ΤΕΥΧΟΣ Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008
58/08
Δολοφονούμε τις μέλισσες!
Στα τέλη Μαΐου, οι γερμανικές αρχές ανέστειλαν την κυκλοφορία εφτά φυτοφαρμάκων
που θεωρήθηκαν υπεύθυνα για τον θάνατο εκατομμυρίων μελισσών στο κρατίδιο Βάδης -
Βυρτεμβέργης. Στην Ελλάδα, κάποια απ’ αυτά κυκλοφορούν ακόμη.
Σ
το 99% των νεκρών μελισσών που εξε-
τάστηκαν στη Γερμανία εντοπίστηκε
συσσώρευση της ουσίας clothianidin,
που παράγεται από την Bayer CropScience,
θυγατρική της γερμανικής Bayer. Το
clothianidin, που κυκλοφορεί σε πολλές
χώρες της Ευρώπης ως δραστική ουσία του
εντομοκτόνου Poncho, ανήκει στην οικογέ-
νεια των νεονικοτινοειδών, που μιμούνται τα
αποτελέσματα της φυσικής νικοτίνης παρα-
λύοντας το νευρικό σύστημα των εντόμων
και προκαλώντας τον θάνατό τους. Στη λίστα
με τα απαγορευμένα φιγουράρουν επίσης τα
imidacloprid και methiocarb της Bayer αλλά
και το thiamethoxam της Syngenta. «Δέκα
χρόνια φωνάζουμε για τον κίνδυνο από τα
νεονικοτινοειδή», λέει στην «Guardian» ο Φίλιπ
Μίμκες, εκπρόσωπος της «Συμμαχίας εναντίον
της Bayer». «Με ετήσιο τζίρο 800.000.000
ευρώ, το imidacloprid και το clothianidin είναι
από τα σημαντικότερα προϊόντα της εταιρείας,
γι’ αυτό αντιστέκεται στην απαγόρευσή τους».
Η αγωνία για την τύχη των μελισσών οφείλεται
στο ότι το 80% των φυτών του πλανήτη εξαρ-
τώνται απ’ αυτές για να γονιμοποιηθούν. Τυχόν
δραματική μείωση ή εξαφάνισή τους δεν θα
σημαίνει απλώς λιγότερο μέλι για τους κατα-
ναλωτές, αλλά κυρίως τεράστιες απώλειες για
τις αγροτικές οικονομίες!
Γι’ αυτό και στη Γαλλία, το imidacloprid, που
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ
κυκλοφορεί με το εμπορικό όνομα Gaucho,
έχει απαγορευτεί από το 1999, ενώ το 2004
απαγορεύτηκε το fipronil της γερμανικής
BASF, που αρχικά είχε κριθεί κατάλληλο για
να αντικαταστήσει το Gaucho. Την τύχη τους
ακολούθησε πριν από μερικούς μήνες και το
clothianidin. Στις ΗΠΑ, οι μελισσοκόμοι της
Νότιας Ντακότα έχουν υποβάλει μήνυση κατά
της Bayer για την απώλεια χιλιάδων μελισσών
μετά από εκτενείς ψεκασμούς με imidacloprid,
το 1995. Και στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον Πασχάλη
Χαριζάνη, διευθυντή του Εργαστηρίου
Μελισσοκομίας του Γεωπονικού
Πανεπιστημίου Αθηνών, «παρά τις δια-
πιστωμένες απώλειες, το Σύνδρομο της
Κατάρρευσης Μελισσιών δεν αποτελεί ακόμη
σοβαρή απειλή». Πιθανότατα όμως η αισι-
οδοξία αυτή σύντομα να ανατραπεί, αφού,
όπως αποκάλυψε η έρευνα του Global, τόσο
το imidacloprid όσο και τα methiocarb,
thiamethoxam και fipronil κυκλοφορούν
ελεύθερα στην ελληνική αγορά από την Bayer,
τη Syngenta και την BASF αντίστοιχα. Ήδη,
όπως επισήμανε ο κ. Χαριζάνης, μελισσοκόμοι
από τη Βόρεια Ελλάδα αναφέρουν ότι η χρήση
του Gaucho έχει άμεσο αντίκτυπο στον τοπικό
πληθυσμό των μελισσών.
Στο σάιτ του Gaucho (www.gaucho.gr), η Bayer
αναφέρει: «Το Gaucho είναι εγκεκριμένο και
καθιερωμένο στη γεωργική πράξη παγκόσμια.
Με τις εξαιρετικές ιδιότητές του προσφέρει
σημαντικά πλεονεκτήματα για τον καλλιεργη-
τή: αποτελεσματικότερη φυτοπροστασία και
περιορισμό στην επιβάρυνση του περιβάλλο-
ντος». Πιο κάτω σημειώνει ότι το προϊόν είναι
«πολύ τοξικό για τους υδρόβιους οργανισμούς
και τα πτηνά» – δεν αναφέρει όμως τίποτα για
τις μέλισσες ούτε, φυσικά, για την απαγόρευσή
του σε δύο, ήδη, ευρωπαϊκές χώρες.
Το ίδιο ισχύει για τα άλλα τέσσερα προϊόντα
της Bayer με δραστική ουσία το imidacloprid
που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά
(Quick Bayt, Premise Gel, Confidor 200 SL,
Confidor Oil), καθώς και για το Mesurol 50 WP,
με δραστική ουσία το methiocarb. Σιγή ιχθύ-
ος τηρεί και η BASF για το fipronil (εμπορικό
όνομα Goliath), ενώ μόνο η Syngenta ανα-
φέρει ότι το thiamexotham (εμπορικό όνομα
Actara και Cruiser) είναι τοξικό για τις μέλισ-
σες. Όχι ότι φαίνεται κανείς εδώ να ασχολείται
με τον κίνδυνο. Το Global επικοινώνησε με την
Greenpeace και την WWF, δύο από τις μεγαλύ-
τερες περιβαλλοντικές οργανώσεις. Καμία δεν
είχε κάποιο σχόλιο σε σχέση με τον πονοκέφα-
λο των μελισσών, που δεν πρόκειται βέβαια να
περάσει με ασπιρίνη…
ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΣΔΑΓΛΗ
ΦΙΛΑΘΛΟΜΕΤΡΟ
25.000
Αυτός είναι ο διαθέσιμος αριθμός τουρι-
στικών κλινών που έχει θέσει ως στόχο
για το 2010 η κυβέρνηση της Μοζαμβίκης,
εν όψει του Μουντιάλ της Νότιας Αφρικής
που θα διεξαχθεί στη χώρα αυτή.
Πηγή: allafrica.com
«Είμαι γιος
του Ούγκο Τσάβες»
24 Ο Σάλομον Φερνάντες
προσπαθεί να τραβήξει
την προσοχή του προέδρου.
Φάκελος: Ιατρικός
τουρισμός
Αλλάζει σε διεθνή κλίμακα
28 ο χάρτης των κέντρων παροχής
29 υπηρεσιών νοσηλείας.
Διακοπές με τον Χέλμουτ
Αγγλογερμανικός μιντιακός
30 πόλεμος έχει ξεσπάσει με φόντο
τις παραλίες της Κω.
Αντι-καμπάνια
Ερντογάν
Τ
ο κεμαλικό μπλοκ στην Τουρκία (αυτή
η παραδοσιακή συμμαχία πολιτικών
- στρατιωτικών - δικαστών) επιχειρεί πρα-
ξικόπημα χωρίς τανκς, επιδιώκοντας διά
της δικαστικής οδού την απαγόρευση του
κυβερνώντος κόμματος των ισλαμιστών.
Αλλά τα πράγματα έχουν αλλάξει στη γεί-
τονα. Το κόμμα Ερντογάν δεν είναι πλέον το
αουτσάιντερ της πολιτικής σκηνής, είναι ο
πρωταγωνιστής. Στην Κωνσταντινούπολη,
όπου η επιρροή των ισλαμιστών ανεβαίνει
διαρκώς (άλλωστε κατέχουν τον μητροπο-
λιτικό δήμο) και οι μαντίλες πολλαπλασιά-
ζονται, το AKP απαντάει με πολιτικό μάρκε-
τινγκ δυτικού τύπου.
Η διαφημιστική καμπάνια τρέχει παντού,
από το ισλαμιστικό Εγιούπ ώς το σικ
Τζιχάνγκιρ, και καλεί σε σχεδόν ποιητική
γλώσσα τον λαό να κάνει κουράγιο: «Στους
πιο χαλεπούς καιρούς, που οι σκιές πέφτουν
πάνω μας, θα δούμε και πάλι, όπως χιλιάδες
φορές ξανά, τον ήλιο να ανατέλλει». Ν.Λ.
ΠΟΝΤΙΚΙ Global
 ΡΕΠΟΡ ΤΑΖ

«Είμαι γιος του Ούγκο Τσάβες»

Ο Σάλομον Φερνάντες προσπαθεί απεγνωσμένα εδώ και 7 χρόνια να πείσει τον πρόεδρο της Βενεζουέλας
Ούγκο Τσάβες ότι είναι ο φυσικός του πατέρας, αλλά εκείνος, ως άλλος Πασχάλης, αδιαφορεί.
Του ΒΑΣΙΛΗ ΔΑΝΕΛΛΗ

Μ
έχρι τα 23 του χρόνια, ο Σάλομον
Φερνάντες ήταν απλώς ένας ναυ-
τικός του εμπορικού ναυτικού της
Βενεζουέλας. Όταν επέστρεφε στην πατρί-
δα από τα ταξίδια του, έμενε με τη μητέρα
του Κάρμεν Φερνάντες στην πολιτεία του
Καραμπόμπο, δύο ώρες μακριά από την πρω-
τεύουσα Καράκας. Πατέρα δεν είχε γνωρίσει
ποτέ. Ξαφνικά, το 2001, κόντεψε να χάσει και
τη μητέρα του από καρδιακή προσβολή. Τότε
ήταν που ανακάλυψε τον χαμένο του πατέρα. Η
Κάρμεν τού εκμυστηρεύθηκε ότι είναι γιος του
προέδρου Ούγκο Τσάβες. Του έδειξε, μάλιστα,
μια φωτογραφία της με τον νεαρό τότε αξιω-
ματικό του στρατού Ούγκο να την κρατά στην
αγκαλιά του.
Το ζευγάρι είχε γνωριστεί προς τα τέλη της
δεκαετίας του 1970, όταν ο Τσάβες υπηρετού-
σε στην πόλη Μαρακάι. Η σχέση του με την
Κάρμεν ήταν κρυφή, καθώς εκείνη την εποχή
είχε ήδη σχέση με τη Νάνσι Κολμενάρες. Η
τελευταία έγινε τελικά η πρώτη του σύζυγος,
και η Κάρμεν έμεινε μόνη της. Ο Σάλομον ήταν
ο καρπός του σύντομου έρωτά της με τον
σημερινό πρόεδρο της χώρας. Η φωτογραφία
που του έδωσε η μητέρα του έγινε το φυλαχτό
του Σάλομον. Όπου πάει, την κουβαλάει μαζί
του.
Από τη στιγμή που έμαθε πως ο Τσάβες είναι ο
πατέρας του, έχει προσπαθήσει να επικοινωνή-
σει μαζί του με όλους τους πιθανούς τρόπους.
Έχει στείλει δεκάδες γράμματα στο προεδρικό
μέγαρο, έχει βγει στην τηλεοπτική εκπομπή
«Alo, Presidente» (Γεια, κύριε Πρόεδρε), στην
οποία κάθε Κυριακή το κοινό απευθύνει ερω-
τήσεις στον Ούγκο Τσάβες, ενώ έχει δώσει και
αποδείξεις για την ταυτότητά του στους άντρες
των μυστικών υπηρεσιών. Δεν έχει λάβει ωστό-
σο καμία απάντηση.
Μία εξέταση DNA θα αρκούσε να αποδείξει ή
να καταρρίψει τους ισχυρισμούς του. Ο Τσάβες,
όμως, αρνείται πεισματικά τόσο να αναγνωρίσει
τον νόθο γιο του όσο και να τον απαρνηθεί.
Απλώς δεν ασχολείται μαζί του. Ο Σάλομον,
μιλώντας στους «Sunday Times» του Λονδίνου,
δίνει τη δική του εξήγηση. Υποστηρίζει ότι
υψηλόβαθμα στελέχη του Σοσιαλιστικού
Κόμματος δεν του επιτρέπουν να συναντηθεί
Ο Τσάβες έχει παντρευτεί
και χωρίσει δύο φορές. Η
πρώτη του γυναίκα, η Νάνσι
Κολμενάρες, του χάρισε τρία
παιδιά κατά τη διάρκεια των
18 χρόνων συμβίωσής τους:
τη Ρόζα Βιρτζίνια, τη Μαρία
Γκαμπριέλα και τον Ούγκο
Ράφαελ (φωτογραφία).
Η Μαρία Γκαμπριέλα έχει ανα-
μειχθεί με την πολιτική και
εμφανίζεται πολύ συχνά στο
πλευρό του πατέρα της.
Δεύτερη γυναίκα του ήταν η
δημοσιογράφος Μαριζαμπέλ
Ροντρίγκες. Μαζί απόκτη-
σαν μια κόρη, τη δεκάχρονη
σήμερα Ροζίνες. Ο Τσάβες,
όμως, δεν ήταν ποτέ πιστός.
Εκτός από τη μητέρα του
Σάλομον, είχε και άλλες
παράνομες σχέσεις. Αυτή
που ξεχωρίζει είναι η εννιά-
χρονη σχέση του – κατά τη
διάρκεια του πρώτου γάμου
του – με την ιστορικό Χέρμαν
Μάρξμαν.
με τον πατέρα του, γιατί φοβούνται ότι θα γίνει
ο νέος ευνοούμενός του. «Παρόλο που δεν
έχουμε μιλήσει ποτέ, γνωρίζει την ύπαρξή μου»
λέει, δηλώνοντας περήφανος για τον πατέρα
του: «Είναι το παράδειγμα που ακολουθώ».
Αφού λοιπόν δεν κατάφερε να συναντήσει
τον ίδιο τον Τσάβες, απευθύνθηκε στη θεία
του προέδρου, τη Ροζάριο Φρίας. Η ηλικιω-
μένη γυναίκα τον
δέχτηκε αμέσως.
«Μ’ αγαπάει πολύ»
λέει χαρούμενος
ο Σάλομον. Μέσω
της θείας κατάφε-
ρε να συναντηθεί
και με τη γιαγιά
του, τη μητέρα
του Τσάβες, Ελένα
Φρίας. Ωστόσο, η
καταπληκτική ομοι-
ότητά του με τον γιο της, αλλά και η αγάπη που
τρέφει ο νεαρός γι’ αυτόν, δεν φαίνεται να την
έχουν πείσει ότι είναι πράγματι εγγονός της.
Ο Σάλομον δεν φαίνεται να απογοητεύεται από
τις συνεχείς αρνήσεις του πατέρα του προς το
πρόσωπό του. Το να είσαι γιος – έστω και νόθος
– του προέδρου της χώρας δεν είναι και λίγο.
Από ναυτικός έγινε πολιτικός, και από το 2004
μέχρι σήμερα περιοδεύει στο Καραμπόμπο
υπέρ του Τσάβες. Προσφάτως αποφάσισε να
κατέβει υποψήφιος για κυβερνήτης της πολι-
τείας, προσπάθησε μάλιστα να πάρει το χρίσμα
του κόμματος. Αλλά, όπως κατήγγειλε, τον
εμπόδισε η κομματική ελίτ. Έτσι, αποφάσισε να
κατέβει αυτόνομα, προκαλώντας ανησυχία στις
τάξεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ο ίδιος
ελπίζει ότι η υποψηφιότητά του θα αναγκάσει
τον πρόεδρο να τον καλέσει τελικά να συναντη-
θούν. «Θα μπορούσαμε να έχουμε μια συνά-
ντηση, τόσο πολιτική όσο και οικογενειακή, αν
και ελπίζω να είναι περισσότερο οικογενειακή.
Θέλω να του πω πόσο τον αγαπάω και τον θαυ-
μάζω».

