Değerlendirme yapılacak alanlar ile Teknoloji
Geliştirme Bölgelerinde kurulması planlanan projeler.

Geçici Madde 1
7/2/1993 tarihli ve 21489 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliği, 23/6/1997 tarihli ve 23028 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği ve 6/6/2002 tarihli ve 24777
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği
hükümlerine tabi oldukları halde söz konusu yönetmeliklerde belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen faaliyetlere bu Yönetmelik hükümleri uygulanır

Geçici Madde 2
Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce, Çevresel Etki Değerlendirmesi veya Çevresel
Etki Değerlendirmesi Ön Araştırma Raporları hazırlanarak Bakanlık veya Valiliğe
sunulan faaliyetlere, tabi oldukları Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Geçici Madde 3
7/2/1993 tarihli ve 21489 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliğinden önce uygulama projeleri onaylanmış veya çevre
mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat uyarınca yetkili mercilerden izin, ruhsat veya onay ya da
kamulaştırma kararı alınmış veya yatırım programına alınmış veya mevzi imar planları
onaylanmış projelere ve bu tarihten önce üretim ve/veya işletmeye başladığı
belgelenen faaliyetlere bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
 37

Geçici Madde 4
23/6/1997 tarihli ve 23028 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliğinden önce ilgili mevzuatı gereğince güzergahı belirlenen
veya yatırım programına alınan petrol ve gaz boru hatları, enerji nakil hatları, otoyollar,
duble yollar, ekspres yollar, demir yolları,devlet yolları ve il yolları projelerine bu
Yönetmelik hükümleri uygulanmaz

Geçici Madde 5
Yeterlik Belgesi ile ilgili tebliğin yayımlanmasından önce, Çevresel Etki Değerlendirmesi
Raporu hazırlayacak kurum ve kuruluşlarda Yeterlik Belgesi bulunması şartı aranmaz.
Ancak, proje tanıtım dosyası faaliyetin türü ve yeri ile ilgili en az üç farklı meslek
grubundan en az lisans seviyesinde eğitim görmüş kişiler tarafından, Çevresel Etki
Değerlendirmesi Raporları ise komisyonca belirlenen çalışma grubu tarafından
hazırlanarak imzalanır.

Geçici Madde 6
Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce 7/2/1993 tarihli ve 21489 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, 23/6/1997 tarihli ve
23028 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği ve
6/6/2002 tarihli ve 24777 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümlerine tabi olduğu halde gerekli işlemleri
tamamlamamış ve mevzuat uyarınca yer seçimi uygun olan mevcut faal tesisler, ilgili
yönetmelikler çerçevesinde gerekli yükümlülüklerini yerine getirmeleri amacıyla çevresel
durum değerlendirme raporunu Bakanlığa sunar, bu rapor Bakanlıkça değerlendirilir.
•
ESKİ VE YENİ YÖNETMELİK ARASINDAKİ FARKLAR

• Eski yönetmelikte 117 iş günü olan ÇED süreci, yeni yönetmelikle 35 işgününe
indirilmiştir.
• Eski yönetmelikte 75 iş günü olan ÇED Ön Araştırma süreci, yeni yönetmelikle 25
işgününe indirilmiştir.
• ÇED prosedüründe yer alan Bilgilendirme ve Kapsamlaştırma Toplantıları
birleştirilmiştir.
• ÇED’e tabi projelere ilişkin Rapor hazırlayanlar için Yeterlilik şartı getirilmiştir
(Yeterlik Tebliği Yayımından sonra)

EK-I
 38

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ UYGULANACAK

PROJELER LİSTESİ
1- Rafineriler
a) Ham petrol rafinerileri,
b) 500 ton/gün üzeri taşkömürü ve bitümlü maddelerin gazlaştırılması ve sıvılaştırılması projeleri,
c) Doğalgaz sıvılaştırma ve gazlaştırma tesisleri,
2- Termik güç santralları
a)Toplam ısıl gücü 200 MWt (Megawatt termal) ve daha fazla olan termik güç santralları ile diğer
yakma sistemleri,
b) Nükleer güç santralları ve diğer nükleer reaktörlerin kurulması ve sökümü (max. gücü sürekli
termik yük bakımından 1 kilovatı aşmayan, atom çekirdeği parçalanabilen ve çoğalan maddelerin
dönüşümü, üretimi amaçlı araştırma projeleri hariç),
3- Radyasyonlu nükleer yakıtlar
a) Nükleer yakıtların yeniden işlenmesi,
b) Nükleer yakıtların üretimi veya zenginleştirilmesi,
c) Radyasyondan arınmış nükleer yakıtların veya sınır değerin üzerinde radyasyon içeren atıkların
işlenmesi,
d) Radyasyonlu nükleer yakıtların nihai bertarafı işlemi,
e) Yalnız radyoaktif atıkların nihai bertarafı işlemi,
f) Yalnızca radyasyonlu nükleer yakıtların (10 yıldan uzun süre için planlanmış) veya nükleer atıkların
üretim alanından farklı bir alanda depolanması,
4- Demir ve çeliğin ergitilmesi ile ilgili tesisler
a) Cevherden hadde mamulü üreten tesisler,
b) Hurdaya dayalı sıvı çelik üreten tesisler(100.000 ton/yıl ve üzeri),
c) Haddehaneler (100.000 ton/yıl ve üzeri),
d) Döküm tesisleri (100.000 ton/yıl ve üzeri),
5- Demir dışı metallerin ergitildiği tesisler (50 000 ton/yıl ve üzeri).
6- Asbest çıkartılması ve asbest içeren ürünleri işleme veya dönüştürme projeleri
a) Asbest madeni işletmeleri ve zenginleştirme tesisleri,
b) 10.000 ton/yıl ve üzeri kapasiteli, son ürünü asbestli beton olan tesisler ,
c) Son ürün olarak friksiyon (sürtünme) maddesi üreten 50 ton/yıl ve üzeri kapasiteli tesisler,
d) 200 ton/yıl ve üzeri asbest kullanan diğer tesisler,
7- Fonksiyonel olarak birbirine bağlı çeşitli birimleri kullanarak endüstriyel ölçekte üretim yapan
kimya tesisleri
a) Organik kimyasalların üretimi,
b) İnorganik kimyasalların üretimi,
c) Fosfor, azot ve potasyum bazlı basit veya bileşik gübrelerin üretimi,
8- Yollar, geçişler ve havaalanları
a) Şehirlerarası demiryolu hatları,
b) Pist uzunluğu 2.100 m ve üzeri olan havaalanları,
c) Otoyollar, ekspres yollar ve devlet yollarının yapımı,
9- Su yolları, limanlar ve tersaneler
a) 1.350 DWT ve üzeri ağırlıktaki deniz araçlarının geçişine izin veren kıta içi su yollarının yapımı ve
kıta içi su trafiği için yapılacak olan limanlar,
b) 1.350 DWT ve üzeri ağırlıktaki deniz araçlarının yanaşabileceği ticari amaçlı liman, iskele ve
rıhtımlar,
c) Yük ve yolcu gemilerinin yapım, bakım, onarımı amaçlı tersaneler,
d) Gemi söküm faaliyetleri,
e) Yat limanları,
10- Tehlikeli ve Özel İşleme Tabi Atıkların geri kazanılması, ara depolanması ve/veya nihai bertarafını
yapacak tesisler.
Ancak,
a) Yakma Kapasitesi 1000 kg/gün ve üzerinde olan tıbbi atıklar için projelendirilen yakma tesisleri,
b) Günlük 1 ton ve üzeri depolama kapasitesine sahip olan tıbbi atık düzenli depolama tesisleri,
c) Yıllık işleme kapasitesi 2000 ton ve üzeri olan atık yağ geri kazanımı için projelendirilen tesisler,
 39

d) Depolama kapasitesi 1000 kg/gün ve üzeri olan ara depolama tesisleri,

11- Katı Atıkların yakma, kompost ve diğer tekniklerle ara işleme tabi tutulması ve bertaraf edilmesi
için kurulan tesisler ve/veya alanı 10 hektardan büyük veya hedef yılı da dahil depolanacak katı atık
miktarının günlük 100 ton ve üzeri olan katı atık depolama tesisleri
12- 10 milyon m3/yıl ve üzeri yeraltı suyu çıkarma veya suyu yeraltında depolama projeleri
13- Boru ile içme suyu taşımaları dışında kalan büyük su aktarma projeleri
a) Olası su sıkıntısını önlemek amacı ile akarsu havzaları arasında, 100 milyon m 3/yıl ve üzeri su
aktarma projeleri,
b) (a) bendi dışında uzun dönemli yıllık ortalama akışı 2 milyar m3 ü aşan bir akarsu havzasından
sözkonusu akışın % 5’i ve üzeri miktarda su aktarma projeleri,
14- Su depolama tesisleri (Göl hacmi100 milyon m3 ve üzeri veya göl alanı 15 km2 ve üzeri barajlar)
15- Et Entegre Tesisleri
Kasaplık büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı hayvanların kesiminin yapıldığı tesislere ilaveten besi ünitesi,
rendering ünitesi, et ürünlerinin üretildiği ünitelerden en az ikisini kapsayacak şekilde projelendirilen
tesisler
16- Kümes hayvanları ve domuzun yetiştirildiği kapasitesi aşağıda belirtilen tesisler
a) Tavuk veya piliç yetiştirme tesisleri (Bir üretim periyodunda 60.000 adet ve üzeri tavuk, 85.000
adet ve üzeri piliç veya eş değeri diğer kanatlılar),
b) Domuz besi çiflikleri (30 kg ve üzeri, 3.000 baş üzeri),
c) Dişi domuz üretim çiflikleri (900 baş ve üzeri),
d) Kültür balıkçılığı projeleri (1000 ton/yıl ve üzeri)
e) Entegre yağ üretim projeleri (Bitkisel ürünlerden hamyağ eldesinin ve rafinasyon işleminin birlikte
yapıldığı tesisler)
f) Entegre süt ürünleri üretim tesisleri (50 ton/gün ve üzeri sütten peynir, yağ, yoğurt gibi süt
ürünlerinden en az ikisinin üretildiği tesisler)
17- Orman ürünleri ve selüloz tesisleri
a) Selüloz üretim veya işleme tesisleri, selüloid üretim veya işleme tesisleri,
b) Kereste veya benzeri lifli maddelerden kağıt hamuru üretim tesisleri,
c) 200 ton/gün ve üzeri kapasiteli her çeşit kağıt, karton veya mukavva üretim tesisleri ,
18-Terbiye işlemlerinden kasar (haşıl sökme, ağartma, merserizasyon, kostikleme v.b.) ve boyama
birimlerini birlikte içeren iplik, kumaş veya halı fabrikaları,
19-Motor ve motorlu taşıt araçları
a) Motorlu taşıtların üretimi
b) İçten yanmalı motor üretimi
20-Demiryolu taşıtlarının üretimi
21-Hava taşıtlarının yapım ve onarım tesisleri
22-Cam veya cam elyafı üretim tesisleri (100 000 ton/yıl ve üzeri)
23- Ham deri (işlenmiş ham deriden son ürün elde eden tesisler hariç) işleme tesisleri (500 ton/yıl ve
üzeri) ,
24-Lastik üretim tesisleri (iç ve dış motorlu taşıt ve uçak lastikleri, kolon, sırt kauçuğu, kord bezi vb)
25- Madencilik projeleri. Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın;
a) 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletme ve
cevher hazırlama tesisleri,
b) 150 hektarı aşan (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) çalışma alanında açık işletme yöntemi
ile kömür çıkarma ve cevher hazırlama tesisleri,
c) Biyolojik, kimyasal, elektrolitik ya da ısıl işlem yöntemleri uygulanan cevher zenginleştirme
tesisleri
26- Taşocakları Nizamnamesine göre,
a) 25 hektar ve üzeri alandan hammadde çıkarılması
b) Çıkarılan hammaddenin her türlü işlemden geçirilmesi projelerinden 100.000 m3/yıl ve üzeri
kapasitede olanlar.
27- Çimento fabrikaları veya klinker üretim tesisleri
28- 154 kV (kilovolt) ve üzeri gerilimde 15 km’den uzun enerji iletim tesisleri (iletim hattı, trafo
merkezi, şalt sahaları)
29- 500 ton/gün ham petrol ve 500.000 m3/gün doğalgaz çıkartılması
 40

30- Petrol, doğalgaz ve kimyasalların 40 km’den uzun ve 600 mm ve üzeri çaplı borularla
taşınması projeleri
31- 5.000 m3 ve üzeri kapasitede olan petrol, doğalgaz, petrokimya ve kimyasal madde depolama
tesisleri
32- Patlayıcı ve parlayıcı maddelerin üretildiği tesisler
33- Kurulu gücü 50 MW ve üzeri olan nehir tipi santrallar
34- Tarım ilaçları ve/veya farmasötik ürünlerin etken maddelerinin üretildiği tesisler
35- Pil ve akü üretim tesisleri
36- Şeker fabrikaları
37-Toplu halde projelendirilen konutlar (1000 konut ve üzeri)
38-Turizm konaklama tesisleri (500 oda ve üzeri) tatil köyleri ve turizm kompleksleri
39-Kayak alanları ve mekanik tesisleri ( telesiyej uzunluğu 1000 metre ve üzeri)
40- İhtisas Sanayi Bölgeleri ( EK-I ve EK-II Listesinde yer alan faaliyetler)

EK- II
SEÇME, ELEME KRİTERLERİ UYGULANACAK PROJELER LiSTESİ
( Ek I. Listesinde yer alan alt sınırlar bu listede üst sınır olarak alınır.)