Globalληλογραφία pontiki.global@gmail.com

«Κύριε διευθυντά,
Αληθινά συγκινημένοι από
το άρθρο της κυρίας Στέλλας
Κάσδαγλη για την κατεχόμενη
Κύπρο μας, στη σελίδα 31 του
τελυταίου τεύχους σας [12.6.2008],
αποφασίσαμε να προτείνουμε τα
παρακάτω:
Να επισκεφθούμε ομαδικά τα
κατεχόμενα αυτό το καλοκαί-
ρι, εφόσον σ’ εμάς στηρίζουν
την ελπίδα επιβίωσής τους – και
στη γενναιόδωρη στάση του
κ. Χριστόφια ως “υπουργού
Τουρισμού” – οι 60.000 αναξιοπα-
θούντες έποικοι της Κερύνειας και
οι 85.000 έποικοι της “Βόρειας”
Λευκωσίας.
Αφού αδυνατούν να επιβιώσουν με
τις δικές τους δυνάμεις, όπως έκα-
ναν οι προηγούμενοι εκδιωχθέντες
ιδιοκτήτες, είναι σωστό και δίκαιο
να συνεισφέρουμε στη χειμαζό-
μενη οικονομία ενός προτεκτορά-
του, επισκεπτόμενοι ως ανέμελοι
τουρίστες, καταπίνοντας μάλιστα
την πίκρα μας, όπως μας συνιστά
η κυρία Κάσδαγλη. Σημειώστε ότι
έχουν οι άνθρωποι να συντηρή-
σουν και 35.000 Τούρκους στρα-
τιώτες με εκατοντάδες άρματα
μάχης και χιλιάδες οχήματα.
Επίσης, προτείνουμε όσοι Έλληνες
βρεθούν στα κατεχόμενα την 20η
Ιουλίου, επέτειο της τουρκικής
εισβολής, να παρακολουθήσουν
την παρέλαση του τουρκικού
στρατού, συνεορτάζοντες για την
επέτειο.
Μια άλλη ιδέα θα ήταν να προτεί-
νουμε στις αρχές κατοχής να γίνει
αναπαράσταση της απόβασης στο
Πεντεμίλι της Κερύνειας, υπό την
αιγίδα του ευγενούς τουρκικού
στρατού και με τη συμμετοχή του
τουρκικού στόλου (όπως φαίνε-
ται και στη φωτογραφία, τρεις
τούρκικες φρεγάτες είναι αγκυ-
ροβολημένες και αργόσχολες έξω
ακριβώς από την Κερύνεια). Έτσι,
οι Έλληνες χαζοχαρούμενοι εκδρο-
μείς θα έπαιρναν μια ιδέα της πρό-
σφατης ιστορίας και θα μπορούσαν
να συμμετάσχουν εθελοντικά στο
happening, παριστάνοντας τους
Έλληνες αιχμαλώτους - αγνοού-
μενους του Ιουλίου 1974. Αυτή θα
ήταν μια ολοκληρωμένη κι αξέχα-
στη εμπειρία.
Πάντως, ακόμη κι αν δεν πραγμα-
τοποιηθεί η τελευταία αυτή ιδέα,
το θέαμα του τούρκικου στόλου
που βλέπουν οι τουρίστες από τα
παράθυρά τους είναι αρκούντως
διδακτικό».
Φιλικά,
Κώστας Σταματίου, Πειραιάς
και οι παλιοί σας αναγνώστες
Κατερίνα Γιαντζίκη, Δημήτριος
Σωτηρίου, Ανδρέας Καστραντάς,
Κατερίνα Σταματίου.
Απάντηση Ποντικιού Global:
Εκτιμάμε το χιούμορ των φίλων
αναγνωστών, αν και δεν θεωρού-
με ότι το θέμα προσφέρεται για
πλάκα, έστω και πικρή. Πάνω απ’
όλα, όμως, σεβόμαστε τις πολι-
τικές τους απόψεις – έστω και αν
στην πράξη χιλιάδες ελληνοκύπρι-
οι μοιάζουν να μην τις συμμερί-
ζονται, ανεξαρτήτως κομματικής
τοποθέτησης, επισκεπτόμενοι
τακτικά τα κατεχόμενα από την
πρώτη στιγμή που άνοιξαν οι
πύλες.
«Χριστόφορε, καλημέρα!
Συγχαρητήρια για το Global σου
και τους άξιους συνεργάτες σου,
αλλά, ρε παιδί μου, τι επιπό-
λαιος ο τίτλος και ο υπότιτλος,
ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΚΑΣΤΡΟ και λοιπά.
Πού είσαι, Τσε, και άλλα μελο-
δραματικά και ο κολλητός του
και άλλα. Να μου επιτρέψεις,
φιλαράκο και θαυμαστή του Φίλιπ
Μάρλοου, να διαφωνώ με τέτοιου
είδους φράσεις».
Πολύ φιλικά, Φίλιππος Φιλίππου.
Απάντηση Ποντικιού Global:
Κι εμείς διαφωνούμε, αγαπητέ
Φίλιππε, με τέτοιες φράσεις. Το
ρεπορτάζ, όμως, είναι ρεπορτάζ.
Αν όλο αυτό το συγγενολόι του
Φιντέλ, και κυρίως του Ραούλ,
ελέγχει τόσες θέσεις - κλειδιά στην
Κούβα, εμείς τι πρέπει τώρα να
πούμε;
Φ. Φιλίππου: «Επιμένω ότι ο υπό-
τιτλος στο κείμενο για την Κούβα
ήταν μάλλον άστοχος, αποπρο-
σανατολίζει, ταιριάζει καλύτερα
σε δεξιά εφημερίδα και όχι στο
“Ποντίκι”. Όσο για τον Κάστρο,
μπορώ να του προσάψω πολλά,
αλλά σε μια χώρα όπου οι πάντες
είναι δημόσιοι υπάλληλοι πού
θα δουλέψουν οι συγγενείς του;
Σε μανάβικα; (κι αυτά κρατικά
είναι...)».
Ποντίκι Global: OK, αλλά αυτό
τώρα είναι επιχείρημα υπέρ ή κατά
της κουβανικής επανάστασης;

24 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008

 Κ ΡΥΦ Ε Σ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Του ΝΙΚΟΛΑ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Ειδήσεις που διέφυγαν -κατά λάθος ή επίτηδες- την προσοχή των ελληνικών ΜΜΕ ή άξιζαν μεγαλύτερη δημοσιότητα

ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ / ΚΛΙΜΑ ΙΑΤΡΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ / ΛΗΣΤΕΙΑ ΗΠΑ / ΕΥΡΩΕΙΣΒΟΛΗ

Φανερή είδηση: Στη
διάσκεψη του FAO
(Οργανισμού Τροφίμων
και Γεωργίας), η
Monsanto έδωσε τρεις
υποσχέσεις: διπλασια-
σμό της παραγωγικότη-
τας του καλαμποκιού, της σόγιας και του βαμ-
βακιού ώς το 2030, μείωση κατά ένα τρίτο των
αναγκών σε νερό και λίπασμα, βελτίωση της
ζωής 5.000.000 φτωχών αγροτών ώς το 2020.
Κρυφή είδηση: Η Monsanto και οι άλλες εται-
ρείες μεταλλαγμένων ποντάρουν στην αλλαγή
του κλίματος. Από το 2010 θα εμπορεύονται
σπόρους ανθεκτικούς στην ξηρασία και τη διά-
βρωση του εδάφους. Monsanto, BASF, Bayer,
Syngenta έχουν ήδη πατεντάρει 532 τέτοιους
σπόρους (το 52% ανήκει στις δύο πρώτες),
αποκλείοντας έτσι τα κράτη, την επιστημονική
κοινότητα και τους μικρογεωργούς από την
πρόσβαση σ’ αυτούς.
Πηγή: ETC Group, Μάιος / Ιούνιος 2008
www.etcgroup.org
Η είδηση προέρχεται από τον τοπικό Τύπο της
Γιούτα: 2.200.000 ιατρικά αρχεία χάθηκαν από
το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, όταν άγνωστοι
λήστεψαν το τεθωρακισμένο όχημα που μετέφε-
ρε τα αρχεία στο θησαυροφυλάκιο της εταιρείας
ασφάλειας, Perpetual. Η ληστεία συνέβη σε μια
περίοδο που το ζήτημα της ασφάλειας των ιατρι-
κών αρχείων συζητείται έντονα στις ΗΠΑ. Google
και Microsoft έχουν εγκαινιάσει on-line υπηρεσί-
ες ιατρικών αρχείων (Global Νο 54 / 29.5.2008),
εντείνοντας τον φόβο για παραβιάσεις των δεδο-
μένων εκατομμυρίων ασθενών. Τα αρχεία βρίσκο-
νταν σε ηλεκτρονική μορφή, αλλά αυτό δεν εμπό-
δισε την κλοπή τους, αποδεικνύοντας ότι ίσως το
πιο τρωτό σημείο ενός ψηφιακού αρχείου να είναι
οι μη ψηφιακές πλευρές του – εκεί που μπαίνει
ανθρώπινο χέρι.
Πηγή: Salt Lake Tribune, 11 Ιουνίου
www.sltrib.com
ΠΕΤΑΕΙ ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
Ο νέος όρος, τον οποίο επινόησε ο διευ-
θυντής του περιοδικού «Foreign Policy»,
Μόζες Ναΐμ, είναι «ευρωεισβολή» – από
το euroinvasion. Οι ΗΠΑ, λέει ο Ναΐμ,
σύντομα θα αντιμετωπίσουν μια χωρίς προ-
ηγούμενο εισβολή: λόγω του πάμφθηνου
δολαρίου, ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα εξα-
γοράζουν αμερικάνικες ή θα μεταφέρουν τα
εργοστάσιά τους στην αμερικανική ήπειρο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το εργο-
στάσιο χάλυβα της Thyssen Krupp στην
Αλαμπάμα (φωτογραφία από τα εγκαίνιά
του). Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις προτιμούν επίσης τις ΗΠΑ για την ευέλικτη αγορά εργα-
σίας (βλ. ανύπαρκτο κράτος πρόνοιας), τη φθηνή ενέργεια, τα χαμηλά μεταφορικά κόστη
και την έλλειψη γραφειοκρατίας. Ποιο είναι το πρόβλημα; Η εισβολή δεν θα αρέσει σε καμία
από τις δύο πλευρές: οι ευρωπαίοι θα διαμαρτύρονται για τις χαμένες θέσεις εργασίας και οι
αμερικανοί για το «ξεπούλημα στο ξένο κερδοσκοπικό κεφάλαιο»...
Πηγή: Foreign Policy, Μάιος / Ιούνιος
www.fp.com
Η πρώτη φορά...

Για πρώτη φορά, ένα ρωσικό

Ε.Ε. / ΜΥΣΤΙΚΟΠΑΘΕΙΑ
Μερικές φορές, μοναδικός λόγος που μια είδηση
μένει ΚΡΥΦΗ δεν είναι τα συμφέροντα, αλλά το
ότι απλώς φαίνεται βαρετή. Αρχές Ιουνίου, το
ευρωκοινοβούλιο συζητούσε τον «νέο ευρω-
παϊκό νόμο για την ελευθερία της πληροφορί-
ας». Σύμφωνα με τον ευρωπαίο Συνήγορο του
Πολίτη, Νικηφόρο Διαμαντούρο, «οι προτάσεις
(της Κομισιόν), όχι μόνο αγνοούν τα μαθήματα
του παρελθόντος, αλλά και τις δεσμεύσεις που
απορρέουν από τη Συνθήκη της Λισσαβώνας».
Νωρίτερα, το Statewatch (οργάνωση για τις
ατομικές ελευθερίες) εξηγούσε γιατί: «Ο νέος ορι-
σμός τού τι είναι “έγγραφο”, εξαιρεί εκατοντάδες
χιλιάδες έγγραφα από την υποχρέωση της Ε.Ε. να
τα δημοσιοποιεί. Απειλείται το δικαίωμα των πολι-
τών να γνωρίζουν τι συζητείται στις Βρυξέλλες
προτού αυτό αποφασιστεί, πρακτική που δεν θα
γινόταν ποτέ ανεκτή σε εθνικό επίπεδο».
Πηγή: EurActiv, 3 Ιουνίου
www.euractiv.com
ΚΙΝΕΖΟΙ ΧΑΚΕΡ / ΜΥΘΟΣ
Φανερή είδηση: Κινέζοι
χάκερ επιτίθενται στα δίκτυα
υπολογιστών της Δύσης, στο
πλαίσιο ενός άτυπου Ψυχρού
Πολέμου. Κρυφή είδηση: Κι
αν όλα αυτά είναι... παραμύ-
θια, στο πλαίσιο ενός πολέ-
μου όχι ψυχρού, αλλά αντι-
κινεζικής προπαγάνδας; Δύο
διαφορετικοί αμερικανοί αναλυτές εκφράζουν
τη δυσπιστία τους: ο Μπέντζαμιν Φρίντμαν
εκτιμά ότι ακόμα κι αν υπάρχουν διάσπαρτοι
κινέζοι χάκερ (όχι πάντως στην υπηρεσία του
κινεζικού κράτους) ή μεμονωμένα περιστατικά
ηλεκτρονικής κατασκοπείας, αυτά δεν αποτε-
λούν σε καμία περίπτωση πόλεμο. Παράλληλα,
ο Κέβιν Πόουλσεν καταρρίπτει στο περιοδικό
«Wired» σημείο προς σημείο ως γελοίο τον
ισχυρισμό ότι πίσω από το μπλακ άουτ στη
Φλόριντα, το 2003, κρύβονταν κινέζοι χάκερ.
Πηγές: Wired, 29 Μαίου, Cato@Liberty,
3 Ιουνίου
http://blog.wired.com, www.cato-at-
liberty.org
Του Cardow, από την Ottawa Citizen (Καναδάς)
ΡΟΚΑ / ΚΡΥΦΗ ΖΩΗ
«Τα φυτά διαθέτουν μυστική κοινωνική
ζωή» λέει, πολύ σοβαρά, η δρ Σούζαν
Ντάντλι, οικολόγος της εξέλιξης των φυτών
στο Πανεπιστήμιο McMaster του Καναδά.
Η έρευνα της Ντάντλι αποκάλυψε ότι η
θαλάσσια ρόκα, η οποία φύεται στις ακτές
των Μεγάλων Λιμνών στη Βόρεια Αμερική,
μπορεί να διακρίνει μεταξύ φυτών που βρί-
σκονται στην ίδια οικογένεια μ’ αυτήν, και
αναλόγως να συμπεριφέρεται. Αν είναι της
ίδιας οικογένειας, δείχνει αυτοσυγκράτηση.
Αν, όμως, όχι, η ρόκα επιτίθεται εναντίον
του ξένου φυτού, απλώνοντας ρίζες που
απομυζούν θρεπτικά συστατικά από το
έδαφός του. Η ιδιότητα της αναγνώρισης
του ξένου (εξαιρετικά σπάνια, ακόμα και
στα ζώα) παρέχει στα φυτά που τη διαθέ-
τουν εξαιρετικό πλεονέκτημα στη μάχη της
εξέλιξης.
Πηγή: New York Times, 10 Ιουνίου
www.nytimes.com
ΣΕΙΣΜΟΣ ΚΙΝΑΣ / ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Φανερή είδηση: Τα θύματα. O σεισμός της Κίνας προκά-
λεσε χιλιάδες απώλειες ζωών, αλλά και τη διάλυση της
τοπικής οικονομίας. Κρυφή είδηση: Οι κερδισμένοι. Ο
ναυτιλιακός δείκτης «Baltic Capesize», ο οποίος μετράει
το κόστος ναύλωσης τεράστιων πλοίων που διασχίζουν
τους ωκεανούς μεταφέροντας σιδηρομεταλλεύματα και
λιγνίτη, σημείωσε νέο ιστορικό ρεκόρ. Αιτία, η έκρηξη
στη ζήτηση πρώτων υλών μετά τον σεισμό. Από τη μία, η
Κίνα έχει ανάγκη τις πρώ-
τες ύλες στην προσπάθειά
της για ανασυγκρότηση.
Από την άλλη, μέσω της
θαλάσσιας οδού τα φορτία
φτάνουν στον προορισμό
τους παρακάμπτοντας τις
κατεστραμμένες μεταφορικές υποδομές. Στους κερδι-
σμένους συνυπολογίστε φυσικά την ελληνική ναυτιλία
που έχει επενδύσει μαζικά σ’ αυτού του είδους τα πλοία.
Πηγή: Economist, 12 Ιουνίου
www.economist.com
«θινκ τανκ» ιδρύεται στη Νέα Υόρκη
ανατρέποντας τον τρόπο που γίνονταν
τα πράγματα έως τώρα. Μέχρι
σήμερα, η Δύση έφτιαχνε «ομίλους» ή
«δεξαμενές σκέψης» που διαλογίζονταν
πάνω στις κοινωνίες μακρινών,
εξωτικών – για τους αμερικανούς
– τόπων. Το «Ρωσικό Ίδρυμα για τη
Δημοκρατία και τη Συνεργασία» (με
γραφεία στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη)
θα κάνει ακριβώς αυτό: θα μελετάει
την εξωτική Δύση.
Για πρώτη φορά στην ιστορία των
ΗΠΑ, το κάθε δολάριο από τα 860
δισ. που έχουν δαπανηθεί στους
πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν
προέρχεται από δανεισμό, λέει η
«Washington Post». Σαν να μην
έφτανε αυτό, η κυβέρνηση Μπους
έκανε το αδιανόητο: Παράλληλα με
τις αστρονομικές πολεμικές δαπάνες,
μείωσε τους φόρους (ξεκινώντας από
τα εισοδήματα των πιο πλούσιων),
βυθίζοντας τη χώρα στο μεγαλύτερο
χρέος της ιστορίας της.
Για πρώτη φορά, οι αρχές
οπουδήποτε στον κόσμο κατάσχουν
παρτίδα χασισιού βάρους... 250 τόνων.
Η κατάσχεση συνέβη φυσικά στο
Αφγανιστάν, παρότι η χώρα φημίζεται
περισσότερο για το όπιο παρά για
τη μαριχουάνα της... Η ποσότητα
αντιστοιχούσε σε τζίρο 400.000.000
δολαρίων και σε κέρδη 14.000.000
δολαρίων, ποσό που – σύμφωνα με τις
διωκτικές αρχές – θα χρησιμοποιείτο
από τους ταλιμπάν για την προμήθεια
όπλων. Τώρα, το πρόβλημα των αρχών
είναι… πώς θα κάψουν 260 τόνους
χόρτο!