Kimya, petrokimya, ilaç ve atıklar

1-a) Kimyasalların üretimi, petrolden yağlama maddesi üretimi veya ara ürünlerin işlenmesi için
projelendirilen tesisler,
b) Atık yağ geri kazanımı için projelendirilen tesisler
c) Yakma kapasitesi 200-1000 kg/gün arasında olan tıbbi atık yakma tesisleri, günlük 1 tondan az olan
depolama kapasitesine sahip tıbbi atık düzenli depolama tesisleri ve tıbbi atıkların fiziksel ve kimyasal
olarak ara işleme tabi tutulması amacıyla kurulan tesisler,
d) 150- 1000 kg arası tehlikeli ve özel işleme tabi atıkları depolama kapasitesine sahip ara depolama
tesisleri,
e) Atık barajları, atık havuzları
2- Toplam depolama kapasitesi 500-5000m3 arası olan doğalgaz, petrokimya , petrol ve kimyasal ürün
depoları (Perakende satış istasyonları bu kapsamın dışındadır.)
3-Toplam depolama kapasitesi 500 ton ve üzeri kapasitede olan patlayıcı ve parlayıcı madde depoları
4-Tarım ilaçları ve farmasotik ürünlerin, boya ve cilaların, elastomer esaslı ürünlerin ve peroksitlerin
üretildiği veya elastomer esaslı ürünlerin işleme tabi tutulduğu tesisler
5- Katı Atıkların yakılması, kompostlaştırılması ve depolanması için yapılan tesisler ile transfer
istasyonları
6- Derin deniz deşarj projeleri
7- Nüfusu 50.000 ve üzerinde olan yerleşim birimlerine ait atık su arıtma tesisleri ile İstihdam
Kapasitesi 20.000 ve üzerinde olan İhtisas ve Organize Sanayi Bölgelerine ait atık su arıtma tesisleri.
8-Sabun veya deterjan üretimi yapan tesisler
9-Kümes ve Ahır Gübrelerinin Geri Kazanılması ve Bertaraf edilmesine yönelik tesisler
Metalurji, makine imalatı ve tekstil
10-Demir çelik veya demir dışı metal tesisleri. (1.000 ton/yıl ve altında kapasiteli tesisler ile atölye tipi
çalışmalar hariç)
a) Demir çeliğin ergitildiği, üretildiği tesisler,
b) Haddehaneler,
c) Döküm fabrikaları,
d) Boru üretimi yapan tesisler,
e) Metal kaplama tesisleri,
f) Demir dışı metallerin ergitildiği tesisler,
11-Tekstil Tesisleri
a) Boyama (Kimyasal boya veya kök boya kullanılarak) veya kasar işlemi yapan iplik, kumaş veya
halı fabrikaları,
b) Yün veya tiftiğin ovalanması, yağının alınması veya ağartmasının yapıldığı endüstriyel tip tesisler,
c) Denim (Kot) yıkama tesisleri
12-Cam veya cam elyafı üretim tesisleri
 41

13-Ham deri işleme tesisleri (işlenmiş ham deriden son ürün elde eden tesisler hariç)
14-Her çeşit kağıt, karton veya mukavva üretim tesisleri
15-Yıllık kapasitesi 100.000 adet ve üzerinde olan lastik kaplama tesisleri
Tarım, orman, su kültürü ve gıda
16-Hayvan ve bitki ürünleri ile ilgili projeler
a) Bitkisel ham yağ veya rafine yağ elde eden tesisler,
b) Hayvansal yağların üretimini yapan tesisler,
c) Nişasta üretimi yapan tesisler,
d) Fermantasyon ile alkollü içki üreten tesisler veya malt tesisleri,
e) Su ürünleri işleme tesisleri,
f) Süt işleme tesisleri (5 ton/gün-50 ton/gün kapasiteli )
g) 11/9/2000 tarih ve 24167 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kırmızı Et ve Et Ürünleri Üretim
Tesislerinin Kuruluş, Açılış, Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik uyarınca 1. veya 2.
sınıf ruhsata bağlı hayvan kesim tesisleri,
h) Rendering tesisleri
i) Kanatlı hayvanların kesiminin yapıldığı tesisler 10.000 adet/gün ve üzeri
j) Büyükbaş ve küçükbaş hayvan besi resisleri (500 adetve üzeri büyükbaş, 1000 adet ve üzeri
küçükbaş kapasiteli)
k) Kültür balıkçılığı projeleri (30 - 1.000 ton/yıl )
l) Sigara Fabrikaları,
m) Tarım arazilerinin yeniden yapılandırılması ile ilgili projeler,
n) İşlenmemiş veya yarı işlenmiş alanların, yoğun tarım amacı ile kullanımını amaçlayan projeler,
o) Tarımsal amaçlı su yönetimi projeleri ( 100 hektar ve üzeri) ,
p) Orman alanlarının başka amaçla kullanıma dönüştürülmesi projeleri,
r) Maya Fabrikaları
17- Kümes hayvanları ve domuzun yetiştirildiği kapasitesi aşağıda belirtilen tesisler
18-Tavuk veya piliç yetiştirme tesisleri (Bir üretim periyodunda 20.000 ile 60.000 adet arası tavuk,
30.000 ile 85.000 adet arası piliç veya eş değeri diğer kanatlılar ),
19-Domuz besi çiftlikleri (30 kg ve üzeri, 1.000 - 3.000 baş arası),
20-Dişi domuz üretim çiftlikleri (300 - 900 baş arası),
Ulaşım, altyapı ve kıyı yapıları
21- Altyapı tesisleri
a) Su depolama tesisleri (Göl hacmi 10 milyon m3’ ve üzeri veya göl alanı 1 km2 yi aşan baraj veya
göletler)
b) Akarsu havzaları arasında su aktarma projeleri (EK-I’de yer almayanlar)
c) Kıta içi su yollarının yapımı (EK-I’de yer almayanlar)
d) Taşkın önleme veya başka amaçla akarsu yataklarının düzenlenmesi,
e) Limanlar, iskeleler, rıhtımlar (Ek-I’de yer almayanlar)
f) Balıkçı barınakları, römorkör barınakları,
g) Denizden 10.000 m2 ve üzerinde alan kazanılması projeleri,
h) Erozyonla mücadele etmek için kıyılarda yapılan çalışmalar ve kıyının değişimine neden olabilecek
deniz kenarında yapılan çalışmalar; dalgakıran, mahmuz , mendirek, set vb. (bunların bakımı onarımı
hariç),
ı) Demiryolu hatları (EK-I’de yer almayanlar)
j) Demiryolu taşımacılığında kullanılan aktarma amaçlı tesisler, demiryolu terminallerinin yapımı,
k) Tramvaylar, yükseltilmiş ve yeraltından geçen demiryolu hatları, yolcu taşıma için kullanılan
benzer hatlar (metrolar, hafif raylı taşıma sistemleri, vb.),
l) Havaalanları (Ek-I’de yer almayanlar)
m) İl yolları,
n) İki veya daha az şeritli yolların dört veya daha fazla şeritli olarak 10 km sürekli uzunlukta
genişletilmesi .
o) Çekek Yerleri (Yat ve teknelere karaya çekme, bakım, onarım, konaklama, denize indirme
hizmetleri sunan ve/veya tekne imalatı yapan tesisler),
p) 1 milyon m3/yıl ve üzeri yeraltı suyu çıkarma veya yeraltında depolama projeleri,
r) Dip tarama projeleri
 42

Enerji
22-Kurulu gücü 10 MW ve üzeri olan nehir tipi santrallar
23-Rüzgar enerji santralları (Rüzgar çiftlikleri)
24-Jeotermal kaynağın çıkartılması ve jeotermal enerji kullanan tesisler (Isı kapasitesi 5MWt-
megawatt termal ve üzeri)
25-Elektrik, gaz, buhar ve sıcak su elde edilmesi ve/veya nakledilmesi için kurulan endüstriyel tesisler
26-154 kV ve üzeri gerilimdeki enerji iletim tesisleri
Turizm, spor, konut ve eğitim tesisleri
27-Toplu halde projelendirilen konutlar (200 konut ve üzeri)
28-Turizm konaklama tesisleri (50 oda ve üzeri oteller, tatil köyleri, turizm kompleksleri, vb.)
29-Eğitim kampüsleri
30-50.000 m2 ve üzeri daimi kamp ve karavan alanları
31-Temalı parklar (halkın eğlenmek amacı ile para ödeyerek girdiği, geniş alanlara kurulu parklar)
32-Kayak alanları ve mekanik tesisleri
33-Arabalar ve motorsikletler için kalıcı yarış ve test sahaları
34-Spor kompleksleri ve hipodromlar
Madencilik
35-Madencilik projeleri: Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın;
a) Madenlerin çıkarılması (Ek-I de yer almayanlar)
b) 5.000 m3/yıl ve üzeri kapasiteli blok ve parça mermer, dekoratif amaçlı taşların çıkartılması,
işlenmesi ve yıllık 100.000 m² ve üzeri kapasiteli mermer kesme, işleme ve sayalama tesisleri,
c) 1.000.000 m3/yıl ve üzerinde metan gazının çıkartılması ve depolanması
d) Karbondioksit ve diğer gazların çıkartıldığı, depolandığı veya işlendiği 10.000 ton/yıl ve üzeri
kapasiteli tesisler,
e) Taşocakları Nizamnamesi’ne göre bir hammaddenin çıkarılması (Ek-I de yer almayanlar)
f)Taş Ocakları Nizamnamesine göre çıkarılan bir hammaddenin her türlü işleme sokulması (25.000
m3/yıl ve üzeri)
g) 50.000 ton/yıl ve üzeri tuzun çıkarılması ve/veya her türlü tuz işleme tesisleri,
h) Cevher hazırlama veya zenginleştirme tesisleri (Ek-I de yer almayanlar),
i) Aynı sahada toplam 3 000 m ve üzerinde sondajla yapılan aramalar,
36-Klinker öğütme tesisleri
37-Kömür işleme tesisleri
a) Havagazı ve kok fabrikaları,
b) Kömür briketleme tesisleri,
c) Kömür yıkama tesisleri,
38-Petrokok, kömür ve diğer katı yakıtların depolama, sınıflama ve ambalajlama tesisleri
(perakende satış birimleri hariç)
39-Tuğla veya kiremit üretimi yapan tesisler. (Atölye tipi tesisler hariç)
40-Seramik veya porselen üretimi yapan tesisler (Atölye tipi tesisler hariç)
41-Sabit asfalt hazırlama (plent) tesisleri
42-Kireç fabrikaları
43-EK-I de yer alan projeler kapsamında bulunmakla birlikte, yeni bir metot veya ürün denemek ve
geliştirmek amacı ile hazırlanan ve iki yıldan uzun süreli olmayan projeler.

MADENCİLİK FAALİYETLERİ İZİN YÖNETMELİĞİ

Madencilik faaliyetleri ile ilgili ruhsat hukukuna ilişkin işlemler halen

05.06.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5177 sayılı Kanun ile değişik 3213 sayılı Maden
Kanunu, 03.02.2005 tarihinde yürürlüğe giren Maden Kanunu Uygulama ve I (a)
Grubu Madenler İle İlgili Uygulama Yönetmelikleri ile yürütülmekle birlikte
Madencilik Faaliyetlerindeki İzinler ile ilgili faaliyetleri düzenleyen İzinler
Yönetmeliği Bakanlar Kurulunun 24.05.2005 tarihli Kararı ile kabul edilerek,
21.06.2005 tarih ve 25852 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
 43

3213 sayılı Maden Kanunun 24. maddesi gereği; arama ruhsatlı sahalara, arama
ruhsat süresince belirlenen görünür, muhtemel ve mümkün rezerv alanı üzerine işletme
ruhsatı verilmekte, işletme ruhsatının alınmasına müteakip üç ay içinde Kanunun 7 nci
maddesinde belirtilen gerekli izinlerin alınması için müracaat edilmesi zorunlu olup,
gerekli izinlerin alınmasına müteakip te görünür rezerv alanına işletme izni
verilmektedir.
3213 sayılı Maden Kanunun 7. maddesinde madencilik faaliyetleri esnasında
alınması gereken izinlerin ana hatları çizilmiş olup, Bakanlar Kurulu tarafından
çıkarılan Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliği ile de ilgili bakanlıkların görüşleri
de alınarak izinlerin hangi esaslara göre yürütüleceği belirlenmiştir.
Bir önceki kanun döneminde işletme ruhsatı ve izni birlikte verilmekte, ruhsat
sahibince yine Kanunun 7. maddesi gereği gerekli izinler alındıktan sonra madencilik
faaliyetlerine geçilmekte idi. Ancak ruhsat sahaları ile ilgili Arazi Mülkiyeti, ÇED ve
GSM vb. izinlerinin alınmasında büyük sıkıntılar yaşanmış, bu ve benzeri izin işlemleri
ancak ilgili Kamu Kurum ve Kuruluşlarının kendi Kanun ve Yönetmeliklerine göre
yorumladıkları insiyatifler doğrultusunda yürütülmüştür. Ancak ruhsat sahiplerinin
ruhsatı almasına müteakip, işletme faaliyetine geçmesi, uygulama esasları belli
olmayan kurallara göre değerlendirildiğinden, büyük sıkıntılar yaşanmıştır.
Yeni İzinler Yönetmeliği ile ilgili yine her ne kadar engeller varmış gibi
gözükse de en azından ruhsat sahalarında faaliyete geçememe durumu ortadan
kaldırılarak, belli esaslara göre madencilik faaliyetlerine, ilgili Kamu Kurum ve
Kuruluşlarınca izin verilmesi zorunlu hale getirilmiştir.

05.06.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5177 sayılı Kanun ile değişik 3213 sayılı
Maden Kanunundaki Madencilik faaliyetleri ile ilgili izin maddeleri:

Madde 7- Orman, muhafaza ormanı, ağaçlandırma alanları, kara avcılığı alanları,

özel koruma bölgeleri, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı,
tarım, mera, sit alanları, su havzaları, kıyı alanları ve sahil şeritleri, karasuları, turizm
bölgeleri, alanları ve merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, askerî
yasak bölgeler ve imar alanları ile mücavir alanlarda madencilik faaliyetlerinin çevresel
etki değerlendirmesi, gayri sıhhî müesseseler ile ilgili hususlar dahil hangi esaslara
göre yürütüleceği ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Bakanlar Kurulu tarafından
çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.

İlgili bakanlıkların mevzuatı gereği yapacakları inceleme ve denetimlerde; ruhsat

alanlarında bu yönetmelik esaslarına uygun çalışılmadığının tespiti halinde, mevzuat
çerçevesinde yapılacak işlemler Genel Müdürlüğe bildirilir. Çevre ve insan sağlığına
zarar verdiği tespit edilen madencilik faaliyetleri gerekli önlemler alınıncaya kadar
durdurulur.
Çevresel etki değerlendirmesi işlemleri Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından,
diğer izinlere ilişkin işlemler de ilgili bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve
kuruluşlarınca çevresel etki değerlendirmesi sürecinde en geç üç ay içinde bitirilir.
Bakanlık ve diğer bakanlıkların mevzuatının gerektirdiği maddî yükümlülükler ruhsat
sahibi tarafından karşılanır.
İmar alanları içinde kalan madencilik faaliyetleri, ilgili yerel merciden izin
alınarak yapılır. Ruhsat alındıktan sonra imar alanları içine alınan maden sahalarına bu
hüküm uygulanmaz.
 44

Kamu hizmeti veya umumun yararına ayrılmış yerlere ve bu tür tesislere 60 metre
mesafe dahilinde madencilik faaliyetleri Bakanlığın, binalara 60 metre, özel mülkiyete
konu araziye 20 metre mesafe dahilinde ise mülk sahibinin iznine bağlıdır. Bu
mesafeler, ihtiyaç halinde madencilik faaliyetlerinin boyutu, emniyet tedbirleri ve
arazinin yapısı dikkate alınarak Bakanlıkça artırılabilir. Mesafeler yatay olarak
hesaplanır.
Maden arama faaliyetleri, bu Kanunda sayılanlar dışında herhangi bir izne tâbi
değildir. İşletme faaliyetleri ise, bu Kanuna göre Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliğe
göre yürütülür.
Maden işletme faaliyeti ile Devlet ve il yolları, havaalanı, liman ve baraj gibi
kamu yatırımlarının birbirlerini engellemesi, kamu kurum ve kuruluşlarının
uygulamalarından dolayı maden işletme faaliyetinin yapılamaz hale gelmesi, kamu ve
özel yatırım için başka alternatif alanların bulunamaması durumunda, madencilik
faaliyeti ve yatırımla ilgili karar, Başbakanlık Müsteşarı başkanlığında oluşturulacak
bir kurul tarafından verilir.
Kurulun teşkili, çalışma usulü, karar alma şekli ve diğer hususlar Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Kamu yatırımları nedeniyle kurul kararı ile faaliyeti kısıtlanan maden
işletmecisinin yatırım giderleri lehine karar verilen tarafça tazmin edilir.
Madencilik faaliyetleri ve/veya bu faaliyetlere bağlı tesisler için verilmiş izinler,
ruhsat hukuku devam ettiği sürece geçerlidir.
Bu madde hükümlerine aykırı faaliyette bulunulduğunun tespiti halinde, ruhsat
teminatı irad kaydedilerek bu alandaki faaliyet durdurulur. Beş yıl içinde üç kez bu
maddenin ihlâli halinde teminatın tamamı irad kaydedilerek ruhsat iptal edilir.

İşletme ruhsatı ve madenin işletilmesi

Madde 24. Arama ruhsatlı sahalara, arama süresince belirlenen görünür,
muhtemel ve mümkün rezerv alanı üzerinden işletme ruhsatı, görünür rezerv alanına da
işletme izni verilir. Arama ruhsatının diğer kısımları taksir edilir. Mümkün rezerv
alanlarının IV. Grup ruhsat sahalarında beş yıl, diğer grup ruhsat sahalarında üç yıl
içinde görünür ve muhtemel rezerv haline getirilmesi zorunludur. Görünür ve
muhtemel rezerv haline getirilmeyen alanlar da taksir edilir.
Kanunun 7 nci maddesine göre alınması gerekli izinler için ruhsat tarihinden
itibaren üç ay içinde müracaat edilmesi zorunludur. Aksi taktirde teminat irad
kaydedilir. İzinlerin alınmasından itibaren işletme izni verilir. Bu iznin verildiği
tarihten itibaren bir yıllık süre içinde ruhsat sahibi madeni işletmeye almak zorundadır.
Bu sürede işletmeye alınmayan ruhsat sahalarında, çalışılmayan her yıl için, projede
belirtilen üretim miktarının % 10'u üzerinden Devlet hakkı alınır. Ancak kamu
kurumlarınca işletilen bor tuzu ve Ereğli Kömür Havzasındaki taşkömürü ruhsatları
için bu hüküm uygulanmaz.
Beş yıllık sürede mücbir sebepler ve beklenmeyen haller dışında üç yıldan fazla
üretim yapılmayan ruhsatlar, teminatları irad kaydedilerek iptal edilir.
 45

03.02.2005 tarihinde yürürlüğe giren Maden Kanunu Uygulama

Yönetmeliğinde geçen Madencilik Faaliyetleri ile ilgili izin maddeleri;

İZİNLER
Madde 21 – Kanunun 7 nci maddesine göre alınması gerekli izinler için ruhsat
yürürlük tarihinden itibaren üç ay içinde ilgili kurumlara veya Genel Müdürlüğe
müracaat edilmesi zorunludur. Gerekli izinlerin alınmasını müteakip işletme izni
verilir.
İşletme izninin verildiği tarihten sonra bir yıl içinde ruhsat sahibi madeni
işletmeye almak zorundadır.
Ek işletme projesi ile prosesi değişik olan yeni maden veya madenler için
işletme izni talep edilir. Bu taleplerde aynı işlemler yapılarak yeni madenler için
işletme izni verilir.
Kamu hizmeti veya umumun yararına ayrılmış ibadethane, okul, hastane,
kütüphane, karayolu, demiryolu gibi yer ve tesislere 60 metre mesafe dahilinde
madencilik faaliyetleri için Genel Müdürlükten izin alınması zorunludur. Özel
mülkiyete konu taşınmazlara 20 metre mesafe dahilinde faaliyette bulunmak için mülk
sahibinden yazılı izin alınması zorunludur. Yatay olarak alınan bu mesafeler gerek
duyulması halinde Genel Müdürlük tarafından madencilik faaliyetlerinin boyutu,
emniyet tedbirleri ve arazinin yapısı dikkate alınarak her faaliyet için ayrı olarak da
belirlenir. Madencilik faaliyetleri yürütülen alanlarda alınmış izinler, mülkiyetin
değişmesi halinde de müktesep hak kabul edilir.
Ereğli Kömür Havzasındaki Taşkömürü ve 10/6/1983 tarihli ve 2840 sayılı Bor
Tuzları, Trona ve Asfaltit Madenleri ile Nükleer Enerji Hammaddelerinin
İşletilmesini, Linyit ve Demir Sahalarının Bazılarının İadesini Düzenleyen Kanunda
sayılan bor tuzu, toryum ve uranyum madenleri için bu maddede yer alan izin alınması
ve faaliyete başlanması ile ilgili süreler uygulanmaz ve faaliyette bulunulmayan süreler
için fazladan Devlet hakkı alınmaz.

MADENİN İŞLETMEYE ALINMASI

Madde 22 – Kanunun 7 nci maddesi gereği izinlerin alınmasını takiben işletme
izni verilir. Bu iznin verildiği tarihten itibaren bir yıllık süre içinde ruhsat sahibi
madeni işletmeye almak zorundadır.
İşletme projesinde beyan edildiği şekilde üretim yapılması veya üretime yönelik
tesis yapılması, madenin işletmeye alınması sayılır.

Hammade Üretim İzinleri

Madde 53 – Hammadde üretim izni verilen alana ilişkin olarak Kanunun 7 nci
maddesi gereğince alınması gerekli izinler, kamu kurum ve kuruluşunca ilgili kanun
hükümlerine göre yetkili mercilere müracaat edilerek alınır.

FAALİYET İZİNLERİNDE TEMİNAT İRADI

Madde 85 – Kanunun 7 nci maddesine göre alınması gerekli izinler için işletme
ruhsat tarihinden itibaren üç ay içinde müracaat edilmesi zorunludur. Aksi taktirde
teminat irat kaydedilir.
İrat kaydedilen teminatın üç ay içinde yatırılması ve izin için müracaat edilmesi
zorunludur.
Verilen ikinci üç ay içinde teminat yatırılarak izin için gerekli müracaat yapılmaz
ise ruhsat iptal edilir.
 46

Kanunun 7 nci maddesi hükümlerine aykırı faaliyette bulunulduğunun tespiti

halinde teminat irat kaydedilerek bu alandaki faaliyetler durdurulur. Beş yıl içinde üç
kez bu maddenin ihlali halinde teminatın tamamı irat kaydedilerek ruhsat iptal edilir.

03.02.2005 tarihinde yürürlüğe giren I (a) Grubu Madenler İle İlgili

Uygulama Yönetmeliğinde geçen Madencilik Faaliyetleri ile ilgili izin maddeleri;

RUHSAT VERİLMESİ VE GEREKLİ İZİNLERİN

ALINMASI
Madde 9 – I (a) Grubu maden ruhsatı almak için, ihale sonrası gerekli bedellerin
yatırılmasını veya özel mülkiyetindeki alan içinde de talebin uygun bulunmasını
takiben en geç on beş gün içerisinde işletme ruhsatı talep harcı, yıllık işletme ruhsat
harcı ile teminatı yatırılarak, Ek Form-1’e uygun hazırlanmış taahhütnameyi, bir ay
içerisinde de Ek Form-2’ye uygun olarak hazırlanmış işletme projesini valiliğe vermek
zorunludur
Gerekli izinlerin alınmasını takiben Ek Form-3’deki işletme ruhsatı verilir.
Alınmış izinler ruhsata işlenir.
Gerekli izinlerin alınmasını takiben en geç bir yıl içinde işletme faaliyetine
başlanması zorunludur. Süresi içinde işletmeye alınmayan veya üretim yapmayan
ruhsat sahalarından projede belirtilen üretim miktarının %10’u üzerinden Devlet hakkı
alınır.

MADENCİLİK FAALİYETLERİNDE 7. MADDE GEREĞİNCE ALINACAK

İZİNLER

a) Arazi Mülkiyet İzinleri:

- Orman, muhafaza ormanı, ağaçlandırma alanları

- Kara avcılığı alanları
- Özel Çevre koruma bölgeleri
- Milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı
- Tarım alanları
- Meralar
- Sit alanları
- Su havzaları
- Kıyı alanları ve sahil şeritleri, karasuları
- Turizm bölgeleri, alanları ve merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim
bölgeleri
- Askerî yasak bölgeler
- Sulak Alanlar
- İmar alanları
- Kamuya ve Özel mülkiyete Tabi Alanlar

b) ÇED İle İlgili İzinler:

- ÇED Olumlu kararı (Çevresel Etki Değerlendirmesi prosedürüne tabi olan maden
projeleri için)
- ÇED Gerekli Değildir Kararı (Seçme, Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler için)
- ÇED kapsamı dışında kararı ( Her iki prosedürün dışında kalan ve belirli kıstaslara
tabi projeler için)
c) GSM İle İlgili İzinler:
 47

- Yer Seçimi ve Tesis Kurma İzni

- Deneme İzni
- İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı
MADENCİLİK FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ İZİNLERDE

GENEL İLKELER

İzinlerle ilgili temel ilke

Madde 5 - Madenlerin aranması ve üretilmesi ile ilgili faaliyetlerde alınması gereken

izinlerde uygulanacak usul ve esaslar, bu Yönetmelik hükümlerine göre yürütülür.
Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları, madencilik faaliyetleri için bu
Yönetmelik kapsamında izin verme ve süre uzatılmasına ilişkin görev ve yetkilerini
kullanırken, kanunlarında, uluslararası sözleşmelerde ve bu Yönetmelikte öngörülmemiş ise
başka kuruluşların görev, yetki ve sorumluluk alanına giren hususlara dayalı olarak işlem
yapamaz. Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları, izin taleplerini, kanunlarındaki ve bu
Yönetmelikteki hükümlere göre sonuçlandırır.
Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarınca, bu Yönetmelik hükümlerinde belirtilen
haller ve diğer kanunların ilgili hükümleri dışında, madencilik faaliyetleri engellenemez ve
çıkarılacak yönetmeliklerde bu Yönetmelikte belirtilen kısıtlamaların dışında bir kısıtlama
getirilemez.
Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının çıkaracağı madencilik faaliyetlerini etkileyen
mevzuatın düzenlenmesinde, Bakanlığın görüşü alınır.

İzin süresi ve süre uzatımı

Madde 6 - Ruhsat alanı dahilinde, madencilik faaliyetleri veya bu faaliyetlere bağlı tüm
tesisler için verilen izinlerin süresi maden ruhsat süresi kadardır. Maden ruhsatının temdit
edilmesi halinde, ilgili bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından alınmış izinler
ruhsat süresi kadar uzatılır.
Maden ruhsatlarının devredilmesi halinde, verilmiş olan izinler ve bunlara bağlı olan
yükümlülükler, aynı şartlarda geçerlidir. Ruhsat devirleri ilgili valiliğe bildirilir.

Arama faaliyetleri

Madde 7 - Maden arama faaliyetleri, Kanun ve bu Yönetmelikte belirtilmiş izinlerin

dışında başka bir mevzuat kapsamında izne tâbi değildir.
Maden ruhsat sahibi, arama faaliyetinde bulunacağı alanın niteliğine göre ilgili bakanlık ile
kamu kurum ve kuruluşuna gerçekleştireceği arama faaliyeti ile ilgili yazılı bilgi verir.
Test ve teknolojik araştırma amaçlı numune alma işlemi arama faaliyetleri kapsamındadır.

Üretim faaliyetlerinde izin

Madde 8 - Genel Müdürlükçe, maden arama ruhsat döneminde, görünür rezervin %10'una
kadar maden üretim ve satış izni verilebilir. Arama ve işletme ruhsatı döneminde üretim
yapılabilmesi için bu Yönetmeliğin gerektirdiği izinlerin ayrıca alınması zorunludur.

Çevresel etki değerlendirmesi ve seçme, eleme kriterleri uygulanacak projeler için

 48

müracaat

Madde 9 - Maden ruhsat sahibi, işletme ruhsatı veya sertifikasını aldıktan sonra izin için
valilik, Genel Müdürlük veya ilgili kurumdan herhangi birine üç ay içinde müracaat etmek
zorundadır. Bu müracaat, valiliğe yapılmış ise bu süre içinde maden ruhsat sahibi tarafından
Genel Müdürlüğe bildirilir. Üç ay içinde maden ruhsat sahibinin izin için başvuruyu yapmaması
halinde ruhsatın teminatı irat kaydedilerek üç ay ek süre verilir. Verilen ikinci üç aylık süre içinde
izin için gerekli müracaat yapılmaz ise ruhsat iptal edilir. Teminat iradıyla ilgili olarak Kanunun 13
üncü maddesi hükümlerine göre işlem yapılır.
Maden ruhsat sahibi, çevresel etki değerlendirmesi uygulanacak projelere tabi olması
durumunda ruhsatın yürürlük tarihinden itibaren üç ay içinde Çevre ve Orman Bakanlığına
müracaat ederek format almak zorundadır. Maden ruhsat sahibi formatın alınış tarihinden
itibaren çevresel etki değerlendirmesi raporunu Çevre ve Orman Bakanlığına bir yıl içinde
sunmakla yükümlüdür.
Maden ruhsat sahibinin seçme, eleme kriterleri uygulanacak projelere tabi olması
durumunda ise, Proje Tanıtım Dosyasını hazırlayarak ruhsatın yürürlük tarihinden itibaren
üç ay içinde Çevre ve Orman Bakanlığı ve/veya valiliğe müracaat eder.
Bu işlemlerin başlama tarihi, maden ruhsat sahibinin çevresel etki değerlendirmesi
raporunu Çevre ve Orman Bakanlığına, Proje Tanıtım Dosyasını Çevre ve Orman Bakanlığı
ve/veya valiliğe verdiği tarihtir. Diğer izinlerin alınması ile ilgili işlemler bu süreç içinde
yürütülür. Bu işlemlerin başlatılması için “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” veya “Çevresel
Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararının alınması gerekmez. Çevresel etki
değerlendirmesi işlemleri Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından, diğer izinlere ilişkin işlemler de
ilgili bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca çevresel etki değerlendirmesi sürecinde,
en geç üç ay içinde bitirilir.
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli
Değildir” kararı ve gerekli diğer izinlerin alınmasından itibaren on beş gün içinde işletme izni
verilir. Bu izin ile maden ruhsat sahibi ruhsat alanı içinde projesi kapsamında faaliyetlerini
sürdürür.