ΠΟΝΤΙΚΙ Global 25
 Φ Α Κ Ε Λ Ο Σ / Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Ο Σ Τ Ο Υ Ρ Ι Σ Μ Ο Σ
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΛΕΦΑΝΤΗ
Κρουαζιέρα
στο νοσοκομείο!
Παγκοσμίων διαστάσεων φαινόμενο είναι πλέον η μετακίνηση ασθενών σε άλλες
χώρες, όπου αναζητούν φθηνή περίθαλψη υψηλών προδιαγραφών. Στο κόλπο
μπαίνουν σταδιακά και οι ασφαλιστικές εταιρείες.
Α
ν οι οδοντίατροι του νομού Σερρών
αποφάσιζαν να βγουν στους δρό-
μους διεκδικώντας τους ασθενείς
τους, κατά πάσα πιθανότητα οι
συνάδελφοί τους της Αριζόνα θα έστελναν
τηλεγράφημα συμπαράστασης στον «δίκαιο
αγώνα τους». Δεν αποκλείεται, μάλιστα, ο
Οδοντιατρικός Σύλλογος της Αριζόνα να κάλυ-
πτε τα αεροπορικά έξοδα μέλους του, ώστε να
υπάρχει και φυσική εκπροσώπηση της Arizona
Dental Association στη συγκέντρωση των σερ-
ραίων οδοντιάτρων. Το ζήτημα είναι σοβαρό
και παγκόσμιο.
Χρόνια τώρα, οι έλληνες οδοντίατροι ζουν το
μαρτύριο των φθηνότερων υπηρεσιών που
παρέχουν οι συνάδελφοί τους από την άλλη
πλευρά των συνόρων. Η πόλη Σαντάνσκι της
Βουλγαρίας έχει γίνει το κέντρο υποδοχής χιλι-
άδων ελλήνων οδοντόπληκτων από όλη την
επικράτεια, που αναζητούν αποτελεσματικές
– και κυρίως φθηνές – λύσεις στα οδοντιατρεία
της γειτονικής χώρας.
Δεν είναι ένα εντυπωσιακό και εύπεπτο ρεπορ-
τάζ, που κάθε τόσο κάνει τον κύκλο
του στις τηλεοπτικές μας οθόνες.
Είναι μια πραγματικότητα που όση
ανακούφιση προκαλεί στους πάσχο-
ντες, άλλο τόσο… πόνο προκαλεί
στους οδοντιάτρους. Οι έλληνες
έχουν ανακαλύψει ότι μόλις περά-
σουν τα βόρεια σύνορα θα βρουν τη
γιατρειά στην άβολη καρέκλα ενός
βούλγαρου οδοντίατρου, σε κόστος
εξωφρενικά χαμηλότερο από όσο θα
πλήρωναν στις Σέρρες, στην Αθήνα ή
στην Καλαμάτα.
Οι έλληνες προτιμούν το Σαντάνσκι
και οι αμερικανοί την Ciudad Juarez,
μια μικρή συνοριακή πόλη του
Μεξικού, όπου καταφεύγουν κατά
κύματα αμερικανοί πολίτες για να
φτιάξουν τα δόντια τους – και όχι
μόνο.
Πρόσφατη έρευνα του
Πανεπιστημίου του Τέξας κατέδειξε
ότι το 86% των ατόμων χαμηλού
εισοδήματος που ζουν στο Ελ Πάσο
προτιμούν το σύντομο ταξίδι μέχρι το
Μεξικό για την κάλυψη των ιατρικών
τους αναγκών αλλά και την αγορά
φαρμάκων.
Οι αμερικανοί πολίτες περνούν τα
σύνορα για εγχειρήσεις στομάχου,
οφθαλμολογικές εξετάσεις και απλά
ιατρικά τσεκ απ, αλλά κυρίως για
οδοντιατρική περίθαλψη, αφού για
τις υπηρεσίες τους οι μεξικανοί οδο-
ντίατροι συνήθως χρεώνουν το ένα
πέμπτο από ό,τι οι αμερικανοί συνά- Εξειδικευμένες ιστοσελίδες περί ιατρικού τουρισμού
δελφοί τους. από Φιλιππίνες, Ινδία και Τουρκία.
28 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008
Από τη στιγμή που στις ΗΠΑ περίπου
43.000.000 άτομα είναι εντελώς ανασφάλιστα
και 120.000.000 δεν έχουν καμία απολύτως
οδοντιατρική κάλυψη, το Μεξικό δεν είναι ένας
απλός τουριστικός προορισμός. Είναι λύση
ζωής.
Παγκοσμιοποίηση της υγείας
Ο ιατρικός τουρισμός είναι ένας ευρείας κλί-
μακας κλάδος, που αναπτύσσεται με υψηλές
ταχύτητες. Στο άρμα του πασχίζουν να επιβιβα-
στούν πολλά κράτη, με την ελπίδα ότι θα καρ-
πωθούν ένα κομματάκι από τη συνολική πίτα
των 65 δισ. ευρώ. Αυτή είναι η πρόβλεψη για
τον ετήσιο τζίρο του κλάδου το έτος 2012.
Αν επρόκειτο για αγώνα της Formula 1, θα
λέγαμε ότι Ινδία και Σιγκαπούρη ξεκινούν από
την… pole position – την πρώτη σειρά εκκίνη-
σης. Στη δεύτερη σειρά εκκίνησης, σ’ αυτή
την κούρσα των δισεκατομμυρίων, βρίσκεται
η Ταϊλάνδη. Ακολουθούν το Μεξικό, η Κόστα
Ρίκα, η Κούβα, η Ουγγαρία (μητρόπολη του
οδοντιατρικού τουρισμού), αλλά και η Τουρκία.
Σύμφωνα με επίσημα
στοιχεία, τα ινδικά νοσο-
κομεία υποδέχονται
ετησίως τουλάχιστον
150.000 ξένους υπη-
κόους από 55 διαφο-
ρετικές χώρες – στην
πλειονότητά τους από
τη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Καθοριστικός παράγο-
ντας στην επιλογή της
Ινδίας είναι φυσικά το
χαμηλό κόστος, σε συν-
δυασμό με το υψηλό επί-
πεδο των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Μια εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς στην Ινδία
κοστίζει 4.800 δολάρια έναντι 18.000 δολα-
ρίων στη Βρετανία. Μια απλή επέμβαση στη
σπονδυλική στήλη τιμάται 2.300 δολάρια ένα-
ντι 6.500 δολαρίων στην Αγγλία και μια ολική
αρθροπλαστική ισχίου μόλις 4.500 δολάρια
(έναντι 13.000 δολαρίων).
Στην επίσημη ιστοσελίδα του Οργανισμού
Τουρισμού της Ινδίας (www.incredibleindia.
org), ανάμεσα στις παραλίες της Κεράλα, του
Ποντιτσέρι και της Γκόα, το Ταζ Μαχάλ και το
μαυσωλείο του Χατζή Αλί, υπάρχουν αναρίθ-
μητες πληροφορίες για τις υψηλές τουριστικές
υπηρεσίες που παρέχει η χώρα. «Απίστευτος»
(incredible) προορισμός με «απίστευτες» υπη-
ρεσίες υγείας.
Η μεγαλύτερη αλυσίδα ιδιωτικών κλινικών της
Ινδίας δεν φέρει το όνομα του Ασκληπιού ή
του Ιπποκράτη, αλλά του Απόλλωνα. Η εται-
ρεία «Apollo Hospital Enterprises», με 41 κλινι-
κές και περισσότερες από 8.000 κλίνες, είναι ο
αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος. Από τα διαθέσιμα
στοιχεία προκύπτει ότι μόνο την περίοδο 2001-
2004 υποδέχθηκε 60.000 ασθενείς από το
Ο Μουρ έδειξε Κούβα
εξωτερικό.
Στη Σιγκαπούρη, από το εισαγωγικό σημείωμα Ο αμερικανός ακτιβιστής και σκηνοθέτης
της ιστοσελίδας www.singaporemedicine. Μάικλ Μουρ προκάλεσε αίσθηση με το
com, φαίνεται ότι η υγεία όλου του πλανήτη «Sicko», που προβλήθηκε πέρσι στο Φεστιβάλ
έχει αναχθεί σε εθνική υπόθεση της μικρής των Κανών. Το ντοκιμαντέρ είναι μια σκληρή
ασιατικής χώρας με τους υψηλούς ρυθ- καταγγελία του αμερικανικού συστήματος
μούς ανάπτυξης. Ο δικτυακός τόπος είναι υγείας και, εμμέσως πλην σαφώς, μια απο-
πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας της θέωση του εθνικού συστήματος υγείας της
Σιγκαπούρης, υλοποιήθηκε όμως σε συνεργα- Κούβας. Είναι μια από τις περιπτώσεις όπου ο
σία με το υπουργείο Τουρισμού, την Επιτροπή αμφιλεγόμενος σκηνοθέτης παρουσίαζε μόνο
Οικονομικής Ανάπτυξης και την Επιτροπή την αλήθεια.
Διεθνούς Επιχειρηματικότητας. Υγεία, τουρι- Την ώρα που δεκάδες χιλιάδες αμερικανοί πολί-
σμός και επιχειρηματικότητα έγιναν όλα ένα, τες – ανασφάλιστοι και μη – αναζητούν άλλες
με απώτερο σκοπό την προσέλκυση άγγλων χώρες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων
και άλλων ασθενών. υγείας που αντιμετωπίζουν (ορισμένες εκτιμή-
Μόνο το 2006, κάπου 410.000 ξένοι ασθενείς σεις αναφέρουν περί τις 150.000 περιπτώσεις
ανταποκρίθηκαν στο συστηματικό κάλεσμα ατόμων που κάθε χρόνο κάνουν χρήση του
των αρχών της Σιγκαπούρης, που ελπίζουν διαβατηρίου τους για λόγους υγείας), η Κούβα
βάσιμα ότι ώς το 2012 ο αριθμός θα ξεπερνά το του Φιντέλ Κάστρο απολαμβάνει την παγκό-
ένα εκατομμύριο ετησίως! σμια αναγνώριση για τα επιτεύγματά της.
 Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού
Τον περασμένο Ιανουάριο, στο Γκαργκάον, ένα κυριλέ προ-
άστιο του Νέου Δελχί, οι αστυνομικές αρχές εξάρθρωσαν
κύκλωμα παράνομου εμπορίου ανθρωπίνων οργάνων. Στη
συμμορία συμμετείχαν γιατροί, νοσοκόμες, παθολογικές
κλινικές και νοσοκομεία. Τα τελευταία 14 χρόνια η σπείρα είχε
αφαιρέσει τα νεφρά από περίπου 500 άτομα, τα περισσότερα
εκ των οποίων ήταν θύματα απαγωγής ή στυγνής εξαπάτη-
σης. Τα ανθρώπινα λάφυρα διετίθεντο έναντι αδράς αμοιβής
σε πλούσιους δυτικούς πελάτες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις
των αρχών, αρχηγός του κυκλώματος ήταν ο γιατρός Αμίτ
Κουμάρ. Στο γραφείο του βρέθηκαν επιστολές και ηλεκτρονι-
κά μηνύματα 48 ατόμων από 9 διαφορετικές χώρες, που ζητούσαν πληροφορίες για μεταμοσχεύσεις.
Λίγους μήνες νωρίτερα, τον Οκτώβριο του 2007, οι αρχές του Τσενάι είχαν συλλάβει τον διακεκριμένο
χειρούργο Παλάνι Ραβιτσαντράν. Ο Ραβιτσαντράν ομολόγησε ότι κανόνιζε τη μεταμόσχευση οργάνων
σε «πλούσιους ξένους», κυρίως από τα κράτη του Κόλπου του Περσικού και τη Μαλαισία. Οι αρχές της
Βομβάης εκτιμούν ότι από το 2002 ο Ραβιτσαντράν είχε πραγματοποιήσει 40 με 100 παράνομες μεταμο-
σχεύσεις.
Στην Ινδία, μητρόπολη του ιατρικού τουρισμού, το παράνομο εμπόριο οργάνων έχει πάρει εκρηκτικές
διαστάσεις. Ο συνωστισμός των ξένων ασθενών στις πύλες εισόδου της χώρας έχει τινάξει στα ύψη τους
δείκτες κερδοφορίας της παράνομης αγοράς οργάνων.
«Οι άνθρωποι δεν χρειάζονται δύο νεφρά, μου είπαν, και σκέφτηκα ότι πουλώντας το ένα θα γίνω πλούσι-
ος». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «San Francisco Chronicle» («Organ-transplant black market
thrives in India», 9/2/2008), o 38χρονος οδηγός ποδηλάτου-ταξί, Γκούνα, ενέδωσε στις υποσχέσεις για μια
καλύτερη ζωή. Από τα 1.600 ευρώ που του είχαν υποσχεθεί, εισέπραξε τα μισά, 800 ευρώ, και αφόρητους
πόνους που τον έχουν καθηλώσει στο κρεβάτι. Και μεγέθυνση πέους
Από τα στοιχεία της οργάνωσης ActionAid India προκύπτει ότι οι εθελοντές δωρητές νεφρού υποκύπτουν Στη Σιγκαπούρη και στην Ινδία ο ιατρικός
σε χρηματικές προσφορές μεταξύ 800 και 1.600 ευρώ. Οι υποψήφιοι λήπτες πληρώνουν κατά μέσον όρο τουρίστας θα ταξιδέψει για ένα μπαϊπάς
16.000 ευρώ για τη μεταμόσχευση ζωής. ή για μια μεταμόσχευση νεφρού. Στη
Λατινική Αμερική, όμως, θα ταξιδέψει κυρί-
Hospitals Group, αλλά και με νοσοκομεία της ως για μια λιποαναρρόφηση, για εμφυτεύ-
Νοσοκομείο της αλυσίδας Αpollo στην Ινδία
Τουρκίας, της Ιρλανδίας και της Κόστα Ρίκα. ματα στήθους ή ακόμα και για μεγέθυνση
Οι ασφαλισμένοι της καλούνται πλέον να δια- πέους.
νύσουν αεροπορικώς τον μισό πλανήτη για να Η Αργεντινή, για παράδειγμα, είναι η χώρα
εισπράξουν τα οφέλη που προβλέπονται στο του τανγκό αλλά και της πλαστικής χει-
ασφαλιστικό τους συμβόλαιο. Η επιχείρηση να ρουργικής. Πέρα από το χαμηλό κόστος
πειστούν ότι στο Τσενάι της Ινδίας θα συναντή- των επεμβάσεων, στα συγκριτικά πλεονε-
σουν επίπεδο υπηρεσιών αντιστοίχως υψηλό κτήματα περιλαμβάνεται το γεγονός ότι
με εκείνο του Τέξας, φαντάζει πλέον σχετικά οι πλαστικοί χειρούργοι της χώρας είναι
εύκολη υπόθεση: «Οι ασφαλιστικές εταιρείες από τους καλύτερους στον κόσμο. Λογικό
θα καλύπτουν τα έξοδα μεταφοράς του ασφα- είναι. Ο λαός της Αργεντινής – άνδρες και
λισμένου, αλλά και μελών της οικογένειάς γυναίκες – διακρίνεται για το πάθος του για
του, θα δίνουν μετρητά για τα έξοδα παραμο- το ποδόσφαιρο αλλά και για τις κοσμητικές
νής στην ξένη χώρα και θα εξοικονομούν και επεμβάσεις.
Σχεδόν μοιραία, ο ιατρικός τουρισμός έφτασε
πάλι δεκάδες χιλιάδες δολάρια. Σε τελευταία Υπολογίζεται ότι ένας στους τριάντα αργε-
Δωρητές εις θάνατον και στην Κούβα. Η χώρα υποδέχθηκε 19.670
ανάλυση, μια εγχείρηση καρδιάς που κοστίζει ντινούς έχει νιώσει στο πετσί του το νυστέ-
ασθενείς τουρίστες το 2006. Για τον συντονι-
100.000 δολάρια στις ΗΠΑ μπορεί να γίνει με ρι της πλαστικής χειρουργικής, κρατώντας
Τον Απρίλιο του 2006, η Βρετανική Ένωση σμό του κλάδου έχει συσταθεί ειδική υπηρε-
10.000-20.000 δολ. σε μερικά από τα καλύτε- τη χώρα σταθερά στην τρίτη θέση της
Μεταμοσχεύσεων είχε καταγγείλει δημο- σία, ο Οργανισμός Τουρισμού και Υγείας.
ρα ιδιωτικά νοσοκομεία της Ασίας», αναφέρε- παγκόσμιας κατάταξης των πιο χειρουργη-
σίως το Πεκίνο για παράνομη αφαίρεση Ο ίδιος ο Φιντέλ έχει εξηγήσει τις αρχές του ται σε πρόσφατο δημοσίευμα του περιοδικού μένων λαών – ΗΠΑ και Μεξικό κατέχουν
οργάνων από τους χιλιάδες καταδικασθέ- εγχειρήματος: «Κάθε άνθρωπος, κάθε χώρα «Business Week» («Outsourcing the Patients», την πρώτη και δεύτερη θέση αντιστοίχως.
ντες που εκτελούνται κάθε χρόνο στην έχει το δικαίωμα μιας υγιούς ζωής και της 13/3/2008). Η Plenitas (www.plenitas.com) είναι μια
Κίνα. Σε δηλώσεις του στο BBC ο πρόεδρος απόλαυσης του προνομίου μιας μακράς και
της επιτροπής Ηθών της Ένωσης, Στίβεν από τις πιο κοσμικές κλινικές και λειτουργεί
χρήσιμης ύπαρξης. Ο Οργανισμός Τουρισμού Πού είν’ η πατρίδα μου;
Ουίνγκμορ, είχε επισημάνει ότι η ταχύτητα κυρίως με ασθενείς από το εξωτερικό. Ο
και Υγείας θέτει στη διάθεση κάθε ενδιαφερό-
με την οποία γίνεται η εξέταση της συμβα- Η ραγδαία ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού κατάλογος υπηρεσιών που παρέχει είναι
μενου, από οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη,
τότητας δωρητή και λήπτη υποδηλώνει ότι επέφερε την ανάγκη της πιστοποίησης των πλούσιος. Βαριατρική χειρουργική, εμφυ-
τους καρπούς της προόδου του συστήματος
γίνεται επιλογή των καταδίκων πριν εκτε- παρεχόμενων υπηρεσιών σε διεθνές επίπεδο. τεύματα στήθους και δοντιών, μεταμο-
υγείας της Κούβας…».
λεστούν! Εφόσον το ζητούμενο είναι η ίδια τους η υγεία, σχεύσεις μαλλιών, επεμβάσεις μεγέθυνσης
Οι κινέζοι αξιωματούχοι αρνήθηκαν τις πέους.
Outsourcing ασθενών φυσιολογικό είναι οι ενδιαφερόμενοι ασθενείς
κατηγορίες, προσθέτοντας πάντως ότι να θέλουν να γνωρίζουν πού και υπό ποιες συν- Σ’ αυτή την τελευταία κατηγορία, η Plenitas
αφαίρεση οργάνων από εκτελεσθέντες Στον δρόμο που χάραξαν πρώτοι οι ιδιώτες θήκες θα νοσηλευτούν ή θα χειρουργηθούν. Ο δεν υπόσχεται ακριβώς θαύματα. Αύξηση
βαρυποινίτες όντως γίνεται, αλλά μόνο ακολουθούν πλέον και πολλές ασφαλιστικές ασθενής από την Αθήνα ή το Λονδίνο που ανα- της περιφέρειας του πέους κατά 2 εκα-
αφού προηγουμένως έχει συναινέσει ο εταιρείες των ΗΠΑ, που στις κλινικές της Ινδίας ζητεί λύσεις στην Καλκούτα ή στην Μπανγκόκ τοστά και του μήκους του κατά 3 είναι το
καταδικασμένος σε θάνατο δωρητής. και της Ταϊλάνδης ανακαλύπτουν νέους τρό- θέλει πάση θυσία να βεβαιωθεί ότι κάνει την αποτέλεσμα της επέμβασης, το κόστος
Από τον Ιούλιο του 2006, η πώληση ανθρω- πους μείωσης των δαπανών τους, αποφεύγο- καλύτερη δυνατή επιλογή. της οποίας ανέρχεται στα 1.800 ευρώ. Κάτι
πίνων οργάνων στην Κίνα είναι παράνομη ντας παράλληλα τον οδυνηρό συμβιβασμό στο Οι διεθνείς οργανισμοί πιστοποίησης ιατρικών είναι κι αυτό.
αν δεν συνοδεύεται από έγγραφη άδεια των επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών. υπηρεσιών καλύπτουν αυτό ακριβώς το κενό.
υποψήφιων δωρητών. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της εταιρεί- Ο Joint Commission International των ΗΠΑ και μένα ιδρύματα από την Ινδία ώς τη Δανία και
ας Blue Cross & Blue Shield, που έχει έδρα τη ο βρετανικός Trent International Accreditation από τη Βραζιλία ώς την Κίνα. Εντυπωσιακή
«Αποτελέσματα πρώτης τάξεως με τριτοκο- Νότια Καρολίνα. Η εν λόγω εταιρεία έχει ήδη είναι δύο από τους πιο έγκυρους οργανισμούς είναι η παρουσία της Τουρκίας, η οποία έχει τις
σμικό προϋπολογισμό» ήταν ο τίτλος εκτενούς συνάψει συμφωνίες για κάλυψη των ασφαλι- που παρέχουν την ασφαλιστική δικλίδα στους περισσότερες καταχωρήσεις από οποιαδήποτε
αφιερώματος της αγγλικής «Γκάρντιαν» στην σμένων της με το νοσοκομείο Μπάμρανγκραντ ασθενείς. Στην ιστοσελίδα του αμερικανικού άλλη χώρα – είκοσι τον αριθμό! Αντιθέτως, από
Κούβα και τους γιατρούς της τον περασμένο της Ταϊλάνδης, με την εταιρεία Parkway Group οργανισμού (www.jointcommissioninterna τη λίστα του Joint Commission International
Σεπτέμβριο («First class results, on a third Healthcare, που έχει υπό την ιδιοκτησία της tional.org) υπάρχει πληθώρα εγκεκριμένων απουσιάζουν εντελώς νοσοκομειακά ιδρύματα
world budget»,12/9/2007). τρία νοσοκομεία στη Σιγκαπούρη, με το Apollo νοσοκομείων από όλο τον κόσμο – πιστοποιη- της Ελλάδας…