Çevresel etki değerlendirmesi prosedürü dışındaki maden projelerinde izin için müracaat

Madde 10 - Maden ruhsat sahibi, çevresel etki değerlendirmesi prosedürü dışındaki maden
projeleri için, üretim faaliyetlerine başlamadan önce, bu Yönetmelikte belirtilen izinlerin alınması
için işletme ruhsatı veya sertifikasının yürürlük tarihinden itibaren üç ay içinde gerekli belgelerle
birlikte valilik, Genel Müdürlük veya ilgili kurumdan herhangi birine müracaat eder. Maden
ruhsat sahibi, izin için valiliğe müracaat ettiğini üç aylık süre içinde Genel Müdürlüğe
bildirir. Genel Müdürlük izin taleplerinde gerekli koordinasyonu sağlar.
Üç ay içinde maden ruhsat sahibinin izin için başvuruyu yapmaması halinde ruhsatın
teminatı irat kaydedilir.

İzin müracaatlarının değerlendirilmesi

Madde 11 - Maden ruhsat sahibinin izin talep belgelerini Genel Müdürlüğe vermesi
halinde Genel Müdürlük bu belgeleri on beş gün içinde valiliğe veya ilgili kuruma gönderir.
Valiliğe yapılan müracaatlarda vali yardımcısı başkanlığında çevre ve orman il müdürlüğü,
tarım il müdürlüğü, sağlık il müdürlüğü ve izin talep edilen alanın özelliği dikkate alınarak diğer
birimlerin temsilcilerinden oluşan bir komisyon oluşturulur. Komisyon izin istenilen yer ile ilgili
olarak bu Yönetmelik kapsamında yapılacak işlemleri belirler ve ruhsat sahibine bildirir.
 49

İzin belgelerinde eksiklikler

Madde 12 - İlgili valiliğe veya Genel Müdürlüğe yapılan müracaat belgeleri incelenir.
Eksik ve hatalı müracaatlar gerekçesi ile en geç bir ay içinde maden ruhsat sahibine bildirilerek
maden ruhsat sahibinin bu eksikliklerini iki ay içinde tamamlaması istenir. Valiliğe yapılan
müracaatlardan iki ay içerisinde eksikliklerini tamamlamayanlar Genel Müdürlüğe bildirilir.
Ruhsat teminatları Kanunun 10 uncu maddesi gereği irat kaydedilir.

İzin için müracaat alanı

Madde 13 - Maden ruhsat sahibi, maden işletme faaliyetleri için ihtiyaç duyacağı alana
bu Yönetmelik kapsamında izin müracaatında bulunabilir.
Alınan izinler, işletme izni belgesi üzerine işlenir.

İzinler için maddi yükümlülükler

Madde 14 - Genel Müdürlük ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının mevzuatlarının

gerektirdiği maddi yükümlülükler maden ruhsat sahibi tarafından karşılanır.

İzin müracaatının yapılacağı valilik

Madde 15 - İzin alınacak alanın birden fazla il sınırları içinde olması durumunda, üretim
yapılacak alanın bulunduğu valilikler ile tesislerin kurulduğu yer valiliğine de izin almak üzere
müracaat edilir.

Müracaat belgeleri

Madde 16 - Arama faaliyetinde bulunmak üzere gerekli izin için valiliğe veya Genel
Müdürlüğe aşağıdaki belgelerle müracaat edilir:
a) Arama ruhsatı örneği,
b) Uygun ölçekli topografik haritada ruhsat ile arama faaliyeti gösterilecek alanın
koordinatlarının çizimi,
c) Yapılacak arama faaliyetlerine ilişkin bilgiler,
d) Bina ve tesis var ise vaziyet planı.

Üretim faaliyetinde bulunmak üzere gerekli izin için valiliğe veya Genel Müdürlüğe
aşağıdaki belgelerle müracaat edilir:
a) İşletme ruhsatı veya arama ruhsatı örneği,
b) İşletme projesi veya arama faaliyet raporu,
c) Uygun ölçekli topografik haritada ruhsat ile üretim faaliyeti gösterilecek alanın
koordinatlarının çizimi,
d) İzin alınacak alanın uygun ölçekli haritası,
e) Bina ve tesis var ise vaziyet planı.
Ayrıca, ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları kendi kanunları gereği ek bilgi
isteyebilir.

Yeraltı madencilik faaliyetleri

 50

Madde 17 - Uygulanan yöntem, teknoloji ve derinliğe bağlı olarak projesi Genel

Müdürlükçe uygun bulunan yeraltı madencilik faaliyetlerinin tekabül ettiği yüzey alanı için
herhangi bir izin alınmaz. Yeraltı madencilik faaliyetlerine bağlı olarak gerekli olan yerüstü
tesisleri veya galeri ağzının isabet ettiği alan için bu Yönetmelik kapsamında gerekli izinlerin
alınması zorunludur. Kültür varlığının bulunduğunun tespit edildiği alanlara isabet eden yeraltı
madencilik faaliyetleri için ilgili kurumdan izin alınır.

Müktesep haklar

Madde 18 - Kanunun 7 nci maddesinde ve bu Yönetmelikte belirtilen yerlerde yapılan

madencilik faaliyetleri ile bu faaliyetlere bağlı tesisler için verilmiş olan izinler, müktesep hak
olarak ruhsat hukuku devam ettiği sürece geçerlidir. Alınan izinler, ruhsatın temdit edilmesi
halinde uzatılır. İşletme ruhsatı sınırları dahilinde işletme izni alınan diğer alanlar için de izin
verilir.
05/06/2004 tarihinden önce verilmiş işletme ruhsatı ve bu ruhsat alanlarındaki faaliyetlere
bağlı tesisler için verilmiş olan izinler, bu Yönetmelik gereği alınması gereken izinlerin yerine
geçer.

ARAZİ MÜLKİYET İZİNLERİ

Orman, Muhafaza Ormanı ve Ağaçlandırma Alanlarında

Madencilik Faaliyetleri
Devlet ormanları, hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlar, özel ormanlar
veya muhafaza ormanlarında, ağaçlandırma alanlarında ve mesire yerlerinde; prospeksiyon,
jeolojik harita yapma, numune alma, jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı faaliyeti
gerektirmeyen maden arama faaliyetleri için herhangi bir izin istenmez. Ancak, maden ruhsat
sahibince, valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da ilgili orman bölge müdürlüğüne gerekli
belgelerle bilgi verilir.
İlgili orman bölge müdürlüğünce bu müracaatın bir örneği üzerine başvurunun kayıt tarihi
ve sayısı belirtilerek maden ruhsat sahibine iade edilir. Bu örnek yazıyı alan maden ruhsat sahibi
arama ruhsatı süresince yukarıda sayılan arama faaliyetlerinde bulunabilir.
Maden ruhsat sahibince, Devlet ormanları, hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait
ormanlar, özel ormanlar veya muhafaza ormanlarında ve ağaçlandırma alanlarında; sondaj,
yarma, galeri gibi fiziki müdahale gerektiren maden arama faaliyetleri için valiliğe veya
Genel Müdürlüğe ya da ilgili orman bölge müdürlüğüne gerekli belgelerle müracaat edilir.
Başvuru tarihinden itibaren en geç bir ay içinde ilgili orman bölge müdürlüğünce yapılacak
inceleme sonucuna göre izin verilir.
Maden ruhsat sahibi; Devlet ormanları, hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait
ormanlar, muhafaza ormanlarında ve ağaçlandırma alanlarında; üretim faaliyetleri için valiliğe
veya Genel Müdürlüğe ya da ilgili orman bölge müdürlüğüne gerekli belgelerle müracaat
eder. İlgili orman bölge müdürlüğünce, arazi üzerinde yapılacak inceleme sonucu hazırlanan rapor
göz önünde bulundurularak ruhsat süresince orman işletme izni ve/veya geçici tesis izni verilir.
Orman işletme iznine ilişkin yapılan işlem sonuçları orman bölge müdürlüğünce Genel Müdürlüğe
bildirilir.
Çevre ve Orman Bakanlığınca verilen iznin beş hektardan az olması halinde,
 51

ağaçlandırma bedeli dışında başkaca bir bedel alınmaz. Sahanın çevre ile uyumlu hale
getirilerek teslim edilmesinden sonra, aynı işletme izni içinde talep edilmesi halinde teslim edilen
saha kadar aynı şartlarda izin verilir.
Bir ruhsat sahasında defaten verilen iznin tesisler dahil beş hektarı geçmesi halinde, aşan
kısım için orman mevzuatı hükümlerine göre sadece ağaçlandırma bedeli, arazi tahsis bedeli
ve teminat alınır. Bu alanlardaki madencilik faaliyetlerinden % 30 fazla Devlet hakkı alınmaz.
Maden arama veya işletme ruhsat döneminde maden üretimi yapılacak alan için orman
izninin alınması sırasında bu üretimin yapılması amacıyla ruhsat sınırları içinde veya dışında
altyapı tesisleri için ihtiyaç duyulan orman alanlarında da izin verilir.
Arama ruhsat döneminde yapılan üretim faaliyetleri için de bu madde hükümleri
doğrultusunda işlem yapılır.
Orman alanlarında madencilik faaliyetleri ile ilgili geçici tesisler yapılabilir.
Maden ruhsat sahibi arama ve işletme ruhsatı döneminde faaliyet göstereceği orman
alanında mevcut yolları kullanabilir. Bu yolların kullanımı için ayrıca bir bedel ödenmez.
Orman işletme izni; sürenin dolması, hak sahibinin vazgeçmesi, ruhsatın Kanun
hükümlerine göre iptali durumunda sona erer. Üretim faaliyeti sırasında maden ruhsat sahibinin,
Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun faaliyet göstermediğinin tespiti halinde Orman Genel
Müdürlüğünce durum Genel Müdürlüğe bildirilir. Genel Müdürlüğün görüşü doğrultusunda
Orman Genel Müdürlüğünce gerekli işlem yapılır.
Muhafaza ormanlarında yapılacak madencilik faaliyetlerinde bu Yönetmelik
hükümlerine göre izin verilir. Ancak, muhafaza ormanlarında I (a) Grubu madenler ile
kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda dolgu amaçlı kullanılan her türlü yapı
hammaddesi üretimi için izin verilmez.
Devlet ormanları, muhafaza ormanlarında ve ağaçlandırma alanlarında; madencilik
faaliyetleri için aşağıda belirtilen bedeller alınır:
Ağaçlandırma bedeli: İzin verilen alanın ağaçlandırılması için gerekli olan bedel kadardır.
Bu bedel bir defa alınır.
Arazi tahsis bedeli: Arazinin mevcut orman örtüsü ve bulunduğu bölge dikkate alınarak
Orman Genel Müdürlüğünce hektar başına tespit edilecek bedeldir. Bu bedel her yıl alınır.
Teminat: Maden ruhsat teminatını aşmamak üzere Orman Genel Müdürlüğünce belirlenir.

Kara Avcılığı Alanlarında

(Yaban Hayatı Koruma ve Geliştirme Sahaları ile Avlaklarda)
Madencilik Faaliyetleri

Maden ruhsat sahibi, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları ile avlaklarda;
prospeksiyon, jeolojik harita yapma, numune alma, jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı
faaliyeti gerektirmeyen maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği veya
Genel Müdürlüğü ya da Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünü bilgilendirerek
arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları ile avlaklarda; sondaj,
yarma, galeri gibi maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Genel
Müdürlüğe ya da Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvurur.
Başvuru tarihinden itibaren en geç bir ay içinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel
Müdürlüğünce yapılacak inceleme sonucu izin verilir.
Ruhsat sahibi, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları ile avlaklarda; maden arama ve
işletme ruhsatı döneminde üretim faaliyeti gösterebilmesi için gerekli belgelerle valiliğe veya
Genel Müdürlüğe ya da Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne başvurur. Yaban
hayatı koruma ve geliştirme sahaları ile avlaklarda, maden üretim faaliyetlerine çevresel etki
 52

değerlendirmesi raporunda belirlenen esaslar dahilinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel
Müdürlüğü tarafından izin verilir. Bu izin, ruhsat aşamasına bakılmaksızın ruhsat hukuku sonuna
kadar devam eder.
Yaban hayatı geliştirme sahaları ve üretim istasyonlarının bulunduğu alanlardaki
maden arama ve işletme faaliyetleri aşağıdaki esaslar dahilinde yürütülür:
a) İzin verilen maden sahası üzerinde toprak var ise bu topraklar sıyrılarak bir yere
depolanır ve faaliyetin tamamlanmasını takiben rekültüvasyon çalışmalarında kullanılır.
b) Madencilik faaliyetleri sırasında av ve yaban hayvanı türleri ile habitatın zarar
görmemesi için işletme projesinde öngörülen gerekli önlemler alınır.
c) İşletmenin tamamlanmasını takiben, faaliyette bulunulan alan çevre ile uyumlu hale
getirilir.

Özel Çevre Koruma Bölgelerinde

Madencilik Faaliyetleri

Özel çevre koruma bölgesi ilan edilecek alanlar için Genel Müdürlükten görüş alınır.
Maden ruhsat sahibi, özel çevre koruma bölgesi sınırları dahilinde; prospeksiyon, jeolojik
harita yapma, numune alma, jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı faaliyeti gerektirmeyen
maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği veya Genel Müdürlüğü ya
da Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığını bilgilendirerek arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, özel çevre koruma bölgesi sınırları dahilinde; sondaj, yarma, galeri
gibi maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe
ya da Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığına bir dilekçe ile başvurur. Başvuru tarihinden
itibaren en geç bir ay içinde Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığınca yapılacak inceleme
sonucu izin verilir.
Ruhsat sahibi, maden arama ve işletme ruhsatı döneminde üretim faaliyeti gösterebilmesi
için gerekli belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da Özel Çevre Koruma Kurumu
Başkanlığına başvurur. Özel çevre koruma bölgesi sınırları dahilinde maden üretim faaliyetlerine
çevresel etki değerlendirmesi raporunda belirlenen esaslar dahilinde Özel Çevre Koruma Kurumu
Başkanlığı tarafından izin verilir.

Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanlarında

Madencilik Faaliyetleri

Maden ruhsat sahibi, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanlarında;
prospeksiyon, jeolojik harita yapımı, numune alımı, jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı
faaliyeti gerektirmeyen maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği veya
Genel Müdürlüğü ya da Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünü bilgilendirerek
arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, milli parklar ve tabiat park alanlarında; sondaj, yarma, galeri gibi
maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvurur. Başvuru tarihinden
itibaren bir ay içinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce yapılacak
değerlendirme sonucu uyulması gereken esaslar belirlenerek izin verilir.
Ruhsat sahibi; üretim faaliyetinde bulunmak için gerekli belgelerle valiliğe veya Genel
Müdürlüğe ya da Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne başvurur. Milli parklar
ve tabiat park alanlarında, maden üretim faaliyetlerinin yapılmasına 2873 sayılı Milli Parklar
 53

Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrası doğrultusunda izin verilebilir.

İzin verilen alanlarda üretimle doğrudan ilgili ve zorunlu olan yol, su, enerji hattı gibi alt
yapı tesisleri ile şantiye, bakım-onarım ünitesi gibi geçici tesisler dışında herhangi bir yapılaşmaya
gidilemez.
Tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanları ile bu alanlara 60 metre mesafe dahilinde madencilik
faaliyetlerine izin verilmez.
Milli parklar ve tabiat park alanlarında, I (a) Grup madenler ve mıcır ile kaba inşaat,
baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi üretimi için izin
verilmez.
Milli park niteliğine sahip olduğu tespit edilen alanlar, Bakanlığın görüşü alınarak
belirlenir.

Tarım Alanlarında
Madencilik Faaliyetleri

Tarım alanlarında arazi sınıflarına bakılmaksızın maden arama çalışmalarına izin verilir.
Maden ruhsat sahibi, tarım alanlarında; prospeksiyon, jeolojik harita yapımı, numune alımı,
jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı faaliyeti gerektirmeyen maden arama faaliyetleri
yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği veya Genel Müdürlüğü ya da Tarım ve Köyişleri
Bakanlığını bilgilendirerek arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, tarım alanlarında; sondaj, yarma, galeri gibi maden arama faaliyetleri
yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da Tarım ve Köyişleri
Bakanlığına bir dilekçe ile başvurur. Başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde ilgili Bakanlıkça
yapılacak değerlendirme sonucuna göre izin verilebilir.
Maden ruhsat sahibi arama faaliyetleri sırasında sulama, drenaj, toprak muhafaza tesisleri
gibi tarımsal yapılara zarar vermemek ve arama faaliyeti sonrası, faaliyette bulunduğu bölgeleri
çevre ile uyumlu hale getirmek zorundadır.
Ruhsat sahipleri, tarım alanlarında yapacakları üretim faaliyetleri ve tesisler için gerekli
belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da Tarım ve Köyişleri Bakanlığına müracaat
ederek izin verilmesini talep eder.
Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri ve ekonomik olarak verimli dikili tarım
arazileri ile sulu tarım arazilerinde Bakanlık tarafından uygun görülen maden üretim
faaliyetleri için tarım dışı amaçlı kullanım izni, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından verilir.
Tarım alanlarında aşağıdaki esaslar dahilinde madencilik faaliyetleri için izin verilir:
a) İzin verilen maden sahasının üzerinde toprak var ise bu topraklar sıyrılarak bir yere
depolanır ve faaliyetin tamamlanmasını takiben rekültüvasyon çalışmalarında kullanılır.
b) Madencilik faaliyetleri sırasında civar tarım arazilerinin bu çalışmalardan zarar
görmemeleri için faaliyet raporu veya işletme projesinde öngörülen gerekli önlemler alınır.
c) Maden yayılım sahaları ve rezervlerinin tespitinden sonra üretim için yeterli olabilecek
tarım alanlarına izin verilir.
d) Faaliyetlerin tamamlanmasını takiben yapılacak rekültüvasyon çalışmaları ile bu sahalar
çevre ile uyumlu hale getirilir.
Yukarıda sayılan tarım arazileri dışında kalan ve nitelikleri Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
tarafından belirlenen marjinal tarım arazilerine ise, Valilik tarafından tarım dışı amaçlı arazi
kullanım izni verilir.

Madencilik faaliyetleri için kurulması zorunlu tesisler için gerekli tarım arazisi, öncelikle
marjinal tarım arazileri içerisinden karşılanır, karşılanmaması halinde diğer tarım
 54

arazilerinden karşılanır.
Tarım alanlarının kullanım amacının değiştirilerek madencilik faaliyetlerine tahsis edilmesi
için işlemlere çevresel etki değerlendirmesi süreci sonucunu beklemeden başlanır. Kullanım
amacının değiştirilmesinin son aşamasında “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” veya
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararının ilgili kamu kurumuna verilmesi ile
izin süreci tamamlanır.
Madencilik faaliyetleri ile ilgili izinler, çevresel etki değerlendirmesi süreci içinde
tamamlanır.
Tarım alanlarındaki mevcut yollar, madencilik faaliyetlerinde kullanılmak üzere
genişletilebilir. Bu yolların kullanımı esnasında etrafındaki tarım alanlarının etkilenmemesi için
gerekli önlemler maden ruhsat sahibince alınır.
Madencilik faaliyetleri için ruhsat alanı içinde veya dışında yapılması zorunlu olan yol,
konveyör, su, haberleşme, enerji nakil hatları, havai hatlarının tarım alanlarından geçmesi halinde,
bu altyapı tesislerinin valilik tarafından uygun görülen güzergahta maden ruhsat sahibi tarafından
yapılmasına izin verilir. Özel mülkiyete tabi alanlar için ayrıca gerekli izinler alınır.

Mera Alanlarında
Madencilik Faaliyetleri

Maden ruhsat sahibi, mera, yaylak ve kışlakların bulunduğu alanlarda; prospeksiyon,

jeolojik harita yapımı, numune alımı, jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı faaliyeti
gerektirmeyen maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği veya Genel
Müdürlüğü ya da Tarım ve Köyişleri Bakanlığını bilgilendirerek mera tahsis amacı
değiştirilmeden arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, mera, yaylak ve kışlakların bulunduğu alanlarda; sondaj, yarma,
galeri gibi maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Genel
Müdürlüğe ya da Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bir dilekçe ile başvurur. Başvuru tarihinden
itibaren bir ay içinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca yapılacak değerlendirme sonucu uyulması
gereken esaslar belirlenerek mera tahsis amacı değiştirilmeden izin verilir. Bu faaliyetler sonrası
maden ruhsat sahibi, faaliyette bulunduğu bölgeleri düzenleyerek çevre ile uyumlu hale getirir.
Maden ruhsat sahibi faaliyetlerini, verdiği bilgi doğrultusunda yapmak zorundadır. Aksi taktirde
faaliyet durdurularak Kanunun 7 nci maddesi hükümleri uygulanır.
Arama faaliyetleri sonunda rezervi belirlenen madenlerin üretim ve üretime yönelik
tüm faaliyetlerin yapılacağı alanların tahsis amacı; Bakan1ığın, Tarım ve Köyişleri
Bakanlığına talebi, Maliye Bakanlığının ve valiliğin uygun görüşü üzerine ilgili Bakanlıkça
değiştirilebilir ve söz konusu yerlerin hazine veya ait olduğu vakıf adına tescili yapılır.
Arama ruhsatı döneminde belirlenen rezervin 1/10’unun üretilebilmesi için tahsis amacının
değiştirilmesi gerekir.
İşletme ruhsatı döneminde yapılacak arama faaliyetleri ile ilgili olarak arama ruhsatı
dönemindeki işlemler yapılır.
Tahsis amacının değiştirilmesi işlemlerine, çevresel etki değerlendirmesi süreci sonucu
beklenmeden başlanır. Ancak tahsis amacı değiştirilecek alanların Hazine adına tescili için
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir”
kararının ilgili kamu kuruluşuna sunulması zorunludur.
Mera, yaylak ve kışlakların tahsis amacının değiştirilmesi talebi gerekli belgelerle
Genel Müdürlüğe ya da valiliğe yapılır.
Genel Müdürlüğe yapılan müracaatlar değerlendirilerek, görüşle beraber gerekli belgeler
valiliğe gönderilir.
 55

Tahsis amacının değiştirilmesi işlemlerinin müracaat tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde

sonuçlandırılması esastır.
Tahsis amacının değiştirilmesi karşılığı maden ruhsat sahibinin ödeyeceği bedel,
mera, yaylak ve kışlaklardan elde olunacak 20 yıllık ot geliri esas alınarak mera
komisyonunca tespit edilir. Bunun dışında herhangi bir bedel ödenmez.
Tahsis amacı değiştirilen alanda yapılacak madencilik faaliyetleri çevredeki mera alanlarını
olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde yürütülür. Maden ruhsat sahibi, tahsis süresi bitiminde
faaliyette bulunduğu alanları işletme projesinde veya çevresel etki değerlendirmesi raporunda
kabul edildiği şekilde çevre ile uyumlu hale getirilmekle yükümlüdür. Aksi halde Kanunun 7 nci
maddesine göre işlem yapılır.
Tahsis amacı değiştirilmiş alanlarda valiliğe bilgi vermek suretiyle madencilik faaliyetleri
için gerekli olan tesisler yapılabilir.
Genel Müdürlükçe işletme izni verildikten sonra, bu alanın mera ilan edilmesi durumunda,
herhangi bir tahsis değişikliği yapılmadan, temdit dahil madencilik faaliyeti yürütülür.
Mera alanlarındaki mevcut yollar, madencilik faaliyetlerinde kullanılmak üzere
iyileştirilerek genişletilebilir. Bu yolların kullanımı esnasında etrafındaki mera alanlarının
etkilenmemesi için gerekli önlemler maden ruhsat sahibince alınır.
Madencilik faaliyetleri için ruhsat alanı dışında yapılması zorunlu olan yolların mera
alanlarından geçmesi durumunda, mera tahsis değişikliği yapılarak yol yapılmasına izin verilir.
Madencilik faaliyetleri için gerekli olan su, haberleşme, enerji nakil hatları, konveyör
bantları gibi geçici tesisler, tahsis amacının değiştirilmesine gerek kalmadan valilikten izin alınarak
yapılır.

SİT Alanlarında
(Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının Bulunduğu Alanlarda)
Madencilik Faaliyetleri

Maden ruhsat sahibi, korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının bulunduğu
alanlarda; prospeksiyon, jeolojik harita yapımı, numune alımı, jeofizik araştırma gibi herhangi bir
kazı faaliyeti gerektirmeyen maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği
veya Genel Müdürlüğü ya da Kültür ve Turizm Bakanlığını bilgilendirerek arama
faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının bulunduğu
alanlarda; sondaj, yarma, galeri gibi maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle
valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da ilgili kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurulu müdürlüğüne
bir dilekçe ile başvurur. Başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde ilgili kurulca yapılacak
değerlendirme sonucuna göre maden ruhsat sahibinin faaliyeti süresince uyulması gerekli esaslar
belirlenerek izin verilebilir.
Maden üretim faaliyetinde bulunmak isteyen maden ruhsat sahibi; gerekli belgelerle
valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da ilgili bakanlığa müracaat eder. İlgili bakanlıkça, izin
talep edilen alanda çevresel etki değerlendirmesi prosedürü kapsamında belirlenen esaslar
doğrultusunda madencilik faaliyetlerine izin verilebilir. Çevresel etki değerlendirmesi prosedürüne
tabi olmayan madencilik faaliyetlerinde ilgili bakanlıkça belirlenen esaslara göre üretim faaliyeti
yapılır.
Çevresel etki değerlendirmesi prosedürüne tabi olmayan madencilik faaliyetlerinde, maden
ruhsat sahiplerinin müracaatına istinaden, yapılacak işlemler iki ay içinde tamamlanır.
Madencilik faaliyetleri esnasında kültür ve tabiat varlıklarına rastlanması halinde maden
ruhsat sahibi, kültür ve tabiat varlığının olduğu alandaki faaliyetini geçici olarak durdurarak en geç
 56

üç gün içinde en yakın müze müdürlüğüne, mülki idare amirliğine veya Genel Müdürlüğe
bildirir. En geç on gün içinde ilgili bakanlık ve Genel Müdürlük elemanlarından oluşacak bir
heyet yerinde incelemelerini yapar. Yapılan inceleme sonucu, hazırlanan raporlar göz önünde
bulundurularak o alandaki faaliyetin durumuna ilişkin ilgili kurulca karar verilir.
Madencilik faaliyetleri esnasında korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının bilerek
yıkılmasına, bozulmasına, tahribine, yok olmasına sebebiyet veren veya kültür ve tabiat
varlığına rastlanıldığında haber vermeyen ruhsat sahiplerine ait alanlardaki faaliyet
durdurularak Kanun ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu
hükümleri uygulanır.
Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının ve doğal sit alanlarının tespiti ve
genişletilmesi, Kültür ve Turizm Bakanlığının koordinatörlüğünde Bakanlığın görüşü alınarak
yapılır.
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce tescil edilmiş, korunması gerekli taşınmaz
kültür ve tabiat varlıkları ve doğal sit alanları, Genel Müdürlüğün talebi ile maden rezervleri göz
önüne alınarak ilgili bakanlık tarafından yeniden belirlenir.

Su Havzalarında
Madencilik Faaliyetleri

Su havzalarındaki maden rezervleri değerlendirilirken mevcut su kalitesini korumak esastır.

Maden ruhsat sahibi, kısa, orta ve uzun mesafeli koruma alanlarında; prospeksiyon, jeolojik
harita yapımı, numune alımı, jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı faaliyeti gerektirmeyen
maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği veya Genel Müdürlüğü ya
da ilgili kurumu bilgilendirerek arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, orta ve uzun mesafeli koruma alanlarında; sondaj, yarma, galeri
gibi maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe
ya da ilgili kuruma bir dilekçe ile başvurur. Başvuru tarihinden itibaren bir ay içinde ilgili
kurumca yapılacak değerlendirme sonucuna göre maden ruhsat sahibinin faaliyeti süresince
uyulması gerekli esaslar belirlenerek izin verilir.
Mutlak koruma alanı, içme ve kullanma suyu alınan rezervuarların maksimum su
seviyesinden itibaren 100 metre genişlikteki şerit, mutlak koruma alanıdır. Söz konusu alanın
sınırının su toplama havzası sınırını aşması halinde, mutlak koruma alanı havza sınırında son
bulur. Mutlak koruma alanında madencilik faaliyetleri yapılmasına izin verilmez.
Kısa mesafeli koruma alanı, içme ve kullanma suyu alınan rezervuarların mutlak koruma
alanı sınırından itibaren 900 metre genişliğindeki şerittir. Söz konusu alan sınırının su toplama
havzası sınırını aşması halinde, kısa mesafeli koruma alanı havza sınırında son bulur.
Kısa mesafeli koruma alanında madencilik faaliyetleri yapılmasına izin verilmez.
Ancak, maden ruhsatı alındıktan sonra, kısa mesafeli koruma alanı ilan edilen sahalarda,
kirlilik oluşturmayacağı bilimsel ve teknik olarak ve/veya çevresel etki değerlendirmesi raporu ile
ortaya konulan galeri yöntemi ile patlatmalar dışındaki maden istihracına ve kimyasal madde
kullanılmadan işletilen tesislere izin verilir. Faaliyet sırasında alıcı ortama yapılacak deşarjlarda
ilgili yönetmelik hükümlerine uyulması zorunludur.
Orta mesafeli koruma alanı, içme ve kullanma suyu alınan rezervuarların kısa mesafeli
koruma alanı sınırından itibaren 1 km genişliğindeki şerittir. Söz konusu alan sınırının su toplama
havzası sınırını aşması halinde, orta mesafeli koruma alanı havza sınırında son bulur.
Orta mesafeli koruma alanı içinde maden ruhsatı ile arama faaliyetleri yapılır.
Maden ruhsat sahibi kazı gerektirmeyen arama faaliyetleri için, gerekli belgelerle
valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da ilgili kuruma bilgi verir.
 57

Orta mesafeli koruma alanı içinde, kirlilik oluşturmayacağı bilimsel ve teknik olarak
belirlenen veya çevresel etki değerlendirmesi raporuna göre yapılması uygun bulunan galeri
yöntemi ile patlatmalar dışındaki maden istihracına ve kimyasal madde kullanılmadan
işletilen tesislere izin verilir. Ancak faaliyet sırasında alıcı ortama yapılacak deşarjlarda ilgili
yönetmelik hükümlerine uyulması zorunludur.
Uzun mesafeli koruma alanı, İçme ve kullanma suyu alınan rezervuarların yukarıda
tanımlanan koruma alanlarının dışında kalan su toplama havzasının tümü uzun mesafeli koruma
alanıdır.
Uzun mesafeli koruma alanı içinde, kirlilik oluşturmayacağı bilimsel ve teknik olarak
belirlenen veya çevresel etki değerlendirmesi raporuna göre yapılması uygun bulunan maden
istihracı ve her türlü tesis yapılabilir. Ancak faaliyet sırasında alıcı ortama yapılacak deşarjlarda
ilgili yönetmelik hükümlerine uyulması zorunludur.
Alıcı ortama, ilgili yönetmelik hükümlerine aykırı olarak su deşarj ederek çevre ve insan
sağlığına zarar verdiği tespit edilen madencilik faaliyetleri, valilik tarafından durdurularak Genel
Müdürlüğe bildirilir. Madencilik faaliyetlerinin devamı hakkında Çevre ve Orman Bakanlığının
görüşü alınarak, gerekli incelemeler sonucu Genel Müdürlük tarafından en geç on beş gün içinde
karar verilir.
Su havzalarındaki madencilik faaliyetlerine diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca, 2872
sayılı Çevre Kanunu, 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki
Kanun, 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanun ve diğer kanunlar ile bu Yönetmelik ile belirlenmiş olan hükümlerin dışında
kısıtlamalar getirilemez.

Kıyı Alanları, Sahil Şeritleri ve Karasularında

Madencilik Faaliyetleri

Kıyılarda ve sahil şeritlerinde, müktesep haklar korunmak kaydıyla 3621 sayılı Kıyı
Kanunu ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu hükümlerine aykırı madencilik faaliyetlerinde
bulunulamaz.
Denizlerde kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasındaki bölge ve deniz sahil
şeritlerinde I (a) Grubu maden ruhsatı verilemez.
Kıyı çizgisinden deniz istikametine doğru I (a) Grubu maden işletme ruhsatı verilecek
yerler, valilikçe gerekli incelemeler yapılarak belirlenir. 20 metreden daha az derin denizlerde I
(a) Grubu maden işletme ruhsatı verilmez.
Göl ve akarsulara 60 metre mesafe dahilinde I (a) Grubu ruhsatlar ile ilgili tesislerin
kurulmasına çevre kirliliği oluşturmayacak önlemler alınarak valilikçe izin verilir.
Maden ruhsat sahibi, deniz, göl ve akarsular ile deniz ve göllerin kıyılarının devamı
niteliğindeki sahil şeridi ve karasularında; prospeksiyon, jeolojik harita yapımı, numune alımı,
jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı faaliyeti gerektirmeyen maden arama faaliyetleri
yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği veya Genel Müdürlüğü ya da ilgili kurumu
bilgilendirerek arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, deniz, göl ve akarsular ile deniz ve göllerin kıyılarının devamı
niteliğindeki sahil şeridi ve karasularında; sondaj, yarma, galeri gibi maden arama faaliyetleri
yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da ilgili kuruma bir dilekçe
ile başvurur. Başvuru tarihinden itibaren bir ay içinde ilgili Bakanlıkça yapılacak değerlendirme
sonucuna göre izin verilir.
Arama faaliyetlerinde, çevre kirliliği oluşturmayacak önlemler alınarak ve moloz, cüruf,
toprak ve çöp gibi kirletici etkisi olan atık ve artıklar dökülemez. Arama ruhsatı döneminde
 58

çalışılan alan, çevre ile uyumlu hale getirilir.

Maden rezervi belirlenmesi sonrası deniz, göl ve akarsular ile deniz ve göllerin kıyılarının
devamı niteliğindeki sahil şeridi ve karasularında madencilik faaliyetlerine başlanması için
valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da ilgili kuruma gerekli belgelerle müracaat edilir. Kirlilik
bırakmayacağı bilimsel ve teknik olarak belirlenen veya çevresel etki değerlendirmesi raporuna
göre yapılması uygun bulunan madencilik faaliyetlerine ilgili kurum tarafından izin verilir. İlgili
bakanlık bu alanı plan notlarına işler.
Kıyılar ve sahil şeritlerinde çevresel etki değerlendirmesi raporuna göre uygun bulunan
veya seçme, eleme kriterleri uygulanacak projeler kapsamında olup “Çevresel Etki
Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı verilen madencilik faaliyetleri için zorunlu olan yükleme,
enerji santrali, zenginleştirme gibi tesislere ilgili bakanlıkça izin verilebilir.
Deniz, göl ve akarsulardan ortam veya rezervuarının doğal dengesini bozmadan
eriyik halde mineral içeren su alınarak, maden üretimi yapılabilir. Bu üretim için gerekli
olan pompa istasyonu, altyapı ve tesislerin kıyılarda yapılmasına ilgili bakanlık tarafından
izin verilir.
Kıyılarda ve sahil şeritlerindeki madencilik faaliyet alanları, imar planları ile çevre düzeni
planlarına plan notu olarak düşülür.

Turizm Bölgeleri, Alanları, Merkezleri

İle
Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde
Madencilik Faaliyetleri

Maden ruhsat sahibi, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm merkezlerinin
bulunduğu alanlarda; prospeksiyon, jeolojik harita yapımı, numune alımı, jeofizik araştırma gibi
herhangi bir kazı faaliyeti gerektirmeyen maden arama faaliyetleri yapmadan önce gerekli
belgelerle valiliği veya Genel Müdürlüğü ya da Kültür ve Turizm Bakanlığını bilgilendirerek
arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm merkezlerinin
bulunduğu alanlarda; sondaj, yarma, galeri gibi maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli
belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da Kültür ve Turizm Bakanlığına bir dilekçe ile
başvurur. Başvuru tarihinden itibaren bir ay içinde yapılacak değerlendirme sonucuna göre maden
ruhsat sahibinin faaliyeti süresince uyulması gerekli esaslar belirlenerek Kültür ve Turizm
Bakanlığınca izin verilir.
Maden üretim faaliyetinde bulunmak isteyen maden ruhsat sahibi; gerekli belgelerle
valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da Kültür ve Turizm Bakanlığına müracaat eder. İzin
talep edilen alanda çevresel etki değerlendirmesi prosedürü kapsamında belirlenen esaslar
doğrultusunda madencilik faaliyetlerine Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından izin verilir.
Çevresel etki değerlendirmesi prosedürüne tabi olmayan madencilik faaliyetlerinde Kültür
ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenecek esaslara göre üretim faaliyeti yapılır.
Çevresel etki değerlendirmesi prosedürüne tabi olmayan madencilik faaliyetlerinde,
maden ruhsat sahiplerinin müracaatına istinaden, yapılacak işlemler bir ay içinde
tamamlanır.
Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm merkezleri belirlenmeden
önce Bakanlığın görüşü alınır.

Askerî Yasak ve Güvenlik Bölgelerinde

 59

Madencilik Faaliyetleri

Askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgeleri içinde maden kaynaklarımızın araştırılması,

aranması ve işletilmesi Genelkurmay Başkanlığının olumlu görüşleri alınarak bu Yönetmelik
kapsamında yürütülür.
Maden varlığı belirlenmiş bir alanda askeri tesis ve yasak bölge ilan edilmesine karar
verilmesi durumunda yapılacak madencilik faaliyetlerinin devamına, Bakanlığın görüşü alınmak
suretiyle kamu yararı göz önünde bulundurularak karar verilir.
Bakanlık, askeri yasak ve güvenlik bölgelerinde maden arama faaliyeti ile ilgili talebi
Genelkurmay Başkanlığına bildirir. Genelkurmay Başkanlığı konu ile ilgili gerekli incelemeyi
yaparak maden arama faaliyetine izin verilip verilmediğini Bakanlığa bildirir.
Askeri yasak ve güvenlik bölgelerinde madencilik üretim faaliyetleri, Kanun
kapsamında projesine uygun olarak ve çevresel etki değerlendirmesi raporunda belirtilen
esaslar dahilinde, Genelkurmay Başkanlığından uygun görüş alınarak yapılır.
Askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgelerinde madencilik araştırma ve aramalarına
yönelik her türlü havadan jeolojik, jeofizik ve benzeri prospeksiyon çalışmaları Genelkurmay
Başkanlığının izni alınarak yapılır. Bu çalışmalar için Genelkurmay Başkanlığı tarafından
belirlenecek esaslara uyulması zorunludur.
Askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgeleri dışındaki Milli Savunma Bakanlığına tahsisli
bölgelerdeki madencilik faaliyetleri, ilgili bakanlığın izni ile yürütülür.

Sulak Alanlarda
Madencilik Faaliyetleri

Maden ruhsat sahibi, sulak alanlar dahilinde; prospeksiyon, jeolojik harita yapma, numune
alma, jeofizik araştırma gibi herhangi bir kazı faaliyeti gerektirmeyen maden arama faaliyetleri
yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliği veya Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel
Müdürlüğünü ya da Genel Müdürlüğü bilgilendirerek arama faaliyetlerinde bulunur.
Maden ruhsat sahibi, sulak alanlar dahilinde; sondaj, yarma, galeri gibi maden arama
faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel
Müdürlüğüne ya da Genel Müdürlüğe bir dilekçe ile başvurur. Başvuru tarihinden itibaren en geç
bir ay içinde yapılacak inceleme sonucuna göre Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel
Müdürlüğünce izin verilir.
Ruhsat sahibi, sulak alanlar dahilinde; maden arama ve işletme ruhsatı döneminde üretim
faaliyeti gösterebilmesi için gerekli belgelerle valiliğe veya Doğa Koruma ve Milli Parklar
Genel Müdürlüğüne ya da Genel Müdürlüğe başvurur. Sulak alanlar dahilinde maden üretim
faaliyetlerine çevresel etki değerlendirmesi raporunda belirlenen esaslar dahilinde Doğa
Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce izin verilir.

İmar Alanları,
İle
Kamuya ve Özel Mülkiyete Tabi Alanlarındaki
Madencilik Faaliyetleri

İmar alanları içinde kalan madencilik faaliyetleri, ilgili yerel merciden izin alınarak yapılır.
 60

Geçici Madde 1 – 20/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi

Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 20 nci maddesi gereğince büyükşehir
belediye başkanlıklarının ilgili genel müdürlüklerince çıkarılan su havzaları koruma
yönetmelikleri, Çevre ve Orman Bakanlığının uygun görüşü alınarak bu Yönetmelik hükümleri
doğrultusunda en geç altı ay içinde yeniden düzenlenir.
Geçici Madde 2 - Ruhsat sahibi bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce almış
olduğu ruhsatın çevresel etki değerlendirme prosedürü dışında olması halinde, Yönetmeliğin
yürürlük tarihinden itibaren 3 ay içinde gerekli belgelerle birlikte ilgili valiliğe veya Genel
Müdürlüğe müracaat eder.
Geçici Madde 3 - 5/6/2004 tarihinden önce, maden ruhsat sahipleri ile Orman Genel
Müdürlüğü arasında yapılmış sözleşmelere göre alınması gereken bedeller, bu Yönetmeliğin
yayımı tarihinden sonra Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre tahsil edilir.

GAYRI SIHHİ MÜESSESELER (GSM)

VE
İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATLARI

Gayrisıhhî Müesseseler:

Faaliyeti sırasında çevresinde bulunanlara biyolojik, kimyasal, fiziksel, ruhsal ve sosyal

yönden az veya çok zarar veren veya vermesi muhtemel olan ya da doğal kaynakların
kirlenmesine sebep olabilecek Müesseselerdir. 3 çeşit gayrı sıhhi müessese vardır.
Bunlar;

a) Birinci Sınıf Gayrisıhhî Müesseseler: Meskenlerden ve insanların ikametine

mahsus diğer yerlerden mutlaka uzakta bulundurulması gereken işyerleri,
 61

b) İkinci Sınıf Gayrisıhhî Müesseseler: Müessesenin faaliyeti gerektirdiği

takdirde meskenlerden ve insanların ikametine mahsus diğer yerlerden, inceleme
kurulunca teklif edilip yetkili idare tarafından uygun görülecek bir mesafede faaliyette
bulunması gereken işyerleri,

c) Üçüncü Sınıf Gayrisıhhî Müesseseler: Meskenlerin ve insanların ikametine

mahsus diğer yerlerin yakınında kurulabilmekle birlikte sıhhî yönden denetim altında
bulundurulması gereken işyerleridir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına (GSM) İlişkin İzinler:

a) Yer Seçimi ve Tesis Kurma İzni:

Birinci sınıf gayrisıhhî müesseselerde tesisin yapılmasından önce söz konusu

yerde kurulup kurulamayacağı konusunda ve kurulacak yer, proje ve belgelerin uygun
görülmesi durumunda müessesenin kurulması için yetkili idarece verilen izindir.

b) Deneme İzni:

Gayrisıhhî müesseselerde onaylı projelerine göre yapılan müessesenin, planlanan

şekilde çalışıp çalışmadığının ve doğal kaynakların kirlenmesini önlemek için alınan
tedbirlerin yeterli olup olmadığının tespiti için yetkili idarenin izni ve denetimi altında
belirli bir süre deneme mahiyetindeki faaliyetlere verilen geçici izindir.

c) İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı:

Yetkili idareler tarafından bu Yönetmelik kapsamındaki işyerlerinin açılıp faaliyet

göstermesi için verilen izindir.