ΠΟΝΤΙΚΙ Global 29
ΡΕΠΟ Ρ ΤΑ Ζ

Διακοπές Το όνομά
με τον Χέλμουτ της ήταν
Σουρεαλιστική αγγλογερμανική σύρραξη, με φόντο τις παραλίες της… Κω. η ψυχή του
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
Το μόνο που ήθελε ο Μάικλ

Π
όλεμος έχει ξεσπάσει Τα βρετανικά και τα γερμανικά ταμπλόιντ δεν Μπαντέι ήταν το όνομα
ανάμεσα σε βρετανικές έχασαν την ευκαιρία. Με πρωτοστατούσες τις της γυναίκας του, Νταϊάνας
και γερμανικές εφημε- εφημερίδες «Sun» και «Bild», επιδόθηκαν σε
ρίδες με αφορμή τη μήνυση
Μπιζόν. Το επώνυμό της,
έναν άτυπο πόλεμο. Η «Sun» δημοσίευσε άρθρο
βρετανού τουρίστα σε βάρος με τίτλο «Διακοπές με τον Χέλμουτ», ενώ η εννοείται.
του ταξιδιωτικού του γραφεί-

ου, επειδή το ξενοδοχείο όπου
πέρασε πέρσι το καλοκαίρι τις
διακοπές του φιλοξενούσε…
πολλούς γερμανούς τουρίστες!
Η διαμάχη θα μπορούσε, εκτός
από αγγλογερμανική, να θεωρηθεί επίσης
αγγλοελληνική, δεδομένου ότι το επίμαχο ξενο-
δοχείο βρίσκεται στην Κω.
Τον Αύγουστο του 2007, ο 47χρονος Ντέιβιντ
Μπέρνις πίστευε ότι είχε οργανώσει τις ιδανικές
διακοπές για την οικογένειά του. Πλήρωσε κάτι
περισσότερο από 5.000 ευρώ για την πενταμε-
λή οικογένειά του, ώστε να απολαύσουν όλες
τις υπηρεσίες του πακέτου διακοπών που προ-
σέφερε το ταξιδιωτικό τους πρακτορείο. Μόλις
έφτασε στο ξενοδοχείο, ο Μπέρνις διαπίστωσε
ότι από τους 700 θαμώνες του ξενοδοχείου, οι
600 ήταν γερμανοί! Ο κ. Μπέρνις υποστηρίζει,
σύμφωνα με την εφημερίδα «Sun», ότι η μήνυσή
του δεν είχε ρατσιστικά κίνητρα. Απλώς, κατά
τη διάρκεια των διακοπών τους η οικογένειά του
αντιμετώπιζε προβλήματα σε καθημερινή βάση,
όπως, για παράδειγμα, ότι τα μαθήματα του
γουίντ σέρφινγκ και της γιόγκα διδάσκονταν
στα γερμανικά, οι υπάλληλοι στο ξενοδοχείο
μιλούσαν κυρίως γερμανικά, ενώ το ίδιο συνέ-
βαινε και με τα τηλεοπτικά κανάλια. Το σημα-
ντικότερο, όμως, πρόβλημα του Μπέρνις ήταν
η αναζήτηση… ξαπλώστρας. Ο βρετανός του-
ρίστας υποστήριξε ότι οι γερμανοί σηκώνονταν
αχάραγα και έβαζαν τις πετσέτες τους πάνω στις
καλύτερες ξαπλώστρες, με αποτέλεσμα να μη
βρίσκει ποτέ ένα καλό μέρος για ηλιοθεραπεία.
Η πρωτότυπη αυτή μήνυση έφτασε μέχρι τα
δικαστήρια, όπου ο δικαστής δικαίωσε μάλιστα
τον κ. Μπέρνις και υποχρέωσε το ταξιδιωτικό
πρακτορείο να του καταβάλει αποζημίωση
ύψους 950 ευρώ!
Ε
«Bild» απάντησε με άρθρο που τιτλοφορούνταν:
«Είναι τρελοί αυτοί οι βρετανοί». ίχε υποσχεθεί στον πεθερό
του, με τον οποίο «ένιωθε
Οι δημοσιογράφοι της «Bild», με τη βοήθεια
πολύ πιο κοντά» από ό,τι με τον
ταξιδιωτικών πρακτόρων, έφτιαξαν έναν ταξι-
δικό του πατέρα, να πάρει μετά τον
διωτικό οδηγό με τα έξι δημοφιλέστερα μέρη
γάμο το επίθετό του. Όμως, πουθενά
για τους βρετανούς. Σύμφωνα με τους ταξιδι-
στους νόμους της Καλιφόρνιας, όπου
ωτικούς πράκτορες, αν οι γερμανοί τουρίστες
παντρεύτηκαν οι δύο νέοι το 2005, δεν
θέλουν να περάσουν ονειρικές διακοπές αυτό το
υπήρχε σχετική πρόβλεψη.
καλοκαίρι, θα πρέπει να αποφύγουν τα θέρετρα
Με το επιχείρημα ότι επρόκειτο για
όπου συχνάζουν οι ενοχλητικοί βρετανοί. Τα έξι
διάκριση εις βάρος του λόγω φύλου και
απαγορευτικά μέρη για γερμανούς, σύμφωνα με
με την υποστήριξη της Αμερικανικής
αυτό το σκεπτικό, είναι η Μαγιόρκα, η Ίμπιζα, η
Ένωσης Πολιτικών Ελευθεριών,
Τενερίφη, η Αγία Νάπα στην Κύπρο και, φυσικά,
δύο μέρη στην Ελλάδα: το Φαληράκι της Ρόδου
και τα Μάλια της Κρήτης.
Η γερμανική «Bild» αναφέρθηκε επίσης σε ένα
λεπτό για τους άγγλους θέμα, το Euro 2008:
«Αγαπητοί φίλοι, δεν θέλετε να κάνετε διακοπές
μαζί μας; Κανένα πρόβλημα. Ούτως ή άλλως, θα
παίζουμε ποδόσφαιρο χωρίς εσάς αυτό το καλο-
καίρι…».

Η Google έγινε… Zoogle

Είναι μια παιδική χαρά για μεγάλους. Κι όμως, ένα κύμα αποχωρήσεων ο Μάικλ Μπαντέι κατέφυγε στη
εκδηλώνεται τελευταία στην απίστευτη αυτή εταιρεία. Δικαιοσύνη και δικαιώθηκε. Πριν από
λίγες εβδομάδες, δικαστήριο της

Φ
ανταστείτε μια δουλειά όπου σας προ-
σφέρουν δωρεάν γκουρμέ φαγητό, 20%
του χρόνου εργασίας σας για να ασχο-
ληθείτε με ό,τι εσείς επιθυμείτε, δωρεάν μασάζ,
χαλάρωση σε δωμάτια-ενυδρεία και γραφεία που
θυμίζουν εξωτικά νησιά ή αγροτόσπιτα. Τώρα,
φανταστείτε ότι εσείς αποφασίζετε να υποβάλετε
την παραίτησή σας απ’ αυτή τη δουλειά.
Τον τελευταίο καιρό, αρκετές από τις ιδιοφυΐες
που εργάζονται στην Google σπεύδουν με την
πρώτη ευκαιρία να αποχωρήσουν ανά τριάδες ή
τετράδες από τον ιντερνετικό εργασιακό παράδει-
σο, απαρνούμενες τις μοναδικές παροχές της εταιρείας. Μέσα στις εγκα-
ταστάσεις της μπορεί κανείς να μάθει ξένες γλώσσες, ν’ αλλάξει λάδια στο
αυτοκίνητό του, να πλύνει και να στεγνώσει τα ρούχα του, να γυμναστεί,
να φάει δωρεάν μεξικάνικο ή κινέζικο φαγητό, να απομονωθεί σε χώρο
της επιλογής του, να πάρει έναν υπνάκο, να παίξει on-line παιχνίδια ή να
επιδοθεί σε μια παρτίδα μπιλιάρδο. Ακριβώς, δηλαδή, ό,τι απαγορεύεται
να κάνει ένας υπάλληλος μιας συμβατικής εταιρείας στο οκτάωρό του.
Η Google χαρακτηρίζεται ως εργασιακός παράδεισος όχι μόνο για τα
υπερπολυτελή και διασκεδαστικά γραφεία της, που θυμίζουν παιδική
χαρά, αλλά κυρίως γιατί είναι το κέντρο όλων των ιντερνετικών εξελίξεων.
Δεν είναι τυχαίο ότι το όνειρο κάθε προγραμματιστή είναι να δουλέψει για
την ταχύτατα αναπτυσσόμενη εταιρεία.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της επιδημίας αποχωρήσεων είναι
ο Σιν Κναπ, που παραιτήθηκε μαζί με τους αδελφούς Μπίσμαρκ και
Μπελσασάρ Λιπ. Οι τρεις φίλοι χρησιμοποίησαν στο έπακρο το προνόμιο
να ασχοληθούν με οτιδήποτε αυτοί επιθυμούσαν στο 20% του εργασια-
κού τους χρόνου, και μέσα ακριβώς απ’ αυτόν τον θεσμό συνέλαβαν από
κοινού μια πρωτότυπη ιδέα. Μόνο που αποφάσισαν να μην την αποκαλύ-
ψουν στην Google, αλλά να δημιουργήσουν τη δική τους εταιρεία για να
την πραγματοποιήσουν. Όταν ενημέρωσαν ότι αποχωρούν, τα στελέχη
της Google προσπάθησαν να τους δελεάσουν με Καλιφόρνιας απεφάνθη ότι ο 31χρονος
μια ανοιχτή επιταγή, χωρίς να γνωρίζουν καν το προγραμματιστής υπολογιστών από
περιεχόμενο της νέας τους πρότασης. Θα υπαγό- το Λος Άντζελες μπορεί να πάρει το
ρευαν όποιο ποσό ήθελαν, αρκεί να έμεναν στην επώνυμο της γυναίκας του, όπως ισχύει
εταιρεία, παραχωρώντας φυσικά τα δικαιώματα
ήδη και σε άλλες 6 πολιτείες των ΗΠΑ.
της τελευταίας τους ανακάλυψης.
Ο Μάικλ Μπαντέι έγινε Μάικλ Μπιζόν.
Εκείνοι όμως επέλεξαν να κάνουν ό,τι είχαν κάνει
Κατά σατανική σύμπτωση, αυτές τις
ο Λάρι Πέιτζ και ο Σεργκέι Μπριν, οι ιδρυτές της
Google, στα πρώτα τους βήματα: αποφάσισαν να μέρες στην Ελλάδα προωθείται τροπο-
ρισκάρουν. Η νέα εταιρεία ονομάστηκε Ooyala και λογία του νόμου 1329/1983, σύμφωνα
παρέχει στους πελάτες διαφημίσεις με τη μορφή με την οποία καθιερώνεται η δυνατό-
βίντεο, με τον ίδιο στοχευμένο τρόπο που η τητα του νέου ζευγαριού να επιλέξει
Google παρέχει γραπτές διαφημίσεις. Το κλειδί του νέου πρότζεκτ είναι το κοινό επώνυμο (του ενός ή του άλλου),
επαναστατικό σύστημα διαχείρισης των βιντεο-διαφημίσεων. Η εταιρεία, εφόσον αμφότεροι το επιθυμούν.
αν και λειτουργεί μόλις λίγους μήνες, πηγαίνει αρκετά καλά και ο Κναπ Ωστόσο, αυτό που στην Καλιφόρνια
υπερασπίζεται την απόφασή τους λέγοντας ότι όσα προνόμια έχασαν θεωρήθηκε κατάκτηση του ζευγαριού,
στην Google, τα κέρδισαν με την άμεση επικοινωνία, απλώς γυρνώντας στην Ελλάδα λειτουργεί ως απειλή για
την καρέκλα και μιλώντας στον συνάδελφο και φίλο τους. τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία.
Τέσσερις ακόμη υπάλληλοι έφυγαν από την Google σχηματίζοντας το Γυναικεία τμήματα κομμάτων (ΠΑΣΟΚ
κοινωνικό on-line δίκτυο FriendFeed, ενώ άλλα πέντε άτομα έχουν φύγει και ΣΥΡΙΖΑ), φεμινιστικές και άλλες
δημιουργώντας δικές τους on-line εταιρείες. Αρκετοί άλλοι αποχώρησαν οργανώσεις αντιδρούν στην τροπολο-
επίσης όταν βρήκαν στέγη και παχυλά συμβόλαια στη Facebook. Όλοι γία θεωρώντας ότι επανέρχεται έτσι
μαζί έχουν σχηματίσει ένα άτυπο κλαμπ πρώην υπαλλήλων της Google. από το παράθυρο ο εξαναγκασμός
Η ιστοσελίδα του CNN για την οικονομία (money.cnn.com) εικάζει ότι, της συζύγου να πάρει το επώνυμο του
πέρα από μια καλή μεταγραφή ή τη δυνατότητα που τους παρουσιάζεται άντρα της, με το σκεπτικό ότι, ούτως ή
να πραγματοποιήσουν αυτοτελώς το όνειρό τους, υπάρχει ένας ακόμη άλλως, «κανένας άντρας δεν πρόκειται
λόγος για τον οποίο τα στελέχη φεύγουν από την Google: έχει αρχίσει να δεχτεί στην Ελλάδα ν’ αλλάξει το
να διαφαίνεται αχνά η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης της εταιρείας. επώνυμό του».
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα, πλησιάζει η στιγμή που η Google θα πρέπει Είναι φανερό ότι ο έλληνας Μάικλ
να αποφασίσει ποιο είναι το πιο σημαντικό γι’ αυτήν: η καινοτομία ή η Μπιζόν δεν έχει γεννηθεί ακόμα.
απλή εξέλιξη; Α.Κ. Χ.Α.

30 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008

 ANTITAΞΙΔΙ / ΣΤΑΒΑΝΙΕΡ
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΟΥΝΙΑ

Πετρελαϊκή Πρωτεύουσα της Ευρώπης

M
ε πληθυσμό μικρότερο κι απ’ αυτόν
της Πάτρας και όνομα πρωτάκου-
στο σε όσους δεν είναι νορβηγοί,
το Σταβάνιερ δυσκολεύεται να πείσει ως
Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, τίτλο
που μοιράζεται για το 2008 με το πολύ διαση-
μότερο Λίβερπουλ. Και όμως, η τέταρτη μεγα-
λύτερη σε πληθυσμό πόλη της Νορβηγίας
– παρ’ ότι έχει μόλις 119.000 κατοίκους! –, με
το μεγάλο λιμάνι, θα μπορούσε να είναι ο πιο
επίκαιρος θεματικός προορισμός για τη χρονιά
της πετρελαϊκής έκρηξης.
Το Σταβάνιερ είναι το μεγαλύτερο κέντρο
εξόρυξης στην πιο πετρελαϊκή χώρα της
Ευρώπης, με παρουσία σχεδόν του συνόλου
των Big Oil εταιρειών. Η λίστα είναι ατελείωτη:
η Statoil (η κρατική εταιρεία της Νορβηγίας),
η Shell, η Exxon, η BP, η Agip και η Chevron
έχουν εγκατεστημένα τα ευρωπαϊκά «αρχη-
γεία» τους στο Σταβάνιερ. Η ενασχόληση
με τον μαύρο χρυσό βοήθησε την πόλη να
αναπτυχθεί και στον τομέα της έρευνας των
πετροχημικών με την ίδρυση του Ινστιτούτου
Ερευνών Rogaland και του αντίστοιχου πανε-
πιστημιακού τμήματος, που κάθε χρόνο βγά-
ζει απόφοιτους ειδικούς στην τεχνολογία του
πετρελαίου.
Στο πετρέλαιο, άλλωστε, οφείλει η πόλη την
αναγέννησή της στα τέλη της δεκαετίας του
’60, με την ανεύρεση του πρώτου κοιτάσματος
στα ανοιχτά της θάλασσας και την εκ νέου
οικονομική της άνθιση. Η πρώτη εποχή της
ευημερίας της, προς τα τέλη του 19ου αιώνα,
οφειλόταν στην αλιεία και την κονσερβοποιία.
Η περίοδος του μεσοπολέμου είχε χτυπήσει
έντονα τις τοπικές επιχειρήσεις της πόλης,
ώστε χρειάστηκε να περιμένει μια εικοσαετία
ώσπου να ανακάμψει. Κι αν η παρουσία του
Σταβάνιερ ως κέντρου των πετρελαιάδων δεν
κρίνεται αρκετά αντιφατική με τον τίτλο της
Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης,
υπάρχει κι άλλο: μόλις 15 λεπτά από το κέντρο
Ανακηρύχθηκε – μαζί με το Λίβερπουλ – Πολιτιστική
Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2008, αλλά πολύ πιο
επίκαιρο το καθιστά η ενεργειακή του δυναμικότητα.
της πόλης, στο όρος Ιάτα, στο μέρος όπου να επισκεφτείτε το Μουσείο Πετρελαίου (αν i fjell, που σημαίνει Σπαθιά στην Πέτρα), με
οι βίκινγκς είχαν το φρούριό τους, στεγά- δεν είχε κι εκεί, πού θα είχε;). Είναι, εξαιρουμέ- φόντο το φιόρδ Harfsfjord. Το μέγεθός τους
ζεται από το 1994 το αρχηγείο του ΝΑΤΟ νων των γραφείων των πολυεθνικών πετρελαί- είναι δυσθεώρητο και βρίσκονται εκεί για να
στη βόρεια Ευρώπη, το οποίο από το 2003 ου, το μοναδικό κτίριο που θυμίζει ότι βρίσκε- θυμίζουν τη μάχη, στα τέλη του 800 μ.Χ, που
μετονομάστηκε σε «Κέντρο Συντονισμού στε στο κέντρο της εξορυκτικής δραστηριό- ανέδειξε τον πρώτο βασιλιά της Νορβηγίας.
Πολεμικών Επιχειρήσεων» και είναι υπεύθυνο τητας της Νορβηγίας: ένα γκρίζο τσιμεντένιο Οι πιο περιπετειώδεις τύποι μπορούν να επιλέ-
για την εκπαίδευση ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων κτίριο, με σχεδιασμό που ισορροπεί μεταξύ ξουν να σκαρφαλώσουν στο Preikestolen, τον
και για το R&D
– την έρευνα και
ανάπτυξη νέων
μοντέλων για τον
συντονισμό τους.
Και όμως, οι ταξι-
διώτες στα νοτι-
οδυτικά φιόρδ
της Νορβηγίας,
δεν πρόκειται
να αντικρίσουν
γκρίζες πλατφόρ-
μες πετρελαίου
και στρατιωτικά
φορτηγά, αλλά
μια πολύχρωμη
μαζεμένη πόλη
με έντονο το
πάντρεμα του
παλαιού και του
νέου, των μικρών
στούντιο τέχνης με τον παλαιότερο καθεδρικό του φουτουριστικού και του βιομηχανικού και «βράχο - εξέδρα» που ξεπροβάλλει 604 μέτρα
ναό της χώρας (χτίστηκε μόλις το 12ο αιώνα). κλείνει μέσα του δεκάδες δραστηριότητες για πάνω από το φιόρδ Lysefjord και έχει πάρει το
Το γλυκό – για τα μέτρα της Σκανδιναβίας παιδιά και μεγάλους με αποκλειστικό θέμα το όνομά του από την επίπεδη επιφάνειά του. Αν
– κλίμα, με την άνω του μηδέν μέση μηνιαία πετρέλαιο – από τη δημιουργία του κάτω απ’ δεν είστε φίλοι της πεζοπορίας, μπορείτε να
θερμοκρασία, τον ήλιο (αλλά και τους πολ- τη γη έως την τελευταία λέξη της τεχνολογί- επιλέξετε να δείτε το Preikestolen μέσα από
λούς αέρηδες), βγάζει τον κόσμο στις αυλές ας εξόρυξης. Ακριβώς απ’ έξω, μια θάλασσα τα καραβάκια που σας πηγαίνουν βόλτα στο
των δεκάδων café που ξεπηδούν μέσα από τα άχρηστων μετάλλων σιγά σιγά αποκαλύπτει φιόρδ. Αξίζει όμως τον κόπο το σκαρφάλωμα
πλακόστρωτα σοκάκια της παλιάς πόλης. Να στο μάτι το GeoPark, κατασκευασμένο από τα καθώς, όπως λένε όσοι έφτασαν στην κορυφή,
έχετε πάντως κατά νου ότι το φαγητό και το άχρηστα τμήματα παλιότερων πλατφορμών η θέα του κάθετου γκρεμού από κάτω κόβει
ποτό θα πονέσουν τον προϋπολογισμό σας: 45 και κατασκευών εξόρυξης. Αναπαριστά το την ανάσα – ενώ, όποιος θελήσει, μπορεί να
ευρώ για ένα λιτό γεύμα με σαλάτα, μία πίτσα Troll, την πλουσιότερη σε κοιτάσματα περιοχή κολυμπήσει και στη μικρή λίμνη που θα βρει
και δύο μπύρες είναι ένας αντιπροσωπευτικός της Βόρειας Θάλασσας. Μόνο που, σ’ αυτή την καθ’ οδόν.
μέσος όρος για το φαγητό. την αναπαράσταση, αντί για εργάτες με κράνη Τα γύρω βουνά του Σταβάνιερ είναι γεμάτα
Αν ο δρόμος σάς βγάλει στο Σταβάνιερ, πρέπει εργοταξίου στο κεφάλι, βλέπεις πιτσιρικάδες χιονοδρομικά με πίστες όλων των βαθμών
να κάνουν τραμπολίνο δίπλα στις πλατφόρ- δυσκολίας για σκι και σνόουμπορντ. Κι αν σας
λείψει η Ελλάδα, δίπλα στο αεροδρόμιο Sola,
μες και άλλους να παίζουν κρυφτό μέσα σε
στο οποίο θα προσγειωθείτε, εκτείνεται η
σωλήνες μεταφοράς πετρελαίου. Τέλος, πριν
ξανοιχτείτε μακριά από το κέντρο, επισκε- ομώνυμη απέραντη αμμώδης παραλία που το
φτείτε το μνημείο των Τριών Σπαθιών (Sverd καλοκαίρι σφύζει από χαρούμενους σέρφερ.

info
Stavanger 2008
Η χρονιά για το Σταβάνιερ είναι
γεμάτη με 10 διαφορετικά
πολιτιστικά πρότζεκτ και 120
δρώμενα, που ποικίλουν από
θεατρικές παραστάσεις έως
συναυλίες κι από εκθέσεις
τέχνης ώς ακροβατικά στους
γκρεμούς γύρω από την πόλη.
Κι αν χάσατε το Maijazz, το
φεστιβάλ τζαζ που γίνεται από
το 1989 κάθε Μάιο, οριακά
προλαβαίνετε τον διάσημο δια-
γωνισμό μαγειρικής Bocuse d’
or Europe στις 1 και 2 Ιουλίου,
τα «Παιχνίδια στην πόλη», που
θα είναι διάσπαρτα όλο τον
Ιούλιο, το Φεστιβάλ Ντομάτας
στις αρχές Αυγούστου και τη
διεθνή συνδιάσκεψη δασκάλων
των Μαθηματικών, επίσης
τον Αύγουστο. Μπορείτε να
κάνετε Δεκαπενταύγουστο
στον φάρο του Σταβάνιερ
ακούγοντας παραμύθια ή να
μείνετε με το στόμα ανοιχτό
βλέποντας τους χορευτές της
ομάδας Bandaloop να κάνουν
ακροβατικά δεμένοι με σκοινιά
από τις κορυφές του φιόρδ!
Περισσότερες πληροφορίες
στο www.stavagner2008.no
Πώς θα πάτε:
Με αεροπλάνο στο αεροδρό-
μιο Sola (20 λεπτά από το
κέντρο), από το Άμστερνταμ,
τη Φρανκφούρτη, το Γκρατς, το
Λονδίνο, τη Μάλαγα, το Παρίσι,
τη Στοκχόλμη, το Όσλο. Με
τρένο από το Όσλο, διαδρομή
που διαρκεί περί τις 9 ώρες. Με
φέρι από το Νιουκάστλ.
Πού θα μείνετε:
Rica Park Hotel (www.rica-
hotels.com): Ήσυχο ξενοδο-
χείο απέναντι από τον σταθμό
του τρένου και του λεωφορείου,
με ευρύχωρα δωμάτια που ξεκι-
νούν από τα 110 ευρώ.
Hotel Skagen Brygge (www.
skagenbryggehotell.no): Αρτ
οτέλ πάνω στο νερό, με αρχιτε-
κτονική στα μοτίβα του παλιού
Σταβάνιερ. Υπολογίστε γύρω στα
120 ευρώ.
Πώς θα κινηθείτε:
Ξεχάστε το αυτοκίνητο, αν θέλε-
τε να δοκιμάσετε νορβηγικές
μπύρες. Τα όρια για το αλκοόλ
τείνουν στο μηδέν. Ένα εισιτή-
ριο λεωφορείου για τρεις μέρες
θα σας κοστίσει 123 κορώνες,
περίπου 15 ευρώ.
Πού θα πιείτε:
Στον «Ιρλανδό» («Irishman») ή
στην παμπ «Skagen Brygge», για
να δοκιμάσετε τις νορβηγικές
μπύρες Tau και Rignes.
Τι θα φάτε:
Παχιά ψάρια της Βόρειας
Θάλασσας σε κάθε είδους
παραλλαγή. Δοκιμάστε
fiskergrateng, την τοπική κακα-
βιά. Δεν θα ξαναφάτε τυρί με
ψάρι σύντομα.
Πού θα διασκεδάσετε:
Για ροκ μουσική, αναζητήστε το
θρυλικό Checkpoint Charlie.

ΠΟΝΤΙΚΙ Global 31
 ΝΤ Ο ΚΟΥΜ Ε Ν Τ Ο

«Καλό λιβανέζικο καλοκαίρι» Ακτιβισμοσ

Του ΑΝΤΩΝΗ ΧΑΤΖΗ

Μ
ε την υπογραφή συμφωνίας στην Ντόχα (βλ. Ποντίκι ποιώντας θεαματικό άνοιγμα σε παραδοσιακούς αντιπάλους της
Global No 56/12.6.2008), η ειρήνη στον Λίβανο αποκα- οργάνωσής του. Η «Χεζμπ» αυτοκαθορίζεται αφενός ως η σκλη- Απεργία για τη ζωή
ταστάθηκε. Η παρουσία της Χεζμπολά στη νέα κυβέρ- ρή δύναμη που εξουδετέρωσε τα σχέδια των «Φαραώ» (Ισραήλ Οι εργαζόμενοι στα ναυπηγεία της πόλης
νηση ενισχύθηκε, ενώ η χώρα κατάφερε να αποκτήσει, έπειτα και ΗΠΑ), αφετέρου ως η ήπια δύναμη που ζητάει συναίνεση Τούζλα, στην Τουρκία, κατέβηκαν σε απεργία
από 19 αναβολές, νέο πρόεδρο, τον Μισέλ Σουλεϊμάν. Λίγο μετά και συνεργασία. Ο σεΐχης δεν παραλείπει τέλος να ευχηθεί το με μοναδικό αίτημα
την υπογραφή της συμφωνίας, ο ηγέτης της Χεζμπολά, σεΐχης καλοκαίρι που έρχεται να μην είναι καυτό και αμερικανικό, αλλά τη λήψη μέτρων
Χασάν Νασράλα, έβγαλε έναν λόγο εξαιρετικά αποκαλυπτικό λιβανέζικο και όμορφο... για τη μείωση
για τον ξένο παρατηρητή. Ο Νασράλα επιτίθεται στο κατεστημέ- των εργατικών
νο της Βηρυτού, που «τρώει, πίνει κι ευχαριστιέται τη ζωή του», Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Νασράλα, που μεταδόθηκε ατυχημάτων. Μόνο
αλλά παράλληλα ο ίδιος υπερβαίνει τα θρησκευτικά στεγανά, από το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων, βρίσκεται στη διεύθυνση: τους τελευταίους 11
αναγνωρίζοντας τη συμβολή των χριστιανών, δρούζων και www.presstv.ir/detail.aspx?id=58320&sectionid=3510302 μήνες, 25 εργάτες
σουνιτών αγωνιστών στην αντίσταση της χώρας και πραγματο- Α.Κ. έχασαν τη ζωή τους
σε ένα ναυπηγείο και, όπως καταγγέλλουν, αιτία
Ο λόγος του Σεγιέντ τα συμφέροντα του Ιράν στην υπόθεση των
πυρηνικών. είναι η εντατικοποίηση της δουλειάς, οι πολλές
Χασάν Νασράλα Με τη συμπεριφορά μας, μετά την ανάκλη- ώρες υπερωριακής εργασίας και η έλλειψη
προληπτικών μέτρων.
ση των αποφάσεων που είχαν ληφθεί χωρίς
« Πρώτα απ’όλα, θέλω να απευθύνω χαιρε- εξουσιοδότηση της κυβέρνησης και κατά
Ουζμπεκιστάν: Βασανιστήρια
τισμό σε κάθε αγνό πνεύμα της αντίστασης τη διάρκεια των συνομιλιών στην Ντόχα,
αποδείξαμε ότι αυτές οι κατηγορίες είναι Ευρωπαϊκές οργανώσεις για την υπεράσπιση
και στους μάρτυρες της χώρας, και ιδίως
στον κορυφαίο των αντιστασιακών μαρτύ- αβάσιμες. […] των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν
ρων, Seyyed Abbas al-Mousawi [λιβανέζος Και οι δύο πλευρές υπέστησαν σοβαρά αύξηση των περιπτώσεων βασανισμού σε
κληρικός, στο παρελθόν γενικός γραμματέας πλήγματα. Μπορούμε να επιλέξουμε να κρα- αστυνομικά τμήματα και φυλακές της χώρας. Τα
της Χεζμπολά, θεωρούμενος ως ο μέντορας τήσουμε αυτές τις παλιές πληγές ανοιχτές ή βασανιστήρια έχουν γίνει καθημερινό φαινόμενο
του Νασράλα], στον σεΐχη των αντιστασια- να τις περιποιηθούμε και να τις αφήσουμε να από το τέλος του 2007, όταν πρόεδρος Ιλσλάμ
αν είναι αυτό. Αυτή είναι η ομάδα της αντί- Καρίμοφ ανέστειλε άρθρα του Συντάγματος με την
κών μαρτύρων Raghib Hareb [πρώην ηγέτης επουλωθούν. […]
στασης. […] αιτιολογία ότι η χώρα απειλείται από τρομοκράτες.
της Χεζμπολά] και στον αγαπημένο μας Προτίθεμαι ειλικρινά να καλέσω το κίνημα
Η λιβανέζικη αντίσταση έχει υιοθετήσει Ο Καρίμοφ, τελευταίος γραμματέας του
αδερφό, που μας λείπει σήμερα, τον ηγέτη και τους συνεργάτες του μάρτυρα πρωθυ-
μια αμυντική στρατηγική, που έγινε γνω- τοπικού κομμουνιστικού κόμματος, από το 1989,
μας Al-Hajj Imad Moughniyah [αρχηγός των πουργού Ραφίκ Χαρίρι [σουνίτης πρωθυ-
στή στον κόσμο τον Ιούλιο του 2006, όταν ανακήρυξε ανεξάρτητη τη χώρα το 1991 και έχει
στρατιωτικών επιχειρήσεων μέχρι τη δολο- πουργός, πολιτικός αντίπαλος της Χεζμπολά,
μερικές χιλιάδες ανδρών, με την υποστήριξη εγκαθιδρύσει καθεστώς τρόμου.
φονία του, στις αρχές του 2008]. ο οποίος δολοφονήθηκε το 2005, πιθανό-
ολόκληρου του έθνους, ήρθαν αντιμέτωποι
Όπως είπε ο Παντοδύναμος Θεός στο τατα από τη Συρία], με την ελπίδα ότι θα
Ένδοξο Βιβλίο Του:
επί αρκετές εβδομάδες με τον πιο φοβερό
επωφεληθούμε από τη μεγάλη τους εμπει- Νίκησαν οι οικολόγοι
στρατό (σύμφωνα, φυσικά, με την άποψη Οι οικολόγοι ήταν οι νικητές στο συνέδριο
Στο όνομα του Αλλάχ, του πιο ρία, από τις σκέψεις και τη στρατηγική τους
του Ισραήλ!). […] του σουηδικού Κόμματος της Αριστεράς.
Φιλεύσπλαχνου και Μεγαλόψυχου, ο Φαραώ για τον Λίβανο. Το μεγάλο του μυαλό τού
[Έκτοτε], η πιθανότητα η Αμερική να εξαπο- Στο συνέδριο, που έγινε την περασμένη
ήταν τύραννος στη Γη, καθώς χώριζε τους επέτρεψε να συνδυάσει αρμονικά την ανα-
λύσει πόλεμο εναντίον του Ιράν έχει ελαχι- εβδομάδα στην πόλη Νορσέπιγκ, πάρθηκε
ανθρώπους σε κατηγορίες. Καταπίεζε μια συγκρότηση του Λιβάνου, τον χειρισμό των
στοποιηθεί. Το ίδιο ισχύει και για τον πόλεμο σειρά αποφάσεων που κάνουν περισσότερο
ομάδα ανθρώπων για λογαριασμό των κρατικών θεμάτων και την αντίσταση.
εναντίον της Συρίας. Το μάθημα που πήραν πράσινο το πρώην Κ.Κ. Σουηδίας. Μεταξύ
άλλων, σφαγιάζοντας τα παιδιά τους και δια- Χάρη στη νοοτροπία του πρωθυπουργού και
στον Λίβανο το έμαθαν καλά. […] άλλων, αποφασίστηκε ότι πρωταρχικός στόχος
κορεύοντας τις γυναίκες τους. Ήταν πράγμα- χάρη στον μάρτυρα Ραφίκ Χαρίρι, εμείς στην
Πρέπει όμως ακόμα να απελευθερώσουμε
τι ένας διαφθορέας. Οι Φαραώ της εποχής αντίσταση είμαστε σίγουροι ότι το Χονγκ του κόμματος είναι ο αγώνας για τη μείωση
τα βουνά Kafer Shoubah και τα αγροκτήματα
μας είναι οι ΗΠΑ, και το δεξί τους χέρι, το Κονγκ και το Ανόι δεν είναι τα παραδείγματα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Όλοι
της Sheba [διαμφισβητούμενης κυριότη-
Ισραήλ. που πρέπει να ακολουθήσουμε – θα πρέπει οι σύνεδροι πήγαν σιδηροδρομικώς στην πόλη,
τας περιοχή, την οποία σήμερα κατέχει το
[…] Η λιβανέζικη αντίστασή έχει επιδείξει να διαμορφώσουμε ένα νέο μοντέλο. καλώντας τους σουηδούς να αποφεύγουν
Ισραήλ διά της βίας]. Χρειαζόμαστε αμυντική
δύο στρατηγικές: η μία είναι της απελευθέ- Μπορούμε να αποδείξουμε ότι είμαστε μια τα αεροπορικά ταξίδια και τη χρήση των
στρατηγική για να αποκρούσουμε οποιαδή-
ρωσης και της εκδίωξης των κατακτητών κι χώρα με δομή, οικονομία, συνεργασία και αυτοκινήτων τους χωρίς σοβαρό λόγο.
ποτε επίθεση, καθώς και μια στρατηγική για
η άλλη της υπεράσπισης της πατρίδας και να απελευθερώσουμε τους αιχμαλώτους παραγωγή, τα οποία μπορούν να συνδυα-
του λαού εναντίον οποιασδήποτε επίθεσης, πολέμου. Σας υπόσχομαι ότι σύντομα θα στούν με μια αντίσταση που δεν επιθυμεί να Πολιομυελίτιδα στο Πακιστάν
εισβολής ή απειλής. υπονομεύσει την εξουσία της κυβέρνησης, Έπιασαν δουλειά οι ανθρωπιστικές οργανώσεις
φέρουμε τον Σαμίρ [Σαμίρ Κουντάρ, κρατού-
[…] Κάτω από συνθήκες κατοχής, οι άνθρω- αλλά αποζητά να μοιραστεί την ευθύνη του στην περιοχή Σουάτ του Πακιστάν, μετά τη
μενος σε φυλακή του Ισραήλ από το 1979,
ποι είναι χωρισμένοι σε διάφορες ομάδες και κράτους για την απελευθέρωση και την υπε- συμφωνία της τοπικής κυβέρνησης με τη
όταν ηγήθηκε ομάδας που δολοφόνησε μια
κατηγορίες: ράσπιση της γης μας. [...] φιλική προς τους ταλιμπάν εθνοφρουρά. Πρώτη
τετραμελή οικογένεια ισραηλινών] και τ’
Κάποιοι παραμένουν ουδέτεροι απέναντι αδέρφια του σπίτι. […] Ζητάω από τον Θεό να έχουμε ένα όμορφο δουλειά των ανθρωπιστικών οργανώσεων
στην κατοχή, ενώ κάποιοι άλλοι κυβερνούν Το μόνο που ζητήσαμε είναι να δοθεί περισ- και ήσυχο καλοκαίρι. Ας συνεργαστούμε. είναι ο εμβολιασμός των παιδιών κατά της
τη χώρα σε διάφορα επίπεδα εξουσίας χωρίς σότερη προσοχή στην ανάπτυξη των χωριών Υπάρχουν δύο σενάρια: το καυτό καλοκαίρι πολιομυελίτιδας που μαστίζει την περιοχή.
να νιώθουν τον αντίκτυπο της κατοχής, του νότου, όπου συνέβησαν συμπλοκές, και των αμερικανών και το όμορφο και ήπιο Μέχρι τώρα, η παραστρατιωτική αστυνομία
καθώς το σημαντικότερο γι’ αυτούς είναι να στις φτωχές περιοχές, όπως το Μπααλμπέκ, λιβανέζικο καλοκαίρι. Ας εκπληρώσουμε τα εμπόδιζε κάθε επαφή με κατοίκους των
φάνε, να πιούν και να ευχαριστηθούν τη ζωή το Χερμέλ ή η Άκρα. δικά μας όνειρα και όχι τα όνειρα του εχθρού συνόρων του Πακιστάν, όπου δρουν ομάδες
τους. Μια άλλη ομάδα αποτελείται από την Τι έχετε κάνει τα τελευταία 8 χρόνια, εσείς, μας. αφγανών ταλιμπάν.
ενδόμυχα ηττημένη ελίτ, που συνεργάζεται που ζητάτε περισσότερη εξουσία; Σας έχει Ο Θεός ας λυπηθεί τις ψυχές των μαρτύρων
με τους κατακτητές για δικό της όφελος και εμποδίσει κανείς να κάνετε το καθήκον σας μας. Κελιά για μητέρες
θεωρητικά πιστεύει ότι έτσι μπορεί να ελαχι- απέναντι στα φτωχά χωριά και τις απελευθε- Για να εξαλείψουμε κάθε αμφιβολία, δηλώ- Νίκη των ακτιβιστών στην Αργεντινή για τη
στοποιήσει τις εθνικές απώλειες. ρωμένες περιοχές; Οι πολίτες δεν έχουν τις νουμε ότι οι μάρτυρες είναι σουνίτες και βελτίωση των συνθηκών στις φυλακές της
Υπάρχει επίσης μια ομάδα που δεν αποδέχε- υπηρεσίες και τη φροντίδα που απαιτείται. σιίτες μουσουλμάνοι, χριστιανοί και δρού- χώρας. Στις φυλακές Λος Χόρνος στην πόλη Λα
ται σιωπηρά την κατοχή, αλλά και δεν είναι […] ζοι. Είμαστε υπερήφανοι για όλους αυτούς. Πλάτα εγκαινιάστηκαν τα πρώτα 76 κελιά, όπου
διατεθειμένη να υποστεί κακουχίες και να Κατηγορηθήκαμε κατά τη διάρκεια του Λυπούμαστε για τα θύματα της άλλης πλευ- οι φυλακισμένες μητέρες μπορούν να ζουν μαζί
πληρώσει την ελευθερία με το ίδιο της το πολέμου του Ιουλίου [2006], όταν η Αμερική ράς που χάθηκαν, αλλά ήταν μια μάχη με τη με τα ανήλικα παιδιά τους. Το πρόβλημα με
αίμα. Τέλος, υπάρχει μια ομάδα που πιστεύει προετοίμαζε το έδαφος για μια νέα Μέση φωτιά. Θα συζητήσουμε αυτό το ζήτημα τις φυλακισμένες μητέρες είναι πολύ μεγάλο
ότι έχει το ηθικό, εθνικό, θρησκευτικό και Ανατολή, ότι προετοιμάζαμε ένα πραξικό- κάποια άλλη φορά. Αυτό που αμβλύνει τα στην Αργεντινή. Υπολογίζεται ότι περισσότερα
ανθρωπιστικό καθήκον να απελευθερώσει πημα για ν’ αλλάξουμε το καθεστώς και συναισθήματα είναι ότι η πρόσφατη αιμα- από 10.000 ανήλικα παιδιά δεν έχουν καμιά
τη γη των προγόνων της από την κατοχή. να επαναφέρουμε τη Συρία στον Λίβανο. τοχυσία ώθησε τουλάχιστον τον Λίβανο στο προστασία και κοιμούνται στους δρόμους επειδή
Είναι έτοιμη να πληρώσει το τίμημα, όποιο κι Τώρα, κατηγορούμαστε ότι πολεμάμε για τέλος ενός σκοτεινού και μακριού τούνελ. » οι μητέρες τους εκτίουν ποινές στις φυλακές.

32 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008

Έ Propagandα
χουν περάσει αμέτρητες ώρες τηλεοπτικών
Η αγωνία της ΟΥΕΦΑ να προστατέψει τους οικο-
μεταδόσεων, χιλιάδες πλάνα κοντινά και
νομικούς υποστηρικτές της θυμίζει έντονα μέρες
μακρινά πολύχρωμων φιλάθλων με μπί-
του «Αθήνα 2004». Εξίσου έκδηλη είναι και η δυσα-
ρες στο χέρι να τραγουδούν στα γήπεδα, στους
ρέσκεια ελβετών και αυστριακών φιλάθλων, που
δρόμους και τις πλατείες της Αυστρίας και της
νιώθουν τη μέγκενη της οικονομίας της αγοράς να
Ελβετίας. Θα ’λεγε κανείς ότι η κάλυψη του Euro
τους περιορίζει την ποδοσφαιρική απόλαυση. «Με
2008 είναι υπερπλήρης. θέλουν να πίνω μόνο μπίρα Carlsberg και να φοράω
Κι όμως. Τόσες εκατοντάδες ώρες γυρισμάτων και
τα δικά τους ρούχα», ήταν η δήλωση-διαμαρτυρία
ούτε μια φορά δεν είδαμε στις μικρές μας οθόνες
του 36χρονου ελβετού φιλάθλου Ιβ Στεμλ, που
Ο Ιντιάνα Τζόουνς
ένα σύνθημα που συγκυριαρχεί στις πόλεις-οικοδέ-
κατέγραψε το ειδησεογραφικό δίκτυο Bloomberg
σποινες του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος: «ΟΥΕΦΑ:
και έκανε τον γύρο του κόσμου. Στο καπελάκι του
Νοιαζόμαστε για τα λεφτά» (UEFA: We Care about
φιγουράριζε το logo του Euro 2008.
και τα κλισέ
Money). Πρόκειται για παραλλαγή του πρωτότυπου
Οι απλοί φίλαθλοι βάλλουν κατά της ΟΥΕΦΑ επειδή
συνθήματος της ευρωπαϊκής ποδοσφαιρικής αρχής
έχει θέσει τα κέρδη πάνω από τις δικές τους ανά-
«ΟΥΕΦΑ: Νοιαζόμαστε για το ποδόσφαιρο» (UEFA:
γκες, απειλώντας εκείνους που θα φορούν ρούχα
We Care about Football). Οι άγνωστοι ακτιβιστές
με σήματα εταιρειών που είναι ανταγωνιστικές προς
του ρατσισμού
και εμπνευστές του συνθήματος, που έγινε αυτο-
τους μεγάλους επίσημους χορηγούς ακόμα και με Θα ρίσκαρε τη ζωή του για το καπέλο του, αλλά όχι για τον ιθα-
απαγόρευση εισόδου στα γήπε-
δα και στις «ζώνες φιλάθλων»!
γενή οδηγό του.

Ό
ΣΠΟΡ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ Η ελβετική εφημερίδα
«SonntagsBlick» δημοσίευ-
σοι έχουν δει την ταινία «Ο
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΛΕΦΑΝΤΗ Ιντιάνα Τζόουνς και ο Ναός
σε καρικατούρα του ηγέτη του Χαμένου Θησαυρού», τη

ΟΥΕΦΑ:
της ΟΥΕΦΑ Μισέλ Πλατινί ως δεύτερη συνέχεια των περιπετειών του
άλλου... Μωυσή, να κρατάει σκληροτράχηλου αρχαιολόγου, μάλλον
στα χέρια του όχι δέκα, αλλά θυμούνται ως πιο χαρακτηριστική σκηνή

Νοιαζόμαστε
έντεκα εντολές.
Στις αρχές Μαΐου είδε το φως
της δημοσιότητας μια θεωρία,
βάσει της οποίας ο Μωυσής
το γεύμα στην Ινδία με σπεσιαλιτέ τα
«κρύα μυαλά πιθήκου». Αυτό που ίσως
δεν ξέρουν είναι ότι το φιλμ του 1984

για τα λεφτά!
Οι 11 εντολές του Μωυσή/Πλατινί δεν έχουν
καμία σχέση με την ποιότητα του ευρωπαϊκού
ποδοσφαίρου. Έχουν συνταχθεί αποκλειστικά
για την προστασία της εμπορικής διάστασης
του προϊόντος.
κόλλητο και γέμισε τους δρόμους της Ζυρίχης, δεν
είναι απαραιτήτως εχθροί του ποδοσφαίρου.
Ενδεχομένως να είναι οι καλύτεροι φίλοι του, που
βλέπουν στο πρόσωπο του Μισέλ Πλατινί και των
παρατρεχάμενών του τους πραγματικούς εχθρούς
του «βασιλιά των σπορ». Εκείνους που μετέτρεψαν
την ποδοσφαιρική γιορτή σε εμπορικό γεγονός. Μια
πασαρέλα πολυεθνικών, η προστασία του brand
name των οποίων φαίνεται πως ξεπερνά στον δεί-
κτη αξιολόγησης την ανάγκη να διαφυλαχτεί το
ποδοσφαιρικό θέαμα.
ήταν υπό την επήρεια παραι-
σθησιογόνων ουσιών όταν
δέχθηκε στο όρος Σινά τις Δέκα
Εντολές. Ο Πλατινί μάλλον θα
ήταν κι εκείνος σε κατάσταση
μέθης – από την προοπτική του
κέρδους.
• «Θα πίνετε μόνο μπίρα
Carlsberg», είναι η πρώτη
εντολή.
Η δανέζικη ζυθοποιία πληρώνει
13.500.000 ευρώ για τη χορηγία της...
Το ίδιο μοτίβο ακολουθούν όλες οι εντολές, στόχος
των οποίων, πέρα από την προστασία των χορηγών,
είναι να εξασφαλιστεί ότι δεν θα διασαλευθεί η τάξη
από υπερβολικές εκδηλώσεις των φιλάθλων.
• «Επιτρέπεται να ανεμίζετε σημαίες έξω από το
αυτοκίνητο, αρκεί να μην υπερβαίνουν τη νοητή
γραμμή που ορίζεται από τον καθρέφτη του οχήμα-
τος», είναι η έκτη εντολή.
Η ΟΥΕΦΑ εκτιμά ότι τα έσοδά της από χορηγίες,
εισιτήρια και τηλεοπτικά δικαιώματα θα ξεπερά-
σουν τα 2.000.000.000 ελβετικά φράγκα (περίπου
1.235.000.000 ευρώ), τα δε καθαρά κέρδη θα υπερ-
βούν τα 200.000.000 ευρώ. Για να εξασφαλίσει
αυτά τα κέρδη, ο Πλατινί μοιάζει ικανός να βγάζει
έντεκα εντολές όχι άπαξ, αλλά καθημερινώς.
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, οι ελβετοί προβληματίζο-
νται και για ένα άλλο γεγονός. Η ΟΥΕΦΑ έχει την
έδρα της στη Γενεύη και βρίσκεται υπό καθεστώς
πλήρους φοροαπαλλαγής. Βλέποντας τόσο χρήμα,
η υπουργός Οικονομικών της χώρας, Ντόρις
Λιούθαρντ, δήλωσε ότι η κυβέρνηση ίσως επανε-
ξετάσει τη θέση της απέναντι στο καθεστώς της
φορολογικής ασυλίας που έχουν τόσο η ΟΥΕΦΑ όσο
και η ΦΙΦΑ, που εδρεύει στη Ζυρίχη.
απαγορεύτηκε στην Ινδία λόγω του
τρόπου με τον οποίο παρουσίαζε τους
ντόπιους: άγριους και απολίτιστους.
Χαρακτηρίστηκε «ρατσιστικό και εξώ-
φθαλμα ιμπεριαλιστικό».
Την ίδια τύχη κινδυνεύει να έχει και
το πιο πρόσφατο (κι αν κρίνουμε από
την ηλικία του Χάρισον Φορντ, τελευ-
ταίο με τον ίδιο πρωταγωνιστή, αν και
ποτέ δεν ξέρεις) φιλμ της σειράς, «Ο
Ιντιάνα Τζόουνς και το Βασίλειο του
Κρυστάλλινου Κρανίου» στη Ρωσία. Την
απαγόρευσή του στα ρωσικά σινεμά
ζητάει το Κομμουνιστικό Κόμμα λόγω
του τρόπου με τον οποίο παρουσιάζονται
σε ταινία, ένα στοιχείο μένει σταθερό: οι
οι κομμουνιστές της δεκαετίας του ’50
ναζί ή οι κομμουνιστές είναι μεν οι κακοί,
(συγκεκριμένα του 1957) στην ταινία.
όλοι όμως οι υπόλοιποι (οι ασιάτες στο
Στην τελευταία του περιπέτεια, ο πολυ-
παρελθόν, οι περουβιανοί στην περί-
μήχανος Ίντι έρχεται αντιμέτωπος με μια
πτωση του Κρυστάλλινου Κρανίου) είναι
ρωσική κομμουνιστική οργάνωση απο-
κρυφιστών, παθιασμένων να κατακτή- απλώς απολίτιστοι.
σουν τις αλλόκοσμες δυνάμεις που κρύ- Επιβεβαιώνοντας τον όρο «οριεντα-
βει το «κρυστάλλινο κρανίο» του τίτλου. λισμός», που καθιέρωσε ο Έντουαρντ
Ο αρχηγός του Κομμουνιστικού Σαΐντ στο ομώνυμο βιβλίο του το 1978,
Κόμματος Σεργκέι Μαλίνκοβιτς, επιση- η ταινία συνεχίζει κατά πόδας την παρά-
μαίνει ότι «στο σινεμά πηγαίνουν έφηβοι δοση των προηγούμενων στην παρου-
που δεν έχουν ιδέα τι συνέβη το 1957. Θα σίαση των τοπικών (στην προκειμένη
δουν την ταινία και θα πιστέψουν ότι το περίπτωση, των περουβιανών και των
1957 όχι μόνο προκαλέσαμε φασαρίες με ινδιάνικων) πολιτισμών με απαξιωτικό
τις ΗΠΑ, αλλά σχεδόν ξεκινήσαμε έναν τρόπο, που αποτυπώνει την οπτική του
πυρηνικό πόλεμο. Αυτά είναι αηδίες». ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού τον 18ο και
Και καταλήγει λέγοντας ότι «το 1957, το τον 19ο αιώνα. Δεν θα μπορούσαμε να το
Κομμουνιστικό Κόμμα δεν έτρεχε πάνω θέσουμε καλύτερα από τον αρθρογράφο
κάτω στις ΗΠΑ κρατώντας κρυστάλλινα της τουρκικής «Ζαμάν» Νιχάλ Καρακά,
κρανία. Γιατί θα έπρεπε να συναινέσουμε που εντοπίζει τις περιπέτειες του Ίντι ως
σ’ ένα τέτοιο ψέμα και ν’ αφήσουμε τη τιμή σε θησαυρούς που κρύβονται σε
Δύση να παραπλανήσει τους νέους μας;».
χώρες μακρινές, οι λαοί των οποίων είναι
Παρ’ ότι τέτοιες πράξεις απαγόρευσης
πολύ αμόρφωτοι ή ηλίθιοι για να κατα-
οποιασδήποτε μορφής τέχνης είναι
λάβουν τη σημασία τους. «Σε μια σκηνή
αδιανόητες, τα δημιουργήματα των
της τελευταίας ταινίας, ο Ιντιάνα και ο
Σπίλμπεργκ και Λούκας δεν αποτε-
νεαρός Ματ Γουίλιαμς – ίσως ο διάδοχός
λούν ακριβώς παράδειγμα μετρημένης
του σε επόμενες ταινίες – βρίσκονται σε
παρουσίασης άλλων λαών. Μπορεί το
παιγμένο στο παρελθόν μοτίβο των ναζί, ένα νεκροταφείο όπου ανασταίνονται
με εμμονή στον αποκρυφισμό και τις όχι νεκροί, αλλά ανθρωπόμορφα τέρατα
ξεχασμένες δοξασίες, να ήταν θελκτικό που κινούνται σαν αράχνες, δίνοντας την
τη δεκαετία του ’80, μπορεί οι συντελε- εντύπωση ότι πρόκειται για άτομα των
στές του να ακολούθησαν διάφορα κλισέ οποίων η εξέλιξη δεν έχει ολοκληρωθεί
των b-movies της δεκαετίας του ’30, με ακόμη. Το μόνο που ξέρουμε γι’ αυτούς
σημαιοφόρο τον Ταρζάν, αλλά κάποιοι είναι ότι είναι περουβιανοί»…
σωστά θα παρατηρήσουν ότι, από ταινία ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΝΙΑΣ

ΠΟΝΤΙΚΙ Global 33

Όχι άλλη πρόοδο!
Άλλο ένα οικολογικό διαμάντι του Αμαζονίου καταστρέφε-
ται, στην προκειμένη περίπτωση λόγω πετρελαιοπηγών.
Του ΑΝΤΩΝΗ ΧΑΤΖΗ
Τ
ο Γιασούνι είναι μια περιοχή
εκπληκτικού κάλλους, στο
νοτιοανατολικό Εκουαδόρ. Ένα
φυσικό εθνικό πάρκο έκτασης περίπου
2.000.000 εκταρίων, όπου βρίσκουν
καταφύγιο σπάνια είδη θηλαστικών,
όπως το τζάγκουαρ και η βίδρα, η
πλουσιότερη στον κόσμο ποικιλία
εντόμων και πτηνών, καθώς και ζωηρή
βλάστηση.
Στην περιοχή ζουν, χιλιάδες χρόνια, οι
huaorani, οι tagaeri και οι taromenani,
από τις τελευταίες στον κόσμο ανέγγι-
χτες φυλές. Το πάρκο τους, όμως, δια-
τρέχει άμεσο κίνδυνο αφανισμού. Στο
υπέδαφός του βρίσκεται το ένα τέταρ-
το του πετρελαίου της χώρας και, με
το εξωτερικό χρέος της να αυξάνεται
συνεχώς, είναι δύσκολο να σταματήσει
η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων,
που εξασφαλίζει το 50% των εσόδων
της. Τα τελευταία χρόνια, το 70% του
πάρκου ελέγχεται από πετρελαιοπαρα-
γωγικές εταιρείες.
Η πολιτική που στηρίζεται στην
εξαγωγή πετρελαίου, δεν κατάφερε
να βελτιώσει τη ζωή των κατοίκων του
Εκουαδόρ, σύμφωνα με την άποψη
του ανθρωπολόγου Χοσέ Προάνο. «Η
εκμετάλλευση των πετρελαιοπηγών
είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της
φτώχειας, κυρίως διότι προκάλεσε
μόλυνση, απώλεια εδαφών και
επιδείνωση της υγείας του τοπικού
πληθυσμού. Ο μέσος όρος ζωής των
ιθαγενών μειώθηκε στο μισό!».
Σύμφωνα με τον γιατρό Αδόλφο
Μαλντομάντο, της περιβαλλοντικής
οργάνωσης «Acciοn Ecolοgica»,
έχουν εκδηλωθεί γύρω στα δώδεκα
είδη καρκίνου που συνδέονται
άμεσα με το πετρέλαιο, όπως και
άλλα προβλήματα υγείας. Είναι
χαρακτηριστική η διήγηση της
80χρονης Μανουέλα Ομάρι Ίμα, της
φυλής των huaorani στην ιστοσελίδα
της οργάνωσης. Θυμάται ότι όταν
ήταν παιδί ο κόσμος άρχισε να πεθαίνει
ξαφνικά από ασθένειες που πριν ήταν
άγνωστες στον τόπο. «Στην αρχή δεν
καταλαβαίναμε γιατί αρρωσταίναμε
και γιατί πολλοί από μας πέθαιναν. Οι
υπεύθυνοι των εταιρειών έλεγαν ότι
δεν είχαμε καλές συνήθειες υγιεινής,
γι’ αυτό αρρωσταίναμε από καρκίνο.
Αυτό εξακολουθούν να μας λένε και
σήμερα».
Άλλη οργάνωση, το «Παρατηρητήριο
του Αμαζονίου», καταγγέλλει ότι το
90% των κατοίκων των δασών αφανί-
στηκε μέσα σε λίγες δεκαετίες.
Ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος του
Εκουαδόρ Ραφαέλ Κορέα έχει προτείνει
34 ΠΟΝΤΙΚΙ Global Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008
στη διεθνή κοινότητα να αποζημιωθεί
η χώρα του με 4,6 δισ. δολάρια, ώστε
να διακοπεί η εκμετάλλευση του
πετρελαίου και να διασωθεί ο φυσικός
πλούτος του Γιασούνι και τα χρήματα
να επενδυθούν στην αειφόρο ανάπτυ-
ξη της περιοχής. Τα ποσά όμως που
έχουν συγκεντρωθεί μέχρι τώρα, κυρί-
ως από περιβαλλοντικές οργανώσεις,
είναι ελάχιστα, οπότε η καταστροφή
συνεχίζεται.
ΠΩΣ
ΜΑΣ ΒΛΕΠΟΥΝ
Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΑ ΔΙΕΘΝΗ ΜΕΣΑ
Της ΣΤΕΛΛΑΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗ
Κανείς δεν έκλαψε τρεις μόλις ημέρες, με την Ελλάδα να βρίσκεται στη
χειρότερη θέση, με 248 λίρες, και την Ισπανία στην
«Ατις μεγαλύτερες βόμβες στην ιστορία του
καλύτερη, με 123”».
ντίο, λοιπόν, Ελλάδα. Αφού έριξαν μία από
Daily Telegraph, 11/6/2008
ποδοσφαίρου κερ-
δίζοντας το Euro
Μυτιληνιές
2004, οι πρωτα-
«Νείναι το ερώτημα που έχει ξεσηκώσει τις
α λέγονται ή να μη λέγονται λεσβίες; Αυτό
θλητές βρίσκονται
τώρα εκτός, έχοντας
τελευταίες μέρες τους κατοίκους του πασίγνωστου
χάσει στα δύο πρώτα
ελληνικού νησιού Λέσβος, οι οποίοι πραγματοποι-
παιχνίδια του ομί-
ούν εκστρατεία για να σταματήσει η λέξη να χρησι-
λου τους χωρίς να
μοποιείται ως αναφορά σε ομοφυλόφιλες γυναίκες.
βάλουν ούτε ένα γκολ. Με κάθε ειλικρίνεια, ελάχι-
“Ξέρετε, μου έρχεται
στα δάκρυα θα κυλήσουν για τους εκθρονισμένους
αμέσως στο μυαλό
τιτλούχους, που με την ψυχωμένη τους οργάνωση
μια αναλογία με κάτι
και την αμυντική τους αποφασιστικότητα κατάφε-
που, απ’ ό,τι θυμάμαι,
ραν να κερδίσουν μόνο συγκρατημένο σεβασμό
συνέβη πριν από καμιά
– στην καλύτερη περίπτωση – για την ιδιάζουσα
δεκαριά χρόνια” λέει
ερμηνεία τους στον όρο “ωραίο παιχνίδι”. Το χάρι-
η Αξίνια Γκέντσεβα,
σμα, το νεύρο και η επιθετική δεινότητα δεν βρί-
υποδιευθύντρια της
σκονταν ποτέ ψηλά στη λίστα με τα προτερήματα
ομοφυλοφιλικής
της Ελλάδας, που απέδειξε ωστόσο ότι ένα μεγάλο
οργάνωσης Τζέμινι της
διεθνές τουρνουά μπορεί να κερδηθεί αν κάποιος
Βουλγαρίας. Πρόκειται
αξιοποιήσει τα ταλέντα που έχει στη διάθεσή του».
για την ιστορία μιας
Sky Sports, 14/6/2008
βρετανίδας που
Ο Λώλος πάει στο Χόλιγουντ ζητούσε να απαγο-
ρευτεί επισήμως η λέξη “history” (ιστορία) ως σεξι-
«Οκάνει το μεγάλο μπαμ, να βγάλει πολλά
Βασίλης Λώλος έχει την ευκαιρία του να στική. Γιατί; Μα γιατί περιέχει την αντωνυμία his
(εκείνος). Η Γκέντσεβα λέει ότι ο ντόρος που έχει
λεφτά και να κατακτήσει τη μεγάλη οθόνη με το δημιουργηθεί στην Ελλάδα τής φαίνεται εξίσου
“The Last Call”. Η Universal γελοίος. “Η λέξη λεσβία δεν είναι κάτι για να ντρέ-
θα κάνει ταινία το κόμικ πεται κανείς” δήλωσε και πρόσθεσε ότι τα έσοδα
μυθιστόρημα του έλλη- της Ελλάδας από τον γκέι τουρισμό ανέρχονται σε
1.700.000.000 ευρώ τον χρόνο. Και κανείς δεν δεί-
να συγγραφέα / εικονο-
χνει να διαμαρτύρεται γι’ αυτό».
γράφου, υπό την αιγίδα
Sofia Echo, 12/6/2008
του παραγωγού Μπάρι
Τζόζεφσον. Η σειρά “The
Last Call”, που κυκλοφόρη- Το λαθρεμπόριο του βορρά
σε πέρσι από τις εκδόσεις
«Οκαι 6 ετών, βρέθηκαν την Πέμπτη στην πόλη
Oni Press, παρακολουθεί τις ι σοροί του Αμέτ και του Αϊχάν Τσερίμπασι, 8
περιπέτειες δύο ατρόμητων
εφήβων που τρακάρουν Ορεστιάδα της βορειοανα-
με ένα τρένο, το οποίο τυχαίνει να μεταφέρει ένα τολικής Ελλάδας. Από χθες
υπερφυσικό φορτίο. Η σύγκρουση οδηγεί σε μια οι αρχές επικεντρώνονται
αναζήτηση, καθώς οι νεαροί ήρωες προσπαθούν να στην οικογένεια των αγορι-
βρουν τον δρόμο της επιστροφής». ών και εξετάζουν πιθανούς
Wired, 18/6/2008 δεσμούς της με το λαθρε-
μπόριο παιδιών και βρεφών
Don’t rent a car που εδώ και χρόνια ανθεί
στη βόρεια Ελλάδα, με
«Ηταξιδιωτικής υπηρεσίας των βρετανικών
Έλεν Γουαρμπάρτον, επικεφαλής της απελπισμένους επίδοξους
γονείς να διασχίζουν όλη τη
ταχυδρομείων, λέει: “Οι διακοπές στην Ευρώπη θα βόρεια Ευρώπη σε μια περι-
στοιχίσουν περισσότερο φέτος το καλοκαίρι, εξαι- οδεία αναζήτησης μωρών. Δεκάδες παιδιά έχουν
τίας της αδύναμης λίρας. Πολλοί απ’ αυτούς που εξαφανιστεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και οι
θα ταξιδέψουν φέτος στο εξωτερικό, θα πρέπει να εκτιμήσεις λένε ότι πολλά απ’ αυτά πέφτουν θύμα-
λάβουν υπ’ όψη τους και το κόστος της ενοικίασης τα απαγωγής, είτε για τα όργανά τους είτε για να
αυτοκινήτου. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, χρησιμοποιηθούν για πορνογραφικούς σκοπούς».
το αυτοκίνητο στοιχίζει πάνω από 150 λίρες για Guardian, 14/6/2008
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
ΠΟΝΤΙΚΙ Global ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΕΦΑΝΤΗΣ
pontiki.global@gmail.com ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΑΝΕΛΛΗΣ
ΝΙΚΟΛΑΣ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΣΔΑΓΛΗ
ΕΚΔΟΤΕΣ ΑΛΕΞΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΝΙΑΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΝΕΚΟΣ Espresso Studio ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΑΤΖΗΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Δ. Θ. Αρβανίτης