Yetkili İdare:

Gayrı sıhhı müesseseler için alınması gereken iş yeri açma ve çalışma ruhsatlarının
alınacağı yetkili idareler;

- Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışı ile kanunlarda münhasıran il özel idaresine
yetki verilen hususlarda İl özel idaresi,

- Büyükşehir belediyesi sınırları ve mücavir alanlar içinde büyükşehir belediyesinin

yetkili olduğu konularda Büyükşehir belediyesi,

- Bunların dışında kalan hususlarda büyükşehir İlçe veya ilk kademe belediyesi,

- Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde Belediye,

- Organize sanayi bölgesi sınırları içinde Organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğidir.

İnceleme Kurulları:

- İnceleme Kurulu Birinci sınıf gayrisıhhî müesseseler için yer seçimi ve tesis
kurma, deneme ve açılma izni amacıyla inceleme yapan;
 62

- İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için açılma iznine esas

beyanname bilgilerini denetleyip inceleyen kuruldur.

- İl özel idarelerinde birinci sınıf gayrisıhhî müesseseleri inceleme kurulu, beş kişiden
az olmamak üzere valinin veya görevlendireceği yetkilinin başkanlığında çevre, sağlık,
hukuk, imar ve tarım birimleri görevlileri, sanayi ve ticaret il müdürlüğü temsilcisi,
ilgili meslek odalarının temsilcileri ile tesisin özelliğine göre gerektiğinde vali
tarafından belirlenecek diğer kuruluş temsilcilerinden oluşur.

- İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler inceleme kurulu, vali tarafından

belirlenecek görevlinin başkanlığında birinci fıkrada belirtilenlerin katılımıyla biri
başkan olmak üzere en az üç kişiden oluşturulur.

- Büyükşehir belediyelerinde birinci sınıf gayrisıhhî müesseseleri inceleme kurulu, beş

kişiden az olmamak üzere büyükşehir belediye başkanı veya görevlendireceği
yetkilinin başkanlığında çevre, sağlık, hukuk, imar ve küşat birimleri görevlileri,
sanayi ve ticaret il müdürlüğü temsilcisi, ilgili meslek odalarının temsilcileri ile
tesisin özelliğine göre belediye başkanı tarafından belirlenecek diğer kuruluş
temsilcilerinden oluşur.

- İl belediyelerinde birinci sınıf gayrisıhhî müesseseleri inceleme kurulu, Büyükşehir

belediyeleri için belirtilen esasa göre oluşturulur.

- İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese ruhsatı veren belediyelerde söz konusu
kurullar, Büyükşehir belediyeleri için belirtilen esaslara göre ilgili birim amirleri veya
temsilcilerinin katılımıyla en fazla beş kişiden oluşur.
- Kurulların oluşturulması sırasında yeterli teknik ve uzman elemana sahip olmayan
belediyeler, kurulların oluşturulması için valilik veya kaymakamlıktan eleman
görevlendirilmesini talep edebilir.

- Organize sanayi bölgelerinde inceleme kurulu oluşturulmaz. Tesisin özelliğine

göre, ilave olarak bırakılacak sağlık koruma bandı, organize sanayi bölgesi yönetim
kurulu kararı ile tespit edilir.
GSM İçin İzin Başvurusu:

- Gayrisıhhî müessese açmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler Örnek 2’de yer alan
başvuru formunu doldurarak yetkili idareye başvurur.

Yer Seçimi ve Tesis Kurma İzni:

- Birinci sınıf gayrisıhhî müesseseleri inceleme kurulu, ilgilinin başvurusundan itibaren

en geç yedi gün içinde tesisin kurulacağı yeri mahallinde inceleyerek, Örnek-3’teki yer
seçimi raporu formunu düzenler ve görüşünü bildirir.

- Yer seçimi inceleme kurulunun raporu, ilgili birimin teklifi üzerine yetkili idarenin en
üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından üç gün içinde değerlendirilerek yer
seçimi ve tesis kurma izni kararı verilir.
 63

- Çevresel etki değerlendirmesi süreci sonunda “Çevresel Etki Değerlendirmesi

Olumlu” kararı alan ve seçme ve eleme kriterlerine tabi olup “Çevresel Etki
Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı alan tesisler Yer Seçimi ve Tesis Kurma
İzni almış kabul edilir.

- Yer seçimi ve tesis kurma izni, tesisin imara uygun olması şartıyla verildiği tarihten
itibaren beş yıl süreyle geçerlidir. Bu süre sonunda açılma izni alınmadığı takdirde,
ilgilinin başvurusu üzerine yer seçimi ve tesis kurma izni iki yıl daha uzatılır.

- İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için yer seçimi ve tesis kurma izni
aranmaz.

Deneme izni:

- Projesine uygun olarak inşa edilmiş Birinci Sınıf Gayrisıhhi Müesseselere yetkili
idarenin gerekli görmesi veya işyeri sahibinin müracaatı halinde, yetkili idarelerde
oluşturulacak gayrisıhhi müesseseler inceleme kurulunun önerisi üzerine yetkili idarenin
en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından süresi bir yılı geçmemek üzere
Deneme İzni verilebilir. Tesisin özelliğine göre inceleme kurulunun kararıyla bu süre iki
yıla kadar uzatılabilir.

- Deneme İzni, bu süreçte Açılma ve Çalışma Ruhsatı yerine geçer.

Açılma Ruhsatı:

- Yer seçimi ve tesis kurma izni verilmiş veya deneme izni sonunda çalışmasında sakınca
bulunmadığı anlaşılan Birinci Sınıf Gayrisıhhî Müesseselerin çalışabilmesi için
müracaatı takip eden yedi gün içinde yetkili idarenin inceleme kurulu tarafından yerinde
inceleme yapılır. Deşarj ve emisyon izin belgesi veya analizi, mevzuat hükümlerine
uygun (ÇED raporuna uygun) yerler için diğer tüm bilgi ve belgeler de dikkate alınmak
suretiyle, Örnek 4’teki açılma izni raporu düzenlenir ve yetkili idareye sunulur.

- Yetkili idarenin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından üç gün içerisinde
İşyeri Açma Ruhsatı düzenlenir.

- Birinci sınıf gayrisıhhî müessese başvuru ve beyan formunda yer alan bilgiler esas
alınarak bir ay içinde yapılan denetimlerde, beyan edilen hususlara aykırı bir durumun
tespiti halinde ilgililer hakkında gerekli kanunî işlem yapılır.

- Aykırılık ve noksanlıklar toplum ve çevre sağlığı açısından bir zarar doğurmuyorsa,

tedbirlerin alınması ve noksanlıkların giderilmesi için bir yılı geçmemek üzere süre
verilir. Verilen süre içinde aykırılık ve noksanlıklarını gidermeyen işletmelerin faaliyeti
söz konusu aykırılık ve noksanlıklar giderilinceye kadar durdurulur.

- İkinci ve Üçüncü Sınıf Gayrisıhhî Müesseselerin açılması için yetkili idareye

yapılacak başvuru üzerine, inceleme kurulu en geç yedi gün içinde yerinde inceleme
yaparak raporunu düzenler.
 64

- Yetkili idarenin en üst amiri veya görevlendireceği kişi inceleme kurulunun raporunu
değerlendirerek en geç üç gün içinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilip
verilmeyeceğine karar verir. İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesine karar verildiği
takdirde aynı gün içinde İşyeri Açma Ruhsatı düzenlenir.

- İnceleme kurulunun raporu üzerine işyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmemesine

karar verilmesi durumunda, nedeni başvuru sahibine yazılı olarak aynı gün içinde
bildirilir.

- Ruhsatın verilmesinden sonra yetkili idare tarafından yapılacak denetim sonucunda

toplum ve çevre sağlığı açısından zararlı olan işletmelerin faaliyeti, noksanlıklar ve
aykırılıklar giderilinceye kadar derhal durdurulur.

Yer Seçimi ve Tesis Kurma İzni ile Ruhsat için Gerekli Belgeler:

Birinci Sınıf Gayrisıhhî Müesseseler için aşağıdaki belgeler istenir:

a) Yer seçimi ve tesis kurma için gerekli belgeler;

1) Başvuru formu,
2) Sanayi bölgeleri, organize sanayi bölgeleri ve endüstri bölgeleri içindekiler hariç
işletmenin kurulacağı yeri gösteren plan örneği,
3) İlgili inceleme kurulu tarafından hazırlanacak yer seçimi ve tesis kurma raporu,
4) Çevre kirlenmesini önlemek amacıyla alınacak tedbirlere ait kirleticilerin nitelik
ve niceliğine göre hazırlanmış proje ve açıklama raporları veya yatırım sürecinin
hızlandırılması amacı ile yetkili makamca uygun görülen durumlarda, bir yıl içerisinde
üretim sürecinin gerektirdiği atık limitlerini sağlayacak projenin ve raporların
hazırlatılmasına ilişkin müteşebbisçe verilen taahhütname,
5) Şehir şebeke suyu bulunmayan yerlerde içme ve kullanma suyunun hangi
kaynaktan sağlandığı ile suyun bakteriyolojik ve kimyasal analiz raporu.

b) Ruhsat için gerekli belgeler;

1) Başvuru formu,
2) Sağlık koruma bandının işaretlendiği vaziyet planı örneği,
3) Yangın ve patlamalar için gerekli önlemlerin alındığına dair itfaiye raporu,
4) Sorumlu müdür sözleşmesi,
5) Emisyon izni veya analiz raporu,
6) Deşarj izni veya analiz raporu,
7) Kurul tarafından hazırlanacak açılma raporu.

(a) ve (b) bentlerinde istenilen belgelerden ÇED kapsamında hazırlanarak ilgili

idareye verilenler ruhsatlandırma sürecinde yeniden istenmez.

- Gayrisıhhî müesseselere, diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından özel mevzuatına

göre verilen izinler, tescil ve benzeri işlemler, bu Yönetmelik hükümlerine göre izin ve
ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz.
 65

GENEL HÜKÜMLER

- Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan
işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz.

- İşyeri ruhsatları yetkili idarelerin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili

tarafından Yönetmelikte öngörülen sürede imzalanır; ruhsat için ayrıca, meclis veya
encümen tarafından bir karar alınmaz. Ruhsat, Örnek 5’te yer alan bilgileri içerecek
şekilde düzenlenir.

- 16/12/2003 tarihli ve 25318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Etki

Değerlendirmesi Yönetmeliği ekindeki listede yer alan işletmelerle, birinci sınıf
gayrisıhhî müessese grubunda yer alan işletmelerin aynı olması durumunda, yetkili
idareler ruhsat verirken Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) dosyasında yer alan
belgelere göre işlem yapar.

- Ruhsatta belirtilen faaliyet konusu ve adresin değişmemesi kaydıyla işyerinin

devredilmesi halinde, devralan kişinin başvurusu üzerine dosyadaki bilgi ve belgeler esas
alınmak suretiyle yeni işletmeci adına tekrar ruhsat düzenlenir.

- İşyerine yeni ortak alınması veya ortaklardan birinin ayrılması durumunda yeni ruhsat
düzenlenmez.

- İşyerinin başka bir adrese nakledilmesi halinde yeniden ruhsatlandırılması esastır.

- Mahalle, cadde, sokak ve benzeri yerlerin isim veya numaralarının değişmesi nedeniyle
aynı işyeri için yeni ruhsat düzenlenmez. Ruhsatta yer alan bilgiler güncellenir.

- İşyeri sahibinin ölümü halinde, yeni ruhsat düzenlenmeksizin kanunî mirasçıları adına
eski ruhsatın intibakı yapılır.

- Ruhsatın yenilenmesi veya intibakı gereken hallerde yetkili idareye en geç üç ay içinde
müracaat edilmesi zorunludur. Bu süre mirasçılar için altı ay olarak uygulanır. Süresi
içinde müracaat yapılmadığının yetkili idarelerce tespiti durumunda tespit tarihinden
itibaren onbeş günlük süre verilir. Bu süre sonunda ruhsat yenilenmediği veya intibak
yaptırılmadığı hallerde ruhsat iptal edilir.

- Adresi ve işleticisi aynı olan ve birden fazla faaliyet konusu bulunan işyerlerine, ana
faaliyet dalı esas alınarak tek ruhsat düzenlenir. Talî faaliyet konuları ruhsatta ayrıca
belirtilir.

- Aynı adreste bulunsa bile ana faaliyet konusu veya işletmecisi farklı olan işyerlerine
ayrı ayrı ruhsat düzenlenir.

- İşyerlerinin depo olarak kullandıkları yerler, işyeri açma ve çalışma ruhsatında

gösterilir.

- İşyeri açma ve çalışma ruhsatı, işyerinde herkesin görebileceği şekilde asılır.

Sağlık Koruma Bandı:

 66

- Sanayi bölgesi, organize sanayi bölgesi ve endüstri bölgeleri ile bu bölgeler dışında
kurulacak Birinci Sınıf Gayrisıhhî Müesseselerin etrafında, sağlık koruma bandı
konulması mecburîdir.

- Sağlık koruma bandı mülkiyet sınırları dışında belirlenemez ve bu alan içinde mesken
veya insan ikametine mahsus yapılaşmaya izin verilmez.

- Sanayi bölgesi, organize sanayi bölgesi ve endüstri bölgesi içindeki tesisler ile İkinci ve
Üçüncü Sınıf Gayrisıhhî Müesseselerin etrafında da müessesenin faaliyeti gerektirdiği
takdirde, inceleme kurulunun kararına istinaden yetkili idarenin en üst amiri veya
görevlendireceği kişi tarafından sağlık koruma bandı oluşturulmasına karar verilebilir.

- Sağlık koruma bandı, inceleme kurulları tarafından tesislerin çevre ve toplum sağlığına
yapacağı zararlı etkiler ve kirletici unsurlar dikkate alınarak belirlenir.

- Sağlık koruma bandı, sanayi bölgesi sınırı esas alınarak tespit edilir. ÇED raporu
düzenlenmesi gereken tesislerde bu rapordaki mesafeler esas alınır.

Seçme, eleme kriterlerine tabi olan madencilikle ilgili projeler kapsamında “Çevresel
Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı verilen faaliyetler ile ÇED kapsamına
girmeyen faaliyetler için sağlık koruma bandı şartı aranmaz.

Denetim ve Diğer Hükümler

- Gayrisıhhî müesseseler, çevre ve toplum sağlığı açısından yetkili idareler tarafından

denetlenir.
- Yetkili idarenin en üst amiri veya görevlendireceği kişi gerekli tedbirleri almak veya
aldırmakla sorumludur.
- Birinci sınıf gayrisıhhî müesseselerde, işletmenin faaliyet alanında mesleki yeterliliğe
sahip bir sorumlu müdür çalıştırılması zorunludur.
- Bir gayrisıhhî müessesenin, öncelikle kendi türündeki işyerlerine mahsus sanayi
bölgesinde kurulması esastır.
- Sanayi bölgesi içindeki gayrisıhhî müesseselerden, diğer tesislere zarar verebilecek
olanlar için sanayi bölgesi içinde sağlık koruma bandı oluşturulması istenebilir.
- Gayrisıhhî müesseselerde yetkili idarenin izni olmadan kirlilik yükünü artıracak
herhangi bir değişiklik ve ilâve yapılamaz.
- Gayrisıhhî müesseselerde işletmenin faaliyet alanının değişmesi durumunda yeniden
ruhsat alınması zorunludur.
- Gayrisıhhî müesseselerin sahibinin değişmesi durumunda, dosyadaki mevcut bilgi ve
belgeler esas alınmak suretiyle yeni malik adına ruhsat düzenlenir.
- Gayrisıhhî müesseselerin yeniden sınıflandırılması veya tesiste yapılan bir değişiklik
neticesinde bir alt sınıfa geçen tesislerin yeniden ruhsat alması gerekmez. Ancak
gayrisıhhî müesseselerin yeniden sınıflandırılmasında yapılan değişiklik neticesinde üst
sınıfa geçmiş olan tesislerin bir yıl içinde yeni sınıfa göre açılma ruhsatı alması
zorunludur.
 67

MADENCİLİK İLE İLGİLİ

GAYRİSIHHÎ MÜESSESELERİN LİSTESİ

A) BİRİNCİ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER:

- Çimento fabrikaları veya klinker üretim tesisleri ile 5 ton/saat ve üzeri kapasitede
olan çimento öğütleme, paketleme ve karıştırma tesisleri,
- Seramik ve porselen fabrikaları,
- Alçı, kireç ve benzeri fabrikaları,
- 5.000 m3/yıl ve üzeri kapasiteli blok ve parça mermer, dekoratif amaçlı, taşların
çıkarılması, işlenmesi ve yıllık 100.000 m3 ve üzeri kapasiteli mermer kesme işleme ve
sayalama tesisleri,
- Kazı ve döküm alanı olarak toplam 25 hektar ve üzerinde açık işletme maden
ocakları,
- Kazı ve döküm alanı olarak toplam 150 hektar ve üzeri çalışma alanına sahip
kömür çıkarma, yıkama ve eleme tesisleri,
- 25 hektar ve üzeri alandan ham madde çıkartılan taş ocakları,
- 100.000 m3/yıl ve üzeri kapasitedeki taş ocaklarından çıkarılan ham maddelerin
her türlü işlemden geçiren tesisler,
- Kapasitesi 75 ton/gün ve üzerinde olan ateşe dayanıklı tuğla, seramik borular,
yapı tuğlası, kiremit ve benzeri kaba seramik ürünlerinin üretildiği ve pişirildiği tesisler,
- Asbest ve asbest katkılı ürünleri üretme, işleme ve biçimlendirme tesisleri,
- Çeşitli metotlarla cevher hazırlama veya zenginleştirme tesisleri,
- Kapasitesi 75 ton/gün ve üzerinde olan prefabrik konut malzemeleri, gaz beton ve
metal yapı elemanları üretim tesisleri.

B) İKİNCİ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER:

- Kireç ocakları,
- Ham tuz üretme işleme yerleri ve her türlü tuz fabrikaları,
- Alçı, kireç, tebeşir, kuvars taşı ve benzeri değirmenleri,
- 5.000 m3/yıl altında kapasiteli blok ve parça mermer, dekoratif amaçlı taşların
çıkarılması, işlenmesi ve yıllık 100.000 m3 altında kapasiteli mermer kesme işleme ve
sayalama tesisleri,
- Kazı ve döküm alanı olarak toplam 25 hektarın altında açık işletme maden
ocakları,
- Kazı ve döküm alanı olarak toplam 150 hektarın altında çalışma alanına sahip
 68

kömür çıkarma tesisleri,

- 25 hektar ve üzeri alandan hammadde çıkarılan taş ocakları,
- 100.000 m3/yıl altında kapasitedeki taş ocaklarından çıkarılan hammaddenin her
türlü işlemden geçirildiği tesisler,
- Kapasitesi 75 ton/günün altında olan ateşe dayanıklı tuğla, seramik borular, yapı
tuğlası, kiremit vb. kaba seramik ürünlerinin üretildiği ve pişirildiği tesisler,
- Değirmen taşı ve bileği atölyeleri,
- Volkanik taş işleyerek elde edilen hafif malzeme üretim tesisleri ile kapasitesi 75
ton/günden küçük olan prefabrike konut malzemeleri, gaz beton ve metal yapı elemanları
üretim tesisleri,
- Çimento, çakıl kum, cüruf ve benzeri maddelerden motor gücü kullanarak yapı
yalıtım döşeme vs. malzemelerin imal tesisleri,
- Mozaik imal yerleri,
- Maden cevheri depolama yerleri,
- Kum ocakları, kum yıkama ve eleme tesisleri,
- Hazır beton tesisleri,
- 5 ton/saatten düşük kapasitedeki çimento öğütme ve paketleme tesisleri,
- Kükürt eleme, öğütme ve paketleme tesisi.

C) ÜÇÜNCÜ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER:

- İnşaat malzemeleri depo ve satış yerleri,

- Sırlı, sırsız, çanak, çömlek, küp ve benzeri toprak mamulleri üretim yerleri,
- Çini atölyeleri,
- Çakıl, kum, cüruf, çimento ve benzeri maddelerden motor gücü kullanmaksızın
yapı, yalıtım, döşeme vb. malzeme imal yerleri,
 69

Örnek 2

GAYRİSIHHÎ MÜESSESE AÇMA RUHSATI BAŞVURU/BEYAN

FORMU
…..……………. İL ÖZEL İDARESİNE
………………… BELEDİYE BAŞKANLIĞINA
1- Tesisin adı veya unvanı :
………………………………………………………
2- Tesisin sahibi :
………………………………………………………
3- Faaliyet konusu :
………………………………………………………
4- Tesisin adresi :
………………………………………………………
Tel. no : …………………… e-posta:……………….
………………
5- Pafta ve parsel no :
………………………………………………………………
6- Mülkiyet durumu Kira □ (Kira sözleşmesi) Malik □ (Tapu
sureti)
7- İşyerinin kullanım alanı : Açık alan……………….… m2 Kapalı
alan……………….… m2
8- Kayıtlı olduğu vergi dairesi adı ve vergi no:
…………………………………………..
9- T.C. kimlik numarası :…………………………….
10- Ustalık belge no :…………………….(Ticaret siciline kayıtlı
olanlardan istenmez)
11- Sınıfı : Birinci sınıf □ İkinci sınıf □
Üçüncü sınıf □
12- Tesisin bulunduğu yer : Endüstri bölgesi□ Organize sanayi bölgesi□
 70

Sanayi bölgesi□
Sanayi sitesi □ Yerleşim yeri□ Diğer:………………
13- ÇED Yönetmeliği kapsamında olan tesisler için ÇED olumlu belgesi veya ÇED
gerekli değildir belgesi var mı? Evet □
Hayır□
14- Karayolu trafik güvenliği gerektiren işyerleri için izin* Var □ Yok □
15- İtfaiye raporu gereken işyerleri için rapor* Var □ Yok □
16- Emisyon iznine tabi ise belgesi veya analiz raporu * Var □
Yok □
17- Deşarj iznine tabi ise belgesi veya analiz raporu* Var □ Yok □
18- Tehlikeli atıklarla ilgili lisansa tabi ise belgesi* Var □ Yok □
19- Umumi Hıfzıssıhha Kanununa göre işyeri tabibi, diğer
sağlık personeli ve sağlık ünitesi gerekliyse* Var □ Yok □
20- Sosyal tesislerin durumu (tuvalet, lavabo,
banyo/duş, pisuar, mutfak, diğer) * Var □
Yok □
Açmak istediğim işyeriyle ilgili olarak yukarıdaki bilgilerin doğruluğunu beyan
eder, işyerime açma ve çalışma ruhsatı verilmesini arz ederim.
Adı ve Soyadı İmza Kaşe Tarih
Gerçeğe aykırı beyanda bulunulması halinde beyan sahipleri hakkında ilgili
mevzuat hükümleri ve Türk Ceza Kanununa göre işlem yapılır.
*İkinci sınıf gayrisıhhî müesseseler ve tabi ise üçüncü sınıf gayrisıhhî
müesseselerden istenir.

Örnek 3
BİRİNCİ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELERE AİT
YER SEÇİMİ VE TESİS KURMA RAPORU FORMU
1- Tesisin adı veya unvanı :
………………………………………………………
2- Tesisin sahibi :
………………………………………………………
3- Faaliyet konusu :
………………………………………………………
4- Tesisin adresi :
 71

………………………………………………………
Tel. no : …………………… e-posta:.……….
………………
5- Pafta ve parsel no :
………………………………………………………
6- Mülkiyet durumu Kira □ Malik □
7- İşyerinin kullanım alanı : Açık alan………… m2 Kapalı alan……………….
… m2
8- Tesisin bulunduğu yer : Endüstri bölgesi□ Organize sanayi bölgesi□
Sanayi bölgesi□
Sanayi sitesi □ Yerleşim yeri□ Diğer……………
9- Karayolu trafik güvenliği açısından izin gerektiriyor mu? Evet □ Hayır
□
10- İçme ve kullanma su kaynağı bulunup bulunmadığı, varsa
mesafesi…………………..
11- Termal ve mineral su kaynağı bulunup bulunmadığı, varsa
mesafesi…………………...
12- Yüzeysel su kaynağı bulunup bulunmadığı, varsa
mesafesi…………………………....
13- Yer altı su seviyesi durumu………………………………………
14- En yakın meskûn mahalle mesafesi……………………………
15- Hakim rüzgar durumu…………………………………………
16- Civarındaki yerleşim yerlerine göre arazinin seviyesi…………………………..
17- Tesisin kurulacağı yerin ve çevresinin halen ne amaçla
kullanıldığı………………….
18- Sağlık koruma bandı
mesafesi……………………………………………………
İnceleme kurulunun görüşü
Tesisin kurulması uygundur/uygun değildir. (Uygun değilse gerekçesi)
Başkan Üye Üye Üye Üye
 72

Örnek 4

BİRİNCİ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELERE AİT

AÇILMA İZNİ RAPORU FORMU
1- Tesisin adı veya unvanı :
………………………………………………………
2- Tesisin sahibi :
………………………………………………………
3- Faaliyet konusu :
………………………………………………………
4- Tesisin adresi :
………………………………………………………
Tel. no :………………… e-posta:………….
………………
5- Pafta ve parsel no :
…………………………………………………………
6- Mülkiyet durumu Kira □ (Kira sözleşmesi) Malik □ (Tapu
sureti)
7- İşyerinin kullanım alanı : Açık alan……………….… m2 Kapalı
alan……………….… m2
8- Tesisin bulunduğu yer: Endüstri bölgesi □ Organize sanayi bölgesi □
Sanayi bölgesi□
Sanayi sitesi □ Yerleşim yeri□ Diğer…………………
9- ÇED Yönetmeliği kapsamında olan tesisler için ÇED Olumlu
Belgesi veya ÇED Gerekli Değildir Belgesi var mı? Evet □
Hayır □
10- Karayolu trafik güvenliği açısından uygun mu? Evet □
Hayır □
11- İtfaiye raporu gereken işyerleri için rapor Var □ Yok
□
12- Emisyon iznine tabi ise belgesi veya analiz raporu Var □ Yok
□
13- Deşarj iznine tabi ise belgesi veya analiz raporu Var □ Yok
□
14- Tehlikeli atıklarla ilgili lisansa tabi ise belgesi Var □
Yok □
15- Umumi Hıfzıssıhha Kanununa göre işyeri tabibi, diğer
sağlık personeli ve sağlık ünitesi gerekliyse Var □ Yok
□
 73

16- Sosyal tesislerin durumu uygun mu? (tuvalet, lavabo,

banyo/duş, pisuar, mutfak, diğer) Evet □
Hayır □
17- Sağlık koruma bandı mesafesi uygun mu? Evet □ Hayır
□
18- Tesisin çalışmasından kaynaklanacak fiziksel, kimyasal
ve biyolojik etkilere karşı çalışanların korunmasına yönelik
önlemler alınmış mı? Evet □
Hayır □
İnceleme kurulunun görüşü
1- Deneme izni verilmesi uygundur.
2- Açılma ruhsatı verilmesi uygundur.
3- Açılma ruhsatı verilmesi uygun değildir. (Gerekçe yazılacak)
Başkan Üye Üye Üye Üye
9, 10, 11, 12, 13 ve 14 sıra no’lu belgelerin bu beyana tabi işyerleri için forma
eklenmesi zorunludur.

Örnek 5

T.C.
…………İL ÖZEL İDARESİ
…………BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI
…………………BELEDİYE BAŞKANLIĞI
İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI
Adı soyadı :
İşyerinin unvanı :
Faaliyet konusu :
İşyerinin adresi :
İşyerinin sınıfı :
Veriliş tarihi :
Adı Soyadı
Unvanı
Mühür ve İmza

Örnek 6

BAŞVURU VE BEYAN FORMU ALINDI BELGESİ

Müracaat sahibinin adı soyadı :
İşyerinin unvanı :
Müracaatın alındığı tarih ve saat :
 74

Kayıt no :

Varsa eksik belge :

1-
2-
3-
Müracaatı kabul eden memurun
Adı soyadı :
Unvanı :
İmza